You are on page 1of 72

r-harinma-cintmai

r-godruma-candrya nama

(1)
prathama-pariccheda
r-nma-mhtmya-scan

gadi gaurga jaya jhnav jvana |
stdvaita jaya rvsdi bhakta gaa ||1||

lavaa jaladhi tre nlcale r mandire
dru brahma purua pradhna |
jve nistrite hari arc rpe avatari
bhoga moka karena pradna ||2||
sei dhme r caitanya mnave karite dhanya
sannys rpete bhagavn |
kalite ye yuga dharma bujhite tra marma
k mira ghare adhihna ||3||
nija bhakta vnda laye nije kalpa taru haye
ka prema dena sarva jane |
nn mate bhakta mukhe bhakta katha uni sukhe
jva ik dena suyatane ||4||
eka dina bhagavn samudre kariy snna
r siddha bakule hari dse |
mili nandita mane jijsil sa-yatane
kise jva tare anyse ||5||
prabhura caraa dhari aneka vinaya kari
galad-aru pulaka arra |
hari-dsa mahaya kdite kdite kaya
prabhu tava ll sugabhra ||6||
mi ati akicana nhi mora vidy dhana
tava pada mra sambala |
e hena ayogya jane prana kari akrae
bala prabhu habe kib phala ||7||
tumi ka svaya prabho jva uddhrite vibho
navadvpa dhme avatra |
kp kari rg pya rkha more gaura rya
tabe citta praphulla mra ||8||
tomra ananta nma tavnanta gua grma
tava rpa sukhera sgara |
ananta tomra ll kp kari prakil
ti svdaye e pmara ||9||
cinmaya bhskara tumi kiraera kaa mi
tumi prabhu, mi nitya dsa |
caraa pya tava mama sukha suvaibhava
tava nmmte mora a ||10||
e mata adhama mi ki balite jni svm
tabu j kariba plana |
y balbe mora mukhe tomre baliba sukhe
doa gua n kari gaana ||11||
ka-tattva

eka-mtra icchmaya ka sarvevara |
nitya akti-yoge ka vibhu partpara ||12||

ka ka-akti

ka-akti ka haite n haya svatantra |
yei akti sei ka kahe veda-mantra ||13||
ka vibhu, akti tra vaibhava svarpa |
ananta vaibhave ka haya eka rpa ||14||

trividha vaibhava

aktira praka yei sei ta vaibhava |
vibhura vaibhava mtra haya anubhava ||15||
vaibhava trividha tava gaurga sundara
cid acit jva tina strera gocara ||16||

cid-vaibhava

ananta vaikuha di yata ka dhma |
govinda r-ka hari di yata nma ||17||
dvibhuja muraldhara di yata rpa |
bhaktnanda-prada di gua aparpa ||18||
vraja rasa-ll navadvpe sakrtana |
ei rpa ka ll vicitra gaana ||19||
e samasta cid-vaibhava aprkta haya |
siy-o e prapace prpacika naya ||20||
cid-vypra samudaya viu-tattva-sra |
viu-pada bali vede gya bra bra ||21||

kera cid-vibhut-i viu-tattva uddha-tattva

nhi the jaa-dharma myra vikra |
jatta viu-tattva uddha-sattva-sra ||22||
uddha-sattva rajas-tamo-gandha-virahita |
rajas-tamo-mira mira-sattva suvidita ||23||
govinda vaikuha-ntha kraoday |
garbhoday ra kra-sindhu-y ||24||
ra yata sva paricita avatra |
sei saba uddha-sattva viu-tattva-sra ||25||
goloke vaikuhe ra kraa-sgare |
athav e jae thke, viu-nma dhare ||26||
pravei e jaa viva myra adha |
viu-nma prpta vibhu sarva-deva a ||27||
myra vara my uddha-sattva-maya |

mira-sattva

mira-sattva brahm iva di saba haya ||28||

cid-vaibhavera vistti

e samasta viu-tattva ra viu-dhma |
tava cid-vaibhava ntha tava ll-grma ||29||

acid-vaibhava mya-tattva

virajra ei pre yata vastu haya |
acit vaibhava tava caudda-loka-maya ||30||
myra vaibhava bali bale dev-dhma |
paca-bhta mano buddhi ahakra nma ||31||
e bhrloka, bhuvarloka ra svarga-loka |
maharloka, jana-tapa-satya-brahmaloka ||32||
atala-sutala-di nimna loka sta |
myika vaibhava tava una jaganntha ||33||
cid-vaibhava pra-tattva my chy tra |

jva-vaibhava

cid-au-svarpa jva vaibhava prakra ||34||
cid-dharma-vaata jva svatantra gahana |
sakhyya ananta sukha tra prayojana ||35||

mukta jva

sei sukha hetu yr kere barila |
ka-priada mukta-rpete rahila ||36||

baddha v bahirmukha jva

yr puna nija-sukha kariy bhvan |
prva-sthit my prati karila kman ||37||
sei saba nitya-ka-bahirmukha haila |
dev-dhme my-kta arra pila ||38||
puya ppa karma cakre paiy ekhana |
sthla liga dehe sad karena bhramaa ||39||
kabhu svarge uhe, kabhu niraye paiy |
cauri laka yoni bhoge bhramiy bhramiy ||40||

tathpi ka-day

tumi vibhu, tomra vaibhava jva haya |
dsera magala cint tomra nicaya ||41||
dsa yh sukha mni kare anveaa |
tumi th kp kari kara vitaraa ||42||

prkta ubha-karma karma-ka

myra vaibhave ye anitya sukha cya
tomra kpya se anyse pya ||43||
sei sukha prpty-upya ubha-karma yata |
niramile dharma-yaja-yoga-homa-vrata ||44||
sei saba ubha-karma sad jaa-maya |
cinmay pravtti the kabhu n milaya ||45||
thra sdhane sdhya jaamaya phala |
ucca-loka bhoga sukha thte prabala ||46||
sei saba karma-bhoga nhi tma-nti |
thte praysa kar atiaya bhrnti ||47||
sei saba ubha karma upya haiy |
anitya upeya sdhe loka sukha diy ||48||

sei avasth haite uddhrera upya

kabhu yadi sdhu sage jnite se pre |
mi jva ka-dsa, yya my pre ||49||
se virala phala mtra sukti-janita |
tuccha karma-ka nhi karile vihita ||50||

jna-ka, brahma-laya sukha

ra yini myra yantra mtra jni |
mukti lbhe yatnavn tini hana jn ||51||
se saba lokera janya tumi daymaya |
jna-ka brahma-vidy diycha nicaya ||52||
sei vidy myvda kariy raya |
jaa mukta haye brahme jva haya laya ||53||

brahma-vastu ki?

sei brahma tava aga-knti jyotirmaya |
virajra pre sthita tte haya laya ||54||
ye saba asure viu karena sahra |
thr-o sei brahme yya my-pra ||55||
ka-bahirmukha

karm jn ubhaye-i ka-bahirmukha |
kabhu nhi svdaya ka-dsya-sukha ||56||
bhakty-unmukh sukti

bhaktira unmukh sei sukti pradhna |
tra phale jva bhakta-sdhu-saga pna ||57||
raddhvn haye ka-bhakta-saga kare |
nme ruci, jve day, bhakti-patha dhare ||58||

karm o jnra prati kpya gaua-patha vidhna

dayra sgara tumi jvera vara |
karm jn bahirmukha uddhre tatpara ||59||
karma-pathe jna-pathe pathika ye jana |
thra uddhra lgi tomra yatana ||60||
sei sei pathikera magala cintiy |
gaua-bhakti patha eka rkhila kariy ||61||

karmra pake karmera gaua-bhakti patha

karm varrame thki sdhu-saga kari |
karma mjhe bhakti kare gaua-patha dhari ||62||
tra kta karma saba hdaya odhiy |
tirohita haya raddh bje sthna diy ||63||

jnra gaua-patha

jn suktira bale bhaktera kpya |
ananya bhaktite raddh bje sthna diy ||64||
tumi bala mora dsa myra vipke |
che anya tuccha phala chiy mke ||65||
mi jni tra yte haya sumagala |
bhukti mukti chiy di-i bhakti phala ||66||

gaua-pathera prakriy

tra kma anusre cl thre
gaua-patha bhakti-mrge raddh di-i tre ||67||
e tomra kp prabhu tumi kpmaya |
kp n karile kise jva uddha haya ||68||
kalite gaua-pathera durda

satya-yuge dhyna-yoge kata i-gae |
uddha kari dile prabhu nija-bhakti-dhane ||69||
tret-yuge yaja-karme aneka odhile |
dvpare arcana-mrge bhakti bilile ||70||
kali gamane ntha jvera durda |
dekhi jna karma yoga chila bharas ||71||
alpa yu, bahu p, bala-buddhi-hrsa |
ei saba upadrava jve kaila grsa ||72||
varrama dharma ra skhya yoga jna |
kali-jve uddhrite nahe balavn ||73||
jna-karma-gata ye bhaktira gaua-patha |
kaake sakra ha haila vipatha ||74||
pthak upya dhari upeya sdhane |
vighna bahutara haila jvera jvane ||75||

nmlocanra mukhya-patha

prabhu tumi jvera magala cint kari |
kali yuge nma sage svaya avatari ||76||
yuga dharma pracrile nma sakrtana |
mukhya pathe jva pya ka prema dhana ||77||
nmera smarae ra nma-sakrtana |
ei mtra dharma jva karibe plana ||78||

sdhya-sdhana o upya upeyera abhedat-krame nmera mukhyat

yei ta sdhana sei sdhya yabe haila |
upya upeya madhye bheda n rahila ||79||
sdhyera sdhane ra nhi antarya |
anyse tare jva tomra kpya ||80||
mi ta adhama ati majiy viaye |
n bhajinu nma tava ati mha haye ||81||
dara dara dhr cake brahma-haridsa |
paila prabhura pade chiy nivsa ||82||
hari bhakta bhakti mtre vinoda yhra |
harinma cintmai jvana thra ||83||

iti r-hari-nma-cintmaau nma-mhtma-scana nma prathama pariccheda
|

(2)
dvitya pariccheda
nma-grahaa-vicra

gadi gaurga jaya jhnav jvana |
stdvaita jaya rvsdi bhakta gaa ||1||
mah-preme hari-dsa karena rodana |
preme tre gauracandra dil ligana ||2||
balena tomra sama bhakta koth ra |
sarva-tattva-jt tumi sad my-pra ||3||
ananya bhajanera rehat

nica-kule avatari dekhle sakale |
dhane mne kule le ka nhi mile ||4||
ananya bhajane yra raddh atiaya |
devat apek reha sei mahaya ||5||

r-hari-dsera nmcryyat

nma-tattva sarva-sra tomra vidita |
cre cryya tumi pracre paita ||6||
bala haridsa nma-mahim apra |
uniy tomra mukhe nanda mra ||7||
vaiava-lakaa

eka nma yra mukhe vaiava se haya |
tre gh yatna kari mnibe nicaya ||8||
vaiavatara-lakaa

nirantara yra mukhe uni ka-nma |
sei se vaiavatara sarva-gua-dhma ||9||
vaiavatama-lakaa

vaiava uttama sei yhre dekhile |
ka-nma se mukhe ka-bhakti mile ||10||
hena ka-nma jva ki rpe karibe |
thra vidhna tumi mre balibe ||11||
kara yui haridsa balena vacana |
prema gada-gada svara sajala nayana ||12||
nmera svarpa

ka-nma cintmai andi cinmaya |
yei ka sei nma eka-tattva haya ||13||
caitanya vigraha nma nitya mukta tattva |
nma nm bhinna naya nitya uddha sattva ||14||
e jaa jagate tra akara kra |
rasa-rpe rasikete sattva avatra ||15||
ka vastu haya cri dharme paricita |
nma rpa gua karma andi vihita ||16||
nma nitya-siddha

nitya vastu rasa-rpa ka se advaya |
sei cri paricaye vastu siddha haya ||17||
sandhin aktite tra cri paricaya |
nitya-siddha rpe khyta sarvad cinmaya ||18||
ka karaye sarva viva-gata jana |
sei nitya dharma gata ka nma dhana ||19||
ka-rpa nitya

ka-rpa ka haite sarvad abheda |
nma rpa eka vastu nhika prabheda ||20||
r-nma smarile rpa ise sage sage |
rpa nma bhinna naya nce nn rage ||21||


ka-gua nitya

ka-gua catu-ahi ananta apra |
yra nija aa-rpe saba avatra ||22||
yra gua ae brahm ivdi vara |
yra gue nryaa ahi guevara ||23||
sei saba nitya-gue nitya nma tra |
ananta sakhyya vypta vaikuha vypra ||24||
ka-llra nityatva

sei gua taragete llra vistra |
goloke vaikuha vraja saba cid-kre ||25||
cid-vastute nma, rpa, gua, ll vastu haite pthak naya

nma rpa gua ll abhinna udaya |
acit samparke baddha jve bhinna haya ||26||
uddha jve nma rpa gua kriy eka |
jarita dehe bheda ei se viveka ||27||
ke nhi jaa-gandha ataeva tya |
nma rpa gua ll eka-tattva bhya ||28||
nmera sarva-mlatva
ei cri paricaya madhye nma tra |
sakalera di se pratti sabkra ||29||
ataeva nma mtra vaiavera dharma |
nme prasphuita haya rpa gua karma ||30||
kera samagra ll nme vidyamna |
nme se parama tattva tomra vidhna ||31||
vaiava o vaiava-prye bheda che

sei nma baddha jva raddh sahakre |
uddha rpe laile vaiava bali tre ||32||
nmbhsa yra haya se vaiava-prya |
ka-kp bale krame uddha bhva pya ||33||
ei myika jagate ka-nma o jva ei duii mtra cid-vypra

nma sama vastu ni e bhava sasre |
nme se parama dhana kera bhre ||34||
jva nije cid-vypre ka-nma ra |
ra saba prpacika jagat sasra ||35||

mukhya gaua bhede nma dui prakra

mukhya o gaua bhede ka-nma dvi-prakra |
mukhya-nmraye jva pya sarva sra ||36||
cil-ll raya kari yata ka nma |
sei sei mukhya nma sarva gua dhma ||37||

mukhya nma

govinda gopla rma r-nanda-nandana |
rdhntha hari yaomat pra-dhana ||38||
madana-mohana ymasundara mdhava |
gopntha vraja-gopa rkhla ydava ||39||
ei rpa nitya ll prakaka nma |
e saba krtane jva pya ka dhma ||40||

gaua nma o thra lakaa

ja praktira paricaye nma yata |
praktira gue gaua vedera sammata ||41||
si-kart paramtm brahma sthiti-kara |
jagat-sahart pt yajevara hara ||42||

mukhya o gaua nmera phala-bheda

ei-rpa nma karma-jna-ka-gata |
puya moka dna kare strera sammata ||43||
nmera ye mukhya phala ka prema dhana |
tra mukhya nme mtra labhe sdhu gaa ||44||

nma o nmbhsa-mtra phala-bheda

eka ka-nma yadi mukhe bhirya |
athav ravaa-pathe antarete yya ||45||
uddha vara haya v auddha vara haya |
tte jva tare ei strera niraya ||46||
kintu eka kath ithe che sunicita ||
nmbhsa haile vilambe haya hita ||47||
nmbhsa haile-o anya ubha haya |
prema-dhana kevala vilambe upajaya ||48||
nmbhse ppa-kaye uddha nma haya |
takhana-i r-ka-prema labhaye nicaya ||49||

vyavahita v vyavadhne doe janme

kintu vyavahita hale haya apardha |
sei apardhe haya prema-lbha bdha ||50||
nma-nm bheda-buddhi vyavadhna haya |
vyavahita thkile kadpi prema naya ||51||

vyavadhna dui prakra

vara-vyavadhna ra tattva-vyavadhna |
vyavadhna dvi-prakra vedera vidhna ||52||
myvda-i nme tattva-vyavadhna kare

tattva-vyavadhna myvda dua mata |
kalira jajla ei stra asammata ||53||
vyavadhnbiddha nma-i uddha nma

ataeva uddha ka nma yra mukhe |
thke vaiava jni sad sevi sukhe ||54||

anartha yata naa haya tata-i nmbhsatva dra haya o cinmaya nma
praka pya

nmbhsa bhedi uddha-nma labhibre |
sad-guru sevibe jva yatna sahakre ||55||
bhajane anartha na yei kae pya |
cit-svarpa nme nce bhaktera jhvya ||56||
nma se amta dhr nhi che ra |
nma rase matta jva nce anivra ||57||
nma nce jva nce nce prema dhana |
jagat ncya my kare palyana ||58||

yhra nme raddh haya thra-i nme adhikra haiy thke nme sarva-
akti che

nme adhikra nara-mtre kaile dna |
sarva-akti nme prabhu karile vidhna ||59||
yra raddh haya nme sei adhikr |
yra mukhe ka-nma sei se cr ||60||

dea-kla aaucdira bdh nme ni

dea kla aaucdi niyama sakla |
r-nma-grahae ni nma se prabala ||61||

kali-jvera nme nikapaa vivsa haile-i nme adhikra haila

dne yaje snne jape che ta vicra |
ka-sakrtane mtra raddh adhikra ||62||
yuga-dharma hari-nma ananya raddhya |
ye kare raya tra sarva-lbha haya ||63||
kali jva nikapae kera sasre |
avasthita haye ka-nma sad kare ||64||
nmera anukla viaya grahaa o pratikla visaya varjana

bhajanera anukla sarva kryya kari |
bhajanera pratikla saba parihari ||65||
kera sasre thki kye jvana |
nirantara hari-nma karena smaraa ||66||
ananya buddhite nma grahaa karibe

ra kona dharma karma kabhu n karibe |
svatantra vara-jne anye n pjibe ||67||
ka-nma bhakta-sev satata karibe |
ka-prema lbha tra avaya ha-ibe ||68||
haridsa kdi prabhu carae paiy |
nme anurga mge caraa dhariy ||69||
haridsa pade bhaktivinoda yhra |
harinma cintmai jvana thra ||70||


iti r-hari-nma-cintmaau
nma-grahaa-vicro nma prathama pariccheda |

(3)
ttya pariccheda
nmbhsa vicra

gadi gaurga jaya jhnav jvana |
stdvaita jaya rvsdi bhakta-jana ||1||
haridse mahprabhu sadaya haiy |
uhya takhana padma-hasta prasriy ||2||
bale una haridsa mra vacana |
nmbhsa spaa-rpe bujho ekhana ||3||
nmbhsa bujhile nma uddha habe |
anyse jva nma-gue tare ybe ||4||
nmbhsamegha kujjhaik-rpa ajna o anartha

nma srya-sama ne my andhakra |
megha kujjhaik nme hke bra bra ||5||
jvera ajna ra anartha sakala |
kujjhaik-megha-rpe haya ta prabala ||6||
ka-nma srya citta-gagae uhila |
kujjhaik-megha puna thre hkila ||7||
ajna kujjhaik svarpa bhrama

nmera ye cit svarpa th nhi jne |
se ajna kujjhaik andhakra ne ||8||
ka sarvevara bali nhi jne yei |
nn deve pji karma-mrge bhrame sei ||9||
jve cit svarpa bali nhi yra jna |
my jaraye tra satata ajna ||10||
tabe haridsa bale ja mi dhanya |
mama mukhe nma kath unibe caitanya ||11||
ka jva prabhu dsa jatmik my |
ye n jne tra ire ajnera chy ||12||
megha anarthaasat-t, hdaya-daurbalya, apardha

asat-t, hdaya-daurbalya, apardha |
anartha e saba megha-rpe kare bdha ||13||
nma-srya rami hke nmbhsa haya |
svata siddha ka-nme sad cchdaya ||14||
nmbhsera avadhi

sambandha-tattvera jna yvat n haya |
tvat se nmbhsa jvera raya ||15||
sdhaka yadyapi pya sad-guru raya |
bhajana-naipuye megha di dra haya ||16||
sambandha, abhidheya, prayojana

megha kujjhaik gele nma-divkara |
praka haiy bhakte dena prema-vara ||17||
sad-guru sambandha jna kariy arpaa |
abhidheya rpe karna nmnulana ||18||
nma-srya svalpa-kle prabala haiy |
anartha-kujjhaik dena tiy ||19||
prayojana-tattva tabe dena prema-dhana |
prpta-prema jva kare nma-sakrtana ||20||
sambandha-jna

sad-guru-carae jva raddh sahakre |
prathame sambandha-jna pya suvicre ||21||
ka nitya prabhu ra jva nitya dsa |
ka prema nitya jva-svabhva praka ||22||
ka nitya dsa jva th vismariy |
myika jagate phire sukha anveiy ||23||
myika jagat haya jva krgra |
jvera vaimukhya doe daa pratikra |||24||
tabe yadi jva sdhu vaiava kpya |
sambandha jnete puna ka-nma pya ||25||
tabe pya prema-dhana sarva-dharma-sra |
yhra nikae syujydira dhikkra ||26||
yvat sambandha jna sthira nhi haya |
tvat anarthe nmbhsera raya ||27||
nmbhsera phala

nmbhsa date-o aneka magala |
jvera avaya haya sukti prabala ||28||
nmbhse naa haya che ppa yata |
nmbhse mukti haya kali haya hata ||29||
nmbhse nara haya supakti pvana |
nmbhse sarva-roga haya nivraa ||30||
sakala ak nmbhse dra haya |
nmbhs sarvria haite nti pya ||31||
yaka raka bhta preta graha samudaya |
nmbhse sakala anartha dre yya ||32||
narake patita loka sukhe mukti pya |
samasta prrabdha karma nmbhse yya ||33||
sarva-veddhika sarva trtha haite baa |
nmbhsa sarva-ubha-karma rehatara ||34||

nmbhsera vaikuhdi-prpakatva

dharma artha kma moka catur-varga-dt |
sarva-akti dhare nmbhse jva-trt ||35||
jagat nanda-kara reha-pada-prada |
agatira eka gati sarva-reha-pada ||36||
vaikuhdi loka prpti nmbhse haya |
vieata kali-yuge sarva-stra kaya ||37||
saketa, parihsa, stobha o hel ei cri-prakra nmbhsa

caturvidha nmbhsa ei mtra jni |
saketa o parihsa, stobha, hel mni ||38||
saketa-rpa nmbhsera prakra-dvaya

viu lakya kari jaa buddhye nma laya |
anya lakya kari viu nma uccraya ||39||
sagete dvividha ei haya nmbhsa |
ajmila sk tra strete praka ||40||
yavana sakala mukta habe anyse |
hrma hrma bali kahe nmbhse ||41||
anyatra sakete yadi haya nmbhsa |
tathpi nmera teja n haya vina ||42||
parihsa-nmbhsa

parihse ka-nma yei jana kare |
jarsandha sama sei e sasre tare ||43||
stobha nmbhsa

aga-bhag caidya sama kare nmbhsa |
stobha mtra haya tabu ne bhava-pa ||44||
hel nmbhsa

mana nhi deya ra avaj bhvete |
ka rma bale hel nmbhsa tte ||45||
ei saba nmbhse mleccha-gaa tare |
viay alasa jana ei patha dhare ||46||
raddh o hel nmbhsera bheda

raddh kari kare nma anartha sahita |
raddh nma haya sei tomra vihita ||47||
saketdi avaj paryanta bhva dhari |
nma kare helya ye raddh parihari ||48||
nmbhsa avadhi se hel nma haya |
thte-o mukti labhe ppa haya kaya ||49||
anartha-ne nmbhsa nma haiy prema deya

ka prema chi saba nmbhse pya |
nmbhse puna uddha nma haye yya ||50||
anartha vigate yabe uddha nma haya |
ka-prema tabe tra ha-ibe nicaya ||51||
nmbhse skt se prema dite nre |
nma haye prema deya vidhi anusre ||52||
nmbhsa o nmpardhera bheda

ataeva nma apardha parihari |
nmbhsa kare yei tre nati kari ||53||
karma jna haite ananta rehatara |
bali nmbhse jni ohe sarvevara ||54||
rati ml raddh yadi uddha-bhve haya |
tabe ta viuddha nma ha-ibe udaya ||55||
chy o pratibimba bhede bhsa dui prakra
chy nmbhsa

bhsa dvividha haya pratibimba chy |
raddhbhsa dvi-prakra saba tava my ||56||
chy raddhbhse chy-nmbhsa haya |
sei nmbhse jvera ubha prasavaya ||57||
pratibimba nmbhsa

anya jve uddh raddh kariy darana |
nija mane raddhbhsa ne yei jana ||58||
bhoga moka vch the thke nitya mii |
arame abha lbhe yate divnii ||59||
raddhra lakaa mtra raddh the naya |
tke pratibimba raddhbhsa stre kaya ||60||
pratibimba raddhbhse nmbhsa yata |
pratibimba-nmbhsa haya avirata ||61||

pratibimba- nmbhse myvda kapaat utpanna kare

ei nmbhse myvda dua-mata |
praveiy ahatya haya pariata ||62||

kapaa pratibimba-nmbhsa nmpardha

nitya sdhya nme sdhana buddhi kari |
nmera mahim ni apardhe mari ||63||

chy nmbhsa o pratibimba-nmbhsera bheda

chy nmbhse mtra hayata ajna |
hdaya-daurbalya haite anartha vidhna ||64||
sei saba doe nma karena mrjana |
pratibimba nmbhse doera vardhana ||65||
myvda o bhakti ihr paraspara viparta dharma
myvda-i apardha

ka-nma rpa gua lldi sakala |
myvdi-mate mithy navara sakala ||66||
sei mate prema-tattva nitya nhi haya |
bhakti-viparta myvda sunicaya ||67||
bhakti-vair madhye myvdera gaana |
ataeva myvd apardh hana ||68||
myvdi mukhe nma nhi bhirya |
nma bhirya tabu nmatva n pya ||69||
myvd yadi kare nma uccraa |
nmake anitya bali labhaye patana ||70||
nmera nikae bhoga-mokera prrthan |
nmera nikae hya phalete ytan ||71||
myvdra apardha kakhana che

tabe yadi myvd bhukti mukti a |
chiy karaye nma haye ka-dsa ||72||
tabe tre che myvda dua-mata |
anutpa saha haya nma anugata ||73||
sdhu sage kare puna ravaa krtana |
susambandha jna tra ude tata kaa ||74||
avirnta nma kare pae caku jala |
nma kp pya citta haya ta sabala ||75||
bhaktike anitya baliy myvda apardha ha-iyche

ka-rpa ka-dsya jvera svabhva |
myvda anitya kalpita bale saba ||76||
hena myvda nma aparde gai |
myvda haya sarva vipadera khani ||77||
myvd nmbhse yukty-bhsa-rpe syujya lbha kare

nmbhsa kalpa-taru myvdi-jane |
abha arpaa kare syujya nirve ||78||
sarva-akti nme che ti nmbhse |
pratibimba ha-ile-o dena mukty-bhse ||79||
paca-vidha mukti madhye syujya bhsa |
bhava klea ne mtra phale sarva-na ||80||

myvd nitya-sukha pya n

myya mohita jana the sukha mne |
sukhbhsa mtra pya syujya nirve ||81||
sac-cit-nanda sev parama nirvti |
syujya n pya kabhu hata-ka-smti ||82||
yh nhi bhakti prema nityat vivsa |
nitya sukha kaiche the ha-ibe praka ||83||
chy- nmbhs dua-mate n pravea karile krame uddha nma piy
thkena

chy nmbhs nhi jne dua-mata |
matavde citta-bale nahe tra hata ||84||
se kevala nhi jne yathrtha prabhva |
se prabhva jna-dna nmera svabhva ||85||
meghcchanne srya-prabh pratta n haya |
kintu meghe ni srya karena udaya ||86||
chy- nmbhs dhanya sad-guru prabhve |
alpa-dine nma prema anyse pbe ||87||
bhaktera myvdra saga avaya parityjya

myvd saga teha satarke chiy |
uddha nma paryaa tuibe seviy ||88||
ei ta tomra j r-ka-caitanya |
sei j yei ple sei jva dhanya ||89||
ye n ple tava j sei jva chra |
ko janme kichute-i n habe uddhra ||90||
kusaga chiye prabhu rkha tava pya |
tava pdapadma vin n dekhi upya ||91||
haridsa pada-dvandve vinoda yhra |
hari-nma-cintmai sad gna tra ||92||

iti r- hari-nma-cintmaau nmbhsa-varana nma
ttya pariccheda |

(4)
caturtha pariccheda
nma apardhasdhu nind

sat nind nmna paramam apardha vitanute
yata khyti yta katham u sahate tad-vigarhm |

gaddhara-pra jaya jhnav-jvana |
jaya stntha rvsdi bhakta-jana ||1||
prabhu bale haridsa ebe sa-vistre |
nma apardha vykhy kara atapara ||2||
haridsa bale prabhu more y balbe |
thi baliba mi tomra prabhve ||3||
daa-vidha nmpardha

nma apardha daa-vidha stre kaya |
sei apardhe mora baa haya bhaya ||4||
eka eka kari mi baliba sakala |
apardhe vci yte deha more bala ||5||
sdhu-nind anya-deva svtantrya manana |
nma tattva guru ra stra vinindana ||6||
harinme artha vda kalpita manana |
nma-bale ppa raddh-hne nmrpaa ||7||
anya ubha-karmera samna ka-nma |
e kath balile apardha avirma ||8||
nmete anavadhna haya apardha |
thke pura kart balena pramda ||9||
nmera mhtmya jne tabu nhi bhaje |
aha mama saktite sasrete maje ||10||

sdhu-nindi prathama apardha

sdhu-nind prathampardha bali jni |
ei apardhe jvera haya sarva hni ||11||
svarpa o taastha lakaa bhede sdhu lakaa dvaya vicra

sdhura lakaa tumi baliycha prabho |
ekdae uddhavere ka-rpe vibho ||12||
daylu sahiu sama droha-nya-vrata |
satya-sra viuddhtm para-hite rata ||13||
kme akubhita buddhi dnta akicana |
mdu uci parimita-bhoj nta-mana ||14||
anha dhtimn sthira kaika-araa |
apramatta sugambhra vijita a-gua ||15||
amn mnada daka avacaka jn |
ei saba lakaete sdhu bali jni ||16||
ei saba lakaa prabho haya dvi-prakra |
svarpa taastha bhede kariba vicra ||17||

svarpa-lakaa-i pradhna lakaa, tad-raye taastha lakaa udaya haya

kaika-araa haya svarpa-lakaa |
taastha lakae anya guera gaana ||18||
kona bhgye sdhu-sage nme ruci haya |
ka-nma gya kare ka-pdraya ||19||
svarpa lakaa sei ha-ita ha-ila |
gite gite nma anya gua ila ||20||
anya gua-gaa ti taastha gaana |
avaya vaiava dehe habe saghaana ||21||

varrama liga, nn-prakra vea-dvr sdhutva haya n,
kaika-araati sdhura lakaa

varrama cihna nn-veera racan |
sdhura lakae kabhu n haya gaan ||22||
r-ka-aragati sdhura lakaa |
tra mukhe haya ka-nma-sakrtana ||23||
gh brahmacr vnaprastha nysi-bhede |
dra vaiya katra vipra-gaera prabhede ||24||
sdhutva kakhana nhi ha-ibe nirta |
kaika-araa sdhu strera vihita ||25||

ghi-sdhu-lakaa

raghuntha-dse lakye kariy sevra |
ghi-sdhu-jane ikhyecha ei sra ||26||
sthira haye ghare yo n hao btula |
krame krame pya loka bhava-sindhu-kula ||27||
markaa vairgya cha loka dekhiy |
yathyogya viaya bhuja ansakta ha ||28||
antare nih kara bhye loka vyavahra |
acire r-ka tomya karibe uddhra ||29||
gha-tyg sdhu-lakaa

puna tumi tra dekhi vairgya grahaa |
ei mata ik dile aprva ravaa ||30||
grmya-kath n unibe grmya-vrt n kahibe |
bhla n khibe ra bhla n paribe ||31||
amn mnada ha ka-nma sad labe |
vraje rdh-ka-sev mnase karibe ||32||
gh o gha-tyg ubhayera-i svarpa lakaa

svarpa lakaa eka sarvatra samna |
ramdi bhede pthak taastha vidhna ||33||
ananya-arae yadi dekhi durcra |
tathpi se sdhu bali sevya sabkra ||34||
ei ta r-ka-vkya gt-bhgavate |
ihke pjiba yatne sad sarva mate ||35||
ihte che ta eka nigha siddhnta |
kp kari jnyecha ti pi anta ||36||

prva-ppera gandhvaea o prva-ppa lakya kariy yini kaika-araa
sdhura nind karena, tini nmpardh

ka-nme ruci yabe ha-ibe udaya |
eka nme prva ppa ha-ibeka kaya ||37||
prva-ppa gandha tabu thke kichu dina |
nmera prabhve krama ha pae ka ||38||
ghra sei ppa-gandha vidrita haya |
parama dharmtm bali haya paricaya ||39||
ye kayeka dina sei gandha nhi yya |
sdhraa jana cake ppa bali bhya ||40||
se ppa dekhiy yei sdhu-nind kare |
prva-ppa laki puna avaj care ||41||
sei ta pa vaiavera nind doe |
nma apardha maji pae ka-roe ||42||

kaika-araati sdhu lakaa panke sdhu baliy paricaya deoy
dmbhikat

kaika-araa mtra ka-nma gya |
sdhu-nme paricita kera kpya ||43||
ka-bhakta vyatta nhika sdhu ra |
mi sdhu bali haya dambha avatra ||44||
svalpkare sdhu-niraya

se balibemi dna kaika-araa |
ka-nma yra mukhe sdhu sei jana ||45||
ta haite hna bali panke jne |
sahiu tarura nyya panke mne ||46||
nije ta amn ra sakale mnada |
tra mukhe ka-nma ka-rati-prada ||47||

nmpardha vaiava-i sdhu, tad-dehe ka-akti

hena sdhu-mukhe yabe uni eka nma |
vaiava baliy tre kariba prama ||48||
vaiava se jagad-guru jagatera bandhu |
vaiava sakala jve sad kp sindhu ||49||
e hena vaiava-nind yei jana kare |
narake paibe se janma-janmntare ||50||
bhakti labhibre ra nhika upya |
bhakti labhe sarva-jva vaiava kpya ||51||
vaiava dehete thke r-kera akti |
sei deha spare anye haya ka-bhakti ||52||
vaiava adharmta ra pada jala |
vaiavera pada-raja tina mah-bala ||53||
vaiavera akti sacra

vaiava-nikae yadi baise kata-lakaa |
deha haite haya ka-akti nisaraa ||54||
sei akti raddhvn hdaye paiy |
bhaktira udaya kare deha kpiy ||55||
ye basila vaiavera nikae raddhya |
thra hdaye bhakti ha-ibe udaya ||56||
prathame sibe tra mukhe ka-nma |
nmera prabhve pbe sarva-gua-grma ||57||
vaiavera ki ki doa dharile vaiava-nind hayajti-doa prva-doa
naa-prya avaia doa kdcitka doa

vaiavera jti ra prva doa dhare |
kdcitka doa dekhi yei nind kare ||58||
naa-prya doa laye kare apamna |
yama-dae kaa pya se saba ajna ||59||
vaiavera mukhe nma-mhtmya-pracra |
se vaiava-nind ka nhi sahe ra ||60||
dharma yoga yga jna-ka parihari |
ye bhajila ka-nma sei sarvopari ||61||
anya deva stra ninddi-nya nmray sdhu

anyadera anya-stra n kari nindana |
nmera raya laya uddha sdhu-jana ||62||
se sdhu ghastha ha-u athav sannys |
thra caraa-reu pite prays ||63||
yba yata nme rati se tata vaiava |
vaiavera krama ei mate anubhava ||64||
ithe varrama dhana pitya yauvana |
kona krya nhi kare rpa bala jana ||65||
ataeva yini karilena nmraya |
sdhu-nind chibena e dharma nicaya ||66||
nmray uddh bhakti bhakta bhakti-rp |
bhakta bhakti-vivarjit ha-ile virp ||67||
yh sdhu-nind th nhi bhakti sthiti |
ataeva apardhe tath pariati ||68||
sdhu-nind chi bhakta sdhu-bhakti kare |
sdhu-saga sdhu-sev ei dharmcare ||69||
asat-saga dui prakra, tan-madhye str-sag

asat-saga-tyge haya vaiava-cra |
asat-sage haya sdhu-avaj apra ||70||
asat ye dvi-prakra sarva-stre kaya |
sei duiyera madhye yoit-sag eka haya ||71||
yoit-sagi-sag puna tra madhye gaya |
tra saga-tyge jva ha-ibeka dhanya ||72||

yoit-sag khke bale

kere sasre ye dmpatya dharma thke |
asat baliy stra n bale thke ||73||
adharma sayoge ra straia bhve rata |
yoit-sag jana dua strera sammata ||74||
dvitya prakra asat (kete abhakta) tina prakra

kete abhakta asat dvitya prakra |
myvd dharma-dhvaj nirvara ra ||75||

yini balena, ei saba lokera nindke-o sdhu-nind bale tini-o varjya

varjile e saba saga sdhu-nind naya |
ihke ye nind bale sei varjya haya ||76||
ei saba saga chi ananya-araa |
ka-nma kari pya ka-prema-dhana ||77||
vaiavbhsa, prkta-vaiava, vaiava-prya o kaniha-vaiavaei
sakala eka-i kath

sdhu-sev-hna arce laukika raddhya |
prkta vaiava haya vaiavera prya ||78||
vaiava-bhsa sei nahe ta vaiava |
kemane pibe sdhu-sagera vaiava ||79||
ataeva kaniha madhyete tre gai |
tre kp karibena vaiava pani ||80||
madhyama vaiava

ka-prema ka-bhakte maitr caraa |
bliete kp ra dve upekaa ||81||
karile madhyama bhakta uddha bhakta hana |
ka-nmne adhikra karena arjana ||82||
uttama vaiava

sarvatra yhra haya ka-daraana |
ke sakalera sthiti ka pra dhana ||83||
vaiavvaiava-bheda nhi thke tra |
vaiava uttama tini ka-nma-sra ||84||
madhyama vaiava-i sdhu sev karena

ataeva madhyama vaiava mahaya |
sdhu sev rata sad thkena nicaya ||85||
prkta vaiava nmbhsera adhikr

prkta vaiava yei vaiavera prya |
nmbhse adhikr sarva-stra pya ||86||
madhyama vaiava nmdhikr o nmpardha vicra karibena

madhyama vaiava mtra nme adhikr |
r-nma-bhajane apardhera vicr ||87||
uttama vaiave apardha asambhava |
sarvatra dekhena tini kera vaibhava ||88||
nija nija adhikra kariy vicra |
sdhu-nind apardha kari parihra ||89||
sdhu saga sdhu sev nma sakrtana |
sarva jve day ei bhakta caraa ||90||
sdhu nind ghaile ki kar kartavya ?

pramde yadyapi ghae sdhu-vigarhaa |
tabe anutpe dhari se sdhu-caraa ||91||
kdiy baliba prabho kami apardha |
e dua-nindake kara vaiava-prasda ||92||
sdhu baa daymaya tabe rdra-mane |
kamibena apardha kp ligane ||93||
ei ta prathama apardhera vicra |
r-carae nivedinu j anusra ||94||
hari-dsa pda-padme bhrara ye jana |
hari-nma-cintmai thra jvana ||95||

iti r-hari-nma-cintmaau sdhu-nindpardha-vicro
nma caturtha pariccheda |

(5)
pacama pariccheda

devntare svtantrya-jnpardha

ivasya r-vior ya iha gua-nmdi-sakala
dhiy bhinna payet sa khalu hari-nmhita-kara

jaya gaddhara-pra jhnav-jvana |
jaya stntha jaya gaura bhakta-jana ||1||
haridsa bale tabe kari yoa-hta |
dvitypardha ebe una jaganntha ||2||
viu-tattva

parama advaya jna viu para-tattva |
cit-svarpa jagada sad uddha-sattva ||3||
goloka-vihr ka se tattvera sra |
catu-ahi gue alakta rasdhra ||4||
ahi-gua nryaa svarpe praka |
sei ahi-gua viu-smnya-vilsa ||5||
puruvatre ra sva avatre |
sei ahi-gua spaa krya anusre ||6||
viura vibhinnera prakra bheda jvera pacad-gua

viura ye vibhinna dui ta prakra |
pacat gua jve bindu bindu ra ||7||

giridi devat vibhinna haiy-o smnya jva nan thr pacat-gua-
viia

giridi deve ei gua pacat |
tad-adhika parime sarvad sayuta ||8||
tad-vyatta ra paca gua aa mne |
prakita che tabe vicitra-vidhne ||9||

ahi-gue viutva

sei paca pacat gua-pra tya |
viute virjamna sarva stre gya ||10||
tad-vyatta ra paca-gua nryae |
che tra satt kabhu nhi anya jane ||11||
ahi-gue viu-tattva parama vara |
giria di anya-deva thra kikara ||12||
vibhinna giridi jva rehatara |
viu sarva-jvevara sarva-devevara ||13||

ajna-vyakti anya devatra sahita viuke samna mane kare

anya-deva saha sama viuke ye mne |
se baa ajna a-tattva nhi jne ||14||
e jaa jagate viu parama vara |
giridi yata deva tra vidhikara ||15||
keha bale myra tri-gue tridivea |
sarvad samna brahma tattva saviea ||16||

nnvidha vdnuvdera siddhnta

strera siddhnte tabu pjya nryaa |
brahm iva si-laya kryera kraa ||17||
vsudeva chi yei anya-deve bhaje |
vara chiy sei sasrete maje ||18||
keha bale, viu para-tattva bae jni |
sarva-viumaya viva veda-vkya mni ||19||
ataeva sarva-deve viu adhihna |
sarva devrcane haya viura samna ||20||
ei ta niedha-para vkya vidhi naya |
anya deva pjra niedha ei haya ||21||
sarva viu-maya viva e kath balile |
viu-pj kaile saba deve pj mile ||22||
taru-mle jala dile khra ullsa |
pallave hlile jala vkera vina ||23||
ataeva pji viu anya-deva tyaji |
thtei anyadeva kje kje pji ||24||
ei vidhi devera sammata cira-dina |
durvipke ei vidhi che arvcna ||25||
myvda-doe jva kali gamane |
bahu-deva pje viu-smnya-darane ||26||
eka eka deva eka eka phala dt |
sarva phala dt viu sakalera pt ||27||
kmi jana yadi tattva jnibre pre |
viu pji phala pya che devntare ||28||

ghastha vaiavera kartavya vidhna

ghastha ha-iy yei viu-bhakta haya |
sarva-krye ka pje chiy saaya ||29||
niekdi mannta saskra yata |
thte pjaye ka veda mantra mata ||30||
viu vaiavera pj vedete vidhna |
deva-pit-gae ka nirmlya pradna ||31||
myvdi-mate pit-rddha yei kare |
yev anyadeva pje apardhe mare ||32||
viu-tattve dvaita-buddhi nma apardha |
sei apardhe tra haya bhakti bdha ||33||
ivdi devat gae pthak vara |
mnile nmpardha haya bhayakara ||34||
viu-akti par akti haite deva yata |
bhinna akti siddha naya vedera sammata ||35||
iva-brahm-gaapati-srya-dikpla |
ka-akti-balete vara cira-kla ||36||
ataeva parevara eka-mtra jni |
ra saba deve tra akti-madhye gai ||37||
ataeva sarva-krye karma jaa bhva |
chiy ghastha pya bhaktira sad-bhva ||38||

ki rpa vaiava grhasthya dharma kariben

bhaktira sad-bhve thki sat-kriy karae |
deva-pit-gae tue nirmlya arpae ||39||
bahu deva-dev pj karibe varjana |
ka-bhakta bali sabe karibe tarpaa ||40||
r-ka vaiavrcane sarva phala pya |
nme apardha nahe sad nma gya ||41||

vara-catuayera jvana ytr vidhi

jagate mnava-gaa vara-dharmcari |
karibeka jvana-ytr dharma patha dhari ||42||
antyajera vidhi

sakara antyaja sabe tyaji nca-dharma |
drcra kare sad sasrera karma ||43||
sakara antyaja thkibeka drcre |
cturvara vin dharma nhika sasre ||44||

vara-dharmera dvr jvana-ytr kariy sasri vyakti bhakti-pathe
bhvrjana kariben

ctur-vara vara-dharme karibe sasra |
uddha ka-bhakti bale habe sadcra ||45||
ctur-vara yadyapi r-ka nhi bhaje |
vara-dharmcre thki rauravete maje ||46||
vara vin ghasthera nhi ra dharma |
vara dharmcre ghasthera saba karma ||47||
vara-dharme e sasra nirvha karibe |
yvad artha parigrahe r-ka bhajibe ||48||
nisargata vidhi-vkya ye paryanta nara |
vara-dharma sva-nirvhe karibe dara ||49||
bhakti-yoga-nme ei tattva-nirpaa |
bhakti-yoge bhvodaya siddhnta-vacana ||50||
bhvodaye vidhira pravtti nhi raya |
bhvodita krye deha-ytr siddha haya ||51||
ghi-vaiavera ei advaya-sdhana |
r-viu advaya-tattve dvaita-nivartana ||52||

nma-nm o gua-gura abhede viu-jna uddha haya

ra eka kath che dvaita-nivartane |
viu-nma viu-rpa viu-gua-gae ||53||
viu haite pthag rpe n mnibe kabhu |
advaya akhaa viu cinmayatve vibhu ||54||
ajnete yadi haya dvaita upadrava |
nmbhsa haya tra prema asambhava ||55||
sad-guru-kpya sei anartha vina |
bhajite bhajite uddha-nmera praka ||56||
myvdra kutarka o apardha

mata-vda-jne dvaita haila pravartana |
apardha haya ra nahe nivartana ||57||
myvd bale brahma haya para-tattva |
nirviea nirvikra nirkra sattva ||58||
viu-rpa viu-nma myya kalpita |
my antardhne viu hana brahma-gata ||59||
e saba kutarka mtra satya nyavda |
para-tattve sarva-akti abhva-pramda ||60||
aktimn brahma yei sei viu haya |
nmera vivda-mtra vedera niraya ||61||
viu o brahma-tattvera sambandha

viu para-tattva tra nirviea dharma |
saviea dharma saha haya eka marma ||62||
viura acintya-akti virodha-bhajana |
anyse kari kare saundarya sthpana ||63||
jva-buddhi sahajete ati alpatara |
acintya-aktira bhva n kare gocara ||64||
nija-buddhye che eka sthpite vara |
khaa-jne pya brahma-tattvete avara ||65||
viura parama pada chi devrcita |
brahme baddha haya nhi bujhe hithita ||66||
cinmaya-svarpa-jna ye bujhite jne |
viu viu-nma-gua eka kari mne ||67||
ei ta viuddha jna r-ka-svarpa |
sambandha buddhite labhi bhaje nma-rpa ||68||
iva o viura ki rpe abheda-buddhi karibe

jaa-nma jaa-rpa-gue yei bheda |
se bheda cit-tattve ni ei ta prabheda ||69||
viu-tattve bheda-jna anartha vikra |
ivete viute bheda ati avicra ||70||
bhakta o myvdra cra o pravtti bheda

nmaika-araa yei bhakti mahjana |
ekevara ke bhaji che anya jana ||71||
anya-deva anya-stra nind nhi kare |
ka-dsa bali anye pje samdare ||72||
pratidina ghi-bhakta nirmlya arpae |
deva pit sarva jve karena tarpae ||73||
yath yath anya deve karena darana |
ka-dsa bali tre karena vandana ||74||
myvdi-gaa yadi viu-pj kare |
prasda nirmlya bhakta nhi laya are ||75||
myvd hari-nme apardh haya |
thra pradatta pj hari nhi laya ||76||
anya-deva-nirmlya grahae apardha |
uddha bhakti sdhane sarvad sdhe bdha ||77||
tabe yadi uddha bhakta r-ka pjiy |
anya deve pj kare tat-prasda diy ||78||
se prasda grahaete nhi apardha |
sei rpa devrcane nhi bhakti-bdha ||79||
uddha-bhakta nma apardh nhi haya |
nma kari prema pya nme deya jaya ||80||
ei apardhera pratikra

pramde yadyapi haya anye viu-jna |
tabe anutpe kari viu-tattva-dhyna ||81||
r-viu smariy kari apardha kaya |
yatne dekhi ra n se apardha haya ||82||
prva doa kam la bhaktera bndhava |
dayra sgara ka kamra arava ||83||
bahu deva sevi saga kariba varjana |
ekevara vaiavera kariba pjana ||84||
hari-dsa pade bhaktivinoda ye jana |
harinma-cintmai thra jvana ||85||

iti r- hari-nma-cintmaau devntare svtantrya-jnapardha
nma pacama pariccheda |

(6)
aha pariccheda
gurv-avaj

guror avaj

paca-tattva jaya jaya r-rdh-mdhava |
jaya navadvpa vraja yamun vaiava ||1||
hari-dsa bale prabhu kari nivedana |
ttypardha nme ye rpe ghaana ||2||
vistri baliba mi tomri jya |
yei saba apardha guru avajya ||3||

bahu yoni bhrami mnava-arra
durlabha ubhada ati |
tathpi anitya pileka yei
yvat jvane sthiti ||4||
parama magala labhibre tare
yadi n yatana kare |
punarya bhave anitya arra
labhiy bra mare ||5||
subodha ye haya durlabha n-deha
labhiy bhava sasre |

sasr jva avaya sad-guru raya karibe

guru kara-dhra samraya kari
ka nuklye tare ||6||
nta ka-bhakta lakaa ye guru
sa-dainya vacane tre |
santoa kariy ka-dks laya
yya sasrera pre ||7||
sahaje jvera che ke mati
vth tarke th yya |
vitarka chiy sumati raye
guru hate mantra pya ||8||
gh jva-gaa varrame thki
sad-guru raya kare |
brhmadi ucca-vare sat-ptra thkile tini haibra yogya

brhmaa crya sarva-vare haya
yadi ka bhakti dhare ||9||
brhmaa kulete suptra abhve
anya kule dk pya |
ucca vara guru ghra ucita
guru iya parkya ||10||
vara-vicra apek suptrera vicra adhika reya

ka tattva vett prakta ye haya
se ha-ite pre guru |
kib vipra dra ki gh sannys
guru hana kalpa-taru ||11||
varera maryd ptrera vicre
paramrthe laghu ati |
suptra milana prayojana sad
yadi ci uddh rati ||12||
suptrera prpti mla prayojana
pavitra suvara hena |
the ucca vara labhile sayoga
sohg suvare yena ||13||
gha-tyg aghi-gurvraya karite pren

ye kona krae sei ghi dharma
chi anyrama laya |
the paramrtha n piy ee
sdhu guru anveaya ||14||
thra pakete agh crya
praasta sakala mate |
tra dk ik piy se jana
bhse nma-rasmte ||15||
ghi-bhakti gha-tyga karile-o prva-guru tyga karite haya n

gh bhakta-jane virga labhile
chaye sasra vidhi |
tabu prva-guru caraa raya
karibe jvanvadhi ||16||
ghi jana madhye ghi guru asta
yadi uddha bhakta hana |
natuv agh suyogya ha-ile
guru-yogya sarva-kaa ||17||
sad-guru piy bhajie bhajite
bhvera udaya yabe |
sasra virakti sasra chiy
vairg ha-ibe tabe ||18||
yini vairgya raye la-ibena tini vairg guru kariben

vairgya rama grahaete tyg
purua ha-ibe guru |
thra carae ikhibe virga
guru ik kalpa taru ||19||
dk o ik guru ubhayake-i samna sammna kar vayaka

dk ik bhede guru du prakra
ubhaye samna mna |
arpibe sujana paramrtha dhana
anyse yadi cn ||20||
ka-nma mantra dena dk guru
ik guru tattva dt |
vaiava sakala ik guru hana
sarva ubha janayit ||21||
sampradyera di-gurura ik avalambana kariy caraa karibe

sdhu sampradye crya sakala
ik guru pratihita |
dycrya yini guru iromai
pji tre yathocita ||22||
tra susiddhnta anugata haye
n mniba anya ik |
thra dea pliba yatane
n la-iba anya dk ||23||
sampradya guru varaa kar kartavya

sampradya guru-gae ik guru jni |
anya-mata paitera ik nhi mni ||24||
sei mate suikita sdhu sucarita |
dk guru yogya sad jne supaita ||25||
myvdra nikaa ka-mantra la-ile paramrtha haya n

myvdi-mate thke ka mantra laya |
tra paramrtha lbha kabhu nhi haya ||26||
uddha-bhakta vyatta anyake guru karibe n

ye anyya ikhe yei ik deya ra |
ubhaye narake yya n pya uddhra ||27||
uddha bhakti chi yini ikhilena bda |
thra jvana mtra vda visavda ||28||
se kemane guru habe uddhribe jve |
pani asiddha anye kib ubha dibe ||29||
ataeva uddha bhakta ye se kene naya |
upayukta guru haya sarva-ste kaya ||30||
guru tattva

dk guru ik guru duhe ka dsa |
duhe vraja jana ka aktira praka ||31||
guruke smnya jva n jnibe kabhu |
guru ka akti ka-preha nitya prabhu ||32||
ei buddhi saha sad guru bhakti kare |
sei guru-bhakti bale sasrete tare ||33||
guru pj

agre guru pj pare r ka pjana |
gurudeve r-ka prasda samarpaa ||34||
guru j laye ka pjibe yatane |
r guru smariy ka balibe vadane ||35||
gurute ki rpe raddh kar ucita

gurute avaj yra tra apardha |
sei apardhe tra haya bhakti bdha ||36||
guru ka vaiavete sama bhakti kari |
nmraye uddha bhakta ghra yya tari ||37||
gurute acal raddh kare yei jana |
uddha nma bale sei pya prema dhana ||38||
kon sthne guru tyga karite ha-ibe

tabe yadi e rpa ghaan kabhu haya |
asat sage gurura yogyat haya kaya ||39||
prathame chilena tini sad guru pradhna |
pare nma apardhe ha hata jna ||40||
vaiave vidvea kari che nma rasa |
krame krame hana artha kminra vaa ||41||
sei guru chi iya r-ka-kpya |
sad guru labhiy puna uddha nma gya ||42||
guru iya sambandhera prve-I parasparera park

ayogya iyere guru kariben daa |
bhajiy ayogya guru iya haya paa ||43||
duhera yogyat yata dina sthira raya |
paraspara sambandha kakhana tyajya naya ||44||
uddha guru park kariy varaa karibe

sad gurura prati yei avaj care |
se ppiha apardh sarvatra sasre ||45||
ataeva prathame viea yatna kari |
uddha bhakte la-ibena guru-rpe vari ||46||
guru tyga klea yena kabhu nhi ghae |
e rpa cintile kabhu n pae sakae ||47||
guru yath bhakti-hna iya tra prya |
ataeva uddha guru labe parkya ||48||
sad guru avaj apardha bhayakara |
ei apardhe naa haya deva nara ||49||
guru sevra prakriy

guru ayysana ra pdukdi yna |
pda pha snnodaka chyra laghana ||50||
gurura agrete anya pj dvaita jna |
dk vykhy prabhutvdi karibe vandana ||51||
yath yath gurura pibe daraana |
daavat pai bhme karibe vandana ||52||
guru nma bhaktite karibe uccraa |
guru j hel n karibe kadcana ||53||
gurura prasda sev avaya karibe |
gurura apriya vkya kabhu n kahibe ||54||
gurura carae dainye la-ibe araa |
karibe gurura sad priya caraa ||55||
e rpa cre ka nma sakrtane |
sarva siddhi haya prabho bale ruti gae ||56||
nma guru prati yadi avaj ghaaye |
dua sage dua stra mata samraye ||57||
tabe sei saga sei stra dra kari |
vilpa kariba sei guru pade dhari ||58||
kp kari gurudeva ha-ibe sadaya |
nme prema dibe se vaiava daymaya ||59||
hari-dsa pada reu bharas yhra |
nma cintmai gya tdhika chra ||60||

iti r- hari-nma-cintmaau gurv-avaj-vicro
nma aha pariccheda |

(7)
saptama pariccheda

ruti-stra-nindanam

jaya jaya gadi gaurga nitynanda |
jaya stpati jaya gaura-bhakta-vnda ||1||
haridsa bale prabhu caturthpardha |
ruti-stra-vinindana bhakti-rasa-bdha ||2||
mnya-i eka-mtra prama

ruti-stra veda upaniat pura |
ka-nivasita haya sarvatra prama ||3||
vieata aprkta-tattve jna yata |
sakali mnya siddha the ha-i rata ||4||
jatta vastu indriyera agocara |
ka-kp vin th n haya gocara ||5||
karapaava bhrama vipralips ra |
pramda sarvatra nara jne doa ei cra ||6||
sei saba doa nya veda catuaya |
veda vin paramrthe gati nhi haya ||7||
my baddha jve ka bahu kp kari |
veda purdi dila ra jna dhari ||8||
mnya haite daa mla ik prameya naya

sei ruti stre jni karma jna chra |
nirmala bhaktite mtra pi sarva sra ||9||
my mha jve karma jne uddha kari |
uddha bhakti adhikra ikhil hari ||10||
prama se veda vkya naya prameya |
ikhya sambandha prayojana abhidheya ||11||
ei daa mla sra avidy vina |
kariy jvera kare suvidy praka ||12||
1. hari eka para tattva, 2. tini sarva aktimn, 3. tini rasa mrti

prathame ikhya para tattva eka hari |
yma sarva-aktimn rasa-mrti-dhr ||13||
jvera paramnanda karena vidhna |
savyoma dhmete tra nitya adhihna ||14||
e tina prameya haya r-ka-visaye |
veda-stra ik dena jvera hdaye ||15||
4. jva-tattva

dvitye ikhya vibhinna jva tattva |
ananta sakhyaka cit paramu sattva ||16||
5. nitya-baddha o 6. nitya mukta bhede jva dui prakra

nitya baddha nitya mukta bhede jva dvi-prakra |
savyoma brahma bhari sasthiti thra ||17||
baddha jva

baddha jva my bhaji ka bahirmukha |
ananta brahme bhoga kare dukha sukha ||18||
mukta jva

nitya mukta ka bhaji ka priada |
para vyome bhoga kare premera sampada ||19||
tina- prameya ei jvera viaye |
ruti stra ik dena ka ds haye ||20||
7. acintya bhedbheda sambandha

cid-vypra ra yata jaera vypra |
sakali acintya bhedbheda prakra ||21||
jva jaa sarva vastu ka akti maya |
avicintya bhedbheda ruti stre kaya ||22||
ei jne jva jne mi ka dsa |
ka mora nitya prabhu cit srya praka ||23||
akti parima mtra veda stra bale |
vivartdi dua-mate veda ninde chale ||24||
sta- prameya sambandha jna

ei ta sambandha jna sta- prameya |
ruti-stra ik dena ati updeya ||25||
veda puna ik dena abhidheya sra |
nava vidha ka bhakti vidhi rga ra ||26||
8. abhidheya nava vidha bhakti

ravaa krtana smti pjana vandana |
paricary dsya sakhya tma-nivedana ||27||
bhaktira prakra madhye nma sarva-sra |
praava-mhtmya veda karena pracra ||28||
9. prayojana ka prema

uddha bhakti samraya kariy mnava |
ka kp bale pya premera vaibhava ||29||
ei ruti ik nind apardha

e nava prameya ruti karena prama |
ruti tattvbhija guru karena sandhna ||30||
e hena rutira yei kare vinindana |
nma apardh sei nardhama jana ||31||
veda viruddha vda samha

jaimini kapila nagna nstika sugata |
gautama e chaya jana hetu vde rata ||32||
veda mne mukhe tabu a nhi mne |
karma ka reha bali jaimin bkhne ||33||
vara asiddha kapilera kalpanya |
tabu yoga mne artha bujh nhi yya ||34||
nagna se tmasa tattva karaya vistra |
vedera viruddha dharma karaye pracra ||35||
nstika crvka kabhu veda nhi mne |
sugata bauddher eka prakra bkhne ||36||
gautama nyyera kart vara n bhaje |
tra hetu vda mate nara mtra maje ||37||
ei saba matavda dvr ruti-nind haya

ei saba dua mate rutira nindana |
kabhu spaa kabhu gupta bujhe vija jana ||38||
ei saba mate thki apardh haya |
ataeva ei sabe tyajibe nicaya ||39||
myvd ati dua mata veda viruddha

ei saba kumata chi ra myvda |
uddha bhakti anubhavi haya nirvivda ||40||
myvda asat stra gupta bauddha mata |
vedrtha vikti kali klete sammata ||41||
umpati brhmaa rpete prakila |
tomra jya teha crya ha-ila ||42||
jaimini ye rpa mukhe veda mtra mne |
rutira vikta artha jagate bkhne ||43||
myvd guru sei rpa bauddha dharma |
veda vkye sthpi cchdila bhakti marma ||44||
ei saba matavde bhakti dre yya |
r-ka-nmete jva apardha pya ||45||
ruti-vicre uddha prakriy

rutira abhidh vtti kari sayojana |
uddha bhakti jva pya prema dhana ||46||
rutite laka kare ayath prakre |
nitya satya dre yya apardhe mare ||47||
sarva veda sammata praava ka nma |
sei nme jva saba pya nitya dhma ||48||
praava se mahvkya haya ka nma |
thte-i r-bhaktera satata virma ||49||
veda bale nma cit svarpa jagate |
nmera bhse siddha haya sarva mate ||50||

veda kevala uddha nma bhajana ik dena

ei saba veda ik abhg n mne |
nme apardha kare vedera nindane ||51||
uddha nma paryaa yei mahjana |
vedraye pya nma rasa prema dhana ||52||
sarva veda bale go hari-nma sra |
pibe param prti nanda apra ||53||
veda puna bale yata mukta mahjana |
para-vyome sad kare nma sakrtana ||54||
tmasa-tantra ik veda viruddha

kali yuge mah jana my akti bhaje |
cid tm purua ka nma rasa tyje ||55||
tmasika tantra dhari ruti nind kare |
madya-mse prti kari adharmete mare ||56||
se saba ninduka nhi pya ka nma |
kabhu nhi pya kera vndvana dhma ||57||
my devra nikapaa kp-i prayojana

my dev se saba pae adhogati |
diy nmmta ra nhi dena mati ||58||
tabe yadi sdhu sevya tua hana my |
akapae dena tabe ka pada chy ||59||
my ka ds bahirmukha jve dae |
my pjile-o ubha nhi pya bhae ||60||
ka nma kare yei my dev tre |
nikapae kp kari laya bhava pre ||61||
ataeva ruti-nind apardha tyaji |
aharaha nma sakrtana rase maji ||62||
tad-apardhera pratikra

pramde yadyapi haya se ruti-nindana |
anutpe kari puna se ruti vandana ||63||
kusama tulas diy sei ruti gae |
bhgavata saha sad pjiba yatane ||64||
bhgavata ruti sra ka avatra |
avaya karibe more karu apra ||65||
haridsa pada raja bharas yhra |
nma-cintmai hra galya thra ||66||

iti r- hari-nma-cintmaau ruti-nind apardha vicro
nma saptama pariccheda |

(8)
aama pariccheda

tathrtha-vdo hari-nmni kalpanam

jaya gaura gaddhara r-rdh-mdhava |
jaya gaura-ll-sthal jhnav vaiava ||1||
hari nme artha vda kalpan cintana |
pacampardha prabho r acnandana ||2||
nma mahim

smti kahe helya raddhya nma laya |
ka tre kp kari hayena sadaya ||3||
nmera sada jna nhika nirmala |
nmera sada vrata nhika prabala ||4||
nmera sada dhyna nhi e jagate |
nmera sada phala nhi kona mate ||5||
nmera sada tyga kona rpe naya |
nmera sada sama kabhu nhi haya ||6||
nmera sada puya nhi e sasre |
nmera sada gati n dekhi vicre ||7||
nma-i parama mukti nma ucca gati |
nma-i parama nti nma ucca sthiti ||8||
nma-i parama bhakti nma uddh mati |
nma-i parama prti nma par smti ||9||
nma-i kraa tattva nma sarva prabhu |
parama rdhya nma guru-rpe vibhu ||10||

ka-nmera sarvottamat

sahasra viu nmera tulya haya eka rma nma |
tina rma nma tulya eka ka nma ||11||
nmera artha vda naraka gamana avaya ghae

ruti gaa nmera mhtmya sad gya |
nmera cit-tattva bali jagate jnya ||12||
ruti smti pradarita nmera ye phala |
the artha vda kare paa prabala ||13||
harinme artha vda ye adhama kare |
se ppiha narakete paci paci mare ||14||
ye bale nmera phala-ruti satya naya |
nme ruci dite mtra tata phala kaya ||15||
strera ttparya ra jva hithita |
se adhama nhi jne bujhe viparta ||16||
nmera phala satya | thte artha vdera prayojana ni

karma ka che ta kaitava svrtha jna |
bhakti tattve nme th nahe vidyamna ||17||
karma ka phala ruti rocanrtha jni |
bhakti tattve phala ruti nitya satya mni ||18||
nma tattve hya nhi pya kabhu sthna |
nijera nhika svrtha nma kari dna ||19||
karma-phalera artha-vda aparityjya

nma dna raddvne yei jana kare |
ka dsya kare sei svrtha parihre ||20||
karma karile yjakera artha lbha |
ataeva the kaitavera ta prabhva ||21||
veda smti nma phala ananta bkhne |
svrtha buddhi nya se ye th nhi mne ||22||
karma saba ubhubha jaera raye |
jaa-maya-phala yce yajamna caye ||23||
karma phala dre pheli yeb kare karma |
hdaya viuddha tra haya ei marma ||24||
viuddha hdaye tma rati sunirmala |
udaya ha-iy haya kramaa prabala ||25||
nma cinmaya, thte artha-vda ha-ite pre n

nma sei tma-rati nije upasthita |
sdhana klete sdhya vastura vihita ||26||
karmera carama phala nma-rasa haya |
sdhu-rpe anuhita karmete nicaya ||27||
ataeva caudda loka bhramiy brhmaa |
yei phala nhi pna nma th hana ||28||
nma phala sarvopari avaya ha-ibe |
karm jn his kari nme ki karibe ||29||
nmbhse sarva karma o brahma-jnera phala ha-iy thke

sarva-karma-phala nmbhse labdha haya |
sarva-jna-phala nmbhsete milaya ||30||
bhse milila yadi eta ucca phala |
nma vastu tatodhika pradne prabala ||31||
ataeva stre yata nma phala gya |
uddha nmrita jana nicaya t pya ||32||
nma phale yhra sandeha, thra magala ni

ihte sandeha yra se adhama jana |
nma apardhe tra avaya patana ||33||
vede rmyae ra bhrate pure |
di antye madhye harinmere bkhne ||34||
nma phala ruti vkya andi nicala |
the artha vda kalpanra kib phala ||35||
karma-jnera akti apek nme ananta-gua akti che

nma nm eka nme diy sarva akti |
sarvopari kariycha tava nma akti ||36||
tumi ta svatantra tattva sarva aktimn |
tomra icchya yata vidhira vidhna ||37||
karmake karecha jaa ra brahma jne |
diycha nirva akti svatantra vidhne ||38||
icchmaya tumi prabhu svya nmkare |
arpiycha saba akti ra ke ki kare ||39||
ataeva tava nma sarva aktimn |
nme artha-vda nhi karibe vidvn ||40||

tad-apardhera pratikra

nme artha-vda apardha ghae yadi |
dante ta dhari yi vaiava-sasadi ||41||
apardha jniy vaiava-carae |
kam mgi kkuti kariy ju-mane ||42||
nmera mahim jt bhgavata jana |
kam kari kp kari dibe ligana ||43||
nme artha vda ra kalpana-manana |
kabhu nhi habe citte my viambana ||44||
artha-vda-kr saha haile sambhaa |
sa-cele jhnav-jale kariba majjana ||45||
ka priy va kp bharas yhra |
harinma cintmai tra alakra ||46||

iti r- hari-nma-cintmaau artha-vdpardha-vicro
nma aama pariccheda |

(9)
navama pariccheda
nma-bale ppa-buddhi

nmno bald yasya hi ppa-buddhir
na vidyate tasya yamair hi uddhi

gaura gaddhara jaya jhnav-jvana |
jaya jaya stdvaita jaya bhakta-gaa ||1||
nma-grahae samasta anartha dra haya

haridsa bale nma uddha sattva maya |
bhgyavn jva kare nmera raya ||2||
ati ghra thra anartha dre yya |
hdaya-daurbalya ra sthna nhi pya ||3||
nme dha haile nhi haya ppe mati |
prva ppa dagdha haya citta uddha ati ||4||
ppa ra ppa-bja ppera vsan |
avidy thra mla e tina yantran ||5||
sarva jve day si ha-ibe udaya |
jvera magala ce satata karaya ||6||
jvera santpa kabhu sahite n pre |
yhe para-tpa yya tra ce kare ||7||
viaya-pips ati tuccha mane haya |
indriya-llas tra citte nhi raya ||8||
kanaka-kmin ce prati gh kare |
yath dharma lbhe tua thki pra dhare ||9||
bhakti anukla saba karaye svkra |
bhakti pratikla nhi kare agkra ||10||
ka rak kart eka mtra bali jne |
jvane plana-kart ka ih mne ||11||
aha mama buddhy-sakti n rkhe hdaye |
dna-bhve nma laya sakala samaye ||12||
svabhvata yra ei rpa nmraya |
ppe mati ppcra thra ki haya ||13||
prva-ppa o ppa-gandha ghra dra haya

prva da-bhva tra krame haya ka |
pavitra svabhva ghra ha-ibe prava ||14||
ei sandhi kle prva ppera sambandha |
thkite-o pre kichu dina ppa gandha ||15||
nmera sasarge yata sumati udaya |
haye sei ppa gandha ghra kare kaya ||16||
pratij karecha ntha arjuna nikae |
mora bhakta kabhu nhi paibe sakae ||17||
sakaa samaye mi ha-iba sahya |
ataeva ppa yya tomra kpya ||18||
jna mrg kae ppa kariy damana |
tavraya chi ghra haya ta patana ||19||
tava padraya yra sei mahjana |
vighna n pibe kabhu siddhnta vacana ||20||
pramde ppa upasthita ha-ile thra pryacittera prayojana ni

yadi kabhu pramde ghaaya kona ppa |
bhakta tabu nhi sahe pryacitta tpa ||21||
se ppa kaika nhi pya avasthiti |
nma rase bhese yya n deya durgati ||22||
nma-bale ppcaraa-krra parima

kintu yadi kona jana nme kari bala |
care ntana ppa, se jana cacala ||23||
se kevala kapaat kariy raya |
nma-apardha pya oka-mti-bhaya ||24||
pramda o vicrita karmera bheda

pramda ghaan ra vicrita karme |
sampra prabheda che bhakti-stra marme ||25||
nmrayra ppa kar dre thkuka, ppe mati ha-ile-i nmpardha haya

sasr mnava yeb caraye ppa |
pryacitta che tra ra anutpa ||26||
kintu nma-bale yadi ppe kare mati |
pryacitta nhi tra baa-i durgati ||27||
bahu yama ytandi pile-o tra |
sei apardha ha-ite n haya uddhra ||28||
ppa mati-mtre haya e-rpa yantran |
ppcre yata doe tra ki gaan ||29||
pravacaka ahera nma-bharasya ppa-kriy markaa-vairgya mtra

stre uniyche nma yata ppa hare |
koi janme mah pp karite n pre ||30||
paca vidha ppa mah ptaka avadhi |
nmbhse yya stra gya niravadhi ||31||
sei ta bharas kari pravacaka jana |
ahat kariy nma karaye grahaa ||32||
kaera sasra chi vairgra vee |
kanaka kmin e phire dee dee ||33||
tumi ta balecha prabhu markaa vairg |
kmin sambhi phire dharma gha tyg ||34||
nikapaa nmraya n karile ei apardha anirvrya

vairgyera chale keha ghe ke kla |
sambhya n haya saba vivera jajla ||35||
ghe thku vane yu tte nhi doa |
nippe karuk nma piy santoa ||36||
nma bale ppa mati mah apardha |
thte majile haya bhakti tattve bdha ||37||
nmbhsi-vyakti-gaa ei kapaa lokera sage apardh hana

nmbhs janera kusaga yadi haya |
tabe ei apardha ghaibe nicaya ||38||
uddha nmodaya yra hdaye ha-ibe |
ei nma apardha tra n ghaibe ||39||
uddha nmrita vyaktira daa vidha apardha spara kare n

uddha-nmrita jane apardha daa |
kona rpe kona kle n kare paraa ||40||
nmrita jane nma sad rak kare |
apardha kabhu tra n ha-ite pre ||41||
yata dina uddha nma n haya udaya |
tata dina apardha kramae bhaya ||42||
ataeva nmbhs yadi bhla cya |
nma bale ppa buddhi ha-ite palya ||43||
kata dina svadhne apardha parityga kar ci ?

uddha-nmrita-jana-saga-bala dhari |
apardha sa-tarkat sarvad cari ||44||
uddha-nma yra mukhe tra dha mana |
ka haite vicalita nahe eka kaa ||45||
ataeva nma bala yata dina naya |
tata dina apardhe karibeka bhaya ||46||
viea yatane ppa buddhi dra kari |
aharnii mukhe balibeka hari hari ||47||
r-guru-kpya habe susambandha-jna |
ka-bhakti ka-nma thte vidhna ||48||
ei apardha ha-ile thra pratikra

yadyapi pramde nma-bale ppa-buddhi |
uddha vaiavera sage kari tra uddhi ||49||
ppa-sph bapa pathe si dhare |
viuddha vaiava gaa patha rak kare ||50||
uccai-svare ki rakakera nma dhari |
palibe bapa sibe prahar ||51||
dare balibe bhi nhi kara bhaya |
mi ta rakaka tava una mahaya ||52||
kevala vaiava-pada-dsya-vrata yra |
harinma-cintmai pya sei chra ||53||

iti r- hari-nma-cintmaau nma-bale ppa-buddhir
nma navama pariccheda |

(10)
daama pariccheda

araddadhne vimukhe 'py avati
ya copadea iva-nmpardha


gaura gaddhara jaya jhnav-jvana |
jaya jaya stdvaita jaya bhakta-gaa ||1||
kara yui haridsa balena vacana |
ra nma apardha karaha ravaa ||2||
nme dha vivsake raddh bali, th ha-ile-i nme adhikra haya

yhra hdaye raddh n ha-ila udaya |
nma nhi une bahirmukha duraya ||3||
n janme se janra nme adhikra |
raddh mtra adhikra ei tattva-sra ||4||
sajjti, sat-kula, jna, bala, vidy dhana |
nme adhikra dite n haya kraa ||5||
nmera mhtmya yei sudha vivsa |
stra-mate raddh sei sarvatra praka ||6||
raddh-hna janake nma dile nmpardh haya

raddh nhi janme yra hari nma tre |
sdhu jana nhi dena vaiava cre ||7||
raddh hna jana yadi hari nma pya |
avaj karibe mtra sarva stre gya ||8||
karake dile ratna se cra karibe |
bnarake dile vastra chiiy phelibe ||9||
raddh hna peye nma apardha mare |
sage sage guruke abhakta ghra kare ||10||

raddh hna vyakti nma pite prrthan karile thra sahita ki rpe
vyavahra kar ucita

raddh virahita jana ahat kariy |
hari nma mge vaiavera kche giy ||11||
thra vacan vkya bujhi sdhu jana |
hari nma nhi dena tre kadcana ||12||
sdhu bale ohe bhi hya parihara |
pratih dre rkhi nme raddh kara ||13||
nme raddh haile nma anyse pbe |
nmera prabhve e sasre tare ybe ||14||
yata dina nhi tava nme raddh bhi |
nma laite tomra ta adhikra ni ||15||
r nma mhtmya sdhu stra mukhe una |
pratih chi dainya karaha grahaa ||16||
nme raddh hale tabe guru mahjana |
nma arpibena bhi nma mah dhana ||17||
raddh hna jane artha lobhe nma diy |
narakete yya nmpardha majiy ||18||
ei apardhera pratikra

pramde yadyapi nma upadea haya |
raddh hne tabe guru pya mah bhaya ||19||
vaiava samje th kari vijpana |
sei dua iya tyga kare mah jana ||20||
th n karile guru apardha krame |
bhakti hna durcra haya my bhrame ||21||
ataeva prabhu yre dea karile |
nma pracrite tre ei j dile ||22||
e viaye prabhura j

raddhvn jane kara nma upadea |
nma mahimya pra kara sarva-dea ||23||
ucca sakrtane kara raddhra pracra |
raddh labhi jva kare sad guru vicra ||24||
sad guru nikae kare r nma grahaa |
anyse pya tabe ka prema dhana ||25||
cora vey aha di ppsakta jane |
chiy ppa mati dibe raddh dhane ||26||
suraddha haile dibe nma upadea |
ei rpe nma diy tra sarva dea ||27||
ei rpa apardhera phala

ih n kariy yini dena nma dhana |
sei apardhe tra narake patana ||28||
nma peye iya kare nma apardha |
thte gurura haya bhakti rasa bdha ||29||
ei nma apardhe duhe iya guru |
narakete yya ei apardha uru ||30||

agre raddh diy nma upadea dibe

jag mdh prati tumi mah kp kari |
nme raddh diy nma dile gaura hari ||31||
adbhuta caritra tava sarva jana gaa |
raddhya karuka anukaraa caraa ||32||
bhakta pda bhaktite vinoda yhra |
hari-nma-cintmai alakra tra ||33||


(11)
ekdaa pariccheda
anya ubha-karmera sahita nmake tulya-jna

dharma-vrata-tyga-hutdi-sarva-
ubha-kriy-smyam api pramda |

jaya jaya gauracandra nma avatra |
jaya jaya harinma sarva-tattva-sra ||1||
nmera upyatva sattveo upeyatva

ka-nma haya prabhu prnanda tattva |
upeya v siddhi bali yhra mahattva ||26||
upya ha-iy virbhta dhartale |
upeya upya aikya sarva stre bale ||27||
adhikra-bhede yini upya svarpa |
tini-i upeya anye baa aparpa ||28||
ubha-karma gauopya nma mukhyopya

ataeva upya dvividha gua dhma |
gauopya ubha karma mukhyopya nma ||29||
nmera atndriyatva

ataeva stre yata anya ubha karma |
nma saha nahe ei sarva stra marma ||30||
sarala hdaye yabe ka-nma gya |
atndriya-sukha si cittake ncya ||31||
sei sukha ka-nma-svabhva tatpara |
tma-rati tma-kr nhi yra para ||32||
syujya kaivalya sukha nanda sukhera chy mtra

brahma jne yoge ye nanda vaibhava |
jaera viccheda sukha chy anubhava ||33||
abhedya kaivalya sukha svalpa bali jni |
ka-nmnanda-sukha bhm bali mni ||34||
anya ubha karma ha-ite nmera vailakaya

sdhana-klete nma upya svarpa |
siddhi-kle upeya se ei aparpa ||35||
upya svarpa nme upeyatva siddha |
anya ubha karme aiche nahe ta prasiddha ||36||
anya ubha karma yata saba jarita |
nma ta cinmaya sad svata siddhodita ||37||
sdhana kleo nma uddha sunirmala |
sdhakera anarthete dekhya sa-mala ||38||
sdhu-sage nma laite jaa-buddhi yya |
anartha niea haile uddha nma bhya ||39||
anya ubha karm kare tyajiy upya |
upeya parama bhva carame raya ||40||
kintu nmray jana nma nhi tyaje |
nmera uddhat mtra siddhi-kle bhaje ||41||
anya ubha karma haite ati vilakaa |
nmera svarpa haya aprva lakaa ||42||
sdhana daya ei vilakaa jna |
guru kp haite haya vedera prama ||43||
sdhana daya yini ei jna hna |
nma apardh tiha ati arvcna ||44||
nma sarvopari nma-tulya kichu naya |
e dha vivsa kari yei nma laya ||45||
acire thte haya uddha-nmodaya |
prnanda nma-rasa karena raya ||46||
ei apardhera pratikra

khro yadyapi anya ubha karma sane |
nme sama buddhi haya dukti bandhane ||47||
se dukti kaya lgi karibe yatana |
nme uddha buddhi pbe prema dhana ||48||
antyaja ghastha uddha nma paryaa |
tra pada dhli dehe karibe mkaa ||49||
khibe adharmta pibe pada-jala |
tabe uddha nme mati ha-ibe nirmala ||50||
kli dse ei rpe dukti khaana |
puna tava kp-prpti gya jagaj-jana ||51||
mi jaa buddhi ntha eka mtra gi |
nma-cintmai-tattva kabhu nhi pi ||52||
haridsa hkurera nma-viaye nih

kp kari nma-rpe mra jihvya |
nirantara nca prabhu dhari tava pya ||53||
rkha ih lao th tava icch mata |
yh rkha deha more ka-nmmta ||54||
jagajjane nma dite tava avatra |
jagajjana-mjhe more kara agkra ||55||
mi ta adhama tumi adhama traa |
ubhaye sambandha ei patita pvana ||56||
acchedya sambandha ei tomya mya |
yra bale nmmta e adhama cya ||57||
kali-yuge nme kena yuga-dharma ha-ilena

kali-yuge sudusdhya anya ubha karma |
ataeva nma si ha-ila yuga dharma ||58||
haridsa-dsa bhaktivinoda se jana |
hari-nma-cintmai gya akicana ||59||

(12)
dvdaa pariccheda

nmpardha pramda

pramda

jaya jaya mahprabhu jaya bhakta-gaa |
jdera prasde kari nma-sakrtana ||1||
pramda-nmaka apardha

haridsa bale prabhu heth santane |
ra ta gopla bhaa dakia bhramae ||2||
ikhile apramde r-ka-bhajane |
pramdake apardhe karile gaana ||3||
anya apardha tjyaji sad nma laya |
tabu nme prema nhi haya ta udaya ||4||
tabe jni pramda nmete apardha |
prema bhakti sdhanete kariteche bdha ||5||
anavadhnakei pramda bale

pramda anavadhna ei mla artha |
ih haite ghae prabhu sakala anartha ||6||
tina prakra anavadhna

audsnya jya ra vikepa e tina |
prakra anavadhna bujhibe prava ||7||
anurga n hao paryanta nma grahae yatnera vayaka

kona bhgye kona jvera raddh yadi haya |
tabe tiha harinma grahaa karaya ||8||
yatna kari smare nma sakhyra sahita |
tabe nme anurga haya ta udita ||9||
ye paryanta anurga n haya udaya |
se paryanta yatna kari nma sad laya ||10||
yatnbhve sdhakera citta sthira haya n

nisargata loka saba viaye sakta |
smti-kle viaya antare anurakta ||11||
ruci yya anya sthne nme udsna |
nme citta magna nahe jape pratidina ||12||
citta eka dike ra anya dike nma |
thra magala kise haya gua dhma ||13||
laka nma haile pra sakhy ml gai |
hdaye nahila rasa bindu gua mai ||14||
ei ta anavadhna doera prakra |
viay hdaye prabhu baa durnivra ||15||
yatna karibra vidhi

sdhu sage svalpa kla chiy viaya |
nirjane la-ile nma ei doa kaya ||16||
krame krame ka nme citta haya sthira |
nirantara nma rase haya ta adhra ||17||
tulasra sannikae ka ll sthne |
sdhu sannidhne basi stvata-vidhne ||18||
krame kla vddhi kari sei nma smare |
ati ghra viayera chanda ha-ite tare ||19||
anya prakriy | ei rpa karile audsnya rpa anavadhna haya n

athav nirjane basi smari| sdhu-rti |
indriya pidhna kari nme kare mati ||20||
satvare nmete nih ruci krame haya |
audsnya doe tra krame haya kaya ||21||
jya-janita anavadhna lakaa

jye ye anavadhnaa alasera mane |
the ruci nhi haya r-nma-grahae ||22||
smti-kle puna ghra virme praysa |
ei doe nma-rasa n haya praka ||23||
anya krye vth kla n haya ypana |
sdhu gaa ih cinti smare anukaa ||24||
nma smare rase maje anya nhi cya |
sei rpa sdhu sage ei dosa yya ||25||
anveiy sei rpa sdhu-saga kare |
tad-anukarae citta jya parihare ||26||
avyartha klatva dharma sdhura carita |
dekhile thte ruci ha-ibe nicita ||27||
mane habe h kabe ihra samna |
smariba giba nma haye bhgyavn ||28||
sei ta utsha si alasera mane |
jya dra kare ka-nmera smarae ||29||
mane habe ja laka nma ye kariba |
krame krame tina laka nma ye smariba ||30||
mahgraha habe citte nmera sakhyya |
acire yibe jya sdhura kpya ||31||
vikepa janita anavadhna lakaa

vikepa ha-ite yei pramda udaya |
bahu yatne sei apardha haya kaya ||32||
kanaka kmin ra jaya parjaya |
pratih hya-vtti thra nilaya ||33||
e saba ki hde ha-ile udaya |
nmete anavadhna svabhvata haya ||34||
vikepa-tygera upya

krame krame sei saba cint parihre |
yatibe saubhgyavn vaiava cre ||35||
prathamete hari-dine bhoga-cint tyaji |
sdhu sage rtra-dina harinma bhaji ||36||
hari-ketre hari dsa hari stre laye |
utsave majibe sukhe parama nirbhaye ||37||
krame bhakti-kla mana karibe vardhana |
hari-kath mahotsave majiy mana ||38||
reha rasa krame citte ha-ibe udaya |
jaera nika rasa chibe nicaya ||39||
mahjana mukhe hari-sagta ravae |
mugdha habe mana kara rasa svdane ||40||
nika viaya-sph ha-ibe vigata |
nma gne citta sthira habe avirata ||41||
ataeva bahu yatne e pramda tyaje |
sthira citte nma rase cira dina maje ||42||
graha

sakalpita nma sakhy pra karibre |
n haya ayatna nme dekhi bre bre ||43||
satarka ha-iy kari nma sakrtana |
pramda chiy kari nmera bhajana ||44||
sakhydhika sph ekgra-mnase |
nirantara kari nma tava kp-bale ||45||
ei kp kara prabhu nmete pramda |
n bdhe mra citte nma rassvda ||46||
prakriy

ekgra mnase nirjanete svalpa kaa |
nma smti abhysa karibe bhakta jana ||47||
ataeva spaa nma bhva lagna mane |
sad haya e prrthan tomra carae ||48||
pana yatnete keha nhi pre |
tomra prasda vin e bhava-sasre ||49||
yatngrahera vayakat |
nikapaa nma grahae th avaya thke, natuv apardha

yatna kari kp mgi vykula antare |
tumi kpmaya kp kara atapare ||50||
tava kp lbhe yadi n kari yatana |
tabe mi bhgya hna he acnandana ||51||
hari-nma-cintmai alakra yra |
hari-dsa-pada-yuga bharas thra ||52||

(13)
trayodaa pariccheda

rutepi nma-mhtmye
ya prti-rahito nara |
aha-mamdi-paramo
nmni sopy apardha-kt ||

gadi gaurga jaya jhnav jvana |
stdvaita jaya jaya gaura-bhakta-jana ||1||
preme gada gada haridsa mahaya |
ea nma apardha prabhu pade kaya ||2||
una prabhu ei apardha sarvdhama |
ei doe nma prema n haya udgama ||3||
nme arapattira prayojanyat

anya naya apardha kariy varjjana |
nmete arapanna ha-ibe sajjana ||4||
a-vidha aragati sarva stre kaya |
vistrita balite mra sdhya naya ||5||
arapattira prakra

sakepe carae tava kari nivedana |
nuklye sakalpa prtiklya visarjana ||6||
ke rak-kr buddhi plaka bhvana |
nije dna buddhi ra tma-nivedana ||7||
e jvana n rahile n haya bhajana |
jvana rakya mtra viaya grahaa ||8||
bhakti anukla ye viaya anukaa |
the rocamna vttye jvana ypana ||9||
bhakti pratikla ye viaye yabe haya |
thte aruci th varjibe nicaya ||10||
ka vin rak-kart nhi keha ra |
ka se plaka mtra jnibe mra ||11||
mi dna akicana sakalera chra |
adhama durgata kichu nhika mra ||12||
kera sasre mi chi cira dsa |
ka icch mata kriy mra praysa ||13||
mi kart mi dt mi playit |
mra e deha geha santna vanit ||14||
mi vipra mi dra mi pit pati |
mi rj mi praj santnera gati ||15||
ei saba buddhi chi ke kari mati |
ka kart ka icch mtra balavat ||16||
kera ye haya icch thi kariba |
nija icch anusre kichu n cintiba ||17||
ka icch mate haya mra sasra |
ka icch mate mi ha-i bhava-pra ||18||
dukhe thki sukhe thki mi ka dsa |
kecchya sarva jve dayra praka ||19||
mama bhoga karma-bhoga ka icch mata |
mra vairgya ka icch anugata ||20||
arapatti ha-ile tma-nivedana haya

sarala bhvete yabe ei bhva haya |
tma nivedana tre bali mahaya ||21||
arapatti vyatta nmraye yh haya

a-vidha aragati nhika yhra |
se adhama aha mama buddhi doe chra ||22||
se bale mi ta kart sasra mra |
nija karma phala bhoga sukha dukha ra ||23||
mra rakaka mi, mi ta plaka |
mra vanit bhrt blik blaka ||24||
mi ta arjana kari mra ceya |
sarva kryya siddha haya sarva obh pya ||25||
aha mama buddhi krame bahirmukha jana |
nija jna bale bahu karaye mnana ||26||
sei jna bale ilpa vijna vistre |
varera it n mne ducre ||27||
r-nma-mhtmya uni vivsa n kare |
loka vyavahre kabhu ka-nmoccre ||28||
ka nma kare tabu nhi pya prti |
dharma dhvaj aha jana jvane e rti ||29||
helya uccre nma kichu puya haya |
prti phala nhi phale sarva stre kaya ||30||
ihra mla ki ?

my baddha haite ei apardha haya |
ihte nikti lbha kahina nicaya ||31||
uddha bhakti phale yra virakti ha-ila |
sasra chiy sei nmraya nila ||32||
ei doa tygera upya

nikicana bhve bhaje r ka caraa |
viaya chiy kare nma sakrtana ||33||
sei sdhu jane anveiy tra saga |
karibe sevibe chi viaya taraga ||34||
krame krame nme mati ha-ibe sacra |
ahat mamat ybe my habe pra ||35||
nmera mhtmya uni aha mama bhva |
chiy aratai bhaktera svabhva ||36||
nmera aragata yei mahjana |
ka nma kare pya prema mah dhana ||37||
dapardha nya vyaktira lakaa

ataeva sdhu nind yatane chiy |
para tattva viu uddha manete jniy ||38||
nma guru nma stra sarvottama jni |
viuddha cinmaya nma hdayete mni ||39||
ppa sph ppa bja tyajiy yatane |
pracriy uddha nma raddhnvita jane ||40||
anya ubha karma haite la-iy virma |
smare ye aragata apramde nma ||41||
nirapardhe nme la-ile alpa dine bhvodaya haya

sei dhanya tri-jagate sei bhgyavn |
ka kp yogya sei guera nidna ||42||
ati alpa dine tra r-nma-granae |
bhvodaya haya ra pya prema dhane ||43||
unnati krama

evambhta janera sdhana da prya |
ati svalpa dine yya kera icchya ||44||
bhva da haite haite prema da haya |
prema da sarva siddhi sarva stra kaya ||45||
tumi baliycha nma yei mahjana |
la-ibe nirapardhe pbe prema dhana ||46||
vyatireka bhve ihra cint

apardha nhi chi nma yadi laya |
sahasra sdhane tra bhakti nhi haya ||47||
jne mukti karme bhukti jn karm jane |
sudurlabh ka bhakti nirmala sdhane ||48||
bhukti mukti bhakti sama bhakti mukt phala |
jvera mahim bhaki prpti sunirmala ||49||
sdhane naipuya yoge atyalpa sdhane |
bhakti lat prema phala dena bhakta jane ||50||
bhajana naipuya

daa apardha chi nmera grahaa |
ihi naipuya haya sdhana bhajana ||51||
nmpardhera gurut

ataeva bhakti lbhe yadi lobha haya |
daa apardha chi kari nmraya ||52||
eka eka apardha satarka ha-iy |
yatanete chi citte vilpa kariy ||53||
nmera carae kari dha nivedana |
nma kp hale apardha vidhvasana ||54||
anya ubha karme nma apardha kaya |
kona pryacitta yogekabhu nhi haya ||55||
nmpardha paritygera upya

avirnta nme nma apardha yya |
the apardha kabhu sthna nhi pya ||56||
divrtra nma laya anutpa kare |
tabe apardha yya nma phala dhare ||57||
apardha gate uddha nmera udaya |
uddha nma bhvamaya ra prema maya ||58||
daa apardha yena hdaye n pae |
kp kara mahprabhu maji nma rase ||59||
e bhaktivinoda haridsa kp bale |
hari-nma-cintmai gya kuthale ||60||

(14)
caturdaa pariccheda
sevpardha

jaya gaura-gaddhara jhnav jvana |
jaya stpati rvsdi-bhakta-jana ||1||
nma-tattve r-haridsa hkurake crya baliy ukti kariychen

mahprabhu bale una bhakta haridsa |
nma apardha tattva karile praka ||2||
ihte kalira jva labhibe magala |
nma-tattve tumi hao crya prabala ||3||
tava mukhe nma-tattva karite ravaa |
mra ullsa baa una mahjana ||4||
cre crya tumi pracre paita |
tomra carita nma-ratne vibhita ||5||
rmnanda ikhila more rasa-tattva |
tumi ikhile more nmera mahattva ||6||
ebe bala sev apardha ki prakra |
uniy ghucibe jvera citta andhakra ||7||
haridsa bale se sevaka jana jne |
mi nmraye thki jniba kemane ||8||
tabu tava j mi laghibre nri |
yh balibe th baliba vistri ||9||
sevpardha sakhy

sev apardha haya ananta prakra |
r-mrti sambandhe saba strera vicra ||10||
kona stre dvtriat apardha gai |
kona stre pacat gae gua-mai ||11||
caturvidha

sei apardha caturvidhdi prakre |
vibhga karena budha gaa stre dvre ||12||
r-mrti-sevaka niha kataguli tra |
r mrti sthpaka niha apardha ra ||13||
r-mrti daraka niha ra katipaya |
sarva niha apardha katividha haya ||14||
sevpardha dvtria prakra

pduk sahita yya vara mandire |
yne cai yya tath svacchanda arre ||15||
utsave n seve ra pragati n kare |
ucchiha aauca dehe vandana care ||16||
eka haste prama sammukhe pradakia |
devgre prasre pada haya vrsna ||17||
devgre ayana ra bhakaa karaya |
mithy kath ucca bh jalpan nicaya ||18||
nigrahnugraha yuddha abhakti rodana |
krra bh para nind kambalvaraa ||19||
para stuti, allat, vyu-vimokaa |
akti sattve gaua upacrera yojana ||20||
devnivedita dravya bhakae svkra |
klodita phaldira anarpaa ra ||21||
anya bhukta avaia khdya nivedana |
deva prati pha kari sammukhe sana ||22||
devgre anyera abhivdana pjana |
guru prati mauna nija stotra locana ||23||
devat nindana ei dvtria prakra |
sev apardha mah pure pracra ||24||
anya stra mate prakra varana

anyatra chaye apardha anyatama |
sakepe baliba prabhu tava icch mata ||25||
rjnna bhojana ra andhakra ghare |
praveiy deva mrti sasparana kare ||26||
avidhi prvaka hari mtyu samarpaa |
vin vdye mandirera dvra udghana ||27||
srameya da khdya deve samarpaa |
arcana samaye mauna bhaga akrae ||28||
bahirdee gamandi pjra samaye |
gandha mlya nhi diy dhpana karaye ||29||
anarha-pupete ka pjdi karaa |
adhauta vadane ka pj rambhana ||30||
str saga kariy kimb rajasval nr |
dpa, aba spariy, ayogya vastra pari ||31||
aba heri, adhovyu kariy mokaa |
krodha kari manete kariy gamana ||32||
ajra udare ra kusumbha painka |
sevana kariy ra tmbula guvka ||33||
taila mkhi kari hari-r-mrti-sparana |
eraa-patrastha pupe karaya arcana ||34||
surika kle pje phe bhme basi |
snapana samaye mrti vma haste spari ||35||
vsi v ycita phule devat arcana |
pj kle garva ukti ayath hvana ||36||
tiryak pura dhare ra adhauta carae |
mandire pravea kare pjra krae ||37||
avaiava pakva kare deve nivedana |
avaiave dekhiy karaye pjana ||38||
vivaksene n pjiy kpli dekhiy |
hari pje nakha jale r mrti smariy ||39||
gharmmbu-saspa jale karaye arcana |
kera apatha kare nirmlya laghana ||40||
ei saba kryye haya sev apardha |
sevkr janera yhte bhakti bdha ||41||
sevpardha yhra pake yh, th tini varjjana karibena

r-mrti sambandhe yra bhajana pjana |
sev apardha teha karun varjjana ||42||
vaiava sarvad nma sev apardha |
varjiy r-ka-sev karuna svda ||43||
ei saba apardha madhye yra yh |
sambandhe paibe tra varjjanya th ||44||
nmpardha sakala vaiava-mtrera-i varjjanya

kintu nma apardha sakala vaiava |
sarva kla tyaji labhe bhaktira vaibhava ||45||
bhva-sevya sevpardha vicra svalpa

r-mrti virahe yini nirjjanete basi |
bhajana-krae bhva mrge aharnii ||46||
nma apardha sad varjjanya tra |
nma apardha daa sarva kledhra ||47||
nma apardha gate bhva sev haya |
ataeva apardha the nhi raya ||48||
nma smaraa krdera bhva-sevi kartavya

r nma smarae bhva sevra udaya |
tomra kpya prabhu jve bhgyodaya ||49||
bhaktira sdhana yata chaya prakra |
se saba carame deya nme prema sra ||50||
ataeva nma laya nma rase maje |
anya ye prakra saba th nhi bhaje ||51||
haridsa j bale akicana jana |
hari-nma-cintmai karil krtana ||52||


(15)
pacadaa pariccheda
bhajana-pral

gadi gaurga jaya jaya nitynanda |
jaya stntha jaya gaura-bhakta-vnda ||1||
saba chi hari-nma je kare bhajana |
jaya jaya bhgyavn sei mahjana ||2||
prabhu bale hari-dsa tumi bhakti-bale |
peyecha sakala jna e jagat-tale ||3||
sarva-veda nce dekhi tomra jihvya |
sakala siddhnta dekhi tomra kathya ||4||

nma-rasa-jijs

ebe spaa bala nma-rasa ki prakra |
ki rpe labhibe jva the adhikra ||5||
haridsa mah-preme kare nivedana |
tomra prera-bale kariba varana ||6||

rasa-tattva

uddha-tattva para-tattva yei vastu siddha |
rasa nme sarva-vede thi prasiddha ||7||
sei se akhaa rasa para-brahma tattva |
ananta nanda-dhma carama mahattva ||8||
akti aktimn rpe viea thya |
bheda ni bheda sama daranete bhya ||9||
aktimn sudurlakya akti prakin |
trividha aktira kriy viva-vikin ||10||

cic-chakti-dvr vastu-praka

cic-chakti-svarpe prakaye vastu rpa |
vastu nma vastu dhma tat-kriy svarpa ||11||
ka se parama vastu yma tra rpa |
ka-dhma golokdi llra svarpa ||12||
nma dhma rpa gua ll di yata |
sakala-i akhadvaya jna antargata ||13||
vicitrat yata saba par akti karma |
ka dharm par akti ka nitya karma ||14||
dharma-dharm bheda ni akhaa advaye |
vicitra viea mtra sac-cin-nilaye ||15||

my-aktira svarpa

sei akti-chy eka my saj pya |
bahiraga viva sje kera icchya ||16||

jva-akti

bhedbheda-may jva-akti jva-gae |
tasthye prake ka sevra krae ||17||

dui prakra da viia jva

nitya-baddha nitya-mukta jva dvi-prakra |
nitya mukte nitya ka sev adhikra ||18||
nitya baddha my gue karaye sasra |
bahirmukha antarmukha bhede dvi-prakra ||19||
antarmukha sdhu-sage ka-nma pya |
ka-nma-prabhvete ka-dhme yya ||20||

rasa nma-svarpa

nma ta akhaa rasa kalik thra |
ka di saj-rpe vivete pracra ||21||

rasa rpa-svarpa

svalpa sphua kalik se rpa manohara |
r-goloke vndvane r-ymasundara ||22||

rasa gua-svarpa

saurabhita kalik se catu-ahi-gua |
prake nmera tattva jnena nipua ||23||

rasa ll-svarpa

pra prasphuita nma kusuma sundara |
aa-kla nitya-ll praktira para ||24||

bhakti-svarpa

jve nma kpodaye svarpa hldin |
savitera sra-yut bhakti-svarpi ||25||

bhakti-kriy

virbhta haye nme prasphuita kari |
rasera smagr prakaye sarvevar ||26||
viuddha cinmaya jva labhiy svarpa |
sei rase pravee ei aparpa ||27||

rasera vibhva lambana

rasera vibhva sei tattva lambana |
tad-raya bhakta, tad-viaya ka-dhana ||28||
nma kare avirata bhakta mahaya |
kp kari rpa-gua-llra udaya ||29||

rasera vibhva uddpana

uddpana ka-rpa gudika yata |
lambana uddpana vibhve sayuta ||30||

vibhva haite anubhva

vibhva sampra haile anubhva haya |
premera vikra saba uddha prema-maya ||31||

sacri-bhva o sttvika-mire vibhva kriy kare, sthy-bhva-i rasa haya

sacr sttvika krame udita ha-ile |
sthybhva rasa haya sarva-stra bale ||32||


th pibra krama

sei rasa sarva-sra siddhi-sra jni |
parama purua artha sarva-stre mni ||33||
bhakty-unmukha jva uddha-gurura kpya |
r-yugala brahma-nma saubhgyete pya ||34||
tulas-mlya nma sakhy kari smare |
athav krtana kare parama dare ||35||
eka grantha sakhy kari rambhibe nma |
krame tina laka smari pre manaskma ||36||
sakhy madhye kichu nma karibe krtana |
tte sarvendriya sphrti nanda-nartana ||37||
nma nava-vidha aga karaya raya |
tathpi krtana smti sarva-reha haya ||38||

arcana-mrga o ravaa-krtanera adhikra-bhede kriy-bheda

arcana-mrgete ghatara ruci yra |
ravaa-krtana-siddhi thte thra ||39||
nme aikntik rati ha-ibe yhra |
ravaa-krtana-smti kevala thra ||40||

nma ravaa-krtana-smarae ye krama

sev nati dsya sakhya tma-nivedana |
sahaje nmera sage haya pravartana ||41||
nma-nm eka tattva vivsa kariy |
daa apardha chi nirjane basiy ||42||
ati svalpa dine nma ha-iy sadaya |
r-ymasundara-rpe hayena udaya ||43||
yabe nma-rpe aikya hayata sdhane |
nma laite rpa ise citte sarva-kae ||44||
tra kichu dine rpe gua kari yoga |
r-nma smarae gua karaya sambhoga ||45||

nma-rpa-guera ekat

svalpa-dine nma rpa gua eka haya |
nma laite sarva-kae tinera udaya ||46||

upsan mantra dhyna may

mantra dhyna may ei nma upsan |
prthamika dhr jni kare vibhvan ||47||
smti kle yoga phe kalpa-druma-tale |
gopa-gop-vte ke dekhe kuthale ||48||
sttvika-vikra saba haya prasphuita |
bhajana nande bhakta haya pulakita ||49||
krame yabe nma sva-saurabhe praphullita |
aa-kla ka-ll ha-ibe udita ||50||

svrasik upsan

svrasik upsan ha-ibe udaya |
llocita phe ke darana karaya ||51||
sage sage guru-kp siddha-svarpete |
llya pravee bhakta sakhra sagete ||52||
mahbhva svarpi vabhnu-sut |
tra anugata bhakti sad prema-yut ||53||
sakh j mate kare yugala-sevana |
mah-preme magna haya se rasika jana ||54||

liga-bhage vastu-siddhi

sdhana-bhajana-siddhi lglgi tya |
liga-bhage vastu-siddhi tomra kpya ||55||

tad-uttarvasth varana haya n, kevala anubhta haya

ihra adhika ra vkya nhi cale |
tad uttara anubhava labhi kp-bale ||56||
ei ta ujjvala rasa parama sdhana |
ihte nicaya mile ka prema dhana ||57||

sdhane ekdaa bhva

sdhite ujjvala-rasa che bhva ekdaa
sambandha vayasa nma rpa |
ytha vea j-vsa sev parkhvsa
plya-ds ei aparpa ||58||

bhva sdhane paca-da

ei ekdaa bhva sampra sdhane |
paca da lakya haya sdhaka jvane ||59||
ravaa varaa ra smaraa pana |
sampatti e paca-vidha daya gaana ||60||

prathama ravaa da

nijpek reha uddha-bhvuka ye jana |
bhva-mrge gurudeva sei mahjana ||61||
thra rmukhe bhva-tattvera ravaa |
ha-ile ravaa-da haya prakaana ||62||

bhva-tattva

bhva-tattva dvi-prakra karaha vicra |
nija ekdaa bhva ka-ll ra ||63||

krame varaa da prpti

rdh-ka aa-kla yei ll kare |
thra ravae lobha haya atapare ||64||
lobha ha-ile guru-pade jijs udaya |
kemane piba ll kaha mahaya ||65||
gurudeva kp kari karibe varana |
ll-tattve ekdaa bhva-saghaana ||66||
prasanna ha-iy prabhu karibe dea |
ei bhve ll-madhye karaha pravea ||67||
uddha rpe siddha bhva kariy ravaa |
sei bhva svya citte karibe varaa ||68||

nija-ruci r-guru-devake balibe

varaa klete nija ruci vicriy |
guru-pade jnibe sarala ha-iy ||69||
prabhu tumi kp kari yei paricaya |
dile more the mora pra prti haya ||70||
svabhvata mora ei bhve che ruci |
ataeva j ire dhari hye uci ||71||

anya-ruci ha-ile gurudeva anya-bhva dibena

ruci yadi nahe tabe akapaa mane |
nivedibe nija-ruci r-guru-carae ||72||
vicriy gurudeva dibe anya-bhva |
the ruci ha-ile prakibe nija-bhva ||73||

nija-siddha-bhva guru-devake jnibe

ei rpe guru iya savde ghaane |
nija-siddha-bhva sthira ha-ibe ye kae ||74||
iya guru-pade pai karibe minati |
mgibe bhvera siddhi kariy kkuti ||75||
kp kari gurudeva karibe dea |
iya sei bhve tabe karibe pravea ||76||

dha varaa

r-guru-carae pai balibe takhana |
tavdia bhva mi karimu varaa ||77||
e bhva kakhana mi n chiba ra |
jvane marae ei sag ye mra ||78||

bhajane pratibandhaka vicra

nija siddha ekdaa bhve vrat haye |
smaribe sudha-citte nija-bhva-caye ||79||
smarae vicra eka che ta sundara |
panera yogya-smti kara nirantara ||80||
panera ayogya smaraa yadi haya |
bahu yuga sdhile-o siddhi kabhu naya ||81||

pana-da

pana-sdhane smti yabe haye vrat |
acire pana-da haya uddha ati ||82||
nija uddha-bhvera ye nirantara smti |
the dra haya ghra jaa-baddha-mati ||83||

baddha-jva ye krame bhva prpta hana

jaa-baddhajva bhuli nija siddha-sattva |
jaa abhimne haya jaa-dehe matta ||84||
tabe yadi ka-ll kariy ravaa |
lobha haya pibre nija siddha-dhana ||85||
tabe bhva-tattva-smti anukaa kare |
bhva yata be tra bhrnti tata hare ||86||

smaraa da | thte vaidha o rgnugat bhvera bheda | eara-i prayojana

smaraa dvividha vaidha rgnuga ra |
rgnug smti yukti-stra haite pra ||87||
mdhurya ka haye karaye smaraa |
acirte prpta haya da bhvpana ||88||

vaidha-bhaktera unnati-krame

vaidha-bhakta smti-kle sad vicraya |
anukla yukti-stra yakhana ye haya ||89||
bhvpane haya bhva virbhva-kla |
stra-yukti che tabe jniy jajla ||90||
raddh nih rucy-sakti-krame yei bhva |
pana samaye th haya virbhva ||91||

pana-daya rgnuga o vaidha-bhaktera bheda ni

bhvpane rgnug vaidha-bhakta bheda |
nhi thke kona mate gya smti veda ||92||

paca-vidha smaraa

smaraa dhra dhyna anusmti ra |
samdhi e pacavidha smaraa prakra ||93||

bhvpana dara udaya kla

samdhi svarpa smti ye samaye haya |
bhvpana da si ha-ibe udaya ||94||

se samaye ye avasth haya

sei kle nija siddha-deha abhimna |
parjiy jaa-deha habe adhihna ||95||
takhana svarpe vraja-vsa kae kaa |
bhvpane sva-svarpe heri vraja-vana ||96||

pane svarpa-siddhi, vastu-siddhi liga-bhage

pane svarpa-siddhi labhe bhgyavn |
liga-bhage vastu-siddhi sampatti vidhna ||97||

sdhana-siddhira phala

ha-iy sdhana-siddh nitya-siddh saha |
samat labhiy ka-seve aharaha ||98||

nma-dvr siddhi-lbha

sev-bhaga ra tra kabhu nhi haya |
parama ujjvala rase satata mtaya ||99||
nma se parama dhana nmera raye |
eta siddhi pya jva uddha-sattva haye ||100||

sakepe krama paricaya

ataeva bhakty-unmukha-jana sdhu-sage |
nirjane karibe nma kramera abhage ||101||
krame krame alpa-kle sarva-siddhi haya |
kusaga varjiy sdhu-sage phalodaya ||102||

(1) sdhu-saga, (2) sunirjana, (3) dha-bhva

sdhu-saga sunirjana nija dha-bhva |
ei tina bale labhi mahim svabhva ||103||
mi hna kudra-mati viaye vibhora |
sdhu-saga vivarjita sad tma-cora ||104||
ahaituk kp kabhu kariy vistra |
bhakti-rase gati deha prrthan mra ||105||
eta bali haridsa preme acetana |
r-gaurga pade kare deha samarpaa ||106||
preme gadgada prabhu thre uhya |
ligana diy citta-kath bale tya ||107||

prabhura j

una haridsa ei ll sagopane |
viva andhakra karibeka dua jane ||108||
sei kle tomra e caramopadea |
avaia sdhu-jane bujhibe viea ||109||
ei tattva nmraye nikicana jana |
nirjane basiy ka karibe bhajana ||110||
nija nija bhgya-bale jva pya bhakti |
bhakti labhibre sakalera nhi akti ||111||
sukti janera bhakti dha karibre |
ilma yuga-dharma nmera pracre ||112||

haridsa hkura nma-pracrera sahya

tumi ta sahya mora e krya sdhane |
tava mukhe nma-tattva uni e krae ||113||

harinma cintmai akhila amta khani
ka-kp bale ye pila |
ktrtha se mahaya sad prnanda-maya
rga-bhve r-ka bhajila ||114||

thra caraa dhari sad kkuti kari
kde ei akicana chra |
e amta-rasa-lea piyiy avaea
kara sra nanda vistra ||115||

iti r-hari-nma-cintmaau bhajana-pral-pradarana nma
pacadaa pariccheda

You might also like