UBND QUN SN TR

CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

BAN T CHC CUC THI
c lp T do Hnh phc
TM HIU HIN PHP NM 2013

CU HI V NI DUNG GI TR LI CU HI CUC THI

TM HIU HIN PHP NM 2013
Hin php nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam sa i nm 2013 (gi
tt l Hin php nm 2013) l o lut c bn ca t nc, c hiu lc php l
cao nht, c thng qua ti k hp th 6 Quc hi kha XIII v c hiu lc thi
hnh t ngy 01/01/2014. Bn Hin php ny l kt qu ca qu trnh lm vic
cng phu, nghim tc, khoa hc v dn ch; L kt tinh tr tu, ch, nguyn vng
ca nhn dn, th hin c ng, lng dn v s ng thun ca c h thng
chnh tr. y l s kin chnh tr - php l c tnh lch s trong cng cuc xy
dng v bo v T quc.
Cu hi 1: V sao cn sa i Hin php nm 1992?
Tr li:
Hin php nm 1992 c ban hnh v to c s chnh tr - php l quan
trng cho vic thc hin cng cuc i mi. Qua 20 nm thc hin Hin php nm
1992, t nc ta t c nhng thnh tu to ln c ngha lch s.
n nay, tnh hnh t nc v quc t c nhiu bin i to ln, su sc v
phc tp. Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln Ch ngha x hi
(b sung, pht trin nm 2011) v cc vn kin khc ca i hi i biu ton quc
ln th XI ca ng xc nh mc tiu, nh hng pht trin ton din, bn
vng t nc trong giai on cch mng mi nhm xy dng nc Vit Nam x
hi ch ngha dn giu, nc mnh, dn ch, cng bng, vn minh. V vy, cn sa
i Hin php nm 1992 m bo i mi ng b c v kinh t v chnh tr,
xy dng Nh nc php quyn Vit Nam X hi ch ngha (XHCN) ca nhn dn,
do nhn dn v v nhn dn, hon thin th ch kinh t th trng nh hng
XHCN, bo m tt hn quyn con ngi, quyn v ngha v c bn ca cng dn,
xy dng v bo v t nc; tch cc v ch ng hi nhp quc t.
Cu hi 2: Hin php nm 2013 quy nh nh th no v Quyn con
ngi, quyn cng dn?
Tr li:
Quyn con ngi, quyn cng dn c quy nh trong Hin php nm 2013
k tha cc bn Hin php trc v c pht trin c bn nh sau:
1. Cc quyn v chnh tr, dn s bao gm:
Mi ngi c quyn sng. Tnh mng con ngi c php lut bo h.
Khng ai b tc ot tnh mng tri lut.
1

Mi ngi c quyn bt kh xm phm v thn th, c php lut bo h v

sc khe, danh d v nhn phm; khng b tra tn, bo lc, truy bc, nhc hnh hay
bt k hnh thc i x no khc xm phm thn th, sc khe, xc phm danh d,
nhn phm.
Khng ai b bt nu khng c quyt nh ca Ta n nhn dn, quyt nh
hoc ph chun ca Vin kim st nhn dn, tr trng hp phm ti qu tang.
Vic bt, giam, gi ngi do lut nh.
Mi ngi c quyn hin m, b phn c th ngi v hin xc theo quy
nh ca lut. Vic th nghim y hc, dc hc, khoa hc hay bt k hnh thc th
nghim no khc trn c th ngi phi c s ng ca ngi c th nghim.
Mi ngi c quyn bt kh xm phm v i sng ring t, b mt c nhn
v b mt gia nh; c quyn bo v danh d, uy tn ca mnh.
Mi ngi c quyn b mt th tn, in thoi, in tn v cc hnh thc trao
i thng tin ring t khc.
Cng dn c quyn c ni hp php.
Mi ngi c quyn bt kh xm phm v ch . Khng ai c t vo
ch ca ngi khc nu khng c ngi ng .
Cng dn c quyn t do i li v c tr trong nc, c quyn ra nc
ngoi v t nc ngoi v nc. Vic thc hin cc quyn ny do php lut quy
nh.
Mi ngi c quyn t do tn ngng, tn gio, theo hoc khng theo mt
tn gio no. Cc tn gio bnh ng trc php lut.
Cng dn c quyn t do ngn lun, t do bo ch, tip cn thng tin, hi
hp, lp hi, biu tnh. Vic thc hin cc quyn ny do php lut quy nh.
Cng dn nam, n bnh ng v mi mt.
Cng dn mi tm tui tr ln c quyn bu c v hai mi mt tui tr
ln c quyn ng c vo Quc hi, Hi ng nhn dn. Vic thc hin cc quyn ny do
lut nh.
Cng dn c quyn tham gia qun l nh nc v x hi, tham gia tho lun
v kin ngh vi c quan nh nc v cc vn ca c s, a phng v c nc.
Cng dn mi tm tui tr ln c quyn biu quyt khi Nh nc t
chc trng cu dn.
Mi ngi c quyn khiu ni, t co vi c quan, t chc, c nhn c thm
quyn v nhng vic lm tri php lut ca c quan, t chc, c nhn.
Ngi b thit hi c quyn c bi thng v vt cht, tinh thn v phc
hi danh d theo quy nh ca php lut.
2

Ngi b buc ti c coi l khng c ti cho n khi c chng minh

theo trnh t lut nh v c bn n kt ti ca Ta n c hiu lc php lut.
Ngi b buc ti phi c Ta n xt x kp thi hn lut nh, cng bng,
cng khai. Trng hp xt x kn theo quy nh ca lut th vic tuyn n phi c
cng khai.
Khng ai b kt n hai ln v mt ti phm.
Ngi b bt, tm gi, tm giam, khi t, iu tra, truy t, xt x c quyn t
bo cha, nh lut s hoc ngi khc bo cha.
Ngi b bt, tm gi, tm giam, khi t, iu tra, truy t, xt x, thi hnh n
tri php lut c quyn c bi thng thit hi v vt cht, tinh thn v phc hi
danh d. Ngi vi phm php lut trong vic bt, giam, gi, khi t, iu tra, truy
t, xt x, thi hnh n gy thit hi cho ngi khc phi b x l theo php lut.
2. Cc quyn v kinh t bao gm:
Mi ngi c quyn s hu v thu nhp hp php, ca ci dnh, nh , t
liu sinh hot, t liu sn xut, phn vn gp trong doanh nghip hoc trong cc t
chc kinh t khc.
Quyn s hu t nhn v quyn tha k c php lut bo h.
Mi ngi c quyn t do kinh doanh trong nhng ngnh ngh m php lut
khng cm.
3. Cc quyn v x hi bao gm:
Cng dn c quyn c bo m an sinh x hi.
Mi ngi c quyn c sng trong mi trng trong lnh.
Cng dn c quyn lm vic, la chn ngh nghip, vic lm v ni lm
vic.
Ngi lm cng n lng c bo m cc iu kin lm vic cng bng,
an ton; c hng lng, ch ngh ngi.
Nam, n c quyn kt hn, ly hn. Hn nhn theo nguyn tc t nguyn, tin
b, mt v mt chng, v chng bnh ng, tn trng ln nhau.
Tr em c Nh nc, gia nh v x hi bo v, chm sc v gio dc;
c tham gia vo cc vn v tr em. Nghim cm xm hi, hnh h, ngc i,
b mc, lm dng, bc lt sc lao ng v nhng hnh vi khc vi phm quyn tr
em.
Thanh nin c Nh nc, gia nh v x hi to iu kin hc tp, lao
ng, gii tr, pht trin th lc, tr tu, bi dng o c, truyn thng dn tc,
thc cng dn; i u trong cng cuc lao ng sng to v bo v T quc.
3

Ngi cao tui c Nh nc, gia nh v x hi tn trng, chm sc v

pht huy vai tr trong s nghip xy dng v bo v T quc.
Mi ngi c quyn c bo v, chm sc sc khe, bnh ng trong vic
s dng cc dch v y t.
4. Cc quyn v vn ha bao gm:
Cng dn c quyn hc tp.
Mi ngi c quyn nghin cu khoa hc v cng ngh, sng to vn hc,
ngh thut v th hng li ch t cc hot ng .
Mi ngi c quyn hng th v tip cn cc gi tr vn ha, tham gia vo
i sng vn ha, s dng cc c s vn ha.
Cng dn c quyn xc nh dn tc ca mnh, s dng ngn ng m , la
chn ngn ng giao tip.
Cu hi 3: Hin php nm 2013 quy nh nh th no v ngha v c
bn ca cng dn?
Tr li:
- Quyn cng dn khng tch ri ngha v cng dn (Khon1 iu 15).
- Vic thc hin quyn con ngi, quyn cng dn khng c xm phm li
ch quc gia, dn tc, quyn v li ch hp php ca ngi khc (Khon 4 iu
15);
- Ngha v trung thnh vi T quc (iu 44); Bo v T quc, thc hin
ngha v qun s v tham gia xy dng nn quc phng ton dn (iu 45); thc
hin y nhim v quc phng v an ninh (iu 64).
- C trch nhim thc hin ngha v i vi Nh nc v x hi (Khon 3 iu
15).
- Ngha v tun theo Hin php v php lut, tham gia bo v an ninh quc
gia, trt t, an ton x hi v chp hnh nhng quy tc sinh hot cng cng (iu
46); Bo v Hin php (Khon 2 iu 119).
- Np thu theo lut nh (iu 47); Thc hnh tit kim, chng lng ph,
phng, chng tham nhng trong hot ng kinh t - x hi v qun l nh nc
(iu 56).
- Ngha v hc tp (iu 39).
-Thc hin cc quy nh v phng bnh, khm bnh, cha bnh (Khon 1
iu 38).
- Bo v mi trng (iu 43); c nhn gy nhim mi trng, lm suy
kit ti nguyn thin nhin v suy gim a dng sinh hc phi b x l nghim v
c trch nhim khc phc, bi thng thit hi (Khon3 iu 63).
- Mi ngi c ngha v tn trng quyn ca ngi khc (Khon 2 iu 15);
Khng c xm phm t do tn ngng, tn gio hoc li dng tn ngng, tn
gio vi phm php lut (Khon2 iu 24); Khng c bc m, kim sot, thu
4

gi tri lut th tn, in thoi, in tn v cc hnh thc trao i thng tin ring t
ca ngi khc (Khon 2 iu 21); Khng c t vo ch ca ngi khc nu
khng c ngi ng (Khon2 iu 22); Khng c li dng quyn khiu
ni, t co vu khng, vu co lm hi ngi khc (Khon 3 iu 30).
Cu hi 4: Hin php nm 2013 quy nh trong nhng trng hp no,
quyn con ngi, quyn cng dn b gii hn?
Tr li:
- Quyn con ngi, quyn cng dn ch c th b hn ch theo quy nh ca
lut trong trng hp cn thit v l do quc phng, an ninh quc gia, trt t, an
ton x hi, o c x hi, sc khe ca cng ng (Khon 2 iu 4).
- Trng hp tht cn thit v l do quc phng, an ninh hoc v li ch quc
gia, tnh trng khn cp, phng, chng thin tai, Nh nc trng mua hoc trng
dng c bi thng ti sn ca t chc, c nhn theo gi th trng (Khon 3 iu
32).
- Nh nc thu hi t do t chc, c nhn ang s dng trong trng hp
tht cn thit do lut nh v mc ch quc phng, an ninh; pht trin kinh t - x
hi v li ch quc gia, cng cng. Vic thu hi t phi cng khai, minh bch v
c bi thng theo quy nh ca php lut (Khon 3 iu 54).
- Nh nc trng dng t trong trng hp thtcn thitdo lut nh thc
hin nhim v quc phng, an ninhhoc trong tnh trng chin tranh,tnh trng khn
cp, phng,chng thin tai (Khon 4 iu 54).
Cu hi 5. L Cng dn Vit Nam, anh, ch cn lm g thc hin tt
v bo v Hin php nm 2013? Ngi tham gia d thi tm hiu Hin php nm
2013 t suy ngh tr li cu hi ny.
Lu : y l ni dung gi , bi d thi c sinh ng, phong ph,
ngi d thi c th s dng tranh, nh v cc ni dung c lin quan tng cu hi,
a vo ni dung bi d thi.
BAN T CHC CUC THI