BI TP TNH HUNG TLH LA TUI V TLH S PHM

Phn I. MT S VN C BN
CA TLH LA TUI V TLH S PHM
Tnh hung s 1
C !"#$ $%&' () $)#" *+ ,- .)/ /0%1$
/2' 34 $567% $8% )"$5 *9 /2' 34 /0: ;' $8% 0%<$5
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
Trong khoa hc tm l v trong cuc sng hng ngy c mt s quan nim v vai tr ca
cc yu t !i v"i s# $ht tri%n tm l ng&'i (tr) *m+ nh& sau,
BC Quan nim th nht cho r-ng, s# $ht tri%n tm l ging nh& mt ng&'i ch.i mt /n
c' t&"ng0 1u nh& tr2n /n c' v trong tay ng&'i ch.i c' c nh3ng qun 4*5 $ho5 m6 th7 s8
!nh vn c' nhanh h.n5 th9ng :; h.n v c hiu qu< h.n m t m=t s>c0 ?n nu nh& trong tay
ch@ ton l qun tt5 :A l tt qua sBng th7 vn c' s8 r=t kh th9ng v r=t chCt vCt0 D>a tr) cEng
vCy5 nu khi ra !'i v"i nh3ng g*n tri th7 s# $ht tri%n tm l s8 r=t thuCn lFi v cuc !'i s8 gGt
!&Fc nhanh chng nh3ng thnh cBng trong hoHt !ng h.n l khi ra !'i v"i nh3ng g*n lGn5 s#
$ht tri%n tm l s8 chCt vCt v v=t v< h.n nhiu5 hiu qu< hoHt !ng kIm0
DC Quan nim th hai cho r-ng, s# $ht tri%n tm l ging nh& s# nJ ca mt qu< tr>ng0 ?h=t
ca qu< tr>ng !) ra con g hay con vKt hon ton $hL thuc vo :i truyn sinh hc5 cn mBi tr&'ng5
:Hy hc v gio :Lc ch@ l yu t nhit ! thMc !Ny cho vic nJ s"m hay mun5 ch> cOn /<n khBng
quyt !Knh !n !) ra con vCt g75 !n ch=t ca s# $ht tri%n tm l0
(trch trong Tnh hung tm l hc, tr. 52-5!
P0 Quan nim th "a# TLc ng3 Qit 1am c cu,
Trng r$ng l%i n& ra r$ng,
'iu (iu l%i n& ra )*ng liu (iu.
C2" )E%A
1. +a , -i.n tr/n (0 c12 (.n tri thc (lu1n (i3m! tm l hc n4o trong -hoa hc tm l5
2. 678 cho "i.t , -i.n n4o (9ng, , -i.n n4o sai5 T%i sao5
. T: n;i )ung tnh hung tr/n, h78 su8 ngh< c=c cu sau (3 r9t ra c=c >'?@#
- AB1t cht -hCng 2hDi l4 sDn E1t cFa tinh thGn, m4 chnh "Dn thn tinh thGn l%i chH l4 sDn
E1t cao (Ing cFa E1t chtA (Ph.ngghen+R
S A E1t cht, giJi tK nhi/n, t$n t%i, c=i E1t l (0u l4 tnh th nht, c*n tinh thGn, , thc,
cDm gi=c, c=i tm l (0u l4 tnh th haiA (V.I.Lnin!.
Tnh hung s 2
M%()#%$ V#F%3<*%) LG'G$GFG. HBIBBJBIKLM
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
Mikhain Lmnxp sinh 000 tHi m lng nhT v*n /i%n $ha /9c n&"c 1ga5 gUn thK tr=n
Vckhangh*n0 ?ha Wikhain l mt nBng :n lm th2m ngh !nh c000
X min qu2 ca YBmBnB4B$ lMc ! c nhiu ng&'i /it !c5 /it vit5 thCm ch mt s ng&'i
cn ham !c sch n3a0 T"i nOm Z[ tu\i5 cCu /I Wikhain !6 !c thBng vit thHo5 khBng nh3ng !c
sch !Ho ca gio hi m cn thch !c c< cc sch ]ngoi !'i^ n3a0 ? hai cun sch ]ngoi !'i^
m Wikhain say s&a !c m6i nhiu lUn5 cun ]1g3 $h$^ ca _mitrit4ki v cun ]` hc^ ca
Wanhi4ki0 D l nh3ng cun sch n\i ting th'i /=y gi'000 Wikhain th=y r-ng t# m7nh !c sch l
1
ch&a !5 chM /I cn mun !&Fc !n tr&'ng hc n3a0 1h&ng &"c m. ! khBng th% thnh s# thCt0
auanh vAng Wikhain J ch@ c mt tr&'ng hc :uy nh=t ca gio hi5 nh&ng tr&'ng ! khBng nhCn
con ci cc nh ]:n hbn^ vo hc0
Wikhain khBng /T cuc0 1Om ZcPd5 mGc :A cha ht s>c can ngOn5 chng thanh ni2n
Wikhain Ze tu\i quyt tm tf gi6 gia !7nh !i Wa4c.va t7m n.i hc tC$000 X !y5 cEng nh& J kh9$
n.i trong n&"c 1ga5 con nh ]th> :n^ khBng !&Fc nhCn vo hc tr&'ng !Hi hc0 Wikhain !6 t7m
cch khai man5 t# nhCn m7nh l con trai mt nh qu tc5 v cui cAng !6 !&Fc nhCn vo hc tHi
gc vin Wa4c.va ca gio hi0
1Om nOm hc J hc vi2n l nOm nOm sng r=t gian kh\ v tMng thiu0 YBmBnB4B$ vfa !i
lm th2m !% kim tin On5 vfa !c s>c hc hnh000 1h&ng cng hc5 YBmBnB4B$ cng th=y chn
v7 nh tr&'ng ch@ :Hy gio l5 kinh vin5 khBng giM$ cho anh tin th2m !&Fc /&"c no trong khoa
hc t# nhi2n0 D&Fc /it gc vi2n hi*$ c :Hy khoa hc t# nhi2n5 nOm ZcPi YBmBnB4B$ c 4in
!&Fc /it $hi 4ung hi*$ mt th'i gian0 1h&ng anh !6 th=t vng quay trJ v Wa4c.va000
1Om ZcPj5 mt s# t7nh c' may m9n !6 tHo ra mt /&"c ngoGt quan trng trong cuc !'i
YBmBnB4B$0 Th*o ch@ thK ca 1ghK vin 1ga5 gc vin Wa4c.va chn Z[ sinh vi2n 4u=t s9c nh=t
cho !i hc tHi Qin hn lm khoa hc k2t*c/ua5 YBmBnB4B$ !&Fc chn trong s Z[ ng&'i !5 v
sau l thng hc tHi k2t*c/ua5 !&Fc Qin hn lm cm !i hc ti$ J D>c0 YBmBnB4B$ !&Fc hc
nh3ng gio s& 4u=t s9c5 !&Fc !o tHo chuy2n su v luyn kim v mT0 1Om ZciZ Bng trJ v Qin
hn lm k2t*c/ua cBng tc v nOm Zcij J tu\i Pi5 Bng !&Fc cBng nhCn l gio s& ho hc5 vin
sn vin hn lm0000
YBmBnB4B$ !6 c nh3ng hoHt !ng khoa hc ht s>c !a !Hng5 /<n thn Bng l gio s& ho
hc5 nh&ng Bng cEng c nhiu nghi2n c>u v vCt l thi2n vOn5 !Ka ch=t5 !Ka l0 ong cEng nghi2n
c>u c< v lKch sm v ngBn ng3 hc5 Bng sng tc th.5 v !% lHi nhiu />c hoH 000 n\i ting0
gin nay tr&'ng DCi hc T\ng hF$ Wa4c.va mang t2n YBmBnB4B$0 kuskin 000 gi Bng l
LtrMNng (%i hc (Gu ti/n cFa nMJc OgaP.
(trch trong Tru8n -3 E0 c=c nh4 "=c hc E1t l!.
C2" )E%A
1Q 678 cho "i.t Eai tr* cFa nhRng 8.u t Dnh hM&ng tJi sK hnh th4nh E4 2h=t tri3n tm l
cFa cFa c1u "S Ti-hain (con m;t nCng )n nghUo -hCng (MVc hc h4nh! th4nh m;t nh4 "=c hc
'CmCnCWC2 E< (%i5 X.u t n4o giR Eai tr* Yu8.t (Znh trKc ti.25 T%i sao5
2Q T: n;i )ung tnh hung tr/n, "%n c[ su8 ngh< g E0 cu n[i sau (3 r9t ra c=c -.t lu1n
sM 2h%m cGn thi.t# P BJi m;t tr=i tim -i/n cMNng, -hCng c[ g l4 -hCng l4m (MVcP (Jacques
Coeur - @h=2, 1\5 - 1]5^!.
Tnh hung s
CN" OP /)Q$ RS$5 *9 6T 'U 39' TV$5 /)@$5 MW
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
000 Zi thng tu\i cCu ta !6 /it gi<i tonR [ tu\i !6 /it !c sch ng3 $h$ ca ng&'i l"n v
/it !ch chnh nh3ng sai st trong $ht m ca ng&'i khc0 j tu\i5 cCu ta !6 /it gi<i thch cho
/Hn /b trong tr&'ng mpu gio th no l hin t&Fng quang hF$0 ?h@ v"i P nOm cCu !6 hc 4ong
ch&.ng tr7nh m nh3ng !>a tr) khc $h<i hc trong Zd nOm5 v7 vCy nOm e tu\i cCu !6 tt nghi$
$h\ thBng0 ?Ang nOm cCu sng lC$ ra T\ ch>c q<o v thiu nhi quc t v :c s>c vo s# nghi$
/<o v quyn lFi tr) *m !% rri [ lUn !&Fc ! cm tranh gi<i 1o/*l go /7nh0
?Cu /I thUn !rng =y l Gregor !o"er# $mi#hs5 ZP tu\i hin !ang l sinh vi2n nOm cui
gc vin su:olt W*rgarn (Wn+0 Dn ngy PZuju[ddP 000 Gregor s8 tt nghi$ !Hi hc v c t=m
/-ng cm nhn ton hc000
2
WGc :A hin nay cCu ch&a !Knh s8 ti$ tLc th*o hc J tr&'ng !Hi hc no5 nh&ng ch9c
ch9n cCu s8 l=y /-ng Tin sn cc ngnh Ton hc5 ?Bng tr7nh hng khBng vE trL5 hhoa hc chnh
trK v v hc sinh vCt0 Trong nh3ng mLc ti2u t&.ng lai ca wr*gory c mt mLc ti2u quan trng l
s8 trJ thnh T\ng thng Wn000 ]qJi v7 lm T\ng thng tBi s8 c c. hi giM$ !x !&Fc nhiu ng&'i
h.n^0
(trch trong "=o T@_O, s `, 1\Q\Q1\\\ E4 1`Q5Q2aa!.
C2" )E%A
1Q X.u t Dnh hM&ng tJi sK 2h=t tri3n tm l (nhRng th4nh cCng trong hc t12! cFa c1u "S
Gregor !o"er# $mi#hs (MVc (0 c12 trong tnh hung tr/n l4 g E185
2Q +%n c[ su8 ngh< g E0 cu n[i# L Binh Yuang chH (MVc "an tbng cho nhRng ai luCn mc
MJc (.n n[P (Char%es &e Gau%e - @h=2, 1`\a-1\da!.
Q _ha me E4 gi=o Ei/n c[ Eai tr* g trong Eic gi92 trf nuCi )Mgng, 2 F MJc mc (3 "i.n
n[ th4nh hin thKc trong tMcng lai t%o (4 2h=t tri3n nhn c=ch cFa mhi (a trf5
]Q _ho th/m m;t E )i -h=c tMcng tK r$i r9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s ]
$ = J X/ $6T Y# $)Z$5 /)%<$ /9% /%$ )[
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
yn m7nh gi3a cc cnh rfng rCm nhit !"i min 1am zn D l mt trong nh3ng trung
tm cBng ngh cao n\i ting nh=t n&"c ny cEng nh& tr2n kh9$ th gi"i { Qin cBng ngh quc
gia Wa:ras m $hn /an quan trng nh=t l $hn /an tin hc :o gio s& kan:u sangan lm ch
nhim0 THi !y5 Bng cAng 2k$ hng nOm !o tHo chfng /a m&.i chuy2n gia &u tM nh=t ca ngnh
tin hc th gi"i000
Thnh cBng ca h tr&"c ht l nh' J s# tuy%n chn tuyt h<o0 g-ng nOm c t"i kho<ng
Z[d0ddd hc sinh tf loHi kh trJ l2n tham :# k7 thi tuy%n v ch@ non Pddd !&Fc nhCn vo hc5
trong s !5 gUn Zd| vo hc ngnh tin hc0 Thnh cBng ! cn nh' !i ngE gi<ng vi2n c tr7nh
! cao v c $h&.ng $h$ s& $hHm ti giTi0 hhBng $h<i vB c" m gio s& Mu#hu 'rishnan5 $h
gim !c Qin cBng ngh Wa:ras ]:m^ tuy2n /, 678 (Ma cho tCi m;t ngMNi c[ njng -hi.u (bc
"it E0 Ejn hc E4 tCi sk (4o t%o ngMNi ([ th4nh m;t nh4 to=n hc Wut slc.00
(trch +=o T@_O, s ]2, 1aQ2aaa!
C2" )E%A
1Q _u n[i cFa Tuthu >rishnan trong tnh hung n[i tr/n (7 (0 c12 tJi Eai tr* cFa nhRng
8.u t n4o trong Eic 2h=t tri3n tm l cFa con ngMNi n[i chung E4 t4i njng n[i ri/ng5
2Q 678 2hn tch E4 (=nh gi= cu n[i cFa m?. Mu#hu 'rishnan (3 th8 (MVc Eai tr* cFa
gi=o )ic (i EJi sK hnh th4nh E4 2h=t tri3n tm l cFa trf.
Q _ho m;t E )i tMcng tK E4 r9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m cGn thi.t.
Tnh hung s 5
N5)\ 3- .)% /)67$5
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
Thng jSZeZd5 khi ()-ni L)gri ra !'i5 / m} cB ng=t !i v7 th=y cB ch@ l mt ci thai trn trnnh
v"i hai cAi tay5 hai v !Ai ng9n cEn0 `au Zl thng n-m ngma5 D.Sni hc ngri5 rri hc !i v t# m7nh On
ung0 Y"n l2n5 cB tC$ khu may5 may quUn o /n l=y tin giM$ !x gia !7nh0
D% hc vit5 hc v85 D.Sni /uc /Mt vo cAi tay5 nh' mt cB gio :Hy hc0 ?B tham gia
cuc thi vOn ngh ca nh tr&'ng5 chim lin c gi<i th&Jng0 1Om ZePZ5 D.Sni nhCn huy ch&.ng
/Hc ca $hng tranh th cBng t@nh0
3
1Om ie tu\i5 / gmi tranh :# thi tri%n l6m tranh ton quc0 YMc ny c< n&"c kh$ !u /it
!n t2n D.Sni Y.gri0 q vit cun sch LnNi tCi nhM th. (8oP t# thuCt !'i m7nh5 !Ht gi<i vOn
ch&.ng (>im _hi!.
C2" )E%A
1Q 678 cho "i.t 8.u t n4o Yu8.t (Znh (.n sK th4nh cCng cFa nc-ni 'cgri5 (@hn tch 8.u
t ([ thpo tnh hung!. BJi nhRng th4nh cCng cFa nc-ni 'cgri, "%n c[ nht tr EJi Yuan nim
sau -hCng# ATr/n m;t , ngh<a n4o ([ ch9ng ta c[ th3 -hDng (Znh rqng lao (;ng (7 s=ng t%o ra
con ngMNiA (Ph.ngghenMC
2Q T: n;i )ung tnh hung tr/n, h78 su8 ngh< E0 cu n[i sau (3 r9t ra c=c >'?@# ATt cD
mi chi.n thlng (0u "lt (Gu "qng Eic chi.n thlng "Dn thnA (L.M.Lnp!.
Tnh hung s ^
N5)%<$ ]" ^_" /@ `$) )6a$5 /T% ,- )?$) /)9$)
*9 .)/ /0%1$ /2' 34 $567% !"# /b $5Z # >#c
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
rMJi (8 l4 m;t s cu tic ngR, ca )ao#
AC T<$ ^_" /@ BC C 2" /b $5Z # >#c
#BC G%c >b /0c$5 $)9 /067$5
#DC G%c >b 5%# R?$)
#dC T- 5%c >b
OC Hce/ R=$5
C G%#c /%_.
>C TN. /)1
;C f% /0"^+$ H/6 )X/M
5C Hc9$ `$) g 'G% /067$5
1 - >hCn t: trong trng -hCn ra.
2- BV )%i th (f con -hCns
- mGn mKc th (pn, gGn (0n th s=ng.
] - Og48 n4o pm "S ctn con,
+8 giN pm (7 lJn -hCn th. n48.
_cm cha, =o me, chR thG8...
5- Te )%8 th con -hSo, " )%8 th con -hCn.
^ - mGn "un m4 chIng hCi tanh mui "un.
d- _[ hc mJi ha8, c[ c48 mJi "i.t.
`- +a njm & EJi ngMNi (Gn,
_hIng "qng m;t l9c (ng gGn ngMNi -hCn.
\- Ohi0u =o th m, nhi0u ngMNi th Eui.
C2" )E%A
1Q 678 ni c=c cu tic ngR, ca )ao & c;t + EJi c=c 8.u t Dnh hM&ng tJi sK hnh th4nh E4
2h=t tri3n tm l cFa con ngMNi & c;t v sao cho thch hV2 nht. O/u Eai tr* cFa t:ng 8.u t (i
EJi sK hnh th4nh E4 2h=t tri3n tm l cFa mhi ngMNi.
2Q B1n )ing Yuan (i3m Tm l hc T=cWt (3 2hn tch r$i (=nh gi= nhRng Yuan nim
(9ng, sai hobc chMa (G8 (F (7 (MVc th3 hin trong c=c cu ca )ao, tic ngR tr/n.
Q vnh (chZ! h78 sMu tGm th/m nhRng cu ca )ao, tic ngR 2hDn =nh Yuan (i3m cFa nhn
)n ta Woa8 Yuanh c=c 8.u t n[i tr/n.
Tnh hung s d
h"#$ $%&' *+ ,- .)/ /0%1$
/2' ,%$) 34 Y# /0: 3]# /"V% /)%_" $%<$
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
1h Tm l hc gunggari Gis) *%na v tu\i thiu ni2n nh& ] m;t W s& - l%P. X 4> sJ
ny kh hCu r=t th=t th&'ng v k7 quGc5 khi th7 nng n#c nh& J vAng nhit !"i5 khi th7 /~ng nhi2n
trJ lHnh nh& /Ong0 _> sJ ny c c< mAa 4un hoa nJ ngt h&.ng5 c c< mAa thu l vng5 rLng t.i
t<0 1h&ng hai mAa ny khBng $h<i /ao gi' cEng tuUn t# ni th*o nhau5 v< lHi mAa !Bng l9m khi
4
lHi !t nhC$ vo gi3a mAa hH5 cn mAa thu th7 !Bi khi lHi !t nhC$ vo mAa 4un0 n c& J vAng
ny khi th7 r=t vui v)5 rn o5 khi th7 /~ng nhi2n lHi trUm ngm5 lGng l8R khi th7 h c nh3ng hnh
!ng anh hAng qu< c<mR khi th7 /~ng trJ n2n sF st v yu !uiR khi th7 h qu t# tin v ki2u
ngHo5 khi th7 h khi2m tn v kn !oR !Bi khi h lHi r=t /uBng turng v trng tro0 Trong 4> sJ k7
lH ny khBng c tr) con m cEng chng c ng&'i l"n0
(trch trong +4i t12 thKc h4nh T'6!
C2" )E%A
1 w (o%n trch tr/n (7 mC tD (bc trMng tm l n4o cFa la tuxi thi.u ni/n5
2Q @hn tch nhRng ngu8/n nhn g8 ra mu thuyn trong sK 2h=t tri3n tm l cFa trf tuxi
thi.u ni/n.
O/u m;t s chH )yn cGn thi.t trong c=ch (i Wz EJi trf & la tuxi -h[ -hjn n48.
Tnh hung s `
S- .)/ /0%1$ ,%$) 34 Y# /0: 3]# /"V% /)%_" $%<$
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
gai / m} tm s# v"i nhau0 Wt / m} ni, ]D>a con gi nh tBi m"i ZP tu\i m !6 cao
gUn /-ng m}0 ?hu On !&Fc5 ng th7 sIt !nh ngang tai chng :Cy0 1h&ng sao trBng n cm cm
th no =y^0 q m} th> hai h&Jng >ng ngay, ] ?on /I nh tBi cEng th0 1 cAng tu\i v"i con g
nh chK !=y0 1 cao v\ng l2n5 chn tay th7 :i ngong ra5 lm g7 th7 cEng ]hCu !Cu^ .i l ]hCu
!Cu^0 sma /t th7 vx /t5 c9t /7a !Cu th7 nt c< !Cu ^
(trch trong +4i t12 thKc h4nh T'6!
C2" )E%A
1Q 678 giDi thch hin tMVng tr/n (8 )MJi g[c (; cFa Tm l hc la tuxi5
2Q B1n )ing -i.n thc tm sinh l hc la tuxi thi.u ni/n (3 n[i chu8n EJi c=c "4 me
nhqm gi92 h 8/n tm E4 c[ c=ch ng Wz 2hu hV2 EJi trf & la tuxi n48.
Tnh hung s \
S- .)/ /0%1$ /2' 34 Y# /0: 3]# /"V% /)%_" $%<$
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
Trong /u\i sinh hoHt l"$5 mt n3 sinh tT ra r=t !>ng !9n khi nhCn 4It v nh3ng &u !i%m
v khuyt !i%m ca t\ m7nh mt cch r=t nghi2m tMc5 chn ch9n0 Th m J nh c lMc chnh cB /I
] "i.t su8 ngh< ^ =y lHi ] tZ ^ v"i cCu *m trai v vic $h<i rma mm /t ]nhi0u hcn^ !n m>c c6i
nhau om sm5 giCn :~i5 n&"c m9t ch<y vng quanh0 ?n cCu hc sinh cAng l"$ c lMc hc r=t
nghi2m tMc5 c /Hn no r !i /9t v* th7 ki2n quyt khBng !i0 Th m c khi anh chng ]s.u EMNn^
ny ch@ mGc m~i chic quUn !Ai l*o l2n chic 4* !H$ P /nh ca cCu /I j tu\i !H$ l=y !H$ !%0
(trch trong +4i t12 thKc h4nh T'6!
C2" )E%A
1Q 678 )ung tri thc tm l hc la tuxi (3 2hn tch hin tMVng tm l tr/n (8.
2Q O.u "%n l4 cha me cFa nhRng (a trf tr/n, th "%n n/n Wz sK nhM th. n4o5
Q 678 l8 th/m m;t E4i E )i E4 r9t ra nhRng -.t lu1n sM 2h%m cGn thi.t.
Tnh hung s 1a
h"#$ $%&' *+ *X$ R+ 5%c >b /)#$) $%<$
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
5
?c nh Tm l S gio :Lc hc cho r-ng, ]hhi nh gio :Lc 4m s# sai lUm th7 thanh ni2n :;
m=t nim tin5 s# sai lUm c th% :o /<o v nguy2n t9c mt cch gi<n !.n5 my mc5 c>ng nh9c
hoGc :o vB nguy2n t9c5 th#c :Lng000 nh&ng :A l :o no5 :A ch@ chMt 4u thBi5 !i v"i l>a tu\i m
lng tin vn m6nh lit !n curng nhit5 mt sai lUm nhT cEng ! gy ra nh3ng !\ vx gh2 g"m0
1h&ng chnh v7 c s# hOng say5 sBi sLc5 vB t& m thanh ni2n cEng :; nhCn l~i5 :; tha th> v khBi
$hLc lng tin5 nu nh gio :Lc chn thnh t# $h2 v sma ch3a5 nu /it giM$ h hi%u th2m v s#
$h>c tH$ th#c t ca cc nguy2n t9c !Ho l000^0
(trch trong +4i t12 thKc h4nh T'6!
C2" )E%A
1Q 678 r9t ra nhRng -.t lu1n sM 2h%m cGn thi.t (3 nh4 gi=o )ic tr=nh (MVc nhRng Wung
(;t giRa nh4 sM 2h%m EJi thanh ni/n.
2Q 678 cho m;t E4i E )i ci th3 E0 En (0 n[i tr/n.
Tnh hung s 11
T)Q^ >e^ Vi$ 3T. Bj #c /#^ ()% O\ /0k R$)
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
gc sinh D0T l"$ ZdVl chGn !&'ng !nh thUy gio ming lNm /Nm nh3ng !iu vB nghna5
m9t !T r#c5 tay n9m chGt khMc cBn0
ThUy W0 :Hy QOn gHt !x cM !nh ca D0T5 v kho tay D0T5 !n gG$ thUy giu tr&Jng5
!rng th'i m'i /a m !n0 gc sinh /K !u\i hc0
`au ! thUy $ht hin *m ung thuc kch thch0 Tf ! *m khBng !n l"$5 /T nh !i0
ThUy W0 cAng v"i c< l"$ t7m D0T0 hhi gG$ thUy5 DT ni,
S m 4=u h\ v hnh !ng ca *m0
(ThUy W0+ S hhi =y5 *m hnh !ng v7 /K kch !ng ca thuc0 Q7 sao *m :Ang !n loHi
thuc kch thch !
(D0T+ { m /K mt s thanh ni2n h& lBi kIo vo cuc sng hMt ch=t kch thch0 Th&a thUy
ThCt t7nh hBm ! *m khBng /it ng&'i /K !nh l thUy0 ThUy tha l~i cho *m0
(ThUy W0+ { m h6y v7 t&.ng lai ca *m5 v7 /a m *m0 m trJ lHi tr&'ng0 ThUy tha l~i cho
*m0 m !fng $hL lng tin ca thUy5 /a m v /Hn /b ca *m0
Tf ! D0T hc tC$ chOm ch@ v thi !Cu vo tr&'ng Dg s& $hHm0
(trch trong {ng Wz sM 2h%m..!
C2" )E%A
1Q 678 )Ka E4o nhRng 8.u t Dnh hM&ng (.n sK 2h=t tri3n tm l cFa trf la tuxi hc sinh
T6@T E4 (bc "it l4 Yuan (i3m cFa c=c nh4 gi=o )ic & tnh hung tr/n (3 2hn tch E4 (=nh gi=
c=ch ng Wz tr/n cFa thG8 gi=o T.
2Q Ta c[ th3 )ung cu n[i sau (8 cFa +, Ch- Minh (3 -hu8/n c1u hc tr* c[ 2hu hV2
-hCng5 A_h9ng ta -hCng sV sai lGm E4 -hu8.t (i3m, chH sV -hCng chZu c glng sza chRa sai lGm
E4 -hu8.t (i3mA.
Tnh hung s 12
7% ,@$5 /?$) `' Y# 3]# /"V% /)#$) $%<$ 'T% 3T$
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
Trong nhCt k ca mt hc sinh nam l"$ Z[ c !oHn, ]hhBng th% no qu2n !&Fc c mt
lUn sau /u\i hc khi sn tr&'ng !6 v9ng lGng5 tBi !>ng sau cma l"$ hc v !Fi T0g0 hhi gt guc
ca cB =y nn tr2n hnh lang5 tBi !Knh /T trn0 1h&ng th'i gian c> trBi !i5 T0g0 v"i chic mE !an
/-ng l /uBng 4u=t hin0 TBi hon ton khBng th% t&Jng t&Fng n\i khi !&Fc hBn mt thiu n30
6
DUu c tBi quay curng5 ton thn tBi run l2n0 TBi khBng th% ni l2n mt l'i no c<0 TBi th=y s' sF th
no =y0 wiy $hMt trBi !i nh& vCy0 q~ng nhi2n tBi c<m th=y c ci g7 ! nng /Tng chHm vo !Bi mBi
tBi0
Tr&"c khi tBi !Knh thUn lHi v c th% h7nh :ung ci g7 !6 4Ny ra th7 T0g0 !6 /in m=t0 `ut !'i
tBi s8 ghi nh" m6i $hMt giy ny0 hhi v nh ming tBi lMc no cEng mJ rng v"i !Bi mBi ch>a chan
nim hHnh $hMc k7 lH0 TBi khBng /urn On c.m v7 sF r-ng c<m gic hHnh $hMc s8 m=t !i v tBi cn gi3
c<m gic ! mt th'i gian :i tr2n !Bi mBi khB n>t ca m7nh ]0
C2" )E%A
1Q T%i sao mi tnh cFa nam nR thanh ni/n mJi lJn l%i (MVc ";c l; nhM trong (o%n nh1t
- tr/n (8.
2Q _h9ng ta -hCng -hu8.n -hch hc sinh - thanh ni/n mJi lJn 8/u nhau Yu= sJm E4
ch9ng ta c|ng -hCng th3 cm c=c pm 8/u nhau, E# A_m ta l4m (i0u g l4 t%o cho ta , mun l4m
(i0u ([A (Mon#aigne!.
OhMng -hi tnh 8/u cFa c=c pm (7 chJm n& (tnh 8/u "an (Gu! th ch9ng ta (2hi hu8nh
E4 gi=o Ei/n! cGn 2hDi gi=o )ic hc sinh - thanh ni/n nhM th. n4o cho thch hV25
P+./ 0. MT S VN C BN CA TLH S PHM
AC MT S BI TP TNH HUNG V TLH S PHM NlI CHUNG
Tnh hung s 1
Hce/ R=$5 3#c R=$5 Y# $567% /)Q^ 5%c
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
W~i ng&'i sinh ra !u chKu cBng .n ca ng&'i thUy0 1g&'i thUy ti$ nhCn nh3ng tinh
hoa trong :i s<n truyn thng v kin th>c5 !Ho !>c5 cch >ng 4m v truyn !Ht5 gio
:Lc cho hc tr h&"ng t"i chn5 thin5 mn0 1g&'i thUy l ci ngurn ca vOn minh
nhn loHi000
(trch trong L6nh tMVng E4 nhn c=ch ngMNi thG8 trong 2him
tru8n Bit OamP. qo Tin $hong th> su5 ZiuZZu[ddP+
C2" )E%A
1Q 678 chH ra m;t s (bc (i3m E4 Eai tr* cFa ho%t (;ng lao (;ng cFa ngMNi thG8 gi=o
trong (o%n trch tr/n (8.
2Q 678 tm c=c cu tic ngR, ca )ao (Bit Oam E4 nMJc ngo4i! ca ngVi E0 ngMNi thG8 gi=o.
Q +%n (7 E4 sk l4m g (3 c[ th3 tr& th4nh ngMNi thG8 gi=o tMcng lai5
Tnh hung s 2
CG 5%c /0: a O%<$ ()"
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
000 1Om [ddd5 tt nghi$ loHi giTi khoa Ton tr&'ng ?ao !ng s& $hHm YHng `.n5 khBng
ch' s# s9$ 4$5 / tr ch~ gi<ng :Hy trong thnh $h5 cB Yy (Qi ThK Y&u Yy { ng&'i goa+ !6 lm
!.n t7nh nguyyn 4in v 46 vAng su v2n hhoi (Yc q7nh5 YHng `.n+0 1.i !y5 !=t v ng&'i
vpn ]khi^ thUy cB5 mong !&Fc !n nh3ng tri th>c tr) t7nh nguyn mang kin th>c v gi<ng :Hy
7
cho hc sinh con *m cc :n tc0 qit l v 46 vAng su s8 kh\5 s8 c nh3ng ngy h>ng m&a
trong cOn nh :t nt5 s8 l 4a cch ng&'i thn5 gia !7nh000 nh&ng cB gio tr) vpn mt lng quyt
tm !n v"i 46 nghbo000
?B Yy tm s#, ]Tuy cc *m c nhCn th>c chCm so v"i tr7nh ! chung nh&ng t7nh c<m thCt
th5 mc mHc ca cc *m :nh cho gio vi2n th=t !ng qu^000 D% !$ lHi nh3ng t7nh c<m trong
sng =y5 cB Yy :rn ht tm s>c vo /i gi<ng m~i khi l2n l"$0 qit hc sinh ca m7nh cn v=t v<5
ngoi gi' vpn tranh th !i kim ci5 c=y lMa giM$ cha m}5 t th'i gian hc5 cB th&'ng :nh Zj $hMt
!Uu gi' nh9c lHi kin th>c cE5 !Gt nhiu cu hTi !% cc *m nh" lHi /i0 Hy hc kbm th*o /<ng
/i%u5 cBng th>c tr*o t&'ng !% giM$ hc sinh ti$ thu nhanh h.n0 hi2n tr7 th*o $h&.ng $h$ !5
:Un cc *m c !&Fc h thng kin th>c ton hc trong !Uu0 D% tHo $hong tro hc tC$5 cB Yy cn
t\ ch>c thi !ua ginh hoa gi3a cc t\0 T\ no !Ht nhiu !i%m e5 Zd s8 !&Fc nhiu hoa0 T\ no /K
!i%m yu kIm s8 /K trf /"t0 TuUn no cEng t\ng kt hoa0 ?ui nOm s8 :#a vo s hoa cc *m !Ht
m t\ ch>c kh*n th&Jng0 1h' $h&.ng $h$ :Hy /\ ch !5 l"$ cV :o cB lm ch nhim !6 trJ
thnh l"$ hc !i%n h7nh ca tr&'ng v"i [ *m hc sinh giTi ton :in5 l hc sinh kh0 1hiu *m
hc yu hay hon c<nh v=t v< 000 ht mt hc k7 cEng hc kh l2n kK$ cc /Hn trong l"$000
(trch trong "=o Ti0n 2hong th hai } 2Q2Q2aa]!
C2" )E%A
1Q 678 chH ra m;t s (bc (i3m E0 ho%t (;ng )%8 cFa ngMNi thG8 gi=o (MVc th3 hin trong
c=c (o%n trch tr/n.
2Q Lr%8 hc -Um thpo "Dng "i3u, cCng thc trpo tMNng (3 gi92 hc sinh ti.2 thu nhanh hcn.
>i/n tr thpo 2hMcng 2h=2 ([, )Gn c=c pm c[ (MVc h thng -i.n thc to=n hc trong (GuP. _=c cu
n[i n48 (7 cho ta th8 -i.n thc (-h=i nim! to=n hc (7 chu83n chh nhM th. n4o5 +Dn cht tm l
cFa sK chu83n chh cFa -h=i nim l4 g5
Q _=c (o%n trch tr/n (8 (7 (0 c12 tJi nhRng mbt n4o trong cu tr9c nhn c=ch ngMNi
thG8 gi=o5 678 chH ra nhRng "i3u hin ci th3 E0 c=c mbt ([.
]Q ~9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s
A$) ()G$5 )m 39 /)Q^ 5%c Y# ;'CCC
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
000 Vnh !6 tfng l mt thUy gio :Hy *m hc0 Vnh sma cu5 ch=m !i%m cho cc /i lm ca
*m0 Vnh cn cho *m k}o m~i khi *m !&Fc !i%m cao000 1gy ! l"$ *m khBng hi%u v7 sao mBn
Vnh vOn *m lHi hay !&Fc !i%m cao !n th ? l8 cc /Hn *m khBng /it r-ng *m c mt thUy
gio giTi nh& vCy kbm cG$ r=t st sao0 Vnh !*m !n cho *m cc tC$ sch :y cm v /<o ]*m
chKu kh !c^ nh&ng5 anh !u /it !&Fc r-ng Vnh vOn l mBn *m hc kh ti$ thu nh=t0 `ut
ngy *m vit tf m"i c lMc t&Jng m7nh !6 nh" !&Fc r=t nhiu ai ng' quay tr&"c quay sau lHi
qu2n m=t0 ?c th7 ting Vnh th7 nhiu5 hc khBng sao hi%u ht !&Fc0 W~i lUn tr&'ng *m cho thi
mBn Vnh vOn ch&.ng tr7nh q /9t /uc5 *m !n m=t On5 m=t ng0 Vnh !6 luBn J /2n cHnh *m5
!ng vi2n *m hc tC$000
000 Vnh khBng ch@ :Hy *m hc m cn :Hy *m /it sng tt !}$ v quan tm h.n t"i mi
ng&'i 4ung quanh5 giM$ !x ng&'i khc khi h cUn *m nh=t0 Vnh khBng nh3ng l thUy gio ca *m
m cn l ng&'i luBn !*m !n cho *m nim vui5 hHnh $hMc0 Vnh !6 giM$ *m t# tin h.n5 chin
th9ng ci tnh nhMt nht * :b5 sF st ca *m tr&"c !m !Bng000
(trch trong Tri thc trf, s dd, th=ng 11Q2aa1, tr. -]!
C2" )E%A
1Q 678 chH ra c=ch thG8 gi=o hnh th4nh (;ng cc hc t12 cho ngMNi hc.
8
2Q T: chh Lvnh Ejn l4 mCn pm hc -h[ ti.2 thu nhtP, LYua8 trMJc Yua8 sau l%i Yu/n
mt. _=c th ti.ng vnh th nhi0u, hc -hCng sao hi3u h.t (MVcP (.n chh LmCn vnh Ejn pm l%i
ha8 (MVc (i3m cao (.n th.oP l4 -.t YuD cFa ho%t (;ng tch cKc cFa ngMNi hc )MJi sK hMJng
)yn, tx chc cFa ngMNi thG8 c[ (9ng -hCng5
Q ?Dn 2hm lao (;ng cFa ngMNi thG8 gi=o & (8 l4 g5
]Q 678 chH ra m;t s mbt "i3u hin ci th3 E0 2hm cht E4 njng lKc sM 2h%m.
5Q ~9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s ]
B HS $8% *+ *%& )[ CCC
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
rMJi (8 l4 m;t s cu n[i cFa 6$ _h Tinh E0 sK hc#
AC C *X$ R+ Y#
,-
)[A
BC C 2" $8% Y# HS C)4 M%$)A
#n V+ *#% /0k
On V+ 'b R4)
n V+ 3ce% )?$) *9
)?$) /)]
>n V+ !"#$ )&
5%Z# )[ 34 3"N$
*T% /)- )9$)
;n V+ )
/)] )[
5n V+ )6U$5
/0?$)o (_ )ce)
)n H[ 39 $)%&'
*b Y# 'p% $567%
Zu ]gc !% $hLng s# T\ quc5 $hLng s# nhn :n5 lm cho :n giu5 n&"c
mHnh t>c l !% lm trn nhim vL ng&'i ch ca n&"c nh^R
[u ] Wun 4y :#ng ?1_g th7 nh=t !Knh $h<i c hc th>c^R
Pu ]gc $h<i !i !Bi v"i hnh000 gc m khBng hnh th7 hc vB ch0 gnh
m khBng hc th7 hnh khBng trBi ch<y^ v ] hhoa hc $h<i tf s<n 4u=t
m ra v trJ lHi $hLc vL s<n 4u=t000^R
iu ]gc hTi l mt vic ti$ tLc sut !'i000 cn sng th7 cn $h<i hc5 cn
$h<i hoHt !ng cch mHng^R
ju ]gc J tr&'ng5 hc J sch vJ5 hc lpn nhau v hc nhn :n000 hc tC$ trong
vic lm hng ngy5 trong vic l"n cEng nh& vic nhT^R
u ]Qic g7 cEng cUn $h<i !i tf ch~ nhT :Un :Un !n to5 tf :; :Un :Un !n
kh5 tf th=$ :Un !Un !n cao^R
cu ]?h" !Gt nh3ng ch&.ng tr7nh5 k hoHch m2nh mBng !c ngh* s&"ng tai
nh&ng khBng th#c hin !&Fc^5 ]Wt ch&.ng tr7nh nhT m th#c hin hn
hoi h.n l mt trOm ch&.ng tr7nh to tt m khBng lm !&Fc^5 ]Qic g7 cEng
cUn $h<i thit th#c5 ni !&Fc th7 $h<i lm !&Fc^0
(trch trong# L6$ _h Tinh E0 gi=o )ic thanh ni/nP O+ TO 1\`a,
L OhRng lNi )%8 cFa +=c 6$ (i EJi hc sinhP O+ ?K th1t, 1\d!.
C2" )E%A
1Q 678 ni c=c cu n[i cFa +=c 6$ & c;t + EJi c=c En (0 cFa sK hc & c;t v sao cho
thch hV2.
2Q 678 sMu tGm th/m nhRng cu n[i cFa +=c, c=c cu tic ngR, ca )ao (Bit Oam E4 nMJc
ngo4i! E0 En (0 )%8 E4 hc.
Q B1n )ing nhRng cu n[i cFa +=c E4o Eic hc t12 cFa "Dn thn.
9
Tnh hung s 5
M[% $567% R+" 8 /)1 )[ 5%E% /c$q
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
0000 1h3ng hc sinh giTi v ton l nh3ng *m mun hi%u nhiu h.n v th gi"i trfu t&Fng v
ch=$ nhCn nhC$ cuc0 Wun giTi v tnh ton tr&"c ht $h<i c mun0 s rt nh=t l tr&'ng hF$ ca
su:ig*r wramm5 mt thanh ni2n D>c [c tu\i5 sau khi r=t lMng tMng v ton hc th'i cn tr)5 !6 quyt
!Knh mt ngy kia trJ thnh thi2n ti0 Dn nay5 anh !6 c th% tnh cl 4 l[ trong i giy v c
[
trong
cdd $hUn ngh7n giy0
su:ig*r wramm !6 hc ton i gi' m~i ngy5 hc thuc lng cc cBng th>c v /<ng tnh0
1h&ng lm th no !% tnh ton giTi 000 Tri v"i $hUn l"n mi ng&'i5 chng thanh ni2n ny !6
khai thc nh3ng kh< nOng k7 lH ca / nh" (l&u tr3+ cc thBng tin ca n6o000 wiTi v ton y2u cUu
!i hTi c< lng t# tin J /<n thn n3a0 Dng c.5 rbn luyn5 t# tin, khBng c g7 ngoi tUm tay ca mi
ng&'i0 Th*o q*rnar: Waoy*r5 gim !c trung tm chL$ h7nh n.ron ch>c nOng th7 ]v mGt thUn kinh
{ sinh hc5 mi ng&'i !u c th% giTi ton5 n6o c r=t nhiu kh< nOng m ta cUn $ht tri%n^0
(trch trong Tri thc trf, s dd, th=ng 11Q2aa1!.
C2" )E%A
1Q n;ng cc hc t12 cFa nhRng hc sinh giti to=n (nhM ~u)igpr mramm! l4 lo%i g5
2Q 678 chH ra nhRng 8.u t tm l tham gia E4o trong Eic hc giti to=n n[i ri/ng E4 hc t12
tt n[i chung5 X.u t n4o l4 (;ng lKc th9c (8 Eic hc t12 c[ hiu YuD5 T%i sao5
Q +%n hi3u th. n4o E0 cu n[i cFa +prnar) Tao8pr# LE0 mbt thGn -inh } sinh hc, mi
ngMNi (0u c[ th3 giti to=n, n7o c[ rt nhi0u -hD njng m4 ta cGn 2h=t tri3nP5
]Q ~9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s ^
S$5 .)b $59^ ()#% 5%`$5
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
Wi th> !u m"i m)0 qJi nOm nay tBi khBng cn l mt /I nhc con ti%u hc n3a m !6
l mt ]n3 sinh^ trung hc rri000
000 ?hic 4* ca /a tBi lHi !~ tr&"c c\ng tr&'ng0 TBi vo 4*5 quOng / !rng $hLc ra gh
sau0 /a tBi hTi,
S Dr g7 !=y con
S H5 !rng $hLc tr&'ng con H
S ?on mGc thm ch&a
S ?on ch&a thm5 con khBng mGc !u
S `ao th 1h tr&'ng !6 quy !Knh th7 con $h<i ch=$ hnh ch>
S ?on khBng thch ?on s8 mGc vy /a mua !i hc
S hhBng !&Fc !u con ?h9c con ch&a hi%u ht nghna ca nh3ng / !rng $hLc
S ? g7 m khBng hi%u Drng $hLc l !% $hn /it hc sinh tr&'ng nay v"i tr&'ng khc
ch> g75 /a
qa tBi c&'i l"n,
S Tr'i .i5 con gi5 ch@ c th thBi sao { qa tBi trUm 4ung { ?on /it khBng5 !rng $hLc khBng ch@
!% $hn /it hc sinh000 tr&'ng ny v"i tr&'ng kia thBi !u0 1 cn c nghna l"n h.n nhiu qa /it5 m~i
mpu !rng $hLc khBng $h<i ai mGc cEng hF$5 cEng !}$5 nh&ng !rng $hLc mang lHi cho con t7nh ho
!rng0 1 4o !i ci vHch ngOn cch giu nghbo gi3a mi ng&'iR n giM$ cc /Hn con khTi n~i mGc c<m v7
hon c<nh0 1h& vCy l nh3ng / !rng $hLc !6 lm cho mi ng&'i 4ch lHi gUn nhau h.n5 !on kt h.n5
g9n / h.n $h<i khBng con
10
TBi im lGng0
S ?on cn nh" chM vKt c< c / lBng !}$ nh& cBng m khBng c /Hn trong cu chuyn
]?hM vKt c< v !n *m 4=u 4^ khBng { qa tBi ti$0
S ?on nh" { TBi !$ { ?on hi%u rri0 1gy mai con s8 mGc !rng $hLc ca nh tr&'ng0 5 /a
.i5 /Hn i$ l"$ con khBng ! tin mua !rng $hLc /H H gay l000
S 5 /a /it con rri5 con !Knh /<o /a mua cho c< /Hn !Mng khBng
S Qng 0000
(trch trong Tri thc trf, s ]52, Q\Q2aa1!
C2" )E%A
1Q Thpo "%n, l9c (Gu Eic cC "S trong cu chu8n -hCng chZu mbc ($ng 2hic cFa nh4 trMNng
l4 h4nh Ei 2hi (%o (c (9ng -hCng5 Ogu8/n nhn chF 8.u l4 )o 8.u t tm l n4o5
2Q >hi cC "S Yu8.t (Znh mbc ($ng 2hic (.n trMNng E4 gVi , cho "a gi92 (g "%n ri2 mua
($ng 2hic, th ([ c[ 2hDi l4 h4nh Ei (%o (c -hCng5 T%i sao5
Q mia (nh c[ Eai tr* g trong Eic gi=o )ic (%o (c cho hc sinh5 T%i sao5
Tnh hung s d
c9$ *%<$ Vr T)\ T)" Ls !"<$ '?$) ]" d Oe$ $)E
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
A !6 h.n Z tuUn trBi qua nh&ng h7nh <nh hnh !ng :Eng c<m qu2n m7nh c>u P /Hn nhT
ca !on vi2n QE ThK Thu Y (Zj tu\i5 trM tHi 4m Z5 thBn c win5 46 ThuCn Thi2n5 hin Thu5
g<i khng+ :&'ng nh& vpn cn m6i trong tm tr ng&'i :n !=t ?<ng0 ?Eng nh& /ao /u\i chiu
khc5 kho<ng P gi' chiu ngy ue5 sau khi !i kim rau v cho lFn5 quUn o l=m l*m /An !=t lHi
tr'i nng n#c0 Y cAng cc /Hn cAng 46 l QE g<i vn (ZP tu\i+5 Do grng Th&.ng (Z[ tu\i+5
1guy;n kh&.ng Th<o (Zi tu\i+ v Do ThK 1hung (Zj tu\i+ r nhau ra sBng Da D t9m giGt000
T&Jng :ng sBng vpn nh& mi khi5 cc *m vfa /&"c chn 4ung5 khBng may !Mng ch~ !=t lJ0
Th&.ng5 Th<o v vn /K tr&Ft chn ng6 4ung sBng v /K trBi ra 4a0 hhBng chMt !9n !o5 chUn
chf5 Y vi lao ra c>u Th<o v Th&.ng rri :7u vo /'0 A !6 th=m mt5 khBng qu<n nguy hi%m5
Y ti$ tLc lao ra c>u vn5 khi ! !ang ch.i v.i :Un ch7m trong :ng n&"c ch<y 4it0 1gh* th=y
ting k2u c>u ca cc *m5 Bng 1guy;n QOn Yng (ngoi cd tu\i+ !ang trBng chi c J khu v#c
gUn ! chHy !n :7u !&Fc vn l2n /'0 ?Ang lMc ny5 :o qu kit s>c5 Y !6 /K :ng n&"c cun !i0
1gay sau :5 cc Bng Yng5 Tr&'ng5 gAng5 Ti2u5 kh=n J cAng 46 /it chuyn !6 lao 4ung sBng
kim t7m0 `ong5 lng sBng qu su5 n&"c ch<y 4it n2n khi t7m !&Fc Y !&a l2n /' th7 *m !6 ra !i
m6i m6i000
(trch trong "=o T@ th TM } 1dQ\Q2aa!
C2" )E%A
1Q 64nh (;ng cFa ', c[ (MVc coi l4 h4nh Ei c[ (%o (c ha8 -hCng5 T%i sao5
2Q 678 tm th/m m;t s h4nh Ei (%o (c cFa hc sinh, sinh Ei/n E4 thanh ni/n.
Tnh hung s `
V? ]" $567% '9 O\ .)e/ tj /0%&" RS$5 *9 uD /)$5 /v
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
D l !2m [ Tt 1hm 1g (cu[u[dd[+5 sau khi Bn tC$ chuNn /K cho k7 thi DHi hc 4ong5
1guy;n auc Thi (J thBn ZZ5 46 Tn go5 quBn DBn5 D9c Y9c+ m&Fn 4* ca mt ng&'i /Hn !i
hng gi0 W"i r'i nh mt !oHn5 Thi gG$ vL tai nHn giao thBng :o anh /Hn Y2 D>c Th9ng !iu
11
khi%n 4* my tBng vo 4* !H$ ca anh 1Bng QOn hhBn !i cAng chiu0 Vnh hhBn ch@ /K 4y 4&"c
nh} cn Th9ng /K th&.ng J !Uu ch<y nhiu mu0 Thi chJ Th9ng v nh' mt ng&'i /Hn khc l
Y2 QOn ?&'ng ngri !x Th9ng !i c=$ c>u0 Q7 Thi ch&a c /-ng li5 lHi !ang m&Fn 4* ca /Hn5
n2n trong th'i gian /c s mt $hng mHch t& J trung tm huyn s. c>u vt th&.ng cho Th9ng5
Thi !6 gi !in thoHi cho /Hn thn ca Th9ng t2n g&ng 4ung chJ Th9ng v0 g&ng tf chi5 l=y
c" !ang say r&Fu n2n khBng !n !&Fc5 Thi khBng cn cch no khc :nh ti$ tLc cUm li0
Th9ng k2u chong vng kh chKu5 nh' Thi chJ ti$ l2n /nh vin t@nh0 Tr2n !&'ng !i5 :A c
?&'ng gi3 nh&ng Th9ng rE r&Fi nghi2ng l9c ng&'i li2n tLc khin Thi !iu khi%n 4* ht s>c kh
khOn0 Dn thBn Zd 46 Tn go huyn quBn DBn5 t>c ch@ cch n.i Th9ng vfa gy tai nHn vi trOm
mIt5 4* ca Thi hMc vo !uBi mt chic 4* !ang chHy cAng chiu0 ?M va mHnh lm Th9ng vOng
4ung l !&'ng cht ngay taK ch~0 ?&'ng ch=n th&.ng s n6o tm vong l ngy sau !5 cn Thi /K !a
ch=n th&.ng m=t iP| s>c kho)000
gi !rng 4It 4m ca $hi2n to s. thNm ngy dPuiu[ddP5 TV1 t@nh :A c l'i kh*n lng tt
c>u giM$ ng&'i gG$ nHn nh&ng vpn tuy2n $hHt Thi i[ thng tA giam v /uc $h<i /ri th&'ng thit
hHi cho gia !7nh Th9ng v ?&'ng t\ng s ld triu !rng000
QL n !au lng ny cEng l mt /i hc kinh nghim !9t gi cho cc /Hn tr), ?Un c lng
tt giM$ ng&'i gG$ nHn5 nh&ng $h<i luBn tun th $h$ luCt v $h<i ch=$ hnh nghi2m ch@nh YuCt
giao thBng0
(trch trong "=o T@ th "a } 1aQ^Q2aa, s 115!
C2" )E%A
1Q 64nh (;ng tr/n cFa Th=i c[ (MVc coi l4 h4nh Ei (%o (c -hCng5 T%i sao5
2Q ~9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s \
N)%+" 5%c *%<$ >v$5 $)b )?$) R1 /0w$5 .)e/ )[ ,%$)
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
aua thBng tin !&'ng :y nng ca /o Tin $hong5 nhiu $hL huynh hc sinh tr&'ng
Tg?` kh&"c qmu5 huyn _uy2n Wc5 t@nh q sKa { QEng Tu />c 4Mc cho /it, Trong vng Zd
ngy qua5 hng loHt hc sinh !6 khBng :m !n tr&'ng !% hc tC$ v7 sF cc thUy cB gio :Ang
nhLc h7nh0 D% $hHt hc sinh khBng hc thuc /i v nhiu l~i khc5 cB gio Ym ThK WBng5 gio
vi2n ch nhim l"$ caj5 cB TrUn ThK T&'ng Thanh5 gio vi2n ch nhim l"$ ca v thUy 1gB
guy Tu=n5 gio vi2n ch nhim l"$ caZd !6 :Ang /Ong k*o !% :n ming cc *m hc sinh trong
mt th'i gian :i0 1goi ra5 cEng chnh cc thUy cB ny !6 /9t cc *m hc sinh !*o mt t=m /<ng
thCt to tr&"c ng#c ghi l :o /K $hHt rri /9t cc *m :i;u hnh trong tr&'ng tf ngy nay sang ngy
khc0 Trao !\i v"i kQ Tin $hong vo chiu uZZu[ddP5 thUy 1guy;n Thnh wiai5 giu tr&Jng
tr&'ng Tg?` kh&"c qmu thfa nhCn chuyn ny l c thCt0 ThUy wiai ni, ]Tr&'ng Tg?` kh&"c
qmu l tr&'ng !i%m ca huyn5 !6 c r=t nhiu thnh tch trong cBng tc :Hy v hc000 ThUy 1gB
guy Tu=n th7 c tu\i ngh cn tr)5 ch&a c thm ni2n nh&ng cB TrUn ThK T&'ng Thanh th7 !6 c
tr2n Zd nOm5 cn cB Ym ThK WBng th7 !6 c th'i gian gi<ng :Hy Pd nOm5 !6 tfng !&Fc tGng guy
ch&.ng Q7 s# nghi$ gio :Lc ThCt !au lng^000
(trch trong "=o T@ th s=u } d-11-2aa, s 22!
C2" )E%A
1Q rKa E4o tri thc Tm l hc sM 2h%m h78 2hn tch E4 (=nh gi= E0 Eic l4m cFa c=c
gi=o Ei/n Tun, Thanh E4 TCng.
2Q ~9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m.
q0 WT ` q Tk T1g g1w Q TYg ` kgW
12
Ts1w 1g Ts1w kg Tgo1w
C) /%_$ )9$)A Trong mhi "4i t12 tnh hung sM 2h%m )MJi (8 c[ , ] hobc 5 c=ch
(2hMcng =n! giDi Yu8.t. vnh (chZ! h78 chn c=ch giDi Yu8.t 2hu hV2 EJi su8 ngh< cFa mnh E4
h78 giDi thch t%i sao anh (chZ! chn c=ch ([ "qng c=ch h78 chH ra c=c ngu8/n tlc ng Wz sM
2h%m cc "Dn nht m4 anh (chZ! (7 )Ka E4o ([ (3 giDi Yu8.t (Wpm c=c ngu8/n tlc ng Wz sM
2h%m & trang cui! 5
Tnh hung s 1a
hhi s9$ ht gi' hc c hc sinh lm /Hn /#c m7nh v7 nh3ng cu th9c m9c h[c "9a ngoi s#
chuNn /K ca /Hn n2n /Hn cEng khBng tr< l'i ngay !&Fc /-ng kin th>c ca m7nh0
C2" )E%A
1Q TrMJc tnh hung ([, "%n sk giDi Yu8.t th. n4o5 T%i sao5
a- Th:a nh1n EJi hc sinh rqng, cC c|ng -hCng trD lNi (MVc cu hti n48.
"- O[i EJi hc sinh ([ rqng# A_hnh cC c|ng (ang (Znh (bt cu hti ([ cho cD lJ2 E0 su8
ngh<A. _C E0 nh4, tm s=ch (c th/m E4 trao (xi EJi ($ng nghi2 (3 tm c=ch giN )%8 sau sk trD
lNi cu hti ([.
c- >hCng (D (;ng g (.n cu hti ([, ti.2 tic giao "4i t12 E0 nh4 cho hc sinh.
2Q Bic 6? l4m gi=o Ei/n "Kc mnh E nhRng cu thlc mlc Lh[c "9aP c[ 2hDi l4 h4nh Ei
2hi (%o (c -hCng5 T%i sao5
Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 11
`au Z tit ki%m tra vit5 :o ! /i qu kh n2n kt qu< khBng c mt hc sinh no trong l"$ !Ht
!i%m trung /7nh0 Q7 vCy5 t=t c< cc *m !u ! nghK gio vi2n hu /i ki%m tra ny0
C2" )E%A
1Q O.u l4 gi=o Ei/n ([, "%n sk Wz l nhM th. n4o5 T%i sao "%n Wz l nhM E185
a- Ong (i3m cho tt cD hc sinh thpo m;t h s nht (Znh r$i ghi E4o sx (i3m.
"- 6u "4i -i3m tra ([ E4 tha8 "qng "4i -i3m tra -h=c -hi c[ (i0u -in, ($ng thNi nhlc
nh& hc sinh 2hDi c glng E cC sk -hCng l4m nhM E18 nRa.
c- Byn ghi (i3m E4o sx (9ng nhM (7 chm (3 giR ERng -H cMcng.
2Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 12
Th*o k hoHch5 hBm nay c Zj $hMt ki%m tra vit0 hhi /Hn y2u cUu hc sinh lm /i th7
l"$ tr&Jng !>ng :Cy /o co, gBm qua c< l"$ t\ ch>c !i thOm quan ?hAa g&.ng5 4in kh=t thUy
(cB+ gio chuy%n /i ki%m tra sang /u\i hc sau0
C2" )E%A
1Q TrMJc tnh hung ([, "%n Wz tr th. n4o5 T%i sao5
a- ~G8 la hc sinh, cMcng Yu8.t ti.n h4nh -i3m tra (3 W8 )Kng n0n n.2 hc t12.
"- _ho hc sinh 15 2h9t Wpm l%i "4i (3 hc sinh n4o thMNng Wu8/n hc "4i th nhJ l%i
(MVc, c*n pm n4o lMNi hc th -hCng Acu E7nA nxi. ?au ([ Eyn -i3m tra.
c- ThCng cDm nga8 EJi hc sinh, (3 "uxi hc sau -i3m tra c|ng (MVc.
2Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
13
Tnh hung s 1
Trong khi !ang gi<ng /i5 c mt hc sinh ni nhHi lHi l'i ni ca /Hn0
C2" )E%A
1Q TrMJc tnh hung ([, "%n Wz l th. n4o5 T%i sao5
a- m lbng, coi nhM -hCng c[ chu8n g W8 ra.
"- Oxi n[ng, gi hc sinh ([ (ng )18 r$i ti.2 tic giDng "4i.
c- T%m ):ng "4i giDng, mlt hMJng E0 2ha pm hc sinh ([ n[i nhe nh4ng (3 cD lJ2 nghp th8#
Ani0u pm n[i l4 th:a E c=c "%n trong lJ2 nghp thG8 (cC! giDng hcn l4 nghp pm n[iA.
2Q 64nh (;ng cFa 6? n[i tr/n l4 h4nh Ei 2hi (%o (c (9ng -hCng5 T%i sao5
Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 1]
Q0 l mt hc sinh /&"ng /@nh nh=t l"$ m hUu nh& gio vi2n no cEng /it t"i0 Trong gi'5
thUy gio _ !ang gi<ng /i (v mt v=n ! kh ca ch&.ng tr7nh+5 c< l"$ !ang chM l9ng ngh*0
si2ng Q0 ngri :&"i5 c> khi thUy quay mGt l2n /<ng5 l lHi tr2u chc m=y /Hn /2n cHnh rri tm t@m
c&'i mt m7nh0 q=t chFt thUy gio quay 4ung th=y Q0 !ang c&'i5 tr2u /Hn /n tr2n0 nIt mGt thUy
nghi2m nghK nh7n Q0 thUy ni, Q0 *m !>ng :Cy v nh9c lHi thUy vfa ni g7
S Q0 !>ng :Cy v nhanh nh<u !$, Th&a thUy5 thUy vfa ni, Q05 *m !>ng :Cy v nh9c lHi
thUy vfa ni g7
?< l"$ im lGng /~ng r l2n c&'i5 lm thUy _ !T mGt ta tai0
C2" )E%A
1Q +%n l4 thG8 gi=o ([ "%n Wz l ti.2 th. n4o5 T%i sao5
a- +%n Yu=t B. AB., pm (i ra -hti lJ2 nga8o 6c th )t m4 (ng ([ l EJi lk. B0 nh4 m4 l
lk EJi " me pm (ioA.
"- Oghi/m trang, nhMng "nh t<nh "Do B. ATCi "Do pm nhlc l%i tCi E:a giDng g5A
c- A_[ lk cu hti E:a r$i cFa tCi chMa r ,, E (7 hti pm l4 AthG8 E:a n[i gA. TCi hti l%i
pm nhS# TCi E:a giDng g5
2Q Bic LB. ng$i )MJi... tr/u chc m8 "%n "/n c%nh r$i tFm tHm cMNi m;t mnhP gi l4
h4nh Ei 2hi (%o (c (9ng -hCng5 T%i sao5.
Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 15
Trong gi' hc ca hc sinh trung hc $h\ thBng5 mt gio vi2n tr) /9t !&Fc mt />c th&
t7nh ca mt /Hn trai gmi cho mt /Hn gi k}$ trong sch truyn0
C2" )E%A
1Q O.u anh (chZ! l4 thG8 (cC! gi=o ([ th sk#
a- TrD l%i "c thM cho pm hc sinh ([.
"- _t "c thM sau giN hc mJi trD.
c- 6ti r Yuan h cFa hai pm hc sinh ([.
)- nc to "c thM ([ l/n trMJc lJ2.
p- +=o EJi cha me cFa hai pm hc sinh ([.
2Q Bic hc sinh trong lJ2 Ei.t thM (thM tnh! cho nhau c[ 2hDi l4 h4nh Ei 2hi (%o (c
-hCng5 T%i sao5
Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m g5
14
Tnh hung s 1^
Y"$ /Hn $hL trch c hc sinh _0 tho vt5 lanh lFi nh&ng c lUn !6 /K g$ v khuyt
!i%m m&Fn tin ca /Hn khBng chKu tr< !Mng hHn0 `9$ !n ngy [uP5 l"$ t\ ch>c !i :6 ngoHi5 c
kin ! 4u=t n2n cm _0 !<m trch vic thu tin5 mua s9m mt s th> cUn thit $hLc vL cho
chuyn !i0
C2" )E%A
1Q '4 gi=o Ei/n chF nhim lJ2, "%n Wz l th. n4o5 T%i sao5
a- miao ti0n cho n[ th ging nhM Agiao trng cho =cA. _z pm -h=c l4m.
"- T%nh )%n giao ti0n cho . YuDn l (3 Yua ([ -hIng (Znh lNi ha cFa . EJi cC gi=o
m8 th=ng trMJc (8.
c- Trao (xi EJi "an c=n sK lJ2 E0 trMNng hV2 cFa . r$i mJi (i (.n Yu8.t (Znh c[ cz .
ha8 -hCng5
2Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 1d
X l"$ /Hn :Hy c hc sinh hay gy g\ v"i cc /Hn5 hc l#c lHi qu yu0 Wt hBm *m :Eng
c<m cAng ng&'i khc /9t !&Fc k) gian0
C2" )E%A
1Q +%n (=nh gi= th. n4o E0 h4nh (;ng n485 T%i sao5
a- _oi (8 l4 h4nh (;ng ";t 2h=t n/n -hCng cGn Yuan tm (.n.
"- >hCng )=m -hpn Eic l4m n48, sV pm ([ -hCng sza chRa -hu8.t (i3m cFa mnh.
c- _oi (8 l4 h4nh Ei c[ (%o (c n/n (7 -Z2 thNi -hpn pm trMJc lJ2, (0 nghZ nh4 trMNng
-hpn E4 thCng "=o E0 gia (nh.
2Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 1`
qHn trch nhUm g` $hHm l~i nh&ng ha ra l n khBng c l~i0 ?hng hHn5 sau /u\i lao
!ng5 :o mt hc sinh l"$ /Hn lm ch nhim /o co khBng !Mng5 cB gio $h2 /7nh mt hc
sinh nam :o khBng mang :Lng cL lao !ng nh&ng ho ra *m ! khBng c l~i0
C2" )E%A
1Q +%n Wz l th. n4o5 T%i sao5
a- m lbng, -hCng "ao giN nhlc (.n chu8n ([ nRa E sV mt u8 tn.
"- in lhi hc sinh ([ nga8.
c- >hCng n[i (.n sK Eic W8 ra, sau ([ nhn )Z2 n4o ([ "%n n[i EJi hc sinh rqng#
A6Cm trMJc cC 2h/ "nh pm nhMng pm -hCng mlc -hu8.t (i3m ([. OgMNi lJn c|ng c[ l9c sai
lGmA.
2Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 1\
hhi cB gio g0 vo l"$ th=y m=y :ng ch3 ai vit tr2n /<ng ni 4=u cB gio w0 ?B gio g0
khBng &a cB gio w0
C2" )E%A
1Q '4 cC gi=o 6, "%n sk l4m nhM th. n4o5 T%i sao5
15
a- n0 nghZ pm trKc nh1t lJ2 Wo= "Dng
"- n0 nghZ lJ2 trM&ng 2h/ "nh, -i3m (i3m "%n n4o (7 Ei.t "18
c- rbn )* cD lJ2 t: na8 -hCng (MVc Ei.t "18, n[i Wu "t c ai
)- Tm cho ra pm Ei.t "18 E4 2h/ "nh trMJc lJ2
p- n3 ngu8/n )*ng chR ([ E4 "lt (Gu giDng "4i.
2Q Bic hc sinh n[i Wu gi=o Ei/n l4 h4nh Ei 2hi (%o (c (9ng -hCng5 T%i sao5
Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 2a
Trong mt /u\i gi<ng /i ca thUy gio V05 gio vi2n ?0 !n :# gi' v !6 $ht hin th=y
thUy gio V0 c mt s sai st v kin th>c0
C2" )E%A
1Q '4 gi=o Ei/n _, anh (chZ! sk l4m th. n4o5 T%i sao5
a- ?au giN giDng g[2 , trKc ti.2 EJi gi=o Ei/n v
"- +nh t<nh c (3 gi=o Ei/n v. ti.2 tic giDng "4i
c- 'N (i, coi nhM -hCng c[ chu8n g
)- nMa ra tx chu8/n mCn g[2 ,
p- O[i thIng trMJc hc sinh E0 sai lGm ([ cFa gi=o Ei/n v.
2Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
CxC NGUyzN T{C NG |} S PHM
I V~I NGI GIx VIzN
TNG hUx TNH HNH THNH
V PHxT TIN NHN CxCH HS
Z0 Tr&"c m~i t7nh hung `k5 !Gc /it l ]tnh hung ga8 cnP nh gio cUn 5%Z ,- O?$) /W$)
Q$ /)%_/o @ 5$5 )%1" HS *+ O# '/, mGt sinh hc (s>c kho) 000+5 mGt _g (gia c<nh 000+
v mGt tm l (tm tr5 tm tnh5 tm trHng+0 H%1" $567% R1 >$ Rec $567%5 ! l $h&.ng
chm cao qu ca lao !ng `kR
[0 YuBn /G$ /0[$5 HS5 k% c< nh3ng lMc g` c sai $hHm !i v"i /<n thn nh gio0 T# ki%m
ch !% khBng c nh3ng l'i ni5 cm ch@ 4Mc $hHm g`R
P0 Th% hin /?$) `' ca mt n&'i thUy v"i tr0 1hn :n ta c cu, a $)9 ' r$5 39 G
5%c R_$ /067$5o G 5%c $)6 ' )%+$C Th*o qui luCt $h<n hri v tm l5 t7nh c<m ca
thUy tr&"c sau s8 !&Fc !$ lHi /-ng t7nh c<m ca tr0 Tr2n c. sJ t7nh c<m m gio hoR
16
i0 YuBn ()`$5 R\$) !% t# tHo nim tin cho con ng&'i5 ()`$5 R\$) $)Z$5 % R$5o $)Z$5
6" R%1'o $)Z$5 $P/ /4) - c< trong lMc g` $hHm sai lUm0 D l ch~ :#a ca g`5 ca
con ng&'i5 !% $ht tri%nR
j0 N5"^<$ / R\$) *\, !Gt m7nh vo !Ka vK ca g`5 vo hon c<nh ca g`5 nh" lHi khi m7nh
cn J l>a tu\i cc *m5 !% hi%u v th=u c<mR
0 G8. s *T% HS *+ /)%_" ,8/ b /)1o *%& 39' b /)15 khBng n2n n2u nh3ng nhCn 4It chung
chung c tnh ch=t ]chi2 m|^ v 4Mc $hHmR
c0 Tr&"c m~i t7nh hung `k5 nh gio cUn $h<i /7nh tnnh nhCn 4It, 8 R%1' $9c ,#% ,8/ *+
O`$ /)2$ '?$)o !6 g$ $hUn gy n2n ]tnh tr%ng ga8 cn^0 1u t# nhCn ra thiu st5 h6y
tT ra l $567% !"2$ / (ng&'i c !Ho !>c+0
(Trch trong ng 4m s& $hHm 000 1_q w5 [ddZ+
khUn 0 nh1ng "2i #3p 45nh hu6ng 78 #9m %- h:c gi;ng <= #i>ng n?@c ngo2i
V0 goHt !ng l'i ni ting m} !) v ting n&"c ngoi
Tnh hung s 1
A,i <?Bng ngn ng1 cho h:c sinh <9n #Cc #rong <= h:c V3# %-
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
CCC 1gBn ng3 l h7nh th>c /i%u hin ca t& t&Jng5 l $h&.ng tin t& :uy0 Qn ngBn ng3
yu s8 <nh h&Jng su s9c !n ch=t l&Fng hc tC$ cc mBn khoa hc5 trong ! c QCt l hc5 v7 khi
hc tC$ mt mBn khoa hc !i hTi hc sinh $h<i :i;n !Ht !&Fc t& t&Jng mt cch r rng5 th#c
hin !&Fc nh3ng $hI$ suy luCn chnh 4c0 gc sinh :n tc khi cn nhT J nh ch@ ni ting ca
:n tc m7nh5 khi !n tr&'ng m"i sm :Lng ting Qit $h\ thBng gUn nh& hc mt ngoHi ng30 X
tr&'ng Tg?` nhiu *m ni v vit ting Qit $h\ thBng ch&a thHo cho n2n gG$ nhiu kh khOn
h.n hc sinh vAng 4uBi khi hc tC$ QCt l0
hhi kh<o st cch ni v vit ca hc sinh J tr&'ng :n tc ni trM QK _uy2n t@nh g
wiang trong cc gi' hc QCt l5 chMng tBi th&'ng th=y nh3ng mGt yu sau !y,
17
au Thiu tf ng3 000 R /u kht m khBng chuNn (ni ngng+ :pn t"i hi%u sai nghna ca cc
tf ng30 Th :L cc *m !Knh nghna ni nOng nh& sau, ATxng (;ng ljng E4 th. ljng cFa c=c 2hGn tz
cu t%o l/n E1t gi l4 Al;i ljngA cFa E1tA... cu `ai ng3 $h$ khin cho cu khBng r nghna5 t&
t&Jng khBng r rng5 nh=t l v"i nh3ng cu $h>c tH$000
(trch trong tQc (+ D G(C/, s 1Q1\\`, tr. 1`!.
C2" )E%A
1Q Ti.ng Bit (i EJi hc sinh trMNng )n t;c n;i tr9 BZ u8/n tHnh 64 miang l4 ti.ng me
(f ha8 ti.ng nMJc ngo4i5 T%i sao5
2Q 678 so s=nh Eic hc ti.ng Bit E4 ti.ng nMJc ngo4i (nhM ti.ng vnh, Oga,...! (i EJi
hc sinh trMNng )n t;c n;i tr9 BZ u8/n tHnh 64 miang.
Q 678 l4m r mi Yuan h giRa ngCn ngR - tM )u8 - sK hc & con ngMNi.
]Q 678 r9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 2
T;t sinh Ei/n gc Bit t4i njng
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
000 an 1guy;n (1guy;n ?ao an+5 sinh vi2n tr&'ng oa `tat* niv*rsity 000 ]an l mt ti
nOng him c { 1icol* kas*ka5 TqT t' oa `tat* aily cho /it { ?Cu ta l c< mt ti s<n ca tr&'ng
chMng tBi0 D6 lu l9m rri chMng tBi m"i c mt sinh vi2n !a ti5 hc giTi c< [ lnnh v#c !in ton v
/o ch mt lMc^ (nhCn :anh hiu ]s*$ot*r ot th* v*ar [ddP^000 1Om [dd[ cCu cEng nhCn gi<i th&Jng
nh /o 4u=t s9c nh=t trong nOm (q*st ?olumnist ot th* v*ar+ ca hi$ hi /o ch 1ational `oci*ty
ot 1*s$a$*r ?olumnist+000
Vnh Eng (1guy;n ?ao Eng+5 chK Thnh l ng&'i Qit !Knh c& J Wn5 an l con th> /a
ca anh chK5 sinh ra v l"n l2n J thnh $h oa5 mt /ang min trung goa h75 Trong nh / m}
ton ni ting Qit5 nh&ng /n ng&'i con hUu nh& ch@ ni ting Vnh000
gri thng nOm [ddP an cAng cB *m Mt him v m} v Qit 1am ch.i000
? lUn anh Eng ni, ]Qic :Hy con ca m7nh th l th=t /Hi5 khBng !>a no ni !&Fc
ting Qit^0 him v Qit 1am tr&"c [ thng5 ni lm /m vi cu5 !Hi khi, ?hu ni ting Qit
000 :J l9m000 cn an ch@ ni ting Vnh000 an k% 000 ]Qit 1am v g 1i !6 gy cho tBi nh3ng
=n t&Fng /=t ng'000 1h=t !Knh tBi s8 trJ lHi v hc ni000 ting Qit^
(Trch trong "=o T@_O un mi=2 Thn 2aa]!.
C2" )E%A
Zu g6y 4c !Knh ting m} !) v ting n&"c ngoi5 cEng nh& cc ti2u ch !% $hn /it
chMng trong tr&'ng hF$ !i v"i an0
2Q O/u Eai tr* cFa t:ng th ti.ng (i EJi sK hnh th4nh, 2h=t tri3n E4 ho4n thin nhn
c=ch cFa ran.
T?$) )"@$5 ,@ d
T%_$5 A$) a $6T MW
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
Bn Qo e gi' ti5 c ting chuBng !in thoHi gi t"i `J c<nh st J Yt VnSgi.SlIt0 D l ting k2u
tuyt vng ca mt *m gi0 1h&ng vi2n c<nh st !6 khBng hi%u5 v7 *m /I ni ting Ty qan 1ha0 1gh*
ging ni5 ng&'i ta !on r-ng *m k2u c>u0 hhi mt $hL n3 /it ting Ty qan 1ha t"i /2n my5 th7 ch@
cn ngh* th=y ting !ng trUm5 vang l2n trong ng ngh*0
D l ting !ng trUm $ht ra khi *m gi !-Ea ZZ tu\i ng6 4ung0 T2n st nhn !6 /9n j
$ht vo ng&'i *m0 sBS!a mun gi c<nh st5 lMc ng&'i t7nh cE ca m} *m lt vo nh5 !* :oH
18
m} con *m /-ng sMng lLc0 AO.u pm g=i n[i (MVc )u chH l4 t ti.ng vnh thCi - nhn Ei/n cDnh s=t
n[i - th c[ th3 pm sk (MVc cu sngA.
?i cht ca *m /I gi W2SgiScB !6 cho th=y r v=n ! m m6i sau ny n&"c Wn m"i /9t
!Uu nhCn th=y0 X n&"c Wn />c t&'ng ngBn ng3 ngy cng l"n0 gin nay5 [d triu ng&'i Wn !ang
sm :Lng hng chLc th> ting0 Ting Vnh khBng $h<i l ting m} !) ca PZ5l triu ng&'i 000
(Trch trong tQc /gn ng1 D EFi s6ng, s ` (]!-1\\`!
DAn (G 4hanh trong /i /o ca m7nh c vit nh& sau, 000 gin nay5 J [[ trong jd /ang5
ting Vnh !&Fc luCt $h$ thfa nhCn l ngBn ng3 chnh ch>c0
?ho !n nay5 trong $hong tro v"i khNu hiu A_hH c[ ti.ng vnhoA !6 n\i l2n tr2n vE !i
n&"c Wn (Th*o /o 1ga Aa ru"phpm s ijuZeej+0
(Trch trong tQc H/gn ng1 D EFi s6ngHI s ` (]! - 1\\`!.
DBn ?n L Lam trong /i /o ca m7nh th7 vit nh& sau,
000 TBi /it k% tf khi lC$ n&"c !n gi'5 ng&'i Wn :Ang ngBn ng3 chnh th>c l ting Vnh000
(Trch trong tQc H/gn ng1 D EFi s6ngHI s ] (a! - 1\\`!.
C2" )E%A
1Q T: n;i )ung cFa (o%n trch 1, (bc "it l4 cu n[i cFa Ei/n cDnh s=t cho th8 chc njng
Yuan trng nht cFa ngCn ngR n[i chung E4 Eai tr* cFa ngo%i ngR n[i ri/ng l4 g5
2Q Ti.ng vnh l4 ti.ng me (f cFa tt cD ngMNi T< c[ (9ng -hCng5 B sao5 Bai tr* cFa
ti.ng vnh (i EJi sK hnh th4nh E4 2h=t tri3n nhn c=ch cFa th. h trf nMJc T< l4 g5
Pu sMt ra cc kt luCn cUn thit0
Tnh hung s ]
L 5%7
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
wUn sng5 mt anh chng ung r&Fu say kh&"t m"i v nh0 qit vF !ang ng say5 anh ta
!Knh l)n vo gi&'ng nh&ng chuBng !rng hr lHi !nh, /oong5 /oong5 /oong5 /oong5 /oong5 anh ta
vi ni to ch cho vF ngh* !&Fc,
- T;t giN ch g. vi chIng "i.t, c g 2hDi nhlc l%i (.n... 5 lGn.
(Trch trong "=o 4PC/, s ]^-1^Q11Q2aa!
C2" )E%A
1Q 678 2hn tch nhRng cu n[i trong mu chu8n tr/n (3 chH ra c=c (bc (i3m cFa h4nh
(;ng lNi n[i, c|ng nhM c=c 8.u t Dnh hM&ng tJi n[.
2Q _ho th/m m;t s E )i nRa E0 En (0 n48 trong ti.ng Bit E4 ti.ng nMJc ngo4i.
Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 5
H%&" 3- /e% 37% Y# 2" )E% 8 J ()G$5 /0c$5 /%_$5 A$) CCC
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
6iu lKc nhM m;t lNi 8/u cGu, (0 nghZ hobc mnh lnh.
000 gng ngy5 chMng ta th&'ng 4uy2n $h<i :Ang nh3ng cu y2u cUu5 ! nghK khi mun ni
ai ! lm mt vic g70 Tuy nhi2n5 v7 c=u trMc ca cu ! nghK v y2u cUu ging nhau n2n chMng ta
$h<i chM !n vic chn tf ng35 cch s9$ 4$ chMng v ng3 !iu !% !Ht !&Fc mLc !ch giao ti$0
hhi !&a ra mt mnh lnh hay mt l'i ! nghK5 chMng ta cn $h<i quan tm !n vic s8 sm :Lng
chMng J :Hng trang trng hay khBng trang trng0 hhi ni v"i /Hn /b5 anh chK *m th7 ch9c ch9n
$h<i khc khi ni v"i mt ng&'i lH hay ng&'i l"n tu\i5 J !Ka vK cao h.n m7nh0
S _an 8ou lpn) mp iEp )ollars5 (Wt ng&'i /Hn ni v"i mt ng&'i /Hn+0
S _an usp that um"rplla5 (?hK ni v"i *m gi ca m7nh+0
19
S _oul) 8ou tpll mp hprp thp shop )p2artmpnt is, 2lpasp5 (Wt khch hng hTi mt ng&'i
lH+0
S oul) 8ou "ring mp a glass o "ppr, 2lpasp5 (hhch hng ni v"i ng&'i $hLc vL+000
(Trch trong tQc /gn ng1 D EFi s6ng, s ^ (\2!-2aa!
C2" )E%A
1Q no%n trch tr/n (8 (7 (0 c12 (.n 8.u t n4o Dnh hM&ng tJi h4nh (;ng lNi n[i (ti.ng
me (f E4 ti.ng nMJc ngo4i - ti.ng vnh!5
2Q _ho th/m m;t s E )i -h=c E0 8.u t n48 trong ti.ng Bit E4 ngo%i ngR (ang hc.
Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
T7nh hung s
CJng %2 chKp nh3n c;
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
W'i cc /Hn !c !oHn vOn sau,
000 AB:a trang (i3m, chZ un E:a )bn "4 ci#
- Te cio _hi0u na8 con E0 mu;n, me (i ([n ch=u h; con nhSo
- o
- ong me clm ccm gi92 con nhSo
- nMVco
- o Te ci, m8 "; YuGn =o cFa ch=u con chMa -Z2 gibt, me ...
- @hDio
- _hi0u na8 nh4 con E0 (8. vnh 8 -h[ tnh llm. Te tranh thF lau gi92 con c=i nh4 nhS...
- +i.t r$ioA
(trch trong tQc /gn ng1 D EFi s6ngI s \ (5\!-2aaa!.
C2" )E%A
678 chH ra nhRng 8.u t Dnh hM&ng tJi thao t=c lNi n[i cFa ngMNi me trong tnh hung tr/n
(Ejn cDnh chung 2hong c=ch lNi n[i c=c (bc (i3m "i3u cDm cFa ngMNi giao ti.2...!.
T?$) )"@$5 ,@ I
_[ m;t 2hMcng 2h=2 hc ngo%i ngR mJi
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
000 gc ni5 hc ht5 rri m"i hc ch30 D% cho cc *m ni chn ch2 rri m"i :Hy ch3 th7 tr) nh"
lin000
000 ?ch :Hy ca cB l tr#c ti$ !m thoHi v"i hc tr5 hoGc !% tfng nhm tf hai /a *m !m
thoHi v"i nhau0 ?B $ht hin ra tr) *m $h<n 4H ca chMng c#c nhHy5 n2n chMng /9t ch&"c cch $ht
m r=t tt0
000 ng&'i thUy :Hy ngoHi ng3 !Uu ti2n trong cuc !'i r=t quan trng0 1g&'i thUy !Uu ti2n m
$ht m khBng chuNn s8 lm hc tr thnh tCt khBng th% no sma !&Fc0
ThUy cn k%5 /Hn gi ca thUy cm nhn ting Vnh thi tuy%n thBng :Kch vi2n5 /K tr&Ft v7 ni ging
ThHch Th=t { g Ty0 ?B !6 /T mt nOm J nh nh' thUy luyn ni m khBng sma !&Fc0 T&.ng t# J cc
vAng qu2 khc nh& 1gh Vn5 D 1ng5 hoGc cc t@nh 1am /0 s=t nhiu cm nhn ngoHi ng3 hc r=t
giTi khBng 4in !&Fc vic ch@ v7 $ht m qu nGng ting !Ka $h&.ng0 Q&Ft qua cma <i ny th&'ng nh3ng
ai may m9n sinh J g 1i hoGc mt s vAng quanh g 1i0 ?n nh3ng vAng qu2 khc him hoi m"i
c ng&'i trMng tuy%n0 gc ngoHi ng3 th*o $h&.ng $h$ m"i ny5 nu gG$ thUy $ht m chuNn hc tf
/I5 ting !Ka $h&.ng nu c cEng /K trit ti2u0 ThUy kh<ng !Knh ch9c ch9n r-ng5 sau j nOm hc J !y
20
nh3ng *m hc sinh hc ngoHi ng3 th*o $h&.ng $h$ m"i s8 $ht m tt h.n nh3ng cm nhn ngoHi ng3
hc th*o cch cE0
ThUy gi hc sinh l"$ P !6 lm 4ong /i ki%m tra ra !c mt !oHn vOn ng9n /-ng ting
Vnh cho tBi ngh*0 WGc :A cCu hc tr ny qu2 1gh Vn nh&ng $ht m thCt tuyt ngh* nh& $ht
ngBn vi2n vpn ni J tr2n !i0
(trch trong Tri thc trf, s d5, th=ng \Q2aa1, tr. 1]!.
C2" )E%A
1Q _=c (o%n trch tr/n (8 (7 (0 c12 chF 8.u (.n (bc (i3m n4o cFa thao t=c lNi n[i. X.u
t Dnh hM&ng tJi thao t=c lNi n[i ti.ng nMJc ngo4i (MVc (0 c2 trong (o%n Ejn tr/n l4 g5
2Q Bic nlm ERng ngo%i ngR cFa trf & (8 )in ra thpo con (MNng n4o5 _on (MNng ([ c[
ging EJi con (MNng 2hGn lJn trf pm nlm ERng ti.ng me (f -hCng5
Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
q0 DGc tr&ng v qui luCt ca hoHt !ng gi<ng :Hy ngoHi ng3
Tnh hung s `
N5Z 2' /%_$5 A$) J RG% R%+" R O%&/
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
Diu !Uu ti2n !C$ vo m9t v tai hc sinh ta l gi3a ng3 m v ch3 vit ting Vnh c s#
khc /it r=t l"n5 th*o ki%u AEi.t m;t (qng (c m;t nfoA. 1i cho c v) khoa hc th7 !=y l khBng
c s# t&.ng >ng mt !i v"i mt gi3a ch3 v m0
?hng hHn5 ch3 / th&'ng ch@ m u/u5 nh&ng c khi lHi khBng ch@ m no5 t>c l n trJ thnh
ch3 cm nh& trong cc tr&'ng hF$ clim" (!c l uklaimu+ v )p"l (!c l u:*tu+5 J !y ta khBng !c
m u/u0 m uku cEng /K cm trong cc tf A-noA, A-nipA, A-noc-A...
? khi5 mt ch3 lHi th% hin r=t nhiu m5 th :L5 mt ch3 a m tu tr&'ng hF$ n !&Fc
!c th*o l cch,
u u car5 /ar 000
u u ma$5 tan5 can:l*000
u u as5 ash000
u u /alanc* u/ l nsu5 ca$acity uk $sitiu
uiu :*licat* u:*likitu5 villag* uvili:u
u*iu lat*5 nation5 Vsian u*inu000
u* u car*5 $ar*nt000
u u all5 small 000
`J :n AEi.t m;t (qng (c m;t nfoA l :o ch3 vit ting Vnh c tnh /<o th cao 000 1i
!Mng5 th#c ra ch3 vit khBng c ti t7nh g70 1 l :o con ng&'i tHo ra0 ?ho n2n /<o th J !y l
con ng&'i5 ch> khBng $h<i l n 000
(trch trong tQc /gn ng1 D EFi s6ng, s ` (]!-1\\`!
C2" )E%A
1Q O;i )ung (o%n trch tr/n (8 (7 (0 c12 (.n (bc trMng n4o cFa ho%t giDng )%8 ngo%i
ngR5 _ho "i.t n;i )ung cFa (bc trMng ([.
2Q _ho m;t E4i E )i -h=c E0 (bc trMng n48 cFa ngo%i ngR m4 "%n (ang hc.
Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m
Tnh hung s \
4i>ng ViL# 72 nh1ng nh2 ngo=i giao #?)ng %ai cMa /ga
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
rMJi (8 l4 m;t s (o%n trch E0 Eic )%8 E4 hc ti.ng Bit Oam thCng Yua cu;c gb2 gg
giRa 2h[ng Ei/n TTBO t%i '+ Oga EJi gi=o Ei/n E4 sinh Ei/n njm th hc ti.ng Bit & -hoa
Quan h Yuc t. cFa trMNng Quan h Yuc t. TatWccEa - TmT (Oga!#
21
An 000 ?ch $ht m ting Qit AtrGm "xngA ging nh& ht5 hng loHt !Hi tf nhn 4&ng khc
nhau5 rri nh3ng tf gc gn trong ting Qit 000 l nh3ng !Gc tr&ng ngBn ng3 m m~i sinh vi2n n&"c
ngoi khi hc ting Qit !u $h<i chM v c g9ng ghi nh" !Mng nghna ca tf0 ?< l"$ !&Fc mt trCn
c&'i vui khi mt *m trong l"$ ni sai tC$ hF$ tf AnCng lm ngM nghi2A thnh AnCng lm c= nghi2A,
hoGc tf AEiA trong khi nim Ei mua !&Fc cc *m hi%u ging nh& cc tf vL5 cLc hay /an trong mt
/ no !0 1i v gio tr7nh :Hy ting Qit5 c *m ni, Ami=o trnh m4 ch9ng pm (ang sz )ing gi4
llm r$iA (thay v Ac| llm r$iA!.
BBu 000 Tr< l'i cu hTi, AT%i sao l%i chn hc ti.ng Bit5A, !a s cc *m !$ r-ng ATi.ng
Bit chn ch9ng pm ch -hCng 2hDi ch9ng pm chn ti.ng BitA. ?Eng ging nh& J Qit 1am hin
nay5 !a s gi"i tr) 1ga thch hc ting Vnh5 ting 1hCt5 ting sC$ 000
BDn ?Cu sinh vi2n Nasa tm s#, A>hi thi E4o trMNng, pm (F (i3m (3 c[ th3 chn hc 1
trong 2 th ti.ng - hobc ti.ng Thx Oh< >, hobc ti.ng Bit E4 pm (7 chn ti.ng Bit, mbc )u hGu
nhM chIng "i.t g E0 Bit Oam0
Bdn 1Om Zele5 $7e#a G%aOuno7a thi !~ khoa auan h quc t ca Tr&'ng WwW v chK
ch !ng chn hc ting Qit000 ATCi chIng "i.t mnh 8/u Bit Oam t: -hi n4o nRa, S `v*ta tm s#5
nhMng -hi mJi 5 tuxi, tCi (7 thpo " sang Bit Oam, l9c ([ Cng l4 Tham t=n n%i s Yuan 'i/n C &
64 O;i000 ?hMng tBi hTi `v*ta, A>hi chn hc ti.ng Bit, chZ c[ chZu Dnh hM&ng cFa cha -hCng5A.
A6o4n to4n -hCngA. S `v*ta tr< l'i5 S ncn giDn l4 tCi 8/u Bit Oam E4 tCi (7 mun hc ti.ng Bit t:
-hi c*n l4 m;t hc sinh 2hx thCng000
Cu Q chnh cc cB gio $7e#a G%aOuno7a v Li<ia Leoni<o7na l nh3ng ng&'i !6 giM$
cc *m hi%u nhiu h.n v !=t n&"c Qit 1am v nh*n l2n trong h t7nh y2u ting Qit5 khuyn
khch h c g9ng hc !% c !&Fc vn hnh trang !Uy ! /&"c vo !'i0
gin nay c t=t c< Ze *m !ang hc ting Qit0 gy vng r-ng v"i nh3ng cB gio ht lng
y2u ngh nh& $7e#a G%aOuno7a v Lin<ia Leoni<o7na5 cc *m hc sinh s8 tr&Jng thnh v s8
g$ $hUn cng c quan h h3u nghK truyn thng lu !'i gi3a hai n&"c Qit 1am v Yq 1ga0
fn 000 nhn ni v l&.ng th#c5 cc *m $h<i gi<i thch nghna ca cu tLc ng3 Qit 1am,
AT;t mi.ng -hi ([i "qng m;t g[i -hi noA 000
000 1him vL ca cc *m l ngh* tin5 tm t9t ni :ung chnh v vit lHi /-ng ting Qit0
Diu lm chMng tBi thch thM l !&Fc ngri ngh* cc Asinh Ei/n T8A ni ting Qit0 ?B
gio v tr tranh luCn5 gi<i thch !u /-ng ting Qit5 ch@ khi no A"A l9m m"i :Ang !n ting
1ga000
Bu 64ng ng48, ch9ng tCi thu l%i chMcng trnh thNi sK 2h=t tr/n BTB]5 S cB `v*ta ni5 S
?au ([, trong giN hc t%i 2h*ng m=8, c=c pm (MVc Wpm "jng E4 nghp l%i nhRng tin tc thNi sK
n[ng hxi nhtA...
1guyn g9n / c< cuc !'i m7nh v"i nghi$ :Hy ting Qit5 `v*ta !ang =$ nhiu &"c
m.5 trong ! c &"c m. vit mt gio tr7nh gi<ng :Hy ting Qit m"i0
Dn Y sinh vi2n khoa auan h quc t5 t=t c< c sinh vi2n hc ting Qit !u $h<i th*o :i
nh3ng s# kin chnh trK5 kinh t li2n quan t"i Qit 1am0 ?c *m tT ra am hi%u v n9m v3ng
nh3ng s# kin :i;n ra J !=t n&"c chMng ta 000
DUu gi' hc5 cc *m sBi n\i /n luCn ! ti v an ninh l&.ng th#c v 000
dn D cC$ v=n ! gio tr7nh gi<ng :Hy ting Qit5 `v*ta cho r-ng hin nh3ng gio tr7nh
m chK v cB gio Yi:ia Y*oni:ovna !ang :Ang !% gi<ng :Hy !u !6 cE (!&Fc 4u=t /<n nOm
Zell+000 ?n hin nay5 000 ch yu sm :Lng nh3ng /i vit in tr2n cc /o !in tm Qit 1am0 A_hH
c[ "qng c=ch 8 ch9ng tCi mJi c[ th3 c12 nh1t nhRng tin tc mJi nht li/n Yuan (.n Bit OamA, S
cB `v*ta ni0
un gin nay5 gi3a tr&'ng WwW v gc vin auan h quc t ca Qit 1am vfa m"i
thit lC$ mi quan h hF$ tc0 ?B `v*ta cho /it5 cch !y khBng lu !6 c [ sinh vi2n nOm th> j
22
sang th#c tC$ ting Qit tHi Qit 1am v ! l ngurn !ng l#c khuyn khch cc sinh vi2n hc
ting Qit c g9ng hc giTi !% c c. hi !&Fc sang Qit 1am0
(Trch trong "=o 4in #Pc cu6i #un, s ]5 (25]!, t: ng48 5-12Q11Q2aa!.
C2" )E%A
1Q 678 W=c (Znh t/n (bc trMng cFa 6nmrOO (MVc (0 c12 (.n trong mhi (o%n trch n[i
tr/n ((MVc - hiu "qng c=c chR c=i!.
2Q 678 cho "i.t th/m m;t s tnh hung tMcng tK trong 6nmrOO nhMng W8 ra & trMNng
n6OO - n6Qm6Om4 pm "i.t.
Q 678 cho "i.t c=c -.t lu1n sM 2h%m (MVc r9t ra t: mhi (bc trMng l4 g5
Tnh hung s 1a
M=/ ,@ ^_" /@ `$ /0a *%& )[ $5ce% $5Z
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
T%i sao hc ngo%i ngR -h=c EJi hc ti.ng me (f5 rMNng nhM Yu= trnh hc ngo%i ngR
gb2 2hDi m;t s 8.u t cDn tr& E0 mbt tm l - W7 h;i, trong -hi hc ti.ng me (f -hCng gb2 2hDi
nhRng 8.u t n48.
BC =$5 UC Gar<ner v Lam"er# chia !ng c. lm hai loHi, (;ng cc h;i nh12 E4 (;ng cc
cCng ci. 1g&'i hc v"i !ng c. hi nhC$ th&'ng c &"c mun ho !rng v"i 46 hi ca ng&'i
/<n ng35 trong khi ng&'i hc v"i !ng c. cBng cL lHi /K thMc !Ny /Ji mt s mLc !ch th#c t no
!5 chng hHn nh& !% !$ >ng y2u cUu !o tHo5 y2u cUu nghi2n c>u khoa hc v0v000
000 $#rong cho r-ng5 !ng c. c th% sinh ra tf nh3ng thnh cBng trong vic hc ngoHi ng35
nghna l thnh cBng tHo ra !ng c.5 !ng c. lHi tHo ra thnh cBng ti$ th*o0 Dng c. r rng l
mt yu t c <nh h&Jng quan trng !n vic ti$ thu mt th> ting0
DC T)% R=0 Gar<ner cEng !&a ra mi quan h tuyn tnh gi3a thi !5 !ng c. v"i vic
hc ngoHi ng30 Thi ! c th% c <nh h&Jng !n !ng c. v !ng c. lHi tc !ng !n vic hc
mt th> ting000 thi ! l mt yu t quan trng nh&ng tc !ng gin ti$ t"i vic hc mt th>
ting0
000 cc nghi2n c>u tHi ?ana:a cho th=y r-ng5 000 mt thi ! tch c#c v"i th> ting !&Fc hc
c li2n quan nhiu !n s# thnh cBng trong vic ti$ thu n000
+ermann 000 ni r-ng s# thnh cBng trong vic hc mt ngoHi ng3 c th% tHo ra thi !
tch c#c ca ng&'i hc !i v"i th> ting ! cEng nh& !i v"i con ng&'i v 46 hi ni th> ting
!000
dC Ni$5 ()%_"C 1Ong khiu ngoHi ng3 cEng l mt yu t c li2n quan !n s# thnh cBng
trong vic hc ngoHi ng3000
uC P)' )X/ $)2$C 000 $hNm ch=t c nhn c <nh h&Jng nhiu !n vic hc ngoHi
ng3 000 nh& lng t# trng5 tnh h&"ng ngoHi5 tnh mHo hi%m5 s# >c ch5 s# lo u 000
LC N)Z$5 ^_" /@ () <nh h&Jng t"i vic hc ngoHi ng3 nh& gi"i tnh5 !Ka vK 46 hi5 !iu
kin5 hon c<nh gia !7nh5 tr7nh ! nhCn th>c5 chin l&Fc v $h&.ng $h$ hc tC$5 ham thch c
nhn5 s>c kho) v0v00
(Trch trong tQc /gn ng1I s 12 (15\!Q2aa2!
C2" )E%A
1Q no%n trch tr/n (8 (7 (0 c12 (.n (bc trMng n4o cFa 6nmrOO5
2Q ~9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 11
/06$5 Y# )ce/ R=$5 5%`$5 >e^ $5ce% $5Z
23
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
&"i !y l !oHn vOn trch tf /i L6c ngo%i ngR# nhRng " Yu8.t nht gi92 "%n th4nh
cCng lJnP ca Nu9n 49mQ
Tu\i tr) n&"c ta th'i mJ cma hc ngoHi ng3 thuCn lFi h.n tr&"c !y r=t nhiu0 Tr&"c ht
l tr&'ng l"$ mJ ra kh9$ n.i v"i nhiu thUy :Hy giTi5 c $h&.ng $h$ chuy2n nghi$ h.n0 Ti
liu hc ngoHi ng3 cEng r=t sn5 !a :Hng v $hong $hM0 1goi ra5 ng&'i hc cn c ! cc loHi
/Ong5 !na !% tC$ ngh* v $ht m cho chuNn0 `inh vi2n5 hc sinh th'i nay5 ngoi cc gi' ngoHi
ng3 tr2n l"$5 c th% th*o cc ch&.ng tr7nh tr2n truyn h7nh5 hc qua !a $h&.ng tin (multim*:ia+
tr2n com$ut*r hay qua mHng int*rn*t0 Th2m n3a5 mBi tr&'ng th#c hnh ngoHi ng3 cEng !&Fc mJ
rng, ?huyn giao ti$ v"i ]ty^ !% !&Fc ngh* v ni ting ]ty^ khBng cn l c. hi him hoi
m !i v"i nhiu hc sinh5 sinh vi2n5 nh=t l J thnh $h5 nu mun c th% th#c hin !&Fc hng
ngy0
1h&ng5 :A c !iu kin thuCn lFi m=y !i n3a5 hc ngoHi ng3 (cEng nh& vic hc ni chung+ l
mt qu tr7nh ]t# m7nh^5 nghna l m7nh hc cho m7nh5 khBng ai hc thay m7nh !&Fc0 ThUy giTi m=y5
cEng ch@ l ng&'i giM$ /Hn ch> khBng th% lm cho /Hn giTi nu t# /Hn khBng quyt tm v&.n l2n giTi0
?c $h&.ng tin hin !Hi c th% giM$ /Hn thuCn lFi h.n trong vic hc tC$ cEng s8 thnh vB :Lng nu
/Hn khBng chOm ch@ hc hnh0 ?hng th m khBng t cc cCu =m cB chi2u !&Fc gia !7nh tHo mi !iu
kin thuCn lFi5 th*o ! l"$5 hc ! thUy m ni nOng5 ch3 nghna vpn chng !u vo !u0 Tri lHi5 c
nh3ng *m5 !iu kin khBng /-ng (ch> khBng $h<i khBng c !iu kin+5 nh&ng nh' nhCn th>c su s9c
vic hc l t# J m7nh5 ra s>c ]vOn Bn5 v luyn^ n2n !6 thnh cBng, 1i nOng l&u lot5 vit lch !ng
hong5 thi !Ht !i%m cao0
(trch trong Tri thc trf, s ^\ (Q2aa1, tr. 2-2]!
C2" )E%A
1Q OhRng (o%n trch tr/n (8 (7 (0 c12 (.n (bc trMng n4o cFa 6nmrOO5
2Qno%n trch th 2 (7 (0 c12 (.n Eai tr* cFa 8.u t n4o trong Eic nlm ERng ngo%i ngR5
Q ~9t ra -.t lu1n sM 2h%m.
T7nh hung s Z[
V+ c$ R67$5 $' *Z$5 /%_$5 ' R: *9 /%_$5 $6T $5c9%
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
]1u s# $ht tri%n ting m} !) /9t !Uu tf ch~ sm :Lng l'i ni mt cch t# :o5 khBng cUn
chuNn /K v kt thMc J ch~ th>c !&Fc cc :Hng l'i ni v n9m !&Fc cc :Hng !5 th7 s# $ht
tri%n ngoHi ng3 /9t !Uu tf ch~ th>c ngBn ng3 v n9m ngBn ng3 mt cch c th>c v kt thMc
J ch~ n9m !&Fc l'i ni t# :o khBng cUn chuNn /K0 gai con !&'ng ny :i;n ra tri ng&Fc nhau^0
wi3a hai con !&'ng ! c s# $hL thuc lpn nhau, ]vic lnnh hi ngoHi ng3 mt cch c th>c v
c ch !Knh r rng l :#a vo mt tr7nh ! nh=t !Knh trong s# $ht tri%n ting m} !) v ng&Fc lHi
{ vic lnnh hi ngoHi ng3 !i lHi con !&'ng n9m cc :Hng /Cc cao ca ting m} !)^
(L.N.V?g#xki. Zej+0
(trch trong @hMcng 2h=2 )%8 ti.ng Oga cho ngMNi nMJc ngo4i,
)o R.R.Lonchie7 chF "i/n. 1\`], tr. 1d!.
C2" )E%A
1Q 678 chH ra 1 c=ch -h=i Yu=t c=c con (MNng nlm ERng ti.ng me (f E4 ti.ng nMJc ngo4i.
2Q ~9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m.
T7nh hung s ZP
' OP $8% /%_$5 A$)
24
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
000 `ng hBm =y5 thUy hiu tr&Jng gi"i thiu cCu hc sinh m"i J tr&'ng,
S Dy l WiSySaSgiaSki0 m sinh ra v l"n l2n J Wn5 n2n khBng ni thHo ting 1hCt000
ThUy hiu tr&Jng c&'i v ni ti$,
S ThUy ni l /Hn =y khBng thHo ting 1hCt5 nh&ng r=t giTi ting Vnh0 D nghK /Hn =y :Hy
cc *m mt t ting Vnh000
gBm sau5 WiSySaSgiaSki mang !n tr&'ng mt quy%n sch tranh to ca n&"c Vnh000
WiSySaSgiaSki !c $hUn vit /-ng ting Vnh cho cc /Hn0 Ting Vnh !c ngh* thnh tht
nh} nhng ai ngh* cEng thch0 sri lHi /9t !Uu vCt ln v"i ting 1hCt000
?Cu ta /9t !Uu !c0
S VSkaSchan l *m /I0
?< nhm nh9c lHi th*o cCu ta,
S VSkaSchan l *m /I0
`au !5 WiSySaSgiaSki ni,
S tSsuShuSsi l !}$5 nh=n mHnh m ]h^ v /T m cui ]i^0
?c /Hn khc nh9c lHi,
S tSsuSkuS`g l !}$0
YMc =y WiSySaSgiaSki nhCn ra r-ng m7nh $ht m ting 1hCt sai,
S Dc l tSsuSkuS`g0 DMng khBng
WiSySaSgiaSki v cc /Hn chng /ao lu sau !6 qu*n thn nhau0 1gy no cCu ta cEng
mang sch m"i !n TBSmBS* v !c cho cc /Hn ngh* vo lMc On tr&a0
?> nh& th WiSySaSgiaSki !6 trJ thnh gio vi2n $hL !Ho ting Vnh0 Drng th'i5 v ting
1hCt cCu ta cEng tin / r=t nhanh000
(trch trong LTCt-tC-chan cC "S "/n cza sxP. O+ B6, 2aa2, tr. 2]]- 2]d!
C2" )E%A
1Q Bic hc ti.ng me (f (ti.ng Oh1t! cFa Ti-8-a-gia--i trong tnh hung tr/n )in ra &
mCi trMNng n4o5 E4 thpo con (MNng n4o5 T%i sao5
2Q Bic nlm ERng ti.ng me (f (ti.ng Oh1t! E4 ti.ng nMJc ngo4i (ti.ng vnh! cFa Ti-8-a-
gia--i c[ ging nhM Eic hc c=c th ti.ng ([ cFa c=c "%n cFa pm & trMNng TC-mC-p -hCng5 T%i
sao5
Q ~9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 1]
h"% 3"N/ Y# !" /0?$) $' *Z$5 $5ce% $5Z
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
000 :o c nh3ng !iu khc /it 0005 ting Vnh c mt ci ging r=t ri2ng S ging Vnh S m ta
:; nhCn th=y5 nh&ng kh m /9t ch&"c thCt ging !&Fc0 1u tf khi lt lng5 :A l ng&'i Qit5
nh&ng !&Fc sng trong mBi tr&'ng Vnh5 4ung quanh ton l ng&'i Vnh5 !&Fc h :Hy /<o5 !&Fc
giao ti$ v"i h hng ngy5 th7 ta c th% ni !&Fc ting Vnh nh& ging Vnh0 ?n nu !6 l"n nh&
mt hc sinh rri m"i /9t !Uu hc ting Vnh th7 ta khBng th% no ni !&Fc ting Vnh nh& ng&'i
Vnh chnh gc !&Fc0 THi sao vCy Q7 J tu\i hc sinh5 mi thi qu*n v"i ting Qit !6 !&Fc \n
!Knh5 kh m $h vx5 n2n :A c kh\ cBng luyn !n m=y5 trf nh3ng tr&'ng hF$ !Gc /it5 ta cAng
khBng th% !Ht !&Fc0 ?ho n2n ta $h<i ch=$ nhCn mt th> ng3 m l. l" ging Vnh0 Tuy vCy5 ta cEng
c th% t# ho r-ng5 :o !Gc !i%m ca ng3 m ting Qit5 n2n ng&'i Qit ni ting Vnh nh7n chung
cn kh h.n nhiu ng&'i thuc cc :n tc khc0 ?i th> ting Vnh Qit 1am 4*m ra cEng
t&.ng !i :; ngh* h.n l ting Vnh 1hCt q<n5 ting Vnh zn D000
(trch trong tQc /gn ng1 D EFi s6ng, s ` (]!-1\\`, tr. 2a!.
25
C2" )E%A
1Q no%n trch tr/n (8 cFa rMcng > nc (7 (0 c12 (.n Yui lu1t n4o cFa Yu= trnh nlm
ERng ngo%i ngR5 Trnh "48 n;i )ung Yui lu1t ([.
2Q ~9t ra c=c -.t lu1n sM 2h%m.
Tnh hung s 15
Sui %u3# cMa quT #r5nh nUm 71ng ngo=i ng1
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
rMJi (8 l4 m;t s (o%n trch E0 Eic )%8 E4 hc ti.ng Bit Oam thCng Yua cu;c gb2 gg
giRa 2h[ng Ei/n TTBO t%i '+ Oga EJi gi=o Ei/n E4 sinh Ei/n njm th hc ti.ng Bit & -hoa
Quan h Yuc t. cFa trMNng Quan h Yuc t. TatWccEa - TmT (Oga!#
Zu 000 mGc :A hUu nh& chng /it /it g7 v Qit 1am0 Tuy nhi2n5 sau P nOm hc5 _asa !6
r=t c g9ng v *m gUn nh& hi%u ht nh3ng /i /o v Qit 1am m cB gio giao cho cc *m !c
trong gi' hc 000
[u Ti$ 4Mc v"i chK5 ngh* chK ni ting Qit mt cch l&u lot5 nu khBng c mi tc vng
v"i !Bi m9t mu 4anh l.5 ch9c hn nhiu ng&'i s8 nghn chK th#c s# l mt $hL n3 DBng v"i
tnh cch :Ku :ng5 nh} nhng v :; mn0
(Trch trong "4i ATi.ng Bit E4 nhRng nh4 ngo%i giao tMcng lai cFa OgaA
tr/n "=o 4in #Pc cu6i #un, s ]5 (25]!, t: ng48 5-12Q11Q2aa!.
C2" )E%A
1Q 6ai (o%n trch tr/n (8 (7 (0 c12 (.n Yui lu1t n4o cFa Yu= trnh nlm ERng ngo%i ngR5
678 chH ra t/n cFa Yui lu1t ([ E4 h78 n[i r hcn E0 n;i )ung cFa Yui lu1t ([ & trong t:ng (o%n
trch.
2Q ngh<a sM 2h%m (MVc r9t ra t: n;i )ung cFa c=c Yui lu1t tr/n l4 g5
T7nh hung s Z
+:c ngo=i ng1Q nh1ng "- qu># nhV giWp "=n #h2nh cng %@n
N=% >"$5 /?$) )"@$5A
&"i !y l l / quyt trong vic hc ngoHi ng3 ca Trung tm cc kn nOng hc tC$
]Y*arning `killss ?*nt*r^ thuc tr&'ng Dg T*4as J Vustin (goa h7+,
Zu 678 hc h4ng ng48# gc ngoHi ng3 khc v"i cc mBn hc khc0 gc ngoHi ng3 l mt
cBng vic tch lu5 $h<i th#c hin hng ngy0 qHn khBng th% ngfng hc ngay c< vo nh3ng ngy
ngh@ cui tuUn0 g6y t# hc Z !n [ gi' cho Z gi' hc J l"$5 nu /Hn mun !Ht kt qu< cao0
[u @hn " thNi gian hc cFa "%n th4nh nhi0u giai (o%n a 2h9t trong ng48. W~i th'i
!i%m tC$ trung vo mt nhim vL nh=t !Knh, tf v#ng5 ng3 $h$5 hi thoHi v0v000 hho<ng ld| th'i
gian hc ca /Hn :nh cho hc thuc lng v th#c hnh000
Pu Thpo lJ2 (0u )bn -hCng Elng "uxi n4o nga8 cD -hi E l )o n4o ([ "%n -hCng chun "Z
(MVc tt. wi' J l"$ l c. hi !Uu ti2n !% th#c hnh0 12n hc ng3 $h$ v tf v#ng ngoi gi' J l"$
!% c th% tCn :Lng tt nh=t gi' J l"$000
iu _Dm th8 thoDi m=i -hi ng$i trong lJ2 ngo%i ngR... Ti$ 4Mc v"i thUy gio trong /u\i
hc !% ni r mLc !ch hc ngoHi ng3 000
ju Quan tm (.n ngR 2h=2. 1g3 $h$ l / 4&.ng ca mt ngBn ng35 l c=u trMc c. /<n
ca ngBn ng3 v7 vCy /Hn $h<i hc n nu mun n9m v3ng mt ngoHi ng30 `o snh cc c=u trMc
ng3 $h$ m"i ca th> ngoHi ng3 /Hn hc v"i nh3ng c=u trMc t&.ng !&.ng trong ting m} !)0
u ThKc h4nh (G8 (F tt cD c=c "4i t12 trlc nghim. Ym !Mng ci m tr9c nghim y2u cUu0
1u /i tC$ y2u cUu vit /Hn h6y vit5 k% c< !nh vUn v !c ra0 1u /i tC$ y2u cUu ngh*5 /Hn h6y
26
th#c hnh ngh*0 g6y !&a ra nh3ng cu hTi th#c hnhR t# /Hn !Gt ra nh3ng cu hTi tr9c nghim0 qHn
h6y sng tHo nh3ng /in th% v cc mpu cu5 cch :i;n !Ht v0v000 kh<i hc qu l2n (ov*r { l*arn+,
gc v&Ft tr2n m>c nhCn /it !% lm ch ngoHi ng30
cu @h=t tri3n m;t c=ch h4nh Wz (9ng. g6y ! ra nh3ng mLc !ch cL th% ca /Hn khin /Hn
mun hc ngoHi ng30 g6y v>t /T t& t&Jng cUu ton tr&"c khi vo l"$000
lu 678 nhN gi92 (g -hi "%n cGn. Trao !\i v"i thUy0 g7nh thnh nhm hc tC$000 Ang cc
:Kch vL trF giM$000
(trch trong Tri thc trf, s ^\, th=ng Q2aa1, tr. 2]!.
C2" )E%A
Thpo "%n c=c " Yu8.t (-.t lu1n sM 2h%m! tr/n (8 (MVc r9t ra chF 8.u l4 t: n;i )ung cFa
nhRng Yui lu1t n4o cFa Yu= trnh nlm ERng ngo%i ngR5 _ho "i.t t/n cFa nhRng Yui lu1t ([.
27