You are on page 1of 353

]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 1 of 353
1. Al-Fatiha (The Opening)
2. Al-Baqara (The Cow)
3. Aal-E-Imran (The Family Of 'Imran)
4. An-Nisa (Women)
5. Al-Maeda (The Table)
6. Al-Anaam (Cattle)
7. Al-Araf (The heights)
8. Al-Anfal (Spoils Of War)
9. At-Tawba (Repentance)
10. Yunus (J onah)
11. Hud (Hud)
12. Yusuf (J oseph)
13. Ar-Rad (The Thunder)
14. Ibrahim (Abraham)
15. Al-Hijr (Rock City)
16. An-Nahl (The Bee)
17. Al-Isra (The Night J ourney)
18. Al-Kahf (The Cave)
19. Maryam (Mary)
20. Ta-Ha (Ta-Ha)
21. Al-Anbiya (The Prophets)
22. Al-Hajj (The Pilgrimage)
23. Al-Mumenoon (The Believers)
24. An-Noor (The Light)
25. Al-Furqan (The Criterion)
26. Ash-Shuara (The Poets)
27. An-Naml (The Ant)
28. Al-Qasas (The Story)
29. Al-Ankaboot (The Spider)
30. Ar-Room (The Romans)
31. Luqman (Luqman)
32. As-Sajda (The Prostration)
33. Al-Ahzab (The Clans)
34. Saba (Saba)
35. Fatir (Orignator)
36. Ya-Seen (Ya-Seen)
37. As-Saaffat (Drawn Up In Ranks)
38. Swad (The Letter Sad)
39. Az-Zumar (The Troops)
40. Al-Ghafir (The Forgiver)
41. Fussilat (Explained In Detail)
42. Ash-Shura (Council)
43. Az-Zukhruf (Ornaments Of Gold)
44. Ad-Dukhan (Smoke)
45. Al-J athiya (Crouching)
46. Al-Ahqaf (The Dunes)
47. Muhammad (Muhammad)
48. Al-Fath (Victory)
49. Al-Hujraat (The Private Apartments)
50. Qaf (The Letter Qaf)
51. Adh-Dhariyat (The Winnowing Winds)
52. At-Tur (The Mount)
53. An-Najm (The Star)
54. Al-Qamar (The Moon)
55. Ar-Rahman (The Beneficent)
56. Al-Waqia (The Event)
57. Al-Hadid (The Iron)
58. Al-Mujadila (She That Disputeth)
59. Al-Hashr (Exile)
60. Al-Mumtahina (Examining Her)
61. As-Saff (The Ranks)
62. Al-J umua (The Congregation)
63. Al-Munafiqoon (The Hypocrites)
64. At-Taghabun (Mutual Disillusion)
65. At-Talaq (Divorce)
66. At-Tahrim (Banning)
67. Al-Mulk (The Sovereignty)
68. Al-Qalam (The Pen)
69. Al-Haaqqa (The Reality)
70. Al-Maarij (The Ascending Stairways)
71. Nooh (Nooh)
72. Al-J inn (The J inn)
73. Al-Muzzammil (The Enshrouded One)
74. Al-Muddaththir (The Cloaked One)
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 2 of 353
75. Al-Qiyama (The Resurrection)
76. Al-Insan (Man)
77. Al-Mursalat (The Emissaries)
78. An-Naba (The Tidings)
79. An-Naziat (Those Who Drag Forth)
80. Abasa (He Frowned)
81. At-Takwir (The Overthrowing)
82. Al-Infitar (The Cleaving)
83. Al-Mutaffifin (Defrauding)
84. Al-Inshiqaq (The Sundering)
85. Al-Burooj (The Mansions Of The Stars)
86. At-Tariq (The Morning Star)
87. Al-Ala (The Most High)
88. Al-Ghashiya (The Overwhelming)
89. Al-Fajr (The Dawn)
90. Al-Balad (The City)
91. Ash-Shams (The Sun)
92. Al-Lail (The Night)
93. Ad-Dhuha (The Morning Hours)
94. Al-Inshirah (Solace)
95. At-Tin (The Fig)
96. Al-Alaq (The Clot)
97. Al-Qadr (Power)
98. Al-Bayyina (The Clear Proof)
99. Az-Zalzala (The Earthquake)
100. Al-Adiyat (The Courser)
101. Al-Qaria (The Calamity)
102. At-Takathur (Competition)
103. Al-Asr (The Declining Day)
104. Al-Humaza (The Traducer)
105. Al-Fil (The Elephant)
106. Quraish (Quraysh)
107. Al-Maun (Small Kindnesses)
108. Al-Kauther (Abundance)
109. Al-Kafiroon (The Disbelievers)
110. An-Nasr (Divine Support)
111. Al-Masadd (Palm Fibre)
112. Al-Ikhlas (Sincerity)
113. Al-Falaq (The Daybreak)
114. An-Nas (Mankind)
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 3 of 353
]cn`mjI: sNdnbapWvSw A_vZp laoZv aZ\n, Ipn aplZv ]dqcv

1. Al Fathiha
1. ]caImcpWnI\pw IcpWm\n[nbpamb Amlphns \man.
2. kvXpXn ktemI ]cn]meI\mb AmlphnmIpp.
3. ]caImcpWnI\pw IcpWm\n[nbpw.
4. {]Xn^e Znhkns DSakvY.
5. \ns am{Xw R Bcm[npp. \ntmSv am{Xw R klmbw tXSpp.
6. Rsf \o t\amKn tNtWta.
7. \o A\p{KlnhcpsS amKn. tIm]nv CcbmbhcpsS amKne.
]ngpt]mbhcpsS amKnepa.

2. Al Baqara
1. Aen^v emw aow
2. CXmIpp {Kw. AXn kwibtabn. kqvaX ]menphv t\hgn
ImWnpXs{X AXv.
3. AZriyImcyfn hnizknpIbpw, {]mXvY\ AYhm \akvImcw apd{]Imcw
\nhlnpIbpw, \mw \Inb kn \nv sNehgnpIbpw,
4. \n\pw \ns apKmanIpw \Is ktin hnizknpIbpw, ]ctemIn
ZrVambn hnizknpIbpw sNphcs{X Ah ( kqvaX ]menph ).
5. AhcpsS \mY ImWn t\hgnbnemIpp Ah. Ah XsbmIpp kmm
hnPbnI.
6. kXy\ntj[nIsf kw_nnStmfw \o Ahv XmoXv \Inbmepw Csnepw
kaamIpp. Ah hnizknpX.
7. AhcpsS a\pIpw ImXn\pw Amlp ap{ZshncnpIbmWv. AhcpsS
ZrjvSnIfntaepw Hcp aqSnbpWvSv. AhmIpp I\ inbpXv.
8. R Amlphnepw AyZn\nepw hnizknncnpp Fv ]dbp Nne BfpIfpWvSv ;
( bYmXvYn ) Ah hnizmknIf.
9. Amlphns\bpw hnizmknIsfbpw hnphm\mWv Ah {ianpXv. ( hmkvXhn )
Ah BXvah\ am{XamWv sNpXv. AhcXv a\nempn.
10. AhcpsS a\pIfn HcpXcw tcmKapWvSv. Xnanw Amlp Ahv tcmKw
hnnpIbpw sNbvXp. Iw ]dpsImWvSncpXns ^eambn thZ\tbdnb
inbmWv AhpWvSmbncnpI.
11. \n \mn IpgapWvSmmXncnq Fv AhtcmSv Bscnepw ]dm, R
k{]h\ am{XamWtm sNpXv Fmbncnpw AhcpsS adp]Sn.
12. Fm bYmXvYn Ah XsbmIpp Ipgm. ]s, AhcXv a\nempn.
13. aph hnizknXv t]mse \nfpw hnizknq Fv AhtcmSv Bscnepw ]dm Cu
aqVam hnizknXv t]mse Rfpw hnizknpItbm ? Fmbncnpw Ah adp]Sn
]dbpI. Fm bYmXvYn Ah XsbmIpp aqVam. ]s, AhcXv
Adnbpn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 4 of 353
14. hnizmknIsf IWvSpapptm Ah ]dbpw; R hnizknncnpp Fv. Ah
XfpsS ( IqmfnIfmb ) ]nimNpfpsS ASpv X\nmIptm AhtcmSv ]dbpw: R
\ntfmsSmw XsbmIpp. R ( ahsc ) IfnbmpI am{Xambncpp.
15. Fm AmlphmIs, Ahsc ]cnlknpIbpw, AXn{Iafn hnlcnphm Ahsc
AbphnncnpIbpamIpp.
16. kamKw hnv ]Icw ZpamKw hmnbhcmIpp Ah. Fm AhcpsS IhSw
em`IcamhpItbm, Ah eyw {]m]npItbm sNbvXn.
17. Ahsc D]anmhpXv HcmtfmSmIpp: Abm Xo Inp. ]cnkcamsI
{]IminXambtm Amlp AhcpsS {]Imiw sISpnfbpIbpw Hpw ImWm\mhmsX
Ccpn ( Xphm ) Ahsc hnSpIbpw sNbvXp.
18. _[nccpw DuaIfpw AamcpamIpp Ah. AXn\m Ah ( kXyntev )
XncnphcnIbn.
19. Asn ( Ahsc ) D]anmhpXv BImip\np sNmcnbp Hcp t]amcntbmSmIpp.
AtXmsSmw Iqcncppw CSnbpw anepapWvSv. CSn\mZ \nanw acWw `bv Ah
hncepI sNhnbn XncpIpp. Fm Amlp kXy\ntj[nIsf hebw
sNbvXncnpIbmWv.
20. an AhcpsS IpIsf dmnsbSppamdmIpp. AXv ( an ) Ahv shfnw
\Iptmsgmw Ah B shfnn \Sp t]mIpw. CcpmIptm Ah \np
t]mIpIbpw sNpw. Amlp Dtinncpsn AhcpsS tIhnbpw ImgvNbpw Ah
Xosc \innpIfbpI Xs sNpambncpp. \nwibw Amlp GXv Imcyn\pw
Ignhph\mWv.
21. P\tf, \ntfbpw \nfpsS apKmanItfbpw krjvSn \nfpsS \mYs\ \n
Bcm[nphn. \n tZmj_m[sb kqnv Pohnphm thWvSnbs{X AXv.
22. \nv thWvSn `qansb sabpw BImis ta]pcbpamncnIbpw BImiv
\nv shw sNmcnpXnv AXv aptJ\ \nv `nphm\p ImbvI\nI
D]mZnnp XcnIbpw sNbvX ( \mYs\ ). AXn\m ( CsXmw ) AdnvsImWvSv \n
Amlphn\v kaamsc DWvSmcpXv.
23. \psS Zmk\v \mw AhXcnnpsImSpXns\ ( hnip JpBs\ ) ]n \n
kwibmepfmsWn AXnsX vt]mep Hcp Aymbsanepw \n sImWvSphcnI.
Amlphn\v ]pdsa \np klmbnItfbpw hnfnpsImpI. \n
kXyhmamcmsWn ( AXmWtm thWvSXv ).
24. \nXv sNm Ignnsn \nXv Hcnepw sNm IgnbpIbpan
a\pjycpw IpIfpw C\ambn InsSp \cImKv\nsb \n
ImpkqnpsImpI. kXy\ntj[nIpthWvSn HcpnshsXmIpp AXv.
25. (\_ntb, ) hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhv Xmgv`mKvIqSn
\ZnI HgpIp kzKtmpI e`nphm\psWvSv ktmjhm AdnbnpI.
AXnse Hmtcm hn`hhpw `nphm\mbn \IsSptm, CXn\v apv Rv
\IsXv XsbmWtm CXpw Fmbncnpw Ah ]dbpI. ( hmkvXhn ) ]ckv]c
kmZriyap \nebn AXhv \IsSpIbmWpWvSmbXv.]cnipcmb CWIfpw
AhhnsS DWvSmbncnpw. Ah AhnsS \nXyhmknIfmbncnpIbpw sNpw.
26. GsXmcp hkvXpthbpw D]abmpXn Amlp enpIbn; Xo. AsXmcp
sImXptIm AXnep]cn \nmctam BIs. Fm hnizmknIv AXv XfpsS \mYs
]\np kXyamsWv t_m[yamIpXmWv. kXy\ntj[nIfmIs Cu D]asImWvSv
Amlp FmWv DtinpXv Fv tNmZnpIbmWv sNpI. As\ B D]a \nanw
[mcmfw BfpIsf Ah ]nghnempp. [mcmfw t]sc t\hgnbnempIbpw sNpp.
A[ImcnIfm Bscbpw AXv \nanw Ah ]ngnpIbn.
27. Amlphns Dchv Ah iIvXnbpIvXw \InbXn\v tijw AXn\v hn]coXw
{]hnpIbpw Amlp IqntNphm I]nXns\ apdnv ths]SppIbpw
`qanbn IpgapWvSmpIbpw sNphcs{X Ah ( A[ImcnI ). Ah
XsbmIpp \jvSm.
28. \nss\bmWv Amlphns\ \ntj[nm IgnbpI ? \n \nPoh
hkvXpfmbncp AhkvYbvv tijw Ah \nv Poh \In. ]ns Ah
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 5 of 353
\nsf acnnpIbpw hoWvSpw PohnnpIbpw sNpp. ]noSv Ahtev Xs \n
XncnphnfnsSpIbpw sNpw.
29. Ah\mWv \nv thWvSn `qanbnepsXmw krjvSnp XXv. ]pdsa Ggv BImifmbn
{IaoIcnpsImWvSv D]cntemIs kwhn[m\nh\pw Ah XsbmWv. Ah Fm
Imcysnbpw Adnhph\mIpp.
30. Rm\nXm `qanbn Hcp Jeo^sb \ntbmKnm t]mIpIbmWv Fv \ns \mY
aepItfmSv ]d k`w ( {inpI ). Ah ]dp: AhnsS IpgapWvSmpIbpw
cIvXw NnpIbpw sNphscbmtWm \o \ntbmKnpXv? RfmIs \ns alXzs
{]IonpIbpw, \ns ]cnipnsb hmgvpIbpw sNphctm. Ah ( Amlp )
]dp: \ndnpIqSmXv F\ndnbmw.
31. Ah ( Amlp ) BZan\v \masfmw ]Tnnp. ]noSv B t]cnhsb Ah
aepIv ImWnp. Fnh BPvRm]np: \n kXyhmamcmsWn ChbpsS
\ma F\nv ]dpXcq.
32. Ah ]dp: \n\v kvtXm{Xw. \o ]TnnpXXm bmsXmcp Adnhpw Rn. \o
XsbmWv kPvR\pw AKm[PvRm\nbpw.
33. A\cw Ah ( Amlp ) ]dp: BZta, Chv AhbpsS \ma ]dpsImSpq.
As\ Ah ( BZw ) Ahv B \ma ]dpsImSptm Ah ( Amlp )
]dp: BImi `qanIfnse AZriyImcyfpw, \n shfnsSppXpw,
HfnpshpXpsamw F\ndnbmsav Rm \ntfmSv ]dnnt?
34. BZans\ \n {]WanpI Fv \mw aepItfmSv ]d k`w ( {inpI ) . Ah
{]Wanp; C_veokv HgnsI. Ah hnkXw {]ISnnpIbpw Alw`mhw \SnpIbpw
sNbvXp. Ah kXy\ntj[nIfn s]h\mbncnpp.
35. BZta, \obpw \ns CWbpw kzKn XmaknpIbpw AXn \n CNvOnpnSp
\nv kp`nambn Ccphcpw `npsImpIbpw sNpI. Fm Cu hrs \n
kao]npt]mIcpXv. Fn \n Ccphcpw AXn{IaImcnIfmbnocpw Fp \mw
BPvRm]np.
36. Fm ]nimNv Ahsc AXn \nv hyXnNennp. Ah Ccphcpw A\p`hnncpXn (
ku`mKyw ) \nv Ahsc ]pdw XpIbpw sNbvXp. \mw ( AhtcmS v ) ]dp: \n
CdntmIq. \nfn Nne Nnev i{XpfmIpp. \nv `qanbn Hcp \nivNnX
Imew htcpw hmkkvYehpw PohnXhn`hfpapWvSmbncnpw.
37. A\cw BZw Xs cnXmhn \nv Nne hN\ kzoIcnp. ( B hN\ aptJ\
]ivNm]n ) BZan\v Amlp ]m]tamN\w \In. Ah ]ivNmm]w Gsd
kzoIcnph\pw IcpWm\n[nbpas{X.
38. \mw ]dp: \nsfmhcpw AhnsS \nv CdntmIpI. Fnv Fs ] \np
amKZi\w \nv hsptm Fs B amKZi\w ]n]phcmtcm Ahv
`bstSWvSXn. Ah ZpxJntWvSnhcnIbpan.
39. AhnizknpIbpw \psS ZrjvSm \ntj[nv XpIbpw sNbvXhcmtcm
Ahcmbncnpw \cImhIminI. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw.
40. C{kmbo kXnItf, Rm \nv sNbvXp Xnp A\p{Klw \n
HmanpIbpw, FtmSp Icm \n \ndthpIbpw sNphn. Fn \ntfmSp
Icm Rm\pw \ndthmw. Fs am{Xta \n `bsSmhq.
41. \nfpsS ]ep thZ{Ksf icnshpsImWvSv Rm AhXcnn ktin (
JpB\n ) \n hnizknq. AXns\ BZyambn Xs \ntj[nph \nfmIcpXv.
XpNvOamb hnebvv ( `uXnI t\n\p ) ]Icw Fs hN\ \n hnpIfbpIbpw
sNcpXv. FtmSv am{Xw \n `b`IvXn ]pepI.
42. \n kXyw AkXyhpambn IqnpgcpXv. AdnpsImWvSv kXyw adpshpIbpw
sNcpXv.
43. {]mXvY\ apdt]mse \nhlnpIbpw, kImv \IpIbpw, ( Amlphns apn )
XeIp\nphtcmsSmw \n XeIp\npIbpw sNphn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 6 of 353
44. \n P\tfmSv \a I]npIbpw \nfpsS kzw Imcyn ( AXv )
adpIfbpIbpamtWm ? \n thZ{Kw ]mcmbWw sNbvXpsImWvSncnpphtm.
\nsfmWv NnnmXv ?
45. kl\hpw \akvImchpw aptJ\ ( Amlphns ) klmbw tXSpI. AXv ( \akvImcw )
`IvXamcmhv henb ( {]bmkap ) Imcyw XsbmIpp.
46. XfpsS cnXmhpambn IWvSpaptWvSnhcpsapw, Ahtev Xncnpt]mtIWvSn
hcpsapw hnNmcnpsImWvSncnphcs{X Ah ( `IvXam ).
47. C{kmbo kXnItf, \nv Rm sNbvXp Xnp A\p{Klhpw, ap
P\hn`mKtfm \nv Rm t{ijvTX \InbXpw \n HmpI.
48. Hcmpw asmcmv thWvSn Hcp D]Imchpw sNm ]m Hcp Znhks \n
kqnpI. ( Av ) Hcmfn \npw Hcp ip]mibpw kzoIcnsSpIbn. Hcmfn\npw
Hcp {]mbivNnhpw taSnsSpIbpan. Ahv Hcp klmbhpw e`npIbpan.
49. \nfpsS ]pcpjkm\sf AdpsIme sNbvXpsImWvSpw, \nfpsS kv{XoP\sf
Pohnm hnpsImWvSpw \nv \njvTqc a\ta]npsImWvSncp ^nHus Iqcn
\nv \nsf \mw csSpnb k`w ( HmanpI. ) \nfpsS cnXmhn\np
Hcp henb ]coWamWv AXnepWvSmbncpXv.
50. IS ]nfv \nsf sImWvSp t]mbn \mw csSppIbpw, \n IWvSpsImWvSncns
^nHus Iqsc \mw apnsmpIbpw sNbvX k`hpw ( HmanpI ).
51. aqkm \_nv \m]Xv cmhpI \mw \nivNbnpIbpw Atlw ( AXnmbn ) t]mb tijw
\n A{Iaambn Hcp Imfpnsb ( ssZhambn ) kzoIcnpIbpw sNbvX k`hpw (
HmpI ).
52. Fnv AXnv tijhpw \nv \mw amp\In. \n \nbphcmbncnphm
thWvSn.
53. \n kamKw IsWvSpXn\v thWvSn thZ {Khpw, kXyhpw AkXyhpw
thXncnp {]amWhpw aqkm\_nv \mw \Inb k`hpw ( HmpI ).
54. Fs kapZmbta, Imfpnsb ( ssZhambn ) kzoIcnXv aptJ\ \n \ntfmSv Xs
A\ymbw sNbvXncnpIbmWv. AXn\m \n \nfpsS {kjvSmhntev ]ivNm]nv
aSpIbpw ( {]mbivNnambn ) \n \nsfXs \n{KlnpIbpw sNpI. \nfpsS
{kjvSmhns ASp AXmWv \nv KpWIcw Fv aqkm Xs P\XtbmSv ]d
k`hpw ( HmanpI ). A\cw Amlp \nfpsS ]ivNmm]w kzoIcnp. Ah
]ivNmm]w Gsd kzoIcnph\pw IcpWm\n[nbpas{X.
55. Hm; aqkm, R Amlpsh {]Xyambn ImWpXv hsc Xmsf R hnizknpItb
C Fv \n ]d k`w ( HmpI. ) Xnanw \n t\mn \ns CSno
\nsf ]nSnIqSn.
56. ]noSv \nfpsS acWn\v tijw \nsf \mw Fgpt]np. \n \nbphcmbn
ocm thWvSn.
57. \nv \mw taLW \IpIbpw ambpw ImS]nIfpw CdncnIbpw sNbvXp.
\nv \mw \Inbnp hninjvSamb hkvXpfn \nv `npsImpI ( Fv \mw
\ntZinp ). Ah ( Fnpw \ntISv ImWnh ) \apsmcp t{Zmlhpw hcpnbnn.
Ah Ahv XsbmWv t{ZmlapWvSmnsmWvSncnpXv.
58. \n Cu ]Wn {]thinphn. AhnsS \nv CjvSapnSp\nv btYjvSw
`npsImphn. XeIp\npsImWvSv hmXn ISpIbpw ]ivNmm] hN\w ]dbpIbpw
sNphn. \nfpsS ]m] \mw s]mdppXcnIbpw, k{]hrnI sNphv
IqSpX IqSpX A\p{Kl \IpIbpw sNpXmWv Fv \mw ]d k`hpw (
HmpI ).
59. Fm A{IanIfmb BfpI AhtcmSv \ntZins hmnp ]Icw asmcp hmmWv
D]tbmKnXv. AXn\m B A{IanIfpsS ta \mw BImip \nv in Cdn. ImcWw
Ah [nmcw ImWnpsImWvSncpXv Xs.
60. aqkm \_n Xs P\XbvpthWvSn shn\t]n k`hpw ( {inpI. ) Atm
\mw ]dp: \ns hSnsImWvSv ]mdta ASnpI. As\ AXn \nv ]{WvSv DdhpI
s]mn HgpIn. P\fn Hmtcm hn`mKhpw Ahchv shsaSpm\p kvYe
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 7 of 353
a\nemn. Amlphns Blmcn \nv \n XnpIbpw IpSnpIbpw
sNbvXpsImq. `qanbn IpgapWvSmn \miImcnIfmbnoccpXv ( Fv \mw AhtcmSv
\ntZinpIbpw sNbvXp ).
61. Hm; aqkm, HtcXcw Blmchpambn anpIgnbphm Rv km[npIbn. AXn\m
an apfpWvSmhp Xcnep Noc, shcn, tKmXv, ]bdv, Dn apXembh Rv
D]mZnnpXcphm Xm XmfpsS \mYt\mSv {]mXvYnpI Fv \n ]d
k`hpw ( HmpI ) aqkm ]dp: IqSpX DaambXv hnv XnIpw
XmWXcnepXmtWm \n ]Icw BhiysSpXv? Fm \nsfmcp ]Wn
sNndnsmq. \n BhiysSpsXmw \nhnsS Inpw. ( Ccw
ZphminI ImcWambn ) AhcpsS ta \nyXbpw ]XnXzhpw ASnt]nsSpIbpw,
Ah Amlphns tIm]n\v ]m{XambnocpIbpw sNbvXp. Ah Amlphns
ZrjvSmsf \ntj[npIbpw, {]hmNIamsc A\ymbambn sImesSppIbpw
sNbvXXns ^eambnmWXv kw`hnXv. Ah [nmcw ImWnpIbpw, AXn{Iaw
{]hnpIbpw sNbvXXns ^eambmWXv kw`hnXv.
62. ( aplZv \_nbn ) hnizknhtcm, blqZaXw kzoIcnhtcm, ss{IkvXhtcm, km_nItfm
BcmIs, Amlphnepw AyZn\nepw hnizknpIbpw, kIw {]hnpIbpw
sNbvXnphv AhcpsS cnXmhn Ah Alnp {]Xn^eapWvSv. Ahv
`bstSWvSXn. Ah ZpxJntWvSn hcnIbpan.
63. \mw \ntfmSv Icm hmpIbpw \nv aosX ]Xs \mw DbnnSnpIbpw
sNbvX k`w ( HmpI ). \nv \mw \InbXv Kuch_pntbmsS GsSppIbpw,
tZmj_m[sb kqnphm thWvSn AXn \ntZinXv HmanpsImWvSncnpIbpw
sNpI ( Fv \mw A\pimknp ).
64. FnXn\v tijhpw \n ]pdtImv t]mbn. Amlphns A\p{Klhpw Ahs
ImcpWyhpw Cmbncppshn \n \jvSmcn s]Spambncpp.
65. \nfn \nv k_vv (iv ) Zn\n AXn{Iaw ImWnhsc ]n
\nfdnnpWvStm. Atm \mw AhtcmSv ]dp: \n \nycmb
IpcamcmbnocpI.
66. As\ \mw AXns\ ( B insb ) Amepw ]nmepaphv Hcp
KpW]mThpw, kqvaX ]menphv Hcp XtXzm]tZihpamn.
67. Amlp \ntfmSv Hcp ]iphns\ Adpphm I]npp Fv aqkm Xs P\XtbmSv
]d k`w ( {inpI ) Ah ]dp: Xm Rsf ]cnlknpIbmtWm?
Atlw ( aqkm ) ]dp: Rm hnhcwsIhcn s]pt]mImXncnm Amlphn
A`bw {]m]npp.
68. ( Atm ) Ah ]dp: AXv ( ]ip ) GXv XcambncnWsav Rv hniZoIcnp
Xcm Rv thWvSn XmfpsS cnXmhnt\mSv {]mXvYnWw. aqkm ]dp: {]mbw
hfsc IqSnbtXm hfsc IpdtXm Am CS{]mbnep Hcp ]iphmbncnWw
AsXmWv Ah ( Amlp ) ]dbpXv. AXn\m I]nsSp {]Imcw \n
{]hnpI.
69. Ah ]dp: AXns \ndsambncnWsav Rv hniZoIcnpXcphm Rv
thWvSn Xm XmfpsS cnXmhnt\mSv {]mXvYnWw. aqkm ]dp: ImWnIv
IuXpIw tXmnp, sXfn a\ndap Hcp ]iphmbncnWw AsXmWv Ah (
Amlp ) ]dbpXv.
70. Ah ]dp: AXv GXv XcamsWv Rv hyIvXamn Xcm \ns cnXmhnt\mSv
Rv thWvSn {]mXvYnpI. Xobmbpw ]ip ]ckv]cw kmZriyapXmbn
Rv tXmpp. Amlp Dtinm Ahs amK\ntZi{]Imcw Xobmbpw
R {]hnmw.
71. ( Atm ) aqkm ]dp: \new DgpXphmt\m hnf \\bvphmt\m
D]tbmKsSppXm, ]mSpIsfmpanm AhnIeamb Hcp ]iphmbncnWw
AsXmWv Amlp ]dbpXv. Ah ]dp: CtmgmWv Xm icnbmb hnhcw
shfnsSpnbXv. As\ Ah AXns\ Adpp. AhXv \ndthpI Ffpambncpn.
72. ( C{kmbo kXnItf ), \n Hcmsf sImesSppIbpw, At\ym\yw Ipw
Btcm]npsImWvSv Hgnv amdpIbpw sNbvX k`hpw ( HmpI. ) Fm \n Hfnv
shpXv Amlp shfnbn sImWvSphcnI Xs sNpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 8 of 353
73. Atm \mw ]dp: \n AXns ( ]iphns ) HcwiwsImWvSv B arXtZln
ASnpI. A{]Imcw Amlp acWshsc Pohnnpp. \n Nnnphm thWvSn
Ahs ZrjvSm \nh ImWnpXcpp.
74. ]noSv AXn\v tijhpw \nfpsS a\pI ISppt]mbn. Ah ]mdt]msetbm
AXns\m ISptXm Bbn `hnp. ]mdIfn NneXn \nv \ZnI s]mn HgpImdpWvSv.
NneXv ]nfv shw ]pdv hcpp. NneXv ssZh`bm Xmtgmv DcpWvSp hogpIbpw
sNpp. \n {]hnp bmsXmns\]nbpw Amlp Hpw A{i\.
75. ( kXyhnizmknItf ), \nsf Ah ( blqZ ) hnizknpsav \n
tamlnpIbmtWm? Ahcn Hcp hn`mKw Amlphns hN\ tIpIbpw, AXv
icnpw a\nemnbXn\v tijw t_m[]qw Xs AXn Ir{Xnaw
ImWnpsImWvSncnpIbpamWtm.
76. hnizknhsc IWvSpapptm Ah ]dbpw: R hnizknncnpp Fv. Ah Xn
X\npIWvSpapptm ( ]ckv]cw IpsSpnsmWvSv ) Ah ]dbpw: Amlp \nv
shfnsSpn Imcy Chv \n ]dpsImSppIbmtWm ? \nfpsS
cnXmhns kn[nbn Ah \nsXncn AXv shv \ymbhmZw \Sm thWvSn.
\nsfmWv NnnmXv ?
77. Fm AhdnpIqtS; Ah clkyampXpw ]ckyampXpsamw Amlp
AdnbppsWvSv ?
78. AcPvRm\anm Nne BfpIfpw Ahcn ( C{kmboeycn ) DWvSv. Nne hymtaml
shv ]pepXmsX thZ {Ksn Ahv Hpadnbn. Ah Duls
Ahew_ampI am{XamWv sNpXv.
79. Fm kzw ssII sImWvSv {Kw FgpXnbpWvSmpIbpw Fnv AXv Amlphn
\nv e`nXmsWv ]dbpIbpw sNphmIpp \miw. AXv aptJ\ hne Ipd
t\ IckvYamm thWvSnbmIpp ( AhcnXv sNpXv. ) AhcpsS ssII FgpXnb
hIbnepw Ah kmZnp hIbnepw Ahv \miw.
80. Ah ( blqZ ) ]dp: Fs ZnhkfnemsX Rsf \cI in _m[npItb
C. tNmZnpI: \n Amlphn\nv h Icmdpw hmnbnptWvSm ? Fm
Xobmbpw Amlp Xs Icm ewLnpIbn. AX, \nv AdnhnmXv
Amlphns t]cn \n ]dpWvSmpIbmtWm ?
81. As\b. B ZpjvIrXyw sNpIbpw ]m]ns hebn s]SpIbpw sNppthm
AhcmIpp \cImhIminI. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw.
82. hnizknpIbpw kI A\pjvTnpIbpw sNbvXXmtcm AhcmIpp
kzKmhIminI. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw.
83. Amlpsh AmsX \n Bcm[ncpXv; amXm]nXmpw _ppw
A\mYIpw AKXnIpw \a sNWw; P\tfmSv \ hmv ]dbWw; {]mXvY\ apd
{]Imcw \nhlnpIbpw kImv \IpIbpw sNWw Fsmw \mw C{kmboeytcmSv
Icm hmnb k`w ( HmpI ). ( Fm C{kmbo kXnItf, ) ]noSv \nfn
Ipdv t]scmgnsI asmhcpw hnapJXtbmsS ]namdnfbpIbmWv sNbvXXv.
84. \n At\ym\yw cIvXw NnpIbnspw, kzamfpIsf IpSnsbmgnnpIbnspw
\ntfmSv \mw Ddv hmnb k`hpw ( HmpI ). Fnv \nfXv kXnv
icnshpIbpw sNbvXp. \nfXn\v kmnIfpamIpp.
85. Fnpw \nfnXm kzP\sf sImpsImWvSncnpp. \nfnsemcp hn`mKs Xs
AhcpsS hoSpIfn \npw Cdn hnpsImWvSncnpp. XnIpw IpIcambpw
AXn{Ia]cambpw AhsXncn \n At\ym\yw klmbnpIbpw sNpp. Ah
\nfpsS ASpv bpShpImcmbn hm \n tamN\aqeyw \In Ahsc
tamNnnpIbpw sNpp. bYmXvYn Ahsc ]pdw XpXv Xs \nv
\njnambncpp. \n thZ {Knse Nne `mK hnizknpIbpw ap NneXv
XnfbpIbpamtWm ? Fm \nfn \nv A{]Imcw {]hnphv
CltemIPohnXn A]am\amsX asmcp ^ehpw Inm\n. Dbnsgpt]ns
\mfnemhs AXn ITn\amb inbntev Ah XsSpIbpw sNpw. \nfpsS
{]h\sfnsbmpw Amlp A{i\.
86. ]ctemIw hnv CltemIPohnXw hmnbhcmIpp Acm. Ahv inbn Cfhv
\IsSpIbn. Ahv Hcp klmbhpw e`npIbpan.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 9 of 353
87. aqkmbvv \mw {Kw \In. Atln\v tijw XpSbmbn \mw ZqXamsc
AbpsImWvSncpp. abans aI\mb Cukmv \mw hyIvXamb ZrjvSm
\IpIbpw, Atln\v \mw ]cnipmXvamhns ]n_ew \IpIbpw sNbvXp. Fnv
\nfpsS a\n\v ]nSnm Imcyfpambn h ssZhZqX\pw \nfpsS ASpv
hcptmsgms \n AlcnpIbpw, Nne ZqXamsc \n XnfbpIbpw, ap
Nnesc \n h[npIbpw sNpIbmtWm?
88. Ah ]dp: RfpsS a\pI ASpInSpIbmWv. Fm ( AX icn ) AhcpsS
\ntj[w ImcWambn Amlp Ahsc i]nncnpIbmWv. AXn\m hfsc Ipdt Ah
hnizknppq.
89. AhcpsS ssIhiap thZs icnshp Hcp {Kw ( JpB ) Amlphn \nv
Ahv hpInnbtm ( AhcXv XnfbpIbmWv sNbvXXv ). AhcmIs ( Acw
Hcp {Khpambn hcp {]hmNI aptJ\ ) AhnizmknIsXncn hnPbw
t\SnsImSpphm thWvSn apv ( Amlphnt\mSv ) {]mXvYnmdpWvSmbncpp. Ahv
kp]cnNnXamb B ktiw hsnbtm AhcXv \ntj[npIbmWv sNbvXXv.
AXn\m B \ntj[nIs{X Amlphns im]w.
90. Amlp Xs Zmkamcn \nv Xm CNvOnphcpsS ta Xs A\p{Klw
CdnsImSppXnep Cujy \nanw Amlp AhXcnn ktis
AhnizknpI hgn XfpsS BXvamsf hnpsImWvSh hmnb hne F{X No!
As\ Ah tIm]n\p ta tIm]n\p ]m{Xambn Xop. kXy\ntj[nIs{X
\nyamb inbpXv.
91. Amlp AhXcnnXn ( JpB\n ) \n hnizknq Fv AhtcmSv ]dbsm,
Rv AhXoamb ktin R hnizknppWvSv FmWh ]dbpI.
AXn\pdapXv Ah \ntj[npIbpw sNpp. AhcpsS ]ep thZs
icnshp kXyktiamWv Xm\pw AXv ( JpB ). ( \_ntb, ) ]dbpI: \n
hnizmknIfmsWn ]ns Fn\mbncpp apsms Amlphns {]hmNIamsc
\n h[npsImWvSncpXv?
92. kv]jvSamb sXfnhpIfpw sImWvSv aqkm \nfpsS ASpv hcnIbpWvSmbn. FnXn\v
tijhpw \n A\ymbambnsmWvSv Imfpnsb ssZhampIbmWtm sNbvXXv.
93. \ntfmSv \mw Icm hmpIbpw, \np aosX ]Xs \mw DbnnSnpIbpw
sNbvX k`hpw ( {inpI ). \nv \mw \Inb ktiw apdpsI]nSnpIbpw (
\psS I]\I ) {inp tIpIbpw sNpI ( Fv \mw A\pimknp ). Atm
Ah ]dp: R tIncnpp. A\pkcntsWvSp shpIbpw sNbvXncnpp.
AhcpsS \ntj[kz`mhns ^eambn ImfpntbmSp `IvXn AhcpsS a\pIfn
ebnp tNp Ignncpp. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n hnizmknIfmsWn B
hnizmkw \ntfmSv \ntZinp Imcyw hfsc NoXs.
94. \o AhtcmSv ( blqZtcmSv ) ]dbpI: ampw \ImsX \npam{Xambn Amlp
\onshXmWv ]ctemIhnPbsan \n acnphm sImXnpsImpI. \nfpsS
hmZw kXyamsWn ( AXmWtm thWvSXv. )
95. Fm AhcpsS ssII apIqn sNbvXpshXv ( ZpjvIrXy ) ImcWambn
Ahscmcnepw acWs sImXnpIbn. AXn{IaImcnIsf]n
kqvaPvRm\aph\mIpp Amlp.
96. Xobmbpw P\fn shv PohnXtmSv Ghpw Bnbphcmbn Ahsc ( blqZsc )
\n\v ImWmw; _lpssZhhnizmknIsfm t]mepw. Ahcn Hmtcmcpcpw
sImXnpXv X\nv Bbncw sIms Bbpv Innbncpsn FmWv. Hcmv
ZoLmbpv e`npI FXv Abmsf ssZhnI inbn \nv AInfbp Imcya.
Ah {]hnpsXmw kqvaambn Adnbph\mIpp Amlp.
97. ( \_ntb, ) ]dbpI: ( JpB FnpXcp ) Pn_vco F aent\mSmWv
Bsnepw i{XpXsbn AtlaXv \ns a\n AhXcnnXv Amlphns
Dch\pkcnv am{XamWv. apthZsf icnshpsImWvSpXpw, hnizmknIv hgn
ImpXpw, ktmjhm \IpXpambnmWv ( AXv AhXcnnpXv ).
98. Bsnepw AmlpthmSpw Ahs aepItfmSpw Ahs ZqXamtcmSpw
Pn_vcoent\mSpw aoImCuent\mSpsamw i{XpXbmsWn B \ntj[nIfpsS
i{XpXsbmIpp Amlp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 10 of 353
99. \mw \n\v AhXncnnp XnpXv kv]jvSamb ZrjvSmfmIpp. [nmcnIfmsX
amcpw Ahsb \ntj[npIbn.
100. Ah ( blqZ ) GsXmcp Icm sNbvXp Ignbptmgpw Ahcn Hcp hn`mKw AXv
hensdnbpIbmtWm? Xsbpa, Ahcn A[nIt]pw hnizmkw Xsbn.
101. AhcpsS ]ep thZs icnshp sImWvSv Amlphns Hcp ZqX AhcpsS ASpv
sNtm B thZmcn Hcp hn`mKw Amlphns {Ks bmsXmcp
]cnNbhpanmhsc t]mse ]pdtImv hensdnbpIbmWv sNbvXXv.
102. kpsseam \_nbpsS cmPhmgvNbpsS ( clkysa ) t]cn ]nimNp
]dp]cnsmWvSncpXv Ah ( C{kmboey ) ]n]pIbpw sNbvXp. kpsseam
\_n ssZh\ntj[w ImWnnn. Fm P\v am{nIhnZy ]TnnpsImSpv sImWvSv
]nimNpfmWv ssZh \ntj[n Gs]Xv. _m_ntemWn lmdqspw amdqspw
t]cp cWvSp amemJamv e`nXns\bpw ( ]n ]nimNp ]dpWvSmn
smWvSncpXv Ah ]npSp ). Fm lmdqpw amdqpw GsXmcmv
]Tnnptmgpw, RfptSXv Hcp ]coWw am{XamIpp; AXn\m (CXv D]tbmKnv)
ssZh\ntj[n Gs]ScpXv Fv Ah ]dpsImSpmXncpn. As\ Ahcn
\nv `mcym`mamnSbn `nXbpWvSmphm\p X{ P\ ]Tnv
sImWvSncpp. Fm Amlphns A\paXn IqSmsX AXpsImWvSv bmsXmcmpw Hcp
t{Zmlhpw sNm Ahv Ignbn. Ahv Xs D]{ZhapWvSmpXpw Hcp
{]tbmP\hpw sNmXpamb ImcyamWv Ah ]Tnp sImWvSncpXv. AXv ( B hnZy ) B
hmn ( ssIhisSpn ) tbm Ahv ]ctemIv bmsXmcp hnlnXhpapWvSmhnsv
Ah {KlnpIgnnpWvSv. AhcpsS BXvamhpIsf hnv Ah hmnb hne hfsc No
Xs. Ahv hnhcapWvSmbncpsn!
103. Ah hnizknpIbpw tZmj_m[sb kqnpIbpw sNbvXncpm Amlphn \nv
e`np {]Xn^ew F{Xtbm DaamIpp. AhcXv a\nemnbncpsn!
104. tl: kXyhnizmknItf, \n ( \_ntbmSv ) dmC\m Fv ]dbcpXv. ]Icw Dfp\m Fv
]dbpIbpw {inv tIpIbpw sNpI. kXy\ntj[nIv thZ\tbdnb inbpWvSv.
105. \nfpsS cnXmhn \npw h \abpw \nfpsS ta CdsSpXv thZmcnepw
_lpssZhmcm[Iamcnepw s] kXy\ntj[nI Hpw CjvSsSpn. Amlp Ahs
ImcpWyw sImWvSv Ah CNvOnphsc {]tXyIw A\p{Klnpp. Amlp almb
A\p{Klaph\mWv.
106. h Bbpw \mw Zp_esSppItbm hnkvacnnpItbm sNpIbmsWn ]Icw
AXnt\m DaambtXm AXn\v XpeyambtXm \mw sImWvSphcpXmWv. \n\dnp
IqtS; Amlp FmImcyn\pw Ignhph\msWv?
107. \n\dnp IqtS Amlphnp XsbmWv BImi`qanIfpsS B[n]Xysapw, \nv
Amlpsh IqSmsX Hcp cI\pw klmbnbpw Cspw?
108. apv aqkmtbmSv tNmZnsXv t]mep tNmZy \nfpsS dkqent\mSpw
tNmZnphm\mtWm \n DtinpXv? kXyhnizmkn\v ]Icw kXy\ntj[s
kzoIcnphcmtcm Ah t\amKn \np hyXnNenp t]mbncnpp.
109. \n kXyhnizmkw kzoIcn tijw \nsf AhnizmknIfmn amnsbSpphm\mWv
thZmcn anhcpw B{KlnpXv. kXyw hyIvXambn t_m[ysnpw kzmXvY]camb
Akqb \nanamWv ( Ahcm \ne]mSv kzoIcnpXv. ) Fm ( AhcpsS Imcyn )
Amlp Ahs I]\ sImWvSphcpXv hsc \n s]mdppIbpw anpIbpw
sNpI. \nwibw Amlp GXv Imcyn\pw Ignhph\s{X.
110. \n {]mXvY\ apd{]Imcw \nhlnpIbpw kImv \IpIbpw sNpI. \nfpsS
kzw KpWn\mbn \n \Xmb Fsmv apIqn sNbvXmepw AXns ^ew
Amlphn \nv IsWvSmhpXmWv. \n {]hnpsXmw Amlp
IWvSdnbph\mIpp.
111. Bsnepw ) kzKn {]thinWsan blqZtcm {InkvXym\nItfm BhmsX
]nsmWv Ah ]dbpXv. AsXms AhcpsS hymtamlfs{X. Fm ( \_ntb, )
]dbpI; \n kXyhmamcmsWn ( AXnv ) \nv Innb sXfnhv sImWvSp hcq
Fv.
112. Fm ( Imcyw ) As\b. GsXmcm kIImcnbmbnsmWvSv Amlphnv
BXvakaWw sNbvXpthm Ahv Xs cnXmhn AXns {]Xn^ew
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 11 of 353
DWvSmbncnpXmWv. Acmv bmsXmpw `bstSWvSXn ; Ah ZpxJntWvSn
hcnIbpan.
113. blqZam ]dp ; {InkvXym\nIv bmsXmcp ASnkvYm\hpansv. {InkvXym\nI
]dp; blqZamv bmsXmcp ASnkvYm\hpansv. Ahscmhcpw thZ{Kw ]mcmbWw
sNphcmWv Xm\pw. As\ Ch ]dXv t]mse Xs hnhcanm Nnescms
]dnpWvSv. Fm Ah Xn `nnp hnjbfn Dbnsgpt]ns \mfn
Amlp AhnSbn XopI]npXmWv.
114. Amlphns ]nIfn Ahs \maw {]IonsSpXn\v XSapWvSmpIbpw,
AhbpsS ( ]nIfpsS ) XIbvmbn {ianpIbpw sNbvXht\m henb AXn{IaImcn
BcpWvSv? `bmtSmSpIqSnbmsX Ahv B ]nIfn {]thinmhXmbncpp.
Ahv CltemIv \nyXbmWpXv. ]ctemImIs ITn\inbpw.
115. Ingpw ]Snmdpw AmlphnsXv XsbmIpp. \n FhntSv Xncnv \nv
{]mXvYnmepw AhnsS Amlphns apJapWvSmbncnpw. Amlp hn]peamb
IgnhpIfph\pw kPvR\pamIpp.
116. Ah ]dbpp: Amlp km\s kzoIcnncnpp Fv. Ahs\{X ]cnip!
As\b, BImi`qanIfnepsXmw Xs AhsXmIpp. Fmhcpw Ahv
Iogvs]ncnphcmIpp.
117. BImisfbpw `qansbbpw ap amXrIbnmsX \nanh\s{X Ah. Ahs\mcp Imcyw
Xocpam\nm DWvSmIq Fv ]dbpI am{Xta thWvSXpq. DSs\ AXpWvSmIpp.
118. hnhcanmh ]dp: FpsImWvSv RtfmSv ( t\cnv ) Amlp kwkmcnpn?
Asn Rv ( t_m[yamIp ) Hcp ZrjvSmw hpInpn? Fm Ch
]dXp t]mses Chv apphcpw ]dnpWvSv. Ch cWvSv IqcpsSbpw
a\pIv Xn kmayapWvSv. ZrVambn hnizknp P\v \mw ZrjvSm
hyIvXamnsImSpnpWvSv.
119. Xobmbpw \ns \mw ktmjhm Adnbnph\pw, XmoXv
\Iph\pambnsmWvSv kXyhpambn AbncnpIbmWv. \cImhIminIsfn \o
tNmZyw sNsSpX.
120. blqZtm ss{IkvXhtm Hcnepw \nsn Xr]vXnhcnIbn; \o AhcpsS amKw
]n]pXv hsc. ]dbpI: Amlphns amKZi\amWv bYmXvY amKZi\w. \n\v
Adnhv hpInnbXn\p tijw AhcpsS XnjvSsfsbm\pw \o ]n]ntmbm
Amlphn \nv \ns cnphmt\m klmbnphmt\m BcpapWvSmhn.
121. \mw Cu {Kw \InbXv BmtWm AhcXv ]mcmbWns apd{]Imcw ]mcmbWw
sNpp. AhcXn hnizknpp. Fm BcXn Ahnizknppthm Ah
XsbmWv \jvSw ]nbh.
122. C{kmbo kXnItf, Rm \nv sNbvXp Xnp A\p{Klhpw P\hn`mKfn
\nsf Rm DIrjvScmnbXpw \n HmpI.
123. Hcmpw asmcmpthWvSn Hcp D]Imchpw sNphm ]m, Hcmfn \npw Hcp
{]mbivNnhpw kzoIcnsSm, Hcmpw Hcp ip]mibpw {]tbmP\sSm, Bpw
Hcp klmbhpw e`nm Hcp Znhks ( \ymbhn[nbpsS Znhks ) \n
kqnpIbpw sNpI.
124. C{_mloans\ Atlns cnXmhv Nne I]\IsImWvSv ]conpIbpw, AtlaXv
\ndthpIbpw sNbvX Imcyhpw ( \n A\pkvacnpI. ) Amlp ( Atm )
AtltmSv ]dp: Rm \ns a\pjyv t\XmhmpIbmWv. C{_mlow ]dp:
Fs kXnIfnshscbpw ( t\XmfmWta. ) Amlp ]dp: ( icn; ]s )
Fs Cu \nivNbw AXn{IaImcnIv _m[IambncnpIbn
125. B `h\s ( IAv_sb ) P\ ktfnp kvYehpw Hcp kpcnX tI{hpambn
\mw \nivNbnXpw ( HmpI. ) C{_mlow \nv {]mXvYn kvYm\s \nfpw \akvImc (
{]mXvY\ ) thZnbmbn kzoIcnpI. C{_mloanpw CkvamCuenpw, \mw I]\
\InbXv, Xzhm^v ( {]ZnWw ) sNphpw, CAvXnIm^v ( `P\ ) Ccnphpw
XeIp\npw kmjvSmwKw sNbvXpw \akvIcnp ( {]mXvYnp ) hpw thWvSn Fs
`h\s \n Ccphcpw ipamnshpI Fmbncpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 12 of 353
126. Fs cnXmth, \o CsXmcp \n`bamb \mSmpIbpw ChnSs Xmakmcn \nv
Amlphnepw AyZn\nepw hnizknphv ImbvI\nI Blmcambn \IpIbpw
sNtWta Fv C{_mlow {]mXvYn k`hpw ( HmpI ) Amlp ]dp:
Ahnizknhpw ( Rm Blmcw \IpXmWv. ) ]s, A]Imes PohnXkpJw
am{XamWv Ahv Rm \IpI. ]noSv \cIin Gm Rm Ahs\
\n_nX\mpXmWv. ( Ahv ) sNp tNcm\p B kvYew hfsc No Xs.
127. C{_mloapw CkvamCuepw IqSn B `h\ns ( IAv_bpsS ) ASnd sIn
DbnsmWvSncp k`hpw ( A\pkvacnpI. ) ( Ah C{]Imcw {]mXvYnncpp: )
RfpsS cnXmth, Rfn \nv \obnXv kzoIcntWta. Xobmbpw \o Fmw
tIph\pw Adnbph\pamIpp.
128. RfpsS cnXmth, R Ccphscbpw \n\v Iogvs]SphcmpIbpw, RfpsS
kXnIfn \nv \n\v Iogvs]Sp Hcp kapZmbs DWvSmpIbpw, RfpsS
Bcm[\m {Ia Rv ImWnpXcnIbpw, RfpsS ]ivNmm]w kzoIcnpIbpw
sNtWta. Xobmbpw \o AXy[nIw ]ivNmm]w kzoIcnph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp
129. RfpsS cnXmth, Ahv ( RfpsS km\v ) \ns ZrjvSm
HmXntI]np sImSppIbpw, thZhpw hnPvRm\hpw A`yknnpIbpw, Ahsc
kwkvIcnpIbpw sNp Hcp ZqXs\ Ahcn \np Xs \o \ntbmKnpIbpw
sNtWta. Xobmbpw \o {]Xm]hm\pw AKm[PvRm\nbpamIpp.
130. kzw BXvamhns\ aqVamnbh\msX amcmWv C{_mloans amKtmSv hnapJX
ImWnpI? CltemIn Atls \mw hninjvS\mbn sXcsSpncnpp.
]ctemIv Atlw k\fpsS Iqn Xsbmbncnpw.
131. \o Iogvs]SpI Fv Atlns cnXmhv AtltmSv ]dtm
ktemIcnXmhnv Rm\nXm Iogvs]ncnpp Fv Atlw ]dp.
132. C{_mloapw bAvJq_pw AhcpsS kXnItfmSv CXv ( IogvhWw ) D]tZinpI IqSn
sNbvXp. Fs atf, Amlp \nv Cu aXs hninjvSambn sXcsSpncnpp.
AXn\m Amlphnv Iogvs]Sphcmbn ( apkvenwIfmbn ) smWvSmsX \n
acnm\nSbmIcpXv. ( Cs\bmWv Ah Hmtcmcpcpw D]tZinXv )
133. F\nv tijw GsXmcp ssZhsbmWv \n Bcm[npI ? Fv bAvJq_v acWw
Bkamb k`n Xs kXnItfmSv tNmZntm \nfhnsS
knlnXcmbncptm ? Ah ]dp: XmfpsS Bcm[y\mb, XmfpsS ]nXmfmb
C{_mloansbpw CkvamCuensbpw CkvlmJnsbpw Bcm[y\mb GIssZhs am{Xw
R Bcm[npw. R Ahv Iogvs]v Pohnphcpambncnpw
134. AXv Ignpt]mb Hcp kapZmbamIpp. Ah {]hnXns ^ew AhmIpp.
\n {]hnXns ^ew \npw. Ah {]hnncpXns\n \n tNmZyw
sNsSpX.
135. \n blqZtcm ss{IkvXhtcm Bbmte t\hgnbnemIq FmWh ]dbpXv. Fm
\o ]dbpI: AX h{IXbnm ipa\kvI\mbncp C{_mloans amKamWv (
]n]tWvSXv. ) Atlw _lpssZhmcm[Icn s]h\mbncpn.
136. \n ]dbpI: Amlphnepw, Ah \nv Rv AhXcnnp InnbXnepw,
C{_mloan\pw CkvamCuen\pw CkvlmJn\pw bAvJq_n\pw bAvJq_v kXnIpw
AhXcnnv sImSpXnepw, aqkm, Cukm Fnhv \IsXnepw, k
{]hmNIampw AhcpsS cnXmhn \nv \IsXn ( ktifn )epw R
hnizknncnpp. Ahcn BnSbnepw R hnthN\w I]npn. R Ahv
( Amlphnv ) Iogvs]v PohnphcpamIpp.
137. \n Cu hnizknXv t]mse Ahcpw hnizknncpm Ah t\amKnembngnp.
Ah ]nncnv IfbpIbmsWntem AhcpsS \ne]mSv InamXvkcyw am{XamIpp.
Ahcn \nv \ns kwcnm Amlp aXn, Ah Fmw tIph\pw Fmw
Adnbph\pas{X.
138. Amlp \Inb hWamIpp ( \psSXv. ) Amlpshm \mbn hWw \Iph
BcpWvSv ? Ahs\bmIpp R Bcm[npXv.
139. ( \_ntb, ) ]dbpI: Amlphns Imcyn \n RtfmSv XnpIbmtWm ?
Ah RfpsSbpw \nfpsSbpw cnXmhmWtm ? RpXv RfpsS I (
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 13 of 353
^e ) fmWv. \npXv \nfpsS I ( ^e ) fpw. R Aht\mSv
BXvamXvYX ]pephcpamIpp.
140. AX, C{_mloapw CkvamCuepw, CkvlmJpw, bAvJq_pw, bAvJq_v kXnIfpsamw
Xs blqZtcm ss{IkvXhtcm Bbncpp FmtWm \n ]dbpXv? ( \_ntb, )
tNmZnpI: \nmtWm IqSpX AdnhpXv ? AtXm Amlphnt\m? Amlphn
\nv e`nXpw, Xs ]epXpamb kmyw adp shht\m henb AXn{IaImcn
BcpWvSv ? \n {]hnpXns\ ]nsbmpw Amlp A{i\.
141. AXv Ignpt]mb Hcp kapZmbamIpp. Ah {]hnXns ^ew AhmIpp.
\n {]hnXns ^ew \npw. Ah {]hnncpXns\n \n tNmZyw
sNsSpXpa.
142. Ch CXphsc ( {]mXvY\mthfbn ) Xncnp\nncp `mKv \nv Chsc Xncnphn
ImcWsamsWv aqVamcmb BfpI tNmZntpw. ( \_ntb, ) ]dbpI :
AmlphnsXv XsbmWv Ingpw ]Snmdpsamw. Ah Dtinphsc Ah
t\cmb amKntev \bnpp.
143. A{]Imcw \mw \nsf Hcp Da kapZmbamnbncnpp. \n P\v
kmnIfmbncnphm\pw dkq \nv kmnbmbncnphm\pw thWvSn. dkqens\
]n]pXmscmssbpw, ]namdnfbpXmscmssbpw Xncndnbphm thWvSn
am{Xambncpp \o CXphsc Xncnp \nncp `mKs \mw Jn_vebmbn \nivNbnXv.
Amlp t\hgnbnemnbhscmgnv asmhpw AXv ( Jn_ve amw ) Hcp henb
{]iv\ambnoncnpp. Amlp \nfpsS hnizmks ]mgmnfbpX.
Xobmbpw Amlp a\pjytcmSv AXy[nIw Zbbph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
144. ( \_ntb, ) \ns apJw BImitv XncnpsImWvSncnpXv \mw ImWppWvSv.
AXn\m \n\v CjvSamIp Hcp Jn_vebntev \ns \mw XncnpIbmWv. C\n ta \o
\ns apJw akvPnZp ldmans t\v XncnpI. \n FhnsSbmbncpmepw AXns
t\mWv \n apJw XncntWvSXv. thZw \Ishv CXv XfpsS cnXmhn
\np kXyamsWv \mbn Adnbmw. Ah {]hnpXns\nsbmpw Amlp
A{i\.
145. thZw \IshcpsS ASp \o Fmhn[ ZrjvSmhpw sImWvSv sNmepw Ah \ns
Jn_vesb ]npScpX. AhcpsS Jn_vesb \obpw ]npScpX. Ahcn Hcp hn`mKw
asmcp hn`mKns Jn_vesb ]npScpIbpan. \n\v icnbmb Adnhv hpInnb tijw
\osbm\pw AhcpsS CNvOIsf ]n]nbm \obpw AXn{IaImcnIfpsS Iqn
Xsbmbncnpw.
146. \mw thZw \Inbnphv kzw asf AdnbmhpXv t]mse Atls ( dkqens\ )
AdnbmhpXmWv. Xobmbpw Ahcn Hcp hn`mKw AdnpsImWvSv Xs kXyw
adpshpIbmIpp.
147. ( \_ntb, Cu ktiw ) \ns \mYs ] \np kXyamIpp. AXn\m \o
kwibmepfpsS Iqn s]pt]mIcpXv.
148. Hmtcm hn`mKmpw Ah ( {]mXvY\mthfbn ) Xncnp\np Hmtcm `mKapWvSv.
Fm \n sNtWvSXv k{]h\mbn aptmv hcnIbmWv. \n
FhnsSsbmsbmbncpmepw Amlp \nsfsbmw Hnp sImWvSphcpXmWv.
Xobmbpw Amlp GXv Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
149. GsXmcnSv \nv \o ]pdsSpIbmsWnepw akvPnZp ldmans t\v (
{]mXvY\mthfbn ) \ns apJw XncntWvSXmWv. Xobmbpw AXv \ns
cnXmhn\np bYmXvY ( \ntZi ) amIpp. \n
{]hnpXns\nsbmpw Amlp A{i\.
150. GsXmcnSv \nv \o ]pdsSpIbmsWnepw akvPnZp ldmans t\v \ns apJw
XncntWvSXmWv. ( kXyhnizmknItf, ) \n FhnsSsbmsbmbncpmepw AXns
t\mWv \nfpsS apJw XncntWvSXv. \nsXncmbn P\v C\n bmsXmcp
\ymbhpw CmXncnphm thWvSnbmWnXv. Ahcn s] Nne AXn{IaImcnI (
XntmsaXv ) AmsX. Fm \n Ahsc `bsSmsX Fs `bsSpI. Fs
A\p{Klw Rm \nv ]qnbmncphm\pw, \n kamKw {]m]nphm\pw
thWvSnbmWnsXmw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 14 of 353
151. \psS ZrjvSm \nv HmXntI]nv XcnIbpw, \nsf kwkvIcnpIbpw,
\nv thZhpw hnPvRm\hpw ]TnnpXcnIbpw, \nv AdnhnmXv \nv
AdnbnpXcnIbpw sNp, \nfpsS Iqn \np Xsbp Hcp ZqXs\ \nfntev
\mw \ntbmKnXv ( hgn \nv sNbvX A\p{Klw ) t]msesbmIpp CXpw.
152. BIbm Fs \n HmpI. \nsf Rm\pw HmpXmWv. FtmSv \n
\nImWnpI. \nsftmSv \ntISv ImWncpXv.
153. kXyhnizmknIsf, \n kl\hpw \akvImchpw aptJ\ ( Amlphnt\mSv ) klmbw
tXSpI. Xobmbpw anphtcmsSmamIpp Amlp.
154. Amlphns amKn sImshscn acWsh Fv \n ]dtbWvS. Fm
AhcmIpp Pohnph. ]s, \n ( AXns\n ) t_m[hmamcmIpn.
155. Ipdsms `bw, ]nWn, [\\jvSw, Poh \jvSw, hn`h \jvSw Fnh aptJ\ \nsf \mw
]conpI Xs sNpw. ( Acw k`fn ) anphv ktmjhm
AdnbnpI.
156. Xv h B]pw _m[nm Ah ( B amioe ) ]dbpXv; R
Amlphns A[o\nemWv. Ahtev Xs aStWvShcpamWv Fmbncnpw.
157. Ahs{X XfpsS cnXmhn \nv A\p{Klfpw ImcpWyhpw e`npXv.
Ahcs{X kamKw {]m]nh.
158. Xobmbpw k^mbpw ahbpw aXNnlv\fmbn Amlp \nivNbnXn s]XmIpp.
IAv_m ancn sNv ltm Dwdxtbm \nhlnp GsXmcmfpw AhbneqsS
{]ZnWw \SpXn Ipsampan. Bscnepw kIw kzbw k\mbn
sNpIbmsWn Xobmbpw Amlp IrXPvR\pw kPvR\pamIpp.
159. \mahXcnn sXfnhpIfpw amKZi\hpw thZ{KneqsS P\v \mw
hniZamnsImSpXn\v tijw adpshphcmtcm Ahsc Amlp i]npXmWv.
i]nphscmsbpw Ahsc i]npXmWv.
160. Fm ]ivNm]npIbpw, \ne]mSv \mnopIbpw, ( kXyw P\v )
hnhcnpsImSppIbpw sNbvXh CXn \nsmgnhmIpp. As\bphcpsS
]ivNmm]w Rm kzoIcnpXmWv. Rm AXy[nIw ]ivNmm]w kzoIcnph\pw
IcpWm\n[nbpas{X.
161. kXyw \ntj[npIbpw, \ntj[nIfmbns acnpIbpw sNbvXhcmtcm AhcpsS ta
Amlphnsbpw aepIfpsSbpw a\pjycpsSbpw HSw im]apWvSmbncnpXmWv.
162. AXh imizXambn A\p`hnpXmWv. Ahv in Cfhv sNsSpIbn. Ahv
CSsImSpsSpIbpan.
163. \nfpsS ssZhw GIssZhw am{XamIpp. Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. Ah
]caImcpWnI\pw IcpWm\n[nbpas{X.
164. BImi`qanIfpsS krjvSnnepw, cm]IepIfpsS amnepw, a\pjyv D]Imcap
hkvXpfpambn ISeneqsS kcnp Ienepw, BImiv \nv Amlp ag
sNmcnpXnv \nPohmhkvYbvp tijw `qanv AXp aptJ\ Poh \InbXnepw,
`qanbn FmXcw PphKsfbpw hym]nnXnepw, ImpIfpsS KXn{Ianepw,
BImi`qanInSbneqsS \nb{nv \bnsSp taLnepw Nnnp P\v ]e
ZrjvSmfpapWvSv; Xo.
165. Amlphn\v ]pdsabphsc Ah\v kaamcmp Nne BfpIfpWvSv. Amlpsh
kvt\lnpXv t]mse Cu BfpI Ahscbpw kvt\lnpp. Fm kXyhnizmknI
AmlpthmSv AXniIvXamb kvt\laphcs{X. Cu A{IanI ]ctemIin Iapn
ImWp kabv iIvXn apgph Amlphn\msWpw Amlp ITn\ambn
innph\msWpw Ah IWvSdnncppshn ( AXhv F{X
KpWIcamIpambncpp! )
166. ]npScsh ( t\Xm ) ]npShsc ( A\pbmbnIsf ) hnv Hgnv amdpIbpw,
in t\cn ImWpIbpw, Ah ( Ccphn`mKhpw ) Xnep _ Apt]mIpIbpw
sNp k`as{X ( AXv. )
167. ]npSh ( A\pbmbnI ) Ap ]dbpw : Rv ( CltemItv ) Hcp
Xncnpt]mnhkcw Innbncpsn Ch Rsf hnsmgnv amdnbXv t]mse R
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 15 of 353
Chsc hnpw Hgnp amdpambncpp. A{]Imcw AhcpsS Isfmw Ahv tJZn\v
ImcWambn `hnXv Amlp Ahv ImWnpsImSppw. \cImKv\nbn \nv Ahv
]pdv ISm\mIpIbpan.
168. a\pjytc, `qanbnepXn \nv A\phZ\obhpw, hninjvShpambXv \n `nv sImpI.
]nimNns ImeSnIsf \n ]npScmXncnpIbpw sNpI. Ah \nfpsS {]Xy
i{Xp XsbmIpp.
169. ZpjvIrXyfnepw \oNhrnIfnepw Gs]Sphm\pw, Amlphns t]cn
\ndnpIqSmXv ]dpWvSmphm\pamWv Ah \ntfmSv I]npXv.
170. Amlp AhXcnnXv \n ]n ]n PohnpI Fv AhtcmSv Bscnepw ]dm,
A, RfpsS ]nXm kzoIcnXmbn IWvStX R ]n ]pIbpq Fmbncnpw
Ah ]dbpXv. AhcpsS ]nXm bmsXmpw Nnnv a\nemmhcpw t\hgn
IsWvSmhcpambncpsn t]mepw ( Ahsc ]n ]pIbmtWm? )
171. kXy\ntj[nIsf D]anmhpXv hnfnbpw sXfnbpamsX asmpw tIm Pphnt\mSv
HbnSpht\mSmIpp. Ah _[nccpw DuaIfpw AcpamIpp. AXn\m Ah (
bmsXmpw ) Nnnp {KlnpIbn.
172. kXyhnizmknItf, \nv \mw \Inb hkvXpfn \nv hninjvSambXv `np
sImpI. AmlpthmSv \n \nImWnpIbpw sNpI; Ahs\ am{XamWv \n
Bcm[npsXn.
173. ihw, cIvXw, ]namwkw, Amlp Amhmbn {]Jym]nsXv Fnh am{Xta
Ah \nv \njnamnbnpq. C\n Bscnepw ( \njnambXv `nphm )
\n_nX\mbm Ahs ta Ipan. ( Fm ) Ah \nbaewL\n\p
apXncmXncnpIbpw ( A\nhmcyXbpsS ) ]cn[n IhnbmXncnpIbpw thWw. Xobmbpw
Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
174. Amlp AhXcnn, thZ{Knep Imcy adpshpIbpw, AXnp hnebmbn
XpNvOamb t\ t\SnsbSppIbpw sNphcmtcm Ah XfpsS hbdpIfn Xnp
\ndpXv \cImKv\nbmsX asmpa. Dbnsgpt]ns \mfn Amlp AhtcmSv
kwkmcnpItbm ( ]m]fn \nv ) Ahsc kwipcmpItbm sNpIbn. Ahv
thZ\tbdnb inbpWvSmbncnpIbpw sNpw.
175. kamKn\p ]Icw ZpamKhpw, ]m]tamN\n\p ]Icw inbpw hmnbhcmIpp
Ah. \cIin A\p`hnpXn Ahssmcp abmWv!
176. kXyw hyIvXamnsmWvSv Amlp thZ{Kw AhXcnnp IgnnpXn\memWXv.
thZ{Kns Imcyn `nnh ( kXyn \nv ) AI amXvkcynemIpp
Xo.
177. \nfpsS apJ Ingtmtm ]Snmtdmtm XncnpI FX ]pWyw Fm
Amlphnepw, AyZn\nepw, aepIfnepw, thZ{Knepw, {]hmNIamcnepw
hnizknpIbpw, kznt\mSv {]nbapWvSmbnpw AXv _ppw, A\mYIpw,
AKXnIpw, hgnt]mpw, tNmZnp hcphpw, ASnatamN\npw \IpIbpw,
{]mXvY\ ( \akvImcw ) apd{]Imcw \nhlnpIbpw, kImv \IpIbpw, Icmdn
Gs]m AXv \ndthpIbpw, hnjaXIfpw ZpcnXfpw t\cnSptmgpw, bpcwKpw a
ssIsmpIbpw sNbvXhcmtcm AhcmIpp ]pWyhmam. AhcmIpp kXyw
]menh. Ah XsbmIpp ( tZmj_m[sb ) kqnh.
178. kXyhnizmknItf, sImesNsSphcpsS Imcyn Xpeyin \SmpI FXv
\nv \nbaamsncnpp. kzX{\p ]Icw kzX{\pw, ASnabvp ]Icw ASnabpw,
kv{Xop ]Icw kv{Xobpw ( sImstSWvSXmWv. ) C\n Ahv ( sImebmfnv ) Xs
ktlmZcs ]v \nv h Cfhpw e`npIbmsWn Ah acymZ ]menpIbpw, \
\nebn ( \jvS]cnlmcw ) sImSpp hopIbpw sNtWvSXmIpp. \nfpsS
cnXmhn \np Hcp hnphogvNbpw ImcpWyhpamIpp AXv. C\n AXn\p tijhpw
Bscnepw AXn{Iaw {]hnpIbmsWn Ah\v thZ\tbdnb inbpWvSmbncnpw.
179. _pnamamtc, ( As\ ) Xpeyin \IpXnemWv \nfpsS PohnXns \ne\n]v.
\n kqvaX ]menpXn\p thWvSnbs{X ( Cu \nba\ntZi ).
180. \nfnemsnepw acWw Bkamhptm, Abm [\w hnpt]mIppsWvSn
amXm]nXmpw, ASp _ppw thWvSn \ymb{]Imcw hkznv sNphm
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 16 of 353
\n \n_ambn I]nsncnpp. kqvaX ]pephv Hcp ISabs{X
AXv.
181. AXv ( hkznv ) tIXn\p tijw Bscnepw AXv amnadnpIbmsWn AXns Ipw
amn adnphv am{XamIpp. Xobmbpw Amlp Fmw tIph\pw
Adnbph\pamIpp.
182. C\n hkznv sNp BfpsS `mKp \np Xs A\oXntbm Iptam kw`hnXmbn
Bsnepw Bi tXmpIbpw, AhnSbn ( _s InInSbn )
cRvPnpWvSmpIbpamsWn AXn sXn. Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp.
183. kXyhnizmknItf, \nfpsS apphtcmSv I]nncpXv t]mses \npw
t\mv \n_ambn I]nsncnpp. \n tZmj_m[sb kqnphm
thWvSnbs{X AXv.
184. Fs GXm\pw Znhkfn am{Xw. \nfnemscnepw tcmKnbmhpItbm
bm{XbnemhpItbm sNbvXm ap Znhkfn \nv A{Xbpw Fw (
t\msSptWvSXmWv. ) ( sRcpnsmWvSv am{Xw ) AXnp km[nph ( ]Icw ) Hcp
]mhshp `Ww {]mbivNnambn \tIWvSXmWv. Fm Bscnepw kzbw
k\mbn IqSpX \asNbvXm AXhv KpWIcamIpp. \n Imcyw
{KlnphcmsWn t\m\pjvTnpXmIpp \nv IqSpX Daw.
185. P\v amKZi\ambnsmWvSpw, t\hgn ImpXpw kXyhpw AkXyhpw thXncnp
ImWnpXpamb kphyIvX sXfnhpIfmbnsmWvSpw hnip JpB AhXcnns
amkamIpp dafm. AXp sImWvSv \nfn B B amkn knlnXcmtWm Ah B
amkw {hXa\pjvTntWvSXmWv. Bscnepw tcmKnbmhpItbm, bm{XbnemhpItbm sNbvXm
]Icw A{Xbpw Fw ( t\msSptWvSXmWv. ) \nv Bizmkw hcpm\mWv Amlp
DtinpXv. \nv sRcpw DWvSmm Ah Dtinpn. \n B Fw
]qnbmphm\pw, \nv t\hgn ImWnpXns t]cn Amlphns alXzw
\n {]Ionphm\pw \n \nbphcmbncnphm\pw thWvSnbs{X ( Cs\
I]nnpXv. )
186. \ntmSv Fs Zmkam Fsn tNmZnm Rm ( Ahv Ghpw )
ASpph\mIpp ( Fv ]dbpI. ) {]mXvYnph Fs hnfnv {]mXvYnm Rm
B {]mXvY\bvv Dcw \IpXmWv. AXpsImWvSv Fs Blzm\w Ah
kzoIcnpIbpw, Fn Ah hnizknpIbpw sNs. Ah t\hgn {]m]nphm
thWvSnbmWnXv.
187. t\mns cm{Xnbn \nfpsS `mcyamcpambp kwkKw \nv
A\phZnsncnpp. Ah \nsmcp hkv{XamIpp. \n Ahpw Hcp
hkv{XamIpp. ( `mcymkw \njnambn IcpXnsmWvSv ) \n BXvah\bn
AIsSpIbmbncppshv Amlp Adnncnpp. Fm Amlp \nfpsS
]ivNmm]w kzoIcnpIbpw s]mdppIbpw sNbvXncnpp. AXn\m C\n ta \n
Ahcpambn klhknpIbpw, ( sshhmlnI PohnXn ) Amlp \nv \nivNbnXv
tXSpIbpw sNbvXpsImpI. \n XnpIbpw IpSnpIbpw sNbv XpsImpI; ]pecnbpsS
shfp CgI Idp CgIfn \nv sXfnv ImWpamdmIpXv hsc. Fnv cm{XnbmIpw
hsc \n {hXw ]qambn A\pjvTnpIbpw sNpI. Fm \n ]nIfn
CAvXnIm^v ( `P\w ) Ccnptm Ahcp ( `mcyamcp ) ambn klhkncpXv. Amlphns
AXnhcpIfmIpp Ahsbms. \n Ahsb AXnewLnphm\SpcpXv. P\
tZmj_m[sb kqnphm\mbn Amlp A{]Imcw Ahs ZrjvSm Ahv
hyIvXamnsImSppp.
188. A\ymbambn \n At\ym\yw kzp XncpXv. AdnpsImWvSp Xs, BfpIfpsS
kzpfn \nv hXpw A[mnIambn t\SnsbSpp Xnphm thWvSn \nfXpambn
hn[nImsf kao]npIbpw sNcpXv.
189. ( \_ntb, ) \ntmSh N{eIsfn tNmZnpp. ]dbpI: a\pjycpsS Bhiypw
lv XoXvYmS\n\pw Ime \nWbn\p D]m[nIfmIpp Ah. \n hoSpIfntev
]nhifneqsS sNpXne ]pWyw IpSnsImpXv. {]XypX, tZmj_m[sb
Impkqnh\s{X ]pWyhm. \n hoSpIfn AhbpsS hmXnepIfneqsS
{]thinpI. tamw ssIhcnphm \n Amlpsh kqnpIbpw sNpI.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 17 of 353
190. \ntfmSv bpw sNphcpambn Amlphns amKn \nfpw bpw sNpI.
Fm \n ]cn[nhnv {]hncpXv. ]cn[nhnv {]hnphsc Amlp
CjvSsSpIbn Xs.
191. Ahsc IWvSpapptSv shv \nfhsc sImpIfbpIbpw, Ah \nsf
]pdmntbSv \nv \n Ahsc ]pdmpIbpw sNpI. ( ImcWw, Ah \Sp
) a\w sImetbm \njvTqcamIpp. akvPnZp ldmanSpv shv \n AhtcmSv
bpw sNcpXv; Ah \ntfmSv AhnsS shv bpw sNpXv hsc. C\n Ah \ntfmSv
( AhnsS shv ) bpn Gs]SpIbmsWn Ahsc sImpIfbpI. A{]ImcamWv
kXy\ntj[nIp {]Xn^ew.
192. C\n Ah ( ]ivNm]nv, FXnn \nv ) hncanpIbmsWntem Xobmbpw Gsd
s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamWv Amlp.
193. a\w CmXmhpIbpw, aXw Amlphn\v thWvSnbmhpIbpw sNpXv hsc \nfhtcmSv
bpw \SnsmpI. Fm Ah ( bpn \nv ) hncanpIbmsWn (
Ahcnse ) A{IanIsXncnemsX ]noSv bmsXmcp Ithpw ]mSpX.
194. hnesamkn (se bpn) \v hnesamkn Xs ( XncnSnpI. )
hnes ap Imcy ewLnptmgpw ( As\s ) {]Xn{Inb sNtWvSXmWv.
A{]Imcw \nsXnsc B AXn{Iaw ImWnmepw Ah \nfpsS t\v ImWn
AXn{Ian\v Xpeyambn Ahs t\scbpw AXn{Iaw ImWnpsImpI. \n Amlpsh
kqnpIbpw, Amlp kqvaX ]menphtcmsSmamsWv a\nempIbpw sNpI.
195. Amlphns amKn \n sNehv sNpI. ( ]nippw DZmko\Xbpw aqew )
\nfpsS ssIIsf \n Xs \min XnfbcpXv. \n \Xv {]hnpI.
\a sNphsc Amlp CjvSs]SpI Xs sNpw.
196. \n Amlphn\v thWvSn lpw Dwdxbpw ]qambn \nhlnpI. C\n \nv (
lv \nhlnpXn\v ) XSw krjvSnsm \nv kuIcysSp Hcp
_enarKs ( _enbntWvSXmWv. ) _enarKw FtWvS kvYm\v FpXv hsc
\n Xe apWvU\w sNmhpX. \nfnemscnepw tcmKnbmhpItbm, Xebn h
ieyhpw A\p`hsSpItbm BsWn ( apSn \opXn\v ) {]mbivNnambn t\mtm,
Zm\[tam, _enItam \nhlnm aXnbmIpw. C\n \n
\n`bmhkvYbnemsWntem, Atm Hcm Dwdx \nhlnnv lv hsc kpJsaSpp
]w kuIcysSp Hcp _enarKs ( ln\nSbn _enIgntWvSXmWv. ) C\n
Bsnepw AXv Inm ]w ln\nSbn aqp Znhkhpw, \n ( \mn )
Xncnsnbnv Ggp Znhkhpw tNv BsI ]v Znhkw t\m\pjvTntWvSXmWv.
IpSpw_ktaXw akvPnZp ldman XmaknphmhmIpp Cu hn[n. \n
Amlpsh kqnpIbpw, Amlp ITn\ambn innph\msWv a\nempIbpw
sNpI.
197. lv Imew Adnbs amkfmIpp. B amkfn Bscnepw lv In
{]thinm ]noSv kv{Xo]pcpj kwkKtam Zphrntbm hgtm ln\nSbn
]mSpX. \n GsXmcp k{]hrn sNbvXncpmepw Amlp AXdnbpXmWv. (
ln\p t]mIptm ) \n bm{XbvpthWvS hn`h HcpntmIpI. Fm
bm{Xbvp thWvS hn`hfn Ghpw DaambXv kqvaXbmIpp. _pnimenItf,
\nsfs kqnv PohnpI.
198. ( ln\nSbn ) \nfpsS cnXmhn \np `uXnIm\p{Kl \n tXSpXn
Ipsampan. Ad^mn \nv \n ]pdspIgnm aivAdp ldman\Sppshv
\n Amlphns\ {]Ionphn. Ah \nv hgn ImWn {]Imcw \nfhs\
Hmphn. CXn\p apv \n ]nghcn s]hcmbncpmepw.
199. Fnv BfpI ( km[mcW XoXvYmSI ) FhnsS \nv ]pdsSppthm AhnsS \np
Xs \nfpw ]pdsSpI. \n AmlpthmSv ]m]tamN\w tXSpIbpw sNpI. Amlp
Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
200. As\ \n lv Iw \nhlnp Ignm \nfpsS ]nXmsf \n
{]IonncpXv t]msetbm AXns\m iIvXamb \nebntem Amlpsh \n
{]IonpI. a\pjycn Nne ]dbpw; RfpsS cnXmth, CltemIv Rv \o
( A\p{Klw ) \tIWta Fv. Fm ]ctemIv Acmv Hcp Hmlcnbpw
DWvSmbncnpX.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 18 of 353
201. ap Nne ]dbpw; RfpsS cnXmth, Rv CltemIv \o \Xv XtcWta;
]ctemIpw \o \Xv XtcWta. \cIinbn \nv Rsf ImpcnpIbpw
sNtWta Fv.
202. Ah kmZnXns ^eambn Ahv hensbmcp hnlnXapWvSv. Amlp AXnthKn
IWv t\mph\mIpp.
203. Fs Znhkfn \n Amlpsh kvacnpI. ( Ahbn ) cWvSp Znhkw sImWvSv
aXnbmn Bscnepw [rXnsv t]mcp ]w Ah\v Ipan. ( Hcp Znhkhpw IqSn )
Xmaknp t]mcphpw Ipan. kqvaX ]menphv ( AXmWv Daw ). \n
Amlpsh kqnpIbpw Ahtev \n HcpanpIqsSpsav a\nempIbpw
sNpI.
204. Nne BfpIfpWvSv. sFlnIPohnX Imcyn AhcpsS kwkmcw \n\v IuXpIw
tXmnpw. AhcpsS lrZbipnv Ah Amlpsh kmn \npIbpw sNpw.
hmkvXhn Ah ( kXyns ) ITn\sshcnIfs{X.
205. Ah Xncnpt]mbm `qanbn IpgapWvSmm\pw, hnf \innm\pw,
Pohs\mSpm\pambncnpw {ianpI. \ioIcWw Amlp CjvSsSpX.
206. Amlpsh kqnpI Fv AhtcmSv Bscnepw ]dm Zpc`nam\w Ahsc ]m]n
]nSnv \npp. Ahv \cIw Xs aXn. AXv F{X tamiamb sa!
207. thsd Nne BfpIfpWvSv. Amlphns s]mcpw tXSnsmWvSv kzw PohnXw Xs Ah
hnpp. Amlp Xs ZmkamtcmSv AXy[nIw Zbbph\mIpp.
208. kXyhnizmknItf, \n ]cn]qambn IogvhWn {]thinpI. ]nimNns
ImeSnIsf \n ]npScmXncnpIbpw sNpI. Xobmbpw Ah \nfpsS {]Xy
i{XphmIpp.
209. \nv hyIvXamb sXfnhpI hpInnbXn\p tijhpw \n
hgpXntmIpIbmsWn \n a\nemWw; Amlp {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamsWv.
210. taLtaemn Amlphpw aepIfpw AhcpsSbSpv hcpIbpw, Imcyw
Xocpam\nsSpIbpw sNpXv am{XamtWm Ah ImncnpXv? Fm Imcysfmw
AmlphntemIpp aSsSpXv.
211. C{kmboeytcmSv \o tNmZnv t\mpI; hyIvXamb F{X ZrjvSmamWv \mw Ahv
\InbnpsXv. X\nv Amlphns A\p{Klw hpInnbXn\p tijw hh\pw
AXn\v hn]coXw {]hnpIbmsWn Xobmbpw Amlp ITn\ambn
innph\mIpp.
212. kXy\ntj[nIv sFlnIPohnXw AewIrXambn tXmnbncnpp. kXyhnizmknIsf
Ah ]cnlknpIbpw sNpp. Fm kqvaX ]menhcmbncnpw
Dbnsgpt]ns \mfn Ahscm DXam. Amlp Ah Dtinphv
IWv t\mmsX Xs sImSppXmWv.
213. a\pjy Hscm kapZmbambncpp. A\cw ( Ah `nntm hnizmknIv )
ktmjhm Adnbnphm\pw, ( \ntj[nIv ) XmoXv \Iphm\pambn Amlp
{]hmNIamsc \ntbmKnp. Ah ( P\ ) `nn hnjbn XopI]nphm\mbn
AhcpsS IqsS kXythZhpw Ah AbpsImSpp. Fm thZw \Ish Xs
hyIvXamb sXfnhpI hpInnbXn\p tijw AXn ( thZhnjbn ) `nnnpXv
Ah Xnep amXvkcyw aqeamsX asmpsImWvSpa. Fm GsXmcp kXyn
\nv Ah `nnIpthm B kXyntev Amlp Xs Xm]cy{]Imcw
kXyhnizmknIv hgn ImWnp. Xm Dtinphsc Amlp icnbmb ]mXbntev
\bnpp.
214. A, \nfpsS apv Ignpt]mbh ( hnizmknI ) pWvSmbXp t]mep A\p`h
\npw hsmsX \nv kzKn {]thinm\mIpsav \n
[cnncnbmtWm ? {]bmkfpw ZpcnXfpw Ahsc _m[npIbpWvSmbn. Amlphns
klmbw Ftmgmbncnpw Fv Ahcnse ssZhZqX\pw AtltmsSmw hnizknhcpw
]dpt]mIpamdv Ah hndnsSpIbpw sNbvXp. Fm Amlphns klmbw
ASpp XsbpWvSv.
215. ( \_ntb, ) Ah \ntmSv tNmZnpp; AhscmWv sNehgntWvSsXv. \o ]dbpI:
\n \sXv sNehgnpIbmsWnepw amXm]nXmpw ASp _ppw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 19 of 353
A\mYpw AKXnIpw hgnt]mampw thWvSnbmWXv sNtWvSXv. \sXv
\n sNpIbmsWnepw Xobmbpw Amlp AXdnbph\mIpp.
216. bpw sNm \nnXm \n_ I]\ \Isncnpp. AXmIs \nv
A\njvSIcamIpp. Fm Hcp Imcyw \n shdppIbpw ( bYmXvYn ) AXv
\nv KpWIcambncnpIbpw sNmw. \nsfmcp Imcyw CjvSsSpIbpw (
bYmXvYn ) \nXv tZmjIcambncnpIbpw sNbvsXpw hcmw. Amlp
Adnbpp. \n Adnbpn.
217. hnesamkn bpw sNpXns\n Ah \ntmSv tNmZnpp. ]dbpI: B
amkn bpw sNpXv henb A]cm[w XsbmIpp. Fm Amlphns
amKn \nv ( P\sf ) XSbpXpw, Ah\n AhnizknpXpw, akvPnZp ldman
\np ( P\sf ) XSbpXpw, AXns AhIminIsf AhnsS \nv ]pdmpXpw
Amlphns ASp IqSpX KuchapXmIpp. Ipgw sImetbm KpcpXcamIpp.
Ahv km[npIbmsWn \nfpsS aXn \nv \nsf ]nncnnpXv hsc
Ah \ntfmSv bpw sNbvXpsImWvSncnpw. \nfn \nmscnepw Xs aXn \nv
]namdn kXy\ntj[nbmbnsmWvSv acWsSp ]w, AcmcpsS I
Clnepw ]cnepw \njv^eambnocpXmWv. AhcmIpp \cImhIminI. AhcXn
\nXyhmknIfmbncnpw.
218. hnizknpIbpw, kztZiw shSnbpIbpw, Amlphns amKn PnlmZn Gs]SpIbpw
sNbvXhcmtcm Ah Amlphns ImcpWyw {]XonphcmIpp. Amlp Gsd
s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpas{X.
219. ( \_ntb, ) \ntmSh aZysbpw NqXmsbpw ]n tNmZnpp. ]dbpI: Ah cWvSnepw
KpcpXcamb ]m]apWvSv. P\v Nne {]tbmP\fpapWvSv. Fm Ahbnse ]m]ns
AwiamWv {]tbmP\ns Awitm hepXv. FsmmWh sNehv
sNtWvSsXpw Ah \ntmSv tNmZnpp. \o ]dbpI: ( AXymhiyw Ignv ) anapXv.
As\ Cl]c PohnXsfn \n Nnnphm thWvSn Amlp \nv
sXfnhpI hnhcnpXcpp.
220. A\mYIsfnbpw Ah \ntmSv tNmZnpp. ]dbpI: Ahv \a hcppsXpw
\XmIpp. AhtcmsSmw \n Iqp PohnXw \bnpIbmsWn ( AXn sXn. )
Ah \nfpsS ktlmZcfmWtm ? \miapWvSmphs\bpw \ahcpphs\bpw
Amlp thXncndnbpXmWv. Amlp Dtinncppshn Ah \nv
tiapWvSmpambncpp. Xobmbpw Amlp {]Xm]imenbpw bpIvXnam\pamIpp.
221. _lpssZhhnizmkn\nIsf Ah hnizknpXv hsc \n hnhmlw IgncpXv.
kXyhnizmkn\nbmb Hcp ASnakv{XobmWv _lpssZhhnizmkn\nsbm \Xv. Ah
\nv IuXpIw P\nnmepw icn. _lpssZhhnizmknIv Ah hnizknpXv hsc
\n hnhmlw Ignnv sImSppIbpw sNcpXv. kXyhnizmknbmb Hcp ASnabmWv
_lpssZhhnizmknsbm \Xv. Ah \nv IuXpIw P\nnmepw icn. Aq
\cIntemWv WnpXv. AmlphmIs Ahs lnXa\pkcnv kzKntepw,
]m]tamN\ntepw Wnpp. P\ {inv a\nemphm thWvSn Xs
sXfnhpI Ahv hnhcnpsImSppIbpw sNpp.
222. Bhsn Ah \ntmSv tNmZnpp. ]dbpI; AsXmcp amen\yamIpp. AXn\m
BhLn \n kv{XoIfn \nv AIp \ntWvSXmWv. Ah
ipnbmIpXv hsc Ahsc kao]nphm ]mSn. Fm Ah ipNoIcnp Ignm
Amlp \ntfmSv I]n hn[n \n AhcpsS ASpv sNpsImpI.
Xobmbpw Amlp ]ivNm]nphsc CjvSsSpp. ipNnXzw ]menphscbpw
CjvSsSpp.
223. \nfpsS `mcyam \nfpsS IrjnbnSamIpp. AXn\m \n CNvOnpw hn[w
\nv \nfpsS IrjnbnSn sNmhpXmWv. \nfpsS \abvv thWvSXv \n
apIqn sNbvXp shtWvSXpamWv. \n Amlpsh kqnpIbpw Ah\pambn \n
IWvSpaptWvSXpsWvSv AdnncnpIbpw sNpI. kXyhnizmknIv \o
ktmjhm AdnbnpI.
224. Amlpsh Ahs t]cn \n i]Yw sNbvXp t]mbn F ImcWm \a
sNpXnt\m [w ]menpXnt\m P\nSbn cRvPnpWvSmpXnt\m \n
Hcp XSamn shcpXv. Amlp Fmw tIph\pw Adnbph\pamIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 20 of 353
225. ( t_m[]qamsX ) shdpsX ]dpt]mIp i]YhmpI aqew Amlp \nsf
]nSnIqSpX. ]s, \n a\dnv {]hnXns t]cn Amlp \nsf
]nSnIqSpXmWv. Amlp Gsd s]mdpph\pw kl\ioe\pamIpp.
226. XfpsS `mcyamcpambn ( _sSpIbnsv ) i]Yw sNbvXv AIp \nphv (
Ana Xocpam\n\v ) \mepamkw hsc ImncnmhpXmWv. AXn\nSbn Ah ( i]Yw
hnv ZmXyntev ) aSpIbmsWn Amlp Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpas{X.
227. C\n Ah hnhmltamN\w sNm Xs XosSppIbmsWntem Amlp Fmw
tIpIbpw AdnbpIbpw sNph\mWtm ?
228. hnhmltamN\w sNs kv{XoI XfpsS kzw Imcyn aqp amkapdI ( Ignbpw
hsc ) ImncntWvSXmWv. Ah Amlphnepw AyZn\nepw
hnizknphcmsWn XfpsS K`mibfn Amlp krjvSnnpXns\ Ah
Hfnp shm ]mSpX. AXn\Iw ( {]kvXpX Ah[nIw ) Ahsc XncnsSpm
AhcpsS `mam Ghpw AlXbphcmIpp; Ah ( `mam ) \ne]mSv
\mnom DtinnpsWvSn. kv{XoIv ( `mamtcmSv ) _m[yXI
DXpt]mse Xs \ymb{]Imcw Ahv AhImi IntWvSXpapWvSv. Fm
]pcpjamv Ahscm D]cn Hcp ]ZhnbpWvSv. Amlp {]Xm]imenbpw
bpIvXnam\pamIpp.
229. ( aSnsbSpm A\paXnbp ) hnhmltamN\w cWvSp {]mhiyw am{XamIpp. ]ns
HpIn acymZb\pkcnv IqsS \npItbm, Asn \ \nebn ]ncnbpItbm
BWv thWvSXv. \n Ahv ( `mcyamv ) \InbnpXn \np bmsXmpw
Xncnphmm \nv A\phmZan. Ah Ccphpw Amlphns \nba ]cn[nI
]menp t]mcm Ignbnsv Bi tXmppshnemsX. As\ Ahv ( ZXnamv
) Amlphns \nba ]cn[nI ]menphm Ignbnsv \nv DWvT
tXmpIbmsWn Ah hXpw hnpsImSppsImWvSv kzbw tamN\w t\SpXn Ah
Ccphpw Ipan. Amlphns \nba ]cn[nIfs{X Ah. AXn\m Ahsb \n
ewLncpXv. Amlphns \nba ]cn[nI B ewLnppthm Ah XsbmIpp
A{IanI.
230. C\nbpw ( aqmaXpw ) Ah Ahsf hnhmltamN\w sNpIbmsWn AXn\v tijw
Ahfpambn _sS Ah\v A\phZ\obamhn; Ah asmcp `mhns\
kzoIcnpXv htcpw. Fnv Ah ( ]pXnb `mhv ) Ahsf hnhmltamN\w
sNpIbmsWn ( ]gb ZmXyntev ) Xncnpt]mIpXn Ahcncphpw Ipan;
Amlphns \nba ]cn[nI ]menmsav Ahcncphcpw hnNmcnppsWvSn.
Amlphns \nba ]cn[nIfs{X Ah. a\nemp BfpIv thWvSn Amlp AXv
hnhcnpXcpp.
231. \n kv{XoIsf hnhmltamN\w sNbvXnv AhcpsS Ah[n {]m]nm HpIn
\nfhsc acymZb\pkcnv IqsS \npItbm, Asn acymZb\pkcnv Xs
]ncnbpItbm BWv thWvSXv. t{Zmlnphm thWvSn A\ymbambn \nfhsc ]nSnp
\ncpXv. A{]Imcw hh\pw {]hnp ]w Ah X\nv XsbmWv t{Zmlw
hcpnshpXv. Amlphns sXfnhpIsf \n XamibmnfbcpXv. Amlp
\nv sNbvX A\p{Klw \n HmpI. \nv kmtcm]tZiw \InsmWvSv
Ah\hXcnn thZhpw hnPvRm\hpw HmanpI. Amlpsh \n kqnpI. Amlp
Fm Imcyhpw Adnbph\msWv a\nempIbpw sNpI.
232. \n kv{XoIsf hnhmltamN\w sNbvXnv AhcpsS Ah[n {]m]nm Ah XfpsS
`mamcpambn hnhmln Gs]SpXn\v \n XSapWvSmcpXv;
acymZb\pkcnv Ah At\ym\yw Xr]vXnsnpsWvSn. \nfn \nv Amlphnepw
AyZn\nepw hnizknphp D]tZiamWXv. AXmWv \nv Ghpw
KpWIchpw kwiphpambnpXv. Amlp Adnbpp. \n Adnbpn.
233. amXm XfpsS km\v ]qamb cWvSp sImw apesImSptWvSXmWv. (
IpnbpsS ) apeIpSn ]qamWw Fv Dtinphs{X CXv. Ahv (
apesImSpp amXmv ) acymZb\pkcnv `Whpw hkv{Xhpw \tIWvSXv IpnbpsS
]nXmhns _m[yXbmIpp. Fm Hcmsfbpw AbmfpsS Ignhnep]cn \Im
\n_ncpXv. Hcp amXmhpw Xs IpnbpsS t]cn t{ZmlnsSm CSbmIcpXv. AXp
t]mse Xs kzw IpnbpsS t]cn Hcp ]nXmhnpw t{Zmlw t\cnScpXv. ( ]nXmhns
A`mhn AbmfpsS ) AhIminIpw ( IpnbpsS Imcyn ) AXp t]msebp
_m[yXIfpWvSv. C\n Ah Ccphcpw Xn IqSnbmtemNnv Xr]vXnspsImWvSv ( IpnbpsS
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 21 of 353
) apeIpSn \nm DtinpIbmsWn Ah Ccphpw Ipan; C\n \nfpsS
IpnIv ( amscsmsWvSnepw ) apesImSpnm\mWv \n DtinpsXn
AXnepw \nv Ipan; ( B t]mamv ) \n \tIWvSXv acymZb\pkcnv
sImSpp XopIbmsWn. \n Amlpsh kqnpIbpw, \n
{]hnpsXmw Amlp IWvSdnbppsWvSv a\nempIbpw sNpI.
234. \nfn Bscnepw XfpsS `mcyamsc hntp sImWvSv acWsSpIbmsWn Ah (
`mcyam ) XfpsS Imcyn \mepamkhpw ]p Znhkhpw ImncntWvSXmWv. Fnv
AhcpsS B Ah[nsbnbm XfpsS Imcyneh acymZb\pkcnv {]hnpXn
\nv Ipsampan. \n {]hnpsXmw Amlp kqvaambn AdnbppWvSv.
235. ( CxbpsS Ln ) B kv{XoIfpambp hnhmlmtemN\ \n hywKyambn
kqNnnpItbm, a\n kqnpItbm sNpXn \nv Ipan. Ahsc \n
Hmtpsav Amlphndnbmw. ]s \n AhtcmSv acymZbp h hmpw
]dbpI FmsX clkyambn AhtcmSv bmsXmcp \nivNbhpw sNbvXp t]mIcpXv.
\nba{]Imcap Ah[n ( Cx ) ]qnbmIpXv hsc ( hnhmlapIvXIfpambn )
hnhml_w kvYm]nm \n Xocpam\saSpcpXv. \nfpsS a\pIfnepXv
Amlp AdnbppsWvSv \n a\nempIbpw, Ahs\ \n `bsSpIbpw sNpI.
Amlp Gsd s]mdpph\pw kl\ioe\pamsWpw \n a\nempI.
236. \n `mcyamsc kv]inpItbm, AhcpsS hnhmlaqeyw \nivNbnpItbm sNpXn\p
apmbn \nfhcpambp _w ths]Spnbm ( alvdv \ImXns t]cn )
\nv Ipan. Fm Ahv \n acymZb\pkcnv PohnXhn`hambn Fsnepw
\tIWvSXmWv. Ignhph Xs Ignh\pkcnpw, sRcpaph Xs
kvYnXn\pkcnpw. kZvhrcmb BfpIv CsXmcp _m[yXbs{X.
237. C\n \n Ahsc kv]inpXn\p apv Xs hnhml_w ths]SppIbpw,
AhcpsS hnhmlaqeyw \n \nivNbnv IgnncnpIbpw BsWn \n
\nivNbnXns ]IpXn ( \n \tIWvSXmWv. ) Ah ( `mcyam ) hnphogvN
sNppshnemsX. Asn hnhmlcm ssIhiw shncnph ( `mhv ) (
alv ]qambn \InsmWvSv ) hnphogvN sNppshnemsX. Fm (
`mamtc, ) \n hnphogvN sNpXmWv [\njvTbvv IqSpX tbmPnXv.
\n At\ym\yw HuZmcyw ImWnm adcpXv. Xobmbpw \n
{]hnpsXmw Amlp IWvSdnbph\mIpp.
238. {]mXvY\I ( AYhm \akvImc ) \n kqvaXtbmsS \nhlnp t]mtcWvSXmWv.
{]tXyInpw DIrjvSamb \akvImcw. Amlphns apn `b`IvXntbmSp IqSn
\npsImWvSmIWw \n {]mXvYnpXv.
239. \n ( i{Xphns B{IaWw ) `bsSpIbmsWn Im\Sbmtbm hml\fnemtbm (
\nv \akvIcnmw.) Fm \n kpcnXmhkvYbnembm \nv
AdnhnmXncpXv Amlp ]TnnpX {]Imcw \n Ahs\ kvacntWvSXmWv.
240. \nfn \nv `mcyamsc hntp sImWvSv acWsSph XfpsS `mcyamv Hcp
sImtv ( hon \nv ) ]pdmmsX PohnXhn`hw \Im hkznv
sNtWvSXmWv. Fm Ah ( kzbw ) ]pdv t]mIp ]w XfpsS kzw
Imcyn acymZb\pkcnv Ah {]hnpXn \nv Ipan. Amlp
{]Xm]hm\pw kqvaPvRm\aph\pamIpp.
241. hnhmltamNnXcmb kv{XoIv \ymb{]Imcw Fsnepw PohnXhn`hambn
\tIWvSXmWv. `b`IvXnbphv AsXmcp _m[yXbs{X.
242. \n {KlntWvSXn\p thWvSn A{]Imcw Amlp Ahs sXfnhpI hnhcnpXcpp.
243. BbncWn\v BfpIfpWvSmbnpw acW`bw sImWvSv kzw hoSv hnv Cdntmb Hcp
P\Xsbn \o Adnnt? Atm Amlp AhtcmSv ]dp: \n acnp sImpI.
]noSv Amlp Ahv Poh \In. Xobmbpw Amlp a\pjytcmSv HuZmcyw
ImWnph\mIpp. ]s a\pjycn A[nIt]cpw \nImWnpn.
244. Amlphns amKn \n bpw sNpI. Amlp ( Fmw ) tIph\pw
Adnbph\pamsWv a\nempIbpw sNpI.
245. Amlphn\v Daamb ISw \Iphm\mcpWvSv? Fn Amlp AXhv At\Iw
CcnIfmbn hnnv sImSppXmWv. ( [\w ) ]nSnp shpXpw hnpsImSppXpw
AmlphmIpp. Ahtev XsbmIpp \n aSsSpXpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 22 of 353
246. aqkmbpsS tijw DWvSmbncp Nne C{kmboeo {]apJ XfpsS {]hmNIt\mSv,
Rsmcp cmPmhns\ \ntbmKnv Xcq. ( Atlns t\XrXzn ) R
Amlphns amKn bpw sNbvXpsImmw Fv ]d k`w \o Adnnt?
Atlw ( {]hmNI ) tNmZnp: \nv bpnv I]\ Innbm \n bpw
sNmXncptptam ? Ah ]dp: RfpsS XmakkvYefn \npw
kXnInSbn \npw R ]pdw Xs kvYnXnv Rss\ Amlphns
amKn bpw sNmXncnm Ignbpw ? Fm Ahv bpn\v I]\
\IstmgmIs A]w t]scmgnv ( Fmhcpw ) ]namdpIbmWpWvSmbXv. Amlp
A{IaImcnIsfn ( \hw ) Adnbph\mIpp.
247. AhtcmSv AhcpsS {]hmNI ]dp: Amlp \nv XzmeqXns\ cmPmhmbn \ntbmKnp
Xncnpp. Ah ]dp: Abmss\ RfpsS cmPmhmIm ]pw?
cmPm[nImcn\v Abmsfm IqSpX AlXbpXv RmWtm. Abm
kmnI karn e`n Bfpatm. Atlw ( {]hmNI ) ]dp: Amlp Atls
\nsfm DIrjvS\mbn sXcsSpncnpp. IqSpX hn]peamb PvRm\hpw icoc
iIvXnbpw \IpIbpw sNbvXncnpp. Amlp Ahs hIbmbp B[n]Xyw Ah
Dtinphv sImSppp. Amlp hn]peamb Ignhph\pw Fmw
Adnbph\pamIpp.
248. AhtcmSv AhcpsS {]hmNI ]dp: XzmeqXns cmPm[nImcn\p sXfnhv B s]n
\nfpsS ASpv hspI FXmWv. AXn \nfpsS cnXmhn \np
a\ximnbpw aqkmbpsSbpw lmdqsbpw IpSpw_ hntpt]mb AhinjvSfpapWvSv.
aepI AXv hlnv sImWvSphcpXmWv. \n hnizmknIfmsWn \nwibw
\nXn almb ZrjvSmapWvSv.
249. As\ ssk\yhpambn ]pdstm XzmeqXv ]dp: Amlp Hcp \Zn aptJ\ \nsf
]conpXmWv. Atm B AXn \nv IpSnpthm Ah Fs Iqn s]h\.
BcXp cpNnv t\mmXncppthm Ah Fs Iqn s]h\mIpp. Fm Xs
ssIsImWvSv Hcn am{Xw tImcnbh CXn \nv HgnhmWv. Ahcn \nv Npcpw
t]scmgnsI AXn \nv IpSnp. As\ Atlhpw IqsSbp hnizmknIfpw B \Zn
ISp Igntm Ah ]dp: PmeqXn ( tKmenbv ) s\bpw Ahs ssk\ysfbpw
t\cnSm am{Xap Ignhv Cv \apn. X Amlphpambn IWvSpaptWvShcmWv F
hnNmcaph ]dp: F{Xsb{X sNdnb kwLfmWv Amlphns A\paXntbmsS
henb kwLsf Iogvs]SpnbnpXv! Amlp anphcpsS IqsSbmIpp.
250. As\ Ah PmeqXn\pw ssk\ypsaXnsc t]mcn\ndnbtm Ah {]mXvYnp:
RfpsS \mYm! RfpsS ta \o a sNmcnpXcnIbpw RfpsS ]mZsf \o
Ddnp \npIbpw, kXy\ntj[nIfmb P\sXncn Rsf \o klmbnpIbpw
sNtWta.
251. As\ Amlphns A\paXn {]Imcw Ahsc ( i{Xpsf ) Ah ]cmPbsSpn.
ZmhqZv PmeqXns\ sImesSpn. Atln\v Amlp B[n]Xyhpw PvRm\hpw
\IpIbpw, Xm Dtinp ]eXpw ]TnnpIbpw sNbvXp. a\pjycn Nnesc ap Nne
aptJ\ Amlp XSppnmbncppshn `qtemIw IpgnemIpambncpp. ]s
Amlp temItcmSv hfsc DZmc\s{X.
252. Amlphns ZrjvSmfmIpp Ahsbms. kXy{]Imcw \n\v \mw Ah HmXntI]nv
Xcpp. Xobmbpw \o ( \psS ZuXyhpambn ) \ntbmKnshcn HcmfmIpp.
253. B ZqXamcn Nnev \mw ap Nnescm t{ijvTX \Inbncnpp. Amlp ( t\cn
) kwkmcnnph AhcnepWvSv. Ahcn Nnesc Ah ]e ]ZhnIfntev
DbnbnpapWvSv. abans aI Cukmbvv \mw hyIvXamb ZrjvSm \IpIbpw,
]cnipmXvamhv aptJ\ Atln\v \mw ]n_ew \IpIbpw sNbvXnpWvSv. Amlp
Dtinncppshn AhcpsS ( ZqXamcpsS ) ]nKmanI hyIvXamb sXfnhv
hpInnbXn\p tijhpw ( At\ym\yw ) t]mcSnpambncpn. Fm Ah `nnp.
As\ Ahcn hnizknhcpw \ntj[nhcpapWvSmbn. Amlp Dtinncppshn
Ah t]mcSnpambncpn. ]s Amlp Xm DtinpXv sNpp.
254. kXyhnizmknItf, {Ibhn{Ibtam kvt\l_tam ip]mitbm \Sm Hcp Znhkw
hspXn\p apmbn, \nv \mw \InbnpXn \nv \n sNehgnphn.
kXy\ntj[nI XsbmIpp A{IanI.
255. Amlp Ah\msX ssZhan. Fspw Pohnncnph. Fmw \nb{nph.
abtam Ddtam Ahs\ _m[npIbn. AhsXmWv BImi`qanIfnepsXmw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 23 of 353
Ahs A\phmZ{]ImcamsX AhsbSp ip]mi \Sm\mcpWvSv ? AhcpsS
apnepXpw Ahv ]nnepXpw Ah Adnbpp. Ahs Adnhn \nv Ah
CNvOnpXmsX ( asmpw ) Ahv kqvaambn Adnbm Ignbn. Ahs
A[nImc]oTw BImi`qanIsf apgph DsImpXmIpp. AhbpsS kwcWw Ahv
Hpw `mcapX. Ah DX\pw alm\pas{X.
256. aXns Imcyn _e{]tbmKta C. kamKw ZpamKn \nv hyIvXambn
thXncnv Ignncnpp. BIbm GsXmcm ZpaqnIsf AhnizknpIbpw
Amlphn hnizknpIbpw sNppthm Ah ]nSnnpXv _eap Hcp
IbdnemIpp. AXv s]mn t]mIpItb C. Amlp ( Fmw ) tIph\pw
Adnbph\pamIpp.
257. hnizknhcpsS cm[nImcnbmIpp Amlp. Ah Ahsc CcppIfn \nv
shfnntev sImWvSp hcpp. Fm kXy\ntj[nIfpsS cm[nImcnI
ZpaqnIfmIpp. shfnn \nv CcppIfntemWv B ZpaqnI Ahsc
\bnpXv. Ahcs{X \cImhIminI. AhcXn \nXyhmknIfmIpp.
258. C{_mloant\mSv Atlns \mYs Imcyn Xnhs\n \obdnnt ? Amlp
Ahv B[n]Xyw \InbXn\memWv ( Ah\Xn\v apXnXv. ) Fs \mY PohnnpIbpw
acnnpIbpw sNph\mIpp Fv C{_mlow ]dtm Rm\pw PohnnpIbpw
acnnpIbpw sNpphtm FmWh ]dXv. C{_mlow ]dp: Fm Amlp
kqcys\ Ingp \nv sImWvSp hcpp. \obXns\ ]Snmdv \nv sImWvSp hcnI. Atm
B kXy\ntj[nv Dcw apntmbn. A{IanIfmb P\Xsb Amlp
t\hgnbnempIbn.
259. AsnenXm, asmcmfpsS DZmlcWw. taqcItfmsS hoWSnv InSpIbmbncp Hcp
]WneqsS Atlw kcnpIbmbncpp. ( Atm ) Atlw ]dp:
\nPohambntmbXn\p tijw CXns\ Fs\bmbncnpw Amlp PohnnpXv. XpSv
Amlp Atls \qdp hjw \nPohmhkvYbnempIbpw ]noSv Atls
Dbnsgpt]npIbpw sNbvXp. A\cw Amlp tNmZnp: \o F{XImew (
\nPohmhkvYbn ) IgnpIqn? Hcp Znhktam, Hcp Znhkns A]`mKtam ( BWv
Rm IgnpIqnbXv ); Atlw adp]Sn ]dp. A, \o \qdp hjw IgnpIqnbncnpp.
\ns Blmc]m\ob t\mq Ahbvv amw hnn. \ns IgpXbpsS t\v t\mq.
( AsXs\bpsWvSv ). \ns a\pjysmcp ZrjvSmamphm thWvSnbmIpp \manXv
sNbvXXv. B FpI \mw Fs\ IqnbnWpIbpw Fnhsb amwkn
s]mXnbpIbpw sNpp shpw \o t\mpI Fv Ah ( Amlp ) ]dp. As\
Atln\v ( Imcyw ) hyIvXambtm Atlw ]dp: Xobmbpw Amlp
FmImcypw Ignhph\mWv Fv Rm a\nempp.
260. Fs \mYm! acWshsc \o Fs\ Pohnnpp shv F\nv \o ImWnpXtcWta
Fv C{_mlow ]d k`hpw ( {itbamIpp. ) Amlp tNmZnp: \o hnizknnnt?
C{_mlow ]dp: AsX. ]s, Fs a\n\v kam[m\w e`nm thWvSnbmIpp .
Amlp ]dp: Fm \o \mep ]nIsf ]nSnpIbpw Ahsb \nntev
ASpnpIbpw ( Ahsb IjvWnnv ) AhbpsS Hmtcm Awiw Hmtcm aebnepw shpIbpw
sNpI. Fnhsb \o hnfnpI. Ah \ns ASp HmSnhcpXmWv. Amlp
{]Xm]hm\pw bpIvXnam\pamWv Fv \o a\nempIbpw sNpI.
261. Amlphns amKn XfpsS [\w sNehgnphsc D]anmhpXv Hcp
[m\yaWntbmSmIpp. AXv Ggv IXncpI D]mZnnp. Hmtcm IXncnepw \qdv [m\yaWnbpw.
Amlp Xm Dtinphv Ccnbmbn \Ipp. Amlp hn]peamb
IgnhpIfph\pw ( Fmw ) Adnbph\pamWv.
262. Amlphns amKn XfpsS [\w sNehgnpIbpw FnXns\ XpSv, sNehv
sNbvXXv FSpp]dbpItbm ieysSppItbm sNmXncnpIbpw sNph Btcm
Ahv XfpsS cnXmhn Ah Alnp {]Xn^eapWvSmbncnpw. Ahv
bmsXmpw `bstSWvSXn. Ah ZpxJntWvSn hcnIbpan.
263. sImSpXns\pSv a\xtiw hcpp Zm\[sm DaambnpXv \
hmpw hnphogvNbpamIpp. Amlp ]cm{ibw Bhiyanmh\pw kl\ioe\pamIpp.
264. kXyhnizmknItf, ( sImSpXv ) FSpp]dv sImWvSpw, ieyapWvSmnsmWvSpw
\n \nfpsS Zm\[sf \njv^eamnfbcpXv. Amlphnepw ]ctemInepw
hnizmkanmsX, P\sf ImWnphm thWvSn [\w sNehv sNphs\tmse
\nfmIcpXv. Ahs\ D]anmhpXv apIfn A]w av am{Xap an\pkap Hcp
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 24 of 353
]mdtbmSmIpp. B ]md ta Hcp I\ ag ]Xnp. B ag AXns\ Hcp sammdbmn
amnfp. Ah Azm\nXns bmsXmcp ^ehpw IckvYamm Ahv Ignbn.
Amlp kXy\ntj[nIfmb P\Xsb t\hgnbnempIbn.
265. Amlphns {]oXn tXSnsmWvSpw, XfpsS a\pIfn ( kXyhnizmkw ) Ddnp
sImWvSpw [\w sNehgnphsc D]anmhpXv Hcp Db kvYev kvYnXn sNp
tXmtmSmIpp. AXnsmcp I\ ag e`ntm AXv cWvSncn ImbvI\nI \In.
C\n AXnv I\ agsbmpw Innbn, Hcp Nmd agtb e`npq Fn AXpw
aXnbmIpXmWv. Amlp \n {]hnpsXmw IWvSdnbph\mIpp.
266. \nfn Hcmv Cu\Ifpw apncn hnIfpap Hcp tXmapsWvSv IcpXpI.
AhbpsS Xmgv`mKpIqSn AcphnI HgpInsmWvSncnpp. FmXcw ImbvI\nIfpw
AbmXnepWvSv. AbmmIs hmIyw _m[nncnpIbmWv. Abmv Zp_ecmb
Ipsd km\fpWvSv. AtmgXm XotbmSp IqSnb Hcp Npgenmv AXnp _m[nv AXv
Icnp t]mIpp. Ccw Hcp kvYnXnbnemIm \nfmscnepw B{Klnptam ? \n
NnnpXn\p thWvSn C{]Imcw Amlp sXfnhpI hnhcnpXcpp.
267. kXyhnizmknItf, \n kmZnpWvSmnb \ hkvXpfn \npw, `qanbn \nv
\nv \mw D]mZnnv XXn \npw \n sNehgnphn. ISpsImWvSmsX
\n kzoIcnm tamiamb km[\ ( Zm\[fn ) sNehgnphm\mbn IcpXn
shcpXv. Amlp BcpsSbpw B{ibanmh\pw kvXpXyl\pamsWv \n Adnp
sImpI.
268. ]nimNv Zmcn{Zysn \nsf t]SnsSppIbpw, \oNhrnIv \nsf
t{]cnnpIbpw sNpp. AmlphmIs Ahs ] \np ampw A\p{Klhpw
\nv hmKvZm\w sNpp. Amlp hn]peamb IgnhpIfph\pw ( Fmw )
Adnbph\pamIpp.
269. Xm Dtinphv Amlp ( bYmXvY ) PvRm\w \Ipp. GsXmcphv (bYmXvY)
PvRm\w \IsSppthm Ahv ( AXp hgn ) AXy[nIamb t\amWv \IsSpXv.
Fm _pnimenI am{Xta {inv a\nempIbpq.
270. \nsfsmv sNehgnmepw GsXmv t\ t\mepw Xobmbpw Amlp
AXdnbpXmWv. A{IaImcnI klmbnIfmbn Bcpw Xs DWvSmbncnpX.
271. \n Zm\[ ]ckyambn sNppshn AXv \Xp Xs. Fm \nfXv
clkyampIbpw Zcn{Zv sImSppIbpamsWn AXmWv \nv IqSpX Daw.
\nfpsS ]e XnaIsfbpw AXv ambvpIfbpIbpw sNpw. Amlp \n {]hnp
Imcy kqvaambn Adnbph\mIpp.
272. Ahsc t\hgnbnemm \o _m[ykvY\. Fm Amlp Ah Dtinphsc
t\hgnbnempp. \Xmb Fsnepw \n sNehgnpIbmsWn AXv \nfpsS
\abvv thWvSn XsbmWv. Amlphns {]oXn tXSnsmWvSv am{XamWv \n
sNehgntWvSXv. \sXv \n sNehgnmepw AXnp {]Xn^ew \nv
]qambn \IsSpXmWv. \ntfmSv Hpw A\oXn ImWnsSpIbn.
273. `qanbn kcnv D]Poh\w tXSm kuIcysSm hn[w Amlphns amKn
hym]rXcmbnp Zcn{Zamv thWvSn ( \n sNehv sNpI. ) ( Ahscn )
Adnhnmh ( AhcpsS ) am\yX IWvSv Ah [\nIcmsWv [cntpw. Fm
AhcpsS eWw sImWvSv \n\hsc Xncndnbmw. Ah P\tfmSv tNmZnv
hnjannpIbn. \Xmb Fsmv \n sNehgnpIbmsWnepw Amlp AXv \Xv
t]mse Adnbph\mWv.
274. cm{Xnbpw ]Iepw clkyambpw ]ckyambpw XfpsS kzp sNehgnp
sImWvSncnphv AhcpsS cnXmhn Ah Alnp
{]Xn^eapWvSmbncnpXmWv. Ah bmsXmpw `bstSWvSXn. Ah ZpxJntWvSn
hcnIbpan.
275. ]eni Xnph ]nimNv _m[ \nanw adnphogph FgptpXv
t]msebmsX FgptpIbn. IhShpw ]eni t]msesbmWv Fv Ah
]dXns ^eas{X AXv. Fm IhSw Amlp A\phZnpIbpw ]eni
\njnampIbpamWv sNbvXnpXv. AXn\m Amlphns D]tZiw hpInnbnv (
AX\pkcnv ) hh\pw ( ]enibn \nv ) hncanm Ah apv hmnbXv AhpXv
Xs. Ahs Imcyw Amlphns Xocpam\nv hnt[bambncnpIbpw sNpw. C\n
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 25 of 353
Bscnepw ( ]enibnS]mSpIfntev Xs ) aSpIbmsWn Ahcs{X \cImhIminI.
AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw.
276. Amlp ]enisb bnnpIbpw Zm\[sf t]mjnnpIbpw sNpw. bmsXmcp
\nsI Zphrs\bpw Amlp CjvSsSpX.
277. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw, \akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw,
kImv sImSppIbpw sNphv AhcpsS cnXmhn Ah Alnp
{]Xn^eapWvSmbncnpXmWv. Ahv bmsXmpw `bstSWvSXn. Ah ZpxJntWvSn
hcnIbpan.
278. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh kqnpIbpw, ]enihIbn _mn Inm\pXv
hnpIfbpIbpw sNtWvSXmWv. \n ( bYmXvY ) hnizmknIfmsWn.
279. \n As\ sNpnsn Amlphnsbpw dkqensbpw ]p \nv (
\nsXncnep ) kac {]Jym]\sn AdnpsImpI. \n ]ivNm]np
aSpIbmsWn \nfpsS aqe[\w \np Xs InpXmWv. \n A{Iaw
sNcpXv. \n A{IansSpIbpw AcpXv.
280. C\n ( ISw hmnbhcn ) h sRcpmc\pw DWvSmbncpm ( Ahv )
BizmkapWvSmIpXv hsc CSsImSptWvSXmWv. Fm \n Zm\ambn ( hnp )
sImSppXmWv \nv IqSpX Daw; \n AdnhphcmsWn.
281. \n Amlphntev aSsSp Hcp Znhks kqnpsImpI. Fnv
Hmtcmcppw Ahch {]hnXns ^ew ]qambn \IsSpXmWv. AhtcmSv (
Hpw ) A\oXn ImWnsSpIbn.
282. kXyhnizmknItf, Hcp \nivNnX Ah[nshp sImWvSv \n At\ym\yw h ISanS]mSpw
\Snbm \n AXv FgpXn shtWvSXmWv. Hcp FgppImc \nnSbn
\oXntbmsS AXv tcJsSps. Hcp FgppImc\pw Amlp Ahv ]TnnpsImSp
{]Imcw FgpXm hnkXncpXv. Ah\Xv FgpXpIbpw, IS_m[yXbph ( FgptXWvS
hmNIw ) ]dpsImSppIbpw sNs. Xs cnXmhmb Amlpsh Ah
kqnpIbpw ( _m[yXbn ) Ah bmsXmpw Ipdhv hcpmXncnpIbpw
sNtWvSXmWv. C\n IS_m[yXbp B hnthIanmht\m, Imcytijnbnmht\m, (
hmNIw ) ]dpsImSpm Ignhnmht\m BsWn AbmfpsS cm[nImcn
Abmp thWvSn \oXn]qw ( hmNIw ) ]dp sImSptWvSXmWv. \nfn s]
cWvSp]pcpjamsc \n kmn \npIbpw sNpI. C\n Ccphcpw
]pcpjamcmbnsn \n CjvSs]Sp kmnIfn \nv Hcp ]pcpj\pw cWvSv
kv{XoIfpw Bbmepw aXn. Ahcn Hcphv sXv ]nbm ah Ahsf Hmannm
thWvSn. ( sXfnhv \Im ) hnfnsm kmnI hnkXncpXv. CS]mSv
sNdpXmbmepw hepXmbmepw AXns Ah[n ImWnv AXv tcJsSpn shm \n
aSncpXv. AXmWv Amlphn Ghpw \oXn]qIambXpw, kmyn\v IqSpX _ew
\IpXpw, \nv kwibw P\nmXncnm IqSpX A\ptbmPyambnpXpw.
Fm \n At\ym\yw sdmambn \SnsmWvSncnp IhS CS]mSpI CXn
\nsmgnhmIpp. AsXgpXn shmXncnpXn \nv Ipan. Fm \n
{Ibhn{Ibw sNptm kmn \ntWvSXmWv. Hcp FgppImct\m kmntbm
t{ZmlnsSm ]mSn. \nfs\ sNpIbmsWn AXv \nfpsS [nmcamIpp.
\n Amlpsh kqnpI. Amlp \nv ]Tnnp XcnIbmIpp. Amlp GXv
Imcysnbpw Adnhph\mIpp.
283. C\n \n bm{XbnemhpIbpw Hcp FgppImcs\ InmXncnpIbpamsWn ]Wb
hkvXp ssIhiw sImSpm aXn. C\n \nfnsemcm asmcmsf ( hXpw )
hnizknt]nm B hnizmkansh Xs hnizkvXX \ndthpIbpw, Xs
cnXmhns\ kqnpIbpw sNs. \n kmyw adp shcpXv. BcXv adp
shppthm Ahs a\v ]m]]neamIpp. Amlp \n sNpsXmw
Adnbph\mIpp.
284. BImi`qanIfnepsXmw AmlphnsXmIpp. \nfpsS a\pIfnepXv \n
shfnsSpnbmepw adp shmepw Amlp AXns t]cn \ntfmSv IWv tNmZnpI
Xs sNpw. Fnh Dtinphv Ah s]mdppsImSppIbpw Ah
Dtinphsc Ah innpIbpw sNpw. Amlp GXv Imcyn\pw
Ignhph\mIpp.
285. Xs cnXmhn \nv X\nv AhXcnnsXn dkq hnizknncnpp. ( AXns\
XpSv ) kXyhnizmknIfpw. Ahscmw Amlphnepw, Ahs aepIfnepw Ahs
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 26 of 353
thZ{Kfnepw, Ahs ZqXamcnepw hnizknncnpp. Ahs ZqXamcn
BpanSbn Hcp hnthN\hpw R I]npn. ( FXmWv AhcpsS \ne]mSv. )
Ah ]dbpIbpw sNbvXp: RfnXm tIpIbpw A\pkcnpIbpw sNbvXncnpp.
RfpsS \mYm! RtfmSv s]mdptWta. \nntemIpp ( RfpsS ) aSw.
286. Amlp HcmtfmSpw AbmfpsS Ignhn s]XmsX sNm \n_npIbn.
Hmtcmcp {]hnXns k^ew AhchpXs. Hmtcmcp {]hnXns
Zpjv^ehpw AhchcpsS ta Xs. RfpsS \mYm, R adpt]mIpItbm, Rv
sXp]pItbm sNbvXpshn Rsf \o inncptX. RfpsS \mYm, RfpsS
apKmanIfpsS ta \o NpanbXp t]mep `mcw RfpsS ta \o NpacptX.
RfpsS \mYm, Rv IgnhnmXv Rsf \o hlnncptX. Rv \o
amp\IpIbpw RtfmSv s]mdppIbpw, IcpW ImWnpIbpw sNtWta. \obmWv
RfpsS cm[nImcn. AXpsImWvSv kXy\ntj[nIfmb P\XbvsXncmbn \o Rsf
klmbntWta.

3. Alu Imran
1. Aen^v emw aow.
2. Amlp Ah\msX Hcp ssZhhpan. Fspw Pohnncnph. Fmw
\nb{nph.
3. Ah Cu thZ{Ks ap thZsf icnshpXmbnsmWvSv kXyhpambn \n\v
AhXcnnp Xncnpp. Ah Xudmpw CPoepw AhXcnnp.
4. CXn\p apv; a\pjyv amKZi\n\mbnv kXymkXyhnthN\n\p {]amWhpw
Ah AhXcnnncnpp. Xobmbpw Amlphns ZrjvSm \ntj[nhcmtcm
Ahv ITn\amb inbmWpXv. Amlp {]Xm]nbpw inm\S]Sn
kzoIcnph\pamIpp.
5. `qanbntem BImitm D bmsXmcp Imcyhpw Amlphnv AhyIvXambntmIpIbn;
Xo.
6. K`mibfn Xm Dtinp hn[n \nsf cq]sSppXv Ah\s{X.
Ah\msX Hcp ssZhhpan. Ah {]Xm]nbpw bpIvXnam\pas{X.
7. ( \_ntb, ) \n\v thZ{Kw AhXcnnp XncnpXv Ah\s{X. AXn kphyIvXhpw
JWvUnXhpamb hN\fpWvSv. Ahbs{X thZ{Kns auenI`mKw. Bibn
kmZriyap Nne hN\fpapWvSv. Fm a\pIfn h{IXbph IpgapWvSmm
DtinpsImWvSpw, ZphymJym\w \Sm B{Klnp sImWvSpw Bibn kmZriyap
hN\sf ]npScpp. AXns kmm hymJym\w Amlphn\v am{Xta AdnbpIbpq.
Adnhn ASnbpdhmcmIs, Ah ]dbpw: RfXn hnizknncnpp. Fmw RfpsS
cnXmhn \npXmIpp. _pnimenI am{Xta BtemNnv a\nempIbpq.
8. Ah {]mXvYnpw: ) RfpsS \mYm, Rsf \o kamKnemnbXn\p tijw
RfpsS a\pIsf \o sXncptX. \ns ASp \np ImcpWyw Rv \o
{]Zm\w sNtWta. Xobmbpw \o AXy[nIw HuZmcyhm\mIpp
9. RfpsS \mYm, Xobmbpw \o P\sfsbmw Hcp Znhkw HcpanpIqpXmIpp.
AXn bmsXmcp kwibhpan. Xobmbpw Amlp hmKvZm\w ewLnpX.
10. kXy\ntj[w ssIsmWvShv AhcpsS kzptfm km\tfm Amlphn
bmsXmcp {]tbmP\hpw sNpIbn; Xo. AhcmIpp \cInse C\ambnocph.
11. ^nHus BmcpsSbpw AhcpsS apKmanIfpsSbpw AhkvY t]mses.
Ahscms \psS ZrjvSmsf Xnfp. Atm AhcpsS ]m] ImcWambn
Amlp Ahsc ]nSnIqSn. Amlp ITn\ambn innph\mIpp.
12. ( \_ntb, ) \o kXy\ntj[nItfmSv ]dbpI: \n IogSsSpXpw \cIntev
IqtmsS \bnsSpXpamWv. AsX{X Nobmb hn{iakvYew!
13. ( _Zvdn ) Gpapnb B cWvSv hn`mKfn Xobmbpw \nsmcp ZrjvSmapWvSv. Hcp
hn`mKw Amlphns amKn bpw sNpp. adphn`mKamIs kXy\ntj[nIfpw. (
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 27 of 353
AhnizmknIv ) XfpsS ZrjvSnbn Ah ( hnizmknI ) XfpsS CcnbpsWvSmWv
tXmnbncpXv. Amlp Xm Dtinphv Xs klmbw sImWvSv ]n_ew
\Ipp. Xobmbpw Iphv AXn Hcp KpW]mTapWvSv.
14. `mcyam, ]p{Xam, Iqmcambnqnb kzWw, shn, tacw IpXncI, \mImen
hK, IrjnbnSw Fns\ CjvSs] hkvXptfmSp t{]aw a\pjyv
Aemcambn tXmnsncnpp. AsXms CltemIPohnXnse hn`hfmIpp.
Amlphns ASpemIpp ( a\pjyv ) sNptNcm\p Da ktXw.
15. ( \_ntb, ) ]dbpI: AXns\m ( B CltemI kpJsfm ) \nv
KpWIcambnpXv Rm ]dpXcstbm? kqvaX ]menhv XfpsS cnXmhns
ASp Xmgv`mKp IqSn AcphnI HgpInsmWvSncnp kzKtmpIfpWvSv. Ah
AhnsS \nXyhmknIfmbncnpw. ]cnipcmb CWIfpw ( AhpWvSmbncnpw. ) IqSmsX
Amlphns {]oXnbpw. Amlp Xs ZmkamcpsS Imcy IWvSdnbph\mIpp.
16. RfpsS \mYm, RfnXm hnizknncnpp. AXn\m RfpsS ]m]
s]mdppXcnIbpw, \cI inbn \nv Rsf cnpIbpw sNtWta Fv
{]mXvYnphcpw,
17. a ssIsmphcpw, kXyw ]menphcpw, `IvXnbphcpw sNehgnphcpw,
cm{XnbpsS Aybmafn ]m]tamN\w tXSphcpamIpp Ah ( Amlphns
Zmkam. )
18. Xm\msX Hcp ssZhhpansXn\v Amlp kmyw hlnncnpp. aepIfpw
Adnhphcpw ( AXnv kmnIfmIpp. ) Ah \oXn \nhlnph\s{X. Ah\msX
ssZhan. {]Xm]nbpw bpIvXnam\pas{X Ah.
19. Xobmbpw Amlphn aXw Fm CkvemamIpp. thZ{Kw \Ish Xv
( aX]camb ) Adnhv hpInnb tijw XsbmWv `nnXv. Ah Xnep
InamXvkcyw \nanas{X AXv. hhcpw Amlphns sXfnhpI \ntj[nppshn
Amlp AXnthKw IWv tNmZnph\mIpp.
20. C\n Ah \ntmSv XnpIbmsWn \o ]dtpI: Rm Fss ]qambn
Amlphnv Iogvs]Spnbncnpp. Fs ]n ]nbhcpw ( As\ Xs ) . thZ{Kw
\IshtcmSpw AcPvRm\anmhtcmSpw ( _lpssZhmcm[Icmb Ad_nItfmSv ) \o
tNmZnpI: \n ( Amlphnv ) Iogvs]pthm? As\ Ah Iogvs]p Ignm
Ah t\hgnbnembngnp. Ah ]nncnp Ifmtem Ahv ( Znhy ktiw )
FntWvS _m[yX am{Xta \n\pq. Amlp ( Xs ) ZmkamcpsS Imcy
IWvSdnbph\mIpp.
21. Amlphns sXfnhpI \ntj[nv XpIbpw, Hcp \ymbhpanmsX {]hmNIamsc
sImesSppIbpw, \oXn ]menm I]np BfpIsf sImesSppIbpw
sNphcmtcm Ahv thZ\tbdnb insbn \o ktmjhm AdnbnpI.
22. XfpsS {]h\ Clnepw ]cnepw \njv^eambntmb hn`mKas{X Ah.
Ahv klmbnIfmbn Bcpw DWvSmbncnpIbn.
23. thZ{Kn \npw Hcp ]v \Is Hcp hn`mKsn \o Adnnt? AhnSbn
XopI]nphm\mbn Amlphns {Kntev Ah hnfnsSpp. FnXm
Ahcn Hcp In AhKWnp sImWvSv ]nncnp Ifbpp.
24. Fs GXm\pw Znhkw am{Xta Xsf \cImKv\n kv]inpIbpq Fv Ah ]dv
sImWvSncnp ImcWmemWv Ahcs\bmbXv. Ah sInapWvSmnbncp
hmZ AhcpsS aXImcyn Ahsc hnXcmnfp.
25. Fm bmsXmcp kwibn\pw CSbnm Hcp Znhkn\mbn \mahsc HcpanpIqnbm
( AhcpsS kvYnXn ) Fs\bmbncnpw? Av Hmtcm hyIvXnpw Xm kmZnXns ^ew
]qambn sImSpsSpXmWv. Hcp A\oXnbpw AhtcmSv ImWnsSpX.
26. ]dbpI: B[n]Xyns DSakvY\mb Amlpth, \o Dtinphv \o B[n]Xyw
\Ipp. \o Dtinphcn \nv \o B[n]Xyw FSpp\opIbpw sNpp. \o
Dtinphv \o {]Xm]w \Ipp. \o Dtinphv \o \nyX hcppIbpw
sNpp. \ns ssIhias{X \abpXv. \nivNbambpw \o Fm Imcyn\pw
Ignhph\mIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 28 of 353
27. cmhns\ \o ]Ien {]thinnpp. ]Iens\ \o cmhnepw {]thinnpp.
Poh\nmXn \nv \o Pohnsb ]pdv hcppp. Pohnbn \nv Poh\nmXns\bpw
\o ]pdp hcppp. \o Dtinphv IWv t\mmsX \o \IpIbpw sNpp.
28. kXyhnizmknI kXyhnizmknIsfbmsX kXy\ntj[nIsf an{XfmnshcpXv.
As\ hh\pw sNp ]w Amlphpambn Ahv bmsXmcp _hpan \n
AhtcmSv IcpXtemsS hnpIbmsWnemsX. Amlp Ahs\n \nv XmoXv
\Ipp. Amlphntes{X ( \n ) XncnpsNtWvSXv.
29. ( \_ntb, ) ]dbpI: \nfpsS lrZbfnepXv \n adp shmepw
shfnsSpnbmepw Amlp AdnbpXmWv. BImifnepXpw `qanbnepXpw
Ah\dnbpp. Amlp GXp Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
30. \abmbpw Xnabmbpw Xm {]hn Hmtcm Imcyhpw ( Xs apn )
lmPcmsXmbn Hmtcm hyIvXnbpw IsWvSp Znhkspdnv ( HmpI ) . Xsbpw
AXns ( Zpjv{]hrnbpsS ) bpw CSbn henb ZqcapWvSmbncpsn Fv Hmtcm
hyIvXnbpw Av sImXnp t]mIpw. Amlp Xsn \nv XmoXv \Ipp. Amlp
( Xs ) ZmkamtcmSv hfsc Zbbph\mIpp.
31. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n Amlpsh kvt\lnppsWvSn Fs \n ]npScpI.
Fn Amlp \nsf kvt\lnpIbpw \nfpsS ]m] s]mdppXcnIbpw
sNpXmWv. Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpas{X.
32. ]dbpI: \n Amlpshbpw dkqens\bpw A\pkcnphn. C\n Ah
]nncnpIfbp ]w Amlp kXy\ntj[nIsf kvt\lnpX; Xo.
33. Xobmbpw BZans\bpw \qlns\bpw C{_mlow IpSpw_tbpw Cwdm IpSpw_tbpw
temIcn DIrjvScmbn Amlp sXcsSpncnpp.
34. Nne NnecpsS kXnIfmbnsmWvSv. Amlp ( Fmw ) tIph\pw
Adnbph\pas{X.
35. Cwdms `mcy ]d k`w ( {inpI: ) Fs cnXmth, Fs hbnep Ipns\
\n\mbv Dgnpshm Rm t\ t\ncnpp. BIbm Fn \nv \o AXv
kzoIcntWta. Xobmbpw \o ( Fmw ) tIph\pw Adnbph\pas{X.
36. Fnv {]khntm Ah ]dp: Fs cnXmth, Rm {]khn Ipn s]mWtm.
Fm Amlp Ah {]khnXns\n IqSpX Adnhph\s{X BWv
s]ns\tmseb. B Ipnv Rm abw Fv t]cnncnpp. i]ns ]nimNn
\npw Ahsfbpw AhfpsS kXnIsfbpw cnphm\mbn Rm \nn icWw
{]m]npIbpw sNpp.
37. As\ AhfpsS ( abans ) cnXmhv Ahsf \ \nebn kzoIcnpIbpw, \
\nebn hfnsmWvSp hcnIbpw, AhfpsS kwcWpaXe Ah kIcnmsb
G]npIbpw sNbvXp. anlvdm_n ( {]mXvY\mthZnbn ) AhfpsS ASp kIcnm
ISp sNptmsgmw AhfpsS ASpv Fsnepw Blmcw IsWvSpambncpp.
Atlw tNmZnp: abta, \n\v FhnsS \nmWnXv InnbXv? Ah adp]Sn ]dp. AXv
Amlphn \nv e`npXmIpp. Xobmbpw Amlp Xm Dtinphv IWv
t\mmsX \Ipp.
38. AhnsS shv kIcn Xs cnXmhnt\mSv {]mXvYnp: Fs cnXmth, F\nv \o \ns
] \nv Hcp Da km\s \tIWta. Xobmbpw \o {]mXvY\
tIph\mWtm Fv Atlw ]dp.
39. As\ Atlw anlvdm_n {]mXvYnp sImWvSv \nptm aepI Atls
hnfnpsImWvSp ]dp: blvbm ( F Ipn ) sbn Amlp \n\v ktmjhm
Adnbnpp. Amlphn \np Hcp hN\s icnshph\pw t\Xmhpw
BXva\nb{Waph\pw kZvhrcn s] Hcp {]hmNI\pw Bbncnpw Ah.
40. Atlw ]dp: Fs cnXmth, F\nss\bmWv Hcp BIpnbpWvSmhpI? F\nv
hmIysangnp. Fs `mcybmsWn hybmWp Xm\pw. Amlp ]dp:
As\XsbmIpp; Amlp Xm DtinpXv sNpp.
41. Atlw ]dp: Fs cnXmth, F\nv Hcp ASbmfw Gs]SpntcWta. Amlp
]dp: \n\p ASbmfw BwKycq]nemsX aqp Znhkw \o a\pjytcmSv
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 29 of 353
kwkmcnmXncnemIpp. \ns cnXmhns\ \o [mcmfw HmanpIbpw, sshIptchpw
cmhnsebpw Ahs ]cnipnsb \o {]IonpIbpw sNpI.
42. aepI ]d k`hpw ( {inpI: ) abta, Xobmbpw Amlp \ns {]tXyIw
sXcsSppIbpw, \n\v ]cnipn \IpIbpw, temIp kv{XoIfn shv
DIrjvSbmbn \ns sXcsSppIbpw sNbvXncnpp.
43. abta, \ns cnXmhnt\mSv \o `b`IvXn ImWnpIbpw, kmjvSmwKw sNpIbpw,
XeIp\nphtcmsSmw XeIp\npIbpw sNpI.
44. ( \_ntb, ) \mw \n\v t_m[\w \Ip AZriyhmIfn s]XmIpp Ahsbms.
Ahcn BcmWv abans kwcWw GsSptWvSsXv Xocpam\nphm\mbn Ah
XfpsS ApIfnp sImWvSv \dpsSpv \Snbncp kabv \o AhcpsS
ASppWvSmbncpntm. Ah Xn Gs]psImWvSncptmgpw \o AhcpsS
ASppWvSmbncpn.
45. aepI ]d k`w {inpI: abta, Xobmbpw Amlp \n\v Ahs ]
\np Hcp hN\sn ktmjhm Adnbnpp. Ahs t] abans aI
akolv Cukm FmIpp. Ah Clnepw ]cnepw alXzaph\pw kmao]yw
knnhcn s]h\pambncnpw.
46. sXmnenembncnptmgpw ayhbkvI\mbncnptmgpw Ah P\tfmSv
kwkmcnpXmWv. Ah kZvhrcn s]h\pambncnpw.
47. Ah ( abw ) ]dp: Fs cnXmth, F\nv Fs\bmWv IpnbpWvSmhpI? Fs
Hcp a\pjy\pw kv]innntm. Amlp ]dp: As\ sbmIpp. Xm
DtinpXv Amlp krjvSnpp. Ah Hcp Imcyw Xocpam\np Ignm AXnt\mSv
DWvSmIq Fv ]dbpI am{Xw sNpp. Atm AXpWvSmIpp.
48. Ah\v ( Cukmv ) Amlp {Khpw PvRm\hpw Xudmpw CPoepw ]TnnpIbpw
sNpw.
49. C{kmbo kXnIfntev ( Ahs\ ) ZqX\mbn \ntbmKnpIbpw sNpw. Ah AhtcmSv
]dbpw: ) \nfpsS cnXmhn \np ZrjvSmhpw sImWvSmWv Rm \nfpsS
ASpv hncnpXv. ]nbpsS BIrXnbn Hcp Ifna cq]w \np thWvSn Rm
DWvSmpIbpw, Fnv Rm\Xn DuXptm Amlphns A\phmZ{]Imcw AsXmcp
]nbmbn XocpIbpw sNpw. Amlphns A\phmZ{]Imcw Pa\m
ImgvNbnmhs\bpw ]mWvUptcmKnsbbpw Rm kpJsSppIbpw, acnhsc Rm
PohnnpIbpw sNpw. \n XnpXns\nbpw, \n \nfpsS hoSpIfn kqnp
shpXns\nbpw Rm \nv ]ddnbnp XcnIbpw sNpw. Xobmbpw AXn
\nv ZrjvSmapWvSv; \n hnizknphcmsWn.
50. Fs apnep Xudmns\ kXysSpph\mbnsmWvSpw \nfpsS ta
\njnams Imcyfn NneXv \nv A\phZnp Xcphm thWvSnbpamIpp (
Rm \ntbmKnsnpXv ). \nfpsS cnXmhn \np ZrjvSmhpw \nv
Rm sImWvSp hncnpp. BIbm \n Amlpsh kqnpIbpw Fs
A\pkcnpIbpw sNphn.
51. Xobmbpw Amlp Fsbpw \nfpsSbpw cnXmhmIpp. AXn\m Ahs\ \n
Bcm[npI. CXmIpp t\cmb amKw.
52. Fnv Cukmbvv AhcpsS \ntj[kz`mhw t_m[yambtm Atlw ]dp:
Amlphntev Fs klmbnIfmbn BcpWvSv? lhmcnI ]dp: R
Amlphns klmbnIfmIpp. R Amlphn hnizknncnpp. R (
Amlphnv ) Iogvs]hcmWv FXn\v Xm kmyw hlnpIbpw sNWw.
53. ( XpSv Ah {]mXvYnp: ) RfpsS \mYm, \o AhXcnnp XXn R
hnizknpIbpw, ( \ns ) ZqXs\ R ]n]pIbpw sNbvXncnpp. BIbm kmyw
hlnhtcmsSmw Rsf \o tcJsptWta.
54. Ah ( kXy\ntj[nI ) X{w {]tbmKnp. Amlphpw X{w {]tbmKnp. Amlp
\mbn X{w {]tbmKnph\mIpp.
55. Amlp ]d k`w ( {inpI: ) tl; Cukm, Xobmbpw \ns \mw ]qambn
GsSppIbpw, Fs ASptev \ns DbpIbpw, kXy\ntj[nIfn \nv \ns
\mw ipampIbpw, \ns ]npShsc Dbnsgpt]ns \m htcpw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 30 of 353
kXy\ntj[nIsfm DXamcmpIbpw sNpXmWv. ]ns Fs ASptmWv
\nfpsS aSw. \n `nnp sImWvSncnp Imcyn Atm Rm
\nnSbn XopI]npXmWv.
56. Fm ( kXyw ) \ntj[nhv Clnepw ]cnepw Rm ITn\amb in
\IpXmWv. Ahv klmbnIfmbn BcpapWvSmbncnpX.
57. Fm hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhv Ah Alnp
{]Xn^ew Amlp ]qambn \IpXmWv. A{IanIsf Amlp CjvSs]SpIbn.
58. \n\v \mw HmXntI]np B Imcy ( Amlphns ) ZrjvSmfnepw
bpIvXnamb Dt_m[\nepw s]XmIpp.
59. Amlpsh kw_nnStmfw Cukmsb D]anmhpXv BZant\mSmIpp. Ahs\ (
Ahs cq]w ) an \npw Ah krjvSnp. ]noSv AXnt\mSv DWvSmIq Fv
]dtm Ah ( BZw ) AXm DWvSmIpp.
60. kXyw \ns cnXmhn \npXmIpp. BIbm \o kwibmepfn s]pt]mIcpXv.
61. C\n \n\v Adnhv hpInnbXn\p tijw Ahs ( CukmbpsS ) Imcyn \ntmSv
Bscnepw XnpIbmsWn \o ]dbpI: \n hcq. RfpsS asfbpw, \nfpsS
asfbpw, RfpsS kv{XoIsfbpw \nfpsS kv{XoIsfbpw \apv hnfnpIqmw. Rfpw
\nfpw ( IqSpIbpw sNmw. ) Fnv Iw ]dbp InbpsS ta Amlphns
im]apWvSmbncnm \apv Dgnv {]mXvYnmw.
62. Xobmbpw CXv bYmXvYamb kw`h hnhcWamIpp. AmlphmsX bmsXmcp ssZhhpw
C Xs. Xobmbpw Amlp XsbmIpp {]Xm]hm\pw bpIvXnam\pw.
63. Fnh ]nncnpIfbpIbmsWn Xobmbpw Amlp Ipgmscn
Adnhph\mIpp.
64. ( \_ntb, ) ]dbpI: thZmtc, Rpw \npanSbn kaambp Hcp
hmIynte \n hcphn. AXmbXv AmlpshbmsX \mw Bcm[nmXncnpIbpw,
Aht\mSv bmsXmns\bpw ]ptNmXncnpIbpw \fn Nne Nnesc Amlphn\p
]pdsa cnXmfmmXncnpIbpw sNpI ( F XXzntev ) . Fnv Ah
]nncnpIfbp ]w \n ]dbpI: R ( Amlphnv ) Iogvs]hcmWv
FXnv \n kmyw hlnp sImpI.
65. thZmtc, C{_mloans Imcyn \nsfn\mWv XnpXv? Xudmpw CPoepw
AhXcnnsXv Atln\p tijw am{XamWtm. \nsfmWv NnnmXv?
66. tl; Iqtc, \nv Adnhp Imcysn \n Xnp. C\n \nv Adnhnm
hnjbn \nsfnv Xnpp? Amlp Adnbpp \n Adnbpn.
67. C{_mlow blqZt\m {InkvXyt\m Bbncpn. Fm Atlw ipa\kvYnXnmc\pw (
Amlphnv ) Iogvs]h\pw Bbncpp. Atlw
_lpssZhmcm[Icns]h\mbncpnpan.
68. Xobmbpw P\fn C{_mloant\mSv IqSpX ASpaph Atls ]npShcpw,
Cu {]hmNI\pw ( Atln ) hnizknhcpamIpp. Amlp kXyhnizmknIfpsS
cm[nImcnbmIpp.
69. thZmcn Hcp hn`mKw, \nsf hgnsXnm Ignncpsn Fv sImXnpIbmWv.
bYmXvYn Ah hgnsXnpXv AhscsbmWv. AhcXv a\nempn.
70. thZmtc, \nsfn\mWv Amlphns sXfnhpIfn AhnizknpXv? \n Xs (
Ahbvv ) kmyw hlnphcmWtm.
71. thZmtc, \nsfn\mWv kXys AkXyhpambn IqnIepIbpw, AdnpsImWvSv
kXyw adp shpIbpw sNpXv?
72. thZmcn Hcp hn`mKw ( kzw A\pbmbnItfmSv ) ]dp: Cu hnizmknIv
AhXcnnsXn ]Iens Bcw`n \n hnizknpsImpI. ]Iens
Ahkm\n \nfXv AhnizknpIbpw sNpI. ( AXv IWvSv ) Ah ( hnizmknI )
]namdntbmw.
73. \nfpsS aXs ]n]nbhscbmsX \n hnizknp t]mIcpXv ( \_ntb, ) ]dbpI:
( icnbmb ) amKZi\w Amlphns amKZi\as{X( thZmcmb ) \nv
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 31 of 353
\IsXp t]mepXv ( thZ{Kw ) amsnepw \IsSpsatm \nfpsS
cnXmhns ASp Ahcmscnepw \ntfmSv \ymbhmZw \Spsatm ( \n
hnizkncpXv Fpw B thZm ]dp ) . ( \_ntb, ) ]dbpI: Xobmbpw A\p{Klw
Amlphns InemIpp. Ah Dtinphv AXv \Ipp. Amlp hn]peamb
Ignhph\pw Fmw Adnbph\pamIpp.
74. Ah DtinphtcmSv Ah {]tXyIw IcpW ImWnpp. Amlp almb
A\p{Klw sNph\mIpp.
75. Hcp kzWqmcw Xs hnizknt]nmepw AXv \n\v Xncnp\Ip Nne
thZmcnepWvSv. Ahcn Xs asmcp XcmcpapWvSv. Ahsc Hcp Zo\m \o
hnizknt]nm t]mepw \nccw ( tNmZnp sImWvSv ) \nsnemsX AhcXv \n\v
XncnpXcnIbn. AcPvRm\anm BfpIfpsS Imcyn ( Ahsc hnpXn )
Rv IpapWvSmIm hgnbnsv Ah ]dXn\mes{X AXv. Ah Amlphns
t]cn Adnv sImWvSv Iw ]dbpIbmIpp.
76. A, hh\pw Xs Icm \ndthpIbpw [\njvT]menpIbpw sNp ]w
Xobmbpw Amlp [\njvT]menphsc CjvSsSpp.
77. AmlpthmSp Icmdpw kzw i]Yfpw XpNvOhnebvv hnphcmtcm Ahv
]ctemIn bmsXmcp Hmlcnbpan. Dbnsgpt]ns \mfn Amlp AhtcmSv
kwkmcnpItbm, AhcpsS t\v ( ImcpWy]qw ) t\mpItbm sNpX. Ah
Ahv hnipn \IpXpa. Ahv thZ\tbdnb inbpWvSmbncnpXpamWv.
78. thZ{Knse hmNIssienI hfsmSnp Nnecpw AhcpsS IqnepWvSv. AXv
thZ{Kn s]XmsWv \n [cnphm thWvSnbmWXv. AXv
thZ{KnepX. Ah ]dbpw; AXv Amlphns ] \npXmsWv. Fm
AXv Amlphn \npX. Ah AdnpsImWvSv Amlphns t]cn Iw
]dbpIbmWv.
79. Amlp Hcp a\pjy\v thZhpw aXhnPvRm\hpw {]hmNIXzhpw \IpIbpw, Fnv Atlw
P\tfmSv \n Amlpsh hnv Fs Zmkamcmbncnphn Fv ]dbpIbpw sNpI
FXv DWvSmImhpX. Fm \n thZ{Kw ]TnnpsImWvSncnpXneqsSbpw,
]Tnv sImWvSncnpXneqsSbpw ssZhns \njvIf ZmkamcmbncnWw (
Fmbncnpw Atlw ]dbpXv. )
80. aepIsfbpw {]hmNIamscbpw \n cnXmfmbn kzoIcnWsav Atlw
\ntfmSv I]pIbpan. \n apkvenwIfmbngnXn\v tijw Ahnizmkw
kzoIcnm Atlw \ntfmSv I]npsamtWm ( \n IcpXpXv? )
81. Amlp {]hmNIamtcmSv Icm hmnb k`w ( {inpI ) : Rm \nv
thZ{Khpw hnPvRm\hpw \IpIbpw, A\cw \nfpsS ]epXns\
icnshpsImWvSv Hcp ZqX \nfpsS ASpv hcnIbpamsWn Xobmbpw \n
Atln hnizknpIbpw, Atls klmbnpIbpw sNtWvSXmWv Fv. ( XpSv
) Ah ( AhtcmSv ) tNmZnp: \nfXv kXnpIbpw Amcyn FtmSp _m[yX
GsSppIbpw sNbvXpthm? Ah ]dp: AsX, R kXnncnpp. Ah
]dp: Fn \n AXn\v kmnIfmbncnpI. Rm\pw \ntfmsSmw
kmnbmbncnpXmWv.
82. AXn\v tijhpw Bscnepw ]nncnbpIbmsWn Ah XsbmIpp [nmcnI.
83. Atm Amlphns aXam ap h aXhpamtWm Ah B{KlnpXv? (
hmkvXhn ) BImifnepw `qanbnepw Dhscmw A\pkcWtbmsStbm
\n_nXamtbm Ahv Iogvs]ncnpIbmWv. Ah\ntev XsbmWv Ah
aSsSpXpw.
84. ( \_ntb, ) ]dbpI: Amlphnepw Rv AhXcnnsXn ( JpB ) epw,
C{_mlow, CkvamCu, CkvlmJv, bAvJq_v, bAvJq_v kXnI Fnhv
AhXcnns ( Znhyktiw ) Xnepw, aqkmbvpw Cukmbvpw ap {]hmNIampw
XfpsS cnXmhn \nv \IsXnepw R hnizknncnpp. Ahcn
BnSbnepw R hnthN\w I]npn. R Amlphn\v Iogvs]hcmIpp.
85. Ckvemw ( ssZhn\p BXvamWw ) AmXns\ Bscnepw aXambn B{Klnp
]w AXv Ah\n \nv Hcnepw kzoIcnsSpX. ]ctemIn Ah
\jvSmcn s]h\pambncnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 32 of 353
86. hnizmkn\v tijw Ahnizmkw kzoIcn Hcp P\Xsb Amlp Fs\
t\hgnbnempw? AhcmIs ssZhZqX kXyhm\msWv kmyw hlnnpWvSv. Ahv
hyIvXamb sXfnhpI hpInnbnpapWvSv. A{IanIfmb B P\hn`mKs Amlp
t\hgnbnempX.
87. Amlphnsbpw aepIfpsSbpw a\pjycpsSbpw Fmw im]w AhcpsS
taepWvSmbncnpI FXs{X Ahp {]Xn^ew.
88. Ah AXn ( im]^eamb inbn ) kvYnchmknIfmbncnpXmWv. Ahv in
eLqIcnsSpX. Ahv Ah[n \IsSpIbpan.
89. AXn\v ( Ahnizmkn\p ) tijw ]ivNm]npIbpw, PohnXw \mnopIbpw
sNbvXhscmgnsI. Atm Amlp Gsd s]mdpph\pw AXy[nIw IcpW
ImWnph\pamIpp.
90. hnizknXn\v tijw AhnizmknIfmbn amdpIbpw, Ahnizmkw IqSnqSn hcnIbpw sNbvX
hn`mKns ]ivNmm]w Hcnepw kzoIcnsSpIbn. Ahcs{X hgn]ngh.
91. AhnizknpIbpw AhnizmknIfmbnsmWvSv acnpIbpw sNbvXhcns] Hcm `qan
\ndsb kzWw {]mbivNnambn \Inbm t]mepw AXv kzoIcnsSpX.
AhmWv thZ\tbdnb inbpXv. Ahv klmbnIfmbn BcpapWvSmbncnpXpa.
92. \n CjvSsSpXn \nv \n sNehgnpXv hsc \nv ]pWyw t\Sm\mhn.
\n GsXmcp hkvXp sNehgnpXmbmepw Xobmbpw Amlp AXns\n
Adnbph\mIpp.
93. Fm Blmc]ZmXvYhpw C{kmbo kXnIv A\phZ\obambncpp. Xudmv
AhXcnnsSpXn\v apmbn C{kmbo ( bAvJq_v \_n ) Xs Imcyn
\njnamnbsXmgnsI. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n kXyhmamcmsWn Xudmv
sImWvSphp AsXmv hmbnptI]npI.
94. Fnv AXn\p tijhpw Amlphns t]cn Iw sInahcmtcm Ah XsbmIpp
A{IanI.
95. ( \_ntb, ) ]dbpI: Amlp kXyw ]dncnpp. BIbm ipa\kvI\mb
C{_mloans amKw \n ]npScpI. Atlw _lpssZhmcm[IcpsS Iqnembncpn.
96. Xobmbpw a\pjyv thWvSn kvYm]ns Hmas Bcm[\m ancw _bn
DXs{X. ( AXv ) A\pKrloXambpw temIv amKZiIambpw (\nesImpp.)
97. AXn hyIvXamb ZrjvSm ( hninjym ) C{_mlow \n kvYew DWvSv. B AhnsS
{]thinppthm Ah \n`b\mbncnpXmWv. B ancn Fntcm Ignhp
a\pjy AXntev lv XoXvYmS\w \S Ahv AmlpthmSp _m[yXbmIpp.
hh\pw Ahnizknp ]w Amlp temIsc B{ibnmh\mIpp.
98. ( \_ntb, ) ]dbpI: thZmtc, \nsfn\mWv Amlphns hN\sf \ntj[npXv?
\n {]hnpXns\mw Amlp kmnbmIpp.
99. ( \_ntb, ) ]dbpI: thZmtc, Amlphns amKn \nv AXns\ hfsmSnm
{ianp sImWvSv\nsfn\v hnizmknIsf ]nncnnpIfbpp? ( B amKw
icnbmsWXn\v ) \n Xs kmnIfmWtm. \n {]hnv
sImWvSncnpXns\nsbmpw Amlp A{i\.
100. kXyhnizmknItf, thZ{Kw \Ishcn Hcp hn`mKs \n A\pkcnp ]w
\n hnizmkw kzoIcnXn\v tijw Ah \nsf AhnizmknIfmbn amntbpw.
101. \nv Amlphns hN\ hmbnptI]nspsImWvSncns, \nnSbn
Ahs ZqX\pWvSmbncns \nsfs\ AhnizmknIfmIpw? B Amlpsh
apdpsI]nSnppthm Ah t\amKntev \bnsncnpp.
102. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh kqntWvS apd{]Imcw kqnpI. \n
apkvenwIfmbnsmWvSmsX acnm\nSbmIcpXv.
103. \nsfmnv Amlphns Ibdn apdpsI]nSnpI. \n `nnv t]mIcpXv. \n
At\ym\yw i{Xpfmbncptm \nv Amlp sNbvX A\p{Klw HmpIbpw
sNpI. Ah \nfpsS a\pI Xn IqnbnWn. As\ Ahs A\p{Klm
\n ktlmZcfmbnop. \n AKv\nIpWvUns hnembncpp. FnXn
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 33 of 353
\nv \nsf Ah csSpn. A{]Imcw Amlp Ahs ZrjvSm \nv
hnhcnpXcpp; \n t\amKw {]m]nphm thWvSn.
104. \abntev WnpIbpw, kZmNmcw I]npIbpw, ZpcmNmcn \nv hnepIbpw
sNp Hcp kapZmbw \nfn \nv DWvSmbncns. Ahcs{X hnPbnI.
105. hyIvXamb sXfnhpI hpInnbXn\v tijw ]e InIfmbn ]ncnv `nnhsctmse
\nfmIcpXv. AhmWv I\ inbpXv.
106. Nne apJ shfppIbpw, Nne apJ IdppIbpw sNp Hcp Znhkn. Fm
apJ Idpp t]mbhtcmSv ]dbsSpw: hnizmkw kzoIcnXn\v tijw \n
AhnizknpIbmtWm sNbvXXv? Fn \n Ahnizmkw kzoIcnXns ^eambn in
A\p`hnp sImpI.
107. Fm apJ shfpp sXfnh Amlphns ImcpWynembncnpw. AhcXn
kvYnchmknIfmbncnpXmWv.
108. Amlphns ZrjvSmfs{X Ah. kXy{]Imcw \mw Ah \n\v HmXntI]np Xcpp.
temItcmSv Hcp A\oXnbpw ImWnm Amlp Dtinpn.
109. AmlphnsXmIpp BImifnepXpw `qanbnepXpw. AmlphntemIpp
Imcy aSsSpXv.
110. a\pjyhwin\p thWvSn cwKv sImWvSphcs DakapZmbamIpp \n. \n
kZmNmcw I]npIbpw, ZpcmNmcn \nv hnepIbpw, Amlphn hnizknpIbpw
sNpp. thZm hnizknncppshn AXhv Daambncpp. AhcpsS Iqn
hnizmkaphcpWvSv. Fm Ahcn A[nIt]cpw [nmcnIfmIpp.
111. Nnd ieyamsX \nv Hcp D]{Zhhpw hcpm Ahmhn. C\n Ah \ntfmSv
bpn Gs]SpIbmsWn Xs Ah ]nncntmSpXmWv. ]noShv klmbw
e`npIbpan.
112. \nyX Ahcn ASnt]nsncnpp; Ah FhnsS ImWsmepw. Amlphn
\np ]nSnIbtdm, P\fn \np ]nSnIbtdm aptJ\bmsX ( Ahv AXn \nv
tamN\an. ) Ah Amlphns tIm]n\v ]m{XamIpIbpw, AhcpsS ta A[aXzw
ASnt]nsSpIbpw sNbvXncnpp. Ah Amlphns ZrjvSm
XnfbpIbpw, A\ymbambn {]hmNIamsc sImesSppIbpw
sNbvXpsImWvSncpXns ^eas{X AXv. Ah A\pkcWtSv ImWnpIbpw, AXn{Iaw
{]hnpsImWvSncnpIbpw sNbvXXns ^eas{X AXv.
113. Ahscmw Hcpt]mseb. t\amKn \nesImp Hcp kaqlhpw thZmcnepWvSv.
cm{Xn kabfn kpPqZn ( AYhm \akvImcn ) Gs]psImWvSv Ah
Amlphns hN\ ]mcmbWw sNpp.
114. Ah Amlphnepw AyZn\nepw hnizknpIbpw, kZmNmcw I]npIbpw.
ZpcmNmcn \nv hnepIbpw, \ Imcyfn AXypXvkmlw ImWnpIbpw sNpw.
Ah k\fn s]hcmIpp.
115. Ah GsXmcp \Imcyw sNbvXmepw AXns {]Xn^ew Ahv \ntj[nsSpX.
Amlp kqvaX ]menphscn Adnhphm\mIpp.
116. kXy\ntj[nIsf kw_nnStmfw AhcpsS kzpItfm km\tfm Amlphns
inbn \nv Ahv Hpw ct\SnsImSppX. AhcmWv \cImhIminI.
AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw.
117. Cu sFlnIPohnXn Ah sNehgnpXns\ D]anmhpXv BXvat{ZmlnIfmb Hcp
P\hn`mKns IrjnbnSn Bphoin AXns\ \innv If Hcp
ioXImnt\mSmIpp. Amlp AhtcmSv t{Zmlw ImWnnn. ]s, Ah kztmSv
Xs t{Zmlw sNpIbmbncpp.
118. kXyhnizmknItf, \nv ]pdsabphcn \nv \n DpInmsc kzoIcncpXv.
\nv A\XvYapWvSmp Imcyn Ah Hcp hogvNbpw hcppIbn. \n
_pnappXmWv Ahv CjvSw. hntZzjw AhcpsS hmbn \nv shfnsncnpp.
AhcpsS a\pI Hfnv shpXv IqSpX KpcpXcamIpp. \nnXm \mw sXfnhpI
hnhcnpXncnpp; \n NnnphcmsWn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 34 of 353
119. t\mq; \nfpsS kvYnXn. \nfhsc kvt\lnpp. Ah \nsf kvt\lnpn.
\n Fm thZ{Kfnepw hnizknpIbpw sNpp. \nsf IWvSpapptm Ah
]dbpw; R hnizknncnpp Fv. Fm Ah X\nmIptm \ntfmSp
Acniw sImWvSv Ah hncepI ISnpIbpw sNpw. ( \_ntb, ) ]dbpI: \nfpsS
Acniw sImWvSv \n acnpsImq. Xobmbpw Amlp a\pIfnepXv
Adnbph\mIpp.
120. \nv h t\hpw e`np ]w AXhv a\x{]bmkapWvSmpw. \nv h
tZmjhpw t\cnm AhcXn ktmjnpIbpw sNpw. \n anpIbpw kqvaX
]menpIbpw sNp ]w AhcpsS IpX{w \nsmcp D]{Zhhpw hcppIbn.
Xobmbpw Amlp AhcpsS {]h\fpsS Fmhihpw Adnbph\mIpp.
121. ( \_ntb, ) kXyhnizmknIv bpn\p Xmhf
kuIcysSpnsImSpphm\mbn \o kzw IpSpw_n \nv Imep ]pdspt]mb
k`w HmpI. Amlp Fmw tIph\pw Adnbph\pamIpp.
122. \nfn s] cWvSv hn`mK `ocpXzw ImWnm `mhn k`w ( {itbamWv. )
Fm AmlphmIpp B cWvSp hn`mKnsbpw cm[nImcn. Amlphns taemWv
kXyhnizmknI `cta]ntWvSXv.
123. \n Zp_ecmbncns _Zvdn shv Amlp \nsf klmbnnpWvSv. AXn\m \n
Amlpsh kqnpI. \n \nbphcmtbmw.
124. ( \_ntb, ) \nfpsS cnXmhv apmbncw aepIsf CdnsImWvSv \nsf klmbnpI
FXv \nv aXnbmhpIbnt Fv \o kXyhnizmknItfmSv ]dncp k`w (
HmpI. )
125. ( ]noSv Amlp hmKvZm\w sNbvXp: ) AsX, \n anpIbpw, kqvaX ]menpIbpw,
\nfpsS ASp i{Xp Cu \nanjn Xs hspIbpamsWn \nfpsS
cnXmhv {]tXyI ASbmfap Ambncw aepI aptJ\ \nsf klmbnpXmWv.
126. \nsmcp ktmjhmbmbnsmWvSpw, \nfpsS a\pI kam[m\sSphm
thWvSnbpw am{XamWv Amlp ]n_ew \InbXv. ( kmm ) klmbw {]Xm]nbpw
bpIvXnam\pamb Amlphn \npam{XamIpp.
127. kXy\ntj[nIfn \nv Hcp `mKs Daqe\w sNpItbm, Asn Ahsc
IosgmXpnbnv Ah \ncmicmbn ]nncntmSpItbm sNm thWvSnbs{X AXv.
128. ( \_ntb, ) Imcyns Xocpam\n \n\v bmsXmcp AhImihpan. Ah ( Amlp )
HpIn AhcpsS ]ivNmm]w kzoIcntmw. Asn Ah Ahsc inntmw.
Xobmbpw Ah A{IanIfmIpp.
129. BImifnepw `qanbnepapsXmw AmlphnsXmIpp. Ah Dtinphv
s]mdppsImSppIbpw Ah Dtinphsc innpIbpw sNpw. Amlp hfsc
s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
130. kXyhnizmknItf, \n Ccnbncnbmbn ]eni XnmXncnpIbpw Amlpsh
kqnpIbpw sNpI. \n hnPbnIfmtbmw.
131. kXy\ntj[nIv Hcpnshs \cImKv\nsb \n kqnpIbpw sNpI.
132. \n Amlpshbpw dkqens\bpw A\pkcnpI. \n A\pKrloXcmtbmw.
133. \nfpsS cnXmhn \np ]m]tamN\hpw, BImi`qanItfmfw hnimeamb kzKhpw
t\SnsbSpm \n [rXnsv aptdpI. [\njvT]menphpthWvSn
HcpnshsXs{X AXv.
134. ( AXmbXv ) ktmjmhkvYbnepw hnjamhkvYbnepw Zm\[ sNpIbpw, tIm]w
HXpnshpIbpw, a\pjyv amp\IpIbpw sNphv thWvSn. ( Acw )
kIImcnIsf Amlp kvt\lnpp.
135. h \oNIrXyhpw sNbvXpt]mbm, AYhm kztmSv Xs h t{Zmlhpw sNbvXp
t]mbm Amlpsh HmpIbpw XfpsS ]m]v amptXSpIbpw sNphv
thWvSn. ]m] s]mdpphm AmlphmsX BcmWpXv? sNbvXpt]mb ( Zpjv )
{]hrnbn AdnpsImWvSv Ddp\nmhcpamIpp Ah.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 35 of 353
136. Acmp {]Xn^ew XfpsS cnXmhn \np ]m]tamN\hpw, Xmgv`mKv
IqSn AcphnI HgpIp kzKtmpIfpamIpp. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw.
{]hnphv e`np {]Xn^ew F{X \mbncnpp!
137. \nv apv ]e ( ssZhnI ) \S]SnIfpw Ignpt]mbnpWvSv. AXn\m \n
`qanbneqsS kcnnv kXy\ntj[nIfpsS ]cyhkm\w Fs\bmbncppshv
t\mphn.
138. CXv a\pjymbp Hcp hnfw_chpw, [\njvT]menphv amKZi\hpw,
kmtcm]tZihpamIpp.
139. \n Zu_eyw ImWnpItbm ZpxJnpItbm sNcpXv. \n hnizmknIfmsWn
\n XsbmWv DXam.
140. \nntm tISp]mSpI ]nbnpsWvSn ( apv ) Aqpw AXpt]mse
tISp]mSpI ]nbnpWvSv. B ( bp ) Znhkfnse Pbm]Pb BfpInSbn \mw
amnsmWvSncnpXmWv. hnizknhsc Amlp Xncndnbphm\pw, \nfn \nv
cIvXkmnIsf DWvSmnophm\pw IqSnbmWXv. Amlp A{IanIsf CjvSsSpIbn.
141. Amlp kXyhnizmknIsf ipoIcnsSpphm thWvSnbpw, kXy\ntj[nIsf
bnnphm thWvSnbpw IqSnbmWXv.
142. AX, \nfn \nv [kacn Gs]hscbpw amioescbpw Amlp
XncndnnmsX \nv kzKn {]thinpIfbmsav \n
hnNmcnncnbmtWm?
143. \n acWs t\cn ImWpXn\v apv \nfXn\v sImXnphcmbncpp. CtmfnXm
\n t\mn\nss AXv \n IWvSp Ignp.
144. aplZv Amlphns Hcp ZqX am{XamIpp. Atln\v appw ZqXam
Ignpt]mbnpWvSv. Atlw acWsSpItbm sImsSpItbm sNbvsXn \n
]pdtImv Xncnpt]mIpItbm? Bscnepw ]pdtImv Xncnpt]mIp ]w Amlphn\v Hcp
t{Zmlhpw AXv hcppIbn. \nImWnphv Amlp XXmb {]Xn^ew
\IpXmWv.
145. Amlphns Dch\pkcnmsX Hcmpw acnms\mpIbn. Ah[n Ipdns Hcp
hn[nbmWXv. Bscnepw CltemIs {]Xn^eaWv DtinpsXn Ahv ChnsS
\nv \mw \Ipw. Bscnepw ]ctemIs {]Xn^eamWv DtinpsXn Ahv \mw
AhnsS \nv \Ipw. \nImWnphv \mw XXmb {]Xn^ew \IpXmWv.
146. F{Xsb{X {]hmNIamtcmsSmw At\Iw ssZhZmkam bpw sNbvXnpWvSv. Fnv
Amlphns amKn Xv t\cn bmsXmp sImWvSpw Ah Xfn. Ah
Zu_eyw ImWnpItbm HXpnsImSppItbm sNbvXn. Acw amioesc Amlp
kvt\lnpp.
147. Ah ]dncpXv C{]Imcw am{Xambncpp: RfpsS cnXmth, RfpsS ]m]fpw,
RfpsS Imcyfn hpt]mb AXn{Iafpw Rv \o s]mdppXtcWta.
RfpsS ImeSnI \o Ddnp \npIbpw, kXy\ntj[nIfmb P\XsXncn Rsf
\o klmbnpIbpw sNtWta.
148. Xaqew CltemIs {]Xn^ehpw, ]ctemIs hninjvSamb {]Xn^ehpw Amlp
Ahv \In. Amlp kIImcnIsf kvt\lnpp.
149. kXyhnizmknItf, kXy\ntj[nIsf \n A\pkcnv t]mbm Ah \nsf ]pdtImv
XncnpsImWvSp t]mIpw. As\ \n \jvSmcmbn amdntmIpw.
150. A, AmlphmIpp \nfpsS cm[nImcn. Ah\mIpp klmbnIfn Da.
151. kXy\ntj[nIfpsS a\pIfn \mw `bw CpsImSppXmWv. Amlp bmsXmcp
{]amWhpw AhXcnnnnm hkvXpsf AmlpthmSv Ah ]ptNXns
^eamWXv. \cIamIpp AhcpsS ktXw. A{IanIfpsS ]mnSw F{Xtamiw!
152. Amlphns A\paXn {]Imcw \nfhsc sImsmSpnsmWvSncptm \ntfmSp
Amlphns hmKvZm\n Ah kXyw ]mennpWvSv. Fm \n `ocpXzw
ImWnpIbpw, Imcy\nhlWn At\ym\yw ]nWpIbpw, \n CjvSsSp t\w
Amlp \nv ImWnpXXn\v tijw \n A\pkcWtSv ImWnpIbpw
sNbvXtmgmWv ( Imcy \nsXncmbXv. ) \nfn CltemIs
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 36 of 353
eyamphcpWvSv. ]ctemIs eyamphcpw \nfnepWvSv. A\cw \nsf
]conphm\mbn Ahcn ( i{Xpfn ) \nv \nsf Amlp ]nncnnpIfp.
Fm Amlp \nv amv Xncnpp. Amlp kXyhnizmknItfmSv HuZmcyw
ImWnph\mIpp.
153. Bscbpw Xncnv t\mmsX \n ( ]Sfn\np ) HmSnbdnbncp k`w (
HmpI. ) dkq ]nn \nv \nsf hnfnppWvSmbncpp. As\ Amlp
\np ZpxJn\pta ZpxJw {]Xn^eambn \In. \jvSspt]mIp t\ns
t]cntem, \nsf _m[np B]ns t]cntem \n ZpxJnphm
CShcmXncnpXn\pthWvSnbmWnXv. \n {]hnpXns\n Amlp kqvaambn
Adnbph\mIpp.
154. ]noSv B ZpxJn\p tijw Amlp \nsmcp \n`bXzw AYhm abw Cdnp.
B abw \nfn Hcp hn`mKs s]mXnbpIbmbncpp. thsd Hcp hn`mKamIs kzw
tZlsfnbp Nnbm AkzkvYcmbncpp. Amlpsh ]n Ah [cnncpXv
kXyhncpamb A\nkvemanI [mcWbmbncpp. Ah ]dbpp: Imcyn \apv h
kzm[o\hpaptWvSm? ( \_ntb, ) ]dbpI: Imcysamw Amlphns A[o\nemIpp.
\ntmSh shfnsSppXm astm a\pIfn Ah Hfnp shpp. Ah
]dbpp: Imcyn \apv h kzm[o\hpapWvSmbncppshn \mw ChnsS shv
sImsSpambncpn. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n kzw hoSpIfn Bbncpm t]mepw
sImsSm hn[nsh X acnphogp kvYm\fntev ( kzbw ) ]pdsv
hcpambncpp. \nfpsS a\pIfnepXv Amlp ]condnbphm thWvSnbpw, \nfpsS
lrZbfnepXv ipoIcnsSpphm thWvSnbpamWnsXmw. a\pIfnepsXmw
Adnbph\mIpp Amlp.
155. cWvSp kwL Gpapnb Znhkw \nfpsS Iqn \nv ]nncnv HmSnbhsc
XfpsS Nne sNbvXnI ImcWambn ]nimNv hgnsXnpIbmWpWvSmbXv. Amlp
Ahv amp\Inbncnpp. Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw
kl\ioe\pamIpp.
156. kXyhnizmknItf, \n ( Nne ) kXy\ntj[nIsftmsebmIcpXv. XfpsS ktlmZc
bm{Xt]mIpItbm, tbmmfmbn ]pdsSpItbm sNbvXnv acWaSbpIbmsWn Ah
]dbpw: Ch RfpsS ASpmbncpsn acWsSpItbm sImsSpItbm
Cmbncpp. As\ Amlp AXv AhcpsS a\pIfn Hcp tJZamnshpp.
AmlphmWv PohnnpIbpw acnnpIbpw sNpXv. Amlp \n
{]hnpsXmw IWvSdnbph\pas{X.
157. \n Amlphns amKn sImsSpItbm, acWsSpItbm sNp ]w
Amlphn \nv e`np ]m]tamN\hpw ImcpWyhpamWv Ah tiJcnv
shpXns\msfmw KpWIcambnpXv.
158. \n acWsSpIbmsWnepw sImsSpIbmsWnepw Xobmbpw Amlphntev
XsbmWv \n HcpanpIqsSpXv.
159. ( \_ntb, ) Amlphn \np ImcpWyw sImWvSmWv \o AhtcmSv kuayambn
s]cpamdnbXv. \o Hcp ]cpjkz`mhnbpw ITn\lrZb\pambncppshn \ns Npn \npw
Ah ]ncnv t]mbnfbpambncpp. BIbm \o Ahv ampsImSppIbpw, Ahv
thWvSn ]m]tamN\w tXSpIbpw sNpI. Imcyfn \o AhtcmSv IqSnbmtemNnpIbpw
sNpI. As\ \o Hcp Xocpam\saSpv Ignm Amlphn `cta]npI. Xn
`cta]nphsc Xobmbpw Amlp CjvSsSpXmWv.
160. \nsf Amlp klmbnp ]w \nsf tXm]nm\mcpan. Ah \nsf
ssIhnpIfbp ]w Ahp ]pdsa BcmWv \nsf klmbnm\pXv? AXn\m
kXyhnizmknI Amlphn `cta]ns.
161. Hcp {]hmNI\pw hXpw hnsSppI FXv DWvSmImhpX. hh\pw
hnsSpm Xm hnsSp km[\hpambn Dbnsgpt]ns \mfn Ah
hcpXmWv. A\cw Hmtcm hyIvXnpw Xm kmZnpshXns ^ew ]qambn
\IsSpw. AhtcmSv Hcp A\oXnbpw ImWnsSpX.
162. Amlphns {]oXnsb ]npS Hcph Amlphns tIm]n\v ]m{Xamb
Hcphs\tmsebmtWm? Ahs hmkkvYew \cIas{X. AXv F{X No ktXw.
163. Ah Amlphns ASp ]e ]ZhnIfnemIpp. Ah {]hnpsXmw Amlp
IWvSdnbph\mWv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 37 of 353
164. Xobmbpw kXyhnizmknIfn Ahcn \nv Xsbp Hcp ZqXs\ \ntbmKnpI hgn
Amlp almb A\p{KlamWv Ahv \InbnpXv. Amlphns ZrjvSm
Ahv HmXntI]npIbpw, Ahsc kwkvIcnpIbpw, Ahp {Khpw PvRm\hpw
]TnnpIbpw sNp ( Hcp ZqXs\ ). AhcmIs apv hyIvXamb hgntISn
Xsbmbncpp.
165. \nv Hcp hn]v t\cnp. AXns Ccn \n i{Xpv
hcpnshnpWvSmbncpp. Fnpw \n ]dbpIbmtWm; CsXs\bmWv kw`hnXv
Fv? ( \_ntb, ) ]dbpI: AXv \nfpsS ] \nv Xs DWvSmbXmIpp. Xobmbpw
Amlp GsXmcp Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
166. cWvSv kwL Gpapnb B Znhkw \nv _m[n hn]v Amlphns
A\paXntbmsSsbmWpWvSmbXv. kXyhnizmknIfmscv Ah\v Xncndnbphm
thWvSnbpamIpp AXv.
167. \n hcq. Amlphns amKn bpw sNq, Asn sNdpv \npIsbnepw
sNq Fv I]nsm bpapWvSmIpsav Rv t_m[yapWvSmbncpsn
Rfpw \nfpsS ]nmse hcpambncpp Fv ]dbp Im]Symsc Ah
Xncndnbphm thWvSnbpamIpp AXv. Av kXyhnizmktmSpXns\m IqSpX
ASpw Ahv AhnizmktmSmbncpp. XfpsS hmbvsImWvSv Ah ]dbpXv
AhcpsS lrZbfnenmXmWv. Ah aqSnshpXns\n Amlp IqSpX
Adnbph\mIpp.
168. ( bpn\v t]mImsX ) honencnpIbpw ( bpn\v t]mb ) ktlmZcsfn,
RfpsS hmv kzoIcnncpsn Ah sImsSpambncpn Fv ]dbpIbpw
sNbvXhcmWh ( I]Sam ). ( \_ntb, ) ]dbpI: Fm \n kXyhmamcmsWn
\nfn \nv \n acWs XSpp \nq.
169. Amlphns amKn sImshsc acnv t]mbhcmbn \o KWncpXv. Fm Ah
AhcpsS cnXmhns ASp PohnncnphcmWv. Ahv D]Poh\w
\Isncnpp.
170. Amlp Xs A\p{Kln \nv Ahp \InbXpsImWvSv Ah kpjvScmbncnpw.
XtfmsSmw hptNnnm, XfpsS ]nn ( CltemIv ) Ignbp
hnizmknIsfn, Ahv bmsXmpw `bsSphmt\m ZpxJnmt\m Cstmv Ah (
B cIvXkmnI ) ktmjaSbpp.
171. Amlphns A\p{Klhpw HuZmcyhpw sImWvSv Ah ktmjaSbpp.
kXyhnizmknIfpsS {]Xn^ew Amlp ]mgmpIbn FXpw ( Ahsc kpjvScmpp.
)
172. ]cnv ]nbXn\v tijhpw Amlphnsbpw dkqensbpw I]\v Dcw sNbvXhcmtcm
Ahcn \nv kIImcnIfmbncnpIbpw kqvaX ]menpIbpw sNbvXhv
almb {]Xn^eapWvSv.
173. B P\ \nsf t\cnSm ( ssk\ys ) tiJcnncnpp; Ahsc `bsSWw Fp
BfpI AhtcmSv ]dtm AXhcpsS hnizmkw hnnpIbmWv sNbvXXv. Ah
]dp: Rv Amlp aXn. `cta]nphm Ghpw \Xv Ah\s{X.
174. As\ Amlphn \np A\p{Klhpw HuZmcyhpw sImWvSv bmsXmcp tZmjhpw
_m[nmsX Ah aSn. Amlphns {]oXnsb Ah ]npScpIbpw sNbvXp. almb
HuZmcyaph\s{X Amlp.
175. AXv ( \nsf t]Snnm {ianXv ) ]nimNp am{XamIpp. Ah Xs an{Xsfn (
\nsf ) t]SnsSppIbmWv. AXn\m \nfhsc `bsSmsX Fs `bsSpI: \n
kXyhnizmknIfmsWn.
176. kXy\ntj[ntev [rXnsv aptdnsmWvSncnph \ns ZpxJnnmXncns.
Xobmbpw Ah Amlphn\v Hcp t{Zmlhpw hcpm t]mIpn. ]ctemIn
Ahv Hcp ]pw sImSpmXncnm Amlp Dtinpp.I\ inbmWv
AhpXv.
177. Xobmbpw kXyhnizmkw hnp kXy\ntj[w hmnbh Amlphn\v Hcp t{Zmlhpw
hcpm t]mIpn. thZ\tbdnb inbmWhpXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 38 of 353
178. kXy\ntj[nIv \mw kabw \onsImSppXv Ahv KpWIcamsWv Ah Hcnepw
hnNmcnp t]mIcpXv. AhcpsS ]m]w IqSnsmWvSncnm thWvSn am{XamWv \mahv
kabw \onsImSppXv. A]am\Icamb inbmWv AhpXv.
179. \Xn \nv ZpjnXns\ thXncnp ImWnmsX, kXyhnizmknIsf \nfnp
AhkvYbn Amlp hnSm t]mIpn. AZriyPvRm\w Amlp \nv
shfnsSpncm\pw t]mIpn. Fm Amlp Ahs ZqXamcn \nv Ah
Dtinphsc ( AZriyPvRm\w AdnbnpsImSpphm\mbn ) sXcsSppp. AXn\m
\n Amlphnepw Ahs ZqXamcnepw hnizknphn. \n hnizknpIbpw
kqvaX ]menpIbpw sNp ]w \np almb {]Xn^eapWvSv.
180. Amlp Ahs A\p{Kln \nv Xp XnpXn ]nipv ImWnph
AXhv KpWIcamsWv Hcnepw hnNmcncpXv. A, Ahv tZmjIcamWXv. Ah
]nipv ImWn [\w sImWvSv Dbnsgpt]ns \mfn AhcpsS Igpn ame
NmsSpXmWv. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw A\cmhImiw Amlphn\s{X.
Amlp \n {]hnpsXmw kqvaambn Adnbph\mIpp.
181. Amlp Zcn{Z\pw \ [\nIcpamWv Fv ]dhcpsS hmv Amlp Xobmbpw
tInpWvSv. Ah B ]dXpw Ah {]hmNIamsc A\ymbambn sImesSpnbXpw
\mw tcJsSpn shpXmWv. InFcnbp \cIin BkzZnp sImpI Fv \mw (
AhtcmSv ) ]dbpIbpw sNpw.
182. \nfpsS ssII apIqn sNbvXp shXpsImWvSpw Amlp ASnaItfmSv A\oXn
ImWnph\ FXpsImWvSpamWv AXv.
183. RfpsS apmsI Hcp _en \Sn AXns\ ZnhymKv\n XnpIfbpXv ( Rv
ImWnpXcpXv ) hsc Hcp ssZhZqX\nepw R hnizkncpsXv Amlp RtfmSv
Icmdp hmnbnpWvSv Fv ]dhcs{X Ah. ( \_ntb, ) ]dbpI: hyIvXamb sXfnhpI
klnXhpw, \n Cu ]dXv klnXhpw F\nv apv ]e ZqXamcpw \nfpsS ASpv
hnpWvSv. Fnv \nfpsS hmZw kXyamsWn \nsfn\v Ahsc sImpIfp?
184. Atm \ns Ah \ntj[nnpsWvSn \n\v apv hyIvXamb sXfnhpIfpw GSpIfpw
shfnw \Ip thZ{Khpambn h ZqXamcpw \ntj[nsnpWvSv.
185. GsXmcp tZlhpw acWw BkzZnpXmWv. \nfpsS {]Xn^e Dbnsgpt]ns
\mfn am{Xta \nv ]qambn \IsSpIbpq. Atm B \cIn \nv
AIn\nsSpIbpw kzKn {]thinnsSpIbpw sNppthm Ah\mWv hnPbw
t\SpXv. sFlnIPohnXw I_fnnp Hcp hn`hamsX asmpa.
186. Xobmbpw \nfpsS kzpIfnepw icocfnepw \n ]consSpXmWv.
\nv apv thZw \Ishcn \npw _lpssZhmcm[Icn \npw \n [mcmfw
IpphmpI tItWvSn hcnIbpw sNpw. \n anpIbpw kqvaX
]menpIbpw sNppshn Xobmbpw AXv ZrV\nivNbw sNtWvS Imcyfn
s]XmIpp.
187. thZ{Kw \IshtcmSv \nfXv P\v hnhcnpsImSpWsapw, \nfXv adv
shcpsXpw Amlp Icm hmnb k`w ( {inpI ) Fnv AhcXv ( thZ{Kw )
]pdtImv hensdnbpIbpw, XpNvOamb hnebvv AXv hnpIfbpIbpamWv sNbvXXv. Ah
]Icw hmnbXv hfsc No Xs.
188. X sNbvXXn ktmjw sImpIbpw sNbvXnnm Imcyns t]cn
{]iwknsSm CjvSsSpIbpw sNp B hn`mKsn Ah inbn \nv
apIvXamb AhkvYbnemsWv \o hnNmcncpXv. AhmWv thZ\tbdnb inbpXv.
189. AmlphnmIpp BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyw. Amlp GXv Imcyn\pw
Ignhph\mIpp.
190. Xobmbpw BImifpsSbpw `qanbpsSbpw krjvSnbnepw, cm]IepI amdn amdn
hcpXnepw k_pnbphv ]e ZrjvSmfpapWvSv.
191. \npsImWvSpw Ccpp sImWvSpw InSp sImWvSpw Amlpsh HmanpIbpw,
BImifpsSbpw `qanbpsSbpw krjvSnsb]n Nnnv sImWvSncnpIbpw sNphcs{X
Ah. ( Ah ]dbpw: ) RfpsS cnXmth! \o \ncXvYIambn krjvSnX CXv. \o
F{Xtbm ]cnip! AXn\m \cIinbn \nv Rsf ImpcntW.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 39 of 353
192. RfpsS cnXmth, \o hhs\bpw \cIn {]thinnm Ahs\
\ny\mngnp. A{IanIv klmbnIfmbn Bcpan Xm\pw.
193. RfpsS cnXmth, kXyhnizmkntev Wnp Hcp {]t_m[I \n
\nfpsS cnXmhn hnizknphn Fp ]dbpXv R tIp. As\ R
hnizknncnpp. RfpsS cnXmth, AXn\m RfpsS ]m] Rv \o
s]mdppXcnIbpw RfpsS XnaI Rfn \nv \o ambvpIfbpIbpw sNtWta.
]pWyhmamcpsS Iqnembn Rsf \o acnnpIbpw sNtWta.
194. RfpsS cnXmth, \ns ZqXam aptJ\ RtfmSv \o hmKvZm\w sNbvXXv Rv
\IpIbpw Dbnsgpt]ns \mfn Rp \o \nyX hcpmXncnpIbpw
sNtWta. \o hmKvZm\w ewLnpIbn; Xo.
195. Atm AhcpsS cnXmhv Ahv Dcw \In: ]pcpj\mIs, kv{XobmIs \nfn
\npw {]hnp HcmfpsSbpw {]h\w Rm \njv^eampIbn. \nfn Hmtcm
hn`mKhpw ap hn`mKn \nv D`hnhcmIpp. BIbm kzw \mSv shSnbpIbpw,
kzw hoSpIfn \nv ]pdmsSpIbpw, Fs amKn ansSpIbpw,
bpn Gs]SpIbpw, sImsSpIbpw sNbvXnphcmtcm Ahv Rm AhcpsS
XnaI ambvpsImSppXpw, Xmgv`mKv IqSn AcphnI HgpIp kzKtmpIfn
Ahsc Rm {]thinnpXpamWv. Amlphn \np {]Xn^eas{X AXv.
Amlphns ]emWv Daamb {]Xn^eapXv.
196. kXy\ntj[nI \mSpIfnsepw sskzchnlmcw \SnsmWvSncnpXv \ns Hcnepw
hnX\mnfbcpXv.
197. XpNvOamb Hcp kpJm\p`hamIpp AXv. ]noSv Ahp ktXw \cIas{X. AsX{X
tamiamb hmkkvYew!
198. Fm XfpsS cnXmhns\ kqnv PohnXmtcm AhmWv Xmgv`mKv IqSn
AcphnI HgpIp kzKtmpIfpXv. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw.
Amlphns ] \np kmcw! Amlphns ASpepXmIpp
]pWyhmamv Ghpw Daw.
199. Xobmbpw thZmcn Hcp hn`mKapWvSv. Amlphnepw, \nv AhXcnns
thZnepw, Ahv AhXcnns thZnepw Ah hnizknpw. ( Ah )
AmlpthmSv Xmgvabphcmbncnpw. Amlphns hN\ hnv Ah XpNvOamb hne
hmpIbn. AhmIpp XfpsS cnXmhn Ah Alnp {]Xn^eapXv.
Xobmbpw Amlp AXnthKw IWv t\mph\mIpp.
200. kXyhnizmknItf, \n anpIbpw abn anIhv ImWnpIbpw, {]Xntcm[
kcmbncnpIbpw sNpI. \n Amlpsh kqnv PohnpI. \n hnPbw
{]m]ntmw.

4. Nisaa
1. a\pjytc, \nsf Htc BXvamhn \nv krjvSnpIbpw, AXn \npXs AXns
CWsbbpw krjvSnpIbpw, Ah Ccphcn \npambn [mcmfw ]pcpjamscbpw
kv{XoIsfbpw hym]nnpIbpw sNbvXh\mb \nfpsS cnXmhns\ \n
kqnphn. GsXmcp Amlphns t]cn \n At\ym\yw tNmZnp
sImWvSncnppthm Ahs\ \n kqnpI. IpSpw__sfbpw ( \n
kqnpI. ) Xobmbpw Amlp \nsf \nconp sImWvSncnph\mIpp.
2. A\mYIv AhcpsS kzp \n hnpsImSppI. \Xn\p]Icw ZpjnXv \n
amnsbSpcpXv. \nfpsS [\tmSv IqntNv AhcpsS [\w \n
XnpIfbpIbpacpXv. Xobmbpw AXv Hcp sImSpw ]mXIamIpp.
3. A\mYIfpsS Imcyn \np \oXn ]menm\mhnsv \n `bsSpIbmsWn (
ap ) kv{XoIfn \nv \n CjvSsSp ctWvSm, aqtm, \mtem t]sc hnhmlw
sNbvXpsImpI. Fm ( AhnSbn ) \oXn]pem\mhnsv \n
`bsSpIbmsWn Hcphsf am{Xw ( hnhmlw IgnpI. ) Asn \nfpsS
A[o\nep ASnakv{Xosb ( `mcysbtmse kzoIcnpI. ) \n AXncphnv
t]mImXncnm AXmWv IqSpX A\ptbmPyambnpXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 40 of 353
4. kv{XoIv AhcpsS hnhmlaqey a\xkwXr]vXntbmSv IqSn \n \IpI. C\n
AXn \nv hXpw ka\tmsS Ah hnpXcp ]w \nfXv ktmj]qw
kpJambn `np sImpI.
5. Amlp \nfpsS \ne\n]np amKambn \nivNbnv Xnp \nfpsS kzpI
\n hnthIanmhv ssIhnv sImSpcpXv. Fm AXn \npw \n Ahv
D]Poh\hpw hkv{Xhpw \IpIbpw, AhtcmSv acymZbp hmv ]dbpIbpw sNpI.
6. A\mYIsf \n ]conv t\mpI. As\ Ahp hnhml{]mbsanbm
\nfhcn Imcyt_m[w ImWp ]w AhcpsS kzp Ahv hnpsImSppI.
Ah ( A\mYI ) hepXmIpsaXv IWvSv AanXambpw [rXnspw AXv XnpXocpXv.
C\n ( A\mYcpsS kwcWtap ) hh\pw Ignhph\msWn ( AXn \np
FSpmsX ) am\yX ]pepIbmWv thWvSXv. hh\pw Zcn{Z\msWn acymZ{]Imcw
AbmXn \nv `nmhpXmWv. Fnv AhcpsS kzp Ahv \n
G]npsImSpptm \nfXn\v kmn\ntWvSXpamWv. IWp t\mph\mbn
Amlp Xs aXn.
7. amXm]nXmfpw ASp _pfpw hntp t]mb [\n ]pcpjamv HmlcnbpWvSv.
amXm]nXmfpw ASp _pfpw hntpt]mb [\n kv{XoIpw HmlcnbpWvSv. (
B [\w ) IpdmIs, IqSpXemIs. AXv \nWbns HmlcnbmIpp.
8. ( kzv ) `mKnp k`n ( ap ) _ptfm, A\mYItfm ]mhshtcm
lmPdpWvSmbm AXn \nv Ahv \n hXpw \IpIbpw, AhtcmSv acymZbp
hmv ]dbpIbpw sNtWvSXmIpp.
9. XfpsS ]nn Zp_ecmb km\sf hntpt]mbm ( AhcpsS KXnsbmIpsav )
`bsSph ( AtXhn[w aphcpsS afpsS Imcyn ) `bsSs. As\ Ah
Amlpsh kqnpIbpw, icnbmb hmv ]dbpIbpw sNs.
10. Xobmbpw A\mYIfpsS kzpI A\ymbambn Xnph AhcpsS hbdpIfn Xnp (
\ndp ) Xv Xo am{XamIpp. ]noSv Ah \cIn InFcnbpXpamWv.
11. \nfpsS km\fpsS Imcyn Amlp \nv \ntZiw \Ipp; BWn\v cWvSv
s]nsXn\v Xpeyamb HmlcnbmWpXv. C\n cWvSne[nIw s]afmWpsXn (
acn B ) hntp t]mb kzns aqn cWvSp `mKamWv AhpXv. Hcp aI
am{XamsWn Ahv ]IpXnbmWpXv. acn Bp km\apsWvSn AbmfpsS
amXm]nXmfn Hmtcmcppw Abm hntpt]mb kzns BdnsemphoXw
DWvSmbncnpXmWv. C\n Abmv km\anmXncnpIbpw, amXm]nXm AbmfpsS
A\cmhIminIfmbncnbpamsWn AbmfpsS amXmhn\v aqnsemcp `mKw
DWvSmbncnpw. C\n Abmv ktlmZcfpWvSmbncpm AbmfpsS amXmhn\v
BdnsempWvSmbncnpw. acn B sNbvXnp hkznn\pw ISapsWvSn AXn\pw
tijamWv CsXmw. \nfpsS ]nXmfnepw \nfpsS afnepw D]Imcw sImWvSv \ntfmSv
Ghpw ASph BcmsWv \ndnbn. Amlphns ] \np ( Hmlcn )
\nWbamWnXv. Xobmbpw Amlp Fmw Adnbph\pw bpIvXnam\pamIpp.
12. \nfpsS `mcyamv km\anm ]w Ah hntpt]mb [\ns ]IpXn
\nmIpp. C\n Ahv km\apWvSmbncpm Ah hntpt]mbXns
\mensemv \nmbncnpw. Ah sNp hkznpw ISapsWvSn AXpw
IgnmWnXv. \nv km\ansn \n hntpt]mb [\n \nv \mensemmWv
Ahv ( `mcyamv ) DXv. C\n \nv km\apWvSmbncpm \n hntp
t]mbXn \nv FnsemmWv AhpXv. \n sNp hkznpw ISapsWvSn
AXpw IgnmWnXv. A\csaSpp ]pcpjt\m kv{Xotbm ]nXmhpw afpanm
BfmbncnpIbpw, Abmv ( amXmshm ) Hcp ktlmZct\m ktlmZcntbm
DWvSmbncnpIbpw sNbvXm Ahcn ( B ktlmZcktlmZcnamcn ) Hmtcmcppw
Bdn Hcwiw e`npXmWv. C\n Ah AXne[nIw t]cpsWvSn Ah aqnsemn
kamhIminIfmbncnpw. t{ZmlIcam hkzntm IStam DsWvSn AsXmgnmWnXv.
Amlphn \np \ntZias{X CXv. Amlp kPvR\pw kl\ioe\pamIpp.
13. Amlphns \nba]cn[nIfmIpp Chsbms. GsXmcm Amlphns\bpw Ahs
ZqXs\bpw A\pkcnppthm Ahs\ Amlp Xmgv`mKv IqSn AcphnI HgpIp
kzKtmpIfn {]thinnpXmWv. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. AXs{X
almb hnPbw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 41 of 353
14. B Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw [ncnpIbpw, Ahs ( \nba ) ]cn[nI
ewLnpIbpw sNppthm Ahs\ Amlp \cImKv\nbn {]thinnpw. Ah\Xn
\nXyhmknbmbncnpw. A]am\Icamb inbmWv AhpXv.
15. \nfpsS kv{XoIfn \nv \oNhrnbn Gs]Sphcmtcm AhsXncn
kmnIfmbn \nfn \nv \mept]sc \n sImWvSv hcphn. As\ Ah kmyw
hlnm Ahsc \n hoSpIfn XSp shpsImWvSncnpI. Ahsc acWw
GsSppItbm Amlp Ahsmcp amKw DWvSmpItbm sNpXv hsc.
16. \nfpsS Iqn \nv B \oNhrn sNp cWvSpt]scbpw \n ]oUnnpI.
Fm Ah Ccphcpw ]ivNm]npIbpw \S]Sn \mnopIbpw sNp ]w
\n Ahsc hntpI. Xobmbpw Amlp ]ivNmm]w Gsd kzoIcnph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp.
17. ]ivNmm]w kzoIcnm Amlp _m[yX GnpXv AdnhptISv \nanw Xna
sNpIbpw, Fnv XmaknbmsX ]ivNm]npIbpw sNphv am{XamIpp.
As\bphcpsS ]ivNmm]w Amlp kzoIcnpXmWv. Amlp Fmw
Adnbph\pw bpIvXnam\pamIpp.
18. ]ivNmm]w FXv sXpI sNbvXv sImWvSncnpIbpw, Fnv acWw BkamIptm
Rm\nXm ]ivNm]nncnpp Fv ]dbpIbpw sNphpX.
kXy\ntj[nIfmbnsmWvSv acWaSbphpapX. As\bphv thZ\tbdnb
inbmWv \mw HcpnshnpXv.
19. kXyhnizmknItf, kv{XoIsf _emmcambnv A\cmhImi kzmbn FSp
\nv A\phZ\oba. Ahv ( `mcyamv ) \n sImSpnpXn Hcp `mKw
XnsbSpphm thWvSn \nfhsc apSnbnSpIbpw sNcpXv. Ah {]Xyamb h
\oNhrnbpw sNbvsXnemsX. AhtcmSv \n acymZtbmsS klhntWvSXpapWvSv.
C\n \nhtcmSv shdpv tXmp ]w ( \n a\nempI ) \nsfmcp Imcyw
shdppIbpw AtXImcyn Amlp [mcmfw \a \nivNbnpIbpw sNbvsXv hcmw.
20. \n Hcp `mcybpsS kvYm\v asmcp `mcysb ]Icw kzoIcnphm Dtinp ]w
Ahcn Hcphv \n Hcp Iqmcw Xs sImSpnpWvSmbncppshnepw AXn
\nv bmsXmpw Xs \n XncnphmcpXv. I Btcm]Ww NpansmWvSpw
{]Xyamb A[w sNbvXpsImWvSpw \nfXv taSnpItbm?
21. \n At\ym\yw IqSntcpIbpw Ah \nfn \nv I\ Hcp Icm hmpIbpw
sNbvXpIgnncns \n AXs\ taSnpw?
22. \nfpsS ]nXm hnhmlw sNbvX kv{XoIsf \n hnhmlw IgncpXv; apv
sNbvXpt]mbsXmgnsI. Xobmbpw AXv Hcp \oNhrnbpw shdps Imcyhpw Zpjn
amKhpamIpp.
23. \nfpsS amXm, ]p{Xnam, ktlmZcnam, ]nXrktlmZcnam, amXrktlmZcnam, \nsf
apeIpSnn t]mam, apeIpSn aptJ\bp \nfpsS ktlmZcnam, \nfpsS
`mcymamXm Fnh ( Ahsc hnhmlw sN ) \nv \njnamsncnpp.
\n ssewKnIthgvNbn Gs]np \nfpsS `mcyamcpsS km\fmbn \nfpsS
kwcWnep hfv ]p{Xnamcpw ( Ahsc hnhmlw sNpXpw
\njnamsncnpp ). C\n \n Ahcpambn ssewKnIthgvNbn Gs]nnsn (
AhcpsS asf thpXn ) \np Ipan. \nfpsS apXpIn \nv ]nd
]p{XamcpsS `mcyamcpw ( \nv \njnamsncnpp. ) cWvSpktlmZcnamsc Hnv
`mcyamcmpXpw ( \njnamIpp. ) apv sNbvXv t]mbsXmgnsI. Xobmbpw Amlp
Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
24. ( aphcpsS ) hnhml_nencnp kv{XoIfpw ( \nv \njnamsncnpp.
) \nfpsS ssII DSasSpnbh ( ASnakv{XoI ) HgnsI. \nfpsS ta
Amlphns \nbaas{X CXv. AXnpdap kv{XoIfpambn \nfpsS [\w ( alvdmbn )
\InsmWvSv \n ( hnhml_w ) tXSpXv \nv A\phZnsncnpp.
\n sshhmlnI PohnXw eyamphcmbncnWw. \oNhrn
B{KlnphcmIcpXv. As\ Ahcn \nv \n h kpJhpa\p`hnm Ahp
hnhmlaqeyw Hcp _m[yX F \nebn \n \tIWvSXmWv. _m[yX ( hnhmlaqeyw )
\nivNbnXn\p tijw \n At\ym\yw Xr]vXnsv h hnphogvNbpw sNpXn
\nv Ipsampan. Xobmbpw Amlp Fmw Adnbph\pw bpIvXnam\pamIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 42 of 353
25. \nfnemsnepw kXyhnizmkn\nIfmb kzX{kv{XoIsf hnhmlw Ignm
kmnI tijnbnsn \nfpsS ssII DSasSpnb kXyhnizmkn\nIfmb
Zmknamcn Bscsbnepw ( `mcyamcmbn kzoIcnmhpXmWv. ) AmlphmIpp \nfpsS
hnizmksn \mbn Adnbph. \nfn Nne Nnecn \npWvSmbhcmWtm.
As\ Ahsc ( B Zmknamsc ) AhcpsS cmImfpsS A\paXn{]Imcw \n
hnhmlw Ignv sImpI. AhcpsS hnhmlaqeyw acymZ{]Imcw Ahv \n \IpIbpw
sNpI. tNvOhrnbn Gs]Smhcpw clkythgvNmsc kzoIcnmhcpamb
]Xn{hXIfmbncnWw Ah. As\ Ah sshhmlnI PohnXns
kwcWnembngnnv Ah tNvOhrnbn Gs]Sp ]w
kzX{kv{XoIpXns ]IpXn in AhpWvSmbncnpw. \nfpsS Iqn (
hnhmlw Ignnsn ) hnjanpsav `bsSphmIpp AXv. ( ASnakv{XoIsf
`mcyamcmbn kzoIcnm\p A\phmZw. ) Fm \n anncnpXmIpp \nv
IqSpX Daw. Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
26. \nv ( Imcy ) hnhcnpXcphm\pw, \nfpsS apKmanIfpsS \ \S]SnI
\nv Imncphm\pw \nfpsS ]ivNmm]w kzoIcnphm\pw, Amlp Dtinpp.
Amlp Fmw Adnbph\pw bpIvXnam\pamIpp.
27. Amlp \nfpsS ]ivNmm]w kzoIcnm Dtinpp. Fm XnjvSsf ]n]n
Pohnph DtinpXv \n ( t\hgnbn \nv ) htXmXn
sXntmIWsamWv.
28. \nv `mcw IpdpXcWsav Amlp Dtinpp. Zp_e\mbnsmWvSmWv a\pjy
krjvSnsncnpXv.
29. kXyhnizmknItf, \n ]ckv]cw kwXr]vXntbmSpIqSn \Sp IhS CS]mSp
aptJ\bmsX \nfpsS kzp A\ymbambn \n At\ym\yw FSpv XncpXv.
\n \nsfs sImesSppIbpw sNcpXv. Xobmbpw Amlp \ntfmSv
IcpWbph\mIpp.
30. Bscnepw AXn{Iaambpw A\ymbambpw As\ sNp ]w \mahs\ \cImKv\nbnenv
IcnpXmWv. AXv Amlphn\v Ffpap ImcyamIpp.
31. \ntfmSv \ntcm[nsSp h]m] \n hnp ]w \nfpsS XnaIsf
\nfn \nv \mw ambvpIfbpIbpw, am\yamb Hcp kvYm\v \nsf \mw
{]thinnpIbpw sNpXmWv.
32. \nfn Nnev Nnescm IqSpXembn Amlp \Inb A\p{KltfmSv \nv
tamlw tXmcpXv. ]pcpjam kmZnpWvSmnbXns Hmlcn AhpWvSv. kv{XoI
kmZnpWvSmnbXns Hmlcn AhpapWvSv. AmlpthmSv Ahs HuZmcyn \nv
\n BhiyspsImpI. Xobmbpw Amlp GXv Imcysnbpw
Adnhph\mIpp.
33. GsXmcmpw Xs amXm]nXmfpw ASp _pfpw hntv t]mb kzn\v \mw
AhIminIsf \nivNbnnpWvSv. \nfpsS hewssII _w kvYm]nnphpw
AhcpsS Hmlcn \n sImSppI. Xobmbpw Amlp Fm Imcypw
kmnbmIpp.
34. ]pcpjam kv{XoIfpsS ta \nb{Wm[nImcaphcmIpp. a\pjycn Hcp hn`mKn\v
adp hn`mKtm Amlp IqSpX Ignhv \InbXv sImWvSpw, ( ]pcpjam ) AhcpsS
[\w sNehgnXpsImWvSpamWXv. AXn\m \hcmb kv{XoI A\pkcWioeaphcpw,
Amlp kwcn {]Imcw ( ]pcpjamcpsS ) A`mhn ( kwcntWvSsXmw )
kwcnphcpamWv. Fm A\pkcWtSv ImWnpsav \n Binp
kv{XoIsf \n D]tZinpI. InSdIfn Ahcpambn AIp \npI. Ahsc
ASnpIbpw sNbvXv sImpI. Fnh \nsf A\pkcnp ]w ]ns \n
AhsXncn Hcp amKhpw tXScpXv. Xobmbpw Amlp DX\pw alm\pamIpp.
35. C\n, Ah ( ZXnam ) Xn `nnv t]mIpsav \n `bsSp ]w Ahs
Bmcn \nv Hcp aykvYs\bpw AhfpsS Bmcn \nv Hcp aykvYs\bpw
\n \ntbmKnpI. Ccp hn`mKhpw A\pcRvP\amWv DtinpsXn Amlp
AhnSbn tbmPnpWvSmpXmWv. Xobmbpw Amlp kPvR\pw
kqvaPvR\pamIpp.
36. \n Amlpsh Bcm[npIbpw Aht\mSv bmsXmpw ]ptNmXncnpIbpw
amXm]nXmtfmSv \ \nebn hnpIbpw sNpI. _ptfmSpw A\mYItfmSpw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 43 of 353
]mhtfmSpw IpSpw__ap AbmtcmSpw A\ycmb AbmtcmSpw
klhmkntbmSpw hgnt]mt\mSpw \nfpsS heXpssII DSasSpnb ASnaItfmSpw
\\nebn hnpI. s]mmc\pw Zpc`nam\nbpambnp Bscbpw Amlp
Hcnepw CjvSsSpIbn.
37. ]nipv ImWnpIbpw, ]nipv ImWnm P\sf t{]cnnpIbpw, Xv Amlp
Xs HuZmcyw sImWvSv \Inb A\p{Klw adp shpIbpw sNphcmWh. B
\nsIhv A]am\Icamb inbmWv \mw HcpnshncnpXv.
38. P\sf ImWnphm\mbn XfpsS kzp sNehgnphcpw, Amlphntem
AyZn\ntem hnizmkanmhcpamWh. ]nimNmWv HcmfpsS IqmfnbmIpsXn
Ah F{X Zpjn Hcp IqpImc!
39. Ah Amlphnepw AyZn\nepw hnizknpIbpw, Amlp Ahv \InbXn \nv
sNehgnpIbpw sNbvXp t]mbm Ahssmcp tZmjamWpXv? Amlp Ahsc ]n
\mbn Adnbph\mIpp.
40. Xobmbpw Amlp Hcp AWpthmfw A\oXn ImWnpIbn. h \abpamWpsXn
AXh Ccnv sImSppIbpw, Ahs ] \np hn {]Xn^ew \IpIbpw
sNpXmWv.
41. Fm Hmtcm kapZmbn \npw Hmtcm kmnsb \mw sImWvSv hcnIbpw
CqsXncn \ns \mw kmnbmbn sImWvSv hcnIbpw sNptm Fmbncnpw
AhkvY!
42. AhnizknpIbpw dkqens\ [ncnpIbpw sNbvXh B Znhkw sImXnp t]mIpw;
Ahsc aqSnsmWvSv `qan \ncmsncpp shn F{X \mbncppshv. Hcp hnhchpw
Amlphn \nv Ahv Hfnp shm\mhn.
43. kXyhnizmknItf, elcn_m[nhcmbnsmWvSv \n \akvImcs kao]ncpXv; \n
]dbpsXsv \nv t_m[apWvSmIpXv hsc. P\m_pImcmbncnptm \n
IpfnpXv hscbpw ( \akvImcs kao]ncpXv. ) \n hgn ISv
t]mIphcmbnsmWvSmsX. \n tcmKnIfmbncnpItbm bm{XbnemhpItbm
sNbvXm Asn \nfnsemcm aeaq{Xhnk\w Ignv hcnItbm, kv{XoIfpambn
kw \SpItbm sNbvXpshn Fnv \nv shw InnbXpansn \n
ipnbp `qapJw tXSnsmpI. FnXpsImWvSv \nfpsS apJfpw ssIIfpw XShpI.
Xobmbpw Amlp Gsd amp\Iph\pw s]mdpph\pamIpp.
44. thZ{Kn \nv Hcp hnlnXw \Ishsc \o IWvSnt? Ah ZpamKw hnebvv
hmpIbpw, \n hgnsXntmIWsav B{KlnpIbpw sNpp.
45. Amlp \nfpsS i{Xpsfn \mbn Adnbph\mIpp. \nv cI\mbn
Amlp aXn, klmbnbmbpw Amlp Xs aXn.
46. blqZcn s]hcs{X ( B i{Xp. ) hmpIsf Ah kvYm\w sXnv {]tbmKnpp.
XfpsS \mhpI hfsmSnv sImWvSpw, aXs Ipndv sImWvSpw kanAv\m
hAssk\m Fpw CkvaAv ssKd apkvaAv Fpw dmC\m Fpw Ah ]dbpp. kanAv\m
hAXzAv\m ( R tIpIbpw A\pkcnpIbpw sNbvXncnpp ) Fpw CkvaAv (
tItW ) Fpw Dfp\m ( Rsf Ku\ntW ) Fpw Ah ]dncpsn
AXhv IqSpX Dahpw h{IXbnmXpw BIpambncpp. ]s Amlp AhcpsS
\ntj[w ImcWambn Ahsc i]nncnpp. AXn\m Ah hnizknpIbn;
NpcpnemsX.
47. tl; thZ{Kw \Ishtc, \nfpsS ]ep thZs kXysSpnsmWvSv \mw
AhXcnnXn \n hnizknphn. \mw Nne apJ XpSp\onbnv Ahsb
]nhifntev ampXn\v apmbn, Asn ins Bmsc \mw i]nXv
t]mse \nsfbpw i]npXnpapmbn \n hnizknphn. Amlphns I]\
{]mhnIamsSpI Xs sNpw.
48. XtmSv ]ptNsSpXv Amlp Hcnepw s]mdppIbn. AsXmgnpsXmw Ah
Dtinphv Ah s]mdppsImSppXmWv. B AmlpthmSv ]ptNpthm
Ah Xobmbpw KpcpXcamb Hcp IpIrXyamWv NapWvSmnbncnpXv.
49. kzbw ]cnipscv AhImisSphsc \o IWvSnt? Fm Amlp Ah
Dtinphsc ]cnipcmpp. AhtcmSv Hcp Xcnpw A\oXn ImWnsSpX.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 44 of 353
50. Fs\bmWv Ah Amlphns t]cn Iw sInabvpXv Fv t\mq.
{]Xyamb Ipambnv AXp Xs aXn.
51. thZn \nv Hcp hnlnXw \Ishsc \o t\mnbns? Ah p{Z hnZyIfnepw
ZpaqnIfnepw hnizknpp. kXy\ntj[nIsfn Ah ]dbpp; CqcmWv
hnizmknIsfm t\amKw {]m]nhscv.
52. Fm AhscbmWv Amlp i]nncnpXv. GsXmcphs\ Amlp i]nncnppthm
Ahv Hcp klmbnsbbpw \o IsWvSpIbn.
53. AX, B[n]Xyn h hnlnXhpw AhptWvSm? Fn Hcp AWpthmfhpw Ah
a\pjyv \Ipambncpn.
54. AX, Amlp Ahs HuZmcyn \nv ap a\pjyv \InbnpXns t]cn Ah
AkqbsSpIbmtWm? Fm C{_mlow IpSpw_n\v \mw thZhpw PvRm\hpw
\InbnpWvSv. Ahv \mw almb B[n]Xyhpw \InbnpWvSv.
55. AXn hnizkn Hcp hn`mKw AhcpsS IqnepWvSv. AXn \nv ]nncn hn`mKhpw
AhcnepWvSv. ( Ahv ) InPzenp \cImKv\n Xs aXn.
56. Xobmbpw \psS sXfnhpI \ntj[nhsc \mw \cInenv IcnpXmWv. AhcpsS
sXmenI shpt]mIptmsgmw Ahv \mw thsd sXmenI amnsImSppXmWv.
Ah in BkzZnp sImWvSncnm thWvSnbmWXv. Xobmbpw Amlp {]Xm]hm\pw
bpIvXnam\pamIpp.
57. hnizknpIbpw k{]hrnIfn Gs]SpIbpw sNbvXhcmIs, Xmgv`mKv IqSn
AcphnI HgpIp kzKtmfn \mw Ahsc {]thinnpXmWv. AhcXn
\nXyhmknIfmbncnpw. AhhnsS ]cnipcmb CWIfpWvSmbncnpw. kvYnchpw
CSXqXpamb XWen \mahsc {]thinnpIbpw sNpw.
58. hnizknt]ns A\mapI AhbpsS AhIminIv \n sImSpp
hoWsapw, P\nSbn \n XopI]npIbmsWn \oXntbmsS
XopI]nWsapw Amlp \ntfmSv I]npp. F{Xtbm \ D]tZiamWv Ah
\nv \IpXv. Xobmbpw Fmw tIph\pw ImWph\pamIpp Amlp.
59. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh A\pkcnpI. ( Amlphns ) ZqXs\bpw \nfn
\np ssIImcyImsfbpw A\pkcnpI. C\n h Imcynepw \nnSbn
`nnpWvSmIpIbmsWn \nfXv Amlphntepw dkqentepw aSpI. \n
Amlphnepw AyZn\nepw hnizknppshn ( AXmWv thWvSXv. ) AXmWv
Dahpw IqSpX \ ]cyhkm\apXpw.
60. \n\v AhXcnnsXnepw \n\v apv AhXcnnsXnepw X hnizknncnpp
Fv P]np Hcp Iqsc \o IWvSnt? ZpaqnIfpsS ASptv
hn[ntXSntmIm\mWv Ah DtinpXv. hmkvXhn ZpaqnIsf
Ahnizknphm\mWv Ah I]nsnpXv. ]nimNv Ahsc _lpZqcw hgnsXnphm
Dtinpp.
61. Amlp AhXcnnXntepw ( Ahs ) ZqX\ntepw \n hcq Fv AhtcmSv
]dbsm B I]ShnizmknI \ns hnv ]msS ]nncnv t]mIpXv \n\v ImWmw.
62. Fm kzw ssII sNbvXv shXns ^eambn Ahv h B]pw _m[npIbpw,
A\cw Ah \ns ASpv hv Amlphns t]cn kXyw sNbvXv sImWvSv R
\abpw A\pcRvP\hpamsX asmpw Dtinncpn Fv ]dbpIbpw sNptmgp
kvYnXn Fs\bmbncnpw?
63. AcmcpsS a\pIfn FmWpsXv Amlphndnbmw. BIbm ( \_ntb, )
Ahsc hnv XncnpIfbpI. Ahv kZp]tZiw \IpIbpw, AhcpsS a\n Xp
hmv AhtcmSv ]dbpIbpw sNpI.
64. Amlphns Dchv {]Imcw A\pkcnsSphm thWvSnbmsX \mw Hcp ZqXs\bpw
Abnn. Ah AhtcmSv Xs A{Iaw {]hntm \ns ASp Ah hcnIbpw,
Fnh AmlpthmSv ]m]tamN\w tXSpIbpw, AhpthWvSn dkqepw ]m]tamN\w
tXSpIbpw sNbvXncppshn Amlpsh Gsd ]ivNmm]w kzoIcnph\pw
ImcpWyaph\pambn Ah IsWvSpambncpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 45 of 353
65. C, \ns cnXmhns\sbmW kXyw; AhnSbn `nXbpWvSmb Imcyn
Ah \ns hn[nImhmpIbpw, \o hn[nI]nXns\n ]noShcpsS a\pIfn
Hcp hnjahpw tXmmXncnpIbpw, AXv ]qambn kXnv A\pkcnpIbpw sNpXp
hsc Ah hnizmknIfmhpIbn.
66. \n kzw Poh _enbnWsatm, hoSv hnndWsatm \mw Ahv I]\
\Inbncppshn Ahcn Npcpw t]scmgnsI AXv sNpambncpn. AhtcmSv
D]tZinsSpw {]Imcw Ah {]hnncppshn AXhv Ghpw Dahpw (
kamKn ) Ahsc IqSpX iIvXambn DdnpXpw BIpambncpp.
67. Fm Ahv \psS ] \np almb {]Xn^ew \mw \IpIbpw,
68. \mahsc t\hgnbn tNpIbpw sNpambncpp.
69. B Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw A\pkcnppthm Ah Amlp
A\p{Klnhcmb {]hmNIam, kXykam, cIvXkmnI, kcnXam
FnhtcmsSmambncnpw. Ah F{X \ IqpIm!
70. Amlphn \np A\p{Klas{X AXv . Fmw Adnbph\mbn Amlp aXn.
71. kXyhnizmknItf, \n Pm{KX ssIsmphn. As\ sNdpkwLfmtbm,
HnsmIqamtbm \n ( bpn\v ) ]pdsv sImpI.
72. Xobmbpw \nfpsS Iqn aSnv ]ntmw \nph\pWvSv. As\ \nv
h hn]pw _m[npshn, Rm AhtcmsSmw ( bpn\v ) lmPcmImXncpXv hgn
Amlp F\nv A\p{Klw sNbvXncnpIbmWv Fmbncnpw Ah ]dbpI.
73. \nv Amlphn \nv h A\p{Klhpw hpInpIbmsWntem, \nfpw Ah\pw
Xn bmsXmcp kvt\l_hpapWvSmbncpn F an Ah ]dbpw; ( lm IjvSambn!
) Rm AhcpsS IqsSbpWvSmbncpsn F{X \mbncpts\. Fn F\nsmcp henb
t\w t\SnsbSpmambncpp.
74. CltemIPohnXs ]ctemIPohnXn\v ]Icw hnm Xmdph Amlphns
amKn bpw sNs. Amlphns amKn hh\pw bpw sNbvXnv Ah
sImsmepw hnPbw t\Snbmepw \mah\v almb {]Xn^ew \IpXmWv.
75. Amlphns amKn \nspsImWvSv bpw sNbvXp IqSm? RfpsS cnXmth,
A{IanIfmb BfpI A[nhknp Cu \mn \nv Rsf \o tamNnnpIbpw, \ns
hIbmbn Hcp cm[nImcnsbbpw \ns hIbmbn Hcp klmbnsbbpw Rv \o
\nivNbnv XcnIbpw sNtWta. Fv {]mXvYnv sImWvSncnp ansmXps
]pcpjampw kv{XoIpw IpnIpw thWvSnbpw ( \nspsImWvSv bpw
sNbvXp IqSm? )
76. hnizmknI Amlphns amKn bpw sNpp. kXy\ntj[nIfmIs,
ZpaqnIfpsS amKn bpw sNpp. AXn\m ]nimNns an{Xfpambn \n
bpn Gs]SpI. Xobmbpw ]nimNns IpX{w Zp_eamIpp.
77. ( bpn\pt]mImsX ) \n ssII ASnshpIbpw, {]mXvY\ apdt]mse
\nhlnpIbpw. kImv \IpIbpw sNphn Fv \ntZinsncp Hcp Iqsc \o
IWvSnt? ]noShv bpw \n_ambn \nivNbnstm Ahcn Hcp hn`mKaXm
Amlpsh `bsSpw t]msetbm, AXns\m iIvXamb \nebntem P\sf `bsSpp.
RfpsS cnXmth, \osbn\mWv Rv bpw \n_amnbXv? ASp Hcp
Ah[nhscsbnepw Rv kabw \onpIqSmbncptm? FmWv Ah ]dXv.
]dbpI: CltemIs kpJm\p`hw hfsc XpNvOambXmWv. ]ctemIamWv kqvaX
]menphv IqSpX KpWIcw. \ntfmSv Hcp Xcnpw A\oXn ImWnsSpIbpan.
78. \n FhnsSbmbncpmepw acWw \nsf ]nSnIqSpXmWv. \n `{Zambn sIn
Dbs tImIpnembm t]mepw. ( \_ntb, ) Ahv h t\hpw
hpInnbm Ah ]dbpw; CXv Amlphn \nv e`nXmWv Fv. Ahv h
tZmjhpw _m[nm Ah ]dbpw; CXv \o ImcWw DWvSmbXmWv Fv.]dbpI: Fmw
Amlphns ] \npXmWv. Atm Cu BfpIv Fv ]n? Ah Hcp
hnjbhpw a\nemm `mhan.
79. \abmbnv \n\v Fsmv hpInnbmepw AXv Amlphn \npXmWv. \ns
_m[np GsXmcp tZmjhpw \ns ] \npXs DWvSmIpXmWv. ( \_ntb, ) \ns
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 46 of 353
\mw a\pjycntep ZqX\mbnmWv \ntbmKnncnpXv.( AXn\v ) kmnbmbn Amlp
aXn.
80. ( Amlphns ) ZqXs\ B A\pkcnppthm Xobmbpw Ah Amlpsh
A\pkcnp. B ]nncnpthm AhcpsS ta Imhmc\mbn \ns \mw \ntbmKnnn.
81. Ah ]dbpw: RfnXm A\pkcnncnpp Fv. Fnh \ns ASp \nv ]pdv
t]mbm Ahcn Hcp hn`mKw X ]pdv ]dbpXn\v hn]coXambn cm{Xnbn
KqVmtemN\ \Spp. Ah cm{Xn KqVmtemN\ \SpsXmw Amlp
tcJsSpnsmWvSncnpp. BIbm \o Ahsc hnv XncnpIfbpI. Fnv
Amlpsh `cta]npI. `cta]nsSph\mbn Amlp aXn.
82. Ah JpB\ns\n Nnnpnt? AXv Amlp AmhcpsS ]
\npXmbncpsn AhcXn [mcmfw sshcpyw IsWvSpambncpp.
83. kam[m\hpamtbm ( bp ) `oXnbpamtbm _s h hmbpw Ahv hpInnbm
AhcXv {]NcnnpIbmbn. AhcXv dkqensbpw Ahcnse ImcyhnhcaphcpsSbpw
Xocpam\n\v hnncppshn AhcpsS Iqn \nv \nconv a\nemm
Ignhph AXns bmYmXvYyw a\nemnsmpambncpp. \nfpsS ta
Amlphns A\p{Klhpw ImcpWyhpw Cmbncppshn \nfn A]w NnescmgnsI
]nimNns\ ]n]pambncpp.
84. Fm( \_ntb, ) \o Amlphns amKn bpw sNbvXp sImpI. \ns kzw
ImcyamsX \ntmSv imknsSpX. kXyhnizmknIfn \o t{]cW sNeppIbpw
sNpI. kXy\ntj[nIfpsS B{IaWiIvXnsb Amlp XSppXtpw. Amlp Ghpw
IqSpX B{IaWiIvXnbph\pw AXnITn\ambn innph\pamIpp.
85. hh\pw Hcp \ ip]mi sNbvXm B \abn Hcp ]v AhpWvSmbncnpw. hh\pw
Hcp No ip]mi sNbvXm B Xnabn \nv Hcp ]pw AhpWvSmbncnpw. Amlp
FmImcyfpsSbpw tat\mw hlnph\mIpp.
86. \nv A`nhmZyw Ansm AXns\m saambn ( Atmv ) A`nhmZyw
AnpI. Asn AXpXs Xncnp\IpI. Xobmbpw Amlp GsXmcp
Imcynsbpw IWv t\mph\mIpp.
87. Amlp Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. Dbnsgpt]ns Znhktv Ah
\nsfsbmw HcpanpIqpI Xs sNpw. AXn kwibta C. Amlpshm
kXykambn hnhcw \Iph BcpWvSv?
88. Fm I]ShnizmknIfpsS Imcyn \nsfmWv cWvSv InIfmIpXv? Ah
kmZnpWvSmnbXv ( Xna ) ImcWw Amlp Ahsc XeXncnp hnncnpIbmWv.
Amlp ]ngnhsc \n t\hgnbnemm DtinncnpIbmtWm? Amlp Hcphs\
]ngnm ]ns Ahv Hcp hgnbpw \o IsWvSpX.
89. Ah AhnizknXv t]mse \nfpw AhnizknpIbpw, As\ \nsfmw
Hcpt]msebmbnocpIbpw sNm\mWv Ah sImXnpXv. AXn\m Ah Amlphns
amKn kzw \mSv hnphcpXp hsc Ahcn \nv \n an{Xsf kzoIcnv
t]mIcpXv. Fm Ah ]nncnv IfbpIbmsWn \nfhsc ]nSnIqSpIbpw, Ahsc
IWvSpapntbSpshv \nfhsc sImesSppIbpw sNpI. Ahcn \nv bmsXmcp
an{Xsbpw klmbnsbbpw \n kzoIcnp t]mIcpXv.
90. \nfpambn kJyn Ignbp Hcp P\hn`mKtmSv tNv \nphscmgnsI.
\ntfmSv bpw sNmt\m, kzw BmtcmSv bpw sNmt\m a\x{]bmkaphcmbn
\nfpsS ASpv hcphcpw HgnsI. Amlp Dtinncpsn \nfpsS ta
Ahh iIvXn \IpIbpw, \ntfmSh bpn Gs]SpIbpw sNpambncpp.
Fm \ntfmSv bpw sNmsX Ah hnsmgnv \npIbpw, \nfpsS apmsI
kam[m\\ntZiw shpIbpw sNbvXnpsWvSn AhsXncmbn bmsXmcp amKhpw
Amlp \nv A\phZnnn.
91. thsd Hcp hn`mKsbpw \n IsWvSntbpw. \nfn \npw kzw P\Xbn
\npw Hcpt]mse kpcnXcmbngnbm Ah B{Klnpp. Ipgntev Ah
XncnphnfnsSptmsgmw AXneh XeIpn hogpp. Fm Ah \nsf hnv
Hgnv \npIbpw, \nfpsS apmsI kam[m\ \ntZiw shpIbpw, kzw ssII
ASnshpIbpw sNm ]w Ahsc \n ]nSnIqSpIbpw, Ahsc IWvSpapptSv
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 47 of 353
shv \n sImesSppIbpw sNpI. AcmsXncn \mw \nv hyIvXamb
\ymbw \Inbncnpp.
92. bmsXmcp hnizmknpw asmcp hnizmknsb sImm ]mSpX; A_n
hpt]mIpXmsX. Fm hh\pw Hcp hnizmknsb A_n sImpt]mbm (
{]mbivNnambn ) Hcp hnizmknbmb ASnasb tamNnnpIbpw, Ahs ( sImshs )
AhIminIv \jvS]cnlmcw \IpIbpamWv thWvSXv. Ah ( B AhIminI ) AXv
DZmcambn hnpXsnsemgnsI. C\n Ah ( sImsh ) \ntfmSv i{XpXbp
P\hn`mKn s]h\mWv; Ah\msWn kXyhnizmknbpamWv Fn
kXyhnizmknbmb Hcp ASnasb tamNnnpI am{XamWv thWvSXv. C\n Ah (
sImsh ) \nfpambn kJynencnp Hcp P\hn`mKn s]h\msWn
Ahs AhIminIv \jvS]cnlmcw \IpIbpw hnizmknbmb Hcp ASnasb
tamNnnpIbpw sNtWvSXmWv. hhpw AXv km[nv Innbnsn XpSbmbn
cWvSpamkw t\m\pjvTntWvSXmWv. Amlp \nivNbn ]ivNmm] ( amK ) amWXv.
Amlp Fmw Adnbph\pw bpIvXnam\pamIpp.
93. Bscnepw Hcp kXyhnizmknsb a\x]qw sImesSpp ]w Ahp {]Xn^ew
\cIamIpp. Ah\Xn \nXyhmknbmbncnpw. Ahs t\sc Amlp tIm]npIbpw,
Ahs\ i]npIbpw sNbvXncnpp. I\ inbmWv AhpthWvSn Amlp
HcpnshppXv.
94. kXyhnizmknItf, \n Amlphns amKn bpn\pt]mbm ( i{Xp Bscpw
an{Xw Bscpw ) \n hyIvXambn a\nemWw. \nv kemw Anht\mSv \o
hnizmknb Fv \n ]dbcpXv. CltemIPohnXnse t\w sImXnpsImWvSmWv (
\nfs\ ]dbpXv. ) Fm t\SnsbSpmhp [mcmfw kzpI Amlphns
ASpepWvSv. apv \nfpw AXv t]mse ( Ahnizmkn ) Bbncptm. A\cw
Amlp \nv A\p{Klw sNbvXp. AXn\m \n ( Imcy ) hyIvXambn (
At\zjnv ) a\nempI. Xobmbpw Amlp \n {]hnpXns\nsbmw
kqvaambn Adnbph\mIpp.
95. \ymbamb hnjaanmsX ( bpn\v t]mImsX ) Hgnncnp hnizmknIfpw, XfpsS
[\w sImWvSpw tZlw sImWvSpw Amlphns amKn kacw sNphcpw
XpeycmIpIbn. XfpsS [\w sImWvSpw tZlwsImWvSpw kacw sNphsc
Hgnncnphtcm Amlp ]Zhnbn Dbnbncnpp. Fmhpw Amlp \
{]Xn^ew hmKvZm\w sNbvXncnpp. Fm kacn Gs]Sphv
Hgnncnphtcmfpw IqSpXembn Amlp almb {]Xn^ew \IpXmWv.
96. Ahs ] \np ]e ]ZhnIfpw ]m]tamN\hpw ImcpWyhpas{X ( AhpXv. )
Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
97. AhnizmknIfpsS CSbn Xs PohnpsImWvSv ) kztmSv A\ymbw sNbvXhsc
acnnptm aepI AhtcmSv tNmZnpw: \nsfsmcp \ne]mSnembncpp? Ah
]dbpw: R \mn ASnsmXpshcmbncpp. Ah ( aepI ) tNmZnpw:
Amlphns `qan hnimeambncpnt? \nv kztZiw hnv AXn FhnsSsbnepw
t]mImambncptm. Fm AcmcpsS hmkkvYew \cIas{X. AsX{X No
ktXw!
98. Fm bmsXmcp D]mbhpw kzoIcnm IgnhnmsX, Hcp cmamKhpw
IsWvSm\mImsX ASnsmXpshcmbngnbp ]pcpjamcpw kv{XoIfpw IpnIfpw
CXn \nsmgnhmIpp.
99. Acmv Amlp amp\Intbmw. Amlp AXy[nIw amv \Iph\pw Gsd
s]mdpph\pamIpp.
100. Amlphns amKn hh\pw kztZiw shSnv t]mIp ]w `qanbn [mcmfw
A`bkvYm\fpw PohnXhnimeXbpw Ah IsWvSpXmWv. hh\pw Xs hon
\nv kztZiw shSnv sImWvSv Amlphntepw Ahs ZqX\ntepw Cdn
]pdsSpIbpw, A\cw ( hgn aty ) acWahs\ ]nSnIqSpIbpw sNp ]w Ahp
{]Xn^ew Amlphn kvYncsp Ignp. Amlp Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp.
101. \n `qanbn bm{XsNpIbmsWn kXy\ntj[nI \nv \miw hcppsav
\n `bsSp ]w \akvImcw Npcpn \nhlnpXn \nv Ipan.
Xobmbpw kXy\ntj[nI \nfpsS {]Xy i{XpfmIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 48 of 353
102. ( \_ntb, ) \o AhcpsS IqnepWvSmbncnpIbpw, Ahv t\XrXzw \InsmWvSv
\akvImcw \nhlnpIbpamsWn Ahcn Hcp hn`mKw \ns IqsS \ns. Ah
AhcpsS Bbp[ FSppIbpw sNs. As\ Ah kpPqZv sNbvXv Ignm Ah
\nfpsS ]nntev amdn\npIbpw, \akvIcnnnm as hn`mKw hv \ns IqsS
\akvIcnpIbpw sNs. Ah Pm{KX ssIsmpIbpw, XfpsS Bbp[
FSppIbpw sNtWvSXmWv. \nfpsS Bbp[sfnbpw, \nfpsS km[\sfnbpw
\n A{icmsbn, \nfpsS t\sc Xncnv Hscm BSn \Smambncppshv
kXy\ntj[nI tamlnpIbmWv. Fm ag ImcWw \nv ieyapWvSmIpItbm,
\n tcmK_m[nXcmIpItbm sNbvXm \nfpsS Bbp[ Xmsg shpXn\v
Ipan. Fm \n Pm{KX ]pepI Xs thWw. Xobmbpw Amlp
kXy\ntj[nIv A]am\Icamb in HcpnshnpWvSv.
103. As\ \akvImcw \nhlnp Ignm \n \np sImWvSpw Ccpv sImWvSpw InSv
sImWvSpw Amlpsh HmanpI. kam[m\mhkvYbnembm \n \akvImcw apd{]Imcw
Xs \nhlnpI. Xobmbpw \akvImcw kXyhnizmknIv kabw \nWbns
Hcp \n__m[yXbmIpp.
104. i{XpP\Xsb tXSnnSnp Imcyn \n Zu_eyw ImWncpXv. \n thZ\
A\p`hnppsWvSn, \n thZ\ A\p`hnpXv t]mses Ahcpw thZ\
A\p`hnppWvSv. \nfmIs Ahv {]Xonm\nmXv ( A\p{Klw )
Amlphn \nv {]XonppapWvSv. Amlp Adnhph\pw bpIvXnbph\pamIpp.
105. \n\v Amlp ImWnpXX\pkcnv P\nSbn \o hn[nI]nphm
thWvSnbmWv kXy{]Imcw \mw \n\v thZ{Kw AhXcnnp XnpXv. \o
hIamv thWvSn hmZnph\mIcpXv.
106. AmlpthmSv ]m]tamN\w tXSpI. Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp.
107. BXvah\ \SnsmWvSncnp BfpIv thWvSn \o XncpXv. almhI\pw
A[Imcnbpamb Hcmsfbpw Amlp CjvSsSpItb C.
108. Ah P\fn \nv ( Imcy ) Hfnp shpp. Fm Amlphn \nv ( Hpw )
Hfnpshm Ahv Ignbn. Amlp CjvSsSm hmpIfneqsS Ah cm{Xnbn
KqVmtemN\ \SnsmWvSncnptm Ah AhcpsS IqsSsbpWvSv. Ah
{]hnpsXmw kqambn Adnbph\mIpp Amlp.
109. tl! Iqtc, sFlnIPohnXn \nfhv thWvSn Xnp. Fm
Dbnsgpt]ns \mfn Ahv thWvSn AmlpthmSv Xnm BcmWpXv?
Asn AhcpsS Imcyw GsSpm BcmWpWvSmbncnpI?
110. Bscnepw h Xnabpw sNpItbm, kztmSv Xs A{Iaw {]hnpItbm
sNbvXnv AmlpthmSv ]m]tamN\w tXSp ]w Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpambn Amlpsh Ah IsWvSpXmWv.
111. hh\pw ]m]w kmZnv shp ]w Ahs Xs tZmjn\mbnmWv Ah\Xv
kmZnv shpXv. Amlp kPvR\pw bpIvXnam\pamIpp.
112. Bscnepw h sXtm Iptam {]hnpIbpw, Fnv AXv Hcp \nc]cm[nbpsS t]cn
Btcm]npIbpw sNp ]w Xobmbpw Ah Hcp IBtcm]Whpw {]Xyamb
Hcp ]m]hpw t]dpIbmWv sNbvXncnpXv.
113. \ns ta Amlphns A\p{Klhpw ImcpWyhpanmbncppshn Ahcn Hcp hn`mKw
\ns ]ngnv Ifbphm Xp\nncnpIbmbncpp. ( hmkvXhn ) Ah Ahsc
XsbmWv ]ngnpXv. \n\v Ah Hcp D]{Zhhpw hcppX. Amlp \n\v
thZhpw PvRm\hpw AhXcnnv XcnIbpw, \n\v AdnhnmXncpXv ]TnnpIbpw
sNbvXncnpp. \ns taep Amlphns A\p{Klw almbXmIpp.
114. AhcpsS clkymtemN\Ifn anXnepw bmsXmcp \abpan. h Zm\[hpw sNmt\m
, kZmNmcw ssIsmmt\m, P\nSbn cRvPnpWvSmmt\m I]np
BfpIfpsS hmpIfnsemgnsI. hh\pw Amlphns s]mcpw tXSnsmWvSv A{]Imcw
sNp ]w Ah\v \mw almb {]Xn^ew \IpXmWv.
115. X\nv kamKw hyIvXambngn tijhpw Bscnepw ssZhZqX\pambn FXnv
\npIbpw, kXyhnizmknIfpsSXm amKw ]npScpIbpw sNp ]w Ah
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 49 of 353
Xncn hgnv Xs \mw Ahs\ XncnphnSpXpw, \cInenv \mahs\ IcnpXpamWv.
AsX{X tamiamb ]cyhkm\w!
116. XtmSv ]ptNsSpI FXv Amlp s]mdppIbn; Xo. AsXmgnpXv Ah
Dtinphv Ah s]mdppsImSppXmWv. B AmlpthmSv ]ptNppthm
Ah _lpZqcw ]ngp t]mbncnpp.
117. Amlphn\v ]pdsa Ah hnfnv {]mXvYnpXv Nne s]ssZhsf am{XamIpp. (
hmkvXhn ) [nmcnbmb ]nimNns\ am{XamWv Ah hnfnv {]mXvYnpXv.
118. Ahs\ ( ]nimNns\ ) Amlp i]nncnpp. Ah ( AmlpthmSv ) ]dbpIbpWvSmbn:
\ns Zmkamcn \nv Hcp \nivNnX hnlnXw ( FsXmbn ) Rm
DWvSmnopXmWv.
119. Ahsc Rm hgn]ngnpIbpw hymtamlnnpIbpw sNpw. Rm\htcmSv I]nptm
Ah ImenIfpsS ImXpI Iodnapdnpw. Rm\htcmSv I]nptm Ah Amlphns
krjvSn ( {]IrXn ) AetmesSppw. hh\pw Amlphn\v ]pdsa ]nimNns\
cm[nImcnbmbn kzoIcnp ]w Xobmbpw Ah {]Xyamb \jvSw
]nbh\mIpp.
120. Ah ( ]nimNv ) Ahv hmKvZm\ \IpIbpw, Ahsc hymtamlnnpIbpw
sNpp. ]nimNv Ahv \Ip hmKvZm\w h\bmsX asmpa.
121. Acmp ktXw \cIamIpp. AXn \nv HmSncsSphm HcnShpw Ah
IsWvSpIbn.
122. Fm hnizknpIbpw, kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahsc \mw
Iogv`mKv IqSn AcphnI HgpIp kzKtmpIfn {]thinnpXmWv. AhcXn
\nXyhmknIfmbncnpw. Amlphns kXyamb hmKvZm\amWXv. Amlpthm
kXykambn kwkmcnph BcpWvSv?
123. Imcyw \nfpsS hymtamlf\pkcn. thZmcpsS hymtamlf\pkcnpa. Bcv Xna
{]hnmepw AXnp {]Xn^ew Ahv \IsSpw. Amlphn\v ]pdsa X\nv Hcp
an{Xsbpw klmbnsbbpw Ah IsWvSpIbpan.
124. BWmIs s]mIs , B kXyhnizmknbmbnsmWvSv k{]hrnI sNppthm
Ah kzKn {]thinpXmWv. AhtcmSv Hcp Xcnpw A\oXn ImWnsSpX.
125. kZvhr\mbnsmWvSv Xs apJs Amlphn\v Iogvs]SppIbpw, t\amKnepdv
\nv sImWvSv C{_mloans amKs ]npScpIbpw sNbvXht\m Da aXmc
BcpWvSv? Amlp C{_mloans\ kplrmbn kzoIcnncnpp.
126. BImifnepw `qanbnepapsXmw AmlphnsXmIpp. Amlp GXv Imcysnbpw
]qamb Adnhph\mIpp.
127. kv{XoIfpsS Imcyn Ah \ntmSv hn[n tXSpp. ]dbpI: AhcpsS Imcyn Amlp
\nv hn[n \Ipp. kv{XoIv \nivNbns AhImiw \n
\ImXncnpIbpw, Fm \n hnhmlw Ignm tamlnpIbpw sNp A\mY
kv{XoIfpsS Imcynepw, _elo\cmb IpnIfpsS Imcynepw Cu {Kn \nv
hmbnptI]nsSpXv ( \n {inpIbpw sNpI. ) A\mYItfmSv \n
\oXntbmsS hnWsa I]\bpw ( {inpI. ) \n sNp GsXmcp
\Imcyhpw Amlp ( ]qambn ) Adnbph\mIpp.
128. Hcp kv{Xo Xs `mhn \nv ]nWtam AhKW\tbm `bsSppshn Ah
]ckv]cw h HpXopw DWvSmpXn Ahv Ipan. HpXon FpXmWv
IqSpX \Xv. ]nipv a\pIfn \nv hnv amdmXmIpp. \n \ \nebn
hnpIbpw, kqvaX ]menpIbpamsWn Xobmbpw Amlp \n sNbvXp
sImWvSncnpsXmw kqvaambn Adnbph\mIpp.
129. \n F{XXs B{Klnmepw `mcyamnSbn Xpey\oXn ]menm \nsmcnepw
km[npIbn. AXn\m \n ( Hcmfntev ) ]qambn XncnpsImWvSv ahsf
sInbnhsftmse hntcpXv. \n ( s]cpamw ) \mnopIbpw, kqvaX
]menpIbpw sNp ]w Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
130. C\n Ah Ccphcpw th]ncnbpIbmsWn Amlp Ahs hnimeamb Ignhn \nv
Ah Hmtcmcppw kzm{ibXzw \IpXmWv. Amlp hn]peamb Ignhph\pw
bpIvXnam\pamIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 50 of 353
131. BImifnepXpw `qanbnepXpsamw AmlphnsXmIpp. \n Amlpsh
kqnpI Fv \nv apv thZw \IshtcmSpw, \ntfmSpw \mw hkznv
sNbvXncnpp. \n Ahnizknp ]w ( Amlphn\v Hcp \jvShpan. ImcWw )
BImifnepw `qanbnepapsXmw AmlphnsXmIpp. Amlp ]cm{ibapIvX\pw
kvXpXyl\pamIpp.
132. BImifnepw `qanbnepapsXmw AmlphnsXmIpp. ssIImcyImhmbn Amlp
aXn.
133. P\tf, Ah Dtinppshn \nsf Ah \ow sNpIbpw, asmcp hn`mKs
Ah sImWvSv hcnIbpw sNpXmWv. Amlp AXn\v Ignhph\s{X.
134. hh\pw CltemIs {]Xn^eamWv eyampsXn ( Ah a\nems )
Amlphns ] XsbmWv CltemIs {]Xn^ehpw ]ctemI
{]Xn^ehpw.Amlp Fmw tIph\pw ImWph\pamIpp.
135. kXyhnizmknItf, \n Amlphn\v thWvSn kmyw hlnphsc \nebn
IWniambn \oXn \ne\nphcmbncnWw. AXv \nv Xstbm, \nfpsS
amXm]nXm, ASp _p Fnhtm {]XnIqeambnomepw icn. ( In )
[\nIt\m, Zcn{Zt\m BIs, B cWvSv hn`mKtmSpw IqSpX _sh
AmlphmIpp. AXn\m \n \oXn ]menmsX XnjvSsf ]n]cpXv. \n
hfsmSnpItbm Hgnv amdpItbm sNp ]w Xobmbpw \n
{]hnpXns\nsbmw kqvaambn Adnbph\mIpp Amlp.
136. kXyhnizmknItf, Amlphnepw, Ahs ZqX\nepw, Ahs ZqXv Ah AhXcnn
{Knepw apv Ah AhXcnn {Knepw \n hnizknphn. Amlphnepw,
Ahs aepIfnepw, Ahs {Kfnepw Ahs ZqXamcnepw, AyZn\nepw
hh\pw Ahnizknp ]w Xobmbpw Ah _lpZqcw ]ngp t]mbncnpp.
137. ( Hcn ) hnizknpIbpw ]noSv AhnizknpIbpw, hoWvSpw hnizknnv ]nsbpw
AhnizknpIbpw, A\cw Ahnizmkw IqSnqSn hcpIbpw sNbvXhcmtcm Ahv
Amlp s]mdppsImSppItb C. Ahsc Ah t\hgnbntev \bnpXpa.
138. I]ShnizmknIv thZ\tbdnb inbpWvSv F ktmjhm \o Ahsc
AdnbnpI.
139. kXyhnizmknIsf hnv kXy\ntj[nIsf Dan{Xfmbn kzoIcnphcmIpp Ah.
AhcpsS ( kXy\ntj[nIfpsS ) ASp {]Xm]w tXSntmIpIbmtWm Ah? Fm
Xobmbpw {]Xm]w apgph Amlphns A[o\nemIpp.
140. Amlphns hN\ \ntj[nsSpXpw ]cnlknsSpXpw \n tIm
Acm aph ham\nepw {]thinpXv hsc \n AhtcmsSmw
CcncpsXpw, As\ Ccnp ]w \nfpw Ahsctmses Bbncnpsapw
Cu {Kn Amlp \nv AhXcnnp XnpWvStm. I]ShnizmknIsfbpw
AhnizmknIsfbpw Hnv Amlp \cIn HcpanpIqpI XssNpw.
141. \nfpsS kvYnXnKXnI Dpt\mnsmWvSncnphcs{X Ah ( I]ShnizmknI )
\nv Amlphn \nv Hcp hnPbw ssIhm Ah ]dbpw; R \nfpsS
IqsSbmbncpnt Fv. C\n AhnizmknImWv h t\hpapWvSmIpsXn Ah
]dbpw; \nfpsS ta R hnPb km[yX t\Snbnpw hnizmknIfn \nv \nsf
R cnnt Fv. Fm Dbnsgpt]ns \mfn \nnSbn Amlp
hn[n I]npXmWv. hnizmknIsXncn Amlp Hcnepw kXy\ntj[nIv hgn
XpdpsImSppX.
142. Xobmbpw I]ShnizmknI Amlpsh hnm t\mpIbmWv. bYmXvYn
Amlp AhscbmWv hnpXv. Ah \akvImcn\v \nm DZmko\cmbnsmWvSpw,
BfpIsf ImWnm thWvSnbpamWv \npXv. Ipdv am{Xta Ah Amlpsh
HmanpIbpq.
143. Cu Inbntetm, B Inbntetm tNcmsX AXn\nSbn
BSnsmWvSncnphcmWh. hhs\bpw Amlp hgn]ngnm Ahv ]ns Hcp
amKhpw \o IsWvSpIbn.
144. kXyhnizmknItf, \n kXyhnizmknIsfbmsX Dan{Xfmbn kzoIcncpXv.
Amlphn\v \nsXncn hyIvXamb sXfnhpWvSmnshm \n
B{Klnppthm?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 51 of 353
145. Xobmbpw I]ShnizmknI \cIns ASnnemIpp. Ahsmcp klmbnsbbpw
\o IsWvSpX.
146. Fm ]ivNm]nv aSpIbpw, \ne]mSv \mpIbpw, Amlpsh apdpsI]nSnpIbpw,
XfpsS aXs \njvIfambn Amlphn\p thWvSn BpIbpw sNbvXh CXn
\nsmgnhmIpp, Ah kXyhnizmknItfmsSmamIpp. kXyhnizmknIv Amlp
almb {]Xn^ew \IpXmWv.
147. \n \nImWnpIbpw, hnizknpIbpw sNp ]w \nsf innnv Amlphn\v
Fv Inm\mWv ? Amlp IrXPvR\pw kPvR\pamIpp.
148. Nohmv ]ckyampXv Amlp CjvSsSpIbn. t{Zmlnshv HgnsI. Amlp
Fmw tIph\pw Adnbph\pamIpp.
149. \n Hcp \ Imcyw clkyamtbm ]ckyamtbm sNpIbmsWn, AYhm, Hcp
Zpjv{]hrn amv sNbvXv sImSppIbmsWn Xobmbpw Amlp Gsd
amp\Iph\pw kiIvX\pamIpp.
150. Amlphnepw Ahs ZqXamcnepw AhnizknpIbpw, ( hnizmkImcyn )
Amlphn\pw Ahs ZqXampanSbn hnthN\w I]nm B{KlnpIbpw R
Nnecn hnizknpIbpw, Nnesc \ntj[npIbpw sNpp Fv ]dbpIbpw, As\
AXnnSbn ( hnizmkn\pw Ahnizmkn\panSbn ) asmcp amKw kzoIcnm
DtinpIbpw sNphcmtcm,
151. Ah XsbmIpp bYmXvYn kXy\ntj[nI. kXy\ntj[nIv A]am\Icamb
in \mw HcpnshnpWvSv.
152. Amlphnepw Ahs ZqXamcnepw hnizknpIbpw, Ahcn BnSbnepw hnthN\w
ImWnmXncnpIbpw sNbvXhcmtcm Ah Alnp {]Xn^ew Ahv Amlp
\IpXmWv. Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
153. thZm \ntmSv BhiysSpp; \o Ahv BImiv \nv Hcp {Kw
CdnsImSpWsav. Fm AXns\m KpcpXcambXv Ah aqkmtbmSv
BhiysnpWvSv ( AXmbXv ) Amlpsh Rv {]Xyn ImWnpXcWw
Fh ]dbpIbpWvSmbn. Atm AhcpsS A{Iaw ImcWw CSno Ahsc ]nSnIqSn.
]ns hyIvXamb sXfnhpI hpInnbXn\v tijw Ah Imfpnsb ( ssZhambn )
kzoIcnp. Fnv \mw AXv s]mdppsImSpp. aqkmbvv \w hyIvXamb \ymb{]amWw
\IpIbpw sNbvXp.
154. AhtcmSv Icm hmphm thWvSn \mw Ahv aosX ]Xs DbpIbpw sNbvXp.
\n ( ]W ) hmXn ISpXv XeIp\nv sImWvSmIWw Fv \mw AhtcmSv
]dbpIbpw sNbvXp. \n iv \mfn AXn{Iaw ImWncpXv Fpw \mw AhtcmSv
]dp. Ddtdnb Hcp Icm \mahtcmSv hmpIbpw sNbvXp.
155. Fnv Ah Icm ewLnXn\mepw, Amlphns ZrjvSm \ntj[nXn\mepw,
A\ymbambn {]hmNIamsc sImesSpnbXn\mepw, XfpsS a\pI
ASpInSpIbmWv Fv Ah ]dXn\mepw ( Ah i]nsncnpp. )
Xsbpa, AhcpsS kXy\ntj[w ImcWambn Amlp B a\pIfpsS ta
ap{ZIpnbncnpIbmWv. BIbm NpcpnemsX Ah hnizknpIbn.
156. AhcpsS kXy\ntj[w ImcWambpw abans t]cn Ah KpcpXcamb A]hmZw
]dXn\mepw
157. Amlphns ZqX\mb, abans aI akolv Cukmsb R sImncnpp Fh
]dXn\mepw ( Ah i]nsncnpp. ) hmkvXhn Atls Ah
sImesSpnbnpan, {Iqinnpan. ]s ( bmYmXvYyw ) Ahv
XncndnbmXmhpIbmWpWvSmbXv. Xobmbpw Atlns ( CukmbpsS ) Imcyn
`nnh AXns\n kwibn XsbmIpp. Dulmt]mls ]npScpXmsX
Ahv Amcysn bmsXmcp Adnhpan. Ddmbpw Atls Ah
sImesSpnbnn.
158. Fm Atls Amlp Ahtev DbpIbs{X sNbvXXv. Amlp {]Xm]nbpw
bpIvXnam\pamIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 52 of 353
159. thZmcn Bcpw Xs Atlns ( CukmbpsS ) acWn\papv Atln
hnizknmhcmbn DWvSmhpIbn. Dbnsgpt]ns \mfnemIs Atlw
AhsXncn kmnbmIpIbpw sNpw.
160. As\ blqZaXw kzoIcnhcpsS A{Iaw ImcWambn Ahv A\phZnsncp ]e
\ hkvXpfpw \mahv \njnamn. Amlphns amKn \nv Ah P\sf
[mcmfambn XSXpsImWvSpw.
161. ]eni Ahv \ntcm[nsXmbnpw, AhcXv hmnbXpsImWvSpw, P\fpsS kzpI
Ah A\ymbambn XnXpsImWvSpw IqSnbmWv ( AXv \njnamsXv. ) Ahcn
\np kXy\ntj[nIv \mw thZ\tbdnb in HcpnshnpWvSv.
162. Fm Ahcn \nv ASnbpd Adnhphcpw, kXyhnizmknIfpambnph \n\v
AhXcnnsXnepw \n\v apv AhXcnnsXnepw hnizknpp. {]mXvY\
apdt]mse \nhlnphcpw, kImv \Iphcpw, Amlphnepw AyZn\nepw
hnizknphcpas{X Ah. As\bphv \mw almb {]Xn^ew \IpXmWv.
163. ( \_ntb, ) \qln\pw Atlns tijap {]hmNIampw \mw ktiw \InbXv
t]mse Xs \n\pw \mw ktiw \Inbncnpp. C{_mlow, CkvamCu, CkvlmJv,
bAvJq_v. bAvJq_v kXnI, Cukm, Aq_v, bq\pkv, lmdq, kpsseam Fnhpw
\mw ktiw \Inbncnpp. ZmhqZn\v \mw k_q ( ko\w ) \In.
164. \n\v \mw apv hnhcnpXnp ZqXamscbpw, \n\v \mw hnhcnpXnnm
ZqXamscbpw ( \mw \ntbmKnpIbpWvSmbn. ) aqkmtbmSv Amlp t\cnv kwkmcnpIbpw
sNbvXp.
165. ktmjhm Adnbnphcpw, XmoXv \Iphcpamb ZqXamcmbncpp Ah. B
ZqXamv tijw P\v Amlphns\Xncn Hcp \ymbhpw CmXncnm
thWvSnbmWXv. Amlp {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamIpp.
166. Fm Amlp \n\v AhXcnnpXXns Imcyn Ah Xs kmyw
hlnpp. Ahs Adnhns ASnkvYm\n XsbmWv Ah\Xv AhXcnnnpXv.
aepIfpw ( AXn\v ) kmyw hlnpp. kmnbmbn Amlp aXn.
167. AhnizknpIbpw, Amlphns amKn \nv ( P\sf ) XSbpIbpw sNbvXh
Xobmbpw _lpZqcw ]ngv t]mbncnpp.
168. AhnizknpIbpw, A\ymbw {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahv Amlp Hcnepw
s]mdppsImSppX.
169. \cIns amKntemsX asmcp amKntepw Ah Ahsc \bnpXpa.
Fstpambn AhcXn kvYnchmknIfmbncnpw. Amlphn\v AXv Ffpap
ImcyamIpp.
170. P\tf, \nfpsS cnXmhn \np kXyhpambn \nfpsS ASpenXm dkq
hncnpp. AXn\m \nfpsS \abvmbn \n hnizknpI. \n
\ntj[npIbmsWntem, BImifnepw `qanbnepapsXmw AmlphnsXmWv. ( Fv
\n Hmp sImpI. ) Amlp Fmw Adnbph\pw bpIvXnam\pamIpp.
171. thZmtc, \n aXImcyn AXncpIhnbcpXv. Amlphns t]cn hmkvXhamsX
\n ]dbpIbpw sNcpXv. abans aI\mb akolv Cukm Amlphns ZqX\pw,
abantev Ah CpsImSp Ahs hN\hpw, Ah \np Hcp BXvamhpw
am{XamIpp. AXv sImWvSv \n Amlphnepw Ahs ZqXamcnepw hnizknpI. {XnXzw
F hmv \n ]dbcpXv. \nfpsS \abvmbn \n ( CXn \nv ) hncanpI.
Amlp GI Bcm[y am{XamIpp. X\nv Hcp km\apWvSmbncnpI FXn \nv
Ahs\{Xtbm ]cnip\s{X. BImifnepXpw `qanbnepXpsamw AhsXmIpp.
ssIImcyImhmbn Amlp Xs aXn.
172. Amlphns ASnabmbncnpXn akolv Hcnepw ssha\kyw ImWnpX. (
Amlphns ) kmao]yw knn aepIfpw ( ssha\kyw ImWnpX. ) Ahs\ (
Amlpsh ) Bcm[npXn B ssha\kyw ImWnpIbpw, Alw`mhw \SnpIbpw
sNppthm Ahsc apgph\pw Ah Xs ASptev HcpanpIqpXmWv.
173. Fm hnizknpIbpw, kI {]hnpIbpw sNbvXXv Btcm AhcpsSXmb
{]Xn^ew Ahh \ndthnsImSppIbpw, Ahs A\p{Kln \nv IqSpXembn
Ahv \IpIbpw sNpXmWv. Fm, ssha\kyw ImWnpIbpw, AlcnpIbpw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 53 of 353
sNbvXhcmtcm Ahh thZ\tbdnb in \IpXmWv. Amlpsh IqSmsX
Xv Hcp Dan{Xstbm klmbnsbtbm Ah IsWvSpIbpan.
174. a\pjytc, \nnXm \nfpsS cnXmhn \np \ymb{]amWw
hpInnbncnpp. hyIvXamb Hcp {]Imiw \manXm \nv Cdnncnpp.
175. AXpsImWvSv B Amlphn hnizknpIbpw, Ahs\ apdpsI]nSnpIbpw sNbvXpthm,
Ahsc Xs ImcpWynepw A\p{Klnepw Ah {]thinnpXmWv. Ahtev
Ahsc t\hgnbneqsS Ah \bnpXpamWv.
176. ( \_ntb, ) Ah \ntmSv aXhn[n At\zjnpp. ]dbpI: Iemens {]iv\n
Amlp \nnXm aXhn[n ]dpXcpp. AXmbXv Hcm acnp; Abmv km\an;
Hcp ktlmZcnbpWvSv. Fn Abm hntp t]mbXns ]IpXn AhpXmWv. C\n (
ktlmZcn acnpIbpw ) Ahv km\anmXncnpIbpamsWn ktlmZc AhfpsS (
]q ) AhIminbmbncnpw. C\n cWvSv ktlmZcnIfmWpsXn, Ah ( ktlmZc )
hntpt]mb kzns aqn cWvSp `mKw AhpXmWv. C\n ktlmZcamcpw
ktlmZcnamcpw IqSnbmWpsXn, BWn\v cWvSv s]nsXn\v Xpeyamb
HmlcnbmWpXv. \n ]ngv t]mIpsav IcpXn Amlp \nv Imcy
hnhcnpXcpp. Amlp GXv Imcysnbpw Adnhph\mIpp.

5. Al Maeda
1. kXyhnizmknItf, \n IcmdpI \ndthpI. ( ]noSv ) \nv
hnhcnpXcpsXmgnp BSv, amSv, HIw Fo C\fn s] arK \nv
A\phZnsncnpp. Fm \n Clvdman {]thinhcmbncns thbmSpXv
A\phZ\obamcpXv. Xobmbpw Amlp Ah DtinpXv hn[npp.
2. kXyhnizmknItf, Amlphns aXNnlv\sf \n A\mZcncpXv. ]hn{Xamb
amksbpw ( IAv_ntev sImWvSpt]mIp ) _enarKsfbpw, ( AhbpsS
Igpnse ) ASbmfmenIsfbpw \nfpsS cnXmhns A\p{Klhpw s]mcphpw
tXSnsmWvSv hnip ancs eyamntmIp XoXvYmSIscbpw ( \n
A\mZcncpXv. ) Fm Clvdman \nv \n Hgnhmbm \nv
thbmSmhpXmWv. akvPnZp ldman \nv \nsf XSp FXns t]cn Hcp
P\hn`mKtmSv \np Aajw AXn{Iaw {]hnpXnv \nsmcnepw
t{]cIamIcpXv. ]pWynepw [\njvTbnepw \n At\ym\yw klmbnpI. ]m]nepw
AXn{Ianepw \n At\ym\yw klmbncpXv. \n Amlpsh kqnpI.
Xobmbpw Amlp ITn\ambn innph\mIpp.
3. ihw, cIvXw, ]namwkw, Amlp AmhcpsS t]cn AdpsXv, izmkw apn NXv,
ASnpsImXv, hoWpNXv, Iptv NXv, h\yarKw ISnpXnXv Fnh \nv
\njnamsncnpp. Fm ( Poht\msS ) \n AdpXv CXn \nsmgnhmIpp.
{]XnjvTIpapn _enbnsXpw ( \nv ) \njnamIpp.
ApIfp]tbmKnv `mKyw t\mepw ( \nv \njnamsncnpp. ) AsXms
A[amIpp. Cv kXy\ntj[nI \nfpsS aXs t\cnSp Imcyn
\ncmisncnpIbmWv. AXn\m Ahsc \n t]SntWvSXn. Fs \n
t]SnpI. Cv Rm \nv \nfpsS aXw ]qnbmn Xncnpp. Fs
A\p{Klw \nv Rm \ndthncnIbpw sNbvXncnpp. aXambn Ckvemans\ Rm
\nv Xr]vXnsv Xncnpp. hh\pw ]nWn ImcWw ( \njnambXv ) Xnphm
\n_nX\mIp ]w Ah A[ntev Nmbvhph\sn Xobmbpw
Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpW ImWnph\pamIpp.
4. Xv A\phZnsnpXv FsmsbmsWv Ah \ntmSv tNmZnpw. ]dbpI: \
hkvXpsfmw \nv A\phZnsncnpp. Amlp \nv \Inb hnZy
D]tbmKnv \mbmv ]cnioennmdp coXnbn \n ]TnnsSp GsXnepw tharKw
\nv thWvSn ]nSnv sImWvSphXn \nv \n XnpsImpI. B Dcphns ta
\n Amlphns \maw DcnpIbpw sNpI. \n Amlpsh kqnpI.
Xobmbpw Amlp AXnthKw IWv t\mph\mIpp.
5. Fm \ hkvXpfpw Cv \nv A\phZnsncnpp. thZw \IshcpsS
`Ww \nv A\phZ\obamWv. \nfpsS `Ww Ahpw A\phZ\obamWv.
kXyhnizmkn\nIfn \np ]Xn{hXIfmb kv{XoIfpw, \nv apv thZw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 54 of 353
\Ishcn \np ]Xn{hXIfmb kv{XoIfpw \nf hv hnhmlaqeyw
\IngnnpsWvSn ( \nv A\phZnsncnpp. ) \n sshhmlnI
PohnXn HXpn \nphcmbncnWw. hy`nNmcn Gs]SphcmIcpXv.
clkythgvNmsc kzoIcnphcpamIcpXv. kXyhnizmks Bscnepw Xnfbp
]w Ahs Iw \njv^eambngnp. ]ctemIv Ah \jvSw ]nbhcpsS
IqnembncnpIbpw sNpw.
6. kXyhnizmknItf, \n \akvImcn\v Hcpnbm, \nfpsS apJfpw, apphsc
cWvSpssIIfpw IgpIpIbpw, \nfpsS Xe XShpIbpw s\cnbmWnhsc cWvSv ImepI
IgpIpIbpw sNpI. \n P\m_v ( henb Aipn ) _m[nhcmbm \n ( Ipfnv
) ipnbmIpI. \n tcmKnIfmIpItbm bm{XbnemIpItbm sNbvXm, Asn
\nfnsemcm aeaq{Xhnk\w Ignv hcnItbm, \n kv{XoIfpambn kwkKw
\SpItbm sNbvXnv \nv shw Innbnsn ipamb `qapJw tXSnsmpI.
Fnv AXpsImWvSv \nfpsS apJhpw ssIIfpw XShpI. \nv Hcp _pnappw
hcpnshWsav Amlp Dtinpn. Fm \nsf ipoIcnWsapw, Xs
A\p{Klw \nv ]qnbmncWsapw Ah Dtinpp. \n
\nbphcmtbmw.
7. Amlp \nv sNbvXp X A\p{Klw \n HmpI. RfnXm tIpIbpw
A\pkcnpIbpw sNbvXncnpp Fv \n ]d k`n Amlp \ntfmSv
Ddtdnb Icm hmnbXpw ( HmpI ) \n Amlpsh kqnpI. Xobmbpw
Amlp a\pIfnepXv Adnbph\mIpp.
8. kXyhnizmknItf, \n Amlphnv thWvSn \nesImphcpw, \oXnv kmyw
hlnphcpambncnpI. Hcp P\XtbmSp Aajw \oXn ]menmXncnm \nv
t{]cIamIcpXv. \n \oXn ]menpI. AXmWv [\njvTtbmSv Ghpw ASpXv. \n
Amlpsh kqnpI. Xobmbpw \n {]hnpXns\ Ipdnsmw Amlp
kqvaambn Adnbph\mIpp.
9. hnizknpIbpw, kI {]hnpIbpw sNbvXhtcmSv Amlp hmKvZm\w
sNbvXncnpp. Ahv ]m]tamN\hpw almb {]Xn^ehpw DsWvSv.
10. AhnizknpIbpw \psS ZrjvSmsf \ntj[npIbpw sNbvXhcmtcm AhcmIpp
\cImhIminI.
11. kXyhnizmknItf, Hcp P\hn`mKw \nfpsS t\sc ( B{IaWmXvYw ) AhcpsS ssII
\ophm apXntm, AhcpsS ssIIsf \nfn \nv XnamnsmWvSv Amlp
\nv sNbvXp X A\p{Klw \n Hmphn. \n Amlpsh kqnpI.
kXyhnizmknI Amlphn am{Xw `cta]ns.
12. Amlp C{kmbo kXnItfmSv Icm hmpIbpw, Ahcn \nv ]{WvSv
t\Xmamsc \ntbmKnpIbpapWvSmbn. Amlp ( AhtcmSv ) ]dp: Xobmbpw Rm
\nfpsS IqsSbpWvSv. \n {]mXvY\ apdt]mse \nhlnpIbpw, kImv \IpIbpw,
Fs ZqXamcn hnizknpIbpw, Ahsc klmbnpIbpw, Amlphnv Daamb ISw
sImSppIbpw sNbvXp sImWvSncnp ]w Xobmbpw \nfpsS XnaI \nfn
\nv Rm ambvpIfbpIbpw, Xmgv`mKv IqSn AcphnI HgpIp kzKtmpIfn
\nsf Rm {]thinnpIbpw sNpXmWv. Fm AXn\p tijw \nfn \nv B
Ahnizknpthm Ah t\amKn \nv sXntmbncnpp.
13. As\ Ah Icm ewLnXns ^eambn \mw Ahsc i]npIbpw, AhcpsS a\pIsf
\mw ISpXmnopIbpw sNbvXp. thZhmIysf AhbpsS kvYm\fn \nv Ah
sXnpp. Ahv Dt_m[\w \IsXn Hcp `mKw Ah adpIfbpIbpw sNbvXp.
Ah A]w NnescmgnsI \SnsmWvSncnp h\ ( taenepw ) \o
IWvSpsImWvSncnpw. Fm Ahv \o amp\IpIbpw AhtcmSv hnphogvN
ImWnpIbpw sNpI. \ \nebn hnphsc Xobmbpw Amlp CjvSsSpw.
14. R {InkvXym\nIfmWv Fv ]dhcn \npw \mw Icm hmpIbpWvSmbn. Fnv
Ahv Dt_m[\w \IsXn \nv Hcp `mKw Ah adpIfp. AXn\m
AhnSbn Dbnsgpt]ns \mfphtcpw i{XpXbpw hntZzjhpw \mw Cfnhnp.
Ah sNbvXvsImWvSncpXns\nsbmw Amlp ]noShsc ]ddnbnpXmWv.
15. thZmtc, thZ{Kn \nv \n adv shpsImWvSncp ]eXpw \nv
shfnsSpnpsImWvSv \psS ZqX ( CXm ) \nfpsS ASpv hncnpp. ]eXpw
Atlw ammpIbpw sNpp. \nnXm Amlphn \nv Hcp {]Imihpw
hyIvXamb Hcp {Khpw hncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 55 of 353
16. Amlp Xs s]mcpw tXSnbhsc AXv aptJ\ kam[m\ns hgnIfntev \bnpp.
Xs Dchv aptJ\ Ahsc AImcfn \nv Ah {]Imintev
sImWvSphcpIbpw, t\cmb ]mXbntev Ahsc \bnpIbpw sNpp.
17. abans aI akolv XsbmWv Amlp Fv ]dh Xobmbpw
AhnizmknIfmbncnpp. ( \_ntb, ) ]dbpI: abans aI akolns\bpw
Atlns amXmhns\bpw, `qanbnep apgph t]scbpw Amlp \innm
DtinpIbmsWn Ahs h \S]Snbnepw kzm[o\w sNepm BmWv IgnbpI?
BImifpsSbpw, `qanbpsSbpw, AhbvnSbnepXnsbpw Fmw B[n]Xyw
Amlphns{X. Ah DtinpXv Ah krjvSnpp. Amlp GXv Imcyn\pw
Ignhph\s{X.
18. blqZcpw {InkvXym\nIfpw ]dp: R Amlphns afpw Ahv
{]nbshcpamIpp Fv. ( \_ntb, ) ]dbpI: ]ns Fn\mWv \nfpsS Ipv
Amlp \nsf innpXv? As\b; Ahs krjvSnIfn s] a\pjy
am{XamIpp \n. Ah Dtinphv Ah s]mdppsImSppIbpw, Ah
Dtinphsc Ah innpIbpw sNpw. BImifpsSbpw, `qanbpsSbpw,
AhbvnSbnepXnsbpw Fmw B[n]Xyw Amlphn\s{X. Ahtev XsbmWv
aSw.
19. thZmtc, ssZhZqXam hcmsX Hcp CSthf Ign tijw \nv ( Imcy )
hnhcnpXp sImWvSv \psS ZqX CXm \nfpsS ASpv hncnpp. RfpsS
ASpv Hcp ktmjhmmct\m, XmoXpImct\m hn Fv \n ]dbmXncnm
thWvSnbmWnXv. AsX, \nv ktmjhm AdnbnpIbpw, XmoXv \IpIbpw
sNp B ( CXm ) hp Ignncnpp. Amlp GXv Imcyn\pw Ignhph\s{X.
20. aqkm Xs P\XtbmSv ]d k`w ( HmpI: ) Fs P\tf, \nfn
{]hmNIamsc \ntbmKnpIbpw, \nsf cmPmamcmpIbpw, a\pjycn \nv
ampw \Inbnnm ]eXpw \nv \IpIbpw sNbvXvsImWvSv Amlp \nsf
A\p{KlnXv \n HmpI.
21. Fs P\tf, Amlp \nv hn[nnp ]hn{X`qanbn \n {]thinphn.
\n ]ntmw aScpXv. Fn \n \jvSmcmbn amdpw.
22. Ah ]dp: Hm; aqkm, ]cm{IaimenIfmb Hcp P\XbmWv AhnsSbpXv. Ah AhnsS
\nv ]pdv t]mIpXv hsc R AhnsS {]thinpItbbn. Ah AhnsS \nv
]pdv t]mIp ]w Xobmbpw R ( AhnsS ) {]thinpsImmw.
23. ssZh`baphcn s], Amlp A\p{Kln cWvSpt] ]dp: \n AhcpsS t\v
IhmSw ISv sNpI. As\ \n ISv sNm Xobmbpw \n
Xsbmbncnpw PbnpXv. \n hnizmknIfmsWn Amlphn \n
`cta]npI.
24. Atm Ah ]dp: Hm; aqkm, AhchnsS DWvSmbncnp Imetmfw Rsfmcnepw
AhnsS {]thinpIbn. AXn\m Xmfpw XmfpsS cnXmhpw IqSntmbn bpw sNbvXv
sImpI. R ChnsS CcnpIbmWv.
25. Atlw ( aqkm ) ]dp: Fs cnXmth, Fsbpw Fs ktlmZcsbpw ImcyamsX
Fs A[o\nen. BIbm Rsfbpw Cu [nmcnIfmb P\sfbpw Xn
th]ncntWta.
26. Ah ( Amlp ) ]dp: Fm B \mSv \m]Xv sImtv Ahv
hnesncnpIbmWv; Xo. ( Amea{Xbpw ) Ah `qanbn Aw hnv Aev
\SpXmWv. BIbm B [nmcnIfmb P\fpsS t]cn \o ZpxJncpXv.
27. ( \_ntb, ) \o Ahv BZans cWvSp]p{XamcpsS hrmw kXy{]Imcw
]dptI]npI: Ah Ccphcpw Hmtcm _enbn k`w, Hcmfn \nv _en
kzoIcnsp. ah\n \nv kzoIcnsn. ah ]dp: Rm \ns
sImesSppI Xs sNpw. Ah ( _enkzoIcnsh ) ]dp:
[\njvTbphcn \np am{Xta Amlp kzoIcnpIbpq
28. Fs sImphm thWvSn \o Fs t\sc ssI\onbm Xsbpw, \ns sImphm
thWvSn Rm \ns t\sc ssI\opX. Xobmbpw Rm temIcnXmhmb Amlpsh
`bsSpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 56 of 353
29. Fs Ipn\pw, \ns Ipn\pw \o Al\mbnocphm\pw, As\ \o
\cImhIminIfpsS IqnemIphm\pamWv Rm B{KlnpXv. AXmWv A{IanIp
{]Xn^ew.
30. Fnv Xs ktlmZcs\ sImphm Ahs a\v Ahv t{]cW \In. As\ Ahs\
sImesSpn. AXn\m Ah \jvSmcns]h\mbnop.
31. Atm Xs ktlmZcs arXtZlw adhp sNtWvSXv Fs\sbv Ahv
ImWnpsImSpphm\mbn \nev amnIpgnbpWvSmp Hcp Imsb Amlp Abp.
Ah ]dp: Fsmcp IjvSw! Fs ktlmZcs arXtZlw adhpsNp Imcyn Cu
Imsbtmse BIm t]mepw F\nv IgnbmsX t]mbtm. As\ Ah tJZmcpsS
Iqnembnop.
32. AmcWm C{kmbo kXnIv \mw C{]Imcw hn[n\IpIbpWvSmbn: asmcmsf
sImXn\v ]Icamtbm, `qanbn IpgapWvSmnbXns t]cntem AmsX hh\pw Hcmsf
sImesSpnbm, AXv a\pjysc apgph sImesSpnbXn\v XpeyamIpp. HcmfpsS
Poh hh\pw cnm, AXv a\pjycpsS apgph Poh cnXn\v XpeyamIpp.
\psS ZqXam hyIvXamb sXfnhpIfpambn AhcpsS ( C{kmboeycpsS ) ASpv
sNnpWvSv. Fnv AXn\p tijw Ahcn [mcmfw t] `qanbn AXn{Iaw
{]hnpsImWvSncnpIbmWv.
33. AmlpthmSpw Ahs ZqXt\mSpw t]mcmSpIbpw, `qanbn IpgapWvSmm {ianpIbpw
sNphp {]Xn^ew Ah sImsmSpsSpItbm, {IqinsSpItbm, AhcpsS
ssIIfpw ImepIfpw FXnhifn \nmbn apdnpIfbsSpItbm, \mSpISsSpItbm
sNpI am{XamIpp. AXhv CltemIp A]am\amIpp. ]ctemIv Ahv
I\ inbpapWvSmbncnpw.
34. Fm, AhsXncn \S]SnsbSpm \nv IgnbpXns apmbn ]ivNm]nv
aSnbh CXn \nsmgnhmWv. Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamsWv
\n a\nempI.
35. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh kqnpIbpw Ah\ntev ASpphm\p amKw
tXSpIbpw, Ahs amKn kacn Gs]SpIbpw sNpI. \nv ( AXv hgn )
hnPbw {]m]nmw.
36. Dbnsgpt]ns \mfnse in Hgnhmbnnphm thWvSn {]mbivNnw
\IpXn\mbn kXy\ntj[nIfpsS ssIhiw `qanbnepXv apgpsbpw, A{XXs
thsdbpw DWvSmbncpm t]mepw Ahcn \nv AXv kzoIcnsSpIbn Xs. Ahv
thZ\tbdnb inbmWpXv.
37. \cIn \nv ]pdv ISm Ah B{Klnpw. AXn \nv ]pdpt]mIm Ahv
km[yamhpItbbn. \nccamb inbmWv AhpXv.
38. tamjvSnphsbpw tamjvSnphfpsSbpw ssII \n apdnpIfbpI. Ah
kmZnXnp {]Xn^ehpw, Amlphn \np amXrIm]camb inbpamWXv.
Amlp {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamIpp.
39. Fm, A{Iaw sNbvXv t]mbXn\p tijw hh\pw ]ivNm]npIbpw, \ne]mSv
\mnopIbpw sNbvXm Xobmbpw Amlp Ahs ]ivNmm]w
kzoIcnpXmWv. Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpW
ImWnph\pas{X.
40. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyw Amlphn\msWv \n\dnv IqsS? Ah
Dtinphsc Ah innpIbpw, Ah Dtinphv Ah
s]mdppsImSppIbpw sNpp. Amlp GXp Imcyn\pw Ignhph\s{X.
41. Hm, dkqte; kXy\ntj[ntev IpXnpsNph ( AhcpsS {]hrn ) \n\v
ZpxJapWvSmmXncns. Ah a\n hnizmkw ISmsX R hnizknncnpp.
Fv hmbsImWvSv ]dbphcn s]hcmIs, blqZaXmcn s]hcmIs, Iw
sNhntbmv tIphcpw, \ns ASpv hcm ap BfpIfpsS hmpI
sNhntbmptIphcpamWh. thZhmIysf AhbpsS k`fn \np Ah
amnfbpp. Ah ]dbpw: CtX hn[n XsbmWv ( \_nbpsS ] \nv ) \nv
\IsSpsXn AXv kzoIcnpI. AX \IsSpsXn \n kqnv
sImpI; hhpw \miw hcpm Amlp Dtinp ]w Ahp thWvSn
Amlphn \nv bmsXmpw t\SnsbSpm \n\v km[npX. AcmcpsS
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 57 of 353
a\pIsf ipoIcnphm Amlp Dtinnn. Ahv CltemIv
A]am\amWpXv. ]ctemIv Ahv I\ inbpWvSmbncnpIbpw sNpw.
42. Iw sNhntbmv tIphcpw, \njnamb kmZyw [mcmfw Xnphcpas{X Ah.
Ah \ns ASpv hcpIbmsWn AhnSbn \o XopI]npItbm, Ahsc
AhKWnv IfbpItbm sNpI. \o Ahsc AhKWnv Ifbp ]w Ah \n\v Hcp
tZmjhpw hcppIbn. Fm \o XopI]npIbmsWn AhnSbn
\oXn]qw XopI]npI. \oXn]menphsc Xobmbpw Amlp kvt\lnpp.
43. Fm Ah Fs\bmWv \ns hn[nImhmpXv? AhcpsS ] XudmpWvSv.
AXnemIs Amlphns hn[nhnepIfpWvSv. FnXn\v tijhpw Ah ]nncnv
IfbpIbmWv. bYmXvYn Ah hnizmknItf A.
44. Xobmbpw \mw XsbmWv Xudmv AhXcnnncnpXv. AXn amKZi\hpw
{]ImihpapWvSv. ( Amlphn\v ) Iogvs] {]hmNIam blqZaXmv AXn\\pkcnv
hn[nI]nv t]mp. ]pWyhmamcpw ]WvUnXamcpw ( AtX {]Imcw Xs
hn[nI]nncpp. ) ImcWw Amlphns {Kns kwcWw Ahv
G]nsncpp. AhcXn\v kmnIfpambncpp. AXn\m \n P\sf t]SnmsX
Fs am{Xw `bsSpI. Fs hN\ \n XpNvOamb hnebvv hnpIfbmXncnpI.
Amlp AhXcnnv XX\pkcnv B hn[npntbm Ah XsbmIpp
AhnizmknI .
45. Poh\v Poh, In\v Iv, aqn\v aqv, sNhnv sNhn, ]n\v ]v, apdnhpIv
Xpeyamb {]Xn{Inb Fnns\bmWv AXn ( Xudmn ) \mw Ahv \nbaambn
shnpXv. hh\pw ( {]Xn{Inb sNmsX ) amp\Ip ]w AXv Ahv ]m]tamN\ (
n\v DXIp Hcp ]pWyI ) amIpp. B Amlp AhXcnnX\pkcnv
hn[npntbm Ah XsbmWv A{IanI.
46. Ahsc ( B {]hmNIamsc ) pSv AhcpsS Im]mSpIfnembnsmWvSv abans
aI Cukmsb Xs apnep Xudmns\ icnshph\mbnsmWvSv \mw \ntbmKnp.
kamK\ntZihpw, kXy{]Imihpw ASnb CPoepw Atln\v \mw \In. AXns
apnep Xudmns\ icnshpXpw, kqvaX ]menphv kZp]tZihpas{X AXv.
47. CPoens A\pbmbnI, Amlp AhXcnnX\pkcnv hn[nI]ns. Amlp
AhXcnnX\pkcnv B hn[npntbm Ah XsbmIpp [nmcnI.
48. ( \_ntb, ) \n\nXm kXy{]Imcw thZ{Kw AhXcnnv Xncnpp. AXns
apnep thZ{Ksf icnshpXpw Ahsb ImpcnpXpas{X AXv. AXn\m
\o AhnSbn \mw AhXcnnv XX\pkcnv hn[nI]npI. \n\v hpInnb
kXys hnv \o AhcpsS XnjvSsf ]n]nt]mIcpXv. \nfn Hmtcm hn`mKn\pw
Hmtcm \nba{Iahpw IamKhpw \mw \nivNbnv Xncnpp. Amlp Dtinncpsn
\nsf Ah Hscm kapZmbampambncpp. ]s \nh \InbnpXn
\nsf ]conphm ( Ah Dtinpp. ) AXn\m \ Imcyfntev \n
aXvkcnv aptdpI. Amlphntes{X \nfpsSsbmw aSw. \n `nnncp
hnjbsfn Atmfh \nv Adnbnv XcpXmWv.
49. Amlp AhXcnnX\pkcnv AhnSbn \o hn[nI]npIbpw, AhcpsS
XnjvSsf ]n]mXncnpIbpw, Amlp \n\v AhXcnnv X h \ntZin
\npw Ah \ns sXnpIfbpXns\n \o Pm{KX ]pepIbpw sNWsapw ( \mw
I]npp. ) C\n Ah ]nncnv IfbpIbmsWn \o a\nemWw; AhcpsS Nne
]m] ImcWambn Ahv \miw hcpWsamWv Amlp DtinpsXv.
Xobmbpw a\pjycn A[nIt]cpw [nmcnIfmIpp.
50. Pmlnenns ( A\nkvemanI amKns ) hn[nbmtWm Ah tXSpXv?
ZrVhnizmknIfmb P\v Amlpshm \ hn[nImhv BcmWpXv?
51. kXyhnizmknItf, blqZscbpw ss{IkvXhtcbpw \n Dan{Xfmbn kzoIcncpXv.
AhcmIs, At\ym\yw Dan{XfmWv Xm\pw. \nfn \nmscnepw Ahsc
Dan{Xfmbn kzoIcnp ]w Ah\pw Ahcn s]h XsbmWv. A{IanIfmb
BfpIsf Amlp t\hgnbnempIbn; Xo.
52. Fm, a\pIv tcmKw _m[n Nne BfpI AhcpsS Imcyn ( Ahcpambn
kvt\l_w kvYm]npXn ) XnSpw IqpXmbn \n\v ImWmw. Rv h
B]pw kw`hntptam Fv R `bsSpp. Fmbncnpw Ah ]dbpXv.
Fm Amlp ( \nv ) ]qhnPbw \IpItbm, Asn Ahs ] \nv
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 58 of 353
aph \S]Snbpw DWvSmIpItbm sNbvtXmw. Atm XfpsS a\pIfn
clkyamnshXns\n Cu Iq tJZnphcmbnocpw.
53. ( Av ) kXyhnizmknI ]dbpw; R \nfpsS IqsSsbmWv, Fv Amlphns
t]cn _eambn kXyw sNbvXv ]dncph Cq XsbmtWm? Fv. AhcpsS
I \njv^eamIpIbpw, As\ Ah \jvSmcmbn amdpIbpw sNbvXncnpp.
54. kXyhnizmknItf, \nfn Bscnepw Xs aXn \nv ]nncnv Ifbp ]w
Amlp CjvSsSphcpw, Amlpsh CjvSsSphcpamb asmcp P\hn`mKs Amlp
]Icw sImWvSv hcpXmWv. Ah hnizmknItfmSv hn\bw ImWnphcpw,
kXy\ntj[nItfmSv {]Xm]w {]ISnnphcpambncnpw. Ah Amlphns amKn
kacn Gs]Spw. Hcp Bt]Is Bt]hpw Ah `bsSpIbn. AXv
Amlphns A\p{Klas{X. Ah Dtinphv AXv \Ipp. Amlp hn]peamb
Ignhph\pw kPvR\pas{X.
55. Amlphpw Ahs ZqX\pw, XmgvabphcmbnsmWvSv \akvImcw apdt]mse
\nhlnpIbpw kImv \IpIbpw sNp kXyhnizmknIfpw am{XamIpp \nfpsS
Dan{X.
56. hh\pw Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw, kXyhnizmknIsfbpw an{Xfmbn
kzoIcnppshn Xobmbpw Amlphns In XsbmWv hnPbw t\Sph.
57. kXyhnizmknItf, \nv apv thZ{Kw \Ishcn \nv \nfpsS aXs
Xamibpw hnt\mZhnjbhpamn Xohscbpw, kXy\ntj[nIsfbpw \n
Dan{Xfmbn kzoIcncpXv. \n kXyhnizmknIfmsWn Amlpsh kqnphn.
58. \n \akvImcnmbn hnfnm, AhcXns\ Hcp Xamibpw
hnt\mZhnjbhpamnopp. Ah Nnnpa\nemm Hcp P\hn`mKambXv
sImWvSs{X AXv.
59. ( \_ntb, ) ]dbpI: thZmtc, Amlphnepw ( Ah \nv ) Rv AhXcnns
thZnepw, apv AhXcnns thZnepw R hnizknncnpp FXv sImWvSpw,
\nfn A[nIt]cpw [nmcnIfmWv FXv sImWvSpw am{Xat \n Rsf
IpsSppXv?
60. ]dbpI: Fm Amlphns ASp AXns\m tamiamb {]Xn^eaphsc ]n
Rm \nv AdnbnpXcstbm? GsXmcp hn`mKs Amlp i]npIbpw
AhtcmSh tIm]npIbpw sNbvXpthm, GXv hn`mKn s]hsc Amlp IpcpIfpw
]nIfpamnopthm, GsXmcp hn`mKw ZpaqnIsf Bcm[npthm Ahcs{X Ghpw
tamiamb kvYm\aphcpw t\amKn \nv Gsd ]ngv t]mbhcpw.
61. \nfpsS ASpv hcptm Ah ]dbpw, R hnizknncnpp Fv. hmkvXhn
Ah AhnizmktmsSbmWv ISphnpXv. AhnizmktmSv IqSnsbmWv Ah
]pdv t]mbnpXpw. Ah HfnpshpsImWvSncnpXns\n Amlp \hw
Adnbph\mIpp.
62. Ahcne[nIw t]cpw ]m]IrXyfnepw, AXn{Ianepw, \njnkmZyw `pPnpXnepw
aXvkcnv aptdpXmbn \n\v ImWmw. Ah {]hnp sImWvSncnpXv hfsc No
Xs.
63. IpIcambXv Ah ]dbpXn \npw \njnamb kmZyw Ah XnpXn \npw
]pWy]pcpjamcpw ]WvUnXamcpw Ahsc XSbmXncpXv FvsImWvSmWv? Ah sNbvXv
sImWvSncnpXv hfsc No Xs.
64. Amlphns ssII _nsncnpIbmWv Fv blqZam ]dp AhcpsS
ssII _nXamIs. Ah ]d hmv ImcWw Ah i]nsncnpp. A,
Ahs Ccp ssIIfpw \nhshbmIpp. Ah Fs\ Dtinppthm As\
sNehgnpp. \n\v \ns cnXmhn \nv AhXcnns ktiw Ahcn
A[nIw t]pw [nmchpw Ahnizmkhpw hnnpI Xs sNpw. AhnSbn
Dbnsgpt]ns \mfphsc i{XpXbpw hntZzjhpw \mw CpsImSpncnpIbmWv.
Ah bpn\v Xo sImfpptmsgmw Amlp AXv sISpnfbpp. Ah \mn
IpgapWvSmphm thWvSn {ianpIbmWv. Ipgmsc Amlp CjvSsSpn.
65. thZm hnizknpIbpw kqvaX ]menpIbpw sNbvXncppshn Ahcn \nv
AhcpsS XnaI \mw ambvpIfbpIbpw A\p{Kl]qamb kzKtmpIfn \mw
Ahsc {]thinnpIbpw sNpambncpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 59 of 353
66. Xudmpw, CPoepw, Ahv AhcpsS cnXmhn \nv AhXcnns ktifpw
Ah t\cmwhw \ne\nnbncpsn XfpsS apI`mKv \npw, ImepIv
Nphn \npw Ahv Blmcw e`npambncpp. Ahcn Xs anXXzw ]menp Hcp
kaqlapWvSv. Fm Ahcn A[nIw t]cpsSbpw {]h\ hfsc No Xs.
67. tl; dkqte, \ns cnXmhn \nv \n\v AhXcnnsXv \o ( P\v )
FnpsImSppI. As\ sNm ]w \o Ahs ZuXyw \ndthnbnn. P\fn
\nv Amlp \ns cnpXmWv. kXy\ntj[nIfmb BfpIsf Xobmbpw Amlp
t\hgnbnempIbn.
68. ]dbpI: thZmtc, Xudmpw CPoepw \nv \nfpsS cnXmhn \nv
AhXcnns ktifpw \n ( t\cmwhw ) \ne\npXv hsc \n
bmsXmcp ASnkvYm\nepa. Fm \n\v \ns cnXmhn \nv AhXcnns
ktiw Ahcn A[nIt]pw [nmchpw Ahnizmkhpw hnnpI Xs sNpw.
AXn\m kXy\ntj[nIfmb P\sfn \o ZpxJntWvSXn.
69. kXyhnizmknItfm, blqZtcm, km_nItfm, ss{IkvXhtcm BcmIs, Ahcn \nv
Amlphnepw AyZn\nepw hnizknpIbpw, kI {]hnpIbpw
sNbvXhv bmsXmpw `bstSWvSXn. Ah ZpxJntWvSn hcnIbpan.
70. C{kmbo kXnItfmSv \mw Icm hmpIbpw, Ahcntev \mw ZqXamsc AbpIbpw
sNbvXnpWvSv. AhcpsS a\n\v ]nSnm Imcyfpambn AhcpsS ASpv GsXnepsamcp
ZqX sNtmsfms ZqXamcn Hcp hn`mKs Ah \ntj[nv XpIbpw, asmcp
hn`mKs Ah sImesSppIbpamWv sNbvXXv.
71. Hcp IpghpapWvSmIpIbnsv Ah IWv IqpIbpw, As\ Ah Acpw
_[nccpambnIgnbpIbpw sNbvXp. ]noSv Amlp AhcpsS ]ivNmm]w kzoIcnp.
hoWvSpw Ahcn A[nIt]cpw Acpw _[nccpambngnp. Fm Amlp Ah
{]hnpsXmw IWvSdnbph\mIpp.
72. abans aI akolv XsbmWv Amlp Fv ]dh Xobmbpw
AhnizmknIfmbncnpp. Fm akolv ]dXv; C{kmbo kXnItf, Fsbpw
\nfpsSbpw cnXmhmb Amlpsh \n Bcm[nphn. AmlpthmSv hh\pw
]ptNp ]w Xobmbpw Amlp Ahv kzKw \njnampXmWv. \cIw
Ahs hmkkvYeambncnpIbpw sNpw. A{IanIv klmbnIfmbn Bcpw Xsbn.
FmWv.
73. Amlp aqhcn HcmfmWv Fv ]dh Xobmbpw AhnizmknIfmWv. GI
Bcm[y\msX bmsXmcp Bcm[y\pw C Xs. Ah B ]dbpXn \nv hncannsn
Ahcn \nv Ahnizknhv thZ\tbdnb in _m[npI Xs sNpw.
74. BIbm Ah Amlphntev tJZnpaSpIbpw, Aht\mSv ]m]tamN\w tXSpIbpw
sNpnt? Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpas{X.
75. abans aI akolv Hcp ssZhZqX am{XamIpp. Atln\v apv ZqXam
Ignpt]mbnpWvSv. Atlns amXmhv kXyhXnbpamIpp. Ah Ccphcpw
`WwIgnphcmbncpp. t\mq; Fnpw Ah Fs\bmWv ( kXyn \nv )
sXnsSpsXv.
76. ( \_ntb, ) ]dbpI: Amlpsh IqSmsX \nv D]Imctam D]{Zhtam sNm Ignbm
hkvXpsfbmtWm \n Bcm[npXv? AmlphmIs Fmw tIph\pw
Adnbph\pamIpp.
77. ]dbpI: thZmtc, kXyns\XncmbnsmWvSv \nfpsS aXImcyn \n
AXncpIhnbcpXv. apt]ngv t]mIpIbpw, [mcmfw t]sc hgn]ngnpIbpw t\amKn
\nv sXntmIpIbpw sNbvX Hcp P\hn`mKns XnjvSsf \n ]n]pIbpw
sNcpXv.
78. C{kmbo kXnIfnse kXy\ntj[nI ZmhqZnsbpw, abans aI CukmbpsSbpw
\mhneqsS i]nsncnpp. Ah A\pkcWtSv ImWnpIbpw, AXn{Iaw
ssIsmpIbpw sNbvXXns ^eas{X AXv.
79. Ah sNbvXncp ZpcmNmcs Ah At\ym\yw XSbpambncpn.Ah sNbvXv
sImWvSncpXv hfsc No Xs.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 60 of 353
80. Ahcne[nIt]cpw kXy\ntj[nIsf Dan{Xfmbn kzoIcnpXv \n\v ImWmw.
kzn\p thWvSn Ah apIqn HcpnshnpXv hfsc No Xs. (AXmbXv)
Amlp AhcpsS t\sc tIm]nncnpp FXv. inbn Ah
\nXyhmknIfmbncnpXpamWv.
81. Ah Amlphnepw {]hmNI\nepw, Atln\v AhXcnnsXnepw
hnizknncppshn Ahsc ( AhnizmknIsf ) Dan{Xfmbn kzoIcnpambncpn.
]s, Ahcn A[nIt]cpw [nmcnIfmIpp.
82. P\fn kXyhnizmknItfmSv Ghpw ISp i{XpXbph blqZcpw,
_lpssZhmcm[IcpamWv Fv Xobmbpw \n\v ImWmw. R {InkvXym\nIfmIpp.
Fv ]dhcmWv P\fn shv kXyhnizmknItfmSv Ghpw ASp kulrZaph
Fpw \n\v ImWmw. Ahcn aX]WvUnXamcpw k\ymknIfpw DsWvSXpw, Ah
Alw`mhw \Snpn FXpamWXn\v ImcWw.
83. dkqen\v AhXcnnsXv Ah tIm kXyw a\nemnbXns ^eambn AhcpsS
IpIfn \nv Ip\o HgpIpXmbn \n\v ImWmw. Ah ]dbpw: RfpsS
cnXmth! R hnizknncnpp. AXn\m kXykmnItfmsSmw Rsfbpw \o
tcJsSptWta.
84. RfpsS cnXmhv k\tfmsSmw Rsf {]thinnphm R tamlnv
sImWvSncns, Rss\ Amlphnepw Rv hpInnb kXynepw
hnizknmXncnm Ignbpw?
85. As\ Ahco ]dXv \nanw Amlp Ahv Xmgv`mKv IqSn AcphnI HgpIp
kzKtmpI {]Xn^eambn \In. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. kZvhrp
{]Xn^eas{X AXv.
86. AhnizknpIbpw, \psS sXfnhpIsf XnfbpIbpw sNbvXhcmtcm AhcmIpp
\cImhIminI.
87. kXyhnizmknItf, Amlp \nv A\phZnv X hninjvShkvXpsf \n
\njnamcpXv. \n ]cn[n ewLnpIbpw sNcpXv. ]cn[n ewLnphsc Amlp
Hpw CjvSsSpIbn.
88. Amlp \nv \InbXn \nv A\phZ\obhpw hninjvShpw BbXv \n
XnpsImpI. GsXmcph\nemtWm \n hnizknpXv B Amlphns\ \n
kqnpIbpw sNpI.
89. t_m[]qam \nfpsS i]YfpsS t]cn Ah \nsf ]nSnIqSpIbn. Fm
\n Ddnp sNbvX i]YfpsS t]cn Ah \nsf ]nSnIqSpXmWv. Atm
AXns ( AXv ewLnpXns ) {]mbivNnw \n \nfpsS hopImv \Imdp
ay\nebnep `Wn \nv ]p km[pv `nm sImSppItbm,
Asn Ahv hkv{Xw \IpItbm, Asn Hcp ASnasb tamNnnpItbm
BIpp. C\n hhpw ( AsXmpw ) Innbnsn aqp Znhkw t\msSppIbmWv
thWvSXv. \n kXyw sNbvXp ]dm, \nfpsS i]Y ewLnpXn\p
{]mbivNnamIpp AXv. \nfpsS i]Ysf \n kqnv sImpI. A{]Imcw
Amlp Ahs hN\ \nv hnhcnpXcpp; \n \nbphcmbncnm
thWvSn.
90. kXyhnizmknItf, aZyhpw NqXmhpw {]XnjvTIfpw {]iv\w shv t\mm\p ApIfpw
ss]imNnIamb tNvOhrn am{XamIpp. AXn\m \n AsXms hnpI.
\nv hnPbw {]m]nmw.
91. ]nimNv DtinpXv aZyneqsSbpw, NqXmneqsSbpw \nnSbn i{XpXbpw
hntZzjhpw Dfhmphm\pw, Amlpsh HmanpXn \npw \akvImcn \npw
\nsf XSbphm\pw am{XamIpp. AXn\m \n ( Ahbn \nv )
hncanphms\mcpaptWvSm?
92. \n Amlpshbpw dkqens\bpw A\pkcnpIbpw, ( [nmcw hp t]mImsX )
kqnpIbpw sNpI. C\n \n ]nncnv IfbpIbmsWn \psS ZqXs _m[yX
hyIvXamb coXnbn ktisanpI am{XamsWv \n a\nempI.
93. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhv Ah ( apv ) Ignp
t]mbXn Ipan. Ah ( Amlpsh ) kqnpIbpw hnizknpIbpw
k{]hrnIfn Gs]SpIbpw sNbvXnpsWvSn. AXn\p tijhpw Ah kqvaX
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 61 of 353
]menpIbpw, \ \nebn hnpIbpw sNbvXnpsWvSn. kZvhrsc Amlp
CjvSsSpp.
94. kXyhnizmknItf, \nfpsS ssIIsImWvSpw iqe sImWvSpw thbmSnnSnmhp
hn[nep h Ppfpw aptJ\ Amlp \nsf ]conpI Xs sNpw.
AZriyamb \nebn Amlpsh `bsSphsc Ah thXncndnbm thWvSnbs{X AXv.
hh\pw AXn\v tijw AXn{Iaw ImWnm Ahv thZ\tbdnb inbpWvSmbncnpw.
95. kXyhnizmknItf, \n Clvdmanembncns tharKs sImcpXv. \nfnsemcm
a\x]qw AXns\ sImp ]w, Ah sImXn\v Xpeysav \nfn cWvSpt]
XopI]np Imensb ( AYhm ImenIsf ) IAv_n FnttcWvS
_enarKambn \tIWvSXmWv. Asn {]mbivNnambn GXm\pw AKXnIv Blmcw
\IpItbm, Asn AXn\v Xpeyambn t\msSppItbm sNtWvSXmWv. Ah
sNbvXXns `hnjyv Ah A\p`hnm thWvSnbmWnXv. apv sNbvXp t]mbXn\v
Amlp amp\Inbncnpp. hh\pw AXv Bhnp ]w Amlp Ahs t\sc
inm\S]Sn kzoIcnpXmWv. Amlp {]Xm]nbpw inm\S]Sn
ssIsmph\pamIpp.
96. \npw bm{XmkwLpw PohnXhn`hambnsmWvSv ISense th Ppfpw
kap{Zmlmchpw \nv A\phZnsncnpp. \n
Clvdmanembncnptmsgmsbpw Icbnse th Pp \nv \njnamsSpIbpw
sNbvXncnpp. FsXmcph\ntemtWm \n HcpanpIqsSpXv B Amlpsh
\n kqnpI.
97. ]hn{X`h\amb IAv_sbbpw, bpw \njnamb amksbpw Amlp P\fpsS
\ne\n]n\v B[mcamnbncnpp. ( AXpt]mseXs IAv_ntev
sImWvSpt]mIp ) _enarKsbpw ( AhbpsS Igpnse ) ASbmfmenIsfbpw (
Amlp \nivNbnncnpp. ) BIminepXpw `qanbnepXpw Amlp
AdnbppsWvSpw, Amlp GXv Imcysnbpw Adnhph\msWpw \n
a\nemphm thWvSnbs{X AXv.
98. Amlp ITn\ambn innph\msWpw Amlp Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpamsWpw \n a\nempI.
99. dkqens ta {]t_m[\ _m[yX am{Xtabpq. \n shfnsSppXpw
HfnpshpXpsamw Amlp Adnbpp.
100. ( \_ntb, ) ]dbpI: ZpjnXpw \Xpw kaamIpIbn. ZpjnXns h\hv \ns
AXv`pXsSpnbmepw icn. AXn\m _pnamamtc, \n Amlpsh kqnpI.
\n hnPbw {]m]ntmw.
101. kXyhnizmknItf, NneImcysfn \n tNmZncpXv. \nv Ah
shfnsSpsm \nXv a\x{]bmkapWvSmpw. JpB AhXcnnsSp
kabv \nfhsbn tNmZnpIbmsWn \nh shfnsSppI Xs sNpw. (
\n tNmZnv IgnXn\v ) Amlp ( \nv ) amp\Inbncnpp. Amlp Gsd
s]mdpph\pw kl\ioe\pamIpp.
102. \nv apv Hcp P\hn`mKw Acw tNmZy tNmZnpIbpWvSmbn. ]ns Ahbn
Ah AhnizknphcmbnocpIbpw sNbvXp.
103. _lodx, kmC_x, hkzoex, lmw Fo t\arKsfsbmpw Amlp \nivNbnX.
]s, kXy\ntj[nI Amlphns t]cn Iw sInabvpIbmWv. Ahcn
A[nIt]cpw Nnnv a\nempn.
104. Amlp AhXcnnXntepw, dkqentepw hcphn Fv AhtcmSv ]dbsm,
RfpsS ]nXmsf GsXmcp \ne]mSnemtWm R IsWvSnbXv AXp aXn Rv.
Fmbncnpw Ah ]dbpI: AhcpsS ]nXm bmsXmpadnbmhcpw, kamKw
{]m]nmhcpw Bbncpm t]mepw ( AXv aXnsbtm? )
105. kXyhnizmknItf, \n \nfpsS Imcy {inv sImpI. \n kamKw
{]m]nnpsWvSn hgn]ngh \nsmcp t{Zmlhpw hcppIbn.
Amlphntes{X \nfpsSsbmw aSw. \n sNbvXv
sImWvSncnpXns\nsbmw Atm Ah \nsf hnhcadnbnpXmWv.
106. kXyhnizmknItf, \nfnsemcmv acWamkambm hkznns kabv \nfn
\np \oXnamamcmb cWvSpt] \nnSbn kmyw hlntWvSXmWv. C\n \n
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 62 of 353
`qanbneqsS bm{XsNp kabmWv acWhn]v \nv hspsXn (
hkznn\v kmnIfmbn ) \nfmhcn s] cWvSpt]cmbmepw aXn. \nv
kwibw tXmpIbmsWn Ahsc cWvSpt]scbpw \akvImcw IgnXn\v tijw \n
XSv \nWw. Fnh Amlphns t]cn C{]Imcw kXyw sNbvXv ]dbWw: CXn\v
( Cu kXyw adp shpXn\v ) ]Icw bmsXmcp hnebpw R hmpIbn. AXv
ASp Hcp _psh _m[np Imcyambm t]mepw. Amlphn\pthWvSn GsSp
kmyw R adv shpIbn. As\ sNbvXm Xobmbpw R Ipmcn
s]hcmbncnpw.
107. C\n Ah ( cWvSp kmnI ) Ipn\v AhIminIfmbnpWvSv Fv sXfnbp ]w
Ipw sNbvXnpXv BsXncnemtWm Ahcn s] ( ]tcXt\mSv ) IqSpX _ap av
cWvSpt] AhcpsS kvYm\v ( kmnIfmbn ) \nWw. Fnv Ah cWvSpt]cpw
Amlphns t]cn C{]Imcw kXyw sNbvXv ]dbWw: Xobmbpw RfpsS
kmyamIpp ChcpsS kmytm kXykambnpXv. R Hcp A\ymbhpw
sNbvXnn. As\ sNbvXm Xobmbpw R A{IanIfn s]hcmbncnpw.
108. Ah ( kmnI ) apdt]mse kmyw hlnpXn\v AXmWv IqSpX
A\ptbmPyambnpXv. X kXyw sNbvXXn\v tijw ( A\cmhIminIv ) kXyw
sNm Ahkcw \IsSpsav Ahv ( kmnIv ) t]SnbpWvSmIphm\pw ( AXmWv
IqSpX D]IcnpI. ) \n Amlpsh kqnpIbpw ( Ahs I]\I )
{inpIbpw sNpI. [nmcnIfmb BfpIsf Amlp t\hgnbnempIbn.
109. Amlp ZqXamsc HcpanpIqpIbpw, \nv Fv adp]SnbmWv InnbXv Fv
tNmZnpIbpw sNp Znhkw Ah ]dbpw: Rv bmsXmcp Adnhpan. \obmWv
AZriyImcy \mbn Adnbph.
110. ( CukmtbmSv ) Amlp ]d k`w ( {itbamIpp. ) abans aI\mb Cukm!
sXmnen shpw, ayhbkvI\mbncnsbpw \o P\tfmSv kwkmcnsh, ]cnipmXvamhv
aptJ\ \n\v Rm ]n_ew \Inb k`nepw, {Khpw PvRm\hpw Xudmpw
CPoepw \n\v Rm ]TnnpX k`nepw, Fs A\paXn {]Imcw Ifnav sImWvSv
\o ]nbpsS amXrIbn cq]sSppIbpw, Fnv \o AXn DuXptm Fs A\paXn
{]Imcw AXv ]nbmbnocpIbpw sNp k`nepw, Fs A\paXn {]Imcw Pa\m
ImgvNbnmhs\bpw, ]mWvUptcmKnsbbpw \o kpJsSpp k`nepw, Fs
A\paXn {]Imcw \o acWshsc ]pdv sImWvSv hcp k`nepw, \o C{kmbo
kXnIfpsS ASpv hyIvXamb sXfnhpIfpambn sNnv Ahcnse kXy\ntj[nI CXv
{]Xyamb amcWw am{XamIpp. Fv ]d Ahkcn \ns A]ISsSppXn
\nv Ahsc Rm XS k`nepw Rm \n\pw \ns amXmhn\pw sNbvXv X
A\p{Klw HmpI.
111. \n Fnepw Fs ZqX\nepw hnizknq Fv Rm lhmcnIv t_m[\w \Inb
k`nepw. Ah ]dp: R hnizknncnpp. R apkvenwIfmsWXn\v \o
kmyw hlnv sImpI.
112. lhmcnI ]d k`w {inpI: abans aI\mb Cukm, BImip\nv
Rv Hcp `WfnI Cdncphm \ns cnXmhn\v km[nptam? Atlw
]dp: \n hnizmknIfmsWn Amlpsh kqnpI.
113. Ah ]dp: RXn \nv `nphm\pw As\ Rv
a\am[m\apWvSmIphm\pw, Xm RtfmSv ]dXv kXyamsWv Rv
t_m[yamIphm\pw, R AXn\v ZrIvkmnIfmbnocphm\pamWv R
B{KlnpXv.
114. abans aI Cukm ]dp: RfpsS cnXmhmb Amlpth, Rv \o
BImiv \nv Hcp `WfnI CdntcWta. Rv, Rfnse
BZynephpw, Ahkm\nephpw Hcp s]cpmfpw, \ns ] \np Hcp
ZrjvSmhpambncnWw AXv. Rv \o D]Poh\w \IpIbpw sNtWta. \o
D]Poh\w \Iphcn Ghpw Da\mWtm.
115. Amlp ]dp: Rm \nXv Cdncmw. Fm AXn\v tijw \nfn
Bscnepw Ahnizknp ]w temIcn Hcmpw Rm \Im hn[ap ( ISp
) in Ahv \IpXmWv.
116. Amlp ]dbp k`hpw ( {inpI. ) abans aI Cukm, Amlphn\v ]pdsa
Fsbpw, Fs amXmhns\bpw ssZhfmnsmphn. Fv \obmtWm P\tfmSv
]dXv? Atlw ]dbpw: \osb{X ]cnip! F\nv ( ]dbm ) bmsXmcp
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 63 of 353
AhImihpanmXv Rm ]dbmhXtm? Rm\Xv ]dncpsn Xobmbpw \obXv
Adnncnpatm. Fs a\nepXv \o Adnbpw. \ns a\nepXv Rm\dnbn.
Xobmbpw \o XsbmWv AZriyImcy Adnbph.
117. \o FtmSv I]n Imcyw AYhm Fsbpw \nfpsSbpw cnXmhmb Amlpsh \n
Bcm[nWw F Imcyw am{Xta Rm\htcmSv ]dnpq. Rm AhnSbn
DWvSmbncptmsgms Rm AhcpsS ta kmnbmbncpp. ]noSv \o Fs
]qambn GsSptm \o Xsbmbncpp Ahsc \nconncph. \o
FmImcyn\pw kmnbmIpp.
118. \o Ahsc innpIbmsWn Xobmbpw Ah \ns ZmkamcmWtm. \o Ahv
s]mdppsImSppIbmsWn \o XsbmWtm {]Xm]nbpw bpIvXnam\pw.
119. Amlp ]dbpw: CXv kXyhmamv XfpsS kXykX {]tbmP\sSp
ZnhkamIpp. Ahv Xmgv`mKv IqSn AcphnI HgpIp kzKtmpIfpWvSv.
AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. Ahscn Amlp Xr]vXnsncnpp. Ah
Ahs\nbpw Xr]vXnsncnpp. AXs{X almb hnPbw.
120. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw AhbnepXnsbpw B[n]Xyw Amlphns{X. Ah
GXv Imcyn\pw Ignhph\mIpp.

6. An'am
1. BImifpw `qanbpw krjvSnpIbpw, CcppIfpw shfnhpw DWvSmpIbpw sNbvX
AmlphnmIpp kvXpXn. FnpaXm kXy\ntj[nI XfpsS cnXmhn\v kaamsc
shpp.
2. Ah\s{X Ifnan \npw \nsf krjvSnXv. Fnh Hcp Ah[n \nivNbnncnpp.
Ah \nWnXamb asmch[nbpapWvSv. Fnpw \n kwibnp sImWvSncnpp.
3. Ah XsbmWv BImifnepw `qanbnepw kmm ssZhw. \nfpsS clkyhpw
\nfpsS ]ckyhpw Ah Adnbpp. \n t\SnsbSppXpw Ah Adnbpp.
4. AhcpsS cnXmhn \np GsXmcp ZrjvSmw Ahv hpInptmgpw AhcXns\
AhKWnv IfbpI XsbmIpp.
5. As\ Cu kXyw Ahv hv Innbtmgpw AhcXns\ \ntj[np Ifp. Fm
Ah GsXmns\ ]cnlknv sImWvSncppthm AXns hrm hgnsb Ahv
hspXmWv.
6. Ah IWvSnt; Ahv apv \mw F{X XeapdIsf \innnpsWvSv? \nv \mw
sNbvXv Xnnm kuIcyw `qanbn Ahv \mw sNbvXv sImSpncpp. \mw Ahv
[mcmfambn ag hjnnv sImSppIbpw, AhcpsS Xmgv`mKv IqSn \ZnI HgppIbpw
sNbvXncpp. Fnv AhcpsS ]m] ImcWw \mw Ahsc \innpIbpw, Ahv
tijw \mw thsd XeapdIsf DWvSmpIbpw sNbvXp.
7. ( \_ntb, ) \n\v \mw ISemkn FgpXnb Hcp {Kw CdncnIbpw, FnhcXv kzw
ssIIsImWvSv sXmpt\mpIbpw sNbvXm t]mepw CXv hyIvXamb ambmPmeamsX
asmpa Fmbncnpw kXy\ntj[nI ]dbpI.
8. CbmfpsS ( \_n ( k ) bpsS ) ta Hcp aev CdsSmXv FmWv Fpw Ah
]dbpIbpWvSmbn. Fm \mw aens\ Cdnbncpsn Imcyw ( Anaambn )
Xocpam\nsSpambncpp. ]noShv kabw \onnpambncpn.
9. C\n \mw Hcp aens\ ( ZqX\mbn ) \nivNbnpIbmsWn Xs B aens\bpw \mw
]pcpjcq]nempambncpp. As\ ( Cv ) Ah BibpgapWvSmp
hnjbn ( Atmgpw ) \mw Ahv kwibapWvSmpXmWv.
10. \n\v apv ]e ZqXamcpw ]cnlknsnpWvSv. Fnv Ahsc Ifnbmnbncphv
Ah ]cnlknp sImWvSncpsXtm AXv hp`hnpI Xs sNbvXp.
11. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n `qanbneqsS kcnq. Fnv kXy\ntj[nIfpsS ]cyhkm\w
Fs\bmbncppshv t\mq.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 64 of 353
12. tNmZnpI: BImifnepw `qanbnepapsXmw BcpsSXmIpp? ]dbpI:
AmlphnsXs{X. Ah ImcpWys kzw t]cn ( _m[yXbmbn )
tcJsSpnbncnpp. Dbnsgpt]ns \mfntev \nsf Ah HcpanpIqpI
Xs sNpw. AXn bmsXmcp kwibhpan. Fm kztZlsfs
\jvSnemnbhcs{X Ah. AXn\m Ah hnizknpIbn.
13. AhsXmIpp cm{Xnbnepw ]Ienepw ASnbsXmw. Ah Fmw tIph\pw
Adnbph\pas{X.
14. ]dbpI: BImifpsSbpw `qanbpsSbpw {kjvSmhmb AmlpshbmsX Rm
cm[nImcnbmbn kzoIcnpItbm? Ah\mIs Blmcw \Ipp. Ahv Blmcw
\IsSpIbn. ]dbpI: Xobmbpw Amlphn\v Iogvs]hcn Hma\mbncnphm\mWv
Rm I]nsnpXv. \o Hcnepw _lpssZhmcm[Icn s]pt]mIcpXv.
15. ]dbpI: Rm Fs cnXmhnt\mSv A\pkcWtSv ImWnp ]w `bcamb Hcp
Znhks insbn Xobmbpw Rm `bsSpp.
16. At Znhkw Bcn \nv AXv ( in ) HgnhmsSppthm Ahs\ Amlp
Xobmbpw A\p{Klnncnpp. AXs{X hyIvXamb hnPbw.
17. ( \_ntb, ) \n\v Amlp h tZmjhpw hcpnshpIbmsWn AXv \ow
sNphm Ah\msX amcpan. \n\v Ah h KpWhpw hcppIbmsWntem Ah
GsXmcp Imcyn\pw Ignhph\s{X.
18. Ah Xs ZmkamcpsS ta ]cam[nImcaph\mWv. bpIvXnam\pw kqvaambn
Adnbph\pas{X Ah.
19. ( \_ntb, ) tNmZnpI: kmyn shv Ghpw henbXv GXmIpp? ]dbpI:
AmlphmWv F\npw \npw CSbn kmn. Cu JpB F\nv Znhyt_m[\ambn
\IsnpXv, AXv aptJ\ \npw AXv ( AXns ktiw ) sNsp
Fmhpw Rm apdnbnv \IpXn\v thWvSnbmIpp. AmlpthmsSmw thsd
ssZhfpsWvSXn\v bYmXvYn \n kmyw hlnptam? ]dbpI: Rm kmyw
hlnpIbn. ]dbpI: Ah GIssZhw am{XamIpp. \n Aht\mSv
]ptNpXpambn F\nv bmsXmcp _hpan.
20. \mw thZ{Kw \Inbnph kzw asf AdnbpXv t]mse AXv AdnbppWvSv.
kztZlsf \jvSnemnbhcs{X Ah. AXn\m Ah hnizknpIbn.
21. Amlphns t]cn Iw sInabvpItbm, Ahs ZrjvSm XnfbpItbm
sNbvXht\m ISp A{Ian BcpWvSv? A{IanI hnPbw hcnpIbn; Xo.
22. \mw Ahsc apgph HcpanpIqpIbpw, ]noSv _lpssZhmcm[ItcmSv \n P]nv
sImWvSncp \nfpsS hIbmbp B ]mfnI FhnsSsbv \mw tNmZnpIbpw
sNp Znhkw ( HmpI. )
23. A\cw, AhcpsS KXntISv RfpsS cnXmhmb Amlphns\sbmW kXyw,
R ]ptNphcmbncpn Fv ]dbpXmsX asmpambncnn.
24. t\mq; Ah kzw t]cn Xs Fs\ Iw ]dp Fv. Ah Fsmv
sInancppthm AXhv D]IcnmsX t]mbncnpp.
25. \o ]dbpXv {inv tIp Nnecpw AhcpsS IqnepWvSv. Fm AXv Ah
{Klnm hn[w AhcpsS lrZbfnta \mw aqSnI CSpIbpw, AhcpsS ImXpIfn
ASv shpIbpw sNbvXncnpp. Fsmw ZrjvSm IWvSmepw AhcXn
hnizknpIbn. As\ Ah \ns ASp \ntmSv Xnphm\mbn hm B
kXy\ntj[nI ]dbpw; CXv ]qnIamcpsS sIpIYIfmsX asmpa Fv.
26. Ah AXn \nv aphsc XSbpIbpw, AXn \nv ( kzbw ) AIp \npIbpw
sNpp. ( hmkvXhn ) Ah kztZlv Xs \miapWvSmpI am{XamWv
sNpXv. Ah ( AXns\n ) t_m[hmamcmIpn.
27. Ah \cIn \nsSp cwKw \o IWvSncppshn! Atm Ah ]dbpw:
R ( CltemItv ) Hp Xncnbsncppshn F{X \mbncpts\. Fn
R RfpsS cnXmhns ZrjvSm XnfbmXncnpIbpw, R
kXyhnizmknIfpsS IqnemhpIbpw sNpambncpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 65 of 353
28. A; Ah apv adpshpsImWvSncpXv ( Ctm ) Ahv shfnsncnpp.
Xncnbsm Xsbpw Ah Fn \nsms hnespthm AXntev Xs
Ah aSntmIpXmWv. Xobmbpw Ah Iw ]dbphcmIpp.
29. Ah ]dncpp; RfpsS sFlnIPohnXamsX bmsXmpan. R
Dbnsgpt]nsSphcpa Fv.
30. Ah AhcpsS cnXmhns apn \nsSp cwKw \o IWvSncpsn! Ah
tNmZnpw.: CXv bYmXvYw Xsbt? Ah ]dbpw: AsX; RfpsS cnXmhns\
XsbmW kXyw. Ah ]dbpw: Fm \n Ahnizknp sImWvSncpXv \nanw
in BkzZnv sImpI.
31. Amlphpambp IqSnmgvNsb \ntj[np Xnbh Xobmbpw \jvSn
s]ncnpp. As\ s]sv B kabw hsptm Ah ]dbpw: R CXv
kw_n Imcyn hogvN hcpnbXn\m tlm! Rv IjvSw! Ah AhcpsS
]m]`mc AhcpsS apXpIpIfn hlnppWvSmbncnpw. Ah t]dp `mcw F{Xtbm
No!
32. sFlnIPohnXsaXv Ifnbpw hnt\mZhpamsX asmpa. ]mc{XnI temIamWv kqvaX
]menphv DaambnpXv. \nsfmWv NnnmXv?
33. ( \_ntb, ) Ah ]dbpXv \n\v hyk\apWvSmppWvSv Fv Xobmbpw \apv
Adnbmw. Fm ( bYmXvYn ) \nsb Ah \ntj[np XpXv,
{]XypX,Amlphns ZrjvSmsfbmWv B A{IanI \ntj[npXv.
34. \n\v appw ZqXam \ntj[nsnpWvSv. Fnv X \ntj[nsSpIbpw,
ansSpIbpw sNbvXXv \psS klmbw Ahv hspXv hsc Ah klnp.
Amlphns hN\v ( I]\Iv ) amw hcpm Bcpw Xsbn.
ssZhZqXamcpsS hrmfn NneXv \n\v hpInnbnpWvStm.
35. Ah ]nncnv IfbpXv \n\v Zplambn tXmppshn `qanbn (
CdntmIphm ) Hcp Xpctam, BImiv ( IbdntmIphm ) Hcp tImWntbm
tXSnnSnnv Ahsmcp ZrjvSmw sImWvSp hpsImSpm \n\v km[np ]w (
AXv sNbvtXpI. ) Amlp Dtinncppshn Ahscsbms Ah
kamKn HcpanpIqpI Xs sNpambncpp. AXn\m \o Hcnepw
AhnthInIfn s]pt]mIcpXv.
36. tIph am{Xta Dcw \IpIbpq. acnhscbmIs Amlp
Dbnsgpt]npXmWv. Fnv Ahtev Ah aSsSpIbpw sNpw.
37. Chs ta Chs cnXmhn \nv GsXnepw ZrjvSmw CdsSmsXmWv
Fh tNmZnpp. ]dbpI: Xobmbpw Amlp ZrjvSmw Cdphm Ignhph\mWv.
]s, Ahcn A[nIt]cpw ( bmYmXvYyw ) Adnbpn.
38. `qanbnep GsXmcp Pphpw, cWvSv NndIpI sImWvSv ]dp GsXmcp ]nbpw
\nsftmsebp Nne kaql am{XamIpp. {Kn \mw bmsXmpw hogvN
hcpnbnn. ]noSv XfpsS cnXmhntev Ah HcpanpIqsSpXmWv.
39. \psS ZrjvSmsf \ntj[nh _[nccpw DuaIfpw CcppIfn AIshcpas{X. Xm
Dtinphsc Amlp hgntISnempw. Xm Dtinphsc Ah
t\amKnempIbpw sNpw.
40. ( \_ntb, ) ]dbpI: \nsfmv ]dpXcq; Amlphns in \nv hp`hnm,
Asn Aykabw \nv hsnbm Amlphmhsc \n hnfnv
{]mXvYnptam ? ( ]dbq; ) \n kXykcmsWn.
41. C, Ahs\ am{Xta \n hnfnv {]mXvYnpIbpq. Atm Ah Dtinp ]w
GsXmcp hnjans t]cn \nfhs\ hnfnv {]mXvYnppthm AXh ZqcoIcnv
XcpXmWv. \n ( Aht\mSv ) ]ptNphsb \n ( Atm ) adpIfbpw.
42. \n\v apv \mw ]e kaqlfntepw ( ZqXamsc ) AbnpWvSv. A\cw Ahsc ( B
kaqlsf ) IjvSmSpw ZpcnXhpw sImWvSv \mw ]nSnIqSn; Ah hn\bioecmbnocphm
thWvSn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 66 of 353
43. As\ Ahv \psS in hsnbtm AhscmWv XmgvabphcmImXncpXv ?
Fm AhcpsS lrZb ISppt]mIpIbmWpWvSmbXv. Ah sNbvXv sImWvSncpXv
]nimNv Ahv `wKnbmbn tXmnpIbpw sNbvXp.
44. As\ AhtcmSv Dt_m[nns Imcy Ah adpIftm Fm
ImcyfpsSbpw hmXnepI \mw Ahv XpdpsImSpp. As\ Ahv \IsXn
Ah BmZw sImWvStm s]sv \mw Ahsc ]nSnIqSn. Atm AhcXm
\ncmishcmbnocpp.
45. As\ B A{IanIfmb P\X \ntjw \innsp. temIcnXmhmb Amlphnv
kvXpXn.
46. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n Nnnv t\mntbm? Amlp \nfpsS tIhnbpw ImgvNIfpw
]nSnsSppIbpw, \nfpsS lrZbfnta Ah ap{ZshpIbpw sNp ]w
AmlphmsX GsXmcp ssZhamWv \nXv sImWvSphv Xcm\pXv? t\mq:
GsXmw hn[n \mw sXfnhpI hnhcnpsImSppp. Fnpw Ah ]nncnv
Ifbpp.
47. ( \_ntb, ) ]dbpI: \nsfmv ]dpXcq; \nv AhnNmcnXambntm {]Xyambntm
Amlphns in hsp ]w A{IanIfmb P\hn`mKamsX \innsSptam ?
48. ktmjhm Adnbnphcpw, XmoXv \Iphcpw BbnmsX \mw ZqXamsc
Abpn. Fnv B hnizknpIbpw, \ne]mSv \mnopIbpw sNbvXpthm
Ahv bmsXmpw `bsSm\n.Ah ZpxJntWvSn hcnIbpan.
49. Fm \psS ZrjvSmsf \ntj[nv Ifhcmtcm Ahv in _m[npXmWv;
Ah [nmcnIfmbXns ^eambnv.
50. ]dbpI: Amlphns JP\mhpI Fs ]epsWvSv Rm \ntfmSv ]dbpn.
AZriyImcyw Rm AdnbpIbpan. Rm Hcp aemWv Fpw \ntfmSv ]dbpn.
F\nv t_m[\w \IsSpXns\bmsX Rm ]npScpn. ]dbpI: A\pw
ImgvNbph\pw kaamIptam ? \nsfmWv Nnnv t\mmXv?
51. XfpsS cnXmhntev HcpanpIqsSpsav `bsSphv CXv ( Znhyt_m[\w )
aptJ\ \o XmoXv \IpI. Ahp ]pdsa bmsXmcp cm[nImcnbpw ip]miI\pw
Ahn. Ah kqvaX ]menphcmtbmw.
52. XfpsS cnXmhns A\p{Klw eyamnsmWvSv cmhnsebpw sshIptchpw
Aht\mSv {]mXvYnp sImWvSncnphsc \o BnbIcpXv. AhcpsS IWv t\mtWvS
bmsXmcp _m[yXbpw \n\n. \ns IWv t\mtWvS bmsXmcp _m[yXbpw
Ahpan. Fnet \o Ahsc BnbItWvSn hcpXv ? As\ sNp ]w \o
A{IanIfn s]h\mbncnpw.
53. A{]Imcw Ahcn Nnesc ap NnescsmWvSv \mw ]coWhnt[bcmnbncnpp.
RfpsS CSbn \nv Amlp A\p{KlnnpXv CqscbmtWm Fv Ah
]dbphm thWvSnbs{X AXv. \nImWnphscn Amlp \hw Adnbph\tbm
?
54. \psS ZrjvSmfn hnizknph \ns ASp hm \o ]dbpI: \nv
kam[m\apWvSmbncns. \nfpsS cnXmhv ImcpWys Xs ta ( _m[yXbmbn )
\nivNbnncnpp. AXmbXv \nfn \nmscnepw AhnthIm h Xnabpw
sNbvXp t]mIpIbpw FnXn\v tijw ]ivNm]npIbpw, \ne]mSv \mnopIbpw
sNp ]w Ah Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
55. A{]Imcw \mw sXfnhpI hniZoIcnv Xcpp. IphmfnIfpsS amKw hyIvXambn th
Xncnv ImWphm thWvSnbpamIpp AXv.
56. ( \_ntb, ) ]dbpI: Amlphn\v ]pdsa \n hnfnp {]mXvYnphsc
Bcm[npXn \nv Xobmbpw Rm hnesncnpp. ]dbpI: \nfpsS
XnjvSsf Rm ]npScpIbn. As\ sNp ]w Rm ]ngp Ignp;
kamKw {]m]nhcpsS Iqn Rm BbncnpIbpan.
57. ]dbpI: Xobmbpw Fs cnXmhn \np hyIvXamb {]amWntaemWv Rm.
\nfmIs, AXns\ \ntj[nv Ifncnpp. \n Fsmn\v thWvSn XnSpw
Iqppthm AXv ( in ) Fs ]en. ( AXns ) Xocpam\m[nImcw Amlphn\v
am{XamWv. Ah kXyw hnhcnpXcpp. Ah\s{X XopI]nphcn Da.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 67 of 353
58. ]dbpI: \n XnSpw IqnsmWvSncnp Imcyw Fs ]epWvSmbncppshn
Fsbpw \nfpsSbpw CSbn Imcyw Xocpam\nspIgnncpp. Amlp
A{IanIsfn \hw Adnbph\s{X.
59. Ahs ]emIpp AZriyImcyns JP\mhpI. Ah\msX Ah AdnbpIbn.
Icbnepw ISenepapXv Ah Adnbpp. Ah\dnbmsX Hcp Ce t]mepw hogpn.
`qanbnse CcppIpnencnp Hcp [m\yaWnbmIs, ]tbm, DWnbtXm Bb
GsXmcp hkvXphmIs, hyIvXamb Hcp tcJbn FgpXsXmbnmsX DWvSmhn.
60. Ah\s{X cm{Xnbn ( Ddptm ) \nsf ]qambn GsSpph. ]Ien \n
{]hnsXmw Ah AdnbpIbpw sNpp. ]noSv \nWnXamb PohnXmh[n
]qnbmsSphm thWvSn ]Ien \nsf Ah Fgpt]npp. ]noSv
AhtemWv \nfpsS aSw. A\cw \n sNbvXvsImWvSncnpXns\nsbmw
Ah \nsf AdnbnpIbpw sNpw.
61. Ah\s{X Xs ZmkamcpsS ta ]cam[nImcaph. \nfpsS tat\mn\mbn
Ah Imhmsc AbpIbpw sNpp. As\ Ahcn Hcmv acWw
hsptm \psS ZqXam ( aepI ) Ahs\ ]qambn GsSppp. (
Amcyn ) Ah Hcp hogvNbpw hcppIbn.
62. Fnv Ah bYmXvY cm[nImcnbmb Amlphntev XncnbsSpw. AdnbpI:
Ahs{X Xocpam\m[nImcw. Ah AXnthKw IWv t\mph\s{X.
63. ]dbpI: CXn \nv ( Cu hn]pIfn \nv ) Amlp Rsf
csSppIbmsWn Xobmbpw R \nbphcpsS Iqn Bbnsmmw.
Fv ]dpsImWvSv Aht\mSv \n XmgvatbmsSbpw clkyambpw {]mXvYnp
kabv Icbnsebpw ISensebpw AImcfn \nv \nsf cnpXv BcmWv?
64. ]dbpI: AmlphmWv Ahbn\npw asm ZpcnXfn \npw \nsf cnpXv.
Fnpw \nfht\mSv ]ptNpphtm.
65. ]dbpI: \nfpsS apI `mKv \ntm, \nfpsS ImepIfpsS Nphn \ntm \nfpsS
ta in Abphm, Asn \nsf `nInIfmn BibpgnempIbpw,
\nfn Nnev ap NnecpsS ]oU\w A\p`hnnpIbpw sNm Ignhph\s{X
Ah. t\mq; Ah {Klnphm thWvSn \mw sXfnhpI hnhn[ cq]n
hnhcnpsImSppXv Fs\bmsWv!
66. ( \_ntb, ) \ns P\X CXv kXyambncns CXns\ \ntj[nv Ifncnpp. ]dbpI:
Rm \nfpsS ta ( DchmZnw ) G]nshs\mpa.
67. Hmtcm hrmn\pw AXv ( kXyambn ) ]pecp Hcp k`apWvSv. hgnsb \n
AXdnp sImpw.
68. \psS ZrjvSmsf A]lknpXn apgpInbhsc \o IWvSm Ah ap h
ham\nepw {]thinpXv hsc \o Ahcn \nv XncnpIfbpI. C\n htmgpw
\ns ]nimNv adnv Ifbp ]w Hma hXn\v tijw A{IanIfmb B BfpIfpsS
IqsS \o CcncpXv.
69. kqvaX ]menphv AhcpsS ( A{IanIfpsS ) IWv t\mtWvS bmsXmcp
_m[yXbpan. ]s, HmanntWvSXpWvSv. Ah kqvaXbphcmtbmw.
70. XfpsS aXs Ifnbpw hnt\mZhpamnopIbpw, sFlnIPohnXw IWvSv
hnXcmIpIbpw sNbvXnphsc hntpI. GsXmcp BXvamhpw kzbw sNbvXp shXns
^eambn \mintev XsSpsaXn\m CXv ( JpB ) aptJ\ \o Dt_m[\w
\SpI. Amlphn\v ]pdsa B BXvamhn\v bmsXmcp cm[nImcnbpw ip]miI\pw
DWvSmbncnpX. Fmhn[ {]mbivNnhpw \Inbmepw B BXvamhn \nXv
kzoIcnsSpIbn. kzbw sNbvXv shXns ^eambn \mintev Xshcs{X
Ah. Ah \ntj[nncpXns ^eambn Npps]mp IpSn\ocpw thZ\mP\Iamb
inbpamWv AhpWvSmbncnpI.
71. ]dbpI: Amlphn\v ]pdsa Rv D]Imctam, D]{Zhtam sNm IgnhnmXns\
R hnfnv {]mXvYnpItbm? Amlp Rsf t\hgnbnemnbXn\p tijw R
]pdtImv aSsSpItbm? ( Fnv ) ]nimNp Xnncnp sImWvSpt]mbnv `qanbn
Amfnv Ignbp Hcps\tmse ( RfmhpItbm? ) RfpsS ASptv hcq Fp
]dpsImWvSv Ahs\ t\hgnbntev Wnp sImWvSncnp Nne IqpImcpWvSv
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 68 of 353
Ahv. ]dbpI: Xobmbpw Amlphns amKZi\amWv bYmXvY amKZi\w.
temIcnXmhn\v Iogvs]Sphm\mWv R I]nsncnpXv.
72. \n \akvImcw apd{]Imcw \nhlnWsapw, Ahs\ kqnWsapw
I]nsncnpp. Ahtembncnpw \nsfmw HcpanpIqsSpXv.
73. Ah\s{X BImifpw `qanbpw apd{]Imcw krjvSnh. Ah DWvSmIq F ]dbp
Znhkw AXpWvSmIpI Xs sNpp. Ahs hN\w kXyamIpp. Imlfn
DuXsSp Znhkw Ahv am{XamIpp B[n]Xyw. AZriyhpw Zriyhpw
Adnbph\mWh. Ah bpIvXnam\pw kqvaPvRm\aph\pas{X.
74. C{_mlow Xs ]nXmhmb Bkdnt\mSv ]d k`w( HmpI. ) Nne _nw_sfbmtWm
Xm ssZhfmbn kzoIcnpXv? Xobmbpw Xmfpw XmfpsS P\Xbpw hyIvXamb
hgntISnemsWv Rm ImWpp.
75. A{]Imcw C{_mloan\v \mw BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyclky
ImWnpsImSppp. Atlw ZrVt_m[yaphcpsS Iqn Bbncnm thWvSnbpw
IqSnbmWXv.
76. As\ cm{Xn Atls ( CcpvsImWvSv ) aqSnbtm Atlw Hcp \{Xw IWvSp.
Atlw ]dp: CXm, Fs cnXmhv! Fnv AXv AkvXantm Atlw ]dp:
AkvXanv t]mIphsc Rm CjvSsSpn.
77. A\cw N{ DZnpbcpXv IWvStm Atlw ]dp: CXm Fs cnXmhv! Fnv
AXpw AkvXantm Atlw ]dp: Fs cnXmhv F\nv t\hgn
ImWnpXnsn Xobmbpw Rm hgn]ng P\hn`mKn s]h\mbnocpw.
78. A\cw kqcy DZnpbcpXmbn IWvStm Atlw ]dp: CXm Fs cnXmhv!
CXmWv Ghpw hepXv!! As\ AXpw AkvXanp t]mbtm Atlw ]dp: Fs
kapZmbta, \n ( ssZhtmSv ) ]ptNpXn \nsmw Xobmbpw Rm
HgnhmIpp.
79. Xobmbpw Rm t\amKn Ddp\np sImWvSv Fs apJw BImifpw `qanbpw
krjvSnh\ntev Xncnncnpp. Rm _lpssZhhmZnIfn s]ht\ A.
80. Atlns P\X Atlhpambn Xn Gs]SpIbpWvSmbn. Atlw ]dp:
Amlphns Imcyn \nsftmSv XnpIbmtWm? Ah\mIs Fs
t\hgnbnemnbncnpIbmWv. \n Aht\mSv ]ptNp bmsXmns\bpw Rm
`bsSpn. Fs cnXmhv DtinpsXtm AXmsX ( kw`hnpIbn. ) Fs
cnXmhns PvRm\w kImcysfbpw DsImm am{Xw hn]peambncnpp.
\nsfmWv BtemNnv t\mmXv?
81. \n Amlphnt\mSv ]ptNXns\ Rm Fs\ `bsSpw? \nfmIs, Amlp
\nv bmsXmcp {]amWhpw \Inbnnm hkvXpsf Aht\mSv ]v
tNpXns\n `bsSppan. Atm cWvSp InIfn BcmWv \n`bcmbncnm
IqSpX AlXbph ? ( ]dbq; ) \ndnbmsan.
82. hnizknpIbpw, XfpsS hnizmkn A\ymbw IqnIemXncnpIbpw
sNbvXhcmtcm AhmWv \n`bXzapXv. Ah XsbmWv t\amKw {]m]nh.
83. C{_mloan\v Xs P\XbvsXncmbn \mw \Inb \ymb{]amWas{X AXv. \mw
Dtinphv \mw ]ZhnI DbnsImSppp. Xobmbpw \ns cnXmhv
bpIvXnam\pw kPvR\pas{X.
84. Atln\v \mw CkvlmJns\bpw bAvJq_ns\bpw \IpIbpw sNbvXp. Ahscsbmw
\mw t\hgnbnemnbncnpp. Atln\v apv \qlns\bpw \mw
t\hgnbnemnbnpWvSv. Atlns km\fn \nv ZmhqZns\bpw kpsseams\bpw
Aq_ns\bpw bqkp^ns\bpw aqkmsbbpw lmdqs\bpw ( \mw t\hgnbnemn. ) A{]Imcw
kZvhrv \mw {]Xn^ew \Ipp.
85. kIcnm, blvbm, Cukm, Cbmkv Fnhscbpw ( t\hgnbnemn. ) Ahscmw
k\fn s]hcs{X.
86. CkvamCu, AbkAv, bq\pkv, eqXzv Fnhscbpw ( t\hgnbnemn. ) Ahscmhscbpw
\mw temIcn shv t{ijvTcmnbncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 69 of 353
87. AhcpsS ]nXmfn \npw kXnIfn \npw ktlmZcfn \npw ( Nnev \mw
t{ijvTX \Inbncnpp. ) Ahsc \mw hninjvScmbn sXcsSppIbpw,
t\amKntev Ahsc \bnpIbpw sNbvXncnpp.
88. AXmWv Amlphns amKZi\w. AXv aptJ\ Xs Zmkamcn \nv Xm
Dtinphsc Ah t\amKntev \bnpp. Ah ( AmlpthmSv )
]ptNncppshn Ah {]hnncpsXmw Ahsc kw_nnStmfw
\njv^eambntmIpambncpp.
89. \mw thZhpw hnPvRm\hpw {]hmNIXzhpw \Inbnphcs{X Ah. C\n Cq
Ahsbms \ntj[npIbmsWn Ahbn Ahnizknphcm Hcp P\hn`mKs
\maXv `cta]nnpWvSv
90. AhscbmWv Amlp t\hgnbnemnbnpXv. AXn\m AhcpsS t\amKs \o
]npSv sImpI. ( \_ntb, ) ]dbpI: CXns t]cn bmsXmcp {]Xn^ehpw Rm
\ntfmSv BhiysSpn. CXv temIv thWvSnbp Hcp Dt_m[\amsX asmpa.
91. Hcp a\pjypw Amlp bmsXmpw AhXcnnpsImSpnn Fp ]d k`n
Amlpsh hnebncptWvS apd{]Imcw hnebncpmXncnpIbmWv Ah sNbvXXv.
]dbpI: Fm kXy{]ImiambnsmWvSpw, a\pjyv amKZiIambnsmWvSpw aqkm
sImWvSp h {Kw BcmWv AhXcnnXv ? \n AXns\ ISemkv XpWvSpIfmn Nne
`mK shfnsSppIbpw, ( ap ) ]eXpw Hfnv shpIbpw sNppWvStm.
\ntm \nfpsS ]nXmamtm AdnhnmXncp ]eXpw ( B {KneqsS )
\n ]TnnsnpapWvSv. AmlphmWv ( AXv AhXcnnXv ) Fv ]dbpI. ]noSv
AhcpsS IpXfpambn hnfbmSphm Ahsc hntpI.
92. CXm, \mw AhXcnn, \a \nd Hcp {Kw! AXns app thZs
icnshpXs{X AXv. amXr\Kcn ( a ) bnepw AXns Npp`mKpaphv \o
XmoXv \Iphm thWvSn DXpamWv AXv. ]ctemIn hnizknph Cu
{Kn hnizknpXmWv. XfpsS {]mXvY\ Ah apd{]Imcw kqnv
t]mcpXpamWv.
93. Amlphns t]cn Iw sInabvpItbm, X\nv bmsXmcp t_m[\hpw \IsSmsX
F\nv t_m[\w e`nncnpp Fv ]dbpItbm sNbvXht\mfpw, Amlp AhXcnnXv
t]msebpXv Rm\pw AhXcnnmsav ]dhs\mfpw henb A{Ian BcpWvSv ? B
A{IanI acWsh{]mfnembncnp cwKw \o IWvSncppshn! \n \nfpsS
BXvamsf ]pdndphn Fv ]dv sImWvSv aepI AhcpsS t\sc XfpsS
ssII \onsImWvSncnpIbmWv. \n Amlphns t]cn kXyamXv
]dpsImWvSncpXnsbpw, Ahs ZrjvSmsf \n Alcnv
XnfncpXnsbpw ^eambn Cv \nv lo\amb in \IsSpXmWv. (
Fv aepI ]dbpw. )
94. ( AhtcmSv Amlp ]dbpw: ) \nsf \mw BZyLn krjvSnXv t]mses
\nfnXm \psS ASp Hshcmbn hsnbncnpp. \nv \mw
A[o\sSpnXsXmw \nfpsS ]nn \n hntv t]mncnpp. \nfpsS
Imcyn ( Amlphns ) ]pImcmsWv \n P]nncp \nfpsS B
ip]mimsc \ntfmsSmw \mw ImWpn. \n Xnep _w Apt]mIpIbpw
\n P]nncpsXmw \nsf hnpt]mIpIbpw sNbvXncnpp.
95. Xobmbpw [m\yaWnIfpw Cugpcphpw ]nfph\mIpp Amlp
\nPohambXn \nv Poh\pXns\ Ah ]pdv hcppp. Poh\pXn \nv
\nPohambXns\bpw Ah ]pdv hcppXmWv. As\bph\s{X Amlp.
96. {]`mXs ]nfnsmWvSv hcph\mWh. cm{Xnsb Ah imamb
hn{iathfbmnbncnpp. kqcys\bpw N{s\bpw IWpIv ASnkvYm\hpw (
Bnbncnpp. ) {]Xm]nbpw kPvR\pamb Amlphns {IaoIcWas{X AXv.
97. Ah\mWv \nv thWvSn \{Xsf, Icbnsebpw ISensebpw AImcfn
\nv Ah aptJ\ hgnbdnbm ]mInemnXv. a\nemp BfpIv
thWvSn \manXm ZrjvSm hniZoIcnncnpp.
98. Ah\mWv Htc BXvamhn \npw \nsf krjvSnpWvSmnbh. ]ns ( \nv ) Hcp
kvYncktXhpw kqnv tI{hpapWvSv. ( Imcyw ) {Klnp BfpIv thWvSn \mw CXm
ZrjvSm hniZoIcnncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 70 of 353
99. Ah\mWv BImiv \nv shw sNmcnpXh. Fnv AXv aptJ\ \mw Fm
hkvXpfpsSbpw apfI ]pdv sImWvSphcnIbpw, A\cw AXn \nv ]]nSn
sNSnI hfnsmWvSv hcnIbpw sNbvXp. B sNSnIfn \nv \mw Xnn\nd [m\yw
]pdv hcppp. Cu\bn \nv AYhm AXns Iqtmfbn \nv Xqn \np
IpeI ]pdv hcpp. ( A{]Imcw Xs ) apncntmfpw , ]ckv]cw XpeyX
tXmpXpw, Fm Hcpt]msebmXpamb Heohpw amXfhpw ( \mw D]mZnnp. )
AhbpsS ImbvI Imbvv hcpXpw aqspXpw \n t\mq. hnizknp
P\v AXnsemw ZrjvSmfpWvSv.
100. Ah PnpIsf Amlphn\v ]mfnIfmnbncnpp. Fm Ahsc Ah
krjvSnXmWv. Hcp hnhchpw IqSmsX Ahv ]p{Xamscbpw ]p{Xnamscbpw Ah
Btcm]npWvSmnbncnpp. Ah ]dpWvSmpXn \nsmw Amlp F{Xtbm
]cnip\pw DX\pamIpp.
101. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw \namXmhmWh. Ahv Fs\ Hcp km\apWvSmIpw?
Ahsmcp IqpImcnbpantm? Fm hkvXpsfbpw Ah krjvSnXmWv. Ah
FmImcysnbpw Adnbph\pamWv.
102. As\bph\mWv \nfpsS cnXmhmb Amlp. Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan.
Fm hkvXpfpsSbpw {kjvSmhmWv Ah. AXn\m Ahs\ \n Bcm[npI. Ah
kIeImcyfpsSbpw ssIImcymc\mIpp.
103. IpI Ahs\ IsWvSpIbn. IpIsf Ah IsWvSpIbpw sNpw. Ah
kqvaPvRm\nbpw A`nPvR\pamIpp.
104. \nfpsS cnXmhn \nv \nnXm IpXpdnp sXfnhpI
hsnbncnpp. hh\pw AXv IWvSdnm AXns KpWw Ahv XsbmWv.
hh\pw AX ssIsmWvSm AXns tZmjhpw Ahp Xs. Rm \nfpsS ta
Hcp Imhmcs\mpa.
105. A{]Imcw \mw hnhn[ cq]n ZrjvSm hnhcnpp. \o ( hhcn \npw )
]TnphXmsWv AhnizmknI ]dbphm\pw, Fm a\nemp BfpIv \mw
Imcyw hyIvXamnsImSpphm\pw thWvSnbmWXv.
106. \n\v \ns cnXmhn \nv t_m[\w \IsXns\ \o ]npScpI. Ah\msX Hcp
ssZhhpan. _lpssZhhmZnIfn \nv \o XncnpIfbpI.
107. Amlp Dtinncpsn Ah ( Aht\mSv ) ]ptNpambncpn. \ns \mw
AhcpsS ta Hcp Imhmc\mnbnpan. \o AhcpsS ta DchmZnw
G]nsh\pa.
108. Amlphn\p ]pdsa Ah hnfnv {]mXvYnphsc \n iImcncpXv. Ah
hnhcanmsX AXn{Iaambn Amlpsh iImcnm AXv ImcWamtbpw. A{]Imcw Hmtcm
hn`mKn\pw AhcpsS {]h\w \mw `wKnbmbn tXmnncnpp. ]noSv AhcpsS
cnXmhntemWv AhcpsS aSw. Ah sNbvXpsImWvSncpXns\nsbmw Atm
Ah Ahsc AdnbnpXmWv.
109. Xv h ZrjvSmhpw hpInp ]w AXn hnizknpI Xs sNpsav Ah
Amlphns t]cn XsfsImWvSmhpw hn[w Ddnv kXyw sNbvXv ]dbpp. ]dbpI:
ZrjvSm Amlphns A[o\n am{XamWpXv. \nsdnbmw? AXv hv
Innbm Xs Ah hnizknpX.
110. CXn ( JpB\n ) BZyXhW Ah hnizknmXncpXv t]mses ( Ctmgpw ) \mw
AhcpsS a\pIsfbpw IpIsfbpw adnpsImWvSncnpw. AhcpsS [nmchpambn
hnlcnpsImphm \mw Ahsc hntpIbpw sNpw.
111. \mw Ahcntev aepIsf CdpIbpw, acnh AhtcmSv kwkmcnpIbpw,
khkvXpsfbpw \mw AhcpsS apmsI Iqw Iqambn tiJcnpIbpw sNbvXmepw
Ah hnizknm t]mIpn. Amlp DtinsnemsX. Fm Ahcn A[nIt]cpw
hnhctSv ]dbpIbmIpp.
112. A{]Imcw Hmtcm {]hmNIpw a\pjycnepw PnpIfnepw s] ]nimNpsf \mw
i{XpfmnbnpWvSv. I_fnnp `wKnhmpI Ah At\ym\yw Zpt_m[\w
sNpp. \ns cnXmhv Dtinncpsn AhcXv sNpambncpn. AXv sImWvSv Ah
sInabvp Imcyfpambn Ahsc \o hntpI.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 71 of 353
113. ]ctemIn hnizmkanmhcpsS a\pI AXntev ( B `wKnhmpIfntev )
Nmbphm\pw, Ah AXn kwXr]vXcmIphm\pw, Ah sNbvXv IqpsXmw sNbvXv
Iqphm\pw thWvSnbs{X AXv.
114. ( ]dbpI: ) Atm hn[nImhmbn Rm At\zjntWvSXv Amlp
AmhscbmtWm? Ah\mIs, hniZhnhcfp thZ{Kw
\nndnh\mIpp. AXv kXyhpambn \ns cnXmhn \nv
CdsXmsWv \mw apv thZ{Kw \Inbnphdnbmw. AXn\m \o Hcnepw
kwibmepfn s]pt]mIcpXv.
115. \ns cnXmhns hN\w kXynepw \oXnbnepw ]cn]qambncnpp. Ahs
hN\v amw hcpm\mcpan. Ah Fmw tIph\pw Adnbph\pas{X.
116. `qanbnephcn A[nIt]scbpw \o A\pkcnp ]w Amlphns amKn \npw
\ns Ah sXnpIfbpXmWv. Duls am{XamWv Ah ]npScpXv. Ah
A\pam\npI am{XamWv sNpXv.
117. Xs amKn \nv sXntmIph BcmsWv Xobmbpw \ns cnXmhn\v
Adnbmw. t\hgn{]m]nhscn \hw Adnbph\pw Ah XsbmWv.
118. AXn\m Amlphns \maw Dcn( v Adp ) sXn \npw \n XnpsImpI.
\n Ahs hN\fn hnizknphcmsWn.
119. Amlphns \maw Dcn (v Adp) sXn \nv \n Fn\v XnmXncnWw.?
\nfpsS ta \njnamnbXv Ah \nv hniZamnnpWvStm. \n (
Xnphm ) \n_nXcmbnocpsXmgnsI. [mcmfw t] bmsXmcp hnhchpanmsX
XnjvS\pkcnv ( BfpIsf ) ]ngnp sImWvSncnpIbmWv. Xobmbpw \ns
cnXmhv AXn{IaImcnIsfn \hw Adnbph\s{X.
120. ]m]n \nv {]XyambXpw ]tcmambXpw \n shSnbpI. ]m]w kmZnv
shphcmtcm Ah sNbvXv IqpXn\v X {]Xn^ew Xobmbpw Ahv
\IsSpXmWv.
121. Amlphns \maw DcnsSmXn \nv \n XncpXv. Xobmbpw AXv
A[amWv. \ntfmSv Xnphm thWvSn ]nimNp AhcpsS an{Xv
Xobmbpw Zpt_m[\w \InsmWvSncnpw. \n Ahsc A\pkcnp ]w
Xobmbpw \n ( AmlpthmSv ) ]ptNphcmbntmIpw.
122. \nPohmhkvYbnembncns \mw Poh \IpIbpw, \mw Hcp ( kXy ) {]Imiw \Inbnv
AXpambn P\nSbneqsS \Sv sImWvSncnpIbpw sNphs AhkvY, ]pdv
ISm\mIm hn[w AImcfn AIs AhkvYbn IgnbphsXv
t]msebmtWm? As\, kXy\ntj[nIv X sNbvXv sImWvSncnpXv `wKnbmbn
tXmnsncnpp.
123. AtX {]Imcw Xs Hmtcm \mnepw IpX{fpWvSmphm AhnSs IphmfnIfpsS
Xehamsc \mw Gs]SpnbnpWvSv. Fm Ah IpX{w {]tbmKnpXv
AhsXncn XsbmWv. Ah ( AXns\n ) t_m[hmamcmIpn.
124. Ahv h ZrjvSmhpw hm, Amlphns ZqXamv \IsXv t]mepXv
Rpw e`npXv hsc R hnizknpItb C Fmbncnpw Ah ]dbpI.
Fm Amlphnv \hadnbmw; Xs ZuXyw FhnsSbmWv G]ntWvSsXv.
IpIrXyfn Gs]hv X {]tbmKnncp IpX{ns ^eambn
Amlphn lo\Xbpw ITn\amb inbpw hp`hnpXmWv.
125. GsXmcmsf t\hgnbntev \bnphm Amlp Dtinppthm Ahs lrZbs
Ckvemantev Ah XpdpsImSppXmWv. GsXmcmsf Amlp ]nghnemm
Dtinppthm Ahs lrZbs CSpnbXpw sRcpnbXpamnopXmWv.
Ah BImineqsS IbdntmIpXv t]mse. hnizknmhcpsS ta A{]Imcw
Amlp in Gs]Sppp.
126. \ns cnXmhns t\cmb amKamWnXv. {inv a\nemp P\v thWvSn \manXm
ZrjvSm hniZoIcnncnpp.
127. Ahv AhcpsS cnXmhns ASp kam[m\ns `h\apWvSv. Ah AhcpsS
cm[nImcnbmbncnpw. Ah {]hnncpXns ^eas{X AXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 72 of 353
128. Ahscsbmw Ah ( Amlp ) HcpanpIqp Znhkw. ( PnpItfmSv Ah ]dbpw: )
PnpIfpsS kaqlta, a\pjycn \nv [mcmfw t]sc \n ]ngnnpWvSv. a\pjycn
\np AhcpsS Dan{X ]dbpw: RfpsS cnXmth, Rfn Nne
apNnescsmWvSv kpJa\p`hnpIbpWvSmbn. \o Rv \nivNbn Ah[nbn
RfnXm Fnbncnpp. Ah ]dbpw: \cIamWv \nfpsS ]mnSw. Amlp Dtin
kabw HgnsI \nfXn \nXyhmknIfmbncnpw. Xobmbpw \ns cnXmhv bpIvXnam\pw
kPvR\pamIpp.
129. A{]Imcw B A{IanIfn Nnesc Nnev \mw IqmfnIfmpp. Ah kmZnv
sImWvSncpXns ^eas{X AXv.
130. PnpIfpsSbpw a\pjycpsSbpw kaqlta, Fs ZrjvSm \nv hnhcnpXcnIbpw
Cu Znhks \n A`napJoIcntWvSn hcpsav \nv XmoXv \IpIbpw
sNbvXpsImWvSv \nfn \npXsbp ZqXam \nfpsS ASp hcnIbpWvSmbnt?
Ah ]dp: RfnXm RsXncmbns kmyw hlnncnpp.
sFlnIPohnXw Ahsc hnp Ifp. X kXy\ntj[nIfmbncpp shv
kztZlsXncmbn Xs Ah kmyw hlnp.
131. \mpIm ( kXysn ) t_m[hmamcmXncns Ah sNbvX A{Ians t]cn
\ns cnXmhv \mSpI \innph\ FXn\mes{X AXv ( ZqXamsc AbXv )
132. Hmtcmcppw Ahch {]hnXns ^eambn ]e ]ZhnIfpWvSv. Ah
{]hnpXns\n \ns cnXmhv Hpw A{i\.
133. \ns cnXmhv ]cm{ibapIvX\pw ImcpWyhm\pamIpp. Ah DtinpIbmsWn
\nsf \ow sNpIbpw, \nv tijw Ah Dtinp asmcp P\Xsb ]Icw
sImWvSphcpIbpw sNpXmWv. asmcp P\XbpsS hwi]ccbn \nv \nsf Ah
hfnsbSpXv t]mse.
134. Xobmbpw \nv apdnbnv \IsSp B Imcyw hcnI Xs sNpw. ( B
hnjbn Amlpsh ) ]cmPbsSpm \nv Ignbn.
135. ( \_ntb, ) ]dbpI: Fs P\tf, \n \nfpsS \ne]mS\pkcnv {]hnv
sImpI. Xobmbpw Rm\pw ( As\ ) {]hnmw. temIns ]cyhkm\w Bv
A\pIqeambncnpsav hgnsb \ndnbmw. A{IanI hnPbw hcnpIbn; Xo.
136. Amlp krjvSnpWvSmnb Irjnbn \npw, IpImenIfn \npw Ah Ahv Hcp
Hmlcn \nivNbnv sImSpncnpIbmWv. Fnv AhcpsS P]\a\pkcnv CXv
Amlphn\pXpw, atXv X ]mfnIfmnb ssZhpXpamsWv Ah
]dp. Fm AhcpsS ]mfnIpXv AmlphnspIbn.
AmlphnpXmIs AhcpsS ]mfnIspIbpw sNpw. Ah XopI]npXv
F{Xtamiw!
137. AXpt]mse Xs _lpssZhhmZnIfns] ]epw kzw asf sImpXv Ah
]mfnIfmnb ssZh `wKnbmbn tXmnncnpp. Ahsc \min s]SppIbpw,
Ahv AhcpsS aXw Xncndnbm ]mXmpIbpamWv AXpsImWvSpWvSmbnocpXv.
Amlp Dtinncppshn AhcXv sNpambncpn. AXn\m Ah
sInapWvSmpXpambn Ahsc hntpI.
138. Ah ]dp: Ch hnes ImenIfpw IrjnbpamIpp. R Dtinp NnecmsX
Ah `np IqSm. AXhcpsS P]\as{X. ]pdv khmcnsNpXv \njnams Nne
ImenIfpapWvSv. thsd Nne ImenIfpapWvSv; AhbpsS ta Ah Amlphns \maw
DcnpIbn. CsXmw Ahs ( Amlphns ) t]cn sInapWvSmnbXmWv. Ah
sInav sImWvSncpXn\v X ^ew Ah Ahv \Insmpw.
139. Ah ]dp: Cu ImenIfpsS K`mibfnepXv Rfnse BWpv am{XapXpw,
RfpsS `mcyamv \njnamsXpamWv. AXv NXmsWntem Ahscmw AXn
]v ]phcmbncnpw. AhcpsS Cu P]\n\v X {]Xn^ew Ah ( Amlp )
hgnsb Ahv \IpXmWv. Xobmbpw Ah bpIvXnam\pw kPvR\pamIpp.
140. t`mjXzw ImcWambn Hcp hnhchpanmsX kzw km\sf sImpIbpw, Xv
Amlp \InbXv Amlphns t]cn Iw sInapsImWvSv \njnampIbpw
sNbvXh Xobmbpw \jvSn s]ncnpp. Xobmbpw Ah ]ngp t]mbn. Ah
t\amKw {]m]nphcmbn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 73 of 353
141. ]en ]SsXpw AmXpamb tXmfpw, Cu\Ifpw, hnh[Xcw I\nIfp
IrjnIfpw, ]ckv]cw XpeyX tXmpXpw Fm kmZriyanmXpamb \nebn Heohpw
amXfhpw Fmw krjvSnpWvSmnbXv Ah\mIpp. Ahtbmtcmpw Imbvptm
AXns ^efn \nv \n `nv sImpI. AXns hnfshSpv Znhkw AXnep
_m[yX \n sImSpv hopIbpw sNpI. \n Zphybw sNcpXv. Xobmbpw
Zphybw sNphsc Amlp CjvSsSpIbn.
142. ImenIfn \nv `mcw Npaphbpw, Adpv `nm\phbpw ( Ah
krjvSnncnpp. ) \nv Amlp \InbXn \nv \n XnpsImpI.
]nimNns ImeSnIsf \n ]n]nt]mIcpXv. Xobmbpw Ah \nfpsS
{]Xyi{XphmIpp.
143. Fp CWIsf ( Ah krjvSnncnpp. ) sNcnbmSn \nv cWvSpw, tImemSn \nv
cWvSpw. ]dbpI: ( Ah cWvSnsebpw ) BhKsfbmtWm, AX,
s]hKsfbmtWm, AXpa s]hKfpsS K`mib DsImWvSXns\bmtWm
Amlp \njnamnbnpXv? Adnhns ASnkvYm\n \n F\nv ]dpXcq;
\n kXyhmamcmsWn.
144. HIn \nv cWvSv CWIsfbpw, ]iphKn \nv cWvSv CWIsfbpw( Ah
krjvSnp. ) ]dbpI: ( Ah cWvSnsebpw ) BhKsfbmtWm, s]hKsfbmtWm
AXpa s]hKfpsS K`mib DsImWvSXns\bmtWm Amlp
\njnamnbnpXv? A, Amlp \ntfmSv CsXms D]tZin k`n\v \n
kmnIfmbnptWvSm? Atm Hcp AdnhpanmsX P\sf ]ngnm thWvSn
Amlphns t]cn Iw sInahs\m henb A{Ian BcpWvSv? A{IanIfmb
BfpIsf Amlp t\hgnbntev \bnpIbn; Xo.
145. ( \_ntb, ) ]dbpI: F\nv t_m[\w \IsnpXn Hcp `nphv `nphm
]mSnmXmbn bmsXmpw Rm ImWpn; AXv ihtam, Hgps cIvXtam,
]namwktam BsWnsemgnsI. ImcWw AXv tNvOas{X. Asn
AmlphmhcpsS t]cn ( t\bmbn ) {]Jym]nsXn\m
A[mnIambnonpXpw HgnsI. Fm hh\pw ( Ch `nm )
\n_nX\mIp ]w Ah \nbaewL\w B{Klnmh\pw
AXncphnpt]mImh\pamsWn \ns \mY Xobmbpw Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp.
146. \Jap Fm PohnIsfbpw PqXamv \mw \njnampIbpWvSmbn. ]ip, BSv Fo
hKfn \nv AhbpsS sImgppIfpw \mw Ahv \njnamn. AhbpsS
apXpIntatem IpSepIv aosXtbm DtXm, Fpambn HnttXm HgnsI. AhcpsS
[nmcnv \mahv \Inb {]Xn^eas{X AXv. Xobmbpw \mw kXyw
]dbpIbmIpp.
147. C\n Ah \ns \ntj[npIfbpIbmsWn \o ]dtpI: \nfpsS cnXmhv
hnimeamb ImcpWyaph\mIpp. Fm IphmfnIfmb P\fn \nv Ahs in
HgnhmsSpX.
148. B _lpssZhmcm[I ]dtpw: Amlp Dtinncpsn Rtfm, RfpsS
]nXmtfm ( AmlpthmSv ) ]ptNpambncpn; R bmsXmpw
\njnampambncppan Fv. CtX {]Imcw AhcpsS apKmanIfpw \psS in
BkzZnpXv hsc \ntj[np IfbpIbpWvSmbn. ]dbpI: \nfpsS ] h
hnhchpaptWvSm? Fn Rv \n AsXmv shfnsSpncq. Duls
am{XamWv \n ]npScpXv. \n A\pam\npI am{XamWv sNpXv.
149. ]dbpI: BIbm Amlphn\mWv anI sXfnhpXv. Ah Dtinncpsn \nsf
apgph Ah t\hgnbnempI Xs sNpambncpp.
150. ]dbpI: Amlp CsXms \njnamnbncnpp Fv kmysSpp \nfpsS
kmnIsf sImWvSphcnI. C\n Ah ( I ) kmyw hlnpIbmsWn \o
AhtcmsSmw kmnbmIcpXv. \psS ZrjvSmsf \ntj[nv Xnbhcpw, ]ctemIn
hnizknmhcpw XfpsS cnXmhn\v kaamscshphcpamb BfpIfpsS
XnjvSsf \o ]npSv t]mIcpXv.
151. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n hcq! \nfpsS cnXmhv \nfpsS ta \njnamnbXv
\nv Rm ]dv tI]nmw. Aht\mSv bmsXmns\bpw \n ]tNcpXv.
amXm]nXmv \asNWw. Zmcn{Zyw ImcWambn kzw asf \n sImpIfbcpXv.
\mamWv \npw Ahpw Blmcw XcpXv. {]Xyhpw ]tcmhpamb
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 74 of 353
\oNhrnIsf \n kao]nv t]mIcpXv. Amlp ]cn]mh\amnb Pohs\
\ymb{]ImcamsX \n l\npIfbcpXv. \n Nnnv a\nemphm thWvSn. Ah
( Amlp ) \nv \Inb D]tZiamWXv.
152. Ghpw Daamb amKneqsSbmsX \n A\mYbpsS kzns\ kao]np t]mIcpXv.
Ahv Imcy{]m]vXn FpXv hsc ( \n Ahs cmIrXzw GsSpWw. )
\n \oXn]qw Afhpw Xqhpw XnIpsImSpWw. Hcmpw AbmfpsS
Ignhnep]cnbmbn \mw _m[yX NpapX. \n kwkmcnpIbmsWn \oXn
]menpI. AsXmcp _phns Imcynembncpm t]mepw. AmlpthmSp Icm
\n \ndthpI. \n {inv a\nemphm thWvSn Amlp \nv \Inb
D]tZiamWXv.
153. CXs{X Fs t\cmb ]mX. \n AXv ]npScpI. apamK ]n]cpXv. Ahsbms
Ahs ( Amlphns ) amKn \nv \nsf NnXdnv Ifbpw. \n kqvaX
]menm thWvSn Ah \nv \Inb D]tZiamWXv.
154. \asNbvXhv ( A\p{Klns ) ]qoIcWambnsmWvSpw, FmImcyn\pap
hniZoIcWhpw amKZi\hpw ImcpWyhpambnsmWvSpw ]noSv aqkmbvv \mw thZ{Kw
\In. XfpsS cnXmhpambp IqSnmgvNbn Ah hnizknphcmIm thWvSn.
155. CXmIs \mw AhXcnn \a \nd {Kas{X. AXns\ \n ]n]pIbpw kqvaX
]menpIbpw sNpI. \nv ImcpWyw e`ntmw.
156. RfpsS app cWvSv hn`mKv am{Xta thZ{Kw AhXcnnsnpq. Ah
hmbnp]Tnp sImWvSncnpXns\n R Xopw [mcWbnmhcmbncpp Fv
\n ]dtmw FXn\memWv ( CXhXcnnXv. )
157. Asn, Rv Hcp thZ{Kw AhXcnv Innbncpsn R Ahscm
kamKnIfmIpambncpp Fv \n ]dtmw FXn\m. As\ \nnXm
\nfpsS cnXmhn \nv hyIvXamb {]amWhpw amKZi\hpw ImcpWyhpw
hpInnbncnpp. Fnpw Amlphns sXfnhpIsf \ntj[npXpIbpw, Ahbn
\nv XncnpIfbpIbpw sNbvXhs\m ISp A{Ian BcpWvSv? \psS sXfnhpIfn
\nv Xncnv Ifbphv Ah Xncnv IfpsImWvSncpXn\v {]Xn^eambn \mw
ISp in \IpXmWv.
158. XfpsS ASp aepI hcptXm, \ns cnXmhv Xs hcptXm, \ns
cnXmhns GsXnepsamcp ZrjvSmw hcptXm AmsX asmWh ImncnpXv?
\ns cnXmhns GsXnepsamcp ZrjvSmw hcp Znhkw, apv Xs hnizknpItbm,
hnizmktmSv IqSn h \abpw sNbvXv shpItbm sNbvXnnm bmsXmcmpw Xs
hnizmkw {]tbmP\sSpX.]dbpI: \n Imncnq; Rfpw ImncnpIbmWv.
159. XfpsS aXn `nXbpWvSmpIbpw, InIfmbnocpIbpw sNbvXhcmtcm
Ahcpambn \n\v bmsXmcp _hpan. AhcpsS Imcyw Amlphntev XsbmWv (
aSsSpXv. ) Ah sNbvXp sImWvSncpXns\n Ah Ahsc Adnbnv sImpw.
160. hh\pw Hcp \a sImWvSp hm Ahv AXns ]XnaSv e`npXmWv. hh\pw
Hcp XnasImWvSp hm AXn\v Xpeyamb {]Xn^ew am{Xta Ahv \IsSpIbpq.
AhtcmSv bmsXmcp A\oXnbpw ImWnsSpIbn.
161. ]dbpI: Xobmbpw Fs cnXmhv Fs t\cmb ]mXbntev \bnncnpp.
h{IXbnm aXntev. t\amKn \nesImWvS C{_mloans BZintev.
Atlw _lpssZhhmZnIfn s]h\mbncpn.
162. ]dbpI: Xobmbpw Fs {]mXvY\bpw, Fs Bcm[\mIfpw, Fs PohnXhpw,
Fs acWhpw temIcnXmhmb AmlphnpXmIpp.
163. Ahv ]pImtcbn. A{]ImcamWv Rm I]nsncnpXv. ( Ahv )
Iogvs]Sphcn Rm Hma\mWv.
164. ]dbpI: cnXmhmbnv Amlphmhsc Rm tXSpItbm? Ah\mIs apgph
hkvXpfpsSbpw cnXmhmWv. GsXmcmfpw sNbvXv shpXns DchmZnw
Abmv am{Xambncnpw. `mcw Npap bmsXmcmfpw asmcmfpsS `mcw NpapX.
A\cw \nfpsS cnXmhntemWv \nfpsS aSw. GsXmcp Imcyn \n
A`n{]mb`nX ]penbncppthm AXns\n Atm Ah \nsf AdnbnpXmWv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 75 of 353
165. Ah\mWv \nsf `qanbn ]npSmhIminIfmnbXv. \nfn Nnesc Nnescm
]ZhnIfn Ah DbpIbpw sNbvXncnpp. \nh \InbXn \nsf
]conm thWvSnbs{X AXv. Xobmbpw Ah Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpw
IqSnbmIpp.

7. Al A'raf
1. Aen^vemwaowkzmZv.
2. ( \_ntb, ) \n\v AhXcnns {Kas{X CXv. AXns\ kw_nv \ns a\n Hcp
{]bmkhpw DWvSmbncncpXv. AXp aptJ\ \o XmoXv \Iphm thWvSnbpw
kXyhnizmknIv Dt_m[\w \Iphm thWvSnbpamWXv.
3. \nfpsS cnXmhn \nv \nmbn AhXcnnsXv \n ]n]pI. Ah\p
]pdsa ap cm[nImcnIsf \n ]n]cpXv . hfsc Ipdv am{Xta \n BtemNnv
a\nemppq.
4. F{Xtbm cmPysf \mw \innnpWvSv. cm{Xnbntem, Ah Dbpdnembncnptmtgm
\psS in Ahv hp`hnp.
5. Ahv \psS in hp`hntm R A{IanIfmbntmbtm Fv ]dbpI
am{Xambncpp AhcpsS apdhnfn.
6. Fm ( \psS ZqXam ) BnSbntev Abspthm Ahsc Xobmbpw \mw
tNmZyw sNpw. Abs ZqXamscbpw Xobmbpw \mw tNmZyw sNpw.
7. Fnv icnbmb AdnthmSpIqSn \mw Ahp ( Imcyw ) hnhcnpsImSppXmWv. Hcnepw
\psS Akmnyw DWvSmbnn.
8. As Znhkw ( I ) XqnIWmpXv kXyambncnpw. Atm BcpsS
XpemkpI L\w Xqntbm AhcmWv hnPbnI.
9. BcpsS XpemkpI L\w Ipdpthm AhcmWv BXva\jvSw t\cnh. \psS
ZrjvSmfpsS t\sc Ah A\ymbw ssIsmWvSncpXns ^eas{X AXv.
10. \np \mw `qanbn kzm[o\w \IpIbpw, \nhnsS \mw PohnXamK
Gs]SppIbpw sNbvXncnpp. Ipdv am{Xta \n \nImWnppq.
11. Xobmbpw \mw \nsf krjvSnpIbpw, \nv cq]w \IpIbpw sNbvXp. ]noSv \mw
aepItfmSv ]dp: \n BZans\ {]WanpI. Ah {]Wanp; C_veoskmgnsI.
Ah {]WanhcpsS Iqnembn.
12. Ah ( Amlp ) ]dp: Rm \ntmSv I]ntm kpPqZv sNmXncnm \n\sv
XSambncpp ? Ah ]dp: Rm Ahs\m ( BZans\m ) Da\mIpp.
Fs \o AKv\nbn \nmWv krjvSnXv. Ahs\ \o krjvSnXv Ifnan \npw.
13. Ah ( Amlp ) ]dp: \o ChnsS \nv CdntmIpI. ChnsS \n\v Almcw
ImWnm ]pIbn. Xobmbpw \o \nycpsS IqnemIpp.
14. Ah ]dp: a\pjy Dbnsgpt]nsSp Znhkw hsc \o F\nv Ah[n
\tIWta.
15. Ah ( Amlp ) ]dp: Xobmbpw \o Ah[n \IshcpsS IqnemIpp.
16. Ah ( C_veokv ) ]dp: \o Fs hgn]ngnXn\m \ns t\cmb ]mXbn Ah (
a\pjy ) {]thinpXv XSbm Rm Imncnpw.
17. ]noSv AhcpsS apneqsSbpw, AhcpsS ]nneqsSbpw, AhcpsS heXp`mKfneqsSbpw,
CSXp`mKfneqsSbpw Rm AhcpsS ASpv sNpI Xs sNpw. Ahcn
A[nIt]scbpw \nbphcmbn \o IsWvSpX.
18. Ah ( Amlp ) ]dp: \ny\pw Xsh\pambnsmWvSv \o ChnsS \nv ]pdv
ISq. Ahcn \nv hhcpw \ns ]n]p ]w \nsfmhscbpw sImWvSv Rm
\cIw \ndpI Xs sNpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 76 of 353
19. BZta, \obpw \ns CWbpw IqSn Cu tXmn XmaknpIbpw, \nv
CjvSaptSv \nv XnpsImpIbpw sNpI. Fm Cu hrs \n kao]np
t]mIcpXv. Fn \n Ccphcpw A{IanIfn s]hcmbncnpw Fpw ( Amlp ]dp.
)
20. Ahcn \nv adp shsncp AhcpsS tKm]ykvYm\ Ahp
shfnsSpphm\mbn ]nimNv Ah CcphtcmSpw Zpa{Ww \Sn. Ah ]dp:
\nfpsS cnXmhv Cu hrn \nv \n Ccphscbpw hnenbnpXv \n
Ccphcpw aepIfmbnocpsaXv sImtWvSm, \n ChnsS \nXyhmknIfmbnocpsaXv
sImtWvSm AmsX asmpsImWvSpa.
21. Xobmbpw Rm \nfncphcpsSbpw KpWImwnIfnsh\mWv Fv AhtcmSv Ah
kXyw sNbvXv ]dbpIbpw sNbvXp.
22. As\ Ah Ccphscbpw h\bneqsS Ah XcwXmgvnfp. Ah Ccphcpw B
hrn \nv cpNn t\mnbtXmsS Ahv AhcpsS tKm]ykvYm\ shfnsp. B
tXmnse CeI IqntNv Ah Ccphcpw XfpsS icocw s]mXnbm XpSn. Ah
Ccphscbpw hnfnv AhcpsS cnXmhv ]dp: B hrn \nv \nsf Rm
hnenbnnt? Xobmbpw ]nimNv \nfpsS {]Xyi{XphmsWv Rm \ntfmSv
]dnpant?
23. Ah cWvSpt]cpw ]dp: RfpsS cnXmth, R RtfmSv Xs A{Iaw
sNbvXncnpp. \o Rv s]mdppXcnIbpw, IcpW ImWnpIbpw sNbvXnsn
Xobmbpw R \jvSw ]nbhcpsS Iqnembncnpw.
24. Ah ( Amlp ) ]dp: \n CdntmIq. \nfn Nne Nnev
i{Xpfmbncnpw. \nv `qanbn hmkkvYeapWvSv. Hcp \nivNnXkabw hsc
PohnXkuIcyfpapWvSv.
25. Ah ]dp: AXn ( `qanbn ) Xs \n Pohnpw. AhnsS Xs \n acnpw.
AhnsS \nv Xs \n ]pdv sImWvSv hcsSpIbpw sNpw.
26. BZw kXnItf, \np \mw \nfpsS tKm]ykvYm\ adbvm\pXIp hkv{Xhpw
Aemchkv{Xhpw \Inbncnpp. [\njvTbmIp hkv{XamIs AXmWp IqSpX
Daw. Ah {inv a\nemm thWvSn Amlp AhXcnnp sXfnhpIfn
s]Xs{X AXv.
27. BZw kXnItf, \nfpsS amXm]nXmsf B tXmn \nv ]pdmnbXv t]mse
]nimNv \nsf IpgnemmXncns. Ah CcphcpsSbpw tKm]ykvYm\ Ahv
ImWnpsImSpphm\mbn Ah Ahcn \nv AhcpsS hkv{Xw
FSpp\opIbmbncpp. Xobmbpw Ah\pw Ahs hKmcpw \nsf
IWvSpsImWvSncnpw; \nv Ahsc ImWm ]m hn[n. Xobmbpw
hnizknmhv ]nimNpsf \mw an{Xfmn sImSpncnpp.
28. Ah h \oNhrnbpw sNbvXm, RfpsS ]nXm AXn \nesImpXmbn
R IWvSnpsWvSpw, Amlp RtfmSv I]nXmWXv FpamWh ]dbpI. (
\_ntb, ) ]dbpI: \oNhrn sNphm Amlp I]npItbbn. \n Amlphns
t]cn \nv hnhcanmXv ]dpWvSmpIbmtWm?
29. ]dbpI: Fs cnXmhv \oXn]menm\mWv I]nnpXv. Fm Bcm[\mthfbnepw (
AYhm Fm Bcm[\mebfnepw ) \nfpsS apJsf icnbmw hn[w ( Ah\ntev Xncnv
) \npIbpw IogvhWw Ah\v am{Xamn sImWvSv Aht\mSv {]mXvYnpIbpw
sNphn. \nsf Ah BZyambn krjvSnpWvSmnbXpt]mep AhkvYbntev Xs
\n aSpXmIpp.
30. Hcp hn`mKs Ah t\hgnbnemnbncnpp. Hcp hn`mKamIs hgn]ngm
Alcmbncnpp. Amlphns\ hnv ]nimNpsfbmWv Ah cm[nImcnIfmn
shncnpXv. X kamKw {]m]nhcmsWv Ah hnNmcnpIbpw sNpp.
31. BZw kXnItf, Fm Bcm[\mebnepw ( AYhm Fm Bcm[\mthfIfnepw )
\nv Aemcambnp hkv{X [cnpsImpI \n XnpIbpw IpSnpIbpw
sNbvXp sImpI. Fm \n Zphybw sNcpXv. Zphybw sNphsc Amlp
CjvSsSpItbbn.
32. ( \_ntb, ) ]dbpI: Amlp Ahs Zmkamv thWvSn D]mZnnnp Aemc
hkvXpfpw hninjvSamb Blmc]ZmXvYfpw \njnamnbXmcmWv? ]dbpI: Ah
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 77 of 353
sFlnIPohnXn kXyhnizmknIv AhImisXmWv. Dbnsgpt]ns \mfn
Ahpam{XapXpamWv. a\nemp BfpIv thWvSn A{]Imcw \mw sXfnhpI
hniZoIcnpp.
33. ]dbpI: Fs cnXmhv \njnamnbnpXv {]XyambXpw ]tcmambXpamb
\oNhrnIfpw, A[hpw, \ymbw IqSmsXbp Ithpw, bmsXmcp {]amWhpw Amlp
CdnnnmXns\ Aht\mSv \n ]ptNpXpw, Amlphns t]cn
\np hnhcanmXv \n ]dpWvSmpXpw am{XamWv.
34. Hmtcm kapZmbn\pw Hmtcm Ah[nbpWvSv. As\ AhcpsS Ah[n hsnbm Ah
Hcp \mgnI t\cw t]mepw sshInpItbm, t\cs BpItbm C.
35. BZw kXnItf, \nv Fs ZrjvSm hnhcnpXp sImWvSv \nfn \np
Xsbp ZqXam \nfpsS ASpv hcp ]w Atm kqvaX ]menpIbpw,
\ne]mSv \mnopIbpw sNpXmtcm Ahv bmsXmpw `bstSWvSXn. Ah
ZpxJntWvSn hcnIbpan.
36. Fm \psS ZrjvSmsf \ntj[np XpIbpw, AhbpsS t\sc Almcw
\SnpIbpw sNpXmtcm AhcmWv \cImhIminI. Ah AXn
\nXyhmknIfmbncnpw.
37. Atm Amlphns t]cn Iw sInabvpItbm, Ahs sXfnhpIsf
\ntj[npXpItbm sNbvXht\m ISp A{Ian BcpWvSv? ( Amlphns ) tcJbn
Xv \nivNbnnp Hmlcn Acmp e`npXmWv. Ahkm\w Ahsc
acnnphm\mbn \psS ZqXam ( aepI ) AhcpsS ASpv sNptm Ah
]dbpw: Amlphn\v ]pdsa \n hnfnv {]mXvYnv sImWvSncphscms FhnsS? Ah
]dbpw : Ahscms Rsf hnpt]mbnfp. X kXy\ntj[nIfmbncppshv
AhsXncmbn Ah Xs kmyw hlnpIbpw sNpw.
38. Ah ( Amlp ) ]dbpw: PnpIfn \npw a\pjycn \npambn \np apv
Ignpt]mbnp kaqlfpsS Iqn \cIn {]thinpsImpI. Hmtcm
kaqlhpw ( AXn ) {]thinptmsgms AXns ktlmZc kaqls i]npw.
As\ Ahscmhcpw AhnsS HcpanpIqSngnm Ahcnse ]nKmanI AhcpsS
apKmanIsfn ]dbpw: RfpsS cnXmth, ChcmWv Rsf hgnsXnXv. AXv sImWvSv
Ahv \o \cIn \nv Ccn in sImSptWta. Ah ]dbpw: Fmhpw
CcnbpWvSv. ]s \n a\nempn.
39. Ahcnse apKmanI AhcpsS ]nKmanItfmSv ]dbpw: Atm \nv
Rsfmfp]cn bmsXmcp t{ijvTXbpan. BIbm \n kmZnp shncpXns
^eambn \n in A\p`hnv sImpI.
40. \psS ZrjvSmsf \ntj[npXpIbpw, AhbpsS t\sc Almcw \SnpIbpw
sNbvXhcmtcm Ahv thWvSn BImins IhmS XpdpsImSpsSpItbbn.
HIw kqNnbpsS ZzmcneqsS ISv t]mIpXv hsc Ah kzKn {]thinpIbpan.
A{]ImcamWv \mw IphmfnIv {]Xn^ew \IpXv.
41. Ahv \cImKv\nbmep sabpw AhcpsS aosXqSn ]pXpIfpw DWvSmbncnpw.
A{]ImcamWv \mw A{IanIp {]Xn^ew \IpXv.
42. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Hcmpw AbmfpsS
Ignhn s]XmsX \mw _m[yXtbnpn. AhcmWv kzKmhIminI. AhcXn
\nXyhmknIfmbncnpw.
43. AhcpsS ( hnizmknIfpsS ) a\pIfnep D]Isbmw \mw \onIfbpXmWv. AhcpsS
Xmgv`mKv IqSn AcphnI HgpInsmWvSncnpw. Ah ]dbpIbpw sNpw: Rsf
CXntev \bn Amlphn\v kvXpXn. Amlp Rsf t\hgnbntev \bnncpnsn
Rsfmcnepw t\hgn {]m]npambncpn. RfpsS cnXmhns ZqXam
Xobmbpw kXyhpw sImWvSmWv hXv. AhtcmSv hnfnp]dbsSpIbpw sNpw: AXm,
kzKw. \n {]hnncpXns ^eambn \n AXns
AhIminIfmsncnpp.
44. kzKmhIminI \cImhIminItfmSv hnfnp ]dbpw: RtfmSv RfpsS cnXmhv
hmKvZm\w sNbvXXv R bmYmXvYyambn IsWvSngnp. Fm \nfpsS
cnXmhv ( \ntfmSv ) hmKvZm\w sNbvXXv \n bmYmXvYyambn IsWvSntbm? Ah
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 78 of 353
]dbpw: AsX Atm Hcp hnfw_cmc AhnSbn hnfnp]dbpw: Amlphns
im]w A{IanIfpsS taemIpp.
45. AXmbXv, Amlphns amKn \nv XSbpIbpw, AXv h{Iamm B{KlnpIbpw,
]ctemIn AhnizknpIbpw sNphcpsS ta.
46. B cWvSp hn`mKn\panSbn Hcp XSw DWvSmbncnpw. DX kvYefn Nne
BfpIfpWvSmbncnpw. Hmtcm hn`mKsbpw AhcpsS eWw aptJ\ Ah Xncndnbpw.
kzKmhIminItfmSv Ah hnfnp]dbpw: \np kam[m\apWvSmbncns. Ah (
Dbcph ) AXn ( kzKn ) {]thinnn. Ah ( AXv )
BinpsImWvSncnpIbmWv.
47. AhcpsS ZrjvSnI \cImhIminIfpsS t\sc Xncnsm Ah ]dbpw: RfpsS
cnXmth, Rsf \o A{IanIfmb P\fpsS IqnemcptX.
48. Db kvYefneph eWw aptJ\ Ahv Xncndnbmhp Nne BfpIsf
hnfnpsImWvSv ]dbpw: \n tiJcnncpXpw, \n AlcnncpXpw
\nssmcp {]tbmP\amWv sNbvXXv?
49. CqscnbmtWm Amlp Ahsmcp ImcpWyhpw \IpIbnsv \n kXyw
sNbvXv ]dXv? ( Fm AhtcmSmWtm ) \n kzKn {]thinpsImpI,
\n bmsXmpw `bstSWvSXn, \n ZpxJntWvSn hcnIbpan. ( Fv
]dbsncnpXv! )
50. \cImhIminI kzKmhIminIsf hnfnp]dbpw: Rv A]w shtam, Amlp
\nv \Inb D]Poh\n \nv A]tam \n sNmcnpXctW! Ah ]dbpw:
kXy\ntj[nIp Amlp AXv cWvSpw Xopw hnenbncnpIbmWv.
51. ( AXmbXv ) XfpsS aXs hnt\mZhpw IfnbpamnopIbpw, sFlnIPohnXw
IWvSp hnXcmhpIbpw sNbvXhv. AXn\m AhcpsSXmb Cu Znhks
IWvSpappsaXv Ah adpIfXv t]mse, \psS ZrjvSmsf Ah \ntj[np
IfncpXv t]mse Cv Ahsc \mw adpIfbpp.
52. PvRm\ns ASnkvYm\n \mw Imcy hniZamnbnp Hcp {Kw Ahp \mw
sImWvSphpsImSpp. hnizknp P\p amKZi\hpw ImcpWyhpas{X AXv.
53. AXnepXv ]pev ImWpI FXmsX aphXpamtWm Ah t\mnsmWvSncnpXv?
apv AXns\ adpIfh AXns ]pehsp Znhkn ]dbpw: RfpsS
cnXmhns ZqXam kXyhpw sImWvSv XsbmWv hXv. C\n Rp thWvSn
ip]mi sNm h ip]mimcpaptWvSm? AX, Rsfmv XncnbsSptam?
Fn R apv sNbvXncpXn \nv hyXykvXambn {]hnpambncpp. Xv
Xs Ah \jvSw hcpnshp. Ah sInancpsXmw Ahsc hnv
t]mbnfbpIbpw sNbvXp.
54. Xobmbpw \nfpsS cnXmhv BdpZnhkfnembn ( Lfnembn ) BImifpw
`qanbpw krjvSnh\mb AmlphmIpp. Fnh
knwlmk\kvY\mbncnpp. cm{XnsbsmWvSv Ah ]Iens\ aqSpp. {ZpXKXnbn AXv
]Iens\ tXSnspp. kqcys\bpw N{s\bpw \{Xsfbpw Xs I]\bvp
hnt[bams \nebn ( Ah krjvSnncnpp. ) AdnbpI: krjvSnpw
imk\m[nImchpw AhpXsbmW.v temIcnXmhmb Amlp alXz]q\mbncnpp.
55. XmgvatbmSp IqSnbpw clkyambnsmWvSpw \n \nfpsS cnXmhnt\mSv {]mXvYnpI.
]cn[n hnv t]mIphsc Amlp CjvSsSpI Xsbn.
56. `qanbn \ahcpnbXn\p tijw \n AhnsS \miapWvSmcpXv. `bmtSmSp IqSnbpw
{]XotbmSpIqSnbpw \n Ahs\ hnfnp {]mXvYnpIbpw sNpI. Xobmbpw
Amlphns ImcpWyw kIImcnIv kao]kvYamIpp.
57. Ah\s{X Xs A\p{Klnv ( agbvp ) apmbn ktmjhm AdnbnpsImWvSv
ImpIsf Abph. As\ Ah ( ImpI ) `mcn taLs hlnpIgnm
\nPohamb h \mntepw \mw AXns\ \bnpsImWvSv t]mIpIbpw, FnhnsS shw
sNmcnbpIbpw, AXv aqew FmXcw ImbvI\nIfpw \mw ]pdv sImWvSphcnIbpw sNpp.
AXv t]mse \mw acWshsc ]pdv sImWvSv hcpXmWv. \n {inp
a\nemphcmtbmw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 79 of 353
58. \ \mn AXnse kky AXns cnXmhns A\paXntbmsS \mbn apfp hcpp.
Fm tamiamb \mn ipjvambnsmWvSmsX kky apfv hcnIbn. A{]Imcw,
\nImWnp P\pthWvSn \mw ZrjvSm hnh[ cq]n hnhcnpp.
59. \qlns\ Atlns P\Xbntev \mw AbpIbpWvSmbn. Fnv Atlw ]dp:
Fs P\tf, \n Amlpsh Bcm[nphn. Ah\msX \nv Hcp ssZhhpan.
Xobmbpw `bcamb Hcp Znhks in \np ( hp`hnpsav ) Rm
`bsSpp.
60. Atlns P\Xbnse {]amWnam ]dp: Xobmbpw \o {]Xyamb
ZpamKnemsWv R ImWpp.
61. Atlw ]dp: Fs P\tf, Fn ZpamKsampan. ]s Rm
temIcnXmhn \np ZqX\mIpp.
62. Fs cnXmhns kti Rm \np FnpXcnIbpw, \ntfmSv
BXvamXvYambn D]tZinpIbpamIpp. \ndnv IqSm ]eXpw Amlphn
\nv Rm AdnbppapWvSv.
63. \np apdnbnv \IpXn\v thWvSnbpw, \n kqvaX ]menpXn\v thWvSnbpw,
\nv ImcpWyw \IsSpXn\v thWvSnbpw \nfpsS cnXmhn \np Hcp
Dt_m[\w \nfn s] Hcp ]pcpj\neqsS \nv hpInnbXn \n
AXv`pXsSpIbmtWm?
64. Fm Ah Atls \ntj[np Xnfp. Atm Atlsbpw Atlns
IqsSbphscbpw \mw Ien csSppIbpw, \psS ZrjvSm \ntj[np
Xnfhsc \mw apnsmpIbpw sNbvXp. Xobmbpw Ah Acmb Hcp
P\Xbmbncpp.
65. BZv kapZmbntev AhcpsS ktlmZc\mb lqZns\bpw ( Abp. ) Atlw ]dp:
Fs P\tf, \n Amlpsh Bcm[nphn. \nv Ah\msX bmsXmcp
ssZhhpan. \nsfmWv kqvaX ]pemXv?
66. Atlns P\Xbnse kXy\ntj[nIfmb {]amWnam ]dp: Xobmbpw \o Ftm
auVynsncnpIbmsWv R ImWpp. Xobmbpw \o Iw ]dbphcpsS
IqnemsWv R hnNmcnpp.
67. Atlw ]dp: Fs P\tf, Fn bmsXmcp auVyhpan. ]s, Rm
temIcnXmhn \np ZqX\mWv.
68. Fs cnXmhns kti Rm \np FnpXcpp. Rm \nfpsS
hnizkvX\mb KpWImwnbpamIpp.
69. \np apdnbnp \Im thWvSn \nfn s] Hcp ]pcpj\neqsS \nfpsS
cnXmhn \np Hcp Dt_m[\w \np hpInnbXn\m \n
AXv`pXsSpIbmtWm? \qlns P\Xbvp tijw \nsf Ah ]nKmanIfmpIbpw,
krjvSnbn Ah \np ( imcocnI ) hnImkw hnnpIbpw sNbvXXv \n
Hmv t\mpI. Amlphns A\p{Kl \n HmnpI. \nv hnPbw
{]m]nmw.
70. Ah ]dp: R Amlpsh am{Xw Bcm[nphm\pw, RfpsS ]nXm
Bcm[nncpXns\ R hnpIfbphm\pw thWvSnbmtWm \o RfpsS ASpv
hncnpXv? Fn RtfmSv \o `ojWnsSpnsmWvSncnpXv ( in ) \o
Rp sImWvSphm; \o kXyhmamcn s]h\msWn.
71. lqZv ]dp: Xobmbpw \nfpsS cnXmhn \np inbpw tIm]hpw ( CXm )
\nv hp`hnpIbmbn. \nfpw \nfpsS ]nXmamcpw t]cnpshnpXpw,
Amlp bmsXmcp {]amWhpw AhXcnnnnmXpamb Nne ( ssZh ) \mafpsS
t]cnemtWm \nsftmSv XnpXv? Fm \n Imncpv sImpI.
Xobmbpw Rm\pw \ntfmsSmw ImncnpIbmWv.
72. As\ Atlsbpw Atlns IqsSbphscbpw \psS ImcpWyw sImWvSv \mw
csSppIbpw \psS ZrjvSm \ntj[npXpIbpw, hnizknmXncnpIbpw
sNbvXhsc \mw apctSmsS apdnpIfbpIbpw sNbvXp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 80 of 353
73. YaqZv kapZmbntev AhcpsS ktlmZc kzmenlns\bpw ( \mw Abp. ) Atlw
]dp: Fs P\tf, \n Amlphns\ Bcm[nphn. Ah\msX \np Hcp
ssZhhpan. \nfpsS cnXmhn \np hyIvXamb Hcp sXfnhv \np hnpWvSv.
\nsmcp ZrjvSmambnv Amlphns HIamWnXv. BIbm Amlphns `qanbn (
\Sp ) Xnphm \n AXns\ hntpI. \nfXn\v Hcp D]{Zhhpw sNcpXv. Fn
thZ\tbdnb in \nsf ]nSnIqSpw.
74. BZv kapZmbn\p tijw Ah \nsf ]nKmanIfmpIbpw, \nh `qanbn
hmkkvYew HcpncnIbpw sNbvX k`w \n HmpIbpw sNpI. AXnse
kaXefn \n ku[fpWvSmpp. aeI shnsbSpv \n
hoSpIfpWvSmpIbpw sNpp. As\ Amlphns A\p{Kl \n Hmv
t\mpI. \n \miImcnIfmbnsmWvSv `qanbn Ipgw krjvSncpXv.
75. Atlns P\Xbn s] AlmcnIfmb {]amWnam _elo\cmbn IcpXshtcmSv (
AXmbXv ) Ahcn \nv hnizknhtcmSv ]dp: kzmenlv Xs cnXmhn \nv
Abs B XsbmsWv \ndnbptam? Ah ]dp: Atlw GsXmpambn
Absncnppthm AXn R Xobmbpw hnizknphcmWv.
76. Almcw ssIsmWvSh ]dp: \n GsXmn hnizknppthm AXns\ R
Xopw \ntj[nphcmWv.
77. As\ Ah B HIs AdpsImesNpIbpw, XfpsS cnXmhns I]\sb
[ncnpIbpw sNbvXp. Ah ]dp: kzmentl, \o ssZhZqXamcn s] BfmsWn
RtfmSv \o `ojWnsSpnsmWvSncnpXv ( in ) Rv \o sImWvSphm.
78. Atm `qIw Ahsc ]nSnIqSn. As\ t\cw ]petm Ah XfpsS hoSpIfn
Iangvv hoWv InSphcmbncpp.
79. A\cw kzmenlv Ahcn \nv ]nncnp t]mbn. Atlw ]dp: Fs P\tf,
Xobmbpw Rm \np Fs cnXmhns ktiw FnpXcnIbpw,
BXvamXvYambn Rm \ntfmSv D]tZinpIbpapWvSmbn. ]s, kZp]tZinIsf \n
CjvSsSpn.
80. eqXzns\bpw ( \mw Abp. ) Atlw Xs P\XtbmSv, \nv apv temIcn Hcmfpw
Xs sNbvXnnm Cu \oNhrnv \n sNpItbm? Fv ]d k`w (
HmpI. )
81. kv{XoIsf hnv ]pcpjamcpsS ASpv Xs \n ImahnImctmsS sNpp. A,
\n AXncphnv {]hnp Hcp P\XbmIpp.
82. Chsc \nfpsS \mn \np ]pdmpI, Ch ]cnipn]menp BfpIfmIpp. Fp
]dXv am{Xambncpp Atlns P\XbpsS adp]Sn.
83. Atm Atlsbpw Atlns `mcy Hgnp IpSpw_mscbpw \mw csSpn.
Ah ]nncnv \nhcpsS Iqnembncpp.
84. \mw AhcpsS ta Hcp Xcw ag hjnnpIbpw sNbvXp. Atm B IphmfnIfpsS
]cyhkm\w Fs\bmbncppshv t\mpI.
85. aZvbImcntev AhcpsS ktlmZc\mb ipsF_ns\bpw ( Abp. ) Atlw ]dp:
Fs P\tf, \n Amlpsh Bcm[npI. \nv Ah\msX bmsXmcp
ssZhhpan. \nv \nfpsS cnXmhn \nv hyIvXamb sXfnhv hnpWvSv.
AXn\m \n Afhpw Xqhpw XnIpsImSpWw. P\pAhcpsS km[\fn
\n InhcpcpXv. `qanbn \ahcpnbXn\v tijw \n AhnsS
\miapWvSmcpXv. \n hnizmknIfmsWn AXmWv \nv Daw.
86. `ojWnbpWvSmnsmWvSpw, Amlphns amKn \nv AXn hnizknhsc
XSpsImWvSpw AXv ( B amKw ) h{Iambncnm B{KlnpsImWvSpw \n
]mXIfnsemw CcnpIbpw AcpXv. \n Fn Ipdhmbncpnpw \nv Ah
h\hv \InbXv HmpIbpw \miImcnIfpsS ]cyhkm\w Fs\bmbncppshv
t\mpIbpw sNpI.
87. Rm Fsmpambn Absncnppthm AXn \nfn Hcp hn`mKw
hnizknncnpIbpw, asmcp hn`mKw hnizknmXncnpIbpamsWn \apnSbn
Amlp XopI]npXv hsc \n anncnpI.Ah\s{X XopI]nphcn
Da.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 81 of 353
88. Atlns P\Xbnse AlmcnIfmb {]amWnam ]dp: ipsFt_, Xobmbpw
\nsbpw \ns IqsSbp hnizmknIsfbpw RfpsS \mn \nv ]pdmpI Xs
sNpw. Asn \n RfpsS amKn aSn hcnI Xs thWw. Atlw
]dp: R AXns\ ( B amKs ) shdpphcmsWn t]mepw ( R
aSWsatm? )
89. \nfpsS amKn \nv Amlp Rsf csSpnbXn\v tijw AXn Xs
R aSn hcp ]w Xobmbpw R Amlphns t]cn Iw
sInabvpIbmbncnpw sNpXv. AXn aSn hcm Rp ]mSnmXmWv;
RfpsS cnXmhmb Amlp DtinppshnemsX. RfpsS cnXmhns Adnhv
FmImcysbpw DsImpXmbncnpp. Amlphns taemWv R
`cta]nncnpXv. RfpsS cnXmth, Rpw RfpsS P\panSbn \o
kXy{]Imcw XopWvSmWta. \obmWv XopWvSmphcn Da.
90. Atlns P\Xbnse kXy\ntj[nIfmb {]amWnam ]dp: \n ipsF_ns\
]n]p ]w Xobmbpw AXv aqew \n \jvSmcmbncnpw.
91. Atm Ahsc `qIw ]nSnIqSn. As\ t\cw ]petm Ah AhcpsS
hmkkvYev Iangvp hoWp InSpIbmbncpp.
92. ipsF_ns\ \ntj[np XnbhcpsS kvYnXn AhchnsS Xmaknntbnm t]msebmbn.
ipsF_ns\ \ntj[np Xnbh Xsbmbncpp \jvSm.
93. A\cw Atlw Ahcn \nv ]nncnv t]mbn. Atlw ]dp: Fs P\tf,
Xobmbpw Fs cnXmhns kti Rm \nv FnpXcnIbpw Rm
\ntfmSv BXvamXvYambn D]tZinpIbpw sNbvXnpWvSv. As\bncns
kXy\ntj[nIfmb P\XbpsS t]cn Rm Fn\p ZpxJnWw.?
94. GsXmcp \mn \mw {]hmNIs\ Abtmgpw AhnSpImsc ZpcnXhpw IjvSmSpw
sImWvSv \mw ]nSnIqSmXncpnn. Ah hn\baphcmbnocm thWvSnbs{X AXv.
95. ]ns \mw hnjans kvYm\v kuJyw amnshpsImSpp. As\ Ah
A`nhrnsp hfp. RfpsS ]nXmampw ZpcnXhpw ktmjhpsams
hp`hnnpWvStm FmWv Atm Ah ]dXv. Atm AhcdnbmsX s]sv \mw
Ahsc ]nSnIqSn.
96. B \mSpIfneph hnizknpIbpw, kqvaX ]menpIbpw sNbvXncpsn
BImip\npw `qanbn \npw \mw Ahp A\p{Kl XpdpsImSppambncpp.
]s Ah \ntj[np XpIbmWv sNbvXXv. Atm Ah sNbvXv shncpXns
^eambn \mw Ahsc ]nSnIqSn.
97. Fm B \mSpIfnephv Ah cm{Xnbn DdnsmWvSncns \psS in
hspXns\n Ah \n`bcmbncnpIbmtWm?
98. B \mSpIfnephv Ah ]I kabv Ifnp \SpXn\nSbn \psS in
hspXns\ ]nbpw Ah \n`bcmbncnpIbmtWm?
99. Atm Amlphns X{sn Xs Ah \n`bcmbncnpIbmtWm? Fm \jvSw
]nb Hcp P\hn`mKamsX Amlphns X{sn \n`bcmbncnpIbn.
100. ( ]gb ) AhIminIp tijw `qanbpsS A\cmhIminIfmbnocphv \mw
DtinpIbmsWn AhcpsS IpIrXyfpsS ^eambn \mw in G]npXmWv
F t_m[w Ahsc t\hgnv \bnpnt? \mw AhcpsS lrZbfn ap{ZshpIbpw
sNpw. Atm Ah ( Hpw ) tIp a\nemmhcmbnocpw.
101. B \mSpIfpsS hrmfn NneXv \mw \n\v hnhcnpXcnIbmWv. Ahcntebs
ZqXam hyIvXamb sXfnhpIfpw sImWvSv AhcpsS ASpv sNpIbpWvSmbn. Fnpw
apv Ah \ntj[np XnbncpXn Ah hnizknpIbpWvSmbn. kXy\ntj[nIfpsS
lrZbfnta A{]Imcw Amlp ap{Zshpw.
102. Ahcn A[nIt]pw Icmdp]menp kz`mhw \mw IWvSn. Xobmbpw Ahcn
A[nIt]scbpw [nmcnIfmbnsbmWv \mw IsWvSnbXv.
103. ]noSv AhcpsSsbms tijw aqkmsb \psS ZrjvSmfpambn ^nHusbpw Ahs
{]amWnamcpsSbpw ASptev \mw \ntbmKnp. Fm Ah B ZrjvSmtfmSv
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 82 of 353
A\ymbw ImWnpIbmWv sNbvXXv. Atm t\mq; B \miImcnIfpsS ]cyhkm\w
Fs\bmbncppshv.
104. aqkm ]dp: ^nHut\, Xobmbpw Rm temIcnXmhn \np ZqX\mIpp.
105. Amlphns t]cn kXyamsXmpw ]dbmXncnm ISsh\mWv Rm. \nfpsS
cnXmhn \np hyIvXamb sXfnhpw sImWvSmWv Rm \nfpsS ASpv
hncnpXv. AXn\m C{kmbo kXnIsf Fs IqsS Abq.
106. ^nHu ]dp: \o sXfnhpw sImWvSv XsbmWv hnpsXn AXnv sImWvSphm;
\o kXyhmamcn s]h\msWn.
107. Atm aqkm Xs hSn Xmsgbnp. AtmgXm AXv Hcp {]Xyamb kamIpp.
108. Atlw Xs ssI ]pdsSpv ImWnp. AtmgXm \nconphsmw AXv
shbmbn ImWpp.
109. ^nHus P\Xbnse {]amWnam ]dp: Ch \ hnhcap PmehnZymc Xs.
110. \nsf \nfpsS \mn \nv ]pdmm\mWv Ah DtinpXv. AXn\m
\nsmWv \ntZinm\pXv?
111. Ah ( ^nHut\mSv ) ]dp: Chpw Chs ktlmZcpw Xm Ipdv CSsImSppI.
\Kcfn sNv hnfnpIqm BfpIsf AbpIbpw sNpI.
112. Fm hnhcap PmehnZymscbpw Ah XmfpsS ASp sImWvSphcs
113. PmehnZym ^nHus ASpv hp. Ah ]dp: RfmWv Pbnphscn
Rp \ {]Xn^eapWvSmbncnpsav XobmWtm?
114. ^nHu ]dp: AsX, Xobmbpw \n ( Fs ASp ) kmao]yw
\IsSphcpsS IqnembncnpIbpw sNpw.
115. Ah ]dp: tl, aqkm HpIn \o CSpI. Asn RfmImw CSpXv.
116. aqkm ]dp: \n CpsImpI. As\ Ctm Ah BfpIfpsS IpsIpIbpw
Ahv `bapWvSmpIbpw sNbvXp. hn Hcp PmehnZybmWv Ah sImWvSp hXv.
117. aqkmbvv \mw t_m[\w \In; \o \ns hSn CtpI Fv. Atm B hSnbXm Ah
Ir{Xnaambn DWvSmnbXns\ hngppp.
118. As\ kXyw kvYncsSpIbpw, Ah {]hnncpsXmw \njv^eamIpIbpw sNbvXp.
119. As\ AhnsS shv Ah ]cmPbsSpIbpw, Ah \nmcamcmbn amdpIbpw sNbvXp.
120. Ah ( B PmehnZym ) kmjvSmwKwsNphcmbn hogpIbpw sNbvXp.
121. Ah ]dp: temIcnXmhn RfnXm hnizknncnpp.
122. aqkmbpsSbpw lmdqsbpw cnXmhn.
123. ^nHu ]dp: Rm \nv A\phmZw \IpXn\v apv \n
hnizknncnpIbmtWm? Cu \Kcnephsc ChnsS \nv ]pdmm thWvSn
\nsfmw IqSn ChnsS shv \Snb Hcp KqVX{w XsbmWnXv. AXn\m hgnsb
\n a\nemnsmpw.
124. \nfpsS ssIIfpw ImepIfpw FXnhifn \nmbn Rm apdnpIfbpI Xs sNpw.
]ns \nsf apgph Rm {IqinpIbpw sNpw; Xo.
125. Ah ]dp: Xobmbpw RfpsS cnXmhntemWtm R XncnspXv.
126. RfpsS cnXmhns ZrjvSm Rv htm R AXv hnizknp FXv
am{XamWtm \o RfpsS ta Ipw NpapXv. RfpsS cnXmth, RfpsS ta
\o a sNmcnpXcnIbpw, Rsf \o apkvenwIfmbnsmWvSv acnnpIbpw sNtWta.
127. ^nHus P\Xbnse {]amWnam ]dp: `qanbn IpgapWvSmphm\pw, Xmtfbpw
XmfpsS ssZhtfbpw hnpIfbphm\pw Xm aqkmsbbpw Ahs Bmscbpw (
A\phZnv ) hnSpIbmtWm? Ah ( ^nHu ) ]dp: \mw AhcpsS ( C{kmboeycpsS )
Basf sImsmSppIbpw, AhcpsS kv{XoIsf Pohnm hnSpIbpw sNpXmWv.
Xobmbpw \mw AhcpsS ta km[n]Xyaphcmbncnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 83 of 353
128. aqkm Xs P\tfmSv ]dp: \n AmlpthmSv klmbw tXSpIbpw anpIbpw
sNpI. Xobmbpw `qan AmlphnsXmIpp. Ahs Zmkamcn \nv Ah
Dtinphv Ah AXv AhImisSpnsImSppp. ]cyhkm\w [\njvT
]menphv A\pIqeambncnpw.
129. Ah ]dp: Xm RfpsS ASpv ( ZqX\mbn ) hcpXns appw, Xm RfpsS
ASpv hXn\v tijhpw R ansncnpIbmWv. Atlw ( aqkm ) ]dp:
\nfpsS cnXmhv \nfpsS i{Xphns\ \innpIbpw, `qanbn \nsf Ah
A\cmhIminIfmpIbpw sNbvtXmw. Fnv \n Fs\ {]hnppshv
Ah t\mpXmWv.
130. ^nHus Bmsc ( hcbpsS ) sImfpw, hnfIfpsS Inbpw sImWvSv \mw
]nSnIqSpIbpWvSmbn; Ah Nnnv a\nemphm thWvSn.
131. Fm Ahsmcp \a hm Ah ]dbpambncpp: \apv AlXbpXv
XsbmWnXv. C\n Ahv h Xnabpw _m[npshntem AXv aqkmbpsSbpw
IqsSbphcpsSbpw iIp\ngbmWv FmWh ]dncpXv. A, AhcpsS iIp\w
Amlphns ] XsbmIpp. ]s Ahcn A[nIt]cpw a\nempn.
132. Ah ]dp: Rsf ambmPmen s]Spm thWvSn GsXmcp ZrjvSmhpambn \o
RfpsS ASpv hmepw R \ns hnizknm t]mIpn.
133. shsmw, shpInfn, t], XhfI, cIvXw Fns\ hyIvXamb ZrjvSm
AhcpsS t\sc \mw Abp. Fnpw Ah AlcnpIbpw IphmfnIfmb
P\XbmbncnpIbpw sNbvXp.
134. in AhcpsS ta hp`hntm Ah ]dp: tl; aqkm, \ns cnXmhv \ntmSv
sNbvXnp Icm ap\nn Rv thWvSn Aht\mSv \o {]mXvYnpI. Rfn
\nv Cu in AIncp ]w R \ns hnizknpIbpw, C{kmbo kXnIsf
\ns IqsS R Abp XcnIbpw sNpXmWv; Xo.
135. Fm Ah FtWvSXmb Hcp Ah[nhsc \mw Ahcn \nv in
AInsImSptm AhcXm hmv ewLnpp.
136. Atm \mw AhcpsS Imcyn inm\S]Sn FSpp. As\ Ahsc \mw ISen
apnfp. Ah \psS ZrjvSmsf \ntj[npIfbpIbpw Ahsbn
A{icmbncnpIbpw sNbvXXns ^eas{X AXv.
137. ASnsmXpsncp B P\Xbvv, \mw A\p{Kln, Ingpw ]Snmdpap
`q{]tZi \mw AhImisSpnsImSppIbpw sNbvXp. C{kmbo kXnIfn, Ah
anXns ^eambn \ns cnXmhns Daamb hN\w \ndthdpIbpw, ^nHu\pw
Ahs P\Xbpw \nanpsImWvSncpXpw, Ah sIn DbnbncpXpw \mw XIv
IfbpIbpw sNbvXp.
138. C{kmbo kXnIsf \mw IS ISn ( csSpn. ) Fnv XfpsS _nw_fpsS
apmsI `P\ancnp Hcp P\XbpsS ASp Ah sNsn. Ah ]dp: tl;
aqkm, Chv ssZhfpXv t]mse Rpw Hcp ssZhs \o Gs]SpncWw.
Atlw ]dp: Xobmbpw \n hnhcanm Hcp P\hn`mKamIpp.
139. Xobmbpw Cu Iq Fsmn \nesImppthm AXv \innsSpXmWv. Ah
{]hnv sImWvSncnpsXmw \njv^ehpamIpp.
140. Atlw ]dp: AmlphmhscbmtWm Rm \nv ssZhambn
At\zjntWvSXv? Ah\mIs \nsf temIcn shv DIrjvScmnbncnpIbmWv.
141. \nv ISp in A\p`hnnpIbpw, \nfpsS Basf sImsmSppIbpw,
\nfpsS kv{XoIsf Pohnm hnSpIbpw sNbvXv sImWvSncp ^nHus Iqcn \nv
\nsf \mw csSpnb k`w ( \n HmpI. ) \nfpsS cnXmhn \np
Hcp ISp ]coWamWv AXnepWvSmbncpXv.
142. aqkmbvv \mw apXv cm{Xn \nivNbnv sImSppIbpw, ]v IqSn tNv AXv
]qnbmpIbpw sNbvXp. As\ Atlns cnXmhv \nivNbn \m]Xv
cm{XnbpsS kab]cn[n ]qnbmbn. aqkm Xs ktlmZc\mb lmdqt\mSv ]dp: Fs
P\XbpsS Imcyn \o Fs {]mXn\n[yw hlnpIbpw, \Xv {]hnpIbpw,
IpgmcpsS amKw ]npScmXncnpIbpw sNpI.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 84 of 353
143. \psS \nivNnX kabn\v aqkm hcnIbpw, Atlns cnXmhv AtltmSv
kwkmcnpIbpw sNbvXtm aqkm ]dp: Fs cnXmth, ( \ns ) F\nsmp
ImWnpXcq. Rm \nssbmv t\mnmWs. Ah ( Amlp ) ]dp: \o Fs
ImWpIbn Xs. Fm \o B aebntev t\mq. AXv AXns kvYm\v
Ddp\nm hgnsb \n\ss ImWmw. As\ Atlns cnXmhv ]Xn\v
shfnstm AXns\ Ah s]mSnbmn. aqkm t_m[clnX\mbn hogpIbpw sNbvXp.
Fnv Atln\v t_m[w htm Atlw ]dp: \osb{X ]cnip! Rm
\nntev tJZnpaSnbncnpp. Rm hnizmknIfn Hma\mIpp.
144. Ah ( Amlp ) ]dp: tl; aqkm, Fs ktisImWvSpw, Fs ( t\cnp )
kwkmcw sImWvSpw Xobmbpw \ns P\fn DIrjvS\mbn Rm
sXcsSpncnpp. AXn\m Rm \n\v \InbXv kzoIcnpIbpw \nbphcpsS
IqnembncnpIbpw sNpI.
145. FmImcysnbpw \mw Atln\v ( aqkmbvv ) ]eIIfn FgpXnsImSppIbpw
sNbvXp. AXmbXv kZp]tZihpw, Fm Imcysnbp hniZoIcWhpw. ( \mw ]dp: )
Ahsb apdpsI]nSnpIbpw, Ahbnse hfsc \ Imcy kzoIcnm \ns P\XtbmSv
I]npIbpw sNpI. [nmcnIfpsS ]mnSw hgnsb Rm \nv
ImWnpXcpXmWv.
146. \ymbw IqSmsX `qanbn Almcw \Snv sImWvSncnphsc Fs ZrjvSmfn \nv
Rm XncnpIfbpXmWv. Fm ZrjvSmhpw IWvSmepw AhcXn
hnizknpIbn.t\amKw IWvSm Ah AXns\ amKambn kzoIcnpIbn. ZpamKw
IWvSm AhcXv amKambn kzoIcnpIbpw sNpw. \psS ZrjvSm Ah \ntj[nv
XpIbpw , Ahsbn Ah A{icmbncnpIbpw sNbvXXns ^eamWXv.
147. \psS ZrjvSmsfbpw, ]ctemIs IWvSpappXns\bpw \ntj[nv Ifhcmtcm
AhcpsS I \njv^eambncnpp. Ah {]hnp sImWvSncpXns ^eamsX
Ahp \IsSptam?
148. aqkmbpsS P\X Atlw t]mbXn\p tijw AhcpsS B`cW sImWvSpWvSmnb
ap{IbnSp Hcp ImfpnbpsS kzcq]s ssZhambn kzoIcnp. AXhtcmSv
kwkmcnpIbnspw, Ahv hgn ImWnpIbnspw Ah IWvSnt? AXns\ Ah (
ssZhambn ) kzoIcnpIbpw AtXmsS Ah A{IanIfmhpIbpw sNbvXncnpp.
149. Ahp tJZw tXmpIbpw, X ]ngv t]mbncnpp Fv Ah ImWpIbpw
sNbvXtm Ah ]dp: RfpsS cnXmhv RtfmSv IcpW ImWnpIbpw,
Rv s]mdppXcnIbpw sNbvXnnsn Xobmbpw R \jvSmcn
s]hcmbncnpw.
150. Ip]nX\pw ZpxJnX\pambnsmWvSv Xs P\fntev aSn hnv aqkm ]dp: Rm
t]mb tijw Fs ]nn \n {]hn Imcyw hfsc No Xs. \nfpsS
cnXmhns I]\ ImncnmsX \n [rXnIqntbm? Atlw ]eII
XmsgbnSpIbpw, Xs ktlmZcs Xe ]nSnv Xs ASptv henpIbpw sNbvXp.
Ah ( ktlmZc ) ]dp: Fs DbpsS aIt\, P\ Fs Zp_e\mbn KWnp.
Ahscs sImtpambncpp. AXn\m ( FtmSv Ibp sImWvSv ) \o i{Xpv
ktmjn\v CShcpcpXv. A{IanIfmb P\fpsS Iqn Fs IWmpIbpw
sNcpXv.
151. Atlw ( aqkm ) ]dp: Fs cnXmth, F\npw Fs ktlmZcpw \o
s]mdppXcnIbpw, Rsf \o \ns ImcpWyn Ds]SppIbpw sNtWta. \o
]caImcpWnI\mWtm.
152. Imfpnsb ssZhambn kzoIcnhcmtcm Ahp XfpsS cnXmhn \np
tIm]hpw, sFlnIPohnXn \nyXbpw hp`hnpXmWv. Iw sInabvphp
\mw {]Xn^ew \IpXv A{]Imcas{X.
153. Fm XnaI {]hnpIbpw, FnXn\p tijw ]ivNm]npIbpw,
hnizknpIbpw sNbvXhp Xobmbpw \ns cnXmhv AXn\v tijw Gsd
s]mdppsImSppIbpw, IcpW ImWnpIbpw sNph\mIpp.
154. aqkmbpsS tIm]w ASnbtm Atlw ( ZnhyktisagpXnb ) ]eII FSpp.
Ahbn tcJsSpnbXn XfpsS cnXmhns\ `bsSp BfpIv amKZi\hpw
ImcpWyhpamWpWvSmbncpXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 85 of 353
155. \psS \nivNnX kabtv aqkm Xs P\fn \nv Fgp]Xv ]pcpjamsc
sXcsSpp. Fnv D{Kamb Ipepw Ahv ]nSns]tm Atlw ]dp: Fs
cnXmth, \o Dtinncpsn apv Xs Ahscbpw Fsbpw \n\v
\innmambncpp. RfpsS Iqnse aqVam {]hnXns t]cn \o Rsf
\innpIbmtWm? AXv \ns ]coWamsX asmpa. AXv aqew \o Dtinphsc
\o ]nghnempIbpw \o Dtinphsc \o t\hgnbnempIbpw sNpp. \obmWv
RfpsS cm[nImcn. AXn\m Rv \o s]mdppXcnIbpw, RtfmSv IcpW
ImWnpIbpw sNtWta. \obmWv s]mdpphcn Da.
156. CltemIpw ]ctemIpw Rv \o \a tcJsSppIbpw ( AYhm hn[npIbpw
) sNtWta. Xobmbpw R \nntev aSnbncnpp. Ah ( Amlp ) ]dp:
Fs in Rm Dtinphv G]npXmWv. Fs ImcpWyamIs k
hkvXpsfbpw DsImpXmbncnpw. Fm [\njvT ]menpIbpw, kImv
\IpIbpw, \psS ZrjvSmfn hnizknpIbpw sNphcmb BfpIv (
{]tXyIambn ) Rm AXv tcJsSppXmWv.
157. ( AXmbXv ) XfpsS ]ep Xudmnepw CPoenepw tcJsSpsXmbn Ahv
IsWvSm Ignbp B AcPvRm\anm {]hmNI\mb ssZhZqXs\ ( aplZv
\_nsb ) ]n]phv ( B ImcpWyw tcJsSppXmWv. ) AhtcmSv Atlw
kZmNmcw I]npIbpw, ZpcmNmcn \nv Ahsc hnepIbpw sNpp. \
hkvXp Ahv A\phZ\obampIbpw, No hkvXp AhcpsS ta
\njnampIbpw sNpp. AhcpsS `mcfpw AhcpsS taepWvSmbncp hnepIfpw
Atlw CdnshpIbpw sNpp. Atm Atln hnizknpIbpw Atls
]npWpIbpw klmbnpIbpw AtltmsSmw AhXcnnsnp B {]Imis
]n]pIbpw sNbvXhcmtcm, Ah XsbmWv hnPbnI.
158. ]dbpI: a\pjytc, Xobmbpw Rm \nfntesmap Amlphns ZqX\mIpp.
BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyw GsXmcphmtWm Ahs ( ZqX. )
Ah\msX Hcp ssZhhpan. Ah PohnnpIbpw acnnpIbpw sNpp. AXn\m
\n Amlphnepw Ahs ZqX\nepw hnizknphn. AsX, Amlphnepw Ahs
hN\fnepw hnizknp AcPvRm\anm B {]hmNI\n. Atls \n
]n]phn \n t\amKw {]m]nmw.
159. aqkmbpsS P\Xbn Xs kXyns ASnkvYm\n amKZi\w sNpIbpw
AX\pkcnv Xs \oXn ]menpIbpw sNp Hcp kaqlapWvSv.
160. Ahsc \mw ]{WvSv tKm{Xfmbn AYhm kaqlfmbn ]ncnp. aqkmtbmSv Atlns
P\X IpSn\o Bhiys kabv \ns hSnsImWvSv B ]mdn ASnq Fv
Atln\v \mw t_m[\w \In. Atm AXn \nv ]{WvSp \oNmepI s]mn
HgpIn. Hmtcm hn`mKmcpw Xv IpSnm\p kvYew a\nemn. \mw Ahv
taLW \IpIbpw, ambpw ImS]nIfpw \mw Ahv CdnsImSppIbpw
sNbvXp. \np \mw \Inbnp hninjvS hkvXpfn \nv XnpsImpI ( Fv
\mw \ntZinpIbpw sNbvXp. ) ( AhcpsS [nmcw \nanw ) \apv Ah Hcp t{Zmlhpw
hcpnbnn. Fm Ah t{Zmlw hcpnshncpXv Ahp XsbmWv.
161. \n Cu cmPyv XmaknpIbpw ChnsS \nv CjvSaptSv \nv XnpIbpw
sNbvXv sImpI. \n ]m]tamN\n\v {]mXvYnpIbpw, XeIp\nv sImWvSv
]WhmXn ISpIbpw sNpI. Fn \nfpsS sXpI \np \mw
s]mdppXcpXmWv. kIImcnIv hgnsb \mw IqSpX sImSppXpamWv Fv
AhtcmSv ]dbs k`hpw ( HmpI. )
162. Atm Ahcnep A{IanI AhtcmSv \ntZinsXn \nv hyXykvXambnv hmp
amndbpIbmWv sNbvXXv. Ah A{Iaw sNbvXvsImWvSncpXns ^eambn \mw AhcpsS
ta BImiv \nv Hcp in Abp.
163. ISocv kvYnXnsNbvXncp B ]Wsn \o AhtcmSv tNmZnv t\mq. ( AXmbXv
) iv Zn\w ( i\nbmgvN ) BNcnpXn Ah AXn{Iaw ImWnncp k`sn.
AhcpsS iv Zn\n Ahv Bhiyap aXvky shn\p aosX
XeImWnpsImWvSv AhcpsS ASpv hcpIbpw Ahv iv BNcnm\nm
Znhkn AhcpsS ASpv Ah hcmXncnpIbpw sNbvXncpk`w. Ah
[ncnncpXns ^eambn A{]Imcw \mw Ahsc ]conpIbmbncpp.
164. Amlp \innpItbm ITn\ambn innpItbm sNm t]mIp Hcp P\hn`mKs
\nsfn\mWv D]tZinpXv? Fv Ahcn s] Hcp kaqlw ]d k`w (
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 86 of 353
{inpI ) Ah adp]Sn ]dp: \nfpsS cnXmhn ( R ) A]cm[n \nv
HgnhmIpXn\v thWvSnbmWv. Hcp thf Ah kqvaX ]menspw hcmatm.
165. Fm Ahsc HmasSpnbncpXv Ah adpIftm Zpjv{]hrnbn \nv
hnenbncphsc \mw csSppIbpw, A{IanIfmb BfpIsf Ah [nmcw
ImWnncpXns ^eambn \mw ITn\amb in aptJ\ ]nSnIqSpIbpw sNbvXp.
166. As\ AhtcmSv hnesXns Imcynsemw Ah [nmcw {]hntm \mw
AhtcmSv ]dp: \n \nyamcmb IpcamcmbnsmpI.
167. AhcpsS ( C{kmboeycpsS ) ta Dbnsgpt]ns \mfphsc Ahp lo\amb
in G]nv sImWvSncnphsc \ns cnXmhv \ntbmKnpI Xs sNpsav Ah
{]Jym]n k`hpw HmpI. Xobmbpw \ns cnXmhv AXnthKw in
\Smph\mWv. Xobmbpw Ah Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpas{X.
168. `qanbn Ahsc \mw ]e kaqlfmbn ]ncnpIbpw sNbvXncnpp. AhcpsS Iqn
kZvhrcpWvSv. AXn\v Xmsgbphcpw AhcnepWvSv. Ah aStWvSXn\mbn \mw Ahsc
\aIsImWvSpw XnaI sImWvSpw ]conpIbpWvSmbn.
169. A\cw Ahv tijw AhcpsS ]nKmanIfmbn Hcp Xeapd cwKv hp. Ah
thZns A\cmhImisaSpp. Cu \nmcamb temInse hn`hfmWv Ah
ssIpXv. Rv AsXms s]mdppInpXmWv Fv Ah ]dbpIbpw sNpw.
Acnep asmcp hn`hw Ahv hpInpIbmsWnepw AhcXv
kzoIcntpw. Amlpshn kXyamsX Hpw Ah ]dbpIbnsv thZ{KneqsS
AhtcmSv Ddv taSnsSpIbpw, AXnepXv Ah hmbnp]TnpIbpw sNbvXnnt?
Fm ]ctemIamWv kqvaX ]menphv DaambnpXv. \n Nnnv
a\nempnt?
170. thZ{Ks apdpsI]nSnpIbpw, {]mXvY\ apdt]mse \nhlnpIbpw sNphcmtcm
B kIImcnIp {]Xn^ew \mw \jvSsSpnfbpIbn; Xo.
171. \mw ]Xs Ahp aosX Hcp IpSsbtmWw Dbn \npIbpw AXhcpsS ta
hogpI Xs sNpsav Ah hnNmcnpIbpw sNbvX k`w HmpI. ( \mw ]dp: )
\mw \nv \InbXv apdpsI]nSnpIbpw, AXnepXv \n HmanpIbpw sNpI.
\n kqvaX ]menphcmtbmw.
172. \ns cnXmhv BZw kXnIfn \nv, AhcpsS apXpIpIfn \nv AhcpsS
km\sf ]pdv sImWvSv hcnIbpw, AhcpsS Imcyn Ahsc Xs Ah kmn
\npIbpw sNbvX k`w ( HmpI. ) ( Ah tNmZnp: ) Rm \nfpsS
cnXmhtbm? Ah ]dp: AsX, R kmyw hmlnncnpp. Xobmbpw
R CXns\n {ibnmhcmbncpp. Fv Dbnsgpt]ns \mfn \n
]dtpw FXn\memWv ( As\ sNbvXXv. )
173. Asn apv Xs RfpsS ]q]nXm AmlpthmSv ]tNncpp. R
Ahp tijw kXn]ccIfmbn hh am{XamWv. Fncns B AkXyhmZnI
{]hnXns t]cn \o Rsf \innpIbmtWm Fv \n ]dtpw
FXn\m.
174. A{]Imcw \mw sXfnhpI hniZambn hnhcnpp. Ah aSntbmw.
175. \mw \psS ZrjvSm \Inbnv AXn \nv DucnmSpIbpw, As\ ]nimNv ]nmse
IqSpIbpw, Fnv ZpamKnIfpsS IqnemhpIbpw sNbvX Hcphs hrmw \o
Ahv hmbnptI]np sImSppI.
176. \mw Dtinncppshn Ah ( ZrjvSm ) aqew Ahv Db \Ipambncpp.
]s, Ah `qanbtev ( AXv imizXamsW `mth\ ) XncnbpIbpw Ahs
XnjvSs ]n]pIbpamWv sNbvXXv. Atm Ahs D]a Hcp \mbbpsSXv
t]msebmIpp. \o AXns\ B{Ianm AXv \mhv XqnbnSpw. \o AXns\ shdpsX hnmepw
AXv \mhv XqnbnSpw. AXmWv \psS ZrjvSm \ntj[nv XnbhcpsS D]a.
AXn\m ( Ahv ) Cu IY hnhcnpsImSpq. Ah Nnnsv hcmw.
177. \psS ZrjvSmsf \ntj[nv XpIbpw, kztZlv Xs t{Zmlw
hcpnsmWvSncnpIbpw sNbvX BfpIfpsS D]a hfsc No Xs.
178. Amlp GsXmcmsf t\hgnbnemppthm Ah\mWv kamKw {]m]nph. Ah
Bsc ]nghnemppthm AhcmWv \jvSw ]nbh.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 87 of 353
179. PnpIfn \npw a\pjycn \npw [mcmfw t]sc \mw \cIn\v thWvSn krjvSnnpWvSv.
Ahv a\pIfpWvSv. AXp]tbmKnv Ah Imcyw {KlnpIbn. Ahp IpIfpWvSv.
AXp]tbmKnv Ah IWvSdnbpIbn. Ahv ImXpIfpWvSv. AXp]tbmKnv Ah tIp
a\nempIbn. Ah ImenIsftmsebmIpp. A; AhcmWv IqSpX ]ngh. Ah
XsbmWv {ibnmh.
180. Amlphn\v Ghpw \ t]cpIfpWvSv. AXn\m B t]cpIfn Ahs\ \n
hnfnpsImpI, Ahs t]cpIfn Ir{Xnaw ImWnphsc \n hnpIfbpI. Ah
sNbvXp hcpXns ^ew Ahp hgnsb \IsSpw.
181. kXyns ASnkvYm\n amKZi\w \IpIbpw, AX\pkcnv Xs \oXn
\SpIbpw sNp Hcp kaqlw \mw krjvSnhcpsS IqnepWvSv.
182. Fm \psS ZrjvSmsf \ntj[nv IfhcmIs, Ahcdnbm hn[n Ahsc
\mw ]Sn]Snbmbn ]nSnIqSpXmWv.
183. Ahp Rm CSsImSppIbpw sNpw. Xobmbpw Fs X{w kpiIvXamWv.
184. Ah Nnnv t\mnbnt: AhcpsS IqpImc\v ( aplZv \_nv ) {`msmpan. Atlw
hyIvXambn XmoXv \InsmWvSncnp Hcm am{XamWv.
185. BImi`qanIfpsS B[n]Xyclkysnbpw, Amlp krjvSn GsXmcp hkvXpshnbpw,
AhcpsS Ah[n ASpnpWvSmbncnmw FXns\nbpw Ah Nnnv t\mnbnt? C\n
CXn\v ( JpBv ) tijw GsXmcp hrmnemWv Ah hnizknm t]mIpXv?
186. GsXmcphs\ Amlp ]nghnemppthm Ahs\ t\hgnbnemm ]ns Bcpan.
AhcpsS [nmcn Aambn hnlcnpsImm Amlp Ahsc hntpXpamWv.
187. Aykabsn Ah \ntmSv tNmZnpp; AsXtmgmWv hspsXv. ]dbpI:
AXns\nbp Adnhv Fs cnXmhn am{XamWv. AXns kabv AXv
shfnsSppXv Ah am{XamIpp. BImifnepw `qanbnepw AXv
`mcnXmbncnpp. s]smsX AXv \np hcpIbn. \o AXns\n
Npgnt\zjnp a\nemnbh\msW an \ntmSh tNmZnpp. ]dbpI:
AXns\nbp Adnhv Amlphn am{XamWv. ]s A[nIamfpIfpw ( Imcyw )
a\nempn.
188. ( \_ntb, ) ]dbpI: Fs kzw tZln\v Xs D]Imctam, D]{Zhtam hcp Fs
A[o\n s]X. Amlp DtinsXmgnsI. F\nv
AZriyImcyadnbmambncppshn Rm [mcmfw KpWw t\SnsbSppambncpp. Xna
Fs _m[npIbpanmbncpp. Rms\mcp XmoXpImc\pw hnizknp P\v
ktmjadnbnph\pw am{XamWv.
189. Hscm kbn \nv Xs \nsf krjvSnpWvSmnbh\mWh. AXn \nv Xs
AXns CWtbbpw Ah\pWvSmn. AhtfmsSmv Ah kam[m\aSbphm thWvSn.
As\ Ah Ahsf {]m]ntm Ah eLphmb Hcp ( K` ) `mcw hlnp. Fnv
AhfXpambn \Sp. XpSv Ahv `mcw IqSnbtm Ah Ccphcpw AhcpsS
cnXmhmb AmlpthmSv {]mXvYnp. Rp \o Hcp \ km\s XcnIbmsWn
Xobmbpw R \nbphcpsS Iqnembncnpw.
190. As\ Ah ( Amlp ) Ahsmcp \ km\s \Inbtm Ahh
\InbXn Ah Ahv ]pImsc Gs]Spn. Fm Ah ]ptNpXn
\nsmw Amlp DX\mbncnpp.
191. Ah ]ptNpXv bmsXmpw krjvSnmhscbmtWm? Ah ( B Bcm[y ) Xs
krjvSnpWvSmsSphcpamWv.
192. Ahsmcp klmbhpw sNm Ahv ( ]mfnIp ) km[npIbn. kztZlp
Xs Ah klmbw sNpXpa.
193. \n Ahsc kamKntev Wnm Ah \nsf ]n]pXpa. \n
Ahsc Wnncpmepw, \n \n_vZX ]menncpmepw \nv kaamWv.
194. Xobmbpw Amlphn\v ]pdsa \n hnfnv {]mXvYnpsImWvSncnphscmw
\nsftmsebp Zmkam am{XamWv. Fm Ahsc \n hnfnv {]mXvYnq; Ah
\nv Dcw \Is; \n kXyhmZnIfmsWn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 88 of 353
195. Ahv \Sm ImepIfptWvSm? Ahv ]nSnm ssIIfptWvSm? Ahv ImWm
IpIfptWvSm? Ahv tIm ImXpIfptWvSm? ( \_ntb, ) ]dbpI: \n \nfpsS
]mfnIsf hnfnnv F\nsXncmbn X{ {]tbmKnv sImpI. F\nv \n
CSXtcWvSXn.
196. Xobmbpw Cu {Kw AhXcnnh\mb AmlphmIpp Fs cm[nImcn. Ah\mWv
k\fpsS kwcWtapXv.
197. Ahv ]pdsa \n hnfnv {]mXvYnphsmpw \nsf klmbnm
km[npIbn. kztZlv Xsbpw Ah klmbw sNpIbn.
198. \n Ahsc t\hgnbntev Wnp ]w Ah tIpIbn. Ah \ns t\sc
t\mpXmbn \n\v ImWmw. Fm Ah ImWpn Xm\pw.
199. \o hnphogvN kzoIcnpIbpw kZmNmcw I]npIbpw, AhnthInIsf hnv
XncnpIfbpIbpw sNpI.
200. ]nimNn \np h Zpjvt{]cWbpw \ns _m[npIbmsWn \o AmlpthmSv
icWw tXSnsmpI. Xobmbpw Ah Fmw tIph\pw Adnbph\pamWv.
201. Xobmbpw kqvaX ]menphsc ]nimNn \np h Zpt_m[\hpw _m[nm
Ahv ( Amlpshn ) HmahcpXmWv. AtmgXm Ah DImgvNbphcmIpp.
202. Fm AhcpsS ( ]nimNpfpsS ) ktlmZcsfbmhs, Ah ZpamKn
AbphnpsImWvSncnpp. ]ns Ah ( A[n ) Hpw InhcppIbn.
203. \o Ahv GsXnepw ZrjvSmw sImWvSv hv sImSpnsn Ah ]dbpw: \n\v
Xs AXv kzbw sInapWvSmnqtS? ( \_ntb, ) ]dbpI: Fs cnXmhn \nv
t_m[\w \IsSpXns\ ]n]pI am{XamWv Rm sNpXv. \nfpsS cnXmhn
\np IpXpdnp sXfnhpIfpw hnizknp P\v amKZi\hpw
ImcpWyhpamWv CXv ( JpB. )
204. JpB ]mcmbWw sNsm \nfXv {inv tIpIbpw \n_vZX ]menpIbpw
sNpI. \nv ImcpWyw e`ntmw.
205. hn\btmSpw `bmtSmSpw IqSn, hmv DnemImsX cmhnsebpw sshIptchpw \o
\ns cnXmhns\ a\n kvacnpI. \o {ibnmhcpsS IqnemIcpXv.
206. Xobmbpw \ns cnXmhns ASpeph ( aepI ) Ahs\
Bcm[npXns\n Alw`mhw \SnpIbn. Ah Ahs alXzw {]IonpIbpw
Ahs\ {]WanpIbpw sNbvXpsImWvSncnpp.

8. Al Anfal

1. ( \_ntb, ) \ntmSh bpn t\Snb kzpsfn tNmZnpp. ]dbpI: bpn
t\Snb kzp Amlphn\pw Ahs dkqen\papXmIpp. AXn\m \n
Amlpsh kqnpIbpw \n Xnep _ \mnopIbpw sNpI.
\n hnizmknIfmsWn Amlpshbpw dkqens\bpw \n A\pkcnpIbpw
sNpI.
2. Amlpshn ]dbsm lrZb t]Snv \SppIbpw, Ahs ZrjvSm
hmbnptI]nsm hnizmkw hnpIbpw, XfpsS cnXmhns ta
`cta]npIbpw sNph am{XamWv kXyhnizmknI.
3. \akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw \mw \InbnpXn \nv sNehgnpIbpw
sNph.
4. Ah XsbmWv bYmXvYn hnizmknI. Ahv AhcpsS cnXmhn ]e
]ZhnIfpWvSv. ]m]tamN\hpw DZmcamb D]Poh\hpapWvSv.
5. hnizmknIfn Hcp hn`mKw CjvSanmhcmbncns s \ns hon \nv \ymbamb
Imcyn\v \ns cnXmhv \ns ]pdndnbXv t]msesbmWnXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 89 of 353
6. \ymbamb Imcyn, AXp hyIvXambXn\p tijw Ah \ntmSv XnpIbmbncpp.
Ah t\mnsmWvSncns acWntev Ah \bnsSpXv t]mse.
7. cWvSp kwLfnsemv \nv A[o\amIpsav Amlp \ntfmSv hmKvZm\w
sNbvXncp k`w ( HmpI. ) Bbp[_eanm kwLw
\n[o\amIWsambncpp \n sImXnncpXv. AmlphmIs Xs I]\I
aptJ\ kXyw ]penmWnphm\pw kXy\ntj[nIfpsS apcSv apdnpIfbphm\pw BWv
DtinncpXv.
8. kXys kXyambn ]petWvSXn\pw AkXys ^eiq\yamnotWvSXn\pas{X
AXv. ZpjvSamv AsX{X A\njvSIcambmepw icn.
9. \n \nfpsS cnXmhnt\mSv klmbw tXSnbncp k`w ( HmpI. )
XpSscpSscbmbn Bbncw aepIsf AbpsImWvSv Rm \nv klmbw
\IpXmWv Fv Ah Atm \np adp]Sn \In.
10. Hcp ktmjhmbmbnsmWvSpw \nfpsS lrZbp kam[m\w \IpXn\v
thWvSnbpw am{XamWv Amlp AXv Gs]SpnbXv. Amlphn \nmsX bmsXmcp
klmbhpw C. Xobmbpw Amlp {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamIpp.
11. Amlp Xs ] \np a\ximnbpambn \nsf \n{Zmabw sImWvSv BhcWw
sNbvXncp k`w ( HmpI. ) \nsf ipoIcnpXn\pw, \nfn \nv ]nimNns
Zpt_m[\w \onIfbpXn\pw, \nfpsS a\pIv sIpdv \IpXn\pw, ]mZ
Ddnp \npXn\pw thWvSn Ah \nfpsS ta BImip \nv shw
sNmcnpXncp k`hpw ( HmpI. )
12. \ns cnXmhv aepIv t_m[\w \Inbncp k`w ( HmpI. ) Rm \nfpsS
IqsSbpWvSv. AXn\m kXyhnizmknIsf \n Ddnp \npI. kXy\ntj[nIfpsS
a\pIfn Rm `bw CpsImSppXmWv. AXn\m IgppIv aosX \n
shnsmpI. AhcpsS hncepIsfmw \n shnfbpIbpw sNpI.
13. Ah AmlpthmSpw Ahs ZqXt\mSpw FXnp \nXns ^eas{X AXv. hh\pw
Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw FXnp ]w Xobmbpw Amlp ITn\ambn
innph\mWv.
14. AXm AXp \n BkzZnpsImpI. kXy\ntj[nIv XsbmWv \cIin Fv (
a\nempIbpw sNpI. )
15. kXyhnizmknItf, kXy\ntj[nI ]SbWnbmbn hcpXp \n IWvSm \n
Ahcn \nv ]nncnv HmScpXv.
16. bp ( X{ ) n\mbn kvYm\w amdpXnt\m ( kzw ) kwLtmsSmw tNcpXnt\m
AmsX Av Ahcn \np ( i{XpfpsS apn \nv ) hh\pw ]nncnv Ifbp
]w Ah Amlphn\np tIm]n\p ]m{XambncnpXpw Ahs ktXw
\cIambncnpXpamWv. sNptNcm sImcpXm kvYeas{X AXv.
17. Fm \n Ahsc sImesSpnbnn. ]s AmlphmWv Ahsc
sImesSpnbXv. ( \_ntb, ) \o Fdn kabv \o Fdnnpan. ]s AmlphmWv
FdnXv. Xs `mKp \np KpWIcamb Hcp ]coWneqsS Amlp
kXyhnizmknIsf ]conpXn\p thWvSnbmbncpp AXv. Xobmbpw Amlp Fmw
tIph\pw Adnbph\pamWv.
18. AXmWv ( Imcyw ) kXy\ntj[nIfpsS X{s Amlp _elo\ampI Xs
sNpXpamWv.
19. ( kXy\ntj[nItf, ) \n hnPbambncpp tXSnbncpsXn B hnPbanXm \np
hp Ignncnpp. \n hncanpIbmsWn AXmWv \nv Daw. \n
BhnpIbmsWntem \mapw BhnpXmWv. \nfpsS kwLw F{X
FqSpXepXmsWnepw AXv \nv D]IcnpItbbn. Amlp
kXyhnizmknIfpsS IqsSsbmWv.
20. kXyhnizmknItf, \n Amlpshbpw Ahs dkqens\bpw A\pkcnpI. (
kXyktiw ) tIpsImWvSncns \n Atls hnv XncnpIfbcpXv.
21. R tIncnpp Fv ]dbpIbpw bmsXmpw tImXncnpIbpw sNbvXhsct]mse
\nfmIcpXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 90 of 353
22. Xobmbpw PpfpsS Iqn Amlphns ASp Ghpw tamiambh Nnnp
a\nemm DuaIfpw _[ncamcpamIpp.
23. Ahcn h \bpapXmbn Amlp Adnnpshn Ahsc Ah tInI
Xs sNpambnp. Ahsc Ah tI]nnsn Xs Ah AhKWnpsImpv
Xncnp Ifbpambnp
24. \nv Poh \Ip Imcyntev \nsf hnfnptm kXyhnizmknItf, \n
Amlphn\pw dkqen\pw Dcw \IpI. a\pjypw Ahs a\n\pw CSbn Amlp
adbnSpXmWv Fpw Ahtev \n HcpanpIqsSpsapw \n Adnv
sImpI.
25. Hcp ]coWw ( in ) hcpXv \n kqnp sImpI. AXv _m[npXv \nfn
\np A{IanIv {]tXyIambnmhpIbn. Amlp ITn\ambn innph\msWv
\n a\nempIbpw sNpI.
26. \n `qanbn _elo\cmbn KWnsncp Ipdv t] am{Xambncp k`w \n
HmpI. P\ \nsf dmnsbSpv Ifbpsav \n `bsncpp. Fnv Ah
\nv B{ibw \IpIbpw Ahs klmbw sImWvSv \nv ]n_ew \IpIbpw
hninjvS hkvXpfn \nv \nv D]Poh\w \IpIbpw sNbvXp. \n
\nbphcmIm thWvSn.
27. kXyhnizmknItf, \n AmlpthmSpw dkqent\mSpw h\ ImWncpXv. \n
hnizknt]ns Imcyfn Adnv sImWvSv h\ ImWnpIbpw sNcpXv.
28. \nfpsS kzpfpw \nfpsS km\fpw Hcp ]coWamsWpw AmlphnemWv
almb {]Xn^eapsXpw \n a\nempIbpw sNpI.
29. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh kqnv PohnpIbmsWn \nv kXyhpw
AkXyhpw hnthNnphm\p Ignhv Ah\pWvSmncnIbpw, Ah \nfpsS XnaI
ambvpIfbpIbpw, \nv s]mdppXcnIbpw sNpXmWv. Amlp almb
A\p{Klaph\mIpp.
30. \ns _\kvY\mpItbm sImpItbm \mn \nv ]pdmpItbm sNm thWvSn
\n\sXncmbn kXy\ntj[nI X{w {]tbmKnncp k`w ( HmpI. ) Ah X{w
{]tbmKnpp. Amlphpw X{w {]tbmKnpp. Fm AmlphmWv X{w
{]tbmKnphcn sash.
31. \psS hN\ Ahv HmXntI]nsSptm Ah ]dbpw: R tIncnpp.
R hnNmcnncpsn CXp ( JpB ) t]mse Rfpw ]dbpambncpp. CXv
]qnIamcpsS ]gYIfmsX asmpa.
32. Amlpth, CXp \ns ] \np kXyamsWn \o RfpsS ta BImiv \nv
Iv hjnnpItbm, Asn Rv thZ\mP\Iamb in sImWvSphcnItbm
sNpI Fv Ah ( AhnizmknI ) ]d k`hpw ( HmpI. )
33. Fm \o AhnSbn DWvSmbncns Amlp Ahsc innpX. Ah
]m]tamN\w tXWvSnsmWvSncnptmgpw Amlp Ahsc innpX.
34. Amlp Ahsc innmXncnm Fv AlXbmWpXv? AhcmIs akvPnZp
ldman \nv BfpIsf XSpsImWvSncnpp. AhcmsWn AXns
cm[nImcnIfXm\pw. `b`IvXnbphcmsX AXns cm[nImcnIfmImhpX. ]s
Ahcn A[nIt]cpw ( Imcyw ) a\nempn.
35. B `h\ns ( IAv_bpsS ) ASp Ah \Sp {]mXvY\ Nqfwhnfnbpw
ssIsImepamsX asmpambncpn. AXn\m \n kXy\ntj[w ssIsmWvSncpXv
\nanw in BkzZnv sImpI.
36. Xobmbpw kXy\ntj[nI XfpsS kzp sNehgnpXv Amlphns
amKn \nv ( P\sf ) ]nncnnphm thWvSnbs{X. Ah AXv sNehgnpw.
]noSv AXhv tJZn\v ImcWambnocpw. A\cw Ah IogSsSpIbpw sNpw.
kXy\ntj[nI \cIntev hnfnpIqsSpXmWv.
37. Amlp \Xn \nv Nosb thXncnm\pw Nosb Hn\pta asmmbn Hnp
Iqmcamn \cInenSm\pw thWvSnbs{X AXv. Aq XsbmWv \jvSw ]nbh.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 91 of 353
38. kXy\ntj[nItfmSv, Ah hncanpIbmsWn Ah apv sNbvXpt]mbnpXv Ahp
s]mdppsImSpsSpXmWv Fv \o ]dbpI. C\n Ah ( \ntj[ntep Xs )
aSpIbmsWntem, ]qnIamcpsS Imcyn ( Amlphns ) \S]Sn
Ignpt]mbnpWvStm.
39. Ipgw CmXmhpIbpw aXw apgph Amlphn\v thWvSnbmIpIbpw sNpXv hsc. \n
AhtcmSv bpw sNpI. C\n, Ah hncanp ]w Ah {]hnpsXmw Amlp
IWvSdnbph\mWv.
40. Fm Ah ]nncnv IfbpIbmsWn AmlphmWv \nfpsS cm[nImcnsbv
\n a\nempI. F{Xtbm \ cm[nImcn! F{Xtbm \ klmbn!!
41. \n ( bpn ) t\SnsbSp GsXmcp hkvXphn \npw AXns Ansemv
Amlphn\pw dkqen\pw ( dkqens ) ASp _ppw A\mYIpw
]mhshpw hgnt]mampw DXmsWv \n a\nemphn. Amlphnepw
kXymkXyhnthN\ns Znhkn AYhm B cWvSp kwL Gpapnb Znhkn
\psS Zmks ta \mw AhXcnnXnepw \n hnizknpIgnnpsWvSn. Amlp
GsXmcp Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
42. \n ( Xmgvhcbn aZo\tbmSv ) ASp `mKpw, Ah AI `mKpw,
kmXvYhmlIkwLw \nsfm Xmsgbpambncp k`w ( HmpI. ) \n
At\ym\yw ( t]mcn\v ) \nivNbnncppshn \n B \nivNbw \ndthpXn
`nnpambncpp. ]s DWvSmtIWvS Hcp Imcyw Amlp \nhlnpXn\v
thWvSnbmbncpp AXv. AXmbXv \inh hyIvXamb sXfnhv IWvSpsImWvSv \inm\pw,
Pohnh hyIvXamb sXfnhv IWvSv sImWvSv Pohnphm\pw thWvSn. Xobmbpw Amlp
Fmw tIph\pw Adnbph\pamIpp.
43. Ahsc ( i{Xpsf ) Amlp \n\v \ns kz]v\n Ipdv t] am{Xambn
ImWnpXncp k`w ( HmpI. ) \n\v Ahsc A[nIambn ImWnncpsn
\nfpsS ss[cyw bnpIbpw, Imcyn \n `nnpIbpw sNpambncpp. ]s
Amlp cnp. Xobmbpw Ah lrZbfnepXv Adnbph\mIpp.
44. \n IWvSpapnb k`n \nfpsS ZrjvSnbn \nv Ahsc Ah Ipdv
am{Xambn ImWnpIbpw, AhcpsS ZrjvSnbn \nsf Fw Ipdv ImWnpIbpw sNbvX
k`w HmpI. \StWvSXmb Hcp Imcyw Amlp \nhlnphm thWvSnbs{X AXv.
AmlphntemWv Imcy aSsSpXv.
45. kXyhnizmknItf, \n Hcp ( ssk\y ) kwLs IWvSpapnbm Ddp\npIbpw
Amlpsh A[nIambn HmanpIbpw sNpI. \n hnPbw {]m]ntmw.
46. Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw \n A\pkcnpIbpw sNpI. \n `nnp
t]mIcpXv. Fn \nv ss[cybw t\cnSpIbpw \nfpsS hocyw ( \inp )
t]mIpIbpw sNpw. \n anpI. Xobmbpw Amlp amioecpsS IqsSbmIpp.
47. KtmSv IqSnbpw, P\sf ImWnm thWvSnbpw Amlphns amKn \nv (
P\sf ) XSp \nm thWvSnbpw XfpsS hoSpIfn \nv Cdnpdshsc
t]mse \nfmIcpXv. Amlp Ah {]hnpsXmw kqvaambn Adnbph\mIpp.
48. Cv P\fn \nsf tXm]nm Bcpw Xsbn. Xobmbpw Rm \nfpsS
kwcI\mbncnpw. Fv ]dv sImWvSv ]nimNv Ahv AhcpsS sNbvXnI `wKnbmbn
tXmn k`hpw ( HmpI. ) As\ B cWvSpkwL IWvSpapnbtm F\np
\nfpambn Hcp _hpan, Xobmbpw \n ImWm ]eXpw Rm ImWppWvSv,
Xobmbpw Rm Amlpsh `bsSpp, Amlp ITn\ambn innph\s{X. Fv
]dpsImWvSv Ah ( ]nimNv ) ]namdnfp.
49. Cu Iqsc ( apkvenwIsf ) AhcpsS aXhnizmkw hnp Ifncnpp Fv
I]ShnizmknIfpw, a\n tcmKaphcpw ]dpsImWvSncp k`as{X AXv. hh\pw
Amlphns ta `cta]np ]w Xobmbpw Amlp {]Xm]nbpw
bpIvXnam\pamIpp.
50. kXy\ntj[nIfpsS apJfnepw ]nhifnepw ASnp sImWvSv aepI Ahsc
acnnp k`w \o IWvSncppshn! ( Ah ( aepI ) AhtcmSv ]dbpw: )
Pzenp AKv\nbpsS in \n BkzZnv sImpI.
51. \nfpsS ssII apIqnsNbvXpshXv \nanas{X AXv. Amlp ASnaItfmSv Hpw
A\oXn ImWnph\ FXn\mepw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 92 of 353
52. ^nHus BfpIfpsSbpw AhcpsS apphcpsSbpw k{Zmbw t]mses.
Amlphns ZrjvSmsf Ah \ntj[npIbpw, Atm AhcpsS ]m]
ImcWambn Amlp Ahsc ]nSnIqSpIbpw sNbvXp. Xobmbpw Amlp iIvX\pw
ITn\ambn innph\pamWv.
53. H P\hn`mKnv Xm sNbvXpsImSp A{Klw AhsS kzw \ne]mSn Ah amw
hpXv hsc Amlp amnfbpX FXvsIms{X AXv. Amlp Fmw tI
hw AdnbphamWv FXvsImpw
54. ^nHus BfpIfpsSbpw AhcpsS apphcpsSbpw k{Zmbw t]mses. Ah
AhcpsS cnXmhns ZrjvSm \ntj[npXpIbpw, Atm AhcpsS ]m]
ImcWambn \mw Ahsc \innpIbpw sNbvXp. ^nHus BfpIsf \mw
apn\innpIbmWv sNbvXXv. ( Ah ) Fmhcpw A{IanIfmbncpp.
55. Xobmbpw Amlphns ASp Ppfn shv Ghpw tamish
kXy\ntj[nIfmIpp. BIbm Ah hnizknpIbn.
56. Ahcn Hcp hn`mKhpambn \o Icmdn Gs]SpIbpWvSmbn. Fnv Hmtcm XhWbpw
XfpsS Icm Ah ewLnpsImWvSncpp. Ah ( Amlpsh ) kqnppan.
57. AXn\m \o Ahsc bpn IWvSpapnbm Aht]np \miw AhcpsS ]nn
hcphscbpw IqSn XncntmSnpw hn[ampI. Ah {inp a\nemntbmw.
58. h P\hn`mKn \npw h\bpWvSmIpsav \o `bsSp ]w Xpeyambn \o
Ahcntev FdnpsImSptpI. Xobmbpw Amlp hIamsc CjvSsSpIbn.
59. kXy\ntj[nIfmb BfpI, X AXnPbnpIgnncnpp Fv [cnp t]mIcpXv.
Xobmbpw Ahv ( Amlpsh ) tXm]nm\mhn.
60. Ahsc t\cnSm thWvSn \nfpsS Ignhn s] Fm iIvXnbpw, sIn\nnb
IpXncIsfbpw \n HcppI. AXpaptJ\ Amlphnsbpw \nfpsSbpw i{Xpshbpw,
Ahv ]pdsa \n Adnbmhcpw Amlp Adnbphcpamb apNnescbpw \n
`bsSpphm thWvSn. \n Amlphns amKn GsXmcp hkvXp sNehgnmepw
\nXns ]qamb {]Xn^ew \IsSpw. \ntfmSv A\oXn ImWnsSpX.
61. C\n, Ah kam[m\ntev Nmbvhv ImWnpIbmsWn \obpw AXntev Nmbvhv
ImWnpIbpw, Amlphns ta `cta]npIbpw sNpI. Xobmbpw Ah\mWv
Fmw tIpIbpw AdnbpIbpw sNph.
62. C\n Ah \ns hnm Dtinp ]w Xobmbpw \n\v Amlp aXn.
Ah\mWv Ahs klmbw aptJ\bpw, hnizmknI aptJ\bpw \n\v ]n_ew
\Inbh.
63. AhcpsS ( hnizmknIfpsS ) lrZb Xn Ah CWntNpIbpw sNbvXncnpp.
`qanbnepXv apgph \o sNehgnm t]mepw AhcpsS lrZb Xn
CWntNm \n\v km[npambncpn. Fm Amlp Ahsc Xn
CWntNncnpp. Xobmbpw Ah {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamIpp.
64. Fm Ah Atls \ntj[np Xnfp. Atm Atlsbpw Atlns
IqsSbphscbpw \mw Ien csSppIbpw, \psS ZrjvSm \ntj[np
Xnfhsc \mw apnsmpIbpw sNbvXp. Xobmbpw Ah Acmb Hcp
P\Xbmbncpp.
65. \_ntb, \o hnizmknIsf bpn\v t{]mXvkmlnnpI. \nfpsS Iqn
amioecmb Ccp]Xv t]cpWvSmbncpm Ccp\qdv t]sc Ahv PbnSmhpXmWv.
\nfpsS Iqn \qdv t]cpWvSmbncpm kXy\ntj[nIfn \nv Bbncw t]sc
Ahv PbnSmhpXmWv. Ah Imcyw {Klnm Hcp P\hn`mKamWv
FXpsImWvSs{X AXv.
66. Ctm Amlp \nv `mcw Ipdv Xncnpp. \nfn _elo\XbpsWvSv Ah
AdnbpIbpw sNbvXncnpp. AXn\m \nfpsS Iqn amioecmb
\qdpt]cpWvSmbncpm Ahv Ccp\qdv t]sc PbnSmhpXmWv. \nfpsS Iqn
Bbncw t]cpWvSmbncpm Amlphns A\paXn {]Imcw cWvSmbncw t]sc Ahp
PbnSmhpXmWv. Amlp amioetcmsSmamIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 93 of 353
67. Hcp {]hmNIpw ( i{Xpsf IogSn ) \mn iIvXn {]m]npXv hsc
bpShpImcpWvSmbncnm ]mSpX. \n CltemIs WnIamb t\w
B{Klnpp. AmlphmIs ]ctemIsbpw Dtinpp. Amlp {]Xm]nbpw
bpIvXnam\pamIpp.
68. Amlphn \np \nivNbw apIqn DWvSmbncpnsn \n B hmnbXns
t]cn \nsf hn in _m[npI Xs sNpambncpp.
69. Fm ( bpn\nSbn ) \n t\SnsbSpXn \nv A\phZ\obhpw DahpambXv
\n `np sImpI. Amlpsh \n kqnpIbpw sNpI. Xobmbpw Amlp
Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
70. \_ntb, \nfpsS ssIhiap bpShpImtcmSv \o ]dbpI: \nfpsS lrZbfn h
\abpapXmbn Amlp Adnbp ]w \nfpsS ] \nv taSnsXnt\m
DaambXv Ah \nv XcnIbpw \nv Ah s]mdppXcnIbpw sNpXmWv.
Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
71. C\n \ns hnm\mWv Ah DtinpsXn apv Ah AmlpthmSpw h\
ImWnnpWvSv. AXv sImWvSmWv Ah Ahsc ( \np ) Iogvs]Spn XXv. Amlp
Fmw Adnbph\pw bpIvXnam\pamIpp.
72. Xobmbpw hnizknpIbpw, kztZiw shSnv t]mIpIbpw XfpsS kzpfpw
icocfpw sImWvSv Amlphns amKn kacn Gs]SpIbpw sNbvXhcpw,
Ahv A`bw \IpIbpw klmbnpIbpw sNbvXhcpw At\ym\yw Dan{XfmIpp.
hnizknpIbpw Fm kztZiw shSnv t]mImXncnpIbpw sNbvXhtcmSv Ah
kztZiw shSnv t]mcpXv hsc \nv bmsXmcp kwcW _m[yXbpan. C\n
aXImcyn Ah \nfpsS klmbw tXSpIbmsWn klmbnm \nv
_m[yXbpWvSv. Fm \nfpambn Icmdn Gs]pIgnbp P\XbvsXnsc ( \nfhsc
klmbnm ) ]mSn. Amlp \n {]hnpsXmw IWvSdnbph\mIpp.
73. kXy\ntj[nIfpw At\ym\yw an{XfmIpp. CXv ( Cu \ntZi ) \n
{]mhnIamnbnnsn \mn Ipghpw henb \mihpw DWvSmbnocpXmWv.
74. hnizknpIbpw kztZiw shSnv t]mIpIbpw Amlphns amKn kacn
Gs]SpIbpw sNbvXhcpw, Ahv A`bw \IpIbpw klmbnpIbpw sNbvXhcpw
XsbmWv bYmXvYn kXyhnizmknI. Ahv ]m]tamN\hpw am\yamb
D]Poh\hpw DWvSmbncnpw.
75.
76. AXn\v tijw hnizknpIbpw, kztZiw shSnbpIbpw, \ntfmsSmw kacn
Gs]SpIbpw sNbvXhcpw \nfpsS Iqn Xs. Fm cIvX_aph
Amlphns tcJbn ( \nban ) At\ym\yw IqSpX _shcmIpp.
Xobmbpw Amlp GXv Imcysnbpw Adnhph\mIpp.

9. At Thawba

1. _lpssZhhnizmknIfn \nv Bcpambn \n Icmdn Gs]nptWvSm AhtcmSv
Amlphnsbpw Ahs ZqXsbpw `mKv \np _m[yX HgnXmbn CXm
{]Jym]npp.
2. AXn\m ( _lpssZhhnizmknItf, ) \n \mepamkmew `qanbn btYjvSw kcnv
sImpI. \nv Amlphns\ tXm]nm\mhnspw, kXy\ntj[nIp Amlp
A]am\w hcppXmsWpw \n AdnncnpIbpw sNpI.
3. almb lns Znhkn a\pjytcmSv ( s]mXphmbn ) Amlphnsbpw dkqensbpw
`mKp\nv CXm AdnbnpIbpw sNpp; Amlphn\pw Ahs ZqXpw
_lpssZhhnizmknItfmSv bmsXmcp _m[yXbpansv. Fm ( _lpssZhhnizmknItf, )
\n ]ivNm]npIbmsWn AXmWv \nv Daw. \n ]nncnv
IfbpIbmsWn \nv Amlpsh tXm]nm\mhnsv \n AdnncnpI. (
\_ntb, ) kXy\ntj[nIv thZ\tbdnb insbn \o ktmjhm AdnbnpI.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 94 of 353
4. Fm _lpssZhhnizmknIfpsS Iqn \nv \n Icmdn Gs]SpIbpw, Fnv
\ntfmSv ( AXv ]menpXn ) bmsXmcp \yq\Xbpw hcpmXncnpIbpw,
\nsXncn Bpw klmbw \ImXncnpIbpw sNbvXh CXn \nv HgnhmWv.
Atm AhtcmSp Icm AhcpsS Imemh[nhsc \n \ndthpI. Xobmbpw Amlp
kqvaX ]menphsc CjvSsSpp.
5. As\ B hnesamk Ignm B _lpssZhhnizmknIsf \n
IsWvSntbSv shv sImpIfbpI. Ahsc ]nSnIqSpIbpw hfbpIbpw AhpthWvSn
]XnbncnmhpnSsmw ]XnbncnpIbpw sNpI. C\n Ah ]ivNm]npIbpw
\akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw kImv \IpIbpw sNp ]w \n AhcpsS
hgn HgnhmnsImSppI. Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamWv.
6. _lpssZhhnizmknIfn hh\pw \ns ASp A`bw tXSn hm Amlphns hN\w
Ah tIp {Klnm thWvSn Ahv A`bw \IpI. Fnv Ahv kpcnXXzap
kvYev Ahs\ FnpsImSppIbpw sNpI. Ah Adnhnm Hcp P\hn`mKamWv
FXp sImWvSmWXv.
7. Fs\bmWv B _lpssZhhnizmknIv Amlphns ASpepw Ahs ZqXs
ASpepw DSSn \ne\npI? \n Bcpambn akvPnZp ldmans ASpv shv
Icmdn Gs]pthm AhmsX. Fm Ah \ntfmSv icnbmbn
hnptStmfw \n AhtcmSpw icnbmbn hnpI. Xobmbpw Amlp
kqvaX ]menphsc CjvSsSpp.
8. AsXs\ ( \ne\npw? ) \nfpsS ta Ah hnPbw t\Sp ]w \nfpsS
Imcyn IpSpw__tam DSSntbm Ah ]cnKWnpIbn. AhcpsS hmbvsImWvSv
Ah \nsf Xr]vXnsSppw. AhcpsS a\pI shdppIbpw sNpw. Ahcn
A[nIt]cpw [nmcnIfmIpp.
9. Ah Amlphns ZrjvSmsf XpNvOamb hnebvv hnpIfbpIbpw, As\ Ahs
amKn \nv ( BfpIsf ) XSbpIbpw sNbvXp. Xobmbpw Ah {]hnp hcpXv
hfsc NobmIpp.
10. Hcp kXyhnizmknbpsS Imcynepw IpSpw__tam DSSntbm Ah ]cnKWnmdn. Ah
XsbmWv AXn{IaImcnI.
11. Fm Ah ]ivNm]npIbpw, \akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw, kImv
\IpIbpw sNp ]w Ah aXn \nfpsS ktlmZcfmIpp. a\nemp
BfpIv thWvSn \mw ZrjvSm hniZoIcnpp.
12. C\n Ah Icmdn Gs]Xn\v tijw XfpsS i]Y ewLnpIbpw, \nfpsS aXs
]cnlknpIbpw sNpIbmsWn kXy\ntj[ns t\XmtfmSv \n bpw sNpI.
Xobmbpw Ahv i]Ytfbn. Ah hncantmw.
13. XfpsS i]Y ewLnpIbpw, dkqens\ ]pdmm apXncpIbpw sNbvX Hcp
P\hn`mKtmSv \n bpw sNpnt? AhcmWtm \ntfmSv BZyXhW ( bpw )
XpSnbXv. Ahsc \n `bsSpIbmtWm? Fm \n `bsSm Ghpw
AlXbpXv AmlpshbmWv; \n hnizmknIfmsWn.
14. \n AhtcmSv bpw sNpI. \nfpsS ssIIfm Amlp Ahsc innpIbpw Ahsc
Ah A]am\npIbpw, AhsXncn \nsf Ah klmbnpIbpw, hnizmknIfmb
BfpIfpsS lrZbv Ah ia\w \IpIbpw sNpXmWv.
15. AhcpsS a\pIfnse tcmjw Ah \onIfbpIbpw sNpXmWv. Amlp Xm
DtinphcpsS ]ivNmm]w kzoIcnpp. Amlp Fmw Adnbph\pw
bpIvXnam\pamIpp.
16. AX, \nfn \nv kacw sNpIbpw, Amlphnpw Ahs ZqXpw
kXyhnizmknIpw ]pdsa bmsXmcp clkyIqpsIpw kzoIcnmXncnpIbpw sNbvXh
Bscv Amlp AdnnmsX \nsf hntpsav \n [cnncnpIbmtWm?
AmlphmIs \n {]hnpsXmw kqvaambn Adnbph\mIpp.
17. _lpssZhhmZnIv, kXy\ntj[n\v kzbw kmyw hlnphcmbnsmWvSv
Amlphns ]nI ]cn]menm\hImian. AcmcpsS I
\njv^eambncnpp. \cIn Ah \nXyhmknIfmbncnpIbpw sNpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 95 of 353
18. Amlphns ]nI ]cn]mentWvSXv Amlphnepw AyZn\nepw hnizknpIbpw,
\akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw, kImv \IpIbpw AmlpshbmsX
`bsSmXncnpIbpw sNbvXh am{XamWv. Fm Acm kamKw {]m]nphcpsS
Iqnemtbmw.
19. XoXvYmSIv IpSnm sImSppXpw, akvPnZp ldmw ]cn]menpXpw Amlphnepw
AyZn\nepw hnizknpIbpw, Amlphns amKn kacw \SpIbpw
sNphcpsS {]h\n\v Xpeyambn \n IWmnbncnbmtWm ? Ah
Amlphn Hcpt]msebmhpIbn. Amlp A{IanIfmb BfpIsf
kamKnempX.
20. hnizknpIbpw kztZiw shSnbpIbpw XfpsS kzpfpw icocfpw sImWvSv
Amlphns amKn kacw \SpIbpw sNbvXh Amlphn Ghpw almb
]ZhnbphcmWv. Ah XsbmWv hnPbw {]m]nh.
21. Ahv AhcpsS cnXmhv Ahs ] \np ImcpWysbpw {]oXnsbbpw
kzKtmpIsfbpw ]n ktmjhm Adnbnpp. Ahv AhnsS imizXamb
kpJm\p`hamWpXv.
22. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. Xobmbpw Amlphns ASpemWv almb
{]Xn^eapXv.
23. kXyhnizmknItf, \nfpsS ]nXmfpw \nfpsS ktlmZcfpw kXyhnizmktm
kXy\ntj[s {]nbcambn IcpXpIbmsWn Ahsc \n cmImfmbn
kzoIcncpXv. \nfn \nv Bscnepw Ahsc cmImfmbn kzoIcnp ]w
Ah XsbmWv A{IanI.
24. ( \_ntb, ) ]dbpI: \nfpsS ]nXmfpw, \nfpsS ]p{Xamcpw, \nfpsS ktlmZcfpw,
\nfpsS CWIfpw, \nfpsS _pfpw, \n kmZnpWvSmnb kzpfpw, amyw
t\cnSpsav \n `bsSp IhShpw, \n Xr]vXnsSp ]mnSfpw \nv
Amlpshmfpw Ahs ZqXs\mfpw Ahs amKnep kacsmfpw
{]nbsXmbncpm Amlp Ahs I]\ sImWvSphcpXv hsc \n ImncnpI.
Amlp [nmcnIfmb P\sf t\hgnbnempX.
25. Xobmbpw [mcmfw ( bp ) cwKfn Amlp \nsf klmbnnpWvSv. lpss\ ( bp
) Znhknepw ( klmbnp. ) AXmbXv \nfpsS Fscpw \nsf BmZw
sImnpIbpw Fm AXv \nv bmsXmcp {]tbmP\hpw DWvSmmXncnpIbpw,
`qanhnimeambnpw \nv CSpnbXmhpIbpw, A\cw \n ]nncntmSpIbpw
sNbvX k`w.
26. ]noSv Amlp Ahs ZqXpw kXyhnizmknIpw Ahs ] \np a\am[m\w
CdnsImSppIbpw, \n ImWm Nne ssk\ysf CdpIbpw, kXy\ntj[nIsf
Ah innpIbpw sNbvXp. AXs{X kXy\ntj[nIp {]Xn^ew.
27. ]noSv AXn\v tijw Xm DtinphcpsS ]ivNmm]w Amlp kzoIcnpXmWv.
Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
28. kXyhnizmknItf, _lpssZhhnizmknI Aip XsbmIpp. AXn\m Ah Cu
sImn\v tijw akvPnZp ldmans\ kao]ncpXv. ( AhcpsS A`mhm ) Zmcn{Zyw
t\cnSpsav \n `bsSpIbmsWn Amlp Ahs A\p{Klm Ah
Dtinp ]w \nv sFizcyw hcppXmWv. Xobmbpw Amlp Fmw
Adnbph\pw bpIvXnam\pamWv.
29. thZw \IshcpsS Iqn Amlphnepw AyZn\nepw hnizknmXncnpIbpw,
Amlphpw Ahs ZqX\pw \njnamnbXv \njnambn KWnmXncnpIbpw, kXyaXs
aXambn kzoIcnmXncnpIbpw sNphtcmSv \n bpw sNbvXv sImpI. Ah
IogSnsmWvSv ItmsS Iw sImSppXv hsc.
30. Dssk ( F{km {]hmNI ) ssZh]p{X\msWv blqZam ]dp. akolv ( aninlm )
ssZh]p{X\msWv {InkvXym\nIfpw ]dp. AXhcpsS hmb sImWvSp hmv am{XamWv.
apv AhnizknhcpsS hmns\ Ah A\pIcnpIbmIpp. Amlp Ahsc
i]nncnpp Fs\bmWh sXnsSpXv?
31. AhcpsS ]WvUnXamscbpw ]ptcmlnXamscbpw abans aI\mb akolns\bpw
Amlphn\v ]pdsa Ah cnXmfmbn kzoIcnp. Fm GIssZhs Bcm[nm
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 96 of 353
am{Xambncpp Ah I]nsncpXv. Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. Ah
]ptNpXn \nv Ahs\{Xtbm ]cnip!
32. AhcpsS hmbvsImWvSv Amlphns {]Imiw sISpnfbmsav Ah B{Klnpp.
AmlphmIs Xs {]Imiw ]qammsX kXnpIbn. kXy\ntj[nIv AXv
A\njvSIcambmepw.
33. Ah\mWv kamKhpw kXyaXhpambn Xs ZqXs\ Abh. Fm aXsbpw AXv
AXnPbnpXmm thWvSn. _lpssZhhnizmknIv AXv A\njvSIcambmepw.
34. kXyhnizmknItf, ]WvUnXamcnepw ]ptcmlnXamcnepw s] [mcmfw t] P\fpsS [\w
A\ymbambn XnpIbpw, Amlphns amKn \nv ( Ahsc ) XSbpIbpw sNpp.
kzWhpw shnbpw \nt]amnshpIbpw, Amlphns amKn AXv
sNehgnmXncnpIbpw sNphcmtcm Ahv thZ\tbdnb insbn ktmjhm
AdnbnpI.
35. \cImKv\nbn shv Ah Npp]gpnsSpIbpw, FnXv sImWvSv AhcpsS s\nIfnepw
]mizfnepw apXpIpIfnepw NqSpshsSpIbpw sNp Znhkw ( AhtcmSv ]dbsSpw ) :
\n \nv thWvSn Xs \nt]npshXmWnXv. AXn\m \n \nt]nv
shncpXv \n BkzZnv sImpI.
36. BImifpw `qanbpw krjvSn Znhkw Amlp tcJsSpnbX\pkcnv Amlphns
ASp amkfpsS Fw ]{WvSmIpp. Ahbn \msew ( bpw )
hnesamkfmIpp. AXmWv h{IXbnm aXw. AXn\m B ( \mev ) amkfn
\n \ntfmSv Xs A{Iaw {]hncpXv. _lpssZhhnizmknI \ntfmSv BIam\w
bpw sNpXv t]mse \n AhtcmSpw BIam\w bpw sNpI. Amlp kqvaX
]menphcpsS IqsSbmsWv \n a\nempIbpw sNpI.
37. hnesamkw ]pdtImv ampI FXv kXy\ntj[ns h\hv XsbmIpp.
kXy\ntj[nI AXv aqew sXntev \bnsSpp. Hcp sImw AhcXv
A\phZ\obampIbpw asmcp sImw \njnampIbpw sNpp. Amlp
\njnamnbXns ( amkns ) Fsamnphm\pw Fnv, Amlp \njnamnbXv
GtXm AXv A\phZ\obamphm\pw thWvSnbmWv Ahcs\ sNpXv. AhcpsS
Zpjv{]hrnI Ahv `wKnbmbn tXmnsncnpp. kXy\ntj[nIfmb P\sf
Amlp t\hgnbnempIbn.
38. kXyhnizmknItf, \nsp]n ? Amlphns amKn ( [kacnv ) \n
Cdnpdsv sImpI. Fv \ntfmSv ]dbsm \n `qanbntev Xqnfbpp!
]ctemIn\v ]Icw CltemIPohnXw sImWvSv \n Xr]vXnsncnpIbmtWm ? Fm
]ctemIns apn CltemInse kpJm\p`hw XpNvOw am{XamIpp.
39. \n ( bpnp ) CdnpdsSpnsn Amlp \nv thZ\tbdnb in
\IpIbpw, \nfm hP\Xsbbpw Ah ]Icw sImWvSphcnIbpw sNpw. Ahv Hcp
D]{Zhhpw sNm \nmhn. Amlp GXv Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
40. \n Atls klmbnpnsn; kXy\ntj[nI Atls ]pdmpIbpw,
Atlw cWvSpt]cn Hcm BbncnpIbpw sNbvX k`n AYhm Ah cWvSpt]cpw (
\_nbpw A_q_dpw ) B Kplbnembncptm Amlp Atls klmbnnpWvSv.
Atlw Xs IqpImct\mSv, ZpxJntWvS. Xobmbpw Amlp \psS IqsSbpWvSv Fv
]dbp k`w. Atm Amlp Xs hIbmbp kam[m\w Atln\v
CdnsImSppIbpw, \n ImWm ssk\ysfsmWvSv Atln\v ]n_ew
\IpIbpw, kXy\ntj[nIfpsS hmns\ Ah Atbw XmgvnfbpIbpw sNbvXp.
Amlphns hmmWv Ghpw Dbv \npXv. Amlp {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamIpp.
41. \n kuIcyaphcmsWnepw sRcpaphcmsWnepw ( [kacn\v )
Cdn]pdsv sImpI. \nfpsS kzp sImWvSpw icoc sImWvSpw Amlphns
amKn \n kacw sNpI. AXmWv \nv Daw. \n
a\nemppsWvSn.
42. ASpp Xsbp Hcp t\hpw hnjaIcam bm{Xbpambncpsn Ah \ns
]npScpambncpp. ]s, hnjaIcamb Hcp bm{Xmeyw Ahv hnZqcambn
tXmnbncnpp. Rv km[nncpsn R \nfpsS IqsS ]pdsSpambncpp.
Fv Ah Amlphns t]cn kXyw sNbvXv ]dtpw. Ah AhpXs
\miapWvSmpIbmIpp. Xobmbpw Ah Iw ]dbphcmsWv Amlphndnbmw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 97 of 353
43. ( \_ntb, ) \n\v Amlp amp\Inbnpp. kXyw ]dh Bscv \n\v
hyIvXambn t_m[ysSpIbpw Iw ]dbphsc \n\v XncndnbpIbpw sNpXv hsc \o
Fn\mWv Ahv A\phmZw \InbXv?
44. Amlphnepw AyZn\nepw hnizknphcmtcm Ah XfpsS kzpsImWvSpw
icocsImWvSpw kacw sNpXn \nv Hgnp\nm \ntmSv A\phmZw
tNmZnpIbn. kqvaX ]menphscn Amlp \hw Adnbph\mWv.
45. Amlphnepw AyZn\nepw hnizknmXncnpIbpw, a\pIfn kwibw
IpSnsImpIbpw sNph am{XamWv \ntmSv A\phmZw tNmZnpXv. ImcWw Ah
AhcpsS kwibn BSnfnv sImWvSncnpIbmWv.
46. Ah ]pdsSm Dtinncpsn AXn\pthWvSn HcptWvSsXmw Ah
Hcppambncpp. ]s AhcpsS ]pdmSv Amlp CjvSs]SmXncpXpsImWvSv Ahsc
]nncnnp \nnbncnpIbmWv. apSnbncnphtcmsSmw \nfpw CcppsImpI
Fv AhtcmSv ]dbsSpIbpw sNbvXncnpp.
47. \nfpsS Iqn Ah ]pdsncpsn \miamsX asmpw Ah \nv IqSpX
t\Sncpambncpn. \nv Ipgw hcpm B{KlnpsImWvSv \nfpsS CSbneqsS
Ah ]cw]mbpIbpw sNpambncpp. \nfpsS Iqn Ah ]dbpXv sNhnsImSpv
tIp NnecpWvSv Xm\pw. Amlp A{IanIsfn \mbn Adnbph\mWv.
48. appw Ah IpgapWvSmm B{KlnpIbpw \n\sXncn Ah Imcy Ipgp
adnpIbpw sNbvXnpWvSv. Ahkm\w Ahv CjvSanmXncpnpw kXyw hspIbpw
Amlphns Imcyw hnPbnpIbpw sNbvXp.
49. F\nv ( bpn\v t]mImXncnm ) kXw XctW, Fs IpgnemcptX Fv
]dbp Nne BfpIfpw AhcpsS IqnepWvSv. AdnbpI: Ah Ipgn XsbmWv
hoWncnpXv. Xobmbpw \cIw kXy\ntj[nIsf hebw sNpXmIpp.
50. \n\v h \abpw hsp ]w AXhsc ZpxJnXcmpIbpw \n\v h B]pw
hsp ]w R RfpsS Imcyw appXs kqnnpWvSv Fv Ah
]dbpIbpw BmZnp sImWvSv Ah ]nncnv t]mIpIbpw sNpw.
51. ]dbpI: Amlp Rv tcJsSpnbXmsX Rsmcnepw _m[npIbn.
Ah\mWv RfpsS bPam\. Amlphns taemWv kXyhnizmknI `cta]ntWvSXv.
52. ]dbpI: ( cIvXkmnXzw, hnPbw Fo ) cWvSp \Imcyfn GsXnepw HmsX
RfpsS Imcyn \n {]XonpptWvSm? Fm \nfpsS Imcyn R
{]XonpXv \nv Amlp Xs ] \nv t\cntm, RfpsS ssItm in
G]npw FmWv. AXn\m \n {]Xonp sImpI. Rfpw \ntfmsSmw
{]XonncnphcmWv.
53. ]dbpI: \n A\pkcWtmsStbm shdptmsStbm sNehgnv sImpI. (
Fs\bmbmepw ) \nfpsS ] \nXv kzoIcnsSptXb. Xobmbpw \n
[nmcnIfmb Hcp P\hn`mKambncnpp.
54. Ah Amlphnepw Ahs ZqX\nepw Ahnizknncnpp FXpw,
aSnbamcmbnsmWvSmsX Ah \akvImcn\v sNpIbn FXpw,
shdpphcmbnsmWvSmsX Ah sNehgnpIbn FXpw am{XamWv AhcpsS ]
\nv AhcpsS Zm\ kzoIcnsSpXn\v XSambnpXv.
55. AhcpsS kzpfpw km\fpw \ns BivNcysSpmXncns! Ah aptJ\
CltemIPohnXn Ahsc innWsapw, kXy\ntj[nIfmbncnsXs Ah
Poh\miaSbWsapw am{XamWv Amlp DtinpXv.
56. Xobmbpw Ah \nfpsS Iqn s]hcmsWv Ah Amlphns t]cn kXyw
sNbvXp ]dbpw. Fm Ah \nfpsS Iqn s]hc. ]s Ah t]Snp Ignbp
Hcp P\hn`mKamIpp.
57. GsXnepw A`bkvYm\tam, KplItfm, ISv IqSm ]nb GsXnepw kvYetam Ah
IsWvSpIbmsWn IpXdnmSnsmWvSv Ahctmv Xncnpt]mIpXmWv.
58. AhcpsS Iqn Zm\[fpsS Imcyn \ns Bt]np NnecpWvSv. AXn
\nv Ahv \IsSp ]w Ah Xr]vXnsSpw. AhXn \nv \Isnsntem
AhcXm tIm]npp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 98 of 353
59. Amlphpw Ahs dkqepw sImSpXn Ah Xr]vXnbSbpIbpw, Rv Amlp aXn,
Amlphns A\p{Kln \nv Ah\pw Ahs dkqepw Rv XpsImpw.
Xobmbpw R AmlphntemWv B{Kl XncnpXv. Fv Ah ]dbpIbpw
sNbvXncpsn ( F{X \mbncpts\! )
60. Zm\[ ( \tIWvSXv ) Zcn{Zampw, AKXnIpw, AXns Imcyn
{]hnphpw ( Ckvemapambn ) a\pI CWshpw, ASnaIfpsS (
tamN\ns ) Imcynepw, ISw sImWvSv hnjanphpw, Amlphns amKnepw,
hgnt]mpw am{XamWv. Amlphn \nv \nivNbnsXs{X CXv. Amlp Fmw
Adnbph\pw bpIvXnam\pamWv.
61. \_nsb t{ZmlnpIbpw Atlw Fmw sNhnsmp BfmWv Fv ]dbpIbpw sNp
Nne AhcpsS IqnepWvSv. ]dbpI: Atlw \nv KpWapXv sNhnsmp
BfmIpp. Atlw Amlphn hnizknpp. bYmXvYhnizmknIsfbpw Atlw
hnizknpp. \nfn \nv hnizknhv Hcp A\p{KlhpamWtlw. Amlphns
ZqXs\ t{Zmlnphcmtcm AhmWv thZ\tbdnb inbpXv.
62. \nsf Xr]vXnsSpm thWvSn \ntfmSh Amlphns t]cn kXyw sNbvXv
kwkmcnpp. Fm Ah kXyhnizmknIfmsWn Ah Xr]vXnsSpphm Ghpw
AhImish Amlphpw Ahs ZqX\pamWv.
63. hh\pw AmlpthmSpw Ahs ZqXt\mSpw FXnv \np ]w Ahv
\cImKv\nbmWpWvSmbncnpI Fpw, Ah\Xn \nXyhmknbmbncnpsapw Ah
a\nemnbnnt? AXmWv hn A]am\w.
64. XfpsS a\pIfn DXns\n Ahsc hnhcadnbnp ( JpB\n \np )
GsXnepw Hcp Aymbw AhcpsS Imcyn AhXcnnsSptam Fv I]ShnizmknI
`bspsImWvSncnpp. ]dbpI: \n ]cnlknp sImq. Xobmbpw \n
`bspsImWvSncnpXv Amlp shfnbn sImWvSp hcpXmWv.
65. \o AhtcmSv ( AXns\n ) tNmZnm Ah ]dbpw: R Xami ]dp IfnpI
am{Xambncpp. ]dbpI: Amlpshbpw Ahs ZrjvSmsfbpw Ahs ZqXs\bpamtWm
\n ]cnlknp sImWvSncnpXv?
66. \n HgnIgnhpIsfmpw ]dtbWvS. hnizknXn\v tijw \n Ahnizknp
Ignncnpp. \nfn Hcp hn`mKn\v \mw amp\IpIbmsWn Xs asmcp
hn`mKn\v Ah IphmfnIfmbncpXn\m \mw in \IpXmWv.
67. I]ShnizmknIfpw I]Shnizmkn\nIfpw Fmw Htc XcmcmIpp. Ah ZpcmNmcw
I]npIbpw, kZmNmcn \nv hnepIbpw, XfpsS ssII Ah ]nhenpIbpw
sNpp. Ah Amlpsh adp. Atm Ah Ahscbpw adp. Xobmbpw
I]ShnizmknI XsbmWv [nmcnI.
68. I]ShnizmknIpw I]Shnizmkn\nIpw, kXy\ntj[nIpw Amlp \cImKv\n
hmKvZm\w sNbvXncnpp. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. AhXp aXn. Amlp
Ahsc i]npIbpw sNbvXncnpp. Ahv kvYncamb inbpWvSmbncnpXmWv.
69. \nfpsS appWvSmbncphsctmses. \nsfm I\ iIvXnbphcpw, IqSpX
kzpfpw kXnIfpaphcpambncpp Ah. As\ XfpsS HmlcnsImWvSv Ah
kpJa\p`hnp. Fm \nfpsS B apKmanI AhcpsS HmlcnsImWvSv kpJa\p`hnXv
t]mse Ctm \nfpsS HmlcnsImWvSv \nfpw kpJa\p`hnp. Ah ( A[n )
apgpInbXv t]mse \nfpw apgpIn. AcmcpsS I Clnepw ]cnepw
\njv^eambncnpp. Ah XsbmWv \jvSw ]nbh.
70. Chv apphcpsS hrmw Chp hsnbnt? AXmbXv \qlns P\XbpsSbpw,
BZv, YaqZv P\hn`mKfpsSbpw, C{_mloans P\XbpsSbpw aZvbImcpsSbpw Iogvta
adn cmPyfpsSbpw ( hrmw. ) Ahcntep ZqXam hyIvXamb sXfnhpIfpw
sImWvSv AhcpsS ASpv sNpIbpWvSmbn. Atm Amlp AhtcmSv A{Iaw
ImWnpIbpWvSmbn. ]s, Ah AhtcmSp Xs A{Iaw ImWnpIbmbncpp.
71. kXyhnizmknIfpw kXyhnizmkn\nIfpw At\ym\yw an{XfmIpp. Ah kZmNmcw
I]npIbpw, ZpcmNmcn \nv hnepIbpw, \akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw,
kImv \IpIbpw, Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw A\pkcnpIbpw sNpp.
AcmtcmSv Amlp IcpW ImWnpXmWv. Xobmbpw Amlp {]Xm]nbpw
bpIvXnam\pamWv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 99 of 353
72. kXyhnizmknIpw kXyhnizmkn\nIpw Xmgv`mKv IqSn AcphnI HgpIp
kzKtmpI Amlp hmKvZm\w sNbvXncnpp. Ah AXn \nXyhmknIfmbncnpw.
kvYnchmkn\p tXmfn hninjvSamb ]mnSfpw ( hmKvZm\w sNbvXncnpp. )
Fm Amlphn \np {]oXnbmWv Ghpw hepXv. AXs{X almb hnPbw.
73. \_ntb, kXy\ntj[nItfmSpw, I]ShnizmknItfmSpw kacw sNpIbpw, AhtcmSv ]cpjambn
s]cpamdpIbpw sNpI. Ahp ktXw \cIas{X. sNptNcm\p B kvYew hfsc
NoXs.
74. X ( As\ ) ]dnn Fv Ah Amlphns t]cn kXyw sNbvXv ]dbpw,
Xobmbpw Ahnizmkns hmv Ah DcnpIbpw, Ckvemw kzoIcnXn\p tijw
Ah Ahnizknv IfbpIbpw Ahv t\Sm Ignbm Imcyn\v Ah BtemN\
\SpIbpw sNbvXncnpp. Amlphns A\p{Klm Ah\pw Ahs ZqX\pw Ahv
sFizcyapWvSmnsImSpp FsXmgnv AhcpsS FXnn\v Hcp ImcWhpan. BIbm
Ah ]ivNm]npIbmsWn AXhv Daambncnpw. Ah ]nncnv Ifbp
]w Amlp Ahv Clnepw ]cnepw thZ\tbdnb in \IpXmWv. `qanbn
Ahv Hcp an{Xtam klmbntbm DWvSmbncnpIbpan.
75. Amlp Ahs A\p{Kln \nv Rv \IpIbmsWn Xobmbpw R
Zm\w sNpIbpw, R k\fpsS IqnembncnpIbpw sNpsav Ah\pambn
Icm sNbvX Nnecpw B IqnepWvSv.
76. Fnv Ah Ahv Xs A\p{Kln \nv \Inbtm Ah AXn ]nipv
ImWnpIbpw, AhKWnpsImWvSv XncnpIfbpIbpw sNbvXp.
77. Ah Ahs\ IWvSpapp Znhkw ( \ymbhn[nbpsS Znhkw ) hsc AhcpsS lrZbfn
Im]SyapWvSmbncnpI FXmWv AXns A\c^eambn Ah Ahv \InbXv.
AmlpthmSv Ah sNbvX hmKvZm\w Ah ewLnXv sImWvSpw, Ah Iw
]dncpXpsImWvSpamWXv.
78. AhcpsS clkyhpw AhcpsS KqVa{hpw Amlp AdnbppsWvSpw, Amlp
AZriyImcy \mbn Adnbph\msWpw Ah a\nemnbnnt?
79. kXyhnizmknIfn \nv Zm\[ sNm kzbw kcmbn hcphscbpw, kzw
Azm\amsX asmpw ( Zm\w sNm ) IsWvSmhscbpw A[nt]nphcs{X
Ah. As\ B hnizmknIsf Ah ]cnlknpp. Amlp Ahscbpw
]cnlknncnpIbmWv. Ahv thZ\tbdnb inbmWpXv.
80. ( \_ntb, ) \o Ahv thWvSn ]m]tamN\w tXSnsmpI. Asn Ahv thWvSn
]m]tamN\w tXSmXncnpI. \o Ahv thWvSn Fgp]Xv {]mhiyw ]m]tamN\w tXSnbmepw
Amlp Ahv s]mdppsImSppIbn. Ah Amlphnepw Ahs ZqX\nepw
AhnizknXv sImWvSs{X AXv. [nmcnIfmb P\sf Amlp t\hgnbnempIbn.
81. ( bpn\p t]mImsX ) ]namdn Ccph Amlphns ZqXs I]\sXncmbp
AhcpsS Ccpn ktmjw ]qWvSp. XfpsS kzpsImWvSpw icocsImWvSpw
Amlphns amKn kacw sNphm Ah CjvSsn. Ah ]dp: Cu
DjvWn \n Cdn]pdstSWvS. ]dbpI. \cImKv\n IqSpX ITn\amb NqSpXmWv.
Ah Imcyw {Klnphcmbncpsn!
82. AXn\m Ah A]w NncnpIbpw IqSpX IcbpIbpw sNbvXpsIms; Ah
sNbvXpshncpXns ^eambnv.
83. C\n ( bpw Ignnv ) Ahcn Hcp hn`mKns ASptv \ns Amlp (
kpcnX\mbn ) XncnsnpIbpw, A\cw ( asmcp bpn\v \ns IqsS ) ]pdsSm
Ah kXw tXSpIbpw sNp ]w \o ]dbpI: \nsfmcnepw Fs IqsS
]pdsSpX. \n Fs IqsS Hcp i{XpthmSpw bpw sNpXpa. Xobmbpw \n
BZys{]mhiyw HgnncnpXn Xr]vXn ASbpIbmWtm sNbvXXv. AXn\m
HgnncphcpsS IqsS \nfpw Ccpv sImpI.
84. AhcpsS Iqn \nv acWs bmsXmcmfpsS t]cnepw \o Hcnepw \akvIcncpXv.
Ahs J_vdncnIn \npIbpw sNcpXv. Xobmbpw Ah Amlphnepw Ahs
ZqX\nepw AhnizknpIbpw, [nmcnIfmbnsmWvSv acnpIbpw sNbvXncnpp.
85. AhcpsS kzpfpw km\fpw \ns AXv`pXsSpmXncns. CltemIn Ah
aqew Ahsc innphm\pw kXy\ntj[nIfmbnsmWvSv Ah Poh\miaSbphm\pw
am{XamWv Amlp DtinpXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 100 of 353
86. \n Amlphn hnizknpIbpw, Ahs ZqXt\msSmw kacn Gs]SpIbpw
sNpI Fv ( \ntZinp sImWvSv ) h Aymbhpw AhXcnnsm AhcpsS
Iqn Ignhph \ntmSv ( bpn\v t]mImXncnm ) kXw tXSpXmWv. Ah
]dbpw: Rsf hntWw. R HgnncnphcpsS Iqn BImw.
87. ( bpn\p t]mImsX ) Hgnncnp kv{XoIfpsS IqnembncnpXn Ah
Xr]vXnbSncnpp. AhcpsS lrZbfn ap{ZshsSpIbpw sNbvXncnpp. AXn\m
Ah ( Imcyw ) {KlnpIbn.
88. ]s, dkqepw AtltmsSmw hnizknhcpw XfpsS kzp sImWvSpw icoc
sImWvSpw kacw sNbvXp. AhmWv \aIfpXv. Ah XsbmWv hnPbw {]m]nh.
89. Amlp Ahv Xmgv`mKv IqSn AcphnI HgpIp kzKtmpI Hcpnshncnpp.
AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. AXs{X almb hnPbw.
90. {KmaoW Ad_nIfn \nv ( bpn\v t]mImXncnm ) HgnIgnhv t_m[nnm\ph
Xv kXw \IsSphm thWvSn ( dkqens ASpp ) hp. Amlphnt\mSpw
Ahs ZqXt\mSpw Iw ]dh ( hon ) CcnpIbpw sNbvXp. Ahcn \nv
Ahnizknnphv thZ\tbdnb in _m[npXmWv.
91. _elo\cpsS taepw, tcmKnIfpsS taepw, sNehgnm bmsXmpw InmhcpsS taepw
Ah AmlpthmSpw dkqent\mSpw KpWImwbphcmsWn ( bpn\v
t]mImXns t]cn ) bmsXmcp Iphpan. kZvhrcmb BfpIsXncn ( Ipw
Npam ) bmsXmcp amKhpan. Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
92. asmcp hn`mKns taepw Ipan.( bpn\p t]mIm ) \o Ahp hml\w
\IpXn\v thWvSn Ah \ns ASpv htm \o ]dp: \nv \Im
bmsXmcp hml\hpw Rm IsWvSpn. As\ ( bpn\v thWvSn ) sNehgnm
bmsXmpw IsWvSmXns t]cnep ZpxJm IpIfn \nv Ip\o
HgpInsmWvSv Ah Xncnpt]mbn. ( As\bp Hcp hn`mKns ta. )
93. sFizcyaphcmbncns ( Hgnp \nm ) \ntmSv kXw tXSpIbpw, Hgnncnp
kv{XoIfpsS Iqn BbncnpXn Xr]vXn ASbpIbpw sNbvX hn`mKns\Xncn
am{XamWv ( Ipw Btcm]nm ) amKapXv. AhcpsS lrZbfn Amlp
ap{ZshpIbpw sNbvXncnpp. AXn\m Ah ( Imcyw ) a\nempn.
94. AhcpsS ASptev ( bpw Ignv ) \n aSnsbnbm Ah \ntfmSv HgnIgnhv
]dbpXmWv. ]dbpI: \n HgnIgnshmpw ]dtbWvS. \nsf R hnizknpItb
C. ( ImcWw ) \nfpsS Nne ham\ Amlp Rv Adnbnv XnpWvSv.
\nfpsS {]h\w Amlphpw Ahs ZqX\pw ImWpXpamWv. ]noSv AZriyhpw
Zriyhpw Adnbphs ASptv \n aSsSpXmWv. \n {]hnv
sImWvSncpXns\n Atm Ah \nv hnhcw \IpXmWv.
95. \n AhcpsS ASptv XncnpsNm \ntfmSv Ah Amlphns t]cn kXyw
sNpw. \n Ahsc hnp HgnpIfbphm thWvSn bs{X AXv. AXv sImWvSv \n
Ahsc Hgnhmn hntpI. Xobmbpw Ah hrnsIhcmIpp. AhcpsS ktXw
\cIas{X. Ah {]hnv sImWvSncpXn\p {]Xn^eamWXv.
96. \ntfmSh kXyw sNpXv \nv Ahscn Xr]vXnbmIphm thWvSnbmWv. C\n
\nv Ahscn Xr]vXnbmbm Xsbpw Amlp A[ImcnIfmb P\sfn
Xr]vXnsSpIbn; Xo.
97. AAvdm_nI ( acp`qhmknI ) IqSpX ISp Ahnizmkhpw Im]Syhpaphcs{X.
Amlp Ahs ZqXv AhXcnnp sImSpXnse \nba]cn[nIfdnbmXncnm IqSpX
XcshcpamWh. Amlp Fmw Adnbph\pw bpIvXnam\pamIpp.
98. X ( Zm\ambn ) sNehgnpXv Hcp [\\jvSambn KWnpIbpw, \nv ImetSpI
hcpXv ImncnpIbpw sNp Hcp hn`mKw AAvdm_nIfpsS IqnepWvSv. AhcpsS ta
Xsbmbncns lo\amb ImetSv. Amlp Fmw tIph\pw Adnbph\pas{X.
99. Amlphnepw AyZn\nepw hnizknpIbpw, X sNehgnpXns\ Amlphn
kmao]yn\pXIp ]pWyIfpw, dkqens {]mXvY\bvp amKhpw
BnopIbpw sNp Nnecpw AAvdm_nIfpsS IqnepWvSv. {inpI: Xobmbpw
AXhv ssZhkmao]yw \IpXmWv. Amlp Ahsc Xs ImcpWyn
{]thinnpXmWv. Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 101 of 353
100. aplmPndpIfn \npw AkmdpIfn \npw BZyambn aptmv hhcpw, kpIrXw
sNbvXpsImWvSv Ahsc ]npShcpw Btcm Ahscn Amlp kwXr]vX\mbncnpp.
Ahs\n Ahcpw kwXr]vXcmbncnpp. Xmgv`mKv AcphnI HgpInsmWvSncnp
kzKtmpI Ahv Ah HcpnshpIbpw sNbvXncnpp. Fspw AhcXn
\nXyhmknIfmbncnpw. AXs{X almb `mKyw.
101. \nfpsS Nppap AAvdm_nIfpsS Iqnepw I]ShnizmknIfpWvSv. aZo\mcpsS
IqnepapWvSv. Im]Syn Ah ISppt]mbncnpp. \n\v Ahsc Adnbn. \apv
Ahsc Adnbmw. cWvSv {]mhiyw \mw Ahsc innpXmWv.]noSv hn inbntev
Ah XsSpXpamWv.
102. XfpsS Ip Gp]d thsd NnecpWvSv. ( Ipsd ) kIhpw, thsd
ZpjvIhpambn Ah IqnIenbncnpp. Amlp AhcpsS ]ivNmm]w kzoIcnsv
hcmw. Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
103. Ahsc ipoIcnpIbpw , Ahsc kwkvIcnpIbpw sNm\pXIp Zm\w AhcpsS
kzpIfn \nv \o hmpIbpw, AhpthWvSn ( A\p{Klnmbn ) {]mXvYnpIbpw
sNpI. Xobmbpw \ns {]mXvY\ Ahv imn \IpXs{X. Amlp Fmw
tIph\pw Adnbph\pamIpp.
104. Amlp XsbmWv Xs ZmkamcpsS ]ivNmm]w kzoIcnpIbpw, Zm\[
GphmpIbpw sNpsXpw Amlp XsbmWv ]ivNmm]w Gsd kzoIcnph\pw
IcpWm\n[nbpsapw Ah a\nemnbnnt?
105. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n {]hnv sImpI. Amlphpw Ahs ZqX\pw
kXyhnizmknIfpw \nfpsS {]h\w IWvSpsImpw. AZriyhpw Zriyhpw Adnbphs
ASptev \n aSsSpXpw, \n {]hnncpXns\n Atm Ah
\nsf hnhcadnbnpXpamWv.
106. Amlphns I]\ InpXv hsc Xocpam\w amnshs apNnecpapWvSv. HpIn
Ah Ahsc innpw. Asn AhcpsS ]ivNmm]w kzoIcnpw. Amlp Fmw
Adnbph\pw bpIvXnam\pamIpp.
107. t{Zml_pnbmepw, kXy\ntj[mepw, hnizmknInSbn `nXbpWvSmm thWvSnbpw
appXs AmlpthmSpw Ahs ZqXt\mSpw bpw sNbvXhv
XmhfapWvSmnsImSpphm thWvSnbpw Hcp ]nbpWvSmnbhcpw ( B I]SamcpsS
IqnepWvSv ). R \XmsX Hpw Dtinnn Fv Ah BWbnv ]dbpIbpw
sNpw. Xobmbpw Ah Iw ]dbph XsbmWv FXn\v Amlp kmyw
hlnpp.
108. ( \_ntb, ) \o Hcnepw AXn \akvImcn\p \ncpXv. BZy Znhkw Xs
`IvXnbnta kvYm]nsnp ]nbmWv \o \np \akvIcnphm Ghpw
AlXbpXv. ipnssIhcnphm CjvSsSp Nne BfpIfpWvSv B ]nbn.
ipnssIhcnphsc Amlp CjvSsSpp.
109. Amlpsh kw_n `IvXnbntaepw Ahs {]oXnbntaepw Xs sInSw kvYm]nht\m
AX, s]mfnphogm t]mIp Hcp aWXnbpsS hv sInSw kvYm]npIbpw
FnXv Xsbpw sImWvSv \cImKv\nbn s]mfnphogpIbpw sNbvXht\m IqSpX
Da? A{IanIfmb P\sf Amlp t\hgnbnempIbn.
110. Ah kvYm]n AhcpsS sInSw AhcpsS lrZbfn Bibmbn XpScpXmWv. AhcpsS
lrZb IjvWw IjvWambn XosnemsX. Amlp Fmw Adnbph\pw
bpIvXnam\pamIpp.
111. Xobmbpw kXyhnizmknIfpsS ] \nv, Ahv kzKapWvSmbncnpI
FXn\p]Icambn AhcpsS tZlfpw AhcpsS [\hpw Amlp hmnbncnpp. Ah
Amlphns amKn bpw sNpp. As\ Ah sImpIbpw sImsSpIbpw
sNpp. ( As\ Ah kzKmhIminIfmIpp. ) Xudmnepw CPoenepw JpB\nepw
Xs ta _m[yXbmbn Amlp {]Jym]n kXyhmKvZm\as{X AXv. Amlpshmf[nIw
Xs Icm \ndthph\mbn BcpWvSv? AXn\m \n ( Amlphpambn ) \Snbnp
B CS]mSn ktmjw sImphn. AXp XsbmWv almb `mKyw.
112. ]ivNm]nph, Bcm[\bn Gs]Sph, kvXpXnIo\w sNph, (
Amlphns amKn ) kcnph, IpnSpIbpw kmjvSmwKw \SpIbpw
sNph, kZmNmcw I]npIbpw ZpcmNmcn\nv hnepIbpw sNph,
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 102 of 353
Amlphns AXnhcpIsf Impkqnph. ( Cs\bp ) kXyhnizmknIv
ktmjhm AdnbnpI.
113. _lpssZhhnizmknI Pzenp \cImKv\nbpsS AhIminIfmsWv Xp
hyIvXambngnXn\v tijw AhpthWvSn ]m]tamN\w tXSphm Ah ASp
_aphcmbm t]mepw {]hmNIpw kXyhnizmknIpw ]mSpX.
114. C{_mlow Atlns ]nXmhn\v thWvSn ]m]tamN\w tXSnbXv Atlw ]nXmhnt\mSv
As\ hmKvZm\w sNbvXXv sImWvSv am{Xambncpp. Fm Abm ( ]nXmhv )
Amlphns i{XphmsWv Atln\v hyIvXambtm Atlw Abmsf ( ]nXmhns\ )
hnsmgnp. Xobmbpw C{_mlow Gsd Xmgvabph\pw kl\ioe\pamIpp.
115. Hcp P\Xbvv amKZi\w \InbXn\v tijw, Ah ImpkqntWvSsXsv Ahv
hyIvXamnsImSppXp hsc Amlp Ahsc ]nghcmbn KWnpX. Xobmbpw
Amlp GXv Imcysnbpw Adnhph\mIpp.
116. Xobmbpw AmlphnpXmIpp BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyw. Ah
PohnnpIbpw acnnpIbpw sNpp. Amlphn\v ]pdsa \nv bmsXmcp
cm[nImcnbpw klmbnbpan.
117. Xobmbpw {]hmNIsbpw, sRcpns Ln Atls ]npShcmb
aplmPndpIfpsSbpw AkmdpIfpsSbpw t\sc Amlp I\nv aSnbncnppAhcn
\nv Hcp hn`mKns lrZb sXntmIpamdmbXn\p tijw. Fnv Amlp AhcpsS
t\sc I\np aSn. Xobmbpw Ah AhtcmSv Gsd Ir]bph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp.
118. ]ntv amnshs B aqv t]cpsS t\scbpw ( Amlp I\nv aSnbncnpp. )
As\ `qan hnimeambnpIqSn Ahv CSpnbXmbnocpIbpw, XfpsS a\pI Xs
Ahv sRcpntmIpIbpw, Amlphn \nv ctXSphm AhemsX
A`bkvYm\ansv Ah a\nempIbpw sNbvXtm. Ah hoWvSpw AhcpsS t\sc
I\np aSn. Ah tJZnpaSphcmbncnm thWvSnbs{X AXv. Xobmbpw Amlp
Gsd ]ivNmm]w kzoIcnph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
119. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh kqnpIbpw, kXyhmamcpsS Iqn
BbncnpIbpw sNpI.
120. aZo\mpw AhcpsS Nppap AAvdm_nIpw Amlphns ZqXs\ hnv ]namdn
\nmt\m, Atlns Imcyw AhKWnpsImWvSv AhchcpsS ( kzw ) Imcyfn
Xm]cyw ImWnmt\m ]mSpX. AsXpsImsWvSm Amlphns amKn
Ahv Zmlhpw oWhpw hnipw t\cnSpItbm, AhnizmknIsf {]tIm]nnp h
kvYm\pw Ah Im shpItbm, i{Xphn\v h \mihpw G]npItbm sNp ]w
AXp ImcWw Ahv Hcp kIw tcJsSpsSmXncnpIbn. Xobmbpw kpIrXw
sNphp {]Xn^ew Amlp \jvSsSpnfbpX.
121. sNdpXmIs hepXmIs Fsmv Ah sNehgnpXpw, h Xmgvhcbpw Ah apdnpISv
t]mIpXpw Ahv ( ]pWyIambn ) tcJsSpsSmXncnpIbn. As\ Ah
{]hnpsImWvSncnp AXypaamb Imcyn\v Amlp Ahv {]Xn^ew
\IpXmWv.
122. kXyhnizmknI BIam\w ( bpnv ) ]pdsSmhX. Fm Ahcnse Hmtcm
hn`mKn \npw Hmtcm kwLw ]pdsv t]mbnqtS ? Fn ( _mnbphv
\_ntbmsSmw \nv ) aXImcyfn PvRm\w t\Sphm\pw XfpsS BfpI ( bpcwKv
\nv ) AhcpsS ASptv Xncnphm Ahv XmoXv \Iphm\pw Ignbpatm? Ah
kqvaX ]mentmw.
123. kXyhnizmknItf, \nfpsS ASpv Xmaknp kXy\ntj[nItfmSv \n bpw sNpI.
Ah \nfn cqX IsWvSWw. Amlp kqvaX ]menphtcmsSmamsWv
\n a\nempIbpw sNpI.
124. ( JpB\nse ) GsXnepw Hcp Aymbw AhXcnnsm Ahcn Nne ]dbpw:
\nfn BmWv CXv hnizmkw hnnp XXv? Fm kXyhnizmknImIs,
AXhcpsS hnizmkw hnnpI XsbmWv sNbvXXv. Ah ( AXn ) ktmjw
sImpIbpw sNpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 103 of 353
125. Fm a\pIfn tcmKaphmIs Ahv AhcpsS ZpjvSXbntev IqSpX ZpjvSX
IqntNpIbmWv AXv sNbvXXv. Ah kXy\ntj[nIfmbncnss acnpIbpw
sNbvXp.
126. Ah Hmtcm sImhpw Htm, ctWvSm XhW ]conspsImWvSncnpp Fv Ah
ImWpnt? Fnpw Ah tJZnpaSpn. Nnnp a\nemppan.
127. GsXnepw Hcp Aymbw AhXcnnsm Ahcn Nne ap Nnesc, \nsf Bscnepw
ImWpptWvSm F tNmZy`mhn t\mpw. Fnv Ah XncnpIfbpIbpw sNpw
Ah ( Imcyw ) {Klnm Hcp P\hn`mKambXn\m Amlp AhcpsS a\pIsf
XncnpIfncnpIbmWv.
128. Xobmbpw \nnXm \nfn \npXsbp Hcp ZqX hncnpp. \n
IjvSsSpXv klnm Ignbmh\pw, \nfpsS Imcyn AXohXm]cyaph\pw,
kXyhnizmknItfmSv AXyw Zbmephpw ImcpWyhm\pamWv Atlw.
129. Fm Ah XncnpIfbp ]w ( \_ntb, ) \o ]dbpI: F\nv Amlp aXn.
Ah\msX Hcp ssZhhpan. Ahs taemWv Rm `cta]nncnpXv. Ah\mWv
almb knwlmk\ns \mY.

10. Yunus
1. Aen^v emw dm. hnPvRm\{]Zamb thZ{Knse hN\fmWh.
2. P\v XmoXv \IpIbpw, kXyhnizmknIsf, Ahv AhcpsS cnXmhn
kXynsXmb ]ZhnbpWvSv F ktmjhm AdnbnpIbpw sNpI Fv AhcpsS
Iqn \npXsbp Hcmv \mw Znhyktiw \InbXv P\v Hcp
AXv`pXambntmtbm? kXy\ntj[nI ]dp: Cbm kv]jvSambpw Hcp amcWmc
XsbmIpp.
3. Xobmbpw \nfpsS cnXmhv BImifpw `qanbpw BdpZnhkfnembn
krjvSnpIbpw, ]noSv Imcy \nb{np sImWvSv knwlmk\kvY\mhpIbpw sNbvX
AmlphmIpp. Ahs A\phmZn\v tijamsX bmsXmcp ip]mimc\pw ip]mi
\SpX. Ah\s{X \nfpsS cnXmhmb Amlp. AXn\m Ahs\ \n
Bcm[npI. \n Nnnp a\nempnt?
4. AhtemWv \nfpsSsbmw aSw. Amlphns kXyhmKvZm\as{X AXv. Xobmbpw
Ah krjvSn Bcw`npp. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw
sNbvXhv \oXn]qw {]Xn^ew \Iphm thWvSn Ah krjvSnIw
BhnpIbpw sNpp. Fm \ntj[nXmtcm Ahv NppXnfbvp ]m\obhpw
thZ\tbdnb inbpw DWvSmbncnpw. Ah \ntj[nncpXns ^eas{X AXv.
5. kqcys\ Hcp {]ImiamnbXv Ah\mIpp. N{s\ Ahs\mcp tim`bmpIbpw, AXn\v
L \nWbnpIbpw sNbvXncnpp. \n sImfpsS Fhpw IWpw
AdnbpXn\v thWvSn. bYmXvY apd{]ImcamsX Amlp AsXmpw krjvSnnn.
a\nemp BfpIp thWvSn Amlp sXfnhpI hniZoIcnpp.
6. Xobmbpw cm]IepI hyXymksSpXnepw, BImifnepw `qanbnepw Amlp
krjvSnnphbnepw kqvaX ]menp BfpIv ]e sXfnhpIfpapWvSv.
7. \s IWvSpappw Fv {]Xonmhcpw, CltemIPohnXw sImWvSv Xr]vXnsSpIbpw,
AXn kam[m\aSbpIbpw sNbvXhcpw, \psS sXfnhpIsfn A{icmbn Ignbphcpw
Btcm.
8. AhcpsS ktXw \cIw XsbmIpp. Ah {]hnp sImWvSncpXns ^eambns{X
AXv.
9. Xobmbpw hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm, AhcpsS
hnizmkns ^eambn AhcpsS cnXmhv Ahsc t\hgnbnempXmWv. A\p{Kl
\nd kzKtmpIfn AhcpsS Xmgv`mKp IqSn AcphnI HgpInsmWvSncnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 104 of 353
10. AXn\Iv AhcpsS {]mXvY\ Amlpth, \n\v kvtXm{Xw Fmbncnpw. AXn\Iv
Ahp A`nhmZyw kam[m\w! Fmbncnpw.AhcpsS {]mXvY\bpsS Ahkm\w
temIcnXmhmb Amlphn\v kvXpXn Fmbncnpw.
11. P\ t\n\v [rXnIqpXp t]mse Ahv tZmjw hcpp Imcyn Amlp
[rXnIqpIbmbncppshn AhcpsS PohnXmh[n Ahkm\nnsSpI Xs
sNpambncpp. Fm \s IWvSpappsav {]Xonmhsc AhcpsS [nmcn
hnlcnp sImm \mw hnSpIbmIpp.
12. a\pjy\v IjvSX _m[nm InSntm Ccpntm \nntm Ah \tmSv {]mXvYnpp.
As\ Ah\n \nv \mw IjvSX \onsImSpm, Ahs\ _m[n IjvSXbpsS
Imcyn \tmSh {]mXvYnntbn F `mhn Ah \Sp t]mIpp.
AXncpIhnbphv A{]Imcw, Ah sNbvXpsImWvSncnpXv Aemcambn
tXmnsncnpp.
13. Xobmbpw \nv app ]e XeapdIsfbpw Ah A{Iaw {]hntm \mw
\innnpWvSv. hyIvXamb sXfnhpIfpambn \psS ZqXam AhcpsS ASpv
sNpIbpWvSmbn. Ah hnizknpIbpWvSmbn. A{]ImcamWv IphmfnIfmb P\p
\mw {]Xn^ew \IpXv.
14. ]ns, Ahv tijw \nsf \mw `qanbn ]nKmanIfmn. \n Fs\
{]hnpp Fv \mw t\mphm thWvSn.
15. \psS kv]jvSamb sXfnhpI Ahv hmbnptI]nsSptm, \s IWvSpappsav
{]Xonmh ]dbpw: \o CXm Hcp JpB sImWvSp hcnItbm, CXn t`ZKXn
hcppItbm sNpI. ( \_ntb, ) ]dbpI: Fs kzw hIbmbn AXv t`ZKXn sNphm
F\nv ]mSpX. F\nv t_m[\w \IsSpXns\ ]n]pI am{XamWv Rm
sNpXv. Xobmbpw Fs cnXmhns\ Rm [ncnp ]w `bcamb Hcp
Znhks in Rm t]Snpp.
16. ]dbpI: Amlp Dtinncpsn \nv Rm\nXv HmXntI]npItbm, \nsf
Ah CXv AdnbnpItbm sNnmbncpp. CXn\p apv Ipsd Imew Rm \nnSbn
PohnnpWvStm. \n Nnnpnt?
17. Atm Amlphns t]cn Iw sInabvpItbm, Ahs ZrjvSmsf \ntj[np
XpItbm sNbvXhs\m ISp A{Ian BcpWvSv? Xobmbpw IphmfnI hnPbw
{]m]npIbn.
18. Amlphn\v ]pdsa, Ahv D]{Zhtam D]Imctam sNmXns\ Ah Bcm[np
sImWvSncnpp. Ch ( Bcm[y ) Amlphns ASp Rp ip]mimcmWv
Fv ]dbpIbpw sNpp. ( \_ntb, ) ]dbpI: BImifntem `qanbntem DXmbn
Amlphn\dnbm hImcyhpw \nfhv Adnbnp sImSppIbmtWm? Amlp Ah
]ptNpXn \nsmw F{Xtbm ]cnip\pw DX\pambncnpp.
19. a\pjy Hscm kaqlw am{Xambncpp. Fnh `nnncnpIbmWv. \ns cnXmhn
\nv Hcp hN\w apIqn DWvSmbncpnsn Ah `nnp sImWvSncnp hnjbn
AhnSbn ( CXn\Iw ) XopI]nsncpts\.
20. Ah ]dbpp: Atln\v ( \_nv ) Xs cnXmhn \nv Hcp sXfnhv ( t\cnv )
CdnsImSpsSmsXpsImWvSv? ( \_ntb, ) ]dbpI: AZriyPvRm\w Amlphn\v
am{XamIpp. AXn\m \n Imncnq. Xobmbpw Rm\pw \ntfmsSmw
ImncnphcpsS IqnemIpp.
21. P\p IjvSX _m[nXn\p tijw \mahv Hcp ImcpWyw A\p`hnnm AtmgXm
\psS ZrjvSmfpsS Imcyn AhcpsS Hcp IpX{w.! ]dbpI: Amlp AXnthKw
X{w {]tbmKnph\mIpp. \n X{w {]tbmKnp sImWvSncnpXv \psS
ZqXam tcJsSppXmWv; Xo.
22. Ah\mIpp Icbnepw ISenepw \nv kmckuIcyw \IpXv. As\ \n
IepIfnembncnpIbpw, \ Hcp Imv \nanw bm{Xmscbpw sImWvSv Ah
kcnpIbpw, AhcXn kpjvScmbncnpIbpw sNbvXtmgXm Hcp sImSpmv Ahv
hsn. FmbnSp\npw XncameI AhcpsS t\v hp. X hebw
sNsncnpp Fv Ah hnNmcnp. Atm IogvhWw Amlphnv
\njvIfamnsmWvSv Aht\mSh {]mXvYnp: Rsf \o CXn \nv csSpp
]w Xobmbpw R \nbphcpsS Iqnembncnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 105 of 353
23. As\ Amlp Ahsc csSpnbtm AhcXm \ymbanmsX `qanbn AXn{Iaw
{]hnpp.tl; a\pjytc, \n sNp AXn{Iaw \nsXncn
Xsbmbncnpw ( `hnpI. ) CltemIPohnXnse kpJm\p`hw am{XamWv ( AXv hgn
\nv InpXv ) . ]ns \psS ASptmWv \nfpsS aSw. Atm \n
{]hnp sImWvSncpXns\n \nsf \mw hnhcadnbnpXmWv.
24. \mw BImiv \nv shw Cdnbnv AXpaqew a\pjypw ImenIpw `nm\p
`qanbnse kky CSIep hfp. As\ `qan AXns AemcaWnbpIbpw, AXv
AgImXmIpIbpw, Ahsbms IckvYamm Xv Ignbpamdmsbv AXns
DSakvY hnNmcnpIbpw sNbvXtmgXm Hcp cm{Xntbm ]Item \psS I]\ AXn\v
hspIbpw, XteZnhkw Ahsbmpw AhnsS \ne\nntbnm an \mahsb
Daqe\w sNs AhkvYbnempIbpw sNpp. CXpt]mse am{XamIpp
sFlnIPohnXns D]a. Nnnp BfpIp thWvSn A{]Imcw \mw sXfnhpI
hniZoIcnpp.
25. Amlp imnbpsS `h\ntev Wnpp. Ah Dtinphsc Ah t\cmb
]mXbntev \bnpIbpw sNpp.
26. kpIrXw sNbvXhv Ghpw Daamb {]Xn^ehpw IqSpX t\hpapWvSv. Ccptfm
A]am\tam AhcpsS apJs XoWvSpIbn. AhcmIpp kzKmhIminI. AhcXn
\nXyhmknIfmbncnpw.
27. XnaI {]hnhmIs Xnabvp {]Xn^ew AXn\v XpeyambXp
Xsbmbncnpw. A]am\w Ahsc _m[npIbpw sNpw. Amlphn \nv Ahsc
cnp Hcmfpan. CcpWvS cmhns IjvWsImWvSv AhcpsS apJ s]mXnXp
t]msebncnpw. AhcmIpp \cImhIminI. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw.
28. Ahscsbmw \mw HcpanpIqpIbpw, Fnv _lpssZhhnizmknItfmSv \nfpw \n
]mfnIfmbn tNhcpw AhnsSs \nq. Fv ]dbpIbpw sNp Znhkw (
{itbas{X. ) A\cw \mw Ahsc Xn ths]Sppw. Ah ]mfnIfmbn tNh
]dbpw: \n Rsfb Bcm[nncpXv.
29. AXn\m Rpw \npanSbn kmnbmbn Amlp aXn. \nfpsS
Bcm[\sbn R Xopw Adnhnmhcmbncpp.
30. AhnsSshv Hmtcm BXvamhpw AXv apIqn sNbvXXv ]condnbpw. AhcpsS bYmXvY
cm[nImcnbmb Amlphntev Ah aSsSpIbpw, Ah
]dpWvSmnbncpsXmw Ahcn \nv sXntmIpIbpw sNpXmWv.
31. ]dbpI: BImip\npw `qanbn \npw \nv Blmcw \IpXv BcmWv?
AXsn tIhnbpw ImgvNIfpw A[o\sSppXv BcmWv? Poh\nmXn \nv
Poh\pXpw, Poh\pXn \nv Poh\nmXpw ]pdsSphnpXpw BcmWv? Imcy
\nb{npXpw BcmWv? Ah ]dbpw: Amlp Fv. Atm ]dbpI: Fnpw \n
kqvaX ]menpnt?
32. Ah\mWv \nfpsS bYmXvY cnXmhmb Amlp. Fncns bYmXvYambpXn\v
]pdsa hgntISmsX FmWpXv? Atm Fs\bmWv \n sXnsSpXv?
33. A{]Imcw [nmcw ssIsmWvShcpsS Imcyn, Ah hnizknpIbn Fp \ns
cnXmhns hN\w kXyambncnpp.
34. ( \_ntb, ) ]dbpI: krjvSn BZyambn XpSpIbpw ]ns AXv BhnpIbpw sNp
hhcpw \n ]mfnIfmbn tNhcpsS IqneptWvSm? ]dbpI: AmlphmWv
krjvSn BZyambn XpSpIbpw ]ns AXv BhnpIbpw sNpXv. Fncns
\n Fs\bmWv sXnsSpXv?
35. ( \_ntb, ) ]dbpI: kXyntev hgn Imp hhcpw \n ]mfnIfmbn tNhcpsS
IqneptWvSm? ]dbpI: Amlphs{X kXyntev hgn ImpXv. BIbm
kXyntev hgn ImWnph\mtWm, AX, Bscnepw hgn ImWnsnemsX
t\amKw {]m]nmh\mtWm ]npScm IqSpX AlXbph? Atm
\nsp]n? Fs\bmWv \n hn[n I]npXv?
36. Ahcn A[nIt]cpw Duls am{XamWv ]npScpXv. Xobmbpw kXyns kvYm\v
Dulw Hpw ]cym]vXamIpIbn. Xobmbpw Amlp Ah sNbvXp sImWvSncnpsXmw
Adnbph\mIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 106 of 353
37. Amlphn\v ]pdsa ( amcmepw ) Cu JpB sInabvsSmhpX. {]XypX AXns
app Znhyktis kXysSppXpw, ssZhnI{]amWns hniZoIcWhpas{X
AXv. AXn bmsXmcp kwibhpan. temIcnXmhn \npXmWXv.
38. AX, Atlw ( \_n ) AXv sInaXmWv FmtWm Ah ]dbpXv? ( \_ntb, )
]dbpI: Fm AXnv Xpeyamb Hcp Aymbw \n sImWvSp hcq. Amlphn\v ]pdsa
\nv km[nphscsbmw hnfnpsImpIbpw sNpI. \n
kXyhmamcmsWn.
39. A, apgph hihpw Ah kqvaambn Adnnnm, A\p`hkmyw Ahp hp
Ignnnm Hcp Imcys Ah \ntj[np XnbncnbmWv. A{]Imcw XsbmWv
AhcpsS apphcpw \ntj[np XnbXv. Fnv B A{IanIfpsS ]cyhkm\w
Fs\bmbncpp Fv t\mq.
40. AXn ( JpB\n ) hnizknp Nne AhcpsS IqnepWvSv. AXn hnizknm
Nnecpw AhcpsS IqnepWvSv. \ns cnXmhv IpgapWvSmphscn \hw
Adnbph\mIpp.
41. Ah \ns \ntj[np XpIbmsWn \o ]dtpI. F\npXv Fs
IamIpp. \npXv \nfpsS Ihpw. Rm {]hnpXn \nv \n
hnapIvXcmWv. \n {]hnpXn \nv Rm\pw hnapIvX\mWv.
42. AhcpsS Iqn \o ]dbpXv {inv tIp NnecpWvSv. Fm _[ncamsc
Ah Nnnm `mhansnepw \n\v tI]nm Ignbptam?
43. AhcpsS Iqn \ns Dpt\mp NnecpapWvSv. Fm Aamv Ah
IWvSdnbm `mhansnepw t\hgn ImWnphm \n\v km[nptam?
44. Xobmbpw Amlp a\pjytcmSv Hpw A\oXn ImWnpn. Fnepw a\pjy AhchtcmSv
Xs A\oXn ImWnpp.
45. Ah Ahsc HcpanpIqp Znhkw ]Ien \nv A]kabw am{Xta Ah (
CltemIv ) IgnpIqnbnpq F t]mse tXmpw. Ah At\ym\yw
XncndnbpXpamWv. Amlphpambn IWvSpappXns\ \ntj[npXnbh
\jvSnembncnpp. Ah kamKw {]m]nphcmbXpan.
46. ( \_ntb, ) Ahp \mw hmKvZm\w sNbvXpsImWvSncnp inIfn NneXv \mw \n\v
ImWnpXcnItbm, Asn ( AXn\p apv ) \ns \mw acnnpItbm sNp ]w
\psS ASptv XsbmWv AhcpsS aSw. ]ns Ah sNbvXp
sImWvSncnpXns\mw Amlp kmnbmbncnpw.
47. Hmtcm kaqln\pw Hmtcm ZqX\pWvSv. As\ Ahcntep ZqX hm AhnSb
\oXn]qw Xocpam\saSpsSpXmWv. AhtcmSv A\oXn ImWnsSpX.
48. Ah ( kXy\ntj[nI ) ]dbpw: FtmgmWv Cu hmKvZm\w ( \ndthdpXv? ) ( ]dbq, )
\n kXyhmamcmsWn.
49. ( \_ntb, ) ]dbpI: F\nv Xs D]Imctam D]{Zhtam DWvSmpI FXv Fs
A[o\ne Amlp DtinXmsX. Hmtcm kaqln\pw Hcp Ah[nbpWvSv. AhcpsS
Ah[n hsnbm Hcp \mgnI t\cw t]mepw Ahv sshInm\mhn. AhXv
t\csbmm\pw Ignbn.
50. ( \_ntb, ) ]dbpI: Amlphns in cm{Xntbm ]Item \nv hm ( \nfpsS
AhkvY Fs\bmbncnpsav ) \n NnnnptWvSm? AXn \nv GXp
inbvmbncnpw IphmfnI [rXn ImWnpXv?
51. Fnv AXv ( in ) A\p`hnptmgmtWm \nfXn hnizknpXv? ( Atm
\ntfmSv ]dbsSpw: ) \n Cu inbvv XnSpw ImWnphcmbncptm. Fnv
CtmgmtWm ( \nfpsS hnizmkw? )
52. ]noSv A{IaImcnItfmSv ]dbsSpw: \n imizX in BkzZnv sImpI. \n
{]hnncpXn\\pkcnmsX \nv {]Xn^ew \IsSptam?
53. CXv kXyamtWm Fv \ntmSv Ah At\zjnpp. ]dbpI: AsX; Fs
cnXmhns\XsbmW! Xobmbpw AXv kXyw XsbmWv. \nv tXm]np
Ifbm\mhn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 107 of 353
54. A{Iaw {]hn Hmtcm hyIvXnpw `qanbnepXv apgph ssIhiapWvSmbncpm
t]mepw AXbm {]mbivNnambn \Ipambncpp. in ImWptm Ah tJZw
a\n HfnnpIbpw sNpw. AhnSbn \oXnb\pkcnv XopI]nsSpIbpw
sNpw. AhtcmSv A\oXn ImWnsSpIbn.
55. {inpI; Xobmbpw BImifnepw `qanbnepw DsXms AmlphnsXmIpp.
{inpI; Xobmbpw Amlphns hmKvZm\w kXyamIpp. ]s Ahcn A[nIt]cpw
( Imcyw ) a\nempn.
56. Ah PohnnpIbpw acnnpIbpw sNpp. Ahtev Xs \n aSsSpIbpw
sNpp.
57. a\pjytc, \nfpsS cnXmhn \np kZp]tZihpw, a\pIfnep tcmKn\v
ia\hpw \np hpInnbncnpp. kXyhnizmknIv amKZi\hpw ImcpWyhpw (
hpInnbncnpp. )
58. ]dbpI: Amlphns A\p{Klw sImWvSpw ImcpWyw sImWvSpamWXv. AXpsImWvSv Ah
ktmjnp sIms. AXmWv Ah kmZnp IqnsImWvSncnpXns\m
DaambnpXv.
59. ]dbpI: Amlp \nndn Blmcsn \n NnnnptWvSm? Fnv
AXn ( NneXv ) \n \njnhpw ( thsd NneXv ) A\phZ\obhpamnbncnpp.
]dbpI: AmlphmtWm \nv ( AXn\v ) A\phmZw XXv? AX, \n
Amlphns t]cn sInabvpIbmtWm?
60. Amlphns t]cn Iw sInabvphcpsS hnNmcw Dbnsgpt]ns \mfn
Fmbncnpw? Xobmbpw Amlp P\tfmSv HuZmcyw ImWnph\mIpp. ]s,
Ahcn A[nIt]cpw \nImWnpn.
61. ( \_ntb, ) \o hImcynepw Gs]SpItbm, AXns\n JpB\n \nv hXpw
HmXntI]npItbm, \n GsXnepw {]h\n Gs]SpItbm sNppshn
\nfXn apgpIp kabv \nfpsS ta kmnbmbn \mw DWvSmImXncnpIbn.
`qanbntem BImitm D Hcp AWpthmfap bmsXmpw \ns cnXmhn (s {ibn)
\nv hnpt]mIpIbn. AXns\m sNdptXm heptXm Bbnp bmsXmpw
kv]jvSamb Hcp tcJbn Ds]SmXmbn C.
62. {inpI: Xobmbpw Amlphns an{Xfmtcm Ahv bmsXmcp `bhpan. Ah
ZpxJntWvSn hcnIbpan.
63. hnizknpIbpw kqvaX ]menp sImWvSncnpIbpw sNphcs{X Ah
64. AhmWv sFlnIPohnXnepw ]ctemIpw ktmjhmbpXv. Amlphns
hN\v bmsXmcp amhpan. AXp ( ktmjhm ) XsbmWv almb `mKyw.
65. ( \_ntb, ) AhcpsS hmv \n\v hyk\apWvSmmXncns. Xobmbpw {]Xm]w apgph
Amlphn\mIpp. Ah Fmw tIph\pw Adnbph\pas{X.
66. {inpI: Xobmbpw Amlphn\pXmIpp BImifnephcpw
`qanbnephcpsamw. Amlphn\v ]pdsa ]mfnIsf hnfnp {]mXvYnph
Fsmns\bmWv ]n]pXv? Ah Duls am{XamWv ]npScpXv. Ah A\pam\nv
( Iw ) ]dbpI am{XamWv sNpXv.
67. Ah\s{X \nv thWvSn cm{Xnsb imambn Ignbhn[hpw ]Iens\
shfnapXpw BnXv. Xobmbpw tIv a\nemp BfpIv AXn
ZrjvSmfpWvSv.
68. Amlp Hcp km\s kzoIcnncnpp Fh ]dp. Ah F{X ]cnip!
Ah ]cm{ibapIvX\s{X. BImifnepXpw `qanbnepXpsamw AhsXmIpp.
\nfpsS ] CXn\v ( ssZhn\v km\w DsWvSXn\v ) bmsXmcp {]amWhpan.
Amlphns t]cn \nv AdnhnmXv \n ]dpWvSmpIbmtWm?
69. ]dbpI: Amlphns t]cn Iw sInabvph hnPbnpIbn; Xo.
70. ( AhpXv ) CltemIs kpJm\p`has{X. ]ns \psS ASptemWv AhcpsS
aSw. Fnv Ah AhnizknncpXns ^eambn ITn\amb in \mw Ahv
BkzZnnpXmWv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 108 of 353
71. ( \_ntb, ) \o Ahv \qlns\nbp hnhcw HmXntI]npI. Atlw Xs
P\XtbmSv ]d k`w: Fs P\tf, Fs kmnyhpw Amlphns
ZrjvSmsfnbp Fs Dt_m[\hpw \nv Hcp henb
`mcambnonpsWvSn Amlphns ta Rm\nXm `cta]nncnpp. Fm
\nfpsS Imcyw \nfpw \n ]mfnIfmnbhcpw IqSn Xocpam\npdnp sImq.
]ns \nfpsS Imcyn ( Xocpam\n ) \nv Hcp AhyIvXXbpw
DWvSmbncncpXv. Fnv Fs t\sc \n ( B Xocpam\w ) \Sn hcpq. F\nv
\n CSXcnItb thWvS.
72. C\n \n ]nncnp Ifbp ]w Rm \ntfmSv bmsXmcp {]Xn^ehpw tNmZnnn.
F\nv {]Xn^ew XtcWvSXv Amlp am{XamIpp. ( Amlphn\v ) Iogvs]SphcpsS
Iqn Bbncnphm\mWv Rm I]nsnpXv .
73. Fnv Ah Atls \ntj[np Xnfp. Atm Atlsbpw
AtltmsSmaphscbpw \mw Ien csSppIbpw, Ahsc \mw ( `qanbn )
]nKmanIfmpIbpw sNbvXp. \psS ZrjvSm \ntj[npXnbhsc \mw
apnfp. Atm t\mq; XmoXv \Is B hn`mKns ]cyhkm\w
Fs\bmbncppshv.
74. ]ns Atln\p tijw ]e ZqXamscbpw AhcpsS P\Xbntev \mw \ntbmKnp.
As\ AhcpsS ASpv sXfnhpIfpw sImWvSv Ah sNp. Fm apv GsXmv Ah
\ntj[np Xntbm AXn Ah hnizknphm XmdpWvSmbncpn.
AXn{IaImcnIfpsS lrZbfnta A{]Imcw \mw ap{Zshpp.
75. ]noSv Ahv tijw, \psS ZrjvSmfpambn ^nHusbpw Ahs {]amWnamcpsSbpw
ASptv aqkmsbbpw lmdqs\bpw \mw \ntbmKnp. Fm Ah AlcnpIbmWv
sNbvXXv. Ah IphmfnIfmb Hcp P\hn`mKambncpp.
76. As\ \psS ] \np kXyw Ahv hsnbtm Ah ]dp:
Xobmbpw CXv kv]jvSamb Hcp PmehnZyXsbmIpp.
77. aqkm]dp: kXyw \nv hsnbtm AXns\n ( PmehnZysbv ) \n
]dbpItbm? PmehnZybmtWm CXv?( bYmXvYn ) PmehnZym hnPbw {]m]npIbn.
78. Ah ]dp: RfpsS ]nXmam Fsmn \nesImphcmbn R IWvSpthm
AXn \nv Rsf XncnpIfbm thWvSnbpw, `qanbn ta[mhnXzw \nv cWvSp
t]pamIm thWvSnbpamtWm \o RfpsS ASpv hncnpXv? \n Ccphscbpw
R hnizknptX A.
79. ^nHu ]dp: Fm hnhcap PmehnZymscbpw \n Fs ASp sImWvSv hcq
80. As\ PmehnZym htm aqkm AhtcmSv ]dp: \nv CSm\pXmw
Ctq.
81. As\ Ah Ctm aqkm ]dp: \n Cu AhXcnnXv PmehnZybmIpp.
Xobmbpw Amlp AXns\ s]mfnp IfbpXmWv. IpgapWvSmphcpsS {]h\w
Amlp ^ehmnopIbn; Xo.
82. kXys Ahs hN\fneqsS Ah bmYmXvYyamnopXmWv. IphmfnIv
AXv A\njvSIcambmepw icn.
83. Fm aqkmsb Xs P\Xbn \np Nne sNdpmcmsX amcpw hnizknn. ( AXv
Xs ) ^nHu\pw Ahcnep {][m\nIfpw Ahsc antptam F
`bmtSmSpIqSnbmbncpp. Xobmbpw ^nHu `qanbn HuXyw \Snph
XsbmIpp. Xobmbpw Ah AXncpIhnhcpsS IqnsbmIpp.
84. aqkm ]dp: Fs P\tf,\n Amlphn hnizknnpsWvSn Ahs ta
\n `cta]npI \n Ahv Iogvs]hcmsWn.
85. Atm Ah ]dp: Amlphns ta R `cta]nncnpp. RfpsS
cnXmth, Rsf \o A{IanIfmb Cu P\hn`mKns a\n\v CcbmcptX.
86. \ns ImcpWyw sImWvSv kXy\ntj[nIfmb Cu P\Xbn \nv Rsf \o
csSptWta.
87. aqkmbvpw Atlns ktlmZcpw \mw C{]Imcw ktiw \In: \n cWvSpt]cpw
\nfpsS BfpIv thWvSn CuPn]vXn ( {]tXyIw ) hoSpI kuIcysSppIbpw,
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 109 of 353
\nfpsS hoSpI Jn_vebmpIbpw, \n \akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw
sNpI. kXyhnizmknIv \o ktmjhm AdnbnpI.
88. aqkm ]dp: RfpsS cnXmth, ^nHupw Ahs {]amWnampw \o
sFlnIPohnXn Aemchpw kpIfpw \Inbncnpp. RfpsS cnXmth,
\ns amKn \nv BfpIsf sXnphm thWvSnbmWv ( AhcXv D]tbmKnpXv. )
RfpsS cnXmth, \o AhcpsS kzp XpSp\otWta. thZ\tbdnb in
ImWpXphscbpw Ah hnizknmXncnhw AhcpsS lrZbv \o ImTn\yw
\IpIbpw sNtWta.
89. Ah ( Amlp ) ]dp: \nfpsS CcphcpsSbpw {]mXvY\ CXm kzoIcnsncnpp.
AXn\m \n Ccphcpw t\sc \nesImpI. hnhcanmhcpsS hgn \n Ccphcpw
]npSv t]mIcpXv.
90. C{kmbo kXnIsf \mw IS ISnsImWvSp t]mbn. Atm ^nHu\pw Ahs
ssk\yfpw [nmchpw AXn{Iahpambn Ahsc ]npSp. HSphn apnacnmdmbtm
Ah ]dp: C{kmbo kXnI GsXmcp ssZhn hnizknncnppthm
Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan Fv Rm hnizknncnpp. Rm ( Ahv )
Iogvs]hcpsS IqnemIpp.
91. ( Amlp Aht\mSv ]dp: ) apsms [ncnpIbpw IpgmcpsS
IqnembncnpIbpw sNbvXnv CtmgmtWm ( \o hnizknpXv ? )
92. Fm \ns ]pdsI hcphv \o Hcp ZrjvSmambncntWvSXn\pthWvSn Cp \ns
icocs \mw csSpn FSppXmWv. Xobmbpw a\pjycn [mcmfw t] \psS
ZrjvSmsfn A{icmIpp.
93. Xobmbpw C{kmbo kXnIsf DNnXamb Hcp Xmhfn \mw IpSnbncppIbpw,
hninjvSamb hkvXpfn \nv Ahv \mw Blmcw \IpIbpw sNbvXp. Fm
Ahv Adnhv hpInnbXn\v tijw XsbmWv Ah `nnXv. Ah `nnp
sImWvSncp Imcyn Dbnsgpt]ns \mfn \ns cnXmhv AhnSbn
hn[nI]npI Xs sNpw.
94. C\n \n\p \mw AhXcnnp XXns\n \n\v h kwibhpapsWvSn \n\v
appXs thZ{Kw hmbnv hcphtcmSv tNmZnp t\mpI. Xobmbpw \n\v \ns
cnXmhn \np kXyw hpInnbncnpp. AXn\m \o kwibmepfpsS
IqnembntmIcpXv.
95. Amlphns ZrjvSmsf \ntj[np XnbhcpsS Iqnepw \o BbntmIcpXv. Fn
\o \jvSw ]nbhcpsS Iqnembncnpw.
96. Xobmbpw GsXmcp hn`mKns ta \ns cnXmhns hN\w kvYncsncnppthm
Ah hnizknpIbn.
97. GsXmcp sXfnhv Ahv hpInnbmepw. thZ\tbdnb in t\cn ImWpXphsc.
98. GsXnepsamcp cmPyw hnizmkw kzoIcnpIbpw, hnizmkw AXn\v {]tbmP\sSpIbpw
sNmsXv? bq\pkns P\X HgnsI. Ah hnizkntm CltemIPohnXnse
A]am\Icamb in Ahcn \nv \mw \ow sNpIbpw, Hcp \nivNnX Imew hsc \mw
Ahv kuJyw \IpIbpw sNbvXp.
99. \ns cnXmhv Dtinncppshn `qanbnephscmw Hnv hnizknpambncpp.
Fncns P\ kXyhnizmknIfmIphm \o Ahsc \n_npItbm?
100. bmsXmcmpw Amlphns A\paXn{]ImcamsX hnizknm IgnbpX. Nnnp
a\nemmhv Amlp \nIrjvSX hcpnshpXmWv.
101. ( \_ntb, ) ]dbpI: BImifnepw `qanbnepw FsmsbmWpsXv \n
t\mphn. hnizknm P\v ZrjvSmfpw XmoXpIfpw Fp^ew
sNm\mWv?
102. Atm AhcpsS apv Ignpt]mbhcpsS A\p`h t]mepXmsX aphXpw Ah
ImncnpIbmtWm? ]dbpI: Fm \n ImncnpI. Xobmbpw Rm\pw
\ntfmsSmw ImncnphcpsS IqnemWv.
103. ]noSv \psS ZqXamscbpw hnizknhscbpw \mw csSppp. A{]Imcw \psS
taep Hcp _m[yX F \nebn \mw hnizmknIsf csSppp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 110 of 353
104. ]dbpI: P\tf, Fs aXs kw_nv \n kwibnemsWn ( \n
a\nempI; ) Amlphn\v ]pdsa \n Bcm[nphsc Rm Bcm[npIbn.
]s \nsf acnnph\mb Amlpsh Rm Bcm[npp. kXyhnizmknIfpsS
Iqnembncnphm\mWv Rm I]nsncnpXv.
105. h{IXbnmh\mbnsmWvSv \ns apJw aXn\v t\scbmn \nWsapw \o
_lpssZhhnizmknIfn s]h\mbncncpsXpw ( Rm I]nsncnpp. )
106. Amlphn\v ]pdsa \n\v D]Imcw sNmXpw, \n\v D]{Zhw sNmXpamb
bmsXmnt\mSpw \o {]mXvYncpXv. \o A{]Imcw sNp ]w Xobmbpw \o
A{IanIfpsS Iqnembncnpw.
107. \n\v Amlp h tZmjhpw G]np ]w Ahs\mgnsI AXv \ow sNm
Hcmfpan. Ah \n\v h KpWhpw Dtinp ]w Ahs A\p{Klw Xnamm
Hcmfpan. Xs Zmkamcn \nv Xm CNvOnphv AXv ( A\p{Klw ) Ah
A\p`hnnpp. Ah Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpas{X.
108. ]dbpI: tl; P\tf, \nfpsS cnXmhn \np kXyw \nv
hsnbncnpp. AXn\m B t\hgn kzoIcnppthm Ah Xs KpWn\v
XsbmWv t\hgn kzoIcnpXv. hh\pw hgn]ngv t]mbm AXns tZmjhpw Ah\v
XsbmWv. Rm \nfpsS ta DchmZnw G]nsh\.
109. \n\v ktiw \IsSpXns\ \o ]npScpI. Amlp XopI]npXv hsc
anpIbpw sNpI. XopI]nphcn Da\s{X Ah.

11. Hud
1. Aen^vemwdm. Hcp {]amW{Kas{X CXv. AXnse hN\
Bib`{ZXbpXmsncnpp. ]noSXv hniZoIcnsncnpp. bpIvXnam\pw
kqvaPvRm\nbpamb Amlphns ASp \npXs{X AXv.
2. Fsm Amlphns\bmsX \n Bcm[ncpXv. Xobmbpw Ah \nv
\nfntev \ntbmKns XmoXpImc\pw ktmjhmmc\pas{X Rm.
3. \n \nfpsS cnXmhnt\mSv ]m]tamN\w tXSpIbpw Fnv Ah\ntev
tJZnpaSpIbpw sNpI. Fn \nWnXamb Hcp Ah[nhsc Ah \nv \
kuJya\p`hnnpIbpw, DZmca\kvYnXnbp Fmhpw XfpsS DZmcXbvp
{]Xn^ew \IpIbpw sNpXmWv. \n XncnpIfbp ]w `bcamb Hcp
Znhknse in \nfpsS ta Rm \nivNbambpw `bsSpp.
4. AmlphnteWv \nfpsS aSw. Ah FmImcyn\pw Ignhph\s{X.
5. {inpI: Ah\n \nv ( Amlphn \nv ) Hfnm thWvSn Ah XfpsS
s\pI aSnfbpp. {inpI: Ah XfpsS hkv{XsImWvSv ]pXv
aqSptm t]mepw Ah clkyampXpw ]ckyampXpw Ah Adnbpp.
Xobmbpw Ah s\pIfnepXv Adnbph\mIpp.
6. `qanbn bmsXmcp Pphpw AXns D]Poh\w Amlp _m[yX GXmbnmsX C.
AhbpsS XmakkvYehpw kqnpkvYehpw Ah Adnbpp. Fmw kv]jvSamb Hcp
tcJbnepWvSv.
7. BdpZnhkfnembn ( AYhm Lfnembn ) BImifpw `qanbpw krjvSnXv Ah\s{X.
Ahs Aiv ( knwlmk\w ) shntaembncpp. \nfn BcmWv Iw sImWvSv
Ghpw \h FdnbpXn\v \nsf ]conphm thWvSnbs{X AXv. Xobmbpw
\n acWn\v tijw Dbnsgpt]nsSphcmWv. Fv \o ]dm
Ahnizknh ]dbpw; CXv kv]jvSamb PmehnZybmsX asmpa.
8. Hcp \nWnX Ime]cn[n hsc Ahcn \npw \mw in amnshm Ah ]dbpI Xs
sNpw; AXns\ XSp \np ImcysamWv Fv. {inpI. AXhv hsp
Znhkw AXhcn \nv XncnpIfbsSpX. Fsmns\n Ah ]cnlknncppthm
AXhcn hspIbpw sNpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 111 of 353
9. a\pjyv \mw \psS ] \np h ImcpWyhpw BkzZnnpIbpw, Fnv \mw
AXh\n \nv FSpp\opIbpw sNbvXm Xobmbpw Ah \ncmi\pw Ghpw
\nsIh\pambncnpw.
10. Ahv Hcp IjvSX _m[nXn\v tijw \mahv Hcp A\p{Klw BkzZnnpshntem
\nivNbambpw Ah ]dbpw; XnaI Fn \nv Hgnv t]mbncnpp Fv.
Xobmbpw Ah BmZ`cnX\pw AlmcnbpamIpp.
11. anpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhscmgnsI. AhmIpp
]m]tamN\hpw henb {]Xn^ehpapXv.
12. Cbmv Hcp \n[n CdsSpItbm, CbmtfmsSmw Hcp aev hcnItbm sNmsXv
Fv ( \ns]n ) Ah ]dbp ImcWm \n\v \IsSp ktifn NneXv
\o hnpIfbpIbpw, AXns t]cn \n\v a\x{]bmkapWvSmIpIbpw sNbvtXmw.
Fm \o Hcp XmoXpImc am{XamIpp. Amlp FmImcynsbpw
kwcWtah\mIpp.
13. AX, Atlw AXv sInap FmtWm Ah ]dbpXv? ]dbpI: Fm
CXpt]sebp ]v Aymb NapWvSmnbXv \n sImWvSv hcq. Amlphn\v
]pdsa \nv km[nphscsbmw \n hnfnpsImpIbpw sNpI. \n
kXyhmamcmsWn.
14. Ahcmcpw \nfpsS hnfnv Dcw \Inbnsn, Amlphns AdnthmSv IqSn
am{XamWv CXv AhXcnnsnpsXpw, Ah\msX bmsXmcp ssZhhpanspw \n
a\nempI. C\nsbnepw \n Iogvs]Sm kcmtWm?
15. sFlnIPohnXsbpw AXns AemcsbpamWv Bscnepw DtinpsXn
AhcpsS {]h\ AhnsS ( CltemIv ) shv Ahv \mw
\ndthnsImSppXmWv. AhhnsS bmsXmcp Ipdhpw hcpsSpIbn.
16. ]ctemIv \cIamsX asmpw Inm\nmhcmIpp Aq. Ah ChnsS
{]hnsXmw s]mfnpt]mbncnpp. Ah sNbvXpsImWvSncnpsXmw
^eiq\yas{X.
17. Fm Hcm Xs cnXmhn \nv e`n hyIvXamb sXfnhns\ Ahew_npp.
Ah \np Hcp kmn ( JpB ) AXns\ XpSv hcpIbpw sNpp. AXn\v apv
amXrIbpw ImcpWyhpambnsmWvSv aqkmbpsS {Kw hnpapWvSv. ( As\bp Hcm
B Zpbm t{]anIsf t]mse JpB \ntj[nptam? C. ) Acm AXn
hnizknpw. hnhn[ kwLfn \nv AXn Ahnizknphcmtcm AhcpsS
hmKvZkvYm\w \cIamIpp. BIbm \o AXns\n kwibnemhcpXv. Xobmbpw
AXv \ns cnXmhn \np kXyamIpp. ]s P\fn A[nIt]cpw
hnizknpn.
18. Amlphns t]cn Iw sInaht\m A{Ianbmbn BcpWvSv? Ah AhcpsS
cnXmhns apn lmPcmsSpXmWv. kmnI ]dbpw: ChcmIpp XfpsS
cnXmhns t]cn Iw ]dh, {inpI: Amlphns im]w B A{IanIfpsS
taepWvSmbncnpw.
19. Amlphns amKn \nv XSbpIbpw, AXn\v h{IX hcpm B{KlnpIbpw
sNphcs{X Ah. AhcmIs ]ctemIn hnizmkanmhcpamWv.
20. Aq `qanbn ( Amlpsh ) tXm]nm Ignbphcmbnn. Amlphn\v ]pdsa
Ahv cm[nImcnIfmcpw DWvSmbnpan. Ahv in CcnnsSpXmWv. Ah
tIm Ignbphcmbn. Ah IWvSdnbphcpambn.
21. AcmcmIpp BXva\jvSw ]nbh. Ah sInancpsXmw Ahsc
hnpamdnfbpIbpw sNbvXp.
22. \nwibw, Ah XsbmWv ]ctemIn Ghpw \jvSw ]nbh.
23. Xobmbpw hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw, XfpsS cnXmhntev
hn\b]qw aSpIbpw sNbvXhcmtcm AhcmIpp kzKmhIminI. AhcXn
\nXyhmknIfmbncnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 112 of 353
24. Cu cWvSv hn`mKfpsSbpw D]a A\pw _[nc\pamb Hcmsftmsebpw, ImgvNbpw
tIhnbpap asmcmsftmsebpamIpp. Ch Ccphcpw D]abn XpeycmIptam? Atm
\n Nnnpt\mpnt?
25. \qlns\ Atlns P\Xbntev \mw \ntbmKnpIbpWvSmbn. ( Atlw ]dp: )
Xobmbpw Rm \nv kv]jvSamb XmoXv \Iph\mIpp.
26. Fsm AmlpshbmsX \n Bcm[ncpXv. thZ\tbdnb Hcp Znhks in
\nfpsS ta Xobmbpw Rm `bsSpp.
27. Atm Atlns P\Xbn \nv Ahnizknhcmb {]amWnam ]dp:
Rsft]msebp a\pjy\mbnv am{Xta \ns R ImWppq. RfpsS Iqn
Ghpw \nmcamcmbnph {]YahoWn ( icnbmbn NnnmsX ) \ns
]npSXmbnv am{XamWv R ImWpXv. \nv Rsfm bmsXmcp
t{ijvTXbpw R ImWppan. {]XypX, \n hymPhmZnIfmsWv R IcpXpp.
28. Atlw ]dp: Fs P\tf, \n Nnnv t\mnbnptWvSm? Rm Fs
cnXmhn \np hyIvXamb sXfnhns\ Ahew_nph\mbncnpIbpw Ahs
ASp \np ImcpWyw Ah F\nv XncnpIbpw, Fnv \nv ( AXv
IWvSdnbm\mhm hn[w ) AX hcpsSpIbpamWv DWvSmbnpsXn ( Rm Fv
sNpw? ) \n AXv CjvSsSmhcmbncns \nfpsS ta \mw AXn\v \n_w
sNeppItbm ?
29. Fs P\tf, CXns t]cn \ntfmSv Rm [\w tNmZnpn. F\np {]Xn^ew
Amlp XtcWvSXv am{XamIpp. hnizknhsc Rm BntbmSnpX. Xobmbpw
Ah AhcpsS cnXmhns\ IWvSpapm t]mIphcmWv. Fm Rm \nsf
ImWpXv hnhcanm Hcp P\hn`mKambnmWv.
30. Fs P\tf, Rm\hsc BntbmSnp ]w Amlphns inbn \nv Fs
cnphm\mcmWpXv. \n BtemNnv t\mpnt?
31. Amlphns JP\mhpI Fs ]epsWvSv Rm \ntfmSv ]dbppan. Rm
AZriyImcyw AdnbpIbpan. \nfpsS IpI \nmcambn ImWphsc]n, Ahv
Amlp bmsXmcp KpWhpw \IptXb Fpw Rm ]dbpIbn. AmlphmWv
AhcpsS a\pIfnepXns\n \hw Adnbph. Atm ( Ahsc Zpjnv ]dbp
]w ) Xobmbpw Rm A{IanIfn s]h\mbncnpw.
32. Ah ]dp: \qtl, \o RtfmSv Xnp. hfsctbsd Xnp. Fm \o
kXyhmamcpsS IqnemsWn \o Rv XmoXv \InsmWvSncnpXv ( in
) Rv \o Cp sImWvSv hcq.
33. Atlw ]dp: Amlp am{XamWv \nXv sImWvSv hcpI; Ah Dtinsn,
\nv ( Ahs\ ) tXm]nv Ifbm\mhn.
34. Amlp \nsf hgnsXnphnSm Dtinp ]w Rm \nv D]tZiw \Im
Dtinmepw Fs D]tZiw \nv {]tbmP\sSpIbn. Ah\mWv \nfpsS cnXmhv.
AhtemWv \n aSsSpXv.
35. AX, AtlaXv sInap FmtWm Ah ]dbpXv? ]dbpI: Rm\Xv
sInapshn Rm Ipw sNpXns tZmjw F\np Xsbmbncnpw. \n
sNp Ipns Imcyn Rm \nc]cm[nbpamWv.
36. \ns P\Xbn \nv hnizknpIgnnphcmsX C\nbmcpw hnizknpItbbn.
AXn\m Ah sNbvXpsImWvSncnpXns\n \o kSsScpXv Fv \qln\v ktiw
\Isp.
37. \psS tat\mnepw, \psS \ntZi{]Imchpw \o I \nanpI. A{Iaw
sNbvXhcpsS Imcyn \o FtmSv kwkmcncpXv. Xobmbpw Ah apn
\innsSm t]mIpIbmWv.
38. Atlw I \nanpsImWvSncnpp. Atlns P\Xbnse Hmtcm {]amWnqw
Atlns ASpv IqSn ISv t]mbtmgmw Atls ]cnlknp. Atlw ]dp:
\n Rsf ]cnlknp ]w Xobmbpw \n ]cnlknpXv t]mses
R \nsfbpw ]cnlknpXmWv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 113 of 353
39. A]am\Icamb in BmWv hspsXpw, kvYncamb in BcpsS taemWv
hp`hnpsXpw \nv hgnsb Adnbmw.
40. As\ \psS I]\ hcnIbpw ASpv Ddhs]mn HgpIpIbpw sNbvXtm \mw ]dp:
Fm hKn \npw cWvSv CWIsf hoXhpw, \ns IpSpw_mwKsfbpw AXn
IbnsImpI. ( AhcpsS Iqn \nv ) BsXncn ( inbpsS ) hN\w apIqn
DWvSmbnptWvSm AhscmgnsI. hnizknhscbpw ( IbnsImpI. ) AtltmsSmw
Ipdv t]cmsX hnizknnpWvSmbncpn.
41. Atlw ( AhtcmSv ) ]dp: \nfXn IbdnsmpI. AXns Hmhpw \nhpw
Amlphns t]cnemIpp. Xobmbpw Fs cnXmhv Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpamWv.
42. ]XXpeyamb XncameInSbneqsS AXv ( I ) Ahscbpw sImWvSv
kcnpsImWvSncnpIbmWv. \qlv Xs aIs\ hnfnp. Ah AIse Hcp
kvYembncpp. Fs IppaIt\, \o RtfmsSmw IbdnsmpI. \o
kXy\ntj[nIfpsS IqsS BbntmIcpXv
43. Ah ]dp: shn \nv F\nv c\Ip h aebnepw Rm A`bw
{]m]npsImmw. Atlw ]dp: Amlphns I]\bn \nv Cv c\Im
Bcpan; Ah IcpW sNbvXhsmgnsI. ( Atmtgpw ) Ah cWvSv t]panSbn
Xncame adbnp. As\ Ah apn \innshcpsS Iqnembn.
44. `qao! \ns shw \o hngpq. BImita! ag \nq! Fv I]\ \Isp. shw
hpIbpw Dchv \ndthsSpIbpw sNbvXp. AXv ( I ) PqZn ]Xn\v ta
Ddp\npIbpw sNbvXp. A{IanIfmb P\Xbvv \miw Fv ]dbsSpIbpw sNbvXp.
45. \qlv Xs cnXmhns\ hnfnpsImWvSv ]dp: Fs cnXmth, Fs aI Fs
IpSpw_mwKfn s]h XsbmWtm. Xobmbpw \ns hmKvZm\w kXyamWpXm\pw.
\o hn[nImfn shv Ghpw \ hn[nImhpamWv
46. Ah ( Amlp ) ]dp: \qtl, Xobmbpw Ah \ns IpSpw_n s]h\.
Xobmbpw Ah icnbmXv sNbvXh\mWv. AXn\m \n\v Adnhnm Imcyw
FtmSv BhiysScpXv. \o hnhcanmhcpsS Iqnembnt]mIcpsXv Rm \ntmSv
D]tZinpIbmWv.
47. Atlw ( \qlv ) ]dp: Fs cnXmth, F\nv Adnhnm Imcyw \ntmSv
BhiysSpXn \nv Rm \ntmSv icWw tXSpp. \o F\nv s]mdppXcnIbpw, \o
FtmSv IcpW ImWnpIbpw sNm ]w Rm \jvSmcpsS Iqnembncnpw.
48. ( AtltmSv ) ]dbsp: \qtl, \psS ] \np imntbmSpIqSnbpw, \n\pw
\ns IqsSbphcn \np kaqlpw A\p{KltfmSpIqSnbpw \o
CdnsmpI. Fm ( thsd ) Nne kaqlfpWvSv. Ahv \mw kuJyw
\IpXmWv. ]noSv \psS ] \np thZ\tbdnb inbpw Ahv
_m[npXmWv.
49. ( \_ntb, ) Ahsbms AZriyhmIfn s]XmIpp. \n\v \mw AXv ktiambn
\Ipp. \otbm, \ns P\Xtbm CXn\p apv AXdnbpambncpn. AXpsImWvSv
anpI. Xobmbpw A\c^ew kqvaX ]menphv A\pIqeambncnpw.
50. BZv P\Xbntev AhcpsS ktlmZc\mb lqZns\bpw ( \mw \ntbmKnpIbpWvSmbn. )
Atlw ]dp: Fs P\tf, \n Amlphns\ Bcm[npI. \nv Ah\msX
bmsXmcp ssZhhpan. \n sInav ]dbph am{XamIpp.
51. Fs P\tf, Rm \ntfmSv CXns t]cn bmsXmcp {]Xn^ehpw BhiysSpn.
F\np {]Xn^ew Fs krjvSnh XtcWvSXv am{XamWv. \n Nnnv
{Klnpnt?
52. Fs P\tf, \n \nfpsS cnXmhnt\mSv ]m]tamN\w tXSpI. Fnv Ahtev
tJZnpaSpIbpw sNpI. Fn Ah \nv karambn ag AbpXcnIbpw,
\nfpsS iIvXnbntev Ah IqSpX iIvXn tNpXcnIbpw sNpXmWv. \n
IphmfnIfmbnsmWvSv ]nncnv t]mIcpXv.
53. Ah ]dp: lqtZ, \o Rv hyIvXamb Hcp sXfnhpw sImWvSp hnn. \o
]dXn\m am{Xw R RfpsS ssZhsf hnpIfbpX. R \ns
hnizknpXpa.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 114 of 353
54. RfpsS ssZhfn Hcm \n\v Ftm tZmj_m[ Dfhmnbncnpp Fv am{XamWv
Rv ]dbm\pXv. lqZv ]dp: \n ]mfnIfmbn tNp bmsXmpambpw
F\nv _an FXn\v Rm Amlpsh kmn \npp. ( \nfpw ) AXnv
kmnIfmbncnpI.
55. Amlphn\v ]pdsa. AXpsImWvSv \nsfmhcpw IqSn F\nsXncn X{w {]tbmKnv
sImpI. Fnv \n F\nv CSXcnIbpw thWvS.
56. Fsbpw \nfpsSbpw cnXmhmb Amlphns ta Rm\nXm `cta]nncnpp.
bmsXmcp Pphpw Ah AXns s\dpIbn ]nSnp ( \nb{np )
XmbnnmsXbn. Xobmbpw Fs cnXmhv t\cmb ]mXbnemIpp.
57. C\n \n ]nncnv IfbpIbmsWn, Rm \nfpsS ASptv AbsXv
GsXmcp ImcyhpambnmtWm AXv Rm \nv FnpXnpWvSv. \nfm Hcp
P\Xsb Fs cnXmhv ]Icw sImWvSphcpXpamWv. Ahv bmsXmcp D]{Zhhpw
hcpm \nmhn. Xobmbpw Fs cnXmhv Fm Imcyhpw kwcnv
t]mcph\mIpp.
58. \psS I]\ htm lqZns\bpw AtltmsSmw hnizknhscbpw \psS
ImcpWyw sImWvSv \mw cnp. ITn\amb inbn \nv \mw Ahsc csSpn.
59. AXmWv BZv P\X. XfpsS cnXmhns ZrjvSmsf Ah \ntj[npIbpw, Ahs
ZqXamsc Ah [ncnpIbpw, aSapjvSnmcmb Fm tkzNvOm[n]XnIfpsSbpw
I]\ Ah ]n]pIbpw sNbvXp.
60. Cu sFlnIPohnXnepw Dbnsgpt]ns \mfnepw im]w AhcpsS ]nmse
Absp. {inpI: Xobmbpw BZv P\X XfpsS cnXmhnt\mSv \ntISv
ImWnncnpp. {inpI: lqZns P\Xbmb BZn\v \miw!
61. YaqZv P\Xbntev AhcpsS ktlmZc\mb kzmenlns\bpw ( \mw \ntbmKnpIbpWvSmbn. )
Atlw ]dp: Fs P\tf, \n Amlpsh Bcm[npI. \nv Ah\msX
bmsXmcp ssZhhpan. Ah \nsf `qanbn \nv krjvSnv hfpIbpw \nsf
AhnsS A[nhknnpIbpw sNbvXncnpp. BIbm \n Aht\mSv ]m]tamN\w
tXSpIbpw, Fnv Ah\ntev tJZnpaSpIbpw sNpI. Xobmbpw Fs cnXmhv
ASpp Xsbph\pw ( {]mXvY\v ) Dcw \Iph\pamIpp.
62. Ah ]dp: kzmentl, CXn\p apv \o RnSbn A`nejWob\mbncpp.
RfpsS ]nXmam Bcm[np hcpXns\ R Bcm[npXn \nv \o Rsf
hnepIbmtWm? \o Rsf Wnv sImWvSncnp Imcysn R
AhnizmkP\Iamb kwibnemWv.
63. Atlw ]dp: Fs P\tf, \n NnnnptWvSm? Rm Fs cnXmhn
\np hyIvXamb sXfnhns\ Ahew_nph\mbncnpIbpw, Ahs ] \np
ImcpWyw Ahs\\nv \InbncnpIbpamsWn AmlpthmSv Rm A\pkcWtSv
ImWnp ]w Ahs inbn \nv ( cnpsImWvSv ) Fs klmbnm\mcpWvSv?
Atm ( Imcyw Cs\bmsWn ) \n F\nv IqSpX \jvSw hcpnshpI
am{Xta sNq.
64. Fs P\tf, CXm \np Hcp ZrjvSmambnsmWvSv Amlphns HIw.
Amlphns `qanbn \Sv Xnphm \nfXns\ hntpI. \nfXn\v Hcp tZmjhpw
hcpnshcpXv. As\ sNp ]w ASpp Xs in \nsf ]nSnIqSpXmWv.
65. Fnv AhcXns\ shnsmp. Atm Atlw ]dp: \n aqv Znhkw \nfpsS
hoSpIfn kuJya\p`hnp sImpI. ( AtXmsS in hspw. ) sXmIm\nSbnm
Hcp hmKvZm\amWnXv.
66. As\ \psS I]\ htm kzmenlns\bpw AtltmsSmw hnizknhscbpw
\psS ImcpWyw sImWvSv \mw csSpn. B Znhks A]am\n \npw ( Ahsc
\mw tamNnnp. ) Xobmbpw \ns cnXmhv XsbmWv iIvX\pw {]Xm]hm\pw.
67. A{Iaw {]hnhsc tLmci_vZw ]nSnIqSn. As\ {]`mXambtm Ah AhcpsS
hoSpIfn Iangvv hoW AhkvYbnembncpp.
68. Ah AhnsS Xmaknnnm t]mse ( Ah Daqe\w sNsp. ) {inpI:
Xobmbpw YaqZv P\X XfpsS cnXmhnt\mSv \ntISv ImWnp.{inpI: YaqZv
P\Xbvv \miw!
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 115 of 353
69. \psS ZqXam C{_mloans ASpv ktmjhmbpw sImWvSv hcnIbpWvSmbn. Ah
]dp: kemw. Atlw {]XnhNnp. kemw sshInbn. Atlw Hcp s]mcn aqcnpnsb
sImWvSv hp.
70. Fnv AhcpsS ssII AXntev \ofpnsv IWvStm Atln\v AhcpsS
Imcyn ]ntISv tXmpIbpw Ahsc ]n `bw A\p`hsSpIbpw sNbvXp. Ah
]dp: `bstSWvS. R eqXzns P\Xbntev \ntbmKnsncnpIbmWv.
71. Atlns ( C{_mlow \_n ( A ) bpsS ) `mcy AhnsS \nppWvSmbncpp. Ah
Nncnp. Atm Ahv CkvlmJns\nbpw, CkvlmJns ]nmse bAvJq_ns\nbpw
ktmjhm Adnbnp.
72. Ah ]dp: IjvSw! Rms\mcp Inghnbmbnpw {]khnpItbm? Fs `mhv CXm Hcp
hr! Xobmbpw CsXmcp AXv `pXIcamb Imcyw Xs.
73. Ah ( ZqXam ) ]dp: Amlphns I]\sbn \o AXv`pXsSpItbm? tl,
hopImtc, \nfn Amlphns ImcpWyhpw A\p{KlfpapWvSmbncns. Xobmbpw
Ah kvXpXyl\pw alXztadnbh\pw BIpp.
74. As\ C{_mloan \nv `bw hnpamdpIbpw, Atln\v ktmjhm
hpInpIbpw sNbvXtm AtlaXm eqXzns P\XbpsS Imcyn \tmSv
Xnpp.
75. Xobmbpw C{_mlow kl\ioe\pw, Gsd A\pIbph\pw ]ivNmm]aph\pw
XsbmWv.
76. C{_mlota, CXn \nv ]nncntpI. Xobmbpw \ns cnXmhns I]\ hp
Ignp. Xobmbpw Ahv dmsSm in hcpIbmIpp.
77. \psS ZqXam ( aepI ) eqXzns ASp sNtm AhcpsS Imcyn
Atln\v ZpxJw tXmpIbpw Ahsc ]n Nnnnv Atln\v
a\x{]bmkapWvSmhpIbpw sNbvXp. CsXmcp hnjaIcamb Znhkw Xs Fv Atlw
]dbpIbpw sNbvXp.
78. eqXzns P\ Atlns ASptv HmSnhp. app Xs Ah
Zp\SpImcmbncpp. Atlw ]dp: Fs P\tf, CXm Fs s]a. AhcmWv
\nv IqSpX ]cnipnbph. ( Ahsc \nv hnhmlw Ignmatm? ) AXn\m
\n Amlpsh kqnpIbpw Fs AXnYnIfpsS Imcyn Fs
A]am\nmXncnpIbpw sNpI. \nfpsS Iqn hnthIap Hcp ]pcpj\pant?
79. Ah ]dp: \ns s]asf Rv Bhiyansv \n\v AdnhpWvStm?
Xobmbpw \n\dnbmw; R FmWv DtinpsXv.
80. Atlw ]dp: F\nv \nsf XSbphm iIvXnbpWvSmbncppshn! Asn
iIvX\mb Hcp klmbnsb F\nv B{ibnm\pWvSmbncppshn.
81. Ah ]dp: eqtXz, Xobmbpw R \ns cnXmhns ZqXamcmWv. Ahv (
P\v ) \ns ASptsm\mhn. BIbm \o cm{Xnbn \np Hcp bman
\ns IpSpw_tbpw sImWvSv bm{X ]pdsv sImpI. \nfpsS Iqn \nv Hcmfpw
Xncnv t\mcpXv. \ns `mcysbmgnsI. Xobmbpw Ahv ( P\v ) hp`hn
in Ahpw hp`hnpXmWv. Xobmbpw Ahv \nivNbn Ah[n
{]`mXamIpp. {]`mXw ASpv Xsbt?
82. As\ \psS I]\ htm B cmPys \mw Iogvta adnpIbpw, Anbnbmbn
Nqfsh CjvSnIpI \mw AhcpsS ta hjnpIbpw sNbvXp.
83. \ns cnXmhns ASp ASbmfw shshbs{X ( B IpI ) AXv Cu
A{IanIfn \nv AIseb.
84. aZvbImcntev AhcpsS ktlmZc\mb ipsF_nt\bpw ( \mw \ntbmKnpIbpWvSmbn. )
Atlw ]dp: Fs P\tf, \n Amlphns\ Bcm[npI. \nv Ah\msX
bmsXmcp ssZhhpan. Afhnepw Xqnepw \n Ipdhv hcpcpXv. Xobmbpw
\nsf Rm ImWpXv tanembnmWv. \nsf BsI hebw sNp Hcp Znhks
in \nfpsS ta Xobmbpw Rm `bsSpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 116 of 353
85. Fs P\tf, \n Afhpw Xqhpw \oXn]qw ]qamnsImSppI. P\v
AhcpsS km[\fn \n InhcpmXncnpIbpw sNpI. \miImcnIfmbnsmWvSv
`qanbn \n IpgapWvSmcpXv.
86. Amlp _mnbmncpXmWv \nv KpWIcambnpXv; \n
hnizmknIfmsWn. Rm \nfpsS ta Imhmcs\mpa.
87. Ah ]dp: ipsFt_, RfpsS ]nXmam Bcm[nv hcpXns\ R
Dt]nWsatm, RfpsS kzpfn Rv CjvSap {]Imcw {]hnm
]mSnstm \n\v I]\ \IpXv \ns Cu \akvImcamtWm? Xobmbpw \o
kl\ioe\pw hnthIimenbpamWtm ?
88. Atlw ]dp: Fs P\tf, \n Nnnv t\mnbnptWvSm? Rm Fs
cnXmhn \np hyIvXamb sXfnhns\ Ahew_nph\mbncnpIbpw, Ah
F\nv Ahs hIbmbn Daamb D]Poh\w \InbncnpIbpamsWn (
F\nss\ kXyw adp shm Ignbpw. ) \nsf Rm Hcp Imcyn \nv
hnepIbpw, Fnv \nfn \nv hyXykvX\mbnsmWvSv Rm Xs AXv
{]hnpIbpw sNWsav Dtinppan. F\nv km[yamb{X \ahcpm\msX
asmpw Rm Dtinpn. Amlp aptJ\ am{XamWv F\nv ( AXn\v ) A\p{Klw
e`npXv. Ahs taemWv Rm `cta]nncnpXv. Ah\ntev Rm XmgvatbmsS
aSpIbpw sNpp.
89. Fs P\tf, \qlns P\Xbvtm, lqZns P\Xbvtm, kzmenlns P\Xbvtm
_m[nXv t]msebp in \npw _m[nphm FtmSp amXvkcyw \nv
CShcpmXncns. eqXzns P\X \nfn \nv AIseb Xm\pw.
90. \n \nfpsS cnXmhnt\mSv ]m]tamN\w tXSpIbpw Fnv Ah\ntev
tJZnpaSpIbpw sNpI. Xobmbpw Fs cnXmhv Gsd IcpWbph\pw Gsd
kvt\laph\pas{X.
91. Ah ]dp: ipsFt_, \o ]dbpXn \nv A[nI`mKhpw Rv a\nemIpn.
Xobmbpw Rfn _elo\\mbnmWv \ns R ImWpXv. \ns IpSpw_
Cmbncpsn \ns R Fdnv sImpI Xs sNpambncpp. Rsf
kw_ntStmfw \osbmcp {]Xm]hms\mpa.
92. Atlw ]dp: Fs P\tf, Fs IpSpw_fmtWm \nsf kw_nnStmfw
Amlpshm IqSpX {]Xm]aph? Fnv Ahs\ \n \nfpsS ]nntev ]pdw
XnfncnpIbmtWm? Xobmbpw Fs cnXmhv \n {]hnpsXmw
kqvaambn Adnbph\mIpp.
93. Fs P\tf, \nfpsS \ne]mS\pkcnv \n {]hnv sImpI. Xobmbpw
Rm\pw {]hnv sImWvSncnpIbmWv. BmWv A]am\Icamb in hcpsXpw
BcmWv Iw ]dbphscpw ]pdsI \ndnbmw. \n ImncnpI. Xobmbpw
Rm\pw \ntfmsSmw ImncnpIbmWv.
94. \psS I]\ htm ipsF_ns\bpw AtltmsSmw hnizknhscbpw \psS
ImcpWyw sImWvSv \mw csSpn. A{Iaw sNbvXhsc tLmci_vZw ]nSnIqSpIbpw
sNbvXp. As\ t\cw ]petm Ah XfpsS ]mnSfn Iangvp
hoWpInSpIbmbncpp.
95. Ah AhnsS Xmaknnnm t]mse ( kvYew iq\yambn ) {inpI: YaqZv \inXv
t]mseXs aZvb\npw \miw.
96. \psS ZrjvSmfpw hyIvXamb {]amWhpambn aqkmsb \mw \ntbmKnpIbpWvSmbn.
97. ^nHusbpw Ahs {]amWnIfpsSbpw ASptv. Fnv Ah ( {]amWnam )
^nHus I]\ ]n]pIbmWv sNbvXXv. ^nHus I]\bmIs
hnthI]qaXm\pw.
98. Dbnsgpt]ns \mfn Ah ( ^nHu ) Xs P\XbpsS apnepWvSmbncnpw.
Fnv Ahsc Ah \cIntem\bnpw. ( Ah ) B\bnsSp B kvYm\w F{X
No!
99. Cu temIpw Dbnsgpt]ns \mfnepw im]w AhcpsS ]nmse
Absncnpp. ( Ahv ) \Is B km\w F{X No!
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 117 of 353
100. hnhn[ cmPyfpsS hrmfn NneXs{X AXv. \maXv \n\v hnhcnpXcpp. Ahbn
( B cmPyfn ) NneXp \ne\nppWvSv. NneXv Daqe\w sNsnpapWvSv.
101. \mw AhtcmSv A{Iaw sNbvXnn. ]s Ah AhtcmSv Xs A{Iaw
{]hnpIbmWpWvSmbXv. Fm \ns cnXmhns I]\ h kabv
Amlphn\v ]pdsa Ah hnfnv {]mXvYnv sImWvSncnp AhcpsS ssZh Ahv
bmsXmcp D]Imchpw sNbvXn. Ah ( ssZh ) Ahv \miw hnnpI am{XamWv
sNbvXXv.
102. hnhn[ cmPym A{IanIfmbncns Ahsc ]nSnIqSn innptm \ns cnXmhns
]nSpw A{]ImcamIpp. Xobmbpw Ahs ]nSpw thZ\tbdnbXpw ITn\ambXpamWv.
103. ]ctemIinsb `bsSphv Xobmbpw AXn ZrjvSmapWvSv. k a\pjycpw
ktfnnsSp Hcp ZnhkamWXv. ( kcpsSbpw ) kmnyapWvSmIp Hcp
ZnhkamIpp AXv.
104. \nWnXamb Hcp Ah[nhsc am{XamWv \maXv \onshpXv.
105. B Ah[n hsp Znhkw bmsXmcmfpw Ahs ( Amlphns )
A\paXntbmsSbmsX kwkmcnpIbn. Atm AhcpsS Iqn \n`mKyhm\pw
ku`mKyhm\papWvSmIpw.
106. Fm \n`mKyaShcmIs Ah \cInembncnpw. AhhnsS s\Sphopw
tXncnepamWpWvSmbncnpI.
107. BImifpw `qanbpw \ne\nptStmfw () AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. \ns
cnXmhv DtinsXmgnsI. Xobmbpw \ns cnXmhv Xm DtinpXv XnIpw
\Snemph\mIpp.
108. Fm ku`mKyw knnhcmIs, Ah kzKnembncnpw. BImifpw `qanbpw
\ne\npnStmfw AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. \ns cnXmhv
DtinsXmgnsI. \nept]mIm Hcp Zm\ambncnpw AXv.
109. Atm Cq Bcm[nv hcpXns\ kw_nv \o bmsXmcp kwibnepw AIsScpXv.
apv ChcpsS ]nXmam Bcm[nncp AtX coXnbn Bcm[\ \SpI am{XamWnh
sNpXv. Xobmbpw Ahp Hmlcn Ipdshmpw hcpmsX \mahv
\ndthnsImSppXmWv.
110. aqkmbvv \mw thZ{Kw \IpIbpWvSmbn. Fnv AXns Imcyn A`n{]mb`nXI
DWvSmbn. \ns cnXmhn \nv Hcp hN\w apIqn DWvSmbncpnsn
AhnSbn hn[n \SsSpambncpp. Xobmbpw Ah CXns\n
AhnizmkP\Iamb kwibnemIpp.
111. Xobmbpw Ahcn Hmtcm hn`mKn\pw \ns cnXmhv AhchcpsS Ip
{]Xn^ew ]qambn \IpIXs sNpw. Xobmbpw Ah Ah
{]hnpXns\n kqvaambn Adnbph\mIpp.
112. BIbm \o I]nsXp t]mse \obpw \ntmsSmw ( Amlphntev )
aSnbhcpw t\cmb amKn \nesImpI. \n AXncphnv {]hncpXv.
Xobmbpw Ah \n {]hnpsXmw IWvSdnbph\mWv.
113. A{Iaw {]hnhcpsS ]tv \n NmbcpXv. Fn \cIw \nsf
kv]inpXmWv. Amlphn\v ]pdsa \nv cm[nImcnItfbn. ]noSv \n
klmbnsSpX.
114. ]Iens cWvSfnepw, cm{Xnbnse BZybmafnepw \o \akvImcw apdt]mse
\nhlnpI. Xobmbpw kI ZpjvIsf \onIfbpXmWv. Nnnp
{Klnphv Hcp Dt_m[\amWXv.
115. \o anpI. kpIrXhmamcpsS {]Xn^ew Amlp \jvSsSpnfbpIbn;Xo.
116. `qanbn \miapWvSmpXn \nv ( P\sf ) XSbp, ( \abpsS ) ]mccyap Hcp
hn`mKw \npapp XeapdIfn \nv FpsImWvSv DWvSmbn? Ahcn \nv \mw
csSpn FSp Iqn s] Npcpw NnescmgnsI. Fm A{IaImcnI
Xv \Is kpJmUw_cfpsS ]nmse t]mIpIbmWv sNbvXXv. Ah
IphmfnIfmbncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 118 of 353
117. \mpIm k{]hrnI sNphcmbncns \ns cnXmhv A\ymbambn cmPy
\innpX.
118. \ns cnXmhv Dtinncpsn a\pjysc Ah Hscm kapZmbampambncpp. (
Fm ) Ah `nnpsImtWvSbncnpXmWv.
119. \ns cnXmhv IcpW sNbvXhscmgnsI. AXnpthWvSnbmWv Ah Ahsc krjvSnXv.
PnpI, a\pjy Fo cWvSv hn`mKsbpw sImWvSv Rm \cIw \ndpI Xs
sNpXmWv F \ns cnXmhns hN\w \ndthdnbncnpp.
120. ssZhZqXamcpsS hrmfn \nv \ns a\n\v sskvYcyw \IpsXmw \n\v
\mw hnhcnpXcpp. CXneqsS bYmXvY hnhchpw, kXyhnizmknIv thWvS
kZp]tZihpw, Dt_m[\hpw \n\v hpInnbncnpIbmWv.
121. hnizknmhtcmSv \o ]dbpI: \n \nfpsS \ne]mS\pkcnv {]hnv sImpI.
Xobmbpw Rfpw {]hnpIbmWv.
122. \n ImncnpI. Xobmbpw Rfpw ImncnpIbmWv.
123. BImi`qanIfnse AZriybmYmXvYysf ]nbp Adnhv AmlphnpXmWv.
Ahtev Xs Imcysamw aSsSpIbpw sNpw. BIbm \o Ahs\
Bcm[npIbpw, Ahs ta `cta]npIbpw sNpI. \n
{]hnpXns\nsbmpw \ns cnXmhv A{i\.

12. Yusuf
1. Aen^vemwdm. kv]jvSamb thZ{Knse hN\fmIpp Ah.
2. \n {KlnpXn\v thWvSn AXv Ad_n`mjbn hmbnsSp Hcp {]amWambn
AhXcnnncnpp.
3. \n\v Cu JpB t_m[\w \InbXv hgn Ghpw \ Ncn{XhnhcWamWv \mw \n\v
\InsmWvSncnpXv. Xobmbpw CXn\papv \o AXns\n t_m[anmh\mbncpp.
4. bqkp^v Xs ]nXmhnt\mSv ]d k`w: Fs ]nXmth, ]Xns\mp \{Xfpw
kqcy\pw N{\pw F\nv kmjvSmwKw sNpXmbn Rm kz]v\w IWvSncnpp.
5. Atlw ( ]nXmhv ) ]dp: Fs IppaIt\, \ns kz]v\w \o \ns ktlmZcamv
hnhcnpsImSpcpXv. Ah \n\sXnsc h X{hpw {]tbmKntpw. Xobmbpw ]nimNv
a\pjys {]Xy i{XphmIpp.
6. A{]Imcw \ns cnXmhv \ns sXcsSppIbpw, kz]v\hmIfpsS hymJym\n
\nv \n\h ]TnnpXcnIbpw, \ns taepw bAvJq_v IpSpw_ns taepw Ahs
A\p{Kl Ah \ndthpIbpw sNpXmWv. apv \ns cWvSv ]nXmfmb
C{_mloansbpw CkvlmJnsbpw Imcyn AXh \ndthnbXv t]mses.
Xobmbpw \ns cnXmhv kPvR\pw bpIvXnam\pamIpp.
7. Xobmbpw bqkp^nepw Atlns ktlmZcamcnepw tNmZnv a\nemphv ]e
ZrjvSmfpapWvSv.
8. bqkp^pw Ahs ktlmZc\pamWv \psS ]nXmhn\v \sfm CjvSsh. \fmIs
Hcp ( {]_eamb ) kwLamWv Xm\pw. Xobmbpw \psS ]nXmhv hyIvXamb hgn]nghn
XsbmWv.
9. \n bqkp^ns\ sImpIfbpI. Asn h `q{]tZipw Ahs\ ( sImWvSpt]mbn )
CtpI. Fn \nfpsS ]nXmhns apJw \nv Hgnv Inpw. AXn\v tijw
\nv \ BfpIfmbnIgnbpIbpw sNmw. Fv Ah ]d k`w ( {itbas{X. )
10. Ahcn \nv Hcp hIvXmhv ]dp: bqkp^ns\ \n sImcpXv. \nv hXpw
sNWsapsWvSn Ahs\ \n ( Hcp ) InWns ASnbntev CtpI. GsXnepw
bm{XmkwLw Ahs\ IsWvSSpv sImpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 119 of 353
11. ( XpSv ]nXmhns ASpv sNv ) Ah ]dp: RfpsS ]nXmth: Xmsp]n?
bqkp^ns Imcyn Xm Rsf hnizknpn! RfmIs Xobmbpw Ahs
KpWImwnIfmWv Xm\pw.
12. \msf Ahs\ RtfmsSmw AbpXcnI. Ah Dknv \SpIfns. Xobmbpw
R Ahs\ Impcnv sImmw.
13. Atlw ]dp: \n Ahs\ sImWvSpt]mIpI FXv Xobmbpw F\nv
kSapWvSmpXmWv. \n Ahs\n A{icmbncns Ahs\ sNmb
Xntpsav Rm `bsSpp.
14. Ah ]dp: R Hcp ( {]_eamb ) kwLapWvSmbnpw Ahs\ sNmb
XnpIbmsWn Xobmbpw R alm\jvSm Xsbmbncnpw.
15. As\ Ah Ahs\ ( bqkp^ns\ ) bpw sImWvSpt]mIpIbpw, Ahs\ InWns
ASnbntev CSphm Ah Hnv Xocpam\npIbpw sNbvXtm ( Ah B ISpw ssI
{]hnpI Xs sNbvXp. ) Xobmbpw \o Ahv AhcpsS Cu sNbvXnsbn (
Hcn ) hnhcnpsImSppsav Ahv ( bqkp^n\v ) \mw t_m[\w \IpIbpw sNbvXp. (
Av ) Ah AXns\]n t_m[hmamcmbncnpIbn.
16. Ah kymkabv AhcpsS ]nXmhns ASp IcpsImWvSv sNp.
17. Ah ]dp: RfpsS ]nXmth, R aXvkcnv HmSntmIpIbpw, bqkp^ns\ RfpsS
km[\fpsS ASpv hnpt]mIpIbpw sNbvXp. Atm Ahs\ sNmb XnpIfp.
R kXyw ]dbphcmsWnt]mepw Xm hnizknpIbntm.
18. bqkp^ns Ipmbn ItmcbpambmWv Ah hXv. ]nXmhv ]dp: As\b,
\nfpsS a\v \nv Hcp Imcyw `wKnbmbn tXmnncnpIbmWv. AXn\m \ a
ssIsmpI Xs. \nfo ]dpWvSmp Imcyn ( F\nv ) klmbw
tXSm\pXv AmlpthmSs{X.
19. Hcp bm{XmkwLw hp. Ah Ahv shw sImWvSv hcp tPmenmcs\ Abp.
Ah Xs sXmnbndn. Ah ]dp: lm, ktmjw! CXm Hcp _me! Ah _mes\
Hcp IhScmbn Hfnpshp. Ah {]hnncpXns\ ]n Amlp \hw
Adnbph\mIpp.
20. Ah Ahs\ XpNvOamb Hcp hnebvv GXm\pw shnmin\v hnpIbpw sNbvXp.
Ah Ahs Imcyn Xm]cyanmhcpsS Iqnembncpp.
21. CuPn]vXn \nv Ahs\ ( bqkp^ns\ ) hnesSp B Xs `mcytbmSv ]dp: Chv
am\yamb XmakkuIcyw \IpI. Ah \apv {]tbmP\stmw. Asn \aphs\
aI\mbn kzoIcnmw. A{]Imcw bqkp^n\v \mw B `q{]tZiv
kuIcyapWvSmnsImSpp. kz]v\hmIfpsS hymJym\n \nv Atln\v \mw
Adnbnv sImSpm thWvSnbpw IqSnbmWXv. Amlp Xs Imcyw PbnSph\s{X.
]s a\pjycn A[nIt]cpw AXv a\nempn.
22. As\ Atlw ]qhfsbnbtm Atln\v \mw bpIvXnt_m[hpw Adnhpw
\In. kpIrXw sNphv A{]Imcw \mw {]Xn^ew \Ipp.
23. Ah ( bqkp^v ) GsXmcphfpsS honemtWm Ah Ahs\ hioIcnphm {iaw
\Sn. hmXnepI ASv ]qnbnv Ah ]dp: Ctmv hm. Ah ]dp. Amlphn
icWw! \nivNbambpw Ah\mWv Fs cnXmhv. Ah Fs Xmakw
taIcamnbncnpp. Xobmbpw A{Iaw {]hnph hnPbnpIbn.
24. Ahv Ah\n B{Klw P\np. Xs cnXmhns {]amWw IWvSdnnmbncpsn
Ahv Ahfnepw B{Klw P\nts\. A{]Imcw ( kw`hnXv ) Xnabpw \oNhrnbpw
Ah\n \nv \mw XncnphnSpXn\v thWvSnbs{X. Xobmbpw Ah \psS
\njvIfcmb Zmkamcn s]h\mIpp.
25. Ah cWvSpt]cpw hmXntev aXvkcntmSn. Ah ]nn \nv Ahs Ipmbw (
]nSnp. AXv ) Iodn. Ah Ccphcpw hmXn shv AhfpsS \mYs\ ( `mhns\ )
IWvSpapn. Ah ]dp: XmfpsS `mcybpsS Imcyn Zpcptiw ]penbh\p
{]Xn^ew Ah XShnemsSpI FtXm, thZ\tbdnb assnepw intbm Xs
BbncnWw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 120 of 353
26. bqkp^v ]dp: AhfmWv Fs hioIcnphm {iaw \SnbXv. AhfpsS IpSpw_n
s] Hcp kmn C{]Imcw kmysSpn: Ahs Ipmbw apn \nmWv
IodnbnpsXn Ah kXyamWv ]dXv. Ah\mIs Ifhv ]dbphcpsS
IqnemWv.
27. Fm Ahs Ipmbw ]nn \nmWv IodnbnpsXn Ah IfhmWv ]dXv.
Ah\mIs kXyw ]dhcpsS IqnemWv.
28. As\ Ahs ( bqkp^ns ) Ipmbw ]nn \nmWv IodnbnpXv Fv IWvStm
Abm ( Krl\mYXs `mcytbmSv ) ]dp: Xobmbpw CXv \nfpsS ( kv{XoIfpsS )
X{n s]XmWv. \nfpsS X{w `bcw Xs.
29. bqkpt^ \o CXv AhKWntpI. ( s]t, ) \o \ns ]m]n\v amptXSpI. Xobmbpw
\o ]nghcpsS IqnemIpp.
30. \Kcnse Nne kv{XoI ]dp: {]`phns `mcy Xs themcs\ hioIcnm
{ianpp. Ah Aht\mSv t{]a_bmbngnncnpp. Xobmbpw Ah
hyIvXamb ]nghn AIsXmbn R ImWpp.
31. As\ B kv{XoIfpsS IpkrXnsbn Ah tIdntm AhcpsS ASptv Ah
Bsf AbpIbpw Ahv Nmcnbncnmhp CcnnSsfmcppIbpw sNbvXp. Ahcn
Hmtcmcppw ( ]g apdnm ) Ah Hmtcm In sImSpp. ( bqkp^nt\mSv )
Ah ]dp: \o AhcpsS apntev ]pdsSpI. As\ Ahs\ Ah IWvStm
Ahv Ahs\n hnkvabw tXmpIbpw, AhcpsS kzw ssII Ah Xs Adpv
t]mIpIbpw sNbvXp. Ah ]dp: Amlp F{X ]cnip! CsXmcp a\pjy\.
BZcWob\mb Hcp aev XsbmWv.
32. Ah ]dp: Fm GsXmcphs Imcyn \nsfs Bt]npthm Ah\mWnXv.
Xobmbpw Rm Ahs\ hioIcnm {iannpWvSv. Atm Ah ( kzbw
IfsSpmsX ) ImpkqnpIbmWv sNbvXXv. Rm\ht\mSv I]np {]Imcw
Ah sNbvXnsn Xobmbpw Ah XShnemsSpIbpw, \nycpsS
IqnembncnpIbpw sNpw.
33. Ah ( bqkp^v ) ]dp: Fs cnXmth, Ch Fs GsXmntev Wnppthm
AXns\mfpw F\nv IqSpX {]nbsXv PbnemIpp. ChcpsS IpX{w Fs hnv \o
XncnpIfbm ]w Rm Ahcntev Nmpt]mtbpw. As\ Rm
AhnthInIfpsS Iqn Bbnt]mIpIbpw sNpw.
34. Atm Ahs {]mXvY\ Xs cnXmhv kzoIcnpIbpw AhcpsS IpX{w Ah\n
\nv Ah XnncnpIfbpIbpw sNbvXp. Xobmbpw Ah Fmw tIph\pw
ImWph\pas{X.
35. ]noSv sXfnhpI IWvSdnXn\v tijhpw Ahv tXmn; Ahs\ Hcp Ah[nhsc
XShnempI Xs thWsav.
36. Aht\msSmw cWvSv bphmfpw Pbnen {]thinp. Ahcn Hcm ]dp: Rm hov
]ngnsSppXmbn kz]v\w ImWpp. asmcm ]dp: Rm Fs Xebn sdmn
NpapIbpw, Fnv AXn \nv ]dhI XnpIbpw sNpXmbn Rm kz]v\w
ImWpp. Rv Xm AXns hymJym\w hnhcnpXcq. Xobmbpw R Xmsf
ImWpXv kZvhrcn HcmfmbnmWv.
37. Ah ( bqkp^v ) ]dp: \nv ( sImWvSphv ) \IsSmdp `Ww \nv
hspXns apmbn AXns hymJym\w Rm \nv hnhcnpXcmXncnpIbn.
Fs cnXmhv F\nv ]TnnpXXn s]Xs{X AXv. Amlphn hnizknmhcpw
]ctemIs \ntj[nphcpambnphcpsS amKw Xobmbpw Rm
Dt]nncnpp.
38. Fs ]nXmfmb C{_mlow, CkvlmJv, bAvJq_v FnhcpsS amKw Rm
]npSncnpp. Amlphnt\mSv bmsXmns\bpw ]ptNphm Rv
]mSpX. Rpw a\pjypw Amlp \Inb A\p{Kln s]Xs{X AXv (
kamKZi\w. ) ]s a\pjycn A[nIt]cpw \nImWnpn.
39. Pbnense cWvSv kplrptf, hyXykvX cm[nImcnIfmtWm Daw; AX, GI\pw
km[nImcnbpamb AmlphmtWm?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 121 of 353
40. Ahp]pdsa \n Bcm[nph \nfpw \nfpsS ]nXmfpw \maIcWw sNbvXnp
Nne \mafmsX asmpa. Ahsbn Amlp bmsXmcp {]amWhpw AhXcnnnn.
hn[nIrXzw Amlphn\v am{XamIpp. Ahs\bmsX \n Bcm[ncpsXv Ah
I]nncnpp. h{IXbnm aXw AXs{X. ]s a\pjycn A[nIt]cpw
a\nempn.
41. Pbnense cWvSv kplrptf, Fm \nfnsemcph Xs bPam\v hov IpSnnv
sImWvSncnpw. Fm at B {IqinsSpw. Fnv AbmfpsS Xebn \nv ]dhI
sImnnpw. GsXmcp Imcysn \n Ccphcpw hn[n Bcmbppthm B Imcyw
Xocpam\nsv Ignncnpp.
42. Ah cWvSv t]cn \nv csSph\mWv Fv hnNmcn BtfmSv Atlw ( bqkp^v )
]dp: \ns bPam\s ASp \o Fs ]n {]kvXmhnpI. Fm Xs
bPam\t\mSv AXv {]kvXmhnp Imcyw ]nimNv Ahs\ adnv Ifp. As\ GXm\pw
sIm Atlw ( bqkp^v ) Pbnen Xmaknp.
43. ( Hcn ) cmPmhv ]dp: XSnpsImgp Ggv ]ipsf Ggv saen ]ip
XnpXmbn Rm kz]v\w ImWpp. Ggv ]XncpIfpw, Ggv DWnb IXncpIfpw Rm
ImWpp. tl, {][m\nItf, \n kz]v\n\v hymJym\w \IphcmsWn Fs Cu
kz]v\ns Imcyn \nsf\nv hn[n ]dpXcq.
44. Ah ]dp: ]eXcw t]n\mhpI! R Acw t]n\mhpIfpsS hymJym\sn
Adnhphc.
45. B cWvSv t]cn ( bqkp^ns cWvSv Pbn kplrpfn ) \nv csh Hcp
\oWvSImebfhn\v tijw ( bqkp^ns Imcyw ) Hmanv sImWvSv ]dp: AXns
hymJym\sn Rm \nv hnhcadnbnp Xcmw. \n ( AXn\v ) Fs
\ntbmKntq.
46. ( Ah bqkp^ns ASpv sNv ]dp: ) tl, kXyk\mb bqkp^v, XSnv sImgp
Ggv ]ipsf Ggv saen ]ip Xnp Imcynepw Ggv ]XncpIfpsSbpw thsd
Ggv DWnb IXncpIfpsSbpw Imcynepw Xm Rp hn[n ]dpXcWw. P\
Adnbphm\mbn B hnhchpw sImWvSv F\nv AhcpsS ASptv aSmatm.
47. Atlw ( bqkp^v ) ]dp: \n GgpsImw XpSbmbn Irjn sNpXmWv. Fnv
\n sImbvsXSpXn \nv \nv `nphm A]w Hgnv _mn AXns
IXncn Xs hntpI.
48. ]noSXn\v tijw {]bmkIcamb Ggv hjw hcpw. B hj, Atmbn \n
apIqn kqnv shnpXns\sbmw XnpXopXmWv. \n ImpshpXn
\nv A]w HgnsI.
49. ]noSXn\v tijw Hcp hjw hcpw. Av P\v karn \IsSpIbpw, Av Ah (
hopw apw ) ]ngnsSppIbpw sNpw.
50. cmPmhv ]dp: \n bqkp^ns\ Fs ASpv sImWvSv hcq. As\ Xs ASpv
ZqX htm Atlw ( bqkp^v ) ]dp: \o \ns bPam\s ASptv
Xncnpt]mbnv kzw ssII apdnsSpnb B kv{XoIfpsS \ne]msSmsWv
AtltmSv tNmZnv t\mpI. Xobmbpw Fs cnXmhv AhcpsS X{sn
\mbn Adnbph\mIpp.
51. ( B kv{XoIsf hnfnphcpnbnv ) Atlw ( cmPmhv ) tNmZnp: bqkp^ns\
hioIcnphm \n {iaw \Snbtm \nfpsS kvYnXn Fmbncpp? Ah
]dp: Amlp F{X ]cnip! R bqkp^ns\n tZmjIcamb Hpw
a\nemnbnn. {]`phns `mcy ]dp: Ctm kXyw shfnsncnpp. Rm
Atls hioIcnm {ianpIbmWpWvSmbXv. Xobmbpw Atlw kXyhmamcpsS
Iqn XsbmIpp.
52. AXv ( Rm\s\ ]dbpXv, Atlns ) Akmnyn Rm Atls
hnnnsv Atlw AdnbpXn\v thWvSnbmIpp. hIamcpsS X{s Amlp
eynsenpIbn FXn\mepamIpp.
53. Rm Fs a\ns\ Ipn \nv Hgnhmpn. Xobmbpw a\v Zpjv{]hrnv
t{]cnnpXv XsbmIpp. Fs cnXmhns IcpW e`n a\smgnsI. Xobmbpw
Fs cnXmhv Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 122 of 353
54. cmPmhv ]dp: \n Atls Fs ASpv sImWvSv hcq. Rm Atls Fs
Hcp {]tXyImc\mbn kzoIcnpXmWv. As\ AtltmSv kwkmcntm cmPmhv
]dp: Xobmbpw Xm Cv \psS ASp kvYm\aph\pw hnizkvX\pamIpp.
55. Atlw ( bqkp^v ) ]dp: Xm Fs `qanbnse JP\mhpIfpsS A[nImcta]nq.
Xobmbpw Rm hnhcap Hcp kqnpImc\mbncnpw.
56. A{]Imcw bqkp^n\v B `q{]tZiv, Atlw DtinpnSv Xmakapdnmhp hn[w
\mw kzm[o\w \In. \psS ImcpWyw \mw Dtinphv \mw A\p`hnnpp.
kZvhrp {]Xn^ew \mw \jvSsSpnfbpIbn.
57. hnizknpIbpw kqvaX ]menphcmbncnpIbpw sNbvXhv ]ctemIs
{]Xn^eamIpp IqSpX Daw.
58. bqkp^ns ktlmZcam hp Atlns ASpv {]thinp. Atm Atlw
Ahsc Xncndnp. Ah Atls Xncndnncpn.
59. As\ Ahv thWvS km[\ Ahv HcpnsImSptm Atlw ]dp:
\nfpsS _msbm Hcp ktlmZc \npWvStm. Ahs\ \n Fs ASpv
sImWvSv hcWw. Rm Afhv XnIpXcppshpw, Ghpw \ BXnYyamWv Rm
\IpXv Fpw \n ImWpnt?
60. Fm Ahs\ \n Fs ASpv sImWvSv hcpnsn \nn\n Fs ASp
\nv AfpXcpX. \n Fs kao]ntWvSXpan.
61. Ah ]dp: R Ahs Imcyn Ahs ]nXmhnt\mSv Hcp {iaw \Snt\mmw.
Xobmbpw RfXv sNpw.
62. Atlw ( bqkp^v ) Xs `rXyamtcmSv ]dp: Ah sImWvSv h NcpI AhcpsS
`mWvUfn Xs \n shtpI. Ah AhcpsS IpSpw_n Xncnsptm
AhcXv a\nemnsmpw. Ah Hcpthf aSn htmw.
63. As\ Ah XfpsS ]nXmhns ASpv Xncnsnbtm Ah ]dp: RfpsS
]nXmth, Rv AfpXcpXv apSsncnpp. AXv sImWvSv RtfmsSmw
RfpsS ktlmZcs\bpw IqSn Xm AbpXcWw. Fn Rv AfpInpXmWv.
Xobmbpw R Ahs\ ImpkqnpI Xs sNpw.
64. Atlw ( ]nXmhv ) ]dp: Ahs ktlmZcs Imcyn apv Rm \nsf
hnizknXv t]msebmsX Ahs Imcyn \nsf F\nv hnizknm\mIptam?
Fm AmlphmWv \hw Impkqnph. Ah IcpWbphcn Ghpw
ImcpWnI\mIpp.
65. Ah AhcpsS km[\ Xpdpt\mnbtm XfpsS NcpI Xv
Xncnp\IsXmbn Ah IsWvSn. Ah ]dp: RfpsS ]nXmth, \apn\n
FpthWw? \psS NcpI CXm \apv Xs Xncnp\Isncnpp. ( taenepw )
R RfpsS IpSpw_n\v Blmcw sImWvSv hcmw. RfpsS ktlmZcs\ R
ImpsImpIbpw sNmw. Hcp HIn\v hlnmhp Afhv Rv IqSpX
InpIbpw sNpw. Ipd Hcp AfhmIpp AXv.
66. Atlw ]dp: Xobmbpw \n Ahs\ Fs ASp sImWvSv hpXcpsav
Amlphns t]cn F\nv Ddv \IpXv hsc Rm\hs\ \nfpsS IpsS
AbpIbn Xs. \n ( B]pIfm ) hebw sNsSppshn HgnsI. As\
AhcpsS Ddv Atln\v Ah \Inbtm Atlw ]dp: Amlp \mw ]dbpXn\v
tat\mw hlnph\mIpp.
67. Atlw ]dp: Fs atf, \n Htc hmXneneqsS {]thinmsX hyXykvX
hmXnepIfneqsS {]thinpI. Amlphn \npWvSmIp bmsXmpw \nfn \nv
XSpphm F\nmhn. hn[nIrXzw Amlphn\v am{XamIpp. Ahs ta Rm
`cta]npp. Ahs ta XsbmWv `cta]nph `cta]ntWvSXv.
68. AhcpsS ]nXmhv AhtcmSv I]n hn[n Ah {]thintm Amlphn
\npWvSmIp bmsXmpw Ahcn \nv XSpphm Atln\v Ignncpn.
bAvJq_ns a\nepWvSmbncp Hcp Bhiyw Atlw \ndthn Fv am{Xw. \mw
Atln\v ]TnnpsImSpnpXn\m Xobmbpw Atlw Adnhph XsbmWv.
]s a\pjycn A[nIt]cpw Adnbpn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 123 of 353
69. Ah bqkp^ns ASpv ISv sNtm Atlw Xs ktlmZcs\ Xntev
ASpnp. Fnv Atlw ]dp: Xobmbpw Rm XsbmWv \ns ktlmZc.
BIbm Ah ( aq ktlmZcam ) sNbvXv hcpXns\n \o ZpxJntWvSXn.
70. As\ Ahp km[\ Ahv HcpnsImSptm Atlw ( bqkp^v )
]m\]m{Xw Xs ktlmZcs `mWvUn shp. ]ns Hcm hnfnp]dp: tl;
bm{XmkwLta, Xobmbpw \n tamjvSm XsbmWv.
71. AhcpsS t\sc Xncnv sImWvSv ( bm{XmkwLw ) ]dp: FmWv \nv
\jvSsnpXv?
72. Ah ]dp: Rv cmPmhns Afhp]m{Xw \jvSsncnpp. AXv sImWvSv hv
Xcph\v Hcp HIn\v hlnmhpXv ( [m\yw ) \IpXmWv. Rm\Xv Gncnpp.
73. Ah ]dp: Amlpsh XsbmW,R \mn IpgapWvSmm thWvSn hXsv
\ndnbmatm. R tamjvSmfmbncpnpan.
74. Ah tNmZnp: Fm \n Iw ]dbphcmsWn AXn\p Fv inbmWv
\tIWvSXv ?
75. Ah ]dp: AXn\p in C{]Imcas{X. GsXmcphs bm{Xm `mWvUnemtWm AXp
ImWsSpXv Ahs\ ]nSnv shpIbmWv AXn\p in. A{]ImcamWv R
A{IanIv {]Xn^ew \IpXv.
76. Fnv Atlw ( bqkp^v ) Xs ktlmZcs `mWvUtm apmbn AhcpsS
`mWvU ]cntim[nphm XpSn. ]noSv Xs ktlmZcs `mWvUn \nv
AtlaXv ]pdsSpp. A{]Imcw bqkp^n\v thWvSn \mw X{w {]tbmKnp. Amlp
DtinppshnemsX cmPmhns \nbaa\pkcnv Atln\v Xs ktlmZcs\
]nSnpshm ]pambncpn. \mw Dtinphsc \mw ]e ]ZhnI Dbpp.
AdnhphcpsSsbmw aosX Fmw Adnbph\pWvSv.
77. Ah ( ktlmZcam ) ]dp: Ah tamjvSnppshn ( AXn AXv`pXan. ) apv
Ahs ktlmZc\pw tamjvSnpIbpWvSmbnpWvSv. Fm bqkp^v AXv Xs a\n
tKm]yamnshp. AhtcmSv Atlw AXv ( {]XnIcWw ) {]ISnnn. Atlw ( a\n )
]dp: \nfmWv tamiamb \ne]mSpIm. \n ]dpWvSmpXns\n Amlp
\hw Adnbph\mWv.
78. Ah ]dp: {]t`m! Ch\v henb hr\mb ]nXmhpWvSv. AXn\m Chs kvYm\v
Rfn Hcmsf ]nSnv shpI. Xobmbpw Xmsf R ImWpXv kZvhrcns]
HcmfmbnmWv.
79. Atlw ]dp: Amlphn icWw. \psS km[\w BcpsS In IsWvSntbm
Ahs\bmsX \mw ]nSnv shpItbm? Fn Xobmbpw \mw A{IaImcnI
Xsbmbncnpw.
80. As\ Ahs\ ( ktlmZcs\ ) n Ah \ncmicmbn Igntm Ah X\nv
amdnbncpv IqSnbmtemN\ \Sn. Ahcn henb B ]dp: \nfpsS ]nXmhv
Amlphns t]cn \ntfmSv Ddv hmnbnpsWvSpw, bqkp^ns Imcyn apv
\n hogvNhcpnbnpsWvSpw \ndnv IqsS? AXn\m Fs ]nXmhv F\nv
A\phmZw XcnItbm, Amlp F\nv hn[n XcnItbm sNpXv hsc Rm Cu `q{]tZiw
hnpt]mcpItb C. hn[nImfn Ghpw Da\s{X Ah.
81. \n \nfpsS ]nXmhns ASptv aSnsnv ]dbq. RfpsS ]nXmth, XmfpsS
aI tamjWw \Snbncnpp. R AdnXns ASnkvYm\n am{XamWv R
kmyw hlnnpXv. AZriyImcyw Rv Adnbpambncpntm.
82. R t]mbncp cmPymtcmSpw, R ( Ctmv ) Hnv bm{X sNbvX
bm{XmkwLtmSpw Xm tNmZnv t\mpI. Xobmbpw R kXyw
]dbphcmIpp.
83. Atlw ( ]nXmhv ) ]dp: A, \nfpsS a\pI \nv FtmImcyw `wKnbmbn
tXmnncnpp. AXn\m \mbn anpI Xs. Ahscmhscbpw Amlp Fs
ASpv sImWvSphp XtmhpXmWv. Xobmbpw Ah Fmw Adnbph\pw
bpIvXnam\pamIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 124 of 353
84. Ahcn \np XncnpIfnv Atlw ]dp: bqkp^ns Imcyw F{X kSIcw! ZpxJw
\nanw Atlns CcpIpIfpw shfpv t]mbn. As\ Atlw ( ZpxJw )
DnsemXpn IgnbpIbmWv.
85. Ah ]dp: Amlphns\ XsbmW, Xm Xopw Ahi\mIpItbm, Asn
acWaSbpItbm sNpXp hsc Xm bqkp^ns\ Hmp sImtWvSbncnpw.
86. Atlw ]dp: Fs thhemXnbpw hyk\hpw Rm AmlpthmSv am{XamWv
t_m[nnpXv. Amlphn \npw \n Adnbm NneXv Rm\dnbppapWvSv.
87. Fs atf, \n t]mbn bqkp^ns\bpw Ahs ktlmZcs\bpw kw_nv At\zjnv
t\mpI. Amlphn \np Bizmksn \n \ncmisScpXv. AhnizmknIfmb
P\fmsX Amlphn \np Bizmksn \ncmisSpIbn, Xo.
88. As\ bqkp^ns ASp ISv sNnv Ah ]dp: {]t`m, Rsfbpw RfpsS
IpSpw_tbpw ZpcnXw _m[nncnpp. tamiamb NcpItf R sImWvSphnpq.
AXn\m Xm Rv Afhv XnIpXcnIbpw, RtfmSv HuZmcyw ImWnpIbpw
sNWw. Xobmbpw Amlp DZmcaXnIv {]Xn^ew \IpXmWv.
89. Atlw ]dp: \n Adnhnmhcmbncptm bqkp^nsbpw Ahs
ktlmZcsbpw Imcyn \n sNbvXsXmsWv \n a\nemnbnptWvSm?
90. Ah tNmZnp: \o XsbmtWm bqkp^v? Atlw ]dp: Rm XsbmWv bqkp^v.
CsXs ktlmZc\pw! Amlp RtfmSv HuZmcyw ImWnncnpp. Xobmbpw B
kqvaX ]menpIbpw anpIbpw sNppthm B kZvhrp {]Xn^ew Amlp
\jvSsSpnfbpIbn; Xo.
91. Ah ]dp: AmlpshXsbmW, Xobmbpw Amlp \n\v Rsfm apKW\
\Inbncnpp. Xobmbpw R sXpImcmbncnpp.
92. Atlw ]dp: Cv \nfpsS ta Hcp Bt]hpan. Amlp \nv
s]mdppXcs. Ah IcpWbphcn shv Ghpw ImcpWnI\mIpp.
93. \n Fs Cu Ipmbw sImWvSv t]mbnv Fs ]nXmhns apJv CpsImSppI.
Fn Atlw ImgvNbph\mbnocpw. \nfpsS apgph IpSpw_mwKsfbpw sImWvSv
\n Fs ASpv hcpIbpw sNpI.
94. bm{XmkwLw ( CuPn]vXn \nv ) ]pdstm AhcpsS ]nXmhv ( ASpphtcmSv )
]dp: Xobmbpw F\nv bqkp^ns hmk\ A\p`hsSppWvSv. \nsfs
_pn{`aw ]nbh\mbn IcpXpnsn ( \nnXv hnizknmhpXmWv. )
95. Ah ]dp: Amlpsh XsbmW, Xobmbpw Xm XmfpsS ]gb hgntISn
XsbmWv.
96. A\cw ktmjhm Adnbnp B htm Abm B Ipmbw Atlns
apJv shv sImSpp. Atm Atlw ImgvNbph\mbn amdn. Atlw ]dp:
\ndnpIqSm NneXv Amlphn \nv Rm AdnbppWvSv Fv Rm
\ntfmSv ]dnnt.
97. Ah ]dp: RfpsS ]nXmth, Rp thWvSn RfpsS ]m] s]mdppInm
Xm {]mXvYntWXobmbpw R sXpImcmbncnpp.
98. Atlw ]dp: \nv thWvSn Fs cnXmhnt\mSv Rm ]m]tamN\w tXSmw.
Xobmbpw Ah Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
99. A\cw Ah bqkp^ns apmsI {]thintm Atlw ( bqkp^v ) Xs
amXm]nXmsf Xntev AWp Iqn. Atlw ]dp: Amlp Dtinp ]w
\n \n`bcmbnsmWvSv CuPn]vXn {]thinp sImpI.
100. Atlw Xs amXm]nXmsf cmP]oTnta Ibnbncpn. Ah Atlns apn
{]Wmaw sNphcmbnsmWvSv hoWp. Atlw ]dp: Fs ]nXmth, apv Rm IWvS
kz]v\w ]peXmWnXv. Fs cnXmhv AsXmcp bmYmXvYyamnoncnpp. Fs
Ah Pbnen \nv ]pdpsImWvSv h k`nepw Fsbpw Fs
ktlmZcfpsSbpw CSbn ]nimNv Ipgw CfnhnXn\v tijw acp`qanbn \nv Ah
\nsfsbmhscbpw ( Fs ASptv ) sImWvSph k`nepw Ah F\nv
D]Imcw sNbvXncnpp. Xobmbpw Fs cnXmhv Xm Dtinp Imcy
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 125 of 353
kqvaambn \nb{nph\s{X. Xobmbpw Ah Fmw Adnbph\pw
bpIvXnam\pamIpp.
101. ( bqkp^v {]mXvYnp: ) Fs cnXmth, \o F\nv `cWm[nImcn \nv ( Hcwiw )
\IpIbpw, kz]v\hmIfpsS hymJym\n \npw ( NneXv ) \o F\nv
]TnnpXcnIbpw sNbvXncnpp. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw {kjvSmth, \o
Clnepw ]cnepw Fs cm[nImcnbmIpp. \o Fs apkvenambn acnnpIbpw
k\fpsS Iqn tNpIbpw sNtWta.
102. ( \_ntb, ) \n\v \mw ktiambn \Ip AZriyhmIfn s]Xs{X AXv. (
bqkp^ns\Xncn ) X{w {]tbmKnpsImWvSv Ah XfpsS ]Xn IqSnocpam\ntm
\o AhcpsS ASp DWvSmbncpntm.
103. Fm \o AXnbmbn B{Klnmepw a\pjycn A[nIt]cpw hnizknphc.
104. \o AhtcmSv CXns t]cn bmsXmcp {]Xn^ehpw tNmZnppan. CXv temIv
thWvSnbp Hcp Dt_m[\w am{XamIpp.
105. BImifnepw `qanbnepw F{Xsb{X ZrjvSm! Ahsb AhKWnpsImWvSv Ah
AhbpsS ASpv IqSn ISv t]mIpp.
106. Ahcn A[nIt]cpw Amlphn hnizknpXv Aht\mSv ( aphsc )
]ptNphcmbnsmWvSv am{XamWv.
107. Ahsc hebw sNp Xcnep Amlphns in Ahv hspXns\n,
Asn Ah HmmXncns s]sv AyZn\w Ahv hspXns\n Ah
\n`bcmbncnpIbmtWm?
108. ( \_ntb, ) ]dbpI: CXmWv Fs amKw. ZrVt_m[ytmSv IqSn Amlphntev Rm
Wnpp. Rm\pw Fs ]n]nbhcpw. Amlp F{X ]cnip! Rm ( Aht\mSv )
]ptNp Iqne Xs.
109. hnhn[ cmPymcn \nv \mw ktiw \InsmWvSncp Nne ]pcpjamscsbmWv
\n\v appw \mw ZqXamcmbn \ntbmKnnpXv Ah ( AhnizmknI ) `qanbneqsS
kcnnv XfpsS apKmanIfpsS ]cyhkm\w Fs\bmbncppshv t\mnbnnt?
Fm ]ctemIamWv kqvaX ]menhv IqSpX DaambnpXv. Atm \n
{Klnpnt?
110. As\ ssZhZqXam \ncmisSpIbpw ( Ah ) XtfmSv ]dXv IfhmsWv P\
hnNmcnpIbpw sNbvXtm \psS klmbw Ahv ( ZqXamv ) hsn. As\
\mw Dtinncphv c\Isp. IphmfnIfmb P\fn \npw \psS in
XSpsSpX.
111. Xobmbpw AhcpsS Ncn{Xn _pnamamv ]mTapWvSv. AXv sInbpWvSmmhp
Hcp ham\a. {]XypX; AXns appXns\ ( thZsf ) icnshpXpw,
FmImcysbpw kw_np Hcp hniZoIcWhpw hnizknp P\v
amKZi\hpw ImcpWyhpamIpp AX
v.
13. Ra'ad
1. Aen^v emw aow dm. thZ{Knse hN\fs{X Ah. \ns cnXmhn \nv \n\v
AhXcnnsnpXv kXyamIpp. ]s, P\fne[nIt]cpw hnizknpn.
2. AmlphmIpp \nv ImWmhp Ahew_ IqSmsX BImi Dbn
\nnbh.]ns Ah knwlmk\kvY\mIpIbpw, kqcys\bpw N{s\bpw
Iogvs]SppIbpw sNbvXncnpp. Fmw Hcp \nivNnX Ah[n hsc kcnpp. Ah
Imcyw \nb{np sImWvSncnpp. \nfpsS cnXmhpambn IWvSpappXns\n \n
ZrVt_m[yaphcmbncnpXn\v thWvSn Ah ZrjvSm hnhcnpXcpp.
3. Ah\mWv `qansb hnimeampIbpw, AXn Ddp\np ]Xfpw \ZnIfpw
DWvSmpIbpw sNbvXh. Fm ^ehKfn \npw Ah\Xn Cu cWvSv CWIsf
DWvSmnbncnpp. Ah cm{XnsbsmWvSv ]Iens\ aqSpp. Xobmbpw AXn
Nnnp P\v ZrjvSmfpWvSv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 126 of 353
4. `qanbn sXmpsXmp InSp JWvUfpWvSv. apncntmfpw IrjnIfpw, Hcp apcn
\nv ]e imJfmbn hfcpXpw, thsd thsd apcSpIfn \nv hfcpXpamb
Cu\Ifpw DWvSv. Htc shw sImWvSmWv AXv \\bvsSpXv. ^efpsS Imcyn
Ahbn NneXns\ ap NneXns\m \mw sasSppp. Xobmbpw AXn
Nnnp P\v ZrjvSmfpWvSv.
5. \o AXv`pXsSppshn AhcpsS Cu hms{X AXv`pXIcambnpXv. R
ambngnntm? R ]pXpXmbn krjvSnsSpI Xs sNptam? AqcmWv
XfpsS cnXmhn Ahnizknh. AqcmWv IgppIfn hnepIfph.
ApcmWv \cImhIminI. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw.
6. ( \_ntb, ) \ntmSv Ah \atbm apmbn Xnabvv ( inbvv ) thWvSn XnSpw
IqnsmWvSncnpp. AhcpsS apv amXrIm]camb inI Ignpt]mbnpWvSv Xm\pw.
Xobmbpw, \ns cnXmhv a\pjy A{Iaw {]hnnpIqSn Ahv ]m]tamN\w
\Iph\s{X, Xobmbpw \ns cnXmhv ITn\ambn innph\pamWv.
7. ( \_nsb ]cnlknpsImWvSv ) kXy\ntj[nI ]dbpp: Chs cnXmhn \nv
Chs ta FmWv Hcp ZrjvSmw CdsSmXv? ( \_ntb, ) \o Hcp apdnbnpImc
am{XamIpp. Fm P\hn`mKn\papWvSv Hcp amKZin.
8. Hmtcm kv{Xobpw K`w [cnpsXsv Amlp Adnbpp. K`mib
InhcppXpw h\hpWvSmpXpw Ah\dnbpp. GsXmcpImcyhpw Ahs
ASp Hcp \nivNnX tXmX\pkcnmIpp.
9. AZriytbpw Zriytbpw Adnbph\pw alm\pw DX\pamIpp Ah.
10. \nfpsS Iqn \nv clkyambn kwkmcnh\pw ]ckyambn kwkmcnh\pw cm{Xnbn
Hfnncnph\pw ]Ien ]pdndn \Sph\psamw ( Ahs\ kw_nnStmfw
) kaamIpp.
11. a\pjyv Ahs apneqsSbpw ]nneqsSbpw XpSscpSsc hv sImWvSv Amlphns
I]\{]Imcw Ahs\ Impkqnv sImWvSncnph ( aepI ) DWvSv. GsXmcp
P\Xbpw XfpsS kzw \ne]mSpIfn amw hcppXv hsc Amlp AhcpsS
kvYnXnv hyXymkw hcppIbn; Xo. Hcp P\Xbvv h tZmjhpw hcpm Amlp
Dtinm AXv Xnamm\mhn. Ahp ]pdsa Ahv bmsXmcp cm[nImcnbpan.
12. `bhpw Bibpw P\nnv sImWvSv \nv an]nW ImWnpXcpXv Ah\s{X. ( Pe )
`mcap taLsf Ah DWvSmpIbpw sNpp.
13. CSn\mZw Ahs\ kvXpXnptXmsSmw ( Ahs\ ) {]Ionpp. Ahs\nbp
`bm aepIfpw ( Ahs\ {]Ionpp. ) Ah CSnhmfpI AbpIbpw, Xm
Dtinphv Ah G]npIbpw sNpp. Ah( AhnizmknI ) Amlphns
Imcyn Xnv sImWvSncnpp. AXniIvXambn X{w {]tbmKnph\s{X Ah.
14. Aht\mSpXpam{XamWv \ymbamb {]mXvY\. Ahp ]pdsa BtcmsSmw Ah {]mXvYnv
sImWvSncnppthm Ahcmcpw Ahv bmsXmcp Dchpw \IpX. shw Xs
hmbn ( X\nsb ) hsm thWvSn Xs CcpssIIfpw AXns t\sc
\onmWnphs\tmse am{XamIpp Ah. AXv ( shw ) hmbn
hspIbntm. kXy\ntj[nIfpsS {]mXvY\ \jvSn XsbmIpp.
15. AmlphnmWv BImifnepw `qanbnepw Dhscmw {]Wmaw sNbvXpsImWvSncnpXv.
kza\tmsSbpw \n_nXcmbnpw. {]`mXfnepw kmbmlv\fnepw AhcpsS \ngepIfpw
( Ahv {]Wmaw sNpp. )
16. ( \_ntb, ) tNmZnpI: BcmWv BImifpsSbpw `qanbpsSbpw cnXmhv? ]dbpI:
AmlphmWv. ]dbpI: Fnpw Ahp ]pdsa Ahchp Xs D]Imctam D]{Zhtam
sNm kzm[o\anm Nne cm[nImcnIsf \n kzoIcnncnpIbmtWm? ]dbpI:
A\pw ImgvNbph\pw XpeycmIptam? AYhm CcppIfpw shfnhpw XpeyamIptam?
AX, Amlphn\v ]pdsa Ah ]mfnIfmn shh, Ah krjvSnpXv
t]mses krjvSn \Snbnv ( Ccp hn`mKnsbpw ) krjvSnI Ahv
XncndnbmXmhpIbmtWm DWvSmbXv? ]dbpI: Amlphs{X Fm hkvXpfpsSbpw
{kjvSmhv. Ah GI\pw km[n]XnbpamIpp.
17. Ah ( Amlp ) BImiv \nv shw sNmcnp. Fnv XmgvhcIfneqsS AhbpsS (
hepns ) tXmXv A\pkcnv shsamgpIn. Atm B Hgpv s]mn \np
\pcsb hlnpsImWvSmWv hXv. h B`cWtam D]IcWtam DWvSmm B{Klnv
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 127 of 353
sImWvSv Ah Xobnenp Inp temln \npw AXv t]mep \pcbpWvSmIpp.
AXp t]msebmIpp Amlp kXysbpw AkXysbpw D]anpXv. Fm B \pc
Nhdmbn t]mIpp. a\pjyv D]ImcapXmIs `qanbn Xn\npp. A{]Imcw
Amlp D]aI hnhcnpp.
18. XfpsS cnXmhns Blzm\w kzoIcnhmWv Ghpw Daamb {]Xn^eapXv.
Ahs Blzm\w kzoIcnmhcmIs `qanbnepXv apgph\pw, AtXmsSmw A{Xbpw
IqSnbpw Ahv DWvSmbncpm t]mepw ( XfpsS cbvp thWvSn ) AsXmsbpw
Ah {]mbivNnambn \Ipambncpp. AhmWv ISp hnNmcWbpXv. AhcpsS
ktXw \cIas{X. B hmkkvYew F{X tamiw!
19. Atm \n\v \ns cnXmhn \nv AhXcnnsnpXv kXyamsWv
a\nemp Hcm A\mbngnbp HcmsftmsebmtWm? _pnamam am{Xta
Nnnv a\nempIbpq.
20. AmlpthmSp _m[yX \ndthpIbpw Icm ewLnmXncnpIbpw sNphcs{X Ah.
21. IqnbnWsSm Amlp I]nXv ( _ ) IqnbnWpIbpw, XfpsS
cnXmhns\ t]SnpIbpw ISp hnNmcWsb `bsSpIbpw sNph.
22. XfpsS cnXmhns {]oXn B{Klnv sImWvSv a ssIsmpIbpw, \akvImcw
apdt]mse \nhlnpIbpw, \mw \InbnpXn \nv clkyambpw ]ckyambpw
sNehgnpIbpw, Xnasb \a sImWvSv XSppIbpw sNph. Acmv
A\pIqeas{X temIns ]cyhkm\w.
23. AXmbXv, kvYnchmkn\p kzKtmpI. Ahcpw, AhcpsS ]nXmfn \npw,
CWIfn \npw kXnIfn \npw kZvhrcmbnphcpw AXn {]thinpXmWv.
aepI Fm hmXneneqsSbpw AhcpsS ASp ISphnv ]dbpw:
24. \n a ssIsmWvSXn\m \nv kam[m\w! Atm temIns ]cyhkm\w
F{X \Xv!
25. AmlpthmSp _m[yX DdnXn\v tijw ewLnpIbpw, IqnbnWsSm Amlp
I]nXns\ ( _sf ) Adpv IfbpIbpw, `qanbn IpgapWvSmpIbpw
sNphcmtcm AhmWv im]w. AhmWv No `h\w.
26. Amlp Ah Dtinp Nnev D]Poh\w hnimeampIbpw ( ap Nnev AXv )
]cnanXsSppIbpw sNpp. Ah CltemIPohnXn ktmjaSncnpp.
]ctemIs At]nv CltemIPohnXw ( \nmcamb ) Hcp kpJm\p`hw am{XamIpp.
27. Ahnizknh ( \_nsb]n ) ]dbpp: Chs ta FpsImWvSmWv Chs
cnXmhn \nv h ZrjvSmhpw CdsSmXv? ( \_ntb, ) ]dbpI: Xobmbpw
Amlp Xm Dtinphsc hgntISnempp. ]ivNm]nv aSnbhsc Xs
amKntev Ah \bnpIbpw sNpp.
28. AXmbXv hnizknpIbpw Amlpsh ]nbp Hma sImWvSv a\pI
imambnocpIbpw sNphsc. {inpI; Amlpshnbp Hma sImWvSs{X
a\pI imambnocpXv.
29. hnizknpIbpw, kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm AhmWv awKfw!
aSnsm\p \ ktXhpw ( Ahp Xs. )
30. A{]Imcw \ns \mw Hcp kapZmbn ZqX\mbn \ntbmKnncnpp. AXnp apv ]e
kapZmbfpw Ignpt]mbnpWvSv. \n\v \mw Znhyktiambn \InbnpXv Ahv
HmXntI]nphm thWvSnbmWv ( \ns \ntbmKnXv. ) AhcmIs, ]caImcpWnI\mb
ssZhn Ahnizknpp. ]dbpI: Ah\mWv Fs cnXmhv. Ah\msX bmsXmcp
ssZhhpan. Ahs taemWv Rm `cta]nncnpXv. Ah\ntemWv Fs aSw.
31. ]mcmbWw sNsSp Hcp {Kw aqew ]X \SsSpItbm, Asn AXp
ImcWambn `qan XpWvSwXpWvSambn apdnsSpItbm, Asn AXpaptJ\ acnhtcmSv
kwkmcnsSpItbm sNbvXncpsn t]mepw ( Ah hnizknpambncpn. ) Fm
Imcyw apgph Amlphns \nb{Wnes{X. Atm Amlp Dtinncppshn
a\pjysc apgph Ah t\hgnbnempambncppshv kXyhnizmknI
a\nemnbnnt? kXy\ntj[nIv X {]hnXns ^eambn GsXnepw
AXym]v _m[nv sImtWvSbncnpXmWv. Asn AhcpsS XmakkvYen\Spp
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 128 of 353
Xs AXv ( in ) hndnsmWvSncnpw; Amlphns hmKvZw hspXv hsc.
Amlp hmKvZm\w ewLnpIbn; Xo.
32. Xobmbpw \n\p appw ZqXam ]cnlknsnpWvSv. Atm Ahnizknhv
Rm kabw \onsImSppIbpw, ]noSv Ahsc Rm ]nSnIqSpIbpw sNbvXp. Atm
Fs in Fs\bmbncpp!
33. tm Hmtcm hyIvXnbpw {]hnpsImWvSncp Imcyn\p tat\mw
hlnpsImWvSncnph ( Amlp ) ( bmsXmpw AdnbmhsctmsebmtWm? ) Ah
Amlphn\v ]mfnIsf Bnbncnpp. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n AhcpsS t]scmp
]dpXcq, AX, `qanbn Ah ( Amlp ) Adnbm Hcp Imcysn \n Ahv
]ddnbnv sImSppIbmtWm? AX, ( \n ]dbpXv ) D]cnhamb Hcp
kwkmcamtWm ? A, kXy\ntj[nIv AhcpsS IpX{w AewIrXambn
tXmnsncnpp. ( icnbmb ) amKn \nv Ah XnncnsSpIbpw
sNbvXncnpp. Amlp hhs\bpw ZpamKnemp ]w Ahs\
t\hgnbnemm Bcpan.
34. Ahv CltemIPohnXn inbpWvSmbncnpw. ]ctemIinbmIs Ghpw
hnjatadnbXp Xsbmbncnpw. Ahv Amlphns inbn \nv ( Xsf )
Impcnm Bcpan.
35. kqvaX ]menphv hmKvZm\w sNsnp kzKns AhkvY ( CXs{X: )
AXns Xmgv`mKv IqSn AcphnI HgpInsmWvSncnpw. AXnse I\nIfpw AXnse
XWepw imizXambncnpw. AXs{X kqvaX ]menhcpsS ]cyhkm\w. kXy\ntj[nIfpsS
]cyhkm\w \cIamIpp.
36. \mw ( apv ) thZ{Kw \InbnpXmmtWm Ah \n\v AhXcnnsXn (
JpB\n ) ktmjw sImpp. B InIfpsS Iqn Xs AXns Nne `mKw
\ntj[nphcpapWvSv. ]dbpI: Amlpsh Rm Bcm[nWsapw, Aht\mSv Rm
]ptNcpXv Fpw am{XamWv Rm I]nsnpXv. Ah\ntemWv Rm
WnpXv. Ah\ntev XsbmWv Fs aShpw.
37. A{]Imcw CXns\ ( JpB\ns\ ) Ad_n`mjbnep Hcp \ymb{]amWambn \mw
AhXcnnncnpp. \n\v Adnhv hpInnbXn\v tijw AhcpsS XnjvSsf \o
]n]nbm Amlphns inbn \nv cnp bmsXmcp cm[nImcnbpw, bmsXmcp
Imhmc\pw \n\v DWvSmbncnpIbn.
38. \n\v appw \mw ZqXamsc \ntbmKnnpWv Sv. Ahv \mw `mcyamscbpw km\sfbpw
\InbnpWvSv. Hcp ZqXpw Amlphns A\paXntbmSv IqSnbmsX bmsXmcp ZrjvSmhpw
sImWvSphcm\mhn. Hmtcm Imemh[npw Hmtcm ( {]amW ) {KapWvSv.
39. mlp Xm DtinpXv ambvpIfbpIbpw ( Xm DtinpXv ) kvYncsSppIbpw
sNpp. aqe{Kw Ahs ]epXmWv.
40. \mw Ahv apdnbnv \IpXn ( inm\S]SnIfn ) NneXv \n\v \mw
ImWnpXcnItbm, Asn ( AXn\p apv ) \ns PohnXw \mw Ahkm\nnpItbm
sNp ]w ( CXv cWvSn GXmWv kw`hnpsXnepw ) \ns ta {]t_m[\
_m[yX am{Xtabpq. ( AhcpsS IWp ) t\mp _m[yX \apmIpp.
41. \mw ( AhcpsS ) `qanbn sNv AXns \m\mhifn \nv AXns\
NpcpnsmWvSncnpXv Ah IWvSnt ? Amlp hn[npp. Ahs hn[n t`ZKXn
sNm Bcpw Xsbn. Ah AXnthKn IWv t\mph\s{X.
42. ChcpsS apphcpw X{w {]tbmKnnpWvSv. Fm apgph X{hpw
AmlphnmWpXv. Hmtcm hyIvXnbpw {]hnv sImWvSncnpXv Ah Adnbpp.
temIns ]cyhkm\w Bv A\pIqeamsWv kXy\ntj[nI Adnv sImpw.
43. \o ( ssZhm ) \ntbmKnsh\sv kXy\ntj[nI ]dbpp. ]dbpI: F\npw
\npanSbn kmnbmbn Amlp aXn. BcpsS ]emtWm thZhnPvRm\apXv
Ahcpw aXn.

14. Ibraheem
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 129 of 353
1. Aen^v emw dm a\pjysc Ahs cnXmhns A\paXn {]Imcw CcppIfn \nv
shfnntev sImWvSphcphm thWvSn \n\v AhXcnnp Xnp {KamWnXv.
AXmbXv, {]Xm]nbpw kvXpXyl\pw Bbnphs amKntev.
2. BImifnepXnsbpw `qanbnepXnsbpw DSabmb Amlphns ( amKntev
Ahsc sImWvSv hcphm thWvSn ) . kXy\ntj[nIv ITn\amb inbm alm\miw
Xs.
3. AXmbXv, ]ctemIsm CltemIPohnXs IqSpX kvt\lnpIbpw, Amlphns
amKn \nv ( P\sf ) ]nncnnpIbpw AXn\v ( B amKn\v ) h{IX
hcpphm B{KlnpIbpw sNphcmtcm Ahv. Aq hnZqcamb
hgntISnemIpp.
4. bmsXmcp ssZhZqXs\bpw Xs P\Xbvv ( Imcy ) hniZoIcnv sImSppXn\v
thWvSn, AhcpsS `mjbn ( ktiw \InsmWvSv ) AmsX \mw \ntbmKnnn.
As\ Xm Dtinphsc Amlp ZpamKnempIbpw, Xm Dtinphsc
t\hgnbnempIbpw sNpp. Ah\s{X {]Xm]nbpw bpIvXnam\pambnph.
5. \ns P\Xsb CcppIfn \nv shfnntev sImWvSv hcnIbpw, Amlphns (
A\p{Klns ) \mfpIsfn Ahsc HmannpIbpw sNpI Fv \ntZinpsImWvSv
aqkmsb \psS ZrjvSmfpambn \mw AbpIbpWvSmbn. XnI amioeaphcpw
Gsd \nbphcpamb Fmhpw AXn ZrjvSmfpWvSv. Xo.
6. aqkm Xs P\XtbmSv ]d k`w ( {itbamWv. ) \nv ISp in
BkzZnnpIbpw, \nfpsS Basf AdpsIme\SpIbpw, \nfpsS s]psf
Pohnm hnSpIbpw sNbvXpsImWvSncp ^nHu\ns Iqcn \nv \nsf
csSpnb k`n Amlp \np sNbvX A\p{Klw \n HmnpI.
AXn \nfpsS cnXmhn \np hn ]coWapWvSv.
7. \n \nImWnm Xobmbpw Rm \nv ( A\p{Klw ) hnnp XcpXmWv.
Fm, \n \ntISv ImWnpIbmsWn Xobmbpw Fs in ITn\ambncnpw.
Fv \nfpsS cnXmhv {]Jym]n k`w ( {itbas{X. )
8. aqkm ]dp: \nfpw, `qanbnep apgph t]cpw IqSn \ntISv ImWnp ]w,
Xobmbpw Amlp ]cm{ibapIvX\pw, kvXpXyl\pamWv ( Fv \n Adnv
sImpI. )
9. \qlns P\X, BZv, YaqZv kapZmb, Ahv tijap Amlphnv am{Xw (
IrXyambn ) Adnbmhp P\hn`mK Fnhscmw ASp \nfpsS
apKmanIsfnbp ham\w \nv hpInnbnt? \psS ZqXam hyIvXamb
sXfnhpIfpw sImWvSv AhcpsS ASp sNp. Atm Ah XfpsS ssII
hmbntev aSnsmWvSv, \n GsXmpambn Absncnppthm, AXn R
Ahnizknncnpp. Xobmbpw \n Rsf GsXmntev Wnppthm
AXns\n R AhnizmkP\Iamb kwibnemWv Fv ]dbpIbmWv sNbvXXv.
10. Ahcntev \ntbmKns ZqXam ]dp: BImifpsSbpw `qanbpsSbpw
krjvSnImhmb Amlphns ImcynemtWm kwibapXv? \nfpsS ]m]
\nv s]mdppXcm\pw, \nWnXamb Hcp Ah[n hsc \nv kabw
\oncphm\pambn Ah \nsf Wnpp. Ah ( P\ ) ]dp: \n
Rsftmsebp a\pjy am{XamIpp. RfpsS ]nXm Bcm[nv hcpXn \np
Rsf ]nncnnm\mWv \n DtinpXv. AXn\m hyIvXamb h tcJbpw \n
Rv sImWvSv hpXcq.
11. AhtcmSv Ahcntep ssZhZqXam ]dp: R \nsftmsebp a\pjyam
XsbmWv. Fnepw, Amlp Xs Zmkamcn \nv Xm DtinphtcmSv HuZmcyw
ImWnpp. Amlphns A\paXn {]ImcamsX \nv bmsXmcp sXfnhpw sImWvSv
hv Xcm Rmhn. Amlphns taemWv hnizmknI `cta]ntWvSXv.
12. Amlp Rsf RfpsS hgnIfn tNv Xncns Ahs ta
`cta]nmXncnm Rsp \ymbamWpXv? \n Rsf t{ZmlnXns\n
R anpI Xs sNpw. Amlphns taemWv `cta]nphscmw
`cta]ntWvSXv.
13. AhnizmknI Xfntep ssZhZqXamtcmSv ]dp: RfpsS \mn \nv \nsf
R ]pdmpI Xs sNpw. Am ]w \n RfpsS aXntev
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 130 of 353
Xncnpht Xocp. Atm Ahv ( B ZqXamv ) AhcpsS cnXmhv ktiw \In.
Xobmbpw \mw B A{IanIsf \innpI Xs sNpw.
14. Ahp tijw \nsf \mw \mn A[nhknnpIbpw sNpXmWv. Fs kvYm\s
`bsSpIbpw, Fs XmoXns\ `bsSpIbpw sNbvXhpXmWv B A\p{Klw.
15. Ah ( B ZqXam ) hnPbn\mbn ( AmlpthmSv ) At]np. GXv Zphminmc\mb
km[n]Xnbpw ]cmPbsSpIbpw sNbvXp.
16. Ahs ]nmse XsbpWvSv \cIw. tNmcbpw Nehpw Ie \ocn \nmbncnpw Ahv
IpSnm \IsSpXv.
17. AXh Iogvt]mndm {ianpw. AXv sXmWvSbn \nv Cdm Ahv
IgntpIbn. FmbnSv \npw acWw Ahs t\v hcpw. Fm Ah
acWsSpIbn Xm\pw. AXns ]nmse XsbpWvSv ItTmcamb thsdbpw in.
18. XfpsS cnXmhns\ \ntj[nhsc, AhcpsS Isf D]anmhpXv sImSpmp
Hcp Znhkw I\ ImSnp ]mdntmb shodnt\mSmIpp. Ah {]hnpWvSmnbXn
\nv bmsXmpw A\p`hnm Ahv km[npX. AXv XsbmWv hnZqcamb
amK{`wiw.
19. BImifpw `qanbpw Amlp icnbmb {IanemWv krjvSnnpsXv \o IWvSnt?
Ah Dtinp ]w \nsf Ah \ow sNpIbpw, Hcp ]pXnb krjvSnsb Ah
sImWvSv hcnIbpw sNpXmWv.
20. Amlpsh kw_nnStmfw AXv Hcp hnjaIcamb Imcya.
21. Ahscmhcpw Amlphntev ]pdsv hncnpIbmWv. AtmgXm Zp_e
AlcnncphtcmSv ]dbpp: Xobmbpw R \nfpsS A\pbmbnIfmbncptm.
BIbm Amlphns inbn \nv A]sanepw \n Rfn \nv
Hgnhmncptam? Ah ( Alcnncph ) ]dbpw: Amlp Rsf
t\hgnbnemnbncpsn R \nsfbpw t\hgnbnempambncpp. \s
kw_ntStmfw \mw atISv ImWnmepw anmepw Hcp t]msebmIpp. \apv
bmsXmcp cmamKhpan.
22. Imcyw Xocpam\nsv Ignm ]nimNv ]dbpXmWv. Xobmbpw Amlp \ntfmSv
Hcp hmKvZm\w sNbvXp. kXyhmKvZm\w. Rm\pw \ntfmSv hmKvZm\w sNbvXp. Fm
\ntfmSv ( Rm sNbvX hmKvZm\w ) Rm ewLnp. F\nv \nfpsS ta bmsXmcp
A[nImchpw DWvSmbncpn. Rm \nsf Wnp. Atm \nsf\nv Dcw \In
Fv am{Xw. BIbm, \n Fs IpsSptWvS, \n \nsfs
IpsSppI. F\nv \nsf klmbnm\mhn. \nv Fsbpw klmbnm\mhn.
apv \n Fs ]mfnbmnbncpXns\ Rm\nXm \ntj[nncnpp. Xobmbpw
A{IaImcnIfmtcm AhmWv thZ\tbdnb inbpXv.
23. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXh Xmgv`mKv IqSn AcphnI
HgpIp kzKtmpIfn {]thinnsSpXmWv. AhcpsS cnXmhns
A\paXn{]Imcw AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. Ahv AhnsSbp A`nhmZyw kemw
Bbncnpw.
24. Amlp \ hN\n\v Fs\bmWv D]a \InbncnpXv Fv \o IWvSnt? ( AXv )
Hcp \ acw t]msebmIpp. AXns apcSv Ddp\npXpw AXns imJI
BImitv Dbv \npXpamIpp.
25. AXns cnXmhns Dch\pkcnv AXv Fm Imepw AXns ^ew
\InsmWvSncnpw. a\pjyv Ah BtemNnv a\nempXn\mbn Amlp D]aI
hnhcnpsImSppp.
26. Zpjn hN\s D]anmhpXmIs, Hcp Zpjn hrtmSmIpp. `qXen \nv AXv
]ngpsXSpsncnpp. AXnv bmsXmcp \ne\n]pan.
27. sFlnIPohnXnepw, ]ctemIpw kpkvYncamb hmpsImWvSv kXyhnizmknIsf
Amlp Ddnv \npXmWv. A{IaImcnIsf Amlp ZpamKnempIbpw sNpw.
Amlp Xm DtinpsXtm AXv {]hnpp.
28. Amlphns A\p{Kln\v ( \nImWntWvSXn\p ) ]Icw \ntISv ImWnpIbpw,
XfpsS P\Xsb \mins `h\n CdnfbpIbpw sNbvX Hcp hn`mKs \o
IWvSnt?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 131 of 353
29. AYhm \cIn. AXn Ah FcnbpXmWv. AXv F{X tamiamb XmakkvYew!
30. Amlphns amKn \nv ( P\sf ) sXnpIfbm thWvSn Ah Ahv Nne
kaamsc DWvSmn shncnpp. ]dbpI: \n kpJnv sImq. \nfpsS aSw
\cIntev XsbmWv.
31. hnizmknIfmb Fs ZmkamtcmSv \o ]dbpI: Ah \akvImcw apdt]mse
\nhlnpIbpw, \mw Ahp \Inb [\n \nv, bmsXmcp {Ibhn{Ibhpw
Nmhpw \Sm Hcp Znhkw hcpXn\v apmbn clkyambpw ]ckyambpw Ah (
\ hgnbn ) sNehgnpIbpw sNbvXv sIms.
32. Amlphs{X BImifpw `qanbpw krjvSnpIbpw, Fnv AXpaqew \nfpsS
D]Poh\n\mbn ImbvI\nI D]mZnnpIbpw sNbvXXv. Ahs I]\( \nba )
{]Imcw ISeneqsS, kcnpXn\mbn Ah \np IepI hnt[bamncnIbpw
sNbvXncnpp. \ZnIsfbpw Ah \nv hnt[bamnncnpp.
33. kqcys\bpw N{s\bpw ]Xnhmbn kcnv sImWvSncnp \nebn Ah \np
hnt[bamn Xncnpp. cmhns\bpw ]Iens\bpw Ah \np
hnt[bamnncnpp.
34. \nfht\mSv BhiysXn \nsmw \nv Ah \Inbncnpp. Amlphns
A\p{Klw \n FpIbmsWn \nXns IWsSpm\mhn. Xobmbpw
a\pjy alm A{IaImcnbpw hfsc \nsIh\pw Xs.
35. C{_mlow C{]Imcw ]d k`w ( {itbamIpp. ) Fs cnXmth, \o Cu \mSns\ (
asb ) \n`bXzapXmpIbpw, Fsbpw Fs asfbpw R hn{Klv
Bcm[\ \SpXn \nv AIn \npIbpw sNtWta.
36. Fs cnXmth! Xobmbpw Ah ( hn{Kl ) a\pjycn \nv hfsctsc ]ngnv
Ifncnpp. AXn\m Fs B ]npSpthm Ah Fs Iqn
s]h\mIpp. Bscnepw FtmSv A\pkcWtSv ImWnp ]w Xobmbpw \o
Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamWtm.
37. RfpsS cnXmth, Fs kXnIfn \nv ( Nnesc ) Irjnsbmpw Cm Hcp
Xmgvhcbn, \ns ]hn{Xamb `h\ns ( IAv_bpsS ) ASpv Rm\nXm
Xmaknnncnpp. RfpsS cnXmth, Ah \akvImcw apd{]Imcw \nhlnphm
thWvSnbmWv ( As\ sNbvXXv. ) AXn\m a\pjycn NnecpsS a\pIsf \o AhtcmSv
NmbvhpXmpIbpw, Ahv ImbvI\nIfn \nv \o D]Poh\w \IpIbpw sNtWta.
Ah \nImWnsv hcmw.
38. RfpsS cnXmth, Xobmbpw R adpshpXpw ]ckyampXpw Fmw \o
Adnbpw. `qanbneptXm BImiptXm Bb bmsXmcp hkvXphpw Amlphn\v
AhyIvXamIpIbn.
39. hmIyImev F\nv CkvamCuens\bpw CkvlmJns\bpw {]Zm\w sNbvX Amlphn\v
kvXpXn. Xobmbpw Fs cnXmhv {]mXvY\ tIph\mWv.
40. Fs cnXmth, Fs \o \akvImcw apd{]Imcw \nhlnph\mtWta. Fs
kXnIfn s]hscbpw ( A{]Imcw BtWta ) RfpsS cnXmth, Fs {]mXvY\
\o kzoIcnpIbpw sNtWta.
41. RfpsS cnXmth, hnNmcW \nehn hcp Znhkw F\npw Fs amXm]nXmpw
kXyhnizmknIpw \o s]mdppXtcWta.
42. A{IanI {]hnv sImWvSncnpXns\n Amlp A{i\msWv \o hnNmcnv
t]mIcpXv. IpI XntmIp Hcp ( `bm\Iamb ) Znhkw hsc Ahp kabw
\onsImSppI am{XamWv sNpXv.
43. ( Av ) _sv HmSnsmWvSpw, XeI DbnnSnv sImWvSpw ( Ah hcpw ) AhcpsS
ZrjvSnI Ahcntev XncnphcnIbn. AhcpsS a\pI iq\yhpambncnpw.
44. a\pjyv in hsp Hcp Znhksn \o Ahv XmoXv \IpI. A{Iaw
sNbvXh Atm ]dbpw: RfpsS cnXmth, ASp Hcp Ah[n hsc Rv \o
kabw \ontcWta. Fn \ns hnfnv R Dcw \IpIbpw, ZqXamsc R
]npScpIbpw sNbvXpsImmw. \np ( asmcp temItp ) amtdWvSnhcnsv
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 132 of 353
\n kXyw sNbvXp ]dnpWvSmbncpnt? ( Fmbncnpw Ahv \IsSp
adp]Sn. )
45. Ahchp Xs t{Zmlw hcpnsh Hcp P\hn`mKns hmkkvYefnemWv \n
XmaknncpXv. AhscsmWvSv \mw Fs\bmWv {]hnsXv \nv hyIvXambn
a\nembnpapWvSv. \nv \mw D]aI hnhcnpXnpapWvSv.
46. Ahcm Ignbp X{w Ah {]tbmKnnpWvSv. AmlphnepWvSv Ahmbp X{w
AhcpsS X{w \nanw ]X \ontmIm am{Xsampambnn.
47. BIbm Amlp Xs ZqXamtcmSv sNbvX hmKvZm\w ewLnph\msWv \o hnNmcnv
t]mIcpXv. Xobmbpw Amlp {]Xm]nbpw inm\S]Sn ssIsmph\pamWv;
48. `qan Cu `qanbm asmmbpw, AXv t]mse BImifpw amsSpIbpw GI\pw
km[nImcnbpamb Amlphntev Ahscmw ]pdsv hcpIbpw sNp Znhkw.
49. B Znhkw IphmfnIsf NeIfn At\ym\yw tNv _nsXmbnv \n\v
ImWmw.
50. AhcpsS Ipmb Idp Ioev ( Sm ) sImWvSpXmbncnpw. AhcpsS apJsf Xo
s]mXnbpXpamWv.
51. Hmtcm hyIvXnpw Xm kmZnpWvSmnbXn\p {]Xn^ew Amlp \Iphm
thWvSnbs{X AXv. Xobmbpw Amlp AXnthKn IWv t\mph\s{X.
52. CXv a\pjyv thWvSn hyIvXamb Hcp Dt_m[\amIpp. CXp aptJ\ Ahp
apdnbnv \IstSWvSXn\pw, Ah Htcsbmcp Bcm[y am{XamsWv Ah
a\nempXn\pw _pnamam BtemNnv a\nempXn\pw thWvSnbp (
Dt_m[\w ) .

15. Hijr
1. Aen^v emwdmthZ{Knse AYhm ( Imcy ) kv]jvSamp JpB\nse
hN\fmIpp Ah.
2. X apkvenwIfmbncpsn F{X \mbncpts\ Fv Nnetm kXy\ntj[nI
sImXnv t]mIpw.
3. \o Ahsc hntpI. Ah XnpIbpw kpJnpIbpw hymtamln hym]rXcmIpIbpw
sNbvXp sIms. ( ]noSv ) Ah a\nemnsmpw.
4. Hcp cmPysbpw \mw \innnn; \nWnXamb Hcp Ah[n AXnv \IsnmsX.
5. bmsXmcp kapZmbhpw AXns Ah[ntbm apnemhpIbn. ( Ah[n hnv ) Ah
]ntmv t]mIpIbpan.
6. Ah ( AhnizmknI ) ]dp: tl; Dt_m[\w AhXcnnsnp a\pjym!
Xobmbpw \o Hcp {`m Xs.
7. \o kXyhmamcn s]h\msWn \o RfpsS ASp aepIsf sImWvSv
hcmsXv?
8. Fm \ymbamb ImcWmemsX \mw aepIsf CdpX. Atcw Ahv (
kXy\ntj[nIv ) kmhImiw \IsSpXpa.
9. Xobmbpw \mamWv B Dt_m[\w AhXcnnXv. Xobmbpw \mw AXns\
ImpkqnpXpamWv.
10. Xobmbpw \n\v apv ]qnIamcnse ]e InIfntev \mw ZqXamsc AbnpWvSv.
11. GsXmcp ZqX AhcpsS ASpv sNptmgpw Ah Atls ]cnlknmXncpnn.
12. A{]Imcw IphmfnIfpsS lrZbfn AXv ( ]cnlmkw ) \mw sNepn hnSpXmWv.
13. ]qnIamcn ( ssZhns ) \S]Sn \Sv Ignnpw Ah CXn hnizknpn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 133 of 353
14. AhcpsS ta BImiv \nv \mw Hcp IhmSw XpdpsImSppIbpw, Fnv AXneqsS
Ah IbdntmbnsmWvSncnpIbpw sNbvXm t]mepw.
15. Ah ]dbpw: RfpsS IpIv av _m[nXv am{XamWv. A, R amcWw
sNs Hcp Iqw BfpIfmWv.
16. BImiv \mw \{XaWvUe \nivNbnpIbpw, t\mphv Ahsb \mw
AewIrXampIbpw sNbvXncnpp.
17. BnbIs Fm ]nimNpfn \npw AXns\ \mw ImpkqnpIbpw
sNbvXncnpp.
18. Fm IptIm {ianh\mIs, {]Xyamb Hcp XoPzme Ahs\ ]npScpXmWv.
19. `qansb \mw hnimeampIbpw AXn Ddp\np ]X kvYm]npIbpw, Afhv
\nWbns Fm hkvXpfpw AXn \mw apfnpIbpw sNbvXncnpp.
20. \npw, \n Blmcw \InsmWvSncnphcmhpw AXn \mw
D]Poh\amK Gs]SppIbpw sNbvXncnpp.
21. bmsXmcp hkvXphpw \psS ] AXns JP\mhpI DXmbnmsXbn. ( Fm )
Hcp \nWnXamb tXmX\pkcnmsX \maXv CdpX.
22. taLfp]mZnnp ImpIsf \mw AbpIbpw, Fnv BImiv \nv shw
sNmcnpXcnIbpw, Fnv \nv AXv IpSnpamdmpIbpw sNbvXp. \nXv
kw`cnv shm Ignbpambncpn.
23. Xobmbpw, \mw XsbmWv PohnnpIbpw acnnpIbpw sNpXv. ( Fmnsbpw )
A\cmhIminbpw \mw XsbmWv.
24. Xobmbpw \nfn \nv apnembh Bscv \mw AdnnpWvSv. ]nnembh
Bscpw \mw AdnnpWvSv.
25. Xobmbpw \ns cnXmhv Xs Ahsc HcpanpIqpXpamWv. Xobmbpw Ah
bpIvXnam\pw kPvR\pas{X.
26. Idp sNfn ]mIsSpnbpWvSmnb ( apnbm ) apgapWvSmp Ifna cq]n
\nv \mw a\pjys\ krjvSnncnpp.
27. AXnp apv Pnns\ AXypjvWap AKv\nPzmebn \np \mw krjvSnp.
28. \ns cnXmhv aepItfmSv C{]Imcw ]d k`w {itbamIpp: Idp sNfn
]mIsSpnbpWvSmnb apgapWvSmp Ifna cq]n \nv Rm Hcp a\pjys\
krjvSnm t]mIpIbmWv.
29. As\ Rm Ahs\ icnbmb cq]nempIbpw, Fs BXvamhn \nv Ah\n Rm
DuXpIbpw sNbvXm, Atm Ahv {]WanphcmbnsmWvSv \n hogphn.
30. Atm aepI Fmhcpw {]Wanp.
31. C_veokv HgnsI. {]WanphcpsS Iqnembncnm Ah hnkXnp.
32. Amlp ]dp: C_veotk, {]WanphcpsS Iqn tNcmXncnphm \n\smWv
\ymbw?
33. Ah ]dp : Idp sNfn ]mIsSpnbpWvSmnb ( apnbm ) apgapWvSmp
Ifna cq]n \nv \o krjvSn a\pjy\v Rm {]WantWvSh\.
34. Ah ]dp: \o ChnsS \nv ]pdv t]m. Xobmbpw \o BnbIsh\mIpp.
35. Xobmbpw \ymbhn[nbpsS \m hscbpw \ns ta im]apWvSmbncnpXmWv.
36. Ah ]dp: Fs cnXmth, Ah Dbnsgpt]nsSp Znhkw hsc F\nv
\o Ah[n \ontcWta.
37. Amlp ]dp: Fm Xobmbpw \o Ah[n \IsSphcpsS Iqn
Xsbmbncnpw.
38. B \nivNnX k`w hsp Znhkw hsc.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 134 of 353
39. Ah ]dp: Fs cnXmth, \o Fs hgntISnemnbXn\m, `qtemIv Ahp
Rm ( Zpjv{]hrnI ) AewIrXambn tXmnpIbpw, Ahsc apgph Rm
hgntISnempIbpw sNpw; Xo.
40. AhcpsS Iqn \nv \ns \njvIfcmb ZmkamscmgnsI.
41. Ah ( Amlp ) ]dp: Fntev t\pt\scbp amKamIpp CXv.
42. Xobmbpw Fs ZmkamcpsS ta \n\v bmsXmcp B[n]Xyhpan. \ns ]n]nb
ZpamKnIfpsS taemsX.
43. Xobmbpw \cIw Ahsmw \nivNbns kvYm\w XsbmIpp.
44. AXn\v Ggv IhmSfpWvSv. Hmtcm hmXneneqsSbpw ISphm\mbn hoXns Hmtcm hn`mKw
AhcnepWvSv.
45. Xobmbpw kqvaX ]menh tXmfnepw AcphnIfnepambncnpw.
46. \n`bcmbn imntbmsS AXn {]thinv sImpI. ( Fv Ahv kzmKXw
BiwknsSpw. )
47. AhcpsS lrZbfn h hntZzjhpapsWvSn \maXv \ow sNpXmWv.
ktlmZcsf \nebn Ah InepIfn ]ckv]cw A`napJambn Ccnphcmbncnpw.
48. AhnsSshv bmsXmcp oWhpw Ahsc _m[npX. AhnsS \nv Ah
]pdmsSpXpa.
49. ( \_ntb, ) Rm Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamWv Fv Fs Zmkamsc
hnhcadnbnpI.
50. Fs in XsbmWv thZ\tbdnb in Fpw ( hnhcadnbnpI. )
51. C{_mloans ( ASpv h ) AXnYnIsfn \o Ahsc hnhcadnbnpI.
52. Atlns ASpv ISv hv Ah kemw Fv ]d k`w. Atlw ]dp:
Xobmbpw R \nsfn `baphcmIpp.
53. Ah ]dp: Xm `bstSWvS. PvRm\nbmb Hcp BIpnsbn RfnXm Xmp
ktmjhm Adnbnpp.
54. Atlw ]dp: F\nv hmIyw _m[np IgnnmtWm F\nv \n (
km\s]n ) ktmjhm AdnbnpXv? Atm Fsmns\nbmWv \nfo
ktmjhm AdnbnpXv?
55. Ah ]dp: R Xmv ktmjhm \InbnpXv Hcp
bmYmXvYys]nXsbmWv. AXn\m Xm \ncmicpsS IqnembncncpXv.
56. Atlw ( C{_mlow ) ]dp: Xs cnXmhns ImcpWysn BcmWv \ncmisSpI?
hgn]nghcmsX.
57. Atlw ( C{_mlow ) ]dp: tl; ZqXamtc, Fm \nfpsS ( apJy ) hnjbsamWv?
58. Ah ]dp: R IphmfnIfmb Hcp P\Xbntev AbsncnpIbmWv.
59. ( Fm ) eqXzns IpSpw_w AXn \nsmgnhmWv. Xobmbpw Ahsc apgph R
csSppXmWv.
60. Atlns `mcy HgnsI. Xobmbpw Ah inbn AIsSphcpsS
IqnemsWv R IWmnbncnpp.
61. As\ eqXzns IpSpw_n B ZqXam hsnbtm.
62. Atlw ]dp: Xobmbpw \n A]cnNnXcmb BfpIfmWtm.
63. Ah ( B ZqXamcmb aepI ) ]dp: A, GsXmcp ( inbpsS ) Imcyn Ah
( P\ ) kwibnncppthm AXpw sImWvSmWv R XmfpsS ASpv hncnpXv.
64. bmYmXvYyhpw sImWvSmWv R XmfpsS ASpv hncnpXv. Xobmbpw R
kXyw ]dbphcmIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 135 of 353
65. AXn\m XmfpsS IpSpw_sbpw sImWvSv cm{Xnbn A]kabw _mnbptm
bm{XsNbvXv sImpI. Xm AhcpsS ]nmse A\pKanpIbpw sNpI. \nfn
Hcmfpw Xncnv t\mcpXv. \n I]nsSp `mKtv \Sv t]mbnsmpI.
66. B Imcyw, AXmbXv {]`mXamIptXmsS CqcpsS apcSpXs apdnp\osSpXmWv
F Imcyw \mw Atln\v ( eqXzv \_nv ) JWvUnXambn Adnbnv sImSpp.
67. cmPym ktmjw {]ISnnp sImWvSv hp.
68. Atlw ( eqXzv ) ]dp: Xobmbpw Ch Fs AXnYnIfmWv. AXn\m \nsfs
hjfmcpXv.
69. \n Amlpsh kqnpIbpw, Fs A]am\nmXncnpIbpw sNpI.
70. Ah ]dp: temIcpsS Imcyn ( CSs]SpXn ) \np \ns R hnenbnnt?
71. Atlw ]dp: CXm Fs s]a. ( Ahsc \nv hnhmlw Ignmw. ) \nv
sNmw FpsWvSn
72. \ns PohnXw XsbmW kXyw Xobmbpw Ah AhcpsS elcnbn
hnlcnpIbmbncpp.
73. As\ kqtcymZbtmsS B tLmci_vZw Ahsc ]nSnIqSn.
74. As\ B cmPys \mw XeIogmbn adnpIbpw, Npp]gp CjvSnIpI AhcpsS
ta \mw hjnpIbpw sNbvXp.
75. \nconv a\nemphv Xobmbpw AXn ]e ZrjvSmfpapWvSv.
76. Xobmbpw AXv ( B cmPyw ) ( Cpw ) \ne\nv hcp Hcp ]mXbnemWv kvYnXn
sNpXv.
77. Xobmbpw AXn hnizmknIv Hcp ZrjvSmapWvSv.
78. Xobmbpw acqn Xmaknncp P\hn`mKw A{IanIfmbncpp.
79. AXn\m \mw AhcpsS t\sc inm\S]Sn kzoIcnp. Xobmbpw Cu cWvSv {]tZihpw
Xpd ]mXbn XsbmWv kvYnXnsNpXv.
80. Xobmbpw lnPvdnse \nhmknI ssZhZqXamsc \ntj[nv IfbpIbpWvSmbn.
81. Ahv \mw \psS ZrjvSm \IpIbpw sNbvXp. Fnv Ah Ahsb AhKWnv
IfbpIbmbncpp.
82. Ah ]Xfn \nv ( ]mdI ) shnpcv hoSpIfpWvSmn \n`bcmbn
IgnbpIbmbncpp.
83. As\bncns {]`mXthfbn Hcp tLmci_vZw Ahsc ]nSnIqSn.
84. Atm Ah {]hnpWvSmnbncpsXmpw Ahv D]Icnn.
85. BImifpw `qanbpw Ah cWvSn\pw CSbnepXpw bpIvXn]qIambmsX \mw
krjvSnnn. Xobmbpw Aykabw hcpI Xs sNpw. AXn\m \o `wKnbmbn amv
sNbvXv sImSppI.
86. Xobmbpw \ns cnXmhv Fmw krjvSnph\pw Fmw Adnbph\pamIpp.
87. Bhnp ]mcmbWw sNsSp Ggv hN\fpw almb JpB\pw Xobmbpw
\n\v \mw \InbnpWvSv.
88. Ahcn ( AhnizmknIfn ) s] ]e hn`mKmpw \mw kpJt`mK
\InbnpXns t\v \o \ns ZrjvSnI \ontmIcpXv. Ahscn \o hyk\ntWvS.
kXyhnizmknIv \o \ns NndIv XmgvnsImSppI.
89. Xobmbpw Rm hyIvXamb Hcp XmoXpImc XsbmWv Fv ]dbpIbpw sNpI.
90. hn`P\w \SnfhcpsS ta \mw CdnbXv t]mses.
91. AXmbXv JpB\ns\ hyXykvX JWvUfmn amnbhcpsS ta.
92. Fm \ns cnXmhns\sbmW, Ahsc apgph \mw tNmZyw sNpI Xs sNpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 136 of 353
93. Ah {]hnv sImWvSncpXns\ kw_nv.
94. AXn\m \o I]nsSpsXtm AXv Dds {]Jym]nv sImpI.
_lpssZhhmZnIfn \nv XncnpIfbpIbpw sNpI.
95. ]cnlmkmcn \nv \ns kwcnm Xobmbpw \mw aXnbmbncnpp.
96. AXmbXv AmlpthmsSmw apssZhs kvYm]nph ( ]noSv ) Ah Adnv
sImpw.
97. Ah ]dpsImWvSncnpXv \nanw \n\v a\x{]bmkw A\p`hsSppWvSv Fv
Xobmbpw \mw AdnbppWvSv.
98. BIbm \ns cnXmhns\ kvXpXnv sImWvSv \o kvtXm{XIo\w \SpIbpw, \o
kpPqZv sNphcpsS IqnembncnpIbpw sNpI.
99. Ddmb Imcyw ( acWw ) \n\v hspXv hsc \o \ns cnXmhns\ Bcm[npIbpw
sNpI.

16. Nahl
1. Amlphns I]\ hcm\mbncnpp, Fm \nfXn\v [rXnIqtWvS. Ah
]ptNpXn \nsmw Amlp F{Xtbm ]cnip\pw DX\pambncnpp.
2. Xs Zmkamcn \nv Xm DtinphcpsS ta Xs I]\{]Imcw (
kXyktiamIp ) ssNX\yhpw sImWvSv aepIsf Ah Cdpp. Rm\msX
bmsXmcp ssZhhpan. AXn\m \nsfs kqnv sImphn Fv \n XmoXv
\IpI. ( Fs{X B ktiw )
3. BImifpw `qanbpw Ah bpIvXn]qw krjvSnncnpp. Ah ]ptNpXns\mw
Ah AXoX\mbncnpp.
4. a\pjys\ Ah Hcp _oPIWn \nv krjvSnp. Fnv Ah\Xm hyIvXamb
FXnpImc\mbncnpp.
5. ImenIsfbpw Ah krjvSnncnpp; \nv Ahbn XWpIm\pXpw ( Infn )
ap {]tbmP\fpapWvSv. Ahbn \np Xs \n `npIbpw sNpp.
6. \n ( sshIptcw Bebntev ) Xncnv sImWvSv hcp kabpw, \n tabm
hnSp kabpw Ahbn \nv IuXpIapWvSv.
7. imcocnI titmSv IqSnbmsX \nv sNsm\mIm \mntev Ah \nfpsS
`mc hlnv sImWvSv t]mIpIbpw sNpp. Xobmbpw \nfpsS cnXmhv Gsd
Zbbph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
8. IpXncIsfbpw tImhIgpXIsfbpw, IgpXIsfbpw ( Ah krjvSnncnpp. ) Ahsb
\nv hml\ambn D]tbmKnphm\pw, Aemcn\v thWvSnbpw. \nv
AdnhnmXpw Ah krjvSnpp.
9. Amlphns _m[yXbmIpp t\cmb amKw ( ImWnpXcnI ) FXv. AhbpsS (
amKfpsS ) Iqn ]nghbpapWvSv. Ah Dtinncppshn \nsfsbmw
Ah t\hgnbnempambncpp.
10. Ah\mWv BImiv \nv shw sNmcnpXXv. AXn \nmWv \nfpsS IpSn\ocv.
AXn \npXsbmWv \n ( ImenIsf ) taphm\p sNSnIfpapWvSmIpXv.
11. AXv ( shw ) aqew [m\yhnfIfpw, Heohpw, Cu\bpw, apncnIfpw \nv apfnv
Xcpp. FmXcw ^ehKfpw ( Ah D]mZnnv Xcpp. ) Nnnp BfpIv
Xobmbpw AXn ZrjvSmapWvSv.
12. cmhns\bpw ]Iens\bpw kqcys\bpw N{s\bpw Ah \nv
hnt[bamnncnpp. \{Xfpw Ahs I]\bm hnt[bamsXv Xs.
Nnnp BfpIv Xobmbpw AXn ZrjvSmfpWvSv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 137 of 353
13. \nv thWvSn `qanbn hyXykvX hWfn Ah krjvSnpWvSmnXnphbpw (
Ahs I]\bvv hnt[bw Xs. ) BtemNnv a\nemp BfpIv Xobmbpw
AXn ZrjvSmfpWvSv.
14. \nv ]pXpamwkw FSpv Xnphm\pw \nv AWnbm\p B`cW
]pdsSpphm\pw ]mIn ISens\ hnt[bamnbh\pw Ah Xs. IepI
AXneqsS shw ]nfv amnsmWvSv HmSpXpw \n\v ImWmw. Ahs A\p{Kln
\nv \n tXSphm\pw \n \nImWnphm\pw thWvSnbmWv. ( Ah\Xv \nv
hnt[bamnXv. )
15. `qan \nsfbpw sImWvSv CfImXncnphm\mbn AXn Ddp\np ]X Ah
kvYm]nncnpp. \nv hgn IsWvSphm thWvSn \ZnIfpw ]mXIfpw ( Ah
Gs]SppIbpw sNbvXncnpp. )
16. ( ]pdsa ) ]e hgnbSbmffpw DWvSv. \{Xw aptJ\bpw Ah hgn IsWvSpp.
17. Atm, krjvSnph krjvSnmhsctmsebmtWm? \nsfmWv BtemNnv
a\nemmXv?
18. Amlphns A\p{Klw \n FpIbmsWn \nXns IWsSpm\mhn.
Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpw Xs.
19. \n clkyampXpw, ]ckyampXpw Amlp Adnbpp.
20. Amlphn\v ]pdsa \n Bscsbms hnfnv {]mXvYnv sImWvSncnppthm Ah
bmsXmpw krjvSnpn. AhcmIs krjvSnsSphcpamWv.
21. Ah ( {]mXvYnsSph ) acnhcmWv. Poh\phc. GXv kabmWv Ah
Dbnsgpt]nsSpI Fv Ah Adnbppan.
22. \nfpsS ssZhw GIssZhas{X. Fm ]ctemIn hnizknmhcmIs, AhcpsS
lrZb \ntj[kz`mhaphbs{X. Ah AlmcnIfpamIpp.
23. Ah clkyampXpw ]ckyampXpw Amlp Adnbpp FXn bmsXmcp
kwibhpan. Ah AlmcnIsf CjvSsSpIbn; Xo.
24. \nfpsS cnXmhv FmWv AhXcnnncnpXv Fv AhtcmSv tNmZnsm Ah
]dbpw. ]qnIamcpsS ]pcmW IYI Xs.
25. XfpsS ]m]`mc apgph\mbnpw, bmsXmcp hnhchpanmsX X Bscsbmw
hgn]ngnv sImWvSncnppthm AhcpsS ]m]`mcfn Hcp `mKhpw
Dbnsgpt]ns \mfn Ah hlnphm\s{X ( AXv CSbmpI. ) {inpI: Ah
t]dp B `mcw F{X tamiw!
26. AhcpsS apphcpw X{w {]tbmKnnpWvSv. Atm Ah sIns]mnbXns
ASndIv Xs Amlp \miw hcpn. As\ AhcpsS apI `mKv \nv
taqc AhcpsS ta s]mfnphoWp. Ah Hmm `mKv \nv in Ahv
hcnIbpw sNbvXp.
27. ]ns Dbnsgpt]ns \mfn Ah Ahv A]am\w hcppXmWv. F\nv
]pImcpsWvSv hmZnv sImWvSmbncptm \n tNcn ]ncnv \nncpXv Ah
FhnsS? Fv Ah tNmZnpIbpw sNpw. Adnhv \Ish ]dbpw: Cv A]am\hpw
inbpw kXy\ntj[nImIpp; Xo.
28. AXmbXv Ahchp Xs t{Zmlw sNbvXpsImWvSncns aepI GsXmcp IqcpsS
PohnXw Ahkm\nnppthm Ahv. R bmsXmcp Xnabpw sNbvXncpn Fv
]dv sImWvSv Atcw Ah IogvhWn\v kX {]ISnnpw As\b,
Xobmbpw Amlp \n {]hnv sImWvSncnpXns\n Adnbph\mIpp.
29. AXn\m \cIns IhmSfneqsS \n ISv sImpI. ( \n ) AXn
\nXyhmknIfmbncnpw. Atm AlmcnIfpsS hmkkvYew tamiw Xs!
30. \nfpsS cnXmhv FmWv AhXcnnnpXv Fv kqvaX ]menhtcmSv tNmZnsp.
Ah ]dp: DaambXv Xs. \Xv sNbvXhv Cu ZpbmhnXs \ ^eapWvSv.
]ctemI`h\amIs IqSpX DaamIpp. kqvaX ]menphp `h\w F{Xtbm
\Xv!
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 138 of 353
31. AsX, Ah {]thinp kvYnchmkn\p kzKtmpI. AhbpsS Xmgv`mKv
IqSn AcphnI HgpInsmWvSncnpw. Ahv Ah DtinpsXpw AXn
DWvSmbncnpw. A{]ImcamWv kqvaX ]menphv Amlp {]Xn^ew \IpXv.
32. AXmbXv, \hcmbncns aepI GsXmcp IqcpsS PohnXw Ahkm\nnppthm
Ahv. Ah ( aepI ) ]dbpw: \nv kam[m\w. \n {]hnv
sImWvSncpXns ^eambn \n kzKn {]thinv sImpI.
33. XfpsS ASp aepI hcptXm, \ns cnXmhns I]\ hcptXm AmsX (
aphXpw ) Ah Imncnppthm ? A{]Imcw XsbmWv Ahv apphcpw
sNbvXXv. Amlp AhtcmSv A{Iaw sNbvXnn. ]s, Ah AhtcmSv Xs A{Iaw
sNpIbmbncpp.
34. As\ Ah {]hnXns Zpjv^e Ahsc _m[npIbpw, Ah GsXmns\n
]cnlknncppthm AXv Ahsc hebw sNpIbpw sNbvXp.
35. ( AmlpthmSv ) ]mfnIsf tNh ]dp: Amlp Dtinncppshn Rtfm
RfpsS ]nXmamtcm Ahp ]pdsa bmsXmns\bpw Bcm[npambncpn. Ahs
I]\ IqSmsX R bmsXmpw \njnampIbpw Cmbncpp. AXv t]mses
Ahp apphcpw sNbvXnpWvSv. Fm ssZhZqXamcpsS ta kv]jvSamb
{]t_m[\amsX h _m[yXbpaptWvSm ?
36. Xobmbpw Hmtcm kapZmbnepw \mw ZqXs\ \ntbmKnnpWvSv. \n Amlpsh
Bcm[npIbpw, ZpaqnIsf shSnbpIbpw sNWw Fv ( {]t_m[\w sNpXn\v
thWvSn. ) Fnv Ahcn Nnesc Amlp t\hgnbnemn. Ahcn NnecpsS ta hgntISv
kvYncsSpIbpw sNbvXp. BIbm \n `qanbneqsS \Snv
\ntj[npXnfhcpsS ]cyhkm\w F{]Imcambncpp Fv t\mpI.
37. ( \_ntb, ) Ah kamKnembnocphm \o sImXnppshn ( AXv
shdpsXbmIpp. ImcWw ) Xm hgntISnemphsc Amlp t\hgnbnempX;
Xo. Ahv klmbnIfmbn Bcpw C Xm\pw.
38. Ah ]camh[n Ddnv kXyw sNmdp coXnbn Amlphns t]cn BWbnp ]dp;
acWsSphsc Amlp Dbnsgpt]npIbn Fv. As\b. AXv Ah
_m[yXtb kXyhmKvZm\amIpp. ]s, a\pjycn A[nIt]cpw a\nempn.
39. GsXmcp hnjbn Ah `nX ]peppthm AXhv hyIvXamnsImSpphm\pw
X Iw ]dbphcmbncpp Fv kXy\ntj[nI a\nemphm\pw thWvSnbs{X
AXv. ( Ahsc Dbnsgpt]npXv. )
40. \mw Hcp Imcyw Dtinm AXv kw_n \psS hN\w DWvSmIq Fv AXnt\mSv \mw
]dbpI am{XamIpp. AtmgXm AXpWvSmIpp.
41. A{Ian\v hnt[bcmbXn\v tijw Amlphns amKn kztZiw shSnv
t]mbhcmtcm Ahv CltemIv \mw \ XmakkuIcyw Gs]SpnsImSppIXs
sNpw. Fm, ]ctemIs {]Xn^ew XsbmIpp Ghpw almbXv. Ah ( AXv )
Adnncppshn!
42. anpIbpw XfpsS cnXmhns ta `cta]npIbpw sNbvXhcs{X Ah. (
aplmPndpI )
43. \n\v apv a\pjyamscbmsX \mw ZqXamcmbn \ntbmKnnn. Ahv \mw ktiw
\Ipp. \ndnv IqsSn ( thZw aptJ\ ) Dt_m[\w e`nhtcmSv \n
tNmZnv t\mpI.
44. hyIvXamb sXfnhpIfpw thZ{Kfpambn ( Ahsc \mw \ntbmKnp. ) \n\v \mw
Dt_m[\w AhXcnnv Xncnpp. P\mbn AhXcnnsXv \o Ahv
hnhcnpsImSpm thWvSnbpw, Ah Nnnm thWvSnbpw.
45. Fm Zpjn IpX{ {]tbmKnh, Amlp Ahsc `qanbn
BgvnfbpIbnstm, Ah Hmm `mKv IqSn in hcnIbnstm
kam[m\nncnpIbmtWm?
46. Asn AhcpsS t]mphchpInSbn Ahv tXm]npIfbm ]mhn[n
Ah Ahsc ]nSnIqSpIbnsv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 139 of 353
47. Asn Ah `bspsImWvSncns Ahsc ]nSnIqSpIbnsv. Fm Xobmbpw
\nfpsS cnXmhv Gsd Zbbph\pw IcpWm\n[nbpw XsbmIpp.
48. Amlp krjvSnnp GsXmcp hkvXphnsbpw t\v Ah t\mnbnnt?
Ffnbhcmbnpw Amlphn\v kpPqZv sNbvXvsImWvSpw AXns \ngepI hetmpw
CStmpw Xncnv sImWvSncnpp.
49. BImifnepXpw `qanbnepXpamb GsXmcp Pohnbpw Amlphn\v kpPqZv sNpp.
aepIfpw ( kpPqZv sNpp. ) Ah Almcw \Snpn.
50. Ahp aosXbp AhcpsS cnXmhns\ Ah `bsSpIbpw, Ah
I]nsSpsXpw Ah {]hnpIbpw sNpp.
51. Amlp Acpfnbncnpp: cWvSv ssZhsf \n kzoIcncpXv. Ah Htc Hcp ssZhw
am{Xtabpq. AXn\m ( GIssZhamb ) Fs am{Xw \n `bsSphn.
52. AhsXmIpp BImifnepXpw `qanbnepXpw. \nccambnp IogvhWw Ahv
am{XamIpp. Fncns Amlp AmhtcmSmtWm \n `IvXnImWnpXv?
53. \nfn A\p{Klambn FpsWvSnepw AXv Amlphn \npXmIpp. Fnv
\nsmcp IjvSX _m[nm Ahtev XsbmWv \n apdhnfnIqnspXv.
54. ]ns \nfn \nv Ah IjvSX \onm \nfn Hcp hn`mKaXm XfpsS
cnXmhnt\mSv ]mfnIsf tNpp.
55. \mw Ahv \InbnpXn As\ Ah \ntISv ImWnpp. \n kpJnv
sImpI. Fm hgnsb \ndnbmw.
56. \mw Ahv \InbnpXn \nv Hcp Hmlcn, Ahv Xs icnbmb Adnhnm
NneXn\v ( hymPssZhv ) Ah \nivNbnv shpp. AmlpshXsbmW, \n
sInabvpXns\n Xobmbpw \n tNmZyw sNsSpXmWv.
57. Amlphn\v Ah s]asf kvYm]npp. Ah F{Xtbm ]cnip. AhmIs
Ah CjvSsSpXpw ( Ba )
58. Ahcn Hcmv Hcp s]IppWvSmb ktmjhm \Ism tIm]mIpe\mbnv
Ahs apJw IdpncpWvSv t]mIpp.
59. Ahv ktmjhm \Is B Imcynep A]am\m BfpIfn \nv Ah
Hfnv Ifbpp. A]am\tmsS AXns\ shpsImWvSncnWtam, AX, AXns\ an
Ipgnv aqSWtam ( FXmbncnpw Ahs Nn ) {inpI: Ah FSpp Xocpam\w
F{X tamiw!
60. ]ctemIn hnizknmhmIpp lo\amb AhkvY. AmlphnmIpp
AXypXamb AhkvY. Ah {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamIpp.
61. Amlp a\pjysc AhcpsS A{Iaw aqew ( DS\Sn ) ]nSnIqSnbncpsn `qapJv bmsXmcp
Ppshbpw Ah hntpambncpn. Fm \nWnXamb Hcp Ah[n hsc Ah
Ahv kabw \onsImSppIbmWv sNpXv. As\ AhcpsS Ah[n hm Hcp
\mgnI t\cw t]mepw Ahv sshInm BhpIbn. AhXv t\scsbmm\pw
Ignbn.
62. Ahv CjvSanmXns\ Ah Amlphn\v \nivNbnpp. Ghpw
DambnpsXtm AXv XpXmsWv AhcpsS \mhpI hymPhW\
\SpIbpw sNpp. Hpw kwiban. AhpXv \cIw XsbmWv. Ah ( Atmv )
apn \bnsSpXmWv.
63. Amlpsh XsbmW, Xmv apv ]e kapZmbfntepw \mw ZqXamsc
AbnpWvSv. Fm ]nimNv Ahv AhcpsS ( Zpjv ) {]h\ Aemcambn
tXmnpIbmWv sNbvXXv. As\ Ah\mWv Cv AhcpsS an{Xw. AhpXmIs
thZ\mP\Iamb inbmWv Xm\pw.
64. Ah GsXmcp Imcyn `nnv t]mbncnppthm, AXhv hyIvXamnsImSpphm
thWvSnbpw, hnizknp P\v amKZi\hpw ImcpWyhpw BbnsmWvSpw am{XamWv
\n\v \mw thZ{Kw AhXcnnv XXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 140 of 353
65. Amlp BImiv \nv shw sNmcnpXcnIbpw, AXv aqew `qansb AXv
\nPohambnInSXn\v tijw Ah kPohampIbpw sNbvXp. tIv a\nemp
BfpIv Xobmbpw AXn ZrjvSmapWvSv.
66. ImenIfpsS Imcyn Xobmbpw \nv Hcp ]mTapWvSv. AhbpsS DZcfn \nv
ImjvTn\pw cIvXn\pw CSbn \nv IpSnphv kpJZamb ipamb ]m
\np IpSnphm\mbn \mw \Ipp.
67. Cu\IfpsSbpw apncnhnIfpsSbpw ^efn \npw ( \np \mw ]m\obw
\Ipp. ) AXn \nv elcn ]ZmXvYhpw, Daamb Blmchpw \nfpWvSmpp.
Nnnp P\v Xobmbpw AXn ZrjvSmapWvSv.
68. \ns \mY tX\obvv C{]Imcw t_m[\w \IpIbpw sNbvXncnpp: aeIfnepw
acfnepw a\pjy sInbpbphbnepw \o ]mnSfpWvSmnsmpI.
69. ]ns FmXcw ^efn \npw \o `nv sImpI. Fnv \ns cnXmhv
kuIcy{]Zambn Hcpnnp amKfn \o {]thinv sImpI. AhbpsS
DZcfn \nv hyXykvX hWfp ]m\obw ]pdv hcpp. AXn a\pjyv
tcmKia\w DWvSv. Nnnp BfpIv Xobmbpw AXn ZrjvSmapWvSv.
70. AmlphmWv \nsf krjvSnXv. ]noSv Ah \nsf acnnpp. \nfn Nne
Ghpw Ahiamb {]mbntev XsSpp; ( ]eXpw ) AdnXn\v tijw bmsXmpw
Adnbm AhkvYbn Fhw. Xobmbpw Amlp Fmw Adnbph\pw Fm
Ignhpaph\pamIpp.
71. Amlp \nfn Nnesc ap Nnescm D]Poh\ns Imcyn
sashcmnbncnpp. Fm ( PohnXn ) saw e`nh XfpsS D]Poh\w
XfpsS heXpssII A[o\sSpnshnph ( ASnaI ) v hnpsImSppIbpw,
As\ D]Poh\n Ah ( ASnabpw DSabpw ) XpeycmIpIbpw sNpn. Atm
Amlphns A\p{KlsbmtWm Ah \ntj[npXv ?
72. Amlp \nv \nfpsS Iqn \nv Xs CWIsf DWvSmpIbpw, \nfpsS
CWIfneqsS Ah \nv ]p{Xamscbpw ]u{Xamscbpw DWvSmncnIbpw,
hninjvS hkvXpfn \npw Ah \nv D]Poh\w \IpIbpw sNbvXncnpp.
Fnpw Ah AkXyn hnizknpIbpw, Amlphns A\p{Kls
\ntj[npIbpamtWm sNpXv?
73. BImifn \ntm `qanbn \ntm Ahv thWvSn bmsXmcp `Whpw
A[o\sSpnsImSpmhcpw, ( bmsXmn\pw ) IgnbmhcpambnphscbmWv
Amlphn\v ]pdsa Ah Bcm[npXv.
74. BIbm Amlphn\p \n D]aI ]dbcpXv. Xobmbpw Amlp Adnbpp. \n
Adnbpn.
75. asmcmfpsS DSakvYXbnep, bmsXmn\pw Ignhnm Hcp ASnasbbpw, \psS hIbmbn
\mw \ D]Poh\w \Inbnv AXn \nv clkyambpw ]ckyambpw sNehgnv
sImWvSncnp Hcmsfbpw Amlp D]abmbn FSppImWnpp. Ch XpeycmIptam?
Amlphn\v kvXpXn. ]s, Ahcn A[nIt]cpw a\nempn.
76. ( C\nbpw ) cWvSv ]pcpjamsc Amlp D]abmbn FSppImWnpp. Ahcn Hcm
bmsXmn\pw Ignhnm DuabmIpp. Ah Xs bPam\\v Hcp `mchpamWv. Ahs\
FhntSv Xncnphnmepw Ah bmsXmcp \abpw sImWvSv hcn. Ah\pw, t\cmb
]mXbn \nebpdnpsImWvSv \oXn ImWnm I]nph\pw XpeycmIptam?
77. AmlphnmWv BImifnsebpw `qanbnsebpw AZriyPvRm\apXv. Aykabns
Imcyw Iv Cashpw t]mse am{XamIpp. AYhm AXns\m thKX IqSnbXmIpp.
Xobmbpw Amlp GXv Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
78. \nfpsS amXmfpsS DZcfn \nv \nv bmsXmpw Adnv IqSm
AhkvYbn Amlp \nsf ]pdv sImWvSv hp. \np Ah tIhnbpw
ImgvNIfpw lrZbfpw \IpIbpw sNbvXp. \n \nbphcmbncnm thWvSn.
79. Acon ( ssZhnI I]\bvv ) hnt[bambnsImWvSp ]dp ]nIfpsS t\v
Ah t\mnbnt? Amlp AmsX Bcpw Ahsb Xmn \npn. hnizknp
P\v Xobmbpw AXn ZrjvSmfpWvSv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 141 of 353
80. Amlp \np \nfpsS hoSpIsf hn{iakvYm\amnbncnpp. ImenIfpsS
tXmepIfn \npw Ah \nv ]mnS \Inbncnpp. \n bm{X sNp
Znhkhpw \n XmhfaSnp Znhkhpw \n Ah A\mbmkw D]tbmKsSppp.
sNcnbmSpIfpsSbpw HIfpsSbpw tImemSpIfpsSbpw tcmafn \nv Hcp Ah[n hsc
D]tbmKnmhp hop]IcWfpw D]t`mKkm[\fpw ( Ah \Inbncnpp. )
81. Amlp Xm krjvSn hkvXpfn \np \np XWepIfpWvSmncnIbpw,
\nv ]Xfn Ah A`b tI{fpWvSmpIbpw sNbvXncnpp. \nsf
NqSn \np Impcnp DSppIfpw, \n At\ym\yw \Sp B{IaWn
\nv \nsf Impcnp IhNfpw Ah \np \Inbncnpp. A{]Imcw
Ahs A\p{Klw Ah \nv \ndthncpp; \n ( Ahv ) Iogvs]SpXn\v
thWvSn.
82. C\n Ah XncnpIfbp ]w \n\p _m[yX ( Imcy ) hyIvXamp
{]t_m[\w am{XamIpp.
83. Amlphns A\p{Klw Ah a\nempIbpw, Fnv AXns\ \ntj[npIbpamWv
sNpXv. Ah cn A[nIt]cpw \nsIhcmIpp.
84. Hmtcm kapZmbn \npw Hmtcm kmnsb \mw Fgpt]np Znhkw (
{itbamIpp. ) ]noSv kXy\ntj[nIp ( DcnbmSm ) A\phmZw \IsSpIbn.
]cnlmcw sNm AhtcmSv BhiysSpIbpan.
85. A{Iaw {]hnh in t\cnv ImWptmgmIs AXv Ahv eLqIcnv
sImSpsSpIbn. Ahv CS\IsSpIbpan.
86. ( AmlpthmSv ) ]ptNh X ]mfnIfmnbncphsc ( ]ctemIv shv )
IWvSm C{]Imcw ]dbpw: RfpsS cnXmth, \n\p ]pdsa R hnfnv
{]mXvYnmdpWvSmbncp RfpsS ]mfnIfmWnh. Atm Ah ( ]mfnI )
Ahv \Ip adp]Sn Xobmbpw \n Iw ]dbphcmIpp F
hmmbncnpw.
87. B Znhkw Ah AWw Amlphn\v \IpXpw Ah sInapsImWvSncpsXmw
Ahsc hnpamdnfbpXpamWv.
88. AhnizknpIbpw Amlphns amKn \nv ( BfpIsf ) XSbpIbpw sNbvXhcmtcm
Ahv \mw inbvpta in IqnsImSppXmWv. Ah Ipgw krjvSnv
sImWvSncpXns ^eas{X AXv.
89. Hmtcm kapZmbnepw AhcpsS Imcynv kmnbmbnsmWvSv Ahcn \nv Xsbp
Hcmsf \mw \ntbmKnpIbpw, CqcpsS Imcyn\v kmnbmbnsmWvSv \ns \mw
sImWvSv hcnIbpw sNp Znhkw ( {itbas{X. ) FmImcyn\pw
hniZoIcWambnsmWvSpw, amKZi\hpw ImcpWyhpw Iogvs]p Pohnphv
ktmjhmbpambnsmWvSpamWv \n\v \mw thZ{Kw AhXcnnncnpXv.
90. Xobmbpw Amlp I]npXv \oXn ]menphm\pw \asNphm\pw
IpSpw__aphv ( klmbw ) \Iphm\pamWv . Ah hnepXv \oNhrnbn
\npw ZpcmNmcn \npw AXn{Ian \npamWv. \n Nnnp {Klnphm
thWvSn Ah \np D]tZiw \Ipp.
91. \n Icm sNp ]w Amlphns Icm \n \ndthpI. Amlpsh \nfpsS
Pmaymc\mnsmWvSv \n Ddnp kXyw sNbvXtijw AXv ewLncpXv. Xobmbpw
Amlp \n {]hnv sImWvSncnpXv Adnbpp.
92. DdtmsS \q \q tijw Xs \q ]ebngIfmn ]ncnbpSv If Hcp kv{Xosb t]se
\n BIcpXv. Hcp P\kaqlw asmcp P\kaqltm FscpapXmIpXns
t]cn \n \nfpsS i]Ysf At\ym\yw NXn{]tbmKn\p amKamnfbpp.
AXp aptJ\ Amlp \nsf ]conpI am{XamWv sNpXv. \n GsXmcp
Imcyn `nX ]pephcmbncnppthm B Imcyw Dbnsgpt]ns \mfn
Ah \np hyIvXamncnI Xs sNpw.
93. Amlp Dtinncppshn \nsf Ah GIkapZmbampambncpp. Fm Xm
Dtinphsc Ah ZpamKnempIbpw, Xm Dtinphsc Ah
t\hgnbnempIbpw sNpw. \n {]hnv sImWvSncnpXns\n \n tNmZyw
sNsSpI Xs sNpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 142 of 353
94. \n \nfpsS i]Ysf At\ym\yw NXn{]tbmKn\p amKamnfbcpXv. (
Ckveman ) \n]pdXn\v tijw ]mZw CSdnt]mIm\pw, Amlphns amKn \nv
BfpIsf XSXp \nanw \n sISpXn A\p`hnm\pw AXv ImcWambnocpw.
\nv `bcamb inbpWvSmbncnpIbpw sNpw.
95. Amlphns Icmdn\p ]Icw \n XpNvOamb hne hmcpXv. Xobmbpw
AmlphnepXp XsbmWv \nv Daw; \n ( Imcyw ) {KlnphcmsWn.
96. \nfpsS ASpepXv Xov t]mIpw. AmlphnepXv AhtijnpXs{X. a
ssIsmWvShv Ah {]hnv sImWvSncpXn Ghpw DaambXn\v
A\pkrXambn Ahp {]Xn^ew \mw \IpI Xs sNpw.
97. GsXmcp BtWm s]tm kXyhnizmknbmbnsmWvSv kIw {]hnp ]w
\smcp PohnXw Xobmbpw B hyIvXnv \mw \IpXmWv. Ah {]hnv
sImWvSncpXn Ghpw DaambXn\v A\pkrXambn Ahp {]Xn^ew Xobmbpw
\mw Ahv \IpIbpw sNpw.
98. \o JpB ]mcmbWw sNpIbmsWn i]ns ]nimNn \nv AmlpthmSv icWw
tXSnsmpI.
99. hnizknpIbpw, XfpsS cnXmhns ta `cta]npIbpw sNphcmtcm AhcpsS
ta Ahv ( ]nimNn\v ) bmsXmcp A[nImchpan; Xo.
100. Ahs A[nImcw Ahs\ cm[nImcnbmphcpsSbpw AmlpthmSv
]ptNphcpsSbpw ta am{XamIpp.
101. Hcp thZhmIyns kvYm\v asmcp thZhmIyw \mw ]Icw shm AmlphmIs
Xm AhXcnnpXns\n \hw Adnbph\mWv Xm\pw Ah ]dbpw: \o
sInap ]dbph am{XamIpp Fv. A, Ahcn A[nIt]cpw ( Imcyw )
a\nempn.
102. ]dbpI: hnizknhsc Ddnv \nm thWvSnbpw, Iogvs]pPohnphv
amKZi\hpw ktmjhmbpw BbnsmWvSpw kXy{]Imcw ]cnipmXvamhv \ns
cnXmhn \nv AXv CdnbncnpIbmWv.
103. Hcp a\pjy XsbmWv Atln\v ( \_nv ) ]TnnpsImSppXv Fv Ah
]dbppsWvSv Xobmbpw \apdnbmw. Ah ZpqN\ \SnsmWvSncnpXv
GsXmcmsfnbmtWm B BfpsS `mj A\d_nbmIpp. CXmIs kv]jvSamb Ad_n
`mjbmIpp.
104. Amlphns ZrjvSmfn hnizknmhcmtcm Ahsc Amlp
t\hgnbnempIbn; Xo. Ahv thZ\mP\Iamb inbpWvSmbncnpXpamWv.
105. Amlphns ZrjvSmfn hnizknmh XsbmWv Iw sInabvpXv. Ah
XsbmWv hymPhmZnI.
106. hnizknXn\v tijw Amlphn Ahnizknhcmtcm AhcpsS XfpsS lrZbw
hnizmkn kam[m\w ]qWvSXmbncns \n_nshc; {]XypX, Xpd a\tmsS
Ahnizmkw kzoIcnhcmtcm AhcpsS ta Amlphn \np tIm]apWvSmbncnpw.
Ahv `bcamb inbpapWvSmbncnpw.
107. AsXpsImsWvSm CltemIPohnXs ]ctemItm IqSpX Ah
CjvSsncnpp. AmlphmIs kXy\ntj[nIfmb BfpIsf t\hgnbnempXpa.
108. lrZbpw tIhnpw ImgvNIpw Amlp ap{Zshnp Hcp hn`mKamIpp
Aq. Aq XsbmIpp A{i.
109. Hpw kwiban. Ah XsbmWv ]ctemIv \jvSm.
110. ]ns, Xobmbpw \ns cnXmhns klmbw a\n\v Ccbmb tijw kztZiw
shSnv t]mIpIbpw, A\cw kacn Gs]SpIbpw, anpIbpw
sNbvXhmbncnpw. Xobmbpw \ns cnXmhv AXn\p tijw Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp.
111. Hmtcm hyIvXnbpw Xs kzw Imcyn\mbn hmZnv sImWvSphcp, Hmtcm hyIvXnpw Xm
{]hnsXtm AXv \ndthnsImSpsSp, Ah A\oXnv hnt[bcmIm Hcp
Znhkn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 143 of 353
112. Amlp Hcp cmPys D]abmbn FSppImWnpIbmIpp. AXv kpcnXhpw
imhpambncpp. AXnse Bhiyn\p `Ww FmbnSp\npw karambn AhnsS
FnsmWvSncnpw. Fnv B cmPyw Amlphns A\p{Klsf \ntj[np. Atm
Ah {]hnv sImWvSncpXv \nanw hninsbpw `bnsbpw DSpv Amlp B
cmPyn\v A\p`hnpamdmn.
113. AhcpsS Iqn s] Hcp ZqX AhcpsS ASpv sNpIbpWvSmbnpWvSv. Atm Ah
Atls \ntj[npXnfp. As\ Ah A{IaImcnIfmbncns in Ahsc
]nSnIqSn.
114. BIbm Amlp \nv \InbnpXn \nv A\phZ\obhpw hninjvShpambnpXv
\n XnpsImpI. Amlphns A\p{Kln\v \n \nImWnpIbpw sNpI;
\n Ahs\bmWv Bcm[npsXn.
115. ihw, cIvXw, ]namwkw, Amlp AmhcpsS t]cn {]Jym]nsXv Fnh am{Xta
Ah ( Amlp ) \nfpsS ta \njnamnbnpq. hh\pw ( Ch `nphm )
\n_nX\mIp ]w, Ah AXn\v B{Klw ImWnpht\m AXncphnv
Xnpht\m Asn Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp.
116. \nfpsS \mhpI hntijnnpXns ASnkvYm\n CXv A\phZ\obamWv, CXv
\njnamWv. Fns\ Iw ]dbcpXv. \n Amlphns t]cn Iw
sInabvpIbs{X ( AXns ^ew ) Amlphns t]cn Iw sInabvph
hnPbnpIbn; Xo.
117. XpNvOamb kpJm\p`hamWv ( Ctm AhpXv. ) Ahv ( hcm\pXmIs )
thZ\tbdnb inbpw.
118. apv \mw \n\v hnhcnpXh PqXamcpsS ta \mw \njnampIbpWvSmbn. \mw
AhtcmSv A\oXn sNbvXnn. ]s, Ah AhtcmSv Xs A\oXn sNpIbmbncpp.
119. ]ns Xobmbpw \ns cnXmhv, AhnthIw aqew Xna {]hnpIbpw ]noSv AXn\v
tijw tJZnpaSpIbpw ( PohnXw ) \mnopIbpw sNbvXhv ( hnphogvN
sNph\mIpp. ) Xobmbpw \ns cnXmhv AXn\v tijw Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp.
120. Xobmbpw C{_mlow Amlphnv Iogvs]v Pohnp, t\hgnbn ( hyXnNenmsX )
\nesImp Hcp kapZmbw Xsbmbncpp. Atlw _lpssZhhmZnIfn
s]h\mbncpn.
121. Ahs ( Amlphns ) A\p{Klv \nImWnph\mbncppAtlw. Atls
Ah sXcsSppIbpw t\cmb ]mXbntev \bnpIbpw sNbvXp.
122. CltemIv Atln\v \mw \a \IpIbpw sNbvXncnpp. ]ctemImIs
Xobmbpw Atlw kZvhrcpsS Iqnembncnpw.
123. ]noSv, t\hgnbn ( hyXnNenmsX ) \nesImph\mbncp C{_mloans amKs
]npScWw Fv \n\v CXm t_m[\w \Inbncnpp. Atlw _lpssZhhmZnIfn
s]h\mbncpn.
124. iv Zn\mNcWw \nivNbnsnpXv AXns Imcyn `nnp Ignnphcmtcm
AhcpsS ta XsbmWv. Ah `nnncp hnjbn Dbnsgpt]ns \mfn
Xobmbpw \ns cnXmhv AhnSbn XopI]npI Xs sNpw.
125. bpIvXnZotbmSp IqSnbpw, kZp]tZiw aptJ\bpw \ns cnXmhns amKntev \o
Wnv sImpI. Ghpw \ coXnbn Ahcpambn kwhmZw \SpIbpw sNpI.
Xobmbpw \ns cnXmhv Xs amKw hnv ]ngv t]mbhscn \hw
Adnbph\s{X. kamKw {]m]nhscnbpw \hw Adnbph\s{X.
126. \n inm\S]Sn kzoIcnpIbmsWn ( FXncmfnIfn \nv ) \nfpsS
t\scbpWvSmb inm\S]Snv Xpeyamb \S]Sn \n kzoIcnv sImpI. \n
anpIbmsWntem AXp XsbmWv amioev IqSpX Daw.
127. \o anpI. Amlphns A\p{Klm am{XamWv \n\v anm IgnbpXv.
AhcpsS ( kXy\ntj[nIfpsS ) t]cn \o hyk\ncpXv. Ah IpX{w
{]tbmKnpXns\n \o a\xtinemhpIbpw AcpXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 144 of 353
128. Xobmbpw Amlp kqvaX ]menhtcmsSmamIpp. kZvhrcmbnphtcmsSmhpw.

17. Israa'e
1. Xs Zmks\ ( \_nsb ) Hcp cm{Xnbn akvPnZp ldman \nv akvPnZp AJvkmbntev
AXns ]cnkcw \mw A\pKrloXamnbncnpp \nimbm{X sNnh F{Xtbm
]cnip! \psS ZrjvSmfn NneXv Atln\v \mw ImWnpsImSpm
thWvSnbs{X AXv. Xobmbpw Ah ( Amlp ) Fmw tIph\pw
ImWph\pas{X.
2. aqkmbvv \mw thZ{Kw \IpIbpw, AXns\ \mw C{kmbo kXnIv
amKZiIampIbpw sNbvXp. F\np ]pdsa bmsXmcp ssIImcyImhns\bpw \n
kzoIcncpXv Fv ( A\pimknp thZ{Kw ).
3. \qlnt\msSmw \mw Ien IbnbhcpsS kXnItf, Xobmbpw Atlw ( \qlv )
hfsc \nbp Hcp Zmk\mbncpp.
4. C{kmbo kXnIv C{]Imcw \mw thZ{Kn hn[n \Inbncnpp: Xobmbpw
\n `qanbn cWvSv {]mhiyw IpgapWvSmpIbpw henb HuXyw \SnpIbpw
sNpXmWv.
5. As\ B cWvSv k`fn HmatXnv \nivNbn ( inbpsS ) kabambm
D{K]cm{IaimenIfmb \psS Nne Zmkamsc \nfpsS t\sc \mw AbpXmWv.
As\ Ah hoSpInSbn ( \nsf ) sXcp \Spw. AXv {]mhnIams
Hcp hmKvZm\w XsbmIpp.
6. ]ns \mw AhsXncn \nv hnPbw XncnpXp. kzpfpw km\fpw
sImWvSv \nsf \mw t]mjnnpIbpw \nsf \mw IqSpX
kwL_eaphcmnopIbpw sNbvXp.
7. \n \a {]hnp ]w \nfpsS KpWn\mbn XsbmWv \n \a
{]hnpXv. \n Xna {]hnpIbmsWn ( AXns tZmjhpw ) \np
Xs. Fm ( B cWvSv k`fn ) Ahkm\tXn\v \nivNbn ( inbpsS )
kabw hm \nfpsS apJsf A]am\nemgvphm\pw, BZyXhW
Bcm[\mebn {]thinXv t]mse hoWvSpw {]thinphm\pw IogSnbsXmw XIv
Ifbphm\pw ( \mw i{Xpsf \ntbmKnpXmWv. )
8. \nfpsS cnXmhv \ntfmSv IcpW ImWnph\mtbmw. \n Bhnp
]w \fpw BhnpXmWv. \cIs \mw kXy\ntj[nIv Hcp XShd
Bnbncnpp.
9. Xobmbpw Cu JpB Ghpw icnbmbXntev hgn ImWnpIbpw, kI
{]hnp kXyhnizmknIv henb {]Xn^eapWvSv F ktmjhm
AdnbnpIbpw sNpp.
10. ]ctemIn hnizknmhcmtcm Ahv \mw thZ\tbdnb in HcpnshnpWvSv
Fpw ( ktmjhm Adnbnpp. )
11. a\pjy KpWn\v thWvSn {]mXvYnpXv t]mse Xs tZmjn\v thWvSnbpw
{]mXvYnpp. a\pjy Gsd XnSpw Iqph\mbncnpp.
12. cmhns\bpw ]Iens\bpw \mw cWvSv ZrjvSmfmnbncnpp. cmhmIp ZrjvSms
\mw anbXmpIbpw, ]IemIp ZrjvSms \mw {]Imiw \IpXmpIbpw
sNbvXncnpp. \nfpsS cnXmhn \np A\p{Klw \n tXSpXn\v
thWvSnbpw, sImfpsS Fhpw IWpw \n a\nemphm thWvSnbpw. Hmtcm
Imcyhpw \mw \hw hniZoIcnncnpp.
13. Hmtcm a\pjypw Ahs iIp\w Ahs Igpn Xs \mw _nncnpp
Dbnsgpt]ns \mfn Hcp {Kw \mahv thWvSn ]pdsSppXmWv. AXv
\nhnshsXmbn Ah IsWvSpw.
14. \o \ns {Kw hmbnpt\mpI. \ns w_nnStmfw IWv t\mm Cv \o
Xs aXn. ( Fv Aht\mSv Av ]dbsSpw )
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 145 of 353
15. hh\pw t\amKw kzoIcnp ]w Xs kzw KpWn\mbn XsbmWv Ah
t\amKw kzoIcnpXv. hh\pw hgn]ngv t]mIp ]w X\nv tZmjn\mbn
XsbmWv Ah hgn]ngp t]mIpXv. ]m]`mcw Npap bmsXmcmfpw asmcmfpsS
]m]`mcw NpapIbn. Hcp ZqXs\ AbpXv hsc \mw ( Bscbpw ) innpXpa.
16. GsXnepw Hcp cmPyw \mw \innm Dtinm AhnSs kpJtemep]amv \mw
BPvRI \Ipw. Fm ( AXv hIshmsX ) Ah AhnsS Xmtmnw \Spw. (
insbnbp ) hmv As\ AXns (cmPyns) Imcyn kvYncsSpIbpw, \mw
AXns\ \ntjw XIpIbpw sNpXmWv.
17. \qlns tijw F{Xsb{X XeapdIsf \mw \innnpWvSv! Xs ZmkamcpsS ]m]sf
kw_nv kqvaambn Adnbph\pw ImWph\pambn \ns cnXmhv Xs aXn.
18. WnIambXns\ ( CltemIs ) bmWv hhcpw DtinpsXn Ahv AYhm (
Ahcn \nv ) \mw Dtinphv \mw DtinpXv ChnsS shv Xs thKn
\IpXmWv. ]ns \mw As\bphv \IpXv \cIambncnpw. A]am\nX\pw
]pdsh\pambnsmWvSv Ah AXn ISscnbpXmWv.
19. Bscnepw ]ctemIw DtinpIbpw, kXyhnizmknbmbnsmWvSv AXnp thWvSn
AXnsXmb ]cn{iaw \SpIbpw sNp ]w AcmcpsS ]cn{iaw
{]Xn^emlambncnpw.
20. Cqscbpw Aqscbpw Fmw Xs ( ChnsS shv ) \mw klmbnpXmWv. \ns
cnXmhns Zm\n s]Xs{X AXv. \ns cnXmhns Zm\w XSv shsSpX.
21. \mw Ahcn Nnesc apNnescm sashcmnbncnpXv Fs\sbv t\mq.
]ctemIPohnXw Ghpw henb ]ZhnbpXpw, Ghpw henb DIrjvSXbpXpw
XsbmIpp.
22. AmlpthmsSmw asmcp ssZhsbpw \o kvYm]ncpXv. Fn A]am\nX\pw
Ismgnsh\pambn \o CcntWvSn hcpw.
23. XsbmsX \n Bcm[ncpsXpw, amXm]nXmv \asNWsapw \ns
cnXmhv hn[nncnpp. Ahcn ( amXm]nXmfn ) Hcmtfm Ah cWvSv t]cpw
Xstbm \ns ASp shv hmIyw {]m]npIbmsWn AhtcmSv \o sO Fv
]dbpItbm, AhtcmSv IbpItbm sNcpXv. AhtcmSv \o am\yamb hmv ]dbpI.
24. ImcpWytmSv IqSn FfnabpsS NndIv \o Ah Ccphpw XmgvnsImSppIbpw sNpI.
Fs cnXmth, sNdpn Ch Ccphcpw Fs t]mnhfnbXv t]mse ChtcmSv \o
IcpW ImWnWta Fv \o ]dbpIbpw sNpI.
25. \nfpsS cnXmhv \nfpsS a\pIfnepXv \hw Adnbph\mWv. \n
\hcmbncnp ]w Xobmbpw Ah tJZnpaSphv Gsd
s]mdppsImSpph\mIpp.
26. IpSpw__aphv Ahs AhImiw \o \IpI. AKXnpw hgnt]mpw ( AhcpsS
AhImihpw ) . \o ( [\w ) Zphybw sNbvXv IfbcpXv.
27. Xobmbpw Zphybw sNph ]nimNpfpsS ktlmZcfmIpp. ]nimNv Xs
cnXmhnt\mSv Gsd \nsIh\mIpp.
28. \ns cnXmhn \nv \o B{Klnp A\p{Klw tXSnsmWvSv \n\hcn \nv
XncnpIftbWvSn hcp ]w, \o AhtcmSv kuayamb hmv ]dv sImpI
29. \ns ssI \o ]ncSnbntev _nsXmcpXv. AXv ( ssI ) apgph\mbv
\onbnSpIbpw sNcpXv. As\ sNp ]w \o \nnX\pw
IjvSsh\pambncntWvSnhcpw.
30. Xobmbpw \ns cnXmhv Xm Dtinphv D]Poh\amKw
hnimeamnsImSppp. ( NneXv ) CSpnbXmpIbpw sNpp. Xobmbpw Ah
Xs Zmkamscn kqvaambn Adnbph\pw ImWph\pamIpp.
31. Zmcn{Zy`bm \n \nfpsS Ippsf sImpIfbcpXv. \mamWv Ahpw
\npw D]Poh\w \IpXv. Ahsc sImpXv Xobmbpw `oaamb A]cm[amIpp.
32. \n hy`nNmcs kao]nv t]mIcpXv. Xobmbpw AXv Hcp \oNhrnbpw Zpjn
amKhpamIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 146 of 353
33. Amlp ]hn{XX \Inbnp Pohs\ \ymb{]ImcamsX \n l\ncpXv. A{Ian\p
hnt[b\mbn hh\pw sImsSp ]w Ahs AhIminv \mw ( {]XnImcw sNm )
A[nImcw shv sImSpnpWvSv. Fm Ah sImebn AXncpIhnbcpXv. Xobmbpw
Ah klmbnsSph\mIpp.
34. A\mYbvv {]m]vXn FpXv hsc Ghpw \ coXnbnemsX Ahs kzns\ \n
kao]ncpXv. \n Icm \ndthpI. Xobmbpw Icmdns\n tNmZyw sNsSpXmWv.
35. \n AfpsImSppIbmsWn Afhv \n XnIpsImSppI. icnbmb Xpemkv
sImWvSv \n XqnsImSppIbpw sNpI. AXmWv Dahpw Ay^en Ghpw
saambnpXpw.
36. \n\v Adnhnm bmsXmcp Imcynsbpw ]nmse \o t]mIcpXv. Xobmbpw tIhn,
ImgvN, lrZbw Fnhsbnsbmw tNmZyw sNsSpXmWv.
37. \o `qanbn AltbmsS \ScpXv. Xobmbpw \n\v `qansb ]nfms\mpamhn.
Dbcn \n\v ]Xsmsam\pw Bhn, Xo.
38. Ahbn ( ta]d Imcyfn ) \nsmw ZpjnXv \ns cnXmhn
shdpsXmIpp.
39. \ns cnXmhv \n\v t_m[\w \Inb PvRm\n s]Xs{X AXv. AmlpthmsSmw
asmcp ssZhsbpw \o kvYm]ncpXv. Fn Bt]nsh\pw ]pdw
Xsh\pambn \o \cIn FdnbsSpXmWv.
40. Fm \nfpsS cnXmhv Basf \np {]tXyIambn \IpIbpw, Ah
aepIfn \nv s]asf kzoIcnpIbpw sNbvXncnpIbmtWm? Xobmbpw
KpcpXcamb Hcp hmv XsbmIpp \n ]dbpXv.
41. Ah BtemNnv a\nemphm thWvSn Cu JpB\n \mw ( Imcy ) hnhn[
cq]n hnhcnnpWvSv. Fm Ahv AXv AI hnnpI am{XamWv sNpXv.
42. ( \_ntb, ) ]dbpI: Ah ]dbpw t]mse Aht\msSmw apssZhfpWvSmbncpsn
knwlmk\m[n]s ASptev Ah ( B ssZh ) h amKhpw tXSpI Xs
sNpambncpp.
43. Ah F{X ]cnip! Ah ]dpWvSmnbXns\mw D]cnbmbn Ah henb HuXyw
{]m]nncnpp.
44. Ggv BImifpw `qanbpw Ahbnephcpw Ahs ]cnipnsb {]Ionpp bmsXmcp
hkvXphpw Ahs\ kvXpXnv sImWvSv ( Ahs ) ]cnipnsb {]IonmXmbn C.
]s AhcpsS Io\w \n {KlnpIbn. Xobmbpw Ah kl\ioe\pw Gsd
s]mdpph\pamIpp.
45. \o JpB ]mcmbWw sNbvXm \nsbpw ]ctemIn hnizknmhcpsSbpw
CSbn Zriyam Hcp ad \mw shpXmWv.
46. AhcXv {KlnpXn\v ( XSambn ) AhcpsS lrZbfnta \mw aqSnI shpXpw,
AhcpsS ImXpIfn \mw Hcp Xcw `mcw shpXpamWv. JpB ]mcmbWn \ns
cnXmhns\n am{Xw {]kvXmhnm Ah hndfnsbSpv ]pdw Xncnv t]mIpXmWv.
47. \o ]dbpXv Ah {inv tIp kabv Fsmcp ImcyamWv Ah {inv tIv
sImWvSncnpXv Fv \apv \hw Adnbmw. Ah kzImcyw ]dbp k`w AYhm
amcWw _m[n Hcmsf am{XamWv \n ]npScpXv Fv ( \ns ]cnlknpsImWvSv )
A{IanI ]dbp k`hpw ( \apv \hw Adnbmw. )
48. ( \_ntb, ) t\mq; Fs\bmWv Ah \n\v D]aI ]dpWvSmnbsXv. As\
Ah ]ngp t]mbncnpp. AXn\m Ahv Hcp amKhpw {]m]nm km[npIbn.
49. Ah ]dp: \mw FpIfpw PoWmhinjvSfpambngnm Xobmbpw \mw
]pXnsbmcp krjvSnbmbn Dbnsgpt]nsSpXmtWm ?
50. ( \_ntb, ) \o ]dbpI: \n Itm Ccptm BbnsmpI.
51. Asn \nfpsS a\pIfn hepXmbn tXmp GsXnepsamcp
krjvSnbmbnsmpI ( Fmepw \n ]p\cpohnnsSpw ) Atm, BcmWv
Rsf ( PohnXntev ) Xncnv sImWvSv hcnI? Fv Ah ]dtpw. \nsf
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 147 of 353
BZyXhW krjvSnh Xs Fv \o ]dbpI. Atm \ns t\sc ( t\mnbnv ) Ah
XebmnsmWvSv ]dbpw: Ftmgmbncnpw AXv ? \o ]dbpI AXv ASpv Xs Btbmw.
52. AsX, Ah \nsf hnfnpIbpw, Ahs\ kvXpXnv sImWvSv \n Dcw \IpIbpw
sNp Znhkw. ( AXnnSv ) hfsc Ipdv am{Xta \n IgnpIqnbnpq Fv \n
hnNmcnpIbpw sNpw.
53. \o Fs ZmkamtcmSv ]dbpI; Ah ]dbpXv Ghpw \ hmmbncnWsav.
Xobmbpw ]nimNv AhnSbn ( Ipgw ) CfnhnSpp. Xobmbpw ]nimNv a\pjyv
{]Xy i{XphmIpp.
54. \nfpsS cnXmhv \nsfn \hw Adnbph\mIpp. Ah Dtinp ]w
Ah \ntfmSv IcpW ImWnpw.Asn Ah Dtinp ]w Ah \nsf
innpw. AhcpsS ta tat\mmc\mbn \ns \mw \ntbmKnnn.
55. \ns cnXmhv BImifnepw `qanbnepw Dhscn \hw Adnbph\s{X.
Xobmbpw {]hmNIamcn Nnev Nnetcm \mw t{ijvTX \InbnpWvSv. ZmhqZn\v
\mw k_q F thZw \IpIbpw sNbvXncnpp.
56. ( \_ntb, ) ]dbpI: Amlphn\v ]pdsa \n ( ssZhsfv ) hmZnv t]mhsc \n
hnfnv t\mq. \nfn \nv D]{Zhw \ophmt\m ( \nfpsS kvYnXnv ) amw
hcpphmt\m D Ignhv AhcpsS A[o\nen.
57. Ah hnfnv {]mXvYnpsImWvSncnpXv BscbmtWm Ah Xs XfpsS
cnXmhntev kao]\amKw tXSnsmWvSncnpIbmWv. AsX, AhcpsS Iqn
AmlpthmSv Ghpw ASph Xs ( A{]Imcw tXSpp. ) Ah Ahs ImcpWyw
B{KlnpIbpw Ahs in `bsSpIbpw sNpp, \ns cnXmhns in
Xobmbpw `bstSWvSXmIpp.
58. Dbnsgpt]ns Znhkn\v apmbn \mw \innv IfbptXm Asn \mw
ITn\ambn innptXm BbnmsX Hcp cmPyhpan. AXv {Kn tcJsSps
ImcyamIpp.
59. \mw ZrjvSm AbpXn\v \apv XSambXv ]qnIam Acw ZrjvSmsf
\ntj[nv Xnfp FXv am{XamWv. \mw YaqZv kapZmbn\v {]Xy
ZrjvSmambnsmWvSv HIs \IpIbpWvSmbn. Fnv Ah AXns Imcyn
A{Iaw {]hnp. `bsSpm am{XamIpp \mw ZrjvSm AbpXv.
60. Xobmbpw \ns cnXmhv a\pjysc hebw sNbvXncnpp. Fv \mw \ntmSv ]d
k`hpw {itbamWv. \n\v \mw ImWnpX B Zi\s \mw P\v Hcp
]coWw am{XamnbncnpIbmWv. JpB\nse i]ns hrtbpw ( Hcp
]coWamnbncnpp. ) \mw Ahsc `bsSppp. Fm henb [nmcw am{XamWv
AXv Ahv hnnv sImWvSncnpXv.
61. \n BZan\v {]Wmaw sNpI Fv \mw aepItfmSv ]d k`w ( {itbamIpp. )
Atm Ah {]Wanp. C_veoskmgnsI.Ah ]dp: \o Ifnan\m krjvSnhv
Rm {]Wmaw sNpItbm?
62. Ah ]dp: Fsm \o BZcnnp Ch\mscv \o F\nv ]dpXcq.
Xobmbpw Dbnsgpt]ns \mfphsc \o F\nv Ah[n \oncp ]w, Chs
kXnIfn Npcpw t]scmgnv Fmhscbpw Rm Iogvs]SppI Xs sNpw.
63. Ah ( Amlp ) ]dp: \o t]mbnsmq. Ahcn \nv hhcpw \ns ]npScp
]w \nsmap {]Xn^ew \cIw Xsbmbncnpw. AsX; XnI {]Xn^ew Xs.
64. Ahcn \nv \n\v km[yambhsc \ns i_vZw aptJ\ \o Cfnhnv sImpI.
AhsXncn \ns IpXncSsbbpw ImemSsbbpw \o hnfnpIqpIbpw sNbvXv
sImpI. kzpfnepw km\fnepw \o AhtcmsSmw ]v tNcpIbpw Ahp \o
hmKvZm\ \IpIbpw sNbvXpsImpI. ]nimNv AhtcmSv sNp hmKvZm\w h\
am{XamIpp.
65. Xobmbpw Fs Zmkamcmtcm AhcpsS ta \n\v bmsXmcp A[nImchpan.
ssIImcyImhmbn \ns cnXmhv Xs aXn.
66. \nfpsS cnXmhv \nv thWvSn ISeneqsS I HmSnph\mIpp.Ahs
HuZmcyn \nv \n tXSnsmWvSv hcpXn\v thWvSnbs{X AXv. Xobmbpw Ah
\ntfmSv Gsd IcpWbph\mIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 148 of 353
67. ISen shv \nv IjvSX ( A]mbw ) t\cnm Ah HgnsI, \n Bscsbmw
hnfnv {]mXvYnncppthm Ah A{]XycmIpw. Fm \nsf Ah csSpn
Icbnsenptm \n XncnpIfbpIbmbn. a\pjy Gsd \nsIh\mbncnpp.
68. IcbpsS `mKv Xs Ah \nsf BgvnfbpItbm, Asn Ah \nfpsS
t\sc Hcp Nc ag AbpItbm sNpIbpw, \nfpsS kwcWw Gm
bmsXmcmsfbpw \n IsWvSmXncnpIbpw sNpXns\n \n
\n`bcmbncnpIbmtWm?
69. AXsn asmcp {]mhiyw Ah \nsf AhntSv ( ISentev ) Xncnv sImWvSv
t]mIpIbpw, Fnv \nfpsS t\v Ah Hcp XI Imbnv \n \ntISv
ImWnXn\v \nsf Ah apnfbpIbpw, A\cw B Imcyn \nv thWvSn
\apsXncn \S]Sn FSpm bmsXmcmsfbpw \n IsWvSmXncnpIbpw
sNpXns\]n \n \n`bcmbncnpIbmtWm?
70. Xobmbpw BZw kXnIsf \mw BZcnpIbpw, ISenepw Icbnepw Ahsc \mw
hml\n IbpIbpw, hninjvSamb hkvXpfn \nv \mw Ahv D]Poh\w
\IpIbpw, \mw krjvSnnphcn anhscmfpw Ahv \mw khntijamb t{ijvTX
\IpIbpw sNbvXncnpp.
71. Fm a\pjyscbpw AhcpsS t\Xmhnt\msSmw \mw hnfnpIqp Znhkw ( {itbamIpp.
) Atm Bv Xs ( IfpsS ) tcJ Xs heXpssIn \Ispthm
Acm AhcpsS {Kw hmbnpt\mpXmWv. AhtcmSv Hcp Xcnpw A\oXn
sNsSpXpa.
72. hh\pw Cu temIv A\mbncpm ]ctemIpw Ah A\mbncnpw. Ghpw
hgn]ngh\pambncnpw.
73. Xobmbpw \mw \n\v t_m[\w \InbnpXn \nv Ah \ns sXnpIfbm
Hcpnbncnpp. \o \psS ta AXm hXpw sInabvphm\mWv ( Ah
B{KlnpXv ). Atm Ah \ns an{Xambn kzoIcnpI Xs sNpw.
74. \ns \mw Ddnp \nnbnnmbncppshn Xobmbpw \o Ahcntev A]sams
Nmpt]mtbpambncpp.
75. Fn PohnXnepw Ccn in, acWnepw Ccn in AXmbncnpw \mw \n\v
BkzZnnpXv. ]noSv \apsXncn \n\v klmbw \Im bmsXmcmsfbpw \o
IsWvSpIbn.
76. Xobmbpw Ah \ns \mn \nv hncn hnSphm Hcpnbncnpp. \ns AhnsS
\nv ]pdmpIbs{X AhcpsS eyw. Fn \ns ( ]pdmen\v ) tijw Ipdv
ImeamsX Ah ( AhnsS ) XmaknpIbn.
77. \n\v apv \mw Ab \psS ZqXamcpsS ImcynepWvSmb \S]Sn{Iaw Xs. \psS
\S]Sn{Ian\v bmsXmcp t`ZKXnbpw \o IsWvSpIbn.
78. kqcy ( BImiayn \nv ) sXnbXv apX cm{Xn CcppXv hsc ( \nivNnX
kabfn ) \o \akvImcw apd{]Imcw \nhlnpI JpB ]mcmbWw
sNbvXpsImWvSp {]`mX \akvImchpw ( \ne\npI ) Xobmbpw
{]`mX\akvImcnse JpB ]mcmbWw kmyw hlnsSpXmIpp.
79. cm{Xnbn \nv A]kabw \o DdapWv AtXmsS ( JpB ]mcmbWtmsS )
\akvIcnpIbpw sNpI. AXv \n\v IqSpXembp Hcp ]pWyIamIpp. \ns
cnXmhv \ns kvXpXylamb Hcp kvYm\v \ntbmKntmw.
80. Fs cnXmth, kXyns {]thi\amKneqsS \o Fs {]thinnpIbpw,
kXyns _lna\amKneqsS \o Fs ]pdsSphnpIbpw sNtWta. \ns
] \nv F\nv klmbIamb Hcp B[nImcnI iIvXn \o Gs]SpncnIbpw
sNtWta Fv \o ]dbpIbpw sNpI.
81. kXyw hncnpp. AkXyw ampt]mbncnpp. Xobmbpw AkXyw
ampt]mIpXmIpp. Fpw \o ]dbpI.
82. kXyhnizmknIv ia\hpw ImcpWyhpambnpXv JpB\neqsS \mw
AhXcnnpsImWvSncnpp. A{IanIv AXv \jvSamsX ( asmpw ) hnnpn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 149 of 353
83. \mw a\pjyv A\p{Klw sNbvXv sImSpm Ah XncnpIfbpIbpw, Ahs ]mn\v
amdntmIpIbpw sNpp. Ahv tZmjw _m[nmemIs Ah hfsc
\ncmi\mbncnpIbpw sNpw.
84. ]dbpI: Fmhcpw AhchcpsS k{Zmba\pkcnv {]hnpsImWvSncnpp. Fm
IqSpX icnbmb amKw kzoIcnh BcmsWXns\n \nfpsS cnXmhv \hw
Adnbph\mIpp.
85. \ntmSh BXvamhns\n tNmZnpp. ]dbpI: BXvamhv Fs cnXmhns Imcyn
s]XmIpp. Adnhn \nv A]amsX \nv \Isnn.
86. Xobmbpw \mw Dtinncppshn \n\v \mw \Inb ktiw \mw
]nhenpambncpp. ]noSv AXns Imcyn \apsXncmbn \n\v `cta]nmhp
bmsXmcmsfbpw \o IsWvSpIbpan.
87. \ns cnXmhn \np ImcpWyw am{XamIpp AXv. \ns ta Ahs A\p{Klw
Xobmbpw alcambncnpp.
88. ( \_ntb, ) ]dbpI: Cu JpB t]msemv sImWvSv hcpXnmbn a\pjycpw PnpIfpw
HnptNmepw Xobmbpw AXpt]msemv Ah sImWvSv hcnIbn. Ahcn Nne
Nnev ]npW \IpXmbm t]mepw.
89. Xobmbpw Cu JpB\n Fmhn[ D]aIfpw P\v thWvSn hnhn[ cq]n \mw
hnhcnnpWvSv. Fm a\pjycn A[nIt]pw \ntj[nm\msX a\phn.
90. Ah ]dp: Cu `qanbn \nv \o Rv Hcp Ddhv HgpncpXv hsc R
\ns hnizknpItb C.
91. Asn \n\v Cu\bpsSbpw apncnbpsSbpw Hcp tXmapWvSmbncnpIbpw,
AXnnSbneqsS \o karambn AcphnI HgppIbpw sNpXv hsc.
92. Asn \o P]nXv t]mse BImis RfpsS ta IjvWw IjvWambn \o
hogvpXv hsc. Asn Amlpshbpw aepIsfbpw Iqw Iqambn \o sImWvSv
hcpXv hsc.
93. Asn \n\v kzWw sImWvSp Hcp hoSpWvSmIpXv hsc, Asn BImiv IqSn
\o IbdntmIpXv hsc. Rv hmbnmhp Hcp {Kw RfpsS ASptv \o
CdnsImWvSv hcpXv hsc \o IbdntmbXmbn R hnizknpItb C. ( \_ntb, )
]dbpI: Fs cnXmhv F{X ]cnip! Rms\mcp a\pjy am{Xamb ZqX\t ?
94. P\v kamKw htm Ah AXv hnizknpXn\v XSambXv, Amlp Hcp
a\pjys\ ZqX\mbn \ntbmKnncnpIbmtWm F AhcpsS hmv am{Xambncpp.
95. ( \_ntb, ) ]dbpI: `qanbnepXv imcmbn \Sv t]mIp aepIfmbncpsn
Ahcntev BImiv \nv Hcp aens\ \mw ZqX\mbn Cdpambncpp.
96. \o ]dbpI: F\npw \npanSbn kmnbmbn Amlp aXn. Xobmbpw Amlp
Xs Zmkamscn kqvaambn Adnbph\pw ImWph\pamIpp.
97. Amlp Bsc t\hgnbnemppthm Ah\mWv t\amKw {]m]nh.Ah Bsc
ZpamKnemppthm, Ahv Ahp ]pdsa cm[nImcnIsfsbmpw \o
IsWvSptXb. Dbnsgpt]ns \mfn apJw \nev IpnbhcmbnsmWvSpw
Acpw DuaIfpw _[nccpambnsmWvSpw \mw Ahsc HcpanpIqpXmWv. AhcpsS
ktXw \cIas{X. AXv AWv t]mIptmsgmw \mw Ahv Pzme
IqnsImSppXmWv.
98. Ah \psS ZrjvSmsf \ntj[nXn\pw, R FpIfpw PoWmhinjvSfpw
BbngnnmtWm ]pXnsbmcp krjvSnbmbn R Dbnsgp]nsSpXv Fv
Ah ]dXn\pw Ahp {]Xn^eas{X AXv.
99. BImifpw `qanbpw krjvSn Amlp Chsctmsebphscbpw krjvSnm
iIvX\mWv Fv Ch a\nemnbnnt? Chv Ah Hcp Ah[n \nivNbnnpWvSv.
AXn kwibta C. Fm \ntISv ImWnm\msX Cu A{IanIv a\v hn.
100. ( \_ntb, ) ]dbpI: Fs cnXmhns ImcpWyns JP\mhpI \nfpsS
DSakvYXbnembncpsn sNehgnv Xov t]mIpsav `bv \n ]nipnnSnpI
Xs sNpambncpp. a\pjy ISp ep_v[\mIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 150 of 353
101. Xobmbpw aqkmbvv \mw {]Xyamb HXp ZrjvSm \IpIbpWvSmbn. Atlw
AhcpsS ASpv sNpIbpw, aqkm! Xobmbpw \ns Rm amcWw _m[n HcmfmbnmWv
IcpXpXv Fv ^nHu AtltmSv ]dbpIbpw sNbvX k`sn C{kmbo
kXnItfmSv \o tNmZnv t\mpI.
102. Atlw ( ^nHut\mSv ) ]dp: IpXpdnp ZrjvSmfmbnsmWvSv Ch CdnbXv
BImifpsSbpw `qanbpsSbpw cnXmhv XsbmWv Fv Xobmbpw \o
a\nemnbnpWvSv. ^nHut\, Xobmbpw \o \miaSh Xs FmWv Rm
IcpXpXv.
103. Atm Ahsc ( C{kmboeysc ) \mn \nv hncntbmSnphm\mWv Ah DtinXv.
AXn\m Ahs\bpw Ahs IqsSbphscbpw apgph \mw apn\innp.
104. Ahs ( \min\p ) tijw \mw C{kmbo kXnItfmSv C{]Imcw ]dbpIbpw sNbvXp:
\n Cu \mn Xmaknv sImpI. A\cw ]ctemIns hmKvZm\w hsnbm
\nsfsbmw IqtmsS \mw sImWvSp hcpXmWv.
105. kXytmSpIqSnbmWv \mw AXv ( JpB ) AhXcnnXv. kXytmSv IqSns AXv
AhXcnpIbpw sNbvXncnpp. ktmjhm Adnbnph\pw XmoXv
\Iph\pambnsmWvSmsX \ns \mw Abnn.
106. \o P\v kmhImin HmXnsImSptWvSXn\mbn JpB\ns\ \mw ( ]e `mKfmbn
) thXncnncnpp. \mw AXns\ {ItaWbmbn CdpIbpw sNbvXncnpp.
107. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n CXn ( JpB\n ) hnizknv sImpI. Asn
hnizknmXncnpI. Xobmbpw CXn\v apv ( Znhy ) PvRm\w \Ishcmtcm Ahv
CXv hmbnptI]nsm Ah {]Wanv sImWvSv apJw Ipn hogpXmWv.
108. Ah ]dbpw: RfpsS cnXmhv F{X ]cnip! Xobmbpw RfpsS cnXmhns
hmKvZm\w \SnemsSpXp XsbmIpp.
109. Ah IcpsImWvSv apJw Ipn hogpIbpw AXhv hn\bw hnnpIbpw sNpw.
110. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n Amlp Fv hnfnpsImpI. Asn dlvam Fv
hnfnpsImpI. GXp Xs \n hnfnpIbmsWnepw AhpXmIpp Ghpw
DIrjvSamb \ma. \ns {]mXvY\ \o DnemcpXv. AXv ]XpsbpamcpXv.
AXnnSbnep Hcp amKw \o tXSnsmpI.
111. km\s kzoIcnnnmh\pw, B[n]Xyn ]mfnbnmh\pw \nyXbn \nv
cnm Hcp cI Bhiyanmh\pamb Amlphn\v kvXpXn! Fv \o ]dbpIbpw
Ahs\ icnbmwhw alXzsSppIbpw sNpI.

18. Al Kahf
1. Xs Zmks ta thZ{KahXcnnpIbpw, AXn\v Hcp h{IXbpw hcpmXncnpIbpw
sNbvX Amlphn\v kvXpXn.
2. sNmmb \nebn. Xs] \np ITn\amb insbn XmoXv \Iphm\pw,
kI {]hnp kXyhnizmknIv Daamb {]Xn^eapWvSv Fv
ktmjhm Adnbnphm\pw thWvSnbs{X AXv.
3. AXv ( {]Xn^ew ) A\p`hnv sImWvSv Ah Fspw IgnpIqSpXmbncnpw.
4. Amlp km\s kzoIcnncnpp Fv ]dhv XmoXv \Iphm
thWvSnbpamIpp.
5. AhmIs, AhcpsS ]nXmmIs AXns\n bmsXmcp Adnhpan. AhcpsS hmbn
\nv ]pdv hcp B hmv KpcpXcambncnpp. Ah IamsX ]dbpn.
6. AXn\m Cu ktin Ah hnizknnsn Ah ]nncnv t]mbXns\pSv (
AXnep ) ZpxJm \o Pohs\mSpph\mtbmw.
7. Xobmbpw `qapJpXns\ \mw AXn\v Hcp Aemcamnbncnpp. a\pjycn BcmWv
Ghpw \ \nebn {]hnpXv Fv \mw ]conphm thWvSn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 151 of 353
8. Xobmbpw AXntaepsXmw \innv \mw Xs AsXmcp sambmb `q{]tZiamn
amnfbpXpamWv.
9. AX, KplbpsSbpw dJoansbpw BfpI \psS ZrjvSmfpsS Iqn Hcp
AXv`pXambncppshv \o hnNmcnncnpIbmtWm ?
10. B bphm Kplbn A`bw {]m]n k`w: Ah ]dp: RfpsS cnXmth, \ns
] \np ImcpWyw Rv \o \IpIbpw RfpsS Imcyw t\cmwhw
\nhlnphm \o kuIcyw \IpIbpw sNtWta.
11. As\ Ipsdtbsd hj B Kplbn shv \mw AhcpsS ImXpI ASp (
Ddnfp )
12. ]ns Ah ( Kplbn ) Xmakn Imesn IrXyambn Adnbph CcpInIfn
BcmsWv Adnbm Xhw Ahsc \mw Fgpt]np.
13. AhcpsS ham\w \mw \n\v bYmXvY cq]n hnhcnpXcmw. XfpsS cnXmhn
hnizkn GXm\pw bphmfmbncpp Ah. Ahp \mw kamKt_m[w
hnnpIbpw sNbvXp.
14. RfpsS cnXmhv BImi`qanIfpsS cnXmhv BIpp. Ahp ]pdsa bmsXmcp
ssZhtmSpw R {]mXvYnptXb, Fn ( As\ R sNp ]w )
Xobmbpw R A\ymbamb hmv ]dhcmbn t]mIpw. Fv Ah Fgptv \nv
{]Jym]n k`n AhcpsS lrZbp \mw sIpdv \IpIbpw sNbvXp.
15. RfpsS Cu P\X Ahp ]pdsa ]e ssZhsfbpw kzoIcnncnpp. Ahsc (
ssZhsf ) kw_nv hyIvXamb bmsXmcp {]amWhpw Ch sImWvSphcmsXmWv?
Atm Amlphns t]cn Iw sInahs\m A{Ianbmbn BcpWvSv ?
16. ( Ah At\ym\yw ]dp: ) Ahscbpw Amlp HgnsI Ah Bcm[nv
sImWvSncnpXns\bpw \n hnsmgn kvYnXnv \n B Kplbn A`bw {]m]nv
sImpI. \nfpsS cnXmhv Ahs ImcpWyn \nv \nv hnimeambn
\IpIbpw, \nfpsS Imcyn kuIcytasSpncnIbpw sNpXmWv.
17. kqcy DZnptm AXhcpsS Kplhnv heXp`mKtv amdntmIpXmbpw, AXv
AkvXanptm AXhsc hnv ISv CSXv `mKtv t]mIpXmbpw \n\v ImWmw.
AhcmIs AXns ( KplbpsS ) hnimeamb Hcp `mKmIpp. AXv Amlphns
ZrjvSmfn s]Xs{X. Amlp Bsc t\hgnbnemppthm Ah\mWv kamKw
{]m]nh. Ah Bsc ZpamKnemppthm Ahs\ t\hgnbntev \bnp Hcp
cm[nImcnsbbpw \o IsWvSpX Xs.
18. Ah DWncnphcmWv Fv \o [cnv t]mIpw.( hmkvXhn ) Ah
Ddphcs{X. \mahsc hetmpw CStmpw adnv sImWvSncnpp. AhcpsS \mb
KplmapJv AXns cWvSv ssIIfpw \onshncnpIbmWv. AhcpsS t\v \o Fn
t\mp ]w \o Ahcn \nv ]nncntmSpIbpw, Ahscn \o `oXn
]qWvSh\mbnocpIbpw sNpw.
19. A{]ImcwAh At\ym\yw tNmZyw \Sphm Xhw \mw Ahsc Fgpt]np.
Ahcn Hcm tNmZnp: \nsf{X Imew ( Kplbn ) IgnpIqn? aph ]dp: \mw
Hcp Znhktam Hcp Znhkns A]`mKtam IgnpIqnbncnpw. ap Nne ]dp:
\nfpsS cnXmhmIpp \n IgnpIqnbXns\n icnbmbn Adnbph. Fm
\nfn Hcmsf \nfpsS Cu shn\mWbhpw sImWvSv ]Wntev AbpI. AhnsS
BcpsS ]emWv Ghpw \ `WapXv Fv t\mnbnv AhnsS \nv \nv Ah
h Blmchpw sImWvSphcs. Ah IcpXtemsS s]cpamds. \nsfn Ah
bmsXmcmsfbpw AdnbnmXncns.
20. Xobmbpw \nsfn Ahv Adnhv e`nm Ah \nsf Fdnv sImpItbm,
AhcpsS aXntev aSm \nsf \n_npItbm sNpw. Fn ( As\
\n aSp ]w ) \nsfmcnepw hnPbnpIbn Xs.
21. Amlphns hmKvZm\w kXyamsWpw, Aykabns Imcyn bmsXmcp
kwibhpanspw Ah ( P\ ) a\nemphm thWvSn \mw Ahsc (
KplmhmknIsf ) IsWvSm A{]Imcw Ahkcw \In. Ah At\ym\yw AhcpsS (
KplmhmknIfpsS ) Imcyn XnpsImWvSncp k`w ( {itbamIpp. ) Ah (
Hcp hn`mKw ) ]dp: \n AhcpsS ta Hcp sInSw \nanpIAhcpsS cnXmhv
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 152 of 353
Ahscn \hw Adnbph\s{X AhcpsS Imcyn {]m_eyw t\Snbh ]dp:
\apv AhcpsS ta Hcp ]n \nanpI Xs sNmw.
22. Ah ( P\fn Hcp hn`mKw ) ]dbpw; ( KplmhmknI ) aqv t]cmWv, \memasXv
AhcpsS \mbbmWv Fv. Nne ]dbpw: Ah Apt]cmWv; BdmasXv AhcpsS
\mbbmWv Fv. AZriyImcysnbp Dulw ]db am{XamWXv. Nne ]dbpw: Ah
Ggp t]cmWv. FmasXv AhcpsS \mbbmWv Fv ( \_ntb ) ]dbpI; Fs cnXmhv
AhcpsS Fsn \hw Adnbph\mWv. Npcpw t]cmsX Ahscn
AdnbpIbn. AXn\m hyIvXamb Adnhns ASnkvYm\nemsX AhcpsS hnjbn
XncpXv. Ahcn ( P\fn ) BtcmSpw AhcpsS Imcyn \o A`n{]mbw
BcmbpIbpw sNcpXv.
23. bmsXmcp Imcysnbpw \msf Rm\Xv Xobmbpw sNmw Fv \o ]dpt]mIcpXv.
24. Amlp Dtinpshn ( sNmsav ) AmsX. \o adpt]mIp ]w (
Hmahcptm ) \ns cnXmhns\ A\pkvacnpI. Fs cnXmhv Fs CXns\m
kamKtmSv ASp Hcp PohnXntev \bntmw Fv ]dbpIbpw sNpI.
25. Ah AhcpsS Kplbn apqdv hjw Xmaknp. Ah HXp hjw IqSpXempIbpw
sNbvXp.
26. \o ]dbpI: Ah XmaknXns\n Amlp \hw Adnbph\mIpp.
BImifnsebpw `qanbnsebpw AZriyPvRm\w AhmWpXv. Ah F{X
ImgvNbph. F{X tIhnbph! Ahp ]pdsa Ahv ( a\pjyv ) bmsXmcp
cm[nImcnbpan. Xs Xocpam\m[nImcn bmsXmcmsfbpw Ah ]ptNpIbpan.
27. \n\v t_m[\w \Is \ns cnXmhns {Kw \o ]mcmbWw sNpI. Ahs
hN\v t`ZKXn hcpm\mcpan. Ahp ]pdsa bmsXmcp A`bkvYm\hpw \o
Hcnepw IsWvSpIbpan.
28. XfpsS cnXmhns apJw eyamnsmWvSv Imepw sshIptchpw Aht\mSv
{]mXvYnv sImWvSncnphcpsS IqsS \o \ns a\ns\ ASn \npI.
CltemIPohnXns Aemcw eyamnsmWvSv \ns IpI Ahsc
hnpamdntmImXncns. GsXmcphs lrZbs \psS kvacWsb hnp \mw
A{iamnbncnppthm, GsXmcph XnjvSs ]npScpIbpw Ahs Imcyw
AXncpIhnXmbncnpIbpw sNbvXpthm, Ahs\ \o A\pkcnp t]mIcpXv.
29. ]dbpI: kXyw \nfpsS cnXmhn \npXmIpp. AXn\m CjvSaph
hnizkns. CjvSaph Ahnizkns. A{IanIv \mw \cImKv\n Hcpn shnpWvSv.
AXns IqSmcw Ahsc hebw sNbvXncnpp. Ah shn\t]np ]w
Dcpnb temlw t]mep Hcp shambncnpw. Ahv IpSnm \IsSpXv. AXv
apJsf Fcnv Ifbpw. hfsc Zpjn ]m\obw Xs. AXv ( \cIw ) hfsc Zpjn hn{ia
kvYew Xs.
30. Xobmbpw hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Acw
k{]h\w \Sp bmsXmcmfpsSbpw {]Xn^ew \mw Xobmbpw ]mgmpX.
31. AqmIpp kvYnchmkn\p kzKtmpI. AhcpsS Xmgv`mKvIqSn
AcphnI HgpInsmWvSncnpXmWv. AhhnsS kzWw sImWvSp hfI
AWnbnsSpXmWv. t\cnbXpw InbpXpamb ]p hkv{X Ah [cnpIbpw
sNpw. AhnsS Ah Aecn InepIfn Nmcnbncpv hn{ianphcmbncnpw. F{X
hninjvSamb {]Xn^ew, F{X Daamb hn{iakvYew!
32. \o Ahv Hcp D]a hnhcnpsImSppI. cWvSv ]pcpjam. Ahcn Hcmv \mw cWvSv
apncntm \In. Ahsb ( tXmsf ) \mw Cu\sImWvSv hebw sNbvXp.
AhbvnSbn ( tXmnSbn ) [m\yIrjnbnShpw \mw \In.
33. Ccp tXmfpw AhbpsS ^e \In hp. AXn bmsXmcp {IatSpw hcpnbn.
AhbvnSbneqsS \mw Hcp \Zn HgppIbpw sNbvXp.
34. Ahp ]e hcpam\hpapWvSmbncpp. As\ Ah Xs NmXntbmSv kwhmZw
\SnsmWvSncns ]dbpIbpWvSmbn: Rm\mWv \nsm IqSpX [\aph\pw
IqSpX kwL_eaph\pw.
35. kztmSv Xs A\ymbw {]hnv sImWvSv Ah Xs tXmn {]thinp. Ah
]dp: Hcnepw CsXmpw \inv t]mIpsav Rm hnNmcnpn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 153 of 353
36. Aykabw \nehn hcpw Fpw Rm hnNmcnpn. C\n Rm Fs
cnXmhntev aSsSpIbmsWntem, Xobmbpw, aSnspXn\v CXnt\m
Daamb Hcp kvYew F\nv e`npI Xs sNpw.
37. Ahs NmXn Ah\pambn kwhmZw \SnsmWvSncns ]dp: an \npw
A\cw _oPn \npw \ns krjvSnpIbpw, ]noSv \ns Hcp ]pcpj\mbn
kwhn[m\npIbpw sNbvXh\n \o AhnizknncnpIbmtWm?
38. Fm ( Fs hnizmkanXmWv. ) Ah AYhm AmlphmIpp Fs cnXmhv. Fs
cnXmhnt\mSv bmsXmns\bpw Rm ]ptNpIbn.
39. \o \ns tXmn IS kabv, CXv Amlp DtinXs{X, AmlpshsmWvSmsX
bmsXmcp iIvXnbpw C Fv \n\v ]dv IqSmbncptm? \nsm [\hpw km\hpw
Ipdh\mbn \o Fs ImWppshn.
40. Fs cnXmhv F\nv \ns tXmsm \Xv \In Fv hcmw. \ns tXmns
t\sc Ah BImiv \nv in AbpIbpw, As\ AXv NXpp\neambnocpIbpw
sNbvXp Fv hcmw.
41. Asn AXnse shw \n\v Hcnepw tXSnnSnv sImWvSv hcphm Ignbm hn[w
hntmsbpw hcmw.
42. Ahs ^ekarn ( \mim ) hebw sNsp. Ah ( tXm ) AhbpsS
]epItfmsS hoWSnv InSsh Xm AXn sNehgnXns t]cn Ah (
\jvSt_m[m ) ssI aeph\mbnop. Fs cnXmhnt\mSv Bscbpw Rm
]ptNmXncpsn F{X \mbncpts\ Fv Ah ]dbpIbpw
sNbvXvsImWvSncpp.
43. Amlphn\v ]pdsa bmsXmcp Inbpw Ahv klmbw \Iphm\pWvSmbn. Ahv (
kzbw ) AXnPbnphm IgnXpan.
44. bYmXvY ssZhamb Amlphns{X AhnsS cm[nImcw. \ {]Xn^ew \Iph\pw
\ ]cyhkm\nsepph\pw Ah\s{X.
45. ( \_ntb, ) \o Ahv sFlnIPohnXns D]a hnhcnpsImSppI: BImiv \nv
\mw shw Cdn. AXpaqew `qanbn kky CSIev hfp. XmaknbmsX AXv
ImpI ]dnfbp Xpcpmbnop. ( AXpt]msebs{X sFlnIPohnXw. ) Amlp
GXv Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
46. kzpw km\fpw sFlnIPohnXns AemcamIpp. Fm \ne\np
kIfmWv \ns cnXmhn Daamb {]Xn^eapXpw Daamb {]Xo
\IpXpw.
47. ]Xsf \mw kcnnpIbpw sXfnv \ncmb \nebn `qan \n\v
ImWpamdmIpIbpw, XpSv Ahcn \nv ( a\pjycn \nv ) Hcmsfbpw hnpIfbmsX \mw
Ahsc HcpanpIqpIbpw sNp Znhkw ( {itbamIpp. )
48. \ns cnXmhns apmsI Ah AWnbWnbmbn {]ZinnsSpIbpw sNpw. (
Ah ]dbpw: ) \nsf \mw BZyXhW krjvSn {]Imcw \nfnXm \psS ASpv
hncnpp. Fm \nv \mw Hcp \nivNnX kabw Gs]SppItbbn Fv
\n P]npIbmWv sNbvXXv.
49. ( IfpsS ) tcJ shsSpw. Atm IphmfnIsf, AXnepXns\n `bhnlzecmb
\nebn \n\v ImWmw. Ah ]dbpw: Atm! Rv \miw. CsXsmcp tcJbmWv?
sNdptXm heptXm Bb Hpw Xs AXv IrXyambn tcJsSpmsX hnpIfbpntm!
X {]hnsXms ( tcJbn ) \nehnepXmbn Ah IsWvSpw. \ns cnXmhv
bmsXmcmtfmSpw A\oXn ImWnpIbn.
50. \mw aepItfmSv \n BZan\v {]Wmaw sNpI Fv ]d k`w ( {itbas{X. )
Ah {]Wmaw sNbvXp. C_veokv HgnsI. Ah PnpIfn s]h\mbncpp. As\ Xs
cnXmhns I]\ Ah [ncnp. Fncns \n Fs hnv Ahs\bpw Ahs
kXnIsfbpw cm[nImcnIfmpIbmtWm? Ah \nfpsS i{Xpfs{X. A{IanIv (
Amlphn\v ) ]Icw InnbXv hfsc No Xs.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 154 of 353
51. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw krjvSnn\mIs, AhcpsS Xs krjvSnn\mIs \mw
Ahsc kmnIfmnbnn. hgn]ngnphsc Rm klmbnIfmbn
kzoIcnph\Xm\pw.
52. Fs ]mfnIsfv \n P]nv sImWvSncphsc \n hnfnv t\mq Fv Ah (
Amlp ) ]dbp Znhkw ( {itbas{X. ) Atm Ch Ahsc hnfnv t\mpXmWv.
Fm Ah Chv Dcw \IpX. AhnSbn \mw Hcp \miKw
DWvSmpIbpw sNpw.
53. IphmfnI \cIw t\cn ImWpw. Atm X AXn AIsSm t]mIpIbmsWv
Ah a\nempw. AXn \nv hnpamdntmIm Hcp amKhpw Ah IsWvSpIbpan.
54. Xobmbpw P\pthWvSn Fmhn[ D]aIfpw Cu JpB\n \mw hnhn[ Xcn
hnhcnncnpp. Fm a\pjy AXy[nIw Xkz`mhaph\s{X.
55. Xp amKZi\w hpInnbtm AXn hnizknpIbpw, XfpsS cnXmhnt\mSv
]m]tamN\w tXSpIbpw sNpXn\v P\v XSambXv ]qnIamcpsS
ImcynepWvSmb AtX \S]Sn Ahpw hcWw. Asn Ahv t\cnv in hcWw
F AhcpsS \ne]mSv am{XamIpp.
56. ktmjhm AdnbnphcmbnsmWvSpw, XmoXv \IphcmbnsmWvSpw am{XamWv
\mw ZqXamsc \ntbmKnpXv. Ahnizknh anYymhmZhpambn Xnv sImWvSncnpp;
AXv aqew kXys XIv Ifbphm thWvSn. Fs ZrjvSmsfbpw Ahv
\Is XmoXpIsfbpw Ah ]cnlmkyamnopIbpw sNbvXncnpp.
57. Xs cnXmhns ZrjvSmsfn Hmannsnv AXn \nv XncnpIfbpIbpw,
Xs ssII apIqn sNbvXXv ( ZpjvI ) adpIfbpIbpw sNbvXhs\m
A{Ianbmbn BcpWvSv? Xobmbpw AhcXv {KlnpXn\v ( XSambn ) \mw AhcpsS
lrZbfn aqSnIfpw, AhcpsS ImXpIfn `mc ( ASv ) hpw Gs]Spnbncnpp. (
As\bncns ) \o Ahsc kamKntev Wnp ]w Ah Hcnepw
kamKw kzoIcnpIbn.
58. \ns cnXmhv Gsd s]mdpph\pw IcpWbph\pamIpp. Ah sNbvXv IqnbXn\v
Ah AhsXncn \S]Sn FSppIbmbncpsn Ahh DS Xs in
\Ipambncpp. ]s Ahsmcp \nivNnX Ah[nbpWvSv. AXns\ adnISv sImWvSv
c{]m]nmhp Hcp kvYm\hpw Ah IsWvSpItbbn.
59. B cmPy A{Ian Gs]tm Ahsc \mw \innv Ifp. AhcpsS \min\v
\mw Hcp \nivNnX Ah[n shnpWvSv.
60. aqkm Xs `rXyt\mSv C{]Imcw ]d k`w ( {itbamIpp: ) Rm cWvSv ISepI
IqSntcpnSv FpItbm, Asn kpZoLamb Hcp ImeLw apgph \Sv
IgnbpItbm sNpXv hsc Rm ( Cu bm{X ) XpSv sImtWvSbncnpw.
61. As\ Ah Ah ( ISepI ) cWvSpw IqSntcpnSsnbtm XfpsS
aXvkyns Imcyw adpt]mbn. As\ AXv ISen ( NmSn ) AXv t]mb amKw Hcp
Xpcw ( t]mse ) Bnop.
62. As\ Ah B kvYew hnv aptmv t]mbngntm aqkm Xs `rXyt\mSv ]dp:
\o \apv \psS `Ww sImWvSv hm. \psS Cu bm{X \nanw \apv oWw
t\cnncnpp.
63. Ah ]dp: Xm IWvSpthm? \mw B ]mdn A`bw {]m]n k`n Rm
B aXvkys adpt]mIpI Xs sNbvXp. AXv ]dbm Fs adnXv ]nimNmsX
amcpa. AXv ISeneqsS kcn hgn Hcp AXv`pXamnopIbpw sNbvXncnpp.
64. Atlw ( aqkm ) ]dp: AXpXsbmWv \mw tXSnsmWvSncpXv. DSs\ Ah cWvSv
t]cpw XfpsS Im]mSpI t\mnsmWvSv aSn.
65. Atm Ah cWvSpt]cpw \psS Zmkamcn Hcmsf IsWvSn. Atln\v \mw
\psS ] \np ImcpWyw \IpIbpw, \psS ] \np PvRm\w \mw
Atls ]TnnpIbpw sNbvXnpWvSv.
66. aqkm AtltmSv ]dp: Xmv ]Tnns kamKPvRm\n \nv F\nv
Xm ]TnnpXcpXnmbn Rm Xmsf A\pKans?
67. Atlw ]dp: Xobmbpw Xmv Fs IqsS anv Ignbm km[npItb C.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 155 of 353
68. Xm kqvaambn Adnnnm Hcp hnjbn Xmss\ anm\mIpw.?
69. Atlw ]dp: Amlp Dtinp ]w abph\mbn Xm Fs
IsWvSpXmWv. Rm XmfpsS Hcp I]\bvpw FXn {]hnpX.
70. Atlw ]dp: Fm Xm Fs A\pKanp ]w bmsXmcp Imcysnbpw
Xm FtmSv tNmZncpXv: AXns\nbp hnhcw Rm Xs Xmp
]dpXcpXv hsc.
71. XpSv Ah cWvSv t]cpw Ien Ibdnbtm Atlw AXv Hmbmnfp. aqkm
]dp: AXnephsc apnfbphm thWvSn XmfXv HmbmnbncnpIbmtWm?
Xobmbpw KpcpXcamb Hcp Imcyw XsbmWv Xm sNbvXXv.
72. Atlw ]dp: Xobmbpw Xmv Fs IqsS anpIgnbm km[nn Fv Rm
]dnnt?
73. Atlw ]dp: Rm adpt]mbXn\v Xm Fs t]cn \S]Sn FSpcpXv. Fs
Imcyn hnjaIcamb bmsXmn\pw Xm Fs \n_npIbpw sNcpXv.
74. A\cw Ah Ccphcpw t]mbn. As\ Hcp _mes\ Ah IWvSpapnbtm Atlw
Ahs\ sImpIfp. aqkm ]dp: \ntZmjnbmb Hcmsf asmcmp ]IcambnmsX
Xm sImpthm? Xobmbpw \njnamb Hcp Imcyw XsbmWv Xm sNbvXnpXv.
75. Atlw ]dp: Xobmbpw Xmp Fs IqsS anv Ignbphm km[npItb C
Fv Rm XmtfmSv ]dnnt?
76. aqkm ]dp: CXn\v tijw hXns\nbpw Rm XmtfmSv tNmZnpIbmsWn ]ns
Xm Fs klhmknbmtWvSXn. Fn \nv Xmv \ymbamb ImcWw
Inngnp.
77. A\cw Ah Ccphcpw t]mbn. As\ Ah Ccphcpw Hcp cmPymcpsS ASp
sNtm B cmPymtcmSv Ah `Ww Bhiysp. Fm Chsc kcnphm
Ah ssha\kyw ImWnpIbmWv sNbvXXv. Atm s]mfnphogms\mcpp Hcp
aXn Ah AhnsS IsWvSn. DSs\ Atlw AXv t\scbmn. aqkm ]dp: Xm
Dtinncpsn AXns t]cn Xmv h {]Xn^ehpw hmmambncpp.
78. Atlw ]dp: CXv Rm\pw Xmfpw Xnep th]mSmIpp. GsXmcp Imcyns
t]cn Xmv anm IgnbmXncppthm AXns s]mcp Rm Xmv Adnbnv
Xcmw.
79. Fm B I ISen tPmensNp GXm\pw Zcn{ZamcpsSXmbncpp. AXn\m
Rm\Xv tISphcpWsav Dtinp. ( ImcWw ) AhcpsS ]pdsI Fm ( \ ) Iepw
_emmcambn ]nSnsSpp Hcp cmPmhpWvSmbncpp.
80. Fm B _me\mIs Ahs amXm]nXm kXyhnizmknIfmbncpp. Fm Ah
Ahsc AXn{Ian\pw Ahnizmkn\pw \n_nXcmnopsav \mw `bsp.
81. AXn\m Ahv AhcpsS cnXmhv Ahs\m kz`mhipnbn sash\pw,
ImcpWym IqSpX ASpaph\pamb Hcp km\s ]Icw \IWw Fp \mw
B{Klnp.
82. B aXnemsWntem, AXv B ]Wnse A\mYcmb cWvSv _meamcpsSXmbncpp.
AXn\p Nphn Ahmbp Hcp \n[nbpWvSmbncpp. AhcpsS ]nXmhv Hcp \
a\pjy\mbncpp. AXn\m Ah Ccphcpw bu\w {]m]npIbpw, FnhcpsS \n[n
]pdsSppIbpw sNWsav XmfpsS cnXmhv Dtinp XmfpsS cnXmhns
ImcpWyw F \nebnes{X AXv. AsXmpw Fs A`n{]b{]Imca Rm sNbvXXv.
Xmv GXv Imcyn anm IgnbmXncppthm AXns s]mcpfmIpp AXv.
83. Ah \ntmSv ZpJss\\nsbn tNmZnpp. \o ]dbpI: Atlsnbp hnhcw
Rm \nv HmXntI]nv Xcmw.
84. Xobmbpw \mw Atln\v `qanbn kzm[o\w \IpIbpw, FmImcyn\pap amKw
\mw Atln\v kuIcysSpnsImSppIbpw sNbvXp.
85. As\ Atlw Hcp amKw ]npSp.
86. As\ Atlw kqcymkvXa\kvYm\snbtm AXv sNfnshap Hcp
Pemibn adv t]mIpXmbn Atlw IWvSp. AXns ASpv Hcp P\hn`mKsbpw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 156 of 353
Atlw IsWvSn.( AtltmSv ) \mw ]dp: tl, ZpJss\, HpIn \n\v
Chsc innmw. Asn \n\v Ahcn \abpWvSmmw.
87. Atlw ( ZpJss\ ) ]dp: Fm B A{Iaw {]hnpthm Ahs\ \mw
innpXmWv. ]noSv Ah Xs cnXmhntev aSsSpIbpw Atm Ah
KpcpXcamb in Ahv \IpIbpw sNpXmWv.
88. Fm B hnizknpIbpw kIw {]hnpIbpw sNbvXpthm AhmWv
{]Xn^eambn AXnhninjvSamb kzKapXv. Aht\mSv \mw \ntZinpXv \psS
I]\bn \nv FfpapXmbn cnpIbpw sNpw.
89. ]ns Atlw asmcp amKw ]npSp.
90. As\ Atlw kqtcymZbkvYm\snbtm AXv Hcp P\XbpsS ta
DZnpbcpXmbn Atlw IsWvSn. AXns ( kqcys ) apn Ahp \mw bmsXmcp
adbpw DWvSmnsImSpnn.
91. A{]Imcw Xs ( Atlw {]hnp ) Atlns ]epXns\n ( \psS )
kqvaPvRm\w sImWvSv \mw ]qambn AdnnpWvSv Xm\pw.
92. ]ns Atlw asmcp amKw ]npSp.
93. As\ Atlw cWvSv ]X\ncInSbnsenbtm AhbpsS CpdpWvSmbncp
Hcp P\Xsb Atlw ImWpIbpWvSmbn. ]dbpsXmpw anhmdpw Ahv
a\nemm\mhpn.
94. Ah ]dp: tl, ZpJss\, Xobmbpw bAvPqPv aAvPqPv hn`mK `qanbn
IpgapWvSmphcmIpp. Rpw AhpanSbn Xm Hcp aXnsIv
DWvSmncWsa hyhkvYbn R Xmv Hcp Icw \nivNbnv Xcstbm?
95. Atlw ]dp: Fs cnXmhv F\nv A[o\sSpnnpXv ( A[nImchpw,
sFizcyhpw ) ( \n \IpXns\mfpw ) Daas{X. Fm ( \nfpsS imcocnI )
iIvXnsImWvSv \nsfs klmbnphn. \npw AhpanSbn Rm _ehmb
Hcp aXnepWvSmncmw.
96. \n F\nv CcppInI sImWvSv hv Xcq. As\ B cWvSv ]X]mizfpsS CS
kaamnonv Atlw ]dp: \n ImqXpI. As\ AXv ( ]gpnv ) Xo
t]msebmnbtm Atlw ]dp: \nsf\nv Dcpnb sNv sImWvSv hp Xcq
Rm\Xv AXnta Hgns.
97. ]ns, B aXnsv Ibdnadnbphm Ahv ( bAvPqPv aAvPqPnv ) km[nn. AXnv
XpfbpWvSmphm\pw Ahv km[nn.
98. Atlw ( ZpJss\ ) ]dp: CXv Fs cnXmhn \np ImcpWyas{X. Fm
Fs cnXmhns hmKvZ kabw hm Ah AXns\ XIv
\ncmnfbpXmWv. Fs cnXmhns hmKvZm\w bmYmXvYyamIpp.
99. Av ) Ahcn Nne apNnecpsS ta XncameI t]mse Xnbdp cq]n \mw
hntpXmWv. Imlfn DuXsSpIbpw Atm \mw Ahsc Hnv HcpanpIqpIbpw
sNpw.
100. AhnizmknIv At Znhkw \mw \cIs icnbmwhw ImWnpsImSppXmWv.
101. Fs ktins apn BcpsS IpIv aqSnhoWv t]mIpIbpw AXptIv {Klnm
Bv km[nmXmhpIbpw sNbvXncppthm Ahcs{X( B AhnizmknI ) .
102. F\nv ]pdsa Fs Zmkamsc cmImfmbn kzoIcnmsav AhnizmknI
hnNmcnncnpIbmtWm? Xobmbpw AhnizmknIv kmcw \Iphm\mbn \mw
\cIs Hcpnshncnpp.
103. ( \_ntb, ) ]dbpI: I Ghpw \jvSIcambn Xohsc kw_nv \mw \nv
]dpXcstbm?
104. sFlnIPohnXnse XfpsS {]bXv\w ]ngpt]mbhcs{X Ah. Ah
hnNmcnpXmIs X \ {]h\w \SnsmWvSncnpp FmWv.
105. XfpsS cnXmhns ZrjvSmfnepw Ah\pambn IWvSpappXnepw
hnizknmhcs{X Ah. AXn\m AhcpsS I \njv^eambntmbncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 157 of 353
AXn\m \mw Ahv Dbnsgpt]ns \mfn bmsXmcp Xqhpw ( kvYm\hpw )
\ne\npIbn.
106. AXs{X Ahp {]Xn^ew. AhnizknpIbpw, Fs ZrjvSmsfbpw, ZqXamscbpw
]cnlmkyampIbpw sNbvXXnp ( inbmb ) \cIw.
107. Xobmbpw hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahv
kmcw \Im\pXmIpp kzKtmpI.
108. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. AXn \nv hnv amdm Ah B{KlnpIbn.
109. ( \_ntb, ) ]dbpI: kap{ZPew Fs cnXmhns hN\sfgpXm\p
ajnbmbncpsn Fs cnXmhns hN\ XocpXn\v apmbn kap{ZPew Xov
t]mIpI Xs sNpambncpp. AXn\v Xpeyamb asmcp kap{Zw IqSn \mw klmbn\p
sImWvSv hmepw icn.
110. ( \_ntb, ) ]dbpI: Rm \nsftmsebp Hcp a\pjy am{XamIpp. \nfpsS ssZhw
GIssZhw am{XamsWv F\nv t_m[\w \IsSpp. AXn\m hh\pw Xs
cnXmhpambn IWvSpapWsav B{Klnppshn Ah kIw
{]hnpIbpw, Xs cnXmhn\p Bcm[\bn bmsXmns\bpw
]ptNmXncnpIbpw sNbvXpsIms.

19. Maryam
1. Im^vlmbmsFkzmZv.
2. \ns cnXmhv Xs Zmk\mb kIcnmbvv sNbvX A\p{Kls kw_np
hnhcWas{X CXv.
3. ( AXmbXv ) Atlw Xs cnXmhns\ ]Xps hnfnv {]mXvYn k`w.
4. Atlw ]dp: Fs cnXmth, Fs FpI _elo\ambngnncnpp.
XebmsWn \cp XnfpXmbncnpp. Fs cnXmth, \ntmSv {]mXvYnnv Rm
`mKyw sIh\mbnn.
5. F\nv ]pdsI hcm\p _pan{XmZnIsfn F\nv `bamIpp. Fs `mcybmsWn
hybpamIpp. AXn\m \ns ] \nv \o F\nv Hcp _psh ( AhIminsb )
\tIWta.
6. F\nv Ah A\cmhIminbmbncnpw. bAvJq_v IpSpw_n\pw Ah
A\cmhIminbmbncnpw. Fs cnXmth, Ahs\ \o ( Ghpw )
Xr]vXnsh\mpIbpw sNtWta.
7. tl, kIcnm, Xobmbpw \n\v \mw Hcp BIpnsbn ktmjhm Adnbnpp.
Ahs t] blvbm FmIpp. apv \mw Bscbpw Ahs t]cv Dhcmnbnn.
8. Atlw ]dp: Fs cnXmth, F\nss\ Hcp BIpnbpWvSmIpw? Fs `mcy
hybmIpp. Rm\msWn hmIym Npnpfn AhkvYbnsenbncnpp.
9. Ah ( Amlp ) ]dp: As\ Xs. apv \o bmsXmpamXncptm \ns Rm
krjvSnncns, CXv Fs kw_nnStmfw Hcp \nmc Imcyw am{XamWv Fv \ns
cnXmhv {]Jym]nncnpp.
10. Atlw ( kIcnm ) ]dp: \o F\nv Hcp ZrjvSmw Gs]SpntcWta. Ah (
Amlp ) ]dp: \n\p ZrjvSmw sshIeysampw Cmh\mbncnss
P\tfmSv aqv cm{Xn ( Znhkw ) \o kwkmcnmXncnemIpp.
11. As\ Atlw {]mXvY\maWvU]n \nv Xs P\fpsS ASptev ]pdsp.
Fnv, \n cmhnsebpw sshIptchpw Amlphns ]cnipnsb {]IonpI Fv
AhtcmSv BwKyw ImWnp.
12. tl, blvbm thZ{Kw _eambn kzoIcnv sImpI. ( Fv \mw ]dp: )
Ipnbmbncnss Atln\v \mw PvRm\w \IpIbpw sNbvXp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 158 of 353
13. \psS ] \np A\pIbpw ]cnipnbpw ( \In. ) Atlw
[\njvTbph\pambncpp.
14. Xs amXm]nXmv \asNph\pambncpp. \njvTqc\pw A\pkcWw
sIh\pambncpn.
15. Atlw P\n Znhkhpw acnp Znhkhpw Poht\msS Fgpt]nsSp Znhkhpw
Atln\v kam[m\w.
16. thZ{Kn abans\nbp hnhcw \o ]dpsImSppI. Ah Xs hopImcn
\nIv Ingv `mKp Hcp kvYetv amdnmakn k`w.
17. Fnv Ah ImWmXncnm Ah Hcp adbpWvSmn. Atm \psS BXvamhns\ (
Pn_vcoens\ ) \mw AhfpsS ASptv \ntbmKnp. As\ Atlw AhfpsS apn
XnI a\pjycq]n {]Xysp.
18. Ah ]dp: Xobmbpw \nn \nv Rm ]caImcpWnI\n icWw {]m]npp. \o
[\njvTbph\msWn ( Fs hnv amdntmIq. )
19. Atlw ( Pn_vco ) ]dp: ]cnip\mb Hcp BIpnsb \n\v Zm\w sNpXn\v
thWvSn \ns cnXmhv Ab ZqX am{XamIpp Rm.
20. Ah ]dp: F\nss\ Hcp BIpnbpWvSmIpw? bmsXmcp a\pjy\pw Fs
kv]innn. Rm Hcp Zp\S]Snmcnbmbnpan.
21. Atlw ]dp: ( Imcyw ) As\XsbmIpp. AXv Xs kw_nnStmfw
\nmcamb Hcp ImcyamsWv \ns cnXmhv ]dncnpp. Ahs\ ( B Ipnsb )
a\pjysmcp ZrjvSmhpw, \psS ] \np ImcpWyhpw Bm\pw ( \mw
Dtinpp. ) AXv Xocpam\ns Hcp ImcyamIpp.
22. As\ Ahs\ K`w [cnpIbpw, Fnv AXpambn Ah AIse Hcp kvYev
amdnmaknpIbpw sNbvXp.
23. As\ {]khthZ\ Ahsf Hcp Cu\ acns ASptv sImWvSv hp. Ah
]dp: Rm CXn\v apv Xs acnpIbpw, ]msS hnkvacnv XshfmIpIbpw
sNbvXncpsn F{X \mbncptt\!
24. DSs\ AhfpsS Xmgv`mKv \nv ( Hcm ) hnfnp]dp: \o hyk\ntWvS, \ns
Xmgv`mKv Hcp Acphn DWvSmn Xncnpp.
25. \o Cu\acw \ns ASptev ]nSnpIpepnsmpI. AXv \n\v ]mIamb
Cugw hogvncpXmWv.
26. As\ \o XnpIbpw IpSnpIbpw IpIpfnncnpIbpw sNpI. C\n \o a\pjycn
Bscsbnepw ImWp ]w C{]Imcw ]dtpI: ]caImcpWnIv thWvSn Rm Hcp
{hXw t\ncnbmWv AXn\m Cp Rm Hcp a\pjyt\mSpw kwkmcnpIbn Xs.
27. A\cw Ahs\ ( Ipnsb ) bpw hlnpsImWvSv Ah Xs BfpIfpsS ASpv sNp.
Ah ]dp: abta, Bt]Icamb Hcp Imcyw XsbmIpp \o sNbvXncnpXv.
28. tl; lmdqs ktlmZco, \ns ]nXmhv Hcp No a\pjy\mbncpn. \ns amXmhv Hcp
Zp\S]Snmcnbpambncpn.
29. Atm Ah Ahs ( IpnbpsS ) t\sc NqWvSnmWnp. Ah ]dp: sXmnenep
Hcp IpntbmSv R Fs\ kwkmcnpw?
30. Ah ( Ipn ) ]dp: Rm Amlphns Zmk\mIpp. Ah F\nv thZ{Kw
\IpIbpw Fs Ah {]hmNI\mpIbpw sNbvXncnpp.
31. Rm FhnsSbmbncpmepw Fs Ah A\pKrloX\mnbncnpp. Rm
Pohnncnp Imea{Xbpw \akvIcnphm\pw kImv \Iphm\pw Ah FtmSv
A\pimknpIbpw sNbvXncnpp.
32. ( Ah Fs ) Fs amXmhnt\mSv \ \nebn s]cpamdph\pw ( Bnbncnpp. )
Ah Fs \njvTqc\pw `mKyw sIh\pamnbnn.
33. Rm P\n Znhkhpw acnp Znhkhpw Poht\msS Fgpt]nsSp Znhkhpw
Fs ta imn DWvSmbncnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 159 of 353
34. AXs{X abans aI\mb Cukm Ah GsXmcp hnjbn Xnv
sImWvSncnppthm AXns\nbp bYmXvYamb hms{X CXv.
35. Hcp km\s kzoIcnpI FXv AmlphnpWvSmImhpX. Ah F{X ]cnip!
Ah Hcp Imcyw Xocpam\nv Ignm AXnt\mSv DWvSmIq Fv ]dbpI am{XwsNpp.
Atm AXpWvSmIpp.
36. ( Cukm ]dp: ) Xobmbpw Amlp Fsbpw \nfpsSbpw cnXmhmIpp.
AXn\m Ahs\ \n Bcm[npI. CXs{X t\scbp amKw.
37. Fnv AhnSbn \nv InI `nnpWvSmbn. Atm Ahnizknhs{X
`bcamb Hcp Znhkns kmnym hn \miw.
38. Ah \psS ASpv hcp Znhkw Ahv Fsmcp tIhnbpw ImgvNbpambncnpw!
]s Cv B A{IanI {]Xyamb hgntISnemIpp.
39. \jvSt_m[ns Znhksn AYhm Imcyw ( Anaambn ) Xocpam\nsSp
k`sn \o Ahv XmoXv \IpI. Ah A{ibneIsncnpIbmIpp. Ah
hnizknpn.
40. Xobmbpw \mw XsbmWv `qanbpsSbpw AXnephbpsSbpw A\cmhIminbmIpXv.
\psS ASptev Xsbmbncnpw Ah aSsSpXv.
41. thZ{Kn C{_mloans\nbp hnhcw \o ]dpsImSppI. Xobmbpw Atlw
kXyhm\pw {]hmNI\pambncpp.
42. Atlw Xs ]nXmhnt\mSv ]d k`w ( {itbamIpp: ) Fs ]nXmth,
tIpItbm, ImWpItbm sNm, Xmv bmsXmcp D]Imchpw sNm hkvXpsh
Xm Fn\v Bcm[npp.?
43. Fs ]nXmth, Xobmbpw Xmv hpInnbnnm Adnhv F\nv hpInnbnpWvSv.
BIbm Xm Fs ]nScq. Rm Xmv icnbmb amKw ImWnpXcmw.
44. Fs ]nXmth, Xm ]nimNns\ Bcm[ncpXv. Xobmbpw ]nimNv ]caImcpWnIt\mSv
A\pkcWanmh\mIpp.
45. Fs ]nXmth, Xobmbpw ]caImcpWnI\n \np h inbpw Xmsf
_m[npsav Rm `bsSpp. Atm Xm ]nimNns an{XambncnpXmWv.
46. Abm ]dp: tl; C{_mlow, \o Fs ssZhsf thsWvSv shpIbmtWm? \o (
CXn \nv ) hncanpnsn Rm \ns IsdntmSnpI Xs sNpw. Ipsd
Imetv \o Fn \nv hnpamdnsmWw.
47. Atlw ( C{_mlow ) ]dp: Xmv kemw. Xmv thWvSn Rm Fs
cnXmhnt\mSv ]m]tamN\w tXSmw. Xobmbpw Ahs\tmSv Zbbph\mIpp.
48. \nsfbpw Amlphn\v ]pdsa \n {]mXvYnphcphsbbpw Rm shSnbpp. Fs
cnXmhnt\mSv Rm {]mXvYnpp. Fs cnXmhnt\mSv {]mXvYnpXv aqew Rm
`mKyw sIh\mImXncptmw.
49. As\ Ahscbpw Amlphn\v ]pdsa Ah Bcm[nphsbbpw shSnv Atlw
t]mbtm Atln\v \mw CkvlmJns\bpw ( aI ) bAvJq_ns\bpw ( ]u{X )
\In. Ahscsbms \mw {]hmNIamcmpIbpw sNbvXp.
50. \psS ImcpWyn \npw Ahv \mw \IpIbpw, Ahv \mw DXamb
kIon DWvSmpIbpw sNbvXp.
51. thZ{Kn aqkmsbnbp hnhchpw \o ]dpsImSppI. Xobmbpw Atlw
\njvIf\mbncpp. Atlw ZqX\pw {]hmNI\pambncpp.
52. ]Xns heXp`mKv \nv \mw Atls hnfnpIbpw, clkykw`mjWn\mbn
\mw Atln\v kmao]yw \IpIbpw sNbvXp.
53. \psS ImcpWym Xs ktlmZc\mb lmdq\ns\ Hcp {]hmNI\mbn, Atln\v (
klmbn\mbn ) \mw \IpIbpw sNbvXp.
54. thZ{Kn CkvamCuens\nbp hnhcw \o ]dpsImSppI. Xobmbpw Atlw
hmKvZm\w ]menph\mbncpp. Atlw ZqX\pw {]hmNI\pambncpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 160 of 353
55. Xs BfpItfmSv \akvIcnphm\pw kImv \Iphm\pw Atlw I]npambncpp.
Xs cnXmhns ASp Atlw {]oXn e`nh\mbncpp.
56. thZ{Kn CZvcokns\nbp hnhcw \o ]dpsImSppI. Xobmbpw Atlw
kXyhm\pw {]hmNI\pambncpp.
57. Atls \mw DXamb kvYm\tv DbpIbpw sNbvXncnpp.
58. Amlp A\p{Klw \Inbnp {]hmNIamcs{X Ah. BZans kXnIfn
s]hcpw, \qlnt\msSmsw \mw Ien Ibnbhcns]hcpw C{_mloansbpw
C{kmboensbpw kXnIfn s]hcpw, \mw t\hgnbnempIbpw {]tXyIw
sXcsSppIbpw sNbvXhcn s]hcpas{X Ah. ]caImcpWnIs sXfnhpI
Ahv hmbnptI]nsSp ]w {]Wanphcpw Icbphcpambn smWvSv Ah
Xmsg hogpXmWv.
59. Fnv Ahv tijw AhcpsS kvYm\v Hcp ]nXeapd hp. Ah \akvImcw
]mgmpIbpw XnjvSsf ]npScpIbpw sNbvXp. Xaqew ZpamKns ^ew Ah
IsWvSpXmWv.
60. Fm ]ivNm]npIbpw, hnizknpIbpw kIw {]hnpIbpw sNbvXh
CXn \nsmgnhmIpp. Ah kzKn {]thinpXmWv. Ah Hpw A\oXnv
hnt[bcmhpIbn.
61. ]caImcpWnI Xs ZmkamtcmSv AZriyamb \nebn hmKvZm\w sNbvXnp
kvYnchmkn\mbp kzKtmpIfn ( Ah {]thinpw. ) Xobmbpw Ahs
hmKvZm\w \Sn hcpXv XsbmIpp.
62. kemw AmsX \ncXvYIamb bmsXmpw AhchnsS tIpIbn. XfpsS Blmcw
cmhnsebpw sshIptchpw AhhnsS e`npXmWv.
63. \psS Zmkamcn \nv B [\njvT]pephcmbncppthm Ahp \mw
AhImisSpnsImSpp kzKas{X AXv.
64. ( \_ntbmSv Pn_vco ]dp: ) XmfpsS cnXmhns I]\{]ImcamsX \mw
CdnhcpX. \psS apnepXpw \psS ]nnepXpw AXnnSbnepXpw Fmw
AhsXs{X. XmfpsS cnXmhv adph\mbnn.
65. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw AhbvnSbnepXnsbpw cnXmhs{X Ah. AXn\m
Ahs\ Xm Bcm[npIbpw Ahp Bcm[\bn atbmsS Ddp\npIbpw
sNpI. Ahv t]scm Bscsbnepw Xmdnbmtam?
66. a\pjy ]dbpw: Rm acnpIgnm ]noSv Fs Poh\ph\mbn ]pdv sImWvSv
hcptam?
67. a\pjy Hmanpnt; Ah HpamXncp Hcp Ln \mamWv BZyw Ahs\
]SpWvSmnbsXv?
68. Fm \ns cnXmhns\ XsbmW! Ahscbpw ]nimNpsfbpw \mw HcpanpIqpI
Xs sNpw. ]noSv appIpnbhcmbnsmWvSv \cIn\v Nppw Ahsc \mw lmPcmpI
Xs sNpw.
69. ]noSv Hmtcm Inbn \npw ]caImcpWnIt\mSv Ghpw ISp [nmcw
ImWnncphsc \mw thXncnv \npXmWv.
70. ]noSv AXn ( \cIn ) Fcnbphm AhcpsS Iqn Ghpw AlXbphscn
\apv \hw AdnbmhpXmWv.
71. AXn\Spv ( \cIn\Spv ) hcmhcmbn \nfn Bcpw Xsbn. \ns
cnXmhns JWvUnXhpw \SnemsSpXpamb Hcp Xocpam\amIpp AXv.
72. ]noSv [\njvT ]menhsc \mw csSppIbpw, A{IanIsf
appIpnbhcmbnsmWvSv \mw AXn hntpIbpw sNpXmWv.
73. kv]jvSamb \nebn \psS ZrjvSm Ahv hmbnptI]nsm
Ahnizknh hnizknhtcmSv ]dbpXmWv: Cu cWvSv hn`mKn IqSpX Daamb
kvYm\aphcpw Ghpw sas kwLaphcpw BcmWv ?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 161 of 353
74. km[\kma{KnIfnepw _mlytamSnbnepw IqSpX sashcmb F{X XeapdIsfbmWv
Chv apv \mw \innnpXv!
75. ( \_ntb, ) ]dbpI: hh\pw ZpamKnembngnm ]caImcpWnI Ahp Ah[n
\onsImSppXmWv. As\ Xv apdnbnv \IsSp Imcyw AXmbXv HpIn
in, Asn Aykabw Ah ImWptm Ah Adnv sImpw; IqSpX
tamiamb kvYm\aphcpw, IpSpX Zp_ecmb ssk\yhpw BcmsWv.
76. kamKw kzoIcnhv Amlp kamK\njvT hnnv sImSppXmWv.
\ne\np kIfmWv \ns cnXmhn Daamb {]Xn^eapXpw Daamb
]cnWmaapXpw
77. Fm \psS ZrjvSmfn AhnizknpIbpw F\nv kpw km\hpw
\IsSpI Xs sNpw. Fv ]dbpIbpw sNbvXhs\ \o IWvSpthm?
78. AZriyImcyw Ah IWvSdnnptWvSm? AXsn ]caImcpWnIs ASpv Ah h
IcmdpapWvSmnbnptWvSm?
79. A, Ah ]dbpXv \mw tcJsSppIbpw, Ahp in IqnsImSppIbpw sNpw.
80. Ah B ]dbpXns\mw ( kzn\pw km\n\psamw ) \mambncnpw
A\cmhIminbmIpXv. Ah GI\mbnsmWvSv \psS ASpv hcnIbpw sNpw.
81. Amlphn\v ]pdsa Ah ssZhsf kzoIcnncnpIbmWv. Ah Chv
]n_eamIpXn\v thWvSn.
82. A, Ch Bcm[\ \Snb Imcyw Xs Ah \ntj[npIbpw, Ah Chv
FXncmbnocpIbpw sNpXmWv.
83. kXy\ntj[nIfpsS t\,v Ahsc iIvXnbmbn CfnhnSm thWvSn \mw ]nimNpsf
AbphnncnpIbmsWv \o IWvSnt?
84. AXn\m AhcpsS Imcyn \o XnSpw ImWntWvS. Ahmbn \mw ( \mfpI )
Fn FnsmWvSncnpI am{XamIpp.
85. [\njvTbphsc hninjvSmXnYnI F \nebn ]caImcpWnIs ASptv \mw
hnfnpIqp Znhkw.
86. IphmfnIsf Zmlmcmb \nebn \cIntev \mw sXfnv sImWvSv t]mIpIbpw
sNp Znhkw.
87. Bpw ip]mi sNm A[nImcapWvSmbncnpIbn. ]caImcpWnI\pambn
IcmdpWvSmnbnphs\mgnsI.
88. ]caImcpWnI Hcp km\s kzoIcnnpsWvSv Ah ]dncnpp.
89. ( A{]Imcw ]dbphtc, ) Xobmbpw \n sNbvXncnpXv KpcpXcamb Hcp
ImcyamIpp.
90. AXv \nanw BImi s]mnnfcpIbpw, `qan hnWvSpIodpIbpw, ]X XIv
hogpIbpw sNpamdmIpw.
91. ( AsX, ) ]caImcpWnI\v km\apsWvSv Ah hmZnXv \nanw.
92. km\s kzoIcnpI FXv ]caImcpWnI\v A\ptbmPyamhpIbn.
93. BImifnepw `qanbnepap GsXmcmfpw Hcp Zmks\ \nebn ]caImcpWnIs
ASpv hcph am{Xambncnpw.
94. Xobmbpw Ahsc Ah XnsSppIbpw FnIWmpIbpw sNbvXncnpp.
95. Ahtcmtcmcpcpw Dbnsgpt]ns \mfn GImInbmbnsmWvSv Ahs ASp
hcpXmWv.
96. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahv ]caImcpWnI
kvt\lapWvSmnsImSppXmWv; Xo.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 162 of 353
97. CXv ( JpB ) \ns `mjbn \mw efnXamnXncnpXv [\njvTbphv CXv
aptJ\ \o ktmjhm \Iphm\pw, aSapjvSnmcmb BfpIv CXv aptJ\ \o
XmoXv \Iphm\pw thWvSn am{XamIpp.
98. Chv apv F{X XeapdIsf \mw \innnpWvSv. Ahcn \nv Bscsbnepw \o
ImWpptWvSm? AYhm AhcpsS t\cnb i_vZsanepw \o tIpptWvSm?

20. Thaha
1. Xzmlm
2. \n\v \mw JpB AhXcnnv XXv \o IjvSsSm thWvSnb.
3. `bsSphv Dt_m[\w \Im thWvSn am{XamWXv.
4. `qanbpw DXamb BImifpw krjvSnhs ] \nv AhXcnnsXs{X AXv.
5. ]caImcpWnI knwlmk\kvY\mbncnpp.
6. AhpXmIpp BImifnepXpw `qanbnepXpw, AhbvnSbnepXpw,
an\SnbnepXpsamw.
7. \o hmv DnempIbmsWn Xobmbpw Ah ( Amlp ) clkyambXpw,
AXyw \nKqVambXpw Adnbpw ( Fv \o a\nempI )
8. Amlp Ah\msX Hcp ssZhhpan. AhsXmIpp Ghpw DIrjvSamb \ma.
9. aqkmbpsS ham\w \n\v hpInntbm?
10. AXmbXv Atlw H Xo I k`w. Atm Xs Spw_tmSv Atlw ]dp:
\n \nq; Rm H Xo Incn. Rm AXn \nv InsSppsImv
\nfpsS ASpv htmw. Asn XobpsS ASpv h hgnImnsbbpw Rm
Itw.
11. As\ Atlw AXn\Spv sNtm ( C{]Imcw ) hnfnp]dbsp tl; aqkm.
12. Xobmbpw Rm\mWv \ns cnXmhv. AXn\m \o \ns sNcnpI Agnv shpI. \o
Xzphm F ]cnip XmgvhcbnemIpp.
13. Rm \ns sXcsSpncnpp. AXn\m t_m[\w \IsSpXv \o {inv
tIpsImpI.
14. Xobmbpw Rm\mIpp Amlp. Rm\msX Hcp ssZhhpan. AXn\m Fs \o
Bcm[npIbpw, Fs HmanpXn\mbn \akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw sNpI.
15. Xobmbpw Aykabw hcnI Xs sNpw. Hmtcm hyIvXnpw Xm
{]bXv\npXn\\pkrXambn {]Xn^ew \IsSm thn Rm\Xv tKm]yamn
shtmw.
16. BIbm AXn ( Aykabn ) hnizknmXncnpIbpw XnjvSs ]n]pIbpw
sNbvXh AXn ( hnizknpXn ) \nv \ns XSbmXncns. As\ kw`hnp
]w \obpw \miaSbpXmWv.
17. Amlp ]dp: ) tl; aqkm, \ns heXpInep B hkvXp FmIpp?
18. Atlw ]dp: CXv Fs hSnbmIpp. Rm\Xnta Dun \npIbpw, AXv sImv
Fs BSpIv ( Ce ) ASnphogvn sImSppIbpw sNpp. AXpsImv F\nv
thsdbpw D]tbmKfpv.
19. Ah ( Amlp ) ]dp: tl; aqkm, \o B hSn XmsgbnSq.
20. Atlw AXv Xmsgbnp. AtmgXm AXv Hcp ]mmbn HmSpp.
21. Ah ]dp: AXns\ ]nSnv sImpI. t]Snt. \mw AXns\ AXns
BZykvYnXnbntev Xs aSpXmWv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 163 of 353
22. \o \ns ssI Intev tNv ]nSnpI. bmsXmcp Zqjyhpw IqSmsX sXfn
sh\ndapXmbn AXv ]pdv hcpXmWv. AXv asmcp ZrjvSmas{X.
23. \psS almb ZrjvSmfn NneXv \n\v \w ImWnpXcphm thnbs{X AXv.
24. \o ^nHus ASptv t]mIpI. Xobmbpw Ah AXn{IaImcnbmbncnpp.
25. Atlw ]dp: Fs cnXmth, \o F\nv lrZbhnimeX \tIWta.
26. F\nv Fs Imcyw \o FfpamntcWta.
27. Fs \mhn \nv \o sIgnv XtcWta.
28. P\ Fs kwkmcw a\nemtXn\v.
29. Fs IpSpw_n \nv F\nv Hcp klmbnsb \o Gs]SppIbpw sNtWta.
30. AXmbXv Fs ktlmZc lmdqs\.
31. Ah aptJ\ Fs iIvXn \o ZrVampIbpw,
32. Fs Imcyn Ahs\ \o ]mfnbmpIbpw sNtWta.
33. R [mcmfambn \ns ]cnipnsb hmgvphm\pw,
34. [mcmfambn \ns R kvacnphm\pw thn.
35. Xobmbpw \o Rsfn IWvSdnbph\mIpp.
36. Ah ( Amlp ) ]dp: tl; aqkm, \o tNmZnXv \n\v \Isncnpp.
37. asmcnepw \n\v \mw A\p{Klw sNbvXv Xnpv.
38. AXmbXv \ns amXmhn\v t_m[\w \IstS Imcyw \mw t_m[\w \Inb
k`n.
39. \o Ahs\ ( Ipnsb ) s]nbnemnbnv \ZnbnentpI. \Zn B s]n Icbn
Xnsmpw. F\npw Ahpw i{Xphmbnp Hcm Ahs\ FSpv sImpw. ( tl;
aqkm, ) Fs ] \np kvt\lw \ns ta Rm CpXcnIbpw sNbvXp. Fs
t\mnembnsm \o hfnsbSpsSm thnbpw IqSnbmWXv.
40. \ns ktlmZcn \Sv sNpIbpw Chs ( IpnbpsS ) kwcWtam Ignbp
Hcmsfn Rm \nv Adnbnv Xcstbm Fv ]dbpIbpw sNp k`w (
{itbamIpp. ) As\ \ns amXmhntev Xs \ns \mw Xncnt]np. AhfpsS
IIpfnphm\pw, Ah ZpxJnmXncnphm\pw thn. \o Hcmsf sImpIbpmbn.
Fnv ( AXp kw_nv ) a\xtin \nv \ns \mw cnpIbpw sNbvXp. ]e
]coWfneqsSbpw \ns \mw ]conpIbpmbn. As\ aZvbImcpsS Iqn
sImtfmfw \o Xmaknp. ]noSv tl; aqkm, \o ( Fs ) Hcp \nivNb{]Imcw CXm
hncnpp.
41. Fs kzw Imcyn\mbn \ns Rm hfnsbSpncnpp.
42. Fs ZrjvSmfpambn \obpw \ns ktlmZc\pw t]mbnsmpI. Fs
kvacnpXn \n AamncpXv.
43. \n cpt]cpw ^nHus ASptv t]mIpI. Xobmbpw Ah
AXn{IaImcnbmbncnpp.
44. Fnv \n Aht\mSv kuayamb hmv ]dbpI. Ah Hcp thf Nnnv
a\nemntbmw. Asn `bspshv hcmw.
45. Ah cpt]cpw ]dp: RfpsS cnXmth, Ah ( ^nHu ) RfpsS t\v
FSppNmSpItbm, AXn{Iaw ImWnpItbm sNpsav Rm `bsSpp.
46. Ah ( Amlp ) ]dp: \n `bstS. Xobmbpw Rm \nfpsS IqsSbpv.
Rm tIpIbpw ImWpIbpw sNppv.
47. AXn\m \n Ccphcpw Ahs ASpv sNnv ]dbpI: Xobmbpw R \ns
cnXmhns ZqXamcmIpp. AXn\m C{kmbo kXnIsf RfpsS IpsS
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 164 of 353
hnpXcWw. Ahsc ancpXv. \nsbSpv R hnpXv \ns cnXmhn
\np ZrjvSmhpw sImWvSmIpp. kamKw ]npShmbncnpw kam[m\w.
48. \ntj[nv XpIbpw ]namdnfbpIbpw sNbvXhmWv inbpsXv Xobmbpw
Rv t_m[\w \Isncnpp.
49. Ah ( ^nHu ) tNmZnp: tl; aqkm, Atm BcmWv \nfpsS cv t]cpsSbpw
cnXmhv?
50. Atlw ( aqkm ) ]dp: Hmtcm hkvXphn\pw AXns {]IrXw \IpIbpw, Fnv (
AXn\v ) hgn ImWnpIbpw sNbvXh\mtcm Ah\s{X RfpsS cnXmhv.
51. Ah ]dp: Atm ap XeapdIfpsS AhkvYsbmWv ?
52. Atlw ]dp: Ahsc kw_np Adnhv Fs cnXmhn Hcp tcJbnepv. Fs
cnXmhv ]ngv t]mIpIbn. Ah adpt]mIpIbpan.
53. \nv thWvSn `qansb sXmnempIbpw, \nv AXn hgnI
Gs]SpncnIbpw, BImiv \nv shw CdncnIbpw sNbvXh\s{X Ah.
As\ AXv ( shw ) aqew hyXykvX Xcnep kkyfpsS tPmSnI \mw ( Amlp
) D]mZnnpIbpw sNbvXncnpp.
54. \n XnpIbpw, \nfpsS IpImenIsf tabvpIbpw sNbvXpsImpI.
_pnamamv AXn ZrjvSmfpv.
55. AXn (`qanbn ) \nmWv \nsf \mw krjvSnXv. AXntev Xs \nsf \mw
aSpp. AXn \nv Xs \nsf asmcp {]mhiyw \mw ]pdpsImv hcnIbpw sNpw.
56. \psS ZrjvSmtfmtcmpw \mw Ahv ( ^nHuv ) ImWnpsImSppI Xs sNbvXp.
Fnpw Ah \ntj[nv XpIbpw \ncknpIbpamWv sNbvXXv.
57. Ah ]dp: Hm aqkm, \ns PmehnZysImv Rsf RfpsS \mn \nv ]pdm
thnbmtWm \o RfpsS ASpv hncnpXv?
58. Fm CXv t]msebp PmehnZy Xobmbpw R \ns ASpv sImv hv
ImWnmw. AXv sImv Rpw \n\panSbn \o Hcp Ah[n \nivNbnpI. Rtfm
\otbm AXv ewLnmhpX. aykvYamb Hcp kvYembncns AXv.
59. Atlw ( aqkm ) ]dp: \np Ah[n DXvkh ZnhkamIpp. ]qmlv\n
P\sf HcpanpIqtXmWv.
60. Fnv ^nHu ]ncnv t]mbn. Xs X{ kwLSnnp. Fnh ( \nivNnX
kabv ) hp.
61. aqkm AhtcmSv ]dp: \nv \miw! \n Amlphns t]cn Iw
sInabvcpXv. GsXnepw Hcp in aptJ\ Ah \nsf Daqe\w sNbvtXpw.
Iw sInah\mtcm Ah Xobmbpw ]cmPbsncnpp.
62. ( CXv tItm ) Ah ( BfpI ) Xn AhcpsS Imcyn `nXbnembn. Ah
clkykw`mjWn Gs]SpIbpw sNbvXp.
63. ( Nbvv tijw ) Ah ]dp: Xobmbpw Ch cpt]cpw PmehnZym XsbmWv.
AhcpsS PmehnZysImv \nfpsS \mn \nv \nsf ]pdm\pw \nfpsS
amXrIm]camb amKs \innpIfbm\pw Ah Dtinpp.
64. AXn\m \nfpsS X{w \n GIIWvTambn Xocpam\npIbpw Fnv \n Hscm
AWnbmbn ( cwKv ) hcpIbpw sNpI. anIhv t\Snbhcmtcm AhcmWv Cv
hnPbnIfmbncnpI.
65. Ah ( PmehnZym ) ]dp: tl; aqkm, HpIn \o CSpI. Asn RfmImw
BZyambn CSph.
66. Atlw ]dp: A, \nfnv sImpI. AtmgXm AhcpsS PmehnZy \nanw AhcpsS
IbdpIfpw hSnIfpsamw HmSpIbmsWv Atln\v tXmpp.
67. Atm aqkmbvv Xs a\n Hcp t]Sn tXmn.
68. \mw ]dp: t]Snt. Xobmbpw \o XsbmWv IqSpX HuXyw t\Sph.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 165 of 353
69. \ns heXpInepXv ( hSn ) \o CtpI. Ah DmnbsXmw AXv hngpnsmpw.
AhcpmnbXv PmehnZymcs X{w am{XamWv. PmehnZymc FhnsSsmepw
hnPbnbmhpIbn.
70. DSs\ B PmehnZym {]WanpsImv Xmsg hoWp. Ah ]dp: R lmdqsbpw
aqkmbpsSbpw cnXmhn hnizknncnpp.
71. Ah ( ^nHu ) ]dp: Rm \nv kXw XcpXn\v apv \n Ahs\
hnizknv Ignstm? Xobmbpw \nv PmehnZy ]TnnpX \nfpsS t\Xmhv
XsbmWh. BIbm Xobmbpw Rm \nfpsS ssIIfpw ImepIfpw
FXnhifn \nmbn apdnpIfbpIbpw, Cu\SnIfn \nsf {IqinpIbpw
sNpXmWv. Rfn BcmWv Ghpw ITn\ambXpw \op\npXpamb in
\Iph Fv Xobmbpw \nv a\nemIpIbpw sNpw.
72. Ah ]dp: Rv hpInnb {]Xyamb sXfnhpIsfmfpw, Rsf
krjvSnhs\mfpw \n\v R apKW\ \IpIbn Xs. AXn\m \o
hn[npsXtm AXv hn[nv sImpI. Cu sFlnIPohnXn am{Xta \o
hn[npIbpq.
73. R sNbvX ]m]fpw, \o Rsf \n_nv sNn PmehnZybpw Ah Rv
s]mdppXtcWvSXn\mbn R RfpsS cnXmhn hnizknncnpp. AmlphmWv
Ghpw Da\pw Fpw \ne\nph\pw
74. Xobmbpw hh\pw IphmfnbmbnsmWvSv Xs cnXmhns ASpv sNp ]w
AhpXv \cIas{X. AXneh acnpIbn.PohnpIbpan.
75. kXyhnizmknbmbnsmWvSv kI {]hnnmWv hh\pw AhsbSpv
sNpsXn AcmpXmIpp DXamb ]ZhnI.
76. AXmbXv Xmgv`mKv IqSn \ZnI HgpIp, kvYnchmkn\p kzKtmpI.
AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. AXmWv ]cnipn t\Snbhp {]Xn^ew.
77. aqkmbvv \mw C{]Imcw t_m[\w \IpIbpWvSmbn: Fs Zmkamscbpw sImWvSv
cm{Xnbn \o t]mIpI. Fnv Ahv thWvSn kap{ZneqsS Hcp DWnb hgn \o
Gs]SpnsImSppI. ( i{Xp ) ]npSv Fpsav \o t]SntWvSXn. (
bmsXmpw ) \o `bstSWvSXpan.
78. Atm ^nHu Xs ssk\ytfmSv IqSn AhcpsS ]nmse sNp.Atm ISen
\nv Ahsc _m[nsXmw Ahsc _m[np.
79. ^nHu Xs P\Xsb ZpamKnemn. Ah t\hgnbntev \bnn.
80. C{kmbo kXnItf, \nfpsS i{Xphn \nv \nsf \mw csSppIbpw, Xzq
]Xns heXp`mKw \nv \mw \nivNbnv XcnIbpw, ambpw khmbpw
\nv \mw CdncnIbpw sNbvXp.
81. \nv \mw Xnp hninjvSamb hkvXpfn \nv \n `nv sImpI. AXn
\n AXncpIhnbcpXv. ( \n AXncpIhnbp ]w ) Fs tIm]w \nfpsS ta
hndpXmWv. Fs tIm]w BcpsSta hndppthm Ah \min ]Xnp.
82. ]ivNm]npIbpw, hnizknpIbpw, kIw {]hnpIbpw, ]ns t\amKn
\nesImpIbpw sNbvXhv Xobmbpw Rm Gsd s]mdppsImSpph\s{X.
83. ( Amlp tNmZnp: ) tl; aqkm, \ns P\sf hntv \o [rXnsv hcm ImcWsamWv?
84. Atlw ]dp: AhcnXm Fs ]nn XsbpWvSv. Fs cnXmth, \o
Xr]vXnsSpXn\v thWvSnbmWv Rm \ns ASptv [rXnsv hncnpXv.
85. Ah ( Amlp ) ]dp: Fm \o t]m tijw \ns P\Xsb \mw
]conncnpp. kmancn Ahsc hgnsXnv Ifncnpp.
86. Atm aqkm Xs P\fpsS ASptv Ip]nX\pw, ZpxJnX\pambnsmWvSv XncnpsNp.
Atlw ]dp: Fs P\tf, \nfpsS cnXmhv \nv Daamb Hcp hmKvZm\w
\Inbnt? Fnv \nv Imew ZoLambntmtbm? AYhm \nfpsS cnXmhn
\np tIm]w \nfn CdWsav B{Klnv sImWvSv Xs FtmSp \nivNbw
\n ewLnXmtWm?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 166 of 353
87. Ah ]dp: R RfpsS lnXa\pkcnv XmtfmSp \nivNbw ewLnX. Fm
B P\fpsS B`cWNpaSpI R hlnnsncpp. As\ RfXv ( Xobn )
FdnpIfp. Atm kmancnbpw A{]Imcw AXv ( Xobn ) Cp.
88. Fnv Ahv Ah ( B temlw sImWvSv ) Hcp ap{IbnSp ImfpnbpsS cq]w
DWvSmnsImSpp. Atm Ah ( At\ym\yw ) ]dp: \nfpsS ssZhhpw aqkmbpsS
ssZhhpw CXpXsbmWv. Fm Atlw adpt]mbncnpIbmWv.
89. Fm AXv Hcp hmv t]mepw AhtcmSv adp]Sn ]dbpnspw, Ahv bmsXmcp
D]{Zhhpw D]Imchpw sNm AXn\v Ignbnspw Ah ImWpnt?
90. apv Xs lmdq AhtcmSv ]dnpWvSmbncpp: Fs P\tf, CXv ( Imfpn ) aqew
\n ]consSpI am{XamWpWvSmbXv. Xobmbpw \nfpsS cnXmhv
]caImcpWnI\s{X. AXpsImWvSv \nsfs ]npScpIbpw,Fs I]\I \n
A\pkcnpIbpw sNpI.
91. Ah ]dp: aqkm RfpsS ASptv aSnhcpthmfw R CXn\p Bcm[\bn
\ncXcmbn XsbncnpXmWv.
92. Atlw ( aqkm ) ]dp: lmdqt\, Ch ]ngpt]mbXmbn \o IWvStm \n\v Fv
XSamWpWvSmbXv?
93. Fs \o ]npScmXncnm. \o Fs I]\bvv FXncv {]hnpIbmtWm sNbvXXv?
94. Atlw ( lmdq ) ]dp: Fs DbpsS aIt\, \o Fs XmSnbnepw Xebnepw
]nSnmXncnq. C{kmbo kXnInSbn \o `nnpWvSmnfp, Fs hmn\v
\o Imp\nn. Fv \o ]dbpsav Rm `bsSpIbmWpWvSmbXv.
95. ( XpSv kmancntbmSv ) Atlw ]dp: tl; kmanco, \ns Imcyw FmWv?
96. Ah ]dp: Ah ( P\ ) IWvSpa\nemm Hcp Imcyw Rm IWvSpa\nemn.
As\ ssZhZqXs Im]mSn \nv Rms\mcp ]nSn]nSnpIbpw FnXv CpIfbpIbpw
sNbvXp. A{]Imcw sNm\mWv Fs a\v Fs t{]cnnXv.
97. Atlw ( aqkm ) ]dp: Fm \o t]m. Xobmbpw \n\v Cu PohnXnepXv
sXmpIqSm Fv ]dbembncnpw. Xobmbpw \n\v \nivNnXamb Hcp Ah[nbpWvSv. AXv
AXnewLnsSpItb C. \o ]qPnv sImtWvSbncnp \ns B ssZhns t\sc
t\mq. Xobmbpw \mw AXns\ NpscnpIbpw, Fnv \mw AXv s]mSnv ISen
hnXdnfbpIbpw sNpXmWv.
98. \nfpsS ssZhw Amlp am{XamIpp. Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. Ahs Adnhv
FmImcytbpw DsImm am{Xw hnimeambncnpp.
99. A{]Imcw apv Ignpt]mb kw`hsfnbp hrmfn \nv \mw \n\v
hnhcnpXcpp. Xobmbpw \mw \n\v \psS ] \np t_m[\w
\Inbncnpp.
100. Bscnepw AXn \nv XncnpIfbp ]w Xobmbpw Dbnsgpt]ns \mfn
Ah ( ]m]ns ) `mcw hlnpXmWv.
101. AXn Ah \nXyhmknIfmbncnpw. Dbnsgpt]ns \mfn B `mcw Ahs{X
Zplw!
102. AXmbXv Imlfn CuXsSp Znhkw. IphmfnIsf AtZnhkw
\oehWaphcmbnsmWvSv \mw HcpanpIqpXmWv.
103. Ah At\ym\yw ]Xps ]dbpw: ]v ZnhkamsX \n `qanbn
XmaknpIbpWvSmbnn Fv.
104. Ahcn Ghpw \ymbamb \ne]mSpImc Hscm Znhkw am{Xta \n Xmaknnpp
Fv ]dbptm Ah ]dbpXns\n \mw \hw Adnbph\mIpp.
105. ]Xsf kw_nv Ah \ntmSv tNmZnpp. ]dbpI: Fs cnXmhv Ahsb
s]mSnv ]mnfbpXmWv.
106. Fnv Ah AXns\ ka\ncmb ssaXm\amn hnSpXmWv.
107. Cdtam Ibtam \o AhnsS ImWpIbn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 167 of 353
108. At Znhkw hnfnphs ]nmse Aht\mSv bmsXmcp h{IXbpw ImWnmsX Ah
t]mIpXmWv. Fm i_vZfpw ]caImcpWnI\v IogSpXpamWv. AXn\m Hcp t\
i_vZamsX \o tIpIbn.
109. At Znhkw ]caImcpWnI BcpsS Imcyn A\paXn \IpIbpw BcpsS hmv
Xr]vXnsSpIbpw sNbvXncnppthm AhmsX ip]mi {]tbmP\sSpIbn.
110. AhcpsS apnepXpw ]nnepXpw Ah Adnbpp. AhmIs AXns\nsbmpw
]cn]qambn Adnbm\mhpIbn.
111. Fspw Pohnncnph\pw Fmw \nb{nph\pw Bbphv apJ
IosgmXpnbncnpp. A{Ians `mcw Npah ]cmPbaSbpIbpw sNbvXncnpp.
112. Bscnepw kXyhnizmknbmbnsmWvSv kIfn hXpw {]hnp ]w
Ah A{Iastbm A\oXnsbtbm `bstSWvSn hcn.
113. A{]Imcw Ad_nbn ]mcmbWw sNsSp Hcp {Kambn \mw CXns\
AhXcnnncnpp. CXn \mw XmoXv hnhn[ Xcn hnhcnncnpp. Ah
kqvaXbphcmIpItbm, Ahv t_m[apfhmpItbm sNpXn\pthWvSn.
114. kmm cmPmhmb Amlp AXypX\mbncnpp. JpB AXv \n\v t_m[\w
\IspIgnbpXn\papmbn ]mcmbWw sNpXn\p \o [rXn ImWncpXv. Fs
cnXmth, F\np \o PvRm\w hnnp XtcWta Fv \o ]dbpIbpw sNpI.
115. apv \mw BZant\mSv Icm sNpIbpWvSmbn. Fm Atlw AXp adpIfp.
Atln\v \nivNbZmVyapXmbn \mw IWvSn.
116. \n BZan\v kpPqZv sNq Fv \mw aepItfmSv ]d k`w ( {itbas{X. )
Atm Ah kpPqZv sNbvXp. C_veoskmgnsI. Ah hnkXnp.
117. Atm \mw ]dp: BZta, Xobmbpw Ch \nsbpw \ns CWbpsSbpw
i{XphmIpp. AXn\m \nsf cWvSv t]scbpw Ah kzKn \nv ]pdw
XmXncns ( As\ kw`hnp ]w ) \o IjvSsSpw.
118. Xobmbpw \n\v ChnsS hnimsXbpw \Kv\\mImsXbpw Ignbmw.
119. \n\nhnsS ZmlnmsXbpw shbnepsImmsXbpw Ignbmw.
120. Atm ]nimNv Atln\v Zpt_m[\w \In: BZta, A\izcX \Ip Hcp
hrsnbpw, bnv t]mIm B[n]Xysnbpw Rm \n\v Adnbnv Xcstbm?
121. As\ Ah ( BZapw `mcybpw ) B hrn \nv `np. Atm Ah Ccphpw
XfpsS Kply`mK shfnsSpIbpw, kzKnse CeI IqntNv XfpsS tZlw
Ah s]mXnbm XpSpIbpw sNbvXp. BZw Xs cnXmhnt\mSv A\pkcWtSv
ImWnpIbpw, As\ ]ngv t]mIpIbpw sNbvXp.
122. A\cw Atlns cnXmhv Atls DIrjvS\mbn sXcsSppIbpw,
Atlns ]ivNmm]w kzoIcnpIbpw, amKZi\w \IpIbpw sNbvXp.
123. Ah ( Amlp ) ]dp: \n cWvSv t]cpw Hnv ChnsS \nv CdntmIpI.\nfn
Nne Nnev i{XpfmIpp. Fm Fs ] \np h amKZi\hpw \nv
hpInp ]w, Atm Fs amKZi\w B ]n]ppthm Ah ]ngv
t]mIpIbn, IjvSsSpIbpan.
124. Fs Dt_m[\s hnv hh\pw XncnpIfbp ]w Xobmbpw Ahv CSpnb
Hcp PohnXamWpWvSmbncnpI. Dbnsgpt]ns \mfn Ahs\ \mw A\mb
\nebn Fgpt]nv sImWvSv hcpXpamWv.
125. Ah ]dbpw: Fs cnXmth, \o Fn\msWs A\mb \nebn Fgpt]nv
sImWvSv hXv? Rm ImgvNbph\mbncptm!
126. Amlp ]dbpw: As\XsbmIpp. \n\v \psS ZrjvSm hspIbpWvSmbn.
Fnv \o AXv adpIfp. AXv t]mse Cv \obpw hnkvacnsSpp.
127. AXncpIhnbpIbpw, Xs cnXmhns ZrjvSmfn hnizknmXncnpIbpw
sNbvXhv A{]ImcamWv \mw {]Xn^ew \IpXv. ]ctemIs in IqSpX
ITn\ambXpw \ne\npXpw XsbmIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 168 of 353
128. Ahv apv \mw F{Xtbm XeapdIsf \innv IfnpWvSv F hkvXpX Ahv
amKZiIambnnt ? AhcpsS hmkkvYefn IqSn Ch kcnv
sImWvSncnppWvSv. _pnamamv Xobmbpw AXn ZrjvSmfpWvSv.
129. \ns cnXmhn \nv Hcp hmpw \nivNnXamb Hcp Ah[nbpw apt
{]Jym]nsnmbncppshn AXv ( inm\S]Sn Chpw ) A\nhmcyamIpambncpp.
130. BbXn\m Ch ]dbpXns\ ]n anpI. kqtcymZbn\p appw, kqcymkvXabn\v
appw \ns cnXmhns\ kvXpXnptXmsSmw Ahs ]cnipnsb \o
{]IonpIbpw sNpI. cm{Xnbn Nne \mgnIIfnepw, ]Iens Nne `mKfnepw \o
Ahs ]cnipnsb {]IonpI. \n\v kwXr]vXn ssIhtmw.
131. Ahcn ( a\pjycn ) ]e hn`mKv \mw sFlnIPohnXmemcw A\p`hnnXntev
\ns ZrjvSnI \o ]mbncpXv. AXneqsS \mw Ahsc ]conm ( Dtinpp. ) \ns
cnXmhv \Ip D]Poh\amIpp IqSpX Dahpw \ne\npXpw.
132. \ns IpSpw_tmSv \o \akvIcnm I]npIbpw, AXn( \akvImcn ) \o
am]qw Ddp\npIbpw sNpI. \ntmSv \mw D]Poh\w tNmZnpn. \mw \n\v
D]Poh\w \IpIbmWv sNpXv. [\njvTbvmIpp ip`]cyhkm\w.
133. Ah ]dp: Atlw ( {]hmNI ) FpsImWvSv Rv Xs cnXmhn \nv
Hcp ZrjvSmw sImWvSv hv Xcpn? ]q{Kfnse {]Xyamb sXfnhv Ahv
hpInnbnt?
134. CXn\p apv h in sImWvSpw \mw Ahsc \innncppshn Ah ]dbpambncpp:
RfpsS cnXmth, \o FpsImWvSv RfpsS ASptv Hcp ZqXs\ AbpXn?
Fn R A]am\nXcpw \nnXcpambnocpXn\v apv \ns ZrjvSmsf R
]npScpambncpp.
135. ( \_ntb, ) ]dbpI: Fmhcpw ImncnphcmIpp. \nfpw ImncnpI. t\cmb
]mXbpsS DSaIfmscpw kamKw {]m]nhcmscpw Atm \nv AdnbmdmIpw.

21. Al Anbiya
1. P\v AhcpsS hnNmcW Bkambncnpp. AhcmIs A{ibnembnsmWvSv
XncnpIfbphcmIpp.
2. AhcpsS cnXmhn \nv ]pXpXmbn GsXmcp Dt_m[\w Ahv hsnbmepw
IfnbmphcmbnsmWvSv am{Xta AhcXv tIpIbpq.
3. lrZb A{iambnsmWvSv ( Ahcnse ) A{IanI At\ym\yw clkyambn C{]Imcw
a{np; \nsftmsebp Hcp a\pjy am{Xat CXv? Fnv \n IWvSdnv
sImWvSv Xs Cu PmehnZybpsS ASptv sNpIbmtWm?
4. Atlw ( \_n ) ]dp: Fs cnXmhv BImipw `qanbnepw ]dbsSpsXmw
Adnbpp. Ah\mWv Fmw tIph\pw Adnbph\pw.
5. Fm Ah ]dp: ]mgvIn\mhpI IWvS hnhcamWv ( aplZv ]dbpXv ) (
asmcn Ah ]dp: ) A, AXh sInapWvSmnbXmWv. ( asmcn Ah
]dp: ) A; Ahs\mcp IhnbmWv. Fm ( Ah {]hmNI\msWn ) ap
{]hmNIam GsXmcp ZrjvSmhpambmtWm AbsXv AXpt]msemv Ah \apv
sImWvSv hp ImWns.
6. ChcpsS apv \mw \inn Hcp \mpImcpw hnizknpIbpWvSmbn. Fncns Ch
hnizknptam ?
7. \n\v apv ]pcpjamsc ( BfpIsf ) bmsX \mw ZqXamcmbn \ntbmKnnn. Ahv
\mw t_m[\w \Ipp. \n ( Cu Imcyw ) AdnbmhcmsWn thZmtcmSv tNmZnv
t\mpI.
8. Ahsc ( {]hmNIamsc ) \mw `Ww Ignm icocfmnbnn. Ah
\nXyPohnIfmbncpXpan.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 169 of 353
9. A\cw AhtcmSp hmKvZm\n \mw kXykX ]menp. As\ Ahscbpw \mw
Dtinphscbpw \mw csSpn. AXncpIhnhsc \mw \innpIbpw sNbvXp.
10. Xobmbpw \nv \mw Hcp {Kw AhXcnnv XnpWvSv. \np Dt_m[\w
AXnepWvSv. Fnpw \n Nnnpnt?
11. A{Ian Gs]ncp F{X \mSpIsf \mw \ntjw XIpIfbpIbpw, AXn\v tijw
\mw asmcp P\hn`mKs hfnsbSppIbpw sNbvXnpWvSv.!
12. As\ \psS in Ahv A\p`hstm AhcXm AhnsS\nv HmSncsSm
t\mpp.
13. ( Atm AhtcmSv ]dbsp. ) \n HmSntmtIWvS. \nv \Is
kpJmUw_cfntepw, \nfpsS hkXnIfntepw \n Xncnpt]mbnsmpI.
\nv h At]bpw \IsSm\pWvSmtbmw.
14. Ah ]dp: Atm; Rv \miw! Xobmbpw R A{IanIfmbntmbn.
15. As\ Ahsc \mw sImbvXn hnf t]mse Ne\a \nebnemnopthmfw AhcpsS
apdhnfn AXp XsbmbnsmWvSncpp.
16. BImisbpw, `qansbbpw, Ah cWvSn\panSbnepXns\bpw \mw IfnbmbnsmWvSv
krjvSnX.
17. \mw Hcp hnt\mZapWvSmm Dtinncppshn \psS ASp \np Xs \maXv
DWvSmpambncpp. ( Fm ) \mw ( AXv ) sNpX.
18. Fm \mw kXys FSpv AkXyns t\v Fdnbpp. As\ AkXys AXv
XIv Ifbpp. AtXmsS AkXyw \miaSbpIbmbn. \n ( Amlpshn )
]dpWvSmpXv \nanw \nv \miw.
19. AhtXmIpp BImifnepw, `qanbnbpw Dhscmw. Ahs ASpeph (
aepI ) Ahs\ Bcm[npXv hnv AlcnpIbn. Ahv oWw tXmpIbpan.
20. Ah cmhpw ]Iepw ( Amlphns ]cnipnsb ) {]Ionp sImWvSncnpp. Ah
XfcpIbn.
21. AX, Ah `qanbn \npXs ( acnhsc ) Pohnnm Ignhp h ssZhsfbpw
kzoIcnncnpIbmtWm?
22. BImi`qanIfn Amlphm h ssZhfpapWvSmbncppshn AXv cWvSpw
XIcmdmIpambncpp. Atm knwlmk\ns \mY\mb Amlp, Ah
]dpWvSmpXn \nsmw F{X ]cnip\mIpp!
23. Ah {]hnpXns\n tNmZyw sNsSpIbn. AhcmIs tNmZyw
sNsSpXpamWv.
24. AX, Ahv ]pdsa Ah ssZhsf kzoIcnncnpIbmtWm? ]dbpI: Fn
\nXn\p {]amWw sImWvSv hcnI. CXp XsbmIpp Fs IqsSbphp
Dt_m[\hpw Fs apphp Dt_m[\hpw. ]s, Ahcn A[nIt]cpw kXyw
Adnbpn. AXn\m Ah XncnpIfbpIbmIpp.
25. Rm\msX bmsXmcp ssZhhpan. AXn\m Fs \n Bcm[nq Fv t_m[\w
\InsmWvSmsX \n\v apv Hcp ZqXs\bpw \mw Abnn.
26. ]caImcpWnI km\s kzoIcnncnpp Fh ]dp.Ah F{X ]cnip!
Fm ( Ah aepI ) Ahs BZcWobcmb Zmkam am{XamIpp.
27. Ah Ahs\ adnISp kwkmcnpIbn. Ahs I]\b\pkcnv am{Xw Ah
{]hnpp
28. AhcpsS apnepXpw ]nnepXpw Ah Adnbpp. Ah Xr]vXnshmsX Ah
ip]mi sNpIbn. AhcmIs, Ahs\nbp `bm \SpphcmIpp.
29. AhcpsS Iqn Bscnepw Rm Ahv ( Amlphn\v ) ]pdsabp ssZhamsWv
]dbp ]w Ahv \mw \cIw {]Xn^eambn \IpXmWv. A{]Imcas{X A{IanIv
\mw {]Xn^ew \IpXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 170 of 353
30. BImifpw `qanbpw HntXmbncpp shpw, Fnv \mw Ahsb
ths]SppIbmWpWvSmbsXpw kXy\ntj[nI IWvSnt? shn \nv Fm
PohhkvXpfpw \mw DWvSmpIbpw sNbvXp. Fnpw Ah hnizknpnt?
31. `qan Ahscbpw sImWvSv CfImXncnphm\mbn AXn \mw Ddp\np
]XfpWvSmpIbpw sNbvXncnpp. Ah hgn IsWvStWvSXn\mbn Ahbn (
]Xfn ) \mw hnimeamb ]mXI Gs]SppIbpw sNbvXncnpp.
32. BImis \mw kwcnXamb Hcp ta]pcbmnbnpapWvSv. AhcmIs AXnse (
BIminse ) ZrjvSm {inmsX XncnpIfbphcmIpp.
33. Ah\s{X cm{Xn, ]I, kqcy, N{ Fnhsb krjvSnXv. Hmtcmpw Hmtcm
{`aW]YneqsS \on ( kcnp ) smWvSncnpp.
34. ( \_ntb, ) \n\v apv Hcp a\pjypw \mw A\izcX \Inbnn. Fncns \o
acnsn Ah \nXyPohnIfmbncnptam?
35. Hmtcm hyIvXnbpw acWw BkzZnpIXs sNpw. Hcp ]coWw F \nebn Xna
\InsmWvSpw \a \InsmWvSpw \nsf \mw ]cntim[npXmWv. \psS
ASptv Xs \n aSsSpIbpw sNpw.
36. kXy\ntj[nI \ns IWvSm, Ch\mtWm \nfpsS ssZhsf Bt]nv
kwkmcnph Fv ]dv sImWvSv \ns XamibmpI am{Xambncnpw sNpXv.
Ah XsbmWv ]caImcpWnIs Dt_m[\n Ahnizknph.
37. [rXnIqph\mbnmIpp a\pjy krjvSnsnpXv. Fs ZrjvSm hgnsb
Rm \nv ImWnpXcpXmWv. AXn\m \n FtmSv [rXnIqcpXv.
38. Ah tNmZnpp; \n kXyhmamcmsWn Cu hmKvZm\w FtmgmWv ( ]pecpI )
Fv.
39. B AhnizmknI, Ahv XfpsS apJfn \npw apXpIpIfn \npw \cImKv\nsb
XSpm\mhm, Ahv Hcp klmbhpw knnm Hcp k`sn
a\nemnbncpsn!
40. A, s]mbncnpw AXv ( Aykabw ) Ahv hspXv . As\ AXhsc
Acnv Ifbpw. AXns\ XSpv \nm Ahv km[npIbn. Ahv
CSsImSpsSpIbpan.
41. \n\v apv ]e ssZhZqXamcpw ]cnlknsnpWvSv. Fnv Ahsc ]pNvOnv
Xnbhv X ]cnlknv sImWvSncpXv ( in ) hspI Xs sNbvXp.
42. ( \_ntb, ) ]dbpI: ]caImcpWnI\n \nv cm{Xnbpw ]Iepw \nv
c\Im\mcpWvSv? A, Ah ( P\ ) XfpsS cnXmhns Dt_m[\n \nv
XncnpIfbphcmIpp.
43. AX, \apv ]pdsa Ahsc kwcnp h ssZhfpw AhptWvSm? kztZlv
Xs klmbw sNm Ahv ( ssZhv ) km[npIbn. \psS `mKv \npw
Ah XpWsSpIbpan.
44. A, Chpw ChcpsS ]nXmpw \mw PohnXkpJw \In. As\ Ah ZoLImew
Pohnp. Fm B `q{]tZis AXns \m\m `mKfn \npw \mw NpcpnsmWvSv
hcpXv Ch ImWpnt ? Fnpw Ch XsbmtWm hnPbw {]m]nph?
45. ( \_ntb, ) ]dbpI: Znhykti {]Imcw am{XamWv Rm \nv XmoXv \IpXv.
XmoXv \IsSptm _[ncam B hnfntIpIbn.
46. \ns cnXmhns inbn \nv Hcp t\cnb Imv Ahsc kv]inp ]w
Xobmbpw Ah ]dbpw: RfpsS \mita! Xobmbpw R A{IanIfmbntmbtm!
47. Dbnsgpt]ns \mfn \oXn]qamb XpemkpI \mw kvYm]npXmWv. Atm
HcmtfmSpw Hpw A\oXn ImWnsSpIbn. AXv ( Iw ) Hcp
ISpIvaWnqapXmsWnepw \maXv sImWvSv hcpXmWv. IWv t\mphm \mw
Xs aXn.
48. aqkmbvpw lmdqpw kXymkXyhnthN\n\p {]amWhpw, {]Imihpw,
[\njvT]pephp Dt_m[\hpw \mw \InbnpWvSv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 171 of 353
49. XfpsS cnXmhns\ AZriymhkvYbn `bsSphcpw, Ay\mfns\n
DWvTbphcpamtcm ( Ahp Dt_m[\w. )
50. CXv ( JpB ) \mw AhXcnn A\p{Kl]qamb Hcp Dt_m[\amIpp. Fncns
\n AXns\ \ntj[npIbmtWm?
51. apv C{_mloan\v XsXmb hnthIw \mw \IpIbpWvSmbn. Atls ]n
\apdnbmambncpp.
52. Xs ]nXmhnt\mSpw Xs P\tfmSpw Atlw C{]Imcw tNmZn k`w ( {itbas{X: )
\n ]qPnpsImtWvSbncnp Cu {]XnaI FmIpp?
53. Ah ]dp: RfpsS ]nXm Chsb Bcm[nv hcpXmbnmWv R IWvSXv.
54. Atlw ]dp: Xobmbpw \nfpw \nfpsS ]nXmfpw hyIvXamb
hgntISnembncnpp.
55. Ah ]dp: \o RfpsS ASpv kXyhpw sImWvSv hncnpIbmtWm? AX, \o
Ifn]dbphcpsS IqnemtWm?
56. Atlw ]dp: A, \nfpsS cnXmhv BImifpsSbpw `qanbpsSbpw
cnXmhmIpp. Ahsb krjvSnpWvSmnbh. Rm AXn\v kmyw hlnphcpsS
IqnemIpp.
57. Amlpsh XsbmW, Xobmbpw \n ]nnv t]mbXn\v tijw Rm \nfpsS
hn{KlfpsS Imcyn Hcp X{w {]tbmKnpXmWv.
58. As\ Atlw Ahsc ( ssZhsf ) XpWvSw XpWvSamnfp. Ahcn Hcmsf
HgnsI. Ahv ( hnhcadnbm\mbn ) AbmfpsS ASptv XncnpsNmatm?
59. Ah ]dp: \psS ssZhsfsmWvSv CXv sNbvXh BcmWv? Xobmbpw Ah
A{IanIfn s]h XsbmWv.
60. Nne ]dp: C{_mlow Fv hnfnsSp Hcp sNdpmc B ssZhsfn
]cmainpXv R tInWvSv.
61. Ah ]dp: Fm \n Ahs\ P\fpsS Iapn sImWvSv hcq. Ah kmyw
hlntmw.
62. Ah tNmZnp: C{_mlota, \obmtWm RfpsS ssZhsfsmWvSv CXp sNbvXXv?
63. Atlw ]dp: Fm AhcpsS Iqnse Cu henbh\mWv AXv sNbvXXv. Ah
kwkmcnpsan \n AhtcmSv tNmZnv t\mq!
64. Atm Ah kza\Ifntev Xs aSn. Fnh ( At\ym\yw ) ]dp:
Xobmbpw \n XsbmWv A{IaImcnI.
65. ]ns Ah XeIps\ adnp. ( Ah ]dp: ) Ch kwkmcnpIbnsv
\n\dnbmatm.
66. Atlw ]dp: Atm \nv bmsXmcp D]Imctam D]{Zhtam sNm hkvXpsf
Amlphn\v ]pdsa \n Bcm[npIbmtWm?
67. \nfpsSbpw, Amlphn\v ]pdsa \n Bcm[nphcpsSbpw Imcyw A]lmkyw Xs.
\n Nnnpnt?
68. Ah ]dp: \nv ( hXpw ) sNm\mIpsan \n Chs\ Npscnv IfbpIbpw,
\nfpsS ssZhsf klmbnpIbpw sNpI.
69. \mw ]dp: Xotb, \o C{_mloan\v XWppw kam[m\hpambncnpI.
70. Atlns Imcyn Hcp X{w {]tbmKnphm Ah Dtinp. Fm Ahsc
Ghpw \jvSw ]nbhcmpIbmWv \mw sNbvXXv.
71. temIv thWvSn \mw A\pKrloXamnshnp Hcp `q{]tZitv Atltbpw
eqXznt\bpw \mw csSpnsmWvSv t]mIpIbpw sNbvXp.
72. Atln\v \mw CkvlmJns\ {]Zm\w sNbvXp. ]pdsa ( ]u{X ) bAvJq_ns\bpw.
Ahscsbmw \mw kZvhrcmnbncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 172 of 353
73. Ahsc \mw \psS I]\{]Imcw amKZi\w \Ip t\XmfmpIbpw sNbvXp. \
Imcy sNWsapw, \akvImcw apdt]mse \nhlnWsapw, kImv
\IWsapw \mw Ahv t_m[\w \IpIbpw sNbvXp. \sbmbncpp Ah
Bcm[nncpXv.
74. eqXzn\v \mw hn[nIrXzhpw hnPvRm\hpw \IpIbpWvSmbn. ZphrnI
sNbvXpsImWvSncp B \mn \nv Atls \mw csSppIbpw sNbvXp.
Xobmbpw Ah ( \mpIm ) [nmcnIfmb Hcp Zpjn P\Xbmbncpp.
75. \psS ImcpWyn Atls \mw Ds]SppIbpw sNbvXp. Xobmbpw Atlw
kZvhrcpsS IqnemIpp.
76. \qlns\bpw ( HmpI ). apv Atlw hnfnv {]mXvYn k`w. Atln\v \mw Dcw
\In. As\ Atlsbpw, Atlns IpSpw_sbpw \mw alm ZpxJn \nv
csSpn.
77. \psS ZrjvSmsf \ntj[np Xnb P\fn \nv Atln\v \mw c\IpIbpw
sNbvXp. Xobmbpw Ah Zpjn Hcp P\hn`mKambncpp.AXn\m Ahsc apgph \mw
apn \innp Ifp.
78. ZmhqZns\bpw ( ]p{X ) kpsseams\bpw ( HmpI. ) Hcp P\hn`mKns BSpI
hnfbn ISv ta {]iv\n Ah cWvSv t]cpw hn[nI]np k`w. AhcpsS
hn[nv \mw kmyw hlnppWvSmbncnp.
79. Atm kpsseamv \mw AXv ( {]iv\w ) {Klnnp Ah Ccphpw \mw
hn[nIrXzhpw hnPvRm\hpw \Inbncpp. ZmhqZnt\msSmw Io\w
sNbvXpsImWvSncnp \nebn ]Xsfbpw ]nIsfbpw \mw Iogvs]SpnsImSpp.
\mambncpp ( AsXmw ) \SmnsmWvSncpXv.
80. \n t\cnSp bp hn]pIfn \nv \nv kwcWw \Iphm\mbn \nv
thWvSnbp ]SbnbpsS \namWhpw Atls \mw ]Tnnp. Fnv \n
\nbphcmtWm?
81. kpsseamv iIvXnbmbn hoip Imns\bpw ( \mw Iogvs]SpnsImSpp. ) \mw A\p{Klw
\Inbnp `q{]tZitv Atlns I]\{]Imcw AXv ( Imv ) kcnv
sImWvSncpp. FmImcys]nbpw \mw Adnhph\mIpp.
82. ]nimNpfpsS Iqn \nv Atln\v thWvSn ( ISen ) app Nnescbpw ( \mw
Iogvs]SpnsImSpp. ) AXp IqSmsX ap Nne {]hrnIfpw Ah sNbvXncpp.
\mambncpp Ahsc Impkqnv sImWvSncpXv.
83. Aq_ns\bpw ( HmpI. ) Xs cnXmhns\ hnfnv sImWvSv Atlw C{]Imcw
{]mXvYn k`w: F\nnXm IjvSmSv _m[nncnpp. \o ImcpWnIcn shv Ghpw
IcpWbph\mWtm.
84. Atm Atln\v \mw Dcw \IpIbpw, Atln\v t\cn IjvSmSv \mw
AInfbpIbpw sNbvXp. Atlns IpSpw_mwKsfbpw, AhtcmsSmw AhcpsS
A{Xbpw t]sc thsdbpw \mw Atln\v \IpIbpw sNbvXp. \psS ] \np Hcp
ImcpWyhpw, Bcm[\m\ncXcmbnphv Hcp kvacWbpamWXv.
85. CkvamCuens\bpw, CZvcokns\bpw, ZpIn^vens\bpw ( HmpI ) Ahscmw amioecpsS
IqnemIpp.
86. Ahsc \mw \psS ImcpWyn Ds]SppIbpw sNbvXncnpp. Xobmbpw Ah
kZvhrcpsS IqnemIpp.
87. Zpq\n s\bpw ( HmpI. ) Atlw Ip]nX\mbn t]mbnf k`w. \mw Hcnepw
Atln\v sRcpapWvSmpIbnsv Atlw [cnp. A\cw CcppIpn \nv
Atlw hnfnp]dp: \obmsX bmsXmcp ssZhhpan. \o F{X ]cnip! Xobmbpw
Rm A{IanIfpsS Iqn s]h\mbncnpp.
88. Atm \mw Atln\v Dcw \IpIbpw ZpxJn \nv Atls \mw
csSppIbpw sNbvXp. kXyhnizmknIsf A{]Imcw \mw cnpp.
89. kIcnmsbbpw ( HmpI. ) Atlw Xs cnXmhns\ hnfnv C{]Imcw {]mXvYn
k`w: Fs cnXmth, \o Fs GI\mbn ( ]npSmcnmsX ) hnScptX.
\obmWtm A\cmhImisaSpphcn Ghpw Da.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 173 of 353
90. Atm \mw Atln\v Dcw \IpIbpw, Atln\v ( aI ) blvbmsb \mw
{]Zm\w sNpIbpw, Atlns `mcysb \mw ( K`[mcWn\v ) {]m]vXbmpIbpw
sNbvXp. Xobmbpw Ah ( {]hmNIam ) DaImcyv [rXnImWnpIbpw,
Binv sImWvSpw, t]SnpsImWvSpw \tmSv {]mXvYnpIbpw sNphcmbncpp. Ah
\tmSv Xmgva ImWnphcpambncpp.
91. Xs KplykvYm\w kqn Hcphsf ( abw ) bpw HmpI. As\ Ahfn \psS
BXvamhn \nv \mw DuXpIbpw, Ahsfbpw AhfpsS aIs\bpw \mw temIv
ZrjvSmampIbpw sNbvXp.
92. ( a\pjytc, ) Xobmbpw CXmWv \nfpsS kapZmbw. GIkapZmbw. Rm \nfpsS
cnXmhpw. AXn\m \n Fs Bcm[nphn.
93. Fm AhnSbn AhcpsS Imcyw Ah inYneamnfncnbmWv. Fmhcpw
\psS ASptv Xs aSnhcphcs{X.
94. hh\pw kXyhnizmknbmbnsmWvSv kIfn hXpw sNp ]w Ahs
{]bXv\ns ^ew \ntj[nsSpItbbn. Xobmbpw \mw AXv FgpXnshpXmWv.
95. \mw \innv Ifnp GsXmcp \mpImsc kw_nnStmfhpw Ah \psS
ASptv XncnphcmXncnpI FXv Akw`hyamIpp.
96. As\ bAvPqPv aAvPqPv P\hn`mK XpdphnSsSpIbpw, Ah Fm IppIfn
\npw IpXnndn hcnIbpw.
97. B kXyhmKvZm\w BkamIpIbpw sNbvXm AtmgXm AhnizknhcpsS IpI
CashmsX \np t]mIp. RfpsS \mita! R Cu Imcysn
A{ibnembntmbtm. A; R A{IaImcnIfmbntmbtm ( Fmbncnpw Ah
]dbpXv. )
98. Xobmbpw \nfpw Amlphn\v ]pdsa \n Bcm[nphbpw \cInse
C\amIpp. \n AXntev hptNcpI Xs sNpXmWv.
99. Cq ssZhfmbncppshn Ch AXn ( \cIn ) hptNcpIbnmbncpp.
Ahscmw AXn \nXyhmknIfmbncnpw.
100. Ahv AhnsS Hcp tXepWvSmbncnpw. Ah AXn shv ( bmsXmpw )
tIpIbpan.
101. Xobmbpw \psS ] \np apt \a e`nhcmtcm Ah AXn ( \cIn )
\nv AIn\nsSphcmIpp.
102. AXns t\cnb i_vZw t]mepw Ah tIpIbn. XfpsS a\pIv CjvSs
kpJm\p`hfn Ah \nXyhmknIfmbncnpw.
103. Ghpw henb B kw{`aw Ahv ZpxJapWvSmpIbn. \nv hmKvZm\w sNsncp
\nfptSXmb ZnhkamWnXv Fv ]dv sImWvSv aepI Ahsc kzmKXw sNpXmWv.
104. {KfpsS GSpI Npcpp {]Imcw BImis \mw Npcpnfbp Znhkw! BZyambn
krjvSn Bcw`nXv t]mses \mw AXv BhnpXpamWv. \mw _m[yXtb Hcp
hmKvZm\as{X AXv. \mw ( AXv ) \SnempI Xs sNpXmWv.
105. `qanbpsS A\cmhImisaSppXv Fs kZvhrcmb Zmkamcmbncnpw Fv
Dt_m[\n\v tijw \mw k_qdn tcJsSpnbnpWvSv.
106. Xobmbpw CXn Bcm[\m \ncXcmb BfpIv Hcp ktiapWvSv.
107. temIv ImcpWyambnsmWvSmsX \ns \mw Abnn.
108. ]dbpI: \nfpsS ssZhw GIssZhw am{XamWv Fs{X F\nv t_m[\w \IsSpXv.
AXn\m \n apkvenwIfmIpptWvSm?
109. Fnv Ah XncnpIfbpIbmsWn \o ]dbpI: \ntfmSv Rm {]Jym]nnpXv
Xpeyamb hn[nemIpp. \ntfmSv hmKvZm\w sNsSp Imcyw BkamtWm AX
hnZqcamtWm Fs\ndnv IqSm.
110. Xobmbpw kwkmcn \nv ]ckyambnpXv Ah Adnbpw. \n Hfnv
shpXpw Ah Adnbpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 174 of 353
111. F\ndnv IqSm, CXv Hcp thf \nsmcp ]coWhpw, A]kabtv am{Xap
Hcp kpJm\p`hhpw Btbmw.
112. Atlw ( \_n ) ]dp: Fs cnXmth, \o bmYmXvYya\pkcnv hn[nI]ntWta.
\psS cnXmhv ]caImcpWnI\pw \n ]dpWvSmpXns\Xncn
klmbaXvYnsSmhph\pas{X.

22. Hajj
1. a\pjytc, \n \nfpsS cnXmhns\ kqnpI, Xobmbpw B Aykabs
{]I\w `bcamb Hcp Imcyw XsbmIpp.
2. \n AXv ImWp Znhkw GsXmcp apesImSpp amXmhpw Xm apebqp
Ipns\n A{ibnembntmIpw. K`hXnbmb GsXmcp kv{Xobpw Xs K`nepXv
{]khnp t]mIpIbpw sNpw. P\sf ap]nSnhcmbn \n\v ImWpIbpw sNmw. (
bYmXvYn ) Ah elcn _m[nhc.]s, Amlphns in ITn\amIpp.
3. bmsXmcp AdnhpanmsX Amlphns Imcyn XnpIbpw, [nmcnbmb GXv
]nimNns\bpw ]n]pIbpw sNp Nne a\pjycpsS IqnepWvSv.
4. Ahs\ ( ]nimNns\ ) hh\pw an{Xambn kzoIcnp ]w Ah ( ]nimNv ) Xobmbpw
Ahs\ ]ngnpIbpw, Pzenp \cIinbntev Ahs\ \bnpIbpw sNpXmWv
Fv Ahs\ kw_nv FgpXsncnpp.
5. a\pjytc, Dbnsgpt]ns\ ]n \n kwibnemsWn ( BtemNnv t\mpI: )
Xobmbpw \mamWv \nsf an \npw,]noSv _oPn \npw, ]noSv {`qWn
\npw, A\cw cq]w \IsXpw cq]w \IsSmXpamb amwk]nWvUn \npw
krjvSnXv. \mw \nv Imcy hniZamncm thWvSn ( ]dbpIbmIpp. ) \mw
DtinpXns\ \nivNnXamb Hcp Ah[nhsc \mw K`mibfn Xmaknnpp. ]noSv
\nsf \mw inipfmbn ]pdv sImWvSp hcpp. A\cw \n \nfpsS ]q iIvXn
{]m]npXp hsc ( \mw \nsf hfpp. ) ( t\cs ) PohnXw
Ahkm\nnsSphcpw \nfpsS IqnepWvSv. AdnhpWvSmbncpXn\v tijw
bmsXmpw AdnbmXmIpw hn[w Ghpw Ahiamb {]mbntev aSsSphcpw
\nfpsS IqnepWvSv. `qan hcWvSp \nPohambn InSpXmbn \n\v ImWmw. Fnv
AXnta \mw shw sNmcnm AXv CfIpIbpw hnIknpIbpw, IuXpIap
FmXcw sNSnItfbpw AXv apfnpIbpw sNpp.
6. AsXpsImsWvSm Amlp XsbmWv kXyambph. Ah acnhsc Pohnnpw.
Ah GXv Imcyn\pw Ignhph\mWv.
7. Aykabw hcnI XssNpw. AXn bmsXmcp kwibhpan. J_vdpIfnephsc
Amlp Dbnsgpt]npIbpw sNpw.
8. bmsXmcp Adnthm, amKZi\tam, shfnw \Ip {Ktam CmsX, Amlphns
Imcyn Xnph\pw a\pjycpsS IqnepWvSv.
9. AlmctmsS Xncnp sImWvSv Amlphns amKn \nv ( P\sf )
sXnpIfbm thWvSnbs{X ( Ah As\ sNpXv. ) CltemIv Ahv
\nyXbmWpXv. Dbnsgpt]ns \mfn Npscnp in Ahv \mw
BkzZnnpIbpw sNpw.
10. ( Aht\mSv C{]Imcw ]dbsSpw: ) \ns ssII apIqn sNbvXXv \nanhpw, Amlp
( Xs ) ZmkamtcmSv Hpw A\oXn sNph\ FXn\mepas{X AXv.
11. Hcp hnencppsImWvSv Amlpsh Bcm[np sImWvSncnph\pw P\fpsS
IqnepWvSv. Ahv h KpWhpw hsp ]w AXn Ah kam[m\aSp
sImpw. Ahv h ]coWhpw t\cnmtem, Ah Ahs ]mntepXs adnp
IfbpXmWv. CltemIhpw ]ctemIhpw Ahv \jvSsp. AXp XsbmWv hyIvXamb
\jvSw.
12. Amlphn\v ]pdsa Ahv D]{Zhtam D]Imctam sNm hkvXpsf Ah hnfnp
{]mXvYnpp. AXp XsbmWv hnZqcamb hgntISv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 175 of 353
13. GsXmcps\smWvSp D]{Zhw Ahs\smWvSp D]Imctm ASpv
\nppthm As\bphs\s Ah hnfnv {]mXvYnpp. Ah F{X No
klmbn! F{X No IqpImc!
14. hnizknpIbpw, kI {]hnpIbpw sNbvXhsc Xmgv`mKpIqSn \ZnI
HgpInsmWvSncnp kzKtmpIfn Amlp {]thinnpI Xs sNpXmWv.
Xobmbpw Amlp Xm DtinpXv {]hnpp.
15. CltemIpw ]ctemIpw Atls ( \_nsb ) Amlp klmbnptX A Fv
hh\pw hnNmcnppshn Ah BImitv Hcp Ib \onsnbnv ( \_nv
Inp klmbw ) hnNvtOZnpsIms. Fnv Xs tcmjw sImnp Imcys (
\_nbpsS hnPbs ) Xs X{w sImWvSv CmXmm Ignbptam Fv Ah t\ms.
16. A{]Imcw hyIvXamb ZrjvSmfmbnsmWvSv \mw CXv ( {Kw ) AhXcnnncnpp.
Amlp Xm Dtinphsc t\hgnbntev \bnpXpamWv.
17. kXyhnizmknI, blqZam, km_oaXm, {InkvXym\nI, aPqknI,
_lpssZhhnizmknI FnhnSbn Dbnsgpt]ns \mfn Xobmbpw
Amlp XopI]npXmWv. Xobmbpw Amlp FmImcyn\pw kmnbmIpp.
18. BImifnephcpw `qanbnephcpw, kqcy\pw N{\pw \{Xfpw, ]Xfpw
hrfpw Ppfpw, a\pjycn Ipsdt]cpw Amlphn\v {]Wmaw Anp
sImWvSncnpp Fv \o IWvSnt? ( thsd ) Ipsd t]cpsS Imcyn in
kvYncsSpIbpw sNbvXncnpp. Amlp hhs\bpw A]am\nX\mp ]w Ahs\
_lpam\nphm Bcpw Xsbn. Xobmbpw Amlp Xm DtinpXv sNpp.
19. Cu cWvSp hn`mKw cWvSv FXnInIfmIpp. XfpsS cnXmhns Imcyn Ah
FXnhmZmcmbn. Fm Ahnizknhcmtcm Ahv AKv\nsImWvSp hkv{X
apdnpsImSpsSpXmWv. AhcpsS XebvpaosX Xnfbvp shw
sNmcnbsSpXmWv.
20. AXp \nanw AhcpsS hbdpIfnepXpw Nfpw DcpsSpw.
21. Ahv Ccpns ZWvUpIfpapWvSmbncnpw.
22. AXn \nv ITn\tiw \nanw ]pdv t]mIm Ah Dtinptmsgmw AXntev
Xs Ah aSsSpXmWv. Fcnv Ifbp in \n BkzZnp sImpI. ( Fv
AhtcmSv ]dbsSpIbpw sNpw. )
23. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhsc, Xmgv`mKpIqSn \ZnI
HgpIp kzKtmpIfn Xobmbpw Amlp {]thinnpXmWv. AhhnsS
kzWhfIfpw appw AWnbnsSpXmWv. ]mbncnpw Ahv AhnsSbp hkv{Xw.
24. hmpIfn shv DaambXntemWv Ahv amKZi\w \IsXv. kvXpXyl\mb
Amlphns ]mXbntemWv Ahv amKZi\w \IsXv.
25. Xobmbpw kXys \ntj[npIbpw, Amlphns amKn \npw, a\pjyv
kvYnchmknpw ]ctZinpw kamhImiapXmbn \mw \nivNbnnp akvPnZp
ldman \npw P\sf XSp sImWvSncnpIbpw sNphcmtcm Ah (
IcpXnbncns ). AhnsS shv hh\pw A\ymbambn [hncpamb hXpw sNm
Dtinp ]w Ahv thZ\tbdnb inbn \npw \mw BkzZnnpXmWv.
26. C{_mloan\v B `h\ns ( IAv_bpsS ) kvYm\w \mw kuIcysSpnsImSp k`w
( {itbas{X. ) bmsXmcp hkvXpshbpw FtmSv \o ]ptNcpXv Fpw, Xzhm^v (
{]ZnnWw ) sNphv thWvSnbpw, \npw Ip\npw kmjvSmwKnembnsmWvSpw
{]mXvYnphv thWvSnbpw Fs `h\w ipamnshWw Fpw ( \mw
AtltmSv \ntZinp. )
27. ( \mw AtltmSv ]dp: ) P\nSbn \o XoXvYmS\s]n hnfw_cw sNpI.
\SpsImWvSpw, hnZqcamb kIe aemXIfneqsSbpw hcp Fm hn[ saen
HIfpsS ]pdv Ibdnbpw Ah \nsbSpv hp sImpw.
28. Ahv {]tbmP\Icamb cwKfn Ah knlnXcmIphm\pw, Amlp Ahv
\Inbnp \mImen arKsf \nivNnX Znhkfn Ahs \maw Dcnp sImWvSv
_enIgnm\pw thWvSnbs{X AXv. As\ Ahbn \nv \n XnpIbpw, ]chi\pw
Zcn{Z\pambnph\v `nm sImSppIbpw sNpI.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 176 of 353
29. ]ns Ah XfpsS Agpv \onIfbpIbpw, XfpsS t\I \ndthpIbpw,
]pcmX\amb B `h\s {]ZnWw shpIbpw sNbvXpsIms.
30. AXv ( \n {KlnpI. ) Amlp ]hn{XX \Inb hkvXpsf hh\pw _lpam\np
]w AXv Xs cnXmhns ASp Ahv KpWIcambncnpw. \nv
HmXntI]nsSpsXmgnp IpImenI \nv A\phZnsncnpp.
BIbm hn{KlfmIp amen\yn \npw \n AIv \npI. hymPhmn
\npw \n AIv \npI.
31. h{IXbnmsX ( EPpam\kcmbn ) Amlphntev Xncnhcpw, Aht\mSv bmsXmpw
]ptNmhcpambncnWw ( \n. ) AmlpthmSv hh\pw ]ptNp ]w
Ah BImip \nv hoWXv t]msebmIpp. As\ ]nI Ahs\ dmnsmWvSp
t]mIpp. Asn Imv Ahs\ hnZqckvYetv sImWvSp t]mbn Xpp.
32. AXv ( \n {KlnpI. ) hh\pw Amlphns aXNnlv\sf BZcnp ]w
Xobmbpw AXv lrZbfnse [\njvTbn \npWvSmIpXs{X.
33. Ahbn \nv Hcp \nivNnX Ah[nhsc \nv {]tbmP\sfSpmw. ]ns Ahsb
_enIgntWvS kvYew B ]pcmX\ `h\ ( IAv_x ) nemIpp.
34. Hmtcm kapZmbn\pw \mw Hmtcm Bcm[\mIw \nivNbnnpWvSv. Ahv
D]Poh\n\mbn Amlp Ahv \Inbnp IpImenarKsf Ahs \maw Dcnp
sImWvSv Ah AdptWvSXn\p thWvSnbs{X AXv. \nfpsS ssZhw GIssZhamIpp.
AXn\m Ahp am{Xw \n Iogvs]SpI. ( \_ntb, ) hn\oXv \o ktmjhm
AdnbnpI.
35. Amlpshn ]cmainsm lrZb InSnew sImphcpw, Xsf _m[n
B]ns\ am]qw XcWw sNphcpw, \akvImcw apdt]mse \nhlnphcpw, \mw
\InbnpXn \nv sNehv sNphcpas{X Ah.
36. _en HIsf \mw \nv Amlphns Nnlv\fn s]Xmnbncnpp.
\nhbn KpWapWvSv. AXn\m Ahsb hcnhcnbmbn \nnsmWvSv AhbpsS ta
\n Amlphns \maw Dcn( psImWvSv _enbn )pI. As\ Ah ]mizfn
hoWv Ignm Ahbn \nsSpv \n `npIbpw, ( bmNnmsX )
kwXr]vXnbSbphpw, Bhiysp hcphpw \n `nm sImSppIbpw
sNpI. \n \nImWnphm thWvSn Ahsb \nv A{]Imcw \mw
Iogvs]Spnncnpp.
37. AhbpsS amwktam cIvXtam Amlphn FptXbn. Fm \nfpsS
[\njvTbmWv Ah FpXv. Amlp \nv amKZi\w \InbXns t]cn
\n Ahs alXzw {]IontWvSXn\mbn A{]Imcw Ah Ahsb \nv
Iogvs]Spn Xncnpp. ( \_ntb, ) kZvhrv \o ktmjhm AdnbnpI.
38. Xobmbpw kXyhnizmknIv thWvSn Amlp {]Xntcm[w Gs]SppXmWv. \nsI
hIscsbmpw Amlp CjvSsSpIbn; Xo
39. bpnv CcbmIphv, Ah anXcmbXn\m ( XncnSnm ) A\phmZw
\Isncnpp. Xobmbpw Amlp Ahsc klmbnm Ignhph XsbmIpp.
40. bmsXmcp \ymbhpw IqSmsX, RfpsS cnXmhv AmlphmWv Fv ]dbpXns t]cn
am{Xw XfpsS `h\fn \nv ]pdmshcs{X Ah. a\pjycn Nnesc
apNnescsmWvSv Amlp XSppnmbncppshn k\ymknaTfpw,
{InkvXobtZhmebfpw, blqZtZhmebfpw, Amlphns \maw [mcmfambn
{]IonsSp apkvenw ]nIfpw XIsSpambncpp. Xs klmbnpXmtcm
Ahs\ Xobmbpw Amlp klmbnpw. Xobmbpw Amlp iIvX\pw {]Xm]nbpw
XsbmIpp.
41. `qanbn \mw kzm[o\w \Inbm \akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw, kImv
\IpIbpw, kZmNmcw kzoIcnm I]npIbpw, ZpcmNmcn \nv hnepIbpw
sNphcs{X Ah ( B anX ). ImcyfpsS ]cyhkm\w AmlphnpXmIpp.
42. ( \_ntb, ) \ns Ch \ntj[np Xp ]w Chv apv \qlns P\Xbpw, BZpw,
YaqZpw ( {]hmNIamsc ) \ntj[nv XnbnpWvSv.
43. C{_mloans P\Xbpw, eqXzns P\Xbpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 177 of 353
44. aZvb \nhmknIfpw ( \ntj[nnpWvSv. ) aqkmbpw AhnizknsnpWvSv. Fm
AhnizmknIv Rm kabw \onsImSppIbpw, ]ns Rm\hsc ]nSnIqSpIbpamWv
sNbvXXv. Atm Fs {]Xntj[w Fs\bpWvSmbncpp.?
45. F{Xsb{X \mSpI AhnSpIm A{Ian Gs]ncns \mw \innp Ifp!
As\ AhbXm ta]pcItfmsS hoWSnv InSpp. D]tbmKiq\yambno
F{Xsb{X InWdpI! ]Sppbnb F{Xsb{X tImI!
46. Ch `qanbneqsS kcnpnt? Fn Nnnv a\nemm\pXIp lrZbtfm,
tIdnbm\pXIp ImXpItfm AhpWvSmIpambncpp. Xobmbpw IpIsfb AX
_m[npXv. ]s, s\pIfnep lrZbsfbmWv AX _m[npXv.
47. ( \_ntb, ) \ntmSv Ah inbpsS Imcyn [rXnIqnsImWvSncnpp. Amlp Xs
hmKvZm\w ewLnpItb C. Xobmbpw \ns cnXmhns ASp Hcp Znhksam
\n Fnhcp Xcnep Bbncw sImw t]msebmIpp.)
48. F{Xtbm \mSpIv AhnSpIm A{IanIfmbncnsXs Rm kabw
\onsImSppIbpw, ]noSv Rm Ahsc ]nSnIqSpIbpw sNbvXnpWvSv. Fs
ASptmIpp ( Fmnsbpw ) aSw.
49. ( \_ntb, ) ]dbpI: a\pjytc, Rm \nv hyIvXamb Hcp XmoXpImc am{XamIpp.
50. Fm hnizknpIbpw, kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahv
]m]tamN\hpw am\yamb D]Poh\hpw DWvSmbncnpXmWv.
51. ( \s ) tXm]nv Ifbmsa `mhn \psS ZrjvSmsf hfsmSnm
{ianphcmtcm Ahcs{X \cImhIminI.
52. \n\v apv GsXmcp ZqXs\bpw {]hmNIs\bpw \mw Abnv, Atlw HmXntI]np
kabv B HmXntI]np Imcyn ]nimNv ( Xs Zpt_m[\w )
sNepnhnSmXncpnn. Fm ]nimNv sNepnhnSpXv Amlp ambvpIfbpIbpw,
Fnv Amlp Xs hN\sf {]_eampIbpw sNpw. Amlp Fmw Adnbph\pw
bpIvXnam\pamIpp.
53. B ]nimNv Ipnsepp Imcys lrZbfn tcmKaphpw, lrZb
ISppt]mbhpw Hcp ]coWamnophm thWvSnbs{X AXv. Xobmbpw
A{IanI ( kXyn \nv ) hnZqcamb InamXvkcynemIpp.
54. hnPvRm\w \IsnphmIs CXv \ns cnXmhn \np kXyw
XsbmsWv a\nemnbnv CXn hnizknphm\pw, As\ AhcpsS lrZb
CXnv Iogvs]Sphm\pamWv ( AXv CSbmpI. ) Xobmbpw Amlp kXyhnizmknIsf
t\cmb ]mXbntev \bnph\mIpp.
55. Xv Aykabw s]sv hspItbm, hn\miIcamb Hcp Znhks in
Xv hspItbm sNpXv hsc B AhnizmknI CXns\ ( kXys ) n
kwibnembnsmtWvSbncnpw.
56. AtZnhkw B[n]Xyw Amlphn\mbncnpw. Ah AhnSbn hn[nI]npw.
Fm hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ah
kpJm\p`hns kzKtmpIfnembncnpw.
57. AhnizknpIbpw \psS ZrjvSmsf \ntj[nv XpIbpw sNbvXhcmtcm AhmWv
A]am\Icamb inbpXv.
58. Amlphns amKn kztZiw shSnXn\v tijw sImsSpItbm, acnpItbm
sNbvXhv Xobmbpw Amlp Daamb D]Poh\w \IpXmWv. Xobmbpw
Amlp XsbmWv D]Poh\w \Iphcn Ghpw Da.
59. Ahv Xr]vXnIcamb Hcp kvYev Xobmbpw Amlp Ahsc {]thinnpXmWv.
Xobmbpw Amlp kPvR\pw amioe\pamIpp.
60. AXv ( As\XsbmIpp. ) Xm innsXn\v Xpeyamb inbneqsS hh\pw
{]XnImcw sNpIbpw, ]noSv Ah AXn{Ian\v CcbmhpIbpw sNp ]w
Xobmbpw Amlp Ahs\ klmbnpXmWv. Xobmbpw Amlp Gsd amv
sNph\pw s]mdpph\pas{X.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 178 of 353
61. AsXpsImsWvSm AmlphmWv cmhns\ ]Ien {]thinnpIbpw, ]Iens\ cmhn
{]thinnpIbpw sNpXv. AmlphmWv Fmw tIpIbpw ImWpIbpw sNph.
62. AsXpsImsWvSm AmlphmWv kXyambnph. Ah\p ]pdsa Ah GsXmns\
hnfnv {]mXvYnppthm AXpXsbmWv \ncXvYIambnpXv. Amlp XsbmWv
DX\pw alm\pambnph.
63. Amlp BImiv \nv shandnbnv AXpsImWvSmWv `qan ]]nSnXmbnocpXv
Fv \o a\nemnbnnt? Xobmbpw Amlp \bPvR\pw kqvaPvR\pamIpp.
64. AhtXmIpp BImifnepXpw `qanbnepXpw. Xobmbpw Amlp
]cm{ibapIvX\pw kvXpXyl\pamIpp.
65. Amlp \nv `qanbnepsXmw Iogvs]Spn Xncnpp Fv \o a\nemnbnt?
Ahs I]\ {]Imcw ISeneqsS kcnp Iens\bpw ( Ah Iogvs]Spn
Xncnpp. ) Ahs A\paXn IqSmsX `qanbn hoWpt]mIm hn[w D]cntemIs
Ah ]nSnp \npIbpw sNpp. Xobmbpw Amlp a\pjytcmSv Gsd Zbbph\pw
IcpWbph\pamIpp.
66. Ah\mWv \nsf Pohnnh. ]ns Ah \nsf acnnpw. ]nsbpw Ah \nsf
Pohnnpw.Xobmbpw a\pjy Gsd \nsIh XsbmIpp.
67. Hmtcm kapZmbn\pw \mw Hmtcm Bcm[\m{Iaw \nivNbnp sImSpnpWvSv. Ah AXmWv
A\pjvTnp hcpXv. AXn\m Cu Imcyn Ah \ntmSv hgnSmXncns. \o \ns
cnXmhntev Wnp sImpI. Xobmbpw \o h{IXbnm kamKnemIpp.
68. Ah \ntmSv XnpIbmsWn \o ]dtpI: \n {]hnpXns\n
Amlp \hw Adnbph\mIpp.
69. \n `nnp sImWvSncnp hnjbn Dbnsgpt]ns \mfn Amlp
\nnSbn hn[nI]np sImpw.
70. BIminepw `qanbnepapXv Amlp AdnbppsWvSv \n\v AdnvIqtS?
Xobmbpw AXv Hcp tcJbnepWvSv. Xobmbpw AXv Amlphn\v Ffpap Imcyas{X.
71. Amlp bmsXmcp {]amWhpw AhXcnnnnmXpw, Ahv Xs bmsXmcp
AdnhpanmXpamb hkvXpsf Ahv ]pdsa Ah Bcm[np sImWvSncnpp.
A{IaImcnIv bmsXmcp klmbnbpw C.
72. hyIvXamb \nebn \psS ZrjvSm Ahp hmbnptI]nsSpIbmsWn
AhnizmknIfpsS apJfn A\njvSw ( {]ISamIpXv ) \n\v a\nemmw. \psS
ZrjvSm Ahv hmbnptI]nphsc Itw sNm Xs Ah
apXntmw. ]dbpI: AXns\msfmw tZmjIcamb Imcyw Rm \nv Adnbnv
Xcstbm? \cImKv\nbs{X AXv. AhnizmknIv AXmWv Amlp hmKvZm\w
sNbvXnpXv. sNptNcm\p B kvYew F{X No!
73. a\pjytc, Hcp DZmlcWanXm hnhcnsSpp. \n AXv {inp tIpI. Xobmbpw
Amlphn\v ]pdsa \n hnfnp {]mXvYnph Hcp Cusbtmepw krjvSnpIbn.
AXnmbn Ahscmhcpw HptNm t]mepw. Cu AhcpsS ] \nv hXpw
XnsbSpm AXns ] \nv AXv tamNnnsSpm\pw Ahv Ignbn.
At]nph\pw At]nsSph\pw Zp_e Xs.
74. Amlpsh IWmtWvS apd{]Imcw Ah IWmnbnn. Xobmbpw Amlp
iIvX\pw {]Xm]nbpw XsbmIpp.
75. aepIfn \npw a\pjycn \npw Amlp ZqXamsc sXcsSppp. Xobmbpw
Amlp tIph\pw ImWph\pas{X.
76. AhcpsS apnepXpw ]nnepXpw Ah Adnbpp. AmlphntemIpp Imcy
aSsSpXv.
77. kXyhnizmknItf, \n IpnSpIbpw, kmjvSmwKw sNpIbpw, \nfpsS cnXmhns\
Bcm[npIbpw, \a {]hnpIbpw sNpI. \n hnPbw {]m]ntmw.
78. Amlphns amKn kacw sNtWvS apd{]Imcw \n kacw sNpI. Ah
\nsf DIrjvScmbn sXcsSpncnpp. aXImcyn bmsXmcp {]bmkhpw
\nfpsS ta Ah Npanbnn. \nfpsS ]nXmhmb C{_mloans amKas{X AXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 179 of 353
appw ( apthZfnepw ) CXnepw ( Cu thZnepw ) Ah ( Amlp ) \nv
apkvenwIsfv t]cv \Inbncnpp. dkq \nv kmnbmbncnphm\pw, \n
P\v kmnIfmbncnphm\pw thWvSn. BIbm \n \akvImcw apdt]mse
\nhlnpIbpw, kImv \IpIbpw, Amlpsh apdpsI]nSnpIbpw sNpI. Ah\mWv
\nfpsS cm[nImcn. F{X \ cm[nImcn! F{X \ klmbn!

23. Mu'minun
1. kXyhnizmknI hnPbw {]m]nncnpp.
2. XfpsS \akvImcn `IvXnbphcmb,
3. A\mhiyImcyn \nv XncnpIfbphcpamb,
4. kImv \nhlnphcpamb.
5. XfpsS Kplymhbhsf Impkqnphcpas{X Ah.
6. XfpsS `mcyamcpamtbm, XfpsS A[o\nep ASnakv{XoIfpamtbm D _w
HgnsI. Atm Ah Bt]mlc.
7. Fm AXnpdw Bscnepw B{Klnp ]w Ah XsbmWv AXn{IaImcnI.
8. XfpsS A\mapIfpw IcmdpIfpw ]menphcpw,
9. XfpsS \akvImc IrXyambn A\pjvTnp t]mcphcpas{X ( B hnizmknI. )
10. Ah XsbmIpp A\cmhIminI.
11. AXmbXv DXamb kzKw A\cmhImiambn t\Sph. AhcXn
\nXyhmknIfmbncnpw.
12. Xobmbpw a\pjys\ Ifnans kn \nv \mw krjvSnncnpp.
13. ]noSv Hcp _oPambnsmWvSv Ahs\ \mw `{Zamb Hcp kvYm\v shp.
14. ]ns B _oPs \mw Hcp {`qWambn cq]sSpn. A\cw B {`qWs \mw Hcp
amwk]nWvUambn cq]sSpn. XpSv \w B amwk]nWvUs AkvYnIqSambn
cq]sSpn. Fnv \mw AkvYnIqSs amwkw sImWvSv s]mXnp. ]noSv asmcp
krjvSnbmbn \mw Ahs\ hfnsbSpp. Atm Ghpw \ krjvSnImhmb
Amlp A\p{Kl]q\mbncnpp.
15. ]noSv Xobmbpw \n AXn\p tijw acnphcmIpp.
16. ]noSv Dbnsgpt]ns \mfn Xobmbpw \n Fgpt]nsSpXmWv.
17. Xobmbpw \nv aosX \mw Ggp]Y krjvSnnpWvSv. krjvSnsbn \mw
A{i\mbncpnn.
18. BImip \nv \mw Hcp \nivNnX Afhn shw sNmcnbpIbpw, Fnv \mw AXns\
`qanbn Xn\npXmpIbpw sNbvXncnpp. AXv hnp Ifbm Xobmbpw \mw
iIvX\mIpp.
19. As\ AXv ( shw ) sImWvSv \mw \nv Cu\IfpsSbpw, apncnhnIfpsSbpw
tXm hfnp. . Ahbn \nv [mcmfw ]gfpWvSv. Ahbn \nv \n
Xnp sImWvSncnpIbpw sNpp.
20. ko\m]Xn apfp hcp Hcp achpw ( \mw krjvSnp Xncnpp. ) Fbpw,
`Ww Ignphv Idnbpw AXv D]mZnnpp.
21. Xobmbpw \nv IpImenIfn Hcp KpW]mTapWvSv. AhbpsS DZcfnepXn
\nv \nv \mw IpSnm Xcpp. \nv Ahbn [mcmfw {]tbmP\fpWvSv.
Ahbn \nv ( amwkw ) \n `npIbpw sNpp.
22. AhbpsS ]pdpw IepIfnepw \n hlnsSpIbpw sNpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 180 of 353
23. \qlns\ \mw Atlns P\Xbntev ZqX\mbn AbpIbpWvSmbn. Fnv Atlw
]dp: Fs P\tf, \n Amlpsh Bcm[npI. \nv Ah\msX bmsXmcp
ssZhhpan. AXn\m \n kqvaX ]menpnt?
24. Atm Atlns P\Xbnse kXy\ntj[nIfmb {]amWnam ]dp: Ch
\nsftmsebp Hcp a\pjy am{XamIpp. \ntfmfp]cnbmbn Ah alXzw
t\SnsbSpm B{Klnpp. Amlp Dtinncpsn Ah ( ZqXamcmbn )
aepIsf Xs Cdpambncpp. RfpsS ]q]nXmnSbn Cs\sbmv
R tInn.
25. Ch {`mv _m[n Hcp a\pjy am{XamIpp. AXn\m IpdpImew hsc Chs
Imcyn \n Imncnphn.
26. Atlw ]dp: Fs cnXmth, Chscs \ntj[np Xnbncnbm \o Fs
klmbntWta.
27. Atm \mw Atln\v C{]Imcw t_m[\w \In: \psS tat\mnepw, \psS
\ntZia\pkcnpw \o I \nanp sImpI. As\ \psS I]\ hcpIbpw,
ASpn \nv Ddhv s]mpIbpw sNbvXm Fm hkvXpfn \npw cWvSv CWIsfbpw,
\ns IpSpw_sbpw \o AXn IbnsImpI. AhcpsS Iqn BsXncn (
inbpsS ) hN\w apIqn DWvSmbnptWvSm AhscmgnsI. A{Iaw sNbvXhcpsS
Imcyn \o FtmSv kwkmcnp t]mIcpXv. Xobmbpw Ah apn
\innsSpXmWv.
28. As\ \obpw \ns IqsSbphcpw Ien Ibdngnm \o ]dbpI:
A{IaImcnIfn \nv Rsf cn Amlphn\v kvXpXn.
29. Fs cnXmth, A\pKrloXamb Hcp Xmhfn \o Fs CdntcWta. \obmWtm
Cdncphcn Ghpw Da Fpw ]dbpI.
30. Xobmbpw AXn ( {]fbn ) ]e ZrjvSmfpapWvSv. Xobmbpw \mw ]coWw
\Sph XsbmIpp.
31. ]noSv Ahv tijw \mw asmcp Xeapdsb hfnsbSpp.
32. Atm Ahcn \nv Xsbp Hcp ZqXs\ Ahcntev \mw Abp. ( Atlw ]dp: )
\n Amlpsh Bcm[npI. \nv Ah\msX Hcp ssZhhpan. AXn\m \n
kqvaX ]menpnt?
33. Atlns P\Xbn \nv Ahnizknhcpw, ]ctemIs IWvSpappXns\ \ntj[np
Ifhcpw, sFlnIPohnXn \mw kpJmUw_c \Inbhcpamb {]amWnam
]dp: Ch \nsftmsebp Hcp a\pjy am{XamIpp. \n Xnp
XcnepXv XsbmWv Ah XnpXv. \n IpSnp XcnepXv XsbmWv
Ah\pw IpSnpXv.
34. \nsftmsebp Hcp a\pjys\ \n A\pkcnpIbmsWn Xobmbpw
\nftm \jvSm XsbmIpp.
35. \n acnpIbpw, apw AkvYniIefpambnocpIbpw sNbvXm \n ( hoWvSpw
Poht\msS ) ]pdv sImWvSp hcsSpw FmtWm Ah \nv hmKvZm\w \IpXv?
36. \nv \IsSp B hmKvZm\w F{Xsb{X hnZqcw!
37. PohnXsaXv \psS Cu sFlnIPohnXw am{XamIpp. \mw acnpp. \mw P\npp. \mw
Dbnsgpt]nsSphc Xs.
38. Ch Amlphns ta Iw sIna Hcp ]pcpj am{XamIpp. R Ahs\
hnizknphtc A.
39. Atlw ]dp: Fs cnXmth, Ch Fs \ntj[np Xnbncnbm \o Fs
klmbntWta.
40. Ah ( Amlp ) ]dp: ASpp Xs Ah tJZnphcmbnocpw.
41. As\ Hcp ItTmc i_vZw bYmXvYambpw Ahsc ]nSnIqSn. Fnv \mw Ahsc shdpw
Nhdmnfp. Atm A{IanIfmb P\v \miw!
42. ]ns Ahv tijw thsd XeapdIsf \mw hfnsbSpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 181 of 353
43. Hcp kapZmbhpw AXns Ah[n hnv aptmv t]mIpItbm ]ntmv t]mIpItbm C.
44. ]ns \mw \psS ZqXamsc XpSscpSsc Abp sImWvSncpp. Hmtcm kapZmbns
ASpepw Ahcntep ZqX sNptmsgms Ah Atls \ntj[np
XpIbmWv sNbvXXv. Atm Ahsc Hn\p]pdsI asmmbn \mw \innp. Ahsc \mw
kwkmchnjbamnopIbpw sNbvXp. BIbm hnizknm P\v \miw!
45. ]noSv aqkmsbbpw Atlns ktlmZc lmdqs\bpw \psS ZrjvSmtfmSpw,
hyIvXamb {]amWtmSpw IqSn \mw AbpIbpWvSmbn.
46. ^nHusbpw, Ahs {]amWnkwLnsbpw ASptv. Atm Ah Alw`mhw
\SnpIbmWv sNbvXXv. Ah s]mmcmb Hcp P\Xbmbncpp.
47. AXn\m Ah ]dp: \sftmsebp cWvSpa\pjyamsc \mw hnizknpItbm?
AhcpsS P\XbmIs \apv IogvhWw sNphcmWv Xm\pw.
48. As\ Ahsc cWvSpt]scbpw Ah \ntj[np Xnfp. Xnanw Ah
\innshcpsS Iqnembnop.
49. Ah ( P\ ) kamKw IsWvSpXn\v thWvSn aqkmbvv \mw thZ{Kw
\IpIbpWvSmbn.
50. abans ]p{Xs\bpw Ahs amXmhns\bpw \mw Hcp ZrjvSmamnbncnpp.
\nhmktbmKyambXpw Hcp \ocpdhpXpamb Hcp Db {]tZiv Ah Ccphpw \mw
A`bw \IpIbpw sNbvXp.
51. tl; ZqXamtc, hninjvShkvXpfn \nv \n `npIbpw, kIw
{]hnpIbpw sNphn. Xobmbpw Rm \n {]hnpXns\n
Adnbph\mIpp.
52. Xobmbpw CXmWv \nfpsS kapZmbw. GIkapZmbw. Rm\mWv \nfpsS cnXmhv.
AXn\m \n Fs kqnp Pohnphn.
53. Fm Ah ( P\ ) InIfmbn]ncnp sImWvSv XfpsS Imcyn ]ckv]cw
`nnpIbmWpWvSmbXv. Hmtcm Inbpw XfpsS ]epXp sImWvSv kwXr]vXn
ASbphcmIpp.
54. ( \_ntb, ) AXn\m Hcp kabw hsc Ahsc AhcpsS hgntISnembnsmWvSv hntpI.
55. Ah hnNmcnpptWvSm; kzpw km\fpw \In \mw Ahsc klmbnp
sImWvSncnpXv
56. \mw Ahv \aI \Im [rXn ImWnpXmsWv ? Ah ( bmYmXvYyw )
{Klnpn.
57. Xobmbpw XfpsS cnXmhns\nbp `bm \Spph,
58. XfpsS cnXmhns ZrjvSmfn hnizknphcpw,
59. XfpsS cnXmhnt\mSv ]ptNmhcpw,
60. cnXmhntev X aSnstWvShcmWtm Fv a\n `baptXmSp IqSn X
Zm\w sNpsXmw Zm\w sNphcpw Btcm
61. Ahcs{X \aIfn [rXnsv aptdph. Ahcs{X Ahbn apt sNsphcpw.
62. HcmtfmSpw AbmfpsS Ignhn s]XmsX \mw imknpIbn. kXyw Xpdp]dbp Hcp
tcJ \psS ]epWvSv. AhtcmSv A\oXn ImWnsSpX.
63. ]s, AhcpsS lrZb Cu Imcysn A{ibnemIpp. Ahv AXv
IqSmsXbp Nne {]hrnIfmWpXv. Ah AXv sNbvXpsImWvSncnpIbmIpp.
64. As\ Ahcnse kpJtemep]amsc inbneqsS \mw ]nSnIqSnbtm AhcXm
\nehnfnIqpp.
65. ( \mw ]dbpw: ) \nfnv \nehnfn IqtWvS. Xobmbpw \nv \psS ] \nv
klmbw \IsSpIbn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 182 of 353
66. Fs sXfnhpI \nv HmXntI]nsSmdpWvSmbncpp. Atm \n ]pdw
Xncnpt]mIpIbmbncpp.
67. s]mw \SnpsImWvSv, Hcp cmYsbtmWw \n AXns\n ( JpBs\n )
Akw_ ]pepIbmbncpp.
68. Cu hmns\ ( JpB\ns\ ) n Ah BtemNnv t\mnbnnt? AX, AhcpsS
]q]nXmv hnnm Hcp ImcyamtWm Ahv hpInnbncnpXv ?
69. AX AhcpsS ZqXs\ Ahv ]cnNbanmnmtWm Ah Atls \ntj[npXv ?
70. AX, Atln\v {`mpsWvSmtWm Ah ]dbpXv? A, Atlw AhcpsSbSp
kXyhpw sImWvSv hncnbmWv. Fm Ahcn A[nIt]cpw kXys
shdpphcs{X.
71. kXyw AhcpsS XnjvSsf ]n]nbncpsn BImifpw `qanbpw
Ahbnephcpsamw IpgnemIpambncpp. A, Ahp Dt_m[\hpw
sImWvSmWv \mw AhcpsS ASpv sNncnpXv. Fnv Ah Xp
Dt_m[\n \nv XncnpIfbpIbmIpp.
72. AX, \o AhtcmSv h {]Xn^ehpw tNmZnpptWvSm? Fm \ns cnXmhn
\np {]Xn^eamIpp Ghpw DaambnpXv. Ah D]Poh\w \IphcpsS
Iqn Da\mIpp.
73. Xobmbpw \o Ahsc t\cmb ]mXbntemIpp WnpXv.
74. ]ctemIn hnizknmh B ]mXbn \nv sXntmIphcmIpp.
75. \mw AhtcmSv IcpW ImWnpIbpw, Ahcnep IjvSX \opIbpw sNbvXncppshn
Ah XfpsS [nmcn hnlcnp AhkvYbn Xs iTnp\npambncpp.
76. \mw Ahsc inbpambn ]nSnIqSpIbpWvSmbn. Fnh XfpsS cnXmhn\v
IosgmXpnbn. Ah Xmgva ImWnppan.
77. As\ \mw AhcpsS t\sc ITn\inbpsS Hcp IhmSav Xpdm AhcXm AXn
ss\cmiyw ]qWvShcmbngnbpp.
78. Ah\mWv \nv tIhnbpw ImgvNIfpw lrZbfpw DWvSmnXnph. Ipdp
am{Xta \n \nImWnppp.
79. Ah\mIpp `qanbn \nsf krjvSnp hym]nnh. Ahs ASptemIpp \n
HcpanpIqsSpXpw.
80. Ah XsbmWv PohnnpIbpw acnnpIbpw sNph. cm]IepIfpsS hyXymkhpw
Ahs \nb{Wn XsbmIpp. AXn\m \n Nnnp a\nempnt?
81. A, ]qnIam ]dXp t]mse Chcpw ]dncnpIbmWv.
82. Ah ]dp: R acnp apw AkvYniIefpw Bbngnm R
Dbnsgpt]nsSpsatm?
83. Rpw, apv RfpsS ]nXmpw Cu hmKvZm\w \Isncpp. CXv
]qnIamcpsS sIpIYI am{XamIpp.
84. ( \_ntb, ) tNmZnpI: `qanbpw AXnepXpw BcpsSXmWv? \ndnbmsan ( ]dbq. )
85. Ah ]dbpw; AmlphntXmsWv. \o ]dbpI: Fm \n BtemNnv
a\nempnt?
86. \o tNmZnpI: GgpBImifpsS cnXmhpw almb knwlmk\ns cnXmhpw
BcmIpp?
87. Ah ]dbpw: AmlphnmIpp ( cmIrXzw ). \o ]dbpI: Fm \n kqvaX
]menpnt?
88. \o tNmZnpI: Fm hkvXpfpsSbpw B[n]Xyw Hcphs ssIhinemWv. Ah A`bw
\Ipp. AhsXncmbn ( FhnsS \npw ) A`bw e`npIbn. As\bph
BcmWv? \ndnbmsan ( ]dbq. )
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 183 of 353
89. Ah ]dbpw: ( AsXmw ) AmlphnpXmWv. \o tNmZnpI: ]ns Fs\bmWv
\n ambmhebn s]pt]mIpXv?
90. A. \mw AhcpsS ASpv kXyhpw sImWvSv sNncnpIbmWv. AhcmIs hymPhmZnI
XsbmIpp.
91. Amlp bmsXmcp km\sbpw kzoIcnnn. Aht\msSmw bmsXmcp
ssZhhpapWvSmbnn. As\bmbncppshn Hmtcm ssZhhpw Xm krjvSnXpambn
t]mbnfbpIbpw, Ahcn Nne Nnesc ASnapIbpw sNpambncpp. Ah
]dpWvSmpXn \nsmw Amlp F{X ]cnip!
92. Ah AZriyhpw Zriyhpw Adnbph\mIpp. AXn\m Ah Ah
]ptNpXns\mw AXoX\mbncnpp.
93. ( \_ntb, ) ]dbpI: Fs cnXmth, Chv XmoXv \IsSp in \o F\nv
ImWpamdmpIbmsWn,
94. Fs cnXmth, \o Fs A{IanIfmb P\XbpsS Iqn s]SpcptX.
95. \mw Ahv XmoXv \Ip in \n\v ImWnpXcphm Xobmbpw \mw
Ignhph XsbmIpp.
96. Ghpw \tXtXm AXpsImWvSv \o Xnasb XSpp sImpI. Ah
]dpWvSmpXns\n \mw \hw Adnbph\mIpp.
97. \o ]dbpI: Fs cnXmth, ]nimNpfpsS Zpt_m[\fn \nv Rm \ntmSv
ctXSpp.
98. Ah ( ]nimNp ) Fs ASpv knlnXcmIpXn \npw Fs cnXmth, Rm
\ntmSv ctXSpp.
99. As\ Ahcn Hcmv acWw hsptm Ah ]dbpw: Fs cnXmth, Fs (
PohnXntev ) XncnbtWta
100. Rm Dt] hcpnbnp Imcyn F\nv \ \nebn {]hnphm
Ignbhn[w. Hcnepan! AsXmcp shdpw hmmWv. AXh ]dp sImWvSncnpw.
AhcpsS ]nn Ah Dbnsgpt]nsSp Znhkw hsc Hcp
adbpWvSmbncnpXmWv.
101. Fnv Imlfn DuXsm Av AhnSbn
IpSpw__sfmpapWvSmbncnpIbn. Ah At\ym\yw At\zjnpIbpan.
102. Atm BcpsS ( kIfpsS ) Xq L\apXmtbm Ah XsbmWv
hnPbnI.
103. BcpsS ( kIfpsS ) Xq eLphmbntmtbm AhcmWv BXva\jvSw ]nbh,
\cIn \nXyhmknI.
104. \cImKv\n AhcpsS apJ Icnp Ifbpw. AhcXn ]nfnhcmbncnpw.
105. AhtcmSv ]dbsSpw: ) Fs ZrjvSm \nv HmXntI]nsncpnt? Atm
\n Ahsb \ntj[np XpIbmbncpphtm.
106. Ah ]dbpw: RfpsS cnXmth, RfpsS \n`mKyw Rsf AXnPbnp Ifp.
R hgn]ng Hcp P\hn`mKambntmbn.
107. RfpsS cnXmth, Rsf \o CXn \nv ]pdp sImWvSv htcWta. C\n R (
ZpamKntev Xs ) aSpIbmsWn Xobmbpw R A{IanI
Xsbmbncnpw.
108. Ah ( Amlp ) ]dbpw: \n AhnsSs \nycmbngnbpI. \n FtmSv
anWvSntmIcpXv.
109. Xobmbpw Fs Zmkamcn Hcp hn`mKw C{]Imcw ]dbmdpWvSmbncpp. RfpsS
cnXmth, R hnizknncnpp. AXn\m Rv \o s]mdppXcnIbpw,
RtfmSv IcpW ImWnpIbpw sNtWta. \o ImcpWnIcn Da\mWtm.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 184 of 353
110. Atm \n Ahsc ]cnlmk]m{XampIbmWv sNbvXXv. As\ \nv
Fsnbp Hma adpt]mIm Ah Hcp ImcWambnop. \n Ahsc
]pNvOnp Nncnp sImWvSncnpIbmbncpp.
111. Ah anXp sImWvSv CnXm Rm\hv {]Xn^ew \Inbncnpp. AsXsm
Ah XsbmIpp `mKyhmam.
112. Ah ( Amlp ) tNmZnpw: `qanbn \n Xmakn sImfpsS Fw F{XbmIpp?
113. Ah ]dbpw: R Hcp Znhktam, Hcp Znhkns A]`mKtam XmaknnpWvSmIpw.
FnnsSpnbhtcmSv \o tNmZnp t\mpI.
114. Ah ]dbpw: \n A]w am{Xta Xmaknnpq. \nfXv
a\nemphcmbncpsn( F{X \mbncpts\! )
115. Atm \mw \nsf hrYm krjvSnXmsWpw, \psS ASptev \n
aSsSpIbnspw \n IWmnbncnpIbmtWm?
116. Fm bYmXvY cmPmhmb Amlp DX\mbncnpp. Ah\msX bmsXmcp
ssZhhpan. almb knwlmk\ns \mY\s{X Ah.
117. hh\pw AmlpthmsSmw av h ssZhsbpw hnfnv {]mXvYnp ]w AXn\v
Ahs ] bmsXmcp {]amWhpw C Xs Ahs hnNmcW Ahs cnXmhns
ASp shpXsbmbncnpw. kXy\ntj[nI hnPbw {]m]npIbn; Xo.
118. ( \_ntb, ) ]dbpI: Fs cnXmth, \o s]mdppXcnIbpw IcpW ImWnpIbpw
sNtWta. \o ImcpWnIcn Ghpw Da\mWtm.

24. Noor
1. \mw AhXcnnpIbpw \nbaamnshpIbpw sNbvXnp Hcp Aymbas{X CXv. \n
BtemNnp a\nempXn\p thWvSn hyIvXamb ZrjvSm \mw CXn
AhXcnnncnpp.
2. hy`nNcnp kv{Xo ]pcpjamcn Hmtcmcpscbpw \n \qdv ASn ASnpI. \n
Amlphnepw AyZn\nepw hnizknphcmsWn Amlphns aX\nban (
AXv \Smp hnjbn ) AhtcmSp Zbsbmpw \nsf _m[nmXncns.
AhcpsS in \SptSv kXyhnizmknIfn \np Hcp kwLw knlnXcmIpIbpw
sNs.
3. hy`nNmcnbmb ]pcpj hy`nNmcnWnsbtbm _lpssZhhnizmkn\nsbtbm AmsX hnhmlw
Ignmdn. hy`nNmcnWnsb hy`nNmcntbm _lpssZhhnizmkntbm AmsX hnhmlw
Ignmdpan. kXyhnizmknIfpsS ta AXv \njnamsncnpp.
4. Nmcn{XhXnIfpsS ta ( hy`nNmcw ) Btcm]npIbpw, Fnv \mep kmnIsf sImWvSp
hcmXncnpIbpw sNphsc \n F]Xv ASn ASnpI. AhcpsS kmyw \n
Hcnepw kzoIcnpIbpw sNcpXv. Ah XsbmIpp A[ImcnI.
5. AXn\v tijw ]ivNm]npIbpw \ne]mSv \mnopIbpw sNbvXhscmgnsI.
Fm Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpw XsbmIpp.
6. XfpsS `mcyamcpsS ta ( hy`nNmcw ) Btcm]npIbpw, Ahch HgnsI ap
kmnIsfmpw Xv CmXncnpIbpw sNphcmtcm Ahcn Hmtcmcpcpw
\nhlntWvS kmyw Xobmbpw Xm kXyhmamcpsS IqnemIpp Fv
Amlphns t]cn \mep {]mhiyw kmyw hlnemIpp.
7. AmaXmbn, Xm Iw ]dbphcpsS IqnemsWn Amlphns im]w Xs ta
`hns Fv ( ]dbpIbpw thWw. )
8. Xobmbpw Ah Ifhv ]dbphcpsS IqnemIpp Fv Amlphns t]cn Ah
\mep {]mhiyw kmyw hlnp ]w, AXhsf inbn \nv HgnhmpXmWv.
9. AmaXmbn Ah kXyhmamcpsS IqnemsWn Amlphns tIm]w Xs ta
`hns Fv ( ]dbpIbpw thWw. )
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 185 of 353
10. Amlphns A\p{Klhpw ImcpWyhpw \nfpsS ta CmXncnpIbpw, Amlp Gsd
]ivNmm]w kzoIcnph\pw, bpIvXnam\pw AmXncnpIbpw sNbvXncpsn (
\nfpsS kvYnXn FmIpambncpp? )
11. Xobmbpw B I hmbpw sImWvSv hh \nfn \np Hcp kwLw
XsbmIpp. AXv \nv tZmjIcamsWv \n IWmtWvS. A, AXv
\nv KpWIcw XsbmIpp. Ahcn Hmtcm Bpw Xm kmZn ]m]w
DWvSmbncnpXmWv. Ahcn AXns t\XrXzw GsSph\mtcm AhmWv `bc
inbpXv.
12. \n AXv tI kabv kXyhnizmknIfmb kv{XoIfpw ]pcpjamcpw XfpsS kzw
BfpIsfn FpsImWvSv \Xp hnNmcnpIbpw, CXp hyIvXamb \pW XsbmWv Fv
]dbpIbpw sNbvXn?
13. Ah FpsImWvSv AXn\p \mep kmnIsf sImWvSp hn.? Fm Ah kmnIsf
sImWvSv hcmXn\m Ah XsbmIpp Amlphn hymPhmZnI.
14. CltemIpw ]ctemIpw \nfpsS ta Amlphns A\p{Klhpw
ImcpWyhpanmbncppshn \n Cu kwkmcn Gs]Xns t]cn `bcamb
in \nsf _m[npambncpp.
15. \n \nfpsS \mhpI sImWvSv AtXp ]dbpIbpw, \nsmcp hnhchpanmXv
\nfpsS hmbvsImWvSv samgnbpIbpw sNbvXncp k`w. AsXmcp \nmcImcyambn
\n KWnpp. Amlphns ASp AXv KpcpXcamIpp.
16. \n AXv tI k`n Rv CXns\ ]n kwkmcnphm ]mSpX. (
Amlpth, ) \o F{X ]cnip! CXv `bcamb Hcp A]hmZw XsbmIpp Fv \n
FpsImWvSv ]dn?
17. \n kXyhnizmknIfmsWn CXp t]mepXv Hcnepw \n
BhnmXncnpXn\v Amlp \nsf D]tZinpp.
18. Amlp \nv ZrjvSm hnhcnpXcnIbpw sNpp. Amlp kPvR\pw
bpIvXnam\pamIpp.
19. Xobmbpw kXyhnizmknInSbn Zphrn {]NcnpXv CjvSsSphcmtcm
AhmWv Clnepw ]cnepw thZ\tbdnb inbpXv. Amlp Adnbpp. \n
Adnbpn.
20. Amlphns A\p{Klhpw ImcpWyhpw \nfpsS ta CmXncnpIbpw, Amlp
Zbmephpw IcpWm\n[nbpw AmXncnpIbpw sNbvXncpsn ( \nfpsS kvYnXn
FmIpambncpp? )
21. kXyhnizmknItf, ]nimNns Im]mSpI ]n]cpXv. hh\pw ]nimNns Im]mSpI
]n]p ]w Xobmbpw Ah ( ]nimNv ) I]npXv \oNhrnbpw ZpcmNmchpw
sNm\mbncnpw. \nfpsS ta Amlphns A\p{Klhpw ImcpWyhpw CmXncpsn
\nfn Hcmfpw Hcnepw ]cnipn {]m]npIbnmbncpp. ]s, Amlp Xm
Dtinphv ]cnipn \Ipp. Amlp Fmw tIph\pw Adnbph\pas{X.
22. \nfpsS Iqn t{ijvTXbpw Ignhpaph IpSpw__aphpw km[ppw
Amlphns amKn kztZiw shSnp hhpw Hpw sImSppIbnsv i]Yw
sNcpXv. Ah amp\IpIbpw hnphogvN ImWnpIbpw sNs. Amlp \nv
s]mdppXcm \n CjvSsSpnt ? Amlp Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpas{X.
23. ]Xn{hXIfpw ( Zphrnsbn ) HmpI t]mepw sNmhcpamb
kXyhnizmkn\nIsfn Zpcmtcm]Ww \Sphcmtcm Ah Clnepw ]cnepw
i]nsncnpp; Xo. Ahv `bcamb inbpapWvSv.
24. Ah {]hnp sImWvSncpXns\n AhcpsS \mhpIfpw ssIIfpw ImepIfpw
AhsXncmbn kmn]dbp Znhknes{X AXv ( in ) .
25. Av Amlp Ahv AhcpsS bYmXvY {]Xn^ew \ndthnsImSppXmWv. Amlp
XsbmWv {]Xyamb kXysav Ah AdnbpIbpw sNpw.
26. Zpjn kv{XoI Zpjn ]pcpjampw, Zpjn ]pcpjam Zpjn kv{XoIpamIpp.
\ kv{XoI \ ]pcpjampw, \ ]pcpjam \ kv{XoIpamIpp. Ch (
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 186 of 353
ZpjvSam ) ]dpWvSmp Imcyn Ah ( \h ) \nc]cm[cmIpp. Ahv
]m]tamN\hpw am\yamb D]Poh\hpw DWvSmbncnpw.
27. tl; kXyhnizmknItf, \nfpsSXm hoSpIfn \n IScpXv; \n A\phmZw
tXSpIbpw B hopImv kemw ]dbpIbpw sNbvXnmsX. AXmWv \nv KpWIcw.
\n BtemNnp a\nemm thWvSnbs{X ( CXp ]dbpXv ) .
28. C\n \n AhnsS Bscbpw IsWvSnbnsn \nv kXw InpXv hsc \n
AhnsS IScpXv. \n Xncnpt]mIq Fv \ntfmSv ]dbsm \n
Xncnpt]mIWw. AXmWv \nv Gsd ]cnipambnpXv. Amlp \n
{]hnpXns\n Adnhph\mIpp.
29. B ]mnmXpw, \nv Fsnepw D]tbmKapXpamb `h\fn \n
{]thinpXn\v \nv Ipan. \n shfnsSppXpw HfnpshpXpw Amlp
Adnbpp.
30. ( \_ntb, ) \o kXyhnizmknItfmSv AhcpsS ZrjvSnI Xmgvphm\pw, Kplymhbh
Impkqnphm\pw ]dbpI. AXmWv Ahv Gsd ]cnipambnpXv. Xobmbpw
Amlp Ah {]hnpXns\n kqvaambn Adnbph\mIpp.
31. kXyhnizmkn\nItfmSpw AhcpsS ZrjvSnI Xmgvphm\pw AhcpsS Kplymhbh
Impkqnphm\pw, AhcpsS `wKnbn \nv {]XyambsXmgnv asmpw
shfnsSpmXncnphm\pw \o ]dbpI. AhcpsS a\I IpmbamdpIv aosX Ah
XmgvnbnpsIms. AhcpsS `mam, AhcpsS ]nXm, AhcpsS
`Xr]nXm, AhcpsS ]p{Xam, AhcpsS `Xr]p{Xam, AhcpsS ktlmZcam,
AhcpsS ktlmZc]p{Xam, AhcpsS ktlmZco ]p{Xam, apkvenwIfn \np
kv{XoI, AhcpsS hewssII DSasSpnbh ( ASnaI ) , ssewKnImkIvXn
Dhcm ]pcpjamcmb ]cnNmcI, kv{XoIfpsS clky a\nemnbnnm
IpnI Fnhscmgnv ampw XfpsS `wKn Ah shfnsSpcpXv. X adp
shp XfpsS Aemcw AdnbsSphm thWvSn Ah ImenSnpIbpw sNcpXv.
kXyhnizmknItf, \nsfmhcpw Amlphntev tJZnpaSpI. \n hnPbw
{]m]ntmw.
32. \nfnep AhnhmlnXscbpw, \nfpsS ASnaIfn \npw ASnakv{XoIfn \npw
\hcmbnphscbpw \n hnhml_n Gs]SppI. Ah Zcn{ZcmsWn
Amlp Xs A\p{Kln \nv Ahv sFizcyw \IpXmWv. Amlp hn]peamb
Ignhph\pw kPvR\pas{X.
33. hnhmlw Ignm Ignhv e`nmh Ahv Amlp Xs A\p{Kln \nv
kzm{ibXzw \IpXv hsc kamK\njvT \ne\ns. \nfpsS heXpssII
DSasSpnbhcn ( ASnaIfn ) \nv tamN\cmdn Gs]Sm B{Klnphcmtcm
Ahcpambn \n tamN\cmdn Gs]SpI; Ahcn \abpXmbn \n
a\nemnbnpsWvSn. Amlp \nv \Inbnp kn \nv Ahv
\n \In klmbnpIbpw sNpI. \nfpsS ASnakv{XoI Nmcn{XipntbmsS
Pohnm A{KlnppsWvSn sFlnIPohnXns hn`hw B{Klnp sImWvSv \n
Ahsc thiymhrnv \n_ncpXv. hh\pw Ahsc \n_np ]w Ah
\n_nXcmbn sXpsNbvXXn\v tijw Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpW
ImWnph\pamIpp.
34. Xobmbpw \nv \mw hyIvXamb ZrjvSmfpw, \nfpsS apv Ignpt]mbhcpsS (
Ncn{Xn \np ) DZmlcWfpw, [\njvT]menphv thWvSnbp D]tZihpw
AhXcnnp Xncnpp.
35. Amlp BImifpsSbpw `qanbpsSbpw {]ImiamIpp. Ahs {]Imins D]abnXm: (
Npacn hnfv shm\p ) Hcp amSw AXn Hcp hnfv. hnfv Hcp kv^SnIn\Iv .
kv^SnIw Hcp Pzenp \{Xw t]msebncnpp. A\pKrloXamb Hcp hrn
\nmWv AXn\v ( hnfn\v ) C\w \IsSpXv. AXmbXv Ingv `mKptXm
]Snmdv `mKptXm Am Heohv hrn \nv. AXns F Xo Xnbnsn
t]mepw {]IminpamdmIpp. ( As\ ) {]Iminta {]Imiw. Amlp Xs
{]Imintev Xm Dtinphsc \bnpp. Amlp P\v thWvSn D]aI
hnhcnpsImSppp. Amlp GXv Imcysnbpw Adnhph\s{X.
36. Nne `h\fnes{X ( B shfnapXv. ) Ah DbsSm\pw Ahbn Xs \maw
kvacnsSm\pw Amlp Dchv \Inbncnpp. Ahbn cmhnsebpw
kymkabfnepw Ahs alXzw {]Ionp sImWvSncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 187 of 353
37. Nne BfpI. Amlpsh kvacnpXn \npw, \akvImcw apdt]mse \nhlnpXn
\npw, kImv \IpXn \npw IhStam {Ibhn{Ibtam AhcpsS
{iXncnphnSpIbn. lrZbfpw IpIfpw CfInadnbp Hcp Znhks Ah `bsp
sImWvSncnpp.
38. Amlp Ahv Ah {]hnXn\p Ghpw \ {]Xn^ew \Iphm\pw, Ahs
A\p{Kln \nv Ahv IqSpXembn \Iphm\pw thWvSnbs{X AXv. Amlp Ah
Dtinphv IWv t\mmsX Xs \Ipp.
39. AhnizknhcmIs AhcpsS I acp`qanbnse acoNnI t]msebmIpp. Zmlnh
AXv shamsWv hnNmcnpp. As\ Ah AXnSptv sNm As\ Hv
DXmbn Xs Ah IsWvSpIbn. Fm Xs ASpv Amlpsh Ah
IsWvSpXmWv. Atm ( Amlp ) Ahv Ahs IWv Xop sImSppXmWv.
Amlp AXnthKw IWv t\mph\s{X.
40. Asn BgSense CcppI t]msebmIpp. ( AhcpsS {]h\fpsS D]a ) .
Xncame AXns\ ( ISens\ ) s]mXnbpp. AXn\p aosX hoWvSpw Xncame. AXn\p aosX
ImtaLw. As\ Hn\p aosX asmmbn At\Iw CcppI. Ahs ssI ]pdtv
\onbm AXpt]mepw Ah ImWpamdmIn. Amlp Bv {]Imiw \Inbnntbm
Ahv bmsXmcp {]Imihpan.
41. BImifnepw `qanbnepaphcpw, NndIv \nhnnSnp sImWvSv ]nIfpw Amlphns
alXzw {]Ionp sImWvSncnpp Fv \o IWvSnt? Hmtcmcppw Xs
{]mXvY\bpw Io\hpw Fs\sbv AdnhpWvSv. Ah {]hnpXns\n Amlp
Adnbph\s{X.
42. AmlphnmIpp BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyw. Amlphntev
XsbmWv aShpw.
43. Amlp ImtaLs sXfnv sImWvSv hcnIbpw, Fnv AXv Xn kwtbmPnnpIbpw,
FnXns\ Ah AnbmpIbpw sNpp. Fv \o IWvSnt? Atm AXnnSbneqsS
ag ]pdv hcpXmbn \n\v ImWmw. BImiv \nv AhnsS aeI t]mep
taLIqmcfn \nv Ah Bengw CdpIbpw Fnv Xm Dtinphv AXv
Ah _m[nnpIbpw Xm Dtinphcn \nv AXv XncnphnSpIbpw sNpp.
AXns an shfnw ImgvNI dmnfbpamdmIpp.
44. Amlp cmhpw ]Iepw amn adnp sImWvSncnpp. Xobmbpw AXn Iphv Hcp
NnmhnjbapWvSv.
45. Fm Ppsfbpw Amlp shn \nv krjvSnncnpp. AhcpsS Iqn
DZcnta Cgv \SphcpWvSv. cWvSv Imen \Sphcpw AhcnepWvSv.
\mepImen \Sphcpw AhcnepWvSv. Amlp Xm DtinpXv krjvSnpp.
Xobmbpw Amlp FmImcyn\pw Ignhph\mIpp.
46. ( bmYmXvYyw ) hyIvXamp ZrjvSm \mw AhXcnnncnpp. Amlp Xm
Dtinphsc t\cmb ]mXbntev \bnpp.
47. Ah ]dbpp; R Amlphnepw dkqenepw hnizknpIbpw, A\pkcnpIbpw
sNbvXncnpp Fv. ]ns AXn\v tijw Ahcn Hcp hn`mKaXm ]namdntmIpp. Ah
hnizmknIf Xs.
48. AhnSbn ( dkq ) XopI]npXn\mbn Amlphntepw Ahs dkqentepw
Ah hnfnsm AtmgXm Ahcn Hcp hn`mKw XncnpIfbpp.
49. \ymbw Ahv A\pIqeamsWntem Ah Atlns ( dkqens ) ASptv
hnt[bXztmSv IqSn hcnIbpw sNpw.
50. AhcpsS lrZbfn h tcmKhpaptWvSm? AX Ahv kwibw
]nSns]ncnpIbmtWm? AX Amlphpw Ahs dkqepw AhtcmSv A\oXn
{]hnpsav Ah `bsSpIbmtWm? A, Ah XsbmIpp A{IanI.
51. XnSbn ( dkq ) XopI]npXn\mbn Amlphntepw dkqentepw
hnfnsm kXyhnizmknIfpsS hmv, R tIpIbpw A\pkcnpIbpw
sNbvXncnpp Fv ]dbpI am{Xambncnpw. Ah XsbmWv hnPbnI.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 188 of 353
52. Amlpshbpw dkqens\bpw A\pkcnpIbpw, Amlpsh `bsSpIbpw Aht\mSv
kqvaX ]pepIbpw sNphcmtcm Ah XsbmWv hnPbw t\Snbh.
53. \o AhtcmSv I]npIbmsWn Ah ]pdsSpI Xs sNpsav Ahv kXyw
sNm Ignbp hn[nsemw Amlphns t]cn Ah kXyw sNbvXv ]dp. \o
]dbpI: \n kXyw sNtWvSXn. \ymbamb A\pkcWamWv thWvSXv. Xobmbpw
Amlp \n {]hnpXns\n kqvaambn Adnbph\mIpp.
54. \o ]dbpI: \n Amlpsh A\pkcnphn. dkqens\bpw \n A\pkcnphn.
Fm \n ]nncnbp ]w Atlw ( dkq ) NpaXesSps Imcyn
am{XamWv Atln\v _m[yXbpXv. \nv _m[yXbpXv \n NpaXe
G]ns ImcynemWv. \n Atls A\pkcnpIbmsWn \nv
kamKw {]m]nmw. dkqens _m[yX hyIvXamb {]t_m[\w am{XamIpp.
55. \nfn \nv hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhtcmSv Amlp
hmKvZm\w sNbvXncnpp; AhcpsS apphv {]mXn\n[yw \InbXv t]mseXs
Xobmbpw `qanbn Ah Ahv {]mXn\n[yw \IpIbpw, Ahv Ah Xr]vXnsv
sImSp AhcpsS aXns Imcyn Ahv Ah kzm[o\w \IpIbpw, AhcpsS
`bmSn\v tijw Ahv \n`bXzw ]Icw \IpIbpw sNpXmsWv. Fsbmbncnpw
Ah Bcm[npXv. FtmSv bmsXmpw Ah ]ptNpIbn. AXn\v tijw
Bscnepw \ntISv ImWnp ]w Ah XsbmIpp [nmcnI.
56. \n \akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw kImv \IpIbpw, dkqens\
A\pkcnpIbpw sNphn. \nv ImcpWyw e`ntmw.
57. kXy\ntj[nI `qanbn ( Amlpsh ) tXm]nv IfbphcmsWv \o hnNmcncpXv.
AhcpsS hmkkvYew \cIamIpp. sNptNcm\p B kvYew hfsc No.
58. kXyhnizmknItf, \nfpsS heXpssII DSasSpnbh ( ASnaI ) cpw, \nfn
{]mb]qn Fnbnnmhcpw aqv k`fn \ntfmSv ( {]thi\n\v )
A\phmZw tXSnsms. {]`mX\akvImcn\p appw, Dkabv ( Ddphm )
\nfpsS hkv{X amnshp kabpw, Cim \akvImcn\v tijhpw. \nfpsS
aqv kzImcy k`fs{X CXv. Cu k`v tijw \ntm Ahtm (
IqSnev PohnpXn\v ) bmsXmcp Iphpan. Ah \nfpsS ASpv Npn
\Sphcs{X. \n At\ym\yw CSIev hnpp. A{]Imcw Amlp \nv
sXfnhpI hnhcnpXcpp. Amlp kPvR\pw bpIvXnam\pamIpp.
59. \nfn \np IpnI {]mb]qnsbnbm Ahcpw Ahv apph kXw
tNmZnXv t]mses kXw tNmZntWvSXmWv. A{]Imcw Amlp \nv Ahs
sXfnhpI hnhcnpXcpp. Amlp kPvR\pw bpIvXnam\pamIpp.
60. hnhml PohnXw {]Xonm InghnIsf kw_nStmfw kucyw
{]ZinnmhcmbnsmWvSv XfpsS tahkv{X amn shpXn Ahv
Ipan. Ah am\yX ImpkqnpXmWv Ahv IqSpX \Xv. Amlp Fmw
tIph\pw Fmw Adnbph\pamIpp.
61. As ta Ipan. apSs taepw Ipan. tcmKnbpsStaepw Ipan. \nfpsS
hoSpIfn \ntm, \nfpsS ]nXmfpsS hoSpIfn \ntm, \nfpsS amXmfpsS
hoSpIfn \ntm, \nfpsS ktlmZcamcpsS hoSpIfn \ntm, \nfpsS
ktlmZcnamcpsS hoSpIfn \ntm, \nfpsS ]nXrhyamcpsS hoSpIfn \ntm, \nfpsS
AmbnIfpsS hoSpIfn \ntm, \nfpsS AmhamcpsS hoSpIfn \ntm, \nfpsS
amXrktlmZcnIfpsS hoSpIfn \ntm, XmtmepI \nfpsS ssIhinencnp
hoSpIfn \ntm, \nfpsS kvt\lnXs hon \ntm \n `Ww Ignp
Imcyn \npw Ipan. \n Hcpantm shtsdtbm `Ww IgnpXn\v
\nv Ipan. Fm \n h hoSpIfnepw {]thinpIbmsWn Amlphn
\np A\pKrloXhpw ]mh\hpamb Hcp D]Nmcsa \nebn \n At\ym\yw kemw
]dbWw. \n Nnnp {KlnpXn\v thWvSn A{]Imcw Amlp \nv sXfnhpI
hnhcnpXcpp.
62. Amlphnepw Ahs dkqenepw hnizknh am{XamIpp kXyhnizmknI.
AtltmsSmw Ah h s]mXpImcynepw Gs]ncnpIbmsWn AtltmSv
A\phmZw tNmZnmsX Ah ]ncnp t]mIpIbn. Xobmbpw \ntmSv A\phmZw
tNmZnphcmtcm AhcmIpp Amlphnepw Ahs dkqenepw hnizknph. As\
AhcpsS Fsnepw Bhiyn\v thWvSn ( ]ncnv t]mIm ) Ah \ntmSv A\phmZw
tNmZnpIbmsWn Ahcn \o Dtinphv \o A\phmZw \IpIbpw, Ahv
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 189 of 353
thWvSn \o AmlpthmSv ]m]tamN\w tXSpIbpw sNpI. Xobmbpw Amlp Gsd
s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
63. \nnSbn dkqens hnfnsb \nfn Nne Nnesc hnfnpXv t]mse \n
BnocpXv. ( aphcpsS ) ad]nSnpsImWvSv \nfpsS Iqn \nv tNmv
t]mIphsc Amlp AdnbppWvSv. BIbm Atlns I]\bvv FXn
{]hnph Xv h B]pw hp`hnpItbm, thZ\tbdnb in
_m[npItbm sNpXv kqnp sIms.
64. AdnbpI: Xobmbpw Amlphn\pXmIpp BImifnepw `qanbnepapsXmw. \n
GsXmcp \ne]mSnemsWv Ahdnbmw. Ahtev Ah aSsSp Znhkw
Ahdnbmw. Atm Ah {]hnXns\n Ahh ]dpsImSppXmWv.
Amlp GXp Imcysnbpw Adnhph\s{X.

25. Furqan
1. Xs Zmks ta kXymkXyhnthN\n\p {]amWw (JpB) AhXcnnh
A\p{Kl]q\mIpp. Atlw (dkq) temIv Hcp XmoXpImc BbncnpXn\p
thWvSnbs{X AXv.
2. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyw BmtWm Ah\s{X ( AXv AhXcnnh. )
Ah km\s kzoIcnnn. B[n]Xyn Ahv bmsXmcp ]mfnbpw DWvSmbnpan.
Hmtcm hkvXpshbpw Ah krjvSnpIbpw, AXns\ Ah icnbmwhw
hyhkvYsSppIbpw sNbvXncnpp.
3. Ahv ]pdsa ]e ssZhtfbpw Ah kzoIcnncnpp. Ah ( ssZh ) bmsXmpw
krjvSnpn. Ah Xsbpw krjvSnsSpIbmIpp. Xv Xs D]{Zhtam
D]Imctam Ah A[o\sSpppan. acWstbm PohnXstbm
Dbnsgpt]ns\tbm Ah A[o\sSppn.
4. kXy\ntj[nI ]dp: CXv ( JpB ) Ah sIna \pW am{XamIpp. thsd Nne
BfpI Ahs\ AXn\v klmbnnpapWvSv. Fm A\ymbnepw hymPnepw
XsbmWv Cu Iq hsnbncnpXv.
5. CXv ]qnIamcpsS sIpIYI am{XamWv. Ch AXv FgpXnpshncnpp, FnXv
cmhnsebpw sshIptchpw Ahv hmbnptI]nsSpp Fpw Ah ]dp.
6. ( \_ntb, ) ]dbpI: BImifnsebpw `qanbnsebpw clkyadnbph\mWv CXv
AhXcnnncnpXv. Xobmbpw Ah Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
7. Ah ]dp: Cu ZqX FmWns\? Cbm `Ww IgnpIbpw, AmSnIfneqsS
\SpIbpw sNptm. CbmfpsS IqsS Hcp XmoXpImc\mbncnhw CbmfpsS
ASptv Fv sImWvSv Hcp aev CdsSpn?
8. Asn Fv sImWvSv Cbmv Hcp \n[n CpsImSpsSpn? Asn Cbmv (
ImbvI\nI ) FSpv Xnm ]mIn Hcp tXmapWvSmIpn? ( dkqens\ ]n )
A{IanI ]dp: amcWw _m[n Hcmsf am{XamIpp \n ]n]pXv.
9. Ah \nspdnv Fs\bmWv Nn{XoIcW \SnbsXv t\mq. As\ Ah
]ngp t]mbncnpp. AXn\m bmsXmcp amKhpw IsWvSm Ahv km[npIbn.
10. Xm Dtinp ]w AXns\m DaambXv AYhm Xmgv`mKp IqSn \ZnI
HgpIp tXmpI \n\v \Iphm\pw \n\v sImmc DWvSmncphm\pw
Ignhph\mtcm Ah A\p{Kl]q\mIpp.
11. A, Aykabs Ah \ntj[np Xnbncnpp. Aykabs \ntj[nv
Xnbhv InPzenp \cIw \mw Hcpnshncnpp.
12. ZqckvYev \nv Xs AXv Ahsc ImWptm tm`nnfIpXpw CcpXpw Ahv
tImhpXmWv.
13. AXn ( \cIn ) Hcp CSpnb kvYev NeIfn _ns \nebn Ahsc
Cm AhnsS shv Ah \mita, Fv hnfnptIgpXmWv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 190 of 353
14. Cv \n Hcp \mis hnfntWvSXn. [mcmfw \mis hnfnpsImpI. (
Fmbncnpw Ahv Inp adp]Sn )
15. ( \_ntb, ) ]dbpI; AXmtWm Daw, AX [\njvT]menphv hmKvZm\w
sNsnp imizX kzKamtWm? AXmbncnpw Ahp {]Xn^ehpw sNv
tNcm\p kvYehpw.
16. X DtinpsXpw AhhnsS DWvSmbncnpXmWv. Ah
\nXyhmknIfmbncnpw. AXv \ns cnXmhv _m[yX Gnp hmKvZm\amIpp.
tNmZnsSmhpXpamIpp.
17. Ahscbpw Amlphn\v ]pdsa Ah Bcm[nphsbbpw Ah HcpanpIqp Znhkw (
{itbamIpp. ) Fnh ( Bcm[ytcmSv ) ]dbpw: Fs Cu Zmkamsc \n
hgn]ngnXmtWm AX Ah Xs hgnsXntmbXmtWm?
18. Ah ( Bcm[y ) ]dbpw: \o F{X ]cnip! \n\v ]pdsa h cm[nImcnIsfbpw
kzoIcnpI FXv Rv tbmPnX. ]s, Ahpw AhcpsS ]nXmpw \o
kuJyw \In. As\ Ah Dt_m[\w adpIfbpIbpw, \in Hcp
P\XbmbnocpIbpw sNbvXp.
19. Atm _lpssZhmcm[ItcmSv Amlp ]dbpw: ) \n ]dbpXn Ah \nsf
\ntj[np Xngnncnpp. C\n ( in ) XncnphnSmt\m h klmbhpw t\Smt\m
\nv km[npX. AXn\m ( a\pjytc, ) \nfn \nv A{Iaw sNbvXhcmtcm
Ahv \mw KpcpXcamb in BkzZnnpXmWv.
20. `Ww IgnpIbpw AmSnbneqsS \SpIbpw sNphcmbnmsX \n\v apv
ZqXamcn Bscbpw \mw AbpIbpWvSmbnn. \n anptam Fv t\mm\mbn
\nfn Nnesc Nnev \mw Hcp ]coWamnbncnpp. (\ns cnXmhv ( Fmw )
IWvSdnbph\mIpp.
21. \s IWvSpapm Binmh ]dp: \psS ta aepI CdsSpItbm, \psS
cnXmhns\ \mw ( t\cn ) ImWpItbm sNmsXmWv? Xobmbpw Ah kzbw
Kv \SnpIbpw, henb [nmcw ImWnpIbpw sNbvXncnpp.
22. aepIsf Ah ImWp Znhkw( {itbamIpp. ) At Znhkw IphmfnIv
bmsXmcp ktmjhmbpan. Iiamb hnev I]nsncnpIbmWv
Fmbncnpw Ah ( aepI ) ]dbpI.
23. Ah {]hn IfpsS t\sc \mw XncnbpIbpw, \maXns\ NnXdnb [qfnt]mse
BnopIbpw sNpw.
24. Av kzKhmknI Daamb hmkkvYehpw Ghpw \ hn{iakvYehpaphcmbncnpw.
25. BImiw s]mnnfv shtaL]Sew ]pdv hcpIbpw, aepI iIvXnbmbn
CdsSpIbpw sNp Znhkw.
26. Av bYmXvYamb B[n]Xyw ]caImcpWnImbncnpw. kXy\ntj[nIv hnjaIcamb
Hcp Znhkambncnpw AXv.
27. A{Iaw sNbvXh Xs ssII ISnp Znhkw. Ah ]dbpw dkqens IqsS
Rms\mcp amKw kzoIcnncpsn F{X \mbncpts\,
28. Fs IjvSta! C Bsf Rm kplrmbn kzoIcnnnmbncpsn F{X
\mbncpts\.
29. F\nv t_m[\w hpInnbXn\v tijw AXn \nh Fs sXnpIfphtm.
]nimNv a\pjys\ ssIhnpIfbph\mIpp.
30. ( Av ) dkq ]dbpw: Fs cnXmth, Xobmbpw Fs P\X Cu JpB\ns\
AKWyamnXnfncnpp.
31. A{]Imcw Xs Hmtcm {]hmNIpw IphmfnIfn s] Nne i{Xpsf \mw
Gs]Spnbncnpp. amKZiI\mbpw klmbnbmbpw \ns cnXmhv Xs aXn.
32. kXy\ntj[nI ]dp; Ctln\v JpB HXhWbmbn CdsSmsXmsWv.
AXv A{]Imcw ( Lfnembn AhXcnnpI ) XsbmWv thWvSXv. AXv sImWvSv \ns
lrZbs Ddnv \nphm thWvSnbmIpp. icnbmb kmhImitmsS \maXv
]mcmbWw sNbvXv tI]npIbpw sNbvXncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 191 of 353
33. Ah GsXmcp {]iv\hpw sImWvSv \ns ASpv hcnIbmsWnepw AXns bmYmXvYyhpw
Ghpw \ hnhcWhpw \n\v \mw sImWvSv hv XcmXncnn.
34. apJ \nev Ipnb \nebn \cIntev sXfnp IqsSphcmtcm AhcmWv
Ghpw tamiamb kvYm\v \nphcpw, Ghpw hgn]ngp t]mbhcpw.
35. aqkmbvv \mw thZ{Kw \IpIbpw, Atlns ktlmZc lmdqs\
AtltmsSmw \mw klmbnbmbn \nivNbnpIbpw sNbvXp.
36. Fnv \mw ]dp: \psS ZrjvSmsf \ntj[np If P\XbpsS ASptv
\n t]mIpI XpSv \mw B P\Xsb ]msS XIp Ifp.
37. \qlns P\Xtbbpw ( \mw \innp. ) Ah ZqXamsc \ntj[np Iftm \mw
Ahsc apn \innp. Ahsc \mw a\pjyv Hcp ZrjvSmampIbpw sNbvXp.
A{IanIv ( ]ctemIv ) thZ\tbdnb in \mw HcpnshpIbpw sNbvXncnpp.
38. BZv kapZmbtbpw, YaqZv kapZmbsbpw, dpImscbpw AXnnSbnembn At\Iw
XeapdItfbpw ( \mw \innnpWvSv. )
39. Fmhpw \mw DZmlcW hnhcnpsImSpp. ( AXv Xnftm )
Fmhscbpw \mw \ntjw \innp IfbpIbpw sNbvXp.
40. B No ag hjns \mneqsS Ch ISphnpWvStm. Atm ChcXv
IWvSncpnt? A, Ch Dbnsgpt]v {]XonmhcmIpp.
41. \ns Ah ImWptm \ns Hcp ]cnlmk]m{XamnsmWvSv, Amlp ZqX\mbn
\ntbmKnncnpXv Chs\bmtWm? Fv tNmZnpI am{Xambncnpw Ah sNpXv.
42. \psS ssZhfpsS Imcyn \mw atbmsS Ddp\nnnsn Ahbn \nv Ch
\s sXnpIfbm\nSbmIpambncpp ( Fpw Ah ]dp. ) in t\cn ImWp
kabv AhdnbpamdmIpw; BcmWv Ghpw hgn]ngh Fv.
43. Xs ssZhs Xs XnjvSamn amnbhs\ \o IWvSpthm ? Fncns \o Ahs
Imcyn\v NpaXesh\mIptam?
44. AX, Ahcn A[nIt]cpw tIpItbm NnnpItbm sNpsav \o
hnNmcnpptWvSm? Ah IpImenIsftmse am{XamIpp. A, AhcmIpp IqSpX
hgn]ngh.
45. \ns cnXmhns\ kw_nv \o Nnnv t\mnbnnt? Fs\bmWv Ah \ngens\
\onbXv Fv. Ah Dtinncpsn AXns\ Ah \nivNeampambncpp. Fnv \mw
kqcys\ AXnv sXfnhmn.
46. ]noSv \psS ASptv \mw AXns\ A]m]ambn ]nSnsSpp.
47. Ah\s{X \nv thWvSn cm{Xnsb Hcp hkv{Xhpw, Dds Hcp hn{iahpw
Bnh. ]Iens\ Ah Fgpt]v kabampIbpw sNbvXncnpp.
48. Xs ImcpWyns apn ktmjkqNIambn ImpIsf AbXpw Ah\s{X.
BImiv \nv ipamb Pew \mw CdpIbpw sNbvXncnpp.
49. \nPohamb \mSn\v AXv aptJ\ \mw Poh \Iphm\pw, \mw krjvSnnp [mcmfw
IpImenIpw a\pjypw AXv IpSnnphm\pw thWvSn.
50. Ah BtemNnp a\nemtWvSXn\mbn AXv ( agshw ) AhnSbn \mw hnXcWw
sNbvXncnpp. Fm a\pjycn A[nIt]pw \ntISv ImWnphm\msX a\p
hn.
51. \mw Dtinncpsn Fm \mnepw Hmtcm XmoXpImcs\ \mw \ntbmKnpambncpp.
52. AXn\m kXy\ntj[nIsf \o A\pkcnp t]mIcpXv. CXv ( JpB ) sImWvSv \o
AhtcmSv hensbmcp kacw \SnsmpI.
53. cWvSv Pemibsf kzX{ambn HgpIm hnh\mIpp Ah. Hv kzNvOamb ipPew,
asmv AtcmNIambn tXmp Dpshhpw. Ah cWvSn\panSbn Hcp adbpw iIvXnbmb
Hcp XShpw Ah Gs]SppIbpw sNbvXncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 192 of 353
54. Ah XsbmWv shn \nv a\pjys\ krjvSnpIbpw, Ahs\
cIvX_aph\pw hnhml_aph\pw BpIbpw sNbvXncnpXv. \ns cnXmhv
Ignhph\mIpp.
55. Amlphn\v ]pdsa Ahv D]ImcapWvSmpItbm D]{ZhapWvSmpItbm sNmXns\
Ah Bcm[npp. kXy\ntj[n Xs cnXmhns\Xnsc ( ZpIvXnIv ) ]npW
\Iph\mbncnpp.
56. ( \_ntb, ) Hcp ktmjhmmc\mbnsmWvSpw, XmoXpImc\mbnsmWvSpamsX
\ns \mw \ntbmKnnn.
57. ]dbpI: Rm CXns t]cn \ntfmSv bmsXmcp {]Xn^ehpw tNmZnpn. hh\pw
\ns cnXmhntep amKw kzoIcnWw Fv Dtinppshn ( As\
sNmw Fv ) am{Xw.
58. Hcnepw acnmsX Pohnncnphs\ \o `cta]npI. Ahs\ kvXpXnptXmsSmw
{]IonpIbpw sNpI. Xs ZmkamcpsS ]m]sfn kqvaPvRm\aph\mbnv
Ah Xs aXn.
59. BImifpw `qanbpw AhbvnSbnepXpw BdpZnhkfn krjvSnh\s{X Ah.
Fnv Ah knwlmk\kvY\mbncnpp. ]caImcpWnI\s{X Ah. BIbm
CXns\n kqvaPvRm\apht\mSv Xs tNmZnpI.
60. ]caImcpWnI\v \n {]Wmaw sNpI Fv AhtcmSv ]dbsm Ah ]dbpw:
FmWo ]caImcpWnI ? \o RtfmSv I]npXn\v R {]Wmaw sNpItbm?
As\ AXv AhcpsS AI hnnpIbmWv sNbvXXv.
61. BImiv \{XaWvUe DWvSmnbh A\p{Kl]q\mIpp. AhnsS Ah Hcp
hnfpw ( kqcy ) shfnw \Ip N{\pw DWvSmnbncnpp.
62. Ah XsbmWv cm]IepIsf amdn amdn hcpXmnbh. BtemNnv a\nemm
DtinpItbm, \nImWnm DtinpItbm sNphv (
ZrjvSmambncnphm\mWXv. )
63. ]caImcpWnIs Zmkam `qanbn IqSn hn\btmsS \Sphcpw, AhnthInI
XtfmSv kwkmcnm kam[m\]cambn adp]Sn \IphcpamIpp.
64. XfpsS cnXmhn\v {]Wmaw sNphcmbnsmWvSpw, \nv
\akvIcnphcmbnsmWvSpw cm{Xn IgnpIqphcpamIpp Ah.
65. C{]Imcw ]dbpphcpamIpp Ah RfpsS cnXmth, Rfn \nv \cIin \o
HgnhmntcWta, Xobmbpw AXnse in hnsmgnbm hn]mIpp.
66. Xobmbpw AXv ( \cIw ) Nobmb Hcp Xmhfhpw ]mnShpw XsbmIpp.
67. sNehpsNpIbmsWn AanXhybw \SpItbm, ]nipnnSnpItbm sNmsX
AXn\nSp anXamb amKw kzoIcnphcpamIpp Ah.
68. AmlpthmsSmw thsdsbmcp ssZhsbpw hnfnp {]mXvYnmhcpw, Amlp
]hn{Xamn shnp Pohs\ \ymbamb ImcWmemsX l\np Ifbmhcpw,
hy`nNcnmhcpamIpp Ah. B Imcy hh\pw sNp ]w Ah ]m]^ew
IsWvSpI Xs sNpw.
69. Dbnsgpt]ns \mfn Ahp in CcnbmsSpIbpw, \ny\mbnsmWvSv
Ah AXn Fspw IgnpIqpIbpw sNpw.
70. ]ivNm]npIbpw, hnizknpIbpw kIw {]hnpIbpw sNbvXhscmgnsI.
Acmv Amlp XfpsS XnaIv ]Icw \aI amnsImSppXmWv.
Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpambncnpp.
71. hh\pw ]ivNm]npIbpw, kIw {]hnpIbpw sNp ]w
Amlphntev icnbmb \nebn aSpIbmWv Ah sNpXv.
72. hymPn\v kmn \nmhcpw, A\mhiyhrnI \SptSp IqSn
t]mIpIbmsWn am\yamcmbnsmWvSv ISpt]mIphcpamIpp Ah.
73. XfpsS cnXmhns hN\ aptJ\ Dt_m[\w \Ism _[ncamcpw
AamcpambnsmWvSv AXnta NmSnhogmhcpamIpp Ah
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 193 of 353
74. RfpsS cnXmth, RfpsS `mcyamcn \npw kXnIfn \npw Rv \o
IIpfna \IpIbpw [\njvT ]menphv Rsf \o amXrIbmpIbpw
sNtWta Fv ]dbphcpamIpp Ah.
75. Acmv X anXns t]cn ( kzKn ) DXamb kvYm\w {]Xn^eambn
\IsSpXmWv. A`nhmZytmSpw kam[m\miwktbmSpw IqSn Ah AhnsS
kzoIcnsSpXpamWv.
76. Ah AXn \nXyhmknIfmbncnpw. F{X \ Xmhfhpw ]mnShpw!
77. ( \_ntb, ) ]dbpI: \nfpsS {]mXvY\bnsn Fs cnXmhv \nv Fv
]cnKW\ \Im\mWv ? Fm \n \ntj[nv XnbncnpIbmWv. AXn\m
AXn\p in A\nhmcyambncnpw.

26. Shuara
1. Xzmkoaow.
2. kphyIvXamb {Knse hN\fmWnh.
3. Ah hnizmknIfmImXns t]cn \o \ns Poh \inntmw.
4. Fm \mw Dtinp ]w AhcpsS ta BImiv \nv \mw Hcp ZrjvSmw
CdnsImSppXmWv. Atcw AhcpsS ]ncSnI AXnv IosgmXppXmbnocpIbpw
sNpw.
5. ]caImcpWnIs ] \nv GsXmcp ]pXnb Dt_m[\w hsptmgpw Ah AXn
\nv XncnpIfbphcmImXncpnn.
6. As\ Ah \ntj[np XnbncnbmWv. AXn\m Ah GsXmns\
]cnlknphcmbncnppthm AXns\nbp hrm Ahv
hsnsmpw.
7. `qanbntev Ah t\mnbnt? Fm anI kkyhKfn \npw F{XbmWv \mw AXn
apfnncnpXv.?
8. Xobmbpw AXn Hcp ZrjvSmapWvSv. Fm Ahcn A[nIt]cpw hnizmknIfmbn.
9. Xobmbpw \ns cnXmhv XsbmIpp {]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpw.
10. \ns cnXmhv aqkmsb hnfnp sImWvSv C{]Imcw ]d k`w ( {itbas{X, ) \o B
A{IanIfmb P\fpsS ASptv sNpI.
11. AXmbXv, ^nHus P\XbpsS ASptev. Ah kqvaX ]menpnt? ( Fp
tNmZnpI ).
12. Atlw ]dp: Fs cnXmth, Ah Fs \ntj[np Xpsav Xobmbpw Rm
`bsSpp.
13. Fs lrZbw sRcpntmIpw. Fs \mhn\v HgppWvSmhpIbn. AXn\m lmdqv IqSn
\o ktiw AbtWta.
14. Ahv Fs t]cn Hcp Ipw Btcm]nm\papWvS v AXn\m Ah Fs
sImtpsav Rm `bsSpp.
15. Amlp ]dp: Hcnepan, \psS ZrjvSmfpw sImWvSv \n Ccphcpw
t]mbnsmpI. Xobmbpw \ntfmsSmw \mw {inp tIppWvSv.
16. Fnv \n ^nHus ASp sNv C{]Imcw ]dbpI: Xobmbpw R
temIcnXmhn \nv \ntbmKns ZqXamcmIpp.
17. C{kmbo kXnIsf RtfmsSmw AbpXcWw F \ntZihpambnv
18. Ah ( ^nHu ) ]dp: Ipnbmbncptm RfpsS Iqn \ns R
hfnbnt? \ns Bbpn Ipsd sIm RfpsS CSbn \o
IgnpIqnbnpapWvSv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 194 of 353
19. \o sNbvX \ns B( Zpjv ) {]hrn \o sNpIbpapWvSmbn. \o \nsIhcpsS Iqn
XsbmIpp.
20. Atlw ( aqkm ) ]dp: Rm Av AXv sNpIbpWvSmbn. Fm Rm ]nghv
]nbhcpsS Iqnembncpp.
21. As\ \nsfn `bw tXmnbtm Rm \nfn \nv HmSntmbn. A\cw Fs
cnXmhv F\nv XXzPvRm\w \IpIbpw, Ah Fs ZqXamcn HcmfmpIbpw
sNbvXp.
22. F\nv \o sNbvXp XXmbn \o FSpp]dbp B A\p{Klw C{kmbo kXnIsf \o
ASnaIfmn shXn\m DWvSmbXs{X.
23. ^nHu ]dp: FmWv Cu temIcnXmhv Fv ]dbpXv?
24. Atlw ( aqkm ) ]dp: BImifpsSbpw `qanbpsSbpw AhbvnSbnepXnsbpw
cnXmhmIpp. \n ZrVhnizmkaphcmsWn.
25. Ah ( ^nHu ) Xs NppaphtcmSv ]dp: Fm \n {inp tIpnt?
26. Atlw ( aqkm ) ]dp: \nfpsS cnXmhpw \nfpsS ]q ]nXmfpsS
cnXmhpas{X ( Ah )
27. Ah ( ^nHu ) ]dp: \nfpsS ASptv \ntbmKns \nfpsS Cu
ZqX\pWvStm Xobmbpw Ah Hcp {`m XsbmWv.
28. Atlw ( aqkm ) ]dp: DZbkvYm\nsbpw AkvXabkvYm\nsbpw
AhbvnSbnepXnsbpw cnXmhs{X ( Ah ). \n Nnnp
a\nemphcmsWn.
29. Ah ( ^nHu ) ]dp: Rm\m h ssZhtbpw \o kzoIcnpIbmsWn
Xobmbpw \ns Rm XShpImcpsS IqnempXmWv.
30. Atlw ( aqkm ) ]dp: kv]jvSamb Fsnepw sXfnhp Rm \n\v
sImWvSphpImWnmepw ( \o kXnpIbnt? )
31. Ah ( ^nHu ) ]dp: Fm \o AXv sImWvSv hcnI. \o kXyhmamcn
s]h\msWn.
32. Atm Atlw ( aqkm ) Xs hSn Xmsgbnp. AtmgXm AXv {]Xyamb Hcp kambn
amdpp.
33. Atlw Xs ssI ]pdtsSppIbpw sNbvXp. AtmgXm AXv ImWnIv
sh\ndamIpp.
34. Xs Nppap {]apJamtcmSv Ah ( ^nHu ) ]dp: Xobmbpw Ch hnhcap
Hcp PmehnZymc XsbmWv.
35. Xs PmehnZysImWvSv \nfpsS \mn \nv \nsf ]pdmm Ah Dtinpp.
AXn\m \n Fv \ntZinpp?
36. Ah ]dp: Ahpw Ahs ktlmZcpw Xm kmhImiw \IpI. BfpIsf
hnfnpIqm \Kcfntev Xm ZqXamsc \ntbmKnpIbpw sNpI.
37. Fm hnhcap PmehnZymscbpw Ah XmfpsS ASpv sImWvSp hcs.
38. As\ Adnbs Hcp Znhkw \nivNnXamb Hcp kabv PmehnZym HcpanpIqsp.
39. P\tfmSv tNmZnsp: \n ktfnppWvStm?
40. PmehnZymcmWv hnPbnIfmIpsXn \aphsc ]npScmatm!
41. As\ PmehnZym hsnbtm ^nHut\mSv Ah tNmZnp: RfmWv
hnPbnIfmIpsXn Xobmbpw Rv {]Xn^eapWvSmbncnptam?
42. Ah ( ^nHu ) ]dp: AsX, Xobmbpw \n kmao]yw \IsSphcpsS
Iqnembncnpw.
43. aqkm AhtcmSv ]dp: \nv CSm\psXmw \n CpsImpI.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 195 of 353
44. Atm XfpsS IbdpIfpw hSnIfpw Ah Cp. Ah ]dbpIbpw sNbvXp: ^nHus
{]Xm]w XsbmW kXyw! Xobmbpw R Xsbmbncnpw hnPbnI.
45. A\cw aqkm Xs hSn Xmsgbnp. AtmgXm AXv Ah hymPambn
\nanncpXns\sbmw hngpnfbpp.
46. Atm PmehnZym kmjvSmwKnembn hoWp.
47. Ah ]dp: temIcnXmhn R hnizknncnpp.
48. AXmbXv aqkmbpsSbpw lmdqsbpw cnXmhn.
49. Ah ( ^nHu ) ]dp: Rm \nv A\phmZw XcpXn\v apmbn \n Ah\n
hnizknpshtm? Xobmbpw Ch \nv PmehnZy ]Tnn \nfpsS Xeh
XsbmWv. hgnsb \n Adnp sImpw. Xobmbpw \nfpsS ssIIfpw, \nfpsS
ImepIfpw FXnhifn \nmbnsmWvSv Rm apdnpIfbpIbpw, \nsf apgph
Rm {IqinpIbpw sNpXmWv.
50. Ah ]dp: Ipgan. Xobmbpw R RfpsS cnXmhntev
aSntmIphcmIpp.
51. R BZyambn hnizknhcmbXn\m RfpsS sXpI RfpsS cnXmhv
Rv s]mdppXcpsav R Binpp.
52. aqkmbvv \mw t_m[\w \In: Fs Zmkamscbpw sImWvSv cm{Xnbn \o
]pdspsImpI. Xobmbpw ( i{Xp ) \nsf ]npScm t]mIpIbmWv.
53. Atm ^nHu BfpIsf hnfnpIqm ]Wfntev ZqXamsc Abp.
54. Xobmbpw Ch Ipdv t] am{Xap Hcp kwLamIpp.
55. Xobmbpw Ah \s Acniw sImnphcmIpp.
56. Xobmbpw \mw kwLSnXcpw PmKcqIcpamIpp. ( Fns\ hnfnp]dbm\mWv ^nHu
\ntZinXv. )
57. As\ tXmfn \npw \ocpdhIfn \npw \mw Ahsc ]pdndn.
58. `WvUmcfn \npw am\yamb hmkkvYefn \npw.
59. A{]Imcas{X ( \psS \S]Sn. ) AsXms C{kmbo kXnIv \mw
AhImisSpnsImSppIbpw sNbvXp.
60. Fnv Ah ( ^nHu\pw kwLhpw ) DZbthfbn AhcpsS ( C{kmboeycpsS ) ]nmse
sNp.
61. As\ cWvSv kwLhpw ]ckv]cw IWvStm aqkmbpsS A\pNcam ]dp:
Xobmbpw \mw ]nSnbneIsSm t]mIpIbmWv.
62. Atlw ( aqkm ) ]dp: Hcnepan, Xobmbpw FtmsSmw Fs cnXmhpWvSv.
Ah F\nv hgn ImWnpXcpw.
63. Atm \mw aqkmbvv t_m[\w \In; \o \ns hSnsImWvSv ISen ASnq Fv.
As\ AXv ( IS ) ]nfcpIbpw Fnv ( shns ) Hmtcm s]mfnbpw henb ]Xw
t]mse BbnocpIbpw sNbvXp.
64. ahsc ( ^nHus ]w ) bpw \mw AXns ASpsnpIbpWvSmbn.
65. aqkmsbbpw AtltmsSmaphscbpw apgph \mw csSpn.
66. ]ns ahsc \mw apn \innp.
67. Xobmbpw AXn ( kXy\ntj[nIv ) Hcp ZrjvSmapWvSv. Fm Ahcn
A[nIt]cpw hnizknphcmbn.
68. Xobmbpw \ns cnXmhv XsbmWv {]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpw.
69. C{_mloans hrmhpw Ahv \o hmbnptI]npI.
70. AXmbXv \n Fsmns\bmWv Bcm[np sImWvSncnpXv Fv Xs ]nXmhnt\mSpw,
Xs P\tfmSpw Atlw tNmZn k`w.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 196 of 353
71. Ah ]dp: R Nne hn{Klsf Bcm[npIbpw AhbpsS apn
`P\ancnpIbpw sNpp.
72. Atlw ]dp: \n {]mXvYnptm AhcXv tIptam?
73. AYhm, Ah \nv D]Imctam D]{Zhtam sNptam?
74. Ah ]dp: A, RfpsS ]nXm A{]Imcw sNpXmbn R IWvSncnpp (
Fv am{Xw. )
75. Atlw ]dp: Atm \n Bcm[np sImWvSncnpXv Fns\bmsWv \n
Nnnp t\mnbnptWvSm?
76. \nfpw \nfpsS ]q]nXmfpw.
77. Fm Ah ( ssZh ) Fs i{XpfmIpp. temIcnXmhv HgnsI.
78. AXmbXv Fs krjvSnv F\nv amKZi\w \InsmWvSncnph.
79. F\nv Blmcw XcnIbpw IpSn\o XcnIbpw sNph.
80. F\nv tcmKw _m[nm Ah\mWv Fs kpJsSppXv.
81. Fs acnnpIbpw ]noSv PohnnpIbpw sNph.
82. {]Xn^ens \mfn GsXmcph Fs sXv s]mdppXcpsav Rm Binppthm
Ah.
83. Fs cnXmth, F\nv \o XXzPvRm\w \IpIbpw Fs \o k\tfmsSmw
tNpIbpw sNtWta.
84. ]nmemnSbn F\nv \o kIon DWvSmtWta.
85. Fs \o kpJkqamb kzKns AhIminIfn s]h\mtWta.
86. Fs ]nXmhn\v \o s]mdppsImSptWta. Xobmbpw Atlw hgn]nghcpsS
Iqnembncnpp.
87. Ah ( a\pjy ) Dbnsgpt]nsSp Znhkw Fs \o A]am\nemcptX.
88. AXmbXv kztm km\tfm {]tbmP\sSm Znhkw.
89. Ipa lrZbhpambn Amlphn sNhsmgnsI.
90. ( Av ) kqvaX ]menphv kzKw ASpnsSpXmWv.
91. ZpamKnIv \cIw XpdpImWnsSpXpamWv.
92. AhtcmSv tNmZnsSpIbpw sNpw: \n Bcm[nncpsXmw FhnsStmbn?
93. Amlphn\p ]pdsa. Ah \nsf klmbnpItbm, kzbw klmbw t\SpItbm
sNpptWvSm?
94. Xpv Ahcpw ( Bcm[yam ) B ZpamKnIfpw AXn ( \cIn ) apJw Ipn
hogvsSpXmWv.
95. C_veokns apgph ssk\yfpw.
96. AhnsS shv At\ym\yw hgv IqSnsmWvSncns Ah ]dbpw:
97. AmlphmW kXyw! R hyIvXamb hgntISn Xsbmbncpp.
98. \nv R temIcnXmhnt\mSv XpeyX I]np kabv.
99. Rsf hgn]ngnXv B IphmfnIfmsX amcpa.
100. Ctm Rv ip]mimcmbn Bcpan.
101. D kplrpan.
102. AXn\m Rsmp aSntmIm Ignncpsn . Fn R
kXyhnizmknIfpsS IqnemIpambncpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 197 of 353
103. Xobmbpw AXn ( a\pjyv ) Hcp ZrjvSmapWvSv. Fm Ahcn A[nIt]cpw
hnizknphcmbn.
104. Xobmbpw \ns cnXmhv XsbmIpp {]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpw.
105. \qlns P\X ssZhZqXamsc \ntj[np Xn.
106. AhcpsS ktlmZc \qlv AhtcmSv C{]Imcw ]d k`w: \n kqvaX
]menpnt?
107. Xobmbpw Rm \nv hnizkvX\mb Hcp ZqX\mIpp.
108. AXn\m \n Amlpsh kqnpIbpw, Fs A\pkcnpIbpw sNphn.
109. CXns t]cn bmsXmcp {]Xn^ehpw Rm \ntfmSv tNmZnpn. F\np {]Xn^ew
temIcnXmhn \nv am{XamIpp.
110. AXn\m \n Amlpsh kqnpIbpw, Fs A\pkcnpIbpw sNpI.
111. Ah ]dp; \ns ]npSnpXv Ghpw Xmgv BfpIfmbncns R \ns
hnizknpItbm?
112. Atlw ]dp: Ah {]hnp sImWvSncnpXns\n F\nv Fdnbmw?
113. Ahsc hnNmcW \SpI FXv Fs cnXmhns _m[yX am{XamIpp. \n
t_m[aphcmsbn.!
114. kXyhnizmknIsf Rm Hcnepw BnfbpX.
115. Rm hyIvXamb Hcp XmoXpImc am{XamIpp.
116. Ah ]dp: \qtl, \o ( CXn \np ) hncanpnsn Xobmbpw \o Fdnp
sImsSphcpsS Iqnembncnpw.
117. Atlw ]dp: Fs cnXmth, Xobmbpw Fs P\X Fs \ntj[np
Xnbncnpp.
118. AXn\m F\npw AhpanSbn \o Hcp Xpd Xocpam\saSppIbpw, Fsbpw Fs
IqsSbp hnizmknIsfbpw \o csSppIbpw sNtWta.
119. Atm Atlsbpw Atlns IqsSbphscbpw `mcw \nds Ien \mw
csSpn.
120. ]ns _mnbphsc AXn\v tijw \mw apn \innpIbpw sNbvXp.
121. Xobmbpw AXn ( a\pjyv ) Hcp ZrjvSmapWvSv. Fm Ahcn A[nIt]cpw
hnizknphcmbn.
122. Xobmbpw \ns cnXmhv XsbmIpp {]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpw.
123. BZv kapZmbw ssZhZqXamsc \ntj[np Xn.
124. AhcpsS ktlmZc lqZv AhtcmSv ]d k`w : \n kqvaX ]menpnt?
125. Xobmbpw Rm \nv hnizkvX\mb Hcp ZqX\mIpp.
126. AXn\m \n Amlpsh kqnpIbpw, Fs A\pkcnpIbpw sNphn.
127. CXns t]cn Rm \ntfmSv bmsXmcp {]Xn^ehpw tNmZnpn. F\np {]Xn^ew
temIcnXmhn \nv am{XamIpp.
128. hrYm s]mw ImWnphm\mbn Fm Ipn {]tZifnepw \n {]Xm]Nnlv\ (
tKm]pc ) sIns]mpIbmtWm?
129. \nv Fspw Xmaknmsa `mth\ \n almku[ DWvSmpIbpamtWm?
130. \n _ew {]tbmKnpIbmsWn \njvTqcamcmbnsmWvSv \n _ew
{]tbmKnpp.
131. BIbm \n Amlpsh kqnpIbpw Fs A\pkcnpIbpw sNpI.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 198 of 353
132. \nv Xs Adnbmhph ( kpJkuIcy ) aptJ\ \nsf klmbnhs\ \n
kqnpI.
133. IpImenIfpw km\fpw aptJ\ Ah \nsf klmbnncnpp.
134. tXmfpw AcphnIfpw aptJ\bpw.
135. \nfpsS Imcyn `bcamb Hcp Znhks in Xobmbpw Rm `bsSpp.
136. Ah ]dp: \o D]tZiw \Inbmepw, D]tZinphcpsS Iqn Bbnsnepw
Rsf kw_nnStmfw kaamIpp.
137. CXv ]qnIamcpsS k{Zmbw XsbmIpp.
138. R innsSphc.
139. As\ Ah Atls \ntj[np XpIbpw, AXn\m \mw Ahsc \innpIbpw
sNbvXp. Xobmbpw AXn ( a\pjyv ) Hcp ZrjvSmapWvSv. Fm Ahcn
A[nIt]cpw hnizknphcmbn.
140. Xobmbpw \ns cnXmhv XsbmIpp {]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpw.
141. YaqZv kapZmbw ssZhZqXamsc \ntj[np Xn.
142. AhcpsS ktlmZc kzmenlv AhtcmSv ]d k`w: \n kqvaX ]menpnt?
143. Xobmbpw Rm \nv hnizkvX\mb Hcp ZqX\mIpp.
144. AXn\m \n Amlpsh kqnpIbpw, Fs A\pkcnpIbpw sNphn.
145. \ntfmSv Rm CXns t]cn bmsXmcp {]Xn^ehpw tNmZnpn. F\np {]Xn^ew
temIcnXmhn \nv am{XamIpp.
146. ChnsSbpXn ( karnbn ) \n`bcmbngnbm \n hntsSptam?
147. AXmbXv tXmfnepw AcphnIfnepw.
148. hbepIfnepw, Ipe `mcw Xqp Cu\Ifnepw.
149. \n ktmj{]acmbnsmWvSv ]Xfn hoSpI XpcpWvSmpIbpw sNpp.
150. BIbm \n Amlpsh kqnpIbpw, Fs A\pkcnpIbpw sNphn.
151. AXn{IaImcnIfpsS I]\ \n A\pkcnp t]mIcpXv.
152. `qanbn IpgapWvSmpIbpw, \ahcpmXncnpIbpw sNphcpsS.
153. Ah ]dp: \o amcWw _m[nhcn s] Hcm am{XamIpp.
154. \o Rsftmsebp Hcp a\pjy am{XamWv. AXn\m \o kXyhmamcn
s]h\msWn h ZrjvSmhpw sImWvSv hcq.
155. Atlw ]dp: CXm Hcp HIw. AXnv shw IpSnm Hcp DugapWvSv. \npw Hcp
DugapWvSv; Hcp \nivNnX Znhkn.
156. \n AXn\v bmsXmcp t{Zmlhpw G]ncpXv. ( As\ sNp ]w ) `bcamb Hcp
Znhks in \nsf ]nSnIqSpw.
157. Fm Ah AXns\ shnsmp. As\ Ah tJZmcmbnop.
158. DSs\ in Ahsc ]nSnIqSn. Xobmbpw AXn ( a\pjyv ) Hcp ZrjvSmapWvSv.
Fm Ahcn A[nIt]cpw hnizknphcmbn.
159. Xobmbpw \ns cnXmhv XsbmIpp {]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpw.
160. eqXzns P\X ssZhZqXamsc \ntj[np Xn.
161. AhcpsS ktlmZc eqXzv AhtcmSv ]d k`w: \n kqvaX ]menpnt?
162. Xobmbpw Rm \nv hnizkvX\mb Hcp ZqX\mIpp.
163. AXn\m \n Amlpsh kqnpIbpw, Fs A\pkcnpIbpw sNphn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 199 of 353
164. CXns t]cn \ntfmSv Rm bmsXmcp {]Xn^ehpw tNmZnpn. F\np {]Xn^ew
temIcnXmhn \nv am{XamIpp.
165. \n temIcn \nv BWpfpsS ASp sNpIbmtWm?
166. \nfpsS cnXmhv \nv thWvSn krjvSnp Xnp \nfpsS CWIsf
hnpIfbpIbpamtWm? A, \n AXn{IaImcnIfmb Hcp P\X Xs.
167. Ah ]dp: eqtXz, \o ( CXn \nv ) hncannsn Xobmbpw \o ( \mn \nv )
]pdmsSphcpsS Iqnembncnpw.
168. Atlw ]dp: Xobmbpw Rm \nfpsS {]hrnsb shdpphcpsS
IqnemIpp.
169. Atlw {]mXvYnp: ) Fs cnXmth, Fsbpw Fs IpSpw_tbpw Ch {]hnp
sImWvSncnpXn \nv \o csSptWta.
170. Atm Atlsbpw Atlns IpSpw_tbpw apgph \mw csSpn.
171. ]namdn \nhcn Hcp Inghn HgnsI.
172. ]noSv aphsc \mw XIpIfp.
173. AhcpsS ta \mw Hcp Xcw ag hjnnpIbpw sNbvXp. XmoXv \Ishv e`n B
ag F{X tamiw!
174. Xobmbpw AXn ( a\pjyv ) Hcp ZrjvSmapWvSv. Fm Ahcn A[nIt]cpw
hnizknphcmbn.
175. Xobmbpw \ns cnXmhv XsbmWv {]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpw.
176. sFn ( acqnSbn ) Xmaknncphcpw ssZhZqXamsc \ntj[npXn.
177. AhtcmSv ipsF_v ]d k`w: \n kqvaX ]menpnt?
178. Xobmbpw Rm \nv hnizkvX\mb Hcp ZqX\mIpp.
179. AXn\m \n Amlpsh kqnpIbpw, Fs A\pkcnpIbpw sNphn.
180. CXns t]cn bmsXmcp {]Xn^ehpw Rm \ntfmSv tNmZnpn. F\np {]Xn^ew
temIcnXmhn \nv am{XamIpp.
181. \n Afhp ]qnbmnsImSppI. \n ( P\v ) \jvSapWvSmphcpsS
IqnemIcpXv.
182. Ir{Xnaanm Xpemkv sImWvSv \n XqpI.
183. P\v AhcpsS km[\fn \n InhcpcpXv. \miImcnIfmbnsmWvSv \n
`qanbn AXn{Iaw {]hncpXv.
184. \nsfbpw ]qXeapdIsfbpw krjvSnhs\ \n kqnpIbpw sNpI.
185. Ah ]dp: \o amcWw _m[nhcn Hcm am{XamIpp.
186. \o Rsftmsebp Hcp a\pjy am{XamIpp. Xobmbpw \o hymPhmZnIfn
s]h\msWmWv R hnNmcnpXv.
187. AXpsImWvSv \o kXyhmamcn s]h\msWn BImiv \np IjvW
RfpsS ta \o hogvpI.
188. Atlw ]dp; \n {]hnpXns\ ]n Fs cnXmhv \hw
Adnbph\mIpp.
189. As\ Ah Atls \ntj[npXn. AXn\m taLW aqSnb Znhks in
Ahsc ]nSnIqSn. Xobmbpw AXv `bcamb Hcp Znhks in Xsbmbncpp.
190. Xobmbpw AXn ( a\pjyv ) Hcp ZrjvSmapWvSv. Fm Ahcn A[nIt]cpw
hnizknphcmbn.
191. Xobmbpw \ns cnXmhv XsbmIpp {]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 200 of 353
192. Xobmbpw CXv ( JpB ) temIcnXmhv AhXcnnXv XsbmIpp.
193. hnizkvXmXvamhv ( Pn_vco ) AXpw sImWvSv Cdnbncnpp.
194. \ns lrZbn. \o XmoXv \IphcpsS Iqnembncnphm thWvSnbs{X AXv.
195. kv]jvSamb Ad_n `mjbnemWv ( AXv AhXcnnXv. )
196. Xobmbpw AXv apKmanIfpsS thZ{KfnepWvSv.
197. C{kmbo kXnIfnse ]WvUnXamv AXv Adnbmw F Imcyw Chv (
AhnizmknIv ) Hcp ZrjvSmambncnpnt ?
198. \mw AXv A\d_nIfn HcmfpsS ta AhXcnnpIbpw,
199. Fnv Abm AXv Ahv HmXntI]npIbpw sNbvXncppshn AhcXn
hnizknpambncpn.
200. A{]Imcw IphmfnIfpsS lrZbfn \mw AXv ( Ahnizmkw ) ISnhnncnbmWv.
201. thZ\tbdnb in ImWpXv htcpw AhcXn hnizknpIbn.
202. Ah Hmm \nebn s]smbncnpw AXhv hspXv.
203. Rv ( Hc]w ) Ah[n \IsSptam? Fv Atm Ah tNmZntpw.
204. Fm \psS insbnbmtWm Ah [rXnIqnsImWvSncnpXv?
205. Fm \o BtemNnnptWvSm? \mw Ahv Ipsd sImtfmfw kpJkuIcyw
\IpIbpw,
206. A\cw Ahv XmoXv \Isp sImWvSncnp in Ahv hcnIbpw
sNbvXpshv shpI.
207. ( Fmepw ) Ahv \Isncp B kpJkuIcy Ahsmcp {]tbmP\hpw
sNpambncpn.
208. Hcp cmPyhpw \mw \innnn; AXn\v XmoXpIm DWvSmbnmsX.
209. HmasSpphm thWvSnbs{X AXv. \mw A{Iaw sNph\mbnn.
210. CXpambn ( JpB\pambn ) ]nimNp Cdn hnn.
211. AXhv A\ptbmPyamhpIbpan. AXhv km[npXpa.
212. Xobmbpw Ah ( Znhyktiw ) tIpXn \nv AIs]hcmIpp.
213. BIbm AmlpthmsSmw asmcp ssZhtbpw \o hnfnp {]mXvYncpXv. Fn \o
innsSphcpsS Iqnembncnpw.
214. \ns ASp _pv \o XmoXv \IpI.
215. \ns ]npS kXyhnizmknIv \ns NndIv XmgvnsImSppIbpw sNpI.
216. C\n Ah \ns A\pkcnmXncnp ]w, \n {]hnpXns\mpw Rm
DchmZnbsv \o ]dtpI.
217. {]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpambnphs\ \o `cta]npIbpw sNpI.
218. \o \np {]mXvYnp kabv \ns ImWph\s{X Ah.
219. kmjvSmwKwsNphcpsS Iqnep \ns Ne\hpw ( ImWph ).
220. Xobmbpw Ah Fmw tIph\pw Adnbph\pas{X.
221. ( \_ntb, ]dbpI: ) BcpsS taemWv ]nimNp CdpsXv Rm \nv Adnbnp
Xcstbm?
222. s]cpw \pWbamcpw ]m]nIfpamb FmhcpsS taepw Ah ( ]nimNp ) Cdpp.
223. Ah sNhnsImSpv tIpp. Ahcn A[nIt]cpw Iw ]dbphcmIpp.
224. IhnIfmIs, ZpamKnIfmIpp Ahsc ]n]Xv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 201 of 353
225. Ah Fm XmgvhcIfnepw Aep \SphcmsWv \o IWvSnt?
226. {]hnmXv ]dbphcmWv Ahscpw.
227. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw, Amlpsh [mcmfambn kvacnpIbpw,
A{Ian\v CcbmbXns\pSv BXvacbvv \S]Sn FSppIbpw sNbvXh CXn
\nv HgnhmIpp. A{IaImcnI Adnp sImpw; X Xncnpadnv Fs\bp
]cyhkm\nemWv FpIsbv.

27. Naml
1. Xzmko. JpB\nse, AYhm Imcy kv]jvSamp {Knse hN\fs{X Ah.
2. kXyhnizmknIv amKZi\hpw ktmjhmbpas{X AXv.
3. \akvImcw apdt]mse \nlnpIbpw, kImv \IpIbpw, ]ctemIn ZrVambn
hnizknpIbpw sNphv.
4. ]ctemIn hnizknmXmtcm Ahv XfpsS {]h\ \mw `wKnbmbn
tXmnncnpp. As\ Ah hnlcnpsImWvSncnpp.
5. Ahcs{X ITn\inbph. ]ctemImIs Ah Xsbmbncnpw Ghpw \jvSw
t\cnSph.
6. Xobmbpw bpIvXnam\pw kPvR\pambnphs ] \nmIpp \n\v JpB
\IsSpXv.
7. aqkm Xs IpSpw_tmSv ]d k`w: Xobmbpw Rm Hcp Xo IWvSncnpp.
AXns ASpv \nv Rm \nv h hnhchpw sImWvSv hcmw. Asn AXn \nv
Hcp Xo \mfw sImfpn FSpv Rm \nv sImWvSv hcmw. \nv Xo Imbmatm.
8. As\ Atlw AXn\Spv sNtm C{]Imcw hnfnp]dbsp; Xobnephcpw
AXn\p Nppaphcpw A\p{Klnsncnpp. temIcnXmhmb Amlp F{Xtbm
]cnip\mIpp.
9. tl; aqkm, Xobmbpw {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamb AmlphmWv Rm.
10. \o \ns hSn XmsgbnSq. As\ AXv Hcp ksatmWw NenpXv IWvStm Atlw
]nncntmSn. Atlw Xncnv t\mnbn. Amlp ]dp: tl; aqkm, \o `bsScpXv.
ZqXam Fs ASp t]SntWvSXn; Xo.
11. ]s, hh\pw A{Iaw {]hnpIbpw, ]noSv Xnabvv tijw \asb ]Icw
sImWvSv hcnIbpw sNbvXm Xobmbpw Rm Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp.
12. \o \ns ssI Ipmbamdntev {]thinnpI. bmsXmcp Ifhpw IqSmsX
shfpp\ndapXmbnsmWvSv AXv ]pdv hcpw. ^nHusbpw Ahs P\XbpsSbpw
ASptp HXv ZrjvSmfn s]Xs{X Ch. Xobmbpw Ah [nmcnIfmb Hcp
P\Xbmbncnpp.
13. As\ IpXpdn \nebn \psS ZrjvSm Ahv hsnbtm
Ah ]dp: CXp kv]jvSamb PmehnZyXsbmIpp.
14. Ahsbn AhcpsS a\pIv ZrVamb t_m[yw hnpw A{Iahpw Almchpw aqew
AhcXns\ \ntj[npIfp. Atm B IpgmcpsS ]cyhkm\w Fs\bmbncpp
Fv t\mpI.
15. ZmhqZn\pw kpsseampw \mw hnPvRm\w \IpIbpWvSmbn. Xs hnizmknIfmb
Zmkamcn anhscmfpw Rv t{ijvTX \Inb Amlphn\v kvXpXn Fv Ah
Ccphcpw ]dbpIbpw sNbvXp.
16. kpsseam ZmhqZns A\cmhIminbmbn. Atlw ]dp: P\tf, ]nIfpsS `mj
\apv ]Tnnsncnpp. Fm Imcyfn \npw \apv \IsSpIbpw
sNbvXncnpp. Xobmbpw CXv XsbmIpp {]Xyamb A\p{Klw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 202 of 353
17. kpsseamv thWvSn Pnnepw a\pjycnepw ]nIfnepw s] Xs ssk\y
tiJcnsp. As\ AhcXm {Ia{]Imcw \nsSpp.
18. As\ Ah Ddpn XmgvhcbneqsS sNtm Hcp Ddpv ]dp: tl, DdppItf,
\n \nfpsS ]mnSfn {]thinp sImpI. kpsseam\pw Atlns
ssk\yfpw Ah Hmm hn[n \nsf NhnntXp IfbmXncns.
19. Atm AXns hmv tIv Atlw \msbmv ]pncnp. Fs cnXmth, F\npw
Fs amXm]nXmpw \o sNbvXv Xnp \ns A\p{Kln\v \nImWnphm\pw \o
Xr]vXnsSp kIw sNphm\pw F\nv \o {]tNmZ\w \tIWta. \ns
ImcpWym \ns kZvhrcmb ZmkamcpsS Iqn Fs \o Ds]SppIbpw
sNtWta.
20. Atlw ]nIsf ]cntim[npIbpWvSmbn. Fnv Atlw ]dp; Fp]n?
acwsImnsb Rm ImWpntm, AYhm AXv kvYew hnp t]mb IqnemtWm?
21. Rm\Xn\v ITn\in \IpItbm, Asn AXns\ AdppItbm Xs sNpw.
Asn hyIvXamb h \ymbhpw AsX\nv t_m[nnp XcWw.
22. Fm AXv Fntcm A[nIw Xmaknn. Fnv AXv ]dp: Xm kqvaambn
Adnnnm Hcp Imcyw Rm kqvaambn a\nemnbnpWvSv. k_C \nv
bYmXvYamb Hcp hmbpw sImWvSmWv Rm hncnpXv.
23. Hcp kv{Xo Ahsc `cnpXmbn Rm IsWvSpIbpWvSmbn. FmImcyfn \npw
Ahv \IsnpWvSv. Ahv Kw`ocamb Hcp knwlmk\hpapWvSv.
24. Ahfpw AhfpsS P\Xbpw Amlphn\v ]pdsa kqcy\v {]Wmaw sNpXmbnmWv Rm
IsWvSnbXv. ]nimNv Ahv XfpsS {]h\ `wKnbmbn tXmnpIbpw, Ahsc
t\amKn \nv XSbpIbpw sNbvXncnpp. AXn\m Ah t\hgn {]m]npn.
25. BImifnepw `qanbnepw Hfnp InSpXv ]pdv sImWvSv hcnIbpw, \n
clkyampXpw ]ckyampXpw AdnbpIbpw sNph\mb Amlphn\v Ah
{]Wmaw sNmXncnphm thWvSn ( ]nimNv As\ sNpp. )
26. almb knwlmk\ns \mY\mb Amlp AmsX bmsXmcp ssZhhpan.
27. kpsseam ]dp: \o kXyw ]dXmtWm AX \o Iw ]dbphcpsS
Iqnembncnppthm Fv \mw t\mmw.
28. \o Fs Cu Fgpv sImWvSp t]mbn Ahv CpsImSppI. ]noSv \o Ahcn \nv
amdn \nv Ah Fv adp]Sn \Ipp Fv t\mpI.
29. Ah ]dp: tl; {]apJamtc, F\nnXm am\yamb Hcp Fgpv \Isncnpp.
30. AXv kpsseams ] \npXmWv. B Iv C{]Imcas{X: ]caImcpWnI\pw
IcpWm\n[nbpamb Amlphns \man.
31. F\nsXncn \n Almcw ImWnmXncnpIbpw, IosgmXpnbhcmbnsmWvSv
\n Fs ASpv hcnIbpw sNpI.
32. Ah ]dp: tl; {]apJamtc, Fs Cu Imcyn \n F\nv \ntZiw \IpI.
\n Fs ASp knlnXcmbnmsX bmsXmcp Imcyhpw JWvUnXambn
Xocpam\nphf Rm.
33. Ah ]dp: \mw iIvXnbphcpw D{Kamb kachocyaphcpamWv. A[nImcw
AtmWtm, AXn\m FmWv I]ncptfWvSsXv BtemNnp t\mpI.
34. Ah ]dp: Xobmbpw cmPmam Hcp \mn ISm Ah AhnsS
\miapWvSmpIbpw, AhnSpImcnse {]Xm]nIsf \nyamcmpIbpw sNpXmWv.
A{]ImcamIpp Ah sNbvXp sImWvSncnpXv.
35. Rm Ahv Hcp ]mcntXmjnIw sImSpbnv Fsmcp hnhchpw sImWvSmWv ZqXam
aSnhcpsXv t\mm t]mIpIbmWv.
36. As\ Ah ( ZqX ) kpsseams ASpv sNtm Atlw ]dp: \n
kv Xv Fs klmbnpIbmtWm? Fm F\nv Amlp \InbnpXmWv
\nh \InbnpXns\m Daw. ]s, \n \nfpsS ]mcntXmjnIw
sImWvSv ktmjw sImpIbmIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 203 of 353
37. \o AhcpsS ASptv Xs aSnspI. Xobmbpw Ahv t\cnSphm Ignbm
ssk\ysfbpw sImWvSv \mw AhcpsS ASpv sNpIbpw, \nycpw A]am\nXcpamb
\nebn Ahsc \mw AhnsS \nv ]pdmpIbpw sNpXmWv.
38. Atlw ( kpsseam ) ]dp: tl; {]apJamtc, Ah IosgmXpnsmWvSv Fs
ASpv hcpXn\v apmbn \nfn BcmWv AhfpsS knwlmk\w F\nv sImWvSp hv
XcnI.?
39. PnpIfpsS Iqnep Hcp a ]dp: Av AbpsS Cu kZn \nv
FgptpXn\papmbn Rm\Xv Atv sImWvSphpXcmw. Xobmbpw Rm\Xn\v
Ignhph\pw hnizkvX\pamIpp.
40. thZn \np hnPvRm\w IcKXamnbnp B ]dp; XmfpsS ZrjvSn
Xmfntev XncnphcpXn\v apmbn Rm\Xv Xmv sImWvSp hv Xcmw. As\ AXv (
knwlmk\w ) Xs ASp kvYnXn sNpXmbn IWvStm Atlw ]dp: Rm
\nImWnptam, AX \ntISv ImWnptam Fv Fs ]conphm\mbn Fs
cnXmhv F\nv \Inb A\p{Klns]XmIpp CXv. hh\pw \nImWnp ]w
Xs KpWn\mbnv XsbmIpp Ah \nImWnpXv. hh\pw \ntISv ImWnp
]w Xobmbpw Fs cnXmhv ]cm{ibapIvX\pw, DIrjvS\pamIpp.
41. Atlw ( kpsseam ) ]dp: \n AhfpsS knwlmk\w Ahv Xncndnbm
hn[n ampI. Ah bmYmXvYyw a\nemptam, AX Ah bmYmXvYyw
IsWvSmhcpsS Iqnembncnptam Fv \apv t\mmw.
42. As\ Ah htm ( AhtfmSv ) tNmZnsp: XmfpsS knwlmk\w CXp
t]msebmtWm? Ah ]dp: CXv AXv XsbmsWv tXmpp. CXn\p apv Xs
Rv Adnhv \Isncpp. R apkvenwIfmhpIbpw sNbvXncpp.
43. Amlphn\v ]pdsa Ah Bcm[nncpXn\nv Atlw Ahsf XSbpIbpw sNbvXp.
Xobmbpw Ah kXy\ntj[nIfmb P\Xbn s]hfmbncpp.
44. sImmcn {]thinp sImpI Fv AhtfmSv ]dbsp. Fm AhfXp IWvStm
AsXmcp PemibamsWv hnNmcnpIbpw, Xs IWmepIfn \nv hkv{Xw tatemv
\opIbpw sNbvXp. kpsseam ]dp: CXv kv^SnIIjvW ]mInan\pnb Hcp
sImmcamIpp. Ah ]dp: Fs cnXmth, Rm FtmSv Xs A\ymbw
sNbvXncnpp. Rm\nXm kpsseamt\msSmw temIcnXmhmb Amlphn\v
Iogvs]ncnpp.
45. \n Amlpsh ( am{Xw ) Bcm[npI F ZuXyhpambn YaqZv kapZmbntev
AhcpsS ktlmZc\mb kzmenlns\bpw \mw AbpIbpWvSmbn. AtmgXm Ah
At\ym\yw hgSnp cWvSv InIfmbnocpp.
46. Atlw ]dp: Fs P\tf, \n Fn\mWv \asbm apmbn Xnabvv
XnSpw IqpXv.? \nv AmlpthmSv ]m]tamN\w tXSnqtS? Fn \np
ImcpWyw \Istmw.
47. Ah ]dp: \o aqehpw, \ns IqsSbph aqehpw R iIp\ngbnembncnpp.
Atlw ]dp: \nfpsS iIp\w Amlphn tcJsXs{X. A, \n (
ssZhnIamb ) ]coWn\v hnt[bcmIp Hcp P\XbmIpp.
48. `qanbn IpgapWvSmphcpw, Hcp \abpapWvSmmhcpamb HXp t] B
]WnepWvSmbncpp.
49. Ahs\ ( kzmenlns\ ) bpw Ahs BfpIsfbpw \apv cm{Xnbn sImpIfbWsapw
]noSv Ahs AhImintbmSv, Xs BfpIfpsS \min\v R kmyw hlnnn,
Xobmbpw R kXyw ]dbphcmIpp Fv \mw ]dbWsapw \n
Amlphns t]cn kXyw sNWw Fv Ah Xn ]dpdp.
50. Ah Hcp X{w {]tbmKnp. Ah HmmXncns \mapw Hcp X{w {]tbmKnp.
51. Fnv AhcpsS X{ns ]cyhkm\w Fs\bmbncpp Fv t\mpI. AsX,
Ahscbpw AhcpsS P\sfbpw apgph \mw XIp Ifp.
52. As\ Ah A{Iaw {]hnXns ^eambn AhcpsS hoSpIfXm ( iq\yambn )
hoWSnv InSpp. Xobmbpw a\nemp P\p AXn ZrjvSmapWvSv.
53. hnizknpIbpw, [\njvT ]menp hcnIbpw sNbvXhsc \mw csSppIbpw sNbvXp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 204 of 353
54. eqXzns\bpw ( HmpI. ) Atlw Xs P\XtbmSv ]d k`w: \n IWvSdnp
sImWvSv \oNhrn sNpIbmtWm?
55. \n Ima\nhrnmbn kv{XoIsf hnv ]pcpjamcpsS ASp sNpIbmtWm? A.
\n AhnthIw ImWnp Hcp P\XbmIpp.
56. eqXzns A\pbmbnIsf \nfpsS cmPyv \npw ]pdmpI, Ah ipn]menp
Ipsd BfpIfmIpp Fp ]dXv am{Xambncpp Atlns P\XbpsS adp]Sn.
57. Atm Atlsbpw Atlns BfpIsfbpw \mw csSpn; Atlns `mcy
HgnsI. ]namdn \nhcpsS IqnemWv \mw Ahsf IWmnbXv.
58. AhcpsS ta \mw Hcp ag hjnpIbpw sNbvXp. XmoXv \Ishv e`n B ag
F{Xtamiw!
59. ( \_ntb, ) ]dbpI: Amlphn\v kvXpXn. Ah sXcsSp Ahs Zmkamv
kam[m\w. AmlphmtWm Da; AX, ( Aht\mSv ) Ah ]ptNphtbm?
60. AYhm, BImifpw `qanbpw krjvSnpIbpw \nv BImiv \nv shw
sNmcnpXcnIbpw sNbvXht\m? ( AtXm AhcpsS ssZhtfm! ) Fnv AXv ( shw )
aqew IuXpIap Nne tXm \mw apfnpWvSmncnIbpw sNbvXp. Ahbnse
hr apfnphm \nv Ignbpambncpn. AmlpthmsSmw thsd h
ssZhhpaptWvSm? A, Ah hyXnNenp t]mIp Hcp P\XbmIpp.
61. AYhm, `qansb \nhmktbmKyampIbpw, AXn\nSbn \ZnIfpWvSmpIbpw, AXn\v Ddv
\Ip ]X DWvSmpIbpw, cWvSpXcw PemibnSbn Hcp XSw
DWvSmpIbpw sNbvXht\m? ( AtXm AhcpsS ssZhtfm? ) AmlpthmsSmw ap h
ssZhhpaptWvSm? A, Ahcn A[nIt]cpw Adnbpn.
62. AYhm, IjvSsh hnfnp {]mXvYnm Ahp Dcw \IpIbpw hnjaw
\onsImSppIbpw, \nsf `qanbn {]Xn\n[nIfmpIbpw sNpht\m ( AX,
AhcpsS ssZhtfm? ) AmlpthmsSmw thsd h ssZhhpaptWvSm? Ipdv am{Xta
\n BtemNnv a\nemppq.
63. AYhm Icbnsebpw ISensebpw AImcfn \nv hgn ImWnpIbpw, Xs
ImcpWyn\v apn ktmjkqNIambn ImpI AbpIbpw sNpht\m? ( AX,
\nfpsSssZhtfm? ) AmlpthmsSmw ap h ssZhhpaptWvSm? Ah
]ptNpXns\mw Amlp AXoX\mbncnpp.
64. AYhm, krjvSn Bcw`npIbpw ]noSv AXv BhnpIbpw, BImip \npw
`qanbn \npw \nv D]Poh\w \IpIbpw sNpht\m? ( AX, AhcpsS
ssZhtfm? ) AmlpthmsSmw thsd h ssZhhpaptWvSm? ( \_ntb, ) ]dbpI: \n
kXyhmamcmsWn \np sXfnhv \n sImWvSv hcnI.
65. ( \_ntb, ) ]dbpI; BImifnepw `qanbnepw Dhcmcpw AZriyImcyw AdnbpIbn;
AmlphmsX. X FmWv Dbnsgpt]nsSpI Fpw Ahdnbn.
66. A, AhcpsS Adnhv ]ctemIn Fn \npIbmWv. A, Ah AXns\n
kwibnemIpp. A, Ah AXns\n AXbn Ignbphcs{X.
67. Ahnizknh ]dp: Rfpw RfpsS ]nXmfpsams ambngnm R (
ihIpSocfn \nv ) ]pdv sImWvSphcsSphcmsWtm?
68. RtfmSpw apv RfpsS ]nXmtfmSpw C{]Imcw hmKvZm\w sNsSpIbpWvSmbnpWvSv.
]qnIamcpsS CXnlmk am{XamIpp CXv.
69. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n `qanbn IqSn kcnnv IphmfnIfpsS ]cyhkm\w
F{]Imcambncpp Fv t\mpI.
70. \o AhcpsS t]cn ZpxJntWvS. Ah \SnsmWvSncnp IpX{sn \o
a\x{]bmknemhpIbpw thWvS.
71. Ah ]dbpp: FtmgmWv Cu hmKvZm\w \Sn hcnI? \n kXyhmamcmsWn (
]dpXcq. )
72. \o ]dbpI: \n [rXnIqnsmWvSncnp Imcyfn NneXv Hcp ]s \nfpsS
sXmp ]pdIn FnbnpWvSmbncnmw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 205 of 353
73. Xobmbpw \ns cnXmhv a\pjytcmSv HuZmcyaph XsbmIpp. ]s Ahcn
A[nIt]cpw \nImWnpn.
74. AhcpsS lrZb Hfnv shpXpw Ah ]ckyampXpw Fmw \ns cnXmhv
Adnbpp.
75. BImintem `qanbntem adp InSp bmsXmcp Imcyhpw kv]jvSamb Hcp tcJbn
tcJsSpmXncpnn.
76. C{kmbo kXnI A`n{]mb`nX ]pensmWvSncnp hnjbfn anXpw Cu
JpB Ahv hnhcnpsImSppp.
77. Xobmbpw CXv kXyhnizmknIv amKZi\hpw ImcpWyhpamIpp.
78. Xobmbpw \ns cnXmhv Xs hn[nbneqsS AhnSbn XopI]npXmWv.
Ah\s{X {]Xm]nbpw kPvR\pw.
79. AXn\m \o Amlpsh `cta]np sImpI. Xobmbpw \o kv]jvSamb kXyn
XsbmIpp.
80. acWshsc \n\v tI]nm\mhpIbn; Xo. _[ncam ]pdwXncnp amdnt]mbm
Ahscbpw \n\v hnfntI]nm\mhn.
81. Aamsc AhcpsS ZpamKn \npw t\hgnv sImWvSphcm\pw \n\v Ignbn.
\psS ZrjvSmfn hnizknpIbpw Xnanw IosgmXpphcmbncnpIbpw
sNphscbmsX \n\v tI]nm\mhn.
82. B hmv AhcpsS ta hp`hnm `qanbn \nv Hcp Ppsh \mw AhcpsS t\sc
]pdsSphnpXmWv. a\pjy \psS ZrjvSmfn ZrVhnizmkw
sImmXncnpIbmIpp F hnjbw AXv AhtcmSv kwkmcnpXmWv.
83. Hmtcm kapZmbn \npw \psS ZrjvSmsf \ntj[nv Xp Hmtcm kwLs \mw
HcpanpIqpIbpw, As\ Ah {Ian \nsSpIbpw sNp Znhks (
HmpI. )
84. As\ Ah hp Ignm Ah ]dbpw: Fs ZrjvSmsfn XnIpw
a\nemmsX \n Ahsb \ntj[nv XpIbmtWm sNbvXXv? AX, FmWv \n
sNbvXp sImWvSncpXv.?
85. Ah A{Iaw {]hnXp \nanw ( insbnbp ) hmv AhcpsS ta hp `hnp.
Atm Ah ( bmsXmpw ) DcnbmSpIbn.
86. cm{Xnsb \mw Ahv kam[m\aSbm\pXmpIbpw, ]Iens\ {]ImiapXmpIbpw
sNbvXncnpp Fh IWvSnt? hnizknp P\p Xobmbpw AXn
ZrjvSmfpWvSv.
87. Imlfn DuXsSp Znhks ( HmpI ). Atm BImifnephcpw,
`qanbnephcpw `bhnlzecmbntmIpw; Amlp DtinhscmgnsI. Fmhcpw
FfnbhcmbnsmWvSv Ahs ASpv sNpIbpw sNpw.
88. ]Xsf \o ImWptm Ah Ddp\npXmWv Fv \o [cnv t]mIpw. Fm
Ah taL NenpXv t]mse NenpXmWv. FmImcyhpw IpaXmno
Amlphns {]h\as{X AXv. Xobmbpw Ah \n {]hnpXns\n
kqvaambn Adnbph\mIpp.
89. B \abpw sImWvSv htm Ah\v ( Av ) AXns\m DaambXv DWvSmbncnpw.
Av `bhnlzeXbn \nv Ah kpcnXcmbncnpIbpw sNpw.
90. B Xnabpw sImWvSv hpthm Ah \cIn apJw Ipn hogvsSpXmWv. \n
{]hnp sImWvSncpXn\msX \nv {]Xn^ew \IsSptam?
91. ( \o ]dbpI: ) Cu cmPys ]hn{Xamno CXns cnXmhns\ Bcm[nphm
am{XamWv Rm I]nsnpXv. Fm hkvXphpw AhsXs{X. Rm Iogvs]SphcpsS
IqnembncnWsapw I]nsncnpp.
92. JpB HmXntI]nphm\pw ( Rm I]nsncnpp. ) BIbm hhcpw
kamKw kzoIcnp ]w kzw KpWn\mbn XsbmWv Ah kamKw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 206 of 353
kzoIcnpXv. hh\pw hyXnNenp t]mIp ]w \o ]dtpI: Rm
apdnbnpImcn Hcm am{XamIpp.
93. ]dbpI: Amlphn\v kvXpXn. Xs ZrjvSm Ah \nv ImWnpXcpXmWv.
Atm \nh a\nemIpw. \n {]hnpsImWvSncnp bmsXmns\nbpw
\ns cnXmhv A{i\.

28. Qasas
1. Xzmkoaow.
2. kv]jvSamb thZ{Knse hN\fs{X Ah.
3. hnizknp P\v thWvSn aqkmbpsSbpw ^nHusbpw hrmn \npw
kXy{]Imcw \n\v \mw HmXntI]npp.
4. Xobmbpw ^nHu \mn HuXyw \Snp. AhnSpImsc Ah hyXykvX
InIfmnopIbpw sNbvXp. Ahcn Hcp hn`mKs Zp_ecmnbnv AhcpsS
Basf AdpsIme \SpIbpw AhcpsS s]asf Pohnm A\phZnpIbpw
sNbvXpsImWvSv. Xobmbpw Ah \miImcnIfn s]h\mbncpp.
5. \mamIs `qanbn ASnas Zp_etcmSv HuZmcyw ImWnphm\pw, Ahsc
t\Xmfmphm\pw, Ahsc ( \mSns ) A\cmhIminIfmm\pamWv DtinpXv.
6. Ahv ( B anXv ) `qanbn kzm[o\w \Iphm\pw, ^nHupw lmampw AhcpsS
ssk\ypw Ahcn \nv X BinncpsXtm AXv ImWnpsImSpphm\pw (
\mw Dtinpp. )
7. aqkmbpsS amXmhn\v \mw t_m[\w \In: Ahv \o apesImSpp sImpI. C\n Ahs
Imcyn \n\v `bw tXmpIbmsWn Ahs\ \o \Znbn CtpI. \o `bsSpIbpw
ZpxJnpIbpw thWvS. Xobmbpw Ahs\ \mw \ns ASptv Xncnv sImWvSv hcpXpw
, Ahs\ ssZhZqXamcn HcmfmpXpamWv.
8. Fnv ^nHus BfpI Ahs\ ( \Znbn \nv ) IsWvSSpp. Ah AhcpsS
i{Xphpw ZpxJtlXphpw Bbncnm thWvSn. Xobmbpw ^nHu\pw lmam\pw AhcpsS
ssk\yfpw A_w ]nbhcmbncpp.
9. ^nHus `mcy ]dp: F\npw Atpw In\v Ipfnabs{X ( Cu Ipn. ) AXn\m
Chs\ \n sImcpXv. Ch \apv D]Icntmw. Asn Chs\ \apv Hcp
aI\mbn kzoIcnmw. Ah bmYmXvYyw {Klnncpn.
10. aqkmbpsS amXmhns a\v ( A\y NnIfn \nv ) HgnhmbXmbnop. AhfpsS
a\ns\ \mw Ddnp \nnbnmbncppshn Ahs Imcyw Ah
shfnsSpntbpambncpp. Ah kXyhnizmknIfpsS Iqnembncnm thWvSnbs{X
( \mw As\ sNbvXXv. )
11. Ah Ahs ( aqkmbpsS ) ktlmZcntbmSv ]dp: \o Ahs ]nmse t]mbn
At\zjnp t\mq. As\ Zqsc \nv Ah Ahs\ \nconp. Ah AXdnncpn.
12. AXn\p apv apebqp kv{XoI Ahv apesImSppXn\v \mw XSapWvSmnbncpp.
Atm Ah ( ktlmZcn ) ]dp: \nv thWvSn Chs\ kwcnp Hcp
hopImscn Rm \nv Adnhv Xcstbm? Ah Chs
KpWImwnIfmbncnpIbpw sNpw.
13. As\ Ahs amXmhns Iv Ipfnphm\pw, Ah ZpxJnmXncnphm\pw,
Amlphns hmKvZm\w kXyamsWv Ah a\nemphm\pw thWvSn Ahs\ \mw
Ahv Xncnt]np. ]s Ahcn A[nIt]cpw ( Imcyw ) a\nempn.
14. As\ Atlw ( aqkm ) iIvXn {]m]npIbpw, ]mIX FpIbpw sNbvXtm
Atln\v \mw hnthIhpw hnPvRm\hpw \In. A{]ImcamWv kZvhrv \mw
{]Xn^ew \IpXv.
15. ]WhmknI A{icmbncp kabv aqkm AhnsS ISp sNp. Atm AhnsS
cWvSp]pcpjam ]ckv]cw s]mcpXpXmbn Atlw IWvSp. Hcm Xs Inbn
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 207 of 353
s]h. asmcm Xs i{Xphn`mKn s]h\pw. Atm Xs Inbn s]h Xs
i{Xphn`mKn s]hsXncn AtltmSv klmbw tXSn. Atm aqkm Ahs\
apjvSnNpcpn CSnp. AXhs IY Ignp. aqkm ]dp: CXv ]nimNns {]h\n
s]XmIpp. Ah hyIvXambpw hgn]ngnp i{Xp XsbmIpp.
16. Atlw ]dp: Fs cnXmth, Xobmbpw Rm FtmSv Xs A\ymbw
sNbvXncnpp. AXn\m \o F\nv s]mdppXtcWta. Atm Atln\v Ah
s]mdppsImSpp. Xobmbpw Ah Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
17. Atlw ]dp: Fs cnXmth, \o F\nv A\p{Klw \InbnpXp sImWvSv C\n
Hcnepw Rm IphmfnIp klmbw \Iph\mhpIbn.
18. As\ Atlw ]Wn `bmtSmSpw IcpXtemSpw IqSn hnp. AtmgXm
XteZnhkw XtmSv klmbw tXSnbh hoWvSpw XtmSv klmbn\p apdhnfnIqpp.
aqkm Aht\mSv ]dp: \o hyIvXambpw Hcp ZpamKn XsbmIpp.
19. Fnv Ah Ccphpw i{Xphmbnphs\ ]nSnIqSm Atlw Dtintm Ah
]dp: tl aqkm, Cse \o Hcmsf sImXv t]mse \o Fsbpw sImm
DtinpIbmtWm? \mn Hcp t]mncnbmIm am{XamWv \o DtinpXv.
\abpWvSmphcpsS IqnemIm \o Dtinpn.
20. ]Wns At Ap \nv Hcp ]pcpj HmSnhp. Abm ]dp: tl; aqkm,
Xmsf sImm thWvSn {]apJhyIvXnI BtemN\ \SnsImWvSncnppWvSv. AXn\m
Xm ( CuPn]vXn \nv ) ]pdv t]mbnsmpI. Xobmbpw Rm XmfpsS
KpWImwnIfpsS IqnemIpp.
21. As\ `bmtSmSpw IcpXtemSpw IqSn Atlw AhnsS \nv ]pdsp. Atlw ]dp:
Fs cnXmth, A{IanIfmb P\Xbn \nv Fs \o csSptWta.
22. aZvbs t\v bm{X Xncntm Atlw ]dp: Fs cnXmhv icnbmb
amKntev Fs \bntmw.
23. aZvb\nse Pemibn Atlw sNsnbtm BSpIv shw sImSpv
sImWvSncnp Hcp Iqw BfpIsf AXnSpv Atlw IsWvSn. AhcpsS Cpdmbn
( XfpsS Bn ]s ) XSp \nnsmWvSncnp cWvSv kv{XoIsfbpw Atlw
IWvSp. Atlw tNmZnp: FmWv \nfpsS {]iv\w? Ah ]dp: CSbam (
BSpIv shw sImSpv ) Xncnp sImWvSp t]mIpXv hsc Rv shw
sImSpm\mhn. RfpsS ]nXmhmIs hensbmcp hr\pamWv.
24. As\ Ahp thWvSn Atlw ( AhcpsS ImenIv ) shw sImSpp. ]noStlw
XWentev amdnbncpnv C{]Imcw {]mXvYnp: Fs cnXmth, \o F\nv Cdncp
GsXmcp \abvpw Rm Bhiymc\mIpp.
25. Atm B cWvSv kv{XoIfn Hcm \mWnp sImWvSv Atlns ASpv \SvsNnv
]dp: Xm Rp thWvSn ( BSpIv ) shw sImSpXn\p {]Xn^ew
Xmp \Iphm\mbn Fs ]nXmhv Xmsf hnfnpp. As\ aqkm Atlns
ASpv sNnv Xs IY Atln\v hnhcnpsImSptm Atlw ]dp:
`bstSWvS. A{IanIfmb B P\Xbn\nv \o csncnpp.
26. B cWvSpkv{XoIfnsemcm ]dp: Fs ]nXmth, Ctls Xm Iqenmc\mbn
\npI. Xobmbpw Xm Iqenmcmbn FSpphcn Ghpw Da iIvX\pw
hnizkvX\pambnph\s{X.
27. Atlw ( ]nXmhv ) ]dp: \o Fp hjw F\nv Iqenthe sNWw F hyhkvYbn
Fs Cu cWvSp s]afn Hcmsf \n\v hnhmlw sNbvXp Xcm Rm Dtinpp.
C\n ]phjw \o ]qnbmpIbmsWn AXv \ns CjvSw. \n\v
{]bmkapWvSmm Rm Dtinpn. Amlp Dtinp ]w \ \nebn
hnphcn Hcmfmbn \n\v Fs ImWmw.
28. Atlw ( aqkm ) ]dp; Rm\pw Xmfpw Xnep \nivNbw AXp Xs. Cu cWvSv
Ah[nIfn GXv Rm \ndthnbmepw FtmSv hntcm[apWvSmIcpXv. \mw ]dbpXn\v
Amlp kmnbmIpp.
29. As\ aqkm B Ah[n \ndthpIbpw, Xs IpSpw_hpw sImWvSv bm{Xt]mIpIbpw
sNbvXtm ]Xns `mKv \nv Atlw Hcp Xo IWvSp. Atlw Xs
IpSpw_tmSv ]dp: \n \nq. Rms\mcp Xo IWvSncnpp. AhnsS \nv h
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 208 of 353
hnhctam, Asn Hcp Xosmntbm Rm \nv sImWvSphv Xtmw. \nv
Xo Imbmatm?
30. As\ Atlw AXnSpv sNtm A\pKrloXamb {]tZip XmgvhcbpsS
heXp`mKv \nv, Hcp hrn \nv AtltmSv hnfnp]dbsp: tl; aqkm,
Xobmbpw Rm\mIpp temIcnXmhmb Amlp.
31. \o \ns hSn XmsgbnSq! FnXv Hcp ksatmWw ]nSbpXv IWvStm Atlw
]ntmw XncntmSn. Atlw Xncnv t\mnbXv t]mepan. Amlp ]dp: aqkm! \o
aptmv hcnI. t]SntWvS. Xobmbpw \o kpcnXcpsS IqnemIpp.
32. \o \ns ssI Ipmbamdntev {]thinnpI. bmsXmcp sISpXnbpw IqSmsX shfpXmbn
AXp]pdv hcpXmWv. `bn \nv tamN\n\mbv \ns ]miz`mKw \o icocntev
tNv ]nSnpIbpw sNpI. As\ AXv cWvSpw ^nHusbpw, Ahs
{]apJamcpsSbpw ASptv \ns cnXmhn \np cWvSp sXfnhpIfmIpp.
Xobmbpw Ah [nmcnIfmb Hcp P\Xbmbncnpp.
33. Atlw ]dp: Fs cnXmth, AhcpsS Iqn Hcmsf Rm sImpt]mbnpWvSv.
AXn\m Ah Fs sImpsav Rm `bsSpp.
34. Fs ktlmZc lmdq Fsm hyIvXambn kwkmcnm Ignhph\mIpp. AXp
sImWvSv FtmsSmw Fs kXyX kvYm]np Hcp klmbnbmbn sImWvSv Ahs\ \o
\ntbmKntWta. Ah Fs \ntj[nv Ifbpsav Xobmbpw Rm `bsSpp.
35. Ah ( Amlp ) ]dp: \ns ktlmZc aptJ\ \ns ssIv \mw _ew \IpIbpw,
\nv Ccphpw \mw Hcp B[nImcnI iIvXn \IpIbpw sNpXmWv. AXn\m
Ah \nfpsS ASpv FpIbn. \psS ZrjvSm \nanw \nfpw \nsf
]npScphcpw Xsbmbncnpw hnPbnI.
36. As\ \psS hyIvXamb ZrjvSmfpw sImWvSv aqkm AhcpsS ASpv sNtm
Ah ]dp: CXv hymP\nanXamb Hcp PmehnZybmsX asmpa. \psS ]q
]nXmfn Cs\ Hcp Imcysn \mw tInpan.
37. aqkm ]dp: Xs ] \nv kamKhpw sImWvSv hnph\mscpw, Cu
temIns ]cyhkm\w Bv A\pIqeambncnpsapw Fs cnXmhn\v \t]mse
Adnbmw. A{IanI hnPbw {]m]npIbn; Xo.
38. ^nHu ]dp: {]apJamsc, Rm\msX bmsXmcp ssZhhpw \npXmbn Rm
Adnnn. AXpsImWvSv lmamt\, F\np thWvSn IfnapsImWvSv ( CjvSnI )
NpsSppI. Fnv F\nv \o Hcp DX ku[w DWvSmncnI. aqkmbpsS
ssZhntev F\nsmp Fnt\mmatm. Xobmbpw Ah hymPw ]dbphcpsS
IqnemsWmWv Rm hnNmcnpXv.
39. Ah\pw Ahs ssk\yfpw `qanbn A\ymbambn AlcnpIbpw, \psS ASptev
Ah aSsSpIbnsv Ah hnNmcnpIbpw sNbvXp.
40. AXn\m Ahs\bpw Ahs ssk\ysfbpw \mw ]nSnIqSn ISen Fdnv Ifp.
Atm B A{IanIfpsS ]cyhkm\w Fs\bmbncpp Fv t\mq.
41. Ahsc \mw \cIntev Wnp t\Xmamcmn. Dbnsgpt]ns \mfn
Ahsmcp klmbhpw \IsSpX.
42. Cu sFlnIPohnXn AhcpsS ]nmse \mw im]w AbpIbpw sNbvXp.
Dbnsgpt]ns \mfn Ah shdpshcpsS IqnembncnpIbpw sNpw.
43. ]qXeapdIsf \mw \innXn\v tijw, P\p DImgvN \Ip sXfnhpIfpw
amKZi\hpw ImcpWyhpambnsmWvSv aqkmbvv \mw thZ{Kw \IpIbpWvSmbn. Ah
Nnnv {Klntmatm.
44. ( \_ntb, ) aqkmbvv \mw I]\ G]nv sImSp kabv B ]Snmsd aebpsS
]mizn \o DWvSmbncpn. ( B kw`hn\v ) kmyw hlnhcpsS Iqn \o
DWvSmbncpXpan.
45. ]s \mw ( ]noSv ) ]e XeapdIsfbpw hfnsbSpp. As\ AhcneqsS bpK
ZoLnp. aZvbImv \psS ZrjvSm HmXntI]np sImSpp sImWvSv \o
AhnSbn Xmaknncpn.]s \mw ZqXamsc \ntbmKnph\mbncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 209 of 353
46. \mw ( aqkmsb ) hnfn kabv B ]Xns ]mizn \o DWvSmbncppan. ]s,
\ns cnXmhn \np ImcpWym ( CsXmw Adnbnv XcnIbmIpp. ) \n\v
apv Hcp XmoXpImc\pw hnnm Hcp P\Xbvv \o XmoXv \Iphm thWvSnbs{X
CXv. Ah BtemNnv a\nemntbmw.
47. XfpsS ssII apIqnsNbvXp shXns ^eambn Ahp h hn]pw t\cnSpIbpw
Atm RfpsS cnXmth, RfpsS ASptv \n\v Hcp ZqXs\
AbpIqSmbncptm, Fn R \ns sXfnhpI ]npScpIbpw, R
kXyhnizmknIfpsS IqnemhpIbpw sNbvtXs\ Fv Ah ]dbpIbpw
sNnmbncppshn ( \mw \ns ZqX\mbn Abpambncpn. )
48. Fm \psS ] \np kXyw ( aplZv \_n aptJ\ ) Ahv hsnbtm
Ah ]dbpIbmWv; aqkmbvv \IsXv t]msebp ZrjvSm Chv
\IsSmXv FmWv Fv. Fm apv aqkmbvv \IsXn Ah
AhnizknpIbpWvSmbnt? Ah ]dp: ]ckv]cw ]npW \Inb cWvSp
PmehnZyIfmWnh. R CsXms AhnizknphcmWv Fpw Ah ]dp.
49. ( \_ntb, ) ]dbpI: Fm Ah cWvSns\mfpw t\hgn ImWnpXmb Hcp {Kw
Amlphns ] \nv \n sImWvSv hcq; Rm\Xv ]n]nsmmw. \n
kXyhmamcmsWn.
50. C\n \n\v Ah Dcw \Inbnsn XfpsS XnjvSsf am{XamWv Ah
]npScpXv Fv \o AdntpI. Amlphn \np bmsXmcp amKZi\hpw
IqSmsX XnjvSs ]npShs\m hgn]ngh BcpWvSv? Amlp A{IanIfmb
P\sf t\hgnbnempIbn; Xo.
51. Ah BtemNnv a\nemtWvSXnmbn hN\w Ahv \mw \nccambn
FnpsImSpnpWvSv.
52. CXn\v apv \mw Bv thZ{Kw \Intbm Ah CXn hnizknpp.
53. CXhv HmXntI]nsSptm Ah ]dbpw: R CXn hnizknncnpp.
Xobmbpw CXv RfpsS cnXmhn \np kXyamIpp. CXn\p app Xs
Xobmbpw R Iogvs]Sphcmbncnpp.
54. Acmv Ah anXns ^eambn AhcpsS {]Xn^ew cWvSpaSmbn
\IsSpXmWv. Ah \asImWvSv Xnasb XSppIbpw, \mw Ahv
\InbnpXn \nv sNehgnpIbpw sNpw.
55. hyXvYamb hmpI Ah tIm AXn \nh XncnpIfbpIbpw C{]Imcw
]dbpIbpw sNpw: RpXv RfpsS IfmWv. \npXv \nfpsS
Ifpw. \np kemw. aqVamsc Rv Bmhiyan.
56. Xobmbpw \n\v CjvSshsc \n\v t\hgnbnemm\mhn. ]s, Amlp Xm
Dtinphsc t\hgnbnempp. kamKw {]m]nphscn Ah ( Amlp )
\hw Adnbph\mIpp.
57. \ntmsSmw R kamKw ]npScp ]w RfpsS \mn \nv R
FSpsdnbsSpw. Fv Ah ]dp. \n`bamb Hcp ]hn{XktXw \mw Ahv
A[o\sSpnsImSpnnt? Fm hkvXpfpsSbpw ^e AhntSv tiJcnv
sImWvSp hcsSpp. \psS ] \np D]Poh\as{X AXv. ]s Ahcn
A[nIt]cpw ( Imcyw ) a\nempn.
58. kzw PohnXkpJn aXnadv Alcn F{XcmPy \mw \innnpWvSv. AhcpsS
hmkkvYefXm, Ahp tijw A]qambmsX AhnsS P\hmkapWvSmbnn. \mw
Xsbmbn ( AhbpsS ) AhImin.
59. cmPyfpsS tI{n \psS ZrjvSm P\v HmXntI]np Hcp ZqXs\
AbpXv htcpw \ns cnXmhv B cmPysf \innph\. cmPym
A{IanIfmbncnptmgmsX \mw cmPysf \innpXpa.
60. \nv h hkvXphpw \IsnpsWvSn AXv sFlnIPohnXns kpJt`mKhpw,
AXns Aemchpw am{XamIpp. AmlphnepXv IqSpX Dahpw
\oWvSp\npXpas{X. Fncns \n Nnnv a\nempnt?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 210 of 353
61. Atm \mw GsXmcph\v \smcp hmKvZm\w \IpIbpw Fnv Ah AXv (
\ndthdnbXmbn ) IsWvSpIbpw sNbvXpthm Ah sFlnIPohnXns kpJm\p`hw
\mw A\p`hnnpIbpw, ]noSv Dbnsgpt]ns \mfn ( inbvv )
lmPcmsSphcpsS IqnemhpIbpw sNbvXhs\tmsebmtWm?
62. Ah ( Amlp ) Ahsc hnfnpIbpw, Fs ]pIm Fv \n P]nncph
FhnsS? Fv tNmZnpIbpw sNp Znhkw ( {itbas{X. )
63. ( insbnbp ) hmv BcpsS ta kvYncsncnppthm Ah ( Av ) C{]Imcw
]dbpXmWv: RfpsS cnXmth, ChscbmWv R hgn]ngnXv. R hgn]ngXv
t]mse Ahscbpw hgn]ngnXmWv. R \ns apmsI DchmZnw Hgnncnpp.
Rsfb Ah Bcm[nncpXv.
64. \n \nfpsS ]mfnIsf hnfnq Fv ( _lpssZhhmZnItfmSv ) ]dbsSpw. Atm
Ch Ahsc hnfnpw. Fm Ah ( ]mfnI ) Chp Dcw \IpX. in
Ch t\cn ImWpIbpw sNpw. Ch kamKw {]m]nncpsn.
65. Ah ( Amlp ) Ahsc hnfnpIbpw, ssZhZqXamv Fv DcamWv \n
\InbXv Fv tNmZnpIbpw sNp Znhkw.( {itbamIpp. )
66. As Znhkw ham\ Ahv AhyIvXambnocpXmWv. Atm Ah
At\ym\yw tNmZndnbpIbn.
67. Fm tJZnpaSpIbpw hnizknpIbpw kIw {]hnpIbpw sNbvXh\mtcm,
Ah hnPbnIfpsS Iqnemtbmw.
68. \ns cnXmhv Xm DtinpXv krjvSnpIbpw, ( CjvSapXv ) sXcsSppIbpw
sNpp. Ahv sXcsSpphm AlXbn. Amlp F{Xtbm ]cnip\pw, Ah
]ptNpXns\mw AXoX\pambncnpp.
69. AhcpsS a\pI HfnpshpXpw Ah ]ckyampXpw \ns cnXmhv Adnbpp.
70. Ah\s{X Amlp. Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. Cu temIpw ]ctemIpw
AhmIpp kvXpXn. AhmWv hn[nIrXzhpw. Ahtev Xs \n
aSsSpXpamWv.
71. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n Nnnv t\mnbnptWvSm? Dbnsgpt]ns \mfphsc
Amlp \nfpsS ta cm{Xnsb imizXamnoncpsn Amlp Am GsXmcp
ssZhamWv \nv shfnw sImWvSv hp XcnI? Fncns \n
tIpa\nempnt?
72. ]dbpI: \n Nnnv t\mnbnptWvSm? Dbnsgpt]ns \mfphsc Amlp
\nfpsS ta ]Iens\ imizXamnbncppshn Amlphm GsXmcp ssZhamWv
\nv hn{ianphm Hcp cm{XnsImWvSv hv XcnI? Fncns \n
IWvSpa\nempnt?
73. Ahs ImcpWym Ah \nv cmhpw ]Iepw DWvSmnXncnpp, cm{Xnbn
\n hn{ianphm\pw ( ]I kabv ) Ahs A\p{Kln \nv \n
tXSnsmWvSv hcm\pw, \n \nImWnphm\pw thWvSn.
74. Ah ( Amlp ) Ahsc hnfnpIbpw Fs ]mfnIsfv \n P]np
sImWvSncph FhnsS? Fv tNmZnpIbpw sNp Znhkw ( {itbamIpp. )
75. Hmtcm kapZmbn \npw Hmtcm kmnsb ( Av ) \mw ]pdv sImWvSv hcpXmWv.
Fnv ( B kapZmbtfmSv ) \nfpsS sXfnhv \n sImWvSv hcq Fv \mw ]dbpw.
\ymbw Amlphn\mWpsXv Atm Ah a\nempw. Ah sInap
sImWvSncpsXmw Ahsc hnpamdntmIpIbpw sNpw.
76. Xobmbpw Jmdq aqkmbpsS P\Xbn s]h\mbncpp. Fnv Ah AhcpsS t\sc
AXn{Iaw ImWnp. Xs JP\mhpI iIvXamcmb Hcp kwLn\pt]mepw `mcamIm
Xhap \nt] \mw Ah\v \Inbncpp. Aht\mSv Ahs P\X C{]Imcw
]d k`w ( {itbas{X: ) \o ]pfIw sImtWvS. ]pfIw sImphsc Amlp
Xobmbpw CjvSsSpIbn.
77. Amlp \n\v \InbnpXneqsS \o ]ctemIhnPbw tXSpI. sFlnIPohnXn \nv
\n\p Hmlcn \o hnkvacnpIbpw thWvS. Amlp \n\v \a sNbvXXv t]mse \obpw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 211 of 353
\asNpI. \o \mn Ipgn\v apXnccpXv. IpgapWvSmphsc Amlp Xobmbpw
CjvSsSpX.
78. Jmdq ]dp: Fs ssIhiap hnZysImWvSv am{XamWv F\nnXp e`nXv. Fm
Ahp apv Aht\m ISp iIvXnbphcpw, IqSpX kwL_eaphcpambncp
XeapdIsf Amlp \innnpsWvSv Ah a\nemnbnnt? XfpsS ]m]sf ]n
IphmfnItfmSv At\zjnsSpX.
79. As\ Ah P\ayntev B`mStmsS Cdn ]pdsp. sFlnIPohnXw
eyamph AXv IWvSnv C{]Imcw ]dp: Jmdq\v e`nXv t]mepXv
RpapWvSmbncpsn F{X \mbncpts\. Xobmbpw Ah henb
`mKyaph Xs!
80. PvRm\w \Isnph ]dp: \nv \miw! hnizknpIbpw kIw
{]hnpIbpw sNbvXnphv Amlphns {]Xn^eamWv IqSpX Daw.
amioeaphmsX AXv \IsSpIbn.
81. As\ Ahs\bpw Ahs `h\tbpw \mw `qanbn BgvnIfp. Atm
Amlphn\v ]pdsa Xs klmbnp Hcp Inbpw AhpWvSmbn. Ah kzbw
cnphcpsS Iqnepambn.
82. Cse Ahs kvYm\w sImXnncph ( Cv ) C{]Imcw ]dbphcmbnop: Atlm!
IjvSw! Xs Zmkamcn \nv Xm Dtinphv Amlp D]Poh\w
hnimeamnsImSppIbpw, ( Xm Dtinphv AXp ) CSpnbXmpIbpw sNpp.
RtfmSv Amlp HuZmcyw ImWnncpnsn Rsfbpw Ah
Bgvnfbpambncpp. Atlm, IjvSw! kXy\ntj[nI hnPbw {]m]npIbn.
83. `qanbn HuXytam Ipgtam B{KlnmhmIpp B ]mc{XnI `h\w \mw
Gs]SpnsImSppXv. Ay^ew kqvaX ]menphv A\pIqeambncnpw.
84. B \abpw sImWvSv hpthm Ahv AXnt\m DaambXpWvSmbncnpw. hh\pw
Xnabpw sImWvSmWv hcpsXn Xna {]hnhv X {]hnncpXns
^eamsX \IsSpIbn.
85. Xobmbpw \n\v Cu JpB \nbaambn \Inbh XncnstWvS kvYm\tv
\ns Xncnp sImWvSv hcnI Xs sNpw. ]dbpI: kamKhpw sImWvSv hXmscpw,
kv]jvSamb ZpamKneIsXv Bscpw Fs cnXmhv \hw Adnbph\mWv.
86. \n\v thZ{Kw \IsSWsav \o B{Klnncpn. ]s \ns cnXmhn
\np ImcpWym ( AXp e`np ) BIbm \o kXy\ntj[nIp
klmbnbmbncncpXv.
87. Amlphns hN\ \n\v AhXcnnsXn\v tijw Ah \ns AXn \nv
XSbmXncns. \ns cnXmhntev \o WnpI. \o _lpssZhhnizmknIfpsS
IqnembntmIcpXv.
88. AmlpthmsSmw thsd bmsXmcp ssZhsbpw \o hnfnv {]mXvYnpIbpw sNcpXv.
Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. Ahs XncpapJw HgnsI Fm hkvXpfpw
\miaSbpXmWv. AhpXmWv hn[nIrXzw. Ahtev Xs \n
aSsSpIbpw sNpw.

29. Ankabuth
1. Aen^vemwaow.
2. R hnizknncnpp Fv ]dbpXv sImWvSv am{Xw X ]coWn\v
hnt[bcmImsX hntsSpsav a\pjy hnNmcnncnbmtWm?
3. AhcpsS appWvSmbncphsc \mw ]connpWvSv. Atm kXyw ]dh Bscv
Amlp AdnbpIXs sNpw. Iw ]dbphscbpw Ah\dnbpw.
4. AX, XnasNbvXv sImWvSncnph \s adnISv Ifbmw Fv
hnNmcnncnpIbmtWm? Ah Xocpam\npXv hfsc tamiw Xs.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 212 of 353
5. hh\pw Amlphpambn IWvSpapWsav B{Klnppshn Xobmbpw Amlp
\nivNbn Ah[n hcnI Xs sNpw. Ah Fmw tIph\pw Adnbph\pas{X.
6. hh\pw ( Amlphns amKn ) kacw sNpIbmsWn Xs kzw
KpWn\mbnsbmWv Ah kacw sNpXv. Xobmbpw Amlp temIsc
B{ibnpXn \nv apIvX\s{X.
7. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm AhcpsS XnaI
Ahcn \nv \mw ambvpIfbpI Xs sNpw. Ah {]hnv sImWvSncpXn Ghpw
\Xn\p {]Xn^ew Ahv \mw \IpXpamWv.
8. Xs amXm]nXmtfmSv \ \nebn hnm a\pjyt\mSv \mw A\pimknncnpp.
\n\v bmsXmcp Adnhpanm Hns\ FtmSv ]ptNphm Ah ( amXm]nXm )
\ntmSv \n_]qw Bhiysm Ahsc \o A\pkcnv t]mIcpXv. Fs
ASptmWv \nfpsS aSw. Atm \n {]hnncpXns\n Rm \nsf
hnhcadnbnpXmWv.
9. hnizknpIbpw, kIf {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahsc \mw
kZvhrcpsS Iqn Ds]SppI Xs sNpw.
10. R Amlphn hnizknncnpp. Fv ]dbp Nne a\pjycpsS IqnepWvSv.
Fm Amlphns amKn Ah ]oUnnsm P\fpsS a\s
Amlphns insbtmse Ah KWnpp. \ns cnXmhn \nv h klmbhpw
hm ( kXyhnizmknItfmSv ) Ah ]dbpw: Xobmbpw R \ntfmsSmw
Xsbmbncpp. temIcpsS lrZbfnepXns\n Amlp \hw Adnbph\tbm?
11. hnizknnphcmscv Amlp AdnbpI Xs sNpw. I]Samscbpw Amlp Adnbpw.
12. \n RfpsS amKw ]npScq, \nfpsS sXpIp R hlnpsImmw Fv
kXy\ntj[nI kXyhnizmknItfmSv ]dp. Fm AhcpsS sXpIpfn \nv
bmsXmpw Xs Ch hlnpX. Xobmbpw Ch Iw ]dbphcmIpp.
13. XfpsS ]m]`mcfpw kzw ]m]`mctfmsSmw shsdbpw ]m]`mcfpw Ah
hlntWvSnhcpw. Ah sInancpXns\n Dbnsgpt]ns \mfn tNmZyw
sNsSpXpamWv.
14. \qlns\ \mw Atlns P\Xbntev AbpIbpWvSmbn. AXpsImw Hgnm
Bbncw hjw Xs Atlw AhnSbn IgnpIqn. As\ Ah A{IanIfmbncns
{]fbw Ahsc ]nSnIqSn.
15. Fnv \mw Atlsbpw Ienephscbpw csSppIbpw AXns\ temIv Hcp
ZrjvSmampIbpw sNbvXp.
16. C{_mloans\bpw ( \mw Abp, ) Atlw Xs P\XtbmSv C{]Imcw ]d k`w (
{itbas{X. ): \n Amlpsh Bcm[npIbpw, Ahs\ kqnpIbpw sNpI.
AXmWv \nv Daw. \n a\nemppshn.
17. \n Amlphn\v ]pdsa Nne hn{Klsf Bcm[npIbpw Iw
sInbpWvSmpIbpamWv sNpXv. Amlphn\v ]pdsa \n Bcm[npXv
BscbmtWm Ah \np D]Poh\w A[o\ampn. AXn\m \n
Amlphn D]Poh\w tXSpIbpw Ahs\ Bcm[npIbpw Aht\mSv \nImWnpIbpw
sNpI. AhtemWv \n aSsSpXv.
18. \n \ntj[nv XpIbmsWn \npapp ]e kapZmbfpw \ntj[nv
XpIbpWvSmbnpWvSv. ssZhZqXs _m[yX hyIvXamb {]t_m[\w am{XamIpp.
19. Amlp Fs\ krjvSn Bcw`npIbpw, ]ns AXv BhnpIbpw sNpp Fv
Ah Nnnv t\mnbnt? Xobmbpw AXv Amlpsh kw_nnStmfw
FfpapXs{X.
20. ]dbpI: \n `qanbneqsS kcnnv Ah F{]Imcw krjvSn Bcw`nncnpp Fv
t\mq. ]noSv Amlp Ahkm\w asmcnIqSn krjvSnpXmWv. Xobmbpw
Amlp GXv Imcyn\pw Ignhph\s{X.
21. Xm Dtinphsc Ah innpIbpw, Xm DtinphtcmSv Ah IcpW
ImWnpIbpw sNpp. Ahtev Xs \n Xncnv sImWvSphcsSpIbpw sNpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 213 of 353
22. `qanbnemIs BImimIs \np ( Ahs\ ) tXm]nm\mhn. \np
Amlphn\v ]pdsa Hcp cm[nImctbm klmbntbm C.
23. Amlphns ZrjvSmfnepw, Ahs\ IWvSpappXnepw Ahnizknhcmtcm Ah Fs
ImcpWys]n \ncmisncnpIbmWv. Aqs{X thZ\tbdnb inbpXv.
24. \n Ahs\ sImpIfbpItbm NpscnpItbm sNq. Fv ]dXmsX Atm
Atlns ( C{_mloans ) P\X adp]Snsbmpw \Inbn. Fm Amlp
Atls AKv\nbn \nv cnp. hnizknp P\v Xobmbpw AXn
ZrjvSmfpWvSv.
25. Atlw ( C{_mlow ) ]dp: Amlphn\v ]pdsa \n hn{Klsf kzoIcnnpXv
sFlnIPohnXn \n Xnep kvt\l_ns t]cn am{XamIpp. ]noSv
Dbnsgpt]ns \mfn \nfn Nne Nnesc \ntj[npIbpw, Nne Nnesc
i]npIbpw sNpXmWv. \nfpsS ktXw \cIambncnpIbpw sNpw. \nv
klmbnIfmcpapWvSmIpIbn.
26. Atm eqXzv Atln hnizknp. Atlw ( C{_mlow ) ]dp: Xobmbpw Rm
kztZiw shSnv Fs cnXmhntev t]mIpIbmWv. Xobmbpw Ah\mIpp
{]Xm]nbpw bpIvXnam\pw.
27. Atln\v ( ]p{X ) CkvlmJns\bpw ( ]u{X ) bAvJq_ns\bpw \mw {]Zm\w
sNpIbpWvSmbn. Atlns kXn]ccbn {]hmNIXzhpw thZhpw \mw
\IpIbpw sNbvXp. CltemIv Atln\v \mw {]Xn^ew \InbnpWvSv. ]ctemIv
Xobmbpw Atlw k\fpsS IqnembncnpIbpw sNpw.
28. eqXzns\bpw ( ZqX\mbn Abp ) Xs P\XtbmSv Atlw C{]Imcw ]d k`w (
{itbamIpp: ) Xobmbpw \n \oNIrXyamWv sNbvXp sImWvSncnpXv. \np
apv temIcn Hcmfpw AXpsNpIbpWvSmbnn.
29. \n Ima\nhrnmbn ]pcpjamcpsS ASpv sNpIbpw ( {]IrXn]camb ) amKw
ewLnpIbpw \nfpsS kZn shv \njnhrn sNpIbpamtWm? Atm
Atlns P\X adp]Snsbmpw \IpIbpWvSmbn; \o kXyhmamcpsS
IqnemsWn Rv Amlphns in \o sImWvSphm Fv Ah
]dXmsX.
30. Atlw ]dp: Fs cnXmth, Ipgmcmb Cu P\XsXncn Fs \o
klmbnWta.
31. \psS ZqXam C{_mloans ASpv ktmjhmbpw sImWvSv sNtm Ah
]dp: Xobmbpw R Cu \mpImsc \innm t]mIphcmIpp. Xobmbpw
Cu \mpIm A{IanIfmbncnpp.
32. C{_mlow ]dp: eqXzv AhnsS DWvStm. Ah ( ZqXam ) ]dp: AhnsSbphscn
\apv \hw Adnbmw. Atlsbpw Atlns IpSpw_sbpw \mw
csSppI Xs sNpw. Atlns `mcysbmgnsI. Ah inbn
AIsSphcpsS Iqnembncnpp.
33. \psS ZqXam eqXzns ASpv sNtm AhcpsS Imcyn Atlw
ZpxJnX\mIpIbpw, AhcpsS Imcyn Atln\v a\x{]bmkapWvSmIpIbpw sNbvXp.
Ah ]dp: Xm `bsSpItbm ZpxJnpItbm thWvS. Xsfbpw IpSpw_sbpw
Xobmbpw R csSppXmWv. XmfpsS `mcy HgnsI. Ah inbn
AIsSphcpsS Iqnembncnpp.
34. Cu \mpImcpsS ta Ah sNbvXpsImWvSncp A[ns ^eambn BImip \nv
R Hcp in CdpXmWv.
35. Xobmbpw AXn Nnnp BfpIv hyIvXamb Hcp ZrjvSmw \mw
AhtijnnnpWvSv.
36. aZvbImcntev AhcpsS ktlmZc\mb ipsF_nt\bpw ( \mw Abp ) Atlw ]dp:
Fs P\tf, \n Amlpsh Bcm[npIbpw, AyZn\s {]XonpIbpw
sNphn. \miImcnIfmbnsmWvSv \n `qanbn IpgapWvSmcpXv.
37. Atm Ah Atls \ntj[npXn. AXn\m `qIw Ahsc ]nSnIqSn. As\
Ah XfpsS hoSpIfn hoWSnhcmbnop.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 214 of 353
38. BZv, YaqZv kapZmbsfbpw ( \mw \innpIbpWvSmbn. ) AhcpsS hmkkvYefn
\nv \nXv hyIvXambn a\nembnpWvSv. ]nimNv Ahv AhcpsS {]h\
`wKnbmbn tXmnpIbpw Ahsc icnbmb amKn \nv XSbpIbpw sNbvXp. (
hmkvXhn ) Ah IWvSdnbphm Ignhpcmbncpp.
39. Jmdqs\bpw, ^nHus\bpw lmams\bpw ( \mw \innp. ) hyIvXamb sXfnhpIfpw sImWvSv
aqkm AhcpsS ASpv sNpIbpWvSmbn. Atm Ah \mn Alcnv \Sp. Ah (
\s ) adnISphcmbn.
40. As\ Fmhscbpw AhchcpsS Ipn\v \mw ]nSnIqSn. Ahcn NnecpsS t\sc \mw
NcImv AbpIbmWv sNbvXXv. Ahcn Nnesc tLmci_vZw ]nSnIqSn. Ahcn Nnesc
\mw `qanbn BgvnIfp. Ahcn Nnesc \mw apn\innp.Amlp AhtcmSv A{Iaw
sNpIbmbncpn. ]s Ah AhtcmSv Xs A{Iaw sNpIbmbncpp.
41. Amlphn\v ]pdsa h cm[nImcnIsfbpw kzoIcnhcpsS D]a FpImenbptSXv
t]msebmIpp. AXv Hcp hoSpWvSmn. hoSpIfn shv Ghpw Zp_eambXv
FpImenbpsS hoSv Xs. Ah Imcyw a\nemnbncppshn!
42. X\nv ]pdsa Ah hnfnv {]mXvYnp GsXmcp hkvXpshbpw Xobmbpw Amlp
Adnbpp. Ah\mIpp {]Xm]nbpw bpIvXnam\pw.
43. B D]aI \mw a\pjyv thWvSn hnhcnpIbmWv. AdnhphcmsX Ahsbn Nnnv
a\nempIbn.
44. BImifpw `qanbpw apd{]Imcw Amlp krjvSnncnpp. Xobmbpw AXn
kXyhnizmknIv ZrjvSmapWvSv.
45. ( \_ntb, ) thZ{Kn \npw \n\v t_m[\w \IsXv HmXntI]npIbpw,
\akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw sNpI. Xobmbpw \akvImcw \oNhrnbn
\npw \njnIn \npw XSbpp. Amlpsh HmanpI FXv Ghpw almb
Imcyw XsbmIpp. \n {]hnpsXtm AXv Amlp Adnbpp.
46. thZmtcmSv Ghpw \ coXnbnemsX \n kwhmZw \ScpXv Ahcn \nv A{Iaw
{]hnhtcmsSmgnsI. \n ( AhtcmSv ) ]dbpI: Rv AhXcnnsXnepw
\nv AhXcnnsXnepw R hnizknncnpp. RfpsS ssZhhpw \nfpsS
ssZhhpw Hcph\mIpp. R Ah\v Iogvs]hcpamIpp.
47. AXpt]mse \n\pw \mw thZ{Kw AhXcnnv Xncnpp. Atm \mw ( apv )
thZ{Kw \Inbnph CXn hnizknpXmWv. Cu Iqcnepw AXn
hnizknphcpWvSv. AhnizmknIfmsX \psS ZrjvSmsf \ntj[npIbn.
48. CXn\v apv \o h {Khpw ]mcmbWw sNpItbm, \ns heXpssI sImWvSv AXv
FgpXpItbm sNbvXncpn. As\bmsWn Cu kXy\ntj[nIp
kwibnmambncpp.
49. Fm PvRm\w \IshcpsS lrZbfn AXv kphyIvXamb ZrjvSmfmIpp.
A{IanIfmsX \psS ZrjvSmsf \ntj[npIbn.
50. Ah ( AhnizmknI ) ]dp: Chp Chs cnXmhn \nv FpsImWvSv
ZrjvSm CdnsImSpsSpn? \o ]dbpI: ZrjvSm Amlphn
am{XamIpp. Rm hyIvXambHcp XmoXpImc am{XamIpp.
51. \mw \n\v thZ{Kw Cdnncnpp. FXp Xs Ahp ( sXfnhn\v )
aXnbmbnnt? AXhv HmXntI]nsv sImWvSncnpp. hnizknp P\v
Xobmbpw AXn A\p{Klhpw Dt_m[\hpapWvSv.
52. ( \_ntb, ) ]dbpI: F\npw \npanSbn kmnbmbn Amlp aXn. BImifnepw
`qanbnepapXv Ah Adnbpp. AkXyn hnizknpIbpw Amlphn
AhnizknpIbpw sNbvXhcmtcm Ah XsbmWv \jvSw ]nbh.
53. inbpsS Imcyn A \ntmSv [rXnIqpp. \nWbns Hcp Ah[n
DWvSmbncpnsn Ahv in hpIgnnpWvSmIpambncpp. Ah HmmXncns
s]sv AXhv hspI Xs sNpw.
54. inbpsS Imcyn Ah \ntmSv [rXnIqnsImWvSncnpp. Xobmbpw \cIw
kXy\ntj[nIsf hebw sNpXmIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 215 of 353
55. AhcpsS apI`mKp \npw AhcpsS ImepInSbn \npw in Ahsc
aqSnfbp Znhkn. ( Av ) Ah ( Amlp ) ]dbpw: \n {]hnncpXns
^ew \n BkzZnv sImpI.
56. hnizknhcmb Fs Zmkamsc, Xobmbpw Fs `qan hnimeamIpp. AXn\m Fs
am{Xw \n Bcm[nphn.
57. GsXmcmfpw acWs BkzZnpXmWv. ]noSv \psS ASptev Xs \n
aSsSpIbpw sNpw.
58. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahv \mw kzKn
Xmgv`mKv IqSn \ZnI HgpIp DX ku[fn XmakkuIcyw \IpXmWv. Ah
AhnsS \nXyhmknIfmbncnpw. {]hnphp {]Xn^ew F{X hninjvSw!
59. a ssIsmpIbpw, XfpsS cnXmhns\ `cta]np sImWvSncnpIbpw
sNbvXhcs{X Ah.
60. kzw D]Poh\ns NpaXe hlnm F{Xsb{X PohnIfpWvSv. AmlphmWv
Ahbvpw \npw D]Poh\w \IpXv. Ah\mWv Fmw tIpIbpw AdnbpIbpw
sNph.
61. BImifpw `qanbpw krjvSnpIbpw kqcys\bpw N{s\bpw Iogvs]SppIbpw sNbvXXv
BcmsWv \o AhtcmSv ( _lpssZhhnizmknItfmSv ) tNmZnp ]w Xobmbpw
Ah ]dbpw: AmlphmsWv. Atm Fs\bmWv Ah ( kXyn \nv )
sXnsSpXv?
62. AmlphmWv Xs Zmkamcn \nv Xm Dtinphv D]Poh\amKw
hnimeampXpw, Xm Dtinphv AXp CSpnbXmpXpw. Xobmbpw Amlp
GXv Imcysnbpw Adnhph\s{X.
63. BImiv \nv shw sNmcnbpIbpw, `qan \nPohambn InSXn\p tijw AXpaqew
AXn\v Poh \IpIbpw sNbvXmscv \o AhtcmSv tNmZnp ]w Xobmbpw Ah
]dbpw; AmlphmsWv. ]dbpI: Amlphn\v kvXpXn! ]s Ahcn A[nIt]cpw
Nnnv a\nempn.
64. Cu sFlnIPohnXw hnt\mZhpw IfnbpamsX asmpa. Xobmbpw ]ctemIw
XsbmWv bYmXvY PohnXw. Ah a\nemnbncpsn!
65. Fm Ah ( _lpssZhmcm[I ) Ien Ibdnbm IogvhWw Amlphn\v
\njvIfamnsImWvSv Ahs\ hnfnv {]mXvYnpw. Fnv Ahsc Ah Icbntev
csSpnbtmtgm AhcXm ( Aht\mSv ) ]ptNpp.
66. As\ \mw Ahv \InbXn Ah \ntISv ImWnpIbpw, Ah kpJw
A\p`hnpIbpw sNphcmbnop. Fm hgnsb Ah ( Imcyw )
a\nemnsImpw.
67. \n`bamb Hcp ]hn{XktXw \mw Gs]Spnbncnpp Fv Ah IWvSnt? AhcpsS
Npp`mKp \nmIs BfpI dmnsbSpsSpp. Fnpw AkXyn Ah
hnizknpIbpw Amlphns A\p{KltmSv Ah \ntISv ImWnpIbpamtWm?
68. Amlphns t]cn Iw sInabvpItbm, kXyw hpInnbtm AXv \ntj[nv
XpItbm sNbvXhs\m A{Ianbmbn BcpWvSv.? \cIn kXy\ntj[nIp
hmkkvYew Ctbm?
69. \psS amKn kacn Gs]hcmtcm, Ahsc \psS hgnIfntev \mw \bnpI
Xs sNpXmWv. Xobmbpw Amlp kZvhrtcmsSmamIpp.

30. Rum
1. Aen^vemwaow
2. tdmam tXm]nsncnpp.
3. ASp\mn shv. XfpsS ]cmPbn\p tijw Ah hnPbw t\SpXmWv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 216 of 353
4. GXm\pw hjpn Xs. appw ]npw Amlphn\mIpp ImcyfpsS
\nb{Ww. At Znhkw kXyhnizmknI kpjvScmIpXmWv.
5. Amlphns klmbw sImWvSv. Xm Dtinphsc Ah klmbnpp. Ah\s{X
{]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpw.
6. Amlphns hmKvZm\as{X CXv. Amlp Ahs hmKvZm\w ewLnpIbn. ]s
a\pjycn A[nIt]cpw a\nempn.
7. sFlnIPohnXn \nv {]XyambXv Ah a\nempp. ]ctemIsnbmIs
Ah A{ibn XsbmIpp.
8. AhcpsS kzsn Ah Nnnv t\mnbnnt? BImifpw `qanbpw
AhbvnSbnepXpw icnbmb apd{]Imchpw \nWnXamb Ah[ntbmSv IqSnbpamsX
Amlp krjvSnnn. Xobmbpw a\pjycn A[nIt]cpw XfpsS cnXmhns\
IWvSpappXn hnizmkanmhcs{X.
9. Ah `qanbneqsS kcnnv XfpsS apphcpsS ]cyhkm\w Fs\bmbncpp Fv
t\mpnt? Ah Chtcm IqSpX iIvXnbphcmbncpp. Ah `qan
DgpXpadnpIbpw, Ch A[nhmkapdnXns\m IqSpX AXn
A[nhmkapdnpIbpw sNbvXp. \psS ZqXam hyIvXamb sXfnhpIfpw sImWvSv
AhcpsS ASpv sNpIbpWvSmbn. Fm Amlp AhtcmSv A{Iaw
sNpIbpWvSmbnn. ]s, Ah XtfmSv Xs A{Iaw sNpIbmbncpp.
10. ]noSv, Zpjv{]hrn sNbvXhcpsS ]cyhkm\w Ghpw tamiambnop. Amlphns
ZrjvSm Ah \ntj[nv XpIbpw Ahsbn Ah ]cnlknp sImWvSncnpIbpw
sNbvXXns ^eas{X AXv.
11. Amlp krjvSn Bcw`npIbpw ]noSv AXv BhnpIbpw sNpp. ]noSv
Ahtev \n aSsSpIbpw sNpp.
12. Aykabw \nehn hcp Znhkw IphmfnI BibhcmIpw.
13. Ah ]mfnIfmnbhcpsS Iqn Ahv ip]mim BcpapWvSmbncnpIbn.
AhcpsS B ]mfnIsfs Ah \ntj[nphcmhpIbpw sNpw.
14. Aykabw \nehn hcp Znhkw AmWv Ah th]ncnbpXv.
15. Fm hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ah Hcp
]qtmn B\w A\p`hnphcmbncnpw.
16. Fm AhnizknpIbpw \psS ZrjvSmsfbpw ]ctemIs IWvSpappXns\bpw
\ntj[np IfbpIbpw sNbvXhcmtcm Ah inbvmbn lmPcmsSphcmIpp.
17. BIbm \n kymthfbnemIptmgpw {]`mXthfbnemIptmgpw Amlphns
]cnipnsb {]IonpI.
18. BImifnepw `qanbnepw Ah\pXsbmIpp kvXpXn. sshIptchpw DXncnbptmgpw (
Ahs\ \n {]IonpI. )
19. \nPohambXn \nv Poh\pXns\ Ah ]pdv sImWvSv hcpp. Poh\pXn \nv
\nPohambXns\bpw Ah ]pdv sImWvSv hcpp. `qanbpsS \nPohmhkvYbvv tijw
AXnh Poh \IpIbpw sNpp. AXpt]mses \nfpw ]pdv sImWvSv
hcsSpw.
20. \nsf Ah an \nv krjvSnp. Fnv \nfXm ( temIamsI ) hym]np
a\pjyhKambncnpp. CXv Ahs ZrjvSmfn s]Xs{X.
21. \nv kam[m\]qw HptNtcWvSXn\mbn \nfn \nv Xs \nv CWIsf
krjvSnpIbpw, \nnSbn kvt\lhpw ImcpWyhpw DWvSmpIbpw sNbvXXpw
Ahs ZrjvSmfn s]Xs{X. Xobmbpw AXn Nnnp P\v
ZrjvSmfpWvSv.
22. BImi`qanIfpsS krjvSnbpw, \nfpsS `mjIfnepw hWfnepap hyXymkhpw Ahs
ZrjvSmfn s]Xs{X. Xobmbpw AXn Adnhphv ZrjvSmfpWvSv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 217 of 353
23. cm{Xnbpw ]Iepw \n DdpXpw, Ahs A\p{Kln \nv \n D]Poh\w
tXSpXpw Ahs ZrjvSmfn s]Xs{X. Xobmbpw AXn tIpa\nemp
P\v ZrjvSmfpWvSv.
24. `bhpw Bibpw DfhmnsmWvSv \nv an ImWnpXcpXpw BImiv \nv
shw sNmcnbpIbpw AXv aqew `qanv AXns \nPohmhkvYbvv tijw Poh
\IpIbpw sNpXpw Ahs ZrjvSmfn s]Xs{X. Xobmbpw AXn Nnnv
a\nemp P\v ZrjvSmfpWvSv.
25. Ahs I]\{]Imcw BImihpw `qanbpw \ne\nv hcpXpw Ahs ZrjvSmfn
s]Xs{X. ]ns, `qanbn \nv \nsf Ah Hcp hnfn hnfnm \nfXm ]pdv hcpp.
26. BImifnepw `qanbnepw Dhscmw Ahs A[o\nes{X. Fmhcpw Ahv
IogSphcmIpp.
27. Ah\mIpp krjvSn Bcw`nph. ]ns Ah AXv Bhnpp. AXv Ahs\
kw_nnStmfw IqSpX FfpapXmIpp. BImifnepw `qanbnepw Ghpw
DXamb AhkvYbpXv AhmIpp. Ah {]Xm]nbpw bpIvXnam\pas{X.
28. \nfpsS Imcyn \np Xs Amlp \nnXm Hcp D]a hnhcnpXncnpp.
\nfpsS heXpssII DSasSpnb ASnaIfn Bscnepw \nv \mw \Inb
Imcyfn \nfpsS ]pImcmIpptWvSm? Fnv \n At\ym\yw `bsSpXv t]mse
Ahsc ( ASnaIsf ) bpw \n `bsSpamdv \nfncpIqcpw AXn
kamhIminIfmhpIbpw sNpptWvSm? Nnnv a\nemp P\p thWvSn
A{]Imcw \mw sXfnhpI hniZoIcnpp.
29. ]s, A{Iaw {]hnh bmsXmcp AdnhpanmsX XfpsS XnjvSsf
]n]nbncnpIbmWv. Atm Amlp hgnsXnhsc BcmWv kamKnempI?
Ahv klmbnIfmbn Bcpan.
30. BIbm ( kXyn ) t\sc \nesImph\mbnv \ns apJs \o aXntev Xncnv
\npI. Amlp a\pjysc GsXmcp {]IrXnbn krjvSnncnppthm B {]IrXnbs{X
AXv. Amlphns krjvSn hyhkvYbvv bmsXmcp amhpan. AXs{X h{IXbnm aXw.
]s a\pjycn A[nI t]cpw a\nempn.
31. ( \n ) Ahtev XncnhcmbncnpIbpw, Ahs\ kqnpIbpw, \akvImcw
apdt]mse \nhlnpIbpw sNpI. \n _lpssZhmcm[IcpsS IqnembntmIcpXv.
32. AXmbXv, XfpsS aXs On`nampIbpw, ]eInIfmbn XncnbpIbpw sNbvXhcpsS
Iqn. Hmtcm Inbpw XfpsS ]epXn ktmjaSbphcs{X.
33. P\v h ZpcnXhpw _m[nm XfpsS cnXmhntev Xncnpw sImWvSv
Aht\mSv Ah {]mXvYnpXmWv. ]ns Xs ] \np ImcpWyw Ahh
A\p`hnnm Ahcn Hcp hn`mKaXm XfpsS cnXmhnt\mSv ]ptNpp.
34. As\ \mw Ahv \InbXn\p \ntISv ImWnpIbs{X Ah sNpXv. BIbm
\n kpJw A\p`hnv sImpI. hgnsb \n a\nemnsImpw.
35. AX, Ah ( AmlpthmSv ) ]ptNncpXn\\qIqeambn AhtcmSv kwkmcnp h
{]amWhpw \mw Ahv CdnsImSpnptWvSm?
36. a\pjyv \mw ImcpWyw A\p`hnnp ]w Ah AXn BmZw sImpp.
XfpsS ssII apIqnsNbvXXns ^eambn Ahv h tZmjhpw
_m[npIbmsWntem AhcXm BibhcmIpp.
37. Xm Dtinphv Amlp D]Poh\w hnimeampIbpw ( Xm Dtinphv )
CSpnbXmpIbpw sNpp Fv Ah IWvSnt? hnizknp P\v AXn
ZrjvSmfpWvSv; Xo.
38. BIbm IpSpw__aph\v \o Ahs AhImiw sImSppI. AKXnpw
hgnt]m\pw ( AhcpsS AhImihpw \IpI ). Amlphns {]oXn eyamphv
AXmWpaw. Ah XsbmWv hnPbnIfpw.
39. P\fpsS kzpfneqsS hf t\Sphm\mbn \n hXpw ]enibvv sImSpp
]w Amlphn AXv hfcpIbn. Amlphns {]oXn eyamnsmWvSv \n
hXpw kImmbn \Ip ]w As\ sNphcs{X Ccn kmZnph.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 218 of 353
40. AmlphmWv \nsf krjvSnXv. Fnh \nv D]Poh\w \In. ]ns \nsf
Ah acnnpp. ]noSv Ah \nsf PohnnpIbpw sNpw. AXn s] GsXnepw
Hcp Imcyw sNp hhcpw \n ]mfnIfmnbhcpsS IqneptWvSm? Ah
F{Xtbm ]cnip. Ah ]ptNpXns\mw Ah AXoX\mbncnpp.
41. a\pjycpsS ssII {]hnXv \nanw Icbnepw ISenepw Ipgw shfnsncnpp.
Ah {]hnXn NneXns ^ew Ahv BkzZnnphm thWvSnbs{X AXv. Ah
Hcp thf aSntbmw.
42. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n `qanbneqsS kcnnv appWvSmbncphcpsS ]cyhkm\w
Fs\bmbncpp Fv t\mpI. Ahcn A[nIt]cpw _lpssZhmcm[Icmbncpp.
43. BIbm Amlphn \nv Bpw XSpm\mhm Hcp Znhkw hcpXn\v apmbn \o
\ns apJw h{IXbnm aXntev Xncnv \npI. AtZnhkw P\ (
cWvSphn`mKambn ) ]ncnbpXmWv.
44. hh\pw \ntISv ImWnm Ahs \ntISns tZmjw AhpXsbmbncnpw.
hh\pw kIw sNp ]w Xv thWvSn Xs kuIcysamcppIbmWv Ah
sNpXv.
45. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhv Xs A\p{Klm
Amlp {]Xn^ew \IpXn\v thWvSnbs{X AXv. kXy\ntj[nIsf Ah
CjvSsSpIbn; Xo.
46. ( agsbn ) ktmjkqNIambnsmWvSpw, Xs ImcpWyn \nv \nv
A\p`hnnm thWvSnbpw, Xs I]\{]Imcw I kcnphm thWvSnbpw, Xs
A\p{Kln \nv \n D]Poh\w tXSphm thWvSnbpw, \n \nImWnphm
thWvSnbpw Ah ImpIsf AbpXv Ahs ZrjvSmfn s]Xs{X.
47. \n\v apv ]e ZqXamscbpw AhcpsS P\Xbntev \mw \ntbmKnnpWvSv. Fnv
hyIvXamb sXfnhpIfpw sImWvSv Ah ( ZqXam ) AhcpsSbSpv sNp. Atm
IpIcamb \ne]mSv kzoIcnhcpsS Imcyn \mw inm\S]Sn kzoIcnp. hnizmknIsf
klmbnpI FXv \psS _m[yXbmbncnpp.
48. AmlphmIpp ImpIsf Abph. Fnv Ah ( ImpI ) taLs CfnhnSpp.
Fnv Ah Dtinp {]Imcw AXns\ BImiv ]cpp. AXns\ ]e
IjvWfmpIbpw sNpp. Atm AXnnSbn \nv ag]pdv hcpXmbn \n\v
ImWmw. Fnv Xs Zmkamcn \nv Xm Dtinphv Ah B ag
FnpsImSpm AhcXm kpjvScmIpp.
49. CXn\v apv B ag AhcpsS ta hjnnsSpXn\v apv Xobmbpw Ah
Bibh Xsbmbncpp.
50. Atm Amlphns ImcpWyns ^e t\mq. `qan \nPohambncpXn\v tijw
Fs\bmWv Ah AXn\v Poh \IpXv? Xobmbpw AXv sNph acnhsc
PohnnpI Xs sNpw. Ah GXv Imcyn\pw Ignhph\s{X.
51. C\n \mw asmcp Imv Abnv AXv ( Irjn ) a\ndw _m[nXmbn Ah IWvSm AXn\v
tijhpw Ah \ntISv ImWnphcmbnsmtWvSbncnpXmWv.
52. Fm acnhsc \n\v tI]nm\mhn; Xo. _[ncam ]ntmw Xncnv
t]mbm Ahsc hnfntI]nm\pw \n\mhn.
53. AX _m[nhsc AhcpsS hgntISn \nv t\hgnbntev \bnm\pw \n\mhn.
\psS ZrjvSmfn hnizknphcpw, Fnv Iogvs]v
PohnphcpambnphscbmsX \n\v tI]nm\mhn.
54. \nsf _elo\amb AhkvYbn \np krjvSnpWvSmnbh\mIpp Amlp. ]ns
_elo\Xbvp tijw Ah iIvXnbpWvSmn. ]ns Ah iIvXnv tijw
_elo\Xbpw \cbpw DWvSmn. Ah DtinpXv Ah krjvSnpp. Ah\s{X
kPvR\pw kiIvX\pw.
55. Aykabw \nehn hcp Znhkw IphmfnI kXyw sNbvXv ]dbpw; X (
CltemIv ) Hcp \mgnI t\camsX IgnpIqnbnnsv .A{]Imcw Xsbmbncpp
Ah ( kXyn \nv ) sXnsncpXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 219 of 353
56. hnPvRm\hpw hnizmkhpw \Ish C{]Imcw ]dbpXmWv: Amlphns tcJbnep
{]Imcw Dbnsgpt]ns \mfphsc \n IgnpIqnbnpWvSv. Fm CXm
Dbnsgpt]ns \m. ]s \n ( AXns\n ) a\nemnbncpn.
57. Fm A{Iaw {]hnhv As Znhkw AhcpsS HgnIgnhv {]tbmP\sSpIbn.
Ah ]ivNm]nm A\pimknpsSpXpa.
58. a\pjyv thWvSn Cu JpB\n Fmhn[ D]abpw \mw hnhcnnpWvSv. \o h
ZrjvSmhpw sImWvSv AhcpsS ASpv sNm AhnizmknI ]dbpw: \n
AkXyhmZnI am{XamsWv .
59. ( Imcyw ) a\nemmhcpsS lrZbfn A{]Imcw Amlp ap{Zshpp.
60. BIbm \o anpI. Xobmbpw Amlphns hmKvZm\w kXyamIpp.
ZrVhnizmkanm BfpI \n\v Nmeyw hcpmXncnpIbpw sNs.

31. Lukhman
1. Aen^vemwaow
2. XXzkqamb thZ{Knse hN\fs{X Ah.
3. kZvhrv amKZi\hpw ImcpWyhpas{X AXv.
4. \akvImcw apd{]Imcw \nhlnpIbpw kImv \IpIbpw, ]ctemIn
ZrVhnizmkaphcmbncnpIbpw sNphv.
5. XfpsS cnXmhn \np amKZi\a\pkcnv \nesImphcs{X Ah. Ah
XsbmWv hnPbnI.
6. bmsXmcp AdnhpanmsX ssZhamKn \nv P\sf sXnpIfbphm\pw, AXns\
]cnlmkyamnophm\pw thWvSn hnt\mZhmI hnebvp hmp Nne
a\pjycpsS IqnepWvSv. AcmmWv A]am\Icamb inbpXv.
7. Acw Hcmv \psS hN\ HmXntI]nsSpIbmsWn Ah Alcnv
sImWvSv XncnpIfbpXmWv. Ah\Xv tInnmt]mse. Ahs CcpImXpIfnepw
ASpXpt]mse. BIbm \o Ahv thZ\tbdnb insbn ktmjhm
bdnbnpI.
8. Xobmbpw; hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm
AhpXmWv kpJm\p`qXnbpsS kzKtmpI.
9. Ah AXn \nXyhmknIfmbncnpw. Amlphns kXyhmKvZm\as{X AXv. Ah\mIpp
{]Xm]nbpw bpIvXnam\pw.
10. \nv ImWmhp XqWpIsfmpw IqSmsX BImisf Ah krjvSnncnpp. `qan
\nsfbpw sImWvSv CfImXncnphm\mbn AXn Ah Dd ]X kvYm]npIbpw
sNbvXncnpp. FmXcw Ppsfbpw Ah AXn ]cpIbpw sNbvXncnpp.
BImiv \nv \mw shw sNmcnbpIbpw, Fnv hninjvSamb Fm (kky)
tPmSnIsfbpw \mw AXn apfnpIbpw sNbvXp.
11. CsXms Amlphns krjvSnbmIpp. Fm Ahp ]pdsabph krjvSnnpXv
FmsWv \n F\nv ImWnpXcq. A, A{IaImcnI hyIvXamb hgntISnemIpp.
12. epJvam\v \mw XXzPvRm\w \IpIbpWvSmbn, \o AmlpthmSv \nImWnpI. B
\nImWnmepw Xs KpWn\mbn XsbmWv Ah \nImWnpXv. hh\pw \ntISv
ImWnpIbmsWn Xobmbpw Amlp ]cm{ibapIvX\pw kvXpXyl\pamIpp. (Fv
AtltmSv \mw A\pimknp.)
13. epJvam Xs aI\v kZp]tZiw \InsImWvSncns Aht\mSv C{]Imcw ]d k`w
({itbamIpp:) Fs IppaIt\, \o AmlpthmSv ]ptNcpXv. Xobmbpw
As\ ]ptNpXv henb A{Iaw XsbmIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 220 of 353
14. a\pjy\v Xs amXm]nXmfpsS Imcyn \mw A\pimk\w \Inbncnpp
oWn\pta oWhpambnmWv amXmhv Ahs\ K`w Npav \SXv. Ahs apeIpSn
\npXmIs cWvSphjw sImWvSpamWv FtmSpw \ns amXm]nXmtfmSpw \o
\nImWnq. Fs ASptmWv (\ns) aSw.
15. \n\v bmsXmcp Adnhpanm hXns\bpw FtmSv \o ]ptNp Imcyn Ah
Ccphcpw \ns ta \n_w sNepp ]w Ahsc \o A\pkcncpXv. CltemIv
\o AhtcmSv \\nebn klhknpIbpw, Fntev aSnbhcpsS amKw \o
]npScpIbpw sNpI. ]ns Fs ASptmIpp \nfpsS aSw. Atm \n
{]hnncpXns\n Rm \nsf hnhcadnbnpXmWv.
16. Fs IppaIt\, Xobmbpw AXv (Imcyw) Hcp ISpIv aWnbpsS XqapXmbncpmepw,
FnXv Hcp ]mdn\pntem BImifntem `qanbntem FhnsS Xs Bbmepw Amlp
AXv sImWvSphcpXmWv. Xobmbpw Amlp \bPvR\pw kqvaPvR\pamIpp.
17. Fs IppaIt\, \o \akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw kZmNmcw I]npIbpw
ZpcmNmcn \nv hnepIbpw, \n\v _m[n hnjafn anpIbpw sNpI.
Xobmbpw JWvUnXambn \ntZins Imcyfn s]Xs{X AXv.
18. \o (AlmctmsS) a\pjycpsS t\v \ns Ihn XncnpIfbcpXv. `qanbneqsS \o
s]mw Imn \SpIbpw AcpXv. Zpc`nam\nbpw s]mmc\pamb bmsXmcmsfbpw
Amlp CjvSsSpIbn.
19. \ns \Sn \o anXXzw ]menpI. \ns i_vZw \o HXppIbpw sNpI. Xobmbpw
i_vZfpsS Iqn Ghpw shdppfhmpXv IgpXbpsS i_vZas{X.
20. BImifnepXpw `qanbnepXpw Amlp \nv A[o\sSpnncnpp Fv
\n IWvSnt? {]Xyhpw ]tcmhpamb Ahs A\p{Kl Ah \nv
\ndthncnIbpw sNbvXncnpp. h Adnthm amKZi\tam shfnw \Ip
thZ{Ktam CmsX Amlphns Imcyn Xnv sImWvSncnp Nne
a\pjycnepWvSv.
21. Amlp AhXcnnXns\ \n ]npScq Fv AhtcmSv ]dbsm, A, RfpsS
]nXm Fsmn \nesImpXmbn R IWvSpthm AXns\bmWv R
]npScpI Fmbncnpw Ah ]dbpI. ]nimNv Pzenp \cIinbntemWv Ahsc
WnpsXn t]mepw (AhcXns\ ]npScpItbm?)
22. hh\pw kZvhr\mbnsmWvSv Xs apJs Amlphn\v kanp ]w Ghpw
Ddp ]nSnIbdn XsbmWv Ah ]nSnncnpXv. AmlphntemIpp
ImcyfpsS ]cnWXn.
23. hh\pw Ahnizknpshn Ahs Ahnizmkw \ns ZpxJnnmXncns. \psS
ASptmWv AhcpsS aSw. Atm Ah {]hnXns\n \mw Ahsc
hnhcadnbnpXmWv. Xobmbpw Amlp lrZbfnepXns\n Adnhph\mIpp.
24. \mw Ahv A]w kpJw A\p`hnnpp. ]ns ITn\amb inbntev \mw Ahsc
XnhnSpXmWv.
25. BImifpw `qanbpw krjvSnXv Bscv \o AhtcmSv tNmZnm Xobmbpw Ah
]dbpw: AmlphmsWv. ]dbpI: Amlphn\v kvXpXn. ]s, Ahcn A[nIt]cpw
a\nempn.
26. AmlphnsXmIpp BImifnepw `qanbnepapXv. Xobmbpw Amlp
]cm{ibapIvX\pw, kvXpXyl\pamIpp.
27. `qanbnep hrsamw t]\bmbncnpIbpw kap{Zw ajnbmIpIbpw AXn\p ]pdsa Ggp
kap{Z AXns\ t]mjnnpIbpw sNbvXmepw Amlphns hN\
FgpXnocpIbn. Xobmbpw Amlp {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamIpp.
28. \nsf krjvSnpXpw ]p\cpohnnpXpw Hscm hyIvXnsb (krjvSnpIbpw
]p\cpohnnpIbpw sNpXv) t]mse am{XamIpp Xobmbpw Amlp Fmw
tIpIbpw ImWpIbpw sNph\s{X.
29. Amlp cm{Xnsb ]Ien {]thinnpIbpw, ]Iens\ cm{Xnbn {]thinnpIbpw
sNpp Fv \o Nnnp t\mnbnnt? Ah kqcys\bpw N{s\bpw
A[o\sSppIbpw sNbvXncnpp. Fmw \nWnXamb Hcp Ah[nhsc kcnp
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 221 of 353
sImWvSncnpp. \n {]hnpXns\nsbmw Amlp kqvaambn
Adnbph\msWpw (\o BtemNnnnt?)
30. AsXpsImsWvSm AmlphmWv kXyambnph. Ahp ]pdsa Ah hnfnv
{]mXvYnpsXmw hyXvYamIpp. Amlp XsbmIpp DX\pw henbh\pw.
31. ISeneqsS IepI kcnpXv Amlphns A\p{Klw \nanamsWv \o IWvSnt?
Ahs ZrjvSmfn NneXv \nv ImWnpXcm thWvSnbs{X AXv. amioecpw
\nbphcpamb Ghpw Xobmbpw AXn ZrjvSmfpWvSv.
32. ]X t]mep Xncame Ahsc aqSnfm IogvhWw Amlphn\v
am{XamnsmWvSv Aht\mSv Ah {]mXvYnpXmWv. Fm Ahsc Ah Icbntev
csSpptmtfm Ahcn Nne am{Xw acymZ ]menphcmbncnpw. ]cahIamcpw
\nsIhcpw Bscmtam, Ah am{Xta \psS ZrjvSm \ntj[npIbpq.
33. a\pjytc, \n \nfpsS cnXmhns\ kqnpI. Hcp ]nXmhpw Xs km\n\v
{]tbmP\w sNm, Hcp kXnbpw ]nXmhn\v Hpw {]tbmP\Imcnbmhm Hcp Znhks
\n `bsSpIbpw sNpI. Xobmbpw Amlphns hmKvZm\w kXyamIpp. AXn\m
sFlnIPohnXw \nsf hnp IfbmXncns. ]cahI\mb ]nimNpw Amlphns
Imcyn \nsf hnp IfbmXncns.
34. Xobmbpw Amlphns ]emWv Aykabsnbp Adnhv. Ah ags]npp.
K`mibnepXv Ah AdnbpIbpw sNpp. \msf Xm FmWv {]hnpI Fv
Hcmfpw AdnbpIbn. Xm GXv \mn shmWv acnpI Fpw Hcmfpw AdnbpIbn.
Xobmbpw Amlp kPvR\pw kqvaPvRm\nbpamIpp.

32. Sajadah
1. Aen^vemwaow
2. Cu {Kns AhXcWw ktemIcnXmhn \nmIpp. CXn bmsXmcp
kwibhpan.
3. AX, CXv Atlw sInap FmtWm Ah ]dbpXv? A, AXv \ns cnXmhn
\np kXyamIpp. \n\v apv Hcp XmoXpImc\pw hnnm Hcp P\Xv XmoXv
\Iphm thWvSnbs{X AXv. Ah kamKw {]m]ntmw.
4. BImifpw `qanbpw AhbvnSbnepXpw Bdp Znhkfn ( Lfn )
krjvSnh\mIpp Amlp. ]noSv Ah knwlmk\kvY\mbn. Ahp ]pdsa \nv
bmsXmcp cm[nImcnbpw ip]miI\pan. Fncns \n BtemNnv {Klnpnt?
5. Ah BImiv \nv `qanbntev Imcy \nb{nbpp. ]noSv Hcp Znhkw Imcyw
Ahtev Dbv t]mIpp. \n IWmp Xcnep Bbncw hjamIpp B
Znhkns Afhv.
6. AZriyhpw Zriyhpw Adnbph\pw {]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpamIpp Ah.
7. Xm krjvSn Fm hkvXpsfbpw hninjvSamnbh\s{X Ah. a\pjys krjvSn
Ifnan \nv Ah Bcw`np.
8. ]ns Ahs kXnsb \nmcamb Hcp shns kn \nv Ah DWvSmn.
9. ]ns Ahs\ icnbmb cq]nempIbpw, Xs hIbmbp BXvamhv Ah\n
DuXpIbpw sNbvXp. \nh tIhnbpw ImgvNIfpw lrZbfpw DWvSmncnIbpw
sNbvXp. Ipdv am{Xta \n \nImWnppq.
10. Ah ( AhnizmknI ) ]dp: R `qanbn ebnv A{]Xycmbm t]mepw R
]pXpXmbn krjvSnsSpsatm? A, Ah XfpsS cnXmhns\ IWvSpappXns\
\ntj[nphcmIpp.
11. ( \_ntb, ) ]dbpI: \nfpsS Imcyn G]ns acWns aev \nsf
acnnpXmWv. ]noSv \nfpsS cnXmhntev aSsSpXpamWv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 222 of 353
12. IphmfnI XfpsS cnXmhns ASp Xe XmgvnsmWvS,v RfpsS cnXmth,
RfnXm ( t\cn ) ImWpIbpw tIpIbpw sNbvXncnpp. AXn\m Rsf \o
XncnbpXtcWta. Fn R \Xv {]hnv sImmw. Xobmbpw Rfntm
ZrVhnizmkaphcmIpp. Fv ]dbp k`w \o ImWpIbmsWn ( AsXsmcp
ImgvNbmbncnpw! )
13. \mw Dtinncpsn Hmtcm Bpw Xs kamKw \mw \Ipambncpp. Fm
PnpI, a\pjy Fo cWvSphn`mKsbpw sImWvSv Rm \cIw \ndpI XssNpw.
F Fs ] \np hmv kvYncsv Ignncnpp.
14. BIbm \nfpsS Cu Znhks IWvSpapp Imcyw \n adpIfXns ^eambn
\n in BkzZnv sImpI. Xobmbpw \nsf \mw adpIfncnpp. \n
{]hnv smWvSncpXns ^eambn imizXamb in \n BkzZnv sImpI.
15. \psS ZrjvSm aptJ\ Dt_m[\w \Ism kmjvSmwKw {]Wanphcmbn
hogpIbpw, XfpsS cnXmhns\ kvXpXnp sImWvSv {]IonpIbpw sNph am{Xta
\psS ZrjvSmfn hnizknpIbpq. Ah Alw`mhw \SnpIbpan.
16. `btmSpw {]XymitbmSpw IqSn XfpsS cnXmhnt\mSv {]mXvYnphm\mbn,
InSpdp kvYe hnv AhcpsS ]miz AIepXmWv. Ahv \mw
\InbXn \nv Ah sNehgnpIbpw sNpw.
17. Fm Ah {]hnncpXn\p {]Xn^eambnsmWvSv IIpfnnp Fsmw
ImcyfmWv Ahv thWvSn clkyamnshsnpXv Fv Hcmpw
AdnbmhpX.
18. Atm hnizmknbmbngnh [nmcnbmbngnhs\tmsebmtWm? Ah
XpeycmIpIbn.
19. Fm hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm AhmWv
X {]hnncpXns t]cn BXnYyambnsmWvSv Xmaknphm
kzKtmpIfpXv.
20. Fm [nmcw ImWnhcmtcm AhcpsS hmkkvYew \cIamIpp. Ah AXn \nv
]pdv ISm Dtinptmsgms AXntev Xs Ah XncnbsSpXmWv.
\n \ntj[nv Xnfncp B \cInse in \n BkzZnv sImpI.Fv
AhtcmSv ]dbsSpIbpw sNpw.
21. Ghpw henb B in IqSmsX ( sFlnIamb ) Nne sNdnbXcw inIfpw \mw Ahsc
BkzZnnpXmWv. Ah Hcp thf aSntbmatm.
22. Xs cnXmhns ZrjvSmsfn Dt_m[\w \Isnv Ahbn \nv
XncnpIfhs\m A{Ianbmbn BcpWvSv? Xobmbpw Acw IphmfnIfpsS
t]cn \mw inm\S]SnsbSppXmWv.
23. Xobmbpw aqkmbvv \mw thZ{Kw \InbnpWvSv. AXn\m AXv IsWvSpXns\
]n \o kwibnemIcpXv. C{kmbo kXnIv \mw AXns\ amKZiIampIbpw
sNbvXp.
24. Ah a ssIsmpIbpw \psS ZrjvSmfn ZrVambn hnizknphcmIpIbpw
sNbvXtm Ahcn \nv \psS I]\ A\pkcnv amKZi\w \Ip t\Xmsf
\mw DWvSmpIbpw sNbvXp.
25. Ah `nX ]penbncp hnjbfn \ns cnXmhv Xs Dbnsgpt]ns
\mfn AhnSbn XopI]npXmWv; Xo.
26. Chv apv \mw ]e XeapdIsfbpw \innnpWvSv. F hkvXpX Chv t\hgn
ImWnnt? AhcpsS hmkkvYefneqsS Ch kcnv sImWvSncnptm. Xobmbpw
AXn ZrjvSmfpWvSv. Fnpw Ch tIv a\nempnt?
27. hcWvS `qanbntev \mw shw sImWvSpsNpIbpw, AXv aqew ChcpsS IpImenIpw
ChpXsbpw Xnm\p Irjn \mw D]mZnnpIbpw sNpp Fv Ch IWvSnt?
Fnpw Ch IWvSdnbpnt?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 223 of 353
28. Ah ]dbpp: FtmgmWv Cu Xocpam\w? ( ]dbq ) \n kXyhmamcmsWn.
29. ( \_ntb, ) ]dbpI: Ahnizknncp BfpIv B Xocpam\ns Znhkw X
hnizknpXv sImWvSv {]tbmP\w DWvSmhpIbn. Ahv Ah[n \IsSpIbpan.
30. AXn\m \o Ahcn \nv XncnpIfbpIbpw ImncnpIbpw sNpI.Xobmbpw
Ah ImncnphcmWtm.

33. Ahsab
1. ( \_ntb, ) \o Amlpsh kqnpI. kXy\ntj[nIsfbpw I]ShnizmknIsfbpw
A\pkcnmXncnpIbpw sNpI. Xobmbpw Amlp kPvR\pw bpIvXnam\pamIpp.
2. \n\v \ns cnXmhn \nv t_m[\w \IsSpXns\ ]npScpIbpw sNpI.
Xobmbpw Amlp \n {]hnpXns\n kqvaambn Adnbphh\mIpp.
3. Amlpsh \o `cta]npIbpw sNpI. ssIImcyImhmbn Amlp Xs aXn.
4. bmsXmcp a\pjypw Ahs Dn Amlp cWvSp lrZfpWvSmnbnn. \n
\nfpsS amXmsftmsebmbn {]Jym]np \nfpsS `mcyamsc Ah \nfpsS
amXmfmnbnpan. \nfntev tNphnfnsSp \nfpsS Zp]p{Xamsc Ah
\nfpsS ]p{Xamcmnbnpan. AsXms \nfpsS hmbvsImWvSp \n ]dbp hmv
am{XamIpp. Amlp kXyw ]dbpp. Ah t\hgn ImWnpXcnIbpw sNpp.
5. \n Ahsc ( Zp]p{Xamsc ) AhcpsS ]nXmfntev tNv hnfnpI. AXmWv
Amlphns ASp Ghpw \oXn]qIambnpXv. C\n AhcpsS ]nXmsf \n
Adnbnsn Ah aXn \nfpsS ktlmZcfpw an{XfpamIpp. A_him
\n sNbvXp t]mbXn \nv Ipan. ]s \nfpsS lrZb AdnvsImWvSp
sNbvXXv ( IpIcamIpp. ) Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
6. {]hmNI kXyhnizmknIv kztZlsfmfpw ASp BfmIpp. Atlns
`mcyam AhcpsS amXmfpamIpp. cIvX_aph At\ym\yw Amlphns
\nban ap hnizmknIsfmfpw aplmPndpIsfmfpw IqSpX ASpaphcmIpp.
\n \nfpsS an{Xv h D]Imchpw sNppshn AXv CXn \nv
HgnhmIpp. AXv thZ{Kn tcJsSpsXmIpp.
7. {]hmNIamcn \nv XfpsS Icm \mw hmnb k`w ( {itbamWv. ) \ns ]
\npw \qlv, C{_mlow, aqkm, abans aI Cukm Fnhcn \npw ( \mw Icm
hmnb k`w. ) Kuchap Hcp IcmdmWv Ahcn \nsmw \mw hmnbXv.
8. Ah\v kXyhmamtcmSv AhcpsS kXykXsbn tNmZnphm thWvSnbs{X AXv.
kXy\ntj[nIv Ah thZ\tbdnb in HcpnshpIbpw sNbvXncnpp.
9. kXyhnizmknItf, \nfpsS ASpv Ipsd ssk\y hcnIbpw, Atm AhcpsS t\sc
Hcp Impw, \n ImWm ssk\ytfbpw AbpIbpw sNbvX k`n Amlp
\nv sNbvXp X A\p{Klw \n HmanpI. Amlp \n {]hnpXv
IWvSdnbph\mIpp.
10. \nfpsS apI `mKp IqSnbpw \nfpsS Xmgv`mKp IqSnbpw Ah \nfpsS ASp
h k`w. ZrjvSnI sXntmIpIbpw, lrZb sXmWvSbnsepIbpw, \n
Amlpshn ]e [mcWIfpw [cnv t]mIpIbpw sNbvXncp k`w.
11. AhnsS shv hnizmknI ]consSpIbpw Ah InSpInsS hndnsSpIbpw sNbvXp.
12. \tmSv Amlphpw Ahs ZqX\pw hmKvZm\w sNbvXXv h\am{XamsWv
I]ShnizmknIfpw lrZbfn tcmKaphcpw ]dbpIbpw sNbvXncp k`w.
13. bYvcn_pImtc! \np \nnbn. AXn\m \n aSnfbq. Fv Ahcn
Hcp hn`mKw ]dbpIbpw sNbvX k`w. RfpsS hoSpI `{ZXbnmXmIpp Fv
]dp sImWvSv Ahcn Hcp hn`mKw ( bpcwKw hnpt]mIm ) \_ntbmSv A\phmZw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 224 of 353
tXSpIbpw sNpp. bYmXvYn Ah `{ZXbnmX. Ah HmSnfbm
Dtinppshv am{Xw.
14. AXns ( aZo\bpsS ) hnhn[ `mKfneqsS ( i{Xp ) AhcpsS ASpv ISp
sNpIbpw, Fnv ( apkvenwIsXncn ) IpgapWvSmm AhtcmSv
BhiysSpIbpamsWn AhcXv sNbvXp sImSppXmWv. AhcXn\v Xmakw
hcppIbpan. Ipdv am{XamsX.
15. X ]nncnv t]mIpIbnsv apv Ah AmlpthmSv DSSn sNbvXnpWvSmbncpp.
Amlphns DSSn tNmZyw sNsSpXmWv.
16. ( \_ntb, ) ]dbpI: acWn \ntm sImebn \ntm \n HmSnfbpIbmsWn
B Hmw \nv {]tbmP\sSpIbn. As\ ( HmSncsmepw ) A]amsX
\nv PohnXkpJw \IsSpIbn.
17. ]dbpI: Amlp \nv h tZmjhpw hcpm DtinnpsWvSn AYhm Ah
\nv h ImcpWyhpw \Im DtinnpsWvSn Amlphn \nv \nsf
Impcnm BcmWpXv? Xv Amlphn\p ]pdsa bmsXmcp cm[nImcntbbpw
klmbntbbpw Ah IsWvSpIbn.
18. \nfpsS Iqnep apSnIsfbpw XfpsS ktlmZctfmSv RfpsS ASptv
hcq Fv ]dbphscbpw Amlp AdnbppWvSv. NpcpnemsX Ah bpn\v
sNpIbn.
19. \nsXncn ]nipv ImWnphcmbncnpw Ah. As\ ( bp ) `bw hm
Ah \ns Dpt\mpXmbn \n\v ImWmw. acWsh{]mfw ImWnp Hcmsftmse
AhcpsS IpI IdnsmWvSncnpw. Fm ( bp ) `bw \ontmbmtem, [\n
Zptamlw ]qWvShcmbnsmWvSv aqtbdnb \mhpI sImWvSv Ah \nsf
IpndbpIbpw sNpw. Acm hnizknnn. AXn\m Amlp AhcpsS I
\njv^eamnbncnpp. AXv Amlpsh kw_ntStmfw \nmcamb Hcp
ImcyamIpp.
20. kwLSnXInI t]mbngnnnsmWv Ah ( I]Sam ) hnNmcnpXv.
kwLSnXInI ( C\nbpw ) hcnIbmsWntem, ( bpn ]sSpmsX ) \nfpsS
hnhc At\zjndnp sImWvSv {KmaoW Ad_nIfpsS IqsS acp`qhmknIfmbn
Ignncpsn Fmbncnpw Ah ( I]Sam ) sImXnpXv. Ah \nfpsS
Iqnembncpmepw NpcpnemsX Ah bpw sNpIbn.
21. Xobmbpw \nv Amlphns ZqX\n Daamb amXrIbpWvSv. AXmbXv
Amlpshbpw AyZn\sbpw {]Xonp sImWvSncnpIbpw, Amlpsh [mcmfambn
HmanpIbpw sNbvXp hcphv.
22. kXyhnizmknI kwLSnXInIsf IWvStm C{]Imcw ]dp: CXv Amlphpw
Ahs ZqX\pw RtfmSv hmKvZm\w sNbvXnpXmIpp. Amlphpw Ahs ZqX\pw
kXyamWv ]dnpXv. AXhv hnizmkhpw AWhpw hnnpI am{Xta
sNbvXpq.
23. kXyhnizmknIfpsS Iqn Nne ]pcpjamcpWvSv. GsXmcp Imcyn AmlpthmSv
Ah DSSn sNbvXpthm, AXn Ah kXykX ]pen. As\ Ahcn Nne (
cIvX kmnXzneqsS ) XfpsS {]XnPvR \ndthn. Ahcn Nne ( AXv )
Imncnpp. Ah ( DSSnv ) bmsXmcp hn[ amhpw hcpnbnn.
24. kXyhmamv XfpsS kXykXbvp {]Xn^ew Amlp \Iphm thWvSn.
Ah Dtinp ]w I]ShnizmknIsf innpItbm, Asn AhcpsS
]ivNmm]w kzoIcnpItbm sNm thWvSnbpw. Xobmbpw Amlp Gsd
s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
25. kXy\ntj[nIsf AhcpsS CujytbmsSs Amlp XncnbpIbpw sNbvXp.
bmsXmcp KpWhpw Ah t\Snbn. kXyhnizmknIv Amlp bpns Bhiyw
CmXmn. Amlp iIvX\pw {]Xm]nbpamIpp.
26. thZmcn \nv Ahv ( kXy\ntj[nIv ) ]npW \Inbhsc AhcpsS
tImIfn \nv Ah CdnhnSpIbpw AhcpsS lrZbfn Ah `bw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 225 of 353
CpsImSppIbpw sNbvXp. Ahcn Hcp hn`mKs \nfXm sImpp. Hcp hn`mKs
\n XShnempIbpw sNpp.
27. AhcpsS `qanbpw hoSpIfpw kzpfpw \n ( apv ) ImseSpv shnnm Hcp
`q{]tZihpw \nh AhImisSpn XcnIbpw sNbvXp. Amlp Fm Imcyn\pw
Ignhph\mIpp.
28. \_ntb, \ns `mcyamtcmSv \o ]dbpI: sFlnIPohnXhpw AXns AemchpamWv \n
DtinpsXn \n hcq! \nv Rm PohnXhn`hw \IpIbpw, `wKnbmb
\nebn Rm \nsf tamNnnv AbpXcnIbpw sNmw
29. Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw ]ctemI`h\sbpamWv \n DtinpsXn
\nfpsS Iqn kZvhrIfmbnphv Amlp almb {]Xn^ew
HcpnshnpWvSv.
30. {]hmNI ]Xv\namtc, \nfn Bscnepw hyIvXamb \oNhrn sNp ]w Ahv
in cWvSncnbmbn hnnsSpXmWv. AXv Amlpsh kw_nnStmfw
FfpambnpXmIpp.
31. \nfn Bscnepw AmlpthmSpw Ahs ZqXt\mSpw XmgvaImWnpIbpw kIw
{]hnpIbpw sNp ]w Ahv AhfpsS {]Xn^ew cWvSpaSmbn \mw
\IpXmWv. Ahv thWvSn \mw am\yamb D]Poh\w HcpnshpIbpw
sNbvXncnpp.
32. {]hmNI ]Xv\namtc, kv{XoIfn ap Bsctmsebpa \n. \n [\njvT
]menppshn \n ( A\ytcmSv ) A\p\b kzcn kwkmcncpXv. Atm
lrZbn tcmKaph\v tamlw tXmntbpw. \ymbamb hmv \n ]dp
sImpI.
33. \n \nfpsS hoSpIfn ASngnbpIbpw sNpI. ]gb APvRm\Imes
kucy{]IS\w t]mep kucy{]IS\w \n \ScpXv. \n \akvImcw apdt]mse
\nhlnpIbpw, kImv \IpIbpw Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw
A\pkcnpIbpw sNpI. ( {]hmNIs ) hopImtc! \nfn \nv amen\yw
\onIfbphm\pw, \nsf icnbmbn ipoIcnphm\pw am{XamWv Amlp DtinpXv.
34. \nfpsS hoSpIfn shv HmXntI]nsSp Amlphns hN\fpw XXzPvRm\hpw
\n HmanpIbpw sNpI. Xobmbpw Amlp \bPvR\pw kqvaPvRm\nbpamIpp.
35. ( Amlphn\v ) Iogvs]Sphcmb ]pcpjam, kv{XoI, hnizmknIfmb ]pcpjam,
kv{XoI, `IvXnbphcmb ]pcpjam, kv{XoI, kXykcmb ]pcpjam, kv{XoI,
amioecmb ]pcpjam, kv{XoI hn\oXcmb ]pcpjam, kv{XoI, Zm\w
sNphcmb ]pcpjam, kv{XoI, {hXa\pjvTnphcmb ]pcpjam, kv{XoI,
XfpsS Kplymhbh Impkqnphcmb ]pcpjam, kv{XoI, [mcmfambn
Amlpsh Hmanphcmb ]pcpjam, kv{XoI Chv Xobmbpw Amlp
]m]tamN\hpw almb {]Xn^ehpw Hcpnshncnpp.
36. Amlphpw Ahs dkqepw Hcp Imcyn Xocpam\saSpv Ignm kXyhnizmknbmb
Hcp ]pcpjmIs, kv{XomIs XfpsS Imcys kw_nv kzX{amb A`n{]mbw
DWvSmbncnmhpX. hh\pw Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw [ncnp ]w
Ah hyIvXamb \nebn hgn]ngp t]mbncnpp.
37. \ns `mcysb \o \ns ASpv Xs \nntmcpIbpw, Amlpsh \o kqnpIbpw
sNpI Fv, Amlp A\p{Klw sNbvXpsImSpnph\pw \o A\p{Klw
sNbvXpsImSpnph\pamb HcmtfmSv \o ]dncp k`w ( HmpI. ) Amlp
shfnsSpm t]mIp Hcp Imcyw \ns a\n \o adp shpIbpw P\sf \o
t]SnpIbpw sNbvXncpp. Fm \o t]Snphm Ghpw AlXbph
AmlphmIpp. As\ sskZv Ahfn \nv Bhiyw \ndthnIgntm Ahsf \mw
\n\v `mcybmnp. XfpsS Zp]p{Xam AhcpsS `mcyamcn \nv Bhiyw
\ndthngnnv Ahsc hnhmlw Ignp Imcyn kXyhnizmknIv bmsXmcp
hnjahpw DWvSmImXncnm thWvSnbs{X AXv. Amlphns I]\
{]mhnIamsSpXmIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 226 of 353
38. X\nv Amlp \nivNbnp X Imcyn {]hmNI\v bmsXmcp hnjahpw tXmtWvSXn.
apv Ignpt]mbnphcn Amlp \Smnbncp \S]Sn{Iaw Xs. Amlphns
I]\ JWvUnXamb Hcp hn[nbmIpp.
39. AXmbXv Amlphns kti FnpsImSppIbpw, Ahs\ t]SnpIbpw
Amlphm Hcmsfbpw t]SnmXncnpIbpw sNbvXncphcpsS Imcynep (
Amlphns \S]Sn. ) IWv t\mph\mbn Amlp Xs aXn.
40. aplZv \nfpsS ]pcpjamcn HcmfpsSbpw ]nXmhmbnn. ]s, Atlw Amlphns
ZqX\pw {]hmNIamcn Ahkm\s BfpamIpp. Amlp GXv Imcysnbpw
Adnhph\mIpp.
41. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh [mcmfambn A\pkvacnpIbpw,
42. Imepw sshIptchpw Ahs\ {]IonpIbpw sNphn.
43. Ah \nfpsS ta IcpW sNmcnbph\mIpp. Ahs aepIfpw ( IcpW
ImWnpp. ) AImcfn \nv \nsf shfnntev B\bnpXn\v
thWvSnbs{X AXv. Ah kXyhnizmknItfmSv AXyw IcpWbph\mIpp.
44. Ah Ahs\ IWvSpapp Znhkw Ahp A`nhmZyw kemw Bbncnpw.Ahh
am\yamb {]Xn^ew HcpnshnpWvSv.
45. \_ntb, Xobmbpw \ns \mw Hcp kmnbpw ktmjhm Adnbnph\pw,
XmoXpImc\pw BbnsmWvSv \ntbmKnncnpp.
46. Amlphns Dch\pkcnv Ahtev Wnph\pw, {]Imiw \Ip Hcp
hnfpw BbnsmWvSv.
47. kXyhnizmknIv Amlphn \nv henb HuZmcyw e`nm\pWvSv Fv \o Ahsc
ktmjhm AdnbnpI.
48. kXy\ntj[nIsfbpw I]ShnizmknIsfbpw \o A\pkcnp t]mIcpXv. AhcpsS t{Zmlw \o
AhKWnpIbpw, Amlpsh `cta]npIbpw sNpI. ssIImcyImhmbn Amlp
Xs aXn.
49. kXyhnizmknItf, \n kXyhnizmkn\nIsf hnhmlw IgnpIbpw, Fnv \nfhsc
kv]inpXn\v apmbn Ahsc hnhmltamN\w \SpIbpw sNbvXm \n
FnIWmp Cx BNcntWvS _m[yX Ahp \ntfmSn. Fm \n
Ahv aXmAv \IpIbpw, Ahsc `wKnbmbn ]ncnbpIbpw sNpI.
50. \_ntb, \o hnhmlaqeyw sImSpnphcmb \ns `mcyamsc \n\v \mw A\phZnp
Xncnpp. Amlp \n\v ( bpn ) A[o\sSpn Iqn \ns
heXpssI DSasSpnb ( ASna ) kv{XoIsfbpw \ntmsSmw kztZiw hnpt]mhcmb
\ns ]nXrhys ]p{Xnam, \ns ]nXrktlmZcnamcpsS ]p{Xnam, \ns Amhs
]p{Xnam, \ns amXrktlmZcnamcpsS ]p{Xnam Fnhscbpw ( hnhmlw sNm
A\phZnncnpp. ) kXyhnizmkn\nbmb Hcp kv{Xo kztZlw \_nv Zm\w sNp ]w
\_n Ahsf hnhmlw Ignm Dtinpsn AXpw ( A\phZnncnpp. ) CXv
kXyhnizmknIsf IqSmsX \n\v am{XapXmIpp. AhcpsS `mcyamcpsSbpw AhcpsS
heXpssII DSasSpnbhcptSbpw Imcyn \mw \nbaambn \nivNbnnpXv
\apdnbmw. \n\v bmsXmcp hnjahpw DWvSmhmXncnm thWvSnbs{X CXv. Amlp Gsd
s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
51. Ahcn \nv \o Dtinphsc \n\v amn \nmw. \o Dtinphsc \ns
ASptev ASpnpIbpw sNmw. \o amn \nnbhcn \nv hhscbpw \o
B{Klnppshn \n\v Ipan. AhcpsS IpI Ipfnphm\pw, Ah
ZpxJnmXncnphm\pw, \o Ahv \InbXn Ahscmw kwXr]vXn ASbphm\pw Ghpw
A\ptbmPyamb amKamIpp AXv. \nfpsS lrZbfnepXv Amlp Adnbpp.
Amlp kPvR\pw kl\ioe\pamIpp.
52. C\nta \n\v ( thsd ) kv{XoIsf hnhmlw Ignm A\phmZan. Chv ]Icw thsd
`mcyamsc kzoIcnphm\pw ( A\phmZan ) AhcpsS kucyw \n\v IuXpIw
tXmnmepw icn. \ns heXpssI DSasSpnbh ( ASnakv{XoI ) HgnsI. Amlp
FmImcyhpw \nconp sImWvSncnph\mIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 227 of 353
53. kXyhnizmknItf, `Wn\v ( \nsf WnpIbpw ) \nv kXw InpIbpw
sNbvXmemsX \_nbpsS hoSpIfn \n ISp sNcpXv. AXv ( `Ww ) ]mIamIpXv
\n t\mnbncnphcmIcpXv. ]s \n Wnsm \n ISv sNpI.
\n `Ww Ignm ]ncnp t]mIpIbpw sNpI. \n ham\w ]dv
cknncnphcmhpIbpw AcpXv. Xobmbpw AsXms \_nsb ieysSppXmIpp.
Fm \ntfmSv ( AXv ]dbm ) Atln\v e tXmpp. kXyns Imcyn
Amlphn\v e tXmpIbn. \n AhtcmSv ( \_nbpsS `mcyamtcmSv ) h km[\hpw
tNmZnpIbmsWn \nfhtcmSv adbpsS ]nn \nv tNmZnpsImpI. AXmWv
\nfpsS lrZbpw AhcpsS lrZbpw IqSpX kwipambnpXv.
Amlphns ZqX\v ieyapWvSmm \nv ]mSn. Atln\v tijw Hcnepw
Atlns `mcyamsc \n hnhmlw Ignm\pw ]mSn. Xobmbpw AsXms
Amlphn Kuchap ImcyamIpp.
54. \n Fsnepw shfnsSppIbmsWnepw AXv adp shpIbmsWnepw
Xobmbpw Amlp GXv Imcysnbpw Adnhph\mIpp.
55. B kv{XoIv XfpsS ]nXmfpamtbm, ]p{Xamcpamtbm, ktlmZcamcpamtbm,
ktlmZc]p{Xamcpamtbm, ktlmZco ]p{Xamcpamtbm, XfpsS Iqns]
kv{XoIfpamtbm, XfpsS heXpssII DSasSpnbhcpamtbm CS]gIpXn\v
hntcm[an. \n Amlpsh kqnpI. Xobmbpw Amlp FmImcyn\pw
kmnbmIpp.
56. Xobmbpw Amlphpw Ahs aepIfpw \_ntbmSv ImcpWyw ImWnpp.
kXyhnizmknItf, \n Atlns ta ( Amlphns ) ImcpWyhpw
imnbpapWvSmIm {]mXvYnpI.
57. Amlpshbpw Ahs dkqens\bpw t{Zmlnphcmtcm Ahsc Clnepw ]cnepw
Amlp i]nncnpp. AhpthWvSn A]am\Icamb in Ah HcpnshnpapWvSv.
58. kXyhnizmknIfmb ]pcpjamscbpw kv{XoIsfbpw Ah ( sXmb ) bmsXmpw
sNmXncns ieysSpphcmtcm Ah A]hmZhpw {]Xyamb ]m]hpw
t]dnbncnbmWv.
59. \_ntb, \ns ]Xv\namtcmSpw ]p{XnamtcmSpw kXyhnizmknIfpsS kv{XoItfmSpw Ah
XfpsS aqSp]S XfpsSta XmgvnbnSm ]dbpI: Ah XncndnbsSphm\pw,
As\ Ah ieyw sNsSmXncnphm\pw AXmWv Ghpw A\ptbmPyambXv. Amlp
Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
60. I]ShnizmknIfpw, XfpsS lrZbfn tcmKaphcpw, \pW {]Ncnnv aZo\bn Ipgw
CfnhnSphcpw ( AXn \nv ) hncanm ]w Ahp t\sc \ns \mw
XncnphnSpI Xs sNpw. ]ns Ahv \ns AbhmknIfmbn A]w am{Xta
AhnsS Ignms\mq.
61. Ah im]w _m[n \nebnembncnpw. FhnsS shv IWvSpapnbmepw Ah
]nSnsSpIbpw, sImsmSpsSpIbpw sNpw.
62. apv Ignpt]mbhcpsS Imcyn Amlp kzoIcn AtX \S]Sn{Iaw Xs.
Amlphns \S]Sn{Ian\v bmsXmcp amhpw \o IsWvSpIbn.
63. P\ Aykabsn \ntmSv tNmZnpp. ]dbpI: AXns\nbp Adnhv
Amlphn am{XamIpp. \n\v ( AXns\n ) Adnhp\Ip FsmmWpXv?
Aykabw Hcp thf kao]kvYambncnmw.
64. Xobmbpw Amlp kXy\ntj[nIsf i]npIbpw AhpthWvSn Pzenp \cImKv\n
HcpnshpIbpw sNbvXncnpp.
65. Fspw AhcXn imizXhmknIfmbncnpw. bmsXmcp cm[nImcnsbbpw
klmbnsbbpw Ah IsWvSpIbn.
66. AhcpsS apJ \cIn Iogvta adnsSp Znhkw. Ah ]dbpw: R
Amlpshbpw dkqens\bpw A\pkcnncpsn F{X \mbncpts\!
67. Ah ]dbpw: RfpsS cnXmth, R RfpsS t\Xmamscbpw {]apJamscbpw
A\pkcnpIbpw, As\ Ah Rsf hgnsXnpIbpamWpWvSmbXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 228 of 353
68. RfpsS cnXmth, Ahv \o cWvSncn in \IpIbpw Ahv \o h im]w
G]npIbpw sNWta ( Fpw Ah ]dbpw. )
69. kXyhnizmknItf, \n aqkm \_nsb ieysSpnbhsctmsebmIcpXv. Fnv
Amlp Ah ]dXn \nv Atls apIvX\mpIbpw sNbvXp Atlw
Amlphns ASp DIrjvS\mbncnpp.
70. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh kqnpIbpw, icnbmb hmv ]dbpIbpw sNpI.
71. Fn Ah \nv \nfpsS I \mncnIbpw, \nfpsS ]m]
Ah s]mdppXcnIbpw sNpw. Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw B
A\pkcnppthm Ah almb hnPbw t\Snbncnpp.
72. Xobmbpw \mw B hnizkvX ZuXyw ( DchmZnw ) BImifpsSbpw `qanbpsSbpw
]XfpsSbpw apmsI FSppImpIbpWvSmbn. Fm AXv GsSppXn\v Ah
hnkXnpIbpw AXns\n Ahbvv t]Sn tXmpIbpw sNbvXp. a\pjy AXv
GsSpp. Xobmbpw Ah ISp A{Ianbpw AhnthInbpambncnpp.
73. I]ShnizmknIfmb ]pcpjamscbpw kv{XoItfbpw, _lpssZhhnizmknIfmb
]pcpjamscbpw kv{XoIsfbpw Amlp innphm\pw, kXyhnizmknIfmb
]pcpjamcpsSbpw, kv{XoIfpsSbpw ]ivNmm]w Amlp kzoIcnphm\pw. Amlp Gsd
s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.

34. Saba'e
1. BImifnepXpw `qanbnepXpw BcptSXmtWm B Amlphn\v kvXpXn. Ah
bpIvXnam\pw kqvaPvR\pas{X.
2. `qanbn {]thinpXpw, AXn \nv ]pdv hcpXpw, BImiv \nv CdpXpw
AXn IbdpXpamb hkvXpsf ]n Ah Adnbpp. Ah IcpWm\n[nbpw Gsd
s]mdpph\pas{X.
3. B Aykabw Rv hspIbnsv kXy\ntj[nI ]dp.\o ]dbpI: A,
Fs cnXmhns\ XsbmW, AXv \nv hspI Xs sNpw. AZriyImcy
Adnbph\mb ( cnXmhv ). BImifnemIs `qanbnemIs Hcp AWphns
XqaptXm AXns\m sNdptXm heptXm Bb bmsXmpw Ah\n \nv adv
t]mIpIbn. kv]jvSamb Hcp tcJbn Ds]SmXmbn bmsXmpan.
4. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhv Ah {]Xn^ew
\IpXn\v thWvSnbs{X AXv. As\bphmIpp ]m]tamN\hpw am\yamb
D]Poh\hpw DXv.
5. ( \s ) tXm]nv Ifbphm\mbn \psS ZrjvSmsf FXnpXn\v {ianhcmtcm
Ahs{X thZ\mP\Iamb ITn\inbpXv.
6. \n\v \ns cnXmhn \nv AhXcnnsXp XsbmWv kXysapw, {]Xm]nbpw
kvXpXyl\pamb Amlphns amKntemWv AXv \bnpsXpw PvRm\w
\Ish ImWppWvSv.
7. kXy\ntj[nI ( ]cnlmkkzcn ) ]dp: \n k{X On`namsp
Ignmepw \n ]pXpXmbn krjvSnsSpI Xs sNpsav \nv hnhcw Xcp
Hcmsfn R \np Adnbnp Xcstbm?
8. Amlphns t]cn Abm Iw sInaXmtWm AX Abmp {`mptWvSm? A,
]ctemIn hnizknmh inbnepw hnZqcamb hgntISnepamIpp.
9. AhcpsS apnepw AhcpsS ]nnepap BImitpw `qanbntepw Ah
t\mnbnnt? \mw DtinpIbmsWn Ahsc \mw `qanbn BgvnfbpItbm
AhcpsS ta BImiv \nv IjvW hogvpItbm sNpXmWv. Amlphntev (
hn\bm\znX\mbn ) aSp GsXmcp Zmk\pw Xobmbpw AXn ZrjvSmapWvSv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 229 of 353
10. Xobmbpw ZmhqZn\v \mw \psS ] \nv A\p{Klw \IpIbpWvSmbn.( \mw
\ntZinp: ) ]Xtf, \n AtltmsSmw ( Io\ ) GpsNmpI.
]nItf, \nfpw \mw Atln\v Ccpv absSpnsImSppIbpw sNbvXp.
11. ]qhepap IhN \nanpIbpw, AXns InI icnbmb AfhnempIbpw,
\nsfmhcpw kIw {]hnpIbpw sNpI Fv ( \mw Atln\v \ntZiw
\In. ) Xobmbpw Rm \n {]hnpsXmw ImWph\mIpp.
12. kpsseamv Imns\bpw ( \mw A[o\sSpnsImSpp. ) AXns {]`mX kmcw Hcp
amks Zqchpw AXns kmbmlv\ kmcw Hcp amks ZqchpamIpp. Atln\v
\mw sNns Hcp Ddhv HgpnsImSppIbpw sNbvXp. Atlns cnXmhns
I]\{]Imcw Atlns apmsI PnpIfn Nne tPmen sNppapWvSmbncpp.
Ahcn Bscnepw \psS I]\v FXncp{]hnp ]w \mw Ahv Pzenp
\cIin BkzZnnpXmWv.
13. Atln\v thWvSn DX ku[, in], henb Pekw`cWnt]msebp
XfnII, \nev Ddnv \nnbnp ]mNI ]m{X Fns\ Atlw
DtinpsXpw Ah ( PnpI ) \nanncpp. ZmhqZv IpSpw_ta, \n \n]qw
{]hnpI. XnI \nbph Fs Zmkamcn A]qas{X.
14. \mw Atlns ta acWw hn[ntm Atlns DuphSn XnpsImWvSncp
NnX am{XamWv Atlns acWsn Ahv ( PnpIv ) Adnhv \InbXv.
As\ Atlw hoWtm, Xv AZriyImcyw Adnbmambncpsn A]am\Icamb
inbn X IgnpIqtWvSnhcnmbncpp Fv PnpIv t_m[yambn.
15. Xobmbpw k_Av tZimv XfpsS A[nhmk tI{n Xs
ZrjvSmapWvSmbncpp. AXbmXv, heXp`mKpw CSXp`mKpambn cWvSp tXm. (
AhtcmSv ]dbsp: ) \nfpsS cnXmhv X D]Poh\n \nv \n `npIbpw,
Aht\mSv \n \nImWnpIbpw sNpI. \smcp cmPyhpw Gsd s]mdpp
cnXmhpw.
16. Fm Ah ]nncnv Ifp. Atm AWsn \np Pe{]hmls AhcpsS
t\sc \mw Abp. AhcpsS B cWvSv tXmv ]Icw Ibv]p ImbvI\nIfpw ImmSn
achpw, A]w Nne hmIacfpw D cWvSv tXm \mw Ahv \IpIbpw sNbvXp.
17. Ah \ntISv ImWnXn\v \mw Ahv {]Xn^eambn \InbXmWXv. ISp \ntISv
ImWnphs t\scbmsX \mw inm\S]Sn FSpptam?
18. Ahpw ( k_Av tZimpw ) \mw A\p{Klw \Inb ( kndnb )
{KmapanSbn sXfnv ImWmhp ]e {Kmafpw \mw DWvSmn. AhnsS \mw
bm{Xbvv Xmhf \nWbnpIbpw sNbvXp. cm]IepIfn \n`bcmbnsmWvSv \n
AXneqsS kcnv sImpI. ( Fv \mw \ntZinpIbpw sNbvXp. )
19. Atm Ah ]dp: RfpsS cnXmth, RfpsS bm{XmXmhfnSbn \o
AIeapWvSmWta. As\ Xp Xs Ah t{Zmlw hcpn shp. Atm \mw
Ahsc IYmhtijcmnIfp. Ahsc \mw k{X On`namn amioe\pw
\nbph\pamb GsXmcmpw Xobmbpw AXn ZrjvSmfpWvSv.
20. Xobmbpw Xs [mcW icnbmsWv C_veokv Ahcn sXfnbnp. As\ Ah
Ahs\ ]npSp. Hcp kwLw kXyhnizmknIsfmgnsI.
21. Ahv ( C_veokn\v ) AhcpsS ta bmsXmc[nImchpw DWvSmbncpn. ]ctemIn
hnizknphsc AXns\ ]n kwibn IgnbphcpsS Iqn \nv \mw
Xncndnbphm thWvSn am{XamWnXv. \ns cnXmhv GXp Imcyhpw \nconv
sImWvSncnph\mIpp.
22. ]dbpI: Amlphn\v ]pdsa \n P]npsImWvSncnphtcmsSmw \n {]mXvYnv
t\mpI. BIminemIs `qanbnemIs Hcp AWphns Xqw t]mepw Ah
DSasSppn. Ah cWvSnepw Ahv bmsXmcp ]pan. AhcpsS Iqn Ahv
klmbnbmbn Bcpan.
23. Bp thWvSn Ah A\paXn \Intbm AhmsX Ahs ASp ip]mi
{]tbmP\sSpIbpan. As\ AhcpsS lrZbfn \nv ]cn{`aw \onIgnbptm
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 230 of 353
Ah tNmZnpw; \nfpsS cnXmhv FmWp ]dsXv Ah adp]Sn ]dbpw:
kXyamWv ( Ah ]dXv ) Ah DX\pw alm\pamIpp.
24. tNmZnpI: BImifn \npw `qanbn \npw \nv D]Poh\w \Iph
BcmIpp? \o ]dbpI: AmlphmIpp. Xobmbpw HpIn R Asn \n
kamKnemIpp. Asn hyIvXamb ZpamKn.
25. ]dbpI: R Ipw sNbvXXns\n \n tNmZnsSpIbn. \n
{]hnpXns\ ]n Rfpw tNmZnsSpIbn.
26. ]dbpI: \psS cnXmhv \s Xn HcpanpIqpIbpw, A\cw \apnSbn Ah
kXy{]Imcw XopI]npIbpw sNpXmWv. Ah kPvR\mb XopImc\s{X.
27. ]dbpI: ]pImsc \nebn Aht\mSv ( AmlpthmSv ) \n IqntNnphsc
F\nv \nsfmv ImWnpXcq. C, ( As\ Hcp ]mfnbpan. ) Fm Ah
{]Xm]nbpw bpIvXnam\pamb Amlphs{X.
28. \ns \mw a\pjymIam\w ktmjhm Adnbnphm\pw XmoXv \Iphm\pw
BbnsImWvSv XsbmWv AbnpXv. ]s, a\pjycn A[nIt]cpw Adnbpn.
29. Ah tNmZnpp; \n kXyhmZnIfmsWn, Cu XmoXv FtmgmWv ( ]pecpI )
Fv.
30. ]dbpI: \nsmcp \nivNnX ZnhkapWvSv. AXv hnv Hcp \nanjw t]mepw \n ]ntmv
t]mIpItbm, aptmv t]mIpItbm C.
31. Cu JpB\nemIs, CXn\v app thZnemIs R hnizknptX A Fv
kXy\ntj[nI ]dp. ( \_ntb, ) Cu A{IanI XfpsS cnXmhns ASp
\nsSp k`w \o IWvSncpsn! Ahcn Hmtcm hn`mKhpw adphn`mKns ta
Ipw Btcm]nv sImWvSncnpw. _elo\cmbn KWnsh hepw \SnncphtcmSv
]dbpw: \nfnmbncpsn R hnizmknIfmbncpts\.
32. hepw \Snh _elo\cmbn KWnshtcmSv ]dbpw: amKZi\w \nv
hsnbXn\v tijw AXn \nv \nsf XSXv RfmtWm? A, \n
IphmfnI Xsbmbncpp.
33. _elo\cmbn KWnsh hepw \SnhtcmSv ]dbpw: A, R Amlphn
Ahnizknm\pw, Ahv kaamsc kvYm]nphm\pw \n RtfmSv I]np
sImWvSncp k`n ( \n ) cmhpw ]Iepw \Snb IpX{ns ^eamWXv.
in ImWptm Ah tJZw a\n Hfnnpw. kXy\ntj[nIfpsS IgppIfn \mw
NeI shpIbpw sNpw. X {]hnncpXns ^eamsX Ahv
\IsSptam
34. GsXmcp \mn \mw XmoXpImcs\ Abtmgpw, \n Fsmpambn
\ntbmKnsncnppthm AXn R AhnizknphcmIpp Fv AhnSs
kpJtemep] ]dbmXncpnn.
35. Ah ]dp: R IqSpX kzpfpw km\fpaphcmIpp. R
innsSphc.
36. \o ]dbpI: Xobmbpw Fs cnXmhv Xm Dtinphv D]Poh\w
hnimeampIbpw ( Xm Dtinphv ) AXv CSpnbXmpIbpw sNpp. ]s
P\fn A[nIt]cpw Adnbpn.
37. \nfpsS kpfpw \nfpsS km\fpsampw \psS ASp \nv
kmao]yapWvSmncphb. hnizknpIbpw \Xv {]hnpIbpw
sNbvXhsmgnsI. Acmv X {]hnXns ^eambn Ccn {]Xn^eapWvSv.
Ah DX ku[fn \n`bcmbn IgnbpXpamWv.
38. ( \s ) tXm]nphm\mbn \psS ZrjvSmsf FXnphm {ianphcmtcm Ah
inbn lmPcmsSphcmIpp.
39. \o ]dbpI: Xobmbpw Fs cnXmhv Xs Zmkamcn \nv Xm Dtinphv
D]Poh\w hnimeampIbpw, Xm Dtinphv CSpnbXmpIbpw sNpXmWv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 231 of 353
\n Fsmv sNehgnmepw Ah AXn\v ]Icw \IpXmWv. Ah D]Poh\w
\Iphcn Ghpw Da\s{X.
40. Ahsc apgph Ah HcpanpIqp Znhkw ( {itbamIpp. ) Fnv Ah
aepItfmSv tNmZnpw: \nsfbmtWm Cq Bcm[nncpXv ?
41. Ah ]dbpw: \o F{X ]cnip! \obmWv RfpsS cm[nImcn. Ahc. Fm Ah
PnpIsfbmbncpp Bcm[nncpXv Ahcn A[nIt]cpw Ahcn ( PnpIfn )
hnizknphcs{X.
42. BIbm Av \nv At\ym\yw D]Imctam D]{Zhtam sNm
IgnhpWvSmbncnpX. A{Iaw sNbvXhtcmSv \n \ntj[nv XnsmWvSncp B
\cI in \n BkzZnv sImpI. Fv \mw ]dbpIbpw sNpw.
43. \psS ZrjvSm kv]jvSamb \nebn Ahv hmbnptI]nsm Ah (
P\tfmSv ) ]dbpw: \nfpsS ]nXmam Bcm[nv hncpXn \nv \nsf
XSbphm B{Klnp Hcm am{XamWnXv. CXv sInapWvSmnb Iw am{XamWv
Fpw Ah ]dbpw. Xv kXyw hpInnbtm AXns\ ]n AhnizmknI ]dp:
CXv kv]jvSamb PmehnZy am{XamIpp.
44. Ahv ]Tnm\p thZ{Ksfmpw \mw Ahv \Inbncpn. \n\v apv
Ahcntev Hcp XmoXpImcs\bpw \mw \ntbmKnncppan.
45. Chv apphcpw \ntj[nv XnbnpWvSv. Ahv \mw sImSpncpXns
]nsempt]mepw Ch t\Snbnn. As\ \psS ZqXamsc Ah \ntj[np Xn.
Atm Fs tcmjw Fs\bpXmbncpp!
46. \o ]dbpI: Rm \ntfmSv Hcp Imcyw am{Xta D]tZinppq. Amlphn\v thWvSn
\n CucWvSp t]cmtbm Hbmtbm \npIbpw Fnv \n NnnpIbpw
sNWsav \nfpsS IqpImcv ( aplZv \_n (k)v ) bmsXmcp {`mpan. `bcamb
inbpsS apn \np XmoXv \Ip B am{XamIpp Atlw.
47. \o ]dbpI: \ntfmSv Rm h {]Xn^ehpw BhiysnpsWvSn AXv \nv
thWvSnXsbmIpp. F\np {]Xn^ew Amlphn \nv am{XamIpp. Ah
FmImcyn\pw kmnbmIpp.
48. Xobmbpw Fs cnXmhv kXys CpXcpp. ( Ah ) AZriyImcy \hw
Adnbph\mIpp.
49. \o ]dbpI: kXyw hp Ignp. AkXyw ( bmsXmn\pw ) XpSw IpdnpIbn. (
bmsXmpw ) ]p\kvYm]npIbpan.
50. \o ]dbpI: Rm ]ngv t]mbnpsWvSn Rm ]ngpXns tZmjw F\np XsbmWv.
Rm t\amKw {]m]npshntem AXv F\nv Fs cnXmhv t_m[\w \IpXns
^eambnmWv. Xobmbpw Ah tIph\pw kao]kvY\pamIpp.
51. Ah ( kXy\ntj[nI ) ]cn{`mcmbnt]mb k`w \o IWvSncpsn Fm Ah (
]nSnbn \nv ) HgnhmIpIbn. ASp kvYev \nv Xs Ah ]nSnsSpw.
52. CXn R hnizknncnpp Fh ]dbpIbpw sNpw. hnZqcamb Hcp kvYev \nv
Ahv Fs\bmWv ( B hnizmkw ) t\SnsbSpm IgnbpI.
53. apv Ah AXn AhnizknXmbncpp. hnZqckvYev \nv t\cndnbmsX Ah
Btcm]Ww DbnpIbpw sNbvXncpp.
54. As\ apv AhcpsS ]mscsmWvSv sNbvXXv t]mses Ahpw Ah
B{Klnp Imcyn\panSbn XSw krjvSnsp. Xobmbpw Ah
AhnizmkP\Iamb kwibnembncpp.

35. Fathir
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 232 of 353
1. BImifpw `qanbpw krjvSnpWvSmnbh\pw cWvSpw aqpw \mepw NndIpIfp
aepIsf ZqXamcmbn \ntbmKnh\pamb Amlphn\v kvXpXn. krjvSnbn Xm
DtinpXv Ah A[nIampp. Xobmbpw Amlp GXv Imcyn\pw
Ignhph\mIpp.
2. Amlp a\pjyv h ImcpWyhpw XpdpsImSpp ]w AXv ]nSnv shm\mcpan.
Ah hXpw ]nSnv shp ]w AXn\v tijw AXv hnpsImSpm\pw Bcpan.
Ah\s{X {]Xm]nbpw bpIvXnam\pw.
3. a\pjytc, Amlp \nv sNbvX A\p{Klw \n HmanpI. BImiv \npw
`qanbn \npw \nv D]Poh\w \Im Amlphm h {kjvSmhpaptWvSm?
Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. Atm \n Fs\bmWv sXnsSpXv?
4. Ah \ns \ntj[np XpIbmsWn \n\v appw ZqXam \ntj[np
XsnpWvSv. AmlphntemWv Imcy aSsSpXv.
5. a\pjytc, Xobmbpw Amlphns hmKvZm\w kXyamIpp. sFlnIPohnXw \nsf
hnv IfbmXncns. ]cahI\mb ]nimNpw Amlphns Imcyn \nsf
hnmXncns.
6. Xobmbpw ]nimNv \nfpsS i{XphmIpp. AXn\m Ahs\ \n i{Xphmbns
KWnpI. Ah Xs ]msc WnpXv Ah \cImhIminIfpsS
Iqnembncpphm thWvSn am{XamWv.
7. Ahnizknhcmtcm Ahp ITn\inbpWvSv. hnizknpIbpw kI
{]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahv ]m]tamN\hpw henb {]Xn^ehpapWvSv.
8. Fm Xs Zpjv{]hrnI AewIrXambn tXmnsSpIbpw, As\ AXv \Xmbn
ImWpIbpw sNbvXhs Imcytam? Amlp Xm Dtinphsc hgn]ngnpIbpw Xm
Dtinphsc t\hgnbnempIbpw sNpXmWv. AXn\m Ahscnbp
sImSpwtJZw \nanw \ns {]mW t]mImXncns. Xobmbpw Amlp Ah
{]hnpXns\n Adnhph\mIpp.
9. AmlphmWv ImpIsf Abh. As\ Ah taLs CfnhnSpp. Fnv B
taLs \nPohamb \mntev \mw sXfnpsImWvSv t]mIpIbpw, AXpaptJ\ `qansb
AXns \nPohmhkvYbvv tijw \mw kPohampIbpw sNpp. AXpt]mse
XsbmIpp Dbnsgpt]v.
10. Bscnepw {]Xm]w B{Klnppshn {]Xm]samw Amlphns A[o\nemIpp.
AhtemWv Da hN\ Ibdnt]mIpXv. \ {]h\s Ah DbpIbpw
sNpp. Zpjn X{ {]tbmKnpXmtcm Ahv ITn\inbpWvSv. AcmcpsS
X{w \miaSbpI Xs sNpw.
11. Amlp \nsf an \npw ]noSv _oPIWn \npw krjvSnp. ]ns Ah
\nsf CWIfmn. Ahs Adnh\pkcnmsX Hcp kv{Xobpw K`w [cnpn,
{]khnppan. Hcp ZoLmbpv \Is Bpw Bbpv \onsImSpsSptXm
AbmfpsS Bbpn Ipdhv hcpsSptXm Hcp tcJbn DXv A\pkcnmsX
\Spn. Xobmbpw AXv Amlphn\v FfpapXmIpp.
12. cWvSp Pemib kaamhpIbn. Hv IpSnm kpJap lrZyamb ipPew, asmv
Ibv]p Dp shhpw. cWvSn \npw \n ]pamwkw FSpv Xnpp. \nv
[cnphm\p B`cWw (AXn \nv) ]pdsSppIbpw sNpp. AXneqsS IepI
IodnSp t]mIpXpw \n\v ImWmw. Amlphns A\p{Kln \npw \n
tXSnnSnphm thWvSnbpw \n \nImWnphm thWvSnbpas{X AXv.
13. cmhns\ Ah ]Ien {]thinnpp. ]Iens\ cmhnepw {]thinnpp. kqcys\bpw
N{s\bpw Ah (Xs \nban\v) hnt[bampIbpw sNbvXncnpp. Ahtbmtcmpw
\nivNnXamb Hcp ]cn[n hsc kcnpp. As\bph\mIpp \nfpsS cnXmhmb
Amlp. AhmIpp B[n]Xyw. Ah\p ]pdsa BtcmSv \n {]mXvYnppthm Ah
Hcp Cugpcphns ]mSt]mepw DSasSppn.
14. \n AhtcmSv {]mXvYnp ]w Ah \nfpsS {]mXvY\ tIpIbn. Ah
tImepw \nh Dcw \IpX. Dbnsgpt]ns \mfnemIs \n
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 233 of 353
Ahsc ]mfnIfmnbXns\ Ah \ntj[npXpamWv. kqvaPvRm\aphs\
(Amlpsh) tmse \n\v hnhcw Xcm Bcpan.
15. a\pjytc, \n Amlphns B{inXamcmIpp. AmlphmIs kzbw ]cym]vX\pw
kvXpXyl\pamIpp.
16. Ah Dtinp ]w \nsf Ah \ow sNpIbpw, ]pXnsbmcp krjvSnsb Ah
sImWvSphcpIbpw sNpXmWv.
17. AXv Amlphn\v {]bmkap Imcya.
18. ]m]`mcw hlnp bmsXmcmfpw asmcmfpsS ]m]`mcw GsSppIbn. `mcw sImWvSv
sRcpp Hcm Xs NpaSv Xmphm (Bscsbnepw) hnfnp ]w AXn \nv
Hpw Xs GsSpsSpIbpan. (hnfnpXv) ASp _phns\bmsWn t]mepw.
XfpsS cnXmhns\ AZriyamb hn[n Xs `bsSpIbpw \akvImcw apdt]mse
\nhlnpIbpw sNphv am{Xta \ns XmoXv ^esSpIbpq. hh\pw hnipn
]menp ]w Xs kzw \ambn XsbmWv Ah hnipn ]menpX.v
AmlphntemWv aSw.]
19. A\pw ImgvNbph\pw kaamhpIbn.
20. CcpfpIfpw shfnhpw (kaamhpIbn.)
21. XWepw NqSp shbnepw (kaamhpIbn.)
22. Pohnncnphcpw acnhcpw kaamIpIbn. Xobmbpw Amlp Ah Dtinphsc
tI]npp. \n\v J_vdpIfnephsc tI]nm\mhn.
23. \o Hcp XmoXpImc am{XamIpp.
24. Xobmbpw \ns \mw AbncnpXv kXyhpw sImWvSmWv. Hcp ktmjhm
Adnbnph\pw XmoXpImc\pambnv. Hcp XmoXpImc Ignpt]mIm Hcp
kapZmbhpan.
25. Ah \ns \ntj[np Xppshn Ahv apphcpw \ntj[np XnbnpWvSv.
Ahcntep ZqXam {]Xyeyfpw \ymb{]amWfpw shfnw \Ip {Khpw
sImWvSv AhcpsS ASpv sNpIbpWvSmbn.
26. ]noSv \ntj[nhsc Rm ]nSnIqSn. Atm Fs tcmjw Fs\bpXmbncpp!
27. \o IWvSnt; Amlp BImiv \npw shw sNmcnp. Fnv AXv aptJ\ hyXykvX
hWfp ]g \mw D]mZnnp. ]XfnepapWvSv shfpXpw NphXpamb
\ndt`Zfp ]mXI. IdpncpWvShbpapWvSv.
28. a\pjycnepw arKfnepw IpImenIfnepw AXpt]mse hn`n hWfphbpWvSv.
Amlpsh `bsSpXv Ahs Zmkamcn \nv Adnhph am{XamIpp. Xobmbpw
Amlp {]Xm]nbpw Gsd s]mdpph\pamIpp.
29. Xobmbpw Amlphns {Kw ]mcmbWw sNpIbpw, \akvImcw apdt]mse
\nhlnpIbpw, \mw sImSpnpXn \nv clkyambpw ]ckyambpw sNehgnpIbpw
sNphcmtcm Ah BinpXv Hcnepw \jvSw kw`hnm Hcp IhSamIpp.
30. Ahv AhcpsS {]Xn^e Ah ]qnbmn sImSpphm\pw Ahs
A\p{Kln \nv Ah Ahv IqSpXembn \Iphm\pw thWvSn. Xobmbpw Ah
Gsd s]mdpph\pw \nbph\pamIpp.
31. \n\v \mw t_m[\w \Inb {Kw XsbmIpp kXyw. AXns appXns\
(thZsf) kXysSppXmbnv. Xobmbpw Amlp Xs Zmkamscn kqvaambn
Adnbph\pw ImWph\pamIpp.
32. ]noSv \psS Zmkamcn \nv \mw sXcsSphv \mw thZ{Kw
AhImisSpnsImSpp. AhcpsS Iqn kztmSv A\ymbw sNbvXhcpWvSv.
ay\ne]mSpImcpw AhcnepWvSv. Amlphns A\paXntbmsS \aIfn apIShcpw
AhcnepWvSv. AXp XsbmWv almb A\p{Klw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 234 of 353
33. kvYnchmkn\p kzKtmpIfn Ah {]thinpXmWv. kzWw sImWvSp Nne
hfIfpw appw Ahv AhnsS AWnbnsSpw. AhnsS AhcpsS hkv{Xw ]mbncnpw.
34. Ah ]dbpw: Rfn \npw ZpxJw \ow sNbvX Amlphn\v kvXpXn. Xobmbpw
RfpsS cnXmhv Gsd s]mdpph\pw \nbph\pas{X.
35. Xs A\p{Klm kvYnchmkn\p Cu `h\n Rsf IpSnbncpnbh\mIpp
Ah. bmsXmcp _pnappw ChnsS Rsf _m[npIbn. bmsXmcp oWhpw ChnsS
Rsf kv]inpIbn.
36. Ahnizknhcmtcm AhmWv \cImKv\n. AhcpsS ta (acWw) hn[nsSpX.
Fn Ahv acnmambncpp. AXnse inbn \nv Hpw Ahv
CfhpsNsSpIbpan. A{]Imcw Fm \nsIhpw \mw {]Xn^ew \Ipp.
37. Ah AhnsS shv apdhnfnIqpw: RfpsS cnXmth, Rsf \o ]pdbWta. (apv)
sNbvXncpXn \nv hyXykvXambn R kIw sNbvXpsImmw. ( Atm \mw
]dbpw:) BtemNnph\v BtemNnm am{Xw \nv \mw Bbpv Xnt?
XmoXpImc \nfpsS ASpv hcnIbpw sNbvXp. AXn\m \n A\p`hnp sImpI.
A{IanIv bmsXmcp klmbnbpan.
38. Xobmbpw Amlp BImifnsebpw `qanbnsebpw AZriyImcy
Adnbph\mIpp. Xobmbpw Ah lrZbfnepXv Adnbph\mIpp.
39. Ah\mWv \nsf `qanbn {]Xn\n[nIfmnbh. BIbm hh\pw Ahnizknp
]w Ahs Ahnizmkns tZmjw Ahv Xs. AhnizmknIv AhcpsS
Ahnizmkw AhcpsS cnXmhn tIm]amsXmpw hnnpIbn. AhnizmknIv
AhcpsS Ahnizmkw \jvSamsXmpw hnnpIbn.
40. \o ]dbpI: Amlphn\v ]pdsa \n hnfnp {]mXvYnp \nfpsS ]mfnIsf ]n
\n Nnnp t\mnbnptWvSm? `qanbn FsmmWh krjvSnnpsXv \n
F\nv ImWnpXcnI. AX, BImifn Ahv h ]paptWvSm? AX, \mw
Ahv h {Khpw \Inbnv AXn \np sXfnh\pkcnmtWm Ah
\nesImpXv? A A{IaImcnI At\ym\yw hmKvZm\w sNpXv h\ am{XamIpp.
41. Xobmbpw Amlp BImisfbpw `qansbbpw (bYmXvY kvYm\fn \nv) \omsX
]nSnp \npp. Ah \ontmIpIbmsWn Ah\p ]pdsa bmsXmcmpw Ahsb
]nSnp \nm\mhn. Xobmbpw Ah kl\ioe\pw Gsd s]mdpph\pamIpp.
42. XfpsS ASpv Hcp XmoXpImc hcp ]w X GsXmcp kapZmbsmfpw
kamKw kzoIcnphcmImsav AhscsmWvSv kXyw sNm IgnbpXns
]camh[n Ah Amlphns t]cn kXyw sNbvXv ]dp. Fm Hcp XmoXpImc
AhcpsS ASpv htm AXv Ahv AI am{Xta hnnpq.
43. `qanbn Ah Alcnp \SpIbpw, Zpjn X{w ssIsmpIbpw sNpXn\memWv
AXv. Zpjn X{w (AXns ^ew) AXv {]tbmKnhcn XsbmWv hp`hnpI. Atm
]qnIamcpsS Imcyn DWvSmb \S]Sn{IaamsX FmWh ImncnpXv?
Amlphns \S]Sn{Ian\v bmsXmcp t`ZKXnbpw \o IsWvSpIbn. Amlphns
\S]Sn{Ian\v bmsXmcp amhpw \o IsWvSpIbn.
44. Ah `qanbneqsS kcnnv XfpsS apKmanIfpsS ]cyhkm\w Fs\bmbncpp Fv
t\mnbnt? Ah Chscm anI iIvXnbphcmbncpp. BImifnepw
`qanbnepap bmsXmn\pw Amlpsh tXm]nm\mhn. Xobmbpw Ah
kPvR\pw kiIvX\pamIpp.
45. Amlp a\pjysc Ah {]hnXns t]cn (DSs\Xs) ]nSnv
innpIbmbncppshn `qapJv Hcp Ppshbpw Ah hntpIbnmbncpp.
Fm Hcp \nivNnX Ah[nhsc Ahsc Ah \onbnSpp. As\ AhcpsS Ah[n
hsnbm (Ahv csSm\mhn.) ImcWw, Xobmbpw Amlp Xs
Zmkamscn IWvSdnbph\mIpp.

]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 235 of 353
36. Yaaseen
1. bmko.
2. XXzkqWamb JpB XsbmW kXyw;
3. \o ssZhZqXamcn s]h XsbmIpp.
4. t\cmb ]mXbnemIpp ( \o. )
5. {]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpambnph AhXcnnXs{X CXv. ( JpB ).
6. Hcp P\Xbvv \o XmoXv \Iphm thWvSn. AhcpsS ]nXmamv XmoXv
\Isnn. AXn\m Ah A{ibn IgnbphcmIpp.
7. Ahcn anhcpsS Imcynepw ( insb kw_n ) hN\w kXyambn
]pencnpp. AXn\m Ah hnizknpIbn.
8. AhcpsS IgppIfn \mw NeI shncnpp. AXv ( AhcpsS ) XmSnsbpI hsc
Fpp. Xaqew Ah XeIps\ ]nSnhcmbncnpw.
9. AhcpsS apn Hcp XShpw AhcpsS ]nn Hcp XShpw \mw shncnpp. As\
\mw Ahsc aqSnfp; AXn\m Ahv ImWm Ignbn.
10. \o Ahv XmoXv \Intbm AX XmoXv \Inbnt FXv Ahsc
kw_nnStmfw kaamIpp. Ah hnizknpIbn.
11. t_m[\w ]n]pIbpw, AZriymhkvYbn ]caImcpWnIs\ `bsSpIbpw sNbvXh\p
am{Xta \ns XmoXv ^esSpIbpq. BIbm ]m]tamN\sbpw DZmcamb
{]Xn^esbpw ]n Ahv ktmjhm AdnbnpI.
12. Xobmbpw \mw XsbmWv acnhsc PohnnpXv. Ah sNbvXp shXpw AhcpsS (
{]h\fpsS ) A\c^efpw \mw FgpXnshpIbpw sNpp. FmImcyfpw
hyIvXamb Hcp tcJbn \mw \nPsSpn shncnpp.
13. B cmPymsc Hcp DZmlcWsa \nebvv \o Ahv ]dpsImSppI. ssZhZqXam
AhnsS sN k`w.
14. Ahcntev cWvSpt]sc \mw ZqXamcmbn Abtm Ahsc Ah \ntj[npXn.
Atm Hcp aqmas\smWvSv \mw Ahv ]n_ew \In. Fnh ]dp:
Xobmbpw R \nfpsS ASptv \ntbmKnshcmIpp.
15. Ah ( P\ ) ]dp. \n Rsf t]msebp a\pjy am{XamIpp.
]caImcpWnI bmsXmpw AhXcnnnn. \n Ifhv ]dbpI XsbmWv.
16. Ah ( ZqXam ) ]dp: RfpsS cnXmhn\dnbmw; Xobmbpw R \nfpsS
ASptev \ntbmKnsh XsbmsWv.
17. hyIvXamb {]t_m[\amsX Rv bmsXmcp _m[yXbpan.
18. Ah ( P\ ) ]dp: Xobmbpw R \nsf Hcp ZpIp\ambn IcpXpp. \n
( CXn \nv ) hncanm ]w \nsf R FdntmSnpI Xs sNpw.
Rfn \nv thZ\nnp in \nsf kv]inpI Xs sNpw.
19. Ah ( ZqXam ) ]dp: \nfpsS iIp\ng \nfpsS IqsSbpXv XsbmIpp.
\nv Dt_m[\w \Ism CXmtWm ( \nfpsS \ne]mSv? ) Fm \n Hcp
AXncpIhn P\X XsbmIpp.
20. ]Wns At Av \nv Hcm HmSnhv ]dp: Fs P\tf, \n ZqXamsc
]npScphn.
21. \ntfmSv bmsXmcp {]Xn^ehpw tNmZnmhcpw kamKw {]m]nhcpw Bbnphsc
\n ]npScpI.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 236 of 353
22. GsXmcph Fs krjvSnpthm, GsXmcphs ASptv \n aSsSppthm
Ahs\ Rm Bcm[nmXncnm F\nsp\ymbw?
23. Ah\p ]pdsa h ssZhtfbpw Rm kzoIcnpItbm? ]caImcpWnI F\nv h
tZmjhpw hcpm Dtinp ]w AhcpsS ip]mi F\nv bmsXmcp {]tbmP\hpw
sNpIbn. Ah Fs csSppIbpan.
24. As\ sNp ]w Xobmbpw Rm hyIvXamb ZpamKnembncnpw.
25. Xobmbpw Rm \nfpsS cnXmhn hnizknncnpp. AXv sImWvSv \n Fs
hmv tIpI.
26. kzKn {]thinv sImpI. Fv ]dbsp. Atlw ]dp: Fs P\X
Adnncpsn F{X \mbncpp!
27. Fs cnXmhv F\nv s]mdppXcnIbpw BZcnshcpsS Iqn Fs
Ds]SppIbpw sNbvXXns\ ]n.
28. Atln\p tijw Atlns P\XbpsS t\sc BImiv \nv ssk\nI
kwLssbmpw \mw Cdnbnn. \mw As\ CdmdpWvSmbncppan.
29. AXv Hscm i_vZw am{Xambncpp. Atmtgpw AhcXm sISngnp.
30. B ZmkamcpsS Imcyw F{X ]cnXm]Icw. GsXmcp ZqX AhcpsS ASpv sNptmgpw
Ah Atls ]cnlmknmXncpnn.
31. Ahp apv F{Xsb{X XeapdIsf \mw \innp! Ahcmcpw ChcpsS ASptv
Xncnphcpn Fv Ah IWvSnt?
32. Xobmbpw Ahscmhcpw HsmgnbmsX \psS apn lmPcmsSphcmIpp.
33. Ahsmcp ZrjvSmapWvSv; \nPohamb `qan. AXn\v \mw Poh \IpIbpw, AXn \nv
\mw [m\yw D]mZnnpIbpw sNbvXp. Fnv AXn \nmWv Ah `npXv.
34. Cu\bpsSbpw apncnbpsSbpw tXm AXn \mw DWvSmpIbpw, AXn \mw
DdhnS HgppIbpw sNbvXp.
35. AXns ^efn \npw AhcpsS ssII Azm\npWvSmnbXn \npw Ah
`nphm thWvSn. Fncns Ah \nImWnpnt?
36. `qan apfnp kkyfnepw, AhcpsS kzw hKfnepw, Ahdnbm
hkvXpfnepw s] Fm CWIsfbpw krjvSnh F{X ]cnip!
37. cm{Xnbpw Ahsmcp ZrjvSmas{X . AXn \nv ]Iens\ \mw DucnsbSppp. Atm
AhcXm Ccpn AIsSpp.
38. kqcy AXn\v kvYncambp Hcp kvYm\tv kcnpp. {]Xm]nbpw kPvR\pamb
Amlp IWmnbXmWXv.
39. N{\v \mw Nne L \nivNbnncnpp. As\ AXv ]gb CugpebpsS hf
XWvSpt]mse Bbnocpp.
40. kqcy\v N{s\ {]m]nms\mpIbn. cmhv ]Iens\ adnISpXpa. Hmtcmpw Hmtcm (
\nivNnX ) {`aW]Yn \onsImWvSncnpp.
41. AhcpsS kXnIsf `mcw \nd Ien \mw IbnsImWvSv t]mbXpw Ahsmcp
ZrjvSmamIpp.
42. AXpt]mse Ahv hml\ambn D]tbmKnmhp ap hkvXpfpw Ahv thWvSn \mw
krjvSnnpWvSv.
43. \mw Dtinp ]w \mw Ahsc apnfbpXmWv.Atm Ahsmcp klmbnbpw
DWvSmbncnpX. Ah cnsSpXpa.
44. \psS ] \np ImcpWyhpw, Hcp \nivNnX Imew hscbp kpJm\p`hhpw
BbnsmWvSv ( \mw Ahv \IpXv. ) AmsX.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 237 of 353
45. \nfpsS apn hcm\ncnpXpw, \nfpsS ]nn IgnXpamb insb \n
kqnpI. \nv ImcpWyw e`ntmw Fv AhtcmSv ]dbsm ( AhcXv
AhKWnpp. )
46. AhcpsS cnXmhns ZrjvSmfn s] GsXmcp ZrjvSmw Ahv hsnbmepw
Ah AXn \nv XncnpIfbmXncnpn.
47. \nv Amlp \InbXn \nv \n sNehgnq Fv AhtcmSv ]dbsm
AhnizmknI hnizmknItfmSv ]dbpw: Amlp Dtinncppshn Ah Xs `Ww
\Ipambncp BfpIv R `Ww \IpItbm? \n hyIvXamb hgntISn
XsbmIpp.
48. Ah tNmZnpp. \n kXyhmamcmsWn Cu hmKvZw FtmgmWv ]pecpI?
49. Hscm tLmci_vZw am{XamWv Ah ImncnpXv. Ah At\ym\yw Xnv
sImWvSncns AXhsc ]nSnIqSpw.
50. Atm bmsXmcp hkznpw \Im Ahv km[npIbn. Ahv AhcpsS
IpSpw_ntev aSm\pw BIpIbn.
51. Imlfn DuXsSpw. Atm Ah J_vdpIfn \nv AhcpsS cnXmhntev
IpXnv sNpw.
52. Ah ]dbpw: \psS \mita! \psS Ddn \nv \s Fgpt]nXmcmWv? CXv
]caImcpWnI hmKvZm\w sNbvXXmWtm. ssZhZqXam kXyw XsbmWv ]dXv.
53. AXv Hscm tLmci_vZw am{Xambncnpw. AtmgXm Ah HSw \psS ASp
lmPcmsSpp.
54. At Znhkw bmsXmcmtfmSpw A\oXn sNsSpIbn. \n {]hnp
sImWvSncpXn\msX \nv {]Xn^ew \IsSpIbpan.
55. Xobmbpw kzKhmknI Av Hmtcm tPmenbnembnsmWvSv
kpJa\p`hnphcmbncnpw.
56. Ahcpw AhcpsS CWIfpw XWepIfn AewIrXamb InepIfn
Nmcnbncnphcmbncnpw.
57. AhhnsS ]ghKfpWvSv, Ahv X BhiysSpXmapWvSv.
58. kam[m\w! AXmbncnpw IcpWm\n[nbmb cnXmhn \nv Ahp A`nhmZyw.
59. IphmfnItf, Cv \n thdnv \npI ( Fv AhnsS shv {]Jym]nsSpw. )
60. BZw kXnItf, Rm \ntfmSv A\pimknnnt \n ]nimNns\ Bcm[ncpXv.
Xobmbpw Ah \nv {]Xyi{XphmIpp.
61. \n Fs Bcm[nphn. CXmWv t\cmb amKw Fv.
62. Xobmbpw \nfpsS Iqn \nv At\Iw kwLsf Ah ( ]nimNv ) ]ngnnpWvSv.
Fnpw \n Nnnv a\nemphcmbnt?
63. CXm, \nv apdnbnv \Isncp \cIw!
64. \n AhnizknncpXns ^eambn AXn ISp Fcnv sImpI.
65. Av \mw AhcpsS hmbIp ap{ZshpXpw, AhcpsS ssII \tmSv
kwkmcnpXpw , Ah {]hnncpXns\n AhcpsS ImepI kmyw
hlnpXpamWv.
66. \mw Dtinncpsn AhcpsS IpIsf \mw XpSp\opambncpp. Fnpw ]mXbneqsS
aptmv \om Ah {iants\. Fm Ahss\ ImWm Ignbpw?
67. \mw Dtinncpsn Ah \nptSv shv Xs Ahv \mw cq]t`Zw
hcppambncpp. Atm Ahv aptmv \om km[npIbn. Ahv
Xncnpt]mhm\pamhn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 238 of 353
68. hhpw \mw ZoLmbpv \Ippshn Ahs {]IrXn \mw XeXncnp
sImWvSphcpp. Fncns Ah Nnnpnt?
69. Atln\v ( \_nv ) \mw IhnX ]Tnnnn. AXv Atln\v A\ptbmPyamIpIbpan.
CXv Hcp Dt_m[\hpw Imcy kv]jvSamp JpB\pw am{XamIpp.
70. Poh\phv XmoXv \IpXn\v thWvSnbs{X CXv. kXy\ntj[nIfpsS Imcyn (
inbpsS ) hN\w kXyambn]pecphm thWvSnbpw.
71. \psS ssII \nanXns ImenIsf Ahv thWvSnbmWv \mw krjvSnncnpXv
Fv Ah IWvSnt? As\ Ah AhbpsS DSakvYcmbncnpp.
72. Ahsb Ahv thWvSn \mw Iogvs]SpnsImSppIbpw sNbvXncnpp. As\
Ahbn \nmIpp Ahp hml\w. Ahbn \nv Ah ( amwkw ) `npIbpw
sNpp.
73. Ahv Ahbn ]e {]tbmP\fpapWvSv. ( ]pdsa ) ]m\obfpw. Fncns Ah
\nImWnpnt?
74. Xv klmbw e`nphm thWvSn Amlphn\v ]pdsa ]e ssZhtfbpw Ah
kzoIcnncnpp.
75. Ahsc klmbnm Ahv ( ssZhv ) km[npIbn. Ah Ahv (
ssZhv ) thWvSn koIcns ]mfamIpp.
76. AXn\m AhcpsS hmv \ns ZpxJnnmXncns. Xobmbpw Ah clkyampXpw
]ckyampXpw \mw Adnbpp.
77. a\pjy IWvSnt; Ahs\ \mw Hcp _oPIWn \nmWv krjvSnncnpsXv? Fnv
Ah\Xm Hcp {]Xyamb FXnpImc\mbncnpp.
78. Ah \apv Hcp D]a FSppImWnpIbpw sNbvXncnpp. Xs krjvSnXv Ah
adpIfbpIbpw sNbvXp. Ah ]dp: FpI {Zhnv t]mbncns BcmWv Ahbvv
Poh \IpXv?
79. ]dbpI: BZyXhW Ahsb DWvSmnbh\mtcm Ah Xs Ahbvv Poh
\IpXmWv. Ah FmXcw krjvSnns\nbpw Adnhph\s{X.
80. ]acn \nv \nv Xo DWvSmnh\s{X Ah As\ \nfXm AXn
\nv InsSppp.
81. BImifpw `qanbpw krjvSnh Ahsctmephsc krjvSnm Ignhph\t?
AsX, Ah\s{X khpw krjvSnph\pw Fmw Adnbph\pw.
82. Xm Hcp Imcyw Dtinm AXnt\mSv DWvSmIq Fv ]dbpI am{XamIpp Ahs Imcyw.
AtmgXm AXpWvSmIpp.
83. apgph ImcyfpsSbpw B[n]Xyw BcpsS InemtWm, \n aSsSpXv BcpsS
ASptmtWm Ah F{X ]cnip!

37. Saffath
1. icnv AWn\ncp \nphcpw,
2. Fnv iIvXnbmbn XSbphcpw,
3. Fnv Io\w sNmphcpamb aepIsf XsbmW kXyw;
4. Xobmbpw \nfpsS ssZhw GI XsbmIpp.
5. AsX, BImifpsSbpw `qanbpsSbpw AhbvnSbnepXnsbpw cnXmhpw,
DZbkvYm\fpsS cnXmhpw Bbnph.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 239 of 353
6. Xobmbpw ASpp BImis \mw \{Xmemcm tamSn]nSnnncnpp.
7. [nmcnbmb GXp ]nimNn \npw ( AXns\ ) kpcnXampIbpw sNbvXncnpp.
8. AXypXamb kaqlns t\sc Ahv ( ]nimNpv ) sNhnsImSpp
tIm\mhn. Fmhip \npw Ah Fdnv HmSnsSpIbpw sNpw;
9. _lnjvIrXcmbnsmWvSv Ahv imizXamb inbpapWvSv.
10. ]s, Bscnepw s]sv hXpw dmnFSppIbmsWn Xpfv ISp Hcp XoPzme
Ahs\ ]npScpXmWv.
11. BIbm ( \_ntb, ) \o AhtcmSv ( B \ntj[nItfmSv ) A`n{]mbw BcmbpI:
krjvSnm Ghpw {]bmkapXv AhscbmtWm, AX, \mw krjvSnnp ap
krjvSnIsfbmtWm? Xobmbpw \mw Ahsc krjvSnncnpXv ]inabp Ifnan
\nmIpp.
12. ]s, \n\v AXv`pXw tXmn. AhcmIs ]cnlknpIbpw sNpp.
13. Ahv D]tZiw \Ism Ah BtemNnpn.
14. Ah GsXmcp ZrjvSmw IWvSmepw Xamibmnfbpp.
15. Ah ]dbpw: CXv {]Xyamb Hcp PmehnZy am{XamIpp Fv.
16. ( Ah ]dbpw: ) acnv apw AkvYniIefpambngnm R
Dbnsgpt]nsSpI Xs sNptam?
17. RfpsS ]q]nXmfpw (Dbnsgpt]nsSptam?)
18. ]dbpI: AsX. ( Av ) \n A]am\nXcmIpIbpw sNpw.
19. Fm AXv Hcp tLmci_vZw am{Xambncnpw. AtmgXm Ah ( Fgptv \nv )
t\mpp.
20. Ah ]dbpw: Atlm! Rv IjvSw! CXv {]Xn^ens Zn\amWtm!
21. ( Ahv adp]Sn \IsSpw: ) AsX; \n \ntj[nv Xnfncp \nWmbIamb
Xocpam\ns Znhkas{X CXv.
22. ( Atm Amlphns I]\bpWvSmIpw; ) A{Iaw sNbvXhscbpw AhcpsS CWIsfbpw
Ah Bcm[nncphsbbpw \n HcpanpIqpI.
23. Amlphn\p ]pdsa. Fnv Ahsc \n \cIns hgnbntev \bnpI.
24. Ahsc \nsfmp \npI. AhtcmSv tNmZyw sNtWvSXmIpp.
25. \nv Fp]n? \n ]ckv]cw klmbnpntm Fv
26. A, Ah B Znhkn IogSnbhcmbncnpw.
27. Ahcn Nne NnecpsS t\sc Xncnv ]ckv]cw tNmZyw sNpw.
28. Ah ]dbpw: Xobmbpw \n RfpsS ASpv ssIqpambn hv ( Rsf
kXyn \nv ]nncnnpIbmbncpp. )
29. Ah adp]Sn ]dbpw: A, \n Xs hnizmknIfmhmXncnpIbmWpWvSmbXv.
30. RmIs \nfpsS ta Hc[nImchpw DWvSmbncpXpan. {]XypX, \n
AXn{IaImcnIfmb Hcp P\hn`mKambncpp.
31. As\ \psS ta \psS cnXmhns hN\w bmYmXvYyambnXop. Xobmbpw \mw
( in ) A\p`hnm t]mIpIbmWv.
32. Atm R \nsf hgntISnsenncnpp.( ImcWw ) Xobmbpw R
hgnsXnbhcmbncpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 240 of 353
33. Atm At Znhkw Xobmbpw Ah ( Ccphn`mKhpw ) inbn ]mfnIfmbncnpw.
34. Xobmbpw \mw IphmfnIsfsmWvSv sNpXv A{]ImcamIpp.
35. Amlp AmsX Hcp ssZhhpan Fv AhtcmSv ]dbsm Ah Almcw
\Snpambncpp.
36. {`m\mb Hcp Ihnv thWvSn R RfpsS ssZhsf Dt]nv IfbWtam Fv
tNmZnpIbpw sNpambncpp.
37. A, kXyhpw sImWvSmWv Atlw hXv. ( apv h ) ssZhZqXamsc Atlw
kXysSppIbpw sNbvXncnpp.
38. Xobmbpw \n thZ\tbdnb in BkzZnpI Xs sNtWvShcmIpp.
39. \n {]hnncpXn\p am{Xta \nv {]Xn^ew \IsSpIbpp.
40. Amlphns \njvIfcmb Zmkam CXn \nv HgnhmIpp.
41. As\bphmIpp Adnbs D]Poh\w.
42. hnhn[ Xcw ]ghK. Ah BZcnsSphcmbncnpw.
43. ku`mKyns kzKtmpIfn.
44. Ah Nne InepIfn ]ckv]cw A`napJambn Ccnphcmbncnpw.
45. Hcp Xcw Ddhp Pew \nd tImI AhcpsS Nppw sImWvSp \SsSpw.
46. shfpXpw IpSnphv lrZyhpamb ]m\obw.
47. AXn bmsXmcp tZmjhpan. AXv \nanw Ahv elcn _m[npIbpan.
48. ZrjvSn \nb{nphcpw hnimeamb IpIfphcpamb kv{XoI AhcpsS ASpv
DWvSmbncnpw.
49. kqnp shs apI t]msebncnpw Ah.
50. B kzKhmknIfn Nne NnecpsS t\sc Xncnp sImWvSv ]ckv]cw ( ]e tNmZyfpw )
tNmZnpw
51. Ahcn \nv Hcp hIvXmhv ]dbpw: Xobmbpw F\nv Hcp IqpImc\pWvSmbncpp.
52. Ah ]dbpambncpp: Xobmbpw \o ( ]ctemIn ) hnizknphcpsS Iqn
XsbmtWm?
53. \mw acnnv apw AkvYniIefpambn Ignmepw \apv \psS I^e
\IsSpXmtWm?
54. XpSv B hIvXmhv ( IqsSbphtcmSv ) ]dbpw: \n ( B IqpImcs\ ) Fnt\mm
DtinpptWvSm?
55. Fnv Atlw Fnt\mpw. Atm Atlw Ahs\ \cIns ayn ImWpw.
56. Atlw ( Aht\mSv ) ]dbpw: Amlpsh XsbmW! \o Fs \min AIsSppI
Xs sNbvtXpambncpp.
57. Fs cnXmhns A\p{Klw Cmbncppshn ( B \cIn )
lmPcmsSphcn Rm\pw Ds]Spambncpp.
58. ( kzKhmknI ]dbpw: ) C\n \mw acWsSphctm
59. \psS BZys acWamsX. \mw innsSphcpa.
60. Xobmbpw CXp XsbmWv almb `mKyw.
61. CXpt]msebpXn\v thWvSnbmIs {]hIam {]hnpXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 241 of 353
62. AXmtWm hninjvSamb kmcw? AX kJvJqw hramtWm?
63. Xobmbpw AXns\ \mw A{IaImcnIv Hcp ]coWamnbncnpp.
64. \cIns ASnbn apfp s]mp Hcp hras{X AXv.
65. AXns Ipe ]nimNpfpsS XeI t]msebncnpw.
66. Xobmbpw Ah AXn \nv Xnv hbdv \ndphcmbncnpw.
67. ]noSv Ahv AXn\p aosX NppXnfp shns Hcp tNcphbpWvSv.
68. ]noSv Xobmbpw AhcpsS aSw \cIntev XsbmIpp.
69. Xobmbpw Ah XfpsS ]nXmsf IsWvSnbXv hgn]nghcmbnmWv.
70. As\ Ch AhcpsS ( ]nXmfpsS ) Im]mSpIfneqsS IpXnp ]mbpp.
71. Chv apv ]qnIcn A[nIt]cpw hgn]ngp t]mIpI XsbmWpWvSmbXv.
72. Ahcn \mw XmoXpImsc \ntbmKnpIbpapWvSmbnpWvSv.
73. Fnv t\mq; B XmoXv \IshcpsS ]cyhkm\w Fs\bmbncpp shv.
74. Amlphns \njvIfcmb Zmkam HgnsI.
75. \qlv \s hnfnpIbpWvSmbn. Atm Dcw \Inbh F{X \h!
76. Atlsbpw Atlns BfpIsfbpw \mw hn Zpcn \nv csSpn.
77. Atlns kXnIsf \mw ( `qanbn ) \ne\nphcmpIbpw.
78. ]nmev hhcn Atls]nbp kIon \mw AhtijnnpIbpw
sNbvXp.
79. temIcn \qln\v kam[m\w!
80. Xobmbpw A{]ImcamWv kZvhramv \mw {]Xn^ew \IpXv.
81. Xobmbpw Atlw \psS kXyhnizmknIfmb ZmkamcpsS IqnemIpp.
82. ]noSv \mw aphsc apn\innp.
83. Xobmbpw Atlns InIfn s] B XsbmIpp C{_mlow.
84. \njvIfamb lrZbtmSp IqSn Atlw Xs cnXmhn h k`w (
{itbamIpp. )
85. Xs ]nXmhnt\mSpw P\XtbmSpw Atlw C{]Imcw ]d k`w: Fsmns\bmWv
\n Bcm[npXv?
86. Amlphnp ]pdsa hymPambn \n ap ssZhsf B{KlnpIbmtWm?
87. Atm temIcnXmhns\n \nfpsS hnNmcsamWv?
88. Fnv Atlw \{XfpsS t\sc Hcp t\mw t\mn.
89. XpSv Atlw ]dp: Xobmbpw F\nv AkpJamIpp.
90. Atm Ah Atls hnv ]nncnp t]mbn.
91. Fnv Atlw AhcpsS ssZhfpsS t\v Xncnnp ]dp: \n Xnpnt?
92. \nsp]n? \n anWvSpntm?
93. XpSv Atlw AhbpsS t\sc Xncnp heXpssI sImWvSv DutmsS Ahsb
shnfp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 242 of 353
94. Fnv Ah Atlns ASptv IpXnv sNp.
95. Atlw ]dp: \n Xs sImnbpWvSmphsbbmtWm \n Bcm[npXv?
96. AmlphmWtm \nsfbpw \n \nanphsbbpw krjvSnXv.
97. Ah ( At\ym\yw ) ]dp: \n Ahv ( C{_mloan\v ) thWvSn Hcp Nqf ]WnbpI.
Fnhs\ Pzenp AKv\nbn CtpI.
98. As\ Atlns Imcyn Ah Hcp X{w Dtinp. Fm \mw Ahsc Ghpw
A[aamcmpIbmWv sNbvXXv.
99. Atlw ]dp: Xobmbpw Rm Fs cnXmhntev t]mIpIbmWv. Ah F\nv
hgn ImWnpXmWv.
100. Fs cnXmth, kZvhrcn Hcmsf \o F\nv ( ]p{X\mbn ) {]Zm\w sNtWta.
101. Atm kl\ioe\mb Hcp _mes\n \mw Atln\v ktmjhm Adnbnp.
102. Fnv B _me AtltmsSmw {]bXv\nm\p {]mbsanbtm Atlw
]dp: Fs IppaIt\! Rm \ns AdpWsav Rm kz]v\n ImWpp.
AXpsImWvSv t\mq: \o FmWv A`n{]mbsSpXv? Ah ]dp: Fs ]nXmth,
I]nsSpsXtm AXv Xm sNbvXpsImpI. Amlp Dtinp ]w
amioecpsS Iqn Xm Fs IsWvSpXmWv.
103. As\ Ah Ccphcpw ( I]\v ) Iogvs]SpIbpw, Ahs\ s\n ( sNn ) ta sNcnp
InSpIbpw sNbvX k`w!
104. \mw Atls hnfnp]dp: tl! C{_mlow,
105. Xobmbpw \o kz]v\w kmmXvIcnncnpp. Xobmbpw A{]ImcamWv \mw
kZvhrv {]Xn^ew \IpXv.
106. Xobmbpw CXv kv]jvSamb ]coWw XsbmWv.
107. Ahv ]Icw _enbnm\mbn almb Hcp _enarKs \mw \IpIbpw sNbvXp.
108. ]nmemcn Atlns ( C{_mloans ) kIon \mw AhtijnnpIbpw
sNbvXp.
109. C{_mloan\v kam[m\w!
110. A{]ImcamWv \mw kZvhrv {]Xn^ew \IpXv.
111. Xobbpw Atlw \psS kXyhnizmknIfmb Zmkamcn s]h\mIpp.
112. CkvlmJv F aIs P\\snbpw Atln\v \mw ktmjhm Adnbnp.
kZvhrcn s] Hcp {]hmNI F \nebn.
113. Atln\pw CkvlmJn\pw \mw A\p{Klw \IpIbpw sNbvXp. Ah CcphcpsSbpw
kXnIfn kZvhrcpWvSv. kztmSv Xs kv]jvSamb A\ymbw sNphcpapWvSv.
114. Xobmbpw aqkmtbmSpw lmdqt\mSpw \mw HuZmcyw ImWnp.
115. Ah Ccphscbpw AhcpsS P\Xsbbpw almZpcnXn \nv \mw csSppIbpw
sNbvXp.
116. Ahsc \mw klmbnpIbpw As\ hnPbnI Ah Xs BIpIbpw sNbvXp.
117. Ahv cWvSpt]pw \mw ( Imcy ) hyIvXamp {Kw \IpIbpw,
118. Ahsc t\cmb ]mXbntev \bnpIbpw sNbvXp.
119. ]nmemcn AhcpsS kIon \mw AhtijnnpIbpw sNbvXp.
120. aqkmbvpw lmdqpw kam[m\w!
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 243 of 353
121. Xobmbpw A{]ImcamIpp kZvhrv \mw {]Xn^ew \IpXv.
122. Xobmbpw Ah Ccphcpw \psS kXyhnizmknIfmb ZmkamcpsS IqnemIpp.
123. Cbmkpw ZqXamcnsemcm Xs.
124. Atlw Xs P\XtbmSv C{]Imcw ]d k`w: \n kqvaX ]menpnt?
125. \n _Avens\ hnfnv {]mXvYnpIbpw, Ghpw \ krjvSnImhns\
hnpIfbpIbpamtWm?
126. AYhm \nfpsSbpw \nfpsS ]q]nXmfpsSbpw cnXmhmb Amlpsh.
127. Atm Ah Atls \ntj[np Ifp. AXn\m Ah ( inbvv )
lmPcmsSpI Xs sNpw.
128. Amlphns \njvIfcmb Zmkam HgnsI.
129. ]nmemcn Atlns kIon \mw AhtijnnpIbpw sNbvXp.
130. Cbmkn\v kam[m\w!
131. Xobmbpw A{]ImcamIpp kZvhrv \mw {]Xn^ew \IpXv.
132. Xobmbpw Atlw \psS kXyhnizmknIfmb ZmkamcpsS IqnemIpp.
133. eqXzpw ZqXamcnsemcm Xs.
134. Atlsbpw Atlns BfpItfbpw apgph \mw csSpnb k`w (
{itbas{X ).
135. ]namdn \nhcns Hcp InghnsbmgnsI.
136. ]ns aphsc \mw XIp Ifp.
137. Xobmbpw \n cmhnse AhcpsS ASpp IqSn ISp t]mhmdpWvSv.
138. cm{Xnbnepw. Fnpw \n Nnnv {Klnpnt?
139. bq\pkpw ZqXamcnsemcm Xs.
140. Atlw `mcw \nd Ientev HfntmSnb k`w ( {itbas{X ).
141. Fnv Atlw ( I bm{XmtcmsSmw ) \dpsSpn ]sSpp. Atm Atlw
]cmPnXcpsS Iqnembnt]mbn.
142. As\ Atlw Bt]n\v Al\mbncns B haXvkyw Atls hngpn.
143. Fm Atlw Amlphns ]cnipnsb {]IonphcpsS
Iqnembncpnsn
144. P\ Dbnsgpt]nsSp Znhkw hsc AXns hbn Xs Atln\v
Ignv IqtSWvSn hcpambncpp.
145. Fnv Atls A\mtcmKyhm\mb \nebn Xpd kvYetv \mw Xn
146. Atlns ta \mw bJvXzo hrw apfnpIbpw sNbvXp.
147. Atls \mw Hcp etam AXne[nItam hcp P\hn`mKntev \ntbmKnp.
148. As\ Ah hnizknpIbpw X^eambn Ipsd Imetv Ahv \mw kpJPohnXw
\IpIbpw sNbvXp.
149. Fm ( \_ntb, ) \o AhtcmSv (_lpssZhhnizmknItfmSv) A`n{]mbw BcmbpI; \ns
cnXmhn\v s]afpw Ahv BafpamtWm Fv.
150. AX \mw aepIsf kv{XoIfmbn krjvSnXn\v Ah ZrIvkmnIfmbncptm?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 244 of 353
151. AdntpI: Ah ]dbpXv Xobmbpw AhcpsS hymP\nanXnbn s]XmIpp.
152. Amlp kXnIp Paw \InbnpsWvSv. Xobmbpw Ah Iw ]dbph
XsbmIpp.
153. Basfmfp]cnbmbn Ah s]asf sXcsSppshtm?
154. \nsp]n? F{]ImcamWv \n hn[nI]npXv?
155. \n BtemNnv t\mpnt?
156. AX, hyIvXamb h {]amWhpw \np InnbnptWvSm?
157. Fm \n \nfpsS tcJ sImWvSphcphn; \n kXyhmamcmsWn.
158. Amlphn\pw PnpIpanSbn Ah IpSpw__w kvYm]npIbpw sNbvXncnpp.
Fm Xobmbpw X inbvv lmPcmsSpI Xs sNpsav PnpI
a\nemnbnpWvSv.
159. Ah Nap ]dbpXn \nsmw Amlp F{Xtbm ]cnip!
160. Fm Amlphns \njvIfcmb Zmkam ( CXn \nsmw ) HgnhmIpp.
161. Fm \npw \n Fns\ Bcm[nppthm Ahbvpw
162. AmlphnsXncmbn ( Bscbpw ) Ipgnemm\mhn; Xo.
163. \cIn shscnbm t]mIph\mtcm Ahs\bmsX.
164. ( aepI C{]Imcw ]dbpw: ) \nivNnXamb Hmtcm kvYm\aphcmbnmsX Rfn
Bcpw Xsbn.
165. Xobmbpw R XsbmWv AWn\ncv \nph.
166. Xobmbpw R XsbmWv ( Amlphns ) ]cnipnsb {]Ionph.
167. Xobmbpw Ah ( kXy\ntj[nI ) C{]Imcw ]dbmdpWvSmbncpp:
168. ]qnIamcn \nv e`n h Dt_m[\hpw RfpsS ] DWvSmbncpsn
169. R Amlphns \njvIfcmb ZmkamcmhpI Xs sNpambncpp.
170. Fnv Ah CXn ( Cu thZ{Kn ) AhnizknpIbmWv sNbvXXv. AXn\m
Ah ]noSv (Imcyw) a\nemnsmpw.
171. ZqXamcmbn \ntbmKns \psS ZmkamtcmSv \psS hN\w apt DWvSmbnpWvSv.
172. Xobmbpw Ah Xsbmbncnpw klmbw \IsSphscpw,
173. Xobmbpw \psS ssk\yw XsbmWv tPXmfmbncnpI Fpw.
174. AXn\m Hcp Ah[n hsc \o Ahcn \nv XncnpIfbpI.
175. \o Ahsc honpIbpw sNpI. Ah ]noSv IWvSdnp sImpw.
176. Atm \psS inbpsS ImcynemtWm Ah XnSpw IqnsImWvSncnpXv?
177. Fm AXv AhcpsS apv hv Cdnbm B XmoXv \IshcpsS {]`mXw F{X
tamiambncnpw!
178. ( AXn\m ) Hcp Ah[n hsc \o Ahcn \nv XncnpIfbpI.
179. \o honp sImWvSncnpIbpw sNpI. Ah ]noSv IWvSdnp sImpw.
180. {]Xm]ns \mY\mb \ns cnXmhv Ah Nap ]dbpXn \nsmw F{X
]cnip!
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 245 of 353
181. ZqXamp kam[m\w!
182. temIcnXmhmb Amlphn\v kvXpXn!

38. Swad
1. kzmZv Dt_m[\w DsImp JpB Xs kXyw.
2. Fm kXy\ntj[nI Zpc`nam\nepw InamXvkcynepamIpp.
3. Ahv apv F{Xsb{X XeapdIsf \mw \innp. Atm Ah apdhnfnIqn. Fm
AXv c{]m]nm\p kaba.
4. Ahcn \npXsbp Hcp XmoXpImc AhcpsS ASpp hXn Ahv BivNcyw
tXmnbncnpp. kXy\ntj[nI ]dp: Ch IhmZnbmb Hcp PmehnZymc\mIpp
5. Ch ]e ssZhsf Hscm ssZhamnbncnpIbmtWm? Xobmbpw CXv Hcp
AXv`pXIcamb Imcyw Xs
6. Ahcnse {][m\nI ( C{]Imcw ]dp sImWvSv ) t]mbn: \n aptmv
t]mbnsmpI. \nfpsS ssZhfpsS Imcyn \n am]qw Ddp\npIbpw
sNpI. Xobmbpw CXv Dti]qw sNsSp Hcp Imcyw XsbmIpp.
7. Ahkm\s aXn CXns\ ]n R tIpIbpWvSmbnn. CXv Hcp Ir{Xna
krjvSn am{XamIpp.
8. RfpsS CSbn \nv Dt_m[\w CdsXv Chs taemtWm? As\sbmpa.
Ah Fs Dt_m[\sn Xs kwibnemIpp. A, Ah Fs in
CXphsc BkzZnpIbpWvSmbnn.
9. AX, {]Xm]nbpw AXypZmc\pamb \ns cnXmhns ImcpWyns JP\mhpI
AhcpsS ]emtWm?
10. AX, BImifpsSbpw `qanbpsSbpw AhbvnSbnepXnsbpw B[n]Xyw
AhmtWm? Fn B amKfneqsS Ah Ibdnt\ms.
11. ]e InIfn s] ]cmPbsSm t]mIp Hcp ssk\nIhyqlas{X AhnsSbpXv.
12. Ahv apv \qlns P\Xbpw, BZv kapZmbhpw, BWnIfpdnncp ^nHu\pw
\ntj[np XnbnpWvSv,
13. YaqZv kapZmbhpw, eqXzns P\Xbpw, acqfn hknncphcpw ( kXys \ntj[np
XnbnpWvSv. ) Aqcs{X ( kXyns\Xncn AWn\nc ) InI.
14. Chcmcpw Xs ZqXamsc \ntj[np IfbmXncpnn. As\ Fs in ( Ahcn )
A\nhmcyambnop.
15. Hscm tLmci_vZamsX asmpw Cq t\mnbncnpn. ( AXp kw`hnp
Ignm ) Hpw kmhImiapWvSmbncnpIbn.
16. Ah ]dbpp: RfpsS cnXmth, hnNmcWbpsS Znhkn\p apv Xs Rp
( inbpsS ) hnlnXw Rsmp thKnemnXttW Fv.
17. ( \_ntb, ) Ah ]dbpXns\n \o anp sImpI. \psS ssIqp Zmk\mb
ZmhqZns\ \o A\pkvacnpIbpw sNpI. Xobmbpw Atlw (ssZhntev) Ghpw
A[nIw tJZnpaSnbh\mIpp.
18. kymkabpw, kqtcymZb kabpw kvtXm{XIo\w \Sp \nebn \mw
]Xsf AtltmsSmw Iogvs]SppI Xs sNbvXp.
19. tiJcns \nebn ]dhIsfbpw ( \mw Iogvs]Spn. ) Fmw Xs Atlntev
Ghpw A[nIw hn\btmsS Xncnhbmbncpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 246 of 353
20. Atlns B[n]Xyw \mw kpiIvXampIbpw, Atln\v \mw XXzPvRm\hpw
XopI]nphm thWvS kwkmcssh`hhpw \IpIbpw sNbvXp.
21. hgv IqSp InI {]mXvY\maWvU]ns aXn Ibdns kabs ham\w
\n\v e`nnptWvSm?
22. Ah ZmhqZns ASpv ISp sNpIbpw, Atlw Ahscn ]cn{`m\mIpIbpw sNbvX
k`w! Ah ]dp. Xm `bstSWvS. R cWvSv FXn InIfmIpp. Rfn
Hcp In adpIntbmSv A\ymbw sNbvXncnpp. AXn\m RnSbn Xm
\ymb{]Imcw hn[n I]nWw. Xm \oXntISv ImWncpXv. Rv t\cmb
]mXbntev hgn ImWnWw.
23. CXm, Ch Fs ktlmZc\mIpp. Ahv sXmqn HXp s]mSpIfpWvSv. F\nv Hcp
s]mSpw. Fnv Ah ]dp; AXns\bpw IqSn F\nv G]np XcWsav.
kw`mjWn Ah Fs tXm]nv IfbpIbpw sNbvXp.
24. Atlw ( ZmhqZv ) ]dp: Xs s]mSpIfpsS Iqntev \ns s]mSns\ IqSn
BhiysXp aptJ\ Ah \ntmSv A\oXn ImWnpI Xs sNbvXncnpp.
Xobmbpw ]mfnIfn ( IqpImcn ) ]ecpw ]ckv]cw AXn{Iaw ImWnpIbmWv
sNpXv. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhscmgnsI. hfsc
Ipdv t]tcbpp Acm. ZmhqZv hnNmcnp; \mw Atls ]conpI XsbmWv
sNbvXsXv. XpSv Atlw Xs cnXmhnt\mSv ]m]tamN\w tXSpIbpw Atlw Ipnp
sImWvSv hogpIbpw tJZnpaSpIbpw sNbvXp.
25. Atm Atln\v \mw AXv s]mdppsImSpp. Xobmbpw Atln\v \psS
ASp kmao]yhpw aSnhcm Daamb kvYm\hpapWvSv
26. ( Amlp ]dp: ) tl; ZmhqZv, Xobmbpw \ns \mw `qanbn Hcp
{]Xn\n[nbmnbncnpp. BIbm P\nSbn \ymb{]Imcw \o hn[nI]npI.
XnjvSs \o ]npSp t]mIcpXv. ImcWw AXv Amlphns amKn \nv \ns
sXnpIfbpw. Amlphns amKn \nv sXntmIphcmtcm Ahv XsbmIpp
ITn\amb inbpXv. IWpt\mp Znhks Ah adpIfXns ^eas{X
AXv.
27. BImihpw `qanbpw AhbvnSbnepXpw \mw \ncXvYIambn krjvSnX.
kXy\ntj[nIfpsS [mcWbs{X AXv. BIbm kXy\ntj[nIv \cIinbm
alm\miw!
28. AX, hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhsc `qanbn
IpgapWvSmphsc t]mse \mw Bptam? AX, [\njvT ]menphsc
ZpjvSamsc t]mse \mw Bptam?
29. \n\v \mw AhXcnnpX A\pKrloX {Kas{X CXv. CXnse ZrjvSmsfn Ah
Nnnp t\mpXn\pw _pnamam D_pcmtIWvSXn\pw thWvSn.
30. ZmhqZn\v \mw kpsseams\ ( ]p{X ) {]Zm\w sNbvXp. hfsc \ Zmk! Xobmbpw
Atlw ( Amlphntev ) Ghpw A[nIw tJZnpaSph\mIpp.
31. IpXntmSm Xmdmbn \np hninjv Samb IpXncI sshIptcw Atlns
apn {]Zinns k`w.
32. Atm Atlw ]dp: Fs cnXmhns kvacWbpsS ASnkvYm\nemWv
sFizcys Rm kvt\lnnpXv. As\ Ah ( IpXncI ) adhn t]mbn adp.
33. ( Atm Atlw ]dp: ) \n Ahsb Fs ASptv Xncnp sImWvSv hcq. Fnv
Atlw ( AhbpsS ) IWmepIfnepw IgppIfnepw XShm XpSn.
34. kpsseams\ \mw ]conpIbpWvSmbn. Atlns knwlmk\nta \mw Hcp
PUs CSpIbpw sNbvXp. ]noSv Atlw Xmgvabph\mbn aSn.
35. Atlw ]dp. Fs cnXmth, \o F\nv s]mdppXcnIbpw F\nv tijw Hcmpw
XcsSm Hcp cmPhmgvN \o F\nv {]Zm\w sNpIbpw sNtWta. Xobmbpw \o
XsbmWv Ghpw henb Zm\ioe.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 247 of 353
36. Atm Atln\v Imns\ \mw Iogvs]SpnsImSpp. Atlns I]\ {]Imcw
Atlw eyamntbStv kuayamb \nebn AXv kcnpp.
37. Fm sInS\namW hnZKvcpw ap hnZKvcpamb ]nimNpsfbpw ( Atlnp
Iogvs]SpnsImSpp. )
38. NeIfn _ns ap Nnesc ( ]nimNpsf )bpw ( A[o\sSpnsImSpp. )
39. CXv \psS Zm\amIpp. BIbm \o HuZmcyw sNpItbm ssIhiw shv sImpItbm
sNpI. IWp tNmZn DWvSmhn. ( Fv \mw kpsseamt\mSv ]dbpIbpw sNbvXp. )
40. Xobmbpw Atln\v \psS ASp kmao]yapWvSv. aSnsbm Daamb
kvYm\hpw.
41. \psS Zmk\mb Aq_ns\ HmanpI. ]nimNv F\nv AhiXbpw ]oU\hpw
G]nncnpp Fv Xs cnXmhns\ hnfnv Atlw ]d k`w.
42. ( \mw \ntZinp: ) \ns ImepsImWvSv \o NhnpI, CXm! XWp kv\m\Pehpw IpSn\ocpw
43. Atln\v Atlns kzmscbpw AhtcmsSmw AhcpsS A{X BfpIsfbpw \mw
{]Zm\w sNpIbpw sNbvXp. \psS ] \np ImcpWyhpw _pnamamv Hcp
Dt_m[\hpsa \nebn.
44. \o Hcp ]nSn ]pv \ns ssIbn FSppI. Fnv AXp sImWvSv \o ASnpIbpw i]Yw
ewLnmXncnpIbpw sNpI. Xobmbpw Atls \mw amioe\mbn IWvSp. hfsc
\ Zmk! Xobmbpw Atlw Gsd tJZnpaSph\mIpp.
45. ssIcppw ImgvNmSpIfpw Dhcmbncp \psS Zmkamcmb C{_mlow, CkvlmJv,
bAvJq_v Fnhscbpw HmpI.
46. \njvIfamb Hcp hnNmcw sImWvSv \mw Ahsc DIrjvScmnbncnpp. ]ctemI
kvacWbs{X AXv.
47. Xobmbpw Ah \psS ASp sXcsSps Daamcn s]hcmIpp.
48. CkvamCu, AbkAv, ZpIn^v Fnhscbpw HmpI. Ahscmhcpw Daamcn
s]hcmIpp.
49. CsXmcp Dt_m[\as{X. Xobmbpw kqvaXbphv aSnsm Daamb
kvYm\apWvSv.
50. Ahv thWvSn IhmS Xpdpshnp kvYnchmkns kzKtmpI.
51. Ah AhnsS Nmcn Ccpp hn{ianp sImWvSv karambp ^ehKpw
]m\obn\pw Bhiysv sImWvSncnpw.
52. AhcpsS ASpv ZrjvSn \nb{np kahbkvcmb kv{XoIfpWvSmbncnpw.
53. CXs{X hnNmcWbpsS Znhktv \nv hmKvZm\w \IsSpXv.
54. Xobmbpw CXv \mw \Ip D]Poh\amIpp. AXv Xop t]mIpX.
55. CXs{X ( AhcpsS AhkvY ). Xobmbpw [nmcnIv aSnsm tamis
kvYm\amWpXv.
56. \cIas{X AXv. Ah AXn InFcnbpw. AsX{X tamiamb hn{iakvYm\w!
57. CXmWhpXv. BIbm Ah AXv BkzZnp sIms. sImSpw NqSp shhpw
sImSpw XWpp shhpw.
58. Ccns ap ]e C\w inIfpw.
59. ( \cIn BZysanbhtcmSv Amlp ]dbpw: ) CXm, HcpIqw \ntfmsSmw
Xnbdn hcpp. ( Atm Ah ]dbpw: ) Ahv kzmKXan. Xobmbpw Ah
\cIn InFcnbphcs{X.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 248 of 353
60. Ah ( B ISv hcph ) ]dbpw; A, \nv XsbmWv kzmKXanmXv.
\nfmWv RnXv hcpnshXv. Atm hmkkvYew No Xs.
61. Ah ]dbpw: RfpsS cnXmth, Rv CXv ( in ) hcpnshXmtcm Ahv \o
\cIn Ccn in hnnp sImSptWta.
62. Ah ]dbpw: \apsp ]n! ZpP\fn s]hcmbn \mw KWnncp ]e BfpIsfbpw
\mw ImWpntm.
63. \mw Ahsc ( A_n ) ]cnlmk]m{XamnbXmtWm? AX, Ahscbpw hnv IpI
sXntmbXmtWm?
64. \cIhmknI Xnep hgv Xobmbpw AsXmcp bmYmXvYyw XsbmWv.
65. ( \_ntb, ) ]dbpI: Rms\mcp apdnbnpImc am{XamWv. GI\pw km[n]Xnbpamb
AmlphmsX bmsXmcp ssZhhpan.
66. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw AhbvnSbnepXnsbpw cnXmhpw {]Xm]imenbpw
Gsd s]mdpph\pas{X Ah.
67. ]dbpI: AXv Hcp Kuchap ham\amIpp.
68. \n AXv AhKWnp IfbphcmIpp.
69. AXypX kaqlw hnhmZw \Snbncp k`sn F\nv bmsXmcp Adnhpw
DWvSmbncpn.
70. Rms\mcp kv]jvSamb XmoXpImc\mbncntWvSXn\v am{XamWv F\nv ktiw
\IsSpXv.
71. \ns cnXmhv aepItfmSv ]d k`w: Xobmbpw Rm Ifnan \npw Hcp
a\pjys\ krjvSnm t]mIpIbmWv.
72. As\ Rm Ahs\ kwhn[m\npIbpw, Ah\n Fs BXvamhn \nv Rm
DuXpIbpw sNbvXm \n Ahv {]Wmaw sNphcmbn hogWw.
73. Atm aepI Fmhcpw HSw {]Wmaw sNbvXp;
74. C_veokv HgnsI. Ah AlcnpIbpw kXy\ntj[nIfpsS IqnemIpIbpw sNbvXp.
75. Ah ( Amlp ) ]dp: C_veotk, Fs ssIsImWvSv Rm krjvSnpWvSmnbXns\
\o {]WanpXn\v \n\sv XSamWpWvSmbXv? \o AlcnncnpIbmtWm, AX \o
s]mmcpsS Iqn s]ncnpIbmtWm?
76. Ah ( C_veokv ) ]dp: Rm Ahs\ ( a\pjys\ )m Da\mIpp. Fs \o
AKv\nbn \nv krjvSnp. Ahs\ \o Ifnan \npw krjvSnp.
77. Ah ( Amlp ) ]dp: Fm \o ChnsS \nv ]pdv t]mIWw. Xobmbpw \o
BnbIsh\mIpp.
78. Xobmbpw \ymbhn[nbpsS \m hscbpw \ns ta Fs im]w DWvSmbncnpXmWv.
79. Ah ( C_veokv ) ]dp: Fs cnXmth, Fm Ah Dbnsgpt]nsSp
Znhkw hsc \o F\nv Ah[n A\phZnp XtcWta.
80. ( Amlp ) ]dp: Fm \o Ah[n A\phZnshcpsS Iqn XsbmIpp.
81. \nivNnXamb B kabw kamKXamIp Znhkw hsc.
82. Ah ( C_veokv ) ]dp: \ns {]Xm]amW kXyw; Ahsc apgph Rm hgnsXnpI
Xs sNpw.
83. Ahcn \ns \njvIfcmb ZmkamscmgnsI
84. Ah ( Amlp ) ]dp: Atm kXyw CXs{X kXyta Rm ]dbpIbpq
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 249 of 353
85. \nsbpw Ahcn \nv \ns ]npS apgph t]scbpw sImWvSv Rm \cIw \ndpI
Xs sNpw.
86. ( \_ntb, ) ]dbpI: CXns t]cn \ntfmSv Rm bmsXmcp {]Xn^ehpw tNmZnpn.
Rm Ir{Xnaw sInabvphcpsS Iqnepa.
87. CXv temIp Hcp Dt_m[\w am{XamIpp.
88. Hcp Imebfhn\p tijw CXnse hrmw \nv a\nemhpI Xs sNpw.

39. Sumar
1. Cu {Kns AhXcWw {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamb Amlphn \nmIpp.
2. Xobmbpw \n\v \mw Cu {Kw AhXcnnp XXv kXy{]ImcamIpp. AXn\m
IogvhWw Amlphn\v \njvIfamnsImWvSv Ahs\ \o Bcm[npI.
3. AdnbpI: Amlphn\v am{Xw AhImisXmIpp \njvIfamb IogvhWw. Ahp
]pdsa cm[nImcnIsf kzoIcnh ( ]dbpp: ) Amlphntev Rv IqSpX
ASpapWvSmncm thWvSnam{XamIpp R Ahsc Bcm[npXv. Ah GsXmcp
Imcyn `nX ]peppthm AXn Amlp AhnSbn hn[nI]npI Xs
sNpw. \pWb\pw \nsIh\pambnph\mtcm Ahs\ Amlp t\hgnbnempIbn;
Xo.
4. Hcp km\s kzoIcnWsav Amlp Dtinncpsn Ah krjvSnpXn
\nv Ah CjvSsSpXv Ah sXcsSppambncpp. Ah F{X ]cnip! GI\pw
km[n]Xnbpamb Amlphs{X Ah.
5. BImifpw `qanbpw Ah bmYmXvYy]qw krjvSnncnpp. cm{Xnsb smWvSv Ah
]Ienta NpnsmXnbpp. ]Iens\smWvSv Ah cm{Xntaepw NpnsmXnbpp.
kqcys\bpw N{s\bpw Ah \nb{Whnt[bampIbpw sNbvXncnpp. Fmw
\nivNnXamb ]cn[nhsc kcnpp. AdnbpI: Ah\s{X {]Xm]nbpw Gsd
s]mdpph\pw.
6. Hscm AkvXnXzn \nv Ah \nsf krjvSnp. ]noSv AXn \nv AXns
CWsbbpw Ah DWvSmn. IpImenIfn \nv Fp tPmSnIsfbpw Ah \nv
CdnXp. \nfpsS amXmfpsS hbdpIfn \nsf Ah krjvSnpp. aqv Xcw
AImcpn krjvSnbpsS Hcp Ln\v tijw asmcp LambnsmWvSv.
As\bph\mIpp \nfpsS cnXmhmb Amlp. AhmWv B[n]Xyw. Ah\msX
bmsXmcp ssZhhpan. Fncns \n Fs\bmWv ( kXyn \nv )
sXnsSpXv?
7. \n \ntISv ImWnpIbmsWn Xobmbpw Amlp \nfpsS B{ibn \nv
apIvX\mIpp. Xs Zmkam \ntISv ImWnpXv Ah Xr]vXnsSpIbn. \n
\nImWnp ]w \ntfmSv AXv hgn Ah kwXr]vX\mbncnpXmWv. ]m]`mcw
hlnp bmsXmcmfpw asmcmfpsS `mcw hlnpIbn. ]noSv \nfpsS
cnXmhntemIpp \nfpsS aSw. \n {]hnncpXns\ ]n Atm Ah
\nsf hnhcw AdnbnpXmWv. Xobmbpw Ah lrZbfnepXns\ ]n
Adnhph\mIpp.
8. a\pjy\v h hnjahpw _m[nm Ah Xs cnXmhntev XmgvatbmsS
aSnsmWvSv {]mXvYnpw. Fnv Xs ] \np h A\p{Klhpw Amlp Ahv
{]Zm\w sNbvXm GsXmn\mbn Ah apv {]mXvYnncppthm AXh adpt]mIpp.
Amlphns amKn \nv hgnsXnv Ifbphm thWvSn Ahv kaamsc
kvYm]npIbpw sNpp. ( \_ntb, ) ]dbpI: \o A]Imew \ns Cu kXy\ntj[hpw
sImWvSv kpJnp sImpI. Xobmbpw \o \cImhIminIfpsS IqnemIpp.
9. AX, ]ctemIs ]n Pm{KX ]pepIbpw, Xs cnXmhns ImcpWyw
BinpIbpw sNbvXp sImWvSv kmjvSmwKw sNbvXpw, \np {]mXvYnpw cm{Xn kabfn
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 250 of 353
IogvhWw sNpht\m ( AX kXy\ntj[ntbm Da? ) ]dbpI: Adnhphcpw
Adnhnmhcpw kaamIptam? _pnamam am{Xta BtemNnp a\nempIbpq.
10. ]dbpI: hnizknhcmb Fs Zmkamtc, \n \nfpsS cnXmhns\ kqnpI. Cu
sFlnIPohnXn \a {]hnhmWv k^eapXv. Amlphns `qanbmIs
hnimeamIpp. amioep XsbmIpp XfpsS {]Xn^ew IWpt\mmsX
\ndthnsImSpsSpXv.
11. ]dbpI: IogvhWw Amlphn\v \njvIfamnsmWvSv Ahs\ Bcm[nphm\mWv Rm
I]nsnpXv
12. Rm Iogvs]Sphcn Hma\mbncnWsapw F\nv I]\ \Isncnpp.
13. ]dbpI: Rm Fs cnXmhns\ [ncnp ]w `bcamb Hcp Znhks in
Xobmbpw Rm t]Snpp.
14. ]dbpI: AmlpshbmWv Rm Bcm[npXv. ; Fs IogvhWw Ahv
\njvIfamnsmWvSv.
15. Fm \n Ahp ]pdsa \n DtinXn\v Bcm[\ sNbvXpsImpI. ]dbpI:
Dbnsgpt]ns \mfn kztZlpw XfpsS BfpIpw \jvSw
hcpnshXmtcm Ahcs{X Xobmbpw \jvSm. AXp XsbmWv hyIvXamb \jvSw
16. Ahv AhcpsS apI `mKv Xnns XpIfpWvSv. AhcpsS Iogv`mKpapWvSv XpI.
AXns\ ]nbmIpp Amlp Xs Zmkamsc `bsSppXv. BIbm Fs
Zmkamtc, \n Fs kqnphn.
17. Zpaqnsb AXns\ Bcm[npXv hnpIbpw, Amlphntev hn\btmsS
aSpIbpw sNbvXhcmtcm AhmWv ktmjhm. AXn\m Fs Zmkamv \o
ktmjhm AdnbnpI.
18. AXmbXv hmv {inp tIpIbpw AXn Ghpw \Xv ]n]pIbpw sNphv
.AqmIpp Amlp amKZi\w \InbnpXv. Ah XsbmIpp _pnamam.
19. Atm hhs Imcynepw inbpsS hN\w kvYncsp IgnnpsWvSnepw ( Ahs\
\n\v klmbnm\mIptam? ) Atm \cInephs\ \n\v csSpm\mIptam?
20. ]s, XfpsS cnXmhns\ kqnv Pohnhcmtcm AhmWv tapta XpIfmbn
\nansnp aWntaSIfpXv. AhbpsS Xmgv`mKp IqSn AcphnI
HgpInsImWvSncnpp. Amlphns hmKvZm\as{X AXv. Amlp hmKvZm\w ewLnpIbn.
21. \o IWvSnt, Amlp BImip \nv shw sNmcnp. Fnv `qanbnse DdhnSfn
AXh {]thinnp. A\cw AXv aptJ\ hyXykvX hWfnep hnf Ah
D]mZnnpp. ]ns AXv DWnt]mIpp. Atm AXv a\ndw ]qWvSXmbn \n\v
ImWmw. ]noSv Ah AXns\ sshtm Xpcpmpp. Xobmbpw AXn
_pnamamv Hcp KpW]mTapWvSv.
22. Atm GsXmcmfpsS lrZbn\v Ckvemw kzoIcnm Amlp hnimeX \IpIbpw
As\ Ah Xs cnXmhn \np {]IminembncnpIbpw sNbvXpthm (
Ah lrZbw ISppt]mbhs\tsebmtWm? ) Fm Amlphns kvacWbn \nv
AIv lrZb ISppt]mbhmIpp \miw. Acm hyIvXamb
ZpamKnes{X.
23. AmlphmWv Ghpw Daamb ham\w AhXcnnncnpXv. AYhm hN\v
]ckv]cw kmayapXpw BhnsSp hN\fpXpamb Hcp {Kw. XfpsS
cnXmhns\ `bsSphcpsS N AXp \nanw tcmamaWnbpp. ]noSv
AhcpsS Nfpw lrZbfpw Amlpsh kvacnpXn\mbn hn\oXamhpIbpw
sNpp. AXs{X Amlphns amKZi\w. AXpaptJ\ Xm Dtinphsc Ah
t\hgnbnempp. hhs\bpw Ah ]nghnemp ]w Ah\v hgn Imm Bcpw
Xsbn.
24. Fm Dbnsgpt]ns \mfn ISp insb kzw apJw sImWvSv
XSptWvSnhcp Hcm ( Av \n`b\mbncnphs\ t]mse BIptam? ) \n
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 251 of 353
kmZnp sImWvSncnpXv, \n BkzZnp sImpI. Fv A{IanItfmSv
]dbsSpIbpw sNpw.
25. Ahv apphcpw kXys \ntj[np Ifp. Atm Ah Adnbm `mKvIqSn
Ahv in hsn.
26. As\ sFlnIPohnXn Amlp Ahv A]am\w BkzZnnp. ]ctemIin
XsbmIpp Ghpw KpcpXcambXv. Ah AXv a\nemnbncpsn!
27. Xobmbpw Cu JpB\n P\v thWvSn \mw Fmhn[nepap D]aI
hnhcnnpWvSv; Ah BtemNnv a\nemphm thWvSn.
28. AsX, Hpw h{IXbpXm, Ad_n`mjbnep Hcp JpB. Ah kqvaX
]menphm thWvSn.
29. Amlp CXm Hcp a\pjys\ D]abmbn FSppImWnncnpp. ]ckv]cw hgSnp
GXm\pw ]pImcmWv Ahs bPam\am. Hcp bPam\\v am{Xw Iogvs]tSWvSh\mb
asmcmsfbpw ( D]abmbn FSppImWnncnpp. ) D]abn Ch cWvSpt]cpw
Hcpt]msebmIptam? Amlphn\v kvXpXn. ]s Ahcn A[nIt]cpw Adnbpn.
30. Xobmbpw \o acnph\mIpp. Ahcpw acnphcmIpp.
31. ]noSv \n Dbnsgpt]ns \mfn \nfpsS cnXmhns ASp shv hgv
IqSpXmWv.
32. Atm Amlphns t]cn Iw ]dbpIbpw, kXyw X\nv hsnbtm AXns\
\ntj[np XpIbpw sNbvXhs\m ISp A{Ian BcpWvSv? \cInetbm
kXy\ntj[nIp ]mnSw?
33. kXyhpw sImWvSv hcpIbpw AXn hnizknpIbpw sNbvXXmtcm Acm
XsbmIpp kqvaX ]menh.
34. Ahv XfpsS cnXmhn Ah DtinpsXtm AXpWvSmbncnpw. AXs{X
kZvhrp {]Xn^ew.
35. Ah {]hnXn \nv Ghpw NobmbXp t]mepw Amlp Ahcn \nv
ambvpIfbpw. Ah {]hnXn Ghpw DaambX\pkcnv Ahh {]Xn^ew
\IpIbpw sNpw.
36. Xs Zmkv Amlp aXnbmbh\tbm? Ahv ]pdsabphsc ]n Ah \ns
t]Snnpp. hhs\bpw Amlp ]nghnemp ]w Ahv hgn Imm Bcpan.
37. hhs\bpw Amlp t\hgnbnemp ]w Ahs\ hgn]ngnphm\pw Bcpan.
Amlp {]Xm]nbpw inm\S]Sn FSpph\pw Atbm?
38. BImifpw `qanbpw krjvSnXv Bscv \o AhtcmSv tNmZnp ]w Xobmbpw
Ah ]dbpw: Amlp Fv. \o ]dbpI: Fn Amlphn\v ]pdsa \n hnfnv
{]mXvYnphsbn \n Nnnv t\mnbnptWvSm? F\nv h D]{Zhhpw hcpm
Amlp DtinnpsWvSn Ahbvv Ahs D]{Zhw \ow sNm\mhptam? Asn
Ah F\nv h A\p{Klhpw sNphm Dtinm Ahbvv Ahs A\p{Klw ]nSnp
shm\mIptam? ]dbpI: F\nv Amlp aXn. Ahs taemIpp `cta]nph
`cta]npXv.
39. ]dbpI: Fs P\tf, \nfpsS \ne]mS\pkcnv \n {]hnpsImpI. Rm\pw
{]hnpsImWvSncnpI XsbmIpp. Fm hgnsb \nv AdnbpamdmIpw;
40. A]am\Icamb in hspXpw, imizXamb in hndpXpw BmsWv.
41. Xobmbpw \mw a\pjyv thWvSn kXy{]Imcap thZ{Kw \ns ta
Cdnncnpp. BIbm hh\pw kamKw kzoIcnm AXv Ahs KpWn\v
XsbmWv. hh\pw hgn]ngp t]mbm Ah hgn]ngp t]mIpXns tZmjhpw Ah\v
Xs. \o AhcpsS ta ssIImcyImshmpa.
42. BXvamhpIsf AhbpsS acWthfbn Amlp ]qambn GsSppp.
acWsSmhsb AhbpsS Ddnepw. Fnv GsXms BXvamhn\v Ah acWw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 252 of 353
hn[nncnppthm Ahsb Ah ]nSnp shbvpp. aphsb \nivNnXamb Hcp
Ah[nhsc Ah hnbpIbpw sNpp. Xobmbpw AXn Nnnp P\v
ZrjvSmfpWvSv.
43. AX, Amlphn\p ]pdsa Ah ip]mimsc kzoIcnncnpIbmtWm? ]dbpI: Ah (
ip]mim ) bmsXmpw A[o\sSppItbm Nnnp a\nempItbm
sNpnsn t]mepw ( Ahsc ip]mimcmpItbm? )
44. ]dbpI: Amlphn\mIpp ip]mi apgph. AhmIpp BImifpsSbpw,
`qanbpsSbpw B[n]Xyw. ]noSv Ahtev XsbmIpp \n aSsSpXv.
45. Amlpshn am{Xw {]kvXmhnsm ]ctemIn hnizmkanmhcpsS
lrZbv AklyX A\p`hsSpXmWv. Amlphn\v ]pdsabphscn
{]kvXmhnsmtem AtmgXm Ah kpjvSNncmIpp.
46. ]dbpI: BImifpsSbpw `qanbpsSbpw {kjvSmhpw, AZriyhpw Zriyhpw Adnbph\pamb
Amlpth, \ns ZmkamnSbn Ah `nnp sImWvSncnp hnjbn \o
XsbmWv hn[nI]npXv.
47. `qanbnepXv apgph\pw AtXmsSmw A{Xbpw IqSnbpw A{Iaw {]hnhcpsS
A[o\n DWvSmbncpm t]mepw Dbnsgpt]ns \mfnse ISp inbn
\nv csSm AXh {]mbivNnambn \Intbpw. Ah IWv Iqnbnnmbncp
]eXpw Amlphn \nv Ahv shfnsSpIbpw sNpw.
48. Ah kmZnXns Zqjy Ahv shfnsSpIbpw sNpw. Fsmns\]n Ah
]cnlknp sImWvSncnppthm AXv Ahsc hebw sNpIbpw sNpw.
49. Fm a\pjy\v h tZmjhpw _m[nm \tmSh {]mXvYnpp. ]noSv \mw Ahv
\psS ] \np h A\p{Klhpw {]Zm\w sNbvXm Ah ]dbpw; Adnhns
ASnkvYm\n Xs bmWv X\nv AXv \IsnpXv Fv. ]s, AXv Hcp
]coWamIpp. Fm Ahcn A[nIt]cpw AXv a\nempn.
50. ChcpsS apphcpw C{]Imcw ]dbpIbpWvSmbnpWvSv. Fm Ah kmZnncpXv
Ahv {]tbmP\sSpIbpWvSmbn.
51. As\ Ah kmZnncpXns Zqjy Ahv _m[np. Cqcn \nv A{Iaw
sNbvXnphpw X kmZnXns Zqjy _m[nm t]mIpIbmWv. Ahv (
\s ) tXm]np Ifbm\mhn.
52. Amlp Xm Dtinphv D]Poh\w hnimeamnsImSppIbpw Xm
Dtinphv CSpnbXmpIbpw sNpp Fv Ah a\nemnbnnt?
hnizknp P\v Xobmbpw AXn ZrjvSmfpWvSv.
53. ]dbpI: kzw BXvamtfmSv AXn{Iaw {]hnv t]mb Fs Zmkamtc, Amlphns
ImcpWysn \n \ncmisScpXv. Xobmbpw Amlp ]m]sfmw
s]mdppXmWv. Xobmbpw Ah XsbmIpp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpw.
54. \nv in hspXn\p apmbn \n \nfpsS cnXmhntev XmgvatbmsS
aSpIbpw, Ahp Iogvs]SpIbpw sNphn. ]ns ( AXv hXn\v tijw )\n
klmbnsSpX.
55. \n HmmXncns s]sv \nv in hspXn\v apmbn \nfpsS
cnXmhn \nv \nv AhXcnnsXn \nv Ghpw DaambXv \n
]n]pIbpw sNpI.
56. Fs IjvSta, Amlphns `mKtv Rm sNtWvSXn Rm hogvNhcpnbtm.
Xobmbpw Rm IfnbmphcpsS Iqn Xs Bbntmbtm Fv h hyIvXnbpw
]dtpw FXn\memWnXv.
57. Asn Amlp Fs t\hgnbnemnbncpsn Rm kqvaX ]menphcpsS
Iqn BIpambncpp. Fv ]dtpsaXn\m.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 253 of 353
58. Asn in t\cn ImWp k`n F\nsmv aSntmIm
Ignncpsn Rm kZvhrcpsS Iqn BIpambncpp Fv
]dtpsaXn\m.
59. AsX, Xobmbpw Fs ZrjvSm \n\v hspIbpWvSmbn. Atm \o Ahsb
\ntj[nv XpIbpw AlcnpIbpw kXy\ntj[nIfpsS IqnemIpIbpw sNbvXp.
60. Dbnsgpt]ns \mfn, Amlphns t]cn Iw ]dhcpsS apJ
IdpncpWvSXmbn \n\v ImWmw. \cInetbm AlmcnIp hmkkvYew!
61. kqvaX ]penbhsc csSpn AhpXmb kpcnXkvYm\v Amlp
FnpIbpw sNpw. in Ahsc kv]inpIbn. Ah ZpxJntWvSn hcnIbpan.
62. Amlp Fm hkvXpfpsSbpw {kjvSmhmIpp. Ah Fm hkvXpfpsS taepw
ssIImcyImhpamIpp.
63. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw XmtmepI Ahs A[o\nemIpp. Amlphns
ZrjvSmsf \ntj[nhcmtcm Ah XsbmIpp \jvSm.
64. ( \_ntb, ) ]dbpI: tl; hnhcwsIhtc, Atm Amlphmhsc Rm
Bcm[nWsamtWm \n FtmSv I]npXv?
65. Xobmbpw \n\pw \ns apphpw ktiw \IsnpXv CXs{X: (
Amlphn\v ) \o ]mfnsb tNp ]w Xobmbpw \ns Iw
\njv^eambntmIpIbpw Xobmbpw \o \jvSmcpsS Iqn BIpIbpw sNpw.
66. A, Amlpsh Xs \o Bcm[npIbpw \o \nbphcpsS IqnembncnpIbpw
sNpI.
67. Amlpsh IWmtWvS \nebn Ah IWmnbnn. Dbnsgpt]ns \mfn
`qan apgph Ahs Hcp ssI]nSnbn HXppXmbncnpw. BImi Ahs
heXpssIn Npcpn]nSnshbpambncnpw. Ahs\{X ]cnip! Ah
]ptNpXns\mw Ah AXoX\mbncnpp.
68. Imlfn DuXsSpw. Atm BImifnephcpw `qanbnephcpw
Ne\ahcmbnocpw; Amlp DtinhscmgnsI. ]noSv AXn ( Imlfn )
asmcn DuXsSpw. AtmgXm Ah Fgptv t\mpp.
69. `qan AXns cnXmhns {]`sImWvSv {]IminpIbpw sNpw ( IfpsS )
tcJshsSpIbpw {]hmNIamcpw kmnIfpw sImWvSv hcsSpIbpw P\nSbn
kXy{]Imcw hn[nsSpIbpw sNpw. AhtcmSv A\oXn ImWnsSpIbn.
70. Hmtcm hyIvXnpw Xm {]hnXv \ndthnsImSpsSpIbpw sNpw. Ah
{]hnpXns\ ]n Ah \hw Adnbph\s{X.
71. kXy\ntj[nI Iqw Iqambn \cIntev \bnsSpIbpw sNpw. As\ Ah
AXnSpp hm AXns hmXnepI XpdsSpw. \nv \nfpsS cnXmhns
ZrjvSm HmXntI]npIbpw, \npXmb Cu Znhks IWvSpappXns\ ]n
\nv XmoXv \IpIbpw sNp \nfpsS Iqn \npXsbp ZqXam
\nfpsS ASp hnnt. Fv AXns ( \cIns ) Imhm AhtcmSv
tNmZnpIbpw sNpw. Ah ]dbpw: AsX. ]s kXy\ntj[nIfpsS ta inbpsS
hN\w kvYncsp t]mbn.
72. ( AhtcmSv ) ]dbsSpw: \n \cIns hmXnepIfneqsS {]thinpI. \nfXn
\nXyhmknIfmbncnpw. Fm AlmcnIfpsS ]mnSw F{X No!
73. XfpsS cnXmhns\ kqnp Pohnh kzKntev IqwIqambn \bnsSpw.
As\ AXns IhmS Xqdv shs \nebn Ah AXnSpv hcptm
AhtcmSv AXns Imhm ]dbpw: \nv kam[m\w. \n kwipcmbncnpp.
AXn\m \nXyhmknIsf \nebn \n AXn {]thinp sImpI.
74. Ah ]dbpw: \tfmSp Xs hmKvZm\w kXyambn ]menpIbpw kzKn \nv \mw
Dtinp kvYev \apv Xmaknmhp hn[w Cu ( kzK ) `qan \apv
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 254 of 353
AhImisSpncnIbpw sNbvX Amlphn\v kvXpXn. Atm {]hnhp
{]Xn^ew F{X hninjvSw!
75. aepI XfpsS cnXmhns\ kvXpXnptXmsSmw Io\w sNbvXpsImWvSv
knwlmk\ns Nppw hebw sNpXmbn \n\v ImWmw. AhnSbn kXy{]Imcw
hn[nI]nsSpw. temIcnXmhmb Amlphn\v kvXpXn Fv ]dbsSpIbpw sNpw.

40.Ghafir
1. lmaow.
2. Cu {Kns AhXcWw {]Xm]nbpw kPvR\pamb Amlphn \nmIpp.
3. ]m]w s]mdpph\pw ]ivNmm]w kzoIcnph\pw ITn\ambn innph\pw
hn]peamb Ignhph\pas{X Ah. Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. Ahtev
XsbmIpp aSw.
4. kXy\ntj[nIfmh Amlphns ZrjvSmsf ]n XnpIbn. AXn\m
\mSpIfn AhcpsS sskzchnlmcw \ns hnX\mmXncns.
5. Ahv apv \qlns P\Xbpw AhcpsS tijap InIfpw ( kXys ) \ntj[np
XnfbpIbpWvSmbn. Hmtcm kapZmbhpw XfpsS dkqens\ ]nSnIqSm DZyanpIbpw,
AkXyssImWvSv kXys XIphm thWvSn Ah Xw \SpIbpw sNbvXp.
Xnanw Rm Ahsc ]nSnIqSn. Atm Fs in Fs\bpWvSmbncpp!
6. kXy\ntj[nIfpsS ta, Ah \cImhIminIfmWv Fp \ns cnXmhns hN\w
A{]Imcw kvYncsv Ignp.
7. knwlmk\w hlnphcpw AXns Npnephcpw (aepI) XfpsS cnXmhns\
kvXpXnptXmsSmw Io\w \SpIbpw Ah\n hnizknpIbpw, hnizknhv
thWvSn ( C{]Imcw ) ]m]tamN\w tXSpIbpw sNpp: RfpsS cnXmth! \ns
ImcpWyhpw Adnhpw kIe hkvXpsfbpw DsImpXmbncnpp. BIbm
]ivNm]npIbpw \ns amKw ]npScpIbpw sNphv \o s]mdppsImSptWta.
Ahsc \o \cIinbn \nv ImpIbpw sNtWta.
8. RfpsS cnXmth, Ahv \o hmKvZm\w sNbvXnp kvYnchmkn\p kzKfn
Ahscbpw AhcpsS amXm]nXmsfbpw, `mcyam, kXnI Fnhcn \np
kZvhrcmbnphscbpw \o {]thinntWta. Xobmbpw \o XsbmIpp
{]Xm]nbpw bpIvXnam\pw.
9. Ahsc \o XnaIfn \nv ImpIbpw sNtWta. At Znhkw \o GsXmcmsf
XnaIfn \nv Imppthm, Aht\mSv Xobmbpw \o IcpW ImWnncnpp. AXp
XsbmIpp alm`mKyw.
10. Xobmbpw kXy\ntj[nItfmSv C{]Imcw hnfnp]dbsSpw: \n hnizmkntev
WnsSpIbpw, Fnv \n AhnizknpIbpw sNbvXncp k`n
Amlphn\v ( \ntfmSp ) Aajw \n Xnep Aajsm hepXmIpp.
11. Ah ]dbpw: RfpsS \mYm! cWvSp{]mhiyw \o Rsf \nPohmhkvYbnempIbpw
cWvSp{]mhiyw \o Rv Poh \IpIbpw sNbvXp. Fm RfnXm RfpsS
Ip kXnncnpp. BIbm Hp ]pdvt]mtIWvSXntev h amKhpaptWvSm?
12. AmlpthmSv am{Xw {]mXvYnsm \n AhnizknpIbpw, Aht\mSv ]mfnI
IqntNsm \n hnizknpIbpw sNbvXncpXv \nanas{X AXv. Fm ( Cv
) hn[nI]nm\p A[nImcw DX\pw alm\pamb Amlphn\mIpp.
13. Ah\mWv \nv Xs ZrjvSm ImWnpXcpXv. BImiv \nv Ah \nv
D]Poh\w CdncnIbpw sNpp. ( Ahtev ) aSph am{Xta BtemNnv
{KlnpIbpq.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 255 of 353
14. AXn\m IogvhWw Amlphn\v \njvIfamnsImWvSv Aht\mSv \n {]mXvYnpI.
AhnizmknIv A\njvSIcambmepw icn.
15. Ah ]ZhnI Dbh\pw knwlmk\ns A[n]\pamIpp. Xs Zmkamcn \nv
Xm Dtinphv Xs ktiamIp ssNX\yw Ah \Ipp. ( a\pjy )
]ckv]cw IWvSpapp Znhksn XmoXv \IpXn\v thWvSnbs{X AXv.
16. Ah shfnp hcp Znhkas{X AXv. Ahsc kw_nv bmsXmcp Imcyhpw Amlphnv
tKm]yambncnpIbn. Cu Znhkw BmWv cmPm[nImcw? GI\pw km[n]Xnbpamb
Amlphn\v.
17. Cu Znhkw Hmtcm hyIvXnpw Xm kmZnXn\p {]Xn^ew \IsSpw. Cu Znhkw
A\oXnbn. Xobmbpw Amlp AXnthKw IWp t\mph\mIpp.
18. Bkamb B kw`hns Znhksn \o Ahv apdnbnp \IpI. AXmbXv
lrZb sXmWvSpgnIfpsS ASpsp, Ah izmkaSnnSnhcmbncnp
k`w. A{IaImcnIv D_phmtbm kzoImcy\mb ip]miI\mtbm Bcpw Xsbn.
19. IpIfpsS It\mhpw, lrZb adv shpXpw Ah ( Amlp ) Adnbpp.
20. Amlp kXy{]Imcw XopI]npp. Ahv ]pdsa Ah hnfnv
{]mXvYnphcmIs bmsXmnepw XopI]npIbn. Xobmbpw Amlp
XsbmIpp Fmw tIph\pw IWvSdnbph\pw.
21. Ch `qanbneqsS kcnnnt? Atm Chv appWvSmbncphcpsS ]cyhkm\w
Fs\bmbncppshv Chv t\mmatm. Ah iIvXnsImWvSpw `qanbn
(Ahtijnn) kvamcIsImWvSpw Chscm Icpcmbncpp. Fnv AhcpsS
]m] \nanw Amlp Ahsc ]nSnIqSn. Amlphns inbn \nv Ahv Imh
\Im BcpapWvSmbn.
22. AsXpsImsWvSm Ahcntep ssZhZqXam hyIvXamb sXfnhpIfpw sImWvSv
AhcpsS ASp sNmdpWvSmbncpp. Fnv Ah Ahnizknp Ifp. Atm
Amlp Ahsc ]nSnIqSn. Xobmbpw Ah iIvX\pw ITn\ambn innph\pas{X.
23. Xobmbpw \mw \psS ZrjvSmfpw hyIvXamb {]amWhpw sImWvSv aqkmsb
AbpIbpWvSmbn
24. ^nHusbpw lmamsbpw Jmdqsbpw ASptev . Atm Ah ]dp:
hymPhmZnbmb Hcp PmehnZymc Fv.
25. As\ \psS ] \np kXyhpw sImWvSv Atlw AhcpsS ASp sNtm
Ah ]dp: Cht\msSmw hnizknhcpsS Basf \n sImpIfbpIbpw
AhcpsS kv{XoIsf Pohnm A\phZnpIbpw sNpI. (]s) kXy\ntj[nIfpsS
IpX{w hgntISn am{Xta Ieminq.
26. ^nHu ]dp: \n Fs hnSq; aqkmsb Rm sImpw. Ah Ahs cnXmhns\
hnfnp {]mXvYnp sIms. Ah \nfpsS aXw amn adnpItbm `qanbn Ipgw
IpnsmpItbm sNpsav Xobmbpw Rm `bsSpp.
27. aqkm ]dp: Fs cnXmhpw \nfpsS cnXmhpambnpht\mSv, hnNmcWbpsS
Znhkn hnizknm Fm AlmcnIfn \npw Rm icWw tXSpp.
28. ^nHus Bmcns Xs hnizmkw adp shpsImWvSncp Hcp hnizmknbmb
a\pjy ]dp: Fs cnXmhv AmlphmWv Fv ]dbpXn\m \n Hcp
a\pjys\ sImpItbm? Atlw \nv \nfpsS cnXmhn \np hyIvXamb
sXfnhpI sImWvSp hnpWvSv. Atlw Iw ]dbph\msWn Iw ]dbpXns
tZmjw Atln\v XsbmWv. Atlw kXyw ]dbph\msWntem Atlw \nv
XmoXv \Ip Nne Imcy ( inI ) \nsf _m[npIbpw sNpw.
AXn{IaImcnbpw hymPhmZnbpambnp Hcmsfbpw Amlp t\hgnbnempIbn; Xo.
29. Fs P\tf, `qanbn anIp\nph F \nebn Cv B[n]Xyw \nv
Xs. Fm Amlphns in \apv hm AXn \nv \s cnp klmbnm
BcpWvSv? ^nHu ]dp: Rm ( icnbmbn ) ImWp amKw am{XamWv Rm \nv
ImWnpXcpXv. icnbmb amKntemsX Rm \nsf \bnpIbn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 256 of 353
30. B hnizkn B ]dp: Fs P\tf, B InIfpsS Znhkw t]msebp Hv
Xobmbpw \nfpsS Imcynepw Rm `bsSpp.
31. AXmbXv \qlns P\XbpsSbpw BZnsbpw YaqZnsbpw Ahv tijaphcpsSbpw
A\p`hn\v XpeyambXv. ZmkamtcmSv bmsXmcp A{Iahpw sNm Amlp
Dtinpn.
32. Fs P\tf, ( \n ) ]ckv]cw hnfnptIgp Znhks \nfpsS Imcyn
Xobmbpw Rm `bsSpp.
33. AXmbXv \n ]ntmw XncntmSp Znhkw. Amlphns inbn \npw
c\Ip Hcmfpw \nn. GsXmcmsf Amlp hgnsXnppthm, Ah\v t\hgn
ImWnm Bcpan.
34. hyIvXamb sXfnhpIfpw sImWvSv apv bqkp^v \nfpsS ASpv hcnIbpWvSmbnpWvSv.
Atm Atlw \nv sImWvSphXns\ ]n \n
kwibnembnsmtWvSbncpp. Fnv Atlw acWstm Ctln\p tijw
Amlp C\n Hcp ZqXs\bpw \ntbmKnpItb C Fv \n ]dp. A{]Imcw
AXn{IaImcnbpw kwibmephpambnpXmtcm Ahsc Amlp hgnsXnpp.
35. AXmbXv Xv bmsXmcp B[nImcnI {]amWhpw hpInmsX Amlphns
ZrjvSmfn Xw \Sphsc. AXv Amlphns ASpepw kXyhnizmknIfpsS
ASpepw henb tIm]tlXphmbncnpp. A{]Imcw AlmcnIfpw KnjvTcpw
BbnphcpsS lrZbfnsemw Amlp ap{Zshpp.
36. ^nHu ]dp. lmamt\, F\nv B amKfn Fmhp hn[w F\np thWvSn \o
Hcp DX ku[w ]WnXp Xcq!
37. AYhm BImiamKfn. Fnp aqkmbpsS ssZhns ASptv Fnt\mphm.
Xobmbpw Ah ( aqkm ) Ifhp ]dbpIbmsWmWv Rm hnNmcnpXv. A{]Imcw
^nHu\v Xs Zpjv{]hrn AewIrXambn tXmnsp. t\cmb amKn \nv Ah
XSbsSpIbpw sNbvXp. ^tdmhbpsS X{w \jvSn Xsbmbncpp.
38. B hnizkn hyIvXn ]dp: Fs P\tf, \n Fs ]npScq. Rm \nv
hnthIns amKw Imncmw.
39. Fs P\tf, Cu sFlnIPohnXw Hcp XmmenI hn`hw am{XamWv. Xobmbpw
]ctemIw XsbmWv kvYnchmkn\p `h\w.
40. Bscnepw Hcp Xna{]hnm Xpeyamb {]Xn^eta Ahp \IsSpIbpq
kXyhnizmknbmbnsImWvSv kIw {]hnpXmtcm ]pcpjt\m kv{Xotbm BIs
Ah kzKn {]thinpXmWv. IWpt\mmsX Ahv AhnsS D]Poh\w
\IspsImWvSncnpw.
41. Fs P\tf, F\nssmc\p`hw! Rm \nsf cbntev Wnpp. \nfmIs
Fs \cIntepw Wnpp.
42. Rm Amlphn Ahnizknphm\pw F\nv bmsXmcp AdnhpanmXv Aht\mSv Rm
]ptNphm\pw \nsfs Wnpp. Rm\mIs, {]Xm]imenbpw Gsd
s]mdpph\pamb Amlphntev \nsf Wnpp.
43. \n Fs GsXmntev Wnp sImWvSncnppthm AXn\v CltemImIs
]ctemImIs bmsXmcp {]mXvY\bpw DWvSmImhpX FXpw, \psS aSw
AmlphntemWv FXpw, AXn{IaImcnI XsbmWv \cImhIminI FXpw
Ddmb ImcyamIpp.
44. Fm Rm \ntfmSv ]dbpXv hgnsb \n Hmpw. Fs Imcyw Rm
Amlphntev G]nv hnSpp. Xobmbpw Amlp Zmkamscn
IWvSdnbph\mIpp.
45. Atm Ah \Snb IpX{fpsS Zpjv^efn \nv Amlp Atls Imp.
^nHus BfpIsf ISp in hebw sNpIbpapWvSmbn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 257 of 353
46. \cIw! cmhnsebpw sshIptchpw Ah AXn\papn {]ZinnsSpw. B Aykabw
\nehn hcp Znhkw ^nHus BfpIsf Ghpw ITn\amb inbn \n
{]thinnpI. ( Fv I]nsSpw )
47. \cIn Ah At\ym\yw \ymbhmZw \Sp k`w ( {itbamIpp. ) Atm
Zp_e Alw`mhw \SnhtcmSv ]dbpw: Xobmbpw R \nsf ]npSv
PohnpIbmbncpp. AXn\m \cIinbn \np h hnlnXhpw Rfn \nv
Hgnhmncm \nv Ignbptam?
48. Alw`mhw \Snh ]dbpw: Xobmbpw \sfmw CXn XsbmIpp. Xobmbpw
Amlp ZmkamnSbn hn[n I]np Ignp.
49. \cIneph \cIns ImhmtcmSv ]dbpw: \n \nfpsS cnXmhnt\msSmv
{]mXvYnpI. Rv Hcp Znhks insbnepw Ah eLqIcnp Xcs.
50. Ah ( Imhm ) ]dbpw: \nfntep ZqXam hyIvXamb sXfnhpIfpw sImWvSv
\nfpsS ASpv hnpWvSmbncpnt? Ah ]dbpw: AsX. Ah ( Imhm ) ]dbpw:
Fm \n Xs {]mXvYnp sImpI. kXy\ntj[nIfpsS {]mXvY\
hrYmhnembntmIpItbbpq.
51. Xobmbpw \mw \psS ZqXamscbpw hnizknhscbpw sFlnIPohnXnepw kmnI
cwKp hcp Znhknepw klmbnpI Xs sNpw.
52. AXmbXv A{IanIv AhcpsS HgnIgnhv {]tbmP\sSm Znhkw. AhmIpp im]w.
AhmIpp No`h\w.
53. aqkmbvv \mw amKZi\w \IpIbpw, C{kmboeysc \mw thZ{Kns
AhIminIfmnopIbpw sNbvXp.
54. _pnbphv amKZi\hpw Dt_m[\hpambncpp AXv.
55. AXn\m \o anpI. Xobmbpw Amlphns hmKvZm\w kXyamIpp. \ns
]m]n\v \o amptXSpIbpw sshIptchpw cmhnsebpw \ns cnXmhns\
kvXpXnptXmsSmw {]IonpIbpw sNpI.
56. Xv bmsXmcp {]amWhpw hpInmsX Amlphns ZrjvSmsfn
XnpXmtcm AhcpsS lrZbfn Xobmbpw Almcw am{Xtabpq. Ah
AhnsS FptX A. AXpsImWvSv \o AmlpthmSv icWw tXSpI. Xobmbpw
Ah\mWv Fmw tIph\pw ImWph\pw.
57. Xobmbpw BImifpw `qanbpw krjvSnpI FXmWv a\pjys\
krjvSnpXns\m henb Imcyw. ]s, Ahcn A[nIt]cpw a\nempn.
58. A\pw ImgvNbph\pw kaamIpIbn. hnizknv kI sNbvXhcpw ZpjvIrXyw
sNbvXhcpw kaamIpIbn. Npcpn am{Xta \n BtemNnp a\nemppq.
59. B Aykabw hcm\pXv XsbmWv. AXn kwibta C. ]s a\pjycn
A[nIt]cpw hnizknpn.
60. \nfpsS cnXmhv ]dncnpp: \n FtmSv {]mXvYnq. Rm \nv Dcw
\Imw. Fs Bcm[nmsX Almcw \Snphcmtcm Ah hgnsb \nycmbnsmWvSv
\cIn {]thinpXmWv; Xo.
61. AmlphmIpp \np thWvSn cm{Xnsb \np imambn hknm Xhhpw,
]Iens\ shfnapXpw Bnbh. Xobmbpw Amlp P\tfmSv
HuZmcyaph\mIpp. ]s a\pjycn A[nIt]cpw \nImWnpn.
62. Ah\mIpp \nfpsS cnXmhpw Fm hkvXpfpsSbpw krjvSnImhpamb Amlp.
Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. Fncns \n Fs\bmWv ( kamKn \nv
) sXnsSpXv?
63. A{]Imcw XsbmWv Amlphns ZrjvSmsf \ntj[nncph ( kamKn
\nv ) sXnsSpXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 258 of 353
64. AmlphmIpp \nv thWvSn `qansb hmkkvYehpw BImis ta]pcbpw
Bnbh. Ah \nsf cq]sSppIbpw sNbvXp. As\ Ah \nfpsS cq]
anIXmn. hninjvS hkvXpfn \nv Ah \nv D]Poh\w \IpIbpw sNbvXp.
Ah\mIpp \nfpsS cnXmhmb Amlp. Atm temIfpsS cnXmhmb Amlp
A\p{Kl]q\mbncnpp.
65. Ah\mIpp Pohnncnph. Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. AXn\m IogvhWw
Ah\v \njvIfamnsmWvSv \n Aht\mSv {]mXvYnpI. temIfpsS cnXmhmb
Amlphnv kvXpXn.
66. ( \_ntb, ) ]dbpI: Fs cnXmhn \nv F\nv sXfnhpI hpInnbncns
Amlphn\v ]pdsa \n hnfnp {]mXvYnphsc Bcm[npXn \nv Xobmbpw
Rm hnesncnpp. temIfpsS cnXmhn\v Rm Iogvs]SWsav
I]nsSpIbpw sNbvXncnpp.
67. an \npw, ]ns _oPIWn \npw, ]ns {`qWn \npw \nsf krjvSnXv
Ah\mIpp. ]noSv Hcp iniphmbn \nsf Ah ]pdp sImWvSv hcpp. ]noSv \n
\nfpsS ]qiIvXn {]m]nphm\pw ]noSv \n hrcmbnocphm\pw thWvSn.
\nfn Nne aptXs acWaSbpp. \nWnXamb Hcp Ah[nbn \n
Fntcphm\pw \n Hcp thf NnnpXn\pw thWvSn.
68. Ah\mWv PohnnpIbpw acnnpIbpw sNph. Hcp Imcyw Ah Xocpam\np
Ignm DWvSmIq Fv AXnt\mSv Ah ]dbpI am{Xw sNpp. Atm AXv
DWvSmIpp.
69. Amlphns ZrjvSmsfn XnphcpsS t\v \o t\mnbnt? Fs\bmWv
Ah hyXnNennsSpXv Fv.
70. thZ{Ksbpw, \mw \psS ZqXamsc AbXv Fsmcp ZuXyw sImWvSmtWm
AXns\bpw \ntj[np Ifhcs{X Ah. Fm hgnsb Ah Adnp sImpw.
71. AsX; AhcpsS IgppIfn IpcppIfpw NeIfpambn Ah henngsSp k`w.
72. NppXnfp shneqsS. ]noSv Ah \cImKv\nbn FcnsSpIbpw sNpw.
73. ]noSv AhtcmSv ]dbsSpw: \n ]mfnIfmbn tNncph FhnsSbmIpp?
74. Amlphn\v ]pdsa. Ah ]dbpw: Ah Rsf hnv A{]Xycmbncnpp. A, R
apv {]mXvYnncpXv bmsXmnt\mSpambncpn. A{]Imcw Amlp kXy\ntj[nIsf
]nghnempp.
75. \ymbanmsX \n `qanbn BmZw sImWvSncpXnsbpw, Kv \SnncpXnsbpw
^eas{X AXv.
76. \cIns IhmSfneqsS AXn \nXyhmknIsf \nebn \n ISp sImpI.
AlmcnIfpsS ]mnSw No Xs. ( Fv AhtcmSv ]dbsSpw. )
77. AXn\m \o anpI. Xobmbpw Amlphns hmKvZm\w kXyamIpp. Fm \mw
Ahv XmoXv \Ip inbn NneXv \n\v \mw ImWnpXcpXmbmepw (
AXnnSp Xs ) \ns \mw acnnpXmbmepw \psS ASptv XsbmWv Ah
aSsSpXv.
78. \n\v apv \mw ]e ZqXamscbpw AbnpWvSv. Ahcn Nnescn \mw \n\v
hnhcnpXnpWvSv. Ahcn Nnescn \n\v \mw hnhcnpXnn. bmsXmcp ZqXpw
Amlphns A\paXntbmSv IqSnbmsX Hcp ZrjvSmw sImWvSp hcm\mhn. Fm
Amlphns I]\ hm \ymb{]Imcw hn[nsSpXmWv. AkXyhmZnI AhnsS
\jvSnemhpIbpw sNpw.
79. AmlphmIpp \nv thWvSn IpImenIsf krjvSnp Xh. Ahbn NneXns\
\n hml\ambn D]tbmKnpXn\v thWvSn. Ahbn NneXns\ \n `npIbpw
sNpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 259 of 353
80. \nv Ahbn ]e {]tbmP\fpapWvSv. Ah aptJ\ \nfpsS lrZbfnep h
Bhiynepw \n FntcpIbpw sNpp. AhbpsS ]pdpw IepIfnepambn
\n hlnsSpIbpw sNpp.
81. Ahs ZrjvSm Ah \nv ImWnpXcnIbpw sNpp. Atm Amlphns
ZrjvSmfn FsXmns\bmWv \n \ntj[npXv?
82. Fm Ahv appWvSmbncphcpsS ]cyhkm\w Fs\bmbncpp Fv ImWm
Ah `qanbn kcnp t\mnbnnt? Ah Chscm Fw IqSnbhcpw,
iIvXnsImWvSpw `qanbn hntpt]mb AhinjvS sImWvSpw Ghpw
{]_eamcpambncpp. Fnpw Ah t\SnsbSpncpsXmpw Ahv {]tbmP\sn.
83. As\ Ahcntep ZqXam hyIvXamb sXfnhpIfpw sImWvSv AhcpsS ASpv
sNtm AhcpsS ]ep AdnhpsImWvSv Ah Xr]vXnbSbpIbmWv sNbvXXv.
Fsmns\n Ah ]cnlknncppthm AXv ( in ) Ahsc hebw
sNpIbpapWvSmbn.
84. Fnv \psS in IWvStm Ah ]dp: R Amlphn am{Xw
hnizknpIbpw Aht\mSv R ]ptNncpXn ( ssZhfn ) R
AhnizknpIbpw sNbvXncnpp.
85. Fm Ah \psS in IWvStmgs AhcpsS hnizmkw Ahv
{]tbmP\sSpIbpWvSmbn. Amlp Xs ZmkamcpsS Imcyn apt \Snemn
Ignnp \S]Sn{Iaas{X AXv. AhnsS kXy\ntj[nI \jvSnemhpIbpw sNbvXp.

41. Fussilath
1. lmaow.
2. ]caImcpWnI\pw IcpWm\n[nbpambnphs ] \nv AhXcnnsXs{X CXv.
3. hN\ hniZoIcns Hcp thZ{Kw. a\nemp BfpIv thWvSn
Ad_n`mjbn ]mcmbWw sNsSp (Hcp {Kw.)
4. ktmjhm AdnbnpXpw XmoXv \IpXpambnp ( {Kw ) Fm Ahcn
A[nIt]cpw XncnpIfp. Ah tIv a\nempn.
5. Ah ]dp: \o Rsf Fsmntev hnfnppthm AXv a\nemm\mhm hn[w
RfpsS lrZb aqSnIpnemIpp. RfpsS ImXpIv _[ncXbpamIpp.
Rpw \n\panSbn Hcp adbpWvSv. AXn\m \o {]hnv sImpI. Xobmbpw
Rfpw {]hnphcmIpp.
6. \o ]dbpI: Rm \nsftmse Hcp a\pjy am{XamIpp. \nfpsS ssZhw
GIssZhamIpp Fv F\nv t_m[\w \IsSpp. BIbm Ahtep
amKn \n t\sc \nesImpIbpw Aht\mSv \n ]m]tamN\w tXSpIbpw
sNphn. _lpssZhmcm[ImIpp \miw.
7. kImv \Imhcpw ]ctemIn hnizmkanmhcpamb.
8. Xobmbpw hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm AhmWv
apdnv t]mhm {]Xn^eapXv.
9. \o ]dbpI: cWvSpZnhk( L )fnembn `qansb krjvSnh\n \n AhnizknpIbpw
Ahv \n kaamsc kvYm]npIbpw XsbmtWm sNpXv? Ah\mIpp
temIfpsS cnXmhv.
10. AXn (`qanbn) AXns D]cn`mKv Ddp\np ]X Ah
kvYm]npIbpw AXn A`nhrnbpWvSmpIbpw, AXnse Blmc AhnsS
hyhkvYsSpn shpIbpw sNbvXncnpp. \mep Znhk(L)fnembnmWv (Ah\Xv
sNbvXXv.) BhiysSphv thWvSn icnbmb A\p]mXn
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 260 of 353
11. AXn\p ]pdsa Ah BImins t\v Xncnp. AXv Hcp ]pIbmbncpp.Fnv
AXnt\mSpw `qantbmSpw Ah ]dp: \n A\pkcW]qtam \n_nXamtbm hcnI.
Ah cWvSpw ]dp: RfnXm A\pkcWaphcmbn hncnpp.
12. As\ cWvSpZnhk( L )fnembn Ahsb Ah GgpBImifmnop. Hmtcm
BIminepw AXmXns Imcyw Ah \ntZinpIbpw sNbvXp. kao]p
BImis \mw Nne hnfpI sImWvSv AecnpIbpw kwcWw Gs]SppIbpw
sNbvXp. {]Xm]imenbpw kPvR\pamb Amlp hyhkvYsSpnbXs{X AXv.
13. Fnv Ah XncnpIfbp ]w \o ]dtpI: BZv, YaqZv Fo kapZmbv
t\cn `bcin t]msebp Hcp insbn Rm\nXm \nv XmoXv \Ipp.
14. AhcpsS apneqsSbpw, ]nneqsSbpw sNv, AmlpshbmsX \n Bcm[ncpXv Fv
]dpsImWvSv AhcpsS ASpv ssZhZqXam sN kabv Ah ]dp: RfpsS
cnXmhv Dtinncpsn Ah aepIsf Cdpambncpp. AXn\m \n
GsXmpambn Absncnppthm, AXn Xobmbpw R
hnizmkanmhcmIpp.
15. Fm BZv kapZmbw \ymbw IqSmsX `qanbn Alw`mhw \SnpIbpw Rsfm
iIvXnbn anIh BcpWvSv Fv ]dbpIbpamWv sNbvXXv. Ahv IWvSpIqsS; Ahsc
krjvSn Amlp XsbmWv Ahscm iIvXnbn anIhs\v? \psS ZrjvSmsf
Ah \ntj[nv IfbpIbmbncpp.
16. As\ ZpcnXw ]nSn GXm\pw Znhkfn AhcpsS t\v D{Kamb Hcp ioXmv \mw
Abp. sFlnIPohnXn Ahv A]am\Icamb in \mw BkzZnnm
thWvSnbs{X AXv. Fm ]ctemInse inbmWv IqSpX A]am\Icw. Ahv
klmbsampw \IsSpIbpan.
17. Fm YaqZv tKm{Xtam, Ahv \mw t\hgn ImWnpsImSpp. Atm
kamKtmfp]cn AXsb Ah {]nbcambn IcpXpIbmWv sNbvXXv. As\
Ah sNbvXpsImWvSncpXns ^eambn A]am\Icamb Hcp `bc in Ahsc ]nSnIqSn.
18. hnizknpIbpw [\njvT ]pensmWvSncnpIbpw sNbvXhsc \mw
csSppIbpw sNbvXp.
19. Amlphns i{Xpsf \cIntev t]mIm\mbn hnfnpIqpIbpw, Fnhsc
sXfnpIqnsImWvSpt]mIpIbpw sNp Znhkw ( {itbamIpp. )
20. As\ Ah AhnsS ( \cIn ) sNm AhcpsS ImXpw AhcpsS IpIfpw
AhcpsS sXmenIfpw Ahv FXncmbn Ah {]hnncpXns\n kmyw
hlnpXmWv.
21. XfpsS sXmenItfmSv Ah ]dbpw: \nsfn\mWv RsXncmbn kmyw hlnXv?
Ah ( sXmenI ) ]dbpw: Fm hkvXpsfbpw kwkmcnn Amlp Rsf
kwkmcnnXmIpp. BZyXhW \nsf krjvSnXv Ah\mWtm. AhtepXs
\n aSsSpIbpw sNpp.
22. \nfpsS ImtXm \nfpsS IpItfm \nfpsS sXmenItfm \nv FXncn kmyw
hlnpsav IcpXn \n ( Ahbn \npw ) HfnncnmdpWvSmbncpntm. Fm
\n hnNmcnXv \n {]hnpXn anXpw Amlp AdnbnsmWv.
23. AXs{X \nfpsS cnXmhns\n \n [cnpsh [mcW: AXv \nv \miw
hcpn. As\ \n \jvSmcnshcmbnop.
24. C\n Ah klnp IgnbpIbmsWn B \cIw XsbmIpp Ahp ]mnSw.
Ah hnphogvN tXSpIbmsWntem hnphogvN \IsSphcpsS Iqn Ah
s]SpIbpan.
25. Ahv \mw Nne IqpImsc Gs]Spn sImSpp. Fnv B IqmfnI Ahv
XfpsS apnepXpw ]nnepXpw AewIrXambn tXmnp. PnpIfn \npw
a\pjycn \npw Ahv apv Ignpt]mbnp kapZmbfpsS Iqn ChcpsS
taepw ( insb]nbp ) {]Jym]\w kvYncsSpIbpWvSmbn. Xobmbpw Ah \jvSw
]nbhcmbncpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 261 of 353
26. kXy\ntj[nI ]dp: \n Cu JpB {inp tIcpXv. AXv ]mcmbWw
sNptm \n _lfapWvSmpI. \nv AXns\ AXnPbnm Igntmw.
27. Fm B kXy\ntj[nIv \mw ITn\amb in BkzZnnpI XssNpw. Ah
{]hnv sImWvSncpXn AXn\oNambXnp {]Xn^ew \mw Ahv \IpI
XssNpw.
28. AXs{X Amlphns i{Xpp {]Xn^eamb \cIw. Ahv AhnsSbmWv
kvYnchmknp hkXn. \psS ZrjvSmsf Ah \ntj[nv IfncpXn\p
{]Xn^eas{X AXv.
29. kXy\ntj[nI ]dbpw: RfpsS cnXmth, Rsf ]ngnhcmb PnpIfn \npw
a\pjycn \npap cWvSphn`mKs \o Rv ImWnpXtcWta. Ah
A[aamcpsS IqnemIhw R Ahsc RfpsS ]mZv Nphnenv
Nhns.
30. RfpsS cnXmhv AmlphmsWv ]dbpIbpw, ]noSv t\cmwhw \nesImpIbpw
sNbvXnphcmtcm AhcpsS ASp aepI CdnhpsImWvSv C{]Imcw
]dbpXmWv: \n `bsSpItbm ZpxJnpItbm thWvS \nv hmKvZm\w
\Isncp kzKsn \n ktmjaSv sImpI.
31. sFlnIPohnXnepw ]ctemInepw R \nfpsS an{XfmIpp. \nhnsS (
]ctemIv ) \nfpsS a\pI sImXnpsXmapWvSmbncnpw. \nhnsS \n
BhiysSpsXmapWvSmbncnpw.
32. Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamb Amlphn \np kmcas{X AXv.
33. Amlphntev WnpIbpw kIw {]hnpIbpw Xobmbpw Rm
apkvenwIfpsS IqnemIpp Fv ]dbpIbpw sNbvXhs\m hninjvSamb hmv
]dbp amcpWvSv?
34. \Xpw Nobpw kaamhpIbn. Ghpw \Xv GtXm AXv sImWvSv \o ( Xnasb )
{]Xntcm[npI. Atm GsXmcph\pw \obpw Xn i{XpXbptWvSm Ah\Xm ( \ns )
D_p FtmWw Bbnocpp.
35. a ssIsmWvShmsX AXn\p A\p{Klw \IsSpIbn. hn
`mKyaphmsX AXn\p A\p{Klw \IsSpIbn.
36. ]nimNn \np h Zpjvt{]cWbpw \ns hyXnNennpIfbp ]w AmlpthmSv \o
icWw tXSnsmpI. Xobmbpw Ah XsbmIpp Fmw tIph\pw
Adnbph\pw.
37. Ahs ZrjvSmfn s]Xs{X cmhpw ]Iepw kqcy\pw N{\pw. kqcytm, N{tm
\n {]Wmaw sNcpXv. Ahsb krjvSnh\mb Amlphnv \n {]Wmaw sNpI;
\n Ahs\bmWv Bcm[npsXn.
38. C\n Ah Alw`mhw \SnpIbmsWn \ns cnXmhns ASpeph ( aepI
) cmhpw ]Iepw Ahs\ {]IonppWvSv. Ahv aSpv tXmpIbn.
39. \o `qansb hcWvSpWnbXmbn ImWpp. Fnv AXn \mw shw hjnm AXn\v
Ne\apWvSmhpIbpw AXv hfcpIbpw sNpp. CXpw Ahs ZrjvSmfn s]Xs{X.
AXn\v Poh \Inbh Xobmbpw acnhpw Poh \Iph\mIpp.
Xobmbpw Ah GXpImcyn\pw Ignhph\mIpp.
40. \psS ZrjvSmfpsS t\sc h{IX ImWnphcmtcm Ah \psS ZrjvSnbn \nv
adp t]mIpIbn; Xo. Atm \cInsednbsSph\mtWm Da AX
Dbnsgpt]ns \mfn \n`b\mbnv hcpht\m? \n DtinXv \n
sNbvXpsImpI. Xobmbpw Ah \n {]hnpXv IWvSdnbph\mIpp.
41. Xobmbpw Cu Dt_m[\w Xp hpInnbtm AXn Ahnizknh ( \jvSw
]nbh Xs ) Xobmbpw AXv {]Xm]ap Hcp {Kw XsbmIpp.
42. AXns apneqsStbm, ]nneqsStbm AXn AkXyw hspIbn. bpIvXnam\pw
kvXpXyl\pambnphs ] \nv AhXcnnsXs{X AXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 262 of 353
43. ( \_ntb, ) \n\v appWvSmbncp ZqXamtcmSv ]dbsXm Hpw \ntmSv
]dbsSpn. Xobmbpw \ns cnXmhv ]m]tamN\w \Iph\pw thZ\tbdnb in
\Iph\pamIpp.
44. \mw CXns\ Hcp A\d_n JpB Bnbncpsn Ah ]dtpw: FpsImWvSv
CXnse hN\ hniZamshbmbn. ( {Kw ) A\d_nbpw ( {]hmNI ) Ad_nbpw
BhpItbm? \o ]dbpI: AXv ( JpB ) kXyhnizmknIv amKZi\hpw
ia\uj[hpamIpp. hnizknmhmIs AhcpsS ImXpIfn Hcp Xcw
_[ncXbpWvSv. AXv ( JpB ) AhcpsS ta Hcp AXbmbncnpp. B Iq
hnZqcamb GtXm kvYev \nv hnfnsSpp ( F t]msebmIpp AhcpsS
{]XnIcWw ).
45. aqkmbvv \mw thZ{Kw \IpIbpWvSmbn. Fnv AXns Imcynepw
A`n{]mbhyXymkapWvSmbn. Hcp hN\w apv Xs \ns cnXmhns ] \nv
DWvSmbnnmbncppshn AhnSbn (Ctm Xs) XopI]nsSpambncpp.
Xobmbpw Ah CXns\ (JpB\ns\) ]n AhnizmkP\Iamb kwibnemIpp.
46. hh\pw \Xv {]hnm AXns KpWw Ah\v XsbmIpp. hh\pw
XnasNbvXm AXns tZmjhpw Ah\v Xs. \ns cnXmhv ( Xs ) ASnaItfmSv
A\oXn ImWnpht\ A.
47. B Aykabsnbp Adnhv AhtemWv aSsSpXv. ]gsfmpw AhbpsS
t]mfIfn \nv ]pdv hcpn; Hcp kv{Xobpw K`w [cnpItbm, {]khnpItbm
sNppan; Ahs AdnthmSv IqSnbmsX. Fs ]mfnIsfhnsS Fv Ah AhtcmSv
hnfnptNmZnp Znhkw Ah ]dbpw: RfnXm \ns Adnbnpp. Rfn ( AXnv
) kmnIfmbn Bcpan
48. apv Ah hnfnv {]mXvYnncpsXmw Ahsc hnv adp t]mIpIbpw Xv
bmsXmcp cmktXhpan Fv Ahv t_m[yw hcnIbpw sNpw.
49. \abvv thWvSn {]mXvYnpXn a\pjy\v aSpv tXmpn. Xna Ahs\ _m[nmtem
Ah a\w aSph\pw \ncmi\pambnocpp.
50. Ahv IjvSX _m[nXn\p tijw \psS ] \np ImcpWyw \mw Ahv
A\p`hnnm Xobmbpw Ah ]dbpw: CXv F\nv AhImisXmIpp. Aykabw
\nehn hcpsav Rm hnNmcnpn. C\n Fs cnXmhntev Rm
XncnbsSpIbmsWntem F\nv Ahs ASp Xobmbpw Ghpw sas \ne
XsbmWpWvSmbncnpI. Fm kXy\ntj[nIv Ah {]hnXns\n \mw
hnhcw \IpIbpw ITn\amb inbn \nv \mw Ahv A\p`hnnpIbpw sNpw.
51. \mw a\pjy\v A\p{Klw sNbvXm Ah\Xm ]nncnv IfbpIbpw, Ahs ]mn\v
amdnfbpIbpw sNpp. Ahv Xna _m[nmtem Ah\Xm \oWvS
{]mXvY\mc\mbnocpp.
52. \o ]dbpI: \n BtemNnp t\mnbnptWvSm? CXv (JpB) Amlphn
\npXmbncnpIbpw Fnv \nfXn AhnizknncnpIbpamsWn ISp
amXvkcyn Ignbphs\mfpw IqSpX ]ngv t]mbh BcpWvSv.?
53. CXv ( JpB ) kXyamsWv Ahv hyIvXamIhw hnhn[ ZnpIfnepw Ahcn
Xsbpw \psS ZrjvSm hgnsb \mw Ahv ImWnpsImSppXmWv. \ns
cnXmhv GXv Imcyn\pw kmnbmWv FXp Xs aXnbmbXt?
54. HmpI, Xobmbpw Ah XfpsS cnXmhns\ IWvSpapp Imcysn
kwibnemIpp. HmpI, Xobmbpw Ah GsXmcp hkvXphns\bpw hebw
sNbvXnph\mIpp.

42. Shura
1. lmaow.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 263 of 353
2. sF ko Jm^v.
3. A{]Imcw \n\pw \ns apphpw {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamb Amlp t_m[\w
\Ipp.
4. AhmIpp BImifnepXpw `qanbnepXpw. Ah\mIpp DX\pw
alm\pambnph.
5. BImi AhbpsS D]cn`mKv \nv s]mnnfcpamdmIpp. aepI XfpsS
cnXmhns\ kvXpXnptXmsSmw {]Ionp sImWvSncnpp.`qanbnephv
thWvSn Ah ]m]tamN\w tXSpIbpw sNpp. AdnbpI! Xobmbpw Amlp
XsbmIpp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpw.
6. Ah\p ]pdsa cm[nImcnIsf kzoIcnhcmtcm, Ahsc Amlp kqva\ncoWw
sNbvXpsImWvSncnpIbmIpp. \o AhcpsS Imcyn NpaXe G]nsht\ A.
7. A{]Imcw \n\v \mw Ad_n`mjbnep JpB t_m[\w \Inbncnpp. DpJpdm (
a ) bnephpw AXn\p Nppaphpw \o XmoXv \Iphm thWvSnbpw,
kwibclnXamb ktf\ Znhksn \o XmoXv \Iphm thWvSnbpw. Av Hcp
hn`mKm kzKnembncnpw. asmcp hn`mKm InPzenp \cInepw.
8. Amlp Dtinncpsn Ahsc ( a\pjysc ) sbmw Ah Htc
kapZmbampambncpp. ]s, Xm Dtinphsc Xs ImcpWyn Ah
{]thinnpp. A{IanIfmtcm Ahv bmsXmcp cm[nImcnbpw klmbnbpan.
9. AX, Ah Ahp]pdsa cm[nImcnIsf kzoIcnncnpIbmtWm? Fm Amlp
XsbmIpp cm[nImcn. Ah acnhsc Pohnnpp. Ah GXv Imcyn\pw
Ignhph\s{X.
10. \n A`n{]mbhyXymkmcmbnpXv GXv Imcynemhs AXn XopI]nm\p
AhImiw AmlphnmIpp. Ah\mWv Fs cnXmhmb Amlp. Ahs ta Rm
`cta]nncnpp. Ahtev Rm XmgvatbmsS aSpIbpw sNpp.
11. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw {kjvSmhmIpp ( Ah. ) \nv thWvSn \nfpsS
hKn \np Xs Ah CWIsf ( DWvSmnncnpp. ) AXneqsS \nsf
Ah krjvSnv h[nnpp. Ah\v Xpeyambn bmsXmpan. Ah Fmw ImWph\pw
Fmw tIph\pamIpp.
12. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw XmtmepI Ahs A[o\nemIpp. Ah
Dtinphv D]Poh\w Ah hnimeampp. ( aphv ) Ah AXv
CSpnbXmpIbpw sNpp. Xobmbpw Ah GXv Imcysnbpw
Adnhph\mIpp.
13. \qlnt\mSv I]nXpw \n\v \mw t_m[\w \InbXpw C{_mlow, aqkm, Cukm
FnhtcmSv \mw I]nXpamb Imcyw \n aXs t\cmwhw \ne\npI, AXn
\n `nnmXncnpI. FImcyw Ah \nv aX\nbaambn \nivNbnncnpp.
B _lpssZhhnizmknIsf \n GsXmcp Imcyntev Wnppthm AXv Ahv
henb `mcambn tXmnbncnpp. Xm Dtinphsc Amlp Xs ASptev
sXcsSppp. XmgvatbmsS aSphsc Ahtep amKn \bnpIbpw
sNpp.
14. ]qthZm `nnXv Ahv Adnhv hpInnbXn\v tijw XsbmWv. Ah Xnep
hntcm[w \nanamWXv. \nWnXamb Hcp Ah[nhtcv _m[Iamb Hcp hN\w \nfpsS
cnXmhn \nv apv Xs DWvSmbnnmbncppshn AhnSbn ( DSs\ )
XopI]nsSpambncpp. Ahv tijw thZ{Kns A\cmhImiw
\Ish Xobmbpw AXns\n AhnizmkP\Iamb kwibnemIpp.
15. AXn\m \o {]t_m[\w sNbvXpsImpI. \o I]nsXv t]mse t\sc
\nesImpIbpw sNpI. AhcpsS XnjvSsf \o ]npSv t]mIcpXv. \o ]dbpI:
Amlp AhXcnn GXv {Knepw Rm hnizknncnpp. \nnSbn
\oXn]pephm Rm I]nsSpIbpw sNbvXncnpp. AmlphmIpp RfpsS
cnXmhpw \nfpsS cnXmhpw. RpXv RfpsS Ifpw \npXv
\nfpsS Ifpw. Rpw \npanSbn bmsXmcp X{]iv\hpan. Amlp
\s Xn HcpanpIqpw. AhtemIpp sNsm\pXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 264 of 353
16. Amlphns Blzm\n\v kzoImcyX e`nXn\v tijw Ahs Imcyn
Xnphcmtcm, AhcpsS Xw AhcpsS cnXmhn \njv^eamIpp. AhcpsS
ta tIm]apWvSmbncnpw.AhmWv ITn\amb in.
17. AmlphmIpp kXy{]Imcw thZ{Khpw ( sXpw icnbpw Xqnt\mm\p ) Xpemkpw
Cdnh. \n\v Fdnbmw. B Aykabw ASpv Xs Bbncnmw.
18. AXn ( Aykabn ) hnizknmh AXns Imcyn
[rXnIqnsmWvSncnpp.hnizknhcmIs AXns\n `bhnlzecmIpp. Ahdnbmw
AXv kXyamsWv. {inpI: Xobmbpw Aykabns Imcyn Xw
\Sph hnZqcamb ]nghn XsbmIpp.
19. Amlp Xs ZmkamtcmSv I\nhph\mIpp. Ah Dtinphv Ah D]Poh\w
\Ipp. Ah\mIpp iIvX\pw {]Xm]imenbpambnph.
20. hh\pw ]ctemIs IrjnbmWv DtinpsXn Ahs Irjnbn \mw Ah\v
h\ \IpXmWv. hh\pw CltemIs IrjnbmWv DtinpsXn \mw Ah\v
AXn \nv \IpXmWv.Ah\v ]ctemIv bmsXmcp hnlnXhpw DWvSmbncnpX.
21. AX, Amlp A\phZnnnm Imcyw aXambn Ahv \nivNbnp sImSp h
]mfnIfpw AhptWvSm? \nWmbI hn[nsb ]nbp I]\ \nehnenmbncpsn
AhnSbn DSs\ hn[nI]nsSpambncpp. A{IanIfmtcm Ahv Xobmbpw
thZ\tbdnb inbpWvSv.
22. ( ]ctemIv shv ) B A{IaImcnIsf X kmZnp shXns\n `bNInXcmb
\nebn \n\v ImWmw. AXv ( kmZnp shXn\p in ) Ahcn hp`hnpI
XssNpw. hnizknpIbpw kIw {]hnpIbpw sNbvXh
kzKtmpIfnembncnpw. Ah DtinpsXtm AXv AhcpsS cnXmhn
AhpWvSmbncnpw. AXs{X almb A\p{Klw.
23. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvX Xs Zmkamv Amlp
ktmjhm AdnbnpXs{X AXv. \o ]dbpI: AXns t]cn \ntfmSv Rm
bmsXmcp {]Xn^ehpw BhiysSpn. ASp _ns t]cnep kvt\lamsX.
hh\pw Hcp \a {]hnp ]w AXneqsS Ahv \mw KpWw hnnp
sImSppXmWv. Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw Ghpw
\nbph\pamIpp.
24. AX, Atlw ( {]hmNI ) Amlphns t]cn Iw sInap FmtWm Ah
]dbpXv? Fm Amlp Dtinncpsn \ns lrZbn\pta Ah
ap{Zshpambncpp. Amlp AkXys ambvpIfbpIbpw Xs hN\ sImWvSv
kXys kvYncoIcnpIbpw sNpp. Xobmbpw Ah lrZfnepXns\n
Adnhph\mIpp.
25. Ah\mIpp Xs Zmkamcn \nv ]ivNmm]w kzoIcnph. Ah
ZpjvIrXyv amp\IpIbpw sNpp. \n {]hnpsXtm AXv Ah
AdnbpIbpw sNpp.
26. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhv Ah ( {]mXvY\bvv )
Dcw \IpIbpw, Xs A\p{Kln \nv Ahv IqSpX \IpIbpw sNpw.
kXy\ntj[nIfmhs ITn\amb inbmWhpXv.
27. Amlp Xs Zmkamv D]Poh\w hnimeamnsImSpncpsn `qanbn Ah
AXn{Iaw {]hnpambncpp. ]s, Ah Hcp IW\pkcnv Xm DtinpXv
Cdn sImSppp.Xobmbpw Ah Xs Zmkamscn kqvaPvRm\aph\pw
IWvSdnbph\pamIpp.
28. Ah XsbmIpp a\pjy \ncmispIgnXn\p tijw ag hjnnpIbpw, Xs
ImcpWyw hym]nnpIbpw sNph. Ah XsbmIpp kvXpXyl\mb cm[nImcn.
29. BImifpw `qanbpw krjvSnXpw Ah cWvSnepw PohPmesf hym]nnXpw Ahs
ZrjvSmfn s]Xs{X . Ah Dtinptm Ahsc HcpanpIqphm
Ignhph\mWv Ah.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 265 of 353
30. \nv GsXmcp B]v _m[nnpsWvSnepw AXv \nfpsS ssII {]hnXns
^eambnpXsbmWv. anXpw Ah ammpIbpw sNpp.
31. \nv `qanbn shv ( Amlphns\ ) tXm]nv Ifbm\mhn.Amlphn\v ]pdsa
\nv bmsXmcp cm[nImcnbpw klmbnbpanXm\pw.
32. ISeneqsS aeIsftmWw kcnp IepIfpw Ahs ZrjvSmfn s]Xs{X.
33. Ah Dtinp ]w Ah Imns\ ASn \npw. Atm Ah IS ]cn
\nivNeambn \npt]mIpw. Xobmbpw AXn amioecpw \nbphcpamb Ghpw
ZrjvSmfpWvSv.
34. Asn Ah {]hnXns ^eambn Ahsb (IepIsf) Ah XIpIfbpw.
anXpw Ah ammpIbpw sNpw.
35. \psS ZrjvSmfpsS Imcyn Xw \Sph Xv c{]m]nphm Hcp
kvYm\hpansv a\nemtWvSXn\pamWXv.
36. \nv hXpw \IsnpsWvSn AXv sFlnIPohnXnse ( XmmenI ) hn`hw
am{XamIpp. Amlphns ]epXv IqSpX Dahpw IqSpX
\oWvSp\npXpamIpp. hnizknpIbpw XfpsS cnXmhns ta
`cta]npIbpw sNbvXhpXs{X AXv.
37. alm]m]fpw \oNhrnIfpw hnphcpw, tIm]w hmepw
s]mdpphcpambnphv.
38. XfpsS cnXmhns Blzm\w kzoIcnpIbpw \akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw,
XfpsS Imcyw Xocpam\npXv At\ym\yap IqSnbmtemN\bneqsS BbncnpIbpw,
\mw \InbnpXn \nv sNehgnpIbpw sNbvXhcmtcm, Ahpw.
39. Xv h a\hpw t\cnm cm\S]Sn kzoIcnphpw.
40. Hcp Xnabvp {]Xn^ew AXpt]mep Hcp XnaXsbmIpp. Fm Bscnepw
amp\IpIbpw cRvPnpWvSmpIbpw BsWn Ahp {]Xn^ew Amlphns
_m[yXbnemIpp. Xobmbpw Ah A{Iaw {]hnphsc CjvSsSpIbn.
41. Xm ansXn\v tijw hh\pw cm\S]Sn kzoIcnp ]w AcmsXncn
( Ipw Npam ) bmsXmcp amKhpan.
42. P\tfmSv A\oXn ImWnpIbpw \ymbanmsX `qanbn AXn{Iaw {]hnpIbpw
sNphsXncn am{Xta (Ipw Npam) amKapq. Acmv XsbmIpp
thZ\tbdnb inbpXpw.
43. hh\pw anpIbpw s]mdppIbpw sNp ]w Xobmbpw AXv ZrV\nivNbw
sNtWvS Imcyfn s]XmIpp.
44. Amlp GsXmcphs\ hgn]nghnemntbm Ahv AXn\v tijw bmsXmcp
cm[nImcnbpan. in t\cn ImWptm Hcp Xncnpt]mn\v h amKhpaptWvSm Fv
A{IaImcnI ]dbpXmbn \n\v ImWmw.
45. \nyXbm IosgmXpnbhcmbnsmWvSv Ah AXn\v (\cIn\v) apn
{]ZinnsSpXv \n\v ImWmw. HfnInmbncnpw Ah t\mpXv. hnizknh
]dbpw: Dbnsgpt]ns \mfn kztZlfpw XfpsS kzmcpw
\jvSshcmtcm, Ah XsbmIpp Xobmbpw \jvSm. {inpI; Xobmbpw
A{IanI \nccamb inbnemIpp.
46. Amlphn\v ]pdsa Xsf klmbnp cm[nImcnIfmcpw Ahv
DWvSmbncnpIbpan. GsXmcphs\ Amlp hgn]nghnemntbm Ahv ( ey{]m]vXnv )
bmsXmcp amKhpan.
47. Hcp Znhkw hspXn\v apmbn \nfpsS cnXmhns Blzm\w \n kzoIcnpI.
Amlphn \np B Znhks XSppI km[ya. Av \nv bmsXmcp
A`bkvYm\hpapWvSmhn. \nv ( Ip ) \ntj[nm\pamhn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 266 of 353
48. C\n Ah XncnpIfbpIbmsWn ( \_ntb, ) \ns \mw AhcpsS ta
Imhmc\mbn Abnn. \ns ta {]t_m[\ _m[yX am{Xtabpp. Xobmbpw \mw
a\pjy\v \psS ] \np Hcp A\p{Klw BkzZnnm AXns t]cn Ah
BmZw sImpp. AhcpsS ssII apv sNbvXp shXns ^eambn Ahv h
Xnabpw _m[nppshntem AtmgXm a\pjy \nsIh XsbmIpp.
49. AmlphnmIpp BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyw.Ah DtinpXv Ah
krjvSnpp. Ah Dtinphv Ah s]asf {]Zm\w sNpp. Ah
Dtinphv Basfbpw {]Zm\w sNpp.
50. Asn Ahv Ah Basfbpw s]asfbpw CSIensImSppp. Ah
Dtinphsc Ah hycmpIbpw sNpp. Xobmbpw Ah kPvR\pw
kiIvX\pamIpp.
51. ( t\cnp ) Hcp t_m[\w F \nebntem Hcp adbpsS ]nn \nmbnsmtWvSm, Hcp
ZqXs\ Abv Amlphns A\phmZ{]Imcw Ah DtinpXv Atlw ( ZqX )
t_m[\w \IpI F \nebntem AmsX Amlp XtmSv kwkmcnpI F Imcyw
bmsXmcp a\pjypw DWvSmhpIbn. Xobmbpw Ah DX\pw bpIvXnam\pamIpp.
52. A{]Imcw Xs \n\v \mw \psS I]\bm Hcp ssNX\yhmb ktiw t_m[\w
sNbvXncnpp. thZ{Ktam kXyhnizmktam Fsv \n\dnbpambncpn. ]s, \mw
AXns\ Hcp {]Imiamnbncnpp. AXpaptJ\ \psS Zmkamcn \nv \mw
Dtinphv \mw hgn ImWnpp. Xobmbpw \o t\cmb ]mXbntemIpp
amKZi\w \IpXv.
53. BImifnepXpw `qanbnepXpw GsXmcphpXmtWm B Amlphns ]mXbntev.
{inpI; AmlphntemIpp Imcy sNspXv.

43. Sakhruf
1. lmaow.
2. ( Imcy ) hniZamp thZ{Kw XsbmW,
3. Xobmbpw \mw CXns\ Ad_n `mjbnep Hcp JpB BnbncnpXv \n
Nnnp a\nemphm thWvSnbmIpp.
4. Xobmbpw AXv aqe{Kn \psS ASp (kqnsXs{X.) AXv DXhpw
hnPvRm\khpw XsbmIpp.
5. Atm \n AXn{IaImcnIfmb P\fmbXn\m (\nsf) Hgnhmn hnpsImWvSv Cu
Dt_m[\w \nfn \nv amnshpItbm?
6. ]qkapZmbfn F{Xtbm {]hmNIamsc \mw \ntbmKnnpWvSv.
7. GsXmcp {]hmNI AhcpsS ASpv sNpIbmsWnepw Ah Atls
]cnlknphcmImXncpnn.
8. As\ Chscm I\ ssIqpWvSmbncphsc \mw \innp Ifp.
]qnIamcpsS DZmlcW apv Ignpt]mbnpapWvSv.
9. BImifpw `qanbpw krjvSnXmcmsWv \o AhtcmSv tNmZnm Xobmbpw Ah
]dbpw; {]Xm]nbpw kPvR\pambnph\mWv Ah krjvSnXv Fv.
10. AsX, \nv thWvSn `qansb Hcp sXmnempIbpw \n t\cmb amKw IsWvSm
thWvSn \nhnsS ]mXIfpWvSncnIbpw sNbvXh.
11. BImiv \nv Hcp tXmXv A\pkcnv shw hjnp XcnIbpw sNbvXh. Fnv AXv
aqew \mw \nPohamb cmPys ]p\cpohnnp. AXv t]mse Xs \nfpw
(acWm\cw) ]pdp sImWvSp hcsSpXmWv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 267 of 353
12. Fm CWIsfbpw krjvSnpIbpw \nv khmcn sNm\p IepIfpw ImenIsfbpw
\nv Gs]SpncnIbpw sNbvXh.
13. AhbpsS ]pdv \n Ccnpdnm\pw Fnv \n AhnsS Ccnpdnp Ignbptm
\nfpsS cnXmhns A\p{Klw \n Hmanphm\pw, \n C{]Imcw ]dbphm\pw
thWvSn: Rv thWvSn CXns\ hnt[bamnh F{X ]cnip! RXns\
CWphm Ignbpambncpn.
14. Xobmbpw R RfpsS cnXmhntev Xncnsph XsbmIpp.
15. Ahs Zmkamcn Hcp hn`mKs AhcXm Ahs Awiw ( AYhm a )
Bnshncnpp. Xobmbpw a\pjy {]Xyambns XnIpw \nsIh\mIpp.
16. AX, Xm krjvSnp Iqn \nv s]asf Ah ( kzambn )
kzoIcnpIbpw, Basf \nv {]tXyIambn \IpIbpw sNbvXncnpIbmtWm?
17. Ahcn Hcmv, Xm ]caImcpWnIv D]abmbn FSppImWnmdpXns\ (
s]Ipns\ ) n ktmjhm Adnbnsm Ahs apJw IcphmfnXmIpIbpw
Ah IpWvTnX\mhpIbpw sNpp.
18. B`cWaWnbnv hfsSp, hmKzmZn ( \ymbw ) sXfnbnm Ignhnm
HcmfmtWm ( Amlphn\v km\ambn I]nsSpXv? )
19. ]caImcpWnIs Zmkamcmb aepIsf Ah s]pfmnbncnpp. Ahsc (
aepIsf ) krjvSnXn\v Ah kmyw hlnncptm? AhcpsS kmyw
tcJsSppXpw Ah tNmZyw sNsSpXpamWv.
20. ]caImcpWnI Dtinncpsn R Ahsc (aepIsf) Bcm[npambncpn.
Fv Ah ]dbpIbpw sNpw. Ahv AXns\ ]n bmsXmcp Adnhpan. Ah Dulnv
]dbpI am{XamIpp.
21. AX, Ahv \mw CXn\p apv h {Khpw \Inbnv Ah AXn apdpsI]nSnv
\npIbmtWm?
22. A, RfpsS ]nXm Hcp amKn \nesImpXmbn R
IsWvSnbncnpp.Xobmbpw R AhcpsS Im]mSpIfn t\amKw
IsWvSnbncnbmWv. FmWv Ah ]dXv.
23. AXv t]mses \n\v apv GsXmcp cmPyv \mw XmoXpImcs\ Abtmgpw
RfpsS ]nXmsf Hcp amKn \nesImphcmbn R IsWvSnbncnpp;
Xobmbpw R AhcpsS Im]mSpIsf A\pKanphcmIpp. Fv AhnsSbp
kpJtemep]am ]dbmXncpnn.
24. Atlw ( XmoXpImc ) ]dp: \n \nfpsS ]nXmsf GsXmcp amKn
IsWvSntbm, AXns\mfpw \ amKw ImWnpXcp Hcp ktihpw sImWvSv Rm
\nfpsS ASpv hmepw ( \n ]nXmsfs A\pIcnpItbm? ) Ah ]dp;
\n GsXmcp ktihpw sImWvSv Absncnppthm AXn Xobmbpw R
hnizmkanmhcmIpp.
25. AXn\m \mw Ahv in \In. Atm B kXy\ntj[nIfpsS ]cyhkm\w
Fs\bmbncpp shv t\mpI.
26. C{_mlow Xs ]nXmhnt\mSpw P\tfmSpw C{]Imcw ]d k`w ( {itbamIpp: )
Xobmbpw Rm \n Bcm[npXn\nv Hgnp \nph\mIpp.
27. Fs krjvSnhs\mgnsI. ImcWw Xobmbpw Ah F\nv amKZi\w \IpXmWv.
28. Atlns ]nKmanI ( kXyntep ) aStWvSXn\mbn AXns\ ( B
{]Jym]\s ) Atlw AhnSbn \ne\np Hcp hN\ampIbpw sNbvXp.
29. A, Cqpw AhcpsS ]nXmpw Rm PohnXkpJw \In. kXyktihpw,
hyIvXambn hnhcnpsImSpp Hcp ZqX\pw AhcpsS ASpv hcpXv hsc.
30. Ahv kXyw hsnbtmgmIs Ah ]dp: CsXmcp ambmPmeamWv. Xobmbpw
R AXn hnizmkanmhcmIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 268 of 353
31. Cu cWvSv ]Wfn \np GsXnepw Hcp alm]pcpjs ta FpsImWvSv Cu
JpB AhXcnnsn Fpw Ah ]dp.
32. AhcmtWm \ns cnXmhns A\p{Klw ]v shp sImSppXv? \mamWv
sFlnIPohnXn AhnSbn AhcpsS PohnXamKw ]v shpsImSpXv. Ahcn
Nnev Nnesc Iogmfcmn shhw Ahcn Nnesc ap Nnescm D]cn \mw
]e ]SnI DbpIbpw sNbvXncnpp. \ns cnXmhns ImcpWyamIpp Ah
tiJcnp shpXns\m Daw.
33. a\pjy Htc Xcnep ( Zpjn ) kapZmbambntmIpIbnmbncpsn
]caImcpWnI\n Ahnizknphv AhcpsS hoSpIv shn sImWvSp
ta]pcIfpw, Ahv Ibdnt]mIm ( shnsImWvSp ) tImWnIfpw \mw
DWvSmnsImSppambncpp.
34. AhcpsS hoSpIv ( shn ) hmXnepIfpw Ahv Nmcnbncnm ( shn ) InepIfpw
35. kzWw sImWvSp Aemchpw \mw \Ipambncpp. Fm AsXmw
sFlnIPohnXnse kpJt`mKw am{XamIpp. ]ctemIw Xs cnXmhns ASp
kqvaX ]menphpXmIpp.
36. ]caImcpWnIs Dt_m[\ns t\v hh\pw AX \Snp ]w Ahp \mw
Hcp ]nimNns\ Gs]SpnsImSppw. Fnv Ah ( ]nimNv ) Ahv Iqmfnbmbncnpw
37. Xobmbpw Ah ( ]nimNp ) Ahsc t\amKn \nv XSbpw. X kamKw
{]m]nhcmsWv Ah hnNmcnpIbpw sNpw.
38. As\ \psS ASpv hsptm ( Xs Iqmfnbmb ]nimNnt\mSv ) Ah ]dbpw:
F\npw \n\panSbn DZbmkvXa\kvYm\ Xnep AIew DWvSmbncpsn F{X
\mbncpts\. Atm B IqpImc F{X No!
39. \n A{Iaw {]hnncns \n inbn ]mfnIfmIpp F hkvXpX Cv
\nv Hpw {]tbmP\sSpIbn.
40. Fm ( \_ntb, ) \n\v _[ncamsc tI]nm\pw, Aamscbpw hyIvXamb
ZpamKnembhscbpw hgn ImWnm\pw Ignbptam?
41. C\n \ns \mw sImWvSp t]mIp ]w AhcpsS t\sc \mw inm\S]Sn FSppI Xs
sNpXmWv.
42. AYhm \mw Ahv XmoXv \InbXv ( in ) \n\v \mw ImncnIbmsWntem \mw
AhcpsS Imcyn Ignhph XsbmIpp.
43. BIbm \n\v t_m[\w \IsXv \o apdpsI]nSnpI. Xobmbpw \o t\cmb
]mXbnemIpp.
44. Xobmbpw AXv \n\pw \ns P\Xbvpw Hcp Dt_m[\w XsbmIpp. hgnsb
\n tNmZyw sNsSpXpamWv.
45. \n\v apv \psS ZqXamcmbn \mw AbhtcmSv tNmZnp t\mpI. ]caImcpWnI\v
]pdsa Bcm[nstSWvS h ssZhtfbpw \mw \nivNbnnptWvSm Fv.
46. aqkmsb \psS ZrjvSmfpambn ^nHusbpw Ahs ]ucapJyamcpsSbpw
ASptv \mw AbpIbpWvSmbn. Fnv Atlw ]dp: Xobmbpw Rm
temIcnXmhns ZqX\mIpp.
47. As\ Atlw \psS ZrjvSmfpambn AhcpsS ASpv sNtm AhcXm Ahsb
Ifnbmn Nncnpp.
48. Ahv \mw Hmtcm ZrjvSmhpw ImWnpsImSpp sImWvSncpXv AXns CWsbm
alcambnsmWvSv Xsbmbncpp. Ah ( tJZnp ) aSphm thWvSn \mw Ahsc
inI aptJ\ ]nSnIqSpIbpw sNbvXp.
49. Ah ]dp: tl, PmehnZymcm! Xmfpambn XmfpsS cnXmhv Icm
sNbvXnpX\pkcnv Rv thWvSn Xm Aht\mSv {]mXvYnpI. Xobmbpw
R t\amKw {]m]nph XsbmIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 269 of 353
50. Fnv Ahcn \nv \mw in FSppIftm AhcXm hmpamdpp.
51. ^nHu Xs P\nSbn Hcp hnfw_cw \Sn. Ah ]dp: Fs P\tf,
CuPn]vXns B[n]Xyw F\nt? Cu \ZnI HgpIpXmIs Fs IogneqsSbmWv.
Fncns \n ( Imcy ) IWvSdnbpnt?
52. A, lo\\mbnph\pw hyIvXambn kwkmcnm Ignbmh\pamb Chs\m Da
Rm XsbmIpp.
53. Atm Chs ta kzWhfI AWnbnsSpItbm, Cht\msSmw XpWbmbnsImWvSv
aepI hcnItbm sNmsXmWv?
54. As\ ^nHu Xs P\sf hnUvVnIfmn. Ah Ahs\ A\pkcnp. Xobmbpw
Ah A[ImcnIfmb Hcp P\Xbmbncpp.
55. As\ Ah \s {]tIm]nntm \mw Ahsc innp. Ahsc \mw apn \innp.
56. As\ Ahsc ]qamXrIbpw ]noSv hcphv Hcp DZmlcWhpw Bnop.
57. abans aI Hcp DZmlcWambn FSppImWnstm \ns P\XbXm AXns
t]cn Bphnfnpp.
58. RfpsS ssZhfmtWm Daw, AX, AtlamtWm Fh ]dbpIbpw sNbvXp. Ah
\ns apn AsXSpp ImWnXv Hcp Xn\mbn am{XamWv. Fp Xsb Ah
]nSnhminmcmb Hcp P\hn`mKamIpp.
59. Atlw \psS Hcp Zmk am{XamIpp. Atln\v \mw A\p{Klw \IpIbpw
Atls C{kmbo kXnIv \mw Hcp amXrIbmpIbpw sNbvXp.
60. \mw Dtinncpsn ( \nfpsS ) ]nXeapdbmbncnhn[w \nfn \np Xs
\mw aepIsf `qanbn DWvSmpambncpp.
61. Xobmbpw Atlw Aykabnp Hcp AdnbnmIpp. AXn\m AXns\ (
Aykabs ) n \n kwibnp t]mIcpXv. Fs \n ]npScpI. CXmIpp
t\cmb ]mX.
62. ]nimNv ( AXn \nv ) \nsf XSbmXncns. Xobmbpw Ah \nv
{]Xyi{XphmIpp.
63. hyIvXamb sXfnhpIfpw sImWvSv Cukm hnv C{]Imcw ]dp: Xobmbpw hnPvRm\hpw
sImWvSmWv Rm \nfpsS ASpv hncnpXv. \n A`n{]mb`nX
]pensImWvSncnp Imcyfn NneXv Rm \nv hnhcnpXcm thWvSnbpw.
BIbm \n Amlphns\ kqnpIbpw Fs A\pkcnpIbpw sNphn.
64. Xobmbpw Amlp XsbmIpp Fs cnXmhpw, \nfpsS cnXmhpw. AXn\m
Ahs\ \n Bcm[npI. CXmIpp t\cmb ]mX.
65. Fnv AhnSbnep InI `nnp. AXn\m A{Iaw {]hnhv thZ\tbdnb
Hcp Znhks in aqew \miw!
66. Ah HmmXncns s]sv B Aykabw Ahv hspXns\bmsX Ah
t\mnbncnpptWvSm?
67. kplrp B Znhkw At\ym\yw i{Xpfmbncnpw. kqvaX ]menphscmgnsI.
68. Fs Zmkamtc, Cv \nv bmsXmcp `bhpan. \n ZpxJntWvSXpan.
69. \psS ZrjvSmfn hnizknpIbpw Iogvs]p PohnphcmbncnpIbpw
sNbvXhcs{X( \n )
70. \nfpw \nfpsS CWIfpw ktmj`cnXcmbnsImWvSv kzKn {]thinp sImpI.
71. kzWns XfnIIfpw ]m\]m{Xfpw Ahv Nppw sImWvSp \SsSpw. a\pI
sImXnpXpw IpIv B\Ichpamb Imcy AhnsS DWvSmbncnpw. \n
AhnsS \nXyhmknIfmbncnpIbpw sNpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 270 of 353
72. \n {]hnpsImWvSncpXns ^eambn \nv AhImisSpnnp
kzKas{X AXv.
73. \nXn ]g [mcmfambn DWvSmIpw. AXn \nv \nv `nmw.
74. Xobmbpw IphmfnI \cIinbn \nXyhmknIfmbncnpw.
75. Ahv AXv eLqIcnv sImSpsSpIbn. Ah AXn Bibhcmbncnpw.
76. \mw AhtcmSv A{Iaw sNbvXnn. ]s Ah Xsbmbncpp A{IaImcnI.
77. Ah hnfnp]dbpw; tl, amenIv! XmfpsS cnXmhv RfpsS ta ( acWw ) hn[ns.
Atlw ( amenIv ) ]dbpw: \n ( ChnsS ) XmakntWvSh XsbmIpp.
78. ( Amlp ]dbpw: ) Xobmbpw \mw \nv kXyw sImWvSp hv XcnIbpWvSmbn. ]s
\nfn A[nI t]cpw kXys shdpphcmIpp.
79. AX, Ah ( \apsXncn ) h Imcyhpw Xocpam\nncnbmtWm? Fm \mw
XsbmIpp Xocpam\saSpph.
80. AX, AhcpsS clkyhpw KqVmtemN\bpw \mw tIpn Fv Ah
hnNmcnpptWvSm? AsX, \psS ZqXam ( aepI ) AhcpsS ASp
FgpXnsbSpppWvSv.
81. \o ]dbpI: ]caImcpWnI\v km\apWvSmbncpsn Rm\mbncnpw AXns\
Bcm[nphcn Hma.
82. Fm BImifpsSbpw `qanbpsSbpw cnXmhv, knwlmk\ns \mY Ah
]dpWvSmpXn \nv F{Xtbm ]cnip\s{X.
83. AXn\m \o Ahsc hntpI. Ahp XmoXv \IsSp AhcpsS B Znhkw Ah
IWvSpappXp hsc Ah Akw_ ]dbpIbpw IfnXamibn Gs]SpIbpw
sNbvXpsIms.
84. Ah\mIpp BImiv ssZhambnph\pw, `qanbn ssZhambnph\pw.Ah\mIpp
bpIvXnam\pw kPvR\pw.
85. BImifpsSbpw, `qanbpsSbpw, AhbvnSbnepXnsbpw B[n]Xyw GsXmcphmtWm
Ah A\p{Kl]q\mIpp. Ahs ] XsbmIpp B (Ay)
kabs]nbp Adnhv. Ahs ASptv Xs \n aSsSpIbpw sNpw.
86. Ahp ]pdsa Ch Bsc hnfnp {]mXvYnppthm Ah ip]mi A[o\sSppn;
Adnp sImWvSp Xs kXyn\v kmyw hlnhscmgnsI.
87. BcmWv Ahsc krjvSnsXv \o AhtcmSv tNmZnm Xobmbpw Ah ]dbpw: Amlp
Fv. Atm Fs\bmWv Ah hyXnNennsSpXv?
88. Fs cnXmth! Xobmbpw Cq hnizknm Hcp P\XbmIpp Fv Atlw (
{]hmNI ) ]dbpXpw ( Amlp Adnbpw. )
89. AXn\m \o Ahsc hnp XncnpIfbpI. kemw! Fv ]dbpIbpw sNpI. Ah hgnsb
Adnp sImpw.

44. Dukhan
1. lmaow,
2. kv]jvSamb thZ{Kw XsbmW kXyw;
3. Xobmbpw \mw AXns\ Hcp A\pKrloX cm{Xnbn AhXcnnncnpp. Xobmbpw \mw
apdnbnv \Iph\mIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 271 of 353
4. B cm{Xnbn bpIvXn]qamb Hmtcm Imcyhpw thXncnp hnhcnsSpp.
5. AsX, \psS ] \np I]\. Xobmbpw \mw ( ZqXamsc ) \ntbmKnp
sImWvSncnph\mIpp.
6. \ns cnXmhn \np Hcp ImcpWyas{X AXv. Xobmbpw Ah XsbmIpp
Fmw tIp\pw Adnbph\pw.
7. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw AhbvnSbnepXnsbpw cnXmhv. \n
ZrVhnizmkaphcmsWn.
8. Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. Ah PohnnpIbpw acnnpIbpw sNpp.
\nfpsS cnXmhpw \nfpsS ]q]nXmfpsS cnXmhpw Bbnph.
9. Fnepw Ah kwibn IfnpIbmIpp.
10. AXn\m BImiw, sXfnp ImWmhp Hcp ]pIbpw sImWvSv hcp Znhkw \o
{]XonncnpI.
11. a\pjysc AXv s]mXnbpXmWv. CXv thZ\tbdnb Hcp inbmbncnpw.
12. ( Ah ]dbpw: ) RfpsS cnXmth, Rfn \nv \o Cu in HgnhmntcWta,
Xobmbpw R hnizknp sImmw.
13. Fs\bmWv Ahv Dt_m[\w ^esSpI? ( Imcyw ) hyIvXamp Hcp ZqX
AhcpsS ASp sNnpWvSv.
14. Fnv Atls hnv Ah ]nncnp IfbpIbmWv sNbvXXv. Btcm ]Tnnphnh,
{`m Fsms Ah ]dbpIbpw sNbvXp.
15. Xobmbpw \mw in A]w Hgnhmncmw. Fm \n ( ]gb AhkvYbntev )
aSpI Xs sNpatm.
16. Ghpw henb ]nSpw \mw ]nSnp Znhkw Xobmbpw \mw inm\S]Sn
kzoIcnpXmWv.
17. Chv apv ^nHus P\Xsb \mw ]connpWvSv. am\y\mb Hcp ZqX AhcpsS
ASpv sNp.
18. Amlphns Zmkamsc \n F\nv G]np XcWw. Xobmbpw Rm
\nfntep hnizkvX\mb ZqX\mIpp. ( Fv Atlw ]dp. )
19. Amlphns\Xncn \n s]mw ImWnpIbpw sNcpXv. Xobmbpw Rm
kv]jvSamb sXfnhpw sImWvSv \nfpsS ASpv hcmw.
20. \nsfs IsdnbmXncnm Fs cnXmhpw \nfpsS cnXmhpw Bbnpht\mSv
Xobmbpw Rm icWw tXSnbncnpp.
21. \nss hnizmkambnsn Fn \nv \n hnpamdpI.
22. Cq IphmfnIfmb Hcp P\hn`mKamsWXn\m Atlw Xs cnXmhns\ hnfnv (
klmbn\mbn ) {]mXvYnp.
23. ( Atm Amlp \ntZinp: ) Fs Zmkamscbpw sImWvSv \o cm{Xnbn {]bmWw
sNbvXpsImpI. Xobmbpw \n ( i{Xpfm ) ]npScsSpXmWv.
24. kap{Zs imamb \nebn \o hntpIbpw sNpI Xobmbpw Ah
apn\innsSm t]mIp Hcp ssk\yamIpp.
25. F{Xsb{X tXmfpw AcphnIfpamWv Ah hntp t]mbXv.!
26. ( F{Xsb{X ) IrjnIfpw am\yamb ]mnSfpw!
27. Ah BmZ]qw A\p`hnncp ( F{Xsb{X ) ku`mKy!
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 272 of 353
28. As\bmWXv ( IeminXv. ) AsXmw asmcp P\Xbvv \mw AhImisSpn
sImSppIbpw sNbvXp.
29. Atm AhcpsS t]cn BImihpw `qanbpw Icn. Ahv
CSsImSpsSpIbpapWvSmbn.
30. C{kmbo kXnIsf A]am\Icamb inbn \nv \mw cnpI Xs sNbvXp.
31. ^nHu\n \nv. Xobmbpw Ah Almcnbmbncpp. AXn{IaImcnIfn
s]h\pambncpp.
32. Adnp sImWvSv Xs Xobmbpw Ahsc \mw temIscm DIrjvScmbn
sXcsSppIbpWvSmbn.
33. hyIvXamb ]coWw DsImp Nne ZrjvSm \mw Ahv \IpIbpapWvSmbn.
34. Fm CqcnXm ]dbpp;
35. \psS Hmas acWamsX asmpan. \mw Dbnsgpt]nsSphcpa.
36. AXn\m \n kXyhmamcmsWn RfpsS ]nXmsf \n ( Pohnnp ) sImWvSv
hcnI Fv.
37. ChcmtWm IqSpX sash, AX XpCs P\Xbpw Ahp apphcpamtWm?
Ahscsbmw \mw \innpIbpWvSmbn. ImcWw Ah IphmfnIfmbncpXv Xs.
38. BImifpw `qanbpw AhbvnSbnepXpw \mw IfnbmbnsmWvSv krjvSnX.
39. icnbmb DtitmSp IqSn XsbmWv \mw Ahsb krjvSnXv. ]s Ahcn
A[nIt]cpw Adnbpn.
40. Xobmbpw B \nWmbI Xocpam\ns ZnhkamIpp Ahsmap \nivNnX
kabw.
41. AsX, Hcp _p asmcp _phn\v bmsXmcp {]tbmP\hpw sNm, Ahv Hcp
klmbhpw e`nm Hcp Znhkw.
42. Amlp BtcmSv IcpW ImWnpthm AhsmgnsI. Xobmbpw Ah XsbmIpp
{]Xm]nbpw IcpWm\n[nbpw.
43. Xobmbpw kJvJqw hramIpp.
44. ( \cIn ) ]m]nbpsS Blmcw.
45. DcpInb temlw t]mencnpw ( AXns I\n. ) AXv hbdpIfn Xnfbvpw.
46. NpSpshw XnfbvpXv t]mse
47. \n Ahs\ ]nSnq. Fnv \cIns ayntev henngq.
48. A\cw NpSpshw sImWvSp in Ahs XebvpaosX \n sNmcntq. (
Fv \ntZinsSpw. )
49. CXv BkzZntmfq. Xobmbpw \o Xsbmbncptm {]Xm]nbpw am\y\pw.
50. \n GsXmcp Imcyn kwibmepfmbncppthm B Imcyas{X CXv.
51. kqvaX ]menh Xobmbpw \n`bamb hmkkvYemIpp.
52. tXmpw AcphnIpanSbn
53. t\ ]pXpWnbpw Inbp ]pXpWnbpw Ah [cnpw. Ah At\ym\yw
A`napJambnmbncnpw CcnpXv.
54. As\bmIpp ( AhcpsS AhkvY. ) hnimeamb t\{Xfp shfp kv{XoIsf
Ahv CWIfmbn \IpIbpw sNpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 273 of 353
55. kpcnXXz t_m[tmSv IqSn Fmhn[ ]gfpw Ah AhnsS shv
BhiyspsImWvSncnpw.
56. BZys acWamsX asmcp acWw AhhnsS A\p`hntWvSXn. \cIinbn
\nv Amlp Ahsc ImpcnpIbpw sNbvXncnpp.
57. \ns cnXmhn \np HuZmcyas{X AXv. AXv XsbmWv almb `mKyw.
58. \n\v \ns `mjbn CXns\ ( JpB\ns\ ) \mw efnXamnnpXv Ah
BtemNnp a\nemm thWvSn am{XamIpp.
59. BIbm \o ImncnpI. Ahcpw Imncnph XsbmIpp.

45. J adhiya
1. lmaow.
2. Cu thZ{Kns AhXcWw {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamb Amlphn \nmIpp.
3. Xobmbpw BImifnepw `qanbnepw hnizmknIv ]e ZrjvSmfpapWvSv.
4. \nfpsS krjvSnnepw PpPmesf Ah hn\yknpXnepapWvSv ZrVambn
hnizknp P\v ]e ZrjvSmfpw.
5. cmhpw ]Iepw amdnamdn hcpXnepw, Amlp BImip \nv D]Poh\w Cdn AXpaptJ\
`qanv AXns \nPohmhkvYbvv tijw Poh \InbXnepw, ImpIfpsS KXn
\nb{Wnepw Nnnp a\nemp BfpIv ]e ZrjvSmfpapWvSv.
6. Amlphns sXfnhpIfs{X Ah. kXy{]Imcw \mw \n\v Ah HmXntI]npp.
Amlphn\pw Ahs sXfnhpIpw ]pdsa C\n GsXmcp hrmnemWv Ah
hnizknpXv?
7. hymPhmZnbpw A[aImcnbpamb GsXmcmpw \miw.
8. Amlphns ZrjvSm X\nv HmXntI]nsSpXv Ah tIpIbpw Fnv
AXv tInnmXv t]mse AlmcnbmbnsmWvSv iTnp \npIbpw sNpp. BIbm
Ahv thZ\tbdnb insb ]n ktmjhm Adnbnp sImpI.
9. \psS sXfnhpIfn \nv hXpw Ah Adnmtem Ah\Xv Hcp
]cnlmkhnjbamnfbpIbpw sNpw. AcmmIpp A]am\Icamb in.
10. AhcpsS ]pdsI \cIapWvSv. Ah kmZnp shnptXm, Amlphn\p ]pdsa Ah
kzoIcnnp cm[nImcnItfm Ahv Hpw {]tbmP\w sNpIbn. AhmWv I\
inbpXv.
11. CXv Hcp amKZi\amIpp. XfpsS cnXmhns ZrjvSmfn Ahnizknhcmtcm
Ahv ITn\amb Xcnep thZ\tbdnb inbpWvSv.
12. AmlphmIpp kap{Zs \nv A[o\amn Xh. Ahs I]\ {]Imcw
AXneqsS IepI kcnphm\pw, Ahs A\p{Kln\nv \n tXSphm\pw,
\n \nImWnphcmtbm\pw thWvSn.
13. BImifnepXpw `qanbnepXpsamw Xs hIbmbn Ah \nv
A[o\sSpncnIbpw sNbvXncnpp. Nnnp P\v Xobmbpw AXn ]e
ZrjvSmfpapWvSv.
14. ( \_ntb, ) \o kXyhnizmknItfmSv ]dbpI: Amlphns (inbpsS) \mfpI
{]Xonm kXy\ntj[nIv Ah ampsNbvXv sImSpWsav. Hmtcm P\Xbvpw
Ah kmZnv sImWvSncnpXns ^ew Amlp \Iphm thWvSnbs{X AXv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 274 of 353
15. hh\pw \Xv {]hnm AXv Ahs KpWn\v XsbmIpp. hh\pw Xna
{]hnm AXns tZmjhpw Ah\v Xs. ]noSv \nfpsS cnXmhntev \n
aSsSpXmWv.
16. C{kmbo kXnIv thZ{Khpw hnPvRm\hpw {]hmNIXzhpw \mw \IpIbpWvSmbn.
hninjvS hkvXpfn \nv Ahv Blmcw \IpIbpw temIscm Ahv \mw
t{ijvTX \IpIbpw sNbvXp.
17. Ahv \mw ( aX ) Imcysnbp hyIvXamb sXfnhpI \IpIbpw sNbvXp. Fm
Ah `nnXv Ahp Adnhv hpInnbXn\v tijw XsbmWv. Ah Xnep
amXvkcyw \nanamWXv. GsXmcp Imcyn Ah `nnv sImWvSncnppthm AXn
Dbnsgpt]ns \mfn AhnSbn \ns cnXmhv hn[nI]npI Xs
sNpw.
18. ( \_ntb, ) ]noSv \ns \mw ( aX ) Imcyn Hcp sXfn amKnemnbncnpp.
BIbm \o AXns\ ]npScpI. AdnhnmhcpsS XnjvSsf \o ]n]cpXv.
19. Amlphn \np bmsXmcp Imcyn\pw Ah \n\v Hpw {]tbmP\sSpItbbn.
Xobmbpw A{IaImcnIfn Nne Nnev cmImfmIpp. Amlp kqvaX
]menphcpsS cmImhmIpp.
20. CXv a\pjycpsS Iv Xpdnp sXfnhpIfpw ZrVambn hnizknp P\v
amKZi\hpw ImcpWyhpamIpp.
21. AX, XnaI {]hnh hnNmcnncnpIbmtWm; Ahsc \mw hnizknpIbpw
kI {]hnpIbpw sNbvXhsctmse, AXmbXv AhcpsS ( cWvSv IqcpsSbpw
) PohnXhpw acWhpw Xpeyamb \nebn Bpsav? Ah hn[nI]npXv hfsc
tamiw Xs.
22. BImifpw `qanbpw Amlp icnbmb eytmsS krjvSnncnpp. Hmtcm Bpw
Xm {]hnXn\p {]Xn^ew \IsSm thWvSnbpamWv AXv. AhtcmSv A\oXn
ImWnsSpX.
23. Fm Xs ssZhs Xs XnjvSamnbhs\ \o IWvSpthm? Adnv sImWvSv Xs
Amlp Ahs\ ]nghnempIbpw, Ahs ImXn\pw lrZbn\pw ap{ZshpIbpw, Ahs
In\v ta Hcp aqSn DWvSmpIbpw sNbvXncnpp. Atm Amlphn\v ]pdsa BcmWv
Ahs\ t\hgnbnemphm\pXv? Fncns \n BtemNnp a\nempnt?
24. Ah ]dp: PohnXsam \psS sFlnIPohnXw am{XamIpp. \mw acnpp. \mw
Pohnpp. \s \innpXv Imew am{XamIpp. ( hmkvXhn ) Ahv AXns\n
bmsXmcp Adnhpan. Ah DulnpI am{XamIpp.
25. \psS ZrjvSm hyIvXambn Ahv hmbnptI]nsSpIbmsWn AhcpsS
\ymbhmZw \n kXyhmamcmsWn RfpsS ]nXmsf ( Pohnnp ) sImWvSv hcnI.
F AhcpsS hmv am{Xambncnpw.
26. ]dbpI: Amlp \nsf Pohnnpp. ]noSv Ah \nsf acnnpIbpw ]noSv
Dbnsgpt]ns \mfntev \nsf Ah HcpanpIqpIbpw sNpw. AXn
bmsXmcp kwibhpan. ]s a\pjycn A[nIt]cpw Adnbpn.
27. AmlphnmIpp BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyw. B Aykabw \nehn
hcp ZnhkapWvStm Ambncnpw AkXyhmZnIp \jvSw t\cnSp Znhkw.
28. ( Av ) Fm kapZmbsfbpw appIpnb \nebn \o ImWpXmWv. Hmtcm kapZmbhpw
AXns tcJbntev hnfnsSpw. \n {]hnp sImWvSncpXn\v Cv \nv
{]Xn^ew \IsSpXmWv. ( Fv AhtcmSv ]dbsSpIbpw sNpw. )
29. CXm \psS tcJ. \nsXncmbn AXv kXyw Xpdp]dbpXmWv. Xobmbpw \n
{]hnp sImWvSncnpsXmw \mw FgpXnppWvSmbncpp.
30. Fm hnizknpIbpw kIw {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahsc AhcpsS
cnXmhv Xs ImcpWyn {]thinnpXmWv. AXp XsbmIpp hyIvXamb `mKyw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 275 of 353
31. Fm Ahnizknhcmtcm ( AhtcmSv ]dbsSpw: ) Fs ZrjvSm \nv
HmXntI]nsncpnt? Fnv \n AlcnpIbpw IphmfnIfmb Hcp
P\XbmIpIbpw sNbvXp.
32. Xobmbpw Amlphns hmKvZm\w kXyamWv. B AykabamIs AXns Imcyn
bmsXmcp kwibhpan Fv ]dbsm \n ]dbpw: FmWv Aykabsav
Rdnv IqSm. Rv Hcp Xcw Dulw am{XamWpXv. Rv Hcp Ddpan.
33. X {]hnXns Zqjy Ahp shfnsSpXmWv. Ah Fns\bmtWm
]cnlknp sImWvSncpXv AXv Ahsc hebw sNpXpamWv.
34. ( AhtcmSv ) ]dbsSpw: \nfpsS Cu Znhks IWvSpappXv \n adXv t]mse
Cv \nsf \mw adpIfbpp. \nfpsS hmkkvYew \cIamIpp. \nv
klmbnIfmcpw CXm\pw.
35. Amlphns ZrjvSmsf \n ]cnlmkyamnopIbpw sFlnIPohnXw \nsf
hnpIbpw sNbvXXv sImWvSmWv As\ kw`hnXv. BIbm Cv Ah AhnsS \nv
]pdbsSpX. AhtcmSv {]mbivNnw BhiysSpIbpan.
36. Atm BImifpsS cnXmhpw `qanbpsS cnXmhpw temIcpsS cnXmhpamb
Amlphn\mWv kvXpXn.
37. BImifnepw `qanbnepw Ahp XsbmIpp alXzw. Ah XsbmIpp {]Xm]nbpw
bpIvXnam\pw.

46. Ahkaf
1. lmaow
2. Cu thZ{Kns AhXcWw {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamb Amlphn \nmIpp.
3. BImifpw `qanbpw AhbvnSbnepXpw \mw krjvSnXv icnbmb DtitmSp IqSnbpw
\nWnXamb Hcp Ah[nshpsImWvSpw am{XamIpp. kXy\ntj[nIfmIs Xv
XmoXv \IsXp {inmsX XncnpIfbphcmIpp.
4. ( \_ntb, ) ]dbpI: Amlphn\v ]pdsa \n hnfnp {]mXvYnpXns\ ]n \n
Nnnp t\mnbnptWvSm? `qanbn Ah FmWv krjvSnnpsXv \n F\nv
ImWnpXcq. AX BImifpsS krjvSnbn h ]pw AhptWvSm? \n
kXyhmamcmsWn CXn\v app GsXnepw thZ{Ktam, Adnhns h Awitam
\n F\nv sImWvSp hp Xcq.
5. Amlphn\p ]pdsa, Dbnsgpt]ns \mfphscbpw X\nv Dcw \Imhsc
hnfnp {]mXvYnphs\m hgn]ngh BcpWvSv? AhcmIs ChcpsS
{]mXvY\sbn t_m[anmhcmIpp.
6. a\pjyscmw HcpanpIqsSp k`n Ah ChcpsS i{XpfmbncnpIbpw
sNpw. Ch Ahsc Bcm[nncpXns\ Ah \ntj[nphcmbnocpIbpw sNpw.
7. kphyIvXamb \nebn \psS ZrjvSm Ahv HmXntI]nsSpIbmsWn
kXyw Xv hsptm AXns\n B kXy\ntj[nI ]dbpw; CXv hyIvXamb
Hcp ambmPmeamsWv.
8. AX, Atlw ( dkq ) AXv sInap FmtWm Ah ]dbpXv? \o ]dbpI: Rm\Xv
sInaXmsWn F\nv Amlphns inbn \nv Hpw c\Im \nv
Ignbn. AXns ( JpBs ) Imcyn \n ISp kwkmcnpXns\n Ah
\hw Adnbph\mIpp. F\npw \npanSbn kmnbmbn Ah Xs aXn.
Ah Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamWv.
9. ( \_ntb, ) ]dbpI: Rm ssZhZqXamcn Hcp ]pXpamcs\mpa. FssmtWvSm
\nsfsmtWvSm Fv sNsSpw Fv F\nv AdnbpIbpan. F\nv t_m[\w
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 276 of 353
\IsSpXns\ ]npScpI am{XamIpp Rm sNpXv. Rm hyIvXamb
XmoXpImc am{XamIpp.
10. ( \_ntb, ) ]dbpI: \n Nnnp t\mnbnptWvSm? CXv ( JpB ) Amlphns
] \npXmbncnpIbpw, Fnv \n CXn AhnizknpIbpw, CXp
t]mepXn\v C{kmbo kXnIfn \np Hcp kmn kmyw hlnpIbpw, As\
Abm ( CXn ) hnizknpIbpw, \n Alw`mhw \SnpIbpamWv
DWvSmbnpsXn ( \nfpsS \ne F{X tamiambncnpw? ) A{IaImcnIfmb P\sf
Amlp t\hgnbnempIbn; Xo.
11. hnizknhscn B kXy\ntj[nI ]dp: CsXmcp \Imcyambncpsn
Rsfm apv Ch AXn FntcpIbnmbncpp. CXpaptJ\ Ah kamKw
{]m]nnnmXp sImWvSv Ah ]dtpw; CsXmcp ]gw sN hymPhmZamsWv.
12. amXrImtbmKyambnsmWvSpw ImcpWyambnsmWvSpw CXn\p apv aqkmbpsS {Kw
hnpWvSv. CXv ( AXns\ ) kXysSpp Ad_n`mjbnep Hcp {KamIpp. A{Iaw
sNbvXhv XmoXv \Iphm thWvSnbpw, kZvhrv ktmjhm
BbnsmWvSpw.
13. RfpsS cnXmhv AmlphmWv Fv ]dbpIbpw ]noSv sNms \nesImpIbpw
sNbvXhcmtcm Ahv bmsXmpw `bsSm\n. Ah ZpxJntWvSn hcnIbpan.
14. AhcmIpp kzKmhIminI. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. Ah
{]hnncpXn\p {]Xn^eas{X AXv.
15. Xs amXm]nXmtfmSv \\nebn hnWsav \mw a\pjyt\mSv
A\pimknncnpp. Ahs amXmhv {]bmkspsImWvSv Ahs\ K`w [cnpIbpw,
{]bmkspsImWvSv Ahs\ {]khnpIbpw sNbvXp. Ahs K`Imehpw
apeIpSn\nepw IqSn apXv amkmeamIpp. As\ Ah Xs ]qiIvXn
{]m]npIbpw \m]Xv hbnsepIbpw sNbvXm C{]Imcw ]dbpw: Fs cnXmth,
F\npw Fs amXm]nXmpw \o sNbvXp Xnp A\p{Kln\v \nImWnphm\pw
\o Xr]vXnsSp kIw {]hnphm\pw \o F\nv {]tNmZ\w \tIWta. Fs
kXnIfn \o F\nv \abpWvSmncnIbpw sNtWta. Xobmbpw Rm
\nntev tJZnpaSnbncnpp. Xobmbpw Rm Iogvs]SphcpsS IqnemIpp.
16. Acmcn \nmIpp Ah {]hnXn Ghpw DaambXv \mw kzoIcnpXv.
AhcpsS Zpjv{]hrnIsf kw_nnStmfw \mw hnphogvN ImWnpIbpw sNpw.
(Ah) kzKmhIminIfpsS Iqnembncnpw. Ahv \Isncp kXyhmKvZm\as{X
AXv.
17. Hcm Xs amXm]nXmtfmSv Ah ]dp: sO, \nv IjvSw! Rm (acWm\cw)
]pdv sImWvShcsSpw Fv \n cWvSpt]cpw FtmSv hmKvZm\w sNpIbmtWm?
F\nv apv XeapdI Ignpt]mbnpWvSv. Ah (amXm]nXm) AmlpthmSv klmbw
tXSnsmWvSv ]dbpp: \n\v \miw. Xobmbpw Amlphns hmKvZm\w kXyamIpp.
Atm Ah ]dbpp. CsXms ]qnIamcpsS sIpIYI am{XamIpp.
18. AcmcpsS ImcynemIpp ( inbpsS ) hN\w kvYncsv IgnncnpXv.
PnpIfn \npw a\pjycn \npw AhcpsS apv Ignpt]mbnp ]e kapZmbfpsS
Iqn. Xobmbpw Ah \jvSw ]nbhcmIpp.
19. Hmtcmcppw Ahch {]hnX\pkcnp ]ZhnIfpWvSv. Ahv AhcpsS
Iv ^ew ]qnbmnsImSpm\pamWXv. AhtcmSv A\oXn ImWnsSpIbn.
20. kXy\ntj[nI \cIn\papn {]ZinnsSp Znhkw ( AhtcmSv ]dbsSpw: )
sFlnIPohnXn \nfpsS \ hkvXpsfmw \n ]mgmnfbpIbpw, \n
AhsImWvSv kpJa\p`hnpIbpw sNbvXp. AXn\m \ymbw IqSmsX \n `qanbn
Alw`mhw \SnncpXns ^eambpw \n [nmcw ImWnncpXns ^eambpw Cp
\nv A]am\Icamb in {]Xn^eambn \IsSpp.
21. BZns ktlmZcs\ ( AYhm lqZns\ ) n \o HmanpI. AlvJm^nep Xs
P\Xbvv Atlw XmoXv \Inb k`w. Atlns appw Atlns ]nnepw
XmoXpIm Ignpt]mbnpapWvSv. AmlpshbmsX \n Bcm[ncpXv. \nfpsS
ta `bcamb Hcp Znhks in Rm `bsSpp. ( FmWv Atlw XmoXv
\InbXv. )
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 277 of 353
22. Ah ]dp: RfpsS ssZhfn \nv Rsf XncnphnSm thWvSnbmtWm \o
RfpsS ASpv hncnpXv. Fm \o kXyhmamcpsS IqnemsWn
Rp \o XmoXv \IpXv ( in ) Rp sImWvSp hp Xcq.
23. Atlw ]dp: ( AXns\nbp ) Adnhv Amlphn am{XamIpp. Rm
Fsmpambn \ntbmKnsncnppthm AXp Rm \nv FnpXcpp. Fm
\nsf Rm ImWpXv AhnthIw ImWnp Hcp P\XbmbnmWv.
24. As\ AXns\ ( insb ) XfpsS XmgvhcIv A`napJambnsmWvSv shfns Hcp
taLambn Ah IWvStm Ah ]dp: CXm \apv ag \Ip Hcp taLw! A,
\n Fsmn\v [rXnIqntbm AXp XsbmWnXv. AsX thZ\tbdnb in
DsImp Hcp Imv.
25. AXns cnXmhns I]\ {]Imcw kIe hkvXpsfbpw AXv \innpIfbpp.
As\ Ah Xmaknncp kvYefmsX asmpw ImWsSm AhkvYbn Ah
Bbnop. A{]ImcamWv IphmfnIfmb P\v \mw {]Xn^ew \IpXv.
26. \nv \mw kzm[o\w \Inbnnm taJeIfn Ahp \mw kzm[o\w
\IpIbpWvSmbn. tIhnbpw ImgvNIfpw lrZbfpw Ahp \IpIbpw sNbvXp.
Fm Amlphns ZrjvSmsf Ah \ntj[np sImWvSncpXn\m AhcpsS
tIhnbpw ImgvNIfpw lrZbfpw Ahv bmsXmcp {]tbmP\hpw sNbvXn. Fsmns\
Ah ]cnlknncppthm AXv Ahcn hp`hnpIbpw sNbvXp.
27. \nfpsS Nppap Nne cmPysfbpw \mw \innpIbpWvSmbn. B cmPym
kXyntep aSphm thWvSn \mw sXfnhpI hnhn[ cq]n hnhcnpsImSppIbpw
sNbvXp.
28. Amlphn\v ]pdsa (Ah\ntev) kmao]yw Inphm\mbn Ah ssZhfmbn kzoIcnh
Atm FpsImWvSv Ahsc klmbnn? A, Ahsc hnv Ah ( ssZh )
A{]Xycmbn. AXv ( _lpssZhhmZw ) AhcpsS hIbmbp hymPhpw, Ah Ir{Xnaambn
krjvSnpWvSmnbncpXpas{X.
29. PnpIfn Hcp kwLs \mw \ns ASptv JpB {inptIphm\mbn
Xncnphn k`w ( {itbamWv. ) As\ Ah AXn\v knlnXcmbtm Ah
At\ym\yw ]dp: \n \n_vZcmbncnq. As\ AXv Igntm Ah XfpsS
kapZmbntev XmoXpImcmbnsmWvSv Xncnpt]mbn.
30. Ah ]dp: RfpsS kapZmbta, Xobmbpw aqkmbvv tijw AhXcnnsXpw,
AXn\v appXns\ kXysSppXpamb Hcp thZ{Kw R tIncnpp.
kXyntepw t\cmb ]mXbntepw AXv hgn Impp.
31. RfpsS kapZmbta, Amlphntev hnfnp Bv \n Dcw \IpIbpw,
Atln \n hnizknpIbpw sNpI. Ah \nv \nfpsS ]m]
s]mdppXcnIbpw thZ\tbdnb inbn \nv Ah \nv A`bw \IpIbpw
sNpXmWv.
32. Amlphntev hnfnp Bv hh\pw Dcw \ImXncnp ]w Cu `qanbn
( Amlpsh ) Ahv tXm]nm\mhn. Amlphn\v ]pdsa Ah\p cm[nImcnI
DWvSmbncnpIbpan. Acm hyIvXamb hgntISnemIpp.
33. BImifpw `qanbpw krjvSnpIbpw Ahsb krjvSnXpsImWvSv oWnmXncnpIbpw
sNbvX Amlp acnhsc Pohnnm Ignhph XsbmsWv Ahv IWvSpIqsS?
AsX; Xobmbpw Ah GXp Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
34. kXy\ntj[nI \cIn\p apn {]ZinnsSp Znhkw. ( AhtcmSv tNmZnsSpw; )
CXp kXyw Xsbt Fv. Ah ]dbpw: AsX; RfpsS cnXmhns\ XsbmW!
Ah ]dbpw: Fm \n AhnizknncpXns ^eambn in BkzZnp sImpI.
35. BIbm ZrVa\kvIcmb ssZhZqXam anXv t]mse \o anpI. AhcpsS (
kXy\ntj[nIfpsS ) Imcyn\v \o [rXn ImWncpXv. Ahv XmoXv \IsSpXv (
in ) Ah t\cn ImWp Znhkw ]Ien \np Hcp \mgnI t\cw am{Xta X (
CltemIv ) Xmaknnpp F t]mse Ahp tXmpw. CsXmcp Dt_m[\w
BIpp. Fm [nmcnIfmb P\fmsX \innsSptam?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 278 of 353

47. Muhammed
1. AhnizknpIbpw Amlphns amKn \nv (P\sf) XSbpIbpw sNbvXhcmtcm
AhcpsS Isf Amlp ]mgmnIfbpXmWv.
2. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw aplZv \_nbpsS ta
AhXcnnsXn AXs{X AhcpsS cnXmhn \np kXyw hnizknpIbpw
sNbvXhcmtcm Ahcn \nv AhcpsS XnaI Ah ( Amlp ) ambvpIfbpIbpw
AhcpsS AhkvY Ah \mnXopIbpw sNpXmWv.
3. AsXpsImsWvSm kXy\ntj[nI AkXysbmWv ]npSXv. hnizknhcmIs
XfpsS cnXmhn \np kXysbmWv ]n]nbXv. A{]Imcw Amlp
P\p thWvSn AhcpsS amXrII hniZoIcnpp.
4. BIbm kXy\ntj[nIfpambn \n Gpapnbm (\n) ]ncSnIfn shpI. As\
Ahsc \n Aa sNbvXp Ignm \n Ahsc iIvXnbmbn _npI. Fnv
AXn\p tijw (AhtcmSv) ZmnWyw ImWnpItbm, Asn tamN\aqeyw hmn
hnbpItbm sNpI. bpw AXns `mc CdnshpXv hscbs{X AXv. AXmWv
(bpns) apd. Amlp Dtinncpsn AhcpsS t\sc Ah inm\S]Sn
kzoIcnpambncpp. ]s \nfn Nnesc ap Nnesc sImWvSv
]contWvSXn\mbnmIpp CXv. Amlphns amKn sImshcmIs Amlp
AhcpsS I ]mgmpItb C.
5. Ah Ahsc eyntev \bnpIbpw AhcpsS AhkvY \mnopIbpw
sNpXmWv.
6. kzKn Ahsc Ah {]thinnpIbpw sNpw. Ahv AXns\ Ah apt
]cnNbsSpn sImSpnpWvSv.
7. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh klmbnp ]w Ah \nsf
klmbnpIbpw \nfpsS ]mZ Ddnv \npIbpw sNpXmWv.
8. Ahnizknhcmtcm, Ahv \miw. Ah ( Amlp ) AhcpsS Isf
]mgmnIfbpXpamWv.
9. AsXpsImsWvSm Amlp AhXcnnXns\ Ah shdpv Ifp. Atm
AhcpsS Isf Ah \njv^eamnop.
10. Ah `qanbn IqSn kcnnnt? Fn XfpsS apKmanIfpsS ]cyhkm\w
Fs\bmbncpp Fhv t\mnmWmambncpp. Amlp Ahsc XIp Ifp.
Cu kXy\ntj[nIpapWvSv AXp t]msebph. ( inI )
11. AXns ImcWsasm Amlp kXyhnizmknIfpsS cm[nImcnbmWv.
kXy\ntj[nImIs Hcp cm[nImcnbpw C.
12. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhsc Xmgv`mKvIqSn \ZnI
HgpIp kzKtmpIfn Amlp {]thinnpXmWv; Xo. kXy\ntj[nIfmIs
(CltemIv) kpJa\p`hnpIbpw \mImenI XnpXv t]mse
XnpsImWvSncnpIbpw sNpp. \cIamWv Ahp hmkkvYew.
13. \ns ]pdmnb \ns cmPysm iIvXntbdnb F{Xsb{X cmPy! Ahsc \mw
\innp. Atm Ahsmcp klmbnbpapWvSmbncpn.
14. Xs cnXmhn \np kv]jvSamb sXfnh\pkcnv \nesImp Hcm kzw Zpjv
{]hrn AewIrXambn tXmpIbpw XnjvSsf ]npScpIbpw sNbvX Hcphs\
t]msebmtWm?
15. kqvaXbphv hmKvZm\w sNsnp kzKns AhkvY Fs\sbm
AXn ]I hcm shns AcphnIfpWvSv. cpNnt`Zw hcm ]mens AcphnIfpw,
IpSnphv BkzmZyamb aZyns AcphnIfpw, ipoIcns tX\ns
AcphnIfpapWvSv. AhXn FmXcw ImbvI\nIfpapWvSv. XfpsS cnXmhn
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 279 of 353
\np ]m]tamN\hpapWvSv. ( Cu kzKhmknIfpsS AhkvY ) \cIn
\nXyhmknbmbnphs\tmse Bbncnptam? AcmmIs sImSpw NqSp
shambncnpw IpSnm \IsSpI. As\ AXv AhcpsS IpSepIsf
On`namnfbpw.
16. AhcpsS Iqn \o ]dbpXv {inv tIp NnecpWvSv. Fm \ns ASpv \nv
Ah ]pdv t]mbm thZ hnPvRm\w \IshtcmSv Ah ( ]cnlmk]qw ) ]dbpw:
FmWv Ctlw Ctm ]dXv? AcmcpsS lrZbfntaemIpp Amlp
ap{ZshncnpXv. XfpsS XnjvSsf ]n]pIbmWh sNbvXXv.
17. kamKw kzoIcnhcmIs Amlp Ahv IqSpX amKZi\w \IpIbpw, Ahv
thWvSXmb kqvaX Ahp \IpIbpw sNpXmWv.
18. C\n B ( Ay ) kabw s]sv Ahv hspXmsX aphXpw Ahp
Imncnm\ptWvSm? Fm AXns ASbmf hp Ignncnpp. Atm AXv
Ahp hpIgnm Ahp Dt_m[\w Ahss\ {]tbmP\sSpw?
19. BIbm AmlphmsX bmsXmcp ssZhhpansv \o a\nempI. \ns ]m]n\v \o
]m]tamN\w tXSpI. kXyhnizmknIpw kXyhnizmkn\nIpw thWvSnbpw (
]m]tamN\wtXSpI. ) \nfpsS t]mphchpw \nfpsS Xmakhpw Amlp AdnbppWvSv
20. kXyhnizmknI ]dbpw: Hcp kqdv AhXcnnsSmsXmWv? Fm JWvUnXamb
\nbafp Hcp kqdv AhXcnnsSpIbpw AXn bpsn
{]kvXmhnsSpIbpw sNbvXm lrZbfn tcmKaph, acWw BkambXn\m
t_m[clnX\mb B t\mpXv t]mse \ns t\v t\mpXmbn ImWmw. Fm
Ahv Ghpw A\ptbmPyambXv XsbmWXv.
21. A\pkcWhpw DNnXamb hmpamWv thWvSXv. Fm Imcyw Xosp Igntm
Ah AmlpthmSv kXykX ImWnncpsn AXmbncpp Ahv IqSpX Daw.
22. Fm \n ssIImcyIrXzw GsSppIbmsWn `qanbn \n
IpgapWvSmpIbpw, \nfpsS IpSpw__ shnapdnpIbpw sNbvtXptam?
23. AcmscbmWv Amlp i]nnpXv. As\ Ahv _[ncX \IpIbpw, AhcpsS
IpIv AX hcppIbpw sNbvXncnpp.
24. Atm Ah JpB Nnnpa\nempnt? AX, lrZbfnta
]qpIfnncnbmtWm?
25. Xv kamKw hyIvXambn Ign tijw ]pdtImv Xncnpt]mbhcmtcm, Ahv
]nimNv (XfpsS sNbvXnI) AewIrXambn tXmnncnpIbmWv; Xo. Ahv Ah
(hymtaml) \onbnp sImSppIbpw sNbvXncnpp.
26. AXv, Amlp AhXcnnXv CjvSsSmhtcmSv Nne Imcyfn R \nfpsS
I]\ A\pkcnmsav Ah ]dnpXv sImWvSmWv. Ah clkyamn shpXv
Amlp Adnbpp.
27. Atm aepI AhcpsS apJpw ]n`mKpw ASnp sImWvSv Ahsc acnnp
k`n Fmbncnpw AhcpsS kvYnXn!
28. AsXpsImsWvSm Amlphn\v shdppWvSmp Imcys Ah ]npScpIbpw,
Ahs {]oXn Ah CjvSsSmXncnpIbpamWv sNbvXXv. AXn\m AhcpsS Isf
Ah \njv^eamnIfp.
29. AX, lrZbfn tcmKap BfpI Amlp AhcpsS Dnse ]I
shfnsSppItbbn FmtWm hnNmcnXv?
30. \mw Dtinncpsn \n\v \mw Ahsc Imncpambncpp. As\ AhcpsS eWw
sImWvSv \n\v Ahsc a\nemmambncpp. kwkmcssienbneqsSbpw Xobmbpw
\n\v Ahsc a\nemmhpXmWv. Amlp \nfpsS {]hrnI Adnbpp.
31. \nfpsS Iqn kacw sNphscbpw a ssIsmphscbpw \mw
XncndnbpIbpw, \nfpsS ham\ \mw ]cntim[np t\mpIbpw sNpXv hsc
\nsf \mw ]conpI Xs sNpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 280 of 353
32. AhnizknpIbpw Amlphns amKn \nv (P\sf) XSbpIbpw, Xv
kamKw hyIvXambn IgnXn\p tijw dkqepambn amXvkcyn Gs]SpIbpw
sNbvXhcmtcm Xobmbpw Ah Amlphn\v bmsXmcp D]{Zhhpw hcppIbn. hgnsb
Ah AhcpsS I \njv^eamnfbpIbpw sNpw.
33. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh A\pkcnpI. dkqens\bpw \n A\pkcnpI.
\nfpsS Isf \n \njv^eamnfbmXncnpIbpw sNpI.
34. AhnizknpIbpw, Amlphns amKn \nv (P\sf) XSbpIbpw, Fnv
kXy\ntj[nIfmbnsmWvSv Xs acnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahv Amlp
s]mdppsImSppItb C.
35. BIbm \n Zu_eyw ImWncpXv. \n XsbmWv DXam Fncns (
i{Xpsf ) \n knp WnpIbpw sNcpXv. Amlp \nfpsS IqsSbpWvSv.
\nfpsS I^e \nv Hcnepw Ah \jvSsSppIbn.
36. sFlnIPohnXw Ifnbpw hnt\mZhpw am{XamIpp. \n hnizknpIbpw kqvaX
]menpIbpw sNp ]w \np {]Xn^ew Ah \nv \IpXmWv.
\ntfmSv \nfpsS kzp Ah tNmZnpIbpan.
37. \ntfmSv Ah ( kzp ) tNmZnv Ah \nsf _pnapnncpsn \n
]nipv ImWnpIbpw \nfpsS Dnse ]I Ah shfnbn sImWvSp hcnIbpw
sNpambncpp.
38. tl; Iqtc, Amlphns amKn \n sNehgnpXn\mWv \n Blzm\w
sNsSpXv. Atm \nfn Nne ]nipv ImWnpp. hh\pw ]nipp ImWnp
]w XtmSv XsbmWv Ah ]nipv ImWnpXv. AmlphmIs
]cm{ibapIvX\mIpp. \ntfm Zcn{Zamcpw. \n ]nncnp IfbpIbmsWn
\nfm Hcp P\Xsb Ah ]Icw sImWvSphcpXmWv. Fnv Ah
\nsftmsebmbncnpIbpan.

48. Fathah
1. Xobmbpw \n\v \mw {]Xyamb Hcp hnPbw \Inbncnpp.
2. \ns ]m]n \nv apv Ignpt]mbXpw ]noSv DWvSmIpXpw Amlp \n\v
s]mdppXcpXn\p thWvSnbpw, Ahs A\p{Klw \n\v \ndthncpXn\p
thWvSnbpw, \ns t\cmb ]mXbneqsS \bnpXn\v thWvSnbpamIpp AXv.
3. Am Hcp klmbw Amlp \n\v \Im thWvSnbpw.
4. Ah\mIpp kXyhnizmknIfpsS lrZbfn imn CdnsImSpX.v AhcpsS
hnizmktmsSmw IqSpX hnizmkw DWvSmbnocpXn\v thWvSn.
AmlphnpXmIpp BImifnsebpw `qanbnsebpw ssk\y. Amlp
kPvR\pw bpIvXnam\pambncnpp.
5. kXyhnizmknIsfbpw kXyhnizmkn\nIsfbpw Xmgv`mKp IqSn \ZnI HgpIp
kzKtmpIfn \nXyhmknIsf \nebn {]thinnm thWvSnbs{X AXv. Ahcn
\nv AhcpsS XnaI ambvpIfbphm thWvSnbpw. Amlphns ASp AXv Hcp
alm`mKyamIpp.
6. Amlpshn sXmb [mcWshp]pep I]ShnizmknIsfbpw
I]Shnizmkn\nIsfbpw _lpssZhhnizmknIsfbpw _lpssZhhnizmkn\nIsfbpw
innphm thWvSnbpamWXv. AhcpsS ta XnabpsS hebapWvSv. Amlp AhcpsS
t\sc tIm]npIbpw Ahsc i]npIbpw, Ahv thWvSn \cIw HcpnshpIbpw
sNbvXncnpp. sNptNcm\p B kvYew F{Xtamiw.
7. AmlphnpXmIpp BImifnsebpw `qanbnsebpw ssk\y. Amlp {]Xm]nbpw
bpIvXnam\pambncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 281 of 353
8. Xobmbpw \ns \mw Hcp kmnbmbpw ktmjhm \Iph\mbpw
XmoXpImc\mbpw Abncnpp.
9. Amlphnepw Ahs dkqenepw \n hnizknphm\pw Ahs\ klmbnphm\pw
BZcnphm\pw cmhnsebpw sshIptchpw \n Ahs alXzw {]Ionphm\pw
thWvSn.
10. Xobmbpw \ntmSv {]XnPvR sNph AmlpthmSv XsbmWv {]XnPvR sNpXv.
Amlphns ssI AhcpsS ssIIp aosXbpWvSv. AXn\m Bscnepw ( AXv )
ewLnp ]w ewLnpXns tZmj^ew Ah\v XsbmIpp. Xm Amlphpambn
DSSnbn Gs] Imcyw hh\pw \ndthnbm Ahv almb {]Xn^ew
\IpXmWv.
11. {KmaoW Ad_nIfn \nv ]ntmw amdn \nh \ntmSv ]dtpw: RfpsS
kzpfpsSbpw IpSpw_fpsSbpw Imcyw Rsf ( \ntfmsSmw hcm ]m hn[w )
hym]rXcmnIfp. AXv sImWvSv Xm Rp ]m]tamN\n\mbn {]mXvYnWw.
AhcpsS \mhpI sImWvSv Ah ]dbpXv AhcpsS lrZbfnepXm ImcyamWv.
\o ]dbpI: Atm Amlp \np h D]{Zhhpw sNm Dtinm Asn
Ah \nv h D]Imchpw sNm Dtinm Ahs ] \nv \np
hXpw A[o\sSpncm BcpWvSv? A, \n {]hnpXns\ ]n Amlp
kqvaambn Adnbph\mIpp.
12. A, dkqepw kXyhnizmknIfpw Hcnepw AhcpsS IpSpw_fntev XncnspItb C
Fv \n hnNmcnp. \nfpsS lrZbfn AXv AewIrXambn tXmpIbpw sNbvXp.
ZphnNmcamWv \n hnNmcnXv. \n Xpe Hcp P\hn`mKamIpp.
13. Amlphnepw Ahs dkqenepw hh\pw hnizknm ]w Acw
kXy\ntj[nIv thWvSn \mw Pzenp \cImKv\n Hcpnshncnpp.
14. AmlphnmIpp BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyw. Ah Dtinphv
Ah s]mdppsImSppw. Ah Dtinphsc Ah innpIbpw sNpw. Amlp
Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
15. kzp ssIhisSpm DtStv \n (bpn\v) t]mIpIbmsWn B
]ntmw amdn \nh ]dbpw: Rsf \n (XSbmsX) hntWw. Rfpw \nsf
A\pKanmw. Amlphns hmn\v amw hcpm\mWv Ah DtinpXv. \o ]dbpI:
\n Hcnepw Rsf A\pKanpIbn, A{]ImcamWv Amlp apt ]dnpXv.
Atm Ah ]dtpw; A, \n RtfmSv Akqb ImWnpIbmWv Fv.
As\b. Ah (Imcyw) {KlnmXncnpIbmIpp. A]w am{XamsX.
16. {KmaoW Ad_nIfn \npw ]ntmw amdn \nhtcmSv \o ]dbpI: I\
B{IaWtijnbp Hcp P\hn`mKs t\cnSm\mbn \n hgnsb hnfnsSpw.Ah
IogSpXv hsc \n Ahcpambn bpw sNtWvSnhcpw. Atm \n
A\pkcnp ]w Amlp \nv Daamb {]Xn^ew \IpXmWv. apv \n
]nncnp IfXpt]mse (C\nbpw) ]nncnp Ifbp ]w thZ\tbdnb in
Ah \np \IpXpamWv.
17. As ta Ipan. apSs taepw Ipan. tcmKnbpsS taepw Ipan. hh\pw
Amlpshbpw Ahs dkqens\bpw A\pkcnp ]w Xmgv`mKv IqSn \ZnI
HgpIp kzKtmpIfn Ahs\ {]thinnpXmWv. hh\pw ]nncnp Ifbp
]w thZ\tbdnb in Ahp \IpXmWv.
18. B acns Nphn shv kXyhnizmknI \ntmSv {]XnPvR sNbvXncp k`n
Xobmbpw Amlp Ahsc ]n Xr]vXnsncnpp. AhcpsS lrZbfnepXv Ah
AdnbpIbpw, As\ Ahv a\am[m\w CdnsImSppIbpw, Bkamb hnPbw
Ahv {]Xn^eambn \IpIbpw sNbvXp.
19. Ahv ]nSnsSpphm [mcmfw kacmPnX kzpIfpw ( Ah \In ) Amlp
{]Xm]nbpw bpIvXnam\pamIpp.
20. \np ]nSnsSpmhp [mcmfw kacmPnX kzpI Amlp \nv hmKvZm\w
\Inbncnpp. Fm CXv ( ssJ_dnse kacmPnX kzv ) Ah \nv t\cs
Xs XncnpIbmWv. P\fpsS ssIIsf \nfn \nv Ah XSbpIbpw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 282 of 353
sNbvXncnpp. kXyhnizmknIv AsXmcp ZrjvSmambncnphm\pw, t\cmb
]mXbntev \nsf Ah \bnphm\pw thWvSn.
21. \nv t\SnsbSpm Ignnnm ap t\fpw (Ah hmKvZm\w sNbvXncnpp.)
Amlp Ahsc hebw sNbvXncnpIbmWv. Amlp GXp Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
22. B kXy\ntj[nI \ntfmSv bpn Gs]ncpsn Xs Ah ]nncnv
HmSpambncpp. ]noSv Hcp kwcIs\tbm, klmbnsbtbm Ah IsWvSpIbpan.
23. app apXte Ignpt]mnp Amlphns \S]Sn{IaamIpp AXv. Amlphns
\S]Sn {Ian\v bmsXmcp t`ZKXnbpw \o IsWvSpIbn.
24. Ahv ( i{Xpv ) FXncn \nv hnPbw \InbXn\v tijw Ah\mIpp
abpsS Dn shv AhcpsS ssII \nfn \npw \nfpsS ssII Ahcn
\npw XSp \nnbXv. Amlp \n {]hnpXns\n IWvSdnbph\mIpp.
25. kXys \ntj[npIbpw, ]hn{Xamb tZhmebn \nv \nsf XSbpIbpw,
_enarKsf AhbpsS \nivNnX kvYm\sm A\phZnm \nebn
XSp\npIbpw sNbvXhcmIpp Ah. \nv Adnv IqSm
kXyhnizmknIfmb Nne ]pcpjamscbpw kXyhnizmkn\nIfmb Nne kv{XoIsfbpw \n
NhnntpIbpw, Fnv ( \n ) AdnbmsX Xs Ah \nanw \nv ]m]w
hp `hnm CSbmhpIbpw sNnmbncpsn ( Amlp \nsf Ccphn`mKsbpw
bpn \nv XSbpambncpn. ) Amlp Xs ImcpWyn Xm Dtinphsc
Ds]SptWvSXn\mbnmIpp AXv. Ah ( abnse hnizmknIfpw kXy\ntj[nIfpw )
thdnmbncpp XmaknncpsXn Ahcnse kXy\ntj[nIv thZ\tbdnb in \mw
\IpI Xs sNpambncpp.
26. kXy\ntj[nI XfpsS lrZbfn Zpc`nam\w B APvRm\bpKns Zpc`nam\w
shp ]penb k`w! Atm Amlp Ahs dkqens taepw kXyhnizmknIfpsS
taepw Ahs ] \np a\am[m\w CdnsImSpp. kqvaX ]menm\p
I]\ kzoIcnm Ahsc \n_npIbpw sNbvXp. ( AXv kzoIcnm ) IqSpX
AlXbphcpw AXn\v AhImishcpambncpp Ah. Amlp GXv Imcysnbpw
Adnhph\mbncnpp.
27. Amlp Ahs ZqXv kz]v\w kXy{]Imcw kmmcnncnpp. AXmbXv Amlp
Dtinp ]w kam[m\Nncmbn sImWvSv Xe apWvU\w sNbvXhcpw apSn shnbhcpw
BbnsImWvSv \n Hpw `bsSmsX ]hn{Xamb tZhmebn {]thinpI Xs
sNpXmWv F kz]v\w. Fm \nfdnbmXv Ah AdnnpWvSv. AXn\m
AXnv ]pdsa kao]kvYamb Hcp hnPbw Ah DWvSmnp.
28. kamKhpw kXyaXhpambn Xs dkqens\ \ntbmKnXv Ah\mIpp. AXns\ Fm
aXn\pw aosX sXfnbnpImWnm thWvSn. kmnbmbnv Amlp Xs aXn.
29. aplZv Amlphns dkqemIpp. AtltmsSmaph kXy\ntj[nIfpsS t\sc
Iiambn hnphcmIpp. Ah At\ym\yw ZbmepfpamIpp. Amlphn
\np A\p{Klhpw {]oXnbpw tXSnsmWvSv Ah Ipnpw kmjvSmwKw sNbvXpw
\akvIcnpXmbn \n\v ImWmw. kpPqZns ^eambn AhcpsS ASbmfw AhcpsS
apJfnepWvSv. AXmWv Xudmn Ahsc ]nbp D]a. CPoen Ahsc ]nbp
D]a Cs\bmIpp: Hcp hnf, AXv AXns Iqv ]pdv ImWnp. FnXns\
]pjvSnsSpn. FnXv IcpmPnp. As\ AXv IjIv IuXpIw tXmnp
sImWvSv AXns ImWvUnta \nhp \np. ( kXyhnizmknIsf Cs\
hfnsmWvSv hcpXv ) Ah aqew kXy\ntj[nIsf Acniw ]nSnnm
thWvSnbmIpp. Ahcn \nv hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw
sNbvXhp Amlp ]m]tamN\hpw almb {]Xn^ehpw hmKvZm\w sNbvXncnpp.

49. Hujurath
1. kXyhnizmknItf, \n Amlphnsbpw Ahs dkqensbpw apn ( bmsXmpw )
apISp {]hncpXv. Amlphns\ \n kqnpI. Xobmbpw Amlp
tIph\pw Adnbph\pamIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 283 of 353
2. kXyhnizmknItf, \nfpsS i_vZ {]hmNIs i_vZn\v aosX DbcpXv.
AtltmSv kwkmcnptm \n At\ym\yw HbnSpXv t]mse HbnSpIbpw
sNcpXv. \nfdnbmsX Xs \nfpsS I \njv^eambn t]mImXncnm thWvSn.
3. Xobmbpw XfpsS i_vZ Amlphns dkqens ASpv Xmgvphcmtcm
AhcpsS lrZbfmIpp Amlp []\njvTbvmbn ]consSpnpXv.
AhmIpp ]m]tamN\hpw almb {]Xn^ehpapXv.
4. ( \o Xmaknp ) AdIp ]pdp \nv \ns hnfnphcmtcm Ahcn A[nIt]cpw
Nnnp a\nempn.
5. \o AhcpsS ASptp ]pdsv sNpXv hsc Ah anncpsn AXmbncpp
Ahv IqSpX \Xv. Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
6. kXyhnizmknItf, Hcp A[Imcn h hmbpw sImWvSv \nfpsS ASpv hm
\nfXns\n hyIvXambn At\zjndnbWw. AdnbmsX GsXnepw Hcp P\Xbvv \n
B]phcppIbpw, Fnv B sNbvXXns t]cn \n tJZmcmbnocpIbpw
sNmXncnm thWvSn.
7. Amlphns dkqemWv \nnSbnepsXv \n a\nemWw. ]e Imcyfnepw
Atlw \nsf A\pkcnncpsn \n hnjanv t]mIpambncpp. Fnepw Amlp
\nv kXyhnizmks {]nbcamnopIbpw, \nfpsS lrZbfn AXv
AewIrXambn tXmnpIbpw sNbvXncnpp. Ahnizmkhpw A[hpw
A\pkcWtSpw \nh A\njvSIcampIbpw sNbvXncnpp.
As\bphcmIpp t\amKw kzoIcnh.
8. Amlphn \np Hcp HuZmcyhpw A\p{KlhpamIpp AXv. Amlp kPvR\pw
bpIvXnam\pamIpp.
9. kXyhnizmknIfn \np cWvSp hn`mK ]ckv]cw t]mcSnm \n AhnSbn
cRvPnpWvSmWw. Fnp cWvSn Hcp hn`mKw adphn`mKns\Xncn AXn{Iaw
ImWnm AXn{Iaw ImWnp hn`mKtmSv Ah Amlphns I]\bntev
aSnhcpXp hsc \n kacw \SWw. As\ B hn`mKw aSnhcnIbmsWn
\oXn]qw B cWvSp hn`mKnSbn cRvPnpWvSmpIbpw \n \oXn
]menpIbpw sNpI. Xobmbpw Amlp \oXn ]menphsc CjvSsSpp.
10. kXyhnizmknI ( ]ckv]cw ) ktlmZc XsbmIpp. AXn\m \nfpsS cWvSp
ktlmZcnSbn \n cRvPnpWvSmpI. \n Amlpsh kqnpIbpw
sNpI. \nv ImcpWyw e`ntmw.
11. kXyhnizmknItf, Hcp P\hn`mKw asmcp P\hn`mKs ]cnlkncpXv. Ch (
]cnlknsSph ) Ahscm \hcmbncptmw. Hcp hn`mKw kv{XoI asmcp
hn`mKw kv{XoIsfbpw ]cnlkncpXv. Ch ( ]cnlknsSp kv{XoI ) ahscm
\hcmbncptmw. \n At\ym\yw Ipphmv ]dbcpXv. \n ]cnlmkt]cpI
hnfnv ]ckv]cw A]am\npIbpw sNcpXv. kXyhnizmkw ssIsmWvSXn\p tijw
A[mnIamb t]cv ( hnfnpXv ) F{X No! hh\pw ]ivNm]nm ]w
Acm XsbmIpp A{IanI.
12. kXyhnizmknItf, Duln anXpw \n shSnbpI. Xobmbpw Duln NneXv
IpamIpp. \n Nmchrn \SpIbpw AcpXv. \nfn Nne Nnescn AhcpsS
A`mhn Zpjnp]dbpIbpw AcpXv. Xs ktlmZc acnpInSptm Ahs amwkw
`nphm \nfmscnepw CjvSsSptam? Fm AXv ( ihw XnpXv ) \n
shdppIbmWp sNpXv. Amlpsh \n kqnpI. Xobmbpw Amlp
]ivNmm]w kzoIcnph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
13. tl; a\pjytc, Xobmbpw \nsf \mw Hcp BWn \npw Hcp s]n \npambn
krjvSnncnpp. \n At\ym\yw AdntbWvSXn\v \nsf \mw hnhn[ kapZmbfpw
tKm{Xfpw BpIbpw sNbvXncnpp. Xobmbpw Amlphns ASpv \nfn
Ghpw BZcWob \nfn Ghpw [\njvT ]menph\mIpp. Xobmbpw
Amlp kPvR\pw kqvaPvRm\nbpamIpp.
14. {KmaoW Ad_nI ]dbpp; R hnizknncnpp Fv. \o ]dbpI: \n
hnizknnn. Fm R Iogns]ncnpp. Fv \n ]dp sImpI. hnizmkw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 284 of 353
\nfpsS lrZbfn {]thinpIgnnn. Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw \n
A\pkcnp ]w \np \nfpsS I^efn \nv bmsXmpw Ah Ipdhv
hcppIbn. Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
15. Amlphnepw Ahs ZqX\nepw hnizknpIbpw ]noSv kwibnmXncnpIbpw, XfpsS
kzpfpw icocfpw sImWvSv Amlphns amKn kacw \SpIbpw
sNbvXhcmtcm Ah am{XamIpp kXyhnizmknI. Ah XsbmIpp kXyhmam.
16. \o ]dbpI: \nfpsS aXsn \n Amlpsh ]TnnpIbmtWm? AmlphmIs
BImifnepXpw `qanbnepXpw Adnbpp. Amlp GXv Imcys]nbpw
Adnbph\mIpp.
17. Ah Ckvemw aXw kzoIcnp FXv Ah \ntmSv ImWn ZmnWyambn Ah
FSpp]dbpp. \o ]dbpI: \n Ckvemw kzoIcnXns\ FtmSv ImWn
ZmnWyambn FSpv ]dbcpXv. {]XypX, kXyhnizmkntev \nv amKZi\w
\In FXv Amlp \ntfmSv ZmnWyw ImWnpXmIpp. \n
kXyhmamcmsWn ( CXv \n AwKoIcnpI )
18. Xobmbpw Amlp BImifnsebpw `qanbnsebpw AZriyImcyw Adnbpp. \n
{]hnpXv IWvSdnbph\pamIpp Amlp.

50. Kaff
1. Jm^v. alXztadnb JpB XsbmW, kXyw.
2. Fm Ahcn \np Xsbp Hcp XmoXpImc AhcpsS ASpv hXn\m Ah
BivNcysp. Fnv kXy\ntj[nI ]dp: CXv AXv`pXIcamb ImcyamIpp.
3. \mw acnv ambngnntm ( Hcp ]p\ Paw? ) AXv hnZqcamb Hcp aSamIpp.
4. Ahcn \nv `qan NpcpnsImWvSncnpXv \mw AdnnpWvSv; Xo \psS ASp
(hnhc) kqvaambn tcJsSpnb Hcp {KhpapWvSv.
5. Fm kXyw Ahp hsnbtm Ah AXv \ntj[np Ifp. As\ Ah
CfInsImWvSncnp (A\nivNnXamb) Hcp \ne]mSnemIpp.
6. Ahp apIfnep BImitv Ah t\mnbnnt; Fs\bmWv \mw AXns\
\nanpIbpw AecnpIbpw sNbvXnpsXv? AXn\v hnShpIsfmpan.
7. `qanbmIs \mw AXns\ hnIknnpIbpw, AXn Ddp\np ]X \mw
kvYm]npIbpw IuXpIap Fm kkyhKfpw \mw AXn apfnpIbpw
sNbvXncnpp.
8. ( kXyntev ) aSp GsXmcp Zmkpw IWvSpa\nemphm\pw A\pkvacnphm\pw
thWvSn.
9. BImip\nv \mw A\pKrloXamb shw hjnpIbpw, Fnv AXp aqew ]e Xcw
tXmfpw sImbvsXSpp [m\yfpw \mw apfnpIbpw sNbvXp.
10. ASpSpmbn IpeIfp Dbcap Cu\Ifpw.
11. ( \psS ) Zmkamv D]Poh\ambnpXs{X Ah. \nPohamb \mSns\ AXv aqew
Poh\pXmpIbpw sNbvXp. A{]Imcw XsbmIpp ( J_vdpIfn \np ) ]pdmSv.
12. ChcpsS apv \qlns P\Xbpw dpImcpw, YaqZv kapZmbhpw kXyw
\ntj[npIbpWvSmbn.
13. BZv kapZmbhpw, ^nHu\pw, eqXzns ktlmZcfpw,
14. acqnSbn hknncphcpw, XpCs P\Xbpw. Chscmw ssZhZqXamsc
\ntj[np Xn. Atm( Ahcn ) Fs XmoXv kXyambn ]pep.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 285 of 353
15. Atm BZyXhW krjvSnXp sImWvSv \mw oWnv t]mtbm? A, Ah ]pXnsbmcp
krjvSnns\n kwibnemIpp.
16. Xobmbpw a\pjys\ \mw krjvSnncnpp. Ahs a\v a{np sImWvSncnpXv \mw
AdnbpIbpw sNpp. \mw ( Ahs ) IWvT\mUnsbm Aht\mSv ASph\pw
BIpp.
17. heXp`mKpw CSXp`mKpw Ccpp sImWvSv Gphmp cWvSpt] Gphmp
k`w.
18. Ah GsXmcp hmv Dcnptmgpw Ahs ASpv Xmdmbn \np \ncoI
DWvSmhmXncnpIbn.
19. acWsh{]mfw bmYmXvYyhpw sImWvSv hcpXmWv. Fsmn \nv \o Hgnv
amdnsImWvSncnppthm AXs{X CXv.
20. Imlfn DuXsSpIbpw sNpw. AXmIpp XmoXns Znhkw.
21. IqsS Hcp B\bnph\pw Hcp kmnbpap \nebnembncnpw GsXmcmfpw ( Av )
hcpXv.
22. ( Av kXy\ntj[ntbmSp ]dbsSpw: ) Xobmbpw \o CXns\n A{ibnembncpp.
Fm Ctm \nn \nv \ns B aqSn \mw \ow sNbvXncnpp. As\ \ns
ZrjvSn Cv aqbpXmIpp.
23. Ahs klNmcn ( aev ) ]dbpw: CXmIpp Fs ] XmdpXv ( tcJ )
24. ( Amlp aepItfmSv I]npw: ) kXy\ntj[nbpw [nmcnbpambnp
GsXmcps\bpw \n \cIn CtpI.
25. AXmbXv \asb apSph\pw AXn{IaImcnbpw kwibmephpamb GsXmcps\bpw.
26. AsX, AmlpthmsSmw thsd ssZhs kvYm]n GsXmcphs\bpw. AXn\m ITn\amb
inbn Ahs\ \n CtpI.
27. Ahs Iqmfn]dbpw: RfpsS cnXmth! Rm\hs\ hgnsXnnn. ]s, Ah
hnZqcamb ZpamKnembncpp.
28. Ah ( Amlp ) ]dbpw: \n Fs ASp XntWvS. apt Rm \nv
XmoXv \InbnpWvSv.
29. Fs ASp hmv amsSpIbn. Rm ZmkamtcmSv Hpw A\oXn ImWnph\pa.
30. \o \ndv Igntm Fv \mw \cItmSv ]dbpIbpw, IqSpX FsnepaptWvSm Fv
AXv ( \cIw ) ]dbpIbpw sNp Znhknes{X AXv.
31. kqvaX ]menphv AIsebm hn[n kzKw ASpp sImWvSp
hcsSpXmWv.
32. ( AhtcmSv ]dbsSpw: ) Amlphntev Ghpw A[nIw aSph\pw, ( PohnXw )
Impkqnph\pw Bb GsXmcmpw \Imsav \ntfmSv hmKvZm\w
sNsncpXmIpp CXv.
33. AXmbXv AZriyamb \nebn ]caImcpWnIs\ `bsSpIbpw Xmgvabp lrZbtmSv
IqSn hcpIbpw sNbvXhv.
34. ( AhtcmSv ]dbsSpw: ) kam[m\]qw \nfXn {]thinv sImpI.
imizXhmkn\p ZnhkamIpp AXv.
35. AhhnsS DtinpsXpw DWvSmbncnpw. \psS ]emIs IqSpXembn
]eXpapWvSv.
36. Chp apv F{X XeapdIsf \mw \innnpWvSv! Ah Chscm ISp
ssIqphcmbncpp. Fnh \mSpIfnemsI NnIp t\mn; c{]m]nm h
CShpaptWvSm Fv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 286 of 353
37. lrZbaph\mbncnpItbm, a\mn[ytmsS sNhnsImSpv tIpItbm sNbvXhv
Xobmbpw AXn Hcp Dt_m[\apWvSv.
38. BImifpw `qanbpw AhbvnSbnepXpw \mw Bdp Znhkfn krjvSnncnpp.
bmsXmcp oWhpw \s _m[nnpan.
39. AXn\m Ah ]dbpXns t]cn \o anp sImpI. kqtcymZbn\p appw
AkvXa\n\pappw \ns cnXmhns\ kvXpXnptXmsSmw ( Ahs\ )
{]IonpIbpw sNpI.
40. cm{Xnbn \nv Ipdp kabhpw Ahs\ {]IonpI. kmjvSmwK \akvImcn\p
tijap kabfnepw.
41. ASp Hcp kvYev \nv hnfnp]dbph hnfnp]dbp Znhksn {inp
tIpI.
42. AXmbXv B tLmci_vZw bYmXvYambpw Ah tIp Znhkw. AXs{X ( J_vdpIfn
\np ) ]pdmSns Znhkw.
43. Xobmbpw \mw PohnnpIbpw acnnpIbpw sNpp. \psS ASptv XsbmWv
Xncnsepw.
44. Ahsc hnp `qan ]nfv amdnbnv Ah AXnthKw hcp Znhkw! AXv \s
kw_nnStmfw Ffpap Hcp HcpanpIqemIpp.
45. Ah ]dv sImWvSncnpXns\ ]n \mw \hw Adnbph\mIpp. \o AhcpsS ta
tkzNvOm[nImcw sNeptWvSh\. AXn\m Fs XmoXv `bsSphsc JpB
aptJ\ \o Dt_m[nnpI.

51. Dariyath
1. iIvXnbmbn ( s]mSn ) hnXdnsmWvSncnph ( ImpI ) XsbmW, kXyw.
2. ( Pe ) `mcw hlnp ( taL ) XsbmW, kXyw.
3. \njv{]bmkw kcnph ( IepI ) XsbmW, kXyw!
4. Imcy hn`Pnp sImSpph ( aepI ) XsbmW, kXyw.
5. Xobmbpw \np XmoXv \IsSp Imcyw kXyambnpXv XsbmIpp.
6. Xobmbpw \ymbhn[n kw`hnpXp XsbmIpp.
7. hnhn[ ]Yfp BImiw XsbmW,kXyw.
8. Xobmbpw \n hn`namb A`n{]mbnemIpp.
9. ( kXyn \nv ) sXnsh AXn \nv ( JpB\n \nv ) sXnsSpp.
10. Dulmt]mlm i]nsSs.
11. hnhctSn aXnadp Ignbph
12. \ymbhn[nbpsS \m Ftmgmbncnpw Fh tNmZnpp.
13. \cImKv\nbn Ah ]coWn\v hnt[bcmIp Znhkas{X AXv.
14. ( AhtcmSv ]dbsSpw: ) \np ]coWw \n A\p`hnv sImphn. \n
Fsmn\v [rXnIqnsmWvSncppthm AXs{X CXv.
15. Xobmbpw kqvaX ]menph kzKtmpIfnepw AcphnIfnepambncnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 287 of 353
16. Ahv AhcpsS cnXmhv \InbXv GphmnsmWvSv. Xobmbpw Ah AXn\p apv
kZvhrcmbncpp.
17. cm{Xnbn \nv A]`mKta Ah DdmdpWvSmbncppq.
18. cm{XnbpsS AythfIfn Ah ]m]tamN\w tXSphcmbncpp.
19. AhcpsS kzpfnemIs tNmZnphpw ( D]Poh\w ) XSbshpw Hcp
AhImiapWvSmbncnpIbpw sNpw.
20. ZrVhnizmkaphv `qanbn ]e ZrjvSmfpapWvSv.
21. \nfn Xsbpw ( ]e ZrjvSmfpWvSv. )Fnv \n IWvSdnbpns?
22. BImiv \np D]Poh\hpw, \ntfmSv hmKvZm\w sNsSp ImcyfpapWvSv.
23. Fm BIminsbpw `qanbpsSbpw cnXmhns\ XsbmW, kXyw! \n
kwkmcnpp FXp t]mse Xobmbpw CXv kXyamIpp.
24. C{_mloans am\ycmb AXnYnIsf ]nbp hm \n\v hpInnbnptWvSm?
25. Ah Atlns ASpp ISp hnv kemw ]d kabv Atlw ]dp: kemw
( \n ) A]cnNnXcmb BfpIfmWtm.
26. A\cw Atlw [rXnbn Xs `mcybpsS ASptv sNp. Fnv Hcp XSn
Imfpnsb ( thhnp ) sImWvSphp.
27. Fnv AXv AhcpsS ASptv shp. Atlw ]dp: \n Xnpnt?
28. Atm Ahscn Atlns a\n `bw ISp IqSn. Ah ]dp: Xm
`bstSWvS. Atln\v PvRm\nbmb Hcp BIpnsb ]n Ah ktmjhm
AdnbnpIbpw sNbvXp.
29. Atm Atlns `mcy Dn Hcp i_vZapWvSmnsmWvSv aptmv hp. Fnv
Xs apJSnpsImWvSv ]dp: hybmb Hcp InghnbmtWm ({]khnm t]mIpXv?)
30. Ah ( ZqXam ) ]dp: A{]Imcw XsbmIpp \ns cnXmhv ]dncnpXv.
Xobmbpw Ah XsbmIpp bpIvXnam\pw PvRm\nbpw Bbnph.
31. Atlw tNmZnp: tl; ZqXamtc, Atm \nfpsS ImcysamWv?
32. Ah ]dp: R IphmfnIfmb Hcp P\Xbntev AbsXmIpp
33. IfnapsImWvSp IpI R AhcpsS t\sc Abphm thWvSn.
34. AXn{IaImcnIv thWvSn XfpsS cnXmhns ASp ASbmfsSpnb ( IpI )
35. Atm kXyhnizmknIfn s]hcmbn AhnsS DWvSmbncphsc \mw ]pdv sImWvSp
hp.( cs]Spn. )
36. Fm apkvenwIfpsSXmb Hcp hoSmsX \mw AhnsS IsWvSnbn.
37. thZ\tbdnb in `bsSphv Hcp ZrjvSmw \mw AhnsS AhtijnnpIbpw
sNbvXp.
38. aqkmbpsS Ncn{XnepapWvSv ( ZrjvSm. ) hyIvXamb B[nImcnI {]amWhpambn
^nHus ASptv \mw Atls \ntbmKn k`w.
39. Atm Ah Xs iIvXnbn Alcnv ]nncnp IfbpIbmWv sNbvXXv. ( aqkm )
Hcp PmehnZymct\m Asn {`mt\m Fv Ah ]dbpIbpw sNbvXp.
40. AXn\m Ahs\bpw Ahs ssk\ysfbpw \mw ]nSnIqSpIbpw, Fnv Ahsc ISen
FdnbpIbpw sNbvXp. Ah Xsbmbncpp Bt]ml.
41. BZv P\Xbnepw ( ZrjvSmapWvSv. ) hyamb Imv \mw AhcpsS t\sc Ab k`w!
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 288 of 353
42. B Imv GsXmcp hkvXphn\vta sNsntbm, AXns\ {Zhn Xpcpp t]mse BmsX
AXv hnSpambncpn.
43. YaqZv P\Xbnepw ( ZrjvSmapWvSv. ) Hcp kabw hsc \n kpJw A\p`hnv sImpI.
Fv AhtcmSv ]dbs k`w!
44. Fnv Ah XfpsS cnXmhns I]\sXncmbn [nmcw ssIsmWvSp. AXn\m
Ah t\mnsmWvSncns B tLmc\mZw Ahsc ]nSnIqSn.
45. Atm Ahv Fgptp t]mIm IgnhpWvSmbn. Ah
cm\S]SnIsfSpphcmbXpan.
46. AXn\p apv \qlns P\Xsbbpw ( \mw \innpIbpWvSmbn. ) Xobmbpw Ah
A[ImcnIfmb Hcp P\Xbmbncpp.
47. BImiamIs \mw AXns\ iIvXn sImWvSv \nanncnpp. Xobmbpw \mw
hnIknnsSpph\mIpp.
48. `qanbmIs \mw AXns\ Hcp hncnmnbncnpp. Fm AXv hnXm\nh F{X \h!
49. Fm hkvXpfn \npw Cu cWvSv CWIsf \mw krjvSnncnpp. \n BtemNnv
a\nemphm thWvSn.
50. AXn\m \n Amlphntev HmSnspI. Xobmbpw Rm \nv Ahs
ASp \np hyIvXamb XmoXpImc\mIpp.
51. AmlpthmsSmw asmcp ssZhsbpw \n kvYm]nmXncnpIbpw sNpI.
Xobmbpw Rm \nv Ahs ASp \np hyIvXamb XmoXpImc\mIpp.
52. A{]Imcw Xs ChcpsS ]qnIamcpsS ASpv GsXmcp dkq htmgpw
PmehnZymcs\tm, {`ms\tm Ah ]dbmXncpnn.
53. AXn\v ( As\ ]dbWsav ) Ah At\ym\yw hkznv sNbvXncnpIbmtWm? A,
Ah AXn{IaImcnIfmb Hcp P\XbmIpp.
54. BIbm \o Ahcn \nv XncnpIfbpI. \o Bt]ml\.
55. \o Dt_m[nnpI. Xobmbpw Dt_m[\w kXyhnizmknIv {]tbmP\w sNpw.
56. PnpIsfbpw a\pjyscbpw Fs Bcm[nphm thWvSnbmsX Rm krjvSnnn.
57. Rm Ahcn \nv D]Poh\sampw B{Klnpn. Ah F\nv `Ww
\IWsapw Rm B{Klnpn.
58. Xobmbpw Amlp XsbmWv D]Poh\w \Iph\pw iIvX\pw {]_e\pw.
59. Xobmbpw ( Cv ) A{Iaw sNphv ( ]qnIcmb ) XfpsS IqmfnIp e`n
hnlnXw t]msebp hnlnXw XsbpWvSv. AXn\m FtmSv Ah [rXnIqmXncns.
60. Atm Xv XmoXv \IsSpXmb B Znhkw \nanw kXy\ntj[nIp
\miw.

52. Thur
1. Xzq ]Xw XsbmW, kXyw.
2. FgpXs {Kw XsbmW, kXyw.
3. \nhnsh XpIen
4. A[nhmkap ancw XsbmW, kXyw.
5. Dbs ta]pc ( BImiw ) XsbmW, kXyw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 289 of 353
6. \nd kap{Zw XsbmW, kXyw.
7. Xobmbpw \ns cnXmhns in kw`hnpXv XsbmIpp.
8. AXp XSpphm Bcpw Xsbn.
9. BImiw iIvXnbmbn {]I\w sImp Znhkw.
10. ]X ( AhbpsS kvYm\fn \nv ) \on kcnpIbpw sNp Znhkw.
11. At Znhkw kXy\ntj[nImIpp \miw.
12. AXmbXv A\mhiyImcyfn apgpIn IfnpsImWvSncnphv
13. Ah \cImKv\nbntev iIvXnbmbn ]nSnv XsSp Znhkw.
14. ( AhtcmSv ]dbsSpw: ) CXs{X \n \ntj[np Ifncp \cIw.
15. Atm CXv ambmPmeamtWm? AX, \n ImWpnsptWvSm?
16. \n AXn ISp Fcnp sImpI. Fnv \nfXv klnpI. Asn \n
klnmXncnpI. AXv cWvSpw \nv kaamIpp. \n {]hnv sImWvSncpXn\v
am{XamWv \nv {]Xn^ew \IsSpXv.
17. Xobmbpw [\njvT]menph kzKtmpIfnepw kpJm\p{Klfnepambncnpw.
18. XfpsS cnXmhv Ahp \InbXn B\w sImphcmbnv. Pzenp
\cInse inbn \nv AhcpsS cnXmhv Ahsc ImpcnpIbpw sNpw.
19. ( AhtcmSv ]dbsSpw: ) \n {]hnncpXns ^eambn \n kpJambn
XnpIbpw IpSnpIbpw sNbvXp sImpI.
20. hcnhcnbmbv C InepIfn Nmcnbncnphcmbncnpw Ah. hnS IpIfp
shfp XcpWnIsf \mw Ahv CWtNp sImSppIbpw sNpw.
21. GsXmcp Iq hnizknpIbpw AhcpsS km\ hnizmkn Ahsc ]npScpIbpw
sNbvXncnppthm AhcpsS km\sf \mw AhtcmsSmw tNpXmWv. AhcpsS
I^en \nv bmsXmpw \mw Ahp Ipdhp hcppIbpan. GsXmcp a\pjy\pw
Xm kmZnv shXn\v (kzw Iv) ]Wbw shsh\mIpp.
22. Ah sImXnp Xcnep ]ghpw amwkhpw \mw Ahv A[nIambn \IpIbpw
sNpw.
23. AhnsS Ah ]m\]m{Xw At\ym\yw ssIamdnsImWvSncnpw. AhnsS A\mhiyhmtm,
A[mnI hrntbm C.
24. Ahv ( ]cnNcWn\mbn ) sNdpm AhcpsS ASpv Npnncnp sImWvSncnpw.
Ah kqnv shs appI t]msebncnpw
25. ]ckv]cw ]eXpw tNmZnp sImWvSv Ahcn Nne Nnesc A`napJoIcnpw.
26. Ah ]dbpw: Xobmbpw \mw apv \psS IpSpw_nembncnptm
`b`IvXnbphcmbncpp
27. AXn\m Amlp \apv A\p{Klw \IpIbpw, tcmaIq]fn Xpfp Ibdp
\cImKv\nbpsS inbn \nv Ah \s ImpcnpIbpw sNbvXp.
28. Xobmbpw \mw apt Aht\mSv {]mXvYnphcmbncpp. Xobmbpw Ah
XsbmIpp HuZmcyhm\pw IcpWm\n[nbpw.
29. BIbm \o Dt_m[\w sNpI. \ns cnXmhns A\p{Klm \o Hcp
tPymXvkyt\m, {`mt\m A.
30. AX, ( aplZv ) Hcp IhnbmWv, Ahv Imehn]v hcpXv R ImncnpIbmWv
FmtWm Ah ]dbpXv?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 290 of 353
31. \o ]dtpI: \n Imncptmfq. Xobmbpw Rm\pw \ntfmsSmw
ImncnphcpsS IqnemIpp.
32. AX, AhcpsS a\pI AhtcmSv C{]Imcw I]npIbmtWm? AX, Ah
[nmcnIfmb Hcp P\X XsbmtWm?
33. AX, Atlw ( \_n ) AXv sInap ]dXmWv Fv Ah ]dbpIbmtWm? A,
Ah hnizknpn.
34. Fm Ah kXyhmamcmsWn CXp t]mep Hcp hrmw Ah sImWvSphcs.
35. AX, bmsXmcp hkvXphn \npamsX Ah krjvSnsncnpIbmtWm? AX, Ah
XsbmtWm {kjvSm?
36. AX, AhcmtWm BImifpw `qanbpw krjvSnncnpXv? A, Ah ZrVambn
hnizknpn.
37. AX, AhcpsS ]emtWm \ns cnXmhns JP\mhpI! AX, AhcmtWm
A[nImcw \Sph?
38. AX, Ahv ( BImip \nv ) hnhc {inp tIm h tImWnbpaptWvSm?
Fm Ahcnse {inv tIp B hyIvXamb h {]amWhpw sImWvSphcs.
39. AX, Ahp ( Amlphn\p )Xv s]afpw \npXv BafpamtWm?
40. AX, \o AhtcmSv h {]Xn^ehpw tNmZnnv Ah IS_m[yXbm `mcw
t]tdWvShcmbncnpIbmtWm?
41. AX, Ahv AZriyPvRm\w IcKXamhpIbpw, AXv Ah tcJsSpnshpIbpw
sNpptWvSm?
42. AX, Ah h IpX{hpw \Sm DtinpIbmtWm? Fm kXy\ntj[nIfmtcm
Ah XsbmWv IpX{n AIsSph.
43. AX, Ahv Amlphm h ssZhhpaptWvSm? Ah ]ptNpXn \nsmw
Amlp F{Xtbm ]cnip\mbncnpp.
44. BImip\nv Hcp IjvWw hogpXmbn Ah ImWpIbmsWnepw Ah ]dbpw: AXv
ASpSpmb taLamsWv.
45. AXn\m Ah t_m[clnXcmbn hogvsSp AhcpsS B Znhkw Ah IWvSpappXv
hsc \o Ahsc hntpI.
46. AhcpsS IpX{w Ahv Hpw {]tbmP\w sNm, Ahv klmbw e`nm Hcp
Znhkw.
47. Xobmbpw A{Iaw {]hnhv AXn\p ]pdsabpw inbpWvSv. ]s Ahcn
A[nIt]cpw a\nempn.
48. \ns cnXmhns Xocpam\n\v \o am]qw ImncnpI. Xobmbpw \o \psS
ZrjvSnbnemIpp. \o Fgptp kabv \ns cnXmhns\ kvXpXnptXmsSmw
Ahs ]cnipnsb \o {]IonpIbpw sNpI.
49. cm{Xnbn Ipdv kabhpw \{X ]nhmptmgpw \o Ahs ]cnipnsb
{]IonpI.

53. Najm
1. \{Xw AkvXanptm AXns\ XsbmW, kXyw.
2. \nfpsS IqpImc hgnsXnbnn. ZpamKnbmbnpan.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 291 of 353
3. Atlw XnjvS{]Imcw kwkmcnppan.
4. AXv Atln\v Znhyktiambn \IsSp Hcp Dt_m[\w am{XamIpp.
5. iIvXnamb Ignhph\mWv ( Pn_vco F aemWv ) Atls ]TnnnpXv.
6. Icpp Hcp hyIvXn. As\ Atlw ( kmm cq]n ) \nesImWvSp.
7. AtlamIs AXypXamb aWvUenembncpp.
8. ]ns Atlw ASpp hp. As\ IqSpX ASpp.
9. As\ Atlw cWvSp hnpIfpsS AIentem AXns\m ASptm Bbncpp.
10. Atm Ah ( Amlp ) Xs Zmk\v Ah t_m[\w \InbsXmw t_m[\w \In.
11. Atlw IWvS B ImgvN ( Atlns ) lrZbw \ntj[nnn.
12. Fncns Atlw ( t\cn ) ImWpXns t]cn \n AtltmSv
XnpIbmtWm?
13. asmcp Cdnepw Atlw aens\ IWvSnpWvSv.
14. As Ceacn\Spv shv
15. AXnSpmIpp Xmaknm\p kzKw.
16. B Ceacs BhcWw sNpsXms AXns\ BhcWw sNbvXncptm.
17. ( \_nbpsS ) ZrjvSn sXnt]mbnn. AXn{Ianpt]mbnpan.
18. Xobmbpw Xs cnXmhns AXnalmb ZrjvSmfn NneXv Atlw
ImWpIbpWvSmbn.
19. emsbbpw Dsbbpw ]n \n Nnnp t\mnbnptWvSm?
20. thsd aqmaXmbp a\msb ]nbpw
21. ( km\ambn ) \nv BWpw Amlphn\v s]pamsWtm?
22. Fn AXv \oXnbnm Hcp Hmlcn sh Xs.
23. \nfpw \nfpsS ]nXmfpw \maIcWw sNbvX Nne t]cpIfmsX asmpa Ah (
tZhXI. ) Ahsbn Amlp bmsXmcp {]amWhpw CdnXnn. Dulsbpw
a\pI CNvOnpXns\bpw am{XamWv Ah ]npScpXv. Ahv XfpsS
cnXmhn \nv kamKw hnpWvSv Xm\pw.
24. AX, a\pjy\v Ah tamlnXmtWm e`npXv?
25. Fm AmlphnmIpp CltemIhpw ]ctemIhpw.
26. BImifn F{X aepIfmWpXv! AhcpsS ip]mi bmsXmcp {]tbmP\hpw
sNpIbn; Amlp Ah DtinpIbpw Xr]vXnsSpIbpw sNphv ( ip]mibvv
) A\phmZw \InbXns tijamsX.
27. Xobmbpw ]ctemIn hnizknmh aepIv t]cnSpXv kv{Xo
\mafmIpp.
28. Ahv AXns\ ]n bmsXmcp Adnhpan. Ah Duls am{XamIpp ]npScpXv.
Xobmbpw Dulw kXys kw_ntStmfw Hpw {]tbmP\w sNpIbn.
29. BIbm \psS kvacW hnp XncnpIfbpIbpw sFlnIPohnXw am{Xw eyampIbpw
sNbvXhcn \nv \o XncnpIfbpI.
30. Adnhn\nv Ah BsI FnbnpXv A{XtmfamIpp. Xobmbpw \ns
cnXmhmIpp Ahs amKn \nv sXntmbhscn IqSpX Adnhph.
kamKw {]m]nhsc ]n IqSpX Adnhph\pw Ah XsbmIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 292 of 353
31. AmlphnpXmIpp BImifnepXpw `qanbnepXpw. Xna {]hnhv Ah
sNpXn\\pkcnv {]Xn^ew \Iphm thWvSnbs{X AXv. \a {]hnhv
Ghpw \ {]Xn^ew \Iphm thWvSnbpw.
32. AXmbXv henb ]m]fn \npw, \nmcambsXmgnp \oNhrnIfn \npw hnIp
\nphv. Xobmbpw \ns cnXmhv hnimeambn ]m]tamN\w \Iph\mIpp.
\nsf `qanbn \nv krjvSnpWvSmnb k`nepw, \n \nfpsS DamcpsS
hbdpIfn K`kvYinipfmbncnp k`nepw Ah\mIpp \nsf ]n IqSpX
Adnhph. AXn\m \n BXva{]iwk \SmXncnpI. Ah\mIpp kqvaX
]menhscn \mbn Adnbph.
33. Fm ]namdnf Hcps\ \o IWvSpthm?
34. A]sams Ah Zm\w \IpIbpw Fnv AXv \nnfbpIbpw sNbvXp.
35. Ahs ASp AZriyPvRm\apWvSmbnv AXp aptJ\ Ah IWvSdnv
sImWvSncnpIbmtWm?
36. AX, aqkmbpsS ]{XnIIfn DXns\ ]n Ah\v hnhcw Adnbnsnnt?
37. ( ISaI ) \ndthnb C{_mloansbpw ( ]{XnIIfn )
38. AXmbXv ]m]`mcw hlnp Hcmfpw asmcmfpsS ]m]`mcw hlnpIbnspw,
39. a\pjyv Xm {]bXv\nXmsX asmpan Fpw.
40. Ahs {]bXv\^ew hgnsb ImWnpsImSpsSpw Fpap Imcyw.
41. ]noSv Ah\v AXn\v Ghpw ]qamb {]Xn^ew \IsSpXmsWpw,
42. \ns cnXmhntemWv Fmw sNv Ahkm\npsXpw,
43. Ah XsbmWv NncnnpIbpw IcbnpIbpw sNbvXsXpw,
44. Ah XsbmWv acnnpIbpw PohnnpIbpw sNbvXsXpw,
45. B, s] Fo cWvSv CWIsf Ah\mWv krjvSnsXpw
46. Hcp _oPw {khnsSptm AXn \nv
47. cWvSmaXv P\nnpI FXv Ahs NpaXebnemsWpw,
48. sFizcyw \IpIbpw kwXr]vXn hcppIbpw sNbvXXv Ah XsbmWv Fpw,
49. Ah XsbmWv inAvdm \{Xns cnXmhv. Fpap Imcy.
50. BZna P\Xbmb BZns\ Ah\mWv \innsXpw,
51. YaqZns\bpw. Fnv ( Hcmsfbpw ) Ah Ahtijnnn.
52. AXn\v apv \qlns P\Xsbbpw ( Ah \innp. ) Xobmbpw Ah IqSpX
A{Iahpw, IqSpX [nmchpw ImWnhcmbncpp.
53. Iogvta adn cmPysbpw, Ah XIp Ifp.
54. As\ B cmPys Ah `bcamb Hcp (inbpsS) BhcWw sImWvSv s]mXnp.
55. Atm \ns cnXmhns A\p{Klfn GsXmns\nbmWv \o
XnpsImWvSncnpXv?
56. Ctlw ( aplZv \_n ) ]qnIcmb XmoXpImcpsS Iqn s] Hcp XmoXpImc
BIpp.
57. kao]kvYamb B kw`hw Bkambncnpp.
58. Amlphn\v ]pdsa AXns\ Xn\om Bcpan.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 293 of 353
59. Atm Cu hmsbn \n AXv`pXsSpIbpw,
60. \n Nncnv sImWvSncnpIbpw \n IcbmXncnpIbpw,
61. \n A{ibn IgnbpIbpamtWm?.
62. AXn\m \n Amlphn\v {]Wmaw sNpIbpw (Ahs\) Bcm[npIbpw sNphn.

54. Qamar
1. B ( Ay ) kabw ASpp. N{ ]nfcpIbpw sNbvXp.
2. GsXmcp ZrjvSmw Ah ImWpIbmsWnepw Ah ]nncnp IfbpIbpw, CXv
\ne\np hcp PmehnZybmIpp Fv Ah ]dbpIbpw sNpw.
3. Ah \ntj[np XpIbpw XfpsS XnjvSsf ]n]pIbpw sNbvXncnpp. GsXmcp
Imcyhpw Hcp \nivNnX kvYm\w {]m]npXmIpp.
4. ( ssZh \ntj[n \nv ) Ah Hgnp \nm ]cym]vXamb ImcyfSnb Nne
hrm Xobmbpw Ahv hpInnbnpWvSv.
5. AsX, ]cn]qamb hnPvRm\w. Fnpw XmoXpI ]cym]vXamIpn.
6. BIbm ( \_ntb, ) \o Ahcn \nv ]nncnv IfbpI. A\njvSIcamb Hcp
Imcyntev hnfnph hnfnp Znhkw.
7. ZrjvSnI Xmgvp t]mbhcmb \nebn J_vdpIfn \nv ( \mep]mSpw ) ]c
shpInfnIsftmWw Ah ]pdsv hcpw.
8. hnfnphs ASptv Ah [rXnsv sNphcmbncnpw. kXy\ntj[nI (Av)
]dbpw: CsXmcp {]bmkIcamb ZnhkamIpp.
9. Ahv apv \qlns P\Xbpw \ntj[np IfnpWvSv. As\ \psS Zmks\ Ah
\ntj[nv XpIbpw {`m Fp ]dbpIbpw sNbvXp. Atlw hncn HmSnsSpIbpw
sNbvXp.
10. Atm Atlw Xs cnXmhns\ hnfnp {]mXvYnp: Rm ]cmPnX\mIpp. AXn\m (
Fs ) cbvmbn \o \S]Sn kzoIcnWta.
11. Atm Ipnsmcnbp shhpw sImWvSv BImins IhmS \mw Xpdp.
12. `qanbn \mw DdhpI s]mnpIbpw sNbvXp. As\ \nWbnsp Ign Hcp
Imcynmbn shw knp.
13. ]eIIfpw BWnIfpap Hcp Ien Atls \mw hlnpIbpw sNbvXp.
14. \psS tat\mn AXv kcnpp. \ntj[np Xsncphp ( ssZhZqXv )
D {]Xn^eas{X AXv.
15. Xobmbpw AXns\( {]fbs )\mw Hcp ZrjvSmambn Ahtijnnncnpp. Fm
BtemNnv a\nemphcmbn BscnepaptWvSm?
16. Atm Fs inbpw XmoXpIfpw Fs\bmbncpp.( Fp t\mpI )
17. Xobmbpw BtemNnp a\nemm JpB \mw FfpapXmnbncnpp. Fm
BtemNnp a\nemphcmbn BscnepaptWvSm?
18. BZv kapZmbw ( kXys ) \ntj[np Ifp. Fnv Fs inbpw Fs XmoXpIfpw
Fs\bmbncpp.( Fv t\mpI. )
19. hnpamdm ZpIp\ns Hcp Znhkn D{Kamb Hcp Imv \mw AhcpsS t\v
AbpI Xs sNbvXp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 294 of 353
20. IS]pgIn hogp Cu\SnIsftmWw AXv a\pjysc ]dnsdnp sImWvSncpp.
21. Atm Fs inbpw Fs XmoXpIfpw Fs\bmbncpp.( Fp t\mpI. )
22. Xobmbpw BtemNnv a\nemphm JpB \mw FfpapXmnbncnpp.
Fm BtemNnv a\nemphcmbn BscnepaptWvSm?
23. YaqZv kapZmbw XmoXpIsf \ntj[np Ifp.
24. As\ Ah ]dp. \fn s] Hcp a\pjys\, Hs Hcps\ \mw ]npScpItbm?
Fn Xobmbpw \mw hgn]nghnepw _pniq\yXbnepw Xsbmbncnpw
25. \psS Iqn \nv Ahp {]tXyIambn Dt_m[\w \Isp Ftm? A, Ah
Almcnbmb Hcp hymPhmZnbmIpp.
26. Fm \msf Ah Adnv sImpw; BcmWv Almcnbmb hymPhmZnsbv.
27. ( AhcpsS {]hmNI kzmenlnt\mSv \mw ]dp: ) Xobmbpw Ahv Hcp
]coWsa \nebn \mw HIs AbpIbmIpp. AXv sImWvSv \o Ahsc \nconv
sImWvSncnpI. a ssIsmpIbpw sNpI.
28. shw AhnSbn (Ahpw HIn\panSbn) ]pshsXmWv Fv \o Ahv
hnhcw AdnbnpIbpw sNpI. HmtcmcpcpsSbpw Pe]m\np Dugn (AXnv
AhImish) lmPcmtIWvSXmWv.
29. Atm Ah AhcpsS NmXnsb hnfnp. s\ Ah ( B IrXyw ) GsSpp. ( B
HIs ) AdpsImesNbvXp.
30. Atm Fs inbpw Fs XmoXpIfpw Fs\bmbncpp ( Fp t\mpI. )
31. \mw AhcpsS t\sc Hcp tLmci_vZw AbpI Xs sNbvXp. Atm Ah Be hfv
sIph hntpt]mb NpnpcppI t]mse Bbnop.
32. Xobmbpw BtemNnp a\nemphm JpB \mw FfpapXmnbncnpp.
Fm BtemNnv a\nemphcmbn BscnepaptWvSm?
33. eqXzns P\X XmoXpIsf \ntj[np Ifp.
34. Xobmbpw \mw AhcpsS t\sc Hcp NcImv Abp. eqXzns IpSpw_w AXn \nv
Hgnhmbncpp. cm{XnbpsS Aythfbn \mw Ahsc csSpn.
35. \psS ] \np Hcp A\p{Klsa \nebn. A{]ImcamIpp \nImWnhv
\mw {]Xn^ew \IpXv.
36. \psS insb]n Atlw ( eqXzv ) Ahp XmoXv \IpIbpWvSmbn. Atm Ah
XmoXpI kwibnv XpIbmWv sNbvXXv.
37. AtltmSv ( eqXznt\mSv ) Atlns AXnYnIsf (Zphrnmbn)
hnpsImSpphm\pw Ah BhiysSpIbpWvSmbn. Atm AhcpsS IpIsf \mw
XpSp\on. Fs inbpw Fs XmoXpIfpw \n A\p`hnv sImpI (Fv \mw
AhtcmSv ]dp.)
38. AXncmhnse Ahv kpkvYncamb in hspI Xs sNbvXp.
39. Fs inbpw Fs XmoXpIfpw \n A\p`hnp sImpI.( Fv \mw AhtcmSv
]dp. )
40. Xobmbpw BtemNnp a\nempXn\v JpB \mw FfpapXmnbncnpp.
Fm BtemNnv a\nemphcmbn BscnepaptWvSm?
41. ^nHu IpSpw_n\pw XmoXpI hspIbpWvSmbn.
42. Ah \psS ZrjvSmsf apgph \ntj[np Xnfp.Atm {]Xm]nbpw
iIvX\pamb Hcp ]nSnIqSp hn[w \mw Ahsc ]nSnIqSn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 295 of 353
43. ( tl, Ad_nItf, ) \nfpsS Iqnse kXy\ntj[nI Ahscmsfms
DaamcmtWm? AX, thZ{]amWfn \nv ( am{Xw ) h HgnhpaptWvSm?
44. AX, Ah ]dbppthm; R kwLSnXcpw kzbw {]Xntcm[nm IgnhphcpamWv
Fv.
45. Fm hgnsb B kwLw tXm]nsSpXmWv. Ah ]nncnv HmSpIbpw sNpw.
46. Xsbpa, B AykabamIpp Ahp \nivNnX k`w. B Aykabw Ghpw
B]chpw AXyw Ibvt]dnbXpamIpp.
47. Xobmbpw B IphmfnI hgn]nghnepw _pniq\yXbnepamIpp.
48. apJw \nep Ipnb\nebn Ah \cImKv\nbneqsS henngsSp Znhkw. (
AhtcmSv ]dbsSpw: ) \n \cIns kv]i\w A\p`hnv sImpI.
49. Xobmbpw GXp hkvXpshbpw \mw krjvSnnpXv Hcp hyhkvY{]ImcamIpp.
50. \psS I]\ Hscm {]Jym]\w am{XamIpp. Ins Hcp Cash t]mse.
51. ( tl, kXy\ntj[nItf, ) Xobmbpw \nfpsS Inmsc \mw
\innpIbpWvSmbnpWvSv. Fm BtemNnv a\nemphcmbn BscnepaptWvSm?
52. Ah {]hn GXv Imcyhpw tcJIfnepWvSv.
53. GXv sNdnbImcyhpw henb Imcyhpw tcJsSpn shsSpXmWv.
54. Xobmbpw [\njvT ]menh DZym\fnepw AcphnIfnepambncnpw.
55. kXyns CcnnSn, iIvX\mb cmPmhns ASp.

55. Rahman
1. ]caImcpWnI
2. Cu JpB ]Tnnp.
3. Ah a\pjys\ krjvSnp.
4. Ahs\ Ah kwkmcnm ]Tnnp.
5. kqcy\pw N{\pw Hcp IW\pkcnmIpp (kcnpXv.)
6. sNSnIfpw hrfpw ( Amlphn\v ) {]Wmaw Anp sImWvSncnpp.
7. BImis Ah DbpIbpw, ( FmImcyhpw XqnIWmphm\p ) Xpemkv
Ah kvYm]npIbpw sNbvXncnpp.
8. \n Xpemkn {IatSv hcpmXncnphm thWvSnbmWXv.
9. \n \oXn ]qw Xqw icnbmphn. Xpemkn \n In hcpcpXv.
10. `qansb Ah a\pjymbn shncnpp.
11. AXn ]gfpw IqtmfIfp Cu\IfpapWvSv.
12. sshtmep [m\yfpw kpKsSnIfpapWvSv.
13. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhv sNbvX A\p{Klfn GXns\bmWv
\n \ntj[npXv?
14. Iew t]mse apnbm apgapWvSmIp ( DWnb ) Ifnan \nv a\pjys\ Ah
krjvSnp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 296 of 353
15. Xnns ]pIbnm Pzmebn \nv Pnns\bpw Ah krjvSnp.
16. Atm \n Ccphn`mKnsbpw cnXmhv sNbvX A\p{Klfn GXns\bmWv
\n \ntj[npXv?
17. cWvSv DZbkvYm\fpsS cnXmhpw cWvSv AkvXa\ kvYm\fpsS cnXmhpamIpp
Ah.
18. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhv sNbvX A\p{Klfn GXns\bmWv
\n \ntj[npXv?
19. cWvSv ISepIsf ( Pemibsf ) Xn IqSntc hn[w Ah Abphnncnpp.
20. Ah cWvSn\panSv Ah At\ym\yw AXn{Ianv ISmXncnhn[w Hcp XSapWvSv.
21. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
22. Ah cWvSn \npw appw ]hnghpw ]pdp hcpp.
23. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
24. kap{Zn ( kcnphm ) aeI t]mse s]mn DWvSmsSp IepIfpw Ahs
\nb{WnemIpp.
25. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
26. AhnsS ( `qapJv )bp Fmhcpw \inv t]mIphcmIpp.
27. alXzhpw DZmcXbpw Dh\mb \ns cnXmhns apJw AhtijnpXmWv.
28. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
29. BImifnepw `qanbnepw Dh Aht\mSv tNmZnp sImWvSncnpp. Fm Znhkhpw
Ah Imcy\nhlWnemIpp.
30. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
31. tl; `mcn cWvSv kaqltf, \nfpsS Imcyn\mbn \mw HgnncnpXmWv.
32. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
33. PnpIfpsSbpw a\pjycpsSbpw kaqlta, BImifpsSbpw `qanbpsSbpw taJeIfn \nv
]pdv ISp t]mIm \nv km[np ]w \n ISp t]mbnsmpI. Hcp
A[nImcw e`nnmsX \n ISp t]mIpIbn.
34. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
35. \n Ccphn`mKnsbpw t\v XoPzmebpw ]pIbpw AbsSpw. Atm \nv
cmamKw kzoIcnm\mhn.
36. Atm \n Ccphn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv.
37. Fm BImiw s]mnnfcpIbpw, AXv Ipgp t]mepXpw tdmkv \ndapXpw
BbnocpIbpw sNbvXm
38. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 297 of 353
39. Hcp a\pjyt\mtSm, Pnnt\mtSm At Znhkw Ahs ]m]sn At\zjnsSpIbn.
40. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
41. IphmfnI AhcpsS ASbmfw sImWvSv XncndnbsSpw. Fnv ( AhcpsS ) IpSpaIfnepw
]mZfnepw ]nSnsSpw.
42. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
43. CXmIpp IphmfnI \ntj[nv XpXmb \cIw.
44. AXnpw Xnfps]mp NpSpshn\panSv Ah NpnncnbpXmWv.
45. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
46. Xs cnXmhns kn[nsb `bshv cWvSv kzKtmpIfpWvSv.
47. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
48. ]e Xcw kpJsFizcyfp cWvSp ( kzKtmpI )
49. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
50. Ah cWvSnepw HgpInsImWvSncnp cWvSp AcphnIfpWvSv.
51. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
52. Ah cWvSnepw Hmtcm ]ghKn \npap Cu cWvSp C\fpWvSv.
53. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
54. Ah Nne saIfn Nmcn Ccnphcmbncnpw. AhbpsS D`mK InIqSnb
]psImWvSv \nansXmIpp. B cWvSv tXmpIfnsebpw ImbvI\nI Xmgvp
\npIbmbncnpw.
55. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
56. Ahbn ZrjvSn \nb{nphcmb kv{XoIfpWvSmbncnpw. Ahv apv a\pjyt\m,
Pntm Ahsc kv]innn.
57. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
58. Ah amWnIyhpw ]hnghpw t]msebmbncnpw.
59. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
60. \ {]hrnp {]Xn^ew \Xv sNbvXv sImSpemsX ap hXpamtWm?
61. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
62. Ah cWvSn\pw ]pdsa thsdbpw cWvSp kzKtmpIfpWvSv.
63. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 298 of 353
64. ISpw ]bWn cWvSpkzKtmpI
65. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
66. Ah cWvSnepw IpXnsmgpIp cWvSp AcphnIfpWvSv.
67. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
68. Ah cWvSnepw ]ghKfpWvSv. Cu\Ifpw dpamghpapWvSv.
69. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
70. Ahbn kpcnIfmb Da XcpWnIfpWvSv.
71. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
72. IqSmcfn HXpn \ns shfp XcpWnI!
73. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
74. Ahv apv a\pjyt\m Pntm Ahsc kv]innn.
75. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
76. ]\ndap XebWIfnepw AgIp ]chXm\nIfnepw Nmcn InSph Bbncnpw
Ah.
77. Atm \n Ccp hn`mKnsbpw cnXmhns A\p{Klfn GXns\bmWv \n
\ntj[npXv?
78. alXzhpw HuZmcyhpw Dh\mb \ns cnXmhns \maw DIrjvSambncnpp.

56. Waqia
1. B kw`hw kw`hnv Ignm.
2. AXns kw`hyXsb \ntj[np Bcpw DWvSmbncnpIbn.
3. ( B kw`hw, Nnesc ) XmgvpXpw ( Nnesc ) DbpXpambncnpw.
4. `qan InSpInSm hndnsSpIbpw,
5. ]X CSnv s]mSnbmsSpIbpw;
6. As\ AXv ]mdndp [qfnbmbnocpIbpw,
7. \n aqv XcmcmbnocpIbpw sNp k`as{X AXv.
8. Atm Hcp hn`mKw heXp]m. FmWv Cu heXp]mcpsS AhkvY!
9. asmcp hn`mKw CSXp]m. FmWv Cu CSXp]mcpsS AhkvY!
10. ( kXyhnizmknepw k{]hrnIfnepw ) aptdnbh ( ]ctemIpw ) aptmm
Xs.
11. AhcmIpp kmao]yw \Ish.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 299 of 353
12. kpJm\p`qXnIfpsS kzKtmpIfn.
13. ]qnIamcn \nv Hcp hn`mKhpw
14. ]nmemcn \nv Ipdp t]cpas{X Ch.
15. kzW\qepsImWvSv saSpWvSms InepIfn Bbncnpw. Ah.
16. Ahbn Ah ]ckv]cw A`napJambn Nmcnbncnphcmbncnpw.
17. \nXyPohnXw \Is _meam AhcpsS CSbn Npn \Spw.
18. tImIfpw IqPIfpw ipamb Ddhp Pew \nd ]m\]m{Xhpw sImWvSv.
19. AXp ( IpSnpI ) aqew Ahv XethZ\bpWvSmhpItbm, elcn _m[npItbm C.
20. Ah CjvSsp sXcsSpp Xcn s] ]ghKfpw.
21. Ah sImXnp Xcn s] ]namwkhpw sImWvSv (Ah Npn \Spw.)
22. hnimeamb \b\fp shfp XcpWnIfpw. (AhpWvSv.)
23. ( NnnIfn ) Hfnp shs appt]msebph,
24. Ah {]hnv sImWvSncpXn\p {]Xn^eambnsImWvSmWv ( AsXmw \IsSpXv )
25. A\mhiyhmtm IpsSptem Ah AhnsS shv tIpIbn.
26. kam[m\w! kam[m\w! Fp hmmsX.
27. heXp]m! FmWo heXp]mcpsS AhkvY!
28. apnem Ceacw,
29. ASpSpmbn IpeIfp hmg,
30. hnimeamb XW,
31. kZm Hgpsp sImWvSncnp shw,
32. [mcmfw ]ghK,
33. \nep t]mhmXpw XSspt]mhmXpamb
34. DbsaI Fo kpJm\p`hfnembncnpw Ah.
35. Xobmbpw Ahsc ( kzKkv{XoIsf ) \mw Hcp {]tXyI {]IrXntbmsS
krjvSnpWvSmnbncnpIbmWv.
36. As\ Ahsc \mw I\yIamcmnbncnpp.
37. kvt\lhXnIfpw ka{]mbmcpw Bnbncnpp.
38. heXp]mv thWvSnbs{X AXv.
39. ]qnIamcn \nv Hcp hn`mKhpw
40. ]nKmanIfn \nv Hcp hn`mKhpw Bbncnpw Ah.
41. CSXp]m, FmWo CSXp]mcpsS AhkvY!
42. Xpfp Ibdp DjvWImv, NppXnfp shw,
43. IcnpIbpsS XW
44. XWpptXm, kpJZmbItam Am ( Fo ZpcnXfnembncnpw Ah. )
45. FpsImsWvSm Xobmbpw Ah AXn\p apv kpJtemep]amcmbncpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 300 of 353
46. Ah KpcpXcamb ]m]n iTnp\nphcpambncpp.
47. Ah C{]Imcw ]dbpIbpw sNbvXncpp: R acnnv apw
AkvYniIefpambngnnmtWm R Dbnsgpt]nsSm t]mIpXv?
48. RfpsS ]qnIcmb ]nXmfpw ( Dbnsgpt]nsSpsatm? )
49. \o ]dbpI: Xobmbpw ]qnIcpw ]nmemcpw Fmw
50. Hcp \nivNnX Znhks IrXyamb Hcp Ah[nv HcpanpIqsSph XsbmIpp.
51. Fnv, tl; kXy\ntj[nIfmb ZpamKnItf,
52. Xobmbpw \n Hcp hrn \nv AXmbXv kJvJqan \nv `nphcmIpp.
53. As\ AXn \nv hbdpI \ndphcpw,
54. AXns aosX Xnfps]mp shn \nv IpSnphcpamIpp.
55. As\ Zmlnp he HIw IpSnpt]mse IpSnphcmIpp.
56. CXmbncnpw {]Xn^ens \mfn Ahp kmcw.
57. \mamWv \nsf krjvSnncnpXv. Fncns \nsfmWv ( Fs ktisf )
kXyambn AwKoIcnmXv?
58. Atm \n {khnp ipsn \n Nnnp t\mnbnptWvSm?
59. \nfmtWm AXv krjvSnpWvSmpXv. AX, \mamtWm krjvSnImhv?
60. \mw \nnSbn acWw IWmnbncnpp. \mw Hcnepw tXm]nsSph\.
61. ( \np ) ]Icw \nsf t]mephsc sImWvSphcnIbpw. \nv Adnhnm
hn[n \nsf ( hoWvSpw ) krjvSnpWvSmpIbpw sNp Imcyn
62. BZyXhW krjvSnsXns\n Xobmbpw \n a\nemnbnpWvSv. Fnpw
\n FpsImWvSv BtemNnp t\mpn.
63. Fm \n Irjn sNpXns\ ]n \n Nnnp t\mnbnptWvSm?
64. \nfmtWm AXv apfnp hfpXv. AX \mamtWm, AXv apfnv hfph?
65. \mw Dtinncpsn AXv ( hnf ) \mw Xpcpmnopambncpp. Atm \n
AXnibsp ]dpsImtWvSbncnpambncp;
66. Xobmbpw R IS_m[nX XsbmIpp.
67. A, R ( D]Poh\ amKw ) XSbshcmIpp Fv.
68. C\n, \n IpSnp shsn \n Nnnp t\mnbnptWvSm?
69. \nfmtWm AXv taLn \nv CdnbXv? AX, \mamtWm Cdnbh?.
70. \mw Dtinncpsn AXv \mw ZpzmZp Dpshampambncpp. Fncns \n
\nImWnmsXmWv?
71. \n DcknInpXmb Xobns\ ]n \n Nnnp t\mnbnptWvSm?
72. \nfmtWm AXns acw krjvSnpWvSmnbXv? AX \mamtWm krjvSnpWvSmnbh?
73. \mw AXns\ Hcp Nnmhnjbamnbncnpp. Zcn{Zcmb kmcnIv Hcp
PohnXkuIcyhpw.
74. BIbm \ns alm\mb cnXmhns \mas \o {]IonpI.
75. A, \{XfpsS AkvXa\ kvYm\sfsImWvSv Rm kXyw sNbvXp ]dbpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 301 of 353
76. Xobmbpw, \ndnbmsan, AsXmcp hn kXyw XsbmWv.
77. Xobmbpw CXv BZcWobamb Hcp JpB XsbmIpp.
78. `{Zambn kqns Hcp tcJbnemIpp AXv.
79. ]cnipn \IshcmsX AXv kv]inpIbn.
80. temIcnXmhn \nv AhXcnnsXs{X AXv.
81. Atm Cu ham\ns ImcynemtWm \n ]pdw]qv ImWnpXv?
82. kXys \ntj[npI FXv \n \nfpsS hnlnXampIbmtWm?
83. Fm AXv ( Poh ) sXmWvSpgnbn Fptm FpsImWvSmWv ( \nXv
]nSnp \nm\mImXv? )
84. \n Atcv t\mnsmWvSncnpatm.
85. \mamWv B hyIvXnsb kw_nnStmfw \nsfmfpw ASph. ]s \n
IWvSdnbpn.
86. Atm \n ( ssZhnI \nban\v ) hnt[bcmhcmsWn
87. \nspsImWvSv AXv ( Poh ) aSn FSpm\mhpn; \n
kXyhmZnIfmsWn.
88. Atm Ah ( acnh ) kmao]yw knnhcn s]h\msWn
89. ( Ahv ) Bizmkhpw hninjvSamb D]Poh\hpw kpJm\p`qXnbpsS kzKtmpw
DWvSmbncnpw.
90. Fm Ah heXp]mcn s]h\msWntem,
91. heXp]mcns] \n\v kam[m\w Fmbncnpw (Ahp e`np A`nhmZyw)
92. C\n Ah ZpamKnIfmb kXy\ntj[nIfn s]h\msWntem,
93. NppXnfp shw sImWvSp kmchpw
94. \cIn shp NpscnepamWv. ( AhpXv. )
95. Xobmbpw CXp XsbmWv Ddp bmYmXvYyw.
96. BIbm \o \ns alm\mb cnXmhns \maw {]IonpI.

57. Hadeed
1. BImifnepw `qanbnepapsXmw Amlphn\v {]Io\w sNbvXncnpp. Ah
{]Xm]nbpw bpIvXnam\pas{X.
2. AhmIpp BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyw. Ah PohnnpIbpw
acnnpIbpw sNpp. Ah kImcyn\pw Ignhph\pamWv.
3. Ah BZnbpw Ana\pw {]Xyambh\pw ]tcmambh\pamWv. Ah
kImcysfpdnpw Adnhph\pamWv.
4. BImifpw `qanbpw BdpZnhkfnembn krjvSnh\mWv Ah. ]noSv Ah
knwlmk\kvY\mbn. `qanbn {]thinpXpw AXn \nv ]pdp hcpXpw, BImiv
\nv CdpXpw AXntev IbdnspXpw Ah Adnv sImWvSncnpp. \n
FhnsSbmbncpmepw Ah \nfpsS IqsSbpWvSv Xm\pw. Amlp \n
{]hnpXns\n IWvSdnbph\mIpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 302 of 353
5. AhmWv BImifpsSbpw `qanbpsSbpw B[n]Xyw. Amlphntev Xs Imcy
aSsSpIbpw sNpp.
6. Ah cm{Xnsb ]Ien {]thinnpp. Ah ]Iens\ cm{Xnbn {]thinnpIbpw
sNpp. Ah lrZbfnephsbn Adnbph\pamIpp.
7. \n Amlphnepw Ahs ZqX\nepw hnizknpIbpw, Ah \nsf GsXmcp kzn
]npS \Ishcmnbncnptm AXn \np sNehgnpIbpw sNpI. As\
\nfpsS Iqn \nv hnizknpIbpw sNehgnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahv henb
{]Xn^eapWvSmbncnpXmWv.
8. Amlphn hnizknmXncnm \nsmWv \ymbw? Cu ZqX\mIs \nfpsS
cnXmhn hnizknm thWvSn \nsf Wnp sImWvSncnpIbpamWv. Amlp
\nfpsS Ddv hmnbnpapWvSv. \n hnizknphcmsWn!
9. \nsf Ccpn \nv {]Imintev sImWvSphcm thWvSn Xs Zmks ta
hyIvXamb ZrjvSm CdnsImSpph\mWv Ah. Xobmbpw Amlp \ntfmSv
hfscb[nIw Zbmephpw ImcpWyhm\pw XsbmWv.
10. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw A\cmhImiw Amlphn\pXmbncns Amlphns
amKn sNehgnmXncnm \nsmWv \ymbw? \nfpsS Iqn \np
(am) hnPbn\p app Imev sNehgnpIbpw bpn ]sSppIbpw
sNbvXhcpw (Amhcpw) kaamIpIbn. Aq ]noSp sNehgnpIbpw bpn
]phlnpIbpw sNbvXhscm almb ]ZhnbphcmIpp. Fmhpw Ghpw
\ {]Xn^ew Amlp hmKvZm\w sNbvXncnpp. \n {]hnpXns\n
kqvaPvRm\aph\mWv Amlp.
11. BcpWvSv Amlphn\v Hcp \ ISw sImSpphm? Fn Ah\Xv Abmv thWvSn
CcnnpXmWv. AbmmWv am\yamb {]Xn^eapXv.
12. kXyhnizmknIsfbpw kXyhnizmkn\nIsfbpw, AhcpsS {]Imiw AhcpsS
ap`mKfneqsSbpw heXp`mKfneqsSbpw kcnp \nebn \o ImWp Znhkw! (
AhtcmSv ]dbsSpw: ) Cp \np ktmjhm Nne kzKtmpIsf
]nbmIpp. AhbpsS Xmgv`mKp IqSn AcphnI HgpInsImWvSncnpw. \n AXn
\nXyhmknIfmbncnpw. AXv almb `mKyw XsbmWv.
13. I]ShnizmknIfpw I]Shnizmkn\nIfpw kXyhnizmknItfmSv ( Cs\ ) ]dbp Znhkw:
\n Rsf t\mtW! \nfpsS {]Imin \nv R ]In FSps. (
Atm AhtcmSv ) ]dbsSpw: \n \nfpsS ]n`mKtp Xs aSntmIpI.
Fnv {]Imiw At\zjnp sImpI! Atm AhnSbn Hcp aXn sImWvSv
adbpWvSmsSpXmWv. AXn\v Hcp hmXnepWvSmbncnpw. AXns D`mKmWv
ImcpWyapXv. AXns ]pd`mKmIs inbpw.
14. Ahsc ( kXyhnizmknIsf ) hnfnv Ah ( I]Sam ) ]dbpw: R
\ntfmsSmambncpnt? Ah ( kXyhnizmknI ) ]dbpw: AsX; ]s, \n
\nsf Xs IpgnempIbpw ( aphv \miw hcpXv )
]mpsImWvSncnpIbpw ( aXn ) kwibnpIbpw Amlphns BPvR
hspXv hsc hymtaml \nsf hnpIbpw sNbvXp. Amlphns Imcyn
]cahI\mb ]nimNv \nsf hnp Ifp.
15. AXpsImWvSv Cv \nfpsS ] \ntm kXy\ntj[nIfpsS ] \ntm bmsXmcp
{]mbivNnhpw kzoIcnsSpX. \nfpsS hmkkvYew \cIamIpp. AXs{X
\nfpsS _p XncnpsNm\p B kvYew hfsc No Xs.
16. hnizmknIv AhcpsS lrZb Amlphns\ ]nbp kvacWbntepw, AhXcnp
Innb kXyntepw IosgmXpphm\pw Xv apv thZ{Kw \Ishsctmse
BImXncnphm\pw kabambnt? As\ B thZmv Imew ZoLnv t]mIpIbpw
Xaqew AhcpsS lrZb ISppt]mIpIbpw sNbvXp. Ahcn A[nIamfpIfpw
ZpamKnIfmIpp.
17. \n Adnp sImpI: Xobmbpw Amlp `qansb AXv \nPohambXn\p tijw
kPohampp. Xobmbpw \mw \nv ZrjvSm hnhcnpXncnpp. \n
Nnnphm thWvSn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 303 of 353
18. Xobmbpw [njvTcmb ]pcpjamcpw kv{XoIfpw Amlphn\v \ ISw sImSphcpw
Btcm AhXv Ccnbmbn \IsSpXmWv. Ahs{X am\yamb {]Xn^eapXv.
19. Fm Amlphnepw Ahs ZqXamcnepw hnizknhcmtcm Ah XsbmWv XfpsS
cnXmhn kXykamcpw kXykmnIfpw. Ahv AhcpsS {]Xn^ehpw AhcpsS
{]ImihpapWvSmbncnpw. kXy\ntj[w ssIsmpIbpw \psS ZrjvSmsf \ntj[np
XpIbpw sNbvXhcmtcm Ah XsbmWv \cIm.
20. \n AdnbpI: CltemIPohnXsam Ifnbpw hnt\mZhpw Aemchpw \n ]ckv]cw
Zpc`nam\w \Snepw kzpIfnepw km\fnepw s]cpw ImWnepw am{XamWv Hcp ag
t]mse. AXp aqeapWvSmb sNSnI IjIsc BivNcysSpn. ]noSXn\v DWw
_m[npp. Atm AXv a\ndw ]qWvSXmbn \n\v ImWmw. ]noSXp
XpcpmbntmIpp. Fm ]ctemIv ( Zphrv ) ITn\amb inbpw (
kZvhrv ) Amlphn \np ]m]tamN\hpw {]oXnbpw DWvSv. sFlnIPohnXw
h\bpsS hn`hamsX asmpa.
21. \nfpsS cnXmhn \np ]m]tamN\ntepw kzKntepw \n apISp
hcphn. AXns hnkvXmcw BIminsbpw `qanbpsSbpw hnkvXmcw t]msebmWv.
Amlphnepw Ahs ZqXamcnepw hnizknhp thWvSn AXv
koIcnsncnpp. AXv Amlphns A\p{Klas{X. Ah Dtinphv
AXh \Ipp. Amlp almb A\p{Klaph\mIpp.
22. `qanbntem \nfpsS tZlfn Xstbm bmsXmcp B]pw _m[npIbpWvSmbnn;
AXns\ \mw DWvSmpXn\v apv Xs Hcp tcJbn Ds]pIgnXmbnmsX.
Xobmbpw AXv Amlpsh kw_ntStmfw FfpapXmIpp.
23. ( Cs\ \mw sNbvXXv, ) \np \jvSsXns t]cn \n ZpxJnmXncnphm\pw,
\nv Ah \InbXns t]cn \n BmZnmXncnphm\pw thWvSnbmWv.
Amlp bmsXmcp Almcnsbbpw Zpc`nam\nsbbpw CjvSsSpIbn.
24. AXmbXv ]nipv ImWnpIbpw, ]nipv ImWnm P\tfmSv I]npIbpw
sNphsc. hh\pw ]nXncnv t]mIpIbmsWn Xobmbpw Amlp
]cm{ibapIvX\pw kvXpXyl\pas{X.
25. Xobmbpw \mw \psS ZqXamsc hyIvXamb ZrjvSmfpw sImWvSv AbpIbpWvSmbn.
P\ \oXn]qw \nesImphm thWvSn AhtcmsSmw thZ{Khpw Xpemkpw
CdnsImSppIbpw sNbvXp. Ccppw \mw Cdn sImSpp. AXn ITn\amb Btbm[\
iIvXnbpw P\v D]ImcfpapWvSv. Amlphns\bpw Ahs ZqXamscbpw
AZriyamb \nebn klmbnphsc Ahv Adnbm thWvSnbpamWv CsXmw.
Xobmbpw Amlp iIvX\pw {]Xm]nbpamIpp.
26. Xobmbpw \mw \qlns\bpw C{_mloans\bpw (ZqXamcmbn) \ntbmKnp. Ah
CcphcpsSbpw kXnIfn {]hmNIXzhpw thZ{Khpw \mw Gs]SppIbpw sNbvXp.
As\ AhcpsS Iqn kamKw {]m]nhcpWvSv. Ahcn A[nIt]cpw
ZpamKnIfmIpp.
27. ]noSv AhcpsS ]nnembn \mw \psS ZqXamsc XpSbp. abans aI
Cukmsbbpw \mw XpSbp. Atln\v \mw CPo \IpIbpw sNbvXp. Atls
]n]nbhcpsS lrZbfn \mw Ir]bpw IcpWbpw DWvSmn. k\ymkPohnXs Ah
kzbw ]pXpXmbn \nanp. Amlphns {]oXn tXtSWvSXn\v ( thWvSn AhcXp sNbvXp )
FmsX, \mw AhXv \nbaamnbnpWvSmbncpn. Fnv AhcXv ]mentWvS
apd{]Imcw ]menXpan. Atm AhcpsS Iqn \nv hnizknhv AhcpsS
{]Xn^ew \mw \In. Ahcn A[nIt]cpw ZpamKnIfmIpp.
28. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh kqnpIbpw Ahs ZqX\n hnizknpIbpw
sNpI. Fm Ahs ImcpWyn \np cWvSv Hmlcn Ah \np
\IpXmWv. Hcp {]Imiw Ah \nv Gs]SpncnIbpw sNpw. AXpsImWvSv
\nv (icnbmb ]mXbneqsS) \Sp t]mImw. \nh s]mdppXcnIbpw sNpw.
Amlp hfscb[nIw s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamWv.
29. Amlphns A\p{Kln \nv bmsXmpw A[o\sSpphm Xv Ignhnspw
Xobmbpw A\p{Klw Amlphns InemsWpw AXv Ah Dtinphv Ah
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 304 of 353
\Ipsapw thZm Adnbm thWvSnbmWv CXv. Amlp almb
A\p{Klaph\mIpp.

58. Mujadila
1. ( \_ntb, ) Xs `mhns Imcyn \ntmSv XnpIbpw Amlphntev kSw
t_m[nnpIbpw sNphfpsS hmv Amlp tInpWvSv. Amlp \n cWvSp
t]cpsSbpw kw`mjWw tIpsImWvSncnpIbmWv. Xobmbpw Amlp Fmw
tIph\pw ImWph\pamWv.
2. \nfpsS Iqn XfpsS `mcyamsc amXmv Xpeyambn {]Jym]nph (
A_amIpp sNpXv. ) Ah ( `mcyam ) AhcpsS amXmf. AhcpsS amXm
Ahsc {]khn kv{XoI AmsX amcpa. Xobmbpw Ah \njnamb hmpw
AkXyhpamWv ]dbpXv. Xobmbpw Amlp A[nIw amp\Iph\pw
s]mdpph\pamWv.
3. XfpsS `mcyamsc amXmv Xpeyambn {]Jym]npIbpw, ]noSv X ]dXn
\nv aSpIbpw sNph, Ah ]ckv]cw kv]inpXn\p apmbn Hcp ASnasb
tamNnntWvSXmWv. AXv \np \IsSp D]tZiamWv. Amlp \n
{]hnpXns\n kqvaPvRm\aph\mIpp.
4. C\n hhpw ( ASnasb ) e`nm ]w, Ah ]ckv]cw kv]inpXn\v apmbn
XpSbmbn cWvSpamkmew t\m\pjvTntWvSXmWv. hhpw ( AXv ) km[yamIm
]w Adp]Xp AKXnIv Blmcw \tIWvSXmWv. AXv Amlphnepw Ahs
ZqX\nepw \n hnizknm thWvSnbs{X. Ah Amlphns ]cn[nIfmIpp.
kXy\ntj[nIv thZ\tbdnb inbpWvSv.
5. Xobmbpw Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw FXnp sImWvSncnph AhcpsS
apph hjfmsXv t]mse hjfmsSpXmWv. kphyIvXamb ]e sXfnhpIfpw
\mw AhXcnnnpWvSv. kXy\ntj[nIv A]am\Icamb inbpapWvSv.
6. Amlp Ahscsbmw Dbnsgpt]npIbpw, Fnv Ah {]hnXns\n
Ahsc hnhcadnbnpIbpw sNp Znhkw. Amlp AXv XnsSppIbpw AhcXv
adpt]mIpIbpw sNbvXp. Amlp GXv Imcyn\pw kmnbmIpp.
7. BImifnepXpw `qanbnepXpw Amlp AdnbppsWvSv \o ImWpnt? aqp t]
Xnep bmsXmcp clkykw`mjWhpw Ah ( Amlp ) Ahp
\mema\mbnsImWvSmsX DWvSmhpIbn. Apt]cpsS kw`mjWamsWn Ah
Ahp Bdma\mbnsImWvSpamsX. AXns\m IpdhcpsStbm, IqSnbhcpsStbm (
kw`mjWw ) BsWn Ah FhnsSbmbncpmepw Ah AhtcmsSmapWvSmbnmsX.
]noSv Dbnsgpt]ns \mfn, Ah {]hnXns\n Ahsc Ah
hnhcadnbnpXmWv. Xobmbpw Amlp GXv Imcys ]nbpw Adnhph\mIpp.
8. clkykw`mjWw \SpXn \nv hnesnphsc \o IWvSnt? Ah GsXmn
\np hnespthm AXnteh ]noSv aSpp.]m]n\pw AXn{Ian\pw dkqens\
[ncnpXn\pw Ah ]ckv]cw clkyD]tZiw \SpIbpw sNpp. Ah \ns
ASpv hm \ns Amlp A`nhmZyw sNbvXnnm coXnbn Ah \n\v
A`nhmZyanpIbpw sNpw. R Cu ]dbpXns t]cn Amlp Rsf
innmXncnpXv FpsImWvSmsWv Ah At\ym\yw ]dbpIbpw sNpw. Ahp
\cIw aXn. Ah AXn FcnbpXmWv. B ]cyhkm\w F{X No.
9. kXyhnizmknItf, \n clkykw`mjWw \SpIbmsWn A[n\pw
AXn{Ian\pw dkqens\ [ncnpXn\pw \n clkykw`mjWw \ScpXv.
]pWynsbpw `b`IvXnbpsSbpw Imcyn \n clkyD]tZiw \SpI. GsXmcp
Amlphntev \n HcpanpIqsSptam Ahs\ \n kqnpIbpw sNpI.
10. B clkykwkmcw ]nimNn \npXv am{XamIpp. kXyhnizmknIsf ZpxJnnm
thWvSnbmIpp AXv. Fm Amlphns A\paXnIqSmsX AXhv bmsXmcp
D]{Zhhpw sNpX. kXyhnizmknI Amlphns ta `cta]npsIms.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 305 of 353
11. kXyhnizmknItf, \n kZpIfn kuIcysSpn sImSppI Fv \ntfmSp
]dbsm \n kuIcysSpnsImSpWw. Fn Amlp \npw
kuIcysSpncpXmWv. \n Fgptv t]mIWsav ]dbsm \n Fgptv
t]mIWw. \nfn \nv hnizknhscbpw hnPvRm\w \Ishscbpw Amlp ]e
]SnI DbpXmWv. Amlp \n {]hnpXns\ ]n kqvaambn
Adnbph\mIpp.
12. kXyhnizmknItf, \n dkqepambn clkykw`mjWw \SpIbmsWn \nfpsS
clkykw`mjWns apmbn GsXnepsamcp Zm\w \n AnpI. AXmWp
\np Dahpw IqSpX ]cniphpambnpXv. C\n \nv ( Zm\w sNm ) Hpw
Innbnsn Xobmbpw Amlp Fsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
13. \nfpsS clkykw`mjWn\p apmbn \n Zm\[ AnpXns\n
\n `bsncnpIbmtWm? Fm \nfXv sNmXncnpIbpw Amlp \nfpsS
t\sc aSpIbpw sNbvXncnbm \n \akvImcw apdt]mse \nhlnpIbpw kImv
\IpIbpw Amlpshbpw Ahs dkqens\bpw \n A\pkcnpIbpw sNpI.
Amlp \n {]hnpXns\n kqvaambn Adnbph\mIpp.
14. Amlp tIm]n Hcp hn`mK ( blqZ ) hpambn ssa{Xnbn Gs]hsc ( ap\m^nJpIsf )
\o IWvSnt? Ah \nfn s]hc. Ahcn ( blqZcn ) s]hcpa. Ah Adnp
sImWvSv I kXyw sNpp.
15. Amlp Ahv ITn\amb in Hcpnshncnpp. Xobmbpw Ah
sNbvXpsImWvSncnp Imcyw F{Xtbm ZpjnXmbncnpp.
16. AhcpsS i]Ysf Ah Hcp ]cnNbmnoncnpp. As\ Ah Amlphns
amKn \nv ( P\sf ) XSp. AXn\m Ahv A]am\Icamb inbpWvSv.
17. AhcpsS kpItfm km\tfm Amlphn Ahv Hpw {]tbmP\sSpIbn.
AcmcmIpp \cImhIminI. Ah AXn \nXyhmknIfmbncnpw.
18. Amlp Ahscsbmw Dbnsgpt]np Znhkw. \ntfmSh i]Yw sNpXv
t]mse Aht\mSpw Ah i]Yw sNpw. X ( Cu I kXyw aqew ) Ftm Hv
t\SnbXmbn Ah hnNmcnpIbpw sNpw. AdnbpI: Xobmbpw Ah XsbmIpp
Iw ]dbph
19. ]nimNv Ahsc IogSn shpIbpw As\ Amlpsh ]nbp Dt_m[\w Ahv
hnkvacnnp IfbpIbpw sNbvXncnpp. AqcmIpp ]nimNns In. AdnbpI;
Xobmbpw ]nimNns In XsbmIpp \jvSm .
20. Xobmbpw AmlpthmSpw Ahs dkqent\mSpw FXnp\nphcmtcm Aq
Ghpw \nyamcmbhcpsS IqnemIpp.
21. Xobmbpw Rm\pw Fs ZqXamcpw XsbmWv hnPbw t\SpI. Fv Amlp
tcJsSpnbncnpp. Xobmbpw Amlp iIvX\pw {]Xm]nbpamIpp.
22. Amlphnepw AyZn\nepw hnizknp Hcp P\X AmlpthmSpw Ahs
dkqent\mSpw FXnp \nphcpambn kvt\l_w ]pepXv \o
IsWvSpIbn. Ah ( FXnpIm ) AhcpsS ]nXmtfm, ]p{Xamtcm,
ktlmZcamtcm _ptfm Bbncpm t]mepw. AcmcpsS lrZbfn Amlp
hnizmkw tcJsSppIbpw Ahs ] \np Hcp BXvassNX\yw sImWvSv Ah
Ahv ]n_ew \IpIbpw sNbvXncnpp. Xmgv`mKp IqSn AcphnI HgpIp
kzKtmpIfn Ah Ahsc {]thinnpIbpw sNpw. AhcXn
\nXyhmknIfmbncnpw. Amlp Ahsc ]n Xr]vXnsncnpp. Ah Ahs\ ]nbpw
Xr]vXnsncnpp. AcmcmIpp Amlphns In. AdnbpI: Xobmbpw
Amlphns InbmIpp hnPbw {]m]nph.

59. Hashir
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 306 of 353
1. BImifnepXpw `qanbnepXpw Amlpsh {]Io\w sNbvXncnpp. Ah
{]Xm]nbpw bpIvXnam\pamIpp.
2. thZmcn s] kXy\ntj[nIsf Hmas XpcntbmSnen Xs AhcpsS
hoSpIfn \np ]pdndnbh Ah\mIpp. Ah ]pdndpsav \n
hnNmcnncpn. XfpsS tImI Amlphn \nv Xsf {]Xntcm[npsav Ah
hnNmcnncpp. Fm Ah IWmm hn[n Amlp AhcpsS ASp
sNpIbpw AhcpsS a\pIfn `bw CSpIbpw sNbvXp. Ah kzw ssIIsImWvSpw
kXyhnizmknIfpsS ssIIsImWvSpw AhcpsS hoSpI \innncpp. BIbm
IpIfphtc, \n KpW]mTw DsImpI.
3. Amlp AhcpsS ta \mSphnpt]mv hn[nnnmbncppshn CltemIv shv
Ah Ahsc innpambncpp.]ctemIv Ahp \cIinbpapWvSv.
4. AXv AmlpthmSpw Ahs dkqent\mSpw Ah aXvkcnp \nXns ^eas{X. hh\pw
Amlphpambn aXvkcnp ]w Xobmbpw Amlp ITn\ambn innph\mIpp.
5. \n h Cu\bpw apdnpItbm Asn Ahsb AhbpsS apcSpIfn \nm
hnSpItbm sNp ]w AXv Amlphns A\paXn {]ImcamWv. A[ImcnIsf
A]am\sSpphm thWvSnbpamWv.
6. Ahcn \nv ( blqZcn \nv ) Amlp Ahs dkqen\v ssIhcpn sImSpsXtm
AXn\mbn \n IpXncIsftbm HIsftbm HmSnpIbpWvSmbnn.]s, Amlp
Ahs ZqXamsc Ah DtinphcpsS t\v A[nImcsSpn Abpp. Amlp
GXp Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
7. Amlp Ahs dkqen\v hnhn[ cmPymcn \nv ssIhcpn sImSpsXtm AXv
Amlphn\pw dkqen\pw ASp IpSpw_pw A\mYIpw AKXnIpw
hgnt]mpapXmIpp. AXv ( [\w ) \nfn \np [\nIamnSbn am{Xw
ssIamw sNsSp HmhmXncnm thWvSnbmWXv. \np dkq \InbsXtm
AXv \n kzoIcnpI. Fsmn \nv Atlw \nsf hnentbm AXn \nv
\n Hgnv \npIbpw sNpI. \n Amlpsh kqnpIbpw sNpI.
Xobmbpw Amlp ITn\ambn innph\mWv.
8. AXmbXv kzw hoSpIfn \npw kzpfn \npw IpSnsbmgnns aplmPndpIfmb
Zcn{Zamv (AhImisXmIpp B [\w.) Ah Amlphn \np A\p{Klhpw
{]oXnbpw tXSpIbpw Amlpshbpw Ahs dkqens\bpw klmbnpIbpw sNpp. Ah
XsbmIpp kXyhmam.
9. AhcpsS ( aplmPndpIfpsS ) hchn\p apmbn hmkkvYehpw hnizmkhpw
kzoIcnpshhpw ( AkmdpIv ). XfpsS ASptv kztZiw shSnp
hhsc Ah kvt\lnpp. Ahv ( aplmPndpIv ) \Is [\w kw_np
XfpsS a\pIfn Hcp Bhiyhpw Ah ( AkmdpI ) IsWvSppan. Xv
Zmcn{ZyapWvSmbm t]mepw kztZlsfm aphv Ah {]m[m\yw \IpIbpw
sNpw. GsXmcm Xs a\ns ]nipn \nv ImpcnsSppthm Acm
XsbmIpp hnPbw {]m]nh.
10. AhcpsS tijw hhpw. Ah ]dbpw: RfpsS cnXmth, Rpw
hnizmktmsS Rv apv Ignpt]mbnp RfpsS ktlmZcpw \o
s]mdppXtcWta, kXyhnizmkw kzoIcnhtcmSv RfpsS a\pIfn \o Hcp
hntZzjhpw DWvSmcptX. RfpsS cnXmth, Xobmbpw \o Gsd Zbbph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp
11. B Im]Syw ImWnhsc \o IWvSnt? thZmcn s] kXy\ntj[nIfmb AhcpsS
ktlmZcamtcmSv Ah ]dbpp: Xobmbpw \n ]pdmsm Rfpw
\nfpsS IqsS ]pdv t]mIpXmWv. \nfpsS Imcyn R Hcnepw Hcmsfbpw
A\pkcnpIbn. \nsXncn bpapWvSmbm Xobmbpw R \nsf
klmbnpXmWv. Fm Xobmbpw Ah Iw ]dbphcmWv FXn\v Amlp
kmyw hlnpp.
12. Ah blqZam ]pdmsSp ]w Ch (I]ShnizmknI) AhtcmsSmw
]pdpt]mIpIbn Xs. Ah Hcp bps t\cnm Ch Ahsc klmbnpIbpan.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 307 of 353
C\n Ch Ahsc klmbnm Xs Ch ]nncntmSpw Xo. ]noSv Ahv Hcp
klmbhpw e`npIbn.
13. Xobmbpw AhcpsS a\pIfn Amlpshm IqSpX `bapXv \nsf
]nbmIpp. Ah Imcyw {Klnm Hcp P\XbmbXv sImWvSmIpp AXv.
14. tImsInb ]Wfn shtm aXnepIfpsS ]nn \ntm AmsX Ah Hcpanv
\ntfmSv bpw sNpIbn. Ah Xn Xsbp t]mcmw ISpXmIpp. Ah
HcpanmsWv \o hnNmcnpp. AhcpsS lrZb `nnnemIpp. Ah Nnnp
a\nemm Hcp P\XbmbXv sImWvSs{X AXv.
15. Ahp apv ASpv Xs Ignpt]mbhcpsS kvYnXn t]mses. Ah sNbvXncp
ImcyfpsS Zpjv^ew Ah BkzZnp Ignp. Ahv thZ\tbdnb inbpapWvSv.
16. ]nimNns AhkvY t]mse Xs. a\pjyt\mSv, \o AhnizmknbmIq Fv Ah ]d
k`w. As\ Ah Ahnizknp Igntm Ah ( ]nimNv ) ]dp: Xobmbpw
Rm \obpambp _n \nv hnapIvX\mIpp. Xobmbpw temIcnXmhmb
Amlpsh Rm `bsSpp.
17. As\ Ah CcphcpsSbpw ]cyhkm\w Ah \cIn \nXyhmknIfmbn IgnbpI
FXmbnop. AXs{X A{IaImcnIp {]Xn^ew.
18. kXyhnizmknItf, \n Amlpsh kqnpI. Hmtcm hyIvXnbpw Xm \msfv thWvSn
Fsmcp apsmcpamWv sNbvXp shnpsXv t\mnsms. \n Amlpsh
kqnpI. Xobmbpw Amlp \n {]hnpXns\ ]n
kqvaPvRm\aph\mIpp.
19. Amlpsh adpIf Hcp hn`mKs t]mse \nfmIcpXv. Xaqew Amlp Ahv
Ahsc ]n Xs HmabnmXmn. Aq XsbmIpp ZpamKnI.
20. \cImhIminIfpw kzKmhIminIfpw kaamIpIbn. kzKmhIminI XsbmIpp
hnPbw t\Snbh.
21. Cu JpB\ns\ \mw Hcp ]Xn\vta AhXcnnncppshn AXv ( ]Xw )
hn\oXamIpXpw Amlpshnbp `bm s]mnnfcpXpw \n\p ImWmambncpp.
B DZmlcW \mw P\v thWvSn hnhcnpp. Ah Nnnphm thWvSn.
22. Xm\msX bmsXmcp Bcm[y\panmh\mb AmlphmWh. AZriyhpw Zriyhpw
Adnbph\mIpp Ah. Ah ]caImcpWnI\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
23. Xm\msX bmsXmcp Bcm[y\panmh\mb AmlphmWh. cmPm[nImcaph\pw
]ca]cnip\pw kam[m\w \Iph\pw A`bw \Iph\pw tat\mw hlnph\pw
{]Xm]nbpw ]cam[nImcnbpw alXzaph\pw BIpp Ah. Ah ]ptNpXn
\nsmw Amlp F{Xtbm ]cnip!
24. {kjvSmhpw \namXmhpw cq]w \Iph\pamb Amlphs{X Ah. Ah\v Ghpw
Daamb \mafpWvSv. BImifnepw `qanbneph Ahs alXzs {]Ionpp.
Ah\s{X {]Xm]nbpw bpIvXnam\pw.

60. Mumthahina
1. tl; kXyhnizmknItf, Fs i{Xphpw \nfpsS i{Xphpw BbnphtcmSv kvt\l_w
kvYm]nv sImWvSv \n Ahsc an{Xfmn shcpXv. \np hpInnbnp
kXyn Ah AhnizknncnpIbmWv. \n \nfpsS cnXmhmb Amlphn
hnizknpXn\m dkqens\bpw \nsfbpw Ah \mn \np ]pdmpp. Fs
amKn kacw sNphm\pw Fs {]oXntXSphm\pw \n ]pdsncnpIbmsWn (
\n A{]Imcw ssa{Xo _w kvYm]ncpXv. ) \n Ahcpambn clkyambn
kvt\l_w kvYm]npp. \n clkyamnbXpw ]ckyamnbXpw Rm \hw
Adnbph\mWv. \nfn \nv hh\pw A{]Imcw {]hnp ]w Ah
t\amKn \nv ]ngp t]mbncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 308 of 353
2. Ah \nsf IWvSpapp ]w Ah \nv i{Xpfmbncnpw. \nfpsS t\v
ZpjvSXbpw sImWvSv AhcpsS ssIIfpw \mhpIfpw Ah \opIbpw \n
Ahnizknncpsn Fv Ah B{KlnpIbpw sNpw.
3. Dbnsgpt]ns \mfn \nfpsS cIvX _tfm \nfpsS km\tfm
\nv {]tbmP\sSpIbn Xs. Amlp \nsf Xn th]ncnpw. Amlp
\n {]hnpXv IWvSdnbph\mIpp.
4. \nv C{_mloanepw Atlns IqsSbphcnepw Daamb Hcp amXrI
DWvSmbnpWvSv. Ah XfpsS P\XtbmSv C{]Imcw ]d k`w: \nfpambpw
Amlphn\v ]pdsa \n Bcm[nphbpambp _n \np Xobmbpw R
HgnhmbhcmIpp. \nfn R Ahnizknncnpp. \n Amlphn am{Xw
hnizknpXv hsc Fstpambn Rfpw \nfpw Xn i{XpXbpw hntZzjhpw
{]ISamhpIbpw sNbvXncnpp. Xobmbpw Rm Xmv thWvSn ]m]tamN\w tXSmw,
Xmv thWvSn Amlphn \nv bmsXmpw F\nv A[o\sSpm\mhn Fv
C{_mlow Xs ]nXmhnt\mSv ]d hmsmgnsI. ( Ah C{]Imcw {]mXvYnncpp: )
RfpsS cnXmth, \ns ta R `cta]npIbpw, \ntev R aSpIbpw
sNbvXncnpp. \ntev XsbmWv Xncnphchv.
5. RfpsS cnXmth, Rsf kXy\ntj[nIfpsS ]coWn\v CcbmcptX. RfpsS
cnXmth, Rv \o s]mdppXcnIbpw sNtWta. Xobmbpw \o XsbmWv
{]Xm]nbpw bpIvXnam\pw
6. Xobmbpw \nv Amlpshbpw AyZn\sbpw {]Xonphv Ahcn
Da amXrIbpWvSmbnpWvSv. Bscnepw XncnpIfbp ]w Xobmbpw Amlp
XsbmIpp ]cm{ibapIvX\pw kvXpXyl\pambnph.
7. \npw Ahcn \nv \n i{XpX ]penbhpanSbn Amlp
kvt\l_apWvSmntbmw. Amlp Ignhph\mWv. Amlp Gsd s]mdpph\pw
IcpWm\n[nbpamIpp.
8. aXImcyn \ntfmSv bpw sNmXncnpIbpw, \nfpsS hoSpIfn \nv \nsf
]pdmmXncnpIbpw sNphsc kw_nnStmfw \nfhv \a sNpXpw
\nfhtcmSv \oXn ImWnpXpw Amlp \ntfmSv \ntcm[npn. Xobmbpw
Amlp \oXn ]menphsc CjvSsSpp.
9. aXImcyn \ntfmSv bpw sNpIbpw \nfpsS hoSpIfn \nv \nsf
]pdmpIbpw \nsf ]pdmpXn ]ckv]cw klIcnpIbpw sNbvXhsc
kw_npam{XamWv AhtcmSv ssa{XnImWnpXv Amlp \ntcm[npXv. hhcpw
AhtcmSv ssa{Xo _w ]pep ]w Ah XsbmIpp A{IaImcnI.
10. kXyhnizmknItf, hnizmkn\nIfmb kv{XoI A`bmXvYnIfmbn sImWvSv \nfpsS
ASpv hm \n Ahsc ]conv t\mWw. AhcpsS hnizmks ]n Amlp
Ghpw Adnbph\mWv. Fnv Ah hnizmkn\nIfmsWv Adnv Ignm Ahsc
\n kXy\ntj[nIfpsS ASptv aSn AbcpXv. B kv{XoI Ahv
A\phZ\oba. Ahv Ah sNehgnXv \n \IpIbpw thWw. B kv{XoIv
AhcpsS {]Xn^e \n sImSpm Ahsc \n hnhmlw IgnpXn\v
\nv hntcm[an. Ahnizmkn\nIfpambp _w \n apdpsI]nSnp
sImWvSncnpIbpw sNcpXv. \n sNehgnsXtm, AXv \n tNmZnp sImpI.
Ah sNehgnsXtm AXv Ahcpw tNmZnv sIms. AXmWv Amlphns hn[n. Ah
\nnSbn hn[nI]npp. Amlp kPvR\pw bpIvXnam\pamIpp.
11. \nfpsS `mcyamcn \nv hhcpw AhnizmknIfpsS Iqntev ( t]mbnv \nv )
\jvSsSpIbpw Fnv \n A\c \S]SnsbSppIbpw sNpIbmsWn BcpsS
`mcyamcmtWm \jvSsv t]mbXv, Ahv Ah sNehgn XpI ( alv ) t]mepXv \n
\IpI. GsXmcp Amlphn \n hnizknppthm Ahs\ \n kqnpIbpw
sNpI.
12. Hm; \_o, AmlpthmSv bmsXmns\bpw ]ptNpIbnspw, tamjvSnpIbnspw,
hy`nNcnpIbnspw, XfpsS asf sImpIfbpIbnspw, XfpsS
ssIImepInSbn hymPhmZw sInap sImWvSphcnIbnspw, bmsXmcp
\Imcynepw \ntmSv A\pkcWtSv ImWnpIbnspw \ntmSv {]XnPvR
sNbvXpsImWvSv kXyhnizmkn\nI \ns ASpv hm \o AhcpsS {]XnPvR
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 309 of 353
kzoIcnpIbpw, Ahp thWvSn ]m]tamN\w tXSpIbpw sNpI. Xobmbpw Amlp
Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
13. kXyhnizmknItf, Amlp tIm]nnp Hcp P\XtbmSv \n ssa{Xnbn Gs]ScpXv.
J_vdpIfnephsc kw_nv AhnizmknI \ncmisXv t]mse ]ctemIsn Ah
\ncmispIgnncnpp.

61. Saff
1. BImifnepXpw `qanbnepXpw Amlphns alXzw {]Ionncnpp.
Ah\mIpp {]Xm]nbpw bpIvXnam\pw.
2. kXyhnizmknItf, \n sNmsXn\v \n ]dbpp?
3. \n sNmXv \n ]dbpI FpXv Amlphn henb t{Im[n\v
ImcWambncnpp.
4. ( IpI ) kpZrVambn kwtbmPnn Hcp aXn t]mse AWntNpsImWvSv Xs
amKn bpw sNphsc Xobmbpw Amlp CjvSsSpp.
5. aqkm Xs P\XtbmSv C{]Imcw ]d k`w ({itbamIpp:) Fs P\tf, \n
Fn\mWv Fs D]{ZhnpXv? Rm \nfntep Amlphns ZqX\msWv
\ndnbmatm. As\ Ah sXnbtm Amlp AhcpsS lrZbsf
sXnpIfp. Amlp ZpamKnIfmb P\sf t\hgnbnempIbn.
6. abans aI Cukm ]d k`hpw ({itbamIpp:) C{kmbo kXnItf,
F\np app Xudmns\ kXysSpph\mbnsmWvSpw, F\nv tijw hcp
AlvaZv Fpt]cp Hcp ZqXs\n ktmjhm Adnbnph\mbnsmWvSpw
\nfntev Amlphns ZqX\mbn \ntbmKnsh\mIpp Rm. As\ Atlw
hyIvXamb sXfnhpIfpw sImWvSv AhcpsS ASpv sNtm Ah ]dp: CXv
hyIvXamb PmehnZybmIpp.
7. Xm Ckvemantev WnsSptm Amlphns t]cn Iw sInaht\m
henb A{Ian BcpWvSv? Amlp A{IanIfmb P\sf t\hgnbnempIbn.
8. Ah AhcpsS hmbvsImWvSv Amlphns {]Imiw sISpnfbm\mWv DtinpXv.
kXy\ntj[nIv A\njvSIcambmepw Amlp Ahs {]Imiw
]qnbmph\mIpp.
9. kamKhpw kXyaXhpw sImWvSv Fm aXpw aosX AXns\ sXfnbnp
ImWnphm thWvSnXs ZqXs\ \ntbmKnh\mIpp Ah. _lpssZhmcm[Iv (
AXv ) A\njvSIcambmepw icn.
10. kXyhnizmknItf, thZ\mP\Iamb inbn \nv \nsf cnp Hcp IhSsn
Rm \nv Adnbnv Xcstbm?
11. \n Amlphnepw Ahs ZqX\nepw hnizknWw.Amlphns amKn \nfpsS
kzp sImWvSpw icoc sImWvSpw \n kacw sNpIbpw thWw. AXmWv
\nv KpWIcambnpXv. \n AdnhphcmsWn.
12. Fn Ah \nv \nfpsS ]m] s]mdppXcnIbpw Xmgv`mKvIqSn AcphnI
HgpIp kzKtmpIfnepw, kvYnchmkn\p kzKtmpIfnse hninjvSamb
hkXnIfnepw Ah \nsf {]thinnpIbpw sNpXmWv. AXs{X almb `mKyw.
13. \n CjvSsSp asmcp Imcyhpw ( Ah \IpXmWv. ) AsX, Amlphn
\np klmbhpw Bkamb hnPbhpw. ( \_ntb, ) kXyhnizmknIv \o
ktmjhm AdnbnpI.
14. kXyhnizmknItf, \n Amlphns klmbnIfmbncnpI. abans aI Cukm
Amlphntep amKn Fs klmbnIfmbn BcpWvSv Fv lhmcnItfmSv
tNmZnXp t]mse. lhmcnI ]dp: R Amlphns klmbnIfmIpp. Atm
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 310 of 353
C{kmbo kXnIfn s] Hcp hn`mKw hnizknpIbpw asmcp hn`mKw
AhnizknpIbpw sNbvXp. Fnv hnizknhv AhcpsS i{Xphns\Xncn \mw ]n_ew
\IpIbpw As\ Ah anIhphcmbnocpIbpw sNbvXp.

62. J umua
1. cmPmhpw ]ca]cnip\pw {]Xm]imenbpw bpIvXnam\pamb Amlpsh BImifnepXpw
`qanbnepXpsamw {]Ionp sImWvSncnpp.
2. AcPvRm\anmhnSbn, Xs ZrjvSm Ahv hmbnptI]npIbpw
Ahsc kwkvIcnpIbpw Ahv thZ{Khpw XXzPvRm\hpw ]TnnpIbpw sNm
Ahcn \npXsbp Hcp ZqXs\ \ntbmKnh\mIpp Ah. Xobmbpw Ah apv
hyIvXamb hgntISnembncpp.
3. Ahcns] C\nbpw AhtcmsSmw hptNnnm aphcntepw ( Atls
\ntbmKnncnpp. ) Ah\mIpp {]Xm]nbpw bpIvXnam\pw.
4. AXv Amlphns A\p{KlamIpp. Ah Dtinphv Ah AXv \Ipp.
Amlp almb {]Xn^ew \Iph\s{X.
5. Xudmv kzoIcnm NpaXe G]nsSpIbpw, Fnv AXv GsSpmXncnpIbpw
sNbvXhcpsS ( blqZcpsS ) DZmlcWw {K Npap IgpXbptSXv t]msebmIpp.
Amlphns ZrjvSm \ntj[np If P\fpsS D]a F{Xtbm No!
A{IanIfmb P\sf Amlp kamKnempIbn.
6. ( \_ntb, ) ]dbpI: Xobmbpw blqZnIfmbphtc, ap a\pjysc IqSmsX \n am{Xw
Amlphns an{XfmsWv \n hmZnpIbmsWn \n acWw sImXnpI.
\n kXyhmamcmsWn.
7. Fm AhcpsS ssII apIqn sNbvXpshXns ^eambn Ah Hcnepw AXv
sImXnpIbn. Amlp A{IaImcnIsfn Adnhph\mIpp.
8. ( \_ntb, ) ]dbpI: Xobmbpw GsXmcp acWn \nv \n HmSn AIeppthm AXv
Xobmbpw \nfpambn IWvSpappXmWv. ]noSv AZriyhpw, Zriyhpw Adnbphs
ASptev \n aSsSpIbpw sNpw. Atm \n
{]hnpsImWvSncnpXns\ ]n Ah \nsf hnhcadnbnpXmWv.
9. kXyhnizmknItf, shnbmgvN \akvImcn\v hnfnsm Amlpsh ]nbp
kvacWbntev \n thKn hcnIbpw, hym]mcw HgnhmpIbpw sNpI. AXmWv
\nv Daw; \n Imcyw a\nemppshn.
10. As\ \akvImcw \nhlnsp Ignm \n `qanbn hym]np sImpIbpw,
Amlphns A\p{Kln \nv tXSnsmpIbpw sNpI. \n Amlpsh
[mcmfambn HmpIbpw sNpI. \n hnPbw {]m]ntmw.
11. Ah Hcp IhStam hnt\mZtam IWvSm AhbpsS ASptv ]ncnv t]mIpIbpw
\n\n]n \ns hntpIbpw sNpXmWv. \o ]dbpI: Amlphns ASpepXv
hnt\mZsmfpw IhSsmfpw DaamIpp. Amlp D]Poh\w \Iphcn
Ghpw Da\mIpp.

63. Munafiqun
1. I]S hnizmknI \ns ASpv hm Ah ]dbpw: Xobmbpw Xm Amlphns
ZqX\msWv R kmyw hlnpp. Amlphndnbmw Xobmbpw \o Ahs
ZqX\msWv. Xobmbpw ap\m^nJpI ( I]Sam ) Iw ]dbphcmWv Fv Amlp
kmyw hlnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 311 of 353
2. Ah AhcpsS i]Ysf Hcp ]cnNbmnbncnbmWv. As\ Ah Amlphns
amKn \nv ( P\sf ) XSncnpp. Xobmbpw Ah {]hnpXv F{Xtbm
No Xs.
3. AXv, Ah BZyw hnizknpIbpw ]noSv AhnizknpIbpw sNbvXXns ^eas{X.
As\ AhcpsS lrZbfnta ap{Zshsncnpp. AXn\m Ah (Imcyw)
{KlnpIbn.
4. \o Ahsc ImWpIbmsWn AhcpsS icoc \ns AXv`pXsSppw. Ah
kwkmcnp ]w \o AhcpsS hmv tIncpp t]mIpw. Ah Nmcnsh acSnI
t]msebmIpp. Fm Hbpw XsXncmsWv Ah hnNmcnpw. AhcmIpp i{Xp.
Ahsc kqnp sImpI. Amlp Ahsc \inns. Fs\bmWh
hgnsXnsSpXv?
5. \n hcq. Amlphns ZqX \nv thWvSn ]m]tamN\n\v {]mXvYnpsImpw
Fv AhtcmSv ]dbsm Ah AhcpsS Xe XncnpIfbpw. Ah Almcw \Snp
sImWvSv Xncnpt]mIpXmbn \n\v ImWpIbpw sNmw.
6. \o Ahv thWvSn ]m]tamN\n\v {]mXvYnmepw {]mXvYnnnsnepw Ahsc
kw_nnStmfw kaamIpp. Amlp Hcnepw Ahp s]mdppsImSppIbn.
Xobmbpw Amlp ZpamKnIfmb P\sf t\hgnbnempIbn.
7. Amlphns ZqXs ASpephv thWvSn, Ah ( AhnsS \nv ) ]ncnp
t]mIpXv hsc \n Hpw sNehv sNcpXv Fv ]dbphcmIpp Ah.
AmlphnsXmIpp BImifnsebpw `qanbnsebpw JP\mhpI. ]s I]Sam
Imcyw {Klnpn.
8. Ah ]dbpp; R aZo\bntev aSnsm IqSpX {]Xm]aph
\nycmbphsc ]pdmpI Xs sNpsav. Amlphn\pw Ahs ZqXpw
kXyhnizmknIpamIpp {]Xm]w. ]s, I]ShnizmknI ( Imcyw ) a\nempn.
9. kXyhnizmknItf, \nfpsS kzpfpw km\fpw Amlpshnbp kvacWbn
\nv \nfpsS {iXncnphnSmXncns. B As\ sNppthm Ah XsbmWv
\jvSm.
10. \nfn Hmtcmcppw acWw hcpXn\p apmbn \nv \mw \InbXn \nv
\n sNehgnpIbpw sNpI. Atcv Ah C{]Imcw ]dtpw. Fs
cnXmth, ASp Hcp Ah[nhsc \o F\nv FmWv \oncmXv? Fn Rm Zm\w
\IpIbpw, k\fpsS IqnemhpIbpw sNpXmWv.
11. Hcmpw AbmfpsS Ah[n hsnbm Amlp \onsImSppItb C. Amlp
\n {]hnpXns\n kqvaambn Adnbph\mIpp.

64. Thagabun
1. BImifnepXpw `qanbnepXpw Amlpsh {]Ionpp. AhmWv B[n]Xyw.
AhmWv kvXpXn. Ah GXpImcyn\pw Ignhph\mIpp.
2. Ah\mWv \nsf krjvSnh. Fnv \nfpsS Iqn kXy\ntj[nbpWvSv. \nfpsS
Iqn hnizmknbpapWvSv. Amlp \n {]hnpXns\ ]n
IWvSdnbph\mIpp.
3. BImifpw, `qanbpw Ah apd{]Imcw krjvSnncnpp. \nh cq]w \IpIbpw,
\nfpsS cq] Ah \mpIbpw sNbvXncnpp. AhtemIpp Xncnpt]mv.
4. BImifnepXpw `qanbnepXpw Ah Adnbpp. \n clkyampXpw
]ckyampXpw Ah Adnbpp. Amlp lrZbfnepXv Adnbph\mIpp.
5. apv AhnizknhcpsS hrmw \np hpInnbnnt? As\ AhcpsS
\ne]mSns `hnjyv Ah A\p`hnp. Ahp ( ]ctemIv ) thZ\tbdnb
inbpapWvSv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 312 of 353
6. AsXpsImsWvSm Ahcntep ZqXam hyIvXamb sXfnhpIfpw sImWvSv AhcpsS
ASp sNmdpWvSmbncpp. Atm Ah ]dp: Hcp a\pjy \apv amKZi\w
\IpItbm? As\ Ah AhnizknpIbpw ]nncnp IfbpIbpw sNbvXp. Amlp
kzbw ]cym]vX\mbncnpp. Amlp ]cm{ibapIvX\pw kvXpXyl\pamIpp.
7. X Dbnsgpt]nsSpIbnsv B AhnizmknI P]np.( \_ntb, )]dbpI:
AsX; Fs cnXmhns\ XsbmW, \n Dbnsgpt]nsSpw. ]noSv \n
{]hnXns\n \nv hnhcadnbnsSpIbpw sNpw. AXv Amlpsh
kw_nnStmfw FfpapXmIpp.
8. AXn\m \n Amlphnepw Ahs ZqX\nepw \mw AhXcnn {]Iminepw
hnizknpsImpI. Amlp \n {]hnpXns\n kqvaambn Adnbph\mWv.
9. B ktf\Zn\n\v \nsf Ah HcpanpIqp Znhkw ( {itbamIpp. ) AXmWv
\jvSw shfnsSp Znhkw. B Amlphn hnizknpIbpw kIw
{]hnpIbpw sNppthm Ahs ]m] Amlp ambvpIfbpIbpw Xmgv`mKp
IqSn AcphnI HgpIp kzKtmpIfn Ahs\ {]thinnpIbpw sNpXmWv.
AXn ( kzKn ) Ah \nXyhmknIfmbncnpw. AXs{X almb `mKyw.
10. AhnizknpIbpw \psS ZrjvSm \ntj[np XpIbpw sNbvXhcmIs AhcmWv
\cImhIminI. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw. ( Ah ) sNsp B kvYew
hfsc No Xs.
11. Amlphns A\paXn {]ImcamsX bmsXmcp hn]pw _m[nnn. hh\pw Amlphn
hnizknp ]w Ahs lrZbs Ah t\hgnbnempXmWv. Amlp GXp
Imcysnbpw Adnhph\mIpp.
12. Amlpsh \n A\pkcnpI. dkqens\bpw \n A\pkcnpI. C\n \n
]nncnbp ]w \psS dkqens _m[yX hyIvXamb {]t_m[\w am{XamIpp.
13. Amlp Ah\msX bmsXmcp ssZhhpan. Amlphns taembncns kXyhnizmknI
`cta]npXv.
14. kXyhnizmknItf, Xobmbpw \nfpsS `mcyamcnepw \nfpsS afnepw \nv
i{XphpWvSv. AXn\m Ahsc \n kqnp sImpI. \n amp\IpIbpw,
hnphogvN ImWnpIbpw s]mdppsImSppIbpw sNp ]w Xobmbpw Amlp
Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
15. \nfpsS kzpfpw \nfpsS km\fpw Hcp ]coWw am{XamIpp.
AmlphnemIpp almb {]Xn^eapXv.
16. AXn\m \nv km[yamb hn[w Amlpsh \n kqnpI. \n tIpIbpw
A\pkcnpIbpw \np Xs KpWIcamb \nebn sNehgnpIbpw sNpI. B
a\ns ]nipn \nv ImpcnsSppthm Ah XsbmIpp hnPbw
{]m]nh.
17. \n Amlphn\v Daamb ISw sImSpp ]w Ah\Xv \nv
CcnbmncnIbpw \nv s]mdppXcnIbpw sNpXmWv. Amlp Ghpw A[nIw
\nbph\pw kl\ioe\pamIpp.
18. AZriyhpw Zriyhpw Adnbph\pw {]Xm]nbpw bpIvXnam\pamIpp Ah.

65. Thalaq
1. \_ntb, \n ( hnizmknI ) kv{XoIsf hnhmltamN\w sNpIbmsWn Ahsc
\n AhcpsS Cx Imen\v ( IWmn ) hnhmltamN\w sNpIbpw Cx Imew
\n FnIWmpIbpw sNpI. \nfpsS cnXmhmb Amlpsh \n
kqnpIbpw sNpI. AhcpsS hoSpIfn \nv Ahsc \n ]pdmcpXv. Ah
]pdp t]mIpIbpw sNcpXv. {]Xyamb h \oNhrnbpw Ah
sNpIbmsWnemsX. Ah Amlphns \nba]cn[nIfmImIpp. Amlphns
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 313 of 353
\nba]cn[nIsf hh\pw AXnewLnp ]w, Ah Aht\mSv Xs A\ymbw
sNbvXncnpp. AXn\v tijw Amlp ]pXpXmbn hImcyhpw sImWvSp htptam Fv
\n\v Adnbn.
2. As\ Ah ( hnhmlapIvXI ) AhcpsS Ah[nbn Fptm \n \ymbamb
\nebn Ahsc ]nSnv \npItbm, \ymbamb \nebn Ahcpambn th]ncnbpItbm
sNpI. \nfn \np cWvSp \oXnamamsc \n kmn \npIbpw Amlphn\v
thWvSn kmyw t\cmwhw \ne\npIbpw sNpI. Amlphnepw AyZn\nepw
hnizknp sImWvSncnphv D]tZiw \IsSpXs{X AXv. Amlpsh hh\pw
kqnp ]w Amlp Ahsmcp t]mwhgn DWvSmnsImSppIbpw,
3. Ah IWmm hn[n Ahv D]Poh\w \IpIbpw sNpXmWv. hh\pw
Amlphn `cta]np ]w Ahv Amlp Xs aXnbmIpXmWv. Xobmbpw
Amlp Xs Imcyw {]m]nph\mIpp. Hmtcm Imcyn\pw Amlp Hcp {Iaw
Gs]SpnbnpWvSv.
4. \nfpsS kv{XoIfn \npw Bhs kw_nv \ncmisnphsc
kw_nnStmfw \n AhcpsS Cx bpsS Imcyn kwibnemsWn AXv
aqv amkamIpp. BhapWvSmbnnmhcptSXpw As\ Xs. K`hXnIfmb
kv{XoIfmIs AhcpsS Ah[n Ah XfpsS K`w {]khnemIpp. hh\pw
Amlpsh kqnp ]w Ahv Ahs Imcyn Amlp FfpapWvSmn
sImSppXmWv.
5. AXv Amlphns I]\bmIpp. Ah\Xv \nv AhXcnnp Xncnpp. hh\pw
Amlpsh kqnp ]w Ahs XnaIsf Ah ambvpIfbpIbpw Ahp
{]Xn^ew Ah hepXmn sImSppIbpw sNpXmWv.
6. \nfpsS Ignhn s], \n Xmaknp kvYev \n Ahsc XmaknnWw.
Ahp sRcpapWvSmm thWvSn \n Ahsc t{ZmlncpXv. Ah
K`nWnIfmsWn Ah {]khnpXv hsc \n Ahp sNehpsImSppIbpw
sNpI. C\n Ah \np thWvSn ( Ipn\v ) apesImSpp ]w Ahp \n
AhcpsS {]Xn^ew sImSppI. \n Xn acymZ{]Imcw IqSnbmtemNnpIbpw sNpI.
C\n \n Ccp hn`mKn\pw sRcpamhpIbmsWn Abmp thWvSn asmcp kv{Xo
apesImSpp sIms.
7. Ignhph Xs Ignhn \nv sNehn\p sImSps. hhpw Xs D]Poh\w
CSpnbXmbm Amlp Ahp sImSpXn \nv Ah sNehn\v sImSps.
HcmtfmSpw Amlp Abmv sImSpXmsX ( \Im ) \n_npIbn. Amlp
sRcpn\p tijw kuIcyw Gs]SpnsImSppXmWv.
8. F{Xsb{X cmPym AhcpsS cnXmhnsbpw Ahs ZqXamcpsSbpw I]\ hnv
[nmcw {]hnnpWvSv. AXn\m \mw AhtcmSv Iiamb \nebn IWp
tNmZnpIbpw Ahsc \mw lo\amb hn[n innpIbpw sNbvXp.
9. As\ Ah AhcpsS \ne]mSns Zpjv^ew BkzZnp. AhcpsS \ne]mSns ]cyhkm\w
\jvSw Xsbmbncpp.
10. Amlp Ahp ITn\amb in Hcpnshncnpp. AXn\m kXyhnizmknIfmb
_pnamamtc, \n Amlpsh kqnpI. Xobmbpw Amlp \nv Hcp
Dt_m[Is\
11. AYhm Amlphns hyIvXamb ZrjvSm \nv HmXntI]np Xcp Hcp ZqXs\
\nfpsS ASptndnncnpp; hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw
sNbvXhsc AImcfn \nv {]Imintev B\bnphm thWvSn. hh\pw
Amlphn hnizknpIbpw kIw {]hnpIbpw sNp ]w Xmgv`mKp
IqSn AcphnI HgpIp kzKtmpIfn Ahs\ {]thinnpXmWv. Ah AXn
\nXyhmknIfmbncnpw. As\bphv Amlp D]Poh\w sasSpnbncnpp.
12. AmlphmIpp Ggv BImifpw `qanbn \nv Ahbvv XpeyambXpw krjvSnh.
AhbvnSbn (Ahs) I]\ Cdpp. Amlp GXv Imcyn\pw Ignhph\mIpp
Fpw GXp hkvXpshbpw Nqgvv Adnbph\mbncnpp Fpw \n a\nemphm
thWvSn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 314 of 353

66. Thahreem
1. Hm; \_o, \osbn\mWv \ns `mcyamcpsS {]oXntXSnsmWvSv, Amlp A\phZnp XXv
\njnampXv? Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.
2. \nfpsS i]Yp ]cnlmcw Amlp \nv \nbaamnncnpp. Amlp
\nfpsS bPam\\mIpp. Ah\s{X kPvR\pw bpIvXnam\pw.
3. \_n Atlns `mcyamcn HcmtfmSv Hcp ham\w clkyambn ]d k`w (
{itbamIpp. ) Fnv B `mcy AXv ( asmcmsf ) AdnbnpIbpw, \_nv Amlp AXv
shfnsSpn sImSppIbpw sNbvXtm AXns Nne `mKw Atlw ( B `mcybvv )
AdnbnpsImSppIbpw Nne `mKw hnpIfbpIbpw sNbvXp. As\ AhtfmSv ( B
`mcytbmSv ) Atlw AXns\ ]n hnhcw Adnbntm Ah ]dp: Xmv BcmWv
Cu hnhcw Adnbnp XXv ? \_n (k) ]dp: kPvR\pw
kqvaPvRm\nbpambnph\mWv F\nv hnhcadnbnp XXv.
4. \n cWvSp t]cpw Amlphntev ]ivNm]np aSppshn (As\ sNpI.)
ImcWw \nfpsS cWvSpt]cpsSbpw lrZb (Xnabntev) Nmpt]mbncnpp. C\n
\n Ccphcpw Atlns\Xncn (dkqens\Xncn) ]ckv]cw klIcnp ]w
Xobmbpw AmlphmIpp Atlns bPam\. Pn_vcoepw kZvhrcmb
kXyhnizmknIfpw AXn\p ]pdsa aepIfpw Atln\v klmbnIfmbncnpXmWv.
5. ( {]hmNI]Xv\namtc, ) \nsf Atlw hnhmltamN\w sNp ]w, \nsfm
\hcmb `mcyamsc Atln\v Atlns cnXmhv ]Icw \Intbmw.
apkvenwIfpw kXyhnizmkn\nIfpw `b`IvXnbphcpw ]ivNmm]aphcpw
Bcm[\m\ncXcpw {hXa\pjvTnphcpw hn[hIfpw I\yIIfpambnp kv{XoIsf.
6. kXyhnizmknItf, kztZlsfbpw \nfpsS _psfbpw a\pjycpw IpIfpw
C\ambnp \cImKv\nbn \nv \n ImpcnpI. AXns tat\mn\v
]cpjkz`mhaphcpw AXniIvXamcpamb aepIfpWvSmbncnpw. Amlp AhtcmSv
I]nImcyn Aht\mSh A\pkcWtSv ImWnpIbn. AhtcmSv
I]nsSpXv Fpw Ah {]hnpIbpw sNpw.
7. kXy\ntj[nItf, \n Cv HgnIgnhv ]dtbWvS. \n sNbvXpsImWvSncpXn\p
am{XamWv \nv {]Xn^ew \IsSpXv.
8. kXyhnizmknItf, \n Amlphntev \njvIfamb ]ivNmm]w ssIsmWvSv
aSpI. \nfpsS cnXmhv \nfpsS ]m] ambvpIfbpIbpw Xmgv`mKp IqSn
AcphnI HgpIp kzKtmpIfn \nsf {]thinnpIbpw sNbvtXmw. Amlp
{]hmNIs\bpw AtltmsSmw hnizknhscbpw A]am\nm Znhkn. AhcpsS
{]Imiw AhcpsS apneqsSbpw heXphifneqsSbpw kcnpw. Ah ]dbpw:
RfpsS cnXmth, RfpsS {]Imiw Rp \o ]qoIcnv XcnIbpw, Rp
\o s]mdppXcnIbpw sNtWta. Xobmbpw \o GXp Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
9. Hm; \_o, kXy\ntj[nItfmSpw I]ShnizmknItfmSpw \o kacw sNpIbpw AhtcmSv
]cpjambn s]cpamdpIbpw sNpI. AhcpsS ktXw \cIamIpp. Fntcm\p B
kvYew F{Xtbm No!
10. kXy\ntj[nIv DZmlcWambn \qlns `mcysbbpw, eqXzns `mcysbbpw Amlp CXm
FSppImWnncnpp. Ah cWvSpt]cpw \psS Zmkamcn s] kZvhrcmb cWvSv
ZmkamcpsS Iognembncpp. Fnv Ahsc cWvSpt]scbpw Ch hnp Ifp. Atm
Amlphns inbn \nv bmsXmpw Ah cWvSpt]cpw Chv HgnhmnsImSpn.
\n cWvSpt]cpw \cIn ISphtcmsSmw ISpsImpI Fv ]dbsSpIbpw
sNbvXp.
11. kXyhnizmknIv Hcp D]abmbn Amlp ^nHus `mcysb FSppImWnncnpp.
Ah ]d k`w: Fs cnXmth, F\nv \o \ns ASp kzKn Hcp `h\w
DWvSmncnIbpw, ^nHu\n \npw Ahs {]h\n \npw Fs \o
cntWta. A{IanIfmb P\fn \npw Fs \o cnpIbpw sNtWta.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 315 of 353
12. Xs KplykvYm\w Impkqn Cwdms aIfmb abans\bpw ( D]abmbn FSpv
ImWnncnpp. ) Atm \psS BXvassNX\yn \np \mw AXn
DuXpIbpWvSmbn. Xs cnXmhns hN\fnepw {Kfnepw Ah hnizknpIbpw
Ah `b`IvXnbphcpsS IqnemhpIbpw sNbvXp.

67. Mulk
1. B[n]Xyw GsXmcphs InemtWm Ah A\p{Kl]q\mbncnpp. Ah GXp
Imcyn\pw Ignhph\mIpp.
2. \nfn BcmWv IqSpX \mbn {]hnph Fv ]conphm thWvSn
acWhpw PohnXhpw krjvSnh\mIpp Ah. Ah {]Xm]nbpw Gsd
s]mdpph\pamIpp.
3. Ggp BImisf ASppIfmbn krjvSnh\mIpp Ah. ]caImcpWnIs krjvSnn
bmsXmcp Gpdhpw \o ImWpIbn. Fm \o ZrjvSn HpIqSn Xncnp sImWvSv hcq. h
hnShpw \o ImWpptWvSm?
4. ]noSv cWvSp XhW \o Ins\ Xncnv sImWvSv hcq. \ns ASptv B Iv ]cmPbs
\nebnepw ]chiambnsImWvSpw aSn hcpw.
5. Ghpw ASp BImis \mw Nne hnfpI sImWvSv Aecnncnpp. Ahsb \mw
]nimNpIsf FdntmSnm\phbpamnbncnpp. Ahp \mw Pzenp \cIin
HcpnshpIbpw sNbvXncnpp.
6. XfpsS cnXmhn AhnizknhmWv \cI inbpXv. Xncnsp B kvYew
hfsc No Xs.
7. Ah AXn ( \cIn ) Fdnbsm AXnh Hcp K\w tIpXmWv. AXv
Xnfp adnp sImWvSncnpIbpw sNpw.
8. tIm]w \nanw AXv s]mnnfv t]mIpamdmIpw. AXn ( \cIn ) Hmtcm kwLhpw
FdnbsSptmsgms AXns Imhm AhtcmSv tNmZnpw. \nfpsS ASpv
apdnbnpImc hncpnt?
9. Ah ]dbpw: AsX Rv apdnbnpImc hncpp. Atm R \ntj[np
XpIbpw Amlp bmsXmpw Cdnbnn. \n henb hgntISn XsbmIpp Fv
R ]dbpIbpamWv sNbvXXv.
10. R tIpItbm NnnpItbm sNbvXncpsn R Pzenp \cImKv\nbpsS
AhIminIfpsS IqnemIpambncpn Fpw Ah ]dbpw.
11. As\ Ah XfpsS Ipw Gp]dbpw. Atm \cImKv\nbpsS Bmp im]w.
12. Xobmbpw XfpsS cnXmhns\ AZriy\nebn `bsSphcmtcm Ahv
]m]tamN\hpw henb {]Xn^ehpapWvSv.
13. \nfpsS hmv \n clkyampI. Asn ]ckyamnsmpI. Xobmbpw
Ah ( Amlp ) lrZbfnepXv Adnbph\mIpp.
14. krjvSnpWvSmnbh ( Fmw ) AdnbpIbnt? Ah \nKqVclky Adnbph\pw
kqvaPvRm\nbpamIpp.
15. Ah\mIpp \nv thWvSn `qansb hnt[bamn Xh. AXn\m AXns
NpaepIfneqsS \n \SpIbpw Ahs D]Poh\n \nv `npIbpw sNbvXp
sImpI. Ahtev XsbmWv Dbnsgpt]v.
16. BImiph \nsf `qanbn BgvnfbpXns\n \n
\n`bcmbncnpIbmtWm? Atm AXv ( `qan ) CfInadnp sImWvSncnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 316 of 353
17. AX, BImiph \nfpsS t\sc Hcp Nc hjw AbpXns\n \n
\n`bcmbncnpIbmtWm? Fs XmoXv Fs\bpsWvSv \n hgnsb Adnp
sImpw.
18. Xobmbpw Ahv apphcpw \ntj[np XnbnpWvSv. Atm Fs {]Xntj[w
Fs\bmbncpp.
19. Ahp apIfn NndIv hnSnsmWvSpw NndIp IqnnSnp sImWvSpw ]dp
]nIfpsS t\v Ah t\mnbnt? ]caImcpWnI\msX ( amcpw ) Ahsb Xmn
\ndppn. Xobmbpw Ah FmImcyhpw IWvSdnbph\mIpp.
20. AX ]caImcpWnI\v ]pdsa \nsf klmbnphm Hcp ]mfambnph BcpWvSv?
kXy\ntj[nI h\bn AIsncnpI am{XamIpp.
21. AXsn Amlp Xs D]Poh\w \nnshm \nv D]Poh\w \Iph\mbn
BcpWvSv? Fnepw Ah [nmcnepw shdpnepw apgpInbncnbmIpp.
22. Atm, apJw \nep IpnsmWvSv \Sph\mtWm kamKw {]m]nph? AX
t\scbp ]mXbneqsS icnv \Spht\m?
23. ]dbpI: Ah\mWv \nsf krjvSnpWvSmpIbpw \nv tIhnbpw ImgvNIfpw
lrZbfpw Gs]SpncnIbpw sNbvXh. Ipdp am{Xta \n \nImWnppq.
24. ]dbpI: Ah\mWv \nsf `qanbn krjvSnv hfnbh. AhtemWv \n
HcpanpIqsSpXv.
25. Ah ]dbpp: FtmgmWv Cu hmKvZm\w ( ]pecpXv? ) \n kXyhmamcmsWn (
AsXmv ]dpXcq )
26. ]dbpI: B Adnhv Amlphns ] am{XamIpp. Rm hyIvXamb XmoXpImc
am{XamIpp.
27. AXv ( XmoXv \Is Imcyw ) kao]kvYambn Ah ImWptm kXy\ntj[nIfpsS
apJv m\X _m[npXmWv. \n GsXmns\n hmZnv sImWvSncppthm
AXmIpp CXv Fv ( AhtcmSv ) ]dbsSpIbpw sNpw.
28. ]dbpI: \n Nnnv t\mnbnptWvSm? Fsbpw FtmsSmaphscbpw Amlp
\innpItbm Asn RtfmSh IcpW ImWnpItbm sNbvXm thZ\tbdnb
inbn \nv kXy\ntj[nIsf cnm\mcpWvSv?
29. ]dbpI: Ah\mIpp ]caImcpWnI. Ah\n R hnizknncnpp. Ahs ta
R `cta]npIbpw sNbvXncnpp. Fm hgnsb \ndnbmw; BcmWv
hyIvXamb hgntISnsev.
30. ]dbpI: \n Nnnv t\mnbnptWvSm? \nfpsS shw hntmbm BcmWv \nv
HgpIp Ddhp shw sImWvSv hp XcnI?

68. kalam
1. \q t]\bpw Ah FgpXpXpw XsbmW kXyw.
2. \ns cnXmhns A\p{Klw sImWvSv \o Hcp {`m\.
3. Xobmbpw \n\v apdnv t]mIm {]Xn^eapWvSv.
4. Xobmbpw \o almb kz`mhnemIpp.
5. BIbm hgnsb \o IWvSdnbpw; Ahcpw IWvSdnbpw;
6. \nfn BcmWv IpgneIshs\v
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 317 of 353
7. Xobmbpw \ns cnXmhv Ahs amKw hnp ]ngpt]mbhscn \hw
Adnbph\mIpp. kamKw {]m]nhscnbpw Ah \hw Adnbph\mIpp.
8. AXn\m kXy\ntj[nIsf \o A\pkcncpXv?
9. \o hgnsImSpncpsn Ahpw hgncmambncpp Fh B{Klnpp.
10. A[nIambn kXyw sNph\pw, \oN\pambnp bmsXmcmsfbpw \o A\pkcnp t]mIcpXv.
11. Ipphmv ]dbph\pw GjWnbpambn \Sph\pamb
12. \av XSw \nph\pw, AXn{Ianbpw alm]m]nbpamb
13. {Iqc\pw AXn\p ]pdsa ZpjvIon t\Snbh\pamb
14. Ah kzpw km\fpw Dh\mbn FXn\m (Ah Acw \ne]mSv kzoIcnp.)
15. \psS ZrjvSm Ahv hmbnptI]nsm Ah ]dbpw; ]qnIamcpsS
]pcmWIYI Fv.
16. hgnsb ( Ahs ) Xpnss ta \mw Ahv ASbmfw shpXmWv.
17. B tXmmsc \mw ]conXv t]mse Xobmbpw Ahscbpw \mw ]conncnpIbmWv.
{]`mXthfbn B tXmnse ]g Ah ]dnsSppsav Ah kXyw sNbvX
k`w.
18. Ah ( bmsXmpw ) Hgnhmn ]dncpn.
19. Fnv Ah DdnsmWvSncns \ns cnXmhn \np Hcp in B tXms
_m[np.
20. As\ AXv apdnsSpsXv t]mse Bbnop.
21. As\ {]`mXthfbn Ah ]ckv]cw hnfnp]dp:
22. \n ]dnsSpm t]mIpIbmsWn \nfpsS IrjnkvYetv \n
ImepXs ]pdsSpI.
23. Ah At\ym\yw a{np sImWvSp t]mbn.
24. Cv B tXmn \nfpsS ASpv Hcp km[phpw ISp hcm CSbmhcpXv Fv.
25. Ah ( km[psf ) XSsSpm IgnhphcmbnsmWvSp Xs Imev
]pdsSpIbpw sNbvXp.
26. As\ AXv ( tXmw ) IWvStm Ah ]dp: Xobmbpw \mw ]nghp ]nbhcmIpp.
27. A, \mw \jvSw t\cnhcmIpp.
28. AhcpsS Iqn ay\ne]mSpImc\mb Hcm ]dp: Rm \ntfmSv ]dnt?
FmWv \n Amlpsh {]IonmXncpXv?
29. Ah ]dp: \psS cnXmhv F{Xtbm ]cnip! Xobmbpw \mw
A{IanIfmbncnpp.
30. As\ ]ckv]cw IpsSpnsmWvSv Ahcn Nne NnecpsS t\v Xncnp.
31. Ah ]dp: \psS \mita! Xobmbpw \mw AXn{IaImcnIfmbncnpp.
32. \psS cnXmhv AXns\m DaambXv \apv ]Icw Xtmw. Xobmbpw \mw
\psS cnXmhntev B{Klnp sNphcmIpp.
33. A{]ImcamIpp in. ]ctemIinbmhs IqSpX KuchapXmIpp. Ah
Adnncpsn!
34. Xobmbpw kqvaX ]menphv AhcpsS cnXmhn A\p{KlfpsS
kzKtmpIfpWvSv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 318 of 353
35. Atm apkvenwIsf \mw IphmfnIsft]mse Bptam?
36. \nsp ]n? \n Fs\bmWv hn[nI]npXv?
37. AX, \np h {Khpw Innbnv \nfXn ]T\w \SnsmWvSncnpIbmtWm?
38. \n ( btYjvSw ) sXcsSpp Imcy \nv AXn ( B {Kn )
hnptWvSm?
39. AX, Dbnsgpt]ns \mfphsc Fp \n hn[npsXmw
\nmbncnpsaXn\ph IcmdpIfpw \ntfmSv \mw _m[yXtbXmbn DtWvSm?
40. Ahcn BcmWv B Imcyn\v DchmZnw Gm\pXv Fv AhtcmSv tNmZnp
t\mpI.
41. AX, Ahv h ]pImcpaptWvSm? Fn AhcpsS B ]pImsc Ah sImWvSphcs.
Ah kXyhmamcmsWn.
42. IWm shfnhmsSp ( `bcamb ) Hcp Znhks \n HmpI. kpPqZv sNm
( Av ) Ah WnsSpw. Atm AhXn\v km[npIbn.
43. AhcpsS IpI Iogvt]mv Xmgvncnpw. \nyX Ahsc BhcWw sNpw. Ah
kpcnXcmbncp kabv kpPqZn\mbn Ah Wnsncpp.
44. BIbm Fsbpw Cu ham\w \ntj[np Ifbphscbpw IpSn hntpI. Ah
Adnbm hn[neqsS \mw Ahsc ]Sn]Snbmbn ]nSnIqSnsmmw.
45. Rm Ahv \onbnv sImSppIbpw sNpw. Xobmbpw Fs X{w iIvXamIpp.
46. AX, \o AhtcmSv h {]Xn^ehpw tNmZnnv Ah IS_m[bm
sRcpnbncnpIbmtWm?
47. AX, AhcpsS ASp AZriyPvRm\apWvSmbnv Ah FgpXn FSpp
sImWvSncnpIbmtWm?
48. AXpsImWvSv \ns cnXmhns hn[n Imv \o anp sImpI. \o aXvkyns
Bsftmse ( bq\pkv \_nsbtmse ) BIcpXv. Atlw ZpxJ\naKv\mbnsImWvSv hnfnp
{]mXvYn k`w.
49. Atlns cnXmhn \np A\p{Klw Atls hosWvSSpnnmbncpsn
Atlw B ]mgv`qanbn Bt]ml\mbnsmWvSv ]pdsSpambncpp.
50. Atm Atlns cnXmhv Atls sXcsSppIbpw Fnv Atls
k\fpsS IqnempIbpw sNbvXp.
51. kXy\ntj[nI Cu Dt_m[\w tIptm AhcpsS IpIsImWvSv t\mnbnv \o
CSdn hogpamdmpI Xs sNpw. Xobmbpw Ch Hcp {`m XsbmWv Fh
]dbpw.
52. CXv temIp Hcp Dt_m[\amsX asmpa.

69. Haaqa
1. B bYmXvY kw`hw!
2. FmWv B bYmXvY kw`hw?
3. B bYmXvY kw`hw FmsWv \n\sdnbmw?
4. YaqZv kapZmbhpw BZv kapZmbhpw B `bc kw`hs \ntj[np Ifp.
5. Fm YaqZv kapZmbw AXyw `oIcamb Hcp in sImWvSv \innsp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 319 of 353
6. Fm BZv kapZmbw, Bp hoip AXyp{Kamb Imv sImWvSv \innsp.
7. XpSbmb Ggp cm{Xnbpw Fp ]Iepw AXv ( Imv ) AhcpsS t\v Ah Xncnphnp.
Atm IS]pgIn hoW Cu\SnI t]mse B Imn P\ hoWpInSpXmbn
\n\v ImWmw.
8. C\n AhcpsSXmbn Ahtijnp hXpw \o ImWpptWvSm?
9. ^nHu\pw, Ahs apphcpw Iogvta adn cmPyfpw (sXmb {]h\w sImWvSp
hp.
10. Ah AhcpsS cnXmhns ZqXs\ [ncnpIbpw, Atm Ah Ahsc iIvXntbdnb
Hcp ]nSpw ]nSnpIbpw sNbvXp.
11. Xobmbpw \mw, shw AXncpIhn kabv \nsf Ien Ibn
cnpIbpWvSmbn.
12. \nv \mw AsXmcp kvacWbmphm\pw {inp a\nemp ImXpI AXv {inp
a\nemphm\pw thWvSn.
13. Imlfn Hcp Duv DuXsm,
14. `qanbpw ]Xfpw s]mnsbSpsSpIbpw Fnv Ah cWvSpw Hcp CSnp XIen\v
hnt[bamsSpIbpw sNbvXm!
15. At Znhkw B kw`hw kw`hnpIbmbn.
16. BImiw s]mnnfcpIbpw sNpw. Av AXv Zp_eambncnpw.
17. aepI AXns \m\m`mKfnepapWvSmbncnpw. \ns cnXmhns knwlmk\s
AhcpsS aosX Ap FpIq hlnpXmWv.
18. At Znhkw \n {]ZinnsSpXmWv. bmsXmcp adImcyhpw \nfn \nv
adp t]mIpXI.
19. Fm heXpssIbn Xs tcJ \Ish ]dbpw: CXm Fs {Kw hmbnpt\mq.
20. Xobmbpw Rm hnNmcnncpp. Rm Fs hnNmcWsb t\cntSWvSn hcpsav.
21. AXn\m Ah Xr]vXnIcamb PohnXnemIpp.
22. DXamb kzKn.
23. Ahbnse ]g ASpp hcphbmIpp.
24. Ignpt]mb Znhkfn \n apIqn sNbvXXns ^eambn \n B\tmsS
XnpIbpw IpSnpIbpw sNbvXp sImpI. ( Fv AhtcmSv ]dbsSpw. )
25. Fm CSXp In {Kw \Ish\mIs C{]Imcw ]dbpXmWv. lm! Fs {Kw
F\nv \IsSmXncpsn,
26. Fs hnNmcW FmsWv Rm AdnbmXncpsn ( F{X \mbncpp. )
27. AXv ( acWw ) Fmw Ahkm\nnpXmbncpsn ( F{X \mbncpp! )
28. Fs [\w F\nv {]tbmP\sn.
29. Fs A[nImcw Fn \nv \jvSspt]mbn.
30. ( Atm C{]Imcw I]\bpWvSmIpw: ) \n Ahs\ ]nSnv _\nenSq.
31. ]ns Ahs\ \n Pzenp \cIn {]thinnq.
32. ]ns, Fgp]Xv apgw \ofap Hcp Nebn Ahs\ \n {]thinnq.
33. Xobmbpw Ah alm\mb Amlphn hnizknncpn.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 320 of 353
34. km[phn\v `Ww sImSpphm Ah t{]mXvkmlnnncppan.
35. AXn\m Cv ChnsS Ahv Hcp D_phpan.
36. Zp\ocpI Henp IqSnbXn \nmsX ap Blmchpan.
37. sXpImcmsX AXp `npIbn.
38. Fm \n ImWphsbsmWvSv Rm kXyw sNbvXv ]dbpp:
39. \n ImWmhsbsmWvSpw
40. Xobmbpw CXv am\y\mb Hcp ZqXs hmp XsbmIpp.
41. CsXmcp IhnbpsS hm. hfsc Ipdt \n hnizknppq.
42. Hcp tPymXvkys hmpa. hfscpdt \n BtemNnp a\nemppq.
43. CXv temIcnXmhn \nv AhXcnnsXmIpp.
44. \psS t]cn Atlw ( {]hmNI ) h hmpw sInap ]dncpsn
45. Atls \mw heXpssI sImWvSv ]nSnIqSpIbpw,
46. Fnv Atlns Poh\mUn \mw apdnpIfbpIbpw sNpambncpp.
47. Atm \nfn Bpw Atln \nv ( insb ) XSbm\mhn.
48. Xobmbpw CXv ( JpB ) `b`IvXnbphv Hcp Dt_m[\amIpp.
49. Xobmbpw \nfpsS Iqn ( CXns\ ) \ntj[np XphcpsWvSv \apdnbmw.
50. Xobmbpw CXv kXy\ntj[nIv tJZn\v ImcWhpamIpp.
51. Xobmbpw CXv ZrVamb bmYmXvYyamIpp.
52. AXn\m \o \ns alm\mb cnXmhns \mas {]IonpI.

70. Ma-arij
1. kw`hnm\ncnp Hcp insb Hcp tNmZyImhv AXm Bhiysncnpp.
2. kXy\ntj[nIv AXv XSpphm Bcpan.
3. IbdntmIp hgnIfpsS A[n]\mb Amlphn \nv hcp (insb).
4. AXn\mbncw sImns AfhpXmb Hcp Znhkn aepIfpw BXvamhpw
Ahtev IbdntmIpp.
5. Fm (\_ntb,) \o `wKnbmb a ssIsmpI.
6. Xobmbpw Ah AXns\ hnZqcambn ImWpp.
7. \mw AXns\ ASpXmbpw ImWpp.
8. BImiw DcpInb temlw t]mse BIp Znhkw!
9. ]X IStcmaw t]msebpw.
10. Hcp _phpw asmcp D_phnt\mSv (Av) bmsXmpw tNmZnpIbn.
11. Ahv At\ym\yw ImWnsSpw. Xs asf {]mbivNnambn \In sImWvSv B
Znhks inbn \nv tamN\w t\Sm Ignncpsn Fv Iphmfn B{Klnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 321 of 353
12. Xs `mcysbbpw ktlmZcs\bpw
13. X\nv A`bw \Inbncp Xs _psfbpw
14. `qanbnep apgph BfpIsfbpw. Fnv AXhs\ csSppIbpw sNbvXncpsn
Fv
15. kwibw thWvS, Xobmbpw AXv Bfnp \cIamIpp.
16. XebpsS sXmenbpcnp Ifbp \cImKv\n.
17. ]ntmw amdpIbpw, XncnpIfbpIbpw sNbvXhsc AXv Wnpw.
18. tiJcnp kqnp shhscbpw.
19. Xobmbpw a\pjy krjvSnsncnpXv At Aw Aa\mbnsmWvSmWv.
20. AXmbXv Xna _m[nm s]mdpXntISv ImWnph\mbn sImWvSpw,
21. \a ssIhm XSp shph\mbnsImWvSpw.
22. \akvIcnphscmgnsI
23. AXmbXv XfpsS \akvImcn kvYncambn \njvTbph
24. XfpsS kzpfn \nWnXamb AhImiw \Iphcpw,
25. tNmZnp hcphpw D]Poh\w XSbshpw
26. {]Xn^eZn\n hnizknphcpw,
27. XfpsS cnXmhns insb]n `baphcpsamgnsI.
28. Xobmbpw AhcpsS cnXmhns in (hcnIbnsv) kam[m\sSm ]mXmIpp.
29. XfpsS Kplymhbh Impkqnphcpw (HgnsI)
30. XfpsS `mcyamcpsStbm, hew ssII DSasSpnbhcpsStbm ImcynsemgnsI.
Xobmbpw Ah Bt]apIvXcmIpp.
31. Fm AXnepdw Bscnepw B{Klnp ]w Acm XsbmIpp
AXncpIhnbph.
32. Xsf hnizknt]n Imcyfpw XfpsS DSSnIfpw ]menp t]mcphcpw,
33. XfpsS kmy apd{]Imcw \nhlnphcpw,
34. XfpsS \akvImc \njvTtbmsS \nhlnphcpw (HgnsI).
35. Acm kzKtmpIfn BZcnsSphcmIpp.
36. Atm kXy\ntj[nIsp ]n! Ah \ns t\sc Igpp \on hnv
37. hetmpw CStmpw Iqfmbn NnXdnt]mIpp.
38. kpJm\p`qXnbpsS kzKn Xm {]thinnsSWsav Ahcn Hmtcm a\pjy\pw
tamlnpptWvSm?
39. AXp thWvS. Xobmbpw AhdnbmhpXn \nmWv Ahsc \mw krjvSnnpXv
40. Fm DZbkvYm\fpsSbpw AkvXabkvYm\fpsSbpw cnXmhns t]cn Rm
kXyw sNbvXp ]dbpp: Xobmbpw \mw Ignhp\msWv.
41. Ahscm \hsc ]Icw sImWvSp hcm. \mw tXm]nsSph\ Xm\pw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 322 of 353
42. BIbm Ahv XmoXv \IsSp AhcpsS B Znhks Ah IWvSpappXv hsc
Ah tXmnhmkn apgpIpIbpw Ifnp sImWvSncnpIbpw sNm \o Ahsc
hntpI.
43. AXmbXv Ah Hcp \mpdnbpsS t\sc [rXnsv t]mIpXv t]mse J_vdpIfn \nv
]pdsp t]mIp Znhkw.
44. AhcpsS IpI Iogvt]mv XmWncnpw. A]am\w Ahsc BhcWw sNbvXncnpw.
AXmWv Ahv XmoXv \Isncp Znhkw.

71. Nuh
1. Xobmbpw \qlns\ Atlns P\Xbntev \mw Abp. \ns P\Xbvv
thZ\tbdnb in hcpXns apv Ahv XmoXv \IpI Fv \ntZinp sImWvSv
2. Atlw ]dp: Fs P\sf, Xobmbpw Rm \np hyIvXamb
XmoXpImc\mIpp.
3. \n Amlpsh Bcm[npIbpw Ahs\ kqnpIbpw Fs A\pkcnpIbpw
sNphn.
4. Fn Ah \np \nfpsS ]m]fn NneXv s]mdppXcnIbpw, \nWbns
Hcp Ah[n hsc \nsf \onbnSpIbpw sNpXmWv. Xobmbpw Amlphns Ah[n
hm AXv \on sImSpsSpIbn. \n Adnncpsn.
5. Atlw ]dp: Fs cnXmth, Xobmbpw Fs P\Xsb cmhpw ]Iepw Rm hnfnp.
6. Fnv Fs hnfn AhcpsS HmSntmv hnnpI am{Xta sNbvXpp.
7. Xobmbpw, \o Ahv s]mdppsImSpphm thWvSn Rm Ahsc
hnfntmsgmsbpw Ah AhcpsS hncepI ImXpIfn shpIbpw, AhcpsS
hkv{X aqSnpXpIbpw, Ah iTnp \npIbpw, ISp Almcw \SnpIbpamWv
sNbvXXv.
8. ]noSv Ahsc Rm Dds hnfnp.
9. ]noSv Rm AhtcmSv ]ckyambpw hfsc clkyambpw {]t_m[\w \Sn.
10. As\ Rm ]dp: \n \nfpsS cnXmhnt\mSv ]m]tamN\w tXSpI. Xobmbpw
Ah Gsd s]mdpph\mIpp.
11. Ah \nv ag karambn AbpXcpw.
12. kzpfpw km\fpw sImWvSv \nsf Ah t]mjnnpIbpw, \nh
tXm DWvSmncnIbpw \nh AcphnI DWvSmncnIbpw sNpw.
13. \nsp ]n? Amlphn\v Hcp Kmw`ocyhpw \n {]Xonpn.
14. \nsf Ah ]e Lfnembn krjvSnncnpIbmWtm.
15. \n IWvSnt; Fs\bmWv Amlp ASppIfmbnv Ggv BImi
krjvSnncnpXv Fv.
16. N{s\ AhnsS Hcp {]Imiamnbncnpp.kqcys\ Hcp hnfpamnbncnpp.
17. Amlp \nsf `qanbn \nv Hcp apfn apfnncnpp.
18. ]ns AXn Xs \nsf Ah aSpIbpw \nsf Hcn Ah ]pdp sImWvSv
hcnIbpw sNpXmWv.
19. Amlp \np thWvSn `qansb Hcp hncnmpIbpw sNbvXncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 323 of 353
20. AXnse hnkvXmcap ]mXIfn \n {]thinphm thWvSn.
21. \qlv ]dp: Fs cnXmth, Xobmbpw Ch FtmSv A\pkcWtSv ImWnpIbpw
Hcp hn`mKs ]npScpIbpw sNbvXncnpp; Ahv ( ]npScs t\Xrhn`mKn\v )
kzpw km\hpw aqew ( BXvaobhpw ]mc{XnIhpamb ) \jvSw IqSpI am{XamWpWvSmbXv.
22. ( ]pdsa ) Ah ( t\Xm ) henb IpX{w {]tbmKnpIbpw sNbvXncnpp.
23. Ah ]dp: ( P\tf, ) \n \nfpsS ssZhsf Dt]ncpXv. hv, kphmAv,
bKqYv, bDuJv, \kvdv Fnhsc \n Dt]ncpXv.
24. As\ Ah hfscb[nIw BfpIsf hgn]ngnp. (cnXmth,) B A{IaImcnIv
hgn]nghmsX asmpw \o hnncptX.
25. AhcpsS ]m] \nanw Ah apn \innsp. Fnh \cImKv\nbn
{]thinnsp. Atm Xv Amlphn\p ]pdsa klmbnIfmscbpw Ah
IsWvSnbn.
26. \qlv ]dp.: Fs cnXmth, `qapJv kXy\ntj[nIfn s] Hcp ]ucs\bpw \o
hntcptX.
27. Xobmbpw \o Ahsc hntpIbmsWn \ns Zmkamsc Ah ]ngnp Ifbpw.
Zphrpw kXy\ntj[npamsX Ah Paw \IpIbpan.
28. Fs cnXmth, Fs amXm]nXmpw Fs hon hnizmknbmbnsmWvSv
{]thinhpw kXyhnizmknIpw kXyhnizmkn\nIpw kXyhnizmkn\nIpw \o
s]mdppXtcWta. A{IaImcnIv \miamsXmpw \o hnncptX.

72. J inn
1. ( \_ntb, ) ]dbpI: PnpIfn \np Hcp kwLw JpB {inp tIpIbpWvSmbn
Fv F\nv Znhyt_m[\w \Isncnpp. Fnh ( kzw kaqltmSv ) ]dp:
Xobmbpw AXv`pXIcamb Hcp JpB R tIncnpp.
2. AXv kamKntev hgn ImWnpp. AXp sImWvSv R AXn hnizknp. taen
RfpsS cnXmhnt\mSv Bscbpw R ]ptNpItb C.
3. \psS cnXmhns alXzw DXamIpp. Ah IqpImcnsbtbm, km\stbm
kzoIcnnn.
4. Rfnep hnUvVnI Amlpsh]n AXn{Ia]camb ]cmaiw \Spambncpp.
5. R hnNmcnp; a\pjycpw PnpIfpw Amlphns t]cn Hcnepw Iw
]dbpIbnsv. Fpw ( Ah ]dp. )
6. a\pjycns] Nne hyIvXnI PnpIfn s] hyIvXnItfmSv icWw tXSmdpWvSmbncpp.
As\ AXhv (PnpIv) Kv hnnp.
7. \n [cnXv t]mse Ahcpw [cnp; Amlp Bscbpw Dbnsgpt]npIbnsv
Fpw ( Ah ]dp. )
8. R BImis kv]inp t\mn. Atm AXv iIvXnamb ]mdmhpImcmepw
XoPzmeIfmepw \ndsXmbn R IsWvSn Fpw ( Ah ]dp. )
9. ( BIminse ) Nne CcnnSfn R tIm thWvSn CcnmdpWvSmbncpp.
Fm Ctm Bscnepw {inp tIpIbmsWn Imncnp AKv\nPzmesb
Ahv IsWvSm\mhpw. Fpw ( Ah ]dp. )
10. `qanbnephcpsS Imcyn XnabmtWm, DtinsnpXv, AX AhcpsS cnXmhv
Ahsc t\hgnbnemm DtinncnpIbmtWm Fv Rv Adnv IqSm.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 324 of 353
11. RfmIs, RfpsS Iqn kZvhramcpWvSv. AXn Xmsgbphcpw RfpsS
IqnepWvSv. R hn`n amKfmbnXoncnpp. Fpw ( Ah ]dp. )
12. `qanbn shv Amlpsh Rv tXm]nm\mhn Fpw, HmSn amdnfnv Ahs\
tXm]nm\mhnspw R [cnncnpp
13. kamKw tItm R AXn hnizknncnpp. Atm GsXmcp Xs
cnXmhn hnizknppthm Ah bmsXmcp \jvSsbpw A\oXnsbbpw ]n
`bstSWvSn hcn. Fpw ( Ah ]dp. )
14. RfpsS Iqn Iogvs]p PohnphcpWvSv. A\oXn {]hnphcpw RfpsS
IqnepWvSv. Fm B Iogvs]ncnppthm Acm kamKw
Ahew_nncnpp.
15. A\oXn {]hnIcmIs \cIn\p hndIv Bbn XocpXmWv. ( Fpw Ah ]dp.
)
16. B amKn ( Ckveman ) Ah t\sc \nesImpIbmsWn \mw Ahv
[mcmfambn shw IpSnm \IpXmWv.
17. AXneqsS \mw Ahsc ]conphm thWvSnbs{X AXv. Xs cnXmhns
Dt_m[\s hnv B XncnpIfbppthm Ahs\ Ah ( cnXmhv ) {]bmkIcamb
inbn {]thinnpXmWv. ( Fpw F\nv t_m[\w \Isncnpp. )
18. ]nI AmlphnpXmIpp. AXn\m \n AmlpthmsSmw Bscbpw hnfnv
{]mXvYncpXv Fpw.
19. Amlphns Zmk ( \_n ) Aht\mSv {]mXvYnphm\mbn Fgptv \ntm Ah
Atln\v Nppw XnnqSphms\mcpn Fpw.
20. ( \_ntb, )]dbpI: Rm Fs cnXmhns\ am{Xta hnfnp {]mXvYnpIbpq. Aht\mSv
bmsXmcmsfbpw Rm ]ptNpIbn.
21. ]dbpI: \nv D]{Zhw sNpI FtXm ( \nsf ) t\hgnbnempI FtXm Fs
A[o\Xbne.
22. ]dbpI: Amlphn ( s inbn ) \nv Hcmfpw F\nv A`bw \IpItb C;
Xobmbpw Ahp ]pdsa Hcp A`bkvYm\hpw Rm Hcnepw IsWvSpIbpan.
23. Amlphn \np {]t_m[\hpw Ahs ktifpw HgnsI ( asmpw Fs
A[o\Xbnen. ) hh\pw Amlpshbpw Ahs ZqXs\bpw [ncnp ]w
Xobmbpw AhpXmWv \cImKv\n. Acm AXn \nXyhmknIfmbncnpw.
24. As\ Ahv XmoXv \IsSp Imcyw Ah IWvSp Ignm Ghpw Zp_e\mb
klmbn BcmsWpw Fn Ghpw Ipdhv BcmsWpw Ah a\nemnsImpw.
25. ( \_ntb, ) ]dbpI: \nv XmoXv \IsSp Imcyw ASpp XsbmtWm AX
Fs cnXmhv AXn\v Ah[n shtptam Fv F\nv Adnbn.
26. Ah AZriyw Adnbph\mWv. Fm Ah Xs AZriyPvRm\w bmsXmcmpw
shfnsSpn sImSppIbn.
27. Ah Xr]vXns h ZqXpamsX. Fm Atlns ( ZqXs ) apnepw ]nnepw
Ah Imhmsc Gs]SppI Xs sNpXmWv.
28. Ah ( ZqXam ) XfpsS cnXmhns ZuXy FnpsImSpnpWvSv Fv Ah (
Amlp ) Adnbm thWvSn. AhcpsS ]epXns\ Ah ]cn]qambn
Adnncnpp. Fm hkvXphnsbpw Fw Ah XnsSpnbncnpp.

73. Musammil
1. tl, hkv{Xw sImWvSv aqSnbht\,
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 325 of 353
2. cm{Xn A]kabw Hgnv Fgptv \nv {]mXvYnpI.
3. AXns (cm{XnbpsS) ]IpXn, Asn AXn \np (A]w) Ipdp sImpI.
4. Asn AXns\m hnnp sImpI. JpB kmhImin ]mcmbWw
\SpIbpw sNpI.
5. Xobmbpw \mw \ns ta Hcp I\s hmv CpXcpXmWv.
6. Xobmbpw cm{Xnbn Fgptp \akvIcn IqSpX iIvXamb lrZbkmnyw
\IpXpw hmns\ IqSpX t\sc \npXpamIpp.
7. Xobmbpw \n\v ]I kabv ZoLamb tPmenncpWvSv.
8. \ns cnXmhns \maw kvacnpIbpw, ( ap NnI shSnv ) Ahtep am{Xambn
aSpIbpw sNpI.
9. DZbkvYm\nsbpw, AkvXa\kvYm\nsbpw cnXmhmIpp Ah. Ah\msX
bmsXmcp ssZhhpan. AXn\m `cta]nstSWvSh\mbn Ahs\ kzoIcnpI.
10. Ah ( AhnizmknI ) ]dbpXns\n \o anpIbpw, `wKnbmb hn[n Ahcn
\nv Hgnp \npIbpw sNpI.
11. Fsbpw, kpJm\p{Kl Dhcmb kXy\ntj[nIsfbpw hntpI. Ahp A]w
CSsImSppIbpw sNpI.
12. Xobmbpw \psS ASp Im NeIfpw Pzenp \cImKv\nbpw
13. sXmWvSbn ASp \np `Whpw thZ\tbdnb inbpapWvSv.
14. `qanbpw ]Xfpw hndsImpIbpw ]X Henp t]mIp aW Ipv
t]msebmhpIbpw sNp Znhkn.
15. Xobmbpw \nfntev \nfpsS Imcyn\v kmnbmbnp Hcp ZqXs\ \mw
\ntbmKnncnpp. ^nHus ASptv \mw Hcp ZqXs\ \ntbmKnXv t]mses.
16. Fnv ^nHu B ZqXt\mSv [nmcw ImWnp. Atm \mw Ahs\ ISp Hcp ]nSpw
]nSnpIbpWvSmbn.
17. Fm \n AhnizknpIbmsWn, IpnIsf \chcmnop Hcp Znhks
\nv Fs\ kqnm\mhpw?
18. AXp \nanw BImiw s]mnnfcpXmWv. Amlphns hmKvZm\w
{]mhnIamsSpXmIpp.
19. Xobmbpw CsXmcp Dt_m[\amIpp. AXn\m hh\pw Dtinp ]w Ah
Xs cnXmhntev Hcp amKw kzoIcnp sIms.
20. \obpw \ns IqsSbphcn Hcp hn`mKhpw cm{XnbpsS anhmdpw aqn cWvSp `mKhpw
(Nnetm) ]IpXnbpw (Nnetm) aqnsempw \np \akvIcnppWvSv Fv
Xobmbpw \ns cnXmhndnbmw. AmlphmWv cm{Xnsbbpw ]Iens\bpw
IWmpXv. \nv AXv n]vXsSpm\mhpIbnsv Ahdnbmw. AXn\m
Ah \nv Cfhv sNbvXncnpp. BIbm \n JpB\n \nv kuIcysXv
HmXnsmWvSv \akvIcnpI. \nfpsS Iqn tcmKnIfpw `qanbn kcnv
Amlphns A\p{Klw tXSnsmWvSncnp thsd Nnecpw Amlphns amKn
bpw sNp av Nnecpw DWvSmIpw Fv Amlphndnbmw. AXn\m AXn
(JpB\n) \nv kuIcysXv \n ]mcmbWw sNbvXp sImpIbpw \akvImcw
apd{]Imcw \nhlnpIbpw kImv \IpIbpw Amlphnv Daamb ISw \IpIbpw
sNpI. kztZlv thWvSn \n Fsmcp \a apIqn sNbvXv
shpIbmsWnepw Amlphn AXv KpWIchpw Ghpw almb
{]Xn^eapXpambn \n IsWvSpXmWv. \n AmlpthmSv ]m]tamN\w
tXSpIbpw sNpI. Xobmbpw Amlp Gsd s]mdpph\pw IcpWm\n[nbpamIpp.

]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 326 of 353
74. Muddathir
1. tl, ]pXp aqSnbht\,
2. Fgptv ( P\sf ) XmoXv sNpI.
3. \ns cnXmhns\ alXzsSppIbpw
4. \ns hkv{X ipnbmpIbpw
5. ]m]w shSnbpIbpw sNpI.
6. IqSpX t\w sImXnp sImWvSv \o HuZmcyw sNcpXv.
7. \ns cnXmhn\p thWvSn \o a ssIsmpI.
8. Fm Imlfn apgsm
9. Av AXv Hcp {]bmkIcamb Znhkambncnpw.
10. kXy\ntj[nIv FfpapXm Hcp Znhkw!
11. Fsbpw Rm GI\mbnsmWvSv krjvSn Hcps\bpw hntpI.
12. Ahv Rm karamb kv DWvSmn sImSppIbpw sNbvXp.
13. kcmbn \np kXnIsfbpw
14. Ahp Rm \ kuIcy sNbvXp sImSppIbpw sNbvXp.
15. ]nsbpw Rm IqSpX sImSpWsav Ah tamlnpp.
16. A, Xobmbpw Ah \psS ZrjvSmtfmSv amXvkcyw ImWnph\mbncnpp.
17. {]bmkap Hcp Ibw Ibdm \mw hgnsb Ahs\ \n_npXmWv.
18. Xobmbpw Ahs\mp Nnnp, Ahs\mp IWmpIbpw sNbvXp.
19. AXn\m Ah \ins. Fs\bmWh IWmnbXv?
20. hoWvSpw Ah \ins, Fs\bmWh IWmnbXv?
21. ]noSv Ahs\mp t\mn.
22. ]ns Ah apJw NpfnpIbpw apJw IdpnpIbpw sNbvXp.
23. ]ns Ah ]ntmv amdpIbpw Almcw \SnpIbpw sNbvXp.
24. Fnh ]dp: CXv ( Bcn \ntm ) DcnsSp amcWamsX asmpa.
25. CXv a\pjys hmmsX asmpa.
26. hgnsb Rm Ahs\ kJdn ( \cIn ) Cv FcnpXmWv.
27. kJ Fm FmsWv \n\dnbptam?
28. AXv Hpw _mnbmpItbm hnpIfbpItbm C.
29. AXv sXmen Icnv cq]w amnfbpXmWv.
30. AXns tat\mn\v ]smXv t]cpWvSv.
31. \cIns tat\mmcmbn \mw aepIsf am{XamWv \nivNbnncnpXv. AhcpsS
Fs \mw kXy\ntj[nIv Hcp ]coWw am{Xamnbncnpp. thZw
\Isnphv ZrVt_m[yw hcphm\pw kXyhnizmknIv hnizmkw hnm\pw
thZw \Ishcpw kXyhnizmknIfpw kwibneIsSmXncnm\pw Amlp Fsmcp
D]abmWv CXp sImWvSv DtinnpsXv lrZbfn tcmKaphcpw kXy\ntj[nIfpw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 327 of 353
]dbphm\pw thWvSnbs{X AXv. A{]Imcw Amlp Xm Dtinphsc ]ngnpIbpw,
Xm Dtinphsc t\hgnbnempIbpw sNpp. \ns cnXmhns ssk\ysf
Ah\msX amcpw AdnbpIbn. CXv a\pjyv Hcp Dt_m[\amsX asmpa.
32. \nwibw, N{s\ XsbmW kXyw.
33. cm{Xn ]nnv t]mIptm AXns\ XsbmW kXyw.
34. {]`mXw ]pem AXp XsbmW kXyw.
35. Xobmbpw AXv ( \cIw ) Kuchap Imcyfn HmIpp.
36. a\pjyv Hcp XmosX \nebn.
37. AXmbXv \nfn \nv aptmv t]mIphmt\m, ]ntmv shphmt\m Dtinphv.
38. Hmtcm hyIvXnbpw Xm kmZnp shXn\v ]Wbsh\mIpp.
39. heXp]mscmgnsI.
40. Nne kzKtmpIfnembncnpw Ah. Ah At\zjnpw;
41. IphmfnIsfn
42. \nsf \cIn {]thinnXv FsmmsWv.
43. Ah ( IphmfnI ) adp]Sn ]dbpw: R \akvIcnphcpsS Iqnembn.
44. R AKXnv Blmcw \Ipambncpn.
45. tXmnhmkn apgpIphcpsS IqsS Rfpw apgpIpambncpp.
46. {]Xn^ens \mfns\ R \ntj[np Ifbpambncpp.
47. As\bncns B Ddmb acWw Rv hsn.
48. C\n Ahv ip]mimcpsS ip]misbmpw {]tbmP\sSpIbn.
49. Fncns Ahsp ]n? Ah Dt_m[\n \nv XncnpIfbphcmbncnpp.
50. Ah hndfn ]nSn IgpXIsftmencnpp.
51. knwln \nv HmSncsSp ( IgpXI )
52. A, Ahcn Hmtcmcpcpw B{Klnpp; X\nv Amlphn \nv \nhnb
GSpI \IsSWsav.
53. A; ]s, Ah ]ctemIs `bsSpn.
54. A; Xobmbpw CXv Hcp Dt_m[\amIpp.
55. BIbm B Dtinppthm AhcXv Hmanp sIms.
56. Amlp DtinppshnemsX Ah HmanpX. Ah\mIpp
`IvXnhImish; ]m]tamN\n\v AhImish.

75. Qiyama
1. Dbnsgpt]ns \mfpsImWvSv Rm\nXm kXyw sNpp.
2. IpsSpp a\ns\smWvSpw Rm kXyw sNbvXp ]dbpp.
3. a\pjy hnNmcnpptWvSm; \mw Ahs FpIsf HcpanpIqpIbnsv?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 328 of 353
4. AsX, \mw Ahs hncppIsf t]mepw icnsSpm Ignhph\mbncns.
5. ]s ( Fnpw ) a\pjy Ahs `mhn PohnXn tXmnhmkw sNm Dtinpp.
6. FtmgmWv Cu Dbnsgpt]ns \m Fh tNmZnpp.
7. Fm Iv AntmIpIbpw
8. N{v {KlWw _m[npIbpw
9. kqcy\pw N{\pw HcpanpIqsSpIbpw sNbvXm!
10. At Znhkw a\pjy ]dbpw; FhnsSbmWv HmSncsSm\psXv.
11. C. bmsXmcp cbpan.
12. \ns cnXmhntemWv At Znhkw sNpIqS.
13. At Znhkw a\pjy apIqn sNbvXXns\nbpw \onshXns\nbpw Ahv
hnhcadnbnsSpw.
14. Xsbpa. a\pjy X\nsXncn Xs Hcp sXfnhmbncnpw.
15. Ah HgnIgnhpI kanmepw icn.
16. \o AXv ( JpB ) [rXnsv lrZnkvYamm thWvSn AXpw sImWvSv \ns \mhv
NenntWvS.
17. Xobmbpw AXns ( JpBs ) kamlcWhpw AXv HmXncepw \psS
_m[yXbmIpp.
18. As\ \mw AXv HmXnm B Hmv \o ]npScpI.
19. ]noSv AXv hnhcnpXcepw \psS _m[yXbmIpp.
20. A, \n WnIamb Cu PohnXs CjvSsSpp.
21. ]ctemIs \n hntpIbpw sNpp.
22. Nne apJ Av {]kXbpXpw
23. AhbpsS cnXmhns t\v ZrjvSn Xncnhbpambncnpw.
24. Nne apJ Ap IcphmfnXmbncnpw.
25. GtXm AXym]v Ahsb ]nSnIqSm t]mIpIbmWv Fv Ah hnNmcnpw.
26. A, ( {]mW ) sXmWvSpgnbn FpIbpw,
27. a{nm\mcpWvSv Fv ]dbsSpIbpw,
28. AXv ( Xs ) th]mSmsWv Ah hnNmcnpIbpw,
29. IWmepw IWmepambn IqSnnWbpIbpw sNbvXm,
30. Av \ns cnXmhntembncnpw sXfnp sImWvSp t]mIpXv.
31. Fm Ah hnizknn. Ah \akvIcnXpan.
32. ]s Ah \ntj[npIbpw ]nncnbpIbpw sNbvXp.
33. Fnp Zpc`nam\w \Snp sImWvSv Ah Ahs kzmcpsS ASptv t]mbn
34. ( in ) \n\thpw AlambXp Xs. \n\thpw AlambXp Xs.
35. hoWvSpw \n\thpw AlambXv Xs. \n\thpw AlambXv Xs
36. a\pjy hnNmcnppthm; Ah shdpsX hntsSpsav!
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 329 of 353
37. Ah {khnsSp ipn \np Hcp IWambncpnt?
38. ]ns Ah Hcp {`qWambn. Fnv Amlp ( Ahs\ ) krjvSnp kwhn[m\np.
39. As\ AXn \nv BWpw s]pamIp cWvSp CWIsf Ah DWvSmn.
40. As\bph acnhsc Pohnnm Ignhph\s?

76. Insan
1. a\pjy {]kvXmhyamb Hcp hkvXpth Bbncpnm Hcp ImeLw Ahs ta
Ignpt]mbnptWvSm?
2. IqSntpWvSmb Hcp _oPn \nv Xobmbpw \mw a\pjys\ krjvSnncnpp. \mw
Ahs\ ]conphm\mbnv. As\ Ahs\ \mw tIhnbph\pw
ImgvNbph\pamnbncnpp.
3. Xobmbpw \mw Ahv hgn ImWnpsImSpncnpp. Fnv HpIn Ah
\nbph\mIpp. Asn \nsIh\mIpp.
4. Xobmbpw kXy\ntj[nIv \mw NeIfpw hnepIfpw InPzenp \cImKv\nbpw
Hcpn shncnpp.
5. Xobmbpw ]pWyhmam ( kzKn ) Hcp ]m\]m{Xn \nv IpSnpXmWv.
AXns tNcph Iqcambncnpw.
6. Amlphns Zmkam IpSnp Hcp Ddhp shas{X AXv. AhcXv
s]mnsmgpnsmWvSncnpw.
7. t\ Ah \ndthpIbpw B]p ]Sv ]nSnp Hcp Znhks Ah `bsSpIbpw
sNpw.
8. BlmctmSv {]nbaptXmsSmw Xs AKXnpw A\mYbvpw XShpImcpw AhcXv
\IpIbpw sNpw.
9. ( Ah ]dbpw: ) Amlphns {]oXnp thWvSn am{XamWv R \np Blmcw
\IpXv. \nfpsS ] \np bmsXmcp {]Xn^ehpw \nbpw R B{Klnpn.
10. apJw Npfnp t]mIpXpw, Zplhpamb Hcp Znhks RfpsS cnXmhn \nv
Xobmbpw R `bsSpp.
11. AXn\m B Znhkns Xnabn \nv Amlp Ahsc ImpcnpIbpw,
{]kXbpw ktmjhpw Ahp Ah \IpIbpw sNpXmWv.
12. Ah anXn\m kzKtmpw ]p hkv{Xfpw Ahh {]Xn^eambn
\IpXmWv.
13. AhchnsS tkm^Ifn Nmcnbncnphcmbncnpw. shbntem sImSpw XWptm Ah
AhnsS ImWpIbn.
14. B kzKnse XWepI AhcpsS ta ASpp \npXmbncnpw. AXnse ]g
]dnsSpm kuIcyapXmsSpIbpw sNbvXncnpp.
15. shnbpsS ]m{Xfpw ( an\pkw sImWvSv ) kv^SnIw t]msebmbnXonp
tImIfpambn AhnSbn ( ]cnNmcIam ) Npn \SpXmWv.
16. shntmI. Ah Ahbvv ( ]m{Xv ) Hcp tXmX\pkcnv Afhv
\nWbnncnpw.
17. Cn\ocns tNcphbp Hcp tIm Ahv AhnsS IpSnm \IsSpXmWv.
18. AXmbXv AhnSs ( kzKnse ) kk_o Fp t]cp Hcp Ddhnse shw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 330 of 353
19. A\izc PohnXw \Is Nne IpnI AhnSbneqsS Npn \SpsImWvSpancnpw.
Ahsc \o IWvSm hnXdnb appIfmWv Ahscv \o hnNmcnpw.
20. AhnSw \o IWvSm kpJm\p{Klhpw hensbmcp km{amPyhpw \o ImWpXmWv.
21. AhcpsS ta ] \ndap t\ ]phkv{Xfpw Inbp ]p hkv{Xhpw
DWvSmbncnpw. shnbpsS hfIfpw Ahv AWnbnsSpXmWv. Ahv AhcpsS
cnXmhv XnIpw ipamb ]m\obw IpSnm sImSppXpamWv.
22. ( AhtcmSv ]dbsSpw: ) Xobmbpw AXv \np {]Xn^eamIpp. \nfpsS
]cn{iaw \n]qw kzoIcnsncnbmIpq.
23. Xobmbpw \mw \n\v Cu JpB\ns\ A]m]ambn AhXcnnp Xncnpp.
24. BIbm \ns cnXmhns Xocpam\n\v \o atbmsS ImncnpI. AhcpsS
Iqn \nv bmsXmcp ]m]nsbbpw \nsIhs\bpw \o A\pkcnp t]mIcpXv.
25. \ns cnXmhns \maw Imepw sshIptchpw \o kvacnpIbpw sNpI.
26. cm{Xnbn \o Ahs\ {]WanpIbpw ZoLamb \nimthfbn Ahs\ {]IonpIbpw
sNpI.
27. Xobmbpw Cq WnIamb sFlnIPohnXs CjvSsSpp. `mctadnb Hcp
Znhkns Imcyw Ah XfpsS ]pdIn hnpIfbpIbpw sNpp.
28. \mamWv Ahsc krjvSnpIbpw AhcpsS icocLS\ _esSppIbpw sNbvXXv. \mw
Dtinp ]w Ahv Xpeycmbnphsc \mw Ahp ]Icw sImWvSp hcpXpamWv.
29. Xobmbpw CXv Hcp Dt_m[\amIpp. BIbm hh\pw Dtinp ]w Xs
cnXmhntep amKw kzoIcnp sIms.
30. Amlp Dtinp ]amsX \n DtinpIbn. Xobmbpw Amlp
kPvR\pw bpIvXnam\pamIpp.
31. Ah Dtinphsc Ahs ImcpWyn Ah {]thinnpXmWv.
A{IaImcnImhs Ah thZ\tbdnb in Hcpn shncnpp.

77. Mursalath
1. XpSscpSsc AbsSphbpw,
2. iIvXnbmbn BSnphbpw,
3. ]cs hym]nnphbpw,
4. thXncnp hnthN\w sNphbpw,
5. Znhyktiw CpsImSpphbpambnphsb XsbmIpp kXyw;
6. Hcp HgnIgnhmbnsImtWvSm XmoXmbnsmtWvSm
7. Xobmbpw \ntfmSv XmoXv sNsSp Imcyw kw`hnpXp XsbmIpp.
8. \{XfpsS {]Imiw ambvsSpIbpw,
9. BImiw ]nfsSpIbpw,
10. ]X s]mSnsSpIbpw,
11. ZqXamv kabw \nWbnp sImSpsSpIbpw sNbvXm!
12. GsXmcp ZnhktmWv Ahv Ah[n \nivNbnsncnpXv?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 331 of 353
13. Xocpam\ns Znhktv!
14. B Xocpam\ns Znhkw FmsWv \n\dnbptam?
15. At Znhkw \ntj[np XnbhmIpp \miw.
16. ]qnIamsc \mw \innp Ifnt?
17. ]noSv ]nKmanIsfbpw AhcpsS ]nmse \mw AbpXmWv.
18. A{]ImcamWv \mw IphmfnIsfsmWvSv {]hnpI.
19. At Znhkw \ntj[np Xnbhmbncnpw \miw.
20. \nmcs Hcp {ZmhIn \nv \nsf \mw krjvSnnt?
21. Fnv \mw AXns\ `{Zamb Hcp ktXn shp.
22. \nivNnXamb Hcp Ah[n hsc.
23. As\ \mw ( Fmw ) \nWbnp. Atm \mw F{X \ \nWbmc!
24. At Znhkw \ntj[np XnbhmIpp \miw.
25. `qansb \mw DsImpXmnbnt?
26. acnhscbpw Pohnncnphscbpw.
27. AXn DXfmbn Ddp\np ]Xsf \mw shpIbpw sNbvXncnpp.
\np \mw kzNvOPew IpSnm XcnIbpw sNbvXncnpp.
28. At Znhkw \ntj[np XnbhmIpp \miw.
29. ( tl, kXy\ntj[nItf, ) Fsmns\bmbncptm \n \ntj[np XnbncpXv
AXntev \n t]mbn smpI.
30. aqv imJIfp Hcp Xcw XWentev \n t]mbnsmpI.
31. AXv XW \IpX. XoPzmebn \nv kwcWw \IpXpa.
32. Xobmbpw AXv ( \cIw ) henb sInSw t]mse Dbcap Xosmcn sXdnnp
sImWvSncnpw.
33. AXv ( Xosmcn ) a\ndap HI Iqsftmsebmbncnpw.
34. At Znhkw \ntj[np XnbhmIpp \miw.
35. Ah anWvSmXmb ZnhkamIpp CXv.
36. Ahv HgnIgnhp t_m[nnm A\phmZw \IsSpIbpan.
37. At Znhkw \ntj[np XnbhmIpp \miw.
38. ( AhtcmSv ]dbsSpw: ) Xocpam\ns ZnhkamWnXv. \nsfbpw ]qnIamscbpw
\mw CXm HcpanpIqnbncnpp.
39. C\n \nv h X{hpw {]tbmKnm\psWvSn B X{w {]tbmKnp sImpI.
40. At Znhkw \ntj[np XnbhmIpp \miw.
41. Xobmbpw kqvaX ]menh ( kzKn ) XWepIfnepw AcphnInSbnepamIpp.
42. Ah CjvSsSp Xcnep ]ghKnSbnepw.
43. ( AhtcmSv ]dbsSpw: ) \n {]hnncpXns ^eambn BmZtmsS \n
XnpIbpw IpSnpIbpw sNbvXpsImpI.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 332 of 353
44. Xobmbpw \mw A{]ImcamIpp kZvhrv {]Xn^ew \IpXv.
45. At Znhkw \ntj[np XnbhmIpp \miw.
46. ( AhtcmSv ]dbsSpw: ) \n A]w XnpIbpw kpJa\p`hnpIbpw sNbvXp
sImpI. Xobmbpw \n IphmfnIfmIpp.
47. At Znhkw \ntj[np XnbhmIpp \miw.
48. AhtcmSv IpnSq Fv ]dbsm Ah IpnSpIbn.
49. At Znhkw \ntj[np XnbhmIpp \miw.
50. C\n CXn\v ( JpBv ) tijw GsXmcp ham\nemWv Ah hnizknpXv?

78. Naba'e
1. Fns\nbmWv Ah ]ckv]cw tNmZnp sImWvSncnpXv?
2. B almb hrmsn.
3. Ah GsXmcp Imcyn A`n{]mbhyXymknembn smWvSncnppthm AXns\n.
4. \nwibw; Ah hgnsb Adnp sImpw.
5. hoWvSpw \nwibw; Ah hgnsb Adnp sImpw.
6. `qansb \mw Hcp hncnmnbnt?
7. ]Xsf BWnIfmpIbpw ( sNbvXnt? )
8. \nsf \mw CWIfmbn krjvSnpIbpw sNbvXncnpp.
9. \nfpsS Dds \mw hn{iaampIbpw sNbvXncnpp.
10. cm{Xnsb \mw Hcp hkv{XampIbpw,
11. ]Iens\ \mw PohkmcWthfbmpIbpw sNbvXncnpp.
12. \nv aosX _enjvTamb Ggp BImi \mw \nanpIbpw
13. InPzenp Hcp hnfv \mw DWvSmpIbpw sNbvXncnpp.
14. ImtaLfn \nv Ipn HgpIp shw \mw CdpIbpw sNbvXp.
15. AXp aptJ\ [m\yhpw kkyhpw \mw ]pdp sImWvSp hcm thWvSn.
16. CSXq tXmfpw
17. Xobmbpw Xocpam\ns Znhkw kabw \nWbnsXmbncnpp.
18. AXmbXv Imlfn DuXsSpIbpw, \n IqwIqambn hspIbpw sNp
Znhkw.
19. BImiw XpdsSpIbpw FnXv ]e IhmSfmbn XocpIbpw sNpw.
20. ]X kcnnsSpIbpw As\ Ah acoNnI t]mse BbnocpIbpw sNpw.
21. Xobmbpw \cIw Imncnp kvYeamIpp.
22. AXn{IaImcnIv aSnsm\p kvYew.
23. Ah AXn bpKtfmfw Xmaknphcmbncnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 333 of 353
24. Ipfnatbm IpSn\otcm Ah AhnsS BkzZnpIbn.
25. sImSpwNqSp shhpw sImSpw XWpp shhpamsX
26. A\ptbmPyamb {]Xn^eas{X AXv.
27. Xobmbpw Ah hnNmcW {]Xonpnmbncpp.
28. \psS ZrjvSmsf Ah Xopw \ntj[np XpIbpw sNbvXp.
29. GXp Imcyhpw \mw FgpXn XnsSpnbncnpp.
30. AXn\m \n ( in ) BkzZnp sImpI. Xobmbpw \mw \np
inbmsXmpw hnnp XcnIbn.
31. Xobmbpw kqvaX ]menhv hnPbapWvSv.
32. AXmbXv ( kzKnse ) tXmfpw apncnIfpw,
33. XpSp amhnSap ka{]mbmcmb XcpWnIfpw.
34. \nd ]m\]m{Xfpw.
35. AhnsS A\mhiyamb Hcp hmtm Hcp hymPhmtbm Ah tIpIbn.
36. ( AXv ) \ns cnXmhn \np Hcp {]Xn^ehpw, IWsm Hcp km\hpamIpp.
37. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw AhnSbnepXnsbpw cnXmhpw
]caImcpWnI\pambphs ( km\w. ) Ah\pambn kw`mjWn Gs]Sm Ahp
km[npIbn.
38. dqlpw aepIfpw AWnbmbn \np Znhkw. ]caImcpWnI\mb Amlp A\phmZw
\Inbnph\pw kXyw ]dnph\pamsX Av kwkmcnpIbn.
39. AXs{X bYmXvYamb Znhkw. AXn\m hh\pw Dtinp ]w Xs
cnXmhntep aSns amKw Ah kzoIcns.
40. Bkamb Hcp insb ]n Xobmbpw \np \mw apdnbnv \Inbncnpp.
a\pjy Xs ssII apIqn sNbvXp shXv t\mnmWpIbpw, Atm Rm
ambncpsn F{X \mbncpts\ Fv kXy\ntj[n ]dbpIbpw sNp Znhkw.

79. Nasi'ath
1. ( AhnizmknIfntev ) Cdnsv ( AhcpsS BXvamhpIsf ) DucnsbSpph
XsbmW kXyw.
2. ( kXyhnizmknIfpsS BXvamhpIsf ) kuayXtbmsS ]pdsSpph XsbmW, kXyw.
3. DutmsS HgpIn hcph XsbmW, kXyw.
4. Fnp aptmp IpXnp t]mIph XsbmW, kXyw.
5. Imcyw \nb{nphbpw XsbmW, kXyw.
6. B \Spp kw`hw \SpapWvSmp Znhkw.
7. AXns\ XpSv AXns ]nmse asmpw
8. Nne lrZb Ap hndp sImWvSncnpw.
9. AhbpsS IpI Av Iogvt]mp Xmgvncnpw.
10. Ah ]dbpw: Xobmbpw \mw ( \psS ) apkvYnXnbntev aSsSphcmtWm?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 334 of 353
11. \mw PoWn FpIfmbn Ignmepw ( \apv aStam? )
12. Ah ]dbpIbmWv: As\bmsWn \jvSIcamb Hcp Xncnphchmbncnpw AXv.
13. AXv Htcsbmcp tLmci_vZw am{Xambncnpw.
14. AtmgXm Ah `qapJsngnp.
15. aqkm\_nbpsS ham\w \n\v hsntbm?
16. Xzphm F ]cnip Xmgvhcbn shv Atlns cnXmhv Atls hnfnv
C{]Imcw ]d k`w:
17. \o ^nHus ASptp t]mIpI. Xobmbpw Ah AXncpIhnncnpp.
18. Fnv tNmZnpI: \o ]cnipn {]m]nm XmdptWvSm?
19. \ns cnXmhntev \n\v Rm hgn ImWnpXcmw. Fnv \o `bsSm\pw (
XmdptWvSm? )
20. As\ Atlw ( aqkm ) Ahv B almb ZrjvSmw ImWnpsImSpp.
21. Atm Ah \ntj[np XpIbpw [ncnpIbpw sNbvXp.
22. ]ns, Ah FXn {ia \Sphm\mbn ]nncnp t]mbn.
23. As\ Ah ( Xs Bmsc ) tiJcnp. Fnp hnfw_cw sNbvXp.
24. Rm \nfpsS AXypX\mb cnXmhmIpp Fv Ah ]dp.
25. Atm ]ctemInsebpw CltemInsebpw inbvmbn Amlp Ahs\ ]nSnIqSn.
26. Xobmbpw AXn `bsSphv Hcp KpW]mTapWvSv.
27. \nfmtWm krjvSnsSm IqSpX {]bmkaph. AX; BImiamtWm? AXns\
Ah \nanncnpp.
28. AXns hnXm\w Ah DbpIbpw, AXns\ Ah hyhkvYsSppIbpw
sNbvXncnpp.
29. AXnse cm{Xnsb Ah CcpmpIbpw, AXnse ]Iens\ Ah {]XysSppIbpw
sNbvXncnpp.
30. AXn\p tijw `qansb Ah hnIknnncnpp.
31. AXn \nv AXnse shhpw kkyPmefpw Ah ]pdp sImWvSphcnIbpw
sNbvXncnpp.
32. ]Xsf Ah Ddnp \npIbpw sNbvXncnpp.
33. \npw \nfpsS IpImenIpw D]tbmKn\mbnv
34. Fm B alm hn]v hcp k`w.
35. AXmbXp a\pjy Xm Azm\np shXns\n Hmanp Znhkw.
36. ImWphv thWvSn \cIw shfnhmsSp Znhkw.
37. ( Av ) B AXncpIhnbpIbpw
38. CltemIPohnXn\p IqSpX {]m[m\yw \IpIbpw sNbvXpthm
39. ( Ahv ) InPzenp \cIw XsbmWv ktXw.
40. Atm GsXmcm Xs cnXmhns kvYm\s `bsSpIbpw a\ns\ XnjvSn
\nv hnen\npIbpw sNbvXpthm
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 335 of 353
41. ( Ahv ) kzKw XsbmWv ktXw.
42. B Aykabsn, AsXtmgmWv kw`hnpI Fv Ah \ntmSv tNmZnpp.
43. \n\v AXns\n Fv ]dbm\mWpXv?
44. \ns cnXmhntemWv AXns Iemiw.
45. AXns\ `bsSphv Hcp XmoXpImc am{XamWv \o.
46. AXns\ Ah ImWp Znhkw Hcp sshIptctam Hcp {]`mXntem AmsX Ah (
ChnsS ) IgnpIqnbnnm t]msebmbncnpw ( Ahv tXmpI. )

80. Abasa
1. Atlw apJw Npfnp XncnpIfp.
2. Atlns ( \_nbpsS ) ASpv B A hXn\m.
3. ( \_ntb, ) \n\v Fdnbmw? Abm ( A ) Hcp thf ]cnipn {]m]ntmatm?
4. Asn D]tZiw kzoIcnpIbpw, B D]tZiw Abmv {]tbmP\sSpIbpw
sNbvtXmatm.
5. Fm kzbw ]cym]vXX \Snh\mIs
6. \o Ahs t\sc {iXncnpp.
7. Ah ]cnipn {]m]nmXncnpXn\m \n\smWv Ipw?
8. Fm \ns ASp HmSnhh\mIs,
9. ( Amlpsh ) Ah `bsSph\mbnsmWvSv
10. Ahs Imcyn \o A{iImWnpp.
11. \nwibw CXv ( JpB ) Hcp Dt_m[\amIpp; Xo.
12. AXn\m B Dtinppthm Ah\Xv Hmanv sIms.
13. BZcWobamb Nne GSpIfnemWXv.
14. HuXyw \IsXpw ]cnipamsXpamb (GSpIfn)
15. Nne ktihmlIcpsS ssIIfnemWXv.
16. am\yamcpw ]pWyhmamcpw BbnphcpsS.
17. a\pjy \miaSbs. FmWh C{X \nsIh\mIm?
18. GsXmcp hkvXphn \nmWv Amlp Ahs\ krjvSnXv?
19. Hcp _oPn \nv Ahs\ krjvSnpIbpw, Fnv Ahs\ ( Ahs Imcyw )
hyhkvYsSppIbpw sNbvXp.
20. ]noSv Ah amKw FfpampIbpw sNbvXp.
21. A\cw Ahs\ acnnpIbpw, J_vdn adbvpIbpw sNbvXp.
22. ]noSv Ah Dtinptm Ahs\ Dbnsgpt]npXmWv.
23. \nwibw, Aht\mSv Amlp I]nXv Ah \nhlnn.
24. Fm a\pjy Xs `Wsn Hp Nnnv t\ms.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 336 of 353
25. \mw iIvXnbmbn ag shw sNmcnpsImSpp.
26. ]noSv \mw `qansb Hcp Xcn ]nfn,
27. Fnv AXn \mw [m\yw apfnp.
28. apncnbpw ]dnIfpw
29. Heohpw Cu\bpw
30. CSXqp \np tXmfpw.
31. ]ghKhpw ]ppw.
32. \npw \nfpsS IpImenIpw D]tbmKn\mbnv.
33. Fm sNInSSnp B i_vZw hm.
34. AXmbXv a\pjy Xs ktlmZcs\ hnv HmSntmIp Znhkw.
35. Xs amXmhns\bpw ]nXmhns\bpw.
36. Xs `mcysbbpw asfbpw.
37. Ahcns Hmtcm a\pjy\pw X\nv aXnbmhp{X (Nnm) hnjbw Av DWvSmbncnpw.
38. Av Nne apJ {]kXbphbmbncnpw
39. Nncnphbpw ktmjw sImphbpw.
40. shsd Nne apJfmIs Av s]mSn ]pcWvSncnpw.
41. Ahsb Iqcncpv aqSnbncnpw.
42. AqcmIpp AhnizmknIfpw A[ImcnIfpambnph.

81. Thakveer
1. kqcy NpnsmXnbsSptm,
2. \{X DXnp hogptm,
3. ]X kcnnsSptm,
4. ]qK`nWnIfmb HI AhKWnsSptm,
5. h\yarK HcpanpIqsSptm,
6. kap{Z BfnnsSptm,
7. BXvamhpI IqnbnWsSptm,
8. ( Poht\msS ) Ipgnp aqSs s]IpntbmSp tNmZnsSptm,
9. Xm Fsmcp Ipn\mWv sImsXv Fv.
10. ( I tcJsSpnb ) GSpI XpdpshsSptm.
11. D]cntemIw ad \onImWnsSptm
12. Pzenp \cImKv\n BfnnsSptm.
13. kzKw ASpp sImWvSphcsSptm.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 337 of 353
14. Hmtcm hyIvXnbpw Xm XmdmnsmWvSp hnpXv Fsv AdnbpXmWv.
15. ]nhmntmIphsb ( \{Xsf ) smWvSv Rm kXyw sNbvXp ]dbpp.
16. kcnpsImWvSncnphbpw A{]XyambnsmWvSncnphbpw
17. cm{Xn \optm AXp sImWvSpw,
18. {]`mXw hnSv hcptm AXp sImWvSpw ( Rm kXyw sNbvXp ]dbpp. )
19. Xobmbpw CXv ( JpB ) am\y\mb Hcp ZqXs hmmIpp.
20. iIvXnbph\pw, knwlmk\kvY\mb Amlphn kvYm\aph\pamb ( ZqXs )
21. AhnsS A\pkcnsSph\pw hnizkvX\pamb ( ZqXs )
22. \nfpsS IqpImc ( {]hmNI ) Hcp {`m\ Xs,
23. Xobmbpw Atls ( Pn_vco F ZqXs\ ) {]Xyamb aWvUen shv Atlw
IWvSnpWvSv.
24. Atlw AZriyhmbpsS Imcyn ]nipv ImWnph\pa.
25. CXv ( JpB ) i]ns Hcp ]nimNns hmpa.
26. Atm FtmmWv \n t]mIpXv?
27. CXv temIv thWvSnbp Hcp Dt_m[\amsX asmpa.
28. AXmbXv \nfpsS Iqn \nv t\sc \nesImm Dtinhv thWvSn.
29. temIcnXmhmb Amlp DtinppshnemsX \n DtinpIbn.

82. Infithar
1. BImiw s]mn ]nfcptm.
2. \{X sImgnp hogptm.
3. kap{Z s]mn HgpIptm.
4. J_vdpI CfnadnsSptm
5. Hmtcm hyIvXnbpw Xm apIqn sNbvXp shXpw ]ntmv amnshXpw FmsWv
AdnbpXmWv.
6. tl; a\pjym, DZmc\mb \ns cnXmhns Imcyn \ns hnp IfsXmWv?
7. \ns krjvSnpIbpw, \ns kwhn[m\npIbpw , \ns icnbmb AhkvYbnempIbpw
sNbvXh\s{X Ah.
8. Xm Dtin cq]n \ns kwLSnnh.
9. A; ]s, {]Xn^e \S]Snsb \n \ntj[np Xpp.
10. Xobmbpw \nfpsS ta Nne tat\mmcpWvSv.
11. tcJsSpnshp Nne am\yam.
12. \n {]hnpXv Ah Adnbpp.
13. Xobmbpw kpIrXhmam kpJm\p`hn Xsbmbncnpw.
14. Xobmbpw ZpamKnI Pzenp \cImKv\nbn Xsbmbncnpw
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 338 of 353
15. {]Xn^ens \mfn AhcXn ISv FcnbpXmWv.
16. Ahv AXn \nv amdn \nm\mhn.
17. {]Xn^e\S]SnbpsS Znhkw Fm FmsWv \n\dnbptam?
18. hoWvSpw; {]Xn^e\S]SnbpsS Znhkw Fm FmsWv \n\dnbptam?
19. Hcmpw asmcmp thWvSn bmsXmpw A[o\sSpm\mhm Hcp Znhkw. At
Znhkw ssIImcyIrXzw Amlphnmbncnpw.

83. Muthaffifin
1. Afhn Ipdphv alm\miw
2. AXmbXv P\tfmSv AfphmpIbmsWn XnIsSppIbpw.
3. P\v AfpsImSppItbm XqnsImSppItbm BsWn \jvSw hcppIbpw
sNphv.
4. Aq hnNmcnpnt; X Fgpt]nsSphcmsWv?
5. `bcamb Hcp Znhkn\mbnv
6. AsX, temIcnXmhntev P\ Fgptv hcp Znhkw.
7. \nwibw; ZpamKnIfpsS tcJ kno\n Xsbmbncnpw.
8. kno Fm FmsWv \n\dnbmtam?
9. FgpXs Hcp {KamIpp AXv.
10. At Znhkw \ntj[np XphmIpp \miw.
11. AXmbXv {]Xn^e \S]SnbpsS Znhks \ntj[np Xphv.
12. Fm AXncphnh\pw alm]m]nbpambnph\msX AXns\ \ntj[np XpIbn.
13. Ahv \psS ZrjvSm HmXntI]nsSpIbmsWn Ah ]dbpw;
]qnIamcpsS sFXnlyfmsWv.
14. A; ]s, Ah {]hnpsmWvSncnpXv AhcpsS lrZbfn
IdbpWvSmnbncnpp.
15. A; Xobmbpw Ah At Znhkw AhcpsS cnXmhn \nv adbvsSphcmIpp.
16. ]noSh Pzenp \cImKv\nbn ISscnbphcmIpp.
17. ]noSv ]dbsSpw; CXmWv \n \ntj[npXnsmWvSncp Imcyw.
18. \nwibw; ]pWyhmamcpsS tcJ Cnq\n Xsbmbncnpw.
19. Cnq Fm FmsWv \n\dnbptam?
20. FgpXs Hcp tcJbs{X AXv.
21. kmao]yw knnh AXns ASp knlnXcmIpXmWv.
22. Xobmbpw kpIrXhmam kpJm\p`hn Xsbmbncnpw.
23. tkm^Ifnencpv Ah t\mnsmWvSncnpw.
24. AhcpsS apJfn kpJm\p`hns Xnfw \n\dnbmw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 339 of 353
25. ap{Zshs ipamb aZyn \nv Ahv IpSnm \IsSpw.
26. AXns ap{Z IkvXqcnbmbncnpw. hmin ImWnph AXn\v thWvSn hmin ImWns.
27. AXnse tNcph Xkv\ow Bbncnpw.
28. AXmbXv kmao]yw knnh IpSnp Hcp Ddhv Pew.
29. Xobmbpw IpIrXyn Gs]h kXyhnizmknIsf Ifnbmn Nncnpambncpp.
30. AhcpsS ( kXyhnizmknIfpsS ) apneqsS ISp t]mIptm Ah ]ckv]cw Inp
ImWnpambncpp.
31. AhcpsS kzmcpsS ASptev XncnpsNptm cknp sImWvSv Ah
XncnpsNpambncpp.
32. Ahsc ( kXyhnizmknIsf ) Ah ImWptm, Xobmbpw Cq hgn]ngh
XsbmWv Fv Ah ]dbpIbpw sNpambncpp.
33. AhcpsS ( kXyhnizmknIfpsS ) ta tat\mmcmbnv Ah \ntbmKnsnsmpan.
34. Fm Av ( Jnbmav \mfn ) B kXyhnizmknI kXy\ntj[nIsf Ifnbmn
NncnpXmWv.
35. tkm^Ifnencpv Ah t\mnsmWvSncnpw.
36. kXy\ntj[nI sNbvXp sImWvSncpXn\v Ahv {]Xn^ew \Ispthm Fv.

84. Inshiqaq
1. BImiw ]nfcptm,
2. AXv AXns cnXmhn\v Iogvs]SpIbpw sNptmAXv ( As\ Iogvs]Sm )
ISsncnppXm\pw.
3. `qan \osSptm
4. AXnepXv AXv ( ]pdtv ) CSpIbpw, AXv ImenbmbnocpIbpw sNptm,
5. AXns cnXmhn\v AXv Iogvs]SpIbpw sNptm AXv ( As\ Iogvs]Sm )
ISsncnpp Xm\pw.
6. tl, a\pjym, \o \ns cnXmhntev ISp Azm\w \Sn sNph\pw As\
Ah\pambn IWvSpapph\pamIpp.
7. Fm ( ]ctemIv ) GsXmcphv Xs tcJ heXpssIn \Ispthm,
8. Ah eLphmb hnNmcWbvv ( am{Xw ) hnt[b\mIpXmWv.
9. Ah Ahs kzmcpsS ASptv kpjvS\mbnsmWvSv Xncnpt]mIpIbpw sNpw.
10. Fm GsXmcph\v Xs tcJ Ahs apXpIns ]nneqsS sImSpspthm
11. Ah \mita Fv \nehnfnpIbpw,
12. Bfnp \cImKv\nbn ISv FcnbpIbpw sNpw.
13. Xobmbpw Ah Ahs kzmnSbn ktmjtmsS Ignbph\mbncpp.
14. Xobmbpw Ah [cnp; Ah aSn hcptX A Fv.
15. AsX, Xobmbpw Ahs cnXmhv Ahs\n IWvSdnbph\mbncnpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 340 of 353
16. Fm AkvXabtim`sbsmWvSv Rm kXyw sNbvXp ]dbpp:
17. cm{Xnbpw AXp Hnv tNphbpw sImWvSpw,
18. N{ ]qX {]m]nptm AXns\ sImWvSpw.
19. Xobmbpw \n LwLambn IbdnsmWvSncnpXmWv.
20. Fm Ahsp]n? Ah hnizknpn.
21. Ahv JpB HmXnsImSpsm Ah kpPqZv sNppan.
22. ]s AhnizmknI \ntj[np XpIbmWv.
23. Ah a\pIfn kqnv shpXns\n Amlp \hw Adnbph\mIpp.
24. BIbm ( \_ntb, ) \o Ahv thZ\tbdnb Hcp insbn ktmjhm
AdnbnpI.
25. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhsmgnsI. Ahv apdnp
t]mIm {]Xn^eapWvSv.

85. Buruj
1. \{XaWvUefp BImiw XsbmW kXyw.
2. hmKvZm\w sNs B Znhkw XsbmW kXyw.
3. kmnbpw kmyw hlnsSp Imcyhpw XsbmW kXyw.
4. B InSns Bm \inp t]mIs.
5. AXmbXv hndIp \nd XobpsS Bm.
6. Ah AXn Ccnphcmbncp k`w.
7. kXyhnizmknIsfsmWvSv X sNpXn\v Ah ZrIvkmnIfmbncpp.
8. {]Xm]imenbpw kvXpXyl\pamb Amlphn Ah hnizknpp FXv am{Xambncpp
AhcpsS ( kXyhnizmknIfpsS ) ta Ah ( aI ) Npanb Ipw.
9. BImifpsSbpw `qanbpsSbpw ta B[n]Xyw Dh\pamb ( Amlphn ). Amlp
FmImcyn\pw kmnbmIpp.
10. kXyhnizmknIsfbpw kXyhnizmkn\nIsfbpw anpIbpw, ]noSv
]ivNm]nmXncnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahp \cIinbpWvSv. Xo. Ahv
NppIcnp inbpWvSv.
11. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ahv Xmgv`mKpIqSn
AcphnI HgpIp kzKtmpIfpWvSv; Xo. AXs{X henb hnPbw.
12. Xobmbpw \ns cnXmhns ]nSpw ITn\ambXv XsbmIpp.
13. Xobmbpw Ah XsbmWv BZyambn DWvSmpXpw Bhnv DWvSmpXpw.
14. Ah Gsd s]mdpph\pw Gsd kvt\laph\pw,
15. knwlmk\ns DSabpw, alXzaph\pw,
16. Xm DtinpsXtm AXv XnIpw {]mhnIamph\pamWv.
17. B ssk\yfpsS ham\w \n\v hpInnbncnptm?
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 341 of 353
18. AYhm ^nHusbpw YaqZnsbpw (ham\w).
19. A, kXy\ntj[nI \ntj[np XpXnemIpp Gs]npXv.
20. Amlp AhcpsS ]nhipIqSn ( Ahsc ) hebw sNbvXpsImWvSncnph\mIpp.
21. A, AXv alXztadnb Hcp JpB\mIpp.
22. kwcnXamb Hcp ^eInemWv AXpXv

86. Thariq
1. BImiw XsbmW, cm{Xnbn hcpXp XsbmW kXyw.
2. cm{Xnbn hcpXv Fm FmsWv \n\dnbptam?
3. Xpfv Ibdp \{Xas{X AXv.
4. Xs Imcyn Hcp tat\mmc\pWvSmbnsmWvSmsX bmsXmcmfpan.
5. Fm a\pjy Nnnp t\ms Xm Fn \nmWv krjvSnsncnpXv Fv
6. sXdnp hogp Hcp {ZmhIn \ns{X Ah krjvSnsncnpXv.
7. apXpsIn\pw, hmcnsbpIpanSbn \nv AXv ]pdp hcpp.
8. Ahs\ ( a\pjys\ ) XncnpsImWvSp hcm Xobmbpw Ah ( Amlp )
Ignhph\mIpp.
9. clky ]cntim[nsSp Znhkw
10. Atm Ah\v ( a\pjy\v ) bmsXmcp iIvXntbm, klmbntbm DWvSmbncnpIbn.
11. Bhnv ags]np BImissmWvSpw
12. kkyeXmZnI apfnp `qansbsmWvSpw kXyw.
13. Xobmbpw CXp \nWmbIamb Hcp hmmIpp.
14. CXp Xamib.
15. Xobmbpw Ah ( henb ) X{w {]tbmKnp sImWvSncnpw.
16. Rm\pw ( henb ) X{w {]tbmKnp sImWvSncnpw.
17. BIbm ( \_ntb, ) \o kXy\ntj[nIv ImeXmakw \IpI. A]kabtv
Ahv Xmakw \IntbpI.

87. A'la
1. AXypX\mb \ns cnXmhns \maw {]IonpI.
2. krjvSnpIbpw, kwhn[m\npIbpw sNbvX ( cnXmhns )
3. hyhkvY \nWbnp amKZi\w \Inbh\pw,
4. tan ]pd D]mZnnh\pw
5. Fnv AXns\ DWncn Nhdmn Xoh\pamb ( cnXmhns \maw )
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 342 of 353
6. \n\v \mw HmXncmw. \o adpt]mIpIbn.
7. Amlp DtinsXmgnsI. Xobmbpw Ah ]ckyambXpw, clkyambncnpXpw
Adnbpp.
8. IqSpX FfpapXntev \n\v \mw kuIcyapWvSmncpXpamWv.
9. AXn\m D]tZiw ^esSppshn \o D]tZinp sImpI.
10. `bsSph D]tZiw kzoIcnp sImpXmWv.
11. Ghpw \n`mKyhm\mbnph AXns\ ( D]tZis ) hnIp t]mIpXmWv.
12. henb AKv\nbn ISv Fcnbph\s{X Ah
13. ]noSv Ah AXn acnpIbn. PohnpIbpan.
14. Xobmbpw ]cnipn t\Snbh hnPbw {]m]np.
15. Xs cnXmhns \maw kvacnpIbpw Fnv \akvIcnpIbpw ( sNbvXh )
16. ]s, \n sFlnIPohnXnv IqSpX {]m[m\yw \Ipp.
17. ]ctemIamIpp Ghpw Dahpw \ne\npXpw.
18. Xobmbpw CXv BZys GSpIfn XsbpWvSv.
19. AXmbXv C{_mloansbpw aqkmbpsSbpw GSpIfn

88. Gashiya
1. ( \_ntb, ) B aqSp kw`hs kw_n ham\w \n\v hpInntbm?
2. At Znhkw Nne apJ XmgvaImWnpXpw
3. ]WnsbSpv oWnXpambncnpw.
4. NqtSdnb AKv\nbn Ah {]thinpXmWv.
5. NppXnfp Hcp Ddhn \nv Ahp IpSnnsSpXmWv.
6. fcoC \nmsX Ahv bmsXmcp Blmchpan.
7. AXv t]mjWw \IpIbn. hnin\v ia\apWvSmpIbpan.
8. Nne apJ Ap XpSpp an\pXmbncnpw.
9. AhbpsS {]bXv\sn Xr]vXnbShbpambncnpw.
10. DXamb kzKn.
11. AhnsS bmsXmcp \ncXvYIamb hmpw Ah tIpIbn.
12. AXn HgpIn sImWvSncnp AcphnbpWvSv.
13. AXn Dbnshs InepIfpw,
14. Xmdmn shs tImIfpw,
15. AWnbmbn shs XebWIfpw,
16. hncnpshs ]chXm\nIfpapWvSv.
17. HIns t\v Ah t\mpnt? AXv Fs\ krjvSnsncnpp Fv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 343 of 353
18. BImitv ( Ah t\mpnt? ) AXv Fs\ Dbsncnpp Fv.
19. ]Xfntev ( Ah t\mpnt? ) Ah Fs\ \mn\nsncnpp shv.
20. `qanbntev ( Ah t\mpnt? ) AXv Fs\ ]csncnppshv
21. AXn\m ( \_ntb, ) \o Dt_m[nnpI. \o Hcp Dt_m[I am{XamIpp.
22. \o AhcpsS ta A[nImcw sNeptWvSh\.
23. ]s, hh\pw XncnpIfbpIbpw, AhnizknpIbpw sNp ]w
24. Amlp Ahs\ Ghpw henb in innpXmWv.
25. Xobmbpw \psS ASptmWv AhcpsS aSw.
26. ]noSv, Xobmbpw \psS _m[yXbmWv AhcpsS hnNmcW.

89. Fajar
1. {]`mXw XsbmW kXyw.
2. ]p cm{XnI XsbmW kXyw.
3. Ccbpw Hbpw XsbmW kXyw
4. cm{Xn kcnv sImWvSncns AXv XsbmW kXyw.
5. AXn ( ta ]dhbn ) Imcyt_m[aphv kXyn\v hIbptWvSm?
6. BZv kapZmbs sImWvSv \ns cnXmhv Fp sNbvXpshv \o IWvSnt?
7. AXmbXv XqWpIfpsS DSaIfmb Cdw tKm{Xs sImWvS.v
8. Xpeyambnsmv cmPyfn krjvSnsnnm tKm{Xw.
9. Xmgvhcbn ]mdshn sInSapWvSmnbhcmb YaqZv tKm{XssmWvSpw
10. BWnIfpsS Bfmb ^nHus\smWvSpw.
11. \mSpIfn AXn{Iaw {]hnpIbpw
12. AhnsS Ipgw hnnpIbpw sNbvXhcmWh.
13. AXn\m \ns cnXmhv AhcpsS ta inbpsS Nn hjnp.
14. Xobmbpw \ns cnXmhv ]Xnbncnp kvYm\p XsbpWvSv.
15. Fm a\pjys\ Ahs cnXmhv ]conpIbpw As\ Ahs\ BZcnpIbpw
Ah\v kuJyw \IpIbpw sNbvXm Ah ]dbpw; Fs cnXmhv Fs
BZcnncnpp Fv.
16. Fm Ahs\ ( a\pjys\ ) Ah ]conpIbpw Fnhs D]Poh\w
CSpnbXmpIbpw sNbvXm Ah ]dbpw; Fs cnXmhv Fs A]am\nncnpp
Fv.
17. A, ]s \n A\mYsb BZcnpn.
18. ]mhshs Blmcn\v \n t{]mXvkml\w \Ippan.
19. A\cmhImi kzv \n hmcnqn XnpIbpw sNpp.
20. [\s \n AanXamb tXmXn kvt\lnpIbpw sNpp.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 344 of 353
21. A, `qan s]mSns]mSnbmbn s]mSnsSpIbpw,
22. \ns cnXmhpw, AWnbWnbmbn aepIfpw hcpIbpw,
23. Av \cIw sImWvSp hcsSpIbpw sNbvXm! At Znhkw a\pjyv Hma hcpXmWv.
FhnsS\nmWhv Hma hcpXv?
24. Ah ]dbpw. Atm, Rm Fs PohnXn\p thWvSn apIqn ( kI )
sNbvXpshncpsn F{X \mbncpts\!
25. Atm At Znhkw Amlp innp{]Imcw Hcmfpw innpIbn.
26. Ah ]nSnp _npXv t]mse Hcmfpw ]nSnp _npXpa.
27. tl; kam[m\aS BXvamth,
28. \o \ns cnXmhntev Xr]vXnspsImWvSpw, Xr]vXn e`np sImWvSpw aSnsmpI.
29. Fnv Fs ASnbmamcpsS Iqn {]thinp sImpI.
30. Fs kzKn {]thinp sImpI.

90. Balad
1. Cu cmPys ( asb ) smWvSv Rm kXyw sNbvXp ]dbpp.
2. \obmIs Cu cmPys \nhmknbmWv Xm\pw.
3. P\bnXmhns\bpw, Ah P\nnpXns\bpw XsbmW kXyw.
4. Xobmbpw a\pjys\ \mw krjvSnnpXv tiw klntWvS \nebnemIpp.
5. Ahs\ ]nSnIqSm Bpw km[npItb Csv Ah hnNmcnpptWvSm?
6. Ah ]dbpp: Rm tapta ]Ww Xpencnpp Fv.
7. Ah hnNmcnpptWvSm; Ahs\ BcpwIWvSnnsv?
8. Ah\v \mw cWvSv IpI DWvSmn sImSpnnt?
9. Hcp \mhpw cWvSp NpWvSpIfpw
10. sXfnp \np cWvSp ]mXI Ahp \mw ImnsImSppIbpw sNbvXncnpp.
11. Fnv B aemXbn Ah XnSn.
12. B aemX FmsWv \n\dnbmtam?
13. Hcp ASnasb tamNnnpI.
14. Asn ]nWnbp \mfn `Ww sImSppI.
15. IpSpw__ap A\mYbvv
16. Asn ISp Zmcn{Zyap km[phn\v
17. ]pdsa, hnizknpIbpw, a sImWvSpw ImcpWyw sImWvSpw ]ckv]cw D]tZinpIbpw
sNbvXhcpsS Iqn Ah BbnocpIbpw sNpI.
18. As\ sNphcs{X heXp]m.
19. \psS ZrjvSm \ntj[nhcmtcm Ahcs{X CSXp]ns Bm.
20. AhcpsS ta ASpaqSnb \cImKv\nbpWvSv.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 345 of 353

91. Shams
1. kqcy\pw AXns {]`bpw XsbmW kXyw.
2. N{ XsbmW kXyw; AXv AXns\ XpSv hcptm.
3. ]Iens\ XsbmW kXyw; AXv AXns\ ( kqcys\ ) {]XysSppt
4. cm{Xnsb XsbmW kXyw; AXv AXns\ aqSptm.
5. BImisbpw, AXns\ kvYm]n coXnsbbpw XsbmW kXyw.
6. `qansbbpw, AXns\ hnkvXrXamnb coXnsbbpw XsbmW kXyw.
7. a\pjymkvXnXzsbpw AXns\ kwhn[m\n coXnsbbpw XsbmW kXyw.
8. Fnv AXnv AXns ZpjvSXbpw AXns kqvaXbpw kw_nv Ah t_m[w
\IpIbpw sNbvXncnpp.
9. Xobmbpw AXns\ ( AkvXnXzs ) ]cnipamnbh hnPbw ssIhcnp.
10. AXns\ IfsSpnbh Xobmbpw \n`mKyaSbpIbpw sNbvXp.
11. YaqZv tKm{Xw AXns [nmcw aqew ( kXys ) \ntj[np XpIbpWvSmbn.
12. AhcpsS Iqnse Ghpw ZpjvSXbph Hcpn ]pds k`w .
13. Atm Amlphns ZqX AhtcmSv ]dp. Amlphns HIsbpw AXns shw
IpSnbpw \n kqnpI
14. Atm Ah Atls \ntj[np XpIbpw AXns\ ( HIs ) AdpsIme
\SpIbpw sNbvXp. Atm AhcpsS ]m]w \nanw AhcpsS cnXmhv Ahv kaqe
\miw hcppIbpw ( Ahsmw ) AXv kaampIbpw sNbvXp.
15. AXns A\c^ew Ah `bsncppan.

92. Lail
1. cmhns\XsbmW kXyw ; AXv aqSnsImWvSncnptm
2. ]Iens\ XsbmW kXyw ; AXv {]XysSptm
3. BWns\bpw s]ns\bpw krjvSn coXnsb XsbmW kXyw;
4. Xobmbpw \nfpsS ]cn{iaw hn`n cq]nepXmIpp.
5. Fm GsXmcm Zm\w \IpIbpw, kqvaX ]menpIbpw
6. Ghpw DaambXns\ kXysSppIbpw sNbvXpthm
7. Ahp \mw Ghpw FfpambXntev kuIcysSpn sImSppXmWv.
8. Fm B ]nipp ImWnpIbpw, kzbw ]cym]vXX \SnpIbpw,
9. Ghpw DaambXns\ \ntj[np XpIbpw sNbvXpthm
10. Ahp \mw Ghpw sRcpapXntev kuIcysamcpnsImSppXmWv.
11. Ah \min ]Xnptm Ahs [\w Ahv {]tbmP\sSpX.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 346 of 353
12. Xobmbpw amKZi\w \psS _m[yXbmIpp.
13. Xobmbpw \appXmIpp ]ctemIhpw CltemIhpw.
14. AXn\m BfnnsmWvSncnp AKv\nsbn Rm \nv XmoXv
\Inbncnpp.
15. Ghpw ZpjvS\mb hyIvXnbmsX AXn {]thinpIbn.
16. \ntj[np XpIbpw, ]nncnp IfbpIbpw ( hyIvXn )
17. Ghpw kqvaXbp hyIvXn AXn \nv AIn \nsSpXmWv.
18. ]cnipnt\Sphm\mbn Xs [\w \Ip ( hyIvXn )
19. {]Xyp]Imcw \IstSWvSXmb bmsXmcp A\p{Klhpw Ahs ] Hcmpan.
20. Xs AXypX\mb cnXmhns {]oXn tXSpI FXmsX.
21. hgnsb Ah Xr]vXnsSpXmWv.

93. Dhuhaa
1. ]qmlv\w XsbmW kXyw;
2. cm{Xn XsbmW kXyw; AXv imamhptm
3. ( \_ntb, ) \ns cnXmhv \ns ssIhnnn. shdpnpan.
4. Xobmbpw ]ctemIamWv \n\v CltemIsm DaambnpXv.
5. hgnsb \n\v \ns cnXmhv ( A\p{Kl ) \IpXpw Atm \o
Xr]vXnsSpXpamW.v
6. \ns Ah Hcp A\mYbmbn IsWvSpIbpw , Fnv ( \n\v ) B{ibw \IpIbpw
sNbvXnt?
7. \ns Ah hgn Adnbmh\mbn IsWvSpIbpw Fnv ( \n\v ) amKZi\w
\IpIbpw sNbvXncnpp.
8. \ns Ah Zcn{Z\mbn IsWvSpIbpw Fnv Ah sFizcyw \IpIbpw
sNbvXncnpp.
9. Fncns A\mYsb \o ASnacpXv
10. tNmZnv hcphs\ \o hncn hnSpIbpw sNcpXv.
11. \ns cnXmhns A\p{Kls kw_nv \o kwkmcnpI.

94. Inshirah
1. \n\v \ns lrZbw \mw hnimeXbpXmn Xnt?
2. \nn \nv \ns B `mcw \mw CdnshpIbpw sNbvXp.
3. \ns apXpIns\ sRcnp IfXmb ( `mcw )
4. \n\v \ns Ion \mw DbncnIbpw sNbvXncnpp.
5. Fm Xobmbpw sRcpns IqsS Hcp FfpapWvSmbncnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 347 of 353
6. Xobmbpw sRcpns IqsS Hcp FfpapWvSmbncnpw.
7. BIbm \n\v Hgnhv Innbm \o Azm\npI.
8. \ns cnXmhntev Xs \ns B{Klw kanpIbpw sNpI.

95. Theen
1. Anbpw, Heohpw,
2. ko\m]Xhpw,
3. \n`bXzap Cu cmPyhpw XsbmW kXyw.
4. Xobmbpw a\pjys\ \mw Ghpw \ LS\tbmSp IqSn krjvSnncnpp.
5. ]noSv Ahs\ \mw A[acn A[a\mnop.
6. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhscmgnsI. Fm AhmIs
apdnv t]mIm {]Xn^eapWvSmbncnpw.
7. Fncns CXn\v tijw ]ctemIs {]Xn^e \S]SnbpsS Imcyn ( \_ntb, ) \ns
\ntj[np Xm Fv \ymbamWpXv?
8. Amlp hn[nImfn shp Ghpw henb hn[nImhtbm?

96. Alaq
1. krjvSnh\mb \ns cnXmhns \man hmbnpI.
2. a\pjys\ Ah {`qWn \nv krjvSnncnpp.
3. \o hmbnpI \ns cnXmhv Ghpw henb HuZmcyhm\mIpp.
4. t]\ sImWvSv ]Tnnh
5. a\pjy\v AdnbmXv Ah ]Tnnncnpp.
6. \nwibw a\pjy [nmcnbmbn Xocpp.
7. Xs kzbw ]cym]vX\mbn IWvSXn\m
8. Xobmbpw \ns cnXmhntemWv aSw.
9. hnephs\ \o IWvSpthm?
10. Hcp ASnbs\, Ah \akvIcnm.
11. Atlw kamKnemsWn , ( B hnephs AhkvY Fmbncnpsav ) \o
IWvSpthm?
12. AYhm Atlw kqvaX ssI sImm I]nncnpIbmsWn
13. Ah ( B hneph ) \ntj[np XpIbpw XncnpIfbpIbpw
sNbvXncnbmsWn ( Ahs AhkvY Fmbncnpsav ) \o IWvSpthm?
14. Ah a\nemnbnnt, Amlp ImWppsWvSv?
15. \nwibw. Ah hncannns \mw B IpSpa ]nSnp henpI Xs sNpw .
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 348 of 353
16. Iw ]dbp , ]m]w sNp IpSpa.
17. Fnv Ah Ahs k`bnephsc hnfnpsIms.
18. \mw k_m\nbns\ ( in \Smp aepIsf ) hnfnpsImmw.
19. \nwibw; \o Ahs\ A\pkcnp t]mIcpXv , \o {]WanpIbpw kmao]yw t\SpIbpw
sNpI.

97. Qadr
1. Xobmbpw \mw CXns\ ( JpB\ns\ ) \nWbns cm{Xnbn AhXcnnncnpp.
2. \nWbns cm{Xn Fm FmsWv \n\dnbmtam?
3. \nWbns cm{Xn Bbncw amksm DaamIpp.
4. aepIfpw BXvamhpw AhcpsS cnXmhns FmImcys kw_npap Dchpambn
B cm{Xnbn Cdn hcpp.
5. {]`mtXmZbw hsc AXv kam[m\as{X.

98. Bayyina
1. thZmcnepw _lpssZhhnizmknIfnepw s] kXy\ntj[nI hyIvXamb sXfnhv Xv
InpXv hsc (Ahnizmkn \nv) thdnv t]mcphcmbnn.
2. AXmbXv ]cnipn \Is GSpI HmXntI]np, Amlphn \np Hcp ZqX
( hcpXp hsc )
3. Ahbn ( GSpIfn ) h{IXbnm tcJIfmWpXv.
4. thZw \Ish Ahv hyIvXamb sXfnhv hpInnbXn\v tijamsX
`nnpIbpWvSmbnn.
5. IogvhWw Amlphn\v am{Xw Bn sImWvSv EPpa\kvIcmb \nebn Ahs\
Bcm[nphm\pw, \akvImcw \ne\nphm\pw kImv \Iphm\pw AmsX AhtcmSv
I]nsnn. AXs{X h{IXbnm aXw
6. Xobmbpw thZmcnepw _lpssZhhnizmknIfnepws] kXy\ntj[nI
\cImKv\nbnemIpp. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw . Aq XsbmIpp
krjvSnIfn tamish.
7. Xobmbpw hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw sNbvXhcmtcm Ah
XsbmIpp krjvSnIfn Da.
8. Ahv AhcpsS cnXmhnep {]Xn^ew Xmgv`mKp IqSn AcphnI HgpIp,
kvYnchmkn\p kzKtmpIfmIpp. AhcXn \nXyhmknIfmbncnpw;
Fstpambnv. Amlp Ahsc ]n Xr]vXnsncnpp. Ah Ahs\ ]nbpw
Xr]vXnsncnpp. GsXmcph Xs cnXmhns\ `bspthm AhpXmIpp AXv.

99. Az Zalsala
1. `qan {]I\w sImnsm AXns `bcamb B {]I\w .
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 349 of 353
2. `qan AXns `mc ]pdw XpIbpw,
3. AXn\v Fp]n Fv a\pjy ]dbpIbpw sNbvXm.
4. At Znhkw AXv ( `qan ) AXns ham\ ]ddnbnpXmWv.
5. \ns cnXmhv AXn\v t_m[\w \InbXv \nanw.
6. At Znhkw a\pjy ]e kwLfmbn ]pdsSpXmWv. Ahv AhcpsS I
ImWnstSWvSXn\mbnv.
7. Atm B Hcp AWphns Xqw \asNbvXncppthm Ah\Xv ImWpw.
8. B Hcp AWphns Xqw Xna sNbvXncppthm Ah AXpw ImWpw

100. Al Adiyath
1. InXp sImWvSv HmSphbpw,
2. As\ ( Ipfv In ) Dckn Xosmcn ]dnphbpw,
3. Fnv {]`mXn B{IaWw \Sphbpw ,
4. Atcv s]mSn]Sew Cfnhnhbpw
5. AXneqsS (i{Xp) kwLns \Sphn {]thinhbpw (IpXncI ) Xs kXyw.
6. Xobmbpw a\pjy Xs cnXmhnt\mSv \nsIh Xs.
7. Xobmbpw Ah AXnv kmyw hlnph\pamIpp.
8. Xobmbpw Ah [\tmSp kvt\lw ITn\ambh\mIpp.
9. Fm Ah Adnbpnt? J_vdpIfnepXv Cfnadnv ]pdv sImWvSv hcsSpIbpw ,
10. lrZbfnepXv shfnv sImWvSp hcsSpIbpw sNbvXm ,
11. Xobmbpw AhcpsS cnXmhv At Znhkw Ahsc ]n kqvaambn Adnbph
XsbmIpp.

101. Qaria
1. `bcamb B kw`hw.
2. `bcamb kw`hw Fm FmIpp?
3. `bcamb kw`hsam FmsWv \n\dnbptam?
4. a\pjyam NnnnXdnb ]msbtmse BIp Znhkw!
5. ]X IS Bn tcmaw t]msebpw
6. Atm GsXmcmfpsS XpemkpI L\w Xqntbm
7. Ah kwXr]vXamb PohnXnembncnpw.
8. Fm GsXmcmfpsS XpemkpI Xqw IpdXmtbm
9. Ahs ktXw lmhnbx Bbncnpw.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 350 of 353
10. lmhnbx Fm FmsWv \n\dnbptam?
11. NqtSdnb \cImKv\nbs{X AXv.

102. Thakathur
1. ]ckv]cw s]cpa\SnpI F Imcyw \nsf A{ibnemnbncnpp.
2. \n ihIpSoc kinpXv htcpw.
3. \nwibw, \n hgnsb Adnv sImpw.
4. ]nsbpw \nwibw \n hgnsb Adnv sImpw.
5. \nwibw, \n ZrVamb Adnhv Adnbpambncpsn
6. Pzenp \cIs \n ImWpI Xs sNpw.
7. ]ns Xobmbpw \n AXns\ ZrVambpw Im ImWpI Xs sNpw.
8. ]noSv B Znhkn kpJm\p`hsf ]n Xobmbpw \n tNmZyw sNsSpIXs
sNpw

103. Asur
1. Imew XsbmWv kXyw,
2. Xobmbpw a\pjy \jvSn XsbmIpp;
3. hnizknpIbpw kI {]hnpIbpw, kXyw ssIsmm At\ym\yw
D]tZinpIbpw a ssIsmm At\ym\yw D]tZinpIbpw sNbvXhscmgnsI.

104. Humusa
1. Ipphmv ]dbph\pw Ahtlfnph\pamb GsXmcmpw \miw.
2. AXmbXv [\w tiJcnpIbpw AXv Fnt\mnsmWvSncnpIbpw sNph\v.
3. Ahs [\w Ah\v imizX PohnXw \Inbncnpp Fv Ah hnNmcnpp.
4. \nwibw, Ah lpXzabn FdnbsSpI Xs sNpw.
5. lpXza Fm FmsWv \n\dnbmtam?
6. AXv Amlphns Pzenns AKv\nbmIpp.
7. lrZbfntev InScpXmb
8. Xobmbpw AXv AhcpsS ta ASpaqSsSpXmbncnpw.
9. \onbpWvSms kvXw`fnembnsmWvSv

105. Feel
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 351 of 353
1. B\mscsmWvSv \ns cnXmhv {]hnXv Fs\ Fv \o IWvSnt?
2. AhcpsS X{w Ah ]nghnemnbnt?
3. IqwIqambnsmWvSp ]nIsf AhcpsS t\v Ah AbpIbpw sNbvXp.
4. Npp]gpn IfnaIpIsImWvSv Ahsc FdnbpXmb.
5. As\ Ah Ahsc XnsmSps sshtm Xpcppt]msebmn.

106. Quraish
1. Jpssdiv tKm{Xs IqnbnWnbXn\m.
2. ssiXyImesbpw DjvWImesbpw bm{Xbpambn Ahsc IqnbnWnbXn\m,
3. Cu `h\ns cnXmhns\ Ah Bcm[npsIms.
4. AXmbXv Ahv hninv Blmcw \IpIbpw, `bn\v ]Icw kam[m\w \IpIbpw
sNbvXhs\.

107. Mauun
1. aXs hymPamph Bscv \o IWvSpthm?
2. A\mYpnsb Xnfbph\s{X AXv.
3. ]mhshs `Wns Imcyn t{]mXvkml\w \SmXncnpIbpw sNph.
4. Fm \akvImcmmIpp \miw.
5. XfpsS \akvImcsn {ibnmhcmb
6. P\sf ImWnm thWvSn {]hnphcmb
7. ]tcm]Imc hkvXp apSphcpamb

108. Kauther
1. Xobmbpw \n\v \mw [mcmfw t\w \Inbncnpp.
2. BIbm \o \ns cnXmhn\v thWvSn \akvIcnpIbpw _enbnpIbpw sNpI.
3. Xobmbpw \ntmSv hntZzjw shv ]peph XsbmIpp hmeh (
`mhnbnmh ).

109. Kafirun
1. ( \_ntb, ) ]dbpI: AhnizmknItf,
2. \n Bcm[nphcpXns\ Rm Bcm[npn.
3. Rm Bcm[nphcpXns\ \nfpw Bcm[nphc.
]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 352 of 353
4. \n Bcm[nphXns\ Rm Bcm[nm t]mIph\pa.
5. Rm Bcm[np hcpXns\ \nfpw Bcm[nm t]mIphc.
6. \nv \nfpsS aXw. F\nv Fs aXhpw.

110. Nasr
1. Amlphns klmbhpw hnPbhpw hpInnbm.
2. P\ Amlphns aXn IqwIqambn {]thinpXv \o ImWpIbpw sNbvXm
3. \ns cnXmhns\ kvXpXnptXmsSmw \o Ahs\ {]IonpIbpw, \o Aht\mSv
]m]tamN\w tXSpIbpw sNpI. Xobmbpw Ah ]ivNmm]w kzoIcnph\mIpp.

111. Masad
1. A_qel_ns CcpssIIfpw \inncnpp. Ah \miaSbpIbpw sNbvXncnpp.
2. Ahs [\tam Ah kmZnpshtXm Ah\p D]Imcsn.
3. XoPzmeIfp \cImKv\nbn Ah {]thinpXmWv.
4. hndIpNpapImcnbmb Ahs `mcybpw.
5. AhfpsS Igpn Cu\\mcpsImWvSp Hcp IbdpWvSmbncnpw.

112. Ikhlas
1. ( \_ntb, ) ]dbpI: Imcyw Amlp GI\mWv FXmIpp.
2. Amlp Ghpw B{ibambnph\mIpp.
3. Ah ( Bpw ) Paw \Inbnn. ( BcpsSbpw kXnbmbn ) P\nnpan.
4. Ahv Xpey\mbn Bcpw CXm\pw

113. Falaq
1. ]dbpI: ]pecnbpsS cnXmhnt\mSv Rm icWw tXSpp.
2. Ah krjvSnpphbpsS sISpXnbn \nv.
3. CcpfSbptmgp cm{XnbpsS sISpXnbn\npw.
4. sIpIfn DuXp kv{XoIfpsS sISpXnbn\npw
5. Akqbmep AkqbsSptm Ahs sISpXnbn\npw.

]cnip JpB aebmfw ]cn`mj

Page 353 of 353
114. Naas
1. ]dbpI: a\pjycpsS cnXmhnt\mSv Rm icWw tXSpp.
2. a\pjycpsS cmPmhnt\mSv.
3. a\pjycpsS ssZhtmSv.
4. Zpt_m[\w \Sn ]namdnfbphscsmWvSp sISpXnbn \nv.
5. a\pjycpsS lrZbfn Zpt_m[\w \Sph.
6. a\pjycnepw PnpIfnepw s]h.

DDDDDDDDD#F F F F F F F F F

You might also like