Dobit e Ibadetit n Jetn e Muslimanit

[Ligjrat e mbajtur prmes linjes telefonike nga Medineja pr vllezrit musliman n Amerik]
Dijetari dhe muhadithi i Medines
Abdul-Muhsin bin Hamed el-Abbad el-Bedr
Ligjrues n Universitetin Islamik dhe n Xhamin
e Pejgamberit [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] n Medine
Prktheu dhe prshtati nga arabishtja:
Ilir Osmani

Falnderimet i takojn vetm All-llahut. At e falnderojm dhe prej Tij krkojm ndihm dhe falje.
Krkojm nga All-llahu t na mbroj nga t kqijat e shpirtave dhe veprave tona. At q e udhzon
All-llahu, nuk ka kush q e devijon nga rruga e Tij, ndrsa at q e humb Ai, nuk ka kush q e
drejton n rrug t drejt. Dshmoj dhe deklaroj se nuk meriton t adhurohet askush pos Allllahut,T Vetmit q nuk ka shok, dhe dshmoj e deklaroj se Muham-medi [paqja dhe mshira e Allllahut qoft mbi t] sht robi dhe i Drguari i Tij, t cilin e drgoi me udhzim dhe fe t vertet me
qllim q ta ngris Islamin mbi do fe tjetr. Dshmoj se Muhamedi [paqja dhe mshira e All-llahut
qoft mbi t,] e ka transmetuar emanetin nga All-llahu n mnyrn m t mir, duke e kshilluar
dhe udhzuar umetin e tij n do t mir dhe duke ua trhequr vrejtjen nga do e keqe. O Zoti im,
bekoje dhe lavdroje at, familjen dhe shokt e tij dhe t gjith ata q e prshkojn rrugn e tij dhe
udhzohen me udhzimin e tij deri n ditn e gjykimit!

Kuptimi i fjals ibadet

Dijetari i madh islam, Ibn Tejmije thot: Ibadeti sht emr prmledhs pr do pun dhe fjal t
ciln All-llahu e do dhe sht i knaqur me t, qoft ajo pun e dukshme apo e fshehur.
Ky sht definicioni m i mir dhe m prmbledhs q sht thn pr fjaln ibadet.

Rndsia e ibadetit
Ibadeti ka rndsi shum t madhe, ngase All-llahu i ka krijuar krijesat, i ka drguar pejgambert
dhe i ka zbritur librat vetm me qllim q ti urdhroj robrit e Tij ta adhurojn At dhe ti ndaloj
nga adhurimi i tjetrkujt pos Tij. All-llahu i Madhruar thot:
Nuk i krijova njerzit dhe xhint pr tjetr prpos q t m adhurojn Mua,

pra qllimi i krijimit t tyre sht q ta veojn All-llahun me ibadet [adhurim] e t mos i bjn
shirk Atij dhe t ndalohen nga mkatet e tjera.
All-llahu i Madhruar thot:
Dhe vrtet kemi drguar te do popull prjgamber q ta adhurojn All-llahun dhe ti
largohen tagutve.
Dhe thot:
Nuk kemi drguar te asnj popull pejgamber e t mos i shpallim atij se nuk meriton askush
t adhurohet pos Meje, pra Mua m adhuroni.

Llojet e ibadetit
Ibadeti sht disa lloje. Prej ktyre llojeve jan: frika nga All-llahu, t shpresuarit dhe t
mbshteturit n T, pendimi dhe kthimi te All-llahu, krkimi i ndihms nga Ai, t therurit [e
kurbanit] dhe t zotuarit n emr t Tij, e lloje t tjera.
Prej llojeve t ibadeteve jan shtyllat e islamit, t cilat jan t prmbledhura n hadithin e njohur t
Xhibrilit, i cili e ka pyetur Pejgamberin [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] pr Islamin, e
ai i sht prgjijgur: Islami sht t dshmosh se nuk meriton t adhurohet askush pos All-llahut,
dhe se Muhamedi sht rob dhe i drguar i Tij, ta falsh namazin, ta japsh zekatin , ta agjrosh
ramazanin dhe ta vizitosh Qaben nse ke mundsi udhtimi. [Transmeton imam Muslimi nga
hadithi i Umerit r.a. dhe ky sht hadithi i par n kapitullin e imanit n sahihun e tij.]
Kto shtylla t islamit jan prmendur edhe n hadithin e Abdullah ibni Umerit, ku Pejgamberi
[paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t], thot:
Islami sht i ndrtuar mbi pes shtylla: dshmia se nuk meriton t adhurohet askush pos All-llahut
dhe se Muhamedi sht rob dhe i drguar i Tij, t falurit e namazit, dhnia e zekatit, haxhi dhe
agjrimi i ramazanit. [Ky sht hadithi i par n kapitullin e imanit te Imam Buhariu, ndrsa te
Imam Muslimi sht i nntmbdhjeti me radh.]

Kushtet e ibadetit
Ibadeti duhet ti plotsoj dy kushte q t jet i pranuar te All-llahu. Ato kushte jan :
1. Sinqeriteti, dmth kto pun dhe ibadete t jen t sinqerta pr hir t All-llahut dhe pr asknd dhe
asgj tjetr;
2. T jen n prputhje me sunnetin , porosit dhe msimet e Pejgamberit [paqja dhe mshira e Allllahut qoft mbi t].
Patjetr duhet t jet puna plotsisht e sinqert pr All-llahun, i Cili sht i Vetm dhe assesi nuk
lejohet ti bhet shirk duke ia drejtuar ibadetin ndokujt tjetr pos Tij. Po ashtu ky adhurim duhet t
jet n prputhje me sunnetin e Pejgamberit [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] dhe se
nuk lejohet t adhurohet All-llahu n ndonj mnyr tjetr prve ashtu si na ka msuar
Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t], t cilit kto msime i jan shpallur nga
All-llahu Fuqiplot.

Kjo sht dmethnia dhe prmbajtja e dshmis La ilahe il-lall-llah [nuk meriton t adhurohet
askush prve All-lahut], dhe e dshmis Muham-medun resulull-llah [Muhammedi sht rob dhe
i drguar i Tij].
Pra, kjo dshmi ka pr qllim se t gjitha punt duhet t jen t sinqerta pr Fytyrn e All-llahut dhe
nuk lejohet ti dedikohen askujt tjetr dhe pr asgj tjetr pos Tij. Gjithashtu, nuk lejohet q t
adhurohet All-llahu me pun t shpikura n fe, me bidate e gjra t urrejtura, pr t cilat All-llahu
nuk ka zbritur asnj argument, porse adhurimi duhet t jet sipas Sunnetit me t cilin ka ardhur
Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t].
Kto dy kushte jan t domosdoshme q ibadeti t jet i pranuar tek All-llahu, e nse njri prej
ktyre dy kushteve mungon, ather puna sht e refuzuar dhe nuk pranohet tek All-llahu.
All-llahu i Madhruar thot n lidhje me refuzimin e puns pr shkak t mungess s sinqeritetit n
t:
"Dhe do tju qasemi punve q i kan punuar e do ti bjm pluhur e hi."
Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] thot: Kush shpik n shtjen [fen] ton
di q nuk sht prej saj ajo pun sht e refuzuar. [Transmetojn Buhariu dhe Muslimi nga
hadithi i Aishes r.a.]
N sahihun e Imam Muslimit ky hadith sht me kto fjal:Kush punon ndonj pun q nuk e kemi
urdhruar me t, ajo pun sht e refuzuar.
Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t], thot:Ai q do t jetoj prej jush pas
meje do t shoh e prjetoj kundrshtime dhe prarje t shumta, e ju kapuni dhe prmbahuni
Sunnetit [rrugs] tim dhe sunnetit t halifeve t udhzuar e t drejt pas meje [hulefaurr-rrashidin].
Kapuni pr t [Sunneti] me dhmball, dhe ruajuni prej gjrave t shpikura ne fe, se do shpikje
sht risi [bidat], e do bidat sht humbje. [Tr. Ebu Davudi dhe Tirmidhiu nga hadithi i Irbad ibni
Sarijeh, All-llahu qoft i knaqur me t. Imam Tirmidhiu thot se hadithi sht i mir dhe i vrtet.]
Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t], ka treguar n hadithe t vrteta se umeti i
tij do t prahet n shtatdhjet e tre grupe, shtatdhjet e dy prej tyre do t hyjn n zjarr, prve
nj grupi t vetm, e ata jan pasuesit e rrugs q e ka prshkuar Pejgamberi [paqja dhe mshira e
All-llahut qoft mbi t] dhe shokt e tij, dmth ata q jan n at rrug q ka qen Pejgamberi [paqja
dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] dhe shokt e tij, All-llahu qoft i knaqur me ta!
Imam Maliku, All-llahu e mshiroft thot:
Nuk do t prmirsohet fundi i ktij umeti ndryshe, prve me at q sht prmirsuar fillimi i
tij.
Dhe thot:
Kush shpik ndonj risi [bidat] n Islam duke e menduar at si t mir, ai ka pretenduar se
Muhammedi [paq'a dhe mshira e All-llahut qoft mbi t], e ka tradhtuar emanetin dhe profetsin,
sepse All-llahu thot: Sot ua prmbusha juve fen tuaj, kshtu q ajo q nuk ka qen fe
ather [n kohn e Pejgamberit], nuk sht as sot fe. [ el-Itisam i imam Shatibiut 1\28]

Pra, nuk mjafton t thot njeriu se un po e punoj kt pun edhe n qoft se nuk na ka porositur me
t Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t], ngase qllimi im sht i mir.
Argument pr kt sht se Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t], pasi ka
dgjuar se njri prej shokve t tij e ka therr kurbanin para namazit t bajramit, i ka thn: Dashi
yt sht dash mishi. dmth nuk sht kurban, sepse therrja e tij nuk ka qen sipas Sunnetit, e si
dihet, ajo q na ka msuar Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] sht q therja e
kurbanit t bhet pas namazit t bajramit, e nse bhet para ksaj kohe nuk llogaritet si kurban.
[Hadithin e transmeton Buhariu (nr. 5556) dhe Muslimi (nr. 1961)]
el-Hafidh Ibn Haxher thot n lidhje m kt hadith, n Fethul Bari [vll. 10; fq. 17]: Ebu
Muhammed ibn ebi Hamzete ka thn: Ky hadith aludon se puna e njeriut edhe nse sht e
shoqruar me nijet dhe qllim t mir nuk pranohet, prve nse sht n pajtim m Sunnetin dhe
sheriatin.
Ajo q e bn edhe m t qart kt shtje sht edhe rasti kur Abdullah ibn Mesudi r.a., shoku i
Pejgamberit [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t], ka kaluar pran disa njerzve t cilt
kan qen ulur n xhami n form hallke dhe secili prej tyre i ka marr disa gur, e mes tyre ka
qndruar njri prej tyre duke u thn: Madhrone All-llahun njqind her, prmendeni njqind her,
e ata i numronin gurt derisa e prfundonin dhikrin. Abdull-lah ibnu Mesudi kur i pa, u ndal para
tyre e u tha: sht kjo q po ju shoh duke br? Ata i than: O Ebu Abdirr-Rahman, po e
prmendim dhe po e madhrojm All-llahun duke i numruar kta gur. Abdull-llah ibnu Mesudi u
tha: Numroni gjynahet e juaja dhe punt e kqija, se po ju garantoj q nuk do tju humbet asnj
pun e mir nse e punoni. O ju popull, sa i shpejt paska qen shkatrrimi dhe devijimi i juaj!
Shokt e Pejgamberit [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] ende jan gjall n mesin tuaj
dhe ja, rrobat e tij ende nuk jan kalbur e ent e tij ende nuk jan thyer. Pasha At, n Dorn e t
Cilit sht shpirti im, ju ose jeni n nj rrug dhe fe m t drejt se ajo e Pejgamberit, ose jeni duke
e hapur nj der t humners dhe shkatrrimit?! Ata i than: O Ebu Abdirr-Rrahman, nuk patm
qllim tjetr prve se t bjm mir. E ai u tha: Sa shum njerz ka q dshirojn t bjn mir,
por nuk ia qllojn. [Kt hadith e transmeton Darimiu n Sunenin e tij (vll. 1 fq. 68-69) dhe e
ka vrtetuar Albani n es-Silsiletus-Sahihah (nr.2005)]

Dobit e ibadeteve
Dobit e ibadetit t prmendura n Kuran dhe Sunnet jan t shumta. Disa nga ato jan: zgjerimi i
zemrs dhe gjoksit t besimtarit, qetsia shpirtrore, shumimi i rizkut [furnizimit], shptimi i
njeriut, prehja dhe rehatia e tij n t dy botat etj.

Disa nga dobit e ibadetit t prmendura n Kuran

N Kuran prmenden ajete t shumta q flasin rreth dobive dhe gjurmve q i l ibadeti n jetn e
njeriut dhe se devotshmria dhe punt e mira jan shkak pr knaqsin e tij n t dy bott.
All-llahu thot n Librin e Tij:
Sikur banort e fshatrave dhe qyteteve t besonin dhe t ruheshin nga haramet, Ne do t'u
hapnim atyre begati dhe bereqete nga qielli dhe toka
Ky ajet prmban n vete disa nga vlerat dhe dobit e ibadetit q i prfiton muslimani n jetn e
ksaj bote. All-llahu na bn me dije se ai q i beson Atij dhe largohet nga gjrat e ndaluara, do t

shprblehet n kt bot me shtim t pasuris dhe do ti hapen begatit e bereqetet me lshuarjen e

shirave nga qielli dhe me nxjerrjen e bimve e thesarve t tjer nga toka.
All-llahu Fuqiplot thot pr pasuesit e librave t shenjt [Hebrenjt dhe t Krishtert]:
Sikur ata [Hebrenjt dhe t Krishtert] ta zbatonin Teuratin, Inxhilin dhe at q u zbriti nga
Zoti i tyre, do t kishin furnizim me bollk nga qielli dhe nga toka
Ky ajet sht i njjt me ajetin q u prmend m lart, sepse pjesa e ajetit,nga qielli ka pr qllim
furnizimet t cilat i zbret All-llahu si rezultat i shiut q e lshon, dhe gjithashtu, nga toka ka pr
qllim begatit, thesaret, bimt dhe t mbjellat e tjera q i nxjerr dhe i mbin All-llahu pr banort e
saj. Kjo q e ka prmendur All-llahu pr banort e Toks n prgjithsi dhe pr pasuesit e Librit n
veanti, ka t bj me shprblimin n kt bot si dobi q sjell me vete imani [besimi] dhe frika ndaj
All-llahut, ndrsa prsa i prket shprblimit n botn tjetr pr besimtart dhe t devotshmit, Allllahu i Madhruar n Librin e Tij thot:
Po sikur pasuesit e librit [Hebrenjt dhe t Krishtert] t besonin dhe t ruheshin [duke i
praktikuar porosit e Zotit dhe duke u ndaluar nga haramet], do tua shlyenim dhe falnim
mkatet e tyre dhe do ti futnim n xhenetet e mirsis s prhershme.
Dhe thot:
O ju q besuat, kini frik All-llahun dhe thuani fjal te drejta. [Nse e bni kt ] Jua
prmirson punt dhe jua fal mkatet, se kush e respekton All-llahun dhe t Drguarin e Tij,
ai ka fituar me nj fitore t madhe.
Vrtet prmirsimi i punve t muslimanit n kt bot dhe falja e gjynaheve t tij n botn tjetr
jan prej dobive t mdha t prmendura n kt ajet, si rezultat i friks ndaj All-lahut dhe t folurit
e fjalve t drejta.
All-llahu i Madhruar thot:
Kush i ruhet All-llahut [duke i jetsuar urdhrat e Tij dhe duke u prmbajtur nga ndalesat e
Tij], Ai do ti hap rrugdalje dhe do ta furnizoj prej nga nuk e pret.
Ky ajet na bn me dije se devotshmria dhe frika nga All-llahu, duke i prfillur urdhrat e tij dhe
duke u larguar nga ndalesat e Tij, kan si rezultat hapjen e rrugdaljeve n momente t vshtira dhe
gjithashtu sjellin me vete furnizimin e All-llahut prej nga nuk e pret dhe nuk e mendon njeriu.
All-llahu i Madhruar thot:
Kush ia ka frikn All-llahut, Ai do tia lehtsoj punt.
Gjithashtu prej dobive t friks ndaj All-llahut sht se All-llahu ia lehtson shtjet njeriut dhe ia
hap atij rrugt e hajrit, t cilat e ojn drejt knaqsis s ksaj bote dhe t bots tjetr.
Gjithashtu thot:
Kush ia ka frikn All-llahut do tia mbuloj mkatet e tij dhe do tia rris shprblimin.

Ky sht shprblimi n botn tjetr pr devotshmrin dhe frikn ndaj All-llahut. All-llahu i
Madhruar thot:
O ju q keni besuar, kini frik All-llahun, se Ai do tju mundsoj ta dalloni t vrtetn nga e
pavrteta, do tjua mbuloj t kqijat e juaja dhe do tju fal juve, All-llahu ka mirsi dhe
begati t madhe.
Ky ajet bn me dije se ai q ia ka dron All-llahut duke punuar me porosit e Tij dhe t Drguarit t
Tij, All-llahu do ti mundsoj ta dalloj t vrtetn nga e pavrteta dhe t ec drejt All-llahut me
argument dhe udhzim t plot n kt dunja, ndrsa n botn tjetr do ta shprblej me mbulimin e
mkateve dhe faljen e tyre.
I ngjashm me kt ajet sht edhe ajeti ku All-llahu thot:
Kini frik All-llahun dhe All-llahu do tju msoj juve. All-llahu di do gj.

All-llahu thot pr Nuhun a.s. dhe popullin e tij:

Dhe u kam thn atyre, krkoni falje nga Zoti juaj se vrtet Ai sht q fal shum. [ Nse e
bni kt] Ai do t lshoj shiun pr ju me bollk, do tju furnizoj me pasuri e fmij dhe do
tju jap juve kopshte dhe lumenj.
Kto gjra q jan prmendur n kt ajet jan si rezultat ibadetit q sht prmendur n t, e ai
sht istigfari [t krkuarit e faljes nga All-llahu].
Po ashtu All-llahu tregon pr Hudin i cili e thrret poullin e tij duke u thn:
O populli im, krkoni falje nga Zoti juaj dhe pendohuni te Ai, q tju lshoj shi t
mjaftueshm nga qielli dhe tju jap forc edhe m shum se sa posedoni
Gjithashtu All-llahu e prmend edhe Muham-medin [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t],
kur i thot popullit t tij:
Dhe krkoni falje nga Zoti juaj e pendohuni tek Ai q tju begatoj me begati t mira deri n
nj afat t caktuar [n momentin e vdekjes] dhe ti jap do mirsi [n botn tjetr] atij q e
meriton
All-llahu thot:
Kush punon nj pun t mir, qoft burr apo grua, duke qen besimtar, atij do ti
mundsojm t kaloj jet t kndshme [n kt bot], kurse [n botn tjetr] do t
shprblehen me punt m t mira q i kan punuar.
Ky ajet tregon se imani dhe punt e mira mundsojn q njeriu t kaloj jet t kndshme dhe t
lumtur n kt bot, t sendrtuar me devotshmri ndaj All-llahut dhe respektim t t Drguarit t
Tij, kurse n botn tjetr t arrij shprblim t madh pr shkak t besimit t tij dhe punve t mira.

Disa nga dobit e ibadeteve t prmendura n Sunnet

N Sunnetin e Pejgamberit [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] jan prmendur dobi t
shumta t ibadeteve dhe punve t mira. Prej ktyre dobive sht porosia e Pejgamberit [paqja dhe
mshira e All-llahut qoft mbi t], pr Muadh ibn Xhebelin, ku i thot: Ruaje All-llahun [duke iu
ruajtur ndalesave t Tij], All-llahu do t ruaj ty. Ruaje All-llahun, dhe do ta gjesh At n krah
tndin [Transmeton Tirmidhiu, [nr.2516] dhe thot hadithi sht i mir dhe i vrtet.]
N nj transmetim tjetr n librin e Imam Ahmedit [nr.2803] thot: Ruaje All-llahun , All-llahu do
t ruaj ty. Ruaje All-llahun, dhe do ta gjesh At n ann tnde. Njihe At n koh t mir, dhe Ai
do t t njoh dhe ndihmoj n vshtirsi. Ky hadith sht hadithi i nntmbdhjeti me radh n
librin e imam Ibni Rexhebit, Dyzet hadithet e Neveviut.
Ruajtja dhe mbrojtja e All-llahut pr robin e Tij sht dy llojesh:
1. Mbrojte n trupin, pasurin, fmijt dhe familjen e tij dhe,
2. Mbrojtje n fen e tij, n mnyr q t shptoj prej dyshimeve e devijimeve t ndryshme dhe
prej pasimit t epsheve t ndaluara. N kt mnyr njeriu mbetet i prqendruar n rrug dhe fe t
drejt gjat jets s tij n kt bot. Kjo mbrojtje realizohet nga All-llahu pr at q e ruan Allllahun, duke i ruajtur kufijt dhe ndalesat e Tij dhe duke i prfillur fjalt dhe porosit e Tij. Pr kt
ruajtje, q e bn muslimani, All-llahu e shpblen me ruajtje nga Ai, sepse shprblimi vjen prej llojit
t puns.
Ndrsa fjala e tij, Ruaje All-llahun, dhe do ta gjesh At n ann tnde, dmth do ta gjesh pran teje
q t kujdeset pr ty, q t mbroj dhe t ruaj ty nga do e keqe.
Kurse fjala e tij: Njihe All-llahun n koh qetsie dhe n rehati, Ai do t t njoh n vshtirsi."
dmth q t jesh i vazhdueshm n adhurimin e Tij dhe pasimin e t Drguarit t Tij gjat kohs s
lir dhe rehatis, q All-llahu t t shprblej duke t ruajtur n koh t vshtira dhe n ato raste kur
gjindesh n sprova dhe sfida t ndryshme.
Kt gj e argumenton edhe ngjarja e tre personave t cilt kan hyr pr t fjetur n nj shpell, kur
papritmas sht rrokullisur nj shkmb nga lart dhe ua ka zn hyrjen e shpells, kshtu q kan
mbetur n t sikur t jen futur n varr pr s gjalli. Duke qen n kt gjendje t vshtir kan
biseduar ndrmjet veti dhe kan rn dakord se e vetmja mnyr pr ti shptuar All-llahu sht q
t krkojn ndihm duke i prmendur punt e mira e t sinqerta q i kan punuar pr All-llahun
derisa kan qen t lir, e t ndrmjetsohen me to te All-llahu, dhe ta lusin At q ti shptoj nga
kjo fatkeqsi q i ka goditur. Njri prej tyre e ka lutur All-llahun me respektin dhe kujdesjen tij pr
prindrit e tij, tjetri me lnien e amoralitetit dhe puns s shmtuar pr hir t All-lahut duke patur
mundsi ta bj at, ndrsa i treti e ka lutur All-lahun me ruajtjen e hakut t puntorit t tij dhe
shumimit t pasuris s tij, pasi q ky puntor kishte shkuar pa e marr hakun e nj dite t puns.
Pra, do njri prej tyre sht ndrmjetsuar tek All-llahu dhe e ka lutur At me pun t mira q i ka
punuar n koh t mir, dhe pr kt shkak All-llahu ua ka larguar shkmbin dhe kan dal t lir.
Ngjarja e ktyre tre personave sht prmendur n Sahihul-Buhari [nr.2215] dhe n Sahihu
Muslim [nr.2743], nga hadithi i Abdullah ibni Umerit.

Dobit e namazit n jetn e muslimanit

Namazi sht shtylla e Islamit. Ai e ndalon njeriun nga e puna e shmtuar dhe imoraliteti dhe sht
lidhje e fort ndrmjet All-llahut dhe robit t Tij. Nse musimani e kryen kt ibadet me
prkushtim, duke qen i rregullt me faljen e namazit t obliguar dhe atij vullnetar, n kt mnyr ai

e forcon dhe e riprtrin vazhdimisht lidhjen me Zotin e tij. Pr t gjitha kto, All-llahu e shprblen
duke e larguar nga punt e ndyta dhe t neveritura, sepse njeriu kur dshiron ta bj ndonj mkat,
apo pun t pahijshme mendohet dhe e pyet vetveten se prse falet. Ather, i kujtohet se kt e bn
prej dshirs dhe lakmis q e ka pr shprblimin e All-llahut dhe i shtyer nga frika prej dnimit t
Tij. N kt mnyr, namazi e largon nga t kqijat dhe imoraliteti dhe robi qndron larg do pune
t lig. All-llahu i Madhruar thot: Dhe fale namazin, vrtet namazi t largon nga imoraliteti
dhe puna e keqe

Dobit e zekatit
Zekati ka dobira t mdha n jetn e njeriut. Ai e pastron shpirtin nga koprracia, dhe gjithashtu e
pastron pasurin dhe sht shkak pr rritjen dhe shumimin e saj. Me t realizohet sigurimi
ekzistencial pr do individ t shoqris dhe kjo realizohet duke ndar t pasurit nj sasi t caktuar
t pasuris s tyre me qllim q ti dedikohet t varfrve. N kt mnyr, t varfrve u prmbushet
nevoja e tyre dhe u sigurohet ekzistenca dhe gjrat elementare pr jet, si rezultat i ksaj t drejte t
tyre me t ciln All-llahu i ka obliguar t pasurit. Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft
mbi t] i thot Muadh ibn Xhebelit, t cilin e drgon n Jemen pr ta thirrur kt popull n
prqafimin e Islamit: nse e pranojn at [namazin], ather tregoju se All-llahu i ka obliguar
me zekat [lmosh] n pasurin e tyre, e cila merret nga t pasurit e tyre dhe u jepet t varfrve.
N nxjerrjen ksaj lmoshe, zekatit pra, ka dobira t mdha pr t pasurit, t cilve u pastrohen
shpirtat nga koprracia, u shumohet pasuria e tyre dhe shprblehen tek All-llahu pr bamirsin e
tyre ndaj vllezrve musliman, t cilt jan nevojtar dhe gjenden n situat t vshtir. All-llahu e
ka obliguar zekatin n at mnyr q t mos e dmtoj t pasurin, duke e ndar nj sasi dhe
prqindje t vogl nga pasuria e tij e cila do t mjaftoj pr prmbushjen e nevojave elementare t t
vafrit.
Prej gjrave ta mira dhe dobive q i sjell zekati, pos bamirsis ndaj t vobektve, sht edhe ajo se
All-llahu ia shton rrizkun dhe t mirat atij q e shpenzon pasurin e vet n rrug t All-llahut.
Transmeton Imam Muslimi n Sahihun e tij [nr.2984] nj hadith nga Ebu Hurejra r.a. se i Drguari i
All-llahut [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] ka thn: Nj njeri ka qen duke ecur n
nj shkrettir dhe e ka dgjuar nj z n re duke thn: Ujite kopshtin e filanit. Ajo re sht
drejtuar drejt nj vendi guror dhe e ka lshuar shiun. Ky uj sht tubuar i tri nga ai vend n nj
prrosk, e personi q e kishte dgjuar zrin e prcolli ujin deri sa erdhi te nj njeri q e drejtonte
ujin duke ia hapur kanalet me shatin e tij. Pasi q e vren kt njri i thot: O rob i Al-llahut, si
quhesh? Ai i prgjigjet me at emr q e kishte dgjuar n re e pastaj i drejtohet dhe i thot: Prse
po m pyet, o robi i All-llahut? Thot: Un e ndgjova nj z n ren e cila e lshoi kt shi duke
thn: Ujite kopshtin e filanit me emrin tnd, e ti m trego se bn n t? Ai tha: Pasi ma the kt,
po t tregoj. Un e jap sadaka [lmosh] nj t tretn e asaj q e prfitoj nga ky kopsht, me nj t
tretn ushqehem un dhe familja ime, dhe nj t tretn e kthej n t. Kurse n nj transmetim tjetr
t ktij hadithi thot:kurse nj t tretn e fundit e shpenzoj pr t vobektit, lypsit dhe
udhtart.

Dobit e agjrimit
Agjrimi, gjithashtu, l gjurm dhe dobira t mdha n jetn e muslimanit. Ai sht mbrojtje pr
njeriun, si ka thn Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t], Agjrimi sht
mbrojtje. [Transmetojn Buhariu (nr. 1894) dhe Muslimi (nr.1151)] Pra, sht mbrojtje prej zjarrit
t Xhehenemit n botn tjetr dhe gjithashtu sht mbrojtje prej mkateve n kt bot. Agjrimi e

zbut forcn epshore t njeriut dhe e pengon at pr t rn n mkate dhe gjra t ndaluara, ngase
shpesh ndodh q epshi i njeriut ti jap prparsi ndonj pune q nuk e ka prfundimin e mir. Pr
kt thot Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t]: Xheneti sht i rrethuar me
gjra t pakndshme, ndrsa zjarri sht i rrethuar me gjra t kndshme dhe epshe. [Transmetojn
Buhariu (nr.6487) dhe Muslimi (nr.2822)]
Rruga pr n xhenet krkon sabr dhe vendosmri n adhurimin e All-llahut, krkon sabr pr tiu
larguar mkateve, ndrsa rruga pr n zjarr sht e shtruar me epshe dhe sende q i do shpirti i
njeriut. Njeriu me t larguarit nga ato epshe e shpton veten nga poshtrimi n kt bot dhe dnimi
n botn tjetr, por nse nuk largohet prej tyre, ato do ta shpiejn n gjra t ndaluara, knaqsia e
s cilave sht e shkurt dhe kalimtare, kurse prfundimi i tij do t jet shkatrrimi, poshtrimi dhe
turpi n t dy bott. N hadithin q e transmetojn Buhariu dhe Muslimi nga Abdull-llah ibni
Mesudi, Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] thot: O ju t rinj, kush ka
mundsi prej jush pr ta mbajtur familjen le t martohet, ngase kjo sht m e mir pr ta ruajtur
nderin dhe pr ta ulur shikimin. E kush nuk mundet, ather l t agjroj, se agjrimi pr t sht
mbrojtje. Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] ka sqaruar se m mir sht pr
at q ka mundsi materiale dhe fizike t shpejtoj me martes q ta ruaj veten e tij dhe t tjert, e
nse nuk ka mundsi pr t'u martuar, ather le ta prdor kt bar profetik, t cilin e ka porositur
Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t], e ai sht agjrimi, sepse me agjrim
njeriu e zbut epshin e tij dhe nuk ka mundsi ti bj shum pun t cilat ka pasur mundsi ti bj
pa qen agjrueshm.
Si prfundim i ksaj themi se ky udhzim profetik nga i Drguari i All-llahut pr t rinjt, sht q
t nxitojn me martes nse kan mundsi pr t, e nse jo, ather l t agjrojn dhe ti ulin epshet
e tyre me an t agjrimit. Gjithashtu me agjrim t pasurit e ndjejn n veten e tyre dhembjen e
uris. N kt mnyr, ata e prkujtojn dhuntin e All-llahut q i ka pasuruar dhe e falenderojn
At pr kt t mir. Gjithashtu e ndjejn n vete se n mesin e tyre gjenden vllezr, t cilt e
prjetojn dhimbjen e uris edhe pa agjruar ngase nuk kan me se ta largojn urin, dhe kjo i shtyn
edhe m shum n bamirsi, ndihmes dhe shpenzim pr t varfrit dhe nevojtart.

Dobit e haxhit
Haxhi po ashtu sht nj ibadet i madh, t cilin All-llahu e ka br obligim pr robrit e Tij nj her
n jet. Pr kryerjen e ktij ibadeti duhet t ekzistoj mundsia materiale dhe fizike e njeriut. Dobit
dhe t mirat e ktij ibadeti jan shum t mdha. Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft
mbi t] thot n hadithin q e transmeton Ebu Hurejra r.a.: Prej umres n umre shlyen mkatet q
jan mes tyre, kurse haxhi i pranuar [i cili kryhet me sinqeritet dhe sipas porosive t Pejgamberit]
nuk ka tjetr shprbim prpos Xhenetit. [Transmetojn Buhariu (nr.1773) dhe Muslimi (nr.1349).]
Ebu Hurejra r.a. tregon se sht pyetur Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] se
cila pun sht m e mira, e ai sht prgjigjur: T besosh n All-llahun dhe t Drguarin e Tij. I
sht thn: E cila pas saj? Ka thn: Xhihadi n rrugn e All-llahut. I sht thn prsri: E cila pas
saj? Ka thn: Haxhi mebrur [i pranuar]. [Transmetojn Buhariu [nr.26] dhe Muslimi [nr.83].]
Transmeton Ebu Hurejra r.a. se Pejgamberi [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t] ka thn:
Kush e bn haxhin duke u ruajtur prej marrdhnieve intime dhe prej mkateve, kthehet [nga
haxhi] sikur e ka lindur nna e tij [pa mkate]. [Transmetojn Buhariu (nr.1521) dhe Muslimi
(nr.1350)] Haxhi mebrur [i pranuar] sht kur kryhet me sinqeritet dhe n prputhje me Sunnetin e
t Drguarit [paqja dhe mshira e All-llahut qoft mbi t], ndrsa prej shenjave t haxhit t pranuar
sht q njeriu t jet pas haxhit n gjendje m t mir sesa ka qen para tij, kshtu q nse

shndrrohet gjendja e njeriut pas kryerjes s haxhit prej t keqs n t mir, apo prej t mirs n m
t mir, kjo tregon qart se ky haxh sht i pranuar tek All-llahu i Madhruar.
N haxh dhe umre njeriu e adhuron All-llahun dhe afrohet tek Ai me ibadete q nuk ka mundsi ti
kryej n ndonj vend tjetr si tavafi rreth Qabes, t cilin e ka br All-lahu ibadet t posam pr
Shtpin e Tij t pastr. Njeriu kur arrin n Meke sillet rreth Qabes dhe afrohet kah All-llahu me
kt ibadet, t cilin po t mos ishte n Mek nuk do t kishte pasur mundsi ta bj, sepse do tavaf
n ndonj vend tjetr t bots nuk lejohet dhe All-llahu nuk e pranon at. Pr kt sht e ndaluar ti
bhet tavaf ndonj tyrbeje a varri apo do vendi tjetr kudo qoft ai n bot prpos Qabes s
nderuar. Prej ibadeteve t posame me t sht edhe puthja e Gurit t Zi dhe prekja e Ruknul
Jemanit. All-llahu nuk ka lejuar q t afrohet muslimani tek Ai me puthjen apo prekjen e ndonj
guri tjetr pos ktyre dy vendeve. Pr kt, Omer ibnul Hat-tabi kur e ka puthur gurin e zi ka thn:
Un e di se ti je gur q nuk sjell dobi as dm, por sikur t mos e kisha par Pejgamberin [paqja dhe
mshira e All-llahut qoft mbi t] duke t puthur, nuk do t kisha puthur as un. [Transmetojn
Buhariu (nr.1597) dhe Muslimi (nr.1270)]
Prej gjurmve dhe dobive q i l haxhi dhe umreja sht se muhrimi kur ta vesh ihramin barazohet
me t gjith njerzit e tjer, qofshin ata t pasur apo t varfr. Njeriu me kt veshje e prkujton
mbulimin e trupit pas vdekjes s tij, e kjo e nxit at q t prgadis pun t mira, t cilat jan
pasuria m e mir dhe m e madhe e muslimanit.
All-llahu i Madhruar thot:
Dhe prgatituni [merrni ushqim dhe at ka ju nevojitet pr n haxh], vrtet ushqimi dhe
prgatitja m e mir [pr muslimanin] sht devotshmria [frika ndaj All-llahut].
Dobi dhe e mir tjetr e haxhit sht edhe bashkimi i mulimanve n ditn e Arafatit. Ky tubim
prkujton tubimin e njerzve n vendin e caktuar n Ditn e Gjykimit, dhe kjo e nxit njeriun q t
prgatitet pr at dit t madhe me pun t mira me t cilat All-llahu sht i knaqur. N haxh
gjithashtu takohen muslimant nga do skaj i bots, nga lindja dhe perndimi, veriu dhe jugu,
njoftohen dhe kshillohen ndrmjet veti, i ndajn knaqsit dh dhimbjet s bashku, e udhzojn
njri-tjetrin n t mir dhe ndihmohen ndrmjet veti n mirsi dhe devotshmri ashtu si i ka
urdhruar All-llahu i Plotfuqishm.
M n fund mund t themi se kto ibadete, t cilat i ka obliguar All-llahu dhe mbi t cilat e ka
sendrtuar kt fe t pastrt kan dobira t mdha dhe ln gjurm t thella n shpirtin e muslimanit,
dhe gjithashtu sjellin me vete dobi t mdha pr t n botn tjetr.
E lus All-llahun q ti udhzoj t gith muslimant n ato pun me t cilat sht i knaqur Ai, e t
na bj prej atyre q e dgjojn fjaln e All-llahut dhe e pasojn n mnyrn m t mir. Vrtet, Ai
sht Bujar dhe Mshirues i madh. Bekimi dhe mshira e All-llahut qofshin mbi m t mirin e t
drguarve t Tij, imamin dhe zotriun ton Muhammedin, mbi familjen dhe shokt e tij dhe t gjith
ata q e trasojn rrugn e tij dhe udhzohen me msimet e tij. Falnderimi dhe lavdia i takojn Allllahut, Zotit t Gjithsis.
es-Selamu alejkum ue Rahmetull-llahi ue Berekatuhu