Normalna distribucija

Mnogi podaci, prikupljeni od relativno velikog

broja ispitanika, rasporeuju se slino kao to je
prikazano na slici.
30

20

10

0
25,0

35,0
30,0

45,0
40,0

55,0
50,0

65,0
60,0

75,0
70,0

 Krivulja nacrtana kroz histogram predstavlja

matematiki model raspodjele rezultata i prua
kompaktnu sliku cjelokupne raspodjele rezultata.
Krivulja prikazana na slici grafiki opisuje
konitnuiranu raspodjelu koju zovemo normalna
raspodjela.

 Normalna raspodjela ima odreena matematika

svojstva. Matematiki je definisana sljedeim
izrazom:

u kojem X oznaava rezultat, aritemetiku

sredinu, a standardnu devijaciju ( i e su
konstante).

 Normalna distibucija je zvonolikog oblika,

simetrina i unimodalna.

Aritmetika sredina nalazi se u centru, tj. tjemenu simetine krive,

i iste je vrijednosti kao i medijana.

 Normalna raspodjela je vana u statistici jer:

Vrijednosti mnogih psiholokih varijabli distribuiraju se
normalno.
Normalna distibucija je osnova za mnoge statistike
testove.
Pod odreenim uslovima, normalna distribucija
predstavlja i aproksimaciju razliitih diskretnih
distiribucija (binomne i Poissonove).

 Ukoliko znamo vrijednosti aritmetike sredine i

standardne devijacije, tada moemo odrediti broj
rezultata unutar nekog opsega.
Vrijedi da se u...
intervalu M s nalazi se 68,26% svih rezultata
intervalu M 2s nalazi se 95,44% svih rezultata
intervalu M 3s nalazi se 99,73% svih rezultata

Standardna normalna distribucija

Sve normalne distibucije postaju identine ako
rezultate prikaemo u jedinicama standardne
devijacije, tj. pretvorimo u z-vrijednosti.
Transformacija rezultata u z-vrijednosti naziva se
standardizacija rezultata. Koristimo sljedeu formulu

 Z-vrijednou izraavamo koliko je neki rezultat

udaljen od aritmetike sredine i u kojem smjeru
(desno ili lijevo od aritmetike sredine).
Neka je M=52, s=12. Odredite z-vijednost rezultata X1=70.
z=

XM
s

z1=(70-56)/12=2
Rezultat 70 udaljen je od M za 2 standardne devijacije, u desnu stranu.

 Raspodjela rezultata izraenih u z-vrijednostima

naziva se standardna normalna raspodjela.
Standardizacijom rezultata bilo koju normalnu
raspodjelu svodimo na jednu, standardnu
raspodjelu.
Aritmetika sredina ove raspodjele iznosi =0 a
standardna devijacija =1.
Povrina pod standardnom normalnom
raspodjelom iznosi p=1.

 U primjeru je oznaena je jedna strana pod krivuljom,

ija povrina iznosi P=0,5. U opsegu od -3 standardne
deviacije do aritmetike sredine (tj 0 standardne
devijacije) nalazi se 50 posto rezultata.

 Odrediti povrinu pod normalnom raspodjelom

izmeu z1 = -1 i z2 = 1.
z1 = -1 p1 = 0.1587
z2 = 1 p2 = 0.1587
p = 1 (p1 + p2) = 1 - 0,3174
p = 0,6826

 Povrina pod normalnom krivuljom (u datom

rasponu) predstavlja vjerovatnou
pojavljivanja rezultata datog raspona.
Npr. vjerovatnoa da emo metodom sluajnog
odabira izvui rezultat koji se nalazi u rasponu
od -3 do 3 standardne devijacije iznosi 99,73%.
Iz grafikog prikaza normalne krivulje oigledno
je da rasponi iste veliine nemaju istu
vjerovatnou pojavljivanja.

Zadatak 1
Raspodjela vrijednosti holesterola u krvi u populaciji
osoba iste dobne grupe i spola priblino je normalna. Za
14-godinje djeake prosjena vrijednost u populaciji
iznosi = 170 mg/dl, a standardna devijacija = 30
mg/dl. Vrijednosti iznad 240 mg/dl zahtijevaju medicinski
tretman. Zanima nas postotak 14-godinjih djeaka koji
imaju vrijednost holesterola veu od 240 mg/dl?

Zadata 2
Prosjeno vrijeme trajanja trudnoe (od zaea do
poroda) u populaciji iznosi =266 dana uz varijabilnost
od =16 dana. Raspodjela je priblino normalna.

a. Osoba A.B porodila se 282. dan. Koji postotak ena

ima vrijeme trajanja trudnoe vee od osobe A.B.?
b. Osoba C.D. porodila se 250-ti dan trudnoe. Koji
postotak ena ima vrijeme trudnoe vee od osobe
C.D.?
c. Koliko je ena kojima je vrijeme trudnoe izmeu 250 i
282 dana.
d. U kojem intervalu se nalazi 99,73% sredinjih
vrijednosti trajanja trudnoe?

Zadatak 3
Primjenjujui test matematikih kompetencija na velikom
broju uenika prvog razreda srednjih kola dobivena je
normalna raspodjela rezultata sa sljedeim vrijednostima
M=500 i s=100.
a. Koji postotak uenika postie rezultate vee od 600?
Drugim rijeima, koliko iznosi centilni rang rezultata 600?
c. Koji rezultat je jednak manji od 75% rezultata
postignutih na testu? Drugim rijeima, koliko iznosi 25
centil?

 U istom istraivanju primijenjen je test jezikih

kompetencija. Dobivene su sljedee deskriptivne
vrijednosti raspodjele: M = 550, s = 90.

Ispitanik A je na testu matematikih kompetencija

postigao rezultat 500, a na testu jezikih kompetencija
takoer rezultat 500. Na kojem testu je bio bolji?

Zadata 4

Kvocijent inteligencije (IQ) je standardizirani rezultat, a raspodjela

vrijednosti IQ-a u populaciji priblino je normalna, sa deskriptivnim
populacijskim vrijednostima = 100 i = 16.

a. Koliko iznosi vjerovatnoa sluajnog odabira rezultata vrijednosti

120 i vie?

b.MENSA je organizacija koja okuplja ljude sa visokim IQ.

lanovima ove organizacije moe postati samo 2% osoba sa
najviim IQ rezultatima. Koliko iznosi najmanji rezultat koji prua
mogunost ulanjenja u MENSA-u? Zapravo, interesira nas koja z
vrijednost odgovara postotku od 2% najviih rezultata ispod
standardne normalne krive. Iz tabele oitavamo da je to z=2,05.