CHUYN .

CACBONHIRAT
I. NI DUNG TRNG TM
Trong chng trnh trung hc ph thng cc bn hc ch yu gm:
- Glucoz v ng phn fructoz
- Saccaroz v ng phn mantoz
- Tinh bt, xenluloz
Tnh cht c trng ca cc cacbohirat trn
* Glucoz, Fructoz: Cng thc phn t chung: C6H12O6
+ Glucoz
C cu to mch h ca 6 nguyn t cacbon.
C phn ng trng bc (c nhm chc CHO).
C phn ng vi Cu(OH)2 to thnh dung dch mu xanh lam (v c 5
nhm OH k bn).
+ Fructoz
C v m hn ng ma v c th ni c v ngt su hn glucoz. iu
c trng ca fructoz l khng c nhm chc (-CHO) nh glucoz nhng
trong mi trng kim un nng th fructoz chuyn thnh glucoz: fructoz
glucoz
* Saccaroz, Mantoz: Cng thc chung: C12H22O11
c im chung: Phn ng vi Cu(OH)2 to thnh dung dch mu xanh lam.
c im ring: Dung dch saccaroz khng phn ng trng bc, khng b
oxi ha bi nc brom v khng c nhm chc CHO.
Saccaroz + H2O H ,t glucoz + fructoz
Mantoz c phn ng trng gng khi un nng
Mantoz + H2O H glucoz + glucoz
* Tinh bt, xenluloz:
+ Tinh bt: Cng thc phn t (C6H10O5)n l hn hp hai polisaccararit.
Tnh cht c trng: (C6H10O5)n + nH2O t ,H nC6H12O6
c bit l c phn ng mu vi dung dch iot
+ Xenluloz: Cng thc phn t (C6H10O5)n l mt polime to thnh t cc
mt xch -glucoz
Xenluloz phn ng vi HNO3 c H2SO4 c xc tc
Xenluloz + (CH3CO)2O triaxetat [C6H7O2(OCOCH3)3]n
Xenluloz + CS2 + NaOH visco
Xenluloz khng phn ng vi Cu(OH)2
Xenluloz tan trong [Cu(NH3)](OH)2
II. BI TP VN DNG
0

Cu 1 (Trch thi TSH, khi A - 2011): Xenluloz trinitrat c iu

ch t phn ng gia axit nitric vi xenluloz (hiu sut phn ng 60% tnh
theo xenluloz). Nu dng 2 tn xenluloz th khi lng xenluloz trinitrat
iu ch c l:
A. 2,20 tn
B. 1,10 tn
C. 2,97 tn
D. 3,67 tn
Suy lun v cch gii

Phn ng thu gn:

[C6H7O2(OH)3]n + 3nHNO3
162n
2 tn
Theo phn ng trn ta suy ra: a =

xt ,t [C6H7O2(NO2)3]n
0

+ 3nH2O

297n
a tn

2.297
162

Vi hiu sut ch t 60%, vy lng xenluloz trinitrat iu ch c l:

m=

a.60 2.297 60

.
2,2 tn
100
162 100

Chn p n A.
Cu 2 (Trch thi TSH, khi B - 2011): Cho cc pht biu sau v cacbohirat:
a) Glucoz v saccaroz u l cht rn c v ngt, d tan trong nc
b) Tinh bt v xenluloz u l polisaccarit
c) Trong dung dch, glucoz v saccaroz u ha tan Cu(OH) 2, to phc
mu xanh lam
d) Khi thy phn hon ton hn hp gm tinh bt v saccaroz trong mi
trng axit, ch thu c 1 loi monosaccarit duy nht
e) Khi un nng glucoz (hoc fructoz) vi dung dch AgNO 3 trong NH3
thu c Ag
g) Glucoz v saccaroz u tc dng vi H2 (xc tc Ni, un nng) to sobitol.
S pht biu ng l:
A. 5
B. 6
C. 4
D. 3
Suy lun v cch gii
Da trn nhng ni dung c bn v cacbohirat, ta thy ch pht biu a, b, c, g l pht
biu ng. Vy s pht biu ng l 4.
Chn p n C.
Cu 3 (Trch thi TSH, khi A - 2010): Mt phn t saccaroz c:
A. Mt gc -glucoz v mt gc -fructoz.
B. Mt gc -glucoz v mt gc -fructoz.
C. Hai gc -glucoz.
D. Mt gc -glucoz v mt gc -fructoz.
Suy lun v cch gii
Phn t saccaroz c mt gc -glucoz v mt gc -fructoz.
C th: C12H22O11 + H2O -glucoz + -fructoz.
Chn p n D.
Cu 4 (Trch thi TSH, khi B - 2010): Cc dung dch phn ng c
vi Cu(OH)2 nhit thng l:
A. Glixerol, axit axetic, glucoz.
B. Lng trng trng, fructoz, axeton.
C. Anehit axetic, saccaroz, axit axetic.
D. Fructoz, axit acrylic, ancol etylic.
Suy lun v cch gii

Khi cho cc dung dch glixerol, axit axetic, glucoz tc dng vi dung dch Cu(OH) 2
nhit thng u c phn ng xy ra. V: glixerol, axitaxetic, glucoz Cu (OH )
to phc hp mu xanh lam do c nhiu nhm OH lin kt lin k.
CH3COOH l mt axit phn ng c vi Cu(OH)2.
Chn p n A.
2

Cu 5 (Trch thi TSH, khi B - 2009): Pht biu no sau y l ng?

A. Saccaroz lm mt mu nc brom.
B. Xenluloz c cu trc mch phn nhnh.
C. Amilopectin c cu trc mch phn nhnh.
D. Glucoz b kh bi dung dch AgNO3 trong NH3.
Suy lun v cch gii
Theo phng php loi tr th:
- Saccaroz khng lm mt mu nc Br2 loi A.
- Xenluloz c cu trc mch khng phn nhnh loi B
- Glucoz phn ng vi AgNO3 trong NH3 to ra Ag, v vy glucoz l cht kh ngha
l b oxi ha loi D
Chn p n C.
Cu 6 (Trch thi TSH, khi B - 2009): Pht biu no sau y khng ng?
A. Glucoz tc dng c vi nc brom.
B. Khi glucoz dng vng th tt c nhm OH u to ete vi CH 3OH.
C. Glucoz tn ti di dng mch h v dng mch vng.
D. dng mch h, glucoz c 5 nhm OH k nhau.
Suy lun v cch gii
Glucoz tc dng vi dung dch nc brom loi A
Glucoz tn ti di di 2 dng mch c bn l dng mch h v dng mch vng
loi C
dng mch h, glucoz c 5 nhm OH k nhau loi D
Chn p n B.
Cu 7 (Trch thi TSH, khi B - 2008): Khi lng ca tinh bt cn
dng trong qu trnh ln men to thnh 5 lt ru (ancol) etylic 46 0 l bao
nhiu? Bit hiu sut ca c qu trnh l 72 % v khi lng ring ca ru
etylic nguyn cht l 0,8 g/ml.
A. 5,4 kg
B. 5,0 kg
C. 6,0 kg
D. 4,5 kg
Suy lun v cch gii
Chui phn ng thu gn: (C6H10O5)n H O C6H12O6 Men 2C2H5OH
Lu : Vi bi ton ny cc bn cn nm r:
- T l phn ng: C6H12O6 O 2C2H5OH + 2CO2
2

- ca ancol l % theo th tch: mC 2H5OH =

5.46
.0,8.10 3 1,84 kg; nC2H5OH =
100

40 mol
Do hiu sut phn ng 72%, v vy nC6H12O6 = n(C6H10O5)n =

40 100
.
= 27,78 mol
2 72

m(C6H10O5)n = 27,78 . 162 = 4500 gam = 4,5 kg

Chn p n D.
Cu 8 (Trch thi TSH, khi A - 2008): Tinh bt, xenluloz, saccaroz,
mantoz u c kh nng tham gia phn ng:
A. Ha tan Cu(OH)2
B. Trng ngng
C. Trng gng
D. Thy phn
Suy lun v cch gii
Tinh bt, xenluloz, saccaroz, mantoz u c kh nng tham gia phn ng thy
phn.
Chn p n D.
Cu 9 (Trch thi TSH, khi A - 2008): chng minh trong phn t ca
glucoz c nhiu nhm hiroxyl, ngi ta cho dung dch glucoz phn ng vi:
A.Kim loi Na
B.AgNO3 trong dung dch NH3, un nng
C. Cu(OH)2 trong NaOH, un nng
D. Cu(OH)2 nhit thng
Suy lun v cch gii
chng minh glucoz c nhiu nhm OH, ta cho dung dch glucoz phn ng vi
dung dch Cu(OH)2, nhit thng to ra dung dch mu xanh.
Chn p n D.
Cu 10 (Trch thi TSC, khi B - 2007): Cho 50 ml dung dch glucoz
cha r nng tc dng vi mt lng d AgNO 3 (hoc Ag2O) trong dung
dch NH3 thu c 2,16 gam bc kt ta. Nng mol (hoc mol/l) ca dung
dch glucoz dng l (Cho H = 1; C = 12; O = 16; Ag = 108)
A. 0,02 M
B. 0,10 M
C. 0,01 M
D. 0,20 M
Suy lun v cch gii
trngbac
Phn ng : C6H12O6 2Ag.
nglucoz =

1
1 2,16
n Ag .
0,01 mol
2
2 108

CM

0,01

glucoz

= 0,05 0,2 M

Chn p n D.
Cu 11 (Trch thi TSC, khi A 2009): Th tch ca dung dch axit
nitric 63% (D = 1,4 g/ml) cn va sn xut c 59,4 kg xenluloz
trinitrat (hiu sut 80%) l:
A. 42,34 lt
B. 42,86 lt
C. 34,29 lt
D. 53,57 lt
Suy lun v cch gii
H SO
[C6H7O2(OH)3] + 3nHNO3 [C6H7O2(ONO2)3]n + 3nH2O
2

59,4

T phn ng ta c: nHNO 3 = 3n.nxenluloz trinitrat = 3n. 297n 0,6 (kmol)

100

100

Vi H = 80% th Vdd HNO = 0,6.63. 63.1,4 . 80 53,57 (lt)

Chn p n D.
3

Cu 12 (Trch thi TSC, khi A 2013):Dy cc cht u c kh nng

tham gia phn ng thy phn trong dung dch H2SO4 un nng l :
A. glucoz, tinh bt v xenluloz
B. saccaroz, tinh bt v xenluloz
C. glucoz, saccaroz v fructoz
D. fructoz, saccaroz v tinh bt
Suy lun v cch gii
Trong cc cht: glucoz, fructoz, saccaroz , mantoz , tinh bt v xenluloz th
glucoz v fructoz khng b thy phn cn cc cht cn li thy phn c.
Chn p n B.
Cu 13 (Trch thi TSH, khi A 2013): Ln men m gam glucoz
to thnh ancol etylic (hiu sut phn ng bng 90% ) . Hp th hon ton
lng kh CO2 sinh ra vo dung dch Ca(OH) 2 d, thu c 15 gam kt ta .
Gi tr ca m l :
A. 7,5 gam
B. 15,0 gam
C. 18,5 gam
D. 45,0 gam
Suy lun v cch gii

C6H12O6
2CO2
CO2 Ca (OH ) CaCO3
2

n C6H12O6

1
1
15
nCO2 = nCaCO3 =
= 0,075.
2
2
2.100

m= 0,075 .180 : 0,9 = 15( gam)

Chn p n B.
III. BI TP T GII

Cu 1: Gluxit (cacbohirat) l nhng hp cht hu c tp chc c cng thc chung

l:
A. Cn(H2O)m
B. CnH2O
C. CxHyOz
D. R(OH)x(CHO)y.
Cu 2: Saccaroz v mantoz l:
A. Monosaccarit
B. Gc glucoz
C. ng phn
D. Polisaccarit.
Cu 3: Tinh bt v xenluloz l:
A. Monosaccarit
B. isaccarit
C. ng ng
D. Polisaccarit.
Cu 4: Nhng phn ng ha hc no chng minh rng glucoz c nhiu nhm
hiroxyl:
A. Phn ng cho dung dch mu xanh lam nhit phng vi Cu(OH) 2.
B. Phn ng trng gng v phn ng ln men ru.
C. Phn ng to kt ta gch vi Cu(OH)2 khi un nng v phn ng ln men ru.
D. Phn ng ln men ru v phn ng thy phn.
Cu 5: Nhng phn ng ha hc no chng minh rng glucoz c cha 5 nhm
hiroxyl trong phn t:
A. Phn ng cho dung dch mu xanh lam nhit phng vi Cu(OH) 2.
B. Phn ng trng gng v phn ng ln men ru.

C. Phn ng to kt ta gch vi Cu(OH)2 khi un nng v phn ng ln mn ru.

D. Phn ng vi axit to este c 5 gc axit trong phn t.
Cu 6: Pht biu khng ng l:
A. Dung dch fructoz ho tan c Cu(OH)2.
B. Thy phn (xc tc H+, to) saccaroz cng nh mantoz u cho cng mt
monosaccarit.
C. Sn phm thy phn xenluloz (xc tc H+, t0) c th tham gia phn ng trng
gng.
D. Dung dch mantoz tc dng vi Cu(OH)2 khi un nng cho kt ta Cu2O.
Cu 7: Glucoz tc dng c vi:
A. H2 (Ni, t0); Cu(OH)2; AgNO3 /NH3; H2O (H+, t0)
B. AgNO3 /NH3; Cu(OH)2; H2 (Ni, t0); CH3COOH (H2SO4 c, t0)
C. H2 (Ni, t0); AgNO3 /NH3; NaOH; Cu(OH)2
D. H2 (Ni, t0); AgNO3 /NH3; Na2CO3; Cu(OH)2.
Cu 8: Nhn nh sai l:
A. Phn bit glucoz v saccaroz bng phn ng trng gng.
B. Phn bit tinh bt v xenluloz bng I2.
C. Phn bit saccaroz v glixerol bng Cu(OH)2.
D. Phn bit mantoz v saccaroz bng phn ng trng gng.
Cu 9: Ba ng nghim khng nhn, cha ring ba dung dch: glucoz, h tinh bt,
glixerol. phn bit 3 dung dch, ngi ta dng thuc th:
A. Dung dch iot.
B. Dung dch axit.
C. Dung dch iot v phn ng trng bc. D. Phn ng vi Na.
Cu 10: Nhn bit glucoz, glixerol, anehit axetic, lng trng trng v ancol etylic
c th ch dng mt thuc th l:
A. HNO3
B. Cu(OH)2/OH-, to
C. AgNO3/NH3
D. Dung dch brom.
Cu 11: Thuc th duy nht phn bit cc dung dch: glucoz, ancol etylic,
anehit fomic (HCH = O), glixerol l:
A. AgNO3/NH3
B. Cu(OH)2/OH-, to
C. Na
D. H2, mantoz.
Cu 12: Khi t chy hon ton mt hp cht hu c thu c hn hp kh CO 2 v
hi H2O c t l mol l 1 : 1. Cht ny c th ln men ru. Cht l:
A. Axit axetic
B. Glucoz
C. Saccaroz
D. Fructoz.
Cu 13: Cho s chuyn ha sau: Tinh bt X Y axit axetic. X v Y ln
lt l:
A. Ancol etylic, anehit axetic
B. Mantoz, glucoz
C. Glucoz, etyl axetat
D. Glucoz, ancol etylic.
Cu 14: Cho s chuyn ho: Glucoz X Y CH 3COOH. Hai cht X, Y ln
lt l:
A. CH3CH2OH v CH2 = CH2
B. CH3CHO v CH3CH2OH
C. CH3CH2OH v CH3CHO
D. CH3CH(OH)COOH v CH3CHO.

Cu 15: Cc cht: glucoz (C6H12O6), fomanehit (HCH=O), axetanehit (CH3CHO),

metyl fomiat (HCOOCH3), phn t u c nhm CHO nhng trong thc t trng
gng ngi ta ch dng:
A. CH3CHO
B. HCOOCH3
C. C6H12O6
D. HCHO.
Cu 16: un nng dung dich cha 27 gam glucoz vi dung dch AgNO 3/NH3 (d)
th khi lng Ag ti a thu c l:
A. 32,4 g
B. 21,6 g
C. 16,2 g
D. 10,8 g.
Cu 17: Glucoz ln men thnh ancol etylic, ton b kh sinh ra c dn vo dung
dch Ca(OH)2 d tch ra 40 gam kt ta, bit hiu sut ln men t 75%. Khi lng
glucoz cn dng l:
A. 24 g
B. 40 g
C. 50 g
D. 48 g.
Cu 18: Khi lng kt ta ng (I) oxit to thnh khi un nng dung dch hn hp
cha 9 gam glucoz v lng d ng (II) hiroxit trong mi trng kim l:
A. 1,44 g
B. 3,60 g
C. 7,20 g
D. 14,4 g.
Cu 19: Cho 50 ml dung dch glucoz cha r nng tc dng vi mt lng d
AgNO3 trong dung dch NH3 thu c 2,16 gam bc kt ta. Nng mol ca dung
dch glucoz dng l:
A. 0,20 M
B. 0,10 M
C. 0,01 M
D. 0,02 M.
Cu 20: Lng glucoz cn dng to ra 1,82 gam sobitol vi hiu sut 80% l:
A. 2,25 gam
B. 1,80 gam
C. 1,82 gam
D. 1,44 gam.
Cu 21: T 16,20 tn xenluloz ngi ta sn xut c m tn xenluloz trinitrat (bit
hiu sut phn ng tnh theo xenluloz l 90%). Gi tr ca m l:
A. 26,73
B. 33,00
C. 25,46
D. 29,70.
Cu 22: Mun c 2610 gam glucoz th khi lng saccaroz cn em thu phn
hon ton l:
A. 4595 gam
B. 4468 gam
C. 4959 gam
D. 4995 gam.
Cu 23: trng bc mt s rut phch, ngi ta phi thu phn 34,2 gam saccaroz
ri tin hnh phn ng trng gng. Tnh lng Ag to thnh sau phn ng, bit hiu
sut mi qu trnh l 80%?
A. 27,64
B. 43,90
C. 54,4
D. 56,34.
Cu 24: T 1 tn tinh bt cha 20% tp cht tr c th sn xut c bao nhiu kg
glucoz nu hiu sut ca qu trnh sn xut l 80%?
A. 1777 kg
B. 710 kg
C. 666 kg
D. 71 kg.
Cu 25: Tinh bt, saccaroz v mantoz c phn bit bng:
A. Cu(OH)2/OH-, to B. AgNO3 /NH3
C. Dung dch I2
D. Na.
Cu 26: Cho 3 dung dch: glucoz, axit axetic, glixerol. phn bit 3 dung dch
trn ch cn dng 2 ha cht l:
A. Qy tm v Na
C. Dung dch NaHCO3 v dung dch AgNO3
B. Dung dch Na2CO3 v Na
D. AgNO3/dung dch NH3 v qu tm.
Cu 27: Hai ng nghim khng nhn, cha ring hai dung dch: saccaroz v
glixerol. phn bit 2 dung dch, ngi ta phi thc hin cc bc sau:
A. Thy phn trong dung dch axit v c lng.
B. Cho tc dng vi Cu(OH)2 hoc thc hin phn ng trng gng.

C. un vi dung dch axit v c long, trung ha bng dung dch kim, thc
hin phn ng trng gng.
D. Cho tc dng vi H2O ri em trng gng.
Cu 28: Cho s phn ng: Thuc sng khng khi X Y sobiton. X, Y ln
lt l:
A. Xenluloz, glucoz
B. Tinh bt, etanol
C. Mantoz, etanol
D. Saccaroz, etanol.
Cu 29: Dy gm cc dung dch u tc dng vi Cu(OH)2 nhit thng l:
A. Glucoz, glixerol, anehit fomic, natri axetat.
B. Glucoz, glixerol, mantoz, natri axetat.
C. Glucoz, glixerol, mantoz, axit axetic.
D. Glucoz, glixerol, mantoz, ancol etylic.
Cu 30: Gia glucoz v saccaroz c c im ging nhau:
A. u l isaccarit
B. u b oxi ha bi dung dch AgNO3/NH3 cho ra bc.
C. u l hp cht cacbohirat
D. u phn ng c vi Cu(OH)2, to kt ta gch.
Cu 31: Tinh bt, xenluloz, saccaroz, mantoz u c kh nng tham gia phn
ng:
A. Ho tan Cu(OH)2
B. Trng ngng.
C. Trng gng.
D. Thu phn.
Cu 32: Trong cc cht sau: axit axetic, glixerol, glucoz, ancol etylic. S cht ha
tan c Cu(OH)2 nhit thng l:
A. 3
B. 5
C. 1
D. 4.
Cu 33: Cng thc no sau y l ca xenluloz?
A. [C6H7O2(OH)3]n
B. [C6H8O2(OH)3]n
C. [C6H7O3(OH)3]n
D. [C6H5O2(OH)3]n.
Cu 34: Thy phn 324 gam tinh bt vi hiu sut ca phn ng l 75%, khi lng
glucoz thu c l:
A. 360 g
B. 270 g
C. 250 g
D. 300 g.
Cu 35: t chy hon ton 1,35 gam mt cacbohirat X, thu c 1,98 gam CO2 v
0,81 gam H2O. T khi hi ca X so vi heli (He = 4) l 45. Cng thc phn t ca X
l:
A. C6H12O6
B. C12H22O11
C. C6H12O5
D. (C6H10O5)n.
Cu 36: Khi lng phn t trung bnh ca xenluloz trong si bng l 48600000
vC. Vy s gc glucoz c trong xenluloz nu trn l:
A. 250000
B. 270000
C. 300000
D. 350000.
Cu 37: Cho m gam tinh bt ln men thnh ancol etylic vi hiu sut 81%. Ton b
lng CO2 sinh ra c hp th hon ton vo dung dch Ca(OH) 2, thu c 550 gam
kt ta v dung dch X. un k dung dch X thu thm c 100 gam kt ta na. Gi
tr ca m l:
A. 550 g
B. 810 g
C. 650 g
D. 750 g
Cu 38: un nng 37,5 gam dung dch glucoz vi lng AgNO 3/dung dch NH3 d,
thu c 6,48 gam bc. Nng % ca dung dch glucoz l:

A. 11,4 %
B. 14,4%
C. 13,4 %
D. 12,4 %.
Cu 39: Trng bc hon ton m gam glucoz X thu c 86,4 gam Ag. Nu ln men
hon ton m gam glucoz X trn, ri cho kh CO 2 hp th vo nc vi trong d th
lng kt ta thu c l:
A. 60 g
B. 20 g
C. 40 g
D. 80 g.
Cu 40: Cho 2,5 kg glucoz cha 20% tp cht ln men thnh ancol etylic. Tnh th
tch ru 400 thu c, bit ru nguyn cht c khi lng ring 0,8 g/ml v trong
qu trnh ch bin, ru b hao ht mt 10%.
A. 3194,4 ml
B. 2785,0 ml
C. 2875,0 ml
D. 2300,0 ml.
Cu 41: Kh glucoz bng hiro vi hiu sut 80% th thu c 1,82 gam sobitol.
Khi lng glucoz l:
A. 2,25 g
B. 1,44 g
C. 22,5 g
D. 14,4 g.
Cu 42: Xenluloz trinitrat l cht d chy, n mnh. Mun iu ch 29,7 kg
xenluloz trinitrat t xenlulz v axit nitric hiu sut 90% th th tch HNO 3 96% (D
= 1,52 g/ml) cn dng l bao nhiu lt?
A. 14,390 lt
B. 15,000 lt
C. 1,439 lt
D. 24,39 lt.
Cu 43: Glucoz l mt hp cht:
A. a chc
B. Monosaccarit C. isaccarit
D. n chc.