You are on page 1of 20

Caelestia 4e editie 2009/2010

Marcel: “Ik ben allang blij dat


jullie niet vroegen wanneer
ik ontmaagd werd!"

Leer zelf handlezen!

Alles over forensische


psychologie

Gesund mit Wundt

Wall of Shame

Bedankt voor je deelname

1
TROTS

Met trots presenteren we jullie de eerste papieren


Caelestia van 2010! Sommigen kennen de Caelestia
misschien al van de maandelijkse editie op de
website, de Complexkampeditie of de
studiereiseditie.

Anderen kennen de Caelestia misschien nog niet. De


Caelestia is het maandelijkse magazine voor en door
psychologiestudenten in Tilburg! Er staan artikelen in
over psychologische fenomen, de vragenrubriek van
Dokter Wundt, een Wall of Shame, recensies van
Complexactiviteiten, prijsvragen, interviews en
andere creatieve hersenspinsels van de redactie.

Veel leesplezier!
Groetjes, De Redactie

INHOUDSOPGAVE

Gesund mit Wundt 3 Horoscoop 9


Door-in-the-face 4 S. Guilnaam 10
VIP pas Bedankt voor je deelname 11
Caelender Wall of shame 12
Forensische psychologie 6 Interview Marcel 14
Handlezen 7 Schizofrenie 17
De jeugd van tegenwoordig 19

COLOFON

De Caelestia is een uitgave van de redactie Caelestia van Studievereniging Complex te Tilburg.

De Redactie: Redactieadres:

Saskia Peters voorzitter Studievereniging Complex


Suzanne Wesseling secretaris Kamer P 1.12
Kirsten Cuppens penningmeester Postbus 90153
Tim Wijne sponsorverantwoordelijke 5000 LE Tilburg
Zoë Latten Telefoonnummer: 013-4662758
Sven Mathijssen complex@uvt.nl
Angelique de Bruijn coördinator caelestia.complex@gmail.com

©Copyright 2009, Studievereniging Complex. Alle rechten voorbehouden, inclusief het recht van verveelvoudiging,
geheel of gedeeltelijk, in enige vorm of op enige wijze. Deze uitgave is tot stand gekomen met dank aan redactie
Caelestia en in overeenstemming met het Complex bestuur 2009-2010. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke
toestemming van de redactie Caelestia of het bestuur van studievereniging Complex, te Tilburg op enigerlei wijze
gepubliceerd worden.

2
Door Suzanne Wesseling

Beste dokter Wundt,


Ieder jaar heb ik weer last van een winterdip, het komt heel plotseling zo rond eind januari en 15
februari is het als sneeuw voor de zon weer verdwenen. Toch heb ik er dan ongeveer 15 dagen
lang zeer veel last van en ben ik door mijn humeur alleen nog maar in staat om iedereen af te
snauwen. Heeft u misschien tips voor mij om 2011 winter-dip-vrij door te komen?

Groetjes, een vrijgezellig ventje

Beste vent,
Het fenomeen waarover jij spreekt is sehr einfach te verhelpen: Krijg een schöne Freundin! Dan
kunnen jullie de valentijnsdagen romantisch samen doorbrengen. Kijk eens rond bij het plaatselijke
sportcentrum, op de Universität, of op je werk. Ben je nou niet geboren als moeders mooiste? Dan
bieden deze moderne tijden een uitkomst: das Internet! Meldt je aan bij een datingsite en
photoshop je profielfoto tot er een gewenst resutlaat ontstaat.

Viel Erfolg! - Dr. Wundt

Hallo dr Wundt,
Ik hoop dat u mij kunt helpen! Met alle sneeuwval van de laatste tijd lijkt alles fout te gaan.
Het lijkt onmogelijk om nog helder na te kunnen denken, mijn hersenen willen gewoon niet meer.

Groet, meneer Beer

Beste meneer Beer,


Het lijkt erop dat uw hersenen zich in een staat van winterslaap bevinden. Boek een warme
vakantie met als bestemming eine sonnige Plätz, als u hier geen financiële draagkracht voor heeft,
kunt u nog overwegen een gat in de grond te graven en uzelf hier op te sluiten tot aan de lente.
Volgend jaar zult u hier geen last meer van hebben door de opwarming van de aarde, er zal dan
geen plaats meer zijn voor het koude winterweer.

Viel Erfolg! - Dr Wundt

Heb jij een vraag aan dokter Wundt? E-mail ons dan via caelestia.complex@gmail.com
Het Door-in-the-face effect
Door Tim Wijne

Een kennis vraagt je of je kunt meehelpen met meubelen verplaatsen voor de verhuizing. Eigenlijk heb je
daar geen tijd voor en geen zin in, dus je weigert zijn of haar verzoek vriendelijk. Vervolgens vraagt dezelfde
kennis aan je of je dan misschien een keer op en neer zou kunnen rijden met de auto om wat kleine dozen
te vervoeren. Tegen dit verzoek zeg je minder snel nee, wat waarschijnlijk resulteert in iets tegen je zin in
doen. Een vreemd, maar toch alledaags verschijnsel.

Dit verschijnsel draait om twee verzoeken doen aan iemand. Het eerste verzoek is een veeleisend, groot
verzoek. Dit verzoek wordt geweigerd door de ontvanger. Vervolgens wordt er een tweede, kleiner verzoek
gedaan.

Dit effect wordt het ‘Door-in-the-face effect’ genoemd door Cialdini et al. (1975). In dit klassieke onderzoek
werden studenten op een campus benaderd door een andere student die deed alsof hij bij een ‘County
Youth Counseling Program’ hoorde. Er waren twee condities: (1) Groot verzoek en vervolgens kleiner
verzoek (Experimentele conditie) & (2) Alleen het kleinere verzoek (Controle conditie). Het grote verzoek
hield in dat iemand werd gevraagd om 2 uur in de week voor een tijd van minimaal 2 jaar, vrijwillig
(onbetaald) jeugdgevangenen te begeleiden. Hier stemde niemand mee in. Het kleinere verzoek hield in dat
iemand werd gevraagd om eenmalig een groep jeugdgevangenen te begeleiden met een bezoek aan de
dierentuin voor 2 uur. In de controleconditie stemde 17% van de proefpersonen in met het verzoek, maar in
de experimentele conditie stemde maar liefst 50% van de proefpersonen in met het verzoek. Uit dit
onderzoek blijkt dus dat het weigeren van het eerste, grotere verzoek ertoe zal leiden dat er eerder wordt
ingestemd met het volgende kleinere verzoek.

Het ‘Door-in-the-face effect’ is een persuasieve methode. Dat wil zeggen dat het gebruikt wordt om mensen
over te halen: Het is een vorm van sociale beïnvloeding. Hoe vaak komt het wel niet voor dat je iets doet, of
hebt gedaan, waarvan je eerst geen intentie had om te doen? Het komt voor op kleine schaal, zoals, als in
het voorbeeld beschreven, iemand een dienst verlenen, maar het komt ook voor op grote schaal, zoals in de
reclamewereld. Zo hebben bedrijven allerlei acties om hun producten heen, zoals een gratis sample, een
ander product gratis erbij geven of zelfs een gewone aanbieding met de oude prijs doorgestreept. Zo werkt
het ook met goede doelen. Het ‘Door-in-the-face effect’ werkt zelfs beter bij goede doelen dan in de
zakenwereld (Mowen & Cialdini, 1980). In andere woorden, het komt overal en altijd voor. In feite is het een
van tevoren opgezet compromis, die door middel van persuasieve technieken bereikt wordt.

Maar wat zijn de achterliggende processen van dit effect? Het antwoord bestaat uit een combinatie van
verschillende factoren. Een van deze factoren is schuld. Mensen voelen zich schuldig wanneer ze al een keer
nee hebben gezegd tegen iemand die iets vroeg. Een schuldgevoel wordt natuurlijk nooit als prettig
ervaren, dus wanneer dezelfde persoon een ander, kleiner verzoek doet zijn mensen eerder geneigd om ja
te zeggen, om ten eerste een nog erger schuldgevoel te vermijden en ten tweede het oorspronkelijke
schuldgevoel weg te werken. Bij het tweede verzoek is het essentieel dat deze kleiner is dan het initiële
verzoek, want dit veroorzaakt een contrast ten opzichte van het grotere verzoek, waardoor het maar een
kleine moeite lijkt. Het tweede verzoek kleiner maken veroorzaakt ook het gevoel dat de verzoeker iets
geeft, namelijk een kleiner verzoek. Dit wordt door de gevraagde gezien als een voorstel tot een
compromis. Dit roept een gevoel van reciprociteit (wederkerigheid) op. In andere woorden, de verzoeker
‘geeft’ de gevraagde iets door het verzoek kleiner te maken, dus voelt de gevraagde zich geroepen om ook
iets terug te geven (instemmen met het verzoek. Men probeert ook, door niet alles te weigeren, afwijzing te
vermijden. Wanneer iemand telkens weigert, denkt die persoon dat degene die het verzoek doet hem/haar
minder aardig zal vinden en zal afwijzen.

Alle bovenstaande factoren versterken elkaar. Zo vormen ze samen het ‘Door-in-the-face effect’.
Zie jij op één van de Complexactiviteiten iemand met zo’n pas? !!!PAS DAN OP!!! De kans dat je in de
volgende Wall of Shame te zien bent is toegenomen met 100%! De roddelpers van de Caelestiacommissie
houdt alles in de gaten!

Caelender

Praktijk Oriëntatie Dag 11 maart


Congres 1 april “Criminal Mind”
Studiereis Krakau 2 t/m 10 april

Praktijk Oriëntatie Dag “Your future today”

Wil je weten waar je later terecht kunt komen als psycholoog? Op 11 maart kun je tijdens de praktijk
oriëntatie dag een kijkje in de praktijk nemen. De praktijk oriëntatie dag zorgt ook voor een goed beeld van
de verschillende richtingen binnen de psychologie en mogelijkheden na het afstuderen. Kijk op
www.complextilburg.nl voor meer informatie en een inschrijfformulier.
De eerstejaars hebben 11 maart een tentamen, zij kunnen zich direct nadat de tijden van dit tentamen bekend zijn nog
inschrijven.
FORENSISCHE PSYCHOLOGIE
Door: Angelique de Bruijn

Je slaat op een willekeurige dag (Telegraaf, 8 februari) de krant open en misdaad en geweld komen je
tegemoet: “Opnieuw autobranden in Bedum”, “Buschauffeurs bedreigd”, “Ronald P. opgepakt voor
moord”. En een opmerkelijk artikel met de titel: “Soldaat martelt dochtertje”

In het laatste artikel wordt beschreven hoe een zevenentwintig jarige Amerikaanse soldaat de
marteltechniek ‘waterboarding’ op zijn dochtertje heeft toegepast omdat zij het alfabet niet goed kon
opzeggen. De man had net een maand geleden het proces over de voogdij van zijn dochtertje gewonnen.
De man is gelegerd in Tabor, daar zijn soldaten gelegerd die een missie in Irak of Afghanistan achter de rug
hebben.

Waterboarding is een marteltechniek waarbij


verdachten de indruk krijgen dat ze verdrinken
om ze tot bekentenissen te dwingen.

Officieel is waterboarding in de Verenigde Staten


sinds 2008 verboden voor alle wetshandhavers.
George W. Bush gebruikte echter zijn vetorecht
zodat de CIA deze ondervragingsmethode kon
blijven gebruiken. Volgens Bush is waterboarding
namelijk ‘een van de meest waardevolle
handvatten in de oorlog tegen het terrorisme’.

Vrijwel direct nadat Barack Obama aangetreden


was, heeft hij waterboarding en andere ruwe
ondervragingsmethodes verboden.

Dit artikel roept veel vragen op. Waarom is dit gebeurd? Reageerde de man zo door een oorlogstrauma?
Was hij toerekeningsvatbaar? Is de man een crimineel? En hoe betrouwbaar zijn verklaringen van eventuele
ooggetuigen eigenlijk? Het artikel is daarnaast duidelijk een voorbeeld van een (omstreden)
verhoortechniek. Ook in programma’s als Crime Scene Investigation zie je verhoortechnieken, bijvoorbeeld
‘good cop, bad cop’. Welke verhoortechnieken worden in Nederland eigenlijk gebruikt?

En betreffende de andere krantenkoppen: Is er iets mis met het geweten vaneen crimineel Hoe groot is de
kans op een terugval van een crimineel (bijvoorbeeld een pyromaan of een Ronald P.) en hoe kan die kans
verkleind worden? Op deze en veel andere vragen probeert de forensische psychologie een antwoord te
vinden. Binnenkort wordt het aanbod van psychologiemasters aan de UvT waarschijnlijk uitgebreid met een
master in deze richting.

Op 1 april 2010 organiseert studievereniging Complex het nationaal psychologen congres getiteld “Criminal
Mind”. Wil je een kijkje nemen in het brein van een misdadiger of meer weten over getuigenverhoren? Kijk
dan op www.npctilburg.nl om je aan te melden of voor meer informatie.
Handlezen
Door Kirsten Cuppens

Als psychologie student heb je geleerd dat er veel verschillende mensen zijn, en dat dit ook leidt tot veel
verschillende persoonlijkheden. Deze persoonlijkheden kunnen vastgesteld worden door verschillende
psychologische testen, denk maar aan de IPIP-NEO of de 16PF. Maar dit is niet de enige manier, veel
mensen geloven in de zogenaamde ‘alternatieve manieren’.
Een van deze manieren is het handlezen. Dat handlezen bekend is blijkt al als je het intypt op Google,
binnen 0.07 seconden vind je maar liefst 96.600 resultaten voor handlezen, varierend van een consult
aanvragen tot een doe-het-zelf cursusje.

Korte geschiedenis
Handlezen, ook wel handlijnkunde of chiromantie, is het voorspellen van karakter, eigenschappen en aanleg
van de persoon aan de hand van de vorm en de lijnen van je handen (newage.rubriek.nl). Het woord
chiromantie is afgeleid uit het Grieks, het betekent hand (cheir) waarzeggerij (manteia). Handlezen wordt al
vele eeuwen beoefent, maar de herkomst is niet helemaal duidelijk. Volgens de overlevering heeft de
Indische wijze Valmiki als eerste een boek geschreven over handlezen, en vanuit India verspreidde het zich
over China, Tibet, Egypte, Perzië en zo naar Europa (Wikipedia).
In de middeleeuwen was handlezen de populairste manier van waarheidvoorspellen. Ook werd er gebruik
gemaakt van handlezen tijdens de heksenjacht, pigmentvlekken op de handen zouden namelijk wijzen op
een pact met de duivel. Tegenwoordig zijn er veel mensen kritisch over handlezen, vooral omdat het door
de huidige wetenschap niet bevestigd kan worden.

Hoe gaat handlezen in zijn werk?


Een handlezer bekijkt de handen van een persoon en probeert hieruit het karakter en de mogelijkheiden
van die persoon te beschrijven. Allebei de handen vertellen iets anders over de persoon: de rechterhand
vertelt over wat de buitenwereld kan zien, over je verleden en hoe je je tijdens je leven hebt ontwikkeld. De
linkerhand daarentegen vertelt meer over je innerlijk of je onderbewuste, het vertelt over je instincten en je
verborgen talenten die mogelijk in de toekomst tot uiting komen (newage.rubriek.nl). De bekenste manier
van handlezen is het kijken naar de verschillende lijnen op je hand, maar er zijn ook andere manier. Zo kun
je bijvoorbeeld kijken naar de vorm en grootte van je handen, de lengte en vorm van je vingers en de
heuvels op je handen. (mam-net.nl/handlezen)
Bij het handlezen aan de hand van de lijnen op je hand zijn dit de belangrijkste lijnen:

1) de levenslijn De levenslijn vertelt over hoe je je lichamelijk en geestelijk voelt.


2) de hoofdlijn Deze lijn vertelt over je intelligentie en de manier waarop je problemen oplost.
3) de hartlijn Je emoties, de sterkte ervan en wanneer je ze voelt wordt beschreven door je hartlijn.
4) de lotslijn Deze lijn laat zien hoe invloeden van buiten af (vb vrienden en familie) een invloed hebben
op je leven. (newage.rubriek.nl)
Zelf handlezen
Ben je nu benieuwd wat jou handen over jou te zeggen hebben? Hieronder een snelcursus doe-het-zelf
handlezen en je weet welke toekomst het beste bij jou persoonlijkheid past.

1e stap: zijn je handen smal of breed?


Smal: je bent introvert, geneigd tot zelfzuchtigheid en niet altijd gezellig. Je hebt wel een goede
concentratie en bent bereid om hard te werken.
Breed: je komt graag sympathiek over, je kan je goed aanpassen, je bent niet graag alleen.
2e stap: gelijkmatige of ongelijkmatige vingers?
Gelijkmatig: je hebt gezond verstand en een groot aanpassingsvermogen, maar zijn de
eigenschappen in je handpalmen negatief? (zie stap )Dan ben je een echte ‘hielenlikker’.
Ongelijkmatig: Duidt vaak op een gebrek aan zelfbeheersing, je bent niet echt een denker, maar
maakt wel makkelijk beslissingen.
3e stap: We gaan kijken naar de 4 hoofdlijnen, op het plaatje naast de tekst is te zien waar de lijn zich
bevind.
De levenslijn, is je levenslijn:
- Lang, duidelijk en ononderbroken: je krijgt lang en gezond leven.
- Dun en onscherp: er dreigt gevaar voor je gezondheid
- Lang en gebogen: je hebt grote kans om bovenop ziektes en aandoeningen te komen.
- Een rechte ipv gebogen lijn: je hebt extra gezondheidsrisico’s.
Een levenslijn kan in de loop van je leven nog langer worden, als iemand een onstuitbare levensdrang heeft
en dit combineert met goed gezondheidsgedrag. Onderbrekingen in de levenslijn staan voor ziektes, de
onderbrekingen boven in de levenslijn staan voor ziektes op jonge leeftijd, onderaan voor ziektes op oudere
leeftijd.
De hoofdlijn, is je hoofdlijn:
- Duidelijk, lang, ononderbroken: dit wijst op een bijzonder helder verstand
- Doorlopend tot aan de muis: Je hebt een grote verbeeldingskracht
- Kronkelend: Je hebt een gebrek aan concentratie
- Eindigt de lijn in een vork: Je bent waarschijnlijk verbaal begaafd
- Eindigt de lijn niet in een vork: Je bent doortastend
Onderbrekingen aan het begin van je hoofdlijn wijzen op emotionele kwetsuren (vb. conflicten met ouders),
dit kan bepaalde vaardigheden beperken.
De hartlijn, is je hartlijn:
- Duidelijk en lang: Je hebt een liefdevol karakter
- Eindigt de lijn in een vork: Je hebt mooi karakter en je bent edelmoedig
- Grote ruimte tussen hart- en hoofdlijn: Je bent erg vrijgevig
- Kleine ruimte tussen hart- en hoofdlijn: Je bent gierig en egoïstisch
De eerste 40 jaar van de hartlijn zijn belangrijk, op die leeftijd maak je het meest mee in de liefde,
onderbrekingen staan dan ook voor spanningen binnen relaties of huwelijken.
De lotslijn, is je lotslijn:
- Lang en duidelijk: Je hebt een gelukkig en welvarend leven
- Kronkelig: Deze kronkels wijzen op haastige en moeilijke periodes
- Onderbroken bij kruising hoofdlijn: Je bent er niet in geslaagd jekwaliteiten te ontwikkelen
en benuttigen
- Verschillende onderbrekingen op willekeurige plekken: Je hebt geen doelen gesteld

Let op: Handlezen geeft soms tegenstrijdige antwoorden op je vragen, het is dan aan jou om te kijken welke
de juiste is. Handlezen is ook geen toekomstvoorspeller, het geeft alleen de richtlijnen aan die bij jou
persoonlijkheid horen. Uiteindelijk ben jij degene die bepaald hoe je leven verloopt. (mam-
net.nl/handlezen) Voor een uitgebreidere cursus handlezen kun je ook kijken op www.mam-
net.nl/handlezen, of je kan zelf even op internet zoeken, want met 96.600 resultaten zijn er vast nog meer
te vinden.
Ram 21 maart-30 april Weegschaal 24 september-23 oktober

Deze week heb je een drukke week, er zal veel van Deze maand heeft u een financiele meevaller! Denk
je verwacht worden. Als je maar hard door blijft eraan, dit geld hoeft niet meteen uit-gegeven te
werken zul je zelfs de grootste taak op tijd af worden. Zet het even op de bank staan en bedenk
krijgen. Geef dus niet op! goed wat je ermee wil doen.
Stier 21 april-21 mei Schorpioen 24 oktober-22 november

Indien u uw grote liefde nog niet gevonden heeft, Komende maand liggen er voor u veel leuke
kan dit wel eens uw geluksmaand worden! Venus activiteiten in het verschiet. Helaas heeft u ook
staat op de juiste plek. Heeft u deze liefde al wel belangrijke taken die u niet mag vergeten. Zorg
gevonden? Dan zal u samen een romantische tijd voor een goede planning en alles zal op de juiste
beleven. plaats vallen.
tweeling 22 mei-21 juni Boogschutter 23 november-22 december

Deze maand zijn uw financieën niet op hun U moet voorzichting zijn in de liefde. Uw Venus
hoogtepunt. Probeer alleen geld uit te geven aan staat op een kritische plek. Dit betekent dat u grote
spullen die u echt nodig heeft, en volgende maand veranderingen uit de weg moet gaan, en aan een
zal het er weer beter uit komen te zien voor u! nieuwe liefde kunt u beter even niet beginnen.
Kreeft 22 juni-23 juli Steenbok 23 december-20 januari

Het leven kan niet altijd een feest zijn, helaas moet Deze maand is uw teken liefde! Of u nu een nieuwe
er ook af en toe gewerkt worden. Na deze drukke liefde vind of dat het bestaande vlammetje wordt
periode zal uw harde werken worden beloond uit aangewakkerd, er staat u in ieder geval een
een onverwachte hoek. liefdevolle maand te wachten.
Leeuw 24 juli-23 augustus Waterman 21 januari-18 februari

Dat het nu goed gaat met uw geld, wil niet zeggen Geld moet rollen! Maar zorg dat het niet rolt naar
dat dit zo blijft. Bereid u voor op een paar spullen die u eigenlijk niet nodig heeft. Ga deze
tegenvallers aan het einde van de maand, maar maand bedachtzaam met uw geld om, en u zal hier
indien u er nu al rekening mee houdt zal u niet veel volgende maand zeker veel profijt van hebben.
schade ondervinden
Maagd 24 augustus-23 september Vissen 19 februari-20 maart

Voor alles wat het waard is om te hebben, zult u Het is belangrijk om genoeg tijd voor jezelf te
moeten vechten. Vergeet u partner dan ook niet, nemen, zeker in drukke periodes als deze. Denk er
en zorg eens voor een romantische verrassing. Nog echter wel aan dat deadlines niet verschoven
geen partner? Misschien moet u deze maand worden, dus probeer de juiste balans te vinden
vechten voor een nieuwe liefde. tussen ontspanning en werk.
Sander Guilnaam
Door Sander Guilnaam

Ok, nu ben ik het dus echt spuugzat! Die sneeuw zit me echt tot hier. *zwaait hand voor voorhoofd*
De kou vind ik nog niet eens het ergste; daar kan ik me namelijk op kleden. Ook niet dat je nat wordt van de
sneeuw; dat maakt thuis douchen alleen nog maar lekkerder. Nee, het is de gladheid. Ik ben niet gauw
bang, maar zodra ik op een fiets stap als het glad is, krijg ik hartkloppingen, breekt het angstzweet me uit en
hoor ik iemand diabolisch lachen in mijn hoofd. Maar goed dat ik een OV heb en met de bus kan.

En dan die prachtige winterse reclames met Frans Bauer erin. Van alle mensen wordt FRANS BAUER
genomen! Ik vind Frans Bauer al niet zo veel zeggen, maar laten we dat maar op een kwestie van smaak
houden. En over smaak valt immers niet te twisten, dus daar zijn we mee klaar. Rest van de dag vrij... Maar
die reclame staat ronduit gelijk aan hersenspoelen; men combineert een gecontroleerde stimulus –
“Gewoon doen!” – met een ongecontroleerde stimulus – winters landschap, kerst, aantrekkelijke
jongedame wiens ogen net als sterren zijn (niet schitterend, wel ver uit elkaar) en Frans Bauer (hoewel ik
niet weet of dit laatste wel een positieve stimulus is) – om zo hun electriciteit te verkopen. En dat later met
alleen al de slogan “Gewoon doen!” Daar die slogan dalijk met positieve dingen wordt geassociëerd,
voorspel ik een baby-boom in 2011.

Nog iets waar ik me aan stoor; mensen die op je vingers kijken en in feite met je meestuderen, onder het
mom van ‘in je geïnteresseerd zijn.’ Ben ik aan het studeren, is het: “Zou je niet eens wat ontspanning
nemen?” Sla ik mijn boek dicht en zit ik een spelletje te spelen, “Zou je niet eens gaan studeren?!” Maar
door Gesprekstechnieken en Groepsvaardigheden weet ik hoe ik zoiets zonder conflict moet oplossen; ik
pas de stilte-techniek toe – en sla mijn slaapkamerdeur in hun gezicht dicht.

Over ontspanning gesproken, ik kreeg vandaag een enorme vlaag jeugdsentiment over me heen. Op de
basisschool was ik helemaal weg van Pokémonkaarten verzamelen. En nu heb ik op internet, wat toch al
een enorme bron aan SOG is, een geweldige site gevonden waarmee je een echte Pokémonkaart helemaal
zelf kunt maken! En nu ik toch zo aan het tiraderen ben – als dat een woord is – ga ik dat lekker combineren
met mijn bovengenoemde mening over Frans Bauer.
Zie hier één van mijn creaties:

Zo, dan ga ik nu maar weer eens aan mijn studie; SOG is net
als alcohol – zeer goed, maar wel met mate.

Veel succes allemaal en tot de volgende!

10
Bedankt voor je deelname
Door Kirsten Cuppens

Carnaval, oorspronkelijk een katholiek feest, waarin iedereen gelijk is en personen even niet zichzelf hoeven
te zijn.
Recent onderzoek wijst uit dat juist het tegenovergestelde waar is: Juist carnaval is de tijd om mensen echt
goed te leren kennen. De keuze van het carnavalskostuum zegt namelijk wel iets over de persoonlijkheid.
Onderzoekers kwamen pas geleden op het idee dat er een link moest zijn tussen de verschillende
voorkeuren van een persoon. Zij kwamen toen op het idee dat de voorkeur voor een bepaald carnavalspak
wel eens gelinkt zou kunnen zijn met de voorkeur voor bepaalde films of televisieseries.

Om dit idee te onderzoeken zijn de onderzoekers op carnavalszaterdag mannen in Tilburg gaan


ondervragen naar hun voorkeur voor films en televisieprogramma’s. Om de resultaten overzichtelijk te
houden werd er gekozen voor de 4 meest voorkomende kostuums. De meest voorkomende kostuums op
zaterdagavond waren: de soldaat, monnik, koe en boef.
Aan het onderzoek deden 120 mannen mee, per conditie waren er 30 proefpersonen. De mannen moesten
een vragenlijst met enkele vragen over favoriete films, tv zenders en series.
Uit het onderzoek bleek dat er een significant verschil is in voorkeur voor series en films tussen de
verschillende kostuums.

Bij de soldaten had 89% van de ondervraagde een voorkeur voor waargebeurde en informatieve verhalen.
Meest gekeken televisiezender was dan ook Discovery Channel, maar ook programma’s als ‘De wereld
draait door’ en ‘Man bijt hond’ zijn zeer populair bij deze groep.
De monniken daarentegen houden meer van comedie. Vooral series als ‘The Simpsons’ en ‘South Park’
vallen bij deze groep erg in de smaak. Het is dan ook niet vreemd dat 98% Comedy Central als meest
bekeken televisiezender noemt.
Het resultaat bij de koeien was helaas wat minder groot, toch werd ook door het merendeel hetzelfde
antwoord gegeven: 61% gaf aan een voorkeur te hebben voor actiefilms. Alles van ‘James Bond’ tot
‘Transformers’, zolang er maar veel gevechten en explosies in zitten zijn de koeien hier tevreden mee.
Ook bij de boeven is er een significant verschil gevonden: 83% van de boeven kijkt op een vrije avond het
liefst naar horror- en misdaadfilms. Bij een gebrek aan deze films worden series als ‘CSI’, ‘prison break’ en
‘Dexter’ veel bekeken.

Wat is nu de verklaring is voor deze resultaten? Daar zijn de onderzoekers nog niet over uit. Er wordt
gespeculeerd over een link met de verschillende persoonlijkheidskenmerken, maar hier is nog geen
overtuigend resultaat voor gevonden. Er wordt nu hard gewerkt aan een vervolg onderzoek, helaas zullen
we voor de resultaten tot volgend jaar moeten wachten.

11
12
Op vertoon van je Complex ledenpas krijg je van zondag t/m woensdag €0,50 korting op bier, wijn en fris. Kortingen
gelden niet op feestdagen en evenementen.

13
CAELESTIA INTERVIEW MARCEL VAN ASSEN
Door Saskia Peters en Tim Wijne

Een koude donderdagmiddag. Verkleumd lopen twee van de redactieleden naar het verstopte kantoortje
van Marcel van Assen. Na even voorstellen verhuisden we naar een ander kamertje vanwege logistieke
problemen. Hier vond het onderstaande interview plaats:

Even voorstellen:
Marcel van Assen is geboren op 1 april 1972. Hij is
werkzaam als universitair docent, beter bekend als
een UD. Hij is getrouwd sinds 2000 en heeft twee
kinderen: dochter Janna van 7 jaar en zoon Nathan
van 4 jaar.

1) Hoe zou u uzelf beschrijven in 3 woorden?


Ik ben Marcel!

2) Wat zijn, naast statistiek, uw interesses/hobbies?


Ik sport erg graag. Ik heb al veel verschillende sporten gedaan, zoals tennis, badminton, zaalvoetbal en nog
veel meer. Tegenwoordig probeer ik drie keer per week te sporten. Ik zwem elke donderdag en verder doe
ik ook aan fitness (fietsen en met gewichten stoeien). Ik ben nergens echt goed in, maar ook zeker nergens
slecht in.

Verder ben ik een liefhebber van bordspellen. Dit doe ik vooral graag met vrienden. Mijn huidige verslaving
is Agricola. Vroeger schaakte ik veel. Ook heb ik heel erg veel Kolonisten van Katan gespeeld. Met dat spel is
het eigenlijk allemaal begonnen, in 1995. Ik had toen vrienden uit Duitsland en die hadden dat spel een
keer meegenomen. Vanaf toen begon de spelletjes rage. Nu heb ik thuis een hele kast vol staan met allerlei
verschillende bordspellen.
Verder hou ik van lezen, muziek en wandelen. Tegenwoordig wandel ik weer wat meer, want toen de
kinderen jonger waren konden we niet op (lange) wandelvakanties.

3) Heeft u altijd al iets in de statistiekrichting willen doen?


Nee niet altijd al. Ik had een bèta pakket op de middelbare school en ik heb wiskunde altijd al interessant
gevonden, maar ik vond het ook altijd al interessant om na te denken over mensen. Daarom heb ik toch
voor psychologie in Tilburg gekozen.

Ik vond het erg leuk, maar na twee jaar heb ik toch besloten om naar Nijmegen te gaan vanwege de
mathematische psychologie. Daar ben ik ook statistiek werkgroepen gaan geven. Na 4 jaar in Nijmegen ben
ik AIO (Assistent In Opleiding) geworden in Groningen. Daar ben ik ook gepromoveerd en daarna ben ik
gaan werken bij de vakgroep MTO in Tilburg.

4) Bent u meer van de nature (kennis verkregen bij geboorte) of de nurture (kennis wordt verkregen tijdens
het leven) kant?
Eigenlijk is dit maar een onzinnig debat. Genen zijn namelijk zo geprogrammeerd dat ze reageren op hun
omgeving. Zo werken nature en nurture dus met elkaar samen (Interactie effect!). Dus als ik moet kiezen
zeg ik dat 90% bepaald wordt door nature en 80% door nurture.

14
5) Bent u een katten of honden mens?
Hondenmens, overduidelijk. Daar heb ik twee redenen voor:
-Ik ben allergisch voor katten.
-Katten zijn onafhankelijke dieren, ze doen altijd waar ze zelf zin in hebben. Honden zijn trouw en luisteren
beter. Dat spreekt mij een stuk meer aan.

6) Wat was uw leukste bijbaantje toen u student was?


Student-assistent voor de werkgroep statistiek natuurlijk!

7) Bent u een ochtendmens of een avondmens?


Ik ben toch meer een avondmens, ik werk 's ochtends veel effectiever, maar dan ben ik wel een stuk stiller
en meer in mezelf gekeerd. 's Avonds ben ik veel relaxter en nog positiever dan ik 's ochtends ben.

8) Wat is uw favoriete film?


Ik vind heel veel films mooi, maar van de recente films vind ik 'Inglorious Bastards' erg goed. Een van mijn
vroegere favorieten is 'My Name is Nobody', maar deze maakt niet evenveel indruk meer als vroeger.
Vroeger gaf ik films cijfers en schreef ik die op. Ik heb meestal wel extreme oordelen over films: Ik vind een
film of enorm goed of echt heel slecht. 'Sherlock Holmes' vond ik bijvoorbeeld echt enorm slecht.

9) Wat zijn uw plannen met carnaval?


Vroeger vierde ik wel veel carnaval, vooral in de studentenkroegen in Tilburg. Tegenwoordig voel ik me daar
niet meer helemaal thuis. Ik word ook vaak herkend (ondanks mijn arabieren outfit). Daarom heb ik geen
plannen voor carnaval dit jaar.

10) Wat doet u nog meer, naast MTO-C geven aan psychologiestudenten?
In totaal geef ik 4 vakken: MTO-D MAW, MTO-D MAW voor buitenlandse studenten, Multilevel analyse
(Research Master vak).
Verder doe ik er natuurlijk onderzoek naast, al is dit lang niet altijd over statistiek. Ik help vooral andere
mensen met hun onderzoek, bijvoorbeeld als ze problemen hebben met de statistiek. Daarnaast begeleid ik
ook AIO's en zit ik in de faculteitsraad.

11) Bent u een groepsdier?


Ik ben enigskind dus van kinds uit was ik heel vaak alleen en kon ik mezelf uitstekend alleen vermaken.
Maar tegenwoordig zoek ik wel heel vaak gezelschappen op. In kleine groepen bevind ik me wel het liefst. In
hele grote groepen voel ik me niet helemaal op mijn gemak.

12) Wat is het raarste dat u ooit in de collegezaal heeft meegemaakt?


Soms probeer je grappen te maken, zeker in het begin. Dan weet je niet wat grappig is. Dan komen grappen
erg geforceerd over. Spontane dingen worden het grappigst gevonden. Zo ben ik een keer gestruikeld over
de draad van de overheadprojector. Ik bleef nog wel overeind, maar de overheadprojector overleefde het
voorval niet.

Ook heb ik een keer een klok van tafel gestoten in de collegezaal. Die belandde toen recht in een emmer
met water. De klok deed het hierna niet meer. Als er dingen kapot gaan is het vanzelf leuk. Soms vinden de
studenten dingen zo absurd dat ze zich echt afvragen van 'Wat is dit?!'. Zo heb ik twee keer pizza laten
bezorgen tijdens college. De eerste keer (2003) kreeg ik applaus, maar toen ik het vorig jaar ook deed was
iedereen helemaal verbijsterd.

15
13) Wat inspireert u tot al uw creatieve verhalen die u in de tentamens zet?
Ik vind het gewoon leuk om verhaaltjes te verzinnen. Mijn kinderen willen ook altijd 's avonds mijn
verhaaltjes horen. Ik dacht dat ik met mijn verhaaltjes de tentamens wat sappiger kon maken, maar dit
werd niet door iedereen gewaardeerd helaas. Sommige studenten zeiden dat ze erdoor afgeleid werden en
anderen vonden ze te lang. Gelukkig krijg ik meestal wel meer positieve dan negatieve reacties.

14) True or false

* Ik geloof in liefde op het eerste gezicht


False

* Ik zeg wel dat ik vrouwenprogramma's niks vind, maar wanneer ik alleen ben kijk ik ze stiekem toch.
Zeker False!

* Ik vind het fijn om in de belangstelling te staan


Als ik er zelf niet bij ben wel. In een grote groep niet, maar als ik weet dat het over me gaat terwijl ik er niet
bij ben is het wel goed.

* Wanneer ik zeg dat ik opgeruimd heb, ligt alle troep eigenlijk onder het bed
True

* Ik geloof dat als je echt iets wilt, je dat doel kunt bereiken.
False

* Ik vind het leuk om kinderprogramma's te kijken op tv


Meer true dan false.

* Als de techniek zou bestaan, zou ik terug in de tijd reizen en iedereen verbluffen met mijn statistische
kennis
False (met een lach)

* Ik lees de Caelestia altijd


False, ik heb hem maar één keer gemist!

* Ik wou dat ik niet had ingestemd met dit interview


False

Na deze gezellige bijeenkomst bedankten we Marcel van Assen vriendelijk.


"Ik ben allang blij dat jullie niet vroegen wanneer ik ontmaagd werd!"

16
Ervaringen van dierbaren van schizofrene patiënten.
Door Sven Mathijssen

Schizofrenie is een psychische aandoening die al meerdere malen in onze studie is genoemd. Het betreft
een aandoening die vaak optreedt tussen het 15e en 30e levensjaar en waarbij tijdens het verloop van de
aandoening minimaal één psychotische episode – periode die gepaard gaat met afwijkende beleving van de
werkelijkheid en in wisselende mate emotionele, denk- en gedragspatronen – is opgetreden. Hoewel de
naam misschien anders doet vermoeden – schizofrenie betekent namelijk letterlijk “gespleten geest” –
hebben schizofrenen geen last van meerdere persoonlijkheden. In de volksmond wordt echter met
schizofrenie wel vaak een multipele persoonlijkheidsstoornis bedoeld.

Zoals gezegd gaat schizofrenie gepaard met een afwijkende beleving van de werkelijkheid, wat resulteert in
hallucinaties, wanen en onlogische gedachtepatronen. Het is erg lastig om schizofrenen te vragen naar hun
ervaringen. Hieronder daarom enkele ervaringen van dierbaren van schizofrenen. De informatie komt uit
fragmenten van interviews uit het boek Diagnose: Schizofrenie van Cornelie van Well.

Jos en Merel hebben een 17-jarige dochter, Lizet, die acht maanden is opgenomen in een psychiatrische
kliniek. Volgens haar ouders ging het echter al mis rond haar 15e; ze was stil, nam weinig initiatief en hing
veel voor de TV. Wanneer men er naar vroeg, was er echter niets aan de hand en moesten haar ouders zich
niet zo druk maken. Het werd echter steeds erger, tot doodsbedreigingen toe. Ze werd echter niet
opgenomen omdat ze rustig was wanneer de crisisdienst arriveerde; ze kreeg steeds meer pillen. Angst en
psychoses waren het gevolg voor Lizet. Hoewel haar ouders elkaar veel verwijten hebben gemaakt, hadden
ze toch het gevoel dat ze de enigen voor elkaar waren waar ze op konden steunen.

Anja was 27 jaar geleden getrouwd met Christ, waarbij schizofrenie was geconstateerd. Toen hij werd
opgenomen heeft Anja aan Christs familie gevraagd wat er met hem was, maar kreeg slechts het antwoord
dat ‘hij even opgenomen moet worden en dan is het weer over.’ Ze kreeg het gevoel het niet goed te doen
bij zijn familie; als er iets was met Christ, had zij het niet goed gedaan, maar ze vermoedde dat schizofrenie
niet bekend was bij hen. Uiteindelijk heeft ze een scheiding aangevraagd; ze ging aan zijn aandoening
onderdoor en hun kinderen schaamden zich voor het gedrag van hun vader. Nu Christ weer uit de kliniek is,
heeft hij een eigen flatje gekocht en durfde Anja weer bij hem in te trekken. Wel gedeeltelijk; ze heeft haar
eigen huis gehouden voor het geval dat. Het voelt vreemd, maar tegelijk ook fijn om weer bij hem te
wonen.

Ton, de zoon van Anja en Christ, nam nooit vriendjes mee naar huis; zijn vader zei altijd dat ze iets van hem
hadden meegenomen of ze deugden op een andere manier niet. Dat was niet leuk om te horen. De
aandoening van zijn vader speelt een belangrijke rol in zijn leven; hij relativeert meer dan zijn
leeftijdsgenoten, wil graag kinderen maar weet dat schizofrenie mogelijk erfelijk is. Angst speelde ook bij
hem een rol, omdat hij bang was zelf last te krijgen van schizofrenie.

Ava, 33 jaar en dochter van Esse en Phine, heeft ook schizofrenie. Esse en Phine hebben zeer slechte
ervaringen met de hulpverleningen. Toen zij Ava wilden opzoeken, kregen ze geen gehoor. Ze vonden haar
uiteindelijk volledig onverzorgd; alles was smerig en ze had alles laten lopen. Ze stemde in om mee naar
huis te gaan, maar verzorgde zich niet en werd agressief. De hulpverlener nam Ava’s ouders niet serieus; ze
was slechts ‘licht wanend.’ Esse en Phine wilden op vakantie, maar durfden niet meer. Het Riagg beloofde
echter toezicht te houden, zodat zij met een gerust hart op vakantie konden. Toen ze terug kwamen, bleek
dit niet het geval geweest te zijn; Ava was namelijk een volwassen vrouw en kon zelf wel uitmaken wat goed
voor haar was. Toen Esse en Phine in de zomer van 2000 Ava zagen, vermoedden ze dat ze zwanger was.
Ava ontkende dat. Eind oktober, aan het eind van een vakantie, was het overduidelijk dat Ava zwanger was.
Tijdens een gesprek kaartten Esse en Phine het aan bij de psychiater in de kliniek. Deze vroeg het op zijn
beurt aan Ava, die dat weer ontkende. Esse en Phine kregen als antwoord van de psychiater: “Ziet u wel

17
mevrouw, u hoort het. Ava is niet zwanger.” Esse en Phine hebben klachten in gediend die inmiddels
gegrond zijn verklaard wegens verwijtbare nalatigheid.

Nu hebben we een aantal negatieve ervaringen op een rijtje staan, zowel met de aandoening zelf als met de
hulpverlening die hierbij hoort. Wat vaak naar voren komt op dit gebied zijn angst, wantrouwen en het
gevoel van onbegrip. Er zijn echter ook positieve en zelfs haast humoristische ervaringen die kunnen
optreden bij schizofrenie, zoals volgend fragment laat zien.

Hoewel schizofrenie gepaard kan gaan met gevoelens van depressie en zelfs zelfmoordneigingen, kunnen
ook vrolijke gevoelens omhoog komen. Kate wordt terwijl ze aan het koken is gebeld door haar zoon Joost,
die zonder te zeggen wie hij is gelijk aan het moppentappen begint en daar ook bij vertelt dat hij die mop
van zijn kamergenoot in de PAAZ heeft – een zwaar depressieve man. Volgens Kate is voor haar zoon de
score van plezier hoger naarmate de opmerking scherper is; moppen zijn immers onrealistisch en zo blijft
de werkelijkheid verder bij je vandaan. Soms komt de humor ook pas achteraf, maar niet om de
achterliggende gedachte; achteraf gezien was het grappig dat Joost in de vijver stapte omdat hij dacht dat
hij Jezus was en over water kon lopen, maar de achterliggende gedachte was dat hij doodongelukkig was.
Een ander voorbeeld waarbij surrealiteit met realiteit gecombineerd lijkt te worden middels humor is
wanneer Kate en Joost met haast in een auto zitten en voor een rood stoplicht komen te staan. Waar Kate
roept: “Kom aan, word groen!” zegt Joost dat je dat anders moet doen: “Lief stoplicht zou je alsjeblieft, als
het eventueel kan, groen willen worden?” en het wordt groen. “Zie je wel?” zegt Joost triomfantelijk.
Zoals uit deze ervaringen blijkt, zijn de belangrijkste factoren bij schizofrenie angst, onbegrip en onmacht,
maar hoeft het niet te betekenen dat men, zodra men in aanraking komt met schizofrenie, geen blijheid
meer kan ervaren. Ieder komt in aanraking met het proberen te vermijden van de realiteit, dat wel, maar
ieder kan en moet dat op zijn eigen wijze doen.

Geïnteresseerd geraakt? Schroom dan vooral niet te kijken op


http://archief.ypsilon.org/ypsilon/hulp/ervaringen/index.htm

18
'Die jeugd van tegenwoordig!'
door Saskia Peters

Bovenstaande is een uitspraak die iedereen wel bekend in de oren klinkt. Volgens de oudere generatie is de
jeugd te brutaal, te gewelddadig en te uitdagend. We hebben geen respect meer voor de ouderen en geen
respect voor normen en waarden. Maar waarop zijn deze uitspraken gebaseerd? In dit artikel wordt
gekeken naar onderzoeken naar jeugdige criminaliteit en kijken we naar de vraag of jongeren echt
gewelddadiger zijn geworden.

In een onderzoek van Bol et al. (1998) werden verschillende vragen gesteld over de toename van
geweldscriminaliteit van jeugdigen en factoren die daarin kunnen meespelen. Door middel van CBS-
gegevens en self-report data werd er vastgesteld dat geweld inderdaad is toegenomen tussen 1985 en
1996. Er is steeds meer bewijs dat antisociaal gedrag, en dan vooral gewelddadig gedrag, in de vroege
levensjaren worden verkregen door conditioneringsprocessen. Één risicofactor leidt niet tot criminele
jeugdigen: het is de optelsom van factoren die daarvoor zorgt.

Mogelijke verklaringen voor de toename volgens het artikel zijn: instabiele of conflictueuze thuissituatie, de
combinatie van uitgaan en alcohol, blootstelling aan mediageweld en gewelddadige spellen en er wordt
verwezen naar de thuissituatie van allochtonen.
Het 'risico' lijkt dus te liggen in de afwezigheid van vertrouwenwekkende en gerespecteerde gezagsfiguren
in de omgeving van het opgroeiende kind.

Volgens bovenstaande artikel ligt de schuld dus grotendeels bij de ouders, die natuurlijk weer opgevoed zijn
door de 'oudere generatie'. Ik zie hier een tegenstelling: de oudere generatie vindt dat de jeugd te
gewelddadig is, maar indirect is dat hun schuld.

19
Maar is het echt zo dat de opvoeding grotendeels bepaald of iemand een gewelddadige crimineel zal
worden? Gezinssociologen wijzen er al jaren op dat er niks mis is met de kwaliteit van de opvoeding. De
huidige heersende vorm van opvoeding is 'responsief': openheid, aandacht geven en beantwoorden aan
signalen die kinderen afgeven. Ouders plaatsen zich niet meer boven kinderen en oefenen alleen gezag uit
door voorstellen en plannen goed te beargumenteren. Hierdoor is ouderlijk gezag wel kwetsbaarder en
feilbaarder geworden: er is meer onduidelijkheid voor jongeren waar ze zich aan vast moeten houden,
teveel opportunisme en toegeeflijkheid. Daarnaast leren jongeren en kinderen tegenwoordig veel minder
van ouders dan eerst: ze leren meer van vrienden (leeftijdsgenoten) en de massacultuur, zoals tv en
spelletjes. (van Stokkom, 2009)

Hieruit blijkt dus men niet 100% de schuld aan de ouders kan geven. Het is een feit dat de jeugd
gewelddadiger is geworden, maar de oorzaak is niet aan één factor te wijten en misschien heeft de 'oudere
generatie' er wel indirect aan meegeholpen. Ik vind persoonlijk dat 'de jeugd' teveel over één kam wordt
geschoren. Als afsluiter een mooie quote waar ik het helemaal mee eens ben:

'Laat de jeugd lekker z'n gang gaan. Zolang ik er niet teveel last van heb, is het helemaal prima' - mijn oma.

Bronnen:

1. Bol, M.W., Terlouw, G.J., Blees, L.W., Verwers, C. (1998). Jong en gewelddadig; ontwikkeling en
achtergronden van de geweldscriminaliteit onder jeugdigen. (Vol. 174) Den Haag: WODC.

2. van Stokkom, B. (2009). Jeugdgeweld: Ouderlijk falen of socialisering in vrijetijdsarena's? Pedagogiek,


20(2).

20

You might also like