Professional Documents
Culture Documents
KT Chieu Sang
KT Chieu Sang
CHIU SNG
1. GII THIU ............................................................................................... 1
U
1. GII THIU
Phn ny gii thiu ngn gn kin thc c s v chiu sng v nhng thut ng cng khi
nim c bn s dng trong ngnh lin quan n chiu sng.
UNEP
Tia cc tm
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
UNEP
Nhm hon mu
chung CIE(Ra)
1A
Ra > 90
1B
80 < Ra < 90
60 < Ra < 80
40 < Ra < 60
20 < Ra < 40
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
2.1 n si t (GLS)
n nng sng hot ng nh mt vt th xm, pht ra cc bc x c la chn, hu ht
din ra vng c th nhn thy c. Bng n c mt b phn chn khng hoc np kh.
Mc d b phn ny ngn s oxy ha ca dy tc n bng vonfam, n khng ngn nga
bay hi. Bng n b ti i l do vonfam b bay hi ngng li trn b mt tng i mt
ca bng. Nh b phn np kh tr, tnh trng bay hi s c ngn chn v trng lng
phn t cng ln th hiu qu ca n cng cao. i vi nhng loi n thng, hn hp
agon nit vi t l 9/1 c s dng do chi ph thp. Kripton hoc Xenon ch c s
dng trong nhng ng dng c bit nh n chu k khi bng n kch thc nh gip b
p li chi ph cao v khi hiu sut l vn cc k quan trng.
Vic np kh c th lm dn nhit t dy tc, v vy dn nhit thp l rt quan trng.
n np kh thng hp nht cc dy ch trong dy dn chnh. Mt khe h nh c th gy
phng in, c kh nng ko theo dng in mnh. V khe nt ca dy tc thng bo hiu
kt thc tui th ca n nn cc cu ch mch s khng d b h hng.
Bc x c th
nhn thy c
Tht thot do dn
nhit v i lu
Bc x tia hng ngoi
UNEP
2.2 n Halogen-Vonfam
n halogen l mt loi n nng si t. Loi n ny c dy tc bng vonfam ging
nh n si t bnh thng m bn s dng ti nh, tuy nhin bng n c bm y
bng kh halogen. Nguyn t vonfam bay hi t dy tc nng v di chuyn v pha thnh
mt hn ca bng n. Cc nguyn t vonfam, oxy v halogen kt hp vi nhau ti thnh
bng to nn phn t vonfam oxyhalogen. Nhit thnh bng gi cho cc nguyn t
vonfam oxyhalogen dng hi. Cc phn t ny di chuyn v pha dy tc nng ni nhit
cao hn tch chng ra khi nhau. Nguyn t vonfam li ng li trn vng mt hn ca
dy tc-khng phi chnh xc nhng v tr m chng b bay hi. Cc khe h thng xut
hin gn cc im ni gia dy tc vonfam v dy u vo bng molypen, ni nhit
gim t ngt.
u im
Gn hn
Tui th di hn
Sng hn
nh sng trng hn (nhit mu cao hn)
Nhc im
Gi cao hn
Nhiu tia hng ngoi hn
Nhiu tia cc tm hn
Kh cm gi
UNEP
B khi ng
Chn lu
Hnh 4a. n hunh quang
Bc x nhn
thy c
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
c im
Hiu sut 60 lumen/Ot
Ch s hon mu 1B
Nhit mu- m, Trung bnh
Tui th ca n 7 10.000 gi
Hnh 5 : CFL
2.4 n hi Natri
2.4.1 n hi Natri cao p
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
ng h quang
B khi ng
Hnh 6. n hi natri
Bc x nhn
thy c
Tht thot do dn
nhit v i lu
0.5% UV bc x tia cc tm
S dng nng lng ca n hi Natri cao p
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
c im
2.4.1 n hi Natri h p
Mc d n hi Natri h p (LPS) tng t nh h thng hunh quang (v chng u l h
thng h p), nhng loi n ny thng c xp vo h n HID. n LPS l ngun
sng thnh cng nht, nhng cht lng li km nht trong tt c cc loi n. L ngun
nh sng n sc, tt c cc mu m LPS th hin l en, trng, hoc bng ca mu xm.
n LPS c th s dng trong mc in p t 18-180. n LPS thng c hn ch s
dng cho cc ng dng ngoi tri nh chiu sng an ninh hoc chiu sng ng ph v
cc ng dng h p trong nh khng cn cht lng mu tt (nh cu thang). Tuy nhin, v
hon mu km nn nhiu th khng cho php s dng chng cho chiu sng ng
ph.
c im
Hiu sut 100 200 lumen/Ot
Ch s hon mu 3
Nhit mu Vng (2,200K)
Tui th ca n 16,000 gi
Khi ng 10 pht, lm nng tr li ln n 3 pht
UNEP
10
2.6 n kt hp
n kt hp thng c miu t l n hai trong mt. n kt hp hai ngun sng bao
xung quanh bi mt bng n np kh. Mt ngun l ng phng thy ngn thch anh (nh
n thy ngn) v ngun kia l dy tc Vonfam c mc ni tip vi n. Dy tc ng
vai tr nh mt balat chn lu ng phng in n nh cng sut dng in, v v vy
khng cn balat chn lu na. Dy tc n Vonfam c qun theo cu trc bao quanh
ng phng in v c mc ni tip vi n. Lp bt hunh quang bn trong thnh n
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
11
c im
Hnh 8. n kt hp
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
12
Bc x c
th nhn thy
Hnh 9. n halogen kim loi v s dng nng lng
Bc x tia hng ngoi
Bc x tia cc tm
2.8 n LED
n LED l loi n mi nht b sung vo danh sch cc ngun sng s dng nng lng
hiu qu. Trong khi n LED pht ra nh sng nhn thy c di quang ph rt hp,
chng c th to ra "nh sng trng. iu ny c thc hin nh n LED xanh c ph
photpho hay di mu -xanh da tri-xanh l cy. n LED c tui th t 40.000 n
100.000 gi ty thuc vo mu sc. n LED c s dng trong nhiu ng dng chiu
sng, bao gm bin bo li thot, n tn hiu giao thng, n di t, v nhiu ng dng
trang tr khc. Mc d cn mi m, cng ngh n LED ang pht trin nhanh v rt ng
ha hn trong tng lai. Ti n tn hiu giao thng, mt th trng th mnh ca LED, tn
hiu n ch huy bao gm 196 n LED ch tiu th 10W trong khi n nng sng s
tiu th 150W. Cc c tnh khc nhau v kh nng tit kim nng lng ri vo khong
t 82% n 93%. Cc sn phm LED xut hin di nhiu dng khc nhau bao gm c n
thanh, bng iu khin v vt trong n LED, thng ch s dng 1-5W mi n bo
hiu, em li hiu qu tit kim ng k so vi n nng sng vi li th tui th lu hn,
gip gim yu cu bo tr.
UNEP
13
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
14
Lum / Ot
Ch s hon
ng dng c trng
mu
Phm vi
TB
n si t
8-18
14
Hon ho
n hunh quang
46-60
50
n hunh quang
compact (CFL)
40-70
60
44-57
50
n halogen
18-24
20
n hi Natri cao p
(HPSV) SON
67-121
90
n hi Natri h p
(LPSV) SOX
101-175
150
Rt tt
1000
5000
2000-4000
600012000
Lng ng, ng
hm, knh, n ng
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
5000
800010000
Tui th
(Gi)
600012000
UNEP
15
Mc chiu
sng (lux)
V d v cc khu vc hot ng
20
50
70
100
150
200
300
450
1500
3000
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
16
cao
lp t
cao
trn
nh
Bn lm vic
Chiu di
Hnh 11. Phng c cc kch thc
H s phn x b mt
Chiu di
Chiu rng
Din tch sn
nh
Chiu cao
trn nh
Trn nh
Tng
L1
L2
L3
10
10
m
m
m
100
2
L4
3,0
L5
L6
0,7
0,5
p.u
p.u
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
17
L7
0,2
p.u
L8
0,9
L9
2,9
0,5
0,3
0,1
0,3
0,2
0,1
Bc 3: Tnh ch s o phng
Ch s phng
Di x Rng
Cao x (Di + Rng)
UNEP
18
Khng gian lm
vic
Lp n
Hnh 12. B tr n
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
19
3.2 Mc chiu sng p dng cho cc loi cng vic / hot ng / a im khc
nhau
3.2.1 Cc xut chiu sng
Phm vi
chiu sng:
20305075100150200300500750100015002000lux
Bin nh
sng:
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
20
150-200-300
100-150-200
100-150-200
200-300-500
30-50-100
150-200-300
100-150-200
150-200-300
200-300-500
100-150-200
150-200-300
100-150-200
200-300-500
200-300-500
300-500-700
30-50-100
100-150-200
200-300-500
200-300-500
200-300-500
200-300- 500
200-300-500
300-500-750
300-500-750
200-300-500
300-500-750
150-200-300
200-300- 500
500-750-1000
100-150-200
UNEP
21
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
22
UNEP
23
UNEP
24
UNEP
25
500-750-1000
300-500-750
500-750-1000
1000-1500-2000
200- 300-500
300-500-750
500-750-1000
1000-1500-2000
750-1000-1500
750-1000-1500
750-1000-1500
1000-1500-2000
750-1000- 1500
200-300-500
300-500-750
150-200-300
300-500-750
500-750-1000
200-300-500
300-500-750
500-750-1000
50-100-150
100-150-200
200-300-500
300-500-750
300-500-750
300-500-750
200-300-500
750-1000-1500
300-500-750
500-750-1000
1000-1500-2000
300-500-750
500-750-1000
UNEP
26
300-500-750
750-1000-1500
200-300-500
200-300-500
150-200-300
300-500-750
200-300-750
300-500-750
200-300-500
500-750-1000
500-750-1000
500-750-1000
200-300-500
300-500-750
500-750-1000
200-300-500
300-500-750
500-750-1000
300-500-750
750-1000-1500
750-1000-1500
300-500-750
300-500-750
750-1000-1500
300-500-750
500-750-1000
30-50-100
50-100-150
200-300-500
200-300-500
200-300-500
200-300-500
UNEP
27
300-500-750
750-1000-1500
150-200-300
300-500-750
300-500-750
750-1000-1500
3.3 Phng php lun nghin cu s dng nng lng hiu qu trong h thng
chiu sng
Cc tip cn nh gi v cc gii php ci tin chiu sng c th lin quan n cc bc
sau.
Bc 1: Lp bng kim tra cc yu t trong h thng chiu sng v my bin p iu
kin theo mu in hnh sau.
Cng sut danh ngha, s lng v tnh trng s dng
ST
T
a im
nh my
Loi thit b
chiu sng v
chn lu
S lng
S dng/Ca
I/II/III/ngy
a im nh
my
Cng sut
danh ngha
ca my bin
th chiu sng
(kVA)
S lng c lp
t
iu kin o c
Vn/Ampe/kW/Nng lng
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
28
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
29
S dng chiu sng pha bc nu khung mi che loi rng ca l loi cng nghip
chung; thit k ny ph hp cho v tuyn 23 bc, ngha l pha bc n . pha
nam n , chiu sng pha bc c th khng ph hp tr khi s dng knh khuych
tn gim bt nh sng mt tri trc tip.
Cc thit k i mi c th ph hp v chng loi tr chi ca nh sng ban ngy v
rt hp vi ni tht. Cc di knh chy sut b ngang ca mi nh theo cc khong u
c th cung cp chiu sng tt, ng nht trong cc xng cng nghip v cc nh kho.
Mt thit k tt kt hp vi cc ca s trn nh lm bng cht liu FRP cng vi
trn gi trong sut v trong m c th cung cp chiu sng khng c nh sng chi,
trn gi cng gim hi nng t nh sng t nhin.
S dng ca vi mi vm FRP c kin trc c bn c th loi tr vic s dng n
in trong hnh lang ca cc nh cao tng.
Cng nn s dng nh sng t nhin t ca s. Tuy nhin, ca s nn c thit k tt
trnh nh sng chi. Nn s dng cc gi nh sng cung cp nh sng t nhin
khng c nh sng chi.
Hnh
13. Chiu
sngnng
t nhin
mitrong
checc ngnh cng nghip Chu
Hng
dn s dng
lngbng
hiu qu
cacbonat
tng hp
www.energyefficiencyasia.org
Hnh 15. Ca c mi vm FRP
UNEP
30
Ch s hon
mu
Tui th
n
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
31
Ch s hon
mu
Tui th
n
8 n 17
100
1000
13 n 25
100
2000
16 n 23
100
2000
31 n 58
67 n 77
5000
18,36,58 (29,46,70)
38 n 64
67 n 77
5000
5, 7, 9,11,18,24,36
(8,12,13,15,28,32,45)
26 n 64
85
8000
9,13,18,25 (9,13,18,25)
ngha l cng sut danh
ngha gm c tiu th
chn lu).
160 (chn lu bn trong,
cng sut danh ngha
gm c tiu th chn lu)
80,125,250,400,1000,200
0
(93,137,271,424,1040,20
85)
250,400,1000,2000
(268,427,1040,2105)
70,150,250 (81,170,276)
48 n 50
85
8000
18
50
5000
38 n 53
45
5000
51 n 79
70
8000
62 n 72
70
8000
69 n 108
25 n 60
>1200 0
70,150,250,400,1000
(81,170,276,431,1060)
35,55,135 (48,68,159)
90 n 133
>1200 0
UNEP
32
Thay th bi
n hn hp thu ngn
n hi thu ngn cao p
(HPMV)
Halogen kim loi
n hi natri cao p (HPSV)
UNEP
33
in p thp hn 10%
n hunh quang
Gim 9%
Gim 15%
n HPMV
Gim 20%
Gim 16%
n hn hp thu ngn
Gim 24%
Gim 20%
n halogen kim loi
Gim 30%
Gim 20%
n HPSV
Gim 28%
Gim 20%
n LPSV
Gim 4%
Gim 8%
in p cao hn 10%
Tng 8%
Tng 81%
Tng 20%
Tng 17%
Tng 30%
Tng 20%
Tng 30%
Tng 20%
Tng 30%
Tng 26%
Gim 2%
Tng 3%
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
34
4.6 Chn lu in t
Chn lu in t thng thng c s dng cung cp in p cao hn thp n tup
v hn ch dng in trong sut thi gian hot ng bnh thng. Chn lu in t l b
dao ng chuyn i tn s cung cp t khong 20.000 Hz ln ti 30.000 Hz. S tht thot
trong chn lu in t cho n tup ch khong 1W, trong khi 10W n 15W vi bm gi
tiu chun. Bng bn di biu th lng tit kim gn ng khi s dng chn lu in t .
Bng 6: Lng tit kim khi s dng chn lu in t
Loi n
n tup 40W
n hi Natri h p 35W
n hi Natri cao p 70W
Vi chn lu
in t thng
thng
51
48
81
Vi chn
lu in
t
35
32
75
Lng in tit
kim, Ot
16
16
6
Li ch na l hiu sut ca n tup tng dng in cao hn, dn n tit kin thm nu
chn lu c nh gi mt cch lc quan cung cp hiu sut sng ging vi bm gi
thng thng. V th, c th tit kim c khong 15W n 20W vi mi n tup bng
cch s dng chn lu in t. Vi chn lu in t, b khi ng b loi b v n tup
lp tc sng m khng b nhp nhy. Rt nhiu ngnh cng nghip lp chn lu in t
vi s lng ln cho n tup. Hot ng c th tin cy c min l chn lu in t
c mua t cc nh sn xut c cng nhn. Chn lu in t cng c dng cho n
tup hunh quang loi 20W v 65W, n CFL loi 9W &11W, n LPSV loi 35W v n
HPSV loi 70W. By gi chng u c nhng gi tr thng mi.
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
35
UNEP
36
UNEP
37
Gim mc chiu sng tha xung mc tiu chn bng cch iu chnh, tho n, vv.
(Bit hiu ng in trc khi tho n).
Tch cc iu khin chiu sng bng ng h hn gi, thit b lm tr, t bo quang
in, v/hoc b cm bin chim ch.
Lp cc n hiu sut cao chiu sng kiu si t, chiu sng bng hi thu ngn,
vv. Hiu sut (Lumen/Ot) ca cc cng ngh khc nhau t tt nht n km nht xp
x nh sau: hi Natri h p, hi Natri cao p, halogen kim loi, hunh quang, hi thu
ngn, si t
Chn cn thn chn lu v n c cng sut cao v hiu sut lu di, h thng hunh
quang khng dng c vi n hunh quang Compact v chn lu in t.
Nn lu h thp gi n s dng t hn.
Lu chiu sng t nhin, ca s trn nh, vv.
Lu sn tng bng mu sng hn v s dng t n chm chiu sng hoc cng sut
thp hn.
S dng chiu sng theo cng vic v gim chiu sng nn.
Ti nh gi iu khin, loi v chin lc chiu sng bn ngoi. Tch cc iu khin
n.
Thay i nhng tn hiu ang dng t nng sng sang LED.
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
38
6. BNG TNH
Phn ny ny khng c bng tnh tch ri. Cc bng tnh dng tin hnh kim ton nng
lng c gii thch trong mc phng php lun tin hnh "Nghin cu s dng hiu
qu nng lng ca h thng chiu sng".
Bajaj Electricals
GE lighting, USA
LBNL , USA
Copyright:
Copyright United Nations Environment Programme (year 2006)
This publication may be reproduced in whole or in part and in any form for educational or non-profit purposes without
special permission from the copyright holder, provided acknowledgement of the source is made. UNEP would appreciate
receiving a copy of any publication that uses this publication as a source. No use of this publication may be made for
resale or any other commercial purpose whatsoever without prior permission from the United Nations Environment
Programme.
Bn quyn:
Copyright Chng Trnh Mi Trng LIn Hip Quc (nm 2006)
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
39
Disclaimer:
This energy equipment module was prepared as part of the project "Greenhouse Gas Emission Reduction from Industry
in Asia and the Pacific" (GERIAP) by the National Productivity Council, India. While reasonable efforts have been made
to ensure that the contents of this publication are factually correct and properly referenced, UNEP does not accept
responsibility for the accuracy or completeness of the contents, and shall not be liable for any loss or damage that may
be occasioned directly or indirectly through the use of, or reliance on, the contents of this publication, including its
translation into other languages than English. This is the translated version from the chapter in English, and does not
constitute an official United Nations publication
Khuyn co:
Mo un thit b nng lng ny c thc hin l mt phn ca d n Gim Pht Thi Kh Nh Knh t Hot ng
Cng Nghip Khu vc Chu v Thi Bnh Dng (GERIAP) bi y ban Nng sut Quc gia n . Mc d c
gng nhiu m bo ni dung ca bo co ny l chnh xc v ph hp tham kho, UNEP khng c trch nhim v
tnh chnh xc hay hon thin ca ni dung v s khng chu trch nhim v bt k mt mt hay thit hi m c th lin
quan trc tip hay gin tip cho vic s dng hay da vo ni dung ca bo co ny gy ra, bao gm c bn dch sang
cc th ting khc ngoi ting Anh. y l bn dch t ting Anh v khng phi l n bn chnh thc ca Lin hp quc.
Hng dn s dng nng lng hiu qu trong cc ngnh cng nghip Chu
www.energyefficiencyasia.org
UNEP
40