Professional Documents
Culture Documents
Su Ra Doi Va Phat Trien Cua Triet Hoc Mac
Su Ra Doi Va Phat Trien Cua Triet Hoc Mac
Cc Mc tng kt kinh nghim thc tin ca phong tro u tranh cch mng khi
qut tm ra nhng kt lun, qua b sung v pht trin l lun. iu c biu hin
qua ni dung ca mt s tc phm nh: "u tranh giai cp Php", "Ni chin Php",
"Ph phn cng lnh Gta". c bit qua b T bn, ng trnh by nhng tt yu pht
trin ca nn sn xut x hi, lch s thay th cc hnh thi kinh t x hi v.v.
Trong khi , ngghen khi qut cc thnh tu khoa hc vit cc tc phm nh:
Chng uyrinh, Bin chng ca t nhin, Ngun gc ca gia nh, ca ch t
hu v ca nh ncv.v.. Trong cc tc phm , ngoi vic ph phn cc quan im
trit hc duy tm, siu hnh v duy vt tm thng, ng trnh by hc thuyt trit hc
Mc di dng h thng l lun hon thin hn.
2.4. Giai on Lnin bo v v pht trin trit hc Mc
Ch ngha Mc v trit hc Mc sau khi tr thnh h thng l lun hon chnh n trc
tip i vo i sng x hi, tr thnh v kh l lun ca giai cp v sn. V th, ni dung
ca n c lan truyn nhanh chng cc quc gia thuc chu u, trong c nc
Nga. Nhng sau khi Cc Mc v Ph.ngghen mt, phong tro cng sn th gii c nguy
c b nhng ngi ca phi ch ngha x hi dn ch chi phi. Nhng ngi ny tuyn
truyn nhng lun im bc b nhng gi tr ca ch ngha Mc ni chung v trit hc
Mc ni ring. Tnh hnh cng din ra nc Nga trong thi cui ca th k XIX v
nhng nm u ca th k XX.
Nhng nm cui th k XIX bc sang th k XX trong khoa hc t nhin c nhng pht
minh mi, nht l vic tm ra in t v cu to ca nguyn t lm o ln cn bn quan
nim vt l hc c in, dn ti "cuc khng khong vt l". Li dng tnh hnh , ch
ngha duy tm, trong c ch ngha Makh (duy tm ch quan) cng kch ch ngha
duy vt ca Mc. Nc Nga sau khi cuc cch mng 1905-1907 tht bi, nhng ngi
theo ch ngha Makh tng cng hot ng l lun, h vin c "bo v ch ngha Mc"
xuyn tc trit hc Mc.
Do vy, Lnin vit hng lot cc tc phm nh: "Nhng ngi bn dn l th no" v
"Ni dung kinh t ca ch ngha dn ty", "S ph phn trong cun sch ca ng
Xtruve", vch trn bn cht phn cch mng ca bn dn tu Nga v ph phn nhng
lun im duy tm ch quan v lch s ca h. Trong cuc u tranh , Lnin bo v
ch ngha Mc v cn lm phong ph thm quan im duy vt lch s, nht l l lun v
hnh thi kinh t x hi.
Nm 1900 Lnin vit tc phm: Ch ngha duy vt v ch ngha kinh nghim ph phn
vch r quan im duy tm, siu hnh ca nhng ngi theo ch ngha Ma Kh v ch
r tc hi ca n n phong tro cch mng Nga. Trong tc phm, Lnin b sung v
pht trin ch ngha duy vt bin chng v ch ngha duy vt lch s da trn s phn
tch, khi qut nhng thnh tu khoa hc mi nht. Lnin xy dng nh ngha vt cht
vi tnh cch l phm tr trit hc, ng thi cn lm r thm nhiu vn v l lun
nhn thc mc xt.
Nm 1914-1915, Lnin nghin cu nhiu tc phm trit hc, c bit quan tm nghin
cu v php bin chng ca Hghen lm phong ph thm php bin chng duy vt,
nht l l lun v s thng nht v u tranh gia hai mt i lp. Thng qua , Lnin
chun b l lun cho cuc cch mng 1917. Tinh thn sng to ca t duy bin chng
gip cho Lnin c nhng ng gp quan trng vo kho tng l lun ca ch ngha Mc
v trit hc nh: vn v nh nc nc, bo lc cch mng, chuyn chnh v sn, l
lun v ng kiu mi. Lnin l tm gng mu mc trong vic bo v v pht trin
trit hc Mc. Vi tinh thn bin chng duy vt, xem chn l l c th, c khi Lnin
phi thay i mt cch cn bn i vi mt quan im no ca mnh v ch ngha x
hi, khng chp nhn mi th biu hin ca ch ngha gio iu. Chnh v vy m mt
giai on mi trong s pht trin ca ch ngha Mc ni chung, trit hc Mc ni ring
gn lin vi tn tui ca Lnin v t trit hc Mc mang tn trit hc Mc - Lnin.
2.5. Vn dng v pht trin trit hc Mc - Lnin trong iu kin th gii hin nay
c im ca thi i hin nay l s tng tc gia hai qu trnh cch mng - cch mng
khoa hc cng ngh v cch mng x hi, to nn s bin i rt nng ng ca i
sng x hi. Trong iu kin , qu trnh to ra nhng tin ca ch ngha x hi din
ra trong cc nc t bn pht trin c y mnh nh mt xu hng khch quan. S ra
i ca cng ty c phn t cui th k trc c Cc Mc xem l "hnh thi qu
t phng thc sn xut t bn ch ngha" sang "phng thc sn xut tp th". Song,
hin thc khch quan vt khi gii hn nhn thc cht hp ca ch ngha gio
iu tn ti trong mt s ngi. Tnh bin chng ca s tin ha x hi din ra trong
nhng mu thun v thng qua cc mu thun ca ch ngha t bn cng l mt trong
nhng ngun gc ny sinh nhng khuynh hng sai lm khc nhau, thm ch i ti "xt
li" trong phong tro cng sn v cng nhn th gii. iu ny c Lnin phn tch,
ch r: Do khng nm vng php bin chng duy vt, c nhng c nhn hay nhm ngi
lun phng i khi th c im ny, khi th c im n ca s pht trin t bn ch
ngha; khi th "bi hc" ny, khi th "bi hc" n ca s pht trin y, thnh l thuyt
phin din, thnh mt h thng sch lc phin din.
S khng khong ca ch ngha x hi lm cho yu cu pht trin trit hc Mc - Lnin
cng tr nn cp bch. Thc tin cuc u tranh bo v thnh qu m ch ngha x hi
ginh c, nht l cuc u tranh bo v a s nghip xy dng ch ngha x hi vt
qua thch thc to ln hin nay v tip tc tin ln, i hi cc ng cng sn phi nm
vng l lun ca ch ngha Mc - Lnin ni chung v trit hc Mc - Lnin ni ring.
Trc ht phi thm nhun th gii quan duy vt v php bin chng khoa hc ca n.
Hin nay cc nc do ng cng sn nm quyn lnh o ang thc hin qu trnh i
mi to ra mt s thnh cng v gp khng t tht bi. C s thnh cng v tht bi
u i hi phi kin quyt u tranh chng ch ngha xt li, khc phc bnh gio iu
trong vic vn dng l lun. Phi bit tng kt nhng thnh tu ca khoa hc hin i,
khi qut s pht trin ca lch s x hi, tng kt kinh nghim thc tin qua cng cuc
i mi b sung, hon thin trit hc Mc - Lnin. Chng ta khng th i mi thnh
cng nu xa ri lp trng ca ch ngha Mc - Lnin, ri vo ch ngha xt li.
tin, cc bin php ci to th gii bng cch mng. Trit hc Mc thng ly hot
ng thc tin ci to x hi, ci to th gii ca con ngi l im xut pht v thng
qua qu trnh hot ng thc tin hon thin h thng l lun ca mnh. Nh vy, ln
u tin trong lch s trit hc, trit hc Mc to ra c s gn kt cht ch gia l
lun vi thc tin. L lun xut pht t thc tin, chu s quyt nh ca thc tin; khi ra
i, l lun nh hng hot ng thc tin. V th, so vi cc hc thuyt trit hc khc
th trit hc Mc lun lun c b sung v hon thin.
3.2. ngha ca cuc cch mng trong trit hc do Cc Mc v Ph.ngghen thc
hin
Nh s ra i ca trit hc Mc m vai tr x hi cng nh v tr ca trit hc trong h
thng tri thc khoa hc v i tng trit hc c thay i cn bn.
Khi ra i trit hc Mc tr thnh th gii quan khoa hc ca giai cp v sn, giai cp
v sn c c s l lun khoa hc nhn thc thc tin x hi; t nh ra c ng
li chin lc v ra nhng bin php u tranh ci bin x hi c hiu qu. S kt hp
gia l lun trit hc Mc vi phong tro v sn to nn bc chuyn bin v cht ca
phong tro t trnh t pht ln t gic. Trit hc Mc cn l v kh t tng u
tranh chng li h t tng t sn, ch ngha xt li, c hi v ch ngha gio iu, gp
phn quan trng to ra s thng nht ca phong tro u tranh ca giai cp v sn.
Trit hc Mc cng chm dt tham vng nhiu trit hc coi trit hc l "khoa hc
ca mi khoa hc" ng trn mi khoa hc, Cc Mc v Ph.ngghen xy dng l lun
trit hc ca mnh trn c s khi qut cc thnh tu ca khoa hc t nhin v khoa hc
x hi. n lt mnh, trit hc Mc ra i tr thnh th gii quan khoa hc v
phng php lun chung nh hng s pht trin ca cc khoa hc v phng php lun
chung nh hng s pht trin ca cc khoa hc. S pht trin ca khoa hc ngy cng
chng t s cn thit phi c t duy bin chng duy vt v ngc li, phi pht trin l
lun trit hc Mc da trn nhng thnh tu ca khoa hc hin i. Nh vy, trit hc
Mc phn nh r ranh gii gia trit hc vi cc khoa hc khc v thit lp c mi
quan h cht ch gia chng, cng nh xc nh r i tng nghin cu ca trit hc l
tm ra quy lut vn ng, pht trin chung nht ca t nhin, x hi v t duy.