Ammayude Sandeshangal

a yueT xEsh
( Am m a s m e ssage s & t al k s
published in Matruvani)
A KVS Reproduction
jMdin xEsh
EzpmxV>Upik]y `}]-vRuh nm]>h
mL `}}]v>uh axmyh monm]yi, av>v>ueT HZdyi- Eu[
zsiuk. |u[ |viETu[ pureT]N |>u `^}] mLuh |vieT
ìEc{>]N x]Dic{ii}. |u[ O>u Es]k a>Im]f[ k]futu[. ARuh
O>u Ed]Svuh xhBvi] >Itiyil atu kTu Ep]kuv]N p>m]]viEn]Tu
zp]Ri]h.
mE, `^}]iEyuh aTix[]nh vinyvuh myum]fu[. aenyu O>u
mn]fu[ nmuu Evtu[. ati^}]tuek]]fu[ |eney]eyu
zps[nL xhBviutu[. vinyvuh myumu O>u mn]fu[ nmuu Evtu[.
ADunik E^]kh O>u yum]yi m]riyi>iuu. |vieT buuh
xuHZuuh zpiyev>uh |^}. sztuL m]zth; p>x[p>h nsii]N
vYzgt pUu nilu sztuL m]zth. |E]L Oic{u niu[ mrup]E>]Tu[
yuh ecy{uh. piITu[ Biic{u niu[ p>x[p>h yuh ecy{uh |o k]<[cy]fu[
p^yiTiûh k]futu[. xV]Rtyuh aH]>vuh mnuSYN bixin]i
m]iyi>iuu.
|ni muE]u nIL èneyu[ pry]N vy{.
atin]l, me p>x[p>vuh myuh EHvuh visV]xvuh vRieyTu]N
zsmifh.
mL `}]v>uh kTc{[ a xmyh DY]niuk. |vieT mUu zp]vsYh O]h
jpiuE]L a>Iil Aek s]i niryut]yi xic{uek]u[
atin]yi mnx] zp]RnEy]eT `}]v>uh O]h mUu zp]vsYh ~u ec]}uk.
|vieT x[h Evzt |}]tin]l, mL p>m]vDi \ x[u[
Otuiyi>iuv]N zsmifh. |>i]N |Th ki]vR niuek]u[
zp]Ric{]uh mti. eviyil nilu mL evyiEl]ti>i]N tyil
tufiyiTEf.
mE |u nL bueT Ep>il bnx[>]yi>iuu ` xtYh
n]mriyui^}. bL Ev `^}, pE bilecu epTuE]L, A
vx[tuviEn] vYiE] nueT jIvitiû x[]nh n]h vYm]yi
mni^]uv]N zsmifh. p>x[p>h ariu bm]y]l m]ztEm
y]R
EHh
\Te^TuukyuU.
vYiEy]T]y]ûh
2
E^]kvx[tuE]T]y]ûh atum]yi nmuu bh kUTuv]En] kuryuv]En]

p]Ti^}. AukL x]D]>f pry]ruu[; w]N nie EHiuu ù[.
v]vil |t} s>i, w]N EHm]f[, EHxV>Upm]f[ |t]f[ s>i.
|eny]kuE]L
nil
niu[
xk>iEuh
O<ukutu[
EHh
m]ztm]yi>iuh. x]Hc>YLu[ atie avien kU]En] kuruv]En]
k<iyi}.
xVRUie^ cirku muric{ kiieyE]e^ n]h mn]ku jyiîl
bnx[>]fu[. Ep>uh ep>umyuh zpxiyuh x[]nm]nuh Dnvum]ku
c^k]l n]h biei>iuky]fu[. A c^k]ke mEn]H>]y
puS[pL mUTei>iuu. |vieT xV]tzYm^} zps[nh, ne bic{i>iu
A eku[ èn ep]ifh ùt]fu[. atinu[ k]îl bic{i>iu
A c^ke c^y]yie k]ffh; puS[p]yi k]f>utu[.
puS[p]^hk]>L purEmu m]ztEmyuU. a^[ph zsic{u En]iy]l,
puS[pL ek]u mUTei>iu A c^ke nmuu k]fuv]N x]Diuh.
jyiîen jyi^]yi k]fuv]N k<iyfh, vIT]yi k]f>utu[. ìl m]ztEm,
xV]tzYin]yi mnu[ AEvsE]eT kutic{[, ^YieûkyuU.
|e kuTuhb jIvitil pu>uSN >u[ aDikh >[ xmh n]^[ ù
pryuh. `]l. x[ztIey xhbic{iTE]h >u[ aDikh >u[ xmh n]û
m]ztm}, ùm]k]h. pu>uSN buiyiûh x[ztI mniûm]fu[ jIviutu[.
|tu Eku[ epFmL viSmi. pu>uSM]>il x[ztItVvuh x[ztIkil
pu>uStVvumu[. ep]tuv]yi pr]l pu>uSe tI>um]nL \rc{t]fu[.
atu[ x]Hc>YLu[ x]D]>f v<ie]Tu]ri^}. muNzpkZth evc{u[ O]E>]
x]Hc>Yil
O>u pu>uSN èn zpvZiuh ù[ muNkUi
niyiuv]N x]Diuh. `]l x[ztI aeny^}. x]Hc>YLu muil
v<ie]Tuu duRb{^zpkZtm]fu[ x[ztIyuETtu[. av>uETtu[ k]>ufYie
HZdym]fu[. x[ztIkueT duKinu[ muKYk]>fvuh |o mnîyu
zpkZtm]fu[. atuEp]e^ O]E>] x]Hc>Yil x[ztI mn[ èn
zptik>iuemu[ muNkUi tI>um]niuv]nuh k<iyi^}.
|o buiyuh mnuh ek]]fu[ nueT y]zt. atu >u[ `tiRdiskL
Ep]e^y]fu[. atin]l kuTuhbjIvitil pÊ]<uh s]iyuh xm]D]nvuh
^Biui^}.
|o EcRc{yi^}] mniEnyuh buiEyyuh t]^yil
ek]uv>u buv]f[ AY]ikt. |vey p>x[p>h GTiiu
kiy]fu[ AY]ikt. jIvitil AY]ikinu[ Ev x[]nh
nlkuE]L m]ztEm atu[ y]R jIvitm]kuuu. x]D]>fy]yi bui
mniEû[ |ri v>]ri^}. mnu[ buiyiEû[ \y>]rumi^}. |eny]fu[ |u[
nueT kuTuhbjIvith muE]u[ Ep]kutu[.
p zIkuh aEy]Tu vu pry]ru[, "a], w]N è HZdyie
Evdnke}]h BR]viEn]Tu pryuh. aEHh Ou mUuky}]et ti>ic{u[
s>iu mrupTi t>]ri^}. atin]l aEHinu[ È]Tu[ EHmue
k]>Yil `niu[ O>u visV]xvuh v>ui^}. \Ten a pu>uSEn]Tu Ec]dic{u
`] Em]en |o EkLutu[. Em]n[ A Em]E]Tu[ EHmiE^}? \Ten
pryuky]fu[, aeny^}E, `nivE]Tu[ nir EHm]futu[. mE,
|tu[ k^}inuie^ EtN Ep]e^y]fu[. atie m]Du>Yh nmuu >uci]N
k<iyi^}. mDu>h nufyfemil ky{il kifh. atuEp]e^ EHh \il
evEt^}. atu[ Ev xmyu[ zpkTitm]kfh. BR]vie \il EHh
|>utu ek]u m]zth x[ztIu[ xE]Smu]kui^}E^}]. p>x[p>h HZdyh
ariy]N k<iy] x[itiu[ mL EHh \il evc{uek][i>u]l m]zth
Ep]>]. purEmu[- v]ilkUTiyuh zpvRiyilkUTiyuh zpkTiiukkUTi Evfh.
|tu[
kuTuhbjIvitie^
s]iuh
xm]D]ninuh
Evi
a
pryut]fu[. ati^}] ph niL ecy{utu[ d]Hic{u vû v>u
O>uve eeky{il e`xuk evc{u ek]Tuuu Ep]e^y]fu[. A xmyu[
3
ave d]Hh smiiuv]N atupk>ii^}. atin]l mL av>ueT

E^]kiEîrfh. p>x[p>h \u turu EHifh. atu p>x[p>h
aiyuv]N k<iyfh. |tu pryuE]L a O>u k O]Ruky]fu[.
O>u kuTuhbil B]>Y[ mZge ve> |S[Tm]f[. O>il avR O>u
mZgs] k]fuv]N Ep]yi. avieT O>u ku>en kE]L B]>Y[ atien
v]iy]l ek]]em[ viy AzgHh. BR]viEn]T[ anuv]dh Ec]dic{u.
pE BR]v[ xtic{i}. B]>Y[ ti>ic{u viuh ku>iEn]Tu x[EnHh
vikui}. O>u divxh BR]v[ vIii}] En>h avR A ku>en
v]ie]u vu. BR]v[ ti>iek vE]L, O>u ku>en vIil
ekiyii>iuu. BR]v[ Ec]dic{u, "nI `]f[ |o k]iUiyi>iut[.'
"w]ntien au v]iE]yi B]>Y pru.
Ae nI |tin[ ù ti]N ek]Tuuh?
"nL k<iutil p[ ek]Tuuh.
nI atien `vieT kiTuh?
" nueT kiil kiTuh.
aEy{], atienu n]m]yi>iuh
atien] |>uptu vRSh w]N niueT n]h anuBvic{ie}, |ni |o
ku>ietu kUTi anuBvie. |tie aReme]l BotikjIvith
et]îurEmyu EHh m]ztm]fu[. |u nuETt[, p>x[p>h ariu
x[EnHm}. HZdyL p>x[p>h ariyui}. B]>Y[ BR]vie HZdyh
ariyi}. BR]vin[ B]>YyueT HZdyh ariyi}. A>uh viuvI<[cu ty{]rum}.
|o >Itiyie]>u jIvitm]f[ muE]u Ep]kut[. aenyu jIvitil
èn
s]i
anuBviuv]N
k<iyuh?
`]l
AY]ikh
mni]utiUeT nL p>x[p>h ariyuv]nuh viuvI<[c ecy{uv]nuh
ty{]r]kuu. p>x[p>h viuvI<[c[ ty{]r]k]t]f[ jIvitie `}]
tkRc{kLuh k]>fh.
jIvitil y]R x[EnHh O>uvn[ AdYh Biut[ ayil
nium]f[. O>[ piWukuiEn]Tu x[EnHil kh k]fuv]N
k<iyi}. y]et]>u zptIyumi}] x[EnHm]ft[. ayueT |o x[EnHh
ek]c{ukuiyueT s>iy]y vRc{[ ve> AvsYm]f[. p]]tY >]jYL
buijIvikueTn]T]efu
pryuemiûh
avie
m]nxikE>]gikuh
D]>]muu[. atinu k]>fh |o EHie aB]vm]fu[. k]ril epEzT]L
\eiuh, atu x[]R]kfemil b]ri Evfh. atuEp]e, epyil
niuh Biu x[EnHm]f[, nueT Botik jIvitie PoESN. ìl
Ec]diuh muv>ueT x[EnHh x[EnHmE} `[ atuh EHh te. pE
atie piil È]<uh O>u zptIyuu[. B]>Y O>u etu ecy[t]l BR]vu[
\Epi]ruu[. BR]vinu[ O>u pi< xhBvic{]l B]>Y viuEp]k]ruu[. |o
EHh ecriy etinumuil Ep]ûh viupi>iyut]fu[. |tu[ mZgmnukueT
xVB]vm]fu[. psuvien x[EnHiut[ p]inu Eviy]f[. p]u Biut[,
Ou nile kurc{u n]u kUTi vIil niRieyu v>]h. piITtien
|rc{i]>nu viluh. |tuEp]ey]f[ E]kie x[EnHh. atien
y]R x[EnHemu pryuv]N au k<iyi}. |o mZgIy mnien
|osV>tViEû[ \yRut]fu[ AY]ikt. B]>Y]BR]M]R til
EvRpi>iy]rueiûh O>u t te kuien \Epi]N ty{r]ki^}et]Urustm]nh tm]>uh. O>u kuiu[ te ecruil ayil niuh
^Biu EHm]fu[ atinu[ E^]kie EHh xVIk>iuv]nuh til \
EHe muvRu nlkuv]nuh sipk>utu[. m]t]vil niuh
kuuLu Biu x[EnHh nS[Tm]y]l, at[ A kuieyuh
>]jYieyuh n]sinu k]>fm]kuh ù[ ml O]Rfh.
4
|t[ buiyueTyuh yuiyueTyuh E]km]f[. HZdyie B]SEp]ûh

mnuSYN
mri>iuu.
p>x[p>h
x[EnHiuv]nuh
visVxiuv]nuh
bHum]niuv]nuh
\
HZdyie
B]Sy]f[
|u
nS[Teuek]i>iut[.
O>il O>u zI t]N `<utiy kvit te BR]vien k]fic{u. avR O>u
kvitey<uuk]>iy]fu[. BR]v]ke O>u s]x[ztnuh. B]>YyueT
niRb{h k]>fh, aEHh kvit v]yic{u. kvit, O>u kuiey
vRic{uek]ut]f[.
muKh
czenE]eyi>iuu,
kukL
t]m>dLEp]ey]f[ |en O]E>] v>iyiuh O]E>]ien c]>i
vRic{i>iuky]f[. kvit v]yic{i[, BR]vie aBizp]yh EkL]N B]>Y
k]Et]Ru niluky]f[. BR]v[ pryuky]f[, nI `]f[ |o
`<utiyi>iut[? Ek]Tifin[ pfh civu ecy[t[ cznil mnuSYN
Ep]yiute}, avieT ì>iuu? kuer p]reukL. v]yu Ep]umi}.
aenyu czen `Tu[ tyil evc{]l, piTi OTiyumE}]. |en
O]E>] kuu v]ukL pr[, aEHh A kvitey vimRsiuky]f[,
avx]nh xHiek[ B]>Y pru. ""niL[ |o kvit mni]kukyi}.
atiu tEU.BR]v[ A kvitey kt[ buiyilUTiy]f[. avieT
HZdyh \]yi>ui}. aEHinu[ cznie p]reu m]ztEm k]fuv]N
k<iuU. |ziyL ek]u[ ariyutiE visVxiukyuu ùh
pr[ mnuSYN, avnu niS[t kUTi nS[TeTuiyi>iuu.
mnuSYe bui vRu vR[ |[ ìnuh yz]yi. emSIN |}}et
jIvi]N pie} avx[y]f[. p}u Etutinu kUTi emSIN vi>iuu.
|tumUh mnuSYnu Ev vY]y]mh Bi]et v>uu. piIT[, AE>]gYh
niniRutinu Evi, zpEtYk xmyh kei vYy]mh ecEy{i v>uu.
|en En]uE]L Oie^ xuKh mnuSYen me]il duRb{n]uky]f[
ecy{ut[.
|u[
O]E>]
nimiSvuh
mnuSYN
eTNSni]f[.
`}]
xuKxok>Yumu]yiuh avn[ eTNSen]mi}. gRBiûtu[
epFkuiy]ef[ ariyuE]L te p^ anm]Ruh ADiy]f[. atien
vRi piic{[ viv]Hh k<iic{yutu ve> |o ADi m]ri}. |[
AFkuikueT k]>Yiuh av>ueT ADiu kurvi}. mkN Ek]Ejil
ùtinu muNpu te avn[ x[UR Evfh, atu v]ie]Tuutu
ve> vIil eexV>Yh k]fi}. ù nsii]nuh avN mTii}.
v]iie^}il AHtY ecy{uem BISfiyuh. |tuEp]e aEnk
zps[n]f[ |u m]t]pit]L En>iuek]i>iut[. mL vRu
v]l ave>e][ jIvi]h ù k>utiyi>u m]t]pit]L, |[
av>ueT ky{]l `]f[ m>iEi v>ik È]R[ Byuky]f[. mnuSYe
puE>]gti aviTh ve> ì niluu. k]>fh, |[ O]E>] vYiyuh
aztm]zth avnvnil te Otuiyi>iuu. xV]Rt aztm]zth
vRic{i>iuu. bui vREt]eT]h HZdyh suS[ic{u. anYe duKh
è duKemu k k]h È] Ep]y[ mru. xVh xuKinu Evi
`zt Epe> kS[TeTuuv]nuh |uvRu[ mTiyi^}. |tu m]rfemil
buiEy]eT]h HZdyh kUTi vis]m]kfh.
~tu zptikU x]Hc>Yiuh, s]i nS[Tm]k]ti>ivh mnien
`yRISN ecy{u ttVm]f[ AY]ikh. a È]<uh pry]ru[,
DY]nh xVRh Ep]e mUYmut]f[ ù[. Botik puE>]gtiuh s]iuh
muiuh DY]nh \mm]f[. ci^ >]jYe En]ukL `^}] >]jYiûh
`Tuuh. `]l atie^ n>u Ep]y]l xVh >]jYukUTi `Tuukyi^}.
`]l atuEp]e^y^} xVRn]fyh. atie^ muzd Ep]y]ûh A n]fyie
vi^ nS[Tm]kui^}. `vieTyuh atinu mU^Ymuu[. atuEp]ey]f[ DY]nh
ù pryuh. aenyu A xVRin[ p>imh kuTi v]E]?
atuEp]ey]f[ nil k]>ufYh kUTi \]y]e avx[.
5
pÊ]<uh nE]L \yRv>um]yi , pf]>um]yi kUukUTuv]n]fu[

nL zsmiutu[. aetE]<uh duKinu k]>fm]yi tI>uu. nE]L
kS[T]Tuh du>ituh anuBviu `ztEy] Ayi>uu[. ùek][
ave>uric{[ ciiui}? av>ueT jIvitvum]yi nuETtu[ tic{u
En]uE]L, nuETt[ xVRm]ef[ k]fuv]N x]Diuh. nE]L
\yRve>uric{u[ ciiuE]L nL |zt p]v]fE^}] ave>E]e^
xi^}E^}] ù ciic{[ duKiEi v>uu. èiûh O>xuKh
v>uE]<]ke, aEy{] `niizt vîy axuKh vE^}] ` ciy]yi.
`]l nE]L `ztEy] vîy axuKL vu[ du>itmnuBviuvR
nmuu
cuumuu[
ave>uric{]E^]ciuE]L
nuETtu[
vîey]>u
kS[T]T]yi Et]ukyi^}. |en nL mnien xV]neTui duKil
niuh vimui EnTuv]n]fu[ zsmiEtu[. mric{u[ ciiuE]L nueT
jIvith du>itpURm]tiI>uu. `l x]D]>f]>ueT E^]kiEû[
|riv>uv]N pÊ]<uh nueT mnu[ ty{]r]ki^}. av>um]yi duKh
puev]N xmyh ke]ri^}. avRu[ n]l k<ivtu[ Exv ecy{uv]N
x>]k]ri^}. `]l atinu nL ty{]r]vuky]efil, atiÛeT n]h
Anie E^]kiEû kv]Th turutinu t]E]l EnTuky]fu
ecy{utu[ y]Ril |tuh |osV>]>]Dn tey]fu[.
a O>u k O]Ruky]f[. O>u zIyueT BR]v[ m>ic{u. avR[ >u
epFkuik]fu]yi>ut[. p vITukiuh Ej]iu ni]f[ avR, A
kuike vRiyi>utu[. avR Ej]iu Ep]kuE]L kuikeyuh
kUeTe]uEp]kuh. atil mUkui ahgeevk^Yh \t]fu[. |vR Ej]i
ecy{u Dnik kuTuhbiûh O>u mku[. atin[ |o ahgeevk^Ymu
kuiey
viy
x[EnHm]f[.
È]<uh
atiEn]eT]h
Ep]yi>i]nuhvRm]nL pryuv]nuh kiuv]nuh |o kuiu[ vîy
|S[Tm]fu[. `]l |tu[ atie an[ |S[Tm]yi}. è mkL, Ev^]>i
kuiyum]y]Ef] kUukUTut[. atu[ Em]ueT xhx[k]>h nsiiiE^}. è
kUuk]>uh buuh ù pryuh. |tupru[ aN mke viîyiuh kui
vIuh atum]yi xHk>ic{u. avx]nh aEHh te pf]>n]y kUuk]>e
mke |Tu[ vIil ek]uv>uv]N tuTi. atum]yi te mkL kuukUTi
kiumE^}] ù k>uti. aeny]kuE]L Ev^]>iuiyum]yu
xHk>fh kuryume^}]. `]l mkL putiy kUuk]>iyum]yi vRm]nL
pryuemiûh kUTutl xmyvuh Ev^]>ikuiEy]TukUTite xmyh ci^v<ic{u.
aE]L aN Ec]dic{u, `] Em]E w]N ek]uv kuiey
niniS[Tm]yiE^}. aN ek]uv kuiey `niiS[Tm]fu[. pieeyinu
nI A vikZtm]y kuiyue aTuu Ep]kuu. ae Ec]dYh Ek mkL
pru, a] A kuiey w]N EHic{i^} ìlE^]kil m]>u EHiuh.
mE kuiey EHi]N `ztEy] AukL Everyumuu[.
mE, |t]yi>ifh nueT mEn]B]vh. x]Due HZdyh turu
x[EnHiuk. av>ueT tîEû[ |riec^}uk. ave> x[EnHiEtuh,
avRu Ev Exvnh ecEy{tuh, te DRm]yi, |osV>N te ~lic{
kTmy]yi k]fuk. |o O>u mEn]B]vh nmuu v>uE]L, jIvitil xVh
k]>YEm]Ru[ duKi]N xmymie^}u[ k]fuv]N k<iyuh. B]>til 85 Ek]Ti
jnL \til 35 Ek]Tiyuh pifiyi]ef]f[ EkLut[. `}]v>uh
zsic{[, an]vsYc{ivukL O<iv]i, p>x[p>h xH]yL nlki
jIviuv]N ty{]r]y]l |vieT ARuh pifi kiTEi v>i}. `}]vRuh
k<iuv]N Evt[ |osV>N nmuu tiu[. `]l ciR muvRutu
kUTi xVm]i evc{i>iuu. |tumUh, av>ueT xEH]d>L tey]f[
pifi kiT[ kS[TeTuet[ av>riyui}. Botikm]yi, viy xiuh
zpt]piuh k<ii>u]leyuh x]DuE]Tu k>uf k]uv]nuh
avRuEv xH]yh ecy{uv]nuh ty{]r]yi} ìl avR A>ikm]yi
6
d>izd>]fu[. |osV>e E^]kie^ ~vuh vîy d>izdR av>]fu[. atie

du>itL, m]nxikm]yi anuBviutil niuh avRu >eTuv]n]vi}.
x]DuueT jIvit]tyil evic{h vitr]et, |osV>nu muil, dIph
ek]uutu
ek]E],
k]fiyRiutu
ek]E]
y]et]>u
zpEy]jnvumi}. atin]l nL x]DuueT E]kiE[ |riec{}fh.
x[EnHifh, Exvifh. |tu kUT]et `zt DY]nh ecy[t]uh DY]nie
mDu>h nuk>uv]N k<iyukyi}. pE>]pk]>m]fu[ DY]nin[ m]Du>Yh pk>ut[.
Ej]iyie}[ ciic{[, mn[ pu]i, H>ikLTimy]ku ci
kuue k]f]ru[. H>i k<ic{tuek][ Ej]i kii}. at[, kuTuhbin[
Ou kUTi B]>h kUukEyyuu. 10 exu x[Emyuuevil atil kZSi
ecy{uv]N En]fh. \yR vidY]BY]xh EnTiyi[, kZSi ecy{Ef] ùh
mL cii>ut[. me]inuh x]Dic{i} ìl, vIuvil pu
v]<eyiuh nTuv]N zsmiuk. |en aV]nic{[, nmuuh kuTuhbinuh
jIvi]h.
p am]>uh >uh mUuh kuike Ou evc{[ ayueT aTuu vu
pry]ru[, w]N m>i]N Evi |riuret]f[. aE]L aeyuric{u
Ek[ |vieT vu. è BR]v[ mH] kuTiyn]f[. è xVu nsiic{u, vITu
viu. t]mxh v]Tk vIi]i. |E]L kuTi k]>fh Ej]iyil niuh
pi>ic{uviu. kukuTic{{[ n]uk]>um]yi vfh m]ztm]f[ w]N muil k]fut[. mUu
mEyuh ndiyil `riu[ Oh w]nuh c]Ti m>i]N tI>um]nic{t]fu[. |tu
pruek][ avR ep]i>yuky]f[. mE, `ztEy] jMLu EsSh
kiiy mnuSYjMm]fitu[. atu[ a^[p]yu]i muvRu[ duKh v>ui
nsiie^}. v]x[tvil avR kuh kW]vum^} kuTiutu[. muv>ueT
kunI>uh
>vum]fu[.
|]>Yh
mL mr>utu[.
aEHh
Ou
zsic{i>uuevil, A kuTuhbin[ |en O>vx[ v>um]yi>uE]? ^H>i
\pEy]giu mL È]<uh |tu ciifh. mL, B]>YEyyuh kuikEyuh
x[EnHiuuevil kuTuhbE]T[ alemiuh A]Rtyu[ ìl,
H>ikL \pEy]giut[ \Epifh.
atil niuh mic{h evc{ pfh ek]u[ O>u kuiyueT vidYaBY]x ci^vu
nT]h. m<]û[ Ec]Re]îu kU>u kI<iî>uu[ kS[TeTu`ztEy]
Ep>uu[. avRu[ pu> Emyuv]N Ev xH]yh nlk]h. atin]l me^}]h
ave>Ey]Ru[ zptieyTufh, "|u mutl w]N xig>u[ vîi^} mdYh
k<ii^}. mL Oic{u ecy{]N k<iyu O>u Exvn EmK^ tI>um]nifh. |
Exvn zpvRnh O>u vRSinuil we^}]v>uh kUTi nTiyi>iuh
ù[ dZniyemTUfh. nmuu[ a^[p xmyh kiiy]l ... |E]L
kE]il ecu[ kitm]skL pru[ kic{uh ci>ic{uh xmyh kyuh.
ùek]u[ A xmyh aTuu Ax[pztikil Ep]yi x]Du]y
E>]gikLu Ev xH]yL n]^]vuh viDh ecy[tu ek]TuukUT].
kiTyi^}]et SIu cUT]ni^}]et mUyueT kTiEyu[ `ztEy] x]DuL
kS[TeTuu.
|eê |viETu v O>u bie EnRu[ kE^}ru]yi. atil
\]yi>u O>u kuie tû[ ~ru ek]u[ t^ ep]i. Ax[pztiyil
Ep]k]et avR |vieTeyi. b]ytin]l Ep]Îxien viv>mriyic{u[ |vieT
niuh ti>uvnpu>h emQil Ek]Eju[ Ax[pztiyil ìc{u. avieT
aQ[miu[ ecEy{i vu. Ax[pztieyuric{u[ prE]L |]>Yvuh a
O]Ru Ep]yi.
xmyh kiuE]L Ax[pztikil Ep]yi avieT duKiu E>]gikueT
jIvitkkLEkLukyuh mni^]ukyuh ecy[t]l nmuu pie an]vsY
ci^vukL ecy{uv]N Et]ukyi^}. aey A]Rm]yi EHiu
7
mil A O>u mnu[ \]kuh. `^}]vRuh atinu O>u mnu[ nlkEf

ù[ zp]Riuu, a aDikh pru[ dIRGiiui^}. p^ muh
evyi^]fi>iutu[.
|u[ ayueT p]dpUj ecy{uv]N x]Di]til mL viSmi>utu[.
|e
divxh
`ztEy]
Ep>u[
duKic{u.
`ztEy]
kuuL[
|vieTeyiEc{>uv]N x]Di]et vu. aEt]RuE]L p]dpUj]yi
|>uu t>uv]N au[ k<iyui^}. pie |o AEG]SLe^}]h
xtic{tu[ mueT xE]Sinu Evi m]ztm]fu[. nie Exvi]nuh
tE^]T]num]fu[ a AzgHiutu[. at]fu[ ayueT jIvit^Yh.
`^}]v>uh kTc{u[ EdviyueT >Uph \il k]fuk. atinu k<iyuie^}il
Edvi muil nilut]yi x^[piuk. mL akvuh purvuh, xgufvuh
niRgufvuem]uh ciiE. mn[ ~k]zgteTuuv]N zsmiuk. >Uph
kiiyie^}u[ vic]>ic{[ viSmi. kTc{[ mL a] a] ù viiuk.
|tu EkLuE]L p^>uh Ec]di]h |osV>N \iîE^} ù[. s>iy]fu[
|osV>N nueT \iûu[. pE, nL \i^^}. nueTmnu[ mu p^
vx[tuuETyuh pi]e^ O]Ti nTuky]fu[. A mnien \iEû[ ti>ic{u
ek]uv>utinu O>u zkiyy]fu[ |o jph. a] ` v]inRh
nitYm]y EzpmEm, nitYm]y k]>ufYEm, nIeye nyiU `]fu[.
O]h s]i s]i s]i
1996 January
(k]zsmil O>u gu>uvuh kuer siSY>uh t]mxic{i>uu. gu>uvie xm]Diu
EsSh kuer]^h siSYR Oe]>umEy]eT k<iu. piITu[ av>ueT x]DnkL
kuru. jpDY]nL |^}]t]yi. p>x[p>h axUyyuh kusuuh vRic{u.
O]E>]>u>ueTyuh
^Yh
x[]n
m]nL
m]ztm]yi.
|Et]eT
Azsm]>Iinute m]m]yi. aviETu jnueT v>vuh kuru.
Azsmil O>u mUkt m]zth. x[]nm]nil zBmh v]l mnuSYN
zB]n]yi m]ruh. pie ù ecy{fh, ecy{>utu[ `tinu[ y]et]>u
niyvumi^}. Azsmie |o >Iti kiu[ atie^]>u siSYnu[ ve>
duKm]yi. aEHh aTuu vZn]y O>u mH]]vien ecu ku.
Azsmie^ viv>L D>iic{u. nUrukfinu[ jnL vuek]i>u,
divxvuh \Xv zptIti p>iyi>u Azsmh |u[ svruEp]e^
vijnm]fu[. siSYN pret^}]h Ektinu EsSh aEHh pru, 'niueT
kUil
O>u
mH]]vuu[.
aEHh
muvR
ariy]ti>iuv]N
EvSzpn]yii>iuky]fu[. niL aEHe anux>ic{]l niueT
Azsmh p<yti nup>iy]yi puE>]gmiuh zpsx[ti vRiuh. 'siSYN,
at]>]efu Ec]dic{E]E<uh, mrupTiyi^}. aEHh xm]Diy]yi.
siSYN Azsmieî AE^]cny]yi. til A>]fu[ mH]]vu[,
p]ckh ecy{uvn]Ef]? avn]k]N v<iyi^}. avnu O>u x]Dnvuh n]yi
p]ckh ecy{]nri yi^}. avN k]>fh, èiûh >uciEy]eT k<ic{iu[
k]Êmery]yi. avenen mH]]v]kuh. Et]h En]uvn]Ef]? avnu
Oiûh zsyi^}. `Tuu c]]>num]fu[. psue En]uvn]k]nuh
t>mi^}. aven]>u muNEk]piy]fu[. |en OE>]>ue>uric{u pryutu
Eki[ kUeTyu AL pru. nL ìn[ av>ueT zpvRike
vimRsifh. mH]]e av>u eT zpvZikL En]i vi^yi>u]N pi^}.
av>ueT zpvZikL nueT n^} B]viuEviy]yi>iuh. av>ueT muil
vinyE]eT ni]Ê^} nmuu zpEy]jnmuU. av>il nL etu k]f]N
p]Ti^}. atin]l nmuu O>u k]>Yh ecy{]h. nmuu[ Azsmiû
`^}]vE>]Tuh vinyE]eT ep>um]r]h. mu v>ueT etu k]f]et
`^}]vE>yuh EHi]N zsmi]h. p<ytuEp]e^ ci p]îukyuh ecy{]h,
aen avR `^}]vE>yuh EHiuv]nuh, xkÊ>]Tuh vinyE]Tuh
ìmEy]Tuh ep>um]ruv]nuh tuTi. |vR >uEpR p>x[p>h EHE] Tuh
vinyE]Tuh xkE>]Tuh ep>um]rutu kE]L muv>uh atuEp]e^
ep>um]r]N tuTi, aE]L `^}]vR uh xE]Sm]yi. Azsmil È]<uh
\XvzptIti y]yi. p<ytie \p>iy]yi e`sV>Yh ku. `^}]v>uh

x]]t[]>inRH>]yi.
mE, EHm]fu[ xk^tinuh aTix[]nh. |osV> En]Tu xmRfh,
muvE>]Tu k]>ufYm]fu[.
mE,
|osV>N
nilteyuu[.
pE,
atiu[
bIj>Upi^]efum]zth. A viu[ kiiRfemil, k]>ufYie
j^m]fu Evtu[. xV]RtyueT j^h ek] tu[, nsiukEyyuU.
atu]fu[. tni^}]et anYR uEvi zpvRiutiEn k]>ufYemu
pryuv]N kurvyie^ atinu v>uv]N x]DiU.
mE, DY]nh m]zth Ep]>], k]>ufYvuh kUTi
Evfh. Ex]i]l
Ex]i]l vx[zth evuuh.
evuuh. `]l
atie^ kr kyfemil
kyfemil b}Ic{i[ poQR Evfh.
atuEp]e^ DY]nE]eT]h muvE>]Tu[
k]>ufYh kUTi Evfh. duKiuve> xH]yi
uv]nu mnu]kfh. at]fu[ s>iy]yExv.
|o k]>ufYmu HZdyiE^ |osV>e
kZpyu] kukyuu.
kukyu
aeyE]<uhpryuh,DY]nhxVRhEp]e^mU^Ymu
t]fu[.Botikm]yuh AY]ikm]yuh \
puE>]gtiu [DY]nh \mm]fu[.
10
1996 February.
O>u >]jYe En]u[, A >]jYu m]ztEm xVIk>i
ukyuU. me]>u >]jYu[ atinu vi^yi^}.
atie n>u Ep]y]l A >]jYu te
atinu vi^ nS[Tm]kuh. `]l, xVR
n]fyh
atuEp]e^y^}.
atie
muzd
Ep]y]lUTi, atinu[ ~tu >]jYuh vi^ yuu[.
atuEp]e^y]fu DY]nh. DY]ninu[ ci^v]u
xmyh O>iûh nS[Tm^}. `]l xVRinu[
p>imh
kUTi
v]l
ènyi>iuh?
atuEp]e^y]fu[ DY]nE] eT]h nil
k]>ufYh kUTi v]ê avx[. aEt] eT
|osV>kZpu[
niEû[
zpvHiuv]nu
tTe ^}]h nIi kiuky]fu[ ecy{utu[.
p^ muh vu[ pry]ruu[, ave>niu[ kUET]zth ecy[tu. |ve>niu[
uzdh ecy[tu ùh muh. ati e^]uh mL visVxiE. muNpu ecy[t
kRueT P^m]fu[ |u nL anuBviutu[. atinu[ Ae>yuh pYmi^}. jIvith xuK duKL nir t]fu[. atien xu^nh
ecy[tu muE]u Ep]kuv]n]fu[ AY]ikh mni^]utu[. viDi
ùpryutu[, muNpu[ ecy[t
kRueT P^m]fE^}]. |tinRh
kRLu Evzt zp]D]nYh \e]fu[. atin]l mL mz v]dvuh muh
ecy [tu[ pfh ky]et, ~k]zgtEy]eT zp]R iuv]N zsmiuk.
aRHtevRu Evtu d]nh ecy{uk. |enyu xt[kRLek]u[,
Ev P^h ^Biukte ecy{uh.
s>iy]y
tpu
O>]Lu
m]ztEm
mzsiy]l
èiûh
Pîiuv]N x]DiU. nmuu[ Ed]Sh v>u uv]N k<iyU. xd[mzh
Ep]e^te duRmzvumuu[. `]l atinnux>ic{u[, P^v]uv]N piy
tpxVikL |]>uu[? atin]l mL |et]uh O]Ru[ ByeET ti^}.
jnn xmymnux>ic{u[ nil ci^ xmyil kS[TtkL k]f]ru[. ve>
cUTu xmyu[ ~k]zg tEy]eT Ouh ecy{uv]N k<iyi^}. ku kuTic{u
tû mupiTic{vnu[ `]fu pryuetri yi^}. atuk]>fh mu v>ueT
eeky{il niuh aTi kiuh. |tuEp]e^ jIvi til jnnEn>h anux>ic{u[
ci^ xmyuu[. a vey Afu[ ec]v{, sni, >]Hu è]e viiutu[.
|o ds]xikil DnnS[Th, apkTL, k^HL, E>]g L,
bumizt]dikLu[ kS[TtkL, ù tuTiy]ûh tTL, ecy{]
etukL ecy[etu[ EkLuk, |et] e |o ds]xikueT xVB]vm]fu[.
a^}]et A>uh kUET]zth ecy[tt^}. atie Ep>il ci^vu ecy{u pfh
ek]u[ mueT \ kTh vIuv]N k<iyuh. `]l n]h |o xmyu[
a^xM]>]yi>iuv]N p]Ti^}. |osV>en ~k]zgtEy]eT DY]niuv]N
zsmifh. xHzxn]m]R c{nkL muT]et nTfh. mzjph viT]et
tuT>fh. |et]ee]u[ |o ds]xi En>ie^ kS[TtkueT tIzvt
ve> kuruv]N k<iyuh. |vyil et]Uru st m]nvuh nueT zpyhek]u[
m]uv]N x]Diuh.
pie me]>u k]>Yh mL O]Rfh. anY>ueT mninu[ Evdnyu]u
O>u zpvRiyuh mil niumu]k >utu[. atu[ ve> Ed]Sh ecy{uh. nL
muve> Evdnii uE]L O>u pE avR etu ecy{]v>]yi>iuh.
avR E]! Bgv]en, w]en]uh arit^}e^}] av>ien prE}].
ìen HZdyh ep]i>u[ pryuE]L A x^[ph xU[m>Upil
11
niEû[ zpEvsiuh. atu[ nmuu[ B]viyil Ed]Sm]yiI>uh. at]fu[

pryutu[. mnx], v]c], kRf] muve> Evdnii>uetu[. nmu u[
anYRu[ xE]Sh pk>uv]N k<iie^}iûh duKii ]ti>iuv]N
zsifh. atu[ niEû[ |osV> kZp ìuh.Ej]îu[ Au ke
fic{u ek]u[ p>xYh ecy{uh, eTx[u nTuh, |NRvYu ecy{uh `]l,
avyie^]uh Evzt mikvu k]fi] vR[ Ej]î ^Biu t]yi
k]f]ruu[. nu eT |c[Cnux>ic{]fu k]>YL nTuetil, n] yi
\>h nlkiyt nux>ic{u[ Ej]î ^BiE te^}. `]l È]<uh |tu
xhBviuumi^}. aE]L |tien^}]h aTi x[]nh aviTue |c[C y]fu[.
atin]l `^}]h aviTuEu xmRic{u ek]u[ nI]h.
|NRvYU ecy[t ALu[, muvE>]Ti^}] O>u k]>ufYh avE>]Tu[ Et]
iytuek]]fu[ azt n]yi eTx[[ ùiuUTi Ej]î avRu
kiiyt[. aen aEHinu avE>]Tu k]>ufYh Et]uv]N k]>fh, muNpu[
avR ecy[tiu n^} kR ueT P^m]fu[. at]fu |osV> kZp. nmuu
avx>L nS[Tm]kuuevil atil duKi uky^}] Evtu[. aviTue
kZpuEvi, xmyh Ouh p]<]]et n^} kRL anuS[iuky]f]vsYh.
muvR[ nE]Tu k]>ufYh Et]fh. at[ |osV> kZpy]f[. atinu
nil n^} zpvZikL \]kfh.
viu vitc{u, EvviDh vh nlki, Evnl]û[ Eb]Rev^}u ku<ic{u[
evh pu[ ecy[tu. xmyinu[ kkL nIh ecy[tu. `]l vi
ek]Ey{xmyh eve]h vu[ vike^}]h nsic{u Ep]kuu. |enyu
`ztEy] xhBvL nL ki>iuu. atin]l zpymuei ûh
aviTue kZpyie^}il y]et]>u P^vumi^}. zpy vuh kZpyuh p>x[p>h
beu kiTuu. nil n^} kRL \]y]E^ |osV >kZpu[
p]ztm]kuv]N k<iyU. atin]l È]<uh mueT mnil n^} cikLu[
m]ztEm x[]nh nlk]vU. k]>fh cikLnux>ic{]fu[ kRh. nil xd]
n^} cikL v>uv]nuh n^} kRL \]kuv]nuh nmuu[ aviTuE]Tu[
zp]Ri]h.
a kUTutl pru[ dIRGiiui^}. mL AH]>h k<iu[, atinu[
mu]yi, |vieT v>]N x]Di]et viSmi u D]>]h muu[. axuKm]yi
kiTu Bm uu[. pfmi}]et viSmiu mu[. ayueT aTuu
niuh zpx]dh xVIk>iuv]N x]Di]til duKiu av>ueT vyru
nirEf, `^}]v>ueTyuh mninu[ xE]Sh pk>uv]N Ev si nlkEf
ù[ mnil zp]Ric{u ek]u[ 'E^]k] xmx[t] xuKiEn] Bvu' `mzh
mni l jpic{uek]u[ mL Bfh k<iuk. krikL èi ûh tIR]l
mL viic{u pryEf! mueT s>iy]y vITu[ |t]fu[. ù Evfemiûh
viic{u pru[ v]iut>utu[. |viTh
è xVh` bm]fu[ mL pu^REtu[.
nm siv]y
12
1996 April
jIvitil y]Rx[EnHh O>uvn[
AdYh
Biut[
ayil
nium]f[. O>[ piWukui En]Tu
x[EnHil
kh
k]fuv]N
k<iyi}.
y]et]>u
zptIyumi}]
x[EnHm]ft[.
ayueT
|o
x[EnHh
ek]c{ukuiyueT s>iy]y vRc{[
ve>
AvsYm]f[.
p]]tY
>]jYL buijIvikueT n]T] efu
pryuemiûh
avieT
m]nxikE>]gikuh
D]>]muu[.
atinu k]>fh |o EHie
aB]vm]fu[. k]ril epEzT]L \eiuh, atu x[]R]kfemil b]ri Evfh.
atuEp]e, epyil niuh Biu x[EnHm]f[, nueT jIvitie
PoESN. ìl Ec]diuh muv>ueT x[EnHh x[EnHmE} `[. atuh
EHh te. pE atie piil È]<uh O>u zptIyuu[. B]>Y O>u etu
ecy[t]l BR]vu[ \Epi]ruu[. BR]vinu[ O>u pi< xhBvic{]l B]>Yyuh
viuEp]k]ruu[. |o EHh ecriy etinumuil Ep]ûh viupi>iyut]fu[.
|tu[ mZgmnukueT xVB]vm]fu[. psuvien x[EnHiut[ p]inu Eviy]f[.
p]u Biut[, Ou nile kurc{un]ukUTi vIil niRieyu v>]h.
piITtien |rc{i]>nu viluh. |tuEp]ey]f[ E]kie x[EnHh.
atien y]R x[EnHemu pryuv]N au k<iyi}. |o mZgIymnien
|osV>tViEû[ \yRut]fu[ AY]ikt. B]>Y]BR]M]R til
EvRpi>iy]rueiûh O>u t te kuien \Epi]N ty{]r]ki^}et]Urustm]nh tm]>uh. O>u kuiu[ te ecruil ayil niuh
^Biu EHm]fu[ atinu[ E^]kie EHh xVIk>iuv]nuh til \
EHe muvRu nlkuv]nuh sipk>utu[. m]t]vil niuh
kuuLu Biu x[EnHh nS[Tm]y]l, at[ A kuieyuh
>]jYieyuh n]sinu k]>fm]kuh ù[ mL O]Rfh.
|t[ buiyueTyuh yuiyueTyuh E]km]f[. HZdyie B]S mnuSYN
mri>iuu. p>x[p>h x[EnHiuv]nuh visVxiuv]nuh bHum]niuv]nuh
\ HZdyie B]Sy]f[ |u nS[Teuek]i>iut[.
kvitey<uuk]>iy]fu[. BR]v]ke O>u s]x[ztnuh. B]>YyueT
niRb{h k]>fh, aEHh kvit v]yic{u. kvit, O>u kuiey
vRic{uek]ut]f[.
muKh
czenE]eyi>iuu,
kukL
t]m>dLEp]ey]f[. |en O]E>] v>iyiuh O]E>]ien \pmic{[
vRic{i>iuky]f[. kvit v]yic{i[, BR]vie aBizp]yh EkL]N
B]>Y k]Et]Ru niluky]f[. BR]v[ pryuky]f[, nI `]f[ |o
aenyu czen `Tu[ tyil evc{]l, piTi OTiyumE}]. |en
O]E>] kuuv]ukL pr[, aEHh A kvitey vimRsiuky]f[,
avx]nh xHiek[ B]>Y pru. ""niL[ |o kvit mni]kukyi}.
atiu tEU.BR]v[ A kvitey kt[ buiyilUTiy]f[. avieT
HZdyh \]yi>ui}. aEHinu[ cznie p]reu m]ztEm k]fuv]N
k<iuU. |ziyLek]u[ ariyutiE visVxiukyuu ùh pr[
mnuSYN, avniu niS[t nS[TeTuiyi>iuu.
13
mnuSYe bui vRu vR[ |[ ìnuh yz]yi. emSIN |}}]et

niniRutinu Evi, zpEtYk xmyh kei vY]y]mh ecEy{iv>uu.
ecy{ut[.
|u[
O]E>]
nimiSvuh
mnuSYN
eTNSni]f[.
`}]
vRi piic{[ viv]Hh k<iic{yutuve> |o ADi m]ri}. |E]L
AFkuikueT k]>Yiuh anm]Ru[ ADiy]f[. av>ueT AzgHL
\TnTi x]Dic{u ek]Tui}}]eyil zps[n]f[. UR Evfemu[
pryuE]Le v]ie]Tufh. |e}il avN BISfieTuuh. mL
vRu v]l ave>e][ jIvi]h ù k>utiyi>u m]t]pit]L,
|[ av>ueT ky{]l `]f[ m>iEi v>ik È]R[ Byuky]f[.
mnuSYe puE>]gti aviTh ve> ì niluu. k]>fh, |[ O]E>]
vYiyuh aztm]zth avnvnil te Otuiyi>iuu. xV]Rt
aztm]zth vRic{i>iuu. bui vREt]eT]h HZdyh suS[kic{u. anYe
duKh xVh duKemu k k]h È] Ep]y[ mru. xVh xuKinu
Evi `zt Epe> kS[TeTuuv]nuh |uvRu[ mTiyi^}. |tu m]rfemil
buiEy]eT]h HZdyh kUTi vis]m]kfh.
`yRISN ecy{u ttVm]f[ AY]ikh. a È]<uh pry]ru[,
DY]nh xVRh Ep]e mUYmut]f[ ù[. Botik puE>]gtiuh s]iuh
muiuh DY]nh \mm]f[. ci^ >]jYe En]ukL `^}] >]jYiûh
`Tuuh. `]l atie^ n>u Ep]y]l xVh >]jYukUTi `Tuukyi^}.
`]l atuEp]e^y^} xVRn]fyh. atie^ muzd Ep]y]ûh A
n]fyie
vi^
nS[Tm]kui^}.
`vieTyuh
atinu
mU^Ymuu[.
atuEp]ey]f[ DY]nh. xVRh amUYm]f[. aenyu A xVRin[
p>imh kUTi v]E]? atuEp]ey]f[ nil k]>ufYh kUTi \]y]e
avx[.
pÊ]<uh nE]L \yRv>um]yi, pf]>um]yi kUukUTuv]n]fu[
nL zsmiutu[. aetE]<uh duKinu k]>fm]yiI>uu. nE]L
kS[T]Tuh du>ituh anuBviu `ztEy] Ayi>uu[. ùek][
ave>uric{[
ciiui}?
av>ueT
jIvitvum]yi
nuETtu[
tic{uEn]uE]L, nuETt[ xVRm]ef[ k]fuv]N x]Diuh. nE]L
\yRve>uric{u[ ciiuE]L nL |zt p]v]fE^}], ave>E]e^
xi^}E^}], ù ciic{[ duKiEi v>uu. èiûh O>xuKh
v>uE]<]ke, 'aEy{] `niizt vîy axuKh vE^}]' ` ciy]yi.
`]l nE]L `ztEy] vîy axuKL vu[ du>itmnuBviuvR
nmuu
cuumuu[
ave>uric{]E^]ciuE]L
nuETtu[
vîey]>u
kS[T]T]yi Et]ukyi^}. |en nL mnien x]VneTui duKil
niuh vimui EnTuv]n]fu[ zsmiEtu[. mric{u[ ciiuE]L nueT
jIvith du>itpURm]yiI>uu. `]l x]D]>f]>ueT E^]kiEû[
|riv>uv]N pÊ]<uh nueT mnu[ ty{]r]ki^}. av>um]yi duKh
puev]N xmyh ke]ri^}. avRu[ n]l k<ivtu[ Exv ecy{uv]N
x>]k]ri^}. `]l atinu nL ty{]r]vuky]efil, atiÛeT n]h
Anie
E^]kiEû
kv]Th
turutinu
t]E]lEnTuky]fuecy{utu[.
y]Ril
|tuh
|osV>]>]Dn
tey]fu[.
14
1996 June
QlHi zbx[]n zptiS[] mEH]Xvh k<i[ ayuhAzsm aE v]xikuh amZtpu>iyiE^[ mTuky]f[. ~eikiû
~etiûh ndiyiE^] tT]kiE^] kuic{[ `^}]v>uh a[ cuumi>u[
DY]nvuh Bjnyuh nTu ky]f[ ptiv[. mU]h divxh eevkuE>m]yi.
kui]N xo k>Yinu ndiEy], kuEm] v<iyueT |>uvsvuh k]f] nu]
yi>ui^}. |[ kui]N k<iyi^}E^}] `[ ciic{[ `^}]v>uh viSmiutu
k[ a pru nmu[ kui]N p]et v>i^} mE.. `vieTeyiûh
evh \]kuh. a pr tnux>ic{[ aTue]>iT[ vi nirui.
xmIpem]N ndi Ey] mE] \E] `[ n]uk]E>]T[ aEnVSic{u. |vieTey
uh ndiyuh tT]kvuem]umi^}. |t[ evinu ]mmu zpEdsm]f[. avR
pru. atu Ek[ a xm]D]niic{u. a^}^}, |vieT aTuute
evmue[ ayueT mn[ pryuu. niL OukUTi Ep]yi aEnVSiU
zbc]>ikL vIuh Ep]yi ti>i. aE]L ci^ n]uk]R pru O], s>i
|vieT aTu[ k^}uevieyTu x[^[ ecriy tT]kh Ep]e^ evh
niruni^[pu[.
avR prtnux>ic{[ ayuh xhGvuh a^[pdU>h nT E]L, eti
j^mu >u tT]kL kei. `^}]v >uh aEy]eT]h tZp[tiy]Ev]h
kuic{u. kui k<i[ mL au cuumi>u[ DY]nic{u. DY]ninu EsSh
`^}]v>uh aEy]eT]h Bjnyil puEcRu. a B]vmy]yi. eekkL
Ak]siEûyRi me, O]Tiv], me O]Ti v]''-- ìen a
\c{il viic{u. a^[p En>h xRv{>uh nisb[d>]yi A anuBUtiyil mu<uki
|>uu. A x]zmon in[ aRvi>]mh kuric{uek][ Q]niEyl ` O>u
zPWu k]>N aEy]T]yi pru. aEy]eT]h kuiuE]L vîy
Anh Et]uu. Him]^yilec{[ ghgyil kui c{Ep]û anuBvh.
ayueT SiEks[ p>ip]Ti r]iy k]>fh ghgyie^ kui nS[Tm]ytiû
duKh |E]L tIRu.
a :- me, xd[gu>u^]Bh \]kutu ve>y]f[ Ezt uh
tIRuh x]D]>f]e> AY]ikvZiyiE^ [ ek]uv>]N
\pk>iut[. gu>uvil xmRfmuvN pie me]>u tIRvuh EtTi
Ep]Ekti^}. xRv{tIR uh pURn]y O>u mH]]vil xhgmiuu .
gu>u vxi u x[]nh k]siyuh aviTue p]dtIRh ghgyum]ef [
pryuh. gu>uvil xmRic{u nIiy]l xk^ tIRi ûh ]nh ecy[ttinu
tu^Ym]f[. O>u mH]]vie x]i Yil `vieT kuic{]ûh at[
ghg]jîl kuiu tinu tu^Yh te.
15
aE]L me]>u BN Ec]dic{u : aE, , tIRL[ `]f[ |zt

p]vntyuh p>isuiyuh v>]N k]>fh?
a :- Em]en, `^}] ndikuh pRv{til ni]f[ v>u t[. avyilUTi
O<uku jînuh vYtY]xmi^}. `]l ghgyuh nRdyuh Ep]û ndikil
D]>]h mH]]L kuiuu. avyueT tI>[ ni>vDi tpxVikL DY]nh
ecy{uu. atutey]f[ A tIRueT p>isui[ k]> fh. mH]]L
kuiuE]L ~tu ndiyuh tIRm]yiI >uu. av>ueT sum]y zp]fN
evil xhzkmiuu. avE>]eT][ kuiuk `]l zb]nuBUtiyueT
O>hsh nuk>utu Epe^y]f[.
`]l visV]xm]f[ `^}]inuh aTix[]nh. Ezpmvuh visV]xvuh
\eil ~tu j^vuh pufYtIRm]f[. p] n]>ueT k ariyiE^}? O>il
O>u
zb]fN
k]siu
Ep]
k]N
O>ui.
ghg]]nh
ecy[t[
k]sivisVn]Enyuh dRsic{[ mT]N, kUin[ p]n]e>yuh viic{u. `]l
p]n]R[ Ep]k]N piyi^}. `]y]ûh a[ avieTve> Ep]vuk yE^}.
è
vTi
ghg]tIRil
O[
muieyTu[
ek]u
v]l\pk]>m]yi>uu. p]n]R pru. zb]fN atu xtic{[ vTiyuh
v]i pureu. k]siyieî ghgyil kuiEv p]n]>ueT vTi O<uil
Oîc{uEp]yi. n]il ti>i ec{iyE]L ghgyil vTi nS[Te k]>Yh
zb]fN p] n]E>]T[ pru. p]n]R pru. viSmiE. nS[T e
vTi w]enTuu ek]]h. p]n]R Ene> te pri e^ kuil, mui.
aEt vTi `Tuuek]uvu. ì[ aEHE]T[ pru visV]xmueil
~tu j^vuh ghg] tIRh te. atie^}il ghgyuh ymunyuh `^}]h evruh
evh m]zth
aE]L O>u BN pru ;-a kUeTyuE]L `^}] tIRvuh
|vieTyiE^}. ìuh ci^R SiEksiûh bd>in]iûh muh Ep]yE^}]
(ayueT Him]^yy]zt]p>ip]Ti \Epic{E]L ni>]s>]y ci^ viEds
BM]R SiEksiûh H>idV]>iûh muh tnic{[ Ep]yi>uu)
a :- avR[ azt aRfEmyuu. O>u mH]]vienuric{[
mni^]i<i]l O>u kuiyueT Ep]e^ niS[km]y visV]xvuh
xmRfvuh Evfh. gu>uxiDiyil ìEc{Riuh mu pufYx[]nuh
tIRx[]nuh EtTi O>]L Ep]kuuevil atieyRh ay]ueT
visV]xinu \ru vii^} `]f[. O>]Lu Evet^}]h xd[gu>uvil
niute ^Biuh. mevieTyuh Oinuh aEnVSic{Êy AvsYmi^}.
gfptiyueT kEkiiE^}? O>il gfptiyuh mu>uknuh p]Rv{tiEdviyueT
eeky{il O>u n^} p<mi>iutuku. >uEp>uh atinuEvi aEy]Tu
Ec]dic{u. AdYh E^]kh cuiv>uy]L[ atu t>]emu Edvi pru. mu>ukN
\TN myiîe puru kyri E^]kh cui v>]N pureu. `]l
m]t]pit]il E^]kh mu<uvN aTuuev[ Eb]Ymu gfpti ùh
Ep]yi^}. anm]e> v^h vc{[ aEy]T[ p<h AvsYeu. Edvi
xE]SE]eT atu gfpti[ nlkukyuh ecy[tu. jgt[pit]]y
sivp]Rv{tim]>il zppWh mu<uvN aTiyi>iuu ` visV]xmuvn[
amZttViEt]y A P^h kii. atuEp]e^ xd[gu>uvien Azsyic{]l
Evet^}]h aviTuute ^Biuh.
zsIgu>up]dil`^}] Edvtkuh
xmE^]kuh aTiyi>iuu.
O>il gu>uvil visV]xh aRic{]l piITtin[ |h tuv]N O>iûh
anuvdi>ut[. x[i>vuh, acW^vum]y visV]xh Evfh.
ayueT kUeT k<iyuE]L mL[ jIvith ciÊ]L zpy]xk>m]yi
Et]]h. kS[T]Tukuh buimuukuh anuBveT]h. `]l ecriy
tTL \]kuE]L \TEn mUk]hbikyil Ep]k]h, H>idV]>il Ep]k]h,
Him]^yilEp]yi x]Dn ecy{]h è]uh cii>ut[. mH]]L
16
èny]f[ zpvRiut[[ `[ mL[ ariukUT]. a mueT

\il O>u O]ErSN nTuky]f[. xU[mm]yi mueT \ie^ v]xnke
m]uky]f[. mL atriyui^}. p^tuh nIh ecEy{iv>uh. aE]L mL[
Evdniuh. O>u Emsuri>iu x]DnL tniey anut[k]l
nL a>uh[. `]l EmsyueT aTiyil k]h vc{iu[. atu
cîiuE]L Emsuru
|>uu x]Dnuh cîuu.
av
cî]nu k]>fh purEm niu En]uy]L ariyui^}. |tuEp]e^ a
mueT aki>u[ \ie^ p<u[ nIh ecy{uky]f[. Evdnyuh zpy]xvuh
Et]utu k]>fh mL O]TiE]k]N ciiuu. aen
aey
\Epic{uEp]y]l nS[Th mL[ tey]f[. mueT nUr[[ jMie^
zp]>]b[Dm]f[ a O>u jMh ek][ tIRut[.|vieT niu Ep]y]l Ayi>h
jMemTu]ûh x]]t[]>h ^Bic{u ù v>ikyi^}. mtu mni^]fh.
gu>u xiDiyil k<iyuE]L v]xn]yh ve> Evgh x]Diuh.
v]xn]yh v]l x]]t[k]>m]yi.
miE]L ek]c{ukuikeE]e^y]f[. aEy]eT]h mL kic{u >xic{u
ek]i>iuu. `]l a `]f[ ecy{uetE]. a A>]efE]
mL ariyui^}. p^Ruh purhE^]ke kotukL m]zth mti. puru
aey m]zth En]uu. \ie^ p>m] eectnYe ariy]N tIzvtyi^}.
kuuL k>yuE]L am]R niiL kuuueT v]yil vc{u ek]Tuuh.
ku[ niiL nufyuh. visu kuinu y]Ril p]^]f[ AvsYh .
`]l kuuL p]î^}] niiL nuf[ tZp[tieTuu. purh E^]kh
|o niiL Ep]e^y]f[. kiyuh ci>iyuh ek][ mL |tuEp]e^
tZp[tieTuky]f[. viSyvuum]yi >xic{i>iuky]f[.mL kiuiTu
v[ a AH]>h v]yil vc{u t>uu.. kiyie^ zsk]>fh mL a
t>uAH]>ie vi^ ariyui^}. tIRiûh Eztiûm]yi kri
nT]l mL ùemi^}.alh k<i[ a vIuh te \pEdsh
tuTRu. mL[ niS[kt \]kfh. niS[kHZdyvuh xmRfvum]f[
ne >iut[. O>u ek]c{ukuwie visV]xvuh \ruh \eil ùh
x]Ym]f[.
Ec]dYh :- nil A niS[ktyi^}E^}] aE. A kuuHZdyh nmu[
nS[Tm]yiE]yE^}]?
a :- |^}.
A niS[kt nmu[ tIRuh nS[Tm]yiE]yi ù
prukUT]. O>u ek]c{ukuum]yi kiuE]L nuh O>u kuienE]e^
Ak]riE^}? O>u \>u \>ui kui v]yil vc{u ek]TuuE]L
kuienE]e^ nuh v]y[ turu k]]riE^}? kuikueT kUeT kiuE]L
nL
`^}]h
mr[
ave>E]e^y]kuu.
ave>E]e^
nuh
xE]Siuu.
xV]Rt
nL
mruu.
kuuueT
niS[kHZdyvum]yi t]d]Yh zp]piutuek]]fit[.
`]l |u
nil HZdym^}, buiy]f[ mui[ nilut[. mL HZdye
pulkfh.pWx]>yuh mfûh EcRu kiT]l \ru[ v[ pWx]> nufyuh.
A m]Du>Yh AxVdiuh. buijIviy]y mnuSYn[ atu k<iyi^}. buiek][
`^}]h ciku En]uh. `]l m]DU>Yh nuk>femil HZdyhek][ Evfh.
Ec]dYh :- aE, mn[ pryu v<iEy ariy]et wuh Ep]kuu.
ùecy{uh |eny]y]l?
miu mnieny]f[ visVxiuut[. mn[ ku>ienE]e^y]f[.
È]<uh
Oil
ni[
me]iE^[
c]Tiek]i>iuu.
mnien
kUupiTiutu men kUupiTiutuEp]e^y]f[. at[ È]<uh ku<L
k]iek]i>iuh. nmu[ O>iûh eexV>mi^}. viQ[iey kUupiTic{]l nuh
viQ[iy]yiI>uh. atuEp]e^ mnien visVxiut[, mnie v<iey
17
Ep]kut[,[ viQ[i[m]f[. mnie piTiyil epT>ut[. nueT ^Yh n]h

~E]<uh O]Rfh.. |osV>x]]t[]>m]f[ nueT ^Yh. v<iyil
k]fu k]>YL ne vYticîi>ut[.
Ec]dYh: `zt zsmic{iuh mnil duS[cikL v>uuE^}] aE.
a :- mL ByE. mnil v>u a>h cikL[
ek]Tu>ut[.
go>vh
nL bil O>u tIRy]zt ecy{uky]efu k>utuk. jnîlkUTi

En]iy]l pure k]<[ckL k]f]h. ci^t[ mEn]H>m]y dZsYL
Ayi>i]h L. `zt n^} k]<[cy]efiûh b[ muE]u Ep]kuE]L nL
atu mruu. nueT ^Yeuric{[te O]Ruu. atuEp]e^
mniÛeT kTu v>uu cikEyuh v]xnkEyuh k]ffh. aE]L av
ne aDikh b]Diukyi^}.
mninu >u B]gL \[. Ou ^YiE^[ \uEn]uu ;
x]]t[]>h AzgHiuu. mEt[ b]HYE^]kiEûh. |v til piTi
vî `]y]ûh nTuh. mnie^
cikum]yi bi]et
avu[
zp]D]nYh nlk]et muE]u Ep]y]l zps[nmi^}.. nueT |E]<e mn[
v<iy>ikiî>iu O>u k]TiEp]e^y]f[. v<iyil kUTi O>u piEp]y]ûh pUc{
Ep]y]ûh AT[ Ep]y]ûh k]Tiyil aet^}]h etiu k]f]h. atuEp]e^
k]futiûh EkLutiûem^}]h mn[ Ep]kuu. `]l k]TiyueT
me]>u gufh nmui^}. k]Tiyil `^}]h etiu k]ûh Ouh atien
b]Diui^}. `^}]h aE]L m]uEp]kuh. atinu[ OiEn]Tuh bmi^}.
nueT mnuh O>u k]Ti Ep]e^y]kfh. k]futuh EkLutuh
ciiutuh `^}]h v<ivie^ dZsYhEp]e^ nL aE]L \Epifh.
OiEn]Tuh bh p]Ti^}. |o v>ikyuh Ep]kukyuh ecy{u cike^}]h
mnie xVB]vm]f[. A]vinu b]Dkm^} `[ nL dZm]yi ariyfh.
O>u x]ieyE]e^ k<iyuk.
O>u ndi O<ukuky]f[. ndiyil evh m]ztm^} p^ vuuh atiÛeT
O<ikiE]kuu. mXYL nIituTiuu.. aet^}]h ndiyueT xVB]vm]f[.
ndiyiE^[ c]T]et ndItI>i>uu En]iyi>u]l |vey^}]h nmu[
AnEmkuh. `]l ndiyil `Tuu c]Tiy]E^] nuh A O<uileu[
apkTi^]kuh,muim>iec{uh v>]h |tuEp]e^ mnie O<uileT]et
x]iey Ep]e^ k<iyfh.
duRGTm]y O>u v<iy]f[ nmu[ t>fh ecy{]nut[. |Etve>
E^]kxuKil zBmic{ nL |E]L x]Dn ecy{]N tuTuky]f[. ndiu
kuruEkyu
O>u nUl]^h kTutuEp]e^y]ft[.
|ztyuh k]^h
\pEy]gi]ttin]l p]^h mu<uvN p]yl niri>iuu. n^}Ep]e^
v<uûh \[. O]E>]cuvTuh zsEy]eT evy[fh.
AzgHuh, Ezk]Dvuh , axUyyuem]e mnil v>uE]L viEvcifh.
^Yh mr]et mL j]zgtEy]eT muE]u Ep]kfh.. k]>fh ~tu
nimiSvuh nL vIfuEp]Ey]h
Ec]dYh :- vIfu Ep]y]l ù ecy{uh?
a :- vIfuEp]y]l `^}]h tkRu `[ ciic{[ ni>]se[ avieTe
kiT>ut[. vI<[cyil niuh `<uElfh. vIft[ `<uEl]N
Eviy]f[, vIuh vI<]ti>i]N Eviy]ef[ k>utfh. jyvuh
Et]lviyuh jIvitie xVB]vm]f[. |niyu O]E>] cuvTuh
kUTutl
j]zgtEy]eT muE]u evy[fh. mH]]ueT m]RdRsnh ve>
zpD]nm]f[. AY]ik zgL v]yiuv]nuh zsifh. av nmu[
viEvkvuh xm]D]nvuh t>uh. Oh nueT zpyvuh, at]yt[ x]Dnyuh,
18
AvsYm]f[. x]]t[k]>ie et]umuNpe nimiShve> ve> zsEy]eT

nIfh ù pryuh. ~tu nimiSvuh vI<]N x]Ytyu[ È]Rfh.
Q]niyl :- av] vIf]l vIuem<uEl]N a xH]yiuEm]?
a :-a È]<uh kUeTyu[ ù vic]>iU .mL ìnu EpTifh.
`]l mil atuEp]û visV]xvuh zpyvuh atY]vsYm]f[.
niS[ktEy]eTyuh visV]xE]eTyuh aey viic{]l a È]<uh kUeT
\]yi>iuh. mL vIf]ûh piTe<uElfh. vI<[cEyyuh \yRc{y]yi
m]fh.
\m :- x]]t[]>h ^Bic{ mH]]L[ |S[T]niS[TL \]kuEm]?
a :- |^}. avR `^}]inuh x]iy]f[. mn[ av>ueT eeky{i^]f[.
avR |iutuEp]e^ m]ztEm mn[ cîukyuU. `]l x]D]>f
jnL]ke av>ueT mnie piTiyi^]f[. mn[ pryutuEp]e^y]f[
avR nIuut[. mH]]ueT mnx[ ebNx[ k]rie Ezbu Ep]e^y]f[.
n^}x[pIQil O]Tiy]ûh Ezbu piTic{]l aE]L k]R niluh. mriyi^}.
atuEp]e^ ~tu x]Hc>Yiûh mnien pUR niyzfil evy[]N
mH]]L[ k<iyuh.~tu vuvienyuhEveu v]nuh Evfemu
ev]nuh avRu x]Diuh.,k]>fh avR `^}]inuh x]i m]ztm]f[.
y]R mH]]e uric{]f[
a |en pryut[. >]gEdVSL
\il evc{[uek][ bmie^}u pru nTuve>uric{^}.
19
1997 February
(kukuil ayc{[ kui ke pii]N

|[ `}]vRuh k<iyuEm]?
a:- muNk]il, AY]ik xhx[]>i n]yi>uu
muNtUemil |[ A x[]nh Botik ci]gti ky{Tiyi>iuky]f[. |ni
O>u ti>ic{u Ep][ x]Ym}] vh |vieT EB]g]xi Ev>u rc{u k<iu.
tY]gniS[m]y nueT pURv{ xhx[] >ie |>isi, atu EnTi<iu.
Botik jIvi t>Itiey pi<uetrii[, p<y jIvit xh]>h ek] uv>]h `[
|ni ciiutuek][ aRmi}. A zsmh ni>]sE k]>fm]kU. |e
m]riy x]Hc>Yil s>iy]y xhx[]>h nsi]et
èn muE]u
Ep]kuv]N k<iyuh `]f[ nL AE]ciEt[.
B]>Yyuh BR]vuh Ej]iu Ep]k]et kuTuhbh nyic{u ek]uEp]vuk
zpy]xm]yi>iuu. ecvu kL azt vRic{u. |[ anm]e> ~vuh
aDikh viSmiiut[ kuikueT vidY]BY]xm]f[. kui[ n} vidY]BY]xh
Bifemil, xVk]>Y x[kUuke Azsyi]et pie}]yi. avieTy]ke,
zpEvs nh Biutinuh m]vsYLuh pfh ve>y Dikh Eviv>uu.
xVk]>Yx[UukL Ep>uh ep>um yuh niniRutinu Evi, ciEy]eT kuike
piiEc{]emiûh, s>iy]y ariEv] xVB]vsui Ey] a^}, p>Iu kiu
m]R[ m]ztm]fu[ avieT vidY]RiyueT vijyie m]ndf[Qh.
|e vidY]BY]xil kuikL `ztm]zth eTNSn]f[ anuBviut[!
"pifh, pifh', |tu m]ztEm anm]Ru[ ~tuEn>vuh kuikE]Tu
pryuv]nuU. "nI EQ]k[Tr]kfh, `NjinIyr]k fh'- `^}]et me]>u
Ej]îeyuric{uh avRu kuikE]Tu pryuv]ni^}.
pu k]û[ 5-]me vyi^]fu[ pi]ny c{i>uetil, |u[ >>
vy]kuE]L kuu e x[kUiEû viTuky]fu[. xhx]>i]N tuTu
tinu muE p^Ruh `<uini>ufh. ayu eT aTuute >>
vyu tikyutinu muNp[ `<uini>u]N kuue ek]uv>]ruu[.
v]vil |tu[ kuuE]Tu k]u Ezd]Hm] fu[. ecruzp]yil
kuuLu[ eTNSN \] k]niTy]u x]Hc>Yh nlk>utu[.
kuue av>ueT xV]tzYinu viTfh. avR ti vIfuh muh
apkTmu]k]ti>i]N anm]R zsi fh ù m]zth. aWu
vyuve>yuh kuuL u[ zpkZtiyum]yi |fi jIviuv]N k<iyfh.
|t^}, >> vyu mutE^ kuike piTic{ueki piiuky]fu[. |tu[
kuuLu[ mnin[ B]>h \]uh. ave> vik^mnuv>]i m]uh.
jnic{ tinuEsSh avRu vizsmh kiui^}. O>u vi te putiyt]yi
v]iy]l, tuTil |zt kiE^]mIril kUTutl x[pIQil O]Ti>uetu
pryuh. |turuv>uutin]yi `NjiN zpEtYk >Itiyil pUi evuh. ci^R
|tu kf]]et, pU <ic{[ amitEvgtyil O]Tiuh. |tumU^h `NjiN
gY]>iu muNpute EkT]kuh. |tuEp]e^ kuik e aWu vyuve>
av>ueT xV]tzYinu viT fh ù priuh A>uh zsiui^}.
atuek] e]f[, s>iy]y zp]yemuE]L, jIvith ti> eTuE
GemuE]L, avR E>]gLTim y]yi m]ruu. |tu ki[ au[ ve>
Evdn Et]]ru[.
vidY]^yL av>ueT Ep>u ni^niR]N kuik e kTu sifil
piiuh. vIieîy]l, mL EQ]k[Truh, `NjinIyrum]yiI>]N Evi
m]t]pit]ueT vk Ever sifh. `^}]h kUTiy] kuE]L kS[TeTutu[
Oumriy] p]vh kui kuh! O]RevuE]L mutl avRu[ jIvith
20
duxVp[nm]yiI>uu. ave> jIvitie ^Yh èu piiuv]En],

atnux>ic{u[ jIviuv] n]yi v<ik]uv]En] A>uhteyi^}.
vidY]BY]xh ìnu Eviy]ef[ mL AE] cifh. |o ADunik
vidY]BY]xiUeT bi>udh EnTi, \yR Ej]ikL k>x[m]i pfh EnT]h
`t[ s>i te, pE, atuek][ m]zth mnm] D]nh EnT]N
k<iyuuE]? |e vidY]BY]x il mnuSYN te Ym]yi k]fut[
pf vuh aDik]>vuh
m]ztm]f[. `]l, jIvitil s]iyueTyuh
xm]D]nieyuh ax[tiv]>h mn ie xhx[]>m]ef k]>Yh mL
mr>ut[. AY]ik vidYyiUeT m]ztEm \m xhx[]>h EnTuv]N k<iyU.
atin]l, kuikL[ ADunik vidY]BY]xh nlkuEt]eT]h, xhx[]>h
kUTi pkRie^}il, >]mnu pk>h >]vfeny]yi>iuh nL vRie]u
v>ut[.
pulEmTiÛeT pu zp]vsYh nT]l, avieT vu xhx[]>h epe[ \rc{u kiuh. vut] kuE]L, atvn[
m]RdRsiy]yiI>uh.
cuTutinu
muNp[
eciyil
~tu
>Upvuh
emneTu]h. cuu k<i]l, piIT[ >Uph m]uv]N k<iyi}. atuEp] e,
BotiktyueT cUET[ mnurutinu muNp[ te kuikL[ n} xhx[]>h
pk>fh. |tinu x]Hc>Yh cu>ui v>utuek]]f[ a |etTuu
pryut[. atin]l, `vieT vidY]BY]xh EnTiy]ûh, jIvitie y]R
^Yh è riy]nuh, atnux>ic{[ jIviuv]nuh, zptikU^x] Hc>Yil
t>] mninuTmk]yi>iuv]nuh Ev ariv[ tueT kuuL
EnTuuE] ù[ \ruv>uE cumt^ anm]Ru[ \ t]fu[
(tuT>uh)
21
1997 March
Ec]: |[ kuTuhbbL siim]vutie k]>fem]f[?

a:-Botik xhx[]>ie xV]DInh mUh |u
du>]zgHvuh s]>I>ik
xuEKc[Cyuh vRic{u v>uu. pu>uSe Eml, x[ztIu]yi>u D]Rik
niy zfh nS[Tm]yi. pu>uSN BotikEnh m]zth ek]ti c{[ xV]Rn]yi.
BR]v[ te aTic{mRut]yi B]>Y k>utiuTi. p>x[p>h viEdVSvuh
m]X>Yvuh n]eTuu. kuikil n} xVB]vh vRE m]t]pit]L
av>il xV]RtyueTyuh m]t[x >Yieyuh viSviukL p]ki. at[
pTRu pi c{[ |[ atie `}] BIk>tEy]Tuh kUTi vRu nil uu.
|til niuh O>u Em]cnh Evfemil zI-pu>uS xmtViûp>i zIyuh
pu>uSnuh kuTuhb jI vitil avnve p[ ari[ jIviuky]f] vsYh.
pfh m]zth nmu[ s]i pk>i}. Dnh ek]u[ A>uh |Eve>
xVB]vsuiEy]
AsiEy]
EnTiyii^}.
xVyh
AxhtZp[ti
èriy] m]t]pit]Lu[ tueT kuikil p>x[p>D]> fyueTyuh,
viuvI<[cyueTyuh xhx[]>h \oiyuri uv]N èn k<iyuh?
|tu
k]>fh O]E>] tmur k<iyuE]ruh xmUHil Axu>ik sikL[ x[]nh
vRiuu. atu kUT]et k<ifemil
m]t]pit]L AdYh xVyh
AY]ik xhx[]>h \Le][ jIviEc{ mtiy]kU.
E]kil ni[ O>u kui[ ~et]e >Itiyil x[EnHh kiiy]uh,
v]t[xYEmk]N nUrukfi n]L]>u]y]uh, aet]uh m]tZx[EnHin[
tu}Ym]ki}. k]rin[ O]T]N epEzT]L \eiuh at[ x[]R]kfemil b]ri
kUT]et pi}. O>u kuien xhbic{[ m]t]pit]il niu Bi u
x[EnHh |o b]ri Ep]ey]f[. jIvitil ~tu x]Hc>Yeyuh
mnxhymnE]eT En>iTu v]nu si nL EnTut[, b]Yil m]t]
pit]il niuh nmuu[ Biu x[EnHil nium]f[. E]kil niuh
Biu x[EnH ieey}]h piiut[ xV]Rty]f[. nL psuvien
x[EnHiut[ atiEn]Tu x[EnHh ek]}, atil niuh Biu
p]ien O]Ri ]f[. `zt p]u ti>u psuv]y]uh, krv vi y]l,
atie x[]nh arvus]te. B]>YEy] BR]Ev] mey]ueT |S[Tin[
niie}il \Ten bh O<iyuky]yi. `]l O> te kuien
x[EnHiut[ xV]Rt evc{}.
Botik vidY]BY]xiÛeT O>u et]<il EnTiYL
zgHiuti^]yi>ifh.
kuTuhbjIvit iE^[ zpEvsiuE]L, n]h evu O]E>] k]lc{uvTuh
En>]y m]Ril tey]yi>iuv]N |o ariv[ ne xH]yiuh. mE,
|tiUeT m]ztEm jIvitil s]i keuv]N
k<iyU. vyru nirey
Bfh k<ic{]uh xVx[m]yi \rf emil, mnxm]D]nh kUT]et k<iyi}.
eci zpEds[ \r]y ax[tiv]>h pfiy]et vITu evc{]l ecriy O>u
k]il at[ tkRu vI<uh. atu Ep]e^ evruh Botiktyil k]Ûi niu
ek]]f[ kuTuhbh nyiuetil ni]> zps[nLu muil
22
kuTuhbbL tkRu vI<uh. `]l AY]ik aTiryil

niuek][ kuTuhbjIvith nyiuE]<]ke, vîy ek]Tu ]ienE]ûh
|het^]i `Tuuv]N
nmuu x]Diuh. at]f[ s>iy]y ttVh
mni^]i kuTuh bjIvith nyic{]û zpEy]jnh. kuikL[ ecruh mutl
n} k]>YL pruh m]tZk k]fic{uh ek]Tuutil m]t]pit]L O>u
vI<[cyuh v>u uv]N p]Ti^}. vikxit >]jYil x[ D]>]h \eiûh
aviTil
m]nxik
E>]gikueT
`vuh
vRiuky]f[.
nitY]nitYmri[ jIvi th nyiutiÛeT m]ztEm, ~tu x]Hc>Yiuh
mnie t]^yh nS[Tm]k]et muE]u nI]N k<iyU. ae^}il Botik
xhx[]>ie |e |o kTu kyh nueT xmUHiuh m]nxik
E>]gikueT `h vRiiuv]En xH]yiU.
a O>u \d]H>fh pry]h. O>u vIil Aek yut[ anuh ayuh
mknuh Afu[. avR[ y]zt ecy{uv]N O>u k]rumu[.O>u divxh ac[Cnu[
mIih ginu[ Ep]kfh. au[ k^Y]finu[ Ep]kfh, mknu[ zkiu[ kiuh
Ep]kfh. mUu[ EpRuh tnic{u Ep]k fem]fu[. Em]N pru `niiu[
k]ru Evfh. B]>Y pru `niuh eezQvihg[ ariy]h, `niu[ Evfh k]ru[.
BR]vu[ pru, w]N k^Y]fi en]uh v>ui^} `niu[ |e]>u
mIihguu[, k]ru ki]et pi^}. aen v]u tRm]yi. avx]nh mUu
EpRuh xmyinu[ ùh `]n]yi^}. aEtxmyh, Ae>iûh O>u
viuvI<[cu[ ty{]r]yi >uueviE^], Oukil Em]N pryfh ac[C],
èyuh aEyyuh ek]]iyiu[ ac[ CN k]ru ek]u[ ep]E]U.
ae^}il B]>Y pryfh, è yuh mkenyuh ek]]iytinu EsSh niL
k]ru[ ek]uep]E]U. ate^}il ac[CN anuvdi fh ìl
`^}]vRuh kZtYxmyu[ av>v >ueT ^Yil `]m]yi>uu. `]l
|vieT viuvI<[cu[ A>uh ty{]r^}. PÊm], ARuh ^Y ie^]N
k<ii^}. |tuEp]e^ |o w]en B]vm]fu[ ^Yieûtinu[ nmuu[
tTm]yi nilutu[. viEdsu[ ecE]L pru Ek O>u xhBvm]fu[.
Em]N Ti. vi. O]F ecy[tu. aE]L, a atu Eveu[ pru. aEt]eT
>u Ep>uh til v<]yi. avx]nh a Em]entie> Eku ek]Tu u.
a xVh mke Ep>il Ekiu. |o xhx[k] >h teyE^} |ivieTyuh
vRuek]i>iutu[.
puk]îl
O>u
kuTuhbile
mutuh
ati^Dikvuh
ahgu]kuh. pE e`kYtuh xE]Sinuh avieT y]et]>u kurvuh
\]yi>u i^}. `]l |]ke mUhgu kuTuhbil te, mUu
Ep>uh mUu dVIpukil k<iyutu Ep]e^ y]fu[. nmuu[ O>umic{u muE]u
Ep]kfemil viuvI<[c] mEn]B]vh Evfh. vinyvuh viuvI<[cyu m]fu[
ne muE]u nyiu v]Hnh.
mE, avnvEt]y cikuh niymuh p]î uv]N ARuh
k<iei>iuh. `]l atu ek]u m]zth jIvitil s]iyuh
xE]Svuh ni^ niR]n]vi^}. aEt]eT]h EHvuh k]>ufY vuh kUTi
Evfh. |v nil `^}]v>iûh \u[. atu[ zpvZiyil ek]uv>uv]N
pic{]l m]zth mti.
s>iy]y kuTuhbbil pu>uSN zIeyyuh zI pu>uSenyuh p>x[p>h
ahgIk>iuu. aen avR tLiTyil O>u vis]Ê^]kh pTuuyR
uu. kuikL jnic{u k<iyuE]<]ke, A E^]kh OukUTi vis]^m]kuu.
pE atie atiRv>[ aviTh ek]uh avx]niuv]N p]Ti^}. at[ vY]
p[tm]yi xRv{c>]c>Eyuh \Le]u O>u av x[yiE^[ \y>uv]N
x]Difh. at]f[ kuTuh bjIvitie p>mm]y ^Yh. zIyuh pu>uSnuh,
tueT pURt avieTy]f[ keEt[. at] f[ nitYm]y Anie
E^]kh. avieT |e ke ec]}iyu v<uh v]fvumi}. n]eeyuri
c{u aRsUnYm]y Akutki}. O]E>]>u>uh `nie} nineu
k>uti jIviuu. x[En Hie nirdIph etiu ku A kuTuhb
23
zsIEk]viil Bgv]N xVyh `<ui ùu.
(avx]nic{u)
1997 April
ayueT jMdin xEsh
xEsh
EzpmxV>Upikuh
AxV>Upikum]yi>iu
`}]vR uh nmx[]>h.jgdhbikyueT
mL `}]v>uh x[EnHie mURik]
yiI>fh.
xh]>e punzptiS[iuk
AY]ik
jIvikL[
jMn]uh
pn]uem]umi^}.
av
>et]e
viETv>]f[. mueT xE]Sin]yi
a |ti en]e |>uu t>uu. pe,
a[ xE]Sh \]kutu[ nueT xhx[]>h \Le]uek][, nueT
xh]>e punzptiS[ ecy{uh `[ mL |o divxh zpti `Tuu
ti^]f[. atnux>ic{[ jIviuti^]f[. |o O>u niyd]R Ym]f[
nmuu]Ekt[.
p>uh \yR]ru O>u Ec]dYmu[, n]h È]E]f[ Ep]kut[?'' s>iy]f[,
SikueT n]T]y B]>th È]E ]f[ ep]y[e]i>iut[? nL
O]E>]>u>uh nueT \iEu En]i Ec]diE O>u Ec]dYm]fit[. xmyh
eevki yi>iuu. |niyuh am]iuv]N p]Ti}. eevkiy]l, apkT m]f[. |t[
me ByeTuuv]N Evi a pryut}. xtYh turu pryuu ù
m]zth. |niyuh Asu vkyu[. apkTh muil k[, zsic{u nIiy]l tIRuh
atien m]i `Tuuv]nuh k<iyuh.
|t[ axtYieyuh aDRieyuh yugm]f[. viEvk bui nsic{ O>u
xmUHm]f[ |[ cuuh vRu ek]i>iu t[. v]vm]y]ûh ae^}iûh
xmUHin[ m]RdRsik] yi>iE p^>ueTyuh Ep>[ |[ kei>iuu.
DRi e n]sh xRv{zt zpkTm]yie]i>iuu. pE]<uh a u
Et]]ru[, nmu[ O>u vip}vh te xZS[TiEtu[. |vieT O>u zpyh v>fh.
atin[ 2000-]m]u v>utuh k]i >iuky} Evt[. A zpyh, |E]L |vieT
evc{[ \]kfh. O>u nimiSh kUTi am]iuv]N p]Ti}. pE, a pryu A
zpyh mnie zpym]f[. nmue}]h mnu[, pE, mnx]iyi}. atin]l
|o mnie sucIk>fm]f[ |] vsYh. Sim]R nmu[ kni u nlkiy
v>zpx]dm]f[ AI yt. atu[ s>iy]yi mni]iyie}il nueT jIvith
te |>uTt]kuh. |o xhx[]>h n]h EvviDh \L e]i} ìl,
nueT jIvith nsic{tinu tu}Ym]f[. mric{[ AIyt ari[ anux>ic{[ jIvic{]l
nueT jIvith aR pURvuh xu>vuh AnpURvum]yi tI>uh.
atin]l |o AIytey jIvitil \>iec{TuEt[ ùek]uh
AvsYm]f[. DRm]ku nueT m]t]vin[ |[ HZEzd]gh b]Dic{i>iuu. `ztyuh
ep[ O]ErSN ecy[t[ E>]gh m]Etu[. at]f[ nueT kTm. atinu
zpti |u te mL `Tufh.
B]>th DRBUmi
DRem v]uc{>i]N te |[ jnL mTiuu. B]>th DRie
BUmiy]f[. A DRh vis]tyueT ttVm] f[; x[EnHie ttVm]f[. B]>tDRh
AnyueT p]dh Ep] ey]f[ ù[ pry]ru[. "AnyueT k]^[p]Tinuil me}]
mZgueT p]dvuh ek]uh. azt vut]ft[. atu Ep]e, xRv{tuh
\Le]uv]N t vis]m]yt]f[, xRv{tuh \L e] ttVm]f[
24
B]>txhx[]>h. `]l ati[ `}] >Iti yiuh nsic{uek]i>iuu. |niyuh

aen tuT>uv]N p]Ti}.
xyNxuh xh]>vuh
xhx[]>h xyNxil niu[ \]ku O^}, xhx[]>h xhx[]>il
nium]f[ \]kut[. A xh]>m]ke AY]iktyil nium]fu[.
xyNxien a tiryuk y}, xyNx[ nmu[ BotikxuK xok>YL
nlkuh, pE, jIvitxhx[]>h >UpeTfemil atin[ AY]ik xh]>e
te AzsyiEi v>uh.
|o xhx[]>h `vieT niuh viut]f[? at[ nmu[ Sikil nium]f[
Bic{iut[. Sip>>yueT jIvit ttVm]f[ atuLek]ut[. at[ nueT
\il teyu[. pURm]yi nsic{ii}. atien \>iuk, punzptiS[ ecy{u k.
at]fiu
Evt[.
SikL
`]f[
ecy[tuvet[
nmuriy]h.
Him]yie mu[ xU>Ye cUTil \>uki, viviD ndik]yi O<uki,
E]Ek]pk]>]Rm]yiI>uu.
atuEp]e,A]nik]y
tpxVikueTEzpmvuh kZpyuh k]>ufYvuh xm jIv>]sikiEûh O<uki
ec^}uu. atu nie w]en B]ve |}]t]i, ne visVmniu
Tmk]i, nueT jIvith E]Ek]pk]>]Rm]iIRu u. |t]f[ Si
p>>kL niRv{Hic{u ek]i>iu DRh. |uv>ueT niyzfmi}]
jIvith A EzpmiEyuh nixV]RtyuETyuh zpv]He mtil eki
tTyuky]fu[.
gu>uvuh siSYnuh
p<yk]il gu>ukuil, gu>uM]>uh siSY>uh OuEcR[\>uvii>u
mzm]f[.
O]h xHn]vvtu
xHno Bunu
xHvI>Yh k>v]veeH
EtjxVin]vDItmu
m] vidViS]veeH
O]h s]i s]i s]i `t[.
te muii>iu siSYM]e>]L \tn]f[ gu>u. `]l, aenyu
gu>uvuh te siSYM]E>]eT]h EcRi>uu ek]]f[ |o mzh ec]}ut[.
aviTu ne >uEpE>yuh >ie nmu[ A]nh anuBvi]N
|Tv>e. nmu[ >uEpRuh vI>Ymu]ve nL EtjxVik]ke. nL til
y]et]>u viEdVSvumi^}] ti>ie., ìen.
Sip>> |o ìmyuh vinyuvum]f[ nmuu k]fic{u tiut[. a}]et,
vidYyueT Enem}]h `nium]ztmu t]yi>ie `[ A>uh ki}. vinyvuh
xhx[]>vuh vRiyi>u A vidY |evieT? |u vidY]yil ec]l
`]f[ k]fuv]N k<iyut[? aY]pke>]L miTu>]f[ te B]vm]f[
kuikLut[. |tu k]fu E]L aY]pkR ciiuu.""|vR[ |zt
aH]>Em]? |vR[ w]N `[ pru ek]Tu]N! `]l A<iîr i
k]>YL zgHi]N >u kU>uh ty{]r]kui^}. |tu mU^h aY]pkR evruh yzh
Ep]e^y]vuu. kuikL evruh BiiEp]e^yuh. |>uvRumiTyil Ezpmmi^},
]nie zpv]Hvumi^}. O>u k]û[ vidY]y]>Ih |eny]yi >ui}.
aY]pkN pryutu EkL]N vidY]Riyuh, avnu pruek]Tuuv]N
aY]pknuh AEvsm]yi>uu. `zt xmyh Oic{[ k<i]uh avRiTyil
muSivu]yi >ui}.
pu k]il gu>ukuil, |u m]ti>i En]e <uti
piu
sImu]yi>ui}. |uvR O>u jMh pi c{]uh tI>] k]>YL auvR
EpnyueTyuh puk ieyuh xH]yh kUT]et pic{u tIRu. EvdEvd]hguh
pu>]EftiH]xuh `}]h avR mn:p]m]iyi>uu. gu>u siSYM]R muKE]Tu
muKh En]i EzpmiÛeT \Le] ttVm]yi>uu a[ vidY]BY]xh. avR
25
tRc{eyerii }. O]E>] nimiSvuh avR v>uky]yi>uu. EzpmmuiT[

Ouh B]>m]kui}. kUiy em][ viT>utu Ep]e, gu>uvie Ezpm]l siSYe
HZdyh vikxiuky]f[. aviET[ gu>u kZp te O<ukieyuky]f[. gu>uvie
O]E>] v]uh siSY N EkLuky]yi>ui}, anuBviuky]yi>uu. |t]yi>uu
ae vidY]BY]x >Iti. |[ nueT vidY]BY]xh `vieT ì niluu?
kuue EHiuk
pe]e 5 vy]kuE]<]f[ kuike x[UiEy c{i>ut[. |[ >>
vy]kuE]E<, kuue `<ui ni>u]N ek]u v>iky]f[. ayueT
aTuuh p^>uh ek] u v>]ru[. 5vyuve> kuue x[EnHi]en
p]Tuu. av>ueT xV]tzY in[ O>u tTvuh \]kuv]N p]Ti^}. avR[ |S[Th
Ep]e^ ki]N k<iyfh. tIyiûh kuiûh Ouh ecu c]T]ti>i]N
zsifh ù m]zth. kuuL ù kuxZti k]iy]ûh ave> x[EnHi
uv]N m]ztEm p]Tuu. ayueT gRBp]ztil kiTtu Ep]e^ 5 vyuve>
x[EnHie me]>u gRBp]ztil kuue vRfh. `]l |t^}
x[iti, nE ecru il te ave> x[UiE^yuky]f[. |tu mU^h A
kuuL[ kiut[ eTNSN m]zth. n^} xugmu xu> puS[p]yi
vi>iEy em]ukil pu<uvien kTi viTu tu Ep]e^y]fit[. pui]l teyuh vikZtm]yi>iuh. ecruiE^ vHiEi v>u
amitB]>h k]>fh kuuL vRu vût]kuh Et]ruh, av>ueT mn[
mu>Tiuky]f[. |tu m]rfemil, AdYh an m]R AY]ik xhx[]>h
\Lek]fh. atu kuu Luh pkRu ek]Tufh. jIvitil
AY]iktu x[]neuric{[ O]E>]>u>uh arii>ifh. Botik
vidY]BY]xvuh muh nueT vyru nir]N Ev Ej]î EnTi >]N \pk>iuh.
pE, atuek]u m] zth jIvith pUR m]kui^}.
AY]iktAY]ikt-jIvitie pURt
AY]ikt \Le]]l m]ztEm jIvitinu pURt eekv>ikyuU.
|tie aB]vm]f[, |u zps[nLu k]>fh. AY]ikt kUT]et E^]ku
niuh as]iyku v]N k<iyi^}.
ve> zpsy]y O>u xinim]nTi |oyieT AHtY ecy[ etu pruEku.
x[EnHiuv]N A>uh \]yi^}Ezt. zptI ic{ vYiyil niuh x[EnHh ki]et
v]l pie jIvit mi^}. at]fie E^]kh. `]l A]ik xhx[]>h
\Le]]l |tu xhBvii^}. `]f[ y]R jIvit emuh, `]f[ y]R
x[EnHemuh atu ne pii uh. mnuSYen m>fiEû ti viT]et,
am>tViEû nyiu DRe \>iuv]En] atnux>ic{u jIviu v]En]
A>uh ty{]r]kui^}. pk>h jIvith duKm]efu pru kIe>]<uuu,
AHtY ecy{uu. DRh p<W n]efu pr[ AEpiuu. |tu
pryutinu muNp[, AdYh atnux>ic{[ jIviuv]N ty{]r]ke. `]f[ y]R
jIvitem[, `]f[ jIvitie xuKvuh xo>Yvuem[ aE]L Eb]Ym]kuh.
w]N EHm]f,[ EHxV>Upm]f[
x]D]>f `}]v>uh pry]ru[, w]N nie x[EnHiu u, `[. `]l
|t} s>i, w]N x[EnHm]f[, x[EnH xV>Upm]f[, |t]fu v]vh. w]N nie
x[EnHiuu, ù pryuE]L, avieT w]N v>uu, nI v>uu. |tiniT
yil
kiT[
EHh
ew>im>uu.
atin]l
nL
`}]v>uh
x[EnHxV>Upik]yi>i]N pifh. aE]L
~vRuh nil ni[ nM
m]ztEm
\]vukyuU,
\pzdvmu]ki}.
|o
ttVey]f[
nL
x]]t[>iEt[.
(tuT>uh)
26
1997 May
mnien kISN ecy{U

mE, xyNx[ purhE^]kh `yRISN ecy{uemil, AY]ikt A>ik
E^]key] fu[ `yRISN ecy{utu[. mnien `yRISN ecy{u
vidYy]fu[ AY]ikt. atu[ avisV]xm^}, ak]>e aku ttVm]fu[.
O>u kuiyueT muil O>u ky{il Ec]Ek}uh, mrueek y{il xVR n]fyvuh evc{u
nIiy]l, kui ~et Tuuh? avN Ec]Ek}eTuuh. xVRn]fyemTu i^}.
xVRn]fyemTu]l O>u Ec]Ek}inu pk >h `ztEy] aDikh Ec]Ek}[ v]]h
` xtYh, A kui ariyui^}. nuh |ituEp]e^y]f[. BotiktyueT
AkRSfil, y]]RY Eb]Dh nmuu nS[Tm]kuu. O>iûh ecTi]
mDu> m]f[
|osV>N. Botik e`sV>Yinuh muiuh k]>fh aviTu]fu[.
aenyu |osV>en vii [, |uvR alnimiSEu m]zth ni^nilu
BotikEnLu pi]e^ p]yuu. PÊm] ni>]s m]zth. `]l |osV>en
Azsyiu O]E>] nimiSvuh Anm]f[, e`sV>Ym]f[. atinu tu^}Ym]yi
E^]ku me]umi^}. |osV>DY]ni nu Evi ci^v]u xmyh, O>iûh
nmuu nS[Tm^}. DY]ni c{vR A>uh te O>iûh pifi kiTu m>ic{ii ^}.
atin]l |osV>DY]nh nS[Tm] ef[ O>iûh ciiuv]N p]Ti^}. nL A m]R
e \>iec{Tufh. atu[ piuT>uv]N mu vRuh Ezp>f nlkfh.
aet]>iûh nS[Tc{ vTm^}. atil niuh ^]Bh m]ztEm ek]y{uv]nuu.
|osV>N anuBvm]fu[.
nil |>iu |osV>en tey]f[ DY]n iÛeT n]h keut[. DY]nh
kUT]et |tu x]Ym^}. O>u puS[ph em]]yi>iuE]L, ati e p>imvuh Bhgiyuh
`ztey[ ariyuv]N km]nh anu Bviuv]N k<iyuh. krien
nmuu k]f]N kN `tu[ a nuBvm]fu[. atnuBviuv]nu
v<iy]fu[ DY]nh. mL atin]y[ zsmiU, tIRuh x]Diuh.
ùek]I duKh.
p^ muh aEy]Tu vu pry]ruu[, a], `niu[ HZdyh turu[ ci>i]N
pui^}. AE>]Tuh HZdyh turu[ xhx]>i]N x]Diui^}. `ni eE]<uh
duKm]f]...
27
mL xVyh Ec]difh, ùek]u[ |o duKh? `]fu[ |o duKinu

k]>fh? ì e kurvuek]]fu[ duKemutu[ aE]L tIRc{ y]yuh ariy]N
k<iyuh.
mL xVyh Ec]dic{u En]U, "`]fu[ è duKinu k]>fh, `]fu[
`niu B]>m]yiu tu['. mLu[ \>h keuv]N x]Diuh. d].....
zpkZtiyiEû En]U. at] A vZiE^ u En]U. atu[ k]il Anic{[
ATie]i>iu u. A kiike En]U. xRv{tuh mru p]Tie] i>iuu. A
ndiyiEû En]U. atu[ kk n]dh p]Ti O<ukiyu^}xiuu. ecTikiEû En]
U. xU>YczM]E>yuh nztEyuh En]U. `vieTyuh Anh m]zth. |vyueT
nTuvi l |>uu[ n]h m]zth ìnu duKiuu. n]h m]zth |en duKiuv]N
`]fu k]>fh. AE^]ciuk, a E]L mni^]kuh. |ve]uh w]en
B]vmi^}. atutu[ nmuum]zth. w]N at]fu[, w]N |t] fu[, `niu[ |t]kfh,
`niu[ |tu[ Evfh è ^}]m]fu[ È]<uh nueT ci. nL k>utu |o
w]N O>iûh kUeT v>ut^}. |o w]en B]vh ek][ y]et]>u
zpEy]jnvumi^}. |o w]ni en muruekiTic{uek]i>u]l duKh m]ztEmyu U.
atin]l mL, |o w]nien viu[ purEu v>U. aE]L mLu[ \^}xiuv]N
k<iyuh. An iuv]N k<iyuh. mL \^}xiU, AniU..... |o nimiSh m]ztm]fu[
muETtu[. aTusV]xh nuETetu pryuv]N nmu]vi^}. atin]l m L, O>u
nimiSh Ep]ûh duKic{u ky]et xE]Si uv]N zsmifh. atinu[ |o
"w]ni'en viT]et pi^}.
|o ariv[ SikL nmuu kni>uiy v> zpx]dm]f[. |ni O>u nimiSh Ep]ûh
nS[Tm]]et, |o ]nE]eT jIviuv]N mL ty{]r]kfh. ati^} ìl
jIvith aRsUnYm]yiI>uh. n] ey]ke ù ciiuv]N p]Ti^}. k]>fh
n] e jIvith `t[ evruh O>u xVp[nh m]ztm]f[. ìn[, |E]L te, nL
evruh xVp[ni^]f[ jIviut[. x]D]>f xVp[nh, O>u >]zti ek]
vx]niuemil, |t[ O>u dIRGk]^ xVp[n m]ef u m]zth. |o xVp[nil
niufR]l m]ztem y]]RYh èriyuv]N k<iyU. |o xVp[n il
niuh n]mIsV>niE^]fuf>ut[. |o \r[ nmuu]vfh. ìE^ |o xVp[nh
viuf>uv]N k<iyU. kTu Ep]ku O]E>] nimiSvuh ve> vi^ et]f[.
O>iûh at[ nS[Tm]kuv]N p]Ti^}. n]ey]k]emu ciic{[ xVp[nil
mu<ukut[ vi[im]f[. 'n]e'eyt[ \>h ki] Ec]dYm]f[. 4\h, 4\h kUTi
ONpt[ `[ kUutu Ep]e^y]ft[. 4\h, 4\h kUTi kUi y]l O>iûh 9 Ak]N
Ep]kui^}. atin]l, nmuu ^Bic{i>iu |E]<e |o nimiSm]f[ ~vuh
viêt[. atu nS[Tm]kuv]N O>iûh anuvdi>ut[. |tu mni ^]i mL
È]<uh HZdyh turu ci>iuv]N piuk. muKe puWi>i m]y]ti>i]N
zsmiuk. ciyiûh En]iûh x[pRsiûh mnx] v]c] kRf] ARuh
\pzdvmu]] O>u mni nuTmk]yiI>]N zsmiuk.
|o nimiSh Anie nimiSm]uk
|u nueT mnu[ k<itiûh, v>]N Ep] kutiûm]fu[. |tumU^h
nS[Tm]kutu[, Ani uv]nu |o nimiS]fu[. O>il O>]L e`x[zkIh
v]i k<iuv]N muil evc{u. O>u x[pUF e`x[zkIh `Tu[ v]yiîu. ì[
cii c{u tuTi, ecrut]yi |E]<uh tÊvdnyu[. >]vie^ mutl tuTiyt]f[.
|e^ Bfh k<ic{ EH]îl O>u vZiyumu]yi>ui^}. `^}]h turu
evc{i>iuky]yi>uu. atil v^} p^}iEy] mE] vIfiu]kuEm]. A EH]îe
aTuu
xVRTyil
`ztm]zth
AB>f
]fut[.
atie
`tiRvsu tufiTyi l tUiyi>iu vzL; `zteyzt P]Snu kL!
O], |o jMil `nitu v^}tuh v]]N puEm]? |E]<e Ej]î ek][
kS[Tic{u jIvi ]N te pui^}. è]>u jMm]yiE]yi! n^} pfmu kuTuhb
il jniec{il. pi]N Ep]y xmy[ n]yi pic{]l mtiy]yi>uu.
atinuh k<ii^}. kS[Th.'' |en O]E>]u ci ic{u ek]i>uu, Oh
e`x[zkImuh k<ic{u kuci è[ kUTi ariy]N x]Dic{i^}.
mn[ mu ciki^]yi>uu. A xm ymztyuh m>ic{tinu tu^}Ym]yi. k<ituh
28
v>]N Ep]kutuh O]Ri>u[ anuBviuv]N ^Bic{ n^} nimiSe

nS[TeTui. at]fu pryu t[, k<iet^}]h O>u kY]NxlQ[ ecu Ep]
e^y]ef[. k<itienuric{[ O]Ri>utu ek][ zpEy]jnmi^}. kiut[,
sve
ekiiTic{u
ek]i>i
utuEp]e^y]f[. m>ic{vR O>iûh kUeT v>i ^}. kiûh
kUeT v>i^}. atu Ep]e^ v>]N Ep]ku k]>Yeuric{[ AE^] cic{uh
zpEy]jnmi^}. aet]>u xVp[nh m]ztm]f[. xhBvi]h, xhBvi]ti>i]h.
zpEy]jneTu uv]N x]Diut[ |o nimiSh m]ztm]f[. at[ ky{iî>iu
pfh Ep]e^y]f[. nueT |S[T innux>ic{[ \pEy]giuv]N x]Diuh. `] l
AE^]cnyi^}]et ci^v]iy]l, atu ek] u s>iy]y zpEy]jnh nmuu
^Bii^}; pfvuh nS[Tm]kuh. atin]l ciic{[ ec^v<ifh. O] E>] nimiSvuh
viEvk bui \fRi Evfh nI uv]N. ìl m]ztEm kRil DI>tEy]eT
muEruv]N x]DiU. |o ttVh nL \Le] fh. |o O>u niyd]RYh
nueT mninu ]yi>ifh.
(tuT>uh)
29
1997 September
(Eb]hebyiû amZtkZp]x]gR EH]x[ pixie \d[G]TnEvyil a

nTiy anuzgHzpB]Sfh.)
""EzpmxV>Upik]y `^}]vRuh nmx[k]>h.
|vieT AsupztiyueT \d[G]Tnh nTutu k]fuE]L, ci^ mL
ciiEc{]h, "xnY]x jIvitil E^]k Exvnie zpxi `]ef[.'
mE, v]x[tvil x]Du E]Tu k>ufy]fu[ |osV>En]Tu kTm. xU>Ynu[
evic{h k]f]N em<ukuti>iyueT Av sYmi^}. zppWin]ek evic{h pk>utu[
xU>Yn]fu[. ndiu[ d]Hh tIR]N j^h aEnV Sic{Êyti^}. `]l, nmuu
d]Hh tIR] N ndIj^h Evtuu[. atuEp]e^ nueT jIvitil s]iyuh
xm]D]nvuh anuBvi uv]N |osV>e kZp nmuu[ AvsYm]fu[. avi Tue
k]>ufYh, Ezpmh |vey]e nL \L e]ukyuh muvRu[ pk>ukyuh
Evfh. |tiÛeT m]ztEm nueT jIvith zpk]s pUR m]vukyuu.
ne^}]h Eztil Ep]kuh, ""kZS[f], n]>]yf], Eg]vi]'' ùh muh
viic{u[ mUu vûmiTuh. ì[ avieT v]ti^[l niu[, a], visuu'
ù pru[ eeknIu x]Duvien "Ci ù Aiykukyuh ecy{uh. mE,
atu[ O>iûh |osV>BRu EcR m]Rm^}. x]DuE]Tu k]u k]>ufYm]fu[
|osV>En]Tu kTmey k]>Yh mL mr >utu[.
O>il O>u xY]xi |osV>enETi xRv{diiûh aû. k]Tukiûh,
m^kiûh, Eztiûh, pikiûh `^}]h kyri |r i. pE, avieTeyuh
|osV>en m]zth k] fuv]N k<ii^}. avx]nh ay]L nTu t Ru[
avsn]yi vijnm]y O>u x[êi. vZL tiinir avieT aEHh
t]mx m]i.
aEHh avieT ìy aumutul O>u k]<[c muT]et k]f]ruu[. O>u
B]>Yyuh BR ]vuh kUTi, eekyil O]E>] p]ztvum]yi div xvuh atuvuh atu v >HxYm]yi piuTRu. avx]nh
avR ìnuEviy]fu[ Ep]kuetu[ kupiTic{u. kurc{u dUe>y]yi O>u
x[û[ kuEr kuS[E>]gi kL \]yi>uu. E>]gh piTic{u[ s>I>m]xk^h zvfL
vu[ ep]i aiu[, xH]yi]N A>umi^}]et, È]e<iûh kiu Biek]
30
u m]zth visTi k<iyuv>]yi>uu avR. Evdn mU^h p^>uh kiTu

puyuumuu[. A dtikL, ave> xmIpic{u[ EHpURv{h xhx] >ic{u.
k]>ufYpURv{h av>ueT zvfL k<uki evTi]i m>uu evc{u. ky{il
k>utiyi>u Bfh xVh ky{]e^ \>uyu>ui ave> \oi. p^ n^} k]>Yuh
pru ek]Tuu. tfu k]N SIiu mUTi. |ve> k]fuE]L te A
Bi]>ueT muKh xE]S]l viT>um] yi>uu. avR Evdnke^}]h
mrum]yi>uu.
azt EHE]eTyuh k]>ufYE]eTyum]fu[ |o dtikL
ave> suzsUSic{i>utu[.
A xY]xi, dtike xmIpic{u[, av>ueT jIviteuric{u[ visdm]yi
aEnVSic{u. av Ru ^Biu sie O>u B]gh mic{h evc{u[ atuek]]fu[
av>IExvnh ecy{utu[. A xY]xiey xhbic{iTE]h |eney]> nuBvh
jIvitil AdYm]yi>uu. A dtik ueT zpvZikL En>il k aEHh
\c{i l viic{u pru. ""w]nIsV>en ku.'' |tu pruek][ aEHh nZh
evy[uv]N tuTi. avieT \]yi>uvR |tu k[ ati syic{u. |et]
|y]L[ v]Ef]? |y]L |osV>en keu pryuu. A>]fIsV>N? |o
kuS[E>]giy]Ef] |osV>N? A ky{i^}] A]Ef] |osV>N? avR A mnSYen
xmIpi c{[ Ec]dic{u. ""niL |osV>en keu pryu u, A>]fIsV>N?'' aEHh
pru,""En]U, k]>ufYh `vieTyuE], avieTy]fIsV>N. k]>ufYmu
HZdyi^]fIsV>N vxiu t[. aenyu HZdyie \Tmy]f[ y]R
|osV>N.''
me]>u k]>Yh a O]Ruky]fu[. xd]xm yvuh x]DuExvyil mu<ukiyi>u
O>]Lu[ O>u xhsyh. aEHh O>u divxh |osV>En]Tu zp]R ic{u, ""|osV>], |o
Ej]îkL k]>fh `ni e]>u nimiSvuh aviTue x[m>iuv]En] viiuv]En]
k<iyui^}. aenyu `niu[ ayueT aTuu[ x[]nmuE]?
xTh k]>fh aEHie kukL nir u tuui. \Ten aEHie
ecviyil |osV>e sb[dh muN niym]yuh \]kuh.
aeedVth pru ek]u nTu ci^R Ec]diuh, "` ^}]h A]vE^}, A>[ Ae>
EHiuv]n]f[' `[. avE>]T[ pryuv]nut[, aeedVth v] ]l
pry]vut^}; atu jIvitm]f[. xRv{E>yuh teE]e^ ku EHiuv]nuh
Exviuv]nuh O>uvnu k<iyuuevil, at] f[ y]R aeedVth. aE]L n]h
n]m^}]t] yiI>uu. zppWvuh t]nuh >^}, Oe riyuu. at]f[ aeedVth.
atu jIvitm]f[.
nixV]Rm]y kRh `vieTyuE] aviTh xVRm]fu[. aE]L mL
ciiEc{]h Exv nh ecy[t]l Ep]E>, DY]njp]dikueT k]>Ymu E], ù[.
mE, x]D]>f]>N evruem]>u |^k[zTi[ Ep]x[]efil, tpxViu[ zT]Nx[
EP]RmR Ak]h. aztyuh si xhB>i]h. ev ruet miY]k]>YL ciic{u[
a^yu mni en O>u biuvil niRi x]Dn ecy{uE]L nil si
vRiut]yi k]fuv]N kimh nlku cni>i Ep]e^yu O>u mnie
\Tmy] kuv]n]fu[ n]h zsmiEtu[. aenyu mniE^ |osV>e zpk]sh
ùkyuU;
aviTue
kZp
O<ukukyuU.
x]Dn
Exvn
E]Tu
kUTiyt]yi>i]N zsifh. atu[ k<ukiy p]ztil p]l O<iutuEp]e^y]
fu[. mric{u[ Exvnh kUT]etyu DY]nh kutuEp]e^y]f[. a |en pryuE]L muvR ne Exvie ù
k>uti mTipiTic{i>i]h ù mL cii>utu[.
O>il O>u v<iy>ikil k]e^]Ti O>u kuruN kiTutu[ O>]L ku.
ay]Lu xTh Et]i. ""|o k]e^]Ti kurunu[ A>u[ AH]>h ek]u
ek]Tuuh. `]fu[ |osV>N |en AE^]cn kUT]et O]E>]u[ ecy{u tu[.''
ay]L |osV>en kueTui. pie ciic{u, ""Ake, |tinu[ Ae>iûh
AH]>h ek]TuuuE] ù En]]h.'' ay]L avi eT m]riyi>uu. kurc{u
31
k<iE]L O>u puî m]hxS[fvuh kTic{uek]u v>uu. atu[ atil kurc{u

k<ic{iu[ b]i kurunu Evi avieT |iu[ Ep]yi. |tuEp]e^ n]eyuh
ek]TuuEm]?' v<iEp]nu[ xhsym]yi. ay]L aTu divxvuh k]u niu.
auh puî kurun[ m]hxh ek]u ek]Tuutu ku.
|et]>u ptivu
xhBvm]yi m]ri. avx]nh ay]L AE^]cic{u. ""kurunu[ puî Bfh ek]u
ek]Tuuu. |ni mutl w]nuh Ej] îe]uh Ep]kui^}. Ae>iûh `niuh B
fh ek]uvu t>uh.'' ay]L me]>iTu[ m]ri |>uu. O>u divxh k<iu,
>u divxh k<iu, y]et]uh kiiyi^}. mU]h divxm]y E]E<uh A]ek
tRu. |osV>niû ay]ueT visV]xh Aek nS[Tm]kuem G ieî.
\Ten O>s>I>i EkLuv]N kutuh avR Exvnh ecy{e, |v>u xH]yie, ìen.
mE, Ej]î ecy{]et mTipiTic{i>iutu[, |osV>En]Tu k]u Ezd]Hm]fu[.
|osV>N nmuu[ AE>]gYh tiutu[ aviTue ciic{uek]u[ x]Du e
Exviuv]n]fu[. kS[TeTuve> xH] yiuv]nu O>u mn]fu[ nL
vRi eyTuEtu[. ~tu x]Hc>Yiûh ariu Exvecy{uv]N ty{]ru
O>u mnie \Tm y]yi nL m]rfh. mE, |osV>en dRsi uv]nu ~vuh
ùm]y m]Rmit]fu[. |osV>N È]<uh nueT \il teyu[. aviTue
aEnVSic{[ ùh aÊyti^}. pe nie^ viEvkbui \fR]l m]zt Em
aviTuE[ niÛeT yES[Th zpvRi uv]N k<iyU. aviTue x]iYh
aem iûh anuBviuv]N k<iyU.
mE nL |ztyuh k]^h k]f] |osV >eny]f[ EHic{uek]i>ut[.
`]l |E]<it] nueT muil |osV>N zptY ei>iuu. nmu[ cuuh
kS[]Tuh Evdnyuh xHic{u k<iyu jn]f[, x]Dujn]f[ nueT
zptYeedvh. ave> EHiuti ÛeT ExviutiÛeT n]h |osV>eny]f[
EHiut[, Exviut[.
|vieT |o EH]x[ixil ùv>il mui[ ni^[ut[ m>fBItiy]yi>iuh.
xRv{ cikiXyuh p>]jye[, jIviuv]nu `^}] Asyuh nsic{v>]f[ |vieT
ù E>]gik L. Evdnyuh m>fBItiyuh ek][ av>ueT jIvN piTu
Ep]kuh. |et]<iv]uv]n]yi, avR[ s>iy]y tVh mni^]i ek]Tuu v]N
nmu[ k<iyfh. bLbu ep]iy]ûh kr [ nsiui^} ` Eb]Dh av>il
vR fh. aE]L avR[ puWi>iu muKE]eT, nir s]iEy]eT,
xm]D]nci>]yi |o E^]ku ni[ y]zty]kuv]N k<iyuh. atinu O>vx>h
kUTiy]f[ nmuivieT ^Bic{iut[. atin]yi nmuviTE]Tu zp]Ri]h.
(k]NxR E>]gh mURCic{[ xv{cikiXyuh p>]jye[, m>fh m]zth muil ku

k<iyu E>]gike t]mxiic{[ Ev p>ic>fh nlku Ekz]f[
EH]x[pixukL.)
32
1997October
ayueT O]mn mE,

mueT `^}]v>ueTyuh sb[dh a EkLuu.
a m ueT aTuE[ O]Ti v>uu.
me^}]h xE]SE]eT |>iuE]? a
ake^y]ef[ è mL ciie^}.
mueT O]E>] sV]xvuh ayiÛeTy]ef[
O]Ruk.|u gu>upURimy]efriy]h. è
mL ù ecy{uu? ayueT pTinu
muil
nmx[>iuu.
mE
Biey
uevc{]l xk^jIv>]sikE]Tumu Ad>v]f[. `^}] vE>]Tumu vinym]f[.
mE È]<uh O>u tuT]>en E]e^ |>i]N piU, A p]m]f[ nmuu
piuv]nu t[. A dZzvtinu zpti |u mL `TuU.
gu>u pURim[ zpEtYkm]yi a ù xEsm]f[ nlkuk? ùh n]h
jIviEt[ gu>u pURimyueT xEs i^]yi>ifh.
siSYN te vYitVe vinypURv{h gu>uvie k]ll xmRfh
ecy{fh.nueT vYitVh aH]>E]Tu kUTiy t]f[. at[ tYjiukyuh
gu>uvie vYitVil pUR>] vukyuh ecy{ukeyt]f[ gu>u pURimyueT
xEsh. v]uh mnuh s>I>vuh A]vuem^}]h gu>uvil aRic{]l aEt]eT
nueT y]R vYitVh etiu kiuh. |[ nueT aH]>h nueT y]R
vYitVe mrc{u evc{i>iuky]f[.
zsI>]mnuh zsIkZS[fnuh p>m]xV>Upik]yi>uu. mH] ]]y avR
muve> Ad>iuv]N y]et]>u mTiyuh k]iyi^}. tueT t]e<yuve>E]ûh
avR Ad>ic{u k]iu. te vnil ay]N viDic{ eekEkyiey
nmx[>iuv]N >]mN y]et]>u mTiyuh k]fic{i^}. `] fitie aRh?
|Eyh mutl aEyh ve>yu xk^ jIvj]îûh |osV>n]k]nu
si Oiu kiTu[. zkU>n]efiûh duS[Tn]efiûh mnuSYnil atu
kUTutû[. A siey mn] vfuk. |o si `^}]v>iûh \[ ù
mni^]i y]R arivie evic{h t>ef `[ zp]Riuk. O>]L p]piy]f[
ù Et]ut[, nueT arivi^}]y[m ek]]f[. vinypURv{h ep>um]ruv]nu
siy]f[ O>]e |osV>n]i m]ut[. ayueT ciztinu muil |>iuE]L
|o xtYh mL O]RumE^}].
pit]vie v]u p]î]N k]iEû Ep]y zsI>]mcze zpvZiyuh vijyvuh
gu>upURimyueT xEsm]f[. zsI>] me p]t piuTRu Ep]y ^[mfkum]>e
jIvith gu>u pURimyueT xEsm]f[. zsI>]mnu Evi \<iu evc{ Hnum]e
jIvitvuh
>]mx[m>fEy]eT
>]jYh
p>ip]îc{
B>tkum]>e
jIvitvuh
gu>upURimyueT xEsmuLe] ut]f[. ^Yh ~vRuh O[. p]t p^Ruh
p^t[.
33
gu>u
]nh
m]ztm^};
kRvum]f[.
aHyi^}]
kRh
ne
^YE]TTuiuh. nueT ek]c{u ek]c{u AzgH Luh t]^[>YLuh
Evi nueT vYitVe mu>Ti i]et gu>uvie |[ pURm]yuh
xmRifh. gu>u vie a>hg aBi^]Se pURIk>iuvn]f[ y] R
siSYN.
a>il
gu>usiSYbh
\Le]u
jIviuk
`t]f[
gu>upURimyueT xEsh.
me]f[ a mL[ \pEdsiEt[? `^}] muh a yueT cuuh |>iuu
ù xliuk.
`^}] mLuh ayueTv]t[x^Y \. . . . .
O]mn me.. . . .
a O]Tiv>uu.
(gu>upURim]dinil viEdsu niuh a mLu nlkiy xEsh.)
34
1997 November
(O>u |hg}IS[ m]xikuEvi a
nlkiy aBimuKh)
Ec]dYh:
ayueT
jIvitie
xEsh `]f[ ?
a: ayueT jIvith
te
ayueT
xEsh.
at[
EHm]f[.
Ec]dYh:
ayueT x]mIpYil `]N k<iiuvRe^}]h,
ayueT x[EnHeuric{[ `zt pr]ûh mtiy]kui^}. |eten
x]Diuu?
a:- a ariuek][ Ae>yuh zpEtYkic{[x[EnHi]ri^}. x[EnHh
`t[ xhBviuky]f[. xV]B]vikm]yi aen AyiI>ut]f[. a[
Ae>yuh evruuv]n]vui^}. a[ O>u B]S m]ztem ariyukyuu. atu
x[EnHie B]Sy]f[. xk^Ruh mni^]ku B]Sy]ft[. |[ E^]kh
anuBviu
kTu
d]>izdYvuh
xV]Rtyi^}]
x[EnHinu
Eviyut]f[.
xk^>uh EHeuric{[ xhx]>i]ru[. p>x[p>h EHiut]yi
pry]rumu[. `]l |tien y]]REHemu pry]n]vi^}. |[ nL
x[EnHem[ vic]>iut[ xV]RtyueT m]înYh k^Rt]f[. xVRh
pUsiy AB>fh Ep]e^y]ft[. afiy]N ek]]h. `]l m]i^}. vi^yi^}.
kUTutl ni^nilukyumi^}.
axuKh mU^h Asupztiyil ek]uEp]y O>u kuiyueT k pry]ru[.
Asupztiyil niuh ek]u Ep]>u xmyh kui aEn]T[ pryuky]f[
""a] avieTyu `^}}]vRuh È]T[ è]>u |S[Tm]efE]. an[
av>ueT aztyuh EHmuE]? aviTue EQ]k[TRuh En<[xinuh
aNQRuh v]c{[m]nuh Oe è]>u EHm]f[. È]T[ viEsSL
Ec]diuh. è `^}] k]>Yuh zsiuh, SI[ vi>ic{u t>uh, AH]>h
xmyinu t>uh, v<e]uh pryi^}. `]l anuh ayuh è
`zty]f[ Bu pryut[.'' |o xmyh En<[x[ O>u EpR ek]uv[ aen
~lic{u. |tu k mkN aet]ef[ Ec]dic{u. aN pru, ""atu nI
|E]L priE^} av>ueT EHeuric{[. A EHinu bi^}}]fit[.''
35
mE, |tuEp]e^y]f[ |u E^]ku k]fu EHh. ~et]>u

EHiEyuh piil èiûh O>u xV]Rt k]f]N k<iyuh.
kE]ie^ kc{vTmEn]B]vh vYibiûh kTu kUTi<iu. Ae>
k]fuE]<uh nueT AdYci av>il ni[ tnieu Enmu]kuem]f[.
Ouh EnTuv]nie^}il avieT bh x[]pieTui^}. Eninu Ek]h
tuE]L bvuh muriyuu. aztm]zth xV]Rt mnuSYmnukil
niru k<iu. |tie BviSY]f[ |[ mnuSY xmUHh anuBviut[.
|[ O>u vIil mUu Ep>ueil mU[ dVIpil k<iyuve> Ep]e^y]f[.
y]R s]iyuh xm]D]nvuh èu kUTi ariy]N p]Ti^}]
avx[yieî niluu E^]kh. |tu m]rfh. xV]RtyueT x[]n[
nixV]Rt v>fh.
p>x[p>h
bie Ep>il viÊpsut[
avx]niifh. EHh bp]sm]k>utu[ jIvsV]xm]kfh. |t]f[
ayueT AzgHh. "w]N x[EnHm]f[, x[EnHxV>Upm]f[.' |o O>u B]vh
nmu[ vu k<i]l pie s]i EtTi `vieTyuh aÊyti^}. s]i
ne EtTi ùh. mnie |o vis]^tyil xRv{ eev>uYuh
aîi^}]t]vuh; xUE>Y]dyE]eT me]<iyutuEp]e^.
Ec]dYh: aeyuric{u xhx]>iev ci^R pryukyu]yi, x[EnHh
mRtY>Uph pU]l ènyi>iuemriyfemil aey En]iy]l
mtiey[. `]f[ |tienuric{[ au pryuv]nut[?
a: (ci>iuu) ky{iû nUr[ >Upyil niuh AReiûh pu>Up]
ek]Tu]l piIT[ et]Ur[ >Up] m]ztem EsSiukyuu. `]l x[EnHh
|tu
Ep]e^y^}.
`zt
ek]Tu]ûh
tI>i^}.
ek]TuuE]ruh
aEtrie]i>iuh. Ek]>u kifR \oruhEp]e^. |zt m]ztEm ariyU.
ayueT jIvith x[EnHxEsm]yi I>fh. atu m]ztem a
ciiuuu. EHinu Eviy]f[ mnuSYN jnic{t[ atinu Eviy]f[
jIviut[. `]l |u kiuv]ni^}]tuh aet]u m]ztm]f[.
EHin]f[ |u d]>izdYh.
Ec]dYh: a `^}]vE>yuh mTiyil kiTi AsVxii]ruE^}]. |t[
nueT xmUHil ax]D]>fmE^}?
a:
am]R
kuue
v]>iuf>]riE^}?
B]>til
ùh
kIRieiut[ m]tZ-sisu B]vm]f[. kUT]et ayueT aTu[ A>u
v]ûh avR ayueT A]vil niuh Bi>]yi[ au Et]]ri^}.
nueT s>I>il O>u Evdn v]l `ztyuh Evgh ky{[ avieTeyuh,
AsVxiiuv]N. atuEp]e^ muv>ueT duKh a[ xVh duKm]yiu
m]ztem Et]iyiuu. O>u ek]c{uku[ Evdnek][ niu k>yutu
k]fuE]L atie a[ En]i nil]n]vuEm]?
Ec]dYh: as>fe>yuh,
x[EnHi]ruE]?
d>izde>yuh,
an]e>yuh
kUTut^]yi
a: Aien En]i x[EnHiuv]N ariyi^}. mu[ dIph etic{]l

avieTeyu `^}]vRuh O>uEp]e^ evic{h kiuh, y]et]>u ~urc{iûh
\]vi^}. pE, v]tiûkL mUTi muriuil te |>u]l |>uil
k<iyuv]en x]DiU. avieTyi>uu ek][ evic{e pYmi^}. evic{h Evfemil mnie v]tiûkL tur[ purE[ v>uv]N
ty{]r]vfh.
xU>Ynu ku k]fuv]N em<ukuti>iyueT AvsYmi^}. ci^Ru[ |osV>N
mukie^vieTEy] |>iu AL Af[. A |osV>e zpIti]yi avR pfh
v]>iE]>i ci^vu ecy{uh. `]l
pfh ci^vu ecy[ttuek][ m]zth
|osV>zpIti EnT]n]vi^}. x]DuL[ Exv ecy{ut]f[ aviTuEu[
~vuh |S[Tm]y k]>Yh. Ek]Ti >Up[ ARB]Tm]yi \t[xvh nTutiEn]L
kUTutl aviTu[ zpItiyTyut[ O>u x]Duvien AsVxiiut[
36
k]fuE]<]f[. A x]Duvie kI>u tuTuv]nu mnu k]fuE]<]f[,

aenyu O>u mn[ `vieT k]ûh aviTuu[ avieT O]Ti vi>iuh.
~tu puemey]uh, xVR xihH]xne]uh, Bgv]n[ |S[Tm]y
|>iiTh k]>ufYh nir mn]f[.
a mueT HZdyh m]ztem En]]ruu. xien uriEc{], Botik
cuup]TukeuriEc{] a cii]ri^}. s>iy]y O>uh te meuric{[
aen ciiuv]n]vi^}.
(tuT>uh)
1997 December
(O>u |hg}IS[ m]xikuEvi a nlkiy aBimuKh)
Ec]dYh: as>fe>yuh, d>izde>yuh, an]e>yuh a kUTut^]yi
x[EnHi]ruE]? *
a: Aien En]i x[EnHiuv]N ariyi^}. mu[ dIph etic{]l
avieTeyu `^}]vRuh O>uEp]e^ evic{h kiuh, y]et]>u ~urc{iûh
\]vi^}. pE, v]tiûkL aTc{u[ muriuil te |>u]l |>uil
k<iyuv]en x]DiU. avieTyi>uu ek][ evic{e pYmi^}.
evic{h Evfemil mnie v]tiûkL tur[ purE[ v>uv]N
ty{]r]vfh.
xU>Ynu ku k]fuv]N em<ukuti>iyueT AvsYmi^}. ci^Ru[ |osV>N
mukie^vieTEy] |>iu AL Af[. A |osV>e zpIti]yi avR pfh
v]>iE]>i ci^vu ecy{uh. `]l
pfh ci^vu ecy[ttuek][ m]zth
|osV>zpIti EnT]n]vi^}. x]DuL[ Exv ecy{ut]f[ aviTuEu[ ~vuh
|S[Tm]y k]>Yh. Ek]Ti >Up[ ARB]Tm]yi \t[xvh nTutiEn]L kUTutl
aviTu[ zpItiyTyut[ O>u x]Duvien AsVxiiut[ k]fuE]<]f[. A
x]Duvie kI>u tuTuv]nu mnu k]fuE]<]f[, aenyu O>u mn[
`vieT k]ûh aviTuu[ avieT O]Ti vi>iuh. ~tu puemey]uh,
xVRxihH]xne]uh, Bgv]n[
|S[Tm]y |>iiTh k]>ufYh nir
mn]f[.
a mueT HZdyh m]ztem En]]ruu. xien uriEc{], Botik
cuup]TukeuriEc{] a cii]ri^}. s>iy]y O>uh te meuric{[
aen ciiuv]n]vi^}. ìûh duKitn]y O>]L ayueT aTuu
v]l, ay]ueT duKil au[ k>uf Et]uh. ay]ueT duKh ayueT
duKm]yi au[ anuBveTuh. A duKitnu[ xm]sV]xEmkuv]N a Avtu
ecy{uh.
Ec]dYh: BRuEvi, |ztm]zth xmyh ec^v<iuE]L a[
Ifh Et]]riE^}?
a: EzpmmuiT[ Ifmi^}. te kuien t mfiUrukE]h `Tuu
ek]unTuu. kue]>u B]>m]yi tu Et]]ruE]?
Ec]dYh: a[ AdYk]îl D]>]h `tiRukL En>iETi
vt]yi pryuuE^}], atienuric{[ `]f[ pry]nut[?
a: at[ azt go>vmu k]>Ym]yi au[ Et]]ri^}. E^]kie xVB]vh
au[ ariy]m]yi>uu. ami[ ep]uh `riuek]u[ ni]l ewE
AvsYmi^}. kTîl nI]N pic{vn[ ti>kL[ nTuviûh nIi >xi]N
k<iyuu.
By[
t>ui^}.
E^]kie
xVB]vh
En>e
mni^]iyi>utuek][
`^}]
zptibuh
ìl
Anh
\v]iyEtyuU.
avey]e
ìE^[
En]uv]nu
x]Hc>Yh
O>uuky]f[ ecy[tt[. `tiRu prvR è k]Tiy]yiIRu. aen
m]ztEm
`nivey
k]f]N
k<iuu.
w]N
s>I>m]efu
ciiuE]<]fE^}] p>]tiyuh duKvuh v>ut[. A]vie E^]kil
duKinu x[]nmi^}. AxV>Upe ciic{E]L `niu mni^]yi, w]N
37
kum^} ndiy]ef[. ndiyil p^>uh v>uu, E>]gmuv>uh E>]gmi^}]v>uh

v>uu. ci^R atie^ evh kuTiuu. ci^R kuiuu. ci^R vzmûu.
ci^R atil tuuu. Ae>]e ~et]e viDh atie^ j^h \pEy]gie,
ndi[ O>u zps[nvumi^}. aet]<ukie]Eyi>iuu. pUjupEy]gic{]ûh,
kui]nupEy]gic{]ûh
atinu
p>iBvmi^}.
aet^}]ve>yuh
t<ukiE^]Tie][ O<ukuu. `]l kumeny^}. atie^ evh
ekini[ duSiuu. atil niuh cImfh m]ztEm v>ikyuu.
|Et]RE]L, `niu En>iETi v `tiRukLuh, anuBviuv]N
|Ty]y x[EnHinuh, ìl y]et]>u B]vvuh xZS[Tiuv]N k<ii^}.
aet]uh azt go>vmut]yi Et]iyi^}. w]N s>I>emu ciiuE]<]f[
duKh. pE A]vie tîl |o duKin[ x[]nmi^}. A>uh ìl
ni[ Bim^}. muv>ueT kurv[ è kurv]yi Et]i. atin]l Ouh O>u
pIQnm]yi Et]iyi^}. av>I vZil eciv]>i `riu. pE at[
`ni[ vm]yi m]ri. `^}]h n^}tinu Eviy]yi>uu.
Ec]dYh: AxV>Uph ayueT anuBvm]fE^}]? pie ìn]f[
a zp]Riut[? a[ x]DnyueT AvsYem]f[?
a: a s>I>h D>ic{i>iut[ E^]kinu Eviy]f[; tniu Eviy^},
a |o E^]kEuvt[, w]en]>u avt]>m]f[' ùh pr[
evruetyi>i]n^}.
evruetyi>ifemil
jMemTuE
k]>Ymi^}E^}]?
jnL[ m]RdRsnh nlkuk `t]fu[ ayueT \EsYh. E^]ke
\>iuv]nu m]Rh k]ie]Tu]n]f[ a vtu[. ecvi EkL]v>uh
n]eTu]v>uh muil v]l, nuh avE>]T[ eekek][ AhgYh k]i
Ev k]>YL mni^]i ek]Tuuv]N zsmiiE^}. `ni[ ecvi
EkL]mE^}] pie ìn[ w]N eekzkiy k]fh ù vic]>ic{]l ecvi
EkL]vn[ Ouh mni^]uv]N k<iyi^}. ù pr]ûh avR[ |o
AhgYh AvsYh tey]f[. atuEp]e^, t]n]>]ef[ ariy]et k<iyuve>
\>ifemil av>ueT tîEîriec{^}uk te Evfh. av>ueT
muil jIvic{u k]ie]Tufh. avR[ kIRnvuh, DY]nvuh, Exvnvuh
`^}]h AvsYm]f[. ave> \>iuv]N a aEnkh EvSL xVIk>iuu.
|o EvSe^}]h E^]kinu Eviy]f[. Azsmil vim]niûh
ezTyiniûh k]riûh biûh Eb]iûh AukL v>]ru[. pE nI ~tu
v]Hni^]f[ vet[' a Ec]di]ri^}. vim]niE^ |vieT v>]vuu
`[ AvsYeT]ri^}. O]E>]>u>uh av>ueT k<ivnux>ic{u vUpe
ariyuv]nuh
aEnkh
m]Ruu[.
O]E>]>u>ueTyuh xhx[]>innux>ic{u m]Rm]f[ a niREsiut[.
kfinu miTuuvR Evfh Ek]Ejil Px[[ zgU[ `TuEt[. k]>fh,
muve>]L Evgil atvRu[ piuv]N k<iyuh. atil Evgh
muEruv]N x]Diuh. s]zzgL v]yic{u mni^]]N Evzt
buiyuvR[, buitîl Enti Enti ù[ mnnh ecy[tu[ muE]u
Ep]k]N k<iei>iuh. s]zpnvuh xU[mbuiyumuvRE |tinu
k<iyU. x]D]>f]>]y jnL[ |tu x]Diec{u v>i^}. AdYm]yi
Azsmil v>uvR, ciÊ]L AY]ikh èu kUTi Ekiu]vi^}.
|enyu
kuuL
ù
ecy{uh?
gIt
Ep]û
zgn[L
mni^]femiûh kurc{u vidY]BY]xh Evfh. ae^}il ni>> xt[xhgh
Evfh.
|et]umi^}]vRuh
muE]u
Ep]kE?
Evzt
viEvk
buiyuvRE "Enti Enti' m]RiÛeT Ep]k]N k<iyukyuu. s]zh
pic{vRE O]E>] x]Hc>Yiûh s]zv]eTu[ mnnh ecy{]N k<iyU.
ve> cu>uh EpRE |tinu x]Dic{u ù v>ikyuu. b]iyuve>
t]en]uEm]! ave>yuh \>iE? O]E>]>u>uh ~tu tîl
niluu ù mni^]i av>ueT tîEîriec{[ Evfh ave>
\>iuv]N.
38
|vieT pukh v]yi]N ariy]vR v>]ru[. v]yi]nriy]emiûh pukh

v]]N pfmi^}] x]Du]y muh v>]ru[. a^[pxV^[ph m]zth
v]yic{rivuv>[ v>]ru[. p^tuh v]yic{u mni^]ieyil kUTi, av
jIvitil zp]vRikm]]N k<iy]vR v>]ru[. O]E>]>u>uh vRuv
xhx[]>innux>ic{u ave> nyifh. "zbh' `t[ v]]l prEyt^}.
at[ anuBvm]fu[, jIvitm]f[. teE]e^ te muve>yuh k]f]N k<iyu
avx[y]ft[. at[ xV]B]vikm]yiI>fh. pUev[ ciiutiEn]L
pUv]yiI>uky]f[ Evt[. ne^}]h pUv]yiI>]n]f[ zsmiEt[. atu
jIvitm]uv]N nmuu k<iyfh. pnh atinu Eviy]yi>ifh. k]f]et
piuv]n^} zpy]xh, pic{tu zpvZiyil ek]uv>]n]f[. pu mH]]L
jIvic{uk]fic{ k]>YL |uvR, mnp]h pic{i[ tRic{u nTuu. pUjyuh
zp]Rnyuem^}]h zbie O]E>] muKh tey]f[.
(tuT>uh) jIvitil
y]Rx[EnHh O>uvn[ AdYh Biut[ ayil nium]f[. O>[
piWukuiEn]Tu
x[EnHil
kh
k]fuv]N
k<iyi}.
y]et]>u
zptIyumi}] x[EnHm]ft[. ayueT |o x[EnHh ek]c{ukuiyueT s>iy]y
vRc{[ ve> AvsYm]f[. p]]tY >]jYL buijIvikueT n]T]efu
pryuemiûh avieT m]nxikE>]gikuh D]>]muu[. atinu k]>fh |o
EHie aB]vm]fu[. k]ril epEzT]L \eiuh, atu x[]R]kfemil
b]ri Evfh. atuEp]e, epyil niuh Biu x[EnHm]f[, nueT
jIvitie PoESN. ìl Ec]diuh muv>ueT x[EnHh x[EnHmE} `[.
atuh EHh te. pE atie piil È]<uh O>u zptIyuu[. B]>Y O>u
etu ecy[t]l BR]vu[ \Epi]ruu[. BR]vinu[ O>u pi< xhBvic{]l B]>Yyuh
viuEp]k]ruu[. |o EHh ecriy etinumuil Ep]ûh viupi>iyut]fu[. |tu[
mZgmnukueT xVB]vm]fu[. psuvien x[EnHiut[ p]inu Eviy]f[. p]u
Biut[, Ou nile kurc{un]ukUTi vIil niRieyu v>]h. piITtien
|rc{i]>nu viluh. |tuEp]ey]f[ E]kie x[EnHh. atien y]R
x[EnHemu pryuv]N au k<iyi}. |o mZgIymnien |osV>tViEû[
\yRut]fu[ AY]ikt. B]>Y]BR]M]R til EvRpi>iy]rueiûh
O>u t te kuien \Epi]N ty{]r]ki^}- et]Urustm]nh tm]>uh.
O>u kuiu[ te ecruil ayil niuh ^Biu EHm]fu[ atinu[
E^]kie EHh xVIk>iuv]nuh til \ EHe muvRu
nlkuv]nuh sipk>utu[. m]t]vil niuh kuuLu Biu x[EnHh
nS[Tm]y]l, at[ A kuieyuh >]jYieyuh n]sinu k]>fm]kuh ù[
mL O]Rfh.
|t[ buiyueTyuh yuiyueTyuh E]km]f[. HZdyie B]S mnuSYN
mri>iuu. p>x[p>h x[EnHiuv]nuh visVxiuv]nuh bHum]niuv]nuh \
HZdyie B]Sy]f[ |u nS[Teuek]i>iut[.
kvitey<uuk]>iy]fu[. BR]v]ke O>u s]x[ztnuh. B]>YyueT niRb{h
k]>fh, aEHh kvit v]yic{u. kvit, O>u kuiey vRic{uek]ut]f[. muKh
czenE]eyi>iuu, kukL t]m>dLEp]ey]f[. |en O]E>]
v>iyiuh O]E>]ien \pmic{[ vRic{i>iuky]f[. kvit v]yic{i[, BR]vie
aBizp]yh EkL]N
B]>Y k]Et]Ru niluky]f[. BR]v[ pryuky]f[, nI `]f[ |o
aenyu czen `Tu[ tyil evc{]l, piTi OTiyumE}]. |en O]E>]
kuuv]ukL pr[, aEHh A kvitey vimRsiuky]f[, avx]nh
xHiek[ B]>Y pru. ""niL[
|o kvit mni]kukyi}. atiu
tEU.BR]v[ A kvitey kt[ buiyilUTiy]f[. avieT HZdyh
\]yi>ui}. aEHinu[ cznie p]reu m]ztEm k]fuv]N k<iuU.
39
|ziyLek]u[ ariyutiE visVxiukyuu ùh pr[ mnuSYN,

avniu niS[t nS[TeTuiyi>iuu.
mnuSYe bui vRu vR[ |[ ìnuh yz]yi. emSIN |}}]et
niniRutinu Evi, zpEtYk xmyh kei vY]y]mh ecEy{iv>uu.
ecy{ut[.
|u[
O]E>]
nimiSvuh
mnuSYN
eTNSni]f[.
`}]
vRi piic{[ viv]Hh k<iic{yutuve> |o ADi m]ri}. |E]L
AFkuikueT k]>Yiuh anm]Ru[ ADiy]f[. av>ueT AzgHL \TnTi
x]Dic{u ek]Tui}}]eyil zps[n]f[. UR Evfemu[ pryuE]Le
v]ie]Tufh. |e}il avN BISfieTuuh. mL vRu v]l
ave>e][ jIvi]h ù k>utiyi>u m]t]pit]L, |[ av>ueT ky{]l
`]f[ m>iEi v>ik È]R[ Byuky]f[. mnuSYe puE>]gti aviTh
ve> ì niluu. k]>fh, |[ O]E>] vYiyuh aztm]zth avnvnil te
Otuiyi>iuu. xV]Rt aztm]zth vRic{i>iuu. bui vREt]eT]h
HZdyh suS[kic{u. anYe duKh xVh duKemu k k]h È] Ep]y[
mru. xVh xuKinu Evi `zt Epe> kS[TeTuuv]nuh |uvRu[
mTiyi^}. |tu m]rfemil buiEy]eT]h HZdyh kUTi vis]m]kfh.
`yRISN ecy{u ttVm]f[ AY]ikh. a È]<uh pry]ru[, DY]nh
xVRh Ep]e mUYmut]f[ ù[. Botik puE>]gtiuh s]iuh muiuh
DY]nh \mm]f[. ci^ >]jYe En]ukL `^}] >]jYiûh `Tuuh. `]l
atie^ n>u Ep]y]l xVh >]jYukUTi `Tuukyi^}. `]l atuEp]e^y^}
xVRn]fyh. atie^ muzd Ep]y]ûh A n]fyie vi^ nS[Tm]kui^}.
`vieTyuh atinu mU^Ymuu[. atuEp]ey]f[ DY]nh.
xVRh amUYm]f[.
aenyu A xVRin[ p>imh kUTi v]E]? atuEp]ey]f[ nil
k]>ufYh kUTi \]y]e avx[.
pÊ]<uh nE]L \yRv>um]yi, pf]>um]yi kUukUTuv]n]fu[ nL
zsmiutu[. aetE]<uh duKinu k]>fm]yiI>uu. nE]L kS[T]Tuh
du>ituh anuBviu `ztEy] Ayi>uu[. ùek][ ave>uric{[
ciiui}? av>ueT jIvitvum]yi nuETtu[ tic{uEn]uE]L, nuETt[
xVRm]ef[ k]fuv]N x]Diuh. nE]L \yRve>uric{u[ ciiuE]L
nL |zt p]v]fE^}], ave>E]e^ xi^}E^}], ù ciic{[ duKiEi
v>uu. èiûh O>xuKh v>uE]<]ke, 'aEy{] `niizt vîy axuKh
vE^}]' ` ciy]yi. `]l nE]L `ztEy] vîy axuKL vu[
du>itmnuBviuvR nmuu cuumuu[ ave>uric{]E^]ciuE]L nuETtu[
vîey]>u kS[T]T]yi Et]ukyi^}. |en nL mnien x]VneTui
duKil niuh vimui EnTuv]n]fu[ zsmiEtu[. mric{u[ ciiuE]L nueT
jIvith du>itpURm]yiI>uu. `]l x]D]>f]>ueT E^]kiEû[
|riv>uv]N pÊ]<uh nueT mnu[ ty{]r]ki^}. av>um]yi duKh puev]N
xmyh ke]ri^}. avRu[ n]l k<ivtu[ Exv ecy{uv]N x>]k]ri^}.
`]l atinu nL ty{]r]vuky]efil, atiÛeT n]h Anie
E^]kiEû
kv]Th
turutinu
t]E]lEnTuky]fuecy{utu[.
y]Ril |tuh |osV>]>]Dn tey]fu[.
40
JANUARY 1998
Ec]dYh:
ayueT
Azsmil
Exvninu[
ve>Eyer
zp]D]nYh
nlkuuE^}].
s>iy]y
Avic]>inu[
kRh tTmE^}?
a:- mukiEû pTikL ekiyi>iutu[ ximuh kyuh \pEy]gic{]f[.

mukL[ v]Ri>iutuh ximuh kyuh ek]]f[. mukil ìy]E^ atuh
|tuh til vYtY]xmie^}[ ariy]N k<iyU. mukil kyr]N pTikL èn
AvsYm]yi vuEv], atuEp]e^ aviET[ ùv]N |o \p]DikL AvsYm]f[.
O>]L, kuer vuvuh ek]]>h Ep]û vITuh v]Tku[ `Tui[, aviTue
>]j]v]yi aBim]nic{u k<iu. O>u x]Du aEHe k]f]N ecE]L, t]N
>]j]v]ef B]vil ve> aH]>il ep>um]ri. A x]Du Ec]dic{u, nI
nie mn]iEy]Tu Ec]di[, v]vem]ef[. `^}]h v]TkeTut]f[,
xVm]yi y]et]umi^}. `]l B]vEm] `^}]h te xVm]efuh.
|tuEp]e^y]f[ |u miv>uh. aEnkh pukL v]yic{i[, kTuri>u[
k] k>yutuEp]e^, k>uek]i>iut^}]et jIvitvum]yi atinu
y]et]>u x]mYvuh k]f]ni^}. s]x[zth a^[pemiûh mni^]iyvR te
xmIpiuvR[ \y>]nu m]Rh \pEdsiuk m]ztEm ecy{ukyuu. tRic{u
xmyh kyi^}. O]E>] vYiuh, ave xhx[k]>h anux>ic{u m]Rm]f]vsYh.
atin]^]f[ Hiumtil aEnkh m]RL vt[. O]E>]>uE>yuh av>v>ueT
tîl ec[ \>ic{u ek]uv>uv]nu v<ik]fv. aeedVth k]f]et
piuv]nut^}, jIviuv]nut]f[. ìE^ atnuBvm]kU.
|vieT,
ci^R
Evd]iy]efvk]seuek][
v>]ru[.
tL
suEb]Dm]ef]f[ avR v]di]rut[. avR Ec]di]ru[- A]v[
~t]]vien Exvi]n]f[? Azsmil ìn]f[ Exvnh? pnh m]zth
Ep]E>?
ùh
muh.
pu
mH]]L
gZHx[]zsmh
k<i]f[
v]nzpx[inuh xnY]xinuh Ep]yi>ut[. av>ueT kRL mituh
k<ii>uu. piIT[ cu>uiy n]ukE avRuu. pE, avR eci>u
gu>ukuîl kRh \]yi>uu. n^} xmRfE]eT te avieTyu
Evd]ik]y siSYR, Evd]ik]y gu>uM]e> Exvic{i>uu. siSYR virku
EsK>i]N Ep]yi>uu. psuvien Emy[]N Ep]yi>uu. vyîl evh kyrutu
tTy]N Ep]y A>ufiyueT k EkiiE^}? vyîe^ v>u muri[ evh
kyrutu tTy]N t]N te, v>iEn]Tu EcRu kiT[ O<uu tTu. |et]uh
41
avR[ Evd]il niu[ Bim]yi Et]iyi^}. |tu v>E^}, |tu eciyE^},

|tu evmE^}, w]N A]vE^}- è]uh avR ciic{i^}. aeny]yi>uu
au siSYM]R. auh kREy]gh \]yi>uu. a[ mUE] n]E^] siSYE>
O>u gu>uvie kUeT \]yi>uuu. `]l |o Azsmil Ayi>inTu[
aEv]xikL \[. |vRe^}]h mu<ue xmyvuh DY]ni]N puEm]? Oukyi^}.
cikL `]y]ûh mnil kTu v>uh. kRh ecy[t]ûh |e^}iûh cikL
\]kuh. `]l, A cike EnRv<iu ti>ic{uvi[, eekk]ûkLek][ kRh
ecy[t[, jnL[ \pk]>zpdm]ut]Ef] et[?
aRunEn]T[ kZS[fN prt[, ""aRun], `ni[ mUu E^]kiûh
EnT]n]yi Oumi^}. `]ûh aRun], w]N kRh ecy{uu; bmi^}]
kRh. mE, niueT mn[ s>I>tîl niluky]f[. avieT niuh
atien \>iEtu[. nueT mn[ visVmn]yiI>fh. atinu
muep]iut[ E^]kE]Tu k]>ufYm]f[.
Evd]ikL ù[ xVyh aBim]niuvRu[ t]N m]zth zbvuh me^}]h
m]yyum]fu[. `]l |o B]vn avRu[ ni^niR]N k<iyuuE]? atumi^}.
kZtYh 12 mfiy]ku E]L Bfh O>uiek]Tufh. E>]gh v]l Ax[pztiyil
ek]uEp]kfh. aE]L Ax[pzti m]yy^}, at]vsYm]f[. Bfvuh
avR]vsYm]fu[. muv>ueT Exvnvuh avR]vsYm]f[. |o m]yyuh
suEb]Dvuh pryuvR[ |et]e èn AvsYm]Ef], atuEp]e^
E^]kinuh |et]e AvsYm]ef[ avR ciifh. tni[ `^}]v>ueTyuh
Exv Evfh; `]l E^]kin[ Exv ecEy{ xmyh v>uE]L zbvic]>vuh|t[ mTiyM]>ueT ^fm]f[.
|o
Azsmil
`NjinIyRm]>u[,
EQ]k[TRm]>u[.
`^}]v>uh
av>vRrivu Ej]îkL av>v>ueT k<ivinnux>ic{[ ecy{uu. Oh,
DY]niukyuh s]zh piukyuh `^}]h ecy{uumu[.
kRh bmi^}]et ecy{]n]f[ avR piut[. xV]Rtyuh s>I>]Bim]nvuh
ky]N bmi^}] kRh xH]yiuh. mmtyi^}]et kRh ecy{uE]L at[
bk]>fm^}, muim]Rm]f[.
|vieT xVRh Evfem]zgHiuvR A>uh |^}. 90%vuh E^]ke
Exvifem]zgHiuv>]f[. av>ueT pi]e^ xVRh ec]l Ep]ûh avR
xVRE]T[ "]]' pryuh. k]>fh xVRh av>ueT HZdyiû[. pie O>u
xVRiûh Ep]Ek AvsYh avRu v>ui^}. k]>ufYmu mnu[ te
av>ueT xVRh. |o O>u B]vm]f[ |vieT kuuL[ kUTutût[.
pu]yi>u
p^>uh,
t]N
suEb]Dm]efu[
pruek][,
m]riyi>ut^}]et, jnueT |TyiEî
ri zpvRiuv]N ty{]r]yi^}. atu k]>fm]fu[ nueT xhx[k]>h |ztyuh
aDptic{tu[. atie du>itm]f[ |uvR anuBviut[. |niyuh nueT
xhx[k]>e niRv{I>Ym]fem]Ef] pryut[.
aeedVth jIvitm]ef]f[ wL pic{iut[. teE]e^ muve>yuh
k]fu avx[y]ft[.
ku>uEzt yuie aRh `]f[? aEnkh p]r^}ukL miSYniî[
Oic{u kriy]l, atie kURmunkL nS[Tm]yi, minuxmut]yiI>uu.
atuEp]e^
E^]kExvnkRh
ecy{utiÛeT
nueT
vYimn[
vY]p[teectnYvum]yi
OuEc>uu.
mnie
eev>UpYh
m]ri
AxV>Upm]yiI>uu. atuek]]f[ Bgv]N aRunEn]T[ yuh ecy{]N
prt[.
|et]e
pruek]Tu[
piiutiEn]L
zpvZiyil
k]ie]Tu]l muvRuh ùh \Le]uv]N k<iyuh. at]fu[ ayueT
^Yh.
(tuT>uh)
42
1998 FEBRUARY
Ec]dYh:- ayueT Azsmil Bi]Ef] zp]D]nYh? |o zp]Rnyuh muh
k]fuE]L O>u ES]Ep]e^ Et]uu.
a:- Em]n[ O>u k]muki \eu k>utuk, A k]mukiEy]T[ xhx]>iut[ Em]n[
O>u ES] AkuEm]? s>iy]y x[EnHmueil O>iûh aen ciii^}.
`]l me]>uvn[ aet]>u ES] Ayi Et]]h. |tuEp]e^y]f[ |vieTyuh.
wLu[ |et]>iûh O>u ES] a^}. wL[ aviTuE]Tu bm]f[
zp]Rn. zp]RnyueT O]E>] nimiSvuh wL anuBviut[ Anm]f[.
k]mukN k]mukiEy]T[ xhx]>ic{]ûh k]muki k]mukEn]T[ xhx]>ic{]ûh
avRtil An m]fu[. axhtZp[ti Et]ukyi^}. `zt mfiU r]y]ûh
vi>xt anuBveTi^}. |tuEp]e^yu O>u AxV]dnm]f[ zp]RnyiÛeT
^Biut[.
zp]Rn `t[ s>iuh \ie^ k]mukiyum]yu xhB]Sfm]f[. nI
A]v]f[, nI O>iûh duKiEvn^}, nI jIv]]v^}, p>m]]vute. nie
xV>Uph Anm]f[. |t]f[ zp]RnyueT aRh, a^}]et evruh p]<[v]uk^}
s>iy]y zp]Rn.
zp]Rnyuh
n]mxIRnvum]fu[
Em]N
Bi
`tuek][
\Esiuetil aet^}] mt iûh k]fuv]N k<iyuh. mux}Ih mtil
zp]Rn yu[, nix[]>mu[. avR mey ^Ym]i yE^}, nix[>iut[?
zkiumtiûh zp]Rn yu[. avR zkiu>Upinu muiE^], kic{
em<ukuti>iu muiE^] Af[ zp]Riut[. eejnmtiûh, bumtiûh,
Hiumtiûh zp]Rnyu[. |o mtie^^}]h gu>usiSYb vumu[. p>>y]
zpv]cke> k]fuu[. atu te Biye^}? s]zL pic{vR Evd] tV
L mnnh ecy[t[ muE]u Ep]kuu. |tinu k<iyu t[ atiEn]Tu
Biek]E^}?
43
Em]En, xk^>iûh |osV>en dRsiut]fu[, xkÊ>]Tumu Ad>v]f[

s>iy]y Bi. a>h O>u mnien x]difh. atinu Evi mnien
\>iec{Tuuky]f[ Evt[.
|vieT |osV>n]yi k]fut[ xVRil vxi u O>u |osV>eny^}.
|osV>eectnYh xRv{vY] p[tm]f[. aviTue ariyuk `t]f[ muKYh. zsvfmnn-nidiDY]xnueT ^Yvuh A p>m]xV>Upe ariyuk `t]fu[,
atinu O>u x]Dny]f[ Bi. p^ diukil aû ti>iyu mnien
aRmuKm]uk `t[ `^}] vRuh azt ùm^}. s]zem^}]h pic{vR[
Enti, Enti m]Rh |S[TeE]h. `]l s]z em]uh pi]
x]D]>f]>]y `ztEy] jnL \[. avRuh AxV>Upe ariy E?
ci^R[ E>]gin[ kuievc{]l a^Rji y]kuh. m>fh te xhBvi]h. avR[
E>]gh m]rfemil guik ek]Tufh. av>ueT s>I> zpkZtin[ aEt
pukyuu. atuEp]e^ O]E>]>u >uETyuh xhx[]>mnux>ic{u x]Dn]zkm
]f[ |vieT niREsic{i>iut[. |t]f[ |vieT muKYh ù pryuv]N pi^}.
ecy{uet] eyuh jnueT nMey m]zth ^Ym]i yut]efu[ pry]h.
ndiyil evh niri>iutuek]]f[ ae> |e> ù pryut[,
>u k>yut]yi Et]ut[. evh viy]l `^}]h OE> mfl >u te.
`^}]h Ou te. atuEp]e^ nil vYiEb]Dh ni^nilutuek]]f[
w]nuh nIyuh v>ut[. atu nS[Tm]y]l `^}]h Ou te. `^}]h pURh te.
Enti, Enti m]Rh Ep]e^ BiyiÛeTyuh n]h A]nuBvi l tey]f[
ùt[. O>u kui E>]gm]yi kiTu an[ m>uuh ek]uv>iky]f[.
muriTu[ ìyE]E<uh kr[ Ep]yi. Ouh k]f]N vy{. kui Biiyil ti,
|t^}. v]tiîl ti, |t^}. Emsyil ti, |t^}. kiîl ti, |t^}. avx]nh
aen et]u. q] aN. |t^}, |t^} ù prupr[, avx]nh aen
keu u. |tuEp]e^ tey]f[ Biyiûh. Bgv]eny ^}]et BN
y]et]uh xVIk>iui^}. Bgv]N ` OE> ci m]zth. w]N s>I>m^}, mn^},
buiy^}, a]v]f[. s>I>mnukL xuKduK L[ k]>fm]f[ `[ O>u kUR
pryuE]L, mvR w]nIsV>Et]fu[, `niu[ aviTue m]zth mti.
`^}]m]yiIRi>iutu[ aviTu]f[ ù pryuu. |tu m]ztm]f[ vYtY]xh.
xRv{tuh
aviTuu
m]ztm]efu
k]f]nu
O>u
kien
vRieyTuuky]f[ ecy{ut[. atu jIvitm]yi m]rfh. ""`^}]h aviTu]f[''
ù k]fuv]N k<iyfh. at]f[ y]RBi. xRv{tiûh dRsiut[
aviTue m]ztm]f[. |o m]RiÛeTyuh n]h ne te mruu. nueT
vYitVh p]eT nS[Tm]kuu.
BiyiÛeT Ak]sinurh |>iu O>IsV> eny^} EtTut[. xRv{tiûh
|osV>en dRsiuk y]f[ ecy{ut[. BN |osV>en EtTi ùh a^yui^},
ave \ilte |osV>N zpk]si uu. k]>fh, avN |osV>Bim]yi
y]et]uh k]fui^}. atu[ x]]t[k>i]n]f[ zp]Rn. zp]RnyiÛeT A
xtYvuvieny]f[ kIRi ut[. s>I>mEn]buitîû mnien
AtîEûyRuky]f[ AvsYh. 100 Ev]LEjie bLb[ aTuyil
tUiyii>utu k]>fh, atil k>i pipiTic{u. avx]nh xIEr] Ev]L[
bLbilniu zpk]sh Ep]ûmi^}. atie^ k>i tuTc{u nIiy]l, Ev zpk]sh
^Bi uh. |tuEp]e^ nie^ m]înYe nIu O>u zkiyy]f[ x]Dn. nie^
|osV>Ve mrc{i>i u mrkL nIh ecy[t]l nie^ an si
nmunuBvm]kuh. nL duKi]N Evi pirv>^}; AnxV>Upik]ef[
ariy]N k<iyuh. pE |t[ v]]l pri[ k]>Ymi^}, x]DnEvfh. nI]N
`^}]vRuh EsSiyue iûh eviîri aBY]xh ecy[t]e^ A k<ivu[
xV]ym]kU. tie^ |osV>Ve \fR]nu m]Rm]fu[ Biyuh
zp]Rnyuh.
(tuT>uh)
44
MARCH 1998
Ec]dYh:
muvR
et]]l
si
nS[Tm]kuh ùh muh
ci^R
pry]ruE^}].
|tu[
`ztm]zth
s>iy]fu[?
a: w]N b]ri ù ciiuE]L si nS[Tm]k]h. `]l kriEn]Tu[

biic{i>iuk y]efil si O>iûh nS[Tm]kui^}. atu Ep]e^ w]N
` B]vil k<iyuE]L nueT si nS[Tm]kuh. \pEy]giuE]ruh O>u
b]ri (electric cell)yil si nS[Tm]kuu. k]>fh atil p>imitm]y
siEy EsK>ic{iuU. mric{u[ kriEn]T[ - |osV>En]Tu[ - bic{i>iuky]ef
il, si èn nS[Tm]k]n]f[? pURil ni[ pURmE^} \]vukyuu.
O>u ti>iyil ni[ Ayi>h ti>ikL kic{]ûh, AdYe ti>iyueT Es]B[ O>u
kurvuh xhBvii^}. pie, si yi eytu[ O>u x]Dken xhbic{[,
s>iy]f[. avN ve> zsifh. aBY]xk]^[ O]E>] cuvTu evuE]<uh
zsifh. k]>fh avN |E]<uh s>I>mEn]buitî^]fu[. s>I>mEn]
buitîl niluE]L `^}]iûh zs Evfh. mn[ xVh ky{il kiu
tuve>yuh xVh aDIni^]kutuve>yuh ymniymL `^}]h p]îc{u
nIEt]vsYm]f[. piITu[ ne O>]L et]u ù k>uti ByE k]>Ymi^}.
et]Tu t[ jne^}, ave> |osV>n]yiu k]l mti. aE]L si nS[Tm]vuky^},
EnTuky]f[ ecy{ut[.
* Ec]dYh: a ecruil ve>yDikh kS[T] TukL anuBvic{iut]yi

p^>uh pru Eku. kS[TtynuBviuve> |u k]fuE]L, A p<y k]^h
O]R]ruE]?
a: A>ueT jIviti^]f[ kS[T]TukL |^}]ti>uiut[? au[
ecruil ve>y Dikh buimuukL En>iETivu `t[ s>i y]f[. `]l
aet]uh O>u kS[T]T]yi Et]i yi>ui^}. dmyiy[ xuKmi^}]yi>uu. O>u
Ej]îyuh ecy{]N k<iyi^}. A x]Hc>Yil O>] ueT pih muTiy]ûh m[
xEH]d>L[ vidY]BY]xh tuT>]N k<iyumE^}] `[ a AsV xic{u. au[
vIu Ej]îkueT mu<uvN B]>vuh vHiEi vu; pnh niREi vu. x[Ui
ûh Ek]Ejiûh piu xEH]d>L[ Bfh ty{]r]i ep]tieki
45
ek]Tufh, vzh aî e]Tufh. psu, AT[, t]r]v[, Ek]Yuh En]fh. dmyiyey suzsUSifh. psuvinu pu^}u
ek]uv>]N Ep]kfh. aien >]vie^ n]ûmfi mutl p]ti >]v]kutuve>
O]E>]t>h Ej]îyuu[. |et^}]h k]>fh kS[Tt è[ ecruil te n]
yi mni^]]N k<iu. psuvin[ ek]Tu]nu cInie]î EsK>iutin]yi
prupt[ vITuk il Ep]kfh. O>u vIil ec^}uE]L Bfh kiuu. aTu vIil ec^}uE]L avi eT k<i]N Ouh |^}. evruh
pifi. kuikL vis u tRu kiTuu. O>iTu[ kuikL zp]Riu uau dIRG]yuu kiEf `[. me]>u vIil ec]l mui[ pry]nut[
kS[T]Ti eyuh avgfnyueTyuh k m]zth. A>uh è En]ui^}. Bfh
n]y[Lu ek]Tuutu Ep]e^y]f[ t>ut[. vzh k<uki>]N A>umi^}.
`^}]v>ueTyuh Auh t^}uh m]ztEmyuu.
jIvitk]^h mu<uvN mLu Evi kS[Teu. avRu Evi aV]nic{[
AE>]gYh nS[Tm]yi. `]l v]RkYieî avs>]yi kiTu E]L
xH]yin]>umi^}. O>iu evh nlk]N A>umi^}. av>ueT kS[Tt ki[, a
Bfh vIil niuh `Tuu ek]uecu ek]Tuuh. p^ muim]>ueTyuh
k]>Yh |tuEp]e^te.
ac[Cnm]>ueT dIRG]yuinu Evi zp]Ric{ mL[, piITu[ kuTuhbvuh
b]Ytyuh vu EcR ]l, pie zp]yh ec avR O>u s^Ym]f[. ìenyuh
O<iv]yi kiiy]l mti `]f[. è iûh ki]nueiÊ^} avR[ EHh
v>U. psu vien x[EnHiut[ p]înu Eviy]f[. p]î e^}il psuvien tuh.
E^]kie^ EHem^}]h xV]Rtu Eviy]fu[ ù mni^]yi.
vITinTu[
O>u
kumu]yi>uu.
a
vy]y
tm]e>
avieT
kUie]uv[ kuiiuh, vzh nnc{uek]Tuuh. vis[ k>yu kuike
`Tuu ek]uv[ vIil niuh Bfh ek]Tu uh. |et]uh an[
|S[Tm^}]yi>uu. "nI ì n]f[, |o mUe]îic{uek]u nTu kil k
pi]e> `Tuu ek]uv>ut[' ùh pr[ vil k]f]N k]giyueT Ep>uh vyuh muh `<uti cIu v]fh.
m>uin[ kurie<uti y]l te v]]N pfh `vieT? atinuEp]ûh
eepxyi^}]et viSmiu x]Due a ki u[. au Ej]îu Ep]yi,
kiu eepx ek][ kS[Tic{[ O]E>] divxvuh ti nIuv >]f[ |viTuk]R.
O>u divxh Ej]îu Ep]yie^} il kuTuhbh mu<uifiyil te. O>u divxh
E>]gh vu[, kiT]y]l m>uinuh pfmi^} AH]> inuh pfmi^}. guik v]]N
pfmi^}]et Evdn ek]u puyuve> k]f]h. O>u guik k<ic{]l mti. ~t]nuh
minuukLek][ Evdn m]ruh. `]l atinuEp]ûh pfmi^}. atuek][ divxh
mu<uvN Evdnek]u kiTupiTyuu.
p>I[, Epru v]]N eepxyi^}]et, `zt Ey] kuikL k>yutu
kiu[. \Tuie bF Ep]yi[ pk>h v]i ev]N eepxyi^}]tin]l
muu kuie]]f[ p^>uh x[Uil Ep]ku t[. |o kS[Ttke]e En>il
k]f]nuh EkL ]nuh anuBvi]nuh au ecruil kuu.
E^]kie xVB]vh ariy]N k<iu. ìEû En]]N at[ Ezp>f nlki.
E^]ki ûet^}]h è gu>uv]yi m]ri. O>u \ru]ef iûh aete
gu>uv]f[. a[ avE>]eT]h viSmtkL pitu ek][ |uh x]Due
k]fuE]L, pry]et te av>ueT EvdnkL a[ mni^]]N puu. |[,
|EtEp]e^ kS[TtkkL anuBviu `ztEy] Auk]f[ aey k]f]N
v>ut[. xu mL vic]>ic{]l |o x]DuueT kS[T]TukL O>vuve>
p>iH>i]N k<iyuh. |vieT v>u pf]>u mE]T[ a |t]vRic{u
pry]ru[.
46
APRIL 1998
Ec]dYh : zpxvi] a èn ay]kuh?

a:- mE, a `t[ niS[k]mie zptIkm]f[. kuie s>iy]y
HZdymri[ kuiu Eviyu O>u jIvitm]f[ m]t]viEt[. kuie ~tu
etuh a miuh. k]>fh arivi^}]y[m ek]]f[ kuinu etu puetE
a k]fuuu. a^}]et aH]>em[ am]R ciiui^}. |t]f[ m]tZtVh.
è jIvith |tu tey]f[. `^}]v>uh a[ m]f[.
m]tZEdEv] Bv `]f[ B]>til ecruh mutl pii]rut[. nueT
xhx[k]>il x[ztItVie p>ipURtey Af[ m]t]ev pdh ek][
\Esic{iut[. B]>Yey]<iek me^}]v>uh pu>uSn[ ay]f[. zIyuh tE]L
Ad>fIy>]y x[ztIke aey]f[ vii]r[. m]t]vin[ azt \tm]y
x[]nm]f[ nueT xmUHh n^[kiyi>ut[. mu xhx[k]>ie xV]DInh mU^h
|t[ kuErey]e nS[Tm]yi. atie BviSY[ nueT xmUHil
k]f]numu[.
m]tZB]vh ~et]>u x[ztIyiûh jMxim]f[. mEet]>u
B]vE]uh zIyil \yRu ni^[Etuh |o B]vm]f[. xU>Yn[ muil
ak]>h O<iyutu Ep]e^, m]tZB]vinu muil `^}] aDmv]xnkuh
O]Tiey]iuu. azt pviztm]f[ m]tZB]vh. m]tZtVie muKmuzd EHvuh
tY]gvuh
niV]Rtyum]f[.
|tilUTi m]ztEm xmUHil xhx[k]>h
ni^niR]N k<iyU. atin[ ayueT |e >Iti xH]yiuem[ Et]i.
zpxvi] a èn ay]kuh ù Em]N Ec]dic{u; vim]nh O]Tiu
eepîn[
ariyutiEn]L
kUTutl
`Wie
k]>YL
atu]iy]Lriy]h.atin[ EkTu xhBvic{]l èny]f[, ùek]]f[
ùh muh eepîen]L ariy]vut[ at[ niRic{y]L]f[. atuEp]e^
zpxvic{tu ek]u m]zth A>uh ay]vi^}. m]tZtVh av>il viTRi^} ìl.
m]tZB]vh pURm]yuh \Le]]N Avuemil zpxvi]tuek]u m]zth
A>uh ay]v]etyuh |>iui^}. pir n]Tinuh, xhx]>B]Suh, BUmiuh Oe
nL m]tZx[]nh ek]TuuiE^}?
47
Ec]dYh- èiûh zpEtYk ^Yh EnT]n]Ef]

a xmUHil zpvRiut[?
a:ayueT jIvith O>u cni>i
Ep]e^y]kfh ù m]ztEmyuU. cni>i xVyh
`>iyuE]<uh muvR[ p>imfh ek]Tuuky]f[.
atu Ep]e^ ayueT jIvitie^ O]E>] nimiSvuh
mL[ \pk]>zpdm]yiI>fh ù m]ztEm a
cii]ruU. ^Yvuh m]Rvuh evEv{ery]yi a
k]fui^}. aviTue |e][ jIvith O<ukuu
azt te.
48
MAY 1998
Ec]dYh:
AY]ikm]Ri
l
gu>u
AvsY
m]efu pryuu.
ayueT
gu>u
A>]fu[?
a: |o E^]kil k]feTu O]E>] vx[tuvuh a[ gu>uv]fu[. gu>uvuh

|osV>nuh av>v>ueT \ile \u[. pE, aH]>h |>iuiTE] h
k]^h, aviTue ariyuv]N k<iyi^}. tie^ gu>uvien mru mry]fu[
aH]>h. avnvnil eyu gu>uvien keiy]l pie zppWie^
~et]>u vx[tuviûh gu>uvien k]f]N k<iyuh. te \ile a[
gu>uvien k]f]N k<itin]l, purEmyu O>u mFt>iEp]ûh au[
gu>uv]yiIRu. mL ciiEc{]h, aeny]ef il O>u muuh au
gu>uv]Ef] ù[. aet, O>u muuh au gu>u tey]fu[. muu[ k]îl
ek]tie P^m]yi tUTRu p]t zsi]N |Ty]yi. aen vIuh mu[
ek]]ti>i]nuh vîy ku<ikil vI<]ti>i]nuh A muu[ xH]ym]yi. |o
s>I>eyuh a gu>uv]yi]f[ k]fut[. k]>fh s>I>ie nsV>teyuric{u
ciiuE]L A]vu m]ztm]fu[ nitYm]y xtYh `riyuv]N k<iyuu.
cuumu ùh aey nMyiEû m]ztEm nyic{iuu. atuek]u[ jIvitil
xRv{tiEn]Tuh a[[ Ad>vu m]ztEmyuu.
Ec]dYh: Ax]]t[]>in[ zpEtYkiec{]>u gu>u AvsYmie^}]Ef] a
pryutu[?
a: aen a pryui^}. jMn] xhgItv]xn yu O>]L zpEtYk
pnem]uh kUT]et `^}] >]g uh p]Tieyi>iuh. atien anuk>ic{u[
muv>uh pi]et p]T]N tuTiy]l ènyu]kuh? ati n]l gu>u Ev
ù[ a pryi^}. Evzt zsyu apURv{h ci^R[ aenyuh Ak]emE
\U.
~et]u k]fuE]<uh viEvkpURv{h, zs]pURv{h avey vIifh.
OiEn]Tuh mmtEy] viEdVSEm] vc{upu^R]N p]Ti^}. aeny]kuE]L ~til
niuh nmuu[ p]L \Le]u[ nIuv]N k<iyuh. pE, nmuiTyil
`ztEpRu[ atinu eev>]gY vuh myuh ~k]zgtyuh \u[? aet]umi^}]
vRu[ b]HYgu>uvien Azsyi]et ^Yieû v]N zpy]xm]fu[. \ie^
]nh \fRu A]fu[ y]R gu>u. nueT kinu[ a]n timi>h
b]Dic{tin]l A gu>uvien k]fuv]N |u k<iyui^}. ku[ sx[ztzkiy ecy[tu[,
]nzpk]sh k]f]N Ey]gYm]fh. atinu[ O>uven xH]yiu tu[,
avnie^ siSYN ` B]vm]fu[.
È]<uh tuT]>e B]vh Evfh ù pryuh. k]>fh tuT]>nu m]ztEm
ùh |>uu piu v]nu myu]kU. s>I>h vRu vût]eyu vc{[
nueT mnu[ vRii^}. mnu[ vRu[ visV E]h vût]kfemil AdYh
nmuu[ O>u kuie B]vh v>fh. kuiEn v>]N pukyuU. nil
|E]iEt]fu[. s>I>mEn]bui kuETt]fu[. |tu[ viu[
kuie niS[ B]vh n]h \Le]]E^ pryutu EkL]nu zs
eekv>U. m^yueT mukil `zt evh vIf]ûh tinili^}. `]e^]>u
49
ku<iyil evh t]en O<uki v[ niryuh. |tuEp]e^ w]N Oum^} `

B]vmu]y]l `^}]h vuEc>uh `]fu[ a pryutu[.
myuh zsyuh Afu[ nueT jIvitie x]dYh. atu EnTiyvN
`vieTyuh vijyiuh. muh zsuh azt mHtVmuu[. myuh zsyuh vu
k<iyuE]L, tie^ a<uu kriy]nuh atu[ nIh ecy{]nuh xH]yiu
k]Ti avnil tniey etiyuu. avN te ave k]Tiy]yi m]ruu.
m]>uETyuh xH]yh kUT]et xVyh a<uu kyuv]nu m]Rh mni^]i
atinu k<iv[ EnTuu. aenyuvR, xRv{tiûh gu>uvien m]ztEm
k]fuuu. te]L kIe<y]yi Ae>yuh avR[ k]fuv]N k<iyi^}. aen
vRvR, an]vsYm]y tRil ~ReTukyi^}. avR jIviutu[ n]i^^},
av>ueT jIvith zpvZiyil k]f]h.
Ec]dYh: aeny]efil pie s]x[zth piE AvsYmi^}E^}]?
a: Evd]h piutu[ n^}t]fu[. ve> Evgh |osV>niEê]nu
m]Rh etiu kiuh. |osV>N ve> aTu]fu[, tiley]fu[, `[
avRriy]N k<iyuh. `]l |u[ p^>uh Evd]h evruh prc{iîl m]zth
Otuuu; atv>ueT zpvZikil zptiPîui^}. t^yil cum]nu B]>m^};
mninu[ p>isIî]nu tVm]fu[ Evd]h. |triy]tu ek]u p^>uh
aH]>ik]yi m]ruu. Evd]h s>iy]yi mni^]uh Et]ruh, O>uvnil vinyh
xV]B]vikm]yuh v>uh. t]N |osV>xV>Uph tey]efu[ ariy]N Evd]h
xH]yiuh, pE, at[ anuBvil v>ufemil, Evd] ttVnux>ic{u
jIviuv]N n]h ty{]r]kfh. sR> ù[ `<uti niy]l mDu>h nuk>uv]N
k<iyi^}. mDu>h Evfemil sR> nufyuk te Evfh. zbeuric{u
v]yic{tuek]E], prtuek]E] zb]nuBvh EnT]N k<iyi^}. v]yic{tuh
pic{tuh zpvZiyil etiyfh. aE]<]fu[ arivu[ anuBvm]kutu[.
\X]Hinu[ Ezp]X]Hnh AvsYm]fu[. Evd]h pic{v>ueT jIvitm]fu[
muvRu[ A p]tyil nIuv]N Ev zpEc]dnh nlkutu[. ci^R "w]N
zbh' ù pr[ evruEt |>iutu k]f]h. ìl pie |o zbh
ìn]fu[ s>I>emTutu[, a>Upm]yii>u]l mtiy]yi>uie^}. nmuu[ s>I>h
^Bic{ x[itiu[ nL A tVh jIvic{u k]fifh. |tu mni^]iyv>il
vinyh xV]B]vikm]yuh v>uh.
ayueT jIvith a pru. muv>uh atu[ aEtpTi xVIk>ifemu[
a niRbiui^}. niL niueT anuBvh evc{u nIuk. niL
Ae>riyuk - |tu m]ztEm a pryuuu.
50
June 1998
O]mn mE,
mil
p^>uh
ciiEc{]h
Azsmin[
Asupzti
nTE
AvsYem]f[
`[.
mE,
Bgv]N
te
DnV>mURiy]yi avt]>
emTuiie^}.
cikiXyuh
m>uuh
AvsYm]ef[
aviTu[
k]i>ikye^}
ecy[tt[. s>I>h ni^niR
Et[ AvsYm]ef]f[
s]zh
pryut[.
|tuve>yu mH]]ueT c>izth `Tuu En]iy]ûh |tu xtYm]ef[
k]fuv]N k<iyuh. >]mkZS[fEdvnuh viEvk]nnuh >mfmHRSiyuh `^}]h
te axuKh v xmyil cikiXic{iu[. w]N zbm]f[ s>I>m^}
ù
pruek][
cikiXi]ti>uii^}.
axuKh
s>I>ie
xVB]vm]ytin]l Ev cikiX ecy[t[ s>I>h ni^niRE t[ AvsYm]f[.
virkueiE^ tIyu]vukyuU. atu Ep]e^ A]vien ariyfemil
\p]Di
ni^nilEt[
AvsYm]f[.
atuek][
Asupztiyuh
cikiXyuem]uh AY]ikin[ vi>um^}. mric{[ A]vien ariyuti
nu \p]Diy]y |o s>I>e ni^niRuv]N avey]e xH]ykvum]f[.
aeytu evc{uek]u m]zth Azsmil vu nilu D]>]h
mu[. |NQYyiûh viEdsuh \ mu[. aUil EQ]k[TRmuh
ve>yDikmu[. avR[ ayueT kUeT nilfh. ì^vRriy]vu
Exvnh ecy{]nvx>h O>uie]Tu]h `[ ayuh k>uti. k]>fh
|>upin]û mfiUruh DY]ni]N k<ivuvR `zt Ep>u[? aE]L
DY]nEsSh ù ecy{uh? evruetyi>u]ûh mnil p^viD cikL
vuek]E yi>iuh. atuh kRh te. atuek][ ARuem]>u
gufvumi^}. ìl eekk]ûkL ek][ èiûh ecy[t]l atu
E^]kin[ \pk]>zpdm]kumE^}].
tL[ Em]h m]zth mti, Ever]uh Ev. cikiXyuh Ev. E>]gh v[
m>iueil m>ie `[ pryuv>u] yi>iuh. pE, avRu[ mui
kifemiûh
aviTue kZp EvfmE^}]. A kZpeyfemil
ak>fsui v>fh. atin[ niS[]mm]y kRm]f[ Evt[. atilUTi
y]f[ avR aviTue kZpRH>]kut[. aenyu niS[]mkRh
ecy{]N
Evieyiûh
E>]gin[
Ev
cikiX
nlki
s>I>h
ni^niREt]vsYm]f[.
O>u n]fyie >uvsh Ep]e^y]f[ ]nvuh Biyuh. `]l kRh
atie muzdy]f[. ~tu n]fyi nuh muzdyueiE^ vi^yu]vukyuU.
Biyuh kRvuh O>u piyueT >u cirkuh ]nh atie v]ûm]f[. |tu
mUumueiE^ \y>iE^[ atinu pruv]N k<iyU.
puh gu>ukuîl siSYR Ej]î ecy[ti>uu. `]l atien avR
kRm]yi^} ki>ut[; gu>uExvy]yi]f[. v]vil gu>uvin[ Evi
ecy{u kRh kRm^}; at[ DY]nh tey]f[. Azsme gu>uvie
s>I>m]yi[ Exv ecy{fh ù pryuh. piIT[ |o E^]kee
gu>us>I> m]yi k[ EHi]nuh Exvi]nuh k<iyfh. at]f[ y]R
DY]nh. A tVe viT]et x[m>iutu te DY]nh.
51
gu>uvie vyîl m<]^[ v>u muri[ evh kyriyE]L atu

tTyuv]N avieT kiT siSYe k `^}]vRuh arivut]f[. A vyl
siSYN evruh vy^] y^} kt[. gu>uvie p]Te vivu nsi]ti>i]n]yi
te s>I>h Ep]ûh xmRiuv]nu B]vm]yi>uu A siSYnu]yi>ut[.
atien evruh kRemu pryuv] n]vukyi^}. tee mru avx[.
at[ DY]nie \c{]vx[y]f[. puk]îl gu>ukuîe^ Ej]îk
e^}]h ecy[ti>ut[ siSY>]yi>uu. vnil niu[ virku EsK>i]N
Ep]yi>utuh psuvien Emy[c{i>utuh `^}]h siSY>]yi>uu. avey]uh
avR
kRm]yi^}
ki>ut[.
aet^}]mvR[
x]Dny]yi>uu,
DY]nm]yi>uu, gu>uExv y]yi>uu.
|vieT vidY]BY]xvuh Ej]î p>icyvumu nUrukfin[ mL v>uu[.
vp]eT divxh mu<uvN `^}]vRuh èn |>uu DY]niuv]N k<iyuh?
DY]ni]N
k<iy]et
evruet
|>u[
cikL
kUi
mnien
duSiiutiEn]L
`ztEy]
n^}t]f[
aztyuh
xmyh
E^]Ek]pk]>]Rzpdm]y kRh ecy{ut[. O]E>]>u Ruh av>v>ueT
k<ivinnux>ic{u kRh mzjp E]eT ecy{uv]N k<iyuh. av E^]kinuh
tniuh zpEy] jnm]vukyuh ecy{uh. atvn[ ak>fsui eekv>uu u.
atiÛeT avN ^YE]TTuuu. zpyi]et ARuh ^Yh zp]pi]N
k<iyi^}. AY]iki^]y] ûh, Botiki^]y]ûh zpyh kUTiEy k<iyU.
`]l A zpyin[ pURt eekv>uut[, atin[ m]Du>Yh pk>u t[,
|osV>kZpy]f[. O>uvnie^ niS[]mB]vm]f[ A kZpven p]ztm]ut[.
nixV]Rm]y E^]kExvnil ~ReTuE]L mL ciiEc{]h, O], |o
Ej]îkL k]>fh |osV>enuric{[ cii]N `ni[ O>u nimiSh kUTi
kiui^}. è mu<uvN xmyvuh kRil te nS[TeTuky]fE^}]. è
jIvith vYRm]yiI>uEm] ùh muh. mE, aen yuvR |osV>en
EtTi ùh aÊyti^}. niS[k]m Exvnh ecy{uve HZdym]f[
|osV>e y]R zsIEk]vil.
|vieT O]E>]E>] x[]pnuh \yRu viut[ aeny]f[[.
vidY]BY]x>hg[ p>icymu mL vu, avR vidY]^yL tuTi. kYUR
pic{ mL vu, avR kYUR x[]pnL tuTi. `WinIyri[ kf m]yi. |et]uh
avR[ Ej]îy^}. x]Dny]f[, DY]nm]f[. gu>uExvy]f[. te mruh
E^]kie nMu Evi zpyiuve sV]xh ~lutuEp]ûh
gufzpdm]ku em]f[ a pryut[.
ci^ Evd]ikL pryuh E^]Ek]pk]>]Rm]y]ûh kRh putiy v]xn[
k]>fm]kuu `[. atu[ mTiyM]>ueT v]]f[. ""aRun], mUu
E^]kiûh `ni[ EnET t]yi[ y]et]uh |^}. ìuh w]nit] kRh
ecy{uu'' `]f[ Bgv]N pryut[. bmi^}]et kRh ecy{uk. w]N
ecy{uu ` B]vmi^}]et kRh ecy{uk. aviTuu ecy{iuu `
B]vE]eT kRh ecy{uk. aet]>iûh bnk]>fm]kui^}. Em]iEn
vuSzpyin]f[ zp]D]nYh
nlki yi>iut[.
"w]N zbh, pieeyinu kRh' ù pryu Evd]ikuh E>]gh
v]l cikiXi]N Ep]k]ru[. kZtYh pzu mfiu[ avR[ Bfh
nlkfh. >]zti pu mfiu te kiT vi>ic{uek]Tufh. avR[ |o
Exv ey]e AvsYemil E^]kinuh |et]e AvsYmu[ `[
ùek][ ciic{ukUT]? `^}]h ~km]y A]vu te ù
B]vm]efil Ouh tuv]ni^}, `^}]h ek]uv]EnyuU. O>uvnie^
AY]ikB]vh ariyut[ avnie^ niS[k]mB]vh ki]f[.
xhnY]xim]R Him]^yil Ep]yi>u]l mtiey]f[ mu ci^>ueT
aBizp]yh. mE, nixV]Rt[m]y E^]kExvn m]f[ A]EnVSfie
tuTh. atie OTuvuh atu te. p]vE]Tuh kS[TeTuvE>]Tumu
52
k]>ufYm]f[ |osV>En]Tu kTm. |o E^]k[ nueT ~vuh zpD]n

kRvYh xHjIvike xH]yiuk `t]f[. |osV>n[ nueT aTul
niuh Ouh Ev. aviTuu xd] pUR n]f[. xU>Yn[ em<ukuti>iyueT
zpk]sie AvsYmi^}. xm zppWieyuh >it]v]f[ |osV>N.
aviTu[ Ezpmieyuh k]>ufYieyuh mURiy]f[. A k]>ufY vuh
x[EnHvuh \Le]]N k<i]E^ nmuu vikxi ]N k<iyU. bmi^}]et
EHi]nuh zptIyi^}]et Exvi]num]fu[ O>u xY]xi piutu[.
xV]RtyueT B]f[Qh \Epic{u[ E^]kExvnm]ku B]f[Qm]fu[ avR
cumîEÊtu[.
xk^ jIv>]sikEyuh niS[k]mm]yi EHi]nuh Exvi ]nuh k<i]l
m]ztEm
aviTue
kZpu
p]ztm]kuv]N
nmuu
k<iyU.
niS[]mExvniÛeT ak>fsui EnT]etyu DY]nh k<uk]
p]ztil p]û pk>utu Ep]e^ vYRm]f[. `]l |o xtYh nL
mru Ep]ku u. kS[TeTuve> Exviuv]nu nueT kT]T[ n]h
vix[m>iuu. nL Eztil Ep]k]ru[. Bgv]mL jpic{[ mUu tvf
zsIEk]viîn[ v^hevuh. `]l Ezt il ni[ purE[ v>uE]L
Ej]î ecy{]N k<iy] vE>], E>]gikE] O>u piTi AH]>inu Evi
eeknIiy]l nL Ai]yiukyuh ecy{uh. mE, duKitE>]Tu k]fi u
k]>ufYm]f[ y]R |osV>pUj.
O>il O>]L |osV>en EtTi xRv{diiûh aû. `vieTyuh |osV>en
m]zth k]fuv]N k<ii^}. aen aEHh tR[ O>u vZc{uvil
|>iuE]L O>u B]>Yyuh BR]vuh kUTi AnE]eT nTu Ep]kutu
ku. av >ueT muKe AH}]dh kE]L avR `viETu Ep]kuk y]ef[
ariyuv]N |EHin[ AzgHm]yi. A x]Duvuh ave> piuTRu. avR
eceiyt[ O>u Ek]niyi^]f[. avieT kUTutûh kuS[E>]gik]f[
\]yi>ut[. A dti kL A E>]gikueT aTui>u[ av>ueT zvfL
k<uki vZiy]i, tuTc{[ m>uukL evc{ueki; ek]u vi>u Bfh
avRu vii. AsV]xv]ukuh muh pr[ ave> Aniic{u. |tu
kEt]eT |osV>en EtTi nT A x]Duvin[ Anh aT]n]yi^}. aEHh
\re viic{u pry]N tuTi. ""w]N |osV>en kE'' `[. |tu Eku
vvR aEHin[ zB]]ef[ k>uti. niL k |osV>N `vieTey[
avR Ec]dic{u. A x]Du pru "`vieT k]>ufYmuE] avieTy]f[
|osV>N'. mE, k]>ufYmuv>ueT HZdyi^]f[ aviTuu vxiut[.
mE, duKiuve> AsVxiiuk `t[ DY]ninuh \p>iy]y
avx[y]f[. DY]nh xVRh Ep]e^ mU^Ymu t]f[. `]l DY]nE]eT]h
xHjIvikE]T[ k]>ufYh kUTiyu]y]l at[ xVRin[ p>imh kUTi
vtuEp]e^ y]f[. atie vi^yuh mHtVvuh v]ukLtItm]f[. atin]l
mL duKit>ueT |Tyil |ri ec^}fh.
`]l ExvnE]eT]h avR[ xhx[k]>h kUTi pk>u v]N n]h
ty{]r]kfh. visuvnu[ AH]>h nlkiytu ek]u m]ztm]yi^}. vyR
nir]ûh a^[pxmyh k mni^]ifh. ìl ~tu
x]Hc>Yiûh xhtZp[tiEy]eTyuh xE]S E]eTyuh jIvi]N avR
piuh. aE]E< Exvnie P^h pURm]vukyuU.
|[ `^}]vRuh tE]L \yR tîE^[ En]uv]n]f[ t]>Yh.
te]L t]fv>ueT avx[ eyuric{[ ciiuv]N kUTi A>uh
kU]ui^}. a O>u k O]Ruky]f[. O>u pf]>e vIil Ev^
ecy[ti>u O>u x]DuzIyu]yi>uu. av>ueT BR]v[ m>ic{u Ep]yi. O>u
mkL \tin[ ahgeevk^Yvumu[. Ej]îu Ep]ku E]L avR
ahgeevk^Ymu kuieyUTi kUeT ek]u Ep]kuh. kuiey `vieTeyiûh
|>uiyi[ avR Ej]îkL ecy{uh. pf]>nuh O>u mku]yi>uu. A
kui[ Ev^ ]>iyueT kuiey vîy EHm]yi>uu. te]L ecriy
53
kuiy]efiûh atieneyTu[ ^]iukyuh mDu>p^H]> L nlkukyuh

kkL pru ek]Tuukyuh muh |o kui ecy[ti>uu. `]l |et]uh
atie ac[CniS[T m]yi^}. ac[CN divxvuh mke s]xiuh; nI atie
kUeT ki>ut[. ahgeevk^Ymu, vZiek atien nI ì n]f[
`Tuut[? kuiey]uh miiyi^}. te mkL[ kUeT ki]N
kUi^}]tuek]]v]h Ev^]>iyueT kuiey kUeT kUut[ ù k>utiy
aEHh te O>u kUuk]>e mke vIiEû[ kUiek]u vu. mkL atien
k[ ci>ic{u. kus^zps[nL nTi. ì[ Ev^]>iyueT kuiey `Tuu
^]i]N tuTi. |tu k[ aN Ec]dic{u, Em]E ac[CN ek]uv
kuiey nine] |S[TmE^}. A kui pru, ac[CN ek]uv kuiey
`niiS[T m]f.[ pE, O>u k]>Yh w]N prye, ac[CN ek]uv kuiey
w]N EHic{ie^}iûh meztEy] Ep>[ EHi ]nu[. `]l |o kuiey
a], w]N EHic{ie^}il Every]>[ EHiuh? atinu xV]>]yi
A>umi^}.''
mE, |t]yi>ifh nueT B]vh. x]DuEyuh kS[T eTuvE>yuh
mL pURHZdyE]eT EHifh. av>ueT tîl ec[ ave>
\yRie]uv>fh. at]f[ |osV>En]Tu nueT kT]T[.
mL Ec]diEc{]h nixV]R Exvnh |ztyuh mHtV Emriyt]efil
pie DY]nieyuh tpieyuh AvsYem]ef[. mE, O>u
x]D]>f]>N O>u |^ k[zTi[ Ep]x[[ Ep]e^y]efil tpxVi O>u
zT]Nx[EP]mR Ep]e^y]f[. tpiÛeT mH]y si EnT]N k<iyuh. ONptu
eekv<iku
O>u
ndi
afeki
atil
ni[
si
xhB>iutuEp]e^y]ft[. `]l tpiÛeT EnTu |o siyuh
E^]knM]yi xmRi]N O>uvN ty{]r] kfh. xVyh puk[ E^]kin[
p>imh ek]Tuu cn i>iEp]e^ xRv{tuh xmRi]N avN
ty{]r]kfh. aenyu vis]^HZdyil |osV>e kZp O<uki eyuh.
mE, k]>ufYmu O>u HZdyh vRieyTu]N nL zsmifh.
kS[TeTuve> Exvi]nu evl nmuu ]vfh. ~tu x]Hc>Yiûh
E^]kie nM]yi ExvnmnuS[i]nu O>u mn[ n]h x]difh.
p^>uh DY]niut[ E^]ke k]fu >u kuh k]f] ety]yi
mU]me ku[ turutinu Eviy]f[. at[ O>iûh \]vi^}.
AY]iktyueT Ep>il |o E^]k inu Ene> kT]N pi^}. >u kuh
turi>ie te xRv{ jIvj]îûh nee dRsi]N k<iyuk `
t]f[
Ax]]t[]>h.
nee
muv>il
k[
ave>
x[EnHiuv]nuh
Exviuv]nuh
nmuu
k<iyfh.
at]f[
AY]ikx]DnyueT pURt.
54
jMdin xEsh
EzpmxV>Upikuh
AxV>Upikuh
Ayi>iu
`^}]vRuh
nmx[k]>h.
me^}]v>uh mEy]Tuh \X]HE]Tuh kUTi
|vieT ìyi>iuky]f[. |o myuh
\X]Hvuh mueT jIvit il \TnIh
ni^niR]N
x]Dic{]l
`^}]h
mil
ìEc{ >uh. k]>fh myuh \X]Hvum]f[
jIvitvijyin[ AD]>h.
ci^>il \X]Hh k]f]N k<iyuh.
pe myu]ki^}. mu ci^R[
myu]yi>iuh. `]l, \X]Hh \]ki^}. ecru ]>]y mil
90
stm]nh \X]Hmuv>]f[. pe, av>il azt k[ m k]f]ri^}. ù
Ek]ûh `Tuu c]m]f[. m yi^}]tin]l, pÊ]<uh \Esic{t[ EnT]N
Avui^}. atu Ep]e^ zp]ym]y mil, 60-70 vy]yv>il, Evzt m
k]fuh. avR jIvit]nuBvil ni[ myuh viEvkvuh bui yuh EnTi. pE,
\X]Hmi^}. k]>fh Ec]dic{]l pryuh, s>I>i e si nS[Tm]yi,
vic]>iutu Ep]e^ muE]u Ep]kuv]N pui^} `[. |t]f[ |u ku
v>ut[. `]l, nL O>u ek]c{u kuiyiEû En]uk, kui[ \X]Hvuh
myumu[. kui `<uEl]N zsmiuu. vI<uu. vIuh zsmiuu vIuh
vI<uu. `]l avN zsmh \Epiui^}. EdHh muri]ûh kui zsmh viTui^}.
\X]Hvuh myuh eekviT]etyu zsm ie P^m]yi avn[ `<uEl]N
x]Diuu. kuinriy]h t]N mriu vIf]l >i]N a aTuue[.
murivu piy]ûh >h tuTc{[ m>uu ev]N ayu[ `[. te zsmil
xH]yi]N a aTuutin]l vijyh tIRc{y] efu suB]p[ti
visV]xvuh A kuinu[. myuh \X]H vuh suB]p[tivisV]xvuh - |tu
mUum]f[ nueT jIvitie mzm]Ekt[.
~tu >hguh visV]xikL vijyiutuh avisV]xikL t>utuh n]h
k]f]rut]f[.
O>u ec>uu kni vin]yi dUe> O>u zg]miE^[ >u Epe> ayc{u. atil
O>]L avieT ì ~t]nuh divxLu il kniey viv>h ariyic{u,
|vieTyuvR Adiv]xik]f[. avR[ ec>uieni y]et]>u Eb]Dvumi^}.
atin]l |vieT ec>u[ vin ax]Ym]f[. atuek][ w]nivieT niuh \TEn
ti>ic{u v>iky]f[. |Et xmyh mEy]L kniey viv>h ariyi c{tieny]f[,
|vieT Adiv]xik]f[. |vR[ ec>uieni y]et]>u Eb]Dvumi^}. |vR
eciyi^]f[ nTutuh kiTu tuh. Ev arivu pkR]l, D]>]h
ec>uukL vi<i]N x]Ytyu[. atin]l, O>u E^]Q[ ec>u[ \Ten ayuk.
|o suB]p[ti visV]xmuvN vijyiukyuh ecy[tu.
|osV>N nE]eT]mu[. aviTu[ ~tu zptixiyiûh xH]yinu[
è]>u visV]xh v]l, ~et]>u zptib Eyuh atijIvic{u muE]u
Ep]kuv]nu \fRv{uh \EMSvuh niû]kuh. vijyi]N k<iyuem suB]p[ti
visV]xh ne vikûkyumi^}.
55
>]mnuh kZS[fnuh zkiuvuh nbiyuem]e `ztEy] zptib L En>iu.

`]l atie^]uh tRi^}. avR piiE^[ En]iyEtyi^}. muE]u te
Ep]yi. atie P^m]yi vijyh ùh avE>]eT]m]yi>uu. |uh avR
jIviuu. |tu pryu E]L mL cii]h, O], ave>]e, avt]>
pu>uSM]>E^}, avRtinu k<iyuh. x]D]>f]>]y nueen ave>
Ep]e^y]k]N puh `[. me, niL A>uh x]D]>f]>^} ax]D]>f
sikueT \Tmk]f[. nil anm]y siyu [. |[ at[
\riiTuky]f[. atien \fRi `Tu]l m]zth mti. vijyh tIRc{y]f[.
|[ nueT s>I>h vRu, pe, mn[ v>ui^}. mn[ vR[ visVE]h
vût]kfemil
nL
ku]kfh.
n
ie^
kuu
mnien
\fRieyTufh. O>u kuiEn v>]N pU. nil |ut[ vYi B]vm]f[.
|o w]N B]vh ek][ Ouh EnT]N Ep]kui^}. atu Ep]yi vY]p[t B]vh v>fh.
|osV>niû Bi `]l xk^tiEn]Tumu Ad>v]f[. a^}]et evruh
zp]Rn m]ztm^}. |osV>N Ak]sinurh |>iu O>u vYiy^}.
nueTey^}]h \i^]f[ aviTu[ vxi ut[. |o B]vey]f[ nL
vRieyTuEt[. atin[ AvsYm]yi Ev muKYGTkh vinym]f[.
O>u
tuT]>en Ep]e^yi>i]N nL pifh. k]>fh avieT aH]>mu]
vi^}. |tinuEvi nL O>u vîy tY]gh ecEy{i v>uh - aHh B]vtY]gh. |o
aHhB]vm]f[ `^}]inuh tTm]yi>iut[. |tien tYjiutiÛeT n]h
jIvitvijyh \r[ v>uuky]f[. ecy{ut[.
~et]>u vijyinuh, zpyien]up>i, aviTue kZpy]f[ muKYem[
pryuh. |o kZpu tTh nueT aHhB]v m]f[. atin]l ènyuh |o
aHhB]ve
|^}]t]E
tu.[
|o
aHhB]vtY]gh
ne
vîyv>]iIRuh.
Ej]îu |RvYU nTuky]f[. Ev Ey]gYtkuh, Ec]dY L[ s>iy]y
\>vuh pr `^}]ve>yuh È]<uh `Tuu k]f]ri^}. aEt xmyh.
aztey]uh Ey]gY>^}] ciê> Ej]î eTuut]yi k]f]ru[. |RvYU
ecy[t mnuSYe mnien aîyic{t[ A vYiyiû]y |osV> kZpy]f[. |o
kZp[ p]ztm]kfemil tIRc{y]yuh n^} kRh AvsYm]f[. nL È]<uh t],
t] ù pryuu. pE, t][yU (ni) pry]N pic{ii^}. ~tu
x]Hc>Yinuh ni pry]n]f[ n]h piEt[. muv>il ni[ nmue[
^Biuh ` ci evTii[ mu vR[ ù ek]Tuuv]N k<iyuh-|o O>u
mEn]B]vey]f[, nL vRieyTuEt[.
O>il O>]L te kUuk]>en xRsiuv]N Ep]yi. kUu k]>e vîy
bhg}]vie Bhgi En]i niluE]L, xuHZ[ eviyiEîri vu. \Ten
atisyE]eT aEHh Ec]dic{u.
O], |o vIil Ae>]ey]f[ t]mxiut[?
|vieT w]N m]ztEmyuU.
nI m]ztEmyuE]. nie vIT]Ef] |t[?
aet.
|zt ecruiE^ |o vIT[ ev]nu pfh ninevieT ni[ kii ?
"è EcN vc{u t vIT]f[, aEHin[ pfh D]>]mu['.
te k]f]N vy]L Ouh mi]et nilut[ k[ xuHZu pru. O]
nI ciiunt[ `ni[ mni^]yi. nin uh |eney]>u Ecnu]yi>uu
ìl È^} nI ciiu t[.
aEHh
pru
a^}
a^},
w]nuh,
nie
EcenE]e^
O>u
pf]>n]yi>ueil, `niuh |en Oe>h ek]Tuuv]N k<iyum]yi>uE^}]
`]f[ w]N ciic{u Ep]yt[.
me, |o O>u mEn]B]vm]f[ nmuu Evt[. ek]Tuuv]N k<iyuk.
ek]TuuvEn
`Tuuv]N
k<iyU.
ek]TuutiÛeT
n]h
EnTut[
mns]iy]f[.
a>IiÛeT
O]E>]E>]
t>hgL
xW>iuu[.
ci
kuh
t>hg]f[. atin]^]f[ nueT OE>] ciyuh O]E>] v] uh zsic{u Evfem[
56
pryut[. Am ciek][ mu vi>iyiu u. mIN En]h ek][ vi>iyiuu.

Ek]i yiuu ìen pry]ru[.. |tuEp]e^ nueT
ci]t>hg Luh siyu[. nL y]et]>u etuh ecy{] O>]E]T[
EdSYeTuky]efil, ay]L HZdyEvdnEy]Tu kUTi pryuh |osV>] w]en]uh
arii^}E^}], |vR |eney]e pryu E^}] `[. ay]il ni[ pureTu
Es]km]y O>u t>hgh nil v[ tuh. A t>hgh ne Av>fh ecy[ti>iu
xU[mm]y zpk]sv^yh (O]r) piTiec{Tuuh. puk k]Tiey mrutu Ep]e^
A Es]kt>hgh nueT O]rey |>ut]uh. puk k]Tiyil zpk]sh ptiy]N
tTm]kutuEp]e^, |o Es]kt>hgh xZS[Tiu ak]>h, aviTue kZp[
p]ztm] kutil ni[ ne tTyuu. atin]^]f[ duS[cikL evTi[ |osV>
cikL vRuv]N pryut[. |osV> ci vRu tie P^m]yi nL,
|osV>enE]e^y]yi tI>uu. muvR n]yi[ w]N n]k]h `]f[ ci^>ueT
ci. xmuzdie^ ti> aTiyi[ kui]h `[ ciiutuEp]e^y]fit[.
mu vRu nM ecy{uv]nuh xH]yh ecy{uv]nuh kiu O>vx>vuh n]h
p]<]>ut[. atin[, muvR |eney]e ecy[ti^}E^}] ` ci O>iûh
tTm]kukyuh a>ut[.
nueT mnil k]>ufYm]f[ vE>t[. O]E>] ciyiûh O]E>] v]iûh
k]>ufYm]f[ etiEyt[.
AUG 1998
nueT jIvith ku [ Ep] e^y]kfh ù pryuh. k]> fh, kin[ k]<[csi
zkme Tu]N k<iyuh. O>u vu dUe> y]efiûh aTu]efiûh k[
atinnuEy]jYm]yi k] <[c zkmeTuuh. atie P^ m]y]f[ nmuvey
k]fuv]N k<iyut[. atuEp]e^, jIvit il ~tu x]Hc>YE] Tuh
|fiE]k]N k<iyu O>u mnieny]f[ n]h vRi eyTuEt[. |tin[
k<iyut[ AY]ikh ariyutiÛeT y]f[. |o >Itiyil x]Hc>Y E]T[
|ffemil nu eT HZdyil s]iyu]k fh. s]iyu mniEn x]H
c>YE]T[ Ou Ep]kuv]N k<iyU. DY]nil niu[ m]ztEm s>iy]y s]i ^BiU.
ne]e |E]L anux >fyu O>u yzh Ep]e^ A yi>iuu. at^}
Evt[; viEvkvuh \fRv{uh \ mnu SYn]yiI>fh. a pÊ ]<uh pry]ru[;
DY]nh xVRh Ep]e^ mU^Ymut]ef[. Bo tik e`sV>Yinuh, muiuh,
s]iuh DY]nh n^}t]f[. atin[ ec^v]u xmyh O>i ûh nS[Tm^}.
x]D]>f jIvith Er]Qil UTi vi O]TiutuEp]e^ y]efil,
AY]ikjIvi th vim]nh prutuEp]e^ y]f[. k]>fh Er]QilUTi O] Tu
v]HnL[ BUmiyi^^}] et, ahEp]ûh \y>iEû[ Ep]kuv]N x]Diui^}.
` ]l vim]nh, aeny^}, Er] QilUTi O]Ti \tiE^[ \y>uky]f[
ecy{ut[. \y> il ec^}uE]L ~tiEnyuh x]iy]yi vIiuv]nu si
nmu[ kiuh.
p^>uh pry]ru[, w]N a riuek][ O>u etuh |tuv e> ecy[tii^},
ìuh, |o k S[Ttey]e anuBviEiv E^}] `[. O>u k]>Yh tIRc{ y]f[,
nL ecy[t kRi e P^h m]ztEm nL anuB viuuU. atie P^h
O>i ûh t]N k<iyi^}. Ayi> fin[ psuueT mYi E^[ O>u
psuiT]vien a<ic{u vi]ûh, at[ atie tyu eT aTu[ te eceuh.
avnvN ecy[t kRie P^h avnve aTul e veuh.
|osV>N Ae> yuh mnpURv{h sii]n]yi xZS[Tic{ii^}.
O>u kuTuhbil mUu kui ku]yi>uu. av>ueT m]t] pit]L m>ic{u. mUu
Ep>uh Qi zgi `Tuv>]f[. pE, Ej]î ey]uh Ayi^}. av>ueT kS[T tyil
kniv[ Et]iy O>u pf ]>N ave> mUu Epe>yuh te vIiE^[ kUie]u
Ep]vukyuh, mUuEpRuh Ej] î ek]Tuukyuh ecy[tu. OE> Ej]îy]f[ mU[
EpRuh nl kiyt[. atil O>]L Ej]îyil |>uuek][ eekUî v]] N
tuTi. m]EnjR p^ zp]v sYh t]Itu ecy[tu. ay]L anux>ic{i^}. avx]nh
57
A Ej]îyil ni[ pi>ic{uvi[ cum uk]>n]yi niymic{u. k]>fh \yR Ej]î[

ay]L aRH n^}. >]mN Ej]îyil ciyu vn]f[. xtYxtyuv n]f[.
pE, kZtYh mut[ div xm]kuE]L sin[ ec ^}uh. O>u divxh kUTi k]i>i
i^}. ciyuh xtYxtyumu tuek][ ay]L[ \EdY]g yh nlki. `]l
mU]m ey][, |ve>E]eêy]uh Ayi>ui^}. ~ic{ Ej]î xtY
xtEy]Tuh, ciEy]Tuh, zs Ey]Tuh kUTi ecy[tu. m]x]vx] nh, sh ek]Tu
xmyh a EHh pfh v]iyi^}. niL `ni[ Ej]îtu Oh t]mxi ]N
vITuh tu, Bfh t u, vzh tu, `ni[ Ev t[ `^}]h t>uu. pie
`ni[ ìn]f[ sh, `[ pr u[ ay]L sh v]]N kU]iyi^}.
kurc{u k]^L u EsSh, avR[ Ej]î ek] Tu pf]>N m>ic{u. ay]L
`<utievc{i>u m>f pzti l, pri>ut[ ay]ueT Dnh mu<uvnuh sh
v]]et Ej]î ecy[ti>u A yuv]vi n[ nlk]n]yi>uu. xtYx tEy]eT
Ej]î ecy[tven \y R x[]nE[ m]i niymic{u. Ej]îyil kZztimh k]iy,
eek Uî v]iy Ae cumuk]> n]yi t>ht]<[i. tni[ Ev et^}]h
ty]ie |e] [, tnie]uh xVm]yi Ev e B]vil Ej]î ecy[t
vnu[ `^}]h xVm]yiIRu. |tuEp]e^y]fu nueT x[i tiyuh. nL ecy{u
kRi e P^m]f[ nL anuBviu t[.
jIvitil AekUTi > u k]>Ym]f[ nTut[-kR h ecy{uk, P^h
anuBviuk. n^} kRin[ n^} Pêmil cIkRin[ cI P^m] fut[.
eekk]ûek][ ecy{u tu m]ztm^} kRh. ciyuh kRm]f[. muve> duSic{u
ek]i>iutu[ cIkRm] f[. atie P^vuh du>itm]yi >iuh. atin]l
nL anuB viEiv>u kS[TtkL O]R [ w]N p]pi ù ciic{u
duKiuky^} Evt[. cI kRueT P^h |nuBvi uu. Emîl
|t]vRi]N p]Ti^} ù ciic{u[, |niyu nimiSL n^} kRLek] [
jIvith niruh ù tI>u m]niuky]f[ Evt[. Oi nuh ek]]vN, w]N
p]pi ùh muh ciic{[ xVyh spi ]et, `^}]h aviTue | u
viuek]Tuuek][,
k]>u
fYvuh
Exvnvuh
nir
O>u
jIvith
nyiukeyt]f[, jIvitil s]i keu v]nu ùm]Rh.
Ouh nueT |e]^} nIuet[ mL mni^] fh. p[ mu
vi>iy]N ev c{]l puh vi>iu k]f]ri ^}. nueT |y]f[ nTu etil
puh vi>iu k]f fh. atu]k]ri^}. atin]l `^}]h aviTue |u viu
ek]Tu]nu O>u mEn]B]vh, A s>f]gti nil v> fh. at]yi>ifh
nueT jIvitie ^Yh.
ci^R Ec]diuh niueT kZS[fN pryut[, kUî v] ]et Ej]î ecy{]nE^}
`[. O>iûh |t[ s>iy^}. kRh ecy[t]l P^h È]<uh nL
zptIiuEp]eê v >femi^}, atuek][ P^ il zptIevc{]l
duKiE iv>uem]f[ Bgv]N pr t[. a^}]et kUî v]]et Ej] î
ecy{]n^}. s>iy]y kUî ki ]N Eviy]f[ |o mEn]B]vh vRuv]N Bgv]N
prt[. jIvith xuKvuh, duKvuh nir t]ef[ pryuh. Ek}]ie epNQu^h
Ep]e^ xuKiE^ u AyemTu[ avieT nil ]n^}. duKiEêuv]
n]f[. `]l |tu >iEnyuh xmnVyiic{uek]u Ep]k]nu t]f[
AY]ikh. nI^ riyuvEn xmuzdie^ ti>k e AxVdi]N k<iyU. nIri
y]vN, ti>yil tR[ vI <uh. atin]l, jIvitil mu Er]nu vidY
piic{u t>u AY]ikh ariuek][ nIiy]l ~tu x]Hc>Yi ûh
puWi>i m]y]et niRu v]N k<iyuh; tIRc{y]yuh ^Y ieûv]N k<iyuh. kZ
S[fN, t>]et èn ^ Ye zp]pi]h `[ \pEd siuky]f[ ecy{ut[.
58
exp[thbR 1998
ayueT
aTul
vivi
D
xVB]v]>]y `ztEy] AukL v>uu.
p^ kuTuhbzp s[nuh ni]>k]>YL
ek]
u]kut]f[.
ah
m
yueil, `ztEy] zps[n L nmu[
O<iv]]N k<iyuh. O>il, O>u B]>Yyuh
BR]vuh kUTi ayueT aTul vu.
B]>Y[ ci^ xmyil mni e xmni^
ah etuh. è iûh eTNSN
\]kuE]<] f[ |tu xhBviut[.
pie
avR
`]fu
pryuet[
avRu teyriyi^}. avR [ BR]vien vîy EHvu m]f[. |tri[ a
A Em] En]T[ pru, Em]N kurec{]u zsic{]l mti. A Em]L è iûh
aviEvkm]yi pr]l UTi atie axuKh ek]] ef[ mni^]i Em]N
mi fh. zkEmf |o axuKh m]riiukyuh ecy{uh. pE, A Em]ntu
kU]iyi^}. "w] eninu viuek]Tufh? av L è B]>YyE^}?' |t]f[ A
Em]e B]vh. |tie P^m]yi ù xhBvic{u? vIil sf[ kUTi. avR[ axuKh
vRi c{u. B]>Yey av>ueT vIuk]R kUie]uEp]yi. A Em]e jIvitm]ek
tkRu. mdYpn] yi. xu mu<uvN kuTic{utIR u. jIvith n>km]iIR u.
B]>YyueT axuKeu ric{[ mni^]i, atinnux>ic{[ mEy]eT, EHE]eT
ep>u m]riyi>uuevil |tu xhBvi i^}]yi>uu. atin]l mL, O]E>]
x]Hc>Yvuh mni^]i nIfh.
eviyil Ep]kuE]L avi eTyuvR Ec]di]ru[, B]>t il, zIke
aTimk]i vc{i>iukyE^} `[. a avE>]Tu pryuh, O>iûh aeny^}.
B]>til B]>Y] BRZbh EHil ni uh \Te^Tut]f[. B]>Y[ mUu
gufL \]kfemu pryuh. tyueT B]vh, kUuk] >iyueT B]vh, B]>YyueT
B]vh. |o mUu B]vvuh avRu] kfh. B]>Y |Et Ak]vU ù[ nL
pry>ut[. pu>uS n]ku ecTic{iyil vRu vZm]k>ut[ zI. k]>fh
ecTic{iyie^ vZin[ v] En]h v>]N Avukyi^}. Ev >ukL a>i>i[
atien tRuky]f[. atil O>u ki i[ kUT[ ek]n]ki^}. atien] >u P^vuh
nlk]n]vi^}. ecTic{ iyil v>u ecTi duRb{^m] f[. `]l atiente mi
E^[ m]i nuEn]uk. atie vRc{yuh k<ivuh nmu[ k]fu v]N k<iyuh.
|tuEp]e^y]f[ zI duRb{ ^y]efu pryut[. av>il siyu[. atien
v>]N a nuvdic{]l mti. Ev>ru[ ecTi c{iyil Otu]et, atie s i
ke]N anuvdic{]l m]zth mti. zI, kuTuhbinuh xmUHinuh
>]Sz[Tinuh t f^]yiI>ut[ nmu[ k]fu v]N k<iyuh.
nL, O]yiI>fh. |o O>u B]vm]f[ nL vRE t[. jIvith
eekm]r]nut]f[. xVm]]nut^}. |t[ pryu E]L a O>u k O]Ruk
y]f[. O>u kuti>y]>nu ]yi>uu. atie^ zBmh ek] [ ay]ueT
bixine^}]h n S[Tm]yi. ay]L vIieî B] >YEy]T[ pru è bixin
e^}]h nS[Tm]yi. |ni nL ù ecy{uh? B]>Y pru | ni au[
kuti>yin[ Ep] Ek. \ pfh ek][ nmu u jIvi]h.
59
O] s>i, nI kUTi O>u k]>Yh ecy{fh,BR]v[ pru,nI |ni,

AQhb>vzL v]u t[ \Epifh. atinu pfh |ni nmui^}.
s>i. B]>Yyuh xtic{u. nL k]Er]Ti]N O>u eezQ ver evc{iiE^}, |o
pfmi^}] xmy[, O>u eezQvR[ `vi eT niuh sh ek]Tu]n] f[?
aE[ eezQvihg[ ariy] mE^}], pie ìn]f[ O>u eezQvR? B]>Y Ec]dic{u.
s>iy]f[, |ni eezQvR Ev . vi atY]vsYin[ w]N te O]Tic{u
ek]]h. BR] v[ xtic{u.
BR]v[ Ec]dic{u, |o k]si ^}] xmy[ nmue]>u aTu ]>iey
EvEf]? Ev x H]yh w]nuh ecy[tu t>]h. B]>Y xE]SpURv{h xtic{u.
aen avR jIvith p>x[p >h eekm]ri. an]vsYec{^vu kL kurc{[ avR[
En>i nS[Th niki. aen jIvitil vijyh EnT]N k<iu. |o O>u
B]vm]f[ nL vRi `Tu Et[. O>u HZdym]yiI>u k, O]yiI>uk. mric{[
nI a tu[ priE^}, nI è \pEd si]n]>]f[?'' |en pr[ p>x[p>h
EvRpi>iy]nut^} jIvith.
B]>tie xV[ EHm] f[. jIviie aTix[]nvuh EHm]f[. |[ nL
anuB viu s]>I>ikvuh m]nxik vuh Ay zps[nil 90 stm] nvuh
k<ik]^ duKil niuh Evdnkil niuh \] yiut]f[. |enyu
\f ] anvDi murivukum] yi]f[ O]E>]>u>uh |[ nT ut[. |o
murivukL \f ]N eevdYs]z>hg[ O>u m>uuh keiyii^}. ` ]l
|tien]>u OmUîyu[. p>x[p>h HZdyh turuk. vi k]>vic]>L p>x[p>h
pu vuk. O>]ueT kurvri[ ni kuv]n]yi>ifh anYe zsmh. mE,
p>x[p>h visV]x vuh Ezpmvuh vRiuE]L n ueT zps[nL kuryuh. E
Hm]f[ jIvitie aTix[] nh. ariE] ariy]etEy] n]h |tien
avgfiut] f[ |u xk^ zps[nL uh k]>fh. s>I>inu v>] N
Bfm]fu[ Evetil A]vinu[ v>]N Evt[ Ezp mm]f[. mu^]înu[
nlkuv]n] v] siyuh vI>Yvuh EH inu nlkuv]N k<iyuh. ati n]l
mL p>x[p>h EHic{[ O]yiI>fh. at]f[ a yueT AzgHh. |o
O>]dRsm] f[ mL vRieyTuEt[.
B]>th xV]tzYie 50]h v]RSikh AEG]Sic{u. A xm yh a
viEds]yi>uu. O] E>] vim]nil kyruE]<uh atil EprukL kiuh. av
v]yic{i[, mL viSmE]eT p ryuh, aE, B]>teuric{[ `<utiyi>iutu
kE]? O>u puE>]gtiyumi^}. pifiy]f[. m înIk>fm]f[. aen O]E>] E>]
zps[nh `TueTu[ ìuu. O]E>] mUu div xh k<iyuE]<uh, O>u
x[^ u niuh me]>u x[Êu y]zty]f[. |o xmye ^}]h
vim]nil kiu pzt il, B]>te kueTuiyu v]RkL m]zth.
A>uh n ]yi `<utii^}. avx] nh yUEr]il vE]L O>u pztil ku,
av>il \yR c{yi^} ù pryuv]N k<iyi^}; xV]tzYh kiiy n]u vc{u
En]uE]L ah puE>]gti k]fuv]nu[ `[. `ztEy] divxLu
EsSm]f[ | eneyiûh k]fuv]N kum]nifh. aen ecru ]>]y mL Oic{ukUTi
an]vsYk]>YL[ viniEy] giu pfh xV>Upic{]l a tuek][ zg]mie^
kuTiû kL m]i pu>vc{u ek]Tu]h. pfmi^}]et vidY]BY]xh niR Ei v
x]DuuikL[ PIx[ ek]Tu[ pii]h. ecru ]>u mL[ zg]mie^
O]Tkuh muh vZiy]i zg]m]>Ie mînIk>f il niuh mum]]h.
| en O]E>]>u>uh zsmic{]l, nueT B]>th e`sV>YpUR m]kuh. BUmi te
nmu[ xVR m]i m]uv]N k<iyuh. nueT >]jYu pf]>u mL
vic]>ic{]l EsSiuve> >i]h. `]l |tin[ A >uh zsmic{u k]fui^}.
atin] l mL muNeekeyTu[ zsmi fh.
mu[ prtuEp]e^ P^] k]h vi[ zpvRiuv]N m L ty{]r]kfh.
|tinRh `^}]h Eveu vfem^}. AvsYin[ k<iuk, AvsY in[
xhx]>iuk, AvsYi n[ \ruk mric{[ |vey]e A vsYi^Dikm]y]l
60
xV]R teyu pryuh. mdYp]nvuh pu kvîyuh Anin[ Eviy] ef[

pryuh. `]l y]R Anh \i^]f[, b]HY vui^^}. |t[ mni^]u
E]L avyiEû Axi t]En Ep]kuh. A pfh x]Du Lu Evi
m]iv]N ke pr kZpuh, k]>ufYinuh nmuu p]ztm] kuv]N
k<iyuh. nueT jIvith muvR[ xH]ykm]vuh. mu >]jY]R[ |nieyiûh
n e kueTui Eprie^<ut] nu vut[. A O>u
zptiy]f[ |[ m L `TuEt[.
jMdin]EG]Sil Ouh a[ t]lp>Ymi^}. mL m ueT jEM]EsYh
mni^]uk. at]f[ Evt[. atin[ Ae> iûh ty{]r]y]l at]f[ a [
~et]>]EG]SE]uh Anh pk>ut[.
|hg}il O>u zptimyu] yi>uu. >]h E^]kmH]yu ]^[ Eb]hbi
xmyh, a tie >u eekyuh nS[Tm]yi- atie >u eekyuh \yRi iTic{
ni^yi^]yi>uu. a[ `<utivc{i>u v]ckL pi ITuh avieTe vc{i>uu
è eekkiE^[ v>U`[. yuem^}]h k<itinu EsSh AukL vu
En]uE]L zpti mu[ eekki^}. pE, `<utivc{i >iut[, ""è eekkiE^[
v>U'' `[. ci^>u pru A zptim m]i Ever]u v]h. ci^R atiEn]Tu
Ey]jic{i^}. Ever eek kL v]h `]yi ci^R. O>u vZN A xmyh avieT
ì yi[ pru zptim aente |>ie. atil Ouh ecEy{. aE]L,
A `<utiyi>iu Et]? è eekkiEû[ v>U `[. `vieT eekkL?'' mu
vR Ec]dic{u. A vZN pru- ""atie t]e< |en kUTi `<utivuk, è
eekkL niiÛeT `[, |t]f[ Ev t[. atuEp]e^ |osV>e eek kL
niÛeTy]f[. |osV>en aEnVSic{[ n]h `vieT a^] ûh aviTue
k]f]N k<iyi^}. |osV>en nueT eekyiEû[ ek]uv>fh. nueT n]viE^ u[
ek]uv>fh. nueT HZdy iEû[ ek]uv>fh. a en nL[
|osV>n]yiI>u v]N k<iyuh. |o O>u mnien vRieyTu]N aemiûh
zsmh nueT B]gu niumu] y]l atie P^h meuek] uh
EnTuv]n]vutiûh vû t]yi>iuh. O]E>] divxvuh nL kiTutinu mu[
cii fh. |[, `ni[ ARei ûh nM ecy{uv]N k<iE]? Ae>eyiûh
Ezd]HiEc{]? a en xhBvic{iueil atin[ p]piuv]nu O>u mn[
n]h \]ieyTufh. |o O>u mn[ mL[ \]kutu k] fut]f[ a[
Anh. a^}] et pfh ec^v<ic{[ AEG]Sh nTuti^^}.
ayueT aTuuv p^ muh tY]gjIvith nyiu v]N ty{]r]yi. p^
muh kuTi niRi. av>ueT AQhb>jI vith niRi. |tieey]e P^m]yi
cu>uiy n]inuil |ztey]e Exv ecy{uv]N n mu[ B]gYmu]yi.
|tuEp]e^ ayueT `^}] muh vic]>i c{]l BUmi te xVRm]]N puh.
atinu mn[ `^}]v >iûh \]ke.
61
Ok[ET]bR 1998 (AIMS \d[G]Tnzpxhgh)
EzpmxV>Upikuh AxV>Upikuh Ayi>iu `^}] vRuh nmx[k]>h.

zpEtYkiec{]>u xt[xhgeesîEy] \pEdseesîEy] a riyi^}. ìûh
èiûh pry]h. etueil mL mi uk.
mE, jIvith vijyikLu[ m]zth \t^}, p>]jitRu kUTiyut]f[.
x]D]>f jnil ne^}]>u viB]gh Aukuh, tueT Enei m]zth
pryukyuh ciiukyuh ecy{u t]y]f[ kuv>ut[. `]l vijyh
x[i>m]kfemil, Ek] euric{ukUTi ciiukyuh atil zsvukyuh
Evfh.
nil AReiûh O>u vijyh v]l at[ te zpyh ek]]efu[
visVxiukyuh
aeteneyiûh
muve>
D>ii]N
zsmiukyuh
ecy{uky]fu[ ptivu[. pE, Ek]h xhB vic{]l, Et]lvi piy]l at[ mve
et]f[. w]N prtu Ep]e^ avN Eki^}. Eki>uuevil tIRc{y]yuh
vijyi]m] yi>uu, ù[ pry]ruu[. p>]jyE]Tu et]y mEn]B]v m]f[
|tinu k]>fh.
O>uvN p>]jyeu ù pr]l, avN zpyic{u, x]Hxinu mutiRu
`]fRh. zsmiuvEn p>]jy eTukyuU. ~tu kRiûh x]Hxmu[.
O>u m^kyru t]y]ûh O>u kui pic{ nTut]y]ûh kTîl mXYh piTiu
v]N
Ep]kut]yûh
p>Iu
piut]y]ûh
eezQvihg[
p>isIîut]y]ûh `^}]iûh x]Hxmu[. ~tinuh x]Hx m]vsYm]f[.
~et]>u kRh ~eTuuE]<uh vijyvuh p>]j yvuh ni<lEp]e^ ne
piuT>uh. ciÊ]L nL vijyiec{ i>i]h, ciÊ]L p>]jyeu ùv>]h.
p>]jye By]N p]Ti^}. By]l, piITu[ vijyi]N k<iyi^}. Ouh
EnT]n]vi^}. atin]^]f[ p>]jitRuh Ezp]X]Hnh ek]Tu fh ù pryut[.
p>izsmi]N By]ti>iuv]n]f[ Ezp]X]Hnh. kikil, k]yikt]>Lu[
Et]]lUTi Ezp]X]Hnx] nL nlk]ruu[ - ave> Ezp]X]Hii]ruu[.
Ezp]X]Hnh ~tu >Itiyiûh n^}t]f[.
jIvith vijyikL[ m]ztmut^}, p>]jitRuh kUTi \t]ef[ ku [ n]h
avR[ vIuh avx>h nlk]N t y{]r]kfh. av>ueT et[ mifh. avR[
m][ ek]Tufh. "miuk, m]u ek]Tuuk `t[, `Win[ O]yil |Tutu
Ep]e^y]f[. atu[ ne muE][ nyi]N xH]yiuh. O>il p>]jyeve>,
p]ET tUeriyuky]efil, atvE>]Tu ecy{u ~vuh vîy Ezd]Hm]yi>iuh.
atin]^]f[, vijyi kLu m]ztm^} p>]jitRuh x]nh nlkfh `[
pryut[. p>]jite> p>iHxiuky^}. Ezp]X]Hiiuky]f[ Evt[. \X]Hh
\]kfemil Ezp]X]Hnh AvsYm]f[.
62
|[, jIvitil, vijyikLu m]ztEm x[]nmuU. p>]jit e> ep]tuev

p>iHxic{u v>ut]yi]f[ kuv>ut[. a pryut[, jIvitil vijyh
m]zth Evfem[ AzgHiuU evil, at]f[ ~vuh vîy p>]jyh `]fu[.
jIvith x]HxikRut]f[, p>]jyBItiyuvRu t^}. |o tVh
mni^]ie]Tuut]f[ AY]ikh. |tu mni^]i jIvith nyic{]E^,
nmu[ putiy xZS[Ti niRv{Hiu v]N k<iyU. putiy xZS[Tiey]l,
v>uht^muryueT >UpIk>f m]f[. |u nueT "mil' y]Ril
muE]u gmil Af[. at[ miuvEnyuh, xVIk>iuvEnyuh,
O>uEp]e^ \y>iE^[ ek]uEp]kuh. miuk, m]u ek]Tu uk è]e
pr]l,
nL,
evruh
O>u
cvii
y]yiI
>ukyE^},
viEvkmi^}]vn]yiI>ukyE^}, ù mL ciiEc{ ]h. aeny^}, mric{u[
>uEpe>yuh muE]u v>uv]N anuvdi uk ùt]f[. |o tVh
mni^]uvniE^
y]R
ExvnmEn]B]vh
\Te^TuU.
xmRfB]vE]TukUTiy Exvnm] f[ y]R Exvnh. at[ O>u vZh
Ep]e^y]f[. atin[ Adi yuh avumi^}. k]>fh, avieT Ezpmh, Ezpminu Evi
m]zt m]yi>iuh. avieT me]>u zptIyuh k]fi^}. aE]L, nmu[ kUeT
zpvRiuve>ey^}]h, |osV>e v>d]nm]yi k]fuv]N k<iyuh. Ezpmmueil
m]ztEm |tinu k<iyU. ìl m]ztEm, nmuvE>]T[ miuv]nuh, av>ueT
etuke mruv]nuh k]mN èny]yi>uu `[ nmuriy]h. 14
vRSe vnv]xin[ k]>f]>iy]y eekEk yiEy]Tu Ep]ûh vniEû
Ep]kuv]N En>h, zsI>]mN nmx[k >ic{[ anuzgHh Ec]diuky]f[ ecy[tt[. te
aey[t, te s>I>tY]gin[ nimim]y, EvTn[ zsIkZS[fN Em]h ek]Tu
uky]f[ ecy[tt[. ave arivi^}]y[m miuky]fu] yt[. zkiuvuh
aeny]yi>uu. te Oiek]Tuuemrii uh yUd]xie p]dh k<uki
muhv]N zkiu mTik]iyi^}.
|et]ey]f[ nueT pit]mHM]R nmuu k]iiut[. |vey^}]h n]h
m]tZky]uky]efil, tIRc{y]yuh nmuu[ jIvitil s]i anuBviuv]N
k<iyuh.
E^]kie nMuEvi, >]S[zTie puE>]gtiuEvi xmRfE]eT
nmueu ecy{uv]N k<iyuh? ù ciiu `zt Ep>u[? k>uuh vI>Yvuh
Oh xmRfvumuve> xZS[Ti uv]N k<i]E^ >]jYh v>ukyuh
vikxiukyuh ecy{uk yuU. v]vil kZS[fN at]f[ ecy[tt[.
aDRE]Tuh axtYE]Tuh vWnEy]Tuh Ep]>]T]N vi^}]ivI>n]y aRu
nn[ k>uuh vI>Yvuh kR EsSiyuh aEHh n^[ki. jIvitE] Tu aRune
mEn]B]ve te zsIkZS[fN m]ieyTuu. Bgv]e v]ukL anux>iuv]N
ty{]r]ytu k]>fh, aRu nn[, te muil v x]Hc>Ye p<iEt]Ey]
avyueT muilniuh OiEc{]ETt]Ey] vi^}. pieEy] t>]et pTep]>uti
muE]u nIuky]f[ aRunN ecy[ttu[. bu nuh |tutey]f[ ecy[tt[.
aEHh aEnkh buM]e> xZ S[Tic{u. zkiuvuh aene. avR
jIvic{i>uE]<uh mFmr iuh, E^]kin[ nM ecy{uve> xZS[Tic{u
ek]i>iuu. atin]l, n]h >]S[zTin[ ek]TuE ~vuh vîy x]nh,
azpk]>mu O>u v>uht^muryueT xZS[Tiy]f[. >]jYie vRc{yuh tRc{yuh
v>uht^muryueT siey Azsyic{i>iuu.
n]h jIvitil È]<uh O>u tuT]>n]yi>i]N pi fh. |u[ nueT
s>I>h vRiuu[. pE mn[ vRi^}. mn[ vR[ visVE]h
vût]kfemil nil O>u kui e B]vh \]kfh. kuiEn v>]N
pukyuU. k]>fh, avnil niS[ktyu[. A niS[kty]f[ nL
\fRi `TuEt[. A aHmi^}]y[my]f[ n]h vREt[. ìl m]ztEm
nmu[ aviTue kZp[ p]ztm]kuv]N k<iyU.
xRv{tinuh AD]>h A zppWsiy]f[. at[ ne a]n m]uky]f[.
O>il ne at[ \yRi \y>iE^[ ek]u Ep]kuh. A xmy[ nmu[
Ep>uh zpsiyuem^}]h \]kuh. `]l A si ne t]]ti>u]l `^}]h
63
tkRu nL t]e< kiTuh. |tu mni^]i Evfh nL jIviuv]N. |tu

pryuE]L a O>u k O]Ruky]f[:
kurc{u k^}ukL O>iT[ kUTiiTu. atu vu kui, A k^}ukil
OeTuu
mukiEêriu.
\y>iEû[
\y>uE]L
A
k^}[
aBim]niuky]f[. è kiE^}. muv e>^}]h t]e<iTuu. w]N m]zth
Ak]sil \yRu pru u. xU>YczM]Re]h nIuu. at[
t]e<iTu k^}uk E]T[ puB]vil p^tuh pryuky]f[: ""nie],
avieT e kiTut[, \y>iE^[ v>U. aE]L mu k^}ukL xm]D]nic{u:
"ù[ ecy{]h O>u nimiSh muuve> nueT kUeTi T k^}]f[. |E]L ave
O>u ni^ kiE^}. q]! `^}]inuh O>u viDi EvfmE^}]. `]l \y>il pr
k^}in[ aDik En>h aH>i]N k<ii^}. ~rie si tIRE]L, atu[
t]Eiu[ ni^[]N viSmh. atin]l aDikEn>h \y>il
ni^[]et, Evgh ti>iey Ep] u. ìnuh ~tinuh O>u nY]yIk>fh, vI<[c pi
y]ûh nY]yI k>iuh. et[ xti]nu B]vmi^}. |t]f[ |e E^]k il
kuv>ut[.
nil ]nmu[, pE, atu[ zpvZiyil ek]uv>u v]N k<iyui^}. O>u
EQ]k[TR
O>iT[
ecE]L,
aEHin[
kuTiuv]n]yi
Ek]yuh
k>iiNevvuh
ek][
vc{u.
aEHh
Ek]y]f[
`TuukuTic{t[;
k>iiNevm^}. aEHinriy]h d]Hinumh k>iiNevm]f[ ù[.
Ek] s>I>in[ gufh ecy{i^} ùmriy]h. pE |u[ P]SN Ek]y]fE^}].
atin]l k>iiNeve t<u. |tuEp]e^ nmuuh ]nmueiûh at[
zpvZiyil zptiPîui^}. ]n e zpvZiy]i m]uv]N x]Difh.
ìE^ atuek][ zpEy]jnmuU.
|u[ `^}]vRuh ariy]vut[ `Tuuk, `Tuuk'' `tu m]ztm]f[.
ek]Tuuv]nu mn[ miv>iûh k]fui^}. O>il O>]L ku<iyil vIfu.
>iEf, >iEf ù[ ni^vii c{u. atuv]L ni^vii Ek[
ku<iu xmIph ecu. ay]L ku<iyil kiTu Ae, >iuv]N Evi piTic{[
\yR ]n]yi, ""eek t>U, eek t>U ù[ pru. pE, ku<iyil kiTuy]L
eek ek]Tuuv]N kU]iyi^}. avx]nh >i ]N ecy]L eek nIie]u
pru, niL è eekyil piTiEc{]U `[. \Ten ku<iyil kiTy]L
>iu v]N ec mnuSYe eek kTupiTic{u. |tuEp]e^y]f[ n il p^>uh.
ùh v]uv]N m]ztEm nmuu[ mnuu: ek]Tuu k]>Yil vîy mTiy]f[.
|o >Iti ni^ni^[uky] efil, at[ >]S[zTie aDptniEn k]>fm]kU.
ek]Tu uve> m]zth xZS[Tiuv]N k<iie^}iûh `TuuEt] eT]h
ek]Tuuv]N kUTi mnu k]fiuve>, xZS[Tiuv]N nmuu x]Difh.
ìE^ >]S[zTie m]ztm^}, E^]kie te t]^yh ni^niR]N x]DiU.
|t[ mni^]i mL zpyifh. ìE^ >]S[zTh puE>]gti zp]piU.
(tuT>uh)
64

Ammayude Sandeshangal

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ammayude Sandeshangal

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

a yueT xEsh

E^]kvx[tuE]T]y]^uh atum]yi nmuu bh kUTuv]En] kuryuv]En]

ave d]Hh smiiuv]N atupk>ii^}. atin]l mL av>ueT

|t[ buiyueTyuh yuiyueTyuh E]km]f[. HZdyie B]SEp]^uh

p^E]<uh nE]L \yRv>um]yi , pf]>um]yi kUukUTuv]n]fu[

d>izd>]fu[. |osV>e E^]kie^ ~vuh v^iy d>izdR av>]fu[. atie

mil A O>u mnu[ \]kuh. `^}]vRuh atinu O>u mnu[ nlkEf

\XvzptIti y]yi. p<ytie \p>iy]yi e`sV>Yh ku. `^}]v>uh

niE^u[ zpEvsiuh. atu[ nmuu[ B]viyil Ed]Sm]yiI>uh. at]fu[

mnuSYe bui vRu vR[ |[ `inuh yz]yi. emSIN |}}]et

aE]L me]>u BN Ec]dic{u : aE, , tIRL[ `]f[ |zt

`eny]f[ zpvRiut[[ `[ mL[ ariukUT]. a mueT

Ep]kut[,[ viQ[i[m]f[. mnie piTiyil epT>ut[. nueT ^Yh n]h

nL bil O>u tIRy]zt ecy{uky]efu k>utuk. jn^ilkUTi

AvsYm]f[. x]]t[k]>ie et]umuNpe nimiShve> ve> zsEy]eT

Ec]:- peE]e gu>ukuil ayc{[ kui ke pii]N

duxVp[nm]yiI>uu. ave> jIvitie ^Yh `eu piiuv]En],

Ec]: |[ kuTuhbbL siim]vutie k]>fem]f[?

kuTuhbbL tkRu vI<uh. `]l AY]ik aTiryil

zsIEk]viil Bgv]N xVyh `<ui `uu.

B]>txhx[]>h. `]l ati[ `}] >Iti yiuh nsic{uek]i>iuu. |niyuh

tRc{eyerii }. O]E>] nimiSvuh avR v>uky]yi>uu. EzpmmuiT[

mnien kISN ecy{U

mL xVyh Ec]difh, `uek]u[ |o duKh? `]fu[ |o duKinu

v>]N Ep]kutuh O]Ri>u[ anuBviuv]N ^Bic{ n^} nimiSe

(Eb]hebyi^u amZtkZp]x]gR EH]x[ pixie \d[G]TnEvyil a

u m]zth visTi k<iyuv>]yi>uu avR. Evdn mU^h p^>uh kiTu

k<iE]L O>u pu^i m]hxS[fvuh kTic{uek]u v>uu. atu[ atil kurc{u

(k]NxR E>]gh mURCic{[ xv{cikiXyuh p>]jye[, m>fh m]zth muil ku

ayueT O]mn mE,

mE, |tuEp]e^y]f[ |u E^]ku k]fu EHh. ~et]>u

a: Aien En]i x[EnHiuv]N ariyi^}. mu[ dIph etic{]l

k]fuE]<]f[. A x]Duvie kI>u tuTuv]nu mnu k]fuE]<]f[,

kum^} ndiy]ef[. ndiyil p^>uh v>uu, E>]gmuv>uh E>]gmi^}]v>uh

|vieT pukh v]yi]N ariy]vR v>]ru[. v]yi]nriy]emi^uh pukh

|ziyLek]u[ ariyutiE visVxiukyuu `uh pr[ mnuSYN,

a:- mukiE^u pTikL ekiyi>iutu[ ximuh kyuh \pEy]gic{]f[.

avR[ Evd]il niu[ Bim]yi Et]iyi^}. |tu v>E^}, |tu eciyE^},

Em]En, xk^>i^uh |osV>en dRsiut]fu[, xk^E>]Tumu Ad>v]f[

a: w]N b]ri `u ciiuE]L si nS[Tm]k]h. `]l kriEn]Tu[

* Ec]dYh: a ecruil ve>yDikh kS[T] TukL anuBvic{iut]yi

Ec]dYh : zpxvi] a `en ay]kuh?

Ec]dYh- `ei^uh zpEtYk ^Yh EnT]n]Ef]

a: |o E^]kil k]feTu O]E>] vx[tuvuh a[ gu>uv]fu[. gu>uvuh

ku<iyil evh t]en O<uki v[ niryuh. |tuEp]e^ w]N Oum^} `

gu>uvie vy^il m<]^[ v>u muri[ evh kyriyE]L atu

k]>ufYm]f[ |osV>En]Tu kTm. |o E^]k[ nueT ~vuh zpD]n

kuiy]efi^uh atieneyTu[ ^]iukyuh mDu>p^H]> L nlkukyuh

>]mnuh kZS[fnuh zkiuvuh nbiyuem]e `ztEy] zptib L En>iu.

pryut[. Am ciek][ mu vi>iyiu u. mIN En]h ek][ vi>iyiuu.

A Ej]^iyil ni[ pi>ic{uvi[ cum uk]>n]yi niymic{u. k]>fh \yR Ej]^i[

O] s>i, nI kUTi O>u k]>Yh ecy{fh,BR]v[ pru,nI |ni,

xV]R teyu pryuh. mdYp]nvuh pu kv^iyuh Anin[ Eviy] ef[

Ok[ET]bR 1998 (AIMS \d[G]Tnzpxhgh)

EzpmxV>Upikuh AxV>Upikuh Ayi>iu `^}] vRuh nmx[k]>h.

|[, jIvitil, vijyikLu m]ztEm x[]nmuU. p>]jit e> ep]tuev

tkRu nL t]e< kiTuh. |tu mni^]i Evfh nL jIviuv]N. |tu

You might also like