JU MEDICINSKA KOLA BIHA

KOLSKA 2013/2014 GODINA

SEMINARSKI RAD
TEMA: SIDA

APRIL,2014 GODINE

DIZDARI SENADA IVa

SADRAJ:
1. UVOD...................................................................................................3
2. ETIOLOGIJA.......................................................................................3

3.
4.
5.
6.
7.

PRENOS INFEKCIJE..........................................................................4
KLINIKA SLIKA..............................................................................4
DIJAGNOZA.......................................................................................6
LIJEENJE..........................................................................................6
PREVENCIJA......................................................................................7

UVOD

Sindrom steene imunodeficijencije je kronina neizljeiva bolest uzrokovana virusom HIVa (humani imunodeficijentni virus). Biti HIV pozitivan nije isto to i imati AIDS; to znai da
su antitijela virusa otkrivena u krvotoku. Mnogi ljudi zaraeni HIV-om ne obolijevaju
godinama, ali mogu prenositi virus

ETIOLOGIJA
HIV (humani imunodeficijentni virus ili virus humane imunodeficijencije) je virus koji napada
CD4 protein na povrini limfocita, koji su zadueni za odbranu organizma. Na ovaj nain,
oslabljuje imunitet organizma i stvara mogunost da se razvije bolest Sida tj. Aids.
Vremenom HIV naruava imunitet, inei tijelo osjetljivijim na razne bolesti. Osobi zaraenoj
HIV-om postavlja se dijagnoza AIDS-a tijekom posljednje faze infekcije tim virusom (javlja
se otprilike 10-11 godina nakon poetne infekcije), kad se uoava sve vie simptoma i tada
infekcija moe dobiti naziv AIDS.

Slika br. 1 - HIV

PRENOS INFEKCIJE
3

HIV infekcija se prenosi razmenom sledeih telesnih tenosti koje su lue u polnim organima
mukarca i ena tokom seksualnog odnosa, kao i putem krvi i mleka iz dojke.
Ljudi koji nisu zatieni prilikom seksualnog odnosa ili koriste zajedniku iglu prilikom
upricavanja bilo ega u organizam, imaju najvee anse da se zaraze.
Tenosti kao to su pljuvaka, suze, mokraa (urin) takoe sadre virus, ali u veoma malim
koliinama, nedovoljnim da doe do prenoenja virusa.
HIV AIDS je ekstremno opasna bolest i svi koji su esto seksualno aktivni, a ne koriste
kondom, ili su koristili istu iglu za injekciju sa nekim iz bilo kog razloga trebaju da se
testiraju.
Tu su i dodatne tekuine s kojima u kontakt stupaju tek zdravstveni radnici pa se putem njih
mogu zaraziti:

tekuina koja okruuje mozak i lenu modinu (cerebrospinalna tekuina),

tekuina koja okruuje zglobove (sinovijalna tekuina),

tekuina koja okruuje neroeno dijete (amnionska tekuina u kojoj se nalazi fetus).

Kako se ne moete zaraziti HIV-om:

Zaraziti se ne moete poljupcem, grljenjem, dodirom, kihanjem, kaljanjem, bavljenjem
sportom, koritenjem iste posteljine ili pribora za jelo te zajednikog WC-a. Ne postoje
zabiljeeni sluajevi prenoenja zaraze pljuvakom, znojem ili suzama. tovie, ni komarci,
stjenice ili drugi insekti ne prenose HIV.

KLINIKA SLIKA

SIMPTOMI HIV INFEKCIJE:

Veina ljudi nema nikakve simptome kad se zaraze sa HIV-om, no unutar mjesec ili dva od
izlaganja virusu, mogu se javiti simptomi nalik na gripu, a to su:

groznica,

glavobolja,

umor,

poveani limfni vorovi (na vratu i u preponama).

Ovi simptomi obino nestanu unutar jednog tjedna do mjesec dana i esto ih se zamjenjuje s
bilo kojom drugom virusnom infekcijom. Tijekom ovog razdoblja, zaraene osobe su
ekstremno infektivne, a HIV je prisutan u velikim koliinama u genitalnim tekuinama.
Ozbiljniji simptomi se ne moraju pojaviti niti unutar deset ili vie godina (u odraslih) ili dvije
godine u djece roene s HIV-infekcijom. Za vrijeme ove asimptomatske faze, virus se aktivno
umnaa i ubija stanice imunolokog sustava, a to se najbolje oituje padom broja tzv. CD4
pozitivnih T limfocita stanica kljunih za normalno imunoloko funkcioniranje organizma.
Kako se ope stanje organizma pogorava, javljaju se simptomi koje veina zaraenih osoba
dobije prije nego li se razvije AIDS. To su:

gubitak energije,

gubitak teine,

esta znojenja i groznice,

este gljivine infekcije (oralne ili vaginalne),

esti osipi i ljuskava koa,

upalna bolest zdjelice u ena koja ne odgovara na lijeenje,

kratkotrajni gubitak pamenja.

Mogue su i teke herpes-infekcije u vidu herpes-zostera

Slika br. 2 Simptomi HIV infekcije

SIMPTOMI AIDS-A:
Kad se razvije AIDS, organizam ve znaajno propada te ga napadaju mikroorganizmi na koje
se inae ne bi razvila infekcija. Znakovi i simptomi tih oportunistikih infekcija su:

profuzna nona znojenja,

tresavice ili groznice vee od 37,7 C tijekom nekoliko tjedana,

suhi kaalj i gubitak daha,

kronini proljevi,

bijele mrlje ili neobine promjene na jeziku i ustima,

glavobolje,

zamagljen vid, i

gubitak na teini.

Ako je osoba zaraena HIV-om, vea je ansa razvoja pojedinih tumora Kaposi sarkoma,
limfoma i drugih.

DIJAGNOZA
Za postavljanje dijagnoze uzimamo: anamnezu, kliniku sliku i laboratorijske nalaze.
U laboratorijskoj dijagnostici HIV infekcije primenjuju se direktni i indirektni testovi. U
direktne testove spadaju kultura virusa, test za dokazivanje HIV antigena p24 i PCR za
detekciju delova virusnog genoma. Indirektnim testovima se dokazuje prisustvo antitela na
HIV, to ukazuje na infekciju. Indirektni testovi mogu biti testovi za skriniranje (EIA, ELISA,
brzi precipitacioni testovi) ili potvrdni, konfirmacioni testovi (Western blot, IFA i RIPA) (1, 2,
3). Najee se kao skrining testovi primenjuju EIA i ELISA, a kao potvrdni test Western blot.

LIJEENJE
HIV/AIDS nisu izljeivi, ali postoji niz lijekova koji se mogu kombinirati kako bi se suzbio
virus. Svaka skupina antiretrovirusnih lijekova blokira virus na razliiti nain. Najbolje je
kombinirati najmanje tri lijeka iz dvije razliite skupine kako bi se sprijeilo nastajanje soja
HIV-a koji je otporan na pojedinane lijekove.

S lijeenjem treba zapoeti:

Ako postoje teki simptomi

Ako je broj CD4 limfocita ispod 500 u mm3

Ako postoji bubrena bolest povezana s HIV-om

Ako se lijee od hepatitisa B

U trudnoi

Reim lijeenja HIV-a podrazumijeva uzimanje vie tableta u odreena vremena svaki dan
tijekom ostatka vaeg ivota. Nuspojave su sljedee:

munina, povraanje ili proljev

nenormalni otkucaji srca

zaduha

osip

oslabljene kosti

odumiranje kosti, naroito u zglobovima kuka

PREVENCIJA
Prevencija AIDS-a usmjerena je na prekidanje puteva irenja bolesti, a kako se AIDS najee
iri spolnim putem kao spolna zarazna bolest, te je edukacija glavna mjera prevecije.
Apsolutna sigurnost od zaraze AIDS-om postie se doivotno uzajamno vjernim spolnim
odnosom branih partnera, a svaki drugi spolni odnos (pogotovo bez prezervativa) je
rizian.Prije stupanja u intimne odnose treba dobro promisliti o izboru partnera i izbjegavati
spolne odnose sa promiskuitetnim osobama.
Ostale mjere prevencije odnose se na zatitu prijenosa AIDS-a putem krvi i tkivnih tekuina, a
odnose se na mjere koje se provode u organizacijama zdravstva. To su mjere koje ukljuuju:
1. Testiranje krvi, krvnih preparata na prisustvo HIV-a.
2. Obvezno noenje zatitne odjee kod potencijalno krvavih operativnih zahvata
(rukavice, maske, itd.)
3. Obavezna upotreba sterilnih injekcija i igala (vrijedi i za narkomane) te paljivo
rukovanje upotrbljenim priborom.
4. Obavezna sterilizacija medicinskih instrumenata.
5. Zdravstveni nadzor nad HIV-pozitivnim osobama tj. njihovo savjetovanje, edukacija o
samoj bolesti i drugo.