ZAKLJUAK :

Gljive koje napadaju ive organizme nazivamo parazitima. To su izazivai bolesti kod
ovjeka, drugih ivotinja i biljaka, od kojih mnoge imaju i komercijalni znaaj. Nesporno je
da time ovjeku nanose znatne tete, ali parazitske gljive imaju i svoju drugu, korisnu stranu.
U prirodnim uslovima, one e biti uspjene u napadu samo na ostarjele, slabe i bolesne
organizme esto ih ubijajui pri tome. No, time se stvara mjesto za sljedeu generaciju
mladih, snanih i bolje prilagodenih organizama.
Tako parazitske gljive, kao i drugi paraziti uostalom, predstavljaju evolucionu silu prirodnog
odabiranja i izvor eventualnih uspjenijih vrsta.
Medutim, najzanimljivija je grupa gljiva koja se tokom evolucije opredijelila za uzajamno
korisnu saradnju (simbiozu) sa drugim organizmima. Jedan znaajan primjer su liajevi. Liaj
predstavlja partnerski odnos gljive i alge. Gljiva pritom titi algu od spoljanjih nepovoljnih
uslova i pribavlja joj neorganske materije, dok alga fotosintezom stvara hranu i za sebe i za
gljivu. Liajevi su pionirski organizmi koji mogu da rastu i u ekstremnim uslovima (na
primjer na nadgrobnim spomenicima ili u tundrama, gdje predstavljaju znaajan izvor hrane
za irvase). Jedino to ne podnose su industrijska zagadenja i zato se sve vie koriste kao
njihov bioloki indikator. Drugi, jo znaajniji primjer simbioze je tzv. mikoriza. To je bliska
veza micelijuma gljive sa korijenom biljke pri emu se vri stalna razmjena materija. Gljiva
djelimino kontrolie vodni reim u biljci i obezbjeduje joj mineralne materije, dok biljka
gljivi ustupa dio proizvedenih ecera.
Uprkos dodatnom teretu, biljke sa mikorizom mnogo bolje napreduju od onih bez nje. Smatra
se da je preko 90% kopnenih biljaka u mikorizi sa gljivama i da je ona odigrala znaajnu
ulogu i u izlasku biljaka iz mora na kopno.
Druga strana parazitske gljive izazivaju bolesne promjene u ivotnim procesima biljaka, jer
od njih oduzimaju hranjive supstance. Biljka koja se inficira postaje pogodna za naseljavanje
gljiva. Bolesne promjene biljaka mogu biti izazvane uticajem nepovoljnih vanjskih faktora.
Za klijanje, spora odnosno kondija, uz temperaturu potrebno je i dovoljno vlage. Zbog toga se
gljive dobro razvijaju na vlanim stanitima. Uzronici bolesti se ire vjetrom, ivotinjama i
ovjekom. Epidemijsko pojavljivanje fitopatogenih gljiva poznato je samo u monokulturama
pojedinih biljaka, koja moe biti potpuno unitena (vinova loza). Terapijske mjere polaze od
profilaktikih postupaka, sa kojima se spreava da uzronik i domain dou u kontakt, ili da
se uzronik uniti prije ili za vrijeme klijanja.