Professional Documents
Culture Documents
Σπυρίδων Ν Θεοτόκης
Σπυρίδων Ν Θεοτόκης
(WWW.ISTORIKATHEMATA.BLOGSPOT.COM)
Ο Σπυρίδων Θεοτόκης ξεκίνησε τον πολιτικό του βίο εκλεγόμενος βουλευτής του
Λαϊκού κόμματος το 1933 στην Κέρκυρα σε ηλικία μόλις 25 ετών. Η απρόσμενη
αυτή επιτυχία είχε να κάνει και με την μόρφωση του που ήταν σπάνια για την εποχή
εκείνη, καθώς είχε σπουδάσει με επιτυχία τόσο την Νομική όσο και Οικονομικά, ενώ
μιλούσε τέσσερις ξένες γλώσσες. Έλαβε ενεργό μέρος στην καταπολέμηση του
βενιζελικού πραξικοπήματος του 1935 στο πλευρό του Κονδύλη. Παρά τους
αδιαμφισβήτητους δεσμούς του πατέρα του και του ίδιου με το Στέμμα, διώχθηκε από
την 4η Αυγούστου του Μεταξά, ενώ ο πατέρας του εκτοπίστηκε.
Όταν οι Ιταλοί επιτέθηκαν στην Ελλάδα, κατάταχθηκε στο 34ο σύνταγμα πεζικού,
αλλά τοποθετήθηκε μεταφραστής και ανακριτής αιχμαλώτων καθώς μιλούσε την
Ιταλική. Κατά την διάρκεια της Κατοχής αρχικά συμμετείχε σε κάποιες μικρές
αντιστασιακές οργανώσεις με αποκορύφωμα την Ρ.Α.Ν. (Ρωμυλία - Αυλών -
Νήσοι)του στρατηγού Βεντήρη. Τελικώς διέφυγε με τον Βεντήρη και μια μικρή
ομάδα Ελλήνων με περιπετειώδη τρόπο στην Μέση Ανατολή, όπου και συμμετείχε
στο περίφημο και κρισιμότατο συνέδριο του Λιβάνου ως αντιπρόσωπος του Λαϊκού
κόμματος. Ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου τον όρισε Υπουργό Εφοδιασμού
στην Οικουμενική Κυβέρνηση που σχηματίστηκε υπό την επιρροή των Βρετανών. Ο
Θεοτόκης όμως παραιτήθηκε μετά από λίγες εβδομάδες καθώς θεώρησε ως
καταστροφική την συμμετοχή Υπουργών από την Αριστερά. Στην επιστολή
παραίτησης ο Θεοτόκης προειδοποιούσε τον Παπανδρέου ότι το ΚΚΕ θα
προσπαθούσε να καταλάβει την εξουσία ενόπλως και η νομιμοποίηση του ως
κυβερνητικό εταίρο δεν θα εμπόδιζε αλλά θα επιτάχυνε την εξέλιξη αυτή.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα το 1945, ο Θεοτόκης συνδέθηκε με τον Σπύρο
Μαρκεζίνη με ισχυρή πολιτική φιλία. Εκλέχθηκε πρώτος βουλευτής Κέρκυρας στις
εκλογές του 1946 με τον εθνικό συνασπισμό κομμάτων υπό τον Ντίνο Τσαλδάρη και
για το μέλλον του νησιού. Προϊόν της προσπάθειας αυτής ήταν η επανεκκίνηση
των συνομιλιών Χάρντινγκ-Μακαρίου στην Κύπρο που οδήγησαν στις μέγιστες
υποχωρήσεις των Βρετανών που όμως δεν ήταν αρκετές για τον Μακάριο και την
ελληνοκυπριακή κοινή γνώμη. Ο Θεοτόκης κατηγορήθηκε επίμονα ως μειοδότης από
σύσσωμη την Αντιπολίτευση για την υποχωρητική του πολιτική έναντι των Άγγλων,
κάτι που τον οδήγησε στην παραίτηση. Ο σημαντικός Κύπριος ιστορικός Σπύρος
Παπαγεωργίου στο έργο του "Καραμανλής και Κυπριακό" κατηγορεί βάση
σημαντικών ντοκουμέντων τον Θεοτόκη για υποχωρητική και μειοδοτική πολιτική
έναντι των Άγγλων στην στιγμή της κορύφωσης του αντιαποικιακού αγώνα της
ΕΟΚΑ και για διπρόσωπη πολιτική έναντι του Μακαρίου. Το 1957 ανέλαβε
Υπουργός Γεωργίας με αξιοπρόσεκτο έργο, αλλά παραιτήθηκε όταν ο Καραμανλής
αρνήθηκε να χρηματοδοτήσει το φιλόδοξο σχέδιο του Θεοτόκη για κρατικό
εξορθολογισμό της αγοράς του Ελληνικού ελαιόλαδου.
Εκλέχθηκε πρώτος βουλευτής Κέρκυρας τόσο το 1958, όσο και το 1961 όταν
ανέλαβε και Υπουργός Οικονομικών με σημαντικό έργο. Επί ημερών του αυξήθηκαν
οι εξαγωγές και η βιομηχανική παραγωγή της Ελλάδας ενώ μειώθηκε σημαντικά το
δημόσιο χρέος. Εκλέχθηκε εκ νέου πρώτος βουλευτής Κέρκυρας τόσο το 1963 όσο
και στις εκλογές του 1964. Παρακολούθησε τα πολιτικά παρασκήνια της εποχής με
την "αποστασία" και πρωταγωνίστησε στην καταψήφιση της προεκλογικής
κυβέρνησης του "Κέντρου" (μετά την συμφωνία ΕΡΕ - Κέντρου) τον Μάρτιο του
1967, όταν αυτή προώθησε τροπολογία με την οποία επέκτεινε την βουλευτική
ασυλία και στην προεκλογική περίοδο μετά την διάλυση της βουλής!! Η διάταξη
αυτή ήταν φωτογραφική και είχε ως στόχο να υπερασπίσει τον Ανδρέα Παπανδρέου
από πιθανή δικαστική δίωξη για την εκκρεμούσα υπόθεση "ΑΣΠΙΔΑ". Ο Θεοτόκης
ως κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΕΡΕ αρνήθηκε σθεναρά να υπερψηφίσει έναν
τόσο εξόφθαλμα παράλογο νόμο και η κυβέρνηση έπεσε.
Μετά την μεταπολίτευση του 1974 ο Θεοτόκης επέστρεψε στην Ελλάδα μετά από 7
χρόνια συνεχούς απουσίας στο εξωτερικό. Σύμφωνα με την προσωπική του μαρτυρία
στις "πολιτικές του αναμνήσεις" ο Καραμανλής υποσχόταν στον Βασιλιά
Κωνσταντινο ως την τελευταία στιγμή ότι θα μεριμνήσει για την επιστροφή του.
Ο Θεοτόκης ζήτησε από τον Καραμανλή να πολιτευτεί στην Κέρκυρα με την Νέα
Δημοκρατία και αυτός του έθεσε μοναδικό όρο να μην μιλήσει υπέρ του Βασιλιά. Ο
Θεοτόκης δέχτηκε μόνο για την προεκλογική περίοδο και αγωνίστηκε με
αυταπάρνηση υπέρ του βασιλικού Θεσμού, παρ΄ ότι φαινόταν ότι δεν υπήρχε ελπίδα.
Ο Θεοτόκης εκλέχθηκε 2ος κατά σειρά βουλευτής στην Κέρκυρα αντιμετωπίζοντας
την εχθρότητα και τις μεθοδεύσεις της νέας πολιτικής κατάστασης που εξέφραζε ο
Καραμανλής που ήταν πλέον αποφασισμένος να τελειώνει με την Βασιλεία. Μετά το
δημοψήφισμα του 1974, ο Θεοτόκης παραιτήθηκε (δεν ανεξαρτητοποιήθηκε) από
βουλευτής σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την συμπεριφορά της Ν.Δ. έναντι του
βασιλικού θεσμού, ενώ ακολούθησε μια επιθετική αρθρογραφία κατά του
Καραμανλή. Ο Θεοτόκης συνέχισε να αγωνίζεται υπέρ των ιδεών του κόντρα στο
ισχυρό αριστερό ιδεολογικό ρεύμα της εποχής ιδρύοντας με τον Στέφανο
Στεφανόπουλο την "Εθνική Παράταξη" που παρά τα προβλήματα, την έλλειψη
οικονομικής χρηματοδότησης, τα εμπόδια από την
Επίλογος
Ο λόγος που έγραψα την βιογραφία αυτή είναι πρωτίστως εγκυκλοπαιδικός, καθώς με
εκπλήσσει η απουσία και της ελάχιστης πληροφορίας στο Ελληνικό διαδίκτυο για
έναν πολιτικό που ανέλαβε τόσες πολιτικές ευθύνες σε τόσο μεγάλο χρονικό
διάστημα. Οι πολιτικές απόψεις του Θεοτόκη, όπως φάνηκε άλλωστε, συνοψίζονταν
στο τρίπτυχο κοινοβουλευτική δημοκρατία - Έθνος - Βασιλιάς τις οποίες υποστήριξε
με συνέπεια για πάνω από 50 χρόνια. Εναντιώθηκε τόσο στην 4η Αυγούστου όσο και
στην 21η Απριλίου, ενώ υποστήριξε ανοιχτά τον Βασιλικό θεσμό τόσο το 1935, όσο
και το 1946 και το 1974. Ασχέτως αν κάποιος συμφωνεί η διαφωνεί με το
περιεχόμενο τους, οφείλει να παραδεχθεί ότι ο Σπυρίδων Θεοτόκης έμεινε σταθερός
στις Ιδέες του ως το τέλος και αγωνίστηκε για αυτές με αυταπάρνηση υπό αντίξοες
συνθήκες, σε εποχές που τις καθιστούσαν εντελώς ανεπίκαιρες, εισπράτοντας τόσο
πολιτικό όσο και προσωπικό κόστος. Αποχώρησε πάμφτωχος από την πολιτική, ενώ
στους τελευταίους του λόγους στο κοινοβούλιο χαρακτήριζε το ΠΑΣΟΚ ως
"λαίλαπα", ενώ προφήτευε τις καταστροφικές συνέπειες που θα είχε για την Ελλάδα
στο μέλλον η τότε αλόγιστη δημοσιονομική πολιτική παροχών και διορισμών που
ακολουθούσε το νεοεκλεγέν τότε, σοσιαλιστικό κόμμα.
Πηγή