Professional Documents
Culture Documents
نماز های نفلی
نماز های نفلی
Hameed ARYAN
حکم شهيد
در شب از خواب بيدار شدن و نماز خوان دن را تهج د ميګوي د،نم از تهج د از هم ه
نماز های نفلی نزديک ترين نماز به هللا پاک ميباشد ،ک ه ن بي ک ريم ص لی هللا علي ه
وسلم هميشه به ان پايداری مينمودو و خودش نيز اين نم از را ګ اهی چه ار ،ګ اهی
شش ،ګ اهی هش ت و ګ اهی هم ده رکع ات مينم ود ،نم از تهج د دودو رکع ات و ي ا
چهارچهار رکعات ميشود ،مګر مستحب دو دو رکعات ميباش د ،اګ ر نم از وت ر ب ا
نماز تهجد شود سنت است ،نماز تهجد نماز نفل است وبرايش ک دام س ورة ي ا آي اة
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
مخصوص نيست و اګر بعد از نصف شب شود ثواب آن زياد ميباش د زي را خداون د
پاک درينوقت تجلی خاصی را به زمين نازل ميکندو هللا تعلی برای مغفرت بن دګان
خود اعالن عمومی را صادرمينمايد.
نماز اشراق
اګر کسی نماز ص بح را بخوان د و بع د از ان در ج ای خ ود بش يند و تالوت ق رآن
کريم يا عبادتهای ديګری نمايد و وقتيکه افتاب برآيد و زردی ان ګم شود بع د از ان
دو يا چهار رکعات نماز نفل خواندن اج ر وث واب زي ادی دارد ک ه همين نم از بن ام
نماز اشراق ياد ميشود.
صلوَة الضحی يا نماز چاشت
اين نماز وقتيکه افتاب ګرم شود يعنی دو يا دونيم ساعت بعد از طلوع افتاب خوان ده
ميشود تعداد رکعاتهای ان دو ،چهار ،هشت و ي ا دوازده رکع ات اس ت ،ث واب ان
زياد است ،در همه رکعاتهايش يک سورة يا چند آيات خوانده ميشود.
نماز اوَّابين
اين نماز بعد از نماز تهج د در درج ه دوم اس ت و بع د از نم از ش ام دو دو رکع ات
خوانده ميشود تعداد رکعاتهايش از شش شروع وتا بيست رکعات ميباشد .
صلوَة التسبـيـح
در همه نماز ه ای نفلی اين نم از دارای ث واب درج ه اول ميباش د ،حض رت محم د
مصطفی صلی هللا عليه وسلم اين نماز را برای کاکای خود حض رت عب اس رض ی
هللا عنهُ به تحفه داد وبرايش ګفت که از برکت اين نماز همه ګناهان صغيره و کبيره
بخشش ميګردد پس ب االی هرمس لمان الزم اس ت ک ه در ش بانه روز يـکبار(ب دون
اوقات ممنوعه) يا در هفته يکبار ي ا در م اه يکب ار ي ا در س ال يکب ار وي ا در عم ر
يکبار ادا نمايد.
صلوة تس بيح را َ نماز تسبيح چهار رکعات به يک نيت است و بعد ازينکه نيت نماز
ان هللاِ َو ْال َح ْم ُد هَّلِل ِ َو اَل اِلَ هَ
نمود بعد از ګفتن سبحا نک اللهم پانزده دفعه تس بيح ُس بَ َح َ
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
اِاَّل هللا ُ َوهللا ُ اَ ْکبَ ر (پ اکی اس ت ب رای هللا تعلی ثن ا اس ت ب رای هللا تعلی نيس ت هيچ
معبود بر حق بدون از هللا تعلی و هللا تعلی بزرګ است) ګفت ه ميش ود ب از بس م هللا،
اعوذو ،الحمدا هلل و سورة ګفته قبل از رک وع رفتن تس بيح ذکرش ده را ده دفع ه ،در
رکوع بعد از تسبيح رکوع ده دفع ه ،وبع د ازربن ا ول ک الحم د در ح الت اس تاده ده
دفعه ،در سجده اول بعد از تسبيح سجده ده دفع ه ،بع د از هللاُ اک بر ګـفتن درحاليک ه
نشسته باش د ده دفع ه و در س جده دوم ن يز بع د از ګفتن تس بيح س جده ده دفع ه ګفت ه
ميشود ووقتيکه به رکعات دوم بلند ش د از هم ه اول تر پ انزده دفع ه همين تس بيح را
ميخواند و رکعات دومی را نيز مثل اول تکميل مينمايد و بع د از تش هد دوب اره بلن د
شده رکعات های سوم وچهارم را نيز تکميل مينمايد مقص د در ه ر رکع ات هفت ادو
پنج دفعه همين تسبيح خوانده ميشود ،در بعضی روايتها امده اس ت ک ه همين تس بيح
قبل از رکوع پانزده دفعه ووقتيکه از سجده دوم بلند شد مينشيند و ده دفع ه ميګوي د
و باز به رکعات دوم بلند ميشود يعنیبعد از سبحا نک اللهم پانزده دفعه نی بلک ه قب ل
از رکوع ميخواند.
نماز استسقا
اين نماز به خاطر باران باري دن ب ه در ب ار خداون د الي زال ميش ود وقتيک ه خش ک
سالی باشد و باران نباشد مردم بسيار به عجز که سر وپا برهنه باش د و لب اس کهن ه
به تن داشته باشد به همه ګناهان خود توبه کشيده و هم راه ب اخود اطف ال را ن يز ب ه
سهرا ميبرند و دو رکعات نماز را که سنت است ادا مينمايد ،درين نماز امام ق رائت
را به جهر ميخواند ،اين عمل اګر باران هم ببارد برای سه روز تکرار ميش ود بع د
از نماز امام دو خطبه ميخواند در وقت خطبه امام چادری راکه پوش يده ط رف ب اال
انرا به پائين و طرف پائين انرا به باال مينمايد وهمچنين انرا سرچپه مينماي د بع د از
خطبه همه به اتفاق به در بار هللا پاک ګريان ،عذر ودعا مينمايد.
نماز خسوف و کسوف
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
اين نم از ک ه دورکع ات ميباش د در وقت افت اب ګ رفتګی وي ا مهت اب ګ رفتګی ب ه
حضور هللا پاک ميشود اين نماز بصورت تنهائي در خانه و يا به جماعت در مسجد
ميشود خفيه خواندن قرائت توسط امام سنت است ،وقتيکه نم از ختم ميش ود باي د ت ا
هم ان وقت دع انمود ک ه افت اب ي ا مهت اب پس روش ن ش ود ازس اينس و تخني ک
امروزی نيز به اثب ات رس يده اس ت ک ه درهمين وقت فاص له بين افت اب ،مهت اب و
زمين کم ميشود و کمبودی فاصله باالی قوه جاذبه زمين تاثير مينمايد و وقتيکه ق وه
جاذبه تغير مينمايد باعث لغزش زمين ميګردد که سبب ان زلزله ميباشد وزلزله نيز
سبب عواقب ناګوار ميګردد.
نماز استخاره
برای هرکار موهم وضروری که ايا اين کار را انجام دهم ياخير خ وب اس ت ياب د،
پس دورکعات نماز استخاره که سنت است خوانده شود واين دعارا بخوان د اَللَّهُ َّم اِنِّ ْْی
ک ال َع ِظي ِْم تَ ْق ِد ُر َواَل اَ ْق ِد ُر َوتَ ْعلَ ُم ک ِم ْنفَضْ لِ َ ک َواَ ْسئَ ْل َ ُک بِقُ ْد َرتِ َک َوا ْستَ ْق ِدر َُک بِ ِع ْل ِم َ اَ ْستَ ِخ ْير َ
اش ْی ت تَ ْعلَ ُم اَ َّن هَ َذااالَ ْم َر َخ ْي ُرلِِّي ِدئنِ ْی َو َم َع ِ ب اَللَّهُ َّم اِ ْن ُک ْن َ
ت َعاَّل ُم ال ُغيُ ْو ِ َواَل اَ ْعلَ ُم َواَ ْن َ
ت ک لِ ْی فِ ْي ِه َواِ ْن ُک ْن َ ار َ َو َعقِبَ ِة اَ ْم ِریْ َوفِ ْی َع ِج ِل اَ ْم ِریْ َواَ ِجلِ ِه فَ ْق ِد ُرهُ لِ ْي َو يَ ِس ُرهُ لِ ْی ثُ َّم بَ ِ
اش ْی َو َعاقِبَ ِة اَ ْم ِریْ َوفِ ْی َعا ِج ِل اَ ْم ِریْ َواَ ِجلِ ِه تَ ْعلَ ْم اَ َّن هَ َذا االَ ْم َر َش ًّرلِ ْی فِ ْی ِد ْينِ ْی َو َم َع ِ
ض نِ ْی بِ ِه ای هللا من ان ثُ َّم اَرْ ِ ْث َک َ الخ ْي َر َحي ُ فَاصْ ِر ْفهُ َعنِّی واَصْ ِر ْفنِ ْی َع ْنهُ َوا ْق ِدر لِ َی َ
ازنزدت به واسطه علمت خير ميخواهم و طاقت ميخواهم به واس طه ق درتت س وال
فضل عظيمت را مينمايم طوريکه خودت قادر اس تی و من نيس تم خ ودت مي دانی و
من نميدانم خودت به غيب دانا استی،ای هللا خ ودت مي دانی ک ه اين ک ار(اس م هم ان
کار ګرفته شود مثل هذالبيع ي ا ه ذالنکاح وغ يره) در دين ،زن ده ګی ،در انج ام ،در
دنيا واخرت برايم بهتر است پس انجام دادن اين عمل را برايم عنايت فرم ا و ب رايم
اسان بګردان وانجام دادن اين کار را پر ب رکت بګ ردانی و مي دانی ک ه انج ام دادن
اين کار در دين ،زنده ګی ،درانجام ،دردنيا و آخرت برايم ب د اس ت پس انج ام دادن
اين کار را ازمن دور بګ ردان و م را از ان منص رف نم ا و در ه ر جائيک ه خ يرم
باشد همان را برايم عنايت فرما و مرا به ان راضی بسازدر اخر در همان چيزيک ه
خيرم باشد برايم عنايت فرمائيد.
نماز توبه
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
اګر از کسی ګناهی صورت بګيرد وضو نمايد و دو رکعات نماز توبه که مس تحب
است بعداً توبه کشيده و ازدر بار خداوند متعال مغفرت بخواهد .
نماز مسافر
در وقت سفر رفتن و از سفر امدن دو دو رکعات نماز مستحب است ،شخصيکه به
رفتار عادی در سه روزيک فاصله را طی نمايد مسافر ګفت ه ميش ود اين فاص له ب ه
حساب کيلومتر نود وشش کيلومتر ميشود اګر توسط موتر ،طياره و يا ه ر س واری
که در ظرف چند دقيقه طی هم ش ود باي د نم از را مس افرانه بخوان د واګ ر از همين
فاصله کمتر بود مسافر ګفته نميشود ،پس هر شخصيکه از جای پدری خود ميبراي د
و از پ انزده روز کم تر در همانج ا س فری مينماي د ب رايش مس افر ګفت ه ميش ود و
برهمين شخص واجب است که نماز های چه ار رکع اتی ف رض (پيش ين ،عص ر و
خفتن) را دو رکعاتی بخواند و اګر چهار رکعاتی خواند ګناه ګار ميشود ،اګر سهواً
خواند بايد سجده سهوه نمايد و نمازش ادا ميګردد ،نم از ه ای وت ر و س نت را باي د
مکمل ادا نمايد و اګر مسافر عجله داشت وبااليش ناوقت ميش د نم از س نت را نکن د
(بدون دورکعات سنت صبح)ګناهګار نميشود ،مردم کوچی که در خيم ه (غ يژدی)
زنده ګی مينمايد مسافر نيستند بلکه همان خيمه ها خانهايش ميباشد ،هرکسی ک ه در
طول راه در يک محل نيت اقامت نمايد يعنی مدت زيادتر از پ انزده روز در هم ان
محل جاګزين شود ان شخص مقيم ګفته ميشود نه مسافر نم از ه ای خ ود را مکم ل
ادانمايد ،اګرکسی در سفر در يک محل برای م دت ن امعلوم بمان د و ب رايش معل وم
نباشد که چه وقت حرکت مينمايد ګرچه از مدت پانزده روز اضافتر در همان مح ل
باشد چنين شخص مسافر ميباشد ،زن ،اوالد و نوکر اګر همراه کسی باشد همه انها
تابع رئيس (بزرګ) خود استند و پيرو نيت همان شخص ميباش د ،اګ ر شخص ی در
طياره ،کشتی ،يا قطار باشد و نماز را استاده نميتوانست بايد بطور نشس ته نم از را
ادا نمايد ،اکر در سفر از کسی نماز قضا شد و همان شخص مقيم ګر دي د پس نم از
قضا شده را به کسر يعنی دو رکع ات ادا نماي د ،و اګ ر در س فر قض ائی مقيميت را
بجا مي اورد پس مکمل يعنی چهار رکعاتی ادا نمايد ،نماز جماعت مسافران نيز ب ه
کسر ميشود و اګر امام مقيم باشد مسافر نيز نماز را مکمل بخواند واګر امام مس افر
باشد و مقتدی مقيم باشد پس وقتيک ه ام ام س الم ګرداني د مقيم ب دون س الم ګش تاندن
نماز متباقی خود را تکميل نمايد ،مسافر وقتيکه به خانه يا قريه ويا شهر خود رس يد
از مسافری خالص ميشود و مقيم شد.
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
وطن اص لی مقيم هم ان محلی اس ت ک ه اوالده ايش در همانج ا باش دو اګ ر پ در،
مادرش و ديګر اقاربش در محلی ديګری باشد همان محل محلی اق امتش نميباش د و
اګ ر شخص ی زنه ای زي ادی داش ت و در جاه ای مختل ف زن دګی ميک رد پس ه ر
کدامش محل مقيميتـش ميباشد .
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
نماز
رکن دوم اسالم است مـنـکر آن مـطلـق کافـراست خداوند متـعال نماز را پـنـج وقت
باالی مومـنيـن ف رض ګردانيـده صبـح ،پـيـشيـن ،عـصر ،ش ام و خـفـتن ،ت رک
نمودن نماز ګـناه کـبـيـره است و ب االی هرمس لمان عاق ل و باالـغ ف رض اس ت ب ه
اطفال و ديـوانه فرض نيست وقـتـيـکه عمر اطفال به هفت سالـګی برسد ب ه وال دين
ان الزم است طريـقه نـماز خوان دن را نش ان داده و ان را مـکلف ب ه نم از خوان دن
بسازد وبـعد از ده سالـګی در صورت ترک نمودن نماز بايد انرا تاديب نمود.
به نزد خداوند متـعال نماز از هم ه عب ادت ه ا ب رايش محبـوبـتـر اس ت و از همين
سبب انرا پـنـج وقت فرض ګردانـيده است.
خداوند متـعال ميـفـرمايد -۱نم از بـخوانـيـد ،س وره نس ا -۲ ،نم از بـخوانـيـد واز
جمله مشرکـين نـباشيد ،سوره الروم -۳ ،نماز بـخوانيد و ذکاة دهيد ،سوره بـقره ،
-۴تالوت نمائيد که برايت کتـاب وحی شده و نماز بـخوان ،س وره عنـکبوت -۵ ،
به اهل بـيـتـت به نماز خواندن امر کن ،و خودت نـيـز ب ه ان پاي دار ب اش ،طَ هَ -۶،
ونماز بـخوانيـد در دوطرف روزو حصه از شب ،به تحقيق که نيـکی ها بدی ها را
از بـيـن مـيـبـرد ،آين نصيحت است برای اشخاصيکه پند ميګير ،در اينجا ه دف از
فرضيت نماز در پنج وقت است که مقصد از دوطرف روز همانا نماز های ص بح،
پـيـشـين وعـصر است وهدف ازحصه شب نماز های شام و خـفـتـن است -۷ .نم از
بـخوانـيد از زوال افتاب الی تاريـکی شب وبـخوانـيد قرآن فـجر (نماز صبح) را ب ه
تـحـقـيـق قرآن خواندن صبح شهادت دهن ده اس ت ،س وره بـني اس رائيل ،درين آي اة
شريـف به نماز صبـح اهميت خاصی داده ش ده اس ت زي را درين وقت فرش ته ه ای
ش ب و روز حاض ر ميش ود -۸ .حقيقت اس ت ک ه نم از نم از ګ ذار را از فـهشا و
منـکرات نـګاه مي دارد و ذ ک ر خداون د نعمت ب زرګ اس ت ،س وره عنـکبـوت-۹.
انهائـيـکه باالی نماز های خود محافظ است پس انها اند وارث ان ک ه جنت الف ردوس
را به ارث مـيـبـرد و دايم در همانـجا خواهد بـود ،سوره المومنـون.به همين ت رتيب
در کالم رب العالمين به کرات به نماز خوان دن ام ر ش ده ک ه در تـفـاسير شريـف
ذکر شده است.
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
احاديث شريـف حضرت محمد مصطفی صلی هللا عليه وسلم -۱نم از ستـون دين
است -۲ ،در روز قيامت اولين پرس ش بع د از توحي داز نم از ميـباشد و ب دن نم از
ګـذار مثل افـتاب ميـتـابد.
روز قيامت که جان ګداز بود
اولين پرسش از نمازبود
-۳ در روز حشر نماز ګ ذار هم راه انـبـيـا ،ش هيدان ،و اوليـا ميباش د و کسانيـکـه
نماز نميـخواند همراه فرعون ،شاداد ،هامان ونمرود ميـبـاشد -۴ ،ايـن نمـاز ه ا ب ه
حساب ګفتار پـنـج و به حساب بـخشش پنـجـاه ميـبـاشد ،بخاری شريـف ،يـعنـي قبل
از اسالم تعداد نماز ها پنـجاه بود و وقتـيـکه حضرت محمد صلی هللا عليه وس لم ب ه
معراج رفت به حضور خداوند اليـزال سوال نمود و خداوند رحيم سوال آنحض رت
صلی هللا عليه وسلم راقبول نمود و بر امـتـش صرف پـنـج وقت نم از ف رض ش د و
ثواب همان پـنـجاه نماز برايش داده شد – ۵ ،پـنـج وقت نم از خ ود را ادا نمائي د،
-۶پـنـج نماز است که خداوند انرا فرض نموده است -۷،هرکسيکه برای نماز ه ای
پـنـجګـانه خوب وضو بګيرد وبه وقـتـهايش انرا ادا نماي د ،درس ت رک وع و س جده
نمايد ،هللا تعلی وعده نموده که ګـناهان وی را معاف مينماي د وکسيـکه چ نين ننماي د
خداوند همرايش هيچ نوع وعده ندارد ايـنـکه وی را ميبـخشد يا خ ير -۸ ،ب د ت رين
دزد انست که از نماز دزدی نمايد ،اصحاب کرام ګـفـتـنـد يا رسول هللا اين چه قس م
دزد است که از نماز دزدی مينمايد فرمود انست که رکوع وس جده مکم ل ودرس ت
ننمايد ،همچ نين بس يار اح اديث ديـګری نيـز درم ود نم از اس ت ک ه تـفـصيل ان
دريـنـجا بسيار وقت را دربـر ميګـيرد همين قدر بايد ګفت که ف رق مس لمان و ک افر
در نماز خواندن است و نماز را ت ا وقـتـيـکه ق درت داش ته باش يم استـاده و منـظم
بـخوانيـم و اګر به استاده نميـتـوانستـيـم به حالت نشسته و اګر بازهم نمـيـتـوانستـيم
بايد دراز کـشيده و به اشاره نماز بـخوانـيم.
فرائيض نماز:
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
فرض به دوقسم است ،داخلی وخارجی ،اول ف رائيض خ ارجی نمازعب ارت ان د از
پاکی بـدن ،پاکی مـکان ،پـوشاندن ستـر عورت ،روبرو به قبله استاد شدن ،فـهميدن
وقت نماز و تـکـبـيـر تـحر يـمه ک ه بـعضی علم ا آن را در فرائـيـض داخلی نم از
حساب ميـکـند.
پاکی بـدن:
نـجاست ي ا نـاپـاکی ب ر دوقس م اس ت ظ اهری(حـقيـقی) و حـکـمی ک ه لب اس و
مـکان(ج ای نم از) از نـجاست حـقيـقـی پ اک ميـګردد ن ه از حکمی در نـجاست
حـقـيقی مواد غايـطه ،شراب ،خـون ،منی و ديـګر چيـزهای چتـل ش امل ان د ،ودر
نـجاست حـکمی باد ،نم ،وادرار شامل مـيـبـاشد که از بـدن خارج ميش ود ،نـجاست
حـقـيقی توسط شستن ب ا اب پ اک ميـګردد مـګر نـجاست حـکمی توس ط وض و و
غسل پاک ميشود ،يـعنی چـيـز هائيـکه از ب دن ب دون م نی خ ارج ميـګـردد توس ط
وضـو پاک مـيـشود ام ا م نی ک ه ازب دن هم راه باش هوت خ ارج ميـګـردد ص رف
توسط غسل پاک ميـګـردد ،واګر منی بدون شهوت وخـيـز ازبدن خ ارج ش د حـکم
مثـل ادرار رادارد و توسط وضو پاک ميشود ،همچ نين از ان اث (زنان ه) وقـتـيـکه
خون حـيـض و نـفاس انـها استاد ميـشود بدن انـها نيـز توسط غسل پ اک ميـګـردد،
واګر خون انـها از مدت تعين شده زياد تر دوام ميـکـنـد انه ا نيـز از جمل ه مـعذور
ميـباشد و ب دن انـها توس ط وضـو پـاک ميـشود ،اين هم ه در ش رايط بـودن آب
ميــبـاشد و اګر آب وجود نداشته باشد در آنـصورت خداوند مـحربان جهت س هولت
بـندګان خويـش سهـولت تـيـمم راجائيـز نموده که بعداً تشريـح خواهد شد.
وضو
وض و عب ارت از پ اک نمـودن ب دن از ن ا پ اکی اس ت و در وض و ف رض س نت و
مستـحب وجود دارد که عبارت اند از:
فرائيض وضو :چهار است شستن همه روی از جای برامدن موهای س ر الی زنـخ
وازنرمی يک ګوش الی نرمی ګوش ديـګر يک دفـعه ،شستن هردودست الی ارنـج
ها يک دفـعه ،مسح ک ردن حص ه چه ارم س ر ي ک دفـعه و وشس تن ه ردو پ ا الی
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
بـجلک های پای يک دفـعه در وقت شستـن همين اعضا اګ ر کـدام ج ای ب ه ان دازه
يک مـو خشک بماند وضو نميشود لهذا بايد بسيار به دقت وضو نمود.
ستر عورت
ستر عورت برای مردان از زير ناف الی زانو هاو برای زن ان ب دون روي ،ه ردو
دست تا بند دستها ،هردو پا الی بجلک پاها ميباشد که دروقت نم از خوان دن پـنـهان
نمودن آن فرض است.
وقت نماز
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
در يک شبانه روز باالی هر مسلمان پنـج وقت نماز فرض است ک ه ب ه وقتش آن را
بـجا آورد در صورتيـکه قبل از داخل شدن وقت نماز خواند اعاده آن ض رور اس ت
و اګر وقت نماز از نزدش ف وت ش ده ب ود قض ائی آن حتمی وف رض اس ت او ق ات
نماز قرار ذيل است:
صبح :از صبح صادق(از برآمدن س پيده ه ا يع نی وقتيک ه روش نی س فيد از
آفتاب ميباشد.
شام :بعد ازغروب افتاب وقتيکه سياهی از طرف افتاب برام دن معل وم ش ود
ميباشد.
محترمين در وقت طلوع ،غروب و زوال افتاب هيچ نوع نماز فرض ،سنت ،واجب
و يا نفل جائيز نميباشد ،در وقت نماز صبح بدون دو رکعت نماز س نت ،قض ائی و
نماز فرض ديـګر نماز های نافله جائيز نميباشد تا افتاب برام دن و همچ نين بع د از
نماز عصر الی نماز شام ،اګر در وقت صبح خطر طلوع افت اب باش د از س نت ک ه
قضائی ندارد خوداری شود و صرف نماز فرض شود ،نماز خفتن قب ل از خوابي دن
بايد شود ،اګر کسی به جماعت داخل شود و ام ام در ح الت نم از خوان دن جم اعت
بود بايد پشت امام اقتدا نمود و نماز فرض را به اتمام رساند و بعد از ان نماز س نت
نمايد در وقت صبح در جائيکه صدا امام را نشود و متيقين باشد که نم از ف رض را
به امام يـکجا ګرفته ميتواند اوالً سنت بـخواند و بعداً نماز جماعت ادا نمـايد.
رو برو قبله استاد شدن
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
در نماز روبرو قبله(بيت هللا ش ريف) اس تاد ش دن ف رض اس ت اګ ر کس ی در وقت
نماز خوان دن روی خ ود را ب ه ديـګر ط رف بـګرداند نم ازش نميش ود و اګ ر در
دشت ،صحرا ،جنـګل ويادر بيـن کوها باشيد و جهت قبل ه برايـتان معل وم نميش د و
ګسی ديـګری هم نباش د ک ه برايـتان رهنم ائی نماي د دريـنـصور ب ه ه ر طرفيـکه
دلـتان ګواهی داد به همان طرف نماز بـخوانـيد.
اذان او اقامت
الی ِذ ْک ِرهللاِ ّذرْ ُو ْالبَ ْي َع سوره مائده ،وقتـيـکه ب ه صلَ َو ِة ِم ْن يَ ْو ِم ْ
اال ُج ْم َع ِة فَا ْس َع ْوا اِ َ اِ َذانُ ِد َ
ی لِل َّ
روز جمه به خاطر نماز اذان داده شود پس کوشش نمائيد برای ياد کردن خداوند،از
خريد وفروش منـصرف ش ويد ،اذان باي د ب ه دقت ش نيده ش ود و هيـچـګاه ب رايش
تمسخر نشود و اګر کسی آنرا به تمسخر ببـيـند وي ا فـکر منـفی نماي د عالم ه کـفر
است.
حديث شريـف است :عبدهللا بن زي د( رض) خ واب دي د ک ه ي ک فرش ته ب رايش در
خواب کلمات اذان و اقامت نشان ميدهد وقتـيـکه بـيدار ش د ن زد حض ور حض رت
محمد ص لی هللا علي ه وس لم رفت و خ واب خ ود را ب رايش ګـفت حض رت محم د
مصطفی صلی هللا عليه وسلم خوابش را تـصديق و ه دايت داد ک ه ب رای حض رت
بالل رضی هللا تعالی عنه بـګويد ،که حضرت عبدهللا بن زيد رض ی هللا تع الی عن ه
کلمات ذکر شده راګـفـته و حضرت بالل رضی هللا تع الی عن ه آن را ب ه ص دا بلـنـد
تـکرار مينمود و وقتـيـکه حضرت عم ر رض ی هللا تع الی عن ه آن را ش نيد ف وراً از
خانه خود بـيـرون شد و به حضور حضرت محمد صلی هللا عليه وسلم رفت و ګـفت
قس م ميـخورم ک ه من هم همين قس م خ واب دي دم مثلـيـکه حض رت عبدهللا بن زي د
رضی هللا تعالی عنه ديده است.
کلم ات اذان :هللاُ اَ ْکبَ رْ هللاُ اَ ْکبَ رْ هللاُ اَ ْکبَ رْ هللاُ اَ ْکبَ رْ اَ ْش هَ ُد اَن اَّل اِلَ هَ اِاَّل هللاُ
َّس ْو هللاِ اَ ْشهَ ُد اَن اَّل اِلَ هَ اِاَّل هللاُ اَ ْش هَ ُد اَ َّن ُم َح َّم َدر ُ
َّس ْو هللاِ اَ ْش هَ ُد اَ َّن ُم َح َّم َدر ُ
ح ی َعلَی الفَاَل ِ حَ ح َّ ی َعلَی الفَاَل ِ لو ِةَ ح َّ ی َعلَی َّ
الص َ لو ِةَ ح َّ
الص َ ی َعلَی َّ َح َّ
هللاُ اَ ْکبَرْ هللاُ اَ ْکبَرْ اَل اِلَهَ اِاَّل هللاُ
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
ترجمه :هللا بسيار بزرګ است هللا بسيار بزرګ است هللا بسيار بزرګ است
هللا بسيار بزرګ است شاهدی ميدهم که بدون از هللا ديـګر هيـڅ معبـود برح ق
نيست شاهدی ميدهم که بدون از هللا ديـګر هيـڅ معبـود برحق نيست ش اهدی
ميدهم که حضرت محمد صلی هللا عليه وسلم رسول هللا است ش اهدی مي دهم ک ه
حضرت محمد صلی هللا عليه وسلم رسول هللا است بيا ئيد ب ه خ اطر نم از بي ا
ئيد به خاطر نماز بيائيد به خاطر نجات بيائيد به خاطر نج ات هللا بس يار
بزرګ است هللا بسيار بزرګ اس ت ب دون از هللا ديـګر هيـڅ معبـود برح ق
نيست
ح کلم ات ی َعلَی الفَاَل ِ الفاظ اقامت نيـز مثل اذان است صرف در اقامت بع د از َح َّ
الص ل َوةُ[ نم از ( جم اعت)ش روع ش د نم از ت َّ لوةُ قَ ْدقَا َم ِ الص َ ت َّ قَ ْدقَا َم ِ
ی( جماعت)شروع شد ] ګفت ه ميش ود و همچ نين در وقت اذان ص بح بـعد از ل ه َح َّ
َّلوةُ َخ ْي ُر ِمن َالنَّ ْو ِم[ نماز از خواب َّلوةُ َخ ْي ُر ِمن َالنَّ ْو ِمَ الص َ ح کلمات َالص َ َعلَی الفَاَل ِ
بـهتـر است نماز از خواب بـهتـر است ] ګـفـته ميشود ،کلم ات اذان طويل تر ب ا
دوام و صدا بـلـند ګـفتـه ميشود و از اقامت کوتاه و زودزود ګـفـته ميشود ،وقتـيـکه
ی َعلَی اذان ګـفـته ميشود همراه با مؤذن همان کلمات بايد تـکرار ش ود در ج واب َح َّ
ح باي د اَل َح ْو َل َو اَل قُ َّو ةَ اِاَّل بِاهللِ [ نيس ت هيچ ط اقت ی َعلَی الفَاَل ِ لو ِةَ ح َّ الص َ َّ
وقوت مـګر بـيدون از ط رف هللا تعلی بـزګ و عظيم] ګـفتـه ش ود و بع د از اذان
ت ُم َح َّم ِد ِن الص ل َو ِة القَائِ َم ِة اَ ِ چ نين دع ا ش ود :الَلّهُ َّم َربَّ هَ ِذ ِه ال َّد ْع َو ِة التَّا َّم ِة َو َّ
ف ْال ِم ْي َعا َد ض ْيلَةَ واَ ْب َع ْثهُ َمقَا ًما َّمحْ ُم ْو َد ِن الَّ ِذیْ َو َع ْد تَّهُ اِنَّ َ
ک اَل تُ ْخلِ ُ الو ِسلَةَ َو ْالفَ ِ
َ
ای هللا من خودت که صاحب اين دعوت (اذان) مـکـمل استی ونـګاه بان نماز اس تی
برای حضرت محمد صلی هللا عليه وسلم وسيله و فضليت بـبـخشا ،و وی را ب ه ان
مق ام محم ودی برس ان ک ه خ ودت وع ده ک ردی ب ه تحقي ق ک ه ب ه وع ده خ ود وف ا
مينمائيد.از بسياری احاديث معلوم ميشود هر کس که اين دعا را بعد از اذان بـخواند
خاتـمـه او با ايمان ميباشد.
تکبير تحريمه
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
تکبير تحريمه به نظربـعضی علما ش امل ف رائض داخلی و ب ه نظ ر بعض ي ش امل
فرائيـض خارجی نماز ميباشد و وقتـيـکه نيت نماز را نموديد ب از تـکبـير تـحريمه
هللاُ اَ ْکبَرْ ( هللا تعلی بسيار بزرګ است) ګـفـته ميشود.
اوقات ممنوعه نماز
او قاتيـکه در ان نماز خواندن ممنوع ميباشد عبارت ان از :در وقت طلوع افتاب ت ا
که افتاب مکمل طل وع نماي د ،در وقت زوال افت اب ت ا ک ه افت اب بـګردد ،در وقت
غروب افتاب يعنی وقتيـکه افتاب به غروب نزديک شود ،دفن ميت و س جده تالوت
نيـز دريـنوقت جائيـز نيست مـګر نماز عصر همان روزدر وقت غروب نيز ج ائيز
است اما نماز صبح در وقت طلوع افتاب جائيـز نيس ت دربـخاری شريـف ح ديث
شريـف است :کسيـکه قبل از غ روب افت اب ي ک رکعت نم از را بـګيرد پس نم از
خود را تـکميل نمايد و اګر نماز صبح از نزدش فوت شد بعد از طلوع مکمل افتاب
در قدم اول سنت و بعداً قضائی فرض را بـجا آورد زيرا قضائی س نت ص بح س نت
است و قضائی ديـګر سنـتـها نميباشد.در وقت خطبه ګـفتن هم هيچ ن وع نم ازو ګپ
زدن الزم نيست.
تعداد رکعات:
تعداد رکعاتهای نماز فرض :صبح دو رکعات ،پيشين چه ار رکع ات ،عص ر چه ار
رکعات ،شام سه رکعات ،خفتن چهار رکعات ميباشد.
تعاداد رکعاتهای نماز سنت :صبح قبل از فرض دو رکع ات ،پيش ين قب ل از ف رض
چهار رکعات بعد از فرض دو رکعات ،نماز عصر سنت ندارد ،شام بع د از ف رض
دو رکعات ،خفتن بعد از فرض دو رکعات که اين همه سنت مؤکـده اس ت ،و س نت
غير مؤکـده عبارت اس ت از:بع د از نم از پيش ين دو رکع ات ،قب ل از نم از عص ر
چهار رکعات ،بعد از نماز شام دو رکعات و بعد از نماز خفتن (بعد وت ر) چه ار ي ا
شش رکعات.
نيت نماز
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
طريقه نيت نماز :بط ور مث ال نيت دو رکع ات نم از س نت ص بح چ نين اس ت! نيت
کردم ادا نمايم دو رکعات نماز س نت مؤک د ام روز ص بح را ب ه مت ابعت رس ول هللا
صلی هللا عليه وسلم خاص به رضاهللا پاک ،رو اوردم ب ه جهت کعب ه شريـف .ب ه
همين ترتيب برای نمازاوقات ديـګر به عوض صبح هم ان وقت ذک ر ميش ود و ب ه
عوض سنت هم ان نم از(مثالً ف رض قطعی ،وت ر واجب) و ب ه ع وض دو رکع ات
تعداد رکعاتهای همان نماز ذکر ميشود و همچـنـيـن اګر سنت نباشد درينـصورت به
مت ابعت رس ول هللا ص لی هللا علي ه وس لم در ان ذک ر نميش ود،همچ نين اګ ر نم از
جماعت باشد بعد از ذکر وقت در نيت بايد ګـفته شود که اقتدا نمودم به امام حاضر،
اګر برای مقتدی وقت کم باشد و تـکبير اولی از نزدش فوت ميش د همينق در بـګويد
که نماز فرض را ادا مينمايم اقتدا نمودم به امام حاضر.
تـکبير تـحريمه و طريـقه نماز
به هللاُ اَ ْکبَرْ ګـفتن که هللاُ اَ ْکبَرْ تـکبير اولی است نماز شروع ميشود و همراه ب ا ام ام
يـکـجا بدون وقـفه ګـفته ش ود زي را ث واب زي اد دارد و متب اقی هم ه تـکبيرات ب ه
متابعت امام ګـفته ميشود ،تـکبير تـحريمه را بعضی علم ا ش امل ف رائيض داخلی و
بعض ی ش امل خ ارجی نم از ميدان د مقص د وقـتيـکه نيت نم از را نمودي د تـکبـير
تـحريمه هللاُ اَ ْکبَرْ ( هللا تعلی بسيار بزرګ است) ګـفـته ميشود ،مردان هردودست را
بطرف سر برده و انـګشت های کالن خود را تا نرمی ګوش ميرساند وکـف دس تها
بايد طرف قبله باشد متباقی انـګشتان را به حالت عادی بـګيرد بعد از تـکبير دس تها
را پائين برده و در سرناف قراری بـګيرد ک ه دس ت چپ در زي ر دس ت راس ت را
باالی بند ان بـګذارد طوريـکه ب ه انـګشتان دس ت راس ت بن د دس ت چپ رامحکم
بګيرد زنان دست های خود را تا شانه باال ميبرد و بعداً باالی سينه خ ود ب ه طريق ه
ذکرشده ميګذارد و ثنا راميخواند.
ک َواَل اِلَهَ َغ ْي ُر َ
ک ک َ ،و تَ َعالَی َج ُّد َ ک اللَّهُ َّم َو بِ َح ْم ِد َ
ک َوتَبَ َر َ
ک ا ْس ُم َ ثناُ :سب َْحنَ َ
ای معبودمن ذاتت پاک است ،ثنا وصفت برايت است ،ن امت ب ا ب رکت اس ت ،ذاتت
بلند و اعلی است ،بدون از خودت هيچ معبود نيست بعداً تعوذ تسميه س ورة فاتـحه
ګـفته ميشود.
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
تعوذ :اَ ُع ْو ُذ بِاهللِ ِم َن ال َّش ْيطَ ِن الر ِ
َّجي ِْم پناه ميبرم به هللا از شيطان رانده شده.
تسميهِ :بس ِْم هللاِ الرَّحْ َم ِن ال َّر ِحي ِْم ش روع مينم ايم ب ه ن ام هللا ک ه بخش اينده و محرب ان
است.
َّاك
ِّين()٣إِي َك يَ ْو ِم ال د َِّح ِيم (َ )٢مـلِ ِ هللا َربِّ ْال َعلَ ِمي َْن ()۱الرَّحْ ِ
مـن الر ِ سور ة فاتحه :اَ ْل َح ْم ُد ِ
ين أَن َع َ
مت َعلَي ِه ْم َغ ِ
ير ص َراطَ الَّ ِذ َ
ص َراطَ ال ُمستَقِي َم (ِ )٥
ك نَ ْستَ ِعي َْن()۴اه ِدنَــــا ال ِّ نَ ْعبُ ُد وإِيَّا َ
ين()۶ ب َعلَي ِه ْم َوالَ الضَّالِّ َ
ال َمغضُو ِ
هم ه ثن ا و ص فت ب ه هللا تعلی اس ت ک ه رب الع المين اس ت ،ک ه بخش اينده و
رحيم(محربان اس ت در دني ا ب االی مس لمانان و کـفار و رحيم اس ت در اخ رت ب ه
مسلمانان نه به کفار)،مالک روز ج زا(قي امت) اس ت ،خ اص عب ادتت را ميک نيم و
خاص از خ ودت کوم ک ميخ واهيم ،نش ان ب ده ب رای م ا راه راس ت(روش ن) راه
انهائيکه خودت نشان(بخشش) نموده ايد نه راه کس انيکه غض بت ب رايش ش ده و ن ه
راه ګمراهان.
آَ ِميْن الهی قبول نما .بعد از اين از قرآن کريم کم از کم سه آياة(ويا يک آياة که طول
ان مطابق سه آياة باشد) ګفته ميشود البته همين آياة ها بايد مسلسل باشد نه اينکه يک
آياة از يک قسمت و آية ديګر از ديګر قسمت يک سورة خوانده شود اګ ر آي اة ه ای
ديګر را ګسی ياد نداشته باشد پس برايش الزم است که س ورة االخالص را در ه ر
رکعات بخواند.
ص َم ُد( )۲لَ ْم يَلِ ْد َولَ ْم يُلَ ْد َولَ ْم يَ ُک ْن لَّهُ ُکفُ ًوا اَ َح ٌد
سورة اخالص:قُلْ هُ َوهللاُ اَ َح ٌد( )۱هللاُ ال َّ
بګو خودت(ای محمد مصطفی صلی هللا عليه وسلم) ب رای همين م ردم ک ه هللا تعلی
در ذات و صفات خود يـکی است ،او بينياز است و محتاج کسی نيست و هم ه ع الم
احتياج اوست نه از کسی تولد شده ونه از او کسی تول د ش ده(پ در و اوالد ن دارد) و
کسی برابر اوشده نميتوان د(مث ل و مانن د ن دارد) .هم ه نم از ه ا پ ر خوان ده ميش ود
صرف در نماز های ف رض رکع ات س وم وچه ارم اګ ر داش ته باش د خ الی خوان ده
ميشود يعنی در ان صورة خوانده نميشود بعداً هللاُ اَ ْکبَرْ ګفته و به رک وع م يرود در
حاليکه در رکوع هردو زان و خ ود را توس ط انګش تان دس ت محکم ميګ يرد و س ر
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
خودرا با تير کمر يکسان و مستقيم ميګيرد در رکوع سه يا پنج دفع ه تس بيح رک وع
ميګويد.
ان َرب َِّي ْال َع ِظيْم پروردګار با عظمتم پاک است .باز استاد ش ده و
تسبـيح رکوعُ :سبَ َح َ
در عين استاد شدن تسميع ميګويد.
تسميعَ :س ِم َع هللا ُلِ َم ْن َح ِم َده شنيد هللا از بنده ئيک ه ص فت اورا ک رد .بع داً در ح الت
استاده تمحيد ميګويد.
ک ْال َح ْمد ای پروردګار من همه ثنا وصفت برايت اس ت .ب از هللاُ اَ ْکبَ رْ
تمحيدَ :ربَّنَا لَ َ
ګـفته و بطرف سجده ميرود در حاليکه به تذرع سرخودرا بزمين به خداوند الي زال
مينهد طوريـکه اول هردو زانو بعداً هردو دست وسر بي نی در م ابين هردودس ت و
پيشانی خودرا بزمين ميماند آرنجها از قبرغه و رانها از شکم بايد جدا باشد سه و يا
پنج بار تسبيح سجده را ميخواند.
ان َرب َِّي ااَْل ْعلَی پروردګ ار عاليش انم پ اک اس ت .ب از هللاُ اَ ْکبَ رْ
تسبيح سجدیُ :س بَ َح َ
ګفته مينشيند و به اندازه يک تسبيح توقف نموده و به ګفتن هللاُ اَ ْکبَرْ دوباره مث ل قب ل
س جده دومی مينماي د وب ه ګفتن هللاُ اَ ْکبَ رْ دوب اره اس تاد ش ده و رکع ات دومی را از
تسميه شروع مينمايد وطبق رکعات اولی رکعات دومی را تکميل مينمايد اما بع د از
سجده دومی استاد نميشود بلکه مينشيند و تشهد را در حالتی ميخواند که مردان پ ای
راست خود را اس تاد نم وده و در ص ورت امک ان انګش تهای ان بط رف قبل ه ش ود
وپای چب خود را بطرف داخل بخواباند اما زنها هردو پای خ ودرا بط رف راس ت
قات نمايد ،در وقت تشهد هر دو دست ب االی زان و ه ا ګذاش ته و انګش تهای دس ت
هارا با يک ديګر وصل نمينمايد بلکه به حالت عادی انرا ميګذارد و تشهد ميګويد.
ک اَيُّهَ ا النَّبِ ُّی َو َرحْ َم ةُ هللاِ َوبَ َر َکتُ هُ لس اَل ُم َعلَ ْْي َ ت َوالطَّيِبَ ُ
ات اَ َّ صلَ َو ُ تشهد :اَلتَّ ِحي ُ
َّات هللِ َو َّ
اَل َّساَل ُم َعلَ ْينَا َو َعلَی ِعبَا ِدهللاِ الصَّالِ ِحي َْن اَ ْشهَ ُد اَ ْن اَّل اِلَهَ اَاَّل هللاُ َو اَ ْشهَ ُد اَ َّن ُم َح َّم ًد ا َع ْب َدهُ َو
َرس ُْو لُهُ همه عبادتها اګر قولی است وي ا ب دنی ص رف ب رای هللا تعلی اس ت ،س الم
ورحمت هللا تعلی باشد بر شما ای ن بی ص لی هللا علي ه وس لم و ب رکت ،رحمت و
سالم خداوند باشد برمن و همه بنده های نيک ،شاهدی ميدهم که نيس ت هيچ معب ود
برحق بدون از هللا تعلی پاک و شاهدی مي دهم من ،ک ه محم د ص لی هللا علي ه وس لم
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
بنده و مژده دهنده(رسول) هللا تعلی ميباشد .اګر نماز سه يا چهار رکعاتی باش د بع د
از ګفتن تشهد با ګفتن هللاُ اَ ْکبَرْ دوباره استاد ميشود و رکعات های متباقی را بطريـقه
قبلی تکميل مينمايد اګر نماز سه رکعاتی بود بعد از سجده دومی رکعات سوم واګر
چهار رکعاتی بود بعد از سجده دوم رکعات چهارم ميش يند و تش هد ميخوان د بع د از
تشهد درود شريف و دعا ګفته ميشود.
ص لَّي َ
ْت َعلَی اِ ْب َراِّ ِه ْي َم َو َعلَی اَ ِل ص ِّل َعلَی ُم َح َّم ٍد َو َعلَی اَ ِل ُم َح َّم ٍد َک َم ا َ درود :اَللَّهُ َم َ
ت َعلَی ک َح ِم ْي د َّم ِج ْي ٌد اَللَّهُ َم ب ا َ ِرکْ َعلَی ُم َح َّم ٍد َو َعلَی اَ ِل ُم َح َّم ٍد َک َم ا بَ َ
ار ْک َ اِ ْب َراِّ ِه ْي َم اِنَّ َ
ک َح ِميْد َّم ِج ْي ٌد ای هللا تعلی نزول رحمت فرما بر محمد اِ ْب َراِّ ِه ْي َم َو َعلَی اَ ِل اِب َْراِّ ِه ْي َم اِنَّ َ
صلی هللا عليه وسلم و آل محمد صلی هللا عليه وس لم طوريک ه ن زول رحمت نم وده
بوديد بر حضرت ابراهيم عليه السالم و آل ابراهيم عليه السالم،ای پروردګ ار الي ق
ستايش و بزرګواری اس تی ،ای هللا تعلی ب رکت ن ازل نم ابر محم د ص لی هللا علي ه
وسلم و آل محمد صلی هللا عليه وسلم طوريکه برکت نازل کرده بودی بر حض رت
اب راهيم علي ه الس الم و آل اب راهيم علي ه الس الم ،ای پروردګ ار الي ق س تايش و
بزرګواری استی،
ُدعا :اَللَّهُ َم َربَّنَ ا اّتِنَ ا فِی ال ُّد ْنيَا َح َس نَةً َّو فِی ااْل َ ِخ َر ِة َح َس نَةً َّو قِنَ ا َع َذ َ
ب النَّارْ َّ
الس اَل ُم
هللا ای پروردګار ما مارا در دنيا خير بده و در اخ رت هم خ ير ب ده َعلَ ْي ُک ْم َو َرحْ َمةُ ِ
و از عذاب دوزخ نجاتم بده ،و بعداً بطرف راست وچپ سالم ګردانيده ميش ود و ب ه
هر طرف که رو ميګرداند ال َّساَل ُم َعلَ ْي ُک ْم َو َرحْ َمةُ هللاِ سالم باشد ب ر ش ما و رحمت
هللا باشد بر شما را ميګويد.
اين طريقه صرف برای نماز ګذاريکه تنها نماز ميخواند ميباش د و اګ ر ب ه جم اعت
نماز را ادا نمايد طريقه آن چنين است:
مقتدی:وقتيکه مقتدی نيت مينمايد بعد از تعين وقت بايد بـګويد که اقتدا نمودم ب ه اين
امام حاضر وقتيکه امام تکبير تحريمه هللاُ اَ ْکبَرْ بګويد مقتدی نيز يکجا با امام تکبير
بګويد کوشش شود که از ام ام عقب نمان د زي را اين تکب ير اولی ميباش د ک ه ث واب
زياد دارد ورنه ث واب آن را از دس ت خواه د داد ،تکب ير اولی ب ه روايت از بعض ی
ک اللَّهُ َّم ت ا علما تا که امام َ والَ الضَّالِّ َ
ين ميګويد ميباشد ،بعد از تکب ير مقت دی ُس ب َْحنَ َ
آخ ر ميګوي د و متب اقی چُپ ميباش د و وقتيک ه در نم از ه ای جه ری مال ام ام َوالَ
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
ين ميـګويند مقتدی آهسته آَ ِميْن ميګويد و متباقي تا که به رکوع م يرود ب از هم الضَّالِّ َ
خاموش ميباشد و و قتيکه امام به رکوع م يرود مقت دی نيزب ه ګفتن هللاُ اَ ْکبَ رْ متب اقی
نماز خود را تکرار ميکند صرف وقتيک ه از رک وع ب اال ميش ود ام ام َس ِم َع هللا ُلِ َم ْن
َح ِم َده ګفته و مقتدی نميګويد متباقی نماز را مثل شخص يکه تنه ا نم از ميخوان د ت ا
سالم ګردانيدن دوام ميدهد ،توجه شود که قبل از امام هيچ عمل را انجام ندهد.
امام:امام همه نماز را مثل شخص منفرد نماز ميخواند و فرقيکه ب ه ان دارد اينس ت
ک ه ام ام در نيت نم از ميګوي د ک ه پ ه ام ا ميت مقت ديها و وقتيک ه از رک وع بلن د
ک ْال َح ْمد را نميګويد همچنين در نماز ميشودبعد از َ س ِم َع هللا ُلِ َم ْن َح ِم َده الفاظَ ربَّنَا لَ َ
های ف رض پيش ين ،عص ر و در ديګ ر نم از ه ا در رکع ات ه ای س وم و چه ار م
قرائت را به جهر نميګويد ،در ماه مبار ک رمضان نماز ت راويح و وت ر را ن يز ب ه
جماعت ادا نموده و قرائت آنرا به جهر ميګويد ،امام در هر جائيکه هللاُ اَ ْکبَرْ باشد و
قرائت يعنی اَ ْل َح ْم ُد هللا و سورة يا چند آي اة و َس ِم َع هللا ُلِ َم ْن َح ِم َده و َّ
الس اَل ُم َعلَ ْي ُک ْم َو
هللا به جهر ميګويد. َرحْ َمةُ ِ
فرائض داخلی نماز :به نظر بعضی علما تکبير تحريمه،قي ام( اس تاد ش دن) ،ق رائت
يعنی از قرآن کريم يک سورة يا چند آياة ګفتن ،رکوع کردن ،هردو سجده کردن و
نشستن تا که اَلتَّ ِحيَّات الی اخر خالص شود .اګر از کسی در نماز ف رض تل ف ش ود
اګر سهواً باشد يا قصداً نمازش نميشود بلکه از سر نماز را بګرداند.
واجبات نماز :ګـفتن سورة الفاتحه (اَ ْل َح ْم ُد هللا) ،ګـفتن يک سورة يا اقالً به اندازه سه
آياة قرآن کريم ،تعين قرائت چند اي اة ب ا اَ ْل َح ْم ُد هللا ک ه در نم از ه ای ف رض در دو
رکعات اولی و از نماز های سنت ،وتر و واجب ،و نوافل در همه رکعات ها مـګر
در دورکعات اخری نماز چهار رکعات ه ف رض و رکع ات اخ ری نم از ف رض ش ام
ص رف اَ ْل َح ْم ُد هللا ګفت ه ميش ود ،ګفتن اَ ْل َح ْم ُد هللا قب ل از س ورة ،بع د از رک وع
مستـقيم(راست) استاد شدن ،در سجده سر بـيني با پيشانی به زمين مان دن ،نشس تن
بين هردو سجده ،درقاعده اولی يعنی اَلتَّ ِحيَّات ګـفتن ،بع د از ګـفتن اَلتَّ ِحيَّات دوب اره
بلند شدن به رکعات سومی اګر نماز سه رکـعاتی و يا چهار رکـعاتی باش د ،ګـفتن
اَلتَّ ِحيَّات در قاعده اخری ،خاموش استاد شدن در عقب امام ،بدون از قرائت درهمه
واجبات از امام پيروی کردن (البته قبل ازامام هيڅ عمل بايد ص ورت نګ يرد)،هم ه
ارکان نماز را به ترتيب واطمينان بر جای کردن ،به جهر قرائت ګـفتن امام در دو
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
رکعات اولی نماز های فرض صبح ،شام وخفتن و نماز ه ای عي دين ،نم از جمع ه،
نماز تراويـح و نماز وتر در ماه مبارک رمضان ،در نماز های تنهائی و خـفيه نماز
به طوری خوانده شود که نماز ګـذار خودش بش نود در غ ير ان نم از نميش ود ،در
وقت بر امدن از نماز(وقتيکه سال ميګرداند) ګفتن ال َّساَل ُم َعلَ ْي ُک ْم َو َرحْ َمةُ هللاِ ( اګر
کسی بعد از ختم نماز بدون اينکه ال َّساَل ُم َعلَ ْي ُک ْم َو َرحْ َمةُ هللاِ رابـګويد به ک دام ک ار
مصروف شد نماز ان نميشود) ،خواندن دوع ا قن وت در نم از وت ر ،ګفتن تکب يرات
در نماز های عيدين ،در رکعات دوم نماز عيد ګفتن تکبير چها رم وقتيکه به رک وع
ميرود(در سه تکبير دست ها را به ګ وش ه ا مي برد و ب ه تکب ير چه ارم ب ه رک وع
ميرود) ،اګ ر کس ی قص داً واجب را در نم از ت رک نماي د نم از آن نش ده باي د ان را
بګرداند و اګر سهواً شد درينصورت سجده س هوه الزم ميـګردد همچ نين ب ه ت رک
(سورة فاتحه ويا سورة ديګر ،قاعده اولی ي ا دومی ،دع ا قن وت در وت ر ،تکب يرات
نماز عيد ،قرائت جهر را به خفيه[اهسته] و خفيه را ب ه جه ر خوان دن)س جده س هو
الزم ميشود که در قاعده آخری قبل از خواندن درود شريف بايد نماز ګ ذار تنه ا ب ه
هردو طرف سالم بګرداند و اګر جماعت باشد صرف بطرف راست س الم ګش تانده
شده و دوسجده شود وبعداً تشهد و نماز تا که سالم بګرداند بخواند ،اګر سجده س هوه
را کسی ننمود نماز باطل و ګشتاندن آن حتمی است ،اګر در نم از ام ام س هوه ش ود
بر امام و مقتدی سجده سهوه الزم ميشود و اګر مقتدی سهوه شود ب ه هيچک دام الزم
نميشود ،اګر در حالت بلند شدن ياد کسی آمد که بايد تشهد بخواند درينص ورت اګ ر
به حالت نشستن نزديک بود بايد بشيند و نماز خود را مکمل نماي د و اګ ر ب ه ح الت
بلند شدن نزديک بود(يعنی رانهای آن از زانو ه ا ج دا ش ده ب ود) درينص ورت ن يز
بشيند اما در اخر سجده سهوه الزم است ،اګر کسی از قاعده اخری بلند شد و ي ادش
امد که قاعده اخری بود درينصورت اکر به سجده اولی نرفته بود بش يند و نم از را
همراه با سجده سهوه تکميل نمايد واګر به سجده اولی رفته بود پس همين رکعات و
يک رکعات اضافګی ديګررا نيز بخواند و در آخر سجده سهوه نيز نماي د ک ه همين
دو رکعات اخری آن در نفل حساب ميګردد ،اګر کسی س هوه ش د ک ه چن د رکع ات
نماز خوانده اګر بار اولش بود نم از رابګردان د و اګ ر ع ادتش ب ود پس ب ه ګوم ان
اغلب خود عمل نموده همراه با سجده سهوه تکميل نمايد.
سنـتـهای نماز :در وقت تکبير تحريمه باال نمودن ه ردو دس ت ت ا ن رمی ګوش ها و
برای زنان الی شانه ها ،به جهر ګفتن تکبير ها توسط امام ،بسته نمودن هردو دست
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
ازمردان سر ناف واز زنان بر س ينه ،اهس ته(خفي ه) ګفتن ثن ا ،اَ ُع ْو ُذ ،بِ ْس ِم هللا ،و
آمين ،ګفتن تکبيردر وقت رفتن از ي ک رکن ب ه ديګ ر رکن ،ګفتن ِب ْس ِم هللا قب ل از
سورة فاتحه ،تنها خواندن سورة فاتحه و نه خواندن ديګر آي اة ه ا در کع ات س وم و
چهارم نماز فرض ،در رکوع و سجده سه بار ګفتن تسبيح ،محکم ګرفتن هردو زانو
توسط دستها و ګرفتن سر وکمر به يک اندازه در رک وع ،ګفتن َس ِم َع هللا ُلِ َم ْن َح ِم َده
ک ْال َح ْم د توس ط مقت دی در وقت نم از جم اعت و ګـفتن توسط ام ام و ګفتن َربَّنَ ا لَ َ
هردو توسط نماز ګـذار منفرد .در وقت س جده ک ردن اول ه ردو زانوبع داً دس تها و
بعداً بينی در بين هردودست و در اخر پيشانی به زمين ماندن و پس ازتکميل س جده
بالعکس ان بلند شدن ،در سجده سر بينی انګش ت ه ا و کپ دس ت و انګش تان پاه ا
بايد به زمين باشد ،ارنج های مردان از قبرغه و شکم از رانها بايد دور باشد مګ ر
از زنان اندامها با يکديګر و زمين بچسپد ،در بين هردو س جده ط وری نشس تن ک ه
پای راست باي د اس تاده باش د و انګش تان آن بط رف قبل ه ش ود وپ ای چپ ب ه داخ ل
بخوابد اما زنان هردو پای را بطرف راست بخواباند ،در سجده م ردان انګش تان پ ا
ها را بطرف قبله نمايد ،در وقت خواندن کلمه شهادت به کلم ه(الَ) انګش ت ش هادت
دست راست را بلند نم ودن وب ه(اِلَ ه) دوب اره پ ائين نم ودن ،در قاع ده اخ ر بع د از
التحيات درود و دعا ګفتن ،با ګفتن ال َّساَل ُم َعلَ ْي ُک ْم َو َرحْ َمةُ هللاِ اول بطرف راس ت و
بعداً بطرف چپ سالم ګردانيدن که امام به جهر و مقتديان خفيه ميخواند.
مستحبات نماز :طوريکه ميفهميم که در وقت نماز خواندن ب ه حض ور خداون د ج ل
جال له استاده ميشويم پس بايد درک نمائيم که به چه قس م درحض ور هللا تعلی اس تاد
شويم ،دربين قدم های ما بايد اقالً چهار انګشت فاصله وجود داش ته باش د ،در وقت
تکبير ګفتن دست های خود را از استين بايد بکشيم ،در وقت قيام به ج ای س جده در
رګوع به عقب پا هادر سجده به سر بينی در وقت نشستن ب ه س ينه و در وقت س الم
به شانه های خود بايد بـبـيـنـيـم ،تا ک ه ميت وانيم س رفه خ ودرا دف ع نم ائيم ،در وقت
فاجه کشيدن دهان بس ته ش ود و ي ا ب ه عقب کپ دس ت پوش انده ش ود ،در رک وع و
سجده از سه بار اضافه تسبيح ګـفتن ،در وقت سالم روی خودرا بايد ت ا ان دازه دور
دهيم تاکه سفيدی قومه ها معلوم شود ،و در عين وقت سالم ګرداني دن س الم برام ام
نماز ګـذاران و مالئيکه ها در نظر ګرفته شود.
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
فرق نماز مرد وزن :زنان در تکبير تحريمه دستهای خودرا تاش انه ب اال ميکن د ،در
وقت تکبير ګفتن دستهای خود را از استين نميکشد ،در قيام دستهای خ ود را ب االی
سينه خود ميګذارد ،در وقت رکوع که زانو هارا ميګ يرد انګش تهای خ ود را از هم
دور نميکند ،در رکوع بسيار پائين نميش ود ،در رک وع ارنج ه ای خ ود را ب ه بغ ل
خود ميچسپاند ،در سجده شکم خود را با رانها وارنجها را به زمين وص ل مينماي د،
در وخت نشستن هردو پای خود را بطرف راست ميخواباند يعنی انګش تان پ ا ه ای
خود را بط رف راس ت ميکش د ،در جاهائيک ه نم از ب ه جه ر خوان ده ميش ود زن ان
نميخواند.
شـکـنـنـده های نماز
در نماز ګپ زدن ،خنديدن ،خوراک کردن ،نوش يدن ،آخ ،وی ،واخ ک ردن ،ص اف
کردن ګلون ،به زور سرفه کردن(تاکه قدرت داشته باشد باي د س رفه نکن د) ،ج واب
دادن عطسه ،در نماز از روی قرآن کريم قرائت کردن ،جواب دادن سالم ،ب ه ام ام
توسط ګپ زدن فتحه دادن ،قبل از خالص شدن نماز سالم ګش تاندن ،خ واب ش دن،
تکيه کردن ،تکمه های لباس رابسته کردن ،بسته کردن پتو وي ا چ ادر ،ب رای طف ل
ش ير دادن ،اګ ر طف ل در وقت نم از خوان دن س ينه م ادر را بګ يرد و از ان ش ير
بخورد ،ګشتاندن سينه از طرف قبله ،بدون عذر سه ق دم پس ي ا پيش ش دن ،بيه وش
ش دن ،ديوان ه ش دن ،جن وب ش دن ،ګري ان ک ردن و اګ ر از وهم دوزخ باش د ف رق
نميکند.
مـکـرو ه کـنـنـده نـماز
در وقت نماز با لباس ساعت تيری کردن ،چيدن سنګهای جای سجده از ي ک دفع ه
اضافه ،انګشتان را در يکديګر داخل کردن يا تق تق کشيدن انها ،ت اب دادن موهاي ا
لباس ،به ديګر طرف ديدن ،به رانه ا نشيس تن ،در وقت س جده ارنجه ا را ب ه زمين
ماندن ،قبل از امام به رکوع يا سجده رفتن ويا کدام عم ل ديګ ر انج ام دادن ،طوي ل
نمودن قرائت رکعات دوم از اول ،تنګ شدن وض و ،و همچ نين اګ ر زي ات ګرس نه
باشد اول بايد طعام را صرف نمايد .
تر ک نمودن نماز در حاالت ذيل جائيز است:
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
اګر پيشروی نم از ګ ذار ک دام حي وان درن ده و ي ا ګزن ده بياي د وخط ر ګزي دن و ي ا
خوردن خودش يا مالش باشد ،اګر باالی اتش غ ذا ي ا چ يزی ديګ ری مان ده باش د و
خطر سوختن ان باشد ،اګر در نماز حاجت برايش واقع شود ،اګر دزد ک دام چ يزی
راکه قيمت آن زياد باشد از نزدش ميبرد ،اګر قطار ويا موتر ک ه در ان م الش و ي ا
اطفالش باشد از نزدش حرکت مينمود ،اګر ک ور وي ا طف ل در راه رفتن باش د و در
مقابلش چاه باشد و خطر افتيدنش بود وي ا مواج ه ک دام خط ر ديګ ر ب ود ب ه خ اطر
نجاتش ضرور است ، ،اګر در نماز پدر ،م ادر ،پ در کالن ي ا م ادر کالن از س بب
کار ضروری و يا پريشانی صدا کند .درينصورتها ميتواند نماز را ت رک نماي د ام ا
برګشت ان حتمی وضروری است.
جاهائيکه نماز کردن در ان مکروه است:
در سر راه عام ،در طويله( جائيک ه حيون ات نګ اه ميش ود) ،در بيت الخال ،حم ام و
باالی چت انها ،درکشتار ګاه ،در باالی بام بيت هللا ش ريف ،در هي ديره(قبرس تان)،
روبرو قبر ،که در مقابلش اب کـثيف جري ان داش ته باش د ،در ماش ين خان ه ه ا ک ه
صدا ماشين ها باشد ،در زمين غصب شده ،بدون اجازه مالک زمين در زمين کشت
شده ،در جائيکه در مقابل ان م ردم عب ور م رور نماي د درينص ورت باي د پيش روی
خود يک جنس ک ه ارتف اع ان اقالً ي ک ذرع و ي ک انګش ت ض خامت داش ته باش د
استاد نمايد.
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
ـ
روزه
روزه در لغ ات پرهيـزرا ګوين د و در ش ريعت پرهيـز ک ردن اس ت از خ وراک،
نوشيدن ،و جماع کردن که از طلوع صبح صادق شروع وتا اذان نماز شام ميباش د،
روزه رکن سومی اس الم ميباش د ک ه در م اه رمض ان المب ارک (يع نی م اه روزه )
باالی هر مسلمان بالغ اګر مرد باشد يا زن ف رض اس ت خداون د اليـزال د ر ق رآن
الکريم سورة بـقرة د رآيات شريـف ۱۳۸ميفر مايد:
ای اشخاصيکه ايمان اورده ايد روزه باالی تان فرض شده است مثليکه ف رض ش ده
بود باالی کسانيکه قبالً از شما بود تا که شمااز روزه پر هيز ګ اری نمائي د در روز
های شمرده شده .رسول اکرم صلی هللا عليه وسلم ميفر مايد هر کسيکه روزه را در
ماه رمضان جهت رضا هللا پاک و ثواب بګيرد پاک رب العا لمين همه ګنه ان اورا
عفوه مينمايد ،در حديث شريف است در روز قيامت ب رای روزه داران دس ترخوان
هموار ميګردد اينها از ان ميخورند و مينوشد حال آنکه ديګ ران در انتظ ار حس اب
و کتاب ميباشد و ميګويند که که اينها کيست که ميخورند و مينوشد و م ا در انتظ ار
ميباشيم ج واب ميش نود ک ه اينه ا جهت رض ا هللا پ اک روزه ګرفت ه و ش ما خ ورده
بوديد.
روزه در س ال پنج روز روز اول فط ر روز اول ،دوم و س وم عي د اض حی ح رام
است ،در وقت روزه ګرفتن نيت روزه( يعنی که بګويد فردا روزه ميګيرم) ضرور
است اګر بر زبان نګويد در دل بګويد و اګر نيت ننمايد روزه دار ګفت ه نميش ود ،ت ا
ک ه ص بح ص ادق ش روع ميش ود اک ر کس ی نيت روزه را هم نم وده باش د ميتوان د
خوراک و يا کار های ديګری را انجام دهد ،نيت روزه از طرف ش ب ميش ود اګ ر
از ياد کسی رفته باشد پس قبل از زوال افتاب که نيت نم ود هم ص حيح اس ت ،اګ ر
اسمان ابر بود و به تاريخ ۲۹شعبان ماه ديده شد بهتر اس ت ورن ه ت افردا ک ه افت اب
زوال مينمايد انتظار بکشد اګر از کدام جای خبر شد روزه بګ يرد و اګ ر خ بر نش د
روزه نګيرد ،اګراسمان ابر بود و يک ش خص ب ا تق وی ش اهدی داد ک ه مهت اب را
ديده شاهدی اين شخص قبول است اګر مرد باشد يا زن روزه بايد ګرفت ،در م ورد
ديدن ماه عي د اقالً دونف ر ب اتقوی از دي دن م اه ش اهدی بده د در غ ير ان از يکنف ر
شاهدی مورد قبول نيست ،همچنين از دروغګ و و شخص يکه نم از نخوان د ګ ر چ ه
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
تعداد شان زياد هم باشد شاهدی انه ا م ورد قب ول نيس ت اګ ر قس م هم بخ ورد ،اګ ر
کسی به تنهائی ماه عيد را ديد و ديګر کس نديد اين شخص هم بايد روزه ګيرد ،اګر
از طرف روز ماه را ديدند اګر از زوال افتاب پيش هم باشد از شب اينده به حس اب
ميرود بايد همان روز را روزه ګيرد.
برای مسافر و مريض اګر روزه ګرفتن ض رر داش ت ميتوان د روزه رابخ ورد ام ا
قضائی ان حتمی است ،اګر مسافر در حالت مسافری و مريض در ح الت مريض ی
که روزه را نګرفته باشد بميرد بر انها قضائی واجب نميشود ، ،اګر مريض صحت
ياب و مسافر مقيم شود قضائی روزه هايرا که خورده است بااليش الزم است ،اګ ر
ب رای زن حامل ه و ي ا اوالدش در م اه رمض ان روزه ګ رفتن خط ر داش ت ميتوان د
روزه را بخ ورد مګ ر بع د از والدت و ص حت ش دن روزه ګ رفتن ب االيش ف رض
است ،و همچنين باالی زنهای حايض ه و نفاس ه ن يز بع د از خالص ش دن حيض و
نفاس ګرفتن روزه های خورده شده فرض است ،برای شيخ فانی خوردن روزه روا
است مګر فديه روزه های خورده شده رابايد بدهد ،اګر در روز طف ل ب الغ ش د وي ا
کافر مسلمان شد از همان لحظه به بعد روزه رابګ يردو ب االيش ف رض اس ت ،اګ ر
کسی در روزه بيهوش شود از هم ان روز قض ائی ب االيش نيس ت مګ ر از ان ببع د
بايد روزه بګيرد ،اګر ديوانه از ديوانګی صحت ي اب ش ود روزه هائيراک ه خ ورده
بايد بګيرد ،اګر مس افر از س فر در روزه ب ه خان ه برس د و ي ا حايض ه و نفاس ه از
حيض ونفاس صحت يافت از همان لحظه بايد روزه بګيرد ګر چه نيت روزه ره هم
نکرده باشد ،اګر کسی روزه نفلی ګرفته باشد و ان را خ ورد قض ائی ب االيش واجب
است.
اګر روزه دار به فراموشی چيزی را بخورد يا بنوشد يا جماع نمايد به هر اندازه که
باشد ويا در خواب احتالم شد(شيطان بازی بده د) روزه ان نميش کند ،و اګ ر کس ی
راديد که چنين عمل را به فراموشی اجرا ميکند اګ ر ش خص اجراکنن ده ق وی ب ود
باالی همين شخص واجب است تا روزه را يادش دهد و اګر ضعيف يا مريض ب ود
يادش ندهد ،در روزه چشم سياه کردن ،سر و ج ان چ رب ک ردن و خوش بوئی زدن
روا است(مګر بهتر است که اين کار نشود) ،نصوار کردن ،سګرت کش يدن ،عن بر
يا سپند دود کردن که از انها استفاده نمايد روزه را فاسد مينمايد ،اګر ب ه دهن روزه
دار مګس ،دود ويا ګرد رفت روزه فاسد نميشود ام ا اګ ر قص داً چ نين عم ل انج ام
نمود روزه فاسد ميشود ،ت ير ک ردن اب دهن وي ا بي نی روزه رافاس د نميکن د ،اګ ر
روزه دار دندانهای خود را پاک مينم ود و در ان از ان دازه نخ ود کمترک دام پارچ ه
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
غذا را بلعيد روزه ان نميشکند اما اګر به اندازه نخود و ي ا از ان زي ادتر ب ود روزه
آن فاسد مکيشود و اګر از دهان کشيد و باز تير نمود به هر اندازه که باشد روزه ان
ميشکند ،در وقت غرغره نمودن آب که روزه به ياد داشته باشد اګر اب داخ ل حل ق
شود روزه ميشکند ،اګر روزه دار استـفراق نمايد روزه نميشکند و اګر قصداً چ نين
عمل انجام نمود و دهنش از استفراق پر شد روزه ميش کند واګ ر کم ب ود نميش کند،
اګر روزه دار در ګوش ويا مجری ديګری دوا ويا چيزی ديګری را استعمال نماي د
روزه فاسد ميشود که قضائی الزم ميش ود و کف اره الزم نميش ود(کف اره عب ارت از
ازاد نمودن يک غالم ميباشد و اګر امکان انرا نداشت بتع داد شص ت روز روزه را
پی در پی و مسلسل بيګيرد بش رطيکه روزه ديګ ری وي ا هم ان روزهائيک ه در ان
روزه روا نيست نيايد و اګر قدرت اين رانداش ت ب رای ش ص مس کين ن ان بده د)،
هرګاه اګر کسی در روزه ف رض چ يزی را بخ ورد ،بنوش د ،ي ا ت داوی وي ا جم اع
نمايد بر انشخص قضائی و کف اره الزم ميش ود ،ب ه خ وردن روزه ه ای ديګ ر اګ ر
قضائی روزه هم باش د کف اره الزم نميش ود ،ګ رفتن روزه قض ائی پی در پی م وهم
نيست (بدون کفاره) ،اګر بر کسی روزه قضائی باقيمانده بود و روزه ديګری رسيد
اول روزه فرض رابګيرد وبعداً روزه قضاشده را ،اګ ر کس ی وف ات نم ود و روزه
قض ائی ب االيش مان ده ب ود و وص يت نم ود ک ه روزه قض ائی ب االيش مان ده ب ر
اوالد(ورثه) همان شخص الزم است تا از مال او فديه(برای يک مس کين ن ان دادن
است) بدهد و اين هم از حصه سوم مالش داده ميشود.
طوريکه نماز های نفلی ثواب دارد روزه های نفلی نيـز زي اد ث واب دارد ،ازبی بی
عايشه رضی هللا عنها روايت است که حضرت رسول مقبول ص لی هللا علي ه وس لم
در روز های دوشنبه و پنجش نبه روزه ميګ رفت ،اب و قت اده رض ی هللا عن ه روايت
ميکند که رسول صلی هللا عليه وسلم فرمود اميد واريم که روزه روز عرفه از ي ک
سال ګذشته و يک سال آينده ګناهان را معاف نمايد ،ازابو ايوب انصاری رض ی هللا
عنه روايت است که رسول صلی هللا عليه وسلم فرمود کس ی ک ه روزه ګ رفت و از
ان ببعد شش روز ماه شوال را نيـز ګرفت روزه آن مثل روزه يک سال است.
اعتـکاف
اعتـکاف عبارت از نشستن و سکوت در مسجد معه نيت آن ميباشد که در دهه آخ ر
ماه مبارک رمضان سنت مؤکد کـفايه ميباشد ،اګر از يک قريه يـکنـفر هم اعتـکاف
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
نمايد از ذمه ديـګران نيـز خالص ميشود ورنه همه باشدګان همان قريه تارک سنت
ميـګردد ،اګر کسی نذر نمايد که اعتـکاف مينماي د پس ب ه ذم ه او واجب اس ت ک ه
اعتـکاف نمايد و هم راه ب ه اعتـکاف روزه هم الزم ميباش د ،معتـکف نميتوان د ک ه
جماع ،بوسه يا به طريقه شهوانی لمس نمايد اګر همين کار راس هواً ي ا قص داً نم ود
اعتکافش فاسد و قضائی آن حتمی است ،معتـکـف نميتواند که بدون رفع ح اجت ب ه
بيرون برود و اګر بدون رفع حاجت رفت اعتکافش فاسد ميشود ،معتـکـف ميتوان د
جهت ادای نماز جمعه به مسجد جامع برود مګر بعد از نماز جمعه دوباره به مسجد
خود برګردد.
معتـکف ميتواند در جای اعتـکاف خوراک ،نوشيدن و خواب نمايد و همچنين همان
جنسيکه د رانجا موجود باشد خريد و ف روش نم وده ميتوان د ،در اعتـکاف ګپـزدن
فرقی نميـکند مقصد که ګـپـهای خراب و بـيـهوده نباشد.
صدقه دفطر
به انهائيـکه از يـکصد چه ل مثـقال نـقره د ارائي زي اد داش ته باش د واجب اس ت،
صدقه فطر تا افتاب برامدن روز اول فطر واجب ميشود يعنی کسيکه قبل از افت اب
برامدن وفات شود ويا بعد از افتاب برامدن تولد شود ب ه انه ا ص دقه فط ر نيس ت و
اګر بعد از افتاب برامدن وف ات و قب ل از افت اب برام دن تول د ش ود ب ه انه ا ص دقه
واجب است ،بهتراست که صدقه فطر قبل از نماز عي د داده ش ود و ي ا اګ ر در م اه
رمضان ويا بعد از نماز عيد بدهد نيـز روا است ،زن اګر خودش صدقه بده د به تر
است صدقه اوالد های صغيررا پدرش بايد بدهد ،مقدار صدقه فطر دو کيل و ګن دم و
يا آرد و يا چهار کيلو جو يا خرما ميباشد و اګر کسی ديـګر چيـزی را صدقه ميداد
بايد قيمت ان برابر نرخ دو کيلوګـندم باشد ،صدقه چند نفر به يک نف ر مس کين داده
ميتوانيم ليکين صدقه يـکنفر په چن د مسکـين داده نميت وانيم و ص دقه ب ه اشخاص ی
جائيـز است به کسی که ذکاة جائيـز باشد.
قربانی
قربانی ثواب زياد دارد حضرت رسول اکرم ص لی هللا علي ه وس لم ميف ر ماي د :د ر
روز های قربانی بع د از ف رائيض هيچ عب ادت ن زد در ب ار هللا ج ل جال ل ه مقب ول
نيست مثل قربانی و قبل از اينکه خون قربانی ب ه زمين بـريـزد در درب ار هللا پ اک
نماز ،نماز های نفلی ،روزه
جل جالله قبول ميشود ،قربانی باالی اشخاصيکه صدقه فطر واجب ميش ود قرب انی
نيـزواجب ميګ ردد ،برمس افر(ب دون ح اجی) قرب انی واجب نيس ت ،در وقت ذبح
قربانی بايد پـيشانی حيوان ذبح شونده رو ب ه قبل ه باش د ،ذبح ک ردن قرب انی از اذان
صبح روز اول عيد الی تا شام روز سوم عيد ميباش د اګ ر ش ب باش د ي ا روز مګ ر
روز بهتر است و آنهم روز اول عيد ،در جاهايکه نماز عيد واجب است قربانی بايد
بعد از نماز عيد شود ،اګر مس افر در روز دوم ياس وم عي د مقيم ش ود وي ا کس ی در
همين روزها غنی شود به انه ا هم قرب انی واجب ميش ود ،اګ ر قرب انی توس ط خ ود
قربانی کننده ذبح شود بهتر است در غير ان توسط ش خص ديګ ر نيـز ميتـواند ام ا
بودن خودش در همانجا بهتر است .
ګوسفند ،بز ،ګاو ،ګاو ميش ،شتر حيوانات قربانی ميباشد ،ګوسفند وبز برای يکنف ر
قربانی ميشود اما در متباقی هفت نفر شريک ميشود که نيت همه انها بايد قرب انی و
صرف رضا هللا تعلی پاک باشد و اګر نيت يکی از انها خ وردن ګوش ت ي ا چيـزی
ديګری باشد قربانی همه انها نميشود و همچنين انها بايد ګوش تها را ب ه حص ه ه ای
مساوی تقسيم نمايد ،عمرګوسفند و بـز قربانی بايد از ي ک س ال کم نباش د و اګ ر از
شش ماه زيادتر عمرداشت و چاق بود ب ه انهم قرب انی ميش ود ،ګ او وګ اوميش باي د
دوساله و شتر پنج ساله باشد ،حيوان قربانی بايد عيب نداشته باشد يعنی ک ور نباش د
دمب يا ګوش ان بريده نباشد ،لنګ نباشد که کدام پ ای خ ود را ب زمين مان ده نتوان د،
الغر نباشد که استخوان هايش معلوم شود ،دندانهای زيادش نريخت ه باش د ،ش اخ ان
شکسته نباشد ،پوست و يا قيمت ان بايد خيرات داده شود و برای قص اب ب ه خ اطر
ذبح داده نشود ،اګر باالی کسی قربانی واجب نبود اما قرب انی ګ رفت ذبح ان واجب
است ،بدون اجازه برای شخص ديګر قربانی ک ردن ج ائيز نيس ت ،در قرب انی ک ه
چند نفر شريک باشد اګر همه انها ګوشت را مکمل خام يا پخته برمسکينان خ يرات
مينمود روا است در غير آن توسط ترازو بط ور مس اويانه بين خ ود تقس يم نماي د و
هر کدام انها يک حصه ګوشت را برای خود يک حصه برای دوستان و يک حص ه
برای مسکينان بدهد ،برای کفار دادن ګوشت قربانی روا اس ت ،اګ ر کس ی قرب انی
حامله دار را ذبح نمود و از آن حيوان زنده را کشيد و همان را نيـز قربانی نمايد.