‫ر‬‫‪7‬‬

‫ 
 و ام زن‬

‫وا‬

‫‪ 3 7‬زاد‬
‫ﭼﺎپ دوم‬
 ‫‪ -‬ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫‪ -‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ‪ :‬ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬
‫‪ -‬ﻃﺮح روي ﺟﻠﺪ ‪ :‬ﺑﺎﻣﺪاد‬
‫‪ -‬ﭼﺎپ اول ‪ :‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪1387‬‬
‫‪ -‬ﭼﺎپ دوم ‪ :‬ﻣﺮداد ‪1388‬‬
‫‪ -‬ﻧﺎﺷﺮ ‪ :‬اﻧﺘﺸﺎرات آذرﺧﺶ‬

‫‪Houshang Moinzadeh‬‬
‫‪B . P : 31‬‬
‫‪92403 Courbevoie – Cedex‬‬
‫‪France‬‬
‫‪moinzadeh@gmail.com‬‬
‫‪www.moinzadeh.com‬‬

‫‪I.S.B.N : 2-9510883-1-10‬‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫‪5‬‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺪا و ﺳﻬﺮاب‬
‫‪9‬‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﺔ اﺳﺘﺎد ﺷﺠﺎع اﻟﺪﻳﻦ ﺷﻔﺎ‬
‫‪13‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ اي ﺑﺮ ﭼﺎپ دوم‬
‫‪17‬‬ ‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻧﺎﻣﻪ‬
‫‪19‬‬ ‫ﺷﺄن ﻧﺰول‬
‫‪23‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺔ ﭼﺎپ اول‬
‫‪27‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﻳﻜﻢ ‪ :‬دﻳﺪاري ﻏﻴﺮه ﻣﻨﺘﻈﺮه‬
‫‪47‬‬ ‫دﻳﺪار دو ﻣﻮﻫﻮم!‬
‫‪49‬‬ ‫دﻳﺪاري ﺑﺎ ﻃﺮاح ﻇﻬﻮر‬
‫‪71‬‬ ‫ﺣﻠﻘﺔ ﻣﻔﻘﻮده‬
‫‪79‬‬ ‫ﻫﻤ‪Ĥ‬وردي ﺗﺸﻴﻊ ﺑﺎ اﺳﻼم‬
‫‪87‬‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺎه ﺧﺪا‬
‫‪99‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻇﻬﻮر‬
‫‪107‬‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬اﻧﺘﺨﺎب و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﻳﺎران اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫‪111‬‬ ‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‬
‫‪118‬‬ ‫اﺻﻐﺮ ﺣﺎن‬
‫‪129‬‬ ‫آﻳﺖ اﷲ ﻣﻨﺘﻈﺮي‬
‫‪138‬‬ ‫آﻳﺖ اﷲ ﻛﺎﻇﻤﻴﻨﻲ ﺑﺮوﺟﺮدي‬
‫‪151‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﻇﻬﻮر‬
‫‪154‬‬ ‫ﺟﻢ ﻛﺮان‬
‫‪157‬‬ ‫ﻣﮋده ﻇﻬﻮر‬
‫‪163‬‬ ‫ﻧﺸﺴﺖ ﺳﺮان رژﻳﻢ‬
‫‪170‬‬ ‫ﺟﻢ ﻛﺮان در روز ﺟﻤﻌﻪ‬
‫‪172‬‬ ‫دود ﻛﺒﺎب و آﻳﺖ اﷲ‬
‫‪176‬‬ ‫ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫‪181‬‬ ‫ﻧﺸﺴﺖ دوم‬
‫‪187‬‬ ‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان‬
‫‪193‬‬ ‫دادﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮاي ﻋﺒﺮت‬
‫‪195‬‬ ‫ﻣﺎم وﻃﻦ‬
‫‪204‬‬ ‫ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻴﺪاري‬
‫‪206‬‬ ‫ﭘﻴﺎم ﻳﻚ ﻏﺮﻳﺒﻪ‬
‫‪212‬‬ ‫ﻃﻠﻴﻌﻪ ﺑﻴﺪاري‬
‫‪213‬‬ ‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم‬
‫‪217‬‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه ﻫﺎرون زﻣﺎﻧﻪ‬
‫‪220‬‬ ‫زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ‬
‫‪225‬‬ ‫ﻃﺮح ﻗﺘﻞ‬
‫‪226‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش‬
‫‪230‬‬ ‫ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﺟﺴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫‪232‬‬ ‫واﻛﻨﺶ رژﻳﻢ‬
‫‪239‬‬ ‫ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري‬
‫‪245‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم ‪ :‬ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر‬
‫‪248‬‬ ‫زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان‬
‫‪253‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﺷﺮاره‬
‫‪257‬‬ ‫وﺣﺸﺖ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‬
‫‪259‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ‬
‫‪274‬‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﺎ‬
‫‪284‬‬ ‫ﺟﻠﺴﻪ‬
‫‪297‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‬
‫‪309‬‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ‬
‫‪312‬‬ ‫ﻧﻮﻳﺪ آزادي‬
‫‪323‬‬ ‫ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ ‪ :‬ﭘﻴﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان و ﺗﻮﺻﻴﻪ اي ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن‬
‫‪328‬‬ ‫آﻳﻪ ﻫﺎي ﻋﻘﻼﻧﻲ‬
‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﻧﺪا و ﺳﻬﺮاب و ﻫﻤﺔ‬
‫ﻋﺰﻳﺰاﻧﻲ ﻛﻪ در ﺟﻨﺒﺶ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻣﻠﺖ‬
‫اﻳﺮان ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎب »ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن« ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﭘﻴﺶ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ و‬

‫ﻣﻦ آن را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ارﺟﮕﺬاري ﺑﻪ ﺗﻼﺷﻬﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ زﻧﺪه ﻳﺎد »ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ« ﺑﻪ او ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﺮدم‪ .‬ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﮔﺮاﻧﻘﺪري ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ آرزوﻳﺶ ﻧﺠﺎت‬
‫اﻳﺮان از دﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﺘﺒﺪاد دﻳﻨﻲ ﺑﻮد و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻓﺮازي ﻣﻠﺖ و‬
‫ﺳﺮﺑﻠﻨﺪي ﻛﺸﻮر اﻳﺮان ﻣﻲ اﻧﺪﻳﺸﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺗﺒﻬﻜﺎران ﺗﺎرﻳﻚ اﻧﺪﻳﺶ او را‬
‫ﻧﺎﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧﻪ ﻛﺸﺘﻨﺪ و ﻣﺠﺎل ﻧﺪادﻧﺪ ﻛﻪ آﺛﺎر ﺗﻼﺷﻬﺎي ﺧﻮد و دﻳﮕﺮ ﻓﺮزﻧﺪان‬
‫دﻻور اﻳﺮان را در اﻳﻦ رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﺒﻴﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ » ﻧﺪا«ﻫﺎ و‬
‫» ﺳﻬﺮاب«ﻫﺎي ﺟﻮان و ﺻﺪﻫﺎ اﻳﺮاﻧﻲ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﻨﺒﺶ ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻲ ﮔﻤﺎن ﺑﺸﺎرت اﻳﻦ ﺧﻴﺰش ﺑﺎ ﺷﻜﻮه ﻣﻠﺖ اﻳﺮان را ﻛﻪ ﻣﻲ رود ﺑﺮاي‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﻨﻲ در اﻳﺮان ﭘﺎﻳﺎن دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ روان ﭘﺎك ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و دﻳﮕﺮ ﺟﺎﻧﺒﺎﺧﺘﮕﺎن راه آزادي اﻳﺮان ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد و زﻧﺪﮔﻲ اﺑﺪي‬
‫آﻧﺎن را ﺳﺮﺷﺎر از ﺷﺎدي و ﺷﻌﻒ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻨﻚ ﺑﻪ ﮔﺮاﻣﻲ داﺷﺖ ﻫﻤﺔ آن ﻋﺰﻳﺰاﻧﻲ ﻛﻪ دﻳﺮوز و اﻣﺮوز ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت‬
‫ﻣﻴﻬﻦ ﺧﻮد ﺟﺎﻧﺸﺎن را از دﺳﺖ داده اﻧﺪ‪ ،‬ﭼﺎپ دوم اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﻪ » ﻧﺪا« و‬
‫» ﺳﻬﺮاب« ﻧﻤﺎد ﺟﺎﻧﺒﺎﺧﺘﮕﺎن ﺟﻨﺒﺶ ﻛﻨﻮﻧﻲ اﻳﺮان ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻲ دارم‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺎپ ﺳﻮم آن را ﺑﻪ دﻻوراﻧﻲ ارﻣﻐﺎن ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺮوزي ﺑﺮ اﻫﺮﻳﻤﻨﺎن‬
‫ﺣﺎﻛﻢ‪ ،‬ﻛﺸﻮر اﻫﻮراﻳﻲ ﻣﺎ را آزاد ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬

‫ﭘﺎرﻳﺲ ﻣﺮداد ﻣﺎه ‪ – 1388‬ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

 ‫ﻳﺎد و ﺳﭙﺎس از ﻳﻚ دوﺳﺖ‬

‫اﺳﺘﺎد ﻏﻔﻮر ﻣﻴﺮزاﻳﻲ ﻳﻜﻲ از ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان ﻧﺎﻣﺪار و ﻣﻨﺘﻘﺪان ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮ‬

‫اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ آﺛﺎر ﺑﺴﻴﺎري از ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن را ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﺑﻴﻨﺶ اﺳﺘﺎداﻧﻪ‬
‫ﺧﻮد در ﻧﺸﺮﻳﻪ وزﻳﻦ»ره آورد«ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎﻧﻤﺎن ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫او ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ زﻧﺪه ﻳﺎد ﺣﺴﻦ ﺷﻬﺒﺎز در ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ‬
‫ره آورد ﻗﻠﻢ ﻣﻲ زد‪ ،‬ﻣﺪﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﻴﻤﺎري از اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎز ﻣﺎﻧﺪه و‬
‫ﺟﺎي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي اﺳﺘﺎداﻧﺔ اﻳﺸﺎن در اﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ و‬
‫ارزﺷﻤﻨﺪ ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺮدم‪ ،‬اﺳﺘﺎد ﻏﻔﻮر‬
‫ﻣﻴﺮزاﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮا در ﻧﺸﺮﻳﻪ وزﻳﻦ ره آورد ﻣﻮرد ﻧﻘﺪ و ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار‬
‫داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﮕﺎﻫﻬﺎي اﺳﺘﺎداﻧﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ آﻣﻮزﻧﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﻛﺘﺎب ﺗﺎزه ام »ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن« و ﺗﻘﺪﻳﻢ‬
‫ﻧﺴﺨﻪ اي ﺑﻪ اﺳﺘﺎد‪ ،‬اﻳﺸﺎن ﻧﺎﻣﺔ ﻣﻬﺮ آﻣﻴﺰي ﺑﺮاﻳﻢ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ درﻳﻐﻢ آﻣﺪ‬
‫ﺑﺨﺸﻲ از ﻣﺘﻦ اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ را ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب و اﻣﺮ روﺷﻨﮕﺮي در اﻳﺮان ﻣﺮﺑﻮط‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻋﺰﻳﺰ ﻧﺮﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ آرزوي ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ ﺑﺮاي اﺳﺘﺎد ﮔﺮاﻧﻤﺎﻳﻪ‪ ،‬ﺳﭙﺎس ﺑﻴﻜﺮان ﺧﻮد را ﻫﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺧﺎﺻﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻦ داﺷﺘﻪ و دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻀﻮرﺷﺎن‬
‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫*‬
‫ﻧﺎﻣﻪ اﺳﺘﺎد ﻏﻘﻮر ﻣﻴﺮزاﻳﻲ‬
‫‪ 4‬دﺳﺎﻣﺒﺮ ‪2008‬‬
‫دوﺳﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺟﻨﺎب ﻣﻌﻴﻦ زاده‪،‬‬
‫ﭘﺲ از ﺳﻼم و آﮔﺎﻫﻲ از ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻛﺘﺎب»ﻇﻬﻮر« ﺑﻪ دﺳﺘﻢ رﺳﻴﺪ‬
‫و ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ ﭼﻨﺪ ﺻﻔﺤﻪ اي را ﺑﺮاي ﻣﻀﻤﻀﻪ‪ ،‬ﺧﻮاﻧﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﻳﺎد »داﻧﺘﻪ« اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ‬
‫ﺑﺨﺸﻲ از ﻛﺎرﻫﺎي ﺷﻤﺎ را ﺷﺶ ﻗﺮن ﭘﻴﺶ اﻧﺠﺎم داد و اﻛﻨﻮن ﺷﻬﺮت ﺟﻬﺎﻧﻲ‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺪان و ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻳﻚ ﺑﺎر ﺑﺮاي‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺠﺪد ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ او ﺳﻤﻴﻨﺎر و ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﺑﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺷﻬﺮدار‪،‬‬
‫ﺷﻬﺮ زادﮔﺎه او ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺘﺎب ﺗﺎزه اي در ﺑﺎره او ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺎﻳﺰه و‬
‫اﻓﺘﺨﺎر ﻫﻤﺸﻬﺮي ﺑﻮدن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪوارم اﻳﺮان ﻣﺎ در ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺖ ﻳﻜﻢ از اﻳﻦ ﺧﺮاﻓﺎت ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ و‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ از ﺧﺪا ﺗﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮاﻧﺶ و اﻣﺎﻣﺎن و ﺳﻮﺷﻴﺎﻧﺖ ﻫﺎﻳﺶ‪ .....‬اﮔﺮ‬
‫ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺤﻤﻴﻖ ﻣﺮدم و ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﻴﺪن ﺷﺎرﻻﺗﺎﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﺎ ﻗﺒﻮل ﺑﻲ ﮔﻨﺎﻫﻲ ﻣﺮدم دﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ‬
‫روﺷﻨﮕﺮي ﻫﺎ ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺎداش او‪ ،‬در زﻣﺎن آزادي‪ ،‬ﻧﺎم ﻧﻴﻚ و اﺣﺘﺮام ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺳﻬﻢ ﺧﻮدم ﺗﻼﺷﻬﺎي ﻓﺮاوان ﺷﻤﺎ را در اﻳﻦ راه‪ ،‬ﻗﺪر ﻣﻲ داﻧﻢ و‬
‫ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺧﻮاﻧﺪن ﻫﻤﻪ ﻛﺘﺎب‪ ،‬در اﻳﻦ اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ ﭘﺎ ﺑﺮﺟﺎ‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪................................................................................................................................‬‬
‫‪.........................................................................................................................................‬‬
‫‪..................‬‬

‫ﺑﺎ ارادت ﻏﻔﻮر‬

‫‪٨‬‬
 ‫ﻧﻮﺷﺘﺔ اﺳﺘﺎد ﺷﺠﺎع اﻟﺪﻳﻦ ﺷﻔﺎ‬
‫ﺑﺮ ﭼﺎپ دوم اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬

‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﺘﺎب » ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن« ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﭘﻴﺶ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ و‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع و ﻣﺤﺘﻮاي آن‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮي از ﺟﺎﻧﺐ اﻳﺮاﻧﻴﺎن رو‬
‫ﺑﻪ رو ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب در ﺷﺮاﻳﻄﻲ اﻧﺘﺸﺎر ﭘﻴﺪا ﻛﺮد ﻛﻪ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‬
‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﺗﻤﺎم ﺳﻌﻲ ﺧﻮد را ﺑﺮ آن ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻓﺴﺎﻧﻪ ﺑﻲ‬
‫اﺳﺎس را در ﻣﺤﻮر اﺻﻠﻲ ﺑﺎورﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻗﺮار دﻫﻨﺪ و ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﻲ ﺧﻮد را ﺑﺮ ﺳﺘﻮن ﻫﺎي ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ آن اﺳﺘﻮار ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﭼﺎه ﺟﻤﻜﺮان‬
‫و ﺑﻨﺎي ﻋﻈﻴﻤﻲ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﻟﻎ ﻫﻨﻜﻔﺘﻲ از ﺑﻴﺖ اﻟﻤﺎل ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻫﺰﻳﻨﻪ آن‬
‫ﮔﺮدﻳﺪه اوج اﻳﻦ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻻزم ﺑﻮد اﻳﻦ ﻧﻴﺮﻧﮓ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‬
‫ﺗﺎ ﻣﺮدم ﻧﻴﻚ اﻧﺪﻳﺶ اﻳﺮان از ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻗﻀﺎﻳﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر‬
‫او آﮔﺎه ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ در ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﻢ ﺑﻴﺶ و ﻛﻢ ﺑﺎ اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارك روﺷﻦ ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ام و ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻣﺘﻌﺪد دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺷﻴﻮه اي‬
‫در ﻧﻘﺪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺧﺮاﻓﻲ ﻛﻮﺷﻴﺪه اﻧﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻼش ﮔﺴﺘﺮده آﺧﻮﻧﺪان‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺒﻮد و ﺿﺮورت داﺷﺖ ﻛﻪ ﺧﺎرج از ﻋﺮﺻﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ و‬
‫ﻋﻠﻤﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺎري ﻛﻪ ﻫﻢ ﻫﻤﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ و‬
‫ﺟﺴﺎرت و ﻫﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺎﻓﻲ ﻛﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده ﺑﺎ داﻧﺶ‬
‫وﺳﻴﻊ ﺧﻮد در زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي دﻳﻨﻲ و ﻓﻠﺴﻔﻲ و ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ ﭘﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻴﺪان ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬
‫و ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ و ﺷﻴﻮاﻳﻲ در ﻗﺎﻟﺐ ﻳﻚ ﻗﺼﻪ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺑﻪ آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻻزم ﺑﻪ ﻳﺎد آوري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﻌﻴﻦ زاده ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫رﻣﺎن ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻨﺪرج در ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي او ﻣﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ از‬
‫آﺛﺎر ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل در ﻻﺑﻼي ﻗﺼﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﻈﺮﻳﺎﺗﻲ را‬
‫اراﺋﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻧﻮ آوري اﺳﺖ و ﻫﻤﻴﻦ اﻣﺮ ﻳﻜﻲ از وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻛﺎر اوﺳﺖ‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫در ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ » ﺣﻠﻘﻪ ﻣﻔﻘﻮده« ﻳﺎ »ﻫﻤﺎوردي ﺗﺸﻴﻊ‬

‫و اﺳﻼم« ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ و ﺗﻌﻤﻖ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺰ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺎ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺧﻮد را ﺑﻪ دو ﺑﺨﺶ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ از ﻫﻢ‬
‫اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﭘﺮدازد ﻛﻪ‬
‫ﺗﻤﺎﻣﺎٌ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ از رواﻳﺎت و اﺣﺎدﻳﺚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻇﻬﻮر اﻳﻦ اﻣﺎم اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺨﺶ‬
‫دوم ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر اﺧﺘﺼﺎص ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻮد او‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴﺖ ﻛﺘﺎب در‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﭘﺮورده ﺷﺪه ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺨﺶ دوم ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ را ﻧﻴﺰ در ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫در ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴﺖ ‪ :‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه در ﺷﺄان ﻧﺰول ﻛﺘﺎب ﺧﻮد ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﺪ ‪:‬‬
‫ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﺸﻮر اﻳﺮان »ﻛﺸﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن«‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬او را ﺑﻪ واﻛﻨﺶ واداﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را در ﭘﺎﺳﺦ آﻧﻬﺎ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ‪ .‬او‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﻪ ﺳﺮاغ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ رود و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن را در‬
‫ﻳﻜﻲ از ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﻪ دﻳﺪار ﺧﻮد ﻣﻲ ﻛﺸﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺴﺘﻤﺴﻚ‬
‫ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي اﺳﺘﻐﺎﺛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻪ ﺗﻌﺠﻴﻞ در اﻣﺮ ﻇﻬﻮر‪،‬‬
‫اراده ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ و دﻋﺎي آﻧﺎن را ﻣﺴﺘﺠﺎب ﻛﻨﺪ و ﻇﻬﻮر ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﺷﻴﻮه اي را ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻇﻬﻮر ﻣﻄﺮح ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻲ‬
‫ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﺪ و ﻧﺎﭼﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد او را ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﻌﻴﻦ زاده ﻛﻪ ﺧﻮد ﺧﺪا ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﺶ‬
‫را ﺧﻮاﻧﺪه و آﻧﻬﺎ را ﺟﺎﻟﺐ داﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ رواﻧﻪ ﺳﺎزد‪.‬‬
‫ﻧﺤﻮه دﻳﺪار و ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ از اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻣﺒﺎﺣﺜﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ دو در ﺑﺎره آﻧﻬﺎ‬
‫ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﻲ از ﻛﺘﺎب را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﺴﻴﺎري از‬
‫واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم را در اﻳﻦ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد رواﻳﺎت ﻋﻠﻤﺎي‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺟﺎﻳﻲ از ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺨﺶ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر دﻧﻴﺎ و ﺣﺘﻲ در داﺧﻞ اﻳﺮان اﻧﺠﺎم ﻣﻴﮕﻴﺮد و آﻧﺎن را‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﺎم در ﻫﻨﮕﺎم ﻇﻬﻮرش دﻋﻮت ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از اﻳﻦ‬
‫اﻓﺮاد ﺣﺘﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎي روﺣﺎﻧﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻜﺎري و ﺷﺮﻛﺖ در ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫ﻇﻬﻮر ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫داﺳﺘﺎن اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪان ﺑﻪ ﮔﻮش‬

‫ﻣﺮدم ﺧﻮاﻧﺪه اﻧﺪ از ﭼﺎه ﺟﻤﻜﺮان ﺑﻮﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد‪ .‬ﺻﺤﻨﻪ ﻫﺎي ﺟﺬاﺑﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﺑﺎ ﭼﻴﺮه دﺳﺘﻲ در ﻫﻨﮕﺎم ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ ﮔﺬارد ﺑﺴﻴﺎر ﻫﻴﺠﺎن‬
‫ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺰ اﺳﺖ و ﺻﺤﻨﻪ ﻫﺎي ﻓﻴﻠﻢ ﻋﻈﻴﻢ ده ﻓﺮﻣﺎن و ﻳﺎ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﻋﻴﺴﻲ‬
‫ﻣﺴﻴﺢ و ﺑﻪ ﺻﻠﻴﺐ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪن او را ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺗﺪاﻋﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اوج‬
‫داﺳﺘﺎن ﭘﺮدازي ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻧﺘﻈﺎر اﻳﻦ ﻛﻪ روز و روزﮔﺎري اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬
‫ﻧﻴﺰ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻴﻠﻤﻲ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎ در آﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﺑﻪ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ آن ﻣﺎﺟﺮا ﻧﻴﺰ‬
‫ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﻴﺰ‬
‫در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺗﻮﺳﻂ آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ رﻳﺸﺶ را ﺗﺮاﺷﻴﺪه و ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ ﭘﻮﺷﻴﺪه‬
‫اﺳﺖ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﺸﻴﻊ ﺟﻨﺎزه و ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻤﺎز ﻣﻴﺖ و‬
‫ﺗﺪﻓﻴﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﻮﺳﻂ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﺷﻴﺮﻳﻦ و‬
‫ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺶ دوم ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪ ﻫﺎي ﻇﻬﻮر ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﺷﺎره ﻫﺎﻳﻲ دارد ﺑﻪ‬
‫ﻫﻴﺠﺎﻧﻬﺎي ﻣﺮدم از آﻏﺎز ﻇﻬﻮر و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ‬
‫ﺗﺮس و ﻫﺮاس ﺳﺮان رژﻳﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد و آﻧﻬﺎ را وادار ﺑﻪ ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﺑﺎ دﻗﺖ و ﻇﺮاﻓﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﮔﺮدﻫﻤﺎﻳﻲ ﻫﺎي ﻣﺮدم را در‬
‫ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﻛﺸﻮر از ﻳﻚ ﺳﻮ و ﺳﺮان رژﻳﻢ را از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﻣﻲ آورد و‬
‫ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اوﺿﺎع ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻣﻤﻠﻜﺖ‪ ،‬در ﻻﺑﻼي ﻗﺼﻪ ﺧﻮد اﻳﻦ اﻣﺮ را‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ راه ﭼﺎره رﻫﺎﻳﻲ ﻣﺮدم اﻳﺮان از دﺳﺖ رژﻳﻢ ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ‪،‬‬
‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺒﺎرزه را ﺑﻪ درون ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺑﻜﺸﺎﻧﻨﺪ و از ﭘﺪران و ﻣﺎدران‪،‬‬
‫ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان و از ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺑﺮاي رو در روﻳﻲ ﺑﺎ رژﻳﻢ ﺑﻬﺮه‬
‫ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻴﺪار و ﺑﺎ‬
‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او از ﺟﺮﻳﺎن ﻫﺎي ﭘﺸﺖ ﭘﺮده آﮔﺎه ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﭙﺎ ﻣﻲ ﺧﻴﺰﻧﺪ و‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻨﺎ ﻣﻲ اﻧﺪازﻧﺪ‪ .‬و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﭼﻨﻴﻦ ﻗﻴﺎﻣﻲ ﻣﻲ‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎز ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮان ﺑﺪﻳﻨﻮﺳﻴﻠﻪ ﺑﺪون‬
‫ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﺴﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﻣﺮدم ﺳﺎﻻري ﺑﺮد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ‬

‫‪١١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﻴﺮي ﻧﻬﺎﻳﻲ و اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻌﻴﻦ زاده اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ راه ﻧﺠﺎت ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻇﻬﻮر‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺪار ﺷﺪن و آﮔﺎه ﺷﺪن ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﺑﺮ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺣﻘﻮﻗﻲ را ﻛﻪ از آن ﻣﺤﺮوم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از زﻣﺎﻣﺪاران ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد‬
‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮده و ﭘﻴﺮوز ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ اﻳﻦ روزﻫﺎ ﻣﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﺧﻴﺰش ﺑﻲ ﻧﻈﻴﺮي ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻠﺖ‬
‫اﻳﺮان ﺑﻮﻳﮋه ﺟﻮاﻧﺎن ﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﻴﺪاري و آﮔﺎﻫﻲ آﻏﺎز ﻛﺮده اﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺧﻮد‬
‫ﻣﻌﻴﻦ زاده ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ ﺣﻘﻮق از دﺳﺖ رﻓﺘﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻫﻤﺖ و‬
‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪي ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻧﺪ‪ .‬ﺧﻴﺰش ﺧﻮﻧﺒﺎري ﻛﻪ ﻣﻲ رود ﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﻨﻲ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭘﺎﻳﺎن دﻫﺪ و ﻣﻠﺖ اﻳﺮان را ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ از ﭼﻨﮕﺎل‬
‫اﺳﺘﺒﺪاد ﻣﺬﻫﺒﻲ آزاد ﺳﺎزد‪ .‬ﺧﻴﺰش ﺑﺎ ﺷﻜﻮﻫﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﺔ‬
‫ﻣﻠﻞ ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﺷﮕﻔﺘﻲ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻬﺎل ﻧﻮ ﭘﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻮن ﺟﻮاﻧﺎن اﻳﺮان آﺑﻴﺎري ﻣﻲ ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻧﻴﻚ ﺑﺮﺳﺪ و ﻣﻠﺖ و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ در ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺳﺰاوار آﻧﻨﺪ ﺟﺎي‬
‫ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻻزم ﺑﻪ ﻳﺎد آوري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻴﻦ زاده در اﻣﺮ روﺷﻨﮕﺮي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬
‫دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ از زواﻳﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﻟﻬﻴﺎت را ﺑﻪ‬
‫ﻧﻘﺪ ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻘﺎدي از ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﭼﻪ در اﻳﺮان و ﭼﻪ در ﺳﺎﻳﺮ‬
‫ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻃﻮﻻﻧﻲ دارد‪ .‬اﻣﺎ ﺷﻴﻮه اي ﻛﻪ او در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﻛﻢ در ادﺑﻴﺎت اﻳﺮان ﻛﻢ ﺳﺎﺑﻘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺗﺎ ﭼﻨﺪي‬
‫ﭘﻴﺶ ﺟﺎي رﻣﺎن ﻓﻠﺴﻔﻲ در ادﺑﻴﺎت اﻳﺮان ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻮد و ﻣﻌﻴﻦ زاده ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ‬
‫ﺷﺶ ﻛﺘﺎب در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻜﺘﺐ رﻣﺎن ﻓﻠﺴﻔﻲ را ﻛﻪ وﻟﺘﺮ ﺳﺮﺷﻨﺎس ﺗﺮﻳﻦ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة آن در ادﺑﻴﺎت اروﭘﺎﻳﻲ اﺳﺖ‪ ،‬در ادﺑﻴﺎت ﻣﻌﺎﺻﺮ اﻳﺮان راه داده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٢‬‬
 ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ اي ﺑﺮ ﭼﺎپ دوم‬

‫ﻛﺘﺎب ﺣﺎﺿﺮ ﺣﺪود ﻳﻚ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻫﻪ در ﺷﻬﺮﻳﻮر‬

‫ﻣﺎه ‪ 1387‬ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻧﮕﺎرش آن ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﻗﺒﻞ از آن ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎﻳﺎن آﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻞ ﺗﺎﺧﻴﺮ اﻧﺘﺸﺎر اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻮد از ﻃﺮف‬
‫دوﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺎزﻧﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﻛﺘﺎب را ﭘﻴﺶ از اﻧﺘﺸﺎر ﺧﻮاﻧﺪه و ﻧﻈﺮاﺗﺶ را ﺑﺮاﻳﻢ‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﻮد‪.‬‬
‫در آﻏﺎز ﻣﻦ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻇﻬﻮر اﺧﺘﺼﺎص داده و ﻣﺎﺟﺮا را ﭘﺲ‬
‫از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ زن رﻳﺸﺪار ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻮدم‪ .‬اﻣﺎ‬
‫دوﺳﺖ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮم ﭘﺲ از ﺧﻮاﻧﺪن آن ﻃﻲ ﻧﺎﻣﻪ اي ﻧﻮﺷﺖ ‪:‬‬
‫»داﺳﺘﺎن را ﺧﻮب ﺷﺮوع و درﺳﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﺎﻧﺪه اﻳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻛﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻴﺪ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او‬
‫ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﻪ درد روزﮔﺎر ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬
‫درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﺎﺟﺮاي اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻣﺎﻫﻴﺖ او را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ در‬
‫رواﻳﺎت آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺮح داد و ﻇﻬﻮر او را در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﻛﺸﻴﺪه اﻳﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر را ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اوﺿﺎع و‬
‫اﺣﻮال ﻛﻨﻮﻧﻲ اﻳﺮان ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎي اﻣﺮوز ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ ﺗﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ اي از زﺣﻤﺎت ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ و راه ﺣﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺮدم اراﺋﻪ‬
‫ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻴﺪ«‪.‬‬
‫ﻣﺸﻮرت ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن و ﻗﺒﻮل ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات ﻣﻨﻄﻘﻲ آﻧﻬﺎ و ﻋﻤﻞ ﺑﻪ‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﺷﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺳﻮدﻣﻨﺪ ﺑﻮده و در ﺑﻬﺒﻮد ﻛﺎرم‬
‫اﺛﺮ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻧﺎﻣﺔ اﻳﻦ دوﺳﺖ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ در ﺑﺎره‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻪ او و ﺳﻴﺮ ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﻨﻴﺪن‬
‫ﺳﺨﻨﺎن او و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺶ ﺑﻮﻗﻮع ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد‪ ،‬در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﺑﺎ آرزوﻫﺎ و آرﻣﺎﻧﻬﺎي‬
‫ﻣﻴﻬﻦ ﺧﻮاﻫﺎﻧﻪ ﺧﻮد در ﻫﻢ آﻣﻴﺨﺘﻢ و ﺣﺎﺻﻞ آن ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر ﺑﻮد ﻛﻪ‬
‫در ﺑﺨﺶ دوم ﻛﺘﺎب آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻛﻨﻮن ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎﻧﻢ ﺑﻪ ﭼﺎپ دوم‬

‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﻓﺮوﺗﻨﻲ اﻋﻼم ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﻦ اﻳﺪة ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر‬
‫را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺘﺎب اﻓﺰوده ام‪ ،‬واﻣﺪار ﺗﻮﺻﻴﻪ اﻳﻦ دوﺳﺖ ﻋﺰﻳﺰ و ارﺟﻤﻨﺪ ﺧﻮد‬
‫ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ از ﺑﺮدن ﻧﺎﻣﺶ ﻣﻌﺬورم‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﭼﻨﺪ ﺳﻄﺮ‬
‫ﺳﭙﺎس ﺧﻮد را ﺑﻪ او ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ در ﻣﻘﺪﻣﻪ ﭼﺎپ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻄﺮح ﻛﺮدم ﻛﻪ اﻳﻦ‬
‫روزﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺨﺸﻲ از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ و آرزو ﻛﺮده ﺑﻮدم‪ ،‬ﺟﺎﻣﻪ ﻋﻤﻞ ﭘﻮﺷﻴﺪه‪ ،‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از‬
‫دوﺳﺘﺎن ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺧﻮاﻧﺪه اﻧﺪ‪ ،‬از اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻳﺎ آرزوي ﻣﻦ ﺑﺮاي‬
‫ﺑﻴﺪاري و آﮔﺎﻫﻲ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان و ﺗﻜﻴﻪ ﻛﺮدن ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻋﻤﻞ در‬
‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﮔﻔﺘﻪ و آرزو ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻜﺎش ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻖ ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد ﺗﺎ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﻪ آرزوي دﻳﺮﻳﻨﻪ ﺧﻮد ﻛﻪ‬
‫داﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺗﻴﻚ اﺳﺖ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬
‫آرزوﻫﺎي ﺗﻮام ﺑﺎ ﺗﺨﻴﻞ ﻳﻜﻲ از وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي اﻧﺴﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺴﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﻫﺮ ﭼﻴﺰي را ﻛﻪ وﻗﻮع آن در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ آرزو‬
‫ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺻﻮرت ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﮕﻴﺮد ﻳﺎ ﻧﻪ! ﻣﻮﺿﻮع ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اي‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ دﻳﺪه و ﺷﻨﻴﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از اﺷﺨﺎص آرزوﻫﺎﻳﺸﺎن ﭼﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﺧﻮد و ﭼﻪ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان ﺟﺎﻣﻪ ﻋﻤﻞ ﭘﻮﺷﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﻮادث آﻳﻨﺪه را ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻳﺎ ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬از‬
‫اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﺷﺨﺎص ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﺻﺪﻫﺎ و ﻫﺰارﻫﺎ‬
‫آرزو ﻳﺎ ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺎدرﺳﺖ از آب در ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺎﻫﮕﺎﻫﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻮارد‬
‫ﻣﻌﺪودي از ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻫﺎ درﺳﺖ در ﻣﻲ آﻳﺪ و ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺳﺒﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﭘﻴﺸﮕﻮ ﺷﻬﺮت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺘﻤﺪن‬
‫ﻏﺮب ﻧﻴﺰ در آﻏﺎز ﻫﺮ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻴﻬﺎي آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﺳﺎل آﻳﻨﺪه در رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ‬
‫ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺎز ﻣﻲ ﮔﺮدم ﺑﻪ ﻛﺘﺎب » ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم‬
‫‪١٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫زﻣﺎن«‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺷﺎﻣﻞ دو ﺑﺨﺶ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﭘﺮورده‬
‫ﺷﺪه ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر اوﺳﺖ و آﻧﭽﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ‬
‫اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺨﺸﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر ﺳﺨﻦ ﻣﻲ‬
‫ﮔﻮﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻇﻬﻮر را ﺑﻪ واﻗﻌﻴﺖ ﻧﻤﺎدي ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻛﺸﻮر و ﻣﻠﺖ‬
‫ﻣﺎ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﭘﻴﭻ و ﺧﻢ آن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺨﺼﻴﺺ داده ام‪ .‬ﺑﺨﺶ دوم ﻫﻢ ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ‬
‫واﻗﻊ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮﻗﻮع ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان و ﺳﺮدﻣﺪاران‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻓﻌﻠﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ ،‬اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ‬
‫ﻣﺒﻨﺎي ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺨﺶ دوم اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﺎﻳﺎن ﻛﺘﺎب ﭘﻴﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان داده‬
‫ﺷﺪه و ﺗﻮﺻﻴﻪ اي ﻫﻢ ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن اراﺋﻪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ‪:‬‬
‫ﭘﻴﺎم ﺑﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان‪ ،‬در راﺳﺘﺎي در ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺮ ﭘﺎﺋﻲ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻨﺒﺸﻲ ﺑﻮد‬
‫ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در درون ﻛﺸﻮر آﻏﺎز ﺷﺪه و اداﻣﻪ دارد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻗﺼﺪم اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان در اﺛﺮ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي ﻣﻦ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻪ! ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻨﻈﻮرم اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ وﻗﻮع ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻴﺰﺷﻲ در ﻛﺘﺎب آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻦ و ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺳﻌﺎدت و ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﻤﺎن ﺧﻮد‬
‫آرزوﻳﻲ ﻧﺪارﻳﻢ‪ ،‬ﻓﺮﻗﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻇﻬﻮر ﺑﻪ‬
‫ﺑﻴﺪاري و آﮔﺎﻫﻲ رﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻳﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻫﺮ ﺣﺎدﺛﺔ دﻳﮕﺮي‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﻬﻢ‬
‫اﺳﺖ ﻫﺸﺪار ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎﻧﻤﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻧﺘﻈﺎر ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮد‬
‫ﺗﻜﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺮاي ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﻼش ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﻫﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﭘﺲ از دوراﻧﻲ ﺑﺲ ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺮدﻣﻨﺪي و‬
‫ﻫﻮﺷﻴﺎري رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﺪ ﻫﻴﭻ دﺳﺘﻲ از ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ ﺑﻪ ﻳﺎري ﻫﻴﭻ ﻣﻠﺘﻲ‬
‫ﻧﻴﺎﻣﺪه و ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮدم ﺑﻴﺪار و آﮔﺎه اﻳﺮان ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﻳﻚ ﻣﺎه و دو ﻣﺎه‬
‫ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ و‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺮﺳﻨﺪ و ﺑﺪون ﺷﻚ ﻧﻴﺰ ﺣﻘﻮق ﺧﻮد را دﻳﺮ‬
‫ﻳﺎ زود ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ آورد‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺎ‬
‫ﺑﺎزداﺷﺖ و ﺷﻜﻨﺠﻪ و ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺻﻼﺑﻪ ﻛﺸﻴﺪن و ﻛﺸﺘﻦ ﻣﺮدم ﺣﺮﻛﺖ آﻧﻬﺎ را‬
‫‪١٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﺮﻛﻮب ﻧﻤﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺧﺎﻣﻮش ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص ﻛﻪ‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺧﻮن ﻫﺎي رﻳﺨﺘﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎن آﻣﺮان و ﻋﺎﻣﻼن را ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﻴﺪ دارم روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺳﺮدﻣﺪار‬
‫رژﻳﻢ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺪار ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ ﻧﻈﺎﻣﺸﺎن ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪،‬‬
‫دﻳﺮ ﻳﺎ زود آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻧﺎﭼﺎرﻧﺪ دﺳﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮدارﻧﺪ‪ .‬ﻛﻨﺎر رﻓﺘﻦ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ از‬
‫دو ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎرج ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻗﻬﺮ از ارﻳﻜﻪ ﻗﺪرت ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬
‫و ﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﻴﻮه اي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد و ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ و ﺑﺪون ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي‪ ،‬ﺧﻮد زﻣﺎﻣﺪاران ﭘﻴﺶ ﻗﺪم‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻣﺮدم واﮔﺬار ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ از ﻋﻮاﻗﺐ ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ‬
‫ﻣﺮدم در اﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﻧﺤﻮة ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ و واﮔﺬاري آن ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ ﺑﻪ‬
‫ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺷﺮح داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ رﻫﻨﻤﻮدي ﺑﺮاي ﺑﺮوﻧﺮﻓﺖ آﻧﻬﺎ از‬
‫اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻜﺎش ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ و ﺑﺎ دوراﻧﺪﻳﺸﻲ‬
‫اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﻛﺎر ﺑﻪ ﺑﻦ ﺑﺴﺖ ﺑﻜﺸﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﻓﻜﺮ‬
‫ﭼﺎره ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬
‫ﺑﻪ ﻣﺮدم واﮔﺬار ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺖ ﻛﻢ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﺪف دﺳﺖ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬اﻫﺪاﻓﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺧﻮد آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﻮد ﻣﻠﻚ و ﻣﻠﺖ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻼح دﻳﻦ و‬
‫ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺮدم اﺳﺖ‪.‬‬
‫درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ارﻳﻜﻪ ﻗﺪرت‪ ،‬ﺧﺮد ﺗﻮان اﻧﺪﻳﺸﻴﺪن ﺧﻮد را از دﺳﺖ‬
‫ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻗﺪرت ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و‬
‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪاﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ درﻳﻎ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺷﺮط ﺑﻼغ ﭘﻨﺪ ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ!!‬

‫ﭘﺎرﻳﺲ‪ ،‬ﻣﺮداد ﻣﺎه ‪ – 1388‬ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫‪١٦‬‬
‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺑﻪ زﻧﺪه ﻳﺎد ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ اﻳﺮاﻧﻴﺎر‬
‫ﭘﺎﻛﻨﻬﺎدي ﻛﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد را در راه ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪن‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻛﻬﻨﺴﺎل اﻳﺮان و ﺑﻴﺪاري ﻣﺮدم ﻣﻴﻬﻦ‬
‫ﺧﻮد از دﺳﺖ داد و ﺑﺎ ﺧﻮن ﭘﺎك ﺧﻮد ﻧﺎم و‬
‫ﻳﺎدش را در ﺗﺎرﻳﺦ ﺣﺮﻛﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺧﺮد ﮔﺮاﻳﻲ‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺟﺎوداﻧﻪ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬

‫ﻗﺮار ﺑﻮد اﻳﻦ ﻛﺘﺎب در آﻏﺎز ﺳﺎل ﻧﻮ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫﺪﻳﻪ‬
‫ﻧﻮروزي ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﻠﻲ اﻧﺘﺸﺎر آن ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ‬
‫اﻓﺘﺎد‪ .‬در آﻏﺎز ﻣﻦ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﻪ زﻧﺪه ﻳﺎدان اﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮوي‪ ،‬ﻋﻠﻲ دﺷﺘﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻮرش آرﻳﺎﻣﻨﺶ‪ ،‬ﺳﻌﻴﺪي ﺳﻴﺮﺟﺎﻧﻲ و ﻓﺮﻳﺪون ﻓﺮﺧﺰاد ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدم ﻛﻪ‬
‫ﻫﺮ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺗﺎرﻳﻚ اﻧﺪﻳﺸﺎن اﺳﻼﻣﻲ ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ‬
‫ﺗﺄﺳﻒ در اوﻟﻴﻦ روز ﺳﺎل ﻧﻮ ‪1387‬ﺧﺒﺮ دردﻧﺎك ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ‪ ،‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻓﺮﻫﻨﮓ دوﺳﺘﺎن اﻳﺮان را ﺷﻨﻴﺪم‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺣﺲ ﻛﺮدم‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺰرگ ﻣﺮد اﻳﺮان دوﺳﺖ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﻧﺎم او ﻧﻴﺰ‬
‫در ﻛﻨﺎر ﺑﺰرﮔﺎﻧﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﻴﺪاري اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ در ﺳﻲ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻨﻴﺎن ﮔﺬاري‬
‫ﻣﺪرﺳﺔ ﻣﻌﺘﺒﺮي در اﺳﭙﺎﻧﻴﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻏﺮور و ﺳﺮﻓﺮازي اﻳﺮاﻧﻴﺎن در اﻳﻦ ﻛﺸﻮر ﺷﺪ‪،‬‬
‫در اﻛﺜﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﺮوﻧﻤﺮزي‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه در ﺑﺨﺶ ﭘﮋوﻫﺶ در ﻓﺮﻫﻨﮓ‬
‫ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﻲ اﻳﺮان و ﺷﻨﺎﺧﺖ اوﺳﺘﺎ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻛﺘﺐ دﻳﻨﻲ ﺟﻬﺎن‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﺑﺰرﮔﻲ داﺷﺖ‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﻳﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﺎك ﻧﮋاد ﻳﻜﻲ از ﺣﺎﻣﻴﺎن‬
‫ﺑﺰرگ ﻛﻮﺷﻨﺪﮔﺎن ﺣﺮﻛﺖ ﺧﺮدﮔﺮاﻳﻲ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺟﻨﺒﺶ‬
‫ﻋﺼﺮ روﺷﻨﺎﻳﻲ در ﻏﺮب ﻣﻴﻜﻮﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ دﻳﻦ و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ اﺳﺘﺒﺪاد‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ در اﻳﺮان را ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ روﺷﻦ ﺳﺎزد و اﻳﻦ دو ﻧﻬﺎد را از ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻪ‬
‫ﺷﻴﻮه ﻫﺎي ﻗﺮون وﺳﻄﺎﻳﻲ ﺑﺎز دارد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﺴﻴﺎري از آﺛﺎر‬
‫اﻫﻞ ﻗﻠﻢ و اﻧﺪﻳﺸﻪ‪ ،‬در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﺑﻪ زﻳﻮر ﭼﺎپ آراﺳﺘﻪ ﺷﺪ و ادﺑﻴﺎت‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫روﺷﻨﮕﺮي اﻳﺮان ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ روﻧﺪ ﭘﻮﻳﺎي آن اﻓﺘﺨﺎر‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬و اﻣﻴﺪ دارﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻼش ﺑﺰرگ و ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﺎز اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ ﺛﻤﺮ‬
‫ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺗﻼش ﻣﺴﺘﻤﺮي ﻛﻪ از ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺑﺎ اﺑﻦ ﻣﻘﻔﻊ ﺷﺮوع‬
‫ﮔﺮدﻳﺪ و اﺑﻦ راوﻧﺪي ﻫﺎ‪ ،‬رازي ﻫﺎ‪ ،‬ﺧﻴﺎم ﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺮدوﺳﻲ ﻫﺎ و ﺻﺪﻫﺎ و ﻫﺰارﻫﺎ‬
‫اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﺎﻛﻨﻬﺎد دﻳﮕﺮ آن را ﭘﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و اﻣﺮوزه ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﺮﻫﻴﺨﺘﮕﺎن‬
‫اﻳﺮاﻧﻲ آن را دﻧﺒﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭘﺮ ﺑﺎر اﻳﺮان در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﻢ ﻓﺮزﻧﺪان ﺳﺮﻓﺮازي را در‬
‫داﻣﺎن ﺧﻮد ﭘﺮوراﻧﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺮاي ﮔﻔﺘﻦ دارﻧﺪ و ﻫﻢ ﻓﺮﻫﻨﮓ دوﺳﺘﺎن‬
‫ﺑﺮوﻣﻨﺪي ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ را ﻛﻪ ﺣﺎﻣﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻏﻠﺐ‬
‫ﺑﺎ ﻓﺮوﺗﻨﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﻧﺪ ﻧﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ درﻳﻎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از رﻳﺨﺘﻦ‬
‫ﺧﻮن ﭘﺎك اﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮب وﻃﻦ ﺑﻪ ﺧﻨﺠﺮ ﻛﻴﻦ دﺷﻤﻨﺎن اﻳﺮان‪ ،‬ﻧﺎﻣﺸﺎن و‬
‫ﻳﺎدﺷﺎن از ﭘﺮدة ﺑﺮون ﻧﻴﻔﺘﺪ و ﻗﺪر و ﻣﻨﺰﻟﺘﺸﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻘﺪﻳﻢ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ‪ ،‬ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻦ ﭘﺎك ﻧﮋاد ﻣﺎ ﻛﻪ در‬
‫اﻳﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎي ﺗﻠﺦ ﻏﺮﺑﺖ ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﻛﻨﺎر ﻛﻮﺷﻨﺪﮔﺎن ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﺳﭙﺎﺳﻲ اﺳﺖ از ﻃﺮف ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ او اﺛﺮي و اﻧﺪﻳﺸﻪ اي ﺑﻪ‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ و ادﺑﻴﺎت اﻳﺮان ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮده و در ﺑﻴﺪاري اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻗﺪﻣﻲ ﺑﺮداﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻘﻴﻦ دارم ﻛﻪ ﻧﺎم اﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪ ﮔﺮاﻧﻘﺪر اﻳﺮان در ﻛﻨﺎر ﺟﺎﻧﺒﺎﺧﺘﮕﺎن ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺸﻌﻠﺪاران ﺣﺮﻛﺖ روﺷﻨﮕﺮي ﻳﻜﺼﺪ ﺳﺎﻟﻪ اﺧﻴﺮ اﻳﺮان ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ و در ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﻴﺪاري اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺟﺎوداﻧﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ و‬
‫آﻳﻨﺪﮔﺎن ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎ ﻳﺎد وي را ﮔﺮاﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ ،‬و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪ‬
‫ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻓﺪاﻛﺎر و ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻪ ﻣﻴﻬﻦ ﺧﻮد اﻓﺘﺨﺎر ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬

‫ﭘﺎرﻳﺲ‪ -‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ﻣﺎه ‪1387‬‬

‫‪١٨‬‬
 ‫ﺷﺄن ﻧﺰول اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬
‫آﻳﺎ اﻳﺮان ﻛﺸﻮر ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن اﺳﺖ؟‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﮔﺮاﻣﻲ وﻋﺪه داده ﺑﻮدم ﻛﻪ ﭘﺲ از دﻓﺘﺮ» ﺑﺸﺎرت«‪،‬‬
‫ﻓﻠﺴﻔﺔ »اﻧﺴﺎن ﺧﺪاﻳﻲ« ﺧﻮد را ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺣﻀﻮرﺷﺎن ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ از اﻧﺠﺎم‬
‫آن ﺑﺎز ﻣﺎﻧﺪم‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از آن دﻻﻳﻞ اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺧﻠﻒ وﻋﺪه ﺑﺮ ﻣﻦ ﺧﺮده ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫از ﻣﺪت ﻫﺎ ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ از دوﺳﺘﺎن ﭼﻪ ﺣﻀﻮري و ﭼﻪ از راه دور ﺑﻪ‬
‫ﻣﻦ ﺗﺬﻛﺮ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت ﻫﻢ اﻳﺮاد ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﺮا در ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫ﻛﻨﻮﻧﻲ اﻳﺮان ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻛﺸﻮرﻣﺎن ﺑﭙﺮدازم ﺑﻪ‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﻣﺸﻐﻮل ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﺪان رﺑﻄﻲ ﺑﻪ اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﻓﻌﻠﻲ ﻣﺮدم‬
‫اﻳﺮان ﻧﺪارد‪ .‬ﭼﺎه ﺟﻤﻜﺮان و ﺳﻜﻮﻧﺖ دادن اﻣﺎم زﻣﺎن در آن ﭼﺎه را ﻳﺎد آور ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ ،‬آﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺧﺪا و ﺑﻬﺸﺖ و‬
‫دوزخ‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻴﻨﺪازم؟ واﻗﻌﻴﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺮاي ﻣﺮدم‬
‫روﺷﻦ و ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻛﺮدن او را از ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه ﺑﻪ ﭼﺎه ﺟﻤﻜﺮان و ﺗﺄﺋﻴﺪ و‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻋﻤﻠﻜﺮد رژﻳﻢ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ اﻣﺎم را ﺑﺮرﺳﻲ و ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫ﻛﻨﻢ؟ و دﻫﻬﺎ ﭘﺮﺳﺶ از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ‪.‬‬
‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ از زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺮدم‪ ،‬ﺑﻪ دﻻﻳﻞ‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺼﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻢ وارد ﻣﻘﻮﻻت راﻳﺞ ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ و ﺑﻮﻳﮋه ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬
‫ﺑﺸﻮم‪ .‬دﻟﻴﻞ ﻋﻤﺪة آن ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان و ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان‬
‫ﻣﺎ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ و رﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎ و ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد‬
‫و ﻣﺴﺘﻨﺪي ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺣﻖ ﻣﻄﻠﺐ را ادا ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ در ﻓﺮﻫﻨﮓ و‬
‫ادﺑﻴﺎت ﻣﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ زﻳﺮ ﺑﻨﺎي ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻟﻬﻴﺎت ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﻮﻻت ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﻛﺜﺮاٌ در ﺗﺄﺋﻴﺪ و ﺗﺼﺪﻳﻖ اﻳﻦ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻗﻠﻢ زده اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻋﻠﻤﺎي دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬاﻫﺐ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬
‫آن ﺑﻮده اﻧﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ و ﻣﻼ ﺻﺪرا و دﻳﮕﺮان ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬آﺛﺎرﺷﺎن ﺑﺼﻮرت ﻣﻘﻮﻻت ﻓﻠﺴﻔﻲ و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ و درك‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻋﺎﻣﺔ ﻣﺮدم ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﺳﺨﻦ دﻳﮕﺮ ﻋﺎﻣﺔ ﻣﺮدم ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻳﺮ‬
‫ﺑﻨﺎي دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و ﻣﺤﺘﻮاي ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎي اﻳﻤﺎﻧﻲ ﺧﻮد آﮔﺎﻫﻲ دارﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪،‬‬
‫ﻻزم ﺑﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﻢ ﺗﻼﺷﻲ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد و ﻣﻦ ﺧﻮد را ﻣﻮﻇﻒ دﻳﺪم‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﭙﺮدازم‪.‬‬
‫اﻣﺎ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺗﺬﻛﺮات دوﺳﺘﺎن و ﺑﺨﺼﻮص ﺑﻌﺪ از ﺷﻨﻴﺪن آواي ﻧﺴﻨﺠﻴﺪه‬
‫اي ﻛﻪ از زﺑﺎن ﺑﻌﻀﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻴﺮون آﻣﺪ ﻛﻪ ﻛﺸﻮر اﻳﺮان »ﻛﺸﻮر ﺻﺎﺣﺐ‬
‫زﻣﺎن اﺳﺖ!«‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ ﻋﺠﺎﻟﺘﺎٌ دﺳﺖ از ﺗﻼﺷﻬﺎي ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮد‬
‫ﺑﺮدارم و ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﮔﺬرا ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﺔ ﻛﻨﻮﻧﻲ‬
‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻧﻢ ﺑﻴﻨﺪازم‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺗﺬﻛﺮ را ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺪﻫﻢ ﻛﻪ‬
‫ﺳﻜﻮت ﻣﺮدم اﻳﺮان در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺬل و ﺑﺨﺸﺶ ﺛﺮوﺗﻬﺎي اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ اي را دﻟﻴﻞ آن ﻧﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺳﺎﻛﺖ ﻣﻴﻨﺸﻴﻨﺪ و اﺟﺎزه‬
‫ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮات ﻧﺎم اﻫﻮراﻳﻲ اﻳﺮان را ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ و آن ﭘﻴﺸﻜﺶ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﺸﺎن از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺨﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ از ﺣﺪ‬
‫ﺑﻌﺜﺖ و ﻫﺠﺮت‪ ،‬ﻏﺰوات ﺑﺪر و اﺣﺪ و ﺻﻠﺢ ﺣﺪﻳﺒﻴﻪ و ﺣﻜﻤﻴﺖ ﺧﻼﻓﺖ ﻣﻴﺎن‬
‫ﻋﻠﻲ و ﻣﻌﺎوﻳﻪ و ﻣﺸﺘﻲ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻣﺠﻌﻮل ﻓﺮاﺗﺮ ﻧﻤﻲ رود‪ ،‬از ﺗﺎرﻳﺦ‬
‫ﻋﺒﺮت آﻣﻮز ﻛﺸﻮر اﻳﺮان آﮔﺎه ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬وﮔﺮﻧﻪ ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﺮان ﻧﻪ ﻛﺸﻮر‬
‫اﺳﻜﻨﺪر ﺷﺪ ﻛﻪ اﻣﭙﺮاﺗﻮري ﭘﺮ ﺷﻮﻛﺖ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ را از ﻣﻴﺎن ﺑﺮد‪ ،‬ﻧﻪ ﻛﺸﻮر‬
‫ﻋﺮب ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻗﺮن در آن ﺣﻜﻮﻣﺖ راﻧﺪﻧﺪ و ﻧﻪ ﻛﺸﻮر اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺳﻨﮓ او را ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ‪ .‬ﺻﺎﺣﺒﺎن واﻗﻌﻲ اﻳﻦ‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻓﺮزﻧﺪان اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﻮزة‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻳﺎوه ﮔﻮﻳﺎن را ﺑﻪ ﺧﺎك ﻣﺎﻟﻴﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ اﻧﺪازة ﺳﻬﻢ ﺧﻮد‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ و ﻣﺎﻟﻚ اﻳﺮان‬
‫ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ آن را از ﻧﻴﺎﻛﺎن ﺧﻮد ﺑﻪ ارث ﺑﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻪ‬
‫ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﻧﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭽﻜﺲ دﻳﮕﺮ اﺟﺎزه ﻧﻤﻲ دﻫﻢ؛ ذره اي از ﺳﻬﻢ ﻣﺮا‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺮب ﺗﺒﺎر ﻳﺎ ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻋﺮب ﻧﮋاد و ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ رﻧﮓ و ﺑﻮ و‬
‫ﻣﺰة ﻋﺮﺑﻲ دارد ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺧﺎص ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺧﻮن ﭘﺎك اﻳﺮاﻧﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬

‫‪٢٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻫﻮراﻳﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﺎم ﻫﻴﭻ ﻋﺮب و ﻋﺮب زاده اي ﺑﻨﺎﻣﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﻦ و ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﻣﻦ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎ ﻫﺮ اﻣﺎم دﻳﮕﺮ‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻛﺸﻮري ﺑﺮود ﻛﻪ در‬
‫آﻧﺠﺎ زاده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺸﻮر اﻳﺮان‪ ،‬ﻛﺸﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺮب زاده ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻛﺸﻮر ﺳﺎدات اوﻻد‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻛﺸﻮر آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي وارداﺗﻲ از ﻫﻨﺪ و ﻋﺮاق و ﺟﺒﻞ‬
‫ﻋﺎﻣﻞ و دﻳﮕﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻋﺮب ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺸﻮر اﻳﺮان ﻛﺸﻮر ﻛﻮروش و داراﺳﺖ‪ .‬ﻛﺸﻮر اردﺷﻴﺮ و ﺷﺎﻫﭙﻮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺸﻮر ﻳﻌﻘﻮب و ﺑﺎﺑﻚ اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺸﻮر ﻣﻦ و ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﺮان و ﺑﺮادران اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻛﺸﻮر ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﻋﺮب و ﻋﺮب زاده ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺸﻮرﻣﺎن را ﺑﻪ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﭘﺪران ﺧﻮد ﺟﺰ ﭼﺎﻫﻲ ﻧﺼﻴﺒﺶ ﻧﺸﺪه ﻫﺒﻪ و او را‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺸﻮر»اﻳﺮان« ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻳﺮان آﻧﭽﻨﺎن ﻛﺸﻮر ﺑﺰرگ و ﺻﺎﺣﺐ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﻌﻨﻮي و ارزش ﺗﺎرﻳﺨﻲ و‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ اي ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ آﻧﺮا ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺮﺳﺪ‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﺎم ﺷﻜﻮﻫﻤﻨﺪ آن را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﺮب زادة ﻣﺠﻌﻮل ﺑﻨﻬﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺨﻠﻮق‬
‫ﻣﺮد رﻧﺪي از ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﻨﻲ اﺳﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﻣﻦ ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن اﻳﻦ دﻓﺘﺮ و ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ‬
‫واﻗﻌﻴﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻫﻮس داﺷﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺤﺼﻮل آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻋﺮب را‬
‫ﻧﻜﻨﻨﺪ و ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر او ﻧﻴﺰ ﺑﻴﻬﻮده ﻓﺮﻳﺎد»ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ« ﺳﺮ ﻧﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﮕﺬارﻧﺪ اﻳﻦ اﻣﺎم در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ از آن ﺟﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻇﻬﻮر‬
‫ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاي ﻇﻬﻮرش ﻫﻢ اﮔﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ دﻋﺎ و اﻟﺘﻤﺎس دارد‪ ،‬اﻳﻞ و ﺗﺒﺎرش اﻳﻦ‬
‫دﻋﺎ و اﻟﺘﻤﺎس را ﺑﺮاﻳﺶ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻇﻬﻮر ﻧﺎﻳﺐ اﻳﻦ اﻣﺎم ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻮد و دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻇﻬﻮر‬
‫ﺧﻮد ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻠﻪ ﻧﺪارﻳﻢ‪.‬‬

‫‪٢١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫اﻧﺴﺎن ﻣﻮﺟﻮد ﻋﺠﻴﺐ و ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﻴﺰ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﺎﻛﻲ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻣﻨﺒﻊ‬
‫و ﻣﻨﺸﺎء و آﻓﺮﻳﻨﻨﺪة ﺑﺴﻴﺎري از ﻋﺠﺎﻳﺐ و ﺷﮕﻔﺘﻰﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻃﻮل‬
‫روزﮔﺎران در ﺻﺤﻨﺔ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﺑﻮﺟﻮد آورده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ و اﻳﻦ ﻛﻪ‬
‫ﻫﺰاره ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎري از ﻋﻤﺮ او ﻣﻲ ﮔﺬرد و از زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﺔ ﺗﻔﻜﺮ و‬
‫اﻧﺪﻳﺸﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺗﻼش او ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻮده‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ‬
‫اﻣﺮوز ﻛﻪ ﺑﺎ ﻏﺮور و ﺳﺮﻓﺮازي از ﻳﻚ ﻃﺮف ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﻮي آﺳﻤﺎن ﻛﺸﻴﺪه و در‬
‫ﭘﻬﻨﺔ ﺑﻴﻜﺮان آن ﺑﻪ ﻛﻨﻜﺎش ﭘﺮداﺧﺘﻪ و از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ درون ذرات‬
‫رﻳﺰي ﻓﺮو ﺑﺮده ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ از آن ﻃﺮﻳﻖ ﭘﻲ ﺑﻪ ذات ﺧﻮد ﺑﺒﺮد‪ ،‬ﻫﻨﻮز در ﺷﻨﺎﺧﺖ‬
‫ﺧﻮد و ﻣﺎﻫﻴﺖ وﺟﻮد ﺧﻮﻳﺶ راه ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﺒﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫از وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ﺷﮕﺮف اﻧﺴﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل و‬
‫در ﻋﺮﺻﺔ ﭘﻨﺪارﻫﺎي ﺧﻮد‪ ،‬ﺗﺼﻮرات و ﺗﻮﻫﻤﺎﺗﻲ را ﺗﺠﺴﻢ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ‬
‫ﻫﺮﮔﺰ اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻧﺴﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺑﺎﻟﻬﺎي ﻇﺮﻳﻒ و‬
‫ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪ ﺗﺨﻴﻼﺗﺶ ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ و ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﺑﻜﺸﺎﻧﺪ ﻛﻪ زﻣﻴﻦ و زﻣﺎن و‬
‫ﻫﺮ آﻧﭽﻪ را ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺎﻓﺮﻳﻨﺪ‪ .‬اﺑﺮ و ﺑﺎد و ﻣﻪ و ﺧﻮرﺷﻴﺪ و ﻓﻠﻚ را ﺑﻪ اﻧﻘﻴﺎد‬
‫ﺑﮕﻴﺮد ﺗﺎ ﻫﺮ ﻧﺎ ﺷﺪﻧﻲ را ﺷﺪﻧﻲ ﺳﺎزد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﻫﺎي ﻫﻨﺮﻣﻨﺪاﻧﺔ ذﻫﻨﺶ‪ ،‬ﺗﺨﻴﻠﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎم آﻧﻬﺎ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﺗﻮاﺿﻊ و ﻓﺮوﺗﻨﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻮﻫﻮم ﺧﻴﺎﻟﻲ ﻫﺪﻳﻪ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬او را ﺑﺮ ﻣﺴﻨﺪ اﺑﺮ ﻣﻮﺟﻮدي ﻣﻲ ﻧﺸﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد آرزوي آﻧﭽﻨﺎن‬
‫ﺑﻮدﻧﺶ را داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﻫﻢ اﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺔ ذﻫﻨﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﻘﺎم‬
‫آﻓﺮﻳﻨﻨﺪة ﻫﻤﺔ ﻫﺴﺘﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ ﻧﺸﺎﻧﺪ و دﻋﺎﻫﺎﻳﺶ را ﺑﻪ ﺳﻮي او‬
‫ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺪ و ﺑﺮآورده ﺷﺪن آرزوﻫﺎي ﺧﻮد را از درﮔﺎه او ﺗﻤﻨﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﻜﺎﻳﺖ اﻳﻦ ﻣﻮﻫﻮم ﺧﻴﺎﻟﻲ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ آﻏﺎز ﺷﺪ و ﺑﻪ روزﮔﺎراﻧﻲ ﺑﺲ‬
‫دراز ﻫﺮ ﻗﻮم و ﻗﺒﻴﻠﻪ اي ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻳﻚ اﺑﺮ ﻣﻮﺟﻮد ﺧﻴﺎﻟﻲ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎ و آرزوﻫﺎي ﻣﺮدﻣﺎﻧﺸﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﻔﺖ در ﺗﻮﺑﺮة ذات او رﻳﺨﺘﻪ‬

‫‪٢٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫و او را ﺧﺪاي ﺧﻮد ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﻨﺪارﻫﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ دﻫﻬﺎ و ﺻﺪﻫﺎ ﺧﺪا در‬
‫ﻫﺮ ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﻛﺮه ﺧﺎﻛﻲ ﺑﻪ ﺟﻮﻻن اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ را ﺻﺤﻨﻪ‬
‫ﮔﺮدان ﺑﺨﺸﻲ از ﻧﻴﺎزﻫﺎي ﺧﻮد ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﮔﺮوﻫﻲ از ﻋﻘﻼي دور‬
‫اﻧﺪﻳﺶ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﭼﺎره ﺟﻮﻳﻲ و ﺟﻤﻊ و ﺟﻮر ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬از ﻣﻴﺎن آﻧﺎن‬
‫ﺧﺪاي ﻳﻜﺘﺎ را ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﺗﺎ دﺳﺖ ﻫﻴﭻ اﺣﺪي ﺟﺰ‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان ﺑﻪ داﻣﺎن او ﻧﺮﺳﺪ‪ .‬ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻮدﻧﺶ را ﻫﻤﻪ آرزو ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫آرزوﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت »آرزو« ﺑﺮاي‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﺔ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪاﻧﺔ ذﻫﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻳﻲ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ آرزو داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد آن ﺧﺪاي ﺧﻴﺎﻟﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﭼﻮن ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫» ﺧﺪا را آﻓﺮﻳﺪﻧﺪ «ﺗﺎ ﻧﻤﺎد آرزوﻫﺎﻳﺸﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺧﺪا اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻲ رﻓﺖ ﺑﺮ‬
‫آورده ﻧﺸﺪ و اﻋﺘﺒﺎر ﺧﺪاﻳﻲ او ﻧﻴﺰ رو ﺑﻪ اﻓﻮل ﮔﺬاﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻌﺮﻛﻪ داران او ﺑﻪ ﻓﻜﺮ‬
‫ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸﻲ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﻧﻤﺎد دﻳﮕﺮي را ﺑﻪ ﻧﺎم »ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد« ﺑﻪ‬
‫ﺻﺤﻨﻪ آوردﻧﺪ و او را ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺪا ﻛﺎر ﺳﺎز زﻧﺪﮔﻲ دو روزة اﻧﺴﺎن ﻗﻠﻤﺪاد‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﻋﺪه ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﺮآورده ﻧﺸﺪه از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا را او اﺟﺎﺑﺖ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ » ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ«‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﻫﺮ ﻛﺪام ﻳﻚ ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد در ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻳﻤﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬وﻇﻴﻔﻪ و ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ او ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺪا‪ ،‬از‬
‫ﻳﻚ ﺳﻮ ﻣﺪد رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎي ﻓﺮو ﻣﺎﻧﺪه در ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از ﺳﻮي‬
‫دﻳﮕﺮ در رﻓﻊ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﻳﺎر و ﻳﺎور اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ‬
‫او ﺑﺮ ﺧﻼف ﺧﺪا ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﺑﻪ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ و دوران ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﺣﻮاﻟﻪ‬
‫داده اﺳﺖ‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮاٌ در زﻣﺎن ﺣﻴﺎت و در دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ اﻧﺴﺎن اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ داد‪.‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺮ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﻫﻮم دﻳﮕﺮ ﺣﻮاﻟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﺎري ﺑﻪ ﺧﺪا داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬
‫داﺷﺖ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪة ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪة ﻣﻌﺮﻛﻪ داران ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‪،‬‬
‫ﭘﺪﻳﺪه اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎور ﺑﺴﻴﺎري ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺎ آن روﺷﻦ‬
‫ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﻧﻮاب او ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬روﺷﻦ‬

‫‪٢٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺣﻀﻮر ﺧﻮد را از اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﻣﻲ داﻧﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اوﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻮد اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﺼﻴﺒﺖ و‬
‫ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺮدم و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﺑﺮﻳﺰﻧﺪ‪.‬‬
‫*‬
‫ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت در زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻌﻀﻲ از اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺣﻮادﺛﻲ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻏﻴﺮ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور اﺳﺖ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺟﺮأت اﺑﺮاز آن را ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬و‬
‫ﻧﺎﭼﺎر ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ آن را ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻋﻤﺮ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪ دوش ﺑﻜﺸﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎرﻫﺎي ﮔﺮان را ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺣﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻛﻤﺮﺷﺎن زﻳﺮ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ اﻳﻦ ﺑﺎرﻫﺎ ﺧﻢ ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺎرﺷﺎن را ﺑﻪ‬
‫زﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﻧﻬﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﻣﻼ ﻛﺮدن آن ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﺪي از ﻓﺸﺎر آن‬
‫ﺑﻜﺎﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ از ﺟﻤﻠﺔ اﻳﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻣﻼ ﻛﺮدن ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و ﭼﻪ رواﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺎر ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺧﻮدم را ﺳﺒﻚ ﻣﻲ ﺳﺎزم‪.‬‬
‫ﺣﻜﺎﻳﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺣﻮادث اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎل ﺑﺮ‬
‫ﻣﻦ رخ داده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻢ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ آﻧﺮا ﺑﺎور ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮد و ﺣﻖ‬
‫ﻫﻢ دارد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬آن را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن‪،‬‬
‫دﺳﺖ ﻛﻢ در ﺣﺮف و ﺣﺪﻳﺚ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻻﺑﻼي ﺳﻄﻮر اﻳﻦ ﺣﻜﺎﻳﺖ آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﻢ ﻟﺬﺗﻲ از ﻣﻴﻮه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن دﺳﺘﭽﻴﻦ‬
‫ﻛﺮده ام ﺑﺒﺮﻧﺪ و ﻫﻢ از روزﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﻠﻮي دﻳﺪﮔﺎن آﻧﻬﺎ ﮔﺸﻮده ام‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ‬
‫روﺷﻨﺎﻳﻲ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻓﺮاد ﺑﺴﻴﺎري در ﻃﻮل زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت ﺗﻠﺦ و ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﺑﺎ ﺗﻌﻤﻖ در‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﺧﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺎور ﻣﻲ رﺳﻨﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻓﻜﺎر و اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎي‬
‫ﺧﻮد را در ﻣﻌﺮض دﻳﺪ و داوري دﻳﮕﺮان ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺳﻮدي‬
‫ﻧﺼﻴﺐ ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﺮ‬
‫ﻣﻨﺸﺄ ﺗﻐﻴﻴﺮات و ﺗﺤﻮﻻت ﺑﺰرگ و ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎي‬
‫ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺑﺸﺮي ﻧﻴﺰ واﻣﺪار اﻳﻦ اﻓﺮاد اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ آﻧﺎن را ﻣﺘﻔﻜﺮﻳﻦ و اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪان‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺘﻔﻜﺮﻳﻦ و اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪان ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ واﻛﻨﺶ ﻫﺎي دﻳﮕﺮان‪ ،‬ﺑﺎ ﺟﺴﺎرت‬

‫‪٢٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﻈﺮات ﺧﻮد را در ﻣﻮرد ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﭘﻴﺎﻣﺸﺎن ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﺎ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي داﻧﺎﺗﺮ و ﺧﺮدﻣﻨﺪﺗﺮ اﻳﻦ ﻧﻈﺮات ﺗﺼﺤﻴﺢ و ﺗﻜﻤﻴﻞ ﮔﺮدد و ﺑﻪ درد‬
‫ﺳﺎﻣﺎن دﻫﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن و اوﺿﺎع زﻣﺎﻧﺸﺎن ﺑﺨﻮرد‪.‬‬
‫ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺎﻣﺸﺎن ﻋﻤﻮﻣﻴﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ و از‬
‫ﻃﺮف ﻣﺨﺎﻃﺒﻴﻦ راﺣﺖ ﺗﺮ ﺷﻨﻴﺪه و ﻳﺎ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد‪ ،‬آﻧﻬﺎ را در ﻗﺎﻟﺐ ﻗﺼﻪ ﻣﻲ‬
‫رﻳﺰﻧﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﻜﺎﻳﺖ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از اﻳﻦ روش‪،‬‬
‫ﭘﻴﺎﻣﻲ را ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺷﻨﻴﺪن آن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺑﻌﻀﻲ از ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن‬
‫و ﻧﺴﻞ ﻫﺎي آﻳﻨﺪة ﻣﻤﻠﻜﺘﻢ ﺳﻮدﻣﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﻜﺎﻳﺖ‬
‫ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬زﻳﺮا ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز از اﻳﻦ ﺷﻴﻮة ﭘﻴﺎم رﺳﺎﻧﻲ ﺧﻮد راﺿﻲ ﺑﻮده ام‪.‬‬
‫اﻓﺮاد ﺑﺴﻴﺎري ﺑﺎ ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﺮا ﺧﻮاﻧﺪه و در ﺑﺎرة آﻧﻬﺎ ﻓﻜﺮ ﻛﺮده‬
‫و ﺑﺴﻴﺎري ﻧﻴﺰ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان ﻣﻄﺮح و ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮ‬
‫ﻗﺮار داده اﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭘﻴﺎم ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٢٦‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ اول‬
‫دﻳﺪاري ﻏﻴﺮه ﻣﻨﺘﻈﺮه‬
 ‫‪-1‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﺷﺒﻬﺎي ﺑﺎراﻧﻲ ﻓﺼﻞ ﭘﺎﺋﻴﺰ دﻳﺮ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎز ﻣﻲ ﮔﺸﺘﻢ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺮد ﭘﻴﺮي ﺳﺮ راﻫﻢ ﺳﺒﺰ ﺷﺪ و ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻫﻞ اﻧﺖ اﻟﺴﻴﺪ ‪...‬؟‬
‫ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر و ﺑﺪون ﺗﺄﻣﻞ ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬
‫ﻧﻌﻢ! اﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﺮاس و وﺣﺸﺖ از اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺷﺐ ﻳﻚ ﻏﺮﻳﺒﻪ‬
‫آﻧﻬﻢ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ ﻣﺮا ﻣﻮرد ﺧﻄﺎب ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﺘﺎب اﻓﺰودم ‪:‬‬
‫و ﻟﻜﻨﻲ ﻻ ﺗﻜﻠﻢ اﻟﻠﻐﻪ اﻟﻌﺮﺑﻴﻪ‪).‬وﻟﻲ ﻣﻦ ﻋﺮﺑﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ(‬
‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﺑﺎ ﻋﺠﻠﻪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻋﺮف! اﻋﺮف! )ﻣﻲ داﻧﻢ! ﻣﻲ داﻧﻢ!( و ﺳﭙﺲ‬
‫ﺑﺎ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ دري و ﺑﻪ ﻟﻬﺠﻪ ﻫﻤﺰﺑﺎﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﻲ و ﺗﺎﺟﻴﻜﻲ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﺑﺎ ﻣﻦ!؟‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻠﻲ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ!‬
‫ﺑﺎ دﻗﺖ ﺗﻮأم ﺑﺎ ﺣﻴﺮت ﻣﺸﻐﻮل ﺑﺮاﻧﺪاز او ﺷﺪم‪ .‬ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﻗﺪي ﻣﺘﻮﺳﻂ‪ ،‬ﺟﺜﻪ اي ﺑﺎرﻳﻚ‪ ،‬ﭘﻮﺳﺘﻲ ﺗﻴﺮه داﺷﺖ‪ .‬ﻋﻤﺎﻣﻪ اي‬
‫زرد رﻧﮓ و ﻛﻮﭼﻚ‪ ،‬ﻣﻮﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ﺳﻴﺎﻫﺶ را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻋﺒﺎﻳﻲ از ﭘﺸﻢ‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺷﺘﺮ و ﭘﻴﺮاﻫﻨﻲ ﺳﻔﻴﺪ ﺗﻤﺎم ﻗﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺮب ﻣﻲ ﭘﻮﺷﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻦ داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺧﻮرﺟﻴﻨﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ دوش اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد و ﻧﻌﻠﻴﻦ ﻣﻨﺪرﺳﻲ ﺑﻪ ﭘﺎ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻗﻲ‬
‫ﻣﺎﻧﺪه رﻧﮓ زرد آن ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬
‫ﺗﺄﻣﻠﻲ در ﺷﻜﻞ و ﻗﻴﺎﻓﺔ اﻳﻦ ﻏﺮﻳﺒﻪ و ﻃﺮز ﺑﺮﺧﻮردش ﺑﺎ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺮ‬
‫وﺣﺸﺘﻢ اﻓﺰود‪ .‬ﺑﺎ ﻋﺠﻠﻪ ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ از او دور ﺷﻮم‪ ،‬اﻣﺎ ﻃﺮف ﺑﺎزوﻳﻢ را‬
‫ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﻦ ﺑﺮاي دﻳﺪن ﺗﻮ راه درازي ﻃﻲ ﻛﺮده ام‪ .‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻗﺼﺪم ﻫﻢ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺗﻮ و ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن ﺗﻮﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺎش از ﺟﺎﻧﺐ‬
‫ﻣﻦ زﻳﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﺔ او‪ ،‬ﺣﺲ ﻛﻨﺠﻜﺎوﻳﻢ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﺪ‪ .‬ﻓﻜﺮ‬
‫ﻛﺮدم ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺒﻴﻨﻢ او ﻛﻴﺴﺖ؟ اﻳﻨﺠﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ؟ و از ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ؟‬
‫زﻳﺮا ﻧﻪ ﻟﺒﺎس و ﺷﻜﻞ و ﻗﻴﺎﻓﻪ اش ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺷﺒﺎﻫﺖ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﻛﻦ‬
‫ﭘﺎرﻳﺲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻪ ﻃﺮز ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدن او ﺣﺎﻛﻲ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ از‬
‫اﻳﻦ ﺷﻬﺮ و ﻣﺮدﻣﺎن آن دارد‪ .‬از اﻳﻨﺮو از رﻓﺘﻦ و دور ﺷﺪن از او ﻣﻨﺼﺮف‬
‫ﺷﺪم و ﺑﻪ آراﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﻮ ﻛﻴﺴﺘﻲ؟ اﻳﻨﺠﺎ ﭼﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ؟‬
‫ﺑﻲ درﻧﮓ و ﺑﺪون ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﺄﻣﻠﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‬
‫اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻢ و ﺑﺮاي دﻳﺪن ﺗﻮ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ آﻣﺪه ام‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺳﺨﻨﺶ را ﻓﻬﻤﻴﺪم‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري و اﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ اﺷﺘﺒﺎه‬
‫ﺷﻨﻴﺪه ﺑﺎﺷﻢ ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪:‬‬
‫ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻲ؟!‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻢ و ﺑﺮاي دﻳﺪن ﺗﻮ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ آﻣﺪه ام‪.‬‬
‫ﻫﺮ دو ﺟﻤﻠﻪ او‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺶ و ﺑﺮاي دﻳﺪن ﻣﻦ آﻣﺪﻧﺶ‬
‫ﺣﻴﺮﺗﻢ را دو ﭼﻨﺪان ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم دارد ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮم ﻣﻲ ﮔﺬارد‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻦ از اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﭼﻴﺰي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ و ﺷﻴﻮة دﻳﺪار او ﺑﺎ ﻣﻦ ﺟﻮر در ﻧﻤﻲ آﻣﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫راﺑﻄﻪ» ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن« درﺳﺖ ﺣﺎﻟﺖ» ﺟﻦ و ﺑﺴﻢ اﷲ«را دارد‪ .‬ﻣﻦ ﭘﺲ‬

‫‪٢٩‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫از وﻗﺎﻳﻌﻲ ﻛﻪ در ﻛﺸﻮرم اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﺣﺘﻲ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ اﻣﺎﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﺔ ﺣﻴﺎت ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺑﻪ ﻗﻮل ﻋﻠﻤﺎي‬
‫ﺷﻴﻌﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﻛﺮده و ﻣ‪‬ﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎور ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ ،‬ﭼﻪ رﺳﺪ ﺑﻪ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ دﻫﻬﺎ‬
‫و ﺻﺪﻫﺎ دﻟﻴﻞ و ﺳﻨﺪ ﻣﺤﻜﻢ ﺑﺮ ﻧﺎﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮدن او اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎل‪ ،‬وﻗﺘﻲ اﻳﻦ دو ﺟﻤﻠﻪ را از زﺑﺎن او ﺷﻨﻴﺪم ﺑﺎ ﻛﻨﺠﻜﺎوي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬
‫ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺗﻌﺎﻟﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻴﺪ!؟‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻠﻲ ﺑﺮادر! ﻣﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ‪ ،‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻼد ﻛﻔﺮ اﺳﺖ ﭼﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ!؟‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اي ﺑﺮادر! ﻣﺮا از زﻳﺮ اﻳﻦ ﺑﺎران ﻟﻌﻨﺘﻲ ﻧﺠﺎت ﺑﺪه ﺗﺎ ﺗﻮ را از ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﻴﺰ آﮔﺎه ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﮕﺎه‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن اﻧﺪاﺧﺖ و اﻓﺰود ‪:‬‬
‫ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﻃﺎﻗﺖ ﺗﺤﻤﻞ اﻳﻦ ﺑﺎران را ﻧﺪارم‪.‬‬
‫دﻟﻢ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺶ ﺳﻮﺧﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻴﺎ ﺗﺎ ﺗﻮ را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻫﺘﻞ ﺑﺒﺮم ﻛﻪ ﺷﺐ را‬
‫در آﻧﺠﺎ ﺑﮕﺬراﻧﻲ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﺑﺎ ﺗﻮ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺴﺮور ﺷﺪ و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻫﺘﻞ ﭼﻪ ﺟﻮر ﺟﺎﻳﻲ اﺳﺖ؟‬
‫وﻗﺘﻲ ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﻮﺿﻴﺢ دادم ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﻄﻮر راﺿﻲ ﻣﻲ ﺷﻮي ﻣﺮا در ﻳﻚ‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﺮدﻣﻲ ﻧﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﻨﻬﺎ رﻫﺎ ﻛﻨﻲ؟‬
‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻦ او‪ ،‬ﺗﺎزه ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺐ ﺑﺮدن او‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﻫﺘﻞ ﺻﻼح ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﭘﺮس و ﺟﻮ‬
‫ﻛﺮدن از او‪ ،‬ﻓﻬﻤﻴﺪم ﻛﻪ ﻃﺮف ﭘﺎﺳﭙﻮرت و ﻛﺎرت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻧﺪارد‪ .‬ﻫﻴﭻ‬
‫ﻫﺘﻠﻲ ﺑﺪون ﭘﺎﺳﭙﻮرت و ﻳﺎ ﻛﺎرت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﻪ او اﻃﺎق اﺟﺎره ﻧﻤﻲ داد‪ .‬از‬
‫اﻳﻨﺮو ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم او را ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻳﻜﻲ از دوﺳﺘﺎن ﻣﺠﺮدم ﺑﺒﺮم ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ او‬
‫زﻳﺮ ﻳﻚ ﺳﻘﻒ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺒﺎﺷﻢ‪ .‬اﻣﺎ در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺷﺐ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺨﺖ ﺑﻮد‪ .‬در ﻛﺎر ﺧﻮد ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﻨﻢ! در ﮔﻴﺮ و دار اﻳﻦ‬
‫اﻓﻜﺎر ﺑﻮدم ﻛﻪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻧﮕﺮان ﻣﺒﺎش‪ .‬ﻣﺮا ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ات ﺑﺒﺮ ﺗﺎ ﻣﻴﻬﻤﺎن ﺗﻮ ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻫﺰﻳﻨﻪ‬
‫ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﻲ را ﻫﻢ ﻣﻜﻦ و ﻫﻤﺎن ﻫﻨﮕﺎم از درون ﺧﻮرﺟﻴﻦ ﺧﻮد ﻳﻚ ﻛﻴﺴﻪ ﭘﺮ‬

‫‪٣٠‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫از ﺳﻜﺔ ﻃﻼ ﺑﻴﺮون آورد و ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﻦ ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺳﻜﻪ ﻫﺎ‬
‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﻲ ﻫﺮ آﻧﭽﻪ ﻻزم دارﻳﻢ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻲ‪.‬‬
‫ﻟﺒﺨﻨﺪي زدم و ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﮕﺮان ﻫﺰﻳﻨﻪ ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬ﻧﮕﺮان دﻧﺒﺎﻟﺔ‬
‫ﻗﻀﻴﻪ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﻌﺪ از دﻗﺎﻳﻘﻲ‪ ،‬ﺑﺎدا ﺑﺎدي ﮔﻔﺘﻢ و از او ﺧﻮاﺳﺘﻢ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ام ﺑﺮوﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺤﺎل از ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺰﻧﺪ ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺧﻮد او و ﻟﺒﺎﺳﻬﺎﻳﺶ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﻛﺎﻣﻼٌ ﺧﻴﺲ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬از ﺗﺮس اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﻣﺒﺎدا ﺳﺮﻣﺎ ﺑﺨﻮرد‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ورود ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻳﻜﺮاﺳﺖ او را ﺑﻪ ﺣﻤﺎم‬
‫ﺑﺮدم‪ .‬وان ﺣﻤﺎم را ﺗﺎ ﻧﻴﻤﻪ ﭘﺮ از آب ﮔﺮم ﻛﺮدم و ﻟﺒﺎﺳﻬﺎﻳﺶ را ﺑﻴﺮون آوردم‬
‫و از او ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﻪ درون وان ﺑﺮود‪ .‬ﺻﺎﺑﻮن و ﻟﻴﻔﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ دﺳﺘﺶ دادم ﺗﺎ‬
‫ﺧﻮد را ﺑﺸﻮﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻟﺒﺎس زﻳﺮ و ﭘﻴﮋاﻣﻪ اي اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از‬
‫ﺣﻤﺎم ﺑﻪ ﺗﻦ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻪ ﻓﻜﺮم رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﻤﺎم ﻛﺮدن او ﺑﺪون‬
‫ﻛﻤﻚ ﻣﻦ ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬زﻳﺮا اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﻃﺮز اﺳﺘﻔﺎده از وان‬
‫ﺣﻤﺎم و دوش و ﻟﻴﻒ و ﺻﺎﺑﻮن را ﺑﺪاﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺑﻪ ﺣﻤﺎم ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ و ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺑﺮادري‪ ،‬او را ﺷﺴﺘﺸﻮ دادم‪ ،‬ﺧﺸﻚ ﻛﺮدم و ﻟﺒﺎس ﭘﻮﺷﺎﻧﺪم‪ .‬ﭘﺲ از ﺷﺎﻧﻪ‬
‫زدن ﺑﻪ ﻣﻮﻫﺎﻳﺶ و ادوﻛﻠﻦ زدن ﺑﻪ رﻳﺶ اﻧﺒﻮﻫﺶ‪ ،‬او را ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ‬
‫ﻛﺮدم‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﻪ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ رﻓﺘﻪ و ﻏﺬاﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻳﺨﭽﺎل داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻲ‬
‫ﻧﻬﺎدم و ﺑﺎ ﻳﻚ ﻟﻴﻮان ﺷﻴﺮ ﺳﺮ ﻣﻴﺰ آوردم و از او ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺳﻔﺮه‬
‫ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ و ﻃﻌﺎﻣﻲ ﻣﻴﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮد‪ ،‬ﺳﺮ ﺳﻔﺮه آﻣﺪ و ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺴﻢ اﷲ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﻟﻴﻮان ﺷﻴﺮ را‬
‫ﺑﺮداﺷﺖ و ﺗﺎ ﻧﻴﻤﻪ آن را ﻧﻮﺷﻴﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺷﺘﻬﺎي ﻛﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎم ﻏﺬاﻳﻲ‬
‫را ﻛﻪ در ﺳﻔﺮه ﺑﻮد ﻣﻴﻞ ﻛﺮد‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ از ﻣﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻏﺬاي ﺧﻮﺑﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺶ ﻛﺮده ﺑﻮدم ﺗﺸﻜﺮ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ دو دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺎﻟﻴﺪ و‬
‫ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺗﺎ اﻳﻨﺠﺎ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﺮ وﻓﻖ ﻣﺮاد ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎل ﻣﻲ روﻳﻢ ﺳﺮ اﺻﻞ ﻣﻄﻠﺐ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬
‫ﻣﻦ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﻋﺒﺎرت»ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟« ﺣﻴﺮت ﻛﺮده ﺑﻮدم‪،‬‬

‫‪٣١‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرﺗﺎن از ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد ﭼﻴﺴﺖ؟ و در ﭘﻲ آن ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‬

‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ‪ ،‬ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ از ﻛﺠﺎ ﻣﻲ آﺋﻴﺪ؟ و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ ﮔﻮﺷﺔ ﺟﻬﺎن و ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻣﻦ آﻣﺪه اﻳﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻋﺮض ﻛﺮدم؛ ﻣﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪،‬‬
‫اﻣﺎم دوازدﻫﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﻗﺮار اﺳﺖ ﺑﻪ اﻣﺮ‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﻋﺪل و داد را در زﻣﻴﻦ ﺑﮕﺴﺘﺮاﻧﻢ‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﻋﺪل و داد را ﭼﮕﻮﻧﻪ و ﺑﻪ ﭼﻪ وﺳﻴﻠﻪ اي و ﺑﺎ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ در زﻣﻴﻦ آﻏﺎز و ﺑﺮ ﻗﺮار ﻛﻨﻴﺪ و ﮔﺴﺘﺮش دﻫﻴﺪ؟‬
‫ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ‪ :‬ﺑﺎ ‪ 313‬ﻧﻔﺮ از ﻳﺎران ﻣﻮﻣﻦ ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺟﺪم اﻣﻴﺮ‬
‫اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ و ﺑﺎ ﻛﺸﺘﺎر ﻛﺎﻓﺮان و ﻣﺸﺮﻛﺎن و ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻧﺎ ﺑﺎوري ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ از ﮔﺬر اﻳﺎم و ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮﻟﻲ ﻛﻪ‬
‫در ﺟﻬﺎن رخ داده اﺳﺖ ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟‬
‫ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻛﺪام ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮل؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻣﺮوزه دﻳﮕﺮ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﻧﻴﺰه و ﻗﻤﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺟﻨﮓ ﻧﻤﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬
‫اﺳﺐ و ﺷﺘﺮ و ﻗﺎﻃﺮ ﻧﻴﺰ در اﻳﺎب و ذﻫﺎب ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﻤﻲ آﻳﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﭼﻪ اﺳﻠﺤﻪ اي ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ؟ ﺑﺎ ﭼﻪ وﺳﻴﻠﻪ اي‬
‫ﺳﻔﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻔﻨﮓ و ﻣﺴﻠﺴﻞ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮپ و ﺗﺎﻧﮓ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻮﺷﻚ و ﺧﻤﭙﺎره‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ و ﻫﻠﻴﻜﻮﭘﺘﺮ‪ ،‬ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ و ﺑﺎ ﻣﺎﺷﻴﻦ و ﻗﻄﺎر و ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﺳﻔﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﻳﻦ وﺳﺎﺋﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﻧﻴﺰه و‬
‫ﻗﻤﻪ اﺳﺖ؟ ﻣﺎﺷﻴﻦ و ﻗﻄﺎر و ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﭼﻪ ﻧﻮع ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ ﻋﺰﻳﺰم! اﻣﺮوزه ﺳﻼﺣﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺟﻨﮓ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﻧﻴﺰه و ﻗﻤﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻼﺣﻬﺎ دﻣﺎر از روزﮔﺎر ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ دﺳﺖ از ﭘﺎ ﺧﻄﺎ ﻛﻨﻨﺪ در ﻣﻲ آورﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﺷﻴﻦ و ﻗﻄﺎر و ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﻫﻢ‬
‫ﺣﻴﻮان ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺷﻤﻪ اي از ﻛﺎر ﻛﺮد اﻳﻦ ﺳﻼﺣﻬﺎ و وﺳﺎﺋﻞ ﺣﻤﻞ و‬
‫ﻧﻘﻞ را ﺑﻪ زﺑﺎن ﺳﺎده ﺑﺮاﻳﺶ ﺷﺮح دادم‪.‬‬
‫او ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ و ﺣﻴﺮت ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫‪٣٢‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻋﺠﺐ! ﻋﺠﺐ! ﻣﻦ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﺑﻮدم‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻌﺠﺒﻢ‬

‫در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﺧﺪا ﻫﻢ از اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎ ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ‬
‫ﻣﻦ ﭘﻴﺮ ﻣﺮد را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻄﻴﺮ ﻧﻤﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬
‫ﺷﺮح ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ از اﺛﺮات ﻣﺨﺮب ﺳﻼح ﻫﺎي آﺗﺸﻴﻦ داده ﺑﻮدم‪،‬‬
‫ﺗﺮس و وﺣﺸﺘﻲ ﺑﻪ دل ﭘﻴﺮ ﻣﺮد اﻧﺪاﺧﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ آﺛﺎر آن را در‬
‫ﺳﻴﻤﺎي او دﻳﺪم‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻠﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﻋﻤﻠﻲ و ﺑﻲ‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﻃﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻇﺎﻫﺮاٌ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ در‬
‫ﺧﺪﻣﺘﺘﺎن ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ دﻧﺒﺎﻟﺔ آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻃﻨﺎب ﭘﻮﺳﻴﺪه‬
‫ﺧﺪا ﺑﻪ اﻳﻦ ﭼﺎه ﺑﺮوﻳﺪ و ﺑﻪ وﻋﺪه ﻫﺎي او اﻋﺘﻤﺎد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻻﺑﺪ  داﻧﻴﺪ ﻛﻪ در‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺮدﻣﺎن ﭼﻪ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان ﺧﺪا آوردﻧﺪ و ﺑﺎﺑﺎ ﻛﻜﺶ ﻫﻢ‬
‫ﻧﮕﺰﻳﺪ‪ .‬ﺣﺘﻤﺎٌ ﻗﺼﺔ ﻋﻴﺴﻲ ﺑﻦ ﻣﺮﻳﻢ را ﺷﻨﻴﺪه اﻳﺪ؟ از ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺎﻧﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬
‫ﺧﺒﺮ دارﻳﺪ؟ آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬روزﮔﺎرﺷﺎن آن ﻃﻮر ﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺎل ﺑﺒﻴﻦ ﺑﺮ‬
‫روزﮔﺎر ﺷﻤﺎ ﻛﻪ اﻣﺎم ﻫﺴﺘﻴﺪ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﺑﺮاﻳﺶ ﺷﺮح دادم ﻛﻪ ﭼﻄﻮر اﻳﻦ دو ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ)ﻋﻴﺴﻲ و ﻣﺎﻧﻲ( را‬
‫ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻳﺎد آوري ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ زﻳﺎد ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﻦ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻢ؟ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﻦ ﭼﻴﺴﺖ؟ اﺻﻼٌ ﭼﺮا ﻣﻦ‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ وارد اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺑﺸﻮم؟ ﻣﻌﺮﻛﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ آﻧﻬﺎ را ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻢ و‬
‫ﻧﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ دارم؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﭘﻴﺶ از اﻳﻨﻜﻪ وارد اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺸﻮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ اﻧﺪﻛﻲ‬
‫درﺑﺎرة ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﺻﻮﻻٌ ﻋﻠﺖ وﺟﻮدي ﺳﺮﻛﺎر‬
‫ﭼﻴﺴﺖ؟ ﭼﺮا اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺪت ﺷﻤﺎ را زﻧﺪه و ﭘﻨﻬﺎن ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ؟ ﻣﻬﻤﺘﺮ از‬
‫ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﻣﺪت ﻛﺠﺎ ﺑﻮدﻳﺪ؟ ﭼﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ؟و ‪.....‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﺪ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻲ‬
‫ﻣﻴﻞ ﻧﻴﺴﺘﻢ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻜﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻳﻚ روزي ﻣﺎﺟﺮاي‬
‫واﻗﻌﻲ ﺣﻀﻮر ﻣﻦ در ﺑﺎور ﻣﺮدم روﺷﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٣٣‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫او ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫دﻻﻳﻞ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺬر ﻣﺮا در ذﻫﻦ ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﭘﺎﺷﻴﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ‬
‫ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﻣﻦ در اذﻫﺎن اﻳﻦ ﻣﺮدم ﻣﺘﻮﻟﺪ و در ﺑﺎور آﻧﻬﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ و ﺑﻪ‬
‫اﻋﺘﻘﺎدﺷﺎن ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ روزي ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪا ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﺘﺎب ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﻧﻈﺮﺗﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﻘﻂ در ذﻫﻦ و ﺑﺎور‬
‫ﻣﺮدم ﺷﻴﻌﻪ وﺟﻮد دارﻳﺪ‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟ ﻻﺑﺪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺮدم‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻛﻪ ﺳﻨﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ وﺟﻮد ﺷﻤﺎ ﺑﺎور ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻣﻴﻠﻴﺎردﻫﺎ‬
‫اﻧﺴﺎن دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﺻﺤﺒﺖ از اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ ﺣﺮف و ﺣﺪﻳﺜﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎره اش ﻣﻲ زﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻴﺮت ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و‬
‫ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ‪ » :‬اﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﭼﻪ ﺣﻜﺎﻳﺘﻲ اﺳﺖ؟«‪ .‬ﺣﺎل ﻛﻪ ﺧﻮد ﺷﻤﺎ‬
‫ﻫﻢ ﻣﺪﻋﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺎرج از ذﻫﻦ و ﺑﺎور ﺷﻴﻌﻴﺎن وﺟﻮد ﻧﺪارﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮا ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺎدﮔﻲ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬
‫روﺷﻦ ﻧﺸﺪه‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ داﺳﺘﺎن ﺗﻮﻟﺪ و ﻏﻴﺒﺖ و ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ را‬
‫ﺑﺸﻨﻮد‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﻋﻘﻴﺪه اش را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺷﻤﺎ و ﺣﻴﺎت دراز ﻣﺪت‬
‫و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮرﺗﺎن را از دﺳﺖ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬
‫در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ آﻧﭽﻪ در ﺑﺎرة داﺳﺘﺎن ﺗﻮﻟﺪ و ﻏﻴﺒﺖ و ﻇﻬﻮر او در‬
‫ﻛﺘﺐ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدم ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺑﺮاﻳﺶ ﺷﺮح دادم و اﻓﺰودم ﻛﻪ‬
‫ﻣﺬاﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺬاﻫﺒﻲ اﻃﻼق ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﭘﻴﺮوان آﻧﻬﺎ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ‬
‫را وارث و ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻣﻲ داﻧﻨﺪ و ﻓﺮزﻧﺪان او از ﻓﺎﻃﻤﻪ دﺧﺘﺮ‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ را اﻣﺎﻣﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺬاﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ از ﻫﻤﺎن آﻏﺎز ﺑﻪ ﺷﻌﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ و از‬
‫درون آﻧﻬﺎ دﻫﻬﺎ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﻴﺮون آﻣﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﺳﻪ ﻣﺬﻫﺐ زﻳﺪﻳﻪ‪ ،‬اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻪ و اﺛﻨﻲ ﻋﺸﺮﻳﻪ‪.‬‬
‫زﻳﺪﻳﻪ و اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از اﺳﻢ آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻴﺮوان‬
‫زﻳﺪ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ و اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ دو ﻣﺬﻫﺐ ﭼﻮن در ﮔﺬﺷﺘﻪ‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﭘﺎﻳﺪار‬
‫ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺐ دوازده اﻣﺎﻣﻲ ﭘﺲ از ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي و ﺑﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻮدن‬

‫‪٣٤‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫او ﻣﻮﺟﻮدﻳﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺴﻞ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ از ﻃﺮف اوﻻد‬
‫ذﻛﻮر او ﻳﻚ روزي ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ ﻋﻘﻴﻢ ﺑﻮدن و ﻧﺪاﺷﺘﻦ اوﻻد‪،‬‬
‫ﺑﻮﻳﮋه اوﻻد ذﻛﻮر‪ ،‬ﭼﺮاغ زاد و وﻟﺪ ﻳﻚ دودﻣﺎن ﺧﺎﻣﻮش ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ‬
‫ﭼﺮاغ دودﻣﺎن ﻋﻠﻲ در ﻧﺴﻞ ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي در اﻳﻦ ﺷﺎﺧﻪ‬
‫ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﺮدﻣﺪاران اﻳﻦ ﺷﻌﺒﻪ از ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص وﻛﻼي اﻣﺎﻣﺎن‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم آﻧﻬﺎ از ﻣﺮدم ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﻣﻨﺒﻊ در آﻣﺪ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻧﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﺪادﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻣ‪‬ﺮدن ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي و ﻧﺪاﺷﺘﻦ اوﻻد و ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از‬
‫ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﻪ ﺳﻪ ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻲ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺮگ ﺣﺴﻦ‬
‫ﻋﺴﻜﺮي ﻣﺴﺄﻟﺔ اﻣﺎﻣﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻲ دﻳﮕﺮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ آﻏﺎز‬
‫داﺳﺘﺎن اﻣﺎﻣﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﺣﺴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از ﺑﺮادرش ﺣﺴﻴﻦ‬
‫ﺑﻦ ﻋﻠﻲ روي آوردﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣ‪‬ﺮدن ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺑﻪ ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺮادر‬
‫اﻣﺎم ﻣﺘﻮﻓﻲ ﮔﺮوﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه ﺳﻮم ﺑﻪ ﺳﺮﻛﺮدﮔﻲ ﭘﻴﺸﻜﺎر ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‪،‬‬
‫دروﻏﻲ ﺳﺎز ﻛﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ اﻣﺎﻣﺸﺎن ﻓﺮزﻧﺪ ذﻛﻮري داﺷﺖ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﭘﺪر‬
‫از ﻧﻈﺮﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ ﺻﺪﻣﻪ اي ﺑﻪ ﺟﺎن او ﻧﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫دو ﮔﺮوه ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﮔﺮوه ﺳﻮم ﻛﻪ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ وﻛﻼي ﺧﺎص اﻣﺎﻣﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻏﺎﻳﺐ ﺟﻠﻮه دادن‬
‫اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﺑﻪ ﺣﻴﺎت ﺧﻮد اداﻣﻪ داد‪ .‬زﻳﺮا ﺑﺎ ﻧﺒﻮدن اﻣﺎم‪ ،‬ﺳﻬﻢ آﻧﻬﺎ از‬
‫وﺟﻮﻫﺎت درﻳﺎﻓﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻛﺴﻲ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﺴﺎب ﭘﺲ‬
‫دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﺑﻪ ﺗﻼش اﻓﺘﺎدﻧﺪ و روز ﺑﻪ روز ﺑﺮ روﻧﻖ اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ اﻓﺰودﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺧﺎص ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻜﺘﻪ اﺷﺎره ﻛﺮدم‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ آن ﻛﻪ ﺗﺎ زﻣﺎن‬
‫ﻓﻮت ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‪ ،‬ﻧﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ و ﻧﻪ اﻣﺎﻣﺎﻧﺸﺎن ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد آﻧﻬﺎ‬
‫ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪراﻧﺶ ﺻﺎﺣﺐ اوﻻد ذﻛﻮر‬
‫ﻣﻲ ﺷﺪ و ﻓﺮزﻧﺪ او ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪ ،‬ﻣﺎ اﻣﺮوزه ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻴﻌﻪ‬
‫دوازده اﻣﺎﻣﻲ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﺷﻴﻌﻪ ﭼﻬﺎرده‪ ،‬ﭘﺎﻧﺰده‪ ،‬ﺷﺎﻧﺰده‪ ،‬ﻫﻔﺪه و‪ ...‬اﻣﺎﻣﻲ ﻣﻲ‬
‫ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ .‬دوم اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺷﻌﺒﻪ از‬
‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎ ﻋﻘﻴﻢ ﺑﻮدن ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺻﺎﺣﺐ دو اﻣﺘﻴﺎز ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ دو‬

‫‪٣٥‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫را ﻣﺪﻳﻮن ﺑﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻮدن اﻳﻦ اﻣﺎم اﺳﺖ‪ .‬اول اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﺑﻪ ﻋﺪد ‪ 12‬ﻛﻪ از‬
‫ﻧﻈﺮ ﻋﺎﻣﺔ ﻣﺮدم ﻳﻚ ﻋﺪد ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ و داراي ﻧﻴﻤﭽﻪ ﺗﻘﺪﺳﻲ اﺳﺖ‬
‫ﺧﺘﻢ ﺷﺪ‪ .‬دوم اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ﻛﺮدن ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي روزﻧﺔ دﻳﮕﺮي در‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران آن ﮔﺸﻮده ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺮاي‬
‫ﺗﺤﻤﻴﻖ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد ﺑﻬﺮه ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬آن ﻫﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎ ﻣﻬﺪي‬
‫ﻣﻮﻋﻮد ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮدن اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻏﻴﺒﺖ ﺻﻐﺮي را ﭼﻬﺎر رﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮاب ﺧﺎص اداره ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ رﺳﻮاﻳﻲ ﻣﻌﺮﻛﺔ اﻳﻦ ﻧﻮاب ﻫﻤﺔ آﻓﺎق را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ و ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﻧﻮاب‬
‫دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻫﻤﭽﺸﻤﻲ آﻧﻬﺎ ادﻋﺎي ﺑﺎب ﺑﻮدن ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎﻳﺐ ﭼﻬﺎرم اﻣﺎم‬
‫دوازدﻫﻢ ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ ﺑﺎ اراﺋﻪ ﺗﻮﻗﻴﻌﻲ ) دﺳﺖ ﺧﻄﻲ( از اﻣﺎم ﻧﺎﺑﻮده و ﻧﺎ دﻳﺪه‪،‬‬
‫او را ﺑﻪ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ ﺗﺎ دﺳﺖ ﻫﻴﭻ ﻋﺮب و ﻋﺠﻤﻲ ﺑﻪ داﻣﺎن او‬
‫ﻧﺮﺳﺪ و ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري ﻧﻮاب او ﺑﺮﻣﻼ ﻧﮕﺮدد‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﺑﺎر رﻧﺪان دﻳﮕﺮي ﭘﻴﺪا‬
‫ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ﻛﺮدن » ﻧﻮاب ﻋﺎﻣﻪ« دﻛﺎن دﻳﮕﺮي ﮔﺸﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻬﺘﺮ‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺮدم را ﺑﺎ ﻧﺎم اﻣﺎم ﻏﺎﻳﺐ ﺳﺮ ﻛﻴﺴﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻮق از اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬راﺳﺘﻲ! ﻋﻘﻴﺪة ﺧﻮد‬
‫ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺻﺎﺣﺐ ﭘﺴﺮي ﺑﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﮔﺮ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺎور ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ؛ ﺑﻠﻲ!‬
‫ﻣﻦ ﭘﺴﺮ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ در‬
‫ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺎم ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺮزﻧﺪ ذﻛﻮر ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻠﻜﻪ ﻓﺮزﻧﺪ اﻧﺎﺛﻲ ﻫﻢ از ﺗﺨﻤﺔ او ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﻧﻴﺎﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬او ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪراﻧﺶ در‬
‫ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﺮدم و ﺑﺨﺼﻮص ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن در آن روزﮔﺎران‬
‫از ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻫﻢ ﺧﺒﺮ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ وي ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧﺪي ﺑﻮد ﺑﻲ ﺷﻚ از‬
‫ﻛﺴﻲ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﻧﻤﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ درﺳﺖ ﮔﻔﺘﻴﺪ‪ .‬ﻣﻮرﺧﻴﻦ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻓﻮت ﺣﺴﻦ‬
‫ﻋﺴﻜﺮي ﻛﻪ او را ﺑﻲ اوﻻد ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻨﻴﺰاﻧﻲ را ﻛﻪ در ﺧﺎﻧﻪ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﻣﺪت زﻳﺎدي ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار دادﻧﺪ ﺗﺎ اﮔﺮ ﻓﺮزﻧﺪي از آﻧﻬﺎ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺴﺄﻟﻪ‬
‫روﺷﻦ ﮔﺮدد‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﺔ اﻳﻦ دﻗﺖ ﺧﺎص ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻛﻨﻴﺰان‬

‫‪٣٦‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫او ﺣﺎﻣﻠﻪ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻳﻦ اﻣﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ارث ﻣﻲ ﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺑﺮادر و ﻣﺎدرش ﻣﺎل و اﻣﻼك او را ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬رواﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ در‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻴﺎن ﻣﺎدر و ﺑﺮادر او ﻧﻴﺰ در ﺣﻀﻮر ﺧﻠﻴﻔﻪ و ﻗﺎﺿﻲ ﺷﺮع ﺑﮕﻮ‬
‫ﻣﮕﻮﻫﺎي ﺗﻨﺪ و ﺗﻴﺰي رد و ﺑﺪل ﺷﺪ‪ .‬وﻟﻲ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﭘﺲ از ﺳﭙﺮي ﺷﺪن دو‬
‫ﺳﺎل از ﻣﺮگ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﮕﺮي‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﻠﻴﻔﻪ وﻗﺖ‪ ،‬داراﻳﻲ او ﺑﻪ ﺗﺴﺎوي‬
‫ﻣﻴﺎن ﻣﺎدر او »ﺣﺪﻳﺚ«و ﺑﺮادرش »ﺟﻌﻔﺮ«ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﮕﻔﺘﻲ ﻗﻀﻴﻪ در اﻳﻦ ﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي در‬
‫ﺳﺎﻣﺮا ﻣﻲ ﻣﻴﺮد‪ .‬ﻣﺎدر او ﻛﻪ زن اﻣﺎم دﻫﻢ)ﻋﻠﻲ اﻟﻨﻘﻲ(و ﻣﺎدر اﻣﺎم ﻳﺎزدﻫﻢ‬
‫)ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي( اﺳﺖ و ﻗﺎﻋﺪﺗﺎٌ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻔﺖ راﺳﺘﮕﻮﻳﻲ آراﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در‬
‫ﺣﻀﻮر ﺧﻠﻴﻔﺔ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ و ﻗﺎﺿﻲ ﺷﺮع ﺑﻪ ﻗﻴﺪ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﮔﻮاﻫﻲ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪش ﺻﺎﺣﺐ اوﻻد ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻓﺮزﻧﺪ دﻳﮕﺮ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﻟﻨﻘﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﻛﻪ ﺑﺮادر اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﻴﺪ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻫﻤﻴﻦ‬
‫ﮔﻮاﻫﻲ را ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﮔﻮاﻫﻲ آن دو را ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ دروغ‬
‫ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ را ﻗﺒﻮل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﺄﺋﻴﺪ‬
‫دروغ ﺧﻮد‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ اﻣﺎم دﻫﻢ‪ ،‬ﺟﻌﻔﺮ را » ﻛﺬاب« ﻟﻘﺐ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺎي ﺧﻮﺷﻮﻗﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﺟﺮأت ﻧﻜﺮد ﻛﻪ ﻟﻔﻆ‬
‫» ﻛﺬاب«را ﺑﻪ ﻣﺎدر اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻧﺴﺒﺖ دﻫﺪ‪ ،‬زﻳﺮا اﮔﺮ ﻣﺎدر اﻣﺎم ﻧﻴﺰ‬
‫ﻛﺬاب ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻲ ﺷﻚ از ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺎدري ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻓﺮزﻧﺪ‬
‫ﻣﻌﺼﻮم ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﮔﻮاﻫﺎن را ﻛﺬاب ﻣﻲ‬
‫ﻧﺎﻣﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﮔﻮاه دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻟﻘﺐ را ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺟﺎي ﺑﺤﺚ اﺳﺖ!‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﻛﻪ دادﻳﺪ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺑﺴﻴﺎري‬
‫از ﻣﺴﺎﺋﻞ روﺷﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاران ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ‬
‫ﻋﺸﺮي رواﻳﺖ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ام‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻲ‬
‫رﺳﻴﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻪ ﭘﺲ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻫﺴﺘﻢ؟ در ﻛﺠﺎي دﻳﻦ اﺳﻼم و‬
‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻗﺮار دارم؟ و اﮔﺮ ﻣﻦ از ﺻﺤﻨﻪ اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻴﺮون ﺑﺮوم‪ ،‬ﭼﻪ‬
‫ﭼﻴﺰ ﻋﻤﺪة دﻳﮕﺮي در اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ؟‬

‫‪٣٧‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﺨﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرگ و ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺘﻲ از زﺑﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪم‪.‬‬

‫ﺳﺨﻨﻲ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ذﻫﻨﻢ ﺧﻄﻮر ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪ .‬راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬
‫ﻫﻴﭻ دﻟﻴﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻴﻬﻲ ﺑﺮاي ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺧﻮد ﻧﺪارد‪ .‬اﮔﺮ از واﻗﻌﺔ ﻛﺮﺑﻼ و‬
‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﻛﻪ از آن ﺑﺮاي ﺑﺎزار ﮔﺮﻣﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ و‬
‫ﺟﻠﺐ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻣﺮدم اﺳﺘﻔﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﮕﺬرﻳﻢ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﮔﺮداﻧﻨﺪﮔﺎن اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺄﻟﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺑﺨﺼﻮص ﻇﻬﻮر‬
‫اوﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺪان ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺮوان ﺳﺎده دل و ﺧﻮﺷﺒﺎور اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ را‬
‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮد ﺑﻜﺸﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻛﻮﺗﺎه او در‬
‫درون ﻣﻦ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬از ﻣﻦ ﺧﻮاﺳﺖ ﺳﺨﻨﺎﻧﻢ را دﻧﺒﺎل ﻛﻨﻢ و ﻣﻦ‬
‫ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ دادم‪:‬‬
‫ﺑﺎ ﻣﺮگ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺘﻴﺎز ﺑﺮاي ﻣﺒﻠﻐﻴﻦ و ﻣﺮوﺟﻴﻦ ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻴﻞ ﺧﻮد و ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺳﻮدﺷﺎن‬
‫ﺗﺎﻣﻴﻦ ﮔﺮدد‪ ،‬ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا اﻣﺎﻣﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﻛﺎر ﻓﻮق ﻣﻬﻢ‬
‫و اﻟﻌﺎده اي اﻧﺠﺎم ﻧﺪاده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن ﻳﺎزده اﻣﺎم ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ‬
‫ﻋﺸﺮي‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﺣﺴﻴﻦ ﻛﻪ آن ﻫﻢ ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ‬
‫ﻋﺸﺮي ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﻛﺴﺐ آﺑﺮوﻳﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن‬
‫ﻫﻢ ﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﺣﺎدﺛﺔ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ارزﺷﻲ ﺑﺮاي اﻣﺎﻣﺎن و اﻋﺘﺒﺎري ﺑﺮاي‬
‫اﻳﻦ ﺷﻌﺒﻪ از ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﺷﻮد ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ)ﺻﺎدق( ﺗﻨﻬﺎ اﻣﺎﻣﻲ اﺳﺖ از ﻣﻴﺎن‬
‫اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺟﺎزة اﺑﻮ ﺟﻌﻔﺮ‪ ،‬ﻣﻨﺼﻮر دواﻧﻘﻲ ﺧﻠﻴﻔﺔ دوم ﻋﺒﺎﺳﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻼﺳﻲ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻛﺮد و اﺣﺎدﻳﺜﻲ از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﭘﺪر و اﺟﺪادش‬
‫ﺑﺮاي ﮔﺮد آورﻧﺪﮔﺎن ﺣﺪﻳﺚ رواﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻴﺰ او را ﭘﺎﻳﻪ‬
‫ﮔﺬار ﻧﻈﺮي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺟﻌﻔﺮي ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬
‫ﻓﻮت ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي و اﻓﺴﺎﻧﻪ ﺑﺎﻓﻲ در ﺑﺎرة اﻣﺎم دوازدﻫﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﻴﻌﻪ‬
‫اﺛﻨﻲ ﻋﺸﺮي ﻣﻌﺮوف ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﻓﻮت ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺳﺨﻨﻲ‬
‫در ﺑﺎره ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ ﻋﺸﺮي ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﺗﺼﻮر اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﺗﺎ روز‬

‫‪٣٨‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻗﻴﺎﻣﺖ در ﺧﺎﻧﺪان اﻳﻦ ﺷﺎﺧﻪ از اوﻻدان اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺎﻗﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﺑﺮدن از اﻓﺴﺎﻧﺔ ﻣﻬﺪوﻳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ ﻏﺎﻳﺐ‪ ،‬وﻟﻲ زﻧﺪه‬
‫ﺑﻮدن اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﺧﻮد‪ ،‬ﭘﻠﻲ زدﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻬﺪوﻳﺖ و اﻣﺎم ﺑﻪ اﺻﻄﻼح دوازدﻫﻢ‬
‫ﺧﻮد را ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﺔ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻓﺮض ﻣﺤﺎل ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‬
‫ﻓﺮزﻧﺪي داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﺿﺮورﺗﻲ داﺷﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ‬
‫ﭘﺮﺳﺘﺎري و ﻧﮕﻬﺪاري اﺳﺖ‪ ،‬از ﻣﺎدرش ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎي ﻧﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﻲ‬
‫ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﺎزه ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻄﻮر ﻣﺎدر او اﺟﺎزه داد ﻓﺮزﻧﺪش را در ﺳﻨﻴﻦ‬
‫ﺧﺮدﺳﺎﻟﻲ‪ ،‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺘﺎري داﺷﺖ از او ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪ؟‬
‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي از ﺗﺮس دﺷﻤﻨﺎن ﻛﻪ ﻗﺎﻋﺪﺗﺎٌ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬
‫ﺧﻠﻔﺎي ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮزﻧﺪش را ﻣﺨﻔﻲ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﻲ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺪام ﺗﺮس؟ ﺗﺎ آن روزﻫﺎ ﻫﺮ ﻳﺎزده اﻣﺎم‪ ،‬ﺧﻮش و ﺧﺮم ﭼﻪ در زﻣﺎن‬
‫ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﭼﻪ در دوران ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪه‪ ،‬زﻧﺪﮔﻲ آﺳﻮده و ﻣﺮﻓﻪ‬
‫ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺛﺮوت ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻠﻔﺎ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪي ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﻫﺪﻳﻪ ﻣﻲ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺬراﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺧﻠﻔﺎ رواﺑﻄﺔ ﺣﺴﻨﻪ اي داﺷﺘﻨﺪ و ﺟﺰ‬
‫اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﺑﺎ ﻋﻤﻮزادﮔﺎن ﺧﻠﻴﻔﻪ ﺧﻮد‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﻲ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ از ﺗﺮس ﺧﻠﻴﻔﻪ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪش را ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﺪ! ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻋﻘﻠﻲ ﺳﺎزﮔﺎري ﻧﺪارد‪ ،‬ﺟﺰ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ‪ ،‬دﻛﺎﻧﺪاران ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎ ﺑﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻮدن ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ راه و روش ﺧﻮد را دﻧﺒﺎل ﻛﻨﻨﺪ و ﻧﮕﺬارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﺮﻛﺔ‬
‫ﻣﺬﻫﺒﺸﺎن ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻧﺪاﺷﺘﻦ اﻣﺎم زﻧﺪه ﺗﻌﻄﻴﻞ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﻣﻲ‬
‫ﭘﺮﺳﻨﺪ ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﻛﺴﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ اﻳﺎم از دﻳﺪ ﻣﺮدم ﭘﻨﻬﺎن ﮔﺮدد؟ ﭘﺎﺳﺦ‬
‫دﻛﺎﻧﺪاران ﺷﻴﻌﻪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺧﺪا از ﻧﻈﺮ ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﻪ ﭼﻪ ﺣﻜﻤﺘﻲ ﻛﻮدك ﺧﺮدﺳﺎﻟﻲ را‬
‫از دﻳﺪ ﻣﺮدم ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮده اﺳﺖ؟ او ﻛﻪ ﻗﺎدر ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻄﻮر ﻧﻤﻲ‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻘﻮل از اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ؟ ﺗﺎزه اﮔﺮ ﻫﻢ ﺧﺪا‬

‫‪٣٩‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻳﻚ روزي ﺑﺮاي ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﻣﻨﺠﻲ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻟﺰوﻣﻲ داﺷﺖ ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ ﺷﻴﻮه ﻣﺘﻮﺳﻞ ﮔﺮدد‪ ،‬ﭼﺮا ﻳﻚ روش ﻋﻘﻞ ﭘﺴﻨﺪي ﺑﺮ ﻧﮕﺰﻳﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﭼﻮن ﻫﻴﭻ ﺟﻮاب ﻗﺎﻧﻊ ﻛﻨﻨﺪه اي ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ :‬ﻣﺎ از ﺣﻜﻤﺖ ﺧﺪا ﺑﻲ‬
‫ﺧﺒﺮ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺟﻮاب ﻣﻲ ﺷﻨﻮﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ از ﺣﻜﻤﺖ ﺧﺪا ﺑﻲ ﺧﺒﺮ‬
‫ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از ﻛﺠﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﺮاي ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮدن اﻣﺎم دوازدﻫﻢ‬
‫ﺣﻜﻤﺘﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ؟ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ‪:‬‬
‫ﻧﻮاب ﭼﻬﺎر ﮔﺎﻧﺔ اﻣﺎم اﻳﻦ ﺧﺒﺮ را ﺑﻪ ﻣﺎ داده اﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻤﺎم ﻓﻠﺴﻔﻪ‬
‫ﺑﺎﻓﻴﻬﺎ و ﻗﺼﻪ ﺳﺮاﻳﻴﻬﺎ در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﭼﻬﺎر‬
‫ﻧﺎﻳﺐ ﺧﺎص او‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻗﺪم را در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﺑﺮداﺷﺖ و ﻣﺪﻋﻲ ﺷﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧﺪي اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮﻫﺎ ﻏﺎﻳﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫ﭘﻲ او ﻧﺎﻳﺐ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻤﺮي‪ ،‬ﺗﻮﻗﻴﻌﻲ از اﻣﺎم ﺑﻴﺮون داد ﻛﻪ‬
‫اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ در آﻳﻨﺪه ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪا ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫دﻛﺎﻧﺪاراﻧﻲ ﻛﻪ ﻗﺼﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺗﺄﺋﻴﺪ ادﻋﺎي ﺧﻮد‪،‬‬
‫ﺗﻨﻬﺎ دﻟﻴﻠﻲ ﻛﻪ اراﺋﻪ داده اﻧﺪ‪ ،‬رواﻳﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از اﻣﺎﻣﺎن ﻧﻘﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ رواﻳﺎت ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻳﻦ‬
‫ﻣﺬﻫﺐ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻣﺎﻣﺎن ﺧﻮد را ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻏﻴﺐ ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ادﻋﺎ‬
‫دارﻧﺪ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺎﻧﺸﺎن ﺣﻮادث و اﺗﻔﺎﻗﺎت دﻫﻬﺎ ﺳﺎل آﻳﻨﺪه را ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﻨﺪ!!‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﻲ اﺳﺖ؛ وﻗﺘﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﺎ آن ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺶ‬
‫ﻗﺎﺋﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ زﻣﺎن رﺣﻠﺘﺶ ﻛﻲ ﻓﺮا ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ‬
‫اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ اﻣﺎم اول و ﺳﺮ دودﻣﺎن اﻣﺎﻣﺎن‪ ،‬ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ اﺑﻦ ﻣﻠﺠﻢ در اﻗﺎﻣﺔ‬
‫ﻧﻤﺎز ﭘﺸﺖ ﺳﺮ او ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ زﻫﺮ آﻟﻮدش آﻣﺎده ﻛﺸﺘﻦ اوﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺣﺴﻦ‬
‫اﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ ﻫﻤﺴﺮش ﻣﺮﺟﺎﻧﻪ ﻃﻌﺎم او را زﻫﺮ آﻟﻮد ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ ﻛﺎرواﻧﻲ ﻛﻪ راه اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ‬
‫ﻣﺮدم ﻛﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬او را ﺑﻪ ﻛﺮﺑﻼ ﻣﻲ ﺑﺮد ﻛﻪ ﺳﺮش را ﮔﻮش ﺗﺎ‬
‫ﮔﻮش ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ ﭘﺴﺮش اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﻗﺒﻞ‬

‫‪٤٠‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫از او ﺧﻮاﻫﺪ ﻣ‪‬ﺮد و او را ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ‬
‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮن اﻧﮕﻮر ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﺔ او را ﺑﻪ زﻫﺮ‬
‫آﻟﻮده ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ اﻳﻦ اﻣﺎﻣﺎن ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬از ﻛﺠﺎ و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﺒﺮ‬
‫داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ از ﺗﺨﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي ﻣﺘﻮﻟﺪ‬
‫و اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﭼﻨﻴﻦ و ﭼﻨﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد؟!‬
‫آﻳﺎ اﮔﺮ ﻳﻚ اﻧﺴﺎن‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﺑﺎ اﻧﺪﻛﻲ ﻓﻬﻢ و ﺷﻌﻮر ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻧﮕﺎه‬
‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻌﻠﻲ ﺑﻮدن ﺗﻤﺎم رواﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮف اﻣﺎﻣﺎن ﻧﻘﻞ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮاﻳﺶ آﺷﻜﺎر‬
‫ﻧﻤﻲ ﺷﻮد؟ آﻳﺎ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﺳﺎده و ﺣﺘﻲ ﺧﻮﺷﺒﺎور ﻧﻤﻲ ﭘﺮﺳﻨﺪ؛ اﻳﻦ ﺣﻀﺮات‬
‫اﻣﺎﻣﺎن ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺣﺘﻲ ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ ﺑﻌﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد را ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎي ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﭘﺲ از ﺧﻮد را ﭘﻴﺶ‬
‫ﮔﻮﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ آﻳﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺳﺎده دﻟﻴﻞ ﻗﺎﻃﻌﻲ ﺑﺮاي دروﻏﮕﻮﻳﻲ‬
‫ﻣﺒﻠﻐﻴﻦ ﺷﻴﻌﻪ و ﺟﻌﻠﻲ ﺑﻮدن رواﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ از اﻣﺎﻣﺎن در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻘﻞ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ؟‬
‫ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﺷﻮد‪ ،‬ﻛﺸﻴﺪن ﭘﺎي ﺧﺪا ﺑﻪ‬
‫ﺟﻌﻠﻴﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﭘﺎ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ درﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﺑﻪ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ او را ﻗﺒﻮل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﻛﺴﻲ ﻳﺎ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ادﻳﺎن ﺗﻮﺣﻴﺪي و دﻳﻦ اﺳﻼم او را در اوج داﻧﺎﻳﻲ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻗﺮار داده اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺧﺪاي ﻣﻘﺘﺪري ﻧﻴﺎزي ﻧﺪارد ﻛﻪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎري ﺑﺰﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺻﻔﺎت داﻧﺎﻳﻲ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ او ﻣﻐﺎﻳﺮت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼٌ ﺑﭽﻪ اي را در ﺳﻨﻴﻦ‬
‫ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﮕﻲ از ﻣﺮدم ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ او را ﺑﻜﺸﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻗﺼﺪ‬
‫ﺧﺪا از اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﺸﺎن دادن ﻣﻌﺠﺰه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﻣﻌﺠﺰه ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻨﺮﻧﻤﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻗﺼﺪ ﺧﺪا از اﻳﻦ‬
‫ﻛﺎر ﻧﺸﺎن دادن ﺗﻮان و ﻗﺪرﺗﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﻋﻤﺎل ﻓﻘﻂ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ‬
‫و ﺿﻌﻒ او را ﻣﻴﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺪا زﺣﻤﺖ ﻧﮕﻬﺪاري از ﺑﭽﻪ اي را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه‬
‫ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﺑﭽﺔ دﻳﮕﺮي‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﺑﺪون دﺧﺎﻟﺖ‬
‫ﺧﺪا زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﺪ؟ اﻳﻦ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺧﺪا ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ در زﻣﺎن ﻧﻴﺎز‪ ،‬اﻣﺎﻣﻲ دم‬
‫دﺳﺘﺶ ﺣﺎﺿﺮ و آﻣﺎده داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺳﺮ وﻗﺖ ﻇﺎﻫﺮش ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻚ‬

‫‪٤١‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺣﺮف ﭘﻮچ و ﺑﻲ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺧﺪا ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان در ﺷﺶ روز ﺟﻬﺎن‬

‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻲ را از ﻫﻴﭻ ﻣﻲ آﻓﺮﻳﻨﺪ‪ ،‬آﻓﺮﻳﺪن ﻳﻚ اﻣﺎم ﻳﺎ اﻣﺎﻣﺰاده ﺑﺮاي او‬
‫ﻛﺎر ﭼﻨﺪان دﺷﻮاري ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﻗﺼﺪ ﺧﺪا اﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ از ﺗﺨﻢ و‬
‫ﺗﺮﻛﺔ اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻛﺴﻲ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺠﻲ ﺑﺮاي ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ ،‬ﻓﻜﺮ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﺪاﻳﻲ اﻳﻦ ﺧﺪا ﺷﻚ ﻛﺮد‪ .‬ﭼﻮن ﭘﺪران اﻳﻦ اﻣﺎم ﭼﻪ‬
‫ﺗﺨﻢ دو زرده اي ﺑﺮاي ﺧﺪا و ﺑﻨﺪﮔﺎن او ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺣﺘﻤﺎٌ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪي از آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺠﻲ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻮﺿﻮع وﺟﻮد و ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري اﺳﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ از ﻧﻈﺮ ﻋﻘﻞ ﺑﻠﻲ! اﻣﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﻘﺎﻳﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎزﮔﻮ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺄﻟﺔ‬
‫دﻳﮕﺮي ﻫﻢ وﺟﻮد دارد و آن ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﺳﻘﻒ ﺧﺎﻧﺔ ﻣﻦ‬
‫ﺣﻀﻮر دارﻳﺪ‪ .‬رو در روي ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﻳﺪ و ﻣﺪﻋﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﺎل ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت‪ ،‬ﺧﻮد ﺷﻤﺎ‬
‫ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ ﻛﻪ اﺻﻮﻻٌ ﭼﺮا و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﻨﻈﻮري ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻴﺪ؟ آﻳﺎ‬
‫ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ دﺳﺖ از اﻳﻦ ﻇﻬﻮر ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻨﺎٌ ﺑﻲ ﺛﻤﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮدارﻳﺪ!؟‬
‫ﺧﻨﺪه اي ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ و ﻋﻘﻞ و ﺧﺮد ﻫﻢ اﻳﻨﻄﻮر‬
‫ﺣﻜﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻳﻚ ﻧﻜﺘﻪ را ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮده اي و آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻧﺎﭼﺎرم ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻗﺒﻼٌ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻦ در ﺑﺎور اﻳﻤﺎﻧﻲ ﺷﻴﻌﻴﺎن‬
‫وﺟﻮد دارم‪ .‬آﻧﻬﺎ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻏﻠﻂ ﺑﻪ ﺣﻮزة اﻳﻤﺎن آﻧﻬﺎ وارد ﻛﺮده اﻧﺪ ﺑﻲ‬
‫ﺧﺒﺮﻧﺪ‪ .‬اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ ﺣﺘﻲ از داﺳﺘﺎن ﻛﻮدﻛﺎﻧﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﻮدن و ﻏﻴﺒﺖ و‬
‫ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﻃﻼع ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺮاي آن ﮔﺮوه از ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻛﻪ‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻣﺴﺄﻟﺔ‬
‫ﻣﻦ ﻳﻚ ﺑﺎور ﻣﻮﻫﻮم و ﺧﺮاﻓﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر دﭼﺎر ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﺷﺪم‪ .‬ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪي‬
‫ﻧﺎﺷﻲ از ﺳﺨﻨﺎن اﺧﻴﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ .‬او ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ او ﻋﻘﻴﺪه دارﻧﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد او ﻫﻢ ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻛﺮده ﺑﻮد ﻛﻪ‬
‫ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺻﺎﺣﺐ اوﻻدي ﻧﺒﻮده‪ .‬ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﺴﻲ ﻛﻪ وﺟﻮد‬

‫‪٤٢‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺧﺎرﺟﻲ ﻧﺪارد ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ؟ وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ را ﺑﺎ او ﻣﻄﺮح ﻛﺮدم‪ ،‬ﺗﺒﺴﻤﻲ‬
‫ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ ﻧﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد و ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ ﺑﻮدن‬
‫ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻓﺮاﻣﻮش ﻣﻜﻦ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻴﻨﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارم‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ذﻫﻨﻲ وﺟﻮد دارم‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬در اﻳﻨﺼﻮرت ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ در اذﻫﺎن ﻇﻬﻮرﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻪ در اﻧﻈﺎر‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬وﻗﺘﻲ ﭼﻴﺰي ﻳﺎ ﻛﺴﻲ در ذﻫﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺷﻮد آن را‬
‫ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي در ﻇﺎﻫﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﭼﻄﻮر؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺳﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺻﺪ ﻧﻔﺮ را ﻛﻪ ﻓﻴﻞ ﻳﺎ ﻓﻨﺠﺎن را ﻧﺪﻳﺪه اﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﺪ و ﺷﺮﺣﻲ از ﺑﻮدن و ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ ﻓﻴﻞ ﻳﺎ ﻓﻨﺠﺎن ﺑﺮاﻳﺸﺎن‬
‫ﺑﺪﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از آﻧﻬﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻋﻜﺲ آﻧﻬﺎ را ﺑﻜﺸﻨﺪ ﻳﺎ ﻋﻴﻦ ﺷﺎن را ﺑﺴﺎزﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺪون ﺷﻚ ﺷﻤﺎ ﺻﺪﻫﺎ ﻋﻜﺲ و ﻣﺠﺴﻤﺔ ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﻓﻴﻞ و ﻓﻨﺠﺎن ﺧﻮاﻫﻴﺪ‬
‫داﺷﺖ‪ .‬داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻓﻴﻞ و ﻓﻨﺠﺎنِ ﻧﺪﻳﺪه‪ ،‬در ذﻫﻦ ﻣﻮﻣﻨﻴﻦ‬
‫ﺟﺎ دارد‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ را ﺑﺎ ﻫﺮ ﺷﻜﻞ و‬
‫ﺷﻤﺎﻳﻠﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻇﺎﻫﺮ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻘﺒﻮﻻﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺘﺪﻻل ﻣﻨﻄﻘﻲ وي را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻢ از‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎ‪ ،‬دﻫﻬﺎ ﺗﻦ ادﻋﺎي اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﻛﺮده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﻛﺎر ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﺪام‬
‫در ذﻫﻨﻢ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺣﺮف او درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ وي‬
‫در ﺣﻀﻮر ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ؟ ﺣﻀﻮر او ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺣﻀﻮر ذﻫﻨﻲ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬
‫ﺣﻀﻮر ﻋﻴﻨﻲ ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻣﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ و‬
‫ﮔﻮش‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ دﺳﺖ و دﻳﮕﺮ ﺣﻮاس ﺧﻮد اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﻣﻦ او را ﺑﻪ ﺣﻤﺎم ﺑﺮدم‪ ،‬ﺷﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻟﺒﺎس ﭘﻮﺷﺎﻧﺪم‪ ،‬ﺷﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻫﺎﻳﺶ‬
‫زدم‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﻏﺬا ﺧﻮردﻳﻢ و اﻛﻨﻮن ﺑﺎ او ﻣﺸﻐﻮل ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬او از ﻣﻦ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﻳﺎراﻧﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ ﻛﻪ در رﻛﺎﺑﺶ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺰﻧﻨﺪ‬
‫و ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ رواﻳﺎت ﻣﻨﻘﻮل ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﺧﻮد ﺟﺎﻣﺔ ﻋﻤﻞ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٤٣‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫آن ﺷﺐ ﺗﺎ دم دﻣﺎي ﺻﺒﺢ ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻣﺎ در اﻃﺮاف ﻫﻤﻴﻦ‬

‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت دور ﻣﻲ زد ﻛﻪ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺷﺮح دادم‪ .‬دﻳﺮ وﻗﺖ ﺑﻮد و ﻫﺮ دو‬
‫ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬رﺧﺘﺨﻮاﺑﻲ ﺑﺮاي او ﭘﻬﻦ ﻛﺮدم و ﺗﻨﻬﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﺑﺪ‬
‫ﺗﺎ ﻓﺮدا ﺑﺒﻴﻨﻢ ﺗﻜﻠﻴﻔﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻋﺠﻮﺑﺔ ﺗﺎرﻳﺦ ﭼﻴﺴﺖ؟‪.‬‬
‫ﻓﺮداي آن ﺷﺐ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دﻳﺮ ﺧﻮاﺑﻴﺪن‪ ،‬دﻳﺮﺗﺮ از ﻣﻌﻤﻮل ﺑﻴﺪار ﺷﺪم‪،‬‬
‫اﻣﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺧﻮاب ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ رﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﻣﻴﻬﻤﺎن‬
‫ﻧﺎﺧﻮاﻧﺪه ام ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ اي ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺗﻬﻴﻪ ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﻣﺪﺗﻲ ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬ﭘﺲ‬
‫از آن ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ رﻓﺘﻢ و ﺑﺎ ﻛﻨﺎر زدن ﭘﺮده و ﺗﺎﺑﺎﻧﺪن روﺷﻨﺎﻳﻲ روز ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ‪،‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻴﺪار ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻼﻣﻲ ﻛﺮدم و ﻋﻠﻴﻜﻲ ﺷﻨﻴﺪم‪ .‬و او در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ در‬
‫رﺧﺘﺨﻮاب ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ را ﻣﻲ ﻣﺎﻟﻴﺪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬زﻳﺎد ﺧﻮاﺑﻴﺪم‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟و ﺑﻌﺪ اﻓﺰود‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻮدم و‬
‫رﺧﺘﺨﻮاب ﻧﻴﺰ ﮔﺮم و ﻧﺮم ﺑﻮد‪ .‬او را ﺑﻪ ﺣﻤﺎم ﺑﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ آﺑﻲ ﺑﻪ ﺳﺮ و‬
‫ﺻﻮرت ﺧﻮد و ﺷﺎﻧﻪ اي ﺑﻪ ﻣﻮﻫﺎي ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﺖ ﺑﺰن‪ ،‬ﺑﺮﮔﺮد ﻛﻪ ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﺣﺎﺿﺮ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق او ﺳﺮ ﻣﻴﺰ ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ و ﺑﺎ اﺷﺘﻬﺎي ﻛﺎﻣﻞ‬
‫آﻧﭽﻪ از ﻧﻮﺷﻴﺪﻧﻲ و ﺧﻮردﻧﻲ روي ﻣﻴﺰ ﭼﻴﺪه ﺑﻮدم ﺻﺮف ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻫﺮ‬
‫ﻳﻚ روي ﻣﺒﻠﻲ ﻓﺮو رﻓﺘﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﺷﺐ ﻗﺒﻞ ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺻﺤﺒﺘﻤﺎن را ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ آﻏﺎز ﻛﺮدم ‪ :‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ‪،‬‬
‫ﻫﺪف از ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ در درﺟﻪ اول اﻧﺘﻘﺎم ﮔﻴﺮي از ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﻼﻓﺖ اﻳﻦ دو ﺧﺎﻧﺪان ﻗﺮﻧﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭼﻴﺪه ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ از ﻧﺴﻞ اﻳﻦ دو ﺧﺎﻧﺪان ﻫﻨﻮز ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل اﮔﺮ ﻫﻢ ﺗﻌﺪادي از ﺗﺨﻢ و ﺗﺮﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﻨﻮز زﻧﺪه‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر اﻳﻦ ﺟﻬﺎن ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ‬
‫ﻫﻢ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺒﺎرﺷﺎن ﺑﻪ ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از‬
‫ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺴﻲ را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﮔﻨﺎه ﭘﺪران ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل ﭘﻴﺶ آﻧﻬﺎ‬
‫ﻣﺠﺎزات ﻛﺮد‪.‬‬
‫دوﻣﻴﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ اي ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺑﻪ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ‬
‫اﺟﺮا در آﻳﺪ‪ ،‬اﻳﺠﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻳﺎ ﺧﻼﻓﺖ ﻋﻠﻮي اﺳﺖ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ‬

‫‪٤٤‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻌﺪ از دوران ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ رﺟﻌﺖ ﭘﺪراﻧﺘﺎن ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ اداره ﺷﻮد‪ .‬ﺗﺎ‬
‫ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻣﻌﺘﺒﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ» رﺟﻌﺖ « از اﻣﻮري اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ در ﻣﺸﻴﺖ اﻟﻬﻲ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ از روز ﺧﻠﻘﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز‬
‫ﻫﻴﭻ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻏﺒﺎر ﻣﺮگ ﺑﺮ ﭼﻬﺮه اش ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﺑﺎز ﻧﮕﺸﺘﻪ‬
‫و ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﺺ ﺻﺮﻳﺢ ﻗﺮآن‪ ،‬ﻫﻴﭻ وﻗﺖ ﻫﻢ ﺑﺎز ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺳﺨﻦ ﺳﺨﻦ‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﻮد را از اﻋﻘﺎب او ﻣﻲ ﺷﻤﺎرﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ‬
‫ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺮي ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎٌ در ﻗﺮآن ﺑﻪ آن اﺷﺎره اي ﻣﻲ ﺷﺪ و ﻣﻲ داﻧﻴﻢ‬
‫ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻴﺘﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ رﺟﻌﺖ ﻫﻢ اﺗﻔﺎق ﻧﺨﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻗﻄﻊ و ﻳﻘﻴﻦ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎورم‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ را‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎي ﻋﺎﻗﻞ و ﺑﺎ ﺷﻌﻮري ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬
‫اﻃﻼﻋﺎﺗﺸﺎن از دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻗﺮآن و ﺳﻨﺖ ﻧﻴﺰ آﻧﻘﺪر ﻧﺎ ﭼﻴﺰ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺣﺘﻲ‬
‫ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺪﻳﻬﻲ و ﭘﻴﺶ ﭘﺎ اﻓﺘﺎده ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺧﺪا ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ در ﻏﻴﺎب ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺧﻮد اﻣﺎم داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و در‬
‫ﻧﺒﻮدن اﻣﺎم زﻧﺪه‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻨﻬﺎن ﺑﺮاي ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد‬
‫ﻧﮕﻬﺪارد‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺮ را ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺧﻮد ﻃﻲ آﻳﻪ اي ﺧﺒﺮ ﻣﻲ داد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ‬
‫ﺑﺮاي دﻫﻬﺎ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﭘﻴﺶ ﭘﺎ اﻓﺘﺎده آﻳﻪ ﻧﺎزل ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎل آن ﻛﻪ ﻣﻲ‬
‫ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻧﻪ در ﺑﺎره اﻣﺎﻣﺖ و ﻧﻪ در ﻣﻮرد اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﺷﺎره اي در‬
‫ﻗﺮآن ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﺣﺎدﻳﺜﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺎره رواﻳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻓﻘﻂ در‬
‫ﻛﺘﺐ ﺷﻴﻌﻴﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از اﻳﻦ‬
‫اﺣﺎدﻳﺚ را ﻗﺒﻮل ﻧﺪارﻧﺪ و ﻣﺤﺪﺛﻴﻦ آﻧﻬﺎ را دروغ ﮔﻮﻳﺎن و راﻓﻀﻲ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻮرد ﮔﺴﺘﺮش ﻋﺪل و داد ﻧﻴﺰ ﺗﺎ آن ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﺪون‬
‫اﺳﻼم آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در زﻣﺎن ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ در ﺗﻤﺎم دوراﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺣﺎﻛﻤﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺮ ﺳﺮزﻣﻴﻨﻬﺎي اﺳﻼﻣﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻠﻔﺎي‬
‫راﺷﺪﻳﻦ‪ ،‬اﻣﻮي‪ ،‬ﻋﺒﺎﺳﻲ‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﻲ‪ ،‬ﻋﺜﻤﺎﻧﻲ و ﻏﻴﺮه ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻲ از ﻋﺪل و‬
‫داد ﻧﻤﻲ ﻳﺎﺑﻴﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در زﻣﺎن ﺧﻼﻓﺖ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ‪ ،‬ﺳﺮ دودﻣﺎن‬
‫اﻣﺎﻣﺖ ﻧﻴﺰ ﺧﺒﺮي از ﻋﺪل و داد ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﭘﺎﻳﺎن ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ ﺧﻠﻔﺎي اﺳﻼم ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ از ﺑﺴﺘﮕﺎن ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬

‫‪٤٥‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﺳﻼم و از ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻗﺮﻳﺶ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﻫﻴﭻ ﻛﺸﻮر ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي اﺣﻜﺎم‬
‫و ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﻼﻣﻲ اداره ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬اﺛﺮي از ﻋﺪل و داد دﻳﺪه ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺴﻠﻤﺎن در ﭘﻲ آن‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي از اﺳﻼم و اﺣﻜﺎم و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻋﺼﺮ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ آن ﺧﻼص‬
‫ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدﻣﺎن ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺘﻤﺪن ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻋﺮﻓﻲ و‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد را ﺳﺮ و ﺳﺎﻣﺎن دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﭘﺲ از ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ و اﻧﺪي ﺳﺎل ﺷﻤﺎ آﻣﺪه اﻳﺪ و ﻣﻲ‬
‫ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻴﺪ! ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﻨﻴﺪ؟ ﻛﺪام ﻳﻚ از دردﻫﺎي ﺑﻲ‬
‫درﻣﺎن ﺟﻮاﻣﻊ اﺳﻼﻣﻲ و ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را درﻣﺎن ﻛﻨﻴﺪ؟ ﻛﺸﺖ و‬
‫ﻛﺸﺘﺎري ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﺧﻮد راه ﺑﻴﻨﺪازﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻓﺎﻳﺪه اي‬
‫دارد؟ ﻗﻮم و ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻗﺮﻳﺶ ﻛﻪ ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎل ﺑﺮ ﻣﺮدم ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺴﻠﻤﺎن‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﮔﻠﻲ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن زدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺳﻮدي ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﭘﻴﺮو دﻳﻦ اﺳﻼم ﺑﻮدﻧﺪ رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ؟ ﻛﺪام ﻋﺪل و دادي را در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم‬
‫اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻧﺪ؟ ﺟﺰ اﻳﻨﻜﻪ دﻣﺎر از روزﮔﺎر ﻣﺮدم در آوردﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺸﺘﻲ ﻋﺮب ﺑﻪ‬
‫ﺷﻜﻤﺒﺎرﮔﻲ‪ ،‬زﻧﺒﺎرﮔﻲ و ﺛﺮوت اﻧﺪوزي ﺑﭙﺮدازﻧﺪ؟ آﻳﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﻳﺎ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺸﻴﻊ ﭘﺲ از ﺳﭙﺮي ﻛﺮدن ﺗﻴﺮه روزي ﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﺔ ﺧﻮد ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ‬
‫ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ دارد؟ ﺷﻤﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮرﺗﺎن ﭘﺮ از ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي و درد‬
‫و رﻧﺞ اﺳﺖ؟ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﺎ ارزﺷﻲ ارﻣﻐﺎن ﻛﻨﻴﺪ؟‬
‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎه ﻛﻪ ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﮔﻔﺘﮕﻮ و در ﺑﺎرة ﻣﻨﺶ او ﺗ‪Ĥ‬ﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬او را ﻳﻚ آدم ﺳﺎده‪،‬‬
‫ﻋﺎﻣﻲ و ﺑﻲ ﺧﺒﺮ از ﺗﺤﻮﻻت دﻧﻴﺎي ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻳﺎﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺗﺼﻮرم‬
‫اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ در ﭘﻨﺞ‬
‫ﺳﺎﻟﮕﻲ از ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﺟﺪا و در ﺟﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﭼﺎه ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ .‬او ﻧﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﺖ دﻳﺪه‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺐ و ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺘﻪ و ﻧﻪ در ﻣﺤﻀﺮ‬
‫اﺳﺘﺎدي ﺗﻠﻤﺬ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬در ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮاﻳﺶ ﻧﻴﺰ ﮔﻮﻳﺎ ﻋﺎﻃﻞ و ﺑﺎﻃﻞ ﻳﺎ در‬
‫ﭼﺎه ﺑﻮده و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺷﻴﺦ اﺣﻤﺪ اﺣﺴﺎﻳﻲ ﻫﻔﺖ ﺧﻂ‪ ،‬در ﻋﺎﻟﻢ »ﻫﻮرﻗﻠﻴﺎﻳﻲ«‬
‫وﻗﺘﺶ را ﺑﻪ ﺑﻄﺎﻟﺖ ﻣﻲ ﮔﺬراﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٤٦‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﻮاب ﺧﺎص او ﻧﻴﺰ آﻧﻘﺪر درﮔﻴﺮ ﺟﻤﻊ آوري ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم ﺑﻪ‬
‫اﺳﻢ او ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ وﻗﺖ و ﺣﻮﺻﻠﺔ آﻣﻮزش دادن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪ اﻣﺎم را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻨﻜﻪ او ﺗﺎ ﺳﻦ ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ آﻣﻮزﺷﻲ دﻳﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ از‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻌﺎﺷﺮت ﺑﺎ اﻳﻦ و آن ﻣﻄﻠﺒﻲ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺰرگ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻫﻢ ﻛﻼس درس و ﻣﻜﺘﺐ ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﺖ‬
‫ﻧﺪارد ﻛﻪ او را آﻣﻮزش داده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اوﺻﺎف ﺟﺎي ﺷﮕﻔﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﻧﻮع آﮔﺎﻫﻲ از روﻧﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﺧﻮد ﻧﺪارد‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻦ در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎه از او ﺑﻪ دﺳﺖ آوردم‪.‬‬

‫دﻳﺪار دو ﻣﻮﻫﻮم!‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﭘﺎﺳﺦ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎي ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﺣﺮف ﻫﺎي ﺗﻮ را‬
‫ﻛﺎﻣﻼٌ درك ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺧﻮدم ﻫﻢ اﺻﻼٌ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﻇﻬﻮر ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺧﺒﺮ ﻫﻢ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﻛﻪ روزي ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ و اﻧﺪي ﺳﺎل ﻣﻦ ﺑﺪون ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﻫﺪف در ﺗﺎرﻳﻜﻲ‬
‫ﻣﻄﻠﻖ ذﻫﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻛﺮده و ﺑﺮاي ﺧﻮدم راﺣﺖ و آﺳﻮده و ﺑﻲ‬
‫ﺧﻴﺎل ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﻛﻪ ﺣﻮاﺳﻢ را ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬ﻣﻲ‬
‫ﺷﻨﻴﺪم ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ از ﻣﺮدم داد و ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ»ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‪،‬‬
‫ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ«‪ .‬ﻣﻦ از ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﻫﻢ ﺗﻌﺠﺐ ﻣﻲ ﻛﺮدم و‬
‫ﻫﻢ ﻣﻨﻈﻮر آﻧﻬﺎ را ﻧﻤﻲ ﻓﻬﻤﻴﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﺗﻮﺟﻪ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﺑﻪ ﺟﻴﻎ و‬
‫داد آﻧﻬﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻨﺪي ﭘﻴﺶ ﻓﺮﺷﺘﻪ اي ﺑﻪ ﻧﺎم ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﻴﺶ ﻣﻦ‬
‫آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻋﺠﻠﻪ ﻛﻦ ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ اﺣﻀﺎرت ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ اﺳﻢ ﺧﺪا را ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬وﻟﻲ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﺧﺪا ﭼﻴﺴﺖ و‬
‫ﻛﻴﺴﺖ و ﭼﻪ ﻛﺎره اﺳﺖ و ﺑﺎ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻛﺎري دارد؟‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺠﺴﻢ‬
‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم‪ .‬ﮔﻮﻳﺎ ﭘﺪر ﻓﺮﺿﻲ ﻣﻦ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي اﻳﻦ ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ را‬
‫داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﭙﺲ در ﻣﻌﻴﺖ او ﺑﻪ دﻳﺪار ﺧﺪا رﻓﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ وارد ﺑﺎرﮔﺎه و ﻣﺤﻞ ﺟﻠﻮس ﺧﺪا ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬اﻳﺸﺎن ﺑﺎ دﻗﺖ ﺧﺎﺻﻲ‬

‫‪٤٧‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺮا ﺑﺮاﻧﺪاز ﻛﺮد و ﺑﻪ ﺷﻜﻞ و ﻗﻴﺎﻓﻪ و ﺳﺮ و وﺿﻌﻢ دﻗﻴﻖ ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ‬

‫از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎﺳﺖ؟‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻠﻲ!‬
‫ﺧﺪا ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ اﻳﻦ ﺑﻨﺪه ﺑﻪ درد ﻇﻬﻮر ﺑﺨﻮرد؟‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺳﺮي ﺗﻜﺎن داد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬اﮔﺮ ﻗﺪري ﺑﻪ ﺳﺮ و وﺿﻊ او ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﺳﺮ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺗﺮدﻳﺪ ﺗﻜﺎن داد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎور ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ! وﻟﻲ ﺣﺘﻤﺎٌ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﻜﻦ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺎ ﺣﺎل و‬
‫اﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻪ او دارد‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﻇﻬﻮرش ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﺘﻤﺎٌ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺪا ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮد ‪:‬‬
‫ﻣﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ وﻗﺖ ﻇﻬﻮرت ﻓﺮا رﺳﻴﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻦ ﺑﺎرﻫﺎ ﻛﻠﻤﺔ ﻇﻬﻮر را ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﻣﻌﻨﻲ‬
‫آن ﭼﻴﺴﺖ و ﻏﺮض از ﻇﻬﻮر ﭼﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و اﺻﻮﻻٌ ﺑﻪ ﭼﻪ دردي ﻣﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬
‫از اﻳﻨﺮو ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻧﻪ!‬
‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ ﺑﮕﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻇﻬﻮر را ﻧﻤﻲ داﻧﻲ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر اﺳﺖ!‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل ﺗﻮ را ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ اﻳﻢ ﻛﻪ‬
‫ﻳﻚ روزي ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻲ‪ ،‬ﺣﺎل ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ ﻧﻤﻲ داﻧﻲ ﻇﻬﻮر ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ دﺧﺎﻟﺖ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﻀﺮت ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ‪،‬‬
‫ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻛﺴﻲ در ﺑﺎرة ﻇﻬﻮر ﺑﺎ او ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻜﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ او در‬
‫ﻃﻮل ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﻚ و ﺗﻨﻬﺎ در ﺗﺎرﻳﻜﺨﺎﻧﻪ ذﻫﻦ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﻮده‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﺗﻤﺎس داﺷﺘﻪ و ﻧﻪ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﻣﻌﺎﺷﺮت ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺐ و‬
‫ﻣﺪرﺳﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻧﺮﻓﺘﻪ و اﺳﺘﺎدي ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ او را ﺗﻌﻠﻴﻢ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺪاﻧﺪ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫‪٤٨‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﺳﺮي ﺗﻜﺎن داد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭼﻄﻮر ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر را ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﺟﻮدِي آﻏﺎز و ﺑﻪ ﺳﺮ اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﺪ؟‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﺴﻲ را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر را ﺑﻪ‬
‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎور دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي او ﺷﺮح دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻴﺴﺖ و ﺑﺮاي ﭼﻪ او را اﻳﻦ ﻫﻤﻪ اﻳﺎم ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ اﻋﻤﺎﻟﻲ ﻛﻪ در‬
‫زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ وي ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻴﺎ و درﺳﺖ ﻛﻦ! ﺑﻌﺪ از ﻗﺮﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﺔ ﻋﻠﻤﺎي‬
‫ﺷﻴﻌﻪ زﺣﻤﺖ ﻧﮕﻬﺪاري اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن را ﻛﺸﻴﺪه ام‪ ،‬اﻛﻨﻮن ﻛﻪ زﻣﺎن ﻇﻬﻮر او‬
‫ﻓﺮا رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺸﺎن درس ﻇﻬﻮر ﺑﺪﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﺎره اي ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﮔﺮ ارادة ﺧﺪا ﺑﺮ ﻇﻬﻮر او ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ آن را ﺑﺮاﻳﺶ روﺷﻦ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﻛﻪ ﭘﺎك از ﺑﻲ اﻃﻼﻋﻲ ﻣﻦ از ﺟﺮﻳﺎن ﻇﻬﻮر ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻓﺮﻣﻮد ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﻦ ﻛﻪ ﻋﻘﻠﻢ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻗﺪ ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻫﻢ اﻛﻨﻮن او را ﺑﺮدار و ﺑﺒﺮ و‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻫﻤﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر او را ﺳﺮ ﻫﻢ‬
‫ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬از ﻗﺒﺮ ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎر ﺗﺎ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر را ﺗﻤﺎم و ﻛﻤﺎل ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬
‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن او را ﺑﺮﮔﺮدان ﭘﻴﺶ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻜﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‬
‫ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﻟﺒﻴﻚ دﺳﺖ ﻣﺮا ﮔﺮﻓﺖ و از ﭘﻴﺶ ﺧﺪا ﺑﻴﺮون آﻣﺪﻳﻢ‪.‬‬

‫دﻳﺪاري ﺑﺎ ﻃﺮاح ﻇﻬﻮر‬

‫ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻣﻌﻴﺖ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ اﺻﻔﻬﺎن و ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از راوﻳﺎن ﻣﺸﻬﻮر داﺳﺘﺎن اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن و ﻃﺮاح ﻇﻬﻮر اوﺳﺖ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﻣﺮ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﻛﻔﻦ ﭘﻮﺳﻴﺪة ﺧﻮد از زﻳﺮ‬
‫ﺧﺮوارﻫﺎ ﺧﺎك ﺑﻴﺮون آﻣﺪ‪ .‬ﻣﻼي ﭘﻴﺮ ﺑﻪ ﺗﺼﻮر اﻳﻦ ﻛﻪ دﻧﻴﺎ ﺑﻪ آﺧﺮ رﺳﻴﺪه و‬
‫روز ﻗﻴﺎﻣﺖ آﻏﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن آﻳﺎﺗﻲ از ﻗﺮآن‬
‫ﭘﺮداﺧﺖ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺗﻮﺑﻪ و اﺳﺘﻐﻔﺎر ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٤٩‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﻪ از ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﺗﻮام ﺑﺎ وﺣﺸﺖ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﻪ ﺧﻨﺪه اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪،‬‬

‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻼ‪ ،‬ﻫﻨﻮز روز ﻗﻴﺎﻣﺖ آﻏﺎز ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ اﻳﻨﺠﺎ آﻣﺪه اﻳﻢ ﺗﺎ از زﺑﺎن‬
‫ﺗﻮ داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر او را ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻦ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ و ﺣﻴﺮت ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻛﺪام داﺳﺘﺎن! ﻛﺪام اﻣﺎم زﻣﺎن!؟‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ ﺣﻴﺮت ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮن‬
‫ﺧﻴﺎﻟﺶ از ﺟﺎﻧﺐ ﻓﺮا رﺳﻴﺪن واﻗﻌﺔ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ آﺳﻮده ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻔﺲ راﺣﺘﻲ‬
‫ﻛﺸﻴﺪ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻓﺮزﻧﺪ! آﻧﭽﻪ ﻣﻦ در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ ام‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎي‬
‫ﭘﻴﺶ اﺳﺖ‪ .‬داﺳﺘﺎن وي و ﻗﻀﻴﺔ ﻇﻬﻮر او زﻳﺮ ﺧﺎك ﻣﺮگ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻣﺪﻳﺪ‬
‫ﺑﺮ ﭼﺸﻢ و ذﻫﻦ و ﺗﻦ و روان ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺪﻓﻮن ﺷﺪه و ﻣﻦ ﭼﻴﺰي‬
‫از آن را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻧﻤﻲ آورم‪ .‬ﺑﻪ ﻛﺘﺐ ﻣﻦ رﺟﻮع ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺔ اﻳﻦ داﺳﺘﺎﻧﻬﺎ در‬
‫آﻧﻬﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﻮن ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ اﻳﻦ ﻇﻬﻮر ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد؟ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺄﺧﺬ و ﺳﻨﺪ ﻣﻌﺘﺒﺮ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ ،‬از‬
‫اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ از زﺑﺎن ﺧﻮدﺗﺎن اﻳﻦ داﺳﺘﺎن را ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮو رﻓﺖ و ﺳﻌﻲ ﻛﺮد ﺑﻪ‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎز ﮔﺮدد و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻴﺎورد‪.‬‬
‫ﺳﻜﻮت او ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﻲ ﺑﺎزﮔﺸﺖ او ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮاﻳﺶ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻮد‪ .‬از‬
‫اﻳﻨﺮو ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﻣﻼﻃﻔﺖ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬آﻳﺎ دوران ﺷﻴﺦ اﻻﺳﻼﻣﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻣﻲ آورﻳﺪ؟ آﻳﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺤﺎراﻻﻧﻮار را ﻣﻲ ﻧﻮﺷﺘﻴﺪ ﺧﺎﻃﺮﺗﺎن ﻫﺴﺖ؟‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﺗﻜﺎن دادن ﺳﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫دﻗﻴﻘﺎٌ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻧﻤﻲ آورم‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺲ از ﺧﻮاﻧﺪن ﭼﻨﺪ ورد و ﻓﻮت ﻛﺮدﻧﺶ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﻠﺴﻲ‬

‫‪٥٠‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺣﺎﻻ ﭼﻄﻮر؟‬

‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻛﻢ ﻛﻢ دارد ﺑﻪ ﻳﺎدم ﻣﻲ آﻳﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﻣﻦ ﺧﻮد را در زﻣﺎن ﺷﺎه ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺻﻔﻮي ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن او ﺑﻪ ﺷﻴﺦ‬
‫اﻻﺳﻼﻣﻲ ﻣﻨﺼﻮب ﺷﺪم‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﻘﺎم ﺷﻴﺦ اﻻﺳﻼﻣﻲ اﺛﺮي از ﺧﻮد‬
‫ﺑﺎﻗﻲ ﺑﮕﺬارم‪ ،‬ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺟﻤﻊ آوري و ﺗﻌﺒﻴﺮ و ﺗﻔﺴﻴﺮ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎﺗﻲ‬
‫ﻛﺮدم ﻛﻪ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬در‬
‫ﺿﻤﻦ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺳﻠﻴﻘﺔ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ را از زﺑﺎن اﺋﻤﻪ و ﺑﻪ رواﻳﺖ‬
‫اﺷﺨﺎص ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻘﻞ و در ﺟﻠﺪ ﺳﻴﺰدﻫﻢ ﺑﺤﺎراﻻﻧﻮار ﺑﻪ رﺷﺘﺔ ﺗﺤﺮﻳﺮ‬
‫ﻛﺸﻴﺪه ام‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ داﺳﺘﺎن ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻧﺤﻮة ﻇﻬﻮر را ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺷﺮح ﺑﺪﻫﻲ؟‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ ﻫﻮش و ﺣﻮاس ﺧﻮد را ﺑﺎز ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﺎ داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن را در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن‬
‫دراز ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻗﺰﻟﺒﺎﺷﺎن ﺻﻔﻮي ﺻﺎﺣﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ و‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬دﻟﻴﻞ ﻋﻤﺪة اﻳﻦ اﻣﺮ آن ﺑﻮد ﻛﻪ‬
‫ﺷﺎه اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺻﻔﻮي و در ﭘﻲ او دﻳﮕﺮ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان ﭼﻮن ﻧﻤﻲ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ زﻳﺮ ﺑﺎر ﺧﻼﻓﺖ ﺳﻨﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﻋﺜﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﺮان را ﻧﻴﺰ در ﺟﺮﮔﺔ‬
‫ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻲ ﺷﻤﺮد ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را از ﺧﻼﻓﺖ آﻧﻬﺎ ﺟﺪا ﻧﮕﺎه دارﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻮن ﭼﻴﺰ‬
‫ﭼﻨﺪاﻧﻲ از ﺷﻴﻌﻪ و ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ دﻋﻮت از ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ در ﺟﺒﻞ ﻋﺎﻣﻞ و ﺣﻠﻪ و ﻛﻮﻓﻪ و ﺑﺤﺮﻳﻦ و اﺣﺴﺎء ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ‬
‫ﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺻﻮل ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ و ﻓﻘﻪ آن اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻼﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﺮان آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از ﻳﻚ ﻃﺮف ﺑﺎ‬
‫آﮔﺎﻫﻲ از ﺑﻲ اﻃﻼﻋﻲ ﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي از ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي‬
‫ﻛﻮﺑﻴﺪن ﻣﻴﺦ ﺗﺸﻴﻊ در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ ﺳﻨﻲ ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﺤﻜﺎم ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﺘﺰﻟﺰل ﭼﻨﺪ‬
‫ﺻﺪ ﺳﺎﻟﺔ ﺧﻮد‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﺟﻌﻠﻲ زدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ‬

‫‪٥١‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺟﻌﻠﻴﺎت آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺨﺘﺺ اﻣﺎم زﻣﺎن و در ﻏﻴﺎب اﻳﺸﺎن ﺑﺮ ﻋﻬﺪة‬

‫ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ و از ﻃﺮﻳﻖ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن واﮔﺬار ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﮓ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي از‬
‫دﺳﺖ ﻧﺪادن اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‪ ،‬از ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي دﺳﺖ ﺧﻂ ﻫﺎ و ﻓﺮاﻣﻴﻨﻲ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﻴﺰ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺷﺎه ﻃﻬﻤﺎﺳﺐ اول ﺑﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺛﺎﻧﻲ )ﺷﻴﺦ ﻧﻮر اﻟﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻴﻦ‬
‫ﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻌﺎﻟﻲ ﻛﺮﻛﻲ ﻋﺎﻣﻠﻲ( ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﺮان دﻋﻮت ﺷﺪه ﺑﻮد ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ » -‬ﺗﻮ ﺑﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﺳﺰاوارﺗﺮي‪ .‬ﭼﻮن ﺗﻮ ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ و ﻣﻦ ﻓﻘﻂ‬
‫ﻛﺎرﮔﺰار ﺗﻮ ﻫﺴﺘﻢ و ﺑﻪ اﻣﺮ و ﻧﻬﻲ ﺗﻮ ﻗﻴﺎم ﻣﻲ ﻛﻨﻢ!!«‪.‬‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺎ ﺻﺪور ﺣﻜﻤﻲ ﻋﺎم اﺣﻜﺎم اﻳﻦ ﺷﻴﺦ اﻻﺳﻼم را واﺟﺐ‬
‫اﻻﻃﺎﻋﻪ اﻋﻼم ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬در ﺣﻜﻢ دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ او را ﻧﺎﻳﺐ اﻻﻣﺎم ﺗﻮﺻﻴﻒ و‬
‫دﺳﺘﻮر زﻳﺮ را ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ارﻛﺎن ﻧﻈﺎم ﺧﻮد ﺻﺎدر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪:‬‬
‫» ﻣﺎ ﻣﻘﺮر ﻓﺮﻣﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﺳﺎدات ﻋﻈﺎم و اﻛﺎﺑﺮ و اﺷﺮاف ﻓﺨﺎم و اﻣﺮاء و‬
‫وزراء و ﺳﺎﻳﺮ ارﻛﺎن دوﻟﺖ ﻗﺪﺳﻲ ﺻﻔﺎت ﻣﻮﻣﻲ اﻟﻴﻪ)ﻣﺤﻘﻖ ﻛﺮﻛﻲ(را ﻣﻘﺘﺪا و‬
‫ﭘﻴﺸﻮاي ﺧﻮد داﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬در ﺟﻤﻊ اﻣﻮر اﻃﺎﻋﺖ و اﻧﻘﻴﺎد ﺑﻪ ﺗﻘﺪﻳﻢ رﺳﺎﻧﻴﺪه‪،‬‬
‫آﻧﭽﻪ اﻣﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺪان ﻣﺎﻣﻮر و آﻧﭽﻪ ﻧﻬﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺪان ﻣﻨﻬﻲ ﺑﻮده‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺲ را‬
‫از ﻣﺘﺼﺪﻳﺎن اﻣﻮر ﺷﺮﻋﻴﻪ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻣﺤﺮوﺳﻪ و ﻋﺴﺎﻛﺮ ﻣﻨﺼﻮره ﻋﺰل ﻧﻤﺎﻳﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺰول و ﻫﺮ ﻛﺲ را ﻛﻪ ﻧﺼﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﻨﺼﻮب داﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬در ﻋﺰل و ﻧﺼﺐ‬
‫ﻣﺰﺑﻮرﻳﻦ ﺑﻪ ﺳﻨﺪ دﻳﮕﺮي ﻣﺤﺘﺎج ﻧﺪاﻧﻨﺪ«‪.‬‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬
‫ﭘﺲ از ﻗﺮﻧﻬﺎ در ﺗﻨﮕﻨﺎ و در ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮدن‪ ،‬ﻓﺮﺻﺘﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از آن ﻛﻤﺎل ﺑﻬﺮه را ﺑﺒﺮﻧﺪ و ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫در زﻣﺎن ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي‪ ،‬ﻋﻠﻤﺎ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ در ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻧﻬﺎ ﺷﺮﻳﻚ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪،‬‬
‫وﻟﻲ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮي ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ در زﻣﺎن ﺳﻠﺴﻠﺔ ﺻﻔﻮﻳﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺎدي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺿﺮب ﺷﻤﺸﻴﺮ‬
‫ﻗﺰﻟﺒﺎﺷﺎن ﻟﺒﺎس ﺗﺸﻴﻊ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﻫﻢ ﺑﺎ ﻗﺼﻪ ﻫﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎدام اﻟﻌﻤﺮي اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ در زﻣﺎن ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي‪ ،‬ﻧﻮاب‬

‫‪٥٢‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻋﺎﻣﺸﺎن ﻋﻬﺪه دار آن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﺳﻴﻄﺮة ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻣﺪاران ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬
‫در آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﭼﻘﺪر ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﺪ‪ ،‬اﻋﺘﻘﺎد‬
‫داﺷﺘﻴﺪ؟‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻋﺘﻘﺎد ﻣﺎ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ ،‬ﻓﺮع ﻗﻀﻴﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﺻﻞ‬
‫ﻗﻀﻴﺔ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﻄﻮر اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻗﺒﻮﻻﻧﺪ و در ارﻛﺎن ﺛﺎﺑﺖ‬
‫اﻳﻤﺎﻧﺸﺎن ﺟﺎ داد‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ ﻣﺎ در ﻣﻮرد اﺻﻞ ﻗﻀﻴﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮدﻳﻢ و‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﻫﻢ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺎور داﺷﺘﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻣﻬﻢ ﻧﺒﻮد‬
‫ﻛﻪ آن ﻓﺮع ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻳﻚ ﭘﺮﺳﺶ اﺳﺎﺳﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻣﻴﻞ‬
‫دارﻳﻢ ﭘﺎﺳﺦ آن را از زﺑﺎن ﺷﻤﺎ ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ؛ آن اﻳﻨﻜﻪ آﻳﺎ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‬
‫اوﻻدي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ داﺷﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺧﻨﺪة ﺗﻠﺨﻲ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﮔﺮ از دﻳﺪ ﻋﻘﻞ و ﺑﻴﻨﺶ ﺧﺮد‬
‫ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻴﮕﻮﻳﻢ ﺧﻴﺮ! اﻳﺸﺎن ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧﺪ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻛﺴﻲ ﻫﻢ‬
‫ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﺑﭽﻪ دار ﺑﻮدن او را ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ از ﻧﻈﺮ ﺑﺎور اﻳﻤﺎﻧﻲ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ؛ ﺑﻠﻲ‪ ،‬اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﭘﺴﺮي داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﻳﻚ ﺣﺪﻳﺚ‬
‫از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻧﺎﻣﺶ را ﻣﺤﻤﺪ ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ در ﺣﻮزة اﻳﻤﺎن‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻫﺮ ﻛﺎر ﻧﺸﺪﻧﻲ را ادﻋﺎ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺷﻜﺎﻓﺘﻦ درﻳﺎ‪ ،‬زاﻳﺶ از ﻣﺎدر ﺑﺎﻛﺮه‪ ،‬ﺷﻖ اﻟﻘﻤﺮ ﻛﺮدن‪ ،‬ﺑﺎردار ﺷﺪن از‬
‫ﻣﺮد ﻋﻘﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻤﻪ از دﻳﺪ اﻳﻤﺎﻧﻲ از ﻳﻚ ﺣﻮزه آب ﻣﻲ ﺧﻮرﻧﺪ و ﺑﺎورﻣﻨﺪان ﺑﻪ‬
‫آﻧﻬﺎ اﻳﻤﺎن ﻣﻲ آورﻧﺪ و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﻣﻮر ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎدﮔﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ‬
‫ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺎوراﻧﺪن ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﻠﻲ ﻋﻮام ﻓﺮﻳﺒﻲ‬
‫ﻛﺮد‪ ،‬دروغ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺷﺎﻫﺪ ﻛﺬاب ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﺣﺪﻳﺚ ﺟﻌﻠﻲ ﺳﺎﺧﺖ و رواﻳﺎت‬
‫ﻧﺎدرﺳﺖ ﻧﻘﻞ ﻛﺮد و ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺣﺮﺑﺔ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪ و‬
‫ارﻋﺎب و ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﭘﺎي ﻣﺮگ ﺑﻪ ﻗﺒﻮﻻﻧﺪن آن دروغ ﭘﻴﺶ رﻓﺖ‪ .‬دوم‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﺤﺒﻴﺐ و ﺗﺸﻮﻳﻖ و ﺗﻄﻤﻴﻊ ﻃﺮف را ﻣﺠﺎب ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺳﻮم‪ ،‬از ﺟﻬﻞ و ﻧﺎداﻧﻲ‬

‫‪٥٣‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫و اﻳﻤﺎن ﻛﻮر ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺳﺮ ﺧﻮﺷﺒﺎوري و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻨﺒﻠﻲ ﺑﻪ‬

‫ﭘﻴﺮوي از ﻳﻚ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﻲ ﮔﺮوﻧﺪ ﺑﻬﺮه ﺑﺮد‪.‬‬
‫در زﻣﺎن ﺻﻔﻮﻳﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻣﺎ ﻫﺮ ﺳﺔ اﻳﻦ اﺑﺰار را در دﺳﺖ داﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﺪ ﺳﺮ ﺧﻮد و دودﻣﺎﻧﺶ را ﺑﺮ ﺑﺎد ﻣﻲ داد‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻴﻌﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺷﺪ ﭘﺎداﺷﻲ ﺑﻪ ﺣﺪ وﻓﻮر درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را‬
‫ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮد ﻣﺎ ﻋﻠﻤﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﻫﺒﺮان و ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎن ﺷﺮﻳﻌﺖ‬
‫ﺧﻮد ﻗﺒﻮل ﻛﻨﺪ‪ .‬در آﻧﻮﻗﺖ ﻫﺮ ﺳﺨﻦ ﻣﺎ ﺑﺮاﻳﺶ ﺣﺠﺖ ﺷﻤﺮده ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي ﺑﺮاي اﺟﺮاي اﻣﺮ ﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي را از‬
‫ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺮف ﺣﺮف ﻣﺎ و ﻣﻨﻄﻖ ﻣﻨﻄﻖ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻗﺰﻟﺒﺎﺷﺎن‬
‫ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻣﺎ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧﺪي ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺴﻲ‬
‫ﻧﻴﺎﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﭙﺮﺳﺪ ‪:‬‬
‫ﻳﻚ ﻣﺮدي ﻋﻘﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻄﻮر ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد؟ ﻃﺮح اﻳﻦ ﺳﺌﻮال‪،‬‬
‫ﻛﻔﺮ ﻣﻄﻠﻖ و ﮔﻨﺎه ﻛﺒﻴﺮه ﺑﻮد و ﻃﺮف ﺑﻴﺪرﻧﮓ ﻣﻬﺪور اﻟﺪم ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻳﺎ ﮔﺮدﻧﺶ را ﻣﻲ زدﻧﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺧﺎم ﺧﻮران ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي ﻣﻲ ﺳﭙﺮدﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ ﮔﻮﺷﺖ ﺑﺪﻧﺶ را ﺧﺎم ﺧﺎم ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬رواﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ دال ﺑﺮ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻛﺘﺎب ﺧﻮد‬
‫آورده اي ﭼﻪ ﺻﻴﻐﻪ اي ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﻋﻠﻢ ﻏﻴﺐ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ‬
‫در ﭼﻨﺪ ﻧﺴﻞ ﺑﻌﺪي ﺧﻮد‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﻇﻬﻮر و ﭼﻨﻴﻦ و ﭼﻨﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد؟‬
‫ﻣﮕﺮ ﺧﻮد ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻣﺪﻋﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﻧﺴﺒﻲ ﺑﺎ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬
‫اﺳﻼم ﺑﻪ ﻣﻘﺎم اﻣﺎﻣﺖ رﺳﻴﺪه اﻧﺪ؟ وﻗﺘﻲ ﺧﻮد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ‬
‫ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ» از ﻏﻴﺐ ﺧﺒﺮ ﻧﺪارد«‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮزﻧﺪان دﺧﺘﺮي‬
‫اﻳﺸﺎن آن ﻃﻮر ﻣﺜﻞ ﺑﻠﺒﻞ از ﮔﺬﺷﺘﻪ و آﻳﻨﺪه ﺧﺒﺮ ﻣﻲ دادﻧﺪ و زﻳﺮ و ﺑﻢ‬
‫ﺣﺮﻛﺎت اﻣﺎم زﻣﺎن را در زﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎر دور ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺳﺮي ﺗﻜﺎن داد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﻛﻪ دادم ﻓﻜﺮ ﻣﻲ‬
‫ﻛﺮدم ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﻮن اﺳﺘﺪﻻل ﺷﻤﺎ در ﺑﺎرة‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﭘﺎﺳﺨﮕﻮي ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﺳﺖ‪ .‬در ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﺧﺎﺻﻲ ﻛﻪ اﻫﻢ آن ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﻓﻘﻪ ﺷﻴﻌﻪ ﺗﻮﺳﻂ‬

‫‪٥٤‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻏﻠﻮ در ﺑﺎرة ﻋﻈﻤﺖ و اﻫﻤﻴﺖ ﻣﺪرﺳﻪ او و‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﻧﻔﺮ در ﻣﺪرﺳﻪ وي درس ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺎﻧﻪ اي ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫آورده ﺑﻮدﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻳﻦ ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﺷﺎﮔﺮد ﻫﺮ رواﻳﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺴﺎزﻳﻢ و ﺑﻪ ﺧﻮرد ﻣﺮدم ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﻏﺎﻓﻞ از آن ﻧﺒﻮدﻳﻢ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺮ ﻣﺎ اﻳﺮاد ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ از اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق‬
‫ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺷﻮد اﻳﻨﻬﻤﻪ رواﻳﺖ ﻧﻘﻞ ﻛﺮد؟ زﻳﺮا اﮔﺮ ﺳﺎﻋﺎت ﺧﻮاب و ﺧﻮرد و‬
‫ﺧﻮراك و وﺿﻮ و ﻧﻤﺎز و دﻳﺪ و ﺑﺎزدﻳﺪ و رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ اﻣﻮر اﻣﻮال و اﻣﻼك و‬
‫ﺧﺪم و ﺣﺸﻢ و ﺣﺮﻣﺴﺮاي ﭘﺮ روﻧﻖ وي را ﻫﻢ در ﻧﻈﺮ ﻧﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻋﻤﺮ او ﺑﺮاي‬
‫اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد رواﻳﺖ ﻛﻪ از او ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﻜﺎﻓﻮ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺣﻀﺮت ﺻﺪﻫﺎ ﺣﺪﻳﺚ از ﺧﻮد و از ﮔﺬﺷﺘﮕﺎﻧﺶ در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﻧﻘﻞ ﻛﺮده ﻛﻪ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﻣﻮر ﻏﻴﺐ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ وي در‬
‫زﻣﺎن ﺣﻴﺎﺗﺶ ﺣﺘﻲ ﺧﺒﺮ از ﺳﺎﻋﺎت ﺑﻌﺪ ﺧﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ اﻣﻮر ﻏﻴﺐ ﺑﻮد و آﻳﻨﺪه را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ‬
‫ﺑﺒﻴﻨﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺶ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺧﺒﺮ از ﻣﺮگ ﻓﺮزﻧﺪش ﻣﻲ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ‬
‫آﺑﺮو رﻳﺰي او در ﻣﺴﺄﻟﺔ اﻣﺎﻣﺖ ﻧﺸﻮد و ﺳﺒﺐ ﻧﮕﺮدد ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎر ﺷﻮﻳﻢ ﺑﺮاي‬
‫رﻓﻊ و رﺟﻮع اﺷﺘﺒﺎه او و ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎر ﻧﺸﺪن ﻣﻮﺿﻮع اﻣﺎﻣﺖ‪ ،‬ﮔﻨﺎه آن را ﺑﻪ‬
‫ﮔﺮدن ﺧﺪا ﺑﻴﺎﻧﺪازﻳﻢ‪ .‬و ﺑﺎ اﺑﺪاع»ﺑﺪاء« داﻣﺎن ﺧﺪاي داﻧﺎي ﻣﻄﻠﻖ ﺧﻮد را‬
‫آﻟﻮده ﺑﻪ ﻧﺪاﻧﻢ ﻛﺎري و ﭘﺮﻳﺸﺎن اﺣﻮاﻟﻲ ﺳﺎزﻳﻢ و ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ‪:‬‬
‫»ﺧﺪا از ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺧﻮد در ﺑﺎرة اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﺎز ﮔﺸﺖ«‪.‬‬
‫ﻻﺑﺪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ در ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ادﻋﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم از ﻃﺮف‬
‫ﺧﺪا ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ادﻋﺎ‪ ،‬وﻗﺘﻲ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﻛﻪ از ﻃﺮف‬
‫ﺧﺪا ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﺑﻌﺪ از ﭘﺪر اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻲ ﻣﻴﺮد‪ .‬ﻣﻌﻨﻲ آن اﻳﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺧﺪا ﻫﻢ از آﻳﻨﺪه ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﺑﻮد و ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﻗﺒﻞ از ﭘﺪرش‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻣ‪‬ﺮد‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺮ ﻣﺎ اﻳﺮاد ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﺧﺪا ﻧﺪاﺷﺖ و اﻳﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﺑﻮد ﻛﻪ‬
‫ﺑﺪون آﮔﺎﻫﻲ از آﻳﻨﺪه‪ ،‬اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ را ﺑﻪ وﻟﻴﻌﻬﺪي ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮده ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﻣ‪‬ﺮدن او ﻧﻴﺰ ﺧﻮد وي ﻓﺮزﻧﺪ دﻳﮕﺮش ﻣﻮﺳﻲ ﻛﺎﻇﻢ را در ﻣﻴﺎن‬

‫‪٥٥‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﺘﻌﺪدش ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﻲ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﺪا‪.‬‬

‫از اﻳﻨﺮو ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻲ ﺧﺒﺮي او از آﻳﻨﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﺣﺎدﻳﺜﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺣﻀﺮت در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻘﻞ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ و ﺟﻌﻠﻲ و ﻓﺎﻗﺪ ارزش و اﻋﺘﺒﺎر اﺳﺖ و در‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻧﺘﺨﺎب اﻣﺎم ﻫﻢ از ﻃﺮف ﺧﺪا ﻳﻚ دروغ ﻣﺤﺾ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﻳﻚ از اﻳﻦ‬
‫ﺣﻀﺮات ﻣﻄﺎﺑﻖ آداب و رﺳﻮم اﻋﺮاب‪ ،‬ﭘﺴﺮ ارﺷﺪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان وﺻﻲ‬
‫ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن آﻧﺎن را اﻣﺎم و ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺧﺪا ﻗﻠﻤﺪاد‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺠﻠﺴﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎﺻﻴﻞ‪ ،‬آﻳﺎ‬
‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب ﺧﻮد آورده اﻳﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ؟‬
‫ﻓﺎﻳﺪه اي ﺑﺮاي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺨﺼﻮص ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ دارد ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ؛ ﭘﺪﻳﺪة اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎ ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر دور و ﺑﻪ‬
‫ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬از آﺋﻴﻦ ﻣﺠﻮس ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ دﻳﻦ ﻳﻬﻮد و‬
‫ﻣﺬﻫﺐ ﻧﺼﺎرا و ﺣﺘﻲ در ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺗﺴﻨﻦ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮدي‬
‫دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ از اﻳﻦ ﻗﺎﻓﻠﻪ ﻋﻘﺐ ﻧﻴﻔﺘﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎم دوازدﻫﻢ را ﻛﻪ‬
‫ﻫﻴﭽﻜﺲ او را ﻧﺪﻳﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﺧﻮد ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﻪ ﭘﻴﺮواﻧﻤﺎن‬
‫ﻗﺒﻮﻻﻧﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫در اﺳﻼم ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر ﻋﻤﺮ اﺑﻦ اﻟﺨﻄﺎب ﭘﺲ‬
‫از ﻣﺮگ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻋﻼﻗﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن داﺷﺖ‪ ،‬ﻋﻨﻮان ﻛﺮد‬
‫ﻛﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﻧﻤ‪‬ﺮده‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻴﺴﻲ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ و روزي ﺑﺮ‬
‫ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﺮﻛﺲ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣ‪‬ﺮده اﺳﺖ او را ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲ دﻫﻢ‬
‫ﻛﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻣﻬﺪﻳﮕﺮي ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ اﺑﻮﺑﻜﺮ روﺑﺮو ﺷﺪ و ﺧﻄﺎب‬
‫ﺑﻪ ﻋﻤﺮ و دﻳﮕﺮان ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪» -‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻨﺪه و رﺳﻮل ﺧﺪا ﺑﻮده و ﻣﺜﻞ ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻋﻤﺮش ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن‬
‫رﺳﻴﺪه و ﻣ‪‬ﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻤﺮ اﺑﺪي ﻣﺨﺼﻮص ﺧﺪاﺳﺖ ﻧﻪ ﺑﻨﺪة ﺧﺪا«‪.‬‬
‫ﭘﺲ از آن ﻧﻴﺰ اوﻟﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺻﺪر اﺳﻼم ﺑﻪ‬

‫‪٥٦‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻣﻠﻘﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﺔ ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴﺮوان او ﭘﺲ از ﻣﺮﮔﺶ‪ ،‬ﻣﺪﻋﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ او ﻧﻤ‪‬ﺮده‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ در ﻛﻮه‬
‫رﺿﻮي اﻗﺎﻣﺖ دارد و در آﻳﻨﺪه ﺑﺮاي دﻓﻊ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از آن ﻫﻢ دﻫﻬﺎ و ﺻﺪﻫﺎ ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد دﻳﮕﺮ در ﻣﻴﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻛﻪ‬
‫ﻫﻤﮕﻲ اﻫﻞ ﺳﻨﺖ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﻄﺮح ﺷﺪﻧﺪ و ﻓﺮاﻣﻮش ﮔﺸﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺖ ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ ﻋﺸﺮي در اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻜﻼت ﺗﻮاﻧﺴﺖ‬
‫اﻣﺎﻣﺖ را ﺑﻪ ﻋﺪد ﻳﺎزده ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻧﺲ ﺑﺰرﮔﺘﺮش اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم ﻳﺎزدﻫﻢ‪،‬‬
‫ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي اوﻻدي ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ از اﻳﻦ‬
‫ﺑﻬﺎﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و ﺑﺎ ادﻋﺎي وﺟﻮد ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﻧﻴﺎﻣﺪة ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي‪،‬‬
‫اﻣﺎﻣﺖ را ﺑﻪ دوازده رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ و اﻳﻦ ﺷﺎﺧﻪ از ﺷﻴﻌﻴﺎن را دوازده اﻣﺎﻣﻲ‬
‫ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ و ﺧﺘﻢ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﺧﻮد را ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد‬
‫و اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن رﺧﺖ ﻏﻴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﻲ ﻛﻪ وﺟﻮد‬
‫ﺧﺎرﺟﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﻓﻠﺴﻔﺔ اﻣﺎﻣﺖ را ﺑﺪون ﺣﻀﻮر او اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ در اداﻣﻪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺮس و‬
‫ﺿﻌﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ‪ ،‬ﺧﻮد را ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﻳﻚ ﻣﻨﺠﻲ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ‪ .‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ دردﻫﺎ و رﻧﺞ ﻫﺎي ﺑﻲ درﻣﺎن او را درﻣﺎن ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻳﻜﻲ از‬
‫اﻳﻦ ﻣﻨﺠﻴﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن در ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺪ و ﺣﺪود ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﻓﻘﻂ ﻋﻨﻮان ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎﻧﻲ دارﻳﻢ ﻛﻪ روزي ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﺗﺎ ﻋﺪل و داد را در ﺟﻬﺎن‬
‫ﺑﮕﺴﺘﺮاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪون ﺗﺮدﻳﺪ ﻳﻚ اﻳﺪة ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب و ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از‬
‫ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ آن را ﭼﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺎور ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ آرزو و اﻣﻴﺪ‬
‫ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺸﻜﻞ از آﻧﺠﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻗﺼﺔ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن‪ ،‬ﺷﻴﻌﻴﺎن در ﺷﺮاﻳﻄﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﺮداﮔﺮدﺷﺎن ﭘﺮ از اﻫﻞ‬
‫ﺗﺴﻨﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮان ﻓﻠﺴﻔﺔ ﻣﻜﺘﺐ ﺷﻴﻌﻪ را ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻋﻘﻠﻲ‬
‫و ﺷﺮﻋﻲ ﻗﺒﻮل ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ اوﻟﻴﻦ ﻣﺸﻜﻞ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ‬
‫ﻋﺴﻜﺮي ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎن ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ او ﻓﺮزﻧﺪ ذﻛﻮر و اﻧﺎث ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﺎ‬
‫اﻳﻨﺤﺎل‪ ،‬ﻋﺪه اي دﺳﺖ ﺑﺴﺎﺧﺘﻦ ﺟﻌﻠﻴﺎﺗﻲ در ﺑﺎرة ازدواج و ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮزﻧﺪ او‬

‫‪٥٧‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫زدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﻫﻴﭻ آدم ﺻﺎﺣﺐ درك و ﺷﻌﻮري ﺟﻮر در ﻧﻤﻲ آﻣﺪ‪.‬‬
‫دوﻣﻴﻦ ﻣﺸﻜﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺣﻀﻮر ﻧﻮاب ﺧﺎص اﻳﺸﺎن ﺑﻮد‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎ در ﻳﻚ ﻣﺤﺪودة ﺧﺎص‪ ،‬ﺟﺰ ﺟﻤﻊ آوري ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم و ﻧﺬورات‬
‫ﻛﺎر دﻳﮕﺮي اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻴﺪادﻧﺪ و ﻫﻴﭽﻜﺲ را ﻫﻢ ﺑﻪ ﺣﺮﻳﻢ ﺧﻮد راه ﻧﻤﻲ دادﻧﺪ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﻲ ﺣﺘﻲ ﺑﺮاي راﺳﺖ و رﻳﺲ ﻛﺮدن آﻳﻨﺪه ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ‬
‫ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻋﻘﻼي ﻗﻮم ﮔﻔﺘﮕﻮ و ﻣﺸﻮرت ﻧﻤﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻲ ﺗﺮﺳﻴﺪﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ دﺳﺘﺸﺎن رو ﺷﻮد‪ ،‬دروﻏﺸﺎن ﻓﺎش ﮔﺮدد و آﺑﺮوﻳﺸﺎن ﺑﺮﻳﺰد‪.‬‬
‫ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻣﺸﻜﻞ‪ ،‬ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻮاب ﺑﻲ اﻧﺼﺎف و ﺑﺪ‬
‫ﺳﻠﻴﻘﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم ﺧﻮد را ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﺑﻪ ﻛﻮﻫﻲ‬
‫ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻫﻮاي ﺧﻮب و ﻣﻄﺒﻮع ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮد‪ .‬او را ﺑﻪ ﭼﺎه ﺳﺮداﺑﺔ‬
‫ﺳﺎﻣﺮه ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ؛ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﭘﻨﺠﺴﺎﻟﻪ در ﺗﻪ ﭼﺎه ﭼﻄﻮر‬
‫زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ از او ﭘﺮﺳﺘﺎري ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ؟ﭼﻪ ﻛﺴﻲ در ﭼﻪ زﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﺮاي اﻳﺸﺎن ﺧﻮرد و ﺧﻮراك و ﭘﻮﺷﺎك و ﻏﻴﺮه ﻣﻲ ﺑﺮد؟ و ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﻮدن و زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪن در ﭼﺎه را ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ و ﻏﻴﺮ ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻲ ﺳﺎزد‪.‬‬
‫ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻃﻮل ﻋﻤﺮ اﻣﺎم در ﻏﻴﺒﺖ ﺻﻐﺮي ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻮاب ﺧﺎص‬
‫ﻣﺪﻋﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم دوازدﻫﻢ از ﻧﻄﻔﺔ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي و از ﻣﺎدري از ﻣﻴﺎن‬
‫زﻧﺎن ﻣﺘﻌﺪد ﺑﺎ ﻧﺎم ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﺘﻮﻟﺪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬اﻳﺸﺎن‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﺑﭽﺔ دﻳﮕﺮي رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ ﻛﻨﺪ و ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﻣﺜﻞ ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﻳﻚ روزي ﺑﻤﻴﺮد‪ .‬ﺣﺪود ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎل در ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﻧﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺪون ﺧﻮرد و‬
‫ﺧﻮراك و وﺳﺎﺋﻞ ﺿﺮوري زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﭽﻪ اي را زﻧﺪه‬
‫ﻧﮕﻬﺪاﺷﺖ و ﻣﺪﻋﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎل ﻫﻢ ﻋﻤﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ»ﻃﺒﻴﻌﻲ«ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﭘﺪران او ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ‬
‫در ﻧﺎز و ﻧﻌﻤﺖ و رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻔﺘﺎد ﻧﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﭘﺪران اﻣﺎم دوازدﻫﻢ‪ ،‬اﻛﺜﺮاٌ ﺑﺎﺳﺘﺜﻨﺎء ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از ﻳﺎزده ﺗﻦ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ در‬
‫ﺟﻮاﻧﻲ و ﻣﻴﺎﻧﺴﺎﻟﻲ ﻣ‪‬ﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم در ﺗﻪ ﭼﺎه ﺑﺎ‬
‫ﻣﺸﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻮدن در ﭼﺎه ﺑﻪ ﺗﻦ و ﺟﺎن اﻳﺸﺎن وارد ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬اﻳﻨﻬﻤﻪ اﻳﺎم‬
‫زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٥٨‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫در اﻳﻦ ﺟﺎ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ از ﻣﺠﻠﺴﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﺮا اﻳﻦ اﻣﺎم را‬
‫در ﭼﺎه ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه ﻣﺴﻜﻦ داده ﺑﻮدﻧﺪ؟ آﻳﺎ ﺟﺎي ﺑﻬﺘﺮي ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري او‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ؟‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻻﺑﺪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ اﺑﺪاع ﻛﻨﻨﺪة اﻳﻦ دروغ‪،‬‬
‫ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ روﻏﻦ ﻓﺮوش ﺑﻮد‪ .‬در آن زﻣﺎن رﺳﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ روﻏﻦ ﻓﺮوﺷﻬﺎ‬
‫روﻏﻦ را در داﺧﻞ ﺧﻴﻚ ﻣﻲ رﻳﺨﺘﻨﺪ و در ﺳﺮداﺑﻪ ﻫﺎي ﮔﻮدي ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻٌ‬
‫ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﭼﺎه ﺑﻪ آب ﻣﻲ رﺳﻴﺪ و ﻣﺤﻞ ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﺧﻨﻜﻲ ﺑﻮد اﻧﺒﺎر ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ از ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﻣﺤﻞ اﺧﺘﻔﺎي ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﺮدﺳﺎل ﺣﺴﻦ‬
‫ﻋﺴﻜﺮي را ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮش ﻣﻲ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻳﻚ ﺑﭽﻪ را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻴﻚ ﻫﺎي روﻏﻦ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮد‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺳﺮداﺑﻪ اي ﺑﻮد‬
‫ﻛﻪ روﻏﻦ ﻫﺎﻳﺶ را در آﻧﺠﺎ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺰ او و ﻓﺮزﻧﺪش‬
‫ﻫﻴﭻ ﻛﺲ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ آﻧﺠﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ آن دو ﺑﺮاي ﺟﺎ ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎﻳﻲ ﺧﻴﻚ ﻫﺎي روﻏﻦ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮدﻧﺪ روزاﻧﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺮداﺑﻪ ﺑﺮوﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد‬
‫اﻳﻦ رﻓﺖ و آﻣﺪﻫﺎ را ﻣﻲ ﺷﺪ دﻟﻴﻞ دﻳﺪن اﻣﺎم دوازدﻫﻢ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ وﻗﺘﻲ ﺑﻌﻀﻲ از ﭘﺮداﺧﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن وﺟﻮﻫﺎت‪ ،‬از او و‬
‫ﻓﺮزﻧﺪش ﻛﻪ ‪ 45‬ﺳﺎل ﺗﻤﺎم ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ وﺟﻮﻫﺎت ﻣﺎ‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ و ﺑﻪ ﭼﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ اﻣﺎم ﻣﻲ رﺳﺪ؟‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪» :‬ﻣﺎ اﻳﻦ وﺟﻮﻫﺎت را ﺑﺮاي ﭘﻨﻬﺎن ﻣﺎﻧﺪن از دﻳﺪ‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻠﻴﻔﻪ در ﺧﻴﻚ روﻏﻦ ﻣﻲ ﮔﺬارﻳﻢ و ﺗﺤﻮﻳﻞ اﻣﺎم ﻣﻲ دﻫﻴﻢ«‪.‬‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﭘﺲ از روﺷﻦ ﻛﺮدن ﻋﻠﺖ ﻣﺴﻜﻦ دادن اﻣﺎم زﻣﺎن در‬
‫ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪:‬‬
‫ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن ﻧﻴﺰ در زﻣﺎن ﻣﺮﮔﺶ ﻳﺎ ﺑﭽﺔ ﺧﻠﻔﻲ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻛﻠﻴﺪ در ﺳﺮداﺑﺔ اﻣﺎم را ﺑﻪ دﺳﺘﺶ ﺑﺴﭙﺎرد و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺴﻲ آﻣﺎدﮔﻲ‬
‫ﭘﺮداﺧﺖ ﺳﺮ ﻗﻔﻠﻲ اﻳﻦ دﻛﺎن را ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ ﭼﻨﺪ روز ﭘﻴﺶ از‬
‫ﻣﺮﮔﺶ دﻛﺎن را ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻛﻨﺪ و اﻣﺎم دوازدﻫﻢ را ﺑﻪ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ .‬او‬
‫ﺑﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮدن ﻳﻚ»ﺗﻮﻗﻴﻊ« ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ادﻋﺎي دﻳﺪار اﻣﺎم را‬
‫ﺑﻜﻨﺪ دروﻏﮕﻮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد در اﻳﻦ دﻛﺎن را ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﺨﺘﻪ ﻛﺮده‬

‫‪٥٩‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻏﺎﻓﻞ از اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ دﻳﮕﺮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن اﻳﻦ ﺑﺎب و‬
‫ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ﭼﺮاغ دﻛﺎن ﻧﻮاب ﺧﺎص‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺑﺎز ﻛﺮدن دﻛﺎن ﻧﻮاب‬
‫ﻋﺎم را ﻛﺮده اﻧﺪ؛ دﻛﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﭘﺮ روﻧﻖ ﺗﺮ از آﻧﭽﻪ ﻧﻮاب ﺧﺎص ﮔﺸﻮده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺸﻜﻼت ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ راه ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻗﺮار داﺷﺖ و ﺷﻤﻪ اي از‬
‫آﻧﺮا ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدم‪ .‬در زﻣﺎن ﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮﻳﻪ ﻛﻪ ﻛﺎر ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺎ اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﺳﺮ و ﺳﺎﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﮔﻮﻳﻲ ﻫﺎي ﻣﺤﺪﺛﻴﻦ و ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ و‬
‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻮﺿﻮع آﻧﭽﻨﺎن درﻫﻢ و ﺑﺮﻫﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﺎره اي‬
‫ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﺔ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎ و ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻮده ﺑﺎﻗﻲ‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ و دﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ آﻧﻬﺎ زده ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ ﭼﺮا؟ ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ‪ :‬اوﻻٌ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ‬
‫دﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ آﻧﻬﺎ ﺑﺰﻧﻴﻢ ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎ‬
‫آﻧﻬﺎ را ﻋﺎﻟﻤﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري‬
‫از ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻣﻮرد ﻧﻔﻲ و اﻧﻜﺎر ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ زﻳﺮ ﺑﻨﺎي‬
‫اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺻﺪﻣﻪ وارد ﺷﻮد‪ .‬دوم اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﻗﺘﺪاري ﻛﻪ در‬
‫ﻣﻘﺎم ﺷﻴﺦ اﻻﺳﻼﻣﻲ داﺷﺘﻢ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮي در آﻧﻬﺎ‬
‫ﺑﺪﻫﻢ‪ ،‬از ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﻳﻚ ﻻ ﻗﺒﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﭽﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺑﻲ ﺳﻮاد و ﺑﺪﺗﺮ از‬
‫ﻫﻤﻪ ﻓﻘﻬﺎ و ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻨﻲ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﻃﻤﻊ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﻣﻦ دوﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ؛ ﭼﻨﺎن‬
‫دﻣﺎري از روزﮔﺎرم در ﻣﻲ آوردﻧﺪ ﻛﻪ آن ﺳﺮش ﻧﺎ ﭘﻴﺪا ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺣﺘﻲ ﺑﻪ‬
‫راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺮا ﺗﻜﻔﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ؛ ﺗﻜﻔﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺰار ﻗﺴﻢ و آﻳﻪ ﻫﻢ‬
‫ﻧﻤﻲ ﺷﺪ از ﺷﺮ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي آن ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪.‬‬
‫دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻫﻞ ﺗﺴﻨﻦ و ﭼﻬﺎر اﻣﺎم ﻣﺸﻬﻮر آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‬
‫ﺳﺮان ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺣﻨﻔﻲ‪ ،‬ﻣﺎﻟﻜﻲ‪ ،‬ﺷﺎﻓﻌﻲ و ﺣﻨﺒﻠﻲ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮدﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ آﻧﺮا ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻌﻔﺮي ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺗﻜﻴﻪ ﻛﻨﻴﻢ و ﺗﻤﺎم اﺣﺎدﻳﺚ و‬
‫رواﻳﺎت را از ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق و دﻳﮕﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﺑﺪان ﻫﺎ ﭘﺎي ﺑﻨﺪ‬
‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻣﻨﻘﻮل از اﻳﻦ اﻣﺎﻣﺎن و ﺑﺨﺼﻮص ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق را‬
‫ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎن در ﻛﺘﺒﺸﺎن آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺷﺪ ﻋﻮض ﻳﺎ اﺻﻼح ﻛﺮد‪،‬‬
‫زﻳﺮا در آن ﺻﻮرت اﻋﺘﺒﺎر اﻣﺎﻣﺖ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ زﻳﺮ ﺳﺌﻮال ﻣﻲ رﻓﺖ‪.‬‬

‫‪٦٠‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﺑﻪ ﻋﻠﺖ در اﻗﻠﻴﺖ ﺑﻮدن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﻧﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮدن‬
‫ﺗﻌﺪاد اﻣﺎﻣﺎن و ﺑﻴﻜﺎره ﺑﻮدن اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮدﻳﻢ ﺑﺮاي اداﻣﺔ ﻛﺎر اﻳﻦ‬
‫ﺷﻌﺒﻪ از ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﺣﺪﻳﺚ و رواﻳﺖ دروﻏﻴﻦ ﺟﻌﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ اﻳﻦ اﻣﺎﻣﺎن‬
‫در ﻣﻴﺎن ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد ارزش و اﻋﺘﺒﺎري ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺧﻮب و ﺑﻪ دﻗﺖ ﺑﻪ‬
‫وﺿﻊ اﻣﺎﻣﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﻌﻞ‬
‫اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت دورﻏﻴﻦ ﺑﺮاي اﻣﺜﺎل اﻣﺎم ﻋﻠﻲ‪ ،‬اﻣﺎم ﺣﺴﻦ‪ ،‬اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ‪،‬‬
‫اﻣﺎم زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ‪ ،‬اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ‪ ،‬اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق و دﻳﮕﺮان ﻛﻪ ﻏﻴﺮ از‬
‫ﻧﺎم اﻣﺎﻣﻲ اﻣﺘﻴﺎز دﻳﮕﺮي ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺗﺎﻓﺘﺔ ﺟﺪا ﺑﺎﻓﺘﻪ از ﻋﻤﻮزادﮔﺎﻧﺸﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺟﻠﻮه دادﻧﺪ‪ .‬وﮔﺮﻧﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﺎن در ﻫﻴﭻ‬
‫زﻣﻴﻨﻪ اي ﺻﺎﺣﺐ راي و دراﻳﺖ و داﻧﺸﻲ‪ ،‬ﺣﺘﻲ داﻧﺶ ﻓﻘﻬﻲ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ‬
‫ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻛﺜﺮ اﻋﺮاب ﺑﺎ ﺛﺮوﺗﻲ ﻛﻪ از ﻏﻨﺎﺋﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ آورده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي‬
‫ﺧﻮدﺷﺎن ﻳﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﭘﺮ از ﺗﺠﻤﻞ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﺧﻮش ﮔﺬراﻧﻲ ﻣﺸﻐﻮل‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﭘﻴﺮواﻧﺸﺎن ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺣﺘﻲ درد اﺳﻼم و‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺷﺮح ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻧﻜﺘﺔ‬
‫روﺷﻨﻲ دال ﺑﺮ دﻟﺴﻮزي اﻳﻦ ﻋﺪه ﺑﻪ ﺣﺎل ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن دﻳﺪه ﻧﻤﻲ ﺷﻮد و اﻳﻦ‬
‫را ﻫﻤﺔ ﻣﻮرﺧﻴﻦ و ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺑﻲ ﻃﺮف زﻣﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻓﻈﻪ اش ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫دوران ﺣﻴﺎﺗﺶ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﻋﻠﺖ و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ و اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ را ﻛﻪ‬
‫در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر و ﭘﺲ از آن ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮد‪ .‬ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر‬
‫آﻧﭽﻨﺎن ﻣﻬﻴﺞ و ﭘﺮ از ﺣﻮادث ﺧﻮﻧﻴﻦ و ﻣﺮﮔﺒﺎر ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎور ﻛﺮدﻧﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻧﻤﻲ رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺠﻠﺴﻲ در ﺑﺎره ﻇﻬﻮر ﺑﺴﻴﺎر ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ‬
‫ﻧﻜﺘﺔ ﻣﻬﻢ آن اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ‪:‬‬
‫‪ -‬اوﻟﻴﻦ و ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ اي ﻛﻪ در ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮ ﺧﻼف ﺗﻤﺎم ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎرة‬
‫او راه اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ اﺳﻼم و ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﺻﻼح و ﻣﺼﻠﺤﺖ‬
‫ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ واﻗﻌﻪ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ‬

‫‪٦١‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﺴﻲ ﺑﺎ اﻧﺪك ﺗﺄﻣﻠﻲ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر را ﺑﺨﻮاﻧﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮر از‬
‫ﻇﻬﻮر اداﻣﺔ دﻋﻮاي ﻛﻬﻨﺔ ﻗﺒﺎﻳﻞ ﻗﺮﻳﺶ ﻣﺎﺑﻴﻦ اوﻻد ﻋﺒﺪ ﻣﻨﺎف اﺳﺖ‪ .‬ﺻﺎﺣﺐ‬
‫زﻣﺎن ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻣﻲ آورد ﻛﻪ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﻏﺼﺐ ﺷﺪة ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد) اﻫﻞ‬
‫ﺑﻴﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم(‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ»ﻋﻠﻲ« را از ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬اﻳﺸﺎن‬
‫ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺴﺮت ﺧﻼﻓﺖ را ﻛﻪ در دل ﺗﻚ ﺗﻚ ﭘﺪراﻧﺶ ﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد و ﺑﺎ آن ﺣﺴﺮت ﺑﻪ ﮔﻮر رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮآورده ﺳﺎزد و آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫و ﻣﻄﺎﺑﻖ رواﻳﺎت ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻫﻢ ﭼﻮن ﭘﺪران و‬
‫ﻫﻤﺔ دﺷﻤﻨﺎن ﭘﺪراﻧﺶ ﻗﺮﻧﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎر ﻣﺠﺒﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬
‫ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ را از ﻧﻮ زﻧﺪه ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬
‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺣﻀﺮت ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ اﺳﻼم و ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ و ﺷﻴﻌﻪ‬
‫و ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪ -‬دوﻣﻴﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ اي ﻛﻪ در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻛﺸﺖ و‬
‫ﻛﺸﺘﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت راه ﻣﻲ اﻧﺪازد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻲ و‬
‫ﻏﻴﺮ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻧﻴﺰ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺑﻨﺪة ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫داﺳﺘﺎن اﻳﻦ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﻫﻤﺔ‬
‫ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن را ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻼم ﻧﭙﻴﻮﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺠﺰ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ »ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪاٌ رﺳﻮل اﷲ و ﻋﻠﻲ وﻟﻲ اﷲ« اﻗﺮار ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در‬
‫رواﻳﺎت آﻣﺪه اﺳﺖ؛»ﺣﻀﺮت دو ﺳﻮم ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن را ﻣﻲ ﻛُﺸﺪ«‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺎري ﺑﻪ دﻧﻴﺎي ﻏﻴﺮ اﺳﻼم داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ و ﻓﻘﻂ ﻋﻤﻠﻴﺎت‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن را در ﺣﻮل و ﺣﻮش دﻧﻴﺎي اﺳﻼم ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮر ﺣﻀﺮت‬
‫ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺟﻬﺎن را ﻛﻪ ﺗﻌﺪادﺷﺎن ﺑﻴﺶ از‬
‫ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻴﺎرد ﻧﻔﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺳﻨﻲ ﻣﺬﻫﺒﻨﺪ و‬
‫ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﭘﺪران ﻣﺪﻋﻲ اﻣﺎﻣﺖ اﻳﺸﺎن ﺑﺎور ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬از دم ﺗﻴﻎ ﺑﮕﺬراﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺳﺮ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﺑﻪ ادﻋﺎي ﺧﺎﻧﺪان اﻳﺸﺎن ﻓﺮود آورﻧﺪ‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻫﻢ ﻣﺴﺄﻟﺔ اﺳﻼم و ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻣﻄﺮح ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ‬
‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻴﺮوي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن از اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ اﻧﺴﺎن ﭘﻴﺮو ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻤﺎز ﻣﻲ ﮔﺰارﻧﺪ‪ ،‬روزه‬

‫‪٦٢‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻴﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺞ ﻣﻲ روﻧﺪ‪ ،‬ذﻛﺎت ﻣﻲ ﭘﺮدازﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺮآن ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻨﺪ و ﺧﺪا را ﺑﻪ‬

‫ﻳﻜﺘﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻬﻢ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺪا و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و دﻳﻦ‬
‫اﺳﻼم را ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ از ﻃﺮف اﻣﺎﻣﺎن ﻋﻨﻮان‬
‫ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ؛ وﮔﺮﻧﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻬﺪوراﻟﺪم ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ اﺳﺖ‪ ،‬رﻓﺘﺎر اﻳﻦ‬
‫اﻣﺎم ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﺎن اﺳﻼم اﺳﺖ‪ .‬در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر‪ ،‬اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ و ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺰار‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻣﻲ رود و ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬اﻳﻦ دو ﺗﻨﻲ ﻛﻪ در دو ﻃﺮف ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم دﻓﻦ ﺷﺪه اﻧﺪ ﭼﻪ‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲ ﺷﻨﻮد ﻛﻪ دو ﻧﻔﺮ از اﺻﺤﺎب و ﻣﻮﻧﺴﺎن او ﻛﻪ‬
‫ﺧﻠﻴﻔﻪ و ﭘﺪر زن او) اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ( ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪.‬ﺣﻀﺮت ﺑﺮ ﺧﻼف ﺣﻜﻢ ﺻﺮﻳﺢ‬
‫اﺳﻼم ﻛﻪ ﻧﺒﺶ ﻗﺒﺮ را ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺘﻮر ﻣﻲ دﻫﺪ ﻗﺒﺮ آن دو را‬
‫ﺑﺸﻜﺎﻓﻨﺪ‪ .‬ﻣﻲ ﺷﻜﺎﻓﻨﺪ و ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺪن آن دو ﺗﺮ و ﺗﺎزه و ﻧﭙﻮﺳﻴﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﺳﻪ روز آﻧﻬﺎ را از ﻗﺒﺮ ﺑﻴﺮون ﻧﻤﻲ آورد‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ روز آن دو را از‬
‫ﻗﺒﺮ ﺧﺎرج و ﺑﺎ ﻛﻔﻦ ﺑﺮ درﺧﺖ ﭘﻮﺳﻴﺪه و ﺧﺸﻜﻲ ﺑﺮ دار ﻣﻲ ﻛﺸﺪ‪ ،‬ﻓﻲ اﻟﺤﺎل‬
‫آن درﺧﺖ ﺧﺸﻚ ﺳﺒﺰ ﻣﻲ ﺷﻮد!!‬
‫ﺳﭙﺲ آن دو را از درﺧﺖ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻣﻲ آورد و زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدم را‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ و آﻧﺎن را ﺑﻪ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻣﻲ ﻛﺸﺪ و ﻫﻤﺔ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺸﺮﻳﺖ‬
‫را ﺑﻪ ﮔﺮدن آن دو ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬از ﻫﻤﺔ ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻫﺮ‬
‫ﻛﺴﻲ ﻇﻠﻤﻲ از آﻧﻬﺎ دﻳﺪه ﻗﺼﺎص ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﻗﺼﺎص ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬دوﺑﺎره‬
‫آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ درﺧﺖ آوﻳﺰان ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و اﻣﺮ ﻣﻲ دﻫﺪ؛ آﺗﺸﻲ از زﻣﻴﻦ ﺑﻴﺮون‬
‫آﻣﺪه آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ درﺧﺖ ﺑﺴﻮزاﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺑﺎد دﺳﺘﻮر ﻣﻲ دﻫﺪ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮﺷﺎن را‬
‫ﺑﻪ آب درﻳﺎ ﺑﭙﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﺮﺳﺸﻲ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻨﺎم»ﻣﻔﻀﻞ ﺑﻦ ﻋﻤﺮ ﻛﻮﻓﻲ« از اﻣﺎم‬
‫ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ اﻳﻦ ﻋﺬاب آﺧﺮ آﻧﻬﺎﺳﺖ؟ﺣﻀﺮت ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻧﻪ! ﻧﻪ! اي ﻣﻔﻀﻞ ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﺴﻢ ﻛﻪ ﻓﺮداي ﻗﻴﺎﻣﺖ رﺳﻮل ﺧﺪا‪،‬‬
‫اﻣﻴﺮاﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﻪ‪ ،‬ﺣﺴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ و ﺳﺎﻳﺮ اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر ﻧﻴﺰ ﺣﺎﺿﺮ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ اﻳﻦ دو ﻧﻔﺮ را ﻗﺼﺎص ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﺋﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را در‬

‫‪٦٣‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﺮ ﺷﺒﺎﻧﻪ روز ‪ -‬ﻫﺰار ﺑﺎر‪ -‬ﻣﻲ ﻛُﺸﻨﺪ ﺑﺎز ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪا ﺑﻪ ﺻﻮرت اول ﺑﺮ‬
‫ﻣﻴﮕﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎز ﻋﺬاب ﺑﻜﺸﻨﺪ!!‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻬﺖ و ﺣﻴﺮت ﻣﺮا از ﺷﻨﻴﺪن‬
‫ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺧﻮد در ﭼﻬﺮه ام ﻣﻲ دﻳﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع ﻇﻬﻮر آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺨﺸﻲ از‬
‫آﻧﭽﻪ در ﺑﺤﺎراﻻﻧﻮار ﻧﻮﺷﺘﻪ ام ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﻨﻢ ‪:‬‬
‫‪....»-‬ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﻟﺸﻜﺮي ﺑﻪ دﻣﺸﻖ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺪ ﺗﺎ ﺳﻔﻴﺎﻧﻲ‬
‫)ﭘﺴﺮ زﺷﺖ روي اﺑﻮﺳﻔﻴﺎن(را دﺳﺘﮕﻴﺮ ﻛﻨﺪ و ﺳﺮش را روي ﺳﻨﮕﻲ ﺑﺒﺮد‪.‬‬
‫آﻧﮕﺎه ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺎ دوازده ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺻﺪﻳﻖ و ﻫﻔﺘﺎد دو ﻧﻔﺮ ﺷﻬﺪاي ﻛﺮﺑﻼ آﺷﻜﺎر‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ اﻣﻴﺮ اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺧﻴﻤﻪ اي در ﻧﺠﻒ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻣﻲ‬
‫دارد و ﺑﺮ ﭼﻬﺎر ﭘﺎﻳﻪ اﺳﺘﻮار ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺎﻳﻪ اش در ﻧﺠﻒ‪ ،‬ﻳﻚ ﭘﺎﻳﻪ در‬
‫ﺣﺠﺮ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ‪ ،‬ﭘﺎﻳﻪ اي در ﺻﻔﺎ و ﭘﺎﻳﻪ دﻳﮕﺮش در زﻣﻴﻦ ﻣﺪﻳﻨﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎ اﻧﺼﺎر و ﻣﻬﺎﺟﺮﻳﻨﻲ ﻛﻪ در رﻛﺎب وي ﺑﻮدﻧﺪ ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ او و ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻫﺮ اﻣﺎﻣﻲ ﺗﺎ ﻇﻬﻮر ﻣﻬﺪي را زﻧﺪه و ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ اﺋﻤﻪ ﺟﻠﻮي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺟﻤﻊ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ و ﻳﻜﺎﻳﻚ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫واﻟﻴﺎن ﺳﺘﻤﮕﺮ ﻣﺎ را از وﻃﻦ ﺑﻴﺮون راﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺒﺲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﻤﻮم ﻧﻤﻮدﻧﺪ و‬
‫ﻛﺸﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ وﻗﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺳﺨﺖ ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬اي ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ رﺳﻴﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ از آن ﺑﻪ ﺟﺪ ﺷﻤﺎ‬
‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﻧﮕﺎه ﻓﺎﻃﻤﻪ زﻫﺮا از اوﻟﻲ و دوﻣﻲ)اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ( در ﺑﺎرة‬
‫ﻏﺼﺐ ﻣﻠﻚ ﺧﻮد»ﻓﺪك« ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﻀﺮت ﻓﺎﻃﻤﻪ در‬
‫ﺑﺎرة ﺑﻴﻌﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ از ﻋﻠﻲ و آﺗﺶ زدن درب ﺧﺎﻧﻪ و ﺷﻼق ﺧﻮردن ﺑﺎزوﻳﺶ‬
‫و ﺳﻘﻂ ﺟﻨﻴﻦ ﻓﺮزﻧﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم »ﻣﺤﺴﻦ!« ﺷﺸﻤﺎﻫﻪ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از‬
‫او اﻣﻴﺮ اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ و ﺳﭙﺲ ﺣﺴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ دادﺧﻮاﻫﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻔﻀﻞ ﻋﺮض ﻛﺮد آﻗﺎ)ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق اﺳﺖ(آﻧﮕﺎه ﭼﻪ ﻣﻴﺸﻮد؟‬
‫ﻓﺮﻣﻮد ‪ :‬ﻓﺎﻃﻤﻪ زﻫﺮا ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻪ ﻋﺮض ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؛»ﺧﺪاﻳﺎ! آن روزي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫وﻋﺪه ﻓﺮﻣﻮدي از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻇﻠﻢ ﻛﺮده اﻧﺪ اﻧﺘﻘﺎم ﺑﮕﻴﺮي! اﻳﻨﻚ ﺑﻪ‬
‫وﻋﺪة ﺧﻮد وﻓﺎ ﻛﻦ«‪ .‬در اﻳﻦ وﻗﺖ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻫﻔﺖ آﺳﻤﺎن و ﺣﺎﻣﻠﻴﻦ ﻋﺮش‬

‫‪٦٤‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻟﻬﻲ و ﺳﺎﻛﻨﺎن ﻫﻮا و اﻫﻞ دﻧﻴﺎ و آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﻃﺒﻘﺎت زﻣﻴﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ‬
‫ﻧﺎﻟﻪ و ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲ ﮔﺮﻳﻨﺪ و ﺑﻪ ﺧﺪا ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ!!‬
‫ﺑﻌﺪ ﻋﻠﻲ و ﺣﺴﻴﻦ و ﻣﻌﺎوﻳﻪ و ﻳﺰﻳﺪ زﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﻗﻮاي‬
‫ﺳﺎﺑﻖ ﺧﻮد در ﺻﻔﻴﻦ و ﻛﺮﺑﻼ ﺻﻒ آراﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ ﺗﺎ‬
‫ﻗﻮاي ﻣﻌﺎوﻳﻪ و ﻳﺰﻳﺪ ﺗﻤﺎﻣﺎٌ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ و ﻋﻠﻲ و ﺣﺴﻴﻦ ﻓﺎﺗﺢ ﮔﺮدﻧﺪ!!‬
‫ﻣﻬﺪي)اﻣﺎم زﻣﺎن(‪ ،‬ﺣﻤﻴﺮا )ﻋﺎﻳﺸﻪ(ام اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ‪ ،‬ﻫﻤﺴﺮ رﺳﻮل ﺧﺪا و‬
‫دﺧﺘﺮ اﺑﻮﺑﻜﺮ را دو ﺑﺎره زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺣﺪ ﺷﺮﻋﻲ)ﺷﻼق(را در ﺑﺎرة او اﺟﺮا‬
‫ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻧﻪ از آن ﺟﻬﺖ ﻛﻪ ﭼﺮا ﺷﺒﻲ در ﺑﻴﺎﺑﺎن ﺑﺎ ﺻﻔﻮان ﺟﻮان‬
‫ﻋﺮب ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺪ رﻓﺘﺎري ﺑﺎ ﻓﺎﻃﻤﻪ دﺧﺘﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ در‬
‫ﺧﺎﻧﺔ ﻣﺤﻤﺪ و اﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮا اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﺤﻤﺪ از ﻣﺎرﻳﻪ ﻗﺒﻄﻲ را زﻧﺎزاده‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﺮده اﺳﺖ‪» .‬اﻣﺎم ﺑﻪ اذن ﭘﺮوردﮔﺎر ﻗﻴﺎم ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﭼﻨﺪان از‬
‫دﺷﻤﻨﺎن را ﻣﻲ ﻛُﺸﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ راﺿﻲ ﮔﺮدد!!«‬
‫اﻣﺎم ﻗﺎﺋﻢ ﻫﺮ ﺟﻨﺒﻨﺪه ﺣﺮام ﮔﻮﺷﺘﻲ را ﻣﻲ ﻛﺸﺪ ﺗﺎ ﻧﺴﻠﺸﺎن از زﻣﻴﻦ‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد و ﺳﺮ اﻧﺠﺎم ﺑﻌﺪ از ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﺑﻲ ﺣﺴﺎب ﭘﺲ از ‪ 19‬ﺳﺎل‬
‫»ﺳﻠﻄﻨﺖ« ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ او را ﺷﺴﺘﺸﻮ داده و ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ‬
‫ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن اﻧﮕﺸﺘﺮي ﺧﻮد را ﺑﻪ او ﻣﻲ دﻫﺪ!!‬
‫ﭘﺲ از ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎم‬
‫»ﻣﻨﺘﺼﺮ« زﻣﺎم اﻣﻮر را در دﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و آﻧﻘﺪر ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫اﺑﺮواﻧﺶ ﺳﻔﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺮ روي ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﻣﻲ اﻓﺘﺪ و ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻣﻲ ﻣﻴﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از او ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ زﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎم»ﺳﻔﺎح« ﻗﺪرت را در‬
‫دﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﺳﻴﺼﺪ و ﻧﻪ ﺳﺎل ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺎز ﻣﻲ ﻣﻴﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از‬
‫ﻋﻠﻲ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺰار ﺳﺎل ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫از ﻣﺤﻤﺪ دوﺑﺎره ﻋﻠﻲ رﺟﻌﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﻲ رﺳﺪ و اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ‬
‫ﻣﺪت ﭼﻬﻞ و ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﺳﺎل ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد‪ .‬رﺟﻌﺖ و دور ﺗﺴﻠﺴﻞ‬
‫ﺳﻠﻄﻨﺖ در ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﺤﻤﺪ ﻛﻤﺎﻛﺎن اداﻣﻪ دارد و زﻣﺎن ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ آن ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.«.....‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﺑﻪ‬

‫‪٦٥‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻓﻜﺮ ﻓﺮو رﻓﺘﻢ و در درون ﺧﻮد اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﻪ ﺣﻼﺟﻲ ﻛﺸﻴﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻨﻴﻦ رﻓﺘﺎري ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دو ﺗﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﺳﺘﺒﺮ‬
‫دﻳﻦ اﺳﻼم ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ‪ .‬اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ دو ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﺳﻼم‬
‫ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺣﻀﻮر آن دو ﭘﺎ ﮔﺮﻓﺖ و روﻧﻖ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ دو ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﺷﺪﻧﺪ اﺳﻼم ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﭘﺎﻳﺪار ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ دو ﺗﻦ از‬
‫ﻳﺎران ﺷﺎﺧﺺ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬در ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮي‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﮔﺴﺘﺮش اﺳﻼم ﺑﻪ‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺧﻮد در ﺑﺎرة آﻧﻬﺎ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪم‪ .‬ﻳﺎدم آﻣﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﻮرﺧﻴﻦ و‬
‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ‪:‬‬
‫اﺑﻮﺑﻜﺮ‪ ،‬اوﻟﻴﻦ اﻧﺴﺎن آزاده اي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ ،‬در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻗﺮﻳﺸﻴﺎن ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ دﻋﻮت او ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ‬
‫اﺑﻮﺑﻜﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ اي ﺑﻮد ﻛﻪ در دﻋﻮت ﻣﺤﻤﺪ رخ داد‪ ،‬زﻳﺮا‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ ﺧﻮد ﻳﻜﻲ از ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺮب ﺑﻮد‪ ،‬در ﻋﻴﻦ‬
‫ﺣﺎل ﻳﻜﻲ از ﻣﺘﻤﻜﻨﻴﻨﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺤﻤﺪ داﺷﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻳﺎري ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ‬
‫و ﺑﺎ ارزش ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻦ ﻛﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ ﺑﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺧﻮد ﺑﻪ اﺳﻼم ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ‬
‫ازﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎي ﺳﺮﺷﻨﺎس ﻋﺮب را ﺑﻪ اﻳﻦ دﻳﻦ ﻣﻠﺤﻖ ﻛﺮد‪ .‬از ﻣﻴﺎن آﻧﻬﺎ‬
‫ﻣﻌﺮوف ﺗﺮﻳﻨﺸﺎن ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﻋﻔﺎن‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﺎن ﺑﻦ ﻋﻮف‪ ،‬ﻃﻠﺤﻪ ﺑﻦ‬
‫ﻋﺒﻴﺪاﷲ‪ ،‬زﺑﻴﺮ ﺑﻦ اﻟﻌﻮام‪ ،‬ﺳﻌﺪ ﺑﻦ اﺑﻲ وﻗﺎص ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺟﻤﻊ ﺷﺪن اﺑﻮﺑﻜﺮ و‬
‫دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﮔﺮد ﻣﺤﻤﺪ اﻋﺘﺒﺎر و وزﻧﻲ ﺑﻪ او داد ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ از آن ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ‬
‫ﻧﺒﻮد‪ .‬دوﻣﻴﻦ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ او ﺑﻪ دﻋﻮت ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه‬
‫ﺑﺮاﻳﺶ ارزش داﺷﺖ‪ ،‬ﻋﻤﺮ اﺑﻦ اﻟﺨﻄﺎب‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎي ﺷﺠﺎع و ﻣﺪﺑﺮ‬
‫و ﻣﺤﺘﺮم ﻋﺮب ﺑﻮد‪ .‬ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﺑﻪ اﺳﻼم ﺑﻪ اﻧﺪازة ﻋﻤﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‬
‫را ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻧﻜﺮد‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺒﺮد اﻫﺪاف ﺧﻮد ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻤﺮ ﻧﻴﺎز داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ اﺑﻮﺑﻜﺮ و دوﺳﺘﺎﻧﺶ و ﻋﻤﺮ‬
‫ﺑﻪ دﻋﻮت ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬زﻳﺮ ﺑﻨﺎي اﺳﺘﻘﺮار اﺳﻼم در ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺑﻮد و ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﮕﻲ آﻧﻬﺎ ﺟﺰو ﻋﺸﺮة ﻣﺒﺸﺮه در آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ ﺑﻪ آﻧﺎن وﻋﺪة ﺑﻬﺸﺖ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٦٦‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻌﺪ از ﻓﻮت ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺗﺎرﻳﺦ اﺳﻼم ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪،‬‬

‫اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻗﺒﺎﻳﻞ ﻋﺮب از دﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﻛﻨﺎره ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺳﻴﺎﺳﺖ‬
‫اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻣﺸﺎور ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد او ﻋﻤﺮ ﻧﺒﻮد و اﮔﺮ ﺟﻨﮓ ﻫﺎي رده ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ‬
‫دو ﺗﻦ ﺑﻪ راه ﻧﻤﻲ اﻓﺘﺎد‪ ،‬اﺳﻼم ﺑﻌﺪ از ﻓﻮت ﭘﻴﻐﻤﺒﺮش ﻣ‪‬ﺮده ﺑﻮد و اﻣﺮوز‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻲ از اﻳﻦ دﻳﻦ در ﺟﻬﺎن ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﭘﺲ از ﺟﻨﮕﻬﺎي‬
‫رده و ﺑﺮﮔﺸﺖ دوﺑﺎرة اﻋﺮاب ﺑﻪ اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺳﻴﺎﺳﺖ اﺑﻮﺑﻜﺮ و‬
‫ﺧﺼﻮﺻﺎٌ ﻋﻤﺮ‪ ،‬ﺣﻤﻼت ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ آﻏﺎز ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﺳﭙﺲ ﻋﻤﺮ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻳﺎران دﻳﮕﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻼﻓﺖ رﺳﻴﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻛﻪ از ﺷﺨﺼﻴﺖ آﻧﻬﺎ دارﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺮوز ﻣﺎ دﻳﻨﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎم اﺳﻼم در ﺟﻬﺎن ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ زﺑﺎن دﻳﮕﺮ اﺳﻼم ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻴﺨﻮﺧﻴﺖ و‬
‫اﺣﺘﺸﺎم و اﺣﺘﺮام اﺑﻮﺑﻜﺮ در ﻣﻴﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺗﺪﺑﻴﺮ و دﻻوري‬
‫ﺷﺨﺺ ﻋﻤﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺳﻼم در اﺛﺮ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻋﻤﺮ ﭘﺎ از ﺟﺰﻳﺮه اﻟﻌﺮب ﺑﻴﺮون ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺮدم ﺗﻤﺎم ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻮدن ﺧﻮد‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﻟﻨﺪ‪ ،‬واﻣﺪار ﻋﻤﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻛﺲ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ .‬ﻋﻤﺮ‬
‫ﺣﺘﻲ در زﻣﺎن ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﻣﻄﻴﻊ و ﭘﻴﺮو ﻣﺤﺾ او ﻧﺒﻮد‪ .‬او ﺧﻮش ﻓﻜﺮ‬
‫و ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ و داراي اﺳﺘﻘﻼل رأي ﺑﻮد‪ .‬ﺳﻴﻮﻃﻲ در ﻛﺘﺎب »اﺗﻔﺎق« ﺧﻮد‬
‫ﻓﺼﻠﻲ دارد ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان»آﻧﭽﻪ در ﻗﺮان ﺑﻪ زﺑﺎن و رأي اﺻﺤﺎب ﻧﺎزل ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ« ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖ اﻋﻈﻢ آن ﺑﻪ ﻋﻤﺮ اﺧﺘﺼﺎص دارد‪ .‬او از ﻣﺠﺎﻫﺪ ﻧﻘﻞ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‪»:‬ﻛﺎن ﻋﻤﺮ ﻳﺮي اﻟﺮأي ﻓﻴﻨﺰل ﺑﻪ ﻗﺮآن«‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻤﺮ ﻧﻈﺮي اﺑﺮاز‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮد و ﺳﭙﺲ آﻳﺎﺗﻲ ﻣﻮاﻓﻖ آن ﻧﺎزل ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﻗﻀﺎوت در ﺑﺎرة ﻋﻤﺮ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺛﺮوت دﻳﮕﺮ‬
‫ﺻﺤﺎﺑﻪ را ﺑﺎ او ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺛﺮوت اﻣﺜﺎل ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ ﺑﻦ‬
‫ﻋﻮف‪ ،‬زﺑﻴﺮ ﺑﻦ ﻋﻮام‪ ،‬ﺳﻌﺪ اﺑﻲ وﻗﺎص‪ ،‬ﻃﻠﺤﻪ‪ ،‬زﻳﺪ اﺑﻦ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺧﺎﻟﺪ اﺑﻦ وﻟﻴﺪ‬
‫و ﻏﻴﺮه را‪ .‬وﻗﺘﻲ ﭘﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﺛﺮوت اﻳﻦ ﺻﺤﺎﺑﻪ ﻣﻲ ﺑﺮﻳﻢ و زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺴﻴﺎر‬
‫ﺳﺎده ﻋﻤﺮ را ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬آﻧﻮﻗﺖ ﻣﻲ ﻓﻬﻤﻴﻢ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ در ﻣﻴﺎن‬
‫ﻳﺎران ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﭼﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻣﻤﺘﺎز و ﻗﺎﺑﻞ اﺣﺘﺮام ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪٦٧‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫او ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻘﺘﺪرﺗﺮﻳﻦ ﺧﻠﻴﻔﻪ اﺳﻼم و ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻋﻨﻮان» اﻣﻴﺮ اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ«را ﺑﻪ او دادﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﻣﻮرﺧﻴﻦ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎم‬
‫ﺧﻼﻓﺖ ﺳﺮاﭘﺎي ﻟﺒﺎس او از ﻋﻤﺎﻣﻪ اش ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻛﻔﺶ ﭘﺎﻳﺶ ﺑﻴﺶ از ‪14‬‬
‫درﻫﻢ ارزش ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ در ﺑﺎرة‬
‫او ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ » -‬او ﻣﺮد ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪ و اﻣﻴﻨﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﻛﺠﻲ را راﺳﺖ ﻛﺮد‪ ،‬درد را درﻣﺎن‬
‫ﻛﺮد‪ ،‬ﺳﻨﺖ را ﺑﺮﭘﺎ داﺷﺖ و ﻓﺘﻨﻪ را ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﭘﺎك ﺟﺎﻣﻪ رﻓﺖ و‬
‫اﻧﺪك ﻋﻴﺐ‪ ،‬ﺧﻴﺮ ﺧﻼﻓﺖ را درﻳﺎﻓﺖ و از ﺷﺮ آن ﭘﻴﺸﻲ ﺟﺴﺖ‪ .‬ﻃﺎﻋﺖ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ را ﺑﺠﺎي آورد و ﺑﺮ اداي ﺣﻘﺶ ﺗﻘﻮي ورزﻳﺪ«‬
‫)ﻧﻬﺞ اﻟﺒﻼﻏﻪ‪ ،‬ﺧﻄﺒﺔ ‪ ، 219‬ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻓﻴﺾ اﻻﺳﻼم ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ‪.(712‬‬
‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﭽﻪ ﻣﺠﻠﺴﻲ در ﺑﺎرة ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ و‬
‫ﮔﻔﺘﻪ‪ ،‬در ﻛﻞ و ﺟﺰء آن ﻫﻴﭻ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﻪ ﺧﺪا ﭘﺮﺳﺘﻲ و ﺣﺘﻲ دﻳﻦ اﺳﻼم‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر او ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺧﺼﻮﺻﻲ و‬
‫ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ و ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻋﻮاي ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻗﺮﻳﺶ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و آﻗﺎﻳﻲ‬
‫دﻧﻴﺎي اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﻋﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺎ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ دﻟﻴﺮي و‬
‫ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺗﺪﺑﻴﺮ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻨﻬﺎي ﮔﺴﺘﺮده را ﻓﺘﺢ و اداره ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﻳﺎد آور ﺷﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﭼﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ ﻛﻪ‬
‫در ﭘﻴﺶ ﻋﻨﻮان ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي را ﺷﺨﺼﺎٌ ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ‬
‫ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻏﻴﺐ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺑﻴﻬﻮده را ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎﻣﺎن در‬
‫ﻗﺎﻟﺐ ﺣﺪﻳﺚ و رواﻳﺖ ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ ﺟﻌﻠﻴﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻲ‬
‫آﺧﻮﻧﺪ ﺷﻴﺎد ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻪ ﺧﻮرد ﻣﺮدم داده اﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﺑﺎ اﻧﺪﻛﻲ دﻗﺖ ﺑﻪ داﺳﺘﺎن ﻓﺎﻧﺘﺰي اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و‬
‫ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻳﻚ ﺑﭽﺔ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﻧﻴﺎﻣﺪه ﻛﻪ از ﻃﺮف ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺑﺴﺘﮕﺎن و‬
‫ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن دﻳﺪه ﻧﺸﺪه ﺑﺎ داﺳﺘﺎﻧﺴﺮاﻳﻲ ﻫﺎي ﻣﻼﻳﺎن ﺑﻪ درﺟﻪ اي از ﻗﺪرت و‬
‫اﻗﺘﺪار ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ از ﻫﻴﭻ ﺑﻨﻲ آدﻣﻲ در ﻃﻮل ﺣﻴﺎت اﻧﺴﺎﻧﻲ دﻳﺪه ﻧﺸﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬او ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺟﺪش ﻋﻠﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ‪ 313‬ﻧﻔﺮ اﻓﺮاد ﻧﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﻪ ﺑﺎ‬

‫‪٦٨‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻃﻲ اﻻرض ﺧﻮد را ﺑﻪ او ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎري راه ﻣﻲ اﻧﺪازد‬

‫ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﺣﺘﻲ ﻣﻮر و ﻣﻠﺦ را ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﺟﺜﻪ ﻧﺎﭼﻴﺰ و ﺗﻮان اﻧﺪﻛﺸﺎن ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‬
‫آﻧﻄﻮر ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻧﻤﻮد و از ﺻﺤﻨﺔ ﻫﺴﺘﻲ ﺑﻴﺮون ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻤﻴﻦ اﻣﺎم‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺎ ﭼﻪ اﻗﺘﺪاري ﻣ‪‬ﺮده ﻫﺎي ﻫﺰار ﺳﺎل ﭘﻴﺶ را زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻼق‬
‫ﻣﻲ ﺑﻨﺪد‪ ،‬آﺗﺶ ﻣﻲ زﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮد و در ﻳﻚ روز ﻫﺰار ﺑﺎر زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و‬
‫ﻣﻲ ﻣﻴﺮاﻧﺪ‪ .‬درﺳﺖ ﻫﻤﺎن ﺑﻼﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘِﺔ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﺧﺪا در دوزخ ﺑﺮ‬
‫ﺳﺮ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران ﻣﻲ آورد‪ .‬ﺟﺎﻟﺒﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﻣ‪‬ﺮده و ﺧﺎك ﺷﺪه را زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ اﺳﺐ و ﺷﺘﺮ و ﻗﺎﻃﺮ و‬
‫اﻻغ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم را ﻛﻪ ﻫﺰار و ﭼﻬﺎر ﺻﺪ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺳﻘﻂ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬زﻧﺪه‬
‫ﻣﻲ ﺳﺎزد ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻛﺖ وﺟﻮد آﻧﻬﺎ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدن ﺧﻮد را ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺠﻠﺴﻲ در ﺑﺎره ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ذﻫﻦ‬
‫اﻧﺴﺎن ﺧﻄﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﭼﻪ‬
‫ﻋﻠﺘﻲ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﺪام ﻫﻨﺮي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺧﺎرج از ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﻟﻬﻲ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺎر‬
‫ﻧﺸﺪﻧﻲ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ! در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم در ﻗﺮآﻧﺶ ﺑﻪ‬
‫ﺻﺮاﺣﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻧﺠﺎم ﻫﻴﭻ ﻛﺎر ﺧﺎرق اﻟﻌﺎده اي را ﻧﺪارد!‬
‫ﻣﻮﺿﻮع دﻳﮕﺮي ﻛﻪ از ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻧﻘﻞ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺒﺶ ﻗﺒﺮ ﻋﺎﻳﺸﻪ و زﻧﺪه‬
‫ﻛﺮدن او و ﺣﺪ زدن اﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎﻧﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﻮﮔﻠﻲ ﻣﺤﻤﺪ و ﺗﻨﻬﺎ زن‬
‫ﺑﺎﻛﺮه اي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮي اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬در ﺑﺎره ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﻧﻮ در ﻗﺮآن‬
‫آﻳﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪه و ﺟﺴﺪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ در ﺧﺎﻧﻪ اش ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ‬
‫اﮔﺮ ﺟﺎي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﻮدم و در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن رﺟﻌﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪،‬‬
‫ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﻛﺎري ﺑﻪ او ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﺮد! ﺗﻮ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺟﺮأﺗﻲ ﺑﻪ ﺧﻮدت اﺟﺎزه داده اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮ ﻣﻦ‬
‫ﻛﻪ او را» ام اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ« ﻟﻘﺐ داده ام‪ ،‬ﺑﻲ اﺣﺘﺮاﻣﻲ ﺑﻜﻨﻲ؟ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﺗﻮ‬
‫اﺟﺎزه داده ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ اﺻﺤﺎب ﻣﺮا ﻛﻪ از زﻣﺮة ﻋﺸﺮه ﻣﺒﺸﺮه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از‬
‫ﻗﺒﺮﺷﺎن ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎوري و اﻳﻦ ﻃﻮر ﺑﺎ ﺑﻲ ﺣﺮﻣﺘﻲ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ رﻓﺘﺎر ﻛﻨﻲ؟ ﻣﮕﺮ‬
‫ﻧﻤﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻣﺜﺎل اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮ و ﭘﺪراﻧﺖ ﺟﺰ ﺷﺘﺮ ﭼﺮاﻧﻲ و‬
‫ﺳﻘﺎﮔﺮي ﺑﺘﺨﺎﻧﺔ ﻛﻌﺒﻪ ﻛﺎري از دﺳﺘﺘﺎن ﺑﺮ ﻧﻤﻲ آﻣﺪ؟‬

‫‪٦٩‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺷﻤﺎ و ﭘﺪراﻧﺘﺎن اﮔﺮ اﺳﻢ و رﺳﻤﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬در اﺛﺮ ﺗﻼﺷﻬﺎي اﻣﺜﺎل‬
‫اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ ﺑﻮده؟ از آن ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺻﻼٌ ﺗﻮ را ﭼﻪ ﻛﺎر ﻛﻪ در ﺑﺎرة اﺳﻼم و‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻳﻦ ﻣﻦ دﺧﺎﻟﺖ ﻛﻨﻲ؟‪......‬‬
‫اﻧﺴﺎن وﻗﺘﻲ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻣﻲ ﺷﻨﻮد ﻳﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪ و‬
‫ﻣﻲ ﺑﻴﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎور ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﻪ دﺧﺘﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﭘﺲ از ﻫﺰار‬
‫و ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎل ﻫﻨﻮز ﭼﺸﻤﺶ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﻠﻚ ﻓﺪك اﺳﺖ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ آن‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪا اﻟﺘﻤﺎس ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻧﺘﻘﺎم او را از دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ ﻛﻪ او را از ارث‬
‫ﻣﺤﺮوم ﻛﺮده اﻧﺪ ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬در ﺗﻪ دل ﻏﻤﮕﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﭼﺮا دﺧﺘﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬
‫اﺳﻼم را ﺣﺘﻲ در ﻳﻚ داﺳﺘﺎن ﻏﻴﺮ واﻗﻌﻲ اﻳﻦ ﻃﻮر ﻃﺎﻟﺐ ﻣﺎل و ﻣﻨﺎل و‬
‫ﻣﻠﻚ و اﻣﻼك ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺑﻌﺪ ﻫﻤﻴﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻛﻮدن و اﺑﻠﻪ ﺑﻲ‬
‫آﻧﻜﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﭼﻘﺪر اﻳﻦ زن را ﺑﺎ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ ﻛﻮﭼﻚ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ادﻋﺎ‬
‫ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ او ﻳﻜﻲ از ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮﻳﻦ زﻧﺎن ﻋﺎﻟﻢ اﺳﻼم اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﺎ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ‪،‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﮔﺮدﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﺒﺮﺗﺎن و ﻣﻨﺘﻈﺮ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ ﺧﺘﻢ ﻣﺠﻠﺲ را ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻲ دﻳﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺻﺪاﻳﺶ‬
‫ﻣﻲ ﻟﺮزﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﻣﺮا ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﺨﺸﻴﺪ؟ آﻳﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ دروﻏﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮف اﻣﺎﻣﺎن ﺟﻌﻞ ﻛﺮده ام‪،‬‬
‫آﻣﺮزﻳﺪه ﺷﻮم؟ ﻣﺮدم ﭼﻪ! آﻳﺎ ﻣﺮدم دﺳﺖ از ﻟﻌﻦ و ﻧﻔﺮﻳﻦ ﻣﻦ ﺑﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫داﺷﺖ؟ آﻳﺎ ﺗﻮﺑﻪ ﻫﺎي ﻣﻦ در ﭘﻴﺸﮕﺎه ﺧﺪا ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟‬
‫ﺳﺌﻮال ﭘﺸﺖ ﺳﺌﻮال ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﮔﺮﻳﻪ و زاري از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻣﻲ‬
‫ﻛﺮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ در آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﺮد! ﻣﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻌﻠﻴﺎت اﻣﺜﺎل ﺗﻮ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد اﻧﺴﺎن‬
‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪه و ﭼﻪ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻲ دودﻣﺎﻧﺸﺎن ﺑﺮ ﺑﺎد رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟آﻳﺎ ﻣﻲ داﻧﻲ‬
‫ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﺟﻌﻠﻲ ﺗﻮ و اﻣﺜﺎل ﺗﻮ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد ﺑﭽﻪ ﻳﺘﻴﻢ‪ ،‬زﻧﺎن‬
‫ﺑﻲ ﺷﻮﻫﺮ و ﻣﺎدران ﺑﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﺷﺪه اﻧﺪ؟ آﻳﺎ ﻣﻲ داﻧﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺟﻌﻠﻴﺎت ﺷﻤﺎ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﻪ ﺟﻨﮕﻬﺎ ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎده و ﭼﻪ آﺳﻴﺐ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻧﺴﺎﻧﻲ وارد‬

‫‪٧٠‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺷﺪه اﺳﺖ؟ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻲ آﻣﺮزﻳﺪه ﺷﻮي؟ ﺑﻪ ﻛﺪام دﻟﻴﻞ و ﻣﻨﻄﻘﻲ‬

‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﻛﻪ ﺧﺪا ﺗﻮ را ﺑﺒﺨﺸﺪ؟ از آن ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ‬
‫ﻣﻬﻤﻼت ﺗﻮ و ﻫﻤﭙﺎﻟﮕﻲ ﻫﺎﻳﺖ ﺟﺎن و ﻣﺎل و ﻧﺎﻣﻮس ﺧﻮد را از دﺳﺖ دادﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪا وﻛﺎﻟﺖ داده اﻧﺪ ﻛﻪ از ﻃﺮﻓﺸﺎن ﺷﻤﺎ را ﺑﺒﺨﺸﺪ؟‬
‫ﺗﻮ و اﻣﺜﺎل ﺗﻮ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ از ﻣﺮدم ﻃﻠﺐ ﺑﺨﺸﺶ ﺑﻜﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺑﻪ ﻛﺮدن و‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺧﺪا‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ او را ﺑﺮ ﺳﺮ رﺣﻢ آورﻳﺪ ﻛﻪ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﺷﻤﺎ‬
‫را ﺑﺒﺨﺸﺎﻳﺪ! ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن و ﺳﺘﻢ دﻳﺪﮔﺎن اﺻﻼٌ ﻣﻄﺮح‬
‫ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ؟ ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ و ﺑﺎ اﺷﺎرة اﻧﮕﺸﺖ او‪ ،‬ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ‪ ،‬ﺣﺪﻳﺚ ﺳﺎز ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮد و ﺧﺎك در آﻣﺪ و‬
‫ﺑﻪ ﻗﺒﺮ ﺧﻮد ﻓﺮو رﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻦ و ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ دﻧﻴﺎﻳﻲ از ﻏﻢ و اﻧﺪوه‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ آﺳﻤﺎن ﻫﻔﺘﻢ‬
‫ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ ﺧﺪا ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺣﻠﻘﺔ ﻣﻔﻘﻮده‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدن ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ‬
‫ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ و اﻧﺪوﻫﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﺮدل و ﺟﺎﻧﺶ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺳﻜﻮت ﭘﻨﺎه ﺑﺮد ﺗﺎ ﻣﮕﺮ در ﺳﻜﻮت و ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ‬
‫ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر او ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﺗﻔﺎق ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ ،‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻨﺪ و در دﻧﻴﺎي‬
‫درون ﺧﻮد ﻋﻠﺘﻲ ﻣﻌﻘﻮل و دﻟﻴﻠﻲ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎ ﭘﻴﺪا ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ از ﺳﻜﻮت او اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدم و ﺑﻪ ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺪم‪.‬‬
‫در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻋﻠﻞ و اﺳﺒﺎب اﻳﻦ ﺣﻮادث ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ وﻗﻮع ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد‪.‬‬
‫در ﺗﻤﺎم ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮي ﺧﻮد و‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را ﺑﺎ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺷﺮح ﻣﻲ داد‪ ،‬ﻣﻦ در ﻻﺑﻼي ﺳﺨﻨﺎن ﺷﮕﻔﺘﻲ ﺑﺮ‬
‫اﻧﮕﻴﺰ ﻣﺠﻠﺴﻲ‪ ،‬ﻧﻜﺘﻪ ﺗﺎرﻳﻚ و ﻣﺒﻬﻤﻲ ﻣﻲ دﻳﺪم ﻛﻪ درك و ﻓﻬﻢ آن ﺑﺮاﻳﻢ‬
‫روﺷﻦ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮﺧﻼف ﺑﺴﻴﺎري از اﻫﻞ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ از ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت‬

‫‪٧١‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺒﻬﻢ و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ درك ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ در ﻣﻲ ﮔﺬرﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺒﻮده و‬
‫ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻣﺒﻬﻢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم ﻣﻲ رﺳﺪ ﺗﺎ از ﺗﻪ و ﺗﻮي آن ﺳﺮ در‬
‫ﻧﻴﺎورم‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ راﺣﺖ ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور را از زﺑﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮم رﺳﻴﺪ ﻧﻜﺘﺔ ﺗﺎرﻳﻜﻲ در اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻣﻦ اﻳﻦ‬
‫ﻧﻜﺘﻪ را» ﺣﻠﻘﺔ ﻣﻔﻘﻮدة« داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺎم ﮔﺬاﺷﺘﻢ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻳﺎﻓﺘﻦ‬
‫آن در ﻫﻤﺎن ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺳﻜﻮت ﻛﺮده ﺑﻮد ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﭘﺮداﺧﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮي ﻣﻦ ﭼﻨﺪان ﺑﻪ درازا ﻧﻜﺸﻴﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﺑﻮدم ﺑﻪ ﻧﻈﺮم‬
‫رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ام‪ .‬آن را ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻓﻬﻴﻢ و ﺟﻮﻳﻨﺪﮔﺎن‬
‫داﻧﺎ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﺮد و ﺑﻴﻨﺶ ﺧﻮد ﺑﺮرﺳﻲ اش ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ آﻳﺎ ﻳﺎﻓﺘﺔ ﻣﻦ ﺑﺎ‬
‫واﻗﻌﻴﺖ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟ و اﮔﺮ آري‪ ،‬ﻓﺮزاﻧﮕﺎن و اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪان اﻳﺮاﻧﻲ آن را‬
‫ﺑﺎ داﻧﺶ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ و ﺑﺎ اﺗﻜﺎء ﺑﺮ اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارك ﻣﻮﺟﻮد ﻛﻪ‬
‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻣﻦ ﺑﺪاﻧﻬﺎ ﻣﺤﺪود اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي آﻳﻨﺪﮔﺎن ﺗﺸﺮﻳﺢ و ﺗﻔﺴﻴﺮ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﮕﺎن از ﻣﺎﻫﻴﺖ آن اﻃﻼع ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬درﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﺮا‬
‫راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ از اﺷﺘﺒﺎه ﺧﻮد ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎﻳﻢ‪ .‬ﻣﻦ اﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﺔ ﺧﻮد را ﺑﺎ‬
‫ﻣﻘﺪﻣﺔ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺎ آﻳﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺮآن آﻏﺎز ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ‪:‬‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم در ﺑﺎرة وﺣﻲ و ﻣﻌﺠﺰه ﺑﻮدن ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻗﺮآن‪ ،‬ﻃﻲ‬
‫آﻳﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد آورده اﺳﺖ ‪ » :‬ﺑﮕﻮ اي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺟﻦ و اﻧﺲ ﻣﺘﻔﻖ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻗﺮآن ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﻴﺎورﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻫﻤﻪ‬
‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ« )اﺳﺮاء آﻳﻪ‪» .(88‬آﻳﺎ ﻛﺎﻓﺮان ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻗﺮآن را‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﮕﻮ اﮔﺮ راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﺧﻮد و ﻫﻢ از ﻫﺮﻛﺲ ﻧﻴﺰ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻛﻤﻚ ﺑﻄﻠﺒﻴﺪ و ﻳﻚ ﺳﻮره ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺮآن ﺑﻴﺎورﻳﺪ«)ﻳﻮﻧﺲ آﻳﻪ‪» .(38‬‬
‫آﻳﺎ ﻛﺎﻓﺮان ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ اﻳﻦ ﻗﺮآن وﺣﻲ اﻟﻬﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺧﻮد او ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺴﺘﻪ و ﺑﻪ‬
‫ﺧﺪا ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﮕﻮ اﮔﺮ راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻫﻤﺔ‬
‫ﻓﺼﺤﺎي ﻋﺮب ﺑﺪون وﺣﻲ ﺧﺪا ده ﺳﻮره ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻗﺮآن ﺑﻴﺎورﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ‬
‫ﻫﺮﮔﺎه ﻛﺎﻓﺮان ﺟﻮاب ﻧﺪادﻧﺪ‪ ،‬در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺷﻤﺎ ﻣﻮﻣﻨﺎن ﻳﻘﻴﻦ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ‬
‫اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ازﻟﻲ ﺧﺪا ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ«)ﻫﻮد آﻳﻪ ‪ 13‬و‪ » .(14‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ را‬

‫‪٧٢‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺷﻜﻲ اﺳﺖ در ﻗﺮآﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻨﺪة ﺧﻮد ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﻴﺎورﻳﺪ‬

‫ﻳﻚ ﺳﻮره ﺑﻪ ﻣﺜﻞ آن و ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ ﮔﻮاﻫﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﺪا اﮔﺮ راﺳﺖ ﻣﻲ‬
‫ﮔﻮﺋﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻧﻜﺮدﻧﺪ و ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻛﺮد‪ ،‬ﭘﺲ ﻃﻌﻦ ﺑﻪ ﻗﺮآن ﻧﺰﻧﻴﺪ‬
‫و ﺑﺘﺮﺳﻴﺪ از آﺗﺸﻲ‪)«...‬ﺑﻘﺮه آﻳﻪ ‪ 23‬و‪(24‬‬
‫در اﻳﻦ ادﻋﺎﻫﺎ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺧﻄﺎب ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻪ اﻋﺮاب اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ و‬
‫ﭘﺲ از ﭘﻴﺮوزي اﻋﺮاب ﺑﺮ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ‪ ،‬آن را ﻋﻤﻮﻣﻴﺖ دادﻧﺪ و ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎل‬
‫ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم و ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫در زﻣﺎن ﺧﻮد ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺒﺪاﷲ ﺑﻦ اﺑﻲ ﺳﺮح ﻛﺎﺗﺐ‬
‫ﻗﺮآن ﻛﻪ ﻛﻠﻤﺎت ﻗﺮآن را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ داد و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ .‬ﺗﺎ‬
‫ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻮ ادﻋﺎ ﻛﺮد ﻛﻪ» ﻫﻤﺎن ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ‬
‫ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ و آﻧﭽﻪ را او ﻣﻲ آورد ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻴﺎورم«‪ .‬او‬
‫ﻛﺴﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ»آﻳﺔ ‪ 93‬ﺳﻮرة اﻧﻌﺎم«ﺑﺮاﻳﺶ ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ‪:‬‬
‫»ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺳﺘﻤﻜﺎرﺗﺮ از آن ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ دروغ ﺑﺮ ﺧﺪا اﻓﺘﺮا زده‬
‫ﻳﺎ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ او وﺣﻲ ﺷﺪه‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﭼﻴﺰي ﺑﻪ او وﺣﻲ ﻧﺸﺪه و‬
‫ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﻦ ﺷﺒﻴﻪ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺎزل ﻛﺮده ﻧﺎزل ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد«‪.‬‬
‫اﺑﻮﺗﻤﺎﻣﻪ»ﻣﺴﻴﻠﻤﻪ« ﻧﻴﺰ ﻛﻪ در ﺳﺎل دﻫﻢ ﻫﺠﺮي ادﻋﺎي ﻧﺒﻮت ﻛﺮد و‬
‫ﺑﺎ زﻧﻲ ادﻳﺐ و ﻋﺎرف و ﺷﺎﻋﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم» ﺳﺠﺎح« ﻛﻪ او ﻧﻴﺰ ﻣﺪﻋﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮي ﺑﻮد‬
‫ازدواج ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﻫﺮ دو ﺑﻪ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻗﺮآن ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ اﺑﻮ اﺳﺤﺎق‬
‫اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻧﻈﺎم ﻧﻴﺰ در ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ ﻗﺮآن‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ»ﻗﺮآن ﻛﺘﺎﺑﻲ اﺳﺖ‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﻛﻪ در واﻗﻊ ﻣﻴﺘﻮان ﻧﻈﻴﺮي ﺑﺮاي آن اراﺋﻪ داد«‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﻓﻮت ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص وﻗﺘﻲ ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺎ زﺑﺎن ﻋﺮب آﺷﻨﺎ و‬
‫ﺑﺪان ﺗﺴﻠﻂ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ادﻋﺎي ﻣﺤﻤﺪ از ﻃﺮف ﻓﺮزاﻧﮕﺎن اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﻏﻠﻮ آﻣﻴﺰ‬
‫ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻗﺼﺪ ﺧﻮد را ﻋﻨﻮان ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ادﻋﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ارزﻧﺪه اي اراﺋﻪ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ آﻳﺎت ﻗﺮآن‬
‫ﻛﻮس ﺑﺮاﺑﺮي ﻣﻲ زد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﺳﺮ و ﮔﺮدن ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ‬
‫ﻓﺼﺎﺣﺖ‪ ،‬ﺑﻼﻏﺖ و ﺑﺪاﻋﺖ از ﻗﺮآن ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮد‪ .‬از ﺟﻤﻠﺔ آﻧﺎن ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ اﺑﻦ‬
‫ﻣﻘﻔﻊ‪ ،‬زﻛﺮﻳﺎي رازي‪ ،‬اﺑﻦ راوﻧﺪي‪ ،‬اﺑﻮاﻟﻌﻼء ﻣﻌﺮي)ﻋﺮب( و ﻣﻨﺼﻮر ﺣﻼج و‬

‫‪٧٣‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻏﻴﺮه اﺷﺎره ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺨﺶ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ از ﻣﺘﻦ ﻧﻮﺷﺘﺔ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ‬
‫زﻛﺮﻳﺎي رازي ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﻛﺘﺎب )ﺳﻠﻤﺎن رﺷﺪي و ﺣﻘﻴﻘﺖ در ادﺑﻴﺎت‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﺔ‬
‫دﻛﺘﺮ ﺻﺎدق ﺟﻼل اﻟﻌﻈﻢ‪ ،‬اﺳﺘﺎد ﻓﻠﺴﻔﺔ داﻧﺸﮕﺎه دﻣﺸﻖ‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﺔ»ﺗﺮاب ﺣﻖ‬
‫ﺷﻨﺎس«( را در اﻳﻨﺠﺎ ذﻛﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ‪:‬‬
‫‪ -‬رازي در ﺑﺮاﺑﺮ اﻋﺠﺎز ﻗﺮآن ﻣﻮﺿﻌﻲ ﺷﺪﻳﺪاٌ اﻧﺘﻘﺎدي و ﮔﺰﻧﺪه و‬
‫رﻳﺸﺨﻨﺪ آﻣﻴﺰ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬در ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد از ﺑﺮﻫﺎن ﻋﻘﻠﻲ و دﻟﻴﻞ ﺣﺴﻲ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ‪:‬‬
‫» ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﺴﻢ‪ ،‬اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ ﻗﺮآن ﻣﻌﺠﺰه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺷﮕﻔﺘﻲ‬
‫آور اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﭘﺮ اﺳﺖ از ﺗﻨﺎﻗﺾ و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي اﺳﺖ از اﻓﺴﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻋﻬﺪ‬
‫ﺑﺎﺳﺘﺎن و ﺧﺮاﻓﺎت‪ ....‬ادﻋﺎي ﺷﻤﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﺠﺰه وﺟﻮد دارد و ﻫﻢ‬
‫اﻛﻨﻮن ﺑﺮ ﭘﺎﺳﺖ و ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻗﺮآن و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ‪ :‬ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻣﻨﻜﺮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﺑﻴﺎورد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻤﺎ از ﻣﺎﻧﻨﺪ آن‪ ،‬ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺑﺮﺗﺮي ﻫﺎي ﻛﻼم ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺰار ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ آن را از ﻛﻼم‬
‫ﺳﺨﻨﻮران ﺑﻠﻴﻎ و ﻓﺼﻴﺢ و ﺷﺎﻋﺮان ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﻴﻢ ﻛﻪ اﻟﻔﺎﻇﺸﺎن از‬
‫ﻗﺮآن روان ﺗﺮ و ﻣﻌﺎﻧﻲ آﻧﻬﺎ ﻓﺸﺮده ﺗﺮ و ﺑﻴﺎﻧﺸﺎن رﺳﺎﺗﺮ و ﺷﻜﻞ آﻫﻨﮕﻴﻦ آﻧﻬﺎ‬
‫ﭘﺨﺘﻪ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و اﮔﺮ اﻳﻦ ﺷﻤﺎ را ﻗﺎﻧﻊ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻫﻤﺎن ﭼﻴﺰي را ﻛﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫از ﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ از ﺧﻮدﺗﺎن ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﺴﻢ اﮔﺮ ﻛﺘﺎب ﻣﻌﺠﺰه اي ﻻزم ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺘﺎب ﻫﺎي اﺻﻮل‬
‫ﻫﻨﺪﺳﻪ و ﻫﻴﺄت را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺣﺮﻛﺎت اﻓﻼك و ﺳﺘﺎرﮔﺎن ﻣﻲ اﻧﺠﺎﻣﺪ در‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﻨﻄﻖ و ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻛﻪ از آﻧﻬﺎ ﻋﻠﻮم‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺪن ﻣﺴﺘﻔﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﺮﺟﻴﺢ دارد ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﻲ‬
‫ﻛﺘﺎب ﻣﻌﺠﺰه ﺑﻪ ﺷﻤﺎر رود ﺗﺎ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺳﻮدي دارﻧﺪ و ﻧﻪ زﻳﺎﻧﻲ و ﻧﻪ‬
‫ﭘﺮده اي از رازي ﺳﺮ ﺑﻪ ﻣ‪‬ﻬﺮ ﺑﺮ ﻣﻲ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﺗﺄوﻳﻞ ﺧﺮاﻓﺎت ﻧﺎﺗﻮان اﺳﺖ ﭼﻪ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺟﺰ اﻳﻦ‬
‫ادﻋﺎ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﺠﺰه اﺳﺖ؟ در ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮردي اﮔﺮ ﺣﺮﻳﻒ ﻫﻤﭽﻨﺎن از ادﻋﺎي‬
‫ﺧﻮد دﺳﺖ ﺑﺮ ﻧﺪارد ﻣﺎ او را ﺑﻪ ﺧﻴﺎل ﭘﺮدازﻳﺶ واﻣﻲ ﮔﺬارﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﺴﺖ ﻧﺎداﻧﻲ‬
‫ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻬﺘﺮ از ﻗﺮآن ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪ .‬از ﺷﻌﺮ ﺧﻮب و ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎي‬

‫‪٧٤‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻠﻴﻎ و رﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎي ﺑﺪﻳﻊ ﻛﻪ از ﻗﺮآن ﺷﻴﻮاﺗﺮ‪ ،‬روان ﺗﺮ و آﻫﻨﮕﻴﻦ ﺗﺮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ‬
‫ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺮﺗﺮي ﺳﺨﻦ در ذات ﺧﻮﻳﺶ‪ .‬اﻣﺎ ادﻋﺎي ﺑﺮﺗﺮي ﺳﺨﻦ ﺑﺮ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ» ﻛﻼم ﺑﺮ ﻛﺘﺎب«ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﺑﺴﻴﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ در آﻧﻬﺎ ﺳﻮدﻫﺎي ﻓﺮاوان‬
‫اﺳﺖ‪....‬در ﻗﺮآن ﻫﻴﭽﻴﻚ از اﻳﻦ ﺑﺮﺗﺮﻳﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺮﺗﺮي ﺻﺮﻓﺎٌ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺨﻦ اﺳﺖ و ﻗﺮآن از اﻳﻨﻬﺎ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ‪.«.....‬‬
‫از دﻳﮕﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ ﻗﺮآن ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ‬
‫اﺑﻦ ﻣﻘﻔﻊ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد‪ .‬او ﻳﻜﻲ از ﻓﺮزاﻧﮕﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻗﺮآن‬
‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ﻛﻪ او ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﺔ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻫﺎي ﻧﮕﺎرﺷﻲ در‬
‫ﺷﻜﻞ و ﺷﻴﻮة آﻫﻨﮓ و ﻧﺜﺮ ﻣﻄﻨﻄﻦ و ﺑﻠﻴﻎ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از ﻧﻈﺮ ﻧﻘﺪ‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت و آﻣﻮزﺷﻬﺎي ﻗﺮآن ﻧﻴﺰ ﻧﻈﺮ داﺷﺖ‪ .‬او در ﻳﻜﻲ از ﻛﺘﺎب ﻫﺎي ﺧﻮد‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎم» اﻟﺪره اﻟﻴﺘﻴﻤﻪ«) ﻣﺮوارﻳﺪ ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎ(ﻛﻪ در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﻧﮕﺎرش در‬
‫آورده ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﺪ ‪:‬‬
‫‪ » -‬ﺑﺴﻢ اﻟﻨﻮر اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‪....‬و ﻣ‪‬ﺴﺒﺢ و ﻣﻘﺪس اﻟﻨﻮر اﻟﺬي ‪«....‬‬
‫)ﺑﻪ ﻧﺎم روﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺨﺸﺎﻳﻨﺪة ﻣﻬﺮﺑﺎن‪ ...‬و ﻣﻨﺰه ﻛﻨﻨﺪه و ﺗﻘﺪس ﮔﺮ‪ ،‬ﻧﻮري ﻛﻪ‬
‫ﻫﺮ ﻛﺲ آن را ﻧﺸﻨﺎﺧﺖ ﻫﺮﮔﺰ راه ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮي ﻧﺒﺮد و ﻫﺮ ﻛﺲ در او‬
‫ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ روا داﺷﺖ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﭼﻴﺰي ﭘﺲ از او ﻳﻘﻴﻦ ﻧﻨﻤﻮد‪)...‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از‬
‫اﻟﺮد ﻋﻠﻲ اﻟﺰﻧﺪﻳﻖ اﻟﻠﻌﻴﻦ اﺑﻦ اﻟﻤﻘﻔﻊ ﻋﻠﻴﻪ ﻟﻌﻨﻪ اﷲ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﺔ ﻗﺎﺳﻢ ﺑﻦ اﺑﺮاﻫﻴﻢ(‬
‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻓﺮزاﻧﮕﺎن اﻳﺮاﻧﻲ‪ ،‬اﺑﻦ رواﻧﺪي اﺳﺖ‪ .‬او در ﺑﺎرة ﻗﺮآن‬
‫ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ‪ »:‬ﻣﺤﺎل ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻴﻠﻪ اي از اﻋﺮاب ﺷﻴﻮاﺗﺮ از ﻗﺒﺎﻳﻞ دﻳﮕﺮ‬
‫ﺳﺨﻦ ﮔﻮﻳﺪ ﻳﺎ ﺑﺮﺧﻲ از اﻓﺮاد اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺷﻴﻮاﺗﺮ از ﺑﺮﺧﻲ از اﻓﺮاد ﻗﺒﻴﻠﺔ دﻳﮕﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ...‬ﮔﻴﺮم ﻛﻪ او)ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎ ﻗﺮآﻧﺶ( ﺷﻴﻮاﺗﺮ از ﻫﻤﺔ اﻋﺮاب ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻏﻴﺮ‬
‫اﻋﺮاب ﻛﻪ زﺑﺎﻧﺶ را ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﭼﻪ ﻣﻌﺠﺰه و دﻟﻴﻠﻲ ﺧﻮاﻫﺪ آورد؟«‪).‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از‬
‫ﻣﻦ ﺗﺎرﻳﺦ اﻻﺣﺎد ﻓﻲ اﻻﺳﻼم دﻛﺘﺮ ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ ﺑﺪوي(‪...‬‬
‫اﺑﻦ راوﻧﺪي اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ اﻋﺠﺎز ﻗﺮآن را ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ ﺷﻜﻞ و ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﻌﻨﻲ رد ﻛﺮده ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ» در ﺳﺨﻦ اﻛﺜﻢ ﺑﻦ ﺻﻴﻘﻲ ﺑﻬﺘﺮ از‪ -‬اﻧﺎ‬
‫أﻋﻄﻴﻨﺎك اﻟﻜﻮﺛﺮ‪ -‬ﻗﺮآن ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻴﻢ«‪.‬‬
‫اﺑﻦ راوﻧﺪي در ﻛﺘﺎب اﻟﺬاﻣﻎ ﻗﺮآن را ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﻛﺸﻴﺪه و در اﻟﺰﻣﺮد‬

‫‪٧٥‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان را ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻛﺘﺎب اﻟﺘﺎج ﺧﻮد را در ﻣﻌﺎرﺿﻪ ﺑﺎ ﻗﺮآن‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺑﻮاﻟﻌﻼء ﻣﻌﺮي )ﻋﺮب( ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان» اﻟﻔﺼﻮل و‬
‫اﻟﻐﺎﻳﺎت ﻓﻲ ﻣﺤﺎذاه اﻟﺴﻮر و اﻻﻳﺎت« )ﻓﺼﻞ ﻫﺎ و ﻫﺪﻓﻬﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﻮره ﻫﺎ و‬
‫آﻳﺎت(‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻌﺎرﺿﻪ ﺑﺎ ﻗﺮآن ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ از ﻋﻬﺪه ﺑﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﻄﻌﻪ اي از اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﺎﺧﺰري ﻧﻮﻳﺴﻨﺪة ﺗﺎرﻳﺦ ادﺑﻴﺎت ﺛﺒﺖ ﻛﺮده ﻛﻪ‬
‫اﻣﺮوزه در دﺳﺘﺮس ﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺑﻮاﻟﻌﻼء ﻣﺘﻦ ﺧﻮد را ﭼﻨﺎن ﺧﻮب ﺑﻪ ﻧﮕﺎرش در آورده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺨﻨﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ رﻳﺸﺨﻨﺪ آﻣﻴﺰ ﺑﻮدن آن ﭘﻲ ﺑﺮد‪ .‬ﻛﺴﻲ ﺑﻪ اﺑﻮاﻟﻌﻼء‬
‫ﻣﻌﺮي ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎٌ زﻳﺒﺎﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ درﺧﺸﻨﺪﮔﻲ ﻗﺮآن را ﻧﺪارد‪.‬‬
‫اﺑﻮاﻟﻌﻼء ﻣﻌﺮي ﭘﺎﺳﺦ داد‪ » :‬ﺑﮕﺬار ﭼﻬﺎر ﺻﺪ ﺳﺎل آن را در ﻣﺤﺮاﺑﻬﺎ‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و ﺻﻴﻘﻞ زﻧﻨﺪ آﻧﻮﻗﺖ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد«‪.‬‬
‫در ﺑﺎرة اﺑﻮاﻟﻌﻼء ﻣﻌﺮي اﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺘﺎب دﻳﮕﺮ او ﺑﻪ‬
‫ﻧﺎم»رﺳﺎﻟﻪ اﻟﻐﻔﺮان«ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ»آﻣﺮزش« ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﻨﺰ در ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ‬
‫ﻗﺮآن ﺳﺮوده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺑﺎرة ﻣﻨﺼﻮر ﺣﻼج ﻧﻴﺰ آورده اﻧﺪ ﻛﻪ روزي ﻣﺸﻐﻮل ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﺘﻨﻲ‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﻤﺮو ﻣﻜﻲ ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺪ‪ :‬ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﺣﻼج ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ :‬ﺑﺎ ﻗﺮآن ﻣﻌﺎرﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻋﻤﺮو ﻣﻜﻲ او را ﻧﻔﺮﻳﻦ‬
‫ﻛﺮد‪ .‬رواﻳﺖ دﻳﮕﺮي اﺳﺖ از ﻋﻤﺮو ﻣﻜﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ‪:‬‬
‫روزي آﻳﻪ اي از ﻗﺮآن‪ ،‬ﻛﺘﺎب ﺧﺪا ﺧﻮاﻧﺪم‪ ،‬ﺣﻼج ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ » -‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ آن ﺗﺎﻟﻴﻒ ﻛﻨﻢ‪«...‬‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻫﻞ داﻧﺶ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﺴﻠﻂ‬
‫دارﻧﺪ و در ﺑﺎرة ﻗﺮآن ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬اﻛﺜﺮاٌ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫آﻳﺎت ﻗﺮآن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﺧﺎرج از ﻗﺮاﺋﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي آن‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺗﻼوت آن ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮﺷﺘﺔ‬
‫ﺧﻮب و ﺳﻠﻴﺲ و روان اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺘﻮﻧﻲ ﺷﺒﻴﻪ آن ﻛﺎر ﭼﻨﺪان ﻣﺸﻜﻠﻲ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻲ ﺷﻚ ﻧﻈﺮ ﻣﺤﻤﺪ از آﻳﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﭘﻴﺶ ذﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬اﻋﺮاب ﺑﻲ‬

‫‪٧٦‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﻮاد و ﺟﺎﻫﻞ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﺮدم ﻣﺘﻤﺪن و آﺷﻨﺎ ﺑﻪ اﺳﻠﻮب ﻧﮕﺎرش و‬
‫ادب و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﺗﺎه‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻔﺰاﺋﻴﻢ ﻛﻪ اﺳﻼم‬
‫ﻣﺤﻤﺪي‪ ،‬ﺧﺎرج از ﻓﻘﻪ و ﺣﺪﻳﺚ و ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﻛﻼم و ‪ ....‬ﻫﻤﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در‬
‫ﻗﺮآن آﻣﺪه‪ .‬ﺧﺎرج از ﻗﺮآن ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ اﺳﻼم اﻓﺰوده ﺷﺪه‪ ،‬ﺗﺮاوﺷﺎت ﻓﻜﺮي‬
‫ﻣﺮدﻣﺎن ﻣﺘﻤﺪﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺮآن را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان در ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪة ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻮازﻳﻦ ﻳﻚ‬
‫دﻳﻦ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو از ﻳﻚ ﺳﻮ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺳﻨﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‬
‫ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ دﺳﺘﺸﺎن ﺑﺎز ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﮔﻔﺘﺎر و ﻛﺮدار او ﺣﺪﻳﺚ ﺳﺎزي‬
‫ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺟﺎﻣﻌﺔ اﺳﻼﻣﻲ را ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﺣﺪﻳﺚ راه ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ‬
‫ﺑﺎ ﺗﺪوﻳﻦ ﻓﻘﻪ و اﺻﻮل و ﻛﻼم و ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﻏﻴﺮه اﻳﻦ دﻳﻦ ﺑﺪوي و‬
‫ﺳﺎده را ﺟﻼ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ادﻳﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻋﺘﺒﺎري ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﭘﻲ ﻫﻤﺎوردي ﻓﺮزاﻧﮕﺎن ﺑﺎ ادﻋﺎي ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﺴﻴﺎري ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫راه رﻓﺘﻨﺪ و ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺎدرﻧﺪ ﻣﺜﻞ ﻗﺮآن و ﺑﻬﺘﺮ از آن را ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪ .‬در‬
‫اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﮔﺮوه دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮاي ﻗﺮآن ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ و آن را از ﻧﻈﺮ‬
‫ﻓﻠﺴﻔﻲ و ﻣﻜﺘﺒﻲ ﺣﻼﺟﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم ﻓﺨﺮ رازي ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﺗﻔﺤﺺ در دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻛﺘﺎب ﻗﺮآن ﺑﺎ ﻏﺮور و ﺗﻜﺒﺮ‬
‫ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪»-‬ﻣﺤﻤﺪ ﺗﺎزي ﭼﻨﺎن ﮔﻔﺖ و ﻣﺤﻤﺪ رازي ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻮﻳﺪ«‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻬﺸﺎن ﺑﻪ دروﻧﻤﺎﻳﺔ ﻗﺮآن ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺤﺘﻮاي آن را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﺎﻟﺶ ﻛﺸﻴﺪن ﻗﺮآن ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﻓﺮزاﻧﮕﺎن ﻣﻠﻠﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﺑﻮدﻧﺪ و آﺋﻴﻨﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎر‬
‫ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺗﺮ‪ ،‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﺮ و اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺗﺮ از اﺳﻼم را ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﻗﺮآن ﻛﺘﺎﺑﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ آن را ﻗﺼﻪ‬
‫ﻫﺎﻳﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ از ادﻳﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﻦ ﻳﻬﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ و ارزش و اﻋﺘﺒﺎر ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار دﻳﮕﺮش ﺑﺎزﺗﺎب ﺣﻮادث و‬
‫اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻪ ﺳﺎل دوران ﭘﻴﻐﻤﺒﺮي ﻣﺤﻤﺪ رخ‬
‫داده اﺳﺖ‪ .‬در ﺻﺪي از آن ﻧﻴﺰ اﺣﻜﺎم و ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از‬

‫‪٧٧‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫آداب و ﻋﺎدات و رﺳﻢ و رﺳﻮم و ﺳﻨﻦ اﻋﺮاب ﻋﺼﺮ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‬
‫ﺑﺨﺶ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﻛﻪ آن ﻫﻢ اﻗﺘﺒﺎس از ادﻳﺎن زرﺗﺸﺘﻲ و ﻣﺰدﻛﻲ و ﺑﻴﺸﺘﺮ از‬
‫ﻫﻤﻪ از آﺋﻴﻦ ﻣﺎﻧﻮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻛﺘﺎب ﻫﺎي ﻣﺎﻧﻲ ﻋﻴﻨﺎٌ در‬
‫ﻗﺮآن ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺟﻬﺎن ﺑﻴﻨﻲ اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﭼﻴﺰ دﻧﺪان ﮔﻴﺮي ﺟﺰ ﺟﻬﺎن ﺑﻴﻨﻲ دﻳﻦ‬
‫ﻳﻬﻮد ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺬاق اﻋﺮاب ﺳﺎزﮔﺎرﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ دﻳﺪه ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ‬
‫اﺳﻼم اﻳﻨﻬﻤﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده و در ﺟﻬﺎن ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪه؟ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‬
‫ﭘﺬﻳﺮش اﺳﻼم ﭼﻪ از ﻃﺮف اﻋﺮاب ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺖ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻋﺮب و ﭼﻪ از ﻃﺮف‬
‫ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮاي اﺳﻼم ﻧﺪارد‪ .‬ﻛﻮﺗﺎه ﺳﺨﻦ اﻳﻨﻜﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم در‬
‫زﻣﺎن ﺧﻮد‪ ،‬ﺣﺘﻲ در ﻣﻴﺎن اﻋﺮاب ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ ﻣﻌﻨﻮي ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل‬
‫واﻗﻊ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﺔ ﺳﻴﺰده ﺳﺎل دﻋﻮت ﻣﺤﻤﺪ در ﻣﻜﻪ ﺑﻪ ﻗﺪري ﻧﺎ ﭼﻴﺰ‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻣﻬﺎﺟﺮت او ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﻛﺴﺎﻧﻲ آزاد )ﻧﻪ ﺑﺮده و ﻛﻨﻴﺰ( ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﮔﺮد او ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺘﺎن دﺳﺖ ﺷﻤﺎرش ﻛﺮد‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﺔ‬
‫روﺷﻦ آن ﻋﺸﺮة ﻣﺒﺸﺮه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﺎن ده ﻧﻔﺮ ﺻﺤﺎﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻛﻪ‬
‫ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ وﻋﺪة ﺑﻬﺸﺖ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪ در ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ و ﺷﻤﺸﻴﺮ دو ﻗﺒﻴﻠﻪ اوس و ﺧﺰرج ﻏﺎرﺗﮕﺮ ﺑﺎ‬
‫ﻛﺎروان زﻧﻲ ﻛﻪ ﻏﺰوات ﻧﺎﻣﻴﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺴﺖ دﻳﻦ ﺧﻮد را در ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‬
‫ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺧﺎرج از ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻋﺮب ﻧﻴﺰ اﺳﻼم ﻧﻪ ﺑﺎ دﻋﻮت‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر و ﻓﺘﺢ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻫﺎ ﻧﻀﺞ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎز ﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﻄﻠﺐ ﺧﻮد و اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺮزاﻧﮕﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺮ ﺑﻪ دروﻧﻤﺎﻳﻪ‬
‫اﺳﻼم )ﻗﺮآن(ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮاي اﻳﻦ دﻳﻦ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫از ﻳﻬﻮد ﻣﻲ ﻧﮕﺮﻳﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ رﮔﻪ اي از ﺣﻘﻴﻘﺖ و اﻟﻮﻫﻴﺖ و رﻧﮓ و ﺑﻮي‬
‫ﻣﻌﻨﻮي در آن ﻧﻤﻲ دﻳﺪﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﻓﺮﻗﻪ‬
‫ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﻣﺤﺪودة دﻳﻦ اﺳﻼم ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ از آن رﻫﺎﻳﻲ ﭘﻴﺪا‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﻮاردي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻮرﺧﻴﻦ و ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ‬
‫ﺗﺎرﻳﺦ اﺳﻼم ذﻛﺮ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ و ﺷﺎﺧﺺ ﺗﺮﻳﻦ اﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﻫﺎ ﻫﻢ‬

‫‪٧٨‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺬاﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ و ﻣﻜﺎﺗﺐ ﻋﺮﻓﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﺮﻓﺎن و ﺗﺼﻮﻓﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي رد ﮔﻢ‬

‫ﻛﺮدن ﻳﻚ ﭘﺴﻮﻧﺪ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺪان اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎوردي ﺗﺸﻴﻊ ﺑﺎ اﺳﻼم‬

‫ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ ﺧﻮد را ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و رﺳﻮل ﻧﺎ دﻳﺪه اي ﻣﻌﺮﻓﻲ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮد ﺑﻪ ﻧﺎم » اﷲ اﻛﺒﺮ«‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺧﺪا‪ .‬او ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻛﺎﻣﻞ و‬
‫ﺑﺮ ﺧﻼف اﻧﺒﻴﺎء دﻳﻦ ﻳﻬﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﺄﺋﻴﺪ ادﻋﺎي ﻧﺒﻮت ﺧﻮد‪ ،‬اﻛﺜﺮاٌ دﻳﺪار و‬
‫ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﺧﺪا را ﻣﻄﺮح ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﻧﺎﭼﺎر ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻫﺰار و ﻳﻚ دروغ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺧﺪا ﻧﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭘﺎي ﻓﺮﺷﺘﺔ‬
‫ﺣﺎﻣﻞ وﺣﻲ او را ﺑﻪ ﻧﺎم ﮔﺒﺮاﺋﻴﻞ ﻳﻬﻮد ﻛﻪ در زﺑﺎن ﻋﺮب ﺑﻪ ﺟﺒﺮاﺋﻴﻞ ﺗﺒﺪﻳﻞ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻛﺔ ﻧﺒﻮت ﺧﻮد ﺑﺎز ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﻧﺎ دﻳﺪة ﺧﻮد را ﻗﺎدر ﻣﻄﻠﻖ و داﻧﺎي ﻣﻄﻠﻖ و‪ ......‬ﻗﻠﻤﺪاد‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺻﻔﺖ ﻫﺎي ﻣﻄﻠﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ او داده ﺑﻮد‪ ،‬در ﻋﻤﻞ و‬
‫در دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ و ﺣﺘﻲ در زﻣﺎن ﺣﻴﺎت ﺧﻮد او ﻛﺎر ﺑﺮدي ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ در‬
‫روز ﻗﻴﺎﻣﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﻫﺎ ﻣﺘﺠﻠﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻲ ﺟﻬﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺤﻤﺪ در ﻃﻮل دوران ﻧﺒﻮت ﺧﻮد‪ ،‬دﺳﺖ ﻫﻤﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﺮ زد و ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻳﺎران‬
‫ﺷﻤﺸﻴﺮ زن و ﺑﺎ ﻣﺸﻮرت ﺻﺤﺎﺑﺔ ﺧﻮد‪ ،‬دﻳﻦ اﺳﻼم و ﺧﺪاي آن» اﷲ اﻛﺒﺮ«را‬
‫ﺑﻪ ﻛﺮﺳﻲ ﻧﺸﺎﻧﺪ و ﺑﻪ اﻋﺮاب ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮد‪.‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ از ﻃﺮف ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺮﺷﺘﺔ ﺣﺎﻣﻞ وﺣﻲ ﺣ‪‬ﺴﻦ‬
‫دﻳﮕﺮي ﻫﻢ ﺑﺮاي او داﺷﺖ‪ ،‬و آن اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻊ ﻗﺼﺪ ﻋﻨﻮان ﻛﺮدن ﻣﻄﻠﺒﻲ‬
‫داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ اﻳﻦ ﻓﺮﺷﺘﺔ را ﺑﺒﻴﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ دﻳﺪار او‪،‬‬
‫ﻧﻈﺮات ﺧﻮد را وﺣﻲ اﻟﻬﻲ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ آوردن و ﺑﺮدن ﺧﺪا ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﻘﺪور ﻧﺒﻮد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻣﻮﺳﻲ ﻛﻠﻴﻢ اﷲ ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﻳﺪ‬
‫ﺑﻴﻀﺎﻳﺶ ﺟﺰ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ادﻋﺎي دﻳﺪار ﺧﺪا را ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪ ،‬آﻧﻬﻢ آﺛﺎر او را ﻧﻪ ﺧﻮد‬
‫ﺧﺪا را‪ .‬ﺗﺎزه در ﻫﻤﻴﻦ دﻳﺪارﻫﺎي دم ﺑﻪ دم ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎري از اﻋﺮاب‬
‫ﺟﺎﻫﻞ و ﻧﺎ آﮔﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮد ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ وي اﻳﺮاد‬
‫ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪:‬‬

‫‪٧٩‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪ -‬ﻳﺎ ﻣﺤﻤﺪ! اﻳﻦ ﭘﻴﺎم آورﻧﺪه ﻛﻴﺴﺖ؟ ﭼﻄﻮر اﻳﻦ ﻃﻮر ﻓﺮز و ﻗﺒﺮاق ﻫﺮ‬
‫ﻣﻮﻗﻊ ﺗﻮ ﻃﻠﺐ ﻣﻴﻜﻨﻲ‪ ،‬از آﺳﻤﺎن ﻫﻔﺘﻢ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻣﻲ آﻳﺪ‪ ،‬آﻳﻪ ﻧﺎزل ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬
‫و ﻣﻲ رود؟ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﻤﻴﻦ اﻳﺮادات ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻦ دﻫﺎن‬
‫ﻣﻨﻜﺮﻳﻦ آورﻧﺪة وﺣﻲ ﻛﻪ روز ﺑﻪ روز ﺑﺮ ﺗﻌﺪادﺷﺎن اﻓﺰوده ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺣﻜﻢ‬
‫ﺻﺎدر ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻣﻨﻜﺮ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺪا ﻛﺎﻓﺮ ﺷﺪه و ﻣﻬﺪور اﻟﺪم‬
‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﮔﻨﺎه ﻣﻨﻜﺮﻳﻦ اﻳﻦ ﻓﺮﺷﺘﻪ را ﻫﻢ در ردﻳﻒ ﮔﻨﺎه‬
‫ﻣﻨﻜﺮﻳﻦ ﺧﺪا ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺴﺄﻟﺔ ﺧﺪاي ﻣﺤﻤﺪ و ﭘﻴﺎم آورش ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺧﻮد وي ﻧﻴﺰ‬
‫ﻣﻮرد ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺲ از او ﻫﻢ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻫﻢ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺪا و ﻓﺮﺷﺘﺔ او ﺑﻪ دﺳﺖ ﻓﻼﺳﻔﻪ و ﻣﺘﻜﻠﻤﻴﻦ اﺳﻼﻣﻲ‬
‫اﻓﺘﺎد و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺑﺮاي رﻓﻊ و رﺟﻮع اﺑﻬﺎﻣﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮرد آن‬
‫دو ﻧﺎ دﻳﺪه )ﺧﺪا و ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ( ﻗﻠﻤﻔﺮﺳﺎﻳﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آن ﻛﻪ راه ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن‪ ،‬ﻣﺬﻫﺐ ﺗﺸﻴﻊ ﻛﻪ اﺳﺎﺳﺎٌ در ﺗﻀﺎد ﺑﺎ اﺳﻼم و در‬
‫روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ آن ﻗﺪم ﺑﺮ ﻣﻲ داﺷﺖ‪ ،‬ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاران اﺻﻠﻲ‬
‫ﺗﺸﻴﻊ‪ ،‬ﺑﺎ اﻓﺰودن دو اﺻﻞ)اﻣﺎﻣﺖ و ﻋﺪل( ﺑﻪ اﺻﻮل ﺳﻪ ﮔﺎﻧﺔ اﺳﻼم)ﺗﻮﺣﻴﺪ و‬
‫ﻧﺒﻮت و ﻣﻌﺎد(‪ ،‬ﺣﺴﺎب ﻣﻜﺘﺐ ﺷﻴﻌﻪ را ﺗﺎ ﺣﺪودي از اﺳﻼم ﺟﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫درﺳﺖ در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻫﻞ ﺗﺴﻨﻦ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن را‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬آﻧﺎن را ﺧﺎرج از دﻳﻦ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ راﻓﻀﻲ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ‪ ،‬ﺳﺮ ﺑﺰرگ ﺗﻀﺎد ﻣﻜﺘﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﺖ اﺳﻼم در اﺑﺪاع ﭘﺪﻳﺪة‬
‫»اﻣﺎم زﻣﺎن« ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺎ آن را ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان»ﺣﻠﻘﺔ ﻣﻔﻘﻮده«‬
‫ﺑﻪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺷﺮح ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫اﷲ اﻛﺒﺮ ﭼﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻛﻴﺴﺖ و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻫﺴﺖ؟‬
‫اﻳﻨﻬﺎ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آﻏﺎز ﻇﻬﻮر اﺳﻼم ﺗﻮﺳﻂ اﻋﺮاب از‬
‫ﻣﺤﻤﺪ و ﭘﺲ از او ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ از ﻋﻠﻤﺎ و ﻓﻘﻬﺎ و ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ اﺳﻼم‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻧﻴﺰ ﺑﻲ ﺟﻮاب ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﺸﻴﻊ ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻬﺎ ﻛﻠﻨﺠﺎر و ﻛﺸﻤﻜﺶ در اداﻣﺔ اﻣﺎﻣﺖ‬

‫‪٨٠‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺎ ﺑﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﺎﻧﺪن اﻣﺎم ﻳﺎزدﻫﻢ ﺧﻮد روﺑﺮو ﺷﺪ‪ .‬دﺳﺖ ﺑﻪ اﺑﺪاع اﻣﺎم‬
‫» ﻧﺎ دﻳﺪه«و» ﻏﺎﻳﺐ از ﻧﻈﺮ« زد‪ .‬ﺳﭙﺲ او را ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﻗﻠﻤﺪاد ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎ از اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ‪:‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻛﻴﺴﺖ و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻫﺴﺖ؟‬
‫ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﻋﻘﻞ ﭘﺴﻨﺪي در‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺸﻬﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻜﻤﺖ اﻟﻬﻲ را ﻣﺴﺘﻤﺴﻚ ﻗﺮار داده و‬
‫ﭘﺮﺳﺸﮕﺮان را ﺑﻪ ﺧﺪا و ﺑﻪ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺣﻮاﻟﻪ دادﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﺎﺑﺎوران ﺳﻤﺞ‬
‫ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در زﻣﺎن اﻗﺘﺪار ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و ﭘﺲ از او ﺧﻠﻔﺎي اﺳﻼﻣﻲ‬
‫اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد را ﺑﻪ ﻛﻔﺮ ﮔﻮﻳﻲ ﻣﺘﻬﻢ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺟﺰاي اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻠﻤﺎ و ﻓﻘﻬﺎ و ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ را ﺑﻪ‬
‫ﭘﺮﺳﺸﮕﺮان ﺷﻴﻌﻪ دادﻧﺪ و ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ واﻗﻌﻴﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟ واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن را اﺧﺘﺮاع ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻫﻢ ﭼﺸﻤﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ‬
‫ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ آن ﻛﻨﻨﺪ» اﻣﺎم زﻣﺎن«را در ﻣﻘﺎﺑﻞ» اﷲ اﻛﺒﺮ«دﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻢ‬
‫ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﺒﺘﻜﺮان اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ رﻧﺪي ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺣﺴﺎب ﺧﻮد را ﻛﺎﻣﻼٌ از‬
‫ﺟﺎﻣﻌﺔ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و دﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪي ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎ اﻧﺪﻛﻲ ﺗﺄﻣﻞ‬
‫و ﺗﻌﻤﻖ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ در ﻣﻮرد اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻇﻬﻮر او ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬در‬
‫ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ اﻣﺎم‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎﻣﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ» اﷲ اﻛﺒﺮ« ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﻧﺎدﻳﺪه اي اﺳﺖ ﻛﻪ از‬
‫ﻛﺴﻲ زاده ﻧﺸﺪه و ﻛﺴﻲ ﻫﻢ از او زاده ﻧﺸﺪه و ﻧﻤﻲ ﺷﻮد! ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺪا از‬
‫ﻧﻈﺮﻫﺎ ﻧﺎﭘﻴﺪاﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺜﻞ او ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺣﻀﻮر دارد! ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺣﺎﺟﺖ‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻠﻴﻦ ﺑﻪ ﺧﻮد را ﺑﺮآورده ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺘﻮﺳﻞ‬
‫ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺎﺟﺎت ﺧﻮد ﻣﻲ رﺳﻨﺪ! ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺧﺪا ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‪ ،‬از‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ! اﮔﺮ ﺧﺪا ﺑﻴﻤﺎران را ﺷﻔﺎ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﻛﻮر را‬
‫ﺑﻴﻨﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺪا را ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﻣﻲ ﺳﺎزد و‪ ....‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎرﻫﺎ را‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﻴﻮه و روش ﻣﺘﺪاول ﺧﺪا ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺟﺎري ﺑﻮده‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﻣﻲ‬
‫دﻫﺪ! آﻧﭽﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪا روز ﻗﻴﺎﻣﺖ دارد‪ .‬در آن روز‬

‫‪٨١‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫دادﮔﺎه ﻋﺪﻟﻲ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران را ﺑﻪ ﺟﺰا ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ و ﺛﻮاﺑﻜﺎران را‬

‫ﭘﺎداش دﻫﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻫﻢ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن در زﻣﺎن‬
‫ﻇﻬﻮرش ﻫﻤﺎن ﻛﺎرﻫﺎ را ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻦ ﻛﻪ در دﻧﻴﺎي آﺧﺮت اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ ،‬در‬
‫ﻫﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎ و در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﺧﻮد اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ از زﺑﺎن ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ‬
‫ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ و در ﻛﺘﺎب ﺑﺤﺎر اﻻﻧﻮار ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺑﺮﺧﻼف وﻋﺪة ﺧﺪا ﻛﻪ دﺷﻤﻨﺎن ﺧﻮد و ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ او‬
‫ﻋﻘﻴﺪه ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﻋﺬاب ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬او ﻧﻴﺰ دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪان ﺧﻮد و ﻛﺴﺎﻧﻲ را‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ او و ﭘﺪراﻧﺶ اﻳﻤﺎن ﻧﻴﺎورده اﻧﺪ ﻋﺬاب ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺧﺪا ﻛﻪ در روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن را‬
‫زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاﻳﺸﺎن دادﮔﺎه ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﻨﺎه و ﺛﻮاﺑﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪه اﻧﺪ ﺟﺰا و ﭘﺎداش ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن در زﻣﺎن ﻇﻬﻮرش در‬
‫ﻫﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ‪ ،‬ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن را زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﻳﺸﺎن دادﮔﺎه ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ‬
‫دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻋﻤﺎل و ﻛﺮدارﺷﺎن رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﻨﺪ و آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺟﺰا ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ و‬
‫ﭘﺪراﻧﺶ را ﭘﺎداش ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺪﻫﺪ!!‬
‫از زﺑﺎن ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ را ﭘﺲ از ﻫﺰار و‬
‫ﭼﻬﺎر ﺻﺪ ﺳﺎل زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاﻳﺸﺎن دادﮔﺎه ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺳﭙﺲ‬
‫ﻣﺮدم را واﻣﻲ دارد ﻛﻪ آن دو را ﻗﺼﺎص ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ آﺗﺶ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻲ‬
‫دﻫﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﺴﻮزاﻧﺪ و ﺑﻪ ﺑﺎد دﺳﺘﻮر ﻣﻲ دﻫﺪ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮﺷﺎن را ﺑﻪ آب‬
‫ﺑﺮﻳﺰد‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻨﻜﻪ آﺗﺶ و ﺑﺎد ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ!!‬
‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر اﻳﻦ اﻣﺎم‪ ،‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ و ﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻞ ﺑﻪ‬
‫ﺣﻀﻮرش ﻣﻲ رﺳﻨﺪ و ﺑﺎ او ﺑﻴﻌﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ دو ﺗﻦ از ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‬
‫ﻣﻘﺮب ﺧﺪا ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺣﺮﻳﻢ او ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ در ﺟﻨﮓ ﺑﺪر‬
‫ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ اﻳﻦ اﻣﺎم ﻣﻲ آﻳﻨﺪ ﺗﺎ در رﻛﺎب اﻳﺸﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ رواﻳﺖ از ﻗﻮل ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ ﻛﻪ ﺧﺒﺮ‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ اﺑﻦ ﻣﻠﺠﻢ در اﻗﺎﻣﺔ ﻧﻤﺎز ﭘﺸﺖ ﺳﺮ او اﻳﺴﺘﺎده اﺳﺖ ﻛﻪ او را ﺑﻜﺸﺪ‪،‬‬
‫ﺧﺒﺮ داﺷﺖ و داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻴﺴﻲ ﺑﻦ ﻣﺮﻳﻢ‪ ،‬ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اوﻟﻮاﻟﻌﺰم ﻧﻴﺰ در زﻣﺎن‬
‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬از آﺳﻤﺎن ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻣﻲ آﻳﺪ و ﭘﺸﺖ ﺳﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻤﺎز ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪ ﺗﺎ‬

‫‪٨٢‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫در رﻛﺎب او ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﺼﺎي ﻣﻮﺳﻲ و اﻧﮕﺸﺘﺮ ﺳﻠﻴﻤﺎن و ﻏﻴﺮه از‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺘﺐ ﻫﻤﺔ اﻧﺒﻴﺎء ﻧﻴﺰ در اﺧﺘﻴﺎر اوﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ دﻳﮕﺮ در ﺑﺎره اﻣﺎم زﻣﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن‬
‫در ﻫﻨﮕﺎم ﻇﻬﻮرﺷﺎن ﻛﺘﺎب ﻣ‪‬ﻬﺮ ﺷﺪه اي ﺑﺎ ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﺪ آورد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬
‫)ﻗﺮآن و اﻧﺠﻴﻞ و ﺗﻮرات( ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﺎ آوردن ﻛﺘﺎب‬
‫ﺗﺎزه اي‪ ،‬ﻗﺮآن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺷﺪة ﺗﻮرات و اﻧﺠﻴﻞ اﺿﺎﻓﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺟﺪﻳﺪي ﺑﺎ ﻛﺘﺎب ﺗﺎزه اي ﺑﺮ ﭘﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫ﻛﺘﺐ ﻣﻘﺪس ادﻳﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻛﻪ از ﻃﺮف ﺧﺪا ﻧﺎزل ﺷﺪه اﻧﺪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬
‫داﺷﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﻗﻀﺎﻳﺎ را ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﻣﻲ ﻧﻬﻴﻢ و ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ ﺑﺪاﻧﻬﺎ ﻧﮕﺎه‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻧﺎ ﺧﻮد آﮔﺎه داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﺔ ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﺎﻃﻴﺮي ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﺗﺪاﻋﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺟﻬﺎن را ﺧﺪاﻳﺎن ﻣﺘﻌﺪد ﻛﻮﭼﻚ و ﺑﺰرگ‪ ،‬ﻣﺬﻛﺮ و ﻣﻮﻧﺚ‬
‫اداره ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬و ﻳﻚ» ﺧﺪاي ﺧﺪاﻳﺎن« ﻫﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮ ﻛﺎر ﺧﺪاﻳﻲ ﺧﺪاﻳﺎن‬
‫ﺑﻲ ﺷﻤﺎر ﻧﻈﺎرت داﺷﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﺮﺣﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎره اش داده اﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺧﺪاي اﺳﻼم‬
‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺪاي ﺧﺎص ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬اﻳﻦ‬
‫اﻣﺎم ﺧﺪا ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت)ﺳﻬﻞ اﻧﮕﺎراﻧﺔ(‪ »،‬اﷲ اﻛﺒﺮ« ﻛﻪ در واﻗﻊ ﻫﻤﺎن‬
‫ﻣﻌﻨﻲ »ﺧﺪاي ﺧﺪاﻳﺎن« ﻳﺎ »ﺧﺪاي ﺑﺰرﮔﺘﺮ« را ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺑﺨﺸﻲ از‬
‫ﺟﺎﻣﻌﺔ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺧﺪاﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ از ﻧﻈﺮ اﻗﺘﺪار ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰي از ﺧﺪاي‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﻛﻢ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻚ ﺳﺮ و ﮔﺮدن ﻫﻢ از او ﻣﻘﺘﺪرﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫آﻳﺎ او زروان‪» ،‬زﻣﺎن ﺑﻲ ﻛﺮان« ﻧﻴﺴﺖ؟ ﻫﻤﺎن ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ آرام آرام‬
‫در ﺟﺎﻳﮕﺎه اﻫﻮراﻣﺰدا ﺧﺪاي آﺋﻴﻦ زرﺗﺸﺖ ﻧﺸﺴﺖ؟ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ زرﺗﺸﺘﻴﺎن ﺧﺒﺮ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻫﻮرا ﻣﺰدا‪ ،‬زروان را ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺘﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ‬
‫اﻣﺮوزه ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺧﺒﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺠﺎي اﷲ اﻛﺒﺮ ﺑﻪ »اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن« ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ او را ﻣﻲ ﺳﺘﺎﻳﻨﺪ و ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺘﻨﺪ؟!‪...‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺣﻮزة ﺧﺪاﻳﻲ ﺧﻮد اﺳﺘﻘﻼل دارد‪ .‬ﺧﺪاي ﺧﺪاﻳﺎن ﻧﻴﺰ‬
‫آﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ و ﺷﺎﻳﺪ ﻛﺎري ﺑﻪ ﻛﺎر ﺧﺪاﻳﻲ او ﺑﺎ ﻧﺎم »اﻣﺎم زﻣﺎن« ﻧﺪارد و‬
‫اﺟﺎزه داده اﺳﺖ ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻜﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٨٣‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫در واﻗﻊ ﺣﻀﻮر اﻳﻦ ﺧﺪاﻳﺎن ﻣﺘﻌﺪد‪ ،‬ﭼﻪ ﺧﺪاي ﻋﺮﻓﺎن)وﺣﺪت‬

‫وﺟﻮدي( و ﭼﻪ ﺧﺪاي ﺷﻴﻌﻴﺎن) اﻣﺎم زﻣﺎن( ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﮔﺮﻓﺘﻦ» اﷲ‬
‫اﻛﺒﺮ« اﺳﻼم‪ ،‬ﺧﺪاي اﺑﺪاﻋﻲ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ در زﻣﺎن ﺣﻴﺎت ﺧﻮد ﺑﺮاي آﻳﺎت اﻟﻬﻲ اش در ﻣﻴﺎن‬
‫اﻋﺮاب ﻫﻤﺎورد ﻣﻲ ﻃﻠﺒﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻏﺎﻓﻞ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣ‪‬ﺮدن او رﻧﺪان‬
‫ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ دﺳﺖ او را ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺧﻮاﻧﺪه‪ .‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ ﻗﺮآﻧﺶ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ ﺧﺪاي او ﺑﺮ ﻣﻲ ﺧﻴﺰﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﺒﺤﺚ را ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻴﻢ و داوري را‬
‫ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻓﻬﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﺬارﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺬﻫﺐ ﺗﺸﻴﻊ و ﻣﻜﺘﺐ ﻋﺮﻓﺎن ﺑﺮ آﻣﺪه از ﻣﻴﺎن ﺧﻴﻞ ﻣﺬاﻫﺐ و‬
‫ﻣﻜﺎﺗﺒﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮزاﻧﮕﺎن و ﺧﺮدﻣﻨﺪان اﻳﺮاﻧﻲ و دﻳﮕﺮ ﻣﻠﻞ در ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ دﻳﻦ‬
‫اﺳﻼم ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ آورده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز زﻣﺎن درازي از ﭘﻴﺪاﻳﺶ‬
‫اﺳﻼم ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﺮزاﻧﮕﺎن ﺟﻮاﻣﻊ و ﺧﺮدﻣﻨﺪان اﻗﻮام ﺑﻪ ﺑﺎزﺷﻜﺎﻓﻲ‬
‫اﺳﻼم ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ و ﭘﻴﻜﺮة اﻳﻦ دﻳﻦ ﻋﺮﺑﻲ را از زواﻳﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ اﺑﺪاﻋﺎت ﺑﺪﻳﻊ ﺧﻮد‪ ،‬از اﺳﻼم‪ ،‬ﻫﺰار و ﻳﻚ ﻓﺮﻗﻪ و ﻣﻜﺘﺐ و‬
‫ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ در ﻇﺎﻫﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم اﺳﻼم‪ ،‬اﻣﺎ در ﺑﺎﻃﻦ در ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺑﺎ‬
‫آن ﺑﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اﺑﺪاﻋﺎت آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﺑﻪ اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻪ ﺳﺎل آن را ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد و ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺎن وي آﻧﺮا ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﺗﺤﻔﻪ ﺑﻪ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺗﺸﻴﻊ و ﻋﺮﻓﺎن ﺑﺎ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ دو ﻓﺮﻗﺔ ﺑﺎ دو ﺗﻔﻜﺮ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺗﻀﺎد ﺑﺎ اﺳﻼم‬
‫ﺗﺸﺎﺑﻬﺎت ﺑﺴﻴﺎري ﺑﺎ ﻫﻢ دارﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺗﺸﻴﻊ ﺑﺎ اﺑﺪاع اﻣﺎﻣﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫رﺳﺎﻟﺖ ﺣﺴﺎب ﺧﻮد را از ﻛﻠﻴﺖ اﺳﻼم ﺟﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻋﺮﻓﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺑﺪاع‬
‫ﻗﻄﺐ و ﻣﺮﺷﺪ و ﭘﻴﺮ ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد ﺣﺴﺎب ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ اي ﺑﺎز ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻋﺮﻓﺎن‪ ،‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻮﺣﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺑﻪ وﺣﺪت وﺟﻮد ﺷﺪه و داﺳﺘﺎن‬
‫ﺧﺪا و ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا را ﻛﻪ در اﺳﻼم دو ﻣﻘﻮﻟﺔ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﻴﺎن‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﻓﻨﺎ و ﺑﻘﺎ ﻓﻲ اﷲ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻌﺎد روز ﻗﻴﺎﻣﺖ‬
‫ﻧﻬﺎده و ﻣﻨﻜﺮ رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ و روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ )ﻧﺒﻮت( ﻧﻴﺰ‬

‫‪٨٤‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻗﻄﺐ و ﻣﺮﺷﺪ و ﭘﻴﺮ را ﻋﻠﻢ ﻛﺮده و ﺑﺪﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻨﻜﺮ ﺳﻪ اﺻﻞ اﺳﺎﺳﻲ‬
‫اﺳﻼم)ﺗﻮﺣﻴﺪ و ﻧﺒﻮت و ﻣﻌﺎد(ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻧﻴﺰ ﻃﺮﻳﻘﺖ را‬
‫ﻣﻄﺮح ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻜﺘﺒﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﺎﻣﻼٌ ﻣﺴﺘﻘﻞ از اﺳﻼم‪.‬‬
‫ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاران ﺗﺸﻴﻊ ﻛﻪ در ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﺎﻓﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺮﻓﺎ‪ ،‬ﻳﺪ ﻃﻮﻻﻧﻲ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و از ﺟﺮأت و ﺟﺴﺎرت ﻋﺎرﻓﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻓﻠﺴﻔﺔ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن را ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻇﻬﻮر او ﻫﻤﺔ‬
‫وﻋﺪه و وﻋﻴﺪﻫﺎي اﷲ اﻛﺒﺮ اﺳﻼم را در ﻫﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا‬
‫ﺑﮕﺬارد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺷﺮح داده ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺬاب آﺧﺮت ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎل دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺪا‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬در ﺗﺸﻴﻊ ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎل دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪان اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻋﺮﻓﺎن ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻜﺘﺐ ﺗﻠﻄﻴﻒ ﺷﺪة ﻣﻌﻨﻮي اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ در‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﻬﻮدﻳﺖ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﻫﻤﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﻋﺬاب ﻫﺎي اﻟﻬﻲ اﺳﻼم ﺑﺪﻫﺪ‪،‬‬
‫ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد را ﺑﻪ دوﺳﺘﻲ و ﺻﻠﺢ و ﺻﻔﺎ ﻓﺮا ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﺸﻴﻊ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺔ‬
‫ادﻋﺎ و ﻧﻴﺮﻧﮓ ﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﺎﻣﻼٌ از ﺑﺪﻧﻪ اﺳﻼم ﺟﺪاﻳﻲ ﺑﮕﻴﺮد‪،‬‬
‫ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮﺗﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻫﻞ ﺗﺴﻨﻦ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺧﻮد را ﻣﻘﻴﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻋﺬاب دادن آﻧﻬﺎ ﻣﻲ داﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﮔﻔﺘﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺗﺸﻴﻊ و ﻋﺮﻓﺎن ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ واﺑﺴﺘﮕﻲ‬
‫ﺑﻪ اﺳﻼم ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮع ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري رﻧﺪاﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻴﻌﻴﺎن در اﻳﻦ ﻣﻮرد‬
‫ﺧﺎص ﺗﻘﻴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻫﻞ ﻋﺮﻓﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻛﺸﻴﺪن ﭘﺎي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و ﻋﻠﻲ‬
‫و ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ و ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﻄﺐ و ﭘﻴﺮ و ﻣﺮﺷﺪ اﻋﻼي ﻓﺮﻗﻪ ﺧﻮد‬
‫ﻣﻲ ﻛﻮﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻜﺘﺒﺸﺎن را از ﮔﺰﻧﺪ ﻣﺘﺸﺮﻋﻴﻦ ﻣﺘﻌﺼﺐ در اﻣﺎن ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﭼﻨﺪ واﻗﻌﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ دو ﻓﺮﻗﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺧﻮد‬
‫را ﻋﻤﻼٌ ﺑﺮﻣﻼ ﺳﺎزﻧﺪ و اﺳﺘﻘﻼل ﻛﺎﻣﻞ ﺧﻮد را آﺷﻜﺎر ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻛﺎر ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ ﻧﺎ ﻣﻌﻠﻮم اﻧﺠﺎم ﻧﮕﺮﻓﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻨﻜﻪ وﻗﺘﻲ ﻓﺮزﻧﺪان ﻗﻠﻨﺪر‬
‫ﺷﻴﺦ ﺻﻔﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و اﻗﺘﺪار رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻜﺘﺐ ﻋﺮﻓﺎن را‬
‫ﺗﺒﻠﻴﻎ و ﺗﺮوﻳﺞ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ داﻣﺎن ﺗﺸﻴﻊ آوﻳﺨﺘﻨﺪ و ﻓﺮﺻﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﮓ‬
‫ﻋﺮﻓﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﺑﻪ ﻫﺪر دادﻧﺪ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎي ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‬
‫داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻣﺎم‬

‫‪٨٥‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫زﻣﺎﻧﺸﺎن ﻗﺪرﺗﻲ ﻫﻤﻄﺮاز اﷲ اﻛﺒﺮ داده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻗﺪرت ﻧﻤﺎﻳﻲ در ﻗﺎﻟﺐ‬
‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﻴﭻ اﻣﺘﻴﺎزي ﺑﺮاي ﻋﺮﻓﺎن ﻛﻪ ﺗﺸﻴﻊ را ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻮد‬
‫ﺑﻪ ﺑﺎر ﻧﻴﺎورد‪ .‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎﺻﻲ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﻤﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﻣﻜﺘﺐ‬
‫ﻋﺮﻓﺎن و ﺗﺼﻮف‪ ،‬ارزش و اﻋﺘﺒﺎري ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ ﻋﺎرﻓﺎن و‬
‫ﺻﻮﻓﻴﺎن دﺳﺖ زدﻧﺪ و ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪة آﺑﺮو و ﺣﻴﺜﻴﺖ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺑﺎد دادﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎﺣﺼﻞ اﻳﻨﻜﻪ در ﻳﻚ ﺑﺮﻫﻪ از زﻣﺎن‪ ،‬ﺗﺸﻴﻊ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺗﺼﻮف ﺑﻪ اﻗﺘﺪار رﺳﻴﺪ‬
‫و ﺗﻮاﻧﺴﺖ زﻳﺮ ﭘﺎي ﺧﻮد را در اﻳﺮان اﺳﺘﺤﻜﺎم ﺑﺒﺨﺸﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ و ﺑﻪ‬
‫ﻋﻮض ﻗﺪرداﻧﻲ از اﻳﻦ ﻣﻮﻫﺒﺘﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻋﺮﻓﺎن ﻧﺼﻴﺒﺶ ﺷﺪه ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ ﻋﺮب ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﻜﺎن ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺮﻓﺎن و ﺗﺼﻮف را در ﻣﻴﺎن ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﺗﻼش آﻧﻬﺎ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﺼﻮف در ﺿﻌﻴﻒ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺧﻮد ﻗﺮار‬
‫دارد‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ دارد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﺮا ﺗﺸﻴﻊ ﭘﺲ از ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﻴﺪن‪ ،‬ﻣﻜﺘﺐ ﺧﻮد را ﻛﺎﻣﻼٌ از‬
‫اﺳﻼم ﺟﺪا ﻧﻜﺮد‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺸﻮر ﺷﻴﻌﻪ ﺷﺪة اﻳﺮان ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺗﺮك ﺻﻔﻮي‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ دﭼﺎر ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺳﻘﻮط‬
‫اﻣﻮﻳﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ اﻳﺮاﻧﻴﺎن رخ داد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ اﻋﺮاب‬
‫ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬آن را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻋﺒﺎﺳﻴﺎن ﺳﭙﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺑﺪﺗﺮ از اﻣﻮﻳﺎن‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺻﻔﻮي ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺮوان اﻫﻞ ﺳﻨﺖ اﻳﺮان را ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺗﺸﻴﻊ واداﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ رﻳﺶ و ﻗﻴﭽﻲ را ﺳﭙﺮدﻧﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻼﻫﺎي ﻋﺮﺑﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ دﻳﻦ ﻋﺮﺑﻲ ﻣﺪ ﻧﻈﺮﺷﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ورود ﺳﻴﻞ آﺳﺎي‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﺔ ﻋﺮب ﺑﻪ اﻳﺮان‪ ،‬در ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﭘﺎﺷﻨﻪ اي ﭼﺮﺧﻴﺪ ﻛﻪ در‬
‫زﻣﺎن ﺳﻨﻲ ﮔﺮي اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﻲ ﭼﺮﺧﻴﺪ‪.‬‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و ﻋﺮب ﻫﺎ اﻳﻦ ﺑﺎر در ﻟﺒﺎس ﺳﺎدات‪،‬‬
‫اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ از در و دﻳﻮار ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ اﻳﻦ ﻏﻨﻴﻤﺖ‬
‫)اﺳﻼم داده( را ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬درﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ دوران ﻋ‪‬ﻤﺮ اﺑﻦ ﺧﻄﺎب‬
‫و ﭘﻲ آﻣﺪﮔﺎن او ﻛﻪ اﻋﺮاب ﺑﻪ اﻳﺮان ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٨٦‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺎه ﺧﺪا‬

‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻌﺪ از دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ‪،‬‬
‫در ﻣﻌﻴﺖ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻫﻔﺘﻢ ﺑﺎز ﮔﺸﺘﻴﻢ‪ .‬ﺧﺪا در ﺗﺎﻻر ﻋﻈﻴﻢ و ﺑﺎ‬
‫ﺷﻜﻮه ﺧﻮد دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﺮ زده و ﻣﺸﻐﻮل ﻗﺪم زدن و در اﻧﺘﻈﺎر ﺑﺎز ﮔﺸﺖ ﻣﺎ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻲ در آﺳﺘﺎﻧﺔ ﺗﺎﻻر‪ ،‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎد ﻛﻪ ﻋﺒﻮدﻳﺖ ﺧﻮد را‬
‫ﻋﺮﺿﻪ ﺑﺪارد‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ از او ﭘﻴﺮوي ﻛﺮدم و ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎدم‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﺷﺘﺎب‪ ،‬ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻦ! ﭼﻪ ﻛﺮدﻳﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ را دﻳﺪﻳﺪ؟ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر را ﺷﻨﻴﺪ؟‬
‫ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را در ﺑﺎره ﺧﻮدش داﻧﺴﺖ؟ و ‪....‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﻣﺎﺟﺮاي دﻳﺪار ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ را ﺑﺮاي‬
‫ﺧﺪا ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن اﻳﺸﺎن ﻣﻲ داﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻴﺴﺖ و ﺑﺮاي ﭼﻪ‬
‫ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﭼﻪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﺧﺪا ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ ﺳﺨﻨﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را ﺷﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺤﻜﻢ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻓﺮﻣﻮد ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺧﻮب! ﺷﻨﻴﺪي ﻛﻪ ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻲ؟ ﭼﻪ وﻇﻴﻔﻪ اي داري؟ و ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﻜﻨﻲ؟و اﻓﺰود‪ ،‬آﻳﺎ آﻣﺎدة ﻇﻬﻮر ﻫﺴﺘﻲ؟‬
‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺗﺤﻜﻢ آﻣﻴﺰ ﺧﺪا ﺳﺨﺖ ﺗﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮدم‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﻧﻤﻲ داﻧﻢ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻋﻠﺘﻲ ﺟﺴﺎرت ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم و در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎر اﻟﻬﺎ! ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﻋﺮﺿﺘﺎن رﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺳﺨﻨﺎن‬
‫اﻳﻦ ﻣﻼي ﭘﻴﺮ را ﺷﻨﻴﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر و اﻋﻤﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم‬
‫ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬آﮔﺎه ﺷﺪم‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﻮﻣﻦ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮاﻧﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻢ در ﻓﺎﺟﻌﻪ اي ﻛﻪ ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض از آن ﻧﻮﻋﻲ‬
‫دﺷﻤﻨﻲ ﺑﺎ ﺧﺪا و ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪاﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻢ و ﻧﻘﺸﻲ در آن اﻳﻔﺎء ﻧﻤﺎﻳﻢ‪.‬‬
‫در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر‪ ،‬آﻧﭽﻪ ﻣﻦ ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد و ﮔﺴﺘﺮش‬
‫ﻋﺪل و داد ﻧﺪارد‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ اﻳﻦ ﻣﻼ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﻣﻦ‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر و اﻧﺘﻘﺎم ﺟﻮﻳﻲ ﺗﻮام ﺑﺎ ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮت از ﻛﺴﺎﻧﻲ‬

‫‪٨٧‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎور اﻳﻦ ﻣﻼ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﭘﺪران ﻣﺮا ﻏﺼﺐ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﭼﻪ‬
‫ﻋﻠﺘﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻋﻤﺎﻟﻲ ﺑﺰﻧﻢ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﻔﻌﻲ ﺑﺮاي ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﻧﺪارد؟‬
‫ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ را از ﺧﻮاب راﺣﺖ ﻣﺮگ ﺑﻴﺪار ﻛﻨﻢ و آﻧﻬﺎ را‬
‫ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺣﻖ اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ را ﻏﺼﺐ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺻﺤﺖ و ﺳﻘﻢ‬
‫آن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﺑﺮاي ﻫﻴﭽﻜﺲ روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺠﺎزات ﻛﻨﻢ؟ ﻣﻦ ﺑﺎ‬
‫ﺷﺮﺣﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻼ از ﺟﺮﻳﺎن ﻇﻬﻮر داد‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻢ در اﻳﻦ اﻣﺮ‬
‫ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﻮرد ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ اﻟﻬﻲ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮم‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﻛﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﺷﻨﻴﺪن ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺎﺳﺨﻲ را ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ و‬
‫ﻣﻨﻄﻖ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ ﻧﻬﻴﺐ زد ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ! ﻓﺮﻳﺎد ﺧﺸﻤﻨﺎﻛﻲ ﻛﻪ از‬
‫ﺷﺪت ﺳﻬﻤﻨﺎﻛﻲ آن ﺗﻤﺎم ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﺳﺘﻮن ﻫﺎي ﻋﻈﻴﻢ ﺗﺎﻻرش ﺑﻪ ﻟﺮزه‬
‫اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬و ﻣﻦ از ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ از ﻫﻮش رﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫در ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ‪ ،‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲ و دﻟﺴﻮزي ﺑﻪ ﺣﺎل ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﭼﻄﻮر ﺟﺮأت ﻛﺮدي ﺑﻪ اﻣﺮ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺧﻮد ﻧﻪ ﺑﮕﻮﻳﻲ؟ ﻣﮕﺮ داﺳﺘﺎن‬
‫ﺳﺮﭘﻴﭽﻲ ﺷﻴﻄﺎن را ﻧﺸﻨﻴﺪه اي؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از آن واﻗﻌﻪ‪ ،‬او‬
‫دﻳﮕﺮ ﻃﺎﻗﺖ و ﺗﺤﻤﻞ ﺗﻤﺮد ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را ﻧﺪارد؟‬
‫ﺑﺎ درﻣﺎﻧﺪﮔﻲ ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬او ﺳﺌﻮاﻟﻲ ﻛﺮد و ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ و ﺑﺎ ﻧﻴﺖ‬
‫ﭘﺎك ﭘﺎﺳﺦ دادم‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﺮا ﺗﻘﻴﻪ ﻧﻜﺮدي؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻘﻴﻪ از اﺻﻮل‬
‫اﺳﺎﺳﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﭘﺪران ﺗﻮﺳﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﻠﻲ! اﻣﺎ ﻧﻪ ﺑﺎ ﺧﺪا! ﺑﺎ ﺧﺪا ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﺗﻘﻴﻪ ﻛﺮد و ﺑﻪ او ﻫﻢ‬
‫دروغ ﮔﻔﺖ!‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺳﺮ ﺧﻮد را ﺗﻜﺎن داد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﺮا ﻧﻪ؟ ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ادﻋﺎي اﻣﺎﻣﺖ ﭘﺪران ﺗﻮ ﺳﻜﻮت ﻛﺮده و در اﻣﺮ ﺗﻘﻴﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻤﺎ ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت‬
‫ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد در ﻣﻘﺎﺑﻞ او ﻫﻢ ﺗﻘﻴﻪ ﻛﺮد؟‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ و‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺪا ﻧﻴﺰ اﻳﺮادي ﺑﻪ اﻣﺮ ﺗﻘﻴﻪ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺣﻴﺮت ﻛﺮدم‪ .‬اﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان‬
‫ﻛﺮد! ﻓﺮﺷﺘﻪ اﻣﻴﻦ و ﻣﻘﺮب ﺧﺪا ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺧﺪا دروغ‬

‫‪٨٨‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﮕﻮ ﺗﺎ ﺧﻮدت را از ﻣﺨﻤﺼﻪ ﻧﺠﺎت دﻫﻲ! و در اداﻣﻪ اﻓﺰود‪:‬‬

‫ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﺎ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ)ﺻﺎدق(‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺗﻘﻴﻪ رﺿﺎﻳﺖ‬
‫ﺧﺪا را ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ آﺑﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻦ ﭘﺎﺷﻴﺪ و ﻣﻦ از ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ در آﻣﺪم و‬
‫از ﻧﻮ ﺧﻮد را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ دﻳﺪم‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺧﺪا‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺗﻮﺟﻬﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﻃﺮف ﺳﺮ ﻋﻘﻞ آﻣﺪه اﺳﺖ؟‬
‫ﺟﺒﺮ ﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ د ﻳﮕﺮ ﻣﺸﻜﻞ ﭼﻨﺪ ا ﻧﻲ ﺑﺎ ا و ﻧﺪ اﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮد ‪:‬‬
‫‪ -‬ﭘﺲ آﻣﺎده اي ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻲ‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﺎراﻟﻬﺎ! ﻣﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ آﻣﺎدة اﺟﺮاي اواﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﺑﻮده و ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬اﮔﺮ‬
‫ﺟﺴﺎرت ﻛﺮده و ﻣﻄﻠﺒﻲ ﺑﻪ ﻋﺮﺿﺘﺎن رﺳﺎﻧﺪم و ﺑﺎﻋﺚ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺷﺪم‪ ،‬از ﺑﺎب ﺑﻲ اﻳﻤﺎﻧﻴﻢ ﻧﺒﻮد و ﻗﺼﺪ ﺳﺮﭘﻴﭽﻲ از اواﻣﺮ اﻟﻬﻲ‬
‫را ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﻧﺤﻮه اي ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﻮدم ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﺣﺮﻣﺖ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺧﺪاي ﺑﺰرگ و ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻢ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻋﺰﻳﺰﺗﺎن‬
‫ﻛﻪ ﺷﻤﺎ را ارﺣﻢ اﻟﺮاﺣﻤﻴﻦ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺒﺎدا ﺑﺎ دﻳﺪن ﻓﺠﺎﻳﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫ﻣﻦ در ﻣﻘﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻨﻜﺮ ﺻﻔﺎت واﻻي ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر‬
‫ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‬
‫اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﺑﻲ ﺣﺪي ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫رﻓﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺧﺪاﻳﻲ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ آﺳﻴﺐ ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰان ﻇﻬﻮر ﭼﻨﺎن اﻗﺘﺪاري ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﺧﻮد داده اﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﻮس ﺑﺮاﺑﺮي ﺑﺎ ﺧﺪا را ﻣﻲ زﻧﺪ! ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻫﻢ در‬
‫راﺳﺘﺎي ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺧﺪاﭘﺮﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ‬
‫ﺑﭙﺬﻳﺮم ﻛﻪ ﺑﻨﺪه اي از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﻫﺮ ﭼﻘﺪر ﻫﻢ ﻧﺰد او ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺎ ﺟﺎي‬
‫ﭘﺎي ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﮕﺬارد‪.‬‬

‫‪٨٩‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻧﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان و ﻧﻪ اوﻟﻴﺎء و ﻧﻪ ﺣﺘﻲ‬

‫ﺳﻼﻃﻴﻦ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ادﻋﺎي ﺧﺪاﻳﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻛﺪام ﺑﻪ ﻗﺪر اﻳﻦ‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻗﺪرت ﻧﻤﺎﻳﻲ ﻧﻜﺮده اﻧﺪ‪ .‬از دﻳﺪ ﻣﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎور ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن داراي ﭼﻨﻴﻦ اﻗﺘﺪاري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺮاي او در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬از ﺟﺮﮔﺔ ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﺎن ﺧﺎرج اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﺮاي ﺧﺪا ﺷﺮﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫و ﺑﻪ وﺣﺪاﻧﻴﺖ او ﻣﺸﺮك ﺷﺪه و ﻛﺎﻓﺮ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل اﮔﺮ ارادة ﭘﺮوردﮔﺎرﻣﺎن ﺑﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻦ‬
‫ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﻣﻴﻞ در اﺟﺮاي آن آﻣﺎده ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﺧﺪا ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ‪ ،‬دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮو رﻓﺖ و ﺑﻌﺪ‬
‫رو ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﺮد و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻳﻦ ﺑﻨﺪة ﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ؟ آﻳﺎ ﺗﻮ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺣﺮف ﻫﺎي او‬
‫ﻣﻮاﻓﻘﻲ؟ آﻳﺎ ﺗﻮ ﻫﻢ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎوري ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺎ ﻣﺴﺄﻟﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮد ﻗﺼﺪ‬
‫دارﻧﺪ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺷﺮﻳﻚ و رﻗﻴﺐ ﺑﺴﺎزﻧﺪ؟‪...‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﺮﻓﻬﺎي اﻳﻦ ﺑﻨﺪة ﻣﻮﻣﻦ و ﺧﺪاﭘﺮﺳﺖ ﻛﺎﻣﻼٌ درﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻬﺎي ﺧﻮد ﻫﻤﺔ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﻨﺪة راﺳﺘﮕﻮ ﺑﻪ ﻋﺮض‬
‫ﻣﺒﺎرك رﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻨﻴﺪم و ﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎورم ﻛﻪ ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ‬
‫ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻫﻤﺎوردي ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﺳﮕﺮﻣﻪ ﻫﺎﻳﺶ را در ﻫﻢ ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﺎ اﻋﺘﺮاض ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﺮا‬
‫اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﻗﺒﻼٌ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﮕﻔﺘﻪ اﻳﺪ؟ ﭼﺮا ﻣﺎ را از ﻧﻴﺖ ﺑﺎﻃﻨﻲ اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﺔ آﮔﺎه‬
‫ﻧﺴﺎﺧﺘﻪ اﻳﺪ؟ ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺎ از ﻛﺠﺎ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي دارﻧﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭼﻨﻴﻦ اﻫﺪاﻓﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎراﻟﻬﺎ‪ ،‬ﺷﻤﺎ آن ﭼﻨﺎن از ﺗﻘﺎﺿﺎي ﻇﻬﻮر دم ﺑﻪ دم‬
‫ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﻪ رﺣﻢ و ﺷﻔﻘﺖ آﻣﺪه ﺑﻮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﺪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻧﻘﺸﺔ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ‬
‫ﻋﺮﺿﺘﺎن رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺣﺎﺟﺎت‬
‫ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺣﺎﺟﺘﻤﻨﺪ ﺧﻮد را ﺑﺮآورده ﺳﺎزﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﺎ ﺳﻜﻮت ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ و ﺗﺄﺋﻴﺪ آﻧﻬﺎ از ﻃﺮف ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬آﻧﭽﻨﺎن‬
‫ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﺪ و اﻧﺪازه ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬او ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر در ﺳﻜﻮت ﻣﻄﻠﻖ‬

‫‪٩٠‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫و ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﻣﺎ در ﻃﻮل و ﻋﺮض ﺗﺎﻻر ﺑﺎرﮔﺎﻫﺶ ﻗﺪم زد و زﻳﺮ ﻟﺐ‬

‫ﺑﻪ آراﻣﻲ و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺎ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻮدش ﻧﺠﻮا ﻛﺮد و ﺳﭙﺲ رو در‬
‫روي ﻣﻦ و ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻳﺴﺘﺎد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺿﻊ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺑﺎ دو دوزه ﺑﺎزي اﻳﻦ‬
‫ﺷﻴﺎدان ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺑﺎ اﻳﻤﺎن و اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﺎ ﺑﺎزي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺪون ﺗﺄﻣﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺰ و ﺟﻞ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‬
‫اﻃﺎﻋﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﺧﺪا ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد از ﭘﺎﺳﺦ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ راﺿﻲ ﻧﺸﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﺶ را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻦ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ و در اﻧﺘﻈﺎر ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻦ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺻﺮاﺣﺖ ﮔﻔﺘﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﺎرة ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ اﻳﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت ﻇﻬﻮر را ﻋﻮض ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻏﻴﺮ از آﻧﭽﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻪ‬
‫و ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا در آورﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ»اﺣﺴﻨﺖ«‪ ،‬ﻧﻈﺮ ﻣﺮا ﺗﺄﺋﻴﺪ‬
‫ﻛﺮد و ﺑﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬وﻟﻲ ﭼﻄﻮر؟‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﻧﻴﺰ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻦ آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻼﻳﺎن ﻗﺼﻪ‬
‫ﺳﺎز در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ او در ﻣﻜﻪ ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ در ﺷﻬﺮ ﻣﻜﻪ ﻧﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻧﻪ ﻫﻴﭻ اﺣﺪ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي‬
‫ﻛﻪ ﺧﺪﺷﻪ اي ﺑﻪ ﺳﻴﺎدت ﺣﻜﻮﻣﺖ آل ﺳﻌﻮد ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ ﮔﺮوﻫﻲ ﺗﺤﺖ ﻟﻮاي ﻣﻬﺪوﻳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺴﺠﺪ اﻟﺤﺮام و ﺧﺎﻧﻪ ﻛﻌﺒﻪ را ﻫﻢ اﺷﻐﺎل ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﻋﺒﺪاﻟﻌﺰﻳﺰ‬
‫ﭼﻨﺎن دﻣﺎري از روزﮔﺎر آﻧﻬﺎ در آوردﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺻﺪ ﺳﺎل دﻳﮕﺮ ﻛﺴﻲ‬
‫ﺟﺮأت ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ را در ﺣﺮﻳﻢ ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻧﻬﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺳﺮآﻏﺎز ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ در ﻗﺼﺔ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ آﻣﺪه‪ ،‬ﻳﻚ اﻣﺮ ﻣﺤﺎل‬
‫اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮاﻧﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ‬
‫و ﺑﺎ ‪ 313‬ﻧﻔﺮ از ﻳﺎران ﺧﻮد ﻗﻴﺎﻣﺶ را آﻏﺎز ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ از روﻧﺪ‬
‫ﭘﻮﻳﺎي ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺸﺮ ﺑﻲ اﻃﻼع ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺼﻮر اﻳﻨﻜﻪ در ﻫﻤﺔ زﻣﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺟﻨﮕﻬﺎ ﺑﺎ‬

‫‪٩١‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﻧﻴﺰه و ﺗﻴﺮ و ﻛﻤﺎن اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي را‬
‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺟﻨﮕﻬﺎ ﻗﺮﻧﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺮوك ﺷﺪه و‬
‫از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﺷﺘﺮ و اﺳﺐ و‬
‫ﻗﺎﻃﺮ و اﻻغ ﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﺗﺨﻴﻞ ﻛﻮدﻛﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻳﻚ ﻗﻴﺎم واﻗﻌﻲ و‬
‫ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ اﻳﻦ روزﮔﺎران‪.‬‬
‫ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮ ﺧﻼف دروغ‬
‫ﭘﺮدازي ﻫﺎي ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬اﻧﺘﻘﺎم ﮔﺮﻓﺘﻦ از دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ دﺷﻤﻨﺎن ﻧﻴﺰ ﻫﻤﮕﻲ در ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫اﻧﺘﻘﺎم از ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ آﻧﺎن را زﻧﺪه ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ دﻧﻴﺎ رﺟﻌﺖ دﻫﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﻜﺮ‬
‫ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻫﻴﭻ ﺑﻨﺪة دﻳﮕﺮي ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ زﻧﺪه ﻛﺮدن ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن و‬
‫رﺟﻌﺖ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ دﻧﻴﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺴﻲ داراي ﭼﻨﻴﻦ اﻗﺘﺪاري ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ‪ ،‬در داﻧﺎﻳﻲ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺷﺮﻳﻚ ﺧﺪا ﻳﺎ ﻣﺜﻞ ﺧﺪا‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻣﺎ ﻫﻴﭽﮕﺎه ﻛﺴﻲ را در اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﻫﺎ‬
‫ﺷﺮﻳﻚ ﺧﻮد ﻧﻜﺮده اﺳﺖ‪ .‬او اﮔﺮ اﻳﻦ ﻫﻨﺮ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺪون ﻛﻤﻚ ﺧﺪا‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣ‪‬ﺮده ﻫﺎي ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ را زﻧﺪه ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاﻳﺸﺎن در دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ دادﮔﺎه‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﺑﻨﺪة ﺧﺪا‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺧﻮد ﺧﺪاﺳﺖ‪ .‬ﺧﺪاي ﺑﺰرگ ﻣﺎ ﻳﺎ ﭼﻨﻴﻦ اﺧﺘﻴﺎراﺗﻲ ﺑﻪ او‬
‫ﺗﻔﻮﻳﺾ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻓﺮﻣﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ! وﮔﺮﻧﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻮﺿﻮﻋﻴﺖ‬
‫ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪.‬‬
‫ﺣﺎﺻﻞ آن ﻛﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻗﺼﻪ اي ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺮاي او‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺮي ﻣﺤﺎل اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ در ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻫﺰار ﺳﺎل آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﭘﻴﺮوان ﺧﻮﺷﺒﺎور و ﺳﺎده دل ﺧﻮد را واﻣﻲ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺪام ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‬
‫» ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ«‪.‬ﺑﺮاي اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﺧﻮب ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﻇﻬﻮري ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ آن ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮده اﻧﺪ‬
‫ﻧﺎ ﻣﻤﻜﻦ و ﻏﻴﺮ ﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺳﺮ ﻣﺮدم را ﺑﺎ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر ﮔﺮم‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺷﻌﺎرﻫﺎ را ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﺮدم اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺳﺨﻨﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬

‫‪٩٢‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪ -‬اﮔﺮ ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻲ‬

‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻏﻴﺮ از‬
‫آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺶ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ اﻧﺠﺎم داد؟‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ ﺧﺪا ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ و‬
‫اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺣﺘﻤﺎٌ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﻜﻪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮاﺗﻲ‬
‫ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ دﻳﮕﺮ و در ﺟﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮا ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮان ﻇﻬﻮر ﻧﻴﺰ ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺧﺪا در ﻣﻮرد ﻣﺤﻞ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ‬
‫رأي داده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرﺗﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﻤﺎن‬
‫اﻳﻨﻄﻮر واﻧﻤﻮد ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت ﺧﻮد ﭘﺎي ﺑﻨﺪ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ؟ آﻧﻬﺎ را در‬
‫داﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﺑﻴﻨﺪازﻳﻢ؟‬
‫ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ درﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﺪا ﭼﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎز ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻣﻴﻦ‬
‫ﺑﻪ ﻛﻤﻜﻢ آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎراﻟﻬﺎ! ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻦ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﺧﺪاي ﺑﺰرگ و داﻧﺎي ﻣﺎ ﻫﺮﮔﺰ اﻣﺮ‬
‫و ﻧﻬﻲ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﻧﻴﺰ‬
‫ﭼﻨﻴﻦ اﻓﺘﺮاﻫﺎﻳﻲ را ﺑﻪ ﺳﺎﺣﺖ ﻣﻘﺪس اﻟﻬﻲ زده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﺔ اﻳﻦ‬
‫اﻓﺘﺮاﻫﺎ ﻧﺎﺳﺦ و ﻣﻨﺴﻮخ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب ﻗﺮآن آﻣﺪه ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻧﺴﺒﺖ داده اﻧﺪ‪ .‬در ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه‬
‫و ﻣﺮدم ﻫﻢ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺪا در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎ ﺳﺮ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ ﺗﻜﺎن‬
‫ﻣﻲ داد ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻓﺎﻳﺪة اﻳﻦ ﻛﺎر ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻮﺿﻮع اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ او‬
‫ﮔﺮه ﺧﻮرده اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ روزي ﻛﻪ اﻳﻦ ﻇﻬﻮر اﻧﺠﺎم ﻧﮕﻴﺮد‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ول ﻛﻦ‬
‫ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﻪ را ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر ﻛﺶ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد و‬
‫ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻧﻴﺎﺑﺖ از ﺟﺎﻧﺐ او‪ ،‬روز ﺑﻪ روز ﺑﻴﭽﺎره ﺗﺮ و‬
‫ﺑﺪﺑﺨﺖ ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﻻزم اﺳﺖ اﻳﻦ ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻇﻬﻮر اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ و ﻫﻤﺎن ﻧﺒﻮد ﻛﻪ آﻧﻬﺎ در ﻧﻈﺮ دارﻧﺪ‪،‬‬

‫‪٩٣‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻳﺎ آن را ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺎور ﻧﺪارم و ﻳﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن اﻳﺴﺘﺎدﮔﻲ و‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت دﺳﺘﺸﺎن ﺟﻠﻮي ﻣﺮدم رو ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺟﻮر و‬
‫ﺟﻔﺎ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬و ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ از ﺟﺎﻧﺐ او ﻣﺪﻋﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر ﺟﺎن و‬
‫ﻣﺎل ﻣﺮدم ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺧﺪا ﻧﮕﺎﻫﻲ از ﺳﺮ ﻣﻬﺮ ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻧﺪاﺧﺖ و ﺳﭙﺲ ﭼﺸﻢ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ دوﺧﺖ و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻧﻈﺮ ﺗﻮ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ اﻳﺸﺎن ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻳﻚ‬
‫روزي ﺧﺪاي ﺑﺰرگ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻳﻦ ﻗﺼﺔ ﻛﻬﻨﻪ را ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬اﻣﺮوز ﺑﻪ‬
‫دﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ وﻗﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻲ ﻓﺮا رﺳﻴﺪه اﺳﺖ؛ ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻮاب‬
‫ﻋﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﺧﻮدﺷﺎن‪ ،‬ﻋﻬﺪه دار ﺣﻜﻮﻣﺖ»ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن«‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ زﺑﺎن ﺳﺎده وﻗﺘﻲ ﺻﺎﺣﺐ اﺻﻠﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻮاب اﻳﺸﺎن‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ او ﺗﺤﻮﻳﻞ دﻫﻨﺪ و ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت‬
‫ﻣﻌﻠﻮم ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ادﻋﺎﻫﺎي آﻧﺎن از ﺑﻴﺦ و ﺑ‪‬ﻦ دروغ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫آن ﺻﻮرت اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺸﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﭘﺎﻳﺎن داد‪ ،‬ﻣﺮدم‬
‫ﺑﺎ آﮔﺎه ﺷﺪن از واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﺧﻮد ﺗﻜﻠﻴﻔﺸﺎن را ﺑﺎ آﻧﻬﺎ روﺷﻦ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز دور ﺑﻮدن از ﻣﺴﺎﺋﻞ‪ ،‬ﺗﺎزه ﺷﺴﺖ اش ﺧﺒﺮدار‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺘﻲ او ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﺬرد‪ .‬از اﻳﻨﺮو آن ﺷﺐ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ در‬
‫ﻣﺤﻀﺮ او ﺑﻮدﻳﻢ و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫دﻳﺮ ﻫﻨﮕﺎم او ﻣﺎ را ﻣﺮﺧﺺ ﻛﺮد ﺗﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﭙﺮدازد و ﻗﺮار ﺷﺪ‬
‫روز ﺑﻌﺪ ﻣﻮﺿﻮع را از ﻧﻮ ﭘﻴﮕﻴﺮي ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر‬
‫ﻓﺮداي آن ﺷﺐ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻫﻤﺮاه ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬ﺑﻪ دﻳﺪار ﺧﺪا رﻓﺘﻴﻢ و‬
‫از ﻧﻮ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ ﺑﺎ او در ﺑﺎرة ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﺑﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﮔﻮش ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ و ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺳﭙﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻈﺮات‬
‫ﻣﺎ را در ﭘﻴﮕﻴﺮي ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر ﺑﺎ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪي ﮔﻮش ﻣﻲ ﻛﺮد و ﺑﺎ دور اﻧﺪﻳﺸﻲ‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﻧﻴﺰ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﻳﻲ را ﻣﻄﺮح ﻣﻲ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺻﺤﺒﺖ ﻣﺎ ﺑﻪ درازا ﻛﺸﻴﺪ و‬

‫‪٩٤‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺷﻴﻮه ﻛﺎر و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻛﻠﻲ ﺑﺎ اراﺋﺔ ﻧﻈﺮات ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﺔ ﺧﺪا ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺎ‬
‫ﺣﻜﻤﺖ اﻟﻬﻲ اش ﻣﻐﺎﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻳﺎﻓﺖ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻣﺎ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻣﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬در اﺟﺮاي ﻫﺮ ﻳﻚ‬
‫از ﻣﺮاﺣﻞ ﻧﻴﺰ ﺗﻌﺪادي از ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻣﻘﺮب ﻣﺎ ﺗﺤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‬
‫ﺷﺮﻛﺖ و ﻧﻈﺎره ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت اﻟﻬﻲ و ﺳﭙﺎس از ﻣﺮاﺣﻢ اﻳﺸﺎن‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺟﺒﺮﺋﺒﻞ دوﺧﺘﻢ و ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر اﺷﺎرة او ﺑﺮاي ﺧﺮوج از ﺑﺎرﮔﺎه ﺧﺪا ﻣﺎﻧﺪم‪ .‬در‬
‫اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬در ﭼﻬﺮة ﺧﺪا ﻛﻪ در ﺳﻜﻮت ﻋﻤﻴﻘﻲ ﻓﺮو رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﻨﺪة‬
‫ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ ﻧﻤﻮدار ﺷﺪ و ﻫﻤﺎﻧﮕﺎه ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ رو ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬راﺳﺘﻲ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ! ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺷﻤﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺟﺎﻟﺐ و‬
‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻧﻲ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ در اﺟﺮاي اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﻜﻲ از ﺑﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﺧﻮب ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﻣﻔﻴﺪي ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻜﻨﺪ‪ .‬ﻣﻴﻞ دارﻳﻢ ﺑﺎ او ﻧﻴﺰ‬
‫ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﻧﻈﺮش را ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺿﺮري ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت ﺧﺪا ﺑﺎ ﺷﮕﻔﺘﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬اﻳﻦ ﺑﻨﺪه ﺧﻮب ﺧﺪا ﻛﻴﺴﺖ؟‬
‫ﺧﺪا ﺧﻨﺪة دﻳﮕﺮي ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﻮ او را ﺧﻮب ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻲ‪ .‬ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﺎ‬
‫او ﻧﺸﺴﺖ و ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ داﺷﺘﻪ اي‪ .‬ﻣﻨﻈﻮرم ﻫﻤﺎن ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺸﺖ و‬
‫دوزخ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﻛﺸﻴﺪ و ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﺮدن ﻣﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ زﻳﺮ ﺳﺌﻮال ﺑﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ دﻟﻴﻞ و ﻣﻨﻄﻖ و اﺳﺘﺪﻻل‪ ،‬ﺑﺸﺎرت ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻣﺎ را ﺑﻪ زادﮔﺎﻫﻤﺎن‬
‫را داده اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي او را ﺗﻮ ﻫﻢ ﺣﺘﻤﺎٌ ﺧﻮاﻧﺪه اي! ﭼﻮن ﺷﻨﻴﺪه اﻳﻢ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻣﻘﺮب ﻣﺎ ﻧﺴﺨﻪ اي از ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي او را در ﻧﻬﺎﻧﮕﺎه اﻗﺎﻣﺘﮕﺎه‬
‫ﺧﻮد دارﻧﺪ و ﻫﺮ وﻗﺖ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﺷﺎن از اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﺧﺪاﻳﻲ ﻣﺎ ﺳﺮ ﻣﻴﺮود‪،‬‬
‫اﻳﻦ دﻓﺎﺗﺮ را ﻣﻲ ﮔﺸﺎﻳﻨﺪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﻈﺮات‬
‫او‪ ،‬ﺳﺮ و ﮔﻮﺷﺸﺎن ﻣﻲ ﺟﻨﺒﺪ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ او را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ و ﺑﺎ او‬
‫ﻧﻴﺰ ﻣﺸﻮرت ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﻴﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻣﻄﺮح ﺷﺪ و ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ‬
‫و اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺮد ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻜﻲ وﺟﻮد دارد‪ .‬او ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬

‫‪٩٥‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر را ﺑﺎ ﻧﻈﺮات اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﻨﺪ و در ﭘﻴﺸﺒﺮد آن ﺷﻤﺎ را‬
‫ﻳﺎري دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ از اوﺿﺎع آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻲ اﻃﻼع‬
‫ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ» ﺑﺎﺑﺎ« ﺳﺎﻟﻬﺎ در ﺑﺤﺮ ﻋﻤﻴﻖ ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ و اﻣﻮر‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻏﻮﻃﻪ ﻣﻲ ﺧﻮرد و ﮔﻮﻫﺮﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎ ارزﺷﻲ ﻫﻢ از آن‬
‫ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ‪ ،‬او ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﻣﻔﻴﺪ و‬
‫ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت‪ ،‬ﺧﺪا از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫آﻳﺎ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻲ؟‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﻪ در ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﺎت ﻛﻮﺗﺎه ﭘﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺧﺪا ﺑﺮده و‬
‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪة ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﺑﻬﺸﺖ و دوزخ و ﺧﺪا‪ ،‬در ﻧﻈﺮش ﻣﺠﺴﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ‬
‫داد ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎراﻟﻬﺎ! ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه را‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه و ﺑﺎرﻫﺎ او را ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻛﺮده ام‪ .‬اﻣﺎ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻣﺎ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي او را ﺧﻮاﻧﺪه و اﻳﻨﻄﻮر ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﻈﺮات او‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫راﺳﺖ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ! ﻛﺸﻴﺪن ﭘﺎي اﻳﻦ اﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ‬
‫ﻣﻨﻄﻖ ﺧﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﺮي ﺑﻪ روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮ ﺧﻴﺰد‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر‬
‫راﺣﺖ ﺗﺮ و ﺳﺎده ﺗﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﻳﺎري ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص‬
‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﻮد او ﻫﻢ از ﺟﻤﻠﺔ دردﻛﺸﺎن ﻗﺼﺔ ﻣﻮﻫﻮم اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ و ﭘﻴﻪ‬
‫ﻧﻮاب اﻳﻦ اﻣﺎم ﺑﻪ ﺗﻦ و ﺟﺎن او ﻫﻢ ﺧﻮرده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ آﻓﺮﻳﻦ ﻫﺎي ﻣﻜﺮر ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬از اﻳﻨﻜﻪ اﻳﺪة‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ اﻧﺴﺎن را در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﻻزم دﻳﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ‬
‫اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻛﺮد‪ .‬ﭼﻮن ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﺟﺎي ﭘﺎي ﻳﻚ اﻧﺴﺎن‪ ،‬آن ﻫﻢ ﻳﻚ اﻳﺮاﻧﻲ‬
‫در ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﻋﻮض ﺷﺪ‪ .‬ﻗﺮار ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از‬
‫دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺸﻮرت ﺑﺎ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﺎرﮔﺎه اﻟﻬﻲ‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن اﻓﺰود‪ :‬آﺧﺮﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﺪا ﻫﻨﻮز در ﮔﻮﺷﻢ ﻃﻨﻴﻦ اﻧﺪاز‬

‫‪٩٦‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬اﻣﻴﺪوارم ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از اﻓﻜﺎر و اﻳﺪه ﻫﺎي‬

‫ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﺔ ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻳﺪارش ﻣﻴﺮوي‪ ،‬اﻳﻦ ﺳﻨﮓ ﺑﺰرگ را از ﺟﻠﻮي‬
‫ﭘﺎي ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﺎ ﺑﺮداري و ﺑﻪ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﺔ و ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ و ﺑﻲ اﺳﺎس ﭘﺎﻳﺎن‬
‫دﻫﻲ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن در اداﻣﺔ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﺷﻤﺎ ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ و ﭼﻪ ﻛﺮده و ﭼﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫اﻳﻦ را دﻳﺪم ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻛﻪ درود ﻣﺎ ﺑﺮ او ﺑﺎد! ﺑﺎ ﭼﻪ ﺳﺘﺎﻳﺸﻲ از‬
‫ﺷﻤﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﻳﺎد آوري آﺛﺎرﺗﺎن ﺧﻨﺪه ﺑﺮ ﻟﺒﺎﻧﺶ ﻧﻘﺶ‬
‫ﻣﻲ ﺑﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﺎٌ دو ﺑﺎر ﺧﺪا را دﻳﺪم‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ از ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﺎدي ﺗﻮام‬
‫ﺑﺎ اﺣﺘﺮام ﻳﺎد ﻛﺮد ﺷﻤﺎ ﺑﻮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﻣﺸﺘﺎﻗﺎﻧﻪ در اﻧﺘﻈﺎر‬
‫دﻳﺪارﺗﺎن ﺑﻮدم و اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻳﺎري ﺷﻤﺎ از اﻳﻦ ﻣﺨﻤﺼﺔ ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ ﺟﻠﻮي ﭘﺎي‬
‫ﻣﻦ ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ‪.‬‬

‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ از ﺑﺎﺑﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن ﻣﻦ ﺑﺎ دﻗﺖ و ﺗﻌﻤﻖ در ﺟﺮﻳﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي‬
‫ﻣﻦ ﺑﻮد‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻛﺮدم و ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺎﻟﻴﺪم‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص از اﻳﻦ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي اﻋﺘﺮاض آﻣﻴﺰ ﻣﻦ در ﻋﺮش اﻟﻬﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﺪا در آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ ﺧﺪا‪ ،‬ﻛﺮوﺑﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﻣﻦ‬
‫ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮا در ﭘﻨﻬﺎﻧﮕﺎه اﻗﺎﻣﺘﮕﺎه ﺧﻮد دارﻧﺪ و آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻫﺮ وﻗﺖ از دﺳﺖ‬
‫ﻧﺪاﻧﻤﻜﺎري ارﺣﻢ اﻟﺮاﺣﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﻣﻲ اﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﻦ‬
‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬از اﻳﻦ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻪ ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﺧﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ در اﻳﻦ ﮔﻮﺷﺔ ﺧﻠﻮت ﻏﺮﺑﺖ ﺑﻪ دﻳﺪار ﻣﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻢ‬
‫ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺑﻮدم و ﻫﻢ ﻧﮕﺮان‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺗﻼش ﻫﺎي ﻣﻦ ﺗﺎ اﻳﻦ روز ﺑﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﮕﺮان ﺑﻮدم ﻛﻪ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎر ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﻣﻦ‬
‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ و ارادة ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ و ﺧﻮاﺳﺖ اﻟﻬﻲ ﻣﻠﺰم ﺷﺪه ﺑﻮدم‬
‫ﻛﺎرﺳﺎز ﻳﻜﻲ از ﻣﻌﻀﻼت ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺑﺸﺮي ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻫﻤﺎن ﻛﺎري ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻢ‬
‫ﻣﺮا ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻲ ﻛﺮد و ﻫﻢ ﻧﮕﺮاﻧﻢ ﻣﻲ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ام ﻫﻢ اﻳﻦ‬

‫‪٩٧‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻮد ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸﻮم‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﻋﺘﺒﺎر ﺧﻮد را ﻧﺰد ﺧﺪا از دﺳﺖ‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ داد‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﻢ اﻓﺘﺎده اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﺪر‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ‪.‬‬
‫در ﺗﺎرﻳﺦ ﻋﻤﺮ ﺑﺸﺮ و در ﺣﻮزة دﻳﺎﻧﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﻳﻜﺼﺪ و ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر‬
‫ﻫﺰار ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﻧﺒﻲ ادﻋﺎي رﺳﺎﻟﺖ و ﻧﺒﻮت ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ اﺛﺮ‬
‫ﻣﺜﺒﺘﻲ در زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻨﻲ آدم ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و ﻗﺪم ﻣﻔﻴﺪي ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺑﺸﺮي ﺑﺮ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺣﺎدﺛﻪ اي در اﻳﻦ ﺣﻮزه در ﺷﺮف ﺗﻜﻮﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻲ‬
‫رﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ دروغ ﻫﺎي ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﺧﻂ ﺑﻄﻼن ﺑﻜﺸﺪ‪،‬‬
‫آن ﻫﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ ادﻋﺎي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮي و ﻧﻪ داﻋﻴﺔ ﻧﺒﻮت داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺧﻠﻮص ﻧﻴﺖ و دﻟﺴﻮزي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﺧﻮد آﻣﺎدة‬
‫ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري ﺑﻪ ﺧﺪا و ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ در‬
‫اﻳﻦ ﻛﺎر درﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ از‬
‫زﺑﺎن ﺧﺪا ﺑﺮاﻳﻢ ﻧﻘﻞ ﻛﺮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﭘﺲ از ﺗﺮك ﺑﺎرﮔﺎه ﺧﺪا‪ ،‬ﺟﻠﺴﺔ ﻣﺸﻮرت‬
‫و ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮي ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻣﻘﺮب ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﻛﺸﻴﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﺸﺴﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن رﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‬
‫ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﺷﻤﺎ را از آرﺷﻴﻮ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ اﻟﻬﻲ ﺑﻪ ﺟﻠﺴﻪ آوردﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‬
‫ﺧﻄﻴﺐ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺮم و ﮔﻴﺮاي ﺧﻮد ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن آﻧﻬﺎ ﻛﺮد و‬
‫ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﺑﺎ دﻗﺖ ﺗﻤﺎم ﮔﻮش ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ آﻧﻬﺎ ﺳﭙﺮدﻧﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎزﺧﻮاﻧﻲ‬
‫ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﺷﺪ و‬
‫ﻫﻤﺔ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﺴﺘﻨﺪ و‬
‫دﻻﻳﻞ ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﻧﻈﺮات ﻋﻘﻼﻧﻲ ﺷﻤﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﭘﺎرﭼﻪ و ﻣﺘﻔﻖ‬
‫ﻧﻈﺮ دادﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻢ و ﺗﺪوﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي و اﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺻﻼﺣﻴﺖ دارد ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻗﺮار ﺑﺮاﻳﻦ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ‬
‫اﮔﺮ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر را ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﻛﻠﻲ در اﺧﺘﻴﺎر ﺷﻤﺎ ﻗﺮار دﻫﻴﻢ و ﺑﺎ ﺻﻼﺣﺪﻳﺪ ﺷﻤﺎ آن را اﺟﺮا ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺮاﺗﺐ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎه اﻟﻬﻲ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ و اﻳﺸﺎن ﻧﻴﺰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻓﺮﻣﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ وﺳﻴﻠﺔ ﻣﻼﻗﺎت ﻣﺮا ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻮد‬

‫‪٩٨‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺎﺟﺮاﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ آﻣﺪن ﻣﻦ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﭼﻄﻮر ﺷﺪ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﺷﺐ ﺑﺎراﻧﻲ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ‬
‫ﺑﻪ دﻳﺪار ﻣﻦ آﻣﺪﻳﺪ؟ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻨﺪه اي ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﮔﺮﻓﺘﺎري ﻣﺮا ﺑﺎ ﻳﻚ ﻓﺮﺷﺘﺔ‬
‫ﺟﻮان و ﺗﺎزه ﻛﺎر ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬ﻫﻤﺮاه اﻳﻦ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ‬
‫ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي زﻣﺎن ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﺘﺎن ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻣﺘﺮو‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﺎن آﻣﺪﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺷﻤﺎ‬
‫ﻧﺮﺳﻴﺪﻳﺪ و ﻣﺎ ﺑﻼﺗﻜﻠﻴﻒ ﺑﻴﺮون اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻣﺎﻧﺪﻳﻢ‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎم‬
‫ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﺷﺮوع ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ در ﻧﺰدﻳﻚ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﻫﻴﭻ ﺳﺮ ﭘﻨﺎﻫﻲ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺮﺷﺘﺔ اﻋﺰاﻣﻲ از دﻳﺮ ﻛﺮد ﺷﻤﺎ ﻧﮕﺮان ﺷﺪ و ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ دﺳﺘﻮر ﺑﻪ‬
‫آﺳﻤﺎن ﭘﺮواز ﻛﺮد‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ او ﻫﻨﮕﺎم رﻓﺘﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫داده ﺑﻮد ﻛﻪ اﮔﺮ در ﻏﻴﺎب او آﻣﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫اﻧﺪﻛﻲ ﭘﺲ از رﻓﺘﻦ او ﺳﺮﻛﺎر از ﻣﺘﺮو ﺧﺎرج ﺷﺪﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﺟﻤﻌﻴﺖ زﻳﺎدي ﻫﻤﺰﻣﺎن از اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺑﻴﺮون ﻣﻲ آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪم ﺑﻪ‬
‫دﻧﺒﺎﻟﺘﺎن ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ در ﻣﻜﺎن ﺧﻠﻮﺗﻲ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﺳﺮ ﺻﺤﺒﺖ را ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺎز‬
‫ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﻮد دﻟﻴﻞ ﺧﻴﺲ ﺑﻮدن ﻣﻦ و ﻏﻴﺮه ﻋﺎدي ﺑﻮدن ﻧﺤﻮة دﻳﺪارم‪.‬‬
‫او راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺘﻲ ﭘﻴﺶ ﺑﻪ اﻳﺴﺘﮕﺎه‬
‫ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻨﺰﻟﻢ ﻣﻲ رﺳﻴﺪم‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻛﻪ در ﻣﺘﺮو اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬دﻳﺮﺗﺮ از ﻣﻮﻋﺪ رﺳﻴﺪه ﺑﻮدم‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻇﻬﻮر‬
‫ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﻨﻴﺪن ﻣﺎﺟﺮاي ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ ﺑﻲ ﺣﻀﻮر‬
‫ﻣﻦ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده و ﭘﺎي ﻣﺮا ﻧﻴﺰ ﺑﻪ آن ﺑﺎز ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ او ﻛﻪ رو ﺑﻪ‬
‫روي ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮو رﻓﺘﻢ‪ .‬در اﻳﻦ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﺑﻮدم ﻛﻪ در اﻳﻦ‬
‫ﺑﺎزي ﻛﻪ ﺑﻲ ﺷﻚ ﭘﺮ از ﻫﻴﺠﺎن و ﺷﮕﻔﺘﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻛﺎر را از ﻛﺠﺎ و‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ آﻏﺎز ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻇﻬﻮر ﻧﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي‬
‫ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﻮﻻت ﻋﻘﻠﻲ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬

‫‪٩٩‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫آﺳﺎن ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ اﺟﺮاي آن را ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري ﺧﺪا ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺪان ﻋﻤﻠﻲ‬
‫ﻧﻤﻴﺪﻳﺪم‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻫﺎي ﺧﺪا ﻫﻢ اﻋﺘﻤﺎد ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪.‬‬
‫و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ او را در ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﺎزي و دﻳﻦ ﺳﺎزﻳﻬﺎي او ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ ﺿﻤﻦ ﻛﻨﻜﺎﺷﻬﺎي ﺧﻮد در ﻋﻠﻞ و اﺳﺒﺎب وﺟﻮد ﺧﺪا‪،‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﭘﺎﻳﻢ ﺑﻪ دﻧﻴﺎي ﻣﻮﻫﻮم او ﻛﺸﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ ﻣﻲ رﺳﻴﺪم‬
‫ﻛﻪ وﺟﻮد ﺧﺪا ﻧﺎ ﻣﻤﻜﻦ و از ﻧﻈﺮ ﻋﻘﻞ و ﺧﺮد و دادﻫﻬﺎي ﻋﻠﻤﻲ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﻗﺒﻮل اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﺤﺎل‪ ،‬ﺻﺪﻫﺎ ﺑﺎر آرزو ﻛﺮده ﺑﻮدم» اي ﻛﺎش ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮدم ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﻋﺘﻘﺎدي ﭘﻴﺪا‬
‫ﻛﻨﻢ‪ .‬از دﻳﺪ ﻣﻦ‪ ،‬اﮔﺮ ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﻮد و اﮔﺮ ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺘﻲ ﺧﺎﻟﻘﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻘﻞ و‬
‫ﺧﺮد و اراده داﺷﺖ‪ ،‬روزﮔﺎر ﺑﺸﺮ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪ .‬اﻳﻨﻬﻤﻪ ﺟﻨﮓ و‬
‫ﺟﺪال و ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم او در زﻣﻴﻦ ﺟﺎري ﻧﻤﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﻮدن ﺧﺪا را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻬﺸﺖ ﺑﺮﻳﻨﺶ ﺑﺮاي ﺛﻮاﺑﻜﺎران و آﺗﺶ‬
‫دوزﺧﺶ ﺑﺮاي ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران آرزو ﻧﻤﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺧﺪا را ﺑﺮاي ﺑﺮﭘﺎﻳﻲ ﻋﺪاﻟﺖ‬
‫اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ اش ﺧﻮاﺳﺘﺎر ﺑﻮدم‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺸﺘﻲ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﺧﻮد ﺧﻮاه و ﺳﻮدﺟﻮ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان و اﻧﺒﻴﺎء و اوﻟﻴﺎء و در ﭘﻲ‬
‫آﻧﻬﺎ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺣﺎل ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮدﻳﻢ‬
‫و ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻧﻴﻔﺘﺪ ﺗﺎ ﺑﺸﺮ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﺔ ﻣﻮﺟﻮدات ﺻﺎﺣﺐ ﺣﻴﺎت ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ‬
‫ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮل ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ آرزو ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬اي ﻛﺎش ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ او را ﺑﺮاي ﺳﻴﺮ‬
‫ﻛﺮدن ﺷﻜﻢ ﮔﺮﺳﻨﮕﺎن‪ ،‬ﺑﺮاي ﺷﻔﺎ دادن ﺑﻴﻤﺎران‪ ،‬ﺑﺮاي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻛﺮدن ﻋﻤﺮ‬
‫ﺑﺸﺮ و ﺑﺮاي ﺳﻮدﺟﻮﻳﻲ و ﺛﺮوت اﻧﺪوزي و ﺳﺮوري ﻛﺮدن ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺑﺮ ﺑﻌﻀﻲ‬
‫ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻮدن ﺧﺪاﻳﻲ را آرزو ﻣﻲ ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم او‬
‫ﻫﻴﭻ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻤﻲ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن او از ﻃﺮف ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دروغ ادﻋﺎي‬
‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از ﺟﺎﻧﺐ او را دارﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺮﺳﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻃﺎﻟﺐ ﺧﺪاﻳﻲ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺑﺎ داﻧﺎﻳﻲ و‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ و ﺧﻴﺮ ﻣﺤﺾ ﺧﻮد ﻫﻤﺔ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ را ﺑﻪ راه راﺳﺖ و درﺳﺖ ﺑﻜﺸﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎي ﻛﻴﻦ و ﻧﻔﺮت‪ ،‬ﻣﻬﺮ و ﻋﻄﻮﻓﺖ را در دل آﻧﻬﺎ ﺑﺮﻳﺰد و ﻫﻤﺔ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ‬
‫را ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﺳﻌﺎدت و ﻧﻴﻜﺒﺨﺘﻲ ﺳﻮق دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪١٠٠‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻦ ﺑﻮدن ﭼﻨﻴﻦ ﺧﺪاﻳﻲ را آرزو ﻣﻲ ﻛﺮدم و ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ آرزو‬

‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻲ داﻧﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﺪاﻳﻲ ﻧﺒﻮده و ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ از‬
‫درون ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻧﺴﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﭘﻴﺪا ﺷﻮﻧﺪ و ﻗﻴﺎم ﻛﻨﻨﺪ و ﻛﺎري ﻛﻪ ﻳﻚ ﺧﺪاي‬
‫ﻣﺘﻌﺎل ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ و ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز اﻧﺠﺎم ﻧﺪاده اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﺖ ﺧﻮﻳﺶ و ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﺻﺎﺣﺐ ﺧﺮدﺷﺎن اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ‪ ،‬اﻓﺴﻮس ﻛﻪ ﻫﻤﺔ آرزوﻫﺎي ﻣﻦ در ﺣﺪ آرزوﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ وﺻﻮل‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻳﻘﻴﻦ دارم ﺗﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﭼﻨﻴﻦ ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﻣﻲ داﻧﻢ ﻛﻪ‬
‫روز و روزﮔﺎري از ﻣﻴﺎن اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﺎﺳﺖ‪ ،‬راه دراز و ﻃﻮﻻﻧﻲ در‬
‫ﭘﻴﺶ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺪون ﺷﻚ آن روز ﻓﺮا ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ و ﺑﺸﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ آرزو‬
‫ﻛﻪ ﻣﻦ و اﻣﺜﺎل ﻣﻦ ﺑﻪ ﮔﻮر ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺮد‪ ،‬دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﻔﻜﺮات ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ در اﻧﺪﻳﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎﻧﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮم ﻫﺠﻮم ﻣﻲ آورد‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻌﻄﻮف‬
‫ﻛﺮدم‪ .‬ﻣﻦ از ﺧﻴﻠﻲ ﭘﻴﺶ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺑﺮاي دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻌﺎدت ﺑﺸﺮي‪ ،‬اوﻟﻴﻦ و ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻗﺪﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬وﻳﺮان‬
‫ﻛﺮدن و دور رﻳﺨﺘﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﺎي ﻛﻬﻨﻪ و ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪا در‬
‫ﻋﻤﻖ ذﻫﻦ ﺑﺸﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ اوﻟﻮﻳﺖ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﺨﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﺧﻮد‬
‫ﻃﺎﻟﺐ ﺑﺮ ﭼﻴﺪن ﺧﺮاﻓﺎﺗﻲ ﺑﻮدم و ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻗﺮﻧﻬﺎﺳﺖ ﺑﺨﺶ ﺑﺰرﮔﻲ از ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺑﺸﺮﻳﺖ را ﺑﻪ ﺳﻜﻮن و رﻛﻮد ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﭘﺪﻳﺪه اي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﻮع ﺧﻮب آن‪ ،‬ﺛﻤﺮي ﺟﺰ ﻋﺎﻃﻞ و‬
‫ﺑﺎﻃﻞ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻧﺪارد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﭘﺎي ﻧﻮع ﺑﺪ آن ﺑﻪ ﻣﻴﺎن‬
‫آﻳﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﮔﺮﻳﺒﺎن ﻣﻠﺖ اﻳﺮان را ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮاب ﻋﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺮدﻣﻲ را ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻴﺴﺖ؟ ﻧﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ‬
‫دﻟﻴﻠﻲ ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺎﻣﻲ را ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ؟ ﻧﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ﭼﺮا اﻳﻦ ﺣﻀﺮت‬
‫ﻏﺎﻳﺐ اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد؟ ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ‬
‫ﻫﻢ ﻧﻤﻲ داﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻮدن ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﮔﺸﺎي ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﻗﻠﻤﺪاد‬

‫‪١٠١‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻴﺸﻮد‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﭼﻪ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ وﺟﻮد ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺎﻣﻲ ﻫﺴﺖ؟ آﻳﺎ ﺧﺪا ﺑﺎﻟﺸﺨﺼﻪ‬
‫ﻗﺎدر ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ را ﺣﻞ ﻛﻨﺪ؟ آﻳﺎ ﺑﺸﺮ ﻛﻪ از ﺧﺪا ﻧﺎ اﻣﻴﺪ ﺷﺪه‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻳﺎري ﺧﻮاﺳﺘﻦ از ﻣﻮﺟﻮد دﻳﮕﺮي ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺑﻪ ﺳﺮم ﻣﻲ آﻣﺪ ﻛﻪ راﺳﺘﻲ! ﺣﻀﻮر‬
‫ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻣﻘﺘﺪري ﺑﻪ ﻧﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺸﺮ‬
‫دﺳﺖ از ﺧﺪاي آﺳﻤﺎن ﻧﺸﻴﻦ ﺑﺮداﺷﺘﻪ و ﺗﻮﺟﻪ اش را ﺑﻪ ﺳﻮي‬
‫اﻓﺮادي از درون ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺧﻮد ﻣﻌﻄﻮف ﻛﺮده اﺳﺖ!؟ آﻳﺎ ﻫﻤﻴﻦ روزﻧﺔ‬
‫ﺑﺎرﻳﻚ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﺑﺮﮔﺸﺖ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ از ﺧﺪا و از ﻣﺎوراء اﻟﻄﺒﻴﻌﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮد اﻧﺴﺎن و ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻧﻴﺴﺖ!؟ آﻳﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ‬
‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ اﻧﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ زادة اﻧﺴﺎن‪ ،‬دﻟﻴﻞ ﮔﺮاﻳﺶ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ از ﺧﺪا ﺑﻪ‬
‫اﻧﺴﺎن ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﻲ ﺷﻮد؟ آﻳﺎ» ﺳﺒﺤﺎﻧﻲ ﻣﺎ اﻋﻈﻢ ﺷﺄﻧﻲ« ﺑﺎﻳﺰﻳﺪ؛‬
‫» اﻧﺎاﻟﺤﻖ« ﺣﻼج؛ » ﻟﻴﺲ ﻓﻲ ﺟﺒﺘﻲ ﺳﻮي اﷲ« اﺑﻮ ﺳﻌﻴﺪ و » ﺷﻤﺲ‬
‫ﻣﻦ و ﺧﺪاي ﻣﻦ« ﻣﻮﻻﻧﺎ‪ ،‬در ﻣﻌﻨﺎ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﺧﺪاﻳﻲ در‬
‫ﻣﺎﻫﻴﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺠﻠﻲ ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ؟ و اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎور‬
‫ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ دارﻳﻢ دﺳﺖ از ﺧﺪاي‬
‫ﺳﻨﺘﻲ ﺑﺮدارﻳﻢ و ادﻳﺎن او را و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮاﻧﺶ را ﻛﻨﺎر ﺑﮕﺬارﻳﻢ؟ و دﻫﻬﺎ‬
‫ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻣﺪام ﺑﻪ ذﻫﻨﻢ ﻣﻲ آﻣﺪ و ﻣﻲ رﻓﺖ و ﺑﻴﺶ از‬
‫ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﺳﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ ﻣﻲ اﻓﺰود‪...‬‬
‫ﺳﻜﻮت ﺗﻮام ﺑﺎ ﻛﻠﻨﺠﺎرﻫﺎي ﻓﻜﺮﻳﻢ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﻛﻪ در ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻣﺪت ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ دوﺧﺘﻪ و ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺷﻨﻴﺪن ﻧﻈﺮم‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اي؟ ﮔﻮﻳﺎ ﺷﻤﺎ‬
‫ﻫﻢ در اﻳﻦ ﻛﺎر ﺳﺮاﭘﺎ وﻫﻢ و ﺧﻴﺎل در ﻣﺎﻧﺪه اﻳﺪ‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر اﺳﺖ؟‬
‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻦ او‪ ،‬از دﻧﻴﺎي ﻓﻜﺮ و ﺧﻴﺎل ﺑﻴﺮون آﻣﺪم و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ در‬
‫زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﻓﻜﺮي ﺧﻮد ﺑﺎ او ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬
‫ﭘﻴﺶ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﺔ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﭼﻪ‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ در اﻳﻦ راه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺎ را ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﻣﻴﺰان و‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻳﺎري ﺧﺪا و ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻧﻴﺰ آﮔﺎه ﺷﻮم‪ .‬از اوﺿﺎع و اﺣﻮال اﻣﺮوز دﻧﻴﺎ و‬

‫‪١٠٢‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در زﻣﻴﻨﺔ ﻧﻴﺎزي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي دارﻳﻢ ﺑﺮاﻳﺶ‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ اﺷﺨﺎﺻﻲ ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻪ‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ آﻣﺎدﮔﻲ دارﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻛﺎر ﻋﻈﻴﻢ ﺑﺪون ﻛﻤﻚ‬
‫و ﻣﺸﺎرﻛﺖ دﻳﮕﺮان‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﻪ اﻳﺮادي دارد؟ ﭼﺮا ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎس ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮﻳﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ آﺳﺎن اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮع‪،‬‬
‫ﻻزم اﺳﺖ اﻳﻦ ﺗﻤﺎﺳﻬﺎ ﺑﮕﻮﻧﻪ اي اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﻟﻄﻤﻪ اي ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻣﺎ ﻧﺰﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ و ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﭼﻪ‬
‫ﻛﻤﻜﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﻜﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪاري از ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺎ ﺣﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﺮادي ﻧﺪارد‪ .‬ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﺷﻤﺎ را ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﺧﻮرﺟﻴﻦ ﭼﺮﻣﻲ ﺧﻮد را ﺑﺮداﺷﺖ و از‬
‫درون آن ﻛﻴﺴﺔ ﻛﻮﭼﻜﻲ را ﺑﻴﺮون آورد و ﮔﺮه آن را ﮔﺸﻮد و از ﻣﻴﺎن ﭼﻨﺪ‬
‫ﭘﺮي ﻛﻪ در آن ﻗﺮار داﺷﺖ‪ ،‬ﻳﻜﻲ را ﺟﺪا ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬آﺗﺶ داري؟‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬آﺗﺶ ﺑﺮاي ﭼﻪ؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻨﻬﺎ ﭘﺮ ﺑﺎل ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﺳﺖ‪ .‬او اﻳﻦ ﭘﺮﻫﺎ را در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻦ‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﺎ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ او داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ را آﺗﺶ ﺑﺰﻧﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ‬
‫دﻳﺪارم ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻃﺮز ﺗﻤﺎس ﺧﻨﺪه ام ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﺻﺒﺮ ﻛﻦ ﺗﺎ ﻃﻌﺎﻣﻲ و ﺷﺮاﺑﻲ ﺑﺮاﻳﺶ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ آﻣﺪ‪ ،‬ﻣﻬﻤﺎﻧﻤﺎن‬
‫ﺑﺸﻮد و ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺿﻤﻦ ﺻﺮف ﻃﻌﺎم ﺑﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﻛﺎﻓﻲ در ﺑﺎرة ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫ﺑﺎ او ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻬﻴﺔ ﻏﺬا ﭘﺮداﺧﺘﻢ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ‬
‫ﺑﺎزار رﻓﺘﻢ و ﭼﻨﺪ ﺑﻄﺮ ﺷﺮاب ﻧﺎب ﺧﺮﻳﺪم و ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ .‬ﻣﻴﺰ ﻣﻔﺼﻠﻲ ﺑﺎ ﺗﻨﻘﻼت‬
‫ﭼﻴﺪم و آﻣﺎدة ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺷﺪم‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻛﺒﺮﻳﺖ ﻳﻜﻲ از ﭘﺮﻫﺎي ﻓﺮﺷﺘﻪ اﻣﻴﻦ را آﺗﺶ زدﻳﻢ‪ .‬ﻫﻨﻮز ﻫﻤﺔ آن‬
‫ﭘﺮ ﻧﺴﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻣﺜﻞ ﺟﻦ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ و ﺑﺎ ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺳﻼم و‬
‫درود ﮔﻔﺖ و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺗﻌﺎرف ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻚ راﺳﺖ ﺳﺮ ﻣﻴﺰ رﻓﺖ‪.‬‬

‫‪١٠٣‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺟﺎﻣﻲ ﺑﺮداﺷﺖ و آن را ﻟﺒﺮﻳﺰ از ﺷﺮاب ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻬﻤﺎن ﻣﺎ ﭘﺲ از‬

‫ﭼﺸﻴﺪن ﺷﺮاب‪ ،‬ﭼﻮن آن را ﻣﻄﺒﻮع ﻳﺎﻓﺖ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﻧﻮش ﺗﻤﺎم ﺟﺎم را ﻳﻚ‬
‫ﺟﺮﻋﻪ ﺳﺮ ﻛﺸﻴﺪ و ﻟﺒﺎن آﻟﻮده ﺑﻪ ﺷﺮاﺑﺶ را ﺑﺎ آﺳﺘﻴﻦ ﺧﻮد ﭘﺎك و رو ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﺷﺮاب ﺧﻮب ﺑﻪ ﺳﻔﺮه ﻧﻬﺎده اي‪ .‬ﺑﺎر ﻧﺨﺴﺖ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺷﺮاب دﻋﻮت ﻛﺮدي‪ ،‬ﺷﺮاﺑﺖ ﻣﻄﺒﻮع ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻳﻚ ﺑﺎر ﻛﻪ ﺑﻪ دﻳﺪار ﻣﻦ آﻣﺪ و ﻋﻄﺶ داﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻦ از‬
‫ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺷﺮاب ارزان ﻗﻴﻤﺖ ﺧﻮد ﺟﺎﻣﻲ ﺑﻪ دﺳﺘﺶ دادم‪ .‬او ﭘﺲ از‬
‫ﻧﻮﺷﻴﺪن آن ﺑﻪ ﻣﻦ اﻳﺮاد ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﭼﺮا ﻧﺎم ﻣﻘﺪس ﺷﺮاب را ﺑﺮ اﻳﻦ ﻧﻮﺷﺎﺑﻪ‬
‫ﻧﻬﺎده ام؟ ﺳﭙﺲ از ﻛﻮزة ﺷﺮاﺑﻲ ﻛﻪ در ﺧﻮرﺟﻴﻦ ﺧﻮد داﺷﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻫﺪﻳﻪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻏﻢ و ﻏﺼﻪ ﻫﺎي آن روز ﻣﺮا از دل و ﺟﺎﻧﻢ ﺑﻴﺮون رﻳﺨﺖ‬
‫و ﻣﺰة آن ﺷﺮاب ﻫﻨﻮز ﻫﻢ درﺧﺎﻃﺮم ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻴﺰ آﻣﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺮاي آوردن ﻏﺬا ﺑﻪ‬
‫آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ رﻓﺘﻢ و ﺑﺎ دﻳﺲ ﻫﺎي ﭘﺮ از ﺑﺮﻧﺞ آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ زﻋﻔﺮان ﺧﺮاﺳﺎن و دو‬
‫ﮔﻮﻧﻪ ﺧﻮرﺷﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﺨﺘﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﺎزﮔﺸﺘﻢ و آﻧﻬﺎ را روي ﻣﻴﺰ ﭼﻴﺪم‪ .‬در ﻣﻌﻴﺖ‬
‫ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺎﻧﻢ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ وارد ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﺑﺸﻮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﺮف ﻃﻌﺎم‬
‫ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﻟﺬت ﻏﺬاﻫﺎي اﻳﺮاﻧﻲ دﺳﺖ ﭘﺨﺖ ﻣﺮا ﻣﻲ ﺧﻮرد و‬
‫ﻣﺪام »ﺑﻪ ﺑﻪ« ﻣﻲ ﮔﻔﺖ و از ﻣﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺧﻮﺷﻤﺰه ﺑﻮدن آﻧﻬﺎ ﺗﺸﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﺗﺎ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﺻﺮف ﻃﻌﺎم ﭘﺎﻳﺎن ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﺑﺎ ﻧﻮﺷﻴﺪن ﻗﻬﻮه‪ ،‬در ﻳﻚ‬
‫ﻣﺤﻴﻂ دوﺳﺘﺎﻧﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻓﺮﺷﺘﺔ ﺧﺪا‪ ،‬از ﻋﻠﺖ اﺣﻀﺎر ﺧﻮد ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ‬
‫ﺟﺮﻳﺎن را ﺑﻪ اﻃﻼع او رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻣﺎﺟﺮا را ازﻣﻦ ﺟﻮﻳﺎ ﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ او ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ در ﭼﻪ‬
‫ﻣﻮاردي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از ﻛﻤﻚ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﺣﺪ و ﺣﺪود اﺧﺘﻴﺎرات ﻣﺎ‬
‫ﭼﻴﺴﺖ؟ ﭼﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﺎرق اﻟﻌﺎده اي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ و در ﻛﺠﺎ و‬
‫در ﭼﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺷﻤﺎ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﻴﻢ؟‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﭘﺎﺳﺦ داد ‪ :‬ﺷﻤﺎ در ﺣﺪي ﻛﻪ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﺣﻜﻤﺖ اﻟﻬﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻛﺎر ﻓﻮق اﻟﻌﺎده اي ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر ﻛﺎر ﺳﺎز ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ‬

‫‪١٠٤‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر اﺧﺘﻴﺎراﺗﻲ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ واﮔﺬار‬
‫ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد و ﺣﺘﻲ ﺑﻪ‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮاﻧﺶ اﻋﻄﺎ ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪ .‬او ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ در ﺑﺎرة اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬
‫ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺒﺮد ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ ﺗﻮﺿﻴﺢ داد‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻤﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺿﻤﻦ‬
‫اﺑﺮاز ﺧﺮﺳﻨﺪي‪ ،‬داﺳﺘﺎن ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻤﻼٌ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬
‫در اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪ ﺷﺮح دادم و ﮔﻔﺘﻢ ﻗﺼﺪم در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ آﻣﺎدة ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ‬
‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﻫﻢ از ﻧﻈﺮات آﻧﻬﺎ آﮔﺎه ﺷﻮم و ﻫﻢ‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺮﻣﻼ ﻧﮕﺮدد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺸﻮد ﭘﺲ از ﺗﻤﺎس‪ ،‬ﻣﻮﺿﻮع ﮔﻔﺘﮕﻮ از ﺣﺎﻓﻈﺔ آﻧﻬﺎ‬
‫ﭘﺎك ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺪم ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ آﻳﺎ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎس ﺑﺎ‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﺣﻴﺎﻧﺎٌ ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ آﻧﺎن اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﺧﻮاب آﻧﻬﺎ وارد ﺷﻮﻳﻢ و در ﺧﻮاب ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮ و‬
‫آﻧﺎن را ﺑﺮاي ﻫﻤﻜﺎري دﻋﻮت ﻛﻨﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬آري ﻫﺮ دو ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن‬
‫اورادي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻠﻔﻦ و ﻳﺎ ﺣﻀﻮري ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﺪ و‬
‫ﭘﺲ از ﻗﻄﻊ ﺗﻤﺎس‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﺷﻤﺎ از ﺧﺎﻃﺮة آﻧﻬﺎ ﭘﺎك ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ‬
‫ﻃﻮر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻫﺮ ﻛﺴﻲ در ﻫﺮ ﻧﻘﻄﺔ دﻧﻴﺎ وارد ﺷﻮﻳﺪ و ﺑﺎ آﻧﺎن‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اداﻣﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ از ﻣﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي‬
‫ﻛﻪ ﻗﺼﺪ اﺟﺮاي آن را دارﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﻳﻢ ﺷﺮح دﻫﻴﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻫﻨﻮز ﻃﺮح ﺧﻮد را آﻣﺎده ﻧﻜﺮده ام‪ .‬ﭘﻴﺶ از آن ﻻزم ﻣﻲ داﻧﻢ‬
‫ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ از ﺑﻌﻀﻲ اﻓﺮاد‪ ،‬اﻣﻜﺎن اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ آﻧﺎن ﺑﺮاﻳﻢ روﺷﻦ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺗﻤﺎس ﻫﺎ و ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﻤﺔ ﺟﻮاﻧﺐ اﻣﺮ ﻃﺮح ﺧﻮد‬
‫را ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺷﺮح ﺧﻮاﻫﻢ داد‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﻗﺒﻮل ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﻫﺮ وﻗﺖ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ دﻳﺪار‬
‫ﻣﻦ داﺷﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺒﺮم ﻛﻨﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺳﭙﺎس از ﻃﻌﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﻬﻴﻪ دﻳﺪه‬
‫ﺑﻮدم‪ ،‬ﻣﺎ را ﺗﺮك ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪١٠٥‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺎ رﻓﺘﻦ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺮاﻳﻤﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ؟ آﻳﺎ ﺷﺎﻧﺲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ دارﻳﻢ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ آري‪ ،‬زﻳﺮا ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻫﻴﭽﻜﺲ دﻳﮕﺮي از ﭼﻨﻴﻦ‬
‫اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻧﺪﻛﻲ ﺧﻮش ﺷﺎﻧﺲ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﻗﻄﻌﺎٌ ﻣﻮﻓﻖ‬
‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٠٦‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ دوم‬
‫اﻧﺘﺨﺎب و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎﻳﺎران‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن‬
 ‫‪-2‬‬
‫ﺑﻌﺪ از رﻓﺘﻦ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪ ،‬اﺳﺎﻣﻲ اﻓﺮادي را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ از وﺟﻮدﺷﺎن در‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﺑﻬﺮه ﺑﺮد و ﻳﺎ از ﻧﻈﺮاﺗﺸﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ ،‬ﻳﺎداﺷﺖ ﻛﺮدم‪ .‬ﺗﺎ در‬
‫ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮم‪.‬‬
‫در ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺑﻴﺶ از ده ﻧﻔﺮ ﺗﻠﻔﻨﻲ و ﺑﺎ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ ﻧﻴﺰ در‬
‫ﺧﻮاب ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدم‪ .‬ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﺳﺎﻋﺘﻬﺎ ﻃﻮل ﻣﻲ ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ از اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ﻋﻼﻗﻪ اي ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ در ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫از ﺧﻮد ﺑﺮوز ﻧﺪادﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻛﺜﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻣﻮﻣﻦ و ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺬﻫﺐ و‬
‫ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ دﻟﻴﻞ و ﺑﻬﺎﻧﻪ اي از اﻳﻦ‬
‫ﻛﺎر ﻃﻔﺮه رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻓﺮدي ﻛﻪ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﻼس درس ﻗﺮآن داﻳﺮ‬
‫ﻛﺮده و ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ ﻳﻚ ﺑﺎر ﻧﻴﺰ در ﻳﻜﻲ از ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻬﺎ درﺑﺎرة ﻣﺰاﻳﺎي ﻇﻬﻮر‬
‫ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬در ﭘﺎﺳﺦ دﻋﻮت ﺑﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪم در ﻣﻌﻴﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻇﻬﻮرﺷﺎن ﺷﺮﻛﺖ‬
‫ﻛﻨﻢ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻌﻠﻲ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﻌﺪ از ﻫﺰار‬
‫و ﻳﻚ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻗﺮار ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﻠﻴﺖ اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو در اﻳﻦ‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ از اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺧﺎرج ﺑﺸﻮم‪.‬‬

‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ او ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ از ﻃﺮﻓﺪاران‬
‫ﭘﺮ و ﭘﺎ ﻗﺮص اﺳﻼم ﻧﺎب ﻣﺤﻤﺪي و اﻣﺎم زﻣﺎن‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ ﺧﻮد وي‪ ،‬اﻳﺸﺎن‬
‫در ﺳﻔﺮﻫﺎي ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ اش ﺑﻪ اﻳﺮان‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ دو ﺑﺎر ﻳﻜﻲ در ﺑﺪو ورود و دﻳﮕﺮي‬
‫در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ زﻳﺎرت ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﻣﻲ رود‪ .‬ﻋﻜﺴﻬﺎي ﻣﺘﻌﺪد‬
‫ﻳﺎدﮔﺎري او از زﻳﺎرت ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬زﻳﻨﺖ ﺑﺨﺶ ﺳﺎﻟﻦ ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ ﺧﺎﻧﻪ و دﻓﺘﺮ‬
‫ﻛﺎرش ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ از او دﻋﻮت ﻛﺮدﻳﻢ ﻛﻪ در ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬در آﻏﺎز‬
‫از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻳﺎران اﻣﺎم زﻣﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻇﻬﺎر‬
‫ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻣﺘﺤﺎﻧﺎت ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬
‫آﻧﻬﺎ را در درﺳﺸﺎن ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪ ،‬از ﺷﺮﻛﺖ در ﻇﻬﻮر ﻋﺬر ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ‬
‫اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻇﻬﻮرﺷﺎن را ﺑﻪ ﺑﻌﺪ از اﻣﺘﺤﺎﻧﺎت ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﻣﻮﻛﻮل ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎٌ‬
‫ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪.‬‬
‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﻧﺎم ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ از زﺑﺎﻧﺶ ﻧﻤﻲ اﻓﺘﺪ و ﺗﻨﻬﺎ راه ﭼﺎرة‬
‫ﻧﺠﺎت ﺑﺸﺮﻳﺖ را ﻇﻬﻮر ﺣﻀﺮت ﻣﻲ داﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ از او دﻋﻮت ﺷﺪ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ‬
‫ﻇﻬﻮر ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎرش ﺑﺴﺎز و ﺑﻔﺮوش اﺳﺖ و ﺑﺎ وام ﺑﺎﻧﻜﻲ‬
‫ﭼﻨﺪ دﺳﺘﮕﺎه ﺧﺎﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻔﺮوﺷﺪ و وام ﺑﺎﻧﻚ را‬
‫ﻧﭙﺮدازد‪ ،‬ورﺷﻜﺴﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﻮزش ﺧﻮاﺳﺖ و ﻗﻮل داد ﭘﺲ از ﻓﺮوش‬
‫ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و راﺳﺖ و رﻳﺲ ﻛﺮدن ﻛﺎرﻫﺎﻳﺶ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﻳﺎران اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد‪.‬‬
‫در ﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ ﺿﻤﻦ اﻟﺘﻤﺎس دﻋﺎ‪ ،‬ﻳﺎد آور ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﭘﻴﺮوزي ﺣﺠﺖ‬
‫اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‪ ،‬او ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوان ﻣﻮﻣﻦ اﻳﺸﺎن ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ارزان ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺒﻚ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺴﺎزد ﺗﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن در زﻣﻴﻨﺔ ﻣﺴﻜﻦ از ﻛﻔﺎر ﻋﻘﺐ ﻧﻤﺎﻧﻨﺪ و ﻣﺜﻞ‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻲ ﺧﺎﻧﻪ و ﻛﭙﺮ ﻧﺸﻴﻦ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ اﺷﺨﺎﺻﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻪ ﭼﻜﻴﺪة ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از‬
‫آﻧﺎن را ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدم‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪم ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺗﺼﻮرم‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﺿﺮ‬
‫ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﻇﻬﻮر او ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻛﺜﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻇﻬﻮر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬‬

‫‪١٠٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي از ﺷﺮﻛﺖ در آن ﻃﻔﺮه رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫در ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻠﻞ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺑﻪ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ‬
‫رﺳﻴﺪم‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ آن ﻛﻪ اﻛﺜﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻣﺎﻧﻨﺪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻳﻚ وﺳﻴﻠﺔ ﺑﺮاي ﺳﻮدﺟﻮﻳﻲ ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬درﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺎﺳﺒﻜﺎران و ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺎزارﻳﺎن ﺑﻪ ﻣﻜﻪ ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺮدم آﻧﻬﺎ را ﺣﺎﺟﻲ ﺧﻄﺎب ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺳﺮ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺧﻮد را ﻛﻼه‬
‫ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪.‬‬
‫دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻗﺎﻣﺖ در ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﻣﺮﻓﻪ و آزاد ﺟﻬﺎن در اﻋﺘﻘﺎدات‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ و اﻣﻨﻴﺖ ﺧﻮد دﺳﺖ ﺑﻪ داﻣﺎن ﻣﻮﻫﻮﻣﺎﺗﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﻳﻜﻲ از ﻫﻤﻴﻦ اﺷﺨﺎص ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﮔﻔﺖ »اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ درد‬
‫ﻣﺮدﻣﻲ ﻣﻴﺨﻮرد ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ و ﺟﻮر و ﺟﻔﺎي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻗﺮار اﺳﺖ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﻮرش ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺑﻴﺎورد‪ ،‬در ﻛﺸﻮرﻫﺎي‬
‫ﻏﺮﺑﻲ‪ ،‬دوﻟﺘﻬﺎﻳﺸﺎن ﺑﺮاي ﻣﻠﺖ ﺧﻮد و ﺣﺘﻲ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﻫﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬دﻳﻮاﻧﮕﻲ اﺳﺖ آدم اﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺎي ﻧﻘﺪ را رﻫﺎ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل‬
‫ﺣﻠﻮاي ﻧﺴﻴﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮود«‪.‬‬
‫ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از دو ﻣﻮﺿﻮع ذﻛﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻲ‬
‫اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﺮدﻳﺪه‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺮدم ﻳﻚ ﺑﺎر ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺑﻪ اﺻﻄﻼح اوﻻد اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر )ﺧﻤﻴﻨﻲ(‪ ،‬دﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫ﭼﻪ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺮدم آورد‪.‬‬
‫ﭼﻪ دروﻏﻬﺎﻳﻲ ﮔﻔﺖ و ﭼﻪ ﺟﻨﺎﻳﺎﺗﻲ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﻣﺎر ﮔﺰﻳﺪه ﺣﻖ‬
‫دارﻧﺪ از ﺷﺮﻛﺖ در ﻫﺮ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻪ رﻳﺶ و ﻗﻴﭽﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎن دﺳﺖ ﻓﺮدي از‬
‫اوﻻد اﺋﻤﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻮدداري ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ دﻗﻴﻖ ﻣﺴﺄﻟﻪ و ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻣﺮدم ﺑﻪ‬
‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ اﻓﺮاد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ در زﻳﺮ ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬

‫‪١١٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‬
‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‪ ،‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮ و ﻃﻨﺰ ﭘﺮداز ﻧﺎﻣﺪار اﻳﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ او ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﻃﻨﺰ ﭘﺮداز‬
‫ﻛﺸﻮرﻣﺎن در دوران ﻏﺮﺑﺖ و ﺑﺎ ﻧﺸﺮﻳﺔ»ﻃﺎﻏﻮت« و ﺳﭙﺲ»اﺻﻐﺮ آﻗﺎ« آﻏﺎز ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻧﻴﺰ ﺑﺨﺖ دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮ و دوﺳﺘﻲ ﺑﺎ او را ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﺗﻠﻔﻨﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ اش زدم‪ .‬ﺧﻮدش ﮔﻮﺷﻲ را ﺑﺮداﺷﺖ و ﭘﺲ از ﺗﻌﺎرﻓﺎت‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ و اﺣﻮال ﭘﺮﺳﻲ‪ ،‬ﺳﺌﻮال ﻛﺮدم ‪:‬‬
‫ﺟﻨﺎب ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺷﻤﺎ اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﺮاي ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﭘﺎرﻳﺲ‬
‫ﻧﺪارﻳﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻪ ﺑﺎﺑﺎ! از ﺑﺲ اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺑﺎ ﺻﻤﺪ آﻗﺎ در ﺳﻔﺮ ﺑﻮدم‪ ،‬ﺧﺴﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه ام‪ .‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﭼﻨﺪ ﺻﺒﺎﺣﻲ در ﻛﻨﺎر رود ﺗﺎﻳﻤﺰ اﻃﺮاق ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ آب ﭘﺮ‬
‫ﺑﺮﻛﺖ اﻳﻦ رودﺧﺎﻧﺔ ﻣﻌﺠﺰه ﮔﺮ ﭼﺎره ﺳﺎز دردﻫﺎي ﭘﻴﺮي ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺸﻮد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﻴﻒ ﺷﺪ!‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺮاي ﭼﻪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻳﻨﺠﺎ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻋﻼﻗﻪ دارد ﺷﻤﺎ را ﺑﺒﻴﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻛﻲ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن وارد‬
‫ﻣﻴﺪان ﺑﺸﻮد‪.‬‬
‫ﺧﺮﺳﻨﺪي ﭘﺲ از ﻣﻜﺜﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺷﺎﻫﺰاده رﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮي ﻧﻴﺴﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ!‬
‫ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻛﺮد و ﺑﻌﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻃﺮف در ﭼﻪ ﺳﻦ و ﺳﺎﻟﻲ اﺳﺖ؟ آﻳﺎ از‬
‫ﭘﻴﺮان ﻗﻮم اﺳﺖ ﻳﺎ از ﺟﻮاﻧﺎن ﻗﺒﻴﻠﻪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬از ﭘﻴﺮان‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬آن رﻓﻴﻖ ﻣﺎن ﻛﻪ ﺣﺮﻓﺶ را ﻣﻲ زدﻳﻢ ﻧﻴﺴﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ!‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻗﻴﺎﻣﺶ ﺗﺤﺖ ﻧﺎم اﺳﻼم اﺳﺖ؟‬

‫‪١١١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬آري‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻛﺒﺮ ﮔﻨﺠﻲ ﻧﻴﺴﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ! و اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮدم‪ :‬ﻫﺎدي ﺧﺎن ﻣﺴﺎﺑﻘﺔ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺌﻮاﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻲ ﺟﻮاب آن را ﭘﻴﺪ ﻛﻨﻲ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺒﻴﻦ! ﻣﻦ ﺑﭽﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬ﺧﻴﻠﻲ راﺣﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺟﻮاب‬
‫ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺌﻮاﻟﻲ ﻫﺎ را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﭘﻴﺮ ﺷﺪه ام‪ ،‬ﻛﺎرم ﻛﻤﻲ ﻣﺸﻜﻞ‬
‫ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮدم ﺟﻮاب را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ از ﻫﻮش و ﺣﻮاﺳﻢ ﻧﺎ‬
‫اﻣﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮم و اﻓﺰود ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻧﻜﻨﺪ اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎ از ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن ﺗﺎرﻳﺨﻲ اﺳﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻓﻬﻤﻴﺪم! ﻛﺎوه آﻫﻨﮕﺮ اﺳﺖ؟ ﻧﺎدر ﻗﻠﻲ اﻓﺸﺎر اﺳﺖ؟ رﺿﺎ ﺷﺎه‬
‫اﺳﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ!‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻻﺑﺪ ﻳﻌﻘﻮب ﻟﻴﺚ ﺻﻔﺎري اﺳﺖ ﻳﺎ ﺑﺎﺑﻚ ﺧﺮﻣﺪﻳﻦ؟‬
‫ﺟﻨﺎب ﺧﺮﺳﻨﺪي ول ﻛﻦ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻫﺮ ﻧﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮش ﻣﻲ‬
‫رﺳﻴﺪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﻲ آورد ﺗﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻫﺎدي ﺧﺎن ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﺑﻴﺴﺖ‬
‫ﺳﺌﻮال‪ ،‬اﮔﺮ ﺻﺪ ﺳﺌﻮال ﻫﻢ ﺑﻜﻨﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻲ ﻧﺎم ﻛﺴﻲ را ﻛﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ ﺣﺪس ﺑﺰﻧﻲ‪ .‬اﺟﺎزه ﺑﺪه ﺧﻮدم اﻳﺸﺎن را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻧﺎرﺿﺎﻳﺘﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻫﺮ ﻃﻮر ﻣﻴﻞ ﺗﻮﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ اﮔﺮ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻲ دادي ﺑﺎ‬
‫ﭼﻨﺪ ﺳﺌﻮال دﻳﮕﺮ ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻮل ﺗﻠﻔﻦ ﺗﻮ‬
‫زﻳﺎد ﻧﺸﻮد ﺧﻮدت ﺑﮕﻮ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻛﻨﺎر ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺗﻮ را ﺑﺒﻴﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻳﺎ ﺣﺮف ﻣﺮا ﻧﺸﻨﻴﺪ و ﻳﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺷﻨﻴﺪن ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﻣﻲ از‬
‫ﻃﺮف ﻣﻦ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻨﺪه ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻲ؟!‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬درﺳﺖ ﺷﻨﻴﺪي‪ ،‬اﻳﺸﺎن ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪١١٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻦ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ اي ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﺳﻜﻮت ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻌﻠﻮم‬
‫ﻧﺒﻮد اﻳﻦ دوﺳﺖ ﻃﻨﺰ ﭘﺮداز ﻣﺎ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻓﻜﺮي ﻓﺮو رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬او ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻦ ﺑﺎ او ﺷﻮﺧﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﭼﻨﻴﻦ راﺑﻄﻪ اي ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﺑﺮ ﻗﺮار ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎل وﻗﺘﻲ ﺻﺪاي او را از ﻧﻮ ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻨﺪه و ﺷﻮﺧﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬رﻓﻴﻖ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ داري ﻣﺎ را دﺳﺖ ﻣﻲ اﻧﺪازي؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺟﻨﺎب ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﻣﻦ ﺷﻮﺧﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻋﻴﻦ‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻛﻨﺎر ﻣﻦ روي ﻣﺒﻞ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪،‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﻧﻮ ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‬
‫ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﭘﺲ ﻻﺑﺪ ﺧﻮدت را دﺳﺖ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اي‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ از دو ﺷﺐ ﭘﻴﺶ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﺑﺎرﻫﺎ در اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎﺑﺎ راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ! ﺗﺮدﻳﺪ داﺷﺘﻢ‪ .‬اﻣﺎ او ﻣﺮا ﺑﺎ دﻻﻳﻞ‬
‫ﻛﺎﻓﻲ ﻗﺎﻧﻊ ﻛﺮده ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻲ ﻳﻜﻲ از دﻻﻳﻠﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻗﺎﻧﻊ ﺷﺪن ﺗﻮ ﺷﺪه ﺑﺮاﻳﻢ‬
‫ﺑﮕﻮﻳﻲ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اوﻟﻴﻦ دﻟﻴﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺮا ﻗﺎﻧﻊ ﻛﺮد‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ اوﺿﺎع‬
‫واﻧﻔﺴﺎي ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻛﻪ در ﻫﻤﺔ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻏﺮﺑﻲ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‪ ،‬ﭘﻠﻴﺲ‬
‫ﻫﺎي ﻣﺨﻔﻲ و آﺷﻜﺎر آﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻋﻮاﻣﻞ اﻟﻘﺎﺋﺪه و دار و دﺳﺘﺔ ﻣﻼ ﻋﻤﺮ و ﺑﻦ‬
‫ﻻدن ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﺸﺎن ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﻲ ﺷﺒﻴﻪ آﻧﺎن‪ ،‬ﺑﺪون ﭘﺎﺳﭙﻮرت و ﺑﺪون‬
‫ﺑﺮگ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‪ ،‬در ﻧﻴﻤﻪ ﻫﺎي ﺷﺐ در ﺷﻬﺮك ﻛﻮﭼﻚ ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺟﻠﻮي راﻫﻢ ﺳﺒﺰ ﺷﺪه و ﻣﺮا ﺑﺎ ﻧﺎم و ﻧﺸﺎن ﻣﻮرد ﺧﻄﺎب ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪ .‬آﻳﺎ‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰي از ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﺑﺎرﻫﺎ در ورود و ﺧﺮوج ﺑﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻏﺮﺑﻲ ﺑﺎ‬
‫داﺷﺘﻦ ﭘﺎﺳﭙﻮرت و وﻳﺰاي ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﻮرد ﺑﺎزﺧﻮاﺳﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اي ﻋﻤﻠﻲ اﺳﺖ؟‬
‫از ﺳﻜﻮت ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻓﻬﻤﻴﺪم ﻛﻪ ﺑﺎ اوﻟﻴﻦ دﻟﻴﻠﻲ ﻛﻪ‬
‫اراﺋﻪ دادم‪ ،‬ﺗﻴﺮم ﺑﻪ ﻫﺪف ﺧﻮرده و ﻫﺎدي ﺧﺎن را ﺑﻪ ﺗﺄﻣﻞ واداﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻋﺰﻳﺰم‪ ،‬ﻳﻚ دﻗﻴﻘﻪ ﺻﺒﺮ ﻛﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ‬

‫‪١١٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫از ﻓﺮزﻧﺪش ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻄﺮي ودﻛﺎ را از ﺟﺎ ﻳﺨﻲ ﻳﺨﭽﺎل ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎورد و ﻳﻚ‬
‫ﭘﻴﻚ ﭘﺮ ﺑﺮاﻳﺶ ﺑﺮﻳﺰد و ﺑﻴﺎورد و ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﺗﻮ آن ﭼﻨﺎن ﻣﺮا ﮔﻴﺞ ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻳﻜﻲ دو ﭘﻴﻚ ﻧﺰﻧﻢ‬
‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺣﻮاﺳﻢ را ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻟﺤﻈﻪ اي ﺑﻌﺪ ﻧﻮﺷﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ و ﻣﻌﻠﻮم‬
‫ﺷﺪ اوﻟﻴﻦ ﭘﻴﻚ ﻣﻲ اش را ﺑﺎﻻ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﻌﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬دﻟﻴﻞ دﻳﮕﺮي ﻫﻢ داري ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻢ ﺑﮕﻮﻳﻲ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻟﺒﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻦ دارد‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻣﺎل زﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻗﺪﻳﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫از ﻓﺮط ﻛﻬﻨﮕﻲ دل آدم را ﻛﺒﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ از ﻣﺎل دﻧﻴﺎ آﻧﭽﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮد آورده اﺳﺖ‪ ،‬دو ﻛﻴﺴﺔ ﭘﺮ از ﺳﻜﻪ ﻫﺎي ﻃﻼي اﻳﺎم ﻋﺒﺎﺳﻴﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺳﻜﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻗﺪﻣﺘﺸﺎن ﻗﺎﻋﺪﺗﺎٌ ﺑﺎﻳﺪ دﻫﻬﺎ ﻫﺰار دﻻر‬
‫ﻗﻴﻤﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ در ﺧﻮرﺟﻴﻦ او ﻳﻚ ﻟﻨﮕﻪ ﻛﻔﺶ ﻛﻬﻨﺔ ﺑﭽﮕﺎﻧﻪ‬
‫ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻔﺶ ﻋﻠﻲ اﺻﻐﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺮﺑﻼ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫او اﻳﻦ ﻟﻨﮕﻪ ﻛﻔﺶ را ﺳﻨﺪ ﻣﺤﻜﻮﻣﻴﺖ ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و دﻟﻴﻞ اﻧﺘﻘﺎم ﮔﻴﺮي از ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ‬
‫واﻗﻌﺔ ﻛﺮﺑﻼ ﻣﻲ داﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻴﺴﺔ دﻳﮕﺮي ﻫﻢ در ﺧﻮرﺟﻴﻦ اوﺳﺖ ﻛﻪ در آن‬
‫ﻣﻘﺪاري ﻧﺎن ﺧﺸﻚ ﻛﭙﻚ زده و ﻣﻘﺪاري ﺧﺮﻣﺎي ﺧﺸﻚ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﮔﻮﻳﺎ ﺑﺎﻗﻲ‬
‫ﻣﺎﻧﺪة ﺧﻮراﻛﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮاب ﺧﺎص اﻳﺸﺎن در ﺳﺮداﺑﻪ ﺳﺎﻣﺮه در اﺧﺘﻴﺎرﺷﺎن‬
‫ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي دوﻣﻴﻦ ﭘﻴﻚ را ﻃﻠﺒﻴﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻳﻚ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ارﻣﻐﺎن ﻛﺮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻋﺰﻳﺰم‪ ،‬ﺗﻮ ﺧﻮدت ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻫﺴﺘﻲ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮ از ﻣﻦ ﻣﻲ‬
‫داﻧﻲ ﻛﻪ آﻳﺎ داﺳﺘﺎن اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎ درﺳﺖ اﺳﺖ ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺪاي ﻧﺎ ﻛﺮده اﻳﻦ ﻫﻢ ﻳﻜﻲ‬
‫از آدﻣﻬﺎي رژﻳﻢ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي از اﻳﺮان ﺑﻪ ﺧﺎرج‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ! ﻣﺜﻞ ﺑﻘﻴﺔ آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ دم ﺑﻪ دم ﺑﺎ ﻋﻨﺎوﻳﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎرج ﻣﻲ آﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﭼﻨﺪﻣﻴﻦ ﺑﺎر ﻣﺎ را ﻓﺮﻳﺐ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻣﻲ ﻓﻬﻤﻢ ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ‪ .‬ﺧﻮدم ﻫﻢ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻓﻜﺮ ﻛﺮده ام‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﻃﺮف ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻴﭻ ﺳﻨﺨﻴﺘﻲ ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻗﺼﺪ و‬
‫ﻏﺮﺿﺶ ﻫﻢ از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدن آﻧﻬﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١١٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻣﻦ ﺗﺎ ﺣﺪودي از ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻧﺎﺷﻲ از‬

‫ﻧﺎﺑﺎورﻳﺶ ﺑﻴﺮون آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺧﻮب ﺑﺎﺑﺎ آﻧﺠﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ؟ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﺑﻪ دﻳﺪار آدﻣﻲ ﻣﺜﻞ ﺗﻮ آﻣﺪه؟‬
‫ﭼﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و ﺗﻮ و او وﺟﻮد دارد؟ اﺻﻼٌ ﭼﺮا ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﻠﻔﻦ زده اي؟‬
‫در ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از او ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻇﻬﻮر‬
‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ رواﻳﺎت ﻣﻨﻘﻮل در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر او ‪ 313‬ﻧﻔﺮ از ﭘﻴﺮواﻧﺶ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ او ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﺸﺎن ﻋﻼﻗﻤﻨﺪﻧﺪ ﺗﻌﺪادي از اﻳﻦ ﭘﻴﺮوان‬
‫را ﺷﺨﺼﺎٌ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎ آﻣﺪه ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ او را در ﮔﺮدآوري اﻳﻦ ﻳﺎران‬
‫ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺳﺨﻨﻢ را ﻗﻄﻊ ﻛﺮد و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺧﻮب اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻦ و‬
‫ﺗﻮ ﭼﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ دارد؟ ﻣﺎ ﻛﻪ از ﭘﻴﺮوان اﻳﻦ ﺣﻀﺮت ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻣﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد و ﺑﻌﻀﻲ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺧﺪا او را ﺑﻪ ﻣﻦ ﺣﻮاﻟﻪ داده‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم ﻋﺰﻳﺰ ﻣﺎ‬
‫ﻓﻜﺮ ﻧﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺎ او ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر او ﻳﺎر و ﻳﺎورش ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮده ام‪ .‬ﺗﺎ اﮔﺮ ﻣﺎﻳﻞ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ در رﻛﺎب اﻳﺸﺎن ﺑﺮاي ﮔﺴﺘﺮش ﻋﺪل و داد ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ‬
‫ﻛﻪ از ﺷﻤﺎ دارم و اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻢ ﻳﻜﻲ از ﻃﺮﻓﺪاران ﺳﺮ ﺳﺨﺖ ﻋﺪل و داد‬
‫ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺷﻤﺎ را ﺑﺮاي اﻣﺎم ﺷﺮح دادم و ﺣﻀﺮت ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﺷﻤﺎ‬
‫را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ‪ 313‬ﻧﻔﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن‬
‫را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺪﻫﻢ‪.‬‬
‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﻛﻪ ﻳﻮاش ﻳﻮاش ﺳﺮ ﻧﺦ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﺶ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺧﻨﺪة ﺑﻠﻨﺪي ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻋﺰﻳﺰ ﺟﺎن‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل و اﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ دارم‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﺑﻪ درد‬
‫ﺷﻤﺸﻴﺮ زدن ﻣﻲ ﺧﻮرم؟ ﺑﻌﺪش ﻫﻢ ﺗﻮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﭘﺲ از ﺗﺠﺮﺑﺔ اﻣﺎم راﺣﻞ‬
‫ﻛﻪ از ﻫﻤﺎن ﻛﺸﻮري ﻛﻪ ﺗﻮ در آن زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ‪ ،‬از زﻳﺮ درﺧﺖ ﺳﻴﺐ‬
‫ﻣﻌﺮوف ﻇﻬﻮر ﻛﺮد و اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ و ﻓﻼﻛﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ آورد‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ‬
‫ﺑﺎ ﻃﻨﺎب ﭘﻮﺳﻴﺪه دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻪ ﺗﻪ ﭼﺎه آﻧﻬﺎ ﺑﺮوﻳﻢ؟ دﻳﺮوز اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ را‬

‫‪١١٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫آوردﻳﻢ و ﻫﻨﻮز از ﺷﻜﺮ ﺧﻮردن ﺧﻮد ﭘﺸﻴﻤﺎن ﻧﺸﺪه‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺸﻮﻳﻢ و‬
‫اﻣﺮوز اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻴﺎورﻳﻢ؟‬
‫ﻳﺎدت ﻫﺴﺖ ﻛﻪ اﻣﺎم راﺣﻞ زﻳﺮ آن درﺧﺖ ﺳﻴﺐ‪ ،‬ﭼﻪ وﻋﺪه و ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺎ داد؟ ﭼﻘﺪر از ﻋﺪل و داد و آزادي و ﻣﺴﺎوات ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﺳﺨﻦ راﻧﺪ؟ آن‬
‫روزﻫﺎ‪ ،‬او ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻃﺎﻳﻔﺔ ﻧﺴﻨﺎس آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺎ و ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن را ﻓﺮﻳﺐ‬
‫داد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﺑﺮ ﻣﺴﻨﺪ ﻗﺪرت ﻧﺸﺴﺖ دﻳﺪﻳﻢ ﭼﻪ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻧﻜﺮد؟ ﻳﺎران و‬
‫ﭘﻴﺮواﻧﺶ ﭼﻪ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺣﺎل ﺗﻮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻲ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ‬
‫دﻋﻮت ﻛﻨﻲ ﻛﻪ ﺻﺮاﺣﺘﺎٌ در ﻛﺘﺐ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻮار آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ در‬
‫زﻣﺎن ﻇﻬﻮرش آﻧﻘﺪر آدم ﻣﻲ ﻛﺸﺪ ﻛﻪ ﺧﻮن ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﮔﺎن ﺗﺎ زﻳﺮ ﺷﻜﻢ اﺳﺐ‬
‫ﺷﺮﻳﻔﺸﺎن ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺸﻨﻴﺪه اي ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ وﻗﺘﻲ اﻃﺮاﻓﻴﺎﻧﺶ از اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر‬
‫ﺑﻪ ﺗﻨﮓ ﻣﻲ آﻳﻨﺪ و ﺑﻪ او ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ » ﻳﺎ اﺑﻦ رﺳﻮل اﷲ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻛﺸﺖ و‬
‫ﻛﺸﺘﺎر ﺑﺮاي ﭼﻴﺴﺖ؟«‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻲ در ﺟﻮاب ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ؟‬
‫ﻛﻔﺶ ﻛﻬﻨﺔ ﺑﭽﻪ اي را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﻛﻔﺸﻲ ﻛﻪ آن را ﺑﺮاي‬
‫ﺗﺄﺋﻴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺶ ﭘﻴﺶ ﺗﻮ آورده اﺳﺖ‪ ،‬و ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ‪:‬‬
‫‪ »-‬ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﺴﻢ ﻛﻪ ﺧﻮن ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﮔﺎن ﻗﺼﺎص ﺧﻮن ﺻﺎﺣﺐ‬
‫اﻳﻦ ﻛﻔﺶ ﻧﻴﺴﺖ«‪.‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬اﻛﻨﻮن ﺗﻮ از ﻣﻦ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎﺑﺎﻳﻲ ﺑﺮوم؟‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ ﺗﻮ ﻛﻪ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر او را ﺧﻮب ﻣﻲ داﻧﻲ‪ .‬ﻇﻬﻮر اﻳﻦ‬
‫اﻣﺎم ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺪارد‪ .‬او ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻧﺘﻘﺎم ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ را از ﺧﺎﻧﺪان‬
‫ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﭘﺪراﻧﺶ را از ﺧﻼﻓﺖ ﻣﺤﺮوم ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬او‬
‫ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺎ ﺗﺼﺎﺣﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‪ ،‬داﺳﺘﺎن ﻋﺒﺎﺳﻴﺎن و ﺑﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪﻧﺸﺎن را ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺳﺎده دﻻن اﻳﺮاﻧﻲ ﺗﻜﺮار ﻛﻨﺪ و اﻳﻦ ﺑﺎر‬
‫ﺧﺎﻧﺪان ﻋﻠﻮي را ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻳﻚ ﻣﻮرد ﺧﺎص ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط‬
‫ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺎﺷﺪ در ﻇﻬﻮر او ﻗﻴﺪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻇﻬﻮر او ﻇﻬﻮري‬
‫اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺧﻼﻓﺖ ﻋﺮﺑﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻠﻔﺎي‬
‫راﺷﺪﻳﻦ و اﻣﻮي و ﻋﺒﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺧﺎﻧﺪان ﻋﻠﻮي ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮﺳﺪ و در ﺑﻪ ﻫﻤﺎن‬

‫‪١١٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﭘﺎﺷﻨﻪ ﺑﮕﺮدد ﻛﻪ در زﻣﺎن ﻋﻤﻮ زادﮔﺎن او ﻣﻲ ﭼﺮﺧﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺮﺳﻨﺪي اﻓﺰود ‪ :‬آن ﺑﺪﺑﺨﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺐ و روز اﻟﻈﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻴﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺪاﻧﻨﺪ و اﮔﺮ ﺧﺮدﻣﻨﺪان‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر او را ﺑﺮاي ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﮕﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮ ﻣﻼ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﺮدﻳﺪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ آرزوي ﻇﻬﻮر او را ﻧﻤﻴﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ دﻋﺎ ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت از ﭼﺎﻫﻲ ﻛﻪ از‪ 1200‬ﺳﺎل ﭘﻴﺶ اﻗﺎﻣﺖ ﮔﺰﻳﺪه ﺑﻴﺮون ﻧﻴﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪاز ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻨﻄﻘﻲ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل واﻗﻊ ﺑﻴﻨﺎﻧﺔ‬
‫ﺧﺮﺳﻨﺪي ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬
‫ﺟﻨﺎب ﺧﺮﺳﻨﺪي‪ ،‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن دور از وﻃﻦ ﻣﻲ ﻛﻮﺷﻴﻢ ﺑﮕﻮﻧﻪ اي‬
‫ﻛﺸﻮر و ﻣﻠﺘﻤﺎن را از دﺳﺖ ﺗﺎرﻳﻚ اﻧﺪﻳﺸﺎن ﻗﺮون وﺳﻄﺎﻳﻲ ﻧﺠﺎت دﻫﻴﻢ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ‬
‫ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن وﺳﻴﻠﻪ اي ﺑﺸﻮد و ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻬﻞ و‬
‫ﺟﻨﻮن را ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺳﺎزﻳﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﻗﺒﻮل ﻣﻨﻄﻖ ﺷﻤﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﺿﺮري ﻧﺪاﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻳﻚ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﺨﺖ ﺧﻮد را و اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﺎم ﺑﻴﺎزﻣﺎﺋﻴﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫رﻫﺎﻳﻲ ﻛﺸﻮرﻣﺎن ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺑﺴﻴﺎري ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ آزاد ﺳﺎزي اﻳﺮان ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬رﻓﺘﻴﻢ و‬
‫ﺳﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﺧﻮرد‪ .‬ﺑﮕﺬار اﻳﻦ ﺑﺎر ﻫﻢ ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ‬
‫ﻛﺎرﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﻣﻲ ﻛﺸﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎ ﻫﻢ ﻛﺎر ﻣﻤﻠﻜﺘﻤﺎن ﺳﺎﻣﺎن ﻧﮕﺮﻓﺖ‪،‬‬
‫دﺳﺖ ﻛﻢ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﺮدم ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن روﺷﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﻈﻬﻮر و اﻟﻈﻬﻮر ﻫﻢ از‬
‫زﺑﺎن ﻣﺮدم ﻣﻲ اﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﺎ اﻣﻴﺪت ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ دوﺳﺖ ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﻛﻪ ﺳﻬﻞ اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﺧﻮد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻫﻢ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺮاي‬
‫ﻧﺠﺎت ﻣﺮدم ﺗﻴﺮه ﺑﺨﺖ اﻳﺮان ﻣﺮا ﻫﻤﺮاه ﺧﻮد ﺑﺒﺮد‪ ،‬ﻣﻦ ﻳﻜﻲ ﻧﺨﻮاﻫﻢ رﻓﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻣﻲ داﻧﻢ ﺑﺎ ﻣﺮﻛﺐ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺠﺎﻳﻲ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫راه ﻧﺠﺎت اﻳﺮان‪ ،‬ﻫﻤﺖ و ﻗﻴﺎم ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان اﺳﺖ‪ .‬ﻗﻴﺎﻣﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﻪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و اﻳﻦ ﻳﺎ آن اﻳﺪﺋﻮﻟﻮژي ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﻗﻴﺎﻣﻲ را ﭘﻴﺪا ﻛﺮدي ﻣﺮا ﻫﻢ ﺧﺒﺮ ﻛﻦ ﺗﺎ ﻫﻤﭽﻮن ﺷﻴﺦ ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ‬
‫ﻋﻄﺎر‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﭘﻴﺮ ﺳﺎﻟﻲ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﮕﻴﺮم و ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ آن ﻗﻴﺎم ﺑﻪ‬
‫ﺟﻨﮓ ﻣﻐﻮﻻن زﻣﺎن ﺑﺮوم‪ .‬ﻣﻦ در رﻛﺎب ﻫﻴﭻ آﺧﻮﻧﺪ و اﻣﺎم و اﻣﺎم زاده اي ﻧﻪ‬

‫‪١١٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻧﺨﻮاﻫﻢ زد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻗﻠﻢ ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻢ زد‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آزادﻳﺨﻮاﻫﺎن‬
‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻢ ﻗﻠﻢ ﺧﻮاﻫﻢ زد و ﻫﻢ ﺷﻤﺸﻴﺮ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺷﺎﻋﺮ و ﻃﻨﺰ ﭘﺮداز ﺑﻠﻨﺪ آوازة اﻳﺮاﻧﻲ را ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺪام ﺳﺮ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺄﺛﺮ ﺗﻜﺎن ﻣﻲ داد و از اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎر دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﭘﺪراﻧﺶ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه ﺗﺄﺳﻒ ﺧﻮد را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ داد‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن از اﻳﻨﻜﻪ در ﺟﻠﺐ‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ اﻓﺮادي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻃﻠﺒﻴﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺖ روﺑﺮو ﮔﺮدﻳﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﻏﻤﮕﻴﻦ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﻪ آﻗﺎي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ ﻣﺎ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻛﻤﻚ اﻳﺸﺎن دارﻳﻢ و اﮔﺮ ﻇﻬﻮر‬
‫ﺧﻮد را ﺷﺮوع ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﻣﻴﺪوارﻳﻢ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﺧﻮد ﻣﺎ را ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺿﻤﻦ رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺳﭙﺎس ﺧﻮد از راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻫﺎي ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ‬
‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺑﺎ او وداع ﻛﺮدم ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎر ﻇﻬﻮر را ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎٌ‬
‫ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ او ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬
‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي در ﺿﻤﻦ ﺧﺪا ﺣﺎﻓﻈﻲ و ﺧﺪا ﻗﻮت‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬راﺳﺘﻲ ﭼﺮا ﺑﻪ ﺳﺮاغ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲ روي ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﻛﻪ ﭘﻴﺶ و ﭘﺲ آن اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻢ اﺳﻼم را‬
‫داﺷﺖ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ و دﻣﻜﺮاﺳﻲ رﺳﻴﺪ! ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎب‬
‫دﻧﺪان اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻪ آدم ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ و ﺗﻮ‪ .‬از او ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﻴﻪ اش‬
‫ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري ﻛﺮدم و ﺑﺪرود ﮔﻔﺘﻢ‪.‬‬

‫اﺻﻐﺮ ﺧﺎن‬
‫ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﺴﺎن‬
‫دﻳﮕﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺸﻮد ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮد؟ ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺗﻮﺻﻴﺔ‬
‫ﻫﺎدي ﺧﺮﺳﻨﺪي و ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺳﻨﮓ اﺳﻼم‬
‫ﻧﺎب ﻣﺤﻤﺪي را ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ اﻓﺘﺎدم‪ .‬ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﭼﻨﻴﻦ آدﻣﻬﺎﻳﻲ ﭼﻨﺪان‬
‫ﻣﺸﻜﻞ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﺮاﻧﻴﺎن از وﻃﻦ ﮔﺮﻳﺨﺘﻪ را ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻢ‬
‫ﻛﻪ در ﺳﺎﺣﻞ اﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ و از ﻣﺰاﻳﺎي آزادي و دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﺑﻬﺮه ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ‬

‫‪١١٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺳﻴﺎه ﺑﺨﺖ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺮﺗﺐ ﻧﺴﺨﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﻨﻲ ﻣﻲ ﭘﻴﭽﻨﺪ‪ .‬ﺑﻲ آن‬
‫ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ اﮔﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﻨﻲ ﺧﻮب اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﺧﻮدﺷﺎن در ﺧﺎرج ﺗﺸﺮﻳﻒ‬
‫دارﻧﺪ و ﭼﺮا ﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ﺑﻪ وﻃﻦ ﺗﺎ زﻳﺮ ﺳﺎﻳﺔ ﻋﺪل و داد ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ‬
‫زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟‬
‫ﺷﻤﺎرة ﺗﻠﻔﻦ ﻳﻜﻲ از اﻓﺮادي را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺧﻮدش در ﺣﺮﻛﺖ اﻧﻘﻼب‬
‫اﺳﻼﻣﻲ ﻧﻘﺸﻲ داﺷﺘﻪ و ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب ﻧﻴﺰ ﺳﻬﻤﻲ از آن ﺑﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم‪.‬‬
‫او ﻳﻜﻲ از ﻓﺮزﻧﺪان اﻧﻘﻼب اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻬﺎي دراز ﺑﻬﺮه ﺑﺮدن از ﻣﺰاﻳﺎي‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ آن را ﺑﺎ اﻧﻘﻼب ﺑﺮ ﭘﺎ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬وي را ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺑﻌﻀﻲ ﻓﻀﻮﻟﻴﻬﺎ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ زﻧﺪان اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و آب ﺧﻨﻚ ﺑﻪ ﺧﻮردش دادﻧﺪ ﺗﺎ از ﻧﻮ ﺑﻪ راه‬
‫راﺳﺖ ﻫﺪاﻳﺖ و ﭘﺲ از آن از زﻧﺪان آزاد ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻌﺮﻛﺔ زﻧﺪاﻧﻲ‬
‫ﺑﻮدن اﻳﻦ ﺟﻨﺎب روﻧﻖ و اﻋﺘﺒﺎري ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬او را ﺑﺎ ﺳﻼم و ﺻﻠﻮات ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎرج ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﺎزار اﺳﻼم ﺑﺎزي ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﻧﻴﺰ روﻧﻖ و اﻋﺘﺒﺎر‬
‫ﺑﺒﺨﺸﺪ‪ .‬ﻫﻢ اﻛﻨﻮن اﻳﻦ ﺟﻨﺎب ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﺟﺎن ﺑﻪ در ﺑﺮده ﻫﺎ در ﻏﺮب زﻧﺪﮔﻲ‬
‫ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﭼﺸﻢ و دﻟﺶ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺘﻤﺎٌ ﭘﺴﻮﻧﺪ‬
‫اﺳﻼﻣﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ او ﺑﻪ دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻫﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ‬
‫دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮش از ﻧﻮع اﺳﻼﻣﻲ اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﺘﻤﺎٌ‬
‫ﭘﺴﻮﻧﺪ اﺳﻼم ﻋﺰﻳﺰ را ﺑﻪ دﻣﺶ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﺑﺎ آزادي‬
‫ﺧﻮاﻫﻲ و دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ او ﺳﺎزﮔﺎري ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫زﻧﮕﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ او زدم و ﺷﺨﺼﻲ ﺗﻠﻔﻦ را ﺑﺮداﺷﺖ و ﺿﻤﻦ ﮔﻔﺘﻦ‬
‫ﺳﻼم ﺑﻪ ﺳﺒﻚ اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺑﺎ ﻛﻲ ﻛﺎر دارﻳﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬از ﻓﺮاﻧﺴﻪ زﻧﮓ ﻣﻴﺰﻧﻢ و ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺎ آﻗﺎي ﻓﻼﻧﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ دﻓﺘﺮ رواﺑﻂ‬
‫ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻳﺸﺎن ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ وﻗﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ اي‬
‫ﻃﻮل ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻔﺮ و ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ و ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻫﺎي اﻳﺸﺎن‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻔﺘﻪ ﻫﺎي آﻳﻨﺪه ﭘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻗﺼﺪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ اﻳﺸﺎن را ﻧﺪارم‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭘﻴﺎﻣﻲ دارم ﻛﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﺷﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬

‫‪١١٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬آﻗﺎ ﺳﺮ ﻧﻤﺎزﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺎﻣﺘﺎن را ﺑﺪﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺸﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻳﻦ ﭘﻴﺎم ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ اﺳﺖ و ﻣﻦ اﺟﺎزه ﻧﺪارم آن را ﺟﺰ ﺑﻪ ﺧﻮد او‬
‫ﺑﻪ ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮي ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬ﻃﺮف ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻠﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﮔﻔﺖ ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﮔﻮﺷﻲ را‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬
‫دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ ﺧﻮد آﻗﺎ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﻧﻤﺎزش ﻫﻤﺎن ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﭘﺎي ﺗﻠﻔﻦ آﻣﺪ و ﭘﺲ از ﺳﻼم و ﻋﻠﻴﻚ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻟﻄﻔﺎٌ ﭘﻴﺎﻣﺘﺎن را ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﺑﺒﺮﻳﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ اﺗﺎق دﻳﮕﺮ و ﻳﺎ از ﻛﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ در اﻃﺮاﻓﺘﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ اﺗﺎق دﻳﮕﺮ ﺑﺮوﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﻣﺎ را‬
‫ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻠﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﺮادي ﻧﺪارد‪ .‬ﮔﻮﺷﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ‬
‫ﻃﺒﻘﻪ دوم ﺑﺮوم‪ .‬دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﮔﻮﺷﻲ را ﺑﮕﺬارﻳﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻦ ﺻﺪاي ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﮔﻮﺷﻲ دوم را ﺷﻨﻴﺪم‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬اﻛﻨﻮن ﺑﺎ ﺧﻴﺎل راﺣﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬در اﻳﻨﺠﺎ‪ ،‬ﺷﺨﺺ ﺑﺰرﮔﻮاري ﺣﻀﻮر دارد ﻛﻪ از ﻣﻦ ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻛﻨﻢ و ﺟﻮﻳﺎ ﺷﻮم ﻛﻪ آﻳﺎ ﺣﺎﺿﺮﻳﺪ در ﻳﻚ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻘﺪس ﻣﺬﻫﺒﻲ‬
‫در ﻛﻨﺎر اﻳﺸﺎن ﺑﺎﺷﻴﺪ؟‬
‫ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺗﺄﻣﻠﻲ ﺑﻜﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﻳﺸﺎن ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﻧﻬﻀﺖ و ﻫﺪف و‬
‫ﻣﻨﻈﻮرﺷﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻳﺸﺎن ﻳﻜﻲ از ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎي ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺪﻓﺸﺎن ﻫﻢ اﻳﺠﺎد و ﮔﺴﺘﺮش ﻋﺪل و داد اﺳﻼﻣﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ اﺳﻤﺸﺎن را ﺑﭙﺮﺳﻢ؟‬
‫ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺗﺮدﻳﺪي ﻛﻨﻢ ﮔﻔﺘﻢ آري‪ ،‬اﻳﺸﺎن ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‬
‫اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻨﺪي ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬درﺳﺖ ﻧﺸﻨﻴﺪم! ﮔﻔﺘﻴﺪ ﻛﻲ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن‪.‬‬
‫ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و او ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ و ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري ﺗﻮام ﺑﺎ‬
‫ﻧﮕﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫‪١٢٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪ -‬ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎﺳﺖ؟ درﺳﺖ ﺷﻨﻴﺪم؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬آري‪ ،‬اﻳﺸﺎن رو در روي ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﻧﺪ و ﻣﻨﺘﻈﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﺷﻤﺎ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺳﻜﻮت از ﻧﻮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻓﺮاﻧﺴﻪ‬
‫ﺗﺸﺮﻳﻒ دارﻧﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﻠﻲ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬دارﻳﺪ ﺷﻮﺧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﺻﻼٌ اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ! اﮔﺮ ﺷﻮﺧﻲ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻧﻤﻲ زدم‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﮔﺮ ﺷﻮﺧﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭘﺲ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﭘﺎرﻳﺲ ﭼﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟‬
‫ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ در ﻛﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﻛﻪ ﻇﻬﻮر در ﻛﺪام ﺷﻬﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ .‬ﺗﺼﺎدﻓﺎٌ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺎ در آﻏﺎز از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﺑﻪ ﭘﺎرﻳﺲ‬
‫ﺗﺸﺮﻳﻒ آورده اﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺠﺐ ﻛﺮده ﺑﻮدم‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﻛﻪ دادﻧﺪ ﻗﺎﻧﻊ ﺷﺪم‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻮﻣﻦ ﻫﺴﺘﻴﺪ و ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺳﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺗﻼش ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺗﻠﻔﻦ ﻛﺮده ام‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺨﺺ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻳﺎران اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻜﻲ از‬
‫دﻻﻳﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﭘﺎرﻳﺲ ﺗﺸﺮﻳﻒ آورده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻢ‬
‫اﻛﻨﻮن اﻳﺸﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺗﺪارك ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻇﻬﻮر و اﻧﺘﺨﺎب ﻳﺎران ﺧﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫در ﻣﻮﻗﻊ ﻇﻬﻮر ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻫﻤﺮاﻫﺸﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﻳﺎراﻧﺶ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫او ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﻦ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻗﺎﻧﻊ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺮدﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ از ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﻳﺸﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺣﺎﺿﺮﻳﺪ در رﻛﺎب اﻳﺸﺎن در‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﻇﻬﻮر ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺐ از ﻧﻮ ﺑﻪ ﺳﻜﻮت ﭘﻨﺎه ﺑﺮد و ﭘﺲ از ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ در رﻛﺎب ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﺑﺎﺷﻢ ﻳﺎ‬
‫ﻧﻪ‪ .‬ﭼﻮن اﻳﻦ روزﻫﺎ ﻣﻦ ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ در ﻫﺮ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد‬

‫‪١٢١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺸﻮرت ﻛﻨﻢ و ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ را ﺑﭙﺮﺳﻢ‪ .‬زﻳﺮا ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﻨﺪه در ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺷﺮﻛﺖ‬
‫دارم ﻛﻪ اﻓﺮاد ﺑﺴﻴﺎري در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻫﻤﺮاﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﺮ ﻧﻮع واﻛﻨﺶ ﻣﻦ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ روﻧﺪ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ اﺛﺮ ﺑﮕﺬارد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﻧﻬﻀﺖ اﻳﺸﺎن‬
‫ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺎور و اﻳﻤﺎن ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﺳﺮﻛﺎر در ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫اﻳﻤﺎﻧﻲ ﺑﺨﺼﻮص در اﺻﻮل آن ﻣﺜﻞ اﻣﺎﻣﺖ‪ ،‬ﻧﻪ از ﻛﺴﻲ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﻪ‬
‫ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻣﺸﻮرت ﺑﺎ دﻳﮕﺮان ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻧﺘﻈﺎر‬
‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻣﻲ ﻛﺸﻴﻢ و ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ در ﻧﻤﺎز و دﻋﺎﻫﺎي ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺧﻮد‬
‫ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن را از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻤﻨﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻛﻨﻮن ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﺴﺘﺠﺎب ﺷﺪه‬
‫و ﺣﻀﺮت آﻣﺎدة ﻇﻬﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﻮرت ﻛﺮدن و از دﻳﮕﺮان ﻛﺴﺐ ﺗﻜﻠﻴﻒ‬
‫ﻧﻤﻮدن‪ ،‬ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ اﺻﻞ ﻇﻬﻮر ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻋﺘﺮاض ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻪ! اﺻﻼٌ اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ! ﺧﻮد ﻣﻦ ﻳﻜﻲ از ﻣﻨﺘﻈﺮان ﭘﺮ‬
‫و ﭘﺎ ﻗﺮص ﻇﻬﻮر ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻢ آرزوﻳﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ در‬
‫ﻃﻮل زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻦ ﻇﻬﻮر ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻢ در رﻛﺎﺑﺸﺎن ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ‬
‫ﻫﻢ در ﻗﻴﺎم ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮدم و در رﺳﻴﺪن اﻳﺸﺎن ﺑﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ از ﻫﻴﭻ ﺗﻼﺷﻲ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻧﻜﺮدم‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬اﻛﻨﻮن وﺿﻊ ﻓﺮق ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺸﻮر ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن در ﻳﺪ ﻗﺪرت ﻃﺎﻏﻮت‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬در دﺳﺖ ﺳﺎدات ﺷﺮﻳﻒ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ زﻋﺎﻣﺖ ﻛﺸﻮر ﺻﺎﺣﺐ‬
‫زﻣﺎن در اﺧﺘﻴﺎر ﻧﻮادﮔﺎن ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺗﺸﺮﻳﻒ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ ﺧﻮد ﺣﻀﺮت ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر ﺣﻀﺮت ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ ﻻزم‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﻴﺪوارﻳﻢ ﻧﻮاب اﻳﺸﺎن اﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﺎت را ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن ﺑﺎ‬
‫ﺧﻴﺎل آﺳﻮده ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻓﺮﻣﺎ ﺑﺸﻮﻧﺪ و ﻣﺎ از ﻓﻴﺾ ﺣﻀﻮرﺷﺎن ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ‪ ،‬ﻧﻈﺮﺗﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﻓﻌﻼٌ‬
‫ﻇﻬﻮر ﻧﻜﻨﻨﺪٍ‪ ،‬اﻳﻨﻄﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ اﻳﻨﻄﻮر ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻮﻣﻦ و آﺷﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ‬
‫ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﻻﺑﺪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن در ﻣﻮرد زﻣﺎن ﻇﻬﻮرﺷﺎن‬

‫‪١٢٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ وﻗﺖ اراده ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﺪ‪،‬‬
‫ﻇﻬﻮر اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ روزاﻧﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ ﻧﻔﺮ در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان‬
‫ﻓﺮﻳﺎد» ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ«ﻣﻲ ﻛﺸﻨﺪ و ﺗﻤﻨﺎي ﻇﻬﻮر ﺣﻀﺮت را ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ وﺿﻊ ﺷﻤﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﺪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﻧﻴﺴﺖ؟‬
‫او ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮاٌ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻧﺒﻮد ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻗﺼﺪ ﻣﻦ اﻳﻦ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲ داﻧﻢ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﻪ‬
‫اﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ در رواﻳﺎت ﻇﻬﻮر ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ذﻛﺮ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻌﻠﻲ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﺧﺪا ﻫﻢ‬
‫اﻣﺮ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ داد‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬وﻟﻲ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ؛ اﮔﺮ ارادة ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬اﻳﺸﺎن اﻳﻨﺠﺎ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻧﻤﻲ آوردﻧﺪ و از ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ در‬
‫ﻇﻬﻮرﺷﺎن ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻣﻦ ﭘﺲ از ﻳﻚ ﺳﻜﻮت ﻃﻮﻻﻧﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﻴﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫اﻟﺘﺰام رﻛﺎب اﻣﺎم زﻣﺎن دارم‪ ،‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻪ‬
‫اﻳﺸﺎن ﺑﭙﻴﻮﻧﺪم‪ .‬اول اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻦ ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﺳﺎل زﻧﺪان ﺑﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي آزاد‬
‫ﺟﻬﺎن آﻣﺪه ام و دارم ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻧﻔﺲ ﻣﻲ ﻛﺸﻢ‪ .‬دوم اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ در‬
‫دﺳﺖ دارم ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻧﺎ ﺗﻤﺎم اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪ .‬ﺿﻤﻦ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاي ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﻳﺎران اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﺮﮔﺮدم و ﺑﺎ‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده ام دﻳﺪار و وداع ﻛﻨﻢ و از ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪم آﻳﺖ اﷲ ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺑﺮاي اﻳﻦ‬
‫اﻣﺮ ﺷﺮﻋﻲ اﺟﺎزه ﺑﮕﻴﺮم‪ .‬ﺧﻮاﻫﺶ دارم ﻋﺬر ﺧﻮاﻫﻲ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻋﺮﺿﺸﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ و‬
‫ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ؛ اﮔﺮ ﻇﻬﻮرﺷﺎن ﺑﻪ ﺗﺎﺧﻴﺮ اﻓﺘﺎد و ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﻦ ﻫﻢ ﺳﺮ و ﺳﺎﻣﺎن ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺎ‬
‫ﻛﻤﺎل ﻣﻴﻞ در رﻛﺎﺑﺸﺎن ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﻛﻪ ﺣﺮﻓﻬﺎي وي را ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪ و از ﻃﻔﺮه رﻓﺘﻦ او ﺑﺎ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬
‫ردﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺳﺨﺖ ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﻬﺮﻣﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﮕﻮ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﻮﻣﻦ! ﺗﻮ ﺑﺮاي ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮد‪ ،‬اﺳﺘﺮاﺣﺖ در ﺑﻼد ﻛﻔﺮ را‬
‫از ﻳﻚ ﻃﺮف‪ ،‬دﻳﺪن ﺧﺎﻧﻮاده را از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻲ؟ ﺑﺪﺗﺮ از‬
‫ﻫﻤﻪ ﺗﻮ در ﻳﻚ اﻣﺮ ﺷﺮﻋﻲ اﺟﺎزه ﮔﺮﻓﺘﻦ از ﻳﻚ ﺷﻴﺦ را ﺑﺮ ﺣﻜﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪١٢٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ارﺟﺢ ﻣﻲ ﺷﻤﺎري!؟ ﺗﻮ ﭼﻪ ﺟﻮر ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺬﻫﺒﻲ؟‬

‫وﻗﺘﻲ ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺮاﻳﺶ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدم‪ .‬او ﻛﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﺷﻤﺎﺗﺘﻲ را از ﻃﺮف اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬از ﺗﺮس اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺒﺎدا ﺑﺎ ﻟﺒﻴﻚ ﻧﮕﻔﺘﻦ ﺑﻪ‬
‫اﻣﺮ اﻣﺎم ﺧﻮد‪ ،‬ﮔﻨﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﮔﺮدﻧﺶ ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺮاﺣﺖ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ‬
‫ﻛﺮد ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼٌ ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ او ﺗﻔﺎوت داﺷﺖ‪ .‬در واﻗﻊ اﻳﻦ ﺑﺎر ﻣﻜﻨﻮﻧﺎت‬
‫ﻗﻠﺒﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﺮ زﺑﺎن آورد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ؛ ﻣﻦ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﺟﺎن ﺧﻮد از دﺳﺖ ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن‪ ،‬ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه ﺳﺨﺘﻲ ﻛﺸﻴﺪه‪ ،‬زﻧﺪان و ﺷﻜﻨﺠﻪ ﺷﺪه ام‪.‬‬
‫ﺑﺮاي آزاد ﺷﺪن از زﻧﺪان و ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﺧﺎرج ﻫﻢ ﻛﻠﻲ ﺗﻌﻬﺪ و ﺿﻤﺎﻧﺖ ﺳﭙﺮده ام‪.‬‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ اﮔﺮ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺧﻂ ﻣﺸﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻢ در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻢ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﻛﺎري ﺟﺎن ﺧﺎﻧﻮاده ام را ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﺮا از اﻳﺮان ﺧﺎرج ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﻴﺎل ﻣﻦ از‬
‫ﺑﺎﺑﺖ آﻧﻬﺎ آﺳﻮده ﺷﻮد‪ ،‬از ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﻳﻚ راﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﻀﻮرﺷﺎن ﺧﻮاﻫﻢ آﻣﺪ‪،‬‬
‫وﮔﺮﻧﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮاي اﻳﺸﺎن و ﻫﻴﭻ ﻛﺲ دﻳﮕﺮي دو ﺑﺎره ﺧﻄﺮ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫او در دﻧﺒﺎﻟﺔ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ اﻓﺰود‪ :‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﻏﻴﺒﻲ ﻛﻪ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻃﺮز رﻓﺘﺎر ﺣﻜﻮﻣﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ‬
‫اﻳﺮادي ﺑﻪ اﻋﻤﺎل آﻧﻬﺎ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻛﺎرﻫﺎي ﻏﻴﺮ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺷﺎن را ﺑﺮ ﻣﻼ ﺳﺎزﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬
‫رﻓﺘﺎري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﭼﻪ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن ﻣﻲ آورﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻛﻪ ﺧﻮب ﻣﻲ داﻧﻢ‪،‬‬
‫ﻻﺑﺪ اﻣﺎم ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ در زﻧﺪان ﻫﺎي اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﺬرد؟ آﻧﻬﺎ‬
‫ﺣﺘﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻳﺎران دﻳﺮوز ﺧﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻴﻮه ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﻀﺮات اﻳﺮاد داﺷﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻼﻫﺎﻳﻲ آوردﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدﻧﺶ ﻣﻮ ﺑﺮ ﺗﻦ آدم ﺳﻴﺦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺪا اﻳﻤﺎن دارﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ دﺳﺘﻮرات ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم را ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار‬
‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﻧﻪ ﺑﺮاي اواﻣﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﺗﺮه ﺧﺮد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﻦ ﻳﻚ وﺟﺒﻲ ﭼﻪ‬
‫ﻛﺎري ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ؟‬
‫ﻣﻦ ﺑﺎ آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﻜﻮﻣﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﻳﻘﻴﻦ دارم‪ ،‬اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﻛﻪ ﺳﻬﻞ اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻬﺎرده ﻣﻌﺼﻮم ﻫﻢ ﻳﻚ ﺟﺎ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ ﻗﺎدر ﺑﻪ‬
‫ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮدن اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻗﻴﺎم‬

‫‪١٢٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﻨﻨﺪ و ﺷﺮ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ را از ﺳﺮ ﺧﻮد ﻛﻢ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻛﺒﺮ آﻗﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ او ﻛﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬ﻣﻦ اﮔﺮ ﺟﺎي اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدم ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎي ﻇﻬﻮر ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺸﺘﻢ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺎه اﻟﻬﻲ و از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﻲ ﻛﺮدم؛ ﺑﻪ ﺟﺎي‬
‫اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﻛﻪ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ آن ﺑﺮاي ﻫﻴﭽﻜﺲ روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻳﻚ‬
‫ﻣﺮﺿﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻃﺎﻋﻮن و وﺑﺎ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺮض ﻓﻘﻂ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻴﻔﺘﺪ و آﻧﻬﺎ را از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدارد و ﮔﺮﻳﺒﺎن ﻣﺮدم درد ﻛﺸﻴﺪه و‬
‫رﻧﺞ دﻳﺪة اﻳﺮان را از دﺳﺖ آﻧﻬﺎ و ﺣﻜﻮﻣﺘﺸﺎن ﻧﺠﺎت دﻫﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﺑﻪ ﺣﺮف ﻫﺎي ﻋﺼﺒﻲ و ﻫﻴﺠﺎن‬
‫زدة ﻃﺮف ﮔﻮش ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺳﺨﺖ ﺑﻪ ﺣﻴﺮت ﻓﺮو رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ‬
‫ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﻧﻤﻲ داﻧﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺣﺪس زد ﻛﻪ او ﻫﻢ ﺑﺎ ﻫﻤﺔ اﻣﺎم‬
‫ﺑﻮدﻧﺶ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﺣﻖ را ﺑﻪ اﻳﻦ آﻗﺎ ﻣﻲ داد‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻄﺮاﺗﻲ ﻛﻪ در ﻛﻤﻴﻨﺶ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد آﮔﺎه ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻛﻪ ﺧﻮد ﺑﺎ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي اﺻﻐﺮ ﺣﺎن ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدم و‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻫﺎ را ﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ .‬ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ را ﺑﺎ او‬
‫ﺻﻼح ﻧﺪﻳﺪم‪ .‬ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از وي ﮔﻔﺘﻢ اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ در اﻳﻦ ﺑﺎره‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻨﻴﻢ و اﮔﺮ ﻻزم ﺷﺪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺗﻤﺎس ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬او ﻧﻴﺰ ﺑﺎ‬
‫ﺗﺸﻜﺮ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ او ﺑﻮده اﻳﻢ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻋﺮض ادب و اﺣﺘﺮام ﺧﺎﻟﺼﺎﻧﻪ و ﺣﻘﻴﺮاﻧﺔ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺣﻀﺮت‬
‫ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ و ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﻦ ﺷﺎﻧﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺮدن از وﻇﺎﻳﻒ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ام ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺪﻓﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ راﻫﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﺮﻣﺖ ﻣﻘﺎم اﻣﺎﻣﺖ اﻳﺸﺎن ﻫﻢ ﻣﺤﻔﻮظ‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده ﻳﻚ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ واﻗﻌﺔ ﻛﺮﺑﻼ ﺗﻜﺮار ﻧﮕﺮدد و اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺟﺎي‬
‫اﻫﻞ ﻛﻮﻓﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺷﺮﻣﻨﺪه اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺗﻤﺎم ﺗﻼش ﻣﻦ و ﻳﺎراﻧﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ‬
‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﺎﻧﺔ ﻏﺮب‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺳﻲ اﺳﻼﻣﻲ را ﺑﺪون ﺣﻀﻮر‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻓﺎﺳﺪ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮن اﺻﻼح ﻃﻠﺐ در ﻣﻤﻠﻜﺖ ﭘﻴﺎده ﻛﻨﻴﻢ و‬

‫‪١٢٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﺳﻼم ﻋﺰﻳﺰ را از اﻳﻦ ﻣﻬﻠﻜﻪ اي ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎرش ﺷﺪه ﻧﺠﺎت دﻫﻴﻢ و ﺑﺎﻧﮓ اﷲ‬
‫اﻛﺒﺮ را ﺑﻪ ﮔﻮش ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن آﺧﺮﻳﻦ ﺟﻤﻼت اﺻﻐﺮ ﺣﺎن ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻮ دار و ﺷﻨﻴﺪﻧﻲ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺻﺤﺒﺘﻤﺎن را ﺑﺎ او ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﺎﻧﺪﻳﻢ و ﺗﻠﻔﻦ را ﻗﻄﻊ ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ در ﺳﻜﻮت و‬
‫آراﻣﺶ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي او ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺷﺎﻫﺪ و ﻧﺎﻇﺮ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﻜﺮ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮد ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ و در ﺳﺎﺣﻞ اﻣﻦ ﺑﻮدن ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﻪ او ﻟﺒﻴﻚ‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن آﻧﺎن دﭼﺎر ﻳﺄس و ﻧﺎ اﻣﻴﺪي ﺷﺪ‪.‬‬
‫از ﻳﻚ ﻃﺮف او را ﺑﻪ ﻇﻬﻮري ﻓﺮا ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد وي ﭼﻨﺪان‬
‫رﻏﺒﺘﻲ ﺑﻪ آن ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل او را در‬
‫ﭘﺸﺖ ﭘﺮدة ﭘﻨﺪار ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ روزي ﻇﺎﻫﺮش ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺎره اي ﺟﺰ‬
‫اﻃﺎﻋﺖ اﻣﺮ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ راه دوﻣﻲ ﺑﺮاﻳﺶ در ﻧﻈﺮ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺮ ﻇﻬﻮر ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻲ ﻛﺮد؟ او ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻋﺪم‬
‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت‪ ،‬ﻓﻜﺮش ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲ رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﻳﻚ ﻛﻮدك ﻣﻌﺼﻮم‬
‫و ﺑﻴﮕﻨﺎه ﻧﮕﺎﻫﺶ را ﺑﻪ ﻣﻦ دوﺧﺖ و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺿﻊ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺗﻮ ﺣﺎﻻ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻴﻢ؟ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﺷﻴﻌﻴﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟ دﻳﺪي ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻋﻼﻗﻪ اي ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ‬
‫در ﻇﻬﻮر ﻣﻦ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻧﺪادﻧﺪ؟ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ؟‬
‫دﻟﻢ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺶ ﺳﻮﺧﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺎم ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﻓﻘﻬﺎ و ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ و ﻋﺎﻟﻤﺎن‬
‫ﺷﻴﻌﻪ از ﺳﻨﻴﻦ ﻛﻮدﻛﻲ)ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﮕﻲ(در ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﻛﻨﻮن‬
‫ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن رواﻳﺎت ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﭘﻴﺮواﻧﺶ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ در‬
‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﺮش ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﺧﻮرد و ﺑﺎ ﮔﻮش ﺧﻮد ﺷﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﻋﻼﻗﻪ‬
‫اي ﺑﻪ ﻳﺎري او ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺪام ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲ زﻧﻨﺪ» ﻋﺠﻞ‬
‫اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸﺮﻳﻒ« در واﻗﻊ ﻗﺼﺪﺷﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻣﺎم ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻜﻨﺪ! اﻣﺎ ﻛﺎري ﺑﻪ ﻛﺎر آﻧﻬﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و از آﻧﻬﺎ ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري‬
‫ﻧﻄﻠﺒﺪ! ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ دﻟﻴﻞ ﻋﺪم رﻏﺒﺖ آﻧﺎن ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در اﻣﺮ ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬

‫‪١٢٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﻼﻫﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺮدم ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ‬

‫ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻳﻚ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻃﻨﺎب ﭘﻮﺳﻴﺪة ﺷﺮع ﺑﻪ ﭼﺎه ﻏﻔﻠﺖ ﻓﺮو روﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻳﺎد دو واﻗﻌﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﺷﺒﻴﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎدﺛﻪ اي ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺮوز در ﺷﺮف وﻗﻮع اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ آن دﻋﻮت ﭘﻲ‬
‫در ﭘﻲ اﻫﻞ ﻛﻮﻓﻪ از اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻃﻲ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد از او ﻣﻲ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻮﻓﻪ ﺑﺮود ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ اﻫﺎﻟﻲ اﻳﻦ وﻻﻳﺖ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻳﺰﻳﺪ‬
‫ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ در ﭘﻲ دﻋﻮت ﻛﻮﻓﻴﺎن ﺷﺎل و ﻛﻼه ﻛﺮد و دار و ﻧﺪار ﺧﻮد را‬
‫ﭘﺸﺖ ﺷﺘﺮان ﮔﺬاﺷﺖ و ﺑﺎ ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﻫﺰاران آرزو در ﺳﺮ ﻣﻲ‬
‫ﭘﺮوراﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻛﻮﻓﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮد‪ .‬او در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻋﻤﻮ زادة ﺧﻮد ﻣﺴﻠﻢ‬
‫اﺑﻦ ﻋﻘﻴﻞ را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﻴﻌﺖ ﺑﺎ ﻛﻮﻓﻴﺎن ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ ﺑﻪ آن وﻻﻳﺖ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﻴﺎن راه ﺧﺒﺮ ﺧﻠﻒ وﻋﺪة ﻛﻮﻓﻴﺎن و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﺴﻠﻢ اﺑﻦ ﻋﻘﻴﻞ‬
‫را ﺑﻪ او دادﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل اﻳﻦ اﻣﺎم ﻓﺮﻳﺐ ﺧﻮردة ﻛﻮﻓﻴﺎن‪ ،‬ﺑﻪ اﺻﺮار ﺑﺮادران‬
‫ﻣﺴﻠﻢ ﻛﻪ در ﭘﻲ اﻧﺘﻘﺎم ﻗﺘﻞ ﺑﺮادر ﺧﻮد ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ راه ﺧﻮد اداﻣﻪ داد‪ .‬در اﻳﻦ‬
‫ﻣﻴﺎن ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﺣﺴﺎس ﺧﻄﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻮي ﻛﺒﺎب ﻫﻤﺮاه او آﻣﺪه‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬آرام آرام در ﻣﻨﺎزل ﻣﺨﺘﻠﻒ از اﻃﺮاف او ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ در‬
‫دﺷﺖ ﻛﺮﺑﻼ ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در رﻛﺎب اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ از ﻣﺪﻳﻨﻪ و ﻣﻜﻪ راه اﻓﺘﺎده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬او را ﺗﺮك ﻛﺮده و ﺟﺰ ﺑﺮادران و ﺑﺮادر زادﮔﺎن و ﺑﺴﺘﮕﺎن ﻧﺰدﻳﻜﺶ ﻛﺲ‬
‫دﻳﮕﺮي در ﻛﻨﺎر او ﻧﺒﻮد‪ .‬در ﻛﺮﺑﻼ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻮد و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺶ و دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ‬
‫ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﻋﺒﻴﺪاﷲ ﺑﻦ زﻳﺎد ﺣﺎﻛﻢ ﻛﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﺑﺰرگ و ﻛﻮﭼﻚ آﻧﻬﺎ رﺣﻢ ﻧﻜﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺔ ﻣﺮدان ﻫﻤﺮاه ﺣﺴﻴﻦ را ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻮد ﺑﻪ ﻗﺘﻞ‬
‫رﺳﺎﻧﺪ و ﺳﺮ ﺑﺮﻳﺪه آﻧﺎن را ﺑﺮ ﻧﻴﺰه ﻓﺮو ﻛﺮد و ﻫﻤﺮاه زﻧﺎن ﻗﺎﻓﻠﻪ ﺑﻪ ﺷﺎم‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬
‫دوﻣﻴﻦ ﺣﺎدﺛﻪ دﻋﻮت از زﻳﺪ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻢ ﺟﻮان ﺗﺮ و ﻫﻢ ﺷﺠﺎع‬
‫ﺗﺮ از ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺮدم ﻛﻮﻓﻪ از او ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻮﻓﻪ ﺑﺮود ﺗﺎ ﺑﺎ وي‬
‫ﺑﻴﻌﺖ و ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺧﻠﻴﻔﻪ وﻗﺖ ﻗﻴﺎم ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺑﺎ او ﺑﻴﻌﺖ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﺳﭙﺎه ﺧﻠﻴﻔﻪ ﺑﺮاي ﺳﺮﻛﻮﺑﻲ اش ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻴﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‬

‫‪١٢٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﻪ اوﺿﺎع را وﺧﻴﻢ دﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎي واﻫﻲ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻧﻈﺮ زﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺷﻴﺨﻴﻦ )اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ( از او ﻛﻨﺎره ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺪان ﻧﺒﺮد او را ﺑﺎ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ‬
‫از ﻳﺎران وﻓﺎدارش ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﺑﺮ ﺳﺮ او ﻫﻤﺎن رﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺟﺪش‬
‫ﺣﺴﻴﻦ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻳﻦ دو ﺣﺎدﺛﺔ ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰ ﺗﺎرﻳﺦ اﺳﻼم را در ﻧﻈﺮ ﻣﺠﺴﻢ‬
‫ﻛﺮدم‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن دوﺧﺘﻢ و ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر‬
‫دﻳﺪم ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ اﻳﻦ اﻣﺎم ﻧﻴﺰ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﭘﺪران او اﺳﺖ‪ .‬او ﻧﻴﺰ ﻓﺮﻳﺐ‬
‫دﻋﻮت ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﺧﻮرده اﺳﺖ ﻛﻪ از وي ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﺑﺮﺳﺪ و ﭘﺪراﻧﺶ را ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ!‬
‫ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاي ﻓﺮﻳﺐ دادن ﻣﺮدم‪ ،‬ﻫﺰار و ﻳﻚ ﻣﻌﺠﺰه ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺎن‬
‫ﺧﻮد ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﻌﺠﺰاﺗﻲ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ در ﻛﺘﺎب ﻫﺎي آﻧﻬﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ‪،‬‬
‫وﮔﺮﻧﻪ در زﻣﺎن ﺣﻴﺎت اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻮاران ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻛﺎر ﻛﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ از آﻧﻬﺎ ﻧﺪﻳﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻓﺮﻳﺎد » ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ« ﻳﺎ » اﻟﻈﻬﻮر‬
‫اﻟﻈﻬﻮر« ﻣﻲ ﻛﺸﻨﺪ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻨﺎن ﻗﺪرﺗﻲ دارد ﻛﻪ ﻧﻴﺎز‬
‫ﺑﻪ ﻳﺎري دﻳﮕﺮان ﻧﺪارد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ او‬
‫ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ اﻣﺎم ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﺎري از دﺳﺘﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻛﻤﻚ ﺧﺪا را ﻫﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ ﺑﻮد ﺑﺮﮔﺰﻳﺪة ﺧﺪاﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺪون ﻛﻤﻚ و‬
‫ﻳﺎري اﻧﺼﺎر )اوس و ﺧﺰرج( ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻛﺎري ﺑﻜﻨﺪ؟ ﺣﺎل ﭼﺮا ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺷﻴﻌﻴﺎن‬
‫ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي در ﺻﺪد ﺷﺎﻧﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺮدن از اﻳﻦ وﻇﻴﻔﺔ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪا ﻣﻲ داﻧﺪ!‬
‫آﻳﺎ ﺣﻮادث ﮔﺬﺷﺘﺔ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ از ﻧﻮ ﺗﻜﺮار ﺷﻮد؟ آﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ و زﻳﺪ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ دﭼﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟ آﻳﺎ اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎي اﻫﻞ ﻛﻮﻓﻪ‪ ،‬اﻫﺎﻟﻲ اﻳﺮان ﻋﻬﺪ ﺷﻜﻨﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد؟‬
‫اﻳﻨﻬﺎ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮده ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﺔ آن را ذﻛﺮ ﻛﺮدم‪ ،‬در ﻣﻐﺰم‬
‫ﻣﻲ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺠﻠﺲ را از اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻳﺄس و ﻧﺎ اﻣﻴﺪي‬
‫ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎورم‪ ،‬در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻢ ‪:‬‬
‫ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﺎ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻣﺘﻔﺎوت در ﺧﺎرج از اﻳﺮان ﺻﺤﺒﺖ‬

‫‪١٢٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻲ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎرج آﻣﺪه اﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺎورﻫﺎي‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ زﻧﺪﮔﻲ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر و دور ﺷﺪن از ﺧﺮاﻓﺎت ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻋﺘﻘﺎدﻳﺸﺎن‪ ،‬ﭼﻨﺪان ﭘﺎي ﺑﻨﺪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﻧﻤﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮان آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻟﮕﻮي ﺗﻤﺎم ﻋﻴﺎر اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺷﻴﻌﻪ داﻧﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮم‬
‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺳﺮي ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ .‬از ﻣﻮﻣﻨﻴﻨﻲ ﻛﻪ در داﺧﻞ ﻛﺸﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫دﻋﻮت ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﻴﺎم ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﻧﺒﻮه ﻣﺴﻠﻤﺎن داﺧﻞ اﻳﺮان‬
‫ﻛﺴﺎن زﻳﺎدي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ در رﻛﺎب ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺟﻬﺎد ﺑﺮ ﺧﻴﺰﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺻﺤﺒﺘﻬﺎي ﻣﻦ‪ ،‬اﻣﻴﺪ ﺗﺎزه اي ﭘﻴﺪا ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫اﺣﺴﻨﺖ! اﺣﺴﻨﺖ! ﻓﻜﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺑﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ‬
‫ﺑﻮدم‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه در ﻣﻴﺎن ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺣﺪاﻗﻞ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ‬
‫ﻣﻮﻣﻦ و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪.‬‬

‫آﻳﺖ اﷲ ﻣﻨﺘﻈﺮي‬
‫در اﻳﺮان ﺑﺎ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﻲ‬
‫ﺳﺎل از آﻧﺠﺎ دور ﺑﻮدم و آﺷﻨﺎﻳﻲ ام ﺑﺎ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ از‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﻧﺸﺮﻳﺎت و ﺧﺒﺮﮔﺰارﻳﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم‬
‫رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮﺧﻴﺰد‪ ،‬آﻗﺎي ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ اﺳﺖ ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬار وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ و از ﻳﺎران ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻚ ﺧﻤﻴﻨﻲ‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ را در اﻳﺮان اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﭘﺲ از اﺳﺘﻘﺮار ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﻘﻴﻪ‬
‫ﻋﺎﻟﻴﻘﺪر ﺑﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻘﺎﻣﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻣﻨﺼﻮب ﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻃﻮﻟﻲ ﻧﻜﺸﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻮرد‬
‫ﻏﻀﺐ او ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ وﺿﻊ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺎ ﺷﺎﻳﺴﺘﻲ از اﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺑﺮ ﻛﻨﺎر ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻧﻴﺰ ﻛﺎر او رو ﺑﻪ راه ﻧﺸﺪ‪ .‬او را ﺑﻪ ﺑﺎزي ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﺮاﻏﺶ‬
‫ﻧﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي رﻧﺪ ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻻزﻣﺔ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ‬
‫دوﻣﻴﻦ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻛﺴﻲ را ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﻓﻘﻬﻲ و ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ‬
‫آﺧﻮﻧﺪي در ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ رده ﻫﺎ ﻗﺮار داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮي در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻳﻜﻲ از ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ ﻃﺮاز اول‪ ،‬از ﻧﻈﺮ اﺑﺮاز ﺑﻲ‬

‫‪١٢٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺎﻛﺎﻧﺔ ﻧﻈﺮات ﺧﻮد ﻳﻜﻲ از ﺷﺠﺎﻋﺎن و از دﻳﺪ ﻣﺮدم ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮاﺟﻊ ﻣﻮرد‬
‫اﺣﺘﺮام اﺳﺖ‪ .‬او ﭘﺲ از دﻳﺪن ﻓﺠﺎﻳﻊ زﻣﺎن وﻻﻳﺖ ﺧﻤﻴﻨﻲ و وﻻﻳﺖ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ‬
‫او‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد آﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﺮض ﺑﻮد و ﻫﺴﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻫﻨﻮز از ﺗﺰ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ‬
‫دﺳﺖ ﺑﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ روي‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺟﺎﻣﻊ‬
‫اﻟﺸﺮاﻳﻂ در ﭼﻨﻴﻦ اوﺿﺎع و اﺣﻮاﻟﻲ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص در ﺳﺎﻟﻬﺎي آﺧﺮ ﻋﻤﺮ ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻨﺎٌ‬
‫ﻣﻲ داﻧﺪ ﺧﻮن ﺑﺴﻴﺎري از ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﺎن ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ رﻳﺨﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻪ ﮔﺮدن او ﻧﻴﺰ اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﻛﻢ ﺑﺮاي آﻣﺮزﻳﺪه ﺷﺪن ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﺶ‬
‫ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻼش ﺑﺴﻴﺎر و ﺗﻠﻔﻨﻬﺎي ﻣﻜﺮر ﺑﻪ ﻗﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﻣﻨﺰل او‬
‫ارﺗﺒﺎط ﺑﺮ ﻗﺮار ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ اداره اﻣﻮر ﺑﻴﺖ اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻦ ﺟﻮاب‬
‫داد‪ .‬ﭘﺲ از ﺳﻼم و ﻋﻠﻴﻚ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ذﻛﺮ ﻧﺎم ﺧﻮد آﻧﻬﺎ را ﻣﺘﻮﺣﺶ ﻧﻜﻨﻢ‪،‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﭘﻴﺎم ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ دارم ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺷﺨﺼﺎٌ ﺑﻪ ﻋﺮض آﻳﺖ اﷲ ﻣﻨﺘﻈﺮي‬
‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪.‬‬
‫ﻃﺮف ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ و از ﻛﺠﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻣﻲ زﻧﻴﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻣﻦ از ﭘﺎرﻳﺲ زﻧﮓ ﻣﻲ زﻧﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ اﺳﻤﻢ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫ﺑﮕﻮﻳﻢ‪ .‬ﻗﺼﺪم ﻫﻢ ﻓﻘﻂ رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎم اﺳﺖ و ﺑﺲ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ آره و ﻧﻪ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻃﺮف ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﻪ ﻋﺮض‬
‫آﻗﺎ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺧﻮد اﻳﺸﺎن ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ آﻗﺎي ﻣﻨﺘﻈﺮي ﭘﺎي ﺗﻠﻔﻦ آﻣﺪﻧﺪ و ﭘﺲ از ﭘﺎﺳﺦ ﺳﻼم ﻣﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺷﻤﺎ ﻛﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺟﻨﺎب ﻣﻨﺘﻈﺮي‪ ،‬ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺘﻢ و ﻧﺎﻣﻢ‬
‫ﭼﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻬﻢ ﭘﻴﺎﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ از ﻃﺮف ﻳﻜﻲ از ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻋﺎﻟﻢ‬
‫اﺳﻼم ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در ﺣﻀﻮرﺷﺎن ﻫﺴﺘﻢ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ دارم‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ‪ :‬اﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺑﺰرگ ﻋﺎﻟﻢ اﺳﻼم ﻛﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻣﻦ ﻧﺎم اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺑﺸﺮﻃﻲ ﻛﻪ ﻗﻮل ﺑﺪﻫﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻌﺪ از آﮔﺎﻫﻲ از ﻧﺎم اﻳﺸﺎن ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ را ﻗﻄﻊ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﭘﻴﺎﻣﺸﺎن را ﻫﻢ ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻗﺒﻮل اﺳﺖ ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬

‫‪١٣٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ اﻓﺘﺨﺎر ﺣﻀﻮر در ﻣﺤﻀﺮﺷﺎن را دارم‪ ،‬ﺣﻀﺮت‬

‫ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن اﺳﺖ‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﻧﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺎ ﻟﻬﺠﻪ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﭼﻲ ﭼﻲ ﮔﻔﺘﻲ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬درﺳﺖ ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي اﻣﺎم زﻣﺎن‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﺳﻜﻮت ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﻣﺎم زﻣﺎن آﻧﺠﺎ ﭼﻜﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻗﺼﺪ ﻇﻬﻮر دارﻧﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ در ﺻﺪد اﻧﺘﺨﺎب ﻳﺎران‬
‫ﺧﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺣﻴﺮﺗﻲ ﻛﻪ از ﺗﻦ ﺻﺪاي او اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻳﺎران ﺧﻮد‬
‫ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ؟ آﻧﻬﻢ در ﭘﺎرﻳﺲ!؟ ﻧﻜﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ اداي اﻣﺎم‬
‫ﺧﻤﻴﻨﻲ را در آورد!؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻧﻪ! اﻳﺸﺎن ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺼﺪي ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﺑﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺷﻤﺎ در ﻧﺰد اﺋﻤﻪ اﻃﻬﺎر و اﻳﻤﺎﻧﺘﺎن ﺑﻪ‬
‫اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻣﻄﻬﺮ‪ ،‬ﺷﺨﺼﺎٌ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻳﺪ و‬
‫در رﻛﺎﺑﺸﺎن ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻜﻮت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ و ﭘﺲ از آن ﻣﻨﺘﻈﺮي در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺻﺪاي‬
‫ﺧﻮد را آﻫﺴﺘﻪ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﻦ ﭼﻪ ﻛﺎري ﺑﺮاي اﻳﺸﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ اﻧﺠﺎم دﻫﻢ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻳﻜﻲ از ‪ 313‬ﻧﻔﺮي ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻳﺎري اﻣﺎم‬
‫ﺑﺸﺘﺎﺑﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮي‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﺎ ﻟﻬﺠﺔ ﻏﻠﻴﻆ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺑﺸﺘﺎﺑﻢ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﻪ ﻳﺎري اﻣﺎم زﻣﺎن؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻻﺑﺪ ﺷﻮﺧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ! ﻣﮕﺮ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﺳﻦ و ﺳﺎل ﺣﻘﻴﺮ را‬
‫ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺣﻀﺮت وﻟﻲ ﻋﺼﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻬﻮﻟﺖ و‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺗﺎ ﺳﺮ ﻛﻮﭼﻪ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﺮوم و ﺟﺰ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻋﺼﺎ و‬

‫‪١٣١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ زﻳﺮ ﺑﻐﻠﻢ را ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﻗﺎدر ﺑﻪ راه رﻓﺘﻦ ﻧﻴﺴﺘﻢ؟ اﻳﺸﺎن ﭼﻄﻮر‬
‫ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺣﺠﺎز ﺑﺮوم و در رﻛﺎﺑﺸﺎن ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺰﻧﻢ؟ﺗﺎزه ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻴﺪاﻧﻨﺪ‬
‫ﻣﻦ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ و ﻣﻤﻨﻮع اﻟﺨﺮوج ﻫﺴﺘﻢ؟ ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺣﺠﺎز ﻛﻪ‬
‫ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺳﻮار ﺷﺘﺮ و اﺳﺐ و اﻻغ ﺑﺸﻮﻳﻢ و ﭘﺲ از ﻣﺎﻫﻬﺎ‬
‫ﻃﻲ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻪ ﺣﺠﺎز ﺑﺮﺳﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭘﺎﺳﭙﻮرت داﺷﺖ‪ ،‬وﻳﺰا ﮔﺮﻓﺖ و‬
‫ﺳﻮار ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺎ ﭼﻬﺎرﭘﺎ ﺑﺮوﻳﻢ ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ ﻣﺎﻫﻬﺎ در ﺟﺎده ﻫﺎ‬
‫و ﺻﺤﺮاﻫﺎ وﻗﺖ ﺗﻠﻒ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎي ﺟﻮرواﺟﻮري ﻛﻪ ﻣﻦ دارم‪ ،‬دو ﻣﻨﺰل‬
‫ﻃﻲ ﻧﻜﺮده از ﭘﺎ در ﺧﻮاﻫﻢ آﻣﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺣﻀﺮت آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺳﻮار ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﻳﺎ ﭼﻬﺎرﭘﺎ‬
‫ﺑﺸﻮﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ آﻣﺎدة ﺷﺮﻛﺖ در ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻃﻲ اﻻرض ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‬
‫و ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ زدن در ﻣﻜﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﻛﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﺷﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪ :‬درﺳﺖ! وﻟﻲ ﻃﻲ اﻻرض ﻛﺮدن‬
‫ﻫﻢ ﺗﻮان و ﻗﻮت ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‪ .‬ﺣﺎل و روز ﻣﻦ ﺣﺘﻲ اﺟﺎزه اﻳﻦ ﻛﺎر را ﻫﻢ ﻧﻤﻲ‬
‫دﻫﺪ‪ .‬او ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻛﻨﻪ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻛﺎري داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ آن ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ‬
‫اﻣﺮ ﻛﻪ از ﻃﺮف اﻣﺎم زﻣﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﺄﺳﻒ و ﺗﺄﺛﺮ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺳﻼم ﻣﺮا ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪ رﺳﻮل اﷲ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ و ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪ ،‬ﻗﺮﺑﻮن ﺟﺪ‬
‫اﻃﻬﺮﺗﺎن‪ ،‬ﭼﺮا زودﺗﺮ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﺸﺪﻳﺪ؟ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ ﺳﻲ ﭼﻬﻞ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ‬
‫ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ در رﻛﺎﺑﺘﺎن ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬آﻧﻘﺪر ﺗﺎﺧﻴﺮ‬
‫ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﻮاﻧﻲ و ﺗﻮان و ﺗﻼش و زﺣﻤﺎت ﻣﺎ در راه ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺻﺮف و‬
‫ﺗﻠﻒ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻫﺪر رﻓﺖ‪ .‬او در اداﻣﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد اﻓﺰود ‪:‬‬
‫از ﻗﻮل ﻣﻦ ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ اﮔﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﺠﺎﻟﺘﺎٌ از‬
‫ﻇﻬﻮر ﻛﺮدن ﺧﻮد داري ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ زﻣﺎن زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻧﻴﺴﺖ!‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﻋﻠﺖ؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﻮ ﺧﻮدت اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻲ و ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺷﺎﻫﺪ و ﻧﺎﻇﺮ ﻇﻬﻮر ﺧﻤﻴﻨﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺎ او را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻮدي‪ .‬دﻳﺪي ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫ﭼﻪ ﻧﻴﺮﻧﮓ و ﺗﺮﻓﻨﺪي ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪ‪ .‬دﻳﺪي ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻫﻤﺔ آن وﻋﺪه و‬

‫‪١٣٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﭘﺎرﻳﺲ داده ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺲ از رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻗﺪرت ﭼﻄﻮر زﻳﺮ ﻗﻮﻟﺶ‬
‫زد‪ .‬اﻣﺮوزه دﻳﮕﺮ اﻳﻤﺎن و اﻋﺘﻘﺎد ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺳﻼم‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﺧﺎﻧﺪان‬
‫ﻃﻬﺎرت ﻛﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺧﻮد را ﺳﻴﺪ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬آﻧﻘﺪر‬
‫ﻛﻢ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻓﺪاﻛﺎري ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫در اﻳﻦ ﺑﺮﻫﻪ از زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻳﺸﺎن ﻧﺨﻮاﻫﺪ رﻓﺖ‪.‬‬
‫ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻳﻜﻲ از اوﻻد اﺋﻤﻪ رﻓﺘﻨﺪ و آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺘﺸﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﺎ‬
‫ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺎزه اﻳﻦ در ﺻﻮرﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺧﺪا ﻧﺸﻨﺎس و ﺑﻲ‬
‫دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن اﺟﺎزه دﻫﻨﺪ ﺣﻀﺮت در ﺳﺮزﻣﻴﻦ اﻳﺮان ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﭘﺲ اﻳﻨﻬﻤﻪ »اﻟﻈﻬﻮر اﻟﻈﻬﻮر«ي ﻛﻪ ﺷﺐ و روز از ﮔﻠﻮي‬
‫ﻣﺮدم ﺑﻴﺮون ﻣﻲ آﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻌﻨﻲ دارد؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺴﺮم! اﻳﻦ ﺷﻌﺎرﻫﺎ ﺑﺮاي ﺑﺎزار ﮔﺮﻣﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﻧﺎﻳﺐ‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬وﮔﺮﻧﻪ ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﺑﻬﺘﺮ از ﻫﻤﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻗﺼﻪ اي ﻛﻪ در ﻛﺘﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬از ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻲ‪ ،‬ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪ .‬در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ از‬
‫ﻫﺰاران ﻓﺮﺳﻨﮓ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رادارﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎس ﺧﺎﻧﺔ ﻳﻚ ﻣﻮرﭼﻪ را‬
‫ﻫﺪف ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻛﻬﻨﺔ ﺟﺪش ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ و ‪313‬‬
‫ﻧﻔﺮ ﺑﻴﻠﻤﺰﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ از ﻧﻮاﺣﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ اﻳﺸﺎن‬
‫ﺑﺮوﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻜﺎر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ! ﺑﺎ ﻳﻚ ﺧﻤﭙﺎره ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﻮﺷﻚ ﻫﺪاﻳﺖ‬
‫ﺷﻮﻧﺪه‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن و ‪ 313‬ﻧﻔﺮ ﻳﺎراﻧﺶ را ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﺮب‬
‫ﻧﻲ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬اﻣﺜﺎل ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻛﻪ راﻫﻮاري ﺟﺰ ﺷﺘﺮ و اﺳﺐ و اﻻغ‬
‫ﻧﺪﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻨﺎﻫﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺼﺔ ﺑﭽﮕﺎﻧﻪ اي را ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮاي ﻣﺎ‬
‫ﻛﻪ در اﻳﻦ دور و زﻣﺎن زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺼﻮري دارﻳﻢ‪ ،‬ﻛﻠﻲ ﻋﻴﺐ و‬
‫اﻳﺮاد وارد اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬آﻗﺎي ﻣﻨﺘﻈﺮي‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن از ﻫﺰار ﺳﺎل ﭘﻴﺶ در اﻧﺘﻈﺎر‬
‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺒﻮده اﻳﻢ؟ اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺑﺸﺎن آﻣﺎدة ﻇﻬﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺮا‬
‫ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻇﻬﻮر ﻧﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﻣﻌﺼﻮم ﻛﻪ ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و‬
‫ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل در ﭘﻨﺎه ﺧﻮد ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﭘﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‬

‫‪١٣٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻳﺎ اﻳﺮان ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ رﺣﻤﻲ ﺑﻪ ﺣﺎل وي ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﺮش‬
‫ﻣﻲ آورﻧﺪ ﻛﻪ در ﻫﻴﭻ ﻗﺼﻪ اي ﻧﻴﺎﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﺳﺨﻦ از زﺑﺎن ﻳﻜﻲ از ﺷﻴﻮخ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻃﺎﻳﻔﺔ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاﻳﻢ ﻏﻴﺮ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ او ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدم‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺗﻔﺎوت وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻣﻦ ﺗﺎﺑﻊ ﻋﻘﻞ ﻫﺴﺘﻢ و اﻳﺸﺎن ﺗﺎﺑﻊ اﻳﻤﺎن‪ .‬ﻋﻘﻞ‬
‫ﻣﺠﺎز اﺳﺖ و ﺣﻖ دارد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر ﺑﺎور ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻤﺎن ﭼﻨﻴﻦ‬
‫اﺟﺎزه اي ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﻣﻦ ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪار‬
‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﻨﺘﻈﺮي در ﻣﻴﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي اﻣﺮوز ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ داراي‬
‫ﭼﻨﺪ اﻣﺘﻴﺎز اﺳﺖ و ﻳﻜﻲ ار اﻳﻦ اﻣﺘﻴﺎزات ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻪ آن اﺣﺘﺮام‬
‫ﻣﻲ ﮔﺬارم‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻬﺎﻣﺖ و ﺷﺠﺎﻋﺖ اوﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﻨﺘﻈﺮي ﻓﺮق ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‬
‫ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ او ﻛﻲ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺧﺪا‪ ،‬ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‪ ،‬اﻣﺎم‪ ،‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻳﺎ ﻫﺮ ﻛﺲ دﻳﮕﺮ‪ ،‬او‬
‫ﺣﺮﻓﺶ را ﻣﻲ زﻧﺪ و اﻳﺮادش را ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﻓﻜﺮ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎر را ﻫﻢ ﻧﻤﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در اوج اﻗﺘﺪار ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺧﻮد و ﻣﻘﺎم‬
‫و ﻣﻨﺰﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﻪ او داده ﺑﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻴﺐ ﺟﻮﻳﻲ و اﻧﺘﻘﺎد از او‬
‫ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭼﻨﺪ روﺿﻪ ﺧﻮان ﺑﻲ ﺳﻮاد ﭼﻨﺎن اﻳﻦ ﻓﻘﻴﻪ ﻋﺎﻟﻴﻘﺪر را در‬
‫زﻣﺎن ﺣﻴﺎت اﺳﺘﺎدش ﻛﻨﺎر ﻧﻬﺎدﻧﺪ و ﺳﺎده ﻟﻮﺣﺶ ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺣﻴﺮت‬
‫ﻫﻤﮕﺎن ﺷﺪ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ او ﺑﺎ درﺧﻮاﺳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ وي‪،‬‬
‫ﺳﻦ و ﺳﺎل و ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﺧﻮد را ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻗﺮار داد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺎب ﻣﻄﺮح ﻛﺮد‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ را ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺟﻮان و ﺗﻮاﻧﺎ ﻫﻢ‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ زﻳﺮ ﺑﺎر ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﭼﻨﺪ آﺧﻮﻧﺪ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎر‪ ،‬ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﭼﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻧﻤﻲ رﻓﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ دﻛﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﺑﺮاي‬
‫ﺳﻮدﺟﻮﻳﻲ‪ .‬ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺻﺮاﺣﺖ ﻟﻬﺠﻪ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر ﻫﻢ ﻣﺜﻞ‬
‫وﻋﺪه ﻫﺎي دﻳﮕﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاي دﻟﺨﻮﺷﻲ ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ‬
‫اﺑﺪاع ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ ﻛﺪام ﻇﻬﻮر؟ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﻨﻈﻮري؟ ‪....‬‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ؛ ﺑﺎﻻﺧﺮه اﻳﻦ ﻇﻬﻮري ﻛﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ وﻋﺪه اش را‬
‫داده اﻧﺪ‪ ،‬روزي ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد ﺗﺎ ﻋﺪل و داد اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺮ روي زﻣﻴﻦ‬

‫‪١٣٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺟﺎري ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ از ﺣﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ و‬

‫ﻓﺴﻖ و ﻓﺠﻮر و ﺗﺒﺎﻫﻲ ﻫﻤﺔ ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺷﻴﻌﻪ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﭼﺎره اي ﺟﺰ ﻇﻬﻮر‬
‫ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮي ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺪر آﻣﺮزﻳﺪه‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رواﻳﺎت ﻣﻨﻘﻮل‪ ،‬اﻳﺸﺎن‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﻜﻪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ دو دم ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ و‬
‫ﺑﺎ ‪ 313‬ﻧﻔﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻜﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد؟ و اﮔﺮ ﺑﺮ ﺧﻼف اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت‪،‬‬
‫ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن در اﻳﺮان اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﺷﻴﺦ ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ و ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ‬
‫و آن آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ وﺟﻬﻪ ﻓﺮزﻧﺪش را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻻﺟﻮردي آدﻣﻜﺶ‬
‫ﺳﭙﺮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮ ﺑﺎر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﻓﺖ؟ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻲ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي اﻳﺮان از ﺳﭙﺎه ﻳﺰﻳﺪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﺮ و ﻣﻮﻣﻦ ﺗﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﻮش ﺗﺎ ﮔﻮش ﺳﺮ‬
‫اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن را ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺑﭽﻪ ﻫﺎي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﺑﺮﻳﺪﻧﺪ؟ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﺮدم ﻛﻮﻓﻪ اﻳﻤﺎن و ﻋﻘﻴﺪه ﺑﻪ‬
‫اﺳﻼم دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ و ﻫﻢ زﻳﺪ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن‬
‫ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ آن وﺿﻊ ﻓﻼﻛﺖ ﺑﺎر ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ؟‬
‫ﻧﻪ ﭘﺴﺮم! روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﺪرت ﺑﺮﺳﺪ ﻛﻪ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺑﻪ آن ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺻﻮل و ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻮد ﻫﻢ ﭘﺎي ﺑﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫از زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﺗﻘﻴﻪ را وارد ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻛﺮد‪ ،‬دﺳﺘﺎوﻳﺰي‬
‫ﺑﺮاي آﺧﻮﻧﺪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺪان وﺳﻴﻠﻪ ﻫﺮ ﺣﺮف ﻧﺎدرﺳﺘﻲ را ﺑﺰﻧﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻫﺮ وﻋﺪة ﭘﻮﭼﻲ را ﺑﺪﻫﻨﺪ و ﻫﺮ ﻋﻤﻞ ﺧﻼﻓﻲ را ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺑﺸﻮﻧﺪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻫﻢ‬
‫ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﺮﻋﻴﺖ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﺗﻘﻴﻪ ﻛﺮده ﻳﺎ ﺧﺪﻋﻪ ﻧﻤﻮده اﻳﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ در ﭘﺎﺳﺦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ آﻗﺎ ﺟﺎن ﺷﻤﺎ در‬
‫ﭘﺎرﻳﺲ دﻫﻬﺎ وﻋﺪه داده ﺑﻮدﻳﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آن وﻋﺪه ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮدﻳﺪ؟‬
‫ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻓﻘﻪ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق‪ ،‬ﺧﺪﻋﻪ ﻛﺮده و ﺗﻘﻴﻪ ﻧﻤﻮده ﺑﻮدم‪.‬‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮي در اداﻣﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﺟﺰ دﻋﺎ ﺑﺮاي ﺟﺎن اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﻛﺎري از دﺳﺘﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻃﻠﺒﻪ ﭘﻴﺮ‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم ﻋﺰﻳﺰ ﻣﺎ ﭼﺸﻢ از ﻇﻬﻮر ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ و ﻫﻤﺎن ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬

‫‪١٣٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺧﻮدﺷﺎن ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻫﻢ ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان را‬

‫ﺑﻪ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر دﻳﮕﺮي ﻧﻔﺮﺳﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻄﺎي ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻳﻢ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻫﻤﺎن‬
‫ﺣﺮف و ﺣﺪﻳﺚ ﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﮕﺎن‪ ،‬ﻣﺒﺎرزه ﻛﺮدﻳﻢ و ﭘﻴﺮوز ﻫﻢ ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﺘﻴﺠﺔ‬
‫آن ﭼﻪ ﺑﻮد؟ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﻲ ﺳﺮ و ﭘﺎ و ﺑﻲ دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫رﺳﻴﺪﻧﺪ و ﻛﺮدﻧﺪ آﻧﭽﻪ ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺷﺐ و روز دﻋﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﻣﺮا‬
‫ﺑﺒﺨﺸﺪ و ﺗﻮﺑﻪ ام را ﺑﭙﺬﻳﺮد‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺧﻮن اﻳﻦ ﺑﻲ ﮔﻨﺎﻫﺎن ﻛﻪ ﺑﺮ‬
‫داﻣﺎن ﻣﻦ ﻫﻢ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﭘﺎك ﮔﺮدد‪ .‬ﻣﻦ ﺧﻮد را ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺒﺒﻴﻦ اﻳﻦ‬
‫ﺑﻼﻳﻲ ﻣﻲ داﻧﻢ ﻛﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎن ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬زﻳﺮا ﻫﻮﺳﻬﺎي‬
‫ﺟﺎﻫﻼﻧﻪ و ﺧﻴﺎﻟﻬﺎي ﺳﺎده ﻟﻮﺣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﺧﻮدﺧﻮاﻫﻲ ﻫﺎي ﺑﻲ دﻟﻴﻞ ﻣﺎ‬
‫ﺳﺒﺐ ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﻴﺪن ﺧﻤﻴﻨﻲ و اﻋﻮان و اﻧﺼﺎر او ﺷﺪ‪.‬‬

‫وﻗﺘﻲ ﺻﺤﺒﺘﻤﺎن ﺑﺎ آﻗﺎي ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ‬

‫دﻟﻮاﭘﺴﻲ و ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﻼد ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﺮوﻳﻢ و از ﻣﺮدﻣﺎن ﻏﻴﻮر‬
‫آن ﺧﻄﻪ ﻛﻪ در ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮدن ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻤﻚ ﺑﻄﻠﺒﻴﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬اﺷﻜﺎﻟﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ آن ﺧﻄﻪ ﻫﻢ ﺳﺮي ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ ،‬وﻟﻲ آﻧﻬﺎ‬
‫ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻛﻤﻜﻲ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﺷﻤﺎ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬وﻟﻲ آﻧﻬﺎ اﻣﭙﺮاﻃﻮري ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ را ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺑﻠﻲ‪ ،‬وﻟﻲ وﺿﻊ آن روزﮔﺎران ﺑﺎ اﻣﺮوز ﻓﺮق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺣﺮﻛﺖ ﻳﻚ‬
‫ﺳﭙﺎه ‪ 313‬ﻧﻔﺮي از ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻳﺎري رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‪ ،‬اﮔﺮ از ﺧﺎك‬
‫اﻳﺮان اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻪ دور از ﭼﺸﻢ ﻣﺎﻣﻮران رژﻳﻢ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در آن ﺻﻮرت ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ آﻧﻬﺎ را در ﻫﻤﺎن ﺧﺎك ﺧﺮاﺳﺎن ﻗﺘﻞ ﻋﺎم‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻃﻲ اﻻرض از اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺟﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ در ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﻪ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در آﻧﺠﺎ ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬در آﻧﺠﺎ ﻫﻢ اﮔﺮ‬
‫از دﺳﺖ ﺷﺮﻃﻪ ﻫﺎي ﺳﻌﻮدي ﺟﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ در ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺳﺮﺑﺎزان‬

‫‪١٣٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آن ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ‬

‫ﻳﺎران ﺷﻤﺎ را ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ اﻟﻘﺎﻋﺪه دﺳﺘﮕﻴﺮ‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و ﺑﻪ زﻧﺪان ﮔﻮاﻧﺘﺎﻧﺎﻣﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺮد ﻛﻪ آن ﻫﻢ ﺧﻮد ﻣﺎﺟﺮاي‬
‫دﻳﮕﺮي دارد‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎي ﻧﺎدان ﺷﻴﻌﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﻇﻬﻮري را ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻛﺮده اﻧﺪ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ آﺧﻮﻧﺪ از ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﻲ ﺧﺒﺮ در ﮔﻮﺷﺔ و‬
‫ﻛﻨﺎر دﻧﻴﺎي اﺳﻼم در ﻛﻨﺞ ﺣﺠﺮه ﻫﺎي ﺧﻠﻮت و ﻛﺴﺎد ﺧﻮد ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﺑﺎ‬
‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ از اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﺸﺎن ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺨﻴﻼت ﻛﻮدﻛﺎﻧﻪ‪،‬‬
‫ﻣﺸﺘﻲ ﭘﻨﺪار ﺑﺎﻓﻲ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺟﻌﻞ ﭼﻨﺪ رواﻳﺖ از اﻣﺎﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ‬
‫ﻣ‪‬ﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻏﻴﺒﺖ ﺻﻐﺮي و ﻛﺒﺮي را ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﻗﺼﺔ‬
‫ﻇﻬﻮر را ﻧﻴﺰ ﺑﺪان اﻓﺰوده و ﺑﻪ ﭘﻴﺮوان ﺳﺎده ﻟﻮح ﺧﻮد ﺑﺎوراﻧﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺮ ﺣﻴﺮﺗﺶ اﻓﺰوده ﻣﻲ ﺷﺪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ‬
‫ﺑﺮاي ﭼﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺎ اﻟﻈﻬﻮر اﻟﻈﻬﻮر ﺧﻮد ﮔﻮش ﺧﺪا را ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ؟ ﺑﺮاي ﭼﻪ‬
‫اﺻﺮار دارﻧﺪ زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺑﻴﻔﺘﺪ؟‪......‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬وﻗﺘﻲ دﻛﺎن ﻧﻮاب ﺧﺎص ﺗﺨﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي رﻧﺪ دﻛﺎن ﻧﻮاب‬
‫ﻋﺎم اﻣﺎم را ﮔﺸﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﺔ ﺳﻮدآور را ﭘﺎﻳﺪار ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻪ وﺳﻌﺖ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﭘﻲ ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﻧﮕﺎﻫﻲ‬
‫ﺑﻪ اوﺿﺎع و اﺣﻮال اﻣﺮوز اﻣﺎم زﻣﺎن در اﻳﺮان ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ‬
‫ﻋﺸﺮي را دارد ﺑﻴﺎﻧﺪازﻳﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﻴﺪن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ در ﭼﺎه ﺳﺮداﺑﻪ اي در ﺳﺎﻣﺮه ﻣﻨﺰل و‬
‫اﻗﺎﻣﺖ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب و ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﺔ اﻳﺮان و ﻋﺮاق و‬
‫ﺳﭙﺲ دو ﺣﻤﻠﺔ ﭘﻲ در ﭘﻲ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻋﺮاق و ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ ﺻﺪام ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬ﭼﻮن‬
‫رﻓﺖ و آﻣﺪ زوار اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﺮاق ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت روﺑﺮو ﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺮدﻣﺪاران ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ دروغ ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ آﺧﻮﻧﺪ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري ﺑﻪ ﻧﺎم»ﺷﻴﺦ‬
‫ﺣﺴﻦ ﺟﻤﻜﺮاﻧﻲ«‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن را از ﭼﺎه ﺳﺎﻣﺮه ﺑﻪ ﭼﺎﻫﻲ در ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻤﻜﺮان‬
‫اﻧﺘﻘﺎل دادﻧﺪ‪ .‬اﻛﻨﻮن ﻫﻢ ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﺳﻢ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ ﭼﺎه ﺳﺎﻣﺮه ﺑﺎ اﻓﺰوده ﻫﺎي ﺗﺎزه‬

‫‪١٣٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺮ ﺳﺮ اﻳﻦ ﭼﺎه اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫ﺿﻤﻦ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻳﺎد ﻳﻜﻲ از ﻛﺴﺎﻧﻲ اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻈﺮم رﺳﻴﺪ ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻣﺮد ﻛﻪ ﻫﻢ ﺳﻴﺪ اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ و ﻫﻢ ﻛﻠﻲ ادﻋﺎﻫﺎ‬
‫ﻛﺮده‪ ،‬ﺑﻪ درد ﻛﺎر ﻇﻬﻮر ﺑﺨﻮرد و ﺑﺎري از دوش اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮدارد‪.‬‬

‫ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻛﺎﻇﻤﻴﻨﻲ ﺑﺮوﺟﺮدي‬

‫ﻓﻜﺮ ﻛﺮدم ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ ﻫﻢ ﻛﻪ دوﺳﺘﺎن ﺧﺎرج ﻧﺸﻴﻦ ﻣﺎ او را‬
‫ﺑﺎ ﺳﻦ و ﺳﺎل ﻛﻢ و ﺑﺪون داﺷﺘﻦ درﺟﺔ اﺟﺘﻬﺎد از ﻃﺮف ﻫﻴﭻ ﻣﺮﺟﻌﻲ ﻏﻴﺮ از‬
‫ﭘﺪر ﻣﺮﺣﻮﻣﺶ‪ ،‬ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺧﻮاﻧﺪه و ﺑﻪ ﻟﻘﺐ آﻳﺖ اﻟﻠﻬﻲ ﻣﻔﺘﺨﺮش ﻛﺮده اﻧﺪ‪،‬‬
‫ﮔﻔﺘﮕﻮﻳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬
‫آﻳﺖ اﷲ ﺑﺮوﺟﺮدي ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻠﻒ ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎز ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻮر در ﻣﻴﺪان‬
‫ﺧﺮاﺳﺎن ﺗﻬﺮان اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺪر و ﭘﺴﺮ ﻫﺮ دو ادﻋﺎي ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻛﺮده و‬
‫ﻧﺎن آن ﺣﻀﺮت را ﻣﻲ ﺧﻮردﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎز ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻮر‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي)ﭘﺪر( آﻳﺖ اﷲ ﺑﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ادﻋﺎي‬
‫ﻓﺮزﻧﺪش‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﭘﺪر ﻫﻢ ﻛﻪ ﺳﻨﻲ از او ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ آﻳﺖ‬
‫اﷲ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻟﻘﺎﺑﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺜﻞ ﻧﻘﻞ و ﻧﺒﺎت ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫آﺧﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻲ رو‪.‬ﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻬﺎي دوره ﮔﺮد ﻫﻢ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺠﺮه‬
‫ﻧﺎﻣﺔ ﻣﺒﺎرﻛﻪ ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﻪ ﺷﺮﺣﻲ ﻛﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ دﻟﻴﻞ ﻣﻘﺎم و‬
‫ﻣﻨﺰﻟﺖ آﻳﺖ اﻟﻠﻬﻲ او و ﭘﺪرش ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ دروس ﺣﻮزوي و‬
‫اﺟﺎزه ﻧﺎﻣﺔ اﺟﺘﻬﺎد و ﻏﻴﺮه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﺧﺒﺎر ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه‪ ،‬دﻋﻮاي آﻗﺎي ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ رژﻳﻢ و‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي واﺑﺴﺘﺔ آن‪ ،‬از زﻣﺎن ﻣﺮگ ﭘﺪر او آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬اﺻﻞ داﺳﺘﺎن دﻋﻮا ﻧﻴﺰ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﺼﺎﺣﺐ ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎزي ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻮر ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﭘﺪر ﻣﺴﺠﺪ ﻣﺬﻛﻮر را ارث اﺑﻮي ﺷﻤﺮده و ﺧﻮد‬
‫را ﺻﺎﺣﺐ و ﭘﻴﺸﻨﻤﺎز ﻣﺴﺠﺪ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ رﻧﺪاﻧﻲ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﻃﻤﻊ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻣﺴﺠﺪ ﭘﺮ ﺑﺮﻛﺖ دوﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮآن ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻟﻘﻤﺔ ﭼﺮب را از دﻫﺎن او‬
‫ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻨﺪ‪ .‬ﻣﻨﻄﻖ آﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻨﻤﺎزان ﻣﺴﺎﺟﺪ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ و ﻣﺎﻟﻚ‬

‫‪١٣٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﺮﮔﺸﺎن ﺑﻪ ورﺛﺔ ﺷﺎن ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬در ﻫﺮ ﻣﺴﺠﺪي ﭘﺲ از‬

‫ﻓﻮت ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎزش‪ ،‬اﻫﺎﻟﻲ ﻣﺤﻞ ﻳﺎ ﻣﺮاﺟﻊ اﻋﻠﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻴﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ‬
‫اﻣﺎم ﺟﻤﺎﻋﺖ آن ﺑﺸﻮد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص در رژﻳﻢ اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎز ﺷﺪن‬
‫ﻣﻘﺮراﺗﻲ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ رﻋﺎﻳﺖ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎزي ﺧﻮد را در ﻣﺴﺠﺪي ﻛﻪ ﭘﺪرش اﻣﺎم‬
‫ﺟﻤﺎﻋﺖ آن ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ اﺑﺘﻜﺎر ﺗﺎزه اي زد ﻛﻪ ﺗﺎ آﻧﺮوز ﻛﻤﺘﺮ‬
‫ﺳﺎﺑﻘﻪ داﺷﺖ‪ .‬اﺑﺘﻜﺎر او اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺪر ﻣﺮﺣﻮم ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ در‬
‫ﮔﻮرﺳﺘﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺑﺴﭙﺎرد‪ ،‬در ﺷﺒﺴﺘﺎن ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻮر دﻓﻦ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻲ ﺷﻚ اﮔﺮ ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ ﻛﺎر اﻋﺘﺮاض ﻧﻤﻲ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺷﺎﻧﺲ ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷﺖ ﻛﻪ در آﻳﻨﺪه اي ﻧﻪ‬
‫ﭼﻨﺪان دور ﻗﺒﺮ ﭘﺪر او ﻧﻴﺰ اﻣﺎﻣﺰاده و زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﺑﺸﻮد ﺗﺎ ﻣﺮدﻣﻲ را ﻛﻪ ﻋﺎدت و‬
‫ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ زﻳﺎرت ﻗﺒﻮر ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻮي اﻳﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻜﺸﺎﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺑﺮاي ﺻﺎﺣﺐ ﮔﻮر ﻣﻌﺠﺰاﺗﻲ دﺳﺖ و ﭘﺎ ﻛﺮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮاﺑﻨﻤﺎ ﺷﺪن اﻫﻞ ﺑﻴﺖ و ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ اﻣﺮ ﺗﺨﺼﺺ دارﻧﺪ و ﺑﺎ ﻣﺰد‬
‫اﻧﺪﻛﻲ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﺧﺎﺻﻲ ﺧﻮاب ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬روﻧﻖ و اﻋﺘﺒﺎري ﺑﻪ ﻣﺰار ﭘﺪر‬
‫ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ رﻧﺪان ﻛﻪ دﺳﺖ او را ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر از ﻧﻮ وارد ﻋﻤﻞ ﺷﺪﻧﺪ‬
‫و ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪:‬‬
‫ﻣﺴﺠﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻮ ﭘﺪرت را آﻧﺠﺎ دﻓﻦ ﻛﺮده اي! رﻳﺨﺘﻨﺪ‬
‫و ﻣﻘﺒﺮه را ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺟﻨﺎزة ﻣﻴﺖ را ﺑﻪ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ و او را ﻫﻢ از‬
‫رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺎز داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﺮوﺟﺮدي در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻋﺘﺮاﺿﺎت ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ‪:‬‬
‫‪» -‬وﻗﺘﻲ رژﻳﻢ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ در داﻧﺸﮕﺎه ﻣ‪‬ﺮده ﺧﺎك ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬
‫اﺷﻜﺎﻟﻲ دارد ﻛﻪ داﺧﻞ ﻳﻚ ﻣﺴﺠﺪ ﻫﻢ ﻣ‪‬ﺮده اي را دﻓﻦ ﻛﻨﻴﻢ؟«‬
‫دﻋﻮاي ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ رژﻳﻢ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ آﻏﺎز ﺷﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺤﻠﻴﮕﺮان ﺳﻴﺎﺳﻲ‬
‫ﺧﺎرج ﻧﺸﻴﻦ ﻫﻴﺰم ﺑﻪ آﺗﺶ اﻳﻦ ﺗﻨﻮر رﻳﺨﺘﻨﺪ و از دﻋﻮاي اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﺮاي‬
‫ﻛﺴﺐ و ﻛﺎﺳﺒﻲ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﺳﻴﺎﺳﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ رژﻳﻢ ﭼﻪ در‬
‫درون و ﭼﻪ در ﺑﺮون ﻣﺮز ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي ﺑﻪ دﺳﺘﺸﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﭼﻬﺮة دﻳﮕﺮي را رﻧﮓ آﻣﻴﺰي ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻋﺮﺻﺔ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺮ ﺗﻼﻃﻢ‬

‫‪١٣٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻳﺮان ﺗﺤﻮﻳﻞ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﺒﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﻬﺮة ﺧﺒﺮ ﺳﺎز ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ و اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻫﻢ در ﭘﺎﻧﺰده ﺧﺮداد ﻛﺬاﻳﻲ‬
‫ﺳﺎل‪1342‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﮔﻮﻧﻪ»ﺧﻤﻴﻨﻲ« ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺴﺠﺪ و ﻗﺒﺮ ﭘﺪر را ﻛﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺖ و‬
‫وارد ﻣﻌﺮﻛﻪ اي ﺷﺪ ﻛﻪ ﻋﺎﻗﺒﺖ آن روﺷﻦ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪش‪ ،‬زدﻧﺪش و ﺑﻪ زﻧﺪاﻧﺶ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ او و ﻫﻤﺔ ﻣﺪﻋﻴﺎن‬
‫ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎي ﺻﺪا در آوردن ﻫﺎي ﻣﺸﻜﻮك ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬رژﻳﻢ آﺧﻮﻧﺪي‬
‫رژﻳﻢ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺑﭽﻪ آﺧﻮﻧﺪي ﺑﺨﻮاﻫﺪ اداي ﺧﻤﻴﻨﻲ را در ﺑﻴﺎورد‬
‫و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﻮاري او را ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎري‪ ،‬دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ آﻗﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي ﭼﻨﺪان آﺳﺎن ﻧﺒﻮد‪ .‬زﻳﺮا او در‬
‫زﻧﺪان ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ اﻳﻦ زﻧﺪاﻧﻲ روﺣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺑﻌﻀﻲ از‬
‫دوﺳﺘﺎن ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﻣﺒﺎرز ﻛﻪ در زﻧﺪان ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ارﺗﺒﺎط‬
‫داﺷﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﻫﻤﺔ روزﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و رادﻳﻮﻫﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﺟﺎزة ﺗﻤﺎس ﺑﺎ‬
‫ﺧﺎرج از زﻧﺪان را ﻧﺪاﺷﺖ و ﺣﺎﻻ ﻫﻢ ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ در ﻣﻘﺮرات ﺗﻤﺎم‬
‫ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺟﻬﺎن داﺷﺘﻦ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه ﺑﺮاي زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ زﻧﺪاﻧﻲ‬
‫اﺟﺎزه ﻧﺪارد ﺑﺪون ﻛﻨﺘﺮل زﻧﺪاﻧﺒﺎﻧﺎن ﺧﻮد ﺑﺎ ﺧﺎرج از زﻧﺪان ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﺑﻪ ﻳ‪‬ﻤﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ اﺳﻼﻣﻲ»ﺑﻌﻀﻲ« از زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻼﻳﺎن اﻳﻦ اﺟﺎزه‬
‫را دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﺎ زن و ﻓﺮزﻧﺪ و ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﻫﻢ در ﻋﺮوﺳﻲ‬
‫و ﻣﺮاﺳﻢ ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ و ﺧﺘﻢ اﻓﺮاد ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد و دﻳﮕﺮان ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﺠﺎزﻧﺪ ﻛﻪ در داﺧﻞ زﻧﺪان ﻣﻨﺸﻮر ﺿﺪ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ و در‬
‫اﺧﺘﻴﺎر ﺧﺒﺮﮔﺰارﻳﻬﺎ ﺑﮕﺬارﻧﺪ؛ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﺎري ﺑﻪ ﻛﺎرﺷﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎري‪ ،‬آﻗﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻳﻚ ﺷﺒﻪ ﻟﻘﺐ آﻳﺖ اﻟﻬﻲ‬
‫را ﺑﻪ دﺳﺖ آورده ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ از دﻳﺪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻘﺎم آﻳﺖ اﻟﻬﻲ‬
‫او ارزش و اﻋﺘﺒﺎري ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻫﻴﭻ اﻣﺘﻴﺎزي ﻫﻢ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎل او ﻧﻤﻲ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺧﺎص ﺣﻖ ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي رژﻳﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻘﺎم‬
‫آﻳﺖ اﻟﻠﻬﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ را ﺳﻪ ﺗﻦ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﺻﺎﺣﺐ ﻧﺎم ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاري‬
‫و ﻣﻴﻼﻧﻲ و ﮔﻠﭙﺎﻳﮕﺎﻧﻲ اﻣﻀﺎء و ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﻟﻘﺐ آﻳﺖ اﻟﻬﻲ‬

‫‪١٤٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺮوﺟﺮدي را ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮان ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﻣﺮﺣﻤﺖ‬

‫ﻓﺮﻣﻮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻧﺎ ﺳﻼﻣﺘﻲ‬
‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎل ﻣﺪرس ﺣﻮزه ﻋﻠﻤﻴﻪ ﻗﻢ ﺑﻮد و ﻛﻠﻲ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﺮاﺟﻊ اﻋﻠﻲ زﻣﺎن ﺧﻮد‬
‫ﺑﺮو و ﺑﻴﺎﻳﻲ داﺷﺖ و ﺑﺮاي ﺧﻮدش اﺳﻢ و رﺳﻤﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻨﻄﻮر ﻫﻢ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻫﺮ ﺑﭽﻪ ﺟﻐﻠﻲ را ﺑﺸﻮد ﻳﻚ ﺷﺒﻪ آﻳﺖ اﷲ ﻛﺮد‪ .‬در ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﺮاي دﻳﺪار‬
‫و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ وﺿﻌﻴﺖ ﺧﺎص او ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ راه ﺣﻞ دﻳﮕﺮي ﺑﺮﮔﺰﻳﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬اﻳﺮادي ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻣﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮاب او وارد ﺷﻮﻳﻢ و در ﺧﻮاب ﺑﺎ وي ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫دﺳﺖ ﻣﺮا ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن اورادي ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻳﺎدﻣﺎن داده ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﻜﺴﺮه و‬
‫ﺑﺪون ﻫﻴﭻ اﺷﻜﺎﻟﻲ وارد زﻧﺪان و ﺧﻮاب آﻗﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ در ﮔﻮﺷﺔ‬
‫ﻳﻜﻲ از ﺳﻠﻮل ﻫﺎي ﺗﻨﮓ زﻧﺪان‪ ،‬ﻳﻚ ﭘﺘﻮي ﻛﻬﻨﻪ و ﻛﺜﻴﻒ ﺳﺮﺑﺎزي را ﺑﻪ دور‬
‫ﺧﻮد ﭘﻴﭽﻴﺪه و در ﺧﻮاب ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي را ﻣﻦ در ﻳﻜﻲ دو ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ در ﺣﺎل ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ دﻳﺪه‬
‫ﺑﻮدم‪ .‬آﻧﭽﻪ از او ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻗﺪ ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻴﻜﻞ ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ و ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﺔ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﮔﺮدﻧﻲ ﺳﺘﺒﺮ داﺷﺖ‪ .‬رﻳﺶ اﻧﺒﻮه او ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺑﺮادران اﻓﻐﺎﻧﻲ ﻣﺎ‬
‫ﺷﺒﺎﻫﺖ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ وﺟﺎﻫﺖ آﺧﻮﻧﺪي او ﻣﻲ اﻓﺰود‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ آن‬
‫رﻳﺶ و ﺑﺎ آن ﻗﺪ و ﻗﻮاره اش ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻣﺨﺘﺼﺮي ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﻤﺜﺎل ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﻛﻪ‬
‫در ﻣﻮزة ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﺷﻮد داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ‬
‫دﻟﻴﻞ ﺑﺮاي ﺳﻴﺪ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﻮدن او و ﺣﺘﻲ ﺳﻨﺪ و ﺗﺄﺋﻴﺪﻳﺔ ﻟﻘﺐ آﻳﺖ‬
‫اﻟﻬﻲ اش ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ در ﮔﻮﺷﺔ اﻳﻦ زﻧﺪان ﺗﻨﮓ و ﺗﺎرﻳﻚ و ﻧﻤﻨﺎك ﻣﻦ آدﻣﻲ را دﻳﺪم‪،‬‬
‫ﭼﺮوﻛﻴﺪه‪ ،‬زﻫﻮار در رﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﻛﻨﺎره ﻫﺎي ﻟﺒﺎﻧﺶ ﭘﺮ از ﺧﻮن ﻟﺨﺘﻪ ﺷﺪه و زﻳﺮ‬
‫ﭼﺸﻢ ﭼﭗ او ﻧﻴﺰ آﻧﭽﻨﺎن ﻛﺒﻮد و ﺑﺎد ﻛﺮده ﺑﻮد ﻛﻪ دل ﻫﺮ ﺑﻴﻨﻨﺪه اي را ﺑﻪ‬
‫ﺗﺮﺣﻢ ﻣﻲ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﺑﻮي ﻣﺸﻤﺌﺰ ﻛﻨﻨﺪه اي ﻧﻴﺰ از ﻓﻀﺎي ﺳﻠﻮل ﺑﻪ ﻣﺸﺎم ﻣﻲ‬
‫رﺳﻴﺪ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻٌ در اﺛﺮ ﭼﺮك و ﺧﻮن و دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ از ﺑﺪن آﻳﺖ‬
‫اﷲ ﺗﺮاوش ﻛﺮده ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪١٤١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ دﻳﺪن اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﺗﺮﺣﻢ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰ ﺑﺮوﺟﺮدي‪ ،‬ﺑﺎ دﻟﺴﻮزي‬
‫ﺑﻪ ﺣﺎل او و ﺑﺎ ﻟﺤﻦ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﺰﻳﺰ در ﭼﻪ ﺣﺎﻟﻲ؟‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺿﻌﻒ ﻧﺎﺷﻲ از ﻛﻢ ﺧﻮري و ﻛﻢ ﺧﻮاﺑﻲ و درد و‬
‫رﻧﺞ ﺷﻜﻨﺠﻪ در ﺧﻮاب ﻳﺎ در ﺣﺎل ﭼﺮت زدن ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﺸﻢ راﺳﺖ ﺧﻮد را ﻛﻪ از‬
‫ﺿﺮﺑﺎت »ﺑﺎزﺟﻮﻳﺎن ﻋﺰﻳﺰ« در اﻣﺎن ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﺸﻮد و ﻧﮕﺎﻫﻲ از ﺳﺮ ﺗﻌﺠﺐ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺧﻮد اﻧﺪاﺧﺖ و ﺑﺎ ﺑﻲ ادﺑﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﮕﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﺪاري؟ ﻣﮕﻪ ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﻲ در ﭼﻪ ﺣﺎﻟﻲ ﻫﺴﺘﻢ؟ اﻳﻨﻜﻪ دﻳﮕﺮ‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪن ﻧﺪارد!‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻟﺶ را ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺪ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻲ ﮔﻤﺎن اﮔﺮ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺟﻮﻳﺎي ﺣﺎل اوﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻟﺤﻨﻲ ﺑﺎ وي‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻘﺼﺮ ﻫﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ در آﻏﺎز ﺧﻮد را ﺑﻪ‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ در ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﺗﻴﺮش ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﺧﻮرده ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﻓﺮزﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺷﻨﻴﺪم ﻛﻪ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﺎري‪ ،‬آﻣﺪه ام ﺟﻮﻳﺎي ﺣﺎل و اﺣﻮاﻟﺖ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﻧﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﻳﻜﻪ اي ﺧﻮرد و ﺳﭙﺲ‬
‫ﻛﻨﺠﻜﺎواﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺎره او ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎﻳﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺎ آﻧﭽﻪ در‬
‫اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﺧﻮاﻧﺪه ﻳﺎ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮد ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر و ﺑﻪ ﺗﻨﺪي از‬
‫ﺟﺎ ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺖ و در ﻣﻘﺎﺑﻞ او ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎد و زار زار ﺷﺮوع ﺑﻪ ﮔﺮﻳﺴﺘﻦ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺑﻐﻀﻲ ﻛﻪ در ﮔﻠﻮﻳﺶ ﮔﻴﺮ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ! ﻧﮕﺎه ﻛﻦ! ﺑﺒﻴﻦ اﻳﻦ ﻳﺰﻳﺪﻳﺎن زﻣﺎن‪ ،‬اﻳﻦ‬
‫ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ ﭼﻪ ﺑﺮﺳﺮ ﻓﺮزﻧﺪ رﺳﻮل اﷲ آورده اﻧﺪ! اﺷﺎره اي ﺑﻪ ﭼﺸﻢ‬
‫ﻛﺒﻮد ﺧﻮد ﻛﺮد و ﺳﭙﺲ ﭘﺸﺖ ﺧﻮد را ﻛﻪ ﻫﻨﻮز در اﺛﺮ ﺷﻼﻗﻬﺎ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺑﻮد‬
‫ﻧﺸﺎن داد‪ ،‬ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﭘﺎﻫﺎي ﺧﻮن آﻟﻮده اش را و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻦ آورده اﻧﺪ! ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻤﺔ اﻳﻨﻬﺎ را‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ دﻓﺎع از دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد و آﺑﺮو و ﺷﺮف ﺷﻤﺎ و ﭘﺪراﻧﻢ ﺗﺤﻤﻞ‬

‫‪١٤٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﺮده ام و ﺗﺎ ﭘﺎي ﺟﺎن ﻧﻴﺰ ﺗﺤﻤﻞ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‪.‬‬

‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ دﻳﺪن وﺿﻊ رﻗﺖ ﺑﺎر ﺑﺮوﺟﺮدي‪ ،‬اﺷﻚ در ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺣﻠﻘﻪ‬
‫زد و ﺑﻐﺾ ﮔﻠﻮﻳﺶ را ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺗﺮﺣﻢ ﺑﻪ ﺣﺎل او ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻓﺮزﻧﺪ! ﻣﻦ درد و رﻧﺞ ﺗﻮ را اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ‬
‫اﻣﺸﺐ ﺑﻪ دﻳﺪارت آﻣﺪه ام ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ دوران ذﻟﺖ و ﺧﻮاري ﻓﺮزﻧﺪان رﺳﻮل اﷲ‬
‫ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﻛﻪ زﻣﺎﻧﺶ ﻓﺮا رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺔ ﺟﺒﺎران‬
‫و ﺳﺘﻤﮕﺮان و ﻓﺎﺳﻘﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﻏﺎﺻﺒﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﺎﻧﺪان ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺰاي اﻋﻤﺎل‬
‫ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫آﻳﺎ ﺣﺎﺿﺮي ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻋﺪل و داد و ﮔﺴﺘﺮش آن در ﺟﻬﺎن ﺑﻪ‬
‫ﻣﻠﺘﺰﻣﻴﻦ رﻛﺎب ﻣﺎ ﺑﭙﻴﻮﻧﺪي ﺗﺎ دﻣﺎر از روزﮔﺎر دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪاﻧﻤﺎن در آورﻳﻢ؟‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن را راه ﻓﺮﺟﻲ ﻣﻲ ﺷﻤﺮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‪ ،‬ﻣﺮا از دﺳﺖ اﻳﻦ ﻧﺎﺑﻜﺎران آزاد ﻛﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ‬
‫ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻲ ﻣﻲ آﻳﻢ و ﻫﺮ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻲ ﺑﺎ ﺟﺎن و دل در ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻮ اﻧﺠﺎم‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ داد‪ .‬در ﺿﻤﻦ ﻳﺎدﺗﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﭘﻴﺮوان ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﮕﻲ ﮔﻮش ﺑﻔﺮﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ و ﺷﺮ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را از ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻛﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺑﺮوﺟﺮدي‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﺎدي رو ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﺮد و‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﻳﻜﻲ از ﻓﺮزﻧﺪان اﺻﻴﻞ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ و اﻳﻦ ﻛﻪ‬
‫ﻳﺎراﻧﻲ ﻧﻴﺰ دارد‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ ﺟﻤﻊ آوري ﻟﺸﻜﺮ ‪ 313‬ﻧﻔﺮه ﺣﻞ ﺑﺸﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ دﻳﺪن ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﺳﺮﺷﺎر از اﻣﻴﺪش‪،‬‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ آﻗﺎ ﺟﺎن ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي در ﺧﻮاب اﺳﺖ‪ .‬در ﺧﻮاب‬
‫آدم ﻫﻤﻪ ﺟﻮر ﺣﺮف ﻣﻲ زﻧﺪ و ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺧﻮاب آدم ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن‬
‫ﭘﺮواز ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ از ﻋﻘﺎب ﻫﺎي ﺗﻴﺰ ﭘﺮواز ﺑﻬﺮاﺳﺪ‪ .‬و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎﻫﻴﺎن در‬
‫آب ﺷﻨﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ وﺣﺸﺘﻲ از ﻧﻬﻨﮓ ﺗﻴﺰ دﻧﺪان درﻳﺎﻫﺎ ﺑﻪ دل راه‬
‫دﻫﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ او در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﺳﻴﺮ و در ﺑﻨﺪ اﺳﺖ‪ .‬رﻫﺎ ﺷﺪن‬
‫از ﭼﻨﮕﺎل آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺧﻮن آﺷﺎم از ﻧﺎن ﺷﺐ ﻫﻢ ﺑﺮاي او واﺟﺐ ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫او ﺑﺮاي رﻫﺎﻳﻲ ﺧﻮد ﻫﺮ ﻗﻮﻟﻲ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﻫﺮ وﻋﺪة راﺳﺖ و دروﻏﻲ ﺑﻪ‬
‫زﺑﺎن ﻣﻲ راﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آزادي ﺧﻮد را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪ .‬ﺗﺎزه ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺮد‬

‫‪١٤٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﻪ ﺑﺮوﺟﺮدي ﻫﻢ ﻳﻚ آﺧﻮﻧﺪ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻘﻴﻪ ﺑﺰرگ ﺷﺪه‪ ،‬زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮده و‬
‫ﻧﺎن ﺧﻮرده اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از رﻫﺎﻳﻲ از زﻧﺪان‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻬﺪ و ﭘﻴﻤﺎن ﺧﻮد ﭘﺎي ﺑﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ او ﺑﻌﺪ از ﭼﺸﻴﺪن ﻣﺰة‬
‫زﻧﺪان وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻌﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺧﻄﺮ ﻛﻨﺪ و ﺧﺪاي‬
‫ﻧﻜﺮده از ﻧﻮ ﮔﺬارش ﺑﻪ زﻧﺪان ﺑﻴﻔﺘﺪ ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت ﻧﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬
‫ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ داد او ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ‬
‫اﻳﻦ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ زود ﮔﺬر را از اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﮕﻴﺮم‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﻧﮕﻔﺘﻢ و ﻣﻨﺘﻈﺮ‬
‫ﺷﺪم ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﺗﻜﻠﻴﻒ آزادي ﺑﺮوﺟﺮدي ﭼﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬آﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﻳﻚ زﻧﺪاﻧﻲ را آزاد ﺳﺎزد ﻳﺎ ﻧﻪ؟ زﻧﺪاﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ اﺳﺖ از ﺳﺎدات و اوﻻد‬
‫ﺷﺮﻳﻒ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و از ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد اوﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ ﺑﺎ دﻳﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺟﺎن ﺗﺎزه اي ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫دﻋﻮت از او ﺑﺮاي ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ رﻛﺎب اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﺮﻛﺖ در ﺟﻬﺎد اﻛﺒﺮي ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫ﻇﻬﻮر او ﺑﻪ راه ﻣﻲ اﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ! ﺷﻤﺎ ﭘﺲ از آزاد ﻛﺮدن ﻣﻦ از دﺳﺖ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺮاﻣﻴﺎن‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻣﺨﺘﺼﺮي ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻳﻜﻲ از‬
‫ﻧﻮاب ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ و ﺑﻌﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ورﻗﻪ ﭼﻪ ﺑﻪ روزﮔﺎر اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ آورد و در اداﻣﻪ اﻓﺰود ‪:‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﻧﺎم ﺷﻤﺎ اﻟﺪرم ﺑﻠﺪرم ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺑﺮﮔﻪ اي ﻳﺎ وﻛﺎﻟﺘﻲ از ﺷﻤﺎ در دﺳﺖ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻦ ﻳﻚ ﺗﻮﻗﻴﻊ‬
‫دو ﺳﻄﺮي ﻫﻢ از ﺷﻤﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺷﻴﻌﻴﺎن اﻳﺮان و ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل‬
‫ﺧﻮد راه ﺧﻮاﻫﻢ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﻛﺎري ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﻳﺰﻳﺪ دﻳﮕﺮ در‬
‫ﺑﻼد اﺳﻼﻣﻲ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﺸﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر و ﺷﺨﺼﺎٌ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ‬
‫آﻣﺎدﮔﻲ ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ او اﺑﺮاز ﻣﻲ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺑﻮد‪.‬‬
‫آﻣﺎدﮔﻲ ﺑﺮوﺟﺮدي روزﻧﺔ اﻣﻴﺪي ﺑﻮد ﻛﻪ او را از ﻳﺎس و ﻧﺎ اﻣﻴﺪي ﺑﻴﺮون آورد‪.‬‬
‫اﻣﺎ درﺧﻮاﺳﺖ او ﺑﺮاي آزادي از زﻧﺪان و ﺳﭙﺲ درﻳﺎﻓﺖ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺗﺎ ﺣﺪودي‬
‫ﻛﺎرش را ﻣﺸﻜﻞ ﻛﺮد‪ .‬آزاد ﻛﺮدن او از زﻧﺪان ﻛﺎر وي ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺗﻮﻗﻴﻊ دادن ﺑﻪ او‬

‫‪١٤٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫را‪ ،‬آن ﻫﻢ در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر در ﭘﻴﺶ ﺑﻮد‪ ،‬ﺿﺮوري ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ‪ .‬از‬
‫اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻓﺮزﻧﺪ! زﻣﺎن‪ ،‬زﻣﺎن ﻇﻬﻮر اﺳﺖ و ﺧﻮد ﻣﻦ ﺷﺨﺼﺎٌ در ﺻﺤﻨﻪ ﺧﻮاﻫﻢ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻣﻦ داﺷﺘﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺿﺮورﺗﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﺗﻮ در رﻛﺎب و ﻫﻤﺮاه ﻣﻦ ﺧﻮاﻫﻲ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬در ﺑﺎرة آزادي ﺗﻮ‪ ،‬ﻣﻦ ﺣﺎل و روز ﺗﻮ‬
‫را ﺑﻪ ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ ﺗﺎ ﺧﻮد ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ ﺗﺮﺗﻴﺐ آن را ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از آن ﻧﻴﺰ وﺳﺎﺋﻞ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺗﺮا ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر ﺑﺮاﻳﺖ ﻓﺮاﻫﻢ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﮔﺮﻓﺘﺎري ﺧﻮد‬
‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن او و اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻪ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ ﺗﻮﻗﻴﻌﻲ ﺑﻪ او ﺑﺪﻫﺪ‬
‫و ﻧﻪ او را از زﻧﺪان آزاد ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ اﻣﻴﺪش را ﻧﻴﺰ از دﺳﺖ داد‪ .‬ﺑﺮاي او ﺑﺎور‬
‫ﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﻧﺎم و آوازه اي ﻛﻪ دارد‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ آزاد‬
‫ﻛﺮدن ﻳﻚ زﻧﺪاﻧﻲ را ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺜﻞ ﻫﻤﺔ ﻣﺪﻋﻴﺎن‪ ،‬وﻋﺪة ﺳﺮ ﺧﺮﻣﻦ‬
‫ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ آزادي ﺑﺮاي ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﺴﻴﺎر ﺿﺮوري ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ او‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از آزادي ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ از اﻣﺎم زﻣﺎن دل ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬او در ﻫﻤﺎن‬
‫ﻟﺤﻈﺎت ﻛﻮﺗﺎه در اﻧﺪﻳﺸﺔ ﺧﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ داﺷﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ورﻗﻪ اي ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺛﺮوت دﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود و ﻣﻲ ﺷﻮد از آن اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻫﺎي ﻛﻼن ﻛﺮد و ﺑﻬﺮه ﻫﺎي ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﺮد‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﺪم‬
‫رﻏﺒﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮش ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎﻳﺶ ﺑﺎ دﻟﺨﻮري ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ! ﻣﮕﺮ ﺧﺪا ﻧﻤﻲ داﻧﺪ ﻣﻦ در ﭼﻪ وﺿﻌﻴﺘﻲ ﻫﺴﺘﻢ‬
‫ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ او را از اوﺿﺎع ﺑﺪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﻛﻨﻴﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺧﺪا از وﺿﻊ‬
‫ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد ﺧﺒﺮ ﻧﺪارد و ﻧﻤﻲ داﻧﺪ ﻛﻪ دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ ﻳﻜﻲ از ﻓﺮزﻧﺪان ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ او‬
‫را ﺑﻪ زﻧﺪان اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻧﺪ؟‪ ....‬ﻣﮕﺮﻫﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﻪ درازا ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻳﻘﻴﻨﺎٌ ﺧﺪاي ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ از ﻫﻤﻪ اﻣﻮر آﮔﺎه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪،‬‬
‫وﻗﺘﻲ اوﺿﺎع ﺑﺪ ﺷﻤﺎ را از زﺑﺎن ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮد‪ ،‬زودﺗﺮ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﭼﺎره ﻣﻲ اﻓﺘﺪ و‬
‫ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ ﺑﺮاي آزادي ﺷﻤﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ از ﻣﻨﻄﻖ اﻣﺎم زﻣﺎن راﺿﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲ رﺳﻴﺪ و در ﻋﻴﻦ‬

‫‪١٤٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺣﺎل ﭘﻴﺶ ﺧﻮد ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﺎﻻﺧﺮه اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ دردي ﻫﺮ‬
‫ﭼﻨﺪ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﺨﻮرد و آزاد ﺷﺪن از زﻧﺪان را ﻫﻢ در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺤﺪوده ﻣﻲ‬
‫داﻧﺴﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﺨﺼﺎٌ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ او را از زﻧﺪان آزاد‬
‫ﺳﺎزد‪ ،‬ﺳﮕﺮﻣﻪ ﻫﺎﻳﺶ را در ﻫﻢ ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﺑﻲ ادﺑﺎﻧﻪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎﺑﺎ رو ﺑﺎش! ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ و ﻋﺪل و داد را در ﺟﻬﺎن اﻳﺠﺎد‬
‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻦ ﺑﺪﺑﺨﺖ و ﻓﻠﻚ زده را از زﻧﺪان آزاد ﻛﻨﺪ! ﺑﻌﺪ ﻫﻢ‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﺗﻴﺮش را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮد ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ آزادي ﻣﻦ دﺳﺖ ﺧﺪاﺳﺖ‪ ،‬درﺳﺖ! اﻣﺎ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻧﻮﺷﺘﻦ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻛﻪ دﺳﺖ ﺧﺪا ﻧﻴﺴﺖ؟ دو ﻛﻠﻤﻪ ﭘﺸﺖ اﻳﻦ دﺳﺘﻤﺎل ﻛﺎﻏﺬ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻦ ﻧﺎﻳﺐ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻫﻤﻴﻦ! ﺑﻌﺪ ﺧﻮدم ﻣﻲ داﻧﻢ ﭼﻄﻮر از دﺳﺖ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺮﻣﻠﻪ ﻫﺎ ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺳﺮش را ﺗﻜﺎن ﻣﻲ داد اﻓﺰود ‪:‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻢ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺧﺪا ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ ﻣﺮا از اﻳﻦ ﻣﺤﺒﺲ ﻧﺠﺎت دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻓﺎﺗﺤﺔ ﺧﻮدم را ﺑﺨﻮاﻧﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ دارﻳﻢ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان ﺧﻮد رﺣﻢ‬
‫ﻛﺮده و ﻧﻪ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺎﻧﺶ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺮﺳﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺳﻴﺪ ﻳﻚ ﻻ ﻗﺒﺎ ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻦ دارم اﺳﻢ‬
‫ﻣﺮا ﻫﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻧﺸﻨﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫او ﺑﺎ ﻧﺎﻣﻴﺪي از آزاد ﺷﺪﻧﺶ ﺗﻮﺳﻂ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺼﺮاﻧﻪ از او ﻣﻴﺨﻮاﺳﺖ‬
‫ﻻاﻗﻞ ﻳﻚ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﻪ او ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن از دادن آن ﻧﻴﺰ ﺳﺮ ﺑﺎز زد‪.‬‬
‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻖ ﺑﺎ ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﻮد و ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ او ﻫﻢ ﻋﻘﻴﺪه‬
‫ﺑﻮدم‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻣﺎﻣﻲ ﻗﺪرت ﻧﺪارد ﻛﻪ ﻳﻚ زﻧﺪاﻧﻲ ﺑﻲ ﮔﻨﺎه را از زﻧﺪان آزاد ﺳﺎزد‪،‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﺧﻮد ﺑﺎ دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ رو در رو ﺷﻮد؟ آﻧﭽﻪ ﻣﺎ‬
‫از زﺑﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻣﺎﻣﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻫﺰار و‬
‫ﻳﻚ ﻣﻌﺠﺰه ﺑﻜﻨﻨﺪ؛ ﻣﻌﺠﺰاﺗﻲ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺧﺪا ﻫﻢ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎﻣﺶ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﻳﺎدم ﻫﺴﺖ ﻛﻪ در روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻲ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﺮﺑﻼ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ در‬
‫ﮔﻴﺮ و دار ﺟﻨﮓ ﻛﺮﺑﻼ‪ ،‬از ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ ﺑﻪ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺧﺒﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ در ﻳﻜﻲ‬
‫از ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎي دور اﻓﺘﺎدة ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﻣﺸﻜﻠﻲ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺑﻨﺪة ﺧﺪا ﻳﺎ ﻳﻚ‬
‫ﺣﻴﻮان ﺑﻲ زﺑﺎن ﭘﻴﺶ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﮔﺮﻓﺘﺎر در ﺻﺤﺮاي ﻛﺮﺑﻼ‪ ،‬در ﺣﻴﻦ ﺟﻨﮕﻴﺪن ﺑﺮادران و‬

‫‪١٤٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﺑﺎ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﻋﺒﻴﺪاﷲ اﺑﻦ زﻳﺎد‪ ،‬ﺑﺮاي ﺣﻞ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ‪ ،‬ﻃﻲ اﻻرض‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و رﻫﺴﭙﺎر ﺳﺮزﻣﻴﻦ دراﻧﺪﺷﺖ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﻣﻴﺸﻮد و از اﻳﻦ ﺳﻮ ﺑﻪ آن‬
‫ﺳﻮي ﺟﻨﮕﻠﻬﺎ ﻣﻲ دود ﺗﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه اﻳﺠﺎد ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲ رﺳﺪ و آن را ﺣﻞ و‬
‫ﻓﺼﻞ ﻣﻴﻜﻨﺪ و ﺑﺎ»ﭘﻴﺮوزي« ﺗﻤﺎم ﺑﺮ ﻣﻴﮕﺮدد ﺑﻪ ﻛﺎرزار ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﺷﮕﻔﺘﺎ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ و ﻋﺠﻴﺐ ﺗﺮ از اﻳﻦ ﻣﻌﺠﺰه در ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ادﻳﺎن و‬
‫ﻣﺬاﻫﺐ دﻧﻴﺎ و از ﺟﺎﻧﺐ ﻫﻴﭽﻴﻚ از ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان و اﻧﺒﻴﺎء و اوﻟﻴﺎء ذﻛﺮ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن و وﻟﻲ ﻋﺼﺮ و ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻧﻴﺰ‬
‫ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﻗﺎدر ﻧﻴﺴﺖ ﻳﻜﻲ از ﺳﺎدات ﺷﺮﻳﻒ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ دﻓﺎع از‬
‫ﻣﺬﻫﺐ ﭘﺪراﻧﺶ ﺑﻪ زﻧﺪان اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺠﺎت دﻫﺪ و آﻧﻮﻗﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺟﻬﺎن‬
‫را ﭘﺮ از ﻋﺪل و داد ﻛﻨﺪ!‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺧﻮاﺑﺶ ﻧﻮر اﻣﻴﺪي در دﻟﺶ‬
‫روﺷﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن وي اﻣﻴﺪش ﺑﻪ ﻳﺎس ﻣﺒﺪل ﺷﺪ‪ .‬او ﺑﺮ‬
‫ﺧﻼف دﻗﺎﻳﻖ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻋﻼﻗﻪ اي ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدن ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن را‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ و ﺗﺮﺟﻴﺢ داد ﺑﻪ ﺟﺎي ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺎ او‪ ،‬ﺧﻮاب ﺧﻮد را اداﻣﻪ‬
‫دﻫﺪ ﺗﺎ درد و رﻧﺞ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ دﻳﺪه ﺑﻮد ﺑﺎ ﺧﻮاﺑﻴﺪن‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬اﻧﺪﻛﻲ اﻟﺘﻴﺎم ﭘﺬﻳﺮد‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻏﻠﺘﻲ زد و ﭘﺸﺖ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻤﻮد و‬
‫ﺧﻮاﺑﺶ را ﺑﺎ ﺧﺮ و ﭘﻒ و ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ او اداﻣﻪ داد‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ ﺑﺎ درك ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﺷﺎره اي ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮرش‬
‫ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻦ از ﺧﻮاب ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﻮد‪ .‬در ﻳﻚ آن ﻫﺮ دو در ﺳﺎﻟﻦ ﺧﺎﻧﺔ ﻣﻦ رو‬
‫در روي ﻫﻢ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻛﻪ از اﻳﻦ دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻫﺎ ﻏﺮق ﺣﻴﺮت ﺑﻮدم‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪:‬‬
‫راﺳﺘﻲ ﭼﺮا ﻧﺨﻮاﺳﺘﻴﺪ ﺑﺮوﺟﺮدي را از زﻧﺪان آزاد ﻛﻨﻴﺪ؟‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺪون ﺗﺎﻣﻞ و ﺑﺎ ﺻﺮاﺣﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﻮ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻲ؛ ﻣﻦ‬
‫ﻗﺎدر ﺑﻪ آزاد ﻛﺮدن او ﻧﺒﻮدم و ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ وﻋﺪه اي ﺑﻪ او ﺑﺪﻫﻢ ﻛﻪ اﻧﺠﺎﻣﺶ‬
‫ﺑﺮاﻳﻢ ﻣﻘﺪور ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬وﻗﺘﻲ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﻣﺎ در ﺑﺤﺒﻮﺣﻪ ﺟﻨﮓ ﻛﺮﺑﻼ ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻳﻚ‬
‫ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻛﻪ در ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﻮد و ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬

‫‪١٤٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫و ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﻲ رود‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻛﻪ از ﻧﻮادﮔﺎن اﻳﺸﺎن و اﻣﺎم‬

‫زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﭼﻄﻮر ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻳﻚ ﻣﻌﺠﺰه ﻛﻮﭼﻚ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ؟‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬آﻗﺎ ﺟﺎن! ﻛﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﺟﺪ ﻣﺎ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ وﺳﻂ ﻣﻌﺮﻛﻪ‬
‫ﻛﺮﺑﻼ ﺑﻪ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟ اﮔﺮ اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻮار ﭼﻨﻴﻦ ﻫﻨﺮي داﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻲ‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺣﺪاﻗﻞ ﺟﺎن ﻓﺮزﻧﺪان و ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد را ﻧﺠﺎت دﻫﺪ‪ ،‬ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ آﻧﻬﺎ را‬
‫ﺑﻪ اﻣﺎن ﺧﺪا رﻫﺎ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﻋﺒﻴﺪاﷲ آﻧﻬﺎ را ﺳﺮ ﺑﺒﺮ ﻧﺪ و ﺣﻀﺮت ﺑﻪ‬
‫دﻧﺒﺎل ﻧﺠﺎت ﺟﺎن ﻳﻚ ﻫﻨﺪو در ﺟﻨﮕﻠﻬﺎي ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن اﻳﻦ ﺳﻮ و آن ﺳﻮ ﺑﺪود‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻌﺪ از ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ داﺳﺘﺎن آﻧﭽﻨﺎن ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ دل‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺶ ﺳﻮﺧﺖ و ﺑﺎ ﭘﻮزش ﺧﻮاﻫﻲ ﮔﻔﺘﻢ؛ اﻳﻨﻬﺎ ﺣﺮﻓﻬﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ در ﺑﺎره اﻣﺎﻣﺎن ﻣﻲ زﻧﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﺑﺮوﺟﺮدي ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ او را از زﻧﺪان رژﻳﻢ اﺳﻼﻣﻲ آزاد ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬در اداﻣﻪ اﻓﺰودم ‪ :‬از‬
‫اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﻮارد در ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺎ ﺷﻴﻌﻴﺎن آﻧﻘﺪر زﻳﺎد اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺪ و ﺣﺴﺎﺑﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ در ﻃﻮل زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎورﻫﺎﻳﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ‬
‫دﺳﺖ روي دﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ و ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻲ ﻧﺸﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺎﻧﺸﺎن ﮔﺮه ﻫﺎي‬
‫ﻛﻮر زﻧﺪﮔﻴﺸﺎن را ﺑﺎز ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎران آﻧﻬﺎ را ﺷﻔﺎ دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺮﺳﻨﮕﺎن را ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮراك ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ و اﻟﻲ آﺧﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬راﺳﺘﻲ ﭼﺮا از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻛﻤﻚ ﻧﺨﻮاﺳﺘﻲ؟‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻲ ﻣﻦ ﺗﻮي ﺧﻮاب‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدي آﺗﺶ روﺷﻦ ﻛﻨﻢ و ﭘﺮ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را ﺑﺴﻮزاﻧﻢ ﻛﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺸﻮد؟‬
‫دﻳﺪم در اﻳﻦ ﻣﻮرد راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ و ﺣﻖ ﺑﺎ اوﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﺮا از ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺧﻮدداري ﻛﺮدي؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻋﺰﻳﺰم ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺳﻮاد ﻧﺪارم و ﺑﻠﺪ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﺑﻨﻮﻳﺴﻢ؟‬
‫ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻲ ﺑﺮاي اﻳﺸﺎن ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺑﻨﻮﻳﺴﻢ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ‪ :‬وﻟﻲ ﻧﻮاب ﺧﺎص ﺷﻤﺎ در ﻃﻮل ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎل ﻏﻴﺒﺖ ﺻﻐﺮي ﻣﺮﺗﺐ‬
‫از ﺟﺎﻧﺐ ﺷﻤﺎ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻣﻲ آوردﻧﺪ! ﺗﺎزه در ﺑﺎرة ﺗﻮﻗﻴﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آﺧﺮﻳﻦ ﻧﺎﻳﺐ‬
‫ﺧﺎص ﺧﻮد ﺳﻤﺮي ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي ﺧﻮد را ﻣﻄﺮح ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬
‫ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﺪ؟‬

‫‪١٤٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺧﻨﺪة ﻣﻌﻨﻲ داري ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺮف ﻫﺎ ﺑﺎور دارﻳﺪ‪ .‬ﭘﺪر آﻣﺮزﻳﺪه‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﮕﺮ ﻣﻦ وﺟﻮد داﺷﺘﻢ ﻛﻪ‬
‫ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺻﺎدر ﻛﻨﻢ؟ دوم اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺮ ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻛﺠﺎ و ﻧﺰد ﭼﻪ ﻛﺴﻲ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮدم؟ ﺳﻮم اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺮ ﺑﻮدم و ﭼﻨﻴﻦ ﻫﻨﺮﻫﺎﻳﻲ‬
‫داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﺣﺪاﻗﻞ از آن ﭼﺎه ﻛﺬاﻳﻲ ﺑﻴﺮون ﻣﻲ آﻣﺪم و ﻣﻲ رﻓﺘﻢ در ﻳﻚ دﺷﺖ و‬
‫دﻣﻨﻲ اﻗﺎﻣﺖ و ﺑﺎ ﻣﺮدم زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدم ﺗﺎ از رﻃﻮﺑﺖ و از ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﭼﺎه ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻋﺰﻳﺰم! ﻫﻤﺔ آن ﺣﺮﻓﻬﺎ دروغ و ﻧﻮﻋﻲ ﺣﻘﻪ ﺑﺎزي ﺑﻮده‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﺮدم‬
‫ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﻤﺎ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي درس ﺧﻮاﻧﺪه و آﮔﺎه اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ و از ﻣﻦ‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي آﻗﺎي ﺑﺮوﺟﺮدي ﻣﻌﺠﺰه ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫*‬
‫ﺗﻤﺎس و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺗﻦ از اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺧﺎرج ﻧﺸﻴﻦ و ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ در داﺧﻞ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎﺻﻲ ﻛﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در اﻣﺮ ﻇﻬﻮر ﻳﺎر و ﻳﺎور اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺑﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺎﻧﺪ و ﻫﺮ‬
‫ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي از اﻳﻦ ﻛﺎر ﺳﺮ ﺑﺎز زدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﺮا ﺑﺮ آن داﺷﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻦ و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدن ﺑﺎ ﻛﺴﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺿﺮورﺗﻲ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ دﻟﺴﺮدي و ﻳﺎس و ﻧﺎ اﻣﻴﺪي ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬دﻳﮕﺮ‬
‫ﺳﺮاغ ﻛﺴﻲ ﻧﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﭼﻨﺪ ﻣﻮرد ﻧﺸﺴﺘﻢ ﺗﺎ‬
‫ﺑﺒﻴﻨﻢ؛ ﻛﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﻲ ﻋﻼﻗﮕﻲ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻇﻬﻮر ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺷﻴﻌﻴﺎن اﻳﺮان ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن از ﻧﻈﺮ ﺧﻮد ﻣﻦ روﺷﻦ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬از زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺳﺮ رﺷﺘﻪ دار ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺖ ﻣﺎ‬
‫ﺷﺪ و ﻣﺎﻫﻴﺖ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را ﻧﺸﺎﻧﻤﺎن داد‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ اﻳﺮاﻧﻲ‬
‫اﻋﺘﻘﺎدم را ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و دﻳﮕﺮ اﻣﺎﻣﺎن از دﺳﺖ دادم‪ .‬ﺑﻲ ﺷﻚ اﻳﺮاﻧﻴﺎن دﻳﮕﺮ‬
‫ﻧﻴﺰ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن آدﻣﻬﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺻﻐﺮ ﺣﺎن‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﻨﺘﻈﺮي و‬
‫ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻛﺎﻇﻤﻴﻨﻲ ﺑﺮوﺟﺮدي‪ ،‬وﺿﻊ ﺧﺎﺻﻲ دارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﻣﻨﻜﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﻧﺒﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ اﺋﻤﺔ ﺷﻴﻌﻪ و ﺑﺨﺼﻮص اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﻘﻴﺪه و اﻳﻤﺎن دارﻧﺪ‪ .‬ﺳﺌﻮال‬

‫‪١٤٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﭼﺮا آﻣﺎدة ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺸﺪﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي‬
‫آوردﻧﺪ ﺗﺎ از ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ او ﻃﻔﺮه ﺑﺮوﻧﺪ؟‬
‫اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ ﻗﺸﺮ ﺧﺎﺻﻲ از ﺟﺎﻣﻌﺔ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﺔ اﻳﺮان را ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻟﺬا ﻧﻈﺮاﺗﺸﺎن در ﻛﻞ ﻧﺸﺎن‬
‫دﻫﻨﺪة دﻳﺪﮔﺎه ﻛﻠﻲ ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اي ﻛﻪ ﻣﻦ از اﻳﻦ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري ﻣﺮدم‬
‫ﺷﻴﻌﺔ اﻳﺮان اﻣﻴﺪ داﺷﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑﺮ ﻇﻬﻮر اﻳﻦ اﻣﺎم ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ‬
‫دﻳﮕﺮي ﻋﻤﻞ ﻛﺮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﺮدم و ﻫﻢ ﺑﺎ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ آﻧﺎن و ﻫﻢ ﺑﺎ‬
‫اﻳﻤﺎن و ﻋﻘﻴﺪه ﺷﺎن ﺧﺪﻋﻪ ﻛﺮد و ﺑﺮ ﻋﻜﺲ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز‬
‫ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﮔﻤﺮاﻫﻲ ﻛﺸﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﻨﺘﻬﺎ در ﻗﺎﻟﺐ ﺧﺮاﻓﺎت‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را آﮔﺎه و ﺷﺮ ﻃﺎﻳﻔﺔ آﺧﻮﻧﺪ را از ﺳﺮﺷﺎن ﻛﻮﺗﺎه ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻫﻤﺔ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ و اﻓﺴﺎﻧﻪ‬
‫ﭘﺮدازﻳﻬﺎ و اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﺳﺎزﻳﻬﺎ‪ ،‬ﻃﺮﺣﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺬاق‬
‫ﻣﺘﻌﺼﺒﻴﻦ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻮش آﻳﺪ و ﻫﻢ اﻫﻞ ﺧﺮد و اﻧﺪﻳﺸﻪ ﺑﺎ ﻣﻌﺮﻛﻪ اي ﻛﻪ راه‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ و ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم دﺳﺖ از ﺑﺎورﻫﺎي‬
‫ﺧﺮاﻓﻲ و ﻧﺎدرﺳﺘﻲ ﻛﻪ ﻗﺮﻧﻬﺎ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ در دل و ﺟﺎﻧﺸﺎن ﻧﺸﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮدارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻳﻦ ﻃﺮح ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮع ﭼﻨﺪ روزي ﺑﻪ درازا‬
‫ﻛﺸﻴﺪ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ از ﺑﻪ ﺛﻤﺮ رﺳﻴﺪن آن اﻃﻤﻴﻨﺎن داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﺗﺪوﻳﻦ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺎ آﺗﺶ زدن ﻳﻜﻲ از‬
‫ﭘﺮﻫﺎي ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻣﻴﻦ اﻳﺸﺎن ﺑﻪ دﻳﺪار ﻣﺎ آﻣﺪ و ﻣﻦ ﻛﻞ ﻃﺮح را ﺑﺎ رﻳﺰه‬
‫ﻛﺎرﻳﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اش ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﺮاي او ﺷﺮح دادم‪.‬‬
‫ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮي در ﭼﻨﺪ ﻣﻮرد ﺧﺎص‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ‬
‫ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ را ﻋﻤﻠﻲ داﻧﺴﺖ و ﮔﻔﺖ ﭘﻴﺶ از آﻏﺎز ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﻴﺪ‪ ،‬آن را ﺑﻪ‬
‫ﭘﻴﺸﮕﺎه ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﻨﻢ و ﻣﻮاﻓﻘﺖ اﻳﺸﺎن را ﺑﮕﻴﺮم و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ اﺟﺮا‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻧﻈﺮ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻴﻢ و او ﻣﺎ را ﺗﺮك ﻛﺮد ﺗﺎ‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ ﺧﺪا را در ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻮد ﻗﺮار دﻫﺪ و‬
‫ﻧﻈﺮ ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ را ﺑﻪ ﻣﺎ اﺑﻼغ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪١٥٠‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‬
‫ﻇﻬﻮر‬
 ‫‪-3‬‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ ﺗﺒﺴﻤﻲ ﺷﻴﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﭘﺮش را‬
‫آﺗﺶ ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎزﮔﺸﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﺒﺮﻳﻚ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ ﻣﻮرد ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و اﺟﺎزه‬
‫ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ﻛﻪ آن را ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا ﺑﮕﺬارﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺮﺳﻨﺪ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬زﻳﺮا ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮاي‬
‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر در ﺟﻬﺖ ﻣﺼﻠﺤﺖ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ اﻋﻼم آﻣﺎدﮔﻲ ﻛﺮده و ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد‬
‫در ﻳﻚ اﻣﺮ ﺧﻴﺮ ﻗﺪم ﺑﺮدارد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻳﻘﻴﻦ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر‬
‫ﺗﺎ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﺮود ﻛﺎر ﺳﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻦ داﺷﺘﻢ‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻧﻴﺰ در ﺟﺮﻳﺎن اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ روﺷﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد اﻳﻦ‬
‫ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﺑﻴﺎﻳﺪ‬
‫و ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر زﻧﺪﮔﺎن ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن‬
‫را زﻧﺪه ﻛﻨﺪ ﺗﺎ آﻧﻬﺎ را ﻋﺬاب ﺑﺪﻫﺪ و ﻳﺎ ﭘﺪراﻧﺶ را رﺟﻌﺖ دﻫﺪ و ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ‬
‫ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮده اﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺎﻳﺪ و ﺑﺮ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺴﻴﺎري از ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻲ ﭘﻨﺪارﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺎم ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ‬
‫ﻋﺪل و داد را در ﺟﻬﺎن ﺟﺎري ﺳﺎزد‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر را‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﻓﻬﻤﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻇﻬﻮر او ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎم ﮔﺮﻓﺘﻦ از دﺷﻤﻨﺎن‬
‫ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫آن ﻃﻮر ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ درد ﻣﺮدم‬
‫ﺑﻴﭽﺎرة ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺮﺳﺪ‪ .‬او ﻣﻲ آﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ‪ ،‬ﻋﻠﻲ‬
‫اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ و ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ را ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ و ﺗﻤﺎم ﻣﺮدم دﻧﻴﺎ؛ اﻋﻢ‬
‫از ﻣﺴﻠﻤﺎن و ﻣﺴﻴﺤﻲ و ﻳﻬﻮدي و ﺑﻮداﺋﻲ و ﻫﻨﺪو و ﻏﻴﺮه را وادارد ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫اﺳﻼم ﻣﺤﻤﺪي و ﺷﻴﻌﻪ ﻋﻠﻮي ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﺔ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﺷﺮﻋﻲ ﺧﻮد را‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺪل و دادي ﻫﻢ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت در ﭘﻲ آﻧﺴﺖ‪ ،‬ﻋﺪل و دادي اﺳﺖ ﺑﺮاي‬
‫ﺧﺎﻧﺪان ﻋﻠﻮﻳﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻴﺎل و ﺗﺼﻮر آﻧﻬﺎ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮﻗﺸﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻤﻮ‬
‫زادﮔﺎﻧﺸﺎن ﭘﺎﻳﻤﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬وﮔﺮﻧﻪ او ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﺔ زﻫﺮا در ﺑﺎرة ﻏﺼﺐ‬
‫ﻓﺪك ﻛﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ آن را از او ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﺎل واﮔﺬار ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬
‫اﺳﻼم و ﺑﻪ ﺧﺪا ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺒﺎن اﺻﻠﻲ ﻓﺪك ﻛﻪ اﻣﻮال‬
‫و اﻣﻼﻛﺸﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻏﺼﺐ ﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﺟﺎزه ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ داد‬
‫ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﻨﻨﺪ و از دﺳﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و دار و دﺳﺘﺔ او ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﭼﺮا آﻧﻬﺎ را ﻛﺸﺘﻪ و اﻣﻮال و اﻣﻼك و زن و ﺑﭽﻪ ﺷﺎن را ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻮﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﻨﺪة ﺧﺪا ﻧﺒﻮدﻧﺪ و ﺣﻖ و ﺣﻘﻮﻗﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ آﺷﻨﺎﻳﻲ از ﻋﻠﻞ و اﺳﺒﺎب ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر او را ﻃﻮري‬
‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮدم ﻛﻪ دﺳﺖ ﻛﻢ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﺐ و روز و وﻗﺖ و ﺑﻲ‬
‫وﻗﺖ ﺗﻤﻨﺎي آﻣﺪن او را ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫و اﻳﻨﻚ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻇﻬﻮر را ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ!‬

‫‪١٥٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺟﻢ ﻛﺮان‬
‫روز ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ اي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻌﻤﻮل ﮔﺮوه ﻛﺜﻴﺮي از ﻣﺮدم را ﺑﺎ ﺗﻤﻬﻴﺪات‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬از ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺎ اﺗﻮﺑﻮس و ﻛﺎﻣﻴﻮن‬
‫و ﻏﻴﺮه ﺑﻪ زﻳﺎرت ﺟﻢ ﻛﺮان آورده ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ روﻧﻘﻲ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ‬
‫ﺟﻬﻞ و ﺟﻨﻮن‪ ،‬ﺗﺰوﻳﺮ و رﻳﺎي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮدﻣﺪاري ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺻﺪاي ﺗﻜﺒﻴﺮ و ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي ﺗﻤﻨﺎي‬
‫ﻇﻬﻮر ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ از زﺑﺎن اﻳﻦ ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن ﻧﻤﻲ اﻓﺘﺎد‪ .‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻧﻴﺰ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬
‫ﮔﺮداﻧﻨﺪة ﺑﺴﺎط‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ در ﮔﻮﺷﻪ اي‪ ،‬ﺿﻤﻦ ذﻛﺮ ﺳﺠﺎﻳﺎي اﻣﺎم زﻣﺎن و‬
‫ﻣﻌﺠﺰه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﻲ در ﭘﻲ از ﺟﺎﻧﺐ اﻳﺸﺎن رخ داده اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺨﻦ ﻣﻲ راﻧﺪﻧﺪ و‬
‫ﻣﺮدم را ﺑﻪ دﻋﺎ و ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﺑﻘﻴﻪ اﷲ دﻋﻮت ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺣﺘﻲ در زﻣﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﭼﻮب آﻟﻮده ﺑﻪ ﻓﺴﺎد‬
‫ﻋﻤﻠﻪ و اﻛﺮة آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻌﻠﻲ ﺑﻪ ﺗﻦ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺨﻮرده ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﻀﺮات‬
‫ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم را از ﺷﺎدي و ﺗﻔﺮﻳﺢ‪ ،‬ﺧﻨﺪه و ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ ﭘﺮﻫﻴﺰ‬
‫دﻫﻨﺪ‪ .‬در ﻋﻮض از آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ زﻳﺎرت اﻣﺎﻛﻦ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﻣﻘﺪس‬
‫ﺑﺮوﻧﺪ و در ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﺰاداري و دﻳﮕﺮ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮﮔﻮاري و ﮔﺮﻳﻪ و زاري ﺑﭙﺮدازﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻮﺷﻪ اي ﺑﺮاي‬
‫آﺧﺮت ﺧﻮد ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺗﻼش آﻧﻬﺎ‪ ،‬اﻛﺜﺮ اﻳﺮاﻧﻴﺎن از ﻫﻤﺎن زﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﺗﺸﻴﻊ در ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن ﻛﻮﺑﻴﺪه ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺗﻔﺮﻳﺢ و ﺧﻮش ﺗﺮﻳﻦ‬
‫ﺳﺮﮔﺮﻣﻲ ﺷﺎن ﺑﻪ زﻳﺎرت رﻓﺘﻦ و در ﻣﺮاﺳﻢ ﺳﻮﮔﻮاري ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮدن ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻮن‬
‫در اﻳﻦ اﻳﺎم‪ ،‬رﻓﺖ و آﻣﺪﻫﺎ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻣﺮاﺳﻢ و ﺷﻌﺎﺋﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ آزاد و ﺑﻴﺮون‬
‫ﺑﻮدن از ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﮕﺎن ﺑﻮﻳﮋه دﺧﺘﺮان و ﭘﺴﺮان ﺟﻮان ﻣﻮﺟﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي ﮔﺸﺖ زﻧﻲ‪ ،‬ﺑﮕﻮ و ﺑﺨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﭼﺮاﻧﻲ‪،‬‬
‫دﺧﺘﺮ ﺑﺎزي و ﻏﻴﺮه ﺑﻮد‪ .‬از ﻋﺠﺎﻳﺐ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﻪ و ﺣﺘﻲ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران ﻫﻢ اﻳﻦ‬
‫ﻣﻮﺿﻮع را ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺑﻪ روي ﻣﺒﺎرك ﺧﻮد ﻧﻤﻲ آورد‪ .‬ﭼﻮن‬
‫ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ در ﺟﻮاﻧﻲ اﻳﻦ دوران را ﻃﻲ ﻛﺮده و ﻟﺬت ﻫﺎ ﺑﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ‬
‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻬﻢ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ در روﺿﺔ ﺗﻴﺮ‬

‫‪١٥٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺧﻮردن ﻋﻠﻲ اﺻﻐﺮ و ﻳﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ و ﻳﺎ ﺑﺮﻳﺪه ﺷﺪن دﺳﺖ ﻗﻤﺮ ﺑﻨﻲ‬
‫ﻫﺎﺷﻢ‪ ،‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺷﻴﻮن و زاري ﭘﻴﺮ زﻧﺎن و ﭘﻴﺮ ﻣﺮدان‪ ،‬ﭘﺴﺮان ﺟﻮان از اﻳﻦ‬
‫ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﺰرﮔﺎن ﺑﻬﺮه ﻧﺒﺮﻧﺪ و ﭘﻨﻬﺎﻧﻲ دﺳﺖ دﺧﺘﺮ ﻳﺎ زن‬
‫ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ را ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ و ﻧﻮازش ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎ وﻋﺪة دﻳﺪار ﻧﮕﺬارﻧﺪ و ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺔ ﺧﻠﻮﺗﻲ‬
‫ﻧﺮوﻧﺪ و‪.....‬‬
‫در ﺟﻢ ﻛﺮان ﻧﻴﺰ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺧﻮب ﺑﻪ ﺳﻜﻨﺎت اﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﮔﺎن ﻧﮕﺎه‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر ﺑﻪ ﻳﺎد ﻫﻤﺎن اﻳﺎم ﺳﻮﮔﻮاري ﻫﺎي ﻣﺤﺮم و رﻣﻀﺎن و ﻳﺎ‬
‫ﻃﻮاف ﺿﺮﻳﺢ ﻓﻼن اﻣﺎم ﻳﺎ زﻳﺎرت ﺑﻬﻤﺎن اﻣﺎم زاده ﻣﻲ اﻓﺘﺎد و ﻣﻲ دﻳﺪ ﻛﻪ ﭘﺴﺮ‬
‫ﺟﻮاﻧﻲ ﺿﻤﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺻﻠﻮات و ﮔﻔﺘﻦ ﺗﻜﺒﻴﺮ و ﻓﺮﻳﺎد ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ‪،‬‬
‫دﺳﺘﺶ را ﺑﻪ دور ﻛﻤﺮ دﺧﺘﺮي اﻧﺪاﺧﺘﻪ و او را ﺳﺨﺖ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺧﻮد ﻣﻲ ﻛﺸﺪ‪.‬‬
‫دﻳﮕﺮي زﻧﻲ را ﺑﻐﻞ ﻛﺮده و در ﺣﺎل ﻛﻴﻒ ﻛﺮدن‪ ،‬ﻧﻌﺮه ﻫﻢ ﻣﻲ زﻧﺪ» ﺣﺠﺖ‬
‫اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‪ ،‬ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ«‪....‬‬
‫داﺳﺘﺎن ﺣﻀﻮر در زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﻫﺎ و ﺷﺮﻛﺖ در ﻋﺰادارﻳﻬﺎ‪ ،‬داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﻪ اي‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺪام ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﺮﺻﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮاﻧﺎن اﻧﺪﻛﻲ‬
‫ﺷﺎدي ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺧﻮد و ﺑﻪ دﻟﺸﺎن ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬
‫در آن ﭘﻨﺞ ﺷﻨﺒﻪ‪ ،‬در ﻣﻴﺎن ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ از زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﻏﻴﺮ از‬
‫ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن و ﻟﺒﺎس ﺷﺨﺼﻲ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻮدﻧﺪ در آﻧﺠﺎ ﺣﻀﻮر‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدﻣﺎن ﻓﻘﻴﺮ و درﻣﺎﻧﺪه و ﺣﺎﺟﺘﻤﻨﺪي ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي رﻓﻊ‬
‫و رﺟﻮع ﻣﺸﻜﻼت ﺧﻮد از ﺷﻬﺮﻫﺎ و آﺑﺎدﻳﻬﺎ و دﻫﻜﺪه ﻫﺎي اﻃﺮاف ﺑﻪ زﻳﺎرﺗﮕﺎه‬
‫ﺟﻢ ﻛﺮان آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻔﺮه ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ و دروﻳﺸﺎﻧﻪ اي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ در ﮔﻮﺷﻪ و‬
‫ﻛﻨﺎر ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﻠﻮا و ﺧﺮﻣﺎي ﺧﻴﺮات ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ اﺷﺨﺎﺻﻲ اﻋﻢ از زن‬
‫و ﻣﺮد و ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﻣﻴﺎن ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻪ ﺗﺠﻤﻊ‬
‫زاﺋﺮان داده ﺑﻮد‪ .‬در آن روز‪ ،‬وﺿﻊ ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺮاﺳﻢ‬
‫ﺳﻴﺰده ﺑﺪر اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺷﺒﺎﻫﺖ داﺷﺖ ﺗﺎ ﻳﻚ زﻳﺎرت دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ در ﺳﻴﺰده ﺑﺪر ﻣﺮدم ﺷﺎد ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ و ﻣﻲ ﺧﻨﺪﻧﺪ و ﭘﻴﺶ‬
‫از ﻇﻬﻮر رژﻳﻢ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﻋﺮﻗﻲ ﻣﻲ زدﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻤﺮي ﻗﺮ ﻣﻲ دادﻧﺪ و آوازي‬

‫‪١٥٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان ﻓﻘﻂ اﺟﺎزه داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻨﺪﻳﺪن ﺧﻮد‬
‫را ﻏﻤﮕﻴﻦ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي آواز ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻮﺣﻪ ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﺑﮕﻮ و‬
‫ﺑﺨﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد را ﻋﺰادار و ﻣﺎﺗﻢ زده ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎي ﻋﺮق ﻧﻮﺷﻴﺪن ﻫﻢ‬
‫دوغ و ﺷﺮﺑﺖ و ﭼﺎي ﺑﻨﻮﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻧﻴﺖ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺑﺴﻴﺎري از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‬
‫ﻫﻤﺎن ﻧﻴﺘﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻣﺮاﺳﻢ ﺳﻴﺰده ﺑﺪر داﺷﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺷﺎدي ﻛﻨﻨﺪ‬
‫و دﻟﻲ از ﻋﺰا در آورﻧﺪ‪.‬‬
‫دم دﻣﺎي ﻏﺮوب ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﻛﻠﺔ ﺳﺤﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ از‬
‫ﻇﻬﺮ ﺧﻮدﺷﺎن را ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬دل از اﻳﻦ ﮔﺮدﻫﻤﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲ‬
‫ﻛﻨﺪﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ آن روز را روز ﺗﻔﺮﻳﺢ و اﺳﺘﺮاﺣﺖ و اﻧﺪﻛﻲ ﺷﺎدي ﻣﻲ ﺷﻤﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺼﻮص ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺠﺎﻧﻲ و ﺑﺎ وﻋﺪة ﻏﺬا و ﺗﻨﻘﻼت و ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ‬
‫درﻳﺎﻓﺖ ﺧﺮج ﺳﻔﺮ و ﻣﺰد زﻳﺎرت ﺑﻪ آﻧﺠﺎ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫آن روز آﻓﺘﺎب ﻫﻢ ﺑﺎ دﻳﺪن اوﺿﺎع و اﺣﻮال اﻳﻦ ﻣﺮدم ﻓﺮﻳﺐ ﺧﻮرده‪،‬‬
‫زودﺗﺮ از وﻗﺖ ﻧﻘﺎب ﺑﺮ ﭼﻬﺮه ﻛﺸﻴﺪ ﺗﺎ ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺑﺴﭙﺎرد‪ .‬ﮔﻮﻳﻲ ﻣﻲ‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ اﻳﻦ ﺗﺎرﻳﻚ اﻧﺪﻳﺸﺎن و ﮔﻤﺸﺪﮔﺎن ﻋﻬﺪ و اﻳﺎم ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﻋﺮب‪ ،‬اﻋﻤﺎل و‬
‫ﻛﺮدارﺷﺎن در ﺳﻴﺎﻫﻲ ﺷﺐ از ﻧﻈﺮ ﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻫﻢ ﭘﺲ از رﻓﺘﻦ‬
‫آﻓﺘﺎب‪ ،‬آرام آرام ﺳﺎﻳﻪ ﺳﻴﺎه ﺧﻮد را ﺑﺮ آﺑﺎدي ﺟﻢ ﻛﺮان ﻣﻲ ﮔﺴﺘﺮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺷﺮم و‬
‫ﺣﻴﺎي ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ را در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺧﻮد ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﺪ ﺗﺎ در ﺳﻴﺎﻫﻲ ﺷﺐ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻤﺴﺨﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﻣﺴﺦ ﺷﺪه ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ دﻳﺪه ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫ﺳﻴﺎﻫﻲ ﺷﺐ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﺔ روﺷﻨﻲ ﺑﺨﺶ ﺷﻤﻊ ﻫﺎ و ﭼﺮاغ ﻫﺎ ﺳﻴﺎه اﺳﺖ و‬
‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮاي ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮدن ﺧﺮد از دﻳﺪ ﻣﺮدم‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫در ﺷﺐ و در ﺗﺎرﻳﻜﻲ آن‪ ،‬ﻗﺼﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎه ﺑﺨﺘﻲ دﻳﮕﺮان را آﺳﺎﻧﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ‬
‫اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ و ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻲ ﺟﻬﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ در ﺷﺐ ﻫﺎي ﺗﺎﺳﻮﻋﺎ و‬
‫ﻋﺎﺷﻮرا‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ وﻗﺘﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ از ﻣﺮدم اﺷﻚ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬در ﺣﺎل ﮔﺮﻳﺰ زدن‬
‫ﺑﻪ ﺻﺤﺮاي ﻛﺮﺑﻼ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﺮاﻏﻬﺎ را ﺧﺎﻣﻮش ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﭼﺸﻢ ﺳﺮ و‬
‫دل آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺎي ﻣﻨﺒﺮﺷﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰي را ﻧﺒﻴﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ‬
‫ﻧﻴﻨﺪﻳﺸﺪ‪ .‬ﺟﺰ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻛﺮﺑﻼ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻫﺰار ﺳﺎﻟﺔ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﻫﺎ را ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻋﺰاداران ﺑﻪ ﺟﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﺮﻳﺰﻧﺪ و ﺗﻠﻨﺒﺎر ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺸﻮد آن‬

‫‪١٥٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫را ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪ و ﻳﺎ از دﺳﺘﺶ ﺧﻼص ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻏﺮوب آن روز ﺑﺎ ﻓﺮو رﻓﺘﻦ ﺧﻮرﺷﻴﺪ در اﻓﻖ و ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﺳﺮ و ﻛﻠﺔ‬
‫ﺗﺎرﻳﻜﻲ‪ ،‬ﺷﻮر و ﻫﻴﺠﺎن ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي ﺗﻜﺒﻴﺮ و ﺻﻠﻮات و‬
‫اﻟﻈﻬﻮر‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ از ﮔﻠﻮي اﻳﻦ ﺑﻴﭽﺎرﮔﺎن ﺧﻮد ﮔﻢ ﻛﺮده ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ‬
‫رﻓﺖ ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻓﻠﻚ ﻧﺎﺷﻨﻮا ﻫﻢ ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻬﺎ و ﻣﺪاﺣﺎن و ﻗﺎرﻳﺎن ﻗﺮآن ﻧﻴﺰ در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﭼﺎه ﺟﻢ‬
‫ﻛﺮان ﻛﻪ ﻛﺎﺳﺔ ﮔﺪاﻳﻲ ﺷﺎن را ﭘﻬﻦ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ‬
‫ﭘﻴﺶ از ﺗﺮك ﻛﺮدن زاﺋﺮان‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻴﺐ اﻳﻦ ﺑﻴﭽﺎرﮔﺎن را ﺧﺎﻟﻲ ﻛﻨﻨﺪ‬
‫ﺗﺎ اﺟﺮﺷﺎن ﺑﻲ ﭘﺎداش اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ زﻳﺎرت ﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ دﻋﺎﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ‬
‫ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﺴﺘﺠﺎب ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ زاﺋﺮان ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻨﻜﺒﻮت‬
‫ﻫﺎﻳﻲ در ﺗﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮد ﻃﻌﻤﺔ ﺧﻮد ﺗﻨﻴﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﻣﺮدم در‬
‫رﻓﺖ و آﻣﺪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣ‪‬ﻬﺮ و ﺗﺴﺒﻴﺢ ﻓﺮوﺷﺎن از ﻳﻚ ﻃﺮف و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﺎك ﻣﺘﺒﺮك ﺟﻢ‬
‫ﻛﺮان را در ﻛﻴﺴﻪ ﻫﺎي ﺳﺒﺰ ﺧﻮش دوﺧﺖ » ﻫﻨﮓ ﻛﻨﮓ«ﺑﺮاي ﺗﺒﺮك ﺑﻪ‬
‫زاﺋﺮان ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻟﻮل ﻣﻲ ﺧﻮردﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ‬
‫ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺴﺐ و ﻛﺎر ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺮدم ﻓﻘﻴﺮ را ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ در اﺛﺮ ﻓﻘﺮ و ﻧﺪاري‪ ،‬ﺑﺮاي ﻃﻠﺐ‬
‫ﺣﺎﺟﺘﻲ ﺑﻪ آﻧﺠﺎ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮ ﻛﻴﺴﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻏﻮﻏﺎﻳﻲ ﻋﺠﻴﺐ و ﺗﻤﺎﺷﺎﻳﻲ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﻏﻮﻏﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻳﻚ ﻃﺮف اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﺣﺎل زار اﻳﻦ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﺗﺮﺣﻢ‬
‫ﻣﻲ اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ از ﺣﻤﺎﻗﺖ اﻳﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎﻧﺸﺎن در ﻫﻤﻴﻦ‬
‫دﻧﻴﺎي ﺧﺎﻛﻲ ﺳﺮ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻛﺸﻴﺪه و در ﻣﻴﺎن ﻛﻬﻜﺸﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺎواي‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي آﻳﻨﺪة ﺑﺸﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻨﺪه واﻣﻲ داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﻣﮋدة ﻇﻬﻮر‬
‫در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺎره ﺗﻤﺎم ﭼﺮاغ ﻫﺎي ﺑﺮق آﺑﺎدي و‬
‫ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪ و ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻣﻄﻠﻖ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺟﺰ در‬

‫‪١٥٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از زاﺋﺮان ﺷﻤﻊ اﻓﺮوﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻳﺎ ﻓﺎﻧﻮﺳﻬﺎي ﻧﻔﺘﻲ و‬

‫ﮔﺎزي ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ روﺷﻨﺎﻳﻲ دﻳﮕﺮي در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﻣﺤﻮﻃﺔ وﺳﻴﻊ‬
‫زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﻤﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ ﺑﺮق‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺳﻜﻮت ﻣﻄﻠﻘﻲ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺳﺎﻳﻪ اﻓﻜﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ‬
‫از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻌﻀﻲ از دﺳﺖ اﻧﺪرﻛﺎران زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﺣﺮﻛﺎت‬
‫ﻣﺮدم را ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬دﻋﻮت ﺑﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺻﻠﻮات ﺑﺮ ﻣﺤﻤﺪ و آل او ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن دﻋﻮت ﺑﻪ ﺻﻠﻮات‪ ،‬از ﻧﻮ ﺷﻮر و ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﭘﺎ و ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي ﺻﻠﻮات ﺑﺮ‬
‫ﻣﺤﻤﺪ و آل ﻣﺤﻤﺪ و ﺳﭙﺲ ﺗﻜﺒﻴﺮ و ﭘﺲ از آن آﻫﻨﮓ ﺷﻮر اﻧﮕﻴﺰ» اﻟﻈﻬﻮر و‬
‫اﻟﻈﻬﻮر« ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺮاﻧﻪ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﻫﻴﺎﻫﻮ و ﻏﻮﻏﺎ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن از دﻫﺎﻧﺔ ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﻫﺎﻟﺔ ﻧﻮر‬
‫ﺳﭙﻴﺪي ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺣﻠﻘﻪ اي ﻛﻪ در ﺗﻤﺜﺎل اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر ﺑﺮ ﺑﺎﻻي ﺳﺮ آﻧﻬﺎ دﻳﺪه‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺑﺎﻻ آﻣﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ اﻧﺪﻛﻲ از آن ﻫﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺷﺒﺢ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻋﻤﺎﻣﻪ اي زرد ﺑﺮ ﺳﺮ و ﻟﺒﺎدة ﺳﻔﻴﺪي ﺑﺮ ﺗﻦ و ﺷﺎل ﺳﺒﺰي ﺑﺮﻛﻤﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪،‬‬
‫در ﻣﻨﻈﺮ دﻳﺪ ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﺷﺒﺢ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﺘﺮي ﺑﺎﻻي ﭼﺎه رﺳﻴﺪ‪ ،‬دو ﺑﺎزوي ﺧﻮد را در‬
‫ﺟﻬﺖ ﻣﺮدم و ﺑﻪ ﺳﻮي آﺳﻤﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬در دﺳﺖ راﺳﺖ او ﺷﻤﺸﻴﺮ دو دﻣﻲ‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ذواﻟﻔﻘﺎر ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ ﺷﺒﺎﻫﺖ داﺷﺖ و در دﺳﺖ ﭼﭗ او ﻧﻴﺰ‬
‫ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﻮد ﺷﺒﻴﻪ ﻗﺮآن ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ ﻛﻪ از ﻓﺎﺻﻠﺔ دور ﻧﻴﺰ ﻫﻢ »ﺗﺎزه ﺑﻮدن‬
‫ﻛﺘﺎب« او و ﻫﻢ »ﻛﻬﻨﻪ ﺑﻮدن ﺷﻤﺸﻴﺮ« ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲ ﺧﻮرد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺷﺒﺢ در ﭼﻨﺪ ﻣﺘﺮي ﺑﺎﻻي ﭼﺎه ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻫﻢ ﺷﻤﺸﻴﺮ دو دم ذاﻟﻔﻘﺎر‬
‫ﮔﻮﻧﻪ اش و ﻫﻢ ﻛﺘﺎب ﺷﺒﻴﻪ ﻗﺮآﻧﺶ ﻣﺤﻮ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬دو دﺳﺖ او ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺎﻟﺖ‬
‫دﻋﺎي ﻧﻤﺎز ﮔﺰاران ﭘﺲ از ﺧﺘﻢ ﻋﺒﺎدﺗﺸﺎن رو ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﺑﺎز ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺒﺢ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﻛﻨﺠﻜﺎو ﺧﻮد ﻧﮕﺎﻫﺶ را ﺑﻪ ﺣﺎﺿﺮان دوﺧﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻫﻤﮕﻲ ﻣﺎت و ﻣﺒﻬﻮت ﺑﻪ او ﺧﻴﺮه ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺳﻜﻮت ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ‬
‫» ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﺎن اﻟﺮﺣﻴﻢ«‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺑﻴﺎن ﻛﺮد ‪:‬‬
‫‪ » -‬اي ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻦ! ﺳﻼم ﺑﺮ ﺷﻤﺎ! ﻣﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ‬
‫اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻜﺮر ﺷﻤﺎ و ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ‬

‫‪١٥٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ آﻣﺪه ام ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣﮋده را ﺑﺪﻫﻢ ﻛﻪ زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻓﺮا رﺳﻴﺪه و‬
‫ﻋﻨﻘﺮﻳﺐ ﻇﻬﻮر ﻣﺎ ﺑﻪ وﻗﻮع ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ .‬از ﺷﻤﺎ ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان ﻣﺴﻠﻤﺎن‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﺒﺮ را ﺑﻪ ﮔﻮش ﻫﻤﮕﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ ﺗﺎ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪان ﺑﺮاي‬
‫ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﻳﺰﻳﺪﻳﺎن زﻣﺎﻧﻪ و اﻳﺠﺎد ﻋﺪل و داد‪ ،‬در اﻳﻦ‬
‫ﻇﻬﻮر ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ و از ﺛﻮاب آن ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ اوﻟﻴﻦ ﭘﻴﺎم ﻣﻦ اﺳﺖ و‬
‫ﺑﺰودي ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻋﺰﻳﺰان ﺗﻤﺎس ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺷﺒﺢ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ»ﺻﺪق اﷲ اﻟﻌﻠﻲ اﻟﻌﻈﻴﻢ« ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد را ﭘﺎﻳﺎن داد و‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﻛﻪ از ﭼﺎه ﺑﻴﺮون آﻣﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ درون ﭼﺎه ﺑﺎزﮔﺸﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن را آﺷﻜﺎرا و رو در‬
‫روي ﻣﻲ دﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺣﻴﺮت زده و ﻧﺎ ﺑﺎوراﻧﻪ‪ ،‬ﺳﺎﻛﺖ و ﺻﺎﻣﺖ در ﺳﻜﻮت ﻣﻄﻠﻖ ﻓﺮو‬
‫رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎور ﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﻮد! ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺟﻠﻮي ﭼﺸﻤﺸﺎن ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه و ﺑﻪ‬
‫زﺑﺎن ﺧﻮد ﻣﮋدة ﻇﻬﻮر را داده ﺑﻮد‪.‬‬
‫در ﺣﻮزة اﻳﻤﺎن اﻳﻤﺎﻧﺪاران و در ﭘﻬﻨﺔ ﺑﻲ اﻳﻤﺎﻧﻲ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﻘﻴﺪه اي‬
‫ﺑﻪ او ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و ﻳﺎ اﻳﻤﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻤﺎد ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي اﻧﺪك و ﻳﺎ ﺳﺴﺖ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻋﺠﻴﺐ و ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮه ﻣﻲ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮوز آن ﺑﺮاي‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮدم ﻓﻘﻂ آرزو ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮن ﻛﻤﺘﺮ ﻛﺴﻲ اﻧﺘﻈﺎر وﻗﻮع آن را داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺪادي از آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﭘﺎﺳﺪاران و‬
‫ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﻣﺮاﻗﺐ ﺑﺎ دورﺑﻴﻦ ﻫﺎي ﻣﻮﺑﺎﻳﻞ ﺧﻮد از اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﻜﺲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺻﺪاي او را ﺿﺒﻂ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ‬
‫ﻫﻮش و ﺣﻮاس ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﺗﻤﺎم ﻣﺪت در دل ﺧﻮد ﺑﻪ دﻋﺎ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن و ﺗﻼوت ﻗﺮآن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻜﻮت ﻣﺮدم ﺗﺎ ﻓﺮو رﻓﺘﻦ ﺷﺒﺢ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﭼﺎه اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﺲ‬
‫از دﻗﺎﻳﻘﻲ از ﻧﺎ ﭘﺪﻳﺪ ﺷﺪن او ﻛﻪ ﭼﺮاغ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ روﺷﻦ ﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺎره ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي‬
‫ﺷﺎدي و ﺷﻌﻒ ﻣﺮدم از روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﻨﻴﺪن ﻣﮋدة ﻇﻬﻮر او‪ ،‬آﺳﻤﺎن و‬
‫زﻣﻴﻦ ﺟﻢ ﻛﺮان را ﺑﻪ ﻟﺮزه اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬از ﻫﺮ ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎري ﻳﺎ ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎي اﷲ‬
‫اﻛﺒﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ رﻓﺖ‪ ،‬ﻳﺎ ﺻﺪاي ﺻﻠﻮات ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ ﺧﺘﻢ‬
‫ﻣﻲ ﺷﺪ و ﻳﺎ ﻓﺮﻳﺎد ﻫﺎي ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸﺮﻳﻒ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺮده ﻫﺎي‬

‫‪١٥٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﻮش ﻫﺎ را ﭘﺎره ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬

‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻪ ﻧﻴﺰ ﺟﻤﻊ ﻛﺜﻴﺮي ﻛﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻓﺮﺟﻲ ﺑﺮاي‬
‫دردﻫﺎي ﺑﻲ درﻣﺎن ﺧﻮد ﻣﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﺑﻪ رﻗﺺ و ﭘﺎي ﻛﻮﺑﻲ و‬
‫دﺳﺖ اﻓﺸﺎﻧﻲ در آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺪاران‪ ،‬ﻟﺒﺎس ﺷﺨﺼﻲ ﻫﺎ‪ ،‬روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﺪاﺣﺎن و ﺣﺘﻲ ﻗﺎرﻳﺎن‬
‫ﻗﺮآن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري ﻣﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻨﻈﻮر اﻣﺎم از ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺑﺎ‬
‫ﺷﻤﺎ ﺗﻤﺎس ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ اﻣﺸﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﭘﺲ از ﻛﻮﺗﺎه‬
‫زﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺧﺒﺮ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ‪ ،‬ﺣﻮزه ﻫﺎي‬
‫ﻋﻠﻤﻴﻪ و ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ رﺳﺎﻧﺪه ﺷﺪ‪.‬‬
‫اداره ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﺒﺮ را ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن زﻳﺎرﺗﮕﺎه درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬رﺋﻴﺲ‬
‫ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم‪ ،‬رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر‪ ،‬وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬دﺑﻴﺮ ﺷﻮراي‬
‫ﻧﮕﻬﺒﺎن‪ ،‬ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﻪ‪ ،‬آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم ﻫﺮ ﻳﻚ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻮاﻣﻞ و‬
‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮد از اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺧﺒﺮدار و ﻫﻤﻪ ﻫﻢ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﺔ ﺑﺎور‬
‫ﻧﻜﺮدﻧﻲ ﻏﺮق ﺣﻴﺮت و ﻧﮕﺮاﻧﻲ و وﺣﺸﺖ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﭘﻴﺎم ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺮدم ﻣﺪارا ﺷﻮد ﺗﺎ ﻣﺒﺎدا اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻈﺎﻫﺮات و ﺷﻮرش و ﺑﻠﻮا ﮔﺮدد‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه‬
‫ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺞ و دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﺳﺮﻳﻌﺎٌ دﺳﺘﻮر داده ﺷﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺣﺪ ﻟﺰوم ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد اﻓﺮاد ﺧﻮد در ﺟﻢ ﻛﺮان اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص‬
‫ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻫﻴﭻ ﻧﻮع در ﮔﻴﺮي ﺣﺘﻲ ﻟﻔﻈﻲ ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻳﺠﺎد‬
‫ﻧﺸﻮد‪ .‬در ﭘﻲ آن‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن رﻫﺒﺮ‪ ،‬اﻋﻀﺎي ﺷﻮراي اﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﺑﻪ ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي‬
‫اﺣﻀﺎر ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ ﺣﺎدﺛﻪ را ﺑﺮرﺳﻲ و ﭘﻴﺶ از اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻳﻚ ﻣﻌﻀﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻳﺎ دﻳﻨﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﮔﺮدد‪ ،‬در ﺑﺎره اش ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ و ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﭘﻴﺶ از آﻧﻬﺎ‪ ،‬رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي‬
‫ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر اﻳﻦ ﺧﺒﺮ را درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺣﺘﻲ ﻋﻜﺲ و ﺻﺪاي اﻣﺎم‬

‫‪١٦٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫زﻣﺎن را ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺑﺎﻳﻞ ﻫﺎﻳﻲ از ﺻﺤﻨﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺧﺎرج ارﺳﺎل و در‬
‫اﺧﺘﻴﺎرﺷﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺨﺶ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬در واﻗﻊ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم اﻳﺮان‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺷﺐ اﻳﻦ‬
‫ﺧﺒﺮ را از رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻌﺒﻴﺮﻫﺎ و ﺗﻔﺴﻴﺮﻫﺎ و‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭘﺨﺶ ﺧﺒﺮ در رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﺑﻪ‬
‫راه اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺣﺎدﺛﻪ را ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﭘﺮ ﻫﻴﺠﺎن ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ را ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﮔﻴﺞ ﻛﺮده‬
‫ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺮاي ﻣﺮدم اﻳﺮان و ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﺔ‬
‫ﺟﻠﺐ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻲ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ اداره ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻳﺮان ﻣﺪﻋﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺘﺸﺎن‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ و ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ‬
‫از ﻃﺮف اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ادﻋﺎ و اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺸﻮر اﻳﺮان را» ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن«ﻧﺎﻣﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺎل ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﺑﻪ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﻗﺼﺪ ﻇﻬﻮر داﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ زﻣﺎم اﻣﻮر را ﺷﺨﺼﺎٌ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﻤﺎن اﺣﺎدﻳﺚ و‬
‫رواﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را از آﻧﻬﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ آﻣﺪن‬
‫اﻣﺎم ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ وي واﮔﺬار ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬اﮔﺮ در ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻏﻴﺮ از ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻴﺮوان ﻣﻮﻣﻨﺸﺎن ﻛﻪ ﺑﻲ‬
‫ﺷﻚ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ در رأس آﻧﻬﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻳﺎري اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺷﺘﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﭘﻴﺶ از ﻇﻬﻮر‬
‫ﺣﻀﺮت اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻣﺎﻧﻌﻲ ﺑﺮاي ﺳﭙﺮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ اﻳﺸﺎن‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫اﮔﺮ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و در رأس آﻧﻬﺎ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺣﺴﻦ ﻧﻴﺖ ﻣﻲ داﺷﺖ و در‬
‫ادﻋﺎي ﻧﻴﺎﺑﺖ ﺧﻮد از ﻃﺮف اﻣﺎم زﻣﺎن ﺻﺎدق ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻓﺮش ﻗﺮﻣﺰي از ﭼﺎه‬
‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﺗﺎ ﻛﺎخ رﻫﺒﺮي ﻛﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﺴﺘﺮاﻧﺪ و‬
‫ﺧﻮد ﺑﺎ ﻫﻤﺔ اﻋﻮان و اﻧﺼﺎرﺷﺎن ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﺣﻀﺮت ﻣﻴﺮﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﺸﺎن را ﺑﺎ‬
‫ﺳﻼم و ﺻﻠﻮات ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ وﻻﻳﺖ ﺑﻴﺎورﻧﺪ و ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ اﺻﻠﻲ آن‬
‫ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎن ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ‬
‫دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ و ﺣﺘﻲ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺪارد‪ .‬ﻧﻪ در ﻗﺮآن ذﻛﺮي از‬
‫آن ﺷﺪه و ﻧﻪ در ﺳﻨﺖ اﺷﺎره اي ﺑﻪ آن ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﺣﺎدﻳﺚ ﻣﻮﺛﻖ و‬

‫‪١٦١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻧﻴﺰ ﺻﺤﺒﺘﻲ از وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ دو ﻧﻔﺮي ﻛﻪ‬
‫ﺧﻮد را وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺎﻣﻴﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺎﺑﺘﻲ ﭼﻪ ﻛﺘﺒﻲ و ﭼﻪ ﺷﻔﺎﻫﻲ از اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻛﺴﺐ اﻳﻦ ﻣﻘﺎم و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اش ﻧﻴﺰ از ﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن و‬
‫ﻛﺎﻓﺮي ﻛﻤﻚ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ از اﻣﺎم زﻣﺎن‪.‬‬
‫داﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ را ﻫﻤﮕﺎن ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻫﻢ ﻛﻪ در آن ﺟﺮﻳﺎن ﻛﺬاﻳﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ او آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت اﻣﺎﻣﺎن ﻋﺰﻳﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﺪ ﻓﺮاوان در ﻛﺘﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﺛﺒﺖ و ﺿﺒﻂ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺣﺪﻳﺚ و رواﻳﺘﻲ ﺑﺮاي ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارك و رواﻳﺎت ﻓﺮاواﻧﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ در‬
‫آرﺷﻴﻮ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻫﻤﺔ ﻛﺸﻮرﻫﺎ و رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺟﻬﺎن‬
‫ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﻘﺎﺻﺪي ﺑﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ‬
‫ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري رﺳﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ اﻧﺘﺨﺎب وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻌﺪي ﺑﻪ ﺷﻴﻮة دﻳﮕﺮي اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬درﺳﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻓﻮت ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم اﺑﻮﺑﻜﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ‪ .‬در آن زﻣﺎن در‬
‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﺟﻨﺎزة ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم را ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ ﻧﻜﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻳﺎران او در‬
‫»ﺳﻘﻴﻔﻪ ﺑﻨﻲ ﺳﺎﻋﺪه« ﮔﺮد آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺣﺪﻳﺜﻲ ﻛﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬
‫اﺳﻼم ﺟﻌﻞ و ﻧﻘﻞ ﻛﺮد‪ ،‬ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﻣﺨﺘﺺ ﻗﺮﻳﺶ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻋﻤﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه ﺷﺪ و ﭘﺎداش آن را ﻫﻢ از اﺑﻮﺑﻜﺮ‬
‫ﺑﺎ ﻛﺴﺐ ﻋﻨﻮان دوﻣﻴﻦ ﺧﻠﻴﻔﻪ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﻴﻦ داﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ دﻳﮕﺮ ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﺧﻤﻴﻨﻲ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ او اﻧﺠﺎم ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﺎراﻧﺶ ﮔﺮد ﻫﻢ آﻣﺪﻧﺪ و‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻘﻞ ﻗﻮل ﺟﻌﻠﻲ از‬
‫ﺧﻤﻴﻨﻲ در ﺑﺎرة آﺧﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻧﺎم ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﻪ اي ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﻲ ﻓﺮزﻧﺪ‬
‫ﺧﻤﻴﻨﻲ»اﺣﻤﺪ«‪ ،‬وي را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دوﻣﻴﻦ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﻴﺰ اﻳﻦ دو ﻗﻀﻴﻪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻧﺘﺨﺎب اﺑﻮﺑﻜﺮ ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ و‬
‫ﺑﺮﮔﺰﻳﺪن ﺧﺎﻣﻨﻪ اي ﺑﻪ وﻻﻳﺖ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در اﻧﺘﺨﺎب اﺑﻮﺑﻜﺮ‬
‫ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺧﻼﻓﺖ ﺣﻖ ﻋﻠﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ آن را ﻏﺼﺐ و‬

‫‪١٦٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫وارث اﺻﻠﻲ را از آن ﻣﺤﺮوم ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬در اﻧﺘﺨﺎب ﺧﺎﻣﻨﻪ اي ﻫﻢ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ‬

‫ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ وﻻﻳﺖ ﺣﻖ اﺣﻤﺪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﺎﻣﻨﻪ اي و رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬
‫)اﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﻤﺮ( آن را ﻏﺼﺐ و وارث ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺣﺎج آﻗﺎ اﺣﻤﺪ‬
‫ﺧﻤﻴﻨﻲ را از آن ﻣﺤﺮوم ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺸﺴﺖ ﺳﺮان رژﻳﻢ‬

‫دﻳﺮ وﻗﺖ ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ﺷﺐ‪ ،‬زﻋﻤﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻳﻜﻲ ﭘﺲ از دﻳﮕﺮي‪ ،‬ﻣﺸﻮش‬
‫و ﻧﮕﺮان وارد ﺑﺎرﮔﺎه وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﺣﺎدﺛﺔ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﺮﻗﺒﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﭘﻴﺶ از آﻏﺎز ﻧﺸﺴﺖ آن ﺷﺐ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﻣﻌﻤﻤﻴﻦ ﭘﻴﺮ ﻗﺸﺮي ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر‬
‫رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬آﻫﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش او ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺑﺮادر‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و راه ﺳﻼﻣﺖ را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﻢ؟ ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﺣﻮزه و ﻣﺴﺠﺪ و ﻣﻨﺒﺮ ﻳﺎ‬
‫ﺑﺮوﻳﻢ در ﻋﺘﺒﺎت ﻣﺠﺎور ﺷﻮﻳﻢ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣﻮج ﻧﻴﺰ ﺑﮕﺬرد و ﭘﺲ از آن اﮔﺮ ﺻﻼح‬
‫ﺑﻮد ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ؟‬
‫رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻫﺰار و ﻳﻚ دوز و‬
‫ﻛﻠﻚ در ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﺮان ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﺳﺘﺒﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺒﺪل ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻛﺸﻴﺪن اﺑﺮواﻧﺶ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺣﺎج آﻗﺎ! ﭼﻲ ﭼﻲ رو ﺗﺤﻮﻳﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺪﻫﻴﻢ! ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﺎ داده ﻛﻪ ﺑﻪ او ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ! ﻣﺎ ﻓﻼﻧﻤﺎن را ﭘﺎره ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺑﺮﺳﻴﻢ‪ .‬ﺣﺎل ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﺸﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﻣﺎﻫﻴﺖ آن ﺑﺮاي‬
‫ﻫﻴﭽﻜﺲ روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺔ ره آورد ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻋﻤﺮﻣﺎن را واﮔﺬار ﻛﻨﻴﻢ و‬
‫ﺑﺮوﻳﻢ ﻣﺠﺎور ﺷﻮﻳﻢ؟‬
‫ﻃﺮف آﻧﻘﺪر ﭘﻴﺮ ﻣﺮد را ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﺎور و اﻋﺘﻘﺎد ﻗﻠﺒﻲ اش ﺷﻤﺎﺗﺖ ﻛﺮد‬
‫ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ از ﺣﺮف ﺧﻮد ﭘﺸﻴﻤﺎن ﺷﺪ و ﺳﻜﻮت اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮد‪ .‬دﻳﮕﺮان ﻫﻢ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺟﻠﺴﻪ در ﺳﺎﻟﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺎ ﻛﻨﺎر دﺳﺘﻲ‬
‫ﺧﻮد از ﻫﻤﻴﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺣﺮف ﻫﺎ ﻣﻲ زدﻧﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮار‬

‫‪١٦٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﺣﺎدﺛﺔ اﺧﻴﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺣﻀﻮر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺟﻠﺴﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺎدﺛﻪ را‬
‫ﻣﺸﺮوﺣﺎٌ ﺑﺮاي ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺷﺮح داد‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻋﻜﺲ اﻣﺎم زﻣﺎن را در ﭘﺮدة‬
‫ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و از ﺿﺒﻂ ﺻﻮﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﺻﺪاي او را ﭘﺨﺶ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت در دﻧﺒﺎﻟﺔ آن‪ ،‬ﻧﻈﺮات ﺧﻮد را ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮ ﻣﺤﻮر اﺣﺘﻤﺎﻻت دور‬
‫ﻣﻲ زد‪ ،‬ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻣﺎﻫﻴﺖ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻫﻨﻮز ﺑﺮاي ﻫﻴﭽﻜﺲ روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻣﺮدم‬
‫ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺳﻌﻲ و ﻛﻮﺷﺶ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺮك ﺟﻢ ﻛﺮان ﻧﺸﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻟﺬا‬
‫اﻣﻜﺎن اﻳﻨﻜﻪ ﺣﺘﻲ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻚ دﻫﺎﻧﻪ ﭼﺎه ﺑﺮوﻧﺪ و درون آن را ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﺒﺢ ﭼﮕﻮﻧﻪ از آﻧﺠﺎ ﺑﺎﻻ آﻣﺪه‪ ،‬وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫وي اﻓﺰود ‪ :‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﻛﻮﺗﺎه ﺷﺎﻳﻌﺎت ﻋﺠﻴﺐ و ﻏﺮﻳﺒﻲ در ﺷﻬﺮ‬
‫راه اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺎﻳﻌﺎت ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﻳﺎ ﻗﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ از‬
‫ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺒﺮ در اﻳﺮان ﭘﺨﺶ ﺷﻮد‬
‫و ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر راه ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ‬
‫اﺣﺘﻤﺎل ﻫﻢ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺳﺮ ﻧﺦ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﻪ ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر و‬
‫دﺷﻤﻨﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﺷﺎﻳﻌﺎت آﻧﭽﻪ ﺑﺴﻴﺎر اﻫﻤﻴﺖ‬
‫دارد‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺮدم و ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﺣﻮزة ﻋﻠﻤﻴﻪ‬
‫ﻗﻢ و ﻣﺸﻬﺪ و اﺻﻔﻬﺎن و ﺣﺘﻲ ﺑﻌﻀﻲ از آﻳﺎت ﻋﻈﺎم ﺑﺎ ﻣﺮدم ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬اﻣﻴﺪ ﻣﻲ رود ﻛﻪ ﻣﺮدم از ﺷﺮ‬
‫ﻏﺎﺻﺒﻴﻦ و ﻇﺎﻟﻤﻴﻦ ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ و ﺗﺤﺖ زﻋﺎﻣﺖ ﻓﺮزﻧﺪ واﻗﻌﻲ رﺳﻮل اﷲ‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ آﺛﺎري از ﻋﺪل و داد اﺳﻼﻣﻲ را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﺳﺨﻦ وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت را ﻗﻄﻊ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ! ﻫﻨﻮز دري ﺑﻪ ﺗﺨﺘﻪ ﻧﺨﻮرده‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮار و ﻳﺎ ﺳﻮء‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﻀﺎﻳﺎ اﻓﺘﺎده اﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺟﺰ ﻓﻘﺮ و‬
‫ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ﻧﺪﻳﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺣﻖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ آرزوﻫﺎﻳﻲ در دل ﺑﭙﺮوراﻧﻨﺪ‪،‬‬
‫اﻣﺎ آﻗﺎﻳﺎن ﭼﺮا؟ آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در ﻃﻮل اﻳﻦ ﺳﻪ دﻫﻪ از ذﻟﺖ ﺑﻪ ﻋﺰت‪ ،‬از ﻓﻘﺮ ﺑﻪ‬
‫ﺛﺮوت و از ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎري اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ رﺳﻴﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ دردي‬

‫‪١٦٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫دارﻧﺪ؟ ﮔﻴﺮم ﻣﺎ ﻓﺮدا ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬آﻳﺎ اﻳﻦ آﻗﺎﻳﺎن ﻓﻜﺮ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺟﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ در ﺑﺮﻧﺪ؟ آﻳﺎ آﻧﻬﺎ در ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ‬
‫ﻫﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺮﻳﻚ ﻧﺒﻮده اﻧﺪ؟ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﺎل ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺟﻴﺐ ﻣﻦ و ﺗﻨﻲ‬
‫ﭼﻨﺪ از اﻃﺮاﻓﻴﺎن ﻣﺎ رﻓﺘﻪ؟ در ادارة اﻣﻮر ﻛﺸﻮر ﺧﻮد آﻗﺎﻳﺎن‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن و‬
‫ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن ﺳﻬﻴﻢ ﻧﺒﻮده اﻧﺪ؟‬
‫ﻧﻪ! اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻧﻴﺴﺖ! ﻫﺮ ﻛﺲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻫﺮ اﻳﺮادي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫آﻗﺎﻳﺎن ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻘﻲ ﻧﺪارﻧﺪ! ﻣﺎ ﭘﺮوﻧﺪة ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي دﺳﺘﺸﺎن ﺑﺎ‬
‫ﻣﺎ ﺗﻮي ﻳﻚ ﻛﺎﺳﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ دارﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑﺮ آن ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺮوﻧﺪة‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮوﻧﺪة آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻔﺘﻮح ﮔﺮدد‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻧﻄﻖ ﻏﺮاء رو ﺑﻪ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ﻫﻨﻮز‬
‫ﻧﻤﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎزي از ﻛﺠﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﺘﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ‬
‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻻزم اﺳﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺑﺮرﺳﻲ دﻗﻴﻖ ﺣﺎدﺛﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض از اﻳﻦ ﺑﺎزي ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﻳﻜﻲ از ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﮔﺮ واﻗﻌﺎٌ زﻣﺎن ﻇﻬﻮر ﻓﺮا رﺳﻴﺪه ﺑﺎﺷﺪ و‬
‫ﺣﻀﺮت ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﺑﻴﺎورﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ او را ﺑﻪ ﺟﺎي وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ داد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻣﻨﻘﻮل در ﻣﻜﺔ ﻣﻌﻈﻤﻪ‬
‫اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻧﻪ در اﻳﺮان‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮر را در اﻳﺮان‬
‫رﻳﺨﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬آدم ﻫﺎي ﻧﺎ آﮔﺎه و ﻧﺎداﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ آﮔﺎﻫﻲ از ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر‬
‫ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬وﻟﻲ آﻗﺎﻳﺎن ﻛﻪ اﻟﺤﻤﺪاﷲ ﻫﻤﮕﻲ ﺣﻮزه دﻳﺪه و ﻣﺠﺘﻬﺪ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎٌ‬
‫داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﻣﺤﻞ و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ آن را ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ‪ .‬او در اداﻣﻪ اﻓﺰود‪:‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﻤﻲ داﻧﻢ ﻧﻈﺮ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﭼﻴﺴﺖ و ﭼﻪ ﺑﺮﺧﻮردي ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ؟ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از ﻫﺮ اﻗﺪاﻣﻲ‪،‬‬
‫داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﻫﻢ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ در اﺳﺮع‬
‫وﻗﺖ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻻزم ﭼﺎپ و ﺑﻪ ﺻﻮرت راﻳﮕﺎن در دﺳﺘﺮس ﻣﺮدم ﻗﺮار داده‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻫﻢ آﻗﺎﻳﺎن اﻣﺎﻣﺎن ﺟﻤﻌﻪ و ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ و ﺗﺤﻠﻴﮕﺮان دﻳﻨﻲ ﺑﺎ‬
‫اﺗﻜﺎء ﺑﻪ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر و اﺣﺎدﻳﺚ ﻣﻨﻘﻮل از اﻣﺎﻣﺎن در رادﻳﻮﻫﺎ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻫﺎ و‬

‫‪١٦٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﺸﺮﻳﺎت ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ ﻛﻢ ﻣﺤﻞ ﻇﻬﻮر ﺑﺮاي‬
‫ﻣﺮدم روﺷﻦ ﮔﺮدد‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺮدم ﺑﺪاﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﮕﻮﻧﻪ و در ﻛﺠﺎ ﻇﻬﻮر‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ ،‬آﻧﻮﻗﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺣﺎدﺛﺔ اﺧﻴﺮ را ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﮔﺮدن دﺷﻤﻨﺎن‬
‫اﺳﻼم اﻧﺪاﺧﺖ و از ﮔﺰﻧﺪ آن در اﻣﺎن ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮي ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺟﻠﺴﻪ ﻃﺮف ﺻﺤﺒﺖ‬
‫رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﻛﻪ از ﭘﻴﺎﻣﺸﺎن ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬واﻗﻌﺎٌ ﻗﺼﺪ ﻇﻬﻮر‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻜﻠﻴﻒ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ او ﻳﻜﻲ از ﺳﺮدﻣﺪاران ﻣﻌﺮوف ﻧﻈﺎم ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﺎج آﻗﺎ! ﺷﻤﺎ ﻛﻪ‬
‫ﻋﻤﺮي دود ﭼﺮاغ ﺧﻮرده و از اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ آن ﻛﺘﺎب ﺳﺮﻛﺸﻴﺪه و ﺑﻪ ﺗﻤﺎم‬
‫زواﻳﺎي دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻛﺎﻓﻲ دارﻳﺪ‪ ،‬در ﻛﺠﺎ و در ﭼﻪ‬
‫زﻣﺎﻧﻲ و در ﭼﻪ ﺷﺮاﻳﻄﻲ دﻳﺪه اﻳﺪ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺎن ﻣﺎ ﻇﻬﻮر ﻛﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ؟ اﮔﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻛﺮﺑﻼ‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﭽﻪ ﻫﺎي ﻣﻌﺼﻮم ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم را از دﺳﺖ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﻳﺰﻳﺪ‬
‫و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻋﺒﻴﺪاﷲ و ﻋﻤﺮ اﺑﻦ ﺳﻌﺪ و ﺷﻤﺮ اﺑﻦ ذي اﻟﺠﻮﺷﻦ ﻧﺠﺎت ﻣﻲ‬
‫دادﻧﺪ‪ .‬دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ در آن روز ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎدﺛﻪ اي رخ ﻧﺪاد‪ .‬ﺣﺎل ﭼﺮا‬
‫ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻣﺮوز اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ و آﻧﻬﻢ ﻧﻪ در ﻣﻜﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻠﻜﻪ در اﻳﺮان ﻛﻪ ﻋﻠﻲ اﻟﻈﺎﻫﺮ ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن رﺑﻄﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان ﻧﺪارد؟ ﻣﻦ ﻛﺎﻣﻼٌ ﺑﺎ‬
‫ﻧﻈﺮ رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﺔ ﻛﻪ ﻣﻌﺮﻓﺘﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﻣﺤﻞ‬
‫وﺛﻮق اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭼﺎپ اﻳﻦ‬
‫داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﻪ و از ﻳﺎد رﻓﺘﻪ اﻗﺪام ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺗﺎ اﮔﺮ ﻣﻮﺿﻮع اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ آن را ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﭘﺨﺶ ﻛﻨﻴﻢ و ﻧﻈﺮ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﺎﻳﮕﺎه اﺻﻠﻲ‬
‫ﻇﻬﻮر اﻳﺸﺎن ﻛﻪ ﻣﻜﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﻮق دﻫﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺣﺮﺑﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ در‬
‫دﺳﺖ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن‪ ،‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﭘﻴﺮ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫آن روزﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻌﺮﻛﺔ ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ‬
‫آﻗﺎﻳﺎن ﮔﻮﺷﺰد و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺟﻠﻮي اﻳﻦ ﺑﺎزي ﻫﺎ را ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ‬
‫ﺗﺮﺳﻢ از ﭼﻨﻴﻦ روﻳﺪادﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن را از ﺳﺮداﺑﺔ ﺳﺎﻣﺮه ﺑﻪ ﭼﺎه‬

‫‪١٦٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﻧﻴﺎورده ﺑﻮدﻳﻢ و اﻳﻦ ﻣﺤﻠﺔ ﻣﺘﺮوﻛﻪ را روﻧﻖ و اﻋﺘﺒﺎر ﺑﻴﻬﻮده‬
‫ﻧﺒﺨﺸﻴﺪه ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺮوز ﻫﻢ ﺣﻀﺮت ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر اﻳﻦ ﻣﻜﺎن را‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪ .‬در ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺗﻜﺮار و اﺻﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬
‫ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻏﺎﺋﻠﻪ ﻛﻪ اﻣﻴﺪوارم از آن ﺟﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ در ﺑﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻗﻀﻴﺔ اﻳﻦ ﭼﺎه را‬
‫روﺷﻦ ﻛﻨﻴﻢ و ﺣﻀﺮت را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺤﺘﺮﻣﺎﻧﻪ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ‬
‫ﺳﺎﺑﻘﺸﺎن در ﺳﺎﻣﺮه ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻈﻴﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻮادﺛﻲ در ﺣﻮزة ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻣﺎ رخ‬
‫ﻧﺪﻫﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫دردﻧﺒﺎﻟﺔ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺣﻀﺮت آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﺔ‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﻢ ﻛﻪ در ﺗﻨﻈﻴﻢ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎٌ ﻋﻼﺋﻢ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺮوج‬
‫ﺳﻔﻴﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻃﻠﻮع ﺧﻮرﺷﻴﺪ از ﻣﻐﺮب‪ ،‬ﻓﺮود آﻣﺪن ﺣﻀﺮت ﻋﻴﺴﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﺷﺪن‬
‫دﺟﺎل و اﻻﻏﺶ‪ ،‬داﺑﻪ اﻻرض و ﻏﻴﺮه ﻧﻴﺰ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻋﻼﺋﻢ دﻳﺪه‬
‫ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻇﻬﻮر ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻨﺘﻔﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ او ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻤﺎي ﺣﺎﺿﺮ در ﺟﻠﺴﻪ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ دروس ﺣﻮزوي‬
‫ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﮔﺬراﻧﺪن داﻧﺸﻜﺪة اﻟﻬﻴﺎت و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻏﻴﺮ ﺣﻮزوي‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻋﺘﺮاض ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﻣﻄﺮح ﻧﻜﻨﻴﺪ و ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ‬
‫دﺳﺘﻤﺎن را ﺟﻠﻮي ﻣﺮدم ﺑﺎز ﻧﻨﻤﺎﺋﻴﺪ‪ .‬ﻋﻼﺋﻢ ﻇﻬﻮر ﻋﻼﺋﻤﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺸﻮد ﺑﻪ‬
‫دﺳﺘﺎوﻳﺰ آﻧﻬﺎ ﻣﺮدم را از ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﺑﺎز داﺷﺖ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻄﺮح ﺷﺪن‬
‫اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﺒﺐ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺎن ﺟﻠﺐ اﻓﺴﺎﻧﻪ ﺑﺎﻓﻴﻬﺎي‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻮد و ﻫﻤﺔ رﺷﺘﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﺎﻓﺘﻪ اﻳﻢ ﭘﻨﺒﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮاي ﻣﺎ اﻫﻤﻴﺖ دارد‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن را در ﻣﺮﻛﺰ ﺛﻘﻞ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﮕﻪ دارﻳﻢ ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ او را از اﻳﻦ ﺟﺎﻳﮕﺎه‬
‫ﻛﻨﺎر ﺑﮕﺬارﻳﻢ؟ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺧﻮد را از اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﮔﺮ از اﻳﻦ اﻣﺎم ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻳﺎ ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬
‫اﻳﺸﺎن را ﻣﺘﺰﻟﺰل ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬در آن ﺻﻮرت ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ زﻳﺮ ﺳﺌﻮال‬
‫ﻣﻲ رود‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻗﺮﻧﻬﺎ درﺑﺎره اش داد ﺳﺨﻦ داده و ﺑﺪون‬

‫‪١٦٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻋﻮاﻗﺐ ﻇﻬﻮر‪ ،‬اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﻇﻬﻮر دﻋﻮت ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻤﻨﺎﻫﺎي‬
‫ﻣﺎ ﻟﺒﻴﻚ ﮔﻔﺘﻪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬وﻇﻴﻔﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از اﻳﻦ‬
‫ﻇﻬﻮر اﺳﺘﻘﺒﺎل و ﭼﻨﻴﻦ واﻧﻤﻮد ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ از ﻇﻬﻮرﺷﺎن ﺧﺮﺳﻨﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﺎ‬
‫ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر او ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ آﺳﻴﺒﻲ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬در‬
‫ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﺣﺘﻲ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻻزم را ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮوﻧﺪ و ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ‬
‫ﺧﻮد را ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت در ﻣﻜﻪ و ﻣﺪﻳﻨﻪ و ﻧﺠﻒ و ‪ ....‬اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ روﺣﺎﻧﻲ در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد اﻓﺰود ‪ :‬اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق‬
‫ﻣﺮدم اﻳﺮان از داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﻲ ﺧﺒﺮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ آﻧﻬﺎ را وارد‬
‫ﺟﺰﺋﻴﺎت آن ﺑﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺪر ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ ﻇﻬﻮر در ﻣﻜﻪ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺘﻲ وارد اﻳﻦ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻫﻢ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺸﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﭘﺲ‬
‫از ﻇﻬﻮر ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺸﺖ ﻣﺎ ﺟﻠﻮي ﻣﺮدم ﺑﺎز‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎم ﮔﺮﻓﺘﻦ از‬
‫ﻋﻤﻮزادﮔﺎﻧﺶ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﻪ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن دارد؟‬
‫ﺳﺨﻨﺎن ﺑﻲ ﭘﺮده و ﺗﺄﻣﻞ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰ اﻳﻦ روﺣﺎﻧﻲ اوﺿﺎع ﻣﺠﻠﺲ را ﺑﺮ ﻫﻢ‬
‫زد‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ او ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮد‪ ،‬ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎن ﻣﻮﺿﻮع‬
‫را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﺪي ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻲ ﮔﺪار ﺑﻪ آب ﻧﺰﻧﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا اﻳﻦ روﺣﺎﻧﻲ‬
‫ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﻋﺎﻗﻞ راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻣﺮدم اﻳﺮان و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺷﻴﻌﻴﺎن از ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ‬
‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن آﮔﺎه ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻛﻠﻤﺎت دﻟﻨﺸﻴﻦ»ﻋﺪل و داد« ﻛﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻧﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺟﺎري ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﻮﺟﻪ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ‬
‫داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫زﺑﺎن آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ در زﻣﺎن آﻳﺖ اﷲ ﺣﺎج آﻗﺎ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮوﺟﺮدي‪،‬‬
‫داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻣﻮاﻓﻘﺖ او ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺟﺎي‬
‫ﺗﺄﻣﻞ دارد‪ .‬آﻳﺎ آﻳﺖ اﷲ ﺑﺮوﺟﺮدي ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﺮدم اﻳﺮان را در‬
‫ﺟﺮﻳﺎن ﻇﻬﻮر ﻗﺮار دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﻬﻮده ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ دﻟﺨﻮش ﻧﻜﻨﻨﺪ؟ آﻳﺎ اﻳﻦ ﻣﺮد‬
‫روﺣﺎﻧﻲ ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻬﺎي دراز رﻫﺒﺮي ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺗﺸﻴﻊ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺪﻳﻨﻮﺳﻴﻠﻪ‬
‫ﻣﺮدم را از ﺗﻮﻫﻤﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﺪ؟ و ‪ ........‬اﷲ اﻋﻠﻢ‬
‫در دﻧﺒﺎﻟﺔ ﺳﺨﻨﺎن اﻳﻦ روﺣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﻴﻨﻪ‬

‫‪١٦٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻣﻄﺮح ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮد‪ .‬او ﮔﻔﺖ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ‬
‫را ﺑﻪ ﻋﺮض آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ ﻛﻪ در ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺎ ﺧﺒﺮ دار ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ‬
‫ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن و ﺣﺘﻲ ﻟﺒﺎس ﺷﺨﺼﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺟﻠﻮي ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻣﺮدم‬
‫را ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﺮاه آﻧﺎن ﺑﻪ رﻗﺺ و ﭘﺎي ﻛﻮﺑﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ‬
‫ﻫﻤﺮاﻫﻲ آﻧﺎن ﺑﺎ ﻣﺮدم ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺟﻢ ﻛﺮان ﺷﺪ ﻛﻪ در آﻏﺎز‬
‫از واﻛﻨﺶ ﻣﺎﻣﻮران دوﻟﺘﻲ در ﻫﺮاس ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ اﻣﺮوزه ﺑﻪ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ‬
‫اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد اﻋﺘﻤﺎد ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ‬
‫اﻳﻦ ﻗﺸﺮ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻪ از درون ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺮدم ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﻫﻢ‬
‫ﻣﺘﺪﻳﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﻢ رﺿﺎﻳﺖ ﭼﻨﺪاﻧﻲ از اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ‬
‫اﺣﺴﺎس ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﻛﺮد و ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬اوﻻٌ اﻣﻴﺪوارم ﺑﺎ ﻣﺮاﻗﺒﺖ و ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ واﻛﻨﺸﻲ از‬
‫ﻃﺮف ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﺑﺮوز ﻧﻜﻨﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﻋﻤﺪه ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺗﺄﻣﻴﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﻧﻈﺎم را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري رﺳﺎﻧﺪه اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺮان اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﻤﺪاﷲ در رﻓﺎه و‬
‫آﺳﺎﻳﺶ ﻛﺎﻣﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ از ﻧﻈﺎم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﻳﻘﻴﻦ اﮔﺮ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ از اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﺷﺨﺼﺎٌ ﻣﻮﻇﻒ ﻫﺴﺘﻴﺪ اﻳﻦ ﭘﻴﺎم را ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻋﻮاﻣﻞ ﺳﭙﺎه و ﺑﺴﻴﺞ و ﺳﺎﻳﺮ‬
‫ﻣﺎﻣﻮران اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ اﺑﻼغ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از اﻟﻄﺎف رﻫﺒﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺣﺘﻤﺎٌ ﻣﺮاﺣﻢ ﺷﻤﺎ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اﺑﻼغ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض ﻣﻦ از ﻳﺎدآوري اﻳﻦ‬
‫ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻓﻘﻂ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ آﻗﺎﻳﺎن در ﺟﺮﻳﺎن اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﻛﻠﻲ اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬آن ﺷﺐ ﺗﺎ دﻳﺮ وﻗﺖ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﻴﻨﻪ دور ﻣﻲ زد‪ ،‬زﻳﺮا‬
‫ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻫﻴﭻ ﺑﺮﮔﺔ ﻣﺴﺘﻨﺪي دال ﺑﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ وﻗﻮع ﻣﺎﺟﺮا ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ‬
‫ﻛﻪ در ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻤﺎم اﻓﺮاد‬
‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ دﺳﺘﻮر ﺛﺎﻧﻮي‬
‫ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺘﻪ در ﻣﺤﻞ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻮد ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪١٦٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﺔ در ﻣﻮرد ﭼﺎپ و ﻧﺸﺮ ﺑﻌﻀﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ‬

‫ﻇﻬﻮر از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر در ﻣﻜﻪ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻠﻲ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺒﺪﻳﻼﺗﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدد‬
‫ﻛﻪ ﺟﺎي ﺑﮕﻮ و ﻣﮕﻮ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﮕﺬارد‪ .‬ﺗﻬﻴﻪ و ﭼﺎپ آن ﻫﻢ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﻣﺮﻛﺰ اﺳﻨﺎد‬
‫اﺳﻼﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫وزارت اﻃﻼﻋﺎت و دﻳﮕﺮ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﻇﻒ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ وﻗﻮع و ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ را ﺑﻄﻮر داﺋﻢ ﭘﻲ ﮔﻴﺮي و ﻧﺘﻴﺠﻪ را ﺑﻪ‬
‫ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي ﮔﺰارش ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ از ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر و ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ در درون اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺮون ﻣﺮزي ﻓﻌﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺗﺎ اﮔﺮ در‬
‫اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺳﺮ ﻧﺨﻲ از دﺧﺎﻟﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﭘﻴﺪا‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬در اﺳﺮع وﻗﺖ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اﻃﻼع دﻫﻨﺪ‪ .‬درﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان را‬
‫ﺑﺪون درﮔﻴﺮي ﺑﺎ ﻣﺮدم ﺑﺪﻫﻨﺪ و ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ از ﺣﻀﻮر ﻣﺠﺪد آﻧﺎن ﺑﻪ‬
‫دﻻﻳﻞ اﻣﻨﻴﺘﻲ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫آن ﺷﺐ اوﻟﻴﻦ ﺟﻠﺴﺔ زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﺮح ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻛﻪ از آن داده ﺷﺪ‬
‫ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ و ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲ و ﺗﺸﻮﻳﺶ ﺑﺎرﮔﺎه وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ را‬
‫ﺗﺮك ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺟﻢ ﻛﺮان و روز ﺟﻤﻌﻪ‬

‫آن ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ﺷﺐ‪ ،‬ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﺒﺢ اﻣﺎم زﻣﺎن را در ﺑﻠﻨﺪاي ﭼﺎه ﺟﻢ‬
‫ﻛﺮان دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم اﻣﻴﺪ و آرزوﻳﺸﺎن را ﺑﻪ او ﺑﺴﺘﻪ و ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺮك‬
‫ﻛﺮدن آﻧﺠﺎ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺷﻮر و ﺷﻌﻒ آﻧﻬﺎ ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ رﻗﺺ و ﭘﺎي ﻛﻮﺑﻲ و‬
‫دﺳﺖ اﻓﺸﺎﻧﻲ ﻓﺮو ﻛﺶ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮ و ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ و‬
‫اﻧﺘﻈﺎرﺷﺎن ﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺷﻮر و ﻫﻴﺠﺎن زاﺋﺪاﻟﻮﺻﻔﻲ در ﺑﺎرة اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﺑﺤﺚ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺤﺚ ﻫﺎي ﺷﻮراﻧﮕﻴﺰي ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺮاي ﺧﻮد داﺳﺘﺎﻧﻲ‬
‫داﺷﺖ‪.‬‬
‫آن ﺷﺐ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺶ و ﺗﻤﻨﺎﻫﺎي ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن زﻳﺎرﺗﮕﺎه و اﺻﺮار ﭘﺎﺳﺪاران و‬

‫‪١٧٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ در ﺑﺎزﮔﺮدان ﻣﺮدم از ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ‬

‫ﭼﻪ ﻫﻮا ﺧﻨﻚ و رو ﺑﻪ ﺳﺮدي ﺑﻮد و اﻛﺜﺮ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻣﺮدﻣﺎن ﻓﻘﻴﺮ و ﺑﻴﭽﺎرة‬
‫آﺑﺎدي ﻫﺎ و دﻫﻜﺪه ﻫﺎي دور و ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﻳﻦ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‬
‫ﺣﺎﺟﺘﻤﻨﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﺑﻨﺪة ﻫﻴﭻ ﺧﺪاﻳﻲ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻋﺸﻖ و ﻋﻼﻗﻪ اي ﻛﻪ ﺧﻮد‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ در دل و ﺟﺎﻧﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺸﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‬
‫ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﻀﺮت ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ وﻋﺪه داده ﺑﻮد‪ ،‬ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ ﺗﺎ در رﻛﺎﺑﺶ ﺑﻪ‬
‫ﺟﻬﺎد ﺑﺮوﻧﺪ و ﺑﺮاي اﻣﺎﻣﺸﺎن ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫آن ﺷﺐ را‪ ،‬ﻣﺮدم ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ و ﺗﺸﻨﮕﻲ و ﺳﺮﻣﺎ در اﻃﺮاف ﺟﻢ‬
‫ﻛﺮان ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﺎ ﺷﺎدي ﺧﺒﺮ واﻛﻨﺶ‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر را ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﺎي ﻫﻤﺮاه ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻫﻤﮕﺎن را از‬
‫واﻛﻨﺶ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن ﺧﺎرج ﻧﺸﻴﻦ ﺧﻮد آﮔﺎه ﻣﻲ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ‪ ،‬رﺳﺎﻧﻪ‬
‫ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر‪ ،‬اﻳﻦ ﺧﺒﺮ را ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﮔﻮش‬
‫ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ زاﺋﺮان روز ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ﺗﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و‬
‫ﺟﻨﮕﻴﺪن در رﻛﺎب اﻳﺸﺎن ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان را ﺗﺮك ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺧﻮد اﻳﻦ ﺧﺒﺮ‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻞ ﻋﻤﺪة اﻳﺴﺘﺎدﮔﻲ ﻣﺮدم ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﻴﻦ رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ از ﻣﺮدم‬
‫ﻫﻢ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺿﻤﻦ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﻴﺮوان ﻣﻮﻣﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺎ ﻣﻲ‬
‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺗﻬﻴﻪ ﺧﻮرد و ﺧﻮراك و دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻳﺤﺘﺎج آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در ﻣﻀﻴﻘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮداي آن ﺷﺐ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﺎده ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻢ‬
‫ﻛﺮان ﺧﺘﻢ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﻣﻮران اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻣﺴﺪود ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﻴﻞ ﺟﻤﻌﻴﺖ‬
‫از اﻃﺮاف و اﻛﻨﺎف ﺑﻪ ﺳﻮي اﻳﻦ آﺑﺎدي ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪ‪ .‬از اوﻟﻴﻦ دﻗﺎﻳﻖ ﺳﺤﺮﮔﺎه‪،‬‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﻧﻴﺎز زاﺋﺮان در اﻃﺮاف ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان‪،‬‬
‫ﺷﺒﺎﻧﻪ راه اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺎي ﺳﻮاري و اﺗﻮﺑﻮس و ﻛﺎﻣﻴﻮن و ﻣﻮﺗﻮر و‬
‫دوﭼﺮﺧﻪ و از آﺑﺎدي ﻫﺎي ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺳﺐ و ﻗﺎﻃﺮ و اﻻغ ﺑﻪ آﺑﺎدي ﻣﻲ‬
‫رﺳﻴﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫در آﻏﺎز ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ورود آﻧﻬﺎ آﺳﺎن ﺑﻮد و ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪ و‬
‫ﺗﺤﺒﻴﺐ اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ دﻣﻴﺪن آﻓﺘﺎب و روﺷﻦ ﺷﺪن ﻫﻮا و‬

‫‪١٧١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫رﺳﻴﺪن ﺳﻴﻞ ﺟﻤﻌﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﭘﺎﺳﺪاران و ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺷﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ ﺑﻌﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﺬرﮔﺎﻫﻬﺎ ﺑﺎز و ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺷﺎدي و ﺷﻌﻒ ﺧﻮد را‬
‫ﺑﻪ زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺎزه واردﻳﻦ ﺑﺎ ذوق وﺷﻮق ﺑﻪ ﺗﻮزﻳﻊ آب و ﻧﺎن و ﭘﺘﻮ و دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻳﺤﺘﺎج‬
‫ﻛﻪ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮد آورده ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭘﺮس و ﺟﻮ‬
‫در ﺑﺎرة ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر و ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم زﻣﺎن اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﺳﻴﻞ‬
‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان راه اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ورود آﻧﻬﺎ ﻛﻪ از‬
‫ﺻﺒﺢ زود آﻏﺎز ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻜﻴﻬﺎي ﻇﻬﺮ و ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﻧﻴﺰ اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺤﻮﻃﺔ ﻣﺴﺠﺪ و ﭼﺎه‪ ،‬اﻃﺮاف آﺑﺎدي ﺟﻤﻜﺮان ﻧﻴﺰ ﺗﺎ‬
‫ﻓﺮﺳﻨﮕﻬﺎ ﭘﺮاز ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻘﻮل ﻣﻌﺮوف ﺟﺎي ﺳﻮزن اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻧﺒﻮد‪.‬‬

‫دود ﻛﺒﺎب و آﻳﺖ اﷲ‬

‫ﻗﺒﻞ از ﺻﻼت ﻇﻬﺮ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي رﻧﺪ ﻗﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻮي ﻛﺒﺎب‬
‫ﻫﺎي اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻨﻲ آﺷﻨﺎﻳﻲ ﻛﺎﻣﻞ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﺔ ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﺳﺮ و‬
‫ﮔﻮش آب دادن و اﺣﻴﺎﻧﺎٌ اﻓﺴﺎر زدن ﺑﻪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ در اﺛﺮ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ‬
‫ﻫﻴﺠﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان اﻋﺰام ﺷﺪ‪ .‬ﻗﺼﺪ رژﻳﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ و ﺷﻬﺮت اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻏﺎﺋﻠﻪ را آرام ﺳﺎزﻧﺪ و از‬
‫ﺑﻴﺮاﻫﻪ رﻓﺘﻦ آن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻳﺖ اﷲ رﻧﺪ ﺑﺎ وﻋﺪه و ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺳﺮان رژﻳﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ اﺗﻔﺎق‬
‫ﺟﻤﻌﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺳﺮﺷﻨﺎس و ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﺮاق ﻗﻢ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺎﺷﻴﻦ آﺧﺮﻳﻦ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ و ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺎي رﻧﮕﺎرﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ را ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻮي‬
‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻛﺎروان ﻛﻪ دﻫﻬﺎ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ و ﺟﻮان و ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﺑﻲ رﻳﺶ و ﺑﺎ‬
‫رﻳﺶ ﻫﻤﺮاه داﺷﺖ ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ازدﺣﺎم ﻣﺮدم در ﺟﻢ ﻛﺮان رﺳﻴﺪ‪ .‬ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ‬
‫اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﺳﻌﻲ ﻛﺮدﻧﺪ راه را ﺑﺎز ﻛﻨﻨﺪ و اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎي آﻧﺎن را از ﻣﻴﺎن ﺳﻴﻞ‬
‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺑﻮق زدﻧﻬﺎي ﻣﻜﺮر‬
‫راﻧﻨﺪﮔﺎن اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎ ﻫﻢ در ﺑﺎز ﻛﺮدن راه ﺑﻲ اﺛﺮ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ‬

‫‪١٧٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻃﺮاف ﺧﻮد‪ ،‬ﻏﺮق اﻣﻴﺪ و آرزوي دﻳﺪار‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از ﺻﺪاي ﮔﻮﺷﺨﺮاش ﺑﻮق ﻫﺎي ﻣﻜﺮر اﺗﻮﻣﺒﻴﻠﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ‬
‫آﻣﺪﻧﺪ و ﺷﺮوع ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض و داد و ﻓﺮﻳﺎد ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺪاران ﻋﺪم اﻣﻜﺎن ﺣﺮﻛﺖ اﺗﻮﻣﺒﻴﻠﻬﺎ را ﺑﻪ اﻃﻼع آﻳﺖ اﷲ رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ و‬
‫از او ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﭘﻴﺎده ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺮاﻫﺎن ﺧﻮد ﺗﺤﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﭘﺎي ﭘﻴﺎده‬
‫ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺮوﻧﺪ‪.‬‬
‫آﻳﺖ اﷲ ﻧﺨﺴﺖ ﻣﺮدد ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﻴﺎده ﺑﺸﻮد ﻳﺎ ﻧﻪ! اﻣﺎ ﺣﺮص و ﻃﻤﻊ او از‬
‫ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از اﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﭘﺮ ﺷﻮر و ﭘﺮ ﻫﻴﺠﺎن ﺑﻪ ﺗﺮدﻳﺪ او ﻏﺎﻟﺐ آﻣﺪ‪ .‬اﻣﺮ‬
‫ﺑﻪ اﻳﺴﺘﺎدن ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎ داد و در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﻠﺪ ﻛﻼم اﷲ ﻣﺠﻴﺪ در دﺳﺖ‬
‫ﭼﭗ و ﻋﺼﺎي دﺳﺘﻪ ﻣﺮﺻﻌﻲ در دﺳﺖ راﺳﺖ داﺷﺖ‪ ،‬از اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﭘﻴﺎده ﺷﺪ‪.‬‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ از ﻣﺎﺷﻴﻨﻬﺎي ﺧﻮد ﭘﺎﺋﻴﻦ آﻣﺪﻧﺪ و او را در ﻣﻴﺎن ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺪاران ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺑﺎز ﻛﺮدن راه ﺑﺎرﻳﻜﻲ در ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ آﻳﺖ اﷲ‬
‫وﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻣﺘﺮﻗﺒﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻٌ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﺎﺷﻴﺎﻧﻪ و ﻳﺎ ﻳﻚ ﺳﺨﻦ‬
‫ﻧﺎ ﺳﻨﺠﻴﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﺗﻔﺎق ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ .‬آن روز ﻫﻢ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ در اﺛﺮ ﻧﺪاﻧﻢ ﻛﺎري‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﺟﻮان و ﺟﻮﻳﺎي ﻧﺎم اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد‪ .‬اﻳﻦ ﻃﻠﺒﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮد‬
‫ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻣﺤﻴﻂ‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮدم را‬
‫ﺑﻪ ﺧﺘﻢ ﺻﻠﻮات ﺑﺮ ﻣﺤﻤﺪ و آل ﻣﺤﻤﺪ و در واﻗﻊ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر‬
‫آﻳﺖ اﷲ دﻋﻮت ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن دﻋﻮت ﺻﻠﻮات‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﺪان ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺟﻬﺸﺎن ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي دﻋﻮت ﻛﻨﻨﺪه ﺟﻠﺐ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻧﮕﺎﻫﺸﺎن ﺑﻪ‬
‫ﺳﻴﻤﺎي ﻣﺘﻜﺒﺮ آﻳﺖ اﷲ و آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻌﻴﺖ او ﺑﻮدﻧﺪ اﻓﺘﺎد‪.‬‬
‫اوﻟﻴﻦ اﻋﺘﺮاض را ﻳﻚ ﺟﻮان آﻏﺎز ﻛﺮد و ﻓﺮﻳﺎد زد ‪:‬‬
‫‪ -‬آﻫﺎي! ﭼﻪ ﺧﺒﺮه؟ ﻣﮕﻪ ﻧﻮﺑﺮش را آورده اﻳﺪ؟ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل او ﺟﻮان‬
‫دﻳﮕﺮي ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ‪ :‬آﻗﺎ دود ﻛﺒﺎب دﻳﺪه‪ ،‬ﺑﻮي ﻛﺒﺎب ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻣﺶ‬
‫رﺳﻴﺪه‪ ،‬اﻣﺎ ﻓﻜﺮ ﻧﻜﺮده ﻛﻪ دارﻧﺪ ﺧﺮ داغ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ!‬
‫ﻧﻔﺮ ﺑﻌﺪي ﺑﺎ ﺧﻨﺪه ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻪ ﺑﺎﺑﺎ‪ ،‬آﻗﺎ ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎﻣﻲ ﻛﻪ از ﻣﺮدم‬

‫‪١٧٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻣﺎم زﻣﺎن آورده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي ﺑﺎ ﺗﻤﺴﺨﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻪ آﻗﺎ ﺟﺎن‪ ،‬اﻳﺸﺎن آﻣﺪه ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﺧﻮش آﻣﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ!‬
‫ﻣﺘﻠﻚ ﭘﺸﺖ ﻣﺘﻠﻚ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي آﻳﺖ اﷲ رواﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ و ﭼﻮن‬
‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻃﻼب ﺑﺎز از ﺳﺮ ﺑﻲ ﺗﺠﺮﺑﮕﻲ ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺠﺎي‬
‫ﻣﺘﻠﻚ اوﻟﻴﻦ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ را ﻳﻚ دﺧﺘﺮ ﺟﻮاﻧﺴﺎل ﺑﺴﻮي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭘﺮﺗﺎب ﻛﺮد‪.‬‬
‫از ﺗﺼﺎدف روزﮔﺎر اﻳﻦ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ آﺑﺪار و ﮔﺮان ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن‬
‫ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ﺳﻴﺎه ﻣﻮﻫﺎﻳﺶ‪ ،‬ﻃﻨﺎزي ﺧﺎﺻﻲ‬
‫ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎي او داده ﺑﻮد ﺧﻮرد‪ .‬رﻧﮓ ﺳﻴﺎه ﻋﻤﺎﻣﺔ آﻳﺖ اﷲ و ﻣﻮﻫﺎي ﺟﻮ ﮔﻨﺪﻣﻲ‬
‫ﻛﻪ از زﻳﺮ ﻋﻤﺎﻣﻪ اش ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ او ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﺳﻴﻤﺎي ﺳﻔﻴﺪ و ﻟﻄﻴﻒ‬
‫ﺣﻀﺮﺗﺶ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﻮدن ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺳﻦ و ﺳﺎﻟﻲ ﻛﻪ داﺷﺖ ﻧﻪ ﭼﻴﻦ‬
‫ﺧﻮرده و ﻧﻪ ﭼﺮوﻛﻴﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺎﺑﻠﻮﻳﻲ ﺷﺪ رﻧﮕﺎرﻧﮓ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎي آن ﻫﻤﻪ را‬
‫ﺑﻪ ﺧﻨﺪه اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫در ﭘﻲ دﻳﺪن ﺳﻴﻤﺎي رﻧﮕﺎرﻧﮓ آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ذوق و ﺷﻮق‬
‫اﻓﺘﺎدﻧﺪ و ﺑﺮاي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﺮدن ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﻴﻤﺎي اﻳﻦ دروﻏﮕﻮﻳﺎن زﻣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﮔﻮﺟﻪ‬
‫ﻓﺮﻧﮕﻲ و ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ ﻫﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺎره از ﻃﺮف دﻫﻬﺎ و ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ از زاﺋﺮان‬
‫ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺳﻮي آﻳﺖ اﷲ و اﻋﻮان و اﻧﺼﺎر او و ﭘﺎﺳﺪاراﻧﻲ ﻛﻪ او را‬
‫ﻣﺤﺎﺻﺮه ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﭘﺮﺗﺎب ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت‪ ،‬ﮔﺮوﻫﻲ ﻛﻪ در اﻃﺮاف اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺑﻨﺰ آﻳﺖ اﷲ و‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺎي ﻫﻤﺮاﻫﺎن او ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ ﻟﮕﺪ زدن ﺑﻪ آﻧﻬﺎ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺳﻨﮓ و‬
‫ﭼﻤﺎق ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد از ﻛﺠﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﺸﺎن اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺮوع ﻛﺮدﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺷﻜﺴﺘﻦ ﺷﻴﺸﻪ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎ و ﭘﻨﺠﺮ ﻛﺮدن ﻻﺳﺘﻴﻚ ﻫﺎ‪ .‬ﭘﺲ از ﻛﻮﺗﺎه زﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﻧﻴﺰ ﺑﺎ رﻳﺨﺘﻦ ﻧﻔﺖ ﭼﺮاغ ﻫﺎي ﻧﻔﺘﻲ ﺧﻮد ﺑﻪ درون اﺗﻮﻣﺒﻴﻠﻬﺎ آﻧﻬﺎ را آﺗﺶ زدﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻓﺮادي ﻛﻪ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ آﻳﺖ اﷲ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﻓﺤﺎﺷﻲ ﺑﻪ او و‬
‫ﻫﻤﭙﺎﻟﮕﻲ ﻫﺎﻳﺶ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ ﻣﺸﺖ و ﻟﮕﺪ ﺑﻪ ﺟﺎن اﻃﺮاﻓﻴﺎن آﻗﺎ اﻓﺘﺎدﻧﺪ و ﺳﭙﺲ‬
‫ﺟﺮي ﺗﺮ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺧﻮد او رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻪ ﻗﺪري ﻛﻪ دﻟﺶ ﺧﻨﻚ‬
‫ﺷﻮد و ﺑﻪ ﺗﻼﻓﻲ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻤﻲ ﻛﻪ در ﻃﻮل اﻳﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ دﻳﺪه ﺑﻮد‪،‬‬

‫‪١٧٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺿﺮﺑﻪ اي ﺑﻪ آﻳﺖ اﷲ ﻣﻲ زد ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﻧﻌﺶ آﻳﺖ اﷲ و دﻳﮕﺮ‬

‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻫﻤﺮاه او ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﮔﺎن ﺻﺤﺮاي ﻛﺮﺑﻼ زﻳﺮ دﺳﺖ و ﭘﺎي‬
‫ﻣﺮدم اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ دﻳﺪن اﻳﻦ اوﺿﺎع در ﻫﻢ و ﺑﺮﻫﻢ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از ﭘﻴﺮ ﻣﺮدان ﺳﻠﻴﻢ‬
‫اﻟﻨﻔﺲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻛﻨﺎر آﻳﺖ اﷲ رﺳﺎﻧﺪ و ﺣﺎﻳﻞ ﺟﺴﺪ ﻧﻴﻤﻪ ﺟﺎن او ﺷﺪ و ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮاﻫﺶ و ﺗﻤﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺑﺲ اﺳﺖ! وﻟﺶ ﻛﻨﻴﺪ! ﻏﻠﻂ ﻛﺮده! دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻃﺮف ﻫﺎ ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻧﻤﻲ‬
‫ﺷﻮد! ﺧﺪا را ﺧﻮش ﻧﻤﻲ آﻳﺪ! ﺑﺎﺑﺎ ﺳﻴﺪ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ! اﮔﺮ ﺑﻪ ﺧﻮدش‬
‫رﺣﻢ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﺳﻴﺎﻫﺶ رﺣﻢ ﻛﻨﻴﺪ!‬
‫در اﻳﻦ ﮔﻴﺮودار ﻫﻠﻴﻜﻮﭘﺘﺮي در آﺳﻤﺎن ﭘﻴﺪا ﺷﺪ و ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﺑﺎر دور‬
‫زدن ﻛﻨﺎر ﺟﺴﻢ ﻟﺖ ﭘﺎر ﺷﺪة آﻳﺖ اﷲ و ﻫﻤﺮاﻫﺎن او‪ ،‬ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬در اﺛﺮ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﭘﺮواﻧﻪ ﻫﺎي ﻫﻠﻴﻜﻮﭘﺘﺮ ﻣﺮدم از ﻛﻨﺎر آﻳﺖ اﷲ دور ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺎﺳﺪاران ﻧﻴﺰ‬
‫از اﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻧﺪ و ﺟﺴﻢ آﻟﻮده ﺑﻪ ﺧﻮن آﻳﺖ اﷲ و ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﭘﻴﺮ را ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻠﻴﻜﻮﭘﺘﺮ ﻧﻬﺎدﻧﺪ و ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﺟﻮان و‬
‫ﺑﻌﻀﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻣﺎن ﺧﺪا در ﻫﻤﺎن ﺟﺎ رﻫﺎ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﻲ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ آﻳﺖ اﷲ را ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ و ﺑﻪ وﺿﻊ ﺳﻼﻣﺘﻲ‬
‫او ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﮕﺮان ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ در ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ روز ﺣﺎدﺛﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﻚ‬
‫آﻳﺖ اﷲ اﺳﻢ و رﺳﻢ دار ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﻋﻮاﻗﺐ و ﭘﻲ آﻣﺪ آن‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ‬
‫ﻓﺎﺟﻌﻪ آﻓﺮﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫واﻛﻨﺶ ﻣﺮدم ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺑﺮو و ﺑﻴﺎﻳﻲ داﺷﺖ‬
‫و ﺑﺴﻴﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﻟﻴﺪ‪ ،‬ﻳﻚ واﻛﻨﺶ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﻛﺴﻲ آﻧﻬﺎ را ﺗﺤﺮﻳﻚ‬
‫ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻪ از ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮت ﻣﺮدم از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻓﺮﻗﻲ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ روﺿﻪ ﺧﻮان ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﻻﺳﻼم و ﻳﺎ‬
‫آﻳﺖ اﷲ‪ .‬ﻣﺮدم از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و از دروغ ﻫﺎي آﻧﻬﺎ‪ ،‬از ﻓﺴﺎدﺷﺎن‪ ،‬از ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ و‬
‫ﻧﻴﺮﻧﮕﺸﺎن ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدم دﻳﮕﺮ ﭼﺸﻢ دﻳﺪن‬
‫ﻫﻴﭻ آﺧﻮﻧﺪي را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺲ دﻳﮕﺮي در اﻳﻦ‬
‫ﻏﻮﻏﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻮر اﻣﻴﺪي در دل آﻧﻬﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ‬
‫ﻛﺎر را ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٧٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻪ ﻗﻮل رﻧﺪي ﻫﻮﺷﻴﺎر‪ ،‬ﺧﺪا ﻧﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻴﺪار ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺪاﻧﻨﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻛﻼه ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ روزي اﻳﻦ ﻣﺮدم از ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺖ ﭼﻨﺪ ﺻﺪ‬
‫ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻴﺪار ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺪا ﻫﻢ ﺟﻠﻮ دار آﻧﻬﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه ﺑﻪ‬
‫ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﺣﻖ ﻋﻠﻲ و ﺳﻬﻢ ﻋﻠﻲ و ارث ﻋﻠﻲ و ﺣﺐ ﻋﻠﻲ و ﻏﻴﺮه ﺳﺮ‬
‫آﻧﻬﺎ ﻛﻼه ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺷﻴﺮه ﻣﺎﻟﻴﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫در ﻏﻮﻏﺎي ﻋﻈﻴﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﺎ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺻﻼت ﻇﻬﺮ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬
‫ﻫﻨﮕﺎم آﺧﻮﻧﺪ ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﻣﺴﻨﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻮد و ﺑﺮ ﻋﻜﺲ‬
‫ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ از ﺣﺎدﺛﻪ اﺧﻴﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺸﻨﻮد ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‪ .‬در ﺑﻠﻨﺪﮔﻮي‬
‫ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺧﺒﺮ داد ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ در ﻛﻨﺎر ﭼﺎه ﻣﻘﺪس اﻗﺎﻣﻪ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬از ﻣﺮدم ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻮن آب ﺑﻪ اﻧﺪازة ﻛﺎﻓﻲ در دﺳﺘﺮس ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺮاي اﻗﺎﻣﺔ ﻧﻤﺎز ﺗﻴﻤﻢ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ ﻧﻴﺰ ﻣﻮذﻧﻲ از ﺑﻠﻨﺪﮔﻮ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ اذان‬
‫ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬
‫ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻴﻤﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫اﻗﺎﻣﺔ ﻧﻤﺎز ﺑﻪ ﺳﻮي ﻗﺒﻠﻪ)ﻛﻌﺒﻪ( ﻣﻲ اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﻫﻤﮕﻲ رو ﺑﻪ ﺳﻮي ﭼﺎه‬
‫ﺟﻢ ﻛﺮان اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﺗﻔﺎق دﻳﮕﺮي اﻳﻦ ﺟﻤﻊ را از ﻧﻮ ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض و ﻫﻴﺎﻫﻮ‬
‫اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫اﻋﺘﺮاض وﻗﺘﻲ ﺷﺮوع ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﺑﺎ ﻋﺒﺎ و ﻋﻤﺎﻣﻪ و ﻧﻌﻠﻴﻦ ﺑﻪ‬
‫اﻣﺎﻣﺖ درﺟﻠﻮي ﺻﻒ ﻧﻤﺎزﮔﺰاران اﻳﺴﺘﺎد و ﮔﺮوﻫﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي رﻳﺰ و درﺷﺖ‬
‫ﻧﻴﺰ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ او ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﻛﻪ ﺣﻮﺻﻠﺔ دﻳﺪن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﺑﺎ آن‬
‫ﻟﺒﺎﺳﻬﺎي ﮔﻞ و ﮔﺸﺎد ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﻏﺮﻏﺮ ﻛﺮدن ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از‬
‫دﻗﺎﻳﻘﻲ اﻋﺘﺮاض ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﺮ زﺑﺎن آوردﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻓﺮا رﺳﻴﺪن‬
‫زﻣﺎن ﻇﻬﻮر و ﺣﻀﻮر ﺷﺨﺺ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻟﺰوﻣﻲ ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺸﻨﻤﺎز در‬
‫ﺳﻤﺖ اﻣﺎم ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻮج اﻋﺘﺮاض ﻫﺎ ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﺑﻌﻀﻲ ﭘﺎ را ﻓﺮاﺗﺮ ﻧﻬﺎدﻧﺪ و‬
‫ﺟﻠﻮ رﻓﺘﻨﺪ و آﺧﻮﻧﺪ ﻫﺎ را ﺑﺎ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻛﻨﺎر زدﻧﺪ و ﻋﺪه اي ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﻋﺒﺎ‬

‫‪١٧٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫از دوش و ﻋﻤﺎﻣﻪ از ﺳﺮﺷﺎن‪ ،‬ﻋﻤﻼٌ آﻧﻬﺎ را ﺧﻠﻊ ﻟﺒﺎس ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از زاﺋﺮان‪ ،‬ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﺑﺴﻴﺎر‬
‫ﺧﻮﺷﺮوﻳﻲ را ﻛﻪ در ﻣﻴﺎﻧﺸﺎن ﺑﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ اﻳﻦ ﭘﺪر ﭘﻴﺶ ﻧﻤﺎز‬
‫ﻣﺎﺳﺖ و ﻣﺎ در ﻧﻤﺎزﻣﺎن ﺑﻪ او اﻗﺘﺪاء ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﭘﻴﺮ ﻣﺮد را در ﺟﻠﻮي ﺻﻒ‬
‫ﻧﻤﺎزﮔﺰاران ﻗﺮار دادﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻨﻮز اﻳﻦ ﻫﻴﺎﻫﻮ ﻓﺮو ﻧﻨﺸﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺻﺪاي دﻟﻨﺸﻴﻨﻲ از درون ﭼﺎه ﺑﻪ‬
‫ﮔﻮش رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان ﻋﺰﻳﺰ! اﻣﺎم زﻣﺎن از اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﺔ ﺷﻤﺎ‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺮﺳﻨﺪ اﺳﺖ و در ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه اي ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﺑﺮﮔﺰاري ﻧﻤﺎز اﺗﺨﺎذ ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺣﻀﺮت ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﻣﻲ آﻳﻨﺪ و ﺑﻪ اﻣﺎم‬
‫ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺷﻤﺎ اﻗﺘﺪاء ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﭘﻴﺎم ﻧﻔﺲ ﻫﺎ در ﺳﻴﻨﻪ ﺣﺒﺲ و ﺳﻜﻮﺗﻲ ﺳﻨﮕﻴﻦ در‬
‫ﻣﻴﺎن ﻧﻤﺎز ﮔﺰاران ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ‪ .‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺷﻴﻮة‬
‫ﻧﺨﺴﺖ از ﭼﺎه ﺑﻴﺮون آﻣﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻧﻤﺎز ﮔﺰاران رﻓﺖ و در‬
‫ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﭘﻴﺮ ﻣﺮد اﻳﺴﺘﺎد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﭼﻨﺎن در ﻣﺮدم اﺛﺮ ﮔﺬاﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر ﺻﺪاي ﺗﻜﺒﻴﺮ‬
‫ﻫﺰاران ﻧﻔﺮي ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﭘﺎرﭼﻪ در ﻓﻀﺎ‬
‫ﻃﻨﻴﻦ اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر ﻛﻮﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﺸﺖ‬
‫ﺳﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد و ﭘﻴﺸﻨﻤﺎزي را ﺑﻪ اﻳﺸﺎن واﮔﺬارد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ اﺻﺮار اﻣﺎم‬
‫ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ را در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن در آن ﺣﻀﻮر داﺷﺖ ﺑﻪ‬
‫اﻣﺎﻣﺖ ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺰار ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﺧﺎﺗﻤﺔ ﻧﻤﺎز ﻣﻨﺒﺮي ﺑﻠﻨﺪ در ﺟﻠﻮي ﻧﻤﺎز ﮔﺰاران ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﻨﺒﺮ و از آن ﺑﺎﻻ رﻓﺖ و اﻳﺴﺘﺎده ﺧﻄﺒﻪ اي ﺑﻪ ﺷﺮح‬
‫زﻳﺮ اﻳﺮاد ﻛﺮد‪.‬‬
‫» ﺑﺮادران و ﺧﻮاﻫﺮان ﻣﻦ‪ ،‬از اﻳﻨﻜﻪ در اﻳﻨﺠﺎ ﺣﻀﻮر ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﻳﺪ‪ ،‬از‬
‫ﻫﻤﺔ ﺷﻤﺎ ﺗﺸﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ و ﺑﺮاﻳﺘﺎن دﻋﺎي ﺧﻴﺮ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﺟﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬

‫‪١٧٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺎري ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﺷﻤﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ‬
‫ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺳﺮﺷﺎر از ﻣﻬﺮ و ﻋﻄﻮﻓﺖ و ﺑﺮادري و ﺑﺮاﺑﺮي‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬اﺗﻔﺎق و اﺗﺤﺎد و ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻴﺮوزي ﺣﻖ‬
‫ﺑﺮ ﺑﺎﻃﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮد ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﺧﺮد و دراﻳﺖ‬
‫ﺧﻮﻳﺶ زﻧﺪﮔﻲ اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ ﺧﻮد را راه ﺑﺒﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻧﮕﺮان دﻧﻴﺎي دﻳﮕﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻣﻮﺟﻮدي ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ زﻧﺪﮔﻲ اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ ﺧﻮد را ﻓﺪاي دﻧﻴﺎي دﻳﮕﺮ‬
‫ﺳﺎزد‪ .‬ﺗﻘﻮا و ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎري ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ درد اﻳﻦ دﻧﻴﺎي ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮرد ﺗﺎ دﻧﻴﺎي‬
‫دﻳﮕﺮﺗﺎن‪ .‬ﺧﻮاﺳﺖ و ارادة ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﻦ ﺑﻮده ﻛﻪ ادارة اﻣﻮر‬
‫زﻧﺪﮔﻲ ﺷﻤﺎ دﺳﺖ ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ دﻳﮕﺮان ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺷﻤﺎ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮﻳﺶ و ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ راﺳﺘﻴﻦ ﺧﺪاوﻧﺪي ﻫﺴﺘﻴﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺑﻴﻚ ﻧﻈﺮ ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﺧﺪاﺳﺖ ﻛﻪ از زﺑﺎن ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫ﻣﻘﻠﺪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ و ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻓﺮد دﻳﮕﺮ ﺗﺤﺖ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮاﻧﻲ ﺑﺮ‬
‫ﺷﻤﺎ ﺣﻖ وﻻﻳﺖ ﻧﺪارد‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ از آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﭘﻴﺮوي ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪا و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و‬
‫دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺎ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺣﻜﻢ ﻣﻲ راﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ از‬
‫دروﻏﮕﻮﻳﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﻪ‬
‫ﻣﻦ‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و ﻧﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه و واﺳﻄﻪ و دﻻل ﻧﺪارﻳﻢ‪.‬‬
‫دﻳﻦ اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ دﻳﻦ ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﻲ اﺳﺖ و ﺑﺲ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﮔﻮﻧﻪ واﺳﻄﻪ ﻫﺎ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﻛﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎم اﻟﻬﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺮوان‬
‫ﻣﻮﻣﻨﺶ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ دروغ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ و ﺑﻪ ﺣﻖ و‬
‫ﺣﻘﻮق دﻳﮕﺮان ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺎﻋﺚ رﻧﺞ و آزار ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﺧﻮد ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻫﻢ‬
‫ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ درد ﻫﻢ ﺑﺮﺳﻴﺪ‪ .‬درﻣﺎﻧﺪﮔﺎن را ﻳﺎري ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق‬
‫دﻳﮕﺮان اﺣﺘﺮام ﺑﮕﺬارﻳﺪ‪ .‬ﻓﻘﺮا را از ﻓﻘﺮ‪ ،‬ﮔﺮﺳﻨﮕﺎن را از ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ‪ ،‬ﺑﻴﭽﺎرﮔﺎن را‬
‫از ﺑﻴﭽﺎرﮔﻲ‪ ،‬درﻣﺎﻧﺪﮔﺎن را از درﻣﺎﻧﺪﮔﻲ و ﺑﻴﻤﺎران را از ﺑﻴﻤﺎري و ‪ .....‬ﻧﺠﺎت‬
‫دﻫﻴﺪ ﺗﺎ رﺿﺎﻳﺖ ﺧﺪا را ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻳﺪ‪.‬‬

‫‪١٧٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻪ ﺟﺎي زﻳﺎرت ﻗﺒﻮر ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﻧﺬر و ﻧﻴﺎز و ﺻﺪﻗﻪ دادن ﺑﻪ‬
‫ﻣﺸﺘﻲ آدم ﺑﻴﻜﺎره‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﭘﺮداﺧﺖ ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم ﺑﻪ ﺳﺎدات دروﻏﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﮕﺮدﻳﺪ و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪان را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﻴﺎز آﻧﻬﺎ را ﺑﺮآورده ﺳﺎزﻳﺪ ﻛﻪ‬
‫رﺿﺎي آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ رﺿﺎﻳﺖ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﻮﮔﻮاري و ﻋﺰاداري و‬
‫ﮔﺮﻳﻪ و ﻣﻮﻳﻪ ﻛﺮدن ﺑﺮاي ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﻫﻴﭻ ﺛﻤﺮي ﻧﻪ ﺑﺮاي اﻳﻦ دﻧﻴﺎي ﺷﻤﺎ دارد و‬
‫ﻧﻪ اﺛﺮي ﺑﺮاي ﻓﺮداي ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺷﻤﺎ‪ .‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺮاﺳﻢ ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰ و ﻏﺼﻪ‬
‫آور‪ ،‬ﺑﻜﻮﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎد ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﻣﻌﻨﺎ ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ و دﻳﮕﺮان را ﻧﻴﺰ‬
‫در ﺷﺎدي ﺧﻮد ﺷﺮﻳﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻟﺒﺎس ﺷﺎدي آﻓﺮﻳﻦ ﺑﭙﻮﺷﻴﺪ‪ .‬ﺗﻔﺮﻳﺢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺷﺎدي‬
‫و ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ را ﺗﺮوﻳﺞ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎدي ﺷﻤﺎ ﺳﺒﺐ ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ ﺧﺪاﻳﺘﺎن ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺧﺪا ﺑﺒﻴﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ در رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ و اﻣﻨﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و از‬
‫زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﻟﺬت ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬او ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻤﺎ ﺷﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﮔﻔﺘﺎر ﺧﻮد ﻛﻪ ﻣﻦ ﭼﻜﻴﺪة آﻧﺮا ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدم‪ ،‬از‬
‫ﻣﻨﺒﺮ ﭘﺎﺋﻴﻦ آﻣﺪ و ﺑﻪ ﺳﻮي ﻧﻤﺎز ﮔﺰاران رﻓﺖ و دﺳﺘﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در‬
‫اﻃﺮاﻓﺶ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﺸﻴﺪ و ﭼﻨﺪ ﻛﻮدك ﺧﺮدﺳﺎل را ﺑﻪ آﻏﻮش ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻮﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﺳﻮي ﭼﺎه ﺑﺮﮔﺸﺖ و از ﻧﻈﺮ ﻫﺎ‬
‫ﻏﺎﻳﺐ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮاﺿﻊ و ﻓﺮوﺗﻨﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن از ﻳﻚ ﻃﺮف و ﺳﺨﻨﺎن دﻟﻨﺸﻴﻦ او از ﻃﺮف‬
‫دﻳﮕﺮ ﭼﻨﺎن ذوق و ﺷﻮق و اﻣﻴﺪي در دل ﻣﺮدم اﻳﺠﺎد ﻛﺮد ﻛﻪ ﺣﺪي ﺑﺮ آن‬
‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮدم ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ دﻳﺪار ﺑﻪ ﮔﺮﻳﻪ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺴﻴﺎري ﻧﻴﺰ در اﻋﻤﺎق اﻳﻤﺎن و ﻋﻘﻴﺪة ﺧﻮد ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮي رﮔﻪ ﻫﺎﻳﻲ از آﺛﺎر‬
‫ﭘﻴﺎم او در درون ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﺸﺘﻨﺪ و اﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر از اﻳﻦ ﭘﺲ ﺧﻮد را ﺑﺎ‬
‫رﻫﻨﻤﻮد اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﺎﻧﺔ او ﺗﻄﺒﻴﻖ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎران و از‬
‫دوﺳﺘﺪاران ﺧﺪا ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬آﻧﻘﺪر ﺳﺎده و اﻧﺠﺎم‬
‫ﺷﺪﻧﻲ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﺧﺮد اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺧﺪا‬
‫دوﺳﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺟﻠﺐ رﺿﺎي ﺧﺪا ﺑﺮاي ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن‬
‫ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ اﺷﻚ رﻳﺨﺖ و ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺳﻴﻨﻪ و زﻧﺠﻴﺮ و ﻗﻤﻪ زد و ﻳﺎ ﺑﻪ زﻳﺎرت‬

‫‪١٧٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﻨﺒﺪ و ﺑﺎرﮔﺎه ﻗﺒﻮر ﻛﺴﺎﻧﻲ رﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﺪام ﺧﺪﻣﺖ‬
‫ﺧﺎرق اﻟﻌﺎده ﻳﺎ اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﺎﻧﻪ اي ﺷﺎﻳﺴﺘﺔ زﻳﺎرت ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺗﻤﺎم از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬از اﻳﻦ ﭘﺲ‬
‫ﻫﻴﭽﻜﺲ اﻣﺎم و ﭘﻴﺸﻮا و ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻬﺮ ورزﻳﺪن‬
‫و ﻣﺤﺒﺖ ﻛﺮدن و ﻳﺎر و ﻳﺎور ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺑﻮدن‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ رﻫﺒﺮ و ﭘﻴﺸﻮا و ﻣﺮﺟﻊ و‬
‫اﻣﺎم و ﻏﻴﺮه ﻧﺪارﻳﺪ‪.‬‬
‫او ﮔﻔﺖ ‪ :‬رﺿﺎي ﺧﺪا‪ ،‬رﺿﺎي ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪاﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻪ از ﻣﺮاﺟﻊ‬
‫دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺣﺮف زد‪ ،‬ﻧﻪ از اﻣﺎﻣﺎن ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ و ﻧﻪ ﺣﺘﻲ اﺷﺎره اي ﺑﻪ‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻛﺮد‪ .‬در ﻋﻮض ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن و رﻓﺘﻦ‬
‫ﺑﻪ زﻳﺎرت ﻗﺒﻮر آﻧﻬﺎ و ﺑﻪ راه اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﺳﻮﮔﻮاري ﺑﺮاي آﻧﺎن‪ ،‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ‬
‫ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﺸﻜﻠﻲ دارد‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ او را ﺣﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ دوﺳﺖ ﺷﻤﺎ‬
‫ﭼﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎري دارد‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎري او ﺑﺮﺳﻴﺪ‪ .‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻫﻢ وﻻﻳﺘﻲ ﺷﻤﺎ درد و‬
‫رﻧﺠﺶ ﭼﻴﺴﺖ؛ ﺑﻪ رﻓﻊ آﻧﻬﺎ ﺑﻜﻮﺷﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎﺣﺼﻞ ﭘﻴﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮﺧﻼف ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ و ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬
‫ﻓﺮﻳﺒﻜﺎر ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ او ﺑﺮاي ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر ﻣﻲ آﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﻧﺒﻮده و ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﺔ ﻋﺪل و داد او ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻇﺎﻟﻤﺎن و‬
‫ﺳﺘﻤﮕﺮان ﺟﺰاي ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﺧﻮد را در ﻫﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎ درﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﻪ روز‬
‫ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺣﻮاﻟﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﮕﻔﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد و ﮔﺴﺘﺮش ﻋﺪل و داد‪ ،‬ﺣﻤﺎم ﺧﻮن راه‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬او ﻧﮕﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ آﻳﺪ ﺗﺎ ﻣ‪‬ﺮده ﻫﺎي ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ را از ﻗﺒﻮرﺷﺎن‬
‫ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎورد و ﺑﻪ آﺗﺶ ﺑﺴﭙﺎرد و ﻳﺎ ﺣﺪ)ﺷﻼق( ﺑﺰﻧﺪ‪ .‬او ﻧﮕﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ آﻳﺪ ﺗﺎ‬
‫ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم ﺟﻬﺎن را ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻜﻨﺪ و از آﻧﻬﺎ ﺧﻤﺲ و زﻛﺎت‬
‫ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬او ﻧﮕﻔﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ ﺗﺎ ﭘﺪران ﺧﻮد را ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ‬
‫از ﻧﻮ زﻧﺪه ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ دﻧﻴﺎ رﺟﻌﺖ دﻫﺪ و ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﻠﻄﻨﺖ را اﺑﺪاﻟﺪﻫﺮ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ‬
‫واﮔﺬارد‪.‬‬
‫او اﺻﻼٌ از اﻳﻦ ﺣﺮف ﻫﺎي ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ و ﺑﻲ اﺳﺎس ﻛﻪ در ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر او‬
‫آﻣﺪه اﺳﺖ ﻧﺰد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ‪ ،‬او ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد ﺧﻂ ﺑﻄﻼﻧﻲ ﺑﺮ روي ﺗﻤﺎم‬

‫‪١٨٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ادﻋﺎﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬از ﺑﺰرﮔﺎﻧﺸﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻬﺎي دوره ﮔﺮد‬
‫ﻛﺸﻴﺪ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺧﺪا ﭘﺮﺳﺘﻲ‪ ،‬اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺣﺮﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ را ﻧﮕﻪ‬
‫دارد‪ ،‬ﻫﻢ ﺧﺪا را راﺿﻲ ﻛﺮده و ﻫﻢ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﺪا ﻧﺰدﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ ﻣﺎ‪ ،‬ﺧﻮب ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﺪا ﻣﺤﺘﺎج دﻋﺎ و ﻧﻴﺎﻳﺶ‬
‫و ﻋﺒﺎدت ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ اﻳﻦ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﺘﺎج ﻛﻤﻚ‬
‫و ﻳﺎري ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﺣﺘﻴﺎج ﻧﻴﺰ ﺑﺎ زﻳﺎرت ﻗﺒﻮر ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن و ﺳﻮﮔﻮاري‬
‫ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ و ﭘﺮداﺧﺖ ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم ﺑﻪ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ رﻳﺎﻛﺎر ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻤﻲ‬
‫ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﺎرﻫﺎي ﻧﻴﻚ و ﺧﻴﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ راه ﺻﻮرت ﻣﻲ‬
‫ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮد اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ و در ﺣﻖ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪﺷﺎن اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻧﺸﺴﺖ دوم‬
‫ﺧﺒﺮ ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬دوﻣﻴﻦ ﺑﻤﺒﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن در اﻳﺮان‬
‫ﻣﻨﻔﺠﺮ ﻛﺮد‪ .‬او ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ دو روز‪ ،‬دو ﺑﺎر در ﺟﻢ ﻛﺮان ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻣﺎت‬
‫رژﻳﻢ را ﺑﻪ ﭼﻨﺎن ﺗﺸﻮﻳﺶ و ﻧﮕﺮاﻧﻲ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ ﻋﺎﺟﺰ و درﻣﺎﻧﺪه‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ‪ ،‬ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺸﻮد ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺗﺪاﺑﻴﺮي ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ در‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﺮﻛﺖ ﻫﺎي اﻋﺘﺮاﺿﻲ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﺪ ﺑﺎ آن ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﺮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎر ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ورود ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻨﺤﻂ ﻏﺮﺑﻲ ﻳﺎ اﻧﻘﻼب ﻣﺨﻤﻠﻲ و‬
‫اﻣﺜﺎل آن در ﻣﻴﺎن ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺸﻮد ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ آن را ﺗﺨﻄﺌﻪ ﻧﻤﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎر‬
‫ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ داﺷﺖ و ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎد ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻗﺮﻧﻬﺎ در ﺑﺎره اش داد ﺳﺨﻦ داده ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬
‫وارد ﻛﺎرزار ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻤﺎدي ﻛﻪ ﺣﻀﺮات ﺑﺎ ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎم او ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫رﺳﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫رژﻳﻢ ﺧﻮاه ﻧﺎ ﺧﻮاه در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ دو راه ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻳﺎ در‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﺳﺮ ﺗﺴﻠﻴﻢ و ﺗﻤﻜﻴﻦ ﻓﺮود آورد و ﺣﻜﻮﻣﺖ را رﻫﺎ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫آن اﻳﺴﺘﺎدﮔﻲ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﻫﻨﻮز ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ اﻣﻴﺪ داﺷﺘﻨﺪ‬

‫‪١٨١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ راه ﭼﺎرة دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي ﻓﺮار از ﻋﻮاﻗﺐ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎري ﺧﻮد در ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﻗﺪرت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫از ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﺟﻤﻌﻪ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﻛﺘﻚ ﺧﻮردن آﻳﺖ اﷲ اﻋﺰاﻣﻲ‬
‫رژﻳﻢ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان و ﺑﺴﺘﺮي ﺷﺪن او در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻗﻢ و ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ آن ﺣﻀﻮر‬
‫ﻣﺠﺪد اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺑﺮﮔﺰاري ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ در ﻣﻌﻴﺖ او‪ ،‬از ﻧﻮ ﺳﺮان رژﻳﻢ‪ ،‬آﺷﻔﺘﻪ‬
‫و ﻫﺮاﺳﺎن ﺑﻪ ﺣﻀﻮر رﻫﺒﺮ رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﺔ ﺗﺎزه ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﺣﺎدﺛﻪ ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﺗﺼﻮر و ﺗﺤﻤﻞ ﺳﺮان رژﻳﻢ ﺑﻮد‪ .‬داﺳﺘﺎن‬
‫ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﺮدم ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و اﻋﺘﺮاض ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ زﻳﺎرﺗﮕﺎه در‬
‫اﻣﺎﻣﺖ ﻧﻤﺎز و ﺧﻠﻊ ﻟﺒﺎس آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي زﻳﺎرﺗﮕﺎه زﻧﮓ ﺧﻄﺮ ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮﮔﺰﻳﺪن‬
‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﺳﺎده اي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻣﺎم ﺟﻤﺎﻋﺖ و ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺟﻤﻊ‬
‫ﻧﻤﺎزﮔﺰاران ﻧﻴﺰ ﺧﺎﻟﻲ از ﻣﻌﻨﺎ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﭘﺮ ﺷﻮر اﻣﺎم ﻧﻴﺰ ﻛﻪ از اﺑﺘﺪاء ﺗﺎ‬
‫اﻧﺘﻬﺎي آن ﺗﻤﺎﻣﺎٌ ﺑﺎ آﻧﭽﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺗﺎ آن روز ﺑﻪ ﮔﻮش ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫در ﺗﻀﺎد آﺷﻜﺎر ﻗﺮار داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﺳﺮان رژﻳﻢ ﻣﻲ اﻓﺰود‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎﺻﻴﻞ‬
‫دﻳﮕﺮ ﻫﻴﭻ روزﻧﺔ اﻣﻴﺪي در ﻣﻘﺎﺑﻞ آﻧﻬﺎ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ آن ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ‬
‫ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺟﺰﻳﻲ ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﻦ دﻫﺎن ﻣﺮدم اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺎن ﻛﻠﻲ و ﺑﻲ ﻣﺤﺘﻮاي وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺣﺘﻲ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﺗﺸﻮﻳﺶ و ﻧﮕﺮاﻧﻲ و اﺿﻄﺮاب را از دل ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻴﺮون‬
‫ﺑﻴﺎورد‪ .‬او ﻛﻪ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮان ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲ از وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﭼﻪ ﺧﺒﺮ ﺗﺎزه اي دارﻳﺪ؟‬
‫وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت دﺳﺘﺶ ﺧﺎﻟﻲ ﺗﺮ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻘﺎﻣﺎت را ﺑﺮاي‬
‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ‪ .‬او در ﺷﺮح ﺟﺰﺋﻴﺎت ﺣﺎدﺛﺔ آن روز‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ‬
‫واﻛﻨﺶ ﻣﺮدم ﺑﻪ دﻋﻮت اﻣﺎم زﻣﺎن اﺷﺎره ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﭼﻮن ﻣﺨﺎﻃﺐ اﺻﻠﻲ اﻣﺎم ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﺮدم ﺑﻌﺪ از‬
‫ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن اﻳﺸﺎن ﺻﺒﻮرﺗﺮ‪ ،‬ﻣﻼﻳﻢ ﺗﺮ و ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺗﺮ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺗﺤﺖ‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ ﭘﻴﺎم ﺣﻀﺮت و دﻋﻮﺗﺶ ﺑﻪ ﻣﻬﺮ و ﻣﺤﺒﺖ ورزﻳﺪن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ و‬
‫داﺷﺘﻦ اﺳﺘﻘﻼل ﻓﻜﺮي و اﺟﺘﻬﺎد ﺷﺨﺼﻲ در زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬آراﻣﺶ ﺧﺎﻃﺮي ﭘﻴﺪا‬
‫ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻜﺘﻪ اي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ و‬

‫‪١٨٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻣﻜﺎن ﻣﺎﻧﻮر ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ آراﻣﺸﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ اﻳﺸﺎن‬

‫در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل زﻳﺎد ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻣﺎ ﺷﺎﻫﺪ‬
‫ﺣﺮﻛﺎت ﺧﺸﻢ آﻟﻮد آﻧﻬﺎ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ رﻓﺘﺎر ﻧﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻣﺮدم را‬
‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در آﻏﺎز اﺷﺎره ﺷﺪ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﺑﻪ درد ﺧﻮري ﻧﺒﻮد ﺑﻪ ﺟﺰ ﺗﻌﺒﻴﺮ و ﺗﻔﺴﻴﺮﻫﺎي ﻣﺘﺪاول ﻣﻘﺎﻣﺎت اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ از‬
‫زﺑﺎن او ﺟﺎري ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫وزﻳﺮ اﻣﻮر ﺧﺎرﺟﻪ ﻧﻴﺰ اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪي از ﺧﺎرج ﻛﺸﻮر ﻧﺪاﺷﺖ و‬
‫ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻏﺮﺑﻲ ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﻮﻻت ﻋﻘﻠﻲ‬
‫ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ ﻧﺪارد‪ ،‬ﺷﮕﻔﺖ زده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﭘﻨﺪارﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ‬
‫اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ دﺳﺖ ﺧﻮد رژﻳﻢ در ﻛﺎر اﺳﺖ و اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ را ﻧﻴﺰ ﺣﺎدﺛﻪ آﻓﺮﻳﻨﻲ‬
‫دﻳﮕﺮي ﺗﻮﺳﻂ رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺒﺮد اﻫﺪاف ﺧﻮد ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲ آوردﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻗﻮل‬
‫او رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﻏﺮب ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﺎ و ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ و ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ و ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮان دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺘﺸﺎن ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ‬
‫ﺑﻨﺪ ﻧﺒﻮد و ﺟﺰ اﺣﺘﻤﺎﻻت ﭼﻴﺰ دﻧﺪان ﮔﻴﺮي در ﺑﺎرة اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ در دﺳﺖ‬
‫ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪة او‪ ،‬ﺧﺎرﺟﻴﺎن ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﻋﻼﻗﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ در اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا دﺳﺘﻲ ﻧﺪارﻧﺪ و ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﺣﺎدﺛﺔ‬
‫اﺧﻴﺮ را ﺑﻪ ﮔﺮدن آﻧﻬﺎ اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﺴﺌﻮل‪ ،‬ﻧﮕﺎه ﭘﺮﺳﺸﮕﺮ ﺧﻮد‬
‫را ﺑﻪ ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن اﻧﺪاﺧﺖ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ روﺣﺎﻧﻴﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ‬
‫ﻛﻮس»ﻟﻤﻦ اﻟﻤﻠﻜﻲ« ﻣﻲ زدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮي ﺑﺮاي ﺣﻞ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ دارﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﻫﻴﭽﻜﺲ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در ﻧﻴﺎﻣﺪ‪ .‬ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﻣﻌﻤﻢ ﭘﻴﺮ از ﺳﻜﻮت دﻳﮕﺮان‬
‫اﺳﺘﻔﺎده و ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه ﺣﻞ اﻳﻦ ﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮوﻫﻲ از رﻫﺒﺮان‬
‫ﻧﻈﺎم و آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﻣﺘﺸﺨﺺ ﺣﻮزه ﻫﺎ ﺑﻪ اﺟﻤﺎع ﺑﻪ‬
‫ﺟﻤﻜﺮان ﺑﺮوﻧﺪ و ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺣﻀﺮت ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن ﺑﺮﺳﻨﺪ و آﻣﺎدﮔﻲ ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻤﺮاﻫﻲ و ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ اﻋﻼم ﺑﺪارﻧﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﻮدﻫﺎﻳﺸﺎن را‬

‫‪١٨٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ و در ﺻﻮرت ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻳﺸﺎن واﮔﺬارﻧﺪ‪.‬‬

‫او ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﺔ داد ‪ :‬ﻧﺎ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﻣﺎ ﻧﻮاب اﻳﺸﺎن ﻫﺴﺘﻴﻢ‬
‫و ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺸﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ را ﺑﺮ ﭘﺎ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻋﺪل‬
‫و داد اﺳﻼﻣﻲ در ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺧﺒﺮي ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻧﺎم و ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ اﻳﺸﺎن‬
‫ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ داده اﺳﺖ‪ .‬اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﺧﻮد ﺣﻀﺮت ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﺎ از اﻳﻦ ﻣﻮﻫﺒﺖ ﺑﻬﺮه ﻧﺒﺮﻳﻢ و ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﻧﭙﻴﻮﻧﺪﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺘﻤﺎن را از دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد‪.‬‬
‫ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻨﻄﻘﻲ و ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﺔ اﻳﻦ ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﻣﻌﻤﻢ ﻫﻤﻪ را ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻓﺮو ﺑﺮد‪.‬‬
‫دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم رﺷﺘﺔ ﺳﺨﻦ را ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻗﺒﻞ از ﺣﻀﻮر در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎران ﺧﻮد‬
‫ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار داده و راه ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ را در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬ﻳﻜﻲ‬
‫از اﻳﻦ راه ﻛﺎرﻫﺎ‪ ،‬اﮔﺮ اﻣﻜﺎن آن ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎج‬
‫آﻗﺎ ﻣﻄﺮح ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮي ﺣﻀﻮري ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن و آﮔﺎﻫﻲ از‬
‫ﻧﻈﺮات اﻳﺸﺎن‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎ از ﻋﻠﺖ ﺣﻀﻮر اﻳﺸﺎن و ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎﻳﺸﺎن ﻣﻄﻠﻊ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪،‬‬
‫راﺣﺖ ﺗﺮ و ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺗﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻦ در ﺻﻮرﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ‬
‫را ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ و ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة اﻋﺰاﻣﻲ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان‬
‫ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ‪ ،‬از ﺧﻮد ﺑﺮوز ﻧﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻛﺎﻣﻼٌ‬
‫درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺣﺴﻦ‬
‫اﻳﻦ ﻛﺎر آن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن را‬
‫روﻳﺖ ﻛﺮده اﻧﺪ ﻫﻤﺮاه ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﻣﺎ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﻓﺒﻬﺎ‪ ،‬در‬
‫ﻏﻴﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺷﺮﻋﻲ ﺧﻮد ﻋﻤﻞ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﭘﺲ از آن اﮔﺮ ﻫﻢ‬
‫واﻛﻨﺸﻲ ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﻴﻢ اﻳﺮادي ﺑﺮ ﻣﺎ وارد ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﺗﺄﺋﻴﺪ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد از ﻃﺮف اﻛﺜﺮﻳﺖ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‪ ،‬در ﺑﺎره‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﮔﺮوه روﺣﺎﻧﻴﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺪﻣﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮﺳﻨﺪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺷﺪ‪ .‬وﻟﻲ‬

‫‪١٨٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬دﺳﺘﻮر داد ﻓﻬﺮﺳﺖ اﺳﺎﻣﻲ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻨﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در اﻳﻦ ﻫﻴﺄت ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﻬﻴﻪ و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺑﻼغ ﮔﺮدد‪ .‬ﺧﻮد ﻧﻴﺰ‬
‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ وﺿﻊ ﻣﺰاﺟﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ داﺷﺖ‪ ،‬در اﻳﻦ دﻳﺪار ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬در‬
‫ﻋﻴﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﻗﺮار ﺑﺮ اﻳﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺗﻬﻴﺔ اﺳﺎﻣﻲ ﻫﻴﺄت اﻋﺰاﻣﻲ‪ ،‬ﺗﺮﺗﻴﺐ و‬
‫ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت ﺣﻀﻮر اﻳﻦ ﻫﻴﺄت در ﺟﻢ ﻛﺮان و ﻣﺮاﺳﻢ دﻳﺪار ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ‬
‫ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻛﺎﺗﺒﻴﻦ دﻓﺘﺮ ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي ﻧﻴﺰ ﻣﻮﻇﻒ ﺷﺪﻧﺪ اﻋﻼﻣﻴﻪ اي ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ رﻓﺘﻦ‬
‫ﺟﻤﻴﻊ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﻪ و ﻣﺴﺌﻮﻻن‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ ﻧﻈﺎم ﺗﺤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ زﻳﺎرت اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺮاي آﮔﺎﻫﻲ ﻫﻤﮕﺎن در رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺟﻠﺴﺔ آن ﺷﺐ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭘﺎﻳﺎن ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺎ‬
‫ﻫﺰار و ﻳﻚ ﻓﻜﺮ و ﺧﻴﺎل ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﺸﺎن ﺑﺎز ﮔﺸﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ دﻧﺒﺎﻟﺔ‬
‫اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮداي آن ﺷﺐ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﭘﺲ از ﮔﺬﺷﺖ دو روز از ﺣﺎدﺛﺔ ﻇﺎﻫﺮ‬
‫ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي ﺻﺎدر ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺧﺒﺮ ﻋﺰﻳﻤﺖ‬
‫او ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮن و ﻣﺴﺌﻮﻻن ﻃﺮاز اول ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﺮاي دﻳﺪار‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻋﻤﻮم رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺘﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ آﻣﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ‪ :‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﺧﺒﺎر واﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ‪،‬‬
‫ﺣﻀﺮت ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن دو ﺑﺎر در ﺟﻢ ﻛﺮان ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺎﻳﺐ ﻋﺎم ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺧﻮش آﻣﺪ ﮔﻮﻳﻲ و‬
‫آﮔﺎﻫﻲ از ﻧﻈﺮات اﻳﺸﺎن‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﺣﻮزه‬
‫ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﻪ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﻓﺖ ﺗﺎ ﺿﻤﻦ ﺷﺮﻓﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺣﻀﺮت از‬
‫رﻫﻨﻤﻮدﻫﺎي ﻣﻌﻈﻢ ﻟﻪ ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﺒﺮد اﻣﻮر ﭘﻴﺮواﻧﺸﺎن و ادارة اﻣﻮر» ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن« ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺻﺪور اﻳﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻧﻈﺮات و ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از ﺳﻮي ﻣﺮدم‬
‫ﻣﻄﺮح ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻧﻈﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ‪ ،‬ﺳﺮ ﺗﻤﻜﻴﻦ ﻓﺮود آورده اﻧﺪ؟ ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤﻞ اﻣﺎم‬

‫‪١٨٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫زﻣﺎن ﺑﻮد و اﻳﻦ ﻛﻪ آﻳﺎ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ را ﻛﻪ ﻳﺰﻳﺪﻳﺎن زﻣﺎن ﻟﻘﺐ داده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺣﻀﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ!؟ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﻢ ﻣﻄﺮح ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ دﻳﺪار‬
‫ﭼﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮﻟﻲ در ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ وﻗﻮع ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ؟ آﻳﺎ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ اﺻﻠﻲ اش ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ واﮔﺬار ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﻛﺮد ﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد؟‬
‫ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن وﺿﻊ ﻣﺮدم ﭼﻪ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد؟ ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪة اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ادارة اﻣﻮر ﻫﺮ ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﻣﺮدم آن ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﻋﻠﺘﻲ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎ ﻧﻮاب‬
‫اﻳﺸﺎن ﺳﭙﺮده ﺷﻮد؟ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﭼﻪ دﻟﻴﻠﻲ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫اﻳﺮان اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ؟‬
‫ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از اﻳﻦ ﻣﻮارد آﺳﺎن ﻧﺒﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم‬
‫ﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺎور ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺳﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻫﻢ‬
‫ﻛﻼه ﺑﮕﺬارﻧﺪ و ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻏﺎﺻﺐ ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺮوه دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ زﻣﺎن اﻗﺘﺪار آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن‬
‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ آﻣﺪن ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻠﻪ‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ دﻳﮕﺮ ﻣﺤﻠﻲ از اﻋﺮاب ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ و ﻣﻨﺒﺮ و ﺷﻐﻞ روﺿﻪ ﺧﻮاﻧﻲ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﻣﺮدم ﻣﺜﻞ‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺣﺘﻴﺎج داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻣﻌﺮﻛﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان روز ﺑﻪ روز روﻧﻖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﭘﻴﺮ‬
‫ﻣﺮدان و ﭘﻴﺮ زﻧﺎن و ﻓﻘﺮا و ﺑﻴﻜﺎره ﻫﺎ‪ ،‬از ﻫﺮ ﺷﻬﺮ و دﻳﺎري ﺑﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن‬
‫ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺗﻮﺷﺔ ﺳﻔﺮي ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﻣﻲ آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺮ ﺗﻌﺪاد ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﻲ اﻓﺰودﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ ﺗﻬﻴﺔ آذوﻗﻪ و ﺧﻮرد و ﺧﻮراك و وﺳﺎﺋﻞ ﺧﻮاب و آﺳﺎﻳﺶ در‬
‫اﻳﻦ آﺑﺎدي ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻪ وﺟﻮد آورده ﺑﻮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ ﺧﻮد ﻋﻬﺪه‬
‫دار ﺣﻞ و ﻓﺼﻞ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت ﮔﺮدد‪.‬‬
‫از روز ﺷﻨﺒﻪ از ﻃﺮف دوﻟﺖ دﻫﻬﺎ ﻛﺎﻣﻴﻮن ﺣﺎوي ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ و آب‬
‫آﺷﺎﻣﻴﺪﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان ارﺳﺎل ﺷﺪ‪ .‬ﺗﻌﺪادي از ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﺘﻮ ﺑﺎﻓﻲ‬
‫ﻋﻬﺪه دار ارﺳﺎل ﻫﺰاران ﭘﺘﻮ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﻴﻜﻮﻛﺎران ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﻧﻴﺰ ﭼﺎدرﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﭘﻴﺮوان ﻣﻮﻣﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ارﺳﺎل داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎي‬

‫‪١٨٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺧﻴﺮﻳﻪ و ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻧﻴﺰ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﻬﻢ‬

‫ﺧﻮد در ﺗﻬﻴﺔ وﺳﺎﺋﻞ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻬﺪاﺗﻲ ﺳﭙﺮدﻧﺪ‪ .‬آﻳﺎت ﻋﻈﺎم ﻧﻴﺰ از ﺳﺮ‬
‫ﻧﺎﭼﺎري ﻫﺮ ﻛﺪام ﻣﺒﺎﻟﻐﻲ از ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ اﻣﺎم درﻳﺎﻓﺘﻲ از ﻣﻘﻠﺪﻳﻨﺸﺎن را ﺑﺮاي‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن وﺳﺎﺋﻞ رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ اﻳﻦ ﻣﺮدﻣﺎن اﺧﺘﺼﺎص دادﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ از روز ﺷﻨﺒﻪ و ﺑﺨﺼﻮص ﺑﻌﺪ از اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي‬
‫ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﻋﺰﻳﻤﺖ وي و روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﻣﻮج ﻛﻤﻚ‬
‫رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان و ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﻛﺖ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي ﺧﻮد‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎد‪.‬‬

‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان‬

‫روز ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ ﻋﺰﻳﻤﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ ﺑﺮاي دﻳﺪار اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن اﻋﻼم ﺷﺪ‪ .‬ﺧﺒﺮ را رادﻳﻮ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻫﺎي دوﻟﺘﻲ ﭘﺨﺶ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻴﺘﺮ‬
‫ﺑﺰرگ ﻧﺸﺮﻳﺎت واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻧﻴﺰ ﺣﺎﻛﻲ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺻﺒﺢ دوﺷﻨﺒﻪ ﻣﻘﺎم‬
‫رﻫﺒﺮي ﻫﻤﺮاه ﺟﻤﻊ ﻛﺜﻴﺮي از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺣﻀﻮر ﺣﻀﺮت اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﺮﻓﻴﺎب ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻳﻌﺎت ﺣﺎﻛﻲ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان و‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي ﻛﻪ روز ﺟﻤﻌﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﻬﺪه دار اﻣﺎﻣﺖ ﻧﻤﺎز‬
‫ﺟﻤﻌﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺳﺮﻛﺮدﮔﺎن زاﺋﺮان ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت ﺣﻀﻮر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و ﻫﻴﺄت ﻫﻤﺮاه او را در ﺟﻤﻜﺮان داده اﻧﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ‬
‫ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﺸﺖ ﭘﺮده ﺑﺮ ﻫﻤﮕﺎن ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮد‪ ،‬زﻳﺮا اﻳﻦ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﺑﺎ اﻓﺮادي ﻛﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﮔﺮد آﻣﺪه اﻧﺪ در ﺗﻤﺎس ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﺟﻮر در ﻧﻤﻲ‬
‫آﻣﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺳﺮان رژﻳﻢ ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﻤﺔ ﺟﻮاﻧﺐ اﻣﺮ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺳﻔﺮ زده ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺘﻤﻞ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ واﻛﻨﺶ ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﻫﻴﺄت‬
‫اﻋﺰاﻣﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮي ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ و ﺗﻌﻬﺪﺷﺎن‬
‫ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ آرام ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ زاﺋﺮان ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻄﻠﺒﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬واﻛﻨﺶ ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد‪ .‬آﻳﺎ اﻳﺸﺎن اﻳﻦ ﻫﻴﺄت را‬
‫ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ؟ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ دﻳﺪار و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻛﺮد؟ اﻳﻨﻬﺎ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﻴﭻ‬

‫‪١٨٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﺲ روﺷﻦ ﻧﺒﻮد‪.‬‬

‫ﺳﺎﻋﺖ ﻫﻔﺖ ﺻﺒﺢ روز دو ﺷﻨﺒﻪ ﻛﺎروان ﻋﻈﻴﻢ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬
‫دﻫﻬﺎ ﺧﻮدروي زرﻫﻲ و ﺻﺪﻫﺎ ﻣﻮﺗﻮر ﺳﻮار و ﻛﺎﻣﻴﻮن ﻫﺎي ﭘﺮ از ﭘﺎﺳﺪار و‬
‫ﺑﺴﻴﺠﻲ و ﻟﺒﺎس ﺷﺨﺼﻲ و ﺧﻮاﻫﺮان زﻳﻨﺐ و ﻏﻴﺮه آن را ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬
‫از ﻛﺎخ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻗﻢ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ در آﻣﺪ‪.‬‬
‫اوﻟﻴﻦ ﺗﻮﻗﻔﮕﺎه اﻳﻦ ﻛﺎروان در آراﻣﮕﺎه ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬار ﺟﻤﻬﻮري‬
‫اﺳﻼﻣﻲ و ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻮد‪ .‬زﻳﺎرت ﻣﺮﻗﺪ ﺧﻤﻴﻨﻲ و اﻗﺎﻣﺔ ﻧﻤﺎزي ﺑﻪ‬
‫اﻣﺎﻣﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺛﺎﻧﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻛﺎروان ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﻴﺐ‬
‫اوﻟﻴﻪ رﻫﺴﭙﺎر ﻗﻢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ در ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﻗﻒ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺿﻤﻦ‬
‫زﻳﺎرت ﺣﺮم ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻧﻤﺎزي ﻧﻴﺰ در آﻧﺠﺎ اﻗﺎﻣﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺮﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ روﻧﻖ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻌﺮﻛﺔ ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬دﻳﮕﺮ اﻋﺘﺒﺎر ﭘﻴﺸﻴﻦ را ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫در ﻗﻢ ﺑﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﺣﻮزة ﻋﻠﻤﻴﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎروان‪ ،‬ﻋﺰﻳﻤﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﺎ ﺷﻜﻮه ﺗﺮ از ﭘﻴﺶ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻛﺎروان ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺮاﻗﺒﻴﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﺧﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ اردو ﻛﺸﻲ ﺟﻨﮕﻲ ﺷﺒﺎﻫﺖ‬
‫داﺷﺖ ﺗﺎ رﻓﺘﻦ ﺑﻪ دﻳﺪار ﻳﻚ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻣﻘﺪس ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﺻﻼت ﻇﻬﺮ ﺑﻪ‬
‫آﺑﺎدي ﺟﻢ ﻛﺮان رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫زاﺋﺮان ﭘﻨﺠﺸﺒﻪ و ﺟﻤﻌﺔ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺎﺋﻞ ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ آﺑﺎدي و زﻳﺎرﺗﮕﺎه آن را ﻣﻠﻚ ﺷﺶ داﻧﮓ ﺧﻮد ﻣﻲ ﺷﻤﺮدﻧﺪ و ﺑﺮاي‬
‫ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺧﻮد را‬
‫ﻣﺠﺎز ﻣﻲ ﺷﻤﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ اﻣﺮ و ﻧﻬﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﻠﻊ ﻟﺒﺎس ﻣﺘﻮﻟﻲ‬
‫ﺳﻨﺘﻲ زﻳﺎرﺗﮕﺎه‪ ،‬ﻋﻬﺪه دار ﺗﻮﻟﻴﺖ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﻫﻢ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ در‬
‫اﻳﻦ ﻣﻴﺎن رﻧﺪان ﺟﺎﻳﮕﺎه وﻳﮋه اي داﺷﺘﻨﺪ و ﺑﻴﺶ از دﻳﮕﺮان ﺧﻮدي ﻧﺸﺎن‬
‫ﻣﻲ دادﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻋﻼم آﻣﺎدﮔﻲ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺮاي دﻳﺪار و زﻳﺎرت اﻣﺎم زﻣﺎن و ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ‬
‫ﺟﻤﻊ ﻛﺜﻴﺮي از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻣﺘﺸﺨﺺ در رﻛﺎب او و ﻗﺪرﺗﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎروان در‬
‫ﻣﻌﻴﺖ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺴﻠﺢ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷﺖ‪ ،‬دل ﺷﻴﺮ را ﻫﻢ آب ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﭼﻪ‬

‫‪١٨٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫رﺳﺪ ﺑﻪ ﻣﺸﺘﻲ آدم ﻫﺎي ﻓﻘﻴﺮ و ﺑﻴﭽﺎره ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻧﺶ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻌﺠﺰه داﺷﺖ‪ ،‬دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻌﻬﺬا‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺳﺴﺘﻲ اﻳﻤﺎﻧﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺣﻀﺮت‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﻛﻪ در ﺗﻪ دل ﻣﻲ ﺗﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا اﻣﺎم زﻣﺎن وﺳﻂ‬
‫ﻛﺎر ﺟﺎ ﺑﺰﻧﺪ و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻫﻔﺖ ﺧﻂ ﺳﺮ ﻓﺮزﻧﺪ رﺳﻮل اﷲ را ﻫﻢ ﺷﻴﺮه‬
‫ﺑﻤﺎﻟﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺗﺼﻤﻴﻢ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ داﻳﺮ ﺑﺮ ﻋﺰﻳﻤﺖ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺗﺮس و‬
‫ﻫﺮاﺳﻲ ﻧﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ در دﻟﺸﺎن ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﻴﺶ آﻣﺪ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﻲ‬
‫رخ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪ ،‬ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ در‬
‫ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ‪ ،‬آدم ﻫﺎي رﻧﺪ و ﻧﺨﺎﻟﻪ ﻓﺮاوان ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﺑﺴﺎزﻧﺪ و ﺑﻘﻴﻪ را ﺑﻪ دام ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ زاﺋﺮان آدم ﺑﻪ درد ﺧﻮري ﻫﻢ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻫﺪاﻳﺖ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ اﻳﻦ ﻣﺮدم را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﻴﺮد و از اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺮدم‬
‫ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ رﺳﻴﺪن ﻛﺎروان وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﻳﻜﻲ از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻛﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﻨﺎر ﻣﺎﺷﻴﻦ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ آﻣﺪ‬
‫و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻨﺰﻟﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن و ارﻋﺎب‬
‫زاﺋﺮان‪ ،‬رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﭘﻴﺎده ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺎ ﭘﺎي ﭘﻴﺎده ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﺎه ﻋﺒﺎس ﻛﺒﻴﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫زﻳﺎرت ﻣﺮﻗﺪ اﻣﺎم ﻫﺸﺘﻢ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻮي ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎﻳﻲ ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ از اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺿﺪ ﮔﻠﻮﻟﺔ ﺧﻮد ﭘﻴﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ او ﻧﻴﺰ‬
‫ﺻﺪﻫﺎ آﻳﺖ اﷲ و ﺣﺠﺖ اﻻﺳﻼم ﺑﺎ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ از ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻫﺎ‬
‫ﭘﺎﺋﻴﻦ آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل او ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺎﺳﺪار ﻣﺴﻠﺢ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻣﺴﻴﺮي ﻛﻪ در‬
‫ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺎﻓﻠﻪ را ﺑﻪ ﺳﻮي ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ اﻋﻀﺎي ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي و وزارت اﻃﻼﻋﺎت‬
‫و ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﻣﻲ رﻓﺖ و ﻧﮕﺮاﻧﻲ‬
‫ﺳﺮان رژﻳﻢ ﻧﻴﺰ از ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻢ ﻛﻢ داﺷﺖ از ﻣﻴﺎن‬
‫ﻣﻲ رﻓﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﻧﺪاي ﻣﻬﻴﺒﻲ از دﻫﺎﻧﻪ ﭼﺎه ﻫﻤﻪ را در ﺟﺎي ﺧﻮد‬

‫‪١٨٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻴﺨﻜﻮب ﻛﺮد‪ .‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﺪا‪ ،‬ﺷﺒﺢ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ دو ﺑﺎري ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬از ﭼﺎه ﺑﻴﺮون آﻣﺪ و در ﺑﺎﻻي آن ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ در ﺳﻜﻮت ﻣﻄﻠﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﺧﻮد ﺑﻮﺟﻮد آورده‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻲ در اﻃﺮاف ﭼﺎه ﮔﺮد آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻧﮕﺎه ﻛﺮد و‬
‫ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ و ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺪا داد ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺳﻴﺪ! اﻳﻦ ﻟﺸﻜﺮ ﻛﺸﻲ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ آﻣﺪه اي؟ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﺠﺎ‬
‫ﺻﺤﺮاي ﻛﺮﺑﻼﺳﺖ ﻛﻪ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﻳﺰﻳﺪ را ﺑﺎ ﺧﻮد آورده اي؟‬
‫ﺑﺎ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن از ﻳﻚ ﻃﺮف و ﺷﻨﻴﺪن ﺧﻄﺎب ﻋﺘﺎب آﻣﻴﺰ او از‬
‫ﻃﺮف دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﭘﻴﺮ و ﺑﺎ اﻳﻤﺎن از ﺗﺮس در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬در ﭘﻲ ﺳﺠﺪة ﺗﻮام ﺑﺎ ﻫﺮاس آﻧﻬﺎ‪ ،‬دﻳﮕﺮان و ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ و ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﺧﺎك ﻧﻬﺎد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﻳﻚ زﻣﺎن ﻛﻮﺗﺎه ﻫﻤﺔ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﭘﺎﺳﺪاران ﺳﺮ ﺑﺮ ﺧﺎك ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻮد‪ ،‬ﺻﺪاي ﻧﻔﺲ ﻫﻢ از ﺳﻴﻨﺔ ﻛﺴﻲ ﺷﻨﻴﺪه ﻧﻤﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ‬
‫از ﺳﺠﺪه ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﺮأت ﻧﻤﻲ داد ﺳﺮ از ﺳﺠﺪه ﺑﺮدارد‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ‬
‫آﻧﻬﺎ ﺳﺮ ﺑﺮ ﺧﺎك ﻧﻬﺎدن را وﺳﻴﻠﻪ اي ﺑﺮاي ﺑﻪ دور ﻣﺎﻧﺪن از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي‬
‫اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎدن اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﻧﺪاي اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﺑﺎ ﺧﺸﻢ زﻳﺎدﺗﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ ‪:‬‬
‫ﺧﺪا ﻧﺸﻨﺎﺳﺎن! ﻧﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن! ﺑﻲ اﻳﻤﺎﻧﺎن! ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ در‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﻋﺒﺎدت ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺰ و ﺟﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺠﺪه ﻛﺮد؟ ﭼﺮا در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻨﺪه اي از‬
‫ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎده اﻳﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻴﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﻴﺞ اﺣﺪاﻟﻨﺎﺳﻲ ﺳﺮ ﺑﺮ ﺧﺎك ﺑﻨﻬﻴﺪ؟ آﻳﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و‬
‫ﻣﻮﺣﺪﻳﻦ را اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ راه ﻣﻲ ﺑﺮﻳﺪ؟ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮد را رﻫﺒﺮ ﺷﻴﻌﻴﺎن‬
‫ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ؟ واي ﺑﺮ ﺷﻤﺎ و واي ﺑﺮ ﺷﻴﻌﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺷﻤﺎ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ!‬
‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺧﻄﺎب ﭘﺮ ﻋﺘﺎب اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭘﻲ ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﺧﻮد‬
‫ﺑﺮدﻧﺪ و آرام آرام ﺳﺮ از ﺳﺠﺪه ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﭼﻬﺮه ﻫﺎي رﻧﮓ ﭘﺮﻳﺪه ﺑﻲ آﻧﻜﻪ‬
‫ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﺷﺮﻣﮕﻴﻨﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ و ﭼﺸﻢ ﺑﻪ او دوﺧﺘﻨﺪ و در اﻧﺘﻈﺎر اداﻣﺔ‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎﻳﺶ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٩٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻳﻦ ﺑﺎر اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي را ﻛﻪ ﻧﻤﺎز روز ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ او ﺑﺮﮔﺰار‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺧﻮاﻧﺪ و ﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻪ دﺳﺖ او داد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺑﺮادر! اﻳﻦ آﺧﺮﻳﻦ ﺗﻮﻗﻴﻌﻲ را ﻛﻪ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻤﺮي ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ‬
‫ﻣﺪﻋﻲ ﻧﻴﺎﺑﺖ ﻣﺎ‪ ،‬ﭘﻴﺶ از ﻣ‪‬ﺮدن ﺧﻮد از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺎ ﺑﻴﺮون داده و ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻏﻴﺒﺖ‬
‫ﻛﺒﺮي ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﻗﺮاﺋﺖ ﻛﻦ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎن ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﻟﻮﺣﻪ را ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬و ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻮاﻧﺪ ‪:‬‬
‫‪ »-‬ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺨﺸﻨﺪة ﻣﻬﺮﺑﺎن‪ ،‬اي ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻤﺮي! ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫ﭘﺎداش ﺑﺮادراﻧﺖ را در ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻣﺮگ ﺗﻮ ﺑﺰرگ ﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮا ﺗﻮ ﺗﺎ ﺷﺶ روز‬
‫دﻳﮕﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﻣ‪‬ﺮد‪ .‬ﭘﺲ ﺑﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻮد رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﻦ و ﺑﻪ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان»ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ« ﺧﻮد وﺻﻴﺖ ﻣﻜﻦ‪ ،‬زﻳﺮا ﻛﻪ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻦ آﺷﻜﺎر ﻧﻤﻲ ﺷﻮم ﻣﮕﺮ ﺑﻪ اﺟﺎزة ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ و اﻳﻦ ﺑﻌﺪ از ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎﻧﻬﺎ‬
‫و ﻗﺴﺎوت دﻟﻬﺎ و ﭘﺮ ﺷﺪن زﻣﻴﻦ از ﺳﺘﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺰودي در ﻣﻴﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ادﻋﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﺮا دﻳﺪه اﻧﺪ‪ .‬آﮔﺎه ﺑﺎش ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ‬
‫ﭘﻴﺶ از ﺧﺮوج ﺳﻔﻴﺎﻧﻲ و ﺻﻴﺤﺔ آﺳﻤﺎﻧﻲ ادﻋﺎ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮا دﻳﺪه اﺳﺖ‪،‬‬
‫دروﻏﮕﻮﺳﺖ و اﻓﺘﺮا ﻣﻲ ﺑﻨﺪد‪ .‬وﻻﺣﻮل و ﻻ ﻗﻮه اﻻ ﺑﺎﷲ اﻟﻌﻠﻲ اﻟﻌﻈﻴﻢ«‬
‫ﭘﺲ از ﻗﺮاﺋﺖ آﺧﺮﻳﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺪا داد‪ ،‬آﻳﺎ در ﻣﻴﺎن ﺷﻤﺎ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﻜﺮ اﻳﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫ﻫﻤﺔ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻳﻚ ﺻﺪا ﭘﺎﺳﺦ دادﻧﺪ ‪ :‬ﻧﻪ!‬
‫اﻣﺎم ﺳﺨﻦ ﺧﻮد را ﭘﻲ ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﺮا ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ و ﻧﺎﻳﺐ ﻣﺎ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮده اﻧﺪ؟ ﻣﮕﺮ در اﻳﻦ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ» ﻫﻴﭽﻜﺲ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺧﻮد وﺻﻴﺖ ﻣﻜﻦ«‪.‬‬
‫ﭘﺲ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﻛﺪام ﺳﻨﺪ و ﻣﺪرك‪ ،‬ﺧﻮد را ﻧﺎﻳﺐ ﻣﺎ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮده اﻧﺪ؟!‬
‫آﻳﺎ اﻳﻦ اﺷﺨﺎص دروﻏﮕﻮ و ﻣﻔﺘﺮي ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ؟‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر‬
‫ﭘﺎﺳﺦ دادﻧﺪ ‪ :‬آري!‬
‫اﻣﺎم ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ ﭼﺮا ﺣﺪاﻗﻞ دروغ و اﻓﺘﺮاي آﻧﺎن را ﺑﻪ ﻣﺮدم اﻋﻼم‬
‫ﻧﻜﺮدﻳﺪ؟ ﭼﺮا ﺧﻮد را در ﮔﻨﺎه اﻳﻦ دروﻏﮕﻮﻳﺎن ﺷﺮﻳﻚ ﻛﺮدﻳﺪ و ﮔﻨﺎه اﻓﺘﺮاي‬

‫‪١٩١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫آﻧﺎن را ﺑﻪ ﮔﺮدن ﮔﺮﻓﺘﻴﺪ؟ ﻫﻤﻪ ﺑﻲ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و ﺳﻜﻮت اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬زﻳﺮا‬
‫ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﭘﻴﺸﻮاﻳﺎن دﻳﻨﻲ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ دﺳﺘﺸﺎن در ﺳﻔﺮة وﻻﻳﺖ‬
‫ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻮد و از ﻣﺰاﻳﺎي اﻳﻦ ﺳﻔﺮة رﻧﮕﻴﻦ ﺳﻬﻤﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را اﻳﻨﻄﻮر اداﻣﻪ داد ‪ :‬از اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ اﻋﺘﻘﺎد دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﺗﻮﻗﻴﻊ آﻣﺪه اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭘﺲ از ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي ﻫﻴﭻ وﻗﺖ در ﻫﻴﭻ ﻛﺠﺎ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﻛﺴﻲ دﻳﺪار ﻧﻜﺮده و ﻫﻴﭻ‬
‫ﻛﺴﻲ را ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از ﻃﺮف ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻜﺮده ام‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ ﻟﺰوﻣﻲ‬
‫ﻫﻢ ﺑﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﻤﻲ دﻳﺪم‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دروغ ﺧﻮد را ﻧﺎﻳﺐ ﻣﻦ ﻗﻠﻤﺪاد‬
‫ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬دروﻏﮕﻮﻳﻨﺪ و ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻦ دروغ ﻧﻴﺰ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ آﻧﻬﺎ‬
‫را ﺑﻪ ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ دوزخ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻬﻨﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ‬
‫داﻧﺴﺘﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻳﻦ دروﻏﮕﻮﻳﺎن رﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬در ﻛﺸﻴﺪن اﻳﻦ ﻋﺬاب ﺷﺮﻳﻚ آﻧﺎن‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ از آﻧﺎن ﭘﻴﺮوي ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﻜﻨﻨﺪ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ اﻳﻦ دروﻏﮕﻮﻳﺎن دﭼﺎر ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺸﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻳﻜﻲ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﭘﻴﺮ آﻫﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻛﻨﺎر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ آﻣﺪ‬
‫و ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﻟﺮزان در ﮔﻮش او ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺳﻴﺪ! ﭘﻴﺶ از اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺘﻤﺔ آﺑﺮوي روﺣﺎﻧﻴﺖ از ﻣﻴﺎن ﺑﺮود‪ ،‬ﻗﺪم ﭘﻴﺶ‬
‫ﺑﮕﺬار و ﺑﺎ ﻋﺬر ﮔﻨﺎه و ﻃﻠﺐ ﻣﻐﻔﺮت ﻋﻤﺎﻣﻪ ات را از ﺳﺮ ﺑﺮدار و ﻣﻘﺎم وﻻﻳﺖ‬
‫ﻓﻘﻴﻬﻲ را از ﺧﻮد ﺳﻠﺐ ﻛﻦ و ﺣﻜﻮﻣﺖ را در اﺧﺘﻴﺎر ﺻﺎﺣﺐ اﺻﻠﻲ آن ﺑﮕﺬار ﺗﺎ‬
‫ﻫﻢ از ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﺖ ﺑﮕﺬرد و ﻫﻢ آﺑﺮوي ﺧﻮد و دﻳﮕﺮ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻪ اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ آن ﭼﻨﺎن در وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ وﺣﺸﺖ زده ﻣﻮﺛﺮ اﻓﺘﺎد ﻛﻪ‬
‫ﺑﺪون ﺗﺄﻣﻞ ﻗﺪم ﭘﻴﺶ ﮔﺬاﺷﺖ و ﺑﻪ ﺳﻮي ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪ‬
‫اﻧﺪازة ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﻤﺎﻣﻪ اش را از ﺳﺮ‬
‫ﺑﺮداﺷﺖ و آن را ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﻧﻬﺎد و ﺑﺎ ﺻﺪاي ﻟﺮزان ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻳﺎ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ! ﺗﺎ اﻣﺮوز ﺣﻘﻴﺮ ﺑﻪ ﺗﺼﻮر اﻳﻨﻜﻪ وﻇﻴﻔﺔ ﺷﺮﻋﻲ دارم‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻧﻮاب ﻋﺎم ﺷﻤﺎ اﻣﻮر ﭘﻴﺮواﻧﺘﺎن را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه داﺷﺘﻢ‪ .‬اﻣﺎ اﻣﺮوز ﺑﺎ‬
‫ﻇﻬﻮر ﺣﻀﺮت اﻳﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ را از ﮔﺮدن ﺧﻮد ﺳﺎﻗﻂ ﻣﻲ داﻧﻢ‪ .‬ﻟﺬا اﻳﻦ وﻇﻴﻔﻪ را‬
‫رﻫﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﻫﺮ ﻃﻮر ﻛﻪ اراده ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻋﻤﻞ ﺷﻮد و در اداﻣﻪ اﻓﺰود ‪ :‬ﺷﺎﻳﺪ‬

‫‪١٩٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺣﻘﻴﺮ آﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ وﻇﺎﻳﻒ ﺧﻮد ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﻄﺎ را ﺑﺮ ﻣﻦ‬
‫ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺠﺎزاﺗﻲ را ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ آن ﻫﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺟﺎن و دل‬
‫ﭘﺬﻳﺮا ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻪ از ﺑﻘﻴﻪ اﷲ ﻃﻠﺐ ﻋﻔﻮ و ﺑﺨﺸﺶ دارم و‬
‫اﻣﻴﺪوارم ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ رﺣﻤﺖ ﺑﻴﻜﺮان ﺧﻮد ﻣﺎ ﺑﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﮔﻨﺎﻫﻜﺎرش را ﺑﺒﺨﺸﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎري و ﺿﻌﻒ ﺑﻨﻴﻪ اﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﭘﺮ ﻣﺨﺎﻃﺮه را اﻧﺠﺎم داده‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﻃﺎﻗﺖ ﻧﻴﺎورد و ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬و ﺑﺎ رﻳﺨﺘﻦ اﺷﻜﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﺑﺎ ﺧﻠﻮص ﻧﻴﺖ از ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺟﺎري ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪ و ﺑﻪ‬
‫اﻧﺘﻈﺎر ﭘﺎﺳﺦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺳﻜﻮت ﻣﻄﻠﻘﻲ ﻛﻪ ﻓﻀﺎ را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬آﻧﻘﺪر‬
‫ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﻔﺴﻬﺎ را در ﺳﻴﻨﻪ ﺣﺒﺲ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﺑﻲ ﺻﺒﺮي در‬
‫اﻧﺘﻈﺎر ﭘﺎﺳﺦ اﻣﺎم ﺑﻪ ﭘﻮزش ﺧﻮاﻫﻲ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫دادﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮاي ﻋﺒﺮت‬

‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺲ از ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن را ﺷﮕﻔﺖ‬
‫زده ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬از ﻧﻮ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﻨﺪه اي از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰ و ﺟﻞ‪ ،‬ﻧﻪ از ﺣﻀﺮت‬
‫ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ اﺟﺎزة ﻋﻔﻮ و ﺑﺨﺸﺶ ﻛﺴﻲ را دارم و ﻧﻪ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن و ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﮔﺎن‬
‫ﭼﻨﻴﻦ وﻛﺎﻟﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ داده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﻣﻦ ﭼﻜﺎره ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻢ‬
‫ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران را ﺑﺒﺨﺸﻢ! ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻴﺰ اﮔﺮ ارادة ﺑﺨﺸﺶ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران را‬
‫ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﻲ را ﻛﻪ در ﺣﻖ او ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎن او رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺣﻖ اﻟﻨﺎس ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻮد‬
‫ﻣﺤﻔﻮظ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ و آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ روا داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺎﭼﺎرﻧﺪ ﺟﺰاي ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﺸﺎن را ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﭼﻮن اﻳﻤﺎن دارم ﻛﻪ ﻫﻤﺔ‬
‫ﭘﻨﺪار و ﮔﻔﺘﺎر و ﻛﺮدار ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا در دادﮔﺎه ﻋﺪل اﻟﻬﻲ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﮔﻮﺷﻪ اي از ﻋﺪاﻟﺖ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬در‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎﻳﮕﺎه‪ ،‬دادﮔﺎﻫﻲ ﻧﻈﻴﺮ آﻧﭽﻪ در روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺑﺮ ﭘﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺸﻜﻴﻞ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺳﻨﻮات ﺑﻪ ﻣﺮدم دروغ ﮔﻔﺘﻪ و ﻇﻠﻢ و‬

‫‪١٩٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﺘﻢ روا داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻓﺎﺗﻲ ﻛﻪ در اﻧﺘﻈﺎرﺷﺎن اﺳﺖ ﭘﻲ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬از ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ در ﺣﻖ دﻳﮕﺮان ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺑﻪ ﻛﻨﻨﺪ و از ﺧﻮد ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن و‬
‫ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﮔﺎن ﻃﻠﺐ ﻋﻔﻮ و ﺑﺨﺸﺶ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ درس ﻋﺒﺮﺗﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي‬
‫دﻳﮕﺮان ﺗﺎ از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻤﻲ در ﺣﻖ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﺧﻮد ﺧﻮدداري ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺻﺤﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺎﻻر ﻳﻚ دادﮔﺎه‬
‫ﺑﺰرگ در آﻣﺪ‪ .‬در ﻗﺴﻤﺖ ﺷﻤﺎل و ﻏﺮب آن ﻣﻴﺰ ﺑﺰرﮔﻲ ﻧﻤﻮدار ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫از ﺷﺶ زن و ﺷﺶ ﻣﺮدي ﻛﻪ از ﻫﻤﻪ ﻣ‪‬ﺴﻦ ﺗﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺎﻳﻞ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻤﺖ ﻫﻴﺄت ﻗﻀﺎت را ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ‬
‫در ﻗﺴﻤﺖ ﺷﻤﺎل اﻳﻦ ﺗﺎﻻر ﺑﺮاﻳﺸﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬رﻓﺘﻨﺪ و‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن از دوازده زن و دوازده ﻣﺮد در ﺳﻨﻴﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺳﻤﺖ ﻫﻴﺄت ﻣﻨﺼﻔﻪ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ‪ .‬آﻧﺎن ﻧﻴﺰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ و در ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫آﻧﮕﺎه از ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﻧﻤﺎز روز ﺟﻤﻌﻪ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه داﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ در ﺻﺪر ﻣﺠﻠﺲ و در ﺟﺎﻳﮕﺎه رﻳﺎﺳﺖ دادﮔﺎه ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬
‫در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﺎن از ﺷﻤﺎل ﺷﺮﻗﻲ آﺳﻤﺎن ﻫﻔﺖ ﻓﺮﺷﺘﺔ ﺑﺎﻟﺪار ﺳﻔﻴﺪ ﭘﻮش‬
‫ﺗﺮازوي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرﮔﻲ را ﺑﻪ وﺳﻂ دادﮔﺎه آوردﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻛﺮدﻧﺪ و رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬در‬
‫ﭘﻲ آن ﻓﺮﺷﺘﺔ دﻳﮕﺮي ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺑﺴﺘﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ و در ﻛﻨﺎر ﺗﺮازو اﻳﺴﺘﺎد‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ دﺳﺖ ﺗﺮازو و ﺑﺎ دﺳﺖ دﻳﮕﺮش ﺷﻤﺸﻴﺮ درﺧﺸﻨﺪه اي را رو ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮي زﻣﻴﻦ ﻧﮕﻪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب اﻋﻀﺎء دادﮔﺎه‪ ،‬ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﺗﻌﻴﻴﻦ داﺳﺘﺎن‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻪ ﻛﺴﻲ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺰﻳﻨﺪ! آﻳﺎ ﺧﻮد‬
‫دادﺳﺘﺎﻧﻲ اﻳﻦ دادﮔﺎه را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﻳﺎ ﻛﺲ دﻳﮕﺮي را ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺳﻤﺖ ﺑﺮﺧﻮاﻫﺪ ﮔﻤﺎرد و اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؟ ﻫﻤﻪ ﺑﻲ ﺻﺒﺮاﻧﻪ‬
‫در اﻧﺘﻈﺎر اﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن از ﮔﻮﺷﺔ دﻳﮕﺮ آﺳﻤﺎن ﺑﺮ ﺗﺨﺖ رواﻧﻲ‬
‫ﻣﺠﻠﻞ‪ ،‬ﺑﺎﻧﻮﻳﻲ ﻛﻬﻨﺴﺎل‪ ،‬اﻣﺎ زﻳﺒﺎ و ﻧﻮراﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي دادﮔﺎه آﻣﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮ‬
‫در ﻣﻌﺮض دﻳﺪ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻫﻤﮕﺎن ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر و ﺑﺎ‬
‫ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﻓﺮﻳﺎد زدﻧﺪ ‪ :‬ﻣﺎم وﻃﻦ‪.‬‬

‫‪١٩٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺎم وﻃﻦ!‬
‫ﻣﺎدر وﻃﻦ را ﮔﺮوه ﻛﺜﻴﺮي از ﺑﺰرﮔﺎن ﻧﺎﻣﺪار اﻳﺮان ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﺎن ﺑﺮاي ﺳﺮﺑﻠﻨﺪي اﻳﺮان و اﺳﺘﻘﻼل و آﺑﺎدي و رﻓﺎه‬
‫ﻣﺮدم ﻛﺸﻮر ﺧﻮد و ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺗﻤﺪن ﺷﻜﻮﻫﻤﻨﺪ ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن ﻗﺪم ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر‬
‫ﺑﺎ ارزﺷﻲ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎدر وﻃﻦ در ﺟﺎﻳﮕﺎه دادﺳﺘﺎن اﻳﻦ دادﮔﺎه ﻧﺸﺴﺖ‪،‬‬
‫در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﺑﺰرﮔﺎن ﻫﻤﺮاه او ﺑﺎ اﺣﺘﺮام ﭘﺸﺖ ﺳﺮ وي ﺑﻪ ﭘﺎ اﻳﺴﺘﺎده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﭘﻴﺮ ﻣﺮدي ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺴﻨﺪ رﻳﺎﺳﺖ دادﮔﺎه ﺟﻠﻮس ﻛﺮده ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﻛﻮﺑﻴﺪن ﭼﻜﺶ آﻏﺎز دادرﺳﻲ را اﻋﻼم ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺘﻬﻢ‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه او را ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه‬
‫ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ دﻋﻮت ﻛﺮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﺷﺒﻴﻪ ﻏﺮش رﻋﺪ ﻓﺮﻳﺎد زد ‪:‬‬
‫» از ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬
‫زﻧﺪه و ﭼﻪ ﻣ‪‬ﺮده درﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻳﺎ‬
‫رﺿﺎﻳﺖ ﺧﻮد را از او ﺑﻪ اﻳﻦ دادﮔﺎه ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﻣﺔ اﻋﻤﺎل او ﺑﻪ‬
‫ﺗﺮازوي ﻋﺪل اﻟﻬﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد«‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻋﻼم اﻳﻦ درﺧﻮاﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺎره آﺳﻤﺎن ﺟﻢ ﻛﺮان ﭘﺮ از ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺷﺪ‬
‫ﻛﻪ از ﺷﺮق و ﻏﺮب‪ ،‬از ﺷﻤﺎل و ﺟﻨﻮب ﺑﻪ ﺳﻮي دادﮔﺎه ﺳﺮازﻳﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻲ از ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺷﻜﻨﺠﻪ ﺷﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺟﺎن و ﻣﺎل و ﻧﺎﻣﻮس از‬
‫دﺳﺖ دادﮔﺎن و ﻏﻴﺮه ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﭘﺲ از اﻳﻨﻜﻪ از ﺟﻠﻮي دﻳﺪﮔﺎن ﻫﻴﺄت‬
‫ﻣﻨﺼﻔﻪ و ﻗﻀﺎت دادﮔﺎه ﻣﻲ ﮔﺬﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺗﺮازوي ﻋﺪل ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ و در‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻛﻔﻪ ﻫﺎي آن ﺟﺎ ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺷﮕﻔﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﻛﻔﺔ ﭼﭗ ﺗﺮازو ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻛﻔﺔ دﻳﮕﺮ آن ﺑﻪ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﺟﺎﻳﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺎﻻ رﻓﺖ‪ .‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺣﺘﻲ ﻳﻚ ﺑﺮگ رﺿﺎﻳﺖ از وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﻛﻔﺔ‬
‫ﺳﻤﺖ راﺳﺖ آن ﻧﻬﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن وﺻﻮل ﺷﻜﺎﻳﺎت‪ ،‬رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه رو ﺑﻪ‬
‫دادﺳﺘﺎن دادﮔﺎه ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫‪١٩٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻛﻨﻮن از دادﺳﺘﺎن ﻣﻌﻈﻢ و ﻣﺤﺘﺮم دادﮔﺎه ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ در داد ﺧﻮاﻫﻲ‬

‫ﻣﺮدم اﻳﺮان از ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در ﺣﻖ آﻧﺎن ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ روا داﺷﺘﻪ اﺳﺖ داد ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻴﺎن ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎدر وﻃﻦ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻮاﺳﺖ و ﺑﺎ درودي ﮔﺮم ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد و آرزوي‬
‫ﻧﻴﻚ ﻓﺮﺟﺎﻣﻲ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺳﺮﺷﺎر از ﻣﻬﺮ و اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﻲ ﻣﺎ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور‬
‫ﭘﺬﻳﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﻧﻬﺎدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫اﻣﻴﺪ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ و ﻣﻬﻤﺎن ﻧﻮازي‬
‫ﺻﺎﺣﺒﺎن اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﻫﻢ در آﺑﺎداﻧﻲ و ﺗﺄﻣﻴﻦ رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ و اﻣﻨﻴﺖ اﻳﻦ‬
‫ﻛﺸﻮر ﺑﻜﻮﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ را ﭘﺮ ﺑﺎرﺗﺮ و ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد و ﺻﺎﺣﺒﺎن اﺻﻠﻲ‬
‫آن و ﻧﺴﻞ ﻫﺎي آﻳﻨﺪه آﻣﺎده ﺗﺮ ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺮ ﺣﺎدﺛﺔ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ و ﺑﻪ ﻳﺎدﻣﺎن ﻣﻲ آورد ﻛﻪ‬
‫در ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪن ﻣﻠﻞ و اﻗﻮام ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺎك ﭘﺎك و آﻣﺪن ﻫﺎ و رﻓﺘﻦ‬
‫ﻫﺎ و ﻣﺎﻧﺪن ﻫﺎ ﭼﻪ ﺣﻮادﺛﻲ در اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اوراق‬
‫دﻓﺘﺮ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ‪ ،‬ﺣﻮادث ﺗﻠﺦ و ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻓﺮاواﻧﻲ را ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻴﻢ و‬
‫ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ آﻣﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از ﻛﻮﺗﺎه زﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﺎ ﺻﺎﺣﺒﺎن اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻤﺮاه ﺷﺪه و در آﺑﺎداﻧﻲ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ و رﻓﺎه ﻣﺮدم اﻳﻦ‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻗﺪﻣﻬﺎي ﻣﻔﻴﺪي ﺑﺮداﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل رﻓﺘﺎر و ﻛﺮدار ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ‬
‫ﺛﺒﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻳﻦ‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻣﺎﻧﺪه و دﺷﻤﻨﻲ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ داده اﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻛﺜﺮﻳﺖ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز در اﻳﻦ دادﮔﺎه ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺸﻲ از آن‬
‫ﻣﺮدﻣﺎن ﻧﻤﻚ ﻧﺸﻨﺎس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻛﻪ ﭘﺲ از ﮔﺬﺷﺖ ﻗﺮﻧﻬﺎ ﻫﻨﻮز ﻋﻤﺎﻣﺔ‬
‫ﺳﻴﺎه ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ ﺗﺎ اﺻﻞ و ﻧﺴﺐ و ﺗﺒﺎرﺷﺎن را ﺑﻪ رخ ﻣﺮدم اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫ﺑﻜﺸﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ از ﻛﺠﺎ و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ آﻣﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻛﺜﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد در اﻳﺮان زاده ﺷﺪه و در داﻣﺎن اﻳﻦ‬
‫آب و ﺧﺎك رﺷﺪ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺧﻮد را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻲ‬
‫ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ و ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎن رﻓﺘﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪١٩٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺷﮕﻔﺘﺎ! ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺘﻲ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن و درﻧﺪﮔﺎن و ﭼﺮﻧﺪﮔﺎن ﻧﻴﺰ‬

‫ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﺳﺎل و ﻳﺎ ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﻧﺴﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻣﻴﻨﻲ ﻛﻪ در آن زاده ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ و ﻋﺎﻃﻔﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬دارﻧﺪﮔﺎن ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎه‬
‫و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺳﺎدات و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻋﺮب ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را در داﻣﺎن ﺧﻮد ﭘﺮوراﻧﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﺣﺴﺎس ﺗﻌﻠﻖ‬
‫ﺧﺎﻃﺮي ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ دﻳﺮوز ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ‬
‫ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﻲ‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﻪ ﭘﺪران ﺷﻤﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮدﻧﺪ و اﻣﺮوز ﻛﻪ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﻬﺎﻧﺔ‬
‫ﻛﻬﻨﻪ ﺳﻮدي ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﻬﺎﻧﺔ دﻳﮕﺮي ﭘﻴﺪا و ﺑﺪان ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻬﺎﻧﺔ‬
‫ﺗﺎزة آﻧﻬﺎ ﻧﺎ ﭘﻴﺪاي ﭼﺎه ﺳﺎﻣﺮه اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ ﺳﺎل او را ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﺑﻪ دوش ﻛﺮده و ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان آورده اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺳﻮي ﻛﺴﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﺎي ﭘﺎي او در ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ادوار ﺗﺎرﻳﺦ و در ﻫﻴﭻ ﻛﺠﺎي‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺘﻲ دﻳﺪه ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻦ در اﻳﻦ دادﮔﺎه ﺑﺎ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻢ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ؛ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ از ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺗﻤﻨﺎي ﻇﻬﻮر او را از ﮔﻠﻮي‬
‫ﺷﻤﺎ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺎل‬
‫ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ! ﭼﻮن اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﺪارد و ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ او ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ اﻣﺎم اﮔﺮ رﺳﺎﻟﺘﻲ دارد ﻛﻪ در ﻛﺘﺐ ﺑﺰرﮔﺎن ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ و ﻫﻤﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ آن را ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ‪ ،‬رﺳﺎﻟﺘﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻋﻮاي‬
‫اﻓﺮاد ﻗﺒﻴﻠﺔ ﻗﺮﻳﺶ اﺳﺖ‪ .‬دﻋﻮاي ﻣﻴﺎن اﻣﻮﻳﺎن و ﻋﺒﺎﺳﺒﺎن و ﻋﻠﻮﻳﺎن‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﭘﺲ از ﭘﻴﺮوزي اﻋﺮاب ﺑﺮ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﻗﺪرت ﺑﻪ ﺟﺎن ﻫﻢ اﻓﺘﺎده‬
‫و ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﺪا ﭘﺮﺳﺘﻲ و دﻳﻨﺪاري‪،‬‬
‫ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﻗﺪرت و ﺛﺮوت و ﺳﺮوري‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎ از ﻫﻤﺎن آﻏﺎز ﭘﻴﺮوزي ﺑﺮ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎن ﻫﻢ اﻓﺘﺎدﻧﺪ و ﺑﺮاي‬
‫ﺑﻬﺮه ﺑﺮدن ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻏﻨﺎﺋﻢ و ﺑﺮاي ﺳﺮوري ﺑﺮ ﻣﺮدﻣﺎن ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻓﺘﺢ ﺷﺪه‬
‫ﺑﻪ ﺟﻨﮓ و ﺟﺪال ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ دﻟﻴﺮﺗﺮ و زﻳﺮﻛﺘﺮ و ﻣﺪﺑﺮﺗﺮ‬

‫‪١٩٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻠﻔﺎي راﺷﺪﻳﻦ‪ ،‬اﻣﻮﻳﺎن و ﻋﺒﺎﺳﻴﺎن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﻗﺪرت و ﺛﺮوت‬

‫رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ از ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺘﻴﺎزاﺗﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﺳﺎﻳﺔ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ ﻋﻤﻮزادﮔﺎﻧﺸﺎن زﻧﺪﮔﻲ ﺗﻮام ﺑﺎ رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ داﺷﺘﻨﺪ و از ﺳﻬﻢ‬
‫ﻏﻨﺎﺋﻢ در ﺣﺪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻗﺒﻴﻠﻪ اي ﺧﻮد ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻛﺸﺎﻛﺶ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ از آﻧﺎن ﻛﻪ ﺷﻬﺎﻣﺖ رو در روﻳﻲ ﺑﺎ ﺧﻠﻔﺎ را‬
‫ﺑﺮاي ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﺧﻼﻓﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺳﻮدﺟﻮﻳﻲ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﭘﺎ‬
‫داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي و داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎ ﺑﻮده‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن را ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﻠﺖ ﺧﻮد )ﻋﺮب( ﻣﻄﺮح‬
‫ﺳﺎزﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺤﻔﻪ را در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﻣﺎ ﻣﻄﺮح ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﮕﺎﻫﻲ ژرف ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻇﻬﻮر اﻳﻦ اﻣﺎم و اﻋﻤﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ او‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺣﻀﺮت ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻋﺪل و داد و رﻓﻊ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﻇﻬﻮر ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫او ﻣﻲ آﻳﺪ ﺗﺎ اﻧﺘﻘﺎم ﭘﺪراﻧﺶ را از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ادﻋﺎي آﻧﺎن‪ ،‬ﺧﻼﻓﺖ و‬
‫ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق آﻧﺎن را ﻏﺼﺐ و ﭘﺎﻳﻤﺎل ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ‬
‫را ﻛﻪ ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﻣ‪‬ﺮده اﻧﺪ‪ ،‬زﻧﺪه ﻛﻨﺪ و ﺑﺎ ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮﺗﻲ ﻛﻪ از‬
‫آﻧﺎن دارد‪ ،‬ﻗﺘﻞ ﻋﺎﻣﺸﺎن ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫او ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم زﻛﺎﺗﺸﺎن را ﺑﻪ او و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺪان‬
‫وي ﺑﭙﺮدازﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻠﻔﺎي ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺧﻮد او و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺶ‬
‫زﻛﺎت ﺑﮕﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ او ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﭘﺪران ﺧﻮد ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮ ﭘﺎ دارد و ﺳﺮﺷﺘﻪ داري ﺟﻬﺎن را ﺑﺮاي ﻫﺰاران ﺳﺎل ﺑﻪ ﭘﺪران‬
‫ﺧﻮد واﮔﺬار ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮ اﻧﺴﺎن ﺧﺮدﻣﻨﺪي ﭘﺲ از ﺧﻮاﻧﺪن اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﺧﻮد‬
‫ﺑﭙﺮﺳﺪ ‪ :‬ﻋﺠﺒﺎ! اﮔﺮ اﻳﺰد ﻳﻜﺘﺎ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﻛﺮده ﻫﺎي ﺑﻲ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﻧﺼﻴﺐ و ﻗﺴﻤﺘﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻣﺤﻤﺪ را ﭘﺲ از ﻣﺴﻠﻂ ﺷﺪن ﺑﺮ‬
‫اﻋﺮاب و ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﻣﻴﺮاﻧﺪ؟ اﮔﺮ ﺧﺪا ﻗﺼﺪ ﺳﭙﺮدن ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻬﺎن‬
‫ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ و ﺧﺎﻧﺪان او را داﺷﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻫﻤﺎن روزﮔﺎران او را زﻧﺪه ﻧﮕﺎه ﻧﺪاﺷﺖ و‬

‫‪١٩٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺣﻜﻮﻣﺖ او را در ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﺗﺪاوم ﻧﺒﺨﺸﻴﺪ؟ ﭼﺮا ﻗﺼﺪ دارد ﭘﺲ ﺳﺪه ﻫﺎي‬

‫دراز‪ ،‬ﻓﺮدي از ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن او را آﺷﻜﺎر ﻛﻨﺪ؛ آن ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﺮﺣﻲ ﻛﻪ در ﻛﺘﺎب‬
‫ﻇﻬﻮر ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻇﻬﻮري ﻛﻪ آﮔﺎﻫﻲ از ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ آن دل ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﻲ را‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ درد ﻣﻲ آورد و ﻫﻢ اﻳﻤﺎﻧﺶ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﺪل و داد اﻳﺰد ﻳﻜﺘﺎ ﺳﺴﺖ‬
‫ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ؟‬
‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎﺧﺖ و‬
‫ﺗﺎز و ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر او در ﻣﻜﻪ و ﻣﺪﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻧﺠﻒ و ﻛﻮﻓﻪ و ﻳﻤﻦ و ﺷﺎم ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان در ﻏﺼﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﻠﻄﻨﺖ‬
‫ﭘﺪران او ﻫﻴﭻ ﻧﻘﺸﻲ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو اﻳﺮان ﻣﺎ و ﻓﺮزﻧﺪان اﻳﻦ‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ از ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر او ﺑﺮ ﻛﻨﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ ﺑﺮاي ﺑﺴﻴﺎري از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﺎور ﻧﻜﺮدﻧﻲ ﺑﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ‬
‫ﺳﺎﻟﻴﺎن ﺳﺎل از زﺑﺎن ﻓﻘﻬﺎ و ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ و ﺣﺘﻲ روﺿﻪ ﺧﻮان ﻫﺎي دوره ﮔﺮد‬
‫ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﭼﻨﺎن ﻋﺪل و دادي ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﮔﺴﺘﺮده‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﻣﺮﻏﻲ داﻧﻪ از ﺟﻠﻮي ﻣﻨﻘﺎر ﻣﺮغ دﻳﮕﺮ ﺑﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺻﻠﺢ و ﺻﻔﺎ و ﺻﻤﻴﻤﻴﺖ در ﻛﻨﺎر ﻫﻢ ﺑﺮادروار زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و‬
‫ﺳﻼﻣﺖ و رﻓﺎه و آﺳﺎﻳﺶ و اﻣﻨﻴﺖ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺣﻜﻤﻔﺮﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺷﻨﻴﺪن‬
‫ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ‪ ،‬ﻧﺤﻮة ﻇﻬﻮر و ﺗﺎﺧﺖ و ﺗﺎزي ﻛﻪ او ﺑﺮاي ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ‬
‫رﺳﺎﻧﺪن ﭘﺪران ﺧﻮد ﺑﻪ راه ﺧﻮاﻫﺪ اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻪ را ﺑﻪ ﺣﻴﺮت اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﻣﺮدم‬
‫ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﭘﻲ ﺑﻪ ﺧﺪﻋﻪ و ﻧﻴﺮﻧﮕﻲ ﺑﺮدﻧﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻓﺮﻳﺒﻜﺎر ﻃﻲ ﺳﺎﻟﻴﺎن‬
‫دراز ﺑﻪ ﮔﻮش آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻬﺮ و ﻋﻼﻗﺔ او ﺑﻪ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻮد واﻗﻒ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ‪ ،‬ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪوﻳﺖ در ﻫﻤﺔ ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﭘﻴﺮوان ﻫﻤﺔ ﻣﺬاﻫﺐ در‬
‫اﻋﻤﺎق وﺟﻮد ﺧﻮد و در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ از دﺳﺖ ﻇﺎﻟﻤﺎن و ﺳﺘﻤﮕﺮان ﻛﺎرد ﺑﻪ‬
‫اﺳﺘﺨﻮاﻧﺸﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬آرزوي ﻇﻬﻮر ﻳﻚ ﻣﻨﺠﻲ را ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎري ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﻨﺠﻲ و ﻳﺎ ﻳﻚ‬

‫‪١٩٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﻇﻬﻮر ﻛﺮده ﻛﻮروش ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ اﺳﺖ‪ .‬از ﻛﻮروش در ﺷﺎﻧﺰده‬
‫ﻣﻮرد در ﻓﺼﻮل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮرات ﺑﻪ زﺑﺎن اﻧﺒﻴﺎء ﻳﻬﻮد ﺑﺎ اﺣﺘﺮام و ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻳﺎد‬
‫ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ او را » ﻣﺴﻴﺢ ﺧﺪاوﻧﺪ« ﻧﺎﻣﻴﺪه اﻧﺪ‪ .‬از آﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺗﻮرات‬
‫ﺑﺮاي ﻛﻮروش آﻣﺪه اﻳﻦ ﭼﻨﺪ آﻳﻪ ﺑﻪ ﻳﺎدم آﻣﺪ ‪:‬‬
‫» اﻳﻦ ﺳﺨﻨﻲ اﺳﺖ از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﻮروش ‪ :‬ﺗﻮ ﻣﺴﻴﺢ ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻲ‪ .‬ﻣﻦ‬
‫دﺳﺖ راﺳﺖ ﺗﻮ را ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺗﻮ اﻣﺖ ﻫﺎ را ﻣﻐﻠﻮب ﻛﻨﻢ‪.«.....‬‬
‫» ﻣﻨﻢ)ﺧﺪاوﻧﺪ(ﻛﻪ او)ﻛﻮروش(را از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺸﺮق ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺨﺘﻢ ﺗﺎ ﻋﺪاﻟﺖ‬
‫را روي زﻣﻴﻦ ﺑﺮ ﻗﺮار ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ اﻣﺘﻬﺎ را ﺗﺴﻠﻴﻢ وي ﻣﻲ ﻛﻨﻢ و او را ﺑﺮ‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺳﺮوري ﻣﻲ ﺑﺨﺸﻢ ‪«......‬‬
‫ﻛﻮروش ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻇﻬﻮر ﻛﺮد ﻛﻪ ﻳﻬﻮدﻳﺎن آرزوي ﻇﻬﻮر‬
‫ﻣﻨﺠﻲ ﺧﻮد» ﻣﺴﻴﺤﺎ« را داﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ آﻧﻬﺎ را از ﺑﺮدﮔﻲ و از آوارﮔﻲ ﻧﺠﺎت دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻮروش اﻳﻦ آرزوي ﻗﻮم ﻳﻬﻮد را ﺑﺮآورده ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻳﻚ ﻗﻄﺮه ﺧﻮن از‬
‫دﻣﺎغ ﻛﺴﻲ ﻓﺮو رﻳﺰد‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﻴﺮوان ادﻳﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺳﺎز‬
‫ﺑﻮدن ﻇﻬﻮر ﻣﻬﺪي دﻳﻦ ﻳﻬﻮد‪ ،‬آرزوي ﻇﻬﻮر ﻳﻚ ﻣﻬﺪي را در دل ﺧﻮد دارﻧﺪ‪.‬‬
‫زﻳﺮا ﻣﻨﺘﻈﺮان ﻣﻬﺪي‪ ،‬او را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻮروش ﺑﺰرگ ﮔﺮه ﮔﺸﺎي ﻛﺎر ﻓﺮو ﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﺧﻮد ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ آﻧﻬﺎ را از ﭼﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﭼﺎه ﺑﻴﻨﺪازد‪.‬‬
‫در ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﻧﻴﺰ ﻇﻬﻮر ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﺑﺮاي‬
‫ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر‪ ،‬ﻏﻨﻴﻤﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ‪ ،‬درﺧﻮاﺳﺖ زﻛﺎت و ﺑﺮﻗﺮاري ﺳﻠﻄﻨﺖ‬
‫ﻫﺰاران ﺳﺎﻟﺔ ﺑﺮاي ﭘﺪران ﻣ‪‬ﺮده اش ﻋﻨﻮان ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﻲ ﺧﺮد‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻛﺘﺎب دﻳﻦ ﺧﻮد ﻛﻪ آن را وﺣﻲ‬
‫ﻣ‪‬ﻨﺰل ﻣﻲ ﭘﻨﺪارﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ را ﺑﻪ ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ‬
‫ﻳﻚ از آﻳﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﻗﺮآن ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﻮازﻳﻦ‬
‫ﺣﻜﻤﺖ اﻟﻬﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﺧﺪاي دﻳﻦ اﺳﻼم ﻛﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ از ﺷﻌﺐ اﻳﻦ دﻳﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣ‪‬ﺮده اي ﭘﻴﺶ از روز رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ )ﻗﻴﺎﻣﺖ( زﻧﺪه‬
‫ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬رﺟﻌﺖ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن در ﺣﻜﻤﺖ اﻳﻦ ﺧﺪا ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣ‪‬ﺮده ﻫﺎ را زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﺮاﻳﺸﺎن دادﮔﺎه ﺗﺸﻜﻴﻞ‬

‫‪٢٠٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭘﺪران ﺧﻮد را ﻧﻴﺰ رﺟﻌﺖ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ‬
‫ﺑﺮﺳﻨﺪ و ﺑﺮ ﻣﺮدم ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ ﮔﻮش ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي‬
‫اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﭘﻲ ﺑﻪ واﻗﻌﻴﺘﻬﺎ ﻣﻲ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬در آن ﻟﺤﻈﺎت‬
‫ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ ﺗﻜﻠﻴﻔﺶ ﭼﻴﺴﺖ؟ از ﻳﻚ ﻃﺮف ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮه‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ ﺑﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن اﺳﺖ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺳﺨﻨﺎن از‬
‫دل ﺑﺮ آﻣﺪة ﻣﺎم وﻃﻦ را ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫»اﻳﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺧﻮش ﺑﻪ ﺳﻌﺎدت او و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ او‬
‫ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ اﻣﺎم‪ ،‬اﻣﺎم ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ! ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬
‫ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ! ﻇﻬﻮرش ﻫﻢ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﺪارد! اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻇﻬﻮر‬
‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮود و ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ و در ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻣﻜﻪ و ﻣﺪﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻧﺠﻒ و ﻛﻮﻓﻪ و ﻳﻤﻦ و‬
‫ﺷﺎم ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ و ﻏﺎﺻﺒﻴﻦ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﭘﺪراﻧﺶ ﺑﮕﺮدد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر راه ﺑﻴﻨﺪازد‪ ،‬ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﺑﺮود و ﻫﺮ ﻛﺴﻲ را ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻜﺸﺪ! اﮔﺮ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮاي ﭘﺪراﻧﺶ ﻛﻪ ﺣﺴﺮت ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﺮ دﻟﺸﺎن ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﺪ‪ ،‬ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﺪ! ﻣﺎ را ﻛﺎري ﺑﺎ او‬
‫ﻧﻴﺴﺖ و ﻛﺎر او ﻧﻴﺰ ﻫﻴﭻ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪارد«‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه از ﻣﺎدر وﻃﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوزه‬
‫ﺑﻪ دﺳﺘﺎوﻳﺰ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎ ﻣﺴﻠﻂ ﺷﺪه و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺮدم ﻣﺎ را ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ و اﻳﻨﻬﻤﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﺟﻮر و ﺟﻔﺎ روا داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‬
‫ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬
‫ﻣﺎدر وﻃﻦ ﺑﺎ ﺣﺰن و اﻧﺪوه ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از آب و‬
‫ﺧﺎك و ﻫﻮا و دﻳﮕﺮ ﻣﺎﺋﺪه ﻫﺎي اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﻧﻤﻚ‬
‫ﻧﺸﻨﺎس ﺑﻮده و ﻗﺪر ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ارزاﻧﻲ‬
‫داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎ دﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ دﻳﺮ ﻳﺎ زود ﺟﺰاي اﻋﻤﺎل ﺧﻮد را‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﻦ از ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻢ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ؛ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﻪ‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز و ادوار ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎ ﺧﻮن ﻣﺮدم ﺧﻮدش و دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ‬
‫رﻧﮕﻴﻦ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻧﮕﺮدد‪ ،‬از رﻳﺨﺘﻦ ﺧﻮن اﻳﻦ‬

‫‪٢٠١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺎﻧﮕﻲ در ﮔﺬرﻧﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﺒﺨﺸﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺟﺎزه دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺮ‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺮدارﻧﺪ و ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺔ اﻳﻞ و ﺗﺒﺎر ﺧﻮد ﺑﺎز ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ از‬
‫آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن در اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﺟﺎزه را‬
‫ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻛﻨﺪن ﭼﺎﻫﻬﺎي ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان‪،‬‬
‫ﭼﺎﻫﻬﺎي آﺑﻲ ﺑﺮاي ﻛﺸﺖ و زرع ﺣﻔﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺟﺎي رﻳﺨﺘﻦ ﺧﻮن ﻣﺮدم ﺑﺮ‬
‫زﻣﻴﻦ‪ ،‬آب ﭘﺎك و زﻻل ﺑﺮ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺟﺎري ﺳﺎزﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ آب ﻫﺎ ﻫﻢ‬
‫داﻣﺎن ﮔﻨﺎه آﻟﻮد ﺧﻮد را ﺑﺸﻮﻳﻨﺪ و ﻫﻢ اﻣﻜﺎن ﺣﻴﺎت را ﺑﺮاي ﻧﺒﺎﺗﺎت و ﺣﻴﻮاﻧﺎت‬
‫و اﻧﺴﺎن ﻫﺎي ﺳﺎﻛﻦ اﻳﻦ آب و ﺧﺎك ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎ را ﺑﺒﺨﺸﻴﻢ و ﻛﻴﻨﻪ ﻫﺎ را از دﻟﻤﺎن ﺑﻴﺮون ﺑﺮﻳﺰﻳﻢ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻈﺎﻟﻢ و‬
‫ﺑﻲ اﻧﺼﺎﻓﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ در ﺣﻖ ﻣﺮدم ﻣﺎ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻬﺮ آﻣﻴﺰ ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺪرﻗﻪ راه روﻧﺪﮔﺎﻧﺸﺎن ﺑﻜﻨﻴﻢ و آﻏﻮش ﺧﻮد را ﺑﻪ روي آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻳﺮاﻧﻲ در اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﮕﺸﺎﺋﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط ﻛﻪ ﺗﻌﻬﺪ‬
‫ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻫﺮﮔﺰ در ﺣﻖ ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺪاران ﺧﻮد ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺒﺎن اﺻﻠﻲ‬
‫اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻮر و ﺟﻔﺎ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﻟﻔﻆ ﺣﻘﻴﺮاﻧﺔ ﺳﺎدات را از ﺟﻠﻮي اﺳﻢ‬
‫ﺧﻮد ﺑﺮدارﻧﺪ و ﭘﺲ از اﻳﻦ دﻳﮕﺮ از ﻣﺮدم اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻃﻠﺐ ﺧﻤﺲ و ﺳﻬﻢ‬
‫اﻣﺎم و ﻏﻴﺮه ﻧﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﻣﻬﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﻛﻪ زﻣﺎن درازي اﺳﺖ در ﺣﻖ ﻓﺮزﻧﺪان‬
‫اﻳﻦ آب و ﺧﺎك ﺟﻔﺎ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻮﺗﺎه زﻣﺎﻧﻲ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺎره‬
‫ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻳﺎ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎ را ﺗﺮك ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫دﻋﺎي ﺧﻴﺮ ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﺎ ﺑﺪرﻗﺔ راه آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ و ﺑﺎ ﺻﻠﺢ و‬
‫ﺻﻔﺎ در ﻛﻨﺎر ﻣﺮدم زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﮔﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺪادﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ؟‬
‫ﻣﺎم وﻃﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬آﻧﭽﻪ اﻣﺮوز در اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬زﻧﮓ ﻫﺸﺪاري ﺑﻮد‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش آﻧﻬﺎ ﻧﻮاﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﻼف ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﺎ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت دﻳﮕﺮ ﻋﻔﻮ و ﺑﺨﺸﺸﻲ در ﻛﺎر ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت آﻳﺎ ﻣﺮدم ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ آﻧﻬﺎ ﺷﻮرش‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد؟‬

‫‪٢٠٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺎم وﻃﻦ ﭘﺎﺳﺦ داد ‪ :‬در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﻣﻮاﻓﻘﺖ آﻧﻬﺎ ﻫﺮ ﺣﺎدﺛﻪ و اﺗﻔﺎﻗﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﻔﺘﺪ ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ آن ﺑﻪ ﮔﺮدن ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﭼﺸﻢ و دﻟﺸﺎن ﺑﺮاي درك ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻛﻮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﭼﻨﻴﻦ اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﺑﻮده اﻳﻢ و‬
‫دﻳﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر روزﮔﺎر از ﻇﺎﻟﻤﻴﻦ و ﺳﺘﻤﮕﺮان اﻧﺘﻘﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﻮده ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﭘﺪر ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮد‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻪ ﭘﺪر ﺧﻮد رﺣﻢ ﻧﻤﻲ‬
‫ﻛﺮد‪ .‬ﻣﺎدر ﺟﮕﺮ ﮔﻮﺷﻪ اش را ﺑﻪ داﻣﺎن ﻣﺮگ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬ﺑﺮادر ﺑﺮادرش را ﺳﺮ‬
‫ﻣﻲ ﺑﺮﻳﺪ و دودﻣﺎﻧﺶ را ﺑﻪ ﺑﺎد ﻣﻲ داد‪ .‬اﻳﻦ ﻫﻤﻪ را ﻣﺎ در زﻣﺎن ﺧﻠﻔﺎي‬
‫راﺷﺪﻳﻦ و ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺑﻪ ﻛﺮات دﻳﺪه اﻳﻢ و ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ در ﺑﺎرة اﻳﻨﻬﺎ‬
‫ﻫﻢ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﻫﻤﺎن ﻃﺎﻳﻔﻪ ﻣﻲ ﭘﻨﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻴﻠﻲ زود ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻨﺪ زﻣﺎﻧﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﭘﻨﺪﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﺧﺮدﻣﻨﺪان از آن ﺑﻬﺮه ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﺧﻮد‬
‫و ﺧﺎﻧﺪاﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻲ ﺧﺮدان ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻫﻤﺎن ﻋﻮاﻗﺐ ﺷﻮﻣﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎن آﻧﻬﺎ دﭼﺎرش ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﻫﻤﻴﻦ دوران ﻛﻮﺗﺎه‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻧﻬﺎ از اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﺗﻔﺎﻗﺎت ﺑﻜﺮات رخ داده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﺑﺎﻧﻮاﻧﻲ ﻛﻪ درﺟﺎﻳﮕﺎه ﻗﻀﺎت ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬از ﺳﻜﻮت ﻣﺎم وﻃﻦ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و ﭘﺮﺳﻴﺪ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎ دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﭼﻪ ﻛﻨﻴﻢ؟‬
‫ﻣﺎم وﻃﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﺳﻼم ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد را ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﺧﺪاي ﻳﻜﺘﺎ دﻋﻮت‬
‫ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﺮاﻧﻴﺎن‪ ،‬ﻣﺠﺎز اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﺪا را ﺑﻪ‬
‫ﻃﺮﻳﻖ دﻳﻦ اﺳﻼم ﺑﭙﺮﺳﺘﺪ‪ .‬ﺧﻮد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻣﻄﺎﺑﻖ آﻳﺎت ﻗﺮآﻧﺶ ﺻﺮاﺣﺘﺎٌ از‬
‫ﻃﺮف ﺧﺪاﻳﺶ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻣﺪه ﺗﺎ اﺣﻜﺎم اﻟﻬﻲ را ﺑﻪ ﻣﺮدم اﺑﻼغ ﻛﻨﺪ‪ .‬او‬
‫وﻇﻴﻔﺔ ﺧﻮد را ﺟﺰ اﺑﻼغ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﺎ درﻳﺎﻓﺖ و‬
‫آﮔﺎﻫﻲ از ﭘﻴﺎم ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم و ﺷﻬﺎدت دادن ﺑﻪ وﺣﺪاﻧﻴﺖ ﺧﺪا‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ‬
‫ﺷﺮﻳﻌﺖ اﺳﻼم ﻣﻮﺣﺪ و ﻣﺴﻠﻤﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از آن‪ ،‬ﺧﻮد ﻣﻲ داﻧﺪ و ﺧﺪاﻳﺶ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮاي رﺿﺎﻳﺖ او ﭼﻪ ﺑﻜﻨﺪ و ﭼﻪ ﻧﻜﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ‬
‫رﺳﻴﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻟﮕﻮ ﻗﺮار دادن ﺳﻪ اﺻﻞ ﺟﺎوداﻧﺔ ﭘﻨﺪار ﻧﻴﻚ‪ ،‬ﮔﻔﺘﺎر ﻧﻴﻚ و‬
‫ﻛﺮدار ﻧﻴﻚ ﺑﻴﻨﺸﻮر ﺑﺰرگ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاي رﺿﺎي ﺧﺪا ﻗﺪم ﺑﺮدارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻲ‬

‫‪٢٠٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫آﻧﻜﻪ ﻣﻴﺎن ﺧﻮد و ﺧﺪاﻳﺸﺎن ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ واﺳﻄﻪ و راﺑﻄﻪ و دﻻل ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻗﻀﺎت ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺎ ﻗﺎﺗﻠﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﺮزﻧﺪان اﻳﻦ آب و‬
‫ﺧﺎك را ﻛﺸﺘﻪ اﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﻮال و اﻣﻼك ﻣﺮدم و ﺛﺮوت اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫را ﻏﺎرت ﻛﺮده اﻧﺪ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻦ ﻣﺠﺮﻣﻴﻦ را ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻳﻚ دادﮔﺎه ﻣﻠﻲ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻫﻴﺄت‬
‫ﻣﻨﺼﻔﻪ و وﻛﻴﻞ ﻣﺪاﻓﻊ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ و ﺑﻪ ﺟﺮاﺋﻤﺸﺎن رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﺮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه از ﻫﻴﺄت ﻣﻨﺼﻔﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه‬
‫ﺷﻜﺎﻳﺎت و ﺗﻮزﻳﻦ آﻧﻬﺎ در ﺗﺮازو و ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن دادﺳﺘﺎن دادﮔﺎه رأي ﺷﻤﺎ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺘﻬﻢ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﻫﻴﺄت ﻣﻨﺼﻔﻪ ﭘﺲ از ﻣﺸﻮرت ﺑﺎ ﻫﻢ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ از ﺟﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺎ ﺷﻜﺎﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ واﺻﻞ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺠﺮم ﺑﻮدن ﻣﺘﻬﻢ ﻣﺤﺮز اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ در‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﻣﺠﺎزات او اﺑﺮاز ﻧﻈﺮي ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻮن داوري و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان‬
‫و ﻧﻮع ﻣﺠﺎزات او ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﺋﻴﺲ دادﮔﺎه ﺑﺎ ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻧﻈﺮ ﻫﻴﺄت ﻣﻨﺼﻔﻪ از ﻣﺘﻬﻢ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه را‬
‫ﺗﺮك ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﭘﻲ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺳﺮدﻣﺪار رژﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ اﺣﻀﺎر ﺷﺪﻧﺪ و ﻧﺎﻣﺔ اﻋﻤﺎﻟﺸﺎن را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬
‫در روز ﻗﻴﺎﻣﺖ از دﺳﺖ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﺑﺰرگ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬در زﻣﺎن ﺣﻴﺎﺗﺸﺎن از‬
‫دﺳﺖ ﺷﺎﻛﻴﺎن ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﺮاي وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪،‬‬
‫درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ آﻧﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺰان ﮔﻨﺎﻫﺎن ﺧﻮد را در زﻣﺎن ﺣﻴﺎﺗﺸﺎن در‬
‫ﺗﺮازوي ﻋﺪاﻟﺖ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻴﺪاري‬
‫ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ در ﻋﺮض اﻳﻦ ﭼﻨﺪ روز رخ داد‪ ،‬ﺑﻪ آن اﻧﺪازه ﻋﻈﻴﻢ و‬
‫ﻛﻮﺑﻨﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را در ﻣﺴﻴﺮ ﺧﻮد وﻳﺮان ﺳﺎزد‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬ﮔﻮﻳﻲ‬
‫ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﺗﻼش ﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﺑﻴﺪار ﻛﺮدن ﻣﻠﺘﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل در‬
‫ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮد‪ .‬آﺷﻜﺎر ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺸﻮد‬

‫‪٢٠٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫از آن ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎ‪ ،‬رﺧﺪادﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻨﺶ ﻫﺎ و واﻛﻨﺶ ﻫﺎ و‬

‫ﺑﺎزﮔﻮﻳﻲ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﺴﻠﻢ از زﺑﺎن اﻳﻦ و آن‪ ،‬ﻧﺼﺎﻳﺢ و ﭘﻨﺪ و اﻧﺪرزﻫﺎ ﻫﻤﻪ آﻣﻮزﻧﺪه‬
‫و ﺑﻪ ﻳﺎد ﻣﺎﻧﺪﻧﻲ ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻗﺼﺪ‪ ،‬ﻗﺼﺪ وﻳﺮاﻧﮕﺮي ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﭘﻴﺶ آﻣﺪﻫﺎ و‬
‫ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ رخ داد‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻓﺮع ﻗﻀﻴﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬اﺻﻞ و‬
‫ﺟﻮﻫﺮ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺻﺪا در آوردن ﻧﺎﻗﻮﺳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻪ ﺷﻨﻴﺪن‬
‫ﺻﺪاي آن ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺻﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از آن دﻳﮕﺮ ﺑﻌﻴﺪ اﺳﺖ در ﻣﻴﺎن‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺧﺎﻣﻮش ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻧﻮزادي ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ اﻳﺮان ﭘﺎ ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻲ‬
‫ﺑﮕﺬارد‪ ،‬ﻗﺼﻪ و ﻻﻻﻳﻲ ﻫﺎي ﺷﺒﺎﻧﺔ ﻣﺎدرش ﻣﺎﺟﺮاي آﺷﻜﺎر ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﻤﻠﺔ ﻣﻌﺮوف » ﻳﻜﻲ ﺑﻮد ﻳﻜﻲ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻏﻴﺮ از ﺧﺪا ﻫﻴﭽﻜﺲ‬
‫ﻧﺒﻮد« ﺷﺮوع و ﺑﺎ ﻗﺼﺔ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﺧﺘﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ آﻣﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺮدم‬
‫اﻳﺮان ﺑﮕﻮﻳﺪ ‪:‬‬
‫»ﻣﻦ ﻣﻈﻬﺮ آن دروغ ﺑﺰرﮔﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻗﺮﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺘﺎن ﺧﻮاﻧﺪه و ﺷﻤﺎ‬
‫را ﻓﺮﻳﺐ داده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻦ و ﻗﺼﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ ﺑﺎور ﻧﻜﻨﻴﺪ وﮔﺮﻧﻪ‬
‫ﻳﺎ ﺑﻪ ﭼﺎه وﻳﻞ ﻣﻲ اﻓﺘﻴﺪ و ﻳﺎ از ﻧﻮ ﺑﻪ ﺧﻮاب اﺻﺤﺎب ﻛﻬﻒ ﻓﺮو ﻣﻲ روﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺨﺘﻲ از آن ﺧﻮاب ﺑﻴﺪار ﺷﺪه اﻳﺪ«‪.‬‬
‫ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺣﺎدﺛﻪ اي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﺮاﻧﻴﺎن از ﻗﺮﻧﻬﺎ ﭘﻴﺶ‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮ وﻗﻮع آن ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻛﻪ روﺷﻨﺎﻳﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ روﺷﻨﺎﻳﻲ آﻓﺘﺎب‬
‫ﻣﻲ ﺗﺎﺑﺎﻧﺪ و ﭼﺸﻢ ﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ و ﮔﻮش ﻫﺎي ﻧﺎﺷﻨﻮا را ﺑﻪ ﮔﺸﻮده ﺷﺪن ﻓﺮا‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﻨﻜﻪ دﻳﺪﻧﺪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ دو دم ذواﻟﻔﻘﺎر‬
‫ﻋﻠﻲ ﺳﺮ ﻛﺴﻲ را ﻧﺒﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺧﻮن ﻛﺴﻲ را ﻧﺮﻳﺨﺖ‪ ،‬ﻏﻤﮕﻴﻦ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ از زﺑﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﻴﺴﺖ و‬
‫ﻇﻬﻮر او ﻫﻢ رﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﺧﺎك ﭘﺎك اﻳﺮان و ﻣﺮدﻣﺎن ﻧﻴﻚ ﻧﻬﺎد آن ﻧﺪارد‪ ،‬ﻧﻔﺲ‬
‫راﺣﺘﻲ ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و از ﺗﻪ دل ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻫﻤﻪ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ را‬
‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ دﻓﺘﺮ ﺣﺪﻳﺚ اﻳﻦ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد و ﺣﻀﺮﺗﺸﺎن ﺑﺮﮔﺮدد ﺑﻪ ﺳﺮ زﻣﻴﻦ آﺑﺎء و اﺟﺪادي ﺧﻮد و ﻫﺮ ﺧﻴﺮ و‬

‫‪٢٠٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺮﻛﺘﻲ دارد ﺑﻪ ﻗﻮم و ﻗﺒﻴﻠﺔ ﺧﻮد ارﻣﻐﺎن ﻛﻨﺪ و ﺳﺎﻳﺔ دﻳﺮ ﭘﺎي ﺧﻮد را از ﺳﺮ‬
‫ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻛﻢ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻪ ﺑﻲ ﺻﺒﺮاﻧﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ آﺧﺮ و‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎر ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﻣﻲ ﻛﺸﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎر ﭼﻨﺪان ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻧﺸﺪ‪ .‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ ﮔﻮش ﻣﻲ داد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در آﻣﺪ‬
‫و ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻼﻳﻢ و ﻣﺘﻴﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫ﭘﻴﺎم ﻳﻚ ﻏﺮﻳﺒﻪ‬
‫ﺳﺒﺤﺎن اﷲ! آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﻦ ﻗﺼﺪ ﮔﻔﺘﻨﺶ را داﺷﺘﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮي ﮔﺮاﻣﻲ‬
‫و ﭘﺎك ﻧﻬﺎد و ﻧﻴﻚ اﻧﺪﻳﺶ ﺑﻪ روﺷﻨﻲ و ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺑﻴﺎن ﻛﺮد‪ .‬آﻓﺮﻳﻦ‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺎﻣﻲ دارد‪ .‬ﺷﻴﺮ ﭘﺎك او ﺑﺮ ﻫﻤﺔ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﮔﻮارا‬
‫ﺑﺎد!‬
‫در ﺗﺄﺋﻴﺪ و ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ آن ﺳﺨﻨﺎن را ﺑﻪ زﺑﺎن‬
‫ﺧﻮد ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ اﮔﺮ در ﻓﻬﻢ آﻧﻬﺎ اﺑﻬﺎﻣﻲ وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﻛﺎﻣﻼٌ از ﻣﻴﺎن‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬و ﻫﻤﮕﺎن ﻳﻘﻴﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮ‪ ،‬ﻋﻴﻦ‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻮده و ﺑﺎ دل و ﺟﺎن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ آﻧﻬﺎ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮي ﮔﺮاﻣﻲ راﺳﺖ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻣﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬ﻧﻪ ﺧﻮدم و ﻧﻪ ﭘﺪراﻧﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻋﺮب ﺑﻮدن ﻫﻢ ﻫﻴﭻ اﺣﺴﺎس ﻋﺎﻃﻔﻲ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﺮان و‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪارم‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺟﺪادم اﻳﺮاﻧﻴﺎن را ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮاﻟﻲ و ﻛﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪن و ﭘﻴﺮوي از دﻳﻦ‬
‫ﭘﺪران ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎ زﻛﺎت ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻢ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﺦ اﺳﻼم‬
‫آﺷﻨﺎﻳﻲ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ از اﻳﻦ اﻣﺮ آﮔﺎﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ در ﺑﺎرة‬
‫ﻣﻬﺮ و ﻋﻼﻗﺔ ﺧﺎﻧﺪان ﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﮔﻔﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﺻﺮﻓﺎٌ ﺑﺮاي ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ‬
‫و ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎده دﻟﻲ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻮده‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ و ﺑﻲ‬
‫اﺳﺎس اﺳﺖ‪ .‬و ﻫﻴﭻ دﻟﻴﻠﻲ ﻫﻢ ﺑﺮاي اﺛﺒﺎت ﭼﻨﻴﻦ ادﻋﺎﻫﺎﻳﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎي ﻣﻬﺪوﻳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻳﺮ ادﻳﺎن و ﻣﺬاﻫﺐ ﺑﻪ دﻳﻦ‬
‫اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻬﺪي اﻳﻦ دﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫‪٢٠٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻬﺪوﻳﺖ در دﻳﮕﺮ ادﻳﺎن‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻋﺮاب ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬار آن‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد در دﻳﻦ اﺳﻼم و ﺣﺘﻲ در ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي رو ﺑﻪ‬
‫راه ﻛﺮدن اوﺿﺎع ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎن اﻋﺮاب ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺮاي ﻣﻮاﻟﻲ و ﻛﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ در ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاري و اﺳﺘﻘﺮار اﺳﻼم دﺧﺎﻟﺘﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺷﻤﺸﻴﺮﺷﺎن ﻋﻠﻴﻪ اﺳﻼم آورﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬
‫در رأس آﻧﻬﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺎز ﻣﻲ ﮔﺮدم ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺑﺎﻧﻮي‬
‫ﮔﺮاﻣﻲ و از ﻧﻮ ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪:‬‬
‫ﻣﻦ‪ ،‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻋﻼﻗﻪ اي ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪارم و در اﻳﺮان‬
‫ﻧﻴﺰ ﻇﻬﻮر ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‪ .‬ﭼﻮن اﺣﻘﺎق ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻢ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺪران و ﻃﺎﻳﻔﺔ ﻣﻦ‬
‫ﭘﺎﻳﻤﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﻦ ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﭘﺪران و‬
‫ﻃﺎﻳﻔﺔ ﺧﻮد ﻗﺪﻣﻲ ﺑﺮدارم‪.‬‬
‫ﻣﻦ از اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻋﺪل و داد در ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺷﮕﻔﺖ زده ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬در ﻛﺠﺎي دﻧﻴﺎ و در ﻣﻴﺎن ﻛﺪام ﻳﻚ از‬
‫ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﻣﺮدم ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻋﺪل و داد ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ و ﺑﺎﻧﻲ ﺑﻲ ﻋﺪاﻟﺘﻲ در ﺟﺎﻣﻌﺔ آﻧﻬﺎ ﺑﻮده اﻧﺪ!‬
‫ﺷﮕﻔﺖ زده ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻮم‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ دروغ ﺑﺰرگ را‬
‫در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﭘﺮاﻛﻨﺪه اﻧﺪ‪ ،‬در اﺻﻞ و ﻧﺴﺐ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از‬
‫اﻋﻤﺎل و ﻛﺮدارﺷﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﺒﻮده‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﻧﻤﻲ داﻧﻢ‬
‫ﭼﺮا ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ روﺷﻦ ﺧﻮاﻫﺎن ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ‪ ،‬داﺳﺘﺎن اﻣﺎم دوازدﻫﻢ‪ ،‬ﺳﭙﺲ‬
‫ﺗﺒﺪﻳﻞ او ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻮﺿﻮع ﻏﻴﺒﺖ و ﻇﻬﻮرش را اﺑﺪاع‬
‫ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬در اﺻﻞ اﻋﺮاﺑﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ و ﻏﺮﺿﺸﺎن ﺳﻮدﺟﻮﻳﻲ از ﺳﺎده دﻟﻲ‬
‫ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻮده‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻗﺼﺔ ﻇﻬﻮر ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي‬
‫ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن دوران اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ اﻣﺮوز‬
‫ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻦ ﻛﻪ وﺟﻮد و ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻓﻘﻂ در اﺣﺎدﻳﺚ و‬
‫رواﻳﺎﺗﻲ آﻣﺪه ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل دروغ ﭘﺮدازان‪ ،‬از ﺟﺎﻧﺐ اﻣﺎﻣﺎن ﺷﻴﻌﻪ آن ﻫﻢ ﭘﺲ از‬

‫‪٢٠٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺮﮔﺸﺎن ﻧﻘﻞ ﺷﺪه‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻛﺎر ﺑﻠﻬﻮﺳﺎﻧﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺟﻮد را اﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻼف ﺣﻜﻤﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﺧﻠﻘﺘﺶ‬
‫اﻳﻦ ﻫﻤﻪ اﻳﺎم زﻧﺪه ﻧﮕﻬﺪارد و ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻨﺼﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ دﺳﺖ او ﺑﺴﭙﺎرد‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ در آن ﺻﻮرت ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ‬
‫را در داﻧﺎﻳﻲ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ و ﺧﻴﺮ ﻣﺤﺾ ﺑﻮدن ﺧﻮد ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﻣﻲ اﻧﺪازد‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ و ﺑﺎ ﻗﺒﻮل اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻫﻢ ﻣﻦ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ ﺗﺎ‬
‫ﺑﻪ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ‪ ،‬ﻇﻬﻮر ﻛﻨﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻇﻬﻮرم ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻜﺎن‬
‫ﻇﻬﻮر ﻣﻦ ﻣﻜﻪ اﺳﺖ و ﺷﻬﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻢ را در آﻧﺠﺎ ﺑﻪ اﺟﺮا‬
‫در آورم‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ در اﻳﺮان ﻗﺮار ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر ﻣﻦ‬
‫ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪارد‪.‬‬
‫واﻗﻌﻴﺖ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﻫﻴﭻ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﻧﺪارﻳﺪ‪ .‬اﻣﺮوزه ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻫﻢ ﻧﺪارﻳﺪ‪ ،‬ﭼﺮا‬
‫ﻛﻪ رﺳﺎﻟﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان ﺗﺒﻠﻴﻎ و ﺗﺮوﻳﺞ ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﻲ ﺑﻮده؛ اﻣﺮي ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﻫﻤﮕﺎن‬
‫ﺑﺮآن ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل اﮔﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ از اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﻴﻠﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫آرزوي ﻇﻬﻮر ﻳﻚ ﻣﻨﺠﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻣﻨﺠﻲ ﺧﻮد ﻧﻤﻴﺮوﻧﺪ؟‬
‫ﺷﻤﺎ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﻠﺘﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﺘﺎﭘﺮﺳﺘﻲ را اﺑﺪاع ﻛﺮده اﻳﺪ‪ .‬آﺋﻴﻦ‬
‫ﻛﻬﻦ ﺷﻤﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺎي ﻣﻬﺪوﻳﺖ را ﺑﻪ ﺻﺤﻨﺔ زﻧﺪﮔﻲ اﻋﺘﻘﺎدي ﺑﺸﺮ ﺑﺎز ﻛﺮده‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در آﺋﻴﻦ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎ ارزش اﻳﺮان‪ ،‬ﺳﺨﻦ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺑﺎورﻫﺎي اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﺎﻧﺔ ﺑﻴﻨﺸﻮران اﻳﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﻋﺪل و‬
‫داد را ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي واﻗﻌﻲ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ آورد‪ .‬ﭼﺮا در اﻧﺘﻈﺎر ﻇﻬﻮر‬
‫آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ؟ ﭼﺮا ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﺪراﻧﺶ ﺟﺰ ذﻟﺖ و‬
‫ﺧﻮاري و ﺧﻔﺖ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ره آوردي ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ؟ آﻧﻬﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺪل و داد را در‬
‫ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﺷﻤﺎ زﻳﺮ ﭘﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻫﺎي ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺷﻤﺎ ﻓﺮو‬
‫رﻳﺨﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﺑﻪ ﭼﻪ دﻟﻴﻠﻲ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻓﺮدي از ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ‬
‫ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ آورد؟ ﭼﺮا اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺘﻬﺎ را درك ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺲ از ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪:‬‬
‫ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮدﻳﺪ‪ ،‬ﺣﻮادﺛﻲ ﺑﻮد روﺷﻨﮕﺮاﻧﻪ‪ ،‬آﻣﻮزﻧﺪه و‬

‫‪٢٠٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ ﺑﻴﺪار ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺎ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻛﻮرﻛﻮراﻧﻪ ﺣﺮف و ﺣﺪﻳﺚ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ‬

‫را‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺧﺪﻋﻪ ﮔﺮ را ﺑﺪون ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﻧﭙﺬﻳﺮﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﻦ درس‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻫﻤﺔ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﭼﻨﺪ روزه ﺑﺎ ﻧﻴﺖ ﭘﺎك در اﻳﻨﺠﺎ ﮔﺮد‬
‫آﻣﺪه اﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻮﻇﻒ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ در اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮدﻳﺪ و‬
‫ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺘﺎن ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﺧﻮد ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ‬
‫ﻫﻤﮕﺎن ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﭼﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎدي ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻣﺮدم اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻇﻬﻮرم را آرزو‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬آﻣﺪه ام ﺗﺎ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﺑﺎرة ﻣﻦ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺧﻮد‬
‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﻳﻢ و واﻗﻌﻴﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮاﻳﺘﺎن آﺷﻜﺎر ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻛﻨﻮن از ﻫﻤﺔ ﺷﻤﺎ‬
‫ﻣﻴﺨﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ آراﻣﻲ اﻳﻦ ﻣﻜﺎن را ﺗﺮك ﻛﻨﻴﺪ و ﻫﺮﮔﺰ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺮ‬
‫ﻧﮕﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﻫﺸﺪار دﻫﻴﺪ ﻛﻪ رﻧﺞ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻔﺮي را ﺑﺮﺧﻮد ﺗﺤﻤﻴﻞ‬
‫ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﻳﺮ زﻳﺎرﺗﻜﺪﻫﻬﺎ ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﻣﻴﮕﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺎ ﺧﺪا راز و ﻧﻴﺎز ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮوﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد و ﻣﻄﻤﺌﻦ‬
‫ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﻬﺘﺮ از ﻫﺮ ﺟﺎﻳﻲ در ﺧﺎﻧﺔ ﺷﻤﺎ راز و ﻧﻴﺎزﺗﺎن را ﻣﻲ ﺷﻨﻮد‪.‬‬
‫و اﻛﻨﻮن‪ ،‬ﺑﺮوﻳﺪ و ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮدﻳﺪ‪،‬‬
‫ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﻢ وﻻﻳﺘﻲ‪ ،‬ﻫﻤﺸﻬﺮي و ﻫﺮ ﻛﺴﻲ‬
‫ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ از وﻗﺎﻳﻊ اﻳﻦ ﭼﻨﺪ روزه آﮔﺎه‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺳﻔﺮ دارﻧﺪ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪ .‬آﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺼﻪ ﮔﻮﻳﻲ آﺷﻨﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺼﻪ‬
‫ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان راﺳﺘﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﭘﻲ اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺷﺎﻳﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ‬
‫ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﻮاﻫﻢ رﻓﺖ و ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد؟ در ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ‬
‫ﻛﺴﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺮاي ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ و ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدن اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺗﺎ‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﻴﺖ اﻟﻬﻲ ﺑﺮاﻳﻢ ﻣﻘﺪر ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﻗﺼﻲ ﻧﻘﺎط اﻳﺮان ﺳﻔﺮ‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد و ﺣﻮادث اﻳﻦ ﭼﻨﺪ روزه را ﺑﻪ ﮔﻮش ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻧﺲ دﻳﺪارﺷﺎن‬

‫‪٢٠٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﺼﻴﺒﻢ ﮔﺮدد‪ ،‬ﺧﻮاﻫﻢ رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻦ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻮد ﺗﺎ ﭘﻴﺎم آزادي اﻳﺮاﻧﻴﺎن را از ﺳﻠﻄﺔ ﻇﺎﻟﻤﺎﻧﺔ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن دروﻏﻴﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﻮب و ﺷﺮﻳﻒ‬
‫اﻳﺮان ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪ .‬ﻣﻦ اﻳﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻇﻠﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﺮدن ﺧﻮد ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻧﺎﻗﻮس آزادي از ﻗﻴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻧﻮاب او را آﻧﻘﺪر ﺑﻪ ﺻﺪا در ﺧﻮاﻫﻢ‬
‫آورد ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ در ﻫﻴﭻ ﻛﺠﺎي اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻧﺎﻣﻲ از او ﺷﻨﻴﺪه ﻧﺸﻮد‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ در ﻗﺼﻪ ﻫﺎي »دروﻏﻴﻦ«‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺻﺤﻨﺔ دادﮔﺎه ﻧﻴﺰ ﺑﺮﭼﻴﺪه ﺷﺪ و‬
‫ﻣﻴﺰ و ﺻﻨﺪﻟﻲ و ﺗﺮازو و ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻋﺪاﻟﺖ و ﻫﻤﻪ ﻳﻚ ﺑﺎره در اﻳﻦ آﺑﺎدي از ﻧﻈﺮﻫﺎ‬
‫ﻧﺎ ﭘﺪﻳﺪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺰﻳﻤﺖ ﻣﺎدر ﻧﮕﺮان وﻃﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ آراﻣﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬او ﺑﺎ‬
‫ﭼﻬﺮه اي ﭘﺮ از ﻏﻢ و اﻧﺪوه ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ را ﺗﺮك ﻛﺮد و ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺟﻢ‬
‫ﻛﺮان‪ ،‬او و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ را ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎﻧﻲ ﭘﺮ از اﺷﻚ و ﺑﺎ دﻟﻬﺎي ﭘﺮ از ﻣﻬﺮ ﺑﺪرﻗﻪ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫آن روز ﭘﺲ از ﺳﺨﻨﺎن ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ و ﭘﺎﻛﺪﻻﻧﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺮدم ﺑﺎ‬
‫اﺣﺴﺎﺳﻲ ﻣﻤﻠﻮ از ﻣﻬﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﻓﺮا‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﻚ ﻳﻚ ﺳﺮ ﺑﻪ زﻳﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و آرام‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﺼﻤﻢ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺒﻠﻎ‬
‫و ﻣﺮوج رﻫﺎﻳﻲ ﻣﺮدم ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن از ﻳﻮغ ﻳﻚ دروغ ﺑﺰرگ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻢ‬
‫ﻛﺮان را ﺗﺮك ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﻴﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺪاﻧﺠﺎ و ﻫﻴﭻ ﻣﻜﺎن ﺑﻪ اﺻﻄﻼح‬
‫ﻣﻘﺪس دﻳﮕﺮ ﭘﺎ ﻧﻨﻬﻨﺪ و ﺣﺘﻲ از ﻛﻨﺎر ﻗﺒﻮر ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﻋﺒﻮر ﻧﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ در ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻨﮕﺎم از ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮد ﻓﺮود آﻣﺪ و در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻳﻚ ﭼﻮب دﺳﺘﻲ در دﺳﺖ داﺷﺖ و ﺧﻮرﺟﻴﻨﻲ ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ اش اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬در‬
‫ﻣﻌﻴﺖ دﻳﮕﺮ زاﺋﺮان‪ ،‬اﻳﻦ آﺑﺎدي را ﺗﺮك ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ آﺑﺎدي ﺑﻪ ﻛﻠﻲ از زاﺋﺮان ﺧﺎﻟﻲ ﺷﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و‬
‫ﻫﻤﺮاﻫﺎن او ﻛﻪ ﻫﺎج و واج ﺷﺎﻫﺪ ﺧﺮوج ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺣﻀﻮر آﻧﺎن ﺑﻪ آراﻣﻲ آﻧﺠﺎ را ﺗﺮك ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺳﻮي اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻫﺎي‬
‫ﺧﻮد رﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ از ﺟﻢ ﻛﺮان دور ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢١٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫زاﺋﺮان در ﻫﺮ ﭼﻬﺎر راﻫﻲ ﻛﻪ در ﺳﺮ راﻫﺸﺎن ﻣﻲ رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﻪ‬

‫ﺗﻘﺴﻴﻢ و ﻫﺮ دﺳﺘﻪ ﻳﻜﻲ از راﻫﻬﺎ را اﻧﺘﺨﺎب و ﺑﺎ ﺳﻔﺮ ﺧﻮش ﮔﻔﺘﻦ ﺑﻪ‬
‫دﺳﺘﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ راه ﺧﻮد را اداﻣﻪ دادﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﻬﺎ در ﻫﺮ ﭼﻬﺎر راه و‬
‫ﺳﻪ راه و دو راﻫﻲ ﻫﺎ اداﻣﻪ داﺷﺖ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺧﻮد را در‬
‫ﻳﻚ ﺟﺎدة ﻣﺎﻟﺮو ﺗﻨﻬﺎ دﻳﺪ‪ .‬زﻳﺮ درﺧﺘﻲ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ و از ﺧﻮرﺟﻴﻦ ﺧﻮد‬
‫ﻗﻄﻌﻪ ﻧﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺧﺮﻣﺎ ﺑﻴﺮون آورد و ﺧﻮرد‪ .‬ﺳﭙﺲ از ﻣﺸﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻮد‬
‫داﺷﺖ ﺟﺮﻋﻪ آﺑﻲ ﻧﻮﺷﻴﺪ و ﺳﺮ ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﻧﻬﺎد و ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻓﺮو رﻓﺖ‪.‬‬
‫*‬
‫ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي آن ﭘﺎﻳﺎن ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺖ‪ .‬دو ﮔﺮوه و ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﻣﺎﺟﺮا درﮔﻴﺮ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﮔﺮوه ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ زﺑﺎن ﺧﻮد و ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ آﻧﺎن را دروﻏﮕﻮﻳﺎن ﻧﺎﻣﻴﺪه ﺑﻮد‬
‫ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﻮع وﻛﺎﻟﺘﻲ ﻳﺎ وﻻﻳﺘﻲ از ﺟﺎﻧﺐ او ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻛﻮﺗﺎه‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻬﻠﺖ داده ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ دﺳﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ و وﻻﻳﺖ دروﻏﻴﻦ ﺑﺮدارﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺑﻪ ﻛﻨﻨﺪ و اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﻳﺎ ﺗﺮك ﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ و ﺑﺮ ﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن اﺻﻴﻞ ﺑﻪ آﺑﺎدي اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه دﻳﮕﺮ ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش ﺧﻮد ﺣﻮادﺛﻲ را دﻳﺪه و ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ را ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺗﺎزﮔﻲ داﺷﺖ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ دﻋﻮت از ﺗﻚ ﺗﻚ آﻧﺎن ﺑﺮاي‬
‫رﺳﺎﻧﺪن ﺷﺮح اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا و ﭘﻴﺎم آن ﺑﻪ ﮔﻮش دﻳﮕﺮان ﺑﻮد‪ .‬رﺳﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ دل و‬
‫ﺟﺎن آﻧﻬﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺧﻮد را ﻣﻮﻇﻒ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻋﻮت‬
‫ﻟﺒﻴﻚ ﺑﮕﻮﻳﺪ و در ﺑﻴﺪاري ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﺑﻪ ﺧﻮاب رﻓﺘﺔ ﺧﻮد ﮔﺎم ﺑﺮدارد‪.‬‬
‫ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻫﻮل و ﻫﺮاﺳﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺸﺎن‬
‫اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ دﺳﺖ از اﻳﻦ ﻏﻨﻴﻤﺖ »اﺳﻼم داده«ﺑﺮ‬
‫دارﻧﺪ‪ ،‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل در ﻓﻜﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا‪ ،‬در‬
‫اﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﺮوري ﺧﻮد ﻫﻤﭽﻨﺎن اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﻢ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺣﺴﺎس ﺧﻄﺮ ﺗﺼﻤﻴﻢ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬آرام آرام از رژﻳﻢ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و‬
‫از ﺧﻄﺮات ﻧﺎﺷﻲ از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﻣﺼﻮن ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫‪٢١١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻃﻠﻴﻌﻪ ﺑﻴﺪاري‬
‫از ﻫﻤﺎن ﺷﺒﻲ ﻛﻪ زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻘﻞ‬
‫ﻗﺼﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان در ﻣﺤﺪودة ﺧﺎﻧﻮادة آﻧﺎن ﺷﺮوع ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻧﻴﺰ دﻫﺎن ﺑﻪ‬
‫دﻫﺎن‪ ،‬ﮔﻮش ﺑﻪ ﮔﻮش‪ ،‬ﻣﺮدﻣﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎﻗﻼن‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺎﻣﻲ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﺣﺘﻲ ﺳﻮاد ﺧﻮاﻧﺪن و‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺼﻪ ﮔﻮﻳﻲ ﺷﺎن ﺑﺴﻴﺎر دﻟﻨﺸﻴﻦ و اﺛﺮ ﮔﺬار ﺑﻮد‪ .‬اﻓﺮادي ﻫﻢ ﻛﻪ در ﭘﺎي‬
‫ﺻﺤﺒﺖ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣﻲ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﻮش ﺑﻪ ﺳﺨﻦ‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻘﺪس داﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﮔﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺷﺮح ﻣﺎﺟﺮا از زﺑﺎن‬
‫ﻧﺎﻗﻼن‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﺎن ﺧﻮد را ﻣﻮﻇﻒ ﻣﻲ دﻳﺪ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ و اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن را ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﭘﺨﺶ ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان و ﭘﻴﺎم ﻣﺎم وﻃﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﻫﺮ‬
‫ﻛﺲ آن ﻋﺪه از زاﺋﺮان ﺳﻬﻢ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺗﻮﻗﻒ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ در ﻣﻴﺎن‬
‫ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد ﺑﺎر ﺳﻔﺮ ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ آﺑﺎدﻳﻬﺎ و ﺷﻬﺮﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﮕﻔﺘﻲ در اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﻦ زاﺋﺮان وﻗﺘﻲ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ آﺑﺎدي‬
‫ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﻗﺼﺔ ﺧﻮد را ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬از ﺗﺮس ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮﻋﺖ آن آﺑﺎدي را ﺗﺮك ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ از ﻓﺮداي آﻧﺮوز ﺧﻮد ﻣﺮدﻣﺎن آﺑﺎدي‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺷﻨﻴﺪن آن ﻣﺤﺮوم ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺮح‬
‫ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﻮر اﻳﻦ راوﻳﺎن ﺑﺪون ﺷﻚ از دﻳﺪ ﻣﺎﻣﻮران و ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﭘﻨﻬﺎن‬
‫ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ دﺳﺘﮕﻴﺮ و ﻣﻮرد ﺑﺎز ﺧﻮاﺳﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ‬
‫ﻧﻴﺰ ﻃﻌﻢ زﻧﺪان و ﺷﻜﻨﺠﻪ را ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و ﻋﺪه ﻧﻴﺰ از ﺷﻬﺮﻫﺎ و آﺑﺎدي ﻫﺎ ﺑﻴﺮون‬
‫راﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻃﻨﻴﻦ ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻴﺪاري ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﺪا درآﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬روز‬
‫ﺑﻪ روز ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺻﺪاي دﻟﻨﻮاز اﻳﻦ ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ‬
‫ﮔﻮش ﻣﺮدم را ﻧﻮازش ﻣﻲ داد و دل آﻧﻬﺎ را ﺷﺎد ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻴﺰان ﻧﻴﺰ‬
‫ﮔﻮش ﺳﺮﻣﺪاران رژﻳﻢ را ﻣﻲ آزرد‪.‬‬

‫‪٢١٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم‬

‫از ﻓﺮداي ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬در ﺑﺴﻴﺎري از ﻧﻘﺎط اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺮد ﭘﻴﺮي‬
‫ﺧﻮش ﺳﻴﻤﺎ ﺑﺎ ﻋﻤﺎﻣﺔ ﻛﻮﭼﻚ زرد رﻧﮓ و ﻟﺒﺎده اي ﺳﻔﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻟﻲ ﺳﺒﺰ ﺑﺮ‬
‫ﻣﻴﺎن آن ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮد ﻛﻪ ﻓﺎرﺳﻲ را ﺑﺎ ﻟﻬﺠﺔ ﺧﺎﺻﻲ ﺗﻜﻠﻢ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﻤﻌﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ ﺑﺎ ﭼﻬﺮة ﺑﺸﺎش ﺳﻼم ﻣﻲ داد‪ .‬و ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮﺷﺮوﻳﻲ از آﻧﺎن اﺟﺎزه ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ دﻗﺎﻳﻘﻲ در ﺟﻤﻌﺸﺎن ﺗﻮﻗﻒ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻃﺮز ﺑﺮﺧﻮرد او ﺑﺎ ﻣﺮدم ﭼﻨﺎن ﻣﻄﺒﻮع و دﻟﭙﺬﻳﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎن درﺧﻮاﺳﺖ او‬
‫را ﺑﺎ اﺷﺘﻴﺎق ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ از او ﺑﺮ ﻣﻲ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ و ﻧﺎم و ﻧﺸﺎن و‬
‫ﻣﻘﺼﺪش را ﺟﻮﻳﺎ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫او ﺧﻮد را »ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي« ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﻐﻮل ﺳﻴﺮ و ﺳﻴﺎﺣﺖ اﺳﺖ و‬
‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬وﻗﺘﻲ از او در ﺑﺎرة ﺣﻘﻴﻘﺖ و ﺟﺎﻳﮕﺎه آن‬
‫ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺮ ﭼﻴﺰي ﺷﻨﺎﺧﺖ درﺳﺖ و واﻗﻌﻲ آن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﭘﻲ‬
‫ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻣﺮي ﻣﻲ ﺑﺮﻳﻢ ﻛﻪ آن را ﺑﻪ درﺳﺘﻲ و آﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﻢ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﻘﻴﻘﺖ را واراﻧﻪ ﺟﻠﻮه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬و از دﻳﺪ ﻣﺮدم‬
‫ﭘﻨﻬﺎن ﻣﻲ دارﻧﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎي آن دروغ اراﺋﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫او ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﻘﻴﻘﺖ را ﺟﺴﺘﺠﻮ و ﭘﻴﺪا ﻛﺮد و واﻗﻌﻴﺖ آن‬
‫را روﺷﻦ و ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻫﻤﮕﺎن رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﭼﻪ درد ﻣﻲ ﺧﻮرد؟ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬داﻧﺴﺘﻦ‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ ﺳﻮد را دارد ﻛﻪ ﻣﺮدم را از ﮔﻤﺮاﻫﻲ ﻧﺠﺎت ﻣﻲ دﻫﺪ‪ ،‬زﻧﺪﮔﻲ را‬
‫ﺑﺮ روال ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺧﻮد ﻣﻲ اﻧﺪازد‪ .‬اﻣﻴﺪ و آرزوﻫﺎي ﺑﻴﻬﻮده را ﻫﻢ ﺑﻪ دل اﻧﺴﺎن‬
‫راه ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎ روﺷﻨﺎﻳﻲ ﻋﻘﻞ و ﺧﺮد ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف‬
‫آن ﻛﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ‪:‬‬
‫» ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﻠﺦ اﺳﺖ«‪ »،‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺷﻴﺮﻳﻦ اﺳﺖ«ﺑﺎﻳﺪ آن را ﺷﻨﺎﺧﺖ و‬
‫ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ اش را ﭼﺸﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺸﻮد در ﭘﺮﺗﻮ آن زﻧﺪﮔﻲ را ﺳﺮﺷﺎر از ﺳﻌﺎدت و‬
‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ و ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٢١٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﺘﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدم و در ﻣﺴﻴﺮ اﻳﻦ‬

‫ﺟﺴﺘﺠﻮﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ روﺷﻨﺎﻳﻲ آن را ﻛﻪ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻴﺪا ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﻢ‪ .‬و ﻣﻲ ﻛﻮﺷﻢ اﻳﻦ روﺷﻨﺎﻳﻲ را ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان ﺑﻨﻤﺎﻳﺎﻧﻢ و آﻧﻬﺎ را ﻫﻢ در ﻟﺬت‬
‫ﺑﺮدن از آن ﺑﺎ ﺧﻮد ﺳﻬﻴﻢ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ از او ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ از اﻳﻦ روﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺣﺮف ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫اﻧﺪك ﻣﻘﺪﻣﻪ اي ﺣﺎدﺛﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان را ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺎﻗﺎن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﺮد و ﻣﻲ‬
‫ﮔﻔﺖ در آﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻦ دﻳﺪم‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ دروغ ﻟﺒﺎس ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه اﻧﺪ و‬
‫ﺑﺎ ﺣﺠﺎب ﻧﻴﺮﻧﮓ و رﻳﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ را از ﻧﻈﺮﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬آﻧﮕﺎه ﻫﻤﺔ ﻣﺎﺟﺮا‬
‫ﺟﻢ ﻛﺮان را ﻧﻜﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﻛﺮد و از ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ آن را آوﻳﺰة‬
‫ﮔﻮش ﺧﻮد ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺒﺎدا ﺑﺎ دروﻏﻬﺎي دﻳﮕﺮ از ﻧﻮ ذﻫﻨﺸﺎن را ﺑﺴﻮي ﺗﺎرﻳﻜﻲ‬
‫ﺑﻜﺸﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﺻﺤﺒﺖ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﺴﺘﺠﻮﮔﺮ ﺗﺎ دﻳﺮ وﻗﺖ اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﺮد‪،‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﻫﻤﮕﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ و در ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻲ ﻏﻨﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻓﺮدا ﻓﺮا‬
‫رﺳﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻓﺮدا ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي رﻓﺘﻪ و ﺗﻨﻬﺎ آﺛﺎر دﻟﻨﺸﻴﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي او در دل و‬
‫ﺟﺎن ﻣﺮدم ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﻓﻘﻂ ﻳﻚ روز در ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ از ﻫﻤﺎن روز در دل ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن او ﮔﻮش داده ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬او ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺳﺎﻛﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺎﻛﻦ ﻗﻠﻮب ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم‬
‫اﻳﺮان ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫از اﻳﻦ دﻫﻜﺪه ﺑﻪ آن دﻫﻜﺪه‪ ،‬از اﻳﻦ آﺑﺎدي ﺑﻪ آن آﺑﺎدي و از اﻳﻦ ﺷﻬﺮ‬
‫ﺑﻪ آن ﺷﻬﺮ ﻣﻲ رﻓﺖ و ﺑﺎ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ و ﻫﺮ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ در ﻣﺴﻴﺮ راه ﺧﻮد ﻣﻲ‬
‫دﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻧﺸﺴﺖ و ﺳﭙﺲ ﮔﺮﻳﺰي ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﻣﻲ زد و ﻣﺎﺟﺮاي آن‬
‫را ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺷﺮح ﻣﻲ داد‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ از آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺒﺸﺮ و ﻣﺮوج‬
‫اﻳﻦ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ واﻗﻌﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻗﺼﺔ آن را ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ او را ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻲ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﮔﺎه در ﺷﺎﻟﻴﺰارﻫﺎي ﺷﻤﺎل‪،‬‬
‫ﺑﺮﻧﺠﻜﺎران را ﺑﻪ ﮔﺮد ﺧﻮد ﺟﻤﻊ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﺎه در ﻛﻮﻫﭙﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﻻﻫﻴﺠﺎن ﺑﺎ‬
‫ﭼﺎﻳﻜﺎران در ﻛﻨﺎر ﺑﺮگ ﭼﻴﻨﺎن ﺑﻮﺗﻪ ﻫﺎي ﭼﺎي ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ روز در‬
‫ﻧﺎرﻧﺠﺴﺘﺎﻧﻬﺎي ﺷﻴﺮاز ﺑﺎ ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﺎن ﺑﻪ ﭼﻴﺪن ﻧﺎرﻧﺞ ﻣﺸﻐﻮل اﺳﺖ و روز دﻳﮕﺮ در‬

‫‪٢١٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﺨﻠﺴﺘﺎﻧﻬﺎي ﺧﻮزﺳﺘﺎن‪ .‬در ﻣﺰارع و ﺑﺎﻏﻬﺎي ﺧﺮاﺳﺎن‪ ،‬در دﺷﺘﺴﺘﺎن ﻛﺮﻣﺎن و‬

‫زاﻫﺪان و ﺳﻴﺴﺘﺎن و ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن‪ ،‬در ﻛﻨﺎره ﻫﺎي ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس و درﻳﺎي‬
‫ﻣﺎزﻧﺪران‪ ،‬در آذرﺑﺎﻳﺠﺎن‪ ،‬ﻛﺮدﺳﺘﺎن‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﻳﺰد و ﻛﺎﺷﺎن و ﺳﻤﻨﺎن و ﻏﻴﺮه ﺑﺎ‬
‫ﺟﻤﻌﻲ از ﻣﺮدﻣﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻛﻨﺎره ﮔﺮﻓﺘﻦ از اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺮب‬
‫ﺗﺒﺎر و ﻧﻮاب دروﻏﻴﻦ او ﻓﺮا ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﻳﻜﻲ از ﻫﻤﻴﻦ روزﻫﺎ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﺑﺮاي ﺟﻤﻌﻲ در ﻳﻚ‬
‫آﺑﺎدي ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺎي ﺻﺤﺒﺖ‬
‫او ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﺗﺎزه واردﻳﻦ ﻳﻜﻲ از زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮر‬
‫داﺷﺖ‪ .‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ آن ﺷﻬﺮ ﻣﻲ رﻓﺖ و ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان را‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺷﺮح ﻣﻲ داد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﺮد‪ ،‬ﺷﺐ ﮔﺬﺷﺘﻪ وارد اﻳﻦ آﺑﺎدي ﺷﺪه و در ﻣﻨﺰل ﻳﻜﻲ از‬
‫ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺶ اﻗﺎﻣﺖ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﻗﺼﺪ او اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﺮداي آن روز ﺑﺮاي ﺟﻤﻌﻲ از‬
‫ﻣﺮدم ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان را ﺷﺮح دﻫﺪ و آﻧﻬﺎ را از ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻛﻪ رخ داده ﺑﻮد‬
‫آﮔﺎه ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ زاﺋﺮ وﻗﺘﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﻇﻬﺮ ﺑﺎ ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ آﺑﺎدي و ﺑﻪ‬
‫ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻌﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﺑﻪ آراﻣﻲ ﻣﺸﻐﻮل ﺷﺮح دادن ﻣﺎﺟﺮاي‬
‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻮد رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﻴﺮت ﻧﮕﺎﻫﺶ را ﺑﻪ او دوﺧﺖ‪ .‬درﺳﺖ دﻳﺪه ﺑﻮد‪ .‬او‬
‫ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﺷﺘﻴﺎق ﺗﻤﺎم ﮔﻮش ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎﻳﺶ ﺳﭙﺮد و از زﺑﺎن‬
‫او ﺷﻨﻴﺪ‪ ،‬آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﻮد ﻛﻪ زاﺋﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن را روﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد و در درون‬
‫ﺧﻮد از اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻏﺎﻓﻞ از آن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺮان ﻛﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻏﻤﮕﻴﻦ ﺑﻮد‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل از اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ وﻋﺪه داده ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺑﺮاي ﺑﻴﺪاري ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺤﺒﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ او ﻧﺸﺎن داده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻼش‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺧﺮﺳﻨﺪ ﺑﻮد و از ﺻﻤﻴﻢ ﻗﻠﺐ او را ﻣﻲ ﺳﺘﻮد‪.‬‬
‫ﻏﺮوب آن روز‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺖ و ﻣﺮدم ﺑﺎ او ﺧﺪا ﺣﺎﻓﻈﻲ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬زاﺋﺮ ﺟﻢ ﻛﺮان و ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ ﭘﻴﺶ وي رﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ اﺻﺮار او را ﺑﻪ ﻣﻨﺰل‬
‫ﺧﻮد دﻋﻮت ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﺪم ﭘﺬﻳﺮش او روﺑﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﻮﻗﻊ ﺧﺪا ﺣﺎﻓﻈﻲ‪ ،‬زاﺋﺮ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ دﻳﺪﮔﺎﻧﺶ ﭘﺮ از اﺷﻚ ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺮ‬

‫‪٢١٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺎﻧﺔ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﻧﻬﺎد و ﺑﻮﺳﻪ ﻫﺎي ﻗﺪرﺷﻨﺎﺳﻲ اش را ﻫﺪﻳﺔ ﻛﺘﻒ‬
‫او ﻛﺮد‪ ،‬ﻛﺘﻔﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ رﻳﺰش ﺑﻲ وﻗﻔﺔ اﺷﻚ زاﺋﺮ ﺗﻤﺎﻣﺎٌ ﺧﻴﺲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﺑﺎ دﻳﺪن اﻳﻦ اﺣﺘﺮام ﺧﺎﻟﺼﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻣﻤﻠﻮ از ﻗﺪر ﺷﻨﺎﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ او اﻧﺪاﺧﺖ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺧﻮش ﺳﻔﺮ ﺑﺎﺷﻲ زاﺋﺮ و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﻠﻤﻪ اي دﻳﮕﺮ ﺑﮕﻮﻳﺪ‪،‬‬
‫او را ﺗﺮك ﻛﺮد و رﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻓﺮداي آن روز زﻣﺰﻣﻪ اي در اﻳﻦ ﺷﻬﺮ در ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﻴﻒ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬دوﺳﺘﺎن زاﺋﺮ ﻛﻪ از ﺣﺮﻛﺖ ﻏﻴﺮ ﻋﺎدي او و از اﺷﻚ رﻳﺨﺘﻦ وي در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﺣﻴﺮت ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﺻﺮار دﻟﻴﻞ اﻳﻦ ﻛﺎر او را ﺟﻮﻳﺎ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻣﺮد ﭘﺎﻛﺪل ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺔ ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺶ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ اﻳﻦ ﺷﺨﺺ‬
‫ﺧﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ از ﻣﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺮاي رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎﻣﺶ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﻴﻢ و‬
‫ﻗﻮل داده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫داﺳﺘﺎن ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در اﻳﻦ آﺑﺎدي و ﺻﺤﺒﺖ او ﺑﺎ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ‬
‫در ﻣﻴﺎن ﺳﺎﻛﻨﺎن آﺑﺎدي و ﺳﭙﺲ در ﺗﻤﺎم اﻃﺮاف و اﻛﻨﺎف ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﺪ و ﺧﺒﺮ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ اﻗﺼﻲ ﻧﻘﺎط اﻳﺮان رﺳﻴﺪ‪ .‬در ﭘﻲ آن در ﻣﻜﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻮي ﺣﻀﻮر ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺮدم ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ و‬
‫دﻳﺎر و دﻫﻜﺪه و آﺑﺎدي آﻧﻬﺎ ﻫﻢ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺘﺸﺎر اﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺳﺨﻨﺎن او را در دل ﻣﺮدم ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫ﻛﺮد‪ ،‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺟﻨﺐ و ﺟﻮش ﺧﺎﺻﻲ ﻧﻴﺰ در ﻣﺮدم ﺑﻪ وﺟﻮد آورد‪ .‬ﻣﺮدم از‬
‫اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي آﮔﺎﻫﻲ و ﺑﻴﺪاري آﻧﻬﺎ از اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ آن ﺷﻬﺮ ﻣﻲ رود‪،‬‬
‫ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ او و رﺳﺎﻟﺖ»ﺗﺎزة«اش ﻛﻪ ﻧﺠﺎت ﻣﺮدم اﻳﺮان از ﺳﻴﻄﺮة‬
‫دروﻏﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم او ﺑﺮ زﻧﺪﮔﻴﺸﺎن ﺳﺎﻳﻪ اﻓﻜﻨﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﻋﺘﻘﺎد ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬و ﺑﻪ‬
‫ﭘﻨﺪ و اﻧﺪرزﻫﺎي وي ﻛﻪ از زﺑﺎن ﺧﻮد او و روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ دل ﺳﭙﺮدﻧﺪ‪ .‬از آن روز ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم در اﻧﺘﻈﺎر دﻳﺪار اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻄﻮر ﺑﺎ ﺷﺎدي ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل او ﺑﺮوﻧﺪ و ﮔﺮاﻣﻲ اش ﺑﺪارﻧﺪ و‬
‫اﻧﺪرزﻫﺎﻳﺶ را ﺑﻪ ﺟﺎن و دل ﭘﺬﻳﺮا ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢١٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺎرﮔﺎه ﻫﺎرون زﻣﺎﻧﻪ‬

‫ﻛﺎروان ﻋﻈﻴﻢ و ﭘﺮ ﺷﻜﻮﻫﻲ ﻛﻪ روز ﺟﻤﻌﻪ از ﺗﻬﺮان ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان رﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻏﺮوب آن روز ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﺸﻜﺮ ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻮرده ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ‪ .‬رﻫﺒﺮ ﺟﻬﺎن اﺳﻼم! ﺑﺎ ﺣﺎل ﺧﺮاب ﻳﻜﺴﺮه ﺑﻪ اﺗﺎق ﺧﻮاب ﺧﻮد رﻓﺖ و‬
‫ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺻﺤﺒﺘﻲ ﺑﺎ دﻳﮕﺮان ﺑﻜﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ رﺧﺘﺨﻮاب و ﺳﻜﻮت و ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﭘﻨﺎه ﺑﺮد‪.‬‬
‫دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ اﻧﺘﻈﺎر ﺑﻴﻬﻮده ﺑﺮاي ﺣﻀﻮر وي در ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻊ و‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﺳﻔﺮ ﺑﻴﺜﻤﺮ و ﺗﻮام ﺑﺎ ﺳﺮ ﺷﻜﺴﺘﻲ ﺷﺎن‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻓﺮداي آن روز ﻧﻴﺰ از اﺗﺎق ﺧﻮد ﺧﺎرج ﻧﺸﺪ و ﻛﺴﻲ را ﻫﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺣﻀﻮر ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺖ‪ .‬روز ﺳﻮم زﻋﻤﺎي ﻗﻮم ﺑﻪ دﻋﻮت ﺑﻌﻀﻲ از آﻗﺎﻳﺎن در ﺑﺎرﮔﺎه او‬
‫ﮔﺮد آﻣﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻧﺰوا ﮔﺰﻳﻨﻲ و ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‬
‫ﺗﻜﻠﻴﻔﺸﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫آﻧﻬﺎ ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺘﻲ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﭘﻨﺞ ﺗﻦ از ﺑﺰرﮔﺎن ﻃﺎﻳﻔﻪ را ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ‬
‫اﺗﺎق ﺧﻮاب رﻫﺒﺮ ﺑﺮوﻧﺪ و از اوﺿﺎع و اﺣﻮال او آﮔﺎه ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎن ﭘﺲ از‬
‫ورود ﺑﻪ اﺗﺎق ﺧﻮاب وي‪ ،‬او را رﻧﺠﻮر و ﺑﻴﻤﺎر و در رﺧﺘﺨﻮاب ﺑﺴﺘﺮي ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎ ﺑﻌﺪ از اﺣﻮاﻟﭙﺮﺳﻲ‪ ،‬ﺣﻀﻮر زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ را ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ اوﺿﺎع ﺑﻪ اﻃﻼع‬
‫رﻫﺒﺮ رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ او ﻫﻴﭻ ﻋﻼﻗﻪ اي ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ در اﻳﻦ ﮔﺮدﻫﻤﺎﻳﻲ اﺑﺮاز ﻧﻜﺮد‬
‫و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﺮوﻳﺪ و ﺧﻮدﺗﺎن ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﻫﺮ ﻃﻮر ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻠﻴﺪ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﺎﺗﻮان ﺗﺮ از آن ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﻧﻘﺸﻲ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺑﮕﻴﺮم‪.‬‬
‫ﺧﻮاﻫﺶ و ﺗﻤﻨﺎي دوﺳﺘﺎن ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻋﻘﻴﺪة او ﻧﻴﺰ ﺑﻲ ﻓﺎﻳﺪه ﺑﻮد و ﻧﮕﺮاﻧﻲ‬
‫ﺗﻮام ﺑﺎ ﻫﺮاس از ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي وي ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص ﻣﺰﻳﺪ ﺑﺮ ﻋﻠﺖ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ اﺗﺎق رﻫﺒﺮ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ در‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﺎن آرزو ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ رﻫﺒﺮ ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﻴﻠﻲ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮد ﺗﺎ‬
‫ﻣﻴﺪان ﺑﺮاي ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺑﺎز ﮔﺮدد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ آﻣﺪﻫﺎي‬
‫اﺧﻴﺮ‪ ،‬ﻫﺮ ﭘﻨﺞ ﺗﻦ آﻧﻬﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ﻓﻜﺮ ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ دﻋﺎ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ رﻫﺒﺮﺷﺎن در ﻣﻘﺎم ﺧﻮد ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي‬
‫اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻣﺎﺟﺮاي اﺧﻴﺮ ﺑﻪ دور ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺧﻮاﻫﺶ و ﺗﻤﻨﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻛﺮدﻧﺪ‬

‫‪٢١٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺗﺎ او از رﺧﺘﺨﻮاب ﺑﺮﺧﻴﺰد و ﺳﻜﺎن ﻛﺸﺘﻲ ﻃﻮﻓﺎن زده را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺘﻲ دﺳﺖ ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ ﺑﺮﮔﺸﺘﻨﺪ و ﻣﺎﺟﺮاي دﻳﺪار‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ اﻃﻼع آﻧﺎن رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﺪم ﻣﻮاﻓﻘﺖ وي ﺑﺮاي در‬
‫دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻣﻮر ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬
‫ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪ ﻛﻪ در ﻏﻴﺎب رﻫﺒﺮ ﻳﻜﻲ از‬
‫آﻗﺎﻳﺎن اداره اﻣﻮر را ﻣﻮﻗﺘﺎٌ در دﺳﺖ ﺑﮕﻴﺮد و ﻣﻤﻠﻜﺖ را اداره ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻮرد ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻫﻤﮕﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻃﺎﻟﺐ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اي ﺳﺮ از اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎز ﻣﻲ زد‪ .‬ﺳﺮ اﻧﺠﺎم ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻊ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮي ﺑﺎ رأي ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺷﻮراﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را اداره ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ رﻫﺒﺮ ﺑﻬﺒﻮد ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ رأي ﻣﺨﻔﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ و ﻫﻤﺎن ﭘﻨﺞ‬
‫ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺷﻮرا اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط رأي زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ‬
‫را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم رﻫﺒﺮ ﻋﻬﺪه دار ادارة اﻣﻮر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻌﻤﻮل‬
‫اﺣﻜﺎم و دﺳﺘﻮرت ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي ﺻﺎدر ﮔﺮدد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎن‬
‫ﺗﻜﻠﻴﻒ رﻫﺒﺮي ﻧﻈﺎم را روﺷﻦ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮاﺗﺐ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻫﻤﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻢ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﮔﻔﺘﻨﺪ و ﺑﺮاي ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي دﻋﺎ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اوﻟﻴﻦ ﺟﻠﺴﺔ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻧﻴﺰ در ﻫﻤﺎن روز ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ و ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﻮﺿﻮع اﻣﺎم زﻣﺎن و‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ اي ﻛﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد‬
‫ﺧﺎص‪ ،‬ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي از ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ در ﻋﺮض ﺑﻴﺴﺖ و‬
‫ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﻧﻈﺮ و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺧﻮد را در ﺑﺎرة ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ را‬
‫ﺑﺼﻮرت ﻛﺘﺒﻲ ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي اراﺋﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ در ﺟﻠﺴﺔ آﺗﻲ ﻣﻮرد‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪ .‬آﻧﺮوز ﺑﻲ آﻧﻜﻪ وارد ﺟﺰﺋﻴﺎت اﻣﺮ ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺟﻠﺴﻪ ﺧﺘﻢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺟﻮﺷﺶ ﻣﺮدم و ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان روز ﺑﻪ روز ﺷﺪت‬

‫ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن دﻳﺪار وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و زﻋﻤﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن‪ ،‬ﺟﻨﺒﺶ آﻧﭽﻨﺎﻧﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻴﺎﻣﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﺪن زاﺋﺮان و ﺑﺎ ﻧﻘﻞ‬

‫‪٢١٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺎﺟﺮا و ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮدن ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم آرام آرام ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن‬
‫ﻣﻲ آﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه ﭘﺲ از روﺷﻦ ﺷﺪن اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻪ ﺧﻮد اﻣﺎم ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي‬
‫آﮔﺎﻫﻲ و ﺑﻴﺪاري ﻣﺮدم ﻣﻴﺎن آﻧﻬﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬اﻳﻦ ﺗﺐ و ﺗﺎب ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺮدم ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﻣﻘﺪور ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ در اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﺑﺴﻴﺎر اﻫﻤﻴﺖ داﺷﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم‬
‫از ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﺧﻮد‪ ،‬زاﺋﺮان ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ‬
‫ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮع ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬زﻳﺮا ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﻣﺮدم آﻧﻬﺎ را ﺣﻮارﻳﻮن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ ﻧﮕﺮان ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا ﺧﻮد آﻧﻬﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺳﺨﻦ از ﺣﻀﻮر‬
‫اﻣﺎم ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﻏﻴﺮ از زاﺋﺮان ﻛﺴﻲ او را ﻧﺪﻳﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺗﺒﻠﻴﻎ‬
‫ﭘﻴﺎم او را ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﻣﺤﺘﻤﻞ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻮد او ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﭘﺲ از‬
‫آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع‪ ،‬زاﺋﺮان ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام و ﺗﻜﺮﻳﻢ ﻣﺮدم‬
‫ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﺎ زاﺋﺮان ﺑﻮد‪ .‬اﻓﺮاد اﻳﻦ ﻧﻴﺮوﻫﺎ‬
‫ﻫﻤﮕﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن و ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻣﻮﻣﻦ و ﻣﺘﻌﺼﺐ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ‬
‫ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺪان آﻣﺎدﮔﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ دزد و ﻓﺎﺳﺪ و ﺗﺒﻬﻜﺎر‪،‬‬
‫دﻧﻴﺎي آﺧﺮت ﺧﻮد را ﺑﺮ ﺑﺎد دﻫﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ زاﺋﺮان ﺑﺎ ﻣﺘﺎﻧﺖ و ﭼﺸﻢ‬
‫ﭘﻮﺷﻲ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ اﻏﻠﺐ ﻣﺮدم در ﻓﺮﺻﺘﻬﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﭘﺎي‬
‫ﺻﺤﺒﺖ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﻋﻤﺎل ﻇﻠﻤﻪ ﻣﻲ دﻳﺪﻧﺪ‪،‬‬
‫اﺣﺴﺎس ﮔﻨﺎه ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻣﻲ ﻛﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﺑﺎ زاﺋﺮان و دﻳﮕﺮ ﻣﺮدم ﺑﺮﺧﻮرد‬
‫ﻣﻼﻳﻤﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫*‬
‫ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي‪ ،‬زﻋﻤﺎي ﻗﻮم‬
‫ﻧﻈﺮات و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدت ﺧﻮد را ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﺷﻮرا ﺗﺤﻮﻳﻞ دادﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ اﻇﻬﺎر‬
‫ﻧﻈﺮﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻧﻮﺷﺘﺔ ﻳﻜﻲ از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﺳﺎﻟﺨﻮرده ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رﻓﺖ‪.‬‬
‫او ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد ‪:‬‬
‫‪» -‬ﭼﺎرة درد رژﻳﻢ و ﭘﺎﻳﺎن دادن ﺑﻪ دوره ﮔﺮدي ﻣﺴﻤﻮم ﻛﻨﻨﺪة اﻣﺎم‬

‫‪٢١٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫زﻣﺎن و ﻧﻘﺎﻟﻲ آﺳﻴﺐ رﺳﺎن روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن او‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﺔ‬
‫ﻣﺤﺪﺛﻴﻦ ﺑﺰرﮔﻮارﻣﺎن‪ ،‬او را ﺑﻪ دﺳﺖ»زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ«ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ و‬
‫ﺧﻮد را و ﺣﻜﻮﻣﺘﻤﺎن را از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﺣﻀﻮر اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﻋﺮب ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﺎ او را‬
‫ﺑﺎ دروغ و دﻏﻞ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪراﻧﺶ ﺑﻪ ﻋﺮش اﻋﻠﻲ رﺳﺎﻧﺪه اﻳﻢ ﻧﺠﺎت دﻫﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﺗﻨﻬﺎ راه ﻧﺠﺎت ﻣﺎﺳﺖ و راه دﻳﮕﺮي در ﭘﻴﺶ ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺎه‬
‫ﺳﻠﻄﺎن ﺣﺴﻴﻦ ﺻﻔﻮي ﻛﻪ ﺗﺎج ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ را از ﺳﺮ ﺑﺮداﺷﺖ و دو دﺳﺘﻲ ﺗﻘﺪﻳﻢ‬
‫ﻣﺤﻤﻮد اﻓﻐﺎن ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﻢ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ و ﻫﻢ ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳﺖ داد‪ .‬وﻟﻲ‬
‫ﻓﻘﻴﻪ ﻧﻴﺰ ﻋﻤﺎﻣﺔ وﻻﻳﺖ را از ﺳﺮ ﺑﺮدارد و آن را دو دﺳﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﭽﻪ ﻋﺮب‬
‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﻨﺪ و ﺟﺎن ﺧﻮد و ﻫﻤﺔ روﺣﺎﻧﻴﻮن را ﺑﻪ زﻳﺮ ﺗﻴﻎ دو دم ﺷﻤﺸﻴﺮ او و‬
‫ﺑﺎورﻣﻨﺪاﻧﺶ ﺑﺴﭙﺎرد«‪.‬‬

‫ﺣﻜﺎﻳﺖ زن رﻳﺸﺪار‬
‫روز ﭘﺲ از درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻈﺮات زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ و ﺷﻨﻴﺪن ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻮج‬
‫ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻣﺮدم‪ ،‬ﺟﻠﺴﺔ ﮔﺮداﻧﻨﺪﮔﺎن رژﻳﻢ ﭘﺸﺖ درﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ رﻳﺎﺳﺖ‬
‫ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺳﺨﻨﺎن زﻳﺎدي ﻣﻴﺎن زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ‬
‫ﺑﺮ ﻣﺤﻮر ﺣﺎدﺛﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان رد و ﺑﺪل ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ در دﻧﺒﺎﻟﺔ ﻧﻈﺮاﺗﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻳﻜﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻧﺎﺳﻼﻣﺘﻲ ﭘﺲ از ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل‪ ،‬ﻣﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﻠﻮي را ﺗﺸﻜﻴﻞ‬
‫داده اﻳﻢ‪ .‬اﻧﺘﻈﺎر ﻣﺮدم از ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺣﺮﻣﺖ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان و‬
‫ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن آن را رﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ اﮔﺮ ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده در اﻳﻦ رﻓﺖ و‬
‫آﻣﺪﻫﺎي ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ‪ ،‬ﺑﻼﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ اﻳﺸﺎن ﺑﻴﺎﻳﺪ ﺟﻮاب ﻣﺮدم را ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬
‫داد؟ اﮔﺮ ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده اﻳﺸﺎن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺗﺼﺎدف ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از ﭘﺎﺳﺪاران درﮔﻴﺮي‬
‫ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺠﺮوح و ﻳﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد؟ ﻫﺮ اﺗﻔﺎق ﻧﺎﮔﻮاري از‬
‫اﻳﻦ دﺳﺖ ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ ،‬ﻟﻜﻪ ﻧﻨﮕﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﺑﺮ داﻣﺎن ﻫﻤﺔ ﻣﺎ و ﺑﺨﺼﻮص ﺳﺎدات‬
‫ﺷﺮﻳﻒ اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﻛﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻢ آﻧﻬﺎ ﺣﺎﻛﻤﺎن اﺻﻠﻲ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬او در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد اﻓﺰود‪:‬‬
‫ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﻛﻪ ﺗﻌﺪادي از اﺋﻤﻪ اﻃﻬﺎر را در‬

‫‪٢٢٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﺎﻣﺮه ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻨﺪ و ﺣﺘﻲ زﻧﺪاﻧﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﺑﻴﺎورﻳﻢ و ﺗﺤﺖ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻗﺮار ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ اﻣﻨﻴﺖ ﺟﺎﻧﻲ اﻳﺸﺎن ﺗﺄﻣﻴﻦ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺣﺘﻲ اﺷﻜﺎﻟﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ زﻧﺪان ﻣﻨﺘﻘﻞ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ در آﻧﺠﺎ اﻃﺮاق ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮا زﻧﺪان ﻫﺎي ﻣﺎ ﻗﺪر ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻬﺘﺮ از ﭼﺎه ﺟﻢ‬
‫ﻛﺮان و ﺳﺮداﺑﻪ ﺳﺎﻣﺮه اﺳﺖ و ﺧﻮد اﻳﺸﺎن ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ اﺳﺘﻘﺒﺎل‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫آﺧﻮﻧﺪ دﻳﮕﺮي در ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ‬
‫اﻳﺸﺎن را ﺑﻪ زﻧﺪان ﺑﻴﻨﺪازﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻠﻠﻲ ﻣﻮاﻓﻖ آن ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در‬
‫ﻳﻜﻲ از ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي اﻣﻦ وزارت اﻃﻼﻋﺎت از اﻳﺸﺎن ﻧﮕﻬﺪاري و ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺟﺪاد ﺧﻮد ﻛﻨﻴﺰاﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻳﺎ‬
‫ازدواج ﻛﻨﻨﺪ و ﻋﻴﺎﻟﻮار ﺷﻮﻧﺪ و دﺳﺖ از اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎزي ﺑﺮدارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه ﺣﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺎ ﺑﺎ ﺳﻼم و ﺻﻠﻮات ﺣﻀﺮت ﺻﺎﺣﺐ اﻣﺮ را ﺑﻪ ﺗﻬﺮان دﻋﻮت و ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺻﻮري ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ در ﻇﺎﻫﺮ ﺗﺤﺖ‬
‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ اﻳﺸﺎن‪ ،‬وﻟﻲ در ﺑﺎﻃﻦ ﺗﻮﺳﻂ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ را اداره ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ او را در ﻳﻜﻲ از ﻗﺼﺮﻫﺎي‬
‫ﺳﻠﻄﻨﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻌﺪ آﺑﺎد ﻳﺎ ﻛﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻳﺎ ﻛﺎخ ﻣﺮﻣﺮ ﺳﺎﻛﻦ ﻛﻨﻴﻢ و ﭼﻨﺎن‬
‫دﻳﺪ و ﺑﺎزدﻳﺪﻫﺎي ﺗﺸﺮﻳﻔﺎﺗﻲ ﺑﺮاﻳﺶ راه ﺑﻴﻨﺪازﻳﻢ و ﺳﺮش را ﮔﺮم ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ‬
‫ﻓﺮﺻﺖ ﺳﺮ ﺧﺎراﻧﺪن ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﺴﻦ اﻳﻦ ﻛﺎر در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ‬
‫ﻣﺮدم را راﺿﻲ ﻛﺮده اﻳﻢ و ﻫﻢ رﺿﺎﻳﺖ ﺣﻀﺮت را ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪن اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﺗﺨﺖ‬
‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺻﻮري ﺟﻠﺐ ﻧﻤﻮده اﻳﻢ و رﺷﺘﺔ ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﻴﺰ ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ‬
‫در دﺳﺖ ﺧﻮد ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ ﺑﺎ ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬آﻗﺎﻳﺎن ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﺸﺎن ﺑﺎ ﻛﻠﻴﺖ ﻧﻈﺎم وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ و ﺣﻀﻮر روﺣﺎﻧﻴﺖ در‬
‫ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﻨﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻣﺎ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﻛﺎر‬
‫اﻣﺎم و اﻣﺎم زاده ﻫﺎﻳﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻣﺎ از ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ واﻗﻌﻲ آﻧﻬﺎ آﮔﺎه ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬آﻧﭽﻪ‬
‫ﻣﺎ دﻳﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي واﻗﻌﻲ ﻣﻌﺠﺰه ﺑﻮد و اﻳﻨﻜﻪ او ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ ﭘﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ‬

‫‪٢٢١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻴﺪان ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺪري ﻋﻤﻴﻖ ﺗﺮ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﻤﻲ ﻫﻢ از‬
‫اوﻫﺎم و ﺗﺨﻴﻼت ﺳﺎده اﻧﮕﺎراﻧﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻠﺦ و ﻛﻮﺑﻨﺪة رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺠﻠﺲ را دﮔﺮﮔﻮن ﻛﺮد‬
‫و ﻣﺴﻴﺮ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ را ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ داد‪ .‬ﺻﻼت ﻇﻬﺮ ﺑﻮد و آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻪ ﻧﻤﺎز‬
‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از اﻗﺎﻣﺔ ﻧﻤﺎز ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﻏﺬاﺧﻮري رﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺮ ﺳﻔﺮ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‬
‫و ﻣﺸﻐﻮل ﺻﺮف ﻃﻌﺎم ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻧﻬﺎر ﻧﻴﺰ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ اﺗﺎﻗﻲ رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ‬
‫ﺳﺎﻋﺘﻲ ﺑﻪ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﻌﺪ از ﻏﺬاي ﻇﻬﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻋﺎدت داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪي را‬
‫ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن را داده ﺑﻮد ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ اﺗﺎق ﺧﻠﻮﺗﻲ ﺑﺮد و ﻫﺮ‬
‫ﻳﻚ در ﮔﻮﺷﻪ اي دراز ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي‬
‫ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ از آﺧﻮﻧﺪ ﻣﺬﻛﻮر ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫ﺣﻀﺮت آﻳﺖ اﷲ‪ ،‬ﻗﺘﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ زن رﻳﺸﺪار ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮرت‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﻴﮕﻴﺮد؟ اﮔﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻗﺪري ﺑﻴﺸﺘﺮ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ؟‬
‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻣﻔﺼﻞ آن را ﻧﻤﻲ داﻧﻢ و ﻣﺤﺪﺛﻴﻦ‬
‫ﺑﺰرﮔﻮار ﻣﺎ ﻧﻴﺰ زﻳﺎد ﺑﻪ آن ﻧﭙﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺰ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻧﻮزده‬
‫ﺳﺎل»ﺳﻠﻄﻨﺖ«‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺘﻮﻟﺪ اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻪ‬
‫ﻗﺘﻞ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻗﺘﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫ﺑﺎ زﻣﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻏﺮض ﻛﺸﺘﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﺿﺮب ﺷﻤﺸﻴﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺎ ﻓﺮو ﺑﺮدن ﺧﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻗﻠﺐ‪ ،‬ﻳﺎ ﺧﻮراﻧﺪن زﻫﺮ و ﻳﺎ در ﻛﺮدن ﻳﻚ ﮔﻠﻮﻟﻪ‬
‫و ﺣﺘﻲ ﺑﺎ اﻧﻔﺠﺎر ﺑﻤﺒﻲ ﻗﺘﻞ ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﻣﻬﻢ از ﻧﻈﺮ اﻋﺘﻘﺎدي وﺟﻮد ﻳﻚ زن‬
‫رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ اوﺳﺖ و اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻗﺘﻞ ﺑﺎ‬
‫اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎت ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﺷﻤﺎ واﻗﻌﺎٌ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن را ﻛﺸﺖ؟‬
‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬وﻗﺘﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد اﻣﺎم اول ﺷﻴﻌﻴﺎن را ﻛﻪ ﺧﻠﻴﻔﺔ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻫﻢ ﺑﻮد‪ ،‬در ﻣﺤﺮاب ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪش اﻣﺎم ﺣﺴﻦ را‬
‫زﻫﺮ ﺧﻮراﻧﺪ و از ﺑﻴﻦ ﺑﺮد‪ .‬ﻳﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺳﺮ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ را ﮔﻮش ﺗﺎ‬

‫‪٢٢٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﻮش ﺑﺮﻳﺪ و اﻣﺎم رﺿﺎ را ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺔ زﻫﺮ آﻟﻮد اﻧﮕﻮري ﺑﻪ دﻳﺎر ﻋﺪم ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻛﺸﺖ؟ ﺗﺎزه ﻗﺘﻞ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از اﻳﻦ اﻣﺎﻣﺎن ﭘﻴﺶ‬
‫ﺑﻴﻨﻲ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن در ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ او آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﻧﺲ ﻣﺎ در اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺎﺗﻞ او ﻫﻢ ﻳﻚ زن اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮد اﻳﻦ‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻤﻚ ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﺔ ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬زن رﻳﺸﺪار را از ﻛﺠﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﻢ؟‬
‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﺧﻨﺪﻳﺪ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻟﺰوﻣﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن زن رﻳﺸﺪار ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫رﻳﺶ آﺧﻮﻧﺪي را ﺑﺘﺮاﺷﻴﺪ و ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻴﺪ ﺗﺎ ﻛﺎر را ﺗﻤﺎم ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺧﻨﺪه اي ﻛﺮد ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﺣﺴﻨﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻫﻮش‬
‫و ذﻛﺎوت‪ .‬ﺳﭙﺲ ﭘﺸﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪ ﻛﺮد و ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ را ﺑﺴﺖ و ﭘﺲ از‬
‫دﻗﻴﻘﻪ اي ﺧﺮ و ﭘﻒ او ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬در واﻗﻊ او ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪ را ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ و در ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن و دﻳﮕﺮ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻛﻪ در ﭘﻲ آن ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد اﺗﻔﺎق ﺑﻴﻔﺘﺪ ﺑﻴﻨﺪﻳﺸﺪ‪.‬‬
‫در ﺟﻠﺴﺔ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ‪ ،‬دﻛﺎﻧﺪاران ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺟﻌﻔﺮي ﮔﻮش ﺗﺎ ﮔﻮش در‬
‫ﺑﺎرﮔﺎه وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﺎرﺷﺎن ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﺠﺎ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺸﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻫﻤﭙﺎﻟﮕﻲ ﻫﺎي ﺧﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﭘﺎي‬
‫اﻛﺜﺮﺷﺎن ﻟﺐ ﮔﻮر ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺮاي ﺣﺮاﺳﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻣﺎدﮔﻲ ﻫﺮ ﻛﺎر ﺧﻼف‬
‫اﺧﻼق و اﻳﻤﺎن را داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ‬
‫ﻛﺮان و اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ رخ داده ﺑﻮد‪ ،‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﺻﺪاي ﺟﻐﺪ ﺷﻮم ﺑﻲ اﻳﻤﺎﻧﻲ در ﮔﻮش ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﺷﺮﻛﺖ‬
‫داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻃﻨﻴﻦ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض ﺑﺮ ﻧﺨﺎﺳﺖ و ﻧﮕﻔﺖ‪:‬‬
‫اي ﺷﻴﺦ! ﻳﺎ اي ﺳﻴﺪ! ﺷﻤﺎ ﻛﻪ دارﻳﺪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎد ﻣﻘﺪس ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﭼﻴﻨﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻤﺎﻧﺘﺎن ﻛﺠﺎ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ!؟ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اش ﺻﺎﺣﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﻗﺪرت و ﺛﺮوت ﺷﺪه اﻳﺪ‪ ،‬در‬
‫زﻧﺪان ﻳﺎ ﺧﺎﻧﺔ اﻣﻦ زﻧﺪاﻧﻲ ﻳﺎ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺟﻮاب ﺧﺪا و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و‬
‫اﻣﺎﻣﺎﻧﺘﺎن را ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ داد!؟‪....‬‬
‫ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺟﻤﻊ ﺷﺪه در ﺟﻤﺎران اﻳﻦ ﺣﺮﻓﻬﺎ را ﻧﺰد‪ .‬در‬

‫‪٢٢٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺣﻘﻴﻘﺖ اﮔﺮ ﺧﻮب ﺑﻪ ﻧﻴﺖ ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ در ﻣﺠﻠﺲ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬روﺷﻦ ﻣﻴﮕﺸﺖ‬
‫ﻛﻪ اﻛﺜﺮ آﻧﻬﺎ در ﺗﻪ دل ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺤﻮي از ﺷﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن راﺣﺖ‬
‫ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻦ او‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻛﺴﻲ ﺟﺮات اﺑﺮاز آن را ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻫﻤﺎن‬
‫ﺷﻴﺦ ﭘﻴﺮ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺘﺒﻲ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﻫﻢ در ﺟﻮاب‬
‫ﭘﺮﺳﺶ ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺷﻔﺎﻫﺎٌ ﻧﻈﺮش را اﺑﺮاز ﻛﺮد‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺴﻴﺎري‪،‬‬
‫اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﺑﺎور ﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ آﺧﻮﻧﺪ ﺑﺮاي‬
‫ﺣﻔﻆ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻔﺖ و ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻪ ﭼﻨﮕﺸﺎن اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺎﺿﺮ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن ﺧﻮد را‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮ ﭘﺎ ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺪﺗﺮ از آن‬
‫را ﻧﻴﺰ ﻗﺒﻮل ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ در آﻏﺎز اﻧﻘﻼب ﺑﻌﻀﻲ از ﻫﻤﻴﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﻼدان ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﭙﺮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻋﺪاﻣﺸﺎن ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ‬
‫ﺑﻬﺸﺘﻲ و ﻣﻄﻬﺮي و ﻣﻔﺘﺢ و دﻫﻬﺎ و ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ از ﺳﺮﻛﺮدﮔﺎن اﻧﻘﻼب را ﻫﻤﻴﻦ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻧﻜﺸﺘﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬار رژﻳﻢ را‪ ،‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺧﻮد را از‬
‫او داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آن وﺿﻊ ﻓﺠﻴﻊ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪﻧﺪ؟‬
‫اﻛﺜﺮ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز»ﻟﻤﻦ اﻟﻤﻠﻚ اﻟﻴﻮم« ﻣﻲ زﻧﻨﺪ‪ ،‬دﻳﺮوز روﺿﻪ‬
‫ﺧﻮاﻧﻬﺎي دوره ﮔﺮد ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎري ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار دادن ﻳﺎ زﻧﺪاﻧﻲ‬
‫ﻛﺮدن و ﺣﺘﻲ ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﻓﺮاد ﻛﺎر ﭼﻨﺪان ﻣﺸﻜﻠﻲ‬
‫ﺷﻤﺮده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬آﻧﻬﺎ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد ﻫﺰاران اﻳﺮاﻧﻲ را‬
‫ﻗﺘﻞ ﻋﺎم و ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار از آﻧﻬﺎ را در ﺟﻨﮓ ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻦ دادﻧﺪ و ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻌﺪاد ﻧﻴﺰ‬
‫ﻣﻌﻠﻮل روي دﺳﺖ ﻣﺮدم ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻬﺎ اﻳﺮاﻧﻲ را داﻏﺪار و‬
‫ﻣﺎﺗﻤﺰده و ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ اﻳﺮاﻧﻲ دﻳﮕﺮ را از ﺧﺎﻧﻪ و ﻛﺎﺷﺎﻧﻪ ﺧﻮد آواره و ﭘﺮاﻛﻨﺪه‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬و ﻛﻜﺸﺎن ﻫﻢ ﻧﮕﺰﻳﺪ‪ .‬ﻟﺬا زﻧﺪاﻧﻲ ﻛﺮدن ﻳﺎ ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ‬
‫ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻣﻬﻤﻲ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﻋﺜﻤﺎن و ﻋﻠﻲ و ﺣﺴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ و ﻃﻠﺤﻪ و زﺑﻴﺮ و ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ از‬
‫ﺧﺎﻧﺪان ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻤﺎﻫﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﻧﺸﺪﻧﺪ؟ ﭘﺲ ﭼﺮا‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﺸﻮد ﻛﺸﺖ؟ ﻫﻤﺔ ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎرﻫﺎي دوران اﺳﻼم ﺑﺮاي ﺧﺎﻃﺮ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﺮوري و ﺛﺮوت اﻧﺪوزي ﺑﻮده ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻓﺘﺎدن اﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ‬
‫ﻫﺎي ﻣﺠﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﮓ آﻧﻬﺎ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪٢٢٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﺮوري آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﺑﻪ ﺧﻄﺮ‬

‫ﺑﻴﻨﺪازد‪ ،‬ﭼﺎره اي ﺟﺰ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن او ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ‬
‫ﻣﻄﺮح ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺧﺪا و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و اﻳﻤﺎن و ﻋﻘﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ‬
‫در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻫﺮﮔﺰ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻄﺮح ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﻠﺴﺔ آن روز ﻇﺎﻫﺮاٌ ﺑﺪون ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از دﺳﺖ اﻧﺪرﻛﺎران اﺻﻠﻲ ﻧﻈﺎم ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺧﻮد را‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺣﺘﻲ ﻫﻤﻴﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﮔﺮد آﻣﺪه ﻛﻪ‬
‫اﻛﺜﺮﺷﺎن ﻫﻢ ﻣﺤﺮم رازﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬درﺟﺮﻳﺎن اﻣﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻃﺮح ﻗﺘﻞ‬
‫ﺑﻌﺪ از ﺧﺎﺗﻤﺔ ﺟﻠﺴﻪ و رﻓﺘﻦ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‪ ،‬اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي و ﺗﻨﻲ‬
‫ﭼﻨﺪ از ﻣﻌﺘﻤﺪﻳﻦ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ دﻳﮕﺮ رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ دور از ﭼﺸﻢ ﻓﻀﻮﻻﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺸﻮرت و رأي زﻧﻲ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪ .‬در‬
‫اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ و ﻃﺮح ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺐ رﺳﻴﺪ و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻋﻬﺪه دار اﺟﺮاي ﺑﺨﺸﻲ از‬
‫اﻳﻦ ﻃﺮح ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻃﺮح از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﻴﻮه‬
‫اي ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ در اﺗﺎق ﺧﻮاب ﺑﺮاي ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺷﺮح داده ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪ‪ .‬و ﺗﻨﻬﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻳﻦ ﻃﺮح را ﺑﻪ اﻧﺠﺎم‬
‫ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫در ﺑﺎرة اﻧﺘﺨﺎب ﻗﺎﺗﻞ ﻧﻈﺮ ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﻣﻮرد‬
‫ﻧﻈﺮ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﺘﻤﺎٌ ﺧﻮدي و ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﺒﺎدا ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺮ ﻣﻼ ﮔﺮدد و‬
‫ﺗﺘﻤﺔ آﺑﺮوي رژﻳﻢ ﺑﺮ ﺑﺎد رود‪ .‬در اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺳﺎﻋﺘﻬﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺪ و‬
‫اﺳﺎﻣﻲ ﺑﺴﻴﺎري ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪ و ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﺷﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ در ﻧﻬﺎﻳﺖ روي‬
‫»ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش« ﻫﻤﮕﻲ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺗﺶ در اﻣﺮ ﻗﺘﻞ ﻫﺎي زﻧﺠﻴﺮه اي و ﻗﺘﻠﻬﺎي‬
‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در داﺧﻞ و ﺧﺎرج اﻧﺠﺎم داده ﺑﻮد‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب و ﻗﺮار ﺷﺪ اﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﻛﻴﺎن رژﻳﻢ ﺑﻪ آن ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد ﺑﺮ ﻋﻬﺪه او واﮔﺬار ﮔﺮدد‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻴﺰ ﻫﺮ‬

‫‪٢٢٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻣﺘﻴﺎزي‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﺎدي و ﭼﻪ ﻣﻌﻨﻮي ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ او ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاﻳﺶ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻧﻴﺰ در ﺑﺎرة اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭘﺲ از ﻗﺘﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ﺗﺎ ﻧﻴﻤﻪ ﻫﺎي ﺷﺐ ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺪ و در آن زﻣﻴﻨﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﻮاﻓﻖ‬
‫رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻣﺄﻣﻮر ﺷﺪ ﺷﺨﺼﺎٌ ﺑﺎ ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه‬
‫ﭘﻮش ﺑﻪ ﻣﺬاﻛﺮه ﺑﭙﺮدازد و رﺿﺎﻳﺖ او را ﺟﻠﺐ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش‬

‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﺮخ ﭘﻮش و ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب‬
‫ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﭘﻮش‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﺮ زﺑﺎن ﻫﺎ ﻧﻴﺎﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ او ﻫﻴﭽﻮﻗﺖ رد ﭘﺎﻳﻲ از‬
‫ﺧﻮد در اﻧﺠﺎم ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﻫﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﻲ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﺮخ ﭘﻮش و‬
‫ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﭘﻮش در واﻗﻊ ﻃﺮاح و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﻋﺎﻣﻞ و ﻣﺠﺮي ﻃﺮح ﺑﻮد‪ .‬او در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻗﺘﻞ ﻫﺎي ﺳﻪ‬
‫دﻫﺔ ﮔﺬﺷﺘﺔ رژﻳﻢ و ﭘﻴﺶ از آن دﺳﺖ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻧﺎم او و ﻛﺎر او ﺑﺮاي ﻫﻤﮕﺎن‬
‫ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻮد‪ .‬او ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﺳﺮدﻣﺪاران واﻗﻌﻲ رژﻳﻢ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻫﻴﭻ ﻛﺎره‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ و ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺷﺎﺧﺼﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬اﻣﺎ در ﺑﺎﻃﻦ ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﺮه‬
‫ﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ رژﻳﻢ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رﻓﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي دو ﮔﺮوه ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ ﻛﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﮔﺮداﻧﻨﺪﮔﺎن واﻗﻌﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ او‬
‫را ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ او ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻣﻲ‬
‫رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﻣﻘﺘﻮﻟﻴﻦ در ﺣﻴﻦ ﺟﺎن ﺑﺎﺧﺘﻦ‪ ،‬او را ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻲ ﺷﻚ ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﻨﻜﻪ او را در آن ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻲ دﻳﺪﻧﺪ ﺣﻴﺮت ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﭼﺮا ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺗﺼﻮر اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺟﻨﺎب‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺘﻲ ﻛﻪ داﺷﺖ‪ ،‬آدﻣﻜﺶ‬
‫رژﻳﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﻐﺰﺷﺎن ﺧﻄﻮر ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ ،‬روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬واﻛﻨﺸﻲ ﻣﻨﻔﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻋﻠﺖ‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ از ﻋﻈﻤﺖ ﮔﻨﺎه اﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ‪ .‬دوم‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻣﺘﻴﺎزي ﻛﻪ ارزش ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻄﺮي را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻪ دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺒﺎدا‬

‫‪٢٢٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ زﻋﻤﺎي رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﺳﺮﭘﻮش ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻓﺠﻴﻊ‪،‬‬
‫او را ﻧﻴﺰ ﺳﺮ ﺑﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﺴﻴﺎري را ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﮕﻮي ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش‪ ،‬در ﻳﻜﻲ از‬
‫ﺑﺎﻏﺎت ﻟﻮاﺳﺎن‪ ،‬ﻳﻚ روز ﺗﻤﺎم ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬در آﻧﺠﺎ ﻣﻴﺎن اﻳﻦ دو ﺗﻦ ﭼﻪ‬
‫ﮔﺬﺷﺖ ﺧﺪا ﻣﻲ داﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﺲ از آن ﻛﻪ ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺎه وﻻﻳﺖ‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺧﻮد را در ﺟﻠﺐ ﻧﻈﺮ ﻋﺎﻟﻴﺤﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻜﺎران ﺧﻮد اﻋﻼم ﻛﺮد و ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت اﻧﺠﺎم ﻛﺎر را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻃﻼع آﻧﺎن رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﭘﺲ از ﻗﺘﻞ ﺑﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻧﻴﺰ ﺑﺮرﺳﻲ و‬
‫ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﻻزم ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﻛﺬاﻳﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ‬
‫اﻋﻼﻣﻴﻪ اي از ﻃﺮف ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﺻﺎدر ﮔﺮدد‪ ،‬ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﻒ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺣﺠﺖ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﺗﺮﺗﻴﺒﺎﺗﻲ داده اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺰودي ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﻋﻨﺎﻳﺖ‬
‫اﻳﺸﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺳﻼﻣﻲ اداره ﺷﻮد‪ .‬اﻋﻀﺎء ﺟﻠﺴﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ‬
‫اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻛﺴﺎﻟﺖ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﺗﻮﺳﻂ رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ‬
‫ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم در ﺧﻄﺒﺔ ﻧﻤﺎز ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد و ﺗﻤﺎم رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي و‬
‫ﻧﺸﺮﻳﺎت ﻧﻴﺰ اﻳﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ را در ﺳﻄﺢ وﺳﻴﻌﻲ ﭘﺨﺶ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎﻣﺎن ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻧﻴﺰ‬
‫در ﻣﺴﺎﺟﺪ و ﻧﻤﺎزﻫﺎي ﺟﻤﻌﻪ در ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﺑﺮاز ﺧﺮﺳﻨﺪي از‬
‫اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ‪ ،‬ﻣﺸﺮوﺣﺎٌ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬‬
‫دوﻣﻴﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻬﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﺧﺒﺎر و اﺣﺎدﻳﺚ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه ﺑﺨﺶ ﻧﻬﺎﻳﻲ آن‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺶ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار‬
‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در اﺳﺮع وﻗﺖ ﺑﻪ ﻃﺮق ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﻴﺮ رﺳﻤﻲ ﻛﻪ‬
‫دﺳﺖ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ در آن آﺷﻜﺎر ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﮕﺎن ﺑﺎ‬
‫اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ آﺷﻨﺎ و از آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ اﻣﺎم ﺧﻮد آﮔﺎه ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﺔ‬
‫ﻣﺮدم اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮه اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن دﻳﺮ ﻳﺎ زود ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺸﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫دو روز ﺑﻌﺪ از دﻳﺪار ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش‪ ،‬اﻳﻦ‬

‫‪٢٢٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﻴﺪ اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‪ ،‬ﺷﺎل و ﻛﻼه ﻛﺮد ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از اﺟﺪاد ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ رژﻳﻢ ﻣﻼﻳﺎن را از ﻳﻚ ﻣﺨﻤﺼﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻄﺮﻧﺎك ﻧﺠﺎت دﻫﺪ‪ .‬او‬
‫ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎرش ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺻﻴﺎدي در ﭘﻲ ﺻﻴﺪ‬
‫ﺧﻮد روان ﺷﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﻗﺒﻼٌ ﻫﻢ از ﺗﻤﺎم ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻛﺸﻮري و ﻟﺸﻜﺮي و‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﻧﻴﺰ ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎ و ﺣﺰب اﻟﻠﻬﻲ ﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﺎ‬
‫ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻣﺮاﻗﺐ ﺣﻀﻮر و رﻓﺖ و آﻣﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﺮاﺗﺐ را ﺑﻪ ﺑﻴﺖ‬
‫رﻫﺒﺮي ﮔﺰارش ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻏﺮض اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻫﺮ ﻛﺠﺎي‬
‫ﻛﺸﻮر‪ ،‬ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ و ﻫﻠﻴﻜﻮﭘﺘﺮ و ﺳﺎﻳﺮ وﺳﺎﺋﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ آن ﻣﻜﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ آورد‪.‬‬
‫ﻣﺸﻜﻞ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻫﻴﭻ ﺟﺎ ﺗﻮﻗﻒ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد‪ .‬او‬
‫ﭘﺲ از وارد ﺷﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﻪ‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﺘﻤﻌﻴﻦ او ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮﻧﺪ‪،‬‬
‫داﺳﺘﺎن ﺧﻮد را ﻣﻲ ﮔﻔﺖ و ﺳﭙﺲ آﻧﺠﺎ را ﺗﺮك ﻣﻲ ﻛﺮد و روز ﺑﻌﺪ در ﻣﻜﺎن‬
‫دﻳﮕﺮي ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ او ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬اﺟﺮاي‬
‫ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﻧﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد و ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ‪ .‬در زﻣﺎن ﺗﺮك ﻣﺤﻞ ﻧﻴﺰ آﻧﭽﻨﺎن‬
‫ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ از ﻧﻈﺮﻫﺎ دور ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻧﺶ ﺑﻪ ﺳﻬﻮﻟﺖ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ‪ ،‬از ﻫﻤﺎن روزي ﻛﻪ ﺑﻪ راه‬
‫اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ در ﻣﺠﺎﻟﺲ او ﺣﻀﻮر ﻳﺎﻓﺖ و ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ‬
‫ﻧﻴﺰ او را دﻧﺒﺎل ﻧﻤﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﻓﺮﺻﺖ و ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ‬
‫اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﭘﻴﺪا ﻧﻜﺮد‪ .‬ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ روزي در ﻳﻜﻲ از ﻛﻮﻫﭙﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﻏﺮب اﻳﺮان‪،‬‬
‫ﺑﺎر دﻳﮕﺮ و اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ دور از ﻣﺠﻠﺲ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ‪ ،‬اﻣﺎم را ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار داد‪.‬‬
‫آن روز اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻛﻨﺎر ﺗﭙﻪ اي ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ زن و ﻣﺮد و ﺑﭽﻪ‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬از ﺷﻴﺮ ﺗﺎزه اي‬
‫ﻛﻪ از ﻳﻚ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺑﺮاﻳﺶ دوﺷﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺎﺳﻪ اي ﻧﻮﺷﻴﺪ و آﻧﺠﺎ را ﺗﺮك ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﭘﺲ از ﻋﺒﻮر از ﭼﻨﺪ ﺗﭙﻪ ﻣﺎﻫﻮر ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻦ و ﺳﺎﻟﺶ ﺧﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺳﺮاﻏﺶ‬
‫آﻣﺪ و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﺮاﺣﺖ و رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ در ﻛﻨﺎر درﺧﺘﻲ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ و‬
‫ﺳﭙﺲ دراز ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮاب رﻓﺖ‪.‬‬

‫‪٢٢٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ روز ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﺻﺘﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎﻻي ﺳﺮ او رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﺳﺎﻳﺔ زن ﭼﺎدر ﻣﺸﻜﻲ ﺑﺮ‬
‫ﺑﺎﻻي ﺳﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬اﻣﺎم ﺑﻪ آراﻣﻲ ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ را ﮔﺸﻮد و ﺑﺎ ﺗﺒﺴﻢ ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ‬
‫ﻧﮕﺎﻫﺶ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زن دوﺧﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺧﻴﻠﻲ زود ﺧﻨﺪه از ﻟﺒﺎﻧﺶ ﻣﺤﻮ ﺷﺪ و ﺑﺎ‬
‫دﻳﺪن ﺻﻮرت اﻳﻦ زن ﻛﻪ ﺗﻪ رﻳﺶ ﺳﻴﺎه او ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ در ﺳﻴﻤﺎي ﻛﺮﻳﻬﺶ دﻳﺪه‬
‫ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﻳﺎد آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺘﻲ اﻓﺘﺎد ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮاي او رﻗﻢ زده ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﺎت ﻛﻮﺗﺎه ﭘﺲ از ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ واﻗﻌﻴﺖ اﻣﺮ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از‬
‫اﻳﻨﻜﻪ زن رﻳﺸﺪار ﺧﻨﺠﺮش را ﺑﻪ ﻗﻠﺐ او ﻓﺮو ﺑﺒﺮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺘﺎﻧﺖ و ﻣﻼﻳﻤﺖ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺳﻴﺪ! ﺑﺮاي ﻛﺸﺘﻦ ﻣﻦ ﻧﻴﺎزي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻦ ﺗﻮ‬
‫ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻨﺪ و اﻳﻨﻄﻮر ﺧﻮار و ذﻟﻴﻞ و ﻧﻜﺒﺖ ﺑﺎر ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﻣﻦ ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎ‬
‫ﺳﻼﻣﺘﻲ ﻣﻦ و ﺗﻮ از ﻳﻚ ﻃﺎﻳﻔﻪ اﻳﻢ و ﻫﺮ دو ﺳﻴﺪ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اﺳﻼم‬
‫ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﺟﺪﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﻤﺮت ﺑﺰﻧﺪ ﻧﺎ ﺳﻴﺪ!!‬
‫ﻋﺎﻟﻴﺠﻨﺎب ﺳﻴﺎه ﭘﻮش ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺧﺒﺎﺛﺘﻲ ﻛﻪ در ذاﺗﺶ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ‬
‫ﻃﺎﻗﺖ ﺗﺤﻤﻞ زﻫﺮ ﺗﻠﺦ زﺑﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﻴﺎورد و ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺧﻨﺠﺮش را ﻛﻪ‬
‫زﻳﺮ ﭼﺎدر ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﻪ ﻗﻠﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻓﺮو‬
‫ﺑﺮد‪ .‬او ﻟﺤﻈﻪ اي ﺗ‪Ĥ‬ﻣﻞ ﻛﺮد ﺗﺎ زﻫﺮ ﺧﻨﺠﺮ در ﺗﻤﺎم ﺑﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺨﺶ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮔﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺧﻮد ﻧﻴﺰ درد و رﻧﺞ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺎ ﺗﻤﺎم وﺟﻮد ﺧﻮﻳﺶ‬
‫ﺣﺲ ﻛﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﭼﻨﻴﻦ اﺣﺴﺎﺳﻲ در ﺟﺎن او آﺷﻜﺎر ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻴﺎﻟﺶ‬
‫راﺣﺖ ﺷﻮد‪ ،‬ﺧﻨﺠﺮ را ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪ و ﺧﺮﺧﺮه او را ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﺮﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﺑﺎ ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ از ﻋﻮاﻗﺐ ﺟﻨﺎﻳﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮﻋﺖ آﻧﺠﺎ را ﺗﺮك ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺳﺎﻋﺘﻲ ﺑﻌﺪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ اش را از ﺗﻦ ﺑﻪ در ﻛﺮده و ﺑﻪ‬
‫زﻣﻴﻦ ﭘﺮﺗﺎب ﻧﻤﻮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻮي ﺷﻬﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮد ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ ﺧﻮد را از‬
‫اﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ دور ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه ﻧﻴﺰ ﺑﺎ رﻣﺰ و اﺷﺎره‪ ،‬اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ و ﻣﺤﻞ آن را ﺑﻪ اﻃﻼع ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٢٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﺟﺴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺟﺴﺪ او ﺗﻮﺳﻄﻪ‬
‫ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از اﻫﺎﻟﻲ ﻣﺤﻞ ﻛﺸﻒ و ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ اﻃﻼع داده‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﺧﺒﺮ آن ﻧﻴﺰ در اﺳﺮع وﻗﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎت رژﻳﻢ ﮔﺰارش و ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺳﺮﻋﺖ‬
‫ﻧﻴﺰ دﻫﺎن ﺑﻪ دﻫﺎن ﺑﻪ ﮔﻮش اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم اﻳﺮان رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻛﺸﻮري و ﻟﺸﻜﺮي و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ رژﻳﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر‬
‫ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺑﺮرﺳﻲ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳﻦ ﻗﺘﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﻮد را‬
‫آﻏﺎز ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎر در آﻧﺠﺎ دﻳﺪه ﺷﺪه و ﺑﺎ ﻣﺮدم‬
‫ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد از ﻃﺮف ﻣﺎﻣﻮران اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻣﺤﺎﺻﺮه و ﭘﺮس و ﺟﻮ‬
‫و ﺑﺎزﺟﻮﻳﻲ از اﻓﺮاد آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن آﻧﭽﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﻤﻪ ﺑﺮ آن ﺗﻜﻴﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺣﻀﻮر ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪاري ﺑﻮد ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺣﻀﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن در آن‬
‫ﺣﻮل و ﺣﻮش دﻳﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﺪاﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ اﺷﺎره داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺼﺎت زن رﻳﺸﺪار را ﺑﺮاي‬
‫ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ ﺑﺎزﺟﻮ ﺑﻪ روﺷﻨﻲ ﺷﺮح دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺔ آﻧﻬﺎ‪ ،‬زن رﻳﺸﺪار‪ ،‬ﻗﺪي ﻧﺴﺒﺘﺎٌ‬
‫ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺸﻤﺎﻧﻲ ﺳﻴﺎه و ﭘﻮﺳﺘﻲ ﺗﻴﺮه داﺷﺖ‪ .‬ﭼﺎدر ﺳﻴﺎه و ﭼﺎرﻗﺪ ﺗﻴﺮه رﻧﮓ‬
‫ﮔﻠﺪار ﺑﻪ ﺳﺮ و ﻛﻔﺶ ﻫﺎي ﻛﺘﺎﻧﻲ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﺑﻪ ﭘﺎ داﺷﺖ‪ .‬ﺳﻦ او ﺣﺪوداٌ ﭘﻨﺠﺎه‬
‫و ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ و از ﻧﻈﺮ ﺟﺜﻪ زﻧﻲ ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﺪان‪ ،‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر‪ ،‬ﺻﺒﺢ آن روز او را دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬
‫ﻣﺤﻞ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﻲ رﻓﺖ‪ .‬اﻣﺎ در ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻊ ﺷﺪﮔﺎن ﺣﻀﻮر ﻧﻴﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺴﻴﺎري او را از دور دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ زﻳﺎدي از ﻣﺤﻞ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن‪ ،‬زﻳﺮ درﺧﺘﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻮﻳﻲ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺴﻲ را ﻣﻲ ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺻﺤﺒﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺎﻳﺎن ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﺤﻞ را ﺗﺮك ﻛﺮد‪ ،‬آن زن ﻧﻴﺰ از ﺟﺎي ﺧﻮد‬
‫ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺖ و ﺑﻪ ﺳﻮﻳﻲ رﻓﺖ و از ﻧﻈﺮﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫دو ﺗﻦ از اﻫﺎﻟﻲ ﻧﻴﺰ اﻳﻦ زن را ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ از ﺧﺎﺗﻤﺔ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ دﻳﺪه‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ از ﺗﭙﻪ اي ﻛﻪ ﺟﺴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن را در آﻧﺠﺎ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮازﻳﺮ ﺑﻮد و ﺑﺎ ﺷﺘﺎب از آﺑﺎدي دور ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٢٣٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﻤﺎم ﻣﺎﺟﺮاﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﻦ ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ‬

‫ﺟﺴﺘﺠﻮ و ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﻣﺤﻞ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻛﺸﻒ آﺛﺎر ﺟﺮم و ﭘﻲ ﺑﺮدن ﺑﻪ ﺟﺰﺋﻴﺎت‬
‫ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ آوردﻧﺪ و ﮔﺰارش ﻛﺎﻣﻞ آن را ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻣﺎت و ﺑﺨﺼﻮص ﺑﻴﺖ‬
‫رﻫﺒﺮي ارﺳﺎل ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺒﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﺑﻌﺎد ﺳﻬﻤﮕﻴﻦ آن ﺑﻄﻮر ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﺑﺎوري ﺑﺎ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻣﺮدم رو ﺑﻪ رو ﺷﺪ‪ .‬ﻛﻤﺘﺮ ﻛﺴﻲ از ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻪ ﺳﻮگ‬
‫او ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و ﻋﺰادارش ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻮد! ﻣﻠﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل‬
‫ﺑﺮاي ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ و ﺳﺎﻟﺮوز وﻓﺎت دﻳﮕﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻋﺰاداري ﻣﻲ ﻧﺸﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬در ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺧﻮد را ﻋﺰادار اﺣﺴﺎس ﻧﻤﻲ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﺮاي او اﺷﻜﻲ ﻧﻤﻲ رﻳﺨﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺎن از اﻳﻦ ﭘﻴﺶ آﻣﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺸﻢ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎور ﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﮔﺮوﻫﻲ از ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪:‬‬
‫ﭼﺸﻤﺶ ﻛﻮر‪ ،‬دﻧﺪش ﻧﺮم ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻇﻬﻮر ﻧﻜﻨﺪ؟ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ‬
‫ﺣﻔﻆ ﺟﺎن ﺧﻮد ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻟﺰوﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل ﭘﻨﻬﺎن‬
‫ﻣﺎﻧﺪن ﺧﻮدي ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﺪ و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺎدﮔﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار‬
‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد! ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺎن از ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ آﮔﺎﻫﻨﺪ! ﻋﻠﻢ ﻏﻴﺐ دارﻧﺪ!‬
‫ﭘﺲ ﭼﺮا اﻳﻦ اﻣﺎم ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن ﻫﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﺒﺮ از اﻳﻦ واﻗﻌﻪ ﻧﺪاﺷﺖ و ﺑﺎ ﭘﺎي‬
‫ﺧﻮد وارد ﻗﺘﻠﮕﺎﻫﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﺪارك دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ!‬
‫ﮔﺮوه دﻳﮕﺮي ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪ :‬ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺎم او‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ داده اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻦ او ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺣﺮﻣﺘﻲ ﺑﺮاي اﻣﺎم‬
‫و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﺧﺪا ﻗﺎﺋﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ از ﻧﺎم ﻫﻤﺔ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﻣﺎ‬
‫ﻣﻘﺪس ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺮه ﺑﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ‬
‫ﻫﺪﻓﺸﺎن رﺳﻴﺪﻧﺪ و ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن او را ﻛﺸﺘﻨﺪ ﺗﺎ از‬
‫دﺳﺘﺶ ﺧﻼص ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺴﻴﺎري ﻫﻢ اﻳﻦ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن را ﺑﻪ ﻓﺎل ﻧﻴﻚ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪ :‬ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻓﻌﻼٌ از دﺳﺖ اﻳﻦ ﻳﻜﻲ‬
‫راﺣﺖ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺮدم اﻧﺪﻛﻲ ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎري ﺑﻪ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ اﻳﻦ اﻣﺎم ﻧﮕﺎه‬

‫‪٢٣١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺷﺎﻧﺲ را ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ ﻛﻪ از دﺳﺖ ﺳﺎﻳﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﻧﻴﺰ راﺣﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺠﺎت از دﺳﺖ ﻋﻤﻠﻪ و اﻛﺮة آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺧﻮد آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫اﻳﻦ ﻫﻢ ﻳﻚ ﺟﻮ ﻫﻤﺖ و ﻣﺮداﻧﮕﻲ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮي ﻧﻴﺰ از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻪ‪ .‬ﻟﺬا ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻧﻴﺎزي‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻮاب او ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬زﻳﺮا اﻣﺎﻣﺎن ﻣ‪‬ﺮده ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﺎﻳﺐ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫واﻛﻨﺶ رژﻳﻢ‬
‫ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ رژﻳﻢ در‬
‫اﺗﺎق ﺧﻮاب وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻴﻤﺎر و در رﺧﺘﺨﻮاب ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﺒﺮ ﻛﺸﺘﻪ‬
‫ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺎ ﺗﺄﺳﻒ و ﺗﺄﻟﻢ ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ او رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ و ﺑﻪ او ﺑﻪ ﺳﺒﻚ‬
‫»اﺳﻼم ﻧﺎب ﻣﺤﻤﺪي« ﺗﺒﺮﻳﻚ و ﺗﺴﻠﻴﺖ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ از ﻣﺎﺟﺮاﻳﻲ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﻗﺘﻞ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن‬
‫اﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﻪ اﻓﺘﺎد و ﺣﺎﺿﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﺎ دﻳﺪن ﮔﺮﻳﺔ او ﻫﻤﮕﻲ ﺷﺮوع ﺑﻪ‬
‫ﮔﺮﻳﺴﺘﻦ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬از ﻋﺠﺎﻳﺐ روزﮔﺎر اﻳﻦ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻘﺸﺔ ﻗﺘﻞ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن را ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از دﻳﮕﺮان زﺟﻪ ﻣﻲ زدﻧﺪ و ﺧﻮد را ﻋﺰا دار ﻧﺸﺎن‬
‫ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺳﻮﮔﻮاري ﺑﺎ رﻫﻨﻤﻮدﻫﺎي وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻗﺮار ﺷﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺧﺒﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار ﺑﻪ اﻃﻼع ﻋﻤﻮم‬
‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ و از ﻃﺮف وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻋﺰادار ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﺗﺒﺮﻳﻚ و ﺗﺴﻠﻴﺖ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺻﺒﺢ ﻓﺮدا از رادﻳﻮ ﻫﺎ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار ﺑﻪ ﻃﻮر رﺳﻤﻲ ﻃﻲ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ اي از ﻃﺮف ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي ﺑﻪ‬
‫اﻃﻼع ﻋﻤﻮم رﺳﻴﺪ‪ .‬در رادﻳﻮ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺿﻤﻦ اﻋﻼم اﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﮔﻮار ﺑﺮاي‬
‫ﻫﻤﺔ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‪ ،‬ﮔﻮﻳﻨﺪة ﺧﺒﺮ ﮔﻔﺖ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺷﻬﺎدت‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺎه ﻋﺰاي ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻋﻼم ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﻨﺪة ﺧﺒﺮ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ رژﻳﻢ ﺑﻮد‪ ،‬در دﻧﺒﺎﻟﺔ اﻋﻼﻣﻴﻪ رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ اﻓﺰود ‪:‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از ﭼﻨﺪي ﭘﻴﺶ اﻋﻼم ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﺗﺼﻤﻴﻢ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺮاﺳﻢ وﻳﮋه اي ادارة اﻣﻮر ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ را ﺑﻪ ﺣﺠﺖ اﺑﻦ‬

‫‪٢٣٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن و وﻟﻲ ﻋﺼﺮ ﺑﺴﭙﺎرد ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﻣﺸﻴﺖ اﻟﻬﻲ ﺑﺮ‬
‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺖ‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن ﺧﺒﺮ ﻧﻴﺰ ﮔﻮﻳﻨﺪه اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ زودي ﻣﺤﻞ و زﻣﺎن ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺟﺴﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ‬
‫ﻣﺮاﺳﻢ وﻳﮋه اي ﺑﺎ ﺣﻀﻮر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ ﺧﺒﺮ را اﻋﻼم ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و رﺷﺘﻪ ﺳﺨﻦ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻣﻴﺰ ﮔﺮدي ﺗﺸﻜﻴﻞ داده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﺪر ﻓﻬﻢ و درك و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺧﻮد‪ ،‬در ﺑﺎرة ﺣﺎدﺛﺔ‬
‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺗﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در ﻣﻴﺎن اﻓﺎﺿﺎت ﺧﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻳﺎد ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﺮﻳﺴﺘﻨﺪ و از ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﻴﺰ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻬﻴﺪ ﺧﻮد اﺷﻚ ﺑﺮﻳﺰﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮداي آن روز ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻪ دور از ﭼﺸﻢ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮﻳﻦ‬
‫ﻏﺴﺎﻟﺨﺎﻧﻪ در ﻳﻜﻲ از ﮔﻮرﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ﺷﻬﺮ ﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻏﺴﻞ دادﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻔﻦ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻧﺪ و‬
‫ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻮت ﻧﻬﺎدﻧﺪ و ﻫﻤﺎن روز او را ﺑﺪون ﺳﺮ و ﺻﺪا و اﻃﻼع ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﭘﻨﻬﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻗﻢ و ﺣﺮم ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫روز ﺑﻌﺪ ﻃﻲ اﻋﻼﻣﻴﻪ اي دﻳﮕﺮ از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي‪ ،‬زﻣﺎن ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري‬
‫و ﻣﺤﻞ دﻓﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬زﻣﺎن ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري ﺻﺒﺢ‬
‫روز ﺟﻤﻌﻪ و ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬در اﻳﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ از‬
‫ﻫﻤﺔ ﻣﻠﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان درﺧﻮاﺳﺖ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻣﺮاﺳﻢ اﻗﺎﻣﺔ‬
‫ﻧﻤﺎز ﻣﻴﺖ ﺗﻮﺳﻂ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﻴﺖ در ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﻧﻤﺎز‬
‫روز ﺟﻤﻌﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻗﺮار ﺑﺮ دﻓﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻢ ﻛﺮان ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬از ﻫﻤﺎن روز اﻳﻦ آﺑﺎدي در اﺧﺘﻴﺎر ﭘﺎﺳﺪاران ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﻫﻢ از‬
‫اﻳﺎب و ذﻫﺎب ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻨﺪ و ﻫﻢ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ آﻧﺠﺎ را ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﺮاﺳﻢ رﺳﻤﻲ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري آﻣﺎده ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺮاﺳﻢ ﻧﻴﺰ آﻧﻄﻮر ﻛﻪ از ﻃﺮف‬
‫ﻫﻴﺄت ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺑﻪ اﻃﻼع ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن و‬
‫داﻏﺪﻳﺪة اﻳﺮان رﺳﺎﻧﺪه ﺷﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﺎﺑﻮت ﺣﺎﻣﻞ ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم زﻣﺎن ﺻﺒﺢ روز ﺟﻤﻌﻪ ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت ﺧﺎﺻﻲ‬

‫‪٢٣٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺗﻮﺳﻂ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ و ﻃﻼب ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﺔ از‬
‫ﻗﻢ ﺗﺎ ﺟﻢ ﻛﺮان روي دوش ﺣﻤﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺷﺨﺺ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ و زﻣﺎﻣﺪاران رژﻳﻢ ﻧﻴﺰ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺣﻀﻮر ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺗﺎﺑﻮت ﺣﻀﺮت ﺣﺠﺖ ﺑﻪ ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل آن‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﻓﺖ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻧﻤﺎز ﻣﻴﺖ را ﺑﺮ ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺷﺨﺺ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ اﻗﺎﻣﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﻛﺮد و ﺗﻠﻘﻴﻦ ﻣﻴﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة اﻳﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ -‬ﺟﻨﺎزه ﺗﻮﺳﻂ دو ﺗﻦ از ﺳﺎدات ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﻪ ﻗﺒﺮ ﻧﻬﺎده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺿﻤﻨﺎٌ از ﻃﺮف ﻣﻘﺎم رﻫﺒﺮي از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻃﺮاز اول ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻋﺮاق و ﻟﺒﻨﺎن و‬
‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن و ﻫﻨﺪ و ﻣﺎﻟﺰي و ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﺳﻤﻲ‬
‫دﻋﻮت ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪ ﺗﺎ در ﺻﻮرت ﺗﻤﺎﻳﻞ در ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ از ﻫﻤﺎن زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﺰاي ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻳﻚ ﻣﺎﻫﻪ اﻋﻼم ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻼش‬
‫روﺣﺎﻧﻴﻮن و ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﺤﻠﻲ در اﻏﻠﺐ ﺷﻬﺮﻫﺎي اﻳﺮان ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻋﺰاداري و‬
‫ﺳﻮﮔﻮاري ﺑﻪ راه اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﺧﺒﺮ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﺷﻮر و‬
‫ﻫﻴﺠﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮي ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻣﺮدم ﻛﻪ ﭼﻨﺪ روزي ﺑﺎ روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن وي از‬
‫ﺳﻮي ﮔﺮوه ﻛﺜﻴﺮي از زاﺋﺮان ﭼﺎه ﺟﻢ ﻛﺮان روزﻧﺔ اﻣﻴﺪي ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﺷﻨﻴﺪن ﺧﺒﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن و ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ او‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻣﻴﺪﺷﺎن را از دﺳﺖ‬
‫دادﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ و ارزش و اﻋﺘﺒﺎر وي ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺷﻚ و‬
‫ﺗﺮدﻳﺪ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﻞ اﻧﺪر ﻧﺴﻞ ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻇﻬﻮر اﻳﻦ اﻣﺎم‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﺷﺐ و روز در ﻧﻤﺎزﻫﺎي ﭘﻨﺠﮕﺎﻧﺔ ﺧﻮد ﻇﻬﻮر او را ﻃﻠﺐ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻧﺒﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺎم ﭘﺲ از ﻫﺰار ﺳﺎل ﻏﻴﺒﺖ ﻇﻬﻮر ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ‬
‫ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ و ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل و ﻗﺮار ﺧﻮد ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ وﻋﺪه ﻫﺎ و‬
‫ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ داده اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻣﺔ ﻋﻤﻞ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻔﺖ و ﻣﺴﻠﻢ و آﻧﻬﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫داﺳﺘﺎن ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﺗﻼش ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻘﺎﻣﺎت‬
‫رژﻳﻢ و آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺣﺎدﻳﺚ‬

‫‪٢٣٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫و رواﻳﺎت ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺟﻠﻮه دﻫﻨﺪ و ﻣﺮدم را ﻗﺎﻧﻊ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮش ﻛﺴﻲ ﻓﺮو ﻧﻤﻲ‬
‫رﻓﺖ‪ .‬ﺳﺮ و ﺻﺪاي اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﻣﺮدم ﻋﺎﻣﻲ و ﻗﺸﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﺮدم اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﺮا اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار و‬
‫ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻇﻬﻮر ﻛﺮد ﻛﻪ ﻧﻮاب اﻳﺸﺎن‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ؟ آﻳﺎ او ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻓﺮﻳﺐ‬
‫وﻋﺪه ﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﺧﻮرده و ﺳﺮش ﻛﻼه رﻓﺘﻪ اﺳﺖ؟ آﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻢ‬
‫اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﻲ ﻣﻌﻨﺎ را ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺳﺎز ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ» اﻳﺮان ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن« اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎور ﻛﺮده و ﺑﺮاي ﺗﺼﺎﺣﺐ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد و رﺳﻴﺪن ﺑﻪ‬
‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻇﻬﻮر ﻧﻤﻮده ﺑﻮد؟ آﻳﺎ واﻗﻌﺎٌ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‬
‫اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﻣﻔﺖ و ﻣﺴﻠﻢ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ و ﻣﺮدﻣﺎن ﺳﺎده ﻟﻮح و‬
‫ﺧﻮش ﺑﺎور اﻳﺮان را ﺑﻪ دﺳﺖ او ﻣﻲ ﺳﭙﺎرﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻳﺪ و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻛﻨﺪ؟‬
‫ﻳﻜﻲ از ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮان اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺟﺎﻟﺒﻲ را در ﻫﻤﻴﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮد و ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺲ از واﻗﻌﺔ ﻛﺮﺑﻼ و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ و‬
‫ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺶ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﻳﺰﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم ﻛﻮﻓﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ‬
‫واﻗﻌﺔ ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰ و اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ او ﺑﻲ وﻓﺎﻳﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﺻﺪد‬
‫ﺧﻮﻧﺨﻮاﻫﻲ ﺑﺮ آﻣﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺨﺘﺎر اﺑﻦ اﺑﻮ ﻋﺒﻴﺪ ﺛﻘﻔﻲ ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﻮد‪ .‬او ﺑﺎ زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ ﻓﺮزﻧﺪ‬
‫ﺣﺴﻴﻦ ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻢ او ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺳﻴﺪ ﺳﺠﺎد ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﺗﺮس‬
‫و وﺣﺸﺖ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻛﺮﺑﻼ ﮔﺮﻳﺒﺎﻧﺶ را رﻫﺎﻳﺶ ﻧﻜﺮده ﺑﻮد‪ ،‬و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل‬
‫ﺧﻠﻴﻔﻪ وﻗﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻏﻨﺎﺋﻢ ﺑﻲ ﺣﺪ و ﺣﺼﺮ ﺧﻮد وي را ﻣﻲ ﻧﻮازﻳﺪ‪ ،‬زﻳﺮ ﺑﺎر‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد او ﻧﺮﻓﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻣﺨﺘﺎر ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺷﺪ دﺳﺖ ﺑﻪ داﻣﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ‬
‫ﺣﻨﻔﻴﻪ‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ ﺑﺸﻮد‪ .‬او ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﺨﺘﺎر را ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﺮط‬
‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺎر ﺑﻪ ﻧﺎم او‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان» ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد« ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﭘﻴﺮوز‬
‫ﺷﺪ‪ ،‬او رﻫﺒﺮي ﻧﻬﻀﺖ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ‬
‫ﺣﻨﻔﻴﻪ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮادرش ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺎ وﻋﺪة ﻣﺨﺘﺎر و ﻛﻮﻓﻴﺎن دو دوزه‬
‫ﺑﺎز ﺟﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺑﻴﻨﺪازد‪.‬‬
‫ﻣﺨﺘﺎر ﺷﺮاﻳﻂ او را ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ و ﺑﻪ ﻧﺎم وي ﻗﻴﺎم ﻛﺮد و ﭘﻴﺮوز ﺷﺪ و‬

‫‪٢٣٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد)ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ( ﺗﺸﻜﻴﻞ داد‪.‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺮوزي ﻣﺨﺘﺎر ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﺷﺎل و‬
‫ﻛﻼه ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻮﻓﻪ ﺑﺮود و ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻋﻬﺪ و ﭘﻴﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺨﺘﺎر‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد در اﺧﺘﻴﺎر ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﻏﺎﻓﻞ از اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺎر رﻧﺪﺗﺮ از آن ﺑﻮد ﻛﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺧﻮد ﺑﻪ دﺳﺖ آورده ﺑﻮد ﺑﻪ دﻳﮕﺮي‪ ،‬ﺣﺘﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻢ او ﻗﻴﺎﻣﺶ را راه اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺨﺘﺎر ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ از ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ ﺑﺮاي ﻋﺰﻳﻤﺖ ﺑﻪ ﻛﻮﻓﻪ‪،‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از ﺣﺮﻛﺖ او اﻳﻦ ﺷﺎﻳﻌﻪ را در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﭘﺮاﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻬﺪي‬
‫ﻣﻮﻋﻮد ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﺧﻨﺠﺮ ﺑﺮ او ﻛﺎرﮔﺮ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ‬
‫ﻣﻮﻇﻒ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ ﻣﻬﺪي ﺑﻮدن را ﺑﺎ ﺿﺮﺑﺎت ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﺧﻨﺠﺮ اﻣﺘﺤﺎن‬
‫ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺪﻋﻲ از ﺿﺮﺑﺎت ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﺧﻨﺠﺮ ﻧﻤﺮد‪ ،‬ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد اﺳﺖ وﮔﺮﻧﻪ‬
‫دروﻏﮕﻮﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﻔﻴﻪ از ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺮط ﻣﺨﺘﺎر آﮔﺎه ﺷﺪ‪،‬‬
‫داﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺎر ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ او واﮔﺬار ﻛﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو از‬
‫ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﻛﻮﻓﻪ ﺧﻮد داري ﻛﺮد و ﮔﺬاﺷﺖ ﻣﺨﺘﺎر ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ‬
‫ﻣﻬﺪوﻳﺖ او ﺑﻪ دﺳﺖ آورده ﺑﻮد ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪارد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﻛﻬﻨﻪ اﺳﺖ و ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻬﺎي دور ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎل ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ آن ﻧﺪاﺷﺘﻪ‪.‬‬
‫آﻳﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد ﻣﻴﺎن ﻣﺨﺘﺎر و وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺗﻔﺎوﺗﻲ وﺟﻮد دارد؟ آﻳﺎ ﺑﻪ ﻓﻜﺮش‬
‫ﻧﺮﺳﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ و وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺛﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺨﺘﺎر ﻓﻘﻂ از ﻧﺎم‬
‫ﻣﻬﺪوﻳﺖ و ﻧﻴﺎﺑﺖ از او‪ ،‬ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده اﻧﺪ؟‬
‫در ﮔﻴﺮ و دار ﻫﻤﻴﻦ ﺑﮕﻮ ﻣﮕﻮﻫﺎي ﻣﺮدم‪ ،‬روزي در ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﺟﻤﻊ ﻛﺜﻴﺮي از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﭘﺮ ﭘﺸﻢ و رﻳﺶ و ﺑﺎ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎه‬
‫و ﺳﻔﻴﺪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺨﺼﻲ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬اﻳﻦ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﻗﺪرت و‬
‫ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪي ﺧﻮد ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﺟﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺣﻔﻆ ﻛﻨﺪ؟ ﭼﺮا اﺟﺎزه داد زن‬
‫رﻳﺸﺪاري ﺳﺮ او را ﮔﻮش ﺗﺎ ﮔﻮش ﺑﺒﺮد؟ ﻣﮕﺮ ﺳﺮﺑﺎزان ﮔﻤﻨﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣ‪‬ﺮده‬

‫‪٢٣٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﭘﺎﺳﺪاران ﺟﺎن ﺑﺮ ﻛﻒ اﻧﻘﻼب ﺧﻮاب ﺑﻮدﻧﺪ؟‪...‬‬

‫ﻳﻜﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺣﺎﺿﺮ در اﻳﻦ ﻣﻴﺰ ﮔﺮد ﭘﺎﺳﺦ داد ‪:‬‬
‫ﺑﺮادر ﻋﺰﻳﺰ! ﻣﺎ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﻏﻴﺐ ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن اﻋﺘﻘﺎد‬
‫دارﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ﺑﺰرﮔﻮاراﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ و ﻣﺎ‬
‫را ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از آن ﻣﺮﺣﻮم ﻣﻐﻔﻮر دﻋﻮت ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻬﺎ ﻫﻢ در ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي‬
‫ﺧﻮد ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﺣﻀﺮت را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﺒﺮ‬
‫داده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻮاران ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن اﻋﺘﻘﺎد ﭘﻴﺪا‬
‫ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﭘﺲ در ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻳﺸﺎن ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ رواﻳﺎت آﻧﻬﺎ اﻳﻤﺎن داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻣﻲ داﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﻫﻢ ﻳﻜﻲ از ﺣﻜﻤﺖ ﻫﺎي اﻟﻬﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺎ ﺑﻨﺪﮔﺎن از آن ﺑﻲ ﺧﺒﺮ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬درﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻜﻤﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن ﺣﻀﺮت‬
‫ﻣﻮﺳﻲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم و ﺣﻀﺮت ﺧﻀﺮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﭘﻴﺶ آﻣﺪ‪ .‬آﺧﻮﻧﺪ آﻧﮕﺎه داﺳﺘﺎن‬
‫ﺳﻮراخ ﻛﺮدن ﻛﺸﺘﻲ‪ ،‬ﻛﺸﺘﻦ ﻛﻮدك و ﻣﺮﻣﺖ دﻳﻮار ﺧﺮاﺑﻪ را ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻀﺮ‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻛﻪ ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻮﺳﻲ را ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﺑﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺮح داد و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺣﺘﻤﺎٌ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺎن ﺣﻜﻤﺘﻲ دارد‪ .‬ﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮﺳﻲ‬
‫آن را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﻪ رﺿﺎي ﺧﺪا ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮده اﻳﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ رﺷﺘﻪ ﺳﺨﻦ را‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻫﻤﭙﺎﻟﮕﻲ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻣﺎ در زﻣﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﺎﻳﺐ ﻣﻌﻈﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﻬﺪه دار‬
‫ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪﮔﺎر ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ اﻳﻦ ﺷﺎﻧﺲ را ﺑﻪ ﻣﺎ‬
‫ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻋﻄﺎ ﻓﺮﻣﻮده ﻛﻪ ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن را در ﻣﻴﺎن ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬وﻟﻲ‬
‫ﻓﻘﻴﻪ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺗﺎ دﻳﺮوز ﺗﺤﺖ رﻫﺒﺮي و ﻋﻨﺎﻳﺖ وﻟﻲ ﻋﺼﺮ اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻳﺸﺎن را‬
‫اداره ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬از اﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻫﻤﺔ وﻇﺎﻳﻒ ﺣﻀﺮت را ﺷﺨﺼﺎٌ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ و ﺗﻤﺎم ﺗﻜﺎﻟﻴﻔﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮ ﮔﺮدن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﺮدن‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ و ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺎ دراﻳﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺧﺪا را ﺷﻜﺮ ﮔﺰار ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﺮاي ﻣﺎ زﻧﺪه ﻧﮕﻪ‬
‫داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن اﻣﻮر ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻜﺮﮔﺰاري دﻳﮕﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻬﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت وﻟﻲ اﻣﺮ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺗﻨﻬﺎ‬

‫‪٢٣٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻧﻮاب ﺧﺎص ﻛﻪ ﺣﻀﺮت را زﻳﺎرت ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﺣﻀﻮر اﻳﺸﺎن رﺳﻴﺪه و ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ رﻫﻨﻤﻮدﻫﺎﻳﺸﺎن را ﺑﺮاي ادارة اﻣﻮر‬
‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ از ﺷﺨﺺ اﻳﺸﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ از ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم ﻛﻪ در ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬داﻏﺪار و ﻋﺰادار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ در‬
‫ﻧﻤﺎزﻫﺎﻳﺸﺎن‪ ،‬ﺿﻤﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﻓﺎﺗﺤﻪ ﺑﺮاي اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻬﻴﺪﻣﺎن‪ ،‬ﺳﻼﻣﺘﻲ و‬
‫ﻃﻮل ﻋﻤﺮ وﻟﻲ اﻣﺮ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ را ﻧﻴﺰ از درﮔﺎه اﺣﺪﻳﺖ ﺗﻤﻨﺎ و ﻣﺴﺌﻠﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫*‬
‫ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮ در ﺑﺎرة ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ و در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺳﺨﻦ از آن ﺑﻮد‪ .‬و اﻳﻨﻜﻪ ﭘﺲ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن وي‪،‬‬
‫ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ آرزوﻳﺸﺎن ﻇﻬﻮر او و از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻦ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺣﻴﺮت اﻓﺘﺎده و در ﻛﺎر ﺧﻮد ﻓﺮو ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬
‫ﺑﻜﻨﻨﺪ؟ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺑﻴﻨﺸﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ ﺣﻖ را ﺑﻪ ﻣﺮدم‬
‫ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻗﺮﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻓﺮﻳﺐ داده و ﻫﺮ ﭼﻪ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم او ﺑﻪ ﮔﻮش آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻫﺰار و اﻧﺪي ﺳﺎل‬
‫ﻫﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ و اﻣﻴﺪي در دل ﻣﺮدم ﭘﺪﻳﺪ آورد‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺧﺒﺮ‬
‫از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او را دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ او را ﺣﻼل ﻣﺸﻜﻼت ﺧﻮد ﻣﻲ‬
‫داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻜﻨﻨﺪ؟ ﺟﺰ ﻧﺎ ﺑﺎوري ﺑﻪ او و ﺣﺮف و ﺣﺪﻳﺜﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺮاﻳﺸﺎن ردﻳﻒ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ؟‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮدم در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ رخ داده ﺑﻮد‪ ،‬دو دﻳﺪﮔﺎه ﻣﺘﻔﺎوت‬
‫داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ دﻳﺪﮔﺎه آﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز‬
‫در ﺑﺎرة اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬دروغ ﺑﻮده‪ .‬دﻳﺪﮔﺎه دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ‬
‫ﭼﻪ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﺑﻪ آﻧﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ ،‬دروغ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ در ﺗﻤﺎم اوﻗﺎت ﻫﻤﺔ‬
‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران ﺑﻪ ﻣﺮدم دروغ ﮔﻔﺘﻪ و آﻧﺎن را ﮔﻤﺮاه ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺴﺄﻟﺔ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻣﻄﺮح و ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد‬
‫اﻣﺎم ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮدم ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻛﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﺷﺮﺣﻲ ﻛﻪ در‬
‫ﻛﺘﺐ ﺑﺰرﮔﺎن ﻃﺎﻳﻔﺔ ﺷﻴﻌﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎور ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از زﺑﺎن ﺧﻮد اﻳﻦ اﻣﺎم‬
‫ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ در ﺑﺎرة او ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﺎدرﺳﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ‬

‫‪٢٣٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻳﻦ اﻣﺎم ﺧﻮد اﻋﺘﺮاف ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪاﺷﺘﻪ و‬
‫ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد‪ ،‬اﻛﻨﻮن ﻛﻪ او ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن ﺷﻴﻌﻴﮕﺮي‬
‫دﺳﺖ از ﺳﺮ او ﺑﺮ ﻧﻤﻲ دارﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن را از دﺳﺖ‬
‫ﻧﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬آﻫﻨﮓ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن را ﻣﻲ ﻧﻮازﻧﺪ و ﺳﺮود وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ را ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬و‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺪون اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ ﻧﺎﻳﺐ او‪ ،‬ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻧﺎ آﮔﺎه‬
‫اﻳﺮان را ﮔﺮم ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ دﻛﺎن ﻓﺮﻳﺐ و رﻳﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎز ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ از آﻏﺎز ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﺑﺎ دو ﺣﺮﺑﻪ ﺑﻪ‬
‫روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ آن ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ ‪ :‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ ﻣﻄﺮح ﻛﺮدن ﻣﺤﻞ ﻇﻬﻮر ﻛﻪ ﻣﻜﺔ‬
‫ﻣﻌﻈﻤﻪ ﺑﻮد‪ .‬دوﻣﻴﻦ ﻣﻄﻠﺒﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و در اذﻫﺎن ﻣﺮدم ﭘﺮاﻛﻨﺪﻧﺪ‪،‬‬
‫داﺳﺘﺎن ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ در ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴﺖ روﻳﺎروﻳﻲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺼﻴﺐ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‬
‫ﻧﺸﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﺑﺨﺶ دوم ﺑﻪ ﺧﻴﺎل ﺧﻮدﺷﺎن ﻧﻘﻄﺔ ﺧﺘﻤﻲ ﺑﻪ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﭘﺲ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺷﺪﻧﺪ‬
‫و ﺑﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﺟﻨﺎزة او ﺑﻪ ﻗﻢ و ﭘﺨﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ او ﺑﺎ ﺣﻀﻮر وﻟﻲ اﻣﺮ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ و ﻧﺎﻳﺐ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻏﺎﺋﻠﻪ ﺧﺎﺗﻤﻪ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري‬
‫ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻫﺎي رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﺷﻜﻮه ﺟﻠﻮه دادن‬
‫ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬از ﻫﻤﺎن روز ﺳﻪ ﺷﻨﺒﻪ ﺟﺎده ﻫﺎي ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﻗﻢ‬
‫و ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﺎ ﻫﺰاران ﺗﻦ از اﻓﺮاد ﭘﺎﺳﺪار و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺻﺪﻫﺎ ﺧﻮدرو و‬
‫زره ﭘﻮش ﻣﺴﺪود ﺷﺪ‪ .‬رﻓﺖ و آﻣﺪ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻄﻠﻖ ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل وزارت‬
‫اﻃﻼﻋﺎت و ﭘﺎﺳﺪاران ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺻﺒﺢ روز ﺟﻤﻌﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺔ آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ و ﻛﻠﻴﺔ‬
‫ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﺔ در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻘﺪم در ﻛﻨﺎر ﺣﺮم‬
‫ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﻮر اﻳﻦ ﻫﻤﻪ آﺧﻮﻧﺪ در ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﺸﻴﻴﻊ ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﺗﻼش رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﻋﻈﻤﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺨﺼﻮص دﻫﻬﺎ ﻫﺰار آﺧﻮﻧﺪ و ﻃﻠﺒﻪ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﻛﺮم در اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ وول‬

‫‪٢٣٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻲ ﺧﻮردﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﻧﻴﺰ ﺧﻮد را ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺰا ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﻈﻤﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ .‬ﻫﺰاران ﭘﺎﺳﺪار ﻧﻴﺰ از درب ورودي ﺣﺮم‬
‫ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان ﺟﺎده اي ﺑﻪ ﻋﺮض ده ﻣﺘﺮ ﺑﺎز ﻛﺮده و در دو ﻃﺮف‬
‫آن ﺑﻪ ﺻﻒ اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺴﻴﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﺟﻨﺎزه ﺑﺎز و ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮاﺳﻢ ﺑﺎ ﮔﺸﻮدن درب ﺣﺮم ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﻮﻟﻲ آن آﻏﺎز ﺷﺪ‪.‬‬
‫دوازده ﻧﻔﺮ از آﻳﺎت ﻋﻈﺎم ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻧﺔ دوازده اﻣﺎم ﺑﻪ داﺧﻞ ﺣﺮم رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ‪ ،‬ﺳﻜﻮت ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰي در ﻓﻀﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺪ‪ .‬دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ‪ ،‬اﻳﻦ آﻳﺎت ﭘﻴﺮ در‬
‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺎز و ﺑﻪ ﺷﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﺸﺎن آوﻳﺨﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻮﺗﻲ را‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺎرﭼﺔ اﺑﺮﻳﺸﻢ ﺳﺒﺰ رﻧﮓ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ آﻳﺎﺗﻲ از ﻗﺮآن ﺑﺮ آن زردوزي‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬از ﺣﺮم ﺑﻴﺮون آوردﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮدم‪ ،‬ﭼﻪ آﺧﻮﻧﺪ و ﭼﻪ ﻏﻴﺮ آﺧﻮﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ زن و‬
‫ﭼﻪ ﻣﺮد ﻛﻪ از دور و ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺎﻫﺪ ﺣﻤﻞ ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ‬
‫آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﭘﻴﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻳﻚ ﺻﺪا و ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﺷﻴﻮن اﻓﺘﺎدﻧﺪ و‬
‫ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻳﺎد »اﷲ و اﻛﺒﺮ« ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﻪ»ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ« ﮔﻔﺘﻦ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺎك ﺑﻪ ﺳﺮ رﻳﺨﺘﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﭘﻴﺮاﻫﻦ ﺑﻪ ﺗﻦ درﻳﺪن ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺮ و ﺻﻮرت ﺧﻮد‬
‫ﺳﻴﻠﻲ زدن ﻫﺎ و ﻏﻴﺮه ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ‪ ،‬ﻏﻢ و اﻧﺪوه ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ داد‪ .‬ﺻﺪاي‬
‫ﺷﻴﻮن زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دور از ﻣﻌﺮﻛﻪ و ﺟﺪا از ﻣﺮدان ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﻫﻤﻪ ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﺑﻮد و ﮔﺮﻳﻪ و زاري ﻣﺮدان ﻧﻴﺰ ﺻﺤﻨﻪ را ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰﺗﺮ و اﻧﺪوه ﺑﺎرﺗﺮ ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬
‫آﻳﺎت ﻋﻈﺎم ﻛﻪ ﺟﻨﺎزه را ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ ﭘﻴﺮ و ﻣﺮﻳﺾ و‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮﺷﺎن ﺑﺎ ﻋﺼﺎ راه ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﺄﻧﻲ ﺗﺎﺑﻮت را در ﻣﺴﻴﺮي ﻛﻪ‬
‫ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺑﺎز ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﺲ از ﻃﻲ ﻣﺴﺎﻓﺘﻲ‬
‫ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻳﻚ ﻳﻚ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﭘﻴﺮي و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ ﺟﺴﻤﻲ از زﻳﺮ ﺗﺎﺑﻮت‬
‫ﺧﺎرج ﺷﺪﻧﺪ و ﺟﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﺳﭙﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻋﻠﻤﺎ رﺳﻴﺪ و‬
‫ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﻲ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺗﺎﺑﻮت ﺑﻪ ﺷﺎﻧﻪ ﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺟﻮان و‬
‫ﻃﻼب ﻧﻬﺎده ﺷﺪ‪ .‬و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﺎدﻳﻦ در ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﻫﻤﻴﺸﻪ دوازه ﻧﻔﺮ ﺑﻪ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﺔ ﺗﻌﺪاد اﺋﻤﺔ اﻃﻬﺎر زﻳﺮ ﺗﺎﺑﻮت ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻗﻮل ﺷﺎﻫﺪي‪ ،‬ﻧﻔﺮ دوازدﻫﻢ‪ ،‬ﺧﻮد‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻢ در ﺗﺎﺑﻮت ﻏﻨﻮد ﺑﻮد و ﻫﻢ در ﺣﻤﻞ ﺟﻨﺎزة ﺧﻮد زﻳﺮ‬
‫ﺗﺎﺑﻮت ﻗﺮار داﺷﺖ و اﺷﻚ ﻣﻲ رﻳﺨﺖ و ﺑﻪ ﺣﺎل ﺧﻮد ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪٢٤٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺴﺎﻓﺖ ﻣﻴﺎن ﻗﻢ و ﺟﻢ ﻛﺮان آﻧﻘﺪر ﻛﻮﺗﺎه ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ زودي ﻫﺎ ﻃﻲ‬

‫ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ آﻧﻘﺪر آﺧﻮﻧﺪ و ﻃﻠﺒﻪ در ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﺸﻴﻴﻊ ﺟﻨﺎزه ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ اﺷﻜﺎﻟﻲ در ﺣﻤﻞ ﺟﻨﺎزه ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺎﻣﺪ‪.‬‬
‫رواﻳﺘﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺟﻨﺎزة ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺛﻮاﺑﻜﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮي ﻗﺒﺮ ﻣﻲ رود‪ .‬در اﻳﻦ ﺟﺎ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﭘﺲ از اﻳﻨﻜﻪ ﺟﻨﺎزه ﺑﻪ دوش آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬
‫ﺟﻮان و ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﻗﺒﺮاق ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﺗﺎﺑﻮت ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺣﺎﻣﻠﻴﻦ ﺗﺎﺑﻮت و ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﺗﺎﺑﻮت ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻣﺴﻴﺮ ﺣﻤﻞ ﺟﻨﺎزه اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ»ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ« ﻛﻪ‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻٌ در ﻣﻮﻗﻊ ﺣﻤﻞ ﺟﻨﺎزه ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ادا ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺳﺒﺐ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﺣﻤﻞ‬
‫ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺗﺎﺑﻮت ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻗﺪﻣﺸﺎن را ﺗﻨﺪﺗﺮ و ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺑﺮدارﻧﺪ ﺗﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻴ‪‬ﺖ ﺛﻮاﺑﻜﺎر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ ﺗﺎﺑﻮت ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺟﻢ ﻛﺮان رﺳﻴﺪ؛ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬
‫ﺑﺎ اﻋﻮان و اﻧﺼﺎرش از ﺳﺎﻋﺎﺗﻲ ﭘﻴﺶ در اﻧﺘﻈﺎر ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻦ‬
‫ﻋﻤﺎﻣﻪ از ﺳﺮ و آوﻳﺰان ﻛﺮدن آن ﺑﺮ ﮔﺮدن در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻛﻔﺸﻬﺎي ﺧﻮد را ﻫﻢ‬
‫ﺑﻪ اﺣﺘﺮام ﺟﻨﺎزة اﻣﺎم زﻣﺎن از ﭘﺎ در آورده و ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺳﻨﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺎك و ﻛﺎه ﺑﻪ ﺳﺮ و ﺻﻮرت ﺧﻮد ﭘﺎﺷﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺪود ﻫﺰار ﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺒﺎز‬
‫ﺟﻨﺎزه رﻓﺘﻪ و ﺑﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻮت آن را از دوش ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ دوش‬
‫ﺧﻮد ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬و ﺑﺎ ذﻛﺮ»ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ« ﺟﻨﺎزه را ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﻢ ﻛﺮان ﺣﻤﻞ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺣﻤﻞ ﺗﺎﺑﻮت ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ‬
‫ﻣﺘﺮ ﺟﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ دﻳﮕﺮي ﺳﭙﺮد و ﺧﻮد در ﭘﺸﺖ ﺗﺎﺑﻮت آرام و اﺷﻚ رﻳﺰان‬
‫و ﺳﻴﻨﻪ زﻧﺎن ﺑﻪ رﺳﻢ آﺧﻮﻧﺪي‪ ،‬راه اﻓﺘﺎد‪ .‬ﭘﺲ از زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻨﺎزة ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ و‬
‫ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ آﻣﺎده ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺗﺎﺑﻮت را ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ‬
‫و رو ﺑﻪ ﻗﺒﻠﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺖ ﻳﻜﻲ از ﻗﺎرﻳﺎن ﻣﻌﺮوف ﻗﺮآن ﺑﻪ ﻛﻨﺎر ﺗﺎﺑﻮت آﻣﺪ و ﺑﺎ ﺻﺪاي‬
‫ﺧﻮش ﺧﻮد آﻳﺎﺗﻲ از ﻛﻼم اﷲ ﻣﺠﻴﺪ را ﺗﻼوت ﻛﺮد‪ .‬ﭘﺲ از آن ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ وﻟﻲ‬
‫ﻓﻘﻴﻪ ﻧﻤﺎز ﻣﻴﺖ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮد او ﺑﻪ ﻣﻴﺖ ﺗﻠﻘﻴﻦ داده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٢٤١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫وﻗﺘﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺟﻨﺎزه را ﺑﻪ ﻗﺒﺮ ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ‬

‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم‪ ،‬رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻي ﻛﻔﻦ را ﺑﺎز ﻛﺮد و از‬
‫آﻳﺎت ﻋﻈﺎم و ﻋﻠﻤﺎي اﻋﻼم و ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﻣﺘﺸﺨﺺ ﺣﻮزه ﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺟﻨﺎزه ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮﻧﺪ و ﺻﻮرت اﻣﺎم زﻣﺎن را روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺮگ او را‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻘﻠﺪﻳﻦ و ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﮔﻮاﻫﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎزي رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم و رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ‪،‬‬
‫داﺳﺘﺎن ﻣ‪‬ﺮدن اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي را ﺗﺪاﻋﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬
‫در ﻛﺘﺐ ﻣﻮرﺧﻴﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ ‪ :‬وﻗﺘﻲ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي در اﺛﺮ ﺑﻴﻤﺎري‬
‫ﻃﻮﻻﻧﻲ و ﺑﻲ درﻣﺎن در ﮔﺬﺷﺖ» اﻟﻤﻌﺘﻤﺪ ﻋﻠﻲ اﷲ« ﺧﻠﻴﻔﺔ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺑﺮادر ﺧﻮد‬
‫» اﺑﻮ ﻋﻴﺴﻲ ﺑﻦ ﻣﺘﻮﻛﻞ«را ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻤﺎز ﺑﺮ ﺟﻨﺎزة او ﻓﺮﺳﺘﺎد‪.‬‬
‫ﺑﺮادر ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻳﻜﻲ از رﻧﺪان زﻣﺎﻧﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺮدا ﭘﻴﺮوان‬
‫ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻧﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺸﺎن ﻧﻤ‪‬ﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺒﻞ از ﻧﻬﺎدن ﺟﻨﺎزه ﺑﻪ ﮔﻮر‪،‬‬
‫ﺳﺮ ﻛﻔﻦ او را ﺑﺎز ﻛﺮد و ﺻﻮرت وي را در ﻣﻌﺮض ﺗﻤﺎﺷﺎي ﻫﻤﮕﺎن ﻗﺮار داد ﺗﺎ‬
‫ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮي ﻣ‪‬ﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد رﺋﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎم ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫رﺋﻴﺲ ﻗﻮة ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬درﺳﺖ ﺷﺒﻴﻪ ﻛﺎر ﺑﺮادر ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺴﻴﺎري از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻧﻈﺎم ﺻﻮرت اﻣﺎم زﻣﺎن و‬
‫ﺧﺮﺧﺮة ﺑﺮﻳﺪه ﺷﺪة اﻳﺸﺎن را دﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻔﻦ او را از ﻧﻮ ﺑﺴﺘﻨﺪ و ﺗﻮﺳﻂ دو ﺗﻦ از‬
‫آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎ‪ ،‬ﺟﻨﺎزه ﺑﺮ ﻗﺒﺮ ﻧﻬﺎده ﺷﺪ و ﺳﭙﺲ ﻗﺒﺮ را ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫اوﻟﻴﻦ ﻣﺸﺖ ﺧﺎك ﺗﻮﺳﻂ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺮ ﻗﺒﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺎﺷﻴﺪه ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﺮاﻫﺶ ﻓﺎﺗﺤﻪ اي ﻏﻠﻴﻆ ﻫﻢ ﻧﺜﺎر او ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از او ﻧﻴﺰ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻘﺎﻣﺸﺎن ﻫﺮ ﻛﺪام ﻣﺸﺘﻲ ﺧﺎك ﺑﺮ ﻣﺰار اﻣﺎم رﻳﺨﺘﻨﺪ و ﻓﺎﺗﺤﻪ اي‬
‫ﺑﺮاﻳﺶ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از زﻣﺎن ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺗﭙﻪ اي ﺑﺰرگ از ﺧﺎك روي ﻗﺒﺮ اﻳﺠﺎد‬
‫ﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻤﺔ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي دﺳﺖ اﻧﺪرﻛﺎر رژﻳﻢ در ﺑﻪ ﺧﺎك‬
‫ﺳﭙﺮدن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺑﺎ ﻧﻤﺎز‬
‫ﻣﻴ‪‬ﺘﻲ ﻛﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺮ ﺟﻨﺎزة او اﻗﺎﻣﻪ ﻛﺮد و ﭘﺎﺷﻴﺪن ﻣﺸﺘﻲ ﺧﺎك ﺳﺮد ﺑﺮ ﮔﻮر‬
‫او و ﻓﺎﺗﺤﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺶ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ زﻳﺮ ﺧﺎك ﻣﺪﻓﻮن و ﻓﺎﺗﺤﺔ او‬

‫‪٢٤٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺧﻴﺎل ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و زﻋﺎﻣﺖ ﻧﻮاب او ﭘﺎﻳﺪار ﺑﻤﺎﻧﺪ!‬
‫ﻫﺰار و دوﻳﺴﺖ و اﻧﺪي ﺳﺎل ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ از ﺳﺎل دوﻳﺴﺖ و ﺷﺼﺖ‬
‫ﻫﺠﺮي ﻗﻤﺮي‪ ،‬ﺷﺨﺺ ﻋﺮب ﺷﻴﺎدي ﺑﻪ ﻧﺎم» ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ ﻋﻤﺮي« از‬
‫ﻗﺒﻴﻠﺔ ﺑﻨﻲ اﺳﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺳﻮدﺟﻮﺋﻲ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ دروغ ﺑﺰرگ ﻛﻪ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ‬
‫ﻋﺴﻜﺮي ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﺮدﺳﺎﻟﻲ دارد ﻛﻪ او را از ﻧﻈﺮﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺪﻋﺘﻲ‬
‫ﮔﺬاﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻲ ﺷﻴﺎد دﻳﮕﺮ در ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎي دراز ﺑﺎ دﺳﺘﺎوﻳﺰ ﻗﺮار دادن‬
‫آن دروغ از ﺳﺎده ﻟﻮﺣﻲ و ﺧﻮﺷﺒﺎوري ﻣﺮدم ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺮوز ﻫﻢ ﮔﺮوﻫﻲ از ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﻫﻤﺎن اﻋﺮاب ﻫﺰار و ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎل‬
‫ﭘﻴﺶ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﻫﺪف‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﻤﺎد دروﻏﻴﻦ را ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺪﻋﺖ دﻳﮕﺮي‬
‫را ﭘﺎﻳﻪ رﻳﺰي ﻛﻨﻨﺪ و اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ دﻳﮕﺮي راه ﺑﺒﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٤٣‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‬
‫ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻇﻬﻮر‬
 ‫‪-4‬‬
‫ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻦ و ﻛﻔﻦ و دﻓﻦ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن‪ ،‬ﺿﻤﻦ ﻧﺸﺎن دادن ﻧﻴ‪‬ﺖ ﺑﺎﻃﻨﻲ و ﺑﻲ اﻳﻤﺎﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎدات ﻣﺬﻫﺒﻲ‬
‫ﺧﻮد‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﻤﺎد ﻣﻘﺪﺳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ داﺋﻢ ﺧﻴﺮات و ﺑﺮﻛﺎت ﻇﻬﻮر‬
‫او را ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻼش وﺳﻴﻊ و ﮔﺴﺘﺮده اي را آﻏﺎز ﻛﺮدﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ اﻳﻦ ﻏﺎﺋﻠﺔ را ﺑﺎ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري او ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﺼﻮر آﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﮕﻴﺮ و ﺑﺒﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺰن و ﺑﻜﺶ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻋﻮاﻗﺐ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا‬
‫ﻣﺼﻮن ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬ﻗﻀﺎﻳﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻧﺸﺪ و ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن‬
‫ﻧﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﻪ دو ﻧﻬﺎد رﻳﺸﻪ دار ﻣﺮدم ﮔﺮه ﺧﻮرده ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺖ ﻧﻬﺎد ﻣﺬﻫﺐ و ﻋﻤﻖ اﻋﺘﻘﺎدت ﻣﺮدم و ﻧﻬﺎد دﻳﮕﺮ ﻣﻠﻴ‪‬ﺖ و ﺣﺲ ﻣﻴﻬﻦ‬
‫ﭘﺮﺳﺘﻲ آﻧﺎن ﺑﻮد‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر را ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري ﻫﺎي‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ و ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪي رﻓﻊ و رﺟﻮع ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺣﺎدﻳﺚ و رواﻳﺎﺗﻲ ﻇﻬﻮر ﻛﺮده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎل‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﺮدم را واﻣﻲ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر او را از ﺧﺪا ﺑﻄﻠﺒﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻇﻬﻮري ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ وﻋﺪه ﻫﺎي ﺧﻴﺎﻟﭙﺮوراﻧﻪ اي ﻫﻤﺮاه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ اﻣﻴﺪ و آرزو در آﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬در‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ در ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺪ و ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آن وﻋﺪه ﻫﺎ ﻋﻤﻠﻲ‬

‫ﻧﮕﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﻪ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎي ﻇﻬﻮر ﺑﻪ وﻗﻮع‬
‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻳﺎ در ﺷﺮف ﺗﻜﻮﻳﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﺒﺮ از ﺣﻮادﺛﻲ ﻣﻲ داد ﻛﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶ‬
‫ﺑﻴﻨﻲ ﺑﻮد‪.‬‬
‫*‬
‫درﺳﺖ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ آﺧﺮﻳﻦ ﻣﺸﺖ ﺧﺎﻛﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺰار اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺎﺷﻴﺪه‬
‫ﺷﺪ و ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري او ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺧﻮد را در ﻗﺒﺮ و در ﻛﻨﺎر‬
‫ﺟﺴﺪ ﺑﻪ ﻛﻔﻦ ﭘﻴﭽﻴﺪه و ﺧﺎك آﻟﻮد اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎﻓﺘﻢ‪ .‬در ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‬
‫اﻣﻴﻦ ﻧﻴﺰ در ﻗﺒﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ و ﺑﺎ ﺗﺒﺴﻢ ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﺎ اﻳﻨﺠﺎ‪ ،‬ﻣﺎﺟﺮا ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﻃﻴ‪‬ﻨﺖ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ آﺷﻨﺎﻳﻲ داﺷﺘﻲ و واﻛﻨﺶ آﻧﻬﺎ را ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدي‪ ،‬و اﻓﺰود ‪:‬‬
‫ﺣﺎل ﺟﺎي درﻧﮓ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﻴﺰﻳﺪ ﺗﺎ از اﻳﻦ ﻗﺒﺮ ﺗﻨﮓ و ﺗﺎرﻳﻚ ﺑﻴﺮون ﺑﺮوﻳﻢ و‬
‫ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ اﺗﻔﺎق ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺳﺮاﻧﺠﺎم‬
‫ﻛﺎر اﻳﻦ دﻏﻠﺒﺎزان ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻦ او‪ ،‬ﻫﺮ ﺳﻪ از ﻗﺒﺮ ﺑﻴﺮون ﺑﻮدﻳﻢ و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ‬
‫ﭼﺸﻢ ﻛﺴﻲ دﻳﺪه ﺷﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ و ﻣﺤﻔﻠﻲ و ﻣﺠﻠﺴﻲ ﺳﺮ‬
‫ﻣﻲ زدﻳﻢ و ﻧﺎﻇﺮ و ﺷﺎﻫﺪ ﺣﻮادﺛﻲ ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ‬
‫اﺻﻄﻼح ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن در ﺷﺮف ﺗﻜﻮﻳﻦ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﺧﻼف ﭘﻨﺪار ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ و ﺗﻼش ﻣﺬﺑﻮﺣﺎﻧﻪ اي ﻛﻪ اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﻴﺪادﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ از ﻣﺎﺟﺮاي اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن دﭼﺎر ﺣﻴﺮت و ﺷﮕﻔﺘﻲ و ﻫﻴﺠﺎن زده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﭼﻪ در ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮد‬
‫و ﭼﻪ در ﺟﻤﻊ دوﺳﺘﺎن و آﺷﻨﺎﻳﺎن ﺗﻤﺎم ﻓﻜﺮ و ذﻛﺮﺷﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﻣﺸﻐﻮل‬
‫ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮا ﻇﻬﻮر اﻣﺎﻣﺸﺎن اﻳﻨﻄﻮر ﺑﻲ ﺧﻴﺮ و ﺑﺮﻛﺖ از آب در آﻣﺪ؟ ﭼﺮا ﺑﺎ‬
‫ﺑﻮدن ﻧﺎﻳﺐ او در رأس ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﺸﻪ اي ﻫﻢ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣﻴﻞ او در آﺳﻤﺎن‬
‫ﺣﻮزة ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ وي ﻗﺎدر ﺑﻪ ﭘﺮواز ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن را اﻳﻦ ﻃﻮر ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻧﻪ‬
‫ﻛﺸﺘﻨﺪ؟ ﭘﺮﺳﺶ در ﭘﻲ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ از ﺧﻮد و از دﻳﮕﺮان ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و‬

‫‪٢٤٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺪون اﺳﺘﺜﻨﺎء ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻪ ﭘﺮﺳﺸﻬﺎ ﺑﺎ »ﭼﺮا؟« آﻏﺎز ﻣﻲ ﺷﺪ و ﺑﺎ ﺟﻤﻠﺔ» آﺧﻪ ﻣﮕﻪ‬
‫ﻣﻴﺸﻪ؟« ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ ﻫﻢ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻛﺴﻲ را ﻗﺎﻧﻊ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻃﺒﻘﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺮدم ﺑﺎ دﻳﺪن و ﺷﻨﻴﺪن ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬واﻛﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از ﺧﻮد ﺑﺮوز ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫رژﻳﻢ ﺑﺎ ﺳﺮﻛﻮﺑﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﺗﻼش ﻣﻲ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع را ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻨﻤﺎﻳﺎﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﻣﺮدم ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ آن را ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺗﻠﻘﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻤﺎم ﺗﻼش ﺧﻮد را ﺑﺮ‬
‫آن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ از رﻣﺰ و راز اﻳﻦ ﻗﻀﻴﺔ ﺳﺮ در ﺑﻴﺎورﻧﺪ و دﺳﺖ ﻛﻢ‬
‫ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﭼﻪ دﺳﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﺎﺟﺮاي ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫آﮔﺎﻫﻲ ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮدم از ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺒﺮﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ از رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي داﺧﻞ ﻛﺸﻮر ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼٌ‬
‫ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺧﺎرج ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ رﺧﺪادﻫﺎي ﺟﻢ‬
‫ﻛﺮان را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﻌﺪاد ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺤﺪود ﺑﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺧﺒﺮ ﻛﺎﻣﻞ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا را ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺑﺮدﻧﺪ و ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬زاﺋﺮان‪،‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫زاﺋﺮان ﺟﻢ ﻛﺮان‬
‫ﻣﺮدم ﺳﺎده دل و ﺧﻮش ﺑﺎور اﻳﺮان ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺗﻠﻘﻴﻨﺎت دراز ﻣﺪت‬
‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد‪ ،‬ﺣﺪود ﺳﻲ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ادارة اﻣﻮر‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺳﭙﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻴﻠﻲ زود ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﻛﻪ آن‬
‫ﻫﻤﻪ دم از ﻋﺪل و داد اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻲ زدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺗﺒﻬﻜﺎران ﺑﻲ دﻳﻦ و اﻳﻤﺎﻧﻲ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﭘﺲ از ﺷﻨﻴﺪن ﺧﺒﺮ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﻴﺪ را‬
‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر او ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از دﺳﺖ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭘﺮ از ﻓﺴﺎد‬
‫و ﺗﺒﺎﻫﻲ ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي اﻳﻦ ﻇﻬﻮر ﭼﻴﺰي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ‬
‫اﻧﺘﻈﺎرش را داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺎور ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼم ﻧﺎب ﻣﺤﻤﺪي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻲ ﺧﻴﺮ‬
‫و ﺑﺮﻛﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢٤٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﺮوﻫﻲ ﻛﻪ ﺗﻌﺪادﺷﺎن ﻫﻢ اﻧﺪك ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎور ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﺧﻮد ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺧﻴﺮ و ﺑﺮﻛﺖ را ﺑﺮاي اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن‬
‫آورده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ اﻳﻦ ﻋﺪه ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻃﻠﻴﻌﻪ ﺧﻴﺮ و ﺑﺮﻛﺖ ﻇﻬﻮر وي آن ﺑﻮد‬
‫ﻛﻪ او ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از»ﻣﺎم وﻃﻦ« ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻴﺪاري اﻳﺮاﻧﻴﺎن را ﺑﻪ ﺻﺪا در آورده و‬
‫آن را ﺑﻪ دﺳﺖ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد ﺳﭙﺮده اﺳﺖ‪ .‬او ﺑﻮد ﻛﻪ از ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن‬
‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺮاي آﮔﺎﻫﻲ دادن ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺳﻔﺮ ﻛﻨﻨﺪ و رﺧﺪادﻫﺎي آن‬
‫را ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن او‪،‬‬
‫ﮔﺮه ﺧﻮرد‪ ،‬ﮔﺮﻫﻲ ﻛﻪ از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﻲ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ دﻳﺪﻳﻢ‪ ،‬ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن‬
‫دادرﺳﻲ ﺳﺮان رژﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ درﺧﻮاﺳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬زاﺋﺮان‪ ،‬اﻳﻦ آﺑﺎدي را ﺗﺮك‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﻴﺎم او و ﻣﺎم وﻃﻦ را ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬آﻧﺎن‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ روﻳﺖ‬
‫ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﭘﺲ از ﺗﺮك ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻲ ﻛﻪ ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﻔﺮ زدﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوه دﻳﮕﺮ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻦ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻻزم‪ ،‬از ﺳﻔﺮ ﺑﺎز ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و در آﺑﺎدي ﻫﺎي ﺧﻮد ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎ ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﺧﻮد در ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬
‫»ﻣﻮﻋﻈﺔ ﻛﻮه« ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻤﻼٌ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ را ﺑﻴﺪار ﻛﺮده ﺑﻮد‪،‬‬
‫در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺰ اﻳﻦ رﺳﺎﻟﺖ را ﺑﻪ ﮔﺮدن آﻧﻬﺎ ﻧﻬﺎده ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻨﺎدي ﺑﻴﺪاري‬
‫دﻳﮕﺮان ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ در ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ دوازه ﻧﻔﺮ ﺣﻮارﻳﻮن ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ‬
‫ﻣﻴﺨﻮاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ در ﻳﻚ زﻣﺎن ﻧﺴﺒﺘﺎٌ ﻛﻮﺗﺎه ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ اﻧﺴﺎن را‬
‫در ﻣﻴﺎن ﻣﻠﻞ و اﻗﻮام ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ ﺑﻜﺸﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺣﻀﻮر ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺣﻮارﻳﻮن او‬
‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻬﻤﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺮ ﻣﺮدم ﺑﮕﺬارد‪.‬‬
‫ﭘﻴﺎﻣﻲ ﻛﻪ زاﺋﺮان ﺑﺎ ﺧﻮد ﺣﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻮﺗﺎه‪ ،‬ﺳﺎده و ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺸﺮ آن ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎي ﺧﺎص و ﻣﻤﺘﺎز ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬در واﻗﻊ ﺣﻮارﻳﻮن‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻮارﻳﻮن ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺎﻣﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﻴﺎم‬
‫او را ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬در ﻣﻴﺎن آﻧﻬﺎ ﻧﻪ‬
‫ﻣﺘﻜﻠﻤﻴﻨﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﻏﺰاﻟﻲ ﻳﺎ اﻣﺎم ﻓﺨﺮ رازي و ﻧﻪ ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﺎﻧﻲ ﻧﻈﻴﺮ‬

‫‪٢٤٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻓﺎراﺑﻲ و اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ در ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﺧﻮش ﺳﺨﻦ ﺑﺴﻴﺎري‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ زﺑﺎن ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ ﺧﻮد‪ ،‬ﻫﺮ آﻧﭽﻪ ﺷﺮط ﺑﻼغ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻴﮕﻔﺘﻨﺪ و ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎ ﺑﺎ دﻟﺴﻮزي ﺑﻪ ﺣﺎل ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن دردﻣﻨﺪ ﺧﻮد ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﻧﻴﺰ از زﻣﺮة آﻧﻬﺎ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺿﻤﻦ رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎم‪ ،‬ﮔﺎه ﮔﺎﻫﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺗﺄﻣﻞ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺰ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪ :‬ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﻴﺪ ﻇﻬﻮر ﻧﺸﺴﺘﻪ و در‬
‫اﻧﺘﻈﺎر ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻤﺎن ﺑﻴﺎﻳﺪ و دردﻫﺎي ﺑﻲ درﻣﺎﻧﻤﺎن را درﻣﺎن ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ آﻣﺪن او ﻧﻴﺰ دواي دردﻫﺎي ﻣﺎ ﻧﺸﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﻮض‪ ،‬او آﻣﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ‬
‫ﺑﮕﻮﻳﺪ و ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ دواي دردﻣﺎن ﻧﺰد او ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ دﺳﺖ ﺧﻮد ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺪم ﭘﻴﺶ ﺑﮕﺬارﻳﻢ و ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮد و ﺑﻪ دﻟﻴﺮي ﻓﺮزﻧﺪان‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻨﻤﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺳﺮ دﺷﻤﻨﺎن ﻣﻠﻚ و ﻣﻠﺘﻤﺎن را ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﺑﻜﻮﺑﻴﻢ و از‬
‫ﺷﺮﺷﺎن ﺧﻼص ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﭼﻄﻮر؟ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﭘﺪراﻧﻤﺎن در‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺘﻤﺎن را از دﺳﺖ دﺷﻤﻨﺎن ﻧﺠﺎت ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮارد‬
‫ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﻲ دﻳﺪﻧﺪ ﺷﻨﻮﻧﺪﮔﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﺎ آﮔﺎﻫﻲ از ﮔﺬﺷﺘﺔ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫ﺧﻮد‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎﻧﺸﺎن را ﺧﻮب درك ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻫﺎي ﺧﻮد‪ ،‬ﺣﻮادث‬
‫ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﮔﺬﺷﺘﻪ را ﺑﺮاي ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﻣﺤﻔﻞ و ﻣﺠﻠﺲ ﺧﻮد ﺷﺮح ﻣﻴﺪادﻧﺪ و از‬
‫آﻧﻬﺎ ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﮕﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻛﺎوه روزﮔﺎران و ﻧﺎدر زﻣﺎﻧﺔ ﺧﻮد را ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﻀﻲ از زاﺋﺮان ﻛﻪ ﻋﻤﺮي از آﻧﻬﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻫﺎﻳﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﻳﺎد آوري روزﮔﺎراﻧﻲ ﻛﻪ در ﻣﻤﻠﻜﺘﺸﺎن ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺟﺎي ﻧﺸﺴﺘﻦ ﭘﺎي ﻣﻨﺒﺮ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﮔﻮش دادن ﺑﻪ ذﻛﺮ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻣ‪‬ﺮدﮔﺎن ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎن‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫اﺷﺘﻴﺎق ﭘﺎي ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺧﻮاﻧﺎن ﻣﻲ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و ﺷﺮح دﻻوري دﻻوران‬
‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻮد را ﮔﻮش ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ از ﻧﻮ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ‬
‫ﺧﻮاﻧﻲ را در ﻗﻬﻮه ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و در ﻧﺸﺴﺖ ﻫﺎي ﻋﺼﺮاﻧﻪ و ﺷﺎﻣﮕﺎﻫﺎﻧﺔ ﺧﻮد آﻏﺎز‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬از ﻫﻤﺴﺮان ﺧﻮد ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻧﻮﺑﺎوﮔﺎن ﺧﻮد ﺑﻪ ﺟﺎي‬
‫ﻗﺼﻪ ﻫﺎي ﻛﺸﺖ و ﻛﺸﺘﺎر ﻋﺮﺑﻬﺎ‪ ،‬داﺳﺘﺎﻧﻬﺎي دﻻوري ﺑﺰرﮔﺎن ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ و در ﻻﻻﻳﻲ ﻫﺎي ﺷﺒﺎﻧﺔ ﺧﻮد ﺑﻪ ﮔﻮش ﻧﻮﺑﺎوﮔﺎن ﻋﺰﻳﺰﺷﺎن داﺳﺘﺎﻧﻬﺎي‬

‫‪٢٥٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻏﺮور آﻓﺮﻳﻦ دﻻوران اﻳﺮاﻧﺰﻣﻴﻦ را زﻣﺰﻣﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎم و داﺳﺘﺎن دﻻوري ﻫﺎي‬
‫ﺳﺎم و زال و رﺳﺘﻢ و اﺳﻔﻨﺪﻳﺎر‪ ،‬ﮔﻴﻮ و ﮔﻮدرز و ﺳﻬﺮاب و ﺳﻴﺎوش را و‬
‫ﮔﺮدﻧﻔﺮازي ﻳﻌﻘﻮب ﻟﻴﺚ و دﻟﻴﺮي ﻫﺎي ﺑﺎﺑﻚ ﺧﺮﻣﺪﻳﻦ را از ﻧﻮ زﻧﺪه ﻛﻨﻨﺪ و‬
‫ﺑﻜﻮﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن در آرزوي ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺷﺪن ﺑﺎ دﻟﻴﺮان ﺳﺮزﻣﻴﻦ ورﺟﺎوﻧﺪ ﺧﻮد رﺷﺪ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ زﻣﺎن ﻣﻲ ﮔﺬﺷﺖ ﻣﺮدم ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﺎ از ﺟﺎن‬
‫ﮔﺬﺷﺘﮕﻲ و ﻓﺪاﻛﺎري ﺑﺮاي ﺑﻴﺪاري ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ در آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس‬
‫ﻣﻬﺮ و ﻋﺎﻃﻔﺔ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ورود آﻧﺎن ﺑﻪ ﻫﺮ دﻫﻜﺪه و آﺑﺎدي‪ ،‬اﻫﺎﻟﻲ‬
‫ﺑﺎ اﺷﺘﻴﺎق ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻮازﺷﺎن ﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﺷﺎدي و ﺧﺮﺳﻨﺪي ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ از آﻧﺎن‬
‫ﻣﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت ﻫﻢ اﻳﻦ ﻣﻨﺎدﻳﺎن ﺑﻴﺪاري و آﮔﺎﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ‬
‫ﺷﺮح ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي دﻟﭙﺬﻳﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دادﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺧﻮد اﻳﻦ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر آﻣﻮزﻧﺪه و ﺗﺄﻣﻞ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰ ﺑﻮد‪.‬‬
‫در ﻳﻜﻲ از آﺑﺎدي ﻫﺎ ﺟﻮاﻧﻲ از اﻓﺮادي ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮد زاﺋﺮ ﻣﻬﻤﺎن ﺧﻮد‬
‫ﺟﻤﻊ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬آﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن آﻧﻘﺪر ﺿﻌﻴﻒ و ﻧﺎﺗﻮان ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ زن‬
‫رﻳﺸﺪار ﺑﻪ آن راﺣﺘﻲ ﺑﺘﻮاﻧﺪ او را ﺑﻜﺸﺪ؟ دﻳﮕﺮي ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﮕﺮ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ و ارادة ﺧﺪا ﻇﻬﻮر ﻧﻜﺮده ﺑﻮد؟ آﻳﺎ ﺧﺪاي ﺗﻮاﻧﺎي ﻣﺎ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﺟﺎن‬
‫او ﻧﺒﻮد و ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ از ﻛﺸﺘﻦ او ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﺪ؟ آﻳﺎ ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﺰار ﺳﺎل‬
‫او را در ﻛﻨﻒ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺧﻮد ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﺮا اﻣﺎم ﺑﻴﭽﺎره را ﻇﺎﻫﺮ ﻛﺮد ﺗﺎ‬
‫اﻳﻨﻄﻮر ﺑﻲ رﺣﻤﺎﻧﻪ ﺧﺮﺧﺮه اش را ﺑﺒﺮﻧﺪ؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ زاﺋﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺸﻬﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم دﻟﻴﻞ ﺿﻌﻒ و‬
‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ وي و ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺧﺪا ﺑﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ او ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﺧﺪا ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺎ‬
‫ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن او ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﺪاﭘﺮﺳﺘﺎن ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ادارة اﻣﻮر زﻧﺪﮔﻲ دو روزة ﻣﺎ‬
‫دﺳﺖ ﺧﻮد ﻣﺎﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ در دﺳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن‪ .‬او ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﻴﺎﺋﻴﻢ و‬
‫ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ داﺳﺘﺎن ﻇﻬﻮر ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت‬
‫ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ را ﻳﺎد آور ﺷﺪ و ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﮕﺮ او ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺧﺪا ﻧﺒﻮد؟ ﻣﮕﺮ او را ﺑﻪ‬
‫ﺻﻠﻴﺐ ﻧﻜﺸﻴﺪﻧﺪ؟ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﻮارﻳﻮن ﻣﻮﻣﻦ او ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺳﺨﻨﺎن ﻛﻮﺗﺎه و‬
‫رﻫﻨﻤﻮد ﻫﺎي اﻧﺪك ﻋﻴﺴﻲ ﭼﻄﻮر ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﻴﺎورﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٥١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﻇﻬﻮر ﻛﺮد ﺗﺎﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﻳﺪ‪ » :‬اﻳﻦ ﻃﻮر ﺑﺎ دل ﺧﻮﺷﻲ‬
‫ﺗﻤﻨﺎي ﻇﻬﻮر ﻣﺮا ﻧﻜﻨﻴﺪ‪ .‬دواي درد ﺷﻤﺎ دﺳﺖ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ در دﺳﺖ ﺧﻮد‬
‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﻴﺪار ﺷﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻜﻮﺷﻴﺪ و ﻣﺸﻜﻼت دو روزة ﻋﻤﺮﺗﺎن را ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮد‬
‫از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدارﻳﺪ«‪.‬‬
‫او ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻣﺘﻤﺎدي آرزوي ﻇﻬﻮرش را ﻣﻴﻜﺮدﻳﻢ آﻣﺪ ﺗﺎ ﺑﮕﻮﻳﺪ ‪ » :‬ﻧﻪ‬
‫او و ﻧﻪ ﺧﺪا در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﺑﻲ ﻫﻤﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻛﺎري از دﺳﺘﺸﺎن‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺷﻮﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻠﻞ و اﻗﻮام‬
‫دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺪون ﻛﻤﻚ ﻫﺎي ﻏﻴﺒﻲ ﺧﺪا و ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و اﻣﺎم از ﺷّﺮ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاران‬
‫ﻓﺮﻳﺒﻜﺎر ﺧﻮد ﻧﺠﺎت ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫اﻓﺮاد ﮔﺮوه دوم روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺳﻔﺮ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺰ ﭘﺲ از زﻣﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﭼﻨﺪان ﻃﻮﻻﻧﻲ‪ ،‬در ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ‬
‫ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﻬﻤﻲ ﻣﺒﺪل ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در آﻏﺎز ﺑﻪ ﺷﻤﺎر اﻧﺪك و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﮔﺴﺘﺮده ﺗﺮ ﻣﺮدم ﺑﻪ دﻳﺪارﺷﺎن ﻣﻲ آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺎ اﺻﺮار از آﻧﻬﺎ در ﺑﺎرة‬
‫ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان ﭘﺮس و ﺟﻮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﭼﻪ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺠﺎع ﺗﺮ و ﺑﻲ ﺑﺎﻛﺘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ و ﭼﻪ‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺗﺮس ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﻣﺤﺘﺎط ﺗﺮ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ اﻳﻤﺎء و‬
‫اﺷﺎره و ﭘﺲ از ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﺑﻲ ﭘﺮواﻳﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﺼﻪ ﮔﻮﻳﺎن ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر‬
‫در آﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﺪك زﻣﺎﻧﻲ ﺧﺎﻧﻪ و ﻛﺎﺷﺎﻧﺔ آﻧﻬﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ‬
‫زﻳﺎرﺗﮕﺎه ﻣﺮدم ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﺎﻛﻨﺎن ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻛﺴﺎن‬
‫دﻳﮕﺮي از راﻫﻬﺎي دور ﺑﺮاي دﻳﺪن و ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﻗﺎﻣﺖ آﻧﻬﺎ‬
‫ﻣﻲ آﻣﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﮕﻔﺘﻲ در اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ زﻳﺎرت ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮدم ﻋﺎدي‬
‫ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ دوﻟﺘﻲ و ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻴﺰ در‬
‫ﻣﻴﺎﻧﺸﺎن دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ دورادور از ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت ﺟﻢ‬
‫ﻛﺮان ﺑﻪ ﺻﺮاﻓﺖ اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺮح واﻗﻌﻪ را از زﺑﺎن ﺧﻮد روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﺗﻔﺎق دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺗﻨﻮر ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻣﺮدم را ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ داﻏﺘﺮ ﻛﺮد‪،‬‬

‫‪٢٥٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﭼﺎپ و ﭘﺨﺶ ﺟﺰوه اي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن آن ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺷﺮح ﻛﺎﻣﻞ‬

‫ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺎم وﻃﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ در‬
‫ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺟﺰوه اﻓﺰوده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺟﺰوه اي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻓﺮاوان در زﻣﺎن‬
‫ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان ﭘﺨﺶ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ‬
‫ﻧﺴﺨﻪ اي از آن را در ﺧﺎﻧﺔ ﺧﻮد داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮدم از ﻳﻚ ﺳﻮ ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن اﻳﻦ ﺟﺰوه و آﮔﺎه ﺷﺪن از ﺟﺰﺋﻴﺎت واﻗﻌﻪ ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ در آن آﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬از ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﺑﺎ رﻓﺖ و آﻣﺪﻫﺎي زاﺋﺮان ﻣﺴﺎﻓﺮ و‬
‫ﻫﺠﻮم ﺑﻲ ﺳﺎﺑﻘﺔ ﻣﺮدم ﺑﺮاي دﻳﺪار و ﺷﻨﻴﺪن ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان از زﺑﺎن زاﺋﺮاﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮت ﻧﻤﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور ﺑﻮد‪.‬‬
‫در واﻗﻊ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻨﺐ و ﺟﻮﺷﻲ در‬
‫ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن از‬
‫وﻗﺎﻳﻌﻲ ﻛﻪ در ﻣﻤﻠﻜﺘﺸﺎن اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﻴﺪار ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻃﻨﻴﻦ ﻧﺎﻗﻮﺳﻲ ﻛﻪ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺻﺪا در آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻓﻌﺎل زاﺋﺮان در‬
‫ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم و ﭘﺨﺶ ﺟﺰوة ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ آن ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﺧﺎﻣﻮش‬
‫ﺷﺪﻧﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اوﻟﻴﻦ ﺷﺮاره‬
‫ﻧﻜﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ روﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎز ﮔﻮ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻴﺰي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ در‬
‫دل ﻣﺮدم ﻧﻨﺸﻴﻨﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺗﺄﻣﻞ و ﺗﻌﻤﻖ ﻧﻴﻨﺪازد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺑﺮاي‬
‫اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص آن ﺑﺨﺶ از ﺑﻴﺎﻧﺎت اﻣﺎم زﻣﺎن‬
‫را ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ‪ » :‬ﻣﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻋﻼﻗﻪ اي ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻧﺪارم‬
‫و در اﻳﺮان ﻧﻴﺰ ﻇﻬﻮر ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‪ ،‬ﭼﻮن اﺣﻘﺎق ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﺮﺑﻮط‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ« ﻳﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد» ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻲ داﻧﻢ ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺪران و ﻃﺎﻳﻔﺔ ﻣﻦ ﭘﺎﻳﻤﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﻦ ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﭘﺪران و ﻃﺎﻳﻔﺔ ﺧﻮد ﻗﺪﻣﻲ ﺑﺮدارم«‪ .‬ﻣﺮدم را در ﺣﺪ‬
‫ﺟﻨﻮن ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﺮد و از اﻳﻦ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻟﻘﻤﻪ اي را ﺑﻪ ﻧﺎم‬
‫ﻣﻨﺠﻲ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬داد و ﻓﻐﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ رﻓﺖ‪.‬‬

‫‪٢٥٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺮاي اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ دﻏﻠﺒﺎز آﻧﺎن را ﺑﺎ‬
‫ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري واداﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺧﻮد‬
‫ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﻮع راﺑﻄﺔ ﻋﺎﻃﻔﻲ ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻧﺪارد‪ ،‬ﺷﺐ و روز دﻋﺎ و‬
‫اﻟﺘﻤﺎس ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺮ از دﻳﺪ آﻧﻬﺎ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺨﺸﺶ ﺑﻮد‪ .‬آﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ زﻣﺎﻧﻲ در ﻣﺮدم اﺛﺮ ﻧﺎﮔﻮارﺗﺮ ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬
‫ﺧﻤﻴﻨﻲ از ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻣﻲ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد دﻳﺪه و ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻬﺎي ﺧﻮد‬
‫ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ در ﺑﺎزﮔﺸﺖ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ ﻫﻨﺪي ﻧﺴﺐ ﺑﻪ اﻳﺮان‪ ،‬وﻗﺘﻲ در‬
‫ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ از او ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻨﺪ ‪:‬‬
‫‪» -‬اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﭘﺲ از ﭘﺎﻧﺰده ﺳﺎل ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﺎز ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬
‫اﺣﺴﺎﺳﻲ دارﻳﺪ؟« او ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ و ﺧﻮﻧﺴﺮدي ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲ دﻫﺪ ‪:‬‬
‫»ﻫﻴﭽﻲ!!«‬
‫ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻛﻪ ﺳﺎده ﻟﻮﺣﺎﻧﻪ او را ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺸﺎن ﻣﻨﺠﻲ ﺧﻮد‬
‫ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬دﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺳﻴﺪ و اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﻧﺎﻳﺐ‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻴﭻ اﺣﺴﺎس ﻋﺎﻃﻔﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺑﮕﺬرﻳﻢ از اﻳﻦ ﻛﻪ او ﺣﺘﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ زﻣﻴﻨﺔ ﺑﺎزﮔﺸﺖ و ﺑﻪ‬
‫ﻗﺪرت رﺳﻴﺪﻧﺶ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻫﻢ ﻫﻴﭻ اﺣﺴﺎﺳﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﺔ‬
‫ﺷﺎﺧﺺ آن ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪاري‪ ،‬ﻣﻨﺘﻈﺮي‪ ،‬ﺑﻬﺸﺘﻲ‪ ،‬ﻣﻄﻬﺮي‪ ،‬ﻣﻔﺘﺢ‪ ،‬ﺑﺎزرﮔﺎن‪ ،‬ﻗﻄﺐ‬
‫زاده‪ ،‬ﺑﻨﻲ ﺻﺪر و دﻳﮕﺮان ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻧﻜﺎت ﻳﺎد ﺷﺪه ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻛﺎﻓﻲ‬
‫ﺑﻮد ﺗﺎ ﻣﺮدم ﻏﻔﻠﺖ زدة اﻳﺮان را ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آورد و وﻗﺘﻲ ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﻧﻜﺎت ﺑﺎ ﻫﻢ‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﻴﺸﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﻛﻪ ﭼﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﻈﻴﻤﻲ ﺑﺮ دل و ﺟﺎن آﻧﺎن ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ اﺛﺮات ﻣﺎﺟﺮاي اﺧﻴﺮ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ در اﺳﺎس ﺑﺎور اﻋﺘﻘﺎدي‬
‫ﻣﺮدم ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ اﮔﺮ داﺳﺘﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎد ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ‪،‬‬
‫اﻳﻨﻄﻮر ﺑﻲ ﭘﺎﻳﻪ و اﺳﺎس ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﮕﺮ ﻣﺬﻫﺒﺸﺎن ﻧﻴﺰ ﺷﻚ و‬
‫ﺗﺮدﻳﺪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬دوﻣﻴﻦ اﺛﺮ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ ﻣﺮدم از ﺷﺮﻛﺖ در‬
‫ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﺒﺎدي ﺑﻮﻳﮋه ﺣﻀﻮر در ﻣﺴﺎﺟﺪ و ﺷﺮﻛﺖ در ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ ﻫﺎ ﺧﻮدداري‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺳﻮﻣﻴﻦ اﺛﺮ را در ﺑﺮﺧﻮرد و رﻓﺘﺎرﺷﺎن ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه‬
‫ﻛﺮد‪ .‬ﻣﺮدم ﺑﺮ ﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ دﻳﮕﺮ ﺣﺮﻣﺘﻲ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮ‬

‫‪٢٥٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺷﺪن ﻫﺮ آﺧﻮﻧﺪي ﻫﻤﻪ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻳﺎ از او رو ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ او ﺑﻲ‬

‫اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دادﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮاردي ﻫﻢ ﭘﻴﺶ ﻣﻲ آﻣﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﻼٌ و ﻋﻠﻨﺎٌ ﻧﻔﺮت‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺑﺮاز ﻣﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ ﺧﻮد آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ‬
‫دﻳﺪن اﺣﺴﺎس ﻧﻔﺮت ﻣﺮدم‪ ،‬ﻛﻤﺘﺮ در اﻧﻈﺎر ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﺛﺮ ﻣﻬﻤﺘﺮ‬
‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﺮدم ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ‬
‫ﺑﺨﺼﻮص ﻣﺎﻣﻮران اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻣﻨﻴﺘﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺮدم ﻛﻪ‬
‫ارﺗﺒﺎﻃﺸﺎن را ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻗﻄﻊ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻓﺮاد از ﻃﺮف‬
‫اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺗﺖ‬
‫ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ و از اﻳﻨﻜﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻳﻚ رژﻳﻢ ﻓﺎﺳﺪ و ﺗﺒﻬﻜﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺮزﻧﺶ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻫﻤﺴﺮان‪ ،‬ﻧﻬﻴﺐ ﭘﺪران‪ ،‬ﺷﻤﺎﺗﺖ ﻣﺎدران‪ ،‬ﺳﺮزﻧﺶ‬
‫ﺧﻮاﻫﺮان و دوري ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺮادران و دﻳﮕﺮ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﭼﻨﺎن ﻋﺮﺻﻪ را ﺑﺮ‬
‫آﻧﻬﺎ ﺗﻨﮓ ﻛﺮده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﺎن اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎر ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺎ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﻲ راﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺳﺮ ﻣﻲ زدﻳﻢ ﻣﻲ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر‬
‫ﻣﺎدري ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪ ﭘﺎﺳﺪار ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ » :‬ﺷﻴﺮم ﺣﺮاﻣﺖ ﺑﺎد! اﮔﺮ آزاري ﺑﻪ‬
‫ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻲ«‪ .‬ﻳﺎ ﭘﺪري ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ » :‬ﻣﻦ ﺗﻮ را ﺑﺰرگ ﻧﻜﺮده ام ﻛﻪ ﺑﺮ‬
‫ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺮدم ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻲ‪ .‬ﻧﺎ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﺗﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻲ و‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻏﻴﺮت اﻳﺮاﻧﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻲ‪ ،‬ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻓﻜﺮ ﻣﺮدم و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ«‪ .‬ﻳﺎ ﻫﻤﺴﺮي ﺑﺎ اﺷﺎره ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﺮدﺳﺎﻟﺶ‬
‫ﺑﻪ ﺷﻮﻫﺮ ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ » :‬ﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﭽﻪ ﻫﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﺧﻮرﻧﺪ ﻧﺎن ﺣﺮام اﺳﺖ‪،‬‬
‫زﻳﺮا ﺗﻮ در ﺧﺪﻣﺖ ﺣﺮاﻣﻴﺎن ﻫﺴﺘﻲ«‪ .‬ﺧﻮاﻫﺮي ﺑﻪ ﺑﺮادرش ﻣﻲ ﺧﺮوﺷﻴﺪ ﻛﻪ ‪:‬‬
‫» ﺗﻮ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪن ﻟﺒﺎس ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺮم و ﺧﺠﻠﺖ ﻣﺎ ﻣﻴﺎن ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن‬
‫ﺷﺪه اي«‪ .‬ﺑﺮادري ﻗﻬﺮ آﻟﻮد ﺑﻪ ﺑﺮادر ﺑﺴﻴﺠﻲ ﺧﻮد ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲ زد ‪ » :‬ﺷﺮﻣﺖ ﺑﺎد‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ اﻫﻞ ﻇﻠﻤﻪ در آﻣﺪه اي و ﻣﺎ را ﻣﻴﺎن ﻫﻤﺴﺎﻻن ﺧﻮد ﺧﺠﻠﺖ زده‬
‫ﻛﺮده اي«‪.‬‬
‫اﻳﻨﻬﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از واﻛﻨﺶ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﺘﻲ اﻳﻦ‬
‫واﻛﻨﺶ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﻮزة ﻣﺮاودات ﻋﺎﻃﻔﻲ و ﻋﺸﻖ و ﻋﺎﺷﻘﻲ ﻫﻢ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪٢٥٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫دﺧﺘﺮان اﺻﻴﻞ و ﺧﻮب اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﺘﻲ از ﻧﮕﺎه ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺎن ﻋﺸﺎق ﺟﻮان‬
‫ﺧﻮد‪ ،‬ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﻮاﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺮدم ﺧﻮد ﻗﺪم ﺑﺮ‬
‫ﻣﻲ دارﻧﺪ ﻣﻬﺮورزي ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺷﺮﻣﺴﺎري ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫داﻣﻨﺔ روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ رژﻳﻢ ﺑﺮ ﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ از ﻛﻮﭼﻪ و ﺧﻴﺎﺑﺎن‪ ،‬از‬
‫ﻣﺪرﺳﻪ و داﻧﺸﮕﺎه و از ﻣﺤﺎﻓﻞ و ﻣﺠﺎﻟﺲ ﺳﻴﺎﺳﻲ آﻏﺎز ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎر از‬
‫درون ﺧﺎﻧﻮادﻫﻬﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪه و از آن ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺮاﻛﺰ و ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻛﺸﻴﺪه‬
‫ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺮﻳﺪ از ﻣﻐﺎزه ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﺷﺎن ﻋﻀﻮ ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﻳﺎ‬
‫ﺑﺴﻴﺠﻲ و ﻳﺎ دﻳﮕﺮ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬رﻓﺘﻦ ﺑﻪ رﺳﺘﻮران ﻫﺎﻳﻲ‬
‫ﻛﻪ دم از ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺎزي ﻣﻲ زدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻌﺎﺷﺮت ﺑﺎ‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ رژﻳﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ ﺗﻘﻠﻴﻞ‬
‫ﻣﻲ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬رو‬
‫ﺗﺮش ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﺑﺎ زﺑﺎن ﻃﻌﻨﻪ آﻣﻴﺰ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪:‬‬
‫»اﮔﺮ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺧﺪا را ﻋﺒﺎدت ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﺘﺎن ﺑﺮوﻳﺪ و در ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ‬
‫ﺧﻮد ﻋﺒﺎدت ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﻮﭼﻪ و ﺑﺎزار را آزاد ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ‬
‫و ﻣﺴﻠﻚ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ اﻣﺮ ﺧﺼﻮﺻﻲ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﺗﻈﺎﻫﺮ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺪارد«‪.‬‬
‫در واﻗﻊ ﻳﻜﻲ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ و ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ اﺛﺮاﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﺟﺮاي ﻇﻬﻮر اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم اﻳﺮان ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺪاري ﻣﺮدم اﻳﺮان از ﺧﻮاب دراز‬
‫ﻣﺪت ﻏﻔﻠﺖ و ﺑﻲ ﺧﺒﺮي ﺑﻮد‪ .‬ﻋﻠﺖ آن ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻴﺪاري‬
‫از درون ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﻧﻮاﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺑﺎر اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﭘﻴﺎﻣﻲ ﻛﻪ زاﺋﺮان ﺑﻪ‬
‫ﮔﻮﺷﺸﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﭘﺎرﭼﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان را‬
‫ﺑﻪ ﻗﻴﺎم ﻋﻠﻴﻪ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﻓﺮا ﺧﻮاﻧﻨﺪ و ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از ﻣﺼﻴﺒﺘﻲ ﻛﻪ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي‬
‫دور ﺑﺮﺳﺮﺷﺎن ﻓﺮو رﻳﺨﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻛﺎري ﻛﻪ ﺗﺎ آن روز در اﻳﺮان‬
‫ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬

‫‪٢٥٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﺮد ﻣﺪاران رژﻳﻢ‬

‫ﮔﺮوه دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد ﺷﺎﻫﺪ ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ آن ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺰاران آﺧﻮﻧﺪ ﻛﻪ در‬
‫ﻣﻴﺎﻧﺸﺎن ﺻﺪﻫﺎ آﻳﺖ اﷲ وﺟﻮد داﺷﺖ‪ ،‬در دو ﻧﻮﺑﺖ در ﺟﻢ ﻛﺮان ﺣﻀﻮر ﭘﻴﺪا‬
‫ﻛﺮده و ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎ را ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد دﻳﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎر اول در زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ‬
‫ﺳﺮان رژﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺎر دوم در ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺪون ﺷﻚ در ﻣﻴﺎن ﻫﺰاران آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ در اﻳﻦ دو ﻣﺮاﺳﻢ ﺷﺮﻛﺖ‬
‫داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻋﺪة اي ﻫﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف اﻛﺜﺮﻳﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺳﺮدﻣﺪار رژﻳﻢ‪،‬‬
‫اﻳﻤﺎن و اﻋﺘﻘﺎدي ﺑﻪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻮد داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻫﻤﺔ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ از ﻧﻤﺪ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻼﻫﻲ ﺑﺮاي ﺧﻮد و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن دﺳﺖ‬
‫و ﭘﺎ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ دﻟﻴﻞ آن ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﻲ دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ‪ ،‬ﭘﺲ از ﻣﺎﺟﺮاي ﺟﻢ ﻛﺮان‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎري از ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ و‬
‫ﺣﺘﻲ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﻏﻴﺮ آﺧﻮﻧﺪي در رژﻳﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺼﺒﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺘﺪرﻳﺞ دﺳﺖ و ﭘﺎي ﺧﻮد را ﺟﻤﻊ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از رژﻳﻢ‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ در ﺻﺪد ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬آن ﻋﺪه اي ﻫﻢ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ و دﻟﺸﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭘﻮل و‬
‫ﻣﻘﺎم ﺑﻮد‪ ،‬در ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺷﺮوع ﻛﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ دار و ﻧﺪارﺷﺎن را ﻧﻴﺰ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻘﺪور ﺑﻮد ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﭘﻮل ﻧﻘﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺻﺮاﻓﺎن ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻫﺎي ﺧﺎرج ارﺳﺎل ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺰﻣﺎن‬
‫ﺑﺎ آن ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻳﺎ ﻟﺒﺎس آﺧﻮﻧﺪي را ﻛﻨﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﻳﺎ در ﻛﻮﭼﻪ و‬
‫ﺑﺎزار دﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻋﺒﺎ و ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻤﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﻪ ﻧﻴﺰ وﺿﻊ ﺑﻬﺘﺮي ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻃﻠﺒﻪ‬
‫و ﺑﻪ ﻫﻮاي ﺑﻮي ﻛﺒﺎب اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﺣﻮزه ﻫﺎ ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬آرام آرام اﻳﻦ‬
‫ﺣﻮزه ﻫﺎ را ﺗﺮك ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮاﺟﻊ اﻋﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬از‬
‫ﭘﺬﻳﺮش ﻣﺮدم ﺳﺮ ﺑﺎز ﻣﻲ زدﻧﺪ و از ﭘﺮداﺧﺖ ﺷﻬﺮﻳﺔ ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﺒﻠﻐﺸﺎن‬
‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮد داري ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٥٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﭘﺲ از ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺳﺮان رژﻳﻢ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان‪ ،‬در ﻧﺸﺴﺖ‬

‫ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺪون ﺣﻀﻮر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻴﻤﺎر روزاﻧﻪ ﺑﺮﮔﺰار ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲ داد‬
‫ﻛﻪ ﺳﺮان رژِﻳﻢ دﻳﮕﺮ آن ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ را در ﺧﻮد ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﻫﺎي‬
‫ﻫﻴﺠﺎن زده و ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ ﻣﺮدم رو در روﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﺮﻛﻮب ﺷﺪﻳﺪ ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ در آﻏﺎز اﻧﺪك آراﻣﺸﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد آورده ﺑﻮد‪ ،‬دﻳﮕﺮ اﺛﺮات ﺧﻮد‬
‫را از دﺳﺖ داده ﺑﻮد‪.‬‬
‫داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن‪ ،‬ﻛﺎرﮔﺮان‪ ،‬ﻛﺎرﻣﻨﺪان‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻴﺎن‪ ،‬زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ‬
‫و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﭘﺎرﭼﻪ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻖ و ﺣﻘﻮق ﺻﻨﻔﻲ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫دﻧﺒﺎل راه ﭼﺎره اي ﻣﻲ ﮔﺸﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﻛﻠﻲ از دﺳﺖ رژﻳﻢ آﺧﻮﻧﺪي‬
‫و از ﻓﺎﺟﻌﻪ ﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن اﺣﺘﻤﺎل واﻛﻨﺶ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﻣﺎﻣﻮران اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻧﻴﺰ‬
‫در ﻣﻴﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺮدم دل ﮔﺮﻣﻲ ﻣﻲ داد و ﻫﻢ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ را ﺑﻪ‬
‫وﺣﺸﺖ ﻣﻲ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬زﻳﺮا اﻛﺜﺮ اﻋﻀﺎء ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ از ﻣﺮدم‬
‫ﻋﺎدي ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از واﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده‬
‫ﻫﺎي ﺧﻮد واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺎﺟﺮاي اﺧﻴﺮ ﭼﻮن ﺑﺮﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺣﺮﻛﺖ از درون ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ‬
‫ﺷﺮوع ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻢ ﻛﻢ اﺛﺮات ﺧﻮد را ﺑﺮوز ﻣﻲ داد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ‬
‫ﻋﻠﺖ ﺗﻮﺟﻪ زﻣﺎﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺟﻠﺐ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ روي ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداري ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ‬
‫ﺣﺴﺎب ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻻزم ﺑﻪ ﺗﻜﺮار اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺑﻴﺶ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺳﺨﻨﺎن زاﺋﺮان‬
‫ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺮدم را ﺑﻪ اﻳﻦ واﻛﻨﺶ ﻫﺎ واداﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﻢ ﻛﻢ‬
‫ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دﻳﺪار ﻣﺎم وﻃﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن در ﻣﻴﺎن ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﻣﻨﺰﻟﺘﻲ ﺧﺎص ﭘﻴﺪا‬
‫ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﭘﺲ از اﺑﻼغ ﭘﻴﺎم دو ﻧﻤﺎد ﻣﻴﻬﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ را ﺑﺎ‬
‫ﻣﺮدم در ﻣﻴﺎن ﻣﻲ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﺷﻨﻮﻧﺪﮔﺎﻧﺸﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ و ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪:‬‬

‫‪٢٥٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪ -‬ﭼﺎرة درد ﻣﺎ دﺳﺖ ﺧﻮدﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﻣﺘﻜﻲ‬

‫ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪ :‬ﻣﻦ و ﺗﻮ و او ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻴﺰﻳﻢ و ﻛﺎري را‬
‫ﻛﻪ از ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ‪ .‬ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻛﻪ در واﻗﻊ‬
‫ﺟﻮﻫﺮ ﭘﻴﺎم اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ از زﺑﺎن آﻧﻬﺎ ﺑﻴﺮون ﻣﻲ آﻣﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ‬

‫در ﺟﻠﺴﻪ اي ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻌﺪ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺸﻜﻴﻞ‬
‫ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﻳﻲ ﻣﻴﺎن ﺳﺮان رژﻳﻢ رد و ﺑﺪل ﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة رﻋﺐ و‬
‫وﺣﺸﺘﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎن آﻧﺎن را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺟﻠﺴﻪ آن روز ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت آﻏﺎز ﺷﺪ ﻛﻪ دﺳﺘﻮر آن ﻧﺸﺴﺖ؛ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﺗﻜﻠﻴﻒ رژﻳﻢ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ آﻣﺪﻫﺎي اﺧﻴﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﺨﻦ را ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي‬
‫رﻫﺒﺮي آﻏﺎز ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﺼﻮر ﻣﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻬﺎدت اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺮدم اﻳﺮان اﻳﻦ ﻣﺼﻴﺒﺖ را‬
‫ﺑﺎ ﺑﺮدﺑﺎري ﺗﺤﻤﻞ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و اﻧﺘﻈﺎراﺗﻲ ﻛﻪ از اﻣﺎم زﻣﺎن داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬از‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﻤﻞ اﻳﻨﻄﻮر ﻧﺸﺪ‪ .‬واﻛﻨﺶ ﻣﺮدم‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼف ﭘﻨﺪار ﻣﺎ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ‬
‫در ﺑﺎرة ﺧﻮد ﻣﺎ و ﻣﺸﺮوﻋﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ و ﺣﺘﻲ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و اﻳﻤﺎن ﻣﺎ ﻧﻴﺰ‬
‫ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ اﻓﺘﺎده اﻧﺪ‪ .‬اﺧﺒﺎري ﻛﻪ از اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻲ رﺳﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺪان اﻣﻴﺪوار ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻴﺶ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻧﮕﺮان آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ‬
‫آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺪاﻛﺎري و از ﺟﺎن ﮔﺬﺷﺘﮕﻲ ﺑﺎﻋﺚ و ﺑﺎﻧﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ اﻳﻦ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻲ ﻫﺎي ﺳﻪ دﻫﺔ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﺳﻬﻤﻲ داﺷﺘﻴﻢ و در اﻳﺠﺎد ﺳﺮﺧﻮردﮔﻲ ﻣﺮدم از رژﻳﻢ‬
‫ﺷﺮﻳﻚ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﻣﻮﻇﻒ ﻫﺴﺘﻴﻢ راه ﺣﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﺸﻜﻞ‬
‫ﻓﻌﻠﻲ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻴﺨﻮاﻫﻢ ﺑﺎ آﻗﺎﻳﺎن در ﻣﻴﺎن‬
‫ﺑﮕﺬارم و ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻈﺮ‬
‫ﺑﻌﻀﻲ از آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﭼﻨﺪ روزه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸﻲ ﺑﺎ ﻣﺎ‬

‫‪٢٥٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻄﺮح ﻛﺮده اﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻈﺮ اﻳﻦ دوﺳﺘﺎن و ﺧﻮد ﻣﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺗﻼش و ﻛﻮﺷﺸﻲ‬
‫ﻛﻪ در ﺳﻪ دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻧﺠﺎم داده اﻳﻢ‪ ،‬در ﻋﻤﻞ از ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻋﺎﺟﺰ‬
‫ﻣﺎﻧﺪه اﻳﻢ‪ .‬ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺷﺮح و ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﻫﻤﺔ ﻣﺎ در‬
‫ﺟﺮﻳﺎن آن ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻫﻤﻴﺖ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اداره اﻣﻮر ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻛﻴﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ در‬
‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮر ﻣﺎ در ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﻋﺚ وارد ﺷﺪن ﺻﺪﻣﺎت ﺟﺒﺮان ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ‬
‫ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎدات ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺮدم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ اﻋﺘﺒﺎر و اﺣﺘﺮام روﺣﺎﻧﻴﺖ‬
‫ﻧﻴﺰ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ اﺧﻴﺮ ﺑﻴﺶ از ﻫﺮ زﻣﺎن دﻳﮕﺮ ﻟﻄﻤﻪ ﺧﻮرده اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻪ ﻣﻮرد اﻛﺘﻔﺎ ﻛﻨﻴﻢ و ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﮕﺮ را ﻧﺎدﻳﺪه‬
‫ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻋﻘﻞ و ﺧﺮد و ﻣﻨﻄﻖ ﺣﻜﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ از اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﺧﻮدﻣﺎن و ﺑﺮاي ﻣﺬﻫﺒﻤﺎن و ﺑﺮاي ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺘﻤﺎن ﻣﺸﻜﻞ آﻓﺮﻳﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ وﻇﺎﻳﻒ اﺻﻠﻲ ﺧﻮد و ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻋﻤﻮم ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﺧﻮد‬
‫اﻳﻦ وﻇﺎﻳﻒ را اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﺮاﻳﻀﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ دﻳﺮ ﻳﺎ‬
‫زود ﭼﻪ ﻣﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ و ﭼﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ دﺳﺖ از اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮدارﻳﻢ‪ .‬ﻟﺬا‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﺎ اﻳﺠﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻛﺎر ﺑﻪ ﺟﺎﻫﺎي ﺑﺎرﻳﻚ ﻧﻜﺸﻴﺪه‪،‬‬
‫ﺧﻮدﻣﺎن ﭘﻴﺶ ﻗﺪم ﺑﺸﻮﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﻠﻜﻪ از ﻋﻮاﻗﺐ وﺧﻴﻢ آن در اﻣﺎن ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺨﻦ اﻳﻦ ﻋﻀﻮ ﻋﺎﻟﻴﺮﺗﺒﻪ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﺳﻜﻮت و ﺣﻴﺮت ﺟﻤﻊ‬
‫ﺷﺪﮔﺎن رو ﺑﻪ رو ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲ و ﺣﻴﺮﺗﻲ ﺗﻮام ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري‪ .‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻧﺎﻣﺒﺮده ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ‪ ،‬از آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻟﻬﺠﻪ ﻣﺸﻬﻮر و ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﭘﻴﺶ از دﻳﮕﺮان اﻳﺸﺎن ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺑﻴﺎن ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻠﻲ ﻛﻮﺗﺎه ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﻘﻴﺮ ﻧﻈﺮ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﺪارد‪ .‬ﭼﻮن‬
‫آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻨﻲ ﺑﻮد ﺣﻀﺮﺗﻌﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﻋﻨﻮان ﻓﺮﻣﻮدﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﺮا‬
‫ﻫﻢ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت ﺷﻤﺎ ﻛﺎﻣﻼٌ درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﺎ در‬
‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺷﺄن و ﻣﻨﺰﻟﺘﻤﺎن ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺧﺪﺷﻪ دار ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را رﻫﺎ ﻛﻨﻴﻢ و آن را در اﺧﺘﻴﺎر ﺻﺎﺣﺒﺎن واﻗﻌﻲ اش ﻛﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان‬

‫‪٢٦٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﺳﺖ ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﺎ ﭼﻨﺪ ﺣﺴﻦ دارد‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ‬
‫ﺟﺎن ﺧﻮد و اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻤﺎن را از ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻧﺎﮔﻮار آن در اﻣﺎن‬
‫ﺑﺪارﻳﻢ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﺮﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﺑﻪ آن ﺑﺎز ﮔﺮداﻧﻴﻢ‪ .‬ﺳﻪ دﻳﮕﺮ‬
‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﻟﻄﻤﻪ اي ﻛﻪ ﺑﻪ دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن ﻣﺮدم وارد ﻛﺮده اﻳﻢ ﺟﺒﺮان ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫او در اداﻣﺔ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد اﻓﺰود ‪ :‬دﻳﺮ ﻳﺎ زود ﻣﺮدم ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎ ﻗﻴﺎم‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و ﺣﻜﻮﻣﺖ را از ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺎ ﻛﺎﻣﻼٌ روﺷﻦ‬
‫اﺳﺖ؛ ﻳﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺎﻧﺪان ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﺔ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﻧﻤﺪ ﻣﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ و در ﺷﻖ ﺳﻮم‪ ،‬ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬
‫ﭘﺎﻳﺎن ﻋﺼﺮ ﺻﻔﻮي را ﭘﻴﺪا ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﺤﻤﻮد اﻓﻐﺎﻧﻲ ﭘﻴﺪا ﺷﻮد و ﺳﺮ‬
‫ﻫﻤﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﺑﻴﺦ ﺗﺎ ﺑﻴﺦ ﺑﺒﺮد‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻤﻲ داﻧﻢ‪ ،‬اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﻬﺘﺮي ﺑﺮاي ﻣﺎ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﮔﻮش ﻛﻨﻴﻢ و اﮔﺮ‬
‫ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ آن ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن از ﺣﺪﻗﻪ در آﻣﺪه و دﻫﺎﻧﻬﺎي ﺑﺎز‪ ،‬ﭘﺲ از‬
‫ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن ﻋﻀﻮ ﻋﺎﻟﻴﺮﺗﺒﺔ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎي آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ را ﻫﻢ‬
‫ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ و ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺳﺨﻨﻲ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﻜﻮت ﭘﻨﺎه ﺑﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺨﻨﺎن اﻳﻦ دو روﺣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ از ﻣﻌﺮﻛﻪ داران ﻋﻤﺪة ﺣﻜﻮﻣﺖ وﻻﻳﺖ‬
‫ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ذﻫﻦ ﻣﺸﻮش ﺧﻮد ﺣﻼﺟﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺳﻜﻮت ﺑﻪ درازا‬
‫ﻛﺸﻴﺪ‪ ،‬ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻣﺠﺪداٌ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در آﻣﺪ و ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻧﻈﺮ آﻗﺎﻳﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎداﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﺪه ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ‬
‫از ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن‪ ،‬ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻧﺪادﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو اﻳﻦ ﻋﻀﻮ ﺷﻮرا ﻣﺠﺪداٌ از آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫اﻳﻨﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن ﻓﻌﻼٌ ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺮاي ﮔﻔﺘﻦ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻤﺎ از ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟ اﮔﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻗﺪري ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﻨﻈﻮرم را ﺑﻪ روﺷﻨﻲ ﺑﻴﺎن ﻛﺮدم‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﻧﻴﺎزي‬
‫ﺑﻪ ﺷﺮح و ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ‪ ،‬ﺳﻌﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﭘﻴﺸﻴﻦ‬
‫ﺧﻮد را واﺿﺢ ﺗﺮ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺻﺤﺒﺘﻢ را ﺑﺎ ﺑﻴﺎن اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ آﻏﺎز ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ‬

‫‪٢٦١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن اﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻤﺎن واﻗﻌﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ‬

‫ﺑﻪ ﻫﻢ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ را ﺧﻮب ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﻢ و از ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺣﺎل‬
‫ﻫﻢ ﻛﺎﻣﻼٌ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﻳﻢ‪ .‬ﭘﺲ‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﻴﺰي را از ﻫﻢ ﭘﻨﻬﺎن دارﻳﻢ و ﻳﺎ‬
‫در ﮔﻔﺘﺎر ﺧﻮد ﺗﻘﻴﻪ ﭘﻴﺸﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﻪ ﭘﺎي ﺟﺎن و ﻣﺎل‬
‫ﻫﻤﺔ ﻣﺎ در ﻣﻴﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺣﻘﻴﺮ‪ ،‬ﻗﺼﺪ ﻣﺎ از ﺗﺼﺎﺣﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ‬
‫ﺧﻮد ﺑﺮ ﻣﺮدم‪ ،‬رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻗﺪرت و ﺛﺮوت ﺑﻮد و اﻳﻨﻜﻪ از ﻓﻘﺮ و ﻧﺪاري ﻛﻪ اﻛﺜﺮ‬
‫ﻣﺎ ﮔﺮﻓﺘﺎر آن ﺑﻮدﻳﻢ ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎﺋﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﺳﻪ دﻫﻪ اﺧﻴﺮ ﻇﺎﻫﺮاٌ ﺑﻪ ﻫﺮ دوي‬
‫اﻳﻦ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد رﺳﻴﺪه اﻳﻢ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻢ ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮدم‬
‫ﺷﺪه اﻳﻢ و ﻫﻢ از ﻣﺎل دﻧﻴﺎ ﺑﻴﺶ از آﻧﭽﻪ ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻴﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ آورده اﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫اﻳﻦ وﺻﻒ اﮔﺮ ﺑﻪ اوﺿﺎع و اﺣﻮاﻟﻤﺎن ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﻢ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﻛﺮدن‪ ،‬آن ﻣﻨﺰﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺣﺎﺻﻠﻤﺎن ﺷﺪه و ﻧﻪ از ﻣﺎل اﻧﺪوزي‬
‫ﺧﻮد آﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻟﺬت ﻣﻲ ﺑﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻣﺎ ﺑﺮ ﻣﺮدم‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮ اﻳﻤﺎن و اﻋﺘﻘﺎدات آﻧﺎن‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﺘﺮ‬
‫از زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ در ﻣﻘﺎم روﺣﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﻣﻌﻨﻮﻳﺎﺗﺸﺎن ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ‬
‫ﺷﺪن ﻧﻴﺰ اوﺿﺎع و اﺣﻮاﻟﻤﺎن ﭼﻨﺪان ﭼﻨﮕﻲ ﺑﻪ دل ﻧﻤﻴﺰﻧﺪ‪ .‬درﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ‬
‫ﻳﻚ از ﻣﺎ در ﻣﻨﺎزل ﻣﺠﻠﻞ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺧﺪم و ﺣﺸﻢ دارﻳﻢ‪ ،‬ﻟﺒﺎس ﻫﺎي‬
‫ﮔﺮاﻧﻘﻴﻤﺖ ﻣﻲ ﭘﻮﺷﻴﻢ و ﻏﺬاﻫﺎي ﻟﺬﻳﺬ ﻣﻲ ﺧﻮرﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ در ﻋﻤﻞ وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺶ‬
‫از اﻧﻘﻼب و ﭘﺲ از آن ﻣﻲ ﻧﮕﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺛﺮوت‬
‫ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ راﺣﺖ ﺗﺮ و آﺳﻮده ﺗﺮ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﺮس از‬
‫دﺳﺖ دادن ﺟﺎﻧﻤﺎن در ﻣﻴﺎن ﺑﻮد و ﻧﻪ وﺣﺸﺖ از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ ﻣﺎل و ﻣﻘﺎﻣﻤﺎن‬
‫را داﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫اﮔﺮ از ﻣﻦ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻦ آرزوي ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ‬
‫روزﻫﺎي ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب را دارم‪ .‬روزﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ وﻗﺘﻲ در ﻛﻮﭼﻪ و ﺑﺎزار راه‬
‫ﻣﻲ رﻓﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺮدم ﺑﺎ ادب و اﺣﺘﺮام ﺳﻼﻣﻢ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻟﻢ را ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ و‬
‫ﻧﻴﺎزﻫﺎﻳﻢ را ﺑﺮآورده ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ اﻣﺮوزه ﺟﺮأت رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم‬
‫را ﻧﺪارم و ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﺻﺪاﻳﻲ ﭼﻨﺎن ﺑﻪ ﻫﻮل و ﻫﺮاس ﻣﻲ اﻓﺘﻢ ﻛﻪ‬

‫‪٢٦٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻪ ﺧﻮدم و ﺑﻪ ﻫﻮس ﻫﺎي ﺑﻴﻬﻮده اي ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب در ﺳﺮم ﭘﻴﺪا ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻟﻌﻦ و ﻧﻔﺮﻳﻦ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻳﻘﻴﻦ دارم ﺧﻮد آﻗﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ اﮔﺮ ﺑﺎ ﺻﺪاﻗﺖ و اﻧﺼﺎف ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻲ رﺳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ رﺳﻴﺪه ام‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﺼﺎﺣﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﻛﻪ در واﻗﻊ ﺣﻖ ﻣﺎ ﻧﺒﻮد و ﻧﻤﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻣﻲ رﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻢ دﻧﻴﺎ و‬
‫ﻫﻢ آﺧﺮت ﺧﻮد را ﺑﺮ ﺑﺎد داده اﻳﻢ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻪ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻣﺎ ﺑﺮ‬
‫ﻣﺮدم ﺑﻪ دردﻣﺎن ﺧﻮرده و ﻧﻪ ﻣﺎل و ﻣﻨﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﮓ آورده اﻳﻢ‪ ،‬دواي‬
‫دردﻣﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﻣﻌﻨﻮﻳﺖ ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﺑﺎ ﻣﺎدﻳﺎت‬
‫دو روزة ﻋﻮض ﻛﺮده و در ﻧﺘﻴﺠﻪ از اوﻟﻲ ﻣﺤﺮوم ﺷﺪه اﻳﻢ و از دوﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﺟﺰ‬
‫ﻣﻀﺮات ﻧﺎﺷﻲ از آن ﻧﺼﻴﺒﻲ ﻧﺒﺮده اﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻢ وارد ﺟﺰﺋﻴﺎت ﺑﺸﻮم ﻛﻪ ﺧﻮد آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺷﺪن ﺑﻲ اﻧﺪازة ﻣﺎ ﺳﺒﺐ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ‬
‫ﭼﻴﺰي ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺒﺮان ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼت ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺗﻚ ﺗﻚ ﺧﻮد‬
‫ﺑﻴﻨﺪازﻳﻢ و ﮔﺮﻓﺘﺎري ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﺑﺎﺑﺖ ﭘﻮﻟﺪار ﺷﺪن‪ ،‬داﻣﺎن ﺧﻮدﻣﺎن و ﺧﺎﻧﻮاده‬
‫و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻤﺎن را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬در ﻧﻈﺮ ﺑﻴﺎورﻳﻢ و ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ آﻳﺎ ارزش آن را داﺷﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﺧﻮد را ﻓﺪاي ﺛﺮوت ﺳﺎزﻳﻢ؟ ﻧﻪ! ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺣﻘﻴﺮ ﻣﺎ ﻧﻪ از‬
‫داﺷﺘﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻬﺮه ﺑﺮده اﻳﻢ و ﻧﻪ از ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺷﺪن ﻟﺬﺗﻲ ﭼﺸﻴﺪه اﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﭼﻪ ﻟﺰوﻣﻲ دارد ﻛﻪ اﻳﻦ وﺿﻊ را اداﻣﻪ دﻫﻴﻢ و ﻫﺮ روز ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ‬
‫ﭘﺎي ﺧﻮد را در اﻳﻦ ﻣﻨﺠﻼب ﻓﺮوﺗﺮ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻳﻜﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ از ﺳﻜﻮت آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و‬
‫ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺛﺮوت ﻫﻤﺎﻧﻘﺪر ﻛﻪ ﻣﺰاﻳﺎﻳﻲ دارد ﻣﻀﺮاﺗﻲ ﻫﻢ دارد‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ دﻳﺪ‬
‫ﻛﺪام ﻳﻚ ﺑﺮ دﻳﮕﺮي ﻣﻲ ﭼﺮﺑﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺎ ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ آرزوي ﻳﻚ ﺳﺮ‬
‫ﭘﻨﺎه و ﻳﻚ ﺷﻜﻢ ﺳﻴﺮ ﻏﺬا را داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺮوزه در اﻳﺮان در ﻗﺼﺮﻫﺎي آﻧﭽﻨﺎﻧﻲ‬
‫زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺧﺎرج ﻧﻴﺰ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻠﻚ و اﻣﻼك و ﺳﻬﺎم‬
‫ﺑﻮرس و ﺣﺴﺎب ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﺑﺎﻧﻜﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ اﺟﺎق آﺷﭙﺰﺧﺎﻧﺔ‬
‫ﻣﻨﺰﻟﻤﺎن ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﻫﻢ ﺧﺎﻣﻮش ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي داﺷﺘﻦ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺰاﻳﺎ ﭼﻪ‬
‫اﺷﻜﺎﻟﻲ دارد‪ ،‬ﮔﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺧﻄﺮاﺗﻲ رو ﺑﻪ رو ﺷﻮﻳﻢ؟‬

‫‪٢٦٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ در ﭘﺎﺳﺦ او ﮔﻔﺖ ‪ :‬آري‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدن ﻣﺰاﻳﺎﻳﻲ دارد و‬

‫ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮر داﺷﺘﻦ ﺛﺮوت در ﺟﺎي ﺧﻮد ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻛﺪام ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﻛﺪام‬
‫ﺛﺮوت؟ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ و ﻧﺎﻓﻲ ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺛﺮوت ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺛﺮوﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﭼﭙﺎول و ﻏﺎرت اﻣﻮال ﻣﺮدم و‬
‫ﺛﺮوت ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺷﺮع ﻣﺎ ﺣﺮام ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﭼﻨﻴﻦ ﺛﺮوﺗﻲ ﻧﻪ ﺑﻪ درد ﺧﻮد ﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮرد و ﻧﻪ ﺑﻪ درد‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﻣﺎ‪ .‬ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﻛﻤﻲ ﺻﺮﻳﺢ ﺗﺮ و ﻗﺪري ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ ﺗﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﻢ و‬
‫ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﻓﺎﻳﺪة ﺛﺮوت اﻧﺪوزي ﻣﺎ ﭼﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ اﻳﻦ ﺑﻮده ﻛﻪ اوﻻٌ از ﻣﺮدم دور ﺷﺪه اﻳﻢ‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﺎٌ دﻳﻦ و‬
‫ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺮدم را ﺧﺪﺷﻪ دار ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺛﺎﻟﺜﺎٌ ﺑﺎ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺮدم روا‬
‫داﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ ،‬ﻟﻜﺔ ﻧﻨﮕﻲ ﺑﻪ داﻣﺎن روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﺗﺎ‬
‫ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﭘﺎك ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﻬﺎﻳﺖ اﻳﻨﻜﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدن ﺟﺰ ﻧﻔﺮت و‬
‫ﻛﻴﻨﻪ ﻣﺮدم ﭼﻴﺰي ﻧﺼﻴﺐ ﻣﺎ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﻟﺤﻈﻪ اي آراﻣﺶ‬
‫ﺧﻴﺎل ﻧﺪارﻳﻢ و ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ از دﺳﺖ دادن ﺟﺎﻧﻤﺎن ﻧﻴﺰ ﻫﻴﭽﮕﺎه ﻣﺎ را رﻫﺎ‬
‫ﻧﻜﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮدن‪ ،‬ﺣﺘﻲ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻢ ﻫﺴﺘﻴﻢ و ﺛﺮوت از‬
‫ﺳﺮ و ﻛﻮﻟﻤﺎن ﺑﺎﻻ ﻣﻲ رود ﭼﻪ ﺳﻮدي دارد؟ ﺑﻪ ﭼﻪ دردﻣﺎن ﻣﻲ ﺧﻮرد؟‬
‫آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬ﺛﺮوت اﻧﺪوزي ﺣﺮﻳﺼﺎﻧﺔ‬
‫ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺳﺒﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﺔ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻓﻘﺮ و ﻓﻼﻛﺖ ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺎ آﻧﻘﺪر ﭘﻮﻟﺪار ﺷﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ داﻧﻴﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﻮﻟﻬﺎي ﺑﺎد آورده‬
‫ﭼﻪ ﻛﻨﻴﻢ؟ دوﺳﺖ ﻣﺎ راﺳﺖ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻗﺎﻳﺎن ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻧﮕﻪ داري‬
‫ﭘﻮﻟﻬﺎﻳﺸﺎن در ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻧﻘﺪﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﺎرج‬
‫ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﭘﻮﻟﻬﺎ ﻛﺠﺎ ﻣﻲ رود‪ ،‬ﭼﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫داﺷﺖ و آﻳﺎ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ وﻓﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﻳﺎ ﻧﻪ؟ اﻛﺜﺮ ﻣﺎ ﻳﻚ ﭘﺎﻳﻤﺎن ﻟﺐ ﮔﻮر اﺳﺖ ﺗﺎ‬
‫ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻫﻢ ﻫﺪف ﺗﻴﺮ ﺧﺸﻢ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ زودي در اﺛﺮ‬
‫اﻣﺮاض ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ اﻳﻦ دﻧﻴﺎ را ﺗﺮك ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳﺌﻮال اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﭘﻮل روي ﭘﻮل ﺑﺮﻳﺰﻳﻢ و اﺻﻼٌ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﭘﻮل ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﭼﻪ‬
‫ﺑﻜﻨﻴﻢ؟ ﺛﺮوﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﻳ‪‬ﻤﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻧﺼﻴﺐ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ‬

‫‪٢٦٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺮاي ﻫﻔﺖ ﭘﺸﺘﻤﺎن ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ‪ .‬آﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﻗﻨﺎﻋﺖ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ و دﺳﺖ از ﺳﺮ ﻣﺮدم ﺑﺮدارﻳﻢ؟ ﺗﺎ ﻛﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺣﺮص ﺑﺰﻧﻴﻢ و‬
‫ﻟﻘﻤﻪ ﻫﺎي ﻧﺎن را از ﮔﻠﻮي ﻣﺮدم ﺑﻴﭽﺎره ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎورﻳﻢ و روي ﺛﺮوت ﺧﻮد‬
‫ﺗﻠﻨﺒﺎر ﻛﻨﻴﻢ؟‬
‫ﭘﻮﻟﻬﺎي ﻣﺮﺣﻮم ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻛﺠﺎ رﻓﺖ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎﻻ ﻛﺸﻴﺪ؟ ﻛﺪام‬
‫ﻳﻚ از ﺑﺎﻧﻜﻬﺎ ﭘﺲ از ﻣ‪‬ﺮدن ﺻﺎﺣﺐ ﺣﺴﺎب ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن آﻧﻬﺎ آﻣﺪه اﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣ‪‬ﺮدن ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺮاغ ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺣﺎج اﺣﻤﺪ آﻗﺎ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻛﻢ‬
‫ﭘﻮل داﺷﺖ؟ ﻣﮕﺮ ﭘﺲ از رﺣﻠﺖ او آن ﭘﻮﻟﻬﺎ را ﺑﻪ زوﺟﺔ او و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ دادﻧﺪ؟‬
‫دﻫﻬﺎ ﻧﻔﺮ از روﺣﺎﻧﻴﻮن دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺛﺮوﺗﻬﺎي ﺑﺎد آورده ﺷﺎن را ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎرج ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺼﺎي دﺳﺖ ﻓﺮداﻳﺸﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺑﺎﻧﻜﻬﺎ و دوﺳﺘﺎن‬
‫رﻧﺪﺷﺎن آﻧﻬﺎ را ﺑﺎﻻ ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺣﺘﻲ ﻓﺎﺗﺤﻪ اي ﻫﻢ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ اﻳﻦ‬
‫رﻓﺘﮕﺎن ﺣﺴﺮت ﺑﻪ دل ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ آﻗﺎﻳﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﻏﺎﺋﻠﻪ را ﺧﺘﻢ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﻪ‬
‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻧﻪ ﺳﻴﺦ ﺑﺴﻮزد و ﻧﻪ ﻛﺒﺎب‪ ،‬و ﭘﻴﺶ از وﻗﻮع ﻫﺮ اﺗﻔﺎق ﻧﺎﮔﻮاري‬
‫ﺧﻮدﻣﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ادارة آن را دارﻧﺪ و ﻫﻢ ﺑﺮ ﺧﻼف‬
‫ﻣﺎ اﻧﺼﺎف و ﻣﺮوت ﺳﺮﺷﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و ﺑﺮوﻳﻢ و از دﺳﺘﺎوردﻫﺎي ﺧﻮد‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬در آﺧﺮ ﻋﻤﺮي ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ ﻛﺎر ﺧﻴﺮ اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ‬
‫دﻧﻴﺎي دﻳﮕﺮي ﺑﻮد‪ ،‬رو ﺳﻴﺎه ﺗﺮ از ﻣﻌﺎوﻳﻪ و ﻳﺰﻳﺪ ﻧﺒﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬
‫او در اداﻣﺔ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ از ﺗﻤﺎم ﻣﺸﺎﻏﻠﻲ‬
‫ﻛﻪ دارم ﻛﻨﺎره ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﺮﻓﺖ و ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس آﺧﻮﻧﺪي ﻧﻴﺰ وداع ﺧﻮاﻫﻢ ﮔﻔﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻼﻗﻪ اي ﺑﻪ اﻗﺎﻣﺖ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﻧﺪارم و ﭘﻮﻟﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎرج ﻧﻔﺮﺳﺘﺎده ام‪ ،‬ﺑﻪ آﺑﺎدي اﺟﺪادي ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﻢ رﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻧﺎن و ﭘﻨﻴﺮي‬
‫ﻣﺜﻞ دوران ﻃﻠﺒﮕﻲ ام زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺎﻟﻲ را ﻫﻢ ﻛﻪ در ﻃﻮل اﻳﻦ ﺳﻨﻮات ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ آورده ام‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻮﻓﺎت ﺧﻮاﻫﻢ داد ﻛﻪ در راه ﻓﻘﺮا ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي ﻣﻦ ﻣﻮرد ﻣﻮاﻓﻘﺖ آﻗﺎﻳﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ‬
‫دوﺳﺘﺎن ﻧﭙﻨﺪارﻧﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ اوﺿﺎع آﻧﻬﺎ را ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﺬارم‪ ،‬ﺳﻌﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد‬
‫ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻫﻤﺮاه آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬واﻟﺴﻼم‪.‬‬

‫‪٢٦٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﺨﻨﺎن ﺑﻲ ﭘﺮده و ﺻﺎدﻗﺎﻧﺔ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺸﻮد از آن‬

‫ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬او ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻣﻨﻜﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺧﻮد و ﺷﺮﻛﺘﺶ در ﻓﺴﺎد و‬
‫ﺗﺒﺎﻫﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺸﻮد‪ ،‬واﻗﻌﻴﺘﻬﺎ را ﺑﺮ زﺑﺎن آورد و ﻫﺮ آﻧﭽﻪ ﺷﺮط ﺑﻼغ ﺑﻮد ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﭙﺎﻟﮕﻲ ﻫﺎي ﺧﻮد ﮔﻔﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي او ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﺷﺪ‪،‬‬
‫روﺷﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﺎره اي ﺟﺰ ﭘﻴﺮوي از ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي او ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫در آن ﻟﺤﻈﺎت ﺣﺴﺎس ﺑﺪون ﺷﻚ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن در ﻣﺠﻠﺲ‬
‫در ﺗﻪ دل ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ و‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻳﻦ زﻧﮕﻮﻟﻪ را ﺑﻪ ﮔﺮدن ﮔﺮﺑﻪ ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﻜﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺎ ﺛﺮوﺗﻬﺎي‬
‫ﺑﺎد آوردة ﺧﻮد ﺑﺮوﻧﺪ و ﺧﻮش و ﺧﺮم در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر اﻳﻦ دﻧﻴﺎي ﺑﻲ در و‬
‫ﭘﻴﻜﺮ ﭘﺎﻳﺎن ﻋﻤﺮ ﺧﻮد را ﺑﮕﺬراﻧﻨﺪ‪ ،‬آرزوي ﻗﻠﺒﻲ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺑﻮد‪ ،‬وﻟﻲ ﭼﻄﻮر؟‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﺪون ﭘﺮداﺧﺖ ﻫﺰﻳﻨﺔ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا‬
‫ﮔﺬاﺷﺖ؟‬
‫در ﻛﺸﺎﻛﺶ اﻳﻦ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت دروﻧﻲ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻳﻜﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي‬
‫ﻣﻴﺎﻧﺴﺎل ﺑﻪ ﻃﺮﻓﺪاري از ﻧﻈﺮات آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻧﻈﺮات آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻢ و ﻋﻘﻴﺪه دارم ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﻣﺮدم ﻣﺎ را از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﺎﻗﻂ ﻛﻨﻨﺪ و ﺳﺮﻣﺎن را ﺑﻪ ﺑﺎد دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻓﻜﺮ‬
‫ﻋﺎﺟﻠﻲ ﺑﻜﻨﻴﻢ و ﺧﻮد را از اﻳﻦ ﻣﻬﻠﻜﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻤﻜﻦ‬
‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺬاق ﺑﻌﻀﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﺧﻮش ﻧﻴﺎﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺟﻤﻌﻲ ﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫اﻣﺮي را اﻗﺘﻀﺎء ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬و ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﻫﻤﺎت ﺑﻴﻬﻮده و اﺗﻜﺎء ﺑﻪ ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮي‪،‬‬
‫دﻟﻤﺎن را ﺧﻮش و ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ اوﺿﺎع را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎﺑﻖ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﺗﺎ ﭼﻨﺪي ﭘﻴﺶ ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮداﺷﺘﻲ داﺷﺘﻴﻢ و ﺑﺎ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻫﺮ ﭼﻪ‬
‫ﺗﻤﺎﻣﺘﺮ ﺗﺎ اﻧﺪازه اي ﻫﻢ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻣﺮدم را ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﺲ از ﻣﺎﺟﺮاي‬
‫ﻇﻬﻮر و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم ﻛﻪ ﺑﻲ ﺷﻚ ﻣﺮدم اﺛﺮات دﺳﺖ ﻣﺎ را در اﻧﺠﺎم اﻳﻦ‬
‫ﻗﺘﻞ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﺟﺎي ﺗﺄﻣﻞ ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و ﺟﺎن ﺧﻮد را از اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻴﻢ‪.‬‬
‫اﻣﺮوز ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬آن ﻫﻢ در اوج اﻗﺘﺪار روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺷﻴﻌﻪ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺮدم را وادارﻳﻢ ﻛﻪ دﻟﺸﺎن را ﺑﻪ ﺷﻌﺎرﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ»ﻋﺠﻞ اﷲ‬

‫‪٢٦٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﺟﻪ« ﺧﻮش ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴﻞ اﻳﻦ ﻛﻪ‬
‫»اﻳﺮان ﻛﺸﻮر ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن« اﺳﺖ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﻓﺮﻳﺐ داد‪.‬‬
‫در ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎري ﻣﻦ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮدم دﻳﺪم ﻛﻪ ﻧﮕﺎه ﻣﺮدم ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺒﻬﻜﺎران و ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎران ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺳﺎدﮔﻲ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﻋﻤﺮ ﺑﻪ او ﺑﺎور داﺷﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ را ﻫﻢ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮاب او ﻗﺒﻮل ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻠﻲ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺣﺘﻲ‬
‫ﺣﺮﻣﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻣﺬﻫﺒﺸﺎن را رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻜﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺼﻠﺤﺖ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻣﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺰﻧﻴﻢ و ﺑﺎ ﺷﺮط و ﺷﺮوﻃﻲ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻣﺮدم واﮔﺬارﻳﻢ ﺗﺎ دﺳﺖ ﻛﻢ از اﻧﺘﻘﺎم آﻧﻬﺎ در اﻣﺎن ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻴﺨﻲ از ﺷﻴﻮخ ﺣﺎﺿﺮ در ﻣﺠﻠﺲ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬أﻋﻮذ ﺑﺎﷲ! آﻗﺎﻳﺎن ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻫﻤﻪ زﺣﻤﺖ و ﻓﺪاﻛﺎري و‬
‫ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ ﺑﻴﺎﺋﻴﻢ و ﺑﺎ دﺳﺖ ﺧﻮد ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﺘﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫آورده اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺪﻫﻴﻢ و ﺑﺎ ﻋﺬر ﺧﻮاﻫﻲ ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ ﺣﻮزه و ﻣﺴﺠﺪ و‬
‫ﻣﻨﺒﺮ؟ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻼش ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺳﺎﻟﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﺮاي ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﺷﻴﻌﻲ را ﻓﺮاﻣﻮش ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺮوﻳﻢ در ﻓﺮﻧﮓ ﺧﻮش و ﺧﺮم ﻋﻤﺮﻣﺎن را ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن‬
‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ؟ ﭘﺲ ﺟﻮاب ﺧﻮن ﺷﻬﺪا را ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻣﻲ دﻫﺪ؟ ﺑﻴﭽﺎره اﻣﺎم راﺣﻞ‬
‫اﮔﺮ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ وارﺛﻴﻦ او اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﻋﻤﺮ ﺧﻮد را در راه‬
‫اﻳﺠﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﻫﺪر ﻧﻤﻲ داد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﺎدﺛﺔ ﺟﻢ ﻛﺮان ﺑﻪ ﺗﺮس اﻓﺘﺎده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ از ﺟﺎن و ﻣﺎل ﺧﻮد را ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﭘﺎﺳﺪاري از ﻧﻈﺎم اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻲ‬
‫داﻧﻨﺪ‪ ،‬راه ﺑﺎز اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ دوﺳﺖ دارﻧﺪ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﭘﻴﺮوان‬
‫راﺳﺘﻴﻦ راه اﻣﺎم راﺣﻞ‪ ،‬ﻧﻪ از ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﺮس دارﻧﺪ و ﻧﻪ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن‬
‫او ﺑﻪ وﺣﺸﺖ اﻓﺘﺎده اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺧﻮب ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻧﻈﺎم ﭼﻄﻮر رﻓﺘﺎر‬
‫ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ دﺳﺖ از ﭘﺎ ﺧﻄﺎ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻳﻢ ﻫﺮ‬
‫ﺗﻮﻃﺌﻪ اي را ﺳﺮﻛﻮب ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬از ﭘﺲ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ‬

‫‪٢٦٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺮ ﺧﻮاﻫﻴﻢ آﻣﺪ‪.‬‬

‫در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ زﻣﺰﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﻮاﻓﻖ و ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻴﺎن ﮔﺮد آﻣﺪﮔﺎن ﺷﺮوع‬
‫ﺷﺪ و ﻫﻤﻬﻤﻪ اي در ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻮد‪ .‬ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻛﻪ‬
‫ﻣﺠﻠﺲ را اداره ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﭼﻮن اوﺿﺎع را آﺷﻔﺘﻪ ﺗﺮ از آن دﻳﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ دﻋﻮت ﺑﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺻﻠﻮات ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻜﻮت آﻧﺎن ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻫﻢ از‬
‫آﻗﺎﻳﺎن دﻋﻮت ﻛﺮد ﻛﻪ ﻓﻌﻼٌ ﺑﺮاي ﺻﺮف ﻏﺬا ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﻏﺬا ﺧﻮري ﺗﺸﺮﻳﻒ ﺑﺒﺮﻧﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﻣﺬاﻛﺮات را اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﺻﺮف ﻏﺬا و اﻗﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎز و اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن‬
‫ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﺮﮔﺸﺘﻨﺪ و ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺳﺨﻦ‬
‫را آﻏﺎز ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬در ﻃﻮل ﺳﻨﻮات ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺣﻮادث ﺑﺴﻴﺎري‬
‫روﺑﺮو ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻤﺪاﷲ ﻫﻤﻪ را ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ از ﺳﺮ ﮔﺬراﻧﺪه اﻳﻢ‪ .‬اﻣﻴﺪ دارﻳﻢ اﻳﻦ‬
‫ﺑﺎر ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﺪﺑﻴﺮ و دراﻳﺖ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻋﺎﻟﻴﻘﺪر ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ از آﺳﻴﺐ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از‬
‫ﻣﺎﺟﺮاي اﺧﻴﺮ ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ‪ .‬در ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﺨﻨﺎن ﻣﺘﻴﻦ و ﺳﻨﺠﻴﺪة آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻪ‬
‫ﻧﻜﺎﺗﻲ ﺑﺮ ﻣﻲ ﺧﻮرﻳﻢ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻣﻞ و ﻻزم اﺳﺖ در ﺑﺎرة آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻤﻖ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺳﺨﻨﺎن ﺣﻀﺮت آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬و ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎي اﻳﺸﺎن‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ راه ﺣﻞ دﻳﮕﺮي ﭘﻴﺪا‬
‫ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﺑﺪون ﺷﻚ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ راه ﭼﺎرة ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺷﻴﺦ ﻣﻌﻈﻢ ﻧﻴﺰ‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻌﻤﻖ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﻦ از آﻗﺎﻳﺎن ﻣﺤﺘﺮم ﺗﻘﺎﺿﺎ دارم اﻳﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ در ﺑﺎرة ﺣﻮادث اﺧﻴﺮ اﺣﺴﺎﺳﺎت را ﻛﻨﺎر ﺑﮕﺬارﻧﺪ و ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي‬
‫ﻋﻘﻼﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬زﻳﺮا در ﻣﺎﺟﺮاي اﺧﻴﺮ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ دﻓﻌﺎت ﭘﻴﺶ ﻣﺎ‬
‫ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻣﺬﻫﺒﻲ و اﻋﺘﻘﺎدات اﻳﻤﺎﻧﻲ ﻣﺮدم رو ﺑﻪ رو ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫را ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺗﺪﺑﻴﺮﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺣﻞ و ﻓﺼﻞ ﻛﺮد‪ .‬ﭼﻮن در‬
‫اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎد ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﺎوﻳﺰ آن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و‬
‫ﻗﺪرت رﺳﻴﺪه اﻳﻢ‪ ،‬در ﻣﺤﻮر اﺻﻠﻲ ﻣﺎﺟﺮا ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻌﻀﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻪ ﻣﺎ اﻳﺮاد ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﺮا ﻣﺎﻧﻊ از ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﺸﺪﻳﻢ؟ ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻫﻢ اﻣﺎم زﻣﺎن زﻧﺪه ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﻳﻘﻴﻦ وﺿﻊ ﻣﺎ ﺑﻬﺘﺮ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﻧﻤﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ زﺑﺎن دﻳﮕﺮ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪٢٦٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫در ﺟﻢ ﻛﺮان و ﻣﻌﺠﺰاﺗﻲ ﻛﻪ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ آن را‬

‫ﻧﺪﻳﺪه ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ در آﻏﺎز اﻳﻦ ﺗﺼﻮر ﺑﺮاي ﻣﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع‬
‫ﻇﻬﻮر ﻛﺎر دﺷﻤﻨﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﭘﻲ آن‬
‫اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد ﻛﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻢ اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا را ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد دﻳﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم‬
‫ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر دﺷﻤﻨﺎن زﻣﻴﻨﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺪ ﻋﻠﻢ ﻛﺮده و‬
‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻗﺪرت ﻫﺎي ﺧﺎرج از ﺣﻮزة‬
‫زﻣﻴﻨﻲ‪ ،‬ﺑﺮ واژﮔﻮﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻛﻤﺮ ﺑﺴﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺣﻘﻴﺮ ﺣﺘﻲ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن‬
‫اﻣﺎم زﻣﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ارادة ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ اﻣﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﺻﻼﺑﺖ‬
‫ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻛﺸﻴﺪ و ﻣﺎم وﻃﻦ و ﺑﺰرﮔﺎن ﺗﺎرﻳﺦ اﻳﺮان را ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ دادﮔﺎه‬
‫آورد ﻛﻪ ﺷﺒﺎﻫﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﺠﺰات ﻣﻮﺳﻲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم در ﺑﺎرﮔﺎه ﻓﺮﻋﻮن داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﻳﻘﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ از ﺟﺎن ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻧﻜﺮد‪ ،‬دﻟﻴﻞ آن ﻣﻘﺪﻣﺎت‬
‫ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﻪ اراده و ﺧﻮاﺳﺖ اﻟﻬﻲ در ﺷﺮف اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻪ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﻣﺎ اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﺎ ﺻﻠﺢ و آﺷﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬ﻛﺎر ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در ﻏﻴﺮ‬
‫اﻳﻨﺼﻮرت آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺼﻤﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﻗﺪرت ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ و از اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫اﺳﻼﻣﻲ ﭘﺎﺳﺪاري ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ اﺟﺎزه را ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ در اﻳﻦ‬
‫زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻫﻤﻜﺎري و ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺗﺎ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و‬
‫از ﺻﺤﻨﻪ ﺧﺎرج ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﭘﺎﻳﺎن ﻋﺮاﻳﺾ ﺧﻮد اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻫﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد‬
‫ﮔﺬﺷﺘﺔ ﺧﻮد‪ ،‬ﻋﺪم ﺻﻼﺣﻴﺘﻤﺎن را در ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ و در ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ‬
‫از ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد ﻧﺸﺎن داده اﻳﻢ‪ .‬از اﻳﻨﺮو‪ ،‬ﻧﻤﻲ داﻧﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ وﺿﻊ اداﻣﺔ ﻛﺎر ﻣﺎ آﻳﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺻﻼح اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ اﻣﺎ آﻧﭽﻪ ﻣﻦ ﻳﻘﻴﻦ دارم اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ زودﺗﺮ از‬
‫آﻧﻜﻪ ﺑﻌﻀﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﺗﺼﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﻣﺎ را از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮ ﻛﻨﺎر ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ آﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﺗﺎ اوﺿﺎع ﺑﻪ آن ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻜﺸﻴﺪه ﺧﻮدﻣﺎن‬
‫ﻛﻨﺎر ﺑﺮوﻳﻢ؟ ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ و ﻋﻮاﻗﺐ ﺗﻠﺦ آن را ﻛﻪ ﺑﻲ ﺷﻚ ﺑﺎب ﻣﻴﻞ ﻫﻴﭻ‬
‫ﻳﻚ از ﻣﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﻴﻢ؟‬
‫ﺳﺨﻨﺎن ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ او ﺑﺎ آﺧﻮﻧﺪ ﭘﻴﺮ و دﻳﮕﺮي‬

‫‪٢٦٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﻪ ﻧﻈﺮات او را ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻣﺠﻠﺲ را ﻣﺘﺸﻨﺞ ﻛﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎر‬
‫ﻧﻜﺎت دﻳﮕﺮي ﻣﻄﺮح ﺷﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻼٌ ﺑﺪان ﻫﺎ اﺷﺎره ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي‬
‫ﻧﻜﺮدن از ﻛﺸﺘﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﻣﻌﺠﺰات او ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻌﺠﺰات ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اوﻟﻮاﻟﻌﺰم‬
‫ﻳﻬﻮد‪ ،‬ﻣﻮﺳﻲ ﺑﺮاﺑﺮي ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي‬
‫واژﮔﻮﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را در آﻳﻨﺪة ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﻳﻚ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﭼﻬﺮة ﺟﻤﻊ‬
‫ﺷﺪﮔﺎن و واﻛﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﺜﺒﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ از ﺳﻴﻤﺎي ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﺎن‬
‫ﻣﺸﻬﻮد ﺑﻮد‪ ،‬آﺷﻜﺎر ﻣﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﺎ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺮدم ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻌﺪاد ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮ ﻃﺒﻞ اداﻣﺔ رژﻳﻢ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻮﺑﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻢ در اﻗﻠﻴﺖ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎء ﺗﻨﻲ‬
‫ﭼﻨﺪ از آﻧﻬﺎ‪ ،‬در ﺳﻄﺢ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ رﺷﺘﻪ ﺳﺨﻦ را ﻳﻜﻲ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﻣﺘﺸﺨﺺ و‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻔﻆ رژﻳﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺳﺒﺤﺎن اﷲ ﻛﻪ ﻣﺎ از زﺑﺎن ﻳﺎران ﻗﺪﻳﻤﻲ و ﻣﺨﻠﺺ اﻣﺎم راﺣﻞ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻨﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ ﻳﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ‬
‫ﺷﺮﺑﺖ ﺷﻬﺎدت ﻧﻮﺷﻴﺪه و دﻳﮕﺮ در ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺖ آورده اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎدﮔﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻗﺎدر‬
‫ﺑﻪ ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ ﺟﺎن ﺧﻮد از دﺳﺖ ﻳﻚ زن رﻳﺸﺪار ﻧﺒﻮد‪ ،‬از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫آن ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده آﺳﻴﺒﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺷﺮﻳﻒ ﻣﺎ وارد‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻤﻲ داﻧﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮداﺷﺘﻬﺎ‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن ﭼﻪ ﺟﻮاﺑﻲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫داد ﻛﻪ ﻫﺸﺖ ﺳﺎل ﺑﺮاي ﺣﺮاﺳﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺻﺪام ﻋﻔﻠﻘﻲ ﺟﻨﮕﻴﺪه و‬
‫ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﻫﺰار ﺷﻬﻴﺪ داده و ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار ﻣﻌﻠﻮل ﺑﻪ ﺟﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﻧﺪ؟‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از رﻫﺮوان اﻣﺎم راﺣﻞ ﺗﺎ زﻧﺪه ﻫﺴﺘﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﻛﻪ دﺳﺖ آورد ﺳﺎﻟﻬﺎي دراز ﻣﺒﺎرزه ﻣﻦ و ﻫﻤﻔﻜﺮاﻧﻢ در ﺣﻤﺎﻳﺖ از اﻣﺎم راﺣﻞ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﻢ داد و ﻳﻘﻴﻦ دارم ﺑﺴﻴﺎري از روﺣﺎﻧﻴﻮن و ﺑﺨﺶ ﻋﻈﻴﻤﻲ از‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻣﻨﻴﺘﻲ ﻛﺸﻮر و ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻠﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮان‬
‫ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪،‬‬

‫‪٢٧٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻳﻦ ﺣﻖ را ﻣﻲ دﻫﻢ ﻛﻪ راه ﺧﻮد را ﺑﺮوﻧﺪ و ﺟﺎن ﺧﻮد را از ﺧﻄﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ‬

‫ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪ .‬اﻛﻨﻮن ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻫﺮ ﻧﻮع ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ دﻳﮕﺮ ﺳﺎﻟﻦ‬
‫ﻣﻲ روم ﺗﺎ آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺧﻮد را روﺷﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻳﺖ اﷲ ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ از ﺟﺎي ﺧﻮد ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺖ و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬
‫دﻳﮕﺮ ﻣﺠﻠﺲ رﻓﺖ و ﺳﭙﺲ ﻫﻤﻔﻜﺮان او ﻧﻴﺰ ﺑﻪ وي ﭘﻴﻮﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬
‫ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ‪ .‬در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﮔﺮوﻫﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻮاﻓﻖ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم و در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻒ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ دﭼﺎر ﺗﺸﻨﺞ ﺷﺪ و زﻣﺰﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ‬
‫و ﻣﻮاﻓﻘﻴﻦ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم از ﻧﻮ آﻏﺎز ﺷﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از‬
‫اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻴﺨﻮﺧﻴﺖ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﻮد‪ ،‬ﺟﻬﺖ آرام ﺳﺎﺧﺘﻦ‬
‫ﻣﺠﻠﺲ ﻟﺐ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﮔﺸﻮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬اﻳﻦ ﺷﻴﻮة ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺴﺄﻟﺔ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎس ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ ﺻﻼح ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮﻫﻪ از زﻣﺎن ﻣﺎ ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﺗﺤﺖ‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺧﻮدﻣﺎن آﺳﻴﺐ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ‬
‫ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺼﻠﺤﺖ اﻧﺪﻳﺸﻲ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬
‫رﻫﺎ ﻛﻨﻴﻢ و ﺑﺮوﻳﻢ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﺮﻓﻪ ﺧﺎص ﺧﻮد ﻛﻪ ادارة اﻣﻮر روﺣﺎﻧﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬
‫اﺳﺖ‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ در ﻃﻮل ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺟﺰ‬
‫ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ و ﺑﻴﭽﺎرﮔﻲ ﭼﻴﺰي ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻧﺪاده اﻳﻢ‪ .‬در ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺮﻋﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ‬
‫رﻓﺘﺎر ﻣﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ آﻧﻬﺎ دﻳﮕﺮ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان روﺣﺎﻧﻲ‬
‫ﻗﺒﻮل ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺧﺎص ﻧﻴﺰ زﻳﺎده روي ﻫﺎ و زﻳﺎده ﻃﻠﺒﻲ ﻫﺎ و‬
‫ﺧﻮدﺧﻮاﻫﻲ ﻫﺎ و ﻓﺴﺎد و ﺗﺒﺎﻫﻲ اﻛﺜﺮ ﻣﺎ دﺧﻴﻞ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫اوﺿﺎع ﻧﻤﻲ داﻧﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺮ ﻣﺮدم ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﻴﻢ و از آﻧﻬﺎ‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ در ﻣﻘﺎﺑﻞ دﺷﻤﻨﺎن از ﻣﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ وﻗﺘﻲ ﻣﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﺮدم را‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در رأس ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ؟‬
‫ﻳﻜﻲ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻔﻆ ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬از ﺳﻜﻮت ﻛﻮﺗﺎه اﻳﻦ‬

‫‪٢٧١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﺨﻨﺮان اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫‪ -‬ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﭘﺎﺳﺪاران‪ ،‬ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن‪ ،‬روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻣﺒﺎر ز و ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺣﺎﺿﺮ در ﺻﺤﻨﻪ‪.‬‬
‫ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺸﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻛﺪام ﭘﺎﺳﺪار؟ ﻛﺪام ﺑﺴﻴﺠﻲ؟‬
‫ﻛﺪام روﺣﺎﻧﻲ ﻣﺒﺎرز و ﻛﺪام ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺣﺎﺿﺮ در ﺻﺤﻨﻪ؟ ﻣﺜﻞ‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻀﺮت آﻗﺎ در اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ و از ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ در‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﻲ ﮔﺬرد ﺧﺒﺮ ﻧﺪارﻳﺪ‪ .‬آﺧﺮﻳﻦ ﮔﺰارش ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻛﻞ ﺳﭙﺎه ﺣﺎﻛﻲ از آن‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮاﻳﺶ ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﻪ ﻣﺮدم روز ﺑﻪ روز ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن ﻧﻴﺰ‬
‫دﺳﺖ ﻛﻤﻲ از ﭘﺎﺳﺪاران ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺣﻮزه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﻴﻪ را ﺗﺮك‬
‫ﻛﺮده اﻧﺪ و اﻳﻦ ﻧﻬﺎد آﻣﻮزﺷﻲ ﻣﻲ رود ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﮔﺮدد‪ .‬ﻧﺎرﺿﺎﻳﺘﻲ‬
‫ﻣﺮدم ﻛﻪ از ﻫﻤﺎن اواﻳﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬اﺑﻌﺎدي ﭘﻴﺪا ﻛﺮده ﻛﻪ ﻏﻴﺮ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺑﺎر ﺑﺮﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي‬
‫ﻧﺎراﺿﻴﺎن ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺻﻨﻔﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي ﻣﺎ را از‬
‫ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻧﻤﺎزﻫﺎي ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻴﻨﺪازﻳﺪ ﻛﻪ ﺟﺰ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ دوﻟﺘﻲ و ﻧﻴﺮوﻫﺎي‬
‫اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪ و ﺗﺤﺒﻴﺐ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﻣﻲ ﻛﺸﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ‬
‫ﻛﺴﻲ ﺗﻤﺎﻳﻠﻲ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ در اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﻋﺒﺎدي ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﻣﺮدم ﺑﻪ‬
‫ﺷﻌﺎﺋﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﻧﺸﺎن دادن ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮﺗﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﭼﻨﺎن‬
‫ﮔﺴﺘﺮش ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻧﻈﻴﺮ آن در ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ادوار ﺗﺎرﻳﺦ و‬
‫ﺣﺘﻲ در ﺗﻤﺎم دوران ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد ﻣﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اوﺿﺎع‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ در ﺣﺎل ﺳﻘﻮط را اداﻣﻪ دﻫﻴﺪ؟ ﺗﺎزه ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫را ﻧﮕﻬﺪارﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﻨﻴﺪ؟ ﭘﻮﻟﻬﺎﻳﺘﺎن را در ﺑﺎﻧﻚ ﻫﺎي ﺧﺎرج اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ؟‬
‫ﺧﺎﻧﻪ و ﻣﻠﻚ ﻣﺮدم را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺼﺎدره ﻛﻨﻴﺪ؟ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺑﻪ زن و دﺧﺘﺮ ﻣﺮدم‬
‫ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﻴﺪ؟ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ! ﺳﺮ ﻋﻘﻞ ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ! ﻛﻤﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺧﻮد‬
‫ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﺮدم ﺑﻴﭽﺎره ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﺎ ﺧﺎﺗﻤﺔ ﺳﺨﻦ ﺧﻮد از ﺟﺎ ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﺎﻟﻦ را‬
‫ﺗﺮك ﮔﻮﻳﺪ‪ .‬او ﭘﻴﺶ از ﺧﺎرج ﺷﺪن از ﺳﺎﻟﻦ رو ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪي ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺎ‬

‫‪٢٧٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﻤﻚ ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن و ﻏﻴﺮه ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺣﻔﻆ ﻛﺮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻣﻦ رأي ﺧﻮدم را در ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺑﻪ آﻗﺎي ‪ ...‬ﻣﻲ دﻫﻢ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬از اﻣﺮوز از ﻫﻤﺔ ﭘﺴﺖ ﻫﺎي دوﻟﺘﻲ و ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﻛﻨﺎره ﻣﻲ ﮔﻴﺮم و‬
‫در ﺻﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺷﺨﺺ ﺷﻤﺎ واﮔﺬار‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ را‬
‫ﮔﻔﺖ و از در ﺧﺎرج ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺧﺮوج اﻳﻦ روﺣﺎﻧﻲ ﻋﺎﻟﻴﺮﺗﺒﻪ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻘﺎم و‬
‫ﻣﻨﺰﻟﺘﺶ از ﻃﺮف ﻫﻤﻴﻦ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻤﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﻜﻮﺗﻲ‬
‫ﺗﻮأم ﺑﺎ ﺣﻴﺮت و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ ﺗﻤﺎم ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺖ و‬
‫ﻣﺠﻠﺲ را از ﺣﺎﻟﺖ ﻳﻚ ﻧﺸﺴﺖ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﺑﻴﺮون ﺑﺮد‪.‬‬
‫ﻫﻨﻮز دﻗﺎﻳﻘﻲ ﭼﻨﺪ از اﻳﻦ آﺷﻔﺘﻪ ﺑﺎزار ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻋﻀﻮ ﺷﻮراي‬
‫رﻫﺒﺮي ﻛﻪ از ﺟﻠﺴﻪ ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ دو ﺗﻦ از‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺑﻴﺖ رﻫﺒﺮي زﻳﺮ ﺑﺎزواﻧﺶ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬وارد ﺳﺎﻟﻦ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ورود وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻫﻤﺔ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن از ﺟﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺶ ﮔﻔﺘﻨﺪ و‬
‫ﺳﻼﻣﺘﻲ اش را ﻣﺴﺌﻠﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎ ﺳﻴﻤﺎي ﺗﻜﻴﺪه و رﻧﮓ ﭘﺮﻳﺪه و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ ﺟﺴﻤﻲ روي ﻣﺒﻠﻲ‬
‫ﻧﺸﺴﺖ و ﭘﺲ از ﭘﺎﺳﺦ ﺳﻼم آﻗﺎﻳﺎن‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪاﻳﻲ ﺑﺴﻴﺎر آرام ﺧﻄﺎب ﺑﻪ‬
‫ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﻧﺎﺧﻮﺷﻲ اﻳﻨﺠﺎ آﻣﺪه ام ﻛﻪ ﺑﻪ آﻗﺎﻳﺎن‬
‫ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ در ﺟﺮﻳﺎن ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻮاﻓﻖ‬
‫ﻳﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﻲ در ﺑﺎرة ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎي ﻣﻮاﻓﻘﻴﻦ و ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫اﺑﺮاز ﻛﻨﻢ‪ ،‬از ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻳﻜﻲ از ﻣﻌﻤﺮﻳﻦ‬
‫ﺧﻮد ﺑﻨﺸﻴﻨﻴﺪ و در ﺑﺎرة ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻛﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ دور از ﺗﻌﺼﺐ و ﺧﺎرج از‬
‫اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺴﺄﻟﻪ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﻈﺮات ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻃﻮر ﺷﻔﺎف ﺑﻪ‬
‫دﻓﺘﺮ ﻣﺎ اراﺋﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪ .‬ﺗﺎ در ﺟﻠﺴﻪ اي دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻈﺮات آﻗﺎﻳﺎن را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ و‬
‫ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻗﻄﻌﻲ ﺑﺮﺳﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن اﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺿﻤﻦ اﻟﺘﻤﺎس دﻋﺎ از ﺟﺎي ﺧﻮد ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬
‫و ﺳﺎﻟﻦ را ﺗﺮك ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻋﻀﻮ ارﺷﺪ ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از ﺷﺮﻛﺖ‬

‫‪٢٧٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫آﻗﺎﻳﺎن در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﻪ دو ﺗﻦ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﭘﻴﺮي ﻛﻪ در دو ﺳﻤﺖ ﺳﺎﻟﻦ‬

‫ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﺟﻨﺎح ﻫﺎي ﻣﻮاﻓﻖ و ﻣﺨﺎﻟﻒ اداﻣﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺷﻤﺎ ﻣﺴﺌﻮل ﻧﺸﺴﺖ و ﻣﺸﻮرت و ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻈﺮات و‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات ﮔﺮوه ﺧﻮد را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﺗﺎ در ﺟﻠﺴﺔ آﻳﻨﺪه ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار‬
‫ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺟﻠﺴﻪ آن روز ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﺎ‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﻣﺮدم و واﻛﻨﺶ ﻫﺎي ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‪ ،‬ﺟﻨﺐ و‬
‫ﺟﻮﺷﻲ ﻫﻢ در ﻣﻴﺎن ﭘﺮﺳﻨﻞ ارﺗﺶ‪ ،‬ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺴﻴﺞ و ﻫﻤﻴﻦ‬
‫ﻃﻮر ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ و اﻣﻨﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲ ﺧﻮرد‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﭘﻴﺶ اﺷﺎره ﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از ﻇﻬﻮر و ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن‪ ،‬ﺣﺮﻛﺘﻲ در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎدات ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺮدم‬
‫ارﺗﺒﺎط داﺷﺖ و ﻫﻢ ﺑﺎ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﻣﺮدم ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺮﻛﻴﻦ واﻗﻌﻲ آن ﻧﻴﺰ ﺣﻮارﻳﻮن اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻼش ﺧﻮد را از درون‬
‫ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ﺑﺎ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺷﺮوع ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻛﺎري ﻛﻪ ﺗﺎ آن زﻣﺎن در اﻳﺮان‬
‫ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﺎر اﻓﺮاد ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﻨﺒﺸﻲ‬
‫را آﻏﺎز ﻛﺮدﻧﺪ و راه ﻣﻲ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﻫﺮ‬
‫ﭘﺴﺖ و ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺼﺒﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮاده واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬از اﻳﻨﺮو ﻛﻞ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫در اﻳﻦ ﺟﻨﺒﺶ ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬اﻓﺮادي ﻛﻪ در ارﺗﺶ‪ ،‬ﺳﭙﺎه‬
‫ﭘﺎﺳﺪاران‪ ،‬ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺑﺴﻴﺞ و ﺳﺎﻳﺮ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬از اﻳﻦ اﻣﺮ‬
‫ﻣﺴﺘﺜﻨﻲ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﭘﻴﺮان ﻗﻮم ﻛﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ﺑﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻣﺮدم ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»اﮔﺮ ﻣﺮدم اﻳﺮان از ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از درك و ﻓﻬﻢ و ﺷﻌﻮر رﺳﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫و ﻣﻲ ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﻴﻮة ﻣﺒﺎرزه ﭼﻘﺪر راﺣﺖ ﻣﻴﺘﻮان ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎي ﻓﺎﺳﺪ‬
‫و ﺟﺒﺎر را ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮد‪ ،‬اﻳﻨﻬﻤﻪ ﻣﺪت دﺳﺖ ﻧﻴﺎز ﺑﺴﻮي اﻣﺎم زﻣﺎن دراز ﻧﻤﻲ‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻇﻬﻮر او ﻧﻤﻲ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ ﻧﻴﺰ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻴﺸﺪﻧﺪ«‪.‬‬

‫‪٢٧٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻣﺎ اﻓﺴﻮس ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﻨﺎن ﻣﻠﺖ اﻳﺮان را ﺑﻪ ﻗﻀﺎ و ﻗﺪر و ﻣﺸﻴﺖ‬

‫اﻟﻬﻲ ﭘﺎي ﺑﻨﺪ ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم از اﻳﻦ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪي ﺧﻮد ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﻠﻢ‪ ،‬ارﺗﺸﻴﺎن‪ ،‬ﭼﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ و ﭼﻪ اﻓﺴﺮان ردة‬
‫ﭘﺎﺋﻴﻦ و ﭼﻪ درﺟﻪ داران و ﺑﺨﺼﻮص ﺳﺮﺑﺎزان ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮادة ﺧﻮد‬
‫و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اوﺿﺎع آﺷﻔﺘﻪ و‬
‫ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﺮدم ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎء ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﺑﺎ اﻧﮕﻴﺰة‬
‫ﺧﺪﻣﺘﮕﺰاري ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﺣﺮاﺳﺖ از اﺳﺘﻘﻼل ﻣﻴﻬﻦ ﺧﻮد ﻟﺒﺎس ﻧﻈﺎﻣﻲ‬
‫ﭘﻮﺷﻴﺪه و ﺗﺎ ﭘﺎي ﺟﺎن ﻧﻴﺰ آﻣﺎدﮔﻲ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ اﺳﺘﻘﻼل ﻛﺸﻮر و‬
‫ﺣﺮاﺳﺖ از ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﺘﺸﺎن ﻓﺪاﻛﺎري و ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ اﻓﺮادي ﻣﺴﻠﻤﺎٌ‬
‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در ﭼﻨﻴﻦ اوﺿﺎﻋﻲ ﻛﻪ در ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺟﺎري ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت‬
‫ﺑﻨﺸﻴﻨﻨﺪ و ﻓﻘﻂ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻚ اﻓﺴﺮ ارﺗﺶ وﻗﺘﻲ در ﺧﺎﻧﻮاده ﺧﻮد ﻣﻮرد ﺷﻤﺎﺗﺖ ﭘﺪر و ﻣﺎدر‪،‬‬
‫ﻫﻤﺴﺮ و ﻓﺮزﻧﺪ و ﺧﻮاﻫﺮ و ﺑﺮادراﻧﺶ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﻪ‬
‫ﻟﺤﻦ ﺷﻤﺎﺗﺖ آﻣﻴﺰي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪:‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﻧﺪارﻳﺪ! ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﻏﻴﺮت ﻧﺪارﻳﺪ! ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﺷﺮف ﻧﺪارﻳﺪ!‬
‫ﭼﺮا اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻴﺪ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ ﻓﺎﺳﺪ و ﺟﺎﻧﻲ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻇﻠﻢ و‬
‫ﺳﺘﻢ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﻣ‪‬ﺮده اﻳﺪ ﻛﻪ اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻴﺪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ اﻳﻨﻄﻮر اﻣﻮال و‬
‫اﻣﻼك ﻣﺮدم و ﺛﺮوﺗﻬﺎي ﻣﻠﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﻏﺎرت ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎن ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ؟‬
‫ﭼﺮا اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻴﺪ ﺑﭽﻪ ﻫﺎي ﻣﺮدم را اﻳﻦ ﻃﻮر ﺑﺎ ﺑﻲ رﺣﻤﻲ ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮاﻗﻊ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﺑﺮ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﺗﻨﮓ ﻣﻲ ﺷﺪ و ﻳﺎ‬
‫اﻧﺪﻛﻲ ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ از آﻧﺎن ﻣﻲ دﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎدﺷﺎن ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ رﻓﺖ ﻛﻪ ‪:‬‬
‫ﻏﻴﺮت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ! ﻣﺮد ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﭘﺪران ﺷﻤﺎ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﺎ ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ! ﺣﺎل ﻛﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ رﺳﻴﺪه‪ ،‬ﭼﺮا ﺧﻔﻘﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ و‬
‫ذﻟﻴﻞ ﻣﺎﻧﺪه و ﺑﻲ ﻏﻴﺮت ﺷﺪه اﻳﺪ؟ ﺧﺎك ﺑﺮ ﺳﺮﺗﺎن! ﭼﺮا ﺷﻤﺎ اﻳﻨﻄﻮر ﺗﺮﺳﻮ و‬
‫ﺑﺰدل و ﺑﻲ ﻋﺮﺿﻪ از آب در آﻣﺪه اﻳﺪ؟‬
‫اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ دل و ﺟﺎن ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن را ﻧﻴﺎزارد و ﺑﻪ‬
‫ﺟﻮش ﻧﻴﻨﺪازد‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن از زﺑﺎن دﺷﻤﻨﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ‬

‫‪٢٧٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﻮﺷﺸﺎن ﻧﻤﻲ رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺨﻦ ﻋﺘﺎب آﻣﻴﺰ ﭘﺪر و ﻣﺎدر‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺮ و ﺑﺮادر و‬
‫ﻫﻤﺴﺮ و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎزه دوﺳﺘﺎن و آﺷﻨﺎﻳﺎن و ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن ﻧﻴﺰ در ﻫﺮ‬
‫دﻳﺪاري ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻤﺎﺗﺖ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻟﺤﻦ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺑﺮاز ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﺛﺮات ﭘﻨﺪ و اﻧﺪرز و ﺷﻤﺎﺗﺖ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده‪ ،‬آرام آرام ﺣﺲ ﻣﻴﻬﻦ‬
‫ﭘﺮﺳﺘﻲ و ﻏﻴﺮت ﻧﻈﺎﻣﻴﮕﺮي آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺟﻮش اﻧﺪاﺧﺘﻪ و ﺳﺒﺐ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ‬
‫ارﺗﺸﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﺧﻮد ﻗﺪﻣﻲ‬
‫ﺑﺮدارﻧﺪ و ﻛﺎري ﺑﻜﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ در دﻳﺪارﻫﺎي آﺷﻜﺎر و ﭘﻨﻬﺎن ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن‬
‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ وﺿﻮح ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺳﺮي ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ دﻳﺪارﻫﺎ و ﻧﺸﺴﺖ ﻫﺎ ﻣﻲ زدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ وﺿﻮح‬
‫ﻣﻲ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ اﻓﺮاد اﻳﻦ ﻧﻬﺎد ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﭼﺎره ﺟﻮﻳﻲ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در دروس ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻤﻠﻜﺘﺸﺎن ﺑﻴﺶ از دﻳﮕﺮ‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن آﺷﻨﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر در اوﺿﺎع ﻧﺎ ﺑﺴﺎﻣﺎن اواﺧﺮ ﺳﻠﺴﻠﺔ‬
‫ﺻﻔﻮي‪ ،‬ﻧﺎدري ﻗﺪ ﻋﻠﻢ ﻛﺮد و ﻣﻤﻠﻜﺖ را از ﺧﻔﺖ و ذﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺑﻲ‬
‫ﻟﻴﺎﻗﺖ اواﺧﺮ اﻳﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪ دﭼﺎرش ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺠﺎت داد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‬
‫ﻛﻪ در اواﺧﺮ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻗﺎﺟﺎر‪ ،‬رﺿﺎ ﺧﺎن ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭘﺎ ﭘﻴﺶ ﮔﺬاﺷﺖ و اﻳﺮان‬
‫ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪه را ﺑﻪ دوران ﻧﻮﻳﻦ ﺗﺎرﻳﺦ ﺧﻮد ﻛﺸﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ارﺗﺸﻴﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ آﮔﺎﻫﻲ ﻫﺎ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻳﺎل و ﻛﻮﭘﺎل ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﺧﻮد ﻧﮕﺎه‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺎ ﺧﻮدآﮔﺎه ﺑﻪ ﭼﻬﺮه ﻫﺎي آﻧﺎن ﺧﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﺪام‬
‫ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻧﺎدر زﻣﺎﻧﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻳﺎ ﻛﺪام ﻳﻚ رﺿﺎ ﺧﺎن دوراﻧﺸﺎن‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺪون ﺷﻚ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ ارﺗﺶ ﻧﻴﺰ در ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮﻳﺶ در اﻳﻦ‬
‫آرزو ﻏﻮﻃﻪ ﻣﻲ ﺧﻮردﻧﺪ ﻛﻪ آن ﻧﺎدري ﺑﺸﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺎم و ﻳﺎدش ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ‬
‫درﺣﺎﻓﻈﺔ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻤﻠﻜﺘﺸﺎن زﻧﺪه و ﺟﺎوﻳﺪ اﺳﺖ‪ .‬رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ‬
‫ﺧﺎﺋﻨﻴﻦ وﻃﻦ ﻓﺮوش و آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﺗﺒﻬﻜﺎر را از ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻛﻮﺗﺎه ﻛﺮد و ﻧﺎم ﺧﻮد‬
‫را در ردﻳﻒ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ اﻳﺮان ﻗﺮار داد‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﭼﻄﻮر؟‬

‫‪٢٧٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫در ﮔﻮﺷﺔ دﻧﺞ ﻳﻚ رﺳﺘﻮران ﺧﻠﻮت و دور اﻓﺘﺎدة ﺗﻬﺮان ﺳﻪ ﺗﻦ از‬

‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ارﺗﺶ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ در ﺟﻨﮓ اﻳﺮان و ﻋﺮاق در ﻳﻚ واﺣﺪ ﺧﺪﻣﺖ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﺟﺎن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮه اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺿﻤﻦ ﺻﺮف ﻏﺬا ﺑﻪ آراﻣﻲ در ﺑﺎرة ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻳﻚ از آن ﺳﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﻓﺴﺎد و ﺗﺒﺎﻫﻲ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ‬
‫را ﺑﺮاي ﻫﻤﻘﻄﺎران ﺧﻮد ﺷﺮح ﻣﻲ داد و ﺑﺎ دﻟﺴﻮزي‪ ،‬ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﺧﻮد را از آﺧﺮ و‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺑﺮاز ﻣﻲ داﺷﺖ‪.‬‬
‫آﻧﺎن ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻧﻴ‪‬ﺖ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺧﻮد را ﭘﻨﻬﺎن ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﺎران دﻳﺮوز ﺧﻮد‬
‫ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص ﻣﺮدم اﻳﺮان ﭼﺸﻢ اﻣﻴﺪﺷﺎن را ﺑﻪ ﻣﺎ‬
‫دوﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻨﺘﻈﺮﻧﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ارﺗﺶ در اﻳﻦ اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﭼﻪ واﻛﻨﺸﻲ‬
‫ﻧﺸﺎن ﺧﻮاﻫﺪ داد و ﭼﻪ ﻧﻘﺸﻲ ﺑﺎزي ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺳﻪ ﺗﻦ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ رﺗﺒﻪ ﺑﺮ دو ﺗﻦ دﻳﮕﺮ ارﺷﺪﻳﺖ داﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﺗﺄﺛﺮ و ﺗﺄﺳﻒ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺷﺮاﻓﺖ ﺳﺮﺑﺎزي ﻣﺎ ﺣﻜﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬
‫در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻗﺪم ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺮدم ﺑﺮدارﻳﻢ‪ ،‬از ﺳﻤﺖ ﺧﻮد ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‬
‫ﺗﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي دارﻧﺪ و ﺷﺠﺎع ﺗﺮ از ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺟﺎي ﻣﺎ‬
‫ﺑﻨﺸﻴﻨﻨﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ آﻧﺎن ﺑﺸﻮد ﺟﻠﻮي ﺳﻘﻮط ﻣﻤﻠﻜﺖ را از ﮔﺮداﺑﻲ ﻛﻪ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد آورده اﻧﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫او ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را اﻳﻨﻄﻮر اداﻣﻪ داد ‪ :‬ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺒﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ‬
‫ﺷﺎﻳﺴﺘﺔ داﺷﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺴﺖ و ﻣﻘﺎﻣﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ اﻳﻨﻜﻪ ﺟﻠﻮي ﻣﺮدم ﻓﺨﺮ‬
‫ﺑﻔﺮوﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻓﻼن واﺣﺪ ﻫﺴﺘﻴﻢ و در ﺟﻨﮓ ﻋﺮاق ﭼﻪ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬دﻳﮕﺮ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺮدم ارزش و اﻋﺘﺒﺎري ﻧﺪارد‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت از دﺳﺖ رژﻳﻤﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺗﺎ ﻟﺐ ﭘﺮﺗﮕﺎه ﺑﺮده اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺮوز ارﺗﺶ ﭼﻪ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺗﻜﻠﻴﻒ رژﻳﻤﻲ را ﻛﻪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ اﺣﺴﺎس ﻋﺎﻃﻔﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‬
‫اﻳﺮان ﻧﺪارد‪ ،‬ﻛﻲ روﺷﻦ ﻣﻲ ﺳﺎزد‪.‬‬
‫اﻳﻦ اﻓﺴﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﻳﻦ روزﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻦ ﺣﺘﻲ ﺟﻠﻮي زن و‬
‫ﺑﭽﻪ ام‪ ،‬ﭘﺪر و ﻣﺎدرم و ﺣﺘﻲ دوﺳﺘﺎن و آﺷﻨﺎﻳﺎﻧﻢ اﺣﺴﺎس ﺷﺮم ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ آﻧﻬﺎ در ﻫﺮ ﻧﺸﺴﺖ و ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻲ ﺑﺎ ﻃﻌﻨﻪ و ﻛﻨﺎﻳﻪ از ﻣﻦ در ﺑﺎره ﺣﻀﻮرم‬

‫‪٢٧٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫در ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ و ﻳﺎ ﺷﺮﻛﺘﻢ در زﻳﺎرت ﻣﺮﻗﺪ اﻣﺎم و ﻳﺎ دﻳﺪ و ﺑﺎزدﻳﺪﻫﺎﻳﻢ ﺑﺎ ﻓﻼن‬
‫آﻳﺖ اﷲ و ﺑﻬﻤﺎن ﺣﺠﺖ اﻻﺳﻼم ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﻓﻬﻤﻢ ﻛﻪ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﻨﺎﻳﻪ‬
‫ﻣﻲ زﻧﻨﺪ‪ .‬ﺣﻖ ﻫﻢ ﺑﺎ آﻧﻬﺎﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﻢ از اﻳﻦ ﻛﻪ دم ﺑﻪ دم ﻣﺎ را ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ ﻣﺮاﺳﻢ و اﻳﻦ دﻳﺪارﻫﺎي ﻧﻜﺒﺖ ﺑﺎر ﻣﻲ ﻛﺸﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺣﻘﺎرت ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‬
‫و از ﺧﻮد و از درﺟﻪ و ﺣﺮﻓﻪ ام ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻣﻲ ﻛﺸﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ از اﻳﻦ ﻛﻪ آﻟﺖ دﺳﺖ ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪه ﺷﺪه ام ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ارزﺷﻲ‬
‫ﺑﺮاي ﻟﺒﺎس ﻣﻘﺪس ﺳﺮﺑﺎزي ﻣﺎ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻮدن ﺧﻮد ﻧﻴﺰ دﻟﺰده‬
‫ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدن ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻦ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲ دﻫﻢ ﻫﺮﮔﺰ اﻳﻦ ﻣﻘﺎم را‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ و ﺣﺪاﻗﻞ ﺟﻠﻮي اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده و اﻓﺮاد واﺣﺪم اﻳﻨﻄﻮر ﺳﺮاﻓﻜﻨﺪه‬
‫ﻧﺒﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺨﻨﺎن اﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻛﻪ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﻨﻨﺪة دردﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك دو‬
‫دوﺳﺖ دﻳﺮﻳﻨﺔ او و ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺑﺴﻴﺎري از ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻨﺎن در دل‬
‫دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬاﺷﺖ ﻛﻪ ﭼﺸﻤﺎن ﻫﺮ دو ﭘﺮ از اﺷﻚ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ‬
‫ﺟﻮاﻧﺘﺮﻳﻦ آن ﺳﻪ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ از ﺷﺪت ﺧﺸﻢ ﻣﻲ ﻟﺮزﻳﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﻴﻤﺴﺎر‪ ،‬ﭼﺮا ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﺧﻴﺰﻳﺪ؟ ﭼﺮا ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﻗﺪم ﺟﻠﻮ ﻧﻤﻲ‬
‫ﮔﺬارﻳﺪ؟ ﺷﻤﺎ ﻳﻜﻲ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام و ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻫﻤﺔ اﻓﺴﺮان ﻫﺴﺘﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﻬﻦ ﭘﺮﺳﺘﻲ و ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﺷﻤﺎ واﻗﻔﻨﺪ‪ .‬راه ﺑﻴﻔﺘﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ‬
‫دﻧﺒﺎﻟﺘﺎن ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﻢ و آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان از ﻣﺎ اﻧﺘﻈﺎر دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫ﻋﻤﻞ در آورﻳﻢ؟ ﺷﻤﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ و ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ در‬
‫واﺣﺪي ﻛﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ دﻫﻬﺎ اﻓﺴﺮ ﺟﻮان دارم ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ راه ﻧﺠﺎت ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫را ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻣﺮاي ارﺗﺶ دوﺧﺘﻪ اﻧﺪ‬
‫و در اﻧﺘﻈﺎر دﻳﺪن ﻫﻤﺘﻲ از ﻃﺮف ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻓﺴﺮ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﺪوه ﺳﺨﻨﺎن ﻫﻤﺮزﻣﺎن ﺧﻮد را ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪ‪ ،‬از‬
‫ﺳﻜﻮت دوﺳﺖ ﺟﻮان ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﭼﻨﺪي ﻗﺒﻞ ﺳﺮ ﻣﻴﺰ ﺷﺎم ﻧﮕﺎﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮ و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻢ اﻓﺘﺎد و دﻳﺪم ﻛﻪ‬
‫ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺳﺮ ﺑﻪ زﻳﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﻲ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﺸﺎن ﺑﺎ ﻧﮕﺎه ﻣﻦ‬
‫ﺗﻼﻗﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻋﻠﺖ اﻳﻦ ﻏﻤﺰدﮔﻲ آﻧﺎن را ﭘﺮﺳﻴﺪم‪:‬‬

‫‪٢٧٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﺎزي دﺧﺘﺮ ﻧﻮزده ﺳﺎﻟﻪ ام ﺑﺎ ﺑﻐﻀﻲ ﻛﻪ در ﮔﻠﻮﻳﺶ ﮔﻴﺮ ﻛﺮده ﺑﻮد و‬

‫اﺷﻜﻲ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﺳﻴﻞ از ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺳﺮازﻳﺮ ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺑﺎﺑﺎ! ﺗﺎ ﻛﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺎﻫﺪ و ﻧﺎﻇﺮ اﻳﻦ ﻓﺠﺎﻳﻌﻲ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‬
‫ﺑﻪ ﻛﻤﻚ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻣﻲ آورﻧﺪ؟ ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم از ﺑﻲ ﻋﺮﺿﮕﻲ‬
‫ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﮓ آﻣﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ از ﺑﻲ ﻟﻴﺎﻗﺘﻲ ﺷﻤﺎ ﺟﻠﻮي دوﺳﺘﺎﻧﻢ ﺧﺠﺎﻟﺖ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺸﻢ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﺮﺗﺐ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻃﻌﻨﻪ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺪر ﺗﻮ ﻫﻢ دﺳﺘﺶ ﺑﻪ ﺧﻮن‬
‫ﻣﺮدم اﻳﺮان آﻟﻮده اﺳﺖ‪ .‬در دزدي و ﻓﺴﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺷﺮﻳﻚ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻏﻴﺮﺗﻲ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﻴﺪ! ﻧﺎ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ارﺗﺶ اﻳﺮان ﻫﺴﺘﻴﺪ!‬
‫او ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﻦ اﻳﻦ ﺟﻤﻼت‪ ،‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﺗﺎق را ﺗﺮك ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺻﺪاي‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻣ‪‬ﺮده ﺷﻮرﺗﺎن ﺑﺒﺮد ﺑﺎ اﻳﻦ ﻳﺎل و ﻛﻮﭘﺎﻟﺘﺎن ﻓﻘﻂ ﺑﻪ درد دوﻻ و راﺳﺖ‬
‫ﺷﺪن ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ ﻣﻲ ﺧﻮرﻳﺪ!‬
‫وي ﺑﺎ اﻓﺴﺮده ﺣﺎﻟﻲ ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ درد‬
‫ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ دارﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت و ﺳﺎﻛﺖ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﻳﻢ و اﺟﺎزه داده اﻳﻢ‬
‫ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﺻﻼﺣﻴﺖ و ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮ رﺷﺘﻪ دار اﻣﻮر‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬دﺧﺘﺮم ﻧﺎزي راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪» ،‬آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ اﮔﺮ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ و‬
‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺎ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻚ روز ﻫﻢ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻣﺼﺪر ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﻗﻲ‬
‫ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ«‪ .‬اﺷﻜﺎل ﻋﻤﺪه اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺎ ارﺗﺸﻴﺎن ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮد آﮔﺎﻫﻲ‬
‫ﻧﺪارﻳﻢ و ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭘﻮﺷﺎﻟﻲ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ‪ .‬در‬
‫ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ را دارﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﺿﺮﺑﺘﻲ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ‬
‫ﮔﺮدان‪ ،‬ﻫﻤﺔ ﺳﺮدﻣﺪاران ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ و ﺷﺮﺷﺎن را از ﺳﺮ ﻣﺮدم و‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻛﻢ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ ﻻزم اﺳﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻢ دادن و ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻦ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ از ﻣﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺮوز دﻳﮕﺮ ﻣﺜﻞ‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺮدم ﺑﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ روﺣﺎﻧﻲ و ﺣﺎﻓﻈﺎن دﻳﻦ و اﻳﻤﺎن ﺧﻮد ﻧﮕﺎه‬
‫ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ روزﻫﺎ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﮔﺬﺷﺘﻪ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺘﻲ از دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﻫﻢ ﺳﺮ ﺧﻮرده ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺗﺒﻬﻜﺎر و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﺒﺎر آﻧﻬﺎ از‬

‫‪٢٧٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻣﺤﺮوم ﺑﺸﻮد‪ ،‬ﺧﺪا ﻫﻢ ﻗﺎدر‬

‫ﺑﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ آﻧﻬﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫آري دوﺳﺘﺎن! ﻣﻦ ﻫﻢ درد ﺷﻤﺎ را دارم و ﺑﺴﻴﺎري دﻳﮕﺮ از ارﺗﺸﻴﺎن ﻧﻴﺰ‬
‫اﺣﺴﺎس ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﺎ را دارﻧﺪ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ آﻧﻬﺎ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻳﺎري ﺑﻄﻠﺒﻴﻢ و ﺷﺮوع‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺳﻴﺎﻫﻲ رﻧﮕﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﮔﻴﺮم ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸﺪﻳﻢ و در اﻳﻦ راه ﺟﺎن‬
‫ﺧﻮد را از دﺳﺖ دادﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺣﺘﻲ در آﻧﺼﻮرت ﻫﻢ ﻣﺎ ﺳﺮﻓﺮاز ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻣﺮدم ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺑﻲ ﻋﺮﺿﮕﻲ و ﺑﻲ ﻏﻴﺮﺗﻲ ﻣﺘﻬﻢ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از آن ﻋﺪه از اﻣﺮاي ارﺗﺶ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻲ ﺷﺮﻣﻲ ﮔﺮد‬
‫ﻫﻢ آﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻋﻼﻣﻴﺔ ﻧﻨﮕﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺑﻲ ﻃﺮﻓﻲ ارﺗﺶ‪ ،‬راه را ﺑﺮاي ﺑﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎز ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻋﺒﺮت ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫آﻧﻬﺎ دﭼﺎر ﻟﻌﻦ و ﻧﻔﺮﻳﻦ اﺑﺪي ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ارﺗﺶ ﺗﺮﻛﻴﻪ‬
‫در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ وارد ﻣﻴﺪان ﺑﺸﻮﻳﻢ و ﺣﻜﻮﻣﺖ را از دﺳﺖ ﻓﺎﺳﺪان و‬
‫ﺗﺒﻬﻜﺎراﻧﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺮدم ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ آورده اﻧﺪ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و‬
‫ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ادارة ﻣﻤﻠﻜﺖ را دارﻧﺪ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ در اﻳﻦ ﺟﺎ‪ ،‬در ﺣﻀﻮر ﺷﻤﺎ دوﺳﺘﺎن ﺧﻮب ﺧﻮد‪ ،‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻳﺎد ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﻢ و ﭘﻴﻤﺎن ﻣﻲ ﺑﻨﺪم ﻛﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ ﺗﺎ ﭘﺎي ﺟﺎن در راه اﻳﻦ‬
‫ﻫﺪف ﻣﻘﺪس ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﺮاه و ﻫﻤﮕﺎم ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬در اﻳﻦ راه از ﻃﺮف دﻫﻬﺎ اﻓﺴﺮ‬
‫دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ اﻋﺘﻤﺎد دارﻧﺪ و ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﺑﺎرﻫﺎ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎ ﻣﻦ‬
‫ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ اﻃﻤﻴﻨﺎن را ﻣﻲ دﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ و اﮔﺮ ﺟﺮأت ﺑﻪ‬
‫ﺧﺮج ﺑﺪﻫﻴﻢ و ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬اﻛﺜﺮ اﻓﺴﺮان و ﺑﺴﻴﺎري از درﺟﻪ داران و‬
‫ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﺳﺮﺑﺎزان از ﻣﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺳﻪ اﻓﺴﺮ ﺗﺎ ﭘﺎﺳﻲ از ﺷﺐ اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬در ﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ‬
‫ﭘﺲ از اﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ دﺳﺖ ﻫﺎﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﻫﻢ ﮔﺮه زدﻧﺪ و ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ‬
‫ﭘﺎي ﺟﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﺪف ﻣﻘﺪس ﺧﻮد ﻛﻪ ﻧﺠﺎت ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺳﺖ از ﭘﺎ‬
‫ﻧﻨﺸﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻳﺠﺎد ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ‬
‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ آن اﺣﺘﻴﺎج دارد رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫*‬

‫‪٢٨٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫دو ﻧﻔﺮ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻟﺸﻜﺮ ﻗﺰوﻳﻦ در ﻣﺤﻮﻃﺔ ﺑﺰرگ ﻳﻜﻲ از ﭘﺎدﮔﺎﻧﻬﺎي‬

‫آن ﺷﻬﺮ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺳﺨﻦ را ﻧﺎﺻﺮ ﻳﻜﻲ از اﻓﺴﺮان ﺟﻮان‬
‫ﻟﺸﻜﺮ ﺧﻄﺎب ﺑﻪ دوﺳﺖ ﺧﻮد ﭘﺮوﻳﺰ ﻛﻪ ﻣﻌﺎون ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻟﺸﻜﺮ ﺑﻮد آﻏﺎز ﻛﺮد و‬
‫ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫راﺳﺘﻲ ﭘﺮوﻳﺰ ﺧﺎن‪ ،‬اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﺗﻮ ﺗﻮي ﺧﻮﻧﻪ ﭼﻄﻮره؟ آﻳﺎ زن و ﺑﭽﻪ‬
‫ﻫﺎي ﺗﻮ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ زن و ﺑﭽﻪ ﻫﺎي ﻣﻦ ﺳﺮت ﻧﻖ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ؟ اﻳﺮاد ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ؟‬
‫ﺷﻤﺎﺗﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻣﻦ ﻛﻪ از اﻳﻦ وﺿﻊ ﺑﻪ ﺗﻨﮓ اوﻣﺪم‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﻛﻪ ﺗﻮ‬
‫ﺧﻮﻧﻪ ام‪ ،‬ﻳﻚ روﻧﺪ زﻧﻢ ﻏﺮ ﻣﻲ زﻧﻪ و ﺷﻤﺎﺗﺘﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻪ‪ .‬ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ‬
‫ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﺎدرﺷﻮن ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﻣﺜﻞ ﺑﺎﺑﺎ ﺗﻴﻤﺴﺎر ﻳﺎ ﺣﺎج آﻗﺎ‬
‫ﺗﻴﻤﺴﺎر ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ ﻳﺎدت ﻧﺮه! دﻳﺮ ﻧﺮﺳﻲ ﻛﻪ ﻧﻤﺎزت ﻗﻀﺎ ﺑﺸﻪ! ﻣﻮاﻇﺐ ﺑﺎش‬
‫ﺟﻠﻮي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ راه ﻧﺮي ﻛﻪ ﮔﻨﺎه داره! ﻣﻮﻗﻊ ﺻﻠﻮات ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﻧﺸﻮن ﺑﺪه ﻛﻪ‬
‫از ﻫﻤﻪ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﺻﻠﻮات ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻲ‪ ،‬ﺑﻼﺧﺮه ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺸﻮن ﺑﺪي ﻛﻪ ﺗﻴﻤﺴﺎري و ﺑﻪ‬
‫درد ﻳﻚ ﻛﺎري ﻣﻲ ﺧﻮري و‪..‬‬
‫آره ﭘﺮوﻳﺰ ﺧﺎن‪ ،‬ﺗﻮ ﺧﻮﻧﻪ اﻳﻨﻘﺪر ﻣﺘﻠﻚ ﺑﺎرم ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﺮم ﺗﻮ اﺗﺎﻗﻢ‬
‫و از ﺧﺠﺎﻟﺖ درو رو ﺧﻮدم ﻣﻲ ﺑﻨﺪم و ﺑﻴﺮون ﻧﻤﻴﺎم‪ .‬راﺳﺘﺸﻮ ﺑﺨﻮاي‪ ،‬وﻗﺘﻲ‬
‫ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻴﺸﻢ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﺣﻖ ﺑﺎ آﻧﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﻧﺎ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﻣﺎ اﻓﺴﺮان ارﺗﺶ اﻳﺮوﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺮدم از ﻳﻚ ﻃﺮف ﻳﺎل و ﻛﻮﭘﺎل ﻣﺎرو ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻣﺎ را‬
‫اﻳﻨﻄﻮر ﺧﻮار و زﺑﻮن و ﺑﻲ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺣﻖ دارﻧﺪ اﻳﻨﻄﻮر ﺑﺎ ﺣﻘﺎرت‬
‫ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ روز ﭘﻴﺶ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﺮﻛﺸﻲ واﺣﺪم ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﺎدﮔﺎن‬
‫رﻓﺘﻢ‪ ،‬ﻳﻜﻲ از اﻓﺴﺮان ﺟﻮان ﻛﻪ ﻧﮕﻬﺒﺎن ﺑﻮد‪ ،‬در ﺣﺎل ﮔﺸﺖ زﻧﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺎل‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﺗﺄﺛﺮ آﻣﻴﺰ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﺗﻴﻤﺴﺎر ﺗﺎ ﻛﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﺳﺖ رو دﺳﺖ ﺑﮕﺬارﻳﺪ و ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ‬
‫ﻣﺮدم ﺑﺎﺷﻴﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ اﻣﻴﺪ ﻣﺮدم ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ ارﺗﺸﻴﺎن‬
‫دوﺧﺘﻪ اﺳﺖ؟ ﭘﺲ ﭼﺮا ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟ ﭼﺮا راه ﻧﻤﻲ اﻓﺘﻴﺪ؟ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﺎ‬
‫دل ﭼﺮﻛﻴﻨﻲ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ » -‬رﺿﺎ ﺧﺎن ﻣﻴﺮ ﭘﻨﺞ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻮدﺗﺎ ﻛﺮد ﻗﺰاق ﻫﺎي او ﻳﻚ دﻫﻢ اﻓﺮاد‬
‫واﺣﺪ ﻣﺎ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺳﻼح ﻫﺎ و وﺳﺎﺋﻞ ﺟﻨﮕﻲ او ﻫﻢ از ﻳﻚ دﻫﻢ آﻧﭽﻪ ﻣﺎ دارﻳﻢ‬

‫‪٢٨١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﻮض ﺟﺴﺎرت و ﺷﺠﺎﻋﺘﺶ ﺻﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ‬
‫ﭼﻄﻮر راه اﻓﺘﺎد و ﻣﻤﻠﻜﺖ را از ﻓﺮو ﭘﺎﺷﻲ و ﻣﺮدم را از ﻓﻘﺮ و ﻓﻼﻛﺖ ﻧﺠﺎت‬
‫داد‪ .‬ﭼﺮا ﻣﺎ راه او را دﻧﺒﺎل ﻧﻜﻨﻴﻢ؟ ﭼﺮا ﻣﺎ ﺑﺮاي ﻧﺠﺎت ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻜﻨﻴﻢ؟‬
‫آﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻛﺎر ﻛﺎرﺳﺘﺎﻧﻲ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺟﻠﻮي زن و ﺑﭽﻪ و در و‬
‫ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ اﻳﻨﻄﻮر ﺑﻪ ﺑﻲ ﻋﺮﺿﮕﻲ و ﺑﻲ ﻟﻴﺎﻗﺘﻲ ﻣﺘﻬﻢ ﻧﺸﻮﻳﻢ؟‬
‫ﭘﺮوﻳﺰ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺳﺨﺖ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺳﺨﻨﺎن اﻓﺴﺮ زﻳﺮ دﺳﺖ ﺧﻮد ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از اﻓﺴﺮان ﻻﻳﻖ ﻟﺸﻜﺮ و دوﺳﺖ ﻫﻤﺮزﻣﺶ در ﺟﻨﮓ ﻋﺮاق‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻧﺎﺻﺮ ﺧﺎن‪ ،‬ﺗﻮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﻣﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺪارم‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﻲ ﺧﻮد ﻣﻦ از ﺷﻤﺎﺗﺖ اﻳﻦ و آن و ﺣﺘﻲ زن و ﺑﭽﻪ ام در اﻣﺎﻧﻢ‪ .‬ﻧﻪ! ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻣﺮا از ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﺟﺪي ﺑﺎز داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻜﻲ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ‬
‫ﺑﺎ اﻓﺴﺮان واﺣﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﺳﺖ و دﻳﮕﺮي ﺣﻀﻮر ﻣﺸﺘﻲ آﺧﻮﻧﺪ و آﺧﻮﻧﺪ زاده‬
‫در ﻣﻴﺎن واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺎ و دﺧﺎﻟﺖ ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎ در ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر اﻳﻦ‬
‫ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﻣﻮرﻳﺎﻧﻪ در درون واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺎ ﻻﻧﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ‬
‫و ﻣﻮاﻇﺐ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪي ﻗﺒﻞ ﻛﻪ ﺗﻬﺮان ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﺑﻌﻀﻲ از اﻓﺴﺮان ﻗﺪﻳﻤﻲ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدم‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ‬
‫ﻓﺮﺻﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎري ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺣﺮﻛﺘﻲ راه اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺑﻲ ﺷﻚ‬
‫ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺎﺻﺮ ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن ﺳﺨﻨﺎن دوﺳﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭘﺮوﻳﺰ ﺧﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و‬
‫ﭘﺎﺳﺪاراﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻨﺠﺎ و در ﻣﻴﺎن واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺎ و در ﺷﻬﺮ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ را ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع ﺣﺮﻛﺖ‬
‫ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ را ﺷﺒﺎﻧﻪ دﺳﺘﮕﻴﺮ و ﺧﻠﻊ ﺳﻼح ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺗﺎزه ﻳﺎدت ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ‬
‫ﻫﻢ از آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ دل ﺧﻮﺷﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﺣﺮﻛﺘﻤﺎن را آﻏﺎز ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ آﻧﻬﺎ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ و ﻳﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺎ ﺳﻜﻮت ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﭘﺮوﻳﺰ ﺑﺎ ﺗﺄﺋﻴﺪ ﺳﺨﻨﺎن ﻧﺎﺻﺮ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﮕﺮان ﻧﺒﺎش! ﺳﻌﻲ ﻛﻦ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ‬
‫اﻣﻜﺎن دارد‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ دﻳﮕﺮان ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﻳﻚ ﻳﻚ ﺑﭽﻪ ﻫﺎ را ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻛﻨﻲ؛‬

‫‪٢٨٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺨﺼﻮص ﺑﭽﻪ ﻫﺎي ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺮ ﺗﻮ ﻻﻧﻪ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و‬

‫اﻃﻼﻋﺎت دارﻧﺪ‪ .‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﺑﺴﻴﺎر اﻫﻤﻴﺖ دارد‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭘﻴﺶ از‬
‫ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻣﻮاﻓﻘﻴﻦ و ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺧﻮدﻣﺎن را ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﻢ ﺗﺎ اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﺣﺮﻛﺘﻲ‬
‫اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺗﻜﻠﻴﻔﻤﺎن ﺑﺎ ﻫﺮ دو ﮔﺮوه روﺷﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫آن دو‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ ﺿﻤﻦ ﮔﺸﺖ زﻧﻲ و ﺑﺎزدﻳﺪ از ﭘﺎدﮔﺎن در ﻫﻮاي آزاد‬
‫ﺣﺮف زدﻧﺪ و در ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ دوﺳﺘﺎن‬
‫دﻳﮕﺮﺷﺎن در ﺗﻬﺮان و ﭘﺎدﮔﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫*‬
‫در ﻟﺸﻜﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﻧﻴﺰ در ﻳﻜﻲ از ﺷﺐ ﻫﺎ دو ﺗﻦ ار اﻓﺴﺮان ﺑﻪ دور از‬
‫ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش ﺧﺒﺮ ﭼﻴﻨﺎن آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﮕﻮ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﻓﺴﺮ ﺟﻮاﻧﺘﺮ ﺑﻪ‬
‫دوﺳﺖ ﺧﻮد ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻳﻜﻲ از واﺣﺪﻫﺎي رزﻣﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻴﮕﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﺤﻤﻮد‪ ،‬ﺗﻮ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻲ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺑﺎ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﻪ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد؟‬
‫ﺑﺒﻴﻦ ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم از ﭘﻴﺮ و ﺟﻮان‪ ،‬از زن و ﻣﺮد و از ﻣﺴﻠﻤﺎن و ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن از‬
‫اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺮ ﮔﺸﺘﻪ اﻧﺪ و ﻫﻤﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺎ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﺸﻢ اﻣﻴﺪ‬
‫ﻣﺮدم ﺑﻪ ارﺗﺶ دوﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﺰ ارﺗﺶ ﻛﺲ دﻳﮕﺮي‬
‫ﺣﺮﻳﻒ اﻳﻦ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎي ﻧﺴﻨﺎس ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا از اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻴﻌﺖ اﺳﺘﻔﺎده و‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ؟ ﻳﺎدت ﻫﺴﺖ‪ ،‬در درس ﺗﺎرﻳﺦ ﺧﻮاﻧﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﺮﻛﺖ‬
‫اﺑﻮﻣﺴﻠﻢ و ﻃﺎﻫﺮ و ﻧﺎدر و ﺣﺘﻲ ﻗﻴﺎم ﻛﻠﻨﻞ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﺧﺎن ﭘﺴﻴﺎن از ﺧﺮاﺳﺎن‬
‫ﺷﺮوع ﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻣﺎ راه آﻧﻬﺎ را دﻧﺒﺎل ﻧﻜﻨﻴﻢ؟ اﮔﺮ ﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﺑﻪ‬
‫ﻳﻘﻴﻦ واﺣﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻫﻢ در ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﻣﺎ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺧﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪي ﭘﻴﺶ ﻛﻪ در ﺷﻴﺮاز ﺑﻮدم ﺑﺎ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از اﻓﺴﺮان آﻧﺠﺎ ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدم‪ .‬اﻓﺴﺮاﻧﻲ ﻛﻪ از دﺳﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ داد و ﻓﻐﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻲ رﻓﺖ‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺷﻤﺎ از ﻣﺸﻬﺪ ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺎ از ﺷﻴﺮاز ﺑﻪ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺧﺎﺳﺖ‪ .‬ﺷﻴﺮاز در ﻣﺮﻛﺰ و از ﭼﻬﺎر ﻃﺮف در ﻣﺤﺎﺻﺮة ﻗﺮار دارد و ﺑﻪ‬
‫ﺳﺎدﮔﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺳﺮﻛﻮب ﺷﺪن اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﻣﺸﻬﺪ دور از دﺳﺘﺮس اﺳﺖ و ﺑﻪ‬
‫راﺣﺘﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد ﻳﻮرش ﻋﻨﺎﺻﺮ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬

‫‪٢٨٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻓﺮﻫﺎد در ﭘﺎﺳﺦ دوﺳﺖ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﻲ ﻓﻬﻤﻢ ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ‪ .‬ﺧﻮد ﻣﻦ‬
‫ﻫﻢ ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﻜﺮ ﻛﺮده ام‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺣﻮادﺛﻲ ﻛﻪ روز ﺑﻪ روز در ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ و در‬
‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ارﺗﺶ وارد ﺻﺤﻨﻪ ﺑﺸﻮد و ﺗﻜﻠﻴﻒ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را روﺷﻦ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻦ ﻛﻪ اﮔﺮ ارﺗﺶ در اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﻛﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل اﻳﻦ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺪاران‬
‫ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ارﮔﺎن ﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ وارد ﻋﻤﻞ ﺑﺸﻮﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد اﺳﺖ‪ .‬ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ‬
‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن واﺣﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ زودي ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎري ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫اﻓﺴﺮان وﻃﻦ ﭘﺮﺳﺖ واﺣﺪﻫﺎي ﺧﻮدﻣﺎن را دﻗﻴﻘﺎٌ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﺑﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي‬
‫ﻛﺎﻣﻼٌ ﺣﺴﺎب ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻈﺮ آﻧﺎن را در ﺑﺎرة ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ در‬
‫ﺻﻮرت ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ از وﺟﻮدﺷﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫*‬
‫اﻳﻦ ﻧﻮع ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ در ﻣﻴﺎن ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻴﺎن و ﺣﺘﻲ ﻣﺎﻣﻮران‬
‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ در ﺟﺮﻳﺎن ﺑﻮد‪ .‬زﻳﺮا ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﭘﻴﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺎﺳﺘﺜﻨﺎء ﻋﺪة ﻣﻌﺪودي از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﻧﻈﺎﻣﻲ و روﺳﺎي ارﮔﺎﻧﻬﺎي ﻏﻴﺮ ﻧﻈﺎﻣﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺳﺮ ﺑﺮآﺳﺘﺎﻧﺔ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻛﺜﺮﻳﺖ ﺑﺪﻧﺔ اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و‬
‫اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ از ﺑﻄﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻴﺮون آﻣﺪه و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺣﺮﻛﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد و ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﺮدﻣﺪاران آﻧﻬﺎ را ﻛﻪ ﻣﺜﻞ اﺧﺘﺎﭘﻮس‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎن و ﻣﺎل وﻧﺎﻣﻮس ﻣﺮدم اﻓﺘﺎده اﻧﺪ روﺷﻦ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ‬
‫ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻮﻋﻮد ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺣﻜﻮﻣﺖ در روز‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺟﻠﺴﺎت ﭘﻴﺸﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺧﻮد از ﺟﻤﻠﺔ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﻟﺐ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﮔﺸﻮد‪ ،‬ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎء‬
‫ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﻮد‪ .‬او ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از ﺣﻀﻮر وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ و دﻋﺎ ﺑﺮاي‬
‫ﺳﻼﻣﺘﻲ او‪ ،‬ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت ﺧﻮد ﺟﻠﺴﻪ را اﻓﺘﺘﺎح ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٨٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺪ و ﺛﻨﺎي ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ و دﻋﺎي آﻣﺮزش ﺑﺮاي اﻣﺎم راﺣﻞ‪،‬‬
‫ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را اﻳﻨﻄﻮر آﻏﺎز ﻛﺮد ‪:‬‬
‫اوﺿﺎع ﺧﺎﺻﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺑﺎ آن رو ﺑﻪ رو ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬اوﺿﺎﻋﻲ ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺘﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎده ﺑﺎ آن ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﺮد‪ .‬از ﺑﺪو ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ‬
‫ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﻣﺎ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ وﺿﻌﻲ رو ﺑﻪ رو ﻧﺸﺪه ﺑﻮدﻳﻢ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ در‬
‫ﺟﻠﺴﺔ ﭘﻴﺶ از آﻗﺎﻳﺎن ﺧﻮاﻫﺶ ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪي ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت اﺧﻴﺮ را‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻀﻤﻦ ﺻﻼح ﻛﺸﻮر‪ ،‬ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺷﺮﻳﻌﺖ و در‬
‫ﺑﺮ ﮔﻴﺮﻧﺪة ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻨﻲ اﺳﺖ و‬
‫ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﺑﺪان واﻗﻒ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻞ اﻣﺮوز ﺑﺎ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﻣﺎ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم راﺣﻞ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺑﺨﺸﻲ از‬
‫روﺣﺎﻧﻴﺖ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ از ﻫﺮ ﻧﻮع آن‬
‫ﻳﻚ روزي ﻋﻤﺮش ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﻫﺮ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد ﻛﻪ ﻟﺰوﻣﻲ ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﭙﺮدازم‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﻻزم ﻣﻴﺪاﻧﻢ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻜﺘﻪ اﺷﺎره ﻛﻨﻢ و رﺷﺘﺔ ﺳﺨﻦ را ﺑﻪ آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺴﭙﺎرم‪.‬‬
‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ در ﺑﻘﺎي ﻫﺮ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪه اي را اﻳﻔﺎء ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺮ ﺑﻨﺎي ﻓﻜﺮي آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎ زﻳﺮ ﺑﻨﺎي دﻳﻦ اﺳﻼم‬
‫و ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻌﻔﺮي ﭘﺎﻳﻪ رﻳﺰي ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺧﻮد اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻳﻜﻲ از دﻻﻳﻞ ﻋﻤﺪة‬
‫ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮدن ﻣﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬زﻳﺮا ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﻮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬ﻣﺮدم‬
‫ﺗﻮﻗﻌﺎﺗﻲ از ﻣﺎ داﺷﺘﻨﺪ و دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮآورد آﻧﻬﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‪ .‬دﻟﻴﻞ آن ﻧﻴﺰ‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ ﻣﺎ روﺷﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ اي در‬
‫اﻣﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدن ﻧﺪاﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻘﻪ اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﻧﻴﺰ ﻗﺪﻣﻲ در اﻳﻦ راه‬
‫ﺑﺮﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎ در ﻛﺘﺐ ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺘﻜﻲ ﺑﺮ ﺗﺼﻮرات ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ اي در اﻣﺮ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﮕﺬرﻳﻢ از اﻳﻦ ﻛﻪ در ﺧﻮد اﺳﻼم ﻧﻴﺰ ﺷﻴﻮة ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺒﻚ و روال ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻌﻠﻲ ﺟﻬﺎن ﻛﺎر آﻳﻲ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫دوﻣﻴﻦ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻣﺨﻤﺼﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮﻗﻌﻲ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي وﻋﺪه و ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ در ﭘﻴﺶ از رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‬

‫‪٢٨٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫داده ﺑﻮدﻳﻢ وﺟﻮد دارد‪ .‬آن روزﻫﺎ ﻣﺎ ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ آﮔﺎﻫﻲ ﻳﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ اي در‬
‫اﻣﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ و اﻣﻴﺪي ﺑﻪ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ آن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻪ را ﻛﻪ ﻣﺮدم‬
‫دوﺳﺖ داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ وﻋﺪه ﻣﻲ دادﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﻤﻞ وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺗﺎزه ﺑﻪ ﻏﻴﺮ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻮدن وﻋﺪه ﻫﺎي ﺧﻮد ﭘﻲ ﺑﺮدﻳﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺧﻮد‬
‫اﻣﺎم راﺣﻞ ﻛﻪ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬار اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﻤﺎم وﻋﺪه ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ‬
‫در ﭘﺎرﻳﺲ داده ﺑﻮد‪ ،‬زﻳﺮ ﭘﺎ ﺑﮕﺬارد‪.‬‬
‫ﻣﺴﺄﻟﺔ ﺳﻮم ﻃﺮز رﻓﺘﺎر آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ از آﻏﺎز ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻧﻈﺎم‪ ،‬ﺣﻀﻮرﺷﺎن‬
‫را در رأس ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮﻗﺘﻲ ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺎي ﺗﺤﻜﻴﻢ ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎي رژﻳﻢ ﺑﻪ‬
‫دﻧﺒﺎل ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷﺨﺼﻲ و آﻧﻲ ﺧﻮد رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ از‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻣﻮردي ﻛﻪ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر ﺷﺮح داده ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺴﺄﻟﺔ ﻣﻬﻢ‬
‫دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﭘﻴﺶ آﻣﺪ و آن اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﺑﻴﺶ از آﻧﭽﻪ ﺻﻼح و ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻓﺸﺎر آوردﻳﻢ و آﻧﻬﺎ را از ﺧﻮد و‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد رﻧﺠﺎﻧﺪه و ﺑﻴﺰار و ﻣﺘﻨﻔﺮ ﻛﺮده اﻳﻢ؛ ﻛﺎري ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻧﻈﺎم‬
‫ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ ﭘﺎﻳﺪاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را دارﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺮدم ﻛﺸﻮرﺷﺎن ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﻴﻮة ﺣﻜﻮﻣﺖ در ﺣﻔﻆ ﺷﺌﻮﻧﺎت و ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ‬
‫ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﺎ ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺧﻮد‪ ،‬ﺻﺪﻣﺎت زﻳﺎدي ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ وارد ﺳﺎﺧﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻛﻮﺗﺎه ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻢ وﻗﺖ آن رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻋﺎﺟﻠﻲ ﺑﺮاي آﻳﻨﺪة ﺧﻮد و اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻜﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻫﻢ‬
‫ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻟﺠﺎﺟﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺮج ﺑﺪﻫﻴﻢ و ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده ﺑﺎ ﺗﺼﻮرات واﻫﻲ اوﺿﺎع و اﺣﻮال را ﺑﺪﺗﺮ از اﻳﻦ‬
‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﻜﻨﻴﻢ‪ .‬در ﺟﻠﺴﺔ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺤﻮر ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺮآن ﻗﺮار داﺷﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﻣﻌﺮوف وﺑﺎل ﮔﺮدﻧﻤﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ روﺷﻦ‬
‫ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬دو راه ﺣﻞ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪ‪ ،‬اول اﻳﻦ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ دﺳﺖ از‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮدارﻳﻢ و آﻧﺮا ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ .‬راه دوم اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ‬
‫ﻫﺮ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻧﮕﻪ دارﻳﻢ و اداﻣﻪ دﻫﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ آﻗﺎﻳﺎن ﺗﺎ ﺣﺪودي در ﺑﺎرة ﻫﺮ دو‬
‫راه ﺣﻞ و ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎﻳﺶ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﻣﺮوز ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﻢ در اداﻣﺔ ﻣﺒﺎﺣﺚ‬

‫‪٢٨٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻴﺶ ﻧﻈﺮ ﻧﻬﺎﻳﻲ را ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻳﻚ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻗﻄﻌﻲ اﺗﺨﺎذ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻟﺬا‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺶ دارم‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻃﺮﻓﺪاران ﻧﮕﻬﺪاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﻧﻈﺮﺷﺎن را ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﮔﻮش ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫آﻳﺖ اﷲ ﭘﻴﺮي ﻛﻪ ﺷﺪﻳﺪاٌ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻮد و ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﮔﺮوه‬
‫ﻃﺮﻓﺪاران اﻳﻦ ﻃﺮز ﻓﻜﺮ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه داﺷﺖ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺴﻢ اﷲ‬
‫اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‪ ،‬آﻏﺎز ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﻣﺎ ﻛﻪ ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ از دﺳﺘﺎوردﻫﺎي اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻲ‬
‫ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬در اﻳﻦ روزﻫﺎ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻫﻢ در ﺑﺎرة دو راه ﺣﻞ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ‬
‫ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدﻳﻢ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ در ﻫﺮ دو ﺣﺎل ﺷﺎﻧﺲ‬
‫ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﺑﺮاي ﻓﺮار از ﻋﻮاﻗﺐ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﻪ دﻫﻪ ﺧﻮد را ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻟﺬا‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ‬
‫ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺎي ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﻬﻠﻜﻪ اي ﺑﺮوﻳﻢ ﻛﻪ آﺧﺮ و ﻋﺎﻗﺒﺖ آن ﺑﺮاﻳﻤﺎن‬
‫روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻲ ﺷﻚ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻳﻘﻴﻦ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻣﺘﺰﻟﺰل‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎورﻳﻢ ﻛﻪ روز و روزﮔﺎري ﻧﺎﭼﺎر ﻫﺴﺘﻴﻢ دﺳﺖ از اﻳﻦ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮدارﻳﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﺮاي ﺣﺎﻛﻤﺎن آن اﺑﺪي‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد ﭘﻴﺶ ﻗﺪم ﺑﺸﻮﻳﻢ و ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻮن دل و ﺑﻪ‬
‫ﻫﺰار و ﻳﻚ ﺗﺮﻓﻨﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ آورده اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻗﺎﺑﻞ رﻓﻊ و رﺟﻮع از‬
‫دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬اﻳﻦ اﻣﺮ را ﻧﻪ ﻣﻨﻄﻘﻲ‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﻘﻼﻧﻲ و ﻧﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻴﺎﺳﺖ‬
‫ﻣﻴﺪاﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺎ در ﻃﻮل ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ روﺑﺮو ﺑﻮده اﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ‬
‫ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ را ﺳﺎﻗﻂ ﻛﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﺑﺎ دراﻳﺖ و ﻫﻮﺷﻴﺎري‪،‬‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را از ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﺣﻮادث در اﻣﺎن ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻴﻢ و ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﺎ ﺳﻮار‬
‫ﺷﺪن ﺑﺮ ﻣﻮج ﺣﻮادث‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺣﻜﻮﻣﺘﻤﺎن ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﭘﺲ دﻟﻴﻠﻲ ﻧﺪارد‬
‫ﻛﻪ ﻧﺘﻮاﻧﻴﻢ از اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﻧﻴﺰ ﺟﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ در ﺑﺮﻳﻢ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ در روﻳﺎروﻳﻲ‬
‫ﺑﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ اﻛﺜﺮ آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺎ ﺣﻀﻮرش ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻧﻈﺎم‬
‫ﻣﺎ را واژﮔﻮن ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻣﺎﻫﻲ از آن ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭘﺎﻳﺪار ﻣﺎﻧﺪه اﻳﻢ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدم ﺑﻲ آﻧﻜﻪ از ﺗﻪ و ﺗﻮي ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻣﻄﻠﻊ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺎور رﺳﻴﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺣﺎﻛﻤﺎن آن از ﭼﻨﺎن اﻗﺘﺪاري‬

‫‪٢٨٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺣﺘﻲ اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﻴﺰ ﺳﺮ ﺑﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺻﺤﺒﺘﻲ‬

‫ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﻫﻤﺔ ﻗﺸﺮﻫﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺣﺘﻲ روﺣﺎﻧﻴﺖ رواج دارد‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﺎ‬
‫اﻳﻦ اﻗﺘﺪار را ﭼﺮا از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ؟ ﭼﺮا ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺗﺮس و زﺑﻮﻧﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ‬
‫ﻣﺮدم آَﺷﻜﺎر ﻛﻨﻴﻢ و ﺧﻮد را رﺳﻮا ﺳﺎزﻳﻢ و ﻏﻨﻴﻤﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎﻳﻲ را ﻣﻔﺖ‬
‫و ﻣﺴﻠﻢ از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ؟‬
‫اﮔﺮ ﻣﺮدم ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ ﮔﺮﻳﺒﺎن ﻣﺎ را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﺧﻮدﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ زن و ﺑﭽﻪ ﻫﺎﻳﻤﺎن ﻧﻴﺰ از اﻧﺘﻘﺎم آﻧﺎن در اﻣﺎن ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎ‬
‫ﻳﻘﻴﻦ دارﻳﻢ ﺑﺎ اﻧﺪﻛﻲ ﺻﺒﺮ و ﺣﻮﺻﻠﻪ و ﻫﻤﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﺮاي‬
‫ﺧﻮد و ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺗﺎ ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ﻧﮕﻪ ﺑﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻋﺠﻠﻪ ﻛﺎر ﺷﻴﻄﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﻤﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ اﻓﺴﺎر ﻣﺮدم را‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن در دﺳﺖ ﺧﻮد ﻧﮕﻬﺪارﻳﻢ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ اﻣﺮوزه ﻣﺎ از ﻧﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ و‬
‫اﻣﻜﺎﻧﺎت وﺳﻴﻌﻲ ﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎر دارﻳﻢ‪ ،‬در وﺿﻌﻴﺘﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬
‫ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﻬﺎر ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ‪ !،‬ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار آﺧﻮﻧﺪ و ﻃﻠﺒﻪ در‬
‫ﮔﻮﺷﻪ و ﻛﻨﺎر اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺧﻮد از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎ ﻃﺮﻓﺪاري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﺎﺳﺪاران اﻧﻘﻼب و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎ و ﻏﻴﺮه را در‬
‫ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن آﻧﺎن از واﺑﺴﺘﮕﺎن روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰار ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ از ﻗﺒﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻮاﻳﻲ رﺳﻴﺪه اﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺎ و ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ از‬
‫ﭼﻨﻴﻦ اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ در اﺧﺘﻴﺎرﻣﺎن ﻗﺮار دارد‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﺮ دارﻳﻢ و اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﻨﻴﻢ؟‬
‫آﻳﺖ اﷲ در اداﻣﺔ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد اﻓﺰود ‪ :‬در ﻃﻮل اﻳﻦ روزﻫﺎ ﻣﺎ ﺑﺎ دﻫﻬﺎ و‬
‫ﺻﺪﻫﺎ روﺣﺎﻧﻲ و دوﻟﺘﻤﺮد و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دار ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدﻳﻢ و ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ را ﻧﻴﺰ ﺟﻮﻳﺎ‬
‫ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ ﻳﺎد آوري اﺳﺖ ﻛﻪ دﻟﻴﻞ اﻛﺜﺮ‬
‫اﻳﻦ ﻋﺪه ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻘﺎم و‬
‫ﻣﻨﺒﻊ درآﻣﺪ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ ،‬از ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎر ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﺑﻴﻤﻨﺎﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اﻳﻦ ﺧﻮد ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺣﺮﺑﻪ اي اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻧﻮع روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ ﺣﻮادث‬
‫اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﻠﻴﻪ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻗﺪام ﺑﺰﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٨٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫او در ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺳﺨﻨﺎﻧﺶ ﺑﺎ ﻗﺎﻃﻌﻴﺖ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ اي ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﺳﻘﻮط اﻳﻦ ﻧﻈﺎم و ﻳﺎ واﮔﺬاري آن ﺑﻪ ﻣﺮدم‬
‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺳﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ در‬
‫ﺑﺒﺮﻧﺪ و ﻳﺎ ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﻛﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﻴﻠﻲ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺧﺎرج از‬
‫ﻛﺸﻮر ﺑﺮوﻧﺪ‪ ،‬راه ﺑﺎز اﺳﺖ و ﻣﺎ ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ اﻳﻦ اﻣﺮ را ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻳﻢ‪ .‬وﻟﻲ ﺣﺎﺿﺮ‬
‫ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻼش ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎل روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎي ﮔﺮاﻧﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫آورده اﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ آﺳﺎﻧﻲ از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن در اﻳﻦ‬
‫ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮاي ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻘﺸﻲ داﺷﺘﻴﻢ و در آن ﺳﻬﻤﻲ دارﻳﻢ‪ .‬ﻟﺬا‬
‫اﻳﻦ ﺣﻖ ﻣﺎﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺎرة آﻳﻨﺪة اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻴﺰ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ و ﺗﺼﻤﻴﻢ‬
‫ﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﺎ اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ را ﺑﺎ دوراﻧﺪﻳﺸﻲ و ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻓﺮدي ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﺮاﻳﺾ ﺧﻮد اﺿﺎﻓﻪ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ آﻣﺎده اﻧﺪ در ﺻﻮرت ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي‬
‫ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻗﺎﻳﺎن ﺟﺎﻳﺸﺎن را ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ اﻣﻨﻴﺖ ﺟﺎﻧﻲ و ﻣﺎﻟﻲ آﻗﺎﻳﺎن‬
‫را ﻫﻢ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺨﻨﺎن ﺻﺮﻳﺢ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪة آﻳﺖ اﷲ ﻛﻪ از ﺟﺎﻧﺐ‬
‫ﮔﺮوه ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻔﻆ رژﻳﻢ ﺑﻴﺎن ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﻃﺮز ﻓﻜﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ را ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﻣﺸﻜﻼت آن ﻏﻨﻴﻤﺘﻲ ﻣﻲ ﺷﻤﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮان آن را ﻧﮕﻪ داﺷﺖ و از ﻣﺰاﻳﺎﻳﺶ ﺑﻬﺮه ﺑﺮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻛﻪ ﺷﺎﻫﺪ و ﻧﺎﻇﺮ ﻣﺎﺟﺮاي ﻛﻮﺑﻨﺪة ﻇﻬﻮر اﻣﺎم‬
‫زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻲ ﺷﻚ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت دﻳﮕﺮ را ﻧﻴﺰ ﻛﻪ در ﭘﻲ آن در ﺷﺮف وﻗﻮع ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﭘﻴﮕﻴﺮي ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ دل از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪﻧﺪ ﭼﺮا ﻛﻪ اﻛﺜﺮ‬
‫آﻧﻬﺎ از ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ رﺳﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻫﻨﻮز ﻫﻢ اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ از ﻣﺰاﻳﺎي اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎد آورده ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺑﺎ ﺳﺮﻛﻮب و اﻳﺠﺎد رﻋﺐ و وﺣﺸﺖ‪ ،‬اﻓﺴﺎر ﻣﺮدم را ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫روﻳﺖ اﻣﺎم زﻣﺎن ﮔﺴﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬از ﻧﻮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ و آﻧﻬﺎ را ﻣﺜﻞ‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮد ﻛﺸﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٨٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮدﺑﺎري ﺳﺨﻨﺎن آﻳﺖ اﷲ را ﮔﻮش ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﭘﺲ از‬

‫ﭘﺎﻳﺎن ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎي او‪ ،‬رو ﺑﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﮔﺮوه دﻳﮕﺮ ﻛﺮد و از آﻳﺖ اﷲ ﻣﺴﺌﻮل‬
‫اﻳﻦ ﮔﺮوه ﺧﻮاﻫﺶ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻧﻈﺮﺷﺎن را ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ آﻳﺖ اﷲ‪،‬‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد را اﻳﻨﻄﻮر آﻏﺎز ﻛﺮد ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺳﺨﻨﺎن ﺳﻨﺠﻴﺪه و ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻣﻞ ﺣﺎج آﻗﺎ را ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ‪ .‬ﻣﻨﻄﻖ و اﺳﺘﺪﻻل‬
‫اﻳﺸﺎن ﻣﺮا ﻫﻢ ﺳﺨﺖ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار داد و ﻳﻘﻴﻦ دارم آﻗﺎﻳﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫اﺣﺴﺎﺳﻲ دارﻧﺪ‪ .‬اﻳﺸﺎن ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻴﻒ اﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ‬
‫ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺧﻮن دل ﺧﻮردن روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ اﻣﺎم راﺣﻞ ﭘﺎﻳﻪ‬
‫ﮔﺬاري ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺎدﮔﻲ از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را‬
‫ﻫﻢ ﻳﺎد آور ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز‪ ،‬ﻃﺮﻓﺪاران ﻃﺮز ﻓﻜﺮﺷﺎن آﻣﺎده ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺑﺪون ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫را اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ و ﻧﮕﺮان ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از آن ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ دﭼﺎر ﺑﺤﺮان ﺑﺰرﮔﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﺑﺎ آن رو ﺑﺮو ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻧﺒﻮدﻳﻢ و ﻳﻚ‬
‫ﻣﻌﻀﻞ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﭘﻴﺶ آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﻃﺮز ﻓﻜﺮي را ﻣﻲ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪم و‬
‫ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻢ و ﭘﺎ ﺑﻪ ﭘﺎي اﻳﻦ دوﺳﺘﺎن ﻳﺎ ﻋﻠﻲ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻢ و ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻳﻚ روزي ﺑﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺷﺎﻧﺲ و اﻣﻴﺪي ﺑﻪ اﻣﺎم راﺣﻞ ﻳﺎ ﻋﻠﻲ ﮔﻔﺘﻢ و‬
‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ راه اﻓﺘﺎدم‪ ،‬زﻧﺪان و ﺗﺒﻌﻴﺪ و ﻏﻴﺮه را ﻫﻢ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﻛﻪ در‬
‫آن روزﮔﺎران ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺒﺎرزه ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﻳﻚ ﻫﺰارم‬
‫اﻣﻜﺎﻧﺎت اﻣﺮوز را ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎ اﻧﮕﻴﺰه و اﻳﻤﺎن و اﻣﻴﺪ و آرزو داﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻛﻪ اﻣﺮوز در ﺻﻒ ﻣﻘﺎﺑﻞ آﻗﺎﻳﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪ ام‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎﺑﻘﻪ اي دارم‪.‬‬
‫ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻪ آدم ﺗﺮﺳﻮﻳﻲ ﻫﺴﺘﻢ و ﻧﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻬﺎﻣﺖ و ﺷﺠﺎﻋﺘﻢ را از دﺳﺖ‬
‫داده ام‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت وﺳﻴﻌﻲ ﻛﻪ در دﺳﺘﺮس ﻣﺎ ﻗﺮار دارد‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ آﮔﺎﻫﻢ‪ .‬ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ؛ ﭘﺲ ﭼﺮا ﻫﻤﺮاه ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻈﺮﺷﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ ﭼﻮب ﺧﻂ ﻣﺎ ﭘﺮ ﺷﺪه و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ دﺳﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﺑﺮدارﻳﻢ؟ دﻟﻴﻞ آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺑﺎور و اﻋﺘﻘﺎدات ﮔﺬﺷﺘﺔ ﺧﻮد ﻛﻪ‬
‫ﻣﻲ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻴﻢ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬ﻣﺮدم ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ را ﺑﻪ رﻓﺎه و‬
‫ﺳﻌﺎدت و ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻴﻢ و ﺧﻮد ﻧﻴﺰ از ﻣﺰاﻳﺎي ﭼﻨﺎن ﺣﺎﻛﻤﻴﺘﻲ‬

‫‪٢٩٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺮﺧﻮردار ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻋﻤﻼٌ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ آﻧﭽﻪ در ﻣﺴﺠﺪ و‬

‫ﻣﻨﺒﺮ ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوان ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻮﻋﻈﻪ ﻛﺮده ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا در آورﻳﻢ‪ .‬وﻟﻲ در ﻋﻤﻞ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري‬
‫ﻣﻤﻜﻦ و ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﺑﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺪن ﺑﺮ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺮدم‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﺎ‬
‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ آﺳﻴﺐ و زﻳﺎن را ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ روﺣﺎﻧﻲ‬
‫ﺧﻮد وارد ﺳﺎﺧﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺎٌ اﻳﻨﻜﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ و‬
‫اﻧﺪازه ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎر ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﺪﺗﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺮدم را در ﺑﺎورﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻮد‬
‫ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ و در ﺑﺴﻴﺎري ﻣﻮارد ﺑﻪ ﺑﻲ اﻋﺘﻘﺎدي ﻛﺸﺎﻧﺪه اﻳﻢ‪ .‬اﻣﺮوز دﻳﮕﺮ‬
‫ﺑﻮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ و ﻧﺒﻮدﻧﺶ ﻣﺴﺄﻟﻪ اي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ دل ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﻣﻦ‬
‫و ﺑﺴﻴﺎري از ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻋﻤﻼٌ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﺎﻟﻤﻲ ﻛﻪ وﻋﺪه اش را ﺑﻪ ﻣﺮدم داده ﺑﻮدﻳﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺮوز ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدن و آﻗﺎﻳﻲ ﻧﻤﻮدن ﺑﺮ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ روز ﺑﻪ روز ﻛﻴﻨﻪ و‬
‫ﻧﻔﺮﺗﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻓﺰوده ﺗﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬آن ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ اﻧﺘﻈﺎرش را‬
‫داﺷﺘﻴﻢ‪ .‬اﻣﺮوز ﺑﺮاي ﻣﻦ داﺷﺘﻦ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺼﺐ در اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﮕﺮ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ‬
‫ارزﺷﻲ ﻧﺪارد‪ ،‬زﻳﺮا ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻣﺸﺎﻏﻞ و ﻣﻨﺎﺻﺐ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ‬
‫ﻣﻮرد ﺑﻲ اﺣﺘﺮاﻣﻲ و ﻧﻔﺮت ﻣﺮدم ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎ اﮔﺮ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻛﺎرﻧﺎﻣﺔ ﺳﻪ دﻫﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻃﻲ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ورق ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺪون ﺷﻚ دﻳﺪﮔﺎﻫﻤﺎن در ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﻣﻦ ﭼﻨﺪ ﺑﺮﮔﻲ از اﻳﻦ ﻛﺎرﻧﺎﻣﻪ را ورق ﻣﻲ زﻧﻢ و ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺷﻔﺎف ﺟﻠﻮي دﻳﺪﮔﺎن آﻗﺎﻳﺎن ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻢ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ آورد ﻣﺎ ﭼﻪ‬
‫ﺑﻮده اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻛﻪ آﻳﺎ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎرﻧﺎﻣﻪ اي و ﭼﻨﻴﻦ اوراق ﺳﻴﺎﻫﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ اداﻣﻪ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ؟‬
‫ﻣﺎ ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ دو ﻫﺪف را دﻧﺒﺎل ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ‬
‫ﻫﺪف‪ ،‬ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ و ﺳﺮوري روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺮ ﭘﻴﺮوان ﺧﻮد و ﻫﺪف‬
‫ﺑﻌﺪي ﻛﺴﺐ ﻣﺎل و ﻣﻨﺎل ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ دوي اﻳﻦ اﻫﺪاف دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻴﻢ و ﻛﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺪ‬

‫‪٢٩١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻓﺮﺟﺎﻣﻲ ﻧﻜﺸﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﺪ ﻋﻤﻞ ﻛﺮدن ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺎ در اﻳﻦ راه‬
‫ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺒﻮدﻳﻢ‪ .‬ﭼﺮاي آن ﻫﻢ ﻛﺎﻣﻼٌ روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻄﺮح ﻛﺮدﻧﺶ ﺿﺮوري‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﺳﻬﻤﻲ ﻣﻮﺛﺮ در اﻳﻦ اﻣﺮ داﺷﺘﻪ اﻳﻢ‪ .‬ﻻزم‬
‫ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺧﻮد رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫در ﻋﻤﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻧﺸﺪه و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻫﻢ ﻧﻤﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻫﻴﭽﻮﻗﺖ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﻮد و ﻣﺎ ﺣﺎﻛﻤﺎن ﻣﺎﻧﺪﮔﺎري ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﭘﺮﺳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ وﺿﻌﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻜﻨﻴﻢ؟ آﻳﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻛﻪ ﺗﻮأم ﺑﺎ ﻛﻴﻨﻪ و ﻧﻔﺮت‬
‫ﻣﺮدم اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺻﻮرت اداﻣﻪ ﺑﺪﻫﻴﻢ؟ ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺎ اوﺿﺎع ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻳﻦ ﺑﻪ‬
‫وﺧﺎﻣﺖ ﻧﻜﺸﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬از ﺧﻮاب و ﺧﻴﺎل ﻫﺎي واﻫﻲ ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎﺋﻴﻢ و ﻓﻜﺮ‬
‫ﭼﺎره اي ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ در ﻣﻨﺠﻼب اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻏﻮﻃﻪ ﻧﺨﻮرﻳﻢ و از‬
‫ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي آن ﻧﻴﺰ در اﻣﺎن ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ اﮔﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺎ‪ ،‬ﻋﻘﻼﻧﻲ و ﻣﺘﻜﻲ ﺑﺮ‬
‫ﺧﺮد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﺪف ﻣﻬﻢ دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻳﺎﻓﺖ ‪:‬‬
‫ﻧﺨﺴﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدم را از ﻣﺼﻴﺒﺘﻲ ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن‬
‫ﻓﺮود آﻣﺪه‪ ،‬ﻧﺠﺎت ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد‪ .‬دوم اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺬﻫﺒﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ و ﺑﻪ ﻫﻤﺖ‬
‫ﺑﺴﻴﺎري از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﭘﺎﻳﺪار ﺷﺪه اﺳﺖ از ورﻃﺔ ﺳﻘﻮط و ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎري ﺑﻴﺮون‬
‫ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬ﺳﻮم اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻛﻨﺎر ﻛﺸﻴﺪن ﺧﻮد از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﺮﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﺔ‬
‫روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ درﺟﺔ اﻋﺘﺒﺎر ﺧﻮد رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺑﺎز‬
‫ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﻴﻢ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﻴﺰ ﺟﺎن ﺧﻮد را از ﺷﺮ اﻧﺘﻘﺎم ﺟﻮﻳﻲ ﻣﺮدم ﻣﺼﻴﺒﺖ‬
‫ﻛﺸﻴﺪه و داﻏﺪﻳﺪه ﻧﺠﺎت ﻣﻲ دﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ اﻳﻦ راه را ﺑﺮ ﻧﮕﺰﻳﻨﻴﻢ و ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﻴﺰ اﻧﺠﺎم ﻧﺪﻫﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺮ ﻛﻨﺎري ﻣﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺸﻮﻧﺖ آﻣﻴﺰ ﺻﻮرت‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ و ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﻧﻴﺰ از آﺳﻴﺐ آن در اﻣﺎن ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﺠﺎ‬
‫دﻳﮕﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺟﺎن ﻣﻦ و ﻓﻼن آﻳﺖ اﷲ و ﺑﻬﻤﺎن ﺣﺠﺖ اﻻﺳﻼم‬
‫ﻣﺼﺪر اﻣﻮر ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺗﻤﺎم آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﻃﻠﺒﻪ ﻫﺎ و ﺣﺘﻲ ﺧﺎﻧﻮاده و‬
‫ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن درﻣﻴﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﭘﻲ آﻣﺪﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻓﻘﻂ داﻣﺎن‬
‫ﻣﻦ دﺳﺖ اﻧﺪر ﻛﺎر را ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ اﻓﺘﺎدم ﻛﻪ ﺧﻮب؛‬

‫‪٢٩٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺧﺮﺑﺰه ﺧﻮرده ام ﭘﺎي ﻟﺮزش ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻦ و ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﺎ ﺣﻖ‬

‫ﻧﺪارﻳﻢ ﺑﺎ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ دﻳﮕﺮان و ﺑﺨﺼﻮص ﺧﺎﻧﻮاده و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻤﺎن ﺑﺎزي ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺸﻜﻞ ﻣﺎ ﻳﻜﻲ و دو ﺗﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺎ در ﻃﻮل اﻳﻦ ﺳﻪ دﻫﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭼﻨﺎن‬
‫رﻓﺘﺎري ﺑﺎ ﻣﺮدم ﻛﺮده اﻳﻢ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻪ اﻋﺘﻤﺎدي ﺑﻪ ﻣﺎ دارﻧﺪ‬
‫و ﻧﻪ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮاﻧﻲ و ﺗﺤﺖ ﻫﻴﭻ‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ دﻳﮕﺮي ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ دل ﭼﺮﻛﻴﻨﻲ ﻣﺮدم را از ﺧﻮد دور ﻛﻨﻴﻢ و از ﻧﻮ ﺑﺎ‬
‫ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺬﻳﺮش ﻣﺮدم ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﺨﺘﺼﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﺮض رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻔﻜﺮان ﻣﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ از ﻣﺎل دﻧﻴﺎ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ آورده اﻳﻢ‪ ،‬ﻗﻨﺎﻋﺖ ﻛﻨﻴﻢ و از ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺑﺪﻧﺎﻣﻲ و ﺑﻲ‬
‫ﺣﺮﻣﺘﻲ ﺣﺎﺻﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﭘﺲ از اﻳﻦ ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ ،‬دﺳﺖ‬
‫ﺑﺮدارﻳﻢ و ﺳﺮ ﺧﻮد و ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻤﺎن را ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ از اﻳﻦ ﻣﻬﻠﻜﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﺒﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت ﺣﺎج آﻗﺎ‪ ...‬ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎري از‬
‫روﺣﺎﻧﻴﻮن و ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﺴﻴﺠﻲ ﻫﺎ و ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻨﺘﻔﻊ ﺷﺪه اﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﻤﺮاه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻋﺮض ﻛﻨﻢ ﻧﻪ ﺑﻪ آن‬
‫ﺗﻌﺪاد‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺮاﺑﺮ آن ﻋﺪه ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻓﻜﺮ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه و ﻋﻮاﻗﺐ وﺧﻴﻢ ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ ﻣﺎ ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ ﻣﺮدم‪ ،‬ﮔﺮﻳﺒﺎن آﻧﻬﺎ را ﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ‬
‫ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﻴﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖ را رﻫﺎ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ را ﺑﺪون ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي و ﻣﺼﺎﺋﺐ دﻳﮕﺮ ﺑﭙﺬﻳﺮد‪.‬‬
‫در ﭘﺎﻳﺎن ﻋﺮاﻳﺾ ﺧﻮد ﻻزم اﺳﺖ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻫﻢ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ‬
‫دوﺳﺘﺎن ﻣﺎ ﻣﻘﺪﻣﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ اﻳﻦ واﮔﺬاري را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ اﻣﻨﻴﺖ ﺟﺎﻧﻲ و‬
‫ﻣﺎﻟﻲ ﺣﺎﻛﻤﺎن ﻓﻌﻠﻲ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ در ﺻﻮرت ﺗﺼﻮﻳﺐ‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﺎ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ آن را ﺑﺮاي ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي در اﺧﺘﻴﺎر آﻗﺎﻳﺎن‬
‫ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد‪ .‬ﻣﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻢ ‪:‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﺪون ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن‬

‫‪٢٩٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫داده اﻳﻢ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﻣﺮدم ﮔﻨﺎﻫﺎن داﻧﺴﺘﻪ و ﻧﺎ داﻧﺴﺘﺔ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺪﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻲ دارﻳﻢ‪ ،‬ﻧﺪﻳﺪه ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﻣﺎ را ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ و در ﻛﺎرﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﺳﻴﺎه ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ورق ﺳﻔﻴﺪ از ﻣﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ ..‬واﻟﺴﻼم‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة ﮔﺮوه ﻃﺮﻓﺪار واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‪،‬‬
‫اﻓﺮاد دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮدﻧﺪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬
‫ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن را ﺑﻪ ﺳﻜﻮت دﻋﻮت ﻛﺮد و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫اﻫﻤﻴﺖ اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ آﻧﻘﺪر زﻳﺎد اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد روزﻫﺎ و ﻫﻔﺘﻪ ﻫﺎ در‬
‫ﺑﺎره اش ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺣﺴﺎس ﻛﻨﻮﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺪ اﻛﺘﻔﺎ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺸﺨﺼﻪ در ﺑﺎرة ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات آﻗﺎﻳﺎن‬
‫ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮم‪ ،‬زﻳﺮا ﺧﻮدم را ﻳﻜﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﻣﻲ داﻧﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮرد‬
‫ﺧﺎص ﺻﺎﺣﺐ ﻳﻚ رأي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬اﻣﺎ آﻧﭽﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻗﺮار داد‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ دو راه ﺣﻞ را ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ‬
‫و ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ راه ﺣﻞ ﺑﻴﺮون رﻓﺖ از اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺗﺎرﻳﺨﻲ را ﺑﺎ رأي ﮔﻴﺮي و ﺑﺎ ﻧﻈﺮ اﻛﺜﺮﻳﺖ اﻧﺠﺎم‬
‫دﻫﻴﻢ‪ .‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ رأي ﮔﻴﺮي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺘﺒﻲ و ﻣﺨﻔﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺪون رو درﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﻈﺮﺷﺎن را اﻋﻼم ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﻫﺮﮔﺰ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬
‫در ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻳﻬﺎ ﺧﻮد‪ ،‬دﻳﮕﺮان را ﻫﻢ دﺧﺎﻟﺖ دﻫﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﺑﺎ‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺣﺮف آﺧﺮ را ﺧﻮدش ﻣﻲ زد‪ .‬اﻣﺎ اوﺿﺎع ﭼﻨﺎن ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد ﻛﻪ رﻫﺒﺮ رژﻳﻢ ﻫﻢ آﺷﻜﺎرا دﭼﺎر وﺣﺸﺖ ﺑﻮد و ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ در اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ‬
‫ﮔﻴﺮي دﻳﮕﺮان را ﻫﻢ ﻣﺴﺌﻮل ﻗﻠﻤﺪاد ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن رﻫﺒﺮ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻳﻜﻲ از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن‬
‫اﻳﻦ ﻛﺎر را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ورﻗﻪ ﻫﺎي رأي ﮔﻴﺮي ﻛﻪ در آن در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم دو ﻛﻠﻤﺔ »آري«و»ﻧﻪ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻴﺎن‬
‫ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن ﭘﺨﺶ ﻛﺮد و از آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻮاﻓﻖ ﻳﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺎ»آري ﻳﺎ ﻧﻪ«ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از دﻗﺎﻳﻘﻲ ﻫﻤﺎن آﺧﻮﻧﺪ ﻋﻤﺎﻣﺔ ﺧﻮد را از‬
‫ﺳﺮ ﺑﺮداﺷﺖ و آﻗﺎﻳﺎن آراي ﺧﻮد را ﺑﻪ درون ﻋﻤﺎﻣﻪ او رﻳﺨﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٩٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫آراي داده ﺷﺪه ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة دو ﺟﻨﺎح ﻗﺮاﺋﺖ ﺷﺪ و ﭼﻬﺎر ﭘﻨﺠﻢ‬

‫ﺟﻤﻊ ﺷﺪﮔﺎن ﺑﺎ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﭘﺎﺳﺦ» آري«داده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﻧﻔﺮ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻧﻈﺮي ﻧﺪارد و ﺑﻘﻴﻪ ﺑﻪ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن آراء‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ از ﻧﻮ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮد ‪:‬‬
‫‪ -‬رأي ﻣﻤﺘﻨﻊ ﻣﺎل ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ در اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي از ﺟﻨﺎح‬
‫ﺧﺎﺻﻲ ﭘﻴﺮوي ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا ﺗﺼﻮر ﺷﻮد ﻣﻦ ﻣﻮاﻓﻖ ﮔﺮوﻫﻲ و ﻳﺎ‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻒ ﮔﺮوه دﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ ﭼﻮن ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﺎي ﺑﻨﺪ‬
‫)و ﺷﺎورﻫﻢ ﻓﻲ اﻻﻣﺮ( ﻫﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي از آراي آﻗﺎﻳﺎن ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﺣﻤﺪاﷲ روﺷﻦ و ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ اﻛﺜﺮﻳﺖ آﻗﺎﻳﺎن‬
‫ﻣﻮاﻓﻖ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم و ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي از ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻌﻨﻲ آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ وﺿﻌﻴﺖ را درك ﻛﺮده و راه ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ اي را‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮده اﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﭼﻘﺪر ﺑﻪ ﺟﺎ‬
‫ﺑﻮده‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎرم ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻌﻀﻲ از‬
‫آﻗﺎﻳﺎن اﻃﻼع ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﺷﺎره ﻛﻨﻢ ‪:‬‬
‫در ﻋﺮض ﭼﻨﺪ روز ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻦ دو ﮔﺰارش ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ از ﺟﺎﻧﺐ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه‬
‫ﻛﻞ ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ارﺗﺶ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ از ﻫﻢ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدم ﻛﻪ‬
‫ﻫﺮ دو ﻧﻴﺰ از ﻃﺮف وزارت اﻃﻼﻋﺎت ﺗﺄﺋﻴﺪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺰارﺷﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮف‬
‫اﻳﻦ دو ﻧﻬﺎد ﺑﻪ ﻣﻦ داده ﺷﺪه ﺣﺎﻛﻲ از اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﭘﺮﺳﻨﻞ ارﺗﺶ و‬
‫اﻓﺮاد ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﻧﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﮕﺮاﻧﻲ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن آن دو ﻧﻬﺎد ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﺰارش آﻧﻬﺎ ﻫﺮ‬
‫دو ﻧﻬﺎد‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻓﺴﺮان ردة ﺑﺎﻻي اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺘﻲ اﻓﺴﺮان ﺟﻮان ﻛﻪ در‬
‫رده ﻫﺎي ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ از دﺳﺘﻮرات ﺻﺎدره‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداري ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از اﻓﺮاد اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﺮ اﻣﺮ و ﻧﻬﻲ‬
‫ﺑﻪ ﭼﻮن و ﭼﺮا ﻣﻲ ﭘﺮدازﻧﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﻴﺐ و ﻣﻘﺮرات‬
‫ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ از ﻣﻴﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن‬
‫ردة ﭘﺎﺋﻴﻦ اﻳﻦ دو ﻧﻬﺎد ﻛﻪ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ و ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از‬
‫ﭘﻴﺶ ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام و ﺗﻜﺮﻳﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ و در ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن رده ﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﻛﻪ‬

‫‪٢٩٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﻣﻮرد ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ و ﮔﺎﻫﻲ ﺑﻲ‬

‫اﺣﺘﺮاﻣﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﭼﻨﻴﻦ ﮔﺰارﺷﻲ از ﻃﺮف اﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ و‬
‫ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﺰارش وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اﻋﺘﺮاض ﻫﺎ ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‬
‫ﻧﻴﺰ ﺳﺮاﻳﺖ ﻛﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت ﻻزم ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﮔﺴﺘﺮش اﻳﻦ‬
‫ﻧﻮع اﻋﺘﺮاﺿﺎت داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺗﺎ ﭼﻘﺪر ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﷲ اﻋﻠﻢ‪.‬‬
‫در ﻫﺮ ﺣﺎل اﻣﻴﺪوارﻳﻢ ﻛﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ‬
‫ﻫﻢ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬زﻳﺮا ﺑﻌﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺰودي ﺣﻤﺎﻳﺖ ارﺗﺶ و ﺳﭙﺎه‬
‫ﭘﺎﺳﺪاران را از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد‪ :‬اﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﺔ‬
‫ﻣﺜﺒﺖ رﺳﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻢ دوﺳﺘﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬
‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬از ﻓﺮدا ﺻﺒﺢ ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻤﺔ آﻗﺎﻳﺎن‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺧﻮد را ﻣﻄﺮح و‬
‫ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ از آﻗﺎﻳﺎن ﺧﻮاﻫﺶ دارم ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را ﻧﻴﺰ در‬
‫ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺄﻟﺔ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ در ﺟﺎﻳﻲ و در ﻧﺰد ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻣﻄﺮح‬
‫ﻧﮕﺮدد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﺔ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﻴﺎن آﻗﺎﻳﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺮار‬
‫ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻓﺮدا ﺻﺒﺢ از‬
‫ﻧﻮ ﮔﺮد ﻫﻢ آﻳﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻃﺮح واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٩٦‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‬
‫واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‬
 ‫‪-5‬‬
‫ﺟﻠﺴﺔ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺎن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‬
‫آﻏﺎز ﺷﺪ‪ .‬رﻫﺒﺮ ﻧﻈﺎم در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺣﺎل ﻣﺰاﺟﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ‬
‫ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮع ﺷﺨﺼﺎٌ در ﺟﻠﺴﻪ ﺣﻀﻮر ﭘﻴﺪا ﻛﺮد و ﺑﻴﺎﻧﺎت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺷﺮح زﻳﺮ اﻳﺮاد ﻛﺮد ‪:‬‬
‫ﺳﺨﻨﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﺗﺄﻣﻞ ﺑﺮ اﻧﮕﻴﺰ ﺣﻀﺮت آﻳﺖ اﷲ‪ ...‬در ﺟﻠﺴﺔ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺮا‬
‫ﻧﻴﺰ ﺑﺮ آن داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﻤﻖ ﺑﻴﺸﺘﺮي درﺑﺎرة ﻣﻄﺎﻟﺒﺸﺎن ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻢ‪ .‬اﻳﺸﺎن ﺑﻪ‬
‫درﺳﺘﻲ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺪون ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ‬
‫ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ورﻗﺔ ﺳﻔﻴﺪ ﻛﺎرﻧﺎﻣﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﻪ دﻫﻪ اي ﻣﺎ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎت اﻳﺸﺎن ﻻزم ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ را ﻧﻴﺰ‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻣﺎ در اﻳﻦ اﻣﺮ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻗﻀﺎوت ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻴﺰ در‬
‫ﺑﺎرة ﻣﺎ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬دﻟﻴﻞ آن ﻧﻴﺰ روﺷﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎ واﮔﺬاري‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﻠﺐ ﺻﻼﺣﻴﺖ از ﺧﻮد در اﻣﺮ ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ‪ ،‬ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‬
‫ﻛﻪ از اﺑﺘﺪاء ﻗﺼﺪ و ﻏﺮﺿﻤﺎن ﺧﺪﻣﺘﮕﺬاري ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ اﺣﺴﺎس‬
‫ﻛﺮدﻳﻢ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﺑﻲ آن ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎ ﻗﻴﺎم‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸﻲ ﭘﺮداﺧﺘﻴﻢ و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﻛﻪ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺎره‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺎﻳﺪ‬
‫ﺑﺸﻮد ﻣﺬﻫﺒﻤﺎن را ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ آﺳﻴﺐ ﺑﺴﻴﺎري دﻳﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺠﺎت‬
‫دﻫﻴﻢ و اﻋﺘﺒﺎر ﮔﺬﺷﺘﻪ اش را ﺑﻪ آن ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻛﻮﺗﺎه ﺧﻮاﻫﺶ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي را ﻛﻪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ و‬
‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻣﻄﺮح ﮔﺮدد ﺗﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺧﻴﺮ را ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫آﺧﻮﻧﺪي از ﻃﺮﻓﺪاران واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‪ ،‬دو راه ﺣﻞ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﮔﺰﻳﻨﺶ ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻃﺮح ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ آن ﮔﺰﻳﻨﺶ اراﺋﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از راه ﺣﻠﻬﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺨﺴﺖ ادارة اﻣﻮر ﻛﺸﻮر را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن‬
‫ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﺗﺎ در ﻓﻀﺎي اﻣﻦ و اﻣﺎن ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﻬﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺮدم واﮔﺬار ﮔﺮدد‪ .‬راه ﺣﻞ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ﺳﻴﺎﺳﻲ و‬
‫آزادي اﺣﺰاب و ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت و ﻏﻴﺮه در ﻳﻚ اﻧﺘﺨﺎب آزاد‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬
‫ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﻨﺶ راه ﺣﻞ ﻧﺨﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺑﻮده ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬
‫اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ در اﺳﺮع وﻗﺖ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬زﻳﺮا در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي در دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ در ﻣﻤﻠﻜﺖ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬اﮔﺮ ارﺗﺶ‬
‫در اﻳﻦ ﺑﺎره وارد ﻋﻤﻞ ﻧﺸﻮد‪ ،‬اوﺿﺎع ﻛﺸﻮر ﺑﻠﺒﺸﻮ و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﻧﺎﭼﺎرﻳﻢ‪ ،‬اداره اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را در اﺑﺘﺪاء ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ‬
‫ﻧﻈﺎرت آﻧﻬﺎ و ﺑﻪ دور از آﺷﻮب و ﻫﺮج و ﻣﺮج‪ ،‬ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮدﻣﻲ‬
‫واﮔﺬار ﺷﻮد‪ .‬در ﺑﺎرة راه ﺣﻞ دوم‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺧﻮد ﻣﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ آﻧﺮا ﺑﻪ‬
‫ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎر ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻮد ﻛﻪ زﻣﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮي در رأس اﻣﻮر‬
‫ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺗﺎ ﻓﻀﺎ را ﺑﺮاي واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﻣﺮدم آﻣﺎده ﺳﺎزﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺎص ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺣﻀﻮر ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﻣﺎ در ﺻﺤﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﻼح ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬داﺳﺘﺎن ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺷﺎه ﺗﻜﺮار و ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺑﺮ‬
‫ﭘﺎ ﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻳﻜﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﺣﺎﺿﺮ در ﺟﻠﺴﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬اﮔﺮ ﻗﺮار ﺑﺮ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻬﺘﺮ‬

‫‪٢٩٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ آن را ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺪاران واﮔﺬار ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮ آﻣﺪه از ﺑﻄﻦ اﻧﻘﻼب ﻫﺴﺘﻨﺪ و‬

‫ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺎ را ﺑﻬﺘﺮ از ارﺗﺸﻴﺎن رﻋﺎﻳﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد؟‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﺳﺌﻮال ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻴﺰان ﻛﻪ از دﺳﺖ‬
‫زﻣﺎﻣﺪاران روﺣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﻨﮓ آﻣﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺪاران ﺑﺪ ﺑﻴﻦ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬از آن ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﺎ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ را از ﺑﺨﺸﻲ از آن‬
‫ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﺑﻪ ﺑﺨﺶ دﻳﮕﺮش ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ .‬وﻟﻲ در ﻣﻮرد ارﺗﺶ وﺿﻊ ﻓﺮق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ارﺗﺶ ﺑﺎ ﻫﻤﺔ ﺑﻲ اﻟﺘﻔﺎﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آن‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻴﺰان ﻛﻪ از ﻣﺎ‬
‫دور و ﺟﺪا ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻴﺰان ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ و اﺣﺘﺮام ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻫﻢ ﻳﺎد آور ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺪاران‬
‫ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ رﻓﺘﺎرﺷﺎن ﺑﺎ ﻣﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻳﺎدﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬
‫اﻓﺮاد اﻳﻦ ﻧﻬﺎد اﻛﺜﺮاٌ آدﻣﻬﺎي ﺷﺮوري ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﻗﺪرت و ﺛﺮوت ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ ﻧﻬﺎد ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از آﻗﺎﻳﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ارﺗﺶ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬ﻓﻜﺮ‬
‫ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻧﺎن ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﻜﺘﺎﺗﻮري ﻧﻈﺎﻣﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻨﻨﺪ؟‬
‫آﻳﺖ اﷲ در ﺟﻮاب ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﺮ آن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﺳﭙﺮده ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫دﻳﻜﺘﺎﺗﻮري ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﻧﮕﺮدد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ رواﻟﻲ وﺟﻮد دارد‪ .‬ارﺗﺶ‬
‫ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻧﻴﺰ در اوﺿﺎع ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻋﻬﺪه دار ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد و‬
‫ﭘﺲ از اﻳﺠﺎد آراﻣﺶ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم واﮔﺬار ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫دﻳﮕﺮي ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬ﭼﻪ ﻟﺰوﻣﻲ دارد ﻛﻪ ﻣﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ‬
‫اﺳﺖ ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﻏﻴﺮ روﺣﺎﻧﻲ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و‬
‫ﺧﻮد ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﻣﺤﺴﻮس ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ از ﺻﺤﻨﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﺮوﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻏﺮض‬
‫ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﻮن از ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺎ ﻛﻨﺎر رﻓﺘﻦ ﺗﺪرﻳﺠﻲ‬
‫آﻗﺎﻳﺎن ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ او ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﻓﺮاد ﻏﻴﺮ روﺣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺼﺪر اﻣﻮر‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻲ ﻳﺎ آﻗﺎزاده ﻫﺎي زﻣﺎﻣﺪاران ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻳﺎ از ﺑﺴﺘﮕﺎن‬

‫‪٣٠٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫درﺟﺔ ﻳﻚ و دو و ﺳﺔ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻨﺎن ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻈﺮ و ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺮدم‬

‫را ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار زﻳﺎدي از ﻣﺸﻜﻼت اﺳﺎﺳﻲ ﻣﺮدم ﺑﺎ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺣﻀﻮر اﻳﻦ اﻓﺮاد در ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻛﻠﻴﺪي ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﺎ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺳﻼﻣﻲ و ﺑﺎ‬
‫اﺣﻜﺎم ﻗﺮآﻧﻲ و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻓﻘﻬﻲ اداره ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻛﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ را از آﻣﻴﺨﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﺪا ﺳﺎزﻳﻢ و ﺣﺮﻣﺖ ﻣﻌﻨﻮي اﻳﻦ ﻧﻬﺎد را ﺑﻪ‬
‫آن ﺑﺮﮔﺮداﻧﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻣﺼﺪر اﻣﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز ادﻋﺎي‬
‫ﺑﻴﻀﻪ داري اﺳﻼم را داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﺪ ‪ :‬آﻳﺎ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻣﺜﺎل ﻣﻠﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﻪ‬
‫اﺻﻼح ﻃﻠﺒﺎن و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻼم ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺗﻌﻠﻖ ﺧﺎﻃﺮ دارﻧﺪ‬
‫ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ؟‬
‫در ﺟﻮاب ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻗﺼﺪ رﻫﺎ ﻛﺮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬
‫دارﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد را از ﮔﻮداﻟﻲ ﻛﻪ در آن اﻓﺘﺎده‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻴﻢ‪ .‬آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ادﻋﺎي ﻣﻠﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ اﺻﻼح ﻃﻠﺒﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺣﺘﻲ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻇﺎﻫﺮ اﺳﻼم ﺑﺪون‬
‫روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﺑﻮدن و ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﮔﺰﻳﻨﺶ‬
‫دﻳﮕﺮي ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺎ اﺣﻜﺎم و ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﻼم و‬
‫ﻣﺬاﻫﺐ آن ﻣﻲ ﺷﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮد‪ ،‬ﺧﻮد ﻣﺎ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮي داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﻧﺎ ﺷﺪﻧﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﮔﺮوﻫﻬﺎ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺮدم را از ﭼﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﭼﺎه اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻳﻢ و ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ اﻳﻦ ﻛﺎر‬
‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﺻﻼح ﻣﺮدم و ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﺎ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در ﭘﻴﺶ‬
‫ﻋﺮض ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺎﻧﻲ ﻳﻚ اﻣﺮ ﺧﻴﺮ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﻟﺬا ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ؛ اوﻻٌ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺮدم واﮔﺬار ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺛﺎﻧﻴﺎٌ دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را از‬
‫اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻴﺮون ﻧﮕﻬﺪارﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺌﻮال دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ‪ :‬ﭼﺮا اﻳﻦ ﻗﺪر در ﺑﺎرة ﺟﺪاﻳﻲ دﻳﻦ از ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﺑﺰرگ ﻧﻤﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟ از ﻛﺠﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ‬
‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻣﺎ داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻳﻚ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ‬

‫‪٣٠١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد ﻣﺮدم در اﻳﻦ ﺑﺎره ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫در ﺟﻮاب اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺮدم را ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎي ﺻﻨﺪوق ﺑﻜﺸﻴﻢ و از آﻧﻬﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻛﻪ در ﻣﻮرد اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻳﺎ‬
‫ﻏﻴﺮ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮدن آن ﻧﻈﺮ ﺑﺪﻫﻨﺪ؟ ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺻﻼﺣﻴﺖ دارﻳﻢ‬
‫و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ دﻫﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮدن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺣﻜﺎم ﻗﺮآن و ﻓﻘﻪ ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ را اداره ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ! ﻣﺎ ﭘﺲ از ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻦ ﻧﻤﺎد ﺳﻠﻄﻨﺖ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﺠﺎد رﻋﺐ و‬
‫وﺣﺸﺖ از ﻳﻚ ﻃﺮف و ﺑﺎ وﻋﺪه و ﻧﻮﻳﺪﻫﺎﻳﻲ از ﻋﺪل و داد اﺳﻼﻣﻲ از ﻃﺮف‬
‫دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﺮدم را ﺑﺮ ﺳﺮ ﺻﻨﺪوق ﻫﺎ ﻛﺸﺎﻧﺪﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ رأي دادﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ ﻛﻪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ را از ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻴﻢ‪ ،‬ﻟﺰوﻣﻲ ﻧﺪارد از ﻧﻮ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺗﺎزه؛ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺗﻀﻤﻴﻦ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ‪ ،‬ﺧﺪاي ﻧﻜﺮده ﻣﺮدم ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫اﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻮد اﺳﻼم ﻫﻢ ﻧﻪ ﻧﮕﻮﻳﻨﺪ؟ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﻣﺎ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻧﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎ و ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ ﺑﻪ درازا ﻛﺸﻴﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ از ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن آﻧﭽﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻈﺮﺷﺎن ﻣﻲ رﺳﻴﺪ ﻣﻄﺮح ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻫﻤﻪ ﻫﻢ در واﻗﻊ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ در اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺰﻳﻨﺸﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ رو داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫آن را ﭘﻴﺶ از ﺑﻪ اﺟﺮا ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻳﻜﻲ از ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪ :‬اﺟﺎزه ﺑﺪﻫﻴﺪ‬
‫ﻣﻮﺿﻮع را ﻳﻚ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪﻫﻴﻢ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﻌﻀﻲ از ﻧﻜﺎت‬
‫ﻣﺒﻬﻢ روﺷﻦ ﮔﺮدد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺼﺪ ﻣﺎ از واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺮدم اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اوﻻٌ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﺔ ﺧﻮد ﻛﻪ ﻧﺠﺎت از دﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺎﺳﺖ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﺎٌ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺻﺪﻣﻪ اي را ﻛﻪ از ﻧﺎﺣﻴﺔ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺑﺮ‬
‫دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺮدم وارد ﺷﺪه اﺳﺖ ﺟﺒﺮان ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺛﺎﻟﺜﺎٌ از ﺧﻄﺮات ﻧﺎﺷﻲ از ﭘﻲ‬
‫آﻣﺪ ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻲ رژﻳﻢ‪ ،‬ﺧﻮد را ﻣﺼﻮن ﺑﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻧﻬﺎﻳﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﺮﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﺔ‬
‫روﺣﺎﻧﻴﺖ را ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺧﻮد ﺑﻪ آن ﺑﺎز ﮔﺮداﻧﻴﻢ‪ .‬ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ اﻫﺪاف‬

‫‪٣٠٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ دو راه ﺣﻞ وﺟﻮد دارد‪ :‬ﻳﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺤﻠﻞ ﻛﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن‬

‫ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ آن را ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﻣﺮدم ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪ .‬در‬
‫ﻫﺮ دو راه ﺣﻞ ﻧﻴﺰ ﻧﻈﺮﻣﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺰﻧﺪي از ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻳﻨﺪه ﺑﻪ ﻣﺎ وارد‬
‫ﻧﺸﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ دﻳﮕﺮ وﻗﺘﻲ ﻣﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺧﻮاﻫﻴﻢ زد ﻛﻪ اﻃﻤﻴﻨﺎن‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺎ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺑﺮ ﻣﻲ‬
‫ﮔﺮدﻳﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻛﻪ آﻗﺎﻳﺎن ﻛﺪام ﻳﻚ از اﻳﻦ دو راه ﺣﻞ را ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ‬
‫ﻣﻲ داﻧﻨﺪ؟ اﮔﺮ اﻳﻦ اﻣﺮ روﺷﻦ ﺷﻮد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ در ﺑﺎرة راه اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻬﺘﺮ و‬
‫دﻗﻴﻘﺘﺮ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﻳﻜﻲ از ﻃﺮﻓﺪاران واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﺎ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻣﺎ ﭼﺎره اي ﺟﺰ ﺳﭙﺮدن ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ ﻳﻜﻲ از آﻗﺎﻳﺎن ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ‬
‫ﺻﻼﺣﻴﺘﺪاري در داﺧﻞ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﺪارد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ اداره اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ ﺑﻪ ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬اﻫﺪاﻓﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﻫﺴﺘﻴﻢ‬
‫ﺑﺮآورده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن در ﻫﺮ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺑﺎز‬
‫ﻫﻢ ﻛﺴﺎﻧﻲ وارد ﻣﻴﺪان ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ اﺳﻢ و رﺳﻤﻲ‬
‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ روﻧﺪ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭘﺎي ﺑﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﭼﺎره اي ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﺗﺎ‬
‫آﻧﻬﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﻧﻈﻢ و آراﻣﺶ و ﺑﺎ اﻳﺠﺎد آزادي ﻫﺎي ﻻزم‪ ،‬ﺑﺮاي‬
‫اﻧﺘﻘﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫آﻳﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻧﻴﺰ اﺟﺎزه دارﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺣﺰﺑﻲ ﺑﻪ‬
‫وﺟﻮد ﺑﻴﺎورﻧﺪ و در اﻳﻦ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ؟‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ او ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض ﻣﺎ دوري ﮔﺮﻓﺘﻦ روﺣﺎﻧﻴﻮن از‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ زﺑﺎن دﻳﮕﺮ اﮔﺮ ﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ را از ﻣﻀﺮات‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ دور ﺳﺎزﻳﻢ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ وارد ﺳﻴﺎﺳﺖ و دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺑﺸﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮده و ﺑﻪ‬
‫آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم ﺧﻮاﻫﻴﻢ رﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ را ﻳﺎد آور ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از‬

‫‪٣٠٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻠﺒﺲ ﺑﻪ ﻟﺒﺎس روﺣﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و در ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻓﻌﺎل ﻣﻲ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﺟﺎزة ﺷﺮﻛﺖ در ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ را ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫آﻗﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻟﺒﺎس روﺣﺎﻧﻲ ﻣﻠﺒﺲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻋﻼﻗﻪ دارﻧﺪ ﻛﻪ در اﻣﻮر ﺳﻴﺎﺳﻲ‬
‫و ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻧﻘﺸﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﺳﻤﻲ از ﻟﺒﺎس روﺣﺎﻧﻲ‬
‫ﺧﺎرج ﺷﻮﻧﺪ و ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻲ ﻫﻢ اﺟﺎزة ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ‬
‫ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ از ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ روﺣﺎﻧﻲ ﺑﻮدن ﺧﻮد ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺳﻴﺎﺳﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از اﻓﺮاد ﻫﻤﻴﻦ ﮔﺮوه ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬آﻳﺎ ﻧﻈﺮ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺷﻤﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻜﻮﻻر اداره ﺷﻮد؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ او اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ‪ :‬آري‪ ،‬ﻗﺼﺪ ﻣﺎ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﻜﻮﻻر ﻣﻲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﻮه اداره‬
‫ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬از دﺧﺎﻟﺖ در ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺣﺘﺮاز ﺟﻮﻳﻨﺪ و اﺣﺘﺮاﻣﺸﺎن ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ آﻟﻮده ﻛﺮدن ﺧﻮد ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اي ﺑﺮﺳﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ‬
‫رﺳﻴﺪه اﻳﻢ‪ .‬در ﺿﻤﻦ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ در ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻪ دﻫﻪ ﻛﻪ روﺣﺎﻧﻴﺖ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺼﺪر اﻣﻮر ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺷﺪ‪ ،‬دﻫﻬﺎ ﻫﺰار ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ از ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد‬
‫ﺑﺮﻳﺪه و ﺑﻪ ﻣﺬاﻫﺐ دﻳﮕﺮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ وﺿﻊ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻮال اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا‬
‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬آﻗﺎﻳﺎن ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻟﺒﺎس آﺧﻮﻧﺪي را از ﺗﻦ ﺑﻪ در ﻛﻨﻨﺪ و ﺟﺎﻣﺔ ﻛﺸﻴﺸﻲ‬
‫و ﺧﺎﺧﺎﻣﻲ و ﻣﻮﺑﺪي ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﺪ ‪ :‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻪ ﺗﻀﻤﻴﻨﻲ‬
‫وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن اﻳﺮان ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ دﺳﺖ از‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮدارﻧﺪ و اﺟﺎزه دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺮود؟‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺸﮕﺮ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻣﺎ ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ اﻣﺮ ﻏﺎﻓﻞ ﻧﺒﻮده و اﻳﻦ اﺣﺘﻤﺎل‬
‫را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮده اﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻬﺖ در اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻈﺎﻣﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در دورة‬
‫ﻓﺘﺮت ﻣﻴﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻌﺪي ﻋﻬﺪه دار ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻓﺴﺮاﻧﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ اﻋﺘﻘﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ‬
‫از آﻧﻬﺎ ﻋﻬﺪ و ﭘﻴﻤﺎن ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﺟﺮاي ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ و‬
‫اﻧﺘﺨﺎب دوﻟﺖ از ﻃﺮف ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﻠﺖ‪ ،‬ﺑﺎ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ‬

‫‪٣٠٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺟﺪل ﻣﻨﺠﺮ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺗﺎ دﻳﺮ وﻗﺖ آن‬
‫روز اداﻣﻪ داﺷﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺷﺐ ﻫﻨﮕﺎم ﺟﻠﺴﻪ را ﭘﺎﻳﺎن دادﻧﺪ ﺗﺎ روز ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘﮕﻮ‬
‫ﻫﺎي ﺧﻮد را دﻧﺒﺎل ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫روز ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﺎر دﻳﮕﺮ آﻗﺎﻳﺎن ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ در ﺟﻠﺴﻪ ﺣﻀﻮر ﭘﻴﺪا‬
‫ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻓﻀﺎي اﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﺮﺧﻼف روز ﭘﻴﺶ آرام و ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﻴﺰ‬
‫ﻣﻼﻳﻤﺘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ روز آﻏﺎز ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮد‪ ،‬ﻳﻜﻲ از‬
‫اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي ﺑﻮد‪ .‬او ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از ﺷﺮﻛﺖ آﻗﺎﻳﺎن و اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻄﺮح‬
‫ﺷﺪه در ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﻮدﻣﻨﺪ ﺑﻮد‪ ،‬در ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﺮد ﻛﻪ اﮔﺮ ﻧﻜﺎت ﻣﺒﻬﻢ‬
‫دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻧﻈﺮﺷﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ ﻣﻄﺮح ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬اوﻟﻴﻦ‬
‫ﭘﺮﺳﺸﮕﺮ ﻳﻜﻲ از آﻳﺖ اﷲ ﻫﺎي ﻣﺨﺎﻟﻒ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﻮد ﻛﻪ‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ و از ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ‬
‫ﻧﻈﺎم ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ و روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد؟ آﻳﺎ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ اﺟﺎزه‬
‫دارﻧﺪ ﻛﻪ در ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻳﻨﺪه ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ؟‬
‫ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎء ﺷﻮراي رﻫﺒﺮي در ﭘﺎﺳﺦ او ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺑﻲ ﺷﻚ‪ ،‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻤﻠﻜﺘﺸﺎن را ﺗﺮك ﻛﺮده و در ﻏﺮﺑﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ‬
‫ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺣﻖ دارﻧﺪ و آزادﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﺑﺎز ﮔﺮدﻧﺪ و در‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ آﻳﻨﺪة ﻛﺸﻮرﺷﺎن ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻣﻘﻴﻢ ﺧﺎرج ﺑﺎ ﻫﻤﺔ‬
‫ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻛﻪ در ﺳﻪ دﻫﺔ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ داﺷﺘﻨﺪ و ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ‬
‫ﺑﺮآﻧﻬﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎﻳﻲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ و ﻻﻳﻖ و ﻗﺎﺑﻞ‬
‫اﺣﺘﺮام ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻳﺮاﻧﻲ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر آﻧﭽﻨﺎن‬
‫ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻣﺮدم و دوﻟﺖ ﻫﺎي ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﻨﺎن در‬
‫آﻧﺠﺎ ﻣﻘﻴﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻮﻳﮋه ﻓﺮزﻧﺪان آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺪارس و‬
‫ﻋﺎﻟﻴﺘﺮﻳﻦ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮده اﻧﺪ و اﻣﺮوزه از ﻧﻈﺮ ﻋﻠﻤﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي و ﻫﻨﺮي در اوج ﺷﻜﻮﻓﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬

‫‪٣٠٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ و در ﺳﺎزﻧﺪﮔﻲ ﻛﺸﻮر ﺧﻮد ﻣﺜﻞ ﻫﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻬﻴﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺣﺎﺿﺮان ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ در ﺑﺎرة ﻧﻈﺎم آﻳﻨﺪة ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ در درون و ﭼﻪ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﻣﺮدم ﺑﻪ دو‬
‫ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮوﻫﻲ در ﺻﺪد اﺣﻴﺎي ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ و ﮔﺮوﻫﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل‬
‫ﺟﻤﻬﻮري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺎره ﭼﻪ راه ﺣﻠﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﺪ؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ‪ :‬ﻧﻈﺎم ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻳﻨﺪة اﻳﺮان را ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺧﻮد ﻣﺮدم‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺣﺪوداٌ ﺑﻴﺸﺘﺮ از دو ﻧﻮع ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺑﺮاي ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﺎﻟﻚ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻧﻴﺎ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﻤﻬﻮري ﻳﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ اداره ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻟﺬا‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺮدم ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺧﻮد ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدم در ﻳﻚ ﻓﻀﺎي آزاد‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻈﺎم آﻳﻨﺪة ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻃﺮﻓﺪاران‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ و ﺟﻤﻬﻮري اﺟﺎزه داده ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﻈﺮات و اﻫﺪاف و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد‬
‫را در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺮدم ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻈﺎم ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ آﻳﻨﺪة‬
‫ﺧﻮد را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﺪ ‪ :‬اﻳﻦ اﻣﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ؟‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ :‬ﭘﺲ از اﻳﺠﺎد ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ﺳﻴﺎﺳﻲ و دادن ﻓﺮﺻﺖ‬
‫ﻛﺎﻓﻲ ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﺶ ﻣﺎه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺗﺎ در اﻳﻦ ﻣﺪت اﺣﺰاب ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ‬
‫ﮔﺮدد و ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت آزاد ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻳﻚ رﻓﺮاﻧﺪوم‬
‫ﻛﺎﻣﻼٌ آزاد ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ و‬
‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ و ﺣﻀﻮر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻛﺸﻮرﻫﺎي آزاد ﺟﻬﺎن و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻈﺎرت‬
‫ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت و ﺧﺒﺮﻧﮕﺎران داﺧﻠﻲ و ﺧﺎرﺟﻲ ﻧﻈﺎم ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﺑﺎ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻮﺳﺴﺎن ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي‬
‫ﻧﻈﺎم ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻣﻨﺸﻮر ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺗﻬﻴﻪ و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻫﻲ از ﻣﺮدم ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮم و ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﺔ ﺳﻪ ﻣﺎه اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺳﺮاﺳﺮي ﺟﻬﺖ‬
‫ﺑﺮﮔﺰﻳﺪن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﺮﺣﻠﺔ ﺑﻌﺪي‬
‫اﻧﺘﺨﺎب دوﻟﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ‬
‫ﻧﻴﺰ ﭘﺲ از ﮔﺰﻳﻨﺶ دوﻟﺖ از ﻃﺮف ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ‪ ،‬دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ‪،‬‬

‫‪٣٠٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ واﮔﺬار ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪه ﺷﺪ‪ :‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﺷﻴﻮه اي ﻣﻲ ﺷﻮد از اﻓﺘﺎدن ﻛﺸﻮر ﭼﻪ ﺑﺎ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ‬
‫و ﭼﻪ ﺑﺎ ﺟﻤﻬﻮري ﺑﻪ دام دﻳﻜﺘﺎﺗﻮري ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮد؟‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬اﮔﺮ در ﻣﻤﻠﻜﺖ آزادي ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺮدم ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ و‬
‫ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻣﺮاﻗﺐ اوﺿﺎع و اﺣﻮال رﻫﺒﺮان ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ راﺣﺘﻲ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد از دﻳﻜﺘﺎﺗﻮري ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻳﻜﻲ از راﻫﻬﺎي ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد ﺟﻠﻮي دﻳﻜﺘﺎﺗﻮري را ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ اﺳﺖ‪ .‬در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺗﺪوﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻪ در ﻧﻈﺎم ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ و ﭼﻪ در ﺟﻤﻬﻮري‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻳﻦ‬
‫ﻣﺎده ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﻮد ﻛﻪ ﭘﺎدﺷﺎه ﻳﺎ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮري‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎد وﺣﺪت‬
‫ﻣﻠﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ و ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را دوﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﺷﻮد اداره ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﻛﺮد‪ .‬ارﺗﺶ و ﻫﻤﺔ ﻧﻴﺮوﻫﺎي اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﻓﻘﻂ در اﺧﺘﻴﺎر دوﻟﺖ‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد ﻧﻪ ﭘﺎدﺷﺎه و ﻧﻪ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﺶ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺮدم ﭼﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد؟‬
‫در ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ‪ :‬ﻣﺎ ﺣﺪود ﺳﻪ دﻫﻪ ﺗﻼش ﺧﻮد را ﺑﺮاي‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﺮدن ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدﻳﻢ‪ .‬اﻣﺎ در ﻋﻤﻞ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺘﻴﺠﺔ ﻣﺜﺒﺘﻲ از ﺗﻼش‬
‫ﺧﻮد ﻧﮕﺮﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ روز ﺑﻪ روز ﻫﻢ ﻣﺮدم از دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ دور ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬واﻗﻌﻴﺖ‬
‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻧﮕﺎﻫﻤﺎن را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد ﺗﻐﻴﻴﺮ‬
‫ﺑﺪﻫﻴﻢ و ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﺑﻜﻮﺷﻴﻢ ﺑﺎ ﺗﺴﺎﻫﻞ و ﺗﺴﺎﻣﺢ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ اﻳﻤﺎﻧﻲ‬
‫ﻣﺮدم رو ﺑﻪ رو ﮔﺮدﻳﻢ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ‪ ،‬دﻳﻦ اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻌﻔﺮي ﺑﻪ‬
‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز رواج دارد‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ادارة اﻣﻮر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﺳﻴﺎﺳﻲ‬
‫ﻣﺮدم ﻧﺎ ﻛﺎر آﻣﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ روﻧﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻌﻨﻮي و روﺣﺎﻧﻲ اﻣﺮوزة ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ‬
‫ﻫﻤﺨﻮاﻧﻲ ﻧﺪارد‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي رﻓﺘﻦ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺳﺮ و‬
‫ﺳﺎﻣﺎن دادن ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد را اﺻﻼح و ﺑﺎ‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ اﻣﺮوزي ﺟﻬﺎن ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺳﺎزﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻳﻜﻲ از ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬
‫رﻫﺎ ﺷﺪن از ﭼﻨﺒﺮة ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ ،‬اﺻﻼح و اﻣﺮوزه ﻛﺮدن‬
‫دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺒﻤﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﻣﻴﺪ ﻣﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ روﺣﺎﻧﻴﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻼوه‬

‫‪٣٠٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺮ ﺗﺤﺼﻴﻼت ﺣﻮزوي از داﻧﺶ اﻣﺮوز ﺟﻬﺎن ﻧﻴﺰ آﮔﺎﻫﻲ دارﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺻﻮرت‬
‫ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ادﻳﺎن دﻳﮕﺮ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻓﻌﺎل ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در اﻳﻦ‬
‫ﻣﺴﻴﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻗﺪم را ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻛﺮدن اﻋﺘﻘﺎدات‬
‫ﻣﺮدم ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬دﺳﺖ از ﺗﻈﺎﻫﺮ و ﻧﻤﺎﻳﺸﻬﺎي ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ‬
‫ﻛﺎر ﺑﺮدي ﻫﻢ ﻧﺪارد ﺑﺮدارﻳﻢ‪.‬‬
‫اﺷﺘﺒﺎه ﺑﺰرگ ﻣﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﺑﺎز ﺷﺪن‬
‫دﺳﺘﻤﺎن در ﺟﻠﻮي ﭘﻴﺮوان ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ زﻳﺮ و روي دﻳﻦ‬
‫اﺳﻼم و ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﺳﻴﺪن ﻣﺎ از دﻳﺪ ﻣﺮدم ﭘﻨﻬﺎن‬
‫ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺮﻳﺎن آﺷﻜﺎر و در ﻧﻈﺮ ﻫﻤﮕﺎن ﻋﻴﺎن ﮔﺮدد‪ .‬از ﻃﺮف‬
‫دﻳﮕﺮ ورود ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﻪ از ﻧﺎﺣﻴﺔ اﻓﺮاد ﻏﻴﺮ روﺣﺎﻧﻲ و‬
‫ﺑﺨﺼﻮص روﺷﻨﻔﻜﺮان ﻣﻤﻨﻮع ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ وارد ﺷﺪن ﻣﺎ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﺔ ﺳﻴﺎﺳﺖ و‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎب ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻦ ﭼﻨﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮن اﻳﺮاﻧﻲ ﺗﺤﺼﻴﻠﻜﺮده ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر و ﻛﻨﻜﺎش وﺳﻴﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ اﻓﺮاد در ﻣﺤﺘﻮاي ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﻛﺮده و ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻓﻘﻂ در اﻧﺤﺼﺎر روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﺔ‬
‫زﻳﺮ و ﺑﻢ اﻳﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻪ روﺷﻨﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﮕﺎن روﺷﻦ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ‬
‫ﺷﺪ؛ ﺗﺎزه ﻣﺮاﺣﻞ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ اﺳﺖ و اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﺸﻮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻲ‬
‫ﺷﻚ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت دﻳﮕﺮي رو ﺑﻪ رو ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ آن‬
‫ﺑﺴﻴﺎر دﺷﻮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬و ﮔﻨﺎه ﻫﻤﺔ اﻳﻦ آﺳﻴﺒﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺌﻮال ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻗﻠﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﺮد؟‬
‫ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ‪ :‬در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﺳﻜﻮﻻر دﻳﮕﺮ اﻗﻠﻴﺖ‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺬﻫﺐ از اﻣﻮر ﺧﺼﻮﺻﻲ اﻓﺮاد ﻛﺸﻮر‬
‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺬﻫﺐ رﺳﻤﻲ ﻛﺸﻮر ﺷﻴﻌﻪ اﺛﻨﻲ ﻋﺸﺮي ﺑﺎﺷﺪ و‬
‫ﻣﺬاﻫﺐ دﻳﮕﺮ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻗﻠﻴﺖ ﻣﺤﺴﻮب و ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه در ﻣﺠﻠﺲ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬زﻳﺮا ﻛﺸﻮر اﻳﺮان ﻛﺸﻮر ﭘﻴﺮوان ﻫﻤﺔ ﻣﺬاﻫﺐ‬

‫‪٣٠٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﻮده و ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺨﺴﺖ وزﻳﺮ‪،‬‬

‫وزﻳﺮ و ﺳﻔﻴﺮ و ﻧﻤﺎﻳﻨﺪة ﻣﺠﻠﺲ و اﻣﻴﺮ ارﺗﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻚ زرﺗﺸﻲ و ﻳﻬﻮدي و‬
‫ﻣﺴﻴﺤﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻫﺮ اﻳﺮاﻧﻲ‬
‫ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ و ﻋﻘﻴﺪه و ﻣﺴﻠﻚ ﺧﻮد از ﺣﻘﻮق ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺮﺧﻮردار‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻗﺼﺪ و ﻏﺮض اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در آﻳﻨﺪة اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻧﻮع اﻗﻠﻴﺘﻲ ﭼﻪ‬
‫از ﻧﻈﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ و ﭼﻪ از ﺣﻴﺚ ﻗﻮﻣﻲ و ﻧﮋادي و ﭼﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺟﻨﺴﻲ و ﻏﻴﺮه‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن داراي ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي و در ﺑﺮاﺑﺮ ﻗﺎﻧﻮن‬
‫ﻳﻜﺴﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ‬

‫ﺳﻪ روز دﻳﮕﺮ ﺟﻠﺴﺎﺗﻲ ﺑﺎ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ و ﭘﺮﺳﺶ و ﭘﺎﺳﺨﻬﺎ ﺑﺮاي‬
‫روﺷﻦ ﺷﺪن ﻧﺤﻮة واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺳﭙﺮي ﺷﺪ‪ .‬در آﺧﺮﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ ﭼﻨﺪ ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ ﻋﻨﻮان ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎ ﺻﺤﺒﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ ﻛﻪ آﻗﺎﻳﺎن ﻫﻤﺔ ﺟﻮاﻧﺐ اﻣﺮ را‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺎرة ﻧﺤﻮة‬
‫واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻴﺰ اﻧﺪﻛﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻨﻈﻮر اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ اﻳﻦ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮل ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮرت اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ؟‬
‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻮاﻓﻘﻴﻦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻣﺮﺣﻠﺔ ﻧﺨﺴﺖ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻏﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻛﻪ ﻣﺎ ﭘﺲ‬
‫از رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﻮاﻓﻖ اﺻﻮﻟﻲ ﺑﺎ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺻﻼﺣﻴﺖ ادارة اﻣﻮر‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻫﻢ ﺑﻪ اﺻﻮل آزادي و دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ‬
‫ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬ﻃﻲ ﻳﻚ ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ از آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻬﺪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ»ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ«ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻲ اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ و اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن‬
‫ارﺗﺶ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ آﻣﺎدة ﻫﻤﻜﺎري ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﻣﺮﺣﻠﺔ دوم ﻃﻲ ﻳﻚ‬

‫‪٣٠٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻣﺮاﺳﻢ وﻳﮋه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي‪ ،‬ﻣﺮدم اﻳﺮان در ﺟﺮﻳﺎن اﻣﺮ ﻗﺮار‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﻲ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن‬
‫ارﺗﺶ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺮاﺳﻢ رﺋﻴﺲ ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﻲ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ارﺗﺶ ﻛﻪ دوﻟﺖ‬
‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة او ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﻌﻬﺪ ﻧﺎﻣﺔ ارﺗﺸﻴﺎن را ﺟﻬﺖ اﻃﻼع ﻣﺮدم ﻗﺮأت‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد و ﺑﻪ ﻗﻴﺪ ﺳﻮﮔﻨﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ و رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺗﻌﻬﺪ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﭙﺮد ﻛﻪ ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﻣﺪت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاي رﻓﺘﻦ»ﺑﻪ ﺳﻮي‬
‫دﻣﻜﺮاﺳﻲ« ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬زﻣﺎم اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪة دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ‬
‫ﻣﺮدم ﺑﮕﺬارد‪.‬‬
‫دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ اﻋﻼم آﻣﺎدﮔﻲ ﺑﺮاي ﺑﺮﻗﺮاري و اﺟﺮاي ﻫﻤﺔ‬
‫آزادﻳﻬﺎي ﻣﺼﺮح در ﻣﻨﺸﻮر ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ آزادﻳﻬﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ و‬
‫ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ و ﺗﺸﻜﻼت ﺳﻴﺎﺳﻲ و آزادي ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت و ﻏﻴﺮه اﺳﺖ‪ ،‬از ﻣﺮدم ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪي ﻛﻪ اﻧﺠﺎم رﻓﺮاﻧﺪم ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻈﺎم‬
‫ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻮﺳﺴﺎن ﺟﻬﺖ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻛﺸﻮر و‬
‫اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ و ﻧﻬﺎﻳﺘﺎٌ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪن دوﻟﺖ‬
‫ﻣﺮدﻣﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﻤﻜﺎري ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ دوﻟﺖ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ‬
‫ﻋﺒﻮر از اﻳﻦ ﮔﺬرﮔﺎه ﺗﺎرﻳﺨﻲ‪ ،‬ﺑﺪون ﻣﺸﻜﻼت ﺧﻮاﺳﺘﺔ آﻧﺎن را ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا‬
‫در آورد‪.‬‬
‫در ﻫﻤﻴﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ‪ ،‬از ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن در ﻫﺮ ﻧﻘﻄﺔ ﺟﻬﺎن ﺑﺎ‬
‫ﻫﺮ دﻳﺪﮔﺎه ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﺳﻤﻲ دﻋﻮت ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﺑﺎز ﮔﺮدﻧﺪ و در اﻳﺠﺎد دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن‬
‫ﺧﻮد ﻫﻤﺮاه و ﻫﻤﮕﺎم ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ ﺧﺒﺮ آزادي ﻫﻤﺔ زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﺳﻴﺎﺳﻲ از‬
‫زﻧﺪان ﻫﺎ را ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﻗﻴﺪ و ﺷﺮﻃﻲ ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از ﺣﻀﺎر ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﺪ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﮔﺮوﻫﻲ در ﺻﺪد‬
‫اﻧﺘﻘﺎم ﺟﻮﻳﻲ از ﺣﺎﻛﻤﺎن ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﺮآﻳﻨﺪ؟‬
‫ﺳﺨﻦ ﮔﻮ در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬در ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻣﺤﺘﻤﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد ﻣﺎ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﭘﻴﺶ ﻗﺪم‬

‫‪٣١٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺷﺪه اﻳﻢ‪ ،‬اﺣﺘﻤﺎل دارد ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺣﺮﻣﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺜﺒﺘﻲ از ﻧﺎﺣﻴﺔ ﻣﺎ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺪان ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻧﺘﻘﺎم ﺟﻮﻳﻲ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺿﻤﻦ اﻳﻨﻜﻪ دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﻓﻌﺎﻟﻴﻦ‬
‫ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺮدم را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ روﻧﺪ ﺣﺮﻛﺖ‬
‫دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻲ ﺷﻚ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﺎر ﺗﻌﻘﻴﺐ و ﻣﺠﺎزات دوﻟﺘﻤﺮدان ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ‬
‫ﺗﻌﻬﺪ ﻧﻴﺰ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﭘﺮوﻧﺪه ﻫﺎي ﻣﺘﺨﻠﻔﻴﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮ‬
‫ﻋﻬﺪة دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻧﻪ وﻇﻴﻔﺔ دوﻟﺖ اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﺣﺎﺿﺮان ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ اش ﻧﮕﺮان وﺿﻊ‬
‫ﺧﻮد ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺮﺳﻴﺪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن‪،‬‬
‫ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺟﺮم ﻗﺘﻞ ﻳﺎ ﻓﺴﺎد ﻣﺎﻟﻲ دﺳﺘﮕﻴﺮ ﻧﻜﻨﻨﺪ و ﺑﻪ دارﻣﺎن ﻧﻜﺸﻨﺪ و ﻳﺎ در‬
‫ﻣﻼء ﻋﺎم ﺳﻼﺧﻲ ﻧﻜﻨﻨﺪ؟‬
‫ﺳﺨﻦ ﮔﻮ در ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﺗﻤﺎم ﺗﻼش ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ ﭘﻴﺪا ﻧﻜﻨﻴﻢ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻮرد‪ ،‬اوﻻٌ از دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ‬
‫ﻛﻪ در ﻃﻮل ﻣﺪت اﻧﺘﻘﺎل از اﻳﺠﺎد ﭼﻨﻴﻦ وﺿﻌﻲ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﺎٌ ﻗﺒﻞ از‬
‫ﻣﺮﺣﻠﺔ واﮔﺬاري ﺑﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﮔﺮوه ﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ‬
‫داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از روي ﻛﺎر آﻣﺪن دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ ﺟﺎن‬
‫دوﻟﺘﻤﺮدان ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ از راه ﺣﻠﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺎن ﻣﺎ و ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻤﺎن را ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻀﻤﻴﻦ‬
‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻟﻐﻮ ﺣﻜﻢ اﻋﺪام ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺎده اي را در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ آﻳﻨﺪة‬
‫اﻳﺮان ﺑﮕﻨﺠﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺼﻮﻧﻴﺖ ﺟﺎن ﻣﺎ ﺳﺒﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ‬
‫در آﻳﻨﺪه ﻧﻴﺰ ﻫﻴﭻ ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﺟﺮم ﻫﺎي واﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﻣﺤﻜﻮم ﻧﮕﺮدد‪.‬‬
‫ﻣﺎ اﻣﻴﺪ دارﻳﻢ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻳﻦ ﻗﺪﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻲ دارﻳﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺮاي‬
‫اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﺷﻴﻮة ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﻴﺰ ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﻣﻲ ﺑﺮﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺷﻜﺮاﻧﺔ اﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﻋﻤﺎﻟﻲ ﻧﺰﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻣﺎ ﺗﻤﺎم ﺗﻼش ﺧﻮد را ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد و اﮔﺮ آﻗﺎﻳﺎن ﻧﻴﺰ ﻛﻤﻚ‬

‫‪٣١١‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﻨﻨﺪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻠﻲ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪ .‬در واﻗﻊ‬
‫ﺗﻤﺎم ﺳﻌﻲ و ﻛﻮﺷﺶ ﻣﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ از ﻧﻮ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺧﻮن و‬
‫ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻧﮕﺮدد‪.‬‬
‫در ﺟﻠﺴﺔ آن روز ﻛﻪ ﻧﺸﺴﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺲ از‬
‫ﭘﺮﺳﺶ و ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد دﻳﮕﺮ‪ ،‬اﺻﻞ ﻣﺴﺄﻟﺔ واﮔﺬاري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ رأي‬
‫ﮔﻴﺮي ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﺔ رأي ﮔﻴﺮي اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﮔﺎن ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ‬
‫ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ و واﮔﺬاري آن ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮﻗﺖ‬
‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از آن ﻫﻴﺄﺗﻲ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ‬
‫ﻛﻪ آﻧﺮا ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا ﺑﮕﺬارد‪ .‬از ﺟﻤﻠﺔ ﺗﻤﺎس و ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ از‬
‫ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﻧﻘﻞ و اﻧﺘﻘﺎﻟﻬﺎي ﻛﻪ در ﺳﻄﺢ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن‬
‫ارﺗﺶ و ﺳﭙﺎه و ﻏﻴﺮه ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭘﻴﺶ از آﻏﺎز ﻃﺮح اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬

‫ﻧﻮﻳﺪ آزادي‬
‫دو ﻫﻔﺘﺔ ﭘﻴﺶ از ﻓﺮا رﺳﻴﺪن ﺳﺎل ﻧﻮ و در روزﻫﺎي ﭘﺮ ﺷﻮر و ﺷﻌﻔﻲ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﺮﮔﺮم ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن وﺳﺎﺋﻞ ﺟﺸﻦ و ﺳﺮور ﻋﻴﺪ‬
‫ﻧﻮروز ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از دﻓﺘﺮ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬رﻫﺒﺮ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان اﻋﻼﻣﻴﻪ اي‬
‫ﺻﺎدر ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ در آﻏﺎز ﺳﺎل ﻧﻮ رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺧﺒﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ را‬
‫ﺑﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺟﺰ ﺗﻌﺪاد ﻣﻌﺪودي از‬
‫ﺳﺮدﻣﺪاران ﺣﻜﻮﻣﺖ از ﻣﺤﺘﻮاي اﻳﻦ ﺧﺒﺮ اﻃﻼع ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺒﻴﺮ و ﺗﻔﺴﻴﺮ‬
‫ﭼﻨﺪان زﻳﺎدي از آن ﻧﺸﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﻫﻢ ﻛﻪ دل ﺧﻮﺷﻲ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺒﺮ‬
‫را ﭼﻨﺪان ﺟﺪي و ﻣﻬﻢ ﺗﻠﻘﻲ ﻧﻜﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﻣﺮﺗﺐ در ﺑﺎرة اﻳﻦ ﭘﻴﺎم و ﻫﺪﻳﺔ ﻧﻮروزي‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ داد ﺳﺨﻦ ﻣﻲ دادﻧﺪ و ﻧﻮروز آن ﺳﺎل را ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﻮروزﻫﺎ و‬
‫ﻫﺪﻳﻪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ را ﻳﻜﻲ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻫﺪاﻳﺎﻳﻲ وﺻﻒ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ‬
‫اﻳﺮان ارزاﻧﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ وﺻﻒ ﻣﺮدم ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﺔ‬
‫رژﻳﻢ ﺳﺮﮔﺮم ﻛﺎر ﺧﻮد ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در اﻧﺘﻈﺎر آﻏﺎز ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر و رﺳﻴﺪن ﻋﻴﺪ ﻧﻮروز و‬

‫‪٣١٢‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻧﺪﻛﻲ ﺷﺎدي و ﺳﺮور ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ ﻓﺮا رﺳﻴﺪن ﻋﻴﺪ ﻧﻮروز ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺮاﻳﺸﺎن‬
‫ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن ﻣﻲ آورد‪.‬‬
‫آن ﺳﺎل ﺑﺮ ﺧﻼف ﺳﺎﻟﻬﺎي ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﭘﻴﺎم ﻧﻮروزي وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻛﻪ در دﻗﺎﻳﻖ‬
‫اول ﺳﺎل ﺗﺤﻮﻳﻞ ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ روز ﻧﺨﺴﺖ ﺳﺎل ﻧﻮ ﻣﻮﻛﻮل ﺷﺪ‪ .‬در اوﻟﻴﻦ‬
‫روز ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺧﻼف ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻗﺮار ﺑﺮ اﻳﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺎم ﻧﻮروزي رﻫﺒﺮ ﻛﺸﻮر در‬
‫ﻣﺮاﺳﻢ وﻳﮋه اي در ﻛﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن و در ﺟﻤﻊ ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻳﺮاد ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ‪ ،‬از ﺗﻤﺎم ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻛﺸﻮري و ﻟﺸﻜﺮي و اﻧﺒﻮﻫﻲ از روﺣﺎﻧﻴﻮن ﭼﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ و ﭼﻪ ﻏﻴﺮ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ از ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان دﻋﻮت ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ در اﻳﻦ‬
‫ﻣﺮاﺳﻢ ﺣﻀﻮر ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫روز اول ﺳﺎل‪ ،‬از ﺻﺒﺢ زود ﻣﺪﻋﻮﻳﻦ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﻛﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﮔﺮد‬
‫آﻣﺪﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ در ﺑﺨﺸﻲ از ﻛﺎخ در ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن از ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﺎﻋﺖ ﻧﻪ ﺑﺎﻣﺪاد وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮔﺮوﻫﻲ از‬
‫ﺳﺮدﻣﺪاران رژﻳﻢ و ﺟﻤﻌﻲ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﻮﻃﺔ ﻛﺎخ‬
‫رﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ از اﺟﺮاي ﻣﺮاﺳﻢ ﻧﻈﺎﻣﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺎﻻر ﺑﺰرگ ﻛﺎخ ﻛﻪ دﻋﻮت ﺷﺪﮔﺎن‬
‫در آن ﮔﺮد آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ وارد ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﺻﺪر ﻣﺠﻠﺲ رﻓﺖ و روي ﻣﺒﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺶ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮاﻫﺎن روﺣﺎﻧﻲ او در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ و‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﺔ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﻛﺜﺮاٌ در ﭼﻨﺪ روز ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻫﺎي ﺗﺎزه‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ وي ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻘﺎم و درﺟﺎﺗﺸﺎن‬
‫اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬
‫دﻗﺎﻳﻘﻲ ﺑﻌﺪ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺖ و ﭘﺸﺖ ﻣﻴﻜﺮوﻓﻮن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و‬
‫ﭘﺲ از ﺣﻤﺪ و ﺛﻨﺎي ﺑﺎرﻳﺘﻌﺎﻟﻲ ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﻳﺮاد آﻏﺎز ﻛﺮد ‪:‬‬
‫‪ -‬در ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﺣﻮادﺛﻲ ﺑﻪ وﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻋﻈﻤﺖ و ارزش و اﻋﺘﺒﺎر آن‪ ،‬ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ روزﮔﺎران در ﺣﺎﻓﻈﺔ ﺗﺎرﻳﺨﻲ‬
‫آن ﻣﻠﺖ زﻧﺪه و ﺟﺎودان ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﻛﺸﻮر و ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺮ‬
‫ﻓﺮاز و ﻧﺸﻴﺐ ﺧﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻮادﺛﻲ را داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﭽﻪ اﻣﺮوز ﻣﻦ در ﺣﻀﻮر‬

‫‪٣١٣‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ و در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان و در ﭘﻴﺸﮕﺎه ﺗﺎرﻳﺦ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ‬
‫ﻣﻄﺮح ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺪون ﺷﻚ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺣﻮادث ﺑﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﻴﺪوارم ﻛﻪ اﻳﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺛﻤﺮات ﭘﺮ ﺧﻴﺮ و ﺑﺮﻛﺘﻲ ﺑﺮاي ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ‬
‫ﻣﺎ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﭘﺲ از ﺳﻜﻮت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬روﺣﺎﻧﻴﺖ اﻳﺮان ﻛﻪ‬
‫در ﻃﻮل ﺣﻴﺎت ﺧﻮد ﻫﻤﻮاره در ﻛﻨﺎر ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﻮدﻧﺪ و در ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺮدم‬
‫اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻮد را ﺷﺮﻳﻚ و در ﺷﺎدي و ﻏﻢ آﻧﻬﺎ ﺧﻮد را ﺳﻬﻴﻢ‬
‫ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از زﻣﺎن ﻫﺎي دور ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺣﻜﺎم دﻳﻦ اﺳﻼم و‬
‫ﻓﻘﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻌﻔﺮي ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﺳﻮي ﺳﻌﺎدت و ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ ﻫﺪاﻳﺖ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻋﻠﻤﺎ و ﺑﺰرﮔﺎن ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺷﻴﻌﻪ ﻃﻲ رﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎ و ﻛﺘﺒﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫اﻣﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭼﻨﻴﻦ ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮي ﺑﻮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﺣﺮﻛﺖ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﺳﺎل ‪ 57‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ اﻣﺎم راﺣﻞ اﻳﻦ آرزو ﺟﺎﻣﺔ‬
‫ﻋﻤﻞ ﭘﻮﺷﻴﺪ‪ ،‬ﺳﻪ دﻫﺔ ﺗﻤﺎم‪ ،‬ﺗﻼش و ﻛﻮﺷﺶ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺻﺮف ﺑﻪ ﺛﻤﺮ رﺳﺎﻧﺪن‬
‫اﻳﻦ آرزوﻫﺎ ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺗﺄﺳﻒ دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﻣﺮي ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ و‬
‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ اﺣﻜﺎم ﻗﺮآن و دﺳﺘﻮرات ﻓﻘﻬﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺰرﮔﻲ ﻣﺜﻞ اﻳﺮان را اداره‬
‫ﻛﺮد‪ .‬ﺣﺎﺻﻞ ﺳﻪ دﻫﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎ آن ﭼﻴﺰي ﻧﺒﻮد ﻛﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن و‬
‫ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺧﻮاﺳﺘﺎر آن ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻧﻴﺰ ﻃﻲ ﻧﺸﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد ﻛﻪ در اﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﺔ اﺧﻴﺮ‬
‫داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮن از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺎره‬
‫ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺮدم و ﻣﻨﺘﺨﺒﻴﻦ آﻧﺎن ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ‬
‫اﺣﻜﺎم ﻋﺮﻓﻲ و ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﺔ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ دﻧﻴﺎ ﻣﻤﻠﻜﺖ را اداره‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺳﻜﻮت ﻛﺮد و ﺑﻌﺪ ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ داد ‪ :‬ﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﺔ اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﻛﺸﻮر و ﻧﺎ ﻛﺎر آﻣﺪ ﺑﻮدن اﺣﻜﺎم ﺷﺮﻳﻌﺖ در اﻣﺮ‬
‫ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﺮدم‪ ،‬اﻣﺮوز ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ و وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ را ﻣﻠﻐﻲ ﻛﻨﻴﻢ و ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﻣﻮﻗﺘﺎٌ‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ارﺗﺶ اﻳﺮان ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻧﻬﺎد ﻣﻠﻲ و ﻣﻴﻬﻨﻲ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺴﻴﺮ ﺣﺮﻛﺖ‬

‫‪٣١٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫» ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ« ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﺔ ﻗﻠﺒﻲ و آرزوي دﻳﺮﻳﻨﺔ ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﻫﻤﻮار ﺳﺎزد و ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺳﭙﺮدن ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ارﺗﺶ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ اﺗﺨﺎذ ﮔﺮدﻳﺪه‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ اوﻻٌ در ﻏﻴﺎب ﺣﺎﻛﻤﺎن ﻓﻌﻠﻲ ﺗﺎ اﻧﺘﺨﺎب دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم‪ ،‬ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫ﺑﺪون ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ارﺗﺶ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺣﻔﻆ اﻣﻨﻴﺖ و ﺣﺮاﺳﺖ از‬
‫ﻧﻈﻢ و آراﻣﺶ ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ادارة دوران اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ را ﻋﻬﺪه دار ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻮم اﻳﻨﻜﻪ اﻓﺮاد‬
‫ﻓﺘﻨﻪ ﺟﻮ و ﺑﻲ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ اﺧﻼﻟﻲ در اﻣﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﻣﺮدم‬
‫ﺳﺎﻻري ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻴﺎورﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺮاي ﺣﺮﻛﺖ ﺳﺎﻟﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫دﻣﻜﺮاﺳﻲ و ﻣﺮدم ﺳﺎﻻري ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺗﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻳﻢ ﻛﻪ رﺋﻮس اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت‬
‫ﺑﺸﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ -‬از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ارﺗﺶ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﻛﻪ از اﻣﺮوز ﻛﻪ ﻋﻬﺪه دار ادارة‬
‫اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺔ آزادﻳﻬﺎي ﻣﺼﺮح در ﻣﻨﺸﻮر ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬
‫را در ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺟﺎري ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﻣﺪاﻓﻊ آزادﻳﻬﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و‬
‫ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر آزادي ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت و ﻋﻘﻴﺪه و ﺑﻴﺎن و ﻗﻠﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺮدم ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ در‬
‫ﻳﻚ ﻓﻀﺎي آزاد و ﺳﺎﻟﻢ در اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬از دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن‬
‫ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﻗﻴﺪ و ﺷﺮﻃﻲ ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮدﻧﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﺔ ﺑﻪ ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ در ﻛﻨﺎر ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﺧﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ و در‬
‫ﺳﺎزﻧﺪﮔﻲ ﻛﺸﻮرﺷﺎن در ﺣﺪ ﺗﻮان ﺧﻮد ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬از دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﺷﺶ ﻣﺎه از‬
‫ﺗﺎرﻳﺦ اﻣﺮوز‪ ،‬ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت ﻻزم ﺑﺮاي ﻳﻚ رﻓﺮاﻧﺪم ﺳﺮاﺳﺮي و ﻛﺎﻣﻼٌ آزاد ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت‬
‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ و ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻛﺸﻮرﻫﺎي آزاد ﺟﻬﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎزد ﺗﺎ در‬
‫ﻳﻚ ﻓﻀﺎي آزاد ﻧﻈﺎم ﺳﻴﺎﺳﻲ آﻳﻨﺪة ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -‬از دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ دﻋﻮت از‬
‫ﺣﻘﻮﻗﺪاﻧﺎن ﻣﺒﺮز و ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران ﻣﻌﻤﺮ و ﻣﺘﺮﺟﻤﻴﻦ ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻛﺸﻮر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﺎﺳﻲ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻣﻜﺮات ﺟﻬﺎن اﻗﺪام ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ از‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻮﺳﺴﺎن‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﺎﺳﻲ‬

‫‪٣١٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻣﻜﺮات ﺟﻬﺎن ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪ -‬از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻪ ﻣﺎه ﭘﺲ از‬
‫رﻓﺮاﻧﺪوم ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻈﺎم ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﺸﻮر و ﺗﻬﻴﺔ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺠﻠﺲ‬
‫ﻣﻮﺳﺴﺎن و ﺗﺼﻮﻳﺐ آن از ﻃﺮف ﻣﻠﺖ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﻣﺠﻠﺲ‬
‫ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ را ﺑﺮﮔﺰار ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﻠﺖ‪ ،‬دوﻟﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -‬از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب‬
‫دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ اﻳﻦ دوﻟﺖ ﺑﺴﭙﺎرد و ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻧﻈﺎﻣﻲ‬
‫ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﺎت‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪ :‬روﺣﺎﻧﻴﺖ از اﻳﻦ ﭘﺲ در ﻫﻴﭻ ﻳﻚ‬
‫از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد و ﻫﻴﭻ روﺣﺎﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ‬
‫ﻟﺒﺎس روﺣﺎﻧﻲ در ﻣﺸﺎﻏﻞ دوﻟﺘﻲ و ﺣﺘﻲ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪاي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻣﺮدم در‬
‫ﻣﺠﻠﺲ ﻗﺎﻧﻮن ﮔﺬاري ﺷﺮﻛﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻧﻜﺮد‪ .‬ﻏﺮض اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ در ﻫﻢ آﻣﻴﺨﺘﻪ ﻧﮕﺮدد‬
‫ﺗﺎ آﺳﻴﺒﻲ از اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﻧﻬﺎد ﻣﺬﻫﺐ و ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ وارد ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫ﺳﺨﻨﺎن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺟﻤﻼت ﭘﺎﻳﺎن ﮔﺮﻓﺖ ‪ :‬ﻣﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮﻧﻲ ﻛﻪ در‬
‫ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ ﻋﻬﺪه دار ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ ﻛﻪ‬
‫در ﻛﺎر ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻧﺎ ﻣﻮﻓﻖ و از ﻛﺎر اﺻﻠﻲ ﺧﻮد ﻛﻪ ادارة اﻣﻮر ﻣﻌﻨﻮي ﻣﺮدم‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬اﻣﺮوز ﺑﺎ ﭘﺬﻳﺮش اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻧﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﺳﻪ‬
‫دﻫﺔ ﺧﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺳﻌﻲ ﻛﺮدﻳﻢ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﻴﺒﺎﺗﻲ ﻛﻪ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺧﻮد ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻲ آﻧﻜﻪ ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ آن‪ ،‬ﻣﻤﻠﻜﺖ از ﻧﻮ دﭼﺎر آﺷﻮب و ﻫﺮج و‬
‫ﻣﺮج ﮔﺮدد و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ از ﻧﻮ ﺧﻮن و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي در ﻛﺸﻮر ﺟﺎري ﺷﻮد‪ .‬اﻣﻴﺪوارﻳﻢ‬
‫ﻛﻪ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺎﻧﺔ ﻣﺎ ﺟﺒﺮان ﺧﻄﺎﻫﺎﻳﻲ را ﺑﻜﻨﺪ ﻛﻪ در ﺳﺎﻟﻬﺎي‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣١٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺳﺨﻨﺎن ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮة وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوري ﮔﺮدآﻣﺪﮔﺎن و ﺗﻌﺠﺐ و‬

‫ﺣﻴﺮت ﻣﺮدم ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان و ﺟﻬﺎن رو ﺑﻪ رو ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺑﺪون اﺳﺘﺜﻨﺎء از‬
‫ﺷﻨﻴﺪن ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي روﺣﺎﻧﻴﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﮕﻔﺖ زده و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل‬
‫ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ‪ ،‬اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم ﻳﺎ ﭘﺎي ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻛﻪ ﻣﺮاﺳﻢ‬
‫ﻛﻨﺎره ﮔﻴﺮي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎٌ ﭘﺨﺶ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻤﺎﺷﺎ‬
‫ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻳﺎ ﮔﻮش ﺧﻮد را ﺑﻪ رادﻳﻮﻫﺎ ﺳﭙﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺎ ﺷﺎدي و ﺳﺮور اﻳﻦ‬
‫ﻣﺎﺟﺮاي ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور را دﻧﺒﺎل ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎدي و ﺳﺮور ﻣﺮدم از ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﺎت ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺷﺮوع‬
‫ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺗﺒﺮﻳﻚ و ﺷﺎدﺑﺎش ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎور ﻛﺮدﻧﻲ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ‬
‫از ﺳﻪ دﻫﻪ‪ ،‬آن ﺧﺠﺴﺘﻪ ﺑﺎدي را ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﺷﺮوع ﺳﺎل ﻧﻮ‬
‫آرزوﻳﺶ را ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻃﻠﻴﻌﻪ ﺳﺎل ﻧﻮ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن آورده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻲ‬
‫دﻟﻴﻞ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ در ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﺎت ﻛﻮﺗﺎه ﻫﺮ اﻳﺮاﻧﻲ در دل ﺧﻮد روزﻫﺎي ﺧﻮش‬
‫آزادي را ﺗﺠﺴﻢ ﻣﻲ ﻛﺮد و در ﭘﺮﺗﻮ اﻳﻦ آزادي ﻛﻪ ﻧﺴﻴﻢ ﺧﻮش آن ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺎن‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻪ در آﻏﺎز ﺳﺎل ﺷﺮوع ﺑﻪ وزﻳﺪن ﻛﺮده ﺑﻮد‪ ،‬آﻳﻨﺪة دﻟﭙﺬﻳﺮي را ﺑﺮاي‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﻠﺖ ﺧﻮد آرزو ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬
‫آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﻠﻮي ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﮔﻮش ﺑﻪ رادﻳﻮ ﺳﭙﺮده‬
‫و ﻣﺮاﺳﻢ را دﻧﺒﺎل ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ﺑﺎ اﺷﺘﻴﺎق ﺗﻤﺎم ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﺟﺮا‬
‫ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺧﺘﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻫﻤﻪ ﻫﻢ ﻧﮕﺮان ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا ﺗﺮﻓﻨﺪ ﺗﺎزه اي در ﻛﺎر‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي از ﻣﺴﻴﺮ ﺧﻮد ﻣﻨﺤﺮف ﮔﺮدد‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺎ ﺣﺎدﺛﻪ‬
‫اي ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺨﻮرد‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﭘﺲ از اﻳﺮاد ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻓﺴﺮاﻧﻲ ﻛﻪ در ﻛﻨﺎر او‬
‫اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬رﻓﺖ و ﺑﺎ ﺧﻮﺷﺮوﻳﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻳﻚ آﻧﻬﺎ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﮔﻔﺖ و آﻧﺎن را در‬
‫آﻏﻮش ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻮﺳﻴﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻃﺮف ارﺷﺪ آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در ﻛﻨﺎرش اﻳﺴﺘﺎده‬
‫ﺑﻮد ﺑﺮﮔﺸﺖ و ﮔﻔﺖ ‪:‬‬
‫ﻣﺒﺎرك اﺳﺖ‪ .‬از ﻫﻤﻴﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻳﺮان ﻣﻮﻗﺘﺎٌ ﺑﺮ ﻋﻬﺪة ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻻزم اﺳﺖ آﻣﺎدﮔﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان اﻋﻼم ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ادارة اﻣﻮر‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪.‬‬

‫‪٣١٧‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻨﺎن وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪة ارﺷﺪ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن ﭘﺸﺖ ﻣﻴﻜﺮوﻓﻮن ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﺳﭙﺎس از ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮي و درود ﺑﻪ ﻫﻤﺔ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﭼﻪ در‬
‫داﺧﻞ و ﭼﻪ در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ آﻏﺎز ﻛﺮد؟‬
‫ﺑﺎ درود و ﺷﺎدﺑﺎش ﺑﻪ ﻫﻤﺔ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎن ﻋﺰﻳﺰ در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ اﻳﺮان و ﺟﻬﺎن‪،‬‬
‫ﻣﻦ و ﻫﻤﻘﻄﺎراﻧﻢ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ در ﻳﻚ ﺷﺮاﻳﻂ اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻲ و ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﺎز‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺘﻤﺎن‪ ،‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﺎﻣﻮرﻳﺘﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ و‬
‫ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﺔ ﻣﺮدم اﻳﺮان اﻳﻦ دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ‪ ،‬آن ﻫﻢ در آﻏﺎز ﺳﺎل‬
‫ﻧﻮ ﻣﺴﺮت اﻧﮕﻴﺰ و ﺷﺎدي آﻓﺮﻳﻦ اﺳﺖ و اﻣﻴﺪ دارﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ‬
‫ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ اﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ و ﺣﺴﺎس و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎز‬
‫را ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﻄﻠﻮﺑﻲ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﭘﻴﺶ از ﺷﺮﻛﺖ در اﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ‪ ،‬در ﺣﻀﻮر رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺟﻤﻬﻮري‬
‫اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﺷﺮف ﺳﺮﺑﺎزي ﺧﻮد ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻳﺎد ﻛﺮده و ﺗﻌﻬﺪ ﺳﭙﺮده اﻳﻢ ﻛﻪ در‬
‫ﻃﻮل زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم ﻋﻬﺪه دار ادارة‬
‫اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻢ آزادي ﻫﺎي ﻻزم ﺑﺮاي ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي‬
‫دﻣﻜﺮاﺳﻲ را ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻴﻢ و ﻫﻢ ﭘﺎﺳﺪار ﻧﻈﻢ و آراﻣﺶ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﻴﻢ و ﻫﻢ ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب دوﻟﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ آن‬
‫دوﻟﺖ ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻏﻞ اﺻﻠﻲ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﻦ و ﻫﻤﻘﻄﺎراﻧﻢ‪ ،‬ﺧﻮد را ﻣﻮﻇﻒ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﺧﺎﻃﺮ ﺟﻤﻌﻲ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ دوﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﺎ ﻳﻚ دوﻟﺖ‬
‫ﻣﻮﻗﺖ و ﺑﺮاي دوران اﻧﺘﻘﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻦ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﻲ ارﺗﺶ و ﻣﺴﺌﻮل و‬
‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﺳﻮﮔﻨﺪي را ﻛﻪ در ﻧﺰد رﻫﺒﺮ ﭘﻴﺸﻴﻦ‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ادا ﻛﺮده ام‪ ،‬در ﺣﻀﻮر ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﻤﻠﻜﺖ و در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان‬
‫ﺗﻜﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬آﻧﮕﺎه اﻳﻦ اﻓﺴﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻧﺎﻣﻪ اي ﻛﻪ‬
‫ﻫﻤﺮاه داﺷﺖ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﻗﺮاﺋﺖ ﻛﺮد ‪:‬‬
‫‪ »-‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺴﺌﻮل دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ از ﻃﺮف‬

‫‪٣١٨‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻤﻘﻄﺎراﻧﻢ ﻛﻪ در اﻳﻦ دوﻟﺖ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻫﻤﻜﺎري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ‬

‫اﻳﺮان ﺑﻪ ﺷﺮاﻓﺖ ﺳﺮﺑﺎزي ﺧﻮد ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻳﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ در ﻃﻮل زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺮاي اﻳﻦ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ وﻇﺎﻳﻔﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻤﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﻤﺎل درﺳﺘﻲ و ﭘﺎﻛﻲ و ﺣﺴﻦ ﻧﻴﺖ و ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﺣﺐ و‬
‫ﺑﻐﻀﻲ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻛﻨﻴﻢ و ﭘﺲ از اﻧﺘﺨﺎب دوﻟﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻪ‬
‫دوﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻳﻢ و ﺑﻪ ﺷﻐﻞ ﻧﻈﺎﻣﻴﮕﺮي ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮدﻳﻢ«‪.‬‬
‫ﻣﺴﺌﻮل دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﭘﺲ از ادا ﺳﻮﮔﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد را ﭼﻨﻴﻦ‬
‫اداﻣﻪ داد‪:‬‬
‫آرزوي ﻣﺎ اﻓﺴﺮان ارﺗﺶ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﺔ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان داﺷﺘﻦ‬
‫ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ آزاد و ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻣﻜﺮاﺗﻴﻚ و ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﻣﺮﻓﻪ و ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در راﺳﺘﺎي اﻳﻦ آرزوﻫﺎ ﻣﺎ ﭘﺎ ﺑﻪ ﭘﺎي ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﻛﻮﺷﺶ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻛﻪ‬
‫در راه رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ اﻫﺪاف ﺑﺰرگ ﻫﻴﭻ ﻣﺎﻧﻌﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻴﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ در راﺳﺘﺎي اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه اش‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬اﻋﻼم ﻣﻲ دارد ﻛﻪ ‪:‬‬
‫‪ -‬ادارة اﻣﻮر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺪون ﻫﻴﭻ وﻗﻔﻪ اي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫داﺷﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻠﻴﺔ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﭘﺴﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﺎﻗﻲ‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ وزراء و ﻣﻘﺎﻣﺎت ارﺷﺪ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ از اﻣﺮوز وﻇﺎﻳﻒ ﺧﻮد را‬
‫ﺑﻪ ارﺷﺪﺗﺮﻳﻦ ﻣﻌﺎوﻧﻴﻦ ﺧﻮد واﮔﺬار ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺧﻮد ﻛﻨﺎر ﻣﻲ روﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ‬
‫آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدد ‪.‬‬
‫‪ -‬روﺣﺎﻧﻴﻮﻧﻲ ﻛﻪ در ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي دوﻟﺘﻲ ﻣﺸﻐﻮل اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺧﻮد را ﺑﻪ ارﺷﺪﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎم ﻏﻴﺮ روﺣﺎﻧﻲ آن ﺳﺎزﻣﺎن واﮔﺬار ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬
‫ﻛﺮد‪.‬‬
‫‪ -‬ﻛﻠﻴﺔ آزادي ﻫﺎي ﻣﺼﻮﺑﻪ در ﻣﻨﺸﻮر ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ از اﻣﺮوز در‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺟﺎري ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﺬﻛﺮ ﻛﻪ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻃﺒﻖ وﻇﺎﻳﻔﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ‬
‫ﻋﻬﺪه اش ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻣﺴﺌﻮل ﺣﻔﻆ اﻣﻨﻴﺖ و اﻳﺠﺎد ﻧﻈﻢ و‬
‫آراﻣﺶ و ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن ﺷﺮاﻳﻂ ﻻزم ﺑﺮاي دوران اﻧﺘﻘﺎل اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻨﺮو اﻳﻦ‬
‫دوﻟﺖ ﻫﻴﭻ ﻧﻮع ﺗﺼﻤﻴﻤﻲ در ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﺪه و ﻛﻼن ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻟﺬا‬

‫‪٣١٩‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫از ﻣﺮدم ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ اﻧﺘﻈﺎري ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ از دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ آﻧﭽﻪ از ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ از‬
‫آزادﻳﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ از اﻣﺮوز ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻘﻮل و ﻣﻄﺎﺑﻖ روال ﻣﻠﺘﻬﺎي‬
‫آزاد ﺟﻬﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺳﺒﺐ داﺷﺘﻦ آزادي ﻣﺨﻞ ﻧﻈﻢ و آراﻣﺶ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫و ﺳﻠﺐ آزادي دﻳﮕﺮان ﻧﺸﻮﻧﺪ و اﺟﺎزه دﻫﻨﺪ دوران اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎ آراﻣﺶ ﻛﺎﻣﻞ‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺧﻮد را ﻃﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬از ﻓﺮدا ﺻﺒﺢ ﻫﻴﺄﺗﻲ از ﻗﻀﺎت ﺑﺮاي رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺳﺮﻳﻊ ﺑﻪ وﺿﻊ زﻧﺪاﻧﻴﺎن‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﺮﺗﻴﺒﺎت ﻻزم را ﺑﺮاي آزادي ﻛﻠﻴﻪ زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﺳﻴﺎﺳﻲ‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن ﻧﻴﺰ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﻴﭻ ﻓﺮدي را ﺑﻪ ﺟﺮم‬
‫ﺳﻴﺎﺳﻲ دﺳﺘﮕﻴﺮ و زﻧﺪاﻧﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﻓﻀﺎي آزادي ﺳﻮء‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و دﺳﺖ ﺑﻪ آﺷﻮب و ﻫﺮج و ﻣﺮج ﺑﺰﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ در ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ اﻳﻦ ﭘﻴﺎم را ﺑﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﻋﺰﻳﺰﻣﺎن در‬
‫ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻋﻘﻴﺪه ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻣﺴﻠﻜﻲ و‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ آزادﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺪون ﻫﻴﭻ ﺷﺮط و ﺷﺮوﻃﻲ ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﺑﺎز ﮔﺮدﻧﺪ و‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻧﺸﺎن در داﺧﻞ ﻛﺸﻮر در اﻳﺠﺎد دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم‬
‫ﻓﺮودﮔﺎه ﻫﺎ و ﻣﺮزﻫﺎي ﺧﺎﻛﻲ و آﺑﻲ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ روي آﻧﺎن ﺑﺎز اﺳﺖ‪ .‬در اوﻟﻴﻦ‬
‫ﭘﺮواز اﻳﻦ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻪ در ﻣﻌﻴﺖ اﻋﻀﺎء دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ از‬
‫آﻧﺎن در ﻓﺮودﮔﺎه اﺳﺘﻘﺒﺎل و دﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﮔﻞ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺧﻮش آﻣﺪ ﺑﻪ ﺗﻚ ﺗﻚ‬
‫آﻧﻬﺎ ﻫﺪﻳﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد‪.‬‬
‫‪ -‬از ﻫﻤﺔ اﺳﺘﺎدان داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ و از ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران و ﺣﻘﻮق داﻧﺎن و‬
‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ و ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن دﻋﻮت ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ در روﻧﺪ آﺷﻨﺎ ﺳﺎزي ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن‪،‬‬
‫ﭼﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﻘﺎﻻﺗﻲ در ﻧﺸﺮﻳﺎت و ﭼﻪ ﺷﺮﻛﺖ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ‬
‫و رادﻳﻮﻳﻲ ﺑﺎ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻫﻤﻜﺎري ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺮدم‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﺎ اﺻﻮل و‬
‫ﻣﻨﺰﻟﺖ آزادي آﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻢ ﺑﺎ آﮔﺎﻫﻲ و ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻛﺎﻣﻞ در ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮي دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر در اﻳﻨﺠﺎ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺷﻮراي‬

‫‪٣٢٠‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻋﺎﻟﻲ ﻧﻈﺎﻣﻲ در ﻣﻘﺎم رﺋﻴﺲ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ اﻳﺮاد ﻛﺮد‪ .‬ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن‬
‫ﺑﻴﺎﻧﺎت او ﻣﺮاﺳﻢ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﻴﺪ‪ .‬وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ روﺣﺎﻧﻴﻮن زﻣﺎﻣﺪار‬
‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ ﻛﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن را ﺗﺮك ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬در ﭘﻲ آﻧﺎن دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺰ آﻧﺠﺎ‬
‫را ﺗﺮك ﮔﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻻن دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﭘﺲ از ﮔﻔﺘﮕﻮ و ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶ‬
‫ﺧﺒﺮﻧﮕﺎران ﺑﻪ ﻣﻘﺮ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ اوﻟﻴﻦ ﺟﻠﺴﺔ دوﻟﺖ ﺧﻮد را‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﺔ اﺟﺮا ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮد ﭘﻴﺎﻣﺪ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن ﻛﻪ آﻣﺪ ﺗﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺴﻴﺢ‬
‫ﺟﺎن ﺑﺒﺎزد و ﺑﺸﺎرت رﺳﺘﮕﺎري ﻳﻚ ﻣﻠﺖ را ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬

‫‪٣٢١‬‬
 ‫ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ‬
‫ﭘﻴﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان و ﺗﻮﺻﻴﻪ اي ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن‬

‫آﻧﭽﻪ در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﺧﻮاﻧﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﻜﺎﻳﺘﻲ ﻛﻪ در ﮔﻮﺷﺔ‬

‫دور اﻓﺘﺎدة ﻏﺮﺑﺖ و ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و در اوج ﻧﮕﺮاﻧﻲ از آﻳﻨﺪة ﻣﺒﻬﻢ ﻣﻴﻬﻨﻢ‪ ،‬در ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺧﻴﺎل ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻦ از اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎي آرﻣﺎن ﺧﻮاﻫﻲ ﺧﻮد ﺑﺪان ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺑﺮاي‬
‫ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎﻧﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ام‪ .‬آرزوي ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻓﺮزﻧﺪان اﻳﺮان زﻣﻴﻦ اﻳﻦ‬
‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻮادث ﺧﻴﺎﻟﻲ اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﻄﻊ و ﻳﻘﻴﻦ در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺑﻪ وﻗﻮع ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ و اﻟﮕﻮ و اﻳﺪه اي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ آن و در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ راه ﮔﺸﺎﻳﻲ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ و ﺑﻪ ﺻﻼح ﻣﺮدم و ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻳﺮان اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار‬
‫ﺑﮕﻴﺮد ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺪﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻠﺖ رﻧﺞ دﻳﺪه و ﻣﺮدم ﺳﺘﻢ ﻛﺸﻴﺪة اﻳﺮان از‬
‫ﻣﺨﻤﺼﺔ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻛﻪ از ﺳﺎﻟﻴﺎن دراز‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋه در ﺳﻪ دﻫﺔ اﺧﻴﺮ ﺑﺪان ﮔﺮﻓﺘﺎر‬
‫ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺠﺎت ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮدﻣﻲ و دﻣﻜﺮاﺳﻲ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻖ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ داﺷﺘﻦ آن را دارﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ ﺗﺎرﻳﺨﻲ و‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و ﭼﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺑﻪ ﺻﻮر‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن ﻓﺮو رﻳﺨﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻌﻲ و ﻛﻮﺷﺶ ﻣﻦ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ راﻫﻲ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎه ﻣﻠﺖ‬
‫اﻳﺮان اراﺋﻪ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ از ﻣﺴﻴﺮ اﻳﻦ ﺧﻴﺎﻟﭙﺮدازﻳﻬﺎ ﻛﻮره راﻫﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮي واﻗﻌﻴﺖ ﮔﺸﻮده ﺷﻮد‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺑﺪاﻋﺎت‪ ،‬اﻛﺘﺸﺎﻓﺎت‪،‬‬
‫اﺧﺘﺮاﻋﺎت و ﺣﺘﻲ ﺧﺪا ﺳﺎزي و دﻳﻦ ﺑﺎزي ﻫﺎ و ﻏﻴﺮه در آﻏﺎز ﺑﺎ ﺧﻴﺎﻟﭙﺮدازﻳﻬﺎي‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ آﻏﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ در ﻻﺑﻼي ﺳﻄﻮر اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه ﻛﻪ آﮔﺎﻫﻲ‬
‫از آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻧﻤﺎن ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬اﻣﻴﺪ دارم ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎﻧﻢ ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻞ و‬
‫ﺗﻌﻤﻖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻄﻮر ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻤﺔ ﻣﺎ ﻣﺒﻬﻢ و ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت آﺷﻜﺎر و ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد اﺳﻨﺎد و‬
‫ﻣﺪارك ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮﻣﻼ و ﺑﺎ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﻌﻀﻼت ﺟﺎﻣﻌﺔ‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﻼﺟﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ‪:‬‬

‫‪ -‬اﺻﻼٌ ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ! ﻇﻬﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﻳﺎ ﻧﻪ!‬
‫زﻳﺮا از ﻧﻈﺮ ﻋﻘﻞ و ﻣﻨﻄﻖ و ﺧﺮد ﻣﻬﻢ آﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ اﮔﺮ ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ اﺗﻔﺎﻗﻲ‬
‫ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺳﻮدي ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬آﻳﺎ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻣﺎم زﻣﺎن دردﻫﺎي ﺑﻲ‬
‫درﻣﺎن ﻣﻠﺖ و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ درﻣﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ!؟‬
‫ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻠﺘﻲ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺑﺮاﻳﻤﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن ﻳﺎ‬
‫ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺔ ﻣﻠﺖ ﻫﺎ در دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺒﺸﺎن ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻨﺠﻲ‬
‫ﻫﺎﻳﻲ دارﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻛﺜﺮ اﻳﻦ ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﭘﺲ از ﺗﺄﻣﻞ ﻫﻮﺷﻴﺎراﻧﻪ و آﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ‬
‫ﻣﻦ ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎﻳﻲ از آﻧﺮا در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﺷﺮح داده ام‪ ،‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ‬
‫رﺳﻴﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻨﺠﻲ در ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ .‬ﻣﻨﺠﻲ ﻫﺮ ﻣﻠﺘﻲ در‬
‫ﻣﻴﺎن ﺧﻮد آن ﻣﻠﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻠﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻳﻦ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ وﻋﺪه ﻫﺎ ﺧﻴﺎﻟﻲ دل ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻪ و ﻫﻤﺔ آن ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ‬
‫را ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻨﺠﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻫﺪﻳﻪ ﺑﻴﺎورد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮاي ﻣﻠﺖ و‬
‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﻣﺎ راه آﻧﻬﺎ را دﻧﺒﺎل ﻧﻜﻨﻴﻢ؟‬
‫اﮔﺮ ﭘﺎﺳﺦ اﻳﻦ ﭼﺮا ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ دو ﻧﻜﺘﺔ اﺳﺎﺳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ‬
‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻮره راﻫﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﻮي آزادي و دﻣﻜﺮاﺳﻲ و‬
‫ﺳﻌﺎدت و ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﻛﻪ آرزوي دﻳﺮﻳﻨﻪ ﻫﻤﺔ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫دو ﻧﻜﺘﻪ از ﻧﻮ اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭼﺎره ﺳﺎز‬
‫ﺑﺮون رﻓﺖ از اوﺿﺎع ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻧﻢ ﻣﻔﻴﺪ و ﺛﻤﺮﺑﺨﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﻠﺖ ﻛﻬﻨﺴﺎل ﺧﻮد را از اﻳﻦ اوﺿﺎع‬
‫واﻧﻔﺴﺎ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻴﻢ‪ ،‬ﭼﺎره اي ﺟﺰ ﭘﻴﺮوي ﻛﺮدن از راه و روﺷﻲ ﻏﻴﺮ از‬
‫آﻧﭽﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﭘﻴﻤﻮده اﻳﻢ ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ ﻳﺎد آوري اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ دو ﻧﻜﺘﻪ‪،‬‬
‫ﻧﻜﺎﺗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﻗﺼﺔ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﻣﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻋﺎﻟﻢ واﻗﻊ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﻗﻮع‬
‫ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﺑﺮاي رﻫﺎ ﺷﺪن از دﺳﺖ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﺔ اﻣﺎم زﻣﺎن و ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺑﺖ از‬
‫او ﻣﺪﻋﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ادارة اﻣﻮر زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮدم و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﺷﺮﻋﺎٌ ﺑﺮ‬
‫ﻋﻬﺪة آﻧﻬﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮدﻣﺎن وارد ﻋﻤﻞ ﺷﻮﻳﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر‬

‫‪٣٢٤‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻫﻢ ﻟﺰوﻣﻲ ﻧﺪارد ﺗﻔﻨﮓ ﺑﺮدارﻳﻢ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺴﻠﺤﺎﻧﻪ ﺑﻪ روﻳﺎروﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﺮوﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻼٌ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﻴﺰ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ در اﻳﻦ‬
‫دﻓﺘﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ ،‬از درون ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﻳﻤﺎن آﻏﺎز ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اﻋﻀﺎء ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ‪،‬‬
‫ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن را ﻛﻪ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ و اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺷﺎﻏﻞ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وادارﻧﺪ ﻛﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ رژﻳﻢ از ﺧﻮد واﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺼﻪ آﻣﺪه اﺳﺖ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ‬
‫آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﭼﺎره اي ﺟﺰ رﻫﺎ ﻛﺮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ و واﮔﺬاري آن ﺑﻪ ﻣﻠﺖ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ‬
‫داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺪران‪ ،‬ﭘﺴﺮان‪ ،‬ﺑﺮادران‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺮان ﻛﻪ ﭼﻤﺎق ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ رژﻳﻢ ﺷﺪه اﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان اﻳﻦ آب و ﺧﺎك اﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮادة اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﺑﮕﺬارﻧﺪ و ﻣﺮدان و زﻧﺎن ﺧﻮد را از ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮي ﻣﻨﻊ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ و از ﺧﺪﻣﺖ آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎز دارﻧﺪ‪ ،‬رژﻳﻢ ﺣﺎﻛﻢ راﻫﻲ ﺟﺰ اﻃﺎﻋﺖ از ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫و ارادة ﻣﺮدم ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﭼﻤﺎﻗﺪار آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﺗﻔﻨﮓ ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ و از ﺟﺎن و ﻣﺎل آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ و ﺑﺴﺘﮕﺎن آﻧﺎن ﺣﻔﺎﻇﺖ‬
‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻪ روي ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻴﻬﻦ ﻣﺎ آﺗﺶ ﻣﻲ ﮔﺸﺎﻳﻨﺪ؟ ﭼﻪ‬
‫ﻛﺴﺎﻧﻲ در زﻧﺪان ﻫﺎ از زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﺑﺎزﺟﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و آﻧﺎن را ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻣﻲ‬
‫دﻫﻨﺪ؟ ﺑﻪ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﭼﻪ اﻓﺮادي آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﻮد اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﻖ و‬
‫ﺣﻘﻮق ﻣﺮدم اﻳﺮان ﺗﺠﺎوز ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻫﻤﺔ آﻧﻬﺎ اﻳﺮاﻧﻲ و ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮادة‬
‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﭘﺪر و ﻣﺎدر و ﺧﻮاﻫﺮ و ﺑﺮادر و ﭘﺴﺮ و دﺧﺘﺮ‬
‫دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭘﺎي آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻣﻴﺎن ﻛﺸﻴﺪ و از ﻃﺮﻳﻖ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻓﻆ‬
‫رژﻳﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻟﻲ ﻛﺮد و ﻓﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر داﻧﺴﺘﻪ و ﻳﺎ ﻧﺎ داﻧﺴﺘﻪ ﻋﺎﻣﻞ‬
‫ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ ﻣﺸﺘﻲ ﺗﺒﻬﻜﺎر ﺷﺪه و ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﺮدم ﺧﻮد‬
‫ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺧﻮد ﭘﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺒﺮﻧﺪ و ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﭼﻄﻮر از ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ آﻧﺎن ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ‬
‫اﮔﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻦ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻔﺖ و ﺧﻮاري و ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻪ وﻃﻦ و ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن‬

‫‪٣٢٥‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﺧﻮد ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ از ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ﻳﺎري ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﺷﺮ اﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫ﺟﻬﻞ و ﺟﻨﻮن از ﺳﺮ ﻣﺮدم ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻳﻘﻴﻦ دارم ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان ﺑﺪون ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺧﺸﻮﻧﺖ و‬
‫ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ رژﻳﻢ ﻓﺎﺳﺪ و ﺗﺒﻬﻜﺎر آﺧﻮﻧﺪﻫﺎ را از ﻣﻴﺎن ﺑﺮدارد و ﻣﻤﻠﻜﺖ‬
‫را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻓﺮزﻧﺪان ﻻﻳﻖ و ﺷﺎﻳﺴﺘﺔ ﺧﻮد ﺑﺴﭙﺎرد‪.‬‬
‫‪ -2‬ﻧﻜﺘﺔ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﺑﺪان اﺷﺎره ﺷﺪه‪ ،‬ﻫﺸﺪاري اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‪ .‬ﭼﻪ آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﺮاﻧﻲ اﻻﺻﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﭼﻪ آﻧﺎﻧﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺗﺒﺎر ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ دارﻧﺪ و ﭼﻪ آن ﺗﻌﺪادي ﻛﻪ از اﻳﻨﺠﺎ و آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺎ‬
‫ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎي دور ﺑﺴﻴﺎري‬
‫ﺑﺮاي ﭘﺎﻳﺪار ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ از ﺟﺎن و دل ﺧﻮد ﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و اﻳﻦ‬
‫ﻣﺬﻫﺐ را ﺑﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻲ رﺳﺎﻧﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﺎ ﻧﻔﺮ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﭘﻴﺮو آن‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺷﺮح اﻋﻤﺎل و رﻓﺘﺎري ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ از ﺟﺎﻧﺐ آﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﺮدم‬
‫رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﺪارد و ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻫﻢ ﺑﻬﺘﺮ از ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻧﺎﭘﺴﻨﺪﺷﺎن واﻗﻒ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺟﺎﻣﻌﺔ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﻮد و ﻣﺬﻫﺒﻲ را ﻛﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ آن‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﺨﻤﺼﺔ اﻳﻦ ﻣﻨﺠﻼﺑﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد آورده اﻧﺪ ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻻزم‬
‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﻴﻮه اي ﻛﻪ در اﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﺑﺪان اﺷﺎره ﺷﺪه ﺑﺎ دوراﻧﺪﻳﺸﻲ و‬
‫ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﻴﻨﻲ‪ ،‬از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺎره ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و آن را ﺑﻪ ﻣﺮدم واﮔﺬارﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﻫﻢ‬
‫ﺳﻼﻣﺖ ﺧﻮد و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن را ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ و ﻫﻢ آﺑﺮوي از دﺳﺖ رﻓﺘﺔ ﺟﺎﻣﻌﺔ‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ آن ﺑﺎز ﮔﺮداﻧﻨﺪ و ﻫﻢ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ را از اﻳﻦ ﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎري ﻛﻪ ﻣﺴﺒﺐ‬
‫آن ﺑﻮده اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺮون ﺑﻜﺸﻨﺪ‪ .‬و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ را از اﻳﻦ اوﺿﺎع ﻧﺎ ﺑﺴﺎﻣﺎن‬
‫ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻲ ﺷﻚ‪ ،‬دﻳﺮ ﻳﺎ زود ﻣﺮدم اﻳﺮان اﻳﻦ رژﻳﻢ را ﺳﺎﻗﻂ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﭘﺲ‬
‫ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻛﻪ ﺧﻮد روﺣﺎﻧﻴﻮن ﭘﻴﺶ ﻗﺪم ﺷﻮﻧﺪ و ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ واﻗﻌﻪ‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺖ را‬
‫ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ و ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم وﻇﺎﻳﻔﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪن ﻟﺒﺎس روﺣﺎﻧﻲ ﺑﺮ‬
‫ﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫روﺣﺎﻧﻴﻮن و ﺑﺴﺘﮕﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﻗﺪر ﻛﺎﻓﻲ در ﻃﻮل ﺳﻪ دﻫﻪ ﺛﺮوت اﻧﺪوزي‬

‫‪٣٢٦‬‬
 ‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻣﻌﻴﻦ زاده‬ ‫ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫ﻛﺮده اﻧﺪ و ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ اﻓﺰودن اﻧﺪوﺧﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻋﻘﻞ ﺳﻠﻴﻢ ﺣﻜﻢ ﻣﻲ‬
‫ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻴﺰان ﻗﻨﺎﻋﺖ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺎل دﻧﻴﺎ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺑﺎ‬
‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻣﺮدم آن ﺑﺎزي ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﮕﺬارﻧﺪ ﻣﺮدم اﻳﺮان زﻧﺪﮔﻲ‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎدي‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و‪ ...‬ﺧﻮد را ﺑﺪون ﺣﻀﻮر و دﺧﺎﻟﺖ دﻳﻦ‬
‫و ﻣﺬﻫﺐ و ﻣﺬﻫﺒﻤﺪاران ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻠﻞ دﻳﮕﺮ اداره ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎري ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺖ ﻛﻢ ﻳﻚ ﺧﺎﻃﺮة ﻧﻴﻚ از‬
‫ﺧﻮد ﺑﻪ ﺟﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﺧﺎﻃﺮه اي ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺪان ﺳﺒﺐ ﻣﺮدم ﺣﻀﻮر‬
‫آﻧﺎن را در آﻳﻨﺪة اﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ‬
‫اﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﭼﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ آﺧﺮﻳﻦ و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﺻﻴﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﻀﺮات‬
‫ﻛﺮد‪ .‬اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎري ﺑﻪ آن ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺸﻨﺪ و ﺑﺎ دور اﻧﺪﻳﺸﻲ ﺑﻪ آن ﻋﻤﻞ‬
‫ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﻳﺎن‬

‫‪٣٢٧‬‬
 ‫آﻳﻪ ﻫﺎي ﻋﻘﻼﻧﻲ ‪:‬‬
‫اﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﻴﺪه ﺑﻮد و در ﺻﺪ ﭼﺎپ آن ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻧﻤﺎد ﻋﻘﻞ در دروﻧﻢ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در آﻣﺪ و ﺑﺎ ﺗﻤﺎم دﺷﻤﻨﻲ اش ﺑﺎ ﺧﺪا‪ ،‬از ﺳﺮ دﻟﺴﻮزي ﺑﻪ اوﺿﺎع و‬
‫اﺣﻮال ﻛﻨﻮﻧﻲ او‪ ،‬ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻓﻮل ﺧﺪاي ﭘﻴﺮ را ﺑﺒﻴﻨﺪ و ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬از ﻣﻦ ﺧﻮاﺳﺖ ﭘﻴﺎﻣﻲ )آﻳﺎﺗﻲ( ﻫﻢ از ﺟﺎﻧﺐ او ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب اﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺑﻨﻮﻳﺲ ‪:‬‬
‫‪ -‬ﺷﻤﺎ اي ﻣﻮﻣﻨﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪا ﺑﺎور دارﻳﺪ و او را در ﻣﺮﻛﺰ ﺛﻘﻞ اﻳﻤﺎن‬
‫ﺧﻮد ﻗﺮار داده اﻳﺪ! ﭼﺮا ﺧﻼف ﻣﻨﺪرﺟﺎت ﻛﺘﺎب ﻣﻘﺪس دﻳﻦ و ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮد‬
‫»ﻗﺮآن«‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺧﺪاي ﻳﻜﺘﺎ‪ ،‬ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﺗﻮﺳﻞ ﻣﻴﺠﻮﺋﻴﺪ؟‬
‫آﻳﺎ در ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﺪاي ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ اﻓﺘﺎده اﻳﺪ؟آﻳﺎ ﻣﻲ ﭘﻨﺪارﻳﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺧﺪاي ﻳﻜﺘﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اداره اﻣﻮر ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را ﻧﺪارد و ﻗﺎدر ﺑﻪ‬
‫ﺑﺮآوردن ﻧﻴﺎزﻫﺎﻳﺸﺎن ﻧﻴﺴﺖ؟ آﻳﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﻛﺮدن اﻣﺎم زﻣﺎن‪ ،‬ﺑﺮاي‬
‫ﺧﺪاي ﻳﻜﺘﺎ ﺷﺮﻳﻚ ﻗﺎﺋﻞ و ﺑﻪ او ﻣﺸﺮك ﺷﻮﻳﺪ؟ راﺳﺘﻲ! ﭼﺮا ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺧﺪاي ﻗﺎدر ﻣﻄﻠﻖ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن دارد؟ و اﮔﺮ اﻳﻨﻄﻮر اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﺮا ﻳﻜﺼﺪ‬
‫و ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﻧﺒﻲ ﻣﺒﻌﻮث ﻛﺮده؟ آﻳﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺠﺎي اﻳﻦ‬
‫ﻫﻤﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﻧﺒﻲ‪ ،‬اﻣﺎم زﻣﺎن را ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﺔ اﻣﻮر ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ را رو ﺑﺮاه ﻛﻨﺪ‬
‫و اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﺎزي و دﻳﻦ ﺳﺎزي راه ﻧﻴﻨﺪازد؟‬
‫‪ -‬ﺷﻤﺎ اي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺷﻴﻌﻪ! اﮔﺮ واﻗﻌﺎٌ ﺑﺎورﺗﺎن اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ‬
‫ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﺮا دﺳﺖ از ﺳﺮ ﺧﺪا ﺑﺮ ﻧﻤﻴﺪارﻳﺪ؟ ﭼﺮا ﺑﺠﺎي»ﺧﺪا ﭘﺮﺳﺘﻲ«‪،‬‬
‫»اﻣﺎم زﻣﺎن ﭘﺮﺳﺘﻲ« ﻧﻤﻴﻜﻨﻴﺪ!؟ اﮔﺮ اﻣﺎم زﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺧﺪا‬
‫ﻧﻴﺴﺖ! ﭼﻮن ﻫﻤﺔ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ درد زﻧﺪﮔﻲ اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺨﻮرد‪ ،‬در‬
‫دﺳﺖ اوﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ در دﺳﺖ ﺧﺪا! ﺧﺪا در دﻧﻴﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد‬
‫ﻣﻴﭙﺮدازد و ﻛﺎري ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼت اﻳﻦ دﻧﻴﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﻧﺪارد؟ اﻣﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻫﻤﺔ‬
‫ﻣﺸﻜﻼت اﻧﺴﺎن را در ﻫﻤﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﺣﻞ و ﻓﺼﻞ ﻣﻴﻜﻨﺪ!؟‪.‬ﭘﺲ ﻣﻌﻄﻞ ﭼﻪ‬
‫ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ﭼﺮا داﻣﺎن اﻣﺎم زﻣﺎن را ﻧﻤﻴﮕﻴﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎﻳﺐ اﻳﺸﺎن ﻫﻢ در‬
‫دﺳﺘﺮس ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﻫﻴﭽﻴﻚ از ﭘﻴﻐﻤﺒﺮان ﺧﺪا دم دﺳﺖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ!‬
 ‫آﺛﺎر ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه ﺑﻘﻠﻢ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ‪:‬‬
‫‪-----------------‬‬
‫اﻟﻒ ‪ :‬ﻛﻤﺪي ﺧﺪاﻳﺎن در دو ﻛﺘﺎب ‪:‬‬

‫‪ - 1‬ﺧﻴﺎم و آن دروغ دﻻوﻳﺰ! )ﺑﻬﺸﺖ(‬

‫‪ - 2‬ﻫﻔﺖ ﺧﻮان آﺧﺮت )دوزخ(‬

‫ب ‪ :‬ﺧﺪا‬

‫‪ -3‬آﻧﺴﻮي ﺳﺮاب‬
‫‪ -4‬آﻳﺎ ﺧﺪا ﻣ‪‬ﺮده اﺳﺖ؟!‬
‫‪ -5‬ﺑﺸﺎرت‪ ،‬ﺧﺪا ﺑﻪ زادﮔﺎﻫﺶ ﺑﺎز ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫پ ‪ :‬ﻣﺘﻔﺮﻗﻪ‬

‫‪ -6‬ﻇﻬﻮر‪ ،‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦ و اﻣﺎم زﻣﺎن‬

‫‪ -7‬ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان ﺧﺮد در ﭘﻴﻜﺎر ﺑﺎ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻫﺰاره ﻫﺎ‬

‫آﺛﺎر در دﺳﺖ اﻧﺘﺸﺎر ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ‪:‬‬

‫==================‬

‫‪ -1‬وﺻﻴﺖ ﻧﺎﻣﺔ ﺧﺪا و ﻣﻦ‬

‫‪ -2‬ﻓﻠﺴﻔﺔ اﻧﺴﺎن ﺧﺪاﻳﻲ‬
‫‪ -3‬ﺗﺮاژدي اﻟﻬﻲ‬
‫‪ -4‬ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻟﻬﻲ»ﻗﺼﻪ ﻗﺼﻪ ﻗﺼﻪ«‬
‫‪ -5‬ﻗﺼﺔ ﻣﺮگ‬
‫‪ -6‬ﺧﻮاب ﺑﻬﺸﺖ‪ ،‬راه ﺑﻬﺸﺖ و ﺑﺎغ ﺑﻬﺸﺖ‬
 The story of the
Twelfth Imam and I

By
Houshang Moinzade
Moinzadeh