Bài 4.

Tích phân cơ bản của các hàm số lượng giác - Khóa LTðH ñảm bảo – Thầy Trần phương

BTVN BÀI TÍCH PHÂN CƠ BẢN CỦA CÁC HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC

1, D1 = ∫
( tan 6 x )20 dx = ( tan 6 x )20 . 1 dx
∫
( cos6 x )8 3
( cos6 x )2  ( cos6 x )
2
 

1 3
=
6 ∫ ( )
( tan 6 x )20 1 + tan 2 6 x .d ( tan 6 x )

1 
( tan 6 x )20 + 3 ( tan 6 x )22 + 3 ( tan 6 x )24 + ( tan 6 x )26  d ( tan 6 x )
6 ∫ 
=

1  ( tan 6 x ) tan 6 x ) 
21 23 25 27
3 ( tan 6 x ) 3 ( tan 6 x ) (
=  + + + +C
6 21 23 25 27 
 

( cot 3x )11 dx = ( cot 3x )10 . cot 3x dx = cot 2 3x 5  1 10 cos3x .dx

2, D2 = ∫ ∫ sin 3x 20 sin 3x ∫ ( )  sin 3x  sin 2 3x
( sin 3x )21 ( )

5 10
−1  1   1   1  −1 5 10
=
3 ∫  sin 2 3 x   sin 3 x 
 − 1    .d   =
 sin 3 x  3
∫ u 2
− 1 u du ( )
−1
=
3 ∫ (
u 20 − 5u18 + 10u16 − 10u14 + 5u12 − u10 du )
−1  u 21 5u19 10u17 10u15 5u13 u11 
=  − + − + − +C
3  21 19 17 15 13 11 

4
( tan x ) sin 4 x cos x sin 4 x
3, D3 = ∫ dx = ∫ . dx = ∫ d ( sinx )
( cosx )3 cos 4 x cos 4 x
(1 − sin x )
2
4

=∫
u4
du = ∫
( u 4 + u 2 ) − ( u 2 − 1) − 1
du
4 4
(1 − u )
2
(u − 1)
2

Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt

 Bài 4. Tích phân cơ bản của các hàm số lượng giác - Khóa LTðH ñảm bảo – Thầy Trần phương

1
1+
=∫ u 2 du − 1 1
3 ∫ 3
du − ∫
4
du
 1  2
u −1 ( )2
u −1 ( )
u − 
 u

1  1
1+ d u − 
u du = 2  u 1 −u 2
Ta có: A1 = ∫ ∫ = − + C = +C
3 3 2 2
 1  1  1 2
2 u −1 ( )
u −  u −  2u − 
 u   u   u 

3
1 1  1 1 
A2 = ∫ du = ∫  −  du
3 8  u −1 u + 1 
(u 2 − 1)
1  1 3  1 1  1 
  du
8 ∫  ( u − 1)3 u 2 − 1  u − 1 u + 1  ( u + 1)3 
= −  −  −
 

1  d ( u − 1) d ( u + 1) 3  1 1  
= ∫ −∫ − ∫ −  du
8  ( u − 1)3 3 2  2 2 
 ( )
u + 1 ( u − 1) ( )  
u + 1

1 −1 1 3 3 
=  + + − +C
8  2 ( u − 1)2 2 ( u + 1)2 2 ( u − 1) 2 ( u + 1) 
 

4
1 1  1 1 
A3 = ∫ du = ∫  −  du
4 16  u − 1 u + 1 
(u 2 −1)
1  1 1 4  1 1  6 
 du
 
16 ∫  ( u − 1)4 ( u + 1)4 u 2 − 1  ( u − 1)2 ( u + 1)2  ( u − 1)2 ( u + 1)2 
= + − + +
   

Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt

 Bài 4. Tích phân cơ bản của các hàm số lượng giác - Khóa LTðH ñảm bảo – Thầy Trần phương

1  d ( u − 1) d ( u + 1) 
= ∫ +∫ 
16  ( u − 1)4 ( u + 1) 4
 
 
1  −2 2 5 5 5  du
+ ∫ + + + + 
16  ( u − 1)

3 3 2 2
( u + 1) 2 ( u − 1) 2 ( u + 1) 2 u 2 − 1 ( ) 

1  −1 1 1 1 
=  − + + 
16  3 ( u − 1)3 3 ( u + 1)3 ( u − 1)2 ( u + 1)2 
 
5  1 1 u −1 
−  + − ln +C
32  ( u − 1) ( u + 1) u + 1 

Suy ra D3 = A1 − A2 − A3 = ... (các em tự tính)

6
D4 = ∫
( cot 2 x )
dx = ∫
1 1 1 1
4,
5 6
.cos2 xdx = ∫
2 sin 6 2 x
d ( sin2x ) =
−10sin 5 2 x
+C
( cos2x ) sin 2 x

2
( cos2x )3 dx = ∫ 
4 1 − cos6 x  cos6 x + 3cos 2 x
5, E1 = ∫ ( sin 3 x )  dx
 2  4

1
=
16 ∫(cos6 x + 3cos 2 x − 2 cos 2 6 x − 6 cos 6 x.cos2 x + cos3 6 x + 3cos 2 6 x.cos2 x dx)
1  sin 6 x 3sin 2 x  1
2  16 ∫
= 
16  6
+ − (1 + cos12 x + 3 ( cos8 x + cos4 x ) )

1  cos18 x + 3cos 6 x 1 + cos12 x 

+ ∫
16 

4
+3
2
.cos2 x  dx


1  sin 6 x 3sin 2 x  1 sin12 x 3sin 8 x 3sin 4 x

=  + − x− − −
16  6 2  16 192 128 64

sin18 x 3sin 6 x 3sin 2 x 3

+ + + + ∫ ( cos14 x + cos10 x ) dx + C
1152 384 64 64

x sin18 x 3sin14 x sin12 x 3sin10 x 3sin 8 x 7 sin 6 x 3sin 4 x 9sin 2 x

= + + − + − + − + +C
16 1152 896 192 640 128 384 64 64

Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt

 Bài 4. Tích phân cơ bản của các hàm số lượng giác - Khóa LTðH ñảm bảo – Thầy Trần phương

5 2 3 2
6, E2 = ∫ ( sin x ) ( cos5x ) dx = ∫ ( sin x ) ( sin x ) ( cos5x )2 dx

3sin x − sin 3 x 1 − cos2 x 1 + cos10 x

=∫ . . dx
4 2 2
1  cos12 x + cos8 x 
= ∫ ( 3sin x − sin 3 x ) 1 + cos10 x − cos2 x −  dx
16  2 
1
= ∫ ( 3sin x − sin 3 x + 3sin x.cos10 x − 3sin xcos2 x − sin 3 xcos10 x + sin 3 xcos2 x ) dx
16

1
32 ∫
+ ( sin 3 x.cos12 x + sin 3x.cos8 x − 3sin x.cos12 x − 3sin xcos8 x ) dx

Từ ñây ta áp dụng công biến ñổi tích thành tổng ta sẽ tính ñược tích phân trên.

7, E3 = ∫
( sin 8 x )5 dx = ∫
( sin 8 x )5 dx
( tan 3x + tan 5 x )2  sin 3 x sin 5 x 
+
2
 
 cos3 x cos5 x 

3 2 2
= ∫ ( sin 8 x ) . ( cos3 x ) . ( cos5 x ) dx

3sin 8 x − sin 24 x 1 + cos6 x 1 + cos10x

=∫ . . dx
4 2 2

Từ ñây ta áp dụng công biến ñổi tích thành tổng ta sẽ tính ñược tích phân trên.

………………………..Hết………………………

Nguồn: Hocmai.vn

Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt