Aziz Nesin _ Tatl Bet AZZ NESN TATLI BET Bu roman, 1958 ylnda "Bayan Dviz" adyla Yeni

i Gazetede tefrika edildi. zerinde bir daha allarak yeni biim verilen Bayan Dviz 1960 ylnda Tef adl mizah dergisinde tefrika edildi. nc kez yaplan dzeltme ve deiikliklerden sonra "Bir Miras Aranyor" ad verilen bu roman 1964 ylnda Akbaba Dergisi'nde tefrika edildi. Yeniden alp ekler ve dzeltmeler yapldktan sonra son biimini alan bu roman Ekim 1973 den balayarak Bar Gazetesinde Tatl Bet adyla tefrika edildi. 1974 yl Ocak aynda birinci basm yapld. (10.000) 1974 yl Kasm aynda ikinci basm yapld. (10.000) 1975 yl Ekim aynda nc basm yapld. (10.000) Tekin Yaynevi, Tatl Bet'n drdnc basmn vnle sunar. olakolu Matbaas, Istanbul-1977 AZZ NESN TATLI BET Roman (Drdnc Basm) TEKN YAYINEV STANBUL KAYIP LNI Takriben krk, krbe yl nce, be-alt yanda bir ocukken, iledeki bir memur ailesine evltlk olarak verilmi bulunan Gll adndaki akrabamzdan, o zamandanberi hibir haber ve bilgi alamadmzdan kendisini aramaktayz. Tanyanlarn, hayatta olup olmadn bilenlerin, insaniyet namna adresimize bildirmeleri rica olunur. Yerini bildirenler, hayatta deilse ldne tanklk edenler, ayrca madd olarak da memnun edilecektir. Yakn akrabalar adna zmir'in (...) ilesi, Balka kynden, kayp Gll'nn yienlerinden, Mahmut Yarl ULUSAL GELR KAYNAKLARIMIZDAN BAYAN DVZ Kim gnderdi dediniz? Yksek kulp'ten Faruk Bey mi? Bakan gnderdi? Eveeet... Siz demek Betl Hanm' aryorsunuz... Bilirim bilirim, bilmez olur muyum hi! Ama ok yllar var, grmedim kendisini. Ne zamandr kulbe de gittiim yok ya... Kulp'tekiler bilmiyorlar myd? Yaa... Nerde acaba, ne oldu? Demek sizin byk halanz oluyor? Yani dedenizin kzkardei... Hi grmediniz yle mi? Babanz da grmemi... Vallahi, ben size ne diyeyim bilmem ki... Peki, bildiklerimi anlataym. Evet, Lokum Betl de derlerdi, Tatl Be- t de denirdi. Ama biz gmrkler O'na Bayan Dviz adn takmtk. Bana eski gnleri hatrlattnz. Dediiniz gibi Sarsak Mecdi Bey adnda birisiyle evliliini ben de duydum, o kk hikyesini de iittim. Ama o zamanlan bilmiyorum. Ben O'nu daha sonralar tandm. Bu Bayan Dviz adn da biz takmadk, Amerikallar, Mis Dviz, Franszlar da Madam Dviz diyorlarm da, ad ondan yle kalm. Yooo, uluslararas bir n vardr. Eer Tr-kiye'deyse mutlaka bulursunuz; bulmamak imknsz. Efendim, ben O'nu stanbul gmrnde muayene efi bulunduum zaman tanmtm. Hatta hi unutmam, o gnlerde gazeteler Gmrklerle o urayorlard... Herneyse, biz gelelim Bayan Dviz'e... lerin kark olduu tell bir gnde, Avrupa'nn Akdeniz limanlarndan gelen bizim bir yolcu gemimizde klliyetli miktarda kaak eya bulunduu ihbar edildi. hban yapan vatanda da, muhbirlik hakkn almak iin gmrkte bekliyor. Kaaklarla anlamaya da frsat bulamadmzda, biz gmrk olarak, maalesef, arayp bulup kaak eyaya el koymak zorundaydk. Daha gemi limana girmeden krmz plkal bir resm araba rhtma gelip gmrk nnde durdu. Aynca bamdrle de telefon edilmi... Edilmi diyorum, nk byle meselelerde telefon edenin kim olduu, devlet sim olduundan, bilinmez. Bizi bamdr anp, Yolcular arasnda bulunan Betl Hanm'a, resm ara 6 bann kendisini beklemekte olduunu haber verin! dedi. Biz iareti aldk. Az sonra da gemi rhtma yanat. Arama yaplaca iin yolculann inmesi yasak. Ben ite Betl Hanm' o zaman grdm. Sizin akrabanz deil mi, halanz yle ya... Velkin Allah balasn, byle bir kadn cihana krk ylda bir gelir, hani resm arabann rhtmda bekledii kadar var. Biz Betl Hanm' vapurdan usuletle indirip kendisini bekleyen arabaya

bindirdik. Yaz ortasnda krk, kadna baka bir zellik veriyor ve kadnn Avrupa seferinden dnd derhal anlalyor. Arabaya binince gmrk vergisi dememek iin, o yaz scanda stste giydii iki krk kanp, valizlerini, bavullarn arabann iine, ofr mahalline ve bagaja yerletirdikten sonra Kalan eyalarm gmrkte iyi muhafaza edin, ben sonra adam gndertir, aldrtrm dedi. Biz Betl Hanm' selametledikten sonra gemiye daldk, aramaya, taramaya baladk. Evet, det ve gelenektir, d seferden dnen her gemide kaak mal ve eya bulunur. Gerekli grlrse, arada srada bunlardan kimisini yakalamak gmrk o-larak bizim de grevimizdir. Ama, ben o kadar yllk gmrklmde hi bu kadar ok kaak eya getiren gemi grmedim. Akl durur, hokkabazn, iinden gvercinler, tavanlar kard apkas ka para eder. Bir kk kutudan bir tuhafiye maazasn dolduracak kaak eya kyor. Benim takdir ve hayranlm eken nokta, kaak eyalarn gayet muntazam ve cinslerine gre ayn ayr konulmu olmas... Hatta bizim arkadalardan biri Akolsun adamlara dedi, Bizim gmrk ambarlarnda bile eyalar bu kadar iyi tasnif edilmi deil... in iinde bir gmrk parma o7 lacak, nk kaak eyann vapurda gizli yerlere tkl, tamamiyle bizim gmrk ambarlama talimatna harfi harfine uyuyor. Yalnz bir yanllk yapmlar, talimatnameye gre patlayc maddeleri scak yere koymamak gerekirken, kaak mermileri geminin kazan dairesine saklamlar ki, kat'-iyyen yanltr. Bunun dnda, akmaklar, saatleri, losyonlar ve naylon kadn i amarlarn, hepsini ayr ayr yerletirmiler. Baka bir arkada da Byle bir usta kaaky bizim ambarlar tasnife memur etmezsek, karklktan gnn birinde gmrk ambarlarnn i-inde kaybolacaz diye kaaklarn intizamna hayranln ifade etmiti. Kamaralardan birine atmz delie kolunu sokan bir memur delikten boyuna takma meme ve imdi peruka dedikleri takma sa ve sutyen karyordu. Elini delie sokup kardka be-on sutyen ekip alyor. kar kar bitmez, kamara doldu, salon doldu, hl deliklerden sutyen kyor... Yahu bu gemide sutyen madeni mi var, yoksa gemi iinde gizli bir sutyen fabrikas var da boyuna sutyen mi imal ediyor? O kadar ok kaak eya kardk ki, kaptan ap dehet iinde kald, Bu eyalar kat'iyyen bu gemiden km olamaz, dedi, nk bizimki yolcu gemisidir ve bu kadar yk u kadar bin tonilatoluk ilepler bile kaldramaz. Siz bu eyalar geminin neresinden kardnz? Kndan, dedim, geminin kamban kaak eya dolu... . kinci kaptan da, Artk aramayn, dedi, aradka boyuna kaak eya kyor, bu gemi bu kadar yk taya8 maz, sonra durduu yerde gemiyi batracaksnz. Biz mesuliyet kabul edemeyiz... Hatta hi unutmam, o zamanki gazeteler aynen Bu kadar ok kaak maln gemiye nasl ve kimler tarafndan sokulduu aratrma konusu olduu kadar merak konusu da olmutur diye yazmlard; hl aklmdadr. Kaak eyalar bulmak kolay ama, kaaky bulmak imknsz. Geminin svarisinden dmencisine kadar, ne personel, ne yolcular eyaya sahip kyor. Bu senin mi? diye kime sorsak, Hayr, benim deil! diyor. Uzatmyalm efendim... Affedersiniz adnz neydi? Mahmut... Evet Mahmut Bey olum, Betl Hanm'la tanmamz ite o gn oldu. Gemiden kardmz, sahipsiz sanlan eyalarn byk bir ksmnn Betl Hanm'a ait olduu sonradan anlalarak hibir eksiksiz hepsi kendisine teslim edildi. Ondan sonra Avrupa seferinden dnen birok vapur yolcular arasnda sksk Betl Hanm' grrdm. Ama sonradan her nasl olmusa, Betl Hanm siyas himayeden mahrum kalm. Yolculuktan dnerken gmrkte onu karlamaya eskisi gibi makam arabas gelmedikten baka, sk ekilde aramamz iin de yukardan emir verildi. Eh ne yapalm, biz emir kuluyuz, deil mi ya... ok dedikodu mu olmu, gazetelerin diline mi dmler, yoksa Betl Hanm' himaye eden zat gzden mi dm, her ne olmusa... Bizde zaten idare ileri hep byledir, bitrl istikrar kurulamaz. ir bakarsnz, falan yolcuyu aramyacaksnz diye el altndan emir gelir, bir bakarsnz o yolcuyu sk-skya arayacaksnz diye, emir deitirirler. Bir 9 yle, bir byle olmaz... Bir memleketin dzelmesi iin beyim, hereyden nce istikrar lzmdr. Gmrk memurlar da kimi arayp kimi aramayacaklarn ve kimi ne kadar arayacaklann bilmelidirler ki, bir yanllk yapmasnlar, aknlkla a-ranmyacak kimseyi arayp, aranaca da aramadan salmasnlar. Betl Hanm yine byle bir Avrupa seferinden dnyordu. stn ban, bavullarn iyice aramamz zel olarak emredilmiti. Betl Hanm nce itiraz edecek oldu, durumun ciddiyetini anlaynca pek ard. Allahallah... Hkmet mi deiti, nedir? Ne oluyor byle? Deise elbet duyardm, hkmetin deitiini de duymadm... dedi... Hkmet deimedi, dedik. Bakan m deiti yoksa? Hayr efendim... __Peki, ne oluyor yleyse? Mevzuat m deiti, yoksa rejim mi? Dorusu Betl Hanm haklyd.

. Durum deiti, o kadar, aryacaz... dedim. Aradk beyim. Muayene salonunda bir kadn memurumuz Betl Hanm'n koynundan, sylemesi ayp, daha baka yerlerinden, bir kuyumcu dk-knn dolduracak kadar, mcevherat, incik boncuk ve kadn ss eyas kard. Demek ki durumun deitiini Betl Hanm da sezmi ki, bunlar biryerlerine saklam. Yoksa her zamanki gibi akta getirirdi. Vcudunun gizli blgelerinden mcevherat ktka Betl Hanm da hayretler iinde kalyor, __ ok atm, diyordu, bunlarn hibiri bemin deil... Allahallah, acaba hangi ahlksz al10 ak bunlar benim haberim olmadan orama burama tktrm? Ben mddet-i hayatmda bu kadar zek kadn grmedim, Mahmut Bey olum. Kadnn gzeli aptal olur derler ya, itimat buyurunuz, Betl Hanm bu kaidenin istisnasdr. Uzun zaman d seferler yapan vapurlarda yolculuk etti. Hatta bir seferinde, hi unutmam, zerinde o kadar ok kaak eya yakalanmt ki, Bunlar benim deil!.. Sakn bu eyalar A-merika'dan gnderilmi yardm malzemesi olmasn? dedi. Mfetti, D yardm gizli mi gelir? deyince, Asl yardm gizli olur, dedi, iyilik kimin tarafndan yapld belli olmayandr. Memleketimizin bu kadar skntda olduunu grp halimize acyan bir yabanc dostumuz, haysiyetimiz incinmesin diyerek, bu mazemeleri gizlice bavullarmza yerletirmi olamaz m yani? Fikrimi sorarsanz Mahmut Bey, Betl Hanm memleket iin gayet faydal bir insand, maalesef bizde hi kymeti bilinmedi. D sefere giden her gemimizde onun gibi, fazla deil, kadn daha yolculuk yapp memlekete eya getirseydi, emin o-lunuz bu memleket imdiye kadar oktaaan kalknrd. Dnnz beyim, bu zavall kadn kendi bana Avrupa'lara on parasz gidiyor, dnnde memlekete yzbinlerce liralk eya getiriyor, daha ne isteriz? Yahu biz, Amerikallar bize para versin, bor versin, kredi asn, hibe etsin, yardm versin diye senelerden beri uramyor muyuz kuzum? Yalnz bu Betl, bir bana Amerikan yardmna bedel. Sen byle bir kadm hi durmadan 11 Aman kzm Avrupa'ya, Amerika'ya git de gel! diye zorlayacana, O'na yalvaracana, bir de stelik gitmesine engel oluyorsun... Biz kymet bilmeyiz. Neler yaptk bu kadncaza, anlatmakla bitmez. Birisinde hi unutmam, yakaladmz kaak eyalar iin, Bunlarn hibiri benim deil, dedi, olsa olsa bunlar gemide unutulmu eyalardr. Biliyorsunuz son zamanlarda insanlar ok dalgn oldular, hereylerini biryerlerde unutuyorlar. Hatta otobste takma dilerini drp unutanlar bile var. Eh, bu koca gemi... Her seferinde her yolcu bir eyasn unutsa, yllardr bu kadar eya birikir. Bunda aacak ne var sanki, hi anlamyorum. Geminin svarisi, Olamaz, dedi, nk gemi yenidir, bu drdnc seferidir. Drt deil, drtyz sefer yapsa, bu gemide bu kadar eya unutulmu olamaz. Betl Hanm Avrupa'ya giderken stnde neler olduunu tesbit ediyorduk. Yolculua karken pek basit giyinirdi. Ama dn pek mkellef o-lurdu. Betl Hanm'm bir gezi dnnde, mfettilerden biri, yurt dna karken tutulmu eya zaptna bakp, Hanmefendi siz karken bu eyalardan hibiri yannzda yokmu, dedi, beyz lirayla ktnz burdan, bunlar nasl satn aldnz? Betl Hanm'm kzdn ilk o zaman grdm. ki eliyle krknn yakasn, sonra da ceketinin yakasm ap, plak gsn gstererek, Var,m bir diyeceiniz, kazandm... Mal benim deil mi? diye bard. Gmrk rsumunu deyip mallarn ald. 12 Yani diyeceim u ki, Mahmut Bey, enternasyonal bir kadnd. Memleketimizin dviz kaynayd ama, ne yazk ki kadrini bilemedik. Bir komu devletin gmrks bana aynen Bu kadn bizde olsa el stnde tutarz ve sizde yapt vazife karlnda ellibin lira maa balarz demiti. Bugn bizim en byk dviz kaynamz nedir? Avrupa'lara, Avustralya'lara gnderdiimiz iilerimiz deil mi? Hey gidi hey! Vaktiyle atalarmz dnyann ktasnda nal akrdatp kl sallarken, onlarn torunlar bugn oralarda eki takrdatp sokak sprgesi sallyorlar. Memlekete dviz kazandrsnlar diye iki milyon iimiz yurt dnda... ok deil, Betl Hanm ayarnda ikiyz kadnmz olsayd, yeterdi; ne diye iki milyon iimizi gurbet ellere salacaktk... nan olsun ikiyz Betl, iki milyon iiden daha ok dviz getirirdi memlekete...

Size biey syliyeyim mi, bunca senelik gmrkym, gmrklerin bir faydas olduuna kani deilim. Elinde Betl Hanm gibi birka kadn olacak, salacaksn Avrupa'ya, Amerika'ya... Sermayesi de kendinden, sen hibiey koymayacaksn. Yatrm yok, kazanp kazanp getirecekler memlekete beyim. Sonra da, neme lzm, kaak eyalarn yakaladmz zaman bize kar eli gayet ak bir kadnd. Bu bizim iler, maala olmaz beyim... Betl Hanm gibisi olduktan sonra ben ne yapaym maa, deil mi ama... Byle bir beynelmilel hret kolay kolay yetimez, zaten bizde, malm, i adam ktl var. Ah beyim ah, halanz sizin, yle mi? imdi nerelerdedir bilmiyorum, uzun zamandr da gremedim. nallah kavuursunuz. Pekok insana iyilik 13 etmitir, bu memlekette ka kiiyi zengin etti. Gayet iyi biliyorum, sevdii adamn birine Avrupa'dan getirdikleriyle bir kuyumcu dkkn amt. Bir bakasna da krk dkkn... Daha da neler neler... Ama hikimse onun kymetini bilemedi, herkes ii grlnceye kadar ekerim, glm, yavrum, dedi, sonra yzst braktlar kadn. Yani btn stanbul'un isiz gsz erkeklerini zengin edecek deildi ya kadn... Durun bakaym, neydi ad? Haa, evet evet, en son duyduum Klark Muammer adnda birine bir maaza am demilerdi, tki sefer Avrupa'ya gidip geldi, koca bir maaza ap Klark Muammer denilen herifi adam etti. Yaa, halanz ite byle bir kadndr. Hey gidi hey... Ah bendeki bu kafa eek kafa... Bign bana, ama ok rica ederim aramzda kalsn, Niin serbest hayata atlmyorsunuz da gmrk ambarnda mrnz rtyorsunuz? demiti. Sermayem yok ki! demitim. Gld. Ben varm, size yardm ederim! demiti. Ah kafa... Baka m? Vallahi baka bir bilgim yok... Bildiklerim ite bu kadar. Siz o Klark Muammer'i bulsanz iyi olur. O bilir nerde olduunu Bayan Dviz'in... Belki de hl birlikte oturuyorlardr, bilemem... Eskiden yksek Kulp'e arada srada gider orda grrdm. Ama emekli olduktan sonra hi gidemedim oralara... htiyarladk da... Heh, heh heh... Gidiyor musunuz? Estafurullah... G-legle... Bulursanz benden de selm syleyin, dorusu ok iyiliini grmmdr, anlatn kendisine, olmaz m? Ne kadnd, ne kadn... Gleg-le Mahmut Bey olum... 14 BR GAZETE HABER Vrislerden biri kaybolduu iin brleri de paray alamyor. Yirmi milyonluk bir mirasa konan kadn ailesi aryor. zmir (HA) Yirmi milyonluk mirasa konan onbeten ok miras, hisselerine den miras a-labilmek iin, imdi krkbe elli yalarnda olduu tahmin edilen Gll adndaki bir kadn btn Trkiye'de aramaya balamlardr. Gll, kesin tarihi bilinmemekle birlikte, bundan krk yl kadar nce, bealt yalarndayken iledeki bir memur ailesine evltlk olarak verilmi, bu tarihten sonra da kendisinden hibir haber alnamamtr. Gll'nn ailesinden bugn yaamakta olan onbe kiinin bana devlet kuu konmu ve yirmi milyon liradan fazla deerdeki bir miras alabilmeleri iin Gll'nn bulunmasna ve onun imzasnn alnmasna ihtiya duyulmutur. Bunun zerine toplanan miraslar, Gll'nn kesin olarak bulunmas, hem kendisinin mirasn almas, hem de miras evrakn imzalamas gerektii dnlerek, kayp Gll'nn bulunmas iin, eitli gazetelere iln vermilerdir. Ancak, bu ilnlardan bu gne kadar hibir sonu alnamamtr. Bunun zerine Gll'nn doduu kydeki yakn akrabalar olan onbeten ok insan, Gll'y arayp bulmak iin Trkiye'nin her yanma dalmlardr. Gll'nn yienlerinden niversite rencisi olan Mahmut Yarl adl gen u aklamada bulunmutur: Yirmi milyon deerinde deniliyorsa da, gerekte mirasn ok daha fazla olduu sanlmaktadr. Sonradan aldmz bir habere gre, mirasm15 zn deeri yirmi milyon Trk liras deil, yirmi milyon dolar tutarndadr ki, o zaman yz milyon Trk lirasn bulur. Ama bizim mirastan hisselerimizi alabilmemiz iin halam GU'y bulmamz gerekiyor. Herhalde ok byk bir mirasa konduunu bilmeyen zavall halam imdi yoksulluk iinde yaamaktadr. YANBASTI FETTAH PAAZADE SARSAK MECD BEY'N KK Haa, anladm. Siz Sarsak Mecdi Bey merhumun ei olan Betl Hanm' aryorsunuz. Vallahi, Paa'nm kk satldktan sonra bir daha Betl Hanm' hi grmedim evldm. Betl diye ararsanz biraz zor bulursunuz, O'nu Tatl Bet diye a-rayacaksnz. O zamanlar sosyetede Lokum Betl yada Tatl Bet diye tannrd. nk, yksek sosyetede, birka tane Betl olduundan, birbirinden ayrmak iin Sarsak Mecdi Bey'in karma Lokum Betl derlerdi. Sebebi de, imdi seks bombas dedikleri tip var ya, ite o cinsten, gayetle albenisi olan, tatl, yumuak ve balketinde bir kadnd. Sarsak Mecdi Bey'in dostu olan yabanclar ve Amerikallar Trki dilayt yani Trk Lokumu derlermi de, ondan ad Lokum Betl kalm. Benim fazla bir malumatm yok bu hususta... Merhum Sarsak Mecdi arkadamd da, ordan tanrm biraz Betl Hanm'...

imdi kendisini nerde bulabileceinizi bilemem. Demek akrabanz oluyor... Yaaaa!... Vallahi ne diyeyim bilmem ki, adresini bileni hi hatrlamyorum. Zaten ben de yllar var, grmedim. Hakknda bilgi mi istiyorsunuz? Benim, Mecdi ile evlenmesi olayndan baka BeIfi tl Hanm hakknda hibir bilgim yoktur. Zaten evlilikleri de alt ay srd srmedi, zavall Mecdi gmbrdedi gitti... Anlataym ama, nasl anlataym yavrum, akrabam diyorsun... Zarar yok, anlataym m? Peki yleyse... Hangi padiahn pek iyi bilemiyorum, artk hangininse, diyelim Sultan ikinci Bilmemkim'in, Yanbast Fettah Paa namyla maruf bir Bama-beyincisi varm. Yanbast Fettah Paa Bamade-yihci ama devletin her ii ondan sorulurmu. talya ile padiah'n arasn bulan oymu; sonra talya ile siysi ve ticar mnasebetleri o kadar iyi yoluna koymu ki, talyanlar da Biz de eer insansak bu kadar iyiliin altnda kalmayz diye o zaman kendi gazetelerine yazmlar. talyan kral da Yanbast Fettah Paa'ya talyanm en yksek niann gndermi. Nian merasiminde talyan sefiri, Yanbast Fettah Paa'ya iki memleket arasnda kurduu iyi mnasebetler iin, yzde on komisyona raz olup olamyacan, gizlice sorunca, gayet namuslu bir adam olan Fettah Paa Siz galiba Beni Hariciye Nazn sandnz deyip talyan elisini bozarak yzde ona kat'iyyen tenezzl etmiye-ceini sezdirmi. Bir baka gn, Paa'nn konanda bir ziyafette talyan elisi pazarla oturmak isteyince de Kat'iyyen pazarlk istemem. Almanlar yzde krk verdikleri halde gzel hatrnz iin ben sizi tercih ettim. Sonunda bana byle mi yapacaktnz? ok teessf ederim; bu gibi szler his-siyat- vatanperveranemi rendice eder, kat'iyyen hazmedemem!... diye bararak sefiri iyice bozmu. talyan sefiriyle Fettah Paa arasndaki bu konuma, Fettah Paa'nn konandaki ziyafet masasnda geiyormu. Paa sznn sonunda 17 talyan Sefirine Hazmedemem! diye barnca, karsnda elpene duran sofracba, yedii yemekler paa hazretlerinin midesine oturdu' sanp koarak, byle zamanlarda hep yapt gibi, bir ie karbonat getirip Buyrun Paam! diye uzatm... Yanbast Fettah Paa avucuna boaltt karbonat bir bardak suyla itikten sonra geirmeye balaynca bir yandan Estafurullah! eker, bir yandan da talyan sefirine, Afedersiniz ekselans, sinirlendiim zamanlar byle olurum: hissiyat- milliyem galeyane gelince midemde de galeyan balyor... demi. Siz genler maalesef tarihimizin bu yanlarn bilmezsiniz, Mahmut Bey olum, eskiden gayet celletli ve celdetli paalarmz vard; ben bir ksmna yetimiimdir. Koca bir talyan sefirine byle bir lf sylemek, ne demek? Sonra Mahmut Bey olum, Yanbast Fettah Paa ziyafet sofrasnda talyan sefir-i kebirini kalp belik gibi bo- zarken, sefirin yannda da talya'nn ark ileri mtehasss bulunuyormu. Bu mtehasss, Yanbast Paa'nn bu jestinden ne demek istediini derhal anlayarak, sefirin kulana eilip bieyler fsldam. Sefir de glmseyerek tercmanna Sorunuz bakalm; yzde on haklar bak kalmak artyla, Paa hazretleri arsalarndan hangisi zerine bir kk kurulursa memnun kalrlar? demi. Yanbast Fettah Paa da, torunu Sarsak Mecdi'ye kaldn sylediim o kk var ya, ite o kkn yerini tarif edip O arsa mnasiptir demi. talyanlar sonradan bir de tahkik etmiler ki, Yanbast Fettah Paa'nn yerini syledii deniz ky18 sndaki arsa kendisinin deil... Tabii mecbur olmular, evvel arsay satn alp sonra da stne kk yaptrmaya... Bak olum bak, sen o zamanki siyaset adamlarmzn ferasetine bak... te siyaset diye ben buna derim; Paa enayimi kendi arsalarndan birini sylesin. Heriflere hem en gzel yerdeki pahal arsay kendi namna satn al-drtyor, hem de stne kk kurdurtuyor. stelik o arsa da kendisinin deil, ikinci hareminin-mi. Yani anlyacanz efendi olum, siz u siyasete bakn, Yanbast Fettah Paa ikinci karsnn mal olan arsay, parasn talyanlara verdirterek, kendine aldrtyor. O zamann insanlar bakay-m... imdi bizde Yanbast Fettah Paa gibi birka paa olsa, bak o zaman gr. Evet var, imdi de var ama, ne de olsa eskileri baka... Bugnkler eskilerin eline su dkemezler. Evet, biliyorum, siz Betl hanm hakknda malumat almak, izini bulmak istiyorsunuz. Ben ,de size onun iin anlatyorum ya bunlar. nk Merhum Sarsak Mecdi ile Lokum Betl'n evlenmelerinde ve hatta Mecdi'nin lmnde bu kkn ok mhim rol olmutur. Uzatmyalm efendim, talyanlar evvel arsay Yanbast Fettah Paa'nn ikinci hareminden Paa namna satn alp, sonra da stne kk kuruyorlar ve kkn altn anahtarn Bamabe-yinciye teslim ediyorlar. Siz Yanbast Fettah Pa-a'nm kkn bilir misiniz? Demek bilmiyorsunuz... Mutlaka gidip grn; zaten Betl Hanm'm izini bulmak iin nasl olsa kke gideceksiniz ya.... Gayet geni lebiderya bir arsa zerindedir ama, denizin kysnda olmadndan yal saylmaz. Koru iinde dillere destan bir kktr evldm... Allah 19 sizi inandrsn, hela talarna, mermerlerine, fayanslarna ve aynalarna kadar herbieyi talya'dan getirilmitir. Hatta bizde o zamanlar alafran-ga kiremit iml edilmediinden, kkn kiremitleri bile talya'dan getirtilmitir, derler. Tavanlar ve duvarlar kamilen yal boya nak, resim ve altn yaldzl

tezyinattr ve bunlar da talya'dan getirtilen nakkalarla ressamlar yapmlar. Sarsak Mecdi, nur iinde yatsn, benim ocukluk arkadam olduundan kk gayet iyi bilirim... Hey gidi gnler, hayatm bu kkte geti evldm. Evet, imdi de zamann ilerigelenleri gayet muazzam ve saraylar misali binalar, i hanlan ina ettiriyorlar, velkin bunlar kendi paralaryla yaptryorlar. Anlattm tarihin bykleriyse, milletin on parasna dokunmaz ve bir siyaset dolab evirerek kendi kklerini bile ecnebilere yaptrrlard; nur iinde yatsnlar... Helasnn talan bile halis talyan mermeri, renkli mermerler... timat ediniz olum, insan heladaki o mermerlere ey'etme-ye kyamazd. Hatta sonradan talya'yla mnasebetlerimiz bozulunca, Yanbast Fettah Paa gazaba gelirmi de, affedersiniz. Ben byle dostluun da, anlamann da iine... diye kzarak talar talya'dan getirtilmi helaya sksk koarak, o gzelim helada bir gzel hrsn kardktan sonra ancak teskin olurmu. Ben tanyamadm, velkin ok vatanperver bir zat imi. Allah gani gani rahmet eylesin. Anlatyorum evldm, ben de size Betl Ha-nm' anlatacam da ondan bu teferruata girdim. Kk ok mhimdir de bilmeniz lzm... Bizim Sarsak Mecdi, Yanbast Fettah Paa'nn torunudur. Mecdinin pederi gayetle silik bir zat olduun20 dan ismi anlmaz ve Mecdi bu yzden dedesingiza-feten Yanbast Paazade namyle anlrd. Mecdi, Yanbast Fettah Paa'nn hayatta kalan tek varisiydi ve buyzden pek kederliydi, nk kendisine dedesi Yanbast Fettah Paa'dan kalan miras bitirmeye uramaktan, hayatnda bir saat bile bir ide almaya vakit ve imkn bulamamt. Bana daima, Beni mahveden o dedem olacak Yanbast denilen heriftir... Miras brakt serveti bitrl bitiremiyorum ki, ben de bir i g sahibi olaym da, isterse kuru olsun, kendi emeimin geliriyle geineyim derdi. Zavall Mecdi ok muzdaripti, btn hayatnda alarak on para kazanmad iin mr boyunca ocuk olarak kalmt. En1byk kederi de, Yanbast Fettah Paa'dan kalan miras bitirmeden lmesi korkusuydu. Bu mirasn dibine dar ekmek iin btn gayretiyle gece gndz alt zavall. Yiyor, iiyor, yediriyor iiriyor, harvurup harman savuruyor, yine de bitrl Yanbast Fettah Paa'nn braktklarn bitiremiyordu. Tkenecek gibi mal-. mlk deildi ki olum... Ben gzlerimle grdm, koskoca kaim bir cilt matbu kitap vard ve bu cildin zerinde yaldzla yle yazlmt: Bamabe-yinci Fettah Paa Hazretlerinin hafidi (torunu) Mecdi Efendi hazretlerine btapu tescil edilen if-likt. iftlik deil evldm iftlikat, yani iftlikler... Bu kitabn iinde krktan fazla iftliin, tapu kaydna gre, yerleri ve hudutlar tarif ediliyordu ki, o iftliklerden herbiri sonradan onbe-yirmi iftlik haline getirildi. Yine o hanlar, apartmanlar, hamamlar, dkknlar... Hibir zaman Sarsak Mecdi'-nin tek apartman yoktu, iine be mahalle ge21 niliinde on-onbe apartman alan bina adalan-nn sahibiydi. Batmakla bitirilecek gibi deil. Boyuna satsan ve ak arttrmaya kanp durmadan Sattm, sattm! diye barsan, onca maln mlkn bittiini grmeye yine bir adamn mr yetmez. Zavall Mecdi neler ekti. Bana ka kere Geriye mal brakr da lrsem gzlerim ak gidecek demitir. Ooooh, Allahma bin kr artk onparasz kaldm... diye gbek att gecenin sabahnda avukatlarndan biri kagelir, Mjde Mecdi Bey, iki iftliiniz daha olduunu kefettim. Altyz-bin lira veriyorlar, satalm m? diye sorard. Ben ka kere ahit olmuumdur, avukatna yle barmtr: Yahu sen avukat msn, iftlik kaifi mi? Bu iftlikleri, hanlar, evleri, apartmanlar nerden bulup bulup karyorsun? Yeter yahu... Daha ne dikilmi duruyorsun karmda, abuk sat , unlar da kurtulaym be... Fakat kurtulamazd; avukatlarndan biri yine bir yerlerden bulur buluturur, be-alt apartman yada, birka iftlik ortaya karrd. Mecdi istemese de avukatlar ona miras kalm mal mlk ordan burdan bulup ortaya karmaya mecbur; nk onlar da bulduklar her mal mlkn satndan yzde pay alyorlar. Nasl para yerdi bilir misiniz, anlatsam aklnz durur. Bir blk maal dalkavuundan baka a-matr dalkavuklar da vard. Her akam baka bir elence yerine, lks otellerden birinin pavyonuna yada bir ikili gazinoya gidilirdi. Ne gnler yaadk, barlarn, gazinolarn dili olsa da anlatsa... Sarsak Mecdi paray savurur, saard. Yenilip iildikten sonra, vakit gece yarsn az geti mi, Mec22 di, Orkestra arkamzdan gelsin! derdi. Biz otomobillere binerdik, alt, yedi bazan on otomobil... Gazinonun orkestras da otomobillerin nne geer, almaya devam eder, Beyolu caddesinden bylece ar ar geerdik. O zamanlar iyiydi, ne imdiki gibi trafik derdi vard, ne de araba, otomobil deresi... Ordan baka bir otele giderdik. Orann cazbant takm da bizim otomobil kafilesinin arkasna taklrd; nde bir caz, arkada bir baka caz takm... Hatta bir keresinde piyanoyu da faytona ykletmiti de mehur piyanist Aleksiye! efendi yol boyunca piyano almt. Oraya buraya uraya uraya incesaz takmyla, cazla birlikte ya Bentlere yada Sulkule'ye gidilirdi. Sabaha kar Sarsak Mecdi yine coar, Sulukuleli ingene oyuncularn arasna katlp Dedem Yanbast Fettah Paa'nm ruhu adolsun! diye gbek atard. Sabah olunca da bir hamam kapatrd. Hep birlikte hamama gider, hamamn gbek tanda szar kalrdk.

Evldm, insan bylesine para yer de yine parasn bitiremezse ne yapar? Deli olur, deli... Lf lf ayor; bir kpei vard rahmetlinin, ok severdi. Kpek gnn birinde ld. Sarsak Mecdi yle mteessir oldu ki, kpein cesedini gmdrdnn gecesi Bu gece Beyolu matem tutmal diyerek, Beyolu'ndaki btn barlar, gazinolar ve affedersiniz "btn genelevleri, o gece her ne kazanacaklarsa her birine istedikleri paray verip kendi namna kapattrd. Sarsak Mecdi'-den byk menfaatleri olduundan herifler iyerlerini kapamaya mecbur; nk Sarsak Mecdi on gn iin ortadan ekilse hepsinin de krlarna kesat girecek... Hatta hi unutmam, ikili ve sazl 23 gazinolardan birinin sahibi, kpeinin lm yznden gazinoyu kapatt bilinmesin, mterileri dalmasn diye, yle bir levha yazdrp, gazino kapsnn stne astrmt: ok sevdiimiz aile bymzn vefat dolaysyle, bu gece gazinomuzun kapal bulunduunu muhterem mterilerimize arzederiz. Sarsak Mecdi bu ilndan o kadar memnun kald ki, gazinonun sahibine bir aylk kazanc ne olduunu sorarak, paray derhal verdi. Rahmetli ok iyi kalpliydi ve sevap ilemekten, hayr yapmaktan, fakir fukarann gnln almaktan hi geri kalmazd. Ka kere ahit olmuumdur, otomobille giderken, yol kenarnda pinekleyen, kyden yeni gelmi isiz ameleleri toplayp Ulan bu gece bendensiniz... deyip elensinler diye gtrp Abanoz sokandaki genelevlere brakm ve gecelik paralarn mamalara pein demitir. Yani diyeceim u ki, merhum ok iyilikseverdi ve fakir fukarann gnln etmesini pek severdi,'nur iinde yatsn... Kendine ve avukatlarna kalsa, miras yiyip bitiremezdi ama, yine dua etsin Lokum Betl'e... Tatl Bet olmasayd, o miras imkn yok, baka hikimse yiyip bitiremezdi. Akolsun Bet'e... Kendi yok Allah var, neme lzm yaman kadndr ve gayetle hovardadr. Sizin akrabanz oluyor, deil mi? Hi grmediniz mi? Yaa, vahvah.*. Grlecek kadn... imdi kimbilir nerelerdedir... Miras tketmesi iin, dorusu, Sarsak Mecdi'ye ok yardm etti, yoksa o mal mlk, o kadar para, imkn yok tkenmezdi. Belki bunlar size anlatmak doru deil, ne de olsa akrabassmz, ama siz 24 renmek iin srar ediyorsunuz da ondan anlatyorum. Bakn nasl evlenmilerdi. Onu da anlataym. Bu bizim Sarsak Mecdi gnn birinde evlenme hastalna tutuldu. Allah kimsenin bana vermesin, ok kt bir hastalktr: insann can hep ayn kadnla evlenmek ister. Sarsak Mecdi'ye bu hastal Lokum Betl alam. Ben Betl Hanm' ite o sralarda tandm, haz kadn ve o zaman Sarsak Mecdi'den otuzsekiz ya kkt ve etiketi stnde; Lokum... Ben Lokum Betl' grnce, bizim Mecdi'ye Bu kan seni alt aya kalmaz bitirir, ufalar, toz-duman eder diyemedim de, Mecdi Bey, birader, dedim, cenaballah bilcmle gzellikleri yalnz bir kulum istifade etsin diye deil, cemi cmle kullarm nistefid olsunlar diye halletmitir. Senin Betl Hanm gibi, mstesna bir gzeli nikhn altna sokup inhisarna alman bence doru deildir. Buna kul da, Allah da raz olmaz. Senin bu yaptnn byk gnah, vebali vardr. Byle bir gzellii yalnz kendine maletmekle birok hemcinsinin kalbini krm ve bakalarn bu gzellikten mahrum etmi olacaksn. Gzel ve cmert kadnlar, ay'a, gnee benzerler; onlar da ay ve gne gibi cemi cmlenin nurudur. Gel sen bu evlilikten vazge de o gzellikten hem sen istifade et, hem de bakalar... Sarsak Mecdi, Artk ok ge, mmkn deil... dedi. Bana kalrsa, meselenin iyz baka... Bizim Sarsak Mecdi, Lokum Betl'n birka milyoneri ifls ettirdiini duyunca, kadnn reklmna kaplp Aman dedem Yanbast Fettah Paa'dan kalan 25 miras bitirse bitirse ancak bu kadn bitirebilir. Beni de dertten kurtarr... sevdasna kaplm. Evlendiler ve alt aya kalmadan Sarsak Mecdi cartay ekti, nur iinde kalsn. Rahmetli son gnlerini pek mesut geirdi. nk Lokum Be-tl'n sayesinde on paras kalmad gibi, uan kua borlanm ve bir dilim kuru ekmee ve bir kak orbaya muhta vaziyete dmt. Lokum Betl'n onunla evlenmesine gelince, mesele gayet basit; niyeti, Sarsak Mecdi'yi ak yolunda ehit edip mirasna konmak... Mecdi'ye niin sarsak diyorlar? Sarsak da ondan... Btn hayatnda bu adam, her neye niyet etmi, her ne yapmak istemise, mutlaka hep onun tersini yapmtr. Sarsak bir herifti merhum, nur iinde yatsn. Nitekim, Yanbast Fettah Paa'nn kk de Lokum Betl'e, Mecdi'nin sarsakl yznden kald ya... Anlataym efendim onu da... Lokum Betl'n Cins Bekir dedikleri bir sevgilisi vard. Bu Cins Bekir denilen herif, Lokum Betl'n demirba gibi biey... Betl ka kere evlenmise, her evlendii adamn evine Cins Bekir'i de beraber gtrrm. Cins Bekir'e Memuriyetiniz nedir? yada Hangi vazifede bulunuyorsunuz? diye sorduklar zaman Lokum Betl'n arkadaym dermi. Lokum Betl bizim Sarsak Mecdi-yle evlenince daha ilk geceden bu Cins Bekir de Betl'le birlikte kke giriyor. Betl ok esprili kadn. Kke girdikleri akam kocasna, Sakn beni eyizsiz evlendi sanma, ite benim eyizim diye Cins Bekir'i takdim ediyor. lk iki ay, bir arada gl gibi geiniyorlar. Ama iki ay sonra Cins Bekir Betl' boayacaksn! diye Sarsak Mecdi'nin bana ekiyor. nk Lokum

26 Betl'le Cins Bekir bir olup, Sarsak Mecdi'nin y-lardanberi savura savura bitiremedii o mirasn, iki ayda dibine dan ekmiler. Artk Sarsak Mecdi, Lokum Betl'e iyice k m olmu, ihtiyar halinde yalruz kalmaktan m korkmu, yoksa inad m tutmu, her nasl olmusa, Cins Bekir'e lm var, aynlk yok. Ben Betl'mden aynlamam! diye kafa tutmu. Cins Bekir de Bu yatan sonra elin zavall garip kzn, lnce mirasm sana kalacak diye ifal etmeye hi utanmadn m? Sende Allah korkusu yok mu? Madem paran pulun yoktu, ne diye zavall kadn aldattn, ne diye bu yatan sonra evlendin? iini tutamayan senin gibi Sarsak bir herifin evlenmek de nesine! diye barbar ba-myormu. Bir gece Cins Bekir'le Lokum Betl bir olup Sarsak Mecdi'nin stne yrynce, o da herhalde can korkusuna dp bir yalan kvrm! Ayol, benim servetim kalmad yalann sise kim uydurdu? Benim asl servetim, bankadaki kasamda mahfuz bulunan sandktadr. Ben ldkten sonra Betl'cm, seninle birlikte, sandn iindekini afiyetle yesin... kinize de yeter... Bunun zerine sevin iinde birbirine sarma dola oluyorlar. Bundan sonra i, Sarsak Mecdi'nin biran evvel lmesine kalyor; nasl olsa bir aya ukurda, brne de bir elme taktn m tamam... Gelgelelim, Sarsak Mecdi'nin de inadna lmiyecei tutuyor, gndengne canlanyor. Bet'n btn gayretleri boa gidiyor, Bet gayret ettike Sarsak Mecdi alyor, gitgide formuna giriyormu, azdka azyormu. Hatta Ben kendimi otuz yandayken bile byle erkek his-setmedimdi! diyormu. Bunun zerine Cins: Bekir Bet'e Yazklar olsun, bir Sarsak herifin 27 hakkndan gelemedin. bana dt, ben bu herifi tahtalkye gndereceim diye tutturmu. Lokum Betl de Olmaz, ben Allahtan korkarm. Sen onu bana brak, ben onu kollarmn arasnda gzellikle, tatllkla ldrrm diyormu. Bu konumalar kkteki hizmetiler, uaklar, alar duyuyor, dnyada hangi sr gizli kalr ki... Gelge-lelim Sarsak Mecdi aldka alyor, hatta Lokum Betl bile az gelmi de kkteki hizmetileri kap aralklarnda sktrmaya, ah kadna saldrmaya, amarc kadna aslmaya balam. Cins Bekir, Bet'e Ulan kz, herifi azdrdn... Ben bu moruu zehirlesem mi, bosam m... deyip dururken, Betl de Cins Bekir'e Pis herif iin boubo-una elini kana bulama, demez; bilmezler, cinayet sayarlar. Benim tecrbem var, bilirim; bunlar son gnleri yaklanca byle azgnlar, dikilirler. Az kald, diini sk ekerim diyormu. Nihayet Lokum Betl'n dedii oldu. Bir gece sabaha kar, Sarsak Mecdi, Betl'n kollan arasnda donpaa sarsla sarsla, inleye inteye ruhunu teslim edip rahmet-i rahmana kavutu. Mecdi ruhunu teslim ederken, Cins Bekir de yatak odasnn kaps arkasndan Betl'e Oldu mu? Tamam m?. Ben de yardma geleyim mi? Bitti mi? ld m? diye sorar dururmu. Halbuki efendi olum, meselenin iyz ok baka. Biz yalanlan iin esasn biliyoruz. Sarsak Mecdi'nin hakikaten on paras kalmamt. in-de btn servetim sakl duruyor dedii banka ka-sasndaki ekmece bombotu. Kala kala iinde o-turduklan bir o kk kalmt. Paralann suyunu ektiini bilse Lokum Betl Mecdi'yi yzst brakp gidecek. Halbuki zavall Sarsak Mecdi, son 28 gnlerini saadet iinde geirmek istiyor. Onun iin, sedef kakmal, bombo, eski ekmeceyi, bankadaki kasasna koymu, Betl' hem seviyor hem de ondan yle ekmi ki, anasndan emdii stler burnundan gelmi. inden Ben bu kadna yle bir madik ataym ki, lmmden sonra beni hi unutmasn! Yaadka unutamayaca bir oyuri oynamazsam, bana da Yanbast Fettah Paazade Mecdi Bey demesinler demi. Tek serveti olan kknn de lmnden sonra Betl'e kalmasn istemiyor. Onun iin, Betl'le Cins Bekir'in kendisini bomak iin stne yrdkleri gecenin sabah, noteri artp vasiyetini yazdrm. Bu vasiyete gre, banka kasasnda sakl duran sedef kakmal ekmece ve iindeki serveti Betl'e, kk de bir hayr kurumuna balam. 'Kasadaki ekmecede milyonlar, mcevherler, altnlar var; yani herkes byle zannediyor. Halbuki Sarsak Mecdi bo ekmeceye pamuk doldurmu, pamuklarn iine de kullanla kullanla tyleri dklm, hav kalmam, gayetle eski psk bir nargile marpucu yerletirmi. Hasta halinde karyolasnn bana getirttii notere diyecekmi ki Benim hayatta kala kala iki eyim kald. Biri bu kk, biri de iinde ailemin son serveti bulunan banka ka-sasndaki ekmecem. Sarsak Mecdi, szde kyms-ti az olduu iin kk bir hayr messesesine balayacak, asl byk serveti olan ekmeceyi de kansma brakacak ve aklnca Betl'den intikam alacak. Yani lmnden sonra Betl'e unu anlatmak istiyor: ekmece iindeki eski marpucu grdn ya, sen beni ite bu hale soktun. Onun iin ben de sana bu eski marpucu brakyorum ki, bakp bakp beni hatrhyasn... 29 ii Sarsak Mecdi'nin son gnlerini mutlu geirmesinin sebebi buymu.. lmnden sonra neler olacan dnr, keyfinden boyuna glermi. Kendisi lr lmez, Lokum Betl'le demirba sevgilisi Cins Bekir hemen notere koacaklar. Mahkemede tek miras olduunu ispat eden Betl'n nnde hkimle noter vasiyeti okuyacak, sonra banka kasasmdaki sedef kakmal ekmeceyi aacaklar. Onlar, sedef kakmal ekmeceden

milyonlar deerinde servet kacak diye umutla beklerken, hkim ekmecedeki pamuklara sarl eski marpucu karp Betl'e uzatacak: Buyrun hanmefendi, merhum kocanzdan size alan miras ite budur! diyecek. Yoluk marpucu grnce kplere binecek olan Cins Bekir de Lokum Betl'e Sarsak Mecdi lmeden, ekmecede braktm sana yeter, demiti. imdi al da glegle kullan kocann mirasn! diyerek ekip gidecek. Sarsak Mecdi'nin lm deinde bile kkrk-kr glmesinin sebebi buymu. Eski marup nnde Cins Bekir'le Lokum Betl'n nasl bozulacaklarn hayal ettike mutlu olurmu zavall. Gelge-lelim iler, Sarsak Mecdi'nin dnd gibi yrmemi. Btn hayatnda sarsaklndan kurtulamayan Sarsak Mecdi, son sarsakln da notere vasiyetini yazdrrken yapm. Artk lmek zereyken zihni mi karm, dili mi dolanm her nasl olmusa ekmecedekini karm Betl'e, kk de falanca hayr kurumuna brakyorum diyecei yerde sarsakl yznden arp Kk karm Betl'e, ekmecedekini de falanca hayr kurumuna brakyorum demi. Ama byle dediinden haberi yok zavallnn. te bylece, Sarsak Mecdi l3( dkten sonra kk Tatl Bet'e, eski marpu da hayr messesesine kald. Sonra efendi olum, Cins Bekir hela talar italyan mermerinden yaplma o gzelim kk Be-ti'e sattrd, efendime syliyeyim, sonra da paralan cebine indirip savutu. Betl dmdzlak ortada kalakald. O gnden sonra bir daha Betl hanm hakknda hibir malumat alamadm ve kendisini gremedim. Kke gelince, o tarih kk birka el deitikten sonra byklerimizden birinin yksek iradlaryla Yksek kulp oldu. Ben de birka kere Yksek Kulp'de verilen balolara gittim, ama uzun zamandr sosyeteyle temasm kestiimden, oralara gitmiyorum. htiyarlk olum, malm ya... Siz imdi Yksek Kulbe gidip Betl Hamm' kulp azalarna soracak olursanz, zannederim onlar, Tatl Bet'n nerde olduunu bilirler... Akrabanz demitiniz deil mi? Betl Hamm' aramanzn sebebi nedir? Ya, demek bir akraba ball, yalnz... Hi grmediniz, yle mi? Demek yakn akraba... Peki olum, glegle... glegle... KLARKI MUAMMER'N BOZUM OLUU Yaaa... yle mi? Demek siz Betl Hanm'n akrabassnz... Nesi oluyorsunuz? Yieni... ok gzel... Efendim ben Betl Hamm' Klark Muammer dolaysyla tanrm. Klark Muammer namnda birini duymu muydunuz? yle ya, siz s-tanbul'lu deilsiniz sahi... Hey gidi gnler hey... Bizim Muammer'in Betl'e klark ekiini hl hatrlarm da glerim... Ne gnlerdi! Allah selmet 31 versin Betl Hanm, Muammer'i hem de herkesin iinde ok fena bozmutu. Siz o gnlere yetimediniz, bilmezsiniz, Muammer'in zerine de memlekette klark eken yok, yle bir usta klark. Hatta derler ki, Avrupa'da ve Amerika'da bile stne klark eken yokmu. i mi dediniz? i klarklk, ad stnde Klark Muammer. Yksek sosyetede gzne kestirdii kadnlara klark ekerek senelerce mis gibi geindi, lordlar gibi yaad. Neme lzm, kendisi yok imdi burda, Allah' var, gayetle mahirane klark ekerdi... Nerde imdi onun gibi klark, klarklk o zamanlarm... Hani kendimi methetmek gibi olmasn, haddim olmayarak ben de iyi klark ekerdim ve fakat bizim nesil iinde klark ekmede Muammer'in stne yoktu. Klark ekmek mi dediniz? Nasl m ekilir? Aaaa, sahi bilmiyor musunuz? Hayret vallahi... Hi duymadnz ha... Anlataym efendim... Klark Geybil namnda bir Amerikan artisti vard bizim zamanmzda. Bildiniz mi? Evet, adn duymusunuzdur, ite o... Tpk ite bu artist gibi rol kesmeye klark ekmek tbir olunur. Ama bunun bir usul var, gayetle hner ister. Mesel, bir kadn gznze kestirdiniz farzedelim. Bir frsatn bulup kadnn karsna geeceksiniz, kanzn birini yukar, ama ta yukar kaldracaksnz. Bu srada alnnz da kr kn kracak. Ne kadar kanz yukar kaldrrsanz o kadar makbul kadnlarn gznde. Ondan sonra efendime syliyeyim, sol elinizde de bir sigara olacak. Kadnn gzbebeklerinin tahlifine keskin keskin bakacaksnz. Baktnz m baktnz, ondan sonra aradabir de gzlerinizi baygn baygn szerek, sigaray gayet racon-lu bir ekilde aznza gtrp, iinize derin bir 32 nefes ektikten sonra, dudaklarma yuvarlatmp hafif hafif sigarann dumann, dumanlar karnzdaki kadn yanaklarm okayacak surette fli-yeceksiniz. Sigara dumanlar havada halkalar yapt m, bu en iyisi... Ondan sonra efendim, baklarnz kadnn gzbebeklerinden hi ayrmadan, tekrar igara dumann derin derin iinize ekeceksiniz, ama yle derin ekeceksiniz ki kadn kendini sigara dumanyla birlikte iinize szlp akyor zannedecek; maharet ite burda. ki kere byle sigara ekip duman saldktan sonra yava yava kadn da kvama gelir... Geldi mi geldi, artk tamam. Sanki hipnotize olmu gibi, siz sigaray iinize ektike kadn da size yaklar^ siz duman savurduka biraz alr... Yaklar alr, alr yaklar... Artk sallana sallana gider gelir, brakn gidip gelsin... Ondan sonra efendim, kadn kvam buldu mu, kayk tabanda pelte gibi tir tir titrer, artk olmutur, afiyetle ye... te klark ekmek diye buna derler. Kolay mym! Amma da yaptmz, ben byle anlat verince size kolay geldi. Herkes beceremez. Sonra karsndaki kadna kepaze olmak da var iin iinde. Maazaallah, bir erkek klark ekti de, klark kadna etkisini gstermedi

mi, rezalet... Adam tefe kor, alarlar... Ben ka kii bilirim, klark ektii kadnlar alay edip glmtr de, bozum oldular diye bir daha sosyeteye girememiler, insan yzne kamamlardr, siz ne diyorsunuz? Bir bu dediim Klark Muammer bu iin ustasyd. Ho onun da foyas sonradan ortaya kt ya... Ama daha o zaman herifin numarasn kimse bilmiyor, herkes onun sahiden klark ektiini sanyor. 33 Dnsenize beyim, adam klark ekmekle hayatn kazanyor... Bir klark ekti mi, karsndaki kadnn cierini fethediyor. Azndan savurduu sigara duman var ya, onun klarkma arplanlarn dediine gre, kadnlarn boynuna zincir gibi dolamrm; artk ondan sonra kadn boynunu sigara dumannn halkasndan kurtarabilirse kurtarsn... Bir kadn Muammer'den klark yedi mi, artk Muammer'den bir daha ldr Allah zle-miyor... Adamdaki klark anlayn, ne klark... Muammer'in klark ekiine ben ka kere ahit olmuumdur. O zehir bakl gzlerini bir kere karsndaki kadnn gzlerinin bebeine saplad da, sigarasnn dumann fledi mi, ban kadna doru bir yaklatrr, bir uzaklatrr. Byle byle, derken kadn ona uymaya balar; sonra efendime syliyeyim, ikisinin ba birlikte gider gelir, sallanr. Kadn byle adamakll tesiri altna ald m bir kere, sanki hibiey olmam gibi Muammer kalkar gider. Ondan sonra kadn tutabilirsen tut, zincirle balasan durmaz, haydi Muammer'in arkasndan. Muammer nereye o da oraya... Muammer'in klarkn yiyen kadn bir daha iflah olmuyor. Yaa, ite byle... Hi unutmam, Pasl Pervin'e bir klark ekmiti, Allah Allah... O ne klarkt yarabbim!.. Evvel size Pasl Pervin'i anlataym. Efendim bu kadn, dnyann en cimri insan... Kocasnn sylediine gre, eskir anr diye kocasna dudandan bile ptrtmezmi; anlayn artk ne cimri kadn.. Pasl Pervin demelerinin sebebi de, kadnn kirli kdaki altnlar bile nerdeyse paslanacak da, ondan bu lkab takmlar. Bu Pasl Pervin'in de, Lok34 man Hekim'in ye dedii cinsten, affedersiniz bir kz var, ilik ilik... Lp diye yut kz. Yine o gnler aklma geldi de azm suland, hey gidi hey... Efendim bu bizim Klark Muammer, bir toplantda Pasl Pervin'in kzn grm; grmesiyle kz gzne kestirip ipak kza klark basm, ama ne klark... Grenler sylerdi, krpe kz klark yer-yemez arplm. Muammer klark ekti ya, basp gitmi... Kz artk durabilir mi beyim, ne mmkn, haydi Muammer'in arkasndan, Muammer nereye kz da oraya... Efendime syliyeyim, bu i hemen duyuldu, dilden dile yayld. Pasl Pervin kplere binmi, kza etmediini brakmyor: Yazklar olsun sana verdiim emeklere. Hem de herkesin iinde adamn arkasndan gidip 'apmya utanmadn m? Ailemizin erefini iki paralk ettin, tuuu... Kz iki gz iki eme durmadan alar, annesine yalvarrm: Anneciim, benim bunda ne kabahatim var. steyerek mi yaptm yani... Herkes grd ite, bana inanmazsan oradakilere sor. Namussuz herif bana yle bir klark ekti ki, ben o klark yedikten sonra kendimi kaybettim zaten, kendimde deildim ki... Ne yaptm hi bilmiyorum. Klark yiyince kendimden gemiim. Cmle lem sylyor, bu herifin klarkn yiyen kadn, elinden kurtulamazm... Ben klark yedim, ondan sonrasn hi hatrlamyorum... Pasl Pervin Sen o azlan bana yutturamaz-sn... Senin annen ne Marklar yedi de Allah'a kr dillere dmedi... diye, barp aryor. Bir daha Muammer'in klarkna arplr diye, kz evden dar karmyormu. 35 1 I Neyse efendim, galiba bir baloda, m ne, bu Pasl Pervin herkesin iinde Klark Muammer iin azna geleni sylyor: Klark numarasyla masum kzlarn safiyetinden istifadeye kalkmak alaklktr. Parmak kadar kza hi klark ekilir miymi... Klarkn bana eksin de ben onun erkekliini greyim bakaym... Aksilik bu ya beyim, Pasl Pervin'e barp arrken kalabalk arasndan Muammer de dinliyormu. Greyim onun erkekliini! szne pek alnm. Haa, unu sylemeyi unuttum, bu Muammer de Allah selmet versin, yle her kadna klark ekmezdi ha... Gnl olacak da, ii ekecek de bir kadn klarklayacak... Kadnn gzeli olacak bir, krpesi olacak iki... nk yle kadnlar vardr ki, Muammer kzsn da onlar Marklasn diye Hin... Muammer'inki de klark mym!... Ben ne klark-lar yedim de yine bozulmadm, Bana Muammer'in klarklan vz gelir... diyerekten onu tahrik ederlerdi. Muammer onlarn maksadn bildiinden gler geer, bo yere klarkma ziyan etmezdi. nk efendim, o gnlerde Muammer'in klark sosyetede gayet kymetli, yle her kadn klarklamyor. Fakat bu sefer Pasl Pervin'in lflar kanma dokunuyor. inden Dur ulan, sana bir klark ataym da kitaplara gesin... diyor. Pasl Pervin de barp ardndan ok sinirlenmi, koltua km, bana toplananlar limon iei kolonyasyla Pervin'in boynunu, bileklerini ovuturuyorlar. Muammer Az msaade efendim, msaade ediniz rica ederim:.. diyerek, kalabal eliyle aa aa, Pasl Pervin'in yanna geliyor, kadna bir klark ekiyor ki beyim, Allah Allah... Daha ilk klarkta 36

kadnn iini bitiriyor. Maalesef ben gremedim. ahit .olanlarn anlattna gre, Klark Geybl'm kendisi bile byle klark ekemezmi.. Ben grenlerin yalancsym, daha Muammer kann birini kaldrr kaldrmaz Pasl Pervin A dostlar, beni zaptedin, bana bieyler oluyor... Eyvah, ben bittim, bu da m bama gelecekti... Kzmn yerden ge hakk varm... diyerek tirtir titremeye, stma nbetine tutulmu gibi zangrdamaya balyor. Muammer sigarasnn dumann Pasl Pervin'in kulak memesine doru bir-iki frp, ban ona birka kere yaklatrp uzaklatrdktan sonra Sana bu kadar yeter! diyerek kalkp gidiyor. Artk Pasl Pervin durabilir mi? Yallah arkasndan... Uyur-gezer gibi iki elini ileri doru uzatp hem Muammer'in arkasndan gidermi, hem de ordakilere Hepiniz ahitsiniz, ite grdnz, benim bunda hibir kabahatim yok... Eer vicdan sahibiyseniz, kocama benim suum olmadn sylersiniz... Ah zavall kocacm, beni affet!... diye sylenirmi. Bylece mrldanarak Muammer'in arkasndan merdiveni kyor. Pasl Pervvin klark yiyiinin dedikodusu sosyetede gnlerce alkaland. Tabii her zaman olduu gibi, en sonunda kocasnn kulana kadar gitti. Adam, onca yllk karsn boamaya kalkm. Pasl Pervin kocasna: Ayol, herkesler grd ite, bana inanmazsan bakalarna sor, bu olann klarkma dayanlmyor... dermi. Adam da karsnn suu olmadn anlyor, anlamasna anlyor ama, bana gelenleri de bitrl hazmedemiyor. Pasl Pervin'in kocas iin de dedikodular vard dorusu... Adamn baz huylan varm szm meclisten dan, eymi yani, o biim..'. Ama ne de olsa 37 koca deil mi ya... Dedikodu da ayyuka km a-tk. Pervin'in kocas herkese O Klark Muammer denilen hergeleyi gzm grmesin, vuracam o iti... diye yayyor. cebine bak, k cebine de tabanca koymu. Muammer'i eline geirse tamam... Ama adam gene de namuslu, ba belya girmesin diye Muammer'in olduu yerlere admn atmyor. Bir yandan da Gzme grnmesin, iini bitireceim... diye de haber gnderiyor. Aslna bakarsanz, btn sosyete erkeklerinin kuyruk aclan olduundan, kocalar Muammer'e kzyorlar. O yzden de Pasl Pervin'in kocasn kkrtyorlar ki, herif Muammer'i temizlesin de, br sosyete kocalar da klark derdinden kanlarn, kzlarn kurtarsnlar. Elaman demiler canm.. Muammer bir bel balarna, klark ektii kadn evliya arpma dndryor. Bana gre bu klark ekmek insan haklarna da aykr bir i... nk kadnn rzas yok ki, iradesi elinden gidiyor. Ne olacak, kadn dediin iradesi zayf bir mahlk zaten... zlmeye, arplmaya bahane aryor, * bir de ona klark ektin mi, tamam... Akl banda baz kocalar, Muammer'in yksek sosyete muhitine girmesini yasaklamak istediler ama muvaffak olamadlar; nk kadnlardan ou Muammer'den yana... Neyse efendim, gnn birinde nasl olduysa bir gece Yksek Kulp'de Pasl Pervin'in kocasyla Klark Muammer karlatlar. Ben de o gece or-daydm... Bakn siz aksilie... Pasl Pervin'in kocas Gzme grnmesin, yoksa vururum... diye aylarca haber yaym her-yana... Adam baka trl namusunu nasl temizlesin, hi deilse lfn ediyor. Ne bilsin gnn bi38 rinde hapahap karlaacaklann. Adamcaz, grmezden gelip, ekip gitse rezil olacak... ekip tabancay Muammer'i vursa, nasl vursun beyim... Adam vurmak kolay m? Bir kere de vuracam diye herkesin iinde sz vermi. Siz u iinden klmaz belya bakn... Allah hibir kocann bana vermesin... Biryandan da oradaki kocalar Hadisene, hadisene, tam srasdr, gebert u namussuzu!... diye tahrik ediyorlar. Pasl Pervin'in kocas isteristemez tabancay cebinden kard, demek dedii doruymu, cebinde tabanca tarm, yine cesur adamm, neme lzm... O koca salonu dolduran insanlarda t yok, hava son derece gergin, tpk filmlerdeki gibi... Pervin'in kocas, tabanca tutan eli titreyerek ar ar, adm adm Muammer'e doru yryor... Ah orda olmalydnz da o hali grmeliydiniz bir... Zavall Muammer... Duvarn nnde durmu, lmn beklemekte. Elinde de sigaras... Kasa, brak rezil olmay, Pervin'in kocas bsbtn azp kova-lyacak, pisipisine elinden kaza kacak. Halbuki O'nun bize sonradan sylediine gre, Pervin'in kocas iinden Allahm kasa da, beni cinayet ilemek zorunda brakmasa... diye dua edermi. Admlarn ar ar atmas da ondanm ki, Muammer frsat bulup da kasn... Muammer de, kaarsam, herif kendini sahiden koca sanp azar, tetii arkamdan ekmek zorunda kalr, diye dnrm. Beyim, yle zamanlarda bir Allahrt kulu kp da, etme eyleme deyip adamn elinden tabancay almyor. Pervin'in kocas geldi geldi, Muammer'in nnde durdu, tabancay gsne dayad, tetii 39 ha ekti ha ekecek.. Ben byle heyecanl bir manzara mrmde grmedim. Klark Muanimer bak-tki kurtulu yok, pabu pahal, artk canhavliyle karsndakinin erkek olduuna aldrmadan, efendime syliyeyim, buna bir klark ekti ki beyim, yahu ne klark... Siz klarkn tesirine baknz, Fasl Pervin'in kocasnn tabanca tutan eli aa sarkt ve tabanca elinden dt. Muammer insafsz, hl da klark ekiyor, herifi bitirecek... Sigarasnn dumann herife savurarak, ban ona bir uzatp bir ekiyor. Adamn da ba

Muammer'inkiyle birlikte gidip geliyor, koca adam sallanyor ayakta. Bu sefer Pervin'in kocas yalvarmaya balad: Aman klark kes, ben ettim sen etme... Beni ele gne rezil etme, ben namuslu bir adamm... Muammer dnd gidiyor, Pervin'in kocas da arkasndan... Dnp de Pervin'in kocasna ne dese iyi: Brakn peimi!.. Benim yle huyum yoktur. Adamn iradesi erimi klark yiyince, nasl gitmesin arkasndan... Herif Karcm haklymsn... diye inliyor. Bunun zerine Muammer salondakilere dnd: ((Siz ahitsiniz vatandalar.. dedi, Ben bu adama vallahi de billahi de klark mlark ekmedim. te grdnz, o kendiliinden arkamdan geliyor... Herkes glmeye balad. Pasl Pervin'le kzn grmeyin... z Klark Muammer Bey... diye yalvaryorlar. Bu vak'adan sonra klark Muammerin hreti sosyetede bsbtn yayld. Kadnlar: Ah yle bir klark ekiyor ki karde... Aaaa, hi bilmez olur muyum, benim de bama geldi... diye ballandra ballandra birbirlerine anlatyorlar. Kimi kadn Hadi canm lf... yle ey olur muy40 mu... deyince, br Byk sylemeyin, O' klarka can dayanmyor... diye kendisini savunuyor. Muammer'i o zamanlar grseniz, burnu kaf danda... Paa gnlnn beenmedii kadnlara. kat'iyyen klark ekmiyor. Can ekmezse bir kadn Hanmefendi bouna srar etmeyiniz rica ederim. Sizin iradeniz ok kuvvetli, salamsnz maallah! Size klark tesir etmez! diye bandan sa-vuyor. Biliyor, bir baygn gz szp kan kaldr-sa kadm stnde kalacak... Kadnlar Efendim bir kere deneyin bakalm... dedike Muammer, Sizi klark tutmaz hanmefendi... diyor. Ne buyurdunuz? Eveeet... Benim de size anlatmak istediim Betl Hanm. Yi genisiniz deil mi, tamam... Ben Betl Ha-nm' Klark Muammer vastasyla tandm. Ak-rabanzdr diye sakn szlerimden alnmayn, Betl Hanm, Klark Muammer'i perian .etti, mahvetti adam... Ben hakikatleri sylyorum. Sonradan acd Muammer'e, yardm etti... Tabii... Efendim nasl olduysa iyi bilemiyorum, bira-ra Muammer'in mal durumu sarslmt. Klark-hkla geiniyor ama, demek o sra klark ekecek mnasip bir kadn bulamam. te o gnlerde Beyolu'nda Pasl Pervin'e rastlyor. Demek ok skntda olacak ki, hemen orackta, ayakst kadna bir klark ekiyor. Artk nasl bir klark ek-mise, ikisi birlikte hemen pasaportlarn alp ver elini Paris. Pasl Pervin alt ay sonra Paris'ten kocasna mektup yazm: Biricik kocacm, tahmin edecein gibi, benim hibir gnahm yok. Muammer denilen alak beni yolda grp, hem de ayakst, klark ekmek suretiyle irademi elimden 41 alp, beni peinden Paris'e srkledi. Bedenim sulu olsa bile daima senin olan ruhum masum ve bignahtr. Kirlenmi olan bedenimi affetme-sen bile, tertemiz kalan ruhumu affet... Hibir zaman sana ruhumla ihanet etmedim. Her zaman iin ruhum seninle beraberdir. Bu mektubu alnca kocas Benim iin nemli olan beden deil, ruhtur. Beden fni, ruh bakidir. Ruh temizlii bana yeter, acele dn gel yuvana ey ruhum! diye cevap yazp karsn stanbul'a aryor. Ama kadn bu mektuptan sonra da uzun zaman Muammer'in klarkndan zlemediinden Paris'te kald. Sonra stanbul'a dnd ama ruhu kocasnn, bedeni Muammer'in... Muammer'in eline dtkten sonra Pasl Pervin'in kirli kndaki paracklar da yava yava suyunu ekti. Derken efendim, Bayan Dviz... Affedersiniz, azmz alm da... O zamanlar halanza Bayan Dviz denilirdi de... Evet, duyduk ki Bayan Dviz Avrupa seyahatinden dnm. Herkesin aznda bir Bayan Dviz'dir gidiyor. Namn duymuum ama, o zamana kadar grmemitim. Bir kokteylde tandm kendisini, yani Lokum Bet dedikleri bouna deil... Affedersiniz halanza yle derlerdi de... Bir gece bir toplantda Pasl Pervin'in kocas galiba ikiyi oka karm, sarho olmu Ben karmn yalnz ruhuyla tatmin olamyorum, bedenini de isterim, ille de karmn bedeni... diye alamaya balam. Dorusu Tatl Bet ok merhametli bir kadnd. Niye alyor bu koskoca herif? diye sormu. Onlar da karsnn Klark Muammer'in eline dtn anlatmlar... Bet sadece Yaaa... demi, o kadar... Bu Yaaa... l42 fnda ok mnlar gizli. Bu Ya yle bir ya ki, Bet aktan aa Muammer'e meydan okuyor, belli... Sosyetede aylarca konuuldu, durdu. Muammer de duymu, O'na yle klark ekeyim ki demi, Lokum Betl iyice ekerlensin... Lf hemen Betl'e yetitirmiler. O da o zaman anlatm: Ayol bu klark mlark, bunlarn hepsi numara... Kadnlar zaten dnden raz bu ie de, herif klark ekti, ne yapalm, elimizden ne gelir, diye bahane uyduruyorlar. Kocalarn uyutmak iin suu Muammer'in stne ykyorlar. Bizim smsk Muammer ne zamandanberi bamza klark kesildi? Bu lf da hemen Muammer'e yetitiriyorlar. te byle byle derken iki taraf da yava yava savaa hazrlanyor. Muammer hayatnn en byk klarkn Lokum Betl'e ekip zafer kazanacak. Tatl Bet de Muammer'in klarkn foslatacak... Hepimiz heyecan-iinde aman bir karlasalar diye "bekleyip duruyoruz. Yksek sosyete aylarca bu maa hazrland. Aman efendim ne heyecan... Vallahi, Galatasaray - Fenerbahe

mann heyecan hi kalr... Ayrca bu mesele konuuldu, tartld.. Herkes Muammer'den yana, nk Tatl Bet hakl karsa, btn kocalar ok zor durumda kalacaklar, karlarnn foyas meydana kacak. Klark yemi kadnlar da istemiyorlar Muammer'in yenilmesini. Hele Muammer, O'nu hi sormayn, yenilirse mahvolacak, meslei elinden gidiyor, lf deil geim meselesi... Bet'n, Muammer'in klarkna kar aktan aa meydan okumalarndan sonra birtakm ha43 Derler dolamaya balad. Azdan aza sosyetede yaylan bu haberlere gre, evet, klark dedikleri bo eymi. Aslnda bu Muammer, klark filan deil, gayet keskin ipnotizmacym. Bu hnerini de, gidip yllarca kald Hindistan'da renmi. yle bir yaman hipnotizmacym, yolda grp beendii kadnn gzlerine yle bir baksa, ipnotize edermi kadn, ona her istediini yaptrrm,. Muammer'in gzlerinden imekler akyormu. pnotize ettii kadnn kulana Gece u saatte bana geleceksin! dedi mi, zavall kadn yand. Gecenin tam o saatinde uyanr, yatandan kalkar, bir uyurgezer olarak, saniyesi saniyesine O'nmve-dii zamanda Muammer'in yannda olurmu. Bu ipnotizmaclk lf da knca, herkesin korkusu bsbtn artt. Hadi yine klark yle byle ama ipnotizmann akas olmaz... Bet' de ipnotize edecei yzdeyz... Ne dersiniz beyim, bu ipnotizma lflarndan sonra Betl'n yine aldrd yok. Bet her yerde Hm... pnotizmay-m!... Gzlerinden imekler akyormu... Ayol o yan kr bir miyop olduundan gnde bealt kere ban kaplara duvarlara arpar. Gzlerinin apaklarn silsin de bana bir iyi baksn! diye hl Muammer'e meydan okuyor. Dorusu ya, biz artk Betl, mahsustan kkrtyor Muammer'i diye dndk... Neyse efendim ma gecesi geldi att. Yksek kulpte balo veriliyor. Bet'le Muammer de baloya geldiler. O kadar merakl ve heyecanl ki, Ankara'nn, zmir'in yksek sosyete mensuplar da srf bu ma grmek iin stanbul'a gelmiler. Ah o Lokum Bet... O gece neydi Yarabbim... 3ir fet... stnde o zamann parasyla bebirt 44 liralk bir tuvalet... Herkesin gz O'nun stnde. Hepsi de kzyor. lerinden Ah! diyorlar, Bir okkal klark yesin de dsn Muammer'in arkasna... Zaten biz O'nun klark yemek iin bu numaray yaptn biliyoruz. Gece yarsna doru herkes sabrszlanmaya balad artk, heyecan son haddinde... Bir taktik kullanp bunlar karkarya getirdiler. Muammer en keskin pozlarn almaya balad. Sigarasn ekip ekip dumann savuruyor. Bet'n hi aldrd yok... Muammer sol kan kaldryor, Bet oral deil, sa kan kaldryor, Bet'n aldrd yok... Bir de stelik alay ediyor: Ayol Muammer sen klark ekip kadnlar bitiriyormusun, yle mi? Hah hah hah... Gleyim bari... Muammer gzlerini dikmi Bet'n gzne... Bet, Karmda yle pis zampara numaralar yapma souk souk... diyor. Erkekler balad m glmeye... Muammer deli olacak, son gayretini gsteriyor. Ayol deli misin sen, nedir yle kan gzn oynatp duruyorsun. Aaaa, delinin zoruna bak! Maskaral brak, ekil karmdan... Kat'iyyen Bet'e klark skmyor. Muammer kvranyor, Bet'n klnn kprdad yok, ste-!ik alay ediyor olanla: Yeter maskaralk, hadi kalk ordan!.. Senin ipnotize numaralarn bana skmez! Muammer sokulup Bet'n kulana bieyler fsldad. Meer Beni rezil etme, hayat1 itila oynu-yorsun... diyormu... Lokum Bet kalkt ordan, gidiyor... Bu sefer 45 In1,;,.. ne grsek, bizim klark Muammer, Bet'n ar-kasma dmez mi, alenen yalvaryor kadna... Bet, Ben karmda erkek grmek isterim, dedi, yalvarp durma, ireniyorum. Evet beyim, Muammer'in de bylece sonu geldi, o gn bu gn kimseye klark ekemez oldu. Maskaralnn meydana kmasndan sonra, baka kadnlar da utandklarndan klark numarasna yatmadlar. Fakat sizin halanz vicdanl kadnm j gene, bir iyilik etti, Muammer'i de yanma alp bir ay iin Avrupa'ya gitti. Dnnde kaak olarak getirdikleriyle Muammer'e bir kadn ss eyas dkkn at. Ama Muammer'de i yok ki, iki aya kalmadan dkkn batrd. Muammer, son zamanlarda yal kadnlara, irkin dullara klark ekerek, ipnotizma numaralaryla geinmeye alyordu. Bir gece yine bir yerde ipnotizma denemesi yapyormu. Bilirsiniz belki, gece kulplerine sksk sivil polis memurlar gelir. O gece de, sivil polis, Muammer'i orda grr grmez Ulan Muammer, ne iin var

senin burda? diye stne yryor. O klark, ipnotiz-ma Muammer, polisi grnce Aman abi... diye yalvarmaya balyor. Muammer'i enseleyip gtryorlar. Efendim, herifin, Hindistan'da alt yl kalp ipnotizma rendim dedii, meer sabkal bir dolandrcym da alt yl cezaevinde hapis yatm, ite oymu... Betl Hanm m? Vallahi, onun ne olduunu, nerde olduunu bilemiyorum. H, yllar var ki grmedim. Kimseden de duymadm nerde olduunu. 46 \ Msaade sizin efendim. Neden acele ettiniz? Konuuyorduk... Peki efendim... Glegle... Halanzdan bir haber alrsanz, bana da bildirin, ne olur. Glegle... ASALETN SON PERDESNDE BR HANIMEFEND Allah Allah... Pek atm... Demek imdi sen, Betl Hanmefendi'nin akrabas oluyorsun, yle mi? Allah Allah... Allah Allah... Acaip bir i... Bunda aacak ne mi var? Bre olum, senin bir Anadolu ocuu olduun yznden belli. Sen bu Betl Hanmefendi'yi grmeliydin ki, ondan sonra senin gibi bir akrabas olur mu, olmaz m, kendin karar vermeliydin. Demek sen, O'nun yienisin imdi? Bunda bir yanllk vardr ya... Neden mi dedin? Ben de Anadoluluyum canm, bilmez miyim hi, bizim Anadolu'dan bylesi bir kadn kamaz kat'iyyen. Ben epeyi zaman yannda altm, bilirim. Gayetle asaletli bir kadn ki, asaleti halis Av- upa ayan. Dur bakaym, seni bana ofr Muzaffer mi gnderdi? imdi kahvecilik ediyor, yle ya... Demek Muzaffer efendi, senin aradm kadn O'~ dur, dedi. yleyse bir diyeceim yok, dorudur. Muzaffer efendi, Betl Hanmefendi'yi benden eski tanr. imdi mi? Vallaha olum, imdi nerdedir bilemem, yllar var ki kendisini grdm, adn iittiim yok... Zaman zaman ben kendi aklmdan, bu kadn buralarda edemez, gene kalkp Nis'e gitmitir, diye dnr dururdum. Bana sorarsan, gene de yledir, Nis'e gitmitir, o Nis denilen yer her neresiyse... nk yle bir asaletli kadn buralarda yaayamaz mmkn yok. Nasl anlatsam sana onun asaletini canm, yani serte bir rzgr frse bedenine, hemen rselenir, bir ay hasta yatar, artk anla... Madem renmek istiyorsun, anlataym. Ben terhis teskeresini alp askerden bizim kye dnnce, amcam olu erif Ali stanbul'dan mektup yazd ki: Sana i buldum, tez gel! stanbul'a varmda amcam olu erif Ali, Seni bir Hanmefendi'ye gtrecekler, beenirse yannda alacaksn... dedi. Beyin biri beni Nianta'nda bir apartmana gtrd. Apartmanda bir baka adam beni bir odaya soktu. te Betl Hanmefendi'yi ben ilk o zaman grdm. Yumuack yastklar iine gmlp uzanm, sanki gnbatmnda renk renk olmu bulutlarn stne yangelip yatm bir melek.. Yatt yerden, eline bir sapl gzlk alp bana bakt da bakt, sapl gzl o yana bu yana evirip evirip uzaktan, her yanm muayene ediyor. Sapl gzle gayet meraklyd ve hibir zaman yanndan eksik etmezdi. Bir zaman bana bylece baktktan sonra, beni oraya getiren adama, ecnebi dilinde bieyler syledi. Beni beenmi. O adam bana, Vale oldun, gzn a! dedi. Cahillik, ben vale nedir, ne bilirim... Herif bana Vale oldun deyince, ben bu lf Vali oldun anladm. Demek bu stanbul ehrinin deti budur, zengin kar ksm adam sapl gzlkle muayene edip beenirse Vali yapyor, dedim. Sonra sonra, Vale'nin, bizim bildiimiz uak'm gvurcas olduunu rendim. Efendim, gayetle asaletti bir kadn olduun48 dan ok ters bir kadnd. Bak mesel, bu stanbul'un zengini yaz geldi miydi, Boazii, Bykada gibi yazlk yerlere tanr, deil mi? Bu bizim Betl Hanmefendi, yazn scanda Nianta'ndaki apartmannda oturur, kn da Boazii'nin Anadolu yakasndaki yalsna tanr. Byle bir ters kadn Allah selmet versin... Onun yanma vale durduumun haftasna m, ayma m, gemi gn aklmda kalmad, k bastrdndan Boazii'ndeki yalya tanld. Koskoca bir yal ve de o yalda tek bana yayor, hizmeti, a, uak takmn kat'iyyen yalya sokmuyor. Yalnn arkas, fundalkl dik bir srt; bu srtta bir ev var, biz uak, hizmeti, a, ofr filn bu srttaki evde kalyoruz. Betl Hanmefendi her ne hikmetse insanolundan nefret etmektey-mi. Birbama yayor, bir de kedisi var... Kadn dertli, karasevda denilen bir kibar hastal varm, ondan olmu... Sebebi de, bunun bir kocas varm, prensmi... Prens ile Nis'te yaarlarm ve de prens gayetle kumarbaz bir herifmi. Bir gece kumarda, devlet hazinesi deerinde bir paray tlm. Sonra prens intihar etmi. Betl Hanmefendi de stanbul'a gelmi. Yalya tanmcaya kadar, o ilk grdmden sonra bir daha ben O'nun suratn grmemitim. Yalya tannca, biz de o dediim dik srttaki iki katl, geni eve yerletik. Bana dediler ki: Sen daima evde oturacaksn, hibir yere aynlmyacaksn. Yaldan eve zil vardr. Zil ald myd, anla ki, Betl Hanmefendi seni aryor. Hemen koup yanma varacak, Buyur! diyeceksin. Ben zilin bana ktm. Drt gn zil alma-

49 di. K da iyiden iyiye bastrdndan oralar diz-boyu kar oldu, daha da kar yamada... Bir gece uyuyorum, zil sesiyle yataktan frladm. Bir zil alyor ki durmamasya, aman Allah. Uyku sersemi armm, apartopar giyinmemle Eyvah kadnn bana bir i geldi... diye seirttim. Velkin o karn stne gece ayaz km, yerler hep don... Kaldmz ev de bayraa olduundan, admm atmamla yuvarlanyorum. Dtm yerden kalkp tutunaym demeye kalmadan bir daha yerdeyim... Zil de hi durmadan alyor. Hay Allah, ben ne etsem? imden Bunca zaman bir i grmeden yiyip iip yan geldim, yattm, naslsa hanm bir i buyuracak, ona da yetimenin imkn yok... diyorum. Yerler buz olmu, hem de dimdik bayr... Hop ayaktaym, pat yerdeyim... Kafam gzm patlad ya, aldrdm yok, u zil sesine ye-tisem bir... Baktm olaca yok ve de da banda sakatlanp kalacam, o yana bu yana tutunmay brakp, kendimi braktm; yuvarlanarak, kayarak, arparak yalnn kapsna dtm. Anahtar bana vermilerdi. Kapy ap girdim. Gelge-lelim, Hanm'n odas nerdedir bana gstermediler. Koskoca bir yal bre olum, iinde var belki krk oda... Masallardaki gibi biey bu... Betl Hanmefendi hangisindedir, ne bilirsin? O kapya saldryorum, hela... brnden dalyorum, mutbak.. teki, banyo... Beriki, bombo bir salon... Zil sesinin geldii oday bitrl bulamyorum. aka aka kutudaki kibritler de bitti mi sana, kaldm karanlkta. Bitrl elektrik dmesini bulamam... Allah bilir o koskoca katl yaly be-on sefer dndm dolandm, durdum... Sonunda ayama biey taklp merdivenden yuvarlandm da Allaha ~ 50 kr, dp yattm yerden baknca bir kap aralndan k szdn grdm. Kalkp davrandm. Kapy tklattm. erden sesi geldi Karnin! Allah selmet versin hep ecnebice ya Antre derdi yada Karnin, Trke olaraktan Buyrun girin demezdi asaletinden. eri girdim. Tyler ve tller iinde uzanm, yatyor. Cennetteki huriler de olursa byle olur ite... Gzleri tavanda, ban evirmeden, Neden geciktin? -dedi. Gndz gzyle evden yalya ancak be dakikada gelinir, ben o karda, donda gecenin bir vakti daha abuk nasl.geleyim! Hi sesimi karmadm. Ben seni biey iin armtm, ama neydi unuttum... dedi. Gene sesimi karmadm. Ben seni niin armtm acaba? dedi bir daha. Sonra birden hatrlad: Haa, okurken uyuya kalmm da kitap dm elimden... u kitab versene!... Evet, yerde bir kitap duruyor ama, istedii kitap bu olmaz. nk yatt yerden eli sarkm, parmann ucu kitaba dokunuyor. stese, eilmeden kitab alr, ne diye dabalanndan gecenin bir vakti beni arsn buraya? Hangi kitab efendim? dedim. Yerdeki kitab grmyor musun? dedi. Eildim, yerdeki kitab aldm. Buyrun... dedim. Kitab aldktan sonra, br elindeki sapl gzlkle bana bakmasyla, O nedir yle? diye barmas bir oldu. 51 Ben yatakta yatarken, zil sesine hoplayp kalknca, uyku sersemi giyinirken pantalon dmelerini iliklemeyi unutmuum. Betl Hanmefendi onu sorarm. Ben anlayamadm. Ellerim, yzm syrlm dmekten, azck kan szyor; onu soruyor sanarak, Biey deil efendim... dedim. Sapl gzln elinden brakmadan aknlkla bana bakarak, Aman Allahm, nasl biey deil! dedi. Gzn diktii yere elimi atnca, hemen pantalon dmelerini ilikleyip durumumu aldm. Ban bana dndrmeden, Kremantiye, kremantiye... dedi. Ne dediini anlayamadmdan dikildiim yerle durdum. Gir diyecei yerde Karnin diyen, Buyur yerine Antre diyen bir kadn... Kremantiye demekle kimbilir ne demek istiyor. Ne dikilmi duruyorsun, sana kremantiye, dedim. Hay Allah! Ne demek istiyor ki?.. Betl Ha-umefendi'nin hizmetine girmeden ncesi, birka ;n yap ilerinde altydm. Orada imentoyu, ;iviyi, neyi ydmz ilie antiye derlerdi. Saniye antiye de, kremi ne oluyor? Bir daha, Kremantiye... deyince, Balayn beni, o ne demeye gelir? diye sordum.

 ofre syle, kremantiye... dedi. Hanmefendi'nin bir de huyu var, asaletinden geliyor, kat'iyyen paraya elini srmez. Onun bir xdami var, avukatm, herif desteyle pangnotu ge-irir. Hanmefendi bayla, 52 Koyunuz oraya ltfen... der. Adam, minenin mermeri stne para destelerini koyar, gider. Altn para olmaynca, hele kt paraya elini dedirmez bizimki... Satn alnacak biey istedi mi benden, yine bayla paralarn durduu yeri gsterip, Al ordan!... der. Para al bile demez, yani lfndan ireniyor parann, gayri anla sen, nasl bir asalet... Al ordan! Bir avu para aldm. Tepedeki eve geldim, ofr uyandrdm : Kalk arkada, Hanmefendi kremantiye istiyor... ofr, Ulan, sabah olacak nerdeyse, bu saatte bu kar kremantiyeyi ne yapacak? diye bir suntur-lu savurdu. Ben o zamanlar daha dnya grmemiim. Krem olduuna gre, kremantiyeyi de yze srlr bir eit krem sandmdan, Bir ak nbeti eczane bulur, ordan alrz, dedim. ofr, Yr dangalak, ok konuma!... dedi. ofr, garajdan arabay kard. Arabaya bindik. stanbul'un Anadolu yakasn hep dolatk, o saatte ak hibir dkkn yok. Araba vapuruyla kar kyya getik. A, muhallebici dkknlarnn kepenklerini dvyoruz: A hemerim, a hele... Paradan yana hi ekinme, iste ne istersen. Aman bize bir kremantiye... Kimisi sver dkknclarn, kimisi kovar, kimisi de baskn verdik sanp Ulan polis nerde? diye barr. 53 Uzatmyahm olum, sonunda bir muhallebiciden bu kremantiyeyi bulduk. Araba vapuruyla karya getik. Yalya geldik, gn de aarmak zere... Aldm elime kremantiyeyi, Hanmefendi'ye gtrdm. O daha yatt yerde kitap okumakta. Getirdim efendim... dedim. Demitim ya, pis bir kedisi var boncuk adnda... Boncuk, boncuk... diye kediyi ard. O snepe pis de divann altndan kt. Benim getirdiim kremantiyeyi, tabayla kedinin nne koymaz m!... Vay babann canna... Kedi, burnunu uzatp, bir-iki koklad, yemedi yahu... Yemedi be!... Tepem att iyicene, Yemiyor Hanmefendi!... dedim. Varsn yemesin, dedi, ben insaniyetliimi gsterdim ya... Gnah benden gitti, can isterse yesin... Byle bir asalet grlmemi dnyada be olum... Bak sen, hanmefendideki asaletlie bak, insaniyetlie bak! Hanimefendi'nin Beyolu'nun en ilek yerinde bir han varm, hann alt gepegeni bir bodrum-mu ve de hi kullanlmyor. Ben bunlar, birgn yine Hanmefendi'nih odasmdayken, avukatnn getirdii bir adamdan rendim. Adam, bo bodrumu bana verin, orda i yapacam, size hergn beyz lira... Senelii pein... diyor. Ne dese iyi bizim Hanmefendi : Aaa, daha neler... Ben i mi yapacam? Bana i mi teklif ediyorsunuz? 54 derken azna pis biey girmi de, irenip tkryor gibi suratn buruturuyor. Adam da, avukat da diller dkyor : Yok Hanmefendi, siz i yapmayacaksnz, estafurullah... i biz yapacaz. Siz tkr tkr kiranz aln, o kadar... Yahu ayda onbebin, ylda yzseksen bin... Hem de o zamann paras. Adama, Rica ederim bana i teklif etmeyin... stemem!... dedi. Adamlar kovmadan beter etti. Sen imdi deli dersin, deliliinden deil olum, asaletinden byle yapyor. Kadndaki asaletin son perdesi... Yalnzl seven bu kadna, sonradan nasl bir hal geldiyse, o yaldan ald ban gitti ve bir zaman yalya uramad. ofrnden duydum ki, yine kendi gibi asletli biriyle evlenmi. Ben bir ay kadar daha o yalya bekilik ettim. Bign ofr geldi, alacam olan param bitamam verdi bana.

O gn bugn bir daha Hanmefendi'yi hi grm deilim. Kiminle mi evlendi? Bilemiyece-im olum... Dur bakaym... Yanlmyorsam, Hasan Kselek namnda biri, evet, evet, Hasan Kse-lek... Hatt sonradan a dkkn amtm da ben kap yoldal ettiimiz ofr bign benim dkknmda yemek yemiti. Hanmefendi nasl? diye sorduydum. Ben yanndan oktan ayrldm. imdi maln gz oldu, kocas Hasan Kselek isimli gavat bizim Hanmefendi'yi randevu evinde bastrd... dediydi. 55 Gnah onun boynuna, kat'iyyen inanmadm. Olmaz arkada, dedim. ofr, Karda hibir su yok, kocas olacak dr-zde kabahat... Kadm oyuna getirdiler... dedi. Hasan Kselek dedii ileri gelenlerden biriymi... Daha ok eyler anlattyd ya, gemi gn, unuttum. Sonradan o Hasan Kselek'in resimlerini gazetelerde ok grdm de ordan aklmda kald. Sen de adm duymusundur belki... Ama ner-de bileceksin, eski iler... imdi onun d san duyulmaz oldu. Yaaa, demek imdi sen Betl Hanmefendi'yi anyorsun, yle mi? Senin aradn belki de baka-sdr olum, o kadn gayetle asr idi, gayetle aslet-liydi... Glegle aslanm, glegle... RADYO'DA KAYIP LNI Radyo'nun kayp ilnlar saatinde spiker yle diyordu : Buras stanbul radyosu. imdi kayp ilnlarm okuyoruz. Mahmut Yarh, halas Gll'y aryor. Gll, aslen zmir'in Balka kynden olup, takriben krk-krkbe yl nce, iledeki bir memura evltlk olarak verilmi, memurun ileden ayrlmasndan sonra Gll'nn akbeti hakknda hibir bilgi alnamamtr. Halas Gll'y arayan Mahmut Yarl'mn adresi Sirkei'de Yeni Otel... K KATLI PRENSES FEAFE Bonjuuuur... Siz Prenses Feafe'in kuzeni? Bravooo... ok gen... Ben sizi en az otuz yanda zannediyor... Size veririm en ok onsekiz ya... Kdit vu? Hayret!... Yirmibir yanda? Empo56 sibl... Hi gstermiyorsunuz, bir ocuk gibi siz... Ama ben grmeden zannediyorum, otuz yanda varsnz... Niin? nk Prenses Feafe benim ok eski dostum... Nasl derler ki Trke, l ya kelk an Franszca biliyor siz? Ah yazk... Ana dilim Trke Natrelman Me fakat... ok zaman kaldm ropa'da, biraz difisil imdi benim iin Trke... Franszcay Trke'den daha rahat konuuyor ben... t iz veri diffikulti... ngilizce biliyorsunuz? Ah, yazk!... Sorri... Siz hi grmediniz halanz? Babanz da grmedi? Halanzn prenses olduunu bilmiyor muydunuz? Hayreet! K dit vu? Evet, prensesti, hem de pek mehur bir prenses... A kuva panse vu? nasl derler? Niin yle dndnz? Anlatnm natrelman... Niin anlatmyaym? l niya pa d kuva... imdi mi? Tabii yine prensestir. Bir kadm bir kere prenses oldu mu, artk o kadn hep prenses kalr... imdi nerde olduunu bilmiyorum. Herhalde yine Arabistan'da falan, yle bir yerlerde olacak... ropa'da da olabilir. Yaz aylarn Fransa'nn, talya'nn cenup Rivajlannda geirirdi. Ri-vaj demek ki yani, sahil, Akdeniz sahilleri... Hatta ben en son kendisini Kan'da m, Nis'te mi, yoksa Montekarlo'da m, yle bir yerde grmtm. imdi nasldr bilemem, ama o zamanlar ok regutan bir kadnd, yani, nasl denir Trke, ok Kaptivan... Nasl demek? Erkeklerin hislerini kamlayan, insan kendine kul kle eden bir tip... Sola e d tut serttd dan l oz Bilmem, anlatabildim mi? 57 Efendim? Ne kadar ok ismi var diye ayor musunuz? Baka baka kadnlar diye, pheye mi dryorsunuz? yle mi? Yooo... Moner, halanz byk kadm, ap byk... Onun iin birok isimleri olmas normal... Son derece zengin ve renkli bir hayat var, dolu dolu yaad. E til riyen do pl bo? yani... Nasl derler? Bundan daha gzel biey var m? Nasl? Zaman zaman ok dk hayat m yaam? Ne kar bundan moner? Konservatif bir dnce... Siz daha ok gensiniz, toysunuz... l yu siye mal d parl ensi... Eeee, nasl denir Trke'de... Yani halanz iin byle konumak size yakmaz... Byk kadm moner... Ne yazk ki kk bir memlekette dnyaya gelmi. ropa'da olsayd byle bir kadn, tarihe geer, ak tarihine, belki edebiyat tarihine, sanat tarihine, politika tarihine... Prenses Feafe'in aradnz kadn olduunda pheniz mi var? Olabilir Moner, Posibl o baka kadn... Syler misiniz imdiye kadar hangi isimleriyle karlatnz? Oooo, defterinize not ettiniz demek?.. Ltfen okur musunuz? Evet... Tatl Bet... kran, Be-tl Hanmefendi... Sonra? ili Gzeli, Sarn Bebek, Lokum Betl, Mzayede Hanm, Bayan Dviz... Mstesna Hanmefendi... nmoman Bayan Dviz mi dediniz? Hin hih hih... Hih hih... Ta kendisi... Eveeeet... Biz ki... Nasl derler... Size garanti ederim ki, Matmazel Dviz, Prenses Feafe-in kendisidir, je se sola avek

sertitd Pardon... Yani, bunda hi pheniz olmasn... nk, Prenses Feafe olmadan evvel, yksek sosyetede Mad58 mazel Dviz namyla maruftu. i vaz velnavn vomn, yes... Pardon... Siz, Matmazel Dviz'in halanz olduuna emin misiniz? yleyse tamam Moner, sonradan prenses Feafe olduuna ben ahitim, aradnz kadnn ta kendisi... O'nun hakknda bildiklerimi btn teferruatyla renmek istiyorsunuz? Solman... Pardon... Nasl anlataym... Entiman kre nasl derler? Sr kalmas lzm gelen baz eyler var ki... Halanz olduuna gre sizi belki mteessir eder diye... Etmez demek... yleyse anlatrm... je man lavle men Benden gnah gitti artk... Biey sorabilir miyim? Mersi... Bugne kadar ailesi hi arayp sormaz bu kadn... Babanz bile daha grmemi, tanmyor... imdi neden O'nu bulmak istiyorsunuz byle? Ya, akraba hasreti demek? Bravoo... Yoksa halanzdan bir yardm m isteyecektiniz? O'nun zengin olduunu duymusa-nz... Eveeet, demek bir dava mevzuu var? Bulunmas lzm geliyor. Bende bir zamanlar, ama ok eskiden jineko-fobi balad... Ne demek biliyorsunuz mu? Ne demek jinekofobi? Nasl anlatmal?.. Bir erkek hastal... Yani insanda kadndan korkma oluyor, tiksinme oluyor. Ben o zamanlar kadnlardan korkuyordum, yine de korkarm kadndan... te o sralarda bir arkadam vard, Baygn Sedat derler, yahut Szk Sedat derler... Gzlerini sze sze, baygn baygn bakt iin yle demiler. Bende jinekofobi balaynca, Szk Sedat'la ok iyi arkada olduk. Her zaman beraberiz. Anlatabiliyorum mu? Baygn Sedat'la birbirimizden hi ayrlmyoruz, nereye gitsek beraber... Bir mevsim sonu balo59 suna gitmitik. te Prenses Fesafe'le tanmamz orda oldu. Hatta ben Feafe diye bir isim duymadm, mans nedir? diye sormutum da izah etmilerdi. Feafe'in Trkesi fsrt demek... Madmazel Dviz bir arap paasyla evlenip prenses unvann alm ya, ite bu paayla ilk karlatklarnda, halanzn stnde taftadan bir tuvalet varm. Salonda salna salna yrdke, tafta tuvaletin yere srnen, bacaklarna dolanan etekleri fr fr eder, frtl bir ses kanrm. Arap paas da bu fsrtya hayran olup, Aman ne feafe, aman ne feafe!... demi. Ondan sonra da o kadnla evlenince karsnn adn Feafe koymu, bylece halanz Prenses Feafe olmu... Prenses Fsrt demek ama, Trkesi iyi olmuyor. Banalite var fsrtda, ama Feafe Tre joli, hih hih hih... Prenses Feafe'in, bizim eskiden tandmz Madmazel Dviz olduumu syledikleri zaman pek atm. nk ok deimi... deta tanyamadm. Madmazel Dviz iken, ropal bir kadn formundayd. Paayla evlenince bildiimiz Arabistan Prenseslerine benzemi... Klsik Arabistan prensesi ki, spesiyalitesi fstk gibi olmalardr. Prenses Feafe o zaman, gzleri srmeli, imanca, gds km, iki gerdanl bir kadn. Nasl m Prenses olmu?.. Gayet kolay. Gzel kadn iin prenses olmak dnyann en kolay ii... Pareg-zampl... bir gzel kadn, Arabistan memleketlerinden birine gitse de, bir deveye binse ve onu trir arap eyhi, bir arap kral, bir arap prensi grse, o kadn prenses yapmadan brakmazlar. nk o zaman Araplarda eyhlerin, prenslerin says fel-lhlann saysndan bile oktu. Tre normal n60 k bir arap kral, yahut prensi, diyelim ok aza kanaat etse de yirmi kadnla evlense, bu yirmi kadndan herbiri beer ocuk doursa yz ocuk eder; bu yz ocuktan yars erkek olsa, demek bir prensten elli prens dnyaya kyor. Sonra o prenslerinden yirmier kadndan ellier prens ocuklar olsa... Anlatabiliyorum mu? Bu dnya yznde tavanlarla domuzlar, bir de prensler ok rerler. Revolsyon nasl derler, ihtilller olup da kkleri kazmmasa, domuzlan vurmasalar, tavanlar rahat brakmasalar, dnya yalnz domuz, tavan, prens ve prensesle dolar. Bereket versin, kendilerine de dnyada yer kalsm diye insanlar ihtilller yapyorlar da, biraz yer boalyor. Yani demek istiyorum ki, bu Arap prensleri, gzel bir kadn, elinden tutsa, O'nu prenses yapmadan kat'iyyen brakmazlar. Benim tandm ka kadn, kz var, hepsini de Arap prensleri pren-,.g-ses yaptlar; bir aylna Arabistan lne giden gzel kadn, prenses olmadan dnmyor moner. Herkesin ayr bir huyu var, yle deil mi, Arap eyhlerinin, krallarnn, prenslerinin de huyu bu ite, ellerine geirdikleri kadnlar prenses yapmadan brakmyorlar. Bir dokundular m, p prenses... Yani, kolay... Arabistan demek o zaman, prenses fabrikas demek. Ve sonradan prenses olanlarn aklls, Arabistan'a gidip de prenses oldu mu bir kere, artk orda durmuyor, ver elini doru ropa'ya... ropa demek, prenses deposu demek, fabrikadan kp depoya giriyorlar. Meerse Szk Sedat, Prenses Feafe'in eski kocas deil miymi! Evlendiklerinden benim hi haberim yok. nk ben o zaman ropa'daydm, be-on sene kaldm ropa'da. te o zaman Szk 61

Sedat'la Madmazel Dviz evlenmiler. Madmazel Dviz demi ki, Szk Sedat'a Ben gen yata ok yoruldum, bir ocuum olsun istiyorum demi. Szk Sedat ok yakkl, gzel adam... Evlenmiler. Ama Szk Sedat'n nasl olsun ocuu Emposibl nk O da hasta, jinekofobi... Kadndan tiksiniyor Moner, benim hastalktan... reniyor kadndan. Madmazel Dviz'le, pardon artk madam... Madam Dviz'le evlenmi, nk Madam Dviz'de para var ok... Ne zaman gidiyor ropa'ya, ok mal getiriyor. Nuvo parti... Biliyorsunuz? ... Szk Sedat koca olarak Tre goeri Pardon pardon... Yani ok beceriksiz... Galan-ten ama Goeri... Nasl derler, i yok... Madam Dviz kaderine raz oluyor, ne yapsn ocuu yok ama, yakkl kocas var... Fakat ok arkada var Baygn Sedat'n, kars kskanyor ok... Sonra Baygn Sedat kayor evden, Madam Dviz'i brakyor. Nasl derler, ok yklyor Madam Dviz, seviyor nk kocasn. Bedbaht oluyor ok... kiye veriyor kendini. Balyor baka trl almaya... Biliyorsunuz nasl? Baka baka erkeklerle her gece... Randevu evine dyor ama ok lks bir ev... O zamanlarda memlekete bir Arap kral m, emri mi, eyh'i mi ne yle birisi geliyor; Haybe kral m, Haybetiye kral m, Hayraniye kral m, bir kral ite... Protokol icab krala kadn arkada lzm... Kraln yaverine Majesteleri hangi rengi sever? diye soruyorlar. O da Kral sarnlar ve dolgunlar sever tliyor, Protokol mdr, her zamanki diplomatik kembinezonlarda yapt gibi, en lks randevu evi sahibine telefon edip, Tombul bir sarn istiyoruz, akama gnderin diye sipa62 ri veriyor. Yksek sosyete etiketini en iyi bilen kim var? Madam Dviz... Hem sarn, hem de balketi... Hem de Franszca, ngilizce biliyor. Telefon edip sylyorlar Madam Dviz'e... Me malans moner... Madam Dviz o gn salarn siyaha boyatmam m! Hi haberi yok ki Majesteleri sarn istiyor. Gidiyor saraya... Protokol Mdr karsnda simsiyah sal bir kadn grnce Vaay, misafirimiz koca bir krala sen kazk atyor? diye kzp Madam Dviz'i kovuyor. Ve o gece moner, yksek sosyetenin abonman olduu evi, ahlk zabtas basyor... Malrzman. Madam Dviz bundan ok mteessir oluyor. O gnlerde de bizim yerli kadnlardan prenses olanlar ok var, moda olmu... Madam Dviz'ih tandklarndan birou prenses olmu... Madam Dviz de hem kendisini yzst brakp giden Szk Sedat'dan intikam almak, hem de urad hakareti hazmedemedii iin prenses olmaya karar veriyor. Maksad, kendisini kovan protokol mdrne, prenses olarak elini ptrmek... Ne irade moner! Prenses olmas iin de Arabistan'da bir yere gitmesi lzm. Arabistan'daki barlara konsomatris, dansz ihra eden bir artist ajan vastasyla gidiyor Arabistan'a... Tek prenses olsun diye, bir yl moner, Arabistan'da gitmedik yer brakmyor. En sonunda kendisini prenses yaptrmaya muvaffak oluyor K l senyr e grand Pardon... Yani demek ki, Trke, Allah ne byktr. Daha evvel de sylemitim kraln akrabalarndan bir paa ile, bir baloda karlayorlar. Tafta tuvaletin yerleri spren eteklerinin kard fsrt zerine, paa aznn sular akarak hayranlkla Aman ne feafe, aman ne feafe!.. diyor. 63 Bylece evleniyorlar. Paa ile evlenince de, Prenses Feafe namn alyor. Dnlerine Kral hazretleri de eref veriyor: Kral hazretleri, Prenses Feafe'i grr grmez gzleri dnp Bu kadn neden daha evvel bana gstermediniz? diye barp armaya balyor. Prenses Feafe'in kocas olan paa Ha sizin ha bendelerinin diye Kral hazretlerini zorla teskin ediyor. Tabii daha sonra kocas Prenses Feafe'i saraya gtryor. Paa, ok arif bir adamm, lep demeden leblebiyi anlayanlardan. Aznn tadna bilen kraln aznn sulandn grnce, ziyafet ten sonra karsn saraya emanet edip ekip gitmi. Bylece Prenses Feafe o gece kraln husus misafiri olmu. Fakat moner ne kadn, koca krala eteinin ucundan bile dokundurtmam. ok tecrbeli kadn moner... Kendisi sylese inanmazdm, ama bakalarndan duydum, o gece az kalsn kralie bile olacakm, Hakkdr, yle kadna prenseslik az gelir... Ensantiyabl bir kadn... Pardon... Nasl derler, yani haris, gz doymayan bir tip... Kral misafirlerini erkenden bandan savp da Prenses Feafe'le babaa kalnca, koca sarayda bir kovalamacadr balam... Kral kovalar, Feafe kaarm... Sarayn koridorlarnda sabaha kadar kovalamaca oynamlar. Evet, kral elini bile srememi... Tam eli eteine deecekken Benim gibi biare namuslu bir kadn, majestelerine lyk deildir deyip frlar, kaarm. Sonra da krala Aman Majeste, yava koun, gbeiniz decek der kahkahalarla glermi. El lui pri n rir fu. Dnyada ne namuslu kadnlar var.. Paa, ka-64 rs Prenses Feafe'e gvenmese, onu hi sarayda geceyats misafirliine krala emanet eder mi? Sabaha kadar sarayn koridorlarnda drt dnmler. Kral hazretleri bakm ki, muradna nail olamadan, kalbi duracak, kanter iinde soluk solua hemen bir siyas pln dnp Seni kralie yaptm diye barnca, Feafe'in de zaten istedii bu, hemen dizlerinin ba zlp, koridorun kesine, stunlardan birinin dibine ylm. Kral da Feafe'in yanma km. Kralie olmak midiyle Feafe'in vidalan gevemi. Zaten bu

kadar kamas, cilvesi de ondan ya... Kral itah-landnp itahlandrp, kralielii koparmak maksad... Fakat kral hazretleri btn gece Feafe'i kovalamaktan dili bir kar darda soluyup duruyor. Nerde Feafe'i kralie yapmak, zavall kralda sere parman kmldatacak derman bile kalmam. Beendin mi yaptn, u halime bak! demi. Moner, ok anssz bir kadn halanz... Aksi lik Moner, o ,sabah ihtill olmam m? htillciler kral, Feafe'in eteinin altna sokulurken yakalamlar. Kral memleketten sepetlemiler. Ne aksilik moner, o kadar zaman ihtill olmam da, tam ihtill olacak zaman bulmu... Yani, ihtill leden sonraya kalsa, Feafe kralie olacak... Evet, resmen kralie olamam ama, gene de husus ekilde az biey kralie olmm saylr. nk Kraln Seni kralie yapacam! diye sz var, kral sz nemlidir. htill olup bitince, Prenses Feafe de saraydan kp kocasnn evine gelmi tabii... htillciler, kraln akrabalarn da asp kesecekler, memleketten kovacaklar diye, akrabalar 65 kraln aleyhine dnmler, Mal onet! Pardon, yani nasl derler Trke ki, namussuzluk... Paa, Prenses Feafe'e mil pardon Sen orospuymusun, benim karm olamazsn! diyor. Parsk diyor, Sen bana ihanet ettin, o hain Kralla sarayda bir gece geirdin. Prenses Feafe de Beni saraya sen kendin gtrdn, elinle orada brakmadn m? Sen deil misin beni orda brakp gece haberim olmadan saraydan tyen? diyor. Paa Ben braktmsa seni, emaneten braktm diyor. Dnn moner, ne ac!... Prenses Feafe ne kadn, byk kadn! Felein emberinden gemi, hi lfn altnda kalr m?... Mil pardon moner, iskarpinini eline alp Ulan pezevenk, bu senin yaptn pezevenkliin kanununa bile smaz. Beri bunca pezevenkle i yaptm, hibiri senin gibi kalle kmad... diye stne yryp, paa hazretlerini dvmeye balam. htillciler de kraln akrabalarnn evlerini basyorlarm. Prenses Feafe'in iskarpinle kocasn dvd srada, ihtillciler de paann konana dalmlar ki, ne grsnler, paa yerde m-daaat! Yaaa Medeeet! diye feryad edip, kendisini ldrmeye gelen ihtillcilerden yardm istiyor. htillci subaylar Prenses Feafe'i yatak kl-yla ve kombinezonunun bir asks omuzundan syrlm bir pozisyonda paay altna alm, biyan-dan vuruyor, biyandan da Pezevenk! diye baryor grnce, alklyorlar Prenses Feafe'i... Le rpli d Tam yani nasl derler, kadn plak g rnce zavall ihtillcilerin ruhunun en gizli noktalan titriyor. htillciler nasl anayurdu kralm 66 elinden kurtardlarsa Sen anayurdun sembolsn anam diyerek Prenses Feafe'i de paann elinden kurtarmak istiyorlarsa da, halanz tre enteli-jans bir kadn, ihtillcilere Siz nce kendi yakanz, paanz kurtarn da, sonra... diyor... Kat'iyyen ridklize etmiyorum, aynen... Aynen byle olmu... Efendim, kral memleketten kovulunca, paa Bu kadar fedakrlm bouna m gitti, ben saraya kary bouna m braktm! diye ok kzyor. Kim olsa kzar moner... Ne dediniz? Nasl? Kabahat paada m? Ben sizin fikrinizde deilim. Evet, Paa kendisi Prenses Feafe'i saraya gtrp krala brakm ama, ne bilsin adam ertesi sabah ihtill olacan, ertesi sabah kral hazretlerinin memleketten kovulaca-n bilemezdi ki... Bilse, hi byle bir fedakrla katlanr m? ok kzm paa. Ama kim olsa kzar.. Kral kovulunca, ihtillciler, Paa'nn btn maln mlkn elinden alp, ona kk bir maa balamlar. Bunun zerine Prenses Feafe de Ben herif bavekil olsun diye bu kadar fedakrla katlanaym da makbule gemesin ha? Bsn bu dargelirli herifle yaayamam deyip paadan boanyor. Aslnda ikisi de hakl... kisi de fedakrlkta bulunuyor ama, Mal ans netice alamamlar... Yoksa, ihtill olmasa, Prenses Feafe'in bavekil kars olmas da mmknd. Prenses Feafe boannca Paa da Zaten namusuna dokunuyordu, onun iin ben boadm diyerek haysiyetini korumu. l niya nl sertitd dan le oz d mond Ah pardon... Demek ki Trkesi, dnya varlklarna hi inan olmaz, bugn var, yarn yok... 87 El a rate la vi... Yani nasl demek lzm? Hayat berbat etti. Ondan sonra hi grmedim... Me... fakat duydum ki, ok skntlar ekmi. roni d sor ite kaderin cilvesi... rvvar... Bi-ey deil... BR GAZETE HABER Yirmi milyon lira mirasa konan aile, miras paylaabilmek iin krk yldr kayplara kansan bir akrabasn aryor. Msr'daki amcasnn lmyle, bir sylentiye gre yirmi milyon Trk Liras, baka bir ihtimale gre de 20 milyon dolar deerinde olduu tahmin edilen mirasa konmu bir aile, miras alabilmek iin, krk yl nce kynden evltlk olarak verilen ve imdiye kadar btn aramalara ramen hibir yerde izine rastlanmayan Gll adndaki kadn aramaktadr. Aradan geen yarm yzyla yaklaan zaman iinde Gll'nn babas,

annesi, kardeleri ve yakn akrabalar lm, kyde yalnz karde ocuklar, yienler ve torunlardan onbe kiilik bir aile topluluu kalmtr. Mirastan haklar olduunu iddia edenler, hala ya da teyzeleri olan Glly, heryerde arayp sormaya balamlar, ama Gll'nn ne yaad, ne ld konusunda bir bilgi edinebilmilerdir. Gll bulunmadka, ya da ld belgelenmedike. Msr'da len zengin amcann brakt miras alnamamaktadr. fi8 EVLTLIK KRANIN TAKUNYESNN Z DURUYOR! Kimmi o beni arayan? Ulan Keriz Ali, Kerii-iz... ar yukar gelsin bakaym... Ne istiyormu? Beni mi soruyor? Gelsin buraya... ' Ne o delikanl? Kimi aradn? Evet, benim: akr Muzaffer. Tamam, stne bastn... Ne meselesine dair? Husus mi greceksin? Peki... Siz aln bakalm... Buyur, otur yle delikanl. Kim dedin? Betl m? Hangi Betl bu? Ne istiyormu yani? Sen onu aryorsun? Ben ne bileyim be olum? Haa, imdi aktm... yle sylesene be delikanl... Yaa, demek senin halan oluyor... Yapma be... vv, ka sene oluyor, kimbilir ner-dedir!.. Halan senin ha? Peki sen nerden ktn be olum? Halan aryorsun ha? Tamaam, ta kendisi. Demek imdi sen ipucu istiyorsun... Peki, bilgi toplayacaksn da ne olacak? Ben anlatrm anlatmasna aslanm, anlatrm... Bizim eski mahalleye gittin ha, ordan m sylediler sana burda olduumu? Eksik olmasnlar, sayarlar, hatrmz... Demek nammz unutmamlar... Eski mahalleyi de boladk ya, seneler var gittiim yok oralara. Son gidiimde iime dokundu, mahallenin manzaras bozulmu kamilen... O bizim zamanmzdaki bostan parselleyip satmlar, sra sra takma diler gibi apartmanlar sarm her taraf... Bostann yannda bir eme vard. Duruyor hl yle mi? te o emenin arkasnda bizim Akba tekkesi vard. Bakma sen imdi bu halime... Ho gene bir ikyetim yok. Hamdolsun... Ben Akba tekkesinin eyhi Rstem Efendi'nin oluyum. Bizim tekkenin arkasndaki bo arsada koca bir itlenbik aac vard. 69 Mahalleye en son gidiimde baktm, o itlenbii kesmiler... Ulan kesilir mi be, kesilir mi ulan? Vallahi kanma dokundu... Ne hatralarmz vard o aata... Vay gidi vay!... Ben senin halan da o itlenbik aacnda tandm ilk. Anlataym m hepsini? Ama bak, bizde harbi, sonra bozulma... Halan diye falan bozulmak yok. Seni Allah m gnderdi be... ini dkmek ferahlktr ama, sana nasl anlatsam, bilmem ki... Peder merhum keramet ehli bir zatt, daha o zamandan bana Olum, sen adam olmazsn derdi. Hakikat, dedii kt. Kim derdi ki, Akba Tekkesi eyhinin olu Muzaffer, Tarlaba'nda kahve iletecek? Hayat bu delikanl... Ben o sralar, t gibi delikanlydm... Pederin kuvvetine, asker kaa olaraktan, hem de ortalarda geziyorum. O dediim itlenbik aac var ya, ite o aacn olduu arsann bir yannda doktorlarn evi var. Doktorlar da tarikattan ha... Her aramba bizim tekkeye zikre gelirdi doktor, tabii stanbul'da olduklar zamanlar... nk doktor, Anadolu'da ok bulundu, memurdu yani... Tekat olunca, Doktor'lar evlerine gelip temelli yerletiler. Anadolu'nun her neresindeyse, ordan gelirken bir de evltlk getirdiler yanlarnda. te senin Betl dediin o... Bak u Allahn iine yahu, nerden nereye be... O zaman ad Betl deil, kran... kran derlerdi. Evet, bak imdi hatrladm yahu, evet yle ya... Hakiki ad Gll'ym. Bana sylemiti o zaman... Gll, kyl ad diye, Doktor'un kars deitirmi kzn gzelim adn... O zamanlar yleydi, evltlklara hususi isim taklrd. Efendim, bu 70 evltlklar, kurban olduum Yaradan'n bir hikmeti, her bidaim gayetle gzel olurlar. Evin hakiki kz zannedilmesin diye bunlara ayn bir isim verilir ki, hemen evltlk olduklar bilinsin, aktn m? Sonra anam babam kardeim, bu gzelim evltlk kzlarn salarn da evin hanmlar, szde evltlk kz bitlenmesin bahanesiyle berbere dibinden sfr numara tra makinesiyle kestirirlerdi ki, kz iyicene madara olsun da evin beyi ile fingirde-ip oynamasn, sen u dalgaya bak be... Neyse efendicazm, Doktor tekat olup gelince, mahalle delikanllarnn dilinde kran ad da dolanmaya balad. Evet kz onbeinde var yok ama, yani maallah var, bir de kalalar var kzda.. Hani halan diye alnmyorsun ya... Bizde yalan yok aslanm... Tamam m? Tamam... Biz evdeki kadnlardan duyuyoruz; Doktor'un kars dermi ki, gya kran'n bandan hi bit eksik olmazm, kzn sana, srr derler bir zehir vardr, ondan srerlermi, bitler lsn diye de, gene de bit kaynarrri... Ondan dolay kzn salarn dibinden kesiyorlar. Gelgelelim, herkes iin asln biliyor. Doktor ihtiyar ama, havada uan dii sineni karmaz, ylece bir azgn, zampara herif... Ne de olsa derviandan... Bizim peder rahmetli de yleydi... Doktor, kz orda burda sktrrken, kars bir ka kere yakaladndan, laz irkinlesin de kocas yzne bakmasn diye kzn salarn kknden kesiyor, annadn m? Bizim oras fakir fukara semtidir, annadn m, btn mahalledeki evlerde evltlk yalnz bir evde var, o Doktor'un evinde... br aile kzlarna hal71

lenemediimizden btn mahalle delikanllar kran'a yeilleniyoruz, azm mart kedileri gibi kzn peinde dolanyoruz, Neyse anam babam kardeim, ben bign arsadan geerken, kran' itlenbik aacnn tepesinde grmiyeyim mi? Vay anam babam... u Allann byklne bak, ksmetimi ayama yollam. Ben hemen yksek kelileri ayaklarmdan fora, tak, aacn tepesindeyim... Ne gnlerdi be... kran beni grnce bir lk att. Kz sus dedim, Duyarlarsa, doktorlar seni evden kovarlar, bana ne? Kurban olaym beni brak! diye yalvarmaya balad. Vah yavrum, kanarya gibi avucumda rpnyor be... Yreinin atlarn nah u avucumda duyuyorum. Yahu delikanl, gnl yaralarm depretirdin be... Banda sa yok ki yap-sam da eksem kendime, olan ocuundan beter. Brak, yoksa karmam! demez mi? Karmazsn da n'olurmu yani?... diyerek beh bunun eteine bir el atmamla, kz trnaklaryla yzmn derisini kazyp kendini aa atmaz m! Allah Allah... Yahu, aacn tepesindeyiz be, kz kendini or-dan hayda edip att aa be... itlenbiin tepesi bizim tekkenin dammdan daha yksek. Bende korkudan yrek nah byle. Hemen aacn gvdesine sarlp kaydm aa... O da dt yerden kalkt ayaa. Takunyeleri aacn dibindeymi, yakunye-lerini uzatmamla, giydi, kaacak benden... Bir yerin incinmitir meleim dedim, elimi uzattm. Uzatmamla ak diye takunyenin kafama indiini biliyorum. O kadar... Nah, bak alnma, ka sene oldu, hl takunyenin izi var... te bu, halann hatras... Hell olsun ona... Takunyeyi de kafaya yedikten sonra, ben bu72 nu o kzn yanma koymam diye ahdettim. Fakat kz ele geirmek ne mmkn... Arkadalar, alnna n'oldu diyorlar, Arapcamii'nde kavga ettim der falan filn diye maval atyorum. Neyse uzatmyalm aslanm, evde kran' bir dvyorlar, bir dvyorlar, geceleri kzn barmalarndan konukomu uyuyamaz oldu. Doktorun kars biyandan, Doktor biyandan, Doktor'un olu biyandan kz dverlermi... Hem de nasl dayak, fukarann azndan burnundan kan gelmecesine... Niye mi? Niyesi var m aslanm... Kar, kran' kocasndan kskanyor, kocas olacak moruk da olundan kskanyor. Olu olacak put da, kz z babasndan kskanyor. Hangisi bo bulursa kz marizliyor. Doktor'un kars zavall kz ka kere merdivenden aa yuvarlam yahu... Bign ben bu Doktorlarn evinin arkasndan geerken, pencerenin kafesi tktk vuruldu. Pencereye baktm, biey gremedim, hayrdr inallah... Kafam takunyeyle kran kran olmaz ya bu... Pencerelerin nnde sardunya sakslar, iek, karanfil var, tr var, fesleen var... Ayamn dibine bir krmz karanfil dnce, ben pencerenin dibine yanlandm. Bir fslt: Ban iyi oldu mu ki? kran'n sesini tandm. Kafam kaldrmadan Az daha beni ldrecektin insafsz! dedim. Oy elim knlayd da benim... dedi... Oy krlas elim... Birisi grecek diye de dm kopuyor, efelii elden brakmadan Ne istiyorsun imdi benden? diye sordum. Sana diyeceklerim var, itlenbiin altna gel! dedi. 73 Ben hemen mahsustan kahvenin arkasndan dolanp itlenbiin altna geldim ki bu orda. Hi umursamazdan gelip Ne var kz? dedim. Birden alamaya balamaz m! Fukara, konuamyor, alyor. Konumak istedike boanyor. Bir ho oldum, anlatamam... Benim de iim kabard. Beni istiyor musun? istiyorsan al gtr, ne yaparsan yap... Beni bunlar ldrecekler... Bak biyol her yanm rk iinde, ldm, bittim ben... lm kacak o evden! dedi. Kollarn gsterdi, mosmor rk... Yz de yle... Ben o zaman koca delikanlym ama, baba eline bakmadaym. Sonra benim niyetim, dorusu ya, kzdan plenmek... Doktor'a aprupur, bize gelince yarabbi kr... Benim niyetim baka... Velkin kzn o hali iime dokundu. Postniin bir eyh efendinin oluyum, ne demek yahu... Olum, kalakala bir evltlk parasna m kald diye, anam. kran'a abay yaktm duyarsa, kahrndan lr. Hele sen imdi eve git de, sonra bieyler dnrz... dedim. Bamdan savaym da, sonra bir yolunu buluruz diyorum kendimce... Ben kendimi ldreceim dedi, Onlar ldreceine beni, kendim ldrrm kendimi... Daha dayanamyacam... Beni al gtr, kulun klen olaym, kurtar beni, ne dilersen yle yap! Gzlerim doldu, alasam kar yannda rezillik... Bir bahane bulmak iin yi ama dedim mahallede senin, iin ok dedikodu var; Doktor seninle yatyormu, doru mu? Olum, bu rezil dnyada senin halan gibi yiit kar yoktur be... Namussuzum yoktur... Ne dedi biliyor musun: Allahndan bulsun, beni zorla 74 alyor yatana... Allahn bildiini kuldan ne sak-lyaym? dedi... Bak bak, sen o yata bir kzdaki namusa bak, dobrala bak be... Vay namussuz moruk, ulan torunun yanda kza ha... Olu da ey'ediyormu; yle diyorlar mahallede, doru mu? dedi.

Sicim gibi ya akyor gzlerinden... Ben \\\-lan diyemem... Hele sana hi yalan diyemem. Doru... Doktor'un kars beni zorla olunun koynu:;; sokuyor ki, kocas bana bakmasn... Alyor fukara... Baktm ben de alyacam, hem de alyorum... Kz aladm grmesin diye arkam dnp Hadi hadi, sen git eve... Ben seni ararm... deyip yrdm. Ah ulan ah... Sen bendeki kafaya bak.. Bendeki kafa eek kafas desem, eee hakszlk ve de hakaret olur... Kzolan kzla evlendik de ne oldu be; kar bize taktrd, hem de yaldzlsndan... Alt sene mahpusluum o yzden. Neyse aslanm uzatmyalm, biz kran'la frsat bulduka o itlenbiin orda buluuyoruz. Ne g-zyal kzd be... Bir syler, iki alard, iki sylerse alard. Hi unutmam, bign alamaktan konuamamt da, Hibiey syliyemiyorum, sen anla artk!.. demi, elini sol gsne bastrp uramda ok ey var ama... dedikten sonra, bu sefer eliyle dudaklarn gsterip uramda yok... diyerek, iinden geenleri dile getiremediini ne gzel anlatmt. Hl hatrlarm o halini... Ama o zamanlar bende insanlk ne gezer; Anlyorum yavrum! deyip, krah'n dudaklarna yumulmutum. kran a75 laya alaya bana hayatn anlatmt. Anas k-ran', babas askerdeyken dourmu. kran'm anas, zati adamn ikinci karsym. Hastalkl zayf bir kadmm, ie gce yetiemiyormu. kran'-n babas askerden dnnde bir daha evlenmi. nc kars ok zorluymu, daa bayra, her ie koar, gen, acar bir kadmm. Bu zorlu kadn, ille de kran' evlendireceksin, diye tutturmu. O zaman daha ad kran olmam, Gll... kran bana dne dne Ah bir Hasan Amcam vard, o beni ok severdi... der dururdu. te bu Hasan amcas Daha deine ieyen bir bebe e verilmez! diye aabeyine kar koymu. Gll'y daha bebekken gelin diye evine alp bytecek adam da varm. Gelgelelim, Hasan amcann dikilmesi karsnda Gll'y evden karamamlar. Ama taze gelin baskn gelmi, onun zoruyla, babas, Gll'y ileye gtrp hkmet hekimine evltlk vermi. Gll o zaman kk ama, hereye akl eriyor. undan bundan duymu ki, bik dnmlk tarla miras yznden Hasan amcasyla babasnn aras alm. Hasan amcas, Gll'y evltlk verdi diye aabeysine kzdndan bsbtn ksm. Avrat szyle evldn atana er denilmez! deyip aabeysine kahrederek gurbete dm. Gurbete giderken de, iledeki doktorun evine urayp Gll'ye Ben para kazanp seni burdan alrm, hi kayglanma! demi, gitmi. kran Akrabalarmdan bir Hasan amcam severdim, bir daha onu hi grmedim. O bilse nerde olduumu, gelir beni kurtarrd der, alard. O hekim, biriki ay sonra tekat oluyor, bizim mahalledeki evine tamyor. Gll de kran olup, serpilip geliiyor. 76 Neyse aslanm, bu anlattm ilerin olmasndan sonra, ayma kalmad, o moruk doktor cartay ekti. Yetmiinden sonra azann sonu bu... Moruk geberirken kran da koynundaym. Anlalan, krpe kzn koynunda moruk zora gelince z-barp tahtalky boylam. Moruk biriki titreyip -de kaskat kesilince zavall kran'ck lk la kayor yataktan. Ev halk uyanyor, Vay orepsu, hem koynuna girip adam ldrrsn, hem de lk atp bizi mahallede konukomuya rezil edeceksin... deyip, gecenin bir vakti kzcaz hemen kapdar ediyorlar. Sokaa atyorlar garibi. Kar, k, souk... O zamanlar kim arar, kim sorar... Biz btn bunlar, evleri, len Doktor'un evine bitiik komulardan duyup rendik. Doktor'un hanm, olundan gebe kald iin kran' evinden kovduunu sylemi. kran o zamanlar onal-tsnda ancak var. Aradan ok deil, bika ay geti, duyduk ki kran mahalleye gelmi. Bir taksiden inmi, bostann arkasndaki emeye bitiik kulbede oturan ocuklu erife kadma gitmi. O ocuun da babalan belli deil, pi olduklarn sylerlerdi. kran bu kadnn kulbesinde otururken, bindii taksi de kapda bekliyormu. Taksiden paket paket bieyler indirip kadna vermi. kran yle sslym, yle sslym, a-~p ap kalmlar. kran taksiye binip mahalleden giderken, len doktorun evinin pencere perdeleri kpr kpr kprdyormu, demek kocakar ierden dikizliyor... Ah terslie bak sen, kran geldiinde ben mahallede yoktum. Olsam konuurdum. Aradan yllar geti. Biz kran' unuttuk. Pe77 der rahmet-i rahmana kavutu. Okuldayken okumusunuzdur, bilirsiniz, tekkeler kapatld. Senin anlyacan ben de ddk gibi ortada kaldm. Bereket askerlikte, stanbul ocuu olduumdan, biraz okur-yazarlmz var, bizi kayrdlar. Asker ofr oldum. Terhisden sonra ofrle baladm. stanbul'da birisinin taksisinde ofrlk yapyorum. O zamanlar stanbul'da taksi az, nerde imdi... Ben gece alyorum arabada, gndzleri de baka bir ofr... Bir gece sabaha karyd. Beyolu'ndan B-ykdere'ye bir mteri gtrmtm. Dnte, Bebek'e gelmeden, baktm yolda bir husus araba bozulmu, ofr de tamir etmeye alyor. Yannda durdurdum benim klstr, ofre,

 Ne oldu arkadam, biey lzm m? dedim. ofr, Bu meret gitmiyecek... Sen bizimkileri al gtr arkadam... dedi. Son model kz gibi acabadan bir kadnla bir herif indi, benim arabaya bindi. Ksmet ite... Karyla herif Franszca konuuyorlar, demek ecnebi milletinden. ofre, Nereye gidecek bunlar arkadam? dedim. ili'ye... dedi. Arabaya binerlerken baktm, kadn bebek, bebek, sarn bebek... Herifi dersen, gbekli bir kar lontor... Arabay gazladm, dikiz aynasndan onlara bakyorum. Hi durmadan vrvr konuuyorlar. Kavga ettikleri belli. Franszca da olsa, kavga anlalyor. Birbirlerine baryorlar. Herifin bard78 yok ya, kar bayrakllardan. Herif alttan aldka, kar bayra ayor. Vay zilli vay... Nerdeyse herifi dvecek. kisi de sarho, zom olmular... Kar Franszca konuurken konuurken birdenbire herife, hem de tecvitli tarafndan, Eolu eek!... diye barmasn m! Karinin yerli mal olduunu aktm. Kadm Franszca konuuyor, hzn alamaynca, aradabir Trke olaraktan sunturluyu savuruyor : . Pezevenk!... Biraz sonra bir kantarl daha: tolu it!... Daha ne yakas almadk kfrler... Erkeklik namna benim yzm kzaryor. Karnn Trke kfr ediine baklrsa, herif Trke akmyor. Kan bir kere daha herife, Boynuzlu! diye barnca ben artk dayanamadm. Affedersiniz hanm abla, dedim, muhabbetinize karmak, dalganza ta atmak gibi olmasn ama, Eolu eek in, Pezevenk in Franszcas yok da ondan m Trke sallyorsun? Franszca kf rn tad olmuyor, dedi, anadilimde svnce rahatlyorum... Baktm, kan maln gz. Sen bo versene, dedim, adam Trke bilmiyor diye boyuna kalaylyorsun zavally. Kar, Sana ne ulan inek, sen nndeki zmbrtya bak! diye beni kalaylamaz m!... Tepem att, Azm bozma abla!... dedim. 79 Bozsam n'olur ulan bilmem nenin ocuu... diye adl adnca- syleyerek beni yukardan aa silme svama kalaylamaz m! Vay anasnn gz... irkefe ta at, stne srasn, dedikleri bu ite... Ayp be!... Klnza baktm da ben de sizi yksek sosyeteden zannettim. Abonozdakiler bile senin gibi azn bozmaz. Ne zannettin, asl yksek sosyete mal ite byle bizim gibi olur. Kadnn bu sz baya houma gitti. Yoksa arabadan indirecektim namussuzum. Bu srada herif ona biey syledi. Kadn ona cevap verdikten sonra, bana, Ne konutuumuzu soruyor, ben de pazarlk ediyoruz, ok para istiyor... dedim. Arkadan gene kavgaya baladlar. Trke olaraktan herife boyuna svyor. Dayanamadm, frene bastm, Bu araba gitmez, dedim, inin aa!... Enayilii brak, dedi, ikiyz papel szdracaksn heriften... Haa anlald, kar sahiden mal... Bak namussuza! ... O zamann parasyla ikiyz papel demek ne demek? Biz o zamanlar haftada yz papel bile kazanamyoruz. Fakat, kadnn herife kfrleri, erkek olaraktan kanma dokundu, yzm ona dndm, Sen bana baksana, dedim, ikiyz deil, iki bin lira versen, bu araba gitmez. nin aa!... Ben arkam dnp de, kadn benim yzm grnce, Muzaffer! diye barmaz m!... Donup kaldm. Kadna alc gzle bakyorum, hi tanlmz yok. 80 di. Beni tanmadn m? dedi. Hayr!... dedim. Elini uzatt alnma, salarm itti, Takunyenin izi duruyor hl alnnda... de kran... dedim.

 Ben artk kran deilim, Lokum BetT-m... dedi. yle oldum ki, vallahi ktr ktr kesseler bir damla kanm akmaz. Boazma bir dm oturdu. Hk desem boanp alyacam. Hadi sr arabay!... dedi. Sesimi karmadan gaza bastm. Herif arm olacak, Betl'e bieyler soruyor. O da cevap veriyor ama, artk kzgnl yok... Sesi de bir tuhaf, alyor belli... Herif de onu teselli iin mrl mini bieyler sylyor. Dikiz aynasndan onlara bakyorum. Adam, Betl'n yumuadn grnce, elini omuzuna atacak oldu, Betl, adam itti. Bizim eski mahallede olup bitenleri sordu. Ben de anlattm. erife hanm ne yapyor? erife hanm dedii, bostann arkasndaki emeye bitiik kulbede yaayan piin anas... Ne yapsn fukara, hep bildiin gibi ite... htiyarlad artk. Evlere tahta silmeye, gidemiyor, hastalkl... ocuklar? K askerde. Byk olan pazarclk ediyor. Bana bu dnyada bitek o erife Hanm iyilik etti. Doktor ld gece, ben onun rlp81 lak koynundaydm... Beni hep anadandoma so-yard moruk. Gzlerimin nnde geberdi titriye titriye... Hi unutamyorum... Alama!... Brak ahyaym... Deli gibi frladm yataktan, ylecene... Doktor'un karsyla olu Kaatil diye stme yrdler. Beni sokaa attlar dverek... Dn, ayamda donum bile yok... O souk k gecesi... erife Hanm'n kulbesinin nnden geerken baktm, kafesli penceresi aydnlk, lmbas yanyor. Bizim evdeki grltye uyanm, kapya km. Kolumdan ekip ald ieri... Sabaha kadar hem alad, hem anlatt. O da ev-ltikm, onun da bandan bana yaplanlarn , tpks gemi. Sabah erkenden beni giydirdi, para verdi... Kimse grmeden mahalleden kard. Bundan beteri olmaz, hi korkma. Ban sknca bana gel. Sen de benim bir kzmsn! dedi. Adam phelenecek! Sus! dedim. Pff... Vz gelir, dedi, Doktor'un kars ne yapyor? Onlar oktan tandlar mahalleden, evi de sattlar, seneler oldu... Aradabir adam, BetPe bieyler soruyor, Betl de adam tersliyordu. Adamn neden BetPn aalamalarna aldrmadn anlar gibi olmutum. Altyan bir gece yataca bir kadn... O yzden adamn kim olduunu soramyordum. ok yazk, dedi, seni yledir zamanda grdm ki... Biz yarn gidiyoruz. Nereye? Kahire'ye. Neden? 82 Kahire'de ite bu pezevenkle evleneceim. Kocan olacak adama byle syleme... Tabii pezevenk... Pezevenk olmasa benimle evlenir mi? Benim ne mal olduumu bilmiyor mu sanki... Dnyada kadn m kalmad... Birdenbire, Dur ama, yarn gitmem, su koyveririm, dedi. Adama Franszca bieyler syledi. Bu sefer adam da kzd ona, sesini ykseltti. Bir zaman hr-latlar. Bign daha stanbul'da kalmak istedii iin kzm adam. Ama sonunda raz olmu... ki de yok ki, dedi, ikiler bizim arabada kald. Seni hi tanyamadm, dedim. Nasl tanyacaksn, dedi, sen beni hi sal grmemitin ki... * ili'de bir apartman nnde indiler arabadan. kisi de yalpalyordu. Unutma, yarn leden sonra... Olur... imdi ite bu pis herifin koynuna gireceim... miyeyim de ne yapaym? Bana, adam sanki onun dediklerini anlyacak-m gibi geliyordu da, sklyordum. Az dala yaparak apartmandan ieri girdiler. Bizim mahalleye dndm zaman sabah j*e-ni oluyordu. Hemen eve girmedim. Bir zaman it-lenbik aacnn oralarda dolandm durdum. Yaa, ite byle anam babam kardeim... Film gibi biey bu bizim bamza gelenler... Bunlar anlattm diye bana darlmadn ya... Ben bu yama kadar bunca kadn tandm, ama senin halan gibi yiit kar grmedim anam

83 avradm olsun. Ve de tarihler byle erkek kar yazmamtr. Sonra imanm, arabada gndz alan arkadaa gittim. Arkadam, dedim, benim bugn bir dalgam var. Araba gndz bende kalsn, sen gece alrsn... Aldm arabay, doru ili'deki o apartmana... Yahu, o ev nasl bir ev be olum, ben hayatmda, haddim olmayarak, ok lks yerler grmmdr, velkin bu yama geldim, byle bir lks ev grmedim... Yahu o ne eya, saray gibi bir yer... Evin ii hizmeti, uak dolu... Ben eve girince feleimi ardm. Nereye otursam, kirleteceimi sanyorum. Beni bir salona aldlar. Betl, geleceimi geceden sylemi. Sen bendeki aknla bak ki, beni buyur eden hizmeti kz ilkin Betl sanmaz mym! Hizmeti de bir gzel ki, tasviri mmkn deil... Ben gece vakti zaten Betl' iyi farkede-memiim... nk eski kran'dan hibir iz yok stnde.. Neyse aslanm, az sonra Betl geldi... Vay babasnn canna, ilik be ilik... imdi ben buna ne di-yerekten hitap etsem? Samimiyetlie vurup Betl desem, ayp kaar... Hanmefendi desem yakk almaz dilime... Elimi skt. Bugn vazgetik gitmekten, yarn uakla gideceiz, dedi. yi... dedim. Seninle nce erife Hanm'a gideriz bir... Ne iersin? Ne olsa... Adn bilmediim tatl buruk bir iki geldi. Derken efendi olum, bu Betl gler ha gler... 84 Ben gene bozuldum. Suratmn asldn grnce, Neye glyorum biliyor musun? dedi, ayol bu benim herif Trke bilmiyor muymu meer-sem!... Ne diyorsun... Demek Trke bilirmi! imdi ayp ettin ite. Yaaa, ben onu Trke bilmiyor diye boyuna kalaylyordum, meersem bilirmi de Trkeyi, bozuntuya vermemek iin bilmezden gelirmi... Nasl aktn? Kendisi mi syledi? Syler mi hi? Gece birara Trke sayklad. atm kaldm. Sonra onu tanyanlara telefon edip sordum, biliyormu... Ama sen de kfr fazla kardn... Doru deil... Asl bundan sonra rahat kalaylarm. Sen bilirsin ama benden sylemesi... Madem sana bu lks hayat kurmu, hi uygun dmez... Ayol bu herif benim ne mal olduumu bilmiyor mu sanki... nadma yapyorum... Randevu evinde altm bile bile benimle evlenecek herif. Byle drzye acyacak deilim ya... Birdenbire ciddileip, Araba kendinin mi? dedi. nce fiyaka yapp Tabii benim demeyi dndm, ama onun dobral karsnda doruyu syledim : Nerde be Betl Abla... Hah buldum, ona abla demek mnasip... Ben bu herifle ok kalmam, hemen memlekete dnerim... O zaman sana bir araba... Bir arma gitti... Sesimi karamadm. Hazrlanaym da kalm... dedi. 85 Sana esas niyetimi syliyeyim mi? Biliyorum, bende eskiden gz vard ya... Benim niyetim evine gidince mercimei firma vermekti, ne saklya-ym... Hamama gidip ykanm, temiz giyinmitim, sinekkayd gveyi tra olmutum... Velkin o lks grnce ok kt bozuldum, iyice kesildim. Giyinmi, geldi. Vayvayvay... Bir iim su be! Aa indik. Husus arabas kapda. Ben taksiyi getirmitim, dedim. Daha iyi, dedi, senin arabayla gideriz... Yanma oturdu. Betl abla, dedim, ok affedersin yani, yahu sen bu Franszcay nerde rendin? Ben daha neler rendim, dedi... Fransz ca biey mi... Beraber yaadm her erkekten bi-ey reniyorum. Uzun zaman da Avrupa'da kaldm. Beyolu'nda birok maazalara uradk, araba paketle doldu. Ver elini erife Hanm'in evi... "Sen bizim mahalleye giriimizi grecektin... Pencerelerde salkm salkm kadn balar... Arabay emenin orda braktk, bir raconla girdik sokaa. erife Hanm'n evine be sefer mi, on sefer mi otomobilden paket tadm. Ne dersin efendi, erife Kadn ilkin Betl' kat'iyyen tanyamad. Ben tandm m sanki... Betl' bir grecektin... Kendini tanttkdan sonra, ban erife Hanm'm gsne dayad, bir alad, bir alad... erife Hanm alar, o alar... erife Hanm alayarak, Vah benim kran'im... Garip kran'im... diyor.

Ben dayanamadm, ktm dar... itlenbi-in dibine gittim. Bir zaman sonra dndm. Baktm konuuyor86 lar. Betl, erife Hanm'la ok ardan konuuyor, hanm hanmck... Benimle konutuu gibi argo stne deil... Evli olduunu syledi. erife kadn, Ka ocuun var kz? dedi. Olmad ocuum erife teyze... Daha sen kendin ocuksun... Elbet olur... Ayrlrken para verdi kadna bir tomar, erife teyze, ben de senin bir ocuun saylrm, dedi, kocamla seyahate kyoruz. Dnte geleceim yine... Ararm seni... Arabaya bindik, srdm arabay... Arkamzdan mahalleli yollara dkld. Ne yalan syliyeyim imanm, benim gene gnlm kabard, yeniden mitlendim. Akam da oluyor... Artk beni evde alkor diye geiriyorum iimden... Bir elim direksiyonda, kynkyn yaklatm buna, iyicene sokuldum, br elimi de beline attm atmadm, bana: Muzaffer!... dedi. Sesi buz gibi... Bir bozuldum ki... Hemen elimi ektim... Anladm ki ekmek kmayacak. Bana i yok... Ama suratm da asld haaa... Yaman kadn, lf evirdi, ordan burdan t-pt diller dkmeye, balad. Ben hi sesimi karmyordum. Birden nasl olduysa, sen bendeki hayvanla bak, Tabii yzvermezsin, dedim, biz zengin deiliz... Zengin olsan ne yazar... dedi. yle ya, bizim gibilerine i yok... Artk benden hikimseye i yok... Sesi przlenmiti, alamakl... Apartman kapsna gelinceye kadar sustuk ikimiz de... Hadi gel eve... dedi. 87 Ben gideyim artk... Alnmdaki takunye yarasnn kabark izini okad. Darldn m? dedi. Yooo... dedim, neye danlaym... Ne var da-nlacak? Orda bir lf etti ama, ne dediini iyicene an-, lyamadm. Yani, btn erkeklerin kendisiyle yatmaktan baka biey dnmediklerinden ikyet etmeye getirdi de, gnlm almak istedi. O zaman cahillik ite, sonra sonra anladm ne demek istediini... Elimi skt, indi arabadan. Ben arabadan bile inmedim. Ogn, bugn bir daha grmedim onu. Zaten hemen arkadan evlendim, bir sene gemeden de, kar baha taktrnca, dostunu ileyip mapusa dtm. Seni Allah m gnderdi be delikanl... imi dktm de ferahladm be... Hey gidi kran hey... Bak, hatras ite alnmda... Pekiy, sen onu niye aryorsun imdi? Yaaa... Ben de aramalydm ama, felek komad yoksa... Buralarda bulacan sanmam, o imdi Arabistan'da bir yerlerde olmal. Zengindir gayetle... Kadnn gnl gani... Haa, estafurullah, sonradan duydum, bir kere de ben mapustayken aram beni mahallede... Dedik ya, araba verecekti bana. Almazdm tvbe arabay... Of ooof... Ulan keriz Aliii, ulan Keriiiz... Ko bana bir ie yarm kiloluk al olum... Efkr bast gene... imdi burda kahvecilik yapyorum ite, kahvede kumar da var ufak ufak... Ben kahvenin stndeki bu odada otururum. Geinip gidiyoruz. 88 Neye kalktn? Ufaktan ekerdik be... Demek sen kran'm yienisin... Ulan Keriiz, rak nerde deyyus? Selmetle aslanm... Yerimizi rendin artk, gene gel, beklerim. Bir haber alrsan, bana bildir, e mi aslanm... Artk onunla nasl konuulacan biliyorum... yi kzd, iyi... Gle gle... Ben de haber beklerim... Ulan Keriiiiz, itoluit, nerde ralr ulan... Bizi gnlden karma olum... KOPA KOPARAN DANSZ KEKLK Bilmez olur muyum, bilmez olur muyum hi... Hem de iyisini bilirim, gayetle iyi tanrm... Yok canm, ne Betl'?... Evet, Betl ya, onun piyasadaki asl ismi Glcan Keklik'ti. Betl dedin mi kimse tanmaz... Onun iin sen bulamyorsun olum; dansz Glcan Keklik diye anyacaksn... Ho aradan seneler geti, imdi kimbilir nerelerdedir ya... 'nu sen en iyisi bar sahiplerine, pavyonculara filn soracaksn. Bilse bilse gene ancak onlar bilir. Ama Betl diye ararsan, nafile, bulamazsn... Ben de O'nun Betl olduunu bir tesadfle rendim. Malm ya, bu dansz ksmnn, seksen trl ismi vardr, hangisi esastr, hangisi sahtedir, vallahi onu polis de, ahlk zabtas da bilemez.

Ben o zamanlar, stanbul Belediyesinin Beyolu ksmnda tahsilat efiydim!. Ne demek tahsilat efi biliyor musun, gzn a olum, kral demek kral. Yani o zamanlar Beyoiu'nun kralydm. Sen beni imdi byle gryorsun ya, heheey, bir de o zamanlar grecektin ki... Allah bilir, sen o zaman anann karnna bile dmemitin daha... Beyolu semti kamilen -benden sorulurdu. Sen 89 imdi bu halime bakma, bana Beyolu'nda almadk kap yoktu. Yaa, delikanl... Sonradan sol tarafma nzul indi de, byle kaldm. Allaha kr, beterin beteri var, demiler. Sa tarafma nzul inseymi, konu-amazmm da... Hamdolsun, konuuyorum. Biz yata insanlarn belinden kuvvet ekilir, btn kuvvetleri dilinde toplanr. Allah gstermesin, bir de konuamadn m, l daha iyi... steseydim o zaman, vallahi hanlar, apartmanlar dikerdim. Ama yapmadm. Allah biliyor ya namusum dairesinde altm. Benden nceki tahsilat efi, Belediye'ye bir, kendine hisse aynr-m. ok namussuzluk! Ulan, Allah'tan kork, yolsuzluun bile bir hududu vardr yahu... Allah ahidim, ben yle yapmadm... Bir bana, bir belediyeye, bir bana, bir belediyeye... Benimkisi, al sana, al bana, bu bana, bu sana... Hani imdi fifti fifti diyorlar ya, ite ondan... Bende yalan yok olum... Hepsini alrsan belediye batar yahu... Belediye batnca, sen de batarsn... O zaman tahsilat eflii kalr m? Belediye olmaynca, kimden neyi tahsil edeceksin? Bizden baz arkadalar, arkalarndan sylemek gibi olmasn ama, gayetle gaddardr. Olmaz! Biraz da belediyeyi dneceksin ki, o da seni dnsn... a Allah'a nasl bakarsa, Allah da aya yle bakar, demiler. Sen belediyeyi kollayacaksn ki, belediye de seni kollasn... Hem efendim, para neyine lzm? Her kap ak diyorum olum; ye, i, elen, giyin, kuan, gez, toz... Ulan, daha Allah'tan beln m istersin? Para baka neyine lzm, mezarna m gtreceksin?.. 80 Bakma sen benim Darlaceze'ye dtme. Ben burda kendi paramla baklyorum. Emekli maam var, biraz da mlkm vard; hepsini Darlaceze'ye braktm... Yaa... imdi hatralarmla ba-baa yayorum. Bunca yl, devlete, millete, memlekete, vatana hizmet ettim, hepsi hell olsun. Hibir vatanda benden tacizlik getirmemitir. Hibir ikyete uramadm. nk herkese mlayim davranrdm. Her vatandaa muamelem, usul da-iresindeydi. O zamanlar bir komser Recep vard, gayetle iyi arkadam. Biz, hep onunla gezer tozardk. Komser Recep de, hani bir komser Recep ki, Allah Allah, Beyolu'nda yrrken, vallahi korkudan kaldrm talar bile titrerdi. Biz o zamanlar delikanlyz, senden az daha kabacayz... Her gece, barlarda eleniyoruz. En ok devam ettiimiz yer de Kordon Ruj denilen bir gece kulb ki, Trke-si galiba Krmz Ukur demekmi. Her neyse, benim Almancam zayftr, onun iin mansn pek iyi bilmiyorum. Kordon Ruj Almanca deil mi? Benim aklmda yle kalm. Herneyse... Kordon Ruj'un sahibinin, daha bir-iki ban, gazinosu var. Kurt Zeyno derler k, sizden iyi olmasn, herif gayetle akgz, candan bir arkada... Dorusunu istersen, ok yksek seviyede bir... Nasl sylemeli... Pezevenk desem, hi yakk almaz, muhabbet tellll da mnasip deil... Hani Keyif pezevengi derler ya, ite onlardan... Fakat herifin seviyesi yksek, her ii yaparken, karncann bile belini incitmeden, nezaket dairesinde yapyor. Bizim de bu Zeynel Bey'in Kordon Ruj'una br pavyonlardan daha sk gidiimizin sebebi, o zaman Zeynel Bey Avrupa'dan Macar kzlan getirt91 mi ki, herbiri dnyay yangna vermeye yeter ate paras... Onlar piste kp da bacak sallamaya balad m, taa uzaktan bakann bile gnl tutuuyor. Haaa, unuttum sylemeyi, Komser Recep Bey, gayetle vatanperver ve son derecede vazifesine bal bir arkadat, neme lzm... Evet, her gece barlara gelir ama, vazife akyla gelirdi. nk, malm ya, hrsz takm, dolandrc milleti, suis-timal yapan, ihtilas yapman memurun enayisi, paralar yemek iin bu barlara, gece kulplerine derler. Komser Recep'in gz hep mterilerin stnde... Bir herif, bu barlara dadanp da, konsomatris karlarla bol para yemeye balad m, Komser Recep'in kulaklar, av kokusu alm taz gibi dikilirdi. Ne lzumu var sulular yakalamak iin arkalarndan komaya, onlar da nasl olsa buralara derler, ben am kurmuum, bekliyorum derdi. ok sulu enselemitir. Buyzden de birok takdirname ald, gayet gzde bir polisti. Byle olunca da O'nu kimse yerinden kprdatamyordu. Hem her gece kendi eleniyor, hem de vazifesini yapyor. Ben bu Komser Recep Bey'e Yahu byle yerlerde namuslu insanlar para yiyemezler mi? diye sorardm da, Yerler ama onlar ya byk tccardr, byk mteahhit, fabrikatr, toprak, iftlik sahibi, ya da yksek politikac filndr. Yalnz onlarn1 hakkdr byle yerlerde eienmek! derdi. Ya biz? derdim. Bizimki vazife arkada... derdi. Efendim, derken bu Kordon Ruj'a bir herif dadand, her gece mi her gece geliyor, avu dolusu para dkyor. Yal bir adam... Hemen Komser 92

Recep Bey'in kulaklar dikildi. Adam, anadando-raa polis, efendim... Onda polislik Allah vergisi... Yolda giderken, nnde yryen adamn ensesine bakar Bu herifin mutlaka bir suu var, sulu bu herif! derdi. Ve de yakalar, karakola tkar herifi, iki- dakika iinde herifin sahiden bir suu olduu meydana kard. aar kalrdm. Enseden bakp, herifin sulu olduu nasl anlalr olum, bir dnsene... Artk kendikendime, bu kadar isabet olmaz ya, galiba Beyolu'na kanlarn hepsinin bir suu var ki, bizim Recep kimi ensesinden tutsa, mutlaka bir suunu itiraf ettiriyor, derdim. Anla artk, Recep Bey'deki polislik kaabiliyetini. Bizim Recep, Kordon Ruj'a her gece gelen o pinpona kancay takt. Birka gn sonra, Tamam, dedi, rendim hepsini... Efendim, bu adam milyonermi. Franszca, ngilizce falan da biliyor. Evliymi de... Ama bu barda alan Macar kzlarndan birine vurulmu. Her gece o Macar kzn alyor masasna, atr patr gavurca konuuyor. Kordon Ruj'un sahibi bizim Zeynel Bey de pek memnun bu adamdan, nk adam her gece mi her gece avu dolusu para brakyor. Komser Recep Bey, Bu herifin bir dalgas var ama, nedir anl-yamadm, dedi, hrsz olamaz, dolandrc olamaz, memur deil ki suistimal yada ihtilas yapm olsun. Zengin olduuna, ecnebiye lisanlarn da bildiine gre bu herif olsa olsa casustur... Gayetle kuvvetli mant vard. Derken efendim, birka zaman sonra, bu herif geliyor bara, az sonra da gen, gzel bir kadn geliyor yanma, ama gzel ki, nasl... Tasavvur edemezsin, yle bir gzel... Acaba moruun abay yakt Macar kz yannda ka para eder... Geliyor bu kadn, o ihtiyar herife yalvaryor, yakanyor, alyor, ama ne yapsa bo, sonunda herif kovuyor yanndan. Kadn da alayarak, bir arabaya binip gidiyor. Ertesi gece.yine geliyor. rendik efendim. Bu gzel gen kadn, o pinpon herifin karsym. Her gece gelip kocasma, Ayptr. Byle yerlerde bulunmak senin itima mevkiine yakmaz. Hadi eve gidelim diye yalvarr, alarm. Bir gece yine byle pinpon herif o gzelim karsn yanndan kovunca, kadn gitmedi; bu sefer adam karsnn yannda o Macar kzn masasna ard. Kadn, Bu Mafcar karsnn benden ne stnl, ne marifeti var, bir reneyim... dedi. Az sonra Macar kznn numarasnn sras geldi. Lambalar snd, Macar kz tller iinde yar plak kt piste... Renkli klar da stne evrilmi, balad oynamaya... Kadn da alaya alaya dnp gitti. Ertesi akam, kadn yine kocasnn arkasndan geldi ki, zilzurna sarho, yklyor. Kocasnn yanna gitti, Biz, onlannkinin arkasndaki masadayz. Bu Komser Recep Bey'in bir kaabiliyeti daha var, Allah vergisi birader, yirmi metre uzakta fsltyla konuulanlar bile duyar. Evet, has ve halis polisin kula ite byle cins,taz kula gibi olacak. Velkin, o gece kadn da, kocas da bararak ko-. nutuklarndan, szlerini ben de duyuyorum, Zeynel Bey de... Kadn yaklat kocasna, sandalyeye oturmadan, Artk benden gnah gitti, dedi, ben elim 94 den geleni yaptm... Anladm artk, sen gnll bir pezevenksin, pezevenklikten holanyorsun... Bundan sonra ben de yapacam bilirim! Bak, elin heriflerinin gz nnde nasl soyunulup oy-nanrm, gr de ren bakalm... Bundan sonras senin bilecein i. Bunu syleyip, baka bir masaya geti, oturdu. Garsonu ardi, bir ie arap getirtti. O ieyi itikten sonra garsona, Bu barn sahibi nerde? Grmek istiyorum... Haber verin!... dedi. Zeynel Bey kurt ki kurt... O zaten oktan kokuyu alm, pusuda bekliyor. Az sulanarak gld, ellerini ovuturmaya balad. Gayetle kuvvetli i adam ve zel teebbscyd. Garson haberi getirince, Biraz sonra al, yazhaneme getir... dedi. Biz getik yazhaneye, az sonra kadn geldi ki zom olmu. Zeynel Bey babacan bir eda ile, Buyrun evldm, buyrun kzm... Oturun... Bir isteiniz mi var? dedi. Kadn kt koltua. Bir bakyor ki bizim Zeynel'e, ben ite o zaman numarasn verdim, bu kadn anasnn gz... Yahu, birden deimi kadn. Kestirmeden istediini syledi: Ben sizin barda dans etmek istiyorum. zel dans gsterilerim var, varyete numaralarm... Sen u Zeynel Bey'deki azlara bak hele: Aman kzm, aman yavrum, nasl olur, sizin gibi bir temiz aile kadn, sizin gibi bir hanmefendi... ok rica ederim...

Kadn tok tok, - Brak bu azlar, dedi, cann isterse... Ben 95 de gider, baka bir barda oynarm. Bar yok deil ya... Kalkar gibi yapnca Zeynel Bey, Size yardm etmek isterdim, dedi, dans etmesini biliyor musunuz? Dans oryantal dediklerinden ite... Bilip de nesini bilecekmiim... Bir kere denersiniz... Hemen bu gece karm sahneye... Onca yllk Zeynel bile at da, Aman... diye azndan bir ses kt. Ne aman? Senden para isteyen de yok, bir denersin, iine gelirse... imdi ortaya kar oynarm... Orkestrana syle, alsn alaturka biey... Hi oynam mydnz eskiden? Gbek atmak deil mi bu, algya uydurup gbek atmak alt taraf. O kadarn beceririm. ocukluumdan beri oynarm zati... Bu sefer Komser Recep, Evli deil misiniz? dedi, kocanzn izni olmadan, artist vesikas almadan oynayamazsnz ki... Evli deilim... O bey kocanz deil mi? Nikhl deilim... O zaman da belediyeden msaade almak lzm artist olduunuza dair. Uzattnz, dedi, cannz isterse... Avnn elinden kaacan anlayan Zeynel Bey, Bu gece iin bir defalk deneyelim... dedi. Bir ie daha arap getirtti kadn. Ama sarho olursanz... Merak etmeyin siz, hele bir meydana kalm da... 96 Bardaki danszlerin elbiseleri getirildi ki, ilerinden hangisi bedenine uyarsa onu giyecek... Zeynel Bey, -<- Oynayamaz ya, dedi, bir deiiklik olsun ite... Bu gecelik bir deneriz. Biz getik salona. Az sonra salonun lmbalarnn snmesiyle, orkestra bir alaturka oyun havas vurmaya balad, pistin projektrleri de yand. Pullu elbiseler iinde bir dansz kt piste olum, Allah Allah... Daha tarihler, byle bir gbek atan, kala kvran dansz yazmam... Yahu bu ne i!... * Onca yln Zeynel Bey'i bile haptolup kald. Elimden bu kadar dansz geldi geti, by-lesini daha hi grmedim... dedi. Bir omuz titretiyor, bir gerdan titretiyor, vay babasnn canna... Komser Recep, mknsz, dedi, bu kadn evvelden biliyormu dans... Zeynel Bey, Hayr, dedi, bilmedii dorudur. rdek yavrular yumurtadan kar kmaz, suya girer yzerler. Onlara yzmesini reten mi var? Bizim kadnlarmz da gbek atmakta byledir birader. Bu bir Allah vergisi... Baka milletlerde kat'-iyyen yoktur. Analarndan dounca, bir saz takm oyun havas alacak olsa, hemen frlar ortaya gbek atar bizimkiler... Bunca ark dans yapan dansz var, bunlarn ya kafalan kzar, ya da coarlar, ya da eker eker kafay, yaaa Allah deyip de bir ktlar m ortaya k o k, artk tutma, salver gitsin... Dans bitti, alk, alk, alk... Bir dans daha, bir daha... 97 Danstan sonra, kadnn adnn Betl olduunu ite o zaman rendik. Hemen ertesi gn de resm muameleler tamamland. Zeynel Bey kurt olduundan, kadn elinden rakipleri kapmasn diye bir sk mukavele yapt. Sonra da, Sana bir dansz ismi bulmal... dedi. Piyasadaki danszlerin yansndan ounun ismini hep Zeynel Bey uydurmu. Dakikada isim uydurur ve de o isim piyasada tutar. Sen, dedi, keklik gibi dans ediyorsun, senin adn Glcan Keklik olsun... te Glcan Keklik'in yldz byle parlad olum... Onun iin, sen Betl diye aradndan bulamyorsun onu... Glcan Keklik desen eski kula kesiklerin, eski hovardalarn hepsi bilir... Haaa; sonra sonra Glcan Keklik'e halk Glcan Teklik demeye balad. Sebebi de u ki efendi olum, malm ya teklik demek, bir lira demektir; bu kadn da son derecede cmert, alakgnll, hayr sahibi ve fakir fukarann gnln ho eden takmndan olduundan, ona teklik adn takt halk... Evet, gayetle hayrsever ve gnl almasn

bilirdi. Gelgelelim, Zeynel Bey'e de, bizim Recep Bey'e de, ne de bana, kat'iyyen o bakmdan yz-vermezdi her ne hikmetse... Bize hibir zaman hayrseverlii dokunmad ve cmertlik gstermedi. Biliyor musun, Keklik'in bu muamelesi Zeynel Beyin baya haysiyetine dokundu. yle ya canm, ne demek olsun, bir koca Zeynel Bey olsun da, yannda altrd bir dansz-paras kendisine yz-vermesin ve O'na cmert davranmasn! Allah Allah! Zeynel Bey Keklik'in arkasnda, Recep Bey arkasnda, ben arkasndaym. Biz aramzda anla98 saaz ama, Keklik'i yola getirmenin imkn yok... Neyse olum, Keklik, Kordon Ruj'da dansa balaynca, ordaki btn teki artistlerin, yldzlarn, danszlerin pabucu dama atld. O dnya gzeli Macar kzlarnn revsne, atraksiyonlarna bile kimsenin aldrd yok. Varsa Keklik, yoksa Keklik... Kordon Ruj adam almaz oldu. O kt m dansa, millet lyor. Byle ey grlmemi... Onun yznden Zeynel Bey dnyann parasn kazanyor her gece... Tller arasnda dans ederken ekilmi bir resminden afiler yaplm, btn stanbul sokaklarnn bo duvarlarn donatmlar. Gazetelerde hergn boy boy, sayfa sayfa resimleri kyor. Renkli klarla geceleri Glcan Keklik ad parlyor sokaklarda... nemlisi de ne biliyor musun, hani bu kadnn bir kocas vard ya, nikhsz kocas, ite o herifi greceksin... Kpekler gibi ayaklarna kapanp yalvaryor Glcan'a, alyor, Btn malm senin stne yapaym diyor, Nikh kydralm, nikhl karm ol diyor. Soyunup ortala knca kadnn kymeti artt. Fakat, bu Keklik ok hain bir kadnm, onca yalvarmalara kat'iyyen merhamete gelmiyor, o ta kalbi bir parack yumuam-yor. skarpinin burnuyla, sanki pis bir paavray itermi gibi, yerde kvranan herifi iteliyor. Senin gibisi bundan holanr, defol! Soyunup ortaya knca m kymetim artt? Hadi git Macar karlarna! diye herife olmadk hakaretler yadryor. Adam bakt ki Glcn'm ta kalbini yumuatam-yacak, bu sefer bize dnd, yalvarmaya balad. Zeynel Bey'e ne isterse verecek, paraysa para, mal-sa mal, tek Keklik gazinoda soyunup oynamasn... Zeynel Bey de, Keklik'e anlatt bunu. Olum, kz bunu duyunca, Bundan sonra o herifi buraya sokarsanz, bir daha ben de burada dans etmem! diye resmen protesto etmez mi! Zeynel Bey, alt aylk mukavele yapm; kim mukaveleden cayarsa byk tazminat deyecek. Keklik ne dese beenirsin: Peki yleyse, yarn sabah tazminat deyip ayrlyorum. br gazinocular, barclar, Keklik'i kapmak iin para dkmeye hazr. Bu sefer Zeynel Bey yalvarmaya balad. nk Keklik baka bara geti mi, burann btn mterileri de grrr diye oraya akacak. Ama bana sorarsan, iin asl baka, bu Zeynel Bey, Keklik'e abay yakt, Glcan'.dan ayrlmak istemiyor. te ondan sonra o herifi bara da sokmaz oldular. Herif, sabaha kadar barn kapsnda bekliyor, it gibi ayazda titriyor. Aradabir bir yolunu bulup ieri dalacak, Keklik'e yalvaracak olursa Keklik'in emriyle barn fedaileri herifi yakalayp kalorifer kazannn olduu bodruma atyorlar eek sudan gelene kadar bir gzel sopa ekip, ba kaps nne yp brakyorlar. Herif dayak ye meye raz. Dvn, dvn... Tek onu dans ederken g reyim de, dvn, kemiklerimi krn! diye yalvan yor. Artk herif, Keklik'in dans etmesine de, her m isterse yapmasna da raz oldu da oktan, ye ter ki, geceden, geceye o da bakalar gibi O' nun plak vcudunu grsn. Bir gaddar ka dm ki, yahu ona bile msaade etmiyor. Bizim Komser Recep Beyi aersei, Komser Recep Bey deil. Vazifeyi mazifeyi iyice bolad. Her gece barda Keklik'e bakmakdan, baka bir yere, bardaki br mterilere bakamyor ki, hangisinin hrsz, kaak, casus olduunu anlasn da yakalasn. Glcan dans ederken, ondan gzn alamyor; dnyay gznn grd yok. Mukavele tarihi biter bitmez Keklik baka bir gazinoya aktarma etmez mi! te o zaman kyametler koptu. Keklik'in nam bsbtn ald yrd. Gazetelerde hergn biriki plak resmi kyor. ukulata kartlarna bile resmi baslyor. Zeynel Bey, Komser Recep'e, Kardeim Recep, dedi bak, bunca senelik arkadaz. Ne olacaksa senden olacak. Gster kendini birader... Recep Bey, bunun zerine yine eski formuna girip ak ile, evk ile vazifesine drt elle sarld.. Keklik, hangi gazinoda, hangi barda, hangi pavyonda dans ediyorsa Recep Bey de orda. Kadna kancay takt. Recep Bey birine kancay takt m, artk o insan bir daha iflah olmaz. Recep Bey her gece bir zabt tutturuyor: Dansz Keklik nam ile maruf ve ahlk zabtamzca mseccel kadnn mill ahlk ve adaba muhalif olarak, son derecede erkeklii tahrik edici hareketlerle ve gayetle mstehcen etvar ve kyafet ile bil entari ve bil kombinezon bir vaziyette, ehalinin ar ve haya hislerini rencide eder mahiyette dans ettiini mbeyyin ibu zabt varakas tanzim ile gereinin ifas dilei ile arz ve takdim klnd. mza, imza, imza... Keklik yand. Hergn karakol karakol dolatrlyor, savcla gidiyor, ifade stne ifade veriyor, mahkemelere kyor. Olum, ben byle inat-

101 kadn grmedim. Yahu, bize birazck yzverse kurtulacak ve de son derece rahat edecek. Katiy-yen yzvermiyor... Aleyhine birok davalar ald. Kl kald ki mahkm olup, hapse girecekti. Bir sefer de mahkm oldu ama, tecil edildi cezas. Bunun zerine ne yapt biliyor musun, katiy-yen ak sak dans etmedi. Tamamiyle tersine, her yan kapal, araf gibi, aynen araf, kapkara bir elbiseyle kmad m piste... Evet, her yan kapal... Ve bylece dans oryantal yapmaya balad. Dans ederken couyor, couyor, efendim, yalnz bileine kadar ellerini, bir de diz kapana kadar bacaklarn ayor. Ayanda kaim siyah oraplar var ama, sanki oynarken orap aa kaym gibi yapyor. O kapkara, kapal elbise iinden, tozpembe kollar, manolya beyaz dizkapa, diz ukuru meydana kmyor mu, yahu millet deli olacak, ldracak... O eski akak danslar ka para eder, bu kapal dans daha da ok tuttu. O gazinoda yer kapmak iin herkes birbirine giriyor. Masalar karaborsaya bindi. Byle ey grlmemi canm... Keklik gazetelere, mecmualara beyanat veriyor: Ben, vcudumu gstererek mterilerimden alk bekleyen danszlerden deilim. Ben, sanatm gsteriyorum. ok kapal bir klk manto iinde bile dansetsem, kymetbilir ve sanattan anlayan mterilerim, benim sanatm takdir ederler. Keklik o kapkara elbise iinde ark dansna balad m, seyirciler barbar baryor: Kekliiiiik!... Yaa Kekliiik!... Biraz da sanatn gster yavrum, sanatn grelim... Bunun zerine Keklik, den orabndan bal-102 drlarn gstermiyor mu, kyametler kopuyor. Bizim Recep Bey de her gece bir fezleke tanzim ediyor: Milli rf, det ve an'anelerimize muhalif olarak, bedenine son derece yapk ve kapal bir elbise iinde, kadnlnn mahrem vcut hatlarn tebarz ettirmek suretiyle almeleinns diz-kapana kadar bacaklarm amak sureti ile baldrlarn tehir eden ve bylece halkmzn cins arzularn kamlamakta olan, Keklik nam ile mehur dansz hakknda icap eden kanun muamelenin ifas iin ibu fezlekenin tanzim ile takdim klndn... Haydi Keklik, Emniyet Mdrlne, haydi savcla, haydi mahkemelere... Fakat katiyyen pesetmiyor yahu... Ama zamanla ne de olsa yld biraz... Bunun zerine yazn Anadolu turnesine kt. Artk bir kere ad km, dillere dm, gazetelerin diline dolanm ya, her gittii yerde polis de peinde... Anadolu'da bir ehre gitmi, neresiydi unuttum, orda bir sahnede tll, boncuklu bir elbiseyle yan plak dans ederken, nasl etmise sutyeni fora etmez mi? Sutyen gsnden dnce seyirciler bir azmlar ki, Allah korusun, orann milleti hep ayaklanmlar. Keklik'in sabkas yar ya, hemen bir zabt tutup adliyeye vermiler. Keklik savclkta Efendim, ben sutyenimi mahsustan fora etmedim demi, sutyen kendiliinden syrlp dt. nk efendim, lstikler, kancalar, kopalar rk, ben dans ederken hibiri, benim gslerime dayanmyor. Lstikler atr atr kopuyor, kopalar, engeller, patr patr sklyor. sterseniz dans ederken gelin, siz de grn... Bir adl mesele km ortaya: Mahsustan m 103 sutyeni fora ediyor, yoksa kasd- mansusu yoK aa, sahiden lstikler rk olduundan dayanmyor mu? Bu noktann anlalmas iin, bir bilirkii heyeti semiler, o tara vilyetinin btn ileri gelenleri, bilirkii heyetine girmek iin Aman bu iten anlarm demeye balam. Kimisi Ben lstik mtehasssym, kimisi Hi kimse benim kadar kopadan anlamaz diyormu. Bilirkii gelmi gazinoya. Bizim Keklik, algclara, Oynak bir hava vurun! demesiyle, km anoya, balam oynamaya... Bir oynarm, bir oynarm... Bilirkii olanlar kendilerinden geip de, Aadan yavrum, aadan... Kekliiiiik! diye nara savurmaya balamazlar m!... ki alkala, rgala, derken olum, sutyeni tutan lstik pat diye patlayp da sutyen on metre ileri frlamaz m? Sutyen fora! Keklik'in gs km m ortala... Aman Allah!... Bilirkii olanlar, Aman nasl oldu, iyice anlyamadk, dur hele... unu bir daha grelim... Biz namus zerine yemin vermi, bilirkiiyiz, tlm rapor vermemiz icap eder... Aman Keklik, bir daha oyna yavrum... Sutyenin lstiini nasl kopardn iyice anlya-lm... demiler. Ve de bir hiyle olmasn diye, bilirkii olanlar kendi elleriyle sutyenin lstiini Keklik'in srtnda iyice dm edip balamlar. Ayrca kopalarn engellerini de geirmiler. Keklik yrm anoya, alsn sazlar! Keklik balam yeniden. Dktr yavrum! Kviur! Aadan, yu104 kardan!... Aadan...

at at at... Kopalarn engelleri sklm gene... Pat pat pat... Lstik patr patr patlam gene... kere mi, be kere mi ne tekrarlatmlar. Keklik'te Allah nazardan saklasm, yle bir gs var ki, lstik, kopa, engel dayanmyor. Keklik'in gsleri halatla skca balansa, maallah yle bir gs var ki kzda, halatlar atr atr skp atacak... yi mi? Keklik'e bir ceza verememiler. nk sutyeni fora etmekte hibir kast yok, kast olmaynca su olmaz. Yalnz, Aman kzm, demiler, ok sallama ki sutyenin lstiini kopartmayasm... Keklik ordan baka bir yere turneye km. Burda basma daha byk kaza gelmi. Bu sefer de dans ederken, oyun elbisesinin pullu klotu bacaklarndan frlamaz m!... Bak u terslie... Her geceki oyunda ayn kaza oluyor. Komu vilyetlerden, onlar da getik, taa uzak yerlerden Keklik'in dansn grmek iin ahali oraya dolmu. Otomobille, trenle, uakla, atla, arabayla geliyorlar. Otellerde, hanlarda onca adama yatacak yer kalmam da millet sokaklara dklm. Hadi gene zabt, hadi gene savcla... Efendim, ben -affedersiniz- kilotumu mahsustan fora etmiyorum. Fermuarlar rk, tutmuyor, ben ne yapaym... Hadi gene bilirkii... Oyna Keklik yavrum... Bi o yana, bi buyana, aat, fermuar bi yana, klot te yana... Aman bu ne i!... Dur u fermuar bir de ben kapataym ki, bakalm bu sefer skebilir mi? Bir ift camus olsa, artk bu fermuar 105 skemez. Skemez mi? Bir aadan, bir yukardan... atr atr fermuarn dikileri sklr. Btn bu olaylar da gazeteler ballandra ballandra yazyor. Bugnk gibi hatrmdadr; o gnlerin ok nl bir yazan gazetede Dansz Keklik iin, aa-yukar yle bieyler yazmt: Yavrum Glcan, ne diye halkmzn ar ve haya duygularn rencide ediyorsun? Rencide etme, ayptr! Bu ar ve haya duygusu denilen ey, kaput bezi gibi salam deildir, ok naziktir. Sen iki gbek attn m, hemen rencide olur, Allah gstermesin, ar ve haya daman ve perdesi yrtlverir. Gbeinin dakikada bilmem ka titreimiyle halkn ar perdesini rencide edip yrtma. Gazeteci ite byle bieyler yazdktan sonra, bir de una benzer akllar veriyordu Keklik'e: imdilerde kzlanmzn zerafet elisi, gzellik elisi diye, memleketimizin gzelliini ve zera-f etini yabanclara tantmak iin dnyay gezip do-lamalan moda oldu. En iyisi sen de bizi yabanclara en iyi yerimizden tantmak iin gbek elimiz olarak, Avrupa'lara, Amerika'lara git! Gbek nasl olurmu, nasl titretilirmi, grsnler de, dnyann gz, gnl alsn! Sonra oralardan buraya, sanki bir yabanc danszmsn gibi dner, gelirsin. O zaman deerin artar, ok lks gazinolarda gbek atarsn. O lks gazino mterileri olan ilerigelenlerin ar ve haya duygulan ok dayankl olduundan, senin gbek titreimlerinle rencide olmaz. te o gnden sonra Keklik'in yeni bir reklm balad: Memleketimizin medar- iftihan, lstik koparan, fermuar sken, kanca tutmaz Dansz 106 Glean Keklik, Dans oryantal kraliesi lstik paralayan Keklik Glcan, ark danslar yldz, fermuar sken Keklik. Keklik'in nam ald yrd. Fakat, gelgele-lim kza hi rahat vermedik. Zabt, fezleke, karakol, savclk, ifade, Emniyet Mdrl, mahkeme... derken Keklik'in de canna tak etti. Hi unutmam birgn gene bir baka gazinoda dansa kacakt. Biz de her zamanki gibi ordaydk. Dansa kmazdan nce yanmza geldi. Recep Beyle Zeynel Bey'e dedi ki: Benimle ok uratnz, ama kimsenin ahi yerde kalmaz. Ben artk bu hayattan ekiliyorum. Siz de muradnza eremediniz ya, avucunuzu yalayn... Yalnz... (aret parman Recep Beye sallad) gn ola, harman ola... Eer ben de Lokum Betl'sem, bu bana yaptklarn senin yanma b-rakmyacam... Gnn birinde sana otomobilimin kapsn atmp kapattrmazsam, bana da Lokum Betl demesinler... te biz ancak o zaman, Keklik'in Lokum Betl olduunu rendik. mz de st dkm kedi gibi sustuk. Keklik yanmzdan gittikten on dakika m, onbe dakika m sonra, Komser Recep birden aykp, Yahu, dedi, imdi ikinizin gz nnde bu kan bana hakaret etmedi mi? Siz de ahit deil inisiniz? Vazife banda bir devlet memuruna hakaret ne demek, bizzat devletin kendisine hakaret saylmaz m? u iki paralk dansz paras da kim oluyor yahu... imdi ben zabt tutup da, u dansz parasn karakola srkliyerriez miyim? Zeynel Bey, 107 Kanun neyi icap ettiriyorsa onu yapmak vazifendir arkada, dedi ben de senin arkandaym.

Keklik, o gece son dansn yapt, bir dans ki, nasl anlatsam, dille tarifi mmkn deil... Millet lgnlar gibi alklyor, atal taba birbirine arpyor, masalar, sandalyeleri kaldrp yere savuruyor. Herkes kendinden gemi. Komser Recep, Davrann zabt tutmak gerek!... dedi. Davrandk davranmasna, velkin Keklik'i nerde bulacaksn, kodunsa bul, uup gitmi Keklik... Gidi o gidi... FT MOTORLU MS KAMEPA'NIN AYVA GBE Yok canm, daha da neler... Nerden karm benim Keklik'e ak olduumu? Yok yle1 ey... Keklik'e k olan kendisiydi, srlsklam kt. Katiyyen benim hibir ilgim ve alkadarlm yoktur. Ne mnasebet!... Haa, bak komser Recep de kt, onlar ikisi vurgundu kza. Bu benim mesleim, bizim meslekte, yannda altrdn dansze k oMun mu, yandn bir kere. Demek size, Darlacezeye yatm, dediler. Vah vah... Nzll demek... Peki ama bunca zamandr aryorsunuz da nasl bulamyorsunuz? nmeli bir kadn nasl kap gidermi Darlacezeden? Olacak i deil... Seneler var grmedik... Oooo, siz ne bakyorsunuz, o benden ok yaldr, babam yerinde adam... Komser Recep Bey'in de ne olduunu, imdi nerde bulunduunu bilmiyorum, kimbilir nerde108 dir! Ama terfi ettii zaman ok iyi biliyorum, ba-komser oldu, sonra izini kaybettim. Onun terfii de ok enteresanlk bir itir yani... Baktm ki payitahtmz Ankara, gndengne byyor; stanbul'dakilerden baka bir de Ankara'da gazino aaym, dedim. Ankara'da derme atma i olmaz, Ankara'nn anna lyk i yapmal, dedim. kinci nc snf bir bar amaya demez. E benim de bu meslekte, haddimiz-olmyaraktan, bir nammz, bir erefimiz var... Nammzla mtenasip olsun, dedim, kydm paraya ok lks ve ekis-tirasmdan bir gazino atm ki, birinci snf turistik bir yer oldu. lk senesini byk zararla kapadk, ertesi yl gene zarar... stanbul'da kazanp, Ankara'da batracaz... Benim gazinonun lkslne diyecek yok ama, zararn sebebi u M, o zaman striptiz daha yeni km, dier teki gazinolar Avrupa'dan hep striptizci kan getirmi. Biz striptizcinin iyi bir cinsini bulup da getirtemiyoruz. Benim bir ayam stanbul'daysa, bir ayam da Ankara'da. Derken bu bizim Recep Bey Ankara'ya nakledilmez mi? Durup dururken... Recep Bey ok kzd. Ben dedi, bu kadar sene devletime, hkmetime, milletime, vatanma sadkane hizmet edeyim, gecemi gndzme katp alaym da, buna karlk bir de Ankara'ya srsnler, yle mi? Vazife aknn mkfat bu mudur! deyip istifay bastysa da, istifas kabul olunmad gibi, bir de Bakomserlie terfi ettirilerek gene Ankara'ya naklolundu. Recep Bey, bu bakomserlie terfi iine bsbtn at. nk lise tahsili bile olmadndan bakomserlie terfii mmkn deildir, sanyordu. Terfi edince sevindi. Demek bunda da bir hayr varm diyerek Ankara'ya gitti. Ben d< sksk i icab Ankara'ya gittiimden Recep Bey'-le her seferinde buluuyorduk. Bir de rendim ki. Recep Bey'i vekillerden birisi husus olarak emrine alm. Yani ii i mi i Recep'in. Onun ii i ama. benim iler gayet boktan gidiyor. stanbul'da gazinoda kazandm paray Ankara'da gazinoda eritiyoruz. Bir sene zarar, iki sene zarar... Eee buna dayanlmaz. Ben Avrupa'dan striptizci getirttim ama, bizim striptizci alka ve ilgi toplayamad. nk o zaman Ankara'da bir gazinoda Miss Ka-mepa denilen bir striptizci var, herkes onu grmeye gidiyor. Birgn ben, ilerin kt gitmesinden dert yanarken, bizim Recep, Yahu, dedi, sen u Mis Kamepa'y ayartrp da gazinona alamaz msm? O kar o gazinodayken. Ankara'daki baka hibir gazino i yapamaz. nk senin gibi lks bir gazinoya fakir fukara takm gelemez. stanbul'daki i baka, Ankara'nn ii baka... Burda gazinoya ekbir gidecek, hkmet adamlan filn gidecek, zengin ve muteber tccarlar filn gidecek ki, gazinocu da para kazansn. Onun iin sen ne yap et, u Mis Kamepa'y ayarla, ayart onu gazinona al. Nasl olur, kadnn o gazinoyla mukavelesi vardr... dedim. Ben kadnla ahbabm, benimle gayet iyi konuuyor... dedi. Yahu o kadm Trke bilir mi? Bilmezmi. Sen gavurca bilir misin? Bilmezsin... Eeee, nasl konuuyorsunuz? 110 Efendim, bu kadn, bizim vekil beyle ok s-kfk ahbap, aralarndan su szmyor. Malm ya, ben de her gece vekil beyefendinin arabasndaym. Miss Kamepa'y numarasn yaptktan sonra her gece arabaya alp Vekil Bey'e gtryorum. Bazan da Vekil Bey'le birlikte arabaya biniyorlar. Biz ite kadnla byle byle ahbapl ilerlettik. Kala, gzle, iaretle, miaretle anlayoruz. Kadn benden pek bi holat. Bir grsen kardeim, bir fet-i cihan bu kar... Aman unu ayartmann bir yolu... Bir gece Recep Bey'le beraber, Mis Kamepa'-nn alt gazinoya gittik. Benim gazinoda her gece ancak iki masada mteri var, halbuki bu gazino tklm tklm dolu... Recep Bey, Hep bu Mis Kamepa'nn yznden gazino doluyor... dedi.

Mis Kamepa'nn numaras balayacak. Salonun klar snd, pistin spotlar yand. Evet, artist ortaya karken salonun klan karartlr ama bu kadar da karartlmaz, biraz k olur, det byledir. Recep'e: Salon zifiri karanlk oldu, acaba neden bu kadar kararttlar? dedim. Recep dedi ki: Mis Kamepa. soyunmaya balad m, neden salonu byle zifiri karanla boduklann anlarsn... Striptize burda daha yeni balad gnler, salonu bu kadar karartmyorlard, ama sonralan baktlar ki olmuyor... nk ok ayp oluyor, kadn soyunurken erkek seyircilerin suratlan deiiyor. Herkes birbirinden utanyor, ertesi gn de alay ediyorlar birbirleriyle... imdi kendin de greceksin ya, Mis Kamepa soyunmaya balad m, kendini tutmann imkn yok. Kimi, masay avu111 I'1 cuyla sktryor, kimi rtleri koparyor, kimi aknlktan barda, kadehi deviriyor. Grlmemi biey bu kadn... Pistin klan yand, bir de baktm ortada korkun bir orangotan... Yahu bu ne? ' imdi grrsn... Pistin bir kesinde de korkudan titreyen bir kadn... Orangotan balad kadn kovalamaya... Kadn kaar lk lk, orangotan homurdana homurdana kadn kovalar. Derken o koca orangotan kadna bir pene atp, kadnn stnden mantosunu syrd. Kadm kat yine... Orangotan ardnda... Bir pene daha... te byle byle orangotan penesini ata ata muzun kabuklarn soyar gibi, kadn soyup rlplak etti. Kadm, yerde acdan kvranyor. Orangotan dersen, etrafndan dolanp duruyor ... Sonunda orangotan kapt gibi plak kadn, kollarnm arasnda ieriye kard. Bereket klan birden yakmadlar da, seyirciler derlenip toparlanmaya frsat bulabildi. Recep Bey, Nasl? dedi. yle bir silkinip kendime geldikten sonra, Kadmda hner varm birader, dedim, bunca adam bouna doldurmuyor gazinoyu... stersen ben bu gece arabada yolunu yapaym, bir azn arayaym kadnn... dedi. Recep Bey, aras iyi olduundan Vekil Bey'den yardm grerek meseleyi kadna am. Kadn da, altm gazinocuya, mukaveleyi feshedince tazminatm desin, her gece de bin lira versin, onun gazinosuna gelirim... demi. 112 Gecede bin lira, o zamanlar duyulmu para deil. Ama hepsine raz oldum. Mis Kamepa geldi benim gazinoya. Gelir gelmez de benim gazino mteri almaz hale geldi, her gece tklm tklm, btn mterilerimiz hep,silme ekbir takm... Mis Kamepa, sonralar bir numara daha kard. Orangotan onu soyup da rlplak braknca, tek k kalyor, bu k da kle kle, yalnz Mis Kamepa'nn gbeini gsteriyor, baka hibir yeri grnmyor, kadnn. te o zaman, o gbek, ama ne gbek beyim, dnyor da dnyor, dnyor da dnyor... De ki bir motor, deirmentan dndryor. Kadnn bu gbek dndrme numaras tuttu ki, hi sorma... ift motorlu diye lakap taktlar. imiz gcr... Tam ben belimi dorultacam... Gelgelelim kadn rahat durmuyor ki... Mterilerimiz iinde ne kadar ilerigelen ve byk adamlanmz varsa, hepsine ayn.ayn pas veriyor. Yahu, nerdeyse kadn, hkmet buhranna sebep olacak... Herkes birbirine dt. Ankara'da yksek sosyete muhitinde Mis Kamepa'dan baka lf konuulmaz oldu. Erkekler vnyorlar: Mis Kamepa'yla dn gece beraberdik... Mis Kamepa bana k... Dedikodular yayldka yayld. Yksek sosyete aileleri birbirine girdi. Kadnlar, Bu ne biim ahlksz karym, kocalarmz batan karyor... diye ikyete baladlar. O kadm, brnn kocasna ikyet ediyor, brnn kans, tekinin kocasna ikyet ediyor : Aman u karnn elinden kocam kurtarn! Mesut aile yuvamz yklacak! Basbaya siyas bir mesele oldu bu Mis Kamepa. 113 |,! .1 Efendim, kabahatin ba, Mis Kamepa olacak namussuz kanda. Zaten memlekette ilerigelen adam ka kii, ulan hepsine birden .pas verilir mi, hepsiyle birden krtrlr m! Bir tanesiyle kaynat, yaa istediin gibi... Lkin kadnn gz doymuyor... Herkes birbirine dt. Sonunda da olan oldu. Mis Kamepa'nn smrd edilmesi iin hkmetten karar kt. Eyvaaah!... Ben haberi Recep Bey'den aldm: Mis Kamepa smrd edilecek, bu vazifeyi de bana verdiler... Yarn sabah gtreceim...

Aman, n'olacak imdi? Yandk biz... Haber vermek iin o akam Recep Bey'le birlikte Mis Kamepa'nn kald otele gittik. Recep Bey yar iaretle, yan Trkeyle, karan bildirince kadn bir glme tuttursun da blbl gibi Trke olarak, . Beni burdan kimse dan atamaz! demesin mi? ap kaldk. Neden atamazlarm? Hkmet kuvvetiyle atlacaksn!... Beni hibir kuvvet atamaz... nk... Glyor. Neymi? nk ben Trk'm ayol... Hay enayiler, beni tanmadnz, ben Glcan Keklik deil miyim? Kakavanlar... Baktm sizin elinizden kurtulu yok, baldrm asam Ahlk bozdu diye zabt tutarsnz, belimi gstersem Ahlk bozdu diye mahkemeye verirsiniz... Ya, yle mi? Ben de Avrupa'ya gidip striptizci oldum, iki- sene darlarda srtp Mis Kamepa diye geldim buraya... 114 Deme!... Amma da deimisin kz... Hi tanmadk... Recep Bey'e dedi ki: Seni Ankara'ya aldrtan kim? Seni terfi ettiren kim? Seni vekilin emrine tayin ettiren kim? Hep ben deil miyim? Ben sana dememi miydim Sen benimle ok urama, ben sonra otomobilimin kapsm atnr kapattmnm sana... diye... Recep Bey, Pes, dedi, ben sana pesettim!... Demek ben ellisinde, altmnda masum kocalar ayartp ahlkn bozuyor muum... Vay agucuk bebekler!... Siz beni burdan bir yere gnderemezsiniz. Buras benim memleketim... Bu sefer gstermedik yerimi brakmadm, neden gene eskisi gibi zabtlar tutmadn? Recep Bey, Anlamam, ben emir aldm, seni gtreceim... deyince. Bana bak, dedi, hani yanmda bir Alman var, her gece orangotan klna girip beni soyuyor; kafam kzdrma, sonunda o orangotan kln sana giydirtir; o ii de sana grdrrm... Git syle, ben ecnebi deilim... Evet, ite byle... Snr dna atamadlar. Bu i bylece gizli kald. Keklik de bir daha danszlk etmedi, bir daha da onu grmedik... Yalnz duydum ki ok zengin bir adamla evlenmi. Fakat biey syliyeyim mi, ite sana yemin, hem vallahi hem billahi, hani o soyunduktan sonra k gbeinde toplanyordu da, gbeini dndryordu ya, ben daha o gbei ilk grmde Yahu bu kadn imkn yok yabanc olamaz, bu 115 f i i i l gbek bizim yerli gbek... dedim ve tandm. nk hibir ecnebiye karsnda yle ayva gbek olamaz. Bunca yln gazinocusuyum, hi tanmaz mym yerli gbei... Halis bizim yerli mal gbek. Ne kadar kendini deitirmise de, gene de gbeinden anlalyor. Bildiim halde ben nasl oldu da ecnebi artisti diye yuttum. te hl buna yanarm... BR GAZETE HABER Yirmi milyonun sahibi kadn aranyor. Tahminen krk sene nce, babalarndan miras kalan birka tarla yznden kardeiyle arasnda anlamazlk kt iin, ailesine kahredip kk yata gurbete giden Hasan adl bir kyl, uzun maceralar yaadktan sonra yerletii Kahire'de, Msr'n asl ailelerinden ok zengin yal bir kadnla evlenmi, kimsesiz olan karsnn lmnden sonra, btn serveti Hasan'a kalmtr. ocuu ve kimsesi olmayan Hasan'in birka ay nce lmnden sonra alan vasiyetnamesinden, btn servetini, kyndeki aabeyinin kz Gll'ye brakt anlalmtr. Bu mirasn para ve mal olarak yirmi milyon lira veya dolar olduu tahmin edilmektedir. Bu byk miras haberi kye geldii zaman, alt-yedi yandayken kasabadaki bir memura evltlk verilen Gll'y hatrlayabilen ancak biriki yal bulunabilmitir. Gll'nn nerde olduunu bilmeyen vei annesi ve br akrabalar, miras haberini alnca, dandklar avukatlardan kendilerine de hisse deceini renince, Trkiye'nin her-bir yanna dalp Gll'y aramaya balamlardr. Fakat aylardan beri aranmakta olan Gll'nn bugne kadar izine rastlanmad gibi, ya116 sadna veya ldne dair de bir haber alnamamtr. Oysa nfus mdrlndeki ktk kaydnda Gll'nn l kayd bulunmadna gre, milyonlarn sahibi hlen hayattadr. Bu durumda, Trkiye'nin sayl zenginlerinden byk bir milyoner olduundan habersiz yaayan zavall Gll u anda kimbilir nerede ve belki de ok skntl bir hayat srmektedir. Gll'nn vei annesinden olan kardeinin olu, niversite rencisi bir gen, byk halasnn yerini bildirene byk para verilecei va'dinde bulunmaktadr.

KIMILDAYAN PERDENN ESRARI Siz mi aramtnz? -drt kere yazhaneye geldiinizi sylediler. Eve de uramsnz. ki haftadr yoktum stanbul'da, bir i iin Ankara'ya gitmitim. Neydi efendim, ne mevzuda? Husus bir mesele mi? Ne gibi? Bir kadn... Betl Hanm? Hatrlyamadm... Hasan Kselek Bey mi gnderdi sizi? Yaa, ok iyi arkadamdr... Otursanza... Betl Hanm'r tanyor muymuum? Hasan Kselek mi syledi? Acaip! Betl adnda bir hanm aryorsunuz... Ne iin? Ya... Bir zamanlar bana ofrlk teklif etmi demek... Katiyyen hatrlamyorum. Benim ofrlkle hibir ilgim yok ki... Tabii... Perde arkasndaki mi? Haa, imdi anladm. Hay Allah iyiliinizi versin... Bildim, bildim... Canm, o eski macera... Evet, ben bu vakay Hasan Bey'e anlatmtm, bir zamanlar... Ne tuhaf... Ner-den nereye!... Siz Betl Hanm deyince birdenbire hatrlyamadm. nk ben o kadn Mzayede Hanm diye tanmtm. Hatta o zamanlar O'nun hakiki ismi Mzayede sanmtm, meer takmay-m... ok iyiliksevermi... Hayr kurumlar yara117 rina verilen balolarda dudaklarn arttrmaya -karrm da, ondan Mzayede Hanm adn takmlar... Ya... Efendim, artrma kzr, bir apar-tman parasna kadar ykselirmi. Peki niin aryorsunuz? Hmm, evet... Bilsem neden aradnz, daha baka olur tabii... Deil mi ya? Akrabanz filn? yi yleyse. Hasan Kse-lek eski dostumdur, hatrn kramam, madem sizi o gnderdi... Sonralar onun iin ok ey duydum ama, benim onu tanym yalnz ksa bir mddet, bir gece iinde olup bitti. Rya gibi bieydi bu... imdiki gibi deil, nerde... Bizim genliimizde okumak daha zordu, hele benim gibi fakir genler iin... Maalesef liseyi biteremedim. Askerlikten sonra, Tapu dairesinde bir kk memur oldum. Evet okumak zordu ama o zaman i bulmak imdikinden kolayd; nk lise mezunu parmakla gsteriliyor... Maamz ok az, geim zor. O zaman annem var, bir ablam, bir de mektebe giden kk kardeim; bunlarn hepsi elime bakyor. Ellidokuz lira yetmi kuru mu ne maa alyorum, dnn artk... Dairede ayn odada altmz bir arkadamz var, Kenan adnda... ok yakkl bir oland. stelik de gayet k giyinir ve bol para harcard. Pek yle ide gte gz yoktu. Dairede biz alrken, o ban masaya dayar uyuklard akama kadar. Hem paral, hem de ok cmert olduundan ona amirlerimiz de seslerini karamazlard. Memur arkadalan sksk byk lokantalara gtrp ziyafet ekerdi. ok para harcadndan hepimizin gz stnde... Oysa memurlua o benden sonra balamt. 118 Daireye ilk geldii zaman st ba dklyordu! Sonra birdenbire kln dzeltti, iki dirhem bir ekirdek oldu, Miras filn kald zannetmitim; o da deilmi... Kenan'n paray nerden bulduu hepimize merak olmutu. Bir kk memur nerden bulur bu kadar paray, besbelli rvet alyor. Ben rvet almadm dersem, yalan... Ama bizim gibi kk memurlarn ald rvetten ne kar, cgara paras bile olmuyor. Bir akam beni Boaz'da bir lokantaya davet etmiti. erken bir punduna getirip, Arkada, sen bu kadar zenginsin de neden bu memurluk ykne katlanyorsun? dedim. Yok canm ben zengin deilim... dedi. yleyse bu kadar paray nerden bulup harcyorsun? diye sordum. Pek kurcalama... Herkesin bir dalgas var., dedi. Bu stkapal sz zerine daha ok phelendim. Kollamaya .baladm, rvet ahrken bir ya-kalasam... Hep arkasandaym ama, bir dalaveras-n yakahyamadm. yapmyor ki rvet alsn... Bign buna aktan aa, geim sknts ektiimi anlattktan sonra, ii tehdide bindirip, Aldn rveti kracaz, bana da pay ver, yoksa ihbar ederim, dedim. Umursamadan, yi ya ihbar et! dedi. Bir zaman dargn durduk. ok gemeden de memurluktan ayrlp, gitti daireden. Beni de iten kardlar... Halim periand. Ne halt edeceim diye pis pis dnp duruyordum. Bign Beyolu'n-da avare avare dolap dururken Kenan'la karlatm. Aramzda biey gememi gibi bana yakn119 hk gsterdi. ten karldm renince acd halime. Bir pastaneye girdik. Senin gibi bir delikanl isiz kalr m hi? dedi. Elimde bir zanaatm yok, diplomam yok, torpilim yok... Kendine yazk ediyorsun... Boyun uzun, omuzlarn geni, aslan gibisin, yakklsn da stelik... Tam arayp da bulamadklar cinsten... Seni grseler kaprlar be... Kim kapr... Ne diyorsun sen, aylardr ortalkta dolanp duruyorum da suratma bakan bile yok... Hani sen bana bir zaman nerden para bulduumu sormutun ya... Evet? Sana bir arkadalk yapacam.'..

Anlattklarna gre, o gece Yksek Kulp denilen yer neresiyse, orda balo varm, beni oraya gtrecekmi. Oraya gidince, benim gibi bir delikanlnn i bulmamas imknszm. Yalnz kln dzeltmelisin biraz... dedi. Beni evine gtrd. Maka'da kk bir apartmanda tek bana oturuyor. Fazla bir simokini varm, kard. Giy unu! Giydim, byk geldi. Hem bol, hem de uzun... Yahu aksilie bak, kiralk elbise veren yerler ok ama, vakit geti, imdi hepsi kapal... Vakit olsa bir terziye dzelttirirdik'bunu da... Bir zaman dndkten sonra, Dur, bir kolayn buluruz... dedi. Giydirdi bana simokini... Elinden de her i geliyor. nelerle tutturarak pantalonun an, be120 lini daraltt, ceketin kollarn kvrp ineledi. Sonra da smokini skca tledi. Giyip baktm kendime aynada, eh tam olmuum... Elbisenin ireti olduu hi belli deil. Teftie hazr uaksavar topu gibi prlprl parlamm. Sonra efendim, Kenan'n bir arkada varm, o arkada nianhsyla geldi eve. Husus arabalar da var, bizi de alp gtrdler, Anadolu yakasna getik, o dedii Yksek Kulp'e geldik. Bu Yksek Kulp denilen yer, koskoca bir bahe iinde, deniz kysnda byk bir kk... Bahedeki kapc yeri, benim o zaman anamla, . kardelerimle oturduum ehremini'ndeki evden daha byk. Araba, bir kanad ak, demir kapdan girdi, bir zaman kumlu, akll yoldan, aalar arasndan gittik... Kkn nnde indik arabadan. Baka husus arabalann durduu yerde park yapt bizim araba da... Siz stanbul'un acemisisiniz, deil mi? Bilmezsiniz oralarn... Biz gittiimizde hava kararmt iyice. Ama o koca kk, l l donanm elektrikle. Bahedeki aalara da renkli lmbalar asmlar. Bahe yollarnda da ssl demir lmba direkleri var... Ben hayatmda byle muhteem bir yer grmemitim. Yrrken elim ayam dolanmaya balad. Hem geldiime pimanm, hem de burasn merak ediyorum. ki yandan geni basamakl mermer merdivenle klyor kke. Sonra beyaz boyal, ilemeli demir kap... O kapy geince bu sefer, yine ilemeli, oymal, gayetle ssl bir tahta kap... Daha sonra caml bir koca kap daha... Ordan salona 121 giriliyor. Salon dersem, ova gibi bir yer, iinde at kotur... Salona girince, birden suratma arpan klardan, burnuma yumruk yemi gibi sersemledim, gzlerim karard. Biraz da rkeklik var bende, ondan... Demek yllardan beri duyduum yksek sosyete denilen yer buras, imdi ben yksek sosyetenin iine girince, iyice serseme dndm. Gzme arpan k biyandan, kulam dolduran kahkahalar biyandan, mzik biyandan, evet, arpldm. Salon ssl kadn, erkek dolu... Karlkl kaplar alyor salona. Bu kaplar oymal, ili, yaldzl ve boyal... Duvarlar tire yal boya, yaldzl kabartma yapraklarla duvarlar blm blm erevelenmi. Bizim bildiimiz katl ev yksekliindeki tavan da boydanboya renkli, yaldzl sslerle bezeli. Kocaman, salkm salkm avizelerin merceklerinden yansyan klar, fskiyeden fk-nrcasna salona dalyor. Kadnlarn tozpembe, matesmer, durubeyaz, kays kumral, duru-ak, kadife tenli plak omuzlarna, enselerine, srtlarna, boyunlarna,, gerdanlarna, avize merceklerinden renk renk yelpazelenen klar serpiliyor. aknlk iindeyim... Buras ocukluumda seyrettiim bir filmdeki muhteem bir salona benziyordu; Viyana saraylarndan bir salon... imdi nerdeyse, yaldzlarla, nianlarla ssl kaskat bir mareal elbisesi iinde, rugan ekmesinin altndan geen sbyesiyle, pantalonunun ts kalp gibi grnen Avusturya mparatoru merdivenden ar ar salona inecek, tafta tuvaletinin iinde tabebek gibi duran ve elindeki ipek dantel mendilini ovuturan kadnn sol elinin parmaklarnn ucundan yavaack tutup, dansa balyacak. 122 Bir Viyane valsi kadnlarla erkekleri saracak... Sonra monokll prensler, aridkler, prensesler, kontlar, kontesler, baronlar dansa katlacaklar. Kyya arpan dalga frtlanyla ipek, atlas, dantel, tafta fistanlarn uzun etekleri yerden kesilecek. Kadnlar, erkeklerin ellerinden savrulup ty ty, renk renk havada uuacaklar. Hafta izninde Yenicami avlusuna gelip de, hi grmedikleri stanbul kalabalnn korkusundan kaybolacaklar diye birbirlerine sokulup elele tutuan askerler vardr ya, ben de ite yle oldum. Kenan'n eline yaptm. Bir de baktm, bizi arabasnda getiren adamla nianls yanmzdan yok olmular. Kenan ekip elini kurtard benden. Dibe doru yrdk. Kenan beni kalabalktan ekip, Bu gece, dedi, kendini iyi kullajabilirsen, yldzn parlayabilir! Nasl iyi kullanaym kendimi?

 Sat meselesi bu... Kendini satmasn bileceksin. Ardan al, dirhem dirhem sat kendini... Parlak bir istikbal hazrlyabilirsin kendine. Benden arkadalk bu kadar, gerisi senin erkekliine kalm bir i. Bu gece burda bir i karamazsan, anla ki sende hi i yok, mrn olduka srnmeye mahkmsun demektir. Ondan sonra kaldr kendini Saray burnu'ndan aa at... Sanki buras i bulma kurumuymu gibi konuuyor. Bilmediim bir yer, tanmadm insanlar, herkes buraya elenmeye gelmi, kimden gidip de i istiyeyim? Kimseden i istemiyecekmiim. kendiliinden ayama gelirmi benim. Yalnz ben salma salna boy gsterecakmiim... 123 Ayrca birisinin tantrmas da gerekmezmi,. nne gelenle senlibenli konumalymm. Zaten beni bulurmu onlar... Onlar dedii kimlerse... nce sana Kulp' gezdireyim. Altta bar var. Yukarda da odalar, bir de oyun salonu... diyerek koluma girdi. st kata ktk. Geni uzun bi koridor sonunda bir salon daha. En st kattaki geni balkon hemen deniz stnde gibi, sanki bir gemi gvertesinin burnunda-ym. Garsonlar, ellerinde iki bardaklar dizili tepsi, terastaki beyaz boyal demir masalarda oturanlar arasnda gidip geliyorlar. Dalgalar ay nda yalap yalap yalazlana-rak yumuak bir fsrtyla kyya arpyor. Az' teden geen vapurun klan denizde titreye titreye yansyp uzaklayor. Alttaki byk salonda dans edenlerin ara-, sndan geip en alt kata indik, oras da pavyon... Pavyonun uzun bir girii var, bu giriin iki yan aynalarla kapl. Aynalan duvarlara yle dzenlemiler ki, insan aynaya baknca kendini on-onbe tane gryor. yle ki bir an bsbtn anp bocaladm; nk Kenan oald birden, onbe, yirmi tane oldu. Hangisi sahisi, hangisi aynadaki yansmas, anlalmyor. Az kalsn aynalarn iine yryecektim. Ama aynal koridordan pavyona girince daha da kts geldi bama. Pavyonun orasna burasna kaln camdan duvarlar koymular. Camlar da pnl prl... stnde bir tek leke yok ki, insan cam olduunu anlasn. Ben yallah edip camn zerine yrmez miyim! Bamn kaim cama arpmasyla gzmden imekler akt, fe124 leimi ardm. Kenan yetiip tutmasa, camn dibine yuvarlanacaktm. nsanlarn hdkleri ayrt edilsin diye mi bu camlar buraya dikmiler, nedir... Pavyonun turistik banna getik. Bir caz da burda var, pistte be ift tek gvde olmu, danse-diyor... Efendim? Betl Hanm m? A kardeini, ben size ordaki aknlm anlatmazsam, o perde meselesini nasl aklanm? Kulb inceden inceye anlatmaktan maksadm da bu ya... Ho, o kulb saatlerce anlatsam, bitmez, yine de anlatamam... Amerikan barda kadnl erkekli sarma dola olup, ahtapotun kollan gibi birbirlerine dolanmlar... Pavyonun drt bir yannda localar var, loca-larm kaplar kafesli, kimisinin kapsna hamam petamal gibi petamallar asl... Her locadan bir cvlt geliyor. Kanarya iftehanesi gibi bir yer buras... Asl curcuna sabaha kar olurmu... Biz de oturduk bar nndeki o dik sandalyelere, baladk imeye... Bereket versin buras, salon gibi parlak kl deil, gayet lo bir yer. Yoksa kafam cama arpnca, herkes grr, rezil olurdum. Yukar salon o kadar parlak aydnlkken, burasnn neden byle lo olduunu sordum. Yar karanlk, gzgz grmyor. Ortada hi lamba falan grnmyor, klar gizli hep... Hem de hep renkli k: Sar, krmz, yeil... Kenan byle yerlerin kurdu olmu, bilmedii yok. Bu loluun sebebi varm. Bir kere burada ok iilirmi. kinin etkisi biyandan, bu kr klar biyandan, burda en kaknem karlar bile erkein gzne dnya gzeli grnrm. Bu l gz gibi kr klar, seksen yanda kany, onseki125 zinde taze gsterirmi. Buru buru izgili deriler, bu renkli yar aydnlkta rtu olur, glpembesi ten grnrm. Kenan bir keresinde bu pavyonda, ancak onsekizinde bir kzla tanp evlenmeye bile kalkm. Birbirini deli gibi sevmiler, ekmiler kafay, ekmiler kafay... Ama kz, bitrl pavyondan dar kmazm... Kenan, st salona gidelim biraz... dedike, kz arab dayar, Kalabalkta ne yapacaz, mutluluumuz bozulmasn... Sabah olunca burdan doru gider, yldrm nikh kydrrz... dermi. Onsekiz yandaki krpecik kz, bir de kl o st salona karm ki, re grsn, ellisini .akn bir gudubet kar deil mi? Duvarlar, dallar, yapraklar, aldan ssler arasna gizli bu renkli kr klar, byl peri denei demi gibiymi; sekseninde karnn buruuk suratna dedi mi, yirmisinde gelinlik kz yapyormu... Sonra bu kr karaltda kadn erkek birbirini arr, szde farkna varmazken gelip dei toku olurlarm. Tabii aydnla knca yanll anlayp birbirlerine Pardon! diyorlarm.

Yalnz ne var ki, her kadna her renk pudra nasl gitmezse, nasl her kadnn kendi tenine gre ayr renk pudra kullanmas gerekiyorsa, bu yar aydnlk renkli klar da kadnna gre deiir-ml. Onun iin yksek sosyetenin her kadn, kendisine hangi renk n gittiini bilirmi. Kimi kadn varm, krmz kta otuz ya gencelir de, yeil kta hortlaa dnermi. Kimisi sar kta tazelenir, mavi a yatnca bir cad olurmu. Bu dalgalar hep bilinecek... Yksek sosyete kadnl kolay deilmi. 126 Dekoratrlk diye bir meslek varm ki, bu meslein esas, zboyama, inan gzne yuttur-makm. Bu renkli klan, bu yari aydnl yapmak zormu. Bu pavyonu, gzgz grmez bir ssl kmrlk haline getirmek iin, Fransadan a-rlan bir dekoratre avu dolusu para verilmi. Yetmiinde kar... Berber, makyaj, st banyosu, manikr filn, yirmi ya genleip, ellisine iniyor. Moda stne fistan giyinip on ya daha klyor, oluyor krk... Ak ile mek ile on ya daha iniyor, ediyor mu otuz... Ee, bunun cilvesi var, dktrmesi var, dans, zplamas, hoplamas, be ya da ordan indi mi: Kar yirmi beinde oluyor. Bir de kendine uygun renkli kr bir k altna yatt m, kan oluyor onsekizinci bahannda bir fidan ki, insan sevmelere doyamaz. Sonra, gnn birinde namussuz azrail, yetmiindeki onsekizlik tazeyi kapp gidiyor. Kenan anlattka, onun yksek sosyete hakknda ne kadar ok ey bildiine ap ap kalyorum. Yanmzdaki duvar boydanboya, tahta kabartmayla ssl... Kabartmaya bakyorum: Erelti otlan arasnda tane geyik, geyiklerle erelti otlan arasnda da anadan doma plak kadn ve erkek figrleri... Biraz cesaretlenmek iin hababam iiyorum. Kenan, Benimki de nerdeyse gelir, diyor, ben seni yalnz brakacam... Aman... Ben burda yalnz bama ne yapa-nm?... Hi yalnz kalmazmm... Zaten bu balo, muhta ocuklara yardm iinmi. Eh, ben de muhta bir ocuk saylnm, elbet merhametli bi127 ri kar, bana da yardm edermi, Kenan dpedz alay ediyor benimle: Gzme kestirdiim bir kadna yanap Hanmefendi, ben de bu vatann yardma muhta kimsesiz bir evldym demeliy misim... Rezil olacam... Ama brda rezil de olunmaz-m... nk, ne yapsan espri derlermi. Onun iin bir kadna sokulup Hanmefendi, ben hem yetim, hem kszm, gnlnzden ne koparsa... derseymiim, kadn beni Aman ne espritel delikanl... diye bir de kocasna takdim edermi... Yani burda istesen de rezil olamazmsm, mmkn deilmi... Geirsen bile, ya taklit, ya espri oluyor. Ders veriyor bana Kenan: Yzszl ele alacaksn bir, boyuna sululuk edeceksin iki, souk da olsa espri yapacaksn durmadan ... Glmeye bahane ararlarm, zrt etsen glerlermi, prt etsen glerlermi... Kenan beni orda brakp gitti. Sabaha kadar kalacakmz burda, daha ok grrmz birbirimizi. Bereket, birka liram vard, iyice ektim kafay. kiye de alk deilim o zaman, sarho olmuum... Bir yere gidip de yzm ykayaym, alaym dedim, ama burann helas neresi... Pavyonu dolandm, salonun olduu kat, st katlar dlandm, helaya benzer bir yer bulamadm. Kapal kaplar da aamyorum korkumdan... Kenan bir pot krmyaym diye bana dersimi vermiti: Burda her yer kartrlmaz, ellenmez. Sakn orasn burasn kurcalama! Hatta kaplar, insann kendi kald odann kaps bile olsa, kt diye birdenbire almaz. Her yerin kendine gre bir Jkanunu, bir usul var. Kapy amadan nce k128 sreceksin. Birinci ksrk ihbar demek, sonra bir daha ksreceksin. kinci ksrk ierdekilere hazrlkl bulunun demektir. nc ksrk: Toparlann geliyorum... Yani elinizi abuk tutun, benden gnah gitti, geliyorum, demek... Ondan sonra da yine kap birden almayacak... Yava~ yava yirmiye kadar sayar, sonra kapy aarsn. Yine de ierdekiler, toparlanamamlarsa, pardon der, dnersin... Olur a, ierdekiler, heyecandan, aceleden belki kapy kitlemeyi unutuvermilerdir. Bu durumda hangi kapy aabilirim? Baheye ktm ki, o scak yaz gecesi, kl yollarda diili erkekli kolkola geziniyorlar, fsrf-sr da cilveleiyorlar perek... Bahedeki ara yollara saptm, oralar karanlk... ayrlara sere-serpe uzanp serilmiler, seviiyorlar... Buras nasl bir yer, atm atm kaldm... Bahedeki oymal demir direklerde lmbalar yanyor ama, sevienler kuytu karanlklarda ayr imene uzandklarndan ak-seik belli olmuyorlar. Kimse yok diye korulua gidip bir aacn altna ierken, alttan bir lk duyunca, rkp on adm teye sradm. O karanlkta ben sarholukla nereye ne yaptm farketmemiim... Dibine iediim aacn altnda 'aptklann ben nerden bileyim! Evet, evet, ben de onu anlatacam size... Sonra ordan deniz kysna doru yrdm, bir kayaln stnden denize bakyorum. Serin bir rzgr yzme arpnca ayldm biraz. Durduum kayaln alt kumsal, mehtapta ortalk gndz, gibi... Kumsalda birka delikanl yksek sesle tartyorlar. Beni grmyorlar. Mzayede'nin ismini ilk onlardan duydum.

129 Kadnn vcudunda bir ben varm, delikanllar ben'in yerinde anlaamyorlard. Biri sa kabasnda olduunu, biri sol kalasnda, biri de poposunda olduunu iddia ediyordu. Mzayede'nin ben'i yznden tartmalar yle kzt k, birbirlerine svp saymaya baladlar, nerdeyse yumruk yumrua kavga edecekler. Hepsi de birbirine Sen benden daha m iyi bileceksin? diyordu. Sonunda -yz lirasna bahse tututular. Hangisinin dedii doru karsa, brlerinden eryz lira alacak. u ie bak, ben altm liraya bir ay almaya razym da i bulamyorum, burda olanlar, karnn ben'i nerde diye yz lirasna bahse giriyorlar. Sonunda ilerinden biri. aralm Mzayede'yi buraya, atalm kaya, alalm denize, atralm bakalm beni nerde? Kimin dedii doru kacak? dedi. Dndm ordan, kke girdim. ekine ekine kalabaln arasndan geerken, bir kadnn brne beni gsterip, arkamdan, Maallah! Kilise direi gibi ense var olanda... dediini duydum. ndim pavyona, kadeh daha itim ardarda, sonra salona ktm, ta dipteki pencerelerden birinin nne gidip durdum, olup biteni seyrediyorum ayakta. kiyi de ok karmm, bam dnyor. Ne olup bitiyor diye etrafm seyrederken, dalmm. Arkamda bir acaip fsltlar gelmeye balad. Dnp baktm, arkamda pencerenin viner rengi kadife perdesi var. Allah Allah... Bu fsltlar nerden geliyor? Cvlavl sesler... Derken o kadife perde kprkpr kprdamaya, dalgalanmaya balad. Pencere ak deil ki rzgrdan oynasn perde... 130 Arkamdan birisi ceketimin eteini ekti, .bo bulunup az kalsn decektim. Tutunaym diye abalarken nasl olduysa perdenin arkasna geiver-dim. Beni burda tanyan yok, bu akay kim yapar? Sendeliyerek perde arkasna geince dmi-yeyim diye tutunmaya alrken perdeye iyice dolandm. Elimi attm yer scak ve yumuak; bir kadnn pek seemediim uygunsuz bir yerine el attm anladm. Ama kadnla birlikte perdeye dolanmm, kurtulamyorum ki... Kadn lk atacak da rezil olacam diye dm patlyor. Perde dersem, bildiiniz baya, pencere perdesi sanmayn; yz metre mi, bin metre mi yle bir perde, tiyatro perdelerinden byk... Ben kadna, Affedersiniz! diyorum boyuna, ama sarholuktan bitrl toparlanp da perdenin altndan kurtulamyorum. Kurtulmak iin dndke ikimiz birden perdeye dolanyoruz. Kundaa girmi bebe gibi orda perdeye sarnp sarmalandk. Perdenin yrtma yerini bulamyorum ki aydnla frlya-ym. Kadn minimini mnldanyorsa da, artk aknlktan m, yoksa sarholuktan m, ne dediini anlamyorum. Meersem, sonradan Kenan'n sylediine gre, kadn benim bonservisimi sorar-m. Ne bilirim ben? Yksek sosyetenin yabancs-ym. Byle durumlarda bonservisi ortaya karmak varm. Debelenip, perdeyle savap dururken, bir karambol oldu, ikimiz birden yere yuvarlandk. Dalgalarla bouur gibi perdeyle urayorum. En sonunda kadnn dediini anlayabildim: Dur ayol, ne rpnp duruyorsun, teln ne? Boulacam yahu... Salondaki onca kalabalktan hell st emmi bir Tanr kulu da kp, beni dolanp sarmalandm kaim perde kumamin arasndan ekip alp kurtarmyor. Byle durumlarda yksek sosyetede kimse kimseye kanmaz-m. Kibarln bir icab olarak grmezden gelirlermi. nk herkes benim neden perde altna dtm bilmezmi ki... Biz orda keyfimizden debelenip rpnyoruz sanrlarm. Halbuki ben de sanyorum ki, herkes perde nnde toplanm kahkahalarla bizi seyrediyor. Tellanma ekerim, dur ayol!... deyince biraz rahatlar gibi oldum. Nerdeydin kfir? Ne zamandan beri burda seni bekliyQrum... Hoppala... Beni mi? Tabii seni, kimi olacak hain!... - Kaim kadife perde arkasnda, karanlkla yzlerimizi gremediimizden, telefonda konuur gibi konuuyoruz. Belli ki kadn yanl telefon numaras evirmi, beni bakas sanyor, birine benzetmi. Bir yanllk olacak efendim, ben size sz vermedim ki... Akolsun Pertev, beni byle mi karlayacaktn? Sesimi benzettiniz, ben Pertev deilim... Aaaa... Ne kadar da benziyorsun... Sen Te-kin'sin vallahi, kokundan tandm ite... nsan insana, ses sese, koku kokuya benzer, Tekin deilim... dedim. Kadn bu sefer el atp bedenimi yoklamaya 132 balamaz m! Bir zaman pazm mnckladktan sonra, Hah tandm, dedi, Aydn'sm, nasl bildim ama...

Bileimi kadnn elinden kurtarp, Bilek bilee benzer... dedim. Ya-lm'sn yleyse... Nasl da tandm... Siz beni ille de benden baka birine mi benzeteceksiniz? Kimsin yleyse? Tanmazsnz efendim. Ben bu semtin ya-bancsym. Buraya yeni dtm... Bu szmden bir holansn... Aman ne espritelsin!... diye kahkaha atyor. Sonra, Tandm ite, Muzu, Muzu... diye stme atld birden... ok da keskin, bayltc bir koku srnm. Boulacam, soluum kesiliyor. Kollarn boynumdan zp, Rica ederim Hanmefendi! dedim. Aman u perdeyi kaldr aramzdan! dedi. Hay Allah raz olsun, ama nasl kaldraym - perdeyi? Nasl kalkar perde, bir kurtulsak undan... Ben o perdeyi sylemiyorum canm... Ya hangi perdeyi? Resmiyet perdesini... Sizli bizli konuma byle... Senli benli olalm artk... Derken bu sefer kadnla boumaya baladk, perde biyandan, kadn biyandan... Nasl olduysa birden, ben can havliyle bir syrldm, kendimi perdenin te yannda, kl salonda buldum. Aman kurtuldum, kr, demeye kalmadan bir de bak133 tim ki kadn tepemde... Kadn bana sarlyor. Rica ederim brakn! diye kadn nezaketle itiyorum. Kadn yere kyor. Frsat deyip kaarken paama yapyor... Ya-*hu, byle bel grlm ey deil... Herkes grp ayplayacak diye de utanyorum. Birara yle, gz ucuyla etrafta ne olup bitiyor diye baktm ki, aman, tpk benimki gibi her erkein yakasna paasna bir kadn yapp aslmam m! Kim kimden imdat isteyecek, btn erkekler can derdine dmler. Her erkek, benim gibi, bir kadnla bouup duruyor... Yahu bu ne i!... Demek biz perde altnda bouurken, her kadn yakalad, eline geirdii bir erkei, bir perde altna sktrp bastrm. Ben artk yksek sosyeteyi filn unuttum. u koca salon Krkpmar ayrna dnm. Kadn erkek birbirine girmi. Sonra kardeim, biz kadnlarla basbaya muharebe ediyoruz. Anlamadm biey var; biz kadnlarla grtlak grtlaa, yaka yakaya, paa paaya gelmiiz, biyandan da caz durmadan alyor. Sanrsn ki, yenieriler Viyana kaplarna dayanmlar da, mehter takm da mar vuruyor. Yahu, kadn deyip geme... Bir yapt m, yakan skp almadan penesinden kurtulamyorsun. Ben kadn milletini byle bilmezdim. Prensip itibariyle kadna sayg duyarm. Fakat sayg mayg kalmad birader. Biz byle boulurken, saksafoncu da tepemize dikilmez mi! Biz altalta, stste fr dnyoruz, o da tepemizde borusunu ttryor. Herhalde bizim grltmz dardan duyulmasn, rezaletimiz dar vurmasn diye hababam caz yksek perdeden alyor. Kadn dvmek de ayp oluyor ama, ne yapar134 sn, can pazar karde... Artk dayanamadm, . Heeeyt, yeter be!... diye barp kadnn stne yrdm. Ben barnca ordakilerin hepsi birden, Heeeyyy, yuuu heeeyyy... diye barmaya balamazlar m! Demek yksek sosyetenin huyu byle, biri bard myd, brleri de onu yalnz brakmyorlar, onlar da bararak imdadna yetiiyorlar. Asl rezalet, ondan sonra oldu. Kenan, ereti verdii smokinin orasn burasn inelemiti ya, bana uysun diye... Biz kadnla caza uyup tepinirken, ineler gevemi, yerlerinden oynam, ben ineli fya girmi gibi oldum. Ap arama, kaba etime, buduma, en nazik yerlerime ineler batyor. Ben bu sefer can acsyla sahiden feryada baladm. Amaaan!... Kadnl erkekli zpzp zplayanlar benim ama-nma lk la cevap veriyorlar: Yuu heyy!... Ay aman. Yuu heeyyy! Elinden kurtulmak iin ben kadn havaya savuruyorum da, kadn duruyor mu? O da kolumdan yapp yapp beni savuruyor salonun ortasna1. Ben zaten sarhoum, ayakta dikilecek halim yok, kendiliimden yklyorum. Kadnn aka gelip beni yine byle bir savuruunda ben o kaygan demeye yuvarlanp da hart

diye pantalon andaki inelerden biri ta dibine kadar altma girmez mi! Vallahi hart ettiini duydum. Can acsyla, Yandm!... diye bamdm. Kadn bama dikilip, 135 Yanalm ekerim, ben de yandm! diye beni yerde kaydra kaydra havaya frlatmaz m! Kprdadka ineler hart hart batyor. Kurtulamyorum ki kadnn elinden... Kadn, erkek eit dedikse, bu kadar da m eit olur? Pene peneye birbirimize girmiiz. Ayanz peyim Hanmefendi, ne olur brakn... diye yalvar yalvar yalvaryorum. Fakat kadnn gz dnm bir kere. Baktm baka kar yol yok, Allah yaratm demeden ben kadna tekme yumruk, sille tokat giritim. Kadnn tiftiini savuruyorum. Oldu olacak... Elimden bir cinayet ksa bile, nefis mdafaasna girer. Ne yapaym, canm kurtarmak iin ldrdm derim. Bastm amar buna, bastm aman... Kolundan tutup tutup havaya savuruyorum. Koca kadn topa gibi dnerken Yuu heeeyyy! diye lk atp, yine stme yapyor. Derken, caz birden durdu. Ortalk mayna oldu. Ben soluk solua srtm duvara dayadm. Elimi arkadan apma srdm ki, ya... Alt yanm, ine yaralarndan kan iinde kalm. Ben kana tere bulanmm ve tepinmekten, top arabas eken kadanalar gibi, iyice kpklenmiim. Ordan biri geldi, elimi yakalayp sallad. Tebrik ederim... dedi. Salonda bir alktr koptu. O yapkan kadn kolumun altna sokuldu. Bir kadn hrpalamaktan dolay tebrik edilmek, bana ayp geldi dorusu. Kadn da tebrik ettiler. Herhalde onu da dayankl olduu iin tebrik ediyorlard. Adam, Kral seildiniz, tebrik ederim! diye kolumu sallar ha sallar... 136 O beni sallayp sarsaladka, ineler batyor. Dur beyim, sallama!... Alay ettikleri belli... Kral seildiniz! Kral burda seimle mi? Biz birinci olmuuz. Ben dans kral seilmiim, dayak attm kadn da dans kraliesi seilmi. Meer biz dans ediyormuuz da haberim yok. Dans msabakas varm. Perdenin altndan kurtulunca biz de dansa katlmz. Ondan her erkek yakalad kadn havaya savurup duruyormu. Adam elimi sallar da sallar. Biyandan da, Tekrar tekrar sizi tebrik ederim, diyor, imdiye kadar bir ok yerlerdeki msabakalarda ok iyi dans edenler grdm ama, sizin kadar ka-idesiyle, erkn ile dans edeni grmedim. Sizin dansnz Paris'lilerin apa dansna biraz kayor ama, sizinki rock'n roll'un daha bir raconlusu... Demek sarholuktan, biraz da kadnn zplayp zplayp beni savurmasndan, ama esas inelerin zorundan, zpzp zpladka dans edermiim de haberim yok. Kadn yerden yere ala ala, ken-m de de yuvarlana dans kiral olup ktm. Tebrik edenlerden bir kadn, Dans stiliniz ok orijinal! diyor bana. A hanmefendi, senin de altna bir avu ine batrsam, bak stilin nasl orijinalleir! Ama denilmiyor ki... Dans ettiim kar hl ayrlmyor benden, bedenime sanki marangoz tutkal ile yapm bir bel... Ben kadnla tepiirken kan ter iinde kalmm. Kadn hl elime yapm, brakmaz. Yakam kurtarrm, paama yapr. Sinek kd gibi. Bir elimden silkelendike, bileime yapyor. Baktm yapkann elinden canm kurtaramyaca137 m, Hanmefendi vicdannza hitap ediyorum. nsaniyet namna yakam paam brakn! diye yalvarmaya baladm. Kadnda vicdan nerde? Kkr kkr glyor. te o zaman Sizinle bir Rock'n Roll daha yapmak mecburiyetinde kalrsam, namussuzum sizi boar paralarm. Allahn, peygamberini seversen, beni kaatil edip elimi kana bulama. Genliime ac! diye bardm. Bunun zerine etrafmz evirenler birbirlerine Aman ne espritel gen, deil mi? demezler mi! Onlar da ok eker bir delikanl gibi lflar edince cinlerim bama topland. Benimle aka alay ediyorlar. eytan diyor ki, yaradana sn Ya Allah! diyerek kadna bir tokat arp, feleini a-rsn. Haydi, yine buras yksek sosyetedir deyip kendimi tutuyorum. Kendikendime Uyma kr eytana diyorum. Bana verilen dans kral kupasn kadnn eline tututurup yrdmse de, yine kolumdan k-.mad. Kadn dans diye o kadar tepip tekmeledim de, bana msn demiyor, vz geldi. yle bir kadn ki, be posta daha dvsen <Hay ellerin drt grmesin! diyecek. < Sonradan Kenan syledi, meer kadn dayak hastasym. Ne hastalklar var u dnyada. Gnde n dayak yemezse sinirleri bozulurmu. E zavall, nne gelen erkee de, Bana dayak at, ne olursun!.. diyemediinden, ite byle dans numarasna getirip, tepiip tekmelenerek kurdunu dkyor, rahatlyormu. Kimmi bu kadn, anladnz m; hani size Mzayede hanm demitim ya, ite o kadn...

138 ' Bir gece iret meclisinde ben bu maceray Ha san Kselek Bey'e anlatmtm. Meer Hasan K selek Bey o kadn ok yakndan tanrm. O bii zamanlar milletvekiliydi ya, Yksek Kulp'te yeymi galiba, Mzayede Hanm' ite o zamandan tanrm. Hatta, o kk eskiden Mzayede Ha-nm'nm da sonradan satm. Satm ama, kadn yle zenginmi ki... Yani kocas... O kk gibi istese, on kk yaptrrm. Ben Mzayede Hanm'n kocasn da tandm. Yaaa, Hasan Kselek Bey sizden iyi olmasn, ok iyi insandr. Ben onun ok iyiliini grm-mdr. Skk zamanlarda elimden tuttu, neme-lzm... Onun hatr byktr, kramam... Kuzuuum, size neye lzmd bu hikye?.. Yoksa muharrir falan msnz?.. Siz de o kadn aryorsunuz!.. Hasan Kselek Bey bilmiyormuymu nerede olduunu? Kocas m? O gece tantrd beni kocasyla da... Sonra efendim... Mzayede Hanm koluma girdi, abanr da abanr, beni iyice duvara sktrd. Kulamn dibinde minimini mnldanarak beni bir yere srklyor. Bende derman kalmam ki, azm ap da bieyler konuaym. Merdivenden iniyoruz. Bir de baktm, Kenan, kolunda kpkrmz suratl, tombalak bir kadn, geliyor. Beni, Mzayede'-nin kolunda grnce gld, sa elinin ba parman birletirip iyi! anlamnda sallayarak bana bir de gz krpt. Yanmdan geerken de, in i!... diye fsldad. Pavyona indik, localardan birine girdik. Loca dediim yer, kafes talaryla blnm, talar 139 arasnda da yapma sarmak dallan dolanyor. Duvar da aa kabuklanyla, yongalanyla kfe gibi rmler. Alak tavandan hasrlar ve kuru ot saplar sarkyor. Burasn, sevimek iin samanla benzetmiler ki, iki gnl br olsun da samanlk seyran olsun. Mzayede, masa lmbasnn dmesine basnca, o samanlk krmz kla d. Bu krmz kla Mzayede'nin iinde ldayan akduru teni daha bir belli oldu. Yz penbe penbe yaldzland. Onca itiip kaktk da, kadn daha yeni yeni seebiliyorum. Gayet gzel bir kadn... Otuzunda var, yok... Ak krmz boyal dudaklar, dilerini daha parlak beyaz gsteriyor. Yanyana oturuyorduk, yle sokulmutuk ki birbirimize, sa dirseim scak bir yumuaklk iinde gmlp erimi gibi sanki... Garsona cin-soda syledi. Niin byle rahatsz oturuyorsun, bir skntn m var? dedi. Skntm olmaz mi? neler hl altma batp duruyor. Kadnn elinden kurtulamadm ki, bir toparlanp da kendime ekidzen vereyim. Diken stnde gibisin... dedi. Hayr, iyiyim... dedim. yleyse ok utangasn... Baylrm utanga delikanllara... Kocam grse seni ok beenir... dedi. Kocanz m? dedim. Brak u sizi bizi... Resmiyet perdesi kalksn artk aramzdan... Kocam ya... Yukarda danstan sonra seni ilk tebrik eden oydu... dedi. Kadnm gsne gmlm dirseimi ekip, Ya gelirse buraya? dedim. Umursamadan, 140 Gelsiiin... dedi, ama gelmez ki... imdi yukarda ya dans ediyordur yada kumardadr... Beni ok ihmal eder... Aaaah... ok dertli bir kadnm ben... Gzlerini yumup yle anlatyor, sonra ayor gzlerini... Baklan bir dudaklarmda, bir gzlerimde... Projektr gibi taryor baklar... Hayat bir romanm... Kocas bugnlerde yine ihmal ediyormu O'nu. Mesel bu gece O'nun-la bir kere bile dans etmemi. Gz hep baka ka-dnlardaym. Gzlerinden, belli, sen iyi kalpli bir delikanlsn... dedi. stersem O'na dnyann en byk iyiliini ya-pabilirmiim... Yoksa yuvas yklacakm bugnlerde... Yardm elimi uzatmalymm bu zavall bahtsz kadna. Alyordu. Alarken daha da sokulmutu bana, sanki vcudunda hi kemik yok, yle yumuak, kaygan biey... Gsme ban dayad : Saadetimi kurtar ne olur... Kocam bana dnsn... Bu da senin elinde, yuva yapmak sevaptr... Bu yuvay yklmaktan sen kurtarabilirsin... Ne diyor kadn, hi anlamyorum ki... Ben sarhoum ama, o benden de sarho... Sonunda kzd da, Evliyim diyorum sana, anlamyor musun? dedi. Anladm, dedim. ocuum da olmuyor, anladn m imdi? O dertten de kurtuldum.

Anladm diyorum ama, anlamyormuum. Kadn bana yeil lmbay yakp baka iaret veriyormu, ne bilirim ben? 141 Kocas O'nu yle her erkekle kskanmyor-mu ki... Kendinden stn biri olmalym ki, gen, yakkl, mesel benim gibi, ancak o zaman kskanrm. Artk alm kocas. Bir de stelik Tuuu midene! yle smsk, snepe bir herifle... Yazklar olsun zevksiz kan... diye kadna hakaret ediyormu. Halbuki beni kskanr, kskannca da yuvasna dnermi... Bu fedakrla katlanrsaymm, o da bu iyiliin altnda kalmazm... Yapamam ki... Biey yapmyacaksn... nsaniyet namna senden yardm rica ediyorum. Alyordu. Zaten ben hayatta yalnz bir kadnm... Kimse anlamyor beni. Ruhumu anlayan yok... Grdn ya, her eyi anlattm sana, beni herkes bilir. stediine sor, iim dm birdir, hi gizlim kapaklm yok... Yardan ok plak, .biey giymemi ki stne, gizlisi kapakls olsun... Aradan zaman getikden sonra dnyorum da, ben o zaman ya ok doymuum yada ok sarho olmuum. nk kadna durmadan, t Bana msaade edin, ben gideyim... Ben yaralym... deyip duruyordum. Ben. Yaralym dedike o da bana, Ben de yaralym, kalbimden yaralym... deyip duruyor. Benim yaralarm baka yerimden... Bildiiniz gibi deil. Yaralanmm diyorum size... Bilirim, gnl yarasn bilirim... Gnl yaras deil canm, benimkisi baka... ne yaras... 142 Sonunda ben buna, buraya neden, nasl geldiimi anlattm. Bir arkadamn bana i bulmak iin beni buraya getirdiini renince, Hah tamam, dedi, iyi ya ite... Sen beni biliyorsun deil mi? Yooo... Aa sahi mi? Gazetelerde hergn ismi geermi, dedikodu stunlar O'nun maceralaryla doluymu... Bu gazetecilerin hi mi ileri yok, dolamlar dillerine beni... Demek duymadn hi? Daha bugnk gazeteler yazyordu: ofrn hizmetisinden kskanan kadn... diye... Aaaa, tabii kskanrm, ofr bu... Ama gazeteler baka trl yormular, ne olacak ileri fesat... Bu zamanda iyi bir ofr bulmak kolay m? Doru doru dosdoru, kocamdan geerim, ofrmden geemem... Koca oookmu, elini sallasa ellisi, ama ofr nerde... Hern O'nun ofrnn grd ii, baka on ofr gremezmi. Daha bugne kadar hibir kaza yapmam. Yalnz bir kaza km elinden, o da ite bu hizmetiyle olan... Onda da ofrn gnah yokmu, hizmeti karm batan... Bunun zerine o da hizmetiyi bigzel" dvm... Hizmeti de karakola gidip Hanm, ofrn benden kskanp dvd beni... diye ikyet etmi. Gazeteler de dillerine dolamlar... Beni ok beenmi, ofr olur muymuum? V Ehliyetim yok ki... dedim. Hadi hadi, tevazu gsterme... Ben bir erkein suratna "bir bakta anlarm ehliyeti olup olmadn. 143 Vallahi yok... Seni yalanc seni... Hanmefendi, ben ofrlk bilmem... Araba kullanamam... Bana araba kullanan deil, salam karakterli bir erkek lzm. Senin karakterini ok beendim... Yalnz benim iin eski ofrn iten kanr-m. Bu yaz arabayla Avrupa'ya gidecekmi, benim karakterime ihtiyac varm. Arabay da baka bir sahici ofr kullanrm. ok adam denemi imdiye kadar... Salam karakterliyiz, diye geliyorlarm, ama rk kyormu karakterleri... ok memnun kalacakm-m, beni her bakmdan tatmin edecekmi... Osmaaaan, Osmaaan! diye birine seslendi. Sonra bana, te kocam! dedi. Aman ben kalkaym... diye tellandm. Niye? Tantrmak iin aryorum. Barda imekte olan bir adam, elinde viski bardayla yanmza geldi: Osman, bak yeni ofrmze... Ayaa kalktm, el sktk... Yerime' otururken, yine bir-iki ine batt altma. aktrmadan, pantolondan ieri elimi sokup ineleri karmaya alyordum. Batan inelerin acsndan suratm buruturuyorum. Osman By bu suratm beendi. ok mahcup bir delikanl... dedi karsna.

 Yaaa... Kocam syrk ofrlerden holanmaz da... Zevkimi beendin mi Osman'm, seerken seni dndm. Biliyordum beeneceini... 144 Kocas da ona, Siz aranzda anlatnz ya, benim iin mesele yok... dedi. Sonra mz birden yukar ktk. Tepinmekten her yanm hamlam, inelerden, snnet ocuklar gibi apm aa aa yryorum. Nasl kur-tulsam da gitsem buradan diye dnyorum. Msaadelerini rica ettim. Mzayede, kocasna, bana kartn vermesini syledi. Kartn veren adam da, Yarn bekliyorum... dedi. Burdan Kenan'la gideceiz sanyordum. O koca kkn birka kere altn stne getirdim, Kenan yok... Birka liram vard ama, barda iki- kadeh itim ya, paralar bitti... Cebimde biraz bozuk para kalm. nce baheye kp sk aalarn arasna girdim. Pantolonu syrp btn ineleri kardm. neleri karnca, koca pantolon iinde, bayramda eski elbise giydirilmi yetim ocuklara dndm. Gn de aarm... Dtm yollara... Cebimde ancak vapur paras var. Herkes bana bakp bakp glyor... Halim glnmiyecek .gibi deil ki... Sabahn krnde, smokinli bir adam yalpalaya ylpalaya yollara dm... Smokin stmden kayor, sava dn cepheden gelen yaral askerlere dnmm. ofrlk m? Ne ofrl canm... Eve gidince o gn yataktan kalkamadm. Ertesi gn Kenan'a gidip olup bitenleri anlattm. Ben sana sylemedim mi, dedi, sen orda nasl olsa bir i bulursun diye... Devlet dairelerinden iyidir, hibir isizi boynu bkk evirmezler. Senelerden beri benim geimim bu yoldan... yi ama ben ofrlk bilmem ki... dedim. 145 , benim bildiim gibi deilmi... Kenan'n dediine gre, Mzayede Hanm dedikodudan ok korktuu, ekindii iin, evine girip kan her erkein resmen bir ii olsun istermi. ekemiyen-ler dedikodu karrsa Altyam bir ofr paras, eve de girer, odaya da... Kala kala ben bir ofr parasma m kaldm? diye dedikoduculann azn tkarm. Mzayede Hanm o kadar iyi kalpli bir kadmm ki, yanma ofr diye ald delikanllardan ounu niversitede okutup, doktor, mhendis, eczac, dii yapm... Ama eli ekmek tutan delikanllar, Mzayede'yi brakr, savuurmu... Kenan, O Mzayede Hanm var ya, dedi, Allah raz olsun ondan, tek bana Eitim Bakanlnn yapamad ileri yapar. Hkmet/gibi kadn dedikleri ite bu kadn... Ne gibi? diye sordum. Ne gibi olacak, Bakanln parasz okuttuu yksek renim genlerinden daha ounu okutur, yetitirir bu kadn... Memlekete byk hizmeti vardr. Hkmet bir insana parasz ysek eitim yaptrtsa, arkasndan hemen Mecbur hizmet ister. Mzayede Hanm yetitirdii, okutup meslek sahibi yapt genlerden mecbur hizmet de istemez. Neden istemez? nk o i, olursa gnll olur, metazori olmaz, mecburiyet yok, anladn m? Mzayede Hanm gibi daha onbe yirmi kadn olsa, memlekette yksek renim yapmam delikanl kalmaz. yi ama Kenan, beri) ofrlk bilmem birader... dedim. Ne lf anlamaz adammm... Hani devlet da146 irelerinde birka yerin kadrosunda, mesel p diye, kapc diye, bahvan falan diye, ofr diye kadroya gemi adamlar vardr; ne plk ederler, ne kapclk, ne de bahvanlk... Ama her ayba resm daireye gidip, maalarn alrlar. te bu i de byle... Ben Mzayede Hanm'n kadrosunda ofr olarak gsterileceim elleme kar, ama ofrlk etmiyeceim, iim baka olacak... Ben, yoksulluk yznden okuyamadm, liseyi bile bitiremediim iin bu i benim aklma yatt. yleyse ben hemen gideyim... dedim. Kenan, Neee, diye bard, sen o gece birlikte gitmedin mi O'nunla? Ohooo, i kamtr kardeim. Kadn sana teklif eder etmez, sen hemen he diyecektin. Mzayede Hanm, oktan ofr bulmutur kendine. O kadm ofrsz duramaz, bulmutur birini... Memlekette bu kadar ok yksek renim yapmak isteyen yoksul gen var kardeim... Sen hemen o gece gidecektin onlarla... Nasl giderdim yahu... Altm btn ine yarasyd, kan iinde kalmm. Yryemiyordum ki... O vaziyette olmaz ki... Git bakalm, hi zannetmem ama, inallah ansn vardr da, ofrlk kadrosu aktr... Mzayede Hanm'la kocasnn verdikleri adrese gittim. Aman beyim aman... yle bir ev ki, kk bir saray... Mzayede Hanm'n huzuruna kmak iin ka kiinin nnden getim, hepsinden izm ala ala... Beni salona buyur ettiler. Mzayede Hanm'la kocas da salonda. Fakat, o benim drt gece nce grdm kadn deil kat'iyyen... Tamamen

**.. deimi, bambaka bir kadn... Sanki buras, bir ngiliz lordunun maliknesi... kisinin de ellerini sktm. Kocas gayet souk, gayet kibar, Buyrn efendim, bir isteiniz mi var? dedi. Ayaktaym. Otur bile demediler. Ne diyeceimi ardm. Tuh, nerden geldim buraya? Hanmefendi beni ofr alacakt da... diye kekeledim. Sz, karar senin! demek ister gibi karsna eliyle bir iaret yapt. Mzayede Hanm, Aldk efendim, dedi, dn bir ofr aldk... Yahu, kadn genel mdr gibi konuuyor. Allah Allah... Drt gece nce ban gsme dayayp da alayan, Aman yuvam kurtar, bana iyilik et diye yalvaran bu kadn deil miydi? Ne diyeceimi ardm. Yer yarlsa da yerin dibine girsem... Efendim, bu yksek sosyete insanlar bir baka oluyor, bir zamanlan bir zamanlarna uymuyor. Sanki perde altnda karakucak gretiimiz kadn bu deil... Herhalde beni tanmadlar diye, Hanmefendi, dedim, benim karakterimi beenmitiniz... Galiba imdi beni hatrlayamad-nz... Mzayede Hanm souk bir yzle, Hatrladm efendim... dedi. Bu kadn, o kadn deil... Yoksa ben mi ardm? yle bozuldum ki, dnp gidemiyorum da bi-trl... nsan bu halde ne halt edeceini aryor. Ben bu sefer, Bendeniz, dedim, maalesef tahsilimi ta148 mamlyamam bir vatan evldym. Bir yardmnz dokunabilir Hanmefendi. Her hususta bana itimat edebilirsiniz. Sayenizde ben de yetiir,' vatanma, milletime faydal bir insan olurum. Kocas eyrek dudak kvnlyla alayl alayl glerek, Ltfen ofrmze isminizi, adresinizi kaydettirin. Bir ihtiyacmz olunca, biz size mektupla bildiririz efendim... Dedikten sonra, enesini kaldrp burnuyla kapy gsterdi. Tabi hemen dnp gitmek var ya, ben iyice bozulmu ve armtm, bir de stelik salondan knca ofr aramaz mym? Buldum, affedersiniz, smk gibi de bir olan... Hanmefendi'nin yeni ofr siz misiniz? dedim. Evet... dedi. Adresimi yazmanz emrettiler... Darda Dursun Efendi vardr. O'nu bulun, o yazar... dedi. ofr ehliyetiniz var m sizin? diye sordum. Yok ama, alacam yaknda... dedi. Hepsinin Allah belsn versin... Bir ktm ki ordan, hi sormayn... Bamdan geen bu eski vak'ay, ben bir tarihte Hasan Kselek'e anlatmtm da, o da tanyormu; O kadnn asl ad Mzayede Hanm deil, Betl'dr, ona adyla sanyla Tatl Bet derler demiti. Yllar geti, bir daha da ne grdm, ne de hakknda biey duydum. Bildiim bu kadar... Hasan Bey'i grecek misiniz? ok iyi. Ltfen selmlarm ve hrmetlerimi syleyin. Hasan Bey daha iyi bilir, anlatmt bana... Hayr cemiyetleri men149 faatine, nasl dudaklarn ve yanaklarn... duydunuz demek... Peki efendim... Glegle... Hasan Bey'e hrmetler ederim... SON DERECEDE ENTELLEKTUEL BR KADIN Size yanl sylemiler. Ben yle byle tanrm... Evet, hakknda ok eyler duydum ama, yakndan tanmam, o kadar iyi bilmem... Yalnz bir gece grebildim Betl Hanm'... O gece de evi o kadar kalabalkt ki, fazla biey de konuamadk... Efendim? Ne biliyorsam, sizi ilgilendiriyor, yle mi? Ne bakmdan ilgileniyorsunuz acaba, sorabilir miyim? Yoksa siz de mi airsiniz? yle bile olsa, Betl Hanm imdi herhalde yalanmtr. Peki, kendisini bulsanza... Siz de. O'nu aryorsunuz demek... Niin? Akrabanz oluyor... Hmmm... Halanz m? Yaaa... - Bilmiyorum, hibiey bilmiyorum... Bakalarndan duydum efendim, dedikodu... Hem sonra seneler geti... Halanz tandm size kim syledi? Sedat Bey mi? Acaba-hangi Sedat Bey? Nasl? Baygn Sedat m? Hmmm... Bizim Sedat... imdi nerde Sedat? Yaaa... Ben O'nu Avrupa'da biyerlerde sanyordum. yleyse Sedat Bey kendisi neden anlatmad da, bana gnderdi sizi? Sedat daha iyi tanr, kocasyd... Hasta demek, yaa... ok mu hasta? Eee,-tabii... 0 benden ok yaldr. Ben daha lisede renciyken, o koskoca adamd. Hatta sanat dergilerine tenkitler yazard. Ben de o vesileyle tanmtm kendisini. Ben o zamanlar iir de yazardm. Bakmayn, imdi burda otomobil acental yaptma. imdi150

ki iimle bir mnasebeti ydk ama, maalesef o zamanlar bir nebze airliimiz de vard... Hahhah-hah... Hi airlik halim yok, deil mi! Siz grnme bakmayn, ok hassas bir kalbim vardr, kendimi methetmek gibi olmasn ama, iyi iirler yazardm o zamanlar... Arasra imdiki iirlere bakyorum da yani, bunlara iir demeye bin tane ahit ister; iiri de rezil ettiler. Vaktim olsa yine iir yazmak isterim ama, nerdeee, iten gten bam alamyorum ki... Genliimde bir miktar iir yazdm ama, tabii isteyerek olmad... Mecbur kaldm da ondan air oldum. Kat'iyyen iimden gelerek deil... Efendim, annem vei idi. Lisenin onuncu snfnda da akmtm. Yam da ilerlemi, olmu yirmiiki... Evde huzur yok... Babamla aramz ak... stelik yoksuluz da... Btn bunlar yetmezmi gibi, bir de hasta oldum, ok zayf dtm. Verem olduumu sanyordum. Verem olmamm ama bana yle geliyordu. E bu durumda bir gen, air olmaz da ne yapar? airlik iin btn artlar vard. Ben de mecbur oldum iir yazmaya. ok gzel iirler yazyordum vallahi... nanmazsnz ama, ok beenilirdi iirlerim... ok hassastm o zamanlar, yine de hassasmdr ya... Hi grndm gibi deilimdir. Yolda giderken dilenen bir ocuk grsem, hi dayanamam, grmemek iin ya bam eviririm ya .yolumu deitiririm... Malm ya, her iin bir piyasas vardr. Mesel imdi ben, otomobil acental, yedek paraclk yapyorum, deil mi, iin piyasasnn iine girmezsem, bu ii yrtemem. Yani imdi gitsem iek-pazan'na diyelim, orda bu i yrmez... Tabii airlik de byle... Ben o zaman kendi kendime iirle 151 yazyorum ama, iir piyasasna girmeyince air olunmaz ki... Neyse, ne demiler hani, arayan mevlsn da bulur, belsn da... Ben de araya araya iir piyasasnn iine dtm. Evet, her iin ayr bir piyasas var. air takmnn, muharrir filn ksmnn da oturduklar kahveler, pastaneler, bulutuklar yerler, meyhaneler ayr... Ben de dtm bunlarn aralarna. Hatta bu vesileyle mecmualarda birka iirim de kmt. te o gnlerde bizim sanat evrelerinde bir Bayan Entellektel lfdr gidiyor. Kim bu bayan Entellektel? Betl Hanm adnda bir kadn-m... Piyasann ne kadar gen airi, .gazetecisi, muharriri varsa, hepsi tanyor Bayan Entellekt-el'i... Benim bir iyi huyum vardr, Huyumu seveyim bilmediim bir sz geti mi bir yerde, hi bilmiyormuum gibi davranmam, sanki ben de bi-liyormuum gibi yaparm. Ama lfa da pek karmam... nk, insan herkesin bildiini- bilmezse avanak saylr, bilmez de bilirmi gibi lfa karrsa bozum olur... Sonra sonra konuula konuula, o bilmediin meselenin ne olduunu ondan bundan duya duya renirim. te Betl Hanimin da kim olduunu byle rendim. Bu Betl Hanm, herkesin azbirlii ettiine gre Son derecede entellektel bir kadmm. yle ki Trkiye'de O'nun stne entelektellikte baka bir kdifiryokmu. Fransa'da, ngiltere'de, Almanya'da filn onsekizinci, ondokuzuncu yzyllarda ve imdiki zamanda byle birtakm entellektel kadnlar varm. Bu zengin entellektel hanmlarn salonlarnda o memleketin btn naml air vesair takm toplanrm. Dur bakaym, 152 neydi... Hah, Madam Lambert'in salonu mu, ne varm. Bir de Core San varm. Ama bu Betl Hanm*, bizim memlekette bu trl entellektel kadnlarn ilk nmunesiymi. Anlayabildiime gre, son derecede entellektel bir kadn olmak yle kolay bir i deil. nk, bir kere ok zengin olacak ki, evinde haftann bir gn memleketin btn mehur simas, elit tabakas, airleri, mairleri, ressamlar, messamla-r, muharrirleri falan filn toplansnlar, yesinler, isinler, konusunlar, tartsnlar, kavga etsinler... Betl Hanm'in evinde bu ie elverili gayet geni bir salon varm. Oraya aramba Salonu denirmi, her aramba orda toplanlrm. Yine konumalardan anladma gre, Betl Hanm'm salonuna girip kmayanlar kat'iyyen sanatkr saylmyorlar. Piyasasna girdiim halde neden beni air saymadklarn ite o zaman anladm. Betl Hanm'm aramba Salonu'na girmeden air olmann imkn yok. air, muharrir, romanc filn olmak iin bir kere oraya gidilecek. Sen ne kadar air olsan, parlak iirler yazsan, aznla ku tutup dktrsen, ok kymetli iir kitaplar karsan, Betl Hanm'n salonuna girmedike airliin tescil olunmuyor. Hani Ticaret Odas'n-da kayd olmayan bir tccar, nasl muteber bir tccar olamaz, bankalarca imzas tannmaz, ticar kredisi olmazsa, airler iin de Betl Hanm'm aramba Salonu yle... Gelgelelim, Bayan Entellektel'in aramba Salonu'na girmek kolay deil... Gayetle zor bir i... Bir air nce birok basamaklardan geecek, azbuuk tannacak, air diye iirlerinden bahsetti153 recek, bieyler, bieyler, bieyler yapacak ki, ancak ondan sonra Betl Hanm'n .aramba Salo-nu'na kabul edilme hakkn elde edebilsin de gerek airlii onaylayp anlalsn. Ben bunlan renince nasl edip de u salona girsem diye derin derin dnmeye baladm. Yalnz ben deilim ha, daha birok insan, Bayan En-tellektel'in salonuna girmek iin urap duruyor.

Bu. salon akademi filn gibi bir yermi. ok nl politikaclar falan da geliyormu, yani gelmeye can atarlarm ya, ilerinde ancak sanatsever olanlar ltfen kabul olunurmu. Ben artk bir polis hafiyesine dndm. Betl Hanm' tanyan arkadalara hep O'nu sorup hakknda bieyler renmeye, bilgi toplamaya alyorum. Bu kadar ilgilenmemin sebebi de, duyduuma gre, Bayan Entellektel fakir fukara olan airlerin elinden tutar, onlar adam edermi. Yani hem adam olmak, hem de airler arasna girmek iin, Betl Hanm'la tanmaktan baka are yok. Edebiyat tarihine giden yol, Bayan Entellektel'in salonundan geiyor. Salonun devamllar var ki, onlar artk stad. Bayan Entellektel bir sanat eksperi, o bir kere bir iire Gzel! dedi mi, tamam, o iir gzel... aheser! dedi mi, aheser.:. Yeter ki o kadn damgasn vursun... \ Bayan Entellektel iin birbirini tutmaz eyler syleniyor. Mesel, sizi bana gnderen Baygn Sedat var ya, eski kocas olduu iin iyi biliyor, O'nun sylediine gre, bu kadnn eskiden iirle, edebiyatla, sanatla manatla hibir ilgisi, al-veri-i yokmu. imdiki kocas da ok zengin... Rahat 154 rahat yaayp giderken, bir gen air, zavall kadncaz bu hastala altrm. Altrm diyorum, bu sz tam yerindedir. Sanattan anlyabil-mek iin, ona yava yava almak gerekir. Tipk cgaraya filn olduu gibi... Genliimde bamdan getii iin bilirim, Allah gstermesin bir kere de bu airlie altn myd, alkoliklikten, kumarbazlktan beterdir ve kurtulmas daha zordur. Ama ne yapacaksn ki, kzamk gibi, suiei gibi, bomaca filn gibi, bu airlik hastal da her gencin bana gelir. htilta meydan vermeden kurtulursa ne iyi, yoksa yand... Betl Hanm'a da airlik, sanatseverlik hastal sonradan bulam. nceleri iirle miirle hibir ilgisi yokmu. Hatta iirden hi holanmazm. Sonra gnn birinde kadn deiiveriyor. Kocasna Senin ruhun kaba... Sen benini ruhumdan anlamyorsun. Ben seninle yapamam! demeye balyor. Bunu o kadar ok sylyor ki, adam da kendi ruhunun kabalndan pheye dp Ruhumun kabaln nerden anladn? diye soruyor. Betl Hanm da, Senin hayatnda iir yok... diyor. Kocas meraka dyor, bunca zamandr ruhunun kabalndan hi ikyet etmeyen karsna birden acaba ne oldu? Bir de tahkikata giriiyor ki, mesele baka... Bir gen air varm, bir toplantda Betl Hanm'la tanm, oras da byle dansl filn bir yermi. Betl Hanm' dansa kaldrm. Dans ederlerken, olan balam kadnn kulann dibinde minimini mrldanarak iirler okumaya. Kulann dibinde mrldanan aire birka kere Rica ederim kesin u mrlty! filn diyorsa da olann aldrd yok. Hatta diyorlar ki, Betl Hanm o kadar sinirlenmi ki, birara kendinden ge155 i!: l! I ! ip, terbiyesini bile bozarak Kulamn dibinde mrldanp durma ulan! diye de barm. Ama olan yzsz, yine mrldanr dururmu. Betl Hanm, olann kolundan syrlp brakyor dans, oturuyor yerine. Olan brakmyor ki peini, yanma oturuyor, durmadan iirler okuyor. Kadn kayor, olan arkasndan... Yani Betl Hanm'a iyice balta olmu... O gnden sonra Betl Hanm'm peini hi brakmam. Kadn bir keye kstrd m, azn kulana yanatrr, balanm iir okumaya... Olan sonra arkadalarna itiraf etmi ki: Ne yapaym, baka hibir arem yoktu. Betl Hanm' ilk grdm gecenin sabah intihara karar vermitim. ntihardan vazgetim. Kendi-kendime, ne diye lecekmiim, yaamalym... dedim. Yaamak iin de ilk kan frsat yakalamaya karar verdim. Betl Hanm, kulan bitrl o airin azndan kurtaramyormu. Hatt bir keresinde artk dayanamam da, Yeter ulan namussuz, beni serseme evirdin. Sus, enen tutulsun! diye bararak olann kafasna, iinde dondurma dolu barda indirmi. Olann ba yarlm, yznden aa kanlar aka aka, sanki hibiey olmam gibi, yine kadnn kulana eilip : Alacaksnz, alacaksnz!... Bir kere altnz m, artk iirsiz yayamyacaksmz... diyor, yine minimini iirler okuyormu. Betl Hanm ak diye dp baylm. Olan iki dizi stne kadnn yanna kp yine devam etmi iire. Betl Hanm gzn am ki, olan kulann dibinde iir mrldanmyor mu! Kadn, 156 Ayyy!... diye bir ses brakp yeniden baylm. Szn ksas ne yapmsa baedememi olanla, olann iirlerinden kurtulamam. O yzden mapus gibi evin iine kapanm. Bu sefer olan telefonu aar, telefonda iirler mmldanrm. En sonunda beyim, ite byle byle, insan kendini nasl zorlayarak, ie ie gnn birinde cgara tiryakisi olur da, bir daha cgaray brakmazsa, Betl Hanm da iire almam m!... Kadn, iirsiz duramyor, hem de iir kulana mrldanlacak... Balam bu sefer olan aramaya, bunu bulunca da, Aman biraz iir oku, ne olur... diye kulan airin azna dayam.

Olan, kulann dibinde iir mnldanmazsa, Betl Hanm yerinde duramaz, sinir krizleri gei-rirmi. Yatarm olann dizine, Oku minimini!... demi. Zavall Betl Hanm yle bir hale gelmi ki, iirsiz bir dakika duramyor. Gece uyurken bile, birisi kulann dibinde iir mnldansn istiyor. Eroinman gibi biey olmu. Hani nerdeyse, o air olanla krtracak. Fakat byle biey de yapmak istemiyor. Onun istedii, kocas da airlesin de, kulana iirler mnldansn. O zaman olan savacak bandan. te bunun iin, kocasn tahrik edip de airletirsin diye, o sralarda boyuna kocasna, Sen iirden anlamyorsun. On para etmezsin... nsan dediin iirden anlamal... diye sylenmeye balam. Yani Betl Hanm, olan bandan dehle-yip namusunu kurtarmak istiyor. Bunun iin de kocasnn iir yazmas lzm. Efendim, bu kadn, benim anladma gre, 157 manen tatmin olmak istiyor. Kocas da i adam, manev dalgalara vakti yok ki, ne yapsn... Ben de i adamym ama, bir zamanlar iirle de uratmdan, bu dalgalardan anlarm. te iirin hayatta faydas budur; benim manev dalgalara da aklm erer. Bana o eski airlik gnlerimin bugn iin byk faydas oldu. nsan dediin hayattan ders almal. Ben Betl Hanm'n kocasnn bana gelenlerden ok ders almnndr. Ayn eylerin benim de bama gelmemesi iin, evlendikten sonra evime air girmesini yasak etmiimdir. air milleti bizim eve admn atamaz. nk kendi airlik zamanmdan bilirim, bu air milleti, grdkleri gzel kadnlara hemen tutulurlar. Dnyadan ak kaldr da bak, il iin bir tane bile air kalmaz. Enayi kadnlar da bilmezler, o iirleri sahi zanneder, tav olurlar. Onun iin beyim, bizim evin eiinden air admn atamaz. Hatta air Fazl sokanda ok gzel bir apartmanda dairem vard. Sokan adn deitirmek iin ok uratm. De-itirtemeyirice, srf sokan ad air Fazl olduu iin o gzelim apartmanm yok bahasna satp, Altnbakkal gibi ad gzel bir semte tandm. Betl Hanm'n zavall kocas ne yapsn! Karsn de'iler gibi seviyor. Srf kars tatmin olsun, sanat hevesini alsm diye, karsnn keyfi iin, o air olana edebiyat mecmuas karttryor. Adam veriyor paray... te o gnlerde Betl Hanm'a yksek sosyetede Bayan Entellektel denilmeye balanyor. Adamcaz, o edebiyat mecmuas ksn da, tek kars mutlu olsun diye avu dolusu para dkyor ama, yine de Bayan Entellektel'e yarana158 myor. Bayan Entellektel, kocasna Sen iirden, anlamyorsun, iirden anlasaydm, ruhumu da anlardn! deyip duruyor. Zavall adam mecbur oluyor ii iire dkmeye. Zordur beyim zor; bir i adamnn sonradan airlemesi ok zordur, bamda olduundan bilirim. Herif de karsn seviyor, ne yapsn, balam iir dersi almaya. Tanyanlarn sylediine gre, adam o hzla iire devam etseymi, yani az daha diini sksaym, bir zaman sonra byk bir air olup kacakm. Kocas iir yazmay renmi. Baarm, ama yalnz iir yazmakla air olunmaz ki... br olan, sandan trnana kadar airmi. Bir kere iyice sska, tabii alktan... Darmadank salar, yzn gzn kapam. Baklar hlyal ve derin, sebebi de zavall olan hep uykusuz, nerde akam, orda sabah... stba dersen, perperian, yani mhmel dediklerinden; bir iyi elbisesi yok ki giysin zavall... Sonra, gayetle dalgn. Nasl dalgn olmasn, olanda mecal kalmam, zihni almaz olmu. Gzler, esrarkelerinki gibi szgn. Olan bir ordu asker iine koysan, kim grse te bu airdir! diye tanr. airi bilenler, tanyanlarla da konutum. Slk gibi, smk gibi, smsk bir oland. nsann iinden, hemen suratna iki tokat atas geliyor, hem de elinin tersiyle... diyorlard. Hatta ka kii konuma srasnda birden olann suratn grnce, Aman bize az msaade et, gidip u olana iki tokat atp geleyim... dermi... Size biey mi yapt? diye de sorulunca, Yoo, tanmam bile, ama iimden tokat atmak geliyor... derlermi. *" 159 Bayan Entellektel'in kocas, ders alarak, mek ederek, iirde gndengne ilerliyor ama, kendini nasl airletirsin, kolay m? Herif naml i adamlarmzdan, koskoca gvde, burnundan iki metre nde giden bir gbek, kat kat katmerli bir ense, eneden gse sarm bir gerdan... Byle adamn airlemesi ok zor. Ama adam, karma olan akndan hereye katlanm, gndengne zayflam, km gzleri baygmlam, endam incelmi... Ama br yandan, air olan var ya, o da edebiyat dergisi karyorum diye adamn paracklarn yiyip itike, beslenip itike, damzlk kolar gibi olmu. Derken derken, air olan bir mkemmel i adam olmu, i adam da airle-eceim derken hastaneyi boylam. ahsen kendim de bilirim, i adamlyla airlik birlikte yrmez. air olan, Bayan Entellektel'in sayesinde sayl bir i adam olunca, iire miire bovermi. Betl Hanim'n ansszlna bakn beyim... Kadn iire alm, ille kulann dibinde birisi iir mrldanacak. Kocas istedii gibi air olamyor bitrl. air olan dersen, semirdik-e semirmi, topu kadanalar gibi olmu. Bayan EntellekteFe rp gibi, smsk bir olan

lzm... Balyor aranmaya. Onu ara, bunu ara derken, yle bir hal alyor ki, Bayan "Entellektel'in gzne girip dnyaln dorultmak isteyen her delikanl ii iire dkyor. Siz gensiniz, o zamana yetimediniz, bir zamanlar memlekette air o kadar artmt ki, her otobs dolusu yolcunun yarsndan ou airdi. Bu air bereketi ve iir mahsulnn artmas hep Betl Hanm'm sayesinde olmutur. Hatta ben bilirim, ok kii kendisine air ss vermek iin makyaj yapar da yle giderdi Bayan En160 tellektel'in aramba Salonu'na... aramba Salonu'na bir kerecik gidebildim. Benim zaten ksmetim yoktur. Beni oraya gtren de Sedat Bey'dir, yani Betl Hanm'm eski kocas, sonralar aile dostu olan Baygn Sedat... Nianta'nda ok geni bir apartman dairesiydi. Kapdan girdik, nmde Sedat, ilk grd kadna yapt pt, ikincisini de, ncsn de pt, boyuna pyor. imdi ben ne yapsam diye dnp dururken, Sedat'n kollarndan kurtulan kadn bana yneldi. Demek burann deti budur diye ben de ptm. Burda pmek Merhaba demek gibi bi-ey... eri getik. Sedat kimi kadnn elini pyor, arkadan da yanan pyor. Ben de O'na uydum. Salonda kadnl erkekli belki otuz kii vard. Kimisi ngilizce, kimisi Franszca, kimisi de Almanca konuuyordu. Arada tektk Trke konuanlar da var... kiler grla, mezeler gan... Ben nasl etsem de Bayan Entellektel'i bir punduna getirip kendimle ilgilendirsem diye Son derecede entellektel kadmn arkasnda dnp duruyordum. Bir tenhada yakalasam, hemen yanap kulann dibinde iirlerimi mrldanacam. Bitrl bu frsat ele geiremedim. Bayan Entellektel'i, orta yal bir hanm sanyordum, halbuki hangi gzellik msabakasna soksan birinci gelir, yle taze ve gzel... Benim bulunduum gece salonda birka profesr, bayazar, politikac, tiyatrocu falan da vard. Peinde koa koa sonunda kadn koridorun dibinde bir yerde sktrdm. Ne olursa olsun deyip 161 birden yanatm, kulann dibinde bir iirimi okumaya baladm. Ben iire balar balamaz, Msaade edin, ok sktm... dedi. Hakikaten kadn ok sktrmtm. Ama baka are yok. Kadn yine, Anlamyor musunuz, sktm diyorum size... deyip frlad, nndeki kapy amasyla ieri dald. Meer kadnn sil amas baka bir sk maym... O gece bir daha da kadna sokulamadm, benim olduum yerden kat. Ho ben sonradan yine Allaha kr bir i adam oldum ama, ne zorlukla. Halbuki o gece Bayan Entellektel'in himayesine girebilseydim, ok daha kolay yollardan imdi byk servet sahibi olacaktm. Bayan Entellektel'in arkasn yine de brakmazdm ya, biriki gn sonra Avrupa'ya gitmi. Bir daha da ne grdm, ne de hakknda biey duydum. Demek Sedat ok hasta... Ar, yle mi? Bayan Entellektel'i asl o bilir, hasta olmasayd ok eyler anlatrd size. Nerden aklnda kalm da beni hatrlam... Benim otomobil yedek paracl yaptm da biliyor, ha? Siz imdi halanzn nerde olduunu, eski airlere soracaksnz, onlar bilir belki,.. Eski airlerden hangisine, Bayan Entellektel'i sorsanz, hepsi tanr. Ben iiri brakah ok oldu. Ama gzel iir yazardm. ok rakik bir kalbim vardr. Gayet has-sasmdr, bakmayn imdi siz byle grndme. D grnmden belli olmaz ama, kendimi methetmek gibi olmasn, airliim iyidir yani... 162 YKSEK SOSYETENN FREL BAYANLARI Kimi istedin? Efendim?... Nasl? Aaaa... O i iin gelmedin mi? yleyse ne i iin geldin aslanm? Ayol buras devlet dairesi deil... Peki, ne istiyorsun yani? Benimle mi grmek? A-a!... Daha da neler!... Yavrum, sen akln m kardn? Hadi iine... Evde bu kadar krpe kz varken, gnln, beni mi ekti aslanm? Anlald, sen kanyorsun tosunum! Hadi be, git iine! aylak! Bana bak, benimki gelirse vallahi seni... Alyanak olan, git surdan, kafana iskarpini yemeden... Delinin zoruna bak! Benimle ne grecek-misin! Vay srck yavrusu! Bizim evin adresini kimden aldn? Hah haah haaaah... Bak, salonda bu kadar kz var... Paradan ne haber? Sen galiba stanbul'a para yemeye gelmisin! Yoksa moruun mangrlarn m yrttn? Yapmadn m? Ay houma gitmeye baladn... Ne dedin? Halan m aryorsun? Bizde alan, kzlar ite burda... Ayol ben sana tekmil mi vereceim? una da bak! Sen baka evde ara halan alyanak! Kimmi senin halan? Betl m? Hangi Betl? Nee?... Aaaa, sen Lokum Betl'n yieni misin? Sahi mi? Hay Allah iyiliini versin... Deminden-beri sylesene olum...

Gel bakaym, benimle gel... Bu odada daha iyi konuuruz, ge uraya... Otur yle... Hay Allah!,.. Demek Bet senin halan oluyor? Peki nerde imdi? Sen de onu mu aryorsun? Vahvahvah... Vah-vahvah... Vay Bet'cm vah! 163 Biz O'nunla grmiyeli hanidir... Hi bilmiyorum... Ne iersin? Viski ier misin? Konyak? , i bir tane... Sen benim ismimi hi duymadn m? Aaa, sahi mi! Ayol, gazetelerde de mi rastlamadn adma? Neydik, ne olduk... Yooo, ben memnunum hayatmdan. Ama beni bu meslee sokan senin halandr. Nasl oldu, bak anlataym da dinle. O zaman evliydim, daha dnyadan haberim yok. Kocam da ok zengin bir tccar, Aaaahh ah, ben ok talihsiz bir kadnm, Bet' ok severim, bana ok iyilii vardr... Bir tane daha imez misin? Kocam ok yakklyd ama, gz hep dar-dayd. Onu aile yuvamza balamak iin ne fedakrlklara katlandm, neler yapmadm, neler... Her gece sslenir pslenir, pencere nnde oturur, yolunu beklerdim, sabaha kadar... Ka k gecesi pencere nnde uyuyakalmmdr. Benim ektiklerim dille anlatlmaz... Aya kocamn en sevdii yemekleri yaptrr, ne harika sofralar kurardm, tek gzne gireyim diye... Anneciim Erkeklerin kalbine midelerinden girilir derdi. Ben de kocama yle sofralar kurardm ki, grenler baylr, Sofra deil, iir, iir. derlerdi. Ne yaptmsa kretmedi namussuz herife. Ne yaptmsa yuvamza balyamadm. Herifin gz hep darda, fingirdeyenlerde, bar kzlarnda... Yani, sfli ruhlu bir herifti, anlyor musun? Ben de o kadnlarn klna girmek iin ah neler yapmadm, onlara benziyeyim de dedim, aklmca, kocamn gz darda olmasn... 164 Seviyor muydum? Tabii... Ayol sevmez olur mym, adam ok zengindi diyorum sana. Ala, al.a ala, yle zayfladm, ine iplie dndm... Bir gece kocamn yolunu beklerken pencere nnde uyuyakalmm. Gzm atm, sabah olmu, benimki gene yok... Baladm alamaya... Yataa kapandm, hkra hkra alyorum. leye doru hizmeti, Betl Hanm geldi, dedi. Salona al! dedim. Hemen ayna nne geip tuvaletimi tazeledim ama nafile, aladm besbelli, gzkapaklanm i i... BetFle Yksek Kulp'de tanmtk, bir gece kocamla baloya gitmitik de oraya... te ondan sonra ahbap olmutuk. O zamanlar Bet, Merterek brahim derler bir adamla evliydi; gayetr le sert bir adam... Herif zengin olduu iin, ne yapsn Bet'ck, tahamml ederdi zavall... Beni o halde grnce, Neriman, nedir bu halin, neyin var? dedi. Hi, dedim, bieyciim yok... Ayol alamn, gzlerin kanana... Genliine, gzelliine yazk deil mi ekerim?., dedi. Aman Bet, dedim, bana bir akl ver, ne yapaym da kocam kendime balyaym? Aman dert o olsun... Ondan kolay ne var? Koa ok bulunur ama, genlik, gzellik bir gitti mi, bir daha geri gelmez... Onun iin genliinde gzelliinin kymetini bil... Bak, sana bir akl vereyim, verdiim akl tut, dediklerimi yap, bak gr o zaman, eer kocan terbiyeli sirk kpeine dn165 mezse, gel yanma, ne istersen syle bana... Bu benim kanc evliliim, kocalarmn hepsi de beni el stnde tutarlar. Ben btn kocalarma byle yaptm da ondan bilirim. Ne yaptn aman anlat!... diye stne dtm. Allahma ok kr, bu usulle ok muvaffak oldum. Ama bak, bu anlatacaklarn aramzda kalsn, sr... dedi. Aaa, tabii... lsem kimseye sylemem! diye szverdim. Eer birine tlatrsan, bilmi ol, yarn -br dnyada iki elim yakandadr... Yemin billahi ettim kimseye sylemeyeceime. Onun kefettii usul btn kadnlar renirler de yaparlarsa, hibir koca akta kalmazm... Sen, dedi, ne yapp edip kocan kskandracaksn... Aman Bet, dedim, yapmadm m sanyorsun? Ne yaptmsa kskandramadm. Hatta kendikendime ak mektuplan yazp kendi adresime postaladm. Bana gelen mektuplan amaz ki... Benden hi phelenmez. Kendim gsterdim mektuplar... Ne dese beenirsin: Btn erkeklerin k olduu kadna yalnz ben sahibim, gsm kabanyor! demez mi! Bir keresinde de kocama imzasz mektup gnderdim : Kannz sizi aldatyor diye... u kadarck kzmad. Seni ekemiyorlar da ondan dedikodu kanyorlar dedi. Kocam beni hi kskanmazd, bana sonsuz itimad vard. Kendisini deli gibi sevdiimi, gl stne gl koklamyacam bilirdi. Betl, 166

 Kz sen ne safsn, dedi, bu seferki dedikodu olmyacak ki... Kocan seni kendi eliyle yakal yacak, anlyor musun? Seni baka bir herifle koyun koyuna yakalar da hereyi gzyle grrse, artk inanmaz olur mu? steristemez inanacak... Ho, ikinci kocamn da bana o kadar byk itimad vard ki, beni yatakta bakasyla bastrd halde; gzlerine itimad sarsld da, bana itimad hi sarslmad. Onun iin ben bu ii artk yalnz kocama deil, be-on kiiye birden gsteriyorum ki ahitli ispatl olsun... Hatta iin iine hkmeti bile kantrmal... Benimle aka ediyor sandm, Aman hkmetin elini sokturmayalm! dedim. Hkmetin eli girerse zabt filn tutulur, gazeteler yazar, kocan da gk diyemez... dedi. Betl haklym. Bu benim kocam eidinden herifler bir kere evlendiler mi, nasl olsa evdeki kan torbada keklik diye, dardan otlamaya kaj-karlar, gzleri hep sada solda olurmu. Evdeki elde bir, gelsin baka kadnlar... Bir kere evlendiler mi, ay gemeden evde-kine doyarlar. nan olsun byledir bu erkek milleti. Enayiler sanrlar ki, kendi kanlan irkin, yada beceriksiz de, o yzden hibir erkek yzlerine bakmaz. Yahut sanrlar ki, kanlar kendilerine krktk tutkun olduundan gzleri baka erkei grmez. Kendilerine pek gvenirler, kanlannn gznde kendilerinden stn erkek yok sanrlar. te o zaman erkek milleti hap yutar. stne alnma ama, erkek deil mi, hepsi de byledir, kk kurusun... Ne zaman ki kanlan kendilerini boynuz167 latr, kendi elleriyle yakalarlar, hah ite o zaman akllar balarna gelir Vay anasn, demek bizim karda i varm!... diye balarn tatan taa vururlar. yle ufaktefek eylere de bitrl inanmak istemez aptallar haaa... yice, hereyi gzleriyle grecekler. Dnyada kendilerinden baka erkek yok sanrlar aptallar... Dnyann en yakkls o, en akll erkei o, en akac erkei o, en kibar o... Betl, Ne alayp duruyorsun kz aptal, kalk hemen kocana ihanet et... dedi. Kendikendime yapamam... dedim. Ben sana yardm ederim... Hadi giyin, kendine eki-dzen ver. Ben seni tandk bir randevu evine gt reyim... Aaaa!... Sen ldrdn m Bet, o nasl sz? Ben namuslu bir kadnm, dnyada yle ey yapamam... Ben yabanc bir adamla beraber yolda gezerken, yahut muhallebicide otururken kocam bizi grecek sanyorum. Karnn zoruna bak! Bet de yani, ne de bilmi karyd, aman ya-rabbi... Dediine gre, onun bana salk yerdii bu usul, eskidenberi bizde varm. Eski aileler de byle yaparlarm; hem de en dindarlar... Kz sen deli misin, hi eskiden byle eyler olur mu? Eski zamanda randevuevleri yoktu, dedim. Randevuevleri yokmu ama, bu ii kendi evlerinde yaparlarm. Hem de kocalar, kendi elleriyle karlarn yabanc herife teslim ederlermi. Yaa.. Sonradan bakalarna sordum, dorudur, dediler, Kocalar, eskiden, boandklar kanlaryla bir daha evlenmek isterlerse, namuslarn temizlemek iin, karlarna parayla kiralk koca tutarlarm. Kiralk koca, bir gece iin, kocasndan boanan kadnla evlenirmi. Ertesi gn sabah, kiralk koca kadn boar, asl koca da eski karsn, tertemiz olarak geri alrm. Bunun adna hlle denilir-mi. Yaa, eski kocalar hem de para vererek kendi elleriyle karlarna hulleci getirirlermi. Bizimki de modern hlle olacakm. Hulleci denilen o bir gecelik kiralk kocalar, kadna yatak odasna girip sabahlarlar, ama parmaklarnn ucunu bile kadna dokundurmazlarm. te tam bizim yapacamz gibi biey. Vallahi aklm yatt bu ite. Mademki eski detimizmi, neden yapmayaym? Ben yeni bir det karmyorum ya... Yalnz biey var, bu hullecilik ilerini bilenlerin anlattklarna gre, o hulleci denilen heriflerin bazlar, gece kadnla yatak odasnda kalnca, Sen benim nikhl karmsn, istediimi yaparm sana... diyerekten, pazarl bozarlar, kadn yle memnun eder, yle memnun ederlermi ki, ertesi sabah erkenden kadnn eski kocas, heyecanla, merakla yatak odasnn kapsn anca kadn ona, Defoool! Ben seni dnyada istemem... Allahma ok kr ben dengimi ancak imdi buldum! diyerek, boand eski kocasn kovar, hulleciden de ayrlmazm. Ya benim bama da byle biey gelirse diye dm patlyor. yle ya, eytandr, insan kandrr. nsan sonunun ne olacan bilir mi? Ben o zaman gnn birinde randevuevi ileteceimi ner-den bileyim? Aln yazs ite... O ok bilmi Bet, 169 Biey yapacak deilsin ki... dedi. Hem namusla benim bu dediimin ne ilgisi var? Sanki sen namuslusun da, ben senin kadar namuslu deil miyim, una bak... yilik de yaramyor. Kt bir niyetle randevu evinde yakalanmayacaksn ki... Sen insann iine bak, iinde ktlk olmasn da... Ay bir de yakalanacak mym? dedim.

 Tabii ya... Yakalanmazsan, kocan nasl duyacak da inanacak? Kocan evine balamak, yuvan korumak iin buna katlanacaksn, anladn m? Madem sen bir dii kusun, kocann yuvasn da yapacaksn. Neden demiler yuvay dii ku yapar diye... Yani sen randevu evinde yakalanmya-caksm da, kocan m yakalanacak? O yakalanrsa daha m iyi? Yapamam. Ayol sen biey yapmyacaksm ki... Bu randevu evi, senin bildiin evlerden deil. Yoksa sen yle mi sandn? Aaa, daha neler! yi dinle beni. Sana parayla bir adam tutacaz. Eli eline de-miyecek, anladn m? Namusun yine namus... Namusuna hibiey lzm gelmez. Senin iinde ktlk yok ya, sen ona bak... Evde gl gibi karsn brakp srtklerin peinden koan benim kocam gibi azgn heriflere byle yapmak lzm. Baz kocalar bundan holanyor, ne yapacaksn? Karsndan kazk yemeyince rahat edemez byleler!... Sen o adamla randevu evinde bulumadan nce Filnca yerde randevu evi var! diye ahlk zabtasna telefon edeceksin. Kim, ben mi?.. Sen ldrmsn... Yalnz, Randevu evi var diye telefon etmek yetmezmi. nk her yerde randevu evi var, Ah170 lk zabtamz hangi birine yetisin... Onlar da insan, deil mi ya... Onlarnki de can... Programlan varm. Programlarna gre ev basarlarm. Bet bana dedi ki: Kocamn bana gveni byktr. Baka erkekle o biim yakalasa bile inanmaz diyorsun. Dorudur, inanmaz bu. herifler. Hani ne demiler: Grmek istemeyenden daha kr, duymak istemeyenden daha sar, renmek istemeyenden daha mankafa olamaz! Benim de kocalarmdan kimisi inanmad. Kanma tuzak kurmular, yalan sylyorlap> dedi. Hatta hi unutmam kocalanmdan biri, dnyann parasn verip, anahtar deliinden ektirttiim poz poz, iki kiilik o biim resimlerimi grd de, ona bile Fotomontajdr diye inanmad. nanmyacak herif, ne yapsan inanmaz. Onun iin sen ahlk zabtasna telefon ederken, baka biri de kocana telefon edipi senin gittiin evin adresini syleyecek. Yani basknda hem ahlk zabtas, hem kocan bulunacak ki, en kk bir pheye yer kalmasn... Bet, dedim, verdiin akl beendim ama, ya kocam boarsa beni? ' Boamak m, dedi, ayol deli misin, tecrbeyle sabit, kocan seni baka herifle yakalasn bir, bak nasl Kancm, ruhum, canm, ekerim diye eteinin etrafnda pervane olacak... Byle heriflere byle lzm cicim... Eh, ne yapaym, tek yuvamda mutluluk olsun da, hereye razym. Benimle bastmlacak adam nerde? dedim. Var, o da hazr... dedi. imdi bu ileri yapan, bu ilerle geinen adamlar varm. Betl'le onun tand ve namusuna 171 son derece gvendii byle bir adama gittik. Herif bizden ikibin lira istemez mi! Aman ne diyorsun sen, ikibin lira da olur muymu!... Ne dese beenirsin... Ben kelleyi koltua alyorum Hanmefendi Sonra eliyle kendi ensesine ap ap vurup, Rica ederim Hanmefendi, u kelleye bakn. Byle bir kelle ikibin lira etmez mi? dedi. Adamn kellesi, kula yerinde... Adam, Ya kocanz bizi bastrnca, ekip vurursa? dedi. Doru sylyor ama, o ekip vurma ii benim korama gre deil. Zavallnn ba yok, tabancas yok, yrek desen o hi yok... Neyi ekecek de kimi neyle vuracak? Biz ikibine raz olduk. Hep birlikte gzel bir pln kurduk. O gece kocam, sabaha kar eve geldi, hem de zirzurna sarho... Ertesi gn evden karken, Ben bugn annemlere gideceim... dedim. Hi sesini karmad. Kocam gidince ben de sokaa frladm. Doru Betl'e... Aman Bet, dedim, hi olmazsa aile seviyemizle mtenasip bir yerde baslsaydm. Mesel, Boazii'ndeki turistik oteller bu i iin daha uygun deil mi? Turistik oteller dk seviyeliymi, baya kadnlar devam ediyormu. Yine en rahat randevu eviymi. Bet beni bir apartmana gtrd. Parayla tuttuumuz adam daha nceden gelmi, bizi orada bekliyormu. 172 Biz odaya girdik. Dnnz, yabanc bir erkekle, bir odadaym... Helecandan elim ayam zangr zangr titriyor. Bu odada telefon da var. Odaya girer girmez, hemen telefona kotum. Ahlk zabtasna telefon edeceim. Adam : Aman ne yapyorsunuz hanmefendi, byle olmaz! dedi. Ya nasl olur?

 Soyunmadan olmaz. nce bir gzel soyunun. Kocanz sizi giyinik grrse, inanmaz ki... Mantomu kardm, adam, Daha, daha soyunun, dedi. Benim ekindiimi grnce, Hanmefendi, dedi, biz bu ii ilk yapmyoruz. Elimizden neler geldi, geti... Herkesin rzk baka bir yoldan... Biz de oluumuzu ocuumuzu bu yoldan geindiriyoruz. Bendeniz, vnmek gibi olmasn, sizin gibi ka hanmefendinin saadetini temin etmiimdir, yuvalarn yapmmdr. Hatta hizmetimden yle memnun kalanlar var ki, hl beni evlerine arrlar. Bendeniz de ziyaretlerinde kusur etmem. Soyunun, soyunun!... Hi ekinmeyin! Ben sizin bildiiniz erkeklerden deilim. Size kt gzle bakarsam, gzm kr olsun. Senin gznn nnde soyunamam... dedim. Ben bam duvara eviririm. Dnp bakmam. Dnya hiret kzkardeim olun! dedi. Adam yzn duvara evirdi. Ben de soyunmaya baladm. Adam, O ne byk ben, krkbir buuk maallah... Hi o kadar byk ben grmemitim. Allah nazardan saklasn... dedi. 173 . I Benim uramda iri bir ben vardr. Hnzr he- rif benimi nerden grd? Oramdaki benimi kocam bile grm deildir. Hani yzn duvara evirecektin? diye bardm. Yzm duvara dnk! dedi. yleyse gizli yerimdeki benimi nasl grdn? diye sordum. Benim, dedi, ruh gzm vardr; nmdeki-ni de grrm, arkamdakini de... Bir de dnp bakaym ki, ne grsem beenirsin... Evet, herifin yz duvara dnk ama, duvarda koskoca boy aynas var... Tuu utanmaz! diye bararak kendimi yatan iine attm. Hemen telefona sarldm. nceden ezberlediim Ahlk Zabtas'mn telefon numarasn evirdim. Telefona kana, evin adresini verip, Buras randevu evidir, acele gelin, yetiin! dedim, telefonu kapadm. Adam, imdi gelirler, dedi, benim de soyunmam icap eder. O neden? diye sordum. Siz yatakta ben giyinik, olur mu? Sonra kocanz inandramayz. Bu kancs, bilmez miyim: Kocalar inandrmak kolay olmuyor. Soyun ama, bana bir adm yaklarsan, sonra karmam... dedim. Zaten hi siz karmayn, daha iyi... dedi. Adam da soyundu. Vcudu hi de fena deil, hatta gzel bile denebilir. Sakn baktm sanma ha!... Bakmadm, hi bakar mym... Aynadan gryorum... 174 Beklemeye baladk. On dakika, onbe dakika geti. Evi basan masan yok... Bir daha o numaray evirip, telefondakine, Hani gelecektiniz? Neden gelmediniz? Yarm saattir sizi bekliyorum, dedim. Telefondaki adam, Neresi oras? dedi. Bir daha adresi syledim. Ayrca kolay bulsunlar diye de tarif ettim. Bekle bekle, basan yok... Yava yava canm sklmaya balad. Adam, Ben byle plak dm, zatrrie olacam. Msaadenizle hanmefendi, artk yataa giriyorum, dedi. Baktm, tirtir titriyor zavall. Acdm. Gir ama, arkan dn, dedim. Adam da yataa girdi. Ben bir daha telefon ettim. , Ayol, hani gelecektiniz? . Nereye? Demin siz bana geleceiz diye sz vermediniz mi? Adresini verdiim yer, randevu evidir. Telefondaki ses telland: Aman adresi bir daha verin... Ka kere vereceim canm? Bir kere daha adresi verdim. Bekle bekle kimse gelmez. Bir daha telefonu atm. Ayol basacaksanz basn artk u evi... Neresi oras? Bir daha- adresi verdim. Heyecandan zangr zangr titriyorum. Hadi ahlk zabtas gelmiyor,

175 ya kocam neden gelmez? Bet O'na dardan telefon edecekti. Duyar duymaz hemen koup gelmesi lzmd. Ne kocam geliyor, ne ahlk zabtas... Birden telefonun zili alnca korkup hopladm. Bana, aknlktan kapnn zili alnm gibi geldi. Eyvaaah, basldk! diye bardm. Yanba-mda yatan adam, Ne korkuyorsunuz hanmefendi, biz buraya baslmaya geldik, telefonun zili alyor, korkmayn... dedi. Aklm bama geldi, alcy kaldrdm. Telefon eden Betl'm. Ayol bitrl kocan bulamyorum, dedi. Bu saatte yazhanesinde bulunur. Yazhanesini bulamyorum ki... Telefon hatlarnda yine karklk var. Senin kocann telefon numarasn eviriyorum, hep baka yerler kyor. ki saattir telefonun bandaym. Ka kiiye telefon ettim. Karnz filn yerdeki randevu evindedir, dedim, adres verdim. Telefonda konuurken heriflerin seslerini duysaydn glmekten lrdn, bouluyormu gibi... Kimisi alad, kimisi inledi, kimisi bard, kimisi de kfr etti... Neden sonra telefon ettiim adamlarn kocan olmadn anladm. Adamn birisi, Yanl hanmefendi, benim karm randevu evinde baslamaz, nk bekrm. Numaray yanl evirmisiniz, dedi de aklm bama geldi. Ben de artk telefonda karma kocan kmaynca, sizin olduunuz yerin adresini vermiyeceim. Peki ne olacak? Bekle biraz daha... Kocan tulmaya alyorum. Sen ne yaptn? 176 Ben de sabahtanberi telefon ediyorum, geleceiz diyorlar, hl gelmediler. Betl telefonu kapad. Ben bu sefer bir daha ahlk zabtasna telefon ettim. Beyefendi neden hl gelmiyorsunuz? diye sordum. Telefondaki adam, Nereye hanmefendi? diye sordu. Nereye olacak, randevu^evine... Demin size adresi verdim ya... Adresi ltfen bir kere daha tekrarlar msnz? Yazn da unutulmasn... Adresi verdim. Telefondaki adam, imdi acele iim var, gece gelsem olmaz m? dedi. Gece olmaz, benim de iim var... dedim, kt diye telefonu kapadm. Benim durumumu dn! Yabanc bir adamla bir yataktaym. Evet herifle aramzda mesafe var ama, olsun... Yanmda yatan adam, Greceksiniz, dedi, hi merak etmeyin. Kocanz ikimizi bir yatakta yakaladktan sonra sizi affedecek. Kocanza Aramzda hibiey yoktu diye yemin edeceksiniz. Yalan m yani? te aramzda hibiey yok. Siz de plaksnz, ben de... Aramzda i amar bile yok. Boyuna glp duran adam, leri git! diye ittim. yorum! dedi. teye git canm... Ben gidiyorum, siz boyuna yaklayorsunuz, karyoladan deceim, demez mi! 177 **> Atm azm, yumdum gzm herife... Adam en sonunda, Affedersiniz, dedi, biz buraya i iin geldik, siz benimle sahici kan-kocaymz gibi kavga ediyorsunuz. Alamaya baladm. Adam da salarm okayarak, Alamayn rica ederim... diyor. ek elini, ben namuslu bir kadnm. Canm isteyince alarm, kocam bile karamaz... diye bardm. Adam, \, Sizi byle grrler de zor kullandm sanrlar... Alamayn rica ederim... dedi. Erkeklerin hepsi byle... Kocam da yledir, hemen uyuya kalr. Yanmdaki herif horlamaya balad. Baktm gelen giden yok, ben de ktm ordan. Ben giyinip de dar knca, ev -sahibi kadm bana, Ayanz maallah ok uurluymu, bizim eve hi bugnk kadar mteri gelmezdi... dedi. -Kadn, ahlk zabtasna telefon ediyorum, diye ona buna telefon edip eve boyuna mteri ardm ne bilsin? Sen u aksilie bak; her gece sabaha kar eve gelen kocam, dndmde ierde bulmyaym m? Gelmi, beni bekliyor. ok merak ettim ekerim, neredeydin? dedi.

Hayatmda ondan iittiim ilk tatl sz budur.. Ertesi gn anlatnca Bet, Bak grdn m? dedi, ben sana sylememi miydim? Daha imdiden tesirini gsterdi. Bu 178 nerifler bundan anlar. Hele bir de sk sk yapsan bu ii, kocan sana kul-kle olur... Ne yapaym, tek kocamn sevgisini kazanmak, onu yuvamza balamak iin, her fedakrla katlandm. Sonunda kocam kuzu gibi oldu. Ne desem yapyor, szmden dar kt yok... u saatte gel ,Peki ekerim!, u saatte git!, Peki yavrum! A krolasca herif, madem Hayatm, ekerim, yavrum, canm, ruhum, kancm! demesini biliyordun da, u tatl szleri boynuz takmadan nce syleseydin ya... Gene bir gece, ben o evdeyken birden odann kaps rak diye ardna kadar almaz m! Ben, eve baskn versinler diye o kadar telefon ettim, getirtemedim de, o gece ahlk zabtasna baslmadk m!... Kiminin dediine gre, o evin baslma sras o gece gelmimi, kiminin dediine gre de, ev ileten kadn zel vergisini' tam olarak zamannda dememi. Basldmzn ertesi gn "btn gazeteler benden bahsediyordu. Yksek sosyeteden tannm bir i adamnn ei olan bayan N. F. randevu evinde uygunsuz vaziyette basld! Ondan sonra Bayan N. F. mehur oldu, adm sk-sk gazetelere geti. Hibieye yanmam da, Nermin Frtna adnda bir kadm vard, gazeteler Yksek Sosyeteden Bayan N. F. diye bahsettike, kendi stne alnmaz m, ite ona yanarm. Aka biey sylemiyor ama, sanki baslan kendisiymi gibi sada solda vnyor ki kocas kymetini anlasn... Benim adm Nermin Fertikez, onunki Nermin Frtna... Ben kimsenin hakkn yemek istemem. O da baka bir yerde baslm olabilir. Ama gazetelerin Yksek 179 Sosyeteden Bayan N. F. ifresiyle yazdklar bendim. Sonra kocam ne mi yapt? Ne yapacak, hii... lk baslmzda kocama O adamla aramzda hi-biey yoktu! diye yemin ettim. Kocam yemine inanr. yi ki tam zamannda yetiip baskn yapmz kancm, yoksa namusum iki paralk olacakt... dedi. Ondan sonra mum oldu, mum... Ne desem yapard, bir dediimi iki etmezdi. Gazetelerde Bayan N. F. diye ifrem ktka ayaklarma kapanr Aman karcm o eve gitme de, ne yaparsan yap kendi evinde... diye kpek gibi yalvarrd. Ne? Seviyor muyum? Yok canm, artk bende sevgi filn kalmamt. nceleri kocam deli gibi seviyordum, eek herif bunu anlamad. Hereye katlanan, kpek gibi yalvaran koca hi sevilir mi! Eskiden ben ona Ne olur, darda ime! Gel evinde i! stersen arkadalarm da getir! diye yalvarr, iki sofralar kurardm evde. Sonralar o bana Karcm darda kalma, evinde yap ne yaparsan... stediini getir eve! diye yalvarmaya, kendi eliyle iki sofralar hazrlamaya balad. stelik kskant da... Ne yaparsan yap, yeter ki benim haberim olsun... Benden sakl yapma!... diyordu. Bu da bir acaip kskanlk ite... Benimkisi sevgi deildi canm, alkanlk. Aile yuvamz yklmasn diye, ben de kendi evimizde almaya baladm. Kocamn da ii rahat etti. Almt. Senin halan da bizim evde alrd. Tabii... Evliydi... Kocasyla bile geldikleri olurdu, aile dostlarmzd. Sonra ne oldu, bilmiyorum. Ankara'ya gitmi, orda ev am diye duydum, bir daha da grmedim. yi kadndr, ben O'nun ok iyiliklerini 180 grdm, neme lzm... Ah Bet ah... yle greceim geldi ki... Seneler var grmedim... Ne olur, grrsen syle, bana gelsin... Uzaktaysa bir mektup yazsn... Ah nasl severim, anlatamam. Bir Mertekzade brahim Bey vard, O'nu bulursanz, O size Bet'n nerde olduunu syler, bilse bilse o bihr yerini... Bet'e o zaman Tatl Bet derlerdi, nam yleydi, ne tatl kadnd, ne tatl... Dnya bu ite, bir zamanlar sosyetenin tapt kadn bile unutuldu, gitti... Neye kalktn? Gidiyor musun, neye acele ettin yle... Glegle... Mutlaka bir haber bekliyorum... Glegle... BR GAZETE HABER Yirmi milyonluk miras duyan, Babas benim! diye ortaya kyor. Yirmi milyonluk miras paylamak iin, Gll, nam- dier Tatl Bet diye tannan kadn, akrabalar heryerde aryorlar. zmir (T.H.A.) Avrupa'da ve Amerika'da milyoner avcs olarak n yapm ve sosyetede Tatl Bet diye tannan bir kadna, Msr'da len amcasndan kalan ve yirmi milyon dolar olduu tahmin edilen miras ok ilgin bir dva konusu olacaa benzemektedir. Tatl Bet, kk yata, daha adi Gll'yken kynden stanbul'a gelmi, adn deitirmi ve basit bir sokak kadnyken, trl maceralardan sonra yksek sosyetenin nl kiileri arasnda kendine bir ad yapmasn baarmt. Zeks ve gzellii sayesinde, ok gemeden Avrupa Yksek Sosyetesi'nin kaymak tabakas arasnda kendine yer salayan Tatl Bet, bir arap eyhiyle evlenerek prenses nvanin bile al181

mt. Sonralar nedense kendini gizleyen ve bir keye ekilen, bir zamanlarn gzellii dillere destan kadn Tatl Bet'e Msr'da len amcasnn vasiyeti zerine milyonlarn miras kald haberi, mirastan hisse almak umuduna kaplan Tatl Be-t'n akrabalar olduklarn iddia eden ve kyls olan pek ok kiiyi heyecana getirmitir. Esas adyla Gll olarak ayrld kyndeki akrabalar, imdiye kadar yzn bile grmedikleri Tatl Bet' aramaya koyulmulardr. Bu arada ok ilgin olaylar ortaya km, byk miras duyan yal erkek, Gll'nn yani tannm ad ile Tajtl Bet'n babas olduklarn iddia ederek, mirastan hisse isteinde bulunmulardr. Bunlardan biri Annesi benimle evliyken Gll'ye gebe kalm ve yedi aylk gebeyken, beni brakp baka bir kyden Yakup adnda birine kamt. Gll, anas Yakup'la imam nikahyla evliyken domutur. O'nun gerek babas olduuma tanklarm da vardr! demektedir. Bundan baka Gll'nn asl babas olduklarn iddia eden baka kimseler de bulunmaktadr. Mirastan hisse isteyenlerin saylar gndengne artarak, imdilik yirmibee yksel-misse de, vasiyetnameye gre asl miras olan Tatl Bet bulunamadndan, hatta yaayp yaamad kesinlikle bilinemediinden, hissedarlar, mirastan haklann alabilmek iin dava aamamaktadrlar. 182 YIRTIK LEYL NAMI LE MARUF MKERRER SABIKALI KADINLARDAN OLUP... imdi efendim, aradnz kadnn ismi bilin-seydi, hastanemizin giri kayt defterine bakar, hemen bulurduk. Bir ipucu verseniz bana... Acaba aile kadn m? nk evli barkl, oluklu ocuklu aile kadnlarndan da, maalesef turistik denilen otellerde filn, hatta husus evlerde baslarak uygunsuz vaziyette yakalanp buraya getirenler ok oluyor. Pekiy, Mmtaz Bey size hibir bilgi vermedi mi bu kadn hakknda? Yaaa?.. Estafurullah... Mmtaz Bey'in isteklerini emir telkki ederim. Aa yukar hastanemize ne zaman geldiini bilseydiniz... Geen sene mi yatm buraya? Ayn da bilseniz, bakardk deftere... Ekli naslm? Siz de bilmiyorsunuz... Ama size anlattklarna gre, sihirli* hrn bir kadnm... Vallahi beyim, bunlarn iinde sinirli, kavgac olmayan yoktur ki, hepsi kavgac, hrn, farfara... Ka yalannday-m? Krkn gekin!1.. Hu, onlarn meslei iin ok gekin... yleyse ok dk bir kadn olacak bu... Zhrev Hastalklar Hastanesi'ne ilk d my-m?NHaaa, ok girip km... Sabkallardan desenize...s O zaman bulmak biraz kolaylar. Hastanemizde yatanlar arasnda mutlaka O'nu tanyanlar vardr. Baka bir malmat yok mu? Vallahi ok zor beyim... Hafif topallyor muymu dediniz? Sol gznn altnda dudana kadar bir yara izi varm dediler size... Haaa, anladm... 183 Canm, tanmaz olur muyum hi? Bizim devaml mterimizdir... Hh hh hh!... Yrtk Leyl derler. O'na. Bir lkab da yamal Leyl... Suratnda derin bir yara izi var da ondan byle demiler. Yamal Leyl, yahut Yrtk Leyl deyince, piyasadaki btn kadnlar tanr O'nu... F, gayet eli maal, syrik bir kadndr... Aman beyim, O'-nunla bir ordu asker baedemez. Emniyet sicilinde O'nun mutlaka sabka dosyas vardr... Asl dosyas Ahlk Zabtasnda olacak... Ama Yrtk Leyl geen sene hastanemize gelmedi hi... Son gelii buraya, iki seneyi geiyor. Evet yle ya... lk seneyi geti... Giri defterine de baktrr, anlarz ya, kolay... oktanberi buralara dt yok. Size O'nun yeri mi lzm? Mutlaka kendisini bulup konumalsnz? yleyse durun bakaym... O'nu ierdeki kadnlar bilir. Halit efendi!... Gel buraya! Halit efendi, abuk bana Mel-hat Hanm' ar... Beyim, O'nun son bir vak'as oldu burda... Korkun biey... Hatrladka hl tylerim rperiyor... Bunca senedir ben burda nelere ahit olmuumdur, ne facialara, ne cinayetlere, ne kavgalara... Ama Yrtk Leyl'nn yaptn kimse yapmad... Anlatsam, aar kalrsnz beyim... Anlataym... Geldiniz mi Melhat Hanm... Siz, Yrtk Leyl'y hatrlarsnz deil mi? Tabii, ite o kadn... imdi bize Yrtk Leyl'nn yeri lzm, acaba ner-dedir? Koua gidin de ltfen, sorun kadnlara, bakalm nerde olduunu bilen var mym? Mutlaka bilirler... Eskiler bilir, hepsine sorun teker teker... 184 Eveeet, bu Yrtk Leyl'y ben ok iyi tanrm, eskiden gzel kadnm, yle derlerdi. Ama hastaneye ilk dtnde bile artk gzellii snmek zere. Yalnz, cami yklmsa da mihrap yerinde derler ya, ite yle... Sonra sonra iyicene bozuldu. Sesi kalnlat, bouk bouk,, deta hrldar gibi konuuyordu. irkinleti de, ok irkinleti, yzne baklacak hali kalmad... Halbuki eskiden hastaneye yatt m, nah byle ziyaretisi gelirdi; ziyaretileri d kapda kuyruk olurdu. Bizim burasn belki de bilmezsiniz, piyasas yksek, gzel bir sermaye kadn dt m buraya, ev ileten kadnlar o sermayeyi birbirinden kapmak iin yara girerler: Senin evinde alacak, benim evimde alacak diye... Bir zamanlar Yrtk Leyl'y paylaamazd mamalar. Hergn hediyeler getirirler, paralar verirler... oook gnl gz tok kadnd neme lzm... Kendisine ne gelirse datrd burada-kilere. Hastabakclara, hademelere filn bol bahi verirdi dorusu...

Sonra ok kltrl kadnd haaa... Birka lisan bilirdi beyim. Bizim burann doktorlanyla Franszca konuurdu ki, doktorlar O'nun Fransz-casna cevap vermekten ciz kalrlard. Demek efendim, yksek bir aileden kadn... Eee, dmez kalkmaz bir Allah... Biz burda ok eyler grdk beyim... nsan ne oldum dememeliymi, ne olacam demeliymi... Az msaad edin, ben size eski defterlerden O'nun kaydn bulurum... imdi... Halit Efendii! Bana gemi senenin giri defterlerini getirir-misiniz? Fakat son geliinde ok dknd, birden km. Hi geleni gideni, ziyaretisi olmad. yle 185 sessiz dururdu, birbana... Kimseyle de konumaz... Fakat bir kzd m hi zaptolmaz... Birka vak'as oldu da ordan bilirim. Kafas kznca dnyay gz grmez, bir kou dolusu kadn nne katar kovalar... Getirdiniz mi Halit Efendi... Bu defterlerden birinde olacak... Bakalm... imdi buluruz... Az msaade edin... Hah, ite, ben syledim size. Okuyorum defterden: Hakik hviyeti malm olmayp ve kendi ifadesine gre nfus kd ve nfus kayd da bulunmayan ve ahlk zabtas sicilinde ve muhitinde Yrtk Leyl ve nam- dier Yamal Leyl nam ile maruf sabka-i mkerrire echabndan olup, polise tanzim olunan zapta ve merbut fezlekeye gre... tarihinde, gece saat 2.30 da Taksim Gezisi parkndaki aalar arasnda bir erkekle uygunsuz vaziyette grlerek bekiler tarafndan der-derst edilip ahlk zabtas ekibine teslim edilen... Hakik hviyeti malm deil. Vallahi ben size biey syliyeyim, bu trl vak'alar ok olur bur-da. Ahlk zabtasnn yakalayp Zhrev Hastalklar Hastanesi'ne sevk ettii kadnlardan bazlar: iyi aileye mensup olur veya evli olurlarsa hviyetlerini gizlerler. Ama polis nasl olsa onlarn hviyetlerini tesbit eder, fakat Yrtk Leyl'nn hakik hviyeti tesbit edilemediine gre, ben bu kadndan pheleniyorum beyim... Siz de mi pheleniyorsunuz? Belki polis o sebepten aryor. Efendim, bu kadn yksek sosyeteye mensup asil bir familyadan olmal. Ailesi bilinmesin diye hviyetini gizliyor. Belki de bu yollara dt diye, ailesi O'nu reddetmitir, kimbilir... nk beyim, o kadar kltrl kadn baka ne diye kendini gizlesin! 186 Bakn burdaki son vak'asn anlataym. Zaten ondan sonra da bir daha gelmedi buraya, grmedim... Hl hatrmda... Nasl hatrmda olmaz, unutulacak gibi deil ki... Hastanemize on yanda bir kz ocuu getirmilerdi. Bir adam bu kz ifal etmi. Kz muayenede hastalkl kt" Demek stelik herif bir de hastalklym, alam kza da... Kz yatrdk hastaneye, tedavi ediliyor. Yrtk Leyl da o zaman hastanede. Ya kk ama, gen irisi gzel bir kz. Byle gzel bir kz dt m hastaneye, kadn simsarlar, ev iletenler, muhabbet tellllar, hele o randevu evi sahipleri, kz kendilerine balamak iin hi brakmazlar. Para verirler, yardm ederler, bakarlar ki kza, sonradan hastaneden knca kz ellerine alp altrsnlar. Yrtk Leyl, bu kk kz yanna ald, O'nu koruyor. Hatta o zaman benim kulama geldiine gre, kz iletecekmi de, ondan himaye ediyormu, filn diyorlard. Ne yalan syliyeyim, ben de inandm. nk bu fahieler yalanp da alamaz olunca, yanlarna byle bir kz alr, O'nu altrp krpe kzn srtndan geinirler. Sonra, o size anlatacam cinayet olunca anladk ki, iin iyz hi de yle deilmi. Biz iin asln, sonradan kk kzdan rendik. Yrtk Leyl kza demi ki, bilmem yalan bilmem doru, ben size kzn o zamanki ifadesini naklediyorum... Yrtk Leyl da eskiden bir evde evltlkken, daha kk yata O'nu da bir herif ifal etmi, ondan sonra da sokaa dm. Bandan geenleri anlatp, kk kza ders verirmi hergn. Bana kalsa 187 yalan... Kzn gzn korkutmak iin bu yalan-. uyduruyor ki, kz akln bana toplasn da, kadn simsarlarnn eline dmesin. Yrtk Leyl'da yle evltlk hali filn yok... Evet, edepsizliine gayet edepsiz ama, oturup doru drst konuunca da haz hanmefendi... Ne diyorum size, birka ecnebi lisanna vakf kadn... Hi yle evltlk olur mu? Gya kza anlattna gre, kendisi bir kyl kzym da, vei anasnn yznden O'nu babas bir doktora evltlk vermimi... Kymn adn bile bilmiyorum, yalnz evimizle bir de evimizin arkasndaki eme hl gzmn nndedir dermi. O cinayetten sonra kz anlatt bunlar bize. Bign, akama yakn saatlerdeydi. Kadnlar hastanenin bahesinde geziniyorlar. Ben de gene odamdaydm. ki polisin arasnda bir adam getirdiler, kk kz ifal eden ite o adamm... Polisler kzla adam yzletirecekler. Kz ardk buraya. Kz adam grnce alamaya balayp, Evet, beni ifal eden bu adam dedi. Zabt tutuldu. Polisler adam dar kardlar. Bir-iki dakika geti gemedi, dardan bir feryat duyduk... Bir de pencereden ne baksam beyim, o Yrtk Leyl var ya, iki polisin arasndaki adam yakalam, doram doram doruyor. Herif feryat ediyor ki, feryad gklere smaz... Hep birden koutuk. Yrtk Leyl'y zaptetmenin imkn yok... Beyim o kadn, o sska, hastalkl kadn, bir elik beden olmu, o iki polis ve daha be-on erkek, adam elinden alamyorlar. Yrtk Leyl, kz ifal eden adamn geldiini renince, parmaklarnn arasna birka jilet sktrm. Adam, kzla yzletirildii odadan dar karlnca, herifin neresi gelirse, veretmi ji-

188 leti... Adam para para doruyor. Beyim, adamdan bir kan fkryor, bir kan fkryor, bu bizim koridor hep kan gl oldu. Belki on erkek varz, adam Yrtk Leyl'nn elinden kurtaramyoruz. O koca herif, jiletleri yedike kzler gibi br-yor, fakat kadnn penesinden kaamyor ki, svp da cann kurtarsn... O yana kayor, Yrtk Leyl tepesinde; bu yana frlyor, Yrtk Leyl ensesinde... Canalc gibi adamn banda. Adam prasa gibi doruyor canm... Yrtk Leyl, hi sesini karmadan, byk bir dikkatle iini grmekte... Adam kesmiyor da, sanki bir evkadn mutfakta havu doruyor sanrsn... Beyim ben diyeyim on dakika, siz deyin eyrek saat... Adam kurtaramadk elinden. Doktorlar, hademeler, polisler, hep urayoruz. Allah tarafndan o Yrtk Leyl'ya bir kuvvet gelmi ki dev kuvveti desen yerinde. Ayrmaya gelenleri elinin tersiyle bir itti miydi, be adm te savuruyor... Canavar olmu Yrtk Leyl.. Adam gzgregre boazlyor yahu... Salhanede sr boazlar gibi boazlyor. Neyse beyim, adam dan arp kapy kapadk da, kurtardk. Yaraly cankurtaranla alp gtrdler. Bilmem, ld m, kald m... Ama sa kaldysa da artk ondan hayr gelmez, yarm kalmtr. Yrtk Leyl'nn eli, yz, gz, st ba kan iinde... u kardaki duvarn dibine kt, derinden bir, Ooooohh! ekti. Bir zaman sustu. Dedim ya, doktorlarla aras iyiydi. Nbeti doktor, yi mi yaptn sanki Leyl, ban derde girecek... dedi. 189 Bunun zerine beyim, Leyl'y bir glme tutsun, . Ben zaten lmm, dedi doktora, beldan korkan kim? Sinirli sinirli glyor, katla katla... Gld gld... Doktor, t Hi ellemeyin, brakn kendi haline... dedi. Bir zaman gldkten sonra, bu sefer alamaya balad. Alp koua gtrdler. te Yrtk Leyl'y son grm oldu bu. Bir daha da buraya hi gelmedi. Bilmem, o iten dolay hapse mi attlar, ne oldu... Buyrun Melhat Hanm... Sordunuz mu? Ne diyorlar? Nerdeymi? Bilen yok mu? Tanyorlar-m ama, demek imdi nerde olduunu bileri kmada. Yaaa... Uzun zamandr ortalarda grnm-yormu demek... almyormu... Peki Melhat Hanm, teekkr ederim... Gidebilirsiniz... ok yazk... Koulardaki kadnlardan da nerde olduunu bilen yok... Vahvah... zldm... Nerde bulabilirsiniz acaba? Valla beyim ne diyeyim, kimbilir belki de lmtr... Kurtulmutur zavall... Glegle efendim,.. Glegle... Mmtaz Bey'e, hrmetlerimi sylersiniz ltfen... Arz hrmet ederim. Hibiey deil, ne olacak... Vazifemiz beyim, glegle... 190 BEKR ODASINA K KIZIN BIRAKTII MEKTUP Oooo, eski bir macera o efendim, ok eski... Bir genlik maceras. Bilmem ki, imdi zihnimi toparlayp da anlatabilecek miyim? Aa yukar yirmibe seneyi geti. Tbbiyenin ikinci snfnda akmtm; baktm ki beceremiyorum, Hukuk'a atladm. Hukuk'a baladm sene babam ld. Bana kim para gnderecek de bakacak... Koca stanbul ehrinde bir bama kalakaldm. Ne demitiniz adn? Betl Hanm m? Hah, ite, O- hanm o sralarda tandm. Ne tuhaf ey, kocasnn ad aklmda da, O'nunkini unutmuum; hayret dorusu... Valla bende de hi hafza kalmad yani... Ne diyordum? Evet... Kocasnn ad? ey... Hay Allah, bak imdi de O'nun adn unuttum. Hah, Erkek Kzm Bey... Kocas Erkek Kzm Bey'di. Mehur bir adam, O'nu herkes tanr. Siz bir kere Erkek Kzm Bey'i bulsanz... Belki de lmtr... O zaman bile ok yalyd. Ama hl O'nu tanyanlar vardr. Ho Betl Hanm' da herkes tanr ya..."Efendim, Betl Hamm'n ismini unutmu olmamn sebebi, o zamanlar Sansn Bebek diye mehurdu da ondan. Pek yle Betl Hanm filn diyen yoktu dorusu... Siz O'nu yine Sarn Bebek diye aryacaksnz. Onu herkes Sarn Bebek diye tanr. Tabii yirmibe yl ncesinin Sanm Bebek'i, imdi kimbilir ne olmutur; ne sannl, ne bebeklii kalmtr. Haaa, ne diyordum? Ben biey anlatyorum size? Evet, evet... 191 Nur iinde yatsn peder lnce, ben de koca stanbul iinde bir bama kalakaldm. zmirli bir arkadam vard, velkin, affedersiniz, gayetle hergele bir oland, can ocuk... On senedir mi ne, gya niversitede talebe... Artk babas para gndermekten bkm, adamn canna taketmi. Sahi, ben size ne anlatyordum kuzum? Betl m? Haaa, evet, Sansn Bebek yani... Tamam... Birka sene evvel menenjit geirdim de, ondan bitri zihnimi toparhyamyorum. Dehetli unutkan oldum. Lf nerden almt? zmir'li mi? Kim zmir'li? Haaa, arkadam yle ya... Bu zmirli arkadam, kendisine acyp da para gndermesi iin babasna, ameliyat olacam diye mektuplar yazard. Adamcaz, bu ackl mektuplar ald m, yrei dayanamaz, hemen para gnderirdi. Neme lzm,

eliak oland, dorusu ben ok yardmn grmmdr. Allah Selmet versin, seneler var. O'nu da grdm yok... imdi ben nerden getim bu lfa? Kim? Haa, tamam, yle ya Sarn Bebek'i anlatyordum. Sonra o arkada parasz kalnca Neremden ameliyat olsam acaba? diye bana sorard. Ben de mesel Apandisip ameliyat ol desem, Apandisit ameliyatna babam az para gnderiyor derdi. Kulak ameliyat or yleyse... desem, bu sefer de ki kulamdan da ameliyat oldum! derdi. Bi-gn, Gel seninle bir pansiyon tutalm; ben grdm, Beyolu'nda kyak pansiyonlar var... dedi. Neydi arkadamn ad acaba? nsan zamanla en yakn arkadann adn bile unutuyor. e... e... e... e... Hah Eref... smi Eref... 192 Eref, biliyorsun ki bende metelik yok, dedim, ben yemek paras bulamazken, pansiyon kirasn nerden veririm? Sen bana tehlikeli bir ameliyat syle, ben paray bulurum... dedi. Ben de lf olsun diye, Na lolsa imdi k, her taraf kar... Yolda kayp dtm, belkemiim krld, alya koyacaklar... diye yaz... dedim. Hemen oturdu bu eref... Nasl? Eref mi? Kim eref? yle ya, benim arkadam... Tamam... Bir telgraf yazd babasna: Ayam kayp dtm, belkemiimi alya koyacaklar. Tafsiltl mektup postada. kimizde de telgraf ekecek para yok... Sonra erif... Kim? erif canm.. Ha Eref, ha erif hepsi bir... Baka bir arkadatan bor alp telgraf ekti. Arkasndan da gayet ackl bir mektup yazd; ok mtehasss bir doktor belini alya koymazsa kambur kalabilirmi. Drt gn sonra p diye telgraf havalesiyle para gelmez mi! Gemi gn, yalan sylemiyeyim, ikiyz lira m ne... O zaman ok para... Biz hemen gittik Beyolu'na", Tarlabai'nn ara sokaklarndan birinde bir evin bir odasn kiraladk, iinde eyas da var; nc katta, sokak zerinde. imdi ben ne mnasebetle anlattm bunu? Tarlaba'na nasl geldik? Baka biey anlatyordum ben size.^. Ha, evet..'. Sonra efendim, aradan bir-iki gn geince a-kir'in babasndan... Pardon Erefin babasndan bir mektup geldi ki, zehir zemberek... ki kelimesini kpek koklasa kudurur. Adam mektubuna Ulan eyoluey! diye balyor. Meer paray 193 gnderdikten sonra farketmi ki bizim kr... Ay aman, ite Eref diyecektim... Bizim erif, geen sene de Yolda kayp dtm, belkemiini krld, alya koyacaklar diye babasndan para istemi-mi... Adam mektubunu yle bitiriyor: Bundan sonra, ldm, leim yollarda kald, aman cenaze paras gnderin, diye yazsan yine benden on para yok!... Ne olacak, hazr para abuk biter. Birer kat da elbise yaptrnca bir-iki hafta iinde para suyunu ekti. Bir sabah akir... ey ite aman, Eref kt evden... Ben alktan bitmiim, hi kprd-yamadm. Artk uyumu kalm mym, yoksa baylm mym, gecenin bir vakti Eref uyandrd beni drterek. Bak sana neler getirdim, ulan bur da alktan gebereceksin ben olmasam... dedi. Ceplerinden yal ktlara sarlm paketler kard. Her paketten pastalar, biskviler, kk sandviler kyor; cepleri tklm tklm fndk, fstk dolu... Ben hemen attrmaya baladm. Birazck kendime gelince, Babandan para m geldi? Bunlar nasl aldn? diye sordum. -j- Nerdeyse sabah olacak, uykum var, dedi, sen ye de kamn doyur, sabah anlatrm... Baktm sarho... Soyunmadan yataa girdi. Sayklar gibi, Bundan sonra srtmz yere gelmez, geimin yolunu buldum... dedi. Sonra efendim... Ben size bunlan neden an latyordum0 Biey anlatmak iindi... Haa, oyh ya, San bebek, tamam... 194 O kadar ok yiyecek getirmi ki. ertesi gn de yedik onlar. Akam olunca. Hadi bakalm, davran! dedi. Ne olacak? Gel benimle, renirsin... Gece, lks bir gazinoya daldk. inasi... Kim mi inasi? Yani ey... Neydi ismi? Hah, Eref, Yiyebildiin kadar ye, i! dedi. Sonra parasn vermeden kaacak myz yoksa? dedim. Yok canm, bu gece burda dn var, dedi. Senin akrabalarndan biri mi evleniyor? diye sordum. Benim burda akrabam filn yok... Damat taraf arkadan filn m?

Ne damad tand varm, ne gelini... Biz bu koca stanbul ehrinde enayiliimizden a kah-yormuuz. stanbul'da byle en az elli yerde her gece dn oluyormu. Bundan sonra ala paydos! Hangisini beenirsek, hangisini gnlmz ekerse, her gece en lks dn salonunda, en zengin dne dalacaz. Ye Allah Ye! Ya bizim yabanc olduumuzu anlarlar-sa? dedim. Kim, nerden anlyacak kardeim... Kz taraf zanneder ki, biz damat tarafndanz, damat taraf zanneder ki gelinin akrabasjyz... Bunlar daha dn gecesi, birbirlerinin akrabalarn tanmazlar ki... Yiyip iip elenmene, glmene bak... dedi. Hakikaten o gece yle yaptk. Damatla gelin ilk dans yaptktan sonra, srayla ordakilerin ellerini skmaya baladlar. Gelin davetlileri p195 yordu da... Bizim yanmza gelince, biz de damatla gelinin ellerini skp tebrik ettik, saadetler diledik. Gelin, sol yanmdaki kadn ptkten sonra, beni de ap diye yanamdan pt, herhalde kocasnn akrabalarndan biri sand... Damat da, karsnn bir akrabas diye pt beni... Biz iyice ptk. Haydi sofraya... Garsonlar vzr vzr dolayor. Ye yiyebildiin kadar... Kimsenin kimseyi tand yok, bizi nerden tanyacaklar... Derken dans balad m efendim! Bizim akir... Nasl? Evet, Eref diyecektim ite... Bizim Eref, Ben u kardaki kz dansa kaldracam, sen de birini avulla, demesiyle frlad, kar masadaki kz kapp pistte dndrmeye balad. Ben de sarho olmuum zaten, karma kan ilk kadnn nnde bam edikten sonra, ayaa kalkan 'icadn, kolumu dolayp piste ektim. iman ve /asl bir kadn, terden srlsklam olmu. Hamamlarda kl dkmek iin kullanlan teharet pudras ibi de kokuyor. Efendim, siz bendeki talihe bakn, gelinin annesini dansa kaldrmam mym! Adettir ya, dans ederken kadna bir-iki iltifat aknca, kadn da bana, __Siz damadmzn nesi oluyorsunuz? dedi. Ben demek iyice sarho olmuum ki, birden bo bulunup, Enitesi oluyorum, demez miyim! Kadn byk bir aknlkla, Kimin enitesi? diye haykrd. Pot krdm anladm ama, nasl evirsem laf? Ben efendini, dedim, karmn kardeinin enitesi oluyorum, karmn kardei de gayet tabii 196 olarak benim kaynbiraderim olur yani... Ve kaynbiraderimin ablas da benim karmdr... Karmn kardeinin de ben enitesi olurum o zaman... Bilmem anlatabildim mi? Sahi, ben size bunlar ne mnasebetle anlatyorum? Lf bir yere getireecektim ama, neydi kuzum? Ha evet, Sarn Bebek... Ne diyordum?... Ben biey diyordum... Tamam, ben lf arap sana evirince, dans ettiim kadn da hibiey anlamayan btn insanlar gibi, Anladm, dedi, yani siz bizim damadn nesi oluyorsunuz? - H h... Hh hin... Ben bir gldm. ok yakm olurum Hanmefendi... Br itiimiz ayr gider, o kadar yakn ite... Arkada msnz? Arkada da deseniz olur, akraba da deseniz olur... Ama akrabadan da, arkadatan da yakn... u orkestra bir sussa da katlndan kurtulsam.. Neyse efendia?, ben dans esnasnda kadn idare ettim... Biz o gece ikisiyle, sazyia, dansyla bir gzel elendik. Sabaha kar eve dndk. akir'in cebi yine pastalarla, breklerle, al mezelerle dolu... akir mi kim? te benim zmirli o hergele arkadam... Yah Eref ite... Sonra sonra ben de altm ya bu yola... Dn salonlarna dadandk... Her gece bir dn salonuna damlyorduk. Sabahlara kadar yiyip iip eleniyoruz. Vallahi milyonerler o safay sremez. Her gece be-on yerde nasl olsa dn var. yle her dn de beenmiyoruz. En lks otel, gazino salonlarn seiyoruz. Ne kadar zengin dn 197 olursa, o kadar tehlikesiz ve emniyetli... En lksnde yaamaktayz. Bie bu dnlerde ahbaplar, dostlar da edindik. Kimisi evin% aryor, gidiyoruz da... Ne bilsinler bizim kim olduumuzu? Kimisi damadn, kimisi de gelinin akrabas sanyor. Yalnz bir gece az kalsn enseleniyorduk. O gece biz ikiyi fazla karmz. Sabaha karyd. Damat yanma geldi, beni bir kenara ekti, Affedersiniz, u adam tanyor musunuz? dedi, Ben de baktm, bizim inasi, ey aman, ite o canm Eref... Ben pikinlie vurup, Tanmaz olur muyum dedim, tabii tanyorum; .. Damat, kidebir Jale'ye sarlp sanip Allah bahtiyar etsin yavrum diye apur apur pyor. Anladk akraba filn ama, bu kadar da olmaz ki... Ben o delikanlnn plerini beenmedim, dedi.

 Jale kim? diye sormaz mym! Olan aval aval suratma bakyor.' Jale canm, karm... dedi... Haaa, bizim Jale... E, Jale'yi per cann, ne var yani bunda? Ben de Jale adnda baka bir kadm pt sandm da baya sinirlendim. E artk msaade et de Jale'yi pelim delikanl... Damadm srtna samimiyete gatirip bir-iki aplak indirdikten sonra, Yoksa daha ilk geceden, karn bizden de mi kskanyorsun? dedim. Estafurullah... dedi. Daha neler... Artk bizde mi pmiyeceiz yani! Akrabalar da? dedim... Olann surat allak bullak oldu. 198 Ne akrabas? dedi. Akrabas... Yani Jale'nin, bizim Jale'nin babasnn amcasnn karde ocuunun amcas ne olur? Dolaysyla Jale'nin de akrabas olur, deil mi? aknlktan dediimi, diyeceimi arp, laflan birbirine kartrdm. Olan benim yzme bir zaman baktktan sonra hzla yryp gitti. in sarpa sardn anlaynca, adan' aramaya baladm, adan m? te ey... Hay Allah, Eref diyecektim... Ara ara yok... Bir de ne bakaym, yine geline yapm Allah mesut etsin yavruuum! diye kz pmyor mu! Buna da pek p denemez dorusu, gelini esans koklar gibi iine ekiyor. Eteinden ekip gelinden zorla ayrdm. abuk kalm, bamz derde girecek... diye fsldadm. Sarholuktan dili dolanarak, u masadan bieyler almadan biyere gitmem... diyor. Yahu ben doldurdum cebimi, yr! Dur bir ie de viski alaym... Ben bunu ite kaka zorla kardm dar. Evet, o gece az kalsn enselenecektik. Ben ne maksatla anlatyorum bunlan size? Lf bir yere getirecektim ama.,. Haa, yle ya Sarn Bebek... Biz bir gece yine bir dnde, ahane bir dnd, iki kz kardele tantk. Tantk dersem, neyin nesi olduklann bildiimiz yok ya, yalnz sabaha kadar lgnlar gibi dans ettik. By benimle, k de arkadamla. Kzlann by199 nn ismi Betl... Sarn Bebek dedikleri oymu, biz sonradan rendik. Yaz gelince, bizim iler bozuldu, nk dnlere yazu kesat giriyor. Halbuki cgara paralarn bile dnlerden karyorduk. Dnlerden ardmz pahal ikileri satar, parasyla ufak tefek ihtiyalarmz karlardk. Yazn o byk, lks salonlarda dn yapmyorlar. O kadar sefalet iindeydik ki, ben artk, ne olursa olsun memlekete dnmeye karar vermitim. Sonra efendim... Bu hayat ok tuhaf, anlalmaz bir muamma. O zaman dnp memlekete gitsey-dim, hayatmn istikameti deiecek, belki de baarl bir ifti olup kalacaktm. Memlekete dnmek iin bir yol paras arayp duruyordum. Bign Erefle serseri serseri dolarken, G-msuyu'ndan aa iniyoruz, sol nmzde krmz renkli gayet lks bir husus araba durdu. Biz de gayet tabii arabaya yol verdik. Ama araba gitmiyor, boyuna klakson alyor. Baktm; direksiyonda, kanarya sars sal bir kadn, yannda da bir kz... kisi de bjze bakp glyor. Yahu kim bunlar? erden arabann kapsn amazlar m? Merhaba... Gelsenize ocuklar... Nereye gidiyorsunuz? Ben arpldm, azmdan lf kmyor. Erefin az kalabalktr bereket versin. Kzlarla konumaya balad. imiz varm acele de, oraya yetimeliymiiz. Buyzden kzlarn arabasna binemezmiiz. Ama msait bir zamanda onlarla buumalymz, en yakn zamanda... Kzlarn telefon numarasn ald, onlara telefon edip buluacaz. 200 Kanarya sars sal olan arabay srerken bir isim syleyip, Selmlar... dedi. Araba gitti. Yahu kim bunlar? Biz dnlerde o kadar ok insan tandk ki, ite onlardan ikisi olacak... Dne dne bulduk... On onbe gn nce, bir dnde sabaha kadar arkadalk ettiimiz Betl'le kardei... Eref delirmi. Arkada, dedi, biz bu kzlarla evleneceiz. Olum, delirdin mi sen? Alktan senin beynin dnd galiba... Yr eve... Pansiyon sahibi kadna da borcumuz olduundan, kadn eve geldiimizi duymasn diye, ayaklarmzn ucuna basarak, eski merdiven tahtalarn gcrdatmadan odamza ktk.

Eref, bu sefer annesine bir mektup yazd. Aa yukar yle bir mektup: Sevgili anneciim, Bu mektubum eline getii zaman, belki de ben artk hayatta olmyacam. u anda mektubumu bile zorlukla yazyorum, yatakta inlemekteyim. Zavall anneciim, belki de bir daha olunu gremiyeceksin. Hakkn hell et sevgili anneciim. Doktorlar acele ameliyat olmazsam, ancak bir haftalk mrm kaldn sylediler. Bbrek ameliyat olmam, bbreimin birini almalar gerekiyormu. Ameliyat iin drtyz lira istiyorlar. Ama benim, artk babamdan para istemeye yzm yok. imdiye kadar babama ok yalan syledim. Onun iin sen de, bana para gnderme, istemem. Ben babamn fedakrlna lyk bir evlt olamadm. Elveda anneciim... 201 Istrap iinde inleyerek son gnlerimi yasarken bu bedbaht olunu affetmeni senden rica ederim. Yalvarrm, sakn para gndermeye kalkma! Ben yaptm fenalklarn cezasn hayatmla demeliyim. Elveda anneciim.... Bir son ricam var; sakn bu mektubum babamn eline gemesin, zavaH babacmn kalbinin para para olmasn istemem, asla istemem; para gndermeyin, olmaz m? Son arzum udur: Mezanma iek dikmeyin, ben buna lyk deilim... Elveda sevgili anneciim. Bedbaht olun Eref i Yazd mektup, size anlatabildiimden ok daha ackl. O kadar ackl ki, kendisi bile yazarken alad. Ben de okuyunca aladm. Karlkl alayoruz. Domuz gibi salam olduunu bildiim halde, mektubu okuyunca, bana bile hemen lecekmi gibi geldi. ; Enayi gibi alamay brakalm da, mektubu postaya verelim abuk... dedi. Mektubu postaya verdikten sonra beklemeye baladk, iki gn, gn... Postac bizi bulsun diye odamzdan dar kmyoruz. Drdnc gn telgraf havalesiyle beyz lira geldi. Beyz lira ok para... O zaman orta derecede bir memurun maa anca yzelli lira. Eref dedi ki: Arkada bu frsat karmyalm, biz bu kzlarla evleneceiz. Delilik etme, sen ardn m? Onlar bir 202 yksek aile kz... Bizim gibi zibidileri ne yapsnlar, diyorsam da anlatamyorum. Evlenmek mecburiyetindeyiz, istikbalimizi kazanmalyz artk... diyor. Kzlar raz olsa bile ailesi raz olmaz... Nasl evleniriz? Olum, biz kzlar ifal edeceiz. Biz, yle mi? Biz ya.,.* Kzlar ifal edince, ailesi de evlenmemize raz olacak ister istemez... Pekiy, nasl ifal edeceiz? Basbaya... Herkes nasl ediyorsa, biz de yle ederiz... Arkadam yirmialt yanda, ben daha yirmi-iki, yirmi... Evet ama; o zamanlar bakayd, biz her ne kadar ele avuca smaz delikanl olarak geiniyorduysak da, daha gzmz almam. Yani demek istiyorum ki, kz ifal etmek yle dursun, kulaktan duyduklarmzdan baka, bu konuda en kk bir malumatmz, daha akas hibir tatbikatmz yok. Ben yapamam, dedim, Sen' erkek deil misin? dedi. Bu sz ok arma gitti. - Ya kz ifalinden hapse atarlarsa? dedim. Olum, kzlarn ya onsekizinden byk, yani ikisi de rtn ispat etmi ve faili muhtar... Sonra bunlar yksek aileden olduklarndan, bizi mahkemeye verip dillere dmek istemezler. Nasl ifal edeceiz? Sen o ii bana brak... Kzlar bir gece gazinoda iirip iyice sarho ettikten sonra, atarz bizim odaya... Yahu bu rezil odaya o kzlar getirilir mi? 203 Sarho edeceiz kardeim, odamzn ne halde olduunu farkedemezler... Evde de iyice iiririz. kisi de feleini arr, kendilerinden geerler. Ondan sonras artk bize kalm bir i... Sabah olup da kzlar, eyvaah diye alamaya balad myd, 'Niyetimiz ciddidir. Biz sizinle mesut aile yuvas kurmak istiyoruz deriz. Bam belya girecek diye ok korkuyordum ama, arkadam yalnz brakmay da bitrl kendime yediremiyordum. Anca beraber, kanca beraber... Nihayet kendikendime bir kurnazlk dndm; varsn o kn ifal etsin ama ben Be-tl' ifal etmiyecektim. Arkadaa kar kallelik olacak ama, ne yapaym, ne olursa olsun... in ucunda hapishane var, sonra da itiraf edeyim ki, o ie benim cesaretim yok... Rezil olmaktansa, namusu elden brakmamak iyidir. Eref telefon etmi, kzlardan randevu alm. Bir pastanede buluacakmz. O sabah odamz ikiyle doldurduk, her eit iki aldk. Onca ikiyi bir blk asker ise hepsi sarho olur.

Giyinip kuandk, sslendik pslendik tam evden karken postac bir mektup getirdi: Mek-lup Erefin babasndan... Hi unutmam yle balyor: Ulan cibiliyetsiz hergele dl! Ulan namussuz alak! Ulan kime ektii bellisiz soysuz! Daha balaynda yarm sayfa uzunluunda kfrle, ite byle srp gidiyor mektup. Annesine yazd mektubu babas evde buiup okumu, kadnn gizlice beyz lira gnderdiini de renince kplere binmi adam. Aklmda kaldna gre mektupta yle bieyler yazlyd: 204 nsanlarda iki, pek nadir olarak da bbrek bulunur. Yolladn mektuplarn hepsini karp bir daha okudum. Mektuplarnda yazdna gre, imdiye kadar drt kere apandisit, alt kere bademcik, kere lser ameliyat olmusun, iki kere knlan belkemiini alya koydurtmusun, iki kere kulak ameliyat geirmisin. Tam kere de bbreklerinden birini aldrtmsn. Aldrdn eski bbreklerini unutup annene yazdn mektuptaki bbrek ameliyatyla, imdi drdnc bbreini de aldracaksn. Sana Allah drt cier, alt bbrek, be kulak vereceine, ne olurdu birazck da vicdan verseydi... Senin gibi evladm yoktur, seni btn mirasmdan mahrum ediyorum ve seni evlatlktan reddediyorum. Annene, mezarma iek dikmeyin, diye yazmsn. Hele senin habis vcudun yeryznden kalksn, ben senin mezarna ne dikeceimi ok iyi bilirim.. Ulan vicdansz.. Ulan.. Adam mektubunda, olu niversitede okuyacak diye yllardr mallarn satp savp ona nasl para yetitirdiini, olunun arkadalarnn oktan hkim, doktor, kaymakam olduklarn yana-yakla yazyordu. Mektubu okuyunca Erefin can ok skld, Babam ok hakl, dedi, gryorsun ya baka arem yok, kz ifal edip evlenmeye mecburum. Kzlarla buluacamz pastaneye gittik. imden, inallah gelmezler diye dua ediyordum. Bende talih mi var... Be-on dakika sonra ikisi de geldi... Nereye gidelim? Boaz'a... Atladk bir taksiye, Boaz'da bir gazinoya gidip imeye baladk. Ordan ktk. Haydi baka 205 bir gazinoya... Arkada, ii abuk bitirmek iin da yiyor raky kzlara... Onlann da imem dedii yok... Allah i... mem demelerine brak, sarho olacaklar da yok. Gece oldu, biz hl iiyoruz. Beynim, bam, gzm dnmeye balad. E-jref'in de dili pelteklemeye balad. Kzlara hl biey olduu yok, boyuna kkr kkr gdyorlar. Fakat ikinin tesiriyle bana bir cesaret gelsin beyim, hi sormayn. Betl' gzme kestirdim iyice. Ne olursa olsun, sonunda lm bile olsa ben bu kz ifal ederim ewelallah... tiraf ederim ki ben hayatmda bu Betl kadar... Hey gibi, gemi zaman olur ki hayali cihan deer... Eref durmadan palavra atyor kzlara. ki ay sonra ikimiz de doktor kyormuuz. Biz ok zen~ ginmiiz. Ailemiz bize her ay beer yz lira gnderiyormu. Muhabbeti koyulatrdk. Erefin kulana yavaack, Aman, kendini kolla, kzlardan evvel sen sarho olacaksn... dedim. O da bana, Sen kendine bak, ayaa kalknca sendeleyip tkezliyorsun, o kadar ime! diye fsldad. Kzlarn ikisi de kadehi azlarna dikip, raky su gibi lkr lkr iiyorlar. Bizim boalan kadehlerimizi de dolduruyorlar. Baktm, kzlarla ba-edemiyeceim, kadehimdeki raky onlara aktrmadan, aradabir masann altna boaltyorum. Ama iki kadehi boaltsam, ncsn imem icap ediyor. Gece yansn bulduk. ktk gazinodan ama ne kma... Ben dz yolda yere kapaklan206 dim, Eref beni yerden kaldraym derken stme yuvarland. Betl glmekten lecek. imdi biz bu kzlar nasl edip de odamza gtrp ifal edeceiz? Eve gidelim diye teklif etsek, ya reddederlerse... Yuvarlanmyalm diye kzlar kolumuza girdi. Allah Allah.e. Ben bu Betl' ifal etmeyi iyicene kafama koydum. Sonunda assalar bile deer Allah iin... Her yer kapand, imdi biz nerde ieceiz? dedim. Dememle, ayaklarm birbirine doland, yere kapaklandm bir daha. Betl, Bir arabayla sizi evinize brakalm da artk biz de evimize gidelim... dedi. Bindik bir taksiye. Biz drdmz arabann arkasna sktk, ofrn yan bo. Kzlar arkya balad. Ben yle sarhoum ki, aradabir dalp gidiyorum. BetTn kahkahasyla toparlanyorum. Ben sarholuun verdii cesaretle elimi Betl*n beline dolaymca, Rica ederim!... diye ciddiyetle geri ekilmez mi! Fena halde bozuldum, hem de utandm. Belli, hakikaten kibar aile kzlar... Pekiy, biz bunlar nasl ifal edeceiz? Eref de bir mnasebetsizlik yapm olacak ki, bu sefer br kz, Yooo, dedi, arkadalk hududunu tecavz etmek yok!... Araba bizim evin kapsna gelince, ben yzm kzdrp,

 ster misiniz ocuklar, biraz da. bizde i-sek? dedim. 207 Betl, Eve ok ge kaldk ama, dedi, ok oturma-mak artyla ielim, peki... Merdivenden karken, Eref biriki basamak yuvarland. Betl, eksik olmasn arkamdan iterek kmama yardm etti. Epiyce arandktan sonra, Allaha kr, oda kapsnn anahtar deliini bulup anahtar soktum, kapy atm. Buyrun! abuk iki... Kzlar, babalarnn evi gibi rahata soyunup yayldlar. Eref bana, Bunlar rakdan sarho olmuyorlar, bu sefer araba balyalm da kark iince bozulsunlar... diye fsldad. arap ielim mi? Aaaa, daha iyi... Baladk araba... Daha ilk bardakta benim midem dnd. Zor yetitim helaya... yle kustum ki, iim dma kt sandm. Ykanp temizlenip dndm ki, kzlar yere yuvarlanm olan Erefin kolonyayla ban ovuturuyorlar. Bizim halimiz rezillik... Betl, B ie bitti, baka ie var m? dedi. Ben, Var, deyip, tkezliyerek dolaba kotum, koca arap iesini atm. Bir srahi souk suyu da Erefin bandan aa boca edince, olan ayld. Aman Eref, sk dur arkada!... Hafiften iermi gibi yapmaktayz. Kzlar avucumuzun iinde ya, gelgelelim bizde parmak 208 oynatacak hal kalmam. kimiz de heladaki muslua koup koup, almak iin yzmze su serpiyoruz. Eref bana, Kzlar galiba kvamna Ageldi, az daha gayret! dedi. Gremediim iin; Sesin geliyor ya, nerdesin Eref? dedim. Kap arkasmdaym, buraya dtm, dedi, tut elimden kalkaym. Benim aklm, bamdan gidip gidip geliyor. Kzlar ifal edecek miyiz Eref? Dur hele... Kz dediin olmu meyva gibi avucuna decek ki, ite o zaman... Betl, ki yok mu? diye baryor. arap bitti, rak ielim mi? Getir!... Kadehlere koyuyorum diye raknn yansn yere dktm. Yahu ne bu imanszlarn sarho olaca var, ne bizim ey yapacamz... Hadi isenize... Sonra efendim... Ben sonrasn bilmiyorum. Bir de gzm atm'ki, ortalk zifiri karanlk... Ben nerdeyim? Her yanm knlyor. Zihnimi bi-trl toparlyamyorum, kendime mlik deilim. yle bir yokladm etrafm... Evet, buras bizim oda. ben de kan/olann altndaym... Zoria ayaa kalkp elektrii yaktm. Bir de baktm ki, inasi, kap arkasna yzkoyun serilmi. inasi mi, dedim? Eref ite. Zorla uyandrdm onu... Ne oldu bize? Aman, kzlar!... Yahu nerdeyiz? Saat ka? Vay bam... 209 :-."'# Yaa, ite byle delikanl... Ben kuzum lf nereye getirecektim? imdi nerden ald da, efendim? Haa, biz Sarn Bebek denilen o kadna atmz da haberimiz yok. Biz O'nu kz sandk ya, meersem evli kadnm. Ne bilirsin, anca yirmi-nde falan gsteriyor... Erkek Kzm Bey "in kars deil miymi!... Yanndaki de, bizim kardei sandmz, Betl'n vei kzym, yani Erkek Kzm Bey'in z kz... Toparlanp kendimize gelmeye altk. Betl'-le kz giderken bizim oda kapsna bir yazl kt inelemiler. Erefin babasndan gelen mektubun altna, kdn bo yerine Sarn Bebek, unlan yazp brakm: Beyler, Bu gece iin ikimiz de size ok teekkr ederiz. Dorusu ok iyi elendik sayenizde. Sabaha kadar fal filn gibi acaip lflar sayplayp durdunuz, korkulu ryalar grdnz galiba... Siz uyuyakahnca, biz de sabah saat ona kadar oturup kendi bamza itik. Msaadeniz olmadan, dolabnzdan bir ie votkayla ie de

bira aldmz iin zr dileriz. Herhalde iki gn kendinize gelemezsiniz. Yine grelim. Ev adresimizi yazyoruz. kinize de byk gemi olsun. Selmlar, sevgiler... Evet, biz krksekiz saat uyuyup kalmz. Kendimize ancak gnde gelebildik. Kim? Eref mi? Haa, efendim o sonradan politikaya atld. Milletvekili filn oldu. En son gr-dmd ticaret yapyordu. Uzun zamandr gremedik. Siz en iyisi, ya Erkek Kzm Bey'i bulun, yahut da Erefi bulun... nk Eref, sonradan Sa210 nm Bebek'in evine, gitti, Erkek Kzm Bey'le ete tanm. Bana anlattyd hjeyler ama, gemi zaman unuttum. O kadnn Sarn Bebek diye mehur olduunu da ben Ereften rendim. Meersem ok naml bir kadnm... Erkek Kzm Bey acaba sa mdr ki... Zannetmem, Sa-rm Bebek'e dayanamamtr. yle kadna dayanlmaz. Allah korusun, yahu o kadar iti de bana msn demedi be... Pes!... Merak ettim dorusu, affedersiniz ama siz bu kadn niin aryorsunuz? Ne? Akrabanz m? Sahi mi? Tuuu... Bilsem, anlatmazdm bunlar vallahi... ok affedersiniz... Ama ben hakikati anlattm. Anlattklarmn eksii var, fazlas yok... Estafurullah... Biey deil... Glegle... ERKEK KZIM BEY'N KARISI SARIIN BEBEK Eref Beyi mi aradnz? Buyrun... Benim... Evet, Eref benim!... Hait Bey mi gnderdi dediniz? Eski arkadam? niversiteden? Acaba hangi Halit? Tbbiyede okuyormu, sonra Hukuka gemi... Bir kadn meselesi? Sarn Bebek? Haaa Bet... Anladm, bizim Halit yahu... Hay Allah... Otursamza olum, buyrun yle... Nerde imdi Halit, ne yapyor? Hasta m? Yaa, vah vah... Menenjit geirmi ha... Vah vah... Hafif de nzul var, yle mi? Gidip greyim u Halit'i yahu... Hafzas zayflam demek... Eh. yallk... Bende de hafza diye biey kalmad ya... Dn yediim yempk-leri unutuyorum da, ook eskiden olanlar hi unutmuyorum... Bu insan hafzas bir acaip canm. Betl Hanm' aryorsunuz... Hmmm... Bir 211 miras meselesinden... Hmmm.. Anlyorum.."Yaaa demek gzel Sarn Bebek ld ha... Vah vah vah ok varlkl kadnd, velkin ok hovardamerep-ti... Ama gene de epey miras kalmtr. Miras size mi dyor? Haaa, lp lmediini de bilmiyorsunuz? yleyse ne miras bu? Eveeet, anladm, Bet bulunacak ki, - miras meselesi halledilsin... Eveet... Fakat evldm, ben Bet'n izini kaybedeli cuk oldu, . F, yllar geti aradan... Ne diyor Halit? Erkek Kzm m? Hah hah haah... Yahu ne gnlerdi... Demek imdi siz, Bet hakknda O'nu tanyanlardan malmat topluyorsunuz... Peki, anlataym... Yalnz u kapy kapayverin... Ne olur ne olmaz, ierden bizimki duyar da, kadn milletinin kskanlk kavgas hi ekilmez. Anlatamam ki. yirmi u kadar sene ncesinin ii olduunu... Fakat ne dersiniz, u kadar yl geti de, baz sahneler sanki bugn yayormuum gibi aynen gzmn nnde Hele o Erkek Kzm Bey'in ikide-bir k cebinden tabancasn karp da masann stne koymas yok mu... Hah hah hah... Bet hakknda anlatacaklarmn size bir faydas olmaz ki... Bizim bir genlik maceramzd... Madem srar ediyorsunuz, peki, anlataym. Halit, Erkek Kzm Bey'i tanmaz, grmedi. Ka kere Gel gidelim, kadn bize adresini brakm. Ayp gitmezsek! dedimse de, dinletemedim. Bizim Tarlaba'nda bekr odamzda bir gece Bet, vei kz, hep birlikte sabahlamtk. Demek Halit anlatt size o geceyi... Halit'le ben ikiden zom olup szmz. Onlar sabaha kadar imiler, sonra da bizi ekip gitmiler. Bir de mektup brakm Bet... 212 Biz, onlar kzkarde sanyorduk. Deillermi. Bet'n yanndaki kz, kocas Kzm Bey'in ilk karsndan olan kzym. Yani Bet'n vei kz. Ben hayatmda, bu kadar anlam vei ana ile vei kz grmedim. Neydi ad, dur bakaym... Hay Allah... Hah, Pirye... Kzn ad Pirye... Vah Bet'ck vah... imdi nerelerdedir kim-bilir... Ben, O'nun ok iyiliini grmmdr. On sene niversiteye gittim, mezun olamadm. Fakat n ylda niversitede renemediimi, Bet'den rendim. Brakt mektuba evinin adresini, telefon numarasn yazm. Buna bign telefon ettim. Daha p zaman ben Bet'n evli olduunu filn bilmiyorum. Telefonda, Ben de sizi ok merak'etmitim. Aylp da kendinize geldiniz mi? diye benimle dalga geti. Bir de alayc ki... Onlarn bizim odada sabahlamalarndan bir hafta sonra telefon ediyorum, kadn bana Ayldnz m? diye soruyor. Ben de pikinlie vurup, Biz ikiden sarho olmadk, sizin gzelliinizden kendimizi kaybettim... dedim. Hemen evlerine gelmemi syledi. Acaba mnasebet alr m? dedim. Aaa, tabii... Gelin bekliyorum, dedi.

Gittim. Osmanbey'de bir apartman... Beni ok samimi karlad. Evde yalnzm. Pirye sokaa km. Yalnz dersem, bir erkek hizmeti vard evde. Ben nerdeyse, evlenme teklif edecektim ki, evli olduunu syledi. Pirye'nin de vei kz 213 'ifif olduunu o zaman aklad da rendim. ap kaldm. Sz arasnda, Kocam ok sert adamdr, belki adn duymusunuzdur, Kzm Bey, dedi. Hayr, duymadm hi... dedim... Evli olduunu renince beni bir korkudur ald. ok fena bozuldum. Msaade ederseniz, artk gideyim... dedim. Korktuumu altlad. Bir kahkaha savurup, Ayol anlaana, dedi, sana kocam ok serttir diyorum. Kocann sertinden korkulmaz. Az oturdum ben gene. Giderken, Bana gene telefon et... dedi. Telefona ya kocanz karsa? dedim. Gld. Bizim evde iki telefon var, dedi, biri Pira-ye'yle benim. Biri de kocamn... Krozman olmasn diye, herkes yalnz kendi telefonunu kullanr. Neler var, ne aileler var dnyada yahu... Neyse uzatmyalm, Bet'le arkada olduk. Hani sinema artisti kadnlarla skfk erkekler Aramzda arkadalktan baka biey yok! derler ya, bizimki yle deil, sahiden arkada olduk... Beraber gezip dolayoruz darlarda, eleniyoruz. Geceyars, baz da sabaha kar onu evine brakp dnyorum. lle de eve gel, bizde kal diye srar ediyor ama, ben korkudan geceleri evine giremiyorum. nk kocasnn ok sert bir adam olduunu bakalanndan da duydum. Hatta sosyetede adamn lkab Sert Kzm, Erkek Kzm Bey di. Bilmem ki bunlar size anlatmam doru olur mu? Akrabanz olduunu sylemitiniz de... Uzak 214 akraba demek... O'nun hakknda hereyi renmek istiyorsunuz... Peki yleyse... Baz geceler Piraye de bizimle geliyor. Gazinolara gidiyoruz, balolara gidiyoruz. iyoruz, eleniyoruz... Paralar hep Bet'den... nk O'nun samimiyeti karsnda, ben de durumumu, yani meteliksiz olduumu, olduu gibi O'na anlatmtm. Yalnz benim anlyamadm biey var, bu kadar sert olan kocas, Bet' geceleri bile yalnz nasl danya brakyor? alacak ey.... Lf arasnda bunu kendisine sordum. Kocamn bana sonsuz itimad vardr dedi. Hakikaten itimad edilecek kadn, neme lzm... Benim ekindiimi grnce, Kocam ok beeneceksin, bir kere tan da... dedi, koca sert oldu mu, anla ki karsna kar yumuaktr. Bir kere tantraym sizi, ondan sonras kolay... Sonunda istediini yapt. Kocasnn stanbul'da olduunu bilmiyordum. Bet'n evindeydik. Gece iiyorduk masada. Erkek hizmeti de girip kp teberi getiriyordu bize. Piraye yoktu evde. Vale girip de Bet'e, Beyefendi geldi, deyince benim elim ayam kesildi. Bet, Ayol o ne, sapsar kesildin? dedi. Bilmem... dedim. Demeye kalmad. Kzm Bey ieri girdi. Aman Allah!... Benim iki iriliimde bir adam, gzleri ate sayor... Kimi insann alas bir grn vardr. Bylelerinin yzlerine baktnz zaman, kimisinde yalnz gz, yalnz burun, yalnz az grrs215 nz. Sanki suratlarnda burundan, yada gzden baka hibiey yoktur. Azlan, burunlar, gzleri, gzellikleri yada irkinlikleriyle, biimlilikleri yada biimsizlikleriyle yle tesir ederler ki insana,, yzdeki btn br eyleri yokmu gibi gsterir. Bylelerine baknca karnzda btnyle bir a-dam deil de, onlar batanaa bir burun yada azm gibi grrsnz. yle bir tanyp yanndan ayrldnz zaman, kafanzda onlardan salt bir burun, bir ift kulak hatras kalr. Karmda duran sert bakl adam da yleydi. Sanki yalnz bykt. O ular sivri byk, adamn btn suratna hakimiyetini kurmu ve sanki byn kesseniz adaml kalmyacak, kiilii bitecek, baka bir yaratk olup kacakt... Bet yerinden kmldamadan,: Ho geldin ekerim! dedi. Aman ne de eker Allah iin... Adamn yz bir an, ama yalnz biran Bet'e cevap verirken yumuad, ylt: Biraz vard iim nonoum!...

Bunu syler sylemez yine surat asld. Gzleri stme ivilenmi, metre temde, yle dikilmi duruyor. Hay Allah, ben ne haltedeyim imdi yahu... imden kendime svp duruyorum: Ulan, ne haltetmeye elin herifinin evine girersin!.. Kardan ekmek kt da yok. Bugne kadar akntya krek ektin... Siz olsanz benim yerimde, ne yaparsnz? Kamyon far nnde arp kalm tavan gibi app kaldm. Ayaa m kalksam, adamn elini mi sksam ne yapsam... Herife kendi evinde Buy-run, hogeldiniz! mi desem? Yoksa tabanlar yalayp kasam m? 216 Evet, herif nmde dikilmi ylece duruyor. Artk ben o aknlktan karmda bir insan grmyorum da, sadece koskocaman, dimdik bir byk gryorum. Koskoca, ular sipsivri bir byk nmde duruyor... De hazr hind horozlar nasl tylerini diker kabartrsa, adam ite yle byklarn kabartm, stme ha atld, ha atlacak. Nerdeyse, kanat yerine kollarn rpp tecek, sonra srayp tepeme binecek. Bu durum belki be-on saniye ancak srd, ama bana sanki bir saatmi gibi geldi. Bet, ekerim, yorgun musun? dedi. Adam acaip bir iveyle, Yok be yorgun... dedi. Gel otur yleyse... Seni Eref Bey'le tantraym... Dostumuz Eref Bey... Kocam Kzm.. Adam iki adm atp nme geldi, gzlerini ksp, kirpiklerini birletirip beni samdan ayama bir szd, sonra elimi yle bir skp sallad ki az kalsn can acsndan baracaktm. Re lerir stne bastra bastra, Merref olduk efendim... dedi. eref bendenize ait... dedim, titreyerek. Uak O'na da kadeh getirdi. Bet kocasnn kadehini doldurdu. - erefine ekerim... Kadeh tokuturduk. Adam kadehiyle benim kadehime yle vurdu ki, az kalsn kadehim krlacakt... Yalnz tokuturunca kadehimin iinden birka damla rak srad. Hemen hemen hi konumadan iiyorduk. Arada Bet bieyler syleyip kendikeridine glyor, ben de glermi gibi 217 yaparak souk souk srtyordum. Ama Kzm Bey hi konumuyor, sa bynn altndan yanann bir adalesi titreyip duruyordu. Adamda tik vard. Birdenbire, Namuuuus! diye bard. Ben az kalsn sandalyeden yere decektim. Srtmdan aa ter szldnn farkndaym. Bet, - Sen gene bugn bieye mi sinirlendin ekerim? dedi kocasna. Nasl sinirlenmezsin yahu... Namus!... Bir erkek dnyada ne iin yaar? diye bard. Bu soruyu, iaret parman gsme uzatarak bana soruyordu. Sa yanandaki adalenin titremesi artmt. Niin yaar? Cevabn yine kendisi verdi: Namusu iin... Adam yumuataym diye, Tabii... Hi phesiz... Namus iin... Hakknz var Beyefendi... diye bieyler kekeledim. Var bir herif, szm burdan dar, bakar elalemin kansna, kzma... ok kzdm... Bet, Aman Kzm'cm, gene o eski mesele mi? ki aylk i, hl unutamadn m? dedi. Nasl unuturum? ki ay olmu, iki sene olmu... Ne zaman aklma gelir, kafamdan duman kar... (Bana dnd) Hakkm yok mudur? Haklsnz! Neden? nk bu namus iidir, hi akaya gelmez... Bet, Ben telefona gidiyorum, bir arkadama te218 lef on edeceim... Zaten ben hikyeyi ok dinledim... dedi. Beni bu herifle brakmasn diye yalvaran baklarla yzne baktm, ama Bet hi oral olmad. Ben de zaten gidecektim. Vakit geti. Msaadenizi rica ederim... diye yerimden kmldaynca, adam iki kocaman pene olan elleriyle iki omuzuma abanp beni yerime kertti. Olmaaaz vallahi... Yeni balamz muhabbete... Buyrun... Kadehimi doldurdu. Hi durmadan namus stne nutuk ekiyor, evli kadnlarda gz olan hergelelere verip veritiriyordu. Ben de Erkek Kzm Bey'in suyuna gitmek iin, Haklsnz Beyefendi, yle stbozuklar da vardr phesiz. Onlarn aile arasna alnmas hi doru deil tabii... filn gibi szlerle Erkek Kzm Bey'i yumuatmaya alyordum. Ama ne mmkn! Erkek Kzm Bey itike azyordu.

Namuuus! diye barp barp ikidebir k cebinden kard tabancasn masann stne koyduktan sonra, kzma yada karsna sarkntlk ettiler, yanbaktlar diye, namus dmanlarn nasl doduunu, patakladn anlatyor, Ondan sonra efendim, aldm ayamn altna... Vurdum, vurdum... deyip duruyordu. Bunlan anlatrken de elindeki yemek ban tabaktaki ete yle bir kzgnlkla batryor ki, korkudan nerdeyse, imdaat, diye baracam. Her Vurdum dedike, elindeki ba, atal, tpk kl gibi kullanp tabandaki btn pili kzartmasnn karnna daldryordu. 219 Vurdum, vurdum, vurdum... Herif bel... nsan niin yayor? diye bararak frlad. Namus iin... dedim. O kadar kzgnd ki, o bardka geri ekilmek zorunda kalyordum. Onca kfrden sonra birden yumuayp, miyorsunuz ama... dedi. Kadehleri yuvarladk. Namus dmanlarna atp tuttuktan sonra, Vay namussuz! diye hayknnca, bana sylyor diye korkudan elim titreyip atal yere drdm. Adam itike ldmyordu. Namus!... Tabii Beyefendi, namus ii baka bir ie benzemez. Namusla aka olmaz... Ne desem onu, yattramyordum. Ben de tamamiyle szin fikrinizdeyim. Bakalarnn karlarna yar gzle bakanlarn Allah gzn kr etsin de srm srm srnsnler inallah... Bendenize artk msaade, bir iim var da.. Yooo... Brakmam vallahi... Muhabbet kesilmez yarda... Namus iin'ben... Ben de sizin gibiyimdir. Bendeniz namus meselesinde bir pire iin bir yorgan yakarm... O namus diye baryor, ben namus diye ba-ryorum. Allaha ok kr, namus diye. bara bara, biryandan da raky eke eke szd... Ba gsne dt. Ama yine de, Namus, namus... diye sayklyor. Namuuus, namuuus!... diye tslarken yanaklar iip iip iniyor, byklan da kocaman ak220 rep kskalar gibi durmadan oynayp kmldayp duruyordu. Birden uyanmasn diye korkumdan ben de O'-nun gibi, Namus, namus... diye mrldanarak toparlandm. Kendimi sokaa atmak iin yine byle mrldanp yava yava ayaa kalkarken, arkamdan tiz bir kahkaha duyunca, srtma kurunlar boalyor sanp rktm... Birden korkuyla, Haayyy! diye bardm. Arkamda kahkahalarla glen Bet'd. Glmekten iki bklm koltua yld, gzlerinden ya geliyordu, Nerdeydin demindenberi? diye fsldadm. Banyodaydm, dedi, siz babaa, erkek erkeeyken, ben de frsat bu frsattr diye banyo yaptm. Hadi o her zamanki gibi Namus! diye barp duruyor; peki sana ne oluyor da Namus! diye tslayp duruyorsun? Ayaa kalkt. stndeki ince elbiseyi karmadan, omuzlarndan aa kaydrp syrd. Reiit! diye seslendi. Vale geldi. Beyefendiyi al da yuvasna gtr... Reit, byklar gsnn stne dm olan Kzm Bey'i koltuklarnn altndan tutup kaldrd, bir kolunu omuzuna atp srkleyerek adam kard. Bet'n ayaklarnn dibinde ipekli elbise tortop duruyordu. ki kolunu boynuma dolad. Byle biey ilk bama geliyordu. ardm. Hem de korkuyordum. Aman, kocanz? dedim. 221 Kocam m? diye gld, o oktan yuvasna girdi. O'nun yuvas vardr. Ben sana ka kere Kocann sertinden korkulmaz; koca ne kadar sert clursa karsna kar da o kadar yumuak olur! dememi miydim? Koluma girip beni yatak odasna srkler gibi -soktu. Kocam ok kskantr, dedi. Neden byle yaptn, Namus! diye bardn anladn m? Baka ne yapsn, elinden baka biey gelmiyor. Baka erkeklerin bana yaklamalarn nlesin diye ite byle atp tutar, gzda verir... Zalim bir kadnd Bet... Erkek Kzm Bey'e o kadar acdm ki... O geceden sonra Bet'lerin evine yerletim. Artk ben de aileden oldum, kaynatk. Fakat Erkek Kzm Bey huyunu hi deitirmedi. Her akam geliyor, birlikte iiyoruz. Asarm, keserim, diye namustan szediyor. Gece yansna doru szp kalyor. Namus! diye sayklyor.

Bet yine her zamanki gibi, Reiit! diye sesleniyor. Vale geliyor. Reit, kaldr beyefendiyi yuvasna! Reit, Kzm Bey'i koltuk altlarndan tutup srkleyerek karyor. Sonra Bet kollarn boynuma doluyor, yatak odasna giriyoruz. Bir gece yine Bet, Reiit! diye barp da vale ieri girince, ben artk altm ya, kendimi aileden sayp, igzarlk ettim, Bet'den nce, 222 Kaldr olum Beyefendi'yi. yuvasna gtr! dedim. Bu szme Bet bir kzsn, bir ierlesin... Vay efendim, ben ne karyormuum. Byle bir sz, kars olarak ancak o syleyebilirmi. Zevce olarak kocasna kar vazifeleri varm. Hibir zaman bu vazifelerini ihmal edemezmi. Yksek seviyeli insanlarn kendilerine mahsus detleri, ev kanunlar varm. Ben bunlan bilmiyor muum... Kaba bir adammm... Ne hakla O'nun aile vazifesine karyormuum... O kendi kocasna ne isterse sylermi, ama bana ne oluyormu. Hngr hngr alyordu. Ben sana biey syliyeyim mi olum, senin bu akraban olan Betl de, kocas da dpedz deliydi. Yahu ben ne yaptm, ne syledim de bana yle kt, hi anlyamadm ki... Kendisi durmadan kocasn da yksek sosyeteyi de batrr, sylemediini brakmaz, sanki ben ne syledim ki... Olum, bunlarn hepsi dejenere... Anlat dedin de anlatyorum... Neyse efendim, ben bunu yalvar yakar sustu-rabildim. Af diledim, ama aldr etmedi. Alamaktan gzleri imiti. Yani Bet, yksek sosyetenin kanunlarna son derece sayglyd. lk ve son kavgamz oldu. O olaydan sonra ne zaman evine gittiysem, kapy aan vale, Bet'n evde olmadn syledi. Telefon ettiimde de, kendisi iin, evde yok dedirtti. Telefona kendisi karsa, gayet souk konuuyor, ii olduunu sylyordu. te bylece mnasebetimiz kesildi. Efendim? Nasl? Erkek Kzm Bey'in geceleri girdii yuva m? Hu... Nasl anlataym, bilmem 223 ki... O yuvann ne demeye geldiini ben de ok merak etmitim, ama renemedim. O'nu uzun zaman grmedim. Aradan alt-yedi sene geti. Bir gece arkadalarla bir bara gitmitik. nc snf bir bard. O'nu grdm. ok deimi. irkinlemi. ki- yl iinde, o kadar km, ihtiyarlam ki, atm. Yznde bir yara izi vard. Gznn biri klmt nedense... Ama ben yine de O'nu tandm. Boynuna asl bir sepet iinde cgara satyordu. arp cgara aldm. Betl! dedim. Anlamazdan geldi. Siz Betl deil misiniz? dedim. Ne Betl', hangi Betl? dedi. Ben zmir'li Erefim... dedim. Yryp gitti. Bir zamanlarn gzellii dillere destan olan Sarn Bebek'i ne hallere dm... Garsonu arp, cgara satan kadnn adn sordum. Garson, O'na Yanpiri clal! derler, dedi. Neden Yanpiri diyorlar? Baksanza yanpiri yanpiri yryor. Kadnn bir hastal varm, gittike de artarm bu hastalk. Elleri, ayaklar bzlyor. Kolunun biri olaktr... Arkasndan baktm, hakikaten bir ayan sryerek yanpiri yanpiri yryordu. . Belki de O deildi, benzettim, kimbilir... Ama bana O'ymu gibi geldi. Boynundaki beni grdm. Gzlerinin renginden de tandm. Ama o kadar deimiti ki... Neydi o gnler, Gemi zaman olur ki, hayali cihan deer! demiler... 224 Kuzum, siz neden Kzm Bey'i bulup onuma konumuyorsunuz? Erkek Kzm Bey... Evet, sa. Bazan Beyolu'nda grrm O'nu. Hi konumayz... Zaten tanmaz ki beni... ok ihtiyarlam... Eee, ne olacak, ben bile ihtiyarladm. Erkek Kzm Bey mi, seksenini gekindir... Belki de daha fazla... Elinde bastonu, ksa ksa admlarla tin tin gider stikll caddesinde, yine yle bykl, ama bembeyaz byklar, ular da sarkk... Sksk durup vitrinlere bakar. Hayr, adresini bilmiyorum. Ama O'nu bulmak kolaydr. Erkek Kzm Bey, Sert Kzm Bey, derseniz tanyan ok olur... Bu maceray ilk size anlattm. Karm duyarsa kyameti koparr. Hakl, ocuklarn kulana gider filn diye... Glegle... nallah bulursunuz. Glegle... BR GAZETE HABER

Hakiki baba aranyor. Mirasa konmu kayp kadnn babas olduklarn iddia eden drt erkek, sahte baba lduklan iddiasyla birbirlerini mahkemeye verdiler. zmir (THA) ehrimizde, imdiye kadar adliye tarihinde duyulmam enteresan bir olay, dva konusu olarak mahkemeye intikal etmi bulunmaktadr. Kimisine gre yirmi milyon lira, kimisine greyse yirmi milyon dolar mirasa konmu olan Gll adnda bir kadnn babas olduklarn iddia edenler gittike oalmaktadr. in daha da eneteresan yan, mirasa konan kadnn, aylardan-beri arand halde bulunamamasdr. Asl miras olan kadn kaypken, miras kadnn babas olduunu iddia edenler ortaya kmtr. Uzun zaman225 danberi her yerde aranp, gazetelere, radyoya ilnlar verilip de bulunamamas, miras kadnn lm olduu ihtimalini gittike kuvvetlendirdiinden, Gll lmse, onun mirasndan kendilerine hisse, deceini uman baz akgzler de, miras kadna babalk iddiasna kalkmlardr. Uzun zamandr Gll'nn bulunmamas nedeniyle, babalarn says da gndengne artmaktadr. nce iki erkek, Gll'nn babas olduklarn iddia ederek ortaya kmlarken, sonra Gll'nn bir nc babas daha mirastan hak isteinde bulunmutur. imdi de bir drdnc kii, Gll'nn hakiki babasnn kendisi olduunu, brlerinin ise mirasa konmak iin kendilerine baba ss verdiklerini iddia etmektedir. Sonuncu olarak babalk iddiasnda bulunan kii, sahte olduklarn iddia ettii nceki babay mahkemeye verince, her drt baba da karlkl olarak birbirlerini sahtecilikle sulayarak mahkemeye bavurmulardr. Mirasn bykl haberleri yayldka, daha baka babalarn da ortaya kaca umulmaktadr. Mahkemenin hakik babay nasl saptayaca, byk bir merak konusu olmutur. YKSEK SOSYETENN KIZ ENDSTRS Buyrun efendim... Beridenizim... Bir emriniz mi vard? Rica ederim. Peri? Peri dergisi? Evet, ben karmtm bir zamanlar... Daha dorusu ben yaz ileri mdrydm de, sahibi Betl Hanm'd. Tabebek Betl derlerdi. Efendim? Siz de Betl Hanm hakknda?... Yaa!... Ne mnasebetle? Hay226 hay efendim. Bir iki? Ne alrsnz? Viski? Soda ister misiniz? Peki efendim... Peri? Olduka eski bir hikye bu... niversitenin son snfndaydm. Babam iki yl nce lmt. Biyandan hayatm kazanp, bi-yandan da renimimi srdrmek zorundaydm. Her yere bavurdum i iin... Yok! Artk niversitede okuyamazdm. Ne kt gnlerimdi... Durumumu bilen bir arkadam, zengin bir" kadnn bir dergi karmak istediini, dergiye ya-zleri mdr aradn, benim bu ii yapabileceim isyledi. Bildiim bir i deildi. Ama ne i olsa yapmaya razydm, yeter ki hayatm kazanp niversiteyi bitirebileyim. Bir derginin sorumlu ynetmeni, yani yazi-leri mdr olmak iin, kanuna gre, lise bitirmi olmak gerekiyormu. Dergiyi karacak hanm da, lise bitirmemi olduundan, bu grevi yapabilecek birini aryormu. Daha lise renimi bile olmayan insann ne diye dergi karmaya kalktna anlam veremedim. Hele kadn? yle deil mi? Ama Betl hanmla tantktan, onu yakndan tandktan sonra, dorusu, bu dncemi deitirdim. likilerimiz yle pek uzun srmedi. nk Peri dergisi, ancak yirmibir say kabilmiti. Dergi kapandktan sonra da Betl Hanm'la bir daha gremedim. nk o bir uzun yurtd gezisine kmt, l:en de niversiteyi bitirip iimde almaya balamtm. Dorusunu syliyeyim, Betl Hanm olmasayd, ben niversiteyi bitiremezdim. ok iyiliini grmmdr o kadnn. Dergi kapandktan sonra bir daha onu grmedim ama, gazetelerde uzun zaman ondan szedildiini hatrlyorum. Tabebek, Lokum Betl, Sarn Bebek, Tatl Bet, 227 V 'I 'il Trk lokumu filn diye gazetelerin sosyete haberlerinde sksk ad geerdi. Haa baknz, gazete haberleri dedim de, birden hatrma geldi; Betl Hanm hakknda bilgi toplamak istiyorsanz siz kran Canbir'i grmelisiniz? Kim mi? yle ya, onu herkes Ayseli Gl olarak tanr. Ayseli Gl takma adyla o zamanlar gazetelerde, dergilerde sosyete haberleri, politika kulislerinden haberler yazard. Pek nl bir kadnd Betl Hanm'n da ok yakn arkadayd. Ayseli Gl'n imdi nerde yazdn biniliyorum. Ama onu .bulmak kolaydr, herkes tanr. Betl Hanm lise mise bitirmemi, belki de hi okula gitmemi, ama ok zeki, saduyusu olan birr kadnd. Daha onu ilk tanymda beni artmt. Bana yle gelirdi ki, evresiyle, evresindeki-lerle,. iin iin, haincesine alay ediyordu. Haince olduunu nerden mi biliyorum? nk efendim, yle gizliden gizliye alay eder ki, alay ettiini kendisinden baka hikimse anlayamazd. Alayn da vurmaz, bakalanna belli etmezdi. Bir insan, bakalaryla yalnz kendisi elenmek iin alay ediyorsa, bu, haince bir alaydr. Sizce yle deil mi?

Dnebiliyor musunuz, alay ettiini yalnz kendisi biliyor, bundan yalnz kendisi eleniyor... Haince biey bu... Beni, Betl Hanm'n evine gtrp onunla tantran arkadam, yolda giderken, yalnz alacam paray dnmemi, kadnn zel hayatnn beni ilgilendirmediini sylemiti. Onun, zengin bir kar... affedersiniz, aynen yle sylemiti zengin bir kan, kocasnn paralarn nereye sap savuracan bilmeyen zengin bir kan... Daha nceleri birara da edebiyata merak sar228 mm. O zamanlar evresine bisr air mair toplanmm. Sonra nedense edebiyattan vazgemi. imdi de bir salon dergisi karmak istiyormu. Byle dergi karmasnn nemli bir nedeni varm. nk Betl Hanm, o edebiyat dergisini kapattndanberi, btn sosyete kzlanna akl hocal ediyormu. Evi, bir zel okula dnm. Yksek sosyetenin kaymak tabakasndan kzlar, Betl Hanm'n evine dadanmlar. Ev, dolup dolup tayormu. Betl Hanm'n marifeti neymi, biliyor musunuz? Kzlara, nasl iyi bir koca bulunacan retiyormu. Her kzn yada her kz ailesinin isteine uygun koca bulmann yollan, uygun koca, zengin koca, yksek mevkli koca, hariciyeci koca, geni yrek koca, mirasyedi koca, yaknda mirasa konacak koca... nanlacak ey deil, deil mi? Ama doru... Bunu ben de grp tank oldum. Yksek sosyeteden analar bile, kzlarn evlendirmek iin akl danmaya.Betl Hanm'n evine ko-arlarm. Arkadamn bana anlattklarna gre, ben Betl Hanm', kzlarla erkekleri birbirlerine tantran yksek dzeyde bir arabulucu, yada kzlara uygun koca, erkeklere uygun e bulan bir patan sanmtm. Ama onu tandka anladm ki, durum hi de yle deil. Hani imdilerde mankenlik okullan var ya, o zamanlar daha yle okullar yok bizde; ite Betl Hanm'n o zamanki evi, imdiki mankenlik okullan filn gibi bieydi. Bilmem, ne demek istediimi anlatabiliyor muyum? Yani zevkleri incelmi erkeklerin gzlerine ve gnllerine ziyafet ekmek iin, gzel kzlarn nasl yrmeleri, oturup kalkmalan, nasl bacak bacak stne atmalan, ellerini, ayaklarn, parmaklarn nasl kullanmalan gerektiini reten manker 229 i J okullar var ya imdilerde, ite Betl Hanm'm evi de o zamanlar yle bieydi. Akl hocal yle yaylm ki, Betl Hanm gitgide bir dii evliya gibi biey olmu. Bana arkadamn sylediine gre, Betl Hanm evinde, sosyete kzlarna parasz rettiklerini, karaca dergide yazarak, daha geni evreye anlatacak, daha ok insana yararl olacakm. Niyeti, dergide yazacaklarn sonra da bir kitapta derlemekmi. Arkadamn bana bu anlattklarna gre, hi bir ciddiye almadm Betl Hanm'm evine biraz kukuyla, biraz da tanmadm o kadm kmseyerek gitmitim. Ama evine gidip de Betl Hanm'-la tanp konuunca dncem deiti. Aka syliyeyim ki, kadn grnce, yle gzeldi ki, gzelliini yle ustalkla sunuyordu ki, yldrmla arplma dndm. Sonralar, baka erkeklerin de ilk grlerinde ona tutulduklarna, 'arpldklarna demek daha yerinde olur- tank oldum. Mhladz, demir tozlarm nasl kendine ekerse, Betl Ha-nm'da da yle bir ekicilik vard. Hangi yata olurlarsa olsunlar, erkekler onun ekiciliine bir kapldlar m, -bir daha ondan uzaklaamyorlard. Arkadamla ok iyi deli bir apartmana girdik. Ben o zamanlar, yksek sosyetenin nasl bir yer olduunu hi bilmediimden pot stne pot krdm o gece, lk apallm daha kapdan girer girmez balamt. Bize kapy aan ok iyi giyimli, kolal beyaz gmleinde siyah papyonu olan adam, Betl Hanm'm kocas yada aileden biri sanarak sanki ok acelem varm gibi, hemen elimi uzatarak adamn elini sktm. Oysa bu adam, vale dediklerinden, yani evin uaym, garson gibi biey... 230 Ben o zamana kadar hayatmda yle lks deli byk salon grmemitim. Salonda pekok insan vard. Arkadam, Betl Hanm'n elini pp, te, karacanz dergiye sorumlu ynetme olarak salk verdiim arkadam... diye beni tantt. Arkadam pnce, benim de Betl Hanm'm elini pmem gerekiyordu. Sosyeteden bir kadnn elini ilk pm olduundan yle aaladm ki, elini tutup dudaklarma gtrdkten sonra, az kalsn bir yal kadnn elini per gibi, onun elini de bama gtrecektim, ama' Betl Hanm glmseyerek buna engel oldu. Beceriksizliim houna m gitti nedir, hemen kararn verdi: Tamam. Bence uygun. Siz isterseniz hemen alabilirsiniz. Kekeleyerek teekkr etmeye altm. Demin szm ettiim Ayseli Gl takmaady-la yazan gazeteci hanm da o gece orda tanmtm. Dorusu o da gzel bir kadnd. Ama Betl Hanm'm parlakl yannda lts snk kalyordu. Daha o gece, Betl Hanm'da erkekleri ipnotize eden bir gizli g olduunu hemen anladm. Nasl anlataym size bilmem ki... Baknz, bir rnek vereyim... Olduumuz salon U biimindeydi. yle "bykt ki, salonun iki dip ucunda, biraz daha kk iki salon vard. Her yanda, kadnl erkekli bek bek toplanm, iiyor, glp

konuuyorlard. Ama en byk bek, Betl Hanm'm evresinde toplanmt. Btn erkeklerin gz stndeydi, yle ki, o bekte bulunup da onun ekiciliine kaplanlar, bitrl gzlerini ondan ayramyorlard. Nerden mi biliyorum? Ben de yleydim... 231 Sonra gryordum. Betl Hanm, iki bardan tutan elini yle bir havaya doru kaldrnca, btn erkekler balarn, havada elin durduu yerde biey greceklermi gibi o yana eviriyorlard. Sonra Betl Hamm elini baka yne dndrnce, balar da o yana dnyordu. O gzlerini tavanda bir yere evirse, elimizde olmadan hepimiz oraya bakyorduk. Byle elini kaldrlarndan birinde, nmde duran bir adam, onun elinin gsterdii yere bakaym derken, yanndaki adamn tuttuu iki bardan, arpp benim stme devirmiti. Ben de, Betl Hanm'n elinin uzand yere bakaym, derken, arkamdaki adamn ayana basmtm. Evet evet... O, evresindekilerin, kadn, erkek kendisine hayran olduklarn biliyor, onlarla gizliden gizliye, yalnz kendisinin zevk ald biimde, haincesine alay ediyordu. Bakn bunu isbat edeceim, hem de kendi yazlaryla... 21 say kardmz Peri dergisinin kolleksiyonu var bende, hl duruyor... te burda... Cildi ap, Perilerden her-hangibir saynn geliigzel bir yerini ayorum, bakn... te, Betl Hanm'n yazs. Okuyorum : Kz annesi olmak, ok incelik isteyen bir sanattr. Kzlarnzn dvetine erkek arkadalar herhangibir sebeple gelmiyor veya gelemiyorlarsa, anne olarak bu daveti siz kendiniz yapmalsnz. Ve erkek arkadan kznzla evde babaa brakmalsnz. Bylece hem kznza, hem de daha ilk tandnz kznzn arkada olan delikanlya gven duyduunuzu belli etmi olursunuz. Gven duymamanz iin de hibir sebep yoktur. nk bir gen kzla bir delikanl bir evde yalnz balarna kalnca, evinizi banza ykacak deiller ki 232 bir tehlike olabilsin, alt taraf ne yapabilirler... Yalnz, onlar evde brakp giderken, havagaz musluunu, su musluunu ve baka musluktan ak brakmamalarn sylemeniz yeterli bir tedbirdir. Delikanl arkadalarn evinize sksk davet ediniz ki, kzlarnz onlar, babalan gibi korkulacak bir umac sanmasnlar; gen erkeklerin umac olmadklann, onlardan korkmamak gerektiini, gen kzlar kendileri bilfiil hayat tecrbeleriyle grp anlamaldrlar. Kendilerine gven duymala-n iin, kzlarnzn zengin tecrbeler kazanmasna yardm etmelisiniz. Nasl, hakl deil miyim? u yazdaki ince alay elbet anlyorsunuz. Ama ben sylediim iin anlalyor. Yoksa bu yazlardaki alaylan o zaman anlamyorlar, cidd tler sanyorlard. Baka bir sayfay eviriyorum. te Betl Hanm'n bir yazs daha. Nasl iyi e olunur? balkl bir yazdan geliigzel bir yer... Kocanz skmaynz, nk kocanz artk nianlnz deildir. Evlendikten sonra onun da sizi heyecanla skt zamanlar gemitir artk. Siz kocanz skmayn ki o da sizi skmasn. Skk ve skm bir kankoca, nianllk dnemlerinde olduu gibi, mutlu olamazlar. Siz ne kadar kocanz zgr brakrsanz, kocanz da sizi o kadar zgr brakmak zorunda kalr. Bylece, birbirinizi daha az greceinizden, aile mutluluunuz, mutlu aile yuvanzdaki tatl hayat da srp gider. Siz, kendi hayatnzdan da bilirsiniz ki, insanlar kendilerine yasak edilen eylere daha ok ilgi duyarlar. Kocalarnza hibir eyi yasak etmeyiniz ki, siz de yasaktan kurtulup hibieyden yoksun kalmaya-snz. Dnyada hibir kadn kocasn serbest brak233 mazsa, dnnz ki, bu durum, sizin iin de felket olacaktr. Yaz byle uzuyor daha... Evet, liseyi bile biti-rememi, ama yazsndaki kutsal kitap slbuna dikkatinizi ekerim... Onu bir dii evliya yerine yceltmeleri hi de bouna deildi. te bakn, bir yazs daha... Skyor muyum sizi? Peki yleyse, okuyaym. Cinsel iliki mutluluun ls mdr? Nasl balk? ok cesur deil mi? Hele o zamanlar... Psikolog Bernard Jodbon... Ben size biey syliyeyim mi, belki de bu adda psikolog filn da yoktur, evet, evet, yoktur... Onun byle huylan vard. evresindekilerin enayiliklerini iyice ortaya karp alay etmek iin, konumas srasnda, du-rupdururken Byk hukuku Edward Seach'in de dedii gibi yada Pedagog Mayer Robinson der ki... gibilerden uydurma adlar atard ortaya. Bunu bana sonradan kendisi aklamt. Ne alas eydir beyim, yannda olup konumasn dinleyenlerden, Betl Hanm'n uydurduu o yabanc adlar zerinde konuanlar, onlarn baka kitaplarn okuduklarn syleyenler bile kard. Betl Hanm, alay ettiini hi belli etmez, yalnz gzleriyle iin iin glerdi. Evet, okuyorum... Psikolog Bernard Jodbon yapt uzun aratrmalar sonunda u yargya varmtr ki, cinsel iliki mutluluun ls olsayd, imdiki ailelerin yzdesekseni oktan yklm olurdu. Mutlu aile yuvalarnn pekounda cinsel ilikinin yeter olmad bir gerektir. Seksologlarn bu aklamalarna ramen... Bakn, imdi ok iyi hatrlyorum, bu yaz dergide kar kmaz, Betl Hanm'n kocas Sen, 234 evimizin srlanm nasl aklarsn? Ben bunun iin mi dergi ksn diye avu dolusu para veriyorum.. diye ok kzm. Bunun zerine, kocasn memnun etmek isteyen Betl Hanm, derginin ertesi says iin ok

^ds^gojik bir yaz yazmt... Bakalm, burda bir yerde olacak,. Hah, ite... Yaznn bal: Analk ve elik. Okuyorum... lk ocuk dnyaya geldikten sonra evlilikler sarsnt geirebilir. nk erkein baba olmas isteini, kad, kendisini sevmedii, ocuu iin bir ara olarak kulland anlamna alabilir. Erkek de, ocuk dnyaya geldikten sonra, karsnn kendisiyle eskisi kadar ilgilenmediinden yaknr. Analkla elii birlikte yrtmek olduka zordur. Onun iin anneler, gslerinden birinden yavrulann emzirirlerken, br yandaki gslerinin de kocalannn olduunu unutmamaldrlar. Nasl terbiyev yaz, pedagojik yaz? Bu kadarla da kalmyor... Bakin, ne diyor Bayan Betl: Anne eer ikiz dourmu ve her iki gs de megul-se, o zaman yine de kocasn bo brakmamal, ikizlerden birini biberon emziiyle avutmaldr. Pes deil mi? Evet, evet... Here surda, ihanet su mudur? balkl bir yazs var, olurey deil. Okuyaym... Henz insanlan yanllaryla kabul edecek bir toplum ahlkna, ne yazk ki ykselinmedii iin bugn hl eler iin ihanet ^bir su saylmaktadr. Bir kadnn, ihanet ettii dncesini kocasnn kafasndan silmek iin unlara dikkat etmesi gerekir: 235 1 Beendiiniz erkek tiplerini kocanza itenlikle nceden anlatnz ki, beklenmedik an durumlarda kocanz bir srprizle karlam olmasn. 2 Hayrannz olan herhangi bir erkein davranlar, uyandrd dedikodular yznden sizi tedirgin etmee balamsa, bu durumu kocanza aklaynz ki, kocanz da o erkein evinize bir aile dostu olarak rahata girip kmasn salayarak dedikodular nlesin. 3 Aile dostlarnzdan birinin sizin iin gizli niyet beslediini sezersiniz, nce bunu kocanza anlatn, sonra da o erkei sksk evinize davet ederek kocanzla dost olmalarn salayn. Derginin son saylarna doru, yazlan yznden Betl Hanm'la kocasnn aras iyice almt. Adam, karsnn aile srlarn, evlilik ahlk dersi olarak aklamasn istemiyordu. Kocasyla arasnn gergin olduu b gnlerde, bir gece yine evin deki toplantda Ak spor mudur, deil midir? diye ortaya bir sorun atp da, kocasn iyice ileden karmad m! O gece, bu konuda bir tartmadr balad. Betl Hanm, mantnn kuvvetine gvendiinden, kocasn, akn da otomobil srmek,, ata binmek, kayak yapmak, avlanmak gibi bir spor olduuna inandrabilirce, ondan sonra artk sporcu bir kadn olarak rahata kavuacak. Ama adam bu numaraya yatmad. Hatta o geceki tartma, yznden, BetFle kocasnn aras biraz ald. Betl herkesin iinde kocasna, onu ne kadar ok sevdiini, kocas iin ne fedakrlklara katlandn, Paris'e gitmiken, kocasnn stanbul'da enfarkts geirdiini duyunca, nasl hemen onbe gn iinde toparlanp ok acele Paris'ten stanbul'a, 236 hem de ilerini yanda brakp dndn anlatt. Bunlan yle dramatik bir pozda sylyordu ki, inceden alay ettiini bildiim halde, benim bile ordakiler gibi gzlerim yaarmt. Betl szlerini Yazk, sen kadn kalbinden hi anlamyorsun! diye bitirince, kocasnn gzleri buuland. Adamcaz konuamad, nk konusa alayacakt. Size, Betl Hanm'n evlerine gittiim o ilk geceyi anlatyordum, deil mi? O gece, benim iin rya gibi geti. Biok iyi giyimli erkekler, ssl, gzel kadnlar... Belki de o gece, ben de onlar gibi rahat olaym diye ok imitim. Birara, Betl Hanm'n koluma girip, beni yan salona geirdiini, hemen yann dergi iin ie balayabileceimi, gereken paray da kocasndan almam sylediini btn ayrntlaryla hatrlyorum. Kocasnn yazhane adresini, telefon numarasn da vermiti. Benim iin, kocasyla konuacakt. Sonra, her kafadan bir ses kmaya balad. Ordaki herkes, karlacak derginin isim babas olmak hevesine kaplmt. Gelincik olsun, Gelincik... neride bulunan gzel kadn, Gelincik derken, buluunun sevinciyle ellerini rpyordu. En iyisi nci, nci... Salon... Salon adna ne dersiniz? ok derin anlam var. Tok sesli, her davranyla kolalan dklr gibi olan kat bir adam, Bilirsiniz, dedi, Franszlann Vuala! adl bir dergileri vardr, ne gzeldir. inde herey bulunur. Tam sizin karacanz dergi gibi... Onun iin siz de derginin adm te! koyabilirsiniz. ok orijinal olur. 237 Peki, Muz nasl, Muz'a ne dersiniz? diye bir hanm atld. Muz, hangi yemi niyetine yenilirse onun tadn verdiinden, iinde herey bulunacak olan bir dergi ad olarak da uygunmu. Birisi de dergiye Sosyete ad yerilmesini ileri srd. Sonunda, ar basan Betl Hanm'n kararyla karlacak dergiye Peri ad verilmesi uygun grld.

Ben ertesi gn, Betl Hanm'n kocasnn yazhanesine gittiimde, adam bulamadm. O sabah Avrupa'ya gittiini sylediler. Ama sekreter kz kim olduumu sorup renince, beyefendinin muhasebeye gitmemi rica ettiini syledi. Muhasebeden o gn, hem de zarf iinde, epiyce para aldm. Hem de daha ie balamadan... Derginin drdnc yada beinci says kmt. Betl Hanm baha, stanbul'un en zengin ailelerinden ikisinin dn olduunu, birinin kzyla brnn olunun evleneceklerini syledi. Dne o da davetliydi. Kocas Almanya'dayd. Birlikte gidecektik. Dnden biok haberler kabilirdi dergi iin. Betl Hanm'n arabasyla, Anadolu yakasnda, uzaka bir yere gittik. Gee olmutu. ifteha-vuzlarjda bir yer olacak. Bilmediim yerler... yksek bahe duvarndan koca baheyi gsteren demir kapnn iki kanad da akt. ofr, arabay, o kapdan soktu. Tekerleklerin kumlu yolda kard gcrtlar duydum. ofr arabay durdurdu. Oras, bol elektrik nda, otomobil sergisine dnm; her markadan, son model, renk renk, l l yepyeni arabalar dizilmi... Dn evinin sahibi, evlenecek olann baba238 s, byk bir iadamym. Gazeteler, daha on-on-be gn ncesinden bu dnn dedikodularmla kulaklar doldurmutu. Geni baheye girdik. Herkes kendi havasna dalmt. Baheye belki krk tane dner oca koymular. Bunlara yar Trke, yar Amerikanca krmas olarak Dner Steyn diyorlar. O zamana kadar benimle hep cidd konuan ama aslnda ok kfrbaz bir kadn olduunu bildiim Betl Hanm, bu dner steyn lfna ok kzp, te, dedi, Trk kayla Amerikan kakas yemek diye buna derler... Taban kapan, dner ocana yanlayp tabana dner doldurtuyor. te yandaki kazanlarda i pilvlar, ilavlar mis gibi kokular salyor. Bahenin o yanna, bu yanna yer yer koyduklar masalarda, bildiiniz bilmediiniz ne kadar yiyecek, meze, meyva, iki varsa, hepsi dolu... Cennet canm, cennet... Betl Hanm durmadan iiyordu. Hayatmda onun kadar ikiye dayankl kadn grmedim, erkekler arasnda bile.bylesi yoktur. Birara bana, Biliyor musun, bu dne ne kadar para harcandm? dedi. Bilmem, dedim. Hecelerin zerine basa basa, . Tam -yz-bin lira... dedi. imdinin parasyla bir milyon liray geer. Betl Hanm' o dn gecesinde olduu kadar kzgn grmemitim, hem kzgn, hem gevezeydi. Durmadan konuuyordu. Bizde bir Men'i isra-fat kanunu varm. Hi duymu muyum byle bir kanun? Nereden duyacakmm! Ben de ounluk gibi bir eekmiim... Evet, evet, aynen byle diyof239 du. atm kaldm, o terbiyeli kadnn bu szlerine. Men'i israf at kanunu ne demek, biliyor musun? Byle dn mn gibi trenlerde gereinden ok para harcayp israf etmeme, demek, Kanun, israf yasaklam. Ama kime? Zavall bir yoksul kyl, hayatnn tek varl olan kzn yada olunu evlendirecek olsa da, yemeyip imeyip, diinden trnandan artrdn dnde harcayacak olsaym, candarma isterse, men'i israf at. kanunu var diye dn datrm. Hani, susarsam ayp olur, kendisiyle ilgilenmiyorum sanr diye, yani biey sylemi olmak iin, neden byle olduunu sordum. Dedim ya, ok kfrbazdr. Yemi iskelesi kfecileri gibi kfr eder, hem de az dolusu, hem de en sunturlusun-dan... Kadn ksmna, hele kibar kadnlarn azna kfr hi yakmaz, deil mi? Ne mnasebet beyim.... Kim demi onu? Siz Betl Hanm' kfrederken grecektiniz ki... Marifet kfretmesini bilmekte. Onda ne yakas almadk kfrler vard. Yazk ki, unutmam sanp, onun kfrlerini not etmedim. Betl Hanm yle tatl kfrederdi ki, iir iir, iir okur gibi... Ben hani lf olsun diye, Kyl kendi parasn harcyor, candarmaya da ne oluyormu! diyecek olmuum ya, vayvayvay.. Hay diyemez olay-.dm, hay dilim tatulayd.... At azn, yumdu gzn... Bana sylemediini brakmad. Bunu anlamayacak ne varm. Herey ortada apakm. Kyl, dnde kendi parasn harcyormu. Oysa bu geceki dnde, dn sahibi olan iadam, kendi parasn deil, bakalarnn paralarn harcyor-,mu. Hi insan kendi parasn byle su gibi harcar 240 mym! Ancak bakalarnn ceplerinden alma, rpma paralar byle harcanrm. Dnyann en cmert insanlar, hrszlar, yankesiciler, pezevenk-ler, kerhaneciler, dolandmclarm.. Neden elleri ackm?... nk, bakalarnn paralarn harcar-larm da ondan. Hkmet, fakir fukaray koruduu iin, onlarn dnlerinde ok para harcamalarn istemezmi. O kanunlar fakir fukara iin yaplrm. Kanunlar, kanunlar yapanlara ile-mezmi. Kumar oynamak da- fakir fukaraya yasakm. Ama yksek sosyete kulplerinde kumar serbestmi. Neden? nk hkmet, fakir fukarann ahlknn bozulmasn istemezmi de ondan... Ama bu ... ocuklarnda ahlk mahlk diye biey kalmam ki, hkmet nesini korusay-m! Sve saya konuuyordu.:

Ulan, sanki bu dnyada hikimse evlenmemi, hikimse evlenmenin ne olduunu bilmiyor da, dnya kurulduundanberi evlenmeyi ilk bunlar icat ediyorlar. Acaba herkesin bildiinden baka trl biey mi yapacaklar? Bildiimizden baka trl m yataa giriyorlar da, bu kadar bbrleniyorlar? Tarihlerin yazmad, olmadk bir i mi yapacak bu ...... dlleri? Anlattna gre, kasa dolusu para savurup byle ala-ala heyli dn yapmaktan maksatlar bakaym. Onlar bu dn parasn, burda bile iler kurup, iler dzenleyip, fazlasyla kanrlar-m. Bu analar belli, babalar yzelli gavatlar ld m, anla ki, bunda bile bir karlar vardr; ya tahtahky'de karaborsa balamtr, ya ordan kra toprak alp arsa diye parselleyip parselleyip fakir fukaraya satacaklardr. 241 Dn, gerekte iadamlarnn birarya gelmeleri, toplanmalar iin bir bahaneymi. Kr mymm, neden grmyor muum: u kkte, yetmiikibuuk milletten insan varm, dn bahanesiyle burda i kombinezonlar kuruyor, dalavere tuzaklar hazrlyorlarm... Bu ......, dnn ylna kalmadan, olunun bu geceki gelinden ayrlacan biliyormu elbet... yleyken ne diye bunca paray savuruyormu? Bu ...... ler, bu ......, bu bilmemneler, bu bilmem ne ocuklar affedersiniz geberince de, aileleri ite bu dnden daha baskn cenaze trenleri yaparlar-m ki, cenaze trenlerinde, aileleri mezarlkta bi-raraya gelip yeni yeni i dmenleri evirsinler. Bu cenaze trenlerinde mezarlklar ok zaman, birbirlerine rakip, dargn iadamlarnn buluup barma yeri olurmu. Ben bu namussuzlarn cierlerini bilirim! diye barbar baryordu. Hayr sarho olmamt. Ama "nedenini anlayamadm, snmeyen bir fkesi vard. Kendisi de onlardan deilmi gibi konumasna ok amtm. Onlardan deildiyse, onlarn iyzn nasl biliyordu. Hi bilmez olur muymu, kocas olacak boynuzludan biliyormu. Darda serinlik balaynca kke girdik. Birka kii Betl Hanm'la aykast konutu. Ama onlara pek yzvermedi. Bir salona girdik, ark salonuymu, mze gibi bir yer... Kalabalk diye ordan ktk. Baka bir salona girdik. Oras daha da kalabalkt. ok modern eyalar vard. O kadar modern ki, bunlarn nasl kullanlacan bilemiyordum. Yerde koltuk olduunu sandm eyler vard. Bunlara nasl oturulduunu bilmiyordum. Bir oturan grsem, ona bakp ben de otura242 aktm. O kadar modern koltuklar ki, insan neresine srtn dayayacan, neresine kn koyacan bilemiyor. K konulacak yere srtn dayarsn, kol konulacak yere bacam koyarsn, rezil olursun. Betl Hanm oturunca, ona bakp ben de yanndaki koltua oturdum. Ama atik davranp dengemi bulmasam, yuvarlanp bacaklarm havaya gelecekti. u kzlar gryor musun, dedi, bak, bak, iyi bak, hepsi kukla... Bunlar Sosyete kz endstrisinin mallan... Kz endstrisi deyimini o gece ondan ilk duydum. Ama sonralar ok syledi. Bizim memleketteki en byk endstri, kz endstriymi. Hi duymadn m? Kzlar, zengin kocaya varacak gibi yetitirmeye kz endstrisi denir. Bir kz, zengin kocay tavlayp da evlendi mi, hem kendi gelecei gne gibi parlyor, hem de ailesinin.... Buyzden, yksek sosyetedeki zengin koca adaylar iin, kz yetitirme endstrisi kurulmutur. En byk sermaye yatrm, bu endstriye yaplr. En byk sermaye derken, ayrca kzlarn analarn da hesaba katmyorum; analar, anamal... Sermayeyi bouna yatrmyorlar, kalknmas,, kazanc da ona gre oluyor. Her kz anas, kznn menejeridir, kzna zengin bir mterinin koca olmasn ister. Kzn, fiyatn enok arttracak olan alcsnn zevkine gre yetitirir. Bu gece burda grdn btn kzlar, bu endstrinin rnleri. unlann duruuna, oturuuna, glne bak; u bacak bacak stne atlara bak; u herifin elindeki akmaktan cgara yaka bak, u ellere, u parmaklara bak... Bunlarn par243 maklan bile bir baka trl bklr. Boyun Krmalara bak unlarda, u ba evirmeler, u gz szmeler... Baklarn, karlarndaki heriflerin bir gzlerine, bir dudaklarna, bir gzlerine, bir dudaklarna evirmek... u mendil tutua, etek tutua bak... u edaya, u cilveye bak... Bunlar kendiliinden olur mu hi... Btn bu dediklerini en iyi uygulayan kendisiydi. Sanki kendikendini anlatyordu. Byleyken, neden kendisi onlara yabancym gibi, byle kzarak konutuunu anlayamyordum. Ben bu sylediklerinizi o kzlarda Allah vergisi sanrdm... dedim. Allah vergisi olsa btn kzlar byle olur* du, gecekondu kzlar byle mi? u cilve dktr-meyi kimden renir bunlar, Allah'tan m? u karda oturmu kzn, cins arap ksrann yeri emesi gibi, iskarpinin sivri topuunu sinirli sinirli yere vurularna bak... Ne demek bu topuk vurular? Ne demek? te o demek... Ku akr gibi, herifi topuk sesleriyle akyp aryor.

Betl Hanm o gece benim gzm at. Ben o zamana kadar, bu kzlardaki eday kendiliinden oluyor sanrdm. Nasl yumurtadan kan rdek palaz, kimse ona yzmesini retmeden suya dalar yzerse, bu kzlar da ite yle, doutan cilveli sanrdm. Kenann dilberi diye alay edilen kzlar nedir? te sosyetedeki kz endstrisinin mallarna zenmeye kalkan kenar mahalle kzlar... Kz endstrisinin mallan, hereyden nce, nohut, merci244 mek, kuru brlce, kuru bakla, kuru fasulye gibi kuru eyler yemeyecek. Bu kzlara kuru yasak, ya yiyecek bunlar. nk, kurular gaz yapar. Sosyete kznda gaz olmayacak. nk gaz, gzelliin ba dmandr. Neden bu sosyete kzlar ilik gibi, ite bundan. Sabah kuru ekmek ye, len nohut ye, akam kurufasulye ye, ne olur, gazn l yeili rengi, tenine vurur. Sosyete endstrisinin mallan, fasul-yeymi, brlceymi, nohutmu, baklaym, merci-mekmi, yle eyler yemezler. nk gaz, hem ten rengini bozuyor, teni bozuyor, hem de insann etini sertletiriyor. Neden bu sosyete kanlan, sosyete erkeklerine deil de, sosyete dndan erkeklere dkn olurlar? nk kuru yemekten onlann etleri sertlemitir. Erkein eti sert, kadnnki yumuak olacak... Bunlar hep kz endstrisinin teknii. Kz dediin yumuack olacak; herif parmann ucunu dokundu mu, etine gmlecek. Evet, bunlann sert modeli de vardr, o da baka... O sertlik gaz sertlii deil, spordan olma sertlik yle sertlik ki, gsnn ucuna yle bir fiske vurdun mu, vmnnn diye sesler kartp gs tirtir titreim geirecek. yle sertlik ki, elini bastrdn m, geriye teper, iinden yayl gibi... O sertlik, gaz sertlii deil, spordan olma ok makbul bir sertliktir. Durmadan iiyor, durmadan anlatyordu. Hayatndan baz srlar da aklad. O zaman neden iinde yaad yksek sosyeteye dman olduunu biraz anlar gibi oldum. ocukluu ar yoksulluk iinde gemi. stanbul'un bir kenar mahallesinde bym. O gnlerini anlatyordu. ocukluunda o eski mahallesinde ne gzel kzlar varm, hepsi de bir iim su... Bu sosyete kzlarnn en 245 ?:: gzeli bile, gzellikte onlarn eline su dkemez-mi. Sonra ne olmu? Hepsi de hap yutmu zavalllarn. Otuz yama varmadan yalanmlar. Ne-denmi? Hep kuru yiyeceklerin gazndan... Ucuz diye ye Lodos baygn bal, ye bayat palamutu, ye kuruyu... Dur durak demeden al, didin... Sevgiliden dayak ye, ana&abadan dayak ye, kocadan dayak ye... Gzellik mi kalrm. Betl Hanm o gece, dorusu bilimsel konuuyordu. Yenilenin, iilenin, biim zerinde ok etkisi varm. Neden imenler iinde yaayan bcekler yeil olurmu da, kayalkta yaayanlar kahverengi olurmu? nsan da yle, kaymak ye, kaymak gibi ol! Eski mollalar pilav kaklamaktan pilav tenceresine dnerlermi, yusyuvarlak, tostoparlak. Sosyetenin kzlarna neden fstk gibi, lokum gibi diyorlarm? te yediklerinden.... Bir gece Betl Hanm'm evinde kurufaslye gecesi yaplmt. O gece, yksek sosyetenin en semeleri gelmiti. Yediim.pastrmal kurufasulye-nin tad damamda kalmtr. Kendisine onu hatrlattm. Yine ar bir kantarl kfrden sonra anlatt. Onlar da kurufaslye yerlermi ama alt ayda, ylda bir kurufaslye yerlerse bu, sanki yoksul evine baklava girmi gibi, bir olay olurmu. Bizim kurufaslye yememiz zppelik; adna bile kurufaslye partisi deriz diyordu. Bir de bu yksek sosyetenin stanbul'un ky bir yoksul yerindeki nc snf, snf alt bir lokantaya dadanma zppelikleri varm. Orasn ilk gidip beenen Aman bir lokanta kefettim! dermi; kutup kifi, kta kifi gibi bir de vnrm. Birbirlerine ballandra ballandra anlatr, o yerin reklmn yaparlar-m... Aman bir fasulye yapyor, bir fasulye ya246 pyor, parmaklarn yersin cicim.. derlermi. Artk rlermi oraya... Bu yksek sosyete, stanbul'un en uzak yerlerindeki ka yoksul ay, turucuyu, dondurmacy, leblebiciyi, brekiyi nlendirip zengin etmi... O kk, yoksul dkknlarn kaps nnde, zel arabalar dizilirmi. Bunlarn ne marifeti mi varm? Elbet varm bir marifetleri... Hani masallarda ayvac gzeli, kahveci gzeli filan diye, ay paras gibi gzel olanlar vardr ya, ite bunlar da yleymi. Yksek sosyetenin aptan dm hatunu, arabasyla bir ky yerden geerken, bir kk dkknda, bir yakkl rak grr, bir gzel olan grr, ii eker, hemen evresindekilere anlatmaya balarm: Ay aman, bir kurufaslye yapyor, karde bir fasulye yapyor... Yeme de yannda yat! Kurufaslye bahaneymi... Hele bir a varm, stelik de irkin ve yalym, ama onun n sosyetede hepsinden yaygnm. Neden mi? nk bu herif, btn mterilerine, anaavrat svermi.. Bu yksek sosyetenin kimi herifleri, kimi karlar da, aa tabakadan birinin analarna, avratlarna svmelerine, babalarnn arapanaklanna. edilmesine ba-ylrm. O ihtiyar, irkin a bunlara svdke, keyiften mayr kalrlarm. Adamn kck dkknnda drt krk masa varm. te orda, tk tk tkp yemek mi, dayak m yediklerini bil-mezlermi. Dkkna samayanlar da kapda kuyrukta beklerlermi. Hereye katlanyorlar, yeter ki o yal, irkin a tabaklarna her kepe fasulye koyduka analarna, avratlarna svsn. Peki ne-denmi bu? nk, onlar ilerinden, kendi sululuklarn biliyorlarm, bilinaltlannda cezalanmay diliyorlarm, svlmeyi oktan haketiklerini bi247

liyorlarm. Yaa!.. Tpk gnah karr gibi biey-mi bu... A onlara svdke, ilerinden, Oooh, ohh! diye cezalarn ucuz atlatmann sevinciyle vicdanlar sularndan, gnahlarndan, pisliklerinden arnrm, yani yle sanrlarm. Endstri bu, ne yapar eder, dnyann en irkin kzn bile dnya gzeli yapar, ortaya ka-rrm. Bu endstrinin bir de kendine zg estetii varm. Bir kz ne yapsalar gzelletiremiyor-lar, onun irkinliine endstri bile vzgeliyor, o zaman kzn biimini deitirip baka bir tipe uy-dururlarm. Bu orijinal tipli irkin kzlara da Haval kzl Kzn havas var! derlermi. Bak, mesela surda bir kz, var, srtn perdeye vermi... dedi. Evet, dedim. O kzn az nasl? diye sordu. Kzn kuinciri gibi az vard. ok gzel, dedim. Sen onun azn bir de eskiden grecektin, dedi. Pazar gn belediyeler bastracak diye kepenkleri yar indirmi, gizli sat yapan pastrmac dkkn gibi bir az vard; zavall kzn dileri, aznn iine smazd da, azna akl doldurmu gibi yanaklar i i durur, dileri yznden dudaklarn birletirmez, b sesi, m" sesi karamazd. Ama kzn babas ok zengin. Kaynata zengin olunca damat kolay bulunur. Kz bir airle evlendirdiler. air bile kzn. aznn irkinliine-dayanamad. air mair ama o da Allann bir kulu, deil mi ama... Sonradan bakt babas, iin oluru yok, kzn, aznn onarlmas iin Amerika'ya gnderdi. Ne de olsa Amerika'nn yksek sosyetesi, bizimkinden ok daha yksek olduundan,. 248 kz endstrisi de bizimkinden byk... Kz, orda estetik ameliyat edip ite bu hale getirdiler. Kz, arpk arpuk azn lokum biimine sokunca, ben bu kadar ameliyat ikencesi ektim, bundan sonra air kocay ne yapaym diyerek ondan boanp bir fabrikatrn oluyla evlendi. Kz endstrisinin mallar azbuuk yabanc dil bilecekler ki, Avrupa'da, Amerika'da kolaylk olsun. Edebiyattan, resimden, mzikten, filmden de azbuuk anlayacaklar. Bunlarn bilmedikleri yok... Yalnz bunlar be dakikadan ok konutur-mayacakmsn, nk, ayn plk gibi, ezberlediklerini evirip evirip tekrarlar dururlarm. Azlar bo kalp da konumasnlar diye bunlar boyuna pmek gerekirmi. Zaten ayn konuyu, be dakikadan ok konuamazlarm. Nasl en cins papaan bile enok ya bir ya iki cmle ezberleyebilirse, bunlarn aklnn band da enok be dakikalkm. Be dakika dolup da kocalar, nianllar, arkadalar, herkim olursa, bunlar pp de azlarn kapamazsa, iki satr operadan, cmle Sartre'den, iki mezr de mzikten konuur, daldandala atlar-arm. Bu kz endstrisinin kltrl kzlaryla baedilemezmi. O, gece neler anlatt neler... Uzun boylu bir gzel kadn gsterdi. Kime benziyor, dikkatle bak... dedi. Bilemedim. Bugo Jansfeild adnda bir yldz varm, ona benzermi. Bu Bugo Jansfeild denilen artist, gslerinin irilii ve gzelliiyle nlym. Buyuz-den ona, ift bombal seks fzesi derlermi. Bana gsterdii uzun boylu o gzel kadn da, tpktp-ksma Bugo Jansfeild'e benziyormu. Bugo Jans249 felld denilen kadn eskiden William Dicky adnda bir artistle evliymi. William Dicky dedin mi, dnyann btn yksek sosyete kadnlar, daha onun adn duyunca nbete tutulur titrerlermi. Bu William Dicky'nin bir hneri varm; btn nl yldzlarn yalnz gslerini grnce, kim olduklarn bilirmi. Bign William Dicky ile bu konuda ok byk paraya bahse girmiler. Bir yldzlar toplantsndaki kadn artistlerin yzlerini kapamlar, kapal elbiseler giydirmiler, ama gsleri plak, ortada... Dicky, plak gslere bir bakp, kim olduunu sylyormu. Yalnz birinin nne gelince Bunu tanyamadm, Hollywood'da byle gsl kadn yok! demi. Oysa neymi, biliyor musunuz; prodktrn biri, Dicky'yi yanltmak iin, kendi srtnn uygun bir yerine takma gs koy-mumu, arkasn dnp Dicky'ye doru geri geri yryormu. Ama Dicky'yi yanltamamlar. Yani bu William Dicky denilen herif, ite byle bir kadn gs uzmanym. Dicky, beinci kars Simo-ne Verlane'den ayrlnca, gazeteciler. Karlarnzn iinde, sizde en tatl hatra brakan hangisidir? diye sormular. O da nc karm Bugo Jansfeild'in gslerindeki estetii hibir kadnda bulamadm. demi. Bu haber btn dnyada yaylm. Bir sylentiye gre, szde Dicky bu szleri, bir takma gs firmasnn reklm olsun diye byk para karlnda sylemi. Gnn birinde William Dicky'nin stanbul'a geleceini gazeteler yaznca bu uzun boylu gzel kadnda bir tel, bir tel balam. nk yz, vcudu, hereyi tpatp Bugo Jansfeild'e benziyor, yalnz gsleri baka bir biim. E- bu Dicky denilen herif de gs meraklsym. Kadn he250 men kouyor bir estetik operasyon hekimine, yani kz endstrisinin fabrikatrlerinden birine... Estetik cerrahi operatrleri bir, gzellik enstitleri iki, bunlar kz eendstrisi fabrikatrleri... Eh, bu Bugo Jansfeild'in gs ls de milimi milimine belli... Bir kk deiiklik olursa, hava raporu gibi, gazeteler onu da yazyor.

Gazetelerde, dergilerde, Jansfeild'in gslerinin, yandan, nden, alttan, stten ekilmi resimleri de var... te bunlara bak doktorcuum, gsme o biimi ver, tpatp yle olacak... Ameliyattan sonra mahkemeye dmler. Gazetelerin konusu olmular. Kadn, estetik uzmannn, gsnn birine istedii biimi verdiini, ama br gsnn orantsn bozduunu iddia ederek tazminat dvas am. ' Dedim ya, Betl Hanm'n haince bir alaycl vard. O gece yine yle, dndeki yksek sosyete insanlaryla durmadan alay ediyordu. Anlattklar inanlacak eyler deildi, ama ben onun nasl bir kinle dolu olduunu, aralarnda yaad insanlara, sandan trnana dek nasl dman kesildiini anlyordum. Onlar klttke, aala-dka, dmanl dinmiyor, tersine daha da yalaz-lanp artyordu. Ben o gece Betl Hanm'n tebiri kadar bile imediim halde ok sarho olmutum. Salondaki insanlar., bir yaklap bir uzaklayorlard g-.zme. Betl Hanm'n kahkahalarn duyuyordum uzaklardan, ok uzaklardan... Sonra onu dans ederken grdm, uar gibi dans ediyordu, uar gibi deil, uarak... Salar kanarya kanadndan Tsopmu tyler gibi havadayd... Kahkahalaryla salar sarroadolat. Belki sarholuumdan ola251 cak, ayaklarnn yerden kesildiini bile grdm, uuyordu. Evet... Evi, sosyete kzlarnn dersanesi gibiydi demitim ya, bikez de ben onu evinde kzlara ders verirken dinledim. Bir i iin evine gitmitim. Yandaki salonda onu bekliyordum. O da ierde, seslerinden anladma gre, beon kzla konuuyordu. Onlara sylediklerini ierden duyuyordum: Niin yksek ke giyilir? Ha? Bakn, hem giyiyorsunuz, hem bilmiyorsunuz. Anlataym size, Eskiden, balannda tablayla gezen satclar vard. Balarnda tadklar tablada dut, armut gibi meyva satarlard. Meyva dolu tabla ar olduundan, iki elleriyle tablann iki yanndan tutar, zorlukla yrrlerdi. Bata arlk, iki el havada, nasl yrnr? Sallana, sallana... Anladnz m, ite o satclar, dengede durmak iin, klarn sallaya sallaya yrrlerdi. Klarn iki yana sallamaya yle almlard ki, balarnda tabla olmad zaman da klarn sallayarak yrrlerdi. te bu yry, klhanbeyi yry olarak moda olmutu. E herkes de bana ar tabla koymaz ki, yrrken kn sallasn. Bunun zerinde, zel olarak kl-hanbeyler iin yumurta topuk denilen yksek k-eli yemeniler moda oldu. O ayakkablarn keleri yle yksek ki, klhanbeyler dmeden dengede kalp yrmek iin, klarn sallamak zorunda kalyorlard. Demek ki, yksek ke neye yararm? K sallamaya yararm. imdi gelelim, kadmlann neden yksek ke giydiklerine... Arasra kadnlar iin alak ke ayakkablar da moda olabilir. Ama o moda uzun srmez. nk erkekler, kendi karlarndan baka btn kadmlann sokakta k sallamasndan pek holanrlar. Onun iin de sksk 252 yksek ke modasn karrlar. Hepimiz modaya uymak zorundayz. Yksek keli iskarpini giydik.. Nasl dmeden, dengemiz bozulmadan gideceiz? imdi ip cambazlarn dnn. Tel stndeki ip cambaz dmemek iin ne yapar? Dengesini bulsun diye, eline ald bir sr, bir o yana, bir bu yana sallar ki, dmesin. Hah, ite kadnlar da, ip stndeki cambaz gibi, yksek keli iskarpin stnde dmeden durmak, dengeleri bozulmadan yrmek iin ne yapacaklar? Cambaz gibi ellerine sopa alp iki yana sallayamazlar; dutu gibi tepelerine tabla koyup iki ellerini yana aamazlar. Ne yapsnlar, dmemek iin onlar da klarn sallarlar, bir o yana, bir bu yana... Ky kzlar bu ii, omuzlarna desti, balarna sepet alarak yaparlar. imdiiii, arada nemli bir fark var.. Popo sallamak ok kt bir grn. Onun iin salna salma yryeceksiniz ki, gze gzel grnsn... kisi de ayn ey ama, biri yksek seviyede kadnlara gre... skarpinin kesi ne kadar yksek olursa, topuu da ne kadar ince olursa, stnde dengede durmak da o kadar zor olacandan, kadn da o kadar -ok salma salna yrr, bir o yana, bir bu yana, aynen mzie tempo tutar gibi canm... Anlyorsunuz ya, yksek sosyetenin kzlaryla, sanki onlara ders verirmi gibi haincesine alay ediyordu ama alaym da yalnz kendi anlayp kendi -zevkleniyordu. Anlattklar yabana atlacak bilgiler deildi, imdiki mankenlik kurslarnda retilenler de ite bunlar... Betl Hanm'n ak ak dediine gre, her ide seviye ok nemliydi. nsann bana herey gelebilir, bir kadn orospu bile olacaksa, en iyisi, en kalitelisi olmalyd ki, herkesten sayg grsn, 253 sz gesin. Bir kadn eteini kapsndan bir kaptrp da geneleve dt m, seviyesiz orospu olur, artk on para etmez... Ah, ah!... Nasl bir kadn m Bet? Bunu bilmem ki, nasl anlataym? Tam anlamyla diiydi; kokusundan, havasndan, sanki evresine diilik nlan-yayklard; amarlarndan, mendilinden bile yle... Sanki parmaklarnn ucundan... Anlatmas ok zor... Yirmibif say sonra dergiyi kapattk. nk, Betl Hanm, kocasyla birlikte Avrupa'ya gitmiti. O arada ben de niversiteyi bitirip nianlandm, sonra da evlendim. Bir daha da Betl Hanm' hi grmedim. Ama

gazetelerde ad geiyor, resimleri baslyordu. Son yllarda gazetelerde de ad gemez oldu. Nerde olduunu bilmiyorum. Ama siz Ayseli Gl' bulsanz, o size nerde olduunu syler, o bilir yerini. ok iyi arkadatlar. Betl Hanm'a her zaman sayg duymuumdur. Hibir zaman ona, bakalan gibi Bet diyemedim, hep Betl Hanm derdim. DAYAK DKN MUTLU BR FT Telefon etmitiniz? Beni mi aradnz? Oturun rica ederim... Kim efendim? . Betl Hanm m? Kim acaba? Hi hatrlamyorum, hangi Betl, Bilemedim... Ben O'nunla... Allah Allah... Hi byle bir vak'a hatrlamyorum... Kim gnderdi dediniz?.. Haa, evet evet... Siz Mstesna Hanmefendi'-yi sylyorsunuz, hay Allah iyiliinizi versin, imdi anladm. Bildim efendim, tamam... Hh hh hh... ok eski bir itir, ben tamamiyle unutmuum vallahi... 254 O zamanlar ben de gentim ama, sska, elimsiz, zayf bir olandm. Dayanamadm kadna, elinden canm zor kurtardm. Efendim? Siz baka bi-ey iin mi? Akrabanz m dediniz? Halanz demek? Yaaa... Halanz aryorsunuz? Gzeeeel... Yani babanzn kzkardei?... Hi mi grmediniz? Allah Allah... ok zengin bir kadnd. Sizi himaye eder tabii... Ama imdi ne oldu, nerdedir bilmem... Ondan sonra ben evlendim, oluk ocua kartm... O gnlerde bir maceraym ite, geldi geti... Genliimde tberkloz geirmitim... Bakmayn imdiki halime, sonradan imanladm byle... O zamanlar bir hayalifenerdim. Sanatoryumda alt ay yatp karyorlar... Teda.v filn hakge-tire... Sonra baka bir hastanenin srasna giriyorum, sram gelince yatardm hastaneye... Alt ay o hastanede, alt ay bu hastanede, srn dur.... Birinden knca, br hastaneye hemen girilse, yine iyi... Bazan bir yl, birbuuk yl ortada kalrdm. E ben yoksulum, iim gcm de yok, kolay m? Hastanede bir kilo alnca, knca be kilo verirdim. Yam da o zaman yirmibe.. Anadolu'da bir yerdeki babasnn gnderdii parayla stanbul'da niversite'de okuyan bir arkadam vard, Harbiye'de bir evde iki arkadayla birlikte kiracydlar. Bu arkadam bign bana, Bu senin hastaln zengin hastal, parasz tedavi olamazsn, gel seni Mstesna Hanmefendiyle tantraym, seni himayesine alr, dedi. Kimmi Mstesna Hanmefendi? diye sordum. Bizim zemin katndaki kk dairesinde oturduumuz koca apartmann sahibi... 255 Benim de aklma o zaman Siz neden himayesine girmiyorsunuz da beni dnyorsunuz? <Jiye sormak gelmedi. Arkadam, Senin iin karlr frsat deil, dedi, mrn olduka prensler gibi yaarsn. Buna karlk yapacan vazife, elin dedike kadn dvmek. Hem bu kadn dvmenin byk sevab var, Allah yannda makbule geer. nk dayak kadnn ilc, dayak yemedi mi krizi tutuyor, kim gelirse nne saldryor; dayak yeyince de dnyann en iyi insan, melek... Sopay ekip zavall kadnn duasn aldka, vallahi cennetlik olursun. Ben ilkin alay ediyor sandm, meer hakikat-mi... Kadm dayak oburuymu, yedike itah a-hfS ktei yedike Allahakma daha hzl, biraz daha vur! diye yalvarrm. Sakn bunlar anlatyorum diye alnmayn; siz srar ettiniz diye anlatyorum. Halanzm madem... Yok yani istemezseniz... Pekiy, anlataym... Arkadam, Memlekette isizlik var, bundan iyi ekmek kaps bulamazsn, sen gel bu kadn karma! dedi. Kadna Mstesna Hanmefendi, deyilerinin sebebi de dayaa dknlndenmi... Biraz hor-laynca ksen karlarna, kocalar o kadn rnek gsterirlermi de, kadnlar da kocalarna O Mstesna, ben onun gibi olamam! derlermi. Buyz-den kadnn ad Mstesna kalm... Kadnlarn hi birine benzemeyen, cins, mstesna bir kadn... Vaktiyle ok gzelmi, stanbul'un en gzel, en zengin kadnym. Ben grdm zaman, ok 256 iman bir kadnd; artk ne cami, ne mihrap yerinde kalm... Yal deildi ama, imanlktan belki, yandan byk grnyordu. Yksek sosyetede onu herkes tanrm, tarih gibi bir kadn... Mstesna Hanmefendi'nin Harbiye'de alt katl bir apartman vard. Baka apartmanlan da varm ama, anlatacam olay, o Harbiye'deki apart-manda geiyor, Efendim, bu kadm yakkl bir adama tutulmu, adam da erkek gzeli dediklerinden: Uzun boylu, geni omuzlu, kaln ve tok sesli... Sosyetenin hanmlan bu herife bitiyorlarm. Sizin de dediiniz gibi, halanzn ad, Betl... Bir erkei gzne kestirdi mi, ne yapar eder. O'nu elde edermi: Bu yakkl adam da ana drm, evlenmiler. Mstesna Hanmefendi'nin, yani Betl Halanzn erkekten istedii okanmak, g-leryz, tatl sz... Lkin bu izbandut gibi herif, daha ilk gecesi kadna basm sopay... Ne zaman yataa girip seviecek olsalar, herifin sinirleri tutar, kadn dvermi. Meerse neymi biliyor musunuz? O gsterili adamn erkeklii yokmu da, kudretsizliini bastrmak iin erkeklik gsterisine kalkar,

elinden biey gelmediinden, sinirinden ba-baa kald kadnlar dvermi. Muayene eden ruh doktoru ite byle demi... Allahn bir ii ite; kimisine kalp verir tekini vermez, kimisine de benim gibi o ide gani davranr ama kalp vermez. Doktorlar her ne yapmlarsa adam bitrl tedavi edememiler. Sonunda beyim Bu herifi erkekletirmekten tp cizdir deyip iin iinden kmlar. Gelgelelim, kadm herifin kalbna, efelenmesine, basbariton sesine, geni omuzlarna, kaln ensesine tutkun; bitrl ondan vazgeemi-yormu. Dnsenize beyim, kars soyunup d257 kndke koca herif artk nasl heyecana gelirmi ki, kadn karyolann demirine iple balar, belinden zd kay kemerle dvermi. te byle dayak yiye yiye, kadn iyice alm dayaa. Dayak yemeden duramaz olmu. Demek kadnm iinde de byle gizli bir yan varm ki, sopay yiyince, o gizli yan fkmp da vurmu. ok da itahly-m hani... Bir toplantda filn birden heyecanlanr, Hadi kocacm, abuk eve! dermi. Bazan eve kadar bile dayanamaz, misafir olduklan yerde bir tenha odaya ekilirlermi. Koca herif bir iki tekme tokat, birka imdik silleyle kadn kendine getirir, yattnrm. Ne hastalklar var yani u dnyada ... Mstesna Hanmefendiye, yani halanza, eskiden her nereye giderse orann gzeli derlermi. ili'de oturuyorsa ili Gzeli, Ada'da oturuyorsa Adalar gzeli... Aklarnn okamaya kyamadklar o gzelim ay teni, dayaktan rk iinde, mosmormu... Artk kadn nasl dayak dkn olmu ki, o aygr neslinden gelme kocas bile, dayak atmaktan bitmi, tkenmi de karsna eski ilgisini gsteremez olmu. Bunun zerine her kadn gibi Mstesna Hanmefendi de baka baka erkeklerden yardm grmek zorunda kalm; ama kocas O'nu bakalarnn dvmesini kskanmaya balam. Kendisi de lykyla dvp karsn tatmin edemiyor. Bunun zerine Kancm, gayri bende takat, derman kalmad. Sen kendi bann aresine bak, hadi bana eyvallah! deyip evden km, gitmi. Mstesna Hanmefendi dayaksz duramyor ki... Dayak yedike de semiriyormu, imanl da ondan... Kocasndan midini kesince, bu alt katl 258 ap"rtmann en st katna tanm. Apartman katlarnn da drt bir yan balkon. A$ kattaki kiraclardan biri yanlp da balkona kmaya grsn... Alt kattakilerden birisi balkona kt myd, Mstesna Hanmefendi yukandan bir kova suyu boca ediyormu aa... Gelgeldim, kadnlara su dkmyormu. lle de erkek olacak, hele hele gen erkek olursa, yand. Mstesna Hanmefendi elinin altnda bir kova su, gz aajp"katlarda, bir erkek balkona kacak, diye beklerni. Kiraclar Yapmayn, etmeyin Hanmefendi! diye yalvarmaya balamlar. Onlar yalvardka, Mstesna Hanmefendi daha da aztm. Bu sefer de yukardan aa p tenekelerini boaltyormu. Dolu bulak tas, p tenekeleri, irkef suyu kovas yanbanda, iigc sabahtan akama kadar aa kat balkonlann gzetlemek... Bir erkek balkona kacak olsa, p tenekesi bandan aa geiyor. Adam ne oluyor, diye bararak, bakmak iin az ak ban yukan kaldrd m, bu sefer bulak sulan bandan aa geiyor. Arkadan bir kahkaha savurup, Kz ko, abuk bulak suyunu yetitir! diye hizmetisine banrm. Hanmefendi, neden byle yapyorsunuz? diye soran olursa, Aaa, ayol pis su deil ki... Vallahi bulaklarn durulama suyu... dermi. Yani insann kann iliini kurutup deli edecek... Anlattklarmdan cannz sklmyor ya... Ne de olsa akrabanz!.. Mamafih ben hakikatlan aynen naklediyorum, siz ok srar ettiniz de ondan. 259 Sonra efendin^... Kadnda para ok, kendine bir koca daha buluyor. Birka gn sessizlikten sonra, kadn yine aztyor, st kattan, aa kat balkonlarna kan erkeklerin bana pis sular, pler dkmeye balyor. Demek ki kocas umduu gibi kmam ki, yine bakalarn kzdrp kendisini dvdrmeye alyor. Bir byle, iki byle, be byle, en sonunda kiraclardan birinin can burnuna gelmi, adamcaz sabah sabah pijamasyla, tavan sprgesinin sopasn kapt gibi, basamaklar ikier ikier at-lyarak st kata frlam, dalm Mstesna Ha-nm'n katma. Yer misin yemez misin? Veretmi sopay, basm ktei... Ama kime? Mstesna Ha-nmefendi'ye deil, kocasna... Kirac herif, Mstesna Hanmefendi'nin kocasn yere yatrm, evire evire alarm sopay... Vurduka da barr-m: Ulan namussuz, karn zaptetsene! Kocas dayak yerken Mstesna Hanmefendi Ayol kocamn kabahati yok, bulak suyunu ben dktm. Erkeksen beni dvsene... diye adam kkrtp duruyormu. Kirac Hanmefendi, rica ederim, benim kadnlara saygm vardr! diyormu. Mstesna Hanmefendi'nin kocasnn kiraclardan yedii dayak bir, iki, be deil... Adamn canna yetmi artk...

Adamn dayaktan pestili knca, artk milyonlar gz grmemi, Mstesna Hanmefendi'yi bo-am. Ama huylu huyundan geer, mi? Mstesna Hanmefendi, bulak sularn yine alt kat bal-konlarndaki adamlarn bandan aa dkmeye devajn etmi. Bakmlar baa klacak gibi deil, 260 kiraclardan birinin, eline ayana tetik delikanl olu, bign kadn ayann altna alr. O'nun da canna minnet, istedii dayak... Dayaktan sonra bir-iki gn kadnn sinirleri yatyor, edepsizlik etmiyor. Ama sonra balyor irkef atmaya... Ondan sonra kiraclar ii nbete bindirmiler, Mstesna Hanmefendi'yi posta posta dvmeye balamlar. Sabahleyin birmci kat d-vecekse, leyin dayak atma sras ikinci kattaki-lerde, ikindide nc, akama drdnc, gece beinci kat kiraclarna nbet geliyor. Kadn daya yedike alyormu. Bu da bir hastalk... Bu sefer tutturmu Kocasz bir kadnn yabanc erkeklerden dayak yemesi ayp oluyor, evleneceim... demeye. yle milyoner kadna koca m yok? Eli yz dzgn, elfz ltif kendine uygun bir herifle evlenmi. Yahu, sen ie bak kardeim, bu kadar ters tesadf olur. Bu herifin de btn zevki kadndan dayak yemek deil miymi? Yalnz Mstesna Hanmefendi dayaktan sonra keyiflenir, kocas dayan ardndan hngr hngr alarm. Ulan, hem dayaa kanrsn, hem de afiyetle daya yedikten sonra neye oturur, alarsn? diye soranlara Alamaynca dayak yediimi nasl anlyaym, dayan tad byle kyor dermi. Kardeim bunlar ruh hastal, kitaplarda yeri var. Evliliklerinin ilk gnleri ok zor gemi. lk gnler birbirleriyle kedi-kpek gibi dalamlar. Herif bekliyor, kars onu dvecek; kadn bekliyor ki kocas O'nu dvecek... kisi de birbirinden dayak yemek iin hi yoktan hr karr dururlarm. En sonunda erkek, bakm ki, Mstesna Hanmefendi'nin insafa gelip de Allah nzas iin kendisini 261 dvecei yok, o da kiraclara bel balam. Kiralar herif toplamaya balam, maksad kira toplamak deil, kiracyla bir hr karp dayak yemek. Daha ay bana -drt gn. kala, Kira! diye kaplara dayanrm. Kiraclar Ayn biri deil daha derlerse, herif gzgregre takvimi bile yalanc karr, Hayr, ayn biri! diye iddia edermi. Byle-sini dvmezsin de ne yaparsn? Ayn biriydi, beiydi derken sonunda herf bir temiz sopa yer, rahata kavuurmu. Daya yedikten sonra Hay Allah sizd.en raz olsun, elleriniz dert yz grmesin... diye keyfinden alar, kiray da almadan gidermi. Kira yznden hr karamazsa, bu sefer baka bir sebep bulurmu. Vay, duvarlan izmisiniz, vay siz birinci katta hzl yrdnz de, biz altnc katta rahatsz olduk... Vay, kirac dediin haddini bilmeli de, o kadar yksek ksrp, geceleri evsahibi-nin uykusunu karmamal, filn... Herifin meram ille de dayak yemek... Bu herif birgn, katlardan birine yine kira iin girmi. Evdekiler de hep ide gte. Bir ocukla, ktrm bir dededen baka evde kimse yok. Herif, ihtiyar ktrme ok tepmiyorsunuz! diye km. htiyar aldrmam Ben yryemem ki, tepineyim... demi, Biz alt kattayz, yukarya grltmz gelmez ki... demi. Ne demise dinletememi. Sonunda ktrm ihtiyarn bile sabr tkenmi, artk nasl kzm ki, zavall hrsndan ktrm olduunu da unutup, herifin stne yrm. Kiraclar bunlara kira vermez olmular. Onlarn da istedii kira deil, dayak... Gelgeldim, kiraclar dayak atmaktan da usanmlar. ste para alsalar dayanlr gibi deil... Dayak atmaktan, kira262 clann elleri, kollan hamlam. Hl da kar-koca Aman bize alt katl apartman yetmiyor. unun stne iki kat daha ksak da, iki kiracdan daha iki n fazla dayak yesek der dururlarm. Bir dedikoduya gre, szde iyiliksever bir adam km da, herifi dve dve ldrm. Kalp sektesinden lm ama, bunun da asl dayak... te, drdnc kocasnn lmnden beri, bu Mstesna Hanmefendi bota zavall..: Kadn gidip gidip surda burda kendisine zorla, kimi zamanda para vererek dayak attryormu. Masaj gibi biey bu, ruh masaj... Arasra, kadnn huyunu iyi bilmeyenler, parasn yeriz diye birka zaman O'nunla -birlikte yayorlarm ama, sonunda dayak atmaktan dermanlar kesilince, evden kap canlarn zor kurtanyorlarm. Mstesna Hanmefendi'nin dedii u: Benim de bir kocam olsun da kimden dayak yiyeceimi bileyim, yabanc erkeklere muhta olmyaym... Arkadamn teklifi zerine, hasta halimle rk tahtaya basmamak iin sorup soruturup, ite bu size anlattklarm rendim. Arkadama, yiliimi dndn iin ok teekkr ederim ama, dedim, hastalkl bir insanm, ayakta duracak halim yok... O kadna dayak mayak atamam... Elimi zor kaldryorum. Anlatlanlara gre, o kadn ne babayiitlerden dayak yemi, yine de memnun kalmam, ben O'nunla baedemem... Arkadam, Hazr byle bir ksmet ayana gelmiken tepme, karma u kadn, dedi... Kadn zengin, sen O'na biraz mit ver, seni bir iyi tedavi ettirir, yersin iersin, aslan gibi olursun. Belki teda-

263 m vi iin svire'ye bile gtrr. Seni tedavi ettirmek O'nun menfaatine. yle ya, sen ne kadar salam olursan o kadar memnun edersin O'nu... Aklm yatar gibi oluyor ama, biyandan da korkuyorum kadndan. Neyse efendim, ben bu iten vazgetim. Fakat hastalk da beni yedi bitirdi. Para yok, pul yok, hastanelerde bo yatak yok... Neylersin, ka kere intihan dndm, leyim de kurtulaym... ntihar fikri kafama iyice yerleince, kendikendime Yahu ne var sanki u kadna bir iyilik etsem, hem kadnn gnl olur, hem de ben lr kurtulurum dedim. Gittim arkadama, Razym birader, alktan, souktan leceime, hi olmazsa bir kadnn gnln ederek leyim... dedim. Mstesna Hanmefendi'ye sylemiler, hibi-ey saklamadan, benim halimi, hastalm anlatmlar. O da Bylesi daha iyi... Tedavi ettiririm, hi olmazsa minnet duyar, benden ayrlmaz... demi. Ben de haber gnderelim: Evlenmiyelim de, birbirimizi nce snayalm. Belki muvaffak olamam... Hanmefendi benden memnun kalrsa evleniriz... Mstesna Hanmefendi beni grd, beenmi szde... Nikh olmazsa abuk gider, ben O'nu ksa zamanda tedavi ettiririm demi. Uzatmyalm kardeim, biz yldrm nikahyla -nk O'nun acelesi vard- evlendik. O ilk geceyi hi unutamyorum. Bana nceden retmilerdi: Babaa kalr kalmaz tokad indireceksin!.. Yahu, hi olur mu, dnsenize!... Size anlattklarm o zaman bana sylyorlard da, vallahi inanmyordum. Hadi canm olur mu hi yle ey, mbalaa ediyorlar diyordum. Fakat hakikatm 264 beyim... lk gece... Ayptr sylemesi, biz bununla yatak odasna girdik. Yahu durup dururken kadn dvlr m? Ama bana arkadalar Sen hi merak etme, o ne yapar eder, seni zvanadan kartr, kendini dvdrtr demilerdi. Odaya girdik. Ben iimden una bir yumruk indirsem mi acaba? diye geiriyorum ama, bende yumruk indirecek hal yok... Odaya girince tabii soyunulacak, deil mi ya... Ben, Elektrii sndrsek iyi olur! dedim. Sebebi, efendim ben o zaman iskelet gibi zayfm ki, nasl zayflk, kemiklerim saylyor. Soyunurken, kadn beni iskelet gibi grnce korkar diye, elektrii sndrmek istiyorum. Karanlkta krd m olacak, insan ne yaptn grmeli... dedi. Peki, nasl isterseniz... dedim. Her ne dese peki diyorum ki, bir maraza kmasn. Bizim bildiimiz, peki deyince kavga olmazm. Hava gayet souk, iddetli bir k... Nzik bir eda ile, Pencereyi aar msnz ltfen... dedi. Hani, A'mam! diyeceim de ondan bir maraza kacak. Peki... deyip pencereyi atm. Zehir gibi souk giriyor ieri... Pencere nndeki koltua oturdu, beni de yanna ard. Hi itiraz etmedim, ak pencerenin nne oturdum. Souk, hasta cierlerime iliyor, sabaha salam kacam pheli... Hava ne gzel deil mi? dedi. ok gzel... Ay aman skldm, kapy da aalm da cer-yan yapsn... 265 Pekiy... Ne dese bende peki... Benim uysallma kadn ldracak... Birden, Ayol sen hi hayr demez misin? diye bard, ben hayr diyen erkek isterim... Peki... dedim. Bakt olmyacak, Ben, dedi, pein olarak syliyeyim ki, hi ar muameleye gelemem. Bana bir fiske vuracak olsan, beni kaybedersin... Hoppalaaa... Kocam bana elini dokundurmamal... Allah Allah, benimle alay m etti herkes? Ben dayak kaldrmam... Ne mnasebet efenden... dedim. ok acaip bir evliliin ilk gecesi. Kadn ok zengin, ben de ok yoksul olduumdan, stelik evlenmemiz de bir acaip, hi kankocaya benzer halimiz yok./. Hele bir vur... Ne mnasebet canm, nerden aklnza geldi byle ey, Bir dene de gr... Hele bir dene, bir dokun istersen... Kan deli yahu, dpedz deli...

 Efendim, durupdururken ne diye ben size.. Yaa, demek durupdururken olmasa... Onu demek istemedim, msaade'buyrun... Bir dokun... Bana el kaldracak erkek, daha anasndan domamtr, anladn m! Hi phesiz... Erkeksen vur bakaym... Vur da greyim seni... Eee, ama yava yava bozuluyordum. 266 Sen erkek misin ulan! Aznz bozmayn rica ederim! dedim. Bozsam ne lzm gelir? Ben karmda erkek grmek isterim, erkek! Hay Allah... Bir bel ki birader... Bana elini dokunduracak erkein alnn karlarm... Hadi vur bakaym, vur... Vur da gr... Kendikendime lahavle ekip susuyorum. Yaaa!... Vuramazsn ite... Her kadn bir olmaz... stersen bir dene... Dene de gr anann rekesini... Derken beyim, bu ar sz zerine, nasl olduysa, ben kendimi kaybettim, bu sa elim vallahi iradem haricinde birden havaya kalkt. Mstesna Hammefendi'ye bir tokat savurdum ki, yani anlayn artk, bende zaten derman yok, vurduum to-katm tesirinden yere kendim yuvarlandm, ksrmeye baladm. Mstesna Hanmefendi, yanma kp hem alayp, hem yalvarmaya balamaz m: Ah canm, ben senin kymetini daha ilk grte anlamtm... Vur, ne olur bir daha vur... yice vur... Beni bala da yle vur... Ellerin dert grmesin aslanm... Yahu ben can derdine dmm, canmla urayorum, bak u kadna, ne derdinde? ok affedersiniz yani, halanz iin byle sylediimden zr dilerim. Ben olup bitenleri aynen naklediyorum yani, siz srar ettiniz de... Anlattklarmn size bir faydas olur mu bilmem... Yaaa, ite byle... Ondan sonra beyim, unu da syliyeyim ki, benim hayatm kurtaran o kadndr. Verdii sz 267 tuttu kadn dorusu... Evet, beni tedavi ettirdi, lkin, ne yalan syyeyim, ben dayanamadm... Sonunda pes ettim. u-imdiki imanlmn balamas daha o zamandan... Ne bakm, ne bakm... nsana uzaktan kolay gelir ama, deil... Dayanamadm kardeim... Ka sene olduuuu.i. Ara-sra o ilk geceyi hatrlarm da, kendikendime glerim, bakasna da anlatamam... Size anlattm da imdi baya rahatladm, biliyor musunuz! Kzn-di bamdan gememi olsa da baka biri anlatsa, inanmam... O gnler de bir rya imi, geldi geti... Yani hayatm kurtaran, emin olun, Mstesna Hanmefendidir. Hakikaten hanmefendiydi. ki seneye yakm evli kaldk... O kadar dayak atardm da, dayaktan sonra yine O'na hanmefendi derdim. imdi belki komik gelir ama, hakikat budur. Hibir erkek o kadna hrmetsizlik edemez. Sandan trnana hanmefendiydi. Birbirimize kar daima hrmetimiz vard... Dayak m dediniz? Aman efendim, O dayak hastaya verilen il gibi biey... Mesel bir insan, ba aryan karsna aspirin verse, Ona olan saygs azalr m? te bunun gibi... Kadn hastayd.- Sonra rendim-, ya da ok genmi, ok ekmi, imanlam da ondan yle yal grnrm. Benden iki ya kkt. Ailesi hakknda hibiey sylemedi. Yalnz bakalarndan duyduuma gre, prensesmi. Bir arap prensiyle mi ne evlenmi de, rdan geliyormu prenseslii... Kendisi bu hususta bana biey sylemi deildir. Asil bir kadnd, kat'iyyen mazisiyle vnmezdi. Zenginlii de eski kocas prensten geliyormu. Yani kocas, ya arap prensi, ya arap paas... Ben katktan sonra, arkamdan beni ok ara268 m, ok aratm duyduuma gre... Yllar sonra bir gece Beyolu'nda arkadalarla bir gazinodan ktk, yolda iki adamn kolunda Ona benzer bir kadn grdm ama, dorusu O muydu, deil miydi pek kestiremedim. Yz benziyordu ama bana daha genmi gibi geldi, sonra da zayflam... Belki de oydu kimbilir! Sarhotu, iki adamn kolunda yalpalyordu. Hayr, o olamaz. O sylediim illetinin dnda, gayetle ar, oturakl bir hanmefendiydi. te byle... Baka? Baka biey bilmiyorum, hayr, hi duymadm. Bayan Dviz mi? Onu da bilmiyorum... Kimin karsym? Yanbast Fettah Paazade mi? Duymadm... Estafurullah... Msaade sizin. Glegle... Sizi tandma ok memnun oldum... MADAM ABU'UN ARTTIEMAYA IKARILAN DUDAKLARI Hogeldiniz beyim. Buyrun... Cumhuriyet ayhanesi bura... Evet, benim. Dnein de beni aramzssmz, siz miydiniz o? Buyrun Beyim... Betl Hanm m? Hm, bildim. Biz ona Madam Abus derdik. Abus ya... Kim mi? Abus, benim emicem olacak dmbk,. affedersiniz byle dediimden tr, emicem emme, n'eydelim, herif dmbk... Bilsem hi kyden kalkar da onun yanna gelir miydim... Emicemin kydeki esas ad Abzer'di.

Yengemiz olacak stanbul'lu avrad, ona Abzer demez, Abus derdi; o yzden Abzer emicemin sosyete ad Abu'a dndnden avradna da Madam Abus derlerdi. Sosyetenin deti byleymi: avratlar, erlerinin adyla anlyor. Emicem sosyetede Abus olunca, avrad da Madam Abus oluyor. Gelgelelim, yen269 gemin, emicemin avrad olasya bandan pekok nikh getiinden, onun hangi herifin avrad olduunu anrlarm. Ben de kulamla duydum. Bir toplantdaydk. Siz yksek sosyetece bilir misiniz? Onlarn dili bizimkini andrsa da, biraz kubattr. Ben aralarnda yaadmdan azbuuk rendim. O toplantda, bir yabanc uak irketinin mdr, yengemi grnce Kel bonr Madam Mecdi dedi. Yengem de irket mdrne, eski kocalarndan Mecdi'nin ldn syleyince, bu kez o herif Mil pardon Madam Kzm dedi. Bunun zerine Yengem, kocas Kzm'dan boandn syledi. Abuuuuu, Abuuuu! diye emicemi arp, herife, imdiki Kocam! diye tantt. Emicem evine ilk geldiimde, evde Abus aa Abus yukar... Ben de emiceme Bu Abus da kim oluyor? diye sordum. nk yengemiz herkeslerin iinde Hanimi benim Abu'um, hani-mi! diye ocuk sever gibi emicemi aryor. Emicemin dediine gre, yksek sosyeteye giren herkesin ad degiirmi. Yengemin ad da BetP-ken. sosyete ad Bet olmu. Bu Abus adn hi beenmedim. nk Abus godoa benziyor. Sonradan anladm ki, yanl d deilmi. Bu benim emicem, soyumuzu lekelemi bir heriftir. Abzer ad, sosyeteceye yaramadn dan, avradnn szne uyup adn Abu'a deiti ren heriften ne umulur! lk evlilik gnlerinde, yengem, kocasn birisi ne tantacakken, emicemin adn birden hatrlaya naz da, 270 Kocam... ey... aman... ad dilimin ucunda... hay Allah... diye bir zaman kekeleyip, sonra emiceme, ekerim, neydi senin adn? diye sorarm? Emicem de, yanaklarn iire iire, ylp, Abus! dermi. Yahu, ben size lf sonundan anlatmaya baladm. Dur hele, batan balayalm. Kklmde emicemi bilirdim emme, Abzer emicem kyden kal ok olduundan ben onu unutmuum gitmiim. Bu Abzer emicemin, kyde biri hkmet nikhl, biri de imam nikhl iki kars var. Karnn birinden , birinden de drt ocuk yapm. Sonra kyden ekip gitmi, bir daha da hi dnmedi. stanbul'a gidip kymze dnen hemerilerden duyardk ki, bu Abzer emicem iini yoluna koymu, milyoner filan olmu, apartman varm, otomobili varm, ofr varm, metiresi varm, eh zengin adam, herbieyi olur. Lkin yle byle ya, Allah' var imdi, emicem, kydeki karlarna para gnderir, ikisine de gl gibi bakard. Bak, o yanma sz yok... Ben askerden dnn, babam da ldnden, tarla tapan da yok, ortada kaldm. Abzer emiceme mektup yazp durumumu anlattm. O da bana para gndertip, acele gel, diye mektup yazd. Kalktm gittim... Bana kapy aan, Bet dedikleri, emicemin yeni avradym. Kadna, Ben Abzer efendinin yieniyim, deyince, kadn ieriye, . Abuuu Abuuuu! diyerek seslendi. Bu Abzer emicem, kyde M kary, yedi ocuu brakp, stanbul'da zengin olunca, bir sylentiye gre, kydeki nikhl karsn, karsnn ha271 beri bile olmadan boamm, sonra da Bet'le evienmimi. Emicemin elini ptm. Emicem, Bu da yengen Bet! dedi. Abu'la Bet... Ben durumumu emiceme bir de azdan anlatp, Aman emice, bana bir i, dedim, artk kahveci rakl m olur, a yamakl m olur, yoksa bir bey yannda ev uakl m olur, her ne i olursa... Emicem, Sus len, o ne biim sz... Bir daha duymayaym... Sen Abus Bey'in yieni olup da... diye bana kt. Dediine gre, bana yksek sosyetenin kanun'larn retip beni zengin bir kadnla evlendirecekmi. Dibek tokma gibi delikanlsn diyordu emicem, benim gibisini yksek sosyete arayp da bulamazm; Beni ilkin hamama soktular. Hamam dedimse, ar hamam deil, evlerinde bildiimiz hamam var. Yeni elbiseler dikinip giyindim. Kravat ney takndm. Evde yiyip iip yangelmi yatyorum. Emicem, Gzn kulan drt a, herbieyi ren... diyor. Bign Abzer emicem, Bu gece evde parti vereceiz, dedi. Emice, senin partici olduunu bilmiyordum, hangi partiyi kime vereceksiniz? dedim.

 Bu bildiin parti deil, yksek sosyete partisi, dedi. Akam oldu. Misafirler geliyor. Lkin eve dalan, yapp yengemi de pyor. lkin geleni akra272 bas neyi diyerek ses etmedim. Ama bu p akraba p deil, hemi yanaktan, hemi dudaktan... Sonra biri, ikisi deil. Eve dalan, yengemi yakalayp sarp sarmalyor, pyor. Tepem att. Araya gifsem, bana dmez... Ortada emicemin namusu var. Varp emiceme, Sana biey diyeceim emme, hi kzma, yava ol emice, dedim. Nedir? dedi. Yahu daha ne olsun, ben byle rezillik grmedim... Sen parti veriyoruz, dedin. Partiyi mi, yengemi mi veriyorsun? Sarlp sarlp yengemi pen pene... Emicemin ar damarlar atlam. Bizim oralarda, birisinin karsn pseler de kocas duysa, deil byle ardarda yz kii pecek, bitek kii pse, kocas o herifi vurur ldrr. Bu benim gavat emicem ylaraktan, Yksek sosyetenin deti byledir olum, sen de alacaksn, dedi. Hay deti batsn, byle det mi olurmu! diye bardm. Emicem, Yalnz onlar m yengeni pyor, ben de on^ larn karlarn kzlarn pmyor muyum... dedi. O zaman anladm ki bunlar deiik oynuyorlar ve avratlar dei-toku ediyorlar. Bunca yln Abzer'ine Abus demeleri bouna m? Evet, emicem de gelen kadnlar, herifleri pmeye balad. Ben de birikiini pmeye niyetlendiysem de, yreklenip kanlarn stlerine varamadm. Emicem bana, daha nceden yksek sosyete kadnlarna Hanmefendi denilecek, diye ret273 tiinden, ben de yle diyorum. Bir ara emicem kolumdan beni biyana ekip, Olum, yksek sosyete dilinde, pazarlk eden seyyar satc gibi ha-nm-e-efen-di denilmez, dedi. yle dersen, sosyetenin acemisi olduun bilinir. Laf aznda yuvarlayp yutup hanmefendi diyeceksin... Abzer emicem, yksek' sosyeteyi retsin diye benimle ok urat. Dans dersi ne de aldrtt. Bign bana, Yarn gece balo var, yksek sosyetenin gbeine gideceiz. Greyim seni, orda kendi ksmetini kendin ara, bul! dedi. Nasl yani? dedim. Sen bu stanbul'a i aramaya gelmedin m olum, tamam... Ah, ben gen olacaktm ki... de di ya, dediinden biey anladm yok. Biz bir gece, Bet yengemiz, Abus emicemiz; bir de ben, emicemin zel arabasyla yksek sosye tenin toplat balo verilen yere gittik. Daha ie ri girer girmez, bir pmedir balad, sarlan sa nlana, pen pene.. Onca kii yengemizi p yor, hi olmazsa acsn karaym diyerekten, ben de birikiine dalp dalp ptm. Lkin kalabalk iinde pn pek tadn alamadm. Koca bir salon... Emicem, yanmza gelen bir herife, Karmla biraz megul ol, yalnz brakma... Benim biraz iim var... dedi. Adam da, Memnuniyetle... deyip yengemi ald gitti. Yahu bu Abzer emicemin mezhebi iyicene geni... Ben emicemin eteinin dibinden ayrlmyorum. Emicem, 274 Yengeni mahsustan saldm ki, sana buralarn bir bir gsterip reteyim, dedi. lkin buradakiler kim kimdir onu ren. Bak, dikkat et! u bize srt dnk karya Marilin Fato derler, yanndaki kz Silvana Nur, onun yanndaki Cina Trkn... Dazlak kafal herifin yanndaki Sofya Leyl... teki bataki Liz Ayten. O i gbeklinin karsndaki de Odrey Meli... Bunlarn hangisini gnln ekerse birini gzne kestir. Bunlar, kendilerini hangi artiste benzetirlerse, onunkiyle birlikte krma ad tarlarm. Emicem, Kulan a, iyi dinle, kim kimin nesi, onu syleyeceim. u elini kolunu sallaya sallaya konuan herif var ya, ite o, Silvana Nur dediim karnn kocas... Sska herif de, grdn m, o da Cina Trkn'n son nianls... Kapnn aznda di-elen iman herif, Marilin Fato'un kocas. Bak, bak, imdi dansa kalkt bir herif, o da, efendime diyeyim, Sofya Leyl'nn aile dostu... u beriki uzun herif de, Liz Ayten'in ayrld eski kocas... Sosyeteye girdin mi, kim kimdir bileceksin. Emicemin dediine baklrsa, sosyete erkeklerini tanmak iin, hangi kadnn nesi olduunu bilmeliymi. Karsn sylemeden erkein kim olduu bilinmezmi. Kimi kadnlar da, kaynatalany-la bilinirmi. Filnca banka mdrnn gelini, u fabrikatrn gelini... Gelgeldim, kanlar kocalarnn, kocalar da karlarnn yannda durmadklarndan emicemin anlattklarndan akm bsbtn kart. O sra baktm, yengemle iki kadn daha, arkalarna beon erkek takm, bize doru geliyorlar. 275 Onlarla yeniden bir pme-kapma oldu. Ben her bir lflarn anlayp renmek iin kulak kesilmiim. O kadnlardan biri,

 Geen hafta Fransa yaptm... deyince, emi-ceme yavaa, Bu kadn Fransa'ya nasl yapm emice? diye sordum. Emicem, Olum, yksek sosyetenin dili bakadr, bizimkine benzemez, dedi. Zamanla ben de renecekmiim. Fransa yaptm demek, sosyetecede, Fransa'ya gittim demekmi. Banyo aldm demenin, ykandm demek olduunu; otomobil aldm demenin de otomobile bindim, demek olduunu renmitim, ama Fransa yapmay ilk duyuyordum. Baka bir kadn da, Fransa yapan kadna, Ben de gelecek ay bir Amerika yapacam... dedi. Derken bunlar birbirlerinin giyimini vmeye balad. Biri brne, Ah ne elagans! dedi. Emicem de bi kadna, Sizinki de ali diyor... dedi. Ali kim ki, kime ne diyor, diye -dnrke yengem emicemi yana ekip, Abus, dedi, sana katr retiyorum bunu ali diyor, deil, ala Dior... Emicem gene bir bilgilik gstermek iin, ka dnlardan birine, stnzdeki kimin kp? diye sordu. Ordakiler kahkahay bastlar. Yengem, 276 Abus, dedi, kp deil, kup desene una, kup. Emicemin sorduu kadn, Paris... dedi. Emicem glerek, Demek made in Paris, dedi. Yengem, emicemin brne bir dirsek atp; Hay dilini eek.ars soksun, dedi, Made in deme una, meyd in de! diye fsldad. Emicem yanl yaptka, yengem imcikleye-rek yada bo brne dirsek atarak, emiceme dorusunu retiyordu. Bizim bekteki kadnlardan biri bana, Bir laki sitirayk verir misiniz? demez mi! stediini bilsem, hi vermez miyim... Bel bel emiceme baktm, ondan medet yok. Kadn, Yoksa pol mol verin... dedi. Canm bile veririm, ama... Kadm bu kez: Kmil... dedi. Yahu, Kmil de kim? Bereket emicem, Len, kadn cgara istiyor... dedi. Ben birinci paketini karnca emicem, Sok onu cebine, kimse grmesin, ayptr! Sosyetede kaak Amerikan cgaras iilir! diye beni azarlayp, cebinden kard Amerikan cgaras paketini kadna tuttu. Ben de kolumdan ekip, Sen bir dolan uralarda, dedi, haydi Allah hayrl ksmet versin... Ben burda yapamayacam emice, ben eve gitsem... dedim. Nedenini sordu.. Bura tmarhane gibi yer, bir aklls yok burda... dedim. 277 Vaaay, demek sana aklls gerekti? diye benimle alay etti. Ben de isteristemez onlardan ayrldm, yrdm. O kalabaln iinde o yana, bu yana dndm dolandmsa da, bitrl saat gemiyor. Arada bir uzaktan yengemi, emicemi gryorum dans ediyorlar ama birbirleriyle deil, bakalaryla... iyorlar, ama bakalaryla... Emicem dediydi ki, Kanlarla lafa balamann en kolay yolu, cgaralann yakmaktr. akmak elinde, tetikte bekleyeceksin. Bir kadn, cgaray eline ald m, hemen akma akp seirteceksin kadna... Zaten yksek sosyete kars, katiyen kendi cgarasm kendi yakmaz. Cgaray eline ald m, erkekler cgarasn koup yaksnlar diye bekler, baknr durur. Neden? nk, elinde cgara tutan bir karya, akmak elinde ne kadar ok herif koarsa, o karnn piyasas o kadar yksek demektir. Kadnn c-garasru yaktn m, teekkr eder. Sen,~ Estafurullah... Biey deil... Vazifem filan dersin. Kar senden holarsa bir laf daha eder... Holamazsa, sen ona bir laf edersin... Szgelii Havalar ne kadar da iyi gidiyor filan dersin... Ben elimde akmak, o yana bu yana, aa yukar dolanyorum ki, bir kadn cgara alsn eline de, ben de akma koturaym. Evet, cgaray karan oluyor, ben de akma koturuyorum. Gel-gelelim, teki herifler hep benden akgz. Ben akma gtrene kadar, benden nce beon herfi akma uzatyor kadna... Yahu bir akgzlk edevim diyorum, akmak elimde pusuda bekliyorum. Tam mgarasn karan kadna akma koturacam, nerden bitiyorsa bir sr herif kadna 278

akmak koturuyor. Ulan bunlar hepsi de akmak elde pusuda m bekliyor?... Ben bir zaman, akmam o kadndan br kadna koturdumsa da, gene akmam elimde kalakaldm, hibir kadnn cgarasm yakamadm. Derken, merdivenin nnde dielmi iki kadndan biri cgarasn azna almasyla, ben ya Allah deyip seyirttim, akma uzattm. Allahtan orda benden baka erkek yok... yi ama beyim, bende ksmet mi var... akma akann ate almaz, akanm ate almaz... Dudaklan-nn arasnda cgara olan kadn da, iki eliyle benim akmak tutan elimi yakalam, de ki avucuna alm okar ha okar... Hem, akmak tutan elimi iki avucu iinde okar, hem de gzlerini yanatrm, gzlerimin iine bakyor. Hay akmak gibi Allah belan vere, ulan ate almayacak sra m namussuz!... Ben akma ak ak akp dururken, br kadn, Sizin akmanz ate almyor! deyince, ben artk nasl bir erkeklik abasna dmm ki, baparmam akman elik tekerine yle bir srttm ki, akmak atelendi; ama kvlcm akmak tandan m kt, yoksa srte srte snan parmamdan m kt, bilemedim. Yanan akmaktan kadn cgarasn yaknca, ben hemen tekine, Evelallah, bizim akmamz ate alr! dedim. Cgarasn yakan kadn, avucu arasndaki elimi, svazlaya svazlaya braktktan sonra, gene gzleri gzlerimde, Teekkr ederim canm... dedi. Ben de emicemin rettii gibi, Biey deil hamfendi... Estafurullah hamfendi... Vazifemiz hamfendi... dedim. 279 II it Kadnlar kkr kkr kkrdad. Biri beyaz, biri kumral. Bu ssl boyal kadnlarn yalarn hi kestiremiyorum. Yirmi yanda desen de olur, altm yanda desen de... Kumral olan, Sizi ilk gryorum... dedi. Anladm ki, kendimi tantmam, kim olduumu sylemem gerekiyor. Ama ben kendimi ne diye tantabilirim ki... Ben Abzer efendi'nin yieni olurum... dedim. Hangi Abzer? deyince aydm... Abzer emicemin sosyete ad Abus... Abu'un yieniyim! dedim. Gene de bilmeyince, emicemin, sosyete herifleri kanlarndan bilinir, dediini hatrlayp, Bet'n kocas Abu'un yieniyim! dedim. Hemen tand, Ama beyaz tenlisi kumralna, Hangi Bet? diye sordu. O da, Canm u, hani u eski kocasn tanmayan Tatl Bet... dedi. Beyaz tenli, Ay aman sahi mi? Kocasn m tanmam, anlat aliasen unu., dedi. Kumral kadnn anlattna gre, bu bizim yengemiz bir zamanlar bir Amerikal milyonerin kansym. Bunlar karkoca bir gezi gemisindey-ken, yolculardan bir Trkle tanmlar. Trk herifle Bet uzun vapur yolculuunda gayet skf-k arkada olmular. Trk herif, Bet'e Bir zamanlar benim bir karm vard, sen ona ne ok benziyorsun. O da senin gibi tersti. Gndzleri i amar giymez, gece yataa girince i amar giyerdi demi. Bet de Benini de bir zamanlar bir kocam vard. Sen de ona ok benziyorsun. O da senin gibi yasta ban kor komaz horlamaya balard demi. Bunun zerine Seni bir yerden tanyor gibiyim, ama nerden olduunu karamyorum., Benim de seni gzm sryor ama... falan filan... Ne i yaparsn?, Nerde oturursun? falan filan derken, bir de anlamlar ki, bunlar es-. kiden birbirleriyle evliymi. Neden sonra eskiden karkoca olduklarn hatrlamlar. Bunun zerine beyaz tenli olan, ekerim, dedi, neden demiler hayvanlar koklaa koklaa, insanlar konua konua anlar, diye... Kumral kadn, Bet, eski kocasn hatrlamamakta hakl, dedi, kadncaz o kadar ok koca eskitti ki hangi birini hatrlasn... Eski kocasna gelince, o elbet Bet' hatrlayamaz. nk Bet, her yeni maceraya atlmadan nce sann rengini, biimini deitirir. Yalnz san deil, makyajm da... * Beyaz tenli olan, Akll kadn Bet de ondan, dedi, bir kocayla uzun zaman yaadn m, kocann gznde hi deerin kalmyor. Daha evlenir evlenmez, hemen baka birini gzne kestirip peyleyeceksin ki, deerin artsn... Aferin Bet'e, ok iyi yapyor. O herifi brakmasa, nasl olsa herif onu brakacak... iyisi mi, insan kendi borsasn drmeden, kocasndan atik davranp deiiklik yapacak, ki haysiyetini kurtarsn... Bak ite ben, birbuuk yl oldu evleneli de ne oldu, kocam deerimi mi bildi sanki... Koca dediin, karm ne zaman benden bkacak, aman ne zaman beni brakacak, diye etrafnda pervane olmal ki, gazeteler de Allann gn, 280 281

ha boandlar, ha boanacaklar diye yazp adndan zetsinler... Bu iki kadn, ver gibi yapp bizim yengemizi iyice ktlediklerinden ok canm skld. Tam bu rada, bir herif dans yerine, ortaya kp, elindeki mikrofona frerek dedi ki: Sayn bayanlar, baylar! Bu gece sizlere b; yk bir srprizimiz var. Sayn Betl Abus, bilmem neyi kalkndrma dernei adna -orasn iyice duyup dernein adn renemedim- ricamz ltfen kabul ettiler... O herif byle deyince, alg takmndaki davulcu, davula tokman indirip, zile de sopay vurunca, salonda ses, soluk kesildi. Herif dedi ki: Sayn baylar! arm sizleredir. Betl Ha-nm'n huzurlarnda, yksek zevkleriniz yarmaya girecektir. Ne olduunu anlayamadm, neyin nesidir diye de kadnlara soramyordum. Kumral olan, Yengenizin dudaklar arttrmaya kyor, dedi. Ne gibi yani? diye sordum. br, Paray bastran yengeni pecek! dedi. Bizim orda olsa, byle bir laf iin adam vururlar. Ne demek, emicemin namusu, benim namusum.. . Sertelsem hi olmayacak, onun iin ii akaya vurup srttm kaldm. beyaz tenli kar, yl nce bir baloda, bir hayr dernei iin, onun da pcn arttrmaya kardklarn, ellibin liraya, Pamuku Hasan diye birinin stnde kaldn syleyince, br, Bedavaya gitmi ekerim... dedi. Beyaz kadn da, 282 Ama o zaman ucuzluk vard, para para ediyordu; karaborsada dolar ikibuuk liradan gidiyordu... O zamann parasyla ellibin lira... dedi. Yengem ortaya geldi. Bir alktr koptu. O salonun onca insan, orta yere yld. O kargaada, o iki kardan kurtuldum. Ne olacak diye bakmaktaym. Yengem, mikrofonu eline alp, Arttrma iin beni setiinizden dolay, iltifatlarnza ok teekkr ederim... dedi. Herif mikrofonu alp, Balyoruz, dedi, enok arttran bu mutlulua erecek... Balyoruz! Erkeklerin yksek zevki burda snava giriyor. Ordan biri, Bebin! diye barnca, Baka biri, Onbine bende! diye bard. Onbirbin... Onikibin... Arttran arttrana... Hava iyicene elektriklendi. Dedikleri doruysa, paray bastran yengemi pecek, yle mi? Yahu bu benim Abus denilen Ab-zer emicem nerde? Onu bulmal... Bir duyarsa bu rezillii, ba derde girer. Ben o yana bu yana koup emicemi ararken, bir kadnn yanndakine, Bet' semeleri hi iyi olmad, byle bir cemiyet yaranna ortaya kacak kadnn yalnz gzel olmas yetmez, soylu aileden de gelmesi gerekir... dediini duydum. Kalabala tktmdan ordan kamyor-dum. nmdeki biri, yanndakine, Bet' pecekler diye kan kskanlndan atlayacak... diye fsldad. 283 tBir erkek, yanndaki Kaam, zlme ekerim, ilerde daha ok hayr cemiyetleri iin balolar verilir... diye avutmaya alyordu. O srada emicemi grmez miyim! Kenarda durmu, yl yl ylarak karsna bakyor. Birden kendimden geip, Emiceee! diye seslenince herkes glt. Yanna varp olacaklar haber vermesem, hem yengem elden gidecek, hem de emicemin elinden namus yznden bir kaza kacak... nmdekileri iteliye iteliye vardm yanma, Emice, olacaklar biliyor musun? dedim. Neymi? dedi. Burdakiler pln kurmular emice, bir dzene getirip yengemi peceklermi de, yengemi art' trmaya karmlar. Kim en ok paray verirsey-mi, o pecekmi... Ben emicem kzp kplere binecek, tabancaya aslacak diye beklerken, o kkr kkr glp duruyor. Olum, dedi, bura nere, bura medeniyetin gbei... Her kadn arttrmayla pmeleri iin ortaya karmazlar. Kadn gzel olacak ki, arttran da ok olsun... Sen vnmelisin ki, bugne bugn yengeni gzel diye bir hayr ii iin semiler. Ne mutlu sana!... Amanmn.,. Herif tam abumu canm...

 yi, gzel ya emice, ya elin herifi perse yengemi, hem de herkesin iinde? Emicem, pemez, dedi, nk en son arttrmay ben yapacam ye senin o yengeni, her zamanki gibi gene ben peceim... 284 Biz byle konuur dururken, yengemin arttrmas elli bin liraya kt. Kimseden ses kmyor. Ortadaki arttrc, Yok mu efendim? En son ellibin! diye baryor. Hadi emice, durma! diye bunu drtkle-dim. Bunun zerine emicem, Ellibin yz liraya bende... dedi. Ordan biri, Altmbin! diye bard. . Gene kimsede ses yok... Emiceme bir drtk daha vurdum. Emicem, Altmbin bir liraya bende... dedi. Hemen biri, Yetmibin! diye yaptrd. Hadi emice, dayan emice... diye zorladmsa da emicemde ses, soluk yok ve de rengi kl gibi olmu... O yetmibin diyen herif, yalana yalana ortaya geldi. pmeye hazrlanp yengeme sokuldu. Ulan emice, namusumuz elden gidiyor... dedimse de, herifte namus ne gezer... Son szn syler gibi derinden iini ekip, Yok, dedi, yetmibin oktur, varsn psn... Ah, parann gz kr olsun, bende para olacakt ki, bir milyon, on milyon, her neyse paray basp, yengemi bakasna brakmadan kendim pecektim, hi deilse kocasnn yieniyim. Ortalk bir kart. Herif yengeme yneldi. Bir alktr koptu. Ben daha artk oralarda duramadm. ktm, gittim ordan... Gidi, o gidi... Bir daha da, Abzer mi, Abus mu, her ne haltsa, emicem olacak o dmbn suratn hi grmedim. 285 Bir kahvecinin yanma ocak ra durdum. Na muumla altm, sonunda, Allahma ok kr te bu cumhuriyet ayhanesini devraldm. Gei nip gidiyorum. Emicem mi? Yahu, ylesinden n< olur... O Bet insanda para m brakr ki... Para larm yiyince, encemi kap dan etmi. Emicerr de yaland, kye dnd, iki eski karsnn yan na... oktan haber alamadm. Madam Abus?... O' nu hi bilmem. Bir daha ne grdm, ne de adn duydum. BR KK YARDIMDA BULUNUR MUSUNUZ? Kimmm? Kzimm? Ben Kzim! Angi sebep ten aramism? Betul? Angisi Betul? Kmm Betul' Aaa, anlamim, benim eski eyim Betul... Evet bildim. Senin alan mi olur? Betul, senin alan mi' Ayret dorusu... Seni hi grmemiim. lk gr rm... Deil mi ki Betul alandr, neden i gelme missin bize? Nerdedir imdi Betul? A sen de bil miyorsun, onu sormaa geldin? Aryorsun alani Biz, nasl evlendik, nasl ayrildik? ok zaman ge misti. Peki be, anlataym. Biz gmen olaraktan gelmi idik, epiy eski den... Te burda i yok, para yok, bi bok yok... Ken dimi vmek gibi olmasn, ok izmat etmiimdir bt vatana, bu memlekta... Mesel, nasl? Biz g men olaraktan geiincek, var idi aramzda erang bir memlekt dmanlari, vatan ayinleri... Ber gittim pulise, kimlerdir vatan ayinleri, episini s ledim pulise... ok vatan ayini ihbar etmiimdir Bu izmatlanma karlk, pulis yapacaklar idi be 286 ni. Ama baktm ki aylk azdr, olmadm pulis. te bylece vatana izmat ede ede uydurdum bir dokuma tezghc... Eh, o zaman var karaborsa... plik karaborsa, efendum, bez karaborsa, erbiey karaborsa... Allah yri ya Kzm kulum dedi. Kzim da uydi Allahn emrinda, yridi. Derken tezgh oldu iki, iki iken drt, drt iken sekiz... Yri Kzim, Kzim yridi... Yri Kzim, Kzim yridi... Kzim, krdi iplik fabrikas, efendime sy-leyim, krdi dokuma fabrikas... Kendimi vmek gibi olmasn, ok izmat etmiimdir vatanima ve milletima... Ne zamanki istedi yardm erangi bir cami yaptrma dernei, verdim... ok izmatlarm gemitir, episi ello olsun... Gel gelalm, benim eski kari ayak uyduramadi bana... Buadm onu. Bir kzm var, adi Piri, yaniya Piraye... Aldm ikinci kari; ama istemez Piri'i, buadm onu da... Tam drt kari buamiimdr. Birgun oturmakta-yim yazanemde... Ergn, ellerinde kuan ile kari-lar gelir, yardm ister... Ne yardm? Ne yardm olacak, ayr cemiyatlarna, ayr kurumlarna, ayr derneklerina... Korlar grdrme derneine yardm... Veririm. Kimsesiz olanlar derneine Vs rinm. Dndm, nedir bu karilar, fcllerlnda ^uanlar, kapi kapi dolarlar. Yok midir baka ileri... Efendim, bu karilar, evlerinde sklyorlar, yoktur erangi bir ileri... Yoktur ocuklari... Evlerinde izmatilari var, halar var, erbieyleri var... Canlan sikiliyor... E ne yapsin kari? Vuruyor kendini dari, alyor kuani elna, dolayor kapi kapi... Falanca ayr derneine bir kk yardm. Ba^ kyorsun kariya, kari gzel..., Bo evirmek hayptr. Veriyorum parayi. Bilirim neden geldiklerini. 287

Yeni yeni erkek tanyor, arkada buluyor, ksmetini aryor, em da ayr iine yardm topluyor. Birgn genem oturur idim yaznemda, bir ka-xi girdi ierda, kuani gsterip, Hacaba desteklemek ister miydiniz? dedi. Kari ok gzel. Hayir iidir, desteklemek sevaptr. Buyrun anmefendi. Buyrun, destekleya-lm... dedim. Oturdi. Konutuk. Anlatk. Kimm? ta senin sorduun Betul... Betul ilan buyle tantk. i ilerlettik. Mercimei verdik frna. Baktm Piri'i ok sever, ben de evlendim Betul ilan. Kendimi vmek gibi olmasn, ok sertmdr. Atta derler idi o zaman bana. Sert Kzim Bey, sert idim ok. Genem da sertimdr. Nefes aldrmaz idim Betul'a. Benden izinsiz kamaz idi su-kaa. unkm ok dedikodu duymuumdur Betul iin. Dedim buna, Bak Betul, be parmak olmaz bir. Vardr erangi namussuzlar ki, gz koyar bakasnn namusunda... Eer duyar isam erangi bir dodikudu senin im, iki gzini karttnm, uyarm iki gzini. Bir koca yayor niin? Namus iin... Namusuma toz kondurtmam. Bir koca eer erkek isa, kiskanacak hailesini... Lekelenmi isa namus, ykayacaksn kan ilan... imdi siza yalan gelir belkim, aberm olma-yncaz, Betul evdan diari kmaz. unkm bilir uyumu, sertimdr. Er bir deyima banda kontu-roldayimdr. Er sabah evden kar iken karimin btn iskarplerinn tabanlarina tebeir ilan imzam atarim. Karim grmez^ imzami atar iken. Nasl bendeki kurnazlk! eytann bilem gemez ak288 linda. Akam eve gelincaz, Betl'a aktrmadan, bakarm iskarpinlerin altnda, bozulmu midir attm imza. Bakanm tebeirler durur ep yerli ye-rinda. Anlarim ki, kmami. Tikat edeceksin; kari ksmisina i gven olmaz unkim. Var efendim yle erangibir erkekler, namusa pek yle deyl-dir tikatli. Er erkek kaldrmaz. Ne gibi? Mesel, ayvan bilem ayvan iken diisini kskanr. Kari milletini ba-i bo braktn mi olmaz. Neden olmaz? unkm kadin kadindr. Bir kanmaz, iki kanmaz, kanmaz,1 drt kanmaz... Ayd diyalm be kanmaz, al-ti kanmaz, yedncda, olmaz isa ekizncda kanar. Sekzmcda kanmaz isa dokuzuncuda kanar. Ner-den bilirim? unkm haddim olmayarakdan ok karlar kandrmm, kendimi vmek gibi olmasn. Ne zaman evlenmi idik Betul ilan, var idi ok dedikudu yksek sosyete iinda. Belkim siz da duymusunuz bizim iin bilakis erangibir dedikudu. Ben aldirmam dedukoduya.. Onun bunun lafi-na bovermiim. Ne demiler: Kisrak binicsna gre kinar... Kari ksmisi da kocasna gre cilvelenir. Sonra neden mi ayrldk? Valayi gemi zaman unuttum neden idi. ok zaman oldu unkm. Ah, atrladm imdi... Bir akam eve geldim, baktm iskarpinlerinin altnda, benim tebeirle attm imzam yok... Anladm ki sukaa kmitr benden izmsz. Emen buadim... Ah Betul, ah... Yaktm beni Betul... Alamak eydr boalr iim, alrm biraz... Ah Betul, ah Betul, nasl yaptn bunu bana... ok iylkseverid. Benden aynlncz, genem aidi elina kuanlan, ayr cemiyetlarina yardm 289 '? iin gezip dolat ev ev, yazane, yazane... Bir kk yardmda bulunur muunuz? Ah Betul... Geti yular velakin unutmadm i... Ah Betul, yaktn beni Betul... BR GAZETE HABER Milyonlarn varisi kayp kadnn kocas olduunu iddia eden bir adam, karsnn karldn iddia ediyor. Aile yuvasn terk ederek sevgilisiyle birlikte kayplara karan Betul adndaki kadn, kocas A. Y. aramaktadr. A. Y. ei Betl'n, ikiyz milyon liralk bir servetin vrisi olduunu ve kendisinin bu paraya sahip kmak isteyen ve akrabalar olduklarn iddia eden baz kimseler tarafndan karldn iddia etmektedir. A.Y. einin amcas olan kocas Hasan adndaki zatn Msr'n en byk zenginlerinden olduunu, ancak bir yl nce vefat ettiini, brakt vasiyetnamesine gre yienine, yani A.Y. nin karma ikiyz milyon lira deerinde menkul ve gayrimenkul olarak miras braktn belirterek unlar sylemitir: Kanma, merhum amcasnn btn servetinin miras kald duyulunca, o zamana kadar kendisini hibign arayp sormam olan akrabalar ile akrabas olduklarn iddia eden baz ahslar mirastan hisse almak umuduna kaplarak ortaya kmlardr. Buyzden karmn miras ilerine el-koymak zorunda kaldm. Fakat karmn akrabalar ok irkin oyunlara giritiler. Ruh hastas olan karmn peine parayla tutulmu adamlar koydular ve sonunda karm bu adamlar araclyla aile yuvamzdan kardlar. Ruh hastas olan za290 vall karm imdi bu sahte akrabalarn elinde ve onlarn ana dmtr. Kanm aramaktaym. Onu bulunca btn ac gerei ve kendisinin nasl dolandrlmak istendiini btn plaklyla anlatacam. Bylece, alaka oyunlara girienler de mirastan hibirey alamayacaklardr. A.Y. Karsnn aile yuvasna dnmesi iin gazetelere iln vermi ve bu ilnlarda yaptklarndan tr karsndan af dileyerek pimanlk duyduunu belirtmitir.

AMANSIZ HASTALIA TUTULMU BR DEDKODU YAZARI Gazetecilii brakal ok oldu. ki ay ncesine kadar aradabir yazdm oluyordu, pek seyrek de olsa yine yazyordum. Ama bu hastala yakalandktan sonra... Herey bo... Hastalm m? Hani gazetelerdeki baz lm ilnlarnda Btn tedavi ve ihtimama ramen yakaland amansz hastalktan kurtulamayarak diye yazlr ya, benim hastalm ite o amansz hastalktan... Evdekiler, hastalmn ne olduunu, zlmiyeyim, moralim bozulmasn diye szde benden saklyorlar. Ama biliyorum. Ben de kendi hastalm onlardan saklyorum. Yani karlkl oyun oynuyoruz. nallah yok artk... Zaman zaman panie kapldm oluyor, hele geceleri... Neyse, brakalm benim hastalm. Tatl Bet dolaysyla beni aradnz? Gazeteci olduum iin? Doru sylemiler, ok iyi dos-tumdu bir zamanlar. Ama sonradan birbirimizi kaybettik. Kolay kolay unutulacak kadnlardan 291 deildi Tatl Bet; daha dorusu kendisini unutturacak kadnlardan deildi. Ama ne oldu da sesi, soluu kmaz oldu yllardan beri, hi anlayamadm. Bana kalrsa uzak bir yerde bir iftlie ekilmi olmal. nk onunla son grmemizde mthi bir knt iindeydi. Yalnz bana yaamay zlyordu. nsanlardan, zellikle erkeklerden yle nefret ediyordu ki, kyya yakn kk bir ada satn alp oraya yerlemek, hep orada yaamak istiyordu. Bir kk aday satn alacak paras da vard o zamanlar. O zamanlar diyorum, nk Bet'n on parasz kald, uan kua borland zamanlar da olurdu. Ama bakarsnz, birdenbire yine avu avu para sayor. Bu kadar eliak, paraya deer vermeyen insan tanmadm. steine uygun ada bulamad, ne oldu bilemiyorum, her nedense ada almaktan vazgeti, bir iftlik alp oraya ekilmeye kalkt. Evet son grmemizde bana syledii buydu. Ben o zaman daha gazetecilii brakmamtm. Hatta onun bir iftlie ekilme niyetini altm gazeteye de yazmtm. Efendim? Demek sizi Tatl Bet hakkndaki herey ilgilendiriyor? Onunla ilgili her bilgiyi topluyorsunuz. En ayrntl kk bilgileri bile? Bakn, buna ok sevindim. nk ben... Kendimden szetmiyeyim en iyisi... Bu akn rica ederim. Halanz olduu iin mi? Olabilir. Peki, size bu konuda yardm edebilirim. nk nasl olsa elimde bulunan bilgiler artk benim iime yaramayacak. Bieyin deerli olmas ona sahip olana gre deiir. Milyonlarca insan iin hibir deer tamayan, p kutusuna atlacak yazl bir kt paras, onunla ilgili birisi iin ok deerli olabilir. 292 Deil mi? Ben de bu gazete kesiklerini benim iin ok deerli olduklarndan yllarca biriktirmi, saklamtm. yi olursam m? Yo, umutsuz filan deilim. yi olsam da artk alamam ki.. alma gcm yok. Gazetelerde kan btn yazlarm keser, o kesikleri dosyalarda toplardm. Konularna gre gazete kesikleri ayrlm, zel dosyalara konmutur. Neden mi byle yapardm? imdi anlatmas olduka uzun ve zor... Dorusunu isterseniz, ben aslnda romanc olmak istiyordum. Gazetecilie de buyzden baladm, hayat iinden, yakndan tanmak iin, roman malzemesi toplamak iin. Ama gazetecilie bir baladm, bir daha iinden kamadm. Gazetecilik hayatmda politikam gbeinde, parlamentonun kulislerinde bulundum, devlet adamlarnn elerinin sr arkada oldum, evlerine senlibenli girer kardm, yksek sosyete insanlarn btn girdiktsyla rendim. Bunlar, bir romanc iin ok zengin, ilgin eylerdir. Yani pekok roman iin malzeme topladm. Ama ne ya- j zk ki, bunlan derleyip toplayp bir romanda can-landramadm. Bilmem. Belki tenbelliimden belki yeteneksizliimden belki de yaadm olaylar iinde kendimi yitirdim de ondan... Her neyse, geti artk... Ama belki... Evet ... lerde olabilir... Niin olmasn... yileirsem, kimbilir... Bieyin deerini bilmek var ya, demin onu sylyordum size, ok nemli. Bieyin deerini anlamak ve bilmek. Benden baka hikimsenin deer vermeyecei dosyalar dolusu yazlarm, gazete kesikleri var... Benden bakasnn iine yaramayaca iin onlara kimse deer vermez. Halanz iin bilgi topladnza gre, Tatl Bet iin bendeki 293 t vazlar, kesikler sizin iin deerlidir, deil mi? Veririm onlar size. Hi olmazsa ziyan olmazlar... Yapmak isteyip de hibirini yapamadm ilerden biri de yksek sosyetenin romann yazmakt. Hatta, yznn uzunluundan tr At Suratl Bedri denilen, mrnn yansndan ounu Avrupa'da geirmi bir mirasyedi vard; o bana ikidebir Aman Ayseli, ne olur, u yksek sosyetenin tarihini yaz! Bu irenlikler romanla anlatlamaz derdi. At Suratl Bedri, kendisi de yksek sosyeteden olduu halde, ok baya bulduu iin stanbul'un yksek sosyetesine dmand. Buyz-den bana yle derdi: airkef heryerde irkeftir. irkefi kulenin tepesine ykseltince misk olmaz. Yksek sosyeteden olanlar, asansrle toplumun en st katna ykselmiler de neleri deimi? Sen bunlar adl adnca, yerli yerince, tarihi, gn, saatiyle yazacaksn ki o da tarih olur, tarih... Zarar yok, sen tek hereyi yaz da, beni de yaz, rezil et, razym. At Suratl Bedri'nin stanbul yksek sosyetesine dmanlnn nedeni Tatl Bet't. Tatl Bet'e- deli gibi tutkundu. Size vereceim gazete kesiklerinden okuyup anlayacaksnz ya, Tatl Bet alabildiine cmert,

verimli, gnl krmaz bir gzel kadn olduu halde, nedense bu At Suratl Bedri'ye hi yz vermedi. Bedri de eriemedii ciere pis diyen kedi gibi, hem stanbul yksek sosyetesine dman oldu, hem de Tatl Bet iin uydurmadk yalan brakmad. Erkekler genellikle byle oluyor. Kendilerine yz vermeyen yada sonradan kendilerini brakan kadnlara dman olup iftira ediyorlar. Tatl Bet de iftiraya uram, iftiralara uraya uraya da, bir masal kadn ha294 line gelmitir. Daha tuhaf, onun iin uydurulan bu iren iftiralar kulana geldiinde hi kzmazd, aldr bile etmezdi. Bu pisliklere bulanmaktan sapka bir zevk mi alrd, yoksa kendisini bu iftira amurlarnn eteklerine bile srayamaya-ca kadar ykseklerde mi grrd, anlayamazdm. Bet'le tu kadar ilgilenmem mi? Hereyden nce arkadamd, seviyordum. Ayrca... Ben, Be-t' merkez alarak, onun hayatnn evresinde yksek sosyeteyi anlatan bir roman yazmak istiyordum. Bet, bu romann ekirdei olacakt. Bu tasarm gerekletirmek iin de, Bet'le ilgili her yazy gazetelerden kestim topladm, kendi yazlarm da... Son grmemizde bir iftlie ekilmek istediini sylemiti. Durun, durun... Ben o dosyay imdi bulurum. En iyisi dosyay bulaym da, onun iin yazdm o son yazy okuyalm. uralarda olacakt... Dedim ya, son grmemizde karamsard ok. Bulurum dosyay imdi... iftlikteki iileri bile... Hah, buldum ite, bu dosya! Onun iin son yazm bu, bir daha gremedik. Tatl Bet ok ekici film tekliflerini reddetti. Bulunduu her toplulukta, gzellii ve ekiciliiyle gzleri ve dikkatleri zerine eken Tatl Bet son gnlerde iki byk film firmasndan birden ald filmde barol oynama teklifini reddetmitir. zellikle son yllarda baarl filmler karm olan bir gen prodktrn film teklifi, hibir yldzn reddedemeyecei kadar parlak olduu halde, Tatl Bet buna da ilgi gstermemitir. 295 Yksek sosyetenin her yerde aranan kadn Tatl Bet, genliinin en olgun anda olmasna ramen, iyi sonulanmayan baz hayat tecrbelerinden sonra, bilinmeyen ve aklamad baz nedenlerden tr, ani bir kararla kendi i dnyasna ekilmitir. nsanlar tandka hayvanlar daha ok seviyorum diyen Tatl Bet, kedi, kpek, papaan, kanarya, akvaryum balklan gibi hayvanlarla dolu olan apartmanmda tek-bana yaarken, kendi deyiiyle, insanlarn arasndayken bulamad mutluluu hayvanlar arasnda bulmaktadr. Kedisiyle kpeinin ve kanaryasnn dostluu imdi Bet'n tek mutluluu olarak grnmektedir. Hele erkeklerin adlarn bile anmay istemediini syleyen sosyetenin aranan kadn Tatl Bet yaknda satn alaca bir iftlie ekilip, orda insanlardan, zellikle kendisine k olduklarn syleyecek erkeklerden uzak yaamay arzulamaktadr. te Bet. iin son yazm bu. O grmemizden sonra bir deha grmedim. Onun iin belki uzak bir yerde bir iftlie ekilmitir, diyorum. Ho, bu stekler hep topya... yle bir hayata alm bir kadm, bir iftlikte yalnzlna gmlp de hi yaayabilir'mi? Sanmam... ' Aaa, tabii... dosyay? Vereyim size, okursunuz hepsini... Yalnz bir ricam var; burda okuyun. O mu? O, bir gazete haberidir. Hayr, ben yazmamtm. Bet'le ilgili olduu iin, o haberi de kesip dosyaya koymuum. Tatl Bet'n nasl bir cinayete kurban gittiini yazyor. Okuyun, okuyun!... ((Prenses Betl Feav'nin cesedi bir uval iinde denizde bulundu 296 Kim mi? Prenses Feav? Betl ite, halanz... Bir zamanlar bir Arap asilzadesiyle evlenmiti de prenses olmutu. Feav o zamanki kocasnn soya-ddr. Hatta Feav demezlerdi de, Feafe diye alay ederlerdi. Gazetecinin neden Bet iin Prenses Feav diye yazdn bilmiyorum. nk o zaman, Arap kocasndan oktan ayrlmt. Herhalde, ceset denizde bulunup da, Bet'n apartman aranrken gazetecinin eline Prenses Feav diye, Betl'n eski bir kimlii gemi olacak. Bet'n adlan pekoktr. Okuyun haberi ltfen... gn nce Boaz'da, Bebek koyunda kyya vurmu bir uval iindeki'plak kadn cesedinin sonunda tehis edilerek Prenses Feav'nin cesedi olduu anlalmtr. Msrl iki prens ve bir Amerikal petrol kralnn eski ei Trk asll ve yksek sosyetede Tatl Bet diye bilinen Prenses Feav'nin Kalkan Film Organize Brosunun sahibi Besim Kalkan tarafndan boularak ldrld anlalmtr. Yakndan tanyanlarn sylediine gre ili'de kk bir saraya benzettii katnda serbest bir hayat yaayan Prenses Betl Feav'nin kaaklk gibi birtakm gizli ve yasak ilerle uratndan phe edilmektedir. Prenses Betl Feav'nin kaati Emniyet Mdrlnde suunu itiraf etmi, cinayet gecesini btn ayrntlaryla anlatmtr. Amerika'da yl kalan ve Holywood'da verdii seks partileriyle, nl artistlerin seks partilerini glgede brakan Prenses Feav'nin lm, kaatilin itiraflarna ve polisin verdii bilgiye gre yle olmutur: Prenses Feav hayatta kimsesi kalmaynca, stanbul'a gelerek satn ald katnda yalnz ya297 .0,

amaya balamtr. Lks dairesindeki yatak odasnn duvarlar aynalarla kapldr. Burada pekok seks partileri veren prenses, sinema yldz olmak hevesine de kaplm, bu maksatla da, gazetede grd bir iln zerine, Kalkan Film Organize Brosu'na bavurmutur. Bronun sahibi, Besim Kalkan adndaki 22 yanda, esmer, uzun boylu gen, prensesi bir filmde oynatmak iin arac olmutur. Besim'le prenses arasndaki dostluk bylece balayp aylarca srmtr. Prenses, Besim'i sksk evine arm, geceyi onunla birlikte geirmi ve bu dostluklar karlnda da Besim'e byk paralar vermitir. Bir hafta nce, Cumartesi gecesi Besim, baz arkadalaryla yine Prenses Feav'nin evine gitmi, hep birlikte iip elenmilerdir. Besim, arkadalarn gnderdikten sonra prensesle yalnz kalm, tavan bile aynalarla kapl olan ssl yatak odasna gemilerdir. Emniyet Mdrl'nde Artk ondan tiksiniyordum diyen Besim, yatak odasnda prensesin hi dinmeyen ar ve srekli isteklerine -karlk verememitir. Prenses steleyince ve Sen o biim erkeksinh diye erkeklik gcyle alay edip kkrtnca, Besim, sarholuun da etkisiyle onu itmi, sonra sol kolunu boynuna dolayarak skmtr. Prenses Feav soluksuz kalarak sevgilisi Besim Kalkan'n kollar arasnda canvermitir. Besim Kalkan, Prenses son soluunu verene kadar beklemi, sonra da yar plak cesedini karyolann altna itip saklayarak, tanmas kolay eyay bir bavula doldurup evden karm, bunlar tand pavyon kadnlarna satmtr. Besim Kal298 kan lk zamanlar onun evinde dzenledii lgn seks partilerinden zevk almtm. Ama sonunda ondan irenir olmutum. Onu artk istemiyordum. O gece ikinin de etkisiyle, onu, kendimi bilmediim bir anda ldrdm. demitir. lgn prensesin hayat: ocukluu zerine pek biey bilinmeyen Be-tl, onbe yana geldii zaman stanbul'da akrabas olduu tahmin edilen bir ailenin yannda bulunmu, ordan Kahire'ye giden sarn, lepiska sal lacivert gzl Betl, Kral Faruk'un akrabas Prens zzet Muhsin ile evlenmi, fakat bu evlilik usun srmemitir. Prenses yine Kral Faruk'un akrabalarndan Prens Hseyin Feav ile de evlenip boandktan sonra Amerika'ya gitmi, orda bir petrol kralyla evlendikten sonra lgn bir hayat srmeye balamtr. Amerika'da, sosyetenin tannm simalar arasna giren prenses, sevdikleri tarafndan terkedilince Paris'e gitmi, orda da bir sre yaadktan sonra, Bayan Dviz adyla mehur olup ad baz kakalk olaylarna karmtr. mrnn kalan blmn, zlemini duyduu anayurdu olan Trkiye'de geirmeye karar vermi ve stanbul'a gelerek yerlemiti. Tuhaf biey... Halanzn lm olduunu renince, sevinir gibi oldunuz. Bana m yle geliyor? Yoo, hayr, hi yanlmam bu konuda. Evet, evet, sevindiniz. Anlyorum anlyorum sizi. Anadolu erkekleri hep bylesinizdir. Aile namuslarn temizlemek iin z anasn, z kzkardeini ldren delikanllar bile kar... Evet... Belli, siz de bir kanl cinayetle aile namusunuz temizlerdi diye... Kirlenen namuslar hep namusu kirletenin kanyla temizlenir; yani pislikle yine o pislik temizle299 niyor. stelik siz bir niversite rencisisiniz der ayorum size... Hayatnzda hi grmediiniz bir hala, kt yola dm, ailenizin namusunu kir-, letmi, sonra da bir cinayete kurban gitmi. Aileniz kurtuldu, elbet sevinirsiniz. Film evirmesi iin, o zamanki piyasann en yksek paras nne konulan Bet'n, sonradan artist olmak iin bir uydurma film organizasyon brosuna bavurmasna ne dersiniz? Byk bir kartlk deil mi? Okuduum gazete haberinde dorular da var elbet, ama ou yanl, uydurma... nce bouna sevinmeyin, halanz lmedi. Belki de lmtr. Ama gazetenin yazd cinayete kurban giden kadn halanz deildi. Gazete haberi bu, inan olmaz ki... Gnn birinde bir gazetede, kendinizin bile bir cinayete kurban gittiiniz haberini okuyabilirsiniz. stelik sizi ldren de tutuklanm, suunu da itiraf etmitir. Hem de kaatiliniz bir tane olsa iyi, -drt, gerekirse be-on kaatil birden sizi nasl ldrdklerini, boduklarn, kesip para para sanda koyup denize .attklarn anlatmlardr. Bunlarda hibir olaanstlk yoktur. Eer sizi kaatil diye yakalar da, kendikendinizin kaatili olduunuzu size itiraf ettirirlerse, eh o zaman, olay biraz renklenir, olaanst olur. Bitek lye, istendii kadar ok sayda kaatil bulunabilmesi, gerikalm memleketimizin polis ilerinde ne kadar ileri gittiini gsterir. Yakalanan kaatiller, kadm hep birlikte deil, ayn ayn yerlerde, baka baka zamanlarda teker teker boup ldrmlerdir. Polis de bunun manta, geree aykr olduunu bilir. Ama ne yap300 sn polis? Cinayeti ilediini itiraf edenlerden birinin gerek kaatil olmad, kaatilim diye hakikata aykr beyanda bulunup polisi kandrd anlalnca polis de baka bir kaatil daha bulmak zorunda kalr. Bunda aacak ne var, olaan iler... Cinayetin snden yllar geti, isteseler imdi bile, halanz o zaman kaykta bomutunuz diye size itiraf ettirirler.

Bu olayla ilgili gazetelerde daha baka haberler de kt. Prenses Feav'nin intihar ettii, morfinman olup kendisine fazla morfin inesi yaparak zehirlenip ld, tarih eya kaaklarnn ldrd filan gibi... Kuzum, yoksa siz, ailenizin namusunu kirlettii iin halanz ldrmeye mi stanbul'a gelmitiniz? Onun iin mi Bet' aryorsunuz? Miras m? Haaa, bir miras ii... imdi herey aydnland. ld kesin olarak bilinse, akrabalar da miras paylaacaklar. lp lmediini bilmiyorum. Ama kesip dosyama koyduum gazete haberindeki cinayete kurban giden kadnn Bet olmad sonradan anlald. Bet ortaya kt iin deil, boulan kadnn baka bir kadn olduu anlalnca, her cesette iki kadn birden lemeyeciine gre, boulan kadnn Bet deil, bakas olduu anlald. Yakalanan kaatiller yalan syleyerek polisi bouna uratrmlard. Gazetelerde o cinayete dair pekok haber kt halde, yalnz bu haberi kesip dosyama koymam m? Bana ok ilgin gelmiti. Bet'n hayat bakmndan... Hele o Teksasl Petrol kralyla evli olduu haberi. Ben o petrol kraln yakndan tanrdm. Petrol kral dedikleri adam, Newyork'un dnda bir benzin istasyonu kiralamt, hepsi bu, 301 burda adamn ad petrol kralna kt. stelik adam, Teksash deil, Samsun'un aramba ile-sindendi. Amerika'ya gidip yerlemi bir Trk't. Hayr, hayr, bu cinayet haberi gazetede ktktan sonra Bet' hi grmedim; ili'deki o evini de bilmiyorum. Bet'le daha tanmadan nce O'nun hakknda o kadar artc eyler duymutum ki... Bu. sylentilerin hibiri de gzel deildi. Onun iin Bet' sevmezdim. Ne gibi haberler mi? ook... Mesela, ok yal bir adamla paras iin evlenmi de, kocasyla birlikteyken, Bet' adamn kz sa-nrlarm. Bet de kocasnn kz sanmalarna sesini karmazm. Bet'n babas sandklan kocasndan, evlenmek iin Bet' istemeye giderler-mi. Adamn evde kalm bir kz varm. Gelenler, Kznz olumuza istiyoruz deyince, adam sevinir, o sevinle Hayhay, peki, olur, evet... dermi. Kimisi Bet'n bunu, vei kzyla alay etmek iin zellikle yaptn, kimisi de kendisini mostralk diye gsterip vei kznn evlenmesine yardm iin iyiliinden yaptn sylerdi. Bu kocasndan nceki evlilii daha bir rezalet. Kocas mark bir oland. Bir yaz gn onlar kulbn plajnda grmtm. Daha dorusu Bet kumsalda gneleniyordu da, kocas sonradan yanna gelmiti. Bet'e, Oooo may darling! Nerdesin ulan! dedi. Aynen byle. Bu trl kabalklardan, bayalklardan nefret ederim. Daha o zamanlar Bet'le tanmyorduk.-Bakalarna, kim bu kadn, diye sordum da, Tatl Bet olduunu rendim. 302 Yksek sosyetede onun pek ok lakab vardr. Bir lakab da Demirba Betl'dr. Neden bilir misiniz? Bir zaman Betl'n bir erkek arkada varm, arkada yada dostu, sevgilisi, herneyse... Bu adam bir pavyon iletiyrmu. Daha dorusu iletemiyormu da zarar ediyormu. Bet buna bir akl vermi, demi ki: Pavyonu kiraya ver! yapmayan pavyonu kim kiralar?.. Ama Bet stelemi: Senin neyine gerek, sen hele kiraya kar... Yalnz pavyonu devren kiralayacaksn, yani iindekilerle, iinde demirba olarak her ne varsa... Bet'n dediini yapmlar. Pavyonun demirbalar arasnda ne var, biliyor musunuz? Bet de... Bet de, pavyonun demirba eyalar arasnda devren kiralanyor. Tabii yeni kirac zarar ediyor. Bet'n kocas ucuza geri alyor pavyonunu. Haydi bir daha devren kiralk, ama Bet de iinde... Tatl Bet iin, btn kocalarna, erkek arkadalanna para kazandrmtr derler evet ama; ite bu yollarla, buna benzer yollarla... Ben bunlar duyduum iin hi sevmezdim Bet'. Uzaktan grr, selm bile vermezdim. Bet' yakndan tanmadan nce, onu sevmemem iin ok sebepler vard. Bakn birini anlataym. O zamanlar, yksek sosyete kadnlarnn ahtklan -drt berber vard. Bunlardan biri de Sotiri adnda bir rum berberdi. Sotiri'yi sosyete kadmlan kaprlard, onun mterisi olmak, deyin ki, bir erefti. Srekli mterisi olmayanlari kabul etmezdi. Pek itibarl birisi olursa bir hafta, on gn nceden randevu alnabilirdi, hem de araya tandklarn arac koyarak. Ama Sotiri de So-tiri'ydi, on parmanda on marifet. Paris'in gzellik ensttlerinin uzmanlan yannda ka pa303 ra eder... Hem kuvafr, hem gzellik uzman, hem daha neler... ok da yakkl bir delikanlyd, stelik erkek gzeli... Yani yksek sosyete kadnlarn ekmek iin onda herey vard. Yalnz bir kt huyu vard, ok kntrd, kadnsyd, kadndan daha ok kadns... Onun cinsel sapk olduunu herkes bilirdi. Hergn m hergn, Sotiri'ye gidip masaj yaptran, san yaptran, pedikrn manik; rn yaptran kadnlar vard. Sotiri'nin sa yapmas, bir parafin banyosu, bir masaj, inanki bir kk memur ayl... Anlayn artk Sotiri'nin kazancn... Ben de Sotiri'nin mterisiydim. Onun salonunda konuulanlar gizli gizli not ederdim. nk mterisi olan kadnlar Sotiri'ye ylesine alrlar, ona. gizli kapakl yle eyler anlatrlard ki, bir kadn bunlar kocasna bile

syleyemez. Oraya gelen btn kadnlar Sotiri'yle ili dlyd. Sotiri de mterilerine ok iten davranrd, yada biz yle sanrdk. Onun itenliine inanmal m, bilmem. Her kadn onu, yalnz kendisinin srda sar nrd. Bign ona, Sotiri, dedim, kadnlara masaj yaparken neler duyuyorsun? ok merak ediyorum. Bunu merak eden yalnz siz deilsiniz, dedi, btn kadnlar merak eder, sorarlar... Syleyi biiminden ne demek istediini anladm iin yzme ate bast. Bir kadnn kendisine masaj yaparken bir erkein ne duyduunu merak etmesi ne demektir? O.erkein duymasn istedii bir duyguyu iinden geiriyor, demektir. ok zeki olan Sotiri, benim utandm grnce hemen ar kvrmalarla, cilveli kadnlar gibi krtarak, 304 Hibiey duymam, dedi, bilmem ki ben o duyguyu... Benim sizden ne farkm var... Sonra ben baka bir kadndan, Sotiri'nin gerekte sapk olmadn, ama zellikle sapkm gibi davrandn rendim. Sapk grnmek, onun mteri ekmek .iin bir numarasym. nk kocalar, nasl olsa o biim erkekten karlarna hibir tehlike gelmez diye, karlarn gnl rahatlyla Sotiri'nin parmaklan arasnda masaj olmaya gnderiyorlarm. Sotiri'nin mterilerinin okluu bundan geliyormu. Sotiri'nin kadn gibi boyanmas, sslenmesi, kadndan daha ok kadn olmaya alp cilvelenmesi, krtmas hep yalanm. atm, atm kaldm. Bana bunlar anlatan kadn, cinsel sapk bir arkcnn resimlerini kadnlarn yatak odasnm duvarna asmalanna, kocalarnn hi ses karmadn, nk sapk olduundan o arkcdan bir tehlike gelmez diye dndklerini, baka herhangibir erkein resmini kanlan yatak odalarnn duvarna asacak olsa, kyametleri koparacaklarn anlatt. Bunlarn hepsi benim notlarmda vardr. Bu Sotiri'nin salonunda otururken bign, Be-t de geldi. Artk onu tanyordum ama, selam-lamyor, konumuyordum? Salona girip, ok byk bir felkete uram pozda kendini koltua att. Salonda da, sekizon kadn vard. Sotiri, tpk bir kadm gibi davranlarla Bet' yanaklarndan, dudaklarndan ptkten sonra, Neyin var ekerim? diye sordu. Bet derin derin iini ekip; Ah, hi sorma... dedi. Bunun zerine Sotiri, onu avutabilmek iin, derdinin neler olabileceini kendince sayp dk305 meye balad. Yoksa falanca erkek arkadalarndan m ayrlmt? Yok canm, daha da neler... Hi onun iin zlr myd Bet... Yoksa, filanca arkada Bet' brakp, kansna dnd diye mi? Yok efendim, ne mnasebet... yleyse mutlaka filancayla arasna bir baka kadn girmiti... Yok yok, o da deil... Sotiri, erkekleri adlaryla sylyordu. Bet'-n derdi bulmaca gibi olmutu, ordaki kadnlar da bulmaya alyorlard. u olmasn, bu olmasn, o olmasn... Sonunda Bet, Sotiri'nin kulana bieyler fsldad. Sotiri, byk bir zntyle, Yaa, vah vah... dedi. Bet, Ay aman bugn masaj yaptramayacam, onu haber vermeye geldim. Hadi baybay deyip gitti. O gitti ama, biz orda oturan kadnlar meraktan atlayacaktk. Sotiri'ye soran sorana... Aman neymi? Sotiri, Zavall Bet, dedi, zlmekte ok hakl... Gn, alt gn gemi hl regl olmam. Ne mti biey... O anda kadnlmdan utandm. Dnnz, bir kadn berberine gidip, ok affedersiniz, ayba gnnn alt gn geciktiinden dolay zntsn syleyip rahatlyor. Gebe kalmm. Yine krtaj olacakm... Byle bir kadn sevemezdim. Hatta ondan ireniyordum... Sonralar onunla dost olunca, Sotiri'ye syledii o szn yalan olduunu anladm. Bign ocuk 306 dourmaktan analktan konuuyorduk. Bet birden duyguland, alamaya balad. ocuu ok sevdiini, ocuu olmasn ok istediini syledi. Ben de neden dourmadn sordum. Hibir zaman ocuu olmayacan, birok kadnlk niteliklerinden yoksun olduunu aklad. yle ili, duygulu anlatt ki benim de gzlerim doldu. Sotiri'ye, alt gn geti ini syledii ey, onsekiz yandan sonra Bet'n hayatnda hi yoktu. Erkekleri ldrtacak kadar her yanndan nerdeyse diilik fkran, diilik yansyan bir gzel kadnda kadnlk ilerinin olmamas ne artcyd, inanlmaz biey. Byle olduu halde Bet niin o yalan berberinin kulana sylemiti? Bunu bilmiyorum. Belki de berberin,1 kendisine gizli syledii eyi hemen herkese yayacan biliyor, bunun iin sylyordu. Kadn olarak bir "yoksunluunu bylece gizlemeye alyordu. Belki de, kendi kiiliinde bi-eyleri aalamak istiyordu. Tekbana kendini yksek sosyete sanp, kendikendini tekmelemek gibi biey. Bieyden, birilerinden intikam alr gibi. Sonra bign naslsa bununla bir yerde bulunmak zorunda kaldm. te o zaman Tatl Bet'n tadna vardm. Bikere ok zeki kadn. Ka-iuun hem gzeli, hem zekisi oldu mu dorusu pek azdr ben baylrm, erkeklerse lr. Bizim birlikte olduumuz o toplantda, daha bakalar da vard. Bir de ok namuslu geinen,

bakalarn da durmadan ahlkszlkla sulayan bir kadn vard aramzda. O kadnn namus konusunda neden o kadar banaz olduunu hepimiz biliyorduk. nk onlar evlerinde kutsal geni kurmulard; 307 I yani, karkoca-aile dostu erkek... bir evde ok mutlu yayorlard. Kadnn iki yanda bir ocuu vard. O gnk topluluumuzda, dediim o banaz kadn, Bet gibi ad ktye km bir kadnla birlikte bulunmaktan ok tedirgin grnyor, bunu da oradakilere aka belli ediyordu. Bet de anlyordu bunu ama hi aldrmaz grnyordu. Bet, ocuu sevmeye balad: Aman ne irin, ne gzel bebek bu... Gzel gzlerini annesinden alm, kulaklar babasndan... Ya burnu? Onu da Yalm'dan alm... Yaln, kutsal geni yapan aile dostu olan... Bet bunu syler sylemez, orda bir kahkaha koptu. Bet' kmseyen ocuun annesi de domates gibi kzard. Souk havay gidermek iin ordaki hanmlardan biri, ocuun ok canl, salkl olduunu syleyince Bet hemen, Aa, elbette salam olur, irket mal ayol, bir kiinin gayreti baka, elbirliiyle olan ocuk baka... dedi. Siz bu akalar kaba, bulabilirsiniz. Ama Be-t'e yaplan kabaln yannda hiti. Pek houna gitti. Yine ordaki kadnlardan birinin annelii stne konuuluyordu. O kadn da kocasn Bet'-ten kskand iin onu durmadan ekitiren biriydi. Bet o kadnn anneliini vmeye balad. Do,rusu ocuunu ok iyi terbiye ediyor. yle her gittii yere ocuunu gtrmez, evde brakr. Geenlerde bir yerde, birisi ocuu kucana ald, ocuk her kmldadka iinden akl ukul sesler geliyor. Hani yan dolu kumbaray k-mldattka iindeki paralar ngrdar, ite yle... Doktora gtrp rntgene konulunca ne olduu 308 anlald. Annesi ocuu her gittii yere gtrmyor, evde brakyor ya, ocuk da ne bilsin, sakslarn iine ss olsun diye konulmu kk akllar azna alp oynarken yutuyormu. Her kotuka, eilip kalktka iinde akl ukul eden, olann karnndaki yuttuu akllarm. Byle anneler imdi parmakla gsteriliyor. yle anneler var ki, ocuunu her gittii yere gtrp ocuun terbiyesini bozar... ok zalimdi Bet... Bu ocuu hibir zaman havagazmdan zehirlenmeyeceini, nk annesi evde ocuu yalnz brakp gittiinde, ocuun mutfaktaki havagaz musluuyla oynayp yava yava havagazna altn sylyordu. O gn sevgimi kazanmt. O gnlerde evli deildi. Ama durmadan evlilii vyordu. yleyse neden evlenmiyorsunuz? diye sormutum da, Boanmamak iin... demiti. Bet'le arkadalmz byle balad. Arkada olduktan ksa bir sre sonr^, Kzm adnda biriyle evlendi. Ona sosyetede Sert Kzm yada Er-,kek Kzm derlerdi. Bay Byk diyenler de vard. nk uzun, yukan kvrk sivri ulu byklarn boyuna burard. Adamn byklar, suratnn yansn kaplard. Erkek Kzm, kafasnda tek sa teli olmad iin, tye, kla ok dkn bir adamd. Sasz cascavlak kafas, yer yer pembe benekli temriye beyaz lekeleriyle dolu, kpkrmz, prlpml bir deriyle kaplyd. Kafasnda sa olmadndan, geri kalan yerlerindeki tek kl, tek ty ziyan etmek istemez, bir ty kopacak, bir kl decek diye d patlard. Kafasndan baka yerlerindeki ty309 lerini kllarn beslesin diye trl yalar, kremler, illar- kullanrd. Saszln, byklaryla gidermeye alt iin, gzlerinin altna doru, kimi zaman da kulak memelerine kadar sipsivri ular uzanan gr byklarna ok zenirdi. Gsterie dknd, gsteriini de byklaryla yapard. Erkek Kzm, ok zavallyd. nk kendisinde olmayan eyleri, baka eyleriyle rtp, varm gibi gstermeye alyordu. Durmadan erkeklik, terslik taslamas da bundand. Nasl salarnn yokluunu gr byklanyla gidermeye alyorsa, kendisinde olmayan erkeklik gcn, eksik olan yeteneini de, durmadan erkeklik taslayarak, sert grnmeye alarak gidermeye, varm gibi gstermeye alyordu. Sosyetede hibiey gizli kalmaz. nk sosyetede herkes, kendi eksikliini, bakasn-daki eksiklikle kapamak istediinden, birbirlerinin en gizli eylerini, yataklarnn iinde olanlar bile renmeye merakldrlar. Sert Kzm'n da gsz olduunu, kocalk grevini yapamadn, buyzden,, de Betg' daha ok kskandn herkes biliyordu. Alay etmek iin ona Sert Kzm, yada Erkek Kzm derlerdi. O da kendisine byle denildiini bilir, bu lakabyla vnr, durmadan namustan szederdi. Tastamam ayn ey olmamakla birlikte, Erkek Kzm'la Bet arasnda byk bir benzerlik var. Ne gibi mi? Nedir, bilir misiniz? Psikolojik bir benzerlik. kisi de, kendilerinde olmayan eyi, hem de ok ar varm gibi gstermeye alrd. Birinin erkeklik gc yoktu, durmadan erkeklik taslard, br diilik fonksiyonlarndan yoksundu, ama durmadan diilik isbatna alr, ama 310

baarrd da... Gsterite baarsz olduu iin Kzm Bey'in erkeklik, sertlik gsterilerini kimse yutmuyordu. Ama Bet, gsteriinde baarl olduundan, erkekler arkasndan kouyorlard. Er-, kek Kzm, olmayan salarn byklanyla gidermeye alr, Bet de olmayan diilik gcn, analk yeteneinden yoksunluunu, erkekleri aktan deli ederek, o erkekten br erkee koarak, evli kadnlarn ellerinden kocalanm alarak mthi bir diiymi gibi grnerek gizlemeye alrd. Yazmak isteyip de bitrl yazamadm yksek sosyeteyi anlatacak romanma, neden Tatl Bet' merkez olarak setiimi sormutunuz, deil mi? Ben de, bunu anlatmas zor, demitim. Bilmem imdi anlatabildim mi, neden onu sosyete romanmn ekirdei yapmak istediimi... Roma-nmdaki olaylar, kiiler, hep Tatl Bet'n evresinde oluup yaayacaklard. ok ilgin bir kadnd. En kk diilik zevki almadan, hibir kadnca duygu duymadan, erkeklerle oynayp, oynap durmak... Onu, romanma merkez yapmak isteyiim, yalnz bundan deil, daha baka nedenler de var elbet... Yaa, demek Erkek Kzm'la tantnz. Yayor ha... Bunamtr yleyse. Daha o zaman ok yalyd. Nasl? Demek anlatt size de Bet'n iskarpinlerinin altna tebeirle imza attn... Budala ite! Ayrca yle bir erkein karsn neden kskand da anlalr ey deil. Adam erkek mer-kek deil, sapn biri... Durmadan erkeklikten, sertlikten, namustan szeder. O yuvaya ekiliini?... Yaa, Reit adnda bir valesi vard bunlann. Bet seslenirdi ona: 311 Reiiit, beyefendiyi yuvasna gtr! O palabykl herif rntgenciydi, kendi karsn, yatak odasna alm zel delikten seyrederdi. Bunu da biliyor muydunuz? yle dikiz delii olan yerde Erkek Kzm'n yata vard. Oraya Bet, yuva adn vermiti. Reiiit, Beyefendiyi yuvasna gtr! diye seslenince, Reit gelir, ikiden abuk sabuk konumaya balayan Erkek Kzm' karga tulumba edip srtlar, yuvasna gtrrd. Sonra Bet kendi yatak odasna girer, lambasn sndrmeden soyunur yatar, kocas da dikiz deliinden onu seyreder. Tabii bunlar anlatmazlar size. Herkes btn alakl Bet'e ykp kendini temize karyor. Ho Bet de kendini aalamalarna aldr etmezdi ya... O pavyondaki striptiz rezaletini de duydunuz mu? Anlataym, olur. Ben o zaman Bet'le ok skfkydm. Hemen her gece birlikteydik. O gnlerde Be-t'n evine iki gen gelirdi sksk... Dur bakaym, neydi adlar... Hah, tamam, birinin ad Eref, biri-ninki Halit... Bir akam benim yanmda Erkek Kzm Bey, kskanlk kavgas, kard. O iki niversiteli ocuu Bet'ten kskanyor szde... Bir daha bu iki olan bu eve girmeyecek! dedi. Bet de, yleyse sen kendine baka bir ev bul! diye kestirip att. Bunun zerine kocas Ben de Erkek Kzm'sam bu evde benim dediim olur... diye bard. Bet hi sesini karmad. Adamn szde kskanlk kavgasnn asl neymi, biliyor musunuz? Syleyeyim de an kaln. Herif sapk, rntgenci ya, ille Bet'e Sen o iki olanla yatacaksn, ben de seni dikizliyeceim diye bask ya312 parm. Bet de Olmaz yle rezalet! deyince, szde bakalarnn yannda kskanlk kavgasn karacak da, namusunu kurtaracak. O koca Erkek Kzm, Sen bana ihanet ediyorsun, gr bak, ben de sana nasl ihanet edeceim, diyerek alaynca, Bet de kendini tutamayp gld. Bet byle bir herife neye mi katlanyor? Ondan nce, siz, Bet byle adamla neden evlenmi diye sorun. Bu Bet benim tandm en iyi yrekli insand. Neden o rezaletlere katlandm syleyeyim. Erkek Kzm'n Pirye adnda bir kz vard, dnya gzeli desem yeri... Peri derdik. Bet bu Peri'i ok severdi. Btn amac, Peri'i namuslu bir erkekle evlendirmekti. Neden bu kzn stne dtn bilmiyorum. Peri ok gzeldi ama, ne kadar gzelse o kadar aptald. Ama Bet'e ok dknd. Kz bir evlendirse, Bet orda bir dakika duruculardan deildi. te o Ha-lit'le Eref adndaki.iki niversiteli genle de Peri yznden yakm olmutu. Olanlardan biri. Peri'le evlenir diye umuyordu. Peri'in kocasnn, yksek sosyeteden olmamasn istiyordu. Sonra m? Sonras... Hibir istedii olmad. Kz aptal, olanlar dersen anasnn gz... Zavall Bet, byk bir d krklna urad. O iki niversiteli eve girip kmaya baladndan beri, evden teberi eksiliyor, Bet'n paralar yok oluyor. Bet, evdeki uaktan kukuland. Azkalsm Reit'i kovacakt. Sonra bign Erefi evden mcevher alarken sust yakalamaz m!... Ya Halit? O da antaj yapmaya kalkt, antaj yapp da para szdracak... Bet ne dnyor onlar iin, onlar ne 313 il yapyor? Peri iin Ben bu kz yksek sosyeteden kurtaracam der dururdu ama baaramad. Ben size Erkek Kzm'n intikamn anlatacaktm. Erkek Kzm Bet'e Ben de senden intikamm alaym da gr, bak sana nasl ihanet edeceim... demiti ya, biz o laflar ciddiye almamtk. Unuttuk gitti. Ksa bir sre sonra Erkek Kzm Bey bizi bir gece kulbne davet etti. Orda ok gzel bir striptiz gsterisi varm. Gittik. kilerimizi itik. Birara Kzm Bey masadan ayrld.. O ayrldktan sonra da striptiz balad.

Bence gzel bir gsteriydi, ama Bet beenmedi. Sabaha kar kulpten ayrlacamz srada Kzm Bey yanmza geldi. Bet, nereye gittiini sormad bile. Ben sordum. Miyopmu da yakndan grebilmek iin nde bir yere gidip striptiz yapan artisti seyretmiti. Bizi sksk o gece kulbne gtryordu. Gitmek istemesek, yalvarr gibi steliyordu. Gidince de, tam striptiz balayacakken yanmzdan ayrlyor, striptiz bitince geliyordu. Artk o kulpteki btn gsterileri ezbere biliyorduk. Bir gece yine ordaydk. Striptizci soyunmaya balad. Kz, en-son, bacaklarnn arasndaki boncuklu geni de karp atmt ki, angr ungur byk bir grlt oldu. Ben ilkin deprem oldu sandm. Bir de ne bakalm, kulbn barnda ne kadar iki takm, iki ieleri, bardak, kadeh, kupa varsa hepsi yerde... kilerin durduu raf devrilmi. anpanyalar, kpkl araplar, biralar kpre kpre yerde akyor. Rak, votka, cin, likr, hepsi birbirine karm. Devrilen byk rafn altnda bir kafayla bir el uzanm; cavlak kafann iki yanndan fkrm 314 iki uzun byn sivri ular grnyor. Erkek Kzm Bey'i syrk, bere iinde yerden kaldrdlar. Kzm Bey ntikamm aldm... ntikamm aldm... deyip duruyordu. Kulbn sahibi gelince, barmen Vallahi benim suum yok diye patronuna yalvarmaya balad. Neymi, anladnz m? Erkek Kzm Bey rntgenci ya... Barmene gidip Sana istediin paray vereyim, ama u striptizci kadn ielerin arkasndan dikizliyeyim demi. Barmen de paraya dayanamam, peki demi. Biz o kulbe gittiimiz her gece, Kzm yanmzdan kalkp striptizciyi ieler arasndan seyre gidermi. O gece ya ok imi yada striptizden ok heyecanlanm olmal ki, paldrkldr ielerin durduu bann zerine dnce hep birlikte angrtyla yuvarlanmlar. Hemen eve dndk. Bet hi sesini karmyor. O sesini" karmadka Erkek Kzm Bey bsbtn korkuyor. Sanki gerekten ihanet etmi gibi. Karcm affet, bir daha sana ihanet edersem istediini yap bana! diye yalvaryor. Bet, Hi bouna yalvarma, bundan sonra beni ryanda bile gremezsin. Ben sana Peri iin katlanmtm, o da... diye sylenerek, yle bir svd ki, syleyemem. ok sverdi. Bet'n azm bozmas yksek sosyete evrelerinde pek ho karlanrd. Kendisine svd kimseler bile, tuhaf deil mi, memnun olurlard. Neden mi holanrlard? Herhalde srpriz olurdu da ondan... Kibar bir evrede, kibar bir kadnn yada kendini kibar olarak tantan bir kadnn, 315 birden kfeciler gibi svmesi, artcyd. Dknn; ok kalabalk bir plaj, deniz kalabalk, kumsal tklmtklm... Btn bu mayolu, yandan ok plak insanlar arasndan, dinsel kl iinde bir papaz yada imam, ar ar yryp geiyor. Bu davranta, gerekte hibir komiklik yokken, yine de plaklarla papazn kl arasnda kartlk glntr; orda gln olan tek kald iin papazdr. Tersine, kalabalk bir kiliseye, mayoyla gelen insan gln olur. Yksek sosyetenin kibar, yada szde kibar insanlarnn o kolal davranlar, o ll bicili szleri, o tl glmseyileri arasnda, Tatl Be-t'n birden patlayan kfrleri, byk bir artmaca oluyor. Glmemek elde deil... Yksek sosyete insanlanna sevimli gelen de galiba bu olmadk, umulmadk durumun artcl. Kk ocuklarn, ar kfrleri de bunun iin sevimli gelir ya... Bet'n gzel dudaklarndan dklen, hayr, fkran en baya svmelere de bunun iin baylrlard. Erkek -Kzm Bey araclar koydu. Apartman stne yapaym, u kadar para vereyim, diye yalvard. Bet utu gitti. Bence Bet'n en byk yanl, Cokunla evlenmemi olmasdr. Cokun, Bet' Bet olarak seviyordu; yani onu bilerek, gerek kiiliiyle tanyarak. Cokun mu? Bir mhendis, makine mhendisi... Bet'ten bir kar ummuyordu. Bet'le gnn gn etmek isteyen erkeklerden deildi. ok seviyordu. Onunla evlenebilmek iin ne kadar urat. Ben de ok syledim Bet'e. Hi olacak i mi, Cokun'un evlenme teklif ettii akamn ertesi gn, sendika kurmaya kalkt. 316 Ne sendikas? Evet... ok alacak ey: Genelev Kadnlar Sendikas... Dnebiliyor musunuz; yksek sosyetenin en sekin erkeklerinin arkasndan kotuu bir kadn genelev kadnlarn sendika kurmalar iin urayor, onlara yardm ediyor, nayak oluyor. Niin mi? Yok canm, Cokun kendisiyle evlenmesin diye deil... Nasl olsa Co-kun'a kesin cevabn vermiti; onunla evlenmeye-cekti. Neden halanz, yazmak istediim romann bakiisi yapmak istediimi sorup duruyorsunuz ya... Biok nedenler syledim. Biliyorum, hibiri tam inandrc gelmedi size. Haklsnz. Ama sylediklerimin hepsinin de etkisi var Bet' yazmak isteyiimde. Ama asl neden, ite buydu; onun dinmeyen kini, snmeyen hnalma atei... Genelev Kadnlar Sendikas kurmak isteyii deil yalnz. Ama o da iinde... Tatl Bet'n genelev kadnlaryla ne ilgisi var? Hi... Yksek sosyeteden kadnlar, genelev szn bile azlarna almak istemezler, ekinirler, tiksinirler, irenirler. Ama Bet, hi umursamazd byle eyleri, kendisi iin karlacak dedikodular... Kendisini aalayarak yada yle gstererek, kendisiyle birlikte btn yksek sosyeteyi ekip

ta aalara indirmek, iyice aalamak istiyordu. Bana yle gelirdi; sanki o tekbama btn yksek sosyetenin temsilcisiydi de, kendisi ne kadar aalanrsa, btn sosyete de onunla birlikte aalanacakm gibi... Onun iin, toplumun kaymak tabakasndan bir sekin hanmefendi olduklar ksa sre sonra, elde ettii hereyi hie sayp birden en baya yerlere inmesi bundand. Yine toplumun en yukarlarna kabileceine inanyordu, gzellii" sr317 dke... Dengesizliinden deildi yaptklar, alay etmek, deer verilen bo eyleri kmsemek iin belki... O yksek denilen yere kmann hi de zor olmadn anlatmaya m alyordu, bilmem ki... Ne olursa olsun, sradan bir kadn deildi, benzeri olmayan, bambaka bir kadnd. Genelev kadnlarnn sendika kurmak istediklerini, bunun iin kurucularn valiye dileke verdiini, eyleme getiklerini, o zamanki gazeteler yazmlard. Evet, vardr dosyamda o gazetelerden kesikler... O iin banda Bet vard. Genelev sermayelerini, sendika kurmalar iin kkrtyor, onlara akl veriyor, onlara parayla avukat tutuyordu. Genelev Kadnlar Sendikas'nn kurucular, gazetecilere, Tatl Bet'n azndan, yle diyorlard: Biz kazanlarmzdan devlete vergi veren namuslu insanlarz; mamlarn, din grevlilerinin de aylklar, bizim kazanlarmzla katkda bulunup beslediimiz devlet btesinden verilir. Tccar deiliz, memur saylmayz. Bizden kazan vergisi alndna gre, biz zevk iileri saylyoruz ki, en ar iilik bizimkidir. Haklarmz almak, korumak, savunmak iin sendika kurmak istiyoruz. Bet, vcudunun da, ruhunun da her hcresi fkeden kudurmu, birilerine kar sklm bir hm yumruu olarak- yayordu. Birilerine kar diyorum; nk Bet kesin olarak hedefini bilemiyordu. Bunu bana syledi bikere: Ah, pisliin fkrd kayna bilsem... demiti. Neyi yakp ykp yoketmeliydi ki intikamn alsn, hnc dinsin? Kadn biiminde bilenmi bir hn, bir kin alevi... Elinde olsayd... Yani... Bil318 mem ki... Kim, ne nerdeydi, bilmiyordu,.. Yksek sosyetenin sevmedii insanlarna ktlk etmesi, etmeye almas bundan... Bet' ok derinden tanmayan onun bunca hm dolu olduunu, sandan trnana kin olduunu hi anlayamaz. nk hep sevimli, gleryzl, alayc... Ama nasl alayc... Ona Tatl Bet denilmesi hi bouna deil... Btn bunlar benim zel yorumlarm. Ben byle grdm onu. Bu yzden sevdim, bu yzden acdm ona... Bunun iin de romanmn bakiisi yapmak istemitim. Cokun'un kendisine gerekten ihtiyac olduuna inansayd, onunla evlenirdi. Ama ak denilip de gerekte ak olmayan eyden yle ylm, irenmiti ki, bence Cokun'la buyzden evlenmedi. Cokun'u anlarn yazd defteri okursanz, daha iyi anlayacaksnz. Ben defterde yazlanlarn hepsini okumadm, nasl olsa bign okuyacam diye... Size belki de, Bet'n kendisini deil, romanmda yazmak istediim Bet' anlattm. imdi nerde mi? Cokun mu? ok yazk oldu. Bir trafik kazasnda ld. Gerekten ka^a myd? Sanmam... Bana kalrsa imdiye kadar kimseye sylemedim bunu intihar etti, derim. ntihar etmek iin deil... Nasl anlatmal bilmem ki... O, kendikendine suikast yapt. Hah, imdi buldum bunu, sizinle konuurken... Eh dorusu bu, kendine suikast hazrlad. Yaamay bolad. Bsbtn Bet yznden deildi belki de... Ama uras kesin ki, Bet onunla evlenseydi, hadi intihar demeyelim o trafik kazas olmaz, Cokun da lmezdi. Hayr, arpma deil... Arabasyla yuvarland uuruma bir dnemete. yle hzl srm ki 319 arabasn... Delilik deil de, uruna yaamaya deer biey bulamamak, kendini hie saymak... Onun iin intihar diyorum ya... Yoksa, onun lm, ok bayalam bir umutsuz ak yznden intihar deildi. Yzdeyz bir lmle sonuiana-cak gibi arabasn lmn stne son hzla srerken bile, belki Cokun lmeyi hi dnmemiti. Ama yine de uruna yaayaca bieyi olmadndan, hibiey iin kendini yoketmek istedi. Anlatamadm biliyorum, nk ben de ne anlatmak istediimi kesin olarak bilmiyorum. O dediim romanm yazabilseydim, o zaman daha iyi anlatabilirdim imdi anlatmaya altm eyi. Kazadan sonra Cokun drt gn yaad. lk ziyaretine gidiimde Bet' sordu. oktanberi Bet' grmemitim. kinci ziyaretimde biraz daha iyi grnyordu. Ama doktor yanmda on dakikadan ok kalmamam syledi. Cokun, bir gnlk tuttuunu, gnlk defterini, geirdii trafik kazasndan sonra yakmak istediini, yataktan kalkmaya gc olmadndan defterini yakamadn anlatt. Gnlk defterini Bet'e verir miydim? Elbette. Hemireyi artp, kaza srasnda arabasnda bulunup hastaneye getirilen el antasn getirmesini rica etti. Hemire antay getirdi. antadan defteri karmam istedi. Lacivert ciltli, byke bir cep not defteriydi. Ertesi gn ziyaretine gittiimde komaya girmiti. Kapda akrabalar bekleiyordu. O gece lm. Kurtulsayd, sakat yarm bir adam olarak yaayacakt. Biz insanlar, ne olmadk eyler dnrz. Eer o kazadan sonra Cokun kurtulup da sa-

320 kat olarak yaasayd, Bet onunla yzdeyz evlenirdi. nk Bet'e ihtiyac olacakt. ok iyi tanrm Bet', yapard bunu... Hayat boyunca, kendisine gerekten ihtiyac olan, yardm edecei, kendisini btnyle verebilecei birisini arad durdu. Yarm, sakat kalm Cokun'la, hem de onu severek evlenirdi Bet. Romanm yazabilseydim, hayatta olanlar, gerekleri, romanmda biraz deitirecektim. Romanda Cokun, bir trafik kazasnda lmeyecek, kendisiyle evlenmeyen Bet'n umutsuz ak yznden intihar edecek, ama lmden sakat kalarak kurtulacakt. Bet koup gelecek, Cokun'la evlenecekti. Yani gerekte olduu gibi deil, tasarladm gibi... Bet'n de Cokun'u sevdiini sanyorum. Sevdii halde neden mi onunla evlenmedi? Sevdiini biliyorum, ama neden evlenemediini bilmiyorum. Buyzden evlenmedi desem, benim zl yorumum olur. Cokun'u sevdii kesin. Hi "sevmese sksk mezarna gider mi? Ne diye mezarna iek koysun sevmese?... lm bir insan. Bet kime yaranacak, kime ho grnecek... Demek ki seviyordu. Ka kere Bet', Cokun'un mezarna iek koyarken grmler. Cokun'un lmnden sonra bign ben berbe-rimdeyken Bet de geldi, Cokun'dan ikimiz de szetmedik. kimiz de o konunun almasndan ekmiyorduk, yine de Cokun'u dnyorduk, ama dnmediimiz eylerden, undan bundan konutuk. Cokun'un bende olan gnlnden ona hi szetmedim. Amacm, vermemek deildi, verecektim. Ama nce kendim okumak istiyordum. Belki yazacam roman iin, nemli eyler bulurum iin321 de diye dnyordum. Bet' berberde grdm o gne kadar, vakit bulup da Cokun'un anlarn okuyamamtm. Nasl olsa okuduktan sonra bign Bet'e verirdim. yle dndm. O gnden sonra, bir kere de Bet'n evine gitmitim. te o gn, bir iftlik alp orada yalnz yaamak istediini sylemiti. O gnden sonra bir daha Bet' gremedim. Bir grene, yerini, ne yaptn bilene de rastlamadm. Gnlk bende kald. Yer yer okudum sonra... Ne temiz duygular ne gzel... Tam benim tandm Cokun... O defter, tavan arasnda eski kitaplarn, gereksiz eyann arasnda duruyor. Geen k atnn tavan ok akt.... Birara kp bakmtm, herey srlsklamd, kitaplar slanm... Syledim ya, bieyin deeri, o eye deer veren olursa vardr. Anlyorum, o gnlk sizin iin ok deerli. Artk benim iime yarayacan sanmyorum, hi olmazsa siz aln saklayn. Halanz grnce ona verirsiniz.. Okursunuz elbet, okuyabilirseniz. Yamurdan, tozdan yazlar silinip bozulmutur belki... nce dosyay vereyim size de, burda okuyun. inde gazete kesikleri var. Her yazda Tatl Bet'n adn bulamazsnz. nk sosyetede onun ok deiik adlar vardr: Tatl Bet, Lokum Be-tl, Trk Lokumu, Gnl Krmaz, Bayan Dviz, Tabebek, Cmert Taze, Zarafet Elimiz, Demirba Betl, Sansn Bombamz, Refakat Bayan, daha bisr... Bu adlann birini grdnz m gazete kesiklerinde, anlayn ki onunla ilgili bir yazdr, okuyun. Refakat Bayan m? Yurtd gezisine kacak iadamlar, zengin erkekler, daha ok bekrlar, evliler de olur ya, yanlarna yardmc, rehber, sekreter filan gibi, ilerini kolaylatracak, 322 dil bilir, becerikli, gzel bir hanm arkada alrlar; te o hanmlara Refakat Bayan denir. Tabii aylkla... Refakat Bayan, her ie yarayan kadndr. Ayl ok yksektir ama her ie yaradndan, yani iki- kadnn iini grdnden yine de ucuza gelir. Buyrun dosyay! GAZETELERN SOSYETE HABERLERNDE TATLI BET BAYAN OY SANDII Dn Beikta tramvay caddesinden gitmekte olan bir taksinin iinde geen olay, bu srada olaya tank olan halkn takside bulunanlara saldrsna sebep olmutur. Dn, akam saatlerinde, iki gen kadn, yanlarnda bir erkek arkadalan ve iki de Amerikan denizcisi, bir taksi tutarak Boaz'a doru gezmeye kmlardr. Otomobil Beikta'tan geerken, iki gen kadnn, taksi iinde, yanlannda erkeklerle birara ptklerini grenler, arabay durdurmular ve durumu polise bildirmilerdir. Polis ekibi olay yerine gelene kadar orda toplanan halk otomobili kuatmtr. Daha sonra iki kadn, yanlarnda iki Amerikan denizcisi, bir de Trk erkeiyle, arkalarna taklan yzlerce kiinin yuhalamalar arasnda karakola gtrlmlerdir. Karakolun nnde toplanan halk polis zorla datmak isterken, Beikta Karakolu'nun karsndaki parkta olayn resmini ekmek isteyen gazetemiz foto muhabirinin grevini yapmasna engel olmak isteyen polis, muhabirimizi tartaklamtr. ki gen 323 ve gzel kadnn polis karakolundan kocalarna telefon etmelerinden sonra, her ikisinin de nemli kiilerin eleri olduklarnn anlalmas zerine, birdenbire davran deien polisin karakol nnde biriken halk datmaya alt, muhabirimizin de resim ekmesine engel olduu, olaydan sonra renilmitir. Orda bulunup da tanyanlarn sylediine gre kadnlardan biri seimlerde bir partinin baarsn salad iin Oy

sand diye tannan yksek sosyetenin sekin hanmlarn-dandr. ki kadn, iki Amerikal denizci ve teki erkek, polisin yardmyla taksiye bindirilerek, yuh diye baran halkn arasndan zorlukla karlm ve taksi Boaz'a doru uzaklamtr. SOSYETE HABERLER: K KADIN haftadan beri H. ve B. otelinin be aylarndan eksik olmayan iki kadn var. kisi de ok k. Vizonlar, astraganlar son moda. Kpeleri, yzkleri gz kamatryor. Bu iki hanmdan biri sosyetede Dii Panter, br de Tabebek diye tannyor. Her akam ayn saatte Tabebek otele son model krmz bir Buick arabayla ili ynnden, Dii Panter de, bej bir Mercedes'le Taksim ynnden geliyorlar. kisi de yeil gzl olan hanmlarn hayat hikyelerinde de gzlerinin rengi kadar benzerlik var. kisinin de kocas ticaretle urayor. Evliliklerinde mutlu olduklar sylenemez. Gen yalarnda ikisi de ar bir hastala tutuldu. Dii Panter ktrm olmak tehlikesiyle karlat. Sarn Eebek'se, sksk baka erkeklerle kocasnn hi de 324 memnun olmayaca durumlarda grlnce kendini kaybedip sinir bunalmlar geiriyor ve daha nce ne yaptn, oraya nasl geldiini bilemiyordu. kisini de Prof. Dr. . A. tedavi ediyordu. Doktorun tavsiyesiyle ikisi de svire'ye, Zrich'te bir klinie gittiler. Zrich'teki kliniin btn Avrupa yksek sosyetesince ok iyi bilinen yakld doktoru iki hanmn da hastalklarnn tehisini pek abuk koymutu. Hanmlar kocalaryla ruhen anlaamadklar iin rahatszdr. Bunun anlalmas iin svire'ye kadar gitmenin gereksiz olduunu syleyenler de kt. nk, hastal ilk tehis eden yine hastann kendisiydi. Sansn Bebek'in hemen her'gece, Sen benim ruhumu anlamyorsun, kaba herif! diye kocasna bardn, o semtte oturanlar sksk duyarlard. svire'deki yakkl doktor, Tabebek'in ne kadar hakl olduunu bir kere de ruh hekimi olarak dorulad. ki hanma da psikanaliz yapld. Gnlerce yakkl doktora ilerini dktler, bilinaltlarn akladlar. Tedavi ok iyi sonu verdi. Ruhlarndaki arlk kalknca, kendilerini bir ku kadar tabii gzel bir ku zgr duyan iki kadn da yeniden dnyaya gelmi gibi oldu. Hemen Trkiye'ye dndler. Ruhsal anlamazlk yznden kocalarndan ksa zamanda ayrlp bsbtn rahata kavutular ve yeni bir ak iin psz zm denilen hale geldiler. imdi, her iki hanm da byk bir abayla tsvi-re'li yakkl doktorun tavsiyesini yerine getirmeye alyorlar. Ruhlarn aacak yerlere gidiyorlar, ruhlarn aacak erkek arkadalarla vakit geiriyorlar, skntdan, zntden kayorlar. Yeniden evlenip evlenmeyecekleri sorulduu zaman 325 I da, ancak ruhlarnn anlaabilecei bir erkekle karlarlarsa evlenmeyi dnebileceklerini sylyorlar. Ruhlar kocalaryla anlaamayan kadnlar iin ok dikkate deer bir olay deil mi? NL BR YAZARIN BR GAZETEDEK GNLK FIKRASI Bu kancs byle? Yine Ankara'da yabanc bir dansz snrd ediyormuuz. Neden? Striptizci kz, kodaman kocalar batan kanyormu. Baknz, gazete haberi nasl veriyor: Bundan drt ay nce memleketimize gelen bir yabanc striptizci kadn, hemen Ankara'ya gitmi ve orda ok tannm ahsiyetlerle dp kalkmaya balamtr. Sonunda, Ankara yksek sosyetesinden baz hanmlar, kocalarnn, gzel striptizci tarafndan batan karldn grnce, tela kaplmlar ve ilgili makamlara &i-ok mracaatlarda bulunmulardr. Sonunda, durum incelenmi ve kadnn yurtd edilmesine karar verilmitir. Ankara'dan ehrimize gnderilen kadn, bir polis refakatinde uaa bindirilerek snr d edilecektir. Yurdumuzda unca koca yalnz batan kmak deil, baka yerdejn bile kar da kimsenin kl kprdamaz, ama kodamanlarmzn batan kmasna hi dayanamayz. yle anlalyor ki, azlar st kokan bu masum kodaman kocalar, Aman bir yabanc dansz gelsin de bizi batan karsn! diye kuyrua girmi, Allah Allah deyip duruyorlar. 326 Sayn kodamanlarn eleri bayan kodamanlar-sa, Vaay, ne demek olsun, bizim uslu uslu oturan kocacklarmz, yabann nid belirsiz oyuncu kzlar batan karsn ha!... diye bayra ayorlar. Ne etsek, n'eylesek de ok tannm ahsiyet lerimizin batan kmalarn, o tertemiz ahlklarnn bozulmalarn nlesek? Bu kodamanlar, azlarnda emzik, altlarnda sbek, bebekler deil ki, yabanc danszlere kar onlar korumak iin zerlerinde Beni pmeyiniz! yazl mama nlklerini gslerine takalm. Zavall nemli ahsiyet lerimiz, ne de abuk batan kveriyorlar? SOSYETE HABERLER: CNSEL STE KIRBALAMAK

1 Son yllarda zarafet elimiz olarak bizi yabanclara tantmakta byk baar kazanm olan sosyetemizin ok gzel bir hanm aramba geceleri salonunda dzenledii toplantlarda sosyetenin yeni yetien kzlarna baar yollan iin dersler vermektedir. Zarafet elimizin geen aramba gecesi konuklanna verdii ders, kokularn cinsel istei krbalamas zerineydi. Byk bir ilgiyle dinlenen konumasnda zarafet Elimiz, kendisini merakla dinleyenlere unlan syledi: Cinsel istei kkrtmakta kokulann etkisi byktr. Ama ne yazk ki, kadnlanmzn ou gzel kokulan nasl kullanacaklarn bilmiyorlar. Kimi kadnlar, esans, vcudun yayd kt ko327 kulan bastrmak iin kullanrlar. Byle olunca, en gzel kokulu esanslar bile, dayanlmaz bir koku karm olur. Oysa esanslar, temiz bir vcuda hazrlanmtr ve ancak byle kullanlrsa, erkeklerin cinsel isteklerini krbalayabilir. Salara esans srmekse ok yanltr. Esansn srlecei yerler, yalnzca koltuk altlar ve kulak arkalardr. Esans ok srmek de yanltr. Her kadnn kendine zg bir esans olmaldr. Esans semek ok nemlidir. Erkekler, daha kokusundan kadn grmeden karanlkta bile tanmaldrlar. Meden durumunu yada eini, ak arkadan deitirmek isteyen hanmlar kokularn da deitirmelidirler. Esans srmek, karsmzdakini kokuya bomak demek deil, hafif ve ustalkla srnerek onun duygularn kkrtmaktr. Zevk sahibi her kadm, Andre Cerf'in u szlerini, tuvalet aynalarnn zerine yazmaldr: Esans, kt kokular bastrmak rtmek iin deil, varolan ekicilii bir kat daha arttrmak iindir. Zarafet elimizin evinde yaplan aramba gecesi toplantlarna gelenlerin says gittike artmaktadr. SOSYETE HABERLER: KRUPP HAFTASI Bu ara stanbul, krallarn prenslerin, nl ar-tislerin, milyonerlerin urak yeri oldu; Buyzden stanbul'un yksek sosyetesi her hafta baka bir nemli kiinin erefine yaad. Yksek sosyetenin son misafiri de elik kral Krupp oldu. ki hafta328 danberi kulaklarmz Krupp'la dolup tat. Alfred Krupp'un ok yakkl olduunda birleen gazetelerin sosyete haberleri yazarlarnn dncesine katlmyoruz. Yksek sosyetemizin erkek eksperi olduunda hi kuku olmayan turizm meleimiz. Trk Lokumu da, gen Krupp'u grnce dkrk-hna uram ve geen haftann misafiri elik kralnn yznn, kurnaz bir tilkininkine benzediini sylemitir. Geldii gnden beri, onuruna verilen ziyafetlerden skldn belli eden elik kralna verilen lenler sonsuzdu. Valinin ziyafetinden sonra bir nl iadammzn Kkamlca'daki kknde verilen ziyafette, Alfred Krupp stanbul'da ilk olarak enok ilgiyi, daveti veren iadammzn ei Trk Lokumu'na gstermise de, Krupp hakkndaki dncesini yazdmz Trk Lokumu, geen hafta ehrimizden ayrlan prensi hl unutamadn belli etmitir. Bu ziyafete davetlilerin smokinle gelmi olmalarna ramen Trk Lokumu'nun. abasyla ok iten bir hava yaratlmt. SOSYETE HABERLER : ARTTIRMAYLA PCK ay nce Life dergisinin kapak kz olan. ok gzel bir Skandinav kz Cuma gecesi, otelindeki Kimsesiz ocuklan Kurtarma Demei'nin balosunda ak arttrmaya karld. Bu ak arttrma, kzn btn iin deil, yalnzca yanaklar iindi. Beyler arasnda en yksek fiyat veren kz bir kerecik pecekti. Beyz liradan balayan artrma ne yazk ki on bin liray amad. En ok 329 **-.%, arttran V. O gzel Skandinav kznn salkl ve pembe yanaklarndan iki kere pt. Dernein daha ok kazanmas iin baloyu dzenleyenler, Tatl Bet'n pcn de arttrmaya kardlar. Bu ikinci arttrma, Skandinav gzeliyle bizim gzelimiz arasnda bir yarma havas ald. Tatl Bet'n ei balangta arttrmaya hararetle katldysa da sonra nedense vazgeti. Ordaki yorumculara gre, Tatl Bet'n ei deerli iadammz Abus, Ben nasl olsa her zaman pyorum... diye dnp, arttrmadan vazgemi olacakt. Arttrma krkbin liray geti ve Bet'n pcyle o gece demee iyice bir gelir salanm oldu. Ne var ki, son artrmay ykselten, ilk anlamay bozarak, yanaklarndan deil, Bet' dudaklanndan perek geceyi neelendirdi. DEDKODU Sosyetemizin Gnl Krmaz kadn olarak tannan bir hanm, doktorunun Yalova Kaplcalarnn gzellii artrdm sylemesi zerine, eini stanbul'daki evinde brakp Yalova otelinde kalmaya balamtr. Gnl Krmaz'm gzelliini Yalova Kaplcalarnn m, yoksa oteldeki orkestra kemancsnn m arttrd son gnlerin en ok konuulan konusu olmutur. Gzellii gittike artan Gnl Krmaz'm neesi de artmaktadr. Evde yalnz kalmaktan memnun grnen, daha dorusu yalnzlm en gzel biimde deerlendirmenin yolunu

bulmu olan Gnl Krmaz'n kocas, her gece Yalova'daki oteldeki karsna telefon ederek Tedaviye devam karcm! diye t vermektedir. 330 SOSYETE HABERLER : SA RENG Her yeni gnl macerasna atlrken salar-an rengini de deitiren Lokum Betl'ri son gnlerde salarn koyu siyaha boyatm olmasndan sonra, lokumdan ok ukuiataya benzedii sylenmektedir. Lokum Betl'n salarn siyaha boyatmas en ok Cins Bekir iin srpriz olmutur. Cins Bekir'in itii kahve fincanndan falna bakan sosyetenin nl falcs, Sen gnln siyah sal bir kadna kaptrmsn demesine glmse de, salarm siyaha boyattmdan haberi olmadndan, biraz sonra Lokum Betl' simsiyah sal olarak karnzda grnce faln kmasna ok amtr. YARARLI BR STATSTK New-York (A.A.) New-York'ta bulunan byk bir sa boyas fabrikasnn yapt istatistikten ald sonuca gre, kadnlarn ou yeni bir maceraya atlmak iin salarnn rengini deitirmektedirler. Not Bugn Tatl Bet'e, niin salarnn rengini deitirdiini sormutum da, nk meden halimi deitireceim demiti. u Tatl Be-t, mthi bir kadn... Gerekten de ksa sre sonra soyadn deitirmiti. SOSYETE HABERLER: YENDEN IK Sosyetenin meden hal deitirme rekorunu elinde tutan Cmert Taze'sine ayrld kocalar, eskisinden daha ok k olduklarn sylyorlar331 I m. Cmert Taze'nin bu konudaki aklamasna gre, bir kadnn yeni bir kocayla evlenmesi, yada evlenecei haberlerinin kmas, eski kocasnn akn yeniden canlandrmakta ve krbalayarak arttrmaktadr. Bylece, Cmert Taze'nin onbe gn nce ikinci kez ayrld stanbul Barosu'nun k ve'yakkl avukatlarndan olan sabk einin neden yeniden Cmert Taze'nin arkasndan kotuu anlalmaktadr. Cmert Taze'nin bir sosyete toplantsndaki tavsiyesine gre, eler her an tetikte durmal, daha ayrlmadan ve aralan almadan bir sonraki e adayn hazrlayarak ayrlmakta n almaldrlar. nk elerden, hangisi nce aynlrsa ak da o kazanrm. SOSYETEDE SKANDAL Ankara, 2 (zel muhabirimizden) Son yllarda kentimizde grlen en garip skandal dn gece olmu, yksek sosyetede Refakat Bayan diye bilinen bir hanm bir Amerikal zenciyle zina halindeyken yakalanmtr. stanbul yksek sosyetesinin tatll dillere destan gzellerinden olan Refakat Bayan bakentimizin ileri gelenlerinden biriyle evlendikten sonra k aylarn Ankara'da geirmektedir. Bahelievler semtinde oturan Refakat Ba-yam'nn bir sredenberi Kocatepe'deki bir Amerikal zencinin evine gittiini renen kocas Emniyet Mdrl kinci ubesine bavurarak karsnn, verdii adreste zina yaptn bildirmitir. Bu ihbar zerine verilen adresteki eve baskn ya332 pan ahlk zabtas memurlar, zenciyi yalnz ve plak olarak bulmulardr. Ancak Amerikal zencinin direnmesine ramen evin iinde aratrmalar ilerleyince, Refakat Bayan yatak odasndaki gardrobun iinden rlplak bir durumda karlmtr. Polis cipiyle gtrlrken, Refakat Bayan kocasyla tartmaya tutumu, kocas, en ok bir .zenciyle aldatm olduu iin karsna kzdn, rk olmadn, ama yine de karsnn zenciyle ihanetinin haysiyetine dokunduunu sylemitir. Yol boyunca arabada sren bu tartma, memurlarn akn baklar altnda tatlya balanmtr. Koca, itima mevkiini dnerek bu iin rtbas edilmesini karsndan rica etmi, bundan sonra barmlardr. Refakat Bayan'nm ei, Amerikal zenci aleyhine yzbin liralk tazminat dvas amtr. AK VE SPOR Getiimiz aramba gecesi Sansn Bomba'-nm evinde, ak yapmann, ata binmek, kayak yapmak, araba kullanmak gibi bir spor olup olmad uzun uzun tartlm, ama kesin bir sonuca van-lamamtr. Akn sporu olduu sonucuna van-lrsa, elerin birbirlerine ihanet diye biey kalmayacaktr. nk evlilik profesyonel bir spor, iha-netse ayn sporun amatrcesi saylacaktr. 333 COKUN BAPINAR'IN ANI Di NDEN 17 Mart 19... Kader alarn ryor... Bu kelimelik cmleyle bir zamanlar, arkadalarm alaya alrdm. Yatl lisedeyken, konutuklan ilk kza k olan arkadalanm da an defterlerine byle yazarlard: Kader alarn ryor..

Yuvalar bozulduka yeniden a kuran rmcekler gibi, onlarn kaderi de yle yzszd ki, yl-lardanberi onlara kimbilir daha ka kere a kurmutur. Okula dn akamlarnda, apallamalarndan bir kza tutulduklarm anladm arkadalarmla Yine kader alarn ryor diye alay ederdim. Aradan yllar geti. Ya tenbelliimden, ya beceriksizliimden benim kaderim bitrl alarn rmedi. Evet, bugne kadar... Ama bugn? Bambaka bign; nk benim iin de kader alarn ryor... ki hafta kadar nce Zeki'nin yazanesine uramtm. Yazane yle kalabalkt ki, ardm. Ama hepsi de kadnd. Zeki, yabanc bir firmann burdaki yer deme malzemesi temsilcisi olduuna gre, bu kadnlar mterisi olamazd. Orda alan birine, kadnlarn neden dolutuklarn sordum. Delikanl iki kolunu iki yana ap, dudaklarn da bzerek glmsemekle yetindi. Sorumu baka bir memur Sekreterine sorun! diye cevaplandrd. Zeki'nin sekreterinin oda kaps akt. Kz daktilo yazyordu. Ben sekreterin odasna girmeden, Zeki iki kadnla birlikte odasndan kt, kzgn kzgn sekreterine Syleyin hepsine dedi, tamam, istemiyorum. Bundan sonra, gelenlere de, alnd, dersiniz. 334 Beni grd. Ba derde girmi bir insann dostundan yardm ister haliyle koluma girip beni odasna soktu. Ne oluyor byle? dedim. Masann stndeki gazeteyi nme uzatp bir iln gsterdi. lnda aa yukar yle biey yazyordu : Bir iadam zel arabasyla Avrupa gezisine kacandan, iki aylk gezisi iin kendisine 25-30 ya arasnda refakat arkada bir bayan aramaktadr. Gezi sresince btn masraflar karlanacaktr. Resimli mracaat edilmesi. Adres... Grdn ya, bu insanlar daha okuduklarn bile anlamyorlar. Sanki biz onlara resminizi gnderin dememiiz, gazetede ilm okur okumaz, hemen koun, bama gelin demiiz. Ben bir kii Avrupa'ya gideceim yahu, yanmda ka kan birden gtreyim? Hadi mslmanz deyip drt kar gtrelim, krk kan birden gtrlr m? Ulan ben kan tccan mym be!... Byle banp hzn alamaynca, suratn pencereye dnp, sanki kadnlar karsndaym gibi onlara barmaya balad. nce resmini gnder, resminiii! Bakalm beenecek miyiz? Anam yerinde kansn ulan... Bu yata refakat bayan olmaya utanmyor musun? Tuh!... stelik ngilizce de bilmiyorsun. Ne iime yararsn benim? Ben seni herkesin nne mostralk diye mi karacam?... Karsnda olmayan kadnlara byle barma*-smdan bir sinir bunalm geirmekte olduunu anladm. ki aylk ocuunu brakp hatt biriktirdii birka yz lirasn da ste verip, yol arkada olmak iin yalvaranlar, gelenlerin ilerinde torun sahibi kadnlar bile varm. 335 Yattrmak iin Kolay deil, geim skntsndan, darlktan, pahallktan, isizlikten herkes ne yapacan arm. dedim. Zaten, siz solcular her frsattan yararlanp dmanlk tohumlan ekersiniz dedi. Akl banda olmad iin, bundan baka sama biey de syleyebilirdi. Resim gnderen olmad m? diye sordum. Kap arkasnda yere ylm zarflan gsterdi. (Senden bir ricam var. Sen bana ngilizce olarak, refakat bayan aranyor diye bir iln yazsa-na... Hi olmazsa, ngilizceyi anlayanlar az olduundan gelenler de az olur. dedi. Yazdm iln: Fluent speaking English att ractive feiUale traveling partner required for bilmem ne... P. K. filn. ln sekreterine verdi, gazetelere gnderilmesini syledi. lndaki for bilmem ne yerine, adresin, yazlacan sylemek aklma bile gelmedi. Artk o kadann bilirler diye dndm. yi ki posta kutusunu yazdk. Gazetede iln yar ngilizce, yan Trke olarak for bilmem ne diye kt. Kendi elimle yazdm bu ilnla, kaderin bana alanm rmeye balayacan nasl bilebilirdim? Zeki, drt-be kadndan mektup alm. Ben ya-zanesine gittiimde, adaylardan biriyle telefonda konu|up randevulatm, saatine bakp, az sonra kadnn geleceini syledi. Kalkmak iin davrandm. Benim de kalp gelecek kadn grmemi istedi. O srada sekreter, randevusu olan hanmn geldiini syledi. Kapdan bir alev girdi sanki... Ben Betl... diye bir ses. O ses odann iinde korkun bir fr336 tna estirdi; dardaki frtnayla pencere alp kanad arpm, ieri dolan rzgr, kt, kitap, dosya, odann iinde her ne varsa, hepsini uurup vurmu, birbirine katm gibi... Ben Betl... diye o yumuack sesin iimde estirdii frtnasndan bam dnd. u Zeki ne ansl... ans da deil, para... Kskandm Zeki'yi. lnnz pek ho... yle gldm ki... Btn dostlanma da gsterdim. Rikvayrd for bilmem ne... Hrika espri... Ne bulu! Bayldm... yle bir iln vermeseydiniz, gelmezdim... Esprili bir insanla' yol arkadal gzel geer diye dndm.

Espri mi? Hangi espri?... Bizim Zeki, glmesini bile bilmez. Kadnn szleri zerine Zeki, yle kasld, yle kasld, ben de artk, Espri deil efendim, bir yanllk... diyemedim. Ya hi makiyajszd, yada makiyajsz izlenimi verecek kadar Ustaca makiyaj yapmt. O kadar sade giyinmi ki sadelii iinde ok daha ekici olmu. Srnd ok hafif kokuyu ilk onda duyuyordum. stelik, konutuka ekicilii de, gzellii de artan kadnlardan... Franszca, ngilizce bildiini de syleyince bsbtn beni artt. Onlarn yalnz kalp konuabilmeleri iin viskimi itikten sonra, iim var diye ayrldm.' Bama tokmakla vurulmu, baylmm, ne kadar baygn yattm bilmeden baylmm gibi, dnyay yeniden gryorum; yle bir ho, tatl sarholuk iindeyim... Birka gn sonra Bykada'ya amcama giderken O'nu vapurda grdm. Yannda ok k, yal bir erkek vard, babasdr diye dndm. O da grd. Uzaktan glmseyerek selm verince, beni hatrladna sevindim. ime scak scak... (Yamurdan yazlar okunamyor.) O gece Zeki'nin evine telefon ettim. O sabah Avrupa'ya gittiini rendim. Demek, baka bir yol arkada bulmutu. (Okunamyor.) Cumartesi gecesi, amcamn kznn dnne gitmitim. Ah, ah yine ah... Ne kadar ah etsem yine de az... Kr mydm, nasl oldu da onu ancak gece yansna doru grebildim. (ok sararm olduundan yazlar okunamyor.) Bana bir iyilik eder misiniz? dedi. Emredersiniz. dedim. Rica etsem, beni evime brakr msnz? Burda ok skldm da... dedi. Elbette. dedim. Dne birlikte geldii gruptakilere veda etti. Kk arabama bindik. Yolda birka kere Sizi yordum... gibi szler syledi. Nianta'nda-ki apartmanna getirdim. Asansrle katna ktk. Kapnn zilini ald. Aynlmak iin izin isteyecekken, Buyurmaz msnz, bir ay ielim... dedi. Kapy or,ta yal bir kadn at. Sonradan hizmetisi olduunu rendim. (Su lekelerinden okunamyor.) Sabaha karyd.. Kendikendime odamda dans ettim. imden bara bara ark sylemek geliyordu. Atlayp sradm. Sanki baletmiim gibi... Kader alann ryor. 28 Nisan 19... Dn gece tiyatroya gittik. lm Yaamak adl bir oyun seyrettik. Btn oyuncular iyiydi-Ama baoyuncu kadn, olaanst basan gsterdi 338 Yanyana oturuyordum ama iki koltukta oturan tek kii gibiydi. Sinemada, tiyatroda hep byle oturuyoruz. Kanlannz, birbirimize deen ellerimizden, parmaklanmzdan, kollarmzdan, dirseklerimizden, ikimizin birden damarlanmzdan geip dolanyor sanki... Onun kannn scakln kendimde duyuyorum. lk sevdiim kadn. ncekiler, o zamanlar daha sevmenin ne olduunu bilmediimden sevmenin taklidiymi. Oyunun ikinci yansnda alamaya balad. Dirsei, kolumun zerindeydi. Alamasn, koluma dayal dirseinin sarsntlanndan lyordum. Ben de aladm, ona belli etmemeye alarak... Bu oyunu yalnz seyredeydim, yine alar mydm, yoksa onun duygululuu mu bana gemiti? Yalnzken de alardm, ama: bu kadar deil... Oyun bitene kadar alad. Gzyalaryla gzmde daha da ok yceldi, arnd... Bitrl yreklenip de soramadm, ama iiniin kskandm benden nceki gemii, her nasl olursa olsun, gzyalanyla akp, silinip, annp gitmiti. Artk o hi eldememi olarak pnl pml benimdi. Hepimizin yaptmz gibi, o da gzyalaryla kendiken-dini ykad, antt. Alayarak tiyatrodan ktk. Daha az kalabalk diye bir arka sokaa saptk. Susuunu yadrgadm. En sevdiim yanlarndan biri, her zaman konuacak gzel eyler bulup durmadan konuma-syd. iniin hl alamaktayd. Gzyalarnn antamyaca gemiin hibir pimanlk karas yoktur. Bir oyun, iinde kendimizi, zlemlerimizi bul339 duumuz oranda bizi etkiler. Betl, lm Yaamak oyununda kendini bulmadiysa da zlemlerini buldu. Otelin barnda itik. Tek beenmediim yan, ok imesi. 19 MART 19... Boaz' yksekten gren o baheli restoran'-da, camn arkasndaki masamzda yemeimizi yerken, birden, ka yanda gsterdiini sordu. Yirmi-sekiz - yirmidokuz yanda olmalyd. Houna gitsin diye yirmibeinde gsterdiini mi sylemeliydim? Kadnlarn ya... diye bieyler geveledim. Syle, syle! diye steledi.

Herkes gsterdii yatadr dedim .Peki, ne kadar gsteriyorum? diye sordu. Yirmibeinde gsterdiini syleyince ok gld... Senin arkadan krklk dedi, krka merdiven dayadm artk. Neden ille de ya konusunu atn anlamadm. Gerekten de krk yanda gstermiyor. Ama benden byk olduunu bana anlatmaya alyor. likimizin ynn deitirmek mi istiyor, nedir? Belki de krk yanda deil, zellikle byle diyor bana. Krk yanda bir kadn hi bu kadar gen grnr m? Belki de ok rahat yaamtr da, ondan gen grnyordur. 3 NSAN 19... Zeki geziden dnm. Bu sabah ona gittim.. Betl'le arkadalmdan sz amadan, hangi kadn arkadala yola ktn sordum. spanyol tipli bir kadnla gitmi. Onu da yolda brakm. Neden o gzel sarnla gitmediini sordum. nce hatrlamad bile... Hatrlaynca da Brak yahu, ben hayatmda onun kadar yrtk kadn grmedim. Yirmibin lira aylk istedi, hem de pein... dedi. Zeki, milletvekillerinin bile bu kadar ok para almadn syleyince, o da yleyse bir milletvekiliyle birlikte gitmesini salk vermi. Zeki kzm, yalnz masraflar ekeceini, bu artla gelmek isteyen ok kadn olduunu sylemi. Bunun zerine ne dese iyi... Siz bilirsiniz. Ben size, yirmibin lira aylk, ok ucuz syledim. Yirmibin liraya bir ay gzel bir kadna her istediinizi yapacak,- her istediinizi de yaptracaksnz: sekreterliinizi, tercmanlnz, arkadalnz, hizmetiliinizi, stelik bir de metresliinizi... Bu szleri duyunca iimden bieyler koptu sanki... Zeki Yahu kan dpedz orospuymu be! diye bard. Yoksa sen, refakat bayan olarak, ok namuslu bir aile* kz m aryordun? Para istemeseydi hi de byle sylemezdin onun iin... dedim. O kadn iin sonradan ok eyler rendiini, refakat bayan olarak birlikte geziye kt zengin iadamlann soyup sovana evirdiini, ka kiiyi iflas ettirdiini, ka aileyi datp, ev-ocak yktn syledi. Hatta, Klar Muammer denilen bir adamn uzun zaman refakat bayan olmu da, herifle birlikte kaaklk yapmlar. 341 7 NSAN 19... Drt gndr onu grmyorum. Unutmak istiyorum. Ne gzel, ne yce hayaller kurmutum. Nasl bir kmazn (Sayfalar fareler yada bcekier yemi, yazlar okunmuyor.) 29 NSAN 19... Hayatn merak ediyorum. Kimdir? Ailesi ner-de? Sorularm, kurnazca laf deitirerek cevapsz brakyor. O da kendi hayatn anlatsn, diye sksk kendi hayatm anlatyorum. Gemii dinlemekten skldn belli ediyor. Ben hayatm anlatmaya kalknca evdeysek, ark sylemeye balyor; baka yerdeysek, laf deitiriyor. 19 MAYIS 19... O'nun iin sylenenler doru olamaz... Kskanlk, ekemezlik... Her gzel kadnn alnyazs bu... Ne gzel bir gn, sonra ne gzel bir gece geirdik. Mthi zeki, iimden geenleri bile anlyor. Yalan, yalan... Olamaz! 20 MAYIS 19... Dn gece restorandayken, hangi okulda okuduunu sordum. ok komik biey sylemiim gibi kahkahalarla gld. Sonra Ne okulu, hangi okul? diye, alayla o bana soru yneltti. Kadehindeki raky sonuna kadar iti, Ben hi okula gitmedim, ilkokula bile... dedi. Alay et342 tiini yzne vurdum. ngilizce, Franszca bildiini syledim. Sen ona Franszca m, ngilizce mi diyorsun? Kim o kadar darda kalsa, benim kadar tezghtar ngilizcesini renirdi. dedi. Her konuda kendisiyle zevkle konuulup tar-tlabildiini syledim. ok eyler biliyordu. Yoksa zel renim mi grmt? Hah, tamam... yi buldun, benimki zel renim... dedi yine alayla. Arkadalk ettii, yada birlikte yaad her erkekten -be krk dkk bilgi edinse, onlarn toplam iki- faklte bilgisi edermi. Yani zel renimini, deitirdii erkeklerden alm... Restoran bama ykld sandm. Tam o anda, orkestrann kemancs bamza gelmiti. Yayn kulamn dibinde ekiyordu, Paray ceketinin cebine koyduum kemanc bamdan defolup gidene kadar, di ars ekiyormuum gibi yz.m buruturarak szde glmsemeye altm. Bozulduumu belli etmek istemiyordum. Bo-veren bir erkek numaras... Ama beceremedim. Konuamyordum bile... Yzm, her zaman beni ele vermitir. O bieyler anlatyor, ben yalnzca gerektiinde, evet yada hayrla yetiniyordum. Demek, onun iin iittiklerim doruydu. Varsm olsun, bana ne? Elimi avucuna ald. Neden bozuldun? dedi. Sana yalan m syleseydim... Yalan sylemeden konuabileceim, doruyu sylemekten ekinmeyeceim bir arkadam olsun istiyordum... Kadehtekini sonuna kadar iti. Ben de itim. Alyordu. Kendimi tutamadm, ben de (Okunamyor.) 343 2 HAZRAN 19...

Seviyorum seviyorum, seviyorum... Bu kelimeyi ben icat ettim. Daha nce hikimse bilmiyordu. Yalnz kelimesini deil, sevmede, sevmenin ne olduunu, zn anlamn da ben icat ettim bu dnyada... Benden nce kimse bilmiyordu sevmesini... 18 HAZRAN 19... Yllar sonra yine iir yazmak geliyor iimden, te ak budur: iir yazmak istei. Ama beceremi-yorum. Nedense hep aklmda Betl'e uygun uyakl kelimeler geliyor. Hayr, hayr... iiri yaamak,.iiri yazmaktan ok daha gzel... Ben Betl'de doludizgin iiri yayorum. 30 HAZRAN 19... lkyazn en gzel gnlerindeyiz. Dn Bebek'te deniz kysnda bir gazinoya gittik. iyorduk. Duygulanm yzmde yanstmamak elimde deil. Neyin var kuzum senin? oktanberi bana gcenik gibisin. dedi... Bieyim olmadn syledim, ama sesime uymayan szlerimin inandrc olmadn ben de biliyordum. Sesim, szm yalanlyordu. Elinden oyunca alnm bir ocuk gibi olduumu syledi. Benzetisi houma gitti. Ac ac gldm; yani ne doru gibilerden... 't Sesim bile krk krkt, parmak tlatr gibi seslerle konuuyordum. 344 Bika gn nce evime teyzem gelmiti. Beni evlendirmekten sz at. Evlenmeye niyetim olmadn sylediimde, Tatl Bet diye bilinen kt tannm bir kadnla ilikim olduunu bir ayp gibi yzme vurmutu. O'nu btn stanbul tanyormu. Enitemin eski bir arkada olan gmrk muayene efliinden emekli birisi, mallarna konmak iin Sarsak Mecdi adnda bir yal adamla evlendiini, sonra Cins Bekir adl dostuyla birlikte adam ldrp kknn stne oturduunu sylemi. Betl, kendisi iin bieyler duyduumu, neler duydumsa anlatmam iin stelerken, ben O'nun iin bu duyduklarm nasl aklayabilirdim? Bana nceden de syledii gibi, gemiinde anlatmaya deer iyi, gzel eyler yokmu. Kendisi iin kt biey duymusam, bunlar o kadar ok-mu ki... Hangisinin olduunu bilse, kendi dorusunu anlatlm. Onu ilk tandm gndenberi, olduu gibi, konumasnda, davrannda da bana ok belirgin bir stnl vard. Bu stnlnn nerden geldiini bilemiyorum. Akyrekliliinden mi, pervaszlndan m, gzelliini bilmesinden mi, kendine gveninden mi, yoksa bana bovermesinden mi? ok steleyince, Klark Muammer adnda bir serseriyle kaaklk yaptklarn, sonra Sarsak Mecdi'yle evlendiini... Duyduklarmn hepsini anlattm. Glmseyerek beni dinledi. Bana anlatlanlar bsbtn yalan deilmi, ama eksikmi, yalanm:. Merak ediyorsam hereyi btn aynntianyla anlatmas iin, bunlar kimden duyduumu bil345 mesi gerekirmi. Emekli Gmrk muayene efini syledim. Sarsak Mecdi'nin kk daha onun salnda yksek sosyetenin kumarhanesiymi. lmnden sonra ad Yksek Kulp olunca, polisin korumas altnda yksek sosyetenin resm kumarhanesi olmu. Orada eski zenginler, yeni zenginler, soydan gelen zenginler, sonradan grme zenginler kumar oynarm. Byle bir yere bir gmrk muayene efi nasl gelebilirmi? Dargelirli bir kk memur yani... Ayl neymi ki, Yksek Kulp'te de kumar oynuyormu. Hi dnmemi miyim bunu? Demek, adam yalan sylyor. Hayr, yalan sylemi-yormu. O da, dargelirliine bakmaz, kke gelir, kumar oynarm. Hangi parayla m? Kaaklardan ald rvetlerle... En ok, en byk rveti veren de Betl'm. O kadar ok rvet verirmi ki, gmrkler O'nun verdii rvete gre, ne kadar mal karmas gerektiini hesaplarm. En ok rveti o verdiine gre, en byk kaakl da o yapyor yleyse; rvetinin mant buymu. Her d geziden dnnde bir mcevherci dkkn aacak kadar kaak mcevher getirir. Getirdii kaak krklerle dostuna krk dkkn at. Sylentiler yaylp duruyormu. Yapmam dsil, kaaklk yapm; ama yksek sosyeteden olan her kadn ne kadar yapyorsa o kadar... Yksek sosyetenin ahlkszlk snrlarn hibir zaman amam, zaten o snr yle sonsuzmu ki, amaya onun gc yetmezmi. Gmrkler bu yalanlan O'nu yermek iin karmyorlarm. Tersine, O'ndan aldklar byk rvetleri haketmek iin, Betl' byltmek amacyla, O'nun byk kaak olduu yalanma nce 346 kendilerini inandryorlar, sonra da inandklar kendi yalanlarna bakalarn inandrmaya alyorlar, bylece aldklar rveti hakediyorlar, d-yorlarm. Dedikodularn hepsi de aleyhine deilmi, lehine olanlar da varm. Anadili gibi ngilizce, Franszca bildii, oook kltrl, grgl bir kadn olduu yalann da gmrkler uydurmu. Aldklar rvetin bykl karsnda ezildiklerinden, ilerinden, bunu demek istiyorlarm. Birka kere yabanclarla biraz ngilizce, Franszca konutuunu duymular ya, ondan sonra yaymaya balamlar. Anadili gibi Franszca biliyor, su gibi ngilizce konuuyor... Byle byle bir efsane kadn olmu.

Efsane, gibi byyen bir hitir; o yuvarlandka bytt kendikendini ezip ineme-dike yok olmaz. Bunu Betl syledi. Gecenin karanlndan, onun imek akar gibi kvlcmlanan zek prltlar beni artyor. O hiten oluan , stne yuvarlanm. Be-tP daha ezmemi. Nasl olsa bign... (Okunamyor.) Sylenildii gibi Sarsak Mecdi'nin nikhl' kars deilmi ki, Mecdi'nin kk ona miras kalsn. Kars olsa bile kalamazm, nk Sarsak Mecdi salnda o kadar ok bor yapm ki, miras borlarn demeye bile yetmezmi. Betl, ondokuz yandaym. Randevuevinde alyormu. (Kalbim bir pene olup kendi kendini trmalamaya balad. Olaan, gnlk biey gibi rahatlkla anlatyordu.) Sarsak Mecdi elence yerlerinden aynlmaz, randevuvlerini gezermi hep. Betl' bir randevuevinde grm; evsahibi kad347 na ok para verip Betl' satn alm, kkne getirmi. yle pis sapk bir herifmi ki, anlatmaktan ben bile utanyorum derken bilenin stne iyi-se bast. Sapkl, yallndan, hastalndan, sarsaklndan, gszlnden geliyormu. Cins Bekir denilen serseri, geldii randevuevinin szde fedaisi, ama dorusu haracsym. Evsahibi kadn, onu bandan savmak iin, aylkla kkte almas artyla Betl' Sarsak Mecdi'ye satm. (O satt, beni satt derken kalbim burkuluyordu.) Sapk, Sarsak Mecdi'nin lm, ondokuz yandaki canerii gibi ktr ktr bir kz olan Betl yznden olabilirmi; ama bunda O'nun hibir zel abas olmam. Yalnzca, Sarsak Mec-di'den, Cins Bekir'den herkesten herkesten ire-niyormu, nefret ediyormu. Bir de szde miras kalan tyleri yoluk mar-pu uydurmas anlatt gle gle... Kendisini bylesine itenlikle, dedikodulardan,, sylentilerden daha da ok aalayarak, ama plak gereklikle anlatmas, O'na olan hayranlm daha, da arttrd. Aklatrken rahatlyor gibi geldi bana, hatta keyifleniyordu. Ama ben snrsz znler iinde boulur gibiydim. 11 TEMMUZ 19... Bugn denize gideceiz. nceki gece evime ilk geldi. Akam evime dnnce, oturduu koltuu, uzand divan, elledii eyas... (Okunmuyor.) Divann stndeki O'ndan kalm ize, o ukurlam; rtye... (Okunmuyor.) Bir sa teli, bir, bir daha... 348 Evin iinde salarn toplamaya baladm. Enok aynann nnde buldum. Tek tek, ikier er topladm satelleri, elimde kark bir demet oldu. Onlar bir dzene soktum. Taradm. O'ndan kopup ayrlm, ama yine de onun olan l. salar, artk hi yaamayacak, uzamayacaklar. Sa demetini avucumun iinde genilemesine yayp lambann na tuttum. Gzm iyice yaklatrdm salara. Her sa teli arasndan geen k, sa inceliinde kylp daha ak san olarak bu yana geiyordu. Salan bir mendile sa... (Okunamyor.) 27 TEMMUZ 19... Aramzdaki ilikide bieyin eksik olduunu duyuyor, ama ne olduunu anlayamyordum. Plajda emsiyenin altndaydk. Ban dizime dayamt. Gzleri kapal... Salarn okuyor, yzn seyrediyordum. likilerimizde eksik olan neydi? Akam yemek yerken, beni sevmediini syledim. Sevdiini isbat iin, krk kadn arkadana beni tercih edeceini syledi. Sevmek bu mu? Erkek byle mi sevilir? Beni krmak istemediinden kaamak cevaplar veriyor. ok stelemi olacam, ne canskc oluyorum. Ben hi sevmedim ki... dedi. Hi mi? diye aknlkla sordum. Sevmi bir kere, ok eskiden. Onbe yanda ancak varm. Sevdii delikanl, oturduklar eve komu bir tekke eyhinin oluymu. Ad Muzaffer... Onun klhanbeylii, mahalledeki efelii, br delikanllara stnl houna gidermi, yandan apraz yelei, kulann arkasna soktuu krmz karanfil, cga-ra iii, dalgalanarak yry... Hatta, dilerinin arasndan kurun hzyla yere tkrk at. Birden ellerime sarld, yanan yzme yanatrd. O sen olsaydn dedi. Bir evde evlatlkm... Bu kadiri, hayatm boyunca beni artmak iin yaratlm. Muzaf-fer'le arsadaki itlenbik aacnn altnda buiuur-larm. Muzaffer, elini tutunca, yrei yle arpar-m ki, duracak gibi, eriyip yere akacak gibi olurmu. Ona ok gveniyormu. Beni kar demi. Muzaffer de olur filan demi ama atlatm... Tek, ilk ve son sevdii erkek ite o... nsann iki gzne iki kzgn mil ekilince nasl kr olur. grmezse, ilk sevdii erkein kendisini atlatmasndan sonra sevgi pnar, kzgn mil ekilmi gz gibi kuruyup krelmi. Sevme duygusu kalmam* Doru syleme yiitliini deerlendiriyorum, ama bu anlattklarnn beni nasl yktn bir bilse, elbet sylemezdi bunlar. Yllar sonra ilk gzars Muzafferi grm. O zaman bir milyonerle yayormu. Muzaffer de ofrlk yapyormu. Bir gece Muzaffer'in arabasna binmiler. Tanm onu. Ertesi gn evine arm. Gelmi Muzaffer. Tek sevdii ve sonra iindeki sevgi pnarn da krleten erkek Bana bir araba al da, kurtulaym

bakasmm arabasnda almaktan, Betl Abla! diye yalvarm. Kusas gelmi Betl'n. Sonra onu, iyice aalamak iin, Bo-azii'ndeki yalsmdayken, zel ofr yapm. Kendimi zorla sevdiremem ya... Bu ilikiyi kesmeye alacam. 350 3 AUSTOS 19... Bu sabah evime gelmi, kapnn altndan bir pusula atm. Niin O'na gitmiyormuum. Bekliyorum, diye yazm. Telefon etmemi istiyor. Yazd cmleyi bika kere okuduktan sonra, bir sre ds okumadan seyrettim. Resim gibi, yazsnn biiminden karakterini anlamak ister gibi... Son gnlerde O'nun iin o kadar kt eyler duydum ki... ok yazk! Kurtaramaz mym? Yazl kdn, salarnn yanna, mendilimin, katlan arasna yerletirip icebime koydum. 4 AUSTOS 19... Sabah erkenden geldi. (ok silik, okunamyor,) Beni olduum gibi kabul edemez misin? Arkada olarak kalamaz myz? dedi. Ne anlyor benim onunla arkadalmdan? Beni sevmiyorsun... diye bardm. Ona ilk baryordum. Bika kere Seviyorum, seviyorum... diye tekrarladktan sonra, Ama anlamyorsun beni dedi. yle hrnlatm ki, Anlat yleyse! diye bir daha bardm. Anlatmaya alaym dedi, bak, nasl biey... Dnnce evimi, hereyimi, her neyim varsa hepsini yanm kl olmu bulsam, hi zlmem... Hi umursamam. Yeniden yaparm diye deil. Ka kere yktm, yeniden yaptm, yktm yaptm... Yeniden yokettim. Bieylere tutunmak istemiyorum da ondan, bezlere, paavralara, altnlara, madenlere, tahtalara filan tutunmak istemiyo351 rum. Kendisi bolukta yuvarlanan insann, yine bpluka uuan ktlara tutunmak istemesi ne korkun aresizlik... Hi olmazsa ben yuvarlandm boluktaki yalnzlm biliyorum. Hi, hibi-eyin deeri yok artk benim iin... Btn sylediklerini bir sesalma makinesine alabiseydim, ne iyi olurdu. Benim de deerim yok gznde elbet dedim. pt. Ama her zamanki gibi anlayamadm bieyi eksik olan p... Bu eksik olan nedir ite onu anlayamyorum. Eksik olan sevgisizlik belki de... Ama yle dobra bir kadnki, byle olsa, onu da syler... Neden yleyse sevdiini sylyor? O'nun evine gittik. Hizmetisi izinliymi. ay hazrlamak iin mutfaa gitti. Kitaplmdaki kitaplarn kartrdm. Neler okuduunu renmek istiyorum. Ama bu kitaplar .kendisinin mi, yoksa kendi syledii gibi ne ac benim iin birlikte yaad erkeklerden mi ona kalm? Kitaplar ap bakyorum, ilerinde O'ndan gizli bieyler bu-lacakmm gibi, her yaz, bir not, bir mektup filan... Yaanmam Yllar adl bir romann iinde, O'nun elyazsyla bir yazl kt buldum. Kd cebime koydum. ay itik. Yat. (Okunamyor.) Gece, romann iinden aldm yazsn okudum : Niin boyuna beni sulayp, bana sular ykleyip duruyorlar? Benim iin neden sular uydurduklarn dndm ok. Kendi sularyla hi deilse ileyemedikleri sularyla bakasn sulayp, kendileri yunup arnmak istiyorlar. lenmemi sular, ilenmi sulardan daha alaka, daha namussuzca... lenmek isteyip de, karlarndan, yreksizliklerinden, korkulanndan ileyemedikleri ama hep ilerinden geirdikleri, bask altnda gizli sular... te asl bana ykledikleri. En uygun hedef olarak beni semeleri de normal. Byk maazalar daha ok mteri eker, dolaylarndaki kk dkknlar batrr. Ben de su atma hedefi olarak ok uygunum. Yllarca yksek sosyetenin en byk ahlkszlk hedefi olduumdan kendilerindeki her trl ahlkszl da stme atp arnyorlar. Kendimi savunmamn irenliine katlanamadn iin, btn sulamalar benimsemi g-rndm. Alalmakta da bir soylu yreklilik var. Pislenerek, aralarnda bulunduklarm da pisletmek bir kahramanlk deil mi? ntikam ateiyle yanyorum. Ama kime hn duyduumu da... 10 AUSTOS 19... gn Ada'da otelde kaldk. Hayr, hayr... O'ndan vazgeemeyeceim. Ne yapsam, bilmem ki. 2 EYLL 19... O'nda eksik olan eyi galiba anladm. Erkek olarak benden, diice zevk almyor. Ya sevmediinden, yada benim kusurum bu... 6 Ekim i9...

Sokakta oynayan kirlo kirlo kk ocukla-n yle zlemle sevdi ki... Kolkola gidiyorduk. Almadm bir suskunluk iine gmlmt. Sevdii ocuklar duygulandrm diye dndm. ocuklarmz olsun, bir sr... dedim. Buulu buulu bir sesle, Benim ocuum olmaz ki... dedi. renciliimde, sylenilen bieyi hatrladm. Szde bir renci, ocuun ana karnnda oluumunu anlatan biyoloji retmenine, neden genelev kadnlarnn ocuu olmadn sormu, retmen de Birinin yaptn br bozar da ondan demi. Ne tatsz bir gn geirdik... Oysa sabah ne gzel balamt. 11 EYLL 19... Btn yaamnda erkekle yatmaktan hi zevk almadn, kadnlk ilevlerinden yoksun olduunu syledi.Sezip ne olduunu kestiremediim O'n-daki eksiklii bu itirafndan anladm.. ocuu olmamasna uydurduum ahlkszca nedenden de ok utandm. Ama artc olan, byle bir kadnn, her yanndan, elinin dedii kumatan bile diilik fkran, havasndan diilik yanayan bir kadnn (okunamyor.) 17 EYLL 19... leden sonra evine gittiimde haciz memurlaryla bir avukat vard, denmemi borcundan tr, eyasn haciz iin ilem yaptlar. Anlamam olmak iin ieri girmeden gitmek istedim. Brakmad. Ne neeli bir gece geirdik. O'nu hi dn geceki kadar neeli grmemitim. Namuslu Perihan' anlatt. Glmekten gzlerimden ya geldi. Yksek sosyetede Perihan adnda bir kadn varm, gzel orta yal bir kadnm. Hayatnda hi kocasna ihanet etmedii, kocasndan baka erkekle yatmad iin o kadnla Namuslu Perihan diye alay-ederlermi, beceriksiz diye kadn kmserlermi. Betl, yle gzel, yle glnl anlatt ki bunu... Sonra da Bunlar ite byle namussuzdurlar diye balayp verdi veritirdi. Glmekten O'-nun da gzlerinden ya geldi. Ama glmekten mi, yoksa alyor muydu, anlayamadm pek. 1 EKM 19... Aramzdaki iliki nedir? Hele sevgi de deilse.. O buna arkadalk diyor. Anlamyorum bitrl. Niin bu ilikiyi srdryor? O'nun iin sylenilenleri duyduka ayorum. Benden hibir kar olamaz... Zengin deilim ki kan olsun; nl deilim, umar olsun; parlak bir geleceim yok, umudu olsun... Gnlerdenberi beynime mhlanan bu sorular cevaplandrmaya alyorum. Elbet bir nedeni olacak bu ilikinin O'na gre. Diilii hi tatmadn syleyen, ama tkenmez bir diilik kayna gibi evresine yansyan, hem de bunu bilen, bundan memnun olan bir kadn... Belki de, belki de deil, kesinlikle, yle sanyorum ki, benimle evlenmek istiyor; sevmedii gemiinden kurtulmak iin... 355 Ceketimi, iini dna evirir gibi, kendi iimi da evirip kendimi seyretmek istiyorum; gerek te evlenmek isteyen o mu, yoksa ben miyim? Kendi plak utangalma onu rtnmek mi istiyorum? O'ndan vazgeemeyeceimi anladm. ok denedim. Yapamyorum. O'nunla olduum zamanlar mutluyum. O'nsuz kendimi eksik duyuyorum. Evlenmek istiyorum. Ama evrenin basksndan ekindiim iin, bu isteimi hep geri itip kendimden bile gizlemeye alyorum. yle kt eyler sylyorlar ki O'nun iin... stelik kendisi de yalanlamyor. 10 EKM 19... Kararm verdim. O'nu, iinde solunduu bu pis ortamdan kurtaracam. Tpk kt topraktan gzel bir iei kknden skp geliecei iyi bir topraa diker gibi... Evlenip, uzak, ok uzak yerlere gideriz; yada gittiimiz o uzak yerde evleniriz. Onu tanmayan, gemiini bilmeyen insanlarn arasnda yaarz. Orda kendimize yepyeni bir evre yaparz. Yepyeni insanlar oluruz ikimiz de, yaama yeniden birlikte balarz. Avustralya'ya, yada Kanada'ya, yada daha uzak bir yerlere... Byk bir cokuyla frladm evden. Sokaklarda bara bara komak geliyor iimden... 14 EKM 19... gndr evinde bulamyorum. Bir yere gideceini de sylememiti. 356 28 EKM 19... Kulbn terasndaydk. Boaz'n Karadeniz'e uzanan blmn seyrediyorduk, gelip geen gemileri... yle heyecanlydm ki, bitrl O'na kararm sylemeye yreklenemiyordum. O da anlad da, neden yle tutuk olduumu sordu. Terasta, -drt masada oturanlar var. Syleyeceklerimi onlar duyacaklar diye tedirginim. O'ndan daha ok iiyordum. Birden Benimle evlenir misin? diye sordum.

Evlenmemizin ne gerei olduunu sorabilirdi. Evlenmezsek, onu burdan alp uzaklara gtrmeye hakkm olmazd. Evlenme teklifime sevineceini biliyordum. Benden istedii daha baka ne olabilirdi? Yada benim O'na verebileceim baka ne olabilirdi? Hi sesini karmad. Glmseyerek yzme bakyordu. Bu glmseyilerindeki beni ezen stnlnden tedirgin oluyorum. Hemen evet demi olmamak iin, belki bir sre dnmek isteyecekti byle bir nemli karar iin. ylece susup glmseyince, ona kararm btn ayrntlaryla aklamak zorunda kaldm. Kanada'ya, yada Avustralya'ya giderdik, bizi tanmayan insanlarn arasna. Kendimize yepyeni bir dnya yaratrdk. Oralarda bir uzman kadn hastalklar hekimine tedavi ettirirdi kendini. Belki ocuumuz da olurdu. Neden olmasn... Olmazsa da nemi yok. Kimsesiz bir ocuu evlat edinirdik. Hepsini, hepsini btn tasarlarm anlattm. 357 Anlatacaklarm bitmiti. Sustum. Dudann kenarndaki o alayc glmseyile Evet? diye sordu. te bu. dedim. ((Sonra? Byle ite! Teekkr ederim. Beni, boazma kadar gmldm amurdan, burnumun ucuna kadar battm irkeften kurtarmak istiyorsun. dedi. Tastamam iimden geirip de syleyemediim kelimelerle benim dncelerimi bana sylyordu. Bana bu teklif yeni deil... nceleri baka erkekler de beni dtm bu irkeften kurtarmak istemilerdi. Yo yooo, yine enen yle bzlmesin azarlanm ocuklar gibi, yzn glgelenmesin... Seni onlarla bir tutmuyorum. Sen bakasn benim iin... Hayatna giren erkekler O'na ktlk etmiler ama, isteristemez iyilik de etmiler, O'nu daha anlayl yapmlar. Yoksa imdi beni anlya-mazm. Byle sylyordu. evremizden kamamz nemli deilmi; evremizden kamakla kendimizden kap kurtulamazmz ki... Her gittiimiz yere kendimizi de tayacak olduktan, anlarmz gtrdkten sonra... Ama yine de bir aba gstermeliyiz. diye dncemi savundum. Ne desem direndi. Teklifimi yanl anladn aklamaya altm. lle de evremizden kamamz gerekmediini syledim. Ne diye kaacakmz! Herkesten bize ne? Ne derlerse desinler, umurumda bile deil... Bur-da evleniriz. Ben onunla birlikte mutlu oluyorum. O'nu da mutlu etmeye alacam. Son szler azmdan karken alayacak gibi oldum. 358 evie emu dii zaman yapt gibi... Neler, ne kark eyler anlatt. Hani bayramlarda ocuklann patlattklan atapatlar var ya... ocuklar yola koyar, stlerinden tatlarn tekerlei geip ezince, ordan oraya srayp, zplayarak patlayan eyler... te yle bir atapata benziyormu, benzemek istiyormu. Durup dinlenmeden, srayarak btn dnyay enlemesine, boylamasna, her ynne, her yanna dolamak ve her srayp dt yeri yakp ykarak, yokederek baka bir yere sramak... yle oyuncaktan bir atapat deil, ldrc bir bomba gibi... Byle biey-ler. (Okunamyor.) Sklm yumruk gibi... Ya evlenmemiz? Evlenelim. Seni o kadar ok seviyorum ki, ite bunun iin evlenemeyiz dedi. Kendikendinden bile memnun deilmi... atapatlar gibi yle. Dmanl btn dnyadaki (okunamyor) yetseymi de, yeniden gzel eyler, hep gzellikler dosaym. Neden, neden, diye barmak geliyordu iimden. imden gelen barma isteini bile iitmi gibi. Neden mi? dedi, nedenini.anlatt. ok kaba gerekler varm, irkin ve kaba... Byle olduu iin sevmezmiiz, konumazmz onlardan. Ama yine de kurtulamazmz o kaba gereklerden. nk hayatn kendisiymi onlar. Hayatn kaba ama zorunlu olan bu gereklerinden sanat da kanr, onlar sanatta bile yanstimazm. Hangi romanda, oyunda, filmde, diyelim insanlarn helaya gitmelerinin nemi... Hayr, tastamam byle deildi syledikleri, ama bunlar gibi bieyler. Oysa bir insann ishal yada kabz olmas yznden... Bugn bize gzel gelen eyler, evlendikten sonra g359 ymuiiten oaua (OKunamyor). Ya fark... imdi umurumda m dediim evrenin etkisi, anlarmz kaamadmz kendimiz... Anlatlmaz bir burukluk, ac eziklik duydum. Kendisine uzanan elimi iten Betl'e, Senden biey istiyorum, rica ediyorum, on yl sonra burda yine bulualm dedim. Bylece ondan ayrlacam da anlatm oldum. imdiye kadar hibir szne gcenmedim. Hatt, beni iinde boulmakta olduum irkeften kurtarma teklifindeki hakarete-bile... Ama bu szne...

On yl sonra bulualm, deyiime incinmi, Yani seninle evlenmediime piman olup ah ne eeklik ettim dememi benim azmdan duyup benden intikam almak istiyorsun... ok imitim. Baka neler konutuumuzu hatrlamyorum. Galiba konumadk. Kopuk kopuk bieyler syledik birbirimize. Evine gtrdm... Kapsn anahtaryla atna gre, hizmetisi evde deildi. Sabahleyin erken kalkp iime gideceimi syleyerek iznini istedim. lk olarak O'nu pmeden ayrldm. Soyunmadan divana uzanp uyuyakaldm sabahleyin anladm. Bam aryor. ok ktym. ok tatsz... Banyo yapp, tra olup O'ndan zr dilemeye gideceim. 360 31 EKM 19... gndr evinde bulamyorum. ok merak ediyorum. 4 KASIM 19... Evinden tanm. Nereye gittiini sylememi. (Sayfalan fare yemi. ok da slanm, yazlar hi okunmuyor.) 361 LY MEZARDAN KALDIRAN KADIN Paris'ten yeni dnmtm. Alt yl darda kaldm iin, bizim yksek sosyetenin yabancs olmutum. Sosyetede, tanmadm insanlar tremi. Bizim sosyete, byle bir acaip sosyetedir. ki- ylda bir, sosyetenin kahramanlar deiir. Yalnz ortada birka demirba insan kalr, o kadar... Onlar da sosyetenin bakiileri deildir. Avrupa'da byle deil dostum. Mesel ngiliz hay sosyete'sine girin, mesel Fransa"nm hot sosyetesine girin, mesel ne bileyim ben, Alman yksek sosyetesine girin; aradan otuz yl, krk yl gesin, bir daha gidin oralara, lmemilerse, oralarda hep ayn simalar grrsnz. Yksek sosyetenin devam ettii klplerin mobilyalar bile eskiyince deitirirler, ama insanlar ayn kalr. Ama yksek sosyeteye girecek insan ince eleyip sk dokurlar. Yeni insanlarn sosyeteye girmeleri ok zordur. Nasl anlataym, yani mesel, Londra'da bir klbe ye olmak, bizde kabine yesi olmaktan ok daha zordur. Yksek sosyeteye girmek, miras gibi bieydir, babadan oula geen bir hak... Bizde yle mi ya, biraz paras olsun ne oldum sman , biraz ne kavuan ne oldum delisi, elini kolunu sallayarak, hoooop, dalar sosyeteden ieri... Bir zaman sonra bakmsn ileri bozulmu, talihleri ters dnm, bu sefer de yallah sosyeteden kap dar.. 362 5fan nulsa beyim, hereyimiz naslsa, sosyetemiz de yle. Hayr, yle demek istemedim. Katiyen! Benim maksadm baka... ok rica ederim... Avrupa yksek sosyetesyle bizimkini mukayese etmek istiyorum. Bizde yksek sosyeteye devam edenlerin sk sk deimeleri neden ileri gelir?. nk bizde devaml, gemii uzun srm hibir messese yoktur da ondan... Fransa'nn bulvar gazetelerinde, evlendirme brolarnn, arkada bulma firmalarnn reklmlar kar... Evlendirme brosu, yani anlayacanz, kadnla erkei tantran arac... ok affedersiniz sras geldi de sylyorum, yani bizdeki eyler gibi biey... Gazete reklmlarnda neler yazar bilir misiniz? Messesemiz seksen yllktr., Messesemizin altm yllk gemii vardr., Yanm yzyldanberi bu ii yapmamz size gven verecektir. Dnebiliyor musunuz beyim, muhabbet telllln, kadn simsarln bile adamlar messeseletirmiler; onlar bile gemilerinin eskiliiyle vnyorlar, anlayn artk, herey ona gre... Yksek sosyete nedir? Kimler yksek sosyetedendir? nce bunlar bilmek gerekir. Bizdeki yksek sosyetenin tarihi yazlsa, ok enteresan olur. Ama kim yapacak? Bunu yapacak biri vard, bir kadn gazeteci. Ayseli Gl adnda bir kadn... Ama o da yok imdi, ne oldu bilmiyorum... te ancak o yazabilirdi bizim yksek sosyetenin tarihini. Hatt byle bir niyeti vard da dokman bile topluyordu. Bizdeki yksek sosyetenin nasl bir rezillik olduunu anlatmak iin, size tank olduum bir olay syliyeyim. Dedim ya, bizim yksek sosyeteyi 363 gelge adamlar doldurur diye... Bir yaz bizim Klp'teyim, bir hurdacyla bir de neci olduunu kimsenin bilmedii yal bir adam girdi aramza. O yal adam ikidebir Ben ropa'dayken... Ben ropa'dayken... deyip duruyor. Bir gn yine iki lfn banda Ben ropa'dayken... deyince, o hurdac da, Beyefendi, Avrupa'da uzun zaman bulundunuz mu? diye sordu. Yal adam, Efendim, Birinci Dnya Sava zaman bir ay Hrvatistan'da bulunmutum. dedi. Hurdac, ondan da cahil olduundan Bu Hrtistan dediiniz yer ne tarafa der? diye sordu. Yal adam, Hrtistan deil, Hrvatistan.. diye dzeltti. Hurdac yine Ha Hrtistan, ha hristiyan, her neyse, ne tarafa der? diye bir daha sormaz m! te bu anlattm olay da, bizim yksek sosyetenin seviyesini gsterir. Bu kadar geni anlatmamn sebebi, Bet'n nasl bir ortam iinde bulunduunu anlaman? iindir. Hah, aman ne isabet!.. Bet dolaysyla ben de size eyrek Porsiyon Taylor Naci'yi anlatacaktm. te kendisi de kageldi... ti an, omaa davran, derler ya... Arkas bize dnk duran u adam gryorsunuz... Hani hi

durmadan, iki eliyle salarna biim veriyor boyuna... kidebir salarn taryor... Bakn, bakn, vitrinin aynasnda kendini seyrediyor. O hep byledir. Ayna bulamazsa, bir cam nnde durup cam ayna yerine kullanarak salarn tarar, boyunbann dmn, cep mendilini dzeltir. Adamn ii bu; sabahtan akama kadar salarn dzeltmek, taramak,, kendisini aynada, camda seyretmek. Ayakkablarna bakn, nasl pmlpnl... Kimsenin kendisini grmeyecei yerde, hemen pantolonunun arka cebindeki kadifeyi karr, ayakkablarn parlatr. Her 364 an, hep st bayla urar; adamn baka hibir derdi yok. Hayatmda bunun kadar tedirgin adam grmedim. Otursa da bacak bacak stne atsa, parmaklan hep pantolonunun t izgisindedir. Pantolonunun keskin t izgisi bozulacak diye boyuna bacak deitirir. Gryor musunuz, nasl durmadan, akaklarndan geriye doru atyor salarn... Elleri ite hep byle salanndadr. Onun ellerine bakmaktan, ben yorulurum. Herif hasta... Ad Naci. Bet'n, iliki kurduu erkekleri bir baltaya sap ettiini duymu, o da yanam Be-t'e ki, geimin bir yolunu bulsun. O gnlerde de yksek sosyetede Robert Taylor adl artistin rzgr esiyor, btn sosyete kadnlar, Robert Taylor deyip i geiriyorlar. Yksek sosyeteye dnem dnem bir erkek artist moda olur, btn erkekler ona benzemeye alr, bir kadn artist moda olur, kadnlar ona benzemeye alr. Naci, kendisini Robert Taylor'a benzetip Bet'n gnln ekmeye ok urat ama, olmad. nk Naci'nin Robert Taylor'a benzer hibir yan yok. Bign bana geldi, Aabey dedi, Paris'te, insann suratnn biimini, sipari zetine deitirip yeni biim veren yerler varm. Hangi biimi istersen o biimi veriyorlarm. Kendin olarak girdiin kapdan, mesel Robert Taylor olarak kyormusun. Doru mu? diye sordu. Ben de, Evet,v erkekler iin de, kadnlar iin de gzellik enstitleri olduu gibi, estetik operasyonu yapan, insann yznn biimini deitiren operatrler vardr dedim. Bunun zerine Naci, bir zaman ortalarda grnmedi. Suratm deitirmek iin Paris'e gitmi. Artk Bet'n sevgisini kazansn da bir kar salasn diye mi yapyor, yoksa gerekten mi Bet' seviyor da bunca fedakrla katlanyor, orasn bilemem. Gelgelelim, o zamanlar Robert Taylor'un ok modas olduundan, ok kii suratn Taylor'a benzetiyor. Onun iin de, estetik operasyonu uzmanlar insann suratn Robert Taylor'a benzetmek iin ok para alyorlarm. Gittii suratla Paris'ten geri dnecek deil ya... O da paras ne kadarlna yeterse, suratn o kadarlk Robert Taylor'a benzetmelerini istemi. Bu iin uzman olan doktor Albert Kurtin adnda biriydi, o zamanlar adn ben de duymutum. ok nlyd. Naci'yi ameliyat masasna yatrmlar. Kimyev bir buz varm, o buzla Naci'nin yzn yarm saat ovuturup, iyice dondurmular. Sonra burun deliklerine pamuk tkamlar. Azna da bir soluk borusu sokup, bunun yzn, gzn bir macunla iyice svamlar. Sonra suratna bir dondurma svs pskrtmler. Artk Naci'nin suratnda hi duyarlk kalmam. Surat iyice donup duymazlanca, gzn, azn, burnunu ayorlar. Diilerin hani makineli frfr burgulan vardr ya, ite ona benzer bir aygtla Naci'nin suratn yontmaya, dzeltmeye balamlar. Naci, ameliyat olduu gibi anlatmt bana. Btn olanlar, suratn nasl yonttuklarn gryormu. Heykel amuruna biim verir gibi, Naci'nin suratn kesip bii-yorlarm... Surat dondurulduundan Naci ne ac duyuyormu, ne de suratndan kan akyormu. O pskrttkleri dondurma svs yapm bunu. Ameliyat bitince, Naci'nin suratn sarp sarmalamlar. ki saat sonra suratndan kanlar szmaa, sarg bezinin dma vurmaa balam. Naci'nin surat ablak olduundan ok yontmular da, ondan ok kan szyormu. Pansumanlar, masajlar filn... n gn sonra suratndaki sarglan amlar. Naci, aynada suratn grr grmez, Ulan alaklar! Ulan reziller! Hani beni Robert Taylor'a benzetecektiniz? Ulan, bu ne biim Robert Taylor, imanszlar? Bu surat ne surat!.. Kendi suratmdan korkuyorum... Ulan, bu ben miyim? Beni aynen Fran-ketayn'a evirmisiniz! diye bararak, suratna aynay uzatan hemirenin,, karda bakp sntan doktorun, daha orda kim varsa hepsinin zerine yryor. Doktor gayet soukkanl Biz sana batan sylemitik diyor, O senin verdiin parayla bu surat ancak bu kadar olur. Drttebir Robert Taylor oldun. Robert Taylor'un drttebiri Franke-tayn eder. Sen yine dua et ki, suratn yine azok insan surat olarak kald. Naci ok saftr. Benim bunca fedakrlm boa m gitti, eyvah! diye gnlerce gzyalan dkyor. Marsilya'da yaayan bir Trkiye ermenisiy-le tanyor. Ermeni, Samatya'dan Marsilya'ya,, oradan da Paris'e gitmi. ini bilir, ok akgz bir adam olan ermeni, orda bir Trk kahvehanesi ayor. Trk kahvehanesinde tarih Trk musikisi konseri verilir diye de iln ediyor. Ermeni def a-larm. Kans da ut alyonnu. Naci de orda trk sylyor. Bildii topu topu iki trk varm onlar sylermi. Biri: Olan, olan ne gzel olan Kollarm sana yastk, salarm yorgan Ne gzel olun, ne eker olan br de: Olan gelir kardan Kar deil ardan Olanm tanrm Bandaki poudan.

Kahve dolup tayormu. Ama kahvecinin Naci'ye verdii para k az. Ne yapsn zavall Naci. Daha ok kazanp para biriktirmek iin bir ek i daha aryor. Trk syledii kahveye gelenlerden bir menecerle tanyor. Adam, her iin menecerli-ini yaparm. O gnlerde de gre menecerlii yapmaktaym. Naci'ye pehlivanlk teklif ediyor. Naci hayatnda,hi grememi olduu iin, mene-cerin kendisini pehlivan yapmak isteyiinin sebebini- soruyor. Menecer de, pankras denilen kran krana grete pehlivann seyircilere ok korkun grnmesi gerektiini, Naci'nin estetik ameliyatndan sonra yznn ok korkun bir grn aldn, onun iin ona byle bir kazanl i teklif ettiini aklyor. Tek daha ok para kazanp ikinci bir ameliyatla Robert Taylor'a benzesin diye, hayatnda bikez bile itiip kakmam olan zavall Naci, o kran krana pankras grei iin pehlivanla bile raz oluyor. Menecer. Korkun Trk Tah-takale'li Osman Pehlivan diye Naci iin ok byk reklmlar yapyor. Bakn, bakn hl camn nnde durmu, salarn tarayp dzeltmeye alyor. Btn mrnce hep byle salarn dzeltmeye alacak zavall, ama galiba bunu hi de baaramadan dnyadan gidecek. Nasl yalanan bir kedi gibi hep elleri salannda... Bu zibidinin pehlipvanhn dnebiliyor musunuz? Tabi aslnda greecei filn yok, menecer nceden ne derse yle olacak. Yenil derse yenilecek, yen derse, o zaman da karsndaki pehlivan kendiliinden yenik decek. Gndzleri pehlivanlk yapyor, geceleri alaturka konserler veriyor, arada bo kalan zamanlarnda da, saati be franktan bir fotoraf stdyosunda pornografik resimler ektiriyor. te byle byle, gece gndz alarak yznn biimini deitirmek iin gereken paray topluyor. Doktor, Bizde yalan yok, senin suratnn Robert Taylor'-unkine benzemesi imknsz diyorsa da, btn geleceini Robert Taylor'a benzemeye balam olan Naci, ok yalvarp yakanyor. Bunun zerine ameliyat ediyorlar. Onbe gn sonra sarglar zlnce Naci aynada suratna bakyor. Eh, yandan ve uzaktan baknca, azok Robert Taylor'u andrr gibi... Naci sanyor ki, stanbul'a dnp de Bet' grnce Bet Vay benim Taylor'um, hayatm! diye bunun boynuna sarlacak. Gidiyor Bet'n yanma, Bet oral bile deil... Senin uruna iki kere ameliyat oldum. Bak nasl, Taylor'a benze-mi miyim? diye soruyor. Bet Benzeen ne yazar, benzemesen ne kar! diyor. nk efendim, zavall Naci para biriktirip de stste iki kere ameliyat oluncaya kadar oktan Robert Taylor'un modas gemi. Naci'nin btn dnyas yklyor. O zaman," bu zaman, kendisinin aynen Robert Taylor'a benzediini sanan Naci, durmadan elleriyle san dzeltir, aynada kendine bakar, ayna yoksa camda, vitrinde kendi suratna bakp Robert Taylor'u seyreder. O gn bugndr ad, drttebir Robert Taylor'a benzedii iin eyrek porsiyon Taylor Naci kald. Yani, Naci'nin eyrek porsiyon Tay-lorluu Bet'n yznden olmu, eski bir htradr. Bet ne oldu bilmem, ama affedersiniz bu enayi yllardanberi hl durmadan sa369 lann dzeltip aynalarda kendi Robert Taylortu-unu seyreder; Robert Taylor'un kendisi bile kalmad dnyada, ad bile unutuldu. , Ondan sonra m? Efendim ondan sonra, Be-t uzun zaman grnmedi. Duyduumuza gre Amerika'ya gidip, bir Amerikalyla evlenmi, oraya yerlemi. O zamanlar yksek sosyetede kollek-siyoncu Sekip diye biri vard. Bu adam, sosyetede tannm kadnlarn kullanlm i amarlarn toplayp kolleksiyon yapmaya meraklyd. Efendim? Evet, evet, bir ruh hastas tabii... Fakat beyim, inanlacak ey deil, bu Kolleksiyoncu ekip'-te hi umulmayacak kadnlarn i amarlar bulunurdu. Kadnlar ona bir hatra olarak kendi i amarlarn hediye ederlerse ne iyi, etmezlerse alard. Bir kilot, bir kombinezon, bir korse alp kolleksiyonunu zenginletirmek iin hrszlk bile yaptn sylerlerdi. Lks otellerden hi ayrlmazd. Bu otellere gelen nl film yldzlarnn bile amarlarn alar, koleksiyona koyard. Kendisi, aldn sylemez, kadnlarn hediye olarak verdiini iddia eder, uydurma ak olaylar anlatrd... eMp'in evinde, onun bu zengin kolleksiyonunu grmtm, Byk bir sr olduu iin kolleksiyonunu herkese gstermezdi. nk onun kolleksiyo-nunda evli kadnlarn, nl kiilerin elerinin de iamarlan vard. Bir salon bu amarlarla doluydu. En deerlilerini, zel olarak yaptrd ca-meknlara koymutu. Cameknlarda imzal, yazl kadn klotlar vardj. Kolleksiyoncu ekip'in sylediine gre, koleksiyonundaki en zengin paralar, Bet'n amarlanym. Onun bir ok kombinezonu, sutyeni, korsesi filan varm onda, ama tek kilotu bile yokmu. Yllarca uram da, Be370 t'n klotunu elde edememi. Bunca yln usta bir koleksiyoncusu olarak buna ok zlrd. Mirasyedi olan Kolleksiyoncu Sekip, miraslar suyunu ekmeye baladndan, son zamanlarda elindeki kadn amarlar kolleksiyonuna ok umut balamt. Kolleksiyon merakls bir zengin Ame-rika'lya bunlar satacan umuyor, onun iin de Trkiye'ye hangi milyoner Amerikal gelse, zengin kolleksiyonunu onun nne koyuyordu. Bir yal milyoner Amerikal kadna az kalsn satacakm kolleksiyonunu. ki metreye yakn boyu olan yal Amerikal kadn, boand kocalarndan kalan milyonlarla, dnyann neresinde hangi eitten kolleksiyon varsa, satn ahrm. Onun kolleksiyon merak da, kolleksiyon kolleksiyonu yapmakm. stanbul'da bir tahta kak kolleksiyonuyle bir hamam kesesi kolleksiyonu, bir de tebih

kolleksiyonu satn alm. Byle bir merakly, Kolleksiyoncu Sekip karr m hi! Hemen kadna gidip dnyadaki tek kullanlm kadn aman kolleksiyo-nunun kendinde olduunu sylemi. yle nl kadn yldzlarn iamarlarn gstermi ki, Amerikal kadn am kalm. Pazarlkta uyumular. Otelde bir basn toplants yapp, gazetecilerin nnde Amerikal kadn, trenle kadn amarlarn alacak; yani daha mal alrken, koleksiyonun fiyatn arttrmak iin, reklmn yapp, dnyaya duyuracak, tam Amerikan ii... Sekip o gn beni de armt ama, bir nemli iim olduundan gidememitim. Otelin byk salonuna gazeteciler dolmular. Sekip bavullar dolusu kullanlm iamarlarm getirmi, Gazeteciler nnde kadn eki verip ekip'ten giyilmi kadn amarlarn alacak. Ama daha nce alaca malm deerini 371 dnyaya duyurmak iin, ekip'e falanca nl yldzn sutyeni var m, diye sormu. Sekip, defterler, filer de tutmu. Hemen defterine bakp, hop karm ortaya o yldzn sutyenini.. Amerikal kadn ok memnun tabii... Falanca yldzn kombinezonu? Hooop, o da km ortaya... Kadnn iine kurt mu dm, yoksa birisi kulana biey mi sylemi, her ne olmusa, kadn kukulanm. yle ya, hangi nl kadnn adn sylese, Sekip onun amann karyor. Ya bu amarlar, gerekten o kadnlarn deilse... ardan ald amarlar, falann, filann diye yutturuyorsa ya.. Mallarn sahte^olup olmadn snamak istemi... Sizde btn nl kadnlarn amarlar var m? diye sormu. Sekip, Hepsinin olmas imknsz, demi, ama pek-oununki vardr. Hele stanbul'a gelenlerin muhakkak vardr... O uzun boylu kadn, Benim kilotum var m? demi. Gazetecilerde t yok. Tabii var, demi, sizin gibi byk milyoner bir kadn stanbul'a gelir de, hi onun donunu kolleksiyonuma koymaz olur muyum? ok afe- dersiniz ama, siz anlarsnz bunu, kolleksiyonculuk merak dolaysyla, sizin kilotunuzu da oteldeki odanza gizlice girip almtm... Eh artk, kadn paralar sayacak ya da eki uzatacak. Sekip, bavulun birinden Amerikal kadnn kirli donunu karp, bir de ap gstermez mi! Gazeteciler, fotoraf makinelerini iletmiler, e-kip'in iki eli arasnda gerdii, mavi donun, filalari patlatarak akak resimlerini ekmiler. Ertesi 372 gn gazeteler yazacak: Sekip Bey'in zengin kadn iamarlan kolleksiyonunda, kolleksiyonu satn "alacak milyoner kadnn kilotu bile vard! Bu haber, hemen btn dnyaya yaylacak, gelgeldim, hi de yle olmam. Amerikal kadn. Sizin kolleksiyonunuzu almaktan vazgetim, demi nk siz bir sahtecisiniz. Dkknlardan aldnz iamarlarm, kirletip kirletip, nl kadnlarn diye azkalsm bana yutturacaktnz. Benim diye gsterdiini klot benim deil, nk benim klot giymek diye bir detim yoktur... te, bakn, sbat meydanda... Ne yazk ki, gazete fotoraflar gaflete gelip, kadnn ite bakn, diyerek eteini kaldrd zaman birden resimlerini ekememiler. Dnnz bu resimler ne byk gazetecilik olay olacakt. Aman gremedik, nasld? Var myd, yok muydu? demilerse de, kadn ikinci kere isbata kalkmam. Bu olaydan ok zaman sonrayd... Bu kolleksi-yoncu Sekip birgn bana, milyoner bir Amerikaly la karsnn stanbul'a geldiklerini, Amerikan petrol krallanndan bir Teksasl olan abamn amar kolleksiyonunu satn alacan syledi. Pazarlkta da uyumular. Sekip bana dedi ki: Amerikal yarn memleketine dnyor karsyla. Sabahleyin de, bana paray verip kolleksiyonu alacak. Ama ben adama karlkta bulunmak, geleneksel misafirperverliimizi gstermek istiyorum. yi olur... dedim. Amerikal kankocay bu gece yedirip iirip elendirecekmi. Onlar, stanbul'un ve Trkiye'nin 373 zelliklerini tatmak, grmek istiyorlarm. Sekip bu ileri ok iyi bildiim iin benim de bulunmam, kendisine yardm etmemi istedi. Raz oldum. Otelde bulutuk. Amerikal'nn kans, mmmpp, bal, bal, iycie ballanm. Sekip rportaj yapsnlar diye gazetecileri de arm. Gazeteciler, Amerikal milyonere soruyorlar: Memleketimizi nasl buldunuz? Amerikal milyoner, Fevkalade, diyor, hele kadnlarnza bayldm... ok gzel kadnlar. Gazeteciler, karsna soruyorlar: Siz nasl buldunuz? Kadn, Epiy ilerlemisiniz, diyor, Amerika'ya ben-' zemeye altnz iin, burada hi yabanclk ekmedim. Kendimi vatanmda hissettim. Onun iin bana orijinal gelmedi. Daha bunlar gibi sorular, cevaplar...

Amerikal kankoca, Trk sipesiyalitesi grmek istediklerinden, biz bunlar alaturka sazl, arkl bir gazinoya gtrdk. Raky dayadk. Pastrmal yumurta, cack, menemen, oban salatas... Bayldlar. Raky itike cotular. Cotuka Amerikal nara atmaya balad. Ama yle bir nara ki, Amerikalnn ataca Amerikan ii na-ralardan deil. Geceyansndan iki saat sonra gazinodan ktk. Arabalara atladk. Bunlar Suluku-leye gtrdm. Sulukule'nin ingeneleri de, nceden kendilerine haber verdiimizden, o saatte mterileri misafir etmek iin bekleiyor. Biz arabadan klaksona bastka Sulukule'liler de, yals, genci, ocuu, by, kadn erkei evlerinden frladlar. Onlar byle yksek sosyete elence 374 lemlerine alk olduklarndan her zaman hazrlkldrlar. Bir cmbtr balad. Klarnetler, utlar, kemanlar getirildi. Oyuncu kzlar ortaya kt. Allah Allah!. stanbul'un yani stanbul'un demek dnyann demektir, dnyann en naml ifte-tellicisi alkuu denilen ingene kz dktrmeye balad. te o zaman hepimizi artan biey oldu. Amerikal, milyoner el rpp tempo tutarken, nne gelip gerdan krp bel bken alkuu'nun alnna bir on dolarlk yaptrdktan sonra, Aadan yavrum, aadan... Aadan yavrum, aadan... Dktr! diye barmaz m! Bu Amerikal bu Trke laflan nereden renmi? Olacak ey deil... Derken elence koyulat, alglar cotu, oyunlar kzt, biz de hepimiz zilzurna olduk. Birden Amerikal kadn ortaya frlayp, orda oynayan ingene kzlarna. Aln ulan kahpeler! yle mi gbek atlr.. Tuh, Sulukule'nin de itibrn iki paralk ettiniz... dedikten sonra, saz takmna dnp, Bahriye iftetellisi vurun! dedi. Saz takm bahriye iftetellisi vurmaya balad. Senin Amerikal kadn da ortaya kp, amarlarn fora ediyor. Hep soyundu, bir sutyen bir klot kald. Kombinezonunu da gbeinin stne balayp ortada dm yapt, iki ucunu apnn arasndan sallandrd. Ondan sonra akmr da akr yle bir iftetelli oynamaya balad ki, acaba naml alkuu denilen ingene kznn iftetellisi ka para eder... alkuunun anas bile nne gelip, Gzelim, senin yannda gbek atmak bize 375 dmez. Sen ustalarn ustassn; buyur meydan senin... Gbeine kuvvet yavrum! dedi. Gn rken bunlar oteline gtrp braktk. Dorusu ben de sarhotum. Ama yine de btn bu olup bitenleri dnp ayordum. Ertesi gn ikindiye doru Kolleksiyoncu Sekip bizim eve geldi. Dvnp duruyor. Amerikal milyoner, amar kolleksiyonunu almadan uaa atlam gitmi... Ya kars? Efendim, bize Amerikal diye yutturulan kadn Trk deil miymi! Hem de kim, biliyor musunuz: Tatl Bet... Beyim, kadn nasl makiyaj yapp kendini deitirmi ki, hibirimiz tanyamamz. Onun Amerikal deil de Be-tl olduunu rendikten sonra, Zaten belliydi... Ben phelenmitim diyenler ok oldu. Evet, o gbek baka trl atlamaz, halis yerli gbek. Gece bitip sabah olurken biz o kankocay otellerine brakmtk ya, meer Bet hzn alamam, biz gittikten sonra daha da iip km sokaa. Tak-sim'deki anta gitmi. Tpk Sulukule'de yapt gibi antn nnde soyunup, kombinezonunu da beline baladktan sonra, stnde bir klot bir sutyenle iftetelli oynam. Sonra da gbek ata ata kr vatanma kavutum! ok kr vatanma kavutum! deyip, belinden zd kombinezonunu, iek brakr gibi, antm dibine koymu. Tabii polisler yakalaynca, dilini ngilizceye evirip, ben Amerikalym filan demise de, yutturamam. Kocas olacak herif de binince uaa ekmi gitmi. Meer nikhl kocas deilmi. stelik herif, onbe gn kaldklar otelin parasm da dememi. Zavall Bet dedi otel paralarn da... Hadi Bet Trk, onun iftetelli oynamasn sonradan anladk da, Amerikal herifin, oyuncu 376 kzlara nasl olup da Trke Aadan yavrum aadan dediini, sonra Trk usulne uygun naralar attn anlayamadk. Bugne kadar da anlam deilimdir, hl merak ederim. te o tarihten sonra -belki de okumusunuzdur- gazetelerde sksk Yksek sosyeteye mensup bir kadn sokakta soyunup rezalet kard diye haberler kmaya balad. te o kadn Tatl Be-t't. Raky fazla karnca, frlar sokaa, soyunur, herkese rezaletini gsterirdi. Biz ona artk mahvoldu gzyle bakyorduk. Fakat beyim, mthi gayretli bir kadnd; ben bu kadar iradesi kuvvetli bir kadn grmedim... brahim Mertelek adnda birisiyle evlendi. O adamla evlendikten sonra yeniden derlenip toparland. Yksek sosyetenin gazetelerde adndan enok szettiren kadm oldu. brahim Mertelek'le evlendikten sonra ona sosyetede, ly dirilten kadn derlerdi. Yani onda ly diriltip mezardan kaldracak bir diilik gc varm. Neden mi yle derler di? Efendim, nk brahim Mertelek'le aralarnda, vallahi, otuzbe ya m, krkbe ya m, yoksa ellibe ya m, ite o kadar byk fark varm. brahim Mertelek'in kz deil, torunu yandayd. Byleyken o adam canlandrd, diriltip ayaa kaldrd. Nasl m yapyor? Vallahi, o da artk onun ii, bilemem. Yalnz bu iin ustas olduunu sylerdi.

Szde Bet'n kendi yapt zel bir ikisi varm. O ikiden ien erkek on ya genleirmi. Sonra, Bet odasna yle bir koku/pskrtrm, kendi de yle bir zel koku srnrm ki, koklayan on ya daha gencelirmi. Bu kadar deil... Yatak odasnn yle bir zel klan varm ki, o odaya giren on ya daha genleirmi. Yatak oda377 sndaki eyann renkleri, amarnn rengi hep zel... Sonra bir de zel mzii varm, hafiften o mzii alarm. O mzik alnnca on ya daha-genleiyor insan. Yaman kadnd yaman... Onar yldan hesaplayn, krk elli yl eder. Demek bir erkek, ly mezardan kaldran Bet'n yatak odasnda seksen yanda girse genlee genlee, krknda, otuzunda olacak... yi ki brahim Merte-lek yalyken Bet'n yatak odasna giriyor, ya bir de krk yandayken girseymi, Bet onu k-lte klte ufalayp unufak edecek, yokedecekrmi. Sonra ne mi oldu? Kim? brahim Mertelek mi? Anlataym. Syledim ya efendim, bizim Yksek sosyetenin ad yksektir. Benim, Paris yksek sosyete evrelerinde iyi bir muhitim vardr. Burada ok bunalmtm. Bir sre Paris'e gittim orada kaldm. Dndmde, Bet'n hayatnda hibir deiiklik olmamt. brahim Mertelek, benim braktmdan daha da genlemiti, k bir erkekti. Bir gece Yksek Kulpteydik. Galiba^balo filan vard... ok kalabalkt. Ben oyun salonunday-dm. Hatt o gece ansm iyi gitmi, epey de para kazanmtm. Sabaha kar.bir grlt oldu. Oyun masasndan kalktk. Herkes, grltnn geldii st kata kouyor... Bizde merdivenden ktk. Her-Tcesin aznda bir Bet lafdr gidiyor./ Kulbn st katnda yazla gelenler iin yatak odalar vard. Odalardan birinin kaps ardna kadar ak. Kapya ylanlar, ierde grdklerinden akna dndler. Cins Bekir diye tannan bir adam vardr, onunla Bet< odada... Ania ikisi de plak rlplak. Cins Bekir'in ok utanm bir hali vard. O 378 yana bu yana koup, plakln rtecek biey aryordu. Oysa Bet hi oral deildi. Bir yunan kadn heykeli gibi karmzda pervasz duruyordu. Birden bir lk koptu, ayaklarmzn dibine bir adam dt. Yere kapanp barp aran alayarak san ban yolan brahim Mertelek'ti. Ne dedii pek anlalmyorduysa da, arada bir azndan Yuvam... Namusum... Mutluluum, mutlu aile yuvam... gibi szler dklyordu. Cins Bekir o kadar armt ki, eline geirdii Bet'n kombinezonunu pantalon diye giymeye alyor, kombinezonun kol deliklerinden ayaklarn geiriyordu. O pembe renkli ipek kombinezon, Cins Bekir'in plakln daha da ok ortaya kanyordu. Cins Bekir utanmay brakp odaya dolan kalabala Ne bakyorsunuz be! Maymun mu oynuyor? diye bard. Or'dakerden bir kahkaha koptu. Bekir, ban nne eince ordakilerin neye gldklerini anlayp, kombinezonu hamam petemal gibi nne dolad. Karmzda heykel gibi duran Bet, birden gbek atarak oynamaya balamaz m! Tpk eskiden sokaklarda rezalet kard soyunup oynad gibi oynuyor. te o zaman ok dramatik bir sahne oldu. Karsnn alamas, utanmas gerekirken, akr akr gbek atmas karsnda akl bana gelen brahim Mertelek, alamakl bir sesle ordaki-lere yle yalvard: ' Ne durup bakyorsunuz yle... Yardm etsenize! Gryorsunuz ite, zavall karm sinir krizi geiriyor, ne yaptn bilmiyor. Ne olur, bir doktor arn! brahim Mertelek, karsna dnp. 379 ' Vah yavrum, vah canm Bet'm... sinir krizi geirdiini birden anlayamadm da, az kalsn senin iin kt eyler dnecektim... Beni affet! diye inledi. Doktor geldi. Biz de oradan ekildik. Ben, sinir krizi geiren Bet'n ne yaptn bilmediini, o durumda Cins Bekir'le odaya girip soyunduunu filan syleyip acynca, arkadalar, Yahu, ne krizi, dediler, bu kancs... Meer, Tatl Bet' daha " nceleri de byle baka erkeklerle bir odada plak grmler. Byle her sust yakalannda, Bet ii delilie vurur, sanki delirmi de ne yaptn bilmezmi gibi g-rnrm, hatt bayld bile olurmu... Dorusu, buna benzer baka olaylar da oldu. brahim Mertelek mi? Bilmiyorum. kisi de kulpten filan ayaklarn kestiler. Onlar grmeyeli ok oldu. Sanrm Bet, o yal brahim Mertelek'i onar ya, onar ya klte klte, oktan bitirip yoketmitir. Hayr,, hi bilmiyorum. Duymadm da kimseden... ok tuhaf bir kadnd. AMERKAN ARTSTYLE FLM EVRECEK GZEL KIZ ARANIYOR Allah inandrsn, sana kanm kaynad arkadam. Ama imiyorsun, olmaz ki... erefine!... Evet, ne diyordum. Roza Raziye'nin kz... Efendim, bu kadna Roza Raziye demelerinin sebebi, bunun eski ad Roza'ym da, sonradan hak dinine girince Raziye adn alm, Roza'y Raziye yapm ama yksek sosyetede iki ad birden syleniyor, ona Roza Raziye diyorlard. Roza Raziye'nin Deniz adl bir kz var... Kzlan biz maceramz yaamz, ondan sonra da evlenmeye karar vermiiz. Ama baba-

380 s Eer o ipsiz herifle evlenirsen seni evlatlktan reddederim demi. Kz da edepsiz, Sen beni evlatlktan reddedemezsin, sahiden babam olduun bile belli deil demi. Bu lf zerine adam, az kalsn kalpten gidiyormu. u kzdaki akla bak yahu, babas evlatlktan reddetti mi, biz onunla ancak plaja gidebiliriz, iki plak... Hadi ielim aslanm... Sakn beni sarho sanma ha... Ben imezsem kendime gelmem... Neen bilir, nasl istersen... Babasnn paras olmazsa ben ne yapaym Denizle evlenip. Ama kza byle sylenmez. Onun iin aldm bunu kucama, tatl tatl anlatmaya-baladm. Babas, uraa uraa, annesi Roza'nn da yardmyla, evliliinin ancak onyedinci ylnda zarzor onu dnyaya getirebilmi. Bu kadar ok emek verdii iin de kzn ok seviyor. Bunlar anlatp Deniz'e: Babann Rzas'm almalsn!, dedim. Babam dnyada Rza'sn vermez! Babam verse bile, annem Rza'dan ayrlmaz, ondan iyi ofr bulamaz... dedi. ngilizceyi ok iyi bilir de Trkesi zayftr. Ben Babann Rza'sn al deyince, Rza adl ofr al, anlam. Babann gnln yap da, raz edelim evlenmemize... diye akladm: Ne yaptksa kzn babasn raz edemedik. Bunun zerine efendime syliyeyim... Btn bu sosyete kzlarn yetitiren Tatl Bet... Gittim ona. Aman Bet ablacm, bana bir akl... Bet, Bunun yolu intihar... Byle bir haber sal, o zaman babas kz verir... dedi. Ben de onun dediini yaptm. Ya kzn v*"*8 '381 ya kendimi ldrrm diye haber yolladm. ntihar, edeceimi renince Denizce Aman kzm, akln varsa u herifle evlenme de, brak intihar etsin, memleket de bir parazitten kurtulsun; O'nun-la evleneceine bakla tarlasndaki bostan korku-luuyla evlen daha iyi demi. Evlenelim de, namusumuzla bir baltaya sap olalm, istikbalimizi kurtaralm, diyoruz, olmuyor. Yam krk gemi o zaman. Bu Deniz'i de elden kardn m, artk ondan sonraki erkekliin turusunu kur. Gene Bet'e gidip. Aman, senin rettiin numara skmedi... dedim. Bet, Sen zaten laf hep ters anlarsn, dedi, ben sana kendin intihar et demedim, Deniz intihar edeceim diye haber karsn dedim. Bet, bunlarn btn gemilerini biliyor. Roza Raziye'yi de Deniz'in babasna vermiler. Adam intihara kalknca da Hi merak etmesin, cenaze masraf da bizden diye haber gndermiler. Bunun zerine Roza yleyse ben intihar ediyorum deyince Roza'nm babas yelkenleri suya indirmi. Hatta bu Roza, Annemle babam, kendi elleriyle mutluuma engel olduklarndan, artk benim iin hibir tad kalmayan bu dnyadan .../.../... gn saat onaltda ayrlacamdan, intihar trenime terifinizi sayglarmla rica ederim diye bir de davetiye bastrp ailenin btn tandklarna gndermi. Roza'nm intihar edeceini bildirdii gn ve saatte Roza'y intihardan caydrmak iin nian treni yapmlar. Bunlar anlatan Bet, 382 Deniz intihara kalkrsa o zaman babas, kznn yaamas iin, seninle evlenmesine bile raz olur... dedi. Yani u Bet gibi kadn grlmemitir. Ne dersiniz, dedii kt. Deniz, Beni sevdiim erkekle evlendirmezseniz,. intihar edeceim, der demez babas, Hah yle... Ailemizin gelenei ok kr bozulmad. Ben geleneklere ok bal insanm... demi. Biz dn hazrlna giritik. Hatta dn davetiyeleri de baslmt. Deniz sukoyverdi. O kadar acele etmeyelim, hele onbe-yirmi gn gesin... demeye balad. Bet'e gidip Deniz'in on onbe gn gesin, dediini syledim. Kkr kkr glen Bet. ok aptalsn, dedi anlamadn m; kral gelecek ya, onun iin dn geciktiriyorlar, Kral gelip gitsin de ondan sonra... Yahu, elin Arap kralndan bize ne? Deil mi ama... Efendim, bilmem hangi Arap kral gelecek diye, sosyetenin kzlar bir aydr hazrlanyorlarm. Kral bekrm da, belki bizim kzlardan biriyle evlenilmi. Bu bel yalnz benim bama gelmedi. O gnlerde evlenecek yataki btn sosyete kzlarnn dnleri geri brakld: Yahu koskoca kral be... Hi utanmyor. Ulan senin paraya pula ihtiyacn mj. var da, bizim kzlara gz koyuyorsun... Bizim gibilerinin ekmeine engel olursun, hrbo!... Benim krallara atp tuttuumu duyan Bet, iin iyzn anlatt, tler hi de benim bildiim 383

gibi deilmi. Kral burdan bir kzla evlendirmek bir politika dalgasym. Hkmetin bile bunda parma varm. Hkmetin'o Arap kraln sksk buraya davet edip, balolar filan vererek, huzurunda yksek sosyetenin aile kzlarn sralamasnn sebebi buymu. Sansn m, esmer mi, aka paka m, iman m, tombul mu, balketi mi, bizde hepsinden, her model her marka var; kral hazretlerinin gnl hangisini ekerse... Bunu da renince bsbtn kzdm, iyice kafay ektim. Nihayetim bozuk. yi ki gene Be-t beni yumuatt. Bu i Memleket vazifesi y-mi. Biz bir kzmz krala verecek deil, Hkmete verecek misiz. nk kral demek, hkmet demek mi. Memleketimizin ekonomik durumu da ortadaym. Byle bir zamanda, her zamankinden ok mill birlik ve beraberlikle, Memleketi dnp, fedakarla katlanmaly-mz. Bet, benim enayiliimle dpedz alay ediyor. Ama Bet'n aklamas zerine dalgay aktm. Nasl ben, bir kzla evlenip zengin kaynpederi kazklamak istiyorsam, babalar da kzlarn krala verip, kral hazretlerini kazklamak istiyorlar. Hepimizin maksad bir... erefine! Efendim? ek mu iiyorum... Yok canm, daha yeni baladk yahu... Ne diyordum? Ha, evet, sonunda kral hazretleri geldi. Kraln erefine yle bir ziyafet verildi ki. ziyafetin verildii otelin salonu, renk renk, biimv biim kz tarlasna dnd. Yksek sosyetenin ne kadar kz anas varsa, kzlarn ssleyip psleyip, nlerine katp kraln huzuruna getirmiler. Kz analar kral baklaryla yiyecekler. Kraln elini skt, iki kelime konutuu kz, kraln szls saylp gnlerce gazete384 lere konu oldu. Kraln dansettil kzlardan biri dn hazrlklarna bile balamken, Allah raz olsun kral ekip gitti de, bizim kzlar da bize kald. Biz yeniden dn hazrlna giritik. Tam iler yrrken Deniz gene su koyverdi. Dnmz bir ay sonraya kalsayn, iyi olurmu. Neden? diyorum. Sylemiyor, yalnz, yle ite... diye krtyor. Yahu insan kaatil olur be!... Ne oluyor, gene hangi kral geliyor, diye Bet'e sordum. Ay senin dnyadan haberin yok, bu sefer kral deil, Amerika'nn otel kralnn ortanca olu geliyor. Gazeteleri okumadn m hi? dedi. Senin anlayacan, kral geliyor, bizim dn geri kalyor, milyoner geliyor, gene bizim dn geri kalyor. Evet, bekr gelip bekr gidiyorlar, bizim kzlar boubouna yutkunduklanyla kalyorlar ama bizim nikh da geri atyor ya... im gcm olsa hi aldrmayacam, ama benim beklemeye tahammlm kalmam, artk dedim ya, o zaman ya krk gemi...' Otel kralnn olu da gelip gittikten sonra De-niz'e, Ya arabuk nikhlanalm, ya da beni bouna umutlandrma. Bu i olmayacaksa ben de rzkm baka kapdan arayaym... dedim. Bunun zerine hemen evlenmeye karar verdik. Tam nikh ilemlerine baladk. Deniz gene az deitirmez mi! Acele etmesek iyi olur, sabrl olalm... Ya bir bekr kral geliyor, ya bir bekr milyoner geliyor, haydi bizim nikh, bir ay, iki ay geri atyor. Kralsz, milyonersiz bir zamana denk geti385 rip bo bir zamanda bitrl evlenemiyoruz. Yere-batan saraynn direkleri gibi ortada dimdik kaldm... te ben ikiye o gnlerde baladm, derdimden... Yani, anlyorsun deil mi beni... Kusuruma bakma yani... erefine! Bizim nikh onbe gn, bir ay geriye ata ata aradan bir yl geti. Gittim Roza Raziye'ye, Nikha hazrlana hazrlana iflahm kesildi, ver u kzn da, kyma bana! dedim... Benim kzmn ya daha kk, bekleyebilir... demesin mi! Bak yahu, u manta bak... Bu ayakkab ki, krallara, milyonerlere kk gelmiyor da, bana gelince kk geliyor. Ulan, bu kzn numaras kam? Onbe gn ncesine kadar kk deildi, gene kim geliyor da kld kz? Bet dedi ki, bu sefer gelen, ne milyonermi, ne de kralm, daha dorusu, hem milyoner hem de kralm, stelik de n dnyay sarm bir film artistiymi, sinemann kral... Ad, da, dur bakaym... Yahu, imdi herifin ad bile unutuldu be... Hah ad Sean Corney... Bu gelen, brlerinden de beter. nk, krallara, milyonerlere kzlar hazrlyorlard; bu seferkine sosyetenin yalnz kzlar deil, analar, danalar, btn kadnlar hazrlanyorlar. Hem de evlenmek iin filan deil... te o biim... Hele o Roza Raziye'nin nasl hazrlandn bir grsen, vay vay vay. Bu seferki hazrln, krallara, milyonerlere yaplandan daha baskn olmas baka nedenden-mi. Efendim, bu Sean Corney denilen adam, hem sinema dnyasnn kral, hem milyoner, bir de s386

telik burada evirecei film iin her yatan kadn aryormu. Arad kadnlar da sinema piyasasndan olmayacak, evrilecek filmdeki kadn karakterlerine uygun, tecrbesiz gzel kadnlardan seilecekmi. Btn bunlar bir aydanberi bizim gazeteler allandra ballandra yazp duruyor. te sosyete kzlarn, kadnlarn heyecanlandran da bu... Ta Ankara'nn, zmir'in sosyetesinden kzlar geliyor stanbul'a. yi ki yalnz byk kentimiz var, brleri daha gelimemi, oralarda yksek sosyete kurulmam daha da, oralardan gelen kadn yok. Sean Corney gibi bir artistle bir filmde oynamak, ne demek! Birdenbire dnyada tannacaklar... Bu Roza Raziye denilen kadnn mcevherleri dillere destan. Hatta Avrupa'larda filan da onun mcevherleri nlym. O bir partiye, baloya giderken, yle mcevher takar taktrr ki, sanki bir kuyumcu dkkn canlanm, ayaklanm da yryor sanrsn. Dnyann en deerli talarndan kolyeler, bilezikler, kpeler, yzkler, brolar, ineler, daha bilmem neler... Ik altnda kprdayp oynadka, kadn l l ldar, bakanlarn gzleri kamar. Boynu, gerdan, salar, parmaklan hep mcevherlerle dolu. Neresinde mcevher yok ki, prlanta, platin, inci, altn, yakut, zebercet, zmrt, daha adlar bilinmedik eyler.. Bu kadar olsa iyi, bu Roza Raziye bir toplantda takd, mcevherlerini, br toplantda takmaz, bakalarn takar taktrr. Bu zenginlik nereden mi? Babasndan, hatta dedesinden... Bunun dedesi, padiahn sarraf mym, kuymcubas mym, neymi.. Ne var ki bu Roza Raziye yalandka gen dkn oldu. Hangi toplantya gitse, delikanllar basma topar387 lar. ite bu srada, Roza Raziye'nin mcevherleri birer ikier kaybolmaya balad. Gsndeki brotan pirin iriliinde bir ta koparan delikanl zengin oluyor. Kadn ne delikanllardan vazgeebiliyor, ne de onlardan mcevherlerini koruyabiliyor. Bunun zerine Gney Afrika'ya gitmek zorunda kald. nk, taklit mcevherlerin en iyi yapld yer Gney Afrika'ym. Mcevherlerini gayet pahalya sigorta ettirdikten sonra Gney Afrika'ya gtryor. Oradaki ustalara, her bir mcevherinin aynen taklidini yaptryor. Taklitleri de yle bir taklit ki, aslndan ayrt edilmiyor. Taklitlerin zel iaretleri var. Onlar yalnz Roza Raziye anlyor, Balo, gece toplantlar filan gibi yerlere hakiki mcevherlerini takp gidiyor. Arkasnda da, ofr Rza sahte mcevherler dolu anta elinde dolanyor. Hakiki mcevherleriyle salonlarda bir sre dolanp boy gsterdikten sonra Roza Raziye, bir yere kapanp hakiki mcevherlerini karyor, yerlerine aynen benzerleri olan sahtelerini takyor. ofr Rza da hakiki mcevher dolu antay alp gidiyor. Roza Raziye'nin bu numarasn kimse bilmiyor. Herkes yine stnde hakiki mcevherler var sanyor. Ben nasl m rendim? Bana syleyen de Bet. nk, Avrupa'da, Amerika'da da, mcevher hrszlna kar, ok zengin kadnlar hep byle yaparlarm. Bata Roza Raziye, btn yksek sosyete kadnlar, kzlar, Sean Corney denilen artist iin hani harl hazrlanadursun, yalnz bir Bet hi oral olmuyor. Bet gibi bir kadn, dnyann sinema kral gelsin de hi aldr etmesin, olacak ey deil. Bir akam ay saatinde otelin atsndayz. 388 Bet'e neden bu gelen artistle ilgilenmediini sordum. Meer ben onun can damarna basmm. Bet bu konuda ok dertliymi, ii doluymu da anlatp boalacak birini aryormu. Bizde kadnlarn elinden tutacak erkek yok, erkek... diye bir k yapt. Ne demek Bet'cm, ben ne gne duruyorum... diye bunun iki eline birden sarldm. Aman ekil... Benim dediim yle deil, diye anlatmaya balad: Ben sana organizatr erkeklerden szedi-yorum. Hani nerde? Var m ylesi? Her konuda geri kaldmz gibi, bu konuda da ok geriyiz. Bak sana biey syliyeyim. Sirklerde filan yle gzel kzlar grrsn ki, aar kalrsn. Hatt tezghtar, sekreter yada surda burda alan ne kadar gzel kzlar vardr. yle gzel kzlar ki, o nl film yldzlar, tiyatro oyuncular filan, bunlarn yannda hi kalr? yle gzel bar kzlar, konsomatrisler, nc snf danszler vardr ki, o byk film yldzlar, onlarn gzellii yannda vzrt... Peki neden byle oluyor? Ziyan olan onca gzel kz arasndan ancak yle byle gzel olan biri sivriliyor. Gerekten de dedii doru. / Tia o zamana kadar bunu hi dnmemiim. Herhalde yetenek ii, dedim, kimisi yetenekli olup baanya ulayor, kimisi yeteneksizlikten ykselemiyor. Yalnz gzellik ne ie yarar, yetenek olmaynca. Bet klhanbey karyd. Hadi ordan be... dedi, yetenekmi! Ne yetenei be! O yldz diye parlayan karlarn bizden farkl neleri var? Yoksa bir yerlerini gml389 yorlar m? Yoksa ku mu konduruyorlar? Olum, oralarda organizatr erkek var, erkek! Nerde bizde yle erkek. Houna giden kenar, kyda kalm biraz gzelce bir kzn elinden tuttu mu, hop kz yldz yapyor be...

Eline geirdii kadn mehur ediyor, hangi kzn elinden tutsa, kzn yldz parlyor. te bizim talihsizliimiz burda; biz yle erkeklerin eline demedik. Bir Amerikal organizatrn hayatn okudum, atm kaldm. Ayol adam, eline geirdii kadn mehur etmi. Hele bir Fransz var, elini tuttuu kadn yldz yapyor. Yldz, yldz diyoruz; bu yldzlan kim yapyor yldz? Onlann kendilerine kalsa, maaza tezghtan bile olamazlar. Yetenekmi!... Bizim kzlarmzda ne yetenek var ama, yeteneklerini ortaya koyup gsterecek erkek nerde, nerde o erkek? Amerikal organizatrn hayatn okurken rendim; adam, sokak kzlarn ahp gzellik kraliesi mi yapmyor, artist mi yapmyor, milyoner mi yapmyor... Peki,- nasl yapyormu Bet'cm bunu? diye sordum. Btn i, mehur edecei kadnn zerine dnyann dikkatini ekmekte, dedi. Bu adamn yle numaralan yle bululan var, insan ap kalyor. Anlatmakla olacak gibi deil ki... Kadn reklm dedin mi, bu adamn stne yok... Aaaah ah! Bizde erkek nerdeee? Basbaya hakaret ediyor. Artk dayanamadm. Biz erkek deil miyiz yani... dedim. . Bana iyilik edecek yle bir erkek bulsam... deyip iini ekti. Emret, ben varm.*.. dedim. 390 Elimi avucunun iine ald, gzlerime dald. Sahi bana bu iyilii yapar msn? dedi. Bu Bet'te yle biey, yani nasl diyeyim bilmem ki, yle biey var ki, parmaklarndan etime elektrik geti sandm, iim bir ho oldu. Canba stne, seve seve yapanm... dedim. Zor deil, dedi, bir kk numara... Ben bu numaray da, sylediim o Amerikal organizatrn hayatn anlatan kitapta okudum. ' Tek senin gnln olsun, hangi numara olsa, ka numara olsa yapanm. Syle, neymi o numara? imdi sylemeyeceim dedi, Sean Corney geldii gn, sen de otelde olacaksn. Ben sana ne yapacan ancak o zaman orda syleyeceim. imdi sylesen, ya yapamayacam bir nu-maraysa... dedim. Yaparsn, ok kolay... dedi. Bir kadeh daha alr msn? Hay yaa!... erefine!... Yani vallayi sana kanm snd ha... Evet... Nerede kalmtk? Tamam... Sean Corney'in gelecei gn Bet bana, Sen havaalanna gelme, otelde bekle dedi. Ne derse yle yapyorum. Otelde bekledim. Havaalannda olanlar sonradan duydum. Sean Cor-ney'i karlayan hayranlan, az kalsn onu terminalde paralyorlarm. stnden, hatra olacak bir para koparabilmek iin yle bir saldrmlar ki, adam paralanmaktan polisler zorla kurtarp karmlar. Sean Corney oradan kurtuldu ama, burdan zor kurtulur. Asl hatra merakls dii saldrganlar otelde bekliyorlard. Evet, ben alt salonda oturuyordum. Salon ok kalabalkt. Birden bir kouma, kama, kovala391 ma oldu. Ben o srada dalgn olduumdan deprem oldu da, ondan insanlar kayor sanarak kapya doru atldmsa da, insan gvdelerinden rlm duvar' ap gemenin imkn yok. Brak kap savumay tersine, beni itip teyana attlar. nsanlar birbirlerini eziyorlard. ten, kakan, den, kalkan, bir anababa gn. Bir adam nlerine katm kovalyorlar. Adam kasa iyi, arkas duvara dayanm, zavall kaamyor da... Sen bendeki dalgnla bak yahu, ben o kovalanp kstrlm adam, bir otel faresi, hrsz uursuzun biri sandm. nk yapan, elini atan, adamdan biey koparp alyordu. Ben adam dvyorlar sandm. Eh mademki, bizim seviyemizde bir adam deil, zarar dokunmu bir kimse, ben de herifi bo evirmiye-yim dedim, adam yuvarlana devrile nme gelince, yaallah deyip bunun enesine bir yumruk da ben salladm. Ben o yumruu indirir indirmez, oradaki kadnlar. Hay elin, knlayd... Allah cezan versin... Ellerin krlsn!... diye bedduaya balamadlar m! Meer, benim enesine yumruu indirdiim adam, bekleyip durduum Sean Corney'mi. Oradaki kalabalk da, adamn elbisesinden, kravatndan, gmleinden hatra olarak bir para kopar-, mak iin stne atlmlar. Ah, o ne grlecek manzarayd... Kyamet kopuyor, kyamet.. Zavall Sean Corney, cann asansre atp kurtulmak istiyorsa da, ne mmkn, asansrn kapsna dayanmlar, adam brakmyorlar. Bakt ki kurtulu yok, adam bu sefer ver etti kendini merdivene doru, bir kou tutturdu. 392 Ama bouna... nn kestiler. Birisi elme mi takt, yoksa aya m kayd, o nl artist, merdiven halsnn stne kapakland. O yere kapaklannca, onca kalabalk adamn stne bindiler. Adam altlarnda kayboldu.

Tapas alm ieden ampanya taar gibi, biyandan insanlar fknp kpr kpr kprerek tayorlard. Yalnz aradabir, bir cayrt sesi geliyordu. Sonradan anladma gre, kartal penesi gibi, adamn amarlarna yapp ekitirip yrttka, o cayrt sesi ordan gelirmi. Birara. yle oldu ki, izgi romanlardaki karambol sahneleri gibi, adamn tepesine ullananlar birbirlerinden seilmez oldu. Yalnz aradabir havada bir bacak, kadn iskarpini filn grlyordu. Neden sonra,, onca insann altndan, canl bir yaratk kalkt, ama insan desem insan deil, hayvan desem hayvan deil, yolunmu hindiye dnm bir yaratk... Yani, anla artk, Sean Corney denilen nl artisti ite o hale getirmiler. ki dakika iinde adamn stndekilerini para para edip anadan doma soymular. Yahu, grmesem inanmam, herif rlplak da, orasndan burasndan, yrtlp da stnde kalm bez paralar sarkyor. Bildiin gibi deil, herif hurda hurda... Ayakta biriki salland, gene ykld. Bir daha dorulup dikildi. Elleriyle mstehcen yerini rtmeye alp-nk tam rtemi-yordu plaklar kampnda gezer gibi basamaklar kt gitti. O giderken, bir alktr koptu ki, meclislerde bile byle alk duyulmamtr. Benim anladm, inleye inleye merdiveni kan Sean Corney, eer stne saldranlara kar koymaya kalksayd, adamn elbisesini, amarn didik didik etmekle kalmazlar, etlerini de para para koparp, kpekbal srsne dm insann iskeletine e393 virirlerdi. yi ki, adamcaz kar koymayp teslim oldu da, elbiseyi, aman verip plak kaldysa da, tatl cann, hayranlarnn elinden kurtard. Sean Corney merdivenden karken, aada durup alk tutan bayanlara, ekitirip koparlacak baka bieyi kalmad m, haydi davrann, dedimse de bana aldran olmad. Sean Corney'in hatra merakls hayranlarndan kiminin elinde, orabn koncu, mendili, kimisinde fotinba, kimisinde boyunba yada gmlein yakas... Kimisi de yalnz bir dme kapabilmi. . Neyse, onca kadn, kz durulup dald. Saatime baktm, be. Eyvaaah! Bet bana, tam bete Sean Corney'in basn toplants yapacam, orada benim de bulunmam sylemiti. yi ama bu adamcazn basn toplantsna gidecek hali yok ki... Otelde basn toplants yapcak olan yere gittim. Gazeteciler, fotoraflar, radyocular, televizyoncular, hep orda... Bet kt karma, Nerde kaldn, nerdeyse Sean Corney'in basn toplants balayacak... dedi. O basn toplants biraz zor balar, dedim sende eer Bet bir parack acma varsa, bir cankurtaran artr, u zavall adam ilkyardm hastanesine gtrrsn. Zavallnn sa kalacam hi sanmam. Ne oldu?... diye sordu. Daha ne olsun... diye balayp olan biteni anlatrken, Bet kkr kkr glyordu. Glecek ne var bunda Bet? Ah, ah... Bizdeki kafa. Onca yl yksek sosyete iinde srttm de, daha bilmediim ne numaralar varm. 394 Bet, O sana sylediim Amerikan organizatrnn hayakn anlatan kitab okumu olsaydn, sen de artk bayatlam bu numaray bilirdin... dedi. Yahu, ne kitap okumas, ben gazeteyi bile zor okurum, iim sklr. Gene o zamanlar, gazetelerin spor sayfalarn, dedikodu yazlarn azok okurdum, imdi hi okuyamaz oldum gzlerim de bozuldu... Yani, sana yle bir sndm ki... bu kadar olur. Hadi erefine! Afiyet olsun... Haa, evet... Nerden kalmtk. O numara... Sean Corney diye havaalannda, terminalde, sonra benim gzmn nnde otelin giri salonunda stne saldrp elbisesini, amarn paraladklar adam var ya, ite o adam Sean Corney deilmi, Sean Corney'in dublorym. Ya.. Bu da Amerikan organizatrnn numarasym. Bu dublrler, yerine getikleri adamlara ok benzerlermi. Tpk da onlar gibi giyinirlermi. Byle durumlarda, o dublrler halkn nne karlarm ki, hem asl artistin can kurtulsun, hem de hayranlarnn cokunluu giderilsin... Bak, bak sen yahu... Hatta, bu artistlerin ajanlar, artistin zerine saldrsnlar, stn ban paralasnlar diye zellikle halk kkrtrlar, bu i iinde paral adam kullanrlarm. yle ya, hayranlar bir artistin stn ban paralyor da, hatra diye kopard paavralar saklyor demek, o artist ok deerli, ok ilgi gryor demek... Btn bu dalavereleri, ite o organizatrler yaparlarm. Kadn artistlerin dublrlerinin durumu ok daha zormu. nk, ajanlar nden saldrp kadn dublrn elbisesini yrtarak halk da bu395 na kkrtnca, halk da bir saldrya geti mi, artk nlemezler, rlplak kaldktan sonra bile kadn dublrn orasndan burasndan, neresi ellerine geerse etinden et koparanlar bile olurmu. Zavall kadn dublr, cyak cyak banrm. O zaman anladm ki, Bet'n erkek organizatr zerine syledikleri ok doruymu. yle ya, biri yldz, br de o yldzn dublr... kisi de birbirinin tpks. Birisi organizatrn eline geip yldz olmu, br

organizatrn eline geemedii iin zavall bir dublr olarak kalm. Srasnda cann bile tehlikeye koyuyor, ekmek paras iin... Bu Sean Corney'in dublr var ya zavall dublr hayranlarndan dayak yer, stba yrtlrken, gerek Sean Corney'~de gizlice ta' uaktan indiin-denberi hibir saldrya uramadan gelmi, otelin arka kapsndan girip dairesine yerlemi. imdi de nerdeyse basn toplantsna gelecekmi. Zavall dublr de odasnda inleyip dursun, yarasn beresini illasn... Gerekten de az sonra Sean Corney bulunduumuz salona geldi. alacak ey, belki de hi almayacak ey, tpk dublrne benziyor, daha dorusu dublr tpk buna benziyor. Biz basn toplantsnn sonuna kadar orda kalmadk. Bet'le ktk. Bet bana, Senin grevin bu geceki elence srasnda, dedi. Nedir? diye sordum. Gene sylemedi. Grevimin ne olduunu tam grevimi yapacam sra syleyecekmi. Sean Corney erefine verilecek gece yemeinde herkes bulunamyordu. Ancak yksek sosyetenin de en kaymak tabakas davetliydi. Ben', de, 396 Bet oraya davet ettirmiti. Hey gidi gnler hey... Daldk gene eski gnlere... yi ki geldin de sordun bunlar... Vallahi yani samimiyetimden haaa. nan olsun. Sana ruhum snd birden... Salna, erefine! Evet? Nerde kalmtk? Tamam... Gece toplantya geldim. Benim de o zaman rzgrm var haa... yiyim, girdim salona. Onca kadn var salonda, ilk gze arpan hangisi biliyor musun, Roza Raziye. nk, yle mcevher takm taktrm ki, lts insann gzn alyor. Bir baknca gz kamayor. Bakmamak da elde deil. nk, kadnn her yan projektr gibi panldadndan ister istemez gz ona gidiyor. Sandan trnana her yerine yle talar takm ki, bir yanma dnnce talarn biri krmz, biri san, biri yeil parlarken te yanma dnnce yeili pembe, krmzs sar, ans mavi parlyor. Her kmldaynda, kadnn boncuklannn, pullarnn, talannm, mcevherlerinin renkleri de deiiyor. Yanardner, menevili, renk renk, donanma gibi havay, fiek gibi, yakamoz gibi, emebkua gibi bir kadn... Yani Raziye tam yapm numarasn, onun yannda btn kadnlar snk kalyor. Bet, imdi sana grevini veriyorum, dikkat et! dedi. Gzm kulam onda. -Deniz'i gryor musun? dedi. Hayr, gremiyorum. Nerde? '. Roza Raziye'nin pmltsmdan baka hibir kadn grnmyor ki... Deniz'i gsterdi. Kzn zerinde camgbei mavisi bir tuvalet vard. Tuvaletin srt, kuyruk397 sokumuna kadar akt, poposunun iki kanadnn-ayrm izgisinin balangc bile grnyordu. nden de gs, ukur bitimine kadar akt. Hani ki meme aras, cennete giden yoldur diye bir trk vardr ya, Deniz'in gsleri de, cennete giden yolun bana kadar ortada. Deniz'in yalnz gsten aas, kalalar tuvaletle skskya rtlm, ama yle sk rtlm ki, plak olsa ka para eder. Vcudunun yandan ok yan plakken, bir de eldiven giyinmemi mi, hem de eldivenleri dirseklerinden yukarya kadar. Bet, Adm adm Deniz'in arkasndan gideceksin, dedi. Gzn de bende olacak. Ben sana iareti aktm m, tamam, sen hemen Deniz'in tuvaletinin eteine basacaksn. te senin grevin bu kadar... Kuzum, sen anladn m bundan biey... Vallahi o zaman ben de anlamamtm. Eteine basacam da ne olacak? dedim. Sen tesine karma, eteine bas, yeter... dedi. Beni ald bir merak... Acaba ne olacak? Ben dtm Deniz'in arkasna, glgesi gibiyim, kz ner-de, ben orda... Hatta birara Deniz kzd da, Sana szveriyorum, Sean Corney burdan gitsin, o zaman evleneceiz. Ama imdi ne olur, arkam brak... dedi. Azkalsn yutacaktm ha... Ulan, bu Deniz'in bize kanc kaz be... Kral gitsin evleneceiz... Milyoner gitsin evleneceiz... Be deil, on deil... imdi de bu herif gitsinmi, evlenecekmiiz. Bu gider, bakas gelir. Bu heriflerin kk kurumaz ki... Salonun geni duvarnn ortasndaki iki kanat398 l byk kap ald. Odadan Sean Corney kt. O kadn milletini bir grsen, hepsi birden mayt kald. Artist biriki ey syledi. ildi. Oradaki btn kadnlarn gzleri Sean Corney'de; Sean Cor-ney'in gzleri de Roza Raziye'de. Zavall adam, Roza Raziye'nin stndeki l l talar gzlerini aldndan bakasna bakamyor

ki... Hatta orda-kiler, Sean Corney'in filminde oynatmak iin Roza Raziye'yi setiini konumaya bile baladlar. Yeniyor,, iiliyor, dans ediliyor. Ben; Deniz'in etei dibinden ayrlmyorum, nereye gitse onun bir adm gerisindeyim. Gzm de hep Bet'de. Ne zaman iaret verecek de, Deniz'in eteine basacam diye tetikte duruyorum. Sean Corney yannda bir adamla Deniz'e do-.ru geliyordu. yle anladm ki, Deniz, Sean Corney'in kendisini dansa kaldracan sanmt. Belki, gerekten de yleydi. Deniz de, ona doru yrd. nl artistin bir kzla dans etmesi, onu filminde oynatacana iaretti. Deniz kendinden gemiti. Sean Comey gelir, Deniz de ona doru ilerlerken, Bet iareti verdi bana. Ben hemen, Deniz'in eteine bastm. Allah Allah!.. Yahu, grlmemi biey bu... Kendim tank olmasam da birisi anlatsa, dnyada inanmam. Hani karanlk bir odaya girersin de, elektrik dmesini evirince nasl oda birdenbire aydnlanr, yada tersi elektrik dmesini evirince nasl aydnlk oda birden kararve-rir, ite tam yle, ben Deniz'in eteine basar basmaz, sanki bir dmeye basmm gibi, kzn stndeki o camgbei mavisi tuvalet birdenbire aa syrld, ama tam birdenbire... Kzn iinde de, hi, ama hibiey yokmu. Deniz, ayandaki iskarpinle.ayakta ylece rlplak kalakald. MaV vi tuvalet iskarpinin stne yld. Yani erkek olarak bizler olsak, o durumda app kalrz. yle deil mi? Bet'n hakk var. Amerikan erkei baka. Sean Corney, Deniz'i karsnda Havva Ana'nu kzlk zamanlarndaki pozda grnce, birden ceketini fora edip Deniz'in srtna atmasyla, hzla kapt, az nce kt kapy ap kzla birlikte ieri dald. Biz orda o kadar insan, app kaldk. lk sz, Bet'ten kt. Bet, yksek sesle, Tamam, dedi, Sean Corney'in setii kz belli oldu... Bet bunu der demez, bir lk koptu. Bir de baktk l atan Roza Raziye yerde, baylm... Yahu, u yksek sosyetede ne dmenler dner be... Eski dertlerimi depretirdin yahu... ek al-lakma... ek be!... Yani Ben... imdi var ya... Seni sevdiimden anlatyorum ha... Baka saman olsa, milyon versen anlatmam. Kafay buldum da ondan... Ha, ne diyordum. Roza Raziye, yerde yatyor, baylm. Neler olup bittiini sonradan rendim. Bu Deniz'e yle aksak tuvalet giydiren Bet'm. O tuvaleti, eteine basar basmaz srttan decek biimde zel olarak Bet diktirmi. Bet de okuduu o Amerikan organizatrnn hayatn yazan kitap var ya, onu Deniz'e okutmu. O kitapta, bir kzn artist olmak iin nasl dikkati ekecei anlatlyormu. Bunlardan biri de, bu tuvaleti fora edip kalabalkta plak kalma numaras. Sean Corney, filminde oynatr diye, Deniz bu numaraya tav olmu. Peki, bana ne oluyor yahu... Ben ne enayiyim 400 he... Ulan, insan kendi evlenecei bir kz, elin he-lifinin nnde, yapraklan soyulmu marul gbei gibi ortada brakr m be... Kafa ite! Bet'n bana att kazk. Roza Raziye'riin baylmas da kskanlktan. Kadna bak yahu, z kzn kskanyor elin herifinden. Neden mi kskanyor? Yahu, filmde oynamak iin kendisi o kadar hazrlanmken, Deniz bir soyunma numarasyla herifin dikkatini ekti. Yani, kz oynayacak filmde, kendisi oynamayacak. in iyz daha da bakaym. Bu Roza Raziye, bir zamanlar Bet'e bir kazk atmm. Bet de, kazk nasl atlr, ben sana reteyim diye uzun zamandr kuruyormu. Sonunda bunu yapm.. Anasn kzma dman etti, daha ne olsun... Bu kadar olsa gene iyi. Hani Sean Corney filminde kendisiyle oynayacak kadn aryordu ya, o kadn beenmek iin buraya geldi ya, gazetelerde kan bu haber de Bet'n uydurmasym. Peki benden ne istedin Bet? Neden bana bu ktl yaptn? diye sordum. Ben sana iyilik yaptm, dedi, nasl olsa Deniz seninle evlenmez... Sen de ondan umudunu kesersin de belki bir i tutarsn... Doru... Geti o gnler; gemie mazi, yenmie kuzu derler. Yok. Bet sylemiti. Sosyete senin gibilerini safra gibi atar demiti. Dedii oldu. Sonra Be-t' grmedim hi... Zengin bir morukla evlenmi diye duydum ama grmedim. Bana m? Yoo, beni bo evirmedi dorusu... Yani... Eski gnler ite... imdi o gnleri yeniden yayor gibi oldum, bilmem anlatabiliyor muyum... nsan eski gnlerini... Tuh be... Yani 401 1 imdi bilmem ki... elim... Peki, nasl istersen... Msaade senin... Bam stne... Her zaman beklerim. KED ANASI YANPR KART Afedersin, yani, ben seni polis sanmtm da, annadn m... nk her akam, her akam buraya damlyorsun, annadn m, kendikendime sivil polistir muhakkak dedim yani, afedersin... Ahlk zabtasndan

olsan annadn m, gelip burda oturmazsn her akam. Ahlk zabtas olsa, baskn verir, annadn m, ya kk kz arar, sonacma vesikasz artis kan, konsomatris filan arar... Ya tutmayan kz bulursa dkkn kapatr, vesikasz kan buldu mu haydi zhrev hastalklara... Ben zaten dkknmda onsekizden kk kz kullanmam. Neme gerek... alacaksa, iki yalanc ahitle mahkemeler ne gne duruyor yani... Bedava deil, biz burda para veriyoruz. Sonra sen abicim, buraya gelip, kadn-kz dalgasna da yatmyorsun... O kadar zamandr geliyorsun gzm sende, hibir kza asknt olmadn... Sende kan tavlamak da yok. te o zaman, bu olsa olsa polistir dedim. Ben abicim kanunsuz i yapmam, annadn m... nkm, insann her dayim ba belya girer... Baskn yapar ahlk zabtas tak kapatr ban... Doru dii mi yani? Benim banmda alan kadnlarn hepsinin artta vesikas olacak, aylk muayene czdan olacak... Var yle haybeden barlar, pavyonlar, affedersin, sokaktan kz toplarlar, doldururlar dkkna... Yok abi, bende yok... Bende o biim iler yok abi... Bakma sen benim banm kktr, ara sokaktadr, ama bin bereket, iim kyaktr. 402 Kim dedin? Senin aradn kany bildim abi. Sen kedi anas Yanpiri Kan'y anyorsun. O'duro... Ona burda Yanpiri Kan derler. Ben ok acrm garibe yazktr, annadn m... Ama sokmam dkknma. Banmn eiinden admn attrmam. Giremez buralara... nkm, neden, pis be, pis be abicim. Afedersin suratna baklacak gibi deil yani... Bizim buras afedersin, kibar bir yerdir ne de olsa. Bakma sen yerimin ara sokakta bir kk bodrum olduuna... Kzlanmz ok temizdir ve herbi dayim kibar takmndan, efendiden mterimiz vardr. Sokmam o sebepten kedi anasn buralara. Yanpiri Kan'ya kedi anas derler. Kedileri ok sever de... Ama ok acrm. Gelir her gece buralara, aanoz gibi yanpiri yanpiri, yuvarlana yuvarlana, de kalka gelir. ok sarho be abicim... ekilmiyor yani afedersin... Renkli ispirto iiyor, annadn m... Azna kibrit alevi tutsan parlayacak... yicene dm, annadn m... Btn burann polisleri tanr onu... Polis ona sesini karmaz, birey demez. Gariban ite... Lkin ok kfr eder, ama bildiin gibi kfrler deil abi... Az bozuk ve ok pis... Kime olsa basar kalay, afedersin, annadn m... Ama boubouna svmyor haa, para karlnda. Herkes bir yol bulmu onun yolu da bu, svmek... Eline toka ederler birka lira. Hadi Yanpiri Kan, una sv! derler, sver. Hadi Yanpiri, filancaya sv! Alr mangn, sver. yle sunturlu sver ki, yle bir gamatoyu basar ki, ne yakas almadk kfrler abicim, hi duyulmam... Kfr icat eder namussuz. aar kalrsn. Aslna bakarsan, herkes bir yere, birine, bir makama kzyor, svmek istiyor; ama svemez ki, svse ba belya girer, yakalar polis. Haydi delie! Onun 403 iin, bu garip Yanpiri Kan, svmeye korkan bizim dleklerin yerine vekleten sver. Her emek, para karl abicim. Akam oldu mu, gelirler buralara, sokak aralarnda Yanpiri Kan'y arar bulurlar. Al u paray, u makama! Tamam m, tamam... Polis ona biey yapamaz. Ne yapsn polis? Kar deli yahu... Deliye ne yaplr, deliyle baedilir mi li... O sverken, polis de duymazdan gelir. yle ya, byklere, ilerigelenlere svlrken duymu olsa, zabt mabt tutmak lazm... u lazm, bu lazm... Neme lazm, bizim polis Kzm, iyidir aldrmaz, duysa da duymaz... Polisler, onu duymamak iin, o kfrederken korkudan kaarlar. Kaarlar ama, Yanpiri Kar sverken de bir yere gizlenip ksks glerler... Yalnz insanlara deil svmesi, af edersin, byk yerlere, yksek yerlere, hepsine... Ka kere yakaladlar bunu. Tktlar delie, sonra attlar tmarhaneye... Ama zararsz deli, brakyorlar gene. Memleketteki btn zararsz delileri tmarhaneye kapatsalar, memleketin giri kapsna Tmarhanedir diye levha asmak gerekir. Onun iin ikidebir yakalayp yakalayp tmarhaneye gndermekten polisler de bkt, annadn m, nkm bugn gnderiyorlarsa tmarhaneye, ertesi gn kp geliyor. Artk herkes alt, imdi bo veriyorlar. Belkim polisler de holanyorlardr onun svmelerinden... Holanlmayacak gibi deil abicim, bir dinlesen baylrsn... Herkes kendine gre bir yere eyetmek istiyor ama, korkusundan edemiyor, veriyor Yanpiri Kar'ya paray, ona eyettiriyor. Yok-sam sen de onun iin mi aradn Yanpiri Kan'y abicim?.; Nerdeyse gelir. Bu gece ge bile kald. Ver paray; istediin en yksek yere sabaha kadar ba404 ra bara svsn... Deli meli ama, para hesabnda senden benden akll... Para hesabndan akyor haa... Kendine gre de bir tarife yapm. Svdrecein yerin byklne gre para alyor. una svmek u kadar, buna svmek bu kadar... Diyelim herif geldi svdrecek de gnln serinletecek. Yanpiri Kar O kadarck parayla olmaz, o yksek yerin itibar var! diyor. Hadi bakalm on lira daha ulan! diyor. Yani, hak gzetiyor kan, annadn m... Sonra abicim, oricinal kfrler daha pahal... Yeni icat kfrleri oldu mu, tarifesi ykseliyor. stiye-ne gre de uzatyor. Paran ne kadarsa o kadarlk svyor. Al u paray, benim iin una be dakika sv! Tamam. Yanpiri Kan sverken, buralarn bir grsen, yle kalabalk olur ki... Paray m? Paray abicim, ikiye yatrr, renkli ispirtoya, araba... Renkli ispirtonun iine girip banyo yapsa o kadar para bitmez. Paralan savurur, ona buna verir, gariban ocuklara filn... Sonra kedileri, kpekleri ok sever abicim. Her semtte, o semtin krk elli sokak kedisini kpeini besler. O sokak kedileri, sokak kpekleri de, affedersin, onu tanrlar yahu... Yanpiri

Ka-n stanbul'un neresine gitse, tanr onu kediler, kpekler, arkasna taklrlar.. Bir grsen, nde kedi anas Yanpiri Kan, arkasndan sryle kedi, kpek... Onlan doyurmak iin stanbul'un sokaklarn sabahtan akama kadar dolar durur, gece olunca gelir bu ara sokaklara, bar, pavyon nlerine, sve saya para kazanr. Polis mi? Biey yapamazsn ki, zati Allah vurmu vuraca kadar, annadn m... Yanpiri demelerinin sebebi, bir yan hi tutmuyor fukarann... 405 Bir yann srkleye srkleye geziyor buralarda, annadn m... Eskiden bukadar arpk deildi be abicim, gittike arplyor. Bir kolu hi tutmaz mesel... Allah vermesin, bunda yle bir hastalk varm, milyonda bir kiide ancak olurmu... Yani bunun kemikleri gittike ilemez oluyor, tutuluyor. Sonunda, hibir yeri oynamayacak, hep tutula-cakm... Eskiden, biraz biraz topallard, o kadar... imdi, vcudunun bir yanyla, br yann ekip tayp srklyor... Kendi kendinin hamal olmu... Tutmayan yanlan, tutan yanlarndan daha ok. Kolu tutmaz, boynu eri, ayann biri bklm... Bu k kyamette yatar sokak ortasna, amurlann iine, afedersin, sanki kuty yatak-taym gibi.. Basar gamotoyu... Polis ne yapsn bylesine?... Demek imdi sen onu anyorsun?... Allah Allah. Nasl bulamadn bunca zamandr buralara gelip gittin de... Valla, atm. Her gece gelir buralara. Bekle biraz daha... Nerdeyse, tak, der... Na-ras, kendinden nce gelir... Basar, analarn av-ratlann diye... Yedi gelmilerini, gemilerini diye, afedersin... Eiktekini, beiktekini diye, afedersin... Ebesini, bebesini diye, afedersin... Soyunu so-punu, kzn, ksran diye, afedersin... Babasnn arap anan, anasnn tngrt bezini diye, afedersin... Bilmem ne pcuklan diye, onun bunun ocuklar diye, afedersin... Zamannda gzel kanym haa, bilenler var. Hatta bir zamanlar bir evde alyormu da millet evin kapsnda kuyrua girermi onun iin. Ben duyduumu syledim, onlann yalancsym. Bunlarn sonu byle ite, annadn m... Sen imdi mutlak onu grmek istiyorsun ya406 ni? Lzm sana? N'apcan yahu? Yani afedersin, sen sordun da ondan... Svdrmek iin mi? Bie-yinizi filan m yrtt? Ama yoktur yle huyu, olsa duyulur, duyardk... nk, bizim buralarda insann her eiti bulunur, o sebepten insann foyas ipliinin boyas abuk kar, annadn m... Yaa... Hem atm, hem sevindim be... Akraban oluyor demek? Ondan anyorsun? yi be, vicdanl delikanlymsn. Allah tuttuunu altn etsin. Madem akraban, al u kadncaz da kurtar buralarda srnmekten annadn m... Belkim de bir hastaneye yatnrsn mesel, tedavi ettirirsin... Belkim darlacezeye... ok bir sevaba gireceksin o zaman... Sana doru sylemiler, buraya gelirdi her gece... Bizim buralardaki barlarda, pavyonlarda alan konsomatrisler, danszler filan ok severler Yanpiri Kar'y, enok onlar para verip svdrrler. Kimi zaman onlardan para bile almaz, dertli kzlann yreklerinin atei snsn diye,, sevabna sver... Bak imdi ben de merak ettim yani... Neye gelmedi, b akam gecikti... N'oldu kadna be... Yoksa bir yerde... Hay Allah... Kurtulmutur o zaman fukara, annadn m... Acaba dn gece gelmi miydi? Yatacak yeri yok, snacak, bannacak yeri yok. Heeeey ocuklaaar!... Ulan dn gece Yanpiri Kan gelmi miydi buralara? Ne? Beon gecedir grnmedi mi... Vay anasn! Bak abicim, epeydir buraya da gelmiyormu. Ben farknda bile deilim de, sana da bouna gelir dedim. Ne bileyim abicim, her gece gelirdi be... Tek dkknn nnde barmasn da gitsin kan diye, baz da ispirto mangrn ben verirdim ha... Neme 407 lazm abi, bilmezler, karya benim para verip byklerimize filan svdrdm sanrlar, bam derde girer... Hepimiz svyoruz ama, iimizden. Ne demi atalarmz, ibadet de gizli, kabahat de... Ben yle gsterilerden holanmam, annadn m? Sverim, ama ben bilirim, iimden... Mutlaka grmelisin... Dur, onu bizim kzlara soralm; bizde alan kzlar belki bilirler yerini... araym da Ayten'i. nk Ayten her gece sv- , drr, bairtrd onu... Ayteeen, kz Ayten!... ktn yere mi girdin ulan, nerdesin? Hah, bak Ayten sana biey soracam. Gel otur yle kzm. Senin her gece para verip barttn Yanpiri Kar var ya... Tamam. te bu arkadamz, ok bir nemli i iin, Yanpiri Kar'y aryor. Yerini biliyor musun? Nerde kalyor o? Bak namussuza, demek bu delikanly her gece bizim bara kendin iin geliyor sandn ha?... Yoksa gzne mi kestirdin delikanly? Biz ona Yanpiri Kar'y bulalm, o gene gelir bize her bi dayim, yle dii mi abicim?... Aynasz deil kzm, yardm istiyor bizden. Yanpiri Kar'y aryor. Anam avradm olsun aynasz deil be... Yanpiri Kar'ya iyilik edecek.. Haa, tamam, imdi anladm: Ay ten'in dedii doru... ngiliz Konsolosluu'ndan aa o yokuun banda her akam kedilere cier datyormu. Evet, ben de grmtm orda... Nasl olsa gelir oraya, bulursun. Yahu, u Yanpiri Kar iyi yrekli be... Bouna karya Kedi Anas dememiler. Bu gece gelsin buraya, namussuzum,

koca ie ispirtosu benden. Syleyin ona her gece urasn bizim vestiyere, benim hesabmdan nafakasn alsn... 408 Ama bizim kapnn nnde svmek yok, yasak! Gitsin, baka yerde svsn. Evet abicim, mutlaka ordaki kedilere her akam cier verirmi. Bulursun. Yarn tamam m? Orda yolunu bekleyen kedilerle birlikte, sen de Yanpiri'yi bekleyeceksin. Eer ben de buralarda grrsem alakorum hi merak etme. O i tamam. Bizim btn kzlara sylerim imdi. Dii mi ki sen, bu insaniyetlii gsterip, o zavally buralarda srnmekten kurtaracaksn, tamam abi... Annadm m, tamam diyorum sana... . Glegle arkadam, gene gel bekleriz, Buras senin yani. Ben de ok severim kedileri. Evde kedi var. Ulan aferin kadna, vay Yanpiri Kan vay. Bouna deil, iim snmt karya... Glegle arkadam, glegle... BR GAZETE HABER Bir tanklk iin milyonlar verilecek. Gnlerdenberi gazetelerde kan bir ilna gre, bir yla yakn bir zamandr aranp da bitrl bulunamayan bir kadnn sasa bulunduu yeri, lmse ldn bildirip tanklk edecek olana, ancak ryalarda grlebilecek bir servet verilecektir. Olay yledir. Msr'da len Trk asll Hasan adnda bir milyoner, vasiyetnamesine gre, toplam olarak yirmi milyon dolar olduu hesaplanan menkul ve gayri menkul mallaryla btn parasn, zmir'in Balka adl bir kyndeki kardeinin Gll adl kzma brakmtr. Gll ise, alt yalarndayken kasabann hkmet tabibine evltlk olarak verilmi, hkmet tabibinin kasabadan ayrlma409 smdan sonra da Gll'nn izi kaybedilmitir. Aradan krk yl getikten sonra, Gll'ye Msr'daki milyoner amcasndan yirmi milyon dolar miras kald anlalnca, Gll'nn kynde yaamakta olan onbe kadar akrabas, Trkiye'nin her yerinde Gll'y aramaya koyulmulardr. Btn aramalara, gazetelere verilen ilnlara ramen bulunmaynca, Gll'nn hayatta olduundan yava yava umut kesilmeye balanmtr. Gll'nn lmyle, ona kalan yirmi milyon dolar tutarndaki miras, onbe akrabasna intikal edecek ve akrabalar arasnda hisseler bllecektir. Ancak bunun iin de, miras dvasna bakan mahkemenin Gll'nn ldne dair resm belgeye dayanarak bir karar vermesi gerekmektedir. te bu belgeyi elde etmek amacyla miras akrabalar, gnlerden beri gazetelere verdikleri ilnlarda Gll lmse, onun ldne tanklk edecek olann da, mirastan kendileri kadar hisse almasn, verecekleri noter senediyle salayacaklarn bildirmektedirler. Bu durumda Gll'nn ldn bilen, ama bugne kadar da mracaat etmediine gre," milyonlarn sahibi olduunu bilmeyen bir talihsiz talihli, iimizden herhangi biri gibi, aramzda yaayp durmaktadr. STER ALARIM, STER YNE ALARIM Ge pisipisi... ge canm ge... Ulan, sen nerden ktn ortaya? Bu da bu akam kt. una bak hele... l canm, al, al, hadi... Ulan kaptrmasana, namussuz... Ne arszsn ulan tekir, koca tekir... Bok ye! Senin nne attm ya ulan... lle gzn ba-kasnnkinde... Agzl... Agzl boksoyu... At410 lamayn ulan stme, paralayacaksnz beni be... Durun, veriyorum ite, hepiniz doyacaksnz... Pamuk, dur bakalm yle, sen o kadar ok yeme, kusarsn gene... Ben sana yarn akam kaynam cier getireyim canm. Korkma anam korkma! Ara-aaap, miskin arap, uyuz arap... Gebereceksin uyuzluktan... Pis uyuntu! Sana da yarn akam merhem getireyim namussuz arap... Ulan Sarman, brak ununkini... Ne var be, ne istiyorsun? Baucumda durmu neler syleniyorsun? Mahmut mu? Ne? Kim Mahmut? Al voltan.'.. Ben Mahmut diye birini tanmyorum... stemem, rahat brak beni! ek ulan araban... Benim yienim filan yok... Al voltan diyorum be, bel msn ulan sen? Annen mi? Anandan, danandan bana ne ulan?... Balarm imdi anandan, avradndan, ls kandilli... Tir ordan... Ge kzm, ge benim Sarmanm, ge canm... Pa-muunkini kapma da, al ite sana... Daha var torbada be... te nnde duruyor, alsana yavrum... Kr msn be... Agzl pisboaz! eksene bamdan yahu... Nerden geldin? Balkac ky m? Neresi oras?... Nerden gelirsen geU.. Bana ne ulan? Hadi ekil, kr boynunu, y-r! Odun iskelesi mdr... Yr!... Bas git ulan, cehennemin dibine kadar... Pisipisi... N'oldu ayana canmT N'oldu papine senin ekerim... ' Ne oteli be... Sen zvttn m? Ben otele motele gelemem. Sen, kz kardeini gtr otele orospu ocuu?... Ykl ulan! Kr boynunu... Benim kimseyle konuacak bieyim yok... Ben zamannda here-yimi konutum, annadn m sen... Ne syleyeceksin burda syle. Syleme, istemem... stemem bee!.. 411 Defol, defoool!... Dinlemeyeceim. stemem dedim ya ulan eolueek!...

Boncuk, boncuk, boncuk... Kz yoksa, gene gebe misin? Ulan orospu, hi karnn bo kalmayacak m namussuz senin... Gene mi cierini kaptrdn ekerim... Al, al ite... Oburlar... Ulan patlaynca-ya kadar yiyeceksiniz ite... Ulan alak tekir, canavar, brak gebe hayvan... Brak ulan!... Sen lf anlamaz msn be... Ben kimseyle konumak istemiyorum... O kadar! Bas git! Ne halas? Kimin halas? Ben kimsenin halas malas deilim. Kardeim filan da yok. Anam da yok, babam da yok... Ben ta kovuundan ktm, var m bir diyecein... Anann... Anann rekesi... Naaa!... Hangi Balka ky be?... Gll de kim? Git bamdan, giiiit! Dinlemek istemiyorum be... Evlatlk vermilerse n'olacak yani... Bana ne? Benim asl admdan sana ne? O ben deilim.. Ne stne gerek senin? ekil bamdan onun bunun ocuu... Neden alamayacak misim, alarm ite... Sana ne? Kimse karamaz benim alamama... Sen benim keyfimin khyas msn? ster alarm, ister gene alarm,... stersem gene de alarm... Sen kendine bak zibidi, karma sen benim alamama... Betl metl diye birini tanmyorum ben. Ne? Tatl ne bokmu. Tatl Bet? Tatt bokmu! Bilmiyorum ulan, bilmiyorum. Bilmiyorum dedim ya sana... Prenses ne arar bur da be... Alarm elbet. Sana ne? Senin stne vazife mi benim alamam. Alamak iin senden izin mi alacam... Benim para mara istediim yok. Var benim param, hereyim var... Sana ne, hibieyim yok ite... Var yada yok, sen ne karyorsun?.. Ben milyon filan istemiyo412 rum bana kimseden miras kalmaz. Kalmaz diyorum bee, kalmaz. stemiyorum, istemiyorum. Bel msn sen? Neden alamayacak mm, alarm, ite... Ne gzel de alarm... nadma alarm... Ge Gm, ge canm benim. Gmm benim. Doydun m canm, doydun mu ekerim. Nasl gelir, nasl yalar elimi. Sen imdi halam m aryorsun? Ben deilim o... Ben kimsenin halas deilim... Balatma beni gene halandan, teyzenden, azndan burnundan... Sen defolup gitmezsen bamdan, peki ben giderim.... Tabebek mi? Ne sarn Bebek'i? stemiyorum be, zorlan m? Brak arkam, gelme ardmdan... imdi avazm kt kadar barrm. Ben kimseden para istemiyorum. htiyacm yok diyorum sana. Btn dnya benim enayi, btn, btn dnya... yilik de istemiyorum, sen kendine yap iyiliini... yiliin banda paralansn... Ne bayan Dviz'i? Bir aksana peimi be... Alyorum elbet, alarm, sana ne? Hasta deilim ki. . Baklmak da isteiniyorum... Defoool!;.. Dur, dur be... Neydi senin adn? Mahmut mu? O kyn adn bir daha syle, bir daha... Hadi git! Git abuk... Git ulan!. Bak, sana biey syliyeceim, heey... it! Biey soracam, sen imdi... Hadi hadi git... Bakma suratma yle, maymun mu oynuyor suratmda... Sen karma, alarm, alamam sana ne? Git git! Grmeyeyim seni... Git artk Mahmut, git!... Glegle... Tekir, canavar tekir. Agzl, pis... boksoyu... bokolu bok... Namussuz tekir... Pisboaz!. Sana ne be? stersem alarm, istersem gem alarm. BR GAZETE LN! LAN Hkm Fkras. Msr'da len bykam-cas Hasan Yarl'nn miras zerindeki hakk, halas Gll nam- dier Tatl Beto'n lmne bal olan Mahmut Yarl'nn adge-en kadnn lmne kesin olarak baklmasn gerektirecek durumlar iinde kaybolduu ve bu nedenle nfus siciline lm kaydnn drlmesi biiminde at dva, gerekeli blmde aynntlariyle akland zere, Dari-aceze'den verilen bilgi, tanklarn aklamalar gibi delillerle sabit olmutur. Davacnn yerinde grlen istei kabul olunarak Balka kynde Cilt 8, Sahife 17, Hane 4'de kaytl Hseyin k:z Gll nam-t dieri Tatl Bet'n Trk Medeni Kanunu'nun 3 nc maddesi gereince lm saylmasna ve nfus siciline l kaydnn drlmesine kaiar verildi. Zabt Ktibi Hkim TATLI BET N ELETRLER Tatl Bet'n yazar diyor ki: YAAMAK BENM N YAZMAKTIR Uzun sredir ziyaretine gitmeyi, sohbet etmeyi kuruyordum da olmuyordu.. Gazetenin stanbul'daki eitli ileri, gnlk yorucu ve oyalayc olaylar beni e - dost ziyaretinden alkoyuyordu.. Ama Aziz Nesin abiye gitmek de farz olmutu. Zira BARI' adna bir roman rica etmitik. Edebiyatmzn ve Trk mizahnn nl ustas aylardr TATLI BET n zerinde alyordu. Ben ziyaret frsat yakalamak iin crpnrken, birden kap calindi ve Aziz abi broya kendisi geldi. Yz hatlarndan daha ilk anda okunuyordu ki yeni eserinden cok mutludur. Biraz, hosohbetten sonra konu tahmin edeceiniz gibi Tatl Bete geldi. Deerli yazarmz yeni eseri hakknda zetle unlar anlatt: Biliyorsunuz kitap olarak baslm alt romanm var. Tatl Bet, yedincisi olacak. Tatl Bet' 1958'de yazdmda ad Bayan Dviz idi. Bu ilk biimden memnun olmadm iin 1960'da roman yeniden yazdm, adn da Bir Miras Aranyor koydum. Romann nc biimi de beni memnun etmemiti. BARI gazetesi benden roman isteyince, bu onbe yllk romanm yeni batan ele aldm. Drdnc kez deitirip, dzeltip

yeniden yazdm. Bu kez ise adn bildiiniz gibi Tatl Bet koydum. Bylece bu roman, son adn, son biimini alm oldu. 417 Grlyor ki, pek oklarnn, hatt edebiyat tarihilerimizin, eletirmenlerimizin sand gibi, kolay yazabilen yazarlardan deilim. Kolay msvedde yazdm, kimi msveddelerimi de dergilerde, gazetelerde yaynladm dorudur. Ama kitap olarak ksa bile, her yazdm, kendimce ona gerekli son biimi verinceye dek, dzeltir, deitiririm. Pek ok yazm olmam, dardan bakanlara kolay yazyormu-um izlenimini veriyor. ok yazmam, zamanm yazmaya yararl kullanmamdan ve yaammn yazmaktan baka hibir yan olmayndandr. Btnyle salt yazarla adcnm olan yaammda gezmek, elenmek, dinlenmek gibi eyler yok, yemek, imek, grmek, uyumak, btn bunlar ancak yazabilmem' iindir... Yaamyorum, yazyorum; nk yaamak benim iin yazmaktr. SORU Sevgili stad, yznzde bir mutluluk grlyor, bu mutluluk yeni bir eseri bitirmekten mi? Geldiinizden beri hep konutuk ama biraz daha Tatl Bet ten sz eder misiniz? AZZ NESN Ha mutluluk... Her yazdma son biimini verdiim zaman bundan memnunsam, ksa da olsa bir erin duyarm. BARI gazetesi, tefrika edecei Tatl Bet zerine benden bir sylei istiyor, anlyorum... Bu syleinin, roman ok kiinin okumas, gazeteye okur kazandrmas iin, ekici olmas, romann reklmn yapmam gerekir. Eunun iin gazeteye, Aziz Nesin, Tatl Bet'le hayatnn romann yazd dedirtsen, ka yzyldanberi, bu yeryznde ka yz romanc, herbiri ka kez bu reklm kullanm oiduuna gre, artk bu palavra etkisini yitirmi olmaldr. Daha etkileyici yle bir reklm da geliyor aklma: Yazar, Tatl Bet adl son romannda, haya418 tna giren kadnlar, onlarla olan inanlmaz, akl durdurucu servenlerini anlatyor.. Bu reklma, Okurken soluunuz kesilecek, Okumaya balaynca elinizden brakamyacanz, bir soluka okuyacanz bir roman gibi beylik reklm palavralar da eklenebilir.. Sanrm sizin de dikkatinizi ekmitir. Kimi romanlarn arka kapaklarna yaymcnn yada yazarn kendisinin yazd bilinen, o roman tantc yazlar yukarda rneini vermeye altm reklm palavralarndan hi de aa kalmazlar. En iyisi ben size, bugnedek kitap olarak yaymlanm romanlarmda olduu gibi Tatl Bet'de de ne yapmak istediimi anlataym. Tatl Bet'de yapmaya altm i, tpk hikyelerimin byk ounluunda olduu gibi, yurdumun toplumsal topografyasndan kesitler vermektir. Ama bu kez bu kesiti hikye olarak deil, roman olarak sunuyorum. SORU Yani nasl, rica etsem bir rnek verebilir misiniz? AZZ NESN Elbette, rnein, GOL KRALI adl romanmda, yaadm a Trkiyesinde sporun, zellikle futbolun nasl amacndan saptrlp yozlatrldn, kiisel karlar uruna nasl ters ynden kullanldn anlatmaya altm. ZBK adl romanmda, yine yaadm a Trkiyesinde politikann, nasl halka yararl olmak amacndan saptrlp, politikaclarn karlar iin halkn onlara yararl olma yoluna sokulup yozlatrldn anlatmaya altm. MDK OCUKLAR HARKA adl romanmda, yine yaadm an Trkiyesinde ailede eitim, o-kuHarda retim yntemlerinin bozukluunu, bu yanl yntemlerin ocuklarmz yozlatrmaya ynelmi 419 olduunu anlatmaya altm. TATLI BETe gelince, bu yeni romanmda, toplumumuzun vnc, sekin kiilerinden olumas gereken yksek sosyetenin, gerekte nasl paradan baka deer lleri olmayan, kltrszlk ve moral deersizlii iinde kokumu dengesizler, sapklar, yozlar topluluu olduunu anlatmaya altm. Romanda btn bunlar anlatmaya yarayan olaylar, Tatl Bet denilen bir zavall kadnn evresinde gemektedir.. Bu romanmda, ksaca zetlediim durumlar anlatmakla yetinmedim; yani romanlarm salt ama tanklk etmekle kalmazlar; herbiri kendi konusunda yeni bir yorum da getirmektedir. Hi deilse salt anlatyla yetinmeyip bir yorum getirmeye altm romanlarmda. Romanlarmdaki yorumlar, anlatann iine sindirerek okurlarmn kendilerinin bulmalarn amaladm. Bu dorultuda daha baka romanlar da yazacam. Bylece, herbiri amzdaki yurdumun bir toplumsal kesiti olan bu romanlar yanyana getirildii zaman, amn Trkiyesinin genellikle ortaya kmasn istiyorum. Ama bu isteim, yanyana konulan mozayklarla salt Trkiye'nin bir renkli haritasnn ortaya kmas deildir. Yzeysel bir haritadan ok, romanlarmla hacimli bir Trkiye'nin ortaya kmasn diliyorum. Hani, yzeylerinde renkli resimler olan tchta kplerden oyuncaklar vardr; ocuklar bu kplerin yzleri birbirine uygun gelenini yanyana ve st ste koyarak yaplar kurarlar. te romanlarmdan herbi-rinin

yaadm Trkiye'nin kesitinden byle bir kp olmas, bunlar yanyana, stste getirilince yaadm Trkiye'nin, toplumsal yapsyla, almalaryla, 420 alkantlar, karlklaryla ortaya kmasn istiyorum. Bu isteimin nicesini becerebilirim, bilinmez; daha iin bandaym. Trk mizahnn nl ve dev ustas son roman konusundaki konumalarn yle tamamlad: te, TATLI BET'n de, hem anlatm, hem yorumuyla, toplumumuzun bir hacimli kesitini vermesi iin altm. Kendisine sizler adna da teekkr ediyor ve ayrlyoruz. Ayhan YETKNER BARI 13 Ekim 1973 TATLI BET Bir toplumun zihinsel gcnn lsdr mizah. Mizah da bu gc simgeler. Bu genellemenin nda toplumumuzun mizah gc gzden geirilirse olumlu sonularla karlalr. Halk arasnda adsz kiilerin yapt espriler de toplumumuzun mizah gcnn bir yankmasdr. Bu anlamda mizah toplumsal bir birikimin sonucudur. Bu nedenle de, rnein Nasrettin Hoca bir kii olmakla birlikte, toplumsal mizah gcmzn de bir simgesidir. Yaad kukusuz olan bu nl Trk mizahs bu ada bile aramzdadr. Trk toplumu mizah gcn Nasrettin Hoca adn anarak, onun kiiliine dayanarak gstermektedir. Son zamanlarda kulaktan kulaa, dilden dile dolaan fkralar, espriler, kara mizah, Nasrettin Hoca'nin bu ada yaamas deil midir? 421 Sorunu bu genel izgileriyle belirledikten sonra, amzda yaayan nl bir kalem mizahsndan, bu vesileyle de onun en son roman olan Tatl Bet'ten de sz amamak olmaz. nk sz konusu edeceimiz bu mizah, ancak birka yzylda bir kabilir. Ya saysnda yapt olan bu mizahmz, Aziz Ne-sin'dir. Aziz Nesin'in ilk yapt 1947 tarihini tayor. Demek ki aa yukar otuz yl buluyor Aziz Nesin'in yaz yaam. Bu otuz yl iinde altm aan yapt.. Yaz yaam gz nne alnrsa her yla iki yapt da dyor ki bu, azmsanacak bir say deildir. Kukusuz bir yazar yaptlarnn saysnca deerlendirmek yanltcdr. yle yazarlar var ki, yzlerce yapt yazmlardr, hibirinin ad- anlmaz. Ama Aziz Nesin en kk bir yksnden en kapsaml romanna dek Trk toplumunun gereini yanstmay amalamtr. Bunu yaparken de Trk insannn gereini vermitir, daha akas Trk insann yanstmtr. Bylece Aziz Nesin, Trk insaniyle zdelemeyi baarmtr. O, Trk mizah gcnn bir simgesi olmutur. Aziz Nesin sanki kiisel olarak bir olay grmyor, topluma toplumsal bir bak kazandryor gibidir. Onu okurken kii, dndklerini, duyduklarn, eletirmeyi gerekli grdn onun yazsnda buluyor. Toplumun yazarla zdelemesinin nedeni budur. lk satrndan son satrna dek hibir zaman toplumuna ters decek durumlarla karlatrmaz okurunu Aziz Nesin. ok okunurluunun nedenlerinden biridir bu. Toplumla btnleme gibi, ok az yazarn gerekletirebildii byle bir durumu yaratan Aziz Nesin, Tatl Bet'te bunun somut rneklerini veriyor. imizden biri olan aTatl Betn zaman zaman bizden nasl uzaklatn, zaman zaman da nasl aslna 422 dnmek gereksinimi duyduunu anlatyor Nesin, bu yaptnda. Bunu, bizim toplumumuzun kiilik bulduunu sand evreleri seerek gerekletiriyor. zellikle bar'lar evre alan Nesin, ounlukla oralarda varlklarn yaayan kiilerin dramlarna yneliyor. Hemen herkesin zlemi olan bu evrelerdeki grnm, toplumun kesit olarak yaam biimini de yanstyor. Nesin, en dk dzeyden en yksek dzeye dein biim deitiren Tatl Betsn yaamn toplumsal bir eletirinin altnda deerlendiriyor. Olay, Tatl Bet n evresinde bulunmu kiilerce anlatlr. Bir doktora evltlk olarak verilen, sonra da Tann'nn yr kulum dedii Tatl Bet varsllamtr. Ama ortalarda yoktur. ld m kald m kimse bilmez. Bir sr uyduruk akraba trer ve :<Tatl Bet n mirasna konmay dlerler. te bunlardan biri, Tatl Bet tanyanlar bulur, onlar Tatl Bet anlatrlar. Onun ad bir yerde Lokum Betl dr, bir yerde Bayan Dviz, Prenses Feafe, Evltlk kran, Kopa Koparan Dansz Glcan Keklik, Mzayede Hanm, ift Motorlu Mis Kamepa, Madam Entellektel, Trk Lokumu, Yrtk Leyl, ifreli Hanm, Betl Hanmefendi, Sarn Bebek, Mstesna Hanmefendi, Madam Abus da onun adlarndandr. Her bir ad ayr bir yaamn iinde yaatyor Tatl Bet . Aziz Nesin bu adlar vererek eitli kesimlerin eletirisini yapyor. Yazarn amac ise, ... yanl bir deyile adna yksek sosyete denilen, gerekteyse alak sosyete denilmesi ok daha doru olacak, birtakm rm, kokumu, yozlam, deersiz, kof, ama ok parlak, yaldzl, ssl psl, cafcafl insanlar topluluunun ba423

yalklarn, glnlklerini, boluklarn sergileyip ortaya koymaktr. Toplumcular aalamak isteyenlerin nasl aalk yollara ba vurarak bunu yaptklarn gstermesi bakmndan da ilgin bir yapttr Tatl Bet. Toplumun her kesiminden kiileri tantarak. Aziz Nesin, zellikle toplumsal bir kemeketik iinde yaadmz da vurgulamak istiyor. Ondaki betimleyici mizah, bu kemekelii somutlamas ynnden de ok etkili oluyor kukusuz. Adnan Binyazar Halk 22 Mays 1974 TATLI BET Aziz Nesin, kendini yenilemiyor. Bir kendini tekrar dnemine girmi gibi. Nesin'in eserleri aradan on yllar getikten sonra da Trk toplum yaps pek fazla deimediinden o sert talamasn ve canlln koruyor. Ama okuyucunun Nesin'den bekledii yeni eserler. Tatl Bet, Nesin'in ta 1958'de Yeni Gazete'de Bayan Dviz adyla tefrika ettii mizah roman. Roman daha sonra Tef dergisinde, Bir Miras Aranyor adyla Akbaba dergisinde de tefrika edilmiti. Dzeltilmi son ekli geen yl Bar gazetesinde bir kez daha tefrika edildikten sonra kitap halinde kh. Nesin, romannda herkesin bir baka adla tand Tatl Bet'n etrafnda, ve her macerada biraz da O'nun kiiliinde, Yksek Sosyete nin yozlamln, acmasz talamalaryla anlatyor. Nesin'in 424 bu kitab da, 1958'de hazrlanmasna ramen gnmzde hal tm canlln koruyor. Baz blmlerde rastlanan skc leheler kitabn kesintisiz okunmasn engellemiyor. Mizahseverlerin, hele Yksek Sosyete ye zenenlerin severek okuyacaklar bir kitap. Ama Nesin'den beklenen yeni eserler. Hele 12 Mart sonras dnemi de getikten sonra.. Yank 27 Mays 1974 425 AZZ NEStN VE ESERLER ZERNDE DI LKELERDE YAPILMI ARATIRMA, NCELEME VE DOKTORA TEZLER: 1965 Budapete niversitesi Trkoloji Blm, mezuniyet tezi. Hazrlayan: rsi Agnes - 1965 (Trke) 1966 Leningrad niversitesi Doubilimler Fakltesi yayn. (Asya ve Afrika lkelerinin Filolojisine degin Aratrmalar Blteni'nde) Glmece yazar Aziz Nesin zerine Yazan: Yakovleva Nelli Sergeevna (Rusa) 1967 Societe" des Sciences Historiqnefc et Philologiques de Roumanie Section d' etudes Orientales STVDIA ET ATA ORENTALA Bucurest 1967 La prose Satyrique d' Aziz Nesin Yazan: Viorica Dinescu (Franszca) 1968 Zbk Rtten und Leoning Verlag - Berlin Nachwort Yazan: Prof. Herbert Meteig (Almanca) 426 1960 Un Fou Sur le Toit Nouvelles Les Editeurs Franais Re"unis Preface Yazan: Georges Daniel (Franszca) 1972 Leningrad niversitesi (Tarih - Dil - Edebiyat) blteni 1972

ada Trkiye lerici Edebiyatnn Olaanst Temsilcisi Aziz Nesin Yazan: Yakovleva Nelli Sergeevna (Rusa) 1972 Leningrad niversitesi Doubilimler Fakltesi yayn: 1950-1960 arasnda Aziz Nesin'in glmece hikyeleri Yazan: Yakovleva Nelli Sergeevna 1974 Michigan niversitesi, Near Eastern Studies Doktora tezi: Aziz Nesin, Contemporary Turkish Humorist Yazan: Allan Gall (ngilizce) 1974 Manchester niversitesi, Near Eastern Studies Mezuniyet tezi: Aziz Nesin Yazan: Harvey Broadbent (ngilizce) 1975 Akademia Naik USSR nsz Yazan: Aleksandr Grigori Pavlovi (Rusa) 1975 evren (Pristine - Yugoslavya, Temmuz 1975) Aziz Nesin'in ocuk anlay Yazan: Necati Zekeriya (Trke) 427 I Y.-vnlam tarihlerine gre Aziz Nesin'in bugne dek km kitaplar unlardr : 1945 Parti Kurmak Parti Vurmak (Hikye) 1948 Aziznme (Talamalar - 5. basm) 1949 Monologlar (ocuklar iin - Oya Ate takmaadyla) 1953 Geriye Kalan (Hikyeler - 2. basm) 1955 Mizah Hikyeleri Antolojisi (mzasz kt - 3 cilt) t Kuyruu (Hikyeler - 6. basm) Kadn Olan Erkek (Roman - 2. basm) Yedek Para (Hikyeler - 6. basm) Dml Mendil (Polisiye roman - Nur - Hayat takmaadyla) 1956 Fil Hamdi (Hikyeler - 5. basm) Damda Deli Var (Hikyeler - 7. basm) 1957 On Dakika (Sr - Mehmet Nusret adyla) Koltuk (Hikyeler - 6. basm) Gol Kral (Roman - 6. basm) Kazan Treni (Hikyeler - 6. basm) Toros Canavar (Hikyeler - 4. basm) Deliler Boand (Hikyeler - 6. basm) Hangi Parti Kazanacak (Hikyeler - 5. basm) lm Eek (Dizi Hikye - 5. basm) Bir Srgnn Anlar (An - 5. basm) Erkek Sabahat (Roman) Mahallenin Ksmeti (Hikyeler - 6. basm) 1958 *^ay Ddk (Hikyeler - 4. basm) Havadan Sudan (Hikyeler - 4. basm) Nzik Alet (Hikyeler - 4. basm) Biraz Gelir misiniz (Oyun - 2. basm) Memleketin Birinde (Masallar - 6. basm) Gdgd (Hikyeler - 5. basm) Nutuk Makinesi (Fkralar - 4. basm) 1959 Krd (Hikyeler - 4. basm) 428 Az Gittik Uz Gittik (Fkralar - 4. basm) Aferin (Hikyeler - 3. basm) Mahmut ile Nigr (Hikyeler - 3. basm) Sakran (Roman) Biey Yap Met (Oyun - 3. basm) 1960 Ah Biz Eekler (Hikyeler - 5. basm) Gzne Gzlk (Hikyeler - 4. basm) Hoptrinam (Masallar - 6. basm) 1961 Bir Koltuk Nasl Devrilir (Hikyeler - 3. basm) Yz Liraya Bir Deli (Hikyeler - 3. basm) Zbk (Roman - 8. basm)

1962 Biz Adam Olmayz (Hikyeler - 5. basm) 1964 Namus Gaz (Hikyeler - 5. basm) 1965 Sosyalizm Geliyor Savulun (Hikyeler - 4. basm) Canavar (Oyun) Rfat Bey Neden Kanyor (Hikyeler - 4. basm ) htilli Nasl Yaptk (Hikyeler - 5. basm) 1U36 Byle Gelmi Byle Gitmez I. Yoku (6. basm) 1967 imdiki ocuklar Hrika (Roman - 7. basm) Poliste (Anlar - 3. basm) 1968 Vatan Saolsun (Hikyeler - 6. basm) Ddklerle Fraclarn Sava (Oyun) 1969 Karagz (Oyun) 1970 Tut Elimden Rovni (Oyun) Hadi ldrsene (Oyun) 1971 Merhaba (Fkralar - 3. basm) 1972 nsanlar Uyanyor (Hikyeler - 6. basm) Leyl ile Mecnun (nceleme) 1973 Hayvan Deyip de Geme (ocuklar iin - 2. basm) Cumhuriyet Dneminde Trk Mizah (nceleme) 1974 Tatl Bet (Roman - 4. basm) 1975 Bu Yurdu Bize Verenler (ocuklar iin - 2. basm) 1976 Borlu Olduklarmz (ocuklar iin - 2. basm) Surname (Roman - 2. basm) Seyyahatnme (Dizi Hikye - 2. basm) Prtlatan Bal (ocuk oyunu) Byle Gelmi Byle Gitmez II. Yokuun Ba (zyaam - 2. basm) 1977 Dnya Kazan, Ben Kepe (Gezi Yazlar) 429 Aziz Nesin'in yaymlanan yedi roman Kadn Olan Erkek Dml Mendil (Nuri Hayat takmaadyla) Gol Kral........................ (5. basm) Erkek Sabahat Sakran Zbk........................... (7. basm) Tatl Bet..................... (3. basm) Aziz Nesin'in kitap olarak yaynlanm oyunlar Biraz Gelir misiniz ....... Biey Yap Met ............. Canavar ....................... Ddklerle Fraclar Karagz Oyunu ....... Tut Elimden Rovn........ Hadi ldrsene............ (2. basm) (2. basm) STANBUL L HALK KVPHArTES 430 Aziz Nesin'in ocuklar ve genler iin yazd kitaplar Monologlar imdiki ocuklar Hrika (i. basm) Hayvan Deyip de Geme (2. basm) Do Gneim Do Kylerin En Gzeli ' Karbaba Bir Gdm Bal (2. basm) Su Yurdu Bize Verenler Borlu Olduklarmz