Zneta Ziman di nava

Heremn Kurd de
R. L. Tisabolov
Berlin, di 17. 12. 1987 de
Werger: Dr. M. S. Cuma
Zneta Ziman di nava Heremn Kurd de
_________________________________________________
2
Berlin, di 10. 1. 1992 de
Zneta Ziman di nava Heremn Kurd de
Kurd di nava hin jimarn Welatn Rojhilata Nzk de hatine
bibelavkirin ew dirjbneke zincriy mna komekek ji
Xelkn bi hev re didin bipkann. Cihn, ku Kurd tde ttin
birnistin, bi pirbna xwe ve bi iyay ve ttin biderkevtin
snorn wan di nava ran, Turkiy, raq Sury de ttin
biderkevtin, herwehaj topraxa wan bi nzka (500. hezar Km
argos ve tte biderdikevtin). Ew bi v reng han ve di nava
Dewletn jor de li gora toprax de tte biparvekirin:
Li Turkiy de nzka 230. hezar Km. argos
Li ran de nzka 160. hezar Km. argos
Li raq de nzka 75. hezar Km. argos
Li Sury de nzka 15. hezar Km. argos
Serjimara Kurdiy gist li gora kaniyn Biyaniy sala 1980
de (15 - 16) Milyon Kes tte biderdikevtin. Ew bi v reng han
ve ttin bibelavkirin:
Li Turkiy de 7. 63 hezar Kes.
Li ran de 5. 933 hezar Kes.
Li raq de 2. 570 hezar Kes.
Li Sry de 0. 500 hezar Kes.
Ev jimarn han beramber jimarn (herwehaj texmnn) di
apemeniyn Sovyty sala 1977 de ttin bicudakirin, ku ew
dibjin: Serjimara Kurday gist bi 8. Milyon Kes ve tte
biderkevtin:
Li Turk 2 Milyon Kes
Li ran 3,2 Milyon Kes
Li raq 2 Milyon Kes
Li Sry 0,45 Milyon Kes.
Li wan welatn got de Kurd mna Kmityeke Reh (Mil)
_________________________________________________
3
tte bidann, ewanan endazn ji sed tn didin bipkann:
Li Turkiy 21,5 ji tevaya Xelk,
Li ran 18,3 ji tevaya Xelk,
Li raq 27,5 ji tevaya Xelk,
Li Sry 9 ji tevaya Xelk.
Herwehaj piranya pir ji Kurdan bi Musulman Sun ve ttin
biderkevtin ew li ser ra SaIi ne. Li gora br baweriya
Zanevann zimanan de hi gman tde nayte bidtin, ku
ziman Kurd bi zimanek azad serbixwe ve tte biderkevtin,
lbel jiber zneta zimn, ya ku ew li Kurdistan de tte bidtin,
ev pirsiyariya han girngbneke zor gewre ji xwe re dide
biwergirtin; jiber ku bi serxwebna ziman Kurd ve p
neahtye birnistin bibiryardan -weke pir Nivsvanan daye
bixuyankirin - yan di encam daw de bi Miletek ve tte
birnistin, ku ew ji aliy Reh ve ji yn Serdarn wan welatan
tte bicudakirin. Jiber v yeka han j em di psya rengan de ji
bona hilandina Kurdan - (gerj psyn wehaj btin bidtin) bi
wergirtina prabnan dij ziman Kurd ve didin bidtin.
Ziman Kurd bi -Hindo Ewrop ve tte biderkevtin, ew xwe bi
koma jor- Rojavay ve ji koma ran ve dide bigihandin bi
beramber zimann Mry Dewlet ve di wan Welatan de, yn
ku wan Kurd di nava wan de ttin bibelavkirin, ziman Kurd
bes bi ten ve bi nzk ziman Faris ve tte bidann, ya ku
ew xwe ji destey jr- Rojavay ji koma ran de dide bidann.
Ziman Kurd ji bona s zaravayn pir nzk hev tte
bibeskirin:
1. Zaravay Jor: (Kurmanc).
2. Zaravay navn: (Soran).
3. Zaravay Jr.
Nzka 2/3 ji Kurdan bi zaravay kurmanc ve didin
biaxivtin. Weha tevaya Kurdn Turkiy, Suriy, 1/3 ji Kurdn
raq besek ji Kurdn ran p ttin biaxivtin. Zaravay
Soran nzka 2/3 ji Kurdn raq piranya Kurdn ran p
didin biaxivtin. Zaravay Jr, ya ku ew bi pir navan ve tte
Zneta Ziman di nava Heremn Kurd de
_________________________________________________
4
binavkirin, Kurdn raq li hindamn Xaneqn de yn ran li
hindamn Bextiyar Kerminsah de p didin baxivtin.
Ziman Kurd ji aliy wje de du reng ji xwe re dide
biwergirtin, y ku ew xwe bi rengek bingeh ve li ser zaravay
Kurmanc y Soran de dide bibingehkirin.
Wjeya Kurdy nivsand bi zaravay Kurmanc ve ji
sedsaln ardehan de hatye biderkevtin .
Lbel wjeya Kurd bi Soran ve ji sedsaln hevdehan de
hatye biderkevtin. Di deh saln daw de (ji sedsaln bstan de)
rola wjeya Kurd bi zaravay Soran ve her her dihate
bibtirbn, tev ku yn bi v zaravay han ve didin biaxivtinin,
1/3 ji tevaya Kurd didin bipkann. Lbel ev rastya han bi
bajar Suleymany ve dihate bigirdan;-jiber Xelkn w bi
zaravay Soran ve didin biaxivtin- ew ji w ax de rola
bingeh di psvexistina Kurdan de ji aliy siyas zanyar de
dide bilstin.
Di v babet de bes div bte bigotin, ku 90 ji apeminiyn
Kurd bi zaravay Soran ve hatine binivsandin li raq de ew
hatine biderkevtin. Ji aliy din de di welatn din may de, ku di
wan de piranya Kurdan didin bijyandin-(ew bi zaravay
Kurmanc ve didin biaxivtin), her derkirinek ji wjeyan bi
ziman Kurd ve hatye biqedexekirin.
Kurd du rengn Tpn nivsandin didin bikarann: 1.
Rengek bi rengek bingeh ve li ser tpn Ereb -Soran- de tte
bingehkirin bi derbasbna dem re ew tpn han xwe li gora
peyvna ziman kurd de dane bikirin. 2. reng din -Kurmanc-
xwe li ser tpn latiny Turk ligel pvekirina hin ji nsann
taybet de xwe dide bingehkirin ev swey han di destpki-
rana Saln Syan de hate bidann li Sury Turkiy de p
tte bikarann. Weha bi wan ve hin ji wjeyn Kurmanc de
hatine biderkirin.
_________________________________________________
5
Ziman Kurd li Turkiy de
Nzka nv Kurdan li Turkiy de ttin bijyandin ew li w
der de bi beramber dujwartirn rengn zordariy ve ttin
bikirin. Ev reng zordariya han ji dema Osmanl tan pist
bi cihkirina Serdarya komar j ve hj tte bidirjkirin.
Di v dema mey niha de Milvann Turk hebna kurd mna
Miltek serbixwe ve didin binaynkirin. Weha ew wan bi
(Turkn iyay) ve didin binavkirin.
Herwehaj tan demeke ne dr her jhatbneke siyas ji bona
liberxwedan ji bona MaIey Miliy Kurd bi darvekirin ve
dihate bigunehbarkirin. Li ser peyvek de bi tenha ve bi
zimad D ve li Heremn Kurd de dihate bitawanbarin.
Herwehaj prej derxistina Rojnaman Kovaran, yanj
nivstan bi Ziman Kurd hatib biqedexekirin. Bi xwe j
nameyn taybet j nivsandina wan bi Kurd ve hatibn
biqedexekirin. Nivsandin derkirina nivstn dibustan, anna
wan ji bona welt, wergirtina wan ji derve, xwendin yaxud
hilanna wjeya Kurd bi ziman kurd j ve hatib
biqedexekirin. apkirin bi ziman kurd ve bi zindankirin ve
tte bitawanbarkirin Di nvn saln sst de Nivskar Kurd
(Bozarslan) dikarb nivsteke xwendin ji bona (destpkirin)
bi ziman Kurd ve li Istenbol de di sala 1968 de bide
biapkirin, ya ku w bi destn xwe ve dab binivsandin.
Xweser pist derketina nivst dadgeh li Istenbol -
Diyarbekir de (ya ku ew bi rengek ne Mr ve mna navna
Kurdistana Turkiy tte bidann) - nivstok li tevaya erdn
Turk de ji qann bider hate bidann. Herwehaj ligel j
Nivskar bi perekirina Turkiy ve bi pkanna Dewleteke
kurdiy Serbixwe ve hate bigunehbarkirin.
Politka Serdarn Turkan ya li dy de li Heremn Kurd
de bi eskere bijavtina Kurd dide biarmanckirin; jiber v j
xwendin bi ziman Kurd ve tte bi qedexekirin. Bes bi tenha
ve Xwendin li van heremn han de div bi Ziman Turk ve
bte bikirin. ji v kar han ne bes dujwarbna xwendin ji
Zarokn Kurdan re tte biderketin, yn ku ew h bi Ziman
Zneta Ziman di nava Heremn Kurd de
_________________________________________________
6
Turk ve tan kevtina wan di dibustan de nadin bizann;
herwehaj prej nizimbna endaz di kra xwendin de tte
biderketin. Weha div li vir de bte bidiyarkirin, ku piranya
Mamostan di dibustanan de bi Turk ve ttin biderkevtin ew
bi ziman Kurd ve nadin bizann, gerj Mamostn Kurd btin
bidtin, Irkirin bi Ziman kurd ve li ser wan de tte
biqedexekirin. Siyaseta hilandin di war Irkirin de ligel
bikaranna cuday de di navbera Zinam D de Ziman
Irkirin de ligel siyaseta Serdarn nawend de bi rengek gist
ve tte bilihevkirin; jiber ku nt mebest di psya ps de ne
histina belavkirina xwendin di nava Kurdan de tte
biderkevtin. Li ser v yek j de endaz jrbna zanebn
swy jn di nava Kurd Maln wan de ber bi persany ve
dide bikisandin. Weha zarokn kurd near dibin, ku ew ji dilva
xwendin di andiny de yaxud di sivany de bidin bikarkirin.
Tevaya van hoyan bi hev re dane bihistin, ku endaz
Nexwendewary li Kurdistana Turk de di navbera 79-95
bte biditn; tev ku enadz Nexwendewariy li hem Heremn
Turk din may de 49 tte bidtin. Siyaseta nabdkirina Reha
Kurd hj di Destgehn Xwendina Bilind de her her li ser
de tte biyin. Weha li ser Xwendevann Kurd de bes bi
tenha ve peyivandin bi ziman Turk ve tte bizorkirin; tev ku
Destra Turk dide binivsandin: ku (h li Turkiy de Miletek
nayte bidtin, ku li ser w de Rehperest yanj Sitemkar tte
bikirin). Jiber v yekj qedexekirina resm bi peyivand ve bi
Kurd ve di warn Civakiy gist de jre tte bigotin, ku evaya
bi xwe ve sergirtina zinam Turk di ser Zimann din re dide
biderxistin. Bi rengek gist ve hin prabnn cuda li vir
derahan de ji xistina Ziman kurd de di nava jna gist de hatin
biderketin, ger ew j dem j bn; jiber hin caran j pwist dibn,
ku agehdar neyn gist - (ji v deq bi xwe j ve) ji bil
Turk bi serdej bi ziman Kurd ve dihatin bidiyarkirin.
Herwehaj diyare, ku derkirina kovareke Mehane li Istenbol
de bi ziman Turk Kurd ve - (Kovara Dicle Furat - ji
Oktobera sala 1962 de tan Avdara sala 1963 de j hest jimar
hatin biderketin). Herwehaj Kovara (Deng) di sala 1963 de
hate biderketin, l dawya w ne diyare. Wehaj (Deng Taze)
sala 1963 de hate biderketin bes bi tenha ve j s jimar
hatin biderkevtin. H gman tde niye, ku ev apemeniyn
_________________________________________________
7
han li ser karn prabnn Serdarn Turk de beramber wan ji
derketin hatin birawestandin. Lbel div bte bigotin, ku ev
prabnn Serdarn Turkan dibe bikaribin kar psvexistina
Ziman kurd, herwehaj psvexistina siyasy Kurdn Turkiy
bi gist bidin bipasvexistin, lbel bi her awayek ve ev wan bi
wan ermancan ve nadin bigihandin, yn ku li ber avn xwe de
Serdarn Turkan dane bidann; jiber tev li van prabnn
dujwar de ji bal Serdarn Turk de Ziman Kurd bi rengek xurt
ve psvena xwe parastina cih xwe ji xwe re dide
bigirawkirin. Ev tabluwa han ber drbna bi karanna
Kurdn Turkiy Ziman Kurd Turk ve dide bidiyarkirin - (bi
rengek Endaz ve) -:
Ziman Kurd Ziman Turk
Dibustan - **
Rojname - 100
Nivst - 94
Namekar - 99
MizgeIt 2 -
Telivizyon - 99
Peyivandin di
Destgeh Mr de 5 95
Radyo 20 78
Civn 88 8
Di kar de 84 10
Li qehwe xan de 82 15
Li bazar de 80 10
Ligel Dostan 87 3
Ligel Zarokan
Jndarn din 97 -
Ev agehdariyn di v tabluwa han de ji amara li heremek
de li Rojhilata Turkiy (Tor Abidn) de hatine biwergirtin. H
guman tde niye, ku herwehaj Heremn din j ji Kurdistana
Turkiy nemna v Herm ttin biderkevtin.
Herwehaj Partya Demokart Kurdistan liTurkiy de di nava
erkn xwey bingeh de pirsiyarya wergirtina prnistina Mr
bi ziman Kurd ve li Kuristan de ji bona hilanna
Zneta Ziman di nava Heremn Kurd de
_________________________________________________
8
Nexwendewariy, kirina xwendina Berpsy bi erk ve li ser
tevaya zarokan de li ser xwe de dayite bidann. Herwehaj ji
bona Ziman Kurd wjey, y ku ew tan dema mey nihaj bi
rengek pir xurt ve l hatye bizordarkirin, div ku ew bi
kurttirn dem ve li tevaya Kurdistan de, li Destgehn Zanistiy
de, di apemeny de, yan ji bona bi karanna wna ve di
tevaya bern jna civak de ji bona psvexistina wy ayind
de bte bikarann bibelavkirin.
_________________________________________________
9
Ziman Kurd li Iraq de
Li raq Kurd de bi hers zaravayn Kurd ve didin
bipeyivandin: Li jor de, li Behdnan de (li Heremn Akr,
Dihok, Amdy Zaxo) de Kurd bi Kurmanc ve didin
biaxivtin. Li Sulmany, Hewlr, Kerkk Rewanduz de
Kurd bi zaravay Soran ve didin bipeyivandin. Li Xaneqn
Mendel de Kurd bi zaravay jr ve didin bistexilandin. Lbel
rengek gist zneta Kurd Ziman Kurd li raq de ji zneta
wan li Turkiy de yanj ji yn li Sury de tte bicudakirin. Tev
ku Kurd ji bona prnistin bi MaIey xwey mil ve duar
xebat hatine bikirin, weha li vir de zneta wan ji aly Reh de
(Necat de) ne bi cih pirs ve tte biderkevtin, wehaj hj bi
serdej ve bi destpkirina serdema sedsaln niha ve Kurdistana
raq bi beramber tevgera Civak Zanyarya Kurd ve ch
btir jhaty nawend ji xwe re dayite bigirtin. Bi rengek
taybet ve bajar Sulmaniy ji sala 1920 de - (ligel derketina
Rojnama Pskewtin) de ev cih han ji xwe re dayte
biwergirtin. Weha di pistre j de Bexdad Hewlr j ch
navny serek ji bona apemeniyn Ferhengy Kurdistan ji
xwe re dane biwergirtin. Lbel pist hmkirina Serdarya
komar di sala 1958 de rewsa Kurdan bi beramberkirinaw ve
ligel rojn Serdarya patsahya Hasim de hate bibaskirin; jiber
ku xwendin di dibustanan de bes bi ziman Ereb ve dihate
biderkevtin. Lbel pist wergerandina Dewlet di sala 1963 de
prabnn regez peresty beramber Kurdan hatin bicihann
wan apemen belavokn bi ziman Kurd j ve dane
biberkirin. Pas hatina Basyan li ser Desthilatya raq de di sala
1968 de hin yasa prabn hatin bikirin, yn ku wan MaIey
parastin li ser Ziman Kurd Ferhenga Kurd de dane
bixuyankirin.
Herwehaj di encama peymana 11.Avara sala 1970 de
Ziman kurd mna Zimenek Mr li tevaya wan Hereman de,
yn ku ew bi pirbn ve bi Kurd ve dihatin biderkevtin, hate
bidann. Herwehaj prej ew mna Ziman Mr ji bona
Zneta Ziman di nava Heremn Kurd de
_________________________________________________
10
xwendin li Kurdistana raq de hate bidann. Lbel ligel
erkirina xwendin bi ziman Ereb j ve li wan Hereman j de
hate bidann. Wisaj Ziman kurd li Heremn din raq j de
mna Ziman duwem hate bidann. Li Sulmaniy de
nawendya tevgera siyas Ierhenga Kurd li Kurdistana raq
de Zanistgeh hate bivekirin. Li Bexdad de Akadimiya
Zanistiiya Kurd hate bipkhatin. Wetovj besek taybet ji bona
Xwendevann Kurdan li Fakultta Wjey li Zanistgeha Bexd
de hate bivekirin. Yekitya Nivsarn Kurd hate bipkann -
Kovara w (Nuwsar Kurd) dihate biderkirin. Wilo bi v reng
han ve Kurdan azadyeke btir ji bona apkirin bi destn xwe
ve dane bixistin. - (Di nava sala 1970 de 11.Rojname Kovar
di bin navn cuda de dihatin biderketin) -. Ji sala 1971 - 1972
de 8. Rojname Kovar dihatin biderketin. Herwehaj
Televizyona Kerkk Bernameyn nuh bi ziman kurd ve dest
bi dawesandina wan ve date bikirin. Lbel j tev li van hem
prabnn han j de pirsiyarya Ziman Ferhenga Kurd li
raq de nehate biarekirin; him dibe, ku ew prabnn han
nedidane bitrkirin, yanj dibe, ku ew di war rast de ne bi
reng lidhev de dihatin bichatin.
Tev ku Kurdistana raq rengek ji Ewtonom ji xwe re dab
biwergirtin, lbel j w tevaya Heremn Kurdistan bi ber xwe
ve nedab biberkirin. Ji aliyek din de v Ewtonomiya han bi
rengek tr ve tevaya wan hvyn, y ku ew li ser de hatibn
bigirdan, nedane bicihnann. Dell li ser v yeka han de
tevaya wan tistn, ku kovara mehane (Monthy Reivew) ya sala
1980 de dibje: - (Erebkirin dibustan destgehn Kurd li
Heremn kurd de ber bi xwe ve dane biberkirin. Di sala 1977
de xwendin bi Ziman Kurd ve li Behdnan (zaxo, Emady,
Dihok Akr) de, li Kerkk Xaneqn de hate bihilanin di
pist re j de v hilanna han ji bona xwendin bi Ziman kurd
ve hin ji bajarn Sulmaniy Kuwsinceq j bi ber xwe date
bivekirin. Li v der j de div bte bigotin, ku Xwendevann
qonaxa Xwendina Navn ducaran li dibustann Kurd de
bermabr bi yn Ereb ve bi kmtir ve dihatin biderkevtin.
_________________________________________________
11
Herwehaj ligel j de Xwendvann Kurdan di destgehn bilind
Dewlet de ji 7 der sed bikmtir ve dihatin biderkevtin.
Zanistgeha Sulmaniy, ya ku ew di sala 1968 de hate
bivekirin, ya ku divab ew bi deqa psvexistin ji bona
Ferhenga Kurd ve bte bikirin, ew di sala1981 de ji bona
Hewlr hate biveguhestin di pist re ew ji bona kerkk hate
veguhestin. Di nava van saln daw de jimara Xwendvann
Ereb yanj Xwendevann ji Welatn din Ereb her her tde
ttin bipirkirin.
Jibilvj ve Xwendevann Kurd li ser mercn wergirtina de
di van Destgehan de ne bi kIxwes ve ttin biderkevtin. Ew
xwe bi beramber helbijartina saxan ve bi xwej ve bi zorlkir
ve didin bidtin. Eger ew j di hin saxan j de btin biwergirtin,
ew ji bona saxn Zanistyn Civak ttin biwertgirtin. L
Akadimiya Zanistya Kurd, ya ku ew ji bal Dewlet de hatye
bidestrkirin w bi kar xwe ve bi jhat sd ve di pir
beran de date bidestpkirin, di nava wan beran j de
Tgihistinn Zanisty Kurd hatin bidann, niha di v dema me
de ew nema mna Destgehek Zanistiy tte jimartin, lbel ew
bi besek ve ji Akadimya Zanisty raq de hate biveguhertin.
Derbar Nexwendewariy li Kurdistana raq de - (li gora
amara, ya ku ew di sala 1980 de hatye bibelavkirin):
73 der li Kurdistan raq de j
90 der li Heremn andiny de,
99 der di nav Cotkaran de tte biderkevtin.
Zneta Ziman di nava Heremn Kurd de
_________________________________________________
12
Ziman Kurd li Iran de
Li ran de mna li raq de Ziman Kurd bi her s zaravan
ve tte bikarann: Kurmanc: li rojava li jor Rojavay Gola
Ormiy de tte bikarann. Zaravay Mukriyan, y ku ew bi
Soran ve tte bigihandin: Li Heremn Mehabad Seqiz de
tte bikarann. Zarava Jr: Li heremn Sune, Bextiyar
Kermensah de tte bikarann. Kurdistana ran yek ji cihn xurt
dj Sah di rojn Serdarya Sah de dihate biderkevtin; jiber v
yeka han j ve tevaya livandin jhatbnn girday bi
tevgera Miliy Kurd ve bi rengek b hempa ve dihatin
biqedexekirin. Derkirina apemenyan (Rojname, Kovar) ji bal
Kurd de bi qedexe ve diahte biderkevtin. Em bi xwe j ve
nizanin, b ka i nivst di w pla han de li ran de hetine
biderketin, ji bil ku Zanistgeha Tebrz w ji demek demek
de hin ji apemeniyn Ferheng Folkulory Kurdy
wergerand de ji bona Ziman Faris bes bi tenha ve wan ji
xwe re ronah didatin bidtin. Tev ku zgeha Tehran bi
Ziman Kurd ve bi nav Dewleta ran ve ji bona
berjewendiya w didate bidawesandin. Tevliv j bi ziman
Kurd ve mna ziman xwend di dibustanan de bi rengek mr
ve p ne dihate birnistin li ser v j de h bi carek ve cih
giIt goyn nedihate bidtin. dyolociya rana mezin li ser
Ziman kurd de herwehaj li Zimann din nzk Faris de bi
rengek yanj yn din ve mna Zaraveyek ji Ziman Fars de l
dihate bitemasekirin,- bel ku ew Zimann han j bi v reng
han ve bi avtina Sah j ve di sala 1979 de bi cihkirina ber
Oldary ve li ran de zneta kurdan nehate bibaskirin; jiber ku
kirin ji bona daxwaza Ewtonom ji aliy Abr, Ferheng
Tistn p ve dihatinbigirdan ji bona arekirina pirsiyaryn
Zimn de hc guhpdan pistgirtin jre ne dihatin bidan, bel bi
servaj v j ve ew bi tund b liberkevtin ji bal Serdariya
nawend de dihate biberamberkirin.
Bi rast ve benda 15 ji Destra nuh Komara slam ran de
dide binivsandin: Ku "Ziman mr ji bona hem Gel ve bi
_________________________________________________
13
Ziman Faris ve tte biderkevtin, nivsandin bi Faris ye,
Belgeyn mr bi Faris ve ttin biderkevtin, Nivskarn
nivsandin, herwehaj nivst divn bi ziman Faris
nivsandna Faris ve btin biderkevtin. Lbel ji bona bi
karanna zimann cih yn l ve di apemenyan de, yn
rikn wan gisty agehdariy ttin bidtin, herwehaj
xwendina wjeyan bi wan zimanan ve r p tte bidan, bi
mercek ve ku ew ligel ziman Faris de bte bikirin". Lbel d
awa y nivsand di Destr de li rastiy de bte bicihann, ine
karn praby ji bona bi cihanna vna hatin bikirin? ma gelo
bi rast ve li w der de h prabn ji bona Iirehkirina
bikaranna Ziman kurd li ran de nehatin bikirin? Derxistina
br baweriyek li ser v yeka han de pir bi dujwar ve tte
bidtin; jiber ku kmbna agehdariyan li ser zneta Kurdistana
ran de r p nadin bidan. Partiyn siyasy psveket
guhpdaneke taybet ji bona zneta Kmayiyn Mil didin
bidan. Herwehaj Hizba Demokrat Kurdistana ran j di
bernameya xwe de erkkirina xwendin ji bona hem zarokan,
yn ku ew di bin panzdeh sal de ne, herwehaj hilanna
nexwendewariy daye bicihkirin. Herweha w guhpdaneke
taybet j ji bona bi psvexistina Ziman kurd Wjeya w ve
daye bidan. Pistgirtina Nivskaran, Hunervanan Zanevanan
ew mna xzeke serek ji siyaseta xwe re di war Ferheng de l
dide bitemasekirin.
Zneta Ziman di nava Heremn Kurd de
_________________________________________________
14
Ziman Kurd li Sur de
Kurd li Sury de bi Zaravay Kurmanc ve didin biaxivtin.
Ew li per Jor Welt de li Herema Cezr de ttin bidtin, ya
ku ew ji bal Turk raq de tte bisnorkirin li Heremn Ser
kaniy, Kurdax j de ttin bijyandin, yn ku ew ji bal Turk de
ttin bisinorkirin. Li Heremn aliyn din ji sinorn Turkiy
herwehaj ji yn raq de Kurd bi rengek ve ligel hevd de ttin
bijyandin, wisaj di nava wan Kurdn Sur de Mirovanya
wan bihev re tte biderkevtin. Ziman kurd li Sury de bi mr
ve p nehatye birnistin. Herwehaj di dibustan Destgehn
Zanist de p nayte bixwendin. Wisaj bi Ziman Kurd ve ne
Nivst, Rojaname Kovar j ttin biderketin. H li w der de
bi Ziman Kurd ne Dawesndineke Radyo ne j ya
Televizyon tte bidtin. Wehaj bi karanna Ziman Kurd di
Dam Destgehn Dewlet de nav nahlin p bte bidan.
R. L. Tisabolov
(Ev gotara han di Nivsta (Kanya - Rojhilat, Zineta Ziman
Siyesata Ziman) de hatye binivsandin. Mosko, Sala 1986
de, Derkirina Akadimya Zanistya Sovyt, apxana (Nu-
ka-Zanist). Ji destnivsa Ereb, ya ku ew ji bal Mizgn de hatye
biwergerandin, wergerandina Kurd j hatye bikirin).


Berlin, di 17. 12. 1987 de
Werger Dr. M. S. Cuma