Volume 3, Issue 31

Gusht 01 , 2011

Our Words Weekly Issue

N E W L I F E J E T A E R E S P E C I A L P O I N T S O F I N T E R E S T : Tlegram that informs over the Chameria invasion by Greek Army. No Sided articles and no restriction for our members, our guest and our friends. Latest needs for our community and the latest resolutions Our Free Voice through our words.

Telegrami q njofton mbi rrezikun e Pushtimit t amris nga ushtria greke ENDRI MERXHUSHI (fq.10)
Dokumente t bazuara mbi historine e amris ne vitet 1912-1939 q prfshihen n kt vllim bjn fjal pr nj periudh t ngjeshur me ngjarje t rndsishme pr historine e ksaj treve. Qeveria e Prkohshme e Vlors dhe het Esad pash Janins, komandant i Korparveprimtaria e sajNntor 1912-Janar 1914, mats turke n Janin. Tiran 1963. Dok.117 27 dhjetor 1912 1. Po n kt date u drgua dhe prgjigja me telegram e Ismail Qemalit ku e udMeq mbaroi puna e Sarands, u drguan Leskovik 27 Dhjetor 1912 hzonte pr masat q duhet te merrte. ushtar kundra Himars, por nga shkaku se operacionet ushtarake akoma nuk kan filamria sht ln pa ushtar e pa muniluar, vullnetart dhe rezervistat q jan n cione. Ka tet dite q po luftohet deri brenda Himar, jan n pritje, gjithashtu nuk u muar n qytete. N vend t shum burravet me ndonj lajm nga dy batalionet e kmbsoris fam nga populli q dhan jetn, po shtrngodhe nga toga e mitrolozavet q u drguan n hen grat t rendin n luft. Ndihma q qe drejtim t Aidonatit. Populli i amris shprehsuar nga vllezerit tane te Gjirokastrs thrret e krkon ndihm vazhdimisht. Krahu i e t Beratit, nuk na erdhi. Kshtu, amria Skraparit e i Prmetit po forcohet me rezerva nga lajmet e fundit q na erdhn sandejmi, e vullnetar kundra ushtris greke q po sht shkelur prej armikut. N fund, komanda marshon drejt Kolonjs. Esht n dor t asaj Shqiperia Etnike e armats s perndimit ka pranuar, mbas komande t siguroj drgimin e nj fuqie t prapjeve tona t shpeshta, t drgoj ndimjaftueshme edhe n amri. hm pr t nxjerr prej dors s armikut Esht pr tu muar vepra dhe vullneti Prevezn, q i qe dorzuar pa asnj arsye. juaj. Po n t njjten gjndje dhe prpara AQSH (arkivi qndror Shtetror) F.250. Mirpo, pr carsye sdihet, vendimit t te njejtit rrezik ndodhen t gjitha viset e V1912. D.III-1/1. F.350. Botuar dhe n komands se perendimit sht duke I Shqipris q kan mbetur pa u invaduar. Qeveria e Prkohshme e Vlors, dok. kundrshtuar komandat e Janins. Duke pare Kudo parsia dhe i tr populli jan 119. Delegatt amris dhe Delvins, i se Atdheu i dashur ndodhet n kt gjndje, detyruar t qndrojn gati pr tu mbrojtur drejtohen Kryesis s Qeverise se Prkohme 9 t ktij muaji erdha ne Gjirokastr n nga sulmi I armikut. Un nuk shoh ndonj shme te Vlors emr t amris, simbas autorizimit zyrtar te fuqi q t mund t drgohet prej nj vendi komands s armats s perndimit. Ju rapor- n tjetrin. Prandaj bisedoni me njerzit e Kryesis s Qeveris provizore te Shqipris toj, gjendjen e amris q ndodhet n agoni atyshm dhe veproni sipas vendimit q do dhe pres ktu n zyrn telegrafike t m jepni t merrni (F.245. V1912. DIII-1/1.f.345) Nga nntdhjet mij frymt q ka Prefektura mendimin Tuaj. e Camris, t prbr nga pesdhjet mij Myfit Libohova, ministr i Punve t mysliman dhe dyzet mij t krishter, vetm AQSH (arkivi qndror Shtetror) F.245. Brndshme t Qeveris s Vlors, i drejto- tetmbdhjet mij frym flasin gjuhn greke V1912. D.III-1/1. F.345-349. Botuar dhe n dhe shtatdhjet e dy mij q mbesin flasin

I N S I D E T H I S I S S U E :

Regjistrimi Ahmet Murati Cafo Boga, Sevime Nebija, Arsim Halili, Begzad Baliu, Vasil Tabaku,Mimoza Rexhvelaj, Gresa Pirana, Deni Papaj, Pilo Zyba, Silvana Berki, Murat Gecaj, Havzi Nela,Robert Papa

Faqe 1,10 Faqe 1 14

Faqe 2-3, 4-5

Faqe 5-7 9, 12

Serbian parody in northern part of Kosova By Ahmet Murati (pg. 14)

Recent developments in Northern part of Kosova on first hand due to embargo on Serbian goods that was applied recently due to fascist policies of Serbian Government that are blocking our goods and traveling of citizens of Kosovo that are equipped with Kosovos official documents like ID card, Passport, Waybill, or any kind of documents that are in use for export. The northern part of Kosovo was under rule of local gangs so the contraband was flourishing since 1999, de facto this was like no-man land no police force or military force was present there to stop the criminals and their criminal activities. The EULEX wasnt applying the order of Kosovos Government to block the Serbian goods as it was ordered and also there were some Kosovo policemen but with Serbian nationality and they rejected to apply this rule. Therefore as in any sovereign country would face to this situation the government had to retake the control of the region. Special units of Kosovos Police Service were sent to retake the border cross number 1 and 31. Local Serbians have refused to let policemen to retake the border crossings. They placed barricades by placing woods or a pile of gravel. We wonder what their requirements are. So far, none of

Kujtim Stojku, Vullnet Mato, Vasil Tabaku, L.Kapaj, Adi SKeja, Zhorzh Send

Faqe 6-7 7,-9, 10-14

Adresa Anetaresimi

Faqe 10

P a g e

O u r

W o r d s

Sistemi parlamentar, i dshtuar nga Denis Dede (fq. 11)

duhur kontrollues t pushtetit. Zoti Moisiu, ju keni pasur nj takim t zhvilluar s fundmi n presidenc, s bashku me zotin Mejdani dhe kreun e shtetit, Bamir Topi. A mund t na rrfeni se cili ishte shqetsimi q u prcoll n at tavolin? Shqetsimi jon si ish-kryetar t shtetit dhe i Presidentit aktual ishte situata q sht krijuar koht e fundit n vendin ton edhe perspektiva pr t ardhmen. Duket qart q kto veprime q kan ndodhur deri tani, po bhen penges pr integrimin e vendit. Kjo sht thn hapur nga prfaqsuesit e BE-s. Kemi pasur probleme me zgjedhjet dhe t tjera nga m t ndryshme. Pra shtja shtrohet duhet t Ish-Presidenti Alfred Moisiu komenton bjm tani q t ecim prpara? Pikrisht situatn aktuale politike dhe ndarjen e n kt prizm u diskua, q far mund t thell t krijuar mes pozits dhe opozits. bhet n mnyr q politika shqiptare t N kt pik ai insiston se pushteti sht ai bhet m konstruktive, t krijohet nj q duhet t bj lshime i pari, ndrsa frym dialogu, sepse n fund t fundit, opozitn e kritikon q nuk po luan rolin e Shqipria sht e t gjithve, Shqipria nuk i prket asnj njeriu. Ajo nuk mund t jet pron e askujt, qoft forc politike ose ndonj lideri t caktuar. Q t gjith duhet t interesohemi, duhet t shqetsohemi se si ta kaprcejm kt situat dhe se si t krijohen kushtet pr nj t ardhme m t mir n vendin ton. Duhet t shqetsohemi m shum pr t ardhmen e vendit e veanrisht pr t ardhmen e rinis. Duhet ta pranojm q kemi nj rini t mrekullueshme, por fatkeqsisht politika shqiptare pak po mendon pr t. Nuk mund t vazhdojm me praktikn e t menduarit sot pr sot, pa menduar se far do t bhet nesr dhe pasnesr, sepse politika e sotme t krijon prshtypjen e nj politik pa vizion, nj politik e till st on asgjkund jo m n Europ. Kryetari i PS-s ka shprehur pendesn e tij pr ndryshimet Kushtetuese. A mendoni se kto ndryshime jan t nevojshme pr tu br dhe kt her me analizn e duhur? Un q n fillim kam qen kundr ktyre ndryshimeve Kushtetuese, si pr mnyrn se si ato u realizuan, ashtu edhe pr prmbajtjen e tyre. Pr mendimin tim, ato prekn pikn m nevralgjike t nj shteti demokratik, balancn e pushteteve, ndarjen e pushteteve. Pra, ato dobsuan mjaft rolin e Presidentit, forcuan shum rolin e kryeministrit dhe dobsuan shum mnyrn se si mund t ndikoj opozita, pa folur pr shtjet e tjera si Kodi Zgjedhor dhe kshtu me radh. Megjithse kan kaluar tre vjet nuk e shpjegoj dot se si u arrit n at konkluzion dhe pse u punua me aq ngut. Forumi civil 2010 sht duke punuar pr t br sugjerimet e duhura pr nj reform t mundshme n kushtetut. Pr kt parashikojm q n nntor t ktij viti t organizojm nj konferenc, ku krahas ekspertve tan do t ftohen edhe personalitete t huaja, pr t dal n prfundime sa m t sakta se far duhet br dhe si mund ta bjm m mir. sht e nevojshme q m n fund, pas njzet viteve t nj tranzicioni t mundimshm, edhe politika

Time to Disperse the parliament

Fraud in the heart of law in Albania Fjalet e Nenes Time Nga Sevime Kumanova Nebija
kalonte malli per ty me ka marre. mu shtua malli e merzia cdo sekonde qe kalonte te vdisja,mendja me thoshte. Ike, e mua me la tu prite por erdhi dita qe edhe une afer dheut te babait tende per vdekje u shtrira. O bire kure pi ujin, mendo burimin mendo se ku linde? ku u rrite? me ke jetove? ku ece e tani ku shkove? Sot u ktheve ne shtepi por mua nuk me gjete me asnje dite te rinise tende nuk do kesh me rehati dhe nuk do shohesh drite me sy. Buke e kryp e zemer e jo large familjes nuk te duhet ajo pasuri kure nuk i ke me gjalle te dashurit e tu Ah bire, tani bjeri deres te te degjoje fshati vone u ktheve tani askushe deren ty nuk ta hapi. Nuk ka me mireseardhje por ka vetem mallengjim sepse mengjeset qe une u zgjova pa ty per mua ishte nje jete e tere mallkim. O bire sa vite prita tek pragu i shtepise zerin te ta degjoja duke me thirrur oj nene erdha,me ke munguar shume por kote , vetem imagjinoja sepse e verteta u permbyse me koherat e vjetra. Plaget jane te pasherueshme si per mua ashtu edhe per ty o bire,Zoti te meshirofte ku do qe gjindesh tani. Ne kete bote, per cdokend dhe per cdo gje lumturia qenka e perkohshme por dashuria dhe vdekja qenkan te perhershme. Ikja nuk te fale lumturine qendrimi prane vatres time paska qene jeta dhe lumturia ime por une vone e kuptova dhe tani po me kujtohen fjalet e nenes time.

V o l u m e

3 ,

I ss u e

3 1

P a g e

Zonat e populluara nga shqiptart pa plan urbanisitik Nga Cafo Boga (Bota Sot)
bregdetit. Zonat rurale vazhdojn t jen nj shqetsim i madh pr shqiptart n Malin e Zi. Pa ndrhyrje qeveritare pr ti zhvilluar kto hapsira duke u krijuar mundsi ekonomike njerzve q jetojn aty, ritmet e larta t emigracionit do t vazhdojn derisa kto zona t zbrazen trsisht. Pr fat t keq, kjo sht br realitet n shum fshatra shqiptare. Zbatim i njanshm i ligjeve Nj numr ligjesh t rndsishme kan hyr n fuqi n Malin e Zi, q n siprfaqe jan n prputhje me standardet ndrkombtare, mirpo ose nuk zbatohen si duhet ose anashkalohen nga statute apo ligje lokale t komunave. Dallimi mes asaj far deklarohet ligjrisht nga ligji dhe asaj far zbatohet n praktik sht e dukshme n do aspekt t jets n Malin e Zi. Zbatimi i njanshm i ligjeve cnon kdo n Malin e Zi, por ata q e psojn m shum prej ksaj jan shqiptart. Pr shembull, pas referendumit n t cilin shqiptart kontribuan n mnyr vendimtare, Gjykata Kushtetuese m 17 korrik 2007, hoqi dy paragraf t rndsishm nga Ligji pr lirit dhe t drejtat e pakicave, i cili mundsonte nj prfaqsim t garantuar t shqiptarve n parlamentin e Malit t Zi. Gjykata deklaroi se vendosja e nj sistemi q garantonte prfaqsimin e grupeve t pakics ishte jokushtetuese, sepse nenet binin ndesh me parimin e barazis s sanksionuar nga Kushtetuta e Malit t Zi n vitin 1991. Qartsisht, duke pasur parasysh formulimin e tekstit t ri kushtetues t 2007-s, nj sistem i vendeve t rezervuara nuk do t ishte m jokushtetues, mirpo dispozitat e prfaqsimit politik t pakicave kombtare nuk u rikthyen m. Nj tjetr shembull zbatimi t padrejt t ligjit ka t bj me t ashtuquajturin ligj Morsko Dobro q do t thot t mirat detare. Ligji synon t rregulloj zhvillimin e zons bregdetare q sht nj gj e mir; por mund t argumentohet se nga ana tjetr ky sht nj mekanizm antikushtetues, sepse lejon qeverin qendrore t shfrytzoj tokat komunale dhe private pa nj dmshprblim t drejt (n mos fare pa dmshprblim) pr komunat. N qytete t tjera prgjat bregdetit malazez, zona bregdetare nn kontrollin e qeveris ka nj kufi prej vetm gjasht metrash, ndrsa n qytetin e Ulqinit, ku jan shumic shqiptart, kufiri zgjerohet deri n 2,5 kilometra brenda toks. Pr shkak t ktij ligji diskriminues, pjest m t bukura t zons bregdetare t Ulqinit (si Ada, Valdanosi, Plazhi i Gjat dhe Lumi Buna) i jan shpronsuar komuns dhe jan shitur nga qeveria n form qirash 99vjeare. Nj diskriminim i ngjashm sht edhe n zbatimin e Ligjit pr organizimin territorial t Malit t Zi, ku shqiptarve n Tuz u mohohet e drejta q t rivendosin statusin e komuns s pavarur. Abuzimi me ligjin sht gjithashtu i dukshm n procesin e privatizimit n t cilin autoritetet lokale pothuajse nuk jan prfshir fare dhe t drejtat e tyre t pronsis n thelb jan injoruar. Nj shembull i ktij abuzimi t pushtetit dhe privilegjit nga qeveria sht privatizimi i nj fabrike prodhuese dhe I 500 hektarve tok, t cilat u shitn pr 6 cent pr metr katror nj t afrmi t Gjukanoviit, sipas t dhnave t puntorve t fabriks dhe popullats lokale. Pavarsisht nga fakti q zona prreth fabriks sht moalore, me rndsi t madhe pr migrimin e zogjve europian, pronari synon t ndrtoj aty shtpi dhe kondominiume t shtrenjta, q do t shndrronin prbrjen ekologjike dhe demografike t zons. Nj numr hotelesh q tha se u privatizuan mbeten t rrnuara apo t shkatrruara dhe askush nuk e di se e kujt sht prgjegjsia. Banort lokal kan mbetur pa asnj mundsi investimi, prve privatizimit fillestar kur puntorve iu dhan letra me vler q prfaqsonin pjesn e tyre n ndrmarrje, sipas formulave t aprovuara nga qeveria. Pas ksaj ndrmarrjet u keqadministruan qllimisht duke i br fare t pavlefshme letrat e shprndara. Pas ksaj, investues t informuar me lidhje qeveritare mundn ti blenin ato pr nj vler qesharake. Diaspora paraqiti nj numr propozimesh pr tender mirpo ato u hodhn posht praktikisht pr nj arsye apo pr nj tjetr. Shkeljet e t drejtave t njeriut dhe lirive civile N nj shoqri t prparuar, procesi juridik bazohet n vlern demokratike sipas t cils nj person i akuzuar sht i pafajshm derisa t provohet si fajtor n gjyq, dhe jo fajtor derisa t provoj pafajsin. Rasti i Operacionit fluturimi i shqiponjave, q prfshiu arrestimin e disa antarve t nj gjoja celule terroriste n Malsi, sht nj shembull q tregon se si Mali i Zi ka shkelur procesin gjyqsor duke lejuar median q t botoj dshmi shtetrore kundr t akuzuarve prpara se t fillonte procesi gjyqsor n mnyr q t ndikohej opinioni publik. Vetm pak dit prpara zgjedhjeve t vitit 2006, n 9 shtator, Policia Speciale Malazeze dhe skuadra SWAT t armatosura deri n dhmb kapn 14 shqiptar, duke prfshir edhe tre t cilt kishin edhe nnshtetsi amerikane dhe q ishin n at koh me pushime, pr nj vizit n vendlindje. Gjat ktij aksioni, burrat dhe familjet e tyre, duke prfshir edhe pleq gra e fmij u keqtrajtuan fizikisht nga policia. T nesrmen qeveria lshoi nj deklarat pr shtyp duke thn se nj grup terrorist po prgatitej q t rrzonte qeverin. Pr tre muaj me rradh ata u mbajtn n burg, pa iu komunikuar ndonj akuz kriminale, ndonse n mnyr t vazhdueshme etiketoheshin n shtypin malazez si terrorist, pra duke iu dhunuar kshtu t drejtn pr tu konsideruar t pafajshm. Gjat ksaj kohe, ata fyheshin, rriheshin pr or t tra dhe detyroheshin q t qendronin n pozicione t caktuara pr periudha t strzgjatura kohe si dhe pa ushqim pr dit t tra. Askush nuk e di se pse saktsisht ishin arrestuar dhe cila ishte arsyeja e qeveris pr kapjen e tyre. Kur m n fund, qeveria malazeze paraqiti akuzn zyrtare, ata paditn t gjith grupin pr planifikim t krimeve t terrorizmit dhe kryengritjes, e megjithat, qeveria nuk mundi t paraqiste as edhe nj cop dshmie domethnse. Pr m tepr nuk ishte e qart se pse e kishte urdhruar qeveria kt aksion, madje edhe se cila deg e qeveris kishte autorizuar arrestimet. Disa besojn se ky incident sht fabrikuar pr t thyer lidhjen mes diaspors shqiptaro-amerikane dhe komunitetit shqiptar n Malin e Zi. Fuqia n rritje e ksaj lidhje sht vn re n prpjekjet e banorve t Malsis shqiptare pr t rifituar statusin e komuns n Tuz, t anulluar nga qeveria malazeze n vitin 1957. Mirpo, cilado q t ket qen arsyeja, aksioni ishte nj veprim degradues nga ana e qeveris malazeze. Veprime t ksaj natyre nuk jan n interes t vendit dhe dmtojn prpjekjet e atyre q vrtet punojn pr t ndrtuar nj shtet multi-etnik, duke prfshir edhe shumicn e popullsis shqiptare. Pr m tepr, kjo lloj mase mund t zgjoj armiqsi t mtejshme mes shqiptarve dhe malazezve.

Quo vadis shqiptart e Malit t Zi (10 ) Shqiptart jan t punsuar shum m pak sesa u takon n sektorin e drejtsis, n sigurimin e brendshm dhe nj numr ministrish, nse e krahasojm kt me prqindjen q ata zn n popullsin totale t vendit. Kjo sht nje shkelje e normave ndrkombtare dhe nj shqetsim madhor pr shqiptart. Shqiptart e kualifikuar punsohen kryesisht n institucionet informuese dhe arsimore brenda sektorit shqiptar, por nuk kan asnj shans q t bhen gjykats apo t vendosen n pozita t ngjashme me pesh nn administratn e sotme shtetrore. Megjith vshtirsit ekonomike ekzistuese, Mali i Zi ka mundsi t jashtzakonshme pr t zhvilluar ekonomin e tij, n veanti turizmin dhe segmente t ekonomis q lidhen me t. Qeveria malazeze ka arritur t trheq investues t huaj, duke prfshir rus, europerndimor madje edhe nj kanadez i cili koht e fundit bleu prona prgjat bregut, me premtimin pr t ndrtuar komplekse luksoze t klasit t lart pr yje t famshm dhe individ shum t pasur. Deri ktu gjithshka n rregull; mirpo kto plane duhet t prfshijn edhe zonat e populluara nga shqiptart, t cilat prbjn pjesn m t bukur t

Marieta Zae Pronjari: Jeta ime mes politiks dhe sportit (vazhdon javen e ardhshme)
fituese e ankets sportive 10 sportistt m t mir t shekullit n Shqipri. T gjitha kto arritje flasin qart pr nj investim serioz t pandalur q n do hap ka marr frutet e veta dhe ka shrbyer si motiv i fort pr t vazhduar m tej rrugn e filluar drejt suksesit. N ato pak aktivitete ndrkombtare q kam marr pjes jo vetm kam prmirsuar rekordin kombtar, por kam arritur t z edhe vende nderi kshtu n vitin 1968 jam renditur n vendin e 4 n Kampionatin Europian t t Rinjve dhe vend t 6-t n Universiadn Botrore t Studentve n vitin 1970 . Pr kohn dhe pr Shqiprin kto rezultate ather ishin shum t vlersueshme . Ju u martuat me Mjeshtrin e merituar t sportit, ishbasketbollistin e mirnjohur e t talentuar Kushtrim Zace. Sa ju ka mbshtetur bashkshorti tuaj dhe familja n at koh, t bukur por me shum pun e stres, edhe kur e shijonit fitoren e kur e humbnit? E kam konsideruar veten me fat njohjen e m pas martesn me Kushtrimin i cili ma ka pasuruar jetn, pavarsisht edhe vshtirsive q na sht dashur t kalojm her-her s bashku si shum familje shqiptare. Mendoj se lidhja jon ishte disi e veant jo vetm pr faktin q vinim nga e njjta fush, dhe ishim t dy secili n fushn e vet ndr m t mirt, por mbi t gjitha arritm t kemi nj partneritet mjaft bashkpunues dhe funksionues. Mendoj se ka qen nj bashkim shpirtror i veant i cili na ka shrbyer si nj motivim i fort n t gjitha dimensionet e jets son pr t ecur para. Kam qen dhe i jam mirnjohse pr gjithka ka br jo vetm pr mua por edhe pr kujdesin dhe dashurin e madhe q ka treguar Kushtrimi n mirrritjen e fmijve tan. Un mendoj se gjithka kam arritur t realizoj n jet ka qen nj prpjekje e vazhdueshme e imja por e mbshtetur gjithmon nga Kushtrimi, i cili me kalimin e kohs i prkushtohej edhe m shum familjes. Pra e them me knaqsi se ne kishim arritur n familjen ton brenda familjes t kishim nj ndarje prgjegjsish e cila kishte ardhur natyrshm duke e kuptuar dhe ndjer m mir ngarkesn e njri-tjetrit. Gjat viteve ne u bm nj simbioz vlerash t prbashkta q nuk diheshin ku fillonin dhe ku mbaronin t njrit apo tjetrit. Nuk di si ta shpreh por kujtoj q sa her un apo ai mrziteshim nga ndonj problem, Kushtrimi gjente fjalt m t goditura jo vetm pr t m qetsuar por edhe dhn kshilla t vlefshme pr zgjidhje. T njjtn gj bja me t, pra ishim komportuar n mnyr t till q gjithka ta lehtsonim n jetn ton bashkshortore, profesionale dhe shoqrore. Vlera e familjes ton qndroi n mirkuptimin dhe mbshtetjen q ne i dham njritjetrit n mnyr q jo vetm t mos pengonim n arritjen e rezultateve t secilit n fushn e vet, por u bm motivimi i njri -tjetrit. Dua t kujtoj ktu se ne na mungonte edhe ndihma q t tjert kan pasur nga familjet e tyre pasi t dy i kishim larg, por q zvendsohej mjaft mir me prkushtimin ndaj njri tjetrit kur ishte nevoja . N karriern ton t prbashkt ne kemi njohur shum her fitoret , pak ose aspak humbjet , por kjo nuk na ka ulur tempin e puns e t strvitjes pr t pasur vetm rritje n karrier. Si ndiheni kur lexoni e dgjoni se ka korrupsion n sportin shqiptar? Si mund t ndihmoj shoqria shqiptare n reduktimin e ktij fenomeni t shmtuar? Natyrisht q nuk ndjehem mir, sepse mendoj se reduktimi i ktij fenomeni do krijoj shanse apo mundsi m t mira n drejtim t rritjes s investimeve n infrastrukturn sportive ,n trajtimin m t mir t sportistve si dhe zhvillimit m pozitiv n trsi t e sportit shqiptar. Mendoj se jan t njohura rrugt nprmjet t cilave luftohet korrupsioni. Qeveria nxjerr akte ligjore t cilat ngushtojn hapsirat e abuzimeve, ndrsa individt q drejtojn duhet t jen t prgjegjshm pr misionin q kan marr prsipr n zhvillimin e sportit dhe jo t ken si qllim n vetvete pasurimin e tyre.

aq sa, rezultati n kt gar n vendin ton ishte m i lart se i shum vendeve t zhvilluara europiane. Pra nj rrug q njeh vetm progres, n saj t nj strvitje plot pasion , plot prkushtim dhe sakrifica, por edhe e drejtuar mir nga nj profesionist i rrall i shkolluar jasht vendit, trajneri dhe pedagogu Taqo Duka. Produkt i gjith ksaj rruge kan qen kto trofe: kam qen mjeshtrja e par e merituar e sportit pr femra n Shqipri, jam shpallur pr 6 vjet radhazi fituese e ankets 5 sportistt m t mir t vitit n Shqipri, fituese e ankets 10 atlett m t mir t shekullit n atletik dhe

P a g e

O u r

W o r d s

YLLI I SPORTIT SHQIPTARE KUSHTRIM ZACE QE ASNJEHRE NUK DO TE SHUHET .

tjer ne Tepelen ishin krijuar dy skuadra t cilat organizonin lojra, madje edhe luftime me njeri tjetrin. Zaja q mbahej nga shokt si nj djal I fort fizikisht ishte madje komandant ( keshtu I quanin fmijt athere ata m t fortt) I njrit grup dhe dilte pothuaj gjithmon fitues . Pemt pa zot apo me zot, ishin shpesh her preja e fmijve t shkatht n kt qytet . Por n kontrast m kt natyr pak t ashpr q Kushtrimi faqej me shokt ,fshihej nj shpirt I ndjeshm ndaj natyrs, ndaj poezive , ndaj librave artistike Intervista perfundimtare kushtrim q zinin nj Cfare ka qn m interesante n at mosh pjes t pr te ? rndsishme t Kushtrimi duke qn nj fmj shum I fmijris s gjall dhe I shkatht, si shum nga tij. Jo rastsisht moshatar t tij tregonte se lumi zinte nj ai n vitet e pjes t rndsishme n jetn e tij , dhe shkolls 7 sidomos terreni I thyer q t cont drejt tij vjecare dhe me ishte nj knaqsi, por edhe vend ku ata von ai kristrviteshin krejt spontanisht, rriteshin jonte poezi t dhe forcoheshin natyrshm si t prndryshme q I prshtateshin psikologjis balleshin me vshtirsi nga m t ndryfminore por q brnda kishte edhe nota t shme q ju krijoheshin gjat ktyre dashuris . Por nj nga poezi t tij e kishte situatave q njeriut I takon t prballet botuar edhe nj gazet t kohs, jo shum edhe n jet . t rndsishme. Pra Kushtrimi kishte prirje Por fmijria e Kushtrimit ishte dhe pak e pr t shkruar sa poezi , po aq edhe ishte ashpr. Si shum lojra unash q duan t talent me frymzimet e tij pr t br tregojn forcn , me bashkmoshatart e hartimet n shkoll t mesme duke marr madje edhe vlersime maksimale . Pikrisht kt prirje ai e vlersonte n at koh si nj shans t humbur edhe pr shkak t rrjedhs q I morri jeta e tij pas nj ngjarje t rnd qe I ndodhi babait t tij pikrisht kur ai ishte n klasn e gjasht ,n nj mosh shum delikate 13 vjec. Edhe n shkoll Kushtrimi kishte prirje n lndt si letrsi, histori dhe gjeografi pasione q I ndoqi deri n fund t jets s tij,. Marrdhnia me vllain dhe motrn dhe Tepelenn Ai kishte nj marrdhnie shum t mir me vllain m t vogl dhe motrn e tyre q dallohej pr nj fmije I qet dhe shum e dashur me vllezrit e saj . Pas historis tragjike do t thoja q I ndodhi babait t tij si nj skenar I stisur nga njerz dashakeqs ,Kushtrimi u largua nga Tepelena dhe vazhdoi nj vit shkolle n Tiran klasn e gjasht duke qndruar tek xhaxhai I tij . Ky ishte edhe moment kur djaloshi tepelenas u mbyll m shum n vetvehte dhe pr fat t keq, kur ndodhnin prplasje moshatarsh ai reagonte shum ashpr, por ama dilte gjithmon fitues . Kthimi n Tepelen pas nj viti bri q ai t mbylli klasn e shtat dhe familja e tij sidomos I jati ngulmoi q Kushtrimi duhej t largohej nga Tepelena pasi edhe ai mund ta psonte nga njerz dashakeqs ose q e kishin n natyr q t bnin keq .Madje Tepelena dallohej si nj qytet ku shkruheshin shum letra anonime pr biografit e njerzve . Por ndrkoh pr Kushtrimin tashm ishte elur nj shteg I ri m I organizuar . Mesuesi I apasionuar I edukimit fizik Lefter Shkmbi kishte ngritur ekipin e basketbollit te Tepelens pr t marre pjes n kampionatin e moshave ndrmjet qyteteve t kategoris s dyt , ku bente pjes edhe Kushtrimi, I cili kishte hedhur boj dhe ishte m I gjati I shokve .N prfundim t aktivitetit drejtuesit nga Tirana e vleresuan si nj t ri t talentuar , shpres q nuk I zhgnjeu vite me von . Edhe vllai dhe motra e Kushtrimit u bn prfaqsues t ekipit t Tepelens n basketboll , si duket geni I tyre sportiv dallonte n kt qytet t vogl jugor . Shkak I largimit nga qyteti I tij I lindjes u b biografia e familjes , I jati e kshilloi t lrgohej nga Tepelena sepse edhe ai mund ta psonte n t ardhmen . Pasi nj bised t br nga prindrit e tij , gjyshes dhe dajave u vendos q Kushtrimi shkolln e mesme do ta bnte n Durrs (vazhdon javen e ardhshme)

Pabesia dhe amria e prgjakur - Rasim Bebo

Njerez te eger e barbare qe kerkonin lira e plaka hynin si zoter ne shtepite, dhunonin vajza e gra dhe vritnin ke donin. tmerr, fare neverie! Nje shtazeri e padegjuar, jashte do llogjike njerezore. Historia fsheh fytyren nga turpi. (7). Mbi kete holokaust, Niko Zhango vazhdon: Fati i te burgosurve ne Paramithi u be e njohur me gjakesite ne vazhdim. Erekundermonjese ne shtepin e Sali Hafezit me tre kate dhe mbi 30 dhoma ku mbaheshin te mbyllur mbi 500 gra e femije nen moshen 15 vjeare. Vdekje femijesh, pamje rrenqethese e grave myslimane qe hiqeshin zvarre dhe perdhunoheshin gjysme te vdekura. (8). Hisoriani Beqir Meta shkruan: Masakrat ne Paramithi vazhduan 4-5 dite. Gjate Deshmitaria Fetije Saliu, po nga Pakohes, kur ne qytet po kryheshin masakra ramithia tregon se, kur zervistet u turren te te tmerrshme, Mitropoliti Dorotheu, i cili thernin Maksutin 6 muajsh dhe, e ema e kishte qene garant per moscenimin e mbuloi djepin me trupin e vet, zervistet i popullsise myslimane, festonte fitoren ngulin thiken ne kurriz ajo u perplas pa me komandantet e bandave dhe bekonte fryme ne dysheme. krimet e tyre. Ky mitropolit, deri ne kete Te shtepia e Myfti Hasan Abdullait, kohe, kishte qene nje nga bashkepuntoret drekuan Taq Shtrungari me 7-8 trima, pasi me aktive te gjermaneve (9). hangren per 2-3 ore, u pa besa qe kishte Deshmitaret tregojne per shtepin e myftiut dhene peshkop Dorotheus myftiut. Ate e burg: Na jepnin nje fete buke misri , as kapen nga mjekra dhe ja prene koken, 100 gram ne dite dhe nje luge bizeleje ose theren te shoqen te birin dhe pas perdhun- fasuleje pa kripe. Llambro Miho nga imit te bijes e theren edhe ate. Plakun 80 Paramithia ishte i vetmi njeri qe na vjear, Shaban Gazirin e bene copa-copa. ndihmoi per te mbajtur shpirin. Ai kishte Dy te fshehur ne traret e tavanit Elmazi nje furre buke dhe gjelltore. Ai vinte do dhe Tahsimi, u spiunuan nga miku dite dhe na sillte buke dhe gjelle, ne na Thoma Fao. Menjehere i theren. Po kjo binte nga nje kafshite se ishim shume. tragjedi ndodhi edhe ne shtepin e Sali Skishim as me se te laheshim e as ku te Hafezit nga major Kranjai. (tregim nga laheshim, flinim ngjitur me njeri tjetrin! Shefqet Sulejmani nga Paramithia (dt. Na piu morri, semundjet dhe uria , dhe 1926) keshtu vdisnin 5, 6, 7, dhe 10, 12 ne dite. Historiani grek N. Zhango thekson: (10). Erdhen disa mjeke angleze, te veshur me maska, sepse ne, ve se te semure, kuterbonim nga felliqesia. Mjeket pasi na vizituan u thane: Ja zboni, ja vritni, se brenda pak diteve do tu marrin edhe juve me vete ne ate bote. Keshtu Mitro Bello na solli ca ushqime dhe na nisen 250 gra e femije shume te raskapitur, morrem rrugen Minine, Filat, Koske dhe mbritem ne Shqiperi. Jorgos Margaritis:...Me gjithe premtimet e peshkop Dorotheus dhe Napolon Zerves, mbrenda pak diteve, me 27 qershor, diten e pare te lirimit, qyteti u kthye ne thertore. Te gjitha deshmite nga do pale qe te vijne, bien dakord ne shtrirjen dhe dhunen e vrasjeve e te keqtrajtimeve ne kurrizin e banoreve myslimane...-u vrane ne menyrat me njerezore, mbrenda dhe per rreth qytetit. Keqtrajtimi i pergjithshem i grave dhe rrembimi i pasurive... (11). Historiani Jan G. Sharra veren: Urrejtja dhe egersia qe ziente ne vetdijen e tyre, shperthyen me furi mbi grate, femijet, pleqte dhe te pafajshem te tjere. Shume ame islame zervistet i rrezonin te gjalle nga ura e Nait prane Filatit. Nenave u rrembenin femijte nga duart e nga gjiri u ngulnin bajoneten dhe i ngrinin larte. Po para syve te nenave vrisnin djelmoshat 1518 vjehare. Egersia greke mbi popullin cam, kalon do lloj instikti kafsheror. Nje grua nga fshati Kacjan me foshnjen ende ne gji, zervistet e ndane me spate ne kater pjese dhe e varen ne nje peme; se toku me gjakun i rridhte dhe qumushti i gjinjeve. (12) Sipas Niko Zhangos : Tere amerit qe u gjeten ne Karbunare u vrane dhe u hodhen neper hendeqe: nje nane me 7 femije si edhe te vegjel te tjere; 3 vajzat e Muharem Agushit, nusja e Hodos dhe Ajshe Agushi. Ndersa Lefter Shrungari me shoke, Mehmet Qamilit i vrane ne shtepin e vet te emen dhe tre te bijat; te shoqes shtatzane i ane barkun dhe i qiten femijen, sipas deshmive zervistet theren 41 gra e fimije. (Fletoria Bashkimi i Kombit nr.202, 27-8-1944. (13). Historiani Albert Kotini na jep kete episod: Vasil Ballemi i dogji djalin ne furre Naile Gjinikes nga Margellei. Kur ia kapen djalin e vet Vasil Ballemit dhe ia dhane Nailes qe tani kishte te drejte te hakmerrej edhe ajo per djalin e saj te djegur ne furre. Po ajo jo vetem qe nuk pranoi, por tha: -Mua djalin nuk ma ka djegur ky femije! Mbasi e mbajti 7 dite, ia dorezoi Vasil Ballemit, kriminelit te amerise. Qe ate dite Vasili u betua se nuk do te qellonte me mbi shqiptaret e amerise. (14). Ndermjet atyre tmerreve ne Spatar ndodhi edhe kjo ngjarje kuptimplote: Lulo Ahmet Qamili nga Janjari, femer veanerisht e bukur e martuar para nje viti me spatarjotin Dalan Cullani u kap ne Spatar nga zervistet. Keta vrane te gjithe ata qe zune, ndersa Lulon e ruajti nje oficer per ta marre me vete. Kjo sa dinake aq edhe trime, u duk sikur u bind me tere mend. Oficeri i gezuar se ia arriti qellimit, vari automatikun ne gozhde dhe kaloi ne te ndaren tjeter per te treguar shoqeruesve te tij. Kurse Lulo rrembeu automatikun dhe me nje shkathesi e guxim te habitshem vrapoi tek dera dhe i griu te gjithe sa ishin ne te ndaren fqinje. Zervistet qe ndodheshin rreth e rrotull, duke menduar se dikush prej tyre (vazhdon Javen e ardhshme)

V o l u m e

3 ,

I ss u e

3 1

P a g e

Ndre Mjeda, Zbulohet Gramatika shqipe n dorshkrim Nga Mentor Quku (vazhdon javen e ardhshme)
pavarura. Mjeda ka prdor edhe terma t tjera n gramatikn e tij: ai njihet si krijues neologjizmash. Termi "propozicjon" , sipas mendimit ton sht prdorur nga Mjeda pr fjalin, si pjes e periudhs. Ai plugonte vet me mjete moderne). Mirpo Justin Rrota e ka pr parafjal (Sintaksi i Natn ai hartonte poezi, derdhte mjalt Shqipes, Shkodr, 1942, fq. 24) Jemi n koht e e sheqer, kuvendonte me zanat e para kur terminologjia gjuhsore sht n hapat e poezis. Konsultuam Fjalorth i Ri i para, kur termat fjalia, periudha, fraza prdoren n Dom Nikoll Gazullit, Tiran, 1941, fq vend t njera-tjetrs nga autor t ndryshm. Vepra 213 ku msuam se Krahishtue (Malsi n dorshkrim autograf, Gramatika shqipe e Ndre e madhe)= v. Akt. Krahishtue, me Mjeds, duhet t jet nj variant i gramatiks rregullue, rendue. N rastin e fjals q shqipe, n form leksionesh q Mjeda jepte n ka prdor Mjeda n bised me fqinjin e liceun e jezuitve n Shkodr. tij, Dom Ndre Zadejn, i japim kt Kto jan lajmet e para pr nj vepr origjinale dhe kuptim: -Sapo kam prfunduar punimet t panjohur t Mjeds, jan lajme optimiste q flasin bujqsore t stins n disa tok t se s shpejti kjo vepr fondumentale do t bhet famullis s Kuklit. Kurse n rastin plotsisht pron e kulturs son. S shpejti na sht ton t ri, tek termi q prdor Mjeda n premtuar q do ta posedojm plotsisht veprn, e gramatikn e tij shqipe, termi Kracila do t lexohet, komentohet, plotsohet me hishtim ka kt kuptim: "Krahishtim"= sqarime e shnime dhe mundsisht do t botohet n fjali e pavarur, e kundrta e mvartsis; mnyr kritike. Do t bhet nj prshkrim m i "Krahishtohen"= Bhen t pavarura, hollsishm fizik i veprs si edhe nj historik i ktu sht fjala pr frazat q marrin gjetjes dhe i rrugtimit t tij n vite. N nj t ardkuptim t plot, t prfunduar; "T hme, kur t posedojm t gjith dorshkrimin e krahishtueme"=T bra t pavarura. veprs, do t kemi mundsi t bjm krahasimin e Fjali q brenda frazave jan br t pjess teorike t principeve t gramatiks shqipe t botuara n "Gjuha shqipe" nga Cordignano, n Milano, 1931, me variantin n italisht t gramatiks shqipe q sht gjetur n librat e Justin Rrots dhe me gramatikn n dorshkrim q sapo sht zbuluar. T gjitha kto jan kontribute t mendjes gjeniale t Mjeds. 2. Cili qe fati i dorshkrimeve t Mjeds, pas vdekjes s tij? Mjeda qe puntor i madh dhe i palodhur. Ai kmbeu letra me shum albanolog e shkenctar t huaj. Kjo l t kuptohet se duhet t gjenden t shprndara, n fonde dhe vende t ndryshme shum dorshkrime t Mjeds. Nj pjes e mir duhet t gjndet n Rom, Milano apo Vjen, ku ai botoi veprat e tij, gj q nnkupton se aty duhet t jen ruajtur dorshkrimet origjinale q Mjeda drgoi pr botim. Ai i prpunoi sistematikisht dhe n mnyr t thell krijimet e tij, sepse ishte i paknaqur me punn e vet, sepse ndrroi prsosmrin. Shum vepra t tij mbetn t pabotuara pr shkak t pikpamjeve t tij lidhur me prsosmrin q duhet t ken krijimet, kshtuq mbeten n dorshkrime, duke rrezikuar ekzistencn e tyre. Dorshkrime e dokumente t Mjeds duhet t gjnden n arkivat e Propagands Fide, si edhe n Arkivin Historik t Provincs Venete t Shoqris s Jezuitve n Gallarate. T tjera duhen krkuar n fonde t t tretve n AQSH. Gjurmimi i letrkmbimit t tij sht nj rrug tjetr, mjaft efikase, q mund t na dhuroj surpriza t mdha. Mendojm se nj pjes e dorshkrimeve t Mjeds duhet t vazhdoj t ruhet n familje t ndryshme shkodrane, t cilat, n nj form a nj tjetr, kan pasur lidhje me gjuhtarin ton. Shum dorshkrime t Mjeds, pas vdekjes s tij, prfunduan n Arkivin e Jezuiteve ne Shkoder. Kur u ndie frika e mbylljes s institucioneve fetare, n fillim t v.1945, eprort e jezuitve, morn masa q reliket e arkivit dhe t biblioteks s tyre t shprndaheshin n familje shkodrane. Nj pjes e tyre u kthyen mbas rnies s diktaturs, por nj pjes tjetr duhet t ket mbetur pa u kthyer. Dorshkrime t Mjeds duhet t ken edhe dishepujt e Mjeds ose pasardhsit e tyre. Duhet krkuar edhe n fondet e revistave t kohs, me t cilat bashkpunoi Mjeda, kryesisht "Leka", "Hylli i Drits", "Kumbona e s Diells", "Lajmtari", "Zani i Shnandout", "Shkndija". Miku dhe bashkpuntori i Mjeds, Luigj Narai, ka shkruar pr poetin dhe gjuhtarin ton: "Botoi mjaft vepra letrare e gjuhsije, por besohet t ket nji shumic ma t madhe t pabotueme"( Luigj Narai (a.j.), Vdiq Don Ndr Mjedja, Drita, v. I, nr. 206, f. 1, Tiran, 3.8.1937). Ish-studenti i Mjeds, staticieni i njohur, Nush Radovani, kujton: "Mbas vdekjes, n shtator 1944, kam ken n fondin albanologjik t Seminarit. Thojshin se aty ka punue Mjeda. Aty ishin dorshkrimet e tij. Aty ishte dokumenti i Mjeds me pasqyrn e alfabetit shqip t propozuem nga Mjeda n Manastir dhe t aprovuem me ndonji ndryshim t vogl.

Po sot a na sundojne si me 1946?! Nga Robert Papa (vazhdon Javen e ardhshme)

Ndrsa, lexoja n dokumente t ndryshme n SHBA, m vinte keq se Shqiprin e cilsonin si vend gjysm i civilizuar. Natyrisht, q shkruhet pr kohn para vitit 1990. Mbase, nuk duhet t shqetsohesha , sepse sundimin e Gorbachevit e quanin si sundim t vitit 1946. Nj filozof rus, dikur thoshte se "problemi me socializmin sht se vlerson proletariatin por nuk ka respekt pr punn." Ashtu si te ne , edhe n Rusi, njerzit pretendonin sikur punonin, dhe qeveria pretendonte se i paguante. BS i Gorbachevit paguante si rroga vetm 37% t GDP, kur n perndim kjo ishte 50%. Sipas Marksit, e gjith vlera krijohet nga puna qe kapitalisti merr mbi vlern. Moska por edhe Tirana e vitit 1990, vuanin nga skleroza institucionale dhe varfrimi i skajshm i burimeve njerzore. Gorbachev, por edhe Alia yn, u bn reformator pr arsye menaxheriale, jo pr arsye morale. Gorbachev u b reformator , jo se sistemi ishte si djalli, por jo produktiv. Alia, u shfaq si reformator, jo se hidhte posht socializmin, por nga frika e revolts s klasave t prmbysura. Si pr Gorbachev, por edhe pr Alin, liria kishte vlera instrumentale. Gorbachev e vlersonte lirin si instrument dhe si burim i dinamizmit ekonomik pr t mbajtur n kmb agjendn e vjetr militariste. Gorbachev ishte i zgjedhuri dhe lojtari i Andropovit, fytyrs s fundit t KGB-s. Gorbachev vazhdoi atje ku e la Andropovi: denoncoi alkoolin dhe paraardhsit. Alia nuk denoncoi Hoxhn. Ndikimi i konservatorizmit amerikan, kishte shum trysni si ndaj Gorbyt por edhe Alis son. Origjina e Perestrojks s Gorbyt, fillonte me marshallin Ogarkov. Ai nisi nj fushat pr reforma sepse ishte i alarmuar nga paaftsia e BS n ekonomi pr t prodhuar novacione n elektronik, t cilat nevojiteshin nga nj militarizm modern. Alarmi i Ogarkovit, ishte akut m 10 korrik 1982, kur n Liban, Forcat Ajrore t Izraelit, prdorin prparsit elektronike t kaprcenin raketat sovjetike.. anti-avion dhe rrzuan 85 Mig sovjetik q prdoreshin nga siriant. M 1983 konservatori Ronald Regan doli me programin e SDI (Strategic Defense Initiative), pr t sfiduar Bashkimin Sovjetik q t kompletonte teknologjin. Ksisoj, ishte Ogarkov, e jo Gorbachev , filluesi i reformave. Po te ne ?

Apel t zgjedhurve tan! Nga Ibrahim Berjashi

Prkeqsohet edhe m shum gjendja ociale, morale, shndetsore dhe psikikpensionistvt Kosovs, shtetas t Malit t Zi,t cilt nuk arrijn t realizojn at q u takon, pensionin. bukura te rinise se punes ne ndermarrjet e Kosoves ne pesedhjete vitet e fundshekullit te kaluar. Me nje informate te derguar ne faksin zyrtar te Ministrise mbi te Drejtat e Njeriut dhe te Pakicave , por edhe me nje SMS,para se eshte takuar ne Podgorice me zv/ kryeminsitrin e Kosoves,z. Petroviq,e kemi njoftuar edhe z. Ferhat Dinosha qe ta shtroje ne takimin me z. Petroviq. As ne komunikaten nga ai takim, por as me vone ministri Dinosha nuk e permendur publikisht kete fatkeqesine tone te madhe sociale, apo te na therrase ne kabinetin e tij per ta diskutuar edhe per te bere perpjekje qe te zgjidhet ne favorin e ketyre qytetareve te Malit te Zi.Edhe z. Dinosha ka qene i punesuar disa vite ne Kosove.Sigurisht se per vete mund ta kete zgjidhur, por ai eshte minister i te drejtave te njeriut dhe te pakicave edhe kjo ministri duhet te na ndihmoje ne aspektin politik edhe juridik, ne Podgorice, Prishtine apo ne Beograd qe te zgjidhet ky problem yni i madh dhe jetik. Me ceshtjen tone e kemi njoftuar edhe kryetarin e Keshillit Nacional te Shqiptareve ne Malin e Zi, z. Tahir Tahiri. Duke u mbeshtetur ne dinamiken e deritashme te ndertimit dhe te ngritjes se marredhienieve bilaterale mes Podorices e Prishtines,zyrtaret politike dhe qeveritare shqiptare ne Malin e Zi,duhet te angazhohen maksimalisht, qofte me Podgoricen, Prishtinen, Beogradin, apo faktorin nderkombetar per ta zgjidhur kete hall kaq te madh ekonomik,social, moral e psikik te ketyre njerezve, te zhytur thelle ne moshen e pleqerise, te cilet pa fajin e tyre kane mbetur pa ekzistence. Nje delegacion duhet te bisedoje me Podgoricen e Prishtinen Mendojme se eshte e domosdoshme qe nje delegacion i perbere nga ministri Dinosha dhe deputetet tane ne Parlamentin e Malit te Zi te takojne kryeministrin e Malit te Zi, Igor Llukshiq dhe ate te Kosoves, Hashim Thaci, si dhe faktorin nderkombetar per t i pyetur se cfare duhet bere me keta njerez qe kane humbur stazhin ne ishndermarrjet e Kosoves ne periudhen e RFSJ,RFJ dhe SMZ dhe nuk mund te marrin pensionet.

Kush me shume e kush me pak,ka humbur stazhin e punes atje edhe nuk mund te realizojne ate qe e meritojne,pensionet. Fatkeqesisht,shumica derrsht obligim njerzor,politik dhe muese e tyre jane njerezit qe kane dhene kontributin kombtar q zyrtart shqiptar n me te madh ne ngritjen e kultures,medias,arsimit, Malin e Zi t prpiqen maksimalisht mjekesise, shkences shqiptare ne Mal te Zi. pr ta zgjidhur pozitivisht kt hall t Vazhdojne edhe sot e gjithe diten te jene aktive ktyre njerzve t hyr thell n edhe te realizojne projekte shume te rendesishme moshn e pleqris. nga fushat e lartpermendura. Dihet mirefilli se,kjo teme qe ka goditur ekzistencen jetesore te kesaj Ibrahim Berjashi pjese te shqiptareve ne Malin e Zi, eshte hapur nga deputeti Amir Hollaj ne parlamentin shteteror I imponuar nga nje histori e dhimbmalazias;se se bashku me deputetet Hollaj dhe shme, fatkeqe dhe shqetesuese,perseri e Nimanbegu listen e 33 ishpunetoreve te ndershtroj para opinionit edhe e vendos ne marrjeve kosovare, te cilat nuk ekzistojne me,ia tryezen e punes se te zgjedhurve tane kemi dorezuar Ministrit te Punes dhe Mireqenies politike. Mendoj se eshte nje barre qe Sociale, z.Suad Numanoviq. duhet te peshoje rende mbi ndjenjen e pergjegjesise se tyre njerezore,politike Ministri Numanoviq na ka deklaruar se ceshtja e dhe kombetare. Sigurisht se jemi me kesaj kategorie te pensionisteve te Kosoves, shtetas shume se 50 familje me mbi 150 anete Malit te Zi, do te duhej te zgjidhet me nje martare, te cileve u jane djegur vitet me te reveshje bilaterale midis Prishtinesa e Podgorices.

P a g e

O u r

W o r d s

amt, drejtsi pr shpirtrat e t vdekurve dhe vuajtjet e t gjallve HERION MESI

Dshmi t mbledhura n homazhet pr 67vjetorin e masakrs greke Gjat ktyre viteve t demokracis, politikant nuk kan br asgj pr amrin. E vetmja shpres e jona jan kta dy amt q i shtja ame sht nj histori e ndrlikuar, ku M kujton t gjith luftn e grekut ndaj nj kemi deputet n Kuvend, q t jen ata zri sistemi i athershm komunist e ka kamufluar m populli civil, t cilin e vrau si bagtit. Ne yn dhe tu thon q t aktivizohen n s miri, duke e kthyer at n nj mister pr pjesn ikm m kmb q atje, ku lam pas zgjidhjen e ktij problemi, se ky nuk sht tjetr t popullsis q nuk ishte ame. Pas 67 Nuk i interesonte askujt n at regjim. shtpit, pasuri t mdha, shum gjra vetm nj problem i yni, si am. Por sht vitesh amt nga t gjitha trevat ku banojn aktuNe ishim pr pushtetin e athershm kemi ln atje, dhe erdhm ktu. Ikm nj problem pr gjith Shqiprin dhe shqipalisht, u mblodhn dy dit m par n fshatin t pavler fare. am t djegur, pasi na erdhn n shtpit tona nj tuf tart, pasi dhe sot q flasim rreziku nga Kllogjr t Sarands, n prkujtim t t rnve t am t turpruar nga greku, e si ka paramilitarsh t trbuar pa asnj arsye, t fqinjt jasht asaj vize, sht akoma ekzistent. tyre gjat genocidit t pashoq grek t 27 qershorit dasht greku, kshtu na thrritnin ciln edhe sot e ksaj dite ne nuk e dim 1944. Ata u mblodhn n vendin kur dikur amt n at koh. Por njerzit e asaj kohe pse ndodhi. Nuk po gjejm dot as rrugn Si u soll regjimi komunist me ju? q i kishin shptuar makineris vrastare t gjener- harruan kontributin q dham ne n dhe arsyen se ku e kan hallin grekrit, q alit grek Napoleon Zervs, kishin ngritur nj kamp ndrtimin e Shqipris s paslufts. nuk na ln t vemi e t shikojm varret e N at koh na quanin se ishim pasanik, dhe t mallkuar. Nj familjarve tan. Ska ende asnj arsye sa erdhm na morn dhe na internuan n kamp, ku mungesa pse u vran ata 6000 njerz, kush doli Maliq t Kors. T gjith i morn dhe i e ujit dhe ushqimit, gjall nga ajo masakr doli. Kush nuk internuan duke i futur n tharjen e knets s shkaktoi nj tjetr doli, nuk doli. Dhe e gjith kjo pa asnj famshme t Maliqit. Prve ksaj sa para dram t rnd pr justifikim. Kam ardhur n Shqipri 10 kishim marr me vete kur na shpuri greku, na kta shqiptar. Mbi vjee, por sot t m thon q mund t i mblodhn dhe na i morn t gjitha, se ne 2700 am mbetn kaloj nga kufiri matan, nisem dhe e bj amt kemi pasur pasuri t madhe. Me lira t t vdekur n kt srish n kmb at rrug, pasi do gj m verdha kemi ardhur nga amria, dhe kur kazerm ku skishte sht fiksuar n mendje. do gur, do erdhm ktej, na than q paraja e grekut nuk asgj, prve disa pem, do kthes q kemi marr rrugs, kishte asnj vler ktej. Na dhan ca thas tendave q prisnin do gj q na shoqroi n rrugtimin ton sheqeri dhe mielli, si dhe ca lek si araf diellin prvlues t gjat braktisjes s vatanit ton. Dhe kjo letreje. Dhe pas gjith vuajtjeve n Maliq na qershorit. Mbi 5500 ssht e drejt. solln n Lushnj ku dhe banojm aktualisht. shqiptar t Dhe shtpit ku u strehuam i kishim me qira, amris humbn Me k keni ardhur n Shqipri? dhe prej 6 vitesh ne arritm t blinim shtpi, jetn gjat pasi shteti shqiptar nuk na dmshprbleu pr marshimit t tyre t Erdha me nnn, baban, gjyshen, xhaxasgj q kishim hequr n jetn ton. Por nga eksodit biblik pr t han q jetonte shum pran nesh e vran ana tjetr, mund tju them q tapit e shtpive mbrritur n gjat rrugs. Ai ishte i ri, 22-23 vje dhe jo vetm n amri, por edhe t shtpive q Shqipri, duke ln pas t kaluarn dhe t tashmen Por pavarsisht se ne nuk e kursyem ishte i martuar. Ai u vra pasi mbeti prapa kishim n Maliq i kemi akoma. Dhe kjo na e tyre, n krkim pr nj t ardhme m t mir. M veten ton pr Shqiprin ton, ata nesh, dhe at e vran diku afr Pilatit. bn q mos t humbim shpresat tek shtja 27 qershor 1944 ata nisn marshimin e tyre drejt nuk ndryshuan asnjher, am t Ndrsa ne arritm dhe erdhm. Na vran jon. Shqipris duke ln prapa shtpit, pasurit, qelbur na thrritnin gjithmon. Edhe pasi ne nuk kishim as arm dhe asgj, pronat e tyre. Masakra u ideua dhe u drejtua nga n at sistem ne amt kemi jetuar ishim krejtsisht t paarmatosur, pasi dhe Hazbije Brahimi gjenerali i forcave greke Zerva, i cili nisi genovetm me djersn ton, pa asnj ndrhyrja e tyre ishte e beft. cidin q nga amria, dhe i ndoqi shqiptart deri benefit nga shteti. Ai regjim ku ishte Daja im ka ikur prgjat gjith nats me t n Qaf Bot, aty ku ndodhet dhe pika e sotme puna m e vshtir, aty punonin far keni ln pas n amri, dhe far gjith prfaqsuesit e amve me banim n kufitare mes dy vendeve. Qaf Bota, pr amt amt. Partia e Puns na mohoi do prisni t gjeni nse nj dit do shkoni atje? Fier. I plakitn itjanet dhe rrobat e mia dhe nnkupton vendin e dhimbjes. sht sinjifikativi i gj, por me ardhjen na sht rritur t nns time, na i kan hequr nga trupi. Dhe ports, e cila bri t mundur masakrn e 44-s. besueshmria n realizimin e shtjes Atje kemi shtpit, kemi pasurit. Atje djepet e fmijve i kan hapur t gjitha se Dhe sot, pas 67 vitesh ata krkojn drejtsi pr son. Jemi t lir, fjala jon sot po kemi vilat tre pandehnin shpirtrat e t vdekurve dhe vuajtjet e t gjallve. arrin sadopak t dgjohet. katrkatshe. T me mos gjitha jan mall. kishim Ja disa nga dshmit q na rrfyen shqiptart e Edhe sa koh i duhet amve q t Kemi gjrat tona, fshehur amris dy dit m par gjat homazheve n realizojn ndrrn e tyre, pr t vajtur kemi tokat, atje flori fshatin Kllogjr, rreth 30 kilometra nga qyteti i n vendin q i takon? kemi nj qytet t brenda. Sarands dhe vetm 2 kilometra nga pika kufitare tr q sht i far e Qaf-Bots 20 vjet i kemi humbur deri tani n shqiptarve. gjetn i demokraci, do na duhet t presim morn t Shqiptarja ame, Gjylo Mehmeti, banore nga edhe 20 t tjera dhe si dihet nse ia A keni br gjitha. Crriku kemi dal deri ather. Neve sna e ndonj prpjekje Na vran e na pren, na hoqn me dhun, dhe me thot mendja q ta shohim at dit. pr t vajtur, tani Vargje t dhun prindrit tan morn arratin. Un kam pas liberalizimit t krijuara lindur n Shqipri, por historin e kam msuar nga Mejreme Brahimi sht vajza vizave? nga babai dhe nna ime. Un jam 66 vjee. Prindrit e dhjetvjeare q mbrriti n Shqipri Mirush mi kishin dy vjet q kishin ardhur n Shqipri dhe e detyruar nga dhuna greke. Nuk kam shkuar Kabashi m pas linda un. Ne t grmojm qiell, tok e akoma. Kam br dhe, dhe nuk e gjejm dot t drejtn ton. Kam qen 10 vjee kur kam ardhur s pasaportn, por kan kthyer shum prej Nuk mund t ket dhe pa mm bashku me familjen n Shqipri. Dhe nesh ndaj ende nuk e kam marr iniciado t thot pr ju data 27 qershor? ai Napoleon Zerva gjeti atje matan tivn pr t vajtur. Po t shikojn q ke Se njra pa tjetrn nuk bjn dot mmdhe n Taranti, ju au barkun, i vrau, i la lindur atje, nuk t ln t kalosh dhe t Kjo dat simbolizon prerjen ton me thik. T lsh t shtrir prdhe pleq, plaka, burra, kthejn mbrapsht. Kam folur personalisht Dhe sot n ndrr m prsriten fjalt e vatanin dhe t iksh sht shum e dhimbshme. gra e fmij. Un jam nga Marglliqi, me Shptimin (Shptim Idrizin, kreun e qmotshme Dhe sot, po mundohemi ti bjm respektin t dhe jam ik m afr kufirit. Sa e PDIU-s), dhe i kam thn q nuk m tret vrarve nga ky genocid i pashembullt. Un vet morm vesh pr ngjarjet q po dheu pa vajtur njher atje. M ka premMmdhe jemi tre, un, ti e dhimbja jam nga Gumenica e amris. Kemi ligshtin e ndodhnin, kemi ikur q andej kmtuar q do m oj me patjetr. shpirtit dhe t jets q na ka shoqruar gjat gjith bzbathur dhe pa ushqime. Ik t ikim, Dhe nse ti vjen dhimbjen do ta mund me ty, ktyre viteve. shyqyr q kemi mbrritur t gjall n Kush sht arsyeja q do shkoni atje? kufi, dhe u futm n Shqipri. Me Por nse nuk vjen dhimbja do na mund t A keni pasur t vrar n familjen tuaj? moshn q kisha n at koh, i kam Dua t shoh shtpin time. Varret e gjydy. par t gjitha gjrat. Nga karvani i shrve, varrin e xhaxhait, shtpin q e Nga familja ime kam t vdekur gjyshin dhe gjyshqiptarve q po largoheshin nga kam humbur. Kur flas un me ty flas me nj z, shen, dhe strgjyshin. T gjith i kan varret e tyre amria, shum prej nesh kan atje (drejton gishtin nga kufiri grek). Nuk m vdekur rrugs, kush pr uj, kush pr Keni ndonj mesazh pr politikn shqipndrra iku dhe ne nuk ishim m. lejohet t shkoj n varret e gjyshrve, dhe nuk e buk, kush nga i nxehti dhe m 22 tare? kuptoj se far u kam br un grekve. qershor sht shprbr amria. Si ka mundsi q shqiptart e tjer, apo pjesa tjetr e shqiptarve m sakt, q nuk e din historin e amve? t kujton 27 qershori?

V o l u m e

3 ,

I ss u e

3 1

P a g e

Shkrime nga Vullnet Mato

Kam dshir e m rrmben malli, t jem bri dreri q josh sorkadhet, t jem prrua q gurgullon te zalli, t jem puthja diellore q zgjon malet. Kam dshir e m plqen n jetn time, t jem re shiu mes vaps prvluese, T jem thngjill zjarri te vatrat jetime, T jem pik loti te qerpiku i nuseve, Kam dshir e bhem gati si i marr, t jem bajrak kuqezi i shqipo emigrimit, t jem pik gjaku pr vllamin kosovar, t jem grshra q pret shiritin e bashkimit... HIPERBOLA E GOJS Goja e njeriut sa filxhan kafeje, ka brenda nj hambar gjigant. Pr t ushqyer gjakun npr deje , prtyp gjat jets malin e lart. Me lapsin e thjesht llogaritar, n shtatdhjet vjett e gjat, njeriu, pa qen llups lakmitar, ha buk, sa tulla ka nj pallat. Prcjell npr tubacione intime, njzet isterna lngje natyrale, kaprdin dhjet vagona gatime, prtyp mishin e nj kopeje t madhe. Mirpo a heq goja e ngopur n jet, pr t smur apo t paralizuar, nga shtatdhjetmij vaktet drek, njrn tia jap fatkeqit n duar?... DBIM NGA TOKA E QIELLI Kam takuar njeriun m t rrall t globit, prdhunuesin e nj minorenie t shenjt, dnuar prjetsisht nga mallkimi i Zotit, mos pranohet n tok, as n qiell kur t vdes. Tentova t vras veten tri her me radh, tha mkatari i dnimit t pazakonshm, vetvrasjen se kryej dot me asnj arm, Zoti m ndal dorn n astin e kobshm. St pranoj, m thot m nj z t padukshm, t m ndysh ferrin, as parajsn jo se jo, se e kam plot femra Edenin e ktushm, dhe nntokn ku ti, pa mkate sduron!... Tani un pres dhjetvjeart e ardhshm, kur rruga pr n galaktika t jet shtruar, dhe njerzit t vizitojn planett e ngjashm, t shkoj t vdes te ndonj planet i pabanuar... GRUAJA ME FUSTAN PRINCESHE Ai zgjodhi dhurat fustan princeshe, t zbukuronte gruan ndr shok e miq. Ndonse pr vete m tepr plqente, kur trupin e saj e shihte krejt lakuriq. Por, kur ajo fustan princeshe veshi, u b m e bukur nga kishte trupin. Trhoqi nj tjetr me fuqi magneti. Ai n vetmi filloi t prtypte turpin. Dhe tha: M lezet pate me t vjetrin, kur dukeshe e bukur vetm pr mua; Nuk t bra princesh pr at tjetrin, t m bje eunukun tnd t shmtuar... Gruaja e penduar thell nga marrzia, foli s fundi me nj mblsi t papar: E keqja ne grave na vjen nga bukuria! Dhe hodhi fustanin e princeshs n zjarr. Burri tha: Skish faj fustani q veshe, por duhet t dije se grat e bots mbar, nuk zbukurohen me pamje princeshe, pr tu br gjah i princave gjahtar!... BUKURIA Q SHRON ZEMRAT Urbani i ngarkuar rnd uturinte m rnkim. Udhtart e unazs ishin kthyer n sardele. Ngjitur meje miku m ankohej me trishtim, se analizat e zemrs kishin dal me probleme. Aty pran ra nga qielli nj bukuri e praruar, q t merrte mendjen n do moshe t ishe. Njerzit prqark vshtronin si t paralizuar, nga qafgjata me sy e buz t magjishme. At ast i mekur prej saj i thash mikut tim: Pa shiko, o Bardhi, mrekulli ka br zoti! Oh, mua m dhemb zemra e spo gjej shrim, ti se po m thua pr ca gjra kot s koti... Kjo nuk sht gj koti po shihe ka br zoti, se ta largon dhimbjen m mir nga do kurim dhe t gjitha vuajtjet e tua t duken pika loti, po sodite kt krijes marramendse pa ngurim! Si asnj her tjetr pshertiva duke rnkuar: Ah, moj nna ime, q ke vdekur e sm dgjon, t kishe mundsi t m mbaje t konservuar, dhe ta lindje vezn time dyzet vjet m von... Ajo ktheu vshtrimin papritmas nga ne t dy sikur t kishte marr befas nj mesazh qiellor. Miku im u trand prbrenda, u prplit n sy nga ata syt e saj magjik me rrezatim meteor. Pas ksaj ne treguam barsoleta dhe pim raki. Bardhit si dhembi zemra, trishtimi ishte fshir. Bukuria e asaj vajze i kish dhn shpirtit t tij, besim t plot pr jetn dhe humor mjaft t mir. (vijon javen e ardhshme)

KAM DSHIR Kam dshir e m plqen shum, t jem sqepi i nj zogu kngtar, t jem vala q vrapon npr lum, t jem rrkeja q shket npr bar. Kam dshir e nostalgji t vjetr, t jem flutur q rend mbi lulishte, t jem ketr te nj pyll i gjelbr, t jem gjinkall e degve ahishte. Kam dshir e ndrroj shpesh her, t jem gjethe te shushurima e plepit, t jem syri prgjimtar te nj skifter, t jem era e lagur e dallgs s detit.

Shkrime nga Silvana Berki (fq.11)

nuk ndiheshin t lodhura, akoma nuk ndiheshin mjaft pr at nat. Ashtu si zogj nate fluturonin me nj knaqsi t pafund n at nat t ngroht vere dhe asaj pothuaj ju duk sikur ishte atje n qytete t vndit t saj, n mundsin e xhirove t qytetit t ngroht e t bukur me t vetmin ndryshim se ky ktu..ishte pa neone, ishte pa yje, vetm nj det i madh mbi kokn e qytetit. Kmbt i cuan n nj tjetr lokal, edhe atje me muzik diskoje por pr mosha m t reja...gj q si plqeu fare. Morn nganj pije edhe atje dhe filluan t Esht faji juaj q na nxorrn prjashta krcenin. Dikur mbasi mbrmja nuk po i me at ushqimin tuaj t famshm. Pale, dukej m interesante u tha shoqeve se do ku ju coi mndja t iknit pa paguart ikte se ndihej e lodhur dhe u drejtua pr derdhi ajo nj rreshje akuzash. nga dera. Vuri re se edhe ato e ndoqn, sic Dy prej shoqeve t mahnitura ju kthyen duket u mjaftuan me aq dhe ashtu menjher. sbashku u nisn pr nga qndra ku gjendeshin edhe taksit. Radha pr pritje E si ashtu? C,t bnim sipas teje? Faji ishte e gjate...dhe me siguri do ti duhej t im sht q kamarjerja nuk po dukej? priste m shum se nj or pr ti ardhur Faji im sht q fjeta n tavolin dhe radha. m dhimbte koka?- derdhi ajo arsye E di c,far? Un po iki ngadal ngadal time t vazhdueshme. Ndrkoh, asaj i n kmb. sht vetm 8 km jo m shum erdhi keq. E dinte q ishin t pira dhe dhe e bj pr nj or. Ndrsa ktu mund t veprimet ishin jo nn kontroll e paql- pres m shum. lim ndaj ju afrua e mori per qafe shoDhe ashtu pa pritur e duke ju kthyer qen e saj dhe i pshperiti n vesh kurrizin u nis pr nga rruga e vet. Pr fatin sht okey, qetsohu. Krejt n rregull e saj rrugs pa disa taksi bosh n radh, tani c,do gj...edhe pse e tejkaluam pak prej t cilve krkoi q ta conin ke shtpija sonte. aty afr. Ora ishte 1.00 e nats dhe ato akoma Sa e lumtur ndihej kur arriti afr shtpis. Asnjher nuk ishte ndier aq e lumtur pran atij oborri...dhe ashtu filloi t mendoj se t nesrmen do t flinte gjat ngaq e kishte pushim. Por ndrra i ngriu prpara saj dhe n buz....kur vuri re se...t papriturat e asaj mbrmjeje s`kishin t sosur. *** Nga ora 6.00 e mngjesit ndjeu nj zhurm dhe pa se ishte mbshtjell me mushaman q gjeti n oborr. E largoi nga vetja dhe filloi ti lviz pak kmbt q i dukeshin si t ngrira kur prball saj po e vshtronte nj lepur i madh i murrm q dukej m i cuditur se sa ajo vet. Edhe ajo ja nguli vshtrimin sikur donte ti lexonte mendimet e tij...q ndoshta ishin keqardhje, ndoshta...kritike, ndoshta...vetm miqsore. Ajo u ngrit nga vndi pr tju afruar, por lepuri instiktivisht ja dha vrapit dhe su pa nga humbi. Edhe lepuri u cudit- mendoi ndrsa pa se ora ishte 6.00. U shtri prsri duke mos ditur c,t bnte tjetr dhe filloi t dremis....dhe nuk e dinte sa koh kaloi ashtu kur nj dor e preku leht duke ja larguar i habitur mushaman. Oh, maam....ktu paske fletur? A mundesh t ma falsh q s,ta lash celsin ke vndi- i foli but i biri dhe i zn n faj e nga ana tjetr nuk i shptoi nj buzqeshje e leht n buz. T paktn jo vetm asaj ju duk e pabesueshme nj dicka e till. Nga gjumi i dreks e zgjoi telefoni q i ra ke veshi. Alo?- u prgjigj me nj z t ngjirur...nga lodhja e mbrmjes s kaluar. Un jam- i foli shoqja e saj prtej telefoni si vajte mbrm n shtpi? Se mua e di c,m ndodhi?- dhe ajo ngaq nuk dgjoi asnj prgjigje vazhdoi rrfimin e saj. Kam pritur ke stacioni i autobuzit dy or, derisa m n fund e thirra burrin n telefon dhe i tregova se autobuzi nuk po vjen. Ai i habitur me thot, po c,far autobuzi, ku ka autobuz n kt or? Hypi taksis dhe hajde n shtpi. Po ti, n c,or fjete?- e pyeti ajo mbasi mbaroi. T paktn mbas dy ore pritje, ti ke fjetur n shtpii tha menjher, e duke qeshur me z duke e menduar shoqen e saj ulur ke stacioni vetm....kot. Pse? Ku fjete ti?- e pyeti shoqja kureshtare. Un? Un fjeta me lepujt"- dhe n t njjtn koh dgjoi t qeshte me z t lart jo vetm shoqja prtej telefoni por edhe fmijt e saj t cilt i ishin afruar afr krevatit.

P a g e

O u r

W o r d s

BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR nga Vasil Tabaku

Po jetoja dit t ankthshme.Me pagjumsi dhe lodhje.Nuk besoj se ishte frik.M tepr ishte nj lloj inati pr pamundsin time mbi t keqen e cila ishte evidente gjithkund, e pranishme dhe e pakapshme.Shpesh ndjeja neveri pr gjith sa dgjoja dhe ndodhte, por gjithsesi prmbahesha dhe e kontrolloja veten me gjakftohtsi.Ajo q m duhej tashm m tepar se gjithcka ishte pikrisht kthjelltsia mendore dhe gjakftohtsia.Shpesh ndjehesha i sigurt se kisha br at q duhej t bnte gjithkush.Kishte raste kur ndjehesha edhe i penduar pr gjitha sa kisha br.Por nfund t fundit njeriu duhet t jet dinjitoz dhe i vrtet, i drejt dhe asnjher konformist me t keqen.Profesonalizmi i gazetarit m krijonte edhe nj siguri tjetr.Kisha br detyrn.Por jo, nuk ishte thjesht nj detyr isht dicka m tepar, nj mision njerzor, t cilin do ta bnte cilido njeri i ndershm dhe normal... Prisnim me ankth dhe mall kthimin e Helens nga Perndimi.Para disa ditsh Helena m telefonoi n mnyr konfidenciale, ku m tha se ishte shum mir, gjithka rridhte n shtratin e vet dhe se ajo s shpejti, pune ditsh do t kthehej n Prishtin.Ajo m porositi n mnyr t veant pr nj sr materjalesh t rendsishm, t ruajtur n kutin postare Nr: l96 n Postn Qendrore t Tirans, ku m dha kodin sekret dhe m autorizoj t marr n ruajtje materjalet e atjeshme nse gjer n at moment nuk ishin sekuestruar apo rrmbyer nga shrbimi sekret serb. Kuptohet shkova menjher n Postn Qendrore t Tirans,veprova konform rregullave dhe materjalet ishin atje t pa prekura.Nj kaset vidioje nj kaset magnetofoni, nj bllok shnimesh i mbajtur nga Millosh Shushiovii dhe materjale t tjera fotografike ku denoncohej genocidi serb.Ne u mblodhem t gjith bashk dhe vizionuam pikrisht kasetn me materjale filmike.Ishtin xhirime amatore t bra fshehtas, ku Millosh Shushiovii denonconte t atin.Ishin t filmuara debatitet e tij me t jatin pr krimet, pohimet krenare t t jatit se t gjitha kto krime i kishte br n emr t Serbis s Madhe, n emr t Partis socialiste Serbe, n emr t kreut -Kjo sht shkelje e do t drejte humane ndrhynte Milloshi, por i jati qeshte me cinizm dhe n dy raste e kishte goditur me pllmb. -Un kam br vetm n kasetn e magnetofonit, kjo me sa duket pr arsye sigurie.Padyshim q kishim t bnim me fakte dhe argumenta t pakundrshtueshm, t pohuar nga vet kriminelt e genocidit m t eger t t gjith kohve. Saranda kishte prgatitur edhe batutat e para t dialogut t filmit, duke u munduar tja prshtatte sa m mir natyrs s Helens.Un e kshillova t bnte nj kinoprov, por regjisorja m kundrshtoj hapur. -Kinoprova, kmbnguli Saranda sht njsoj sikur t krkoj dshtimin, un do mundohem t xhiroj gjithka natyrshm, pa as m t voglin sforcim.Grupi i puns pr xhirimet kishte marr tashm formn e vet t plot.Mungonin gjra t detyrn,fliste i nxehur i parndsishme apo sekonjati, i cili her pas here dore.Saranda megjithat pr fshinte me nj shami t gjithka ishte tejet e bardh djerst q i bulonin shqtsuar dhe e preokun ball.Dikur pr disa puar.T gjith ne prpiqeshim sekonda operatori amator ta ndihmonim sa t mundekishte fiksuar me dor t shim.Kt edhe pr faktin se pasigurt fytyrn e djaloshit subjekti i filmit ishte pak a t tronditur dhe syt e tij shum pikrisht kjo mardt rrmbushur me lot hnie q ne kishim krijuar n T gjitha kto Milloshi i Kosovn e paslufts dhe kisht edhe t rregjistruara skenat e tmerrit, t cilat do t pasqyroheshin nprmjet retrospektivave t personazheve, ishin pastaj ana tjetr e dhimbjes e cila m tepr na bashkonte t gjithve se sa na ndante. -Milloshin, mendoj se mund t ma luaj mjaft bukur Amundsen, m befasoj Saranda. -Millosh Sushiovoin?! gati brtita un -Po, po, pikrisht at -Ti je e mendur, i thash i tronditur, e lidhje ka kjo me filmin tnd, hyn ktu Milloshi i shkret?Pastaj sikur e paske ndryshuar skenarin dhe subjektin, ti? Mos u ngut, t ndodhi gjith ajo tragjedi dhe un t mos ndryshoj asgj, pse e pakt t duket prerja e koks s Milloshit n spital.Mos harro, edhe ne si popull e kemi nj rast t till, q un do ta quaja unikal, prerjen e koks s Ali Pash Tepelens dhe besnikrin e Vasiliqis. Pashai i Janins ishte shqiptar ndrsa mikesha e tij m besnike ishte greke, ndrsa n rastin ton kemi nj invers. (vazhdon javen e ardhshme)

Milloshevi dhe t popullit t madh serb.Pohimet e babait t Millosh Sushioviit ishin tronditse, ai pohonte me t madhe vrasjet makabre q kishte br si dhe prdhunimet ndaj femrave, t cilat sipas tij ishin pjes e strategjis serbe pr t shtuar rracn superiore serbe.

Mimoza Rexhvelaj, Gresa Pirana, Kujtim Stojku, Pilo Zyba, Zhorzh Send, Adi Skeja
Mimoza Rexhvelaj Takim i harruar Tek shkembi ne det ty po te pres. Vala puthi bregun po ti, nuk vjen... E harrove takimin qe me le? E une e harruara, po vazhdoj te pres.... Atje....atje.... Forca e jetes Erresire e plote. Shoh nje drite te bardhe, por shume larg.... vrapoj drejt saj. Eshte shume large e di.. Kur t,arrij do t,jem tjeter njeri ! Zhorzh Sand N DITAR T PASHKRUAR Varur qiellit tim gri, Endem ajrit t rralluar, N kujtime mjegullore, N ditar t pashkruar. Kolovitem hapsirash, Syt veshur vello malli. Nata rri e palvizur, Bebzash hesht shuar zjarri. Ndjeva gulshe, gjak t val, Zemrn, harqe vettimash. Nett u ndriuan befas, Yjt zun vend lndinash. Atje tej nj buzqeshje, Nisi prqafim t ngroht. Rruga ishte shum` e gjat, Era ishte shum`e ftoht. -Ajri sht` puhiz` e leht, Hiqe trikon, - the, - nga beli, Lere, ty ta shndris trupin, Lozonjarja rreze dielli.Por, sa keq! Sa shpejt vjen nata. Dhe ti nisesh horizontit, Ku nuk ka asgj t gjall, Ve vrastaret shkreptima, Q i ruan qen Cerberi, Jargvarur, gjuhjasht. Angullin ky shpirt i nats, Duke ndjell` ogur t zi. Hap ditart e pashkruar, T pashkruar prsri! Gresa Pirana SI VAJZ E VOGL Krcitje muskujsh, pika shiu mbi krevat, disa frymmarje t thella luft me jastkun bised me t ftuarit edhe t nj nate pa gjum sht e gjitha kjo.. q e degjon brenda asaj q quhet dhoma ime.. N dika kraht mbshtes si e ledhatuara e tij veten e genjej me nj budallallk tprnatshm.. Mbi kanape arushin e but rrmbejme syt e pafajshm m shikon.. kinse nj gj t m thot,kishte si vajz e vogl mbshtillem n krahrorin e tij,pr t mos ia ln askujt q t ma marr.. QETSI E etur nga dshira pr jet u afeksionova n imazhin q mbante emrin tnd Vetes i kisha premtuar, t besoja,nuk do e bja m.. Doja edhe un.. edhe une..t kem nj jet doja.. T mos zhgnjehesha ishte lutja q nat m nat i adresoja qiellit Kot.. shpulak fytyre m la t mbshtetur n mur, At nat humba humba n veten time nuk dgjoja asnj Nuk bja pjes n kt bot Qetsin, hm Kujtim Stojku E PA MUNDUR sht e pa mundur q nerrsir tdallosh tbukurn Sepse hapsira sht e gjitha n terr Kjo vello e zez tbukurn sl ta shohsh Se universi ngjirin e tij t bukurn merr Dhe t dyja sbashku zn vend midis nesh... PERNDIM DIELLI. Gjithmon m plqen tsodis perndimin e diellit Ta shoh at lmsh t zjarrt q ngadal zbehet Dhe pastaj toka dalgadal n errsir mbetet Dhe yjet q n kupn qiellore tr natn enden. M pas shoh Orionin q do mprshndes me dor sa shum e admiroja mos flisni, mos bni zhurm qetsi edhe zri im acarues m duket qetsi.. Ajo nate m kaloi zgjuar isha un.. m besoni do doja t mos isha u zgjova.. kt her m ndryshe pa dika q kishte emr buzqeshje.. Prandaj prndimi i diellit m duket kaq madhshtor Po kshtu ai lind dhe lshon rreze trndafili Dhe kjo sht e bukur,dielli sht m i magjishm gjitha kto vshtroj i heshtur pa br z Nga t gjitha kto mrekulli sl tm humbas asnj VESA Vesa bulz argjend hijshm po bie Duke njomur me dashuri etjen e netve tvers Ajo vjen nazike dhe plot bukuri Po kshtu largohet pa u ndjer me kraht e ers. N gojn time ajo me lehtsi ka pikuar Gjith gaz ja marr kngs mbi barin e njom E freskt del knga prej shpirtit pa pushuar sht ves e ardhur prej qiellit nbuzt e thara pikon. N do lule dhe n do trndafil Bie but but dhe lulet i gjallron Q nga mngjesi deri n mbrmbje Pik pik mbi ta bie pikon dhe veson.

Kur syrin nxjerr dielli me rrezet flakrues Shikoj gjerdanin e saj me Vesn mbi gjethe e thane bulza argjendi pa mshir At si hi i art prhapet n Drejt qiellit e merr vesn qiellin blu q avullon Kngt e laureshave se N natn e errt bie mbushin vendin prsri Turtullesha dhe mjellma Dhe shpirti im me gjith gaz vallzoni ju. dshir gurgullon N do gjethe je m e mbla mysafyre Bulzat e tua mfreskojn gjithkund Shiko si ndrisin lulet me ngjyra t ndryshme Valle hedhin petalet leht leht era i tund. Pilo Zyba TE TE THEM Te te them je yll, Me duket e kote... Syte kur i mbyll Me dore si prek dot.

V o l u m e

3 ,

I ss u e

3 1

P a g e

Prplasja n Uashington pr Epirin e Veriut

Ather, prse hyn n pun Kshilli Ndrkombtar i Sigurimit q sht ngritur tani s voni?. Nse pr t ruajtur sigurin e nj kombi u dashka q ti jepet ktij kombi tok q i prket nj fqinji m t dobt, un them se UNO mundet fare mir t vetasgjsohet menjher. Ju i prmendni krkesat greke mbi Shqiprin si ndreqje t vogla toke,Kto ndreqje t vogla n Shqipri kan pr qllim q ti grabisin ktij vendi nj t katrtn e popullsis e nj t pestn e toks s saj m t mir dhe 250.000 shqiptar ti bjn skllevr. Zoti Uelles, ju dhe senatori Pepper q keni marr prsipr shtjen e imperialistve grek, dgjoni! Virgjili ka thn: Un i kam frik grekrit edhe kur sjellin dhurata. Euripidi, vet nj grek, ka thn: Mos i zr bes asnj greku!. Virgjili dhe Euripidi, duke prfaqsuar kulturn m t lart t kohs s tyre, kan njohur tipin e grekut reaksionar, imperialist e monarkist, si ai q ka fryr senatorin Pepper dhe ju me veprime t shtrmbta prsa u prket krkesave greke. Kta grek, mjeshtr t intrigave, kan qen t kujdesshm q t mos ju paraqesin as juve, as senatorit Pepper krkesat e plota t Greqis, t cilat n letr do t bnin njeriun t besonte se pjesa m e madhe e gjysms perndimore t hemisfers s Lindjes ka qen e krijuar vetm pr Greqin. Kta imperialist, ndofta do t donin t ndryshonin edhe prmbajtjen e lindjes fillestare: Zoti m par krijoi qiellin dhe tokn pr Greqin. Greqia, dikur djepi i artit e i kulturs, nn udhheqjen e imperialistve t uritur, tani sht br nj shesh cmire dhe lakmie q krcnon paqen e botsKtyre grekve tokgrabits u plqen q Shqiprin ta quajn si nj shtet muhamedan t vogl, t ndyr e barbar dhe si vend kusarsh. Shqipria n 50 vjet e ktej ska prodhuar asnj shembll kusaresk kaq t poshtr, kaq t djallzuar, sa vrasja m 1923 n Greqi e Komisionit zyrtar t Lidhjes s Kombeve, i cili ishte drguar t prcaktonte n vend kufirin grekoshqiptar. Nj fjal t fundit, senatorit Pepper Zhvishuni nga kshillat dhe mnjanohuni nga shoqria e reaksionarve t maskuar imperialist dhe monarkist, q duan tju bjn udhheqs n grabitjen e nj vendi t vogl e t pambrojtje, i cili ka qen viktim e njerzve dhe e kombeve t kqij q 3.000 vjet e ktej! (AQSH. F.251, dos 14, flett 30-35). 1) Prsritje krkese, e parashtruar Konferencs s Ambasadorve dhe Konferencs s Paqes nga kryeministri, Lefter Venizellua dhe kryekomandanti, gjen. Danglliu.

Shkrime nga Zhorzh Sand (Viktoria Xhako)

Shkova drejt stolit jeshil. Nj dit korriku, e nxeht. Lulishtja ishte plot. T rritur, t moshuar, fmij, t rinj. Plot, si n dit pazari. Buz rrugics s kalimit, shitsit ambulant kishin ekspozuar mallin e tyre, librat. Shitset jo profesioniste, ulur n minitrotuar, me kmbt mbledhur nn vete, punonin me shtiza. Pak m tej, lokali me emr ishulli. Nj ndrtes e veant, e mbir n mes t gjelbrimit. Iu ula pran. Nuk lvizi. Lidhur n bel, nj triko gri. Mbi gjunj mbante nj libr t hapur. Me pllmbn e djatht mbi t. Pran vetes, celularin. Syt ia kish ngulur hapsirs. Hapa bllokun e vizatimit. Nuk lvizi. T nesrmen shkova prsri drejt stolit jeshil. At e kisha harruar. Ia ngula syt, i habitur. Po ajo. Me t njjtn triko gri, lidhur n bel. Me libr t hapur mbi gjunj, me pllmbn e djatht mbi t. Pran vetes, celularin. Syt ngulur hapsirs bosh. Edhe ditn tjetr, edhe tjetrn, edhe n vazhdim, po kshtu. Mendova se ishte brenda nj tragjedie. N raste t tilla nuk mund t pyessh. Vetm t pressh. E kalova vmendjen tek blloku im i vizatimit. Ngula lapsin n t, dhe befas t gjitha zhurmat pushuan. -Kam nj problem me kollonn. Kaq i papritur m erdhi ky z pak i that, sa m ra lapsi nga dora. Pas kaq ditsh e pash pr her t par n fytyr. E zbeht, me nj rrudh trishtimi n cepin e djatht t gojs. Lvizi dorn e djatht drejt kollons pr t shoqruar fjalt dhe libri i ra nga gjunjt. Nuk lvizi. Si duket kishte defekt t rnd. Po si vinte gjer n lulishte? Mora librin nga toka. Luiza Miler. E kisha par kt pjes shum vite m par. Nj e njohura ime aktore, interpretonte n rolin e Luizs. Dshironte ta shihja si luante n sken. -E kam par edhe un at shfaqje, - vazhdoi ajo, sikur t ish n mendjen time. Po nuk folm pr t njjtn aktore. -M ndihmo, t lutem! Hape n faqen 316! Kureshtar pr t ditur se far prmbante ajo faqe, ia vura librin, t hapur, mbi gjunj. Pllmba e saj e djatht u vendos menjher mbi t. -I krkova abonen, - tha. - At dit duhej t bja disa lvizje me autobus. Binte shi. Vazhdova ta shoh me udi. Mbase defekti i saj nuk ishte vetm n kollon. Po pikat e para t shiut t ngroht, m solln n vete. U mata t mbyll bllokun. M pengoi dora e saj. Libri ra n tok, po ajo mbajti dorn mbi fletn time t vizatimit. -Ti, ditke ta vizatosh kt?Nuk po ia ndaja syt asaj fytyre. Ndrsa ajo, dorn zgjatur mbi fletn e vizatimit. -Ktu duhet t jet nj.pllak mermeri, murmuriti. Ia hoqa dorn me kujdes, mbylla bllokun dhe i thash se duhej t ngriheshim. Rrudha e trishtimit n cep t gojs iu hap nga nj buzqeshje. -Shko, - tha. Ora nuk ka vajtur dymbdhjet e tridhjet. udia ime po ia zinte vendin keqardhjes. Ia hapa librin n faqen e duhur, trikon ia hodha krahve Mu mblodh nj lmsh n fyt, po fytyra e saj mbeti e qet. N ato pak sekonda, ku nuk m shkoi mendja. Vendosa t strukesha nn degt e asaj peme t madhe, atje posht, e t shihja se do t ndodhte m tej. Po nuk ndodhi asgj. N orn dymbdhjet e tridhjet, futi librin nn sqetulln e majt dhe dorn, t prkulur n brryl, e mbshteti mbi bark. Duke u ndihmuar me dorn e djatht, rrshqiti kmbt n an t stolit, u kap fort n mbshtetse dhe arriti t ngrihej n kmb. Celularin, n dorn e djatht. Ecte ngadal, pak e prkulur majtas. E ndoqa me pikllim at grua tek largohej, duke trhequr pas vetes dhimbjen e saj dhe vmendjen time t shqetsuar. U futa n studio, i qullur nga ai shi veror. Hapa mbi tavolin flett e bllokut q t thaheshin. Mbrtheva shikimin tek fleta, q asaj i bri prshtypje. E pash me vmendje. E lash mnjan dhe u mora me disa rregullime n skica t tjera. Iu ktheva prsri m von asaj flete, po pr mua aty nuk kishte gj interesante. Ishte nj fytyr femre, e prkulur pak nga e majta dhe nja dy njolla q shiu kishte ln n nj cep syri (-Ktu duhet t jet nj.pllak mermeri, - murmuriti.) ..Kaluan dit me rutinn e prditshme. Blerja e simiteve t ngrohta pr mngjes. Pagesa e faturave. Ndonj takim me miq t vjetr.. Me bllokun e vizatimit nn sqetull dhe adrn t mbyllur n dor, u nisa drejt stolit jeshil. Desha t isha vetm dhe u bezdisa pak, kur pash nga larg q dikush ishte ulur para meje. U ula qetsisht n an t stolit, po blloku m ra nga dora prej zrit q dgjova papritmas. -Un vetm abonen i krkova, asgj tjetr. E pash me vmendje duke shporrur tej edukatn pr t mos ia ngulur shikimin. Ishte po ajo, me trikon gri, me Luiza Miler t hapur n faqen 316 dhe pllmbn e dors s djatht mbi t, me celularin pran vetes. Po ajo, pa ndryshimin m t vogl. -U vonove, - sikur ne t ishim ndar pak minuta m par e jo me nj hapsir dyjavore, vazhdoi qetsisht. Po kam koh. Ora nuk ka vajtur akoma dymbdhjet e tridhjet. Nj mendim m shkreptiu n kok. Mora bllokun nga toka dhe bashk me adrn time dhe Luiza Milerin e saj, i futa nn sqetull. E kapa me forc nga krahu i djatht duke e detyruar t ngrihej n kmb. -Futemi n lokal, t pim nj kafe. Atje flasim. Nj hije i rrshqiti n fytyr.

Mimoza Rexhvelaj, Gresa Pirana, Kujtim Stojku, Pilo Zyba, Zhorzh Send, Adi Skeja
Te them, je hene, Nuk eshte e vertete... Kurre mos qofte e thene, Ti je e vertete. Te te them, burim, Burimet shterojne, Kur shkojne me nxitim Dhe vreshtat kerkojne... Asnjeri prej tyre Me duket s'te ngjet, Ti nuk ke te dyte, N'rruge me hire flet... Yjet qe keputen Dhe ne toke bien, Jane dashuri qe luten, Ne endrra te shtien... Dhe veshtrimi im Kur bie mbi Ju, Le boten ne mjerim Dhe fshihet diku... Yjet qe keputen Dhe ne toke bien, Dashuri qe luten, Ne shpirtin tuaj fshihen... Ju u shtoni jeten, bukurine dhe shijen.. ADI SKEJA "BISEDE"! I zhytur ne pafundesine e kujtimeve era fishkellen here-here mbi supet e mia S'jam ai qe udhetoja ne rruget e trishtimeve ushqehet zemra ime ushqehet nga dashuria... Era fryne pa pushim dielli me rrezaton me rrezet e tij dallget e detit po lumturojne shpirtin tim me prit o drite dielli se me ty po vij Nisa rrugen me diellin vallet e detit po me freskojne o er plaget e dikurshme merri prane vetit se sot dielli e valet po me rrethojne Nese o er tek mua je perplas dikur sot s'jam sic isha me pare sot u clirova e bera zemren gur ik prej meje s'jam ai me shpirtin e vrare valet e detit me risjellin mijera te emblat kujtime dielli nga lart po me jep ngrohtesi mi japin jete zemres time po ik prej teje s'mund te rrije ne vetmi Rrugetim i embel qe s'ka fund me lumturon me jep shprese dielli e valet me shoqerojne cdokund dua te jene prane meje gjersa te vdes Dielli me pershendet embelsisht ra mbremja qete-qete dolen yjet qetesisht tani o er u largova nga ti perjete Mirmbrema yje sa bukur rrezatoni, ja dhe valet me mua qendrojne po ju kerkoj edhe me shume mbi mua ndriconi qe dhe zogjt me cicerimat e tyre kenge dashurie t'me kendojne Pa kuptuar doli dita bisedes me ju po i jap fund bashke me diellin ne rrugetim ika ti moj er tashme s'mund t'me gjesh askund.....

P a g e

1 0

O u r

W o r d s

Regjistrimi do t rris artificialisht numrin e minoritetit nga Arben Puto (nga Fq. 1)
gjuhn shqipe. Nga dyzet mij frymt e N/Prefekturs s Delvins q prbhen nga dhjet mij te krishter dhe tridhjet mij mysliman vetm pes mij frym flasin edhe greqisht edhe shqip dhe tridhjet e pes mij frymt qi mbeten flasin vetm gjuhn shqipe. Por nga shkaku i pozits gjeografike t ktyre dy krahinave, I afrsis s tyre me Greqin dhe dominimi I detit nga flota greke, komitt bashk me ushtrin e rregullt greke qi ka zaptuar vendin, jan duke vepruar shum pa mshire kundrejt popullit dhe jan duke prere t gjith telat e telegrafs duke prishur gjith rrugt dhe urat q ndodhen n dy krahinat e prmendura. Brnda disa ditve kur ushtria greke pushtoi Sarandn komitd grek dhe kretas, sasia e t cilve arrin n dhjet mij me plqimin e ushtris s rregullt greke, prvec jan duke grabitur dhe shkatrruar pasurit dhe pronat, posarisht t popullsis muhamedane, por jan duke u prishur nderin (grave), vepr t ciln nuk e kan br as popujt e paqytetruar t mesjets, kan vrar dhe ther n mnyr mizore fmijet para syve t prindrve t tyre dhe kan zhdukur krejtsisht popullsin muhamedane. Edhe disa bashkatdhetar t krishter q kan pretenduar kombsin shqiptare nuk kan shptuar nga keqbrja e ktyre. Nga vazhdimi I lufts dhe I veprimit te komiteve eshte sigurte se asnjeri nga populli nuk do te shpetoje nga rreziku dhe nga shkatrrimi. Mirpo, ne kemi msuar lajmin gazmor se Shqiperia formoi qeverin e saj te pavarur duke shpallur paansin e saj dhe mos gjndje n luft n baz t s drejts ndrkombtare q sht nj veprim ndrmjet shteteve, e cila sht nga nevojat e qytetrimit dhe duke ja njoftuar kto, shteteve t mdha t cilat (njoftime) u mirpriten dhe ambasadort e gjasht shteteve te mdha ran dakord ndrmjet tre duke vendosur kushtet e paqes duke pasur pr baze Prkohshme, Qeveria greke nuk do t bnte ndonj msymje n Shqipri. Mirpo nga mizorit dhe krimet q ka bre kundr popullit Muharrem Reshiti n Filat, mbi ankimet e popullsis vndase, sht marr vesh se Qeveria greke nuk do t mbetet indiferente. Por, me qn se krimet e bra nga Muharremi jan nga krimet vetiake t veanta dhe jan kryer ne tokn e nj qeveri tjetr, d.m.th. te Qeveris shqiptare, pavarsin e Shqipris. dnimi I fajtorit I prket Demarshe pr qeverin qeveris q ka nn sundim ato greke vnde. Kjo sht nga t Vazhdimi I lufts dhe drejtat e sovranitetit dhe nuk veprimi I kriteve kunder sht e lejueshme ndrhyrja e popullit qi mbeti I paannj qeverie ose shteti tjetr shm dhe joluftues dhe t dhe nuk mund t formoj nje kryerja e gjithfarlloj shkak t vertet pr luft dhe mizorish me qnse nuk veprime komitsh. Me qn mund t jet I pajtueshm se sht e natyrshme q me qyteterimin lutjen e Qeveria Provizore nuk mund paraqitur nga ana jon t mbetet indiferente q nemr t popullsis ame, pasuria, jeta nderi I mijrave ca koh m par, si rezul- popull vndas muhamedin t tat I masave dhe I mjeteve krishter e ndodhen n nj t prdorura nga Qveria e zon t paanshme dhe jo luftuese, t mbetet n dorn mizore tarmikut dhe zhdukjen e familjeve t tyre n mnyr tragjike, ju trheqim vemendjen e shklqesis suaj pr popullsin e mjer t amrise dhe t Delvins dhe nemr t krejt popullsis vndase krkojm dhe lutemi q t bni demarshet e duhura pr shptimin e popullit t vuajtur nga dora mizore e ushtris s rregullt greke kretase dhe t komitve. [Data dhe firmat shqip si vijon] 15 dimror 1912 [28 dhjetor 19121] Delegat t amris dhe t Delvins: Rexhep Demi, Veli Gera*, Veli Tahiri (vul turqisht) Uzeir Tahiri, Nimet Abazi, Hajrulla Cini. Marr nga arkivat e shtetit Dokumente pr amrin. Organizata ShqiptaroAmerikane amria.

Apostulli Shn Pali n trevat shqiptare q n vitin 57 mbas Krishtit

Besimi krishter n trevat shqiptare Ishte krishterimi ai q i dha nj identitet m t fort popullit shqiptar n kohn e dyndjeve barbare dhe osmane duke u kthyer n nj vend t shenjt n kohn e Sknderbeut pasi e mbrojti krishterimin n kohn (shek. XV). Krishterimi sht apostolik,d.m.th. ai sht prcjell tek arbrit direkt nga goja e vet apostujve t Jezus Krishtit dhe filloi t prhapej n Iliri q n shek. I-r t e. s. si fe e ligjshme. Apostulli Pal rreth vitit 57 shkruan Kshtu prej Jeruzalemit e prqark e deri n Iliri kam kryer shrbimin e ngjalljes se Krishtit,duke u prpjekur t ungjillzoj atje ku nuk ishte i njohur emri i Krishtit. Prve Palit n trevat ilire kan predikuar edhe shum shenjtor t tjer dhe prej ktej kan kaluar n hapsirn ballkanike nprmjet rrugs Egnatia duke hyr n Durrs (Dyrrachium) pr t kaluar n lindje. Dokumentet tregojn se n Durrs,n vitin 58 ka pasur 60 familje t krishtera. N Iliri nisin aktivitetin peshkopt m t hershm t krishter,duke filluar me peshkopin Qesar t Durrsit n vitin 70 e m pas,Shn Astin n vitin 98. Shn Asti u dnua me vdekje n vitin 116,nga perandori Trajan dhe sundimtari vendas,Agrikoli,pasi n kt koh Krishterimi ishte i paligjshm dhe dnohej nga kullin e IV (kur krishterimi u b fe zyrtare) vrtetohen npr qytete si Durrsi, Butrinti, Onhezmi banopolis, Lyhnidi (Ohri),etj. Ndr mozaik e n ndrtime t vjetra kishash,si n bimve me gjethe n form zemre (shiko mozaikt e Butrintit e gjetk),figura e kryqit n mozaikt e Sarands,figura e peshkut n gdhendjet e Ballshit apo n mozaik t till si ai i Linit n Pogradec e gjetk. Kto dshmojn se Iliria u b q n fillim nj nga trevat kryesore t prhapjes s fes s krishter pr vet lashtsin dhe shtrirjen e madhe t popullsis s saj,zhvillimin e madh qytets me kryeqendra t tilla si Durrsi,Apolonia,Shkodra etj ;dhe pozitn gjeopolitike mjaft t favorshme duke u qen nj korridor natyral ndrmjet lindjes dhe perndimit si pr t pruar vlerat morale t krishterimit ashtu edhe pr t transportuar ushtri dhe beteja pa fund. N shek. IV,Krishterimi u shpall fe shtetrore nga perandori Konstantini i Madh,u kodifikua n Bibl dhe u krijuan institucionet e tij:kishat dhe manastiret dhe njkohsisht hierarkia (kryesia) e tij:peshkopt,kryepeshkopt,a batt dhe dioqezat e tyre me qendr n Rom. Kthimi i plot i n Krishterim n trojet ku sot banojn shqiptart,u krye gjat shekujve V-VI t e.s. Shn Jeronimi (Hieronymus) i Iliris bri prkthimin e par t bibls latinisht (La Vulgata) duke i dhn bots pr her t par librin e shenjt n mesin e shekullit IV. Kshilli i Par Ekumenik i Nikes n vitin 325,ishte i pari q formuloi parimin baz t krishterimit:Besoj n nj Perndi,Atin e trfuqishm,krijuesin e qiellit e t dheut dhe t gjith t dukurave e t padukurave. Shn Niketa I Dardanis (Remesianes) sht krijuesi i kryelutjes (lutjes m t lart) s krishterimit TE DEUM LAUDAMUS (Ty zot t lavdrojm) q vazhdon t jet kryelutje edhe sot pas m se 15 shekujsh. Konstantini i Madh n luft kundr fiseve barbare urdhroi ngritjen e disa bazilikave madhshtore. Tipi i ktyre bazilikave konstantiane ishte me dysheme drejtkndshe dhe nuk prjashtohej shtrimi i siprfaqes s saj me mozaik. N ann e jashtme,ato kishin kolonada,ku sajohej hajati i kishs. Bazilika t ktij lloji jan hasur edhe n Shqipri,n Butrint,Bylis,Antigon,Tep e n Elbasan e ndoshta edhe gjetk.

Roma. Qendrat e para t krishtera t themeluara nga veprimtaria predikuese e apostujve dhe prkrahsve t tyre ilir nga shekulli I deri n she-

(Saranda), Jerikoja (Orikumi), Vlora, Apolonia, Amantia, Bylisi (Balshi), Antipatrea (Berati), Skampis (Elbasani), Scodra (Scutari,Shkodra), Al-

Shn Kollin e Kurjanit n Fier,n bazilikn e Ballshit,etj jan ruajtur simbole paleokristiane (t krishterimit t vjetr) enigmatike si jan ato t

V o l u m e

3 ,

I ss u e

3 1

P a g e

1 1

Poezi nga Agim Desku

Flamuri Sa her e prqafoja vdekjen pa lot se kisha zot Atdhe e flamur se isha vet burr. Sa her prqafoja vdekjen pr plis e fis pa lot atdhe e flamur se isha vet burr. Sa her prqafoja vdekjen Pr emrin Shqipri e liri pa lot. Se kisha zot Atdhe e flamur se isha vet burr. Sot U ktheva n prrall bashk me flamur t krkoj plis e fis npr cilindo emr. E t`i falm zotit pr pak liri pr atdheun tim dhe emrit Shqipri.

Grekt kundr Historis shqiptare( fq. 14)

Propagand, urrejtje, fanatizm dhe njohuri t falsifikuara jepen n shkollat shqipe, n vend q t msohet historia e vrtet", kshtu thuhet ndr t tjera n nj shkrim t botuar n dhjetra agjenci elektronike lajmesh dhe website n Greqi. Si raporton gazetarja e "News24" nga Athina, Anila Jole, n kt shkrim analizohen pjes nga teksti i "Gjeografis 4" t shkollave tona t mesme, ku faktet e historis s Shqipris t shkruara n t vlersohen t falsifikuara dhe propagandistike. N shkrim thuhet se n vend t fakteve t vrteta n shkollat shqiptare, t rinjt msojn historin e "Shqipris s Madhe" dhe ndr t tjera se "Greqia e Veriut, nga Follorina n Prevez sht territor shqiptar, ku "grekt bn spastrimin etnik mbi amt". I pyetur nga Gazeta n lidhje me kto pretendime ka reaguar drejtori i Institutit t Historis, Beqir Meta. Ai i quan shqetsimet greke t pabaza, t turpshme dhe t rrezikshme. Pretendimet greke Si raporton Anila Jole nga Athina, n analiz shprehet shqetsimi se Gjeografia iu mson nxnsve q n "trevat shqiptare jasht Shqipris prfshihen tokat e shtetit t Kosovs, pjes t Malit t Zi dhe Serbis, gjysma e Shkupit dhe veriperndimi i Greqis, ku hyjn prefekturat e Follorins, Kosturit, Grevenas, Janins, Arts, Prevezs, Thesprotis etj".

Sistemi parlamentar, i dshtuar nga Denis Dede (nga Fq. 2)

shqiptare t gjej vullnetin dhe prgjegjshmrin e duhur pr t ecur sipas normave demokratike europiane. Sigurisht q problemi check and balance sht shum i rndsishm. Ai duhet pranuar jo thjesht teorikisht, por t zbatohet n praktik, duke hequr dor nga mendsit tribale, q aq shum kan prvijsuar veprimet tona politike deri tani. Duhet t respektohet jo vetm ndarja e pushteteve sikurse jan legjislativi, ekzekutivi dhe gjyqsori, por duhet t marrin frymmarrjen e kohs edhe institucionet e tjera t pavarura t shtetit, t cilat duhen forcuar pr t br si duhet detyrat e tyre. sht pr t ardhur keq se institucionet tona t pavarura jan dobsuar goxha. Zhvillimet e fundit e treguan kt. Sa pr pendimin e Rams e prshndes, si i thon m mir von se kurr. Por mendoj se prgjegjsia nuk qndron vetm tek njri krah. Kryeministri Berisha sht shprehur kundr ndryshimeve Kushtetuese, duke thn se sa her lviz karrigia e kryetarit t opozits nuk mund t bhen ndryshime. Keni nj koment pr kt? E kam dgjuar deklaratn e kryeministrit. sht mendimi i tij, dhe duhet pranuar se mendimi i mazhorancs sht shum i rndsishm, sikurse dhe prgjegjsia e saj sht m e madhe pr gjithka q ndodh n vendin ton. Mendoj se zhvillimet n vendin ton, pas ndryshimeve t vitit 2008, kan treguar shum shenja t zhvillimit negativ, t cilat tregojn qart se dika duhet rregulluar, dhe n radh t par gjykoj se duhet rregulluar Kushtetuta. Ky sht dhe mendimi i forumit ton civil. Ne shpresojm q klasa politike do ta shikoj m seriozisht, m pozitivisht, m realisht, dhe n mnyr m racionale, se far ka ndodhur, pse ka ndodhur dhe far duhet rregulluar. Gjrat q duhen zgjidhur, duhen zgjidhur. Kto nuk kan t bjn me interesat personale t njrit apo tjetrit, por kan t bjn me t ardhmen e vendit. Zoti President, pas 3 muajsh zgjedhjesh sht mbyllur procesi i ndarjes s mandateve, i cili prfundoi meBashkin e Tirans. far vlersoni se nuk shkoi si duhet n kto zgjedhje dhe mbi kt pik a duhet q t ket ndryshime n Kodin Zgjedhor? Pr mua ska pasur rndsi se kush do t jet kryetari i Bashkis, por rezultati duhet t vij si konkluzion i nj zgjedhje reale t vots s popullit. Jam shprehur edhe n gazetn tuaj m par, mnyra se si veproi KQZ pr mua sht e pakuptueshme dhe e paimagjinueshme. Rregullat e lojs nuk mund t ndryshojn gjat lojs. Kt e kam thn dhe e prsris. Tani, kjo pun u mbyll, Kolegji Zgjedhor dha vendimin, dhe pr mua, n praktikn time, n natyrn time, kur flet drejtsia un nuk flas. Kt thirrje, ia kam br politiks me koh, q kur kam qen kryetar i shtetit. Po foli drejtsia, t tjert duhet t heshtin. Kjo sht m e drejta. Kjo nuk do t thot se ndaj drejtsis m von nuk mund t bhen kritika, n mnyr q t mos prsriten gjrat q stonojn. Un them q nga kto q ndodhn pr Tirann, pasi n vende t tjera spati probleme t tilla, pavarsisht se far mendimi do t nxjerr OSBE ODHIR, por gjykuar nga opinioni paraprak q ata dhan, i cili kishte vrejtje negative n drejtim t puns s KQZ-s, them se ajo jo vetm q si vlersoi dhe si mori parasysh, por i thelloi gabimet e saja. Pr krizn politike flitet shum dhe komentohet pr t. Kush ka faj pr kt situat? Ktu fajin e ka t gjith politika, por faji kryesor bie mbi mazhorancn, se n fund t fundit ajo e ka n dor t hap rrug apo t mos hap rrug. Nuk sht puna e kompromiseve pa sens, por edhe pa kompromise nuk ecet. Kompromiset nuk duhet t bhen mbi prfitim interesash personale apo partiake. Kompromiset duhet t bhen duke pasur parasysh prfitimet kombtare, prfitimet e popullit, prfitimet e Shqipris. Gazeta Shekulli ka denoncuar falsifikimin e procesit t votimit pr ligjin e regjistrimit t popullsis. far mendimi keni mbi kt shtje kur deputet votojn pr kolegt e tyre q jan jasht Shqipris dhe ndrkoh ligji po vijon t zbatohet? Un e kam ndjekur kt shtje dhe komentet q jan br pr sa i prket ktij problemi. E quaj nj problem shum t rndsishm. N rast se nuk gabohem, sht hera e dyt, q ndodh nj gj e till. Opozita ka prgjegjsin e saj, opozita duhet ta zhbirilonte kt pun dhe t shtronte zgjidhjen, sqarimin, qartsimin e ksaj, qoft n rrug ligjore, nprmjet organeve gjyqsore dhe qoft nprmjet Gjykats Kushtetuese. sht her e dyt dhe kjo situat nuk mund t pranohet e nuk mund t lejohet. Parlamenti do t vazhdoj punn e tij, por nse kto situata nuk dnohen dhe nuk vlersohen si t gabuara, si t patolerueshme, ather kemi rrezik q t prsriten prap gjra t tilla dhe mund t ndodhin gjra akoma m t dmshme. Me kto gjra duhet t ket kujdes. N radh t par drejtuesit e parlamentit nuk duhet ti lejojn kto veprime n asnj mnyr. Nuk e di se si sht realiteti dhe a jan n dijeni apo sjan dijeni. E dyta, opozita duhet t jet m konsekuente pr t korrigjuar kto qndrime dhe veprime. parlament t kemi sa m shum mendime t pjekura, pr njerz, t cilt vrtet kan se far ti japin parlamentit. Nuk sht thjesht vota, por edhe gjykimi i problemeve q duhet t shtrohen n parlament. Pr sa i prket ndryshimit t sistemit, kjo duhet par, smund t them gj konkrete tani, duhen analiza. sht e dukshme q disa gjra duhen rregulluar dhe pr kt ne mendojm se forumi jon do t jap sugjerimet e tij, si i ka dhn N situatn aktuale edhe prpara 8 majit, t cilat politike kemi dy parti t fatkeqsisht nuk u morn paracilat kan shumicn e sysh. Mendoj se po t ishin deputetve, ndrkoh parti vlersuar disa sugjerime q bm t tjera q kan vota, po ne, mbase disa gjra edhe mund pr shkak t sistemit jan t ishin evituar. Por, un kam penalizuar dhe nuk kan mendimin q parlamenti duhet t arritur q t prfaqsojn funksionoj n mnyr t till, kt vullnet. A mendoni se q pavarsisht nga raporti i ka ardhur koha q Kuvotave, mendimet dhe sugvendi t jet edhe m i jerimet e opozits duhen respekhapur, t kemi nj ndrytuar, pavarsisht se kush ka shim n sistemin zgjedshumicn e votave. Opozita, nuk hor? mund t jet vetm korniz, por nj element konstruktiv dhe n Mendoj se sht e dukvendimmarrje. Nse opozita shme nevoja pr t rishimerr pjes, bn sugjerime, bn kuar dhe rregulluar Kodin propozime dhe n mnyr apriori Zgjedhor. Sigurisht q do gj i hidhet posht, ather parlamenti duhet t ket ky sistem parlamentar tek ne vend edhe pr parti t mund t quhet i dshtuar. Kudo tjera. Demokracia jon kshtu sht, ka mazhoranc dhe sht e re, sht ende nj opozit, por sndodh kjo. Mendidemokraci fmijrore, met e opozits vlersohen, sepse megjithse kan kaluar 20 edhe ajo ka prgjegjsi pr vjet, pr fat t keq ajo drejtimin e vendit, edhe ajo sht 6-7 vjeare, n prfaqson mendimin e nj mase kuptimin e pjekuris s t madhe zgjedhsish. saj. Ne kemi nevoj q n

P a g e

1 2

O u r

W o r d s

Romanticism in English literature; Wordsworth, Coleridge, Shelley and Keats by Ismet Bujupaj
in our mind. I find it like the way the heart works, naturally, which is also the prime agent of all human life. On the other hand, however the imaginary act is essentially same in sort unlike the Primary Imagination, the secondary imagination does not simply recreate the world, but it coexists with the conscious will and dissolves, diffuses, dissipates, in order to recreate, whereas Fancy on the contrary is just a kind of memory emancipated from the order of time and space. The conscious will here is considered as inferior deftness, uncreative and inartistical. Coleridge conceives Gods creation to be a continuing process, which has an analogy in the creative perception (primary imagination) of all human minds. The creative process in repeated, or echoed, on still a third level, by the secondary imagination of the poet, which dissolves the products of primary perception in order to shape them into new and unified creation the imaginative passage or poem. The fancy, on the other hand, can only manipulate fixities and definites that, linked by association, come to it readymade from perception. As it will be not much place in this Seminary Paper to discuss about Coleridges property of the Imagination as Esemplastic, then a brief comment on this issue is necessary. Coleridge borrowed the word esamplastic from the Greek, which means to shape, and explained that it referred to the imaginations ability to shape into one, having to convey new sense. He felt such a term was necessary as it would aid the recollection of my meaning and prevent it being confounded with the usual import of the word imagination The key passage in Biographia Literaria on primary and secondary imagination is too well known to need quoting. It is Schellingian in its formulation-on the whole, Coleridges theory is closely dependent on the Germans. His term for imagination as the esemplastic power is a translation of Einbildungskraft, based on a fanciful etymology of the German . This the shaping spirit of Dejection According to Andrew Sanders manifests itself throughout Biographia Literaria as the esemplastic power of the the Imagination12. Reading Biographia Literaria we come to the difference between prose and poetry, which have different aims. According to Coleridge the poem contains the same elements as prose, but the difference is the combination, and different objects that are used in them. When we deal with poetry the object help us to arrange the words artificially by using metre and rhyme, where as in the prose these elements cannot be found. The chosen words and sounds, which are used in the composition of the poetry may give first pleasure and than truth to the reader. While we read a poem, we are always filled with pleasure and in that pleasure we find some truth. According to Coleridge any composition that has that charm super added no matter what the contents are, may be called a poem. Concerning the Coleridges concepts of poetry and prose, M.H.Abrams comments: Coleridge believed that poetry, as the instinctive utterance of feeling, must have seen too early men a more natural and less remarkable language than prose; it was the language of passion and emotion; it is what they themselves spoke and heard in the moments of exultation, indignation, etc There is another difference; the difference of the objects and contents bring forth another distinction; respectively the distinction between pleasure and truth. Pleasure comes first and the truth the last when composing a poem, while the object of pleasure in prose may be immediate and attained in a high level. Shelley's "Defence of Poetry" is regarded as response to Thomas Love Peacock's essay, "Four Ages of Poetry," where Peacock satirically attacked poetry and its values in the age of science and technology, as well as Shelleys contemporaries about the invaluable poetry that was written in the period when the two creators lived and worked. In the very beginning of this passionate Defence, Shelley discusses the two classes of mental action; the reason and the imagination, where he pays a particular importance to the imagination. Reason respects the differences and imagination the similitude of things. According to himthe reason is to imagination as the instrument to the agent, as the body to the spirit, as the shadow to the substance. He emphasizes that the poet uses the imagination to create a unity of the things that surround us, and the poetry in general is the expression of the imagination. Further on, he comments how everybody in his/her childhood observes things almost in the same way or order, but the poets themselves are divine and chosen ones by using metaphors and offering pleasure to the others. The poet has an important to role in shaping of the society and they are inventors of arts of life, and the teachers, who draw into certain propinquity with the beautiful and the true. Shelley pays a particular attention to the language of the poet, which should be colourful and expressive in order to give more light to the thoughts and the imagination. Throughout this essay, the author stresses the connection of all arts and literature, regardless of prose and poetry, since they derive from the same source, which is Imagination, whereas there is a visible distinction between philosophers and poets. Here, Shelley mentions Francis Bacon as a poet and philosopher, stating that his language has a sweet and majestic rhythm, which satisfies the sense whereas his philosophy satisfies the intellect. Shelley argues that civilization makes progress with the help of poetry and therefore marks the poet as a prophet, not a man dispensing forecasts but a person who participates in the eternal, the infinite. The task of poets then is to interpret and present the poem; Shelleys metaphor here explicates: Poetry is a mirror which makes beautiful that which is distorted. By defending poetry in the highest level, Shelley also marks the difference between a story and a poem, claiming that a story is a catalogue of detached files, which have no other connection than time, place, circumstance, cause and effect while poetry is divine and organic process, as well as a very image of life expressed in its eternal truth (. . .) the creation of actions according to the unchangeable forms of human nature, as existing in the mind of the Creator. Shelley describes a poets words as a single word even may be a spark of inextinguishable thought, sparks that can burn large oaks and build big poetic fires. Further on in this essay, Shelley argues that poets should be like nightingales, offering their art and satisfaction to all those lonely souls and other world while staying as unseen musicians. The poems of Homer, Shelley says were the delight of infant Greece and those who read his verses were awakened to an ambition of becoming like to Achilles, Hector, and Ulysses Poetry unveils the hidden beauty and makes familiar objects be as they were not familiar. The poetry strengthens the moral ability of the nature of the man, in the same way as the exercises do to the human body. Thus, the power of the poetry should rule the society because the poems represent the images of life itself. Shelley claims that poets write mostly for future generations, because the poet beholds the future in the present, and his thoughts are the germs of the flower and the fruit of latest time. No other English poet of the early nineteenth century stressed so brilliantly the connection between beauty and goodness, and described the power of art (poetry) in order to improve society in general as Shelley did. Byron was known for amoral sensuousness and rebelliousness; Keats pose was for was aesthetic beauty. But Shelley was able to believe that poetry makes people and society better and pronounced the worth of poets and poetry as indeed divine, and the significant role that poets play for moral optimism and the hope, which would affect the readers not only of his time, but also for times to come. This essays ends with his famous conclusion of the last line: Poets are the unacknowledged legislators of the world. John Keats in his Letters discusses Negative Capability, which means when the poet is capable in uncertainties, mysteries and doubts, without any irritable reaching after the fact and reason. Keats clarifies this term as: the ability to be in Mystery, etc. without needing a rational explanation of it (like Coleridge and Wordsworth). Many poets did not follow what Keats said and instead they complicated or tried to explain what couldnt be explained, like; beauty, the holiness of hearts affection, imagination, love, etc. Keats lives the trans-rationally of gnosis, which requires creative passivity and as a receptivity towards knowable mystery, yet he is the most mystical of Romantic poets of valuing positively the self affirming emptiness of Gnostic insight. In a letter to Reynolds he writes Now it is nobler to sit like Jove than fly like Mercury-let us not therefore go to hurrying and collecting honey-bee like, buzzing here and there impatiently from a knowledge of what is to be arrived at: but let us open our leaves like a flower and be passive and receptiveIt was let into these thoughts, by the beauty of the morning operating on a sense of idleness. Keats believed that great people that great people; especially poets have the ability to resolve everything. He believed that the truths found in the imagination access holy imagination. Such authority cannot otherwise be understood, and therefore he writes of uncertainties. This being in uncertainty is a place between the ordinary and ready reality, as well as multiple potentials of more fully understood experience. Keats expressed this in several of his poems, like in La Belle Dame sans Merci, Ode to a Nightingale and the Fall of Hyperion. In the letter sent to Richard Woodhouse, Keats discusses the topic A Poet has no Identity. Keats life was very sad and painful ever his childhood. (continues Next Week)

who speaks to the man, the one who expresses sensibility and enthusiasm with greater knowledge, which should be part of common people. The poet is different from other men ,because he should think more promptly and express his/ her feelings and thought the way he really feels and thinks; with gratefulness and hope ,with sorrow and fear. The poet should express himself as other men other people express themselves, and not write for poets, but for men. The metre of the poetry should be in accordance to feelings and passions, regardless if they are cheerful or melancholically. As discussed above, Coleridge and Wordsworth share the same spirit of the age they are also different in their approaches towards nature, imagination and other issues of poetry. Biographia Literaria was published in 1817 with a view to be a reflection of Coleridges intellectual development. Aside from many philosophical and literal topics discussed in the book, the book also holds in a controversy attitude towards Wordsworth in his Preface for Lyrical Ballads, a poetical corpus done by them. This is certainly one of the best books to have appeared on the subject of autobiography in relation to Wordsworth and Coleridge for several years. In Chapter XIII Coleridge gave the well-known definition about the difference between Imagination and Fancy. Here Coleridge makes the difference between the Imagination which he sees it as two kinds, Primary Imagination and Secondary Imagination, and Fancy that is just a kind of memory emancipated from the order of time and space. Thus, Primary Imagination according to Coleridge is the living power a prime agent of all human perception, which mean we view unconsciously and recreate the world

V o l u m e

3 ,

I ss u e

3 1

P a g e

1 3

Shkrime nga Lediana Kapaj

Thone qe gjithe lulet e kane emrin "femer", jane te bukura shume,disa kane dhe zemer, edhe kur i shkelin mundohen te ngrihen, me lulet e tjera njelloj te perzihen... Sa do doja sot nje lule te kisha, dhe ne bahen time vete ajo te isha, dikush te kujdesej,te merrej me mua, te me puthte lehte...te me thosh "te dua"! te pres te kjo parajse ,e mbytur nga vetmia!! Se kuptova kurr lndimin, as dhe kur ndjenjn m zbehn, prgojosur dashuria,t mallkuarit e dehn, dhe pse shpirti m ish prflakur,ngrohjen kthyen n acar, mkatare mu duk vetja.E dnuar n "litar"! ...Se kuptova fjaln vuajtje dhe pse brengat m kish dhn, ndrrova nj bot tjetr, ku me rrisnin bab e nn, mike shpress se u bra...Vitet rrodhn dhe m kot!!! Ah si qnka jeta mike!Plot enigma..Si zgjidh dot! Me ty qe sme deshe Sa enigma! Me ty qe s'me deshe njoha perendimin, pashe diellin qe fshihej dhe humbte shkelqimin, pashe detin e kalter dhe valet e arta, pashe ne qiell te mbijne yjet me te zjarrta.... Pashe malet e larta ku zogjte rrine zgjuar, pashe fushat pjellore,gjithcka lulezuar, pashe sa rrihte zemra kur afer te ndjeja, pashe sa force kishte ne qiell vete rrufeja... Me pelqeve ti...ti edhe askush tjeter, nuk i pashe te tjeret,do gje ish e vjeter, nuk i pashe shikimet,zemrat qe lendova, marrezisht pas teje sec u dashurova.. Me ty qe s'me deshe njoha dashurine, te desha dyfish,te dhashe lumturine, asgje nuk kerkova ve pak Se kuptova pse vet vargu, kaq lndueshem u shkrua, e pranova zemrn time,kur si skllave u gjunjezua, gishtat pash q po m dridheshin,tek skalisnin jet n letr, syt prlota e prhumbur....Ndjenja dukej fort e teprt! Se kuptova kurr lndimin, as dhe kur ndjenjn m zbehn, prgojosur dashuria.... t mallkuarit e dehn, dhe pse shpirti m ish prflakur,ngrohjen kthyen n acar, mkatare mu duk vetja...E dnuar n "litar"! Se kuptova fjaln vuajtje dhe pse brengat m kish dhn, ndrrova nj bot tjetr, ku me rrisnin bab e nn, mike shpress se u bra...Vitet rrodhn dhe m kot!!! Ah si qnka jeta shpirtit tend, s'munde te ma jepje,te ty s'kisha vend..... mike....plot enigma...Si zgjidh dot! Se kuptova pse vet vargu, kaq lndueshem u shkrua, e pranova zemrn time,kur si skllave u gjunjezua, gishtat pash q po m dridheshin,tek skalisnin jet n letr, syt prlota e prhumbur.Ndjenja dukej fort e teprt! Se kuptova kurr lndimin, as dhe kur ndjenjn m zbehn, prgojosur dashuria,t mallkuarit e dehn, dhe pse shpirti m ish prflakur,ngrohjen kthyen n acar, mkatare mu duk vetja.E dnuar n litar! Pritje pa shprese... Ah yll i bukur i hapesires, me ngjyren tende po me verbon, a e mban mend sa te kam folur, a ma sheh shpirtin qe shume rengon? Ushtar i fatit me plage te thella, e gjunjezur per dashuri, nga ty kam pritur e perlotuar, nje drite,nje shprese,nje ngrohtesi. Nga lart me dhimbje me ke veshtruar, po sjam e vetme ne kete bote, pale sa lutje do kesh degjuar, pale sa brenga do kete kjo toke! Jam mrekulluar nga qielli kalter, Dhe doja aromen e trupit, ta ndjeja dhe lehte ta shijoja, te puthja une buzen e nxehte, shkelqimin e syve mendoja..... Nje xixellonje do te behem, shpirtin tend te ledhatoj, do te vij qe te te gjej dhe me ty bashke te vajtoj! Do te behem hena vete, ajo hene qe jep shkelqim, do te jem une vete drita, qe nga ty pret rrezatim... Do te behem qielli i kalter, dhe si yll do te te mbaj, do te jem engjell i paster, dhe nga krahet s'do te ndaj! qe si nje nene ju mban ne gji, i arte,i bukur,me driten tende, si perendi ne "Gjithesi"... E kam lakmuar vendin tend, me kete lloj jete jam deshperuar, me ler te vij,me fal pak vend, e mjere po ndihem dhe e hutuar... Sa doja te prekja pak floket, te puthja shume gjate si dikur, do doja shume fort te pushtoja, te thoja qe ndjenja s'eshte gur, dhe doja te ecja prane teje, te flisja,te flisja shume gjate, dhe doja mos kish largesi, kjo pritje pse duhet te zgjase!

ZANAFILLA E GREQIS MODERNE SHT SHQIPTARE un Paluca (vazhdon Javen e ardhshme)

cave grek q prarteshin se grek lindesh, grek nuk bhesh jo q jan qesharake por edhe jan tregues se ideologjia e sotme greke se ka haberin e domethnsis s termit grek n lashtsi dhe sot, q pr hir t s vrtets nuk duhen ngatrruar n asnj mnyr. Mantra e ligjrimit etnonacional n Greqi ka t bj me sajimin e mitit modern t s ashtuquajturs vazhdimsi e pakputur historike e kulturore nga ku grekt e sotm sjan gj tjetr pos pasardhs vijdrejt t Perikliut, Platonit e Solonit. Derisa sot n Greqin bizantine kanibalizohet e heretizohet verbalisht me t qenurin shqiptar, para nj shekulli nuk ishte kshtu. Harta e Shqipris, askund nuk figuron emri Greqi! ________________________ ______ _________________ The Atlantic Monthly shkruante: Tani nuk ka emra m t fism e m t nderuar n Athin, nuk ka familje m me ndikim n qarqet politike, sesa ato t prijsve shqiptar n luftn e 1821, Tombazisi, Miauli dhe Kundurioti (1882:31). N t vrtet zanafilla e Greqis moderne sht kryekput shqiptare. do shkrimtar, kronikan apo historian i shekullit t nntmbdhjet rregullisht ravijzon fytyrn shqiptare t asaj q sot quhet Greqi. C. M. Woodhouse shprehet: T habit fakti q prijsit e mbrojtjes s liris greke n at koh ishin shumica jo-grek. Sipas antropologut Roger Just, shumica e grekve t shekullit t nntmbdhjet, jo vetm q nuk e quanin vetn helen (kt etiketim e msuan m von prej intelektualve nacionalist); madje ata sflisnin me qejf as greqishten, por m shum dialektet shqiptare, sllave apo vllahe. Misha Glenny, nj studiues i mbreht amerikan pr Ballkanin v n pah se filohelent e Ameriks, Britanis dhe Europs perndimore thirreshin pr nj shtet t lir grek, prpjekje kjo pasionante romantike pr t sjell n jet kulturn helene t s kaluars. Pak prej tyre ishin n dijeni t ndryshimeve t skajshme q kishin zn vend n tokn e qytet-shteteve t dikurshme greke. Shumica e tyre qen zhgnjyer keqazi nga mungesa e ngjashmris fizike me helent e parafytyrimit t tyre klasik. I liricumi shtrihet edhe n Greqin e sotme, t krijuar nga Fuqit e Mdha! David Holden, autor i librit Greece without Columns: the making of the modern Greeks pohon: Pr mua, filohelenizmi sht nj shtje dashurie me nj ndrr q e parafytyron Greqin dhe Grekt jo si nj vend aktual ose popull i vrtet por si simbole t nj prkryerje t imagjinuar (1972:12). M tej Holden vazhdon: Shtetikomb grek ishte sajes e ndrhyrjes politike perndimore - ideja fatale si e quante dikur Arnold Toynbee, ekskluzivisht nj nacionalizm perndimor q godiste mbi traditat multinacionale t bots lindore. Duke u rritur, prandaj, n njfar shkalle teorike, ishte nj fmij i Rilindjes dhe racionalizmit perndimor. Por cila sht kjo shumic jo-greke q vazhdimisht pikaset nga po kta perndimor q e bn Greqin shtet? George Finlay, nj nga historiant m t flakt filohelenik q morri pjes me arm n dor n luftn kryengritse t vitit 1821-31 jep nj pasqyr t shqiptarsis s asaj q m von u quajt Greqi: Maratona, Platsea, Leuktra, Salamisi, Mantinea, Ira dhe Olimpia, tani popullohen nga shqiptart dhe jo grekt. Bile edhe n rrugt e Athins, q ndonse pr m shum se erek shekulli kryqytet i Mbretris greke, gjuha shqipe dgjohet ende midis fmijve q luajn n rrugt n afrsi t tempullit t Tezeut (Historia e Revolucionit Grek: 1861). Autor t tjer vn n spikam ngjyrn shqiptare t shumics s popullats npr qytetet m t mdha t Greqis s asaj kohe. Edmond About me 1855 shkruan: Athina, njzet e pes vjet m par, ishte vese nj fshat shqiptar. Shqiptart prbnin, dhe ende prbjn, thuajse tr popullsin e Atiks; dhe brenda tri kategorive t kryqytetit, gjenden fshatra ku greqishtja mezi kuptohet. Edhe francezi Pukvill pajtohet me ngjyrat shqiptare t shumics s popullsis s Atiks. Edhe Elefisi, gati n mes t rrugs midis Megars dhe Athins sht nj fshat i mjeruar i banuar nga shqiptart shkruan Henry A. Dearborn me 1819. Me nj fjal, duke u mbshtetur nprshkrimet e G. Finlay dhe F. Martin shqiptart popullonin tr Atikn dhe Mesenin, pjesn m t madhe t Beotis, krejt Salamisin, Korinthin, Argolisin dhe treva t tjera t brendshme t Mores (Peleponezit). Shqiptart luftuan, ndrsa Greqin e krijuan Fuqit e Mdha! John Hobhouse (1809), bashkohanik i Bajronit, duke folur pr prmasat e shtrirjes toksore t zotrimeve t Pashallkut t Ali Pash Janins thot se n jug prfshinin nj pjes t Tebs, tr Negroponten (Euben), trevn e Livadis, Atikn, viset rreth Gjirit t Lepantos (Korinthit) dhe s fundmi edhe Moren (Peleponezin), e cila i takonte njrit prej djemve t tij. Sami Frashri n enciklopedin e tij shumvllimshe Kamus Alalam ku siprfaq elemente biografik t shqiptarve me nam, prmend n zrat prkats se djemt e Ali Pash Tepelens, prkatsisht Muhtar Pasha dhe Veli Pasha ishin n detyrat e mytesarrifve t Athins (Muhtari) dhe t Mores (Veliu). Kjo do t thot se dhjet vite para se t formohej Mbretria rioshe e Greqis, ajo quhej Shqipri jo vetm nga aspekti politik por veanarisht nga ai

Substanca jogreke e grekve dhe Greqis ZANAFILLA E GREQIS MODERNESHT SHQIPTARE Shkruan: Salih Mehmeti Obsesioni i smur i Greqis pr t prvetsuar jo vetm t tashmen por edhe t kaluarn e mome sht qesndisur nga gazeta si New York Times (1994) e cila i referohej pozicionit t Greqis si histeri mbi historin. Kurse nj diplomat i panjohur perndimor i cituar n New York Times (1995) e prshkruante pozicionin e Greqis si trsisht iracional. Klithjet histerike t togs s marin-

WE ARE ALSO ON THE WEB WWW.NEWLIFEAACO.ORG

Non Profit Charitable Organization

N E W

L I F E

J E T A

R E

1774 - 76 street Suite D3 Brooklyn, New York 11214 Phone: 718-594-0511 Fax: 201-795-4795 E-mail: Endri@newlifeaaco.org

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte. Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bashkimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka cmim.

Building a Future One Person At a Time...

Grekt kundr Historis shqiptare (nga fq.11)

Shkrimi nnvizon se n kapitullin ku flitet pr "zonat shqiptare n Greqi" thuhet se "ato i jan aneksuar Shqipris padrejtsisht n vitin 1913". Autort e shkrimit jan t shqetsuar edhe nga fakti q, sipas tyre, "harta e Shqipris s Madhe q shtrihet deri n zonat shqiptare n vendet fqinje, vizatohet jo vetm n librat ku msojn studentt, por edhe n fletoret e ushtrimeve, ku atyre iu krkohet t pikturojn rajonet e Greqis, n t cilat jetojn shqiptart dhe t japin shembuj t dbimeve t shqiptarve nga autoritetet greke etj". N shkrim thuhet se "brezi i ri shqiptar, mson n shkoll se ka t njjtn ADN me mbretin Pirro t Epirit dhe me nnn e Aleksandrit t Madh". Autort e shkrimit theksojn si t papranueshm faktin q t gjitha kto jan shtypur n tekstet shkollore, pasi jan miratuar nga Ministria shqiptare e Arsimit. Nj qndrim i till gjithsesi jozyrtar, risillet n vmendje pikrisht tani, ndoshta pr koincidenc, n nj koh me diskutimin q bhet n Shqipri pr regjistrimin e popullsis mbi baza etnike, sikurse mund t jet edhe nj prpjekje pr trheqjen e vmendjes s opinionit publik grek nga shtja kryesore, q sht kriza e thell ekonomike q ka prfshir Greqin. Reagimi i Beqir Mets Pas ktyre deklaratave, Gazeta i sht drejtuar drejtorit t Institutit t Historis pr nj reagim. Beqir Meta, pasi u msua me pretendimet, tha se "sa i takon trojeve t Shqipris s Jugut q historiografia greke vijon t'i quaj 'Vorio Epir', nuk ka asnj dyshim q ky territor ka qen i banuar nga popullsi shqiptare, me besim mysliman dhe ortodoks. Grekt duhet t ken parasysh se jo t gjith ortodokst jan grek. Ky pretendim vjen nga ideja e Greqis s Madhe ose megaloidea", - tha Meta. Sipas tij, sht fatkeqsi q edhe pas kaq vitesh kur Europa shkon pas integrimit, e ku Greqia sht vend i BE-s me institucione demokratike, ne kemi nj rrym t fuqishme t nacionalizmit grek q krkon t'u imponohet shteteve t tjera me pretendime territoriale. "Jan vende ku n kohn e Perandoris Osmane kisha greke ka pasur nj far ndikimi", - thot Meta. Sa i takon shqetsimit grek se t rinjt shqiptar msojn hartn e Shqipris s madhe, Meta tha se "t rinjt shqiptar nuk msojn hartn e Shqipris s madhe, por historin e kombit dhe popullit shqiptar. Kjo sht nj gj krejtsisht normale. Kombi shqiptar sht i shtrir n territore krejtsisht t prcaktuara. Historia e tij sht nj histori organike, pavarsisht vitit 1913 kur u nda e coptua dhe pas tij. Kombi shqiptar ka nj histori t prbashkt se pavarsisht se ku kan qen ata, kan pasur lidhjet e veta historike, sociale e kulturore". Meta deklaroi dje se e drejta pr t msuar historin e popullit shqiptar sht nj e drejt natyrore e legjitime. Historiani tha se kjo gj shkakton shqetsime vetm tek ata q kan aspirata dhe q duan t ecin sipas ides s vjetr. "sht absurde q grekt t shqetsohen prse shqiptart kan kontakte e njohuri n histori. Kjo sht e rrezikshme dhe e turpshme", - deklaroi ai. Meta shtoi se shum njerz ngatrrojn konceptin 'Shqipri etnike' dhe 'Shqipri e madhe'. Sipas tij, sot asnj shqiptar nuk pretendon t ket Shqiprin etnike, por ata kan t drejt t din historin e popullit t vet.

Serbian parody in northern part of Kosova By Ahmet Murati (from pg. 1)

them has said concrete requirements but with actions that occurred under direct supervision of Serbian Government a group of approximately 40 young men with masks have thrown Molotov cocktails and damaged the Border cross checkpoint. This action was helped by a bulldozer to demolish the checkpoint. This is direct attack into sovereignty of country that this checkpoint belongs to them. Despite all this Serbian government emissary Bogdan Stefanovic and the minister for Kosovo in Serbian Government Goran Bogdanovic came into territory of Kosovo accompanied with well known gang leader that deals with narcotics and car theft. This indicates that Serbian government emissary wasnt at all interested to make an accord but to continue. In mean time minister for internal affairs Ivica Dacic has raised his voice upon the splitting of that part of Kosovo. The prime minister of Serbia was in Prague during this time to achieve an award Polak Award for his contribution to democratic and economic reforms in central and east Europe. From Prague he declared that they wont enter in the war. But his government has sent clear signals to making troubles in Kosovo. The aim of Serbians is to make a humanitarian crisis over there because since today due to blockage at border crossings the goods from Serbia that have entered in Kosovo without paying any taxes at all. This was misused also from some international companies but now they cant enter through these border crossings, so they have to enter through other border crossings so they will have to pay the taxes. Kosovo has lost lot of income due to informal economy in that region. Formerly, this region was a clean route also for smuggling weapons and narcotics because there was no one to check travelers for these illegal products. So, we do not want to have a black point in the map therefore the rule and law has to be established there too.