EskiTrkAlfabesi TarihtekiYeri OrhunYaztlar Ve DierTaYaztlar

Orhun Yaztlar

Orhun Yaztlar olarak bilinen ve Eski Trk Tarihi'nin en nemli belgelerinden olan bu antlarda kullanlan Eski Trk Abece'si burada grld gibidir. lk kez 1893 ylnda Danimarkal Vilhelm Thomsen tarafndan, Rus Trkolog Vasili Radlofun da yardmyla okunabilmitir. Burada KlTigin Ant'nn asl ve yeni Trke metnini veriyoruz.

Ortaasyadan skandinav lkelerine kadar ok geni bir alanda bulunan dier ta ant-mezarlar zerinde de grlen bu yaztlar, Anadolu'da da Ankara, Ordu, Van, Eskiehir ve Hakkari blgeleri kayalk alanlarda da gzlemlenmektedir. Avrupallar, blgelerindeki ta yaztlar Trk Abece'siyle okunduu apak ortada olmasna karn runik, bilinmez yaz tanmlamasnda hala srar etmektedirler.

Mojbro Ta - sve

Kylver Ta - sve

Mustafa Kemal Atatrkn tevikleri ile 1930 yllarnda oluturulan Gne Dil Teorisi ve Trk Tarih Tezinin ana hatlar yledir : Yaz, M.. 16.000 ylnda Trkler tarafndan icat edildi. Anadoluda da n Trke yaztlar bulunmaktadr. Romann kllerinden kurulduu medeniyet olan Etrskler Trktr. (Etrsk yaztlar ilk defa 1970 senesinde Kazm Miran tarafndan okundu). Romallardan nce talya Yarmadasnda yaayan Etrsklerin konutuu dil olan Etrske,n-Trke kkenlidir. Tm Avrupada 5000den fazla n-Trke yazt bulunmaktadr. Tm dnya alfabelerinin kkeni Trk alfabesidir. lk Trk devleti Hun mparatorluu olmad, ilk Trk devletinin Bir Oy Bil olduu grndedirler. Ardndan At Oy Bil, Trkbil (karl:Gktrk) gelir. Trk tarihinin ok eskilere dayanmas gerektiini gsteren en byk delil ise; Orhun Yaztlardr. nk Orhun Yaztlarnda kullanlan dil ve noktalama iaretleri bu dilin en gelimi hali olduu sonucuna gtrmektedir. Byle bir dilin oluabilmesi iin en az 3000 yl geriye gidilmesi gerekir. Kazakistanda, Bu tezi destekleyen ve M. 600lere tarihlenen baz yaztlar bulunmutur. Bugn in snrlar ierisinde 300 metre boyunda piramitler bulunduu ve bu piramitlerin Msrdan ok nce ina edildii tespit edilmitir. Msrn dip kltrnde de Trkler olduu iddia edilmektedir. Bknz.in Piramitleri. skitlerin yani Sakalarn Trk kkenli olduklar ileri srlmektedir. Etrskler, Truvallar, Smerler, Hititler ve Friglerin dip kltrnde Trk uygarl olduu gr de ileri srlmektedir. Bu kavimler n-Trk olmasa bile dip kltrnde Trk etkisi vardr. Japon ve in medeniyetinin de dip kltrnde M.. 4000 yllarnda Orta Asyadan ine ve Japonyaya gen Trkler var. Trkler Anadoluya 1071de deil, M.. 7000li yllarda gelmilerdir. evresi denizle evrili Anadoluyu srekli besleyen Trk gleri buraya skmlar ve Trk varln tesis etmilerdir. Ouzlar Anadoluya geldiklerinde karlarnda ayn dili konuan pek ok Trk grubu ile karlamlardr. M.. 10.000 yllarnda iklim deimesi sonucu Trk gruplarnn evre lkelere yayld, Bering Boazndan geerek Kzlderili ve Gney Amerika kltrlerinin diplerinde de Trk etkileimi olduu ileri srlmektedir. Yunanistann n-Trke adnn -y-k olduu ileri srlmektedir. Ayn zamanda Yunan kitabelerindede Anadoludan gelen ve demiri ok iyi ileyen bir topluluk olduu yazlmaktadr. Kazm Miran Msr-Sinada piramitlerdeki yaztlarda n-Trke kartular bulmutur. Kazm Miran Bizansn ilk kurulduu dnemlerde n-Trke konutuunu sylemektedir. Kant ise;Trabzondaki Rum Kilisesinde sadece n-Trke okunabilen yazlardr. Kazm Miran, daha sonralar baka kltrlerden etkilenerek Bizansn n-Trk dilini kullanmamaya baladn ileri srmektedir.

Bilinen en eski (2600 yllk) Trk Eserleri ve Yazlar Issk Yazt, en eski yazt olarak Kazakistan'da Issk Gl yaknndaki bir kraliyet mezarnda dier eyalar yannda 1970 ylnda bulundu. M 5 inci yy olarak tarihlenmitir. Burada yakn plan resmi verilen gm bir kabn dz ksmnda 2 satr 24 karakter olarak yaz grlmektedir. Kurgann iinde muhteem kyafetler, elbise, ceket, pantolon, orap ve izmeler tepeden trnaa giyinmi bir adam vcudu bulunmutur. En ilgin eser ise bir adamn tm vcudunu koruyacak ekilde bir zrh olarak saf altndan yaplm giysidir. Toplam 4.800 adet birbirine ekli yapsyla en az Firavun Tutankamon'un ihtiamndadr. Kulaklar ve boynu rten koni biimli ta eklinde balk dahil altndr. Ayrca hal paralar da bulunmutur. Batllarca Sakalar'n (skitler) olarak adlandrlp Trklerden uzaklatrlmaya allan bu eserler, kap zerindeki yaznn Gktrk harfleriyle yazlmas nedeniyle imdi ciddi bir kant oluturmaktadr. Yaznn dzletirilmi kopyas burada olup okuma almasnn adresi ve sonucu aada verilmektedir.

http://s155239215.onlinehome.us/turkic/30_Writing/IssykInscription/AliliE2012IssykInscriptionEn.htm almaya gre okuma yle olmaktadr :

Saka, milletin zerine and i! Szn Erenlere n verecektir. Burada dikkat eken sen, and i(mek), sz, eren, n, ses, ermek, ze(ri) gibi kelimelerin 2600 yldr varln korumasdr. Bu yazy okuma almas harflerin bekletirilmesini gerektirmektedir. Bunun nedeni Gktrk Yaztlarndan 1200 yl kadar eski olmas nedeniyle (:) eklindeki kelime ayracn kullanlmyor olmas anlam yaratacak uygun varsaym zorunlu klar.

Avrupa'daki baz talarn okuma rnekleri ve geni bir alma iin: http://www.scribd.com/doc/36316617/ http://www.antalya-ws.com/futhark/FUTHP3E.HTM Orhun Yaztlar ayrntlar iin : http://www.scribd.com/doc/81677607/ Trk ve Avrasya Tarihi iin : http://www.scribd.com/doc/72802697/

Burada Orhun Yaztlar'ndan resimlerle kullanlan alfabe grlmektedir. Bundan sonraki sayfalarda Ortaasyada bulunan dier eski ta yaztlarn resim ve yaz ieriklerini sergileyerek o zamanlarn sosyal yaantsna bir bak sunmak istiyoruz.

Halkmdan, Olumdan, Karmdan ayrldm. Perianm. zntl yetimlerim. Erkeklik erdemim, Sg er...ur ayrldm. Alp Han'm iin Bir eri ok ile vurdum. Bu kaan 42 yandayd. Ne zc!

Alp kulum, Erdem Yreim, yazk! Ne ac! Ka...gda savaydm ben, Kaan geyikten hzlydm ben. Tanr yurdum Tuum'da dokuz Er ldrdm. lkem ne yazk! Doyamadm gnee ve aya. Ne ac. Akrabalarmdan, Yz Kml milletimden ayrldm, Yazk! Erlik erdemimde Eksiim yok idi. Krk yamda Ayrldm. Ben Arslan Klg Trg olu Klg Tugun.

Ben, Tz Bay K Pars Kl'm. Uyar Kadnm dndm : Yararsz, bouna! Syle ablama, byk kardeime. Uyar Bey'imden Dostlarmdan Ayrldm.

Ben, Alp Urungu Tutuk. Ece'mden, ki olumdan , z Kzmdan, ve dahi Sizlerden ayrldm. Henz 40 yanda dim. Eimden, Kk, byk Kardeimden, Arkadalarmdan Ayrldm. Yce yurduma doymadm. Bey'ime doymadm. Kimselere Doymadm.

Tr Apa'dr adm. olumdan, On Belik kardeimden, Aabeyimden ve dahi Ece'mden, aclar iinde ayrldm. Sorup renemedim. Gne'e ululandm, Ay'a ululandm. Alglayamadm, bilemedim, sizlerden ayrldm.