Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

Ana Sayfa Arama Yazarlk letiim Hakkmzda Ariv

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas

Final'den Yarma Snav
9,10.ve 11.snflar dll cretsiz yarma snav 7- 8 Ocak'ta
www.fdd.com.tr

Euler-Bernoulli Kiri Teorisi Euler-Bernoulli kiri teorisi veya dier adyla sadece kiri teorisi, dzgn izotropik bir kiriin elastikliinin basitletirilmi bir ifadesidir. Bu teori ile kirilerin yk tama ve kme karakteristikleri hesaplanr. lk kez 1750de sylenmitir fakat 19. yzyldaki Eiffel Tower ve Ferris Wheel yaplarna kadar geen sren srede byk lekte kabul grmemitir. Bu baarl rneklerinden sonra ise, hzlca nemi artm ve mhendisliin yaptalarndan biri haline gelmitir. Ayn zamanda ikinci endstriyel devrimin de tetikleyicilerinden biridir. Zamanla dzlem teorisi ve sonlu elemanlar analizi gibi ilave analiz aralar gelitirilmitir fakat, basit kiri teorisi bilmin ihtiya duyduu en nemli ara olmaya devam etmitir. zellikle sivil ve mekanik mhendislik alanlarnda byk nem tamtr. Tarihe lk kiri teorisi gelitirme giriimi Galileo Galilei tarafndan yaplm fakat almalaryla buna kar kan Leonardo da Vinci ciddi gzlemleri ile Galileiyi alt etmeyi baarmtr. Daha sonra Galileo, Leonardo da Vincinin eksik Hooke Kanunu ve calculus teorisi ile yapt yanl bir kabul vesilesiyle onu malup etmi ve nn geri kazanmtr. Bernoulli kirii adn nemli bululara imza atan Jacob Bernolliden sonra almtr. Leonard Euler ve Daniel Bernoulli bu kullanl teoriyi ortaya koyan ilk kiilerdir. Bu sralarda bilim ve endstri alanlar farkl taraflara ayrlmt ve akademisyenlerin oluturduu matematik zmlere phe ile baklrken pratikte gvenli ve kullanl uygulamalara gveniliyordu. Kprler ve binalar 19. yzylda Euler-Bernoulli

1 -> 12

04.01.2012 09:30

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

kiri teorsinin Eiffel Kulesi gibi byk lekte uygulamalar grlene kadar bilinen yntemlerle yaplmaya devam etti. Kiri Denklemi Uzun ince tek boyutlu izotropic malzemeden yaplm kabul edilen bir kiri iin, elastiklik erisi yle tanmlanr:

Bu Euler-Bernoulli denklemi olarak bilinir. Kirii x ekseni dorultusunda bir boyutlu nesne gibi dnrsek, u(x) erisi kiriteki kmeyi tanmlar. Yayl yk yani basncn bir ifadesi olarak belirtilen w ise, x, u ve dier deikenlerin bir fonksiyonudur. E elastiklik modldr, I ise eylemsizlik modldr. Burada, u = u(x), w = w(x), ve EI sabittir, yani:

Bu denklem dzgn sabit bir kirite kmeyi tanmlar ve mhendislik uygulamalarnda kullanlan en temel elerden birisidir. Terimlerin anlamlar unlardr: kmedir. kiriin eimidir. kiriin eilme momentidir.

kiriteki kayma gerilmesidir. Bu kiri kabule gre bir boyutlu nesne olarak tanmldr. Kiri dzgn olmal ve yayl ykler dzlem iinde bulunmal ve burulma olmamaldr. Bu sadeye ekme gerilmesi aadaki biimde tanmlanr:

Buradaki c, u dorultusundadr ve tarafsz eksenle kuvvetin uygulanma dorultusundaki mesafesini gsterir. M eilme momentidir. Kiriin kesitini gz nne alrsak en st ksmda ekme, en alt ksmda ise basma gerilmeleri oluur, bunlar ayn zamanda kiriteki maksimum gerilmelerdir. Kesidin tam ortadan geen tarafsz eksen bir baka adyla normal eksende ise, ekme ve basma gerilmesi deeri sfrdr. Snr artlar Kiri denklemi xe gre trev alnarak hesaplanan en fazla drt snr artna sahiptir. Snr artlar genellikle model destekleri yani onlarn noktaya etki eden ykleri, momentler ve dier etkilerden oluur.

2 -> 12

04.01.2012 09:30

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

Mesnetli Kiri Mesnetli kiriten bir rnek: Tek ucundan hi hareket etmeyecek ekilde sabit olan kiriin dier ucu da tamamen serbesttir. Hi hareket etmeyecek ekilde sabit deyince kme ve eimin sfr, tamamen serbest deyince de kayma kuvveti ve eilme momentinin sfr olduu anlalr. EInn sabit olduu durumda, xin en sol koordinat sfr olarak alnr ve en sa taraf da L olarak dnldnde(L kiriin boyu olur) snr artlar belirlenmi olur:

En bilinen snr artlar aadakileri ierir: sabit bir destek olduunu gsterir. pin balants olduunu gsterir. (kme ve moment sfrdr). balant ve dolaysyla yk olmadn gsterir. uygulama noktasnda Fbyklnde bir kuvvet olduunu gsterir.

Ykleme Durumu Uygulama yk snr artlar altnda veya wnin fonksiyonu olarak bulunabilir. Yayl ykleme kolaylk asndan sklkla tercih edilir. Snr artlar modeldeki yklerin belirlenmesinde ve zellikle titreim analizlerinde kullanlr. Nokta ykler modellenirken delta fonksiyonu yardmc olarak kullanlr. rnein sabit mesnetli L uzunluundaki bir kirii dnelim ve bunun serbest ucunun st noktasna F yk etki etsin. Snr artlarn gz nne alarak u ekilde ifade edilebilir:

3 -> 12

04.01.2012 09:30

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

Fonksiyon olarak,

Kayma gerilmesinin snr artlar(3. Trev) kaldrld, aksi halde burada bir eliki olurdu. Bunlar ayn snr deeri problemleridir ve her ikisi de ayn sonuca kar:

Birka noktasal ykn farkl blgelerde yklendii uygulamalarda u(x) nemli bir fonsiyona sahiptir. Bu fonksiyonun kullanm durumu ok basite indirger, aksi taktirde kiri her biri 4 farkl snr artna sahip olan blmlere ayrlmak zorunda olurdu. Akll formlasyon ile birok farkl yk ve bu yklerin oluturduu ilgin problemler rahatlkla zmlenebiliyor. Bunun rnei olarak, kiriteki titreimler ykn bir fonksiyonu olarak kullanlarak hesaplanabilir:

Burada kiriin dorusal younluudur ve kesinlikle bir sabit deildir. Bu zamana bal yk deiiklii denklemi ksmi diferansiyel bir eitlik haline getirir. Bir baka ilgin rnek ise, kiriteki dnme hareketinin sabit asal hz ile tanmlanmasdr:

Timoshenko Kiri Teorisi Bu teori kiriteki kayma ve dnmenin oluturduu eylemsizlik momentini faktrlerinin Euler-Bernoulli teorisine ilave edilmiidir yani bir bakma daha gelitirilmiidir. Kiriteki kayma gerilmeleri eilme esnasnda nesnenin i yapsndaki deformasyonlar sebebiyle titreimi sonucunda ortaya kar. Bu enine titreimler, kirie uygulanan d kuvvetlere yani bunun oluturduu torka ve kiriin malzeme zelliklerine baldr. Kirite kayma etkilerinin gz nne alnmas iin efektif bir kayma alanna ihtiya vardr. Timoshenkonun kayma faktr (k>1) bu alan kA eklinde ifade eder.

4 -> 12

04.01.2012 09:30

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

Timoshenko teorisinde hesaplamalar yaplrken kayma ve eylemsizlik momenti de gz nne alndndan sonu Euler-Bernoulli teorisine gre her zaman daha byk kar. Timoshenko teorisi geree daha yakn sonular veren bir teoridir. zellikle byk kesitli ok daha isabetli sonular verdiinden bu teori, kaln kiri teorisi olarak bilinir. Euler-Bernoulli teorisi ise, tam tersi ynde yani ince kiri teorisi olarak bilinmektedir. Bu iki teoriyle zlen kiri problemlerinde kiri uzunluu(L)nin kesit ykseklii(h)a oran bydke sonular birbirine yaklar. Yani kesin olarak diyebiliriz ki, L/h oran kk olan problemlerde Timoshenko ok daha doru sonular vermektedir.

Timoshenko teorisinde ise,

5 -> 12

04.01.2012 09:30

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

eklinde hesaplanr.

6 -> 12

04.01.2012 09:30

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

K:Timoshenko kayma katsays (Dikdrtgen kesit iin: ^2/120,822) E:Elastiklik modl G:Kayma elastiklik modl Sonu Timoshenko ve Euler-Bernoulli teorileri genel olarak kirilerdeki sehim ve gerilmelerin hesapland denklemlerden oluur. ki teori de ayn amaca hizmet ederler. Temelde her iki teori de ayn amac hizmet ediyor olsa da aralarnda belli bal farkllklar bulunmaktadr ve bu farkllklar yle izah edebiliriz.
7 -> 12 04.01.2012 09:30

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

Bu teorileri tek taraftan mesnetli basit bir kiri dzeneinde dnrsek, kiriin serbest ucundan uygulanan tekil bir yk iin Euler-Bernoulli teorisinde sadece bu kuvvetin oluturduu momentten kaynaklanan eilme hesap edilir. Timoshenko teorisinde ise, bu kuvvetin oluturduu momentin yan sra kirite malzemede kaynaklanan deformasyonlar ve dikey kuvvetler sebebiyle oluan kayma gerilmeleri ve eilme sonucunda dnme etkisiyle ortaya kan eylemsizlik momenti de hesaba katlr. Bu nedenle Timsohenko teorisiyle bulunan bir problem zmnn mutlaka Euler-Bernoulli teorisine gre daha doru sonular vermesi beklenir. Burada baka bir ok nemli nokta vardr ki o da, Timoshenko teorisinin kaln kirilerde 6 kata kadar daha byk ve doru sonu vermesidir. Bu nedenle Timoshenko teorisi kaln kiri teorisi olarak da bilinir. Kiri inceldiinde ise, iki teori arasndaki sonu fark azalmaktadr ve ince kirilerde nispeten ok yakn sonular alnmaktadr.

29.12.2007 Bilgiustam

Bilim

8 -> 12

04.01.2012 09:30

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

Popler Yazlar
Piramitlerin Srr

Keops, Kefren ve Mikerinos piramitlerinin inas ve o blgede yaanan gizemli olaylarn sr perdesi aralanyor.

Yeni Yazlar
Anne 1.01.2012 Srad Psikolojik Rahatszlklar 31.12.2011 Global Tehditler 30.12.2011 Kortizon Nedir? Hangi Hastalklarn Tedavisinde Kullanlr? Yan Etkileri Nelerdir? 28.12.2011 Sinestezi Hastal Nedir? 5.12.2011

Son Yorumlar

Pelin_3485 ksa olsa bile yarmada 1. oldum teekkrler bilgiustam retmenimiz yarma... Erozyon Nedir? Nasl Oluur? 12 hours ago

9 -> 12

04.01.2012 09:30

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

Gul Akogul aslnda bizim daha renemediimiz okadar ok ey varki ve hala bunlar... Msr Piramitlerinin Srr Nedir? 17 hours ago

rfan Millet her kafadan ayr bir ses km... Tamam piramitler gerektende hayret... Msr Piramitlerinin Srr Nedir? 1 day ago

Irem_43 ok gzel bir site devimde ok iime yarad resimde harika Gel-Git Olay Nedir? Nasl Oluur? 1 day ago

misafir sen niye baka cmle kurmuyorsun dier arkadalarn szn sylyorsun Nfus ve Yerlemeyi Etkileyen Faktrler 1 day ago

Pelin_3485 ksa olsa bile yarmada 1. oldum teekkrler bilgiustam retmenimiz yarma... Erozyon Nedir? Nasl Oluur? 12 hours ago

Gul Akogul aslnda bizim daha renemediimiz okadar ok ey varki ve hala bunlar... Msr Piramitlerinin Srr Nedir? 17 hours ago

10 -> 12

04.01.2012 09:30

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

rfan Millet her kafadan ayr bir ses km... Tamam piramitler gerektende hayret... Msr Piramitlerinin Srr Nedir? 1 day ago

Irem_43 ok gzel bir site devimde ok iime yarad resimde harika Gel-Git Olay Nedir? Nasl Oluur? 1 day ago

misafir sen niye baka cmle kurmuyorsun dier arkadalarn szn sylyorsun Nfus ve Yerlemeyi Etkileyen Faktrler 1 day ago Noel Baba dzgn bir ahsiyet olsayd, eve bacadan deil kapdan girerdi. - "Sleyman Yenieri" 6
days ago

Tm

BLGUSTAM KMDR?
"Trkiye'nin Bilgi Sitesi" sloganyla 2006 ylnda yayn hayatna balayan Bilgiustam, bilim ve teknoloji konular bata olmak zere bir ok farkl alanda zgn ierie sahiptir. Bu noktada asl amacmz; kaliteli Trke ierik oluturmak adna gayret gstererek Trk nternet Mecras'na katkda bulunmaktr. Sayg ve Sevgilerle...

11 -> 12

04.01.2012 09:30

Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerinin Karlatrlmas | Bi...

file:///C:/Users/Public/Euler-Bernoulli ve Timoshenko Kiri Teorilerin...

Bilgiustam Facebook'ta
Been 996 kii Bilgiustam' beendi.

Mesut

Mustafa

Murat

Hseyin

Yiiter

Sait

A Gnl

Uur

slamm

sebiha

Facebook sosyal eklentisi

Yazarlk Sistemi Nasl alr? letiim Ariv Hakkmzda Aadaki alana e-mail adresinizi yazarak, abonelik hizmetimizden faydalanabilirsiniz.

2012 - Bilgiustam.com, net, org. Tm Haklar Sakldr. Site Temas: Bilgiustam TH.V4 Kaynak (bilgiustam) gsterilmek suretiyle site ieriinden zgrce faydalanlabilir.

12 -> 12

04.01.2012 09:30