You are on page 1of 412

1. Me emrin e 1 All-llahut,2 Mshiruesit, Mshirbrsit!3 2. Falnderimi4 i takon All-llahut5, Zotit6 t botrave7!8 3. Mshiruesit, Mshirbrsit!9 4. Sunduesit t dits s Gjykimit!10 5.

Ty t adhurojm11 dhe prej Teje ndihm krkojm! 6. Udhzona n rrugn e drejt!12


1 2

Mund t prkthehet edhe si N emr t Rastet kur prdoret thnia Bismil-lah: a) Ebu Melih ibn Usame ibn Umejri transmeton nga babai i tij, i cili ka thn: Isha me t Drguarin e All-llahut a. s. dhe deveja e tij u pengua, e un thash: U zhdukt shejtani! Ndrsa i Drguari i All-llahut a. s. tha: Mos thuaj ashtu, sepse kur ti e thua kt, ai rritet dhe bhet sa shtpia, por thuaj Bismil-lah, sepse kur e thua kt, ai zvoglohet aq, saq bhet sa nj miz. (Nesai n El-jeumu wel-lejl dhe ibn Merdevejhi n Tefsir) b) Umer ibnu Ebi Selem r. a. thot: Si fmij, isha nn mbikqyrjen e Pejgamberit s. a. v. s. n shtpin e tij. Njher, para se tia fillojm ushqimit, zgjata dorn n nj en t ushqimit, por Pejgamberi s. a. v. s. m tha: Djalosh, thuaj Bismil-lah, ha me dorn e djatht dhe ha para vetes. (Muttefekun alejhi) Prej haditheve msojm se Bismil-lah thuhet gjithashtu gjat hipjes s mjetit pr udhtim, para hyrjes n nevojtore, para marrdhnies seksuale ndrmjet bashkshortve etj. 3 Nga Uthman ibn Affani r. a. transmetohet se ka thn: U pyet i Drguari i All-llahut a. s. pr thnien Bismil-lahir-rahmanirrahim, e ai u prgjigj: sht nj prej emrave t All-llahut, kurse largsia mes ktij emri dhe emrit m t madh sht sikur largsia mes t bardhs dhe t zezs s syrit. (Abdur-rahman ibn ebi Hatimi n Tefsir) Ky ajet gjat namazit duhet t lexohet pa z, sepse transmetohet se kshtu kan vepruar edhe katr Halift e drejt. 4 El-Hamd sht fjal prmbledhse pr nderim, lavdrim, respekt, dashuri, etj. Hamd i bhet vetm All-llahut. 5 All-llahu: Emri i Zotit t Vetm (rreth ktij emri shih ajetet 59:22-24); Nga Ebu Hurejre transmetohet se i Drguari i All-llahut a. s. ka thn: All-llahu ka nntdhjet e nnt emra, kush i mson ato (dhe i beson), hyn n Xhennet. (Sahihajn) 6 Zoti: Fjala e prdorur n gjuhn arabe sht Rabb. N gjuhn shqipe nuk ka fjal ekuivalente me kt fjal. Ajo ka kuptim: Zoti i Vetm i universit, Krijuesi i tij, Pronari, Organizuesi (Rregulluesi), Mirmbajtsi, Sunduesi, Planifikuesi, Dhnsi i siguris etj. 7 Alemin sht shumsi i fjals alem (bot) dhe ka kuptim: do ekzistim tjetr pos All-llahut (bota e njerzve, e xhinve, bota bimore, shtazore, bota e padukshme etj). 8 Transmetohet nga Ebu Seid El-Mual-la: Derisa falesha n xhami, i Drguari i All-llahut a. s. m thirri, por un nuk iu prgjigja. M von thash: O i Drguar i All-llahut, isha duke u falur! Ai tha: A nuk ka thn All-llahu: Prgjigjuni All-llahut dhe t Drguarit t Tij a. s. (me nnshtrim) kur ju thrrasin!

7. N rrugn e atyre ndaj t cilve ke bekimin, 13 e jo n t atyre q je i hidhruar14, dhe q kan humbur15!16,17 2. Bekare (lopa) Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Mim. 18 2. Ky sht libri n t cilin nuk ka dyshim, udhzues

(8:24) Dhe m tha: Para se ta lshosh xhamin, do t ta msoj nj sure, e cila sht sureja m madhshtore n Kuran. Ather ma mori dorn, dhe kur dshiroi t dal (nga xhamia), un i thash: A nuk m the -Do t ta msoj nj sure, e cila sht sureja m madhshtore n Kuran? Ai tha: Falnderimi i takon All-llahut, Zotit t botrave (El-hamdulil-lahi rabbil alemin) (Sureja Fatiha) e cila sht shtat ajetet q prsriten (Es-Seba ElMethani) dhe Kurani Famlart q m jan dhn. (SahihulBuhari, vll. 6, had. 1). 9 Rahman dhe Rahim: kto emra kan prejardhjen nga rrnja errahmeh (mshir) n formn superlative t saj. Ibn Xheriri prcjell nga El-Azremiu se Er-Rahman do t thot: Mshirues pr t gjitha krijesat, ndrsa Er-Rahim: Mshirues vetm pr besimtart. Nga Ebu Hurejre transmetohet se i Drguari i All-llahut ka thn: Po ta dinte besimtari se far dnimi e pret te All-llahu, nuk do t shpresonte t hyj n Xhennet askush, dhe po ta dinte mosbesimtari se far mshire e pret te All-llahu, nuk do ta humbte shpresn askush nga mshira e All-llahut. (Muslimi n Sahih) 10 Rreth ktij ajeti Ibn Abbasi ka thn: N at dit askush nuk posedon asgj, ashtu si posedonim n dunja, dhe pr kt shkak askush (parimisht) nuk mund t thot: Kjo sht prona ime, Kjo sht pasuria ime (sepse n kt dit i tr sundimi i takon vetm All-llahut. ) 11 El-Ibade do t thot: adhurim, nnshtrim, prulje etj. , ndrsa n aspektin terminologjik do t thot: prmbledhje e kulminacionit t dashuris, pruljes dhe friks. Disa prej muslimanve t par kan thn: pjesa e par e ajetit (ty t adhurojm) sht denoncim nga shirku (adhurimit t tjetrkujt pos All-llahut), ndrsa pjesa e dyt (prej teje ndihm krkojm) sht denoncim nga mendjemadhsia, me rast i dorzohemi plotsisht All-llahut. 12 Udhzim dyllojsh: a) Teufik: Udhzim q jepet krejtsisht nga All-llahu, kur Allllahu ia el dikujt zemrn pr ta pranuar Islamin dhe b) Irshad: Udhzim me an t msimeve q i kan transmetuar t drguarit e All-llahut dhe dijetart e ndershm, e kjo sht monoteizmi Islam (tewhidi). 13 Ata ndaj t cilve All-llahu ka bekimin e Tij jan lajmtart, t sinqertit, dshmort dhe t mirt, si thot All-llahu: Dhe donj q i nnshtrohet All-llahut dhe Lajmtarit, do t jet n shoqri me ata ndaj t cilve All-llahu ka bekimin e Tij, nga lajmtart, t sinqertit, dshmort dhe t mirt. Po sa shoqri e mir q jan kta! /4:69/). 14 Thuhet:. . . jo n (rrugn) e atyre q je i hidhruar. . . si jan jahudit, pr shkak se ata mohonin argumentet e All-llahut,

pr ata q friksohen19 (nga All-llahu). 3. T cilt e besojn t fshehtn20, e kryejn faljen21 dhe prej asaj q Ne i kemi furnizuar, japin22. 4. Dhe ata t cilt e besojn at q tu shpall Ty, 23 dhe at q sht shpallur para teje, dhe t cilt pr ahiretin24 (botn tjetr) jan t bindur. 5. T tillt jan t udhzuarit nga Zoti i tyre dhe t tillt jan t shptuarit. 6. E pr ata q mohuan sht njlloj, ua trhoqe vrejtjen apo nuk ua trhoqe, ata nuk besojn.
vritnin t Drguarit e Tij dhe bnin orodi tjera n tok, kuptohet, me prjashtim t atyre q pranuan t Vrtetn. Shih ajetin (2:83). 15 . . . e as n (rrugn) e atyre q kan humbur! si jan t krishtert, sepse ata prej dashuris t madhe ndaj Isait a. s. filluan t thon se ai sht bir i Zotit, ndrsa m von filluan t thon se ai sht nj prej tre zotrave, me ka doln nga rruga e drejt dhe u bn prej t humburve. Shih ajetin (5:73) me prjashtime, shih (2:63). 16 Shih fusnotn pr ajetin (2:135). 17 Transmetohet nga Ebu Hurejre r. a. se Lajmtari i All-llahut a. s. ka thn: Kur imami thot Gajril magdubi alejhim we leddalin (jo n t atyre q je i hidhruar, e as n t atyre q kan humbur) ather ju duhet t thuani Amin, sepse nse dikujt i takohet kjo thnie me thnien e melekve, ather atij i falen mkatet e kaluara. (Sahihul-Buhari, vll. 6, had. 2). 18 Gjat leximit t Kuranit, sidomos n fillim t disa sureve hasen shkronja t tilla arabe, pr t cilat mendimtart kan dhn mendime t ndryshme, mirpo asnj nga to nuk sht krejtsisht i qlluar. Kuptimin e tyre e di plotsisht vetm Shkruesi i tyre. 19 Frika (takwa) e atyre q friksohen nga All-llahu (muttekint) sht frik shpirtrore, si dhe ruajtje nga haramet qoft nga dashuria ndaj All-llahut, qoft nga respekti, ose nga frika e dnimit n botn e ardhshme. Kjo frik dallohet nga frika refleksive q e prjeton njeriu kur pson sulm nga ndonj bish ose kur i ndodh ndonj fatkeqsi. Sa i takon takwa-s, besimtari i friksohet vetm Krijuesit t tij dhe askujt tjetr, ndrsa sa i takon friks refleksive, mund tu friksohet edhe krijesave. 20 E fshehta (gajb) gjuhsisht do t thot dika q nuk sht par, por kjo fjal prmbledh edhe kto kuptime: besimi n All-llahun, melekt, librat e shenjt, lajmtart e All-llahut, ditn e Gjykimit dhe Kaderin (paraprcaktimin nga ana e Zotit). Kjo fjal gjithashtu prmbledh edhe besimin n gjrat q All-llahu dhe i Drguari a. s. i Tij i treguan pr t kaluarn, prezenten dhe ardhmrin, si ishin lajme pr krijimin e qiejve dhe toks, jetn botanike dhe zoologjike (jetn e bimve dhe kafshve), lajme pr popujt nga e kaluara, lajme pr Xhennetin dhe Xhehennemin etj. 21 Me kryerje t faljes (salatit) nnkuptohet: a) do musliman, qoft mashkull ose femr, sht i obliguar ti fal pes koht e prcaktuara t dits rregullisht, mashkulli n faltore me bashksin e muslimanve t tjer, ndrsa femra n shtpi. Si ka thn i Drguari i All-llahut a. s. : Urdhroni fmijt e juaj pr salat (falje) n moshn shtatvjeare, ndrsa (nse nuk falen) rrihni n moshn dhjetvjeare! Udhheqsi (i familjes, qytetit, fisit etj. ) dhe sunduesi i muslimanve n shtet (Islam) sht prgjegjs pran All-llahut n rast t mosplotsimit t ktij obligimi nga ana e muslimanve nn sundimin e tij.

7. All-llahu vndoi vul n zemrat e tyre dhe vsht e tyre, ndrsa n t pamurit e tyre ka nj perde, e pr ta ka dnim t madh. 8. Ka prej njerzve q thon: Ne i besojm Allllahut dhe jets tjetr (ahiretit), por ata nuk jan besimtar. 9. (Prpiqen ta) mashtrojn All-llahun dhe ata q besuan, por nuk mashtrojn tjetrk pos vetes, dhe nuk e kuptojn! 10. N zemrat e tyre ka smundje, pra All-llahu ua shton smundjen, dhe psojn dnim t dhembshm pr shkak se prgnjenin25. 11. E kur atyre u thuhet: Mos bni rregullira n tok! Ata thon: Ne jemi vetm paqsues! 12. A nuk jan vrtet ata rregulluesit?; Por nuk kuptojn! 13. Dhe kur atyre u thuhet: Besoni sikurse besuan njerzit! Ata thon: A t besojm ashtu si besuan
b) Falja (salati) duhet t kryhet ashtu si e ka kryer i Drguari a. s. , me rregullat e tij si jan: qndrimi n kmb, prulja, lshimi i ballit n tok, ulja, etj, sepse ai ka thn: Kryeni faljen ashtu si m shihni mua duke e kryer! (Sahihul-Buhari, vll. 9, had. 352). Pr karakteristikat e salatit t Lajmtarit a. s. shihni SahihulBuhari, vll. 1, hadithet 702, 703, 704, 723, 786, 787. 22 Dhnia e zekatit: dhnie e nj mase t caktuar t pasuris, q u jepet t varfrve. At e jep do person q ka pasuri t palvizshme n vler prej s paku 85 gr. ar e cila e mbush nj vit pa u prdorur (n pasuri nuk numrohen shtpia, mjetet e puns etj). Pagimi i zekatit sht obligim, si dhe nj nga pes kushtet e Islamit. (M gjrsisht shih Sahihul-Buhari, vll. 2, Libri mbi zekatin, n. 24. 23 Ajo q iu shpall Muhammedit a. s. ishte Kurani dhe sunneti. Transmetohet nga Ibn Umeri r. a. : E dgjova t Drguarin a. s. e All-llahut duke thn: Islami sht i bazuar n (kto) pes (shtylla): 1. T dshmosh se nuk ka zot tjetr pos All-llahut dhe Muhammedi sht i Drguar i All-llahut (La ilahe il-lall-llah we enne Muhammed er-resulull-llah); 2. Ti kryesh pes faljet (salatet) me respekt dhe n mnyr komplete; 3. Ta japsh Zekatin; 4. Ta kryesh Haxhxhin; 5. Ta kryesh agjrimin (saum) gjat muajit Ramadan. (Sahihul-Buhari, vll. 1, had. 7) 24 Ahireti sht jeta pas vdekjes, ndrsa n prkthime t ndryshme haset edhe si: bota tjetr, jeta tjetr, amshueshmria etj. 25 Mosbesimtart thonin se Kurani sht gnjeshtr, ndrsa Muhammedi a. s. gnjeshtar. D. m. th. kjo sht kuptimi i fjals arabe kedhebu - kur thua se dika sht rren. N shum prkthime mund t haset edhe prkthimi prgnjeshtronin q ka kuptim: t argumentosh se dika sht gnjeshtr, mirpo pabesimtart edhepse thonin se Kurani sht rren, asnjher nuk e vrtetuan kt. Q t bjm dallim nga kjo fjal, aktualisht po e prdorim fjaln prgnjyen deri sa t gjindet ndonj fjal m e prshtatshme pr prkthim.

mendjelehtit? A nuk jan vrtet mu ata mendjelehtit?; Por nuk e din. 14. E kur i takojn ata q besuan thon: Ne besojm! por kur veohen me djajt e vet u thon: Ne jemi me ju, ne vetm jemi tallur. 15. All-llahu tallet me ta, dhe ua shton t kqiat duke i ln t bredhin. 16. T tillt jan ata q blen lajthitjen me udhzimin, pra nuk pati fitim tregtia e tyre dhe ata nuk qen t udhzuar. 17. Shembulli i tyre sht si shembulli i atij q ndez nj zjarr dhe posa ai ndrion vendin prreth tij, All-llahu ua shuan dritn atyre dhe i l n errsira, (dhe aty) nuk shohin. 18. (Jan) T shurdhr, memec dhe t verbr, ata nuk kthehen (nga rruga e shtrembr). 19. Ose (Shembulli i tyre sht) si ndonj shi i rrept prej s larti me errsir, me bubullim e me vettim, e prej friks s vdekjes, nga rrufeja, ata vejn gishtat n vesht e tyre. Po All-llahu sht rrethues i mosbesimtarve (atij nuk mund ti shptoj askush). 20. Vettima gati ua merr t pamurit dhe, saher q ajo u bn drit atyre, ata ecin n te, e kur u errsohet mbesin aty. E sikur t donte All-llahu, do tua merrte t dgjuarit (me krismn e bubullims) dhe t pamurit (me shkndijn e vettims). Vrtet, All-llahu sht i plotfuqishm pr do gj. 21. U ju njerz, adhuronie Zotin tuaj, i cili ju krijoi juve ashtu q t jeni t devotshm (t shptuar). 22. Ai, i cili pr ju bri tokn shtrat, (vendbanim) e qiellin kulm, e prej qiellit ju lshoi shi me t cilin ju siguroi lloje t frutave si ushqim pr ju, pra mos i prshkruani All-llahut shok, duke qen se ju e dini (q Ai nuk ka shok). 26 23. E n qoft se jeni n dyshim n at q Ne ia shpallm gradualisht robit ton, ather sillnie ju nj kaptin t ngjashme si ai (Kurani) dhe thirrni (pr ndihm) dshmitart tuaj (zotrat) pos All-llahut, nse jeni t sinqert (n thniet tuaja se Kurani nuk sht prej Zotit). 24. E mos e pait br (deri m tash), e as q do ta bni kurr (edhe n t ardhmn), ather ruajuni
26

Transmetohet nga Abdull-llahu r. a. : E pyeta T Drguarin e All-llahut a. s. Cili sht mkati m i madh ndaj All-llahut? E ai tha: Ti bsh rival All-llahut, edhepse Ai t ka krijuar ty Vet. Un thash: Ky sht vrtet nj mkat i madh! Dhe e pyeta: Po tjetr? Ai tha: Ta vrassh djalin tnd nga frika se ai do ta ndaj ushqimin me ty. E pyeta: Po tjetr? Ai tha: T kesh marrdhnie seksuale me gruan e fqiut tnd. (Sahihul-Buhari, vll. 6, had. 4).

zjarrit, lnd e t cilit jan njerzit dhe gurt, q sht i prgaditur pr mosbesimtart. 25. E, prgzoi ata q besuan dhe bn vepra t mira se ata do t jen n Xhennete n t cilt rrjedhin lumenj. Saher q u jepet ndonj ushqim nga frutat e tij, ata thon: Ky sht q me te u ushqyem edhe m par. Ngase, u sillet ushqim i ngjashm (vetm n form, e jo edhe n shije). Aty do t ken ata bashkshorte t pastra27 dhe aty do t jen prgjithmon. 26. All-llahu nuk ngurron q t marr fardo shembulli, qoft mushkonj a dika edhe m e imt se ajo. Sa u prket atyre q besuan, ata e din se sht e vrtet nga Zoti i tyre, ndrsa ata t cilt mohuan do t thon: deshi All-llahu me kt shembull? Ai me t lajthit shum, dhe udhzon me t shum (n rrugn e drejt), por nuk lajthit me t (tjetrk), pos fasikt (mkatart e mdhenj). 27. Ata q e thyejn besn e dhn All-llahut pasiq sht lidhur ajo, dhe e kpusin at q All-llahu ka urdhruar t jet e kapur (sa i takon fes s All-llahut, monoteizmit Islam, dhe t praktikohen ligjet e saj n tok dhe gjithashtu sa i takon t mbajturit e lidhjeve t mira me farefisin dhe miqsin28) e edhe bjn shkatrrimie n tok, t tillt jan ata t dshtuarit. 28. Si e mohoni All-llahun, e dihet se ju ishit t vdekur, e Ai ju ngjalli, mandej ju bn t vdisni e pastaj ju ringjall, e mandej te Ai do t ktheheni? 29. Ai (All-llahu) sht q pr juve krijoi gjithka ka n tok, pastaj Ai Istewa (u ngrit) n drejtim t qiellit dhe i bri ata shtat qiej. Ai sht i Gjithdijshmi pr do gj. 30. (Prkujto Muhammed) Kur Zoti yt u tha engjjve: Un po krijoj (po prcaktoj) n tok nj zvends! Ata than: A do t vsh n te at q bn rregullime dhe q derdh gjaqet, e ne t madhrojm Ty me lavdrimin Tnd dhe plotsisht t adhurojm! Ai tha: Un di at q ju nuk dini! 31. E Ai (Zoti) ia msoi Ademit t gjith emrat (e sendeve)29, pastaj ata ua prezentoi engjjve dhe u tha:
27

Shih fusnotn pr ajetin 64 t sures 29, e gjithashtu komentin (tefsirin) e Ibn Kethirit, vll. 1, fq. 63. 28 Transmetohet nga Xhubejr bin Mutim r. a. se e ka dgjuar t Drguarin e All-llahut a. s. duke thn: Personi q i shkput lidhjet farefisnore (el-kati) nuk do t hyj n Xhennet (SahihulBuhari, vll. 8, had. 13). 29 Transmetohet nga Enesi r. a. : Lajmtari a. s. tha: Besimtart do t tubohen n Ditn e Ringjalljes dhe do t thon: Ti themi dikujt t ndrmjetsoj pr ne te All-llahu! dhe do t shkojn te Ademi dhe do ti thon: Ti je babai i njerzimit, All-llahu t krijoi me dorn e

M tregoni pr emrat e ktyre (sendeve t emrtuara), nse jeni t drejt (ka mendoni)? 32. (Engjjt) Than: Ti je i pa t meta, ne kemi dije tjetr prve at q na msove Ti. Vrtet, Ti je i gjithdijshmi, i urti! 33. (Zoti) Tha: O Adem, njoftoj ata (engjjt) me emrat e atyre (sendeve)! E kur u rrfeu atyre pr emrat e tyre, (Zoti) tha: A nuk u kam thn juve se Un, m s miri e di fshehtsin e qiejve e t toks
Tij dhe u urdhroi melekve q t t prulen, dhe Ai ti msoi ty emrat e do gjje, pra ndrmjetso pr ne te All-llahu q t na liroj prej ktij vendi, n t cilin gjendemi! ai do t thot: Un nuk jam n gjendje pr ta br nj gj t till. dhe do ti kujtohet gabimi i tij (n Xhennet), do t ndihet i turpruar prej tij dhe do tu thot: Shkoni te Nuhu, se ai sht i drguari i par banorve t toks! dhe kur do t shkojn te ai, do tu thot: Un nuk jam n gjendje ta bj nj gj t till. Dhe do ti kujtohet krkesa q ia bri All-llahut pr nj gj, rreth s cils nuk kishte njohuri. Ather do t ndihet i turpruar dhe do tu thot: Shkoni te miku i Mshiruesit, (Halilur-Rahman Ibrahimi )! ndrsa ai do tu thot: Un nuk jam n gjendje ta bj nj gj t till, shkoni te Musai, robi t cilit All-llahu i foli dhe t cilit ia dha Tewratin. Por kur do t shkojn te ai, do tu thot: Un nuk jam n gjendje ta bj nj gj t till. Dhe do ta prmend rastin kur e ka vrar nj person i cili nuk ishte vrass. Kshtu ai do t ndihet i turpruar pran Zotit i tij dhe do t thot: Shkoni te Isai, rob i All-llahut dhe Lajmtar, fjala e Allllahut dhe shpirti (i krijuar nga All-llahu)! ather do t shkojn te ai, dhe ai do tu thot: Un nuk jam n gjendje ta bj nj gj t till, por shkoni te Muhammedi (qoft bekimi dhe paqja e All-llahut mbi t) t cilit rob All-llahu ia ka fal t gjitha mkatet, t kaluarat dhe t ardhmet! Ather (thot i Drguari i All-llahut ) do t vijn te un e un do t krkoj leje q t shkoj te Zoti Im. Leja do t m jepet, dhe un do t shkoj te All-llahu dhe do ti bj sexhde. Allllahu do t m l ashtu nj koh, aq sa do t dshiroj dhe do t m thot: oje kokn. Krko dhe do t jepet, flit dhe do t dgjohesh, ndrmjetso dhe do t pranohet! Pastaj un do ta oj kokn dhe do ta falnderoj All-llahun n nj mnyr nderuese q do t ma msoj Ai, dhe do t ndrmjetsoj, e Ai do t m jap (nj numr t caktuar njerzish), e un do ti pranoj ata n Xhennet. Pastaj do t shkoj prsri te All-llahu, dhe kur do ta shoh do t prulem ahtu si u prula hern e par. Pastaj do t ndrmjetsoj dhe Ai do t mi caktoj (disa njerz), e un do ti pranoj ata n Xhennet. Ather do t lutem edhe pr t tretn her, e edhe pr t katrtn dhe do t them: n zjarr mbesin vetm ata, q i ka prshkruar Kurani, t cilt kan qen t prcaktuar pr t ndejtur prgjithmon. Ebu Abdull-llahu (Buhariu) tha: Ata q i ka prshkruar Kurani i referohet thnies s All-llahut xh. sh. : Do t ngelin n t prgjithmon (2:39,81,161,257,275 etj). (Sahihul-Buhari, vll. 6,

dhe m s miri e di at, q ju e publikoni dhe at q e mbani fsheht. 34. E kur u tham engjjve: pruluni (bini n sexhde) Ademit, ata menjher iu pruln, me prjashtim t iblisit (djallit). Ai rrefuzoi dhe u mbajt n t madh dhe u b pabesimtar. 35. Ne i tham: O Adem, ti dhe bashkshortja juaj banoni n Xhennet dhe hani lirisht nga frutat e tij kah t doni, po mos iu afroni asaj bime (peme) e t bheni zulumqar (t vetvetes suaj). 36. Po djalli i bri q ata t dy t mashtrohen n at (pem ose Xhennetin) dhe i nxori ata nga ajo (e mir) q ishin n te, e Ne u tham: Zbritni (dilni), jeni armik i njri-tjetrit, e ju deri n nj koh n tok keni vendbanim dhe dfrim. 37. E ademi prej Zotit t vet pranoi disa fjal (lutje)30, prandaj Ai ia fali (gabimin), ska dyshim se Ai sht Mshiruesi, Pendimpranuesi. 38. Ne u tham: Dilni prej atyhit q t gjith, e juve gjithqysh do tu arrij udhzim prej Meje, e kush pranon udhzimin Tim, pr ata nuk ka as frik as q do t brengosen. 39. E ata q mohuan dhe prgnjeshtruan argumentet tona, t tillt jan banues t zjarrit, ata do t jen aty prgjithmon. 40. O bijt e israilit, kujtoni (jini mirnjohs pr) t mirat e Mia, t cilat ua dhurova juve dhe zbatoni premtimin q m keni dhn Mua. Un zbatoi qt q u premtova dhe t m keni frik vetm Mua. 41. Dhe besonie at, q e shpalla (Kuranin), e q vrteton at e keni ju e mos u bni mohues t par t tij, dhe mos i ndrroni ajetet e Mia (Kuranin) me nj vler t pakt, por vetm Mua t ma keni dron. 42. E mos e ngatrroni t vrtetn me t pavrtetn dhe me vetdije t fshehni realitetin31.
had. 3). 30 Kto fjal jan t prmendura n Kuran (7:23): Ata t dy than: -Zoti yn, ne i bm t padrejt vetvetes, n qoft se nuk na fal dhe nuk na mshiron, ne me siguri do t jemi prej t shkatrruarve! 31 Transmetohet nga Ata bin Jasari: E takova Abdull-llah bin Amr bin Asin dhe e pyeta: M trego prshkrimin e t Drguarit t All-llahut a. s. t prmendur n Tewrat? Ai tha: Po, pasha All-llahun, ai sht i prshkruar n Tewrat me disa nga cilsit q i prshkruhen edhe n Kuran si sht: O i Drguar! Ne t kemi drguar si dshmitar (i fes s All-llahut), prgzues (pr besimtart) trheqs i vrejtjes (pr pabesimtart) dhe rojtar i analfabetve. Ti je robi Im dhe i Drguar, dhe Un t kam emruar ty El-Mutewekil (ai q nvaret nga All-llahu). Ti nuk je i pasjellshm, i ashpr ose q bn zhurm npr tregje, dhe ti nuk u bn keq atyre q t bjn keq ty, por sillesh me ta me falje dhe mirsi. All-llahu nuk do ta l at (Lajmtarin a. s. ) t vdes derisa

43. Falni namazin dhe jepni zeqatin, dhe pruluni (n ruku32) me ata q prulen. 44. A po i urdhroni njerzit pr pun t mira, e veten tuaj po e harroni?33 Ndrsa ju e lexoni librin (Tevratin). A nuk po mendoni? 45. Krkoni ndihm (n t gjitha shtjet) me durim dhe me namaz, vrtet, ajo sht e madhe (e vshtir), por jo edhe pr ata q kan frik (Zotin). 46. T cilt jan t bindur se do t takojn Zotin e vet dhe se ata do ti kthehen Atij. 47. O bijt e israilit, prkujtone dhuntin, Time, t ciln ua dhurova, dhe Un ju pata (t part tuaj) dalluar ndaj njerzve t tjer (t asaj kohe). 48. Dhe ruajuni nj dit kur askush askujt nuk do t mund ti kryej asgj, kur nuk pranohet pr te (jobesimtarin) ndonj ndrmjetsim dhe nuk pranohet pr te kompensim, e as q do t ndihmohen ata (fajtort). 49. Prkujtoni edhe kur u shptuam prej popullit t faraonit, q nga ai shijuat dnimin m t idht, duke ua therrur bijt tuaj, e duke ua ln gjall grat tuaja. N kt tortur prjetuat nj sprovimt madh nga Zoti juaj. 50. Dhe kur pr ju e ndam detin, e ju shptuam, ndrsa ithtart e faraonit i fundosm, e ju i shihnit (me syt tuaj). 51. E kur i premtuam Musait (tia japim Tevratin) dyzet net, pas tij ju (pasi shkoi ai pr Tevrat) e adhuruat viin, ju ishit dmtues (t vetes suaj). 52. Mandej edhe pas asaj ua falm (gabimin), ashtu q t falenderoni. 53. Dhe (prkujtoni) kur ia dham Musait librin, dalluesin n mnyr q t udhzoheni n rrug t drejt. 54. Dhe kur Musai popullit t vet i tha: O populli im, me adhurimin e viit (n vend t Zotit), ju i bt
ti drejtoj njerzit e shtrembruar, duke i br q t thon: La ilahe il-lall-llah (nuk ka zot pos All-llahut), prej t cils syt e verbr, vesht e shurdhr dhe zemrat e mbyllura do t ilen. (Sahihul-Buhari, vll. 3, had. 335). 32 Ruku veprim gjat faljes (salatit), kur falsi (musal-liu) prej qndrimit n kmb prul trupin prpara duke drejtuar shpinn n pozit horizontale. 33 Transmetohet nga Ebu Waili r. a. , e ky nga Usame r. a. : Do t sillet njeriu dhe do t hidhet n Xhehennem, dhe ai do t rrotullohet n zjarr si gomari n mulli, dhe t gjith banort e Xhehennemit do t tubohen rreth tij dhe do ti thon: O fulan! A nuk urdhroje ti t mirn (maruf) dhe ndaloje nga e keqja (munker)? Dhe njeriu do t thot: I urdhroja t tjert n pun t mira, por un vet asnjher nuk i bja, i ndaloja t tjert nga punt e kqija, por vet ato i bja! (Sahihul-Buhari, vll. 9, had. 218).

zullum vetvetes, pra pendohuni para Krijuesit tuaj, dhe mbytne vetveten. Kjo pr ju sht m s miri te Krijuesi juaj. E Ai ua pranoi pendimin tuaj, Ai sht mshirues, ndaj pranoi shum pendimin. 55. Dhe kur i that: O Musa, ne nuk t besojm ty derisa ta shohim All-llahun haptazi, e ather juve u rrmbeu rrufeja (zjarri) dhe ju e shihnit. 56. Pastaj, q t jeni mirnjohs pas vdekjes suaj juve ju ngjallm. 57. Dhe Ne bm q ret tu bjn juve hije, ju furnizuam me rrshir (t mbl -Manna34) dhe me shkurtza (Salwa). (Ju tham) Hani nga t mirat q ju furnizuam! (Ata nuk qen mirnjohs). Po Neve ata nuk na bn kurrfar dmi, por ata dmtuan vetveten. 58. E kur ju tham: Hyni n kt fshat (vendbanim), dhe hai n te lirisht ku t dshironi, e hyni n dern (e fshatit) prulur dhe thuani: Hittatun - ndjes, Ne ua falim mkatet tuaja, e bamirsve ua shtojm shprblimin. 59. E ata q ishin mizor at q u ishte thn e ndryshuan me nj fjal tjetr, e Ne pr shkak se ata kundrshtuan, lshuam nga qielli Rizjan (lloj dnimi)35 kundr atyre q ishin mizor. 60. Dhe (prkujtoni) kur Musai krkoi uj pr popullin e tij, e Ne i tham: Bjeri gurit me shkopin tnd, ather nga ai gufuan dymbdhjet kroje q secili grup e dinte vendin ku do t pinte uj. (U tham) Hani dhe pini nga begatit e All-llahut e mos vazhdoni t jeni rregullues n tok. 61. Madje kur ju that: O Musa, ne nuk mund t durojm (ham) vetm nj ushqim (t njjt), lute pra Zotin tnd pr ne t na furnizoj me ka mbin toka prej perimeve t saj, prej trangujve, prej hudrave, prej thjerze (grosh) dhe prej qepve t saj! (Musai) Tha: A krkoni ta ndrroni t mirn pr at q sht me e thjesht? Zdirgjuni pra n qytet, se aty do t keni at q krkoni! E mbi ta rndoi poshtrimi dhe skamja, e ata kundr vetes shkaktuan hidhrimin e All-llahut.
34

Muxhahidi ka thn: Manna sht nj lloj gume e mbl, ndrsa Salwa lloj zogu (shkurtz) Transmetohet nga Seid bin Zejd r. a. : I Drguari i Allllahut a. s. tha: Kama (lloj i kpurdhs ngrnse) sht si Manna (sepse fitohet pa mund), ndrsa uji i saj sht shrim pr dhembjet e syrit. (Sahihul-Buhari, vll. 6, had. 5). 35 Transmetohet nga Usame bin Zejd r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: Epidemia (lepra) ishte mundimi m i vshtir q i ishte drguar nj grupi t Israelve (ose ndonj populli para jush). Prandaj, nse dgjoni se sht prhapur n ndonj vend, mos iu afroni, ndrsa nse epidemia paraqitet n vend ku jeni prezent, ather mos e lshoni at vend pr t ikur nga ajo! (SahihulBuhari, vll. 4, had. 679).

Kjo ndodhi ngase ata mohonin argumentet e Allllahut, mbytnin pejgambert pa kurrfar t drejte, dhe pr shkak se kundrshtuan dhe i kalonin kufijt n t keqe. 62. Vrtet, ata q besuan, ata q ishin jehudi, krishtert sabejt36, kush besoi prej tyre (sinqerisht) All-llahun, dhe botn tjetr dhe bri vepra t mira, ata e kan shprblimin te Zoti i tyre. Pr ta nuk ka frik as nuk kan prse t pikllohen. 37 63. (Prkujtoni) Kur Ne patm marr prej jush besn tuaj, ngritm mbi ju (kodrn) Turin (u tham): veproni sipas atij (Tevratit) q ua dham me seriozitet, e msoni at q sht n te, ashtuq t ruheni. 64. E pas asaj (bess) ju m von ia kthyet shpinn e po t mos ishte mirsia dhe mshira e All-llahut ndaj jush, ju do t ishit prej t dshpruarve (n t dy jetrat). 65. Ju tanim e keni t njohur shtjen e atyre nga mesi juaj q nuk respektuan (urdhrin) n t shtunn, e Ne u tham: Shndrrohuni n majmun t prbuzur! 66. At (shndrrimin e tyre) e bm mas ndshkuese pr ata q e prjetuan (me sy) dhe pr t pastajshmit, por edhe si kshill pr t devotshmit. 67. (Prkutjoni) Edhe kur Musai popullit t vet i tha: All-llahu ju urdhron ta therrni nj lop! Ata than: A bn tallje me ne? Ai tha: All-llahut i mbshtetem t m ruaj e t mos bhem nga injorantt! 68. Ata than: Lute Zotin tnd pr ne t na sqaroj far sht ajo? Ai tha: Ai thot se ajo sht nj lop as e vjetr (e moshuar) as e re (mshqer), sht e mesme, zbatoni pra at q urdhroheni! 69. Ata than: Lute Zotin tnd pr ne q t na sqaroj far sht ngjyra e saj? A tha: Ai thot se ajo sht nj lop e verdh, ngjyra e saj sht e fort q knaq shikuesit.

36

Nj nga popujt e hershm q jetonte n Musal (Irak) nuk i shoqronte All-llahut zot tjetr. Pjestart e tij lexonin Zeburin (Psalmet e sabejve) dhe ata nuk ishin as jehud, as t krishter. 37 Ky ajet si dhe ajeti (5:69), nuk duhet t keqkuptohen nga lexuesi, sepse si sht e prmendur nga Ibn Abbasi r. a. (n tefsirin e Taberiut vll. 1, fq. 323), urdhri i ktij ajeti sht abroguar me ajetin (3:85): E, kush krkon fe tjetr prve fes Islame, atij kurrsesi nuk do ti pranohet dhe ai n botn tjetr sht nga t dshpruarit. Q do t thot se besimi i jehudve ka vler derisa ka ardhur Isa , ndrsa besimi i t krishterve ka vler derisa ka ardhur Muhammedi a. s. , pas t cilit nuk do t vij Lajmtar tjetr, e me kt edhe Islami sht feja e fundit dhe e vetme e pranueshme te All-llahu a. xh. .

70. Ata than: Lute Zotin tnd pr ne q t na sqaroj far sht ajo, se lopt na jan przier (jan br t ngjashme) e ne do t gjejm t vrtetn n dasht All-llahu! 71. Ai tha: Ai thot se ajo sht lop jo e lodhur duke lruar tokn as duke ujitur bimt, ajo sht pa t meta dhe n t nuk k shenj (ngjyr tjetr)! Ata than: E tash na e sqarove sakt dhe e therrn at, e pr pak e lan pa e kryer punn. 72. (Prkujtoni) Kur e patt mbytur nj njeri dhe u kundrshtuat mes veti pr te, e All-llahu sht zbulues i asaj q e mbanit fsheht. 73. E ne u tham: Mshoni atij (t vdekurit) me nj pjes t saj (t lops s therrur)! Ja, kshtu All-llahu ngjall t vdekurit dhe ua sqaron argumentet e veta, ashtu q t kuptoni. 74. Edhe pas (fakteve t qarta) zemrat tuaja u bn pasandej t forta si guri, e edhe m t forta, sepse ka nga gurt prej t cilve gufojn lumenj, e ka disa prej tyre q qahen dhe prej tyre buron uj, madje ka prej tyre q nga frika ndaj Zotit rrokullisen tatpjet (nga maja e kodrs). All-llahu nuk sht i pakujdeshm ndaj asaj q veproni ju. 75. A shpresoni se do tu besojn ata juve (jehudt), kur dihet se nj grup prej tyre dgjuan fjalt e Allllahut, edhe pse i kishin kuptuar, e duke qen t vetdijshm (bnin) i ndryshuan ato. 76. E kur takonin ata q kishin besuar (muslimant) thonin: Ne kemi besuar! E kur veoheshin ata mes veti thonin: A po ju tregoni atyre (muslimanve) pr at q All-llahu ua shpalli juve (n Tevrat rreth Muhammedit a. s. )38 q ata para Zotit tuaj t ken argumente kundr jush. A nuk jeni duke kuptuar. 77. A thua nuk e din ata (jehudit) se All-llahu e di at ka e fshehin dhe at ka e publikojn? 78. E ka disa prej tyre q jan analfabet, nuk e kuptojn librin, por jetojn vetm n shpresa, duke mos qen t sigurt. 79. sht shkatrrim pr ata q me duart e veta e shkruajn librin, e pastaj thon: Ky sht nga Allllahu!, e pr t arritur me te nj fitim t pakt, pra sht shkatrrim i madh pr ta ka shkruan duart e tyre dhe sht shkatrrim i madh pr ta ajo ka fitojn. 80. Ata edhe than: Neve nuk do t na kap zjarri vetm pr disa sit t numruara! Thuaj: A mos keni marr prej All-llahut ndonj premtim, e All-llahu nuk e thyen premtimin e vet, ose jeni duke thn pr All-llahun at q nuk e dini?
38

Shih fusnotn pr ajetin (2:42)

81. Po, (do t ju kap zjarri) ai q bn keq dhe q e vrshojn gabimet e tij, ata jan banues t zjarrit, aty jan prgjithmon. 82. E ata q besuan dhe bn vepra t mira, ata jan banues t Xhennetit, aty jan prgjithmon. 83. (prkujtoni) Kur Ne morm zotimin e bijve t Israilit; mos adhuroni tjetrk, prve All-llahun, t silleni mir ndaj prindrve, ndaj t afrmve, ndaj jetimve, ndaj miskinve39 (t varfrve) dhe njerzve u thuani fjal t mira; falnie namazin dhe jepni zeqatin, e pastaj ju e thyet zotimin dhe prve nj pakice prej jush, ia kthyet shpinn zotimit. 84. Dhe kur morm zotimin tuaj q t mos derdhni gjakun tuaj, t mos dboni vetn tuaj nga vendi juaj, e ju e pranuat, ndaj dshmonie. 85. Pastaj qe, ju jeni ata q mbytni njri-tjetrin, i dboni disa prej jush nga vendi i tyre duke bashkpunuar kundr tyre si sht mkat e padrejt, e nse ata bien te ju n robri, ju jepni konpensim pr (ti liruar) ata, e dbimi i tyre nga vendi sht i ndaluar pr ju. A e besoni nj pjes t librit, e tjetrn e mohoni? mund t jet ndshkimi ndaj atij q punon ashtu prej jush, pos poshtrim n jetn e ksaj bote, e n ditn e gjykimit ata hidhen n dnimin m t ashpr. All-llahu nuk sht i pakujdesshm ndaj asaj q veproni ju. 86. T till jan ata, q e vlersuan jetn e ksaj bote mbi botn tjetr, andaj atyre as nuk do tu lehtsohet dnimi, e as q do t ndihmohen ata. 87. Ne i patm dhn Musait librin dhe pas tij patm drguar shum pejgamber. Isait, birit t Merjems i dham argumente (mrekulli) dhe e fuqizuam me (xhibrilin) shpirtin e shenjt. E saher q u erdhi ndonj i drguar me ka nuk u plqeu juve, a nuk u bt kryelart dhe disa prej tyre i prgnjeshtruat e disa i mbytt? 88. E (jehudit e kohs s Muhammedit) thon: Zemrat tona jan n kllf! Jo, por pr shkak t mosbesimit t tyre, All-llahu i ka mall-kuar, andaj pak jan q besojn (ose: pak send besojn). 89. E kur u erdhi atyre prej All-llahut libri (Kurani) q sht vrtetus i atij, q e kishin pran, e q para se tu vinte e krkonin ndihmn e tij kundr mosbesimtarve, e mohuan at (Muhammedin) q e
39

Transmetohet nga Ebu Hurejre r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: I varfr (miskin) nuk sht ai q shkon rreth njerzve dhe u krkon nj ose dy kafshata buke, ose nj ose dy hurma, por i varfr (miskin) sht ai q nuk ka para pr ti knaqur nevojat e veta, dhe gjendja e t cilit nuk sht e njohur te njerzit, q t tjert t mundeshin ti japin dika si lmosh, dhe i cili nuk lyp prej njerzve. (Sahihul-Buhari, vll. 2, had. 557).

njihnin, kur u erdhi. Pra mallkimi i allahut qoft kundr mosbesimtarve! 90. E shmtuar sht ajo pr ka ata e shitn vetvetn. At q e shpalli All-llahu t mos e besojn nga zilia, pr shkak se All-llahu nga mirsia e Tij ti shpall atij q dshiron nga robt e vet. Andaj merituan zemrim mbi zemrim (gazep mbi gazep). Mosbesmtart kan dnim q i poshtrson. 91. Dhe kur atyre u thuhet: Besoni at q e shpalli All-llahu, ata thon: Ne besojm at q na u shpall neve, kurse e mohojm at pas tij, edhe pse sht vrtetues i atij, q e kan ata dhe sht i vrtet. Thuaj: Nse jeni besimtar, pse i mbytnit m par pejgambert e All-llahut? 92. Juve u pat ardhur Musai me argumente, por pas tij ju e adhuruat viin, pra ju ishit mizor. 93. (Prkujtoni) Kur morm premtimin tuaj dhe mbi ju ngritm kodrn Tur, (u tham) merrni kt q u dham seriozisht dhe d-gjoni (respektoni). Ata than: Dgjuam (me vesh) e kundrshtuam. E pr shkak t mosbesimit t tyre, adhurimi ndaj viit ishte przier me gjak n zemrat e tyre. Thuaj: Nse jeni besimtar, besimi juaj sht du-ke u udhzuar keq. 94. Thuaj: Nse bota tjetr (Xhenneti) te All-llahu sht vetm pr ju, edhe pr njerzit e tjer, nse jeni t sinqert, krkone vdekjen (e shkoni m shpejt). 95. E pr shkak t veprave t tyre (mkateve), ata kurr nuk e dshirojn at. All-llahu di pr zullumqart. 96. sht e sigurt se njerzit m lakmues pr t jetuar, ti ke pr t gjetur ata (jehudit), bile edhe m lakmues se idhujtart. Ndonjri prej tyre dshiron t jetoj njmij vjet, por edhe sikur t jetoj, ajo (jeta e gjat) nuk do ta shptoj at prej dnimit. All-llahu sheh ka veprojn ata. 97. Thuaj: Kush sht armik i Xhibrilit (sht armik i All-llahut), e ai me urdhrin e All-llahut e zbriti Kuranin n zemrn tnde, q sht vrtetues i asaj q ishte m par dhe udhrrfyes e prgzues pr besimtart. 98. Kush sht armik i All-llahut, i engjjve t Tij, i t drguarve t Tij, i Xhibrilit dhe i Mikailit (ai sht mosbesimtar), All-llahu sht pa dyshim armik i mosbesimtarve. 99. Ne t kemi shpallur ty (Muhammed) argumente t qarta dhe ato nuk i mohon askush, prve atyre q kan dal respektit. 100. (nuk besojn argumentet tona se) Saher q ata kan dhn ndonj premtim, nj grup prej tyre e hodhi at, por shumica e tyre nuk beson.

101. E kur u erdhi atyre ndonj i drguar prej Allllahut, vrtetues i asaj q kishin ata, nj grup prej tyre t cilve iu kishte dhn libri, e hodhi pas shpine librin e All-llahut, kinse nuk dinin (asgj). 102. (E hodhn librin e Zotit) E ndoqn at q thonin djajt n kohn e sundimit t Sulejmanit. Por Sulejmani nuk ishte i pafe, djajt ishin t pafe, sepse u msonin njerzve magjin. (Ndoqn) Edhe at q u zbriti n Babil dy engjjve, Harutit dhe Marutit. E ata t dy nuk i msonin askujt (magjin) para se ti thonin: Ne jemi vetm sprov, pra mos u bn i pa fe! E, msonin (njerzit) prej atyre dyve at (magji) me ka ndanin burrin prej gruas s vet, por pa lejn e All-llahut me at askujt nuk mund ti bnin dm dhe ashtu msonin ka u sillte dm e nuk u sillte dobi atyre. E ata (jehudit) e kan ditur se ai q (hodhi librin) e zgjodhi at (magjin), ai n botn tjetr nuk ka ndonj t drejt (n mshirn e Zotit). Po ta dinin, ata se pr ka e shitn vetveten, ajo sht shum e keqe. 103. E sikur t kishin besuar ata dhe sikur t ishin ruajtur (prej mkateve), po t dinin, shprblimi prej All-llahut do t ishte shum m i dobishm. 104. O ju q keni besuar, mos thuani: Raina40 - po thuani: Undhurna dhe respektoni! Mosbesimtart kan dnim t dhmbshm. 105. As ata, ithtart e librit q nuk besuan, e as idhujtart nuk duan q juve t ju vij ndonj e mir nga Zoti juaj. Mirpo, All-llahu me mshirn e vet veon at q dshiron, All-llahu sht Zot i mirsis s madhe. 106. Ne nuk abrogojm (pezullojm) asnj nga argumentet tona, apo ta heshim n harres e t mos sjellim edhe m t dobishm se ai, ose t ngjashm me te. A nuk e ke ditur se All-llahu sht i plotfuqishm pr do send? 107. A nuk e ke ditur se vetm All-llahut i takon sundimi i qiejve e i toks, dhe se pos All-llahut nuk keni as mbrojts as ndihmtar. 108. A doni t pyetni t drguarin tuaj sikurse u pyet m par Musai. Ai q e ndrron besimin me mosbesimin, ai tanim e ka humbur rrugn e drejt. 109. Shum ithtar t librit (jehudi, krishter), edhe pasiq iu sht br e qart e vrteta, nga vet zilia e tyre personale dshiruan q pas besimit tuaj tiu
40

Raina n gjuhn arabe do t thot: Bhuni t kujdesshm; na dgjoni dhe ne ju dgjojm, derisa n hebraishte kjo fjal ka kuptim ofendues. Hebrejt ia thonin kt fjal t Drguarit t Allllahut a. s. me qllim t keq, prandaj besimtart urdhrohen q t prdorin termin Undhurna, i cili ka kuptim Na b t kuptojm!.

kthejn n mosbesimtar, pra ju lini dhe largohuni prej tyre derisa All-llahu ta sjell urdhrin e vet. Allllahu ka mundsi pr do send. 110. Kryeni faljen (namazin) dhe jepne Zeqatin, e fardo t mir q e prgatitni pr veten tuaj, at e gjeni te All-llahu. Ska dyshim All-llahu prcjell do veprim tuajin. 111. Ata edhe than: Kurrsesi nuk ka pr t hyr kush n Xhennet, prve atij q sht jehudi ose i krishter! Ato jan fantazi t tyre! Thuaju: Sillni argumentin tuaj (ka thoni) po qe se jeni t drejt? 112. Nuk sht ashtu (si thon ata), po ai q sht dorzuar All-llahut dhe sht bamirs, ai e ka shprblimin e vet te Zoti i tij, pr ata nuk ka frik, as nuk kan pse t mrziten. 113. Jehudit than se t krishtert nuk kan t mbshtetur n asgj (nuk kan fe t vrtet). Edhe t krishtert than se jehudit nuk jan t mbshtetur n asgj, e duke qen se ata t dy palt e lexojn librin. Po kshtu si thniet e tyre, than edhe ata q nuk dinin (idhujtart pr Muhammedin). Po n ditn e gjykimit pr at q ata nuk pajtoheshin, All-llahu gjykon ndrmjet tyre. 114. E kush mundet t jet m mizor se ai q n xhamit e All-llahut pengon t prmendet emri i Tij (t bhet ibadet) dhe prpiqet pr shkatrrimin e tyre. Atyre ndryshe nuk u takoi t hyjn vet n to, vetm duke qen rrespektues (t tyre e jo rrnues). Ata n kt jet kan nnmim e n botn tjetr dnim t madh. 115. T All-llahut jan edhe (ant nga) lindja edhe nga perndimi, dhe kahdo q t ktheheni, aty sht an e All-llahut. Vrtet, All-llahu sht i gjer (n bujari) e i dijshm. 116. Ata (ithtart e librit) than: All-llahu ka fmij41 I pastr sht Ai nga kjo e met! E Tij sht gjithka n qiej e n tok, gjithka i sht nnshtruar Atij. 117. Ai sht shpiks i qiejve e i toks (pa kurfar modeli t mparshm) e kur dshiron dika, ai vetm i thot: Bhu! n at moment bhet. 118. E ata q nuk din (kurejshitt politeistt) than: Prse t mos na flas neve All-llahu, ose t na vij ndonj argument! po kshtu, thniet e tyre n mnyr t njjt i patn prsritur edhe ata q ishin para tyre. T njjta jan zemrat e tyre. Ne tanim sqaruam argumentet pr nj popull q dshiron t bindet.
41

Shih fusnotn pr ajetin (6:101)

119. Ne t drguam ty (o Muhammed a. s. ) me t Vrtetn (Islamin), prgzues dhe nedhir (vrejts, qortues, paralajmrues),42 e ti nuk je prgjegjs pr banuesit e Xhehennemit. 120. As jehudit, e as krishtert kurr nuk do t jen t knaqur me ty deri q t pasosh fen e tyre. Thuaju: Udhzimi i All-llahut sht udhzim i drejt. E nse pasiq t ka ardhur ty e vrteta shkon pas mendimeve t tyre, nuk ka kush t ndihmoj e as t mbroj nga All-llahu. 121. Atyre, t cilve u dham librin dhe t cilt e lexojn drejt ashtu si sht, ata e besojn at (Kuranin). E ata q e mohojn at, t tillt jan ata q dshtuan (n dynja e n ahiret). 122. O bijt e israilit, kujtoni t mirat e Mia q ua dhurova, q ju dallova mbi njerzit tjer (t asaj kohe). 123. Dhe ruajuni nj dit kur askush nuk do t mund ta ndihmoj tjetrin pr asnj send, nuk pranohet prej askujt kompensim, nuk do ti bj dobi askujt ndonj ndrmjetsim dhe as q do t ndihmohen (mkatart). 124. Prkujto (O i drguar) kur Zoti i vet, Ibrahimin e provoi me disa obligime, e ai i prmbushi ato, e Ai tha: Un po t bj ty prijs (imam) t njerzimit! Ai tha: (bn o Zot) Edhe nga pasardhsit e mi! (Zoti) Tha: Mirsin Time nuk mund ta gzojn mizort! 125. Dhe kur shtpin (Qaben) e bm vendkthim dhe vendsigurie pr njerzit, (u tham) Vendin ku qndroi Ibrahimi pranonie pr vendfalje! Ibrahimin dhe Ismailin i urdhruam: ju t dy pastrone shtpin Time pr vizituesit, pr ata q qndrojn aty dhe pr ata q falen aty. 126. Dhe kur Ibrahimi tha: Zoti im, bne kt nj qytet sigurie dhe banort e tij, q besuan All-llahun dhe jetn tjetr, furnizoj me lloje t frutave! Ai (Allllahu) tha: (e furnizoj) Edhe atij q nuk besoi do tia mundsoj shfrytzimin e frutave pr nj koh t shkurtr, e pastaj do ta shtyej n dnimin e zjarrit, e sa prundim i shmtuar sht ai. 127. Edhe kur Ibrahimi dhe Ismaili, duke i ngritur themelet e shtpis (Qabes luteshin): Zoti yn, pranoje prej nesh, se me t vrtet Ti je q dgjon dhe di!43 128. Zoti yn, bna neve dyve besimtar t sinqert ndaj Teje dhe nga pasardhsit tan, njerz t bindur ndaj Teje, na e mso manasikun (rregullat e

42 43

Shih fusnotn pr ajetin (3:85) Shih fusnotn pr ajetin (14:37)

adhurimit)44 dhe falna neve, vrtet Ti je Falsi, Mshiruesi! 129. Zoti yn, drgo ndr ta, nga gjiu i tyre t drguar q tu lexoj atyre ajetet Tua, tu msoj atyre librin dhe urtsin, e ti pastroj (prej ndytsis s idhujtaris) ata. Ska dyshim se Ti je ngadhnjyesi, i dijshmi. 130. E kush largohet prej fes s Ibrahimit prve atij q poshtron vetveten. Ne at e bm t zgjedhur n kt bot, kurse n botn tjetr ai sht njri prej t lartve. 131. Kur Zoti i vet atij i tha: Dorzohu! Ai tha: Iu kam dorzuar Zotit t gjithsis! 132. E Ibrahimi i porositi bijt e tij me kt (fe), e edhe Jakubi, ( u than) O bijt e mi, All-llahu ua zgjodhi fen (islame) juve, pra mos vdisni ndryshe, por vetm duke qen musliman! 133. A ishit ju (ithtar t librit) dshmitar kur Jakubit iu afrua vdekja, e ai bijve t vet u tha: ka do t adhuroni pas meje? Ata than: Do t adhurojm Zotin (Ilah45) tnd, dhe Zotin e prindrve tuaj: Ibrahimit, Ismailit, Ishakut, Nj t Vetmin Zot dhe ne, vetm Atij i jemi dorzuar! 134. Ai ishte nj popull q kaloi, atij i takoi ajo fitoi, e juve u takon ajo q fituat, prandaj ju nuk jeni prgjegjs pr at q vepruan ata. 135. Ata (ithtart e librit) than: Bhuni jehudi ose t krishter, e gjeni rrugn e drejt! Thuaj: jo, (asnjrn) por fen e drejt t Ibrahimit q ai nuk ishte nga idhujtart. 46
44

Manasik jan rregullat mbi ihramin, tawafin rreth Kabes, sajin n Safa dhe Merve, qndrimin n Arafat, Muzdelife dhe Mine, ramin n Xhamarat, prerjen e kurbanit (hadi) etj. M detajisht shih Libri mbi Haxhxhin dhe Umren, (Sahihul-Buhari, vll. 2,3). 45 Ilah: Ai q adhurohet. 46 Tregimi mbi Zejd bin Amr bin Nufejlin: Transmetohet nga Abdull-llah bin Umeri r. a. se i Drguari i Allllahut a. s. e ka takuar Zejd bin Amr bin Nufejlin n pjesn e poshtme (t kodrs) Baldah para se ti vij shpallja t Drguarit t All-llahut a. s. . Dikush i kishte ofruar ushqim t Drguarit t Allllahut a. s. , por ai kishte refuzuar. (Ather i ishte dhn Zejdit), i cili kishte thn: Un nuk dua t ha dika nga ajo q e keni therrur n Nusub (vende ku idhujtart therrnin kurban pr idhujt e tyre n kohn paraislamike) n emr t idhujve tuaj. Un ha vetm nga ajo (kafsh, mish) q sht therrur duke u prmendur emri i All-llahut. Zejd bin Amri kritikonte mnyrn se si kurejsht therrnin kafsht, dhe thoshte: All-llahu e ka krijuar delen dhe e ka lshuar ujin prej qiellit pr t, dhe Ai e ka rritur barin pr t prej toks, e mgjithkt ju e therrni at n emr t tjetrkujt, pos Allllahut. Ai thoshte kshtu, sepse ai e hidhte posht kt tradit dhe e konsideronte si t urrejtur. Transmetoi Ibn Umeri r. a. : Zejd bin Amr bin Nufejli ka shkuar n Sham (regjioni q i prfshin Sirin, Libin, Palestinn dhe

136. Ju (besimtar) thuani: Ne i besuam All-llahut, at q na u shpall neve, at q iu shpall Ibrahimit, Ismailit, Ishakut, Jakubit dhe pasardhsve (t jakubit q ishin t ndar n dymbedhjet kabile), at q i sht dhn Musait, Isait dhe at q iu sht dhn nga Zoti i tyre pejgamberve, ne nuk bjm dallim n asnjrin prej tyre dhe ne vetm atij i jemi bindur. 137. N qoft se ata besuan ashtu si besuat ju ata vrtet kan gjetur rrugn e drejt, e nse refuzojn, ather ata jan kundrshtar (opozit), po ty (Muhammed) kundr tyre do t mjaftoj All-llahu. Ai sht dgjuesi, i dijshmi. 138. (kjo fe jona sht) Njgyrosje e All-llahut, e kush ngjyros (me fe) m mir se All-llahu? Ne vetm at e adhurojm. 139. Thuaj: A doni t grindeni me ne pr All-llahun, e Ai sht Zoti yn dhe Zoti juaj dhe ne kemi vepra

Jordanin), duke krkuar fen e vrtet pr ta prcjellur (praktikuar). Atje takoi nj dijetar jehud (hebre) dhe e pyeti pr fen e tyre. Ai tha: Un kam ndrmend ta prqafoj fen tuaj, prandaj m trego dika pr t. Hebreu tha: Ti nuk do ta prqafosh fen ton derisa t pranosh pjesn e hidhrrimit t Allllahut. Zejdi tha: Un nuk ik (prej tjetrgjje), pos prej hidhrrimit t All-llahut, dhe un nuk do ta pranoj asnj pjes prej tij (hidhrrimit) nse do t kem mundsi q ti shmangem. A mund t m tregosh pr ndonj fe tjetr? Ai tha: Un nuk njoh tjetr pos Hanifs (Monoteizmit Islam). Zejdi pyeti: sht Hanif? Ai tha: Hanif sht feja e Ibrahimit , ai nuk ka qen as hebre, as i krishter, dhe adhuronte vetm All-llahun. Ather Zejdi doli dhe takoi nj dijetar fetar t krishter dhe ia tha t njjtn. Krishteri tha: Nuk do ta prqafosh fen ton derisa t pranosh nj pjes nga mallkimi i All-llahut. Zejdi tha: Un nuk ik (prej tjetrgjje), pos prej mallkimit t All-llahut, dhe un nuk do t pranoj as mallkim e as hidhrrim nga Ai nse do t kem fuqi q tu shmangem. A mund t m tregosh pr ndonj fe tjetr? Ai tha: Un nuk njoh tjetr pos Hanifs (Monoteizmit Islam). Zejdi pyeti: sht Hanif? Ai tha: Hanif sht feja e Ibrahimit , ai nuk ka qen as hebre, as i krishter, dhe adhuronte vetm All-llahun. Kur Zejdi dgjoi mendimet e tyre pr Ibrahimin (dhe fen e tij), e lshoi at vend dhe kur doli, i ngriti dy duart dhe tha: O All-llah! Po t bj dshmitar se un jam n fen e Ibrahimit. Ka transmetuar Esma bint Ebu Bekr r. a. : E pash Zejd bin Amr bin Nufejlin si rrin i kthyer me shpinn e tij kah Kabja duke thn: O populli Kurejsh! Pr All-llahun, askush nga ju nuk sht n fen e Ibrahimit pos meje. Ajo (Esma) shtoi: Ai (Zejdi) nuk vriste vajzat e vogla; nse dikush do t dshironte ta vras vajzn e vet, do ti thoshte: Mos e vrit, sepse un do ta ushqej n dobi tnde! Ashtu ai do ta merrte, dhe kur do t rritej bukur mir, do ti thoshte babait t saj: Tani, nse dshiron, do ta jap, dhe nse dshiron, do ta ushqej (prsri) n dobi tnde. (Sahihul-Buhari, vll. 5, had. 169).

(shprblimin e veprave) tona, e ju keni veprat tuaja. 47 Por ne jemi (besimtar) t sinqert ndaj Tij. 140. A pretendoni se Ibrahimi, Ismaili, Is-haku, Jakubi dhe pasardhsit kan qen jehudi ose t krishter? Thuaj: A e dini ju m mir apo All-llahu? Kush sht m mizor se ai, q e ka dshmin e Allllahut pran veti dhe e fsheh. All-llahu nuk sht i panjoftuar me veprimet tuaja. 141. Ai ishte nj popull q shkoi, t cilit i takoi ajo q fitoi, e juve u takon ajo q fituat, rpandaj ju nuk jeni prgjegjs pr at q ata vepruan. 142. Disa mendjeleht nga njerzit do t thon: ka i ktheu ata (muslimant) prej kibls (drejtimit) n t cilin ishin ata (Kudsi)? Thuaj: T All-llahut jan lindja dhe perndimi, Ai e v n rrugn e drejt at q do. 143. Disa ashtu (sikur u udhzuam n fen islame) Ne u bm juve nj pupull t drejt (nj mes t zgjedhur) pr t qen ju dshmitar (n ditn e gjykimit) ndaj njerzve48, dhe pr t qen i drguari dshmitar ndaj
47

a) Transmetoi Mugire bin Shube: I Drguari i All-llahut a. s. (ndonjher) falej aq sa fillonin ti ajen kmbt, dhe kur e pyetnin pse falet aq shum, ai do t thoshte: A t mos jem rob falnderues (ndaj All-llahut)? (Sahihul-Buhari, vll. 8, had. 478). b) Transmetoi Aisha r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: Bji veprat e mira me rregullsi, me sinqeritet dhe modesti. Pranoji kto lajme t mira, sepse veprat e mira nuk e shtijn dik n Xhennet. E pyetn: A edhe ty, o i Drguar All-llahut? Ai tha: Edhe un, derisa All-llahu nuk m mbron me faljen e Tij dhe mshirn e Tij. (Sahihul-Buhari, vll. 8, had. 474). c) Transmetohet nga Ebu Hurejre r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: Nse do t kisha ar (n sasi t barabart) sa kodra Uhud, nuk do t m kishte plqyer q t rrij te un tri net (d. m. th. do ta kisha harxhuar n rrug t Zotit), prve asaj q do ta kisha mbajtur pr ti shpaguar borxhet. (Sahihul-Buhari, vll. 8, had. 452). d) Transmetoi Abdull-llahu r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: Kush prej jush e konsideron pasurin e pasardhsve t vet m t dashur se pasurin e vet? Ata iu prgjigjn: Nuk ka kush, o i Drguar i All-llahut, donj don pasurin e vet m shum! I Drguari i All-llahut a. s. tha: Pasuri sht ajo q shpenzohet (n rrug t All-llahut) gjat jets (n vepra t mira), derisa pasuria e pasardhsve sht ajo q e le pas vdekjes. (Sahihul-Buhari, vll. 8, had. 449). e) Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: Derisa nj qen rrotullohej rreth nj pusi dhe ishte duke cofur nga etja, nj prostitute hebreje e pa, i nxorri kpuct e saja dhe i dha uj. Kshtu All-llahu ia fali (mkatet) pr hir t asaj vepre t mir. (Sahihul-Buhari, vll. 4, had. 673). 48 Transmetoi Ebu Seid el-Hudri r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: Nuhu do t thrritet n Ditn e Ringjalljes dhe do t thot: Po prgjigjem dhe po nnshtrohem, o Zoti im! All-llahu do t thot: A e prcolle Lajmin Ton pr monoteizmin Islam? Nuhu do t thot: Po. Ather do t pyetet populli i vet: A e prcolli

jush. E kiblen nga e cila ti u drejtove nuk e bm pr tjetr, vetm se pr t provuar at q shkon pas t drguarit, nga ai q kthehet prapa, ndonse kjo ka qen vshtir (pr disa), por jo edhe pr ata q Allllahu i drejtoi. All-llahu nuk sht q tua humb besimin tuaj. Ska dyshim se All-llahu sht shum i but dhe mshirues ndaj njerzve. 144. Ne shum her po shohim kthimin e fytyrs tnde kah qielli, e Ne gjithqysh do t drejtojm ty n drejtim t nj kibleje (Qabja) q ti e do at. Pra kthehu ans s xhamis s shenjt (Qabes), dhe kudo q t jeni (o besimtar) kthehuni kah ajo an. E atyre q u sht dhurruar libri, ata e din sigurisht se kjo (kthes) sht e vrtet nga Zoti i tyre. E All-llahut nuk mund ti fshihet ajo q veprojn ata. 145. Po edhe sikur tu sillshe do lloj argumenti atyre q u sht dhn libri, ata nuk pasojn kiblen tnde, e as ti nuk do t pasosh kiblen e tyre, po asnjra pal nuk do ta pasoj kiblen e tjetrs. E pas dijes, e cila t ka ardhur, po e zm se ishe vn pas dshirave t tyre, ather ti do t ishe mizor. 146. Atyre q u kemi dhn librin, ata e njohin ate (Muhammedin) si i njohin bijt e vet, e nj grup pre tyre edhe pse e din kt, jan duke e fshehur t vrtetn. 49 147. E vrteta sht nga Zoti yt, pra kurrsesi mos u bn nga ata q dyshojn. 148. Secili (popull) ka nj an, t cils ai i kthehet, ju shpejtoni kah punt e mbara, kudo q t jeni All-llahu ka pr tju tubuar t gjithve, All-llahu ka fuqi pr do send. 149. Kahdo q t shkosh ktheje fytyrn tnde kah ana e xhamis s shenjt, kjo sht e vrtet nga Zoti yt. All-llahu prcjell gjithka veproni ju. 150. Dhe kahdo q t dalsh, ktheje fytyrn tnde kah ana e xhamis s shenjt (Qabja) dhe kudo q t gjendeni ktheni fytyrat tuaja kah ana e saj, ashtuq njerzit mos t ken argument kundr jush, prve atyre q jan mizor nga ata (q nga inati nuk ranojn kurrfar fakti), por mos ia keni frikn atyre,
Lajmin Ton pr monoteizmin Islam? Ata do t thon: Nuk na ka ardhur asnj prkujtues. Ather All-llahu do ti thot (Nuhut): Kush do t dshmoj n dobi tnde? Ai do t thot: Muhammedi a. s. dhe pasuesit e tij. Ather ata (muslimant) do t dshmojn se ai e ka prcjellur Lajmin - dhe i Drguari (Muhammedi a. s. ) do t jet dshmitar pr ty, dhe kjo sht ajo q All-llahu a. xh. thot: Ne ju bm popull t drejt, q t jeni dshmitar ndaj njerzimit dhe i Drguari (Muhammedi a. s. ) do t jet dshmitar ndaj jush. (Sahihul-Buhari, vll. 6, had. 14). 49 Shih fusnotn pr ajetin (2:76) mbi cilsit e Muhammedit a. s.

friksohuni prej Meje (e bra kt) q t gjeni rrugn e drejt dhe q t plotsoni mirsin Time ndaj jush. 151. (sikurse plotsova mirsin Time ndaj jush) Ashtu si drguam nga gjiu i juaj t drguar tu lexoj ajetet Tona, tju pastroj, e tju msoj librin dhe traditn, e edhe tju msoj at q nuk e dinit. 152. Pra m kujtoni Mua,50 Un ju kujtoj juve, M falnderoni e mos M mohoni. 153. O ju q keni besuar, krkoni ndihm me durim e me t falur, se vrtet All-llahu sht me durimtart. 154. E pr ata q u mbytn n rrugn e All-llahut mos thoni: Jan t vdekur, Jo, ata jan t gjall, por ju nuk kuptoni. 155. Ne do tju sprovojm me ndonj frik, me uri, me ndonj humbje nga pasuria e nga jeta e edhe nga frytet, por ti prgzoji durimtart. 156. T cilt, kur i godet ndonj e pakndshme thon: Ne jemi t All-llahut dhe ne vetm te Ai kthehemi! 157. T tillt jan ata q kan bekime prej Zotit t tyre dhe mshir dhe t tillt jan ata t udhzuarit. 158. Safa dhe Merve jan nga shenjat (pr adhurim) e All-llahut, e kush e msyen shtpin pr haxh (Qaben pr haxh), ose pr umre (vizit jasht kohs s haxhit), nuk sht mkat pr te ti vizitoj ato dyja51 (t ece n ato dy vende). E kush bn ndonj t mir nga vullneti (jo obliguese), ska dyshim se All-llahu sht shprblyes i gjithdijshm. 159. Ata, t cilt fshehin argmentet dhe faktet q Ne i shpallm, e pasi q ato ua sqaruam njerzve n librin, t tillt i mallkon All-llahu, i mallkojn edhe ata q mallkojn. 160. Prve atyre q pendohen, q prmirsohen dhe q u shpjegojn njerzve, (t vrtetn), t tillve ua pranoj pendimin, se Un pranoj shum pendimin, jam mshirues. 161. Ata, t cilt mohuan dhe vdiqn si pabesimtar, kundr tyre sht mallkimi i All-llahut, i engjjve dhe i t gjith njerzve.
50

a) Shih fusnotn pr ajetin (13:28) b) Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : I Drguari a. s. tha: All-llahu a. xh. thot: Un jam ashtu si m parafytyron robi (Dmth. kam mundsi t bj pr t at q ai mendon se mund ta bj pr t). Jam me t kur m perkujton. Nse m kujton n vete, edhe Un e kujtoj n Vehte; nse m kujton n tubim njerzish, Un e kujtoj n tubim edhe m t mir se ata, nse m afrohet nj pllmb, i afrohem nj krah, nse m afrohet nj krah, i afrohem nj pash, dhe nse m afrohet me ecje, i afrohem me shpejtsi. (SahihulBuhari, vll. 9, had. 502). 51 Shih fusnotn pr ajetin (14:37)

162. Ata prgjithmon jan aty (n zjarr), as nuk u letsohet dnimi, as nuk u jepet afat. 163. Zoti juaj (q meriton adhurim) sht nj, Allllahu, nuk ka zot pos Atij q sht mshrplot, gjithnj mshiron. 164. sht fakt se n krijimin e qiejve e t toks, n ndrrimin e nats e t dits, t anijes q lundron n det q u sjell dobi njerzve, n at shi q e lshon Allllahu prej s larti e me t ngjall tokn pas vdekjes s saj dhe prhap n te nga do lloj gjallese, n qarkullimin e errave dhe reve t nnshtruara mes qiellit e toks, (n t gjitha kto), pr nj popull q ka mend ka argumente. 165. E nga njerzit ka asish q n vend t All-llahut besojn idhujt52, q i duan (i madhrojn) ata, sikur (q besimtart e vrtet e duan) All-llahun, po dashuria e atyre q besuan All-llahun sht shum m e fort. E sikur q dinin ata q bn mizori se kur do ta shohin dnimin (n botn tjetr), do t binden se e tr fuqia i takon vetm All-llahut (e jo idhujve) dhe se All-llahu sht ndshkues i rrept. 166. Dhe (sikur t shihnin) kur do t largohen ata q u prinin atyre q i ndiqnin (paria largohet prej atyre q u shkuan pas), e t gjith e shohin dnimin dhe kputen lidhjet e tyre. 167. E Ata, t cilt u patn shkuar pas do t thon: Ah, sikur t na lejohej nj kthim (n dynja) e t largohemi prej tyre (prijsve) si u larguan ata tash prej nesh! Kshtu All-llahu do tju paraqes veprat q jan dshprim pr ta, e ata nuk kan t dal prej zjarrit. 168. O ju njerz, hani nga ajo q sht n tok e q sht e lejuar dhe e mir, e mos shkoni hapave t djallit se ai sht armik i hapt i juaji. 169. Ai ju urdhron vetm me t kqia e turpsi, dhe ju shtyen t thoni pr All-llahun at q nuk e dini. 170. E kur u thuhet atyre (idhujtarve): Pranoni at q All-llahu e shpalli! Ata thon: Jo, ne ndjekim at rrug n t ciln i gjetm prindrit tan! Edhe sikur prindrit e tyre t mos jen udhzuar n rrugn e drejt (ata do ti pasonin)? 171. Shembulli i (i thirrsit t) atyre q nuk besuan sht sikurse i atij (bariut) q u lshon britm atyre (bagtive) q nuk dgjojn tjetr vetm se britm e z
52

Transmetoi Abdull-llahu r. a. : I Drguari a. s. tha dika, dhe un thash dika. I Drguari a. s. tha: Kushdo q vdes duke lutur dik tjetr pos All-llahut si rival ndaj All-llahut, do t hyj n Xhehennem (Zjarr). Ndrsa un thash: Kushdo q vdes duke mos lutur dik tjetr pos All-llahut si rival ndaj All-llahut, do t hyj n Xhennet. (Sahihul-Buhari, vll. 6, had. 24).

(e nuk kuptojn). Ata jan t shurdhr, memec e t verbr, ata nuk kuptojn. 172. O ju q besuat, hani nga t mirat q u kemi dhn,53 dhe falnderoni All-llahun, nse jeni q vetm At e adhuroni. 173. (All-llahu) Ua ndaloi juve vetm t ngordhtn, gjakun, mishin e derrit dhe at q therret (ngritet zri me te) jo n emr t All-llahut. E kush shtrngohet (t haj nga kto) duke mos tepruar, pr t nuk sht mkat. Vrtet All-llahu fal, sht mshirues. 174. Ata q fshehin nga libri at q shpalli All-llahu dhe pr te fitojn shum t pakt, ata n barqet e tyre fusin vetm zjarr. Atyre All-llahu nuk do tu flas n ditn e gjykimit dhe as nuk i shfajson ata, por pr ta pason dnimi i rnd e i padurueshm. 175. Ata jan q n vend t udhzimit e morn humbjen dhe dnimin n vend t shptimit. Sa t durueshm qenkan ata ndaj zjarrit? 176. At (dnim) pr shkak se All-llahu e zbriti librin (Tevratin), me sqarim t drejt, e ata q bn ndryshime n librin, jan n nj prarje t largt nga e vrteta. 177. Nuk sht tr e mira (e kufizuar) t ktheni fytyrat tuaja kah lindja ose perndimi, por mirsi e vrtet sht ajo e atij q i beson All-llahut, dits s gjykimit, engjjve, librit, lajmtarve54 dhe pasurin q e do, ua jep t afrmve, bonjakve, t vrfrve, udhtarve, lypsve dhe pr lirimin e robrve, dhe ai q e fal namazin, e jep zeqatin, dhe ata q kur premtojn e zbatojn, dhe t durueshmit n skamje, n smundje dhe n flakn e lufts. T tillt jan ata t sinqertit dhe t tillt jan ata t devotshmit. 178. O ju q besuat, u sht br obligim gjurmimi pr dnim pr mbytje: i liri pr t lirin, robi pr robin, femra pr femrn. Kurse atij q i falet dika nga vllau i vet ather ajo le t prcillt (e atij q e fal) kuptueshm dhe shpagimi (nga dorasi) atij le ti bhet me t mir. kjo sht nj lehtsim dhe mshir prej
53

Transmetoi En-Numan bin Beshir r. a. : E dgjova t Drguarin e All-llahut a. s. duke thn: Veprat e lejuara dhe t ndaluara jan t qarta, por ndrmjet tyre jan t dyshimtat (t paqartat), pr t cilat shumica e njerzve nuk kan dijeni. Prandaj, donjri q do ta ruaj veten nga kto vepra, do ta ruaj fen e vet dhe nderin e vet, ndrsa donjri q lshohet n kto vepra sht si bariu i cili on pr kullotje (bagtin) afr nj pasurie private (hima) t dikujt, dhe n at moment sht afr q t hyj n t. Keni kujdes! do mbret ka pasurin private (himn) e vet, ndrsa pasuria private (hima) e All-llahut jan veprat q Ai i ka ndaluar. Keni kujdes! Ka nj cop mishi n trup, e cila po t jet e mir, i tr trupi sht mir, por nse prishet, i ter trupi prishet, dhe kjo sht zemra! (Sahihul-Buhari, vll. 1, had. 49). 54 Shih fusnotn pr ajetin (3:85)

Zotit tuaj. E kush tejkalon pas ktij (pajtim), ai ka nj dnim t idht. 179. O ju t zott e mendjes, kjo mas e dnimit sht jet pr ju, ashtu q t ruheni (nga mbytja e njri tjetrit). 180. Kur ndonjrit prej jush i sht afruar vdekja, nse l pasuri pas vete, testamenti (vasijeti) pr prindrit dhe pr t afrmit u sht br juve obligim, por ashtu si sht drejt. Pr ata q jan t devotshm kjo sht detyr q lypet kryer. 181. Kush bn ndryshimin e tij pasi q ta ket dgjuar (ditur) at, mkati pr te u takon atyre q ndryshojn. All-llahu dgjon dhe di. 182. E kush friksohet prej testamentuesit se gabimisht po largohet nga drejtsia, ose qllimisht do t bj mkat, ai q bn pajtim ndrmjet tyre, ai nuk ka mkat. Vrtet All-llahu shum fal dhe shum mshiron. 183. O ju q besuat, agjrimi (saum55) u sht br obligim sikurse q ishte obligim edhe i atyre q ishin para jush, kshtu q t bheni t devotshm. 184. (jeni t obliguar pr) Dit t caktuara, e kush sht i smur prej jush ose sht n udhtim (e nuk agjroi), ather ai (le t agjroj) m von aq dit. E ata q i rndon ai (nuk mund t agjrojn), jan t obliguar pr kompenzim, ushqim (ditor), i nj t varfri ai q nga vullneti jep m tepr, ajo sht aq m mir pr te. Mirpo, po q se dini, agjrimi sht m i mir pr ju. 56 185. (ato dit t numruara jan) Muaji i Ramadanit q n te (filloi t) shpallet Kurani, q sht udhrfyes pr njerz dhe sqaruesi i rrugs s drejt dhe dallues (i t vrtets nga gnjeshtra). E kush e prjeton prej jush kt muaj, le t agjroj, ndrsa kush sht i smur ose n udhtim, le t agjroj aq dit nga ditt e mvonshme. All-llahu me kt dshiron lehtsim pr ju, e nuk dshiron vshtrsim pr ju. (t agjroni ditt e lshuara m von) Q t plotsoni numrin, t madhroni All-llahun pr at se u udhzoi dhe q t falenderoni. 57
55

Saum do t thot agjrim, gjegjsisht mosngrnie, mospirje dhe mospasje e kontaktit seksual mes bashkshortve prej agimit deri n perndim. 56 Urdhri i ktij ajeti sht ndrprer (abroguar) me zbritjen e ajetit t ardhshm (2:185), me disa prjashtime, psh. ndaj personit shum t moshuar, shtatznes etj. 57 Transmetoi Talha bin Ubejdull-llah: Nj beduain me flok t shprishura erdhi te Lajmtari i All-llahut a. s. dhe tha: O Lajmtar i All-llahut! M informo ka ka br All-llahu t obliguar pr mua lidhur me faljen (salat)! Ai u prgjigj: Je i detyruar ti kryesh pes faljet e detyrueshme gjat dits dhe nats

186. E kur robt e Mi t pyesin ty pr Mua, Un jam afr, i prgjigjem lutjes kur lutsi m lutet, pra pr t qen ata drejt t udhzuar, le t m prgjigjen ata Mua dhe le t m besojn Mua. 58 187. Natn e agjrimit u sht lejuar afrimi t grat tuaja, ato jan prehje pr ju dhe ju jeni prehje pr ato. All-llahu e di se ju e keni mashtruar vetveten, andaj ua pranoi pendimin tuaj dhe ua fali gabimin. Tash e tutje bashkohuni me to dhe krkoni at q ua ka caktuar All-llahu dhe hani e pinin derisa qart t
(24 orve) me prkryerje, prve nse dshiron t falesh edhe vullnetarisht (nafile). Beduini pastaj pyeti: M informo ka ka br All-llahu t obliguar pr mua lidhur me agjrimin (saum)? Ai u prgjigj: Duhet t agjrosh gjat tr muajit Ramadan, prve nse dshiron t agjrosh edhe vullnetarisht (nafile). Beduini pastaj pyeti: M trego far sasie zekati ka urdhruar All-llahu pr mua? Kshtu i Drguari i All-llahut a. s. e njohtoi pr t gjitha Ligjet (fundamentale) t Islamit. Ather beduini tha: Pasha At q t ka nderuar, un as nuk do t bj ndonj vepr vullnetare, e as q do t paksoj dika nga ajo q m ka urdhruar All-llahu. I Drguari i All-llahut a. s. tha: Nse e thot t vrtetn, do t ket sukses (do t hyj n Xhennet). (SahihulBuhari, vll. 3, had. 115). b) Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: Agjrimi sht mburoj (prej zjarrit*), prandaj agjruesi duhet ta l kontaktin seksual me gruan e vet dhe nuk guxon t sillet keq dhe me paturpsi, dhe nse dikush e sulmon ose e shan, le ti thot dy her Un agjroj. Lajmtari a. s. shtoi: Pasha At n Dorn e t Cilit sht shpirti im, era q vjen nga goja e agjruesit sht m e mir te All-llahu sesa era e miskut. (All-llahu thot pr agjruesin): Ai i ka ln ushqimin, pirjen dhe knaqsit pr hir Tim. Agjrimi sht pr Mua**, dhe un do ta shprblej pr kt, dhe shprblimi pr veprat e mira i sht shumuar pr dhjet her. (Sahihul-Buhari, vll. 3, had. 118). * Shih Fethul-Bari vll. 5, fq. 5 ** Edhepse t gjitha veprat e adhurimit jan pr All-llahun, ktu All-llahu e veon agjrimin, sepse agjrimi nuk mund t praktikohet pr tu treguar, si nuk mund ta dij askush se a agjron ndonj njeri apo jo, prve All-llahut. Prandaj, agjrimi sht vepr e pastr q nuk mund t kryhet me dyfytyrsi. Fethul-Bari vll. 5, fq. 10 c) Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: All-llahu nuk ka nevoj q dikush ta l ushqimin (pr hir t agjrimit) nse nuk i le t folurit e rrejshm, dshmin e rrejshme, t vepruarit me kto (rrena) dhe veprat e kqia. (Dmth All-llahu nuk do tia pranoj agjrimin*) (Sahihul-Buhari, vll. 3, had. 127). * Shih Fethul-Bari vll. 5, fq. 18 58 Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: All-llahu tha: Do ti shpall luft atij q tregon armiqsi ndaj robit Tim fisnik! Veprat m t dashura me t cilat m afrohet robi jan ato q ia kam br obligim (fardet). Ai vazhdon t m afrohet edhe m tepr me an t veprave vullnetare (nafile), derisa un e dua, ather bhem ndijesa pr dgjim me t ciln dgjon, ndijesa e t pamurit me t ciln sheh, dora me t ciln rrmben (mbrthen), dhe kmba e tij me t ciln ec. Nse ky rob M krkon (dika), Un do ti jap, nse krkon strehimin Tim, vrtet Un do ta strehoj

dallohet peri i bardh nga peri i zi n agim, e pastaj agjrimin plotsojeni deri n mbrmje. E kur jeni t izoluar (n itikaf) n xhamia, mos tu afroheni atyre (pr mardhnie intime). Kto jan dispozitat e Allllahut, pra mos i kundrshtoni. Ja kshtu, n kt mnyr All-llahu ua sqaron njerzve argumentet e veta q ata t ruhen. 188. Dhe mos e hani pasurin e njri- tjetrit n mnyr t palejuar, e as mos u paraqitni me te (me ryshfet) te gjyakatsit pr t grabitur n mnyr t padrejt nj pjes t pasuris s njerzve, kur ju e dini (se pa t drejt po e hani at). 189. T pyesin ty pr hnn e re (dhe fazat e saj) Thuaj: Ato jan prcaktime t kohs pr njerzi dhe pr haxh. Nuk sht mirsi t hyni nga mbrapa n shtpit por sht mirsi kush ruhet (nga t kqiat). N shtpia hyni kah dyert e tyre dhe kinie frik Allllahun q ashtu t gjeni shptim. 190. Dhe luftoni n rrugn e All-llahut 59 kundr atyre q ju sulmojn e mos e teproni se All-llahu nuk i do ata q e teprojn (e fillojn luftn). 191. Dhe luftoni ata kudo q ti zini, dboni prej vendit ata sikurse ju przuan ata juve. Fitneja60 sht m e rnd se vrasja. Mos i luftoni ata pran xhamis
at. Un nuk nguroj pr asgj m tepr se n marrjen e shpirtit t robit Tim fisnik: ai e urren vdekjen, e Un e urrej q ta dshproj. (Sahihul-Buhari, vll. 8, had. 509). 59 Xhihadi tekstualisht prkthehet si prpjekje, por npr ajete dhe hadithe ka kuptimin: luft e shenjt n rrug t All-llahut, me t gjith forcn njerzore dhe luftarake (ushtarake) me qllim q t vendoset Ligji i All-llahut n tok. Xhihadit i jepet rndsi shum t madhe n Islam, dhe sht nj ndr shtyllat n t cilat mbshtetet. Islami themelohet me an t xhihadit, me rast Fjala e All-llahut (se nuk ka zot tjetr pos Tij) bhet m e lartsuara, dhe feja e vetme e pranuar te Ai propagandohet ashtu si duhet. Me braktisjen e xhihadit (All-llahu na mbroft prej ksaj) shkatrrohet Islami dhe muslimant bien n pozit t nnmuar, atyre u humbet nderi, i humbin tokat, sundimi dhe autoriteti i tyre zhduket. Xhihadi sht vepr e obligueshme n Islam pr do musliman, dhe ai q prpiqet ti shmanget ksaj detyre, ose as nuk dshiron n brendsin e zemrs s tij ta kryej kt detyr, vdes me nj ndr shenjat e dyfytyrsis. Transmetoi Abdull-llah bin Mesudi r. a. : E pyeta t Drguarin e All-llahut a. s. : O i Drguar i All-llahut, cila sht vepra m e mir? Ai mu prgjigj: Ta kryesh faljen n kohn e par t caktuar pr falje. E pyeta: Cila (vepr) sht e ardhshme n mirsi? Ai mu prgjigj: T jesh i mir dhe i vyeshm ndaj prindrve. Pastaj un pyeta: Cila (vepr) sht e ardhshme n mirsi? Ai pastaj mu prgjigj: T marrsh pjes n xhihad pr shtjen e All-llahut. Un nuk e pyeta t Drguarin e All-llahut a. s. m tej, e nse do ta pyetja, ai do t m prgjigjej. (SahihulBuhari, vll. 4, had. 41). 60 Fitne: sprovim, fatkeqsi, politeizm (shirk), mosbesim, etj.

s shenjt (Mesxhidul-Haram61) deri q ata tju luftojn juve aty, e nse ju sulmojn, ather sulmoni edhe ju ata. I ktill sht ndshkimi ndaj pabesimtarve. 192. Dhe nse heqin dor, pra All-llahu sht Mkatfalsi, Mshiruesi. 193. Vritni ata derisa t zhduket fitneja dhe t aplikohet feja vetm pr All-llahun. 62 E n qoft se ndalen (nga propaganda dhe lufta), ather lereni armiqsin, prve atyre q jan zullumqar. 194. Muaji i shenjt ( i sivjetit) sht pr muajin e shenjt (t vjetit), e shenjtrit (shkelja e tyre) jan mas ndshkuese. Pra, kush ju sulmon juve, kthenia sulmin atij edhe ju po n at mas dhe kini frik nga All-llahu e ta dini se All-llahu sht me t devotshmit.
63

195. Dhe jepni pr nj rrug t All-llahut e mos hidhni veten n rrezik dhe bni mir, se me t vrtet All-llahu i do bamirsit. 196. E kryenie haxhin dhe umrn pr hir t All-llahut, po n qoft se pengoheni, ather (therrni pr kurban) ka tju vij m leht prej kurbanve, e mos i rruani
61

Transmtoi Ebu Bekri r. a. : Lajmtari a. s. na ligjroi nj ligjrim (hutbe) n ditn e Nehrit (dita e dhjet e muajit dhulHixhxhe). Ai tha: A e dini se far dite sht sot? Ne tham: All-llahu dhe i Drguari i Tij e din m mir. Ai ndejti i qet aq, sa ne menduam se do ti jap asaj dite emr tjetr. Ai tha: A nuk sht kjo dita e Nehrit? Ne tham: Po, sht. Ai pastaj pyeti: Cili muaj sht ky? Ne tham: All-llahu dhe i Drguari i Tij e din m mir. Ai ndejti i qet aq, sa ne menduam se do ti jap emr tjetr. Ai ather tha: A nuk sht muaji dhulHixhxhe? Ne tham: Po, sht. Ai pastaj pyeti: Cili qytet sht ky? Ne tham: All-llahu dhe i Drguari i Tij e din m mir. Ai ndejti i qet aq, sa ne menduam se do ti jap emr tjetr. Ai ather tha: A nuk sht ky qyteti i palejuar (i shenjtMekka)? Ne tham: Po, sht. Ai tha: Pa dyshim, gjaku dhe pasuria juaj jan t shenjt, si sht e shenjt kjo dit e juaj, n kt muaj t juaj, n kt qytet t juaj, deri n ditn kur do ta takoni Zotin tuaj. Ska dyshim! A nuk jua prcolla lajmin e Allllahut jush? Ne tham: Po. Ai tha: O All-llah, bju dshmitar! U takon atyre q jan prezent q tua transmetojn kt (lajm) atyre q mungojn, sepse i informuari mund ta kuptoj (at q e thash) m mir se ai q sht prezent, i cili ia transmeton. Keni kujdes! Mos braktisni fen pas meje me at q do tia mshoni qafave (do ti preni kokat) e njri - tjetrit! (Sahihul-Buhari, vll. 2, had. 797). 62 Transmetoi Ibn Umeri r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: Jam i urdhruar (nga All-llahu) q t luftoj kundr njerzve derisa ta dshmojn se nuk ka zot tjetr pos All-llahut dhe se un jam i Drguar i Tij, (La ilahe il-lallah we enne Muhammed erResulull-llah) dhe ta kryejn faljen (salatin) dhe ta japin zekatin, e nse i kryejn t gjitha kto, i kan ruajtur jetat dhe pasurit, prve ndaj ligjeve Islamike, dhe llogaria e tyre sht te All-llahu. (Sahihul-Buhari, vll. 1, had. 24). 63 Shih fusnotn pr ajetin (2:112)

kokat tuaja derisa t arrij kurbani vendin e caktuar. Po kush sht prej jush i smur ose ka mundim koke (e rruhet para kohe) kompensim sht: agjrim, sadaka ose kurban. E kur jeni t sigurt, ai q bn umrn para haxhit (duhet therr) nj kurban q i vjen m leht, mirpo nse nuk ka, le t agjroj tri dit gjat haxhit e shtat dit kur t ktheheni, kto jeni dhjet dit t plota. Ky sht rregull pr ata q nuk kan familjen pran xhamis s shenjt. Pra kinie dro All-llahun dhe dine se All-llahu sht ndshkues i rrept. 64 197. Haxhi sht n muajt e caktuar e kush bn (ia fillon t zbatoj) haxhin65 n kta muaj, nuk duhet afruar gruas, nuk bn t merr npr kmb dispozitat e sheriatit, as nuk duhet shkaktuar grindje. All-llahu di pr at q e punoni nga e mira. Dhe prgatituni me furnizim (pr rrug), e furnizimi m i mir sht devotshmria, e ju t zott e mendjes keni dron Time. 198. Nuk sht mkat pr ju t krkoni begati nga Zoti juaj (t bni ndonj tregti gjat haxhit). E kur t derdheni (hiqeni) prej Arafatit66, prmendeni Allllahun n vend t shenjt (Muzdelife)67, prmendeni
64

Me pranimin e Islamit, njeriut i falen t gjitha mkatet e mparshme. Kjo ndodh edhe me kryerjen e haxhxhit. (El-Lulu wel-Merxhan vll. 1, kapit. 52, fq. 205). Obligimi i kryerjes s umres dhe vlera e saj: Ibn Umeri ka thn: Haxhxhi dhe umreja jan obligim pr t gjith. Ibn Abbasi ka thn: Umreja sht e prmendur bashk me haxhxhin n librin e Allllahut a. xh. : Dhe kryejeni m rregullsi haxhxhin dhe umren pr hir t All-llahut! (2:196) Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : I Drguari i All-llahut a. s. tha: Umreja sht falje pr mkatet e bra (ndrmjet saj dhe t kaluars), ndrsa shprblimi pr haxhxh mabrur (i pranuar nga ana e All-llahut) sht asgj tjetr pos Xhennetit. (Sahihul-Buhari, vll. 3, had. 1). 65 sht thn sa i takon haxhxh et-temettu, haxhxh el-kiran dhe haxhxh el-ifrad. . . Dhe kushdo q bjen hadi (kurban) me vete, duhet ta kryej ihramin e haxhxhit dhe ta bj si umre (dhe pastaj t marr ihram tjetr pr haxhxh prej Mekks, etj). Ka tre lloje t kryerjes s haxhxhit, si vijon: a) Haxhxh et-temettu: Me rast nuk ke hadi (kurban) me vete dhe e vesh ihramin vetm pr umre s pari, dhe pas umres e kryen ihramin dhe vesh tjetr ihram pr kryerjen e haxhxhit, prej Mekks, por duhet ta therrsh nj hadi (kurban). b) Haxhxh el-kiran: Gjat ktij haxhxhi personi nuk duhet patur hadi me vete dhe duhet ta kryej umren, e pastaj edhe haxhxhin me t njjtin ihram. c) Haxhxh el Ifrad: sht kur personi vesh ihramin pr ta kryer vetm haxhxhin, e jo edhe umren, e kjo sht posarisht pr banort e Mekks. 66 Arafat: Vend mjaft i njohur afr Mekks, ku haxhxhinjt duhet ta kalojn ditn e nnt t dhul-hixhxhes. 67 Meshherel-haram (Muzdelife): Vend afr Mekks, ku

At, ashtu si u ka udhzuar Ai, sepse m par ishit t humbur. 199. Pastaj zdirgjuni andej kah zdirgjen njerzit, krkoni All-llahut falje, se All-llahu fal e sht mshirues. 200. E kur ti kryeni detyrat tuaja, prmendeni Allllahun sikurse i prkujtoni prindrit tuaj, bile prmendeni edhe m fort. Ka disa prej njerzve q thon: Zoti yn, na jep Ti neve n kt bot! pr t nuk ka asgj n botn tjetr. 201. E, ka prej tyre asish q thon: Zoti yn na jep t mira n kt jet, t mira edhe n botn tjetr, dhe na ruaj prej dnimit me zjarr! 202. T tillt e kan shprblimin nga ajo q e fituan. All-llahu sht i shpejt n llogari. 203. All-llahun prmendeni n ditt e caktuara68 (n ditt e bajramit). Kush ngutet (t largohet prej Mines) pr dy dit, nuk bn mkat, po edhe ai q e shtyen (edhe pr nj dit) nuk bn mkat, kto rregulla jan pr at q don t jet i prpikt. Pra, kini kujdes Allllahun dhe dine se ju, te Ai tuboheni. 204. Ka ndonj nga njerzit q fjala e tij t mahnit, por vetm n kt bot (pse n botn tjetr gjykon Ai q e di t fshehtat), dhe pr at q ka n zemrn e tij, e paraqet All-llahun dshmues, e n realitet ai sht kundrshtari m i rrept. 69 205. E posa t kthehet, ai n tok vepron t bj shkatrrim n te, t asgjsoj t korrat (mbjelljet) dhe gjallesat. E All-llahu nuk e do rregullimin (fesadin). 206. Dhe kur i thuet atij: Kij frik All-llahun!, at e kap eufori pr pun mkati. Shtrat i shmtuar sht ai q i takon atij (Xhehennemi). 207. Ka nga njerzit, i cili pr hir t All-llahut e flijojn vetveten, e edhe All-llahu sht shum i mshirshm pr robt e vet. 208. O ju q besuat, hyni n islamizmin e trsishm (Prqafoni fen islame n trsi), e mos ndiqni rrugn e djallit, sepse ai sht armik i juaji i hapt. 209. E nse devijoni pasi u kan ardhur argumentet e qarta, ta dini pra se All-llahu sht i plotfuqishm, i vetdijshm.
haxhxhinjt duhet t ndalen dhe t ta kalojn natn e dhjet t dhul-hixhxhes, ose pjesn m t madhe t saj. 68 Jan tre dit t caktuara pr ndejtje n Min gjat haxhxhit: 11, 12 dhe 13 dhul-hixhxhe, duke thn shpesh All-llahu Ekber (Allllahu sht m i Madhi), duke prer kurban dhe gjat Ramit n Xhamarat. 69 Transmetohet nga Aisha r. a. : I Drguari tha: Njeriu m i urrejtur te All-llahu sht ai q m s teprmi i nxit kundrshtart. (Sahihul-Buhari, vll. 3, had. 637).

210. Ata nuk jan duke pritur tjetr, por vetm tu vij All-llahu (urdhri i All-llahut n ditn e gjykimit) nn hije t reve, (tu vijn) engjjt dhe shtja t jet e kryer (kush pr Xhennet e kush pr Xhehennem). Vetm te All-llahu sht fundi i t gjitha shtjeve. 211. Pyeti bijt e Israilit, se sa argumente t arta u kemi dhn atyre (dhe nuk besuan). E kush e ndrron t mirn e All-llahut pasi q ti ka ardhur ajo, ska dyshim se ndshkimi i All-llahut sht i ashpr. 212. Atyre q nuk besuan, u sht br e hijshme jeta e ksaj bote dhe bjn tallje me ata q besuan. Po ata q u ruajtn (besimtart) n ditn e kijametit. All-llahu i jep (shprblim) pa mas atij q e do. 213. Njerzit ishin nj popull (t fes s natyrshme islame) e (kur u pran) All-llahu drgoi pejgambert prgzues dhe qortues, dhe atyre Ai u zbriti edhe librin me fakte t sakta pr t gjykuar n at q u kundrshtuan vetm ata q kishin libr (ithtart e librit). E prpos atyre q iu kishte dhn ai (libri) dhe u kishin ardhur argumente t qarta, nuk kundrshtoi kush n te (n librin), po edhe at (kundrshtim e bn), nga zilia ndrmjet tyre, mirpo All-llahu me mshirn e Tij i udhzoi ata q besuan te e vrteta e asaj pr ka ishin kundrshtuar. All-llahu e vn n rrug t drejt at q dshiron. 214. Po ju menduat se do t hyni n Xhennet, pa u provuar edhe ju me shembullin e atyre q ishin para jush, t cilt i patn goditur skamjet e vuajtjet dhe qen tronditur, sa q i drguari thoshte, e me te edhe ata q kishin besuar: Kur do t jet ndihma e Allllahut? Ja (u erdhi ndihma) vrtet ndihma e Allllahut sht afr! 215. T pyesin se do t japin. Thuaj: At q jepni pr t afrmit, pr bonjakt, pr t varfrit, pr gurbetinjt. E do t mir q punoni, ska dyshim se All-llahu e di. 216. Juve u sht br obligim kitali (xhihadi)70, ndonse ju e urreni at. Por mund q ju ta urreni nj send, e ai sht shum i dobishm pr ju, dhe mund q ju ta doni nj send, e ai sht dm pr ju. All-llahu di, e ju nuk dini. 217. T pyesin pr luftn n muajin e shenjt, thuaj: Lufta n te sht e madhe (mkat i madh)71, por pengimi nga rruga e All-llahut, mosbesimi ndaj Tij, pengimi nga xhamia e shenjt (Qabja) dhe dbimi i banorve t saj nga ajo, jan mkate edhe m t mdha te All-llahu. E fitneja72 sht edhe m e madhe
70 71

Shih fusnotn pr ajetin (2:190) Urdhri i ktij ajeti sht abroguar nga ajeti 9:36. 72 Fitne: Sprovim, fatkeqsi, mosbesim pas besimit, adhurim i

se mbytja. Ata do tu luftojn juve vazhdimisht pr tju zbrapsur, nse munden, nga feja juaj. E kush zbrapset prej jush nga feja e tij dhe vdes si pabesimtar, ata i kan zhdukur veprat e veta n kt jet dhe n jetn tjetr. T tillt jan banor t zjarrit dhe n t do t qndrojn prjetshm. 218. Ata t cilt besuan, ata q u shprnguln dhe luftuan n rrugn e All-llahut, ata meritojn t shpresojn n mshirn e Tij. All-llahu fal shum dhe sht mshirues. 219. T pyesin ty pr vern dhe bixhozin73. Thuaj: Q t dyja jan mkat i madh, e ka edhe dobi n to (t pakta) pr njerz, por dmi i tyre sht m i madh se dobia e tyre. T pyesin ty edhe se do t japin. Thuaj: Tepricn! Kshtu ua sqaron All-llahu juve argumentet ashtu q t mendoni (ka sht mir e ka sht keq). 74 220. (t mendoni) Pr kt bot dhe pr botn tjetr. Dhe t pyesin ty pr bonjakt. Thuaj: Po ti ndihmoni n punt e tyre sht m mir, e nse i przieni (pasurin e tyre me tuajn), ata jan vllezrit tuaj. All-llahu di t dalloj qllimkeqin nga qllimmiri. E sikur t dshironte All-llahu do tju rndoj. All-llahu sht m i fuqishm, m i urti. 221. Mos u martoni me idhujtare deri q ato t besojn (Zotin). Nj robresh besimtare sht m e
tjetrkujt pos All-llahut etj. 73 a) Transmetohet nga Ebu Hurejre r. a. : I Drguari i Allallahut tha: Ai q betohet duke e prmendur Latin dhe Uzan (idhuj nga xhahilijeti) duhet t thot: La ilahe il-lall-llah (Ska t adhuruar pos All-llahut). Dhe ai q i thot shokut: Eja t luajm bixhoz duhet t jap lmosh (si krkes faljeje). b) Trasmetohet nga ibn Umeri r. a. : I Drguari i All-llahut tha: Ai q pi pije alkoolike n kt bot dhe nuk pendohet (d. m. th. nuk e ndrpret pirjen dhe nuk e lut All-llahun pr falje), do t privohet n at bot. (Sahihul-Buhari, vll. 7, had. 481). c) Transmeton Enesi r. a. : E dgjova Lajmtarin e All-llahut nj transmetim t cilin askush pas meje nuk do tjua transmetoj. I Drguari i All-llahut tha: Nga shenjat e astit jan kto: Shtimi i padituris, rnia e dituris, shtimi i amoralitetit, pirja e pijeve alkoolike (me shumic), zvoglimi i numrit t meshkujve dhe shtimi i numrit t grave aq sa do t ngelet vetm nj burr pr tu kujdesur pr pesdhjet gra. (Sahihul-Buhari, vll. 7, had. 483). d) I moshrrituri gjat kohs q kryen zina nuk sht besimtar, dhe personi gjat kohs q pi alkool nuk sht besimtar si dhe vjedhsi gjat kohs q vjedh, nuk sht besimtar. . . Ibn Shibabi tha: Abdul-Malik bin Ebi-Bekr bin Abdur-Rahman bin Harith bin Hishami m tha se Ebu Bekri ia ka transmetuar kt nga Ebu Hurejre. Ai shtoi se Ebu Bekri prmendte, megjith kto ndodhi, edhe kt: . . . dhe ai q kryen vjedhje me forc gjat kohs q njerzit e shohin, nuk sht besimtar derisa e kryen vjedhjen. (Sahihul-Buhari, vll. 7, had. 484). 74 Urdhri i ktij ajeti sht abroguar nga ajeti 5:90.

vlefshme se nj idhujtare, edhe nse ajo (idhujtarja) ju mahnit. Mos u martoni as me idhujtar75 deri q ata t besojn (Zotin). Nj rob besimtar sht m i vlefshm se idhujtari edhe nse ai ju mahnit. Ata ju ftojn pr n zjarr, e All-llahu me mshirn e vet ju fton pr n Xhennet, pr n shptim dhe u sqaron njerzve argumentet e veta, ashtu q ata t prkujtojn. 222. T pyesin ty pr menstruacionin (hajdin). Thuaj: Ajo sht gjendje e neveritur, andaj largohuni prej grave gjat menstruacionit dhe mos iu afroni atyre (pr mardhnie) derisa t pastrohen. E kur t pastrohen, ather afrohuni atyre ashtu si u ka lejuar All-llahu. All-llahu i do ata q pendohen, dhe ata q ruhen prej punve t ndyta e t neveritshme. 223. Grat tuaja jan vendmbjellje e juaj, afrohuni vendmbjelljes suaj si t dshironi, por prgatitni pr vetn tuaj, dhe kinie frik All-llahu, e ta dini se fundi juaj sht te Ai, e besimtarve jepu myzhde. 224. E mos e bni All-llahun peng t betimeve tuaja (kur betoheni n Te), kur doni t bni vepra t mira, t silleni mir dhe t bni pajtim ndrmjet njerzve. Allllahu dgjon t gjitha dhe i di. 76 225. All-llahu nuk ju merr n prgjegjsi pr betimet tuaja t paqllimta, por ju merr pr ato q i bni qllimisht me gjith zemr. All-llahu sht i but dhe fal shum. 226. Ata q betohen77 se do t largohen prej grave t tyre (t mos bjn kontakt me to), afati i pritjes sht katr muaj. N qoft se kthehen ata (heqin dor nga betimi), ska dyshim All-llahu bn falje dhe mshiron. 227. E n qoft se ata kan vendosur pr shkurorzim, All-llahu dgjon (fjalt e tyre) i di (qllimet e tyre). 228. E ato gra q jan shkurorzuar jan t obliguara t presin tri menstruacione. Nse ato i besojn Allllahut dhe dits s mbram, atyre nuk u lejohet t
75

El-Mushrikin: politeist, idhujtar, pagan, ata q nuk besojn n njsin e All-llahut dhe n t Drguarin e Tij, Muhammedin . 76 Shih fusnotn pr ajetin (5:89). 77 Transmetohet nga Nafiu: Ibn Umeri tregonte pr fjaln Ila-s (kur burri betohet se nuk do ti afrohet gruas s vet pr nj periudhe kohore) t ciln All-llahu e ka spjeguar (n Kuran): Nse periudha kohore e Ila-s kalon, ather burri duhet ti kthehet gruas s vet n mnyr t mir, ose t shkurorzohet nga ajo ashtu si ka urdhruar All-llahu xh. sh. . Ibn Umeri shtoi: Kur periudha prej katr muajve ka kaluar, burri duhet t shkurorzohet nga gruaja, por shkurorzimi nuk vjen n fuqi derisa burri vet nuk e deklaron (dshmon) kt. Kjo sht e prmendur nga Uthmani, Aliu, Ebu ed-Derda, Aisha dhe nga dymbdhjet ashab tjer t Lajmtarit . (Sahihul-Buhari, vll. 7, had. 213).

fshehin at q All-llahu krijoi n mitrat e tyre. E burrat e tyre kan m shum t drejta q gjat asaj kohe, nse duan pajtim, ti rikthejn ato. Edhe atyre (grave) u takon e drejta sikurse edhe prgjegjsia n bashkshortsi, e burrave u takon nj prparsi ndaj tyre. All-llahu sht i gjithfuqishm, i urti. 229. Lshimi (pas s cilit mund t bhet rikthimi) sht dy her, e (pastaj) ose jet e njerzishme (bashkshortore) ose shkurorzim me mirkuptim. E juve (burrave) nuk u lejohet tu merrni asnj send nga ajo q u keni dhuruar (si niqah), vetm nse q t dy friksoheni se nuk do t mund ti ruajn dispozitat e All-llahut (n bashkshortsi). E nse keni frik se ata t dy nuk do t mund ti ruajn dispozitat e All-llahut, ather pr at, me ka ajo bn kompensim pr shkurorzim (hule)78, pr ata t dy nuk ka mkate. Kto jan dispozita t All-llahut, pra mos i kundrshtoni, sepse kush i tejkalon dispozitat e Allllahut, pikrisht t tillt jan zullumqart. 230. E n qoft se ai (burri) e lshon at (pr her t tret), pas atij (lshimi) nuk lejohet m derisa t martohet ajo pr nj burr tjetr. E nse ai (burri i dyt) e lshon at, ather pr ata dy, po qe se mendojn se do ti zbatojn dispozitat e All-llahut, nuk ka penges t rikthehen (n bashkshortsi). Kto jan dispozita t All-llahut q ia sqaron nj populli q kupton. 231. E kur ti keni lshuar grat dhe ato i afrohen afatit t tyre, ather ose mbani si duhet, ose i lni si duhet (t kryejn fatin), e mos i mbani sa pr ti dmtuar, e t bheni t padrejt. E kush bn at, ai e ka dmtuar vetveten. Dispozitat e All-llahut mos i merrni pr shaka. Prkujtoni t mirat e All-llahut, ndaj jush edhe at q ju shpalli Kurani dhe dispozitat e sheriatit me t cilat ju udhzon, dhe keni frik Allllahun e dine se All-llahu sht i gjithdijshm pr do send. 232. Dhe kur i lshoni grat, e ato e prmbushin afatin e tyre (t pritjes), nse plqejn mes vete ashtu si krkojn rregullat, mos i pengoni q t martohen
78

sht thn pr shkurorzimin hule*: Transmetohet nga Ibn Abbasi r. a. se: Gruaja e Thabit bin Kajsit erdhi te Lajmtari dhe i tha: O Lajmtar i All-llahut, un nuk e fajsoj Thabitin pr t meta n karakterin e tij ose n fen e tij, por un duke qen muslimane nuk plqej t sillem n mnyr joislame (nse rri me t). N kt Lajmtari i All-llahut tha: A do tia kthesh kopshtin q burri yt ta dha (si mehr)? Ajo tha: Po. Ather Lajmtari i tha Thabitit: O Thabit! Pranoje kopshtin dhe shkurorzoje (vetm) nj her. (Sahihul-Buhari, vll. 7, had. 197). * Hule do t thot shkurorzim i gruas nga burri i saj me rast ajo i jep nj kompenzim t caktuar.

pr burrat e tyre. Me kt kshillohet ai q prej jush e beson All-llahun dhe botn tjetr, kjo sht m e dobishme pr ju, m e pastr, se All-llahu e di, e ju nuk e dini. 233. Nnat, ato q duan ta plotsojn gjidhnien, jan t obliguara tu japin gji fmijve t vet dy vjet t plota. I ati i fmijs sht i obliguar pr furnizim dhe veshmbathjen e tyre (gruas) ashtu si sht rregulli. Askush nuk ngarkohet m tepr, vetm aq sa ka mundsin e tij. Asnj nn nuk bn t dmtohet me fmijn e saj, e as babai me fmijn e tij. Po ashtu sht i obliguar edhe trashgimtari (i fmijs). E nse pas nj konsultimi dhe plqimi (prindrit) shfaqin dshirn pr ndrprerjen (m heret) e gjinit, nuk sht ndonj mkat pr ta. Nse ju baballart) pr fmijn tuaj dshironi gjidhnse tjetr me kusht q pagesn tia bni n mnyr t duhur, nuk sht ndonj mkat. Kini frik nga All-llahu dhe dine se All-llahu sheh ka punoni. 234. E ata q vdesin dhe ln gra pas vete, ato (grat) presin katr muaj e dhjet dit. E kur ta kryejn ato afatin e tyre, nuk sht mkat pr ju (familja kujdestare) pr at q bjn ato n mnyr t njerzishme m veten e tyre. All-llahu hollsisht e di ka veproni. 235. Paraqitja juaj pr martes ndaj grave (q kan kryer afatin e tyre), n mnyr t trthort, ose mbajtja fsheht n veten tuaj, nuk sht mkat pr ju. All-llahu e di se ju do tua prmendni atyre (dshirn pr martes), por kursesi mos u premtoni atyre fshehtazi (di tjetr), prpos tu thoni fjal t lejuara. Dhe mos vendosni lidhjen e kurors derisa t prfundoj afati i caktuar. Ta dini se All-llahu e di ka fshehni n vete, pra kini frik prej Atij, dhe dine se All-llahu shum fal sht i but. 236. Nuk sht mkat pr ju nse i lshoni grat pa pasur kontakt (martes) me to dhe para se tu caktoni atyre ndonj caktim (kuror-nikah), po pajisni ato (me ndonj pajisje), pasaniku sipas mundsis s tij dhe i varfri sipas mundsis s tij. Nj pajisje e zakonshme sht obligim pr bmirsit. 237. E nse i lshoni ato para se t kontaktoni, por u keni pas caktuar atyre nj caktim (kurors), ather duhet tu jepni gjysmn e asaj q e keni caktuar, prve nse ju falin ose ju fal ai n duart e t cilit sht lidhja e kurors. E t falni (burra ose gra) sht m afr devotshmris, e mos e harroni bamirsin ndrmjet jush. Vrtet, All-llahu sheh at q veproni.

238. Vazhdoni rregullisht namazet (faljet), e edhe at namazin e mesm79, dhe ndaj All-llahut t jeni respektues (n namaze). 239. E nse kni frik (nga armiku), ather fauni duke ecur ose duke kaloruar80, por kur t jeni t siguruar, prkujtoni (me namaz) All-llahun ashtu si u msoi Ai pr at q ju nuk dinit. 240. Ata q vdesin nga mesi i juaj dhe ln pas vete gra, le t testamentojn (ln porosi) pr grat e tyre, furnizimin pr nj vjet, duke mos i nxjerr prej shtpis. E nse (me dshirn e vet) dalin, nuk sht mkat pr ju pr at pun t lejueshme q bjn ato me vetveten. All-llahu sht m i fuqishmi, m i dituri. 241. Pr t devotshmit sht obligim q edhe pr grat e lshuara t bjn nj furnizim t zakonshm. 242. Kshtu, q ti kuptoni, All-llahu ua shpjegon argumentet e veta. 243. A nuk di pr ata, t cilt nga frika prej vdekjes u larguan prej atdheut t vet, e t cilt ishin me mijra, e All-llahu atyre u tha: Vdisni! (ata vdiqn) Pastaj i ngjalli. All-llahu sht shum bamirs pr njerz, por shumica e njerzve nuk jan mirnjohs. 244. Luftoni pr hir t All-llahut, et dini se Allllahu dgjon, di. 245. Kush sht ai q i huazon All-llahut nj hua t mir, e Ai tia shtoj atij shumfish At? All-llahu

79

a) Mkati i atij q e lshon faljen e namazit Asr (Ikindi) me qllim*: Transmetohet nga Ibn Umeri r. a. : Lajmtari i All-llahut tha: Pr at q e lshon namazin Asr (me qllim) sht sikur ta ket humbur familjen dhe pasurin. (Sahihul-Buhari, vll. 1, had. 527). b) Ai q nuk e fal Asrin (Ikindin) me qllim*: Transmetoi Ebu Malihu: Ishim afr Burejdes n betej, n nj dit t vrrt dhe ai tha: Faleni namazin e asrit me koh, sepse i Drguari i All-llahut tha: Atij q e l namazin e ikindis t gjitha veprat (e mira) do ti humben. (Sahihul-Buhari, vll. 1, had. 528). * Do t thot se ai q e lshon namazin e asrit (ikindis) me qllim deri n kalimin e kohs s caktuar, sht e kot t falet pas ksaj kohe. 80 Transmetoi Salih Havati ose Salih bin Ebi Hathme sa i takon atyre q dshmuan namazin e friks n betejn Dhutur-Rika s bashku me Lajmtarin e All-llahut : Nj grup u rreshtua pas tij derisa grupi tjetr (u rreshtua) prball armikut. Lajmtari e udhhoqi grupin q ishte me t nj rekat, dhe qndroi n kmb derisa ajo grup e prfundoi faljen vet (d. m. th. e kan falur edhe nj rekat) dhe shkuan, pastaj erdhi grupi tjetr dhe ai e fali rekatin q i ngeli me ta, dhe ather qndroi ulur derisa ata e prfunduan faljen vet, dhe pastaj e prfundoi faljen e tij me teslim s bashku me ta. (Sahihul-Buhari, vll. 5, had. 451).

shtrngon (varfron) dhe liron (begaton) dhe kthimi juaj sht vetm te Ai. 246. A nuk ke marr vesh pr parin e bijve t israilit pas Musait? Kur i patn thn nj t drguarit t tyre (Shemunit): Cakto pr neve nj sundues e t luftojm n rrugn e All-llahut! Ai (pejgamberi) tha: A mund t ndodh q nse lufta u bhet obligim ju t mos luftoni! ata than: E kemi ne q t mos luftojm n rrugn e All-llahut, kur dihet se ne jemi dbuar nga atdheu dhe bijt tan? E kur u obliguan me luft, prve nj pakice prej tyre, ata u zbrapn. All-llahu sht i njohur pr punt e zullumqarve. 247. Pejgamberi i tyre u tha: All-llahu caktoi sundues tuajin Talutin Ata than: Si mund t jet ai sundues yni, kur ne kemi m shum merit se ai pr sundim, madje ai edhe nuk sht i pasur? Ai tha: Allllahu zgjodhi at sundues tuajin dhe e pajisi me dituri t gjer e me fuqi trupore! All-llahu ia jep sundimin e vet atij q do, All-llahu sht dhurues i madh, i dijshm. 248. Lajmtari i tyre u tha: Shenj e sundimit t tij sht q tju sjell arkn, q e bartin engjjt, dhe q n te gjeni qetsim (shpirtror - Sekine)81 nga Zoti juaj e, edhe dika q ka mbetur nga thesari i familjes s Musait dhe Harunit. Ska dyshim se ky, po qe se jeni besimtar, sht nj fakt pr ju. 249. E kur doli (prej qytetit) Taluti me ushtrin, tha: All-llahu do tju sprovoj me nj lum, e ai q pi prej atij, ai nuk sht me mua, e kush nuk shijon at, ai sht me mua, prve atij q me dorn e vet e pi nj grusht? Mirpo, me prjashtim t nj pakice prej tyre, t tjert pin nga ai. E kur e kaloi ai (taluti) at s bashku me te edhe ata q ishin besimtar than: Ne sot nuk kemi fuqi kundr Xhalutit dhe ushtris s tij! Po ata q ishin t bindur se do ta takonin Allllahun than: Sa e sa grupe t vogla me dshirn e All-llahut kan triumfuar ndaj grupeve t mdha! All-llahu sht me durimtart. 250. E kur dualn prball Xhalutit dhe ushtris s tij, than: Zoti yn! na dhuro durim! na i prforco kmbt tona dhe na ndihmo kundr pabesimtarve! 251. Me ndihmn e All-llahut i thyen ata, e Davudi e mbyti Xhalutin dhe All-llahu i dha atij (Davudit)
81

Transmetoi El-Bera: Nj njeri lexonte suren Kehf, dhe ai kishte nj kal t lidhur afr tij me dy litar. (N nj moment) zbriti nj re dhe filloi t shprndahet mbi t dhe filloi ti afrohet sa m tepr, derisa kali filloi t krcej (sikur t frikohej nga dika). Pasi agoi, njeriu erdhi te Lajmtari dhe i tregoi pr at q kishte ndodhur. Lajmtari tha: Kjo ishte es-Sekine (paqsimi, qetsimi shpirtror) q zbriti pr hir t (leximit t) Kuranit. (Sahihul-Buhari, vll. 6, had. 531).

sundimin dhe hikmetin (urtsin, nubuwetin82) dhe e msoi at pr do gj q deshi. Dhe sikur All-llahu t mos i mbronte njerzit me disa prej disa t tjerve, do t shkatrrohej toka, po All-llahu sht bamirs i madh ndaj njerzimit. 252. Kta jan argumente t All-llahut, po ti lexojm ty me saktsi, e ska dyshim se ti (Muhammed) je prej t drguarve. 83 253. Kta (pr t cilt t rrfyem) jan t drguarit, disa prej tyre i dalluam nga t tjert, prej tyre pati q All-llahu u foli, disa i ngriti n shkall m t lart,
82 83

Shih tefsirin e Taberiut, vll. 2 fq. 632. A. Transmetoi Xhabir bin Abdull-llahu r. a. : I Drguari tha: M jan dhn pes (cilsi) t cilat nuk i jan dhn askujt tjetr para meje: a) All-llahu m ka br fitimtar me friksim (Ai i frikson armiqt) n largsi prej nj muaj udhtimi; b) toka sht br pr mua (dhe pasuesit e mi) vend faljeje dhe mjet pastrimi (p. sh. pr tejemmum), prandaj donj nga pasuesit e mi mund t falet kudo q ndodhet n kohn e faljes; c) preja e lufts sht br halal pr mua, ndrsa pr t tjert para meje nuk ka qen; d) m sht dhn e drejta pr ndrmjetsim (n ditn e Gjykimit) dhe e) do lajmtar (para meje) ishte i drguar vetm pr popullin e vet, ndrsa un jam i drguar pr tr njerzimin. B. Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : Lajmtari i All-llahut tha: Shembulli im n krahasim me t drguarit tjer para meje sht sikur i nj njeriu q e ka ndrtuar nj shtpi t bukur, prve se e ka ln nj vend t zbrazt pr nj qerpi n nj prej skajeve (t shtpis). Njerzit kalojn prreth dhe i mahniten bukuris s saj, por thon: Sikur t ishte ky qerpi i vn n vendin e vet! Pra un jam ai qerpi, dhe un jam i fundit nga t drguarit. (Sahihul-Buhari, vll. 4, had. 735). C. Transmetoi Ibn Mesudi r. a. : Sikur po e shoh t Drguarin si flet pr nj prej t drguarve t cilin populli i vet e kishte prgjakur duke e rrahur, ndrsa ai duke e fshier gjakun nga fytyra dhe duke thn: O All-llah, falja popullit tim, sepse ata nuk dijn! (Sahihul-Buhari, vll. 4, had. 683). D. Transmetoi Aisha r. a. dhe Ibn Abbasi r. a. : N shtratin e vdekjes Lajmtari i All-llahut vuri nj araf mbi fytyr dhe kur ndjente nxehtsi, e hiqte nga fytyra. Ashtu, n at gjendje ai tha: All-llahu i mallkoft ifutt dhe t krishtert, sepse ata ndrtojn vende pr adhurim n varret e t drguarve t tyre! (Me kt) ai dshironte tua trheq vmendjen (muslimanve) pr at q ata (ifutt dhe t krishtert) e kishin br. (Sahihul-Buhari, vll. 4, had. 660). E. Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : I Drguari tha: Izraelt sundoheshin dhe udhhiqeshin nga t drguarit. Kurdo q do t vdiste ndanj i drguar, vendin e tij do ta zvendsonte ndonj tjetr. Nuk do t ket m t drguar (lajmtar) pas meje, por do t ket halif (udhheqs), t cilt do t shtohen n numr. Njerzit pyetn: O i drguar i All-llahut, far na urdhron (t bjm)? Ai tha: Nnshtrojuni atij q ia keni dhn besn (baia) s pari. Plotsoni t drejtn e tyre (halifve), sepse All-llahu do ti pyes ata pr (mungesat n) sundimin ndaj atyre q All-llahu i ka vn nn mbrojtjen e tyre. (Sahihul-Buhari, vll. 4, had. 661).

Isait, birit t Merjems i dham argumente dhe e prfocuam me shpirtin e shenjt (Xhibrilin). E sikur t donte All-llahu, nuk do t mbyteshin ndrmjet vete ata (populli) q ishin pas tyre, pasi q atyre u patn zbritur argumentet, por ata megjithat u pran. E pati prej tyre q besuan dhe pati t till q nuk besuan,e sikur t dshironte All-llahu ata nuk do t mbyteshin, por All-llahu punon ka dshiron. 254. O ju q keni besuar, para se t vij nj dit kur nuk do t ket as shitblerje, as miqsi, e as ndrmjetsi, jepni nga ajo me ka Ne u furnizuam juve. Pabesimtart jan mizor. 255. All-llahu - ska zot pos Tij. I Gjalli, Vigjiluesi. Nuk e ze t koturit, e as gjumi. E Tija sht ka n qiej dhe ka n tok. Kush mund t ndrmjetsoj te Ai, pos me lejn e Tij? Ai e di se po u ndodh dhe do tu ndodh. Dhe asgj nga dija e Tij nuk mund t prvetsojn, pos sa t doj Ai. Ndrsa pushteti 84 i Tij prfshin qiejt dhe tokn. E nuk lodhet duke i ruajtur (mirmbajtur), ngase Ai sht i Larti, Madhshtori. (Ky ajet quhet edhe Ajetul-Kursij) 256. N fe nuk ka dhun. sht sqaruar e vrteta nga e kota. E kush nuk i beson tagutt85, e i beson All84

Kursij: tekstualisht prkthehet si karrige, ndonjher gabimisht prkthehet si Fron. Kursija q sht prmendur n kt ajet duhet t dallohet nga Arshi (Froni) q prmendet n ajetet 7:58, 10:3, 85:15 dhe tjetrkund. Lajmtari tha: Kursija krahasuar me Arshin sht asgj tjetr pos si nj unaz e hedhur n hapsirn e shkrettirs. Nse Kursija shtrihet prgjat tr universit, ather a thua sa m i madh sht Arshi! Vrtet All-llahu, Krijuesi i t dyjave - Kursis dhe Arshit sht m i Madhi! (Fetvat e Ibn Tejmiut, vll. 5, fq. 54, 55). Ibn Tejmiu tha: a) Ta besosh Kursin. b) Ta besosh Arshin (Fronin). Transmetohet nga Muhammed bin Abdull-llahu dhe nga shkenctar t tjer fetar se Kursija sht n pjesn e prparme t Arshit (Fronit) dhe gjendet n nivelin e kmbve. (Le ta kontrolloj dikush kt sepse nuk ka prmendur hadith ose ajet si argument) Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : Lajmtari i All-llahut m urdhroi ti ruaj t dhnat e zekatit t Ramadanit. Ather dikush erdhi te un dhe filloi t vjedh nga ushqimi. Un e kapa dhe i thash: Do t drgoj te Lajmtari i All-llahut ! Ather Ebu Hurejre e prshkroi tr rrfimin dhe tha: Ai person m tha: T lutem, mos m o te Lajmtari i All-llahut ( ) dhe un do ti msoj ty disa fjal prej t cilave do t kesh dobi nga All-llahu. Kur shkon n krevat, lexoje Ajetul-Kursin, sepse ather do t kesh nj rojtar nga All-llahu i cili do t ruaj tr natn, dhe shejtani nuk do t mund t t afrohet deri n agim. (Kur i Drguari e dgjoi rrfimin, m) tha: E ka thn t vrtetn edhepse sht rrenacak, ai ishte shejtani. (Sahihul-Buhari, vll. 6, had. 530). 85 Fjala tagut prfshin nj varg kuptimesh: ajo ka kuptim t dogjje q adhurohet prve Zotit t Vrtet (All-llahut), d. m. th. t gjith zotrat e rrejshm. Prej tyre mund t jet shejtani, dreqrit, idhujt, gurt, dielli, yjet, engjujt, qeniet njerzore, t

llahut, ai sht kapur pr lidhjen m t fort, e cila nuk ka kputje. All-llahu sht dgjues i dijshm. 257. All-llahu sht mbikqyrs i atyre q besuan, i nxjerr ata prej errsirave n drit. E kujdestar t atyre q nuk besuan jan djajt q i nxjerrin ata prej drite e i hudhin n errsira. Ata jan banues t zjarrit, ku do t qndrojn prgjithmon. 258. A nuk ke arritur t dijsh pr at q prse Allllahu i kishte dhn pushtet, ai (Nemrudi) polemizoi me Ibrahimin rreth Zotit t tij. Kur Ibrahimi tha: Zoti im sht Ai q jep jet dhe vdekje! Ai tha: Edhe un jep jet dhe vdekje! Ibrahimi tha: Zoti im e sjell diellin nga lindja, sille pra ti at nga perndimi? Ather ai q nuk besoi mbeti i hutuar. All-llahu shpie n rrug t drejt popullin mizor. 259. Ose (nuk je i njohur) me shembullin e atij q kaloi pran nj fshati q ishte rrnuar n kulmet e tij, e tha: Si e ngjall All-llahu kt pas shkatrrimit t tij? e All-llahu e bri t vdekur at (pyetsin Uzejrin) njqind vjet, pastaj e ringjalli dhe i tha: Sa qndrove (i vdekur)? Ai tha: Nj dit, ose nj pjes t dits! Ai (All-llahu) Tha:Jo, por ke ndejtur (i vdekur) njqind vjet, shikoje ushqimin dhe pijen tnde si nuk sht prishur, e shikoje edhe gomarin tnd (si i jan shkaprderdhur eshtrat). E pr t br ty argument pr njerzit (bm kt sprov), shiko se si i kombinojm eshtrat e pastaj i veshim me mish. E kur iu b e qart atij tha: U binda se me t vrtet Allllahu ka mundsi pr do send! 260. Prkujto kur Ibrahimi tha: Zoti im, m mundso t shoh se si i ngjall t vdekurit? Ai (Zoti) tha: A nuk beson? Ai (Ibrahimi) tha: Po, por desha q zemra e ime t ngopet (bindje)! Ai (Zoti) tha: Merri katr shpez pran vete (therri e coptoji), e pastaj n do kodr vne nga nj pjes t tyre, mandej thirri ato, do t vijn ty shpejt, e dije se All-llahu sht i Gjithfuqishmi, i Urti. 261. Shembulli i pasuris s atyre q e japin n rrugn e All-llahut sht si nj kokrr prej t cils mbijn shtat kallinj, ndrsa n secilin kalli ka nga njqind kokrra. All-llahu ia shumfishon (shprblimin) atij q dshiron, All-llahu sht Bujar i Madh, i di qllimet. 262. Ata q pr hir t All-llahut e japin pasurin e tyre, e pastaj at q e dhan nuk e prcjellin me t prmendur e me mburrje, ata e kan shprblimin e vet t Zoti i tyre, pr ta nuk ka frik, ata as q do t brengosen.
drguarit e Zotit p. sh. Isai , t shenjtit, varret, udhheqsit, sunduesit etj.

263. Nj fjal e mir dhe nj lehtsim (q i bhet lypsit) sht m e mir se nj lmosh q prcillet me t keqe. All-llahu nuk ka nevoj pr ask, sht i But. 264. O ju q besuat, mos i prishni lmoshat tuaja me t krenuar e me ofendim si bn ai q ia jep pasurin e vet sa par sy e faqe t njerzve, e nuk beson Allllahun dhe botn tjetr. Shembulli i tij sht si nj gur i madh e i lmuar bmi t cilin ka pak dhe, e kur e godet at nj shi i madh e l t zhveshur (lakuriq). Ata (formalistt) nuk arrijn asgj nga ajo q punuan. All-llahu nuk udhzon popullin pabesimtar. 265. E shembulli i atyre q pasurin e vet e japin nga bindja e tyre e duke krkuar knaqsin e All-llahut, i prngjan nj kopshti n nj rrafshnalt q i bie shi i madh, e ai jep fruta t dyfisht. Po edhe nse nuk i bie shi i madh, i bie nj rig (q i mjafton). All-llahu sheh at q veproni. 266. A dshiron ndonjri prej jush ndonj kopsht me hurma e rrush n t cilin rrjedhin lumenj, n t cilin ka nga t gjitha frutet, e at (pronarin e kopshtit) ta ket kapur pleqria dhe ai t ket pasardhs t mitur, e at (kopshtin) ta godas ndonj stuhi me zjarr e ta djeg. Kshtu All-llahu jua sqaron argumentet q t mendoni. 86 267. O ju q besuat, jepni nga m e mira e asaj q e fituat dhe nga ajo q ju dham prej toks, e mos nxitoni ta jepni at m t pavlefshmen nga ajo, e q ju nuk do ta pranonit pr vete pos symbyllas. Dhe dijeni se All-llahu nuk ka nevoj pr ju, ngase sht i Madhruar. 268. Djalli ju frikson me varfri dhe ju urdhron pr t kqija, e All-llahu ju garanton falje (mkatesh) e begati; All-llahu sht Dhurues i Madh, i Dijshm. 269. Ai ia dhuron hikmetin87 atij q do, e kujt i sht dhn hikmeti, i sht dhn mirsi e shumt, por nuk prkujtohet askush pos t menurve. 270. All-llahu di pr at q e keni dhn nga pasuria ose keni zbatuar ndonj premtim (nedhr), e pr mkatart nuk ka ndonj ndihms. 271. Nse lmoshat i jepni haptazi, ajo sht mir, por nse ato ua jepni t varfrve fshehurazi, ajo sht
86

Umeri r. a. tha: Kjo sht shembulli i nj njeriu t pasur, i cili bn vepra t mira jashta respektit ndaj All-llahut, dhe ather Allllahu ia drgon nj shejtan ashtuq ai fillon t bj mkate derisa t gjith veprat e mira i humben. (Sahihul-Buhari, vll. 6, had. 62). 87 Hikme: letrarisht do t thot urtsi, por ktu ka kuptim dituri dhe t kuptuarit e Kuranit dhe sunnetit si dhe mundsimi i dikujt q t flas dhe t veproj n rrugn e drejt.

edhe m e mir pr ju dhe Ai ua largon t kqiat. Allllahu sht i njohur hollsisht pr veprat e juaja. 272. Nuk sht obligim yti (Muhammed) udhzimi i tyre (n rrug t drejt), All-llahu e shpie n rrug t drejt ate q do. kado q t jepni nga pasuria, e keni pr veten tuaj, po mos jepni pr tjetrk, por vetm pr hir t All-llahut, e kado q tu jepni t tjerve nga pasuria, ajo do tu kompensohet n mnyr t plot duke mos ju dmtuar. 273. (Jepni) pr t varfrit q jan t angazhuat n rrugn e All-llahut dhe nuk kan mundsi t gjallrojn n tok, duke qen se ata nuk lypin, prandaj ai q nuk e di gjendjen e tyre mendon se ata jan t pasur. Ata i njeh nga vet pamja e tyre (t raskapitur), por nuk krkojn e as nuk i mrzisin njerzit. 88 Pra kado q t jepni nga pasuria, ska dyshim se All-llahu e di at mir. 274. Ata, t cilt pasurin e tyre e shprndajn (n rrug t Zotit) natn e ditn, fshehurazi ose haptazi, ata shprblimin e vet e kan t Zoti i tyre dhe pr ta nuk ka as frik, as pikllim. 89 275. Ata q e han kamatn90 nuk ngrehen ndryshe pos si ngrehet i menduri nga t prekurit e djallit. (Bjn) kshtu ngase than: Shitblerja nuk sht pos kamat! e All-llahu ka lejuar shitblerjen, ndrsa ka ndaluar kamatn. Atij q i ka ardhur kshill
88

Fjala arabe Ilhafa do t thot: t lypsh me pashqitsi (kmbngulje), ndrsa Imam Taberiu n Tefsirin e tij, si dhe shumica e dijetarve pajtohen se ky ajet ka kuptim: Ata nuk lypin nga njerzit aspak. 89 Transmetoi Ebu Hurejre r. a. : Lajmtari a. s. tha: Shtat njerz do t jen nn Hijen e All-llahut, ditn kur nuk do t ket hije pos Hijes s Tij (d. m. th. n ditn e Gjykimit). Ata jan: - Imami (udhheqsi) i drejt; - i riu i cili sht rritur n ibadet dhe respekt ndaj All-llahut; - njeriu, zemra e t cilit sht e lidhur pr xhamit; - dy njerz t cilt duhen pr hir All-llahut, si dhe takohen dhe ndahen vetm pr shkak t All-llahut; - njeriu i cili e refuzon gruan mahnitse nga familja bujare e cila e thrret pr t uar dashuri t ndaluar me t duke thn: Un e kam frik All-llahun; - personi q jep lmosh aq fshehtas saq dora e majt e tij nuk e di sa ka dhn e djathta (d. m. th. askush nuk e di se far lmoshe ka dhn) dhe - personi q e prmend All-llahun n vetmi dhe syt e tij mbushen me lot. (Sahihul-Buhari, vll. 2, had. 504). 90 Riba': Kamat e cila ndahet n dy lloje: a) riba en-nasia, interes n parat e dhna si hua dhe b) riba el-fadl, marrja e mallit m t mir nga lloji i njjt duke dhn m tepr nga lloji i njjt, por m i dobt, p. sh. pak hurma t kualitetit m t mir pr shum hurma t kualitetit m t dobt. Beqo Beqo Beqo kjo duhet t spjegohet m mir.

(udhzim ) prej Zotit t tij dhe sht ndalur (prej kamats) i ka takuar e kaluara dhe shtja e saj mbetet te All-llahu, e kush e prsrit (pas ndalimit), ata jan banues t zjarrit, ku do t mbesin prgjithmon. 276. All-llahu zhduk kamatn dhe shton lmoshn, All-llahu nuk e do asnj besprer dhe mkatar. 277. Ska dyshim se ata q besuan dhe bn vepra t mira, faln namazin dhe dhan zekatin i pret shprblim i madh te Zoti i tyre, ata nuk do t ken kurrfar frike as brengosje. 278. O ju q besuat, keni frik All-llahun dhe nse jeni besimtar t sinqert hiqni dor prej asaj q ka mbetur nga kamata. 91 279. E n qoft se nuk e bni kt (nuk heqni dor nga kamata), ather binduni se jeni n konflikt me All-llahun dhe t drguarin e Tij. 92 E nse jeni
91

Transmetoi Aun bin Ebu Xhuhejfe r. a. : Babai im bleu nj rob i cili e praktikonte lshuarjen e gjakut (hixhame) (dhe babai im i theu instrumentet e robit me t cilat e bnte kt). Un e pyeta babain tim se pse e bri kt. Ai u prgjigj: Lajmtari a. s. e ndaloi marrjen e mimit (shitjen) t qenit ose gjakut (hixhames), dhe gjithashtu ndaloi profesionin e tatuazhit ose tatuimit si dhe marrjen e kamats (riba), dhe i mallkoi ata q vizatojn. (Sahihul-Buhari, vll. 3, had. 299). b) Transmetoi Ebu Xhuhejfe r. a. se kishte bler nj rob i cili e kishte profesion lshuarjen e gjakut dhe tha: Lajmtari a. s. e ndaloi marrjen e mimit t gjakut ose t qenit, ose fitimit t prostitutes, pastaj i mallkoi ata q marrin ose japin kamat (riba) dhe gruan q tatuonte t tjert ose vehten si dhe (i mallkoi) ata q vizatojn. (Sahihul-Buhari, vll. 7, had. 845). 92 Transmetoi Ebu Seid El-Hudriu r. a. : Nj her Bilali i pruri hurma barni Lajmtarit a. s. dhe Lajmtari a. s. e pyeti: Prej nga i ke prur kto? Bilali u prgjigj: Kisha disa hurma t kqia dhe i ndrrova dy saa prej tyre me nj sa prej hurmave barni, q tia jap Lajmtarit a. s. ti haj. Ather i Drguari a. s. tha: Ke kujdes! Ke kujdes! Kjo gjithsesi sht riba (kamat)! Kjo gjithsesi sht riba (kamat)! Mos vepro kshtu, por nse dshiron t blesh (hurma m t mira), shiti t kqiat pr para dhe ather bleji hurmat m t mira me ato para. (Sahihul-Buhari, vll. 3, had. 506). b) 1554. Nga Semure b. Xhundubi r. a. transmetohet se ka thn: I Drguari i All-llahut shpesh i pyeste shokt e vet: A ka par ndonj prej jush ndonj ndrr? Dhe, ndrrat do ti rrfeheshin nga ai t cilit All-llahu ka dashur tia prcjell. Nj mngjes i Drguari i All-llahut tha: Mbrm (n gjum) m erdhn dy persona (melek), m zgjuan dhe m than: Vazhdo! Un shkova me ta dhe hasm nj njeri t shtrir, dhe shih, nj njeri tjetr qndronte mbi kokn e tij duke mbajtur nj gur t madh. Shih, ia hidhte gurin n kokn e njeriut duke e drmuar kshtu. Guri u rrotullua dhe hedhsi shkoi dhe e mori, ndrsa gjat kohs q erdhi gjer te njeriu, koka e tij u kthye n formn normale. Ather hedhsi e bri t njjtn q e bri edhe m par. Un u thash dy bashkudhtarve: Subhanall-llah! Kush jan kta dy persona? Ata than: Vazhdo! Dhe ashtu ne vazhduam derisa erdhm te nj njeri t shtrir n shpin, dhe nj njeri tjetr q qndronte mbi kokn e tij me nj grrem (engel) t hekurt dhe

penduar, ather juve ju takon kryet e mallit tuaj ask nuk dmtoni, e as vet nuk dmtoheni. 280. Po n qoft se ai (borxhliu) sht n gjendje t vshtir, ather bni nj pritje deri sa t vij n nj lirim. E tia falni (borxhin) n emr t lmoshs sht shum m e mir pr ju, nse dini.93 281. Dhe ruajuni dits kur do t ktheheni te All-llahu, dhe secilit njeri i plotsohet ajo q ka fituar, dhe atyre nuk u bhet padrejtsi.

shih, ia vente grremin n njrn an t gojs s njeriut dhe ia shkyente at an t fytyrs deri n ann e prapme (t qafs), dhe ngjashm ia shkyente edhe hundn prej ans s prparme kah ana e prapme, si dhe syrin e tij prej ans s prparme kah ana e prapme. Ather ai kthehej n ann tjetr t fytyrs s njeriut dhe bnte mu ashtu si kishte br me ann e par. Sapo q e mbaronte kt pjes, pjesa e par kthehej n pozitn e mparme. Pastaj ai kthehej asaj q ta prsris at q e kishte br mpar. Un u thash dy bashkudhtarve: Subhanall-llah! Kush jan kta dy persona? Ata than: Vazhdo! Dhe ashtu ne vazhduam derisa erdhm prball nj tannuri (lloj i nj furre pr pjekje, i ngjan birs t prpunuar nga glina pr pjekjen e buks). Mendoj se i Drguari a. s. tha: Brenda asaj furre kishte shum zhurm dhe zre. I Drguari a. s. shtoi: Ne vzhguam brenda saj dhe pam burra dhe gra t zhveshura, dhe shih, nj flak zjarri u afrohej prej prfundi, dhe kur I arrinte, ata rnkonin me z (t lart). Un i pyeta: Kush jan kta? Ata m than: Vazhdo! Kshtu ne vazhduam dhe erdhm prball nj lumi. Mendoj se tha: i kuq si gjaku. I Drguari a. s. shtoi: Dhe shih, n lumin kishte nj njeri q notonte, ndrsa n breg (t lumit) ishte nj njeri q kishte mbledhur shum gur. Shih, derisa njeriu tjetr notonte, ai shkoi pran tij. I pari e eli gojn dhe ai tjetri (n breg) i hodhi nj gur n goj, e ky vazhdoi t notoj prsri. Ather prsri ai (i pari) u kthye te ky , dhe do her q kthehej, e ilte gojn dhe tjetri i hidhte nj gur n goj, dhe kshtu prsritej e njjta gj. Un i pyeta dy bashkudhtart: Kush jan kta dy persona? Ata mu prgjigjn: Vazhdo! Vazhdo! Dhe vazhduam derisa erdhm te nj njeri me pamje t shmtuar, pamjen m t shmtuar q ndonjher e ke par njeriun duke e patur! Pran tij ishte nj zjarr, t cilin ai e ndizte dhe vraponte prreth. Un i pyeta bashkudhtart e mi: Kush sht ky njeri? Ata m than: Vazhdo! Vazhdo! Ashtu ne vazhduam derisa mbrrim n nj kopsht me vegjetacion q kishte ngjyr t gjelbr t errt, i cili i kishte t gjitha llojet e ngjyrave pranverore. N mes t kopshtit ishte nj njeri shum i gjat, dhe un memzi ia shihja kokn pr shkak t gjatsis s madhe, ndrsa rreth tij kishte fmij n numr aq t madh sa asnjher nuk kam par. Un u thash bashkudhtarve t mi: Kush sth ky? Ata u prgjigjn: Vazhdo! Vazhdo! Ashtu n vazhduam derisa erdhm te nj kopsht madhshtor, m t madh dhe m t mir q ndonjher kam par! Dy bashkudhtart e mi m than: Hyp lart! Dhe un hypa lart. I Drguari a. s. shtoi: Ashtu ne hypm derisa mbrrim n nj qytet t ndrtuar nga tullat prej ari dhe argjendi, dhe shkuam te porta e tij dhe e pyetm (rojtarin e ports) q ta el portn, dhe qe e hapur e ne hyrm n qytet dhe n t gjetm njerz q kishin njrn an t trupit t bukur si personi m i bukur q e ke par ndonjher, ndrsa ann tjetr e kishin t shmtuar si personi m i shmtuar q e ke par

282. O besimtar, kur merrni hua prej njri-tjetrit pr nj afat t caktuar, shkruajeni at. Dhe nga gjiu juaj le t shkruaj nj shkrues i drejt dhe t mos ngurroj nga t shkruarit ashtu si e ka msuar All-llahu. Le t shkruaj, ndrsa atij le ti diktoj ai q pranon borxhin, le ti friksohet All-llahut, Zotit t tij e t mos lr mangt asnj send nga ai. E n qoft se ai q ngarkohet me borxh sht i paaft mentalisht, sht i mitur ose nuk sht n gjendje t diktoj, ather le t diktoj drejt kujdestari i tij. Krkoni t dshmojn dy dshmitar burra nga mesi juaj, e n qoft se nuk jan dy burra, ather nj burr e dy gra, nga dshmitart q i plqeni. (Dy gra n vend t nj burri) Pr at se nse
ndonjher. Dy bashkudhtart e mi u urdhruan atyre njerzve q t hidhn n lum. Shih, aty kishte nj lum q rridhte prball (qytetit) ndrsa ujin e kishte si qumsht i bardh. Kta njerz shkuan dhe u hodhn n t dhe na u kthyen pasi q e shmtuara (n trupin e tyre) ishte zhdukur, dhe ata u shndrruan n formn m t bukur. I Drguari i All-llahut a.s. m tutje shtoi: Dy bashkudhtart e mi (melekt) m than: Ky vend sht xhenneti Adn, dhe ky sth vendi yt. Un e ngrita shiqimin, dhe shih, aty ishte nj pallat si nj re e bardh! Dy bashkudhtart e mi m than: Ajo pallat sht vendi yt. Un thash: Ju bekoft All-llahu t dyve! M leni q t hy n t! Ata mu prgjigjn: Sa pr tash, ti nuk do t hysh n t, por do t hysh (nj dit). Un thash: Kam par shum udira sonte, far kuptimi kan t gjitha kto q i kam par? Ata mu prgjigjn: Do t tregojm: Sa i takon njeriut t par te i cili arrite, koka e t cilit drmohej me gur t madh prej lart, ai sht shembulli i atij q studjon Kuranin, e pastaj as nuk e prcjell, e as nuk vepron sipas urdhrave t tij, dhe flen duke i ln pas dore namazet e urdhruara. Sa i takon njeriut pran t cilit mbrrive, t cilit ia shkyenin skajet e gojs, hunds dhe syve prej pjess s prparme kah pjesa e prapme, ai sht shembulli i njeriut q del nga shtpia n mngjes dhe tregon rrena t cilat shprndahen npr tr botn. Ato burra dhe gra t cilt i pe n ndrtesn q i ngjante furrs, jan lavirt dhe laviret, njeriun q e pe duke notuar n lum, t cilit i jepej gur pr t ngrn sht ngrnsi i riba-s (kamats), njeriu me pamje t shmtuar t cilin e pe pran zjarrit duke e ndezur at dhe duk u rrotulluar rreth tij sht Maliku, rojtari i ports s Xhehennemit, dhe njeriu i lart t cilin e pe n kopsht sht Ibrahimi, ndrsa fmijt rreth tij jan ata q vdesin n fitre (n fen Islame t monoteizmit). Transmetuesi shtoi: Disa musliman e pyetn t Drguarin e All-llahut a.s.: O i Drguar i All-llahut, edhe fmijt e mushrikve*? I Drguari i All-llahut a.s. u prgjigj: Edhe fmijt e idhujtarve. I Drguari i All-llahut a.s. shtoi: Dy bashkudhtart e mi (melekt) than: Njerzit q i pe gjysm t bukur e gjysm t shmtuar ishin ata person q e kan przier nj vepr t mir me nj t keqe, por All-llahu ua ka falur. (Sahihul-Buhari, vll. 9, had. 171). *Mushrik: idhujtar, politeist, adhurues t tjetrkujt pos Allllahut. 93 Transmetoi Ebu Hurejre r.a.: I Drguari i All-llahut tha: Nj njeri u jipte hua njerzve, dhe shrbetorit t tij i thoshte: Nse ai q m ka hua sht i varfr, ather falja (huan), q t na fal Allllahu neve. Dhe ashtu kur e takoi All-llahun (pas vdekjes), Allllahu ia fali. (Sahihul-Buhari, vll. 4, had. 687).

njra prej tyre gabon, tia prkujtoj tjetra. Dshmitart t mos refuzojn kur t thirren. Dhe mos prtoni pr ta shkruar at dhe afatin e tij, i vogl qoft ose i madh, sepse kjo sht m e drejt te All-llahu, m e fort pr dshmi dhe m afr mosdyshimit. Vetm nse sht tregti e menjhershme (doradoras) q e praktikoni mes jush, ather nuk sht ndonj mkat t mos e shnoni. Por, kur bni shitblerje, dshmojeni. E ai (pronari i pasuris) nuk dmton as shkruesit as dshmitart, e nse bni (dmtimin), ai sht mosrespekt i juaj (ndaj dispozitave t All-llahut). Keni frik All-llahun se All-llahu ju dhuron dituri (t jashtzakonshme), Allllahu sht i Gjithdijshm pr do send. 283. E n qoft se gjendeni n udhtim dhe nuk gjeni shkrues, ather merrni peng (paradhnie ose kapar)94. E nse i besoni njri-tjetrit, atij q i sht besuar le ta zbatoj at (amanetin) q i sht besuar, dhe le t ket frik All-llahun, Zotin e tij. Mos e fshehni dshmin, sepse ai q e fsheh at sht mkatar me zemrn e vet, All-llahu di at q veproni. 284. T All-llahut jan ka n qiell dhe ka n tok, e pr at q e keni n veten tuaj, e shfaqt haptazi ose e mbajtt fsheht, All-llahu do tju marr n llogari, e Ai ia fal atij q do dhe dnon at q do. Allllahu ka mundsi pr do send. 285. I drguari i besoi asaj q iu shpall prej Zotit t Tij, si dhe besimtart. Secili i besoi All-llahut dhe melekve t Tij dhe t drguarve t Tij. Ne nuk bjm dallim n asnjrin nga t drguarit e Tij, dhe than: Dgjuam dhe respektuam. Krkojm faljen tnde o Zoti yn, te Ti sht ardhmria (jon). 286. All-llahu nuk ngarkon ask prtej mundsive t veta, atij (njeriut) i takon ajo q e fitoi dhe atij i bie ajo (e keqe) q e meritoi. Zoti yn, mos na dno nse harrojm ose gabojm! Zoti yn, mos na ngarko neve barr t rnd si i ngarkove ata para nesh! Dhe Zoti yn, mos na ngarko me at pr t ciln nuk kemi fuqi! Dhe na i mbulo t kqiat, na fal dhe na mshiro. Ti je Mbrojtsi yn, pra na ndihmo kundr popullit pabesimtar!95 3. Ali Imran Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit!
94

Transmetoi Aisha r.a.: I Drguari i All-llahut a.s. bleu ca ushqim me hua, dhe si kapar la armt e tij. (Sahihul-Buhari, vll. 3, had. 686). 95 Transmetoi Ebu Mesud El-Bedri r.a.: I Drguari i All-llahut a.s. tha: Atij q i lexon dy ajetet e fundit t sures Bekare, i mjaftojn. (Sahihul-Buhari, vll. 5, had. 345).

1. Elif, Lam, Mim. 2. All-llahu sht Nj, e nuk ka t adhuruar (Zot) pos tij, sht i prjetshm mbikqyrs. 3. Ai ta zbret ty (Muhammed) librin me argument q t sht vrtetues i librave t mparshme. Ai e zbriti m par Tevratin dhe Inxhilin. 4. Udhrrfim pr njerz, e zbriti edhe Furkanin (dalluesin e s vertets nga gnjeshtra). S`ka dyshim pr se ata q mohojn argumentet e All-llahut i pret ndshkimi i rrept. All-llahu sht ngadhnjyes, shpagimtar. 5. S`ka dyshim se All-llahu nuk mund t`i fshihet asgj n tok e as n qiell. 6. Ai sht q ju krijon (formon) juve n mitra ashtu si t doj. S`ka Zot pos Tij, e q sht fuqiplot i urti. 7. Ai sht q ta zbriti ty e q n t ka ajete t qarta dhe ato jan baz e librit, e ka t tjer q nuk jan krejtsisht t qarta (muteshabih). E ata, q n zemrat etyre kan anim kah e shtrembta, ata gjurmojn at q nuk sht krejt qart pr t shkaktuar huti, e kinse krkojn komentin e tyre. Po, pos All-llahut askush nuk e di domethnien e tyre t sakt. Dijetart e pajisur me dituri thon: Ne u kemi besuar atij (atyre q jan t paqarta), t gjitha jan nga Zoti yn! Por kt e kuptojn vetm ata q jan t zott e mendjes. 8. Zoti yn, mos na i lako zemrat tona pasi na i drejtove, na dhuro mshirn Tnde, pse vetm Ti je dhuruesi i madh. 9. Zoti yn Ti je ai q n nj dit do t`i tubosh njerzit, dit q prt cilin nuk ka dyshim. All-llahu nuk shkel premtimin e vet. 10. sht e vertet se atyre q nuk besuan nuk do t`u vlej asgj para All-llahut, as pasuria e as fmijt e tyre. Ata vet jan lnd e zjarrit. 11. Si gjendja e pasardhsve t faraonit dhe e atyre q ishin para tyre, q prgnjeshtruan argumentet tona, e All-llahu i shkatrroi me fajet e tyre, All-llahu ndshkon shum ashpr. 12. Thaju atyre q nuk besuan: Do t jeni t mposhtur (ne kt jet) dhe do t hidheni n Xhennenem. Sa i shmtuar sht ai djep (shtrat). 13. Ju (jehudi) patt nj prvoj t madhe n ato dy grupet q u konfrontuat ndrmjet vete, njri grup luftonte n rrugn e All-llahut e tjetri ishte pabesimtar, dhe me shikimin e syve t tyre i shihnin se ishin dy her m shum se besimtart. Po, All-llahu me ndihmn e vet prforcon at q do. Vrtet, n kt sht nj prvoj e madhe pr ata q kan mendje t kthjellt. 14. U sht zbukuruar njerzve dashuria ndaj t kndjeve prej grave, djemve, pasuris s grumbulluar

nga ari e argjendi, ndaj kuajve t stolisur, bagtis e bujqsis. Kto jan knaqsi t ksaj bote, po te Allllahu sht e ardhmja m e mir. 15. Thuaj: A tju lajmroj pr di shum m t mir se ato? Pr ata q friksohen96, ata kan te Zoti i tyre Xhennete npr t cilat rrjedhin lumenj dhe aty do t jen prgjithmon, kan bashkshorte t pastra97, dhe knaqsi nga All-llahu. All-llahu sht Basir (Ai q sheh dogj) pr robrit. 16. T cilt thon: Zoti yn, ne vrtet besuam, na i fal mkatet tona dhe na ruaj prej ndshkimit t zjarrit! 17. Durimtart, t drejtit, t devotshmit, dordhnit, faljekrkuesit n ashar98 (syfyr). 18. All-llahu vrtetoi se nuk ka zot tjetr prve Tij, e dhe engjjt e ata q kan dijeni, se Ai sht Zbatues i drejtsis. Nuk ka zot prve Tij, Fuqiplotit, t Urtit. 19. Pa dyshim feja te All-llahu sht Islami. U kundrshtuan ata q u sht dhn libri, pasi q u erdhi e vrteta, nga zilia mes vete. E kush mohon argumentet e All-llahut, (le ta dij se) All-llahu (ia) llogarit shpejt. 20. E, nse t polemizojn, thuaj: Ia kam nnshtruar fytyrn (qenien) All-llahut, e edhe ithtart e mij! E thuaju edhe atyre q u sht dhn libri dhe analfabetve: A u nnshtruat? Nse jan nnshtruar, ather jan prudhur e nse refuzojn, vrtet ti ke (pr obligim vetm) kumunikimin; All-llahu sht Basir (Ai q sheh) pr robrit.99 21. Ata q mohojn argumentet e All-llahut, mbysin pejgambert pa far t drejte, mbysin njerz q kshillujn pr t drejtn, ti ata lajmroi pr nj ndshkim t dhembshm e pikllues. 22. Ata veprat e tyre i asgjsuan n kt bot dhe n botn tjetr, ata nuk kan ndonj mbrojts. 23. A nuk i sheh ti ata, t cilve u sht dhn mjaft nga libri, kur t thirrn q ndrmjet tyre t gjykoj libri i All-llahut, se si nj grup prej tyre prapsohej. Ata jan refuzues. 24. E at (e bnin) ngase ata thonin: Neve nuk do t na djeg zjarri vetm pr pak dit t numruara, e ajo q shpifn pr fen e tyre, i mashtroi keq. 25. E, si do t jet gjendja e tyre kur Ne do ti tubojm ata nj dit, pr t ciln nuk ka dyshim dhe do njeriu
96 97

El-Muttekin: shih fusnotn pr ajetin (2:2). Bashkshorte t pastra (Ezwaxhun mutahherat): shih Tefsirin e Ibn Kethirit vll. 1, faqe 63, si dhe fusnot pr ajetin (29:64). 98 Ashar (suhur) sht e treta e fundit e nats q zgjat deri n agim, te ne koh e njohur me emrin syfyr. 99 Shih fusnotn pr ajetin (3:85).

do ti ofrohet ajo q e ka e fituar, duke mos iu br atyre kurrnj e padrejt. 26. Thuaj: O All-llah, Sundues i do sendi, Ti ia jep pushtetin atij q do, Ti ia heq prej dore pushtetin atij q do dhe e prul at q do, e lartson at q do. do e mir sht n dorn Tnde100, vrtet, Ti ke mundsi pr do gj! 27. Ti e fute natn n dit dhe Ti e fute ditn n nat, Ti nxjerr nga i vdekuri t gjallin dhe nga i gjalli t vdekurin dhe Ti e begaton pa mas at q do! 28. Besimtart t mos i misojn mosbesimtart, e ti ln manash besimtart. E kush bn at, ai nga feja e All-llahut nuk ka asgj, prveq pr qllim ruajtja prej t keqs s tyre. All-llahu ju trheq vrejtjen prej (dnimit t) Tij101 pse vetm te All-llahu sht e ardhmja. 29. Thuaj: Edhe nse e fshefin at q keni n zemrat tuaja ose, e publikoni, All-llahu e di gjithka ka n qiej e ka n tok; All-llahu sht i plotfuqishm pr do send. 30. Ditn kur do njeri e gjen pran vete at q veproi mir ose keq, e pr at t keqe q bri, do t dshiroj q n mes tij dhe n mes asaj t jet nj distanc shum m e madhe (e mos ta shoh). All-llahu u jep t friksohen prej dnimit Tij, megjithq All-llahu sht i mshirshm ndaj robve. 31. Thuaj: Nse e doni All-llahun, ather ejani pas meje q All-llahu t ju doj, tju fal mkatet tuaja, se All-llahu sht q fal shum, mshiron shum. 32. Thuaj: Binduni All-llahut dhe t drguarit, e ata refuzojn, ather All-llahu nuk i do pabesimtart!102 33. All-llahu e zgjodhi (pejgamber) Ademin, Nuhun, familjen Ibrahimit, familjen e Imranit mbi popujt tjer (t asaj kohe). 34. Q jan pasardhs njri prej tjetrit. All-llahu dgjon gjithka dhe i di t gjitha. 35. (Prkujtohu) Kur gruaja e Imranit pat thn: Zoti im, Un kt q sht n barkun tim, vendosa ta kushtoj thjesht vetm pr shrbimin Tnd, pra pranoje kt prej meje, vertet Ti je Ai q dgjon e di!
100 101

Shih fusnotn pr ajetin (3:73). Rreth thnies s All-llahut a.xh. All-llahu ju trheq vrejtjen prej (dnimit t) Tij: Transmetoi Abdull-llahu r.a.: I Drguari i All-llahut a.s. tha: Nuk ka dikush xhelozi (gira*) m t madhe se All-llahu, dhe pr kt shkak Ai e ka ndaluar mkatin (fewahish), dhe nuk ka dikush q dshiron t madhrohet m tepr se do All-llahu. (Sahihul-Buhari, vll. 9, had. 500). *Gira: Ndjenj e zemrimit e dikujt kur ia provokon nderin ose prestigjin. 102 Shih fusnotn pr ajetin (3:85).

36. E kur ajo e lindi tha: Zoti im, un e linda femr! Po All-llahu e di m s miri at q ajo e lindi. E mashkulli nuk si femra. Dhe un e emrtova at Merjeme103, e at dhe pasardhsit e saj po ti l Ty n mbrojtje prej djallit t mallkuar. 37. Zoti i saj e pranoi premtimin e saj si sht m mir, e rriti me nj edukat t mir e t plot dhe e vuri nn kujdesin e Zekirjas. Sa her q hynte Zekirjaja n mihrabin104 e saj gjente te ajo ushqimin e thonte: Ai sht nga All-llahu, se All-llahu at q do pa mas e furnizon! 38. Aty n at moment Zekirjaja e lut Zotin e tij e thot: Zoti im, falma edhe mua nga ana juaj nj ppasardhs (fmij) t mir,vrtet, Ti je dgjues i lutjes! 39. E duke u falulr ai n faltore engjjt e thrrasin: All-llahu t prgzon ty me Jahjan, q do t vrtetoj fjaln (Isain) e ardhur nga All-llahu, e q do t jet prijs i matur dhe pejgamber nga t dalluarit! 40. Ai (Zekirjaja) tha: Zoti im,si mund t kem un djal kur mua m ka arritu pleqria dhe shoqja ime beronj (sterile)? Tha (All-llahu): Kshtu,Allllahu punon ka t doj! 41. Ai (Zekirjaja) tha: Zoti im m jep mua nj shenj! Shenja e jote - tha Ai - sht q tri dit nuk do t mund tu flassh njerzve, pos me gjeste (mimik),e ti prmende shum Zotin tnd dhe madhroje mbrmje e mngjes!105 42. Prkujto kur engjujt i than:Oj Mejreme, Allllahu t dalloi ty (me besim e karakter), dhe t lartsoi mbi grat e bots. 43. Oj Mejreme, vazhdoje adhurimin ndaj Zotit tnd, bn sexhde dhe falu pr Zotin bashk me ata q falen! 44. Kto jan nga lajmet e fshehta (t hershme) q po ti shpallim ty. Ti nuk ishe ndr ta kur i hidhnin shortet se kush prej tyre do t bhej kujdestar i Mejremes, nuk ishe pran tyre as kur ata ziheshin mes vete. 45. Prkujto kur engjujt i than: Oj Mejreme, Allllahu t prgzon me fjaln e vet (me lindjen e nj fmije si rezultat i fjals s Zotit). 46. E q duke qen n djep (foshnje) u flet njerzve,106 e edhe si i rritur e q sht nga t prsosurit.
103 104

Merjem letrarisht do t thot: shrbetore e All-llahut. Mihrab: vendfaljeje ose dhom private. 105 Shih Tefsirin e Kurtubiut vll.4, faqe 82. 106 Transmetoi Ebu Hurejre r.a.: I Drguari i All-llahut a.s. tha: "Askush nuk ka folur n djep pos tre (vetve): (1) -Isai,

47. Ajo tha: Zoti im, si mund t kem un djal e mua sm ka prekur njeriu (nuk jam e martuar)? Ai (All-llahu) tha: Ja, kshtu, All-llahu krijon ka t doj. Kur Ai vendos pr nj shte, vetm i thot: Bhu! Ajo menjher bhet. 48. Ai (All-llahu) ia mson atij librin (besimin), urtsin, Tevratin dhe Inxhilin. 49. Dhe, t drguar te bijt e Israilit: un kam ardhur nga Zoti juaj me argument, un nga balta ju bj di si shpendi, i fryej atij dhe ai me lejen e All-llahut bhet shpend, un i sheroj t verbrit, t smurit ne lkur, dhe un me lejen e All-llahut ngjalli t vdekurit: un ju tregoj pr at q e hani dhe pr at q e depononi n shtpiat tuaja. Vertet, kjo sht fakt pr ju nse jeni besimtar. 50. Dhe (kam ardhur) q tju vrtetoj Tevratin q e keni para duarsh, tju lejoj disa q u ishin ndaluar juve, kam ardhur me argument nga Zoti juaj, pra kinie frik All-llahun dhe m dgjoni mua. 51. All-llahu sht Zoti im dhe Zoti juaj. Adhuronie At; kjo sht m rrug e drejt! 52. E kur e kuptoi Isai vendosmrin e tyre n mosbesim (dhe qllmin q ta mbysin), tha: Kush jan ndihmtart e mij pr n rrug t All-llahut? Havarijunt than: Ne jemi ndihmtar t fes s Allllahut, nei besuam All-llahut, e ti dshmo pr ne se jemi musliman (t bindur, t dorzuar)!
(2) -ka qen nj njeri nga mesi i Israelitve t cilin e thirrnin Xhurejxh. Gjersa ai falej, i erdhi e ama dhe e thirri. Ai tha (n vehte): A ti prgjigjem, ose ta vazhdoj faljen? (Dhe vazhdoi faljen.) Nna e tij tha: O All-llah, mos e ler t vdes derisa t mos i shoh laviret n fytyr! Nj her, derisa ishte n tempull i vetmuar, i erdhi nj grua dhe u prpoq q ta shprkndej, por ai e refuzoi. Ather ajo shkoi te nj bari dhe iu prezentua atij q t oj marrdhnie seksuale me t. M von ajo lindi nj fmij, pr t cilin thoshte se i takon Xhurejxhit. Pr kt shkak, njerzit i erdhn, ia prishn tempullin dhe e przurn prej aty dhe e mallkuan. Xhurejxhi mori abdest dhe u fal, pastaj i erdhi fmiut dhe i tha: O fmij, kush sht babai yt? Fmija u prgjigj: Bariu. (Pasi q e dgjuan kt) Njerzit than: Ne do ta rindrtojm tempullin tnd nga ari. Por ai tha: Jo, prej asgj tjetr pos prej balte! (3) -Derisa nj grua israelite i jepte gji t birit, pran saj rastsisht kaloi nj kalors i bukur, e ajo tha: O All-llah, ma b fmin si ai! Djali e lshoi gjirin, dhe i kthyer kah kalorsi, tha: O All-llah, mos m b si ky!, pastaj prsri vazhdoi t thith gjirin. [Ebu Hurejre tha: Sikur jam duke e par Resulull-llahun a.s. duke e thithur gishtin e tij (n mnyr demonstruese).]. Pas nj kohe ata (disa njerz) kaluan pran me nj robresh, dhe ajo (e ma e fmis) tha: O All-llah, Mos e b fmin tim si kjo (robresh)! Djali e lshoi gjirin dhe tha O All-llah, m b si kjo!, kur ajo pyeti pse, fmiu u prgjigj: Kalorsi sht nj tiran, ndrsa kjo robresh sht e rrejshm e akuzuar pr vjedhje dhe amoralitet. (Sahihul-Buhari, vll. 4, had. 645).

53. Zoti yn, ne e besuam at q e zbrite (shpalljen), e pasuam t drguarin (Isain), pra shnona bashk me ata q dshmojn (besimin e drejt)! 54. E, ata (jehudi) i kurdisn nj dredhi (mbytjen e Isait), All-llahu iu kundvu dredhis s tyre, All-llahu sht asgjsuesi m i fuqishm kundr atyre q bjn dredhi. 55. (Prkujto, o i drguar) Kur All-llahu tha: O Isa, Un po t marr ty, po t ngris te Un, po t shptoj prej sherrit t atyre q nuk besuan. E ata q t besuan ty, do ti ngris lart mbi ata q nuk besuan deri n ditn e kijametit107, pastaj vetm te Un sht kthimi juaj, Un gjykuj mes jush pr atq kudshtoheshit. 56. Pr sa u prket atyre q nuk besuan, Un do ti ndshkoj me nj ndshkim t ashpr n kt bot dhe n botn tjetr,dhe ata nuk do t ken ndihmtar. 57. E pr sa u prket atyre q besuan dhe bn vepra t mira, atyre u jap shprblim t plot. All-llahu nuk i do t padrejtit. 58. Kto q po ti lexojm ty (o i drguar) jan nga ajetet, jan nga Kurani i pa t meta (i rrezistueshm). 59. Vrtet, qshtja e Isait (t lindur pa baba) te Allllahu sht sikurse qshtja e Ademit. At e krijoi Ai nga dheu, e pastaj atij i tha Bhu! ai u b. 60. E vrtetsht (kjo) nga Zoti yt, e ti kurrsesi mos u bn nga ata q dyshojn. 61. E kush t kundrshton ty n qshtjen e tij (Isait) pasi t sht br e ditur e vrteta, ti thuaj: Ejani i thrrasim bijt e tan dhe bijt tuaj, grat tona dhe grat tuaja, vet ne dhe vet ju, mandej sinqerisht t lutemi pr mallkim, dhe mallkimi nga ana e All-llahut ta hedhim kundr gnjeshtarve. 62. Ska dyshim, ky sht lajm i vrtet. Nuk ka asnj t adhuruar tjetr pos All-llahut. All-llahu sht Ai, i plotfuqishmi, i vetdijshmi. 63. E nse ata refuzojn (besimin e drejt), ata jan ngatrrestar, pr t cilt All-llahu e di shum mir. 64. Thuaju (o i drguar): O ithtar t librit (Tevrat e Inxhil), ejani (t bashkohemi) te nj fjal q sht e njejt (e drejt) mes nesh dhe mes jush: t mos adhurojm, pos All-llahut, t mos ia bjm Atij asnj send shok, t mos konsiderojm njri - tjetrin zotr pos All-llahut! E n qoft se ata refuzojn, ju thoni:
107

Ngritja (dhe ardhja) e Isait a.s.: a) Transmetoi Ebu Hurejre r.a.: I Drguari i All-llahut a.s. tha: Pasha at n Duart e t Cilit sht shpirti im, vrtet i biri i Merjemes a.s. (Isa) shpejt do t zbres n mesin e juaj, dhe do ta gjykoj njerzimin n mnyr t drejt sipas ligjit t Kuranit; ai do ta thej kryqin dhe do ti therr derrat, dhe nuk do t ket m xhizje*.

Dshmoni pra, se ne jemi musliman (besuam nj Zot)! 65. (madje thuaju): O ithtar t librit,pse po polemizoni me ne rreth Ibrahimit? E, nuk ja n shpallur as Tevrati as Inxhilli, vetm se pas tij?! A nuk e kuptoni (gnjeshtrn tuaj)? 66. Ja ju jeni ata q polemizuat edhe pr at q e dinit (pr Isain) e prse polemizoni pr at q skeni kurrfar dije (ppr Ibrahimin)? All-llahu e din t vrtetn e ju nuk e dini. 67. Ibrahimi nuk ka qen as jehudi as i krishter, por ai ishte larg besimeve t kota, ishte musliman dhe nuk ishte prej idhujtarve. 68. Njerzit m me merit pr tu thirrur n Ibrahimin, ishin ata q e ndoqn at (besimin e tij) dhe ky Pejgamber me ata q besuan (ymeti i ktij). All-llahu sht mbrojts i besimtarve. 69. Nj grup nga uthtart e librit kishin dshir tu shpiejnn rrug t gabuar por ata nuk mashtrojntjetrpos vetes s tyre, dhe nuk e vrejn. 70. O ithtar t librit, prse nuk i besoni ajetet (Kuranin) e All-llahut, e duke e ditur t vertetn? 71. O ithtart e librit, prse, duke qen se ju e dini t vertetne ngatrroni me gnjeshtn dhe fshihni realitetin? 72. Nj grup nga ithtart e librit than (t vetve): Besoni para dite n at q u sht shpallur atyre q besuan (muslimanve), e pasdite mos e besoni, e ndoshta edhe ata (muslimant), do t zbrapsen (nga besimi i tyre). 73. Dhe (u thonin):Mos i besoni askujt prve atij q shtn fen tuaj!Thuaj (o i drguar):I vetmi udhzim sht udhzimi nga All-llahu! (u thoni t vetve mos besoni nga droja) Se po i jepet ndokujt (pejgamberllku) sikurse u sht dhnjuve dhe (nga droja) se tju paraqesin fakte (muslimant) para Zotit tuaj (ditn e gjykimit). Thuaju: E tr e mira sht n duar t All-llahut,Ai ia jep at kujt t doj; All-llahu sht dhurues i gjr, i gjithdijshm 74. Ai veon me mshirn e vet (me pejgamerllk) k t doj. All-llahu sht Zot i mirsis s madhe. 75. Ndr ithtar t librit ka, q po ia besove nj sasi t madhe (ari), ai ta kthen ty at, por ka t atill q po ia besove nj dinar, ai nuk takthen ty at, prve nse gjithnj irri gati (ia krkon pajada). Kt (e bjn)pr arsye se ata thonin:Ne nuk kemi kurrfar prgjegjsie ndaj (pasuris q u marrim) t t paditurve (arabve analfabet). Pra duke e ditur t vertetn, ata bjn gnjeshtr ndaj All-llahut.

76. Jo,(nuk sht ashtu si thon ata)po kush e prmbush emanetin e vet (sht besnik) dhe ruhet nga mkatet, ska dyshim,All-llahu i do ata q ruhen. 77. Ata q pr nj vler t pakt e shesin besn e dhn All-llahut, ndryshojn edhe zotimet e tyrue, t tillt nuk kan pjes (mshir) n botn tjetr, dhe n ditn e kijametit All-llahu nuk u flet atyre,nuk i shikon ata dhe i pastron (prej barrs s gabimeve), ata kan nj dnim t dhembshm. 78. N t vertet, nj grup prej tyre jan ata q phtjellojn gjuht e tyre kur lexojn librin (pr t deformuar kuptimin) ashtuq ju t mendoni se ajo (shprehje) sht nga libri, po ajo nuk sht nga (i vertet), adje thon:Kjo sht nga All-llahu!Po ajo nuk sht nga All-llahu. Ata duke ditur thon gnjeshtra pr All-llahun. 79. Ssht e drejt as nuk i takoiasnj njeriu q ti ket dhn All-llahu librin, urtsin dhe pejgamberllkun,e pastaj ai tu thot njerzve:Bhuni rob t mij (adhuromni mua) e jo t All-llahut! por (ju thot):Bhumi dijetar t msimeve t Zotit, ngase e keni msuar njerzve livrin dhe e keni studiuar at. 80. Dhe as q ju urdhron ai (pejgamberi) q t adhuroni engjjt , as pejgambert pr zota. Vall, a ju urdhoi ai juve mosbesimin pasiq ju jeni musliman? 81. Prkujtoni (o ithtar t librit) kur All-llahu mori zotimin e pejgamberve: nga ajo se juve ju dhash libr e urtsi, e q verteton at q ju keni pran veti. Tha (All-llahu):A pranuat, a e mort sipr obligimin Tim? Ata than:Ne e pranuam!Tha (Allllahu):Dshmoni pra, edhe Un dshmoj bashk me ju! 82. E kush shkel kt (zotim) pas ksaj, ata jan jasht respektit ndaj All-llahut. 83. A mos krkojn ata (ithtart e librit) fe, pos fes s shpallur nga All-llahu? E Atij i sht dorzuar gjith ka n qiej e n tok, me dashje dhe te Ai kthehen. 84. Thuaj: Ne i kemi besuar All-llahut, edhe asaj q na zbrit neve, edhe asaj q i sht zbritur Ibrahimit, Ismailit, Is-hakut, Jakubit dhe pasardhsve. Edhe asaj q i sht dhn Musait dhe Isait,edhe asaj q i sht zbritur t gjith pejgamberve nga Zoti i tyre. Ne nuk bjm kurrfar dallimi n mes tyre dhe ne vetmAtij jemidorzuar. 85. E, kush krkon fe tjetr prve fes islame, atij kurrsesi nuk do ti pranohet dhe ai n botn tjetr sht nga t dshpruarit.

86. E,si ta udhzoj All-llahu nj popull q pas besimit t tyre u bn pabesimtar dhe pasi dshmoi se i drguari sht i vrtet, dhe pasi tju ken ardhur atyre argumente t qarta? Alllahu nuk i mundson udhzimin e Vet popullit zullumqar. 87. Ndshkimi i t tillve sht:mallkimi nga Allllahu, nga engjjt dhe nga gjith njerzimi tok. 88. Ata prgjithmon jan n te (n zjarr), atyre as nuk ju lehtsohet dnimi dhe as nuk u jepet afat. 89. Prveq atyre q pas asaj upendan dhe u prmirsuan. Vrtet , All-llahu fal shum dhe mshiron. 90. Ata, t cilt pas besimit t tyre u bn pabesimtar,e pastaj e shtuan mosbesimin, atyre kurrsesi nuk du pranohet pendimi. T tillt jan mu ata t humburit. 91. Ata q nuk besuan dhe vdiqn si mosbesimtar, anjrit prej tyre nuk do tu pranohet r konpensim, qoft edhe plot faqen e dheut ari. Ata i pret dnim dhmshm dhe pr ta nuk ka ndihmtar. 92. Kurr nuk do t arrini sinqeritetin e plot me besim (as knaqsin e lumtur n Xhennet) derisa t mos e jepnim t dhmbshmen (m t dashurn) e pasuris suaj. kado q jepni (pr Zotin), All-llahu at e di. 93. I tr ushqimi ishte i lejuar pr bijt e israilit, prve atij q Israili (Jakubi) para se t s briste Tevrati, ia ndaloi vetvets. Thuaju: Sillne pra nj Tevrat dhe lexoni at, nse jeni t vrtet (n ka thoni)? 94. Ai q edhe pas ksaj shpif gnjeshtra kundr Allllahut, ata vrtet jan mizor. 95. Thuaj: Alahu e tha t vrtetn, pra ndiqne fen e pastr t Ibrahimit, sepse ai nuk u ta konte idhujtarve. 96. Shtpia (xhamia) e par e ndrtuar pr njerz, sht ajo n Bek (Mek), e dobishme udhrrfyese pr mbar njerzimin. 97. Aty ka shenja t qarta: vendi iIbrahimit, dhe kush hyn n te, ai i sigurt, Pr hir t All-llahut, vizita eshtpis (Qabes) sht obligim pr at q ka mundsi udhtimi te ajo, e kush nuk e beson (ai nuk e viziton); All-llahu nuk sht i nevojshm pr (ibadetin q e bjn) njerzit. 98. Thuaj: O ithtar t librit, prse i mohoni ajetet (argumentet) e All-llahut? E All-llahu mbikqyr at q veproni. 99. Thuaj: O ithtar t librit, prse e pengoni at q besoni nga rruga e All-llahut , duke u angazhuar q ta paraqitni at t shtrembr, ndrsa vet ju, jeni

dshmues se sht e vrtet! Veprimi juaj nuk mund ti shmanget mbikqyrjes s All-llahut. 100. O ju q besuat, n qoft se ju i bindeni nj grupi t atyre q iu sht dhn libri, ata, do tju kthejn n mosbesimtar. 101. Si bn t mos besoni, kr juve jan duke iu lexuar (duke iu shpallur) ajetet e All-llahut dhe kur n mesin tuaj gjendet i derguari i Tij? E kush i prmbahet fes s All-llahut, ai padyshim sht i udhzuar n rrugn e drejt. 102. O ju q besuat, kinie frik All-llahun me sinqeritet t vrtet dhe mos vdisni, pos vetm duke qen musliman (besimtar)! 103. Dhe kapuni q t gjith ju pr litarin (fen dhe Kuranin) e All-llahut, e mos u prani!Prkujtomie nimetin e All-llahut ndaj jush, kr ju(para se ta pranonit fen islame) ishit t armiqsuar, e Ai bashkoi zemrat tuaja dhe ashtu me dhuntit e Tij aguat t jeni vllezr. Madje ishit n buz t gremins s Xhehennemit, e Ai ju shptoi prej tij. Po kshtu Allllahu ua shqaron juve argumentet e veta q ju t gjeni t vrtetn e lumtur. 104. Nga ju le t jet grup q thrret n at q sht e dobishme, urdhron pr pun t mbara dhe ndalon nga e keqja. T tillt jan ata t shptuarit. 105. E mos u bni si ata q u ndan dhe u pran pasi u patn zbritur argumentet. Ata do t psojn nj dnim t madh. 106. N ditn kur ka ftyra q zbardhen dhe ka fytyra q nxihen. E pr sa u prket atyre ftyrave q jan nxir u (thuhet): A edhe pasbesimit tuaj u bt pabesimtar? Vuanie pra, dnimin pr shkak se ishit q nuk besojshit! 107. Ndrsa atyre q u jan zbardhur, ata jan n mshirn (Xhennetin) e All-llahut dh aty jan prgjithmon. 108. Ja, kto q po ti lexojm ty jan argumentet e sakta t All-llahut. E All-llahu nuk sht ai q e do padrejtsin pr njerz. 109. T All-llahu ja ka n qiej dhe ka n tok dhe vetm te All-llahu kthehen shtjet. 110. Je jeni populli m i dobishm, i ardhur pr t mirn e njerzve, t urdhroni pr mir, t ndaloni nga veprat e kqia dhe t besoni n All-llahun. E sikur ithtart e librit t besonin drejt, do t ishte shum m e mir pr ta. Disa prej tyre jan besimtar, por shumica e tyre jan larg rrugs s Zotit. 111. Ata kurrsesi nuk mund tju sjellin ndonj dm jve, prve ndonj shqetsimi, po edhe n ju

luftofshin, ata do t zmbrapsen prej jush. Mandej ata nuk jan t ndihuar. 112. Atyre (jehudive) u sht vn njoll e nnmimit kudo q t gjenden, vetm nse kapen pr litarin (fen) e All-llahut dhe kthehen n besn e njerzve (t muslimanve), ata kan shkaktuar kundr vetes prbuzje nga All-llahu, andaj atyre u sht shtar shtypja e mjerimi. Kt pr shkak se ata i mohonin argumentet e All-llahut, i mbytnin mizorisht pejgambert dhe pr shkak se kundrshtonin (udhzimet e Zotit) dhe tejkalonin (do norm njerzore). 113. Ata (ithtart e librit) nuk jan t njejt. Nga ithtart e librit ka q jan n rrug t drejt, gjat nats lexojn ajetet e All-llahut duke u lutur. 114. I besojn All-llahut dhe s dits, kshllojn pr t mir dhe largojn nga t dobishme, edhe ata jan prej t mirve. 115. E fardo t mire q bjn, ajo nuk u mohohet. All-llahu i di shum mir t devotshmit. 116. Ska dyshim se atyre q nuk besuan, nuk do tu bjn dobi ndaj (dnimit t) All-llahut as pasuria e as fmijt e tyre. Ata jan banues t zjarrit dhe aty jan prgjithmon. 117. Shembulli i asaj q ata e japin n kt jet (pr tu lavdruar e pr e prmendur) sht si i nj er me breshr q godet dhe shkatrron t mbjellat e nj populli q e ka lshuar rrugn n dm t vetes. Allllahu nuk u bri zullum atyre, por ata ishin q i ben t padrejt vetes s vet. 118. O ju q besuat, mos i zini pr miq t ngusht t tjert jasht mesit tuaj, ata nuk pushojn s bepruari n dm tuajin, u dshirojn ka u mundon juve. Urrejta kundr jush duket nga gojt e tyre, por ajo q fshehin n tyre, sht edhe m e madhe. Ne pra, u kemi sqaruar faktet nse ju i kuptoni. 119. Ja, ju (musliman) jeni q i doni ata, e ata nuk u duanjuve. Madje ju i besoni librat n trsi (t gjitha shpalljet), e kur u takojn thon:Ne kemi besuar! e kur veohen,ata mllefi kundr grisin majet e gishtrinjve. Thuaju: Vdisni me at mllef tuajin! Allllahu i di shum mir se ka mbajn (t fshehtat) zemrat e tyre. 120. Nse ju prjetoni ndonj t mir, ata i dshpron ajo, e nse u godet ndonj e keqe, ata gzohen pr at. Po, n qoft se ju bhi t durueshm dhe ruheni (mkateve), dinakria e tyre nuk do t tu dmtoj aspak. sht e sigurt se All-llahu e ka n dor at q punojn ata.

121. Prkujto (O i drguar) kur dole nga familja jote q tua prcaktosh besimtarve vendet pr luft, e Allllahut sht q dgjon (fjalt) dhe q kupton (qllimet). 122. Kur dy grupe prej jush gati u treguan t dobta, po All-llahu ishte q u ndihmoi atyre (q t mos largoheshin), andaj besimtart le ti mbshteten vetm All-llahut. 123. All-llahu u ndihmoi juve n Bedr kur ju ishit pak n numr, e pr t qen mirnjohs, keni frik nga Zoti. 124. Kur ti u thoshe besimtarve: A nuk sht mjaft pr ju q Zoti juaj tju vazhdoj ndihmn me tre mij engjjt e zbritur? 125. Po, nse jeni t qndrushm e t matur, e ata (armiqt) tju vin tash n kt momoent, Zoti juaj ua vazhdon juve ndihmn me pes mij engjjve t ushtruar (pr luft) ose t shnuar. 126. E at(ndihm) All-llahu nuk e bripr tjetr por vetm pr tju gzuar dhe me t t qetsoj zemrat tuaja, prndrushe ndihma vjen vetm prej All-llahut, ngadhnjyesit, t urtit. 127. (u ndihmoi) Q ta kpus nj grup nga ata q nuk besuan (duke i mbytur a zn rovr), ose pr ti demoralizuar dhe ashtu t kthehen t dshpruar. 128. Ty nuk t takon asgj rreth shtjes se a do tu pranoj Ai pendimin apo do ti dnoj ata,n t vrtet ata jan zullumqar. 129. Vetm e All-llahut sht gjithka n qiej e n tok, Ai i fal atij q do dhe Ai dnon at q do. Allllahu sht mkatfals, mshirues. 130. O ju t clt besuat, mos e hani kamaatn q po e shum fishoni dhe kini frik (dnimin e) All-llahut ashtu q t gjeni shptim. 131. Dhe ruajuni zjarrit q sht prgaditur pr pabesimtart. 132. E bindjuni All-llahut dhe t drguarit, ashtu qt mshiroheni. 133. Dhe ngutuni (me pun q meritoni) n falje mkatesh nga Zoti juaj dhe pr n nj Xhennet, gjersia e t cilit sht si gjersia e qiejve dhe e toks, i prgatitur pr t devotshmit. 134. T cilt japin kur jan shlir edhe kur jan n vshtirsi dhe q e frenojn mllefin, q u falin (keqen) njerzve, e All-llahu i do bamirsit. 135. Edhe ata t clt kur bjn ndonj (mkat) t shmtuar ose i bjn zullum vets s tyre, e prmendin All-llahun dhe krkojn falje pr mkatet e tyre - e kushi i fal mkatet prve All-llahut? - dhe

q duke ditur, nuk vazhdojn n ata q kan punuar (n t keqen). 136. Shprblimii t tillve sht falja nga Zoti i tyre dhe Xhennetet npr t cilt rrjedhin lumenj e aty do rrijn prgjithmon. a i mir sht shprblimi i atyre q punojn. 137. Prpara jush kan kaluar ppopujt ndaj t cilve jan zbatuar ligjet, ndaj, udhtoni npr tok dhe shikoni si qe prfundimi i atyre q prgenjeshtruan. 138. Ky (Kurani) sht sqarim pr njerzit, sht dhzim dhe kshill pr t devotshmit. 139. E mos u dobsoni (fizikisht0 dhe mos u dshproni (shpirtrisht) derisa ju jeni m t lartit, po qe se jeni besimtar t sinqert. 140. N qoft se juve u preku ka u dhemb (n Uhud). edhe at popull (armikun) e pat prekur dhembje si kjo e juaja (n Bedr. Ne, kto dit i ndrrojm (u japim n prdorim) mes njerzve pr tu ditur te All-llahu ata q besuan dhe pr ti zgjedhur disa prej jush pr dshmor (ose dshmues). All-llahu nuk i do zullumqart. 141. Dhe q All-llahu ti pastroj besimtart, ndrsa gradualisht ti shkatrroj mosbesimtart. 142. A mos menduat ju se do t hyni n Xhennet e All-llahu pa i ditur (pa u vrtetua n praktikse prej jush kan luftuar, dhe pa u ditur cilt prej jush ishin t durueshm. 143. Ju ishit ata q dshironit vdekjen para se t ballafaqoheshit me te. Ja pra, at e pat dhe e shikuat me syt tuaj. 144. Muhammedi nuk sht tjetr vetm se i drguar. Edhe prpara tij pati t drguar (q vdiqn ose u vran). E nse ai vdes ose mbytet, a do t ktheheshit ju prapa (nga feja ose lufta)?E kushdo q kthehet prapa, ai nuk i bn dm All-llahut aspak, kurse Allllahu Ne do ti shprblej mirnjohsit. 145. Askuh nuk vdes pa vullnetin dhe lejen e Allllahut. Ai sht shnim i afatit t caktuar. E kush e dshiron shprblimin e ksaj bote, Ne atij ia japim, e kush e dshiron shprblimin e botes tjetr, edhe atij do tia japim at, kurse mirnjohsit Ne do ti shprblejm. 146. E sa pejgamber pati qs bashku me t luftuan turma t mdha besimtarsh dhe pr at q i goditi n rrugn e All-llahut, ata nuk u dobsuan dhe nuk u pruln. All-llahu i do durimtart. 147. Fjala e tyre nuk ishte jetr pos vetm: Zoti yn, na i fal mkatet tona dhe lshimet n punt tna dhe na forco n vendet tona (n luft), nduhmona kundr popullit jobesimtar!

148. Ndaj All-llahuua u dha atyre shprblimin e ksaj bote dhe shprbllimin m t mir t bots tjetr; Allllahu i do pun mirt. 149. O besimtar, nse u nnshtroheni jobesimtarve, ata ju kthejn prapa aty ku ishit (n kufr) dhe ather do t jeni t humbur. 150. Sepse vetm All-llahu sht ndihmtar i juaji dhe Ai sht m imiri ndihms. 151. Ne do t mbjellim frikn n zemrat e atyre q nuk besuan sepse ata All-llahut i trillojn e imveshin zota t tjer, duke mos pasur pr t kurrfar fakti, ndaj vendbanimi i tyre do t jet xhehnemi. Sa i shmtuar sht vendi i mizorve. 152. All-llahu prmbushi premtimin e vet ndaj jush, ngase me vullnetin e Tij i korrt ata (me shpata) deri kur u dobsuat dhe u prat ndrmjet vete, n shtjen e vendit (q u pat caktuar Pejgamberi) dhe pasi vrejtt at q e dshironit (pren e lufts ), e ather kundrshtuat (urdhrin e Pejgamberit). Pati prej jush q e deshn kt jet (ata q u ngutn pas pres) e pati prej jush q e deshtn botn tjetr. Pastaj, pr tju sprovur u zmbrapi juve nga ata. Po All-llahu u fali juve; All-llahu sht dhurues i madh ndaj besimtarve. 153. Dhe kur largoheshit e nuk prfillshit as njritjetrin, ndrsa i drguari ju thrriste mbrapa. Ather u goditi me dshprim pr dshprim (q i shkaktuat Pejgamberit), ashtu q mos piklloheni pr at q u shptoi (preja e lufts) e as pr at q u goditi. Allllahu sht i njohur hollsisht me at q veproni. 154. Mandej, pas asaj tronditjeje trnd, Ai u lshoi sa pr qetsim, nj kotje (gjumi t leht) q i kaploi nj grup prej jush, kurse nj grup i kishte preokupuar vetm shtja e vetvetes. Ata formuan bindje t padrejt ndaaaaj All-llahut, bindje injorante, e thonin: Ne nuk kemi n dor asgj nga kjo shtje! Thuaj: E tr shtja sht vetm n duar t All-llahut! Ata fshehin n vetvete at q uty nuk ta shprehin. Thonin : Sikur ne t kishim dika n dor n kt shtje, ne nuk do t mbyteshim ktu! Thuaj: Edhe sikur t ishit n shtpit tuaja, atyre q sht caktuar mbytja (vdekja), do t dilnin n vendin e flijimit t tyre! N mnyr q All-llahu t provoj at q sht n zemrat e tuaja (sinqeritetin, ose hipokrizin) dhe q t pastroj at q sht n zemrat tuaja. All-llahu i di shum mirt fshehtat n zemrat. 155. Vrtet, ata q u zbrapsn prej jush ditn e ndeshjes s dy grupeve (besimtar dhe idhujtar n Uhud), ata vet djalli i shtyri t rrshqasin me disa

pun t tyre q i bn, po All-llahu ua fali atyre gabimin; All-llahu sht mkatfals dhe i but. 156. O besimtar, mos u bni si ata q nuk besuan dhe, pr vllezrit e tyre q kishin dal n udhtim (tregtie e gjallrimi) ose q kishin shkuar n luft thonin: Sikur t kishin ndejtur pran nesh (e t mos dilnin), at (bindje), All-llahu ua bri nj dshprim n zemrat etyre. Pse All-llahu sht Ai q jep jet dhe jep vdekje dhe All-llahu sheh at q ju punoni. 157. E sikur t ishit mbytur n rrugn e All-llahut, ose tu kikshte zn vdekja, do t gzonit falje e mshir prej All-llahut q sht shum m e dobishme se ajo ka ata grumbullojn. 158. Ti ishe ibut ndaj atyre, ngase All-llahu t dhuroi mshir, e sikur t ishe i vrazhd e zemrfort, ata do shkaprderdheshin prej teje, andaj ti falju atyre dhe krko ndjes pr ta, e konsultohu me ta n t gjitha shtjet, e kur t vendossh, ather mbshtetu n Allhun, se All-llahu ido ata q mbshteten. 160. Nse All-llahu dshiron tju ndihmoj, ska kush q mund tju mposht, e nse Ai iu l pa ndihm, ather kush sht ai pas Tij, q dotjundihmoj? Pra vetm All-llahut le ti mbshteten besimtart. 161. Asnj pejgamberi nuk i takoi t bj hile dhe kush bn hile (n ndarjen e plaks s lufts), ai n ditn e kijametit vjen i ngarkuar me at q ka br, pastaj secilit njeri i jepet ajo q e ka fituar, duke mos iu br e padrejt. 162. A sht i njejt ai qiu bind All-llahut dhe krkoi knaqsin e Tij, si ai q trhoqi kundr vetes hidhrim t madh nga All-llahu dhe e ardhmja e tij sht Xhehennemi, q sht prfundim shum i keq? 163. Ata kan dallim te All-llahu, e All-llahu she shum mir ata q veprojn. 164. sht e vrtet se All-llahu u dha dhurata t madhe besimtarve, kur ndr ta nga mesi ityre drgoi t drguarq atyre tu lexoj shpalljen e Tij, ti pastroj ata, tua msoj Kuranin dhe sheriatin, edhepse, m par ata ishin krejtsisht t humbur. 165. E kur juve u goditi nj dshtim (n Uhud) e q ju ia patt dhnat dyfish (armikut n bedr), that: Prej nga kjo? thuaj: Ajo sht nga vet ju! Ska dyshim se All-llahu sht i plotfuqishm pr do send. 166. Ajo q ju goditi juve ditn eballafaqimit t dy grupeve (besimtar dhe idhujtar), ishte me lejen e All-llahut, pr tu dalluar besimtart e sinqert. 167. Dhe, pr tu ditur ata q ishin hipokrit. E atyre u sht thn: Ejani e luftoni n rrugn e All-llahut ose mbroni vetn! E ata than: Sikur t dinim se do t

luftohej, ne do t vinim pas jush! N at moment ata ishin m afr mosbesimit se besimit. Flisnin me gojt e tyre at q uk e kishin n zemrat e tyre, po All-llahu edi mir pr at q fshehin. 168. Dhe ata q nuk luftuan dhe atyre t vetve u than: Sikur t na dgjon neve (e t ktheheshin si u kthyem ne ), nuk do t mbyteshim! thuaju: Largoie pra vdekjen prej vetes suaj, nse jeni t sigurt ka thoni? 169. Kurrsesi t mos mendoni se jan t vdekur ata q ran dshmor n rrugn e All-llahut. P rkundrazi, ata jan t gjall duke u ushqyer te Zoti ityre. 170. Jan t gzuar me at q u dha All-llahu nga t mirat e Tij, dhe atyre q kan mbetur ende pa i bashkuar rradhve t tyre, u marrin myzhde se pr ta nuk ka as frik dhe as q kan pse t brengosen. 171. Ata jan t gzuar me begati e dhurata q ua dha All-llahu, e ska dyshim se All-llahu nuk ua humb shprblimin besimtrve. 172. T cilt edhe pasi i goditi plaga iu prgjegjn All-llahut dhe t drgurit. E pr ata prej tyre q bn, mir dhe u rujtn, sht nj shprblimi madh. 173. E atyre (shokve t pejgamberit) q dikush u tha : Populli (idhujtat( sht tubuar tju sulmoja, pra kini fri! Ajo, vetm u a shtoi edhe m shum besimin e than e than: Neve na mjafton q kemi All-llahu, Ai sht mbrojtsi m i mir!. 174. Dhe at pa i gjetur kurrfar e keqe fituan begati e mirsi t mdha nga Allhu dhe e arritn knaqsin e Tij All-llahu sht dhurues i madh. 175. P at (propagnd) e bri vetm shejtani q dshironte me miqt e vet (idhujtart), tju friksoj, poju mos u friksoni prej tyre, friksomnu Mua, nse jeni besimtar. 176. E ty t mos t brengosin ata q prpien pr mosbesim, ata kurrsesi nuk mund t dmtojn asgj All-llahun. All-llahu me urtsin e vet dshiron q atyre t mos u takoj kurrfar e mire n botn tjetr dhe ata kan nj dnim t madh. 177. Ata q n vend t besimit pranuan kufrin, nuk i bjn asgj dm All-llahut, ata ipret nj dnim i idht. 178. T mosmendojn ata q nuk besuan se afatin q u dham Ne atyre t jetojn, sht n dobi t tyre. Ne i lam t jetojn vetm q shtojn edhe m shum mkate, se ata ipret nj dnmim nnmues 179. All-llahu nuk ju zblon juve t fshehtat (e t dini se mbajn n zemrt e tyre). Por All-llahu sht Ai q nga t drguarit e vet zgjedh at q do (e i zbulon ndonj t fseht). Prandaj, bsoni All-llahut dhe t

drguarit t Tij, e n i besofshit dhe nse ruheni, ather ju keni nj shprblim t madh. 180. Ata, t cilt bjn koprrraci me at nga t mirat e veta u dha All-llahu, t mos mendojn kurrsesi se ajo sht n dobi t tyre. Jo, ajo sht n dm t tyre. Ajo e mir me ka bn koprraci, n ditn e kijametit do tu mbshtillet n qafn e tyre. All-llahut i mbesin trashgim qiejt dhe toka, All-llahu sht i njohur mir m at q veproni. 181. All-llahu ka dgjuar fjaln e tyre q than: Allllahu sht i varfr e ne jemi t pasur! Ne do t shnjojm at q than ata dhe q i mbytn pejgambert pa kurrfar faji, e do tju themi: Vuane mundimin e djegjies s zjarrit. 182. Kjo sht merit e duarve tuaja, se All-llahu nuk zullumqar ndaj robve. 183. Ata jan q than: All-llahu na ka porositur q t besojm asgj t drguar derisa ai t na sjell nj kurban q do ta ngrn zjarri. Thuaju: Para meje juve u erdhn t drguar me argumente dhe me at q e that, e prse i mbytet ata, nse thoni t vrtetn? 184. Po nse ata ty t prgnjeshtrojn, jan prgnjeshtruar edhe para teje t drguar q u erdhn me argumente t prera, me shkrime qiellore dhe me libr t nditshm. 185. Secili njeri do t shijoj vdekjen, e shprblimet tuaja u plotsohen diten e kijametit, e kush shmanget zjarrit e futet n Xhennet, ai ka arritur shptim, e jeta e ksaj bote nuk sht tjetr pos nj prjetim mashtrues. 186. Ju patjetr do t sprovoheni si n pasurin tuaj, si n vetn tuaj, madje do t dgjoni ofendime t shumta prej atyre q u sht libri para jush, e edhe prej idhujtarve, po n qoft se duroni dhe ruheni, ajo sht gjja m vendimtare. 187. Dhe kur All-llahu mori zotimin nga ata q i pat dhn libri: q githqysh tua publikoni at njerzve, e t mos e fshehni, por ata e lan pas dore at pr pak send t ksaj jete; pra, bn pun t keqe. 188. Mos mendo se jan t shptuar ata q gzohen pr at q bn (e fshehen shtjen tnde) dhe dshirojn t jen t lavdruar pr at q nuk e punuan mos llogarit shptimpr ta (nu e than t vrtetn), ata kan nj dnim t dhmbshm. 189. Vetm All-llahut i takon sundimi i qiejve e i toks dhe All-llahu sht i gjithfuqishm pr do send. 190. N krijimin e qiejve e t tokr, n ndyshimin e nats dhe t dits, ka argumente t qarta pr ata q kan arsye dhe intelekt.

191. Pr ata q All-llahun e prmendin me prkujtim kur jan n kmb, kur jan ulur, kur jan t shtrir dhe thellohen n mendimie rreth krijimit t qiejve e t toks (duke thn)::Zoti yn, kt nuk e krijove kot, i lartsuar qofsh, ruanaprej dnimit t zjarrit! 192. Zoti yn, at ti e fute n zjarr, at e ke poshtruar; or mizort nuk ka ndihtar! 193. Zoti yn, ne dgjuam nj thirrs q ftonte pr besim(e q thoshte):T besoni Zotin tuaj! E ne besuam! Zoti yn, na i fal mkatet tona, na i mbulo t metat dhe pas vdekjes na bashko me t mirt! 194. Zoti yn, jepna at q nprmjet t drgurve Tu, na e premtove dhe n ditn e kijametit mos na turpro; vrtet Ti je Ai q nuk e shkel premtimin! 195. Zoti i tyre iu prgjegj lutjes s tyre (e tha): Un nuk ia humb mundin asnjrit prej jush, mashkull qoft apo femr. Ju jeni njri nga tjetri por ata q u dbuan prej shtoive t tyre dhe emigruan, u munduan vetm pse ishin n rrrugn Time, lftuan dhe u vran, atyre patjetrdo t;ua shlyej mkatet e tyre dhe do ti veje n Xhennete n t cilt burojn lumenj. Ai sht shprblim nga ana e All-llahut, se m i miri i shprblimeve sht te All-llahu. 196. T mos mashtroj bredhja npr qytete e atyre q nuk besuan. 197. Ajo shtnj knaqsi e pakt, e pastaj vendi i tyre sht Xhehennemi q sht vend mjerimi. 198. Por ata q ia patn frikn Zotit t tyre, ata i kan Xhennetet npr t cilat rrjedhin lumenj dhe aty jan prgjithmon. Ajo sht pritje nga ana e All-llahut, e pr t mirt m e dobishmja sht ajo q sht te Allllahu. 199. Po edhe nga ithtart e librit ka q besojn Allllahun, e besojn at q u sht shpallur juve, e besojn at q sht shpallur atyre, jan t bindur ndaj All-llahut n shpallje nuk i shesin pr pak sendt ksaj jete. T tillt kan shprblimin e vet te Zoti i tyre, e All-llahu sht q llogarin e bn shpejt. 200. O ju besimtar, bni durim, bhuni t qndrueshm kundr armikut, rrini t prgaditur dhe, q t shptoni, ruajuni dnimit t All-llahut. 4. Nisa Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. O ju njerz! Kinie frik Zotin tuaj q ju ka krijuar prej nj veteje (njeriu) dhe nga ajo krijoi paln (shoqn) e saj, e prej atyre dyve u shtuan burrra shum e gra. Dhe kinie frik All-llahun q me emrin e

Tij prbetoheni, ruajeni farefisin (akraballkun), se All-llahu sht mbikqyrs mbi ju. 2. Bonjakve (jetimve) epnu kur t rriten) pasurin e tyre, dhe mos e ndrroni t pastrtin (mallin tuaj q e keni halall) me t ndytin (me haramin) edhe mos ehani pasurin e tyre (t przier) me asurin tuaj, pse ky sht mkat i madh. 3. N qoft se frikoheni se nuk do t jeni t drejt ndaj bonjakeve, ather martohuni me ato graq ju plqejn; me dy, me tri e me katra. E nse i frikoheni padrjtsus (ndaj tyre), ather vetm me nj, ose (martohuni) me ato q i keni nn pushtetin tuaj (robreshat). Ky (prkufizim) sht m afr q t mos gaboni. 4. Grave jepnu dhuratn e kurzimit s tyre (niqahin) m t mir, e n qoft se ato nga vullneti i vetju falin dika nga ajo, ather hane at hallall t mir. 5. Mendjelehtsve (t papjekurve) mos u jepni pasurin tuaj q All-llahu e bri pr ju mekamje, e ata ushqeni nga ajo, veshni dhe u thoni fjal t mira. 6. Provoni bonjakt derisa t bhen pr martes,e nse vreni te ta pjekuri, ather drzonju atyre pasurin e tyre. Mos e hani at duke shkaprderdhur dhe duke u ngutur para set rrite ata. Kush sht i pasur le t ruhet (shfytzimit t pasuris t jetimve), e kush sht ivarfr, le t haj me maturi. E kur tju dorzoni atyre pasurin e vet, dshmoni at (q ju dorzoni). Mjafton q All-llahu sht llogarits. 7. Meshkujve ju takon pjes nga pasuria q e ln prindrit e t afrmit (pas vdekjes), edhe femrave ju takon pjes nga ajo q ln prindrit e t afrmit, le t jet pak ose shum ajo q ln, ju takon pjes e coaktuar (nga Zoti). 8. Kur t prezentojn (n pjestimin e pasuris q ka ln i vdekuri) t afrm, bonjak dhe varfnjak (q nuk jan pjestar n trashigim), jepnu nga ajo (pasuri e ln) dhe atyre thuanu fjal t mira. 9. Le t friksohen ata (n prag t vdekjes) sikur t linin pas vete pasardhs t paaft pr t cilt kan dro (si do t jet gjendja e tyre) le ti ruhen allahut (dnimit t Tij) dhe le tju thon (jetimve) fjal prindore. 10. Ata q e han pa t drejt pasurin e jetimve, n t vrtet ata han at q mbush barkun e tyre zjarr dhe do t futen n zjarrin e Xhehennemit. 11. All-llahu ju urdhron pr (shten e trashigimit) fmijt tuaj:pr mashkullin hise sa pr dy femra; nse jan (trashgimtare) vetm femra, dy e m shum, atyre ju takojn dy t tretat e pasuris q trashgohet; nse sht nj femr, asaj i takon gjysma; pr

prindrit, pr seilinnga ata, lu takon e gjashta nga ajo q ka ln (i vdekuri) nse ka fmij; e noftse (i vdekuri) nuk ka fmij e at e trashgojn (vetm) prindrit, ather nns s tij i takon nj e treta; n qoft se ai (i vdekuri) ka vllezr, nns s tij itakon vetm nj e gjashta, (kjo e drejt n trashgim bhet) pasi t kryhet (vasijjeti) q ka ln dhe pasi t lahet borgji; ju nuk dini se kush sht m afr dobis suaj. (Ky prcaktim sht) Urdhr nga All-llahu. Vrtet All-llahu sht m i Dijshmi, m i Urti. 12. Juve ju takon gjysma e asaj (pasurie) q e ln grat e tuaja, nse ato nuk kan fmij, por nse ato kan fmij,juve ju takon nj e katrta nga ajo q ln ato, pasi t kryhet testamenti i tyre dhe pasi t lahet borgji. Atyre (grave) ju takon nj e katrta nga ajo q lini ju, nse nuk kini fmij, por nse keni fmij, atyre ju takon nj e teta nga ajo q leni pas kryrjes s testamentit qkeni prcaktuar ose borxhit. N qoft se (i vdekuri) sht mashkull ose femr, e trashgohet nga ndnj ilargt (pse ska as prindr as fmij) po ka hj vlla ose nj motr (nga nna), ather secilit prej tyre u takon nj e gjashta, e n qoftse sejan m shum (se nj vlla ose se nj motr) ata jan pjesmarrs t barabart n t tretn (e tr pasuris), pas testamentit t porositur ose borxhit, e duke mos dmtuar (trashguesit). Ky prcaktim sht porositur prej All-llahu. All-llahu sht i gjithdijshmi, jo ingutshm. 13. kto jan (dispozita) t caktuara prej All-llahut (urdhrave) dhe t drguarit t tij, at e drgon n Xhennete nn t cilin burojn lumenj. Aty do t jen prgjithmon. E ky sht shptim i madh. 14. Kush e kundrshton All-llahu dhe t drguarin e Tij, dhe i shkel dispozitat e Tij, at e shtie n zjarr t prjetshm. E pr t sht nj dnim i rnd. 15. Ato nga grat tuaja q bjn imoralitet (zina), krkoni q kundr tyre t dshmojn katr vet prej jush (burra); nse vrtetohet m dshmitar (imoraliteti), mbyllni ato n shtpia derisa ti marr vdekja ose derisa All-llahu t prcaktoj ndonj rrug pr to. 16. Ataa t dy prej jush q bjn at (imoralitet-zina), ndshkoni; e n qoft se ata pendohen dhe prmirsohen, ather hiqni dor prej tyre, pse Allllahu pranon fort pendimin dhe mshiron shum. 17. Pendim i pranueshm te All-llahu sht vetm ai i atyre q r bjn t keqen me mosdije shpejt pendohen; t tillve All-llahu ju pranon pendimin, se All-llahu sht m i dijshmi, m i urti.

18. Nuk sht pendim (i pranueshm) i atyre q vazhdimisht bjn pun t kqia dhe vetm ather kur ti vjen vdekja ndonjrit prej tyre, t thot: Un tash u pendova! e as i atyre q vdesin duke qen jobesimtar. Ndaj tyre kemi prnim t ashpr. 19. O ju q besuat, nuk sht lejuar pr ju t trashgoni grat (e t vdekurve) n mnyr t dhunshme, e as ti shtngoni pr tu marr dika nga ajo q ju keni dhn atyre, prve nse ato bjn ndonj imoralitet t hapur. oni jet t mir me to. Nse urreni ato, bni durim q All-llahu t jap shum t mira n nj send q ju e urreni. 20. N qoft se dshironi t ndrroni (ta merrni) nj grua n vend t nj gruaje (t lshuares) i keni pas dhn shum t madhe, mos merrni prej saj snj send. A do t merrni at pa t drejt e n mnyr mizore? 21. Dhe si mund t merrni at kur njri-tjetri iu keni bashkuar (n nj shtrat) dhe kur ato kan marr prej jush nj bes t fort? 22. Mos u martoni me ato gra me t cilat qen t martuar prindrit tuaj, me prjashtim t asaj q ka kaluar (para islamizmit) pse ajo ishte turpsi, prbuzje e tradit e shmtuar. 23. U jan ndaluar juve (t martoheni me): nnat tuaja, bijat tuaja, motrat tuaja, hallat tuaja, tezet tuaja, bijat tuaja, bijat e mots, nnat tuaja q ju kan dhn gji, motrat nga gjiri, nnat e grave tuaja (vjehrrat) dhe vajzat q jan nn kujdesin tuaj e t lindura (prej tjer babai) nga grat tuaja me t cilat patt kontakt, e nse nuk ken pasur kontakt me to (me grat), ather ska penges (t martoheni me ato vajza), dhe (jan t ndaluara) grat e bijve tuaj q jan t lindjes suaj (jo t bijve t afoptuar), dhe t bashkoni (prnjeher n nj niqah) dy motra, prpos asaj q ka kaluar. Vrtet, All-llahu fal shum, sht mshirues i madh. 24. (Nuk u lejohet t martoheni) Edhe me gra t martuara (q kan burrat e nuk jan t lshuara), prve atyre q i keni futur n pushtetin tuaj (robreshat e lufrts). (Ky sht) obligim mbi ju nga All-llahu. U jan lejuar, pos ktyre (q u prmendn), t tjerat q ti merrni me pasurin tuaj (me niqah) duke pasur pr qllim bashkshorsi e jo prostitucion (kurvni). Epr at q prjetuat ju nga ato (grat me t cilat patt kuror), jepnu shprblimin e tyre t caktuar se sht obligim. E nuk ka penges pr ju, pas prcaktimit (te niqahut), n at q ju plqeni mes vete. All-llahu sht i gjithdijshm, i urti. 25. Dhe kush nuk ka prej jush mundsi materiale q t martohet me femra t lira besimtare, le t martohet me ato besimtare tuaja q i keni nn pushtetin tuaj

(robreshat). All-llahu di m s miri pr besimin tuaj. Ju jeni nga njri- tjetri (t nj origjine0. Pra, martohuni me ato (robresha) r me lejen e t zotrve t tyre dhe jepnu kurorn n mnyr t drejt, (zgjidhni) t ndershme e jo prostitute t hapta e t fshehta. E kur t jen t martuara ato,nse bjn ndonj pun t turpshme, ndshkimi kundr tyre sht sa gjysma e atij t grave t lira (jo robresha). Kjo (martes me robresha) sht e lejuar pr ata q i friksohen imoralitetit, por t jeni t durueshm, sht m mir pr ju. All-llahu sht mirrdashs, mshirplot. 26. All-llahu dshiron tju sqaroj shtjet etju drejtoj n rrugn e atyre q ishin para jush (pejgambert) dhe tju pranoj pendimin. Alahu e di m s miri gjendjen e robrve dhe sht m i urti. 27. All-llahu dshiron tju pranoj pendimin, e ata q ndjekin dshirat e epsheve, dshirojn q ju t shmangenin trsi (nga rruga e drejt). 28. All-llahu dshiron tju lehtsoj (dispozitat), e megjithat njeriu sht i paaft (pr tju prballuar epsheve). 29. O ju q besuat, mos e hani mallin e njri-tjetrit n mnyr t palejuar, prpos tregtis n t ciln keni pajtueshmri mes vee, dhe mos mbytni veten tuaj (duke mbytur njri-tjetrin). Vrtet, All-llahu sht i mshirueshm pr ju. 30. Kush bn kt (q ndaloi Zoti) qllimisht dhe tejkalon kufijt, Ne do ta hudhim at n nj zjarr t fort. Dhe kjo sht leht pr All-llahun. 31. Nse lagoheni prej mkateve t mdha, t cilat u jan t ndalueshme, Ne ju shlyejm mkatet e vogla dhe ju fusim n nj vnd t ndershm. 32. Mos lakmoni n at, q All-llahu gradoi disa nga ju mbi disa t tjer. Burrave ju takon hise nga ajo q fituan ata dhe grve gjithashtu ju takon hise bga ajo q fituan ato. All-llahut krkoni nga t mirat e Tij. Allllahu sht i dijshm pr do send. 33. Ne u kemi caktuar pr secilin trashgimtar, pjesn e pasuris q e ln prindrit ose t afrmit. E atyre q ju keni premtuar, jepnu pjesn tyre. Allllahu sht dshmues mbi do send. 34. Burrat jan prgjegjs pr grat, ngase All-llahu ka graduar disa mbi disa t tjert dhe ngase ata kan shpenzuar nga pasuria e tyre. Prandaj, me at q Allllahu i bri t ruajtura, grat e mira jan respektuese, jan besnike ndaj t fshefts. E ato q keni dro kryelartsis s tyre, kshilloni, madje largohuni nga shtrati (e m n fund), edhe rrahni (laht, nse nuk ndikojn kshillat as largimi), e nse ju respektojn,

ather mos u sillni keq ndaj tyre. All-llahu sht m i larti, m i madhi. 35. Nse i friksohen prarjes mes tyre (burrit e gruas), drgoni nj pari t drejt nga familja e tij dhe nj pari t drejt ngafamilja e saj. Nse ata t dy (ndrmjetsuesit) kan pr qllim pajtimin, All-llahu ju mundson afrimin mes tyre (burrit e gruas). Allllahu sht i dijshm, sht njohs i mir. 36. Adhurone All-llahun e mos i shoqroni Atij asnj send, sillnu mir ndaj prindrve, ndaj t afrmve, ndaj jetimve, ndaj t varfrve, ndaj fqiut t afrt, ndaj fqiut t largt, ndaj shokut pran vetes, ndaj udhtarit t largt dhe ndaj robrve. All-llahu nuk e do at q sht kryelart dhe at q lavdrohet. 37. Ata q vet jan koprrac dhe urdhrojn njerzit pr koprraci, dhe e fshehin at q ju ka dhn Allllahu nga mirsit e veta. Ne kemi prgatitur dnim t turpshm pr jobesimtart; 38. Edhe ata q e japin pasurin e tyre pr sy e faqe t bots,e nuk e besojn All-llahun as ditn e mbram. E ai q e k shok djallin, ai pra sht shok i shmtuar. 39. Dhe ka do ti gjente ata, po ta besonin All-llahun, ditn e gjykimit dhe t jepnin nga ajo q i dhuroi Allllahu? Po All-llahu di m s miri pr ta. 40. Ska dyshim se All-llahu nuk bn pa drejt as sa grimca, e nse ajo vepr shte mir, Ai e shumfishon at dhe Vet Ai i jep shprblim t madh. 41. Dhe si do t jet gjendja e atyre (q nuk besuan), kur Ne do t sjelli dshmitar pr do popull, e ty do t sjellim dshmitar mbi ata (q nuk besuan)? 42. At dit ata q nuk besuan dhe kundrshtuan t drguarin, do t dshironin (t varroseshin) t rrafshohej mbi ta toka ngase nuk mund ti fshehin All-llahut asgj. 43. O ju q besuat, mos iu afroni namazit duke qen t dehur, derist dini se flitni, e as duke qen xhuhub (t papastr) derisaaa t laheni, prpos kur jeni udhtar. Nse jeni t smur, jeni n ndonj udhtim, ose ndonjeri prej jush vjen nga ultsira (nevojtorja), ose keni takuar grat, e nuk gjeni uj, ather msyne dheun dhe frkoni me duart (tejemmum). All-llahu shlyen e fal mkatet. 44. A nuk i vure re (Muhammed) ata q iu pate dhn pjes nga libri (paria fetare jehude) se si e vazhdojn rrugn e gabuar dhe dshirompjn q e edhe ju t humbni!? 45. All-llahu di ms miri pr armiqt tuaj. Mjafton q All-llahu sht prkrahs i juaj dhe mjafton q Allllahu sht ndihtarr i juaji.

46. Nj pal bga jehudite sht q ndryshojn fjalt (e Zotit) nga vendet e veta, e (kur i thrret ti) ata thon: Degjuam (fjaln tnde) fhe kundrshtuam (thirrjen tnde), dhe thon: dgjo mos dgjofsh! (dhe thon): Raina (kto i thon) duke prdredhur gjuht e tyre dhe duke atakuar fen. E sikur t thoshin ata: Dgjuam, respektuam, dgjo dhe vshtrona, do t ishte m e drejt, por pr shkak t refuzimit t tyre, All-llahu i mallkoi, prandaj besojn vetm pak (besim gjysmak). 47. O ju q u sht dhn libri, besone at q e zbritm (Kuranin) e q sht vrtetues i atij q e keni (Tevratit), para se t shlyjm fytyra (tua fshijm shqisat) dhe ti rrotullojm ose ti mallkojm ata si i mallkuam ata t s shtuns. Urdhri i All-llahut sht i kryer. 48. Ska dyshim se All-llahu nuk fal (mkatin) ti prshkruhet Atij shok (idhujtarin), e prpos ktij (mkati) i fal kujt t do. Kush prshkruan All-llahut shok, ai ka trilluar nj mkat t madh. 49. A nuk ke kuptuar pr ata q vlersojn vetveten? Jo, All-llahu vlerson at q do dhe nuk bn padrejt asnj fije. 50. Shiko se si shpifin kundr All-llahut! Mjafton kjo (shpifje) si mkat i hapt. 51. A nuk u vure re atyre q iy sht dhn pjes nga libri? Besojn idhuj e djallzi dhe pr ata q nuk besuan thon: Kta jan n rrug t drejt, se ata q besuan! 52. Ata jan q All-llahu i mallkoi, e at q e mallkon All-llahu, pr t nuk ka ndihmtar. 53. A mos kan ata ndonj pjes t pshtetit? Ata nuk do tu jepnin njerzve as sa grimca. 54. A u kan zili atyre njerzve pr at q All-llahu u fha nga mirsit e Tij? Ne u patm dhn pasardhsve t Ibrahimit librin e sheriatin dhe u patm dhn atyre pushtet t madh. 55. Po disa prej tyre i besuan atij (Muhammedit), e disa e refuzuan. Pr ta mjafton zjarri i Xhennemit. 56. sht e vrtet se ata q mohuan argumentet Tona, do ti hudim n zjarr. Sa her q u digjen lkurat e tyre, Ne ndrrojm lkura t tjera q t shijojn dnimin. All-llahu sht i plotfuqishm, i drejt. 57. ata q besuan dhe bn vepra t mira, Ne do ti fusim n Xhennet nn t cilin burojn lumenj, ku do te jen prgjithmon. Aty kan edhe bashkshorte t pastra e hije t mrekullueshme. 58. All-llahu ju urdhron q tu jepni amanetin t zotve t tyre dhe kur t gjykoni, ju urdhron t

gjykoni me t drejt mes njerzve. Sa e mir sht kjo q ju kshillon. All-llahu dgjon dhe sheh si veproni. 59. O ju q besuat, nnshtrojuni All-llahut, dhe nnshtrojuni t drguarit dhe prgjegjsve nga ju. Nse nuk pajtoheni pr ndonj shtje, drejtojuni Allllahut dhe t Drguarit po qe se i besoni All-llahut dhe dits s fundit. Kjo sht m e dobishmja dhe prfundimi m i mir. 60. A i vure re ata q mendojn se besuan at q t zbriti ty, dhe at q zbriti para teje, se si dshirojn mes tyre t gjykoj djalli, e duke qen se jan urdhruar q t mos e besojn at. E djalli dshiron ti humb n pafundsi. 61. Kur u thuhet atyre: Ejani (pr t gjykuar) te ajo q e zbriti All-llahu dhe te i drguari i sheh se si dyfytyrshit ta kthejn shpinn. 62. E qysh do t jet (gjendja e tyre) kur ti godas ata ndonj e keqe, e shkaktuar nga vet duart e tyre, e pastaj vin te ti (pr tu arsyetuar) dhe betohen n Allllahun: Ne nuk patm tjetr qllim, vetm afrim e pajtim (e jo refuzimin e gjykimit tnd). 63. Ata jan pr t cilt e di All-llahu ka mbajn n zemrat e tyre. Po ti hiqu tyre, trhiqu vrejtjen (pr hipokrizi) dhe thuaju fjal q ln prshtypje n veten e tyre. 64. Ne nuk drguam asnj t drguar vetm q me urdhrin e All-llahut ti bhet respekt (nga njerzit) atij. E sikur t vinin ata te ti, pasi q ta kendmtuar veten e tyre (nuk kan pranuar gjykimin tnd), e t krkonin ata vet ndjes te All-llahu, e edhe i drguari t krkoj ndjes pr ta, ata do t kuptonin se Allllahu pranon pendimin dhe sht mshirues. 65. Pr Zotin tnd jo, ata nuk jan besimtar (t asaj q t zbriti ty as t asaj para teje) derisa t mos zgjedhin ty pr t gjykuar n at konflikt mes tyre, e pastaj (pas gjykimit tnd) t mos ndiejn paknaqsi nga gjykimi yt dhe (derisa) t mos binden sinqerisht. 66. Sikur ti kishim obliguar ata: mbytni vetvetn tuaj,at (obligim) nuk do ta zbatonin, me prjashtim t nj pakice prej tyre. Po sikur t zbatonin at q kshilloheshin do t ishte m mir pr ta dhe do ti prforconte m shum. 67. Dhe atherr do tu jepnim atyre nga ana Jon shprblim t madh. 68. Dhe do ti udhzonim n rrug t drejt. 69. E kushdo q i bindet All-llahut dhe t drguarit, t tillt do t jen s bashku me ata q All-llahu i shprbleu: (me) pejgambert, besnikt e dalluar,dshmort dhe me t mirt. Sa shok t mir jan ata!

70. Ky shprblim i madh sht prej All-llahut. Mjafton q All-llahu di ms miri. 71. O ju q besuat, rrini t prgatitur (t armatosur) dhe dilni (pr n luft) grup pas grupi apo t gjith s bashku. 72. Ka disa prej jush q zvaritet (nuk del n luft). E nse ju godet juve ndonj e papritur thot: Zoti m favorizoi q nuk isha i pranishm bashk me ta (n luft). 73. Po nse ju takon juve ndonj e mir nga All-llahu, ai (munafiku) me siguri do t thoshte: si mos t kishte ekzistuar mesh jush dhe mes tij ndonj njoftssi, pr fat, t kisha qen s bashku me ta e t kisha arritur nj fitim t madh. 74. Le t luftojn n rrugn e Allaut, ata q e japin jetn e ksaj bote pr tjetrn. Kush lufton n rrugn e All-llahut e mbytet (bie dshmor) ose triumfon, Ne do ti japim atij shprblimt madh. 75. keni q nuk luftoni pr Zotin dhe pr (ti shptuar) t paaftit : nga burrat, nga grat e nga fmijt, t cilt luten: Zoti yn! nxirrna nga ky fshat (Meka), banort e t cilit jan mizor. Jepna nga ana Jote shptim e ndihm! 76. Ata q besuan luftojn n rrug t All-llahut, e ata q nuk besuan luftojn n rrug t djallzuar. Luftoni pra miqt e djallit, ska dyshim se intriga e sht e dobt. 77. A nuk i vure re ata t cilve iu pate thn: ndalni duart tuaja jepne zeqatin! E kur iu b atyre obligim lufta, q nj grup prej tyre u friksoheshin njerzvesi sht frika ndaj All-llahut, e edhe m fort. Thonin: Zoti yn, pse na e bre obligim luftn? Sikur t na e kishe shtyr deri nnj afat t afrt! Thuaju: Prjetimi iksaj bote sht pak, e pr at q sht i devotshm, bota tjetr sht shum m e dobishme. Nuk do tju bhet pa drejt as sa fija. 78. Kudo q t jeni vdekja do tju kap, po edhe n qoft se jeni n pallate t fortifikuara. E nse i qllon ata (munafikt) ndonj e mir, thon: Kjo sht nga All-llahu. E nse i qllon ata ndonj e keqe: Kjo sht nga ti (Muhammed). Thuaju: T gjitha jan nga All-llahu! sht me kt popull q nuk kupton gati asnj send? 79. fardo e mire q t vjen sht nga All-llahu, e ka t ndodh nga ndonj e keqe sht nga vet ti. Ne t drguam ty Pejgamber pr mbar botn. Mjafton q All-llahu sht dshmues pr kt. 80. Kush i bindet Pejgamberit, ai i sht bindur Allllahut, e kush e refuzon, Ne nuk t drguam roje kundr tyre .

81. Dhe thon: jemi T bindur. E kur largohen prej teje, nj grup prej tyre (natn) planifikon dika tjetr nga ajo q u thua ti. All-llahu shnon at q e ndryshojn. Mos u v veshin atyre e mbshtetu Allllahut. 82. A nuk e prfillin ata (me vmndje) Kuranin? Sikur t ishte prej dikut tjetr, prvr prej All-llahut, do t gjenin n te shum kundrthnie. 83. Madje kur u vjen atyre (munafikve) ndonj lajm qetsues (kur fitojn myslimant) ose shqetsues (kur dshtojn), ata e prhapin at, sikurtia linin at (prhapjen lajmit) Pejgamberit dhe prgjefgjsve t tyre, ata do dinin t nxjerrin prfundime (se si do t duhej shpallur). Por sikur t mos ishte dhuntia e Allllahut ndaj jush dhe mshira e Tij, u, pos nj pakice, do t ndiqnit rrugn e djallit. 84. Lufto n rrugn e All-llahut1 Nuk obligohet kush pos teje. Ngacmoi besimtart (pr luft), allahu do t zmbraps fuqin e t pabesve. All-llahu sht m fuqiforti, m ndshkuesi. 85. Kush ofrin ndihm t mir, do t ket pjes nga ajo,dhe kush ofron ndihm t keqe do t ngarkohet me t. All-llahu sht i plotfuqishm ndaj do sendi. 86. Kush prshndeteni me ndinj prshndetje, ju ktheni prshhdetje edhe m t mir, ose kthenie ashtu. All-llahu llogarit pr do send. 87. Pr All-llahun, q ska tjetr pos Tij, pa tjetr Ai do tju tuboj n ditn e gjykimit pr t ciln gj nuk ka dyshim. E mund t jet m i vrtet se All-llahu n thnie? 88. E ka sht me ju q n shtjen e munafikve jeni dy grupe; derisa pr at q bn, All-llahu i prmbysi ata? a mos doni ta vini n rrug t drejt at q All-llahu e ka humbur? Pr at q All-llahu e ka humbur, nuk do t gjeni rrug! 89. Ata dshirojn q edhe ju t mos besoni sikurse nuk besuan vet dhe bheni t njejt. MOs izininipr miq prej yre deisa ata t shpngulen (si ju) pr hir t All-llahut, ense refuzojn,ataher kudo q ti gjeni, kapni dhe mbytni dhe prej tyre mos zini as mik as ndihms. 90. Prpos atyre q srtehohen te nj popull, me t cilin keni marrveshje, e ju u vjen rnd t luftojn kundr jush ose kundr popullit t vet. Skur All-llahu t donte do tju jepte atyre fuqi e pushtet mbi ju dhe do tju luftonin. N qoftse ata trhqen prej jush, nuk ju luftojn dhe ju ofrojn paqe, athe All-llahu nuk ju lejon rrug (rrug) kundr tyre. 91. Ju do t hasni n t tjer, q duan t sigurohen te ju (duke u paraqitur si bsimtar) dhe t sigurohen te

populli i vet (si jobesimtar). E, saher q thirren, (kundr jush) i prgjigjen thirrjes. N qoft se nuk largohen prej jush, nuk ju ofrojn paqe dhe nuk heqin dor nga lufta kundr jush, ather kapeni dhe mbytni kudo q ti takoni. Kundr tyre u kemi dhn fakte t qarta. 92. Asnj besimtari nuk i sht i lejuar t mbys besmitarin tjetr, prpos gabimisht. E kush e mbyt gabimishht nj besimtar, ai sht i obliguar ta liroj nj rob besimtar dhe shpagimin (e gjakut). N se ia falin (familja gjakun). N qoft se ai (i mbyturi gabimisht) sht besimtar, por i takon popullit q sht armik ijuaji, ather sht obligil vetm lirimi inj robi besimtar. N qoftse se ai (i mbyturi) sht nga ai popull q keni marrveshjen me t, ather sht obligim shpagmi i (gjakut) q i dorzohet familjes s tij dhe lirimi inj robi besimtar. E kush nuk ka mundsi (t liroj nj rob), let agjroj dy muaj rresht, si pendim (i pranuar) ndaj All-llahut. All-llahu sht m idijshmi, ligjdhnsi m i drejt. 93. Kush e mbyt nj besimtar me qllim, dnimi itij sht Xhehnemi, n t cilin do t jet prgjithmon. All-llahu sht i hidhruar ndaj tij, e ka mallkuar dhe ika prgaditur dnim t madh. 94. O ju q besuat, kur marshoni n rrugn e Allllahut (pr n luft), t jeni t matur (t mos nguteni), e mos i thoni atij q ju shpreh selamin (besimin): Nuk je besimtar!, duke krkuar me t mjet (mall0 t ksaj bote, pse te All-llahu jan begatit e mdha. Ashtu (jo besimtar) ishit edhe ju m par, e All-llahu ju dhuroi (besimin), pra sqaroni mir! All-llahu e di n hollsi ka veproni. 95. Nuk jan t barabart prej besimtarve ata q ndejtn (nuk luftuan) dhe ata q me pasurn dhe me jetn e tyre luftuan n rrugn e All-llahut, me prjashtim t atyre q ishin t penguar pa vullnetin e vet. Ata q luftuan me pasurin dhe jetn e tyre,Allllahu igradoi n nj shkall m t lart mbi ata q ndejtn (me arsye). Por t gjithve All-llahu u premtoi shprblim, ndrsa ata q ndejtn (pa arsye) All-llahu gradoi lufttart me nj shprblim t madh. 96. Vende t larta me falje gabimesh e mshir nga Ai. All-llahu sht q fal shum dhe mshiron. 97. Engjjt q ua morn shpirtine atyre q ishin mizor t vetvets ju than: N ka ushit ju? - Ata than: Ne ishim t paft n at tok! (engjujt ju than: A nuk isht e gjr toka e All-llahut e t migroni n t? (e t praktikonit lirisht fen e Zotit). Vendi ityre sht Xhehennemi dhesa vend i keq sht ai!

98. Prve atyre q ishin t paaft nga burrat, grat e fmijt q nuk kishin mundsi t gjenin, as mnyr, as rrug (pr shprngulje). 99. Atyre do tua fal All-llahu. All-llahu sht q shlyen e fal shum (gabime). 100. Kush shprngulet pr hir t (t fes) All-llahut, ai gjen mundsi t madhe dh begati n tok. E kush del prej shtpis si migrues te All-llahu dhe i drguari i Tij, dhe e z vdekja (n rrug), te All-llahu sht mshirues, mbulon t metat. 101. Kur tjeni nudhtim e sipr, nuk sht mkat pr ju t shkurtoni namazin, nse frigoheni se jobesimtart dotju sjellin ndonj t keqe. Jobesmtart jan armiq tuaj t hapt. 102. Kur t jesh ti (Muhammed) bashk me ta dhe ju fal namazin, nj grup prej tyre, duke i bartur armt, le t vij e le t falet me ty (grupi tjetr n roje),ekur t bien n sexhde (t kryejn nj reqat),kta le t t qndrojn mbrapa jush (n roje) e le t vij grupi tjetr, q nuk sht falur , e t falet me ty dhe le ti bartin armt dhe t jen n gjendje gadishmrie. Ata q nuk besojn, e dshirojn moskujdesin tuaj ndaj armve e mjeteve q tiu vrsulen njher me t gjitha fuqit. Nse jeni t lodhur nga ndonj shi ose jeni t smur, nuk sht mkat t mos ibartni armt, por mbani gadishmrin tuaj. All-llahu ka prgadit dnim nnqmues pr jobesimart. 103. Kur t kryeni namazin (e friks) prmendeni Allllahun, kur jeni n kmb, ulur, t mbshtetur. E kur t qetsoheni (nga lufta), ather faleni namazin n mnyr t rregullt, pse namazi sht obligim (pr koh) i caktuar pr besimtart. 104. Mos u tregoni t dobt n ndjekjen e armikut, pse nse ndieni dhmbje edhe ata ndjejn dhmbje sikurse ju, e ju shpresoni nga All-llahu ka ata nuk shpresjn. All-llahu sht i Dijshm, Ligjdhns i Matur. 105. Ne t zbritm ty (Muhammed)librin (Kuranin) me plot t vrteta, q t gjykosh mes nerzve me at q t msoi All-llahu. Mos u ngatrro pr tradhtart (mos udil n ndihm). 106. Krko falje (pr kt) All-llahut. All-llahu fal, mshiron. 107. Mos polemizo pr ata q tradhtojn vetveten. All-llahu nuk e do at q sht gnjeshtar e mkatar. 108. Ata fshihen (turprohen) prej njrezve, e nuk turprohen prej All-llahut, e Ai sht me ta edhe kur planifikojn fshehtas thnie me t cilat nuk sht iknaqur Ai. All-llahu nuk mund ti shptojn veprimet etyre.

109. Ja, ju jeni ata q i mbrojtt (gnjeshtart) n ejtn e ksaj bote, kush do t polemizoj me Allllahun pr ditn e gjykimit, apo kush do ti marr n mbrojtje? 110. Kush bn ndonj t keqe apo ngarkon veten, pastaj krkon falje te All-llahu, ai e gjen All-llahun fals dhe mshirues. 111. Kush bn ndonj mkat, ai ka ngarkuar vetveten. All-llahu idi hollsit, sht gjykats i drejt. 112. Kush bn ndonj gabim ose mkat,e pastaj at ia hudh nj t pafajshmit, ai ngarkohet me nj shpifje e me nj mkat t hapt. 113. E sikur t mos ishte dhuntia e All-llahut dhe mshira e Tij ndaj teje, nj grup prej tyre do t humbte ty, por ata nuk humbin tjetr, poos vetes s tyre. Ty nuk mund t dmtoj asgj . All-llahu t shpalli ty, librin dhe sheriatin, t msoi ka nuk dije. Dhuntia e All-llahut ndaj teje sht shum e madhe. 114. N shum biseda t tyre t fshehta nuk ka kurrfar dobie, prve (biseds) kush kshillon pr lmosh, pr ndonj t mir ose pajtim mes njerzve. e kush i bn kto duke pasur pr qllim vetm knaqsin e All-llahut, Ne do ti japim m von (n botn tjetr) shprbllim t madh. 115. Kush ikundrvihet t drguarit, pasi q isht br eqat e vrteta dhe ndjek rrug tjetr nga ajo e e besimtarve, Ne e lm n at q ka zgjedhur (n dynja) e e fusim n Xhehennem. Prfundim i keq sht ai. 116. sht e vrtet se All-llahu nuk fal (mkatin) ti bhet Atij shok, pos ktij (mkati), t tjerat i fal atij q dshiron. Ai q i prshkruan shok All-llahut, ai ka humbur dhe br nj largim t madh (prej t vrtets). 117. Ata nuk lusin tjetr pos Tij vetm (emra idhujsh) femra dhe nuk tjetr pos djallit plot sherr. 118. At e mallkoi All-llahu. Ai ka thn: Un do t prfitoj nj pjes t caktuar t robrve t tu. 119. Do ti (shmang nga e vrteta), do ti bj t shpresojn n gjra t kota; do ti urdhroj dhe ata dot shqyejn vesht e bagtive; do ti urdhroj dhe ata do t shmtojn krijesat e All-llahut. E kush bn mik djallin, e jo All-llahun, ai ka dshtuar sheshazi. 120. Ai u premton atyre dhe i bn t shpresojn, por djalli nuk premton tjetr vetm se mashtrim. 121. T tillt (q ndjekin djallin) kan vendin n Xhehennem dh e prej tij nuk kan pr t ikur (shptim). 122. E ata q besuan dhe bn vepra t mira, Ne do ti vendosim n Xhennete, ku rrjedhin lumenj e ku do

jen prgjithmon. Premtimi i sakt i All-llahut. E kush mund t jet m sakt n fjal se All-llahu? 123. Nuk sht (shptim) sipas shpresave tuaja as sipas shpresave t ithtarve t librit. Kush bn ndonj nga punt e mira, qoft mashkull ose femr duke qen besimtar, t tillt hyjn n Xhennet dhe nuk u bhet far padrejtsie. 124. Kush bn ndonj nga punt e mira, qoft mashkull ose femr duke qrn besimtar, t tillt hyjn n Xhennet dhe nuk u bhet far padrejtsie. 125. Kush ka fe m t mir se ai i q sinqerisht i sht bindur All-llahut dhe, duke qen bamirs, e ndjek fen e drejt t Ibrahimit? All-llahu e zgjodhi Ibrahimin t dashurin m t ngusht. 126. Vetm t All-llahut jan ka n qiej dhe ka n tok. All-llahu ka prfshir do send. 127. Krkojn prej teje (Muhammed) prgjigje - fetva pr (shtjen) grat. Thuaju: All-llahu ju sqaron nga libri (Kur ani) prkitazi me grat jetime, me t cilat lakmoni t martoheni me to, e nuk u jep at q sht caktuar (niqah ose miras), (ju sqaron) lidhur me t paaftit (fmijt jetim) dhe q t mbani drejtsi ndaj jetimve! Dhe, fardo t mire q punoni, All-llahu di shum pr t. 128. Nse ndonj grua i friksohet largimit pse ftohjes s burrit t vet ndaj asaj, ather nuk gabojn po qe se bjn mes vete mbarim (pajtim). Pajtimi sht m i dobishmi. Megjithkt, koprracia sht epranishme ndr njerz. Por, nse silleni mir dhe ruheni, ska dyshim se All-llahu hollsisht me gjithka veproni. 129. Ju kurrsesi nuk do t mund ta mbani drejtsin mes grave edhe nse prpiqeni, pra mos anoni plotsisht nga ndonjra e t lini tjetrn si t varur. E nse prmirsoheni dhe ruheni se (padrejtsis), Allllahu ju dhe ju mshiron. 130. Por nse ndahen prej njri tjetrit, All-llahu begaton me mirsin e Tij secilin prej tyre. All-llahu sht bujar i madh, i plotdijshm. 131. Vetm e All-llahut sht ka n qiej e ka n tok. Ne patm sugjeruar atyre q iu pat dhn libri para jush, e edhe juve q t keni frik nga All-llahu. Po n mos besofshit, (dine) e All-llahut sht ka n qiej e ka ka n tok. All-llahu sht i panevoj e i falnderuar. 132. T All-llahut jan gjith ka n qiej e ka n tok. Mjafton q All-llahu sht iprkujdesshm. 133. Nse Ashiron, ju zhduk juve or njerz, e sjell t tjer. Pr kt sht i plotfuqishm. 134. Kush (me punn e vet) dshiron shprblimin e ksaj bote, (ai gabon), shprblmi i ksaj dhe i asaj

bots tjetr sht te All-llahu, e All-llahu dgjon, sheh. 135. O ju q besuat, vazhdimisht t jeni dshmues t drejt pr hor t All-llahut edhe nse sht kundr (interesit) vetvetes suaj, kundr prindrve ose kundr t afrmve, le t jet ai (pr t cilin dshmohet) pasanik ose varfnjak, pse All-llahu di m mmir pr ta. mos ndiqni pra emocionin e ti shmangeni drejtsis. Nse shtrmbroni ose trhiqeni, All-llahu plotsisht di ka punoni. 136. O ju q besuat, besoni vazhdimisht All-llahun, t drguarit t Tij, librit q gradualsht ia shpalli t drguarit t Tij dhe librit q e pat zbritur m par. Kush nuk i beson All-llahut, engjjve t Tij, librave t Tij, t dguarve t Tij dhe bots tjetr, ai ka humbur tepr larg. 137. Vrtet, ata q besuan e pastaj tradhtuan, prsri besuane pastaj tradhtuan dhe e shtuan mosbesimin, All-llahu nuk u fal atyre as nuk i udhzon n rrug t drejt. 138. Ti (Muhammed) ljmroj munafikt se me t vrtet ata kan nj dnim t dhembshm. 139. Jan ata q, prkundr besimtarve, i miqsojn jobesimtart. Vall, a mos krkojn fuqi te ta? Ska dyshim, e tr fuqia i takon All-llahut. 140. Juve u sht shpallur n librin (Kuranin) q, kur t dgjoni se po mohohet Kurani i All-llahut dhe po bhet tallje me t, mos rrini me ata derisa t mos hyjn n bised tjetr. Prndyshe, ju do t jeni si ata. All-llahu do ti tuboj tradhtart dhe jobesimtrt q tq gjith n Xhehennem. 141. Ata jan q presin se po ju ngjan juve. Nse me ndihmn e All-llahut ngadhnjeni, ata thon: A nuk ishim me ju? E nse jobesimtarve u takon ndonj fitim, ata thon: A nuk mbizotruam ne mbi ju (por nuk deshtm t mposhim0 dhe penguam prej jush besimtart! All-llahu do t gjykoj mes jufsh ditn e gjykimit. All-llahu krrsesi nuk iu mndson jbesimtarve mbizotrim t plt mbi besimtart. 142. Munafikt prpiqen t mashtrojn All-llahun (duke u paraqitur rrejshm si besimtar), por All-llahu mbizotron dinakrit e tyre. Ata edhe kur falen, falen me prtaci dhe vetm sa pr tu dukur te njerzit dhe fare pak e prmendin All-llahun. 143. Ata jan t luhatshm ndrmjet atij dhe atij (besimit dhe mosbesimit) e nuk jan asme ata (me jobesimtart). Po at q e mposht All-llahu, ti nuk mund t gjesh shptim pr te.

144. O ju q besuat, mos zini miq jobesimtart e ti lini manash besimtart! A doni ti sillni allahut argument t qart kundr vets! 145. Ska dyshim, munafikt do t jen n shtresn m t ult (n fund0 t zjarrit dhe pr ta nuk do t gjesh mbrojts, 146. Prveq atyre q u penduan, u prmirsuan, iu prmbajtn All-llahut (msimeve t Tij) dhepraktikojn sinqerisht fen e tyre pr All-llahun. T tillt do t jen bashk me besimtart, e All-llahu ka pr tiu dhn besimtarve shprblim t madh. 147. far ka All-llahu me dnimin tuaj? E falnderuat dhe i besuat? (e para nuk i pakson sundimin e as e dyta nuk ishton) All-llahu sht mirnjohs i dijshm. 148. All-llahu nuk do publikimin e shprehjeve t kqia prve (publikimit) t atij q i br padrejt. Allllahu sht dgjues, i dijshm. 149. Nse publikoni ndonj t mir ose e fshihni, ose i falni ndonj t keqe (dikujt), All-llahu i plotfuqishm fal shum. 150. Ska dyshim se ata q nuk besojn All-llahun dhe t drguarin e Tij, dhirojn t bjn dallim mes All-llahut dhe t drguarve t Tij e thon: Ne i besojm disa e nuk i besojm disa t tjer e mes ktij duam t marrin rrug. 151. T tillt lan jobesimtart e vrtet; e Ne kemi prgatitur dnim t fort e nnmues pr jobesimtart. 152. E ata q besuan All-llahun dhe t drguarin e Tij dhe nuk bn kurrfar dallimi n asnj prej tyre, t tillve do tu jepet shprblim i merituar. All-llahu fal shum dhe sht mshirues. 153. Ithtart e librit (jehudit) krkojn prej teje tu sjellsh nj libr (komplet) nga qielli. Po ata patn krkuar prej Musait edhe m tepr e i patn thn: Dtfona Zotin shesheas (ta shohim me sy) e pr shkak t mizoris s tyre i kapi rrufeja. mandej edhe pasi q iu patn shfaqur atyre mrekulli t qarta, ata adhuruan. Ne u patm falur at, e Musait i dham argumente t forta. 154. Ne ngritm mbi ta (bregun) Turin pse ishin zotuar (ta pranojn Tevratin) u patm thn: Hyni n der (t bejtul mukadesit) t prulur, dhe u patm thn: Mos e thyeni t shtnn (mos gjuani peshk). Ashtu Ne patm marr prej tyre best fort. 155. Dhe pr shkak t thyerjes s bess s dhn, t mohimit t ajeteve (shpalljes) t All-llahut, t mbytjes s pejgamberve pa kurrfar t drejt dhe thnies s tyre: Zemrat tona jan t mbuluara (me perde). Jo,

por pr shkak t mohimit t tyre All-llahu ua vulosi ato (zemrat), e nuk besojn prej tyre vetm pakkush. 156. Edhe pr shkak t mosbesimit dhe t thnies s tyre shpifse kundr Merjemes; 157. madje pr shkak t thhies s tyre: Ne e kemi mbytur mesihun, Isain, birin e Merjemes, t drguarin e All-llahut. Po ata asnuk e mbytn as nuk e gozhduan (nuk e kryqzuan n gozhda), por atyre u prngjau. Ata q nuk u pajtuan rreth (mbytjes s) tij, jan n dilem pr t (pr mbytje) e nuk kan pr t kurrfar dije t sakt, prve q iluzojn. E ata me siguri nuk e mbytn at. 158. Prkundrazi, All-llahu e ngriti at pran Vetes. All-llahu sht i poltfuqishm, i dijshm. 159. Nuk ka asnj nga ithtart e librit vetm se ka pr ti besuar atij (Isait) para vdekjes s vet, e n ditn e gjykimit ai dshmon kundr tyre. 160. Dhe pr shkak t mizoris s tyre, q ishin jahudi, dhe pr shkak se penguan shum nga rruga e All-llahut, Ne ua ndaluam (ua bm haram) disa (lloje ushqimesh) t mira q u ishin t lejuara. 161. Edhe pr shkak t marrjes s kamats edhe pse e kishin t ndaluar at dhe ngrnies s pasuris s njerzve n mnyr t padrejt. Ne kemi prgatitur dnim t mundimshm pr ata q nuk besuan prej tyre. 162. Por ata, prej tyre q kan thesar t dituris, dhe besimtart, besojn at q tu shpallty dhe at q u shpall para teje, besojn edhe ata q e falin namazin dhe japin zeqatim dhe besimtart n All-llahun e n jetn e ardhshme. T tillve do tu japim shprblim t madh. 163. Ne t frymzuam ty me shpallje sikurse e patm frymzuar Nuhun dhe pejgambert pas tij; e patm frymzuar Ibrahimin, Ismajlin, Is-hakun, Jakubin dhe pasardhsit e tij, Isain, Ejubin, Junusin, Harunin, Sulejmanin, e Davudit i patm hn Zeburin. 164. Dhe (drguam) t drguar m par q t rrfyem pr ta,dhe t drguar t tjer pr t cilt nuk t rrfyem, e Musait i foli All-llahu me fjal. 165. t drguar q ihin lajmgzues e krcnues, ashtu q pas drgimit t drguarve njerzit t ken fakt (arsyetim) pars All-llahut. All-llahu sht i pavarur n sundimin e vet dhe di si t veproj. 166. (Jehudit i than se nuk t besojn n shpallje Muhammedit) Por allahu dshmon pr at q tu zbrit ty, at ta zbriti sipas dijes s Vet, edhe engjjt dshmojn, po mjaft sht All-llahu dshmues. 167. Ata q nuk besuan dhe penguan nga rruga e Allllahut, ata kan humbur shum larg.

168. Aa q nuk besuan dhe bn zullum, All-llahu as nuk ka pr ti falur as nuk ka pr ti drejtuar n rrug , 169. Prpos rrugs s Xhehennemit, n t cilin do t jen prjet t prsosur. E pr All-llahun kjo sht leht. 170. o ju njerz, juve u erdhi i drguari me t vrtetn (fen e drejt) nga Zoti juaj, pra t i besoni se sht m e dobishme pr ju. por nse vazhdoni ta refuzoni, ta dini se ka n qiej e tok sht vetm e All-llahut. All-llahudi (gjendjen e robve), sht m urti. 171. O ithtart e librit, mos teproni n fen tuaj dhe mos thuani tjetr gj pr All-llahun, prve asaj q sht e vrtet. Mesihu Isa, bir i merjemes, ishte vetm i drguar i All-llahut. Ishte fjal e Tij (bhu) q ia drejtoi Merjemes dhe ishte frym (shpirt) nga Ai. Besonie pra All-llahun dhe t drguarin e Tij e mos thoni: Tre (trini). Pushoni (s thni), se sht m mir pr ju. All-llahu sht vetm nj All-llah; larg qoft asaj q Ai t kekt fmij. ka ka n qiej dhe n tok sht vetm e Tij. Mjafton q All-llahu sht planifikues i pavarur. 172. Mesihu nuk trhiqet prej asaj se sht rob i Allllahut, nuk trhiqet as engjjt m t zgjedhur. Kush trhiqet prej adhurimit ndaj Tij dhe bn mendjemadhsi, Ai so ti ringjall dhe do ti tuboj t gjith pran Tij. 173. E prsa i prket atyre q besuan dhe vepruan mir, Atyre do tju prmbushet shprblimi i e merituar, por edhe do tiu shtohet prej dhuntis s Tij. Prsa i prket atyre q u thoqn dhe mbajtn veten kryelart, ata do ti ndshkoj me nj ndshkim fort t dhmbshm dhe pos All-llahut nuk do ti gjejn vetes as mbrojts as ndihms. 174. O ju njerz, juve ju erdhi nga Zoti juaj argument dhe Ne ju zbritm drit t qart. 175. Ata q i besuan All-llahut dhe iu prmbajtn Atij (librit t Tij), Aido ti fus n mshirn (Xhennetin) e Tij dhe do ti gradoj e do ti udhzoj pr n rrug t drejt. 176. Krkojn prgjigjen tnde. Thuaju: All-llahu ju prgjigjet pr shtjen e kelale-s (ai q nuk prindr as fmij q e trashigojn). Nse vdes nj njeri q nuk fmij, por ka motr, ather asaj (motrs) i takon gjysma e pasuris s ln. Ai (vllau) trashgon tr at (q le motra) nse ajo nuk ka fmij. N qoft se ato jan dy (motra q trashgojn), atyre dyjave u takojn dy t tretat q l ai. N qoft se jan vlezr dhe t przier burra dhe gra, ather mashkullit i takon hise dy fish m shum se sa femrs. All-llahu ju

sqaron, ashtu q t mos humbni. All-llahu di pr do send. 5. Maide Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. O ju q besuat! Zbatoni premtimet (obligimet). U jan (lejuar ti hani) kafsht shtpiake, me prjashtim t atyre q po ju lexohen (n kt kaptin si t ndaluara) dhe prve gjetis, q nuk sht e lejuar derisa jeni n ihram. Vrtet, All-llahu vendos at q dshiron. 2. O ju q besuat! Mos i shkelni simbolet e All-llahut, as muajin e shejt (mos lejoni luftn), as kurbanin (mos e pengoni), as at me qafore (t caktuar pr kurban), as (mos pengoni) ata q duke krkuar begati nga Zoti i tyre dhe knaqsin e Tij, kan msyr (pr vizit) shtpin e shejt (Qaben). E kur t hiqni ihramin, ather ghahtoni. Urrejtja ndaj nj populli, q iu pat penguar nga xhamia e shenjt, t mos iu shtyej t silleni n mnyr t padrejt kundr tyre. Ndihmohuni mes vete me t mira dhe n t mbara, e mosni n mkate e armiqsi. Kini dro dnimit t All-llahut, se me t vrtet All-llahu sht ndshkues i fort. 3. Juve u jan ndaluar (ti hani): ngordhsira, gjaku, mishi i derrit,ajo q therret jo n emrin e All-llahut, e furmja, e mbytura, e rrzuarja, e shparja (nga i tjetrs), ajo q e ka ngrn egrsira, prve asaj q arrini ta therrni (para se t ngordh), ajo q sht therrur pr idhuj, dhe (u sht e ndaluar) t krkoni me short fatin. Kjo sht mkat ndaj All-llahut. Tashm, ata q mohuan, humbn shpresn pr fen tuaj (se do t ndrroni), andaj mos u friksonju atyre, por mua t m friksoheni. Sot prsosa pr ju fen tuaj, plotsova ndaj jush dhuntin Time, zgjodha pr ju islamin fe. E kush detyrohet nga uria (t haj nga t ndaluarat), duke mos anuar dhe duke mos patur qllim mkatin, All-llahu fal shhum dhe sht mshirues. 4. T pyesin ty (Muhammed), ka u sht lejuar atyre? Thuaju: U jan lejuar t gjitha ushqimet e mira dhe ai (gjahu) i gjahtarve (shtazve) t dresuara q i msoni ashtu si ju ka msuar juve All-llahu. Hani, pra, at q gjahtuan pr juve dhe m par prmendie emrin e Allllahut. Kini dro nga All-llahu pse All-llahu shpejt merr masa. 5. Sot u lejuan pr ju ushqimet e mira, edhe ushqimet (t therrurat) e ithtarve t librit jan t lejuara (hallall) pr ju, edhe ushqimet (t therrurat) tuaja jan t lejuara pr ta (u jan lejuar). Grat e ndershme besimtare, dhe (gra) t ndershme nga ata t cilve u sht dhn libri para jush, kur atyre u jepni pjesn e caktuar t kurors,

por duke pasur pr qllim martesn, jo imoralitetin dhe jo si dashnore ilegale. E kush mohon (tradhton) besimin, ai ka asgjsuar veprn e vet dhe ai n botn tjetr sht prej t shkatrruarve. 6. O ju q besuat! Kur doni t ngriteni pr t falur namazin, lani ftrat tuaja deri n brryla; frkoni kokat tuaja, e kmbt lani deri n dy zogjt. Nse jeni xhunub, ather pastrohuni (lahuni)! N qoft se jeni t smur, ose n ndonj udhtim,ose ndonjri prej jush vjen prej vendit t nevojs, ose keni kontaktuar me grat dhe nuk gjeni uj, ather msyne (merrni tejemum) dheun e pastr dhe me t frkoni fytyrat dhe duart tuaja. All-llahu nuk dshiron (me obligim pr abdest e larje) tiu sjell ndonj vshtirsi, por dshiron tju pastroj t mirn e Tij ndaj jush e q ti falnderoheni. 7. Prkujtoni dhuntin e All-llahut, q ju dha (fen Islame) dhe zotimin e Tij, t cilin e pat marr prej jush kur that: Dgjuam e respektuam. Kinie frik Allllahun, pse All-llahu i di shum mir t fshehtat n gjoksa (n zemra). 8. O ju q besuat! Bhuni plotsisht t vendosur pr hir t All-llahut, duke dshmuar t drejtn, dhe t mos u shtyj urrejtja ndaj nj populli e ti shmangeni drejtsis; bhni t drejt se ajo sht m afr devotshmris. Kinie dro Alahun se All-llahu di holsiht pr at q veproni. 9. Atyre q besuan dhe bn vepra t mira, All-llahu u premtoi falje pr mkate dhe shprblim t madh. 10. E ata q mohuan dhe prgnjeshtruan argumentet Tona, ata jan banues t Xhehennemit. 11. O ju q besuat! Prkujtone t mirn e All-llahut ndaj jush kur, nj populltentoit zgjas duart e veta (pr mbytje)kundr jush, krse Ai zmbrapsi duart e tyre prej jush. Respektonie All-llahun (duke zbatuar urdhrat e Tij) dhe vetm All-llahut le ti mbshteten besimtart. 12. n t vrtet All-llahu pat marr zotimin e beni israilve. Dhe prej tyre drguam (caktuam) dymbdhjet prijs. All-llahu tha: Un jam (mbrojts) me ju! N qoft se falni namazin, e jepni zeqatin, u besoni t drguarve t Mi dhe u ndihmoni atyre, huazoni pr hir t All-llahut hua r mir, Ai patjetr do tju shlyejmkatet tuaja dhe do tju shtie n zhenete nn t cilt rrjedhin lumenj. E kush kundrshton pas ktij (zotimi) prej jush, ai e ka humbur rrugn e drejt. 13. Pr shkak se ata e thyen zotimin e tyre, Ne i mallkuam ata, dhe zemrat e tyre i bm t forta (t shtangura). Ata i ndryshojn fjalt (n Tevrat) nga domethnia e tyre dhe braktisn nj pjes me t ciln ishin urdhruar. Ti vazhdimisht do t vrejsh tradhtin

e nj pjese t tyre, prpos nj pakice nga ata. Pra falju dhe hiqu tyre. All-llahu ido ata q bjn mir. 14. Ne e morm zotimin dhe t atyre q than: Ne jemi nesara e edhe ata e harruan nj pjes t saj me t ciln ishin udhzuar, andaj Ne kemi ndrsyer armiqsin e urrejtjen ndrmjet tyre deri n dtn e kijametit. E m von All-llahu do tinjohtoj ata me at q bn. 15. O ithtar t librit, juve ju erdhi i drguari Jon q ju sqaron shum nga ajo q fshihnit prej librit, e pr shum nuk jep sqarime. Juve ju erdhi erdhi nga Allllahu drit, dhe libr i qart. 16. All-llahu e v me at (me Kuranin) n rrugt e shptimit at q ndjek knaqsin e tij dhe me ndihmn e Tij i nxjerr ata prej errsirave n dhe i udhzon n nj rrug q sht e drejt. 17. E mohuan (e bn kufr) t vrtetn ata q than se: Zot sht ai, Mesihu bir i Merjemes Thuaju: Nse dshiron All-llahu ta shkatrroj Mesihun, birin e Merjemes, nnn e tij dhe gjith ka n tok, kush mund ta pengoj at? Vetm Atij i takon pushteti i qiejve, i toks dhe ka mes tyre. Ai krijon do gj q dshiron. All-llahu sht i gjithfuqishm pr do gj. 18. Jehudit dhe t krishtert than: Ne jemi bijt e All-llahut dhe t dashurit e Tij. Thuaju: E pse pra, Ai ju dnon me mkatet tuaja? Jo, ju jeni njerz q Ai ju krijoi. Ai i fal atij q do dhe dnon at q do. Sundimi i qiejive, itoks dhe i gith ka ka n mes tyre sht vetm e All-llahut dhe vetm te Ai sht e ardhmja. 19. O ihtar t librit, ju erdhi i drguari i Jon, ju sqaron (shtjet e fes) pas ndrprerjes s t drguarve, n mnyr q t mos thoni: Neve nuk na erdhi as i drguar q t na prgzoj, e as t na trheq vrejtjen . Pra ja, ju erdhi prgzuesi dhe krcenuesi. All-llahu sht fuqiplot pr do send. 20. Prkujto (O i drguar) kur Musai i tha popullit t vet: O popull imi, prkujtonie dhuratn e All-llahut ndaj jush, kur n mesin tuaj frgoi pejgamber, ju mundsoi t jeni sundues dhe ju dha ka nuk idha askujt nga popujt. 21. O popull imi, hyni n tokn e shejt, t ciln Allllahu ua premtoi, dhe mos u ktheni mbrapa, pse ather khteheni t dshpruar. 22. Ata (populli i Musait) than: O Musa, aty sht nj popull i fuqishem (dhunues), prandaj ne nuk do t hyjm aty kurr derisa ata t mos dalin nga ajo (t na e lirojn pa luft), nse dalin ata nga ajo, ne nuk hyjm. 23. Dy burra, prej tyre (prijsve) q All-llahu i kishte pajisur me bindje dhe kishin frikn e Tij, than: Hynjy atyre nga dera, e kur tu hyni nga ajo, ather ju jeni

ngadhnjyes. Dhe vetm All-llahut mbshtetjuni, nse jeni besimtar t sinqert. 24. Ata than: O Musa, ne kurr nuk hyjm n t derisa ata jan aty, shko pra ti dhe Zoti yt e luftoni, ne po rrim ktu! 25. (Musai) Tha: Zoti im! Un nuk kam n dor pos vetes sime dhe as vllai im (Haruni nuk ka n dor pos vetvetes, ose: pos vetes sime dhe vllai tim), ndana, pra, neve prej popullit t flliqt. 26. (All-llahu) Tha: Ajo (tok) sht e ndaluar (haram) pr ta katrdhjet vjet. Do t sillen npr tok (t hutuar). Ti mos u keqso pr popullin e shfrenuar. 27. Lexoju (Muhammed) atyre (jehudive e t tjerve) ngjarjen e vrtet t dy djemve t Ademit, kur t dy flijuan kurban, nga t cilt njrit iy pranua. Ai (q nuk iu pranua) tha: Un do t t mbys ty (Kabili i tha Habilit). E ai (q iu pranua) tha: All-llahu pranon vetmprej tsinqertve, 28. Dhe, nse ti e zgjat te un dorn tnde pr t m mbytur, un nuk e zgjas te ti dorn pr t mbytur; un i friksohem All-llahut, Zotit t botrave! 29. Un (nuk dua t t mbys, por) dua q ta barsh mkatin tim dhe mkatin tnd, e t bhesh nga banort e zjarrit, e ai sht dnim i zullumqarve. 30. Ather epshi i tij e bindi at pr mbytjen e t vllait dhe e mbyti at. Ai mbeti prej m t dshpruarve (hidhroi prindtit, mbeti pa vlla, u prbuz prej Zotit dhe u fut n Xhehennem). 31. All-llahu drgoi nj sorr, e cila groponte n dhe, pr ri reguar atij se si ta mbuloj trupin e t vllait. E ai i tha: I mjei un, a nuk qesh i afr t bhem si kjo sorr, e a mbuloja trupin e vllait tim? Ashtu mbeti i penduar. 32. Pr kt (shkak t atij krimi) Neu shpallm (ligji) beni israilve se kush mbyt nj njeri (pa t drejt), pa pas mbytur ai ndonj tjatr dhe p pas br ai ndonj shkatrrim n tok, ather (krimi i tij) sht si ti kishte mbytur gjith njerzit. E kush e ngjall (bhet shkak q t jet ai gjall) sht si ti kishte ngjallur (shptuar) t gjith njerzit. Atyre (beni israilve) u erdhn t drguarit Tan me argumente, mandej edhe pas ktij (vendimi) shum prej tyre e teprojn (kalojn kufinjt n mbytje) n kttok. 33. Dnimi i atyre q luftojn (kunddrshtojn) Allllahun dhe t drguarin e Tij dhe bjn shkatrrime n tok, nuk sht vetm se t mbyten ose t gozhdohen, ose (t gjymtohen), tu priten duart dhe kmbt e tyre t anve t kundrta, ose t dbohen nga vendi. Kjo (mas ndshkuese) sht poshtrim pr ta n dynja, dhe n botn tjetr ata do t ken dnim t madh.

34. Prve atyre q jan penduar para se ti kapni. E, dine pra se All-llahu bn falje t madhe, sht mshirues. 35. O ju q besuat! Kinie frik All-llahun dhe krkoni afrim te Ai, luftoni n rrugn e Tij q t gjeni shptim. 36. Atyre q mohuan, edhe sikur t ishte e tyre e gjith ajo q sht n tok,e edhe njher aq pr ta dhn shpagim (zhdmtim) nga dnimi i dits s kijametit, nuk u pranohet. Ata kan dnim t dhembshm. 37. Ata prpiqen t dalin nga zjarri, por skan t dal nga ai, ata kan dnim t prhershm. 38. Vjedhsit dhe vjedhsit preniu duart, si shpagim i veprs q bn, (kjo mas sht) dnim nga All-llahu. All-llahu sht i fuqishm, ligjdhns i urt. 39. E kush pendohet pas puns s keqe (vjedhjes) dhe prmirsohet, ska dyshim, All-llah ia pranon pendimin, All-llahu sht q fal shum, sht mshirues. 40. A nuk di se All-llahu sht Ai q sundimi i qiejve dhe i toks sht vetm iTij, andaj Ai dnon at q do dhe e fal at q do. All-llahu sht i plotfuqishm pr do gj. 41. O ti i drguar! T mos brengos vrapimi n mosbesim i tyre q me gojt e tyre than: Ne kemi besuar, e zemrat e tyre nuk kan besuar (munafikt), e as i tyre q jan jehudi, t cilt shum i prgjigjen gnjeshrs dhe shum e dgjojn (fjaln) nj populli q nuk vjen te ti, ata jan q i menjanjojn fjalt pas vnies s tyre n vendin e vet ( nga ana e All-llahut) e thon: Nse u jepet kjo, pranoni, e nse nuk u jepet,ather refuzoni. Po at q All-llahu do, t humb, ti nuk mund t bsh asgj pr te (nuk mund ta shptosh). Jan ata t cilve All-llahu nuk deshi tiu pstroj zemrat (prej kufrit). jan ata q n kt jet kan poshtrim, kurse n botn tjetr 42. Jan ata q i prgjigjen t pavrtes dhe hanshum haramin (ryshfetin). Nqoft se vijn te ti (pr ndonj gjykim), gjyko mes tyre ose hiqu tyre. nse prapsesh prej tyre (nuk gjykon), ata nuk mund t sjellin ty kurrfar dmi. Po nse gjykon ms tyre, gjyko drejt; All-llahu i do t drejtit. 43. E si krkojn ata gjykimin tnd, kur ata kan Tevratin, e n t cilin sht vendimi i Allauhut, e pastaj ata refuzojn m von at (vendimin tnd)? Ata nuk jan besimtar. 44. Ne e zbritm Tevratin, n t cilin sht udhzimi i drejt dhe drita. Sipas tij gjykuan ndaj atyre q ishin jehudi, pejgamert q ishin t bindur, gjykuan edhe dijetart e devotshm e paria fetare, ngase ishin t obliguar ta ruanin librin e Allauhut dhe ishin mmbrojts

t tij. Prandaj, mos u friksoni nga njerzit, vetm Mua t m friksoheni dhe mos i ndrroni argumentet e Mia pr pak send. E kush nuk gjykon me at q zbriti Allllahu, ata jan mohues. 45. Ne u caktuam atyre n t (n Tevrat) kundrmasat ndshkuese: njeriu (mbytet) pr njeriun, syri pr syrin, hunda pr hundn, veshi pr veshin,dhmbi pr dhmbin, por edhe plagt kan kundr mas. E kush e fal at (hakmarrjrrjen), ajo sht shpagim (nga mkatet) pr t. E kush vendos sipas asaj q zbriti Allllahu, ata jan mizor (t pa drejt). 46. Ne vazhduam gjurmt e tyre (t pejgamberve) me Isain, birin e Merjemes, vrtetues i Tevratit q kishin m par. Atij i dham Inxhilin, q sht udhzim i drejt dhe drit, q sht vrtetues i Tevratit q kishin pran, q ishte udhzues e kshillues pr t devotshmit. 47. (E zbritm) Q ithtart e Inxhilit t gjykojn sipas asaj q All-llahu e zbriti n t. E kush nuk gjykon sipas asaj q All-llahu e zbriti, t tillt jan mkatar t dal jasht rrugs s Zotit. 48. Ne edhe ty (Muhammed) ta zbritm librin (Kuranin) e vrtet q sht vrtetues i librave t mparshme dhe garantues i tyre. Gjyko, pra, mes tyre me at q All-llahu e zbriti, e mos plqe epshet e tyre e t largohesh nga e vrteta q i erdhi. Pr secilin prej jush, Ne caktuam ligje program (t posam n shtje t veprimit). Sikur t donte Alahu, do tju bnte nj popull (n fe e sheriat), por deshi tju sprovoj n at q iu dha juve, andaj ju (besimtar) prpiquni pr pun t mira. Kthimi i t gjith juve sht te All-llahu, e Ai do tju njoftoj me at q kundrshtoheshi. 49. (Ta zbritm) Q edhe ti t gjykosh me at q t zbriti All-llahu, e mos ndiq dshirat e tyre dhe ruaju rrezikut t tyre q t mos t shmangin nga nj pjes e asaj q ta zbriti All-llahu. Nse ata refuzojn (gjykimin tnd), ti dije se All-llahu ka pr qllim ti ndshkoj pr disa mkate t tyre. N t vrtet, nj shumic e njerzve jan jasht rrugs. 50. A thua mos po krkojn gjykimin e kohs s injorancs, po pr nj popull q bindshm beson, a ka gjykim m i mir se ai i All-llahut? 51. O ju q besuat! Mos zini miq as jehudit, e as t krishtert. Ata jan miq t njri-tjetrit. E kush prej jush i miqson ata, ai sht prej tyre. Vrtet All-llahu nuk v n rrug t drejt popullin zullumqar. 52. E ata q n zemrat e tyre kan smundje, i sheh se ngarendin te ta (pr miqsi) duke thn: Po friksohemi se mos po na sillet ndonj e keqe. Po Allllahu do t sjell fitoren, ose di tjetr nga ana e Tij, e

ather do t pendohen pr at q e mbanin fsheht n shpirtin e tyre. 53. Ata q besuan ju thon: A kta ishin q u betuan n Zotin me betimin m t fort t tyre se ishin me ju? I shkatrruan veprat e veta dhe aguan t dshpruar. 54. O ju q besuat! Kush largohet prej nga feja e vet (i bn dm vetes) ska dyshim se All-llahu do t sjell nj popull q Ai e do at (popull) dhe ata e duan At (Zotin),(nj popull) q sht modest e i but ndaj besimtarve, por i ashpr dhe i fort ndaj mohuesve, q lufton n rrugn e All-llahut dhe q nuk i friksohet krcnimit t asnj krcnuesi. Kjo (cils e atij populli) sht dhurat e All-llahut q i jep atij q do. All-llahu sht dhurues i madh, i dijshm. 55. Mik (i afrt) juaji sht vetm All-llahu, sht i drguari i Tij dhe ata q besuan e q falin namazin dhe jalin zeqatin duke br ruku (duke qen respektues). 56. E kush ka pr mik All-llahun, t drgurin e Tij dhe ata q besuan, ska dyshim se ana (pala-krahu) e Allllahut sht ngadhnjyese. 57. O ju q besuat! Mos i merrnipr miq aaata t cilve u sht dhn libri para jush edhe as jobesimtart q me fen tuaj tallen dhe luajn. Kinie dro All-llahun po qe se jeni besimtar. 58. Edhe thirrjen (ezanin) tuaj pr namaz ata e marrin pr tallje e loj. Me kt vrtetojn se jan popull q nuk kupton. 59. Thuaj: O ithtar t librit, a na shihni pr t me t vetm pse besuam All-llahun; besuam at q na zbriti neve dhe at q zbriti m par! Ska dyshim, shumica jush jan t shfrenuar. 60. Thuaj: A tju lajmroj pr nj t keqe (t zez) m t dmshme (nga ajo e met q na e shihni) si dnim nga All-llahu? (Ajo sht) Mallkimi i atij q e mallkoi All-llahu dhe hidhrimi ndaj tij, q disa rej tyre i shdrroi n majmun e n derra, e i bri t djallit. T tillt jan n pozit m t keqe dhe m t humburit prej rrugs s drejt. 61. E kur vijn te ju, thon: Kemi besuar, ndrsa ata me (kufr) mosbesim kan hyr dhe me t kan dal. Po All-llahu di m s miri se ka fshihnin ata. 62. Dhe, shum prej tyre isheh se nguten n mkat, n mizori e n ngrnie t haramit. Sa e shmtuar sht ajo q bn ata. 63. E, pse paria fetare (e krishter dhe jehude) t mos i ndalin nga ato thnie t tyre t rreme dhe nga ngrnia e haramit (e ryshfetit)! Sa pun e keqe sht ajo e tyre (e paris fetare). 64. Jehudit than: Dora e All-llahut sht e shtrnguar! Qofshin t shtangur duart e tyre dhe

qofshin t mallkuar, pse than at. Jo, duart e Tij jan t shlira. Ai furnizon ashtu si t doj. Kjo q tu zbrit ty do tu shtoj disave nga ata (nga paria fetare) shum largimin dhe mohimin. Ne ndrmjet tyre hodhm armiqsi dhe urrejtje q do tu vazhdoj deri n ditn e kijametit. Sa her q ndezn zjarr pr luft, All-llahu e shuajti at, e ata prpiqen pr shkatrrime n tok. Allllahu nuk i do ngatrrestart. . 65. Sikur ithtart e librit t besonin dhe t ruheshin (naramit), Ne do tua shlyenim mkatet e tyre dhe do ti fusnim n Xhennete me prjetime t begatshme. 66. Dhe, sikur ta zbatonin Tevratin, Inxhilin dhe Kuranin, q u zbritn nga Zoti i tyre, ata do t kishin furnizim me bollk nga qielli dhe toka. shtnj grup i drejt (i matur) prej tyre, por sht e keqe ajo q punojn shumica prej tyre. 67. O ti i drguar! Komunikoje at q tu zbrit prej Zotit tnd, e nse nuk bn (kumtimin n trsi), ather nuk e ke kryer detyrn (revelatn-risalen). All-llahu t garanton mbrojtjen prej njerzve (prej armiqve). Allllahu nuk v n rrug t drejt popullin q mohon. 68. Thuaj: O ithtar t librit, junuk jeni asgj (n fe) derisa t mos zbatoni Tevratin, Inxhilin dhe at q ju zbriti nga Zoti i juaj. E kjo q tuzbrit ty nga Zoti yt do t shtoj te shumica prej tyre rezistenc e mohim. Po ti, mos u keqso pr popullin q nuk beson. 69. Ska dyshim se kush e beson All-llahun (sinqerisht) e beson ditn e gjykimit dhe bn vepra t mira, qoft prej atyre qbesuan, prej jehudiv, prej sabiinve (t krishter q adhurojn yjt), prej t krishterve, pr ta nuk do t ket frik as pikllim (me kusht q t ken pranuar t drguarin e fundit- Muhammedin). 70. Ne patm marr besn prej beni israilve, atyre u drguam pejgamber, por sa her q u erdhi atyre ndonj pejgamber q (me msime) nuk u plqeu epsheve t tyre, ata disa prej tyre i prgnjeshtruan, kurse disa t tjer i mbytn. 71. Ata menduan se nuk do t ken telashe (q i mbytn pejgambert), mirpo ashtu u verbuan (nga rruga e drejt) dhe u shurdhuan (nga e vrteta). Pastaj (pasi i zuri belaja) All-llahu u pranoi pendimin. Mirpo, m von shum prej tyre mbetn t verbr e t shurdhr. All-llahu di pr at q punuan. 72. Bn kufr (mohuan t vrtetn) ata q than: Allllah sht ai, Mesihu, bir i Merjemes. E vet Mesihu, (Isai) tha: O beni israil, adhuronie All-llahun, Zotin tim dhe Zotin tuaj, sepse ai q i prshkruan Zotit shok, All-llahu ia ka ndaluar (ia ka br haram) atij Xhennetin dhe vendi i tij sht zjarri. Pr mizort nuk ka ndihms.

73. Gjithashtu bn kufr (mosbesim) ata q than: All-llahu sht i treti i treve. Ska n gjithsi tjetr pos nj All-llahu, e nse pushojn nga ajo q than (tre zotra), do ti kap dnim i dhmbshm, ata q nuk besuan prej tyre. 74. E pse t mos pendohen dhe t krkojn te All-llahu falje, kur All-llahu dihet se fal shum, sht mshires. 75. Mesihu, bir i Merjemes, nuk sht tjetr, vetm se i drguar; para tij pati shum t drguar. Nna e tij ishte e drejt (e ndershme). Q t dy ata ishin q ushqeheshin (si njerzit tjer). Ja, si u sqarohen atyre argumentet dhe shih pastaj sesi ikthejn shpinn t vrtets! 76. Thuaju: A adhuroni pos All-llahut at q nuk mund tju sjell as dm as dobi? All-llahu sht q dgjon (thoni) q di (veproni). 77. Thuaju: O ithtar t librit, mos e teproni n fen tuaj jasht t vrtets dhe mos shkoni pas epsheve t nj populli mparshm q ka humbur, q ka shkakttjerve dhe q u largua n trsi prej rrugs s drejt. 78. Ata q mohuan t vrtetn nga beni israilt, u mallkuan prej gjuhs s Davudit dhe t Isait, t birit t Mejrems. Kshtu uveprua sepse kundrshtuan dhe e tepruan. 79. Ata ishin q nuk ndalonin njri-tjetrin nga e keja q punonin. E ajo q bnin ishte e shmtuar. 80. I sheh shum prej tyre q i miqsojn ata q mohuan. E keqe sht ajo q i prgaditn vets s tyre ngase All-llahu sht i hidhruar kundr tyre dhe ata prjan n azab (n vuajtje t dnimit). 81. Sikur t ishin ata q vrtet e besojn All-llahun, pejgamberin dhe at q i zbriti atij, nuk do ti zinin pr miq ata (idhujtart), por shumica prej jan fasika (mkatar). 82. Gjithqysh ti do t vresh se jehudit dhe ata q i prshkruan Zotit shok (idhujtart) jan njerzit me armiqsi t fort kundr kundr besimtarve (kundr muslimanve). Ndrsa do t vresh se m t afrmit si miq pr besimtart than: Ne jemi nesara-krishter. Kt ngase prej tyre (t krishtrve) ka dijetar (ulema) dhe t devotshm, dhe se ata nuk jan kryene. 83. kur edgjojn at q i sht zbritur t drguarit (Kuranin), prej syve t tyre rrjedhin lot, ngase e kan kuptuar t vrtetn dhe thon: Zoti yn , ne kemi besuar, pra regjistro ndr ata q q dshmojn (ndr ymetin e Muhammedit). 84. (the thon) Prse t mos besojm All-llahun dhe at t vrtet q na erdhi, duke qen se ne shpresojm q Zoti yn do t na qoj (n Xhennet) s bashku me njerzit emir.

85. Pr ata q than, All-llahu i shprbleu me Xhennete, n t cilt rjedhin lumenj, ku do t jen prgjithmon. Ky sht shprblimi pr njerzit bamirs. 86. Ndrkaq, ata q mohuan dhe prgenjeshtruan arumentet Tona, jan banues t zjarrit. 87. O ju q besuat! Mos i ndaloni (mos i bni haram) t mirat q pr ju i lejoi (i bri hallall) dhe mos teproni, se All-llahu nuk i do ata q teprojn (i kalojn kufijt e dispozitave t Zotit). 88. Hani nga ajo q All-llahu ju furnizou si hallall t mir dhe, duke qen se ju All-llahut i besoni, ruanu dnimit t Tij! 89. All-llahu nuk ju merr n prgjegjsi pr betimiet e juaja t paqllimta (pr betim), por ju merr pr ato q jeni zotuar qllimisht. E shpagimi i tij (i betimit t br) sht duke i ushqyer dhjet t varfr me ushqim mesatar q ushqeni familjen tuaj, ose duke i veshur ata (t dhjet), ose duke liruar nj rob. E kush nuk ka mundsi ti bj kto, le t agjroj tri dit. Ky sht shpagim pr betimet tuaja kur itheni ato. Ruani betimet tuaja. Kshtu All-llahu ju shqaron dispozitat e veta, ashtu q jeni mirnjohs. 90. O ju q besuat, ska dyshim se vera, bixozi, idhujt dhe hedhja e shigjets (pr fall) jan vepra t ndyta nga shejtani. Pra, largohuni prej tyre q t jeni t shptuar. 91. Shejtani nuk dshiron tjetr, prve se nprmjet vers dhe bixhozit t hedh armiqsi mes jush, tju pengoj nga t prmendurit Zotit dhe tju largoj nga namazi. Pra, a po i jepni fund (alkoolit e bixhozit)? 92. Bindjuni All-llahut dhe t drguarit e kini kujdes (mos kundrshtoni). E nse refuzoni, ather pra, dine se obligim i t drguarit Ton sht vetm komunikimit i qart. 93. Ata q besuan dhe bn pun t mira, nuk kan mkat pr at q u ushqyen (m hert) derisa ruhen (prej haramit), besojn dhe bjn vepra t mira, mandej ruhen (nga ajo q ka qen e lejuar e sht e ndaluar) dhe besojn dhe pastaj ruhen (nga do mkat) dhe bjn mir. All-llahu i do ata q bjn mir. 94. O ju q besuat, All-llahu do tju sprovoj me dika nga gjahu q e arrijn duart ose shigjetat tuaja, pr tu te All-llahu ai q i friksohet Atij n heshtje (n baz besimi). E kush i shkel (dispozitat) pas ktij (sqarimi) ai ka dnim t dhmbshm. 95. O ju q besuat, mos e mbytni gjahun, duke qen ju n ihram. E kush e mbyt at me qlim, ater dnimi sht therrorizimi inj kafshe shtpiake t ngjashme me at (t egrn) q ka mbytur. Pr kt shtje vendosin dy njerz t drejt nga mesi juaj, duke br at kurban pr Qabe, ose (dnimi sht ) duke ushqyer t varfr,

ose sa ai (ushqimi), agjrimi, kt pr shijuar t keqen e puns s tij. All-llahu ka falur t kaluarn. E kush bn prsri, (gabimin) All-llahu dnon ashpr. All-llahu shtjet), hakmerret (me dnim). 96. Gjahu dhe ushqimi n det u sht lejuar, si prjetim pr ju dhe pr udhtart, kurse gjahu toksor u sht ndaluar sa t jeni n ihram. Kinie dro All-llahun, te i cili do t tuboheni! 97. All-llahu e bri Qaben, shtpin e shenjt, vend jetsimi (shtjet t fes t jets) pr njerz, dhe muajin e shenjt, edhe kurbanin edhe (ato kafsh t shnuara pr kurban) at me qafore. Kt (prcaktim nga Zoti) q ta dini se All-llahu e di ka n qiej dhe ka ka n tok dhe se All-llahu ka prfshir me urtsin e dijen e vet do send (prcaktimi i Zotit pr kto sht me qllim t caktuar, e pr t mirn e njerzve). 98. Dijeni se All-llahu sht ndshkues i rrept, dhe se All-llahu sht dhurues, sht mshirues. 99. I drguari nuk ka tjetr obligim vetm t kumtoj (shpalljen); All-llahu di publikoni dhe bani fsheht. 100. Thuaj: Nuk sht e njejt e keqja dhe e mira, po edhe nse t mahnit ty shumimi i s keqes, pra kini frik All-llahun (e mos pranoni t keqen) o ju t zott e mendjes, ashtu q t shptoni. 101. O ju q besuat, mos pyetni pr sende q, nse u thuhet ajo (pyetja) haptazi, ju vjen keq juve, e nse pyetni pr to gjat kohs kur zbritej Kurani, do tju dal n shesh (dhe do ta ngarkoni veten pa nevoj). Allllahu u fali (pyetjet q i bt m hert); All-llahu fal shum, sht i bute. 102. Nj popull q ishte para jushpat br aso pyetjesh, e pastaj (nuk i zbatoi) u b mohues i tyre. 103. All-llahu nuk emroi (pr t shenjt) Behirn, as Saibn, as Vesiln, dhe as Hamn, porata q nuk besuan trillojn rren pr All-llahun, (duke thn se All-llahu i prcaktoi) dhe shumica e tyre nuk kuptojn (se jan duke shpifur). 104. E kur ju thuhet atyre: Ejani te ajo q zbriti Allllahu dhe te (ka thot) i drguari, ata thon: Na mjafton ajo q igjetm prindrit tan, (a mjafton) edhe nse prindrit e tyre ishiin q nuk dinin asgj dhe nuk ishin n rrug t drejt. 105. O ju q besuat, ruane veten tuaj! Ai q ka humbur, nuk ju dmton juve kur jeni n rrug t drejt. Kthimi i t gjith juve sht te All-llahu dhe Ai ju njohton pr at q vepruat. 106. O ju q besuat, dshmimi me rastin e atij q l testament (vasijjet) kur i sht afruar ndonjrit prej jush vdekja, bhet me dy dshmitar t drejt nga mesi juaj, ose nga dy t tjer pos jush, nse jeni n udhtim (n

rrug e skeni t afrm) dhe ju gjen telashja e vdekjes. E nse dyshoni (n dshmin e tyre) i ndalni ata t dy pas namazit (t iqindis) dhe ata betohen n All-llahun: Ne nuk e japim betimin n All-llahun pr asgj edhe sikur t jet (ai pr t cilin betohemi) i afrm dhe nuk e fshehim dshmin e (porositur prej) All-llahut, pse ather ne do t jemi mkatar! 107. E nse dihet se ata t dy kan merituar mkat (kan gnjyer) ather n vend t tyre merren dy t tjer prej atyre q kan merit (merit trashgimi) dhe ata t dy betohen n All-llahun: Dshmimi yn sht m i drejt nga dshmimi i atyre (dy t parve), dhe ne nuk e tejkaluam (drejtsin), pse ather do t ishim nga mizort! 108. Ky (rregull) sht m afr q t bjn dshmimin (dshmitart e testamentit) ashtu si sht drejt, dhe q t friksohen (dshmitart trashgimtar) se po thyhet betimi i tyre me nj betim tjetr. Kini frik All-llahun dhe bindjuni, se All-llahu nuk v n rrug t drejt popullin shkatrrues. 109. (Prkujtonie o njerz) Ditn kur All-llahu i tubon t drguarit e u thot: far prgjigje (popujt) u dhan juve? Ata (pejgambert) thon: Ne nuk dim, vrtet Ti je q i di t gjitha t fshehtat! 110. All-llahu (at dit) i thot: O Isa, bir i merjemes, prkujtoj t mirat e Mia ndaj teje dhe ndaj nns sate, kur t fuqizova me shpirtin e shenjt (Xhibrilin), e ti u fole njerzve (kur ishe) n djep dhe (kush ishe) i pjekur (si burr), kur ta msova ty librih e urtsin Tevratin e Inxhilin, kur melejen Time formove nga balta si form shpeze e i fryve asaj dhe me urdhrin Tim u b shpez, kur e shrove t verbrin dhe t smurin nga smundja e lkurs me dshirn Time, kur me urdhrin Tim i nxore (t gjall) t vdekurit, kur i zbrapa beni israilt prej teje (q deshn t t mbysin) ather kur erdhe me argumente, e disa prej tyre q nuk besuan than: Kjo (mrekullia e Isait) nuk sht tjetr vetm se magji e qart! 111. Dhe kur i frymzova Havarijjunt (i urdhrova): T m besoni Mua dhe t drguarin Tim! E ata than: Ne besuam, e ti dshmo se ne jemi musliman. 112. Dhe (prkujto) kur Havarijjunt than: O Isa, bir i Merjemes, Zoti ta mund t na zbres nj tryez nga qielli? (Isai) tha: Keni frik All-llahun nse jeni besimtar! 113. (Ata) Than: Ne dshirojm t ham nga ajo dhe t na binden (edhe m shum ) zemrat tona dhe t vrtetojm bindshm se na e the t vrtetn e t bhemi dshmues t saj!

114. Isai, bir i Merjemes, tha: O All-llah, Zoti yn, zbritna nga qielli nj tryez, t na jet fest (gzim)pr ne dhe pr ata (q vijn) pas nesh, t jet argument prej Teje, dhe dhurona se Ti je furnizuesi m i mir! 115. All-llahu tha: Un at ua zbres, e kush prej jush mohon pastaj, Un at e dnoj me nj dnim q nuk e dnoj asnj nga njerzit. 116. Dhe kur All-llahu tha: O Isa, bir i Merjemes, a ti njerzve u the: M besoni mua dhe nns time dy zota pos All-llahut!? (Isai) Tha: Larg asaj t mete je Ti (o Zoti im). Nuk m takon mua ta them at q ssht e vrtet. Ta kisha thn un at, ti do ta dije. Ti e di ka n mua, e un e di ka n Ty. Ti je m i dijshmi i t fshehtave! 117. Un nuk u kam thn tjetr atyre, pos asaj q Ti m urdhrove;ta adhuroni All-llahun, Zotin tim dhe Zotin tuaj,dhe sa isha ndr ta, kam qen prcjells i tyre, e pasi q m more mua, Ti ishe roje (dhe dshmues) i tyre. Ti je dshmitar pr do send! 118. Nse i dnon ata, n t vrtet ata jan robr Tu, e nse u fal atyre, Ti je i gjithfuqishmi, i urti. 119. All-llahu tha: kjo sht dita q t drejtve u bn dobi drejtsia e tyre. Ata kan Xhennete n t cilt rrjedhin lumenj, jan pr jet t pasosur n ta. All-llahu sht i knaqur me ta dhe ata jan t knaqur ndaj Tij. Ky sht shptim i madh. 120. Vetm i All-llahut sht sundimi ndaj qiejve e toks dhe ka ka nn to. Ai sht i plotfuqishm pr do send. 6. Enam Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Falenderimi i qoft vetm All-llahut, q krijoi qiejt dhe tokn, q formuloi errsirat e dritn, e megjithkt (q Ai meriton lavdrim) ata q mohuan, i barazojn (idhujt) me Zotin e tyre. 2. Ai sht q ju krijoi nga balta, e mandej ju caktoi nj afat (pr vdekje) dhe nj afat sht i caktuar pran dijes s Tij, dhe pas (gjith ksaj t vrtete) ju dyshoni. 3. Ai sht All-llahu (q adhurohet e madhrohet prej ka kan tok; Ai i di fshehtsit dhe publikimet tuaja dhe Ai e di at q bni. 4. Nuk ka argument q u vjen atyre nga argumentet e Zotit t tyre, eq ata nuk i shmangen. 5. Ata prgnjeshtruan t vrtetn kur u erdhi, e m von do t kuptojn lajmin e asaj me t ciln talleshin. 6. A e vrejtn ata sa gjenerata para tyre i shkatrruam q Ne u patm mundsuar atyre (komoditet) n tok far juve nuk ju mundsuam; u patm lshuar nga

qielli shi me bollk dhe u patm br q t rrjedhin lumenj ndr ta, e pr shkak t mkateve t tyre i shkatrruam dhe pas tyre sollm (breza) tjer. 7. Edhe sikur t zbritnim ty nj libr t shkruar n letr, e ta preknin at me duart e tyre, ata q mohuan do t thoshin: Kjo nuk sht tjetr prve nj magji e qart. 8. E pastaj than: Pse t mos i zbret atij (Muhammedit) nj engjll (t na thot pr Muhammedin se sht i drguar). E sikur t zbritnim Ne nj engjll, shtja do t merrte fund duke mos u dhn atyre nj afat. 9. Sikur ta bnim Ne at (t drguarin) engjll, at do ta bnim (n form) njeriu e do tua przienim (ngatrronim) atyre at q i przien ata vetes s tyre. 10. Edhe t drguarit t tjer para teje jan prqeshur, e ata q u talln psuan (dnim) pr shkak se talleshin. 11. Thuaj: Ecni npr tok e mandej shikoni se si qe prfundimi i gnjeshtarve. 12. Tuaj: E kujt sht e tr kjo n qiej e tok? Thuaj: Vetm e All-llahut. Ai ia praktoi mshirn Vetes. Ai do tju tuboj n ditn e gjykimit, pr t ciln gj nuk ka dyshim. Ata q i shkaktuan humbje vetvetes, ata nuk besojn. 13. Vetm e Tij sht gjithka pushon e lviz natn e ditn. Ai gjithka dgjon dhe gjithka di. 14. Thuaj: A pos All-llahut, krijues i qiejvedhe i toks, q ushqen t tjert, ndrsa vet nuk ushqehet, t pranoj Zot tjetr? Thuaj: Un jam urdhruar t jem i pari q bindem dhe (urdhrohem): t mos bhem kurrsesi nga idhujtart. 15. Thuaj: Vrtet, un i friksohem dnimit t dits smadhe, nse nuk i prulem Zotit tim. 16. Kush mnjanohet at dit nga ai (dnimi), at Ai e ka mshiruar, dhe ai sht shptim i qart. 17. Nse All-llahu t godet me ndonj t keqe, ska kush q ta largoj at pos Tij, e nse t dhuron ndonj t mir, duhet ditur se Ai sht i gjithfuqishm pr do send. 18. Ai sht mbizotrues ndaj robrve t Tij. Ai hollsisht di punt e Tij dhe t robrve t Vet. 19. Thuaj: Cili send ka dshmin m t madhe? Thuaj: All-llahu sht dshmues mes meje e jush, e mua m sht shpallur ky Kuran q me t tju trheq vrejtjen juve dhe atij q i komunikohet (dhe t gjith atyre q vijn pas jush deri n ditn e kijametit). Ju po dshmoni se All-llahut ka edhe zota tjer, a? Thuaj: Un nuk dshmoj! Ai sht vetm nj Zot dhe un jam i pastr nga ajo q j u i shoqroni!

20. Atyre q Ne u kemi dhn librin, e njohin at (Muhammedin) sikurse i njohin bijt e tyre. Jan ata q asgjsuan vetveten, andaj nuk besojn. 21. Kush sht m mizor se ai q ndaj All-llahut shpif gnjeshtra apo ka prgnjeshtruar faktet e Tij? Ska dyshim, shpifsit dhe gnjeshtartnuk kan shptim. 22. Prkujto ditn kur Ne i tubojm t gjith dhe u themi atyre q i shoqruan: Ku jan ata t shoqruarit tuaj, q i trillonit? 23. Ather (pas atij sprovimi) prgjigje tjetr su mbetetprve t thon: Pr All-llahun, o zoti yn, ne nuk ishim dhujtar! 24. Shih, se si bjn gnjeshtra kundr vetes dhe si u shkoi huq ajo q trillonin! 25. Ka prej atyre q ty t dgjon (kur lexon Kuranin). Po Ne kemi krijuar mbules mbi zemrat e tyre q t mos e kuptojn at dhe n vesht e tyre sajuam shurdhim, dhe edhe dikur ti shohim t gjitha faktet. ata nuk besojn, derisa kur te ti e t polemizojn ata q mohuan thon: Nuk sht tjetr ky (Kurani) vetm se mit i hershm. 26. Ata ndalojn (t tjert) nga ai dhe vet largohen prej atij (Kuranit), e me at nuk shkatrrojn tjert vetm vetveten, dhe nuk e hetojn. 27. E sikur ti shihje ata kur jan ndalur pran zjarrit e thon: Ah sikr t ktheheshim (n dynja), t mos gnjejm faktet e Zotit to e t bhemi nga besimtart! 28. Jo, (ssht ashtu) po atyre u doli n shesh ajo q e mbanin fsheht m par, prandaj edhe sikur t ktheheshin ata do t prsritnin at q e kishin t ndaluar, e ska dyshim, ata jan gnjeshtar. 29. Ata than: Nuk ka tjetr, vetm kjo jeta jon n kt bot, dhe ne nuk do t rigjallemi. 30. Dhe, sikur ti kishte par ata kur t ndalohen para Zotit t tyre e u thuhet atyre: A nuk sht kjo (ringjalja) e vrtet? Ata thon: Po, pr zotin ton! thot: Shijoni pra dnimin pr at q mohonit! 31. Ata q prgnjeshtruan se do t takohen me Allllahun (n ditn e gjykimit) kan humbur prderisa tu vij momenti (kijameti) befas e t thon: t mjert ne pr at q lshuam (nga punt e mira n dynja), e duke i bartur gabimet e veta n shpin, dhe, e shmtuar sht ajo q bartin. 32. Jeta e ksaj bote nuk sht gj tjetr vetm se nj prjetim e mashtrim. Ska dyshim se bota tjetr sht m e dobishmja pr ata q ruhen. A nuk logjikoni? 33. Ne dim se ty t brengos ajo q thon, e ata nuk t gnjejnty, por ata mizor mohojn argumentet e Allllahut.

34. Jan prgnjeshtruar t drguar para teje, duruan at gnjeshtr, dhe u torturuan prderisa u erdhi ndihma Jon, prandaj ska kush q ndryshon fjalt (premtimet) e All-llahut. E ti je i njohur me disa nga ngjarjet e t drgarve (edhe ti do t ndihmohesh sikurse ata). 35. Por, nse refuzimi i tyre t sht br breng e madhe , ti krkoje, nse ke mundsi, ndonj vrim n tok ose n qiell e tu sjellsh atyre ndonj argument (po ti smund ta bsh kt). T kishte dashur All-llahu i kishte tubuar n rrug t drejt; po ti mos u b nga t padijshmit (dhe mos u brengos). 36. vetm ata q kan dgjim t shndosh i prgjigjen (ftess). T vdekurit (ata q dgjojn dhe nuk besojn) All-llahu i ringjall, e pastaj te Ai kthehen (u jepat q e meritojn). 37. Dhe than : Prse t mos i zbret atij (Muhammedit) nj mrekulli nga Zoti i tij? Thuaj: Ska dyshim se All-llahu ka fuqi tia zbres nj mrekulli, por shumica e tyre nuk e din (se ka do ti gjente m pas). 38. Nuk asnj gjalles n tok dhe as shpend q fluturojn me dy krah e q nuk jan t nara n grupe (t ndryshme), sikurse edhe ju (Zoti i krijoi, i pajisi si juve). Asgj nuk kemi ln pas dore nga evidenca. M n fund te Zoti i tyre do t tubohen. 39. E ata q i bn t rreme faktet Tona jan shurdmemec t mbetur n errsira. All-llahu e humb k t doj e v n rrug t drejt at q do. 40. Thuaju: Nse u vjen dnimi nga All-llahu ose u vjen kijameti, m tregoni,nse jeni t sinqert, a do t thirrni k pos All-llahut (pr ndihm? 41. Jo, vetm Atij (All-llahut) do ti luteshi, e nse do Ai, ju heq at pr ka i luteni, e do ti harronit ata (zota) q ia shoqronit. 42. Ne kemi drguar (pejgamber) edhe te popjt parateje (e derisa nuk dgjuan), i dnuam m skamje emjerim, ashtu q t prulen. 43. E pse t mos pruleshin kur ju erdhi atyre dnimijon? Por zemrat e tyre ishin ngurosor, po edhe djalli ua hjeshoi at q bnin. 44. Meq lan pas dore at me ka u kshilluan (ti i drejtohen Zotit), Ne ua hapm dyrt e do gjje (begatie) derisa kur u gzuan pr at q ju kishte dhn, i kapm befas, e ata mbetn t zhgnjyer. 45. Ndaj u zhduk mbeturina e popullit mizor, pra Falnderim i qoft Zotitt botave. 46. Thuaj: Nse All-llahu ua merr t dgjuarit, t pamurit dhe ua mbyll zemrat, pos All-llahut cili zot tjetr do tju sjell at?. Shih sesi ua shqarojm faktet e megjithkt ata nuk ua vn veshin!

47. Thuaj: M tregoni nse dnimi nga All-llahut u vjen befas ose me parashenja, a shkatrrohet kush tjetr pos popullit mizor? 48. Ne t drguarit nuk i drgojm ndryshe vetm si prgzues dhe qortues. E kush besoi dhe u prmirsua, ata nuk kan as frik as breng. 49. Ata q i prgnjeshtruan faktet tona, ata i kap dnimi ngase nuk respektuan normat. 50. Thuaj: Un nuk u them juve se i kam n kompetenc depot e All-llahut (e tju sjell mrekulli), as nuk pretendoj se i di fshehtsit (e tju tregoj se kur do tju vij dnimi), as nuk u them se un jam engjll. Un ndjek vetm at q m shpallet mua. Thuaj: A jan baras i verbti dhe ai q sheh? A nuk mendoni? 51. Ti trhiqju vrejtjen me kt (Kuran) atyre q i friksohen tubimit para zotit t tyre, n mnyr q t ruhen, sepse pos Tij nuk do t ket as mbrojts as ndrmjetsues. 52. Dhe mos i prze ata q adhurojn Zotin e tyre pa pra mngjes e mbrmje, duke qen t sinqert ndaj Tij. Ti nukprgjigjesh asgj nga llogaria e tyre e as ata nuk kan kurrfar prgjegjsie nga llogaria jote, e po i dbove ata do t bhesh nga t padrejtit. 53. Kshtu Ne i sprovojm disa me disa tjer (pasanikun me varfnjakun, at me autoritet me at pa t) ashtu q t thon: A kto jan mes nesh qAllllahu i dhuroi? A nuk sht All-llahu m i dijshmi pr ata q jan mirnjohs?! 54. E kur t vijn ty ata q i besojn ajetet tona, thuaju: Selamu alejkum, Zoti juaj ia ngjeshi vetes mshirn. Kuh bn prej jush ndonj keqe pa dije, e mandej pas asaj (t keqe) pehdohet dhe prmirsohet, ska dyshim se All-llahu sht q fal shum dhe sht Mshirues. 55. Ja, kshtu Ne i sqarojm argumentet, n mnyr q t dal n shesh rruga e kriminelve. 56. Thuaj: Un jam i ndaluar t adhuroj ata q adhuroni ju, pos All-llahut! thuaj: Un nuk njeki dshirat tuaja, pse do t ishte ather do te isha i humbur e jo prej t udhzuarve (n rrug t drejt). 57. Thuaj: Un i prmbahem t vrtets (q m erdhi) nga Zoti im. Ju e gnjyet at, e pr at q nguteni ju (dnimin), nuk e bj un, vendimi i takon vetm Allllahut; Ai e rrfen t vrtetn dhe Ai sht m i miri i gjykatsve. 58. Thuaj: Sikur t ishte ajo pr t ciln nguteni j te un, shtja mes meje dhe jush do t ishte e prfunduar. All-llahu m s miri i di pr mizort. 59. elsat e fshehtsive jan vetm te Ai, at (fshehtsin) nuk e di kush pos Tij. Ai e di ka ka n tok dhe n det, Ai e di pr do gjeth q bie dhe ska

kokrr n thellsi t toks, ska t njom dhe ska t that q nuk sht (shnuar) n librin e qart (LehviMahfud). 60. Ai sht q ju v n gjum natn dhe e di ka vepruat ditn, pastaj ju ngjall-zgjon n t (ditn) pr deri n afatin e caktuar (vdekje). Pastaj do t ktheheni e do tju njohtoj me at q keni pas vepruar. 61. Vetm Ai sht mbizotrues ndaj robrve t vet. Ndaj juve drgon roj (cakton engjj) derisa kur ti vij ndonjrit prej jush vdekja, atij ia marrin shpirtin t drguarit tan (t tjer) dhe ata nuk bjn kurrfar lshimi. 62. Pastaj i kthehen All-llahut, Snduesit t vrtet t tyre. Vetm i tij sht sundimi (gjykimi) dhe Ai sht m i shpejti i llogaritsve. 63. Thuaj: Kush ju spton prej errsirave (trishtuese) t toks e t detit e (nga trishtimi) ju e lutni At haptas e fshehtas (duke thn), nse Ai na shpton prej ksaj, ne do t jemi (besimtar) mirnjohs? 64. Thuaj: All-llahu ju shptin nga ajo dhe nga do brengosje. Megjithkt ju Atij i prshkruani shok. 65. Thuaj: Ai ka fuqi (tju shptoj, por edhe) tju sjell dnim prej s larti ose prej s poshti nn kmbt tuaja apo tju ndaj n grupe e ta luftoni njri-tjetrin. Shih se si i sqarojm faktet n mnyr q t kptojn. 66. E populli yt e konsideroi at (Kuranin) t rrem, porse ai (Kurani) sht i vrtet. Thuaj: Un nuk jam roj e juaj. 67. do lajm e ka afatin e realizimit, e m von, ju do t kuptoni. 68. Kur sheh ata se jan thelluar (me tallje) n shtjet Tona, largohu prej tyre derisa t kalojn n bised tjetr. Nse djalli t bn t harrosh (e rri me ta), pasi t bie ndr mend, mos rri me popullin mizor. 69. Pr ata q ruhen (pr besimtart) ska kurrfar prgjegjsie (q tallen), por duhet tju prkujtojm n mnyr q ruhen edhe ata (q tallen). 70. Hiqu atyre q e marrin fen (n vend q ta resprktojn) pr loj e dfrim dhe i ka mashtruar jeta e ksaj bote. Ti prkujto me t (Kuranin) q t mos bjer njeriu viktim e asaj q ka veprruar, e q ska mbrojts as ndrmjetsues pr te pos All-llahut. je ai (njeri) edhe nse jep, do lloj shpagimi nuk i pranohet. T tillt jan ata q ran viktim e asaj q punuan. Ata , pr skak se mohuan, pr pije kan uj t vluar e dnim t idht. 71. Thuaj: A pos All-llahut t adhurojm ka nuk na sjell as dobi as dm dhe t kthehemi mbrapa (n kufur) pasi q All-llahu na vuri n rrug t drejt? Dhe ather t bhemi sikur ai, t cilin djallzit e kan rrmbyer (e kan hedhur)n tok (n nj humner) e ln t hutuar

q, edhe pse ai ka shok q e thrrasin n rrug t drejt (i thon): Eja te ne (ai nuk prgjigjet). Thuaj: I vetmi udhzim sht ai udhzimi i All-llahut, dhe se jemi urdhruar q ti dorzohemi zotit t botve. 72. (Na sht thn) Dhe falne nmazin dhe kini frik prej Tij, se Ai sht te i cili do t tubohemi. 73. E Ai sht q krijoi qiejt dhe tokn me qllim t caktuar, e (ruajuni dnimit) ditn kur thot : Bhu! Ajo bhet. Fjala e Tij sht e njmendt dhe Atij i takon sundimi ditn kur i fryhet Surit (kjo sht hera e dyt). Ai e di t fshehtn dhe konkretn, sht m i urti q di pr do gj n hollsi. 74. Prkujtoju (o i drguar) kur Ibrahimi i tha vllaut t vet Azerit: A statuja (idhuj) adhuroni pr zota? Un po t shoh ty dhe popullin tnd n nj humbje t sigurt. 75. E kshtu Ibrahimit ia mundsuam ti shoh madhsit e qiejve e t toks pr tu br edhe m i bindur. 76. E kur at e mbuloi nata, ai e pa nj yll e tha: Ky sht Zoti im! E kur u zhduk ai (perndoi) tha: Un nuk i dua ata q humbn. 77. Kur e pa hnn t posa tha: Ky sht Zoti im! e kur perndoi ajo, tha: Nse Zoti im nuk m udhzon, un do t jem prej njerzve t humbur! 78. Kur e pa diellin t lindur, tha: Ky sht Zoti im, ky sht i madh! e kur ai perndoi, tha: O populli im, un jam i pastrnga ajo q ju i shoqroni! 79. Un me veten time i drejtohem Atij q krijoi qiejt e tokn, larg besimeve t tjera; un nuk jam prej atyre q i prshkruajn shok! 80. Po at e (me Ibrahimin) polemizoi populli i tij e ai tha: A polemizoni me mua, rreth All-llahut e Ai m udhzoi? Un nuk u frikohem atyre q ju ia bni shok, vetm nse Zoti im do ndonj send (t m godas, ai m godet). Me dijen e Tij Zoti im ka prfshir do send, a nuk e merrni me mend? 81. E si tju frikohem atyre q ju ia shoqruat, e ju frikoheni pr at q i shoqruat All-llahut pa pasur kurrfar argumenti. E cili grup, pra, sht m e drejt t jet i sigurt, nse jeni q kuptoni? 82. Ata q besuan dhe besimin e tyre nuk e ngatrruan me besim t kot, atyre u takon t jen t sigurt dhe atajan n rrug t drejt. 83. Kto jan argumentet tona q ia dham Ibrahimit kundr popullit t tij. Ne ngrisim n shkall t lart at q duam. Zoti yt do send e v n vendin e vet, asgj nuk mund ti fshehet. 84. Ne atij (Ibrahimit) i falm Is-hakun dhe Jakubin dhe secilin prej tyre e udhzuam. M par edhe Nuhun e patm udhzuar. E nga pasardhsit e tij (t Ibrahimit)

udhzuam Davudin, Sulejmanin, Ejjubin, Jusufin, Musain dhe Harunin. Kshtu i shprblejm bamirsat. 85. (shprblyem) Edhe Zekerijan, Jahjan, Isain, Iliajasin t gjith prej t mirve t prsosur. 86. (shprbylem) Edhe Ismailin, Eljesan, Junusin dhe Lutin. T gjith kta i veuam mbi njerzit tjer. 87. Edhe disa nga prindrit, nga pasardhsit dhe nga vllezrit e tyre i zgjodhm (pr pejgamber) dhe i udhzuam n rrug t vrtet. 88. Ky sht udhzim i All-llahut, udhzon me t k t doj nga robt e Tij. E sikur ti prshkruajn shok Zotit (edhe ndonj nga kta) kishte pr tiu shkuar huq ajo q kan vepuar. 89. Ata shin q u patm dhn librin, urtsin e pejgamberllkun; e nse kta (idhujtart mekas) e refuzojn kt (pejgamberllkun tnd), Ne e kemi siguruar kt me nj popull q nuk e refuzon. 90. Ata (t drguarit e prmedur) ishin q All-llahu i vuri n rrug t drejt, andaj ti merri shembull n udhzim. Thuaj: Un nuk krkoj pr kt (komunikimin e Kuranit) shprblim prej jush. Ky nuk sht tjetr, prve nj kshill pr mbar njerzit. 91. Ata (mohuesit) nuk e njohn All-llahun sa duhet njohur At kur than; All-llahu nuk i shpalli gj asnj njeriu! Thuaj: Kush e zbriti librin, me t cilin erdhi Musai e q ishte drit e udhrrfyes pr njerz, e t cilin ju e bni t shprndar n letra,q disa i prezentoni, kurse shumicn e fshehni. Dhe u msuat ka nuk e dinit ju as prindrit tuaj? Thuaj: (e zbriti) All-llahu. Mandej lri ata q luajn n at kotsun e tyre. 92. Edhe ky (Kuran) sht libr q e zbritm; sht i bekuar, vrtetues i t mparshmes, e q ti trheqesh vrejtjen nns s fshatrave (t banorve mekas) dhe atyre prrreth saj (mbar bots). Ata q e besojn Ahiretin, besojn n t (Kuranin), ata edhe e falin namazin rregullisht. 93. E kush sht m gabimtar i madh se sa ai q trillon rren ndaj Zotit, ose thot: Mua po m shpallet e nuk i sht shpallur asgj, ose se sa ai q thot: Do t thur dika t ngjajshme me at q e ka zbritur All-llahu. E, sikur ti shihje mizort kur jan n agoni t vdekjes, e engjjt kan shtrir duart e veta (me ndshkim) e (u thon): Shptonie pra vetveten (nse mundeni). Tash prjetoni dnimin e turpshm pr shkak se e thoshit t pavrtetn pr All-llahun, dhe ndaj argumrnteve t Tij ishit kryene. 94. N t vrtet ju na erdht nj nga nj (t vetmuar), ashtu si ju krijuam s pari; keni ln prpa shpins at q u patm dhn, e nuk po shohim se i keni me vete ndrmjetsuesit tuaj, t cilt i mendonit se pr ju jan

ndihmtar (i shoqronit All-llahut). Ska dyshim, sht kputur lidhja mes jush, dhe mbaroi ajo ka mendonit (ndrmjjetsues apo zotra tjer). 95. Ska dyshim, All-llahu sht zbrthyes i fars (i kokrrs s saj) dhe i brthams (s pems). Ai nxjerr t gjallin nga i vdekuri dhe Aisht nxjerrs i t vdekurit nga i gjalli. Ky sht All-llahu, e si ather shmangeni (nga besimi)? 96. Ai sht krijues i drits s mngjesit. Natn e bri koh pushimi, e diellin dhe hnn pr llogaritje t kohs. Ky (rregull) sht caktim i plotfuqishmit,i gjithdijshmit. 97. Ai sht, q krijoi yjet pr ju q me ta t orientoheni n errsira kur jeni n tok ose n det. Vrtet Ne i shpjeguam argumentet tona pr nj popull q di t mendoj. 98. Ai sht q ju krijoi (filloi) prej nj njeriu; aty (mbi tok) jetoni (qndroni) dhe nn te do t pushoni. Ne i sqaruam argumentet nj populli q di t kuptoj. 99. Ai sht q lshoi nga lart shiun e me t nxori bimn e do sendi dhe prej bims gjelbrim dhe prej tij (prej gjelbrimit) kokrra t dendura n kallinj. E nga hurmet, nga sythat tyre kalavesh t afrt (pr ti vjel). Edhe kopshtie me hardhi, ullinj e sheg t ngjajshme (n dukje) e t llojllojshme (n shije). Shikoni pra frutat e tyre kur i formojn dhe kur piqen (t gjitha kto nga shiu). Edhe n kto ka fakte pr njerzit q besojn. 100. E xhint ia bjn shok All-llahut, e n t vrtet Ai i krijoi ata (xhint) dhe duke mos patur kurrfar dije, ata shpifn se Ai (Zoti) ka djem e vajza. Larg (shpifjeve) sht madhria e Tij e lart. 101. Ai (All-llahu) sht q krijo (pa kurrfar shembulli) qiejt dhe tokn (e duke qen i till), e si do t ket Ai fmij kur nuk pati bashkshorte? do send e krijoi Ai, dhe sht m i dijshmi pr t gjitha sendet e krijuara. 102. Ky sht All-llahu, Zoti juaj, nuk ka t adhuruar prve Tij, Krijues i do sendi, pra adhuronie At; Ai sht mbikqyrs ndaj do sendi. 103. Tpart (e njerzve) nuk mund ta prfshin At, e Ai i rfshin t art. Ai sht shum i kujdesshm, hollsisht i njohur. 104. Juve ju erdhn argumente t qarta nga Zoti i juaj e kush i sheh (kupton) ai e ka pr vete, e kush verbrohet, ai e ka pr t zezn e vet. E n (pejgamberi) nuk jamroj e juaj. 105. e kshtu Ne i sqarojm dshmit, ashtu q ata thon: Ke msuar ti (nga librat, po fjals s tyre nuk i vihet veshi0 dhe q pr tia br edhe m t qarta nj populli q di t dalloj (t vrtetn nga e kota).

106. Ti (Muhammed) praktoko at q tu shpall nga Zoti yt. Ska Zot, prve Tij. Largohu prej idhujtarve. 107. E sikur t donte All-llahu, ata nnuk do t ishin idhujtar. Ne nuk t bm prcjells t tyre e as q je mbikqyrs i tyre. 108. Ju mos ua shani ata (zota) q u luten (idhujtart), pos All-llahut, e (si hakmarrje) t fyejn All-llahun nga armiqsia, duke mos ditur (pr madhrin e Tij). Kshtu Ne i kemi zbukuruar do populli veprimin e vet, mandej e ardhmja e tyre sht te Zoti i tyre, e Ai i shprble pr at q vepruan. 109. Ata u betuan me nj betim t fort n All-llahun, se nse uvjen atyre ndonj mrekulli, do ta besojn. Thuaj: shtja e atyre mrekullive sht te All-llahu. E ku e dini ju, ndoshta kur t vijn ato nuk u besojn. 110. Ne i rrotullojm zemrat e t part e tyre (prej besimit) ashtu sikundr nuk e besuan at (Kuranin) pr her t par, dhe i lm t bredhin t hutuar n at mashtrimin e tyre. 111. E edhe sikur tju zbritnim Ne atyre engjjt, tju flitnin t vdekurit, tju tubonin atyre do send (gjalles) konkretisht, ata nuk kishin pr t besuar, vetm po t donte All-llahu, por shumica e tyre nuk din (se besimi sht dhurat nga Zoti). 112. dhe kshtu (sikurse edhe ty) do pejgamberi i bm armiq disa nga njerzit dhe nga xhint e djallzuar, q me fjal t shklqyeshme n mnyr t fsheht nxit njri-tjetrin n mashtrime. E sikur t donte Zoti yt, ata nuk do t bnin at (armiqsi), po ti lri ata me ato trillime. 113. Dhe q t anojn (te ato fjal mashtruese) zemrat e atyre q nuk besojn bon e ardhshme dhe q t knaqen e ngarkohen me at q jan duke u ngarkuar (ty nuk t dmtojn asgj). 114. (Thuaj) A pos All-llahut t krkoj un gjykats (mes meje dhe juve)? kur Ai sht q zbriti librin n mnyr t shkoqitur? Atyre q u dham librin e din se ai (Kurani) sht i zbritur prej Zotit tnd saktsisht, pra mos u b prej atyre q dyshojn. 115. Fjalt e Zotit tnd jan plot t vrteta (ka lajmrojn) dhe plot t drejta (ka gjykojn). Ska kush q t ndryshoj fjalt (vendimet) e Tij. Ai sht q dgjon e di. 116. N qoft se u bindesh shumics (mohuese q jan) n tok, ata do t largojn ty nga rruga e All-llahut. Ata nuk ndjekin tjetr vetm supozime dhe nuk jan tjetr vetm se rrenacak. 117. Ska dyshim, Zoti yt e di m s miri pr at q sht larguar rruga e Tijdhe Ai sht m i dijshmi pr t udhzuarit.

118. Ju (besimtar) hani nga ajo q ( sht therrur dhe) dhe sht prmendur emri i All-llahut, po qe se jeni t bindur n faktet e Tij. 119. keni ju q t mos hani nga ajo pr t ciln sht prmendur emri i All-llahut, e Ai ju sqaroi juve se ka sht ndaluar pr ju, prvekur jeni detyruar (ather edhe harami sht hallall). Nj shumic (e mohusve), duke mos pasur kurrfar dije, por vetm nga pasionet e tyre, duan ti largojn nga e vrteta (njerzit). Po Zoti yt di m s miripr ata q i shkelin dispozitat. 120. Dhe mos bni mkate as haptas as fshehtas. Ata q bjn mkatin do t ndshkohen pr mkatin e br. 121. Dhe mos hani nga ajo q (para therjes s saj) nuk sht prmendur emri i All-llahut, vrtet ajo (ngrnia) sht mkat. Djallzit i nxisin miqt e vet q tju polemizojn juve, e nse i dgjoni ata, ather jeni si ata (idhujtar). 122. Vall, a sht ai q qe i vdekur kurse Ne e ngjallm dhe idham drit, me t ciln ecn mes njerzve, si ai q ka mbetur n errsir (i humbur) dhe nuk mund t shptoj nga ajo? Ja, kshtu (si ktij n errsir) iu dket mir mohusve ajo q veprojn. 123. Dhe ashtu (sikurse n Mek) n do qytet kemi br kriminelt e tij pari, n mnyr q t bjn dredhi n t, por nuk mashtrojn tjetr k pos veten e tyre dhe prapseprap nuk kuptojn. 124. E kur uvjen atyre ndonj argument i prer (pr Muhammedin), ata thon: Kurrsesi nuk e besojm at (drgesn e Muhammedit) derisa t mos na jepet edhe neve ngjajshm me at q iu pat dhn t drguarve t All-llahut! M s miri All-llahu e di ku ta vr drgesn (risalen) e vet. Ata q bn krim do tigodas poshtrimi dhe dnimi i fort te All-llahu pr shkak se vazhdimisht bnin hile. 125. At q All-llahu dshiron ta udhzoj, ia zgjeron zemrn pr (t pranuar) islamin. At q dshiron ta lr t humbur, zemrn e tij ia bn shum t ngusht si tngjitej n qiell. Kshtu All-llahu lshon dnimin mbi ata q nuk besojn. 126. Kjo sht rruga e Zotit tnd, sht e drejt, Ne shpjeguam argumentet pr njerz q prkujtojn. 127. Ata e kan vendin e shptimit (Xhennetin) te Zoti i tyre; Ai sht mbrojts i tyre, pr at q ata vepruan. 128. Prkujto ditn kur Ai i tbon ata t gjith (e u thot): O grumbull i xhinve, ju mashtruat shum njerz! E nga njerzit q ishin miq t tyre (txhinve) thon: Zoti yn ne prfituam njri prej tjetrit, dhe e arritm afatin t cilin e caktove! Tha: (Zoti) Zjarri sht vendi juaj, prgjithmon jeni n t, pos (kohs)

ka do All-llahu Vrtet Zotit yt sht m i urti, m i dijshmi. 129. PO ashtu (sikur u dham xhinve dhe njerzve prjetim), Ne i bjm sundues disa mizor mbi mizort e tjer pr shkak t asaj q fituan (vepruan). 130. O grumbull i xhinve dhe i njerzve! A nuk ju erdhn nga mesi juaj t drguar tju rrfejn argumentet e Mia dhe tju trheqin vrejtjen pr takimin tuaj n kt dit? Ata thon: Dshmojmkundr vetvetes. I pat mashtruar ata jeta e ksaj bote dhe ashtu(t detyruar) dshmuan kundr vetvetes se me t vrtet e refuzonin (t vrtetn). 131. Kt (drgimin e t drguarve) ngase Zoti yt,nuk sht q pr shkak t mkatit t shkatrroj nj vend, e banort etij t jen t painformuar. 132. Po pr secili (veprues) ka shkall(q do ti arrij) sipas asaj q vepruan. All-llahu nuk sht i pakujdesshm ndaj asaj q veprojn. 133. Zoti yt nuk ka nevoj pr asgj, Ai sht mshirues. Nse do Ai, juve ju zhduk dhe sjell k t doj pas jush, ashtu sikurse ju solli juve nga pasardhsit e atyre q ishin para jush. 134. Ajo q iu krcnohet (kijameti, ringjallja, llogaria, prgjegjsia) pa tjetr do t vij, e ju nuk mund ta pengoni. (Nuk mund ta menjanoni caktimin e Zotit). 135. Thuaj: O populli im (kurejshit)! veproni n at q jeni, e un do ta vazhdoj t veproj n at q jam, e m von do ta dini se kujt do ti takoj e ardhmja e lavdishme. sht e ditur se zullumqart nuk gjejn shptim. 136. Dhe nga aj q krijoi Si prej t lashtave dhe prej kafshve shtpake, ata (idhujtart) ndan nj pjes pr All-llahun dhe than: Kjo sht pr All-llahun, si mendonin ata , e kjo sht e idhujve tan. Ajo q ishte pr idhujt, nuk shkon te All-llahu, e ajo q sht pr All-llahun, shkon te idhujt e tyre. sa gjykim i shmtuar sht ai q gjykojn (pjesn e idhujve e plotsonin nga ajo e All-llahut, n rast nevoje, e t All-llahut jo). 137. Kshtu shumics s idhujtarve, idhujt ua hijeshuan atyre mbyten e fmijve t vet, pr ti shkatrruar (me mashtrime) dhe pr ua ngatrruar fen (q e kishin pasur t Ismailit). Po sikur t donte Allllahu, ata nuk do t bnin at, andaj hiqu tyre dhe asaj q shpifin. 138. Dhe sipas bindjes s tyre ata thoshin: Kto kafsh dhe kto bim jan t ndaluara, nuk mund t ushqehet me to, prve ata, t cilvene ua lejom; kto jan kafsh q sht ndaluar tu hipet; kto jan kafsh jat therrjes s tyre nuk prmendin emrin e All-llahut, duke

shpifur ndaj Tij. Ai do ti ndshkoj ata pr shpifjet e tyre. 139. Madje ata thonin: ka sht n barqet e ktyre kafshve sht vetm pr mashkujt tan, e ndaluar pr grat tona. E nse ishte e ngordht (fruti n bark) ata (mashkuj e femra) ishin t barabart n t. Do t ndshkoj Ai cilsimin tyre t rrejshm. Ai sht i prsosur n punt e Tij, i dijshm pr krijesat e Tij. 140. Ska dyshim se kan dshtuar keq ata q mbytn fmijt e tyre nga mendjelehtsia e pa kurrfar dije dhe ata q duke i shpifur Zotit, shpalln t ndaluar at q Zoti u kishte dhuruar. Ata kan humbur rrugn e drejt dhe prej fillimit nuk ishin n udhzim. 141. Ai (All-llahu) sht q krijoi kopshtie (bimt e t cilave) t ngritura lart (n shtylla) dhe t rrafshta (t shtrira n tok), edhe hurmet dhe drithrat me frute (shije) t ndryshme; (krijoi) ullinjt dhe shegt e ngjashme (nga shija). Hani frutat e tyre kur t piqen dhe ditn e korrjes (t vjeljes) s frutave jepne at pjes q sht obligim (t varfrve e nevojlive) dhe (hani-jepni) mos teproni, pse Ai nuk i do shkaprderdhsit. 142. Nga kafsht (shtpiake krijoi) edhe aso pr ngarkim (pr hipje)dhe aso, prodhimi i t cilave prdoret pr shtroj (leshi i tyre ose pr therrje. Haninga ajo q All-llahu ju dhuroi, e mos ndiqni gjurmt (rrugt) e shejtanit, pse ai sht armik juaj i hapt. 143. Ai (krijoi) tet lloje (nga kafsht shtpiake): prej deleve dy (dash e dele), prej dhive dy (cjap e dhi). Thuaj: A jan t ndaluar (haram) dy meshkuj apo dy femra apo ka mban (pjell) mitra e dy (llojeve t tyre) femrave? M tregoni, pra, me fakte t ditura (e jo me trillime) nse jeni t sinqert. 144. Ai (krijoi) edhe nga devet dy (lloje) dhe nga lopt dy (lloje). Thuaj: A dy meshkuj i ka ndaluar (haram), a dy femrat, pse ka mban mitra e dy (llojeve t tyre) femrave? A mos ishit t pranishm kur All-llahu ju porositi me kt (hallall apo haram)? E kush sht m mizor se ai q trillon rren pr All-llahun dhe ashtu ti humb njerzit n munges t dijes. All-llahu nuk v n rrug t drejt mizort. 145. Thuaj: N at q m sht shpallur mua (n Kuran) nuk po gjej dika t ndaluar nga ushqimi, prve n qoft se ai (ushqimi) sht: coftin, gjak i derdhur ose mish derri, ai i ndyt, dhe pos asaj q sht therrur jo n emr t All-llahut (por t ndonj idhulli) e q sht mkat. E kush detyrohet (ti haj kto t ndaluara), por duke mos pasur pr qllim shijen dhe duke mos e tepruar; Zoti yt sht q fal e mshiron shum.

146. E (posaqrisht) ndaj atyre qjan jehudi Ne kemi ndaluar do (kafsh) thundrake: nga lopt dhe delet u kemi ndaluar dhjmin e tyre, pos atij (dhjami) n shpinn dhe n zorrt e tyre dhe pos atij t przier me ndonj asht. Kt (mas-ndales) e morm si ndshkim ndaj mkatit t tyre. Ska dyshim, Ne jemi t vrtet (n ka ju rrfejm). 147. PO, n qoft se (pr kt jehudit) t prgnjeshtrojn Thuaj: Samshirues i madh sht ky Zoti juaj,po (mos u mashtroni) dnimi i Tij pr njerzit kriminelnuk mund t prapsohet! 148. E ata q i shoqruan Zotit, do t thoshin: Sikur t donte All-llahu nuk do ti bim shok (nuk do t ishim idhujtar), as ne, as prindrit tan, e as nuk do t ndalonim asnj send. Kshtu patngnjyer edhe ata q ishin para tyre derisa (pr shkak t mkatit) prjetuan dnimin ton t ashpr. Thuaj: A mos keni ndonj fakt e t na prezentoni at neve? Ju i mbshteteni vetm hamendjes, n t vrtet,vetm gnjeni. 149. Thuaj: All-llahu ka argumentin m t plot dhe sikur t donte Ai do tju vinte n rrug t drejt t gjithve. 150. Thuaj: Sillni dshmitart, t cilt dshmojn se All-llahu ndaloi (bri haram) ato ( q i ndalonin vet). Nseda t dshmojn rrejshm, ti mos dshmo bashk me ta dhe mos shko pas dshirave t atyre q argmentet Tona i bn t rremedhe pas atyre q nuk besojn jetn e q largohen prej Zotit t tyre (adhurojn tjetr). 151. Thuaj: Ejani tju lexoj at q me t vrtet ju ndaloi Zoti juaj: t mos i shoqroni Atij asnj send, t silleni mir me prindrit, t mos i mbytni fmijt tuaj pr shkak t varfris, sepse Ne u ushqejm juve dhe ata, t mos u afroheni mkateve t hapta apo t fshehta, mos e mbtni njeriun sepse mbytjen e tij e ndaloi Allllahu, prpos kur sht me vend. Kto jan porosit e Tij, kshtu t mendoni thell. 152. Mos iu afronu pasuris s jetimit derisa ai t arrij pjekurin, (mund ti afroheni) vetm n mnyr m t mir, zbatoni me drejtsi masn dhe peshojn, Ne nuk ngarkojm asnj njeri prtej mundsive t tij. Kur t flitni (t dshmoni), duhet t jeni t drejt edhe sht shtja pr (kundr) t afrmit, dhe zotimin e dhn All-llahut plotsonie. Kto jan me ka Ai ju porosit kshtu q t prkujtoni. 153. Dhe se kjosht rruga (feja) Ime e drejt (q e caktova pr ju), pra prmbajuni ksaj, e mos ndiqni rrug t tjerae tju ndajn nga rruga e Tij. Kto jan porosit e Tij pr ju, ashtu q ruheni. 154. E Musait i dham librin plotsim (i t mirave) pr at q tregon bindje t mir, dhe sqarues pr do send,

udherrfyes e mshir, ashtu q t besojn se do t takohen me Zotin e tyre. 155. Dhe ky libr, dobi prurs, Ne e zbritm, prmbanju ktij, ruajuni shtu q t mshiroheni. 156. (E zbritm Kuranin) Q t (mos) thoni: Libri u zbrit vetn dy grupeve para nesh (jehudive e t krishterve) dhe se ne ishim t panjohur me librat (me msimet) e tyre. 157. Dhe q t (mos) thoni: Sikur t na kishte zbritur neve libri, (sikurse u zbriti atyre dy grupeve) ne do t ishim edhe n t udhzuar se ata. Juve ju erdhi nga Zoti juaj argumenti (Kurani), ju erdhi udhzimi, mshira. E kush sht m zullumqar se ai q argumentet eZOtit i bn t rreme dhe ua kthen shpinn atyre? Ne do ti ndshkojm me ndshkim m t rnd ata q ua kthyen shpinn argumenteve Tona, pr shkak t prapsimit q bn. 158. A mos jan duke pritur tjetr ata (pas ktyre fakteve) vetm tju vj engjjt (tua marrin shpirtin), t vij Zoti yt (urdhri pr shkatrrim) ose t vijn disa nga shenjat e Zotit tnd, (n) ditn kur vijn disa shenja t Zotit tnd, asnj njeriu nuk ivlen besimi i Tij nse nuk ka besuar m par ose nuk ka br n besimin e tij kurfar t mire. Thuaj: Pritni, edhe ne jemi duke pritur! 159. Vrtet at q e prqan fen e tyre dhe u ndan n grupe, ti (Muhammed) nuk ke kurfar prgjegjsie. shtja e tyre sht vetm te All-llahu, Ai do ti njoh me at q punuan. 160. Kush vjen me nj (pun) t mir, ai (n ditn e gjykimit) shprblehet dhjet fish, e kush vjen me (vepr) t keqe, ai ndshkohet vetm pr t. Atyre nuk u bhet e padrejt. 161. Thuaj: Vrtet Zoti im m udhzoi n rrug t drejt, q sht fe e drejt, fe e Ibrahimit, q ishte larg besimeve t kota. Ai (Ibrahimi) nuk ishte idhujtar! 162. Thuaj: Namazi im, kurbani im dhe vdekja ime jan thjesht pr All-llahun, Zotin e botve. 163. Ai nuk ka shok (nuk adhuroj tjetr). Me kt (thjeshtsi t adhurimit vetm pr Zotin) jam i urdhruar dhe jam i pari i muslimanve (i pari q pranoj dhe bindem)! 164. Thuaj: A t krkoj Zot pos All-llahut, e Ai sht Zot i do sendi (ekzistues) dhe dmi i secilit person sht kundr vetes. Askush nuk do t bart barrn e tjetrit. Mandej, kthimi juaj sht te All-llahu; e Ai ju njohton pr at q praheshit. 165. Ai sht q ju bri sundues (zvendsues) n tok (pas shkatrrimit t atyre q ishin m par) dhe lartsoi n nj shkall m t lartdisa nga ju mbi t tjert, pr

tju sprovuar n at q u dha. All-llahu sht ndshkues i shpejt, sht q fal e Mshirues. 7. Araf Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Mim, Sad. 2. (Ky sht) Libri, q t sht ty, q me t tu trheqsh vrejtjen dhe ti kshillosh besmtart, pra t mos ket shtrngim n gjoksin tnd (pr kumtimin e tij). 3. Prvetsoni at q ju sht zbritur nga zoti juaj, e mos zini miq (prkrahs) pos Tij. Pak sht ajo q po merrni prvoj. 4. Sa fshatra (banor) kemi shkatrruar (me fajin e tyre) e dnimi Jon u erdhi natn, a (ditn) kur ishin duke pushuar (duke fjetur). 5. Kur u erdhi atyre dnimi Jon, skishin t krkonin tjetr, vetm t thon: Vrtet,ne ishim zullumqar (t pranojm gabimin). 6. Ne patjetrdo t marrim n prgjegjsi ata, t cilve u sht dguar (pejgamber), e do ti marrim n pyetje edhe t drguarit. 7. Dhe duke e ditur mir Ne do tu rrfejm atyre (pr at q punuan), se Ne nuk ishim q mungonim (ishim t pranishm). 8. At dit eshimi (masa) sht i drejt. Atij q i rndohen peshojat ,ata jan t shptuar. 9. Kujt i vijn leht peshojat, ata e humben vetveten, ngase i refuzan argumentet Tona me t padrejt. 10. Ne ju vendosm n tok dhe ju mundsuam jeesn (mjetet pr t jetuar), e pak prej jush po falnderoni. 11. Ne ju krijuam pastaj ju dham formn, e mandej ngjjve u tham: bni sexhde pr Ademin. Ata i bn sexhde pos Iblisit. Ai nuk qe prej atyre q bn sexhde. 12. (All-llahu) tha: ka t pengoi ty t bsh sexhde, kur Un t urdhrova? Ai (Iblisi) tha: Un jam m i vlershm se ai, m krijove mua nga zjarri, e at e krijove nga balta! 13. (All-llahu) Tha: Zbrit nga ai (Xhenneti), nuk t takon t bsh kryelartsi n t, dil jasht, ska dyshim ti je i poshtruar. 14. (Iblisi) Tha: M afatizogjer ditn kur ringjallen (njerzit)! 15. (All-llahu) Tha: Ti je i Afatizuar! 16. (Iblisi) Tha: Pr shkak se m humbe mua, un do tu ulem atyre (do tu z pusi)n rrugn Tnde t drejt, 17. Mandej, do tju sillem atyre para, prapa,ga edjathta dhe nga e majta e tyre, e shumicn e tyre nuk do ta gjejsh q t falnderohen (t besojn)!

18. (All-llahu) Tha: Dil nga ai (Xhenneti), i urrjetur, i dbuar. Kush prej tyre vjen pas teje, Un kam pr ta mbushur Xhehennemin me t gjith ju. 19. (Ne i tham) o Adem, ti dhe bashkshortja jote zini vend n Xhennet, hani nga t doni, e mos iu afroni ksaj peme, pse do t bheni prej zulumqarve (t vetvetes suaj). 20. Shejtani i nxiti ata t dy (i mashtroi), q tua zbuloj atyre pjest e turpshme q u ishin t muluara dhe tha: Zoti juaj nuk ua ndaloi ju dyve at pem vetm q t mos bhi meleq (engjj), ose t mos bheni prej t prjetshmve . 21. Dhe ju bri be atyre (duke u thn) se: un jam kshillues pr ju. 22. Ather me mashtrim i zbriti (n nivel t palakmueshm). E kur e shijuan pemn u zbulua vendturpi i tyre dhe filluan t mbulojn at (duke vn gjeth mbi gjeth) nga gjethet e (pemve t) Xhennetit. Zoti i tyre i thirri (duke u thn): A nuk ua ndalova ju dyve at pem dhe a nuk ju thash ju dyve se shejtani sht armik i hapt pr ju?! 23. Ata t dy than: Zoti yn, ne i bm t padrejt vetvetes, n qoft se nuk na fal dhe nuk na mshiron, ne me siguri do t jemi prej t shkatrruarve! 24. (All-llahu) tha: Zbritni, jeni arimk i njri-tjetrit. N tok ju e keni vehdqndrimin (vendbanimin) dhe prjetim deri n nj koh. 25. Tha: N t (n tok) do t jetoni (do t gjallroni), n t do t vdesni (do t varroseni) dhe prej saj do t nxirreni (do t ringjalleni). 26. O bijt e Ademit, Ne krijuam pr ju petk q ju mbulon vendturpsin dhe petk zbukues. Po petku i devotshmris, ai sht m i miri. Kto jan argumentet e All-llahut, ashtu q ata t prkujtojn. 27. O bikt e Ademit, t mos ju mashtroj kurrsesi sejtani sikurse i nxori prindrit tuaj nga Xhenneti, zhveshi prej tyre petkun e tyre q tju dal n shesh lakuriqsia e tyre. Vrtet ai dhe shoqria e tij ju sheh, ndrsa ju nuk e shihni. Ne i kemi br shejtant miq t atyre q nuk besojn. 28. Kur (punojn ata (idhujtart) dika t shmtuar, thon: Ne i gjetm q kshtu prindrit tan, edhe Allllahu na urdhroi kt (vizitn rreth Qabes lakuriq). Thuaju: All-llahu nuk urdhron t shmtuarn, a thoni pr All-llahun ka nuk dini? 29. Thuaj: All-llahu m urdhroi mua drejtsin dhe n trsi kthejuni Atij n do namaz (lutje) dhe adhuronie At duke qen t sinqert n lutje vetm pr t. Ashtu sikur ju filloi (krijoi) spari do t ktheheni te Ai.

30. Nj grup (nga ju) Ai e vuri n rrug t drejt, e nga nj grup meritoi t jet i hmbur, pse ata (t hmburit) shejtant i morn pr miq, e megjithat mrndonin se ishin n rrug t drejt. 31. O bijt e Ademit, vishuni bukur pr do namaz (lutje), han dhe pini e mos teproni, pse Ai (All-llahu) nuk i do ata q e teprojn (shkaprderdhin). 32. Thuaj: Kush i ndaloi bukurit dhe ushqimet e mira q All-llahu i krijoi pr robt e vet? Thuaj: Ato jan n kt botpr ata q besuan, e n ditn e kijametitjan t posaqme pr ta. Kshtu i sqaron argumentet nj populli q kupton. 33. Thuaj: Zoti im i ndaloi vetm t kqijat e turpshme, le t jen t hapta ose t fshehta, ndaloi mkatin, mdaloi shtypjen e tjetrit pa t drejt, ndaloi ti mvishni All-llahut shok pa patur pr t kurrfar argumenti, dhe ndaloi t thoni pr All-llahun at q nuk e dini se sht e vrtet. 34. do popull (q prgnjeshtroi pejgambert) ka afatin e vet, e kur tu vij afati tyre, ai nuk mund t shtyhet pr nj ashnj moment, e as t prngutet m par. 35. O bijt e Ademit, juve ju vijn t drguar nga mesi juaj, ju prkujton faktet e Mia (shkoni pas tyre). E kush ruhet dhe prmirsohet, pr ta ska as frik as skan prse t pikllohen. 36. E ata q i konsideruan t rreme faktet tona dhe kryelartsi u larguan prej tyre, ata jan banues t zjarrit dhe n t jan prjet. 37. Kush sht m mizor se ai q trilin shpifje ndaj Allllahut, apo i prgnjeshtron argumentet e Tij? Ata e arrijn pjesn e tyre q u sht caktuar (n shnime) deri kur tu vijn atyre t drguarit tan (mekaiket) tju marrin shpirtine u thon: Ku jan ata q pos Zotit i lutshit? Ata thon: Kan humbur prej nesh dhe ashtu dshmojn pr vete se ishin mohues (kafira). 38. (All-llahu) Ju thot: Hyni n Xhehennem me at popull q ishte para jush nga xhint dhe nga njerzit (e q ishin si ju). Sa her q nj gruphyn n t , e mallkon at t mparshmin derisa kur t arrijn n t t ggjith, grupi i fundit i tyre thot pr grupin e par: Zoti yn, kta (pari) na kan humbur neve (nga rruga e drejt), pra shtoju dnimin me zjarr atyre! (All-llahu) Thot: Pr secilin (grup) sht (dnimi) i shtuar, por ju nuk po dini. 39. T part e tyre (paria) t mbramve t tyre ju thot: Ju nuk keni prparsi ndaj nesh (pse vet keni br kufur), shijone pra dnimin pr at q e fituat! 40. Nuk ka dyshim se ata q prgnjeshtruan argumente Tona dhe nga mendjemadhsia u larguan

prej tyre, atyre nuk u hapen dyert e qiellit dhe nuk do t hyjn n Xhennet deri t prbiroj devja vrimn e gjilprs. Ja, kshtu i shprblejm kriminelt. 41. Pr ata sht prgattitur shtrat nga zjarri dhe mbuloj (mga zjarri). E kshtu pra i shprblejm zullumqart. 42. Ata q besuan dhe bn vepra t mira, e Ne as q obligojm ndoken ka nuk ka mundsi (t veproj), t tillt jan banues t Xhennetit dhe n t jan prgjithmon. 43. Nga zemrat e tyre kemi hequr (kemi zhdukur) do gj q ishte krijuar nga zilia (nga urrejtja), jan n Xhennet, ku rrjedhin lumenj, e ata thon: falnderojm All-llahun q na udhzoi pr kt (pr iman, pr pun t mira,na hoq zilin, na futi n Xhennet), pse sikur t mos na drejtonte All-llahu, ne nuk do t dinim t udhzoemi. Vrtet, t drguarit e Zotit na e than t vrtetn dhe ne i besuam! E atyre u drejtohet thirrje: KY sht Xhenneti, iu dha juve pr at q vepruat. 44. Ata t Xhennetit i thrrasin (i pyesin) banuesit e zjarrit e u thon: Ne e gjetm t vrtet at q na e pat premtuar Zoti n, e ju (banues t zjarrit) a e gjett t vrtetn at q pat premtuar Zoti juaj? Ata (banuesit e zjarrit) thon: Po. Ather n mes t tyre (mes dy grupeve) thrret nj z: Mallkimi i All-llahut qoft mbi zullumqart! 45. Ata q penguan nga rruga (imani) e All-llahut dhe q krkuan strembrimin e saj dhe ata q ishin mohues t bots tjetr. 46. E mes atyre dyve (dy grupeve) sht nj perde (mur), e mbi Araf (lart mbi mur) jan burra q i njohin secilin (t Xhennetit dhe t Xhehennemit) me shenjat e tyre. Ata i thrrasin banuesit e Xhennetit: Paqja (shptimi) qoft mbi ju! Ata (t Arafit) nuk kan hyr n t, po shpresojn. 47. E kur u shkon shikimi i tyre nga ata t Xhehennemit, Thon: Zoti yn mos na b neve me mizort! 48. Ata t Arafit i thrrasin do burra q i njohin me shenjat e tyre dhe u thon: ka ju vlejti ai grumbullimi juaj (n pasuri e numr) dhe ajo q bnit kryelartsi? (e tash jeni n Xhennenem). 49. A kta jan ata (besimtart), pr t cilt betoheshi se nuk ka pr ti prfshir mshira e All-llahut? (n mnyr ironike i prqeshin kufart, mandej u thon besimtarve): Vazhdoni n Xhennet, as nuk ka frik pr ju, as nuk keni pr tu brengosur! 50. Banuesit e zjarrit i thrrasin (dhe i lusin) ata n Xhennet (duke ju thn): Na qitni di nga uji apo nga ajo q u ka dhn All-llahu (se mbaruam nga etja)!

Ata (n Xhennet) thon: All-llahu i ka ndaluar q t gjitha kto pr jobesimtart! 51. Ata q fen e tyre e morrn tallje e loj dhe t cilt i mashtroi jeta e dynjas. Sot, pra, Ne i harrojm ata sikurse na e patn harruar takimin e ksaj dite t tyre dhe, sikurse i refonin argumentet Tona! 52. Ne u sollm atyre (mekasve) nj libr (Kuranin) q ua shkoqitm n baza t dituris, e q sht udhrrfyes e mshir pr ata q besojn. 53. Ata nuk presin tjetr, por vetm at q do tu vij. E at dit kur tu vij (dnimi i premtuar) ajo q e pritnin, ata t cilt m par e kishin harruar thon+. Vrtet t drguarit e Zotit tan erdhn me fakte t vrteta, a kemi ndonj ndrmjetsues q t na shptoj, ose t kthehemi (n dynja) e t veprojm tjetr nga ajo q vepruam Ata shkatrruan vetveten dhe ushkoi huq trillimi bnin. 54. Vrtet, Zoti juaj, All-llahu sht Ai q krijoi qiejt dhe tokn brenda gjasht ditsh, pastaj qndroi mbi Arshin, Ai e mbulon ditn me nat, q me t shpejt e krkon at (mbulimin e drits s dits), edhe dielli, edhe hna e edhe yjet i jan nnshtruar sundimit t Tij. Ja, vetm Atij itakon krijimi dhe sundimi. I madhruar sht All-llahu, Zoti i botve. 55. Lutnie Zotin tuaj t prulun e n heshtje, pse Ai nuk ido ata q e teprojn. 56. Mos bni rregullime n tok pas rregullimit t saj (me t ardhur t pejgamberve) dhe lutnie At duke pasur frik (dnimin) dhe duke shpresuar (mshirn. Ska dyshim se mshira e All-llahut sht pran atyre t mirve. 57. Ai sht q i lshon errat si myzhde pran mshirs (shiut) s Tij. E kur ato (erra) barin re t mdha mbi, ne i sjellim mbi nj tok t vdekur dhe lshojm n t ujin (shiun), dhe me t (me ujin ) nxjerrim t gjith fruta. Kshtu i nxjerrim (i ngjalllim) t vdekurit, ashtu q t prkujtoni (fuqin e Zotit). 58. Me lejen e All-llahut toka e mir mbin bimt, e ajo q nuk sht kualitative, ajo nuk mbin vetm (pak) me vshtirsi. Kshtu Ne i rradhisim argumentet Tona pr ata q falenderojn. 59. Ne patm drguar Nuhun te populli i vet, e ai i tha: O populli im, adhuronie vetm All-llahun, nuk keni zot tjetr pos Tij. Un kam frik pr dnimin Tuaj n nj dit t madhe! 60. Paria e tij tha: Ne po t shohim (n kt q na thrret) plotsisht t humbur! 61. (Nuhu) Tha: O populli im, un nuk kam kurrfar humbje, por un jam i drguar prej Zotit t botve! 62. Un ju kumtoj juve shpalljet e Zotit tim, ju kshilloj dhe un di nga Zoti im ka ju nuk dini!

63. A mos u uditt q shpallja ju erdhi nga Zoti juaj prmes (gjuhs s) nj njeriu nga mesi juaj, pr tju trhequr vrejtjen q t ruheni dhe ashtu t shptonni! 64. Po ata e prgenjeshtruan at (Nuhun), e Ne e shptuam at dhe ata q ishin me t n anije, ndrsa ata q prgenjeshtruan faktet tona i fundosm. Vrtet, ata ishin popul i verbr. 65. Edhe te (populli) Ad-i (drguam) vllain e tyre Hudin, e ai tha: O populli im, adhuronie (nj Zot) Allllahun, ju nuk keni zot pos Tij, a nuk po friksoheni?! 66. Paria q nuk besoi nga populli i tij tha: Ne po t shohim mendjeleht dhe t konsiderojm vrtet rrenacak! 67. Tha (Hudi): O populli im, nuk jam mendjeleht (nuk kam t met mendore), por un jam i drguar prej Zotit t botve. 68. (Jam idrguar( Q tu komunikoj shpalljet e Zotit tim dhe un jam kshillues besnik pr ju. 69. Amos ju erdhi udi q ju erdhi prmes nj njeriu nga mesi juaj, e pr tju trhequr vrejtjen. Perkujtoni kur Ai ju bri sundues pas popullit t Nuhut dhe ju shtoi fuqin fizike. Prkujtoni t mirat e All-llahut q t gjeni shptim. 70. Ata than: A na erdhe (t na friksosh) q ta adhurojm vetm All-llahun e t braktisim at ka adhuronin prindrit tan? Nse je i vrtet (ka thua) sillna at q na premton (krcenohesh). 71. (Hudi) Tha: Juve ju gjeti dnimi dhe prbuzja nga Zoti juaj. A m polemizoni mua pr emra (t idhujve) q i emruat ju dhe prindrit tuaj, e q pr ta All-llahu nuk shpalli kurfar argumenti? Pritni pra, (dnimin) edhe un bashku me ju jam duke e pritur. 72. Ne m mshirn ton e shptuam at dhe ata q ishin me t, dhe ishkulm nga rrnja, ata q prgenjeshtruan argumentet Tona dhe nuk ishin besimtar. 73. Edhe te (populli) i Themudit u drguam vllain e tyre, Salihun, e ai ju tha: O populli im, besonie Allllahun (nj) nuk keni zot tjet pos Tij. Q, ju erdhi argumenti nga Zoti juaj. Ja, kjo devja sht mrekulli pr ju. Linie kt t lir t haj n tokn e All-llahut dhe kurrsesi mos e merrni me t keq, e tju kap dnim i dhembshm. 74. Prkujtoni All-llahun kur Ai ju bri sundues pas Adit, ju vendosi n tok e ju n rrafshin e saj ndrtoni pallate, kurse n kodrina ngritni shtpia, prkujtoni t mirat e All-llahut e mos u bni shkatrrues n tok. 75. Krert kryelart nga populli i tij than atyre q ishin m t dobt e q kishin besuar: A e dini se me t vrtet Salihu sht i drguar nga Zoti i tij? Ata than:

Vrtet, ne jemi besimtar t asaj me ka sht drguar. 76. Ata kryelartit than: Ne jemi mojues (jobesimtar) t asaj q ju i besuat. 77. Ata e therrn devn dhe me kryelartsi shkeln dispozitne Zotit t tyre dhe than: O Salih at me ka na u krcenove, nse je prej t drguarve. 78. Ather ata prjetuan trmetin dhe u gdhin n shtpit e tyre kufoma t ngrira. 79. Ai uzmbraps prej tyre e tha: O populli im, un ju komunikova drgesn e Zotit tim, ju kshillova sa munda, por ju nuk i prfillni kshilluesit. 80. Prkujto kur popullit t vet Luti i tha: A punoni t shmtuaren, q asnj nga popujt e bots nuk e bri para jush. 81. Vrtet, ju t shtyr nga epshet u afroheni burrave duke i ln grat. Po ju jeni popull i shfrenuar. 82. Prgjigjja e popullit t tij nuk ishte tjetr vetm se t thoon: Dboni ata (Lutin me besimtar) nga vendbanimi juaj, ata jan njerz q ruhen shum (e i largohen t shmtuars). 83. Ne shptuakm at dhe familjen e tij, pos gruas s tij q mbeti aty (ndr t shkatrruarit). 84. Ne lshuam mbi ata nj lloj shiu (me gur). E shiko se si ishte fundi i kriminelve! 85. E n Medjen (drguam) vllain e tyre Shuajbin. Ai tha: O popuuli im, adhuronie All-llahun (nj), ju nuk keni zot tjetr pos Tij. Juve ju erdhi mrekullia nga Zoti juaj. Zbatoni drejt matjen dhe peshojn, e mos u bni padrejtsi njerzve n sendet e tyre, dhe mos bni rregullime n tok pas prmirsimit t saj. Kto jan m t dobishme pr ju, nse jeni besimtar. 86. Mos zini pusi n do rrug e t krcnoheni dhe ta pengoni nga rruga e All-llahut at q i ka besuar atij (Shuajbit), e t krkoni shtrembrimin e asaj (e rrugs). Prkujtoni kur ishit pakic e Ai ju shumoi dhe shikoni se sifndi i rregullusve. 87. E n qoft se nj grup prej jush sht q besoi asaj me t ciln un u drgova, enj grup nuk, duroni deri t gjykoj All-llahu, e Ai sht gjykatsi m i mir. 88. Paria, q ishte krjelart nga populli i tij, tha: O Shuajb, ne do t dbojm ty dhe s bashku me ty edhe me ata q besuan nga fshati yn, ose pa tjetr t ktheheni n fen ton. Ai (Shuajbi)tha: A edhe nse ne nuk e dshirojm at (kthimin)?. 89. Ne do t kemi shpifur gnjeshtr ndaj All-llahut, nse ktheheni n fen tuaj (idhujtare), pasi q All-llahu na shptoi nga ajo. Nuk sht pr ne t kthehemi n t vetmnse sht dshira e All-llahut, Zotit ton. Zoti yn ka prfshir me diturin e vet do send, ne ju kemi

mbshtetur All-llahut. Zoti yn, vendos mes nesh dhe mes popullit ton gjykimin tnd t drejt, se Ti je m i miri gjykats. 90. Krert prej popullit t tij, q nuk besuan, i than: (Popullit i than) Nse shkoni (pranoni)pas Shuajbit, (pas fes s tij) ather ju jeni me siguri t dshpruar. 91. Ata (popullin e padgjueshm) i kapi trmet i fort dhe aguan n shtpit e tyre kufoma t gjunjzuara. 92. Ata q prgnjestruan Shuajbin, sikur nuk ekzistuan fare aty, ata q konsideruan Shuajbin rrenacak, vrtet ishin t dshtuarit. 93. E ai (Shuajbi) u kthye e tha: O populli im, vrtet un ju kumtova porosit e Zotit tim, ju dhash kshilla, e si t brengosem pr nj popull q nuk besoi. 94. Ne nuk e drguam asnj pejgamber n ndonj vendbanim e q nuk e ndshkuam at (popullin) me skamje e vshtirsi t tjera, n mnyr q ata t prulen (t binden). 95. Mandej e zqvendsuam t keqen me t mirn derisa u shumuan ato (t mirat) e than: Pridrit tan i pat goditur skamja e mjerimi (ky sht rregull natyror, po ata nuk falnderuan). Atherbefas i dnuam pa e vrejtur ata. 96. E sikur banort e ktyre vendbanimeve t kishin besuar dhe t ishin ruajtur, Nedo tju hapnim begati nga qielli e toka, por ata prgnjeshtruan, andaj i dnuam me shkatrrim pr at q merituan. 97. A mos u siguruan banort e fshatrave nga dnimi jon kur ata ishin fjetur (natn)? 98. A mos u siguruan banort e fshatrave nga dnimi jon para dite kur ata ishin duke luajtur? 99. A mos u siguruan ata prej ndshkimit t All-llahut? Nuk sigurohet kush prej friks s ndshkimit t Allllahut pos njerzve t humbur. 100. A nuk e kan t qart ata q trashguan tokn pas banorve t saj (q u shkaktrruan) se, nse dshirojm Ne i godasim (i dnojm)pr mkatet e tyre, ua mbyllim zemrat e tyre, dhe ata nuk dgjojn (kshillat). 101. Kto jan fshatra pr t cilat po t tregojm disa nga lajmet e tyre. Atyre iu patn ardhur t drguarit e tyre me argumente (me mrekulli), por ata nuk i besuan asaj t ciln m par e kishin gnjyer. Ja, kshtu vulos All-llahu zemrat e atyre q nuk besojn. 102. Ne te shumica e tyre nuk gjetm zbatimin e premtimit, e gjetm shumicn e tyre jasht bindjes (respektit). 103. Mandej pas tyre drgam Musain me mrekulli t argumentuara te faraoni dhe rrethi i tij, e ata i refuzuan ato, e shih se si ishte prfudimi i shkatruesve?

104. Musai tha: O faraon, ska dyshim, un jam i drguar prej Zotit t botve. 105. sht dinjitet pr mua ta them pr All-llahun vetm t vrtetn. Un u kam ardhur me argumente nga Zoti jaj, lejoi pra beni israilt t vijn me mua! 106. Ai (faraoni) tha: Nse ke ardhur me ndonj argument, dhe nse je ai q thua, na trego pra at argument. 107. Ai (Musai) e hodhi shkopin e vet, kur ja, u shfaq gjarpr i vrtet. 108. Dhe e nxori dorn e vet, kur qe, pr shikuesit drit e bardh. 109. Rrethi i paris nga populli i faraonit tha: Ky nuk sht tjetr pos magjistar i prsosur. 110. Ai dshiron tju nxjerr prej toks suaj: E ka m urdhroni (propozoni ju)? 111. Ata (krert) than: Ndale at dhe vllaun e tij, e na drgo npr qytete tubues (t magjistarve). 112. T sjellin do magjistar t dijshm (t aft). 113. Magjistart erdhn te faraoni, e than: ne do t kemi shprblim, n qoft se dalim fitues! 114. Ai (faraoni) tha: Po, dhe ju do t jeni prej t afrmve t mi. 115. Ata (magjistart) than: O Musa, (zgjidh)-ose do t hedhish ti ose ne po hedhim? 116. Ai (Musai)tha: Hidhniju! Ekur hodhn ata (shkopinj e litar), magjepsn syt e njerzve, i friksuan ata dhe solln nj maji t madhe. 117. E Ne e frymzuam Musain (duke i thn): Hidhe shkopin tnd! Kur qe , ai glltiste at q kishin magjepsuar. 118. Ather u dshmua e vrteta dhe u zhduk ajo q kishin prgatitur. 119. Aty u mundn ata (magjistart dhe faraoni) dhe u kthyen t poshtruar. 120. E magjistart u hodhn (u pruln) n sexhde), 121. Dhe than: Ne i besuam Zotit t gjithsis, 122. Zotit t Musait dhe t Harunit! 123. E faraoni tha: I besuat atij (Musait) para se tju lejoja un? Kjo sht nj dredhi q ju e prgatitt n qytet (Misir) pr ti buar prej tij banort e tij (kibtt), po m von do ta kuptoni (ka do tju gjej). 124. Kam pr tua prer duart dhe kmbt trthorazi, pastaj t gjith juve do tju gozhdoj. 125. Ata (q besuan) han: Ska dyshim, ne jemi t kthyer te Zoti yn. 126. Ti nuk hakmerresh ndaj nsh vetm pse besuam n argumentet e Zotit ton, pasi q na erdhn ata. Zoti yn, na dhuro durim (pr dnimin q do t na bn faraoni) dhe na bn t vdesim musliman!

127. T part nga populli i faraonit than: A do t lejosh Musain dhe popullin e tij t bj prarje n tok dhe t braktisin ty dhe zotat e tu? Ai (faraoni) tha: Do tua mbysim djemt e do ti lm t gjalla grat e tyre pr shrbim, ne jemi dominues mbi ta. 128. Popullit t vet Musai i tha: Krkon ndihm prej All-llahut dhe kini durim. Ska dyshim se toka sht e All-llahut, ia l n trashgim atij q nga robt e tij, e ardhmja e lumtur sht pr t devotshmit. 129. ata (populli i musait) than: Ne ishim t shtypur para se t na vije ti, e edhe pasi na erdhe. Ai (Musai) tha: sht shpres se All-llahu do ta shkatrroj armikun tuaj (faraonin), e ju do tju bj ta zvendsoni n kt vend, e do tju shikoj se si veproni. 130. (Pr madhrin e Zotit) Ne e provuam popullin e faraonit me skamje dhe me paksim t frutave, n mnyr q t marrin msim. 131. Kur u vinte atyre e mira (viti i begatshm), ata thonin: Kjo sht e (mira) jona thjesht. E kur i godiste ndonj e keqe, fatin e zi ia prshkruanin Musait dhe atyre (besimtarve) q ishin me t. Veni re, fati i tyre sht te All-llahu (e jo te Musai), por shumica e tyre kt nuk e dinin. 132. Ata than: Me fardo argumenti t na vijsh q me te t na magjepsesh (largosh nga feja q kemi), ne nuk do t besojm ty. 133. Ather (pr shkak t mohimit) Ne lshuam kundr tyre: vrshimin, karkalecat, rriqrat (insekte dmtuese), bretkocat dhe gjakun, fakte t gjalla njra pas tetrs, po ata mbanin kokfortsi sepse ishin mkatar. 134. Pasi q i gjeti belaja (me ato masa dnimi) ata than: O Musa, lute r ne Zotin tnd me at merit q ke (si pejgamber), nse na e largon dnimin ne do t pranojm ty (si t drguar) dhe do ti lejojm beni israilt bashk me ty (t shkoni ku t doni). 135. E kur e larguam nga ata dnimin (me lutjen e Musait) pr deri n nj afat q do t arrinin, ata e thyen besn. 136. Ather ndrmorn kundr tyre dhe i fundosm n det, ngase prgnjeshtruan argumentet Tonadhe nuk qan kokn pr to. 137. E atij populli q ishte i nnshtruar i trashgam lindje e perndim t toks, q Ne e bekuam (me t mira), ndrsa pr durimin q patn, u plotsua fjala m e mir (premtimi i vrtet) e Zotit ndaj beni israilve; rrnuan at q bnte faraoni i tij, si dhe at q kishin ndrtuar ata. 138. Bni israilt i kaluam prtej detit, e ata me nj popull q adhuronte do statuja t tyre, dhe than: O

Musa, na e bn edhe ne nj zot (statuj) si zott q i kan ata (ai popull). Ai (Musai) tha: Ju jeni popull q nuk dini. 139. Vrtet, ai popull (q po adhuron idhuj) sht i shkatrruar n at (adhurim) dhe ajo q vepruan sht e agsjsuar (ska dobi). 140. Musai tha: Mos desht, pos All-llahut, t krkoj pr ju zot tjetr, kurse Ai ju vlersoi mbi njerzit e tjer? 141. Prkujtoni (o beni israil) kur Ai ju shptoi prej popuulit t faraonit, q u shtroi m t keqen mundm, ua mbyti djemt tuaj, ua la t gjalla grat tuaja. E ju me kto ishit n sprov t madhe nga Zoti juaj. 142. Dhe Ne i caktuam Musait tridhjet net (afatin pr shpallje), e ato i plotsuam edhe me dhjet dhe kshtu u mbush afati pr takim Zotin e tij n katrdhjet net. Ndrsa Musai vllait t vet Harunit,i tha: M zvendso mua te populli im dhe rregulloo, e mos shko rrugs s t kqinjve. 143. E kur Msai erdhi n kohn q i caktuam dhe i foli Zoti i vet, ai tha: Zoti im! M mundso pamjen tnde e t shikoj! Ai (Zoti) i tha: Ti nuk ke mundsi t m shohsh, por shiko kodrn, e nse ajo qndron n vendin e vet, ti do t shohsh Mua. Kur u drejtua kah kodra, nj pjes e drits nga Zoti i tij e bri at (kodrn) thrmi, e Musait i ra t fikt. Kur erdhi n vete, tha: E lart sht madhria Jote, pendohem te Ti (pr at q krkova), dhe un jam i pari i besimtarve! 144. Ai (All-llahu) tha: O Musa, Un t gradova ty bi njerzit me shpalljen Time dhe me t folurit tim. Merr at q t dhash dhe bhu mirnjohs. 145. Dhe i prshkruan atij n pllaka do gj (q i nevojitej), si kshillim dhe sqarim pr secilin send. Merri kto me seriozitet dhe urdhroje popullin tnd q ti prvetsoj m t mirat e tyre (dispozitat me shprblim m t madh). Un do tua tregoj vendbanimin mkatarve. 146. Un do ti zbraps nga argumentet e Mia ata t cilt pa pasur drejt bjn kryelarsi n tok, t cilt edhe nse shohin do argument nuk besojn, dhe nse shohin udhn e shptimit, nuk e marrim at rrug, nse e shohin rrugn e gabuar at e marrin rrug. Kt (verbrim t tyre), ngase ata i konsideruan t rreme faktet Tona dhe ngase i lan pas dore ato. 147. Ata t cilt i mohuan argumentet Tona dhe takimin n ditne bots s ardhshme, ata asgjsuan veprat e tyre. A shprblehen ata (m thevab ose me dnim) pos sipas asaj si kan vepruar. 148. Populli i Musait, pas tij (kur ai shkoi n kodrn Tur pr pranimin e shhpalljes) e mbaroi nga stolit e

tyre nj figur vii q kishte britm (Pallte). A nuk e shihnin ata se ai nuk ju fliste as nuk i udhzonte n ndonj rrug t drejt. E morn at (e adhuruan si idhull viin), e ishin t padrejtndaj vetes s tyre. 149. E kur n duart e tyre u thye (ajo vepr e shmtuar u penduan) dhe e kuptuan se me t vrtet kan gabuar than: Nse nuk na mshiron Zoti yn dhe nuk na fal gabimin, ne padyshim do t jemi nga m t dshpruarit. 150. E kur u kthye Musai shum i hidhruar te populli i vet, tha: Sa keq m paskeni zvendsuar pas shkuarjes sime! A e ngutt (pritjen) urdhrin e Zotit tuaj? I hodhi pllakat dhe e zuri pr (flok) koke vllain e vet duke e trhequr kah vetja. Ai (vllai Harun) tha: O bir i nns sime, populli m mundi dhe gati m mbyti, mos i knaq me mua armiqt de mos m konsidero mua me njerzit mizor. 151. (Musai) Tha: Zoti im, m fal mua dhe vllain tim dhe na dhuro mshirn Tnde, se Ti je mshirues i mshiruesve. 152. Nuk ka dyshim se ata q adhuruan viin ka pr ti prfshir prbuzja nga Zoti i tyre dhe nnmimi n jetn e dynjas. Kshtu, i shprblrjm (me dnim) trilluesit e rrens. 153. E ata q n vepra t kqia e pastaj u penduan pas tyre, dhe besuan sinqerisht, Zoti yt ua fal gabimet dhe sht mshirues pas tij (pas pendimit t tyre). 154. E kur iu ndal hidhrimi Musait, ai mori pllakat (q i pat hedhur), e n tekstin e tyre ishin (shnuar) udhzime e mshir pr ata q kan frik ndaj Zotit t tyre. 155. Musai zgjodhi nga populli i vet shtatdhjet veta pr kohn q Ne ia caktuam takimin. E pasi q kapi ata dridhja (e toks), ai tha: Zoti im!, sikur t kishe dashur Ti, i kishe zhdukur m par ata dhe mua. A po na zhduk pr at q bn t marrt nga ne? Kjo sht vetm sprov e Jotja, q me t e bn t humbur at q do, dhe e v n rrug t drejt at q do. Ti je mbrojtsi yn, pra falna e mshirona, se Ti je m i miri q fal (gabimet). 156. Dhe cakto pr ne (jet) t mir n dynja dhe t mir n botn tjetr, pse vrtet jemi kthyer kah Ti. Ai (Zoti) tha: Dnimi im sht ai me t cilin e godas cilindua, e mshira Ime ka prfshir secilin send. At (Mshirn) do ta caktoj pr ata t cilt i ruhen (mkateve), e japon zeqatin dhe pr ata q argumentet tona i besojn. 157. Q pranojn t drguarin (Muhammedin), Pejgamberin arab, (q nuk shkruan as nuk lexon), t cilin e gjejen t cilsuar (t prshkruar me virtytet e tij), te ata n Tevrat dhe n Inxhil,e q i urdhron ata

pr do t mir dhe i ndalon nga do e keqe, u lejon ushqimet e kndshme dhe u ndalon ato t pakndshmet, dhe heq nga ata barrn e rnd t tyre dhe prangat q ishin mbi ta. Pra, ata t cilt e besojn at, e ndrojn dhe e ndihmon, veprojn me dritn q iu zbrit me t, t tillt jan t shptuarit. 158. Thuaj (Muhammed): O ju njerz! Un jam i drgari i All-llahut te t gjith ju. All-llahut q vetm i Tij sht sundimi i qiejve e i toks, ska t adhuruar tjetr pos Tij; Ai jep je dhe Ai jep vdekje, pra besoni All-llahun dhe t drguarin e Tij, pejgamberin e pashkolluar, q beson All-llahun dhe shpalljet e Tij, ndiqnie rrugn e tij q ta gjeni t vrtetn. 159. Edhe prej populloit t Musait qe nj grup q udhzoi drejt dhe iu prmbajt asaj (drejtsis). 160. Ne i ndam ata (populln e Musait) ndymbdhjet grupe fises, e kur Musait i krkoi uj populli i vet, Ne e udhzuam (duke thn): Bjeri me shkopin tnd gurit (ai ira) dhe prej tij (gurit) gufuan dymbdhjet kroje, ashtu q secili grup e dinte krojin e vet. Ne bm q ret tu bjm hije atyre dhe u sollm rrshir dhe shkutza (dhe u tham): Hani nga t mirat me t cilat ju dhuruam! (e pse ishit prbuzs). Ata nuk na dmtuan Ne, por e dmtuan vetveten e tyre (ngase u dnuan). 161. (prkujto edhe kt) Kur atyre iu tha: Banoni n kt fshat (vendbanim) dhe hani nga (frutat e tij) kah t doni e thuani: Falje dhe n der hyni t prulur, se Ne do tua shtojm edhe m punmirve! 162. E ata prej tyre q ishin mizor ndrushuan fjal tjetr nga ajo q iu kishte thn, ather Ne zbritm kundr tyre nj dnim nga qielli pr shkak se ishin zullumqar. 163. Dhe pyeti ti (Muhammed) pr fshatin q ishte n breg t detit e ata e shkeln rendi e t shtuns (q e kishin t ndaluar gjuajtjen e peshqve), kur n t shtunn e tyre peshqit u vinin sheshazi mbi uj, e n ditn q nuk festonin nuk u vinin. Ja, kshtu i sprovuam ata ngase ishin mkatar. 164. Dhe kur nj grup prej tyre than: Prse kshilloni nj popull q All-llahu do ta shkatrroj ose dnoj me nj dnim t ashpr? Than (kshilluesit): Arsyetimi para Zotit tuaj dhe me shpres q tju largohen gabimeve. 165. E kur braktisn at pr t ciln ishin kshilluar, Ne i shptuam ata q pengonin nga t kqiat, ndrsa ata q kundrshtuan i kapm me nj dnim t fort, ngase ishin t shfrenuar. 166. E kur ata tejkaluan me aroganc t hapt, nga ajo q ishin t ndaluar, Ne i shndrruam n majmun t prbuzur.

167. Prkujto (o i drguar) kur Zoti Yt shpalli qartas se mbi ta do t v, deri n ditn e kijametit, sundimin e ndinj q ka pr tua shijuar atyre mundimin m t shmtuar. Vrtet Zoti yt ndrmerr shpejt dnimin, Ai edhe fal e mshiron shum. 168. Ne i shprndajm ata n grupe npr tok; prej tyre ka t mir, por edhejo t till. Ne i provuam me t mira e me t kqia, n mnyr q t trhiqen nga e keqja. 169. e pas tyre erdhi brezi q trashgoi librin. Kta merrnin mjete t pavler t ksaj bote (lakmues q nuk dallonin t mrn a t keqen) e thonin: Do t na falje, e merrnin at prsri. A nuk sht marr prej tyre zotimi n librin (Tevratin) se nuk do t thon ndaj Allllahut tjetr pos t vrtets dhe ata e dinim mir se ka n t (libr). Po, a nuk po kuptoni se bota tjetr sht m e mir (se ajo ka merrnit ju) pr ata q ruhen. 170. Po atyre q i prmbahen librit dhe falin namazn, Ne nuk u humbin shprblimin t t mirve. 171. Prkujto kur ngritn kodrn mbi ta si re, e ata menduan se ajo do t bie mbi ta. (Ne u tham): Merrni kt q u dham me kujdes dhe prkujtoni keni n t, e t ndaleni nga ajo q sht e ndaluar. 172. Prkujto kur Zoti Yt nxori nga shhpina e bijve t Ademit pasardhsit e tyre dhe i bri dshmues t vetes s tyre (duke u thn): A nuk jam Zoti juaj? Ata than: Po, dshmuam! T mos thoni n ditn e kijametit: Ne nga ky (dshmim) ishim t panjohur. 173. Ose t mos thoni: Prindrit tan m par ishin idhujtar, e ne ishim pasardhs t tyre. A do t na shkatrrosh ne pr at q bn ata asgjsues t s vrtets? 174. Po kshtu u sqarojm argumentet, q ata t kthehen nga e gabuarja n t vrtetn. 175. Dhe lexoju atyre tregimin e atij q patm dhn diturit Tona, ndrsa ai u zhvesh prej tyre dhe ather at e shoqroi shejtani dhe kshtu ai u b prej t humburve. 176. E sikur t donim Ne, do ta ngrisnim lart me (dituri), por ai nuk iu largua toks (dynjas) dhe shkoi pas epshit t vet. Shembulli i tij sht si ai i qeit, t cilin nse e prz ai e nxjerr gjuhn, po edhe nse nuk e prz, ai srish e nxjerr gjuhn. Ky sht shembuli i atyre q i konsideruan t rreme argumentet Tona. Ti rrfe tregimet (ymetit tnd) n mnyr q ata t mendojn. 177. Shembulli i keq sht populli, q prgenjeshtroi faktet Tona dhe e dmtoi vetveten. 178. At q All-llahu e udhzon n rrug t drejt, e at q e humb, e ata jan t dshpruarit.

179. Ne krijuam shum nga xhint e njerzit pr Xhehennem. Ata nuk kan zemra q me to nuk kuptojn, ata kan sy q me ta nuk shohin dhe ata kan vesh q me ta nuk dgjojn. Ata jan si kafsht, bile edhe m t humbur, t tillt jan ata t marrt. 180. All-llahu ka emrat m t mir, andaj At thirrnie me ata e hiquni nga ata q shtrembrime me emrat e Tij. Ata kan pr tu shprblyer (me dnim) pr veprimet e tyre. 181. E ndr ata q krijuam Ne, ka njerz q udhzojn n t drejtn e edhe veprojn me t. 182. Ndrsa ata q i konsideruan t rreme argumente Tona, Ne do ti shpijm n humbje n mnyr graduale kah nuk ekuptojn ata. 183. Mirpo, atyre u jap afat, se kapja (dnimi) Ime sht e fort. 184. A nuk menduan ata se ai bashkkohaniku i tyre (Muhammedi) nuk ka far mendurie, ai sht vetm qortues i hapt. 185. A nuk vshtruan ata me vmendje pushtetin e madh n qiej e n tok dhe ka krijoi All-llahu prej sendeve, e edhe n at se ndoshta u sht afruar afati i tyre i vdekjes. Ather, cils bised pos ksaj (Kuranit) do ti besojn? 186. Pr at q All-llahu e la n humbje, sdo tket udhzues, dhe ata do ti l t bredhin n vrazhdsin e tyre. 187. T pyesin ty (Muhammed) pr astin (katastrofn e prgjithshme) se kur do t ndodh ai. Thuaj: At e di vetn Zoti im, kohn e tij nuk mund ta zbuloj kush pos Tij (e sjell kijametin pa e hetuar asnj nga krijesat). shtja e tij (se kur do t ndodh) sht preokupim i rnd (pr krijesat) n qie e n tok. Ai (katastrofa) nuk ju vjen ndryshe, vetm befas. T pyesin ty sikur ti di pr t. Thuaj: Pr t di vetm All-llahu, por shumica e njerzve nuk e din (pse sht e fsheht). 188. Thuaj: Un nuk kam n dor pr veten time as ndonj dobi, as ndonj dm, pos ka do All-llahu. Sikur ta dija t fshehtn, do t shumoja pr vete t dobishmet, e nuk do t m prekte gj e keqe. Un nuk jam tjetr vetm se qortues dhe prgzues pr njerzit q besojn. 189. Ai (All-llahu) sht Ai q ju krijoi prej nj vete, e prej saj pr tu qtsuar pran saj. Kur e mbuloi ai (mashkulli) at (gruan), ajo u ngarkua me nj barr t leht dhe ashtu vazhdoi me t, e kur u b e rnd, ata t dy lutn All-llahun, Zotin e tyre: Nse na jep nj (fmij) t mir, ata (pa t meta), ne do t jemi falendrues ndaj Teje.

190. Pasi q atyre t dyve ju dha (fmij) t mir, ata (fmij e pasardhs) iprshkruan shok n at q iu dha. I pastr sht All-llahu nga ajo q ia prshkruajn. 191. I prshkruajn shok at ka nuk mund t t krijoj asnj send, e ata (idhujt( vet jan t krijuar. 192. Ata (idhujt) nuk mund tju sjellin atyre ndinj ndihm e as veten e tyre ta ndihmojn. 193. Dhe, edhe nse i thirrni pr ti udhzuar, ata nuk ju prgjigjen. Pr ju sht njejt, i thirrt ata ose heshtt. 194. Ska dyshim se ata q po i adhuroni ju pos Allllahut, jan t krijuar sikur ju (njerzit jan m t prsosur). Thirrni pra ata, e le tju prgjigjen juve nse thuani t vrtetn. 195. A kan ata (idhujt) kmb t ecin me to, akan duar t rrmbejn me to, a kan s t t shohin me ta? Thuaj: Thirrni shokt (zott) tuaj r thurrni kurtha pr mua e mos pritni. 196. Mbrojtsi i im sht All-llahu q zbriti librin. Ai kujdeset pr t mirt. 198. Dhe nse i thirrni pr udhzim, nuk dgjojn, e t duken se po t shikojn ty, po ata nuk shohin. 199. Ti (Muhammed) merre t lehtn, urdhro pr t mir dhe hiqu prej t padijshmve. 200. E nse t godet shejtani me ndonj vesvese, ti krko strehim te All-llahu, sepse vrtet Ai dgjon e di. 201. Vrtet, ata q jan t ruajtur, kur i prek ndonj iluzion nga djalli, ata prkujtojn (All-llahun), nga djalli, ata prkujtojn (All-llahun), dhe ather shohin (t vrtetn). 202. E vllezrit e tyre (jo t ruajturit) i prkrahin (shejtant) pr n humbje dhe nuk ndahen. 203. Dhe, kur ti nuk u sjell atyre ndonj mrekulli (q e krkojn) thon: Prse ti nuk e trilove vet? Thuaj Un (nuk trilloj) i prmbahem vetm asaj q m shpallet nga Zoti im, ky (Kurani) sht argument (me t cilin ndriohe zemrat) nga Zoti juaj, sht udhrrfes dhe mshir pr popullin q beson. 204. Kur lexohet Kurani, ju dgjoni at (me vmendje) dhe heshtni, n mnyr q t fitoni mshir. 205. Ti prmende Zotin tnd n vete (heshtas), me respekt e me dro, jo me shprehje t larta, (prmende) n mngjes e n mbrmje dhe mos u br prej atyre q nuk kan kujdes. 206. Ska dyshim se ata q jan pran (afr) Zotit tnd (melekt) nuk trhiqen nga adhhurimi ndaj Tij nga mendjemadhsia, At e madhrojn dhe vetm Atij i bjn sexhde.

8. Enfal Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. T pyesin ty (Muhammed) pr plakn (e fituar n luft), thuaju: Plaka, (mnyra e ndarjes s saj) sht shtje e All-llahut dhe t drguarit, prandaj kini frik All-llahun, prmirsoni gjendjen e unitetit tuaj dhe nse jeni besimtar, respektone All-llahun dhe t drguarin e Tij. 2. E, besimtar t vrtet jan vetm ata, t t cilve kur prmendet All-llahu u rrnqethen zemrat e tyre, kur u lexohen ajetet e Tij u shtohet besimi, dhe q jan t mbshtetur vetm te Zoti i tyre. 3. Dhe, t cilt falin (rregullisht) namazin dhe nga ajo, me ka Ne i furnizuam, ata japin. 4. T tillt jan besimtar t vrtet dhe pr kt kan vende t larta te Zoti i tyre, kan falje dhe kan furnizim n mnyr t ndershme. 5. (Mospajtimi i tyre pr plak sht) Ashtu si ai kur t nxori Zoti yt nga shtpia jote pr t vrtetn, e nj grup nga besimtart nuk ishte i knaqur. 6. Bjn polemik me ty pr t vrtetn pasi q e kishin t qart (se ti veron me lejen e Zotit) sikur me qen se shtyheshin n vdekje t sigurt. 7. Prkujtoni kur All-llahu ju premtoi njern prej dy grupeve se sht juaja, e ju dshironit tju takoj ai (grup) i paarmatosur, ndrsa All-llahu dshiroi q me premtimet e Tij ta vendos t vrtetn, e t zhduk n themel mbeturinn e mohusve. 8. Ta forcoj t vrtetn e ta rrnjos t kotn, edhe pse kt e urrejn kriminelt. 9. Prkujtoni kur krkuat ndihm prej Zotit tuaj, e Ai ju sht prgjigjur: Un do tju ndihmoj me njmij engjj q vijn nj pas nj (grup pas grupi). 10. All-llahu nuk e bri at (ndihmn) pr tjetr (tu jap myzhde) dhe pr ti forcuar (qetsuar) me t zemrat tuaja, pse ndihma n realitet sht vetm prej All-llahut. All-llahu sht mbizotrues dhe i urt. 11. Dhe kur Ai ju kaploi me nj kotje (gjum) q ishte siguri pr ju nga ana e Tij, ju lshoi shi nga qielli pr tju pastruar me t, largoi prej jush shtimet e shejtanit, e q t fuqizoj bindjen n zemrat tuaja dhe tju prforcoj me t (me shi) kmbt tuaja. 12. Edhe kur Zoti yt u kumtoi engjjve se: Un jam me ju, pra, inkurajoni ata q besuan! Un do t hedh frik n zemrat e atyre q nuk besuan, e ju goditni n qaf e lart, mshonju atyre n do gjymtyr (gishtrinj). 13. Kt (ndshkim pr ta) ngase kundrshtuan Allllahun dhe t drguarin e Tij, e kush kundrshton All-

llahun dhe t drguarn e Tj, nuk ka dyshim se All-llahu sht ndshkimfort. 14. Kshtu e keni (dnimin), pra shijone, e pr mohuesit sht edhe dnimi i zjarrit. 15. O ju q besuat! Kur t ndesheni n turmn (q lviz ngadal) e atyre q mohuan,mos ua ktheni shpinn. 16. Kush ua kthen atyre shpinn, n at moment ve atij q kthehet pr t luftuar ose prtiu bashkngjitur nj grupi tjetr, ai ka trhequr kundr vetes hidhrimin e All-llahut dhe vendi i tij sht Xhehennemi. E ai sht prfundim i kq. 17. Ju nuk i mbytt (n t vrtet) ata, por All-llahu (me ndihmn q ua dha) i mbyti ata, dhe ti nuk i gjuajte ata, por All-llahu (t ndihmoi) i gjuajti, e (bri kt) pr ti shprblyer besimtart me nj dhunti t mir nga ana e Tij. All-llahu gjithka dgjon dhe di. 18. Ja kjo sht e vrteta. All-llahu dobson dredhit e mohusve (kufarve). 19. Nse ju (idhujtar) krkuat fitore, ja, ku e keni fitorn, po nse hiqni dor (nga lufta kundr Pejgamberit), ajo do t jet n dobin tuaj, e nse ju ktheheni, edhe Ne kthehemi. Ana (grumbulli) juaj nuk do tju vlej asgj edhe nse sht e madhe, sepse Allllahu sht me besimtart. 20. O ju q besuat, respektoni All-llahun dhe t drguarin e Tij, e mos e braktisni at se ju dgjoni. 21. Dhe mos u bni si ata q than: Dgjuam, por nuk dgjojn. 22. Vrtet gjallesat m t dmshme te All-llahu jan ata t shurdhtit,108 memect,109 t cilt nuk logjikojn. 23. Sikur t dinte All-llahu pr ndonj t mir prej tyre, do ti bnte t dgjojn, po edhe sikur ti bnte t dgjojn, ata do t zbrapseshin t shtrembr. 24. O ju q besuat, prgjigjuni All-llahut dhe t drguarit kur ju ftojn pr at q ju jetson (ju ngjall), dhe dijeni se All-llahu ndrhyn ndrmjet njeriut dhe zemrs s tij, dhe se te Ai do t tuboheni! 25. Ruajuni nga sprovimi (fitneja) q nuk godet vetm ata q bn mizori vetm prej jush, dhe ta dini se All-llahu sht Ndshkues i Rrept. 26. Prkujtoni kur ishit pakic e t dobt n tok, t friksuar se do tju rrmbejn njerzit, e Ai ju mundsoi vend t dhe ju prkrahu me ndihmn e Tij, ju furnizoi me t mira, q t jeni mirnjohs. 27. O ju q besuat, mos e tradhtoni All-llahun dhe t drguarin, q t tradhtoni amanetet tuaja, ndrsa ju e dini. 28. Dhe, dijeni se pasuria e juaj dhe fmijt tuaj
108 109

Ata q jan t shurdhr ndaj t vrtets Ata q nuk flasin t vrtetn

jan vetm sprov, dhe se te All-llahu sht shprblimi i madh. 29. O ju q besuat, nse keni frik All-llahun, Ai do t vr udhzim (n zemrat tuaja) pr ju, do tua mbuloj t kqiat, do tua fal mkatet. All-llahu sht dhurues i madh. 30. Prkujto (o i drguar) kur ata q nuk besuan thurnin kundr teje; t ngujojn, t mbysin ose t dbojn. Ata bnin plane, e All-llahu sht m i miri q asgjson (dredhit). 31. E kur atyre u lexohen ajetet Tona (Kurani), thonin: Kemi dgjuar (kso fjalsh) dhe sikur t donim edhe ne do t thonim dika t ngjajshme me ktdhe se ky nuk sht gj tjetr pos mit i lasht. 32. Dhe (prkujto) kur than: O All-llah! nse sht ky (Kurani) vrtet prej Teje, lsho gur nga qielli kundr nesh, ose sillna ndonj dnim t idht. 33. Po All-llahu nuk do ti dnoj ata, derisa ti (Muhammed) je n mesin e tyre dhe All-llahu nuk do ti dnoj, derisa ata krkojn falje (istigfar). 34. ka kan ata q t mos i dnoj All-llahu, kur ata jan q pengojn (t tjert) nga xhamia e shenjt (Qabja), e edhepse nuk jan mbikqyrs t saj. Kujdestart e saj jan vetm ata q ruhen (t devotshmit), por shumica e tyre nuk sht q di. 35. Lutja e tyre pran shtpis (Qabes) nuk ishe tjetr vese britm dhe duartrokitje, prandaj vuane dnimin pr shkak se mohonit. 36. Ata q nuk besuan, shpenzojn pasurin e tyre pr t penguar nga rruga e All-llahut. Ata do t shpenzojn at dhe ajo do t bhet dshprim i tyre, e madje ata do t mposhten. E ata q mohuan, do t prmblidhen vetm n Xhehennem. 37. (Kjo mas) Q ta dallaoj All-llahu t keqin nga i miri, dhe q t kqinjt njri mbi tjetrin, ti hedh n Xhehennem. E t tillt jan m t dshpruarit. 38. Thuaju atyre q nnuk besuan nse heqin dor (nga rruga e tyre e gabuar dhe besojn) do tu falet e kaluara, po nse vazhdojn, ligji (i Zotit), izbatuar ndaj t parve ht i ditur (edhe ju do tju z). 39. Luftoni ata derisa t mos mbetet idhujtari (besim i kot), e i tr adhurimi t bhet vetm pr All-llahun. Po nse ata ndalen (i japin fund mosbesimit), All-llahu sht mbikqyrs pr at q veprojn. 40. Po nse refuzojn, ta dini se All-llahu sht mbrojts i juaji. E, sa mbikqyrs e ndihms i mir sht Ai. 41. Ju (besimtar) ta dini se nj e pesta e asaj q fituat, nga ndonj send, i takon (prkujtuesve t) All-llahut, t drguarit t Tij, t afrmve t tij (t drguarit), jetimve,

nevojtarve dhe atyre n mrgim, (ky sht prcaktimi i Zotit), nse keni besuar All-llahun, dhe at, (Kuranin) q ia zbritm robit Ton (Muhammedit) ditn e furkanit (ditn e Bedrit, kur u dallaua e vrteta nga e shtrembra), ditn e konfrontimit t dy grupeve. Allllahu sht i fuqishm pr do gj. 42. Kur ju ishit n bregun e afrt t lugins, e ata n bregun e largt t saj (ju ishit kah Medina e ata kah Meka), ndrsa karavani ishte m posht prej jush (kah deti). Dhe, sikur t ishit ju ata q njri tjetrit i keni caktuar takimin, do ta thyenit caktimin. Por All-llahu ishte Ai q zbatoj eshtjen e kryer tanim, e t shkatrroj me argument at q u shkatrrua dhe t bj t jetoj me argumentet at q jetoi. All-llahu vrtet dgjon e di. 43. Dhe (prkujto) kur All-llahu ti dftoi ty ata n ndrr, t pakt n numr, e sikur ti dftonte shum, ju do t dobsoheshit e do t grindehsit pr shtjen (e lufts), por All-llahu ju shptoi. All-llahu vrtet e di shum mir se mbajn kraharort (zemrat). 44. Prkujtoni kur u takuat (n sheshin e lufts), e Ai bri q ata n syt tuaj t duken pak, e po ashtu edhe ju t dukeni n syt e tyre pak; e bri kt pr t zbatuar All-llahu nj shtje q ishte e vendosur. Vetm te Allllahu sht prfundimi i shtjeve. 45. O ju q besuat, kur t konfrontoheni me ndonj grup, prqndrohuni dhe prmendni do her Allllahun q t arrini fitoren e dshiruar. 46. Dhe respektone All-llahun e t drguarin e Tij, e mos u prani mes vete e t dobsoheni e ta humbni fuqin (luftarake). T jeni t durueshm se All-llahu sht me t durueshmit. 47. Mos u bni si ata q doln prej shtpive t tyre sa pr krenari e pr ti par bota, e q pengonin nga rruga e All-llahut. All-llahut nuk mund ti shptojn me at veprim t tyre. 48. Prkujto (Muhammed) kur shejtani u dha guxim pr veprat e tyre dhe tha: Ska kush q mund tiu mposht sot ju, un jam mbrojts Juaji! E kur u ballafaquan t dy grupet, ai u trhoq prapa e tha: Un trhiqem prej jush, un shoh ka nuk shihni ju, un i friksohem Allllahut. All-llahu ndshkon shum ashpr. 49. Kur hipokritt dhe ata q n zemrat e tyre kishte smundje (dyshim) than: Kta (muslimant) i ka mashtruar feja e tyre (skan fuqi t luftojn). Po kush mbshtetet n All-llahun, ska dyshim, se All-llahu sht mgadhnjyes i urt. 50. Sikur ti kishe par engjjt kur ua marr shpirtin atyre q mohuan (do t shihje tmerr), u binin fytyrave

dhe shpinave t tyre (para, prapa): Shijoni dnimin e djegjes! 51. Kt (dnim e mort) pr shkakun e asaj q fituat. All-llahu nuk sht i padrejt pr robt e Tij. 52. Edhe idhujtart, si e kishte tradit populli i faraonit, e dhe ata q ishin para tyre, i mohuan argumentet e All-llahut, e pr shkak t mkateve Allllahu i skatrroi. All-llahu sht i plotfuqishm, ndshkues i ashpr. 53. Kt (mas ndshkuese) e bri ngase All-llahu nuk ishte ndryshues i nj begatie, t ciln ia ka dhuruer nj populli, derisa t ndryshoj ai vet n vetvete (t bhet prbuzs i s mirs) dhe ngase All-llahu dgjon (ka thon) dhe di (ka punojn). 54. Ashtu si ishte tradit e popullit t faraonit dhe atyre q kishin qen m par, q i konsideronin t rreme faktet e Zotit t tyre, e Ne pr kto t kqija t tyre i shkatrruam, e popullin e faraonit (edhe faraonin) e fundosm, por t gjith kta ishin dmtues t vetes s tyre. 55. Krijesat m t dmshme te All-llahu jan ata q mohuan, nuk pritet q ata t besojn; 56. Kta jan ata prej t cilve ti pate marr premtimin (se nuk do t ndihmojn idhujtart) e t cilin ata nuk e ruajtn por si do her e thyejn premtimin e tyre. 57. Po nse i ndesh (i z) ata n luft, ather ti ata (me shkatrrimin e tyre) shpartallo ata q jan pas tyre, n mnyr q t marrin msim. 58. Nse ti e tradhtin e nj populli (ndaj marrveshjes), ather edhe ti ua dh atyre (marrveshjen) n mnyr t njejt, sepse All-llahu nuk i do ata q tradhtojn (fshehurazi). 59. Dhe, ata q mohuan, mos t mendojn kurrsesi se shptuan, (se na ikn). Ata nuk mund ta bjn t paaft At (zotin)q i ndjek. 60. E ju prgatituni sa t keni mundsi force, (mjete luftarake e kuaj t caktuar pr betej kundr atyre (q tradhtojn) e me t, (me prgatitje) ta friksoni armikun e All-llahut, armikun tuaj dhe t tjert, t cilt ju nuk i dini (se kush jan), e All-llahu i di ata. kado q shpenzoni pr rrug t All-llahut, ajo do tju konpenzohet dhe nuk do tju bhet padrejt. 61. N qoft se ata, anojn kah paqja ano edhe ti kah ajo, e mbshtetu n All-llahun. Ai sht q dgjon dhe di. 62. Po nse duan t mashtrojn me t (me paqen), ty t mjafton All-llahu. Ai sht q t fuqizoj ty me ndihmn e vet dhe me besimtart. 63. Dhe Ai sht q bashkoi zemrat e tyre. Edhe sikur ta shpenzoshe gjith ata q sht n tok, nuk do t

mund ti bashkoje zemrat e tyre, por All-llahu bri bashkimin e tyre, pse Ai sht i gjithfuqishm, i urt. 64. O Pejgamber! All-llahu t mjafton ty dhe besimtarve q jan me ty. 65. O Pejgamber! Nxiti besimtart pr luft. Nse prej jush ja t durueshm, (trima t fqishm), do ti mundni dyqind, e nse jan njqind, do ti mundni njmij sish q nuk besuan, pr shkak se ata jan njerz q nuk kptojn (pse luftojn). 66. All-llahu ju bri lehtsim tash duke ditur se jeni dobsuar. Nse prej jush jan jan njqind t durueshm, do ti mundni dyqinnd, e nse prej jush jan njmij, me ndimn e Zotit do ti mundni dy mij. Allllahu sht me ata q jan t durueshm. 67. Pr asnj pejgamber nuk ke qe me vend t ket robr derisa ta ket drmuar me luft (armikun) n tok. Ju keni pr qllimprjetimet e ksaj bote, ndrsa Allllahu dshiron pr ju Ahiretin. All-llahu mbizotron do gj, di ka sht e mir pr robt. 68. Po t mos ishte dispozita e hershme e caktuar prej All-llahut (q t mos dnohet ai q prpiqet, po nuk qllon), juve do tju kishte goditur nj dnim i madh pr at q e mort. 69. Pra, (sht e lejuar preja e lufts) hani at q e fituat me luft, si t lejuar dhe t mir, prmbajuni dispozitave t All-llahut se All-llahu sht Ai q fal dhe q mshiron. 70. O Pejgamber! Thuaju atyre robrve q i keni n duart tuaja se posa t vrej All-llahu ndonj t mir (besim t drejt e t sinqert) n zemrat tuaja, Ai u jep edhe m shum t mira nga ajo ka sht marr nga ju, ua fal gabimet, se All-llahu fal pa mas, se sht mshirues i madh. 71. E nse (robrit) duan t tradhtojn ty, ata m par tradhtuan All-llahun, (nuk besuan) e Ai (t ndihmoj), t mundsoj t ngadhnjesh ndaj tyre. Alahu i di t gjitha ndodhit, vepron me urtsin e Tij. 72. sht e vrtet se ata q besuan, u shprnguln dhe luftuan me pasurin e tyre n rrugn e All-llahut, dhe q strehuan (t shprngulurit) dhe u ndihmuan, t tillt jan miq t njri tjetrit (n ndihm dhe n trashgim). Ata q besuan por q nuk u shprnguln, ju nuk keni prkujdes as ndihm pr ta deri sa t shprngulen edhe ata. E nse ata krkojn ndihm prej jush pr shtjen e fes, atherjeni t obliguar tu ndihmoni, prve nse sht puna kundr nj populli q me t keni marrveshje (nuk mund tu ndihmoni n luft kundr atij populli). All-llahu mbikqyr at q veproni.

73. Ata q e mohuan t vrtetn jan miq t njri-tjetrit. E nse nuk e bni at (t ndihmoni e t kujdeseni njritjetrin), bhet trazir dhe rrmuj e madhe n tok. 74. Po at q besuan, migruan dhe luftuan pr rrugn e All-llahut, dhe ata q strehuan dhe ndimuan, jan besimtar t vrtet. Atyre u takon falje (e mkateve) dhe furnizimi n mnyr t ndershme. 75. Ndrsa edhe ata q besuan m von, e q u shprnguln dhe luftuan s bashku me ju, jan t njejt me ju (n t drejta). E, (sipas dispozitave), farefisi ka m prparsi ndaj njri-tjetrit (se sa ensart e muhaxhirint). All-llahu di n hollsi pr do send. 9. Tewbe 1. Denoncim nga All-llahu dhe i drguari i Tij ndaj idhujtarve me t cilt ju patt lidhur kontrat (kumtes pr shkputjen e marrveshjes). 2. Pra, ju (idhujtar) qarkulloni npr tok (lirisht) katr muaj, e dine se fuqin e All-llahut nuk mund ta bni t paaft dhe se All-llahu mposht mohuesit. 3. Dhe (ky sht) nj kumtim nga All-llahu dhe i drguari i Tij, drejtuar gjith njerzve n ditn e haxhit t madh, se All-llahu sht trhequr prej (marrveshjes s) idhujtarve, e njkohsisht edhe i drguari i Tij. Po, ne pendoheni, do t jet m mir pr ju, e nse ia ktheni shpinn (rrugs s drejt), ta dini se nuk mund ti shptoni (ndjekjes s) All-llahut. E, ti prgzoji ata q mohuan me nj dnim t padurueshm. 4. Pos atyre idhujarve me t cilt keni lidhur marrveshje, e t cilt nuk ju kan shmengur asgj dhe nuk e kan ndihmuar asknd kundr jush, pra, edhe ju prmbushni marrveshjen e tyre deri n afatin e caktuar. Ska dyshim se All-llahu i do t devotshmit. 5. E kur t kalojn muajt e shenjt, luftoni idhujtart kudo q ti gjeni, robroni dhe ngujoni ata, e vinju prit n do shteg. N qoft se pendohen, e falin namazin dhe e japin zeqatin, ather ua lshoni rrugn, se vrtet All-llahu fal sht mshrues. 6. E nse ndokush prejidhujtarve t krkon strehim, ti strehoje n mnyr q ti dgjoj fjalt e All-llahut (Kuranin(, e mandej n vendin e tij t sigurt. Kt ngase ata jan popull q nuk e din (t vrtetn e fes islame). 7. Si mund t ken udhujtart bes (marrveshje) te All-llahu dhe te i drguari i Tij, prve atyre me t cilt keni lidhur marrveshje pran xhamis s shenjt (Qabes), e derisa ata i prmbahe (marrveshjes) prmbahuni edhe ju. All-llahu i do ata q ruajn besn.

8. Si (mund t ken bes) ata t cilt nse ju mundin, nuk prfillin ndaj jush as farefisni dhe as marrveshje. Ata ju bjn lajka me fjalt e tyre kundrshtojn ngase shumica e tyre jan besthyes. 9. Ata i shkmbyen ajetet e All-llahut pr nj vler t pakt dhe penguan nga rruga e Tij. Ata keq vepruan. 10. Ata nuk respektojn te asnj besimtar as farefisnin as marrveshjen; si t till jan prdhunues. 11. Po, nse ata pendohen,e falin namazin dhe e japin zeqatin, ather i keni vllez n fe. Ne sqarojm agumentet pr ata njerz q kuptojn. 12. E nse ata thyejn zotimet e tyre pas marrveshjes, ofendojn fen tuaj, ather luftoni krert e mohuesve. Ata vrtet nuk kan bes, luftoni q t frenohen (nga krimi e fyerja). 13. Prse t mos e luftoni nj popull q thyen zotimete veta dhe tentuan t dbojn t drguarin? N t vrtet ata ua filluan t part luftn. A u friksoheni atyre? M e drejt sht ti friksoheni All-llahut, nse jeni besimtar. 14. Luftoni ata, All-llahu i dnon dhe i mposht ata nprmjet jush, e juve ju ndihmon kundr tyre dhe shron zemrat e njerzve besimtar. 15. dhe Ai mnjanon brengat nga zemrat e tyre. Allllahu ia pranon pendimin atij q do. All-llahu i di t fshehtat, me urtsi zgjidh shtjet. 16. A mos menduat se do t mbeteni anash (pa u pravuar), e pa u sqaruar te All-llahu ata q luftuanprej jush dhe, prpos All-llahut, pos t drguarit t Tij dhe pos besimtarve, nukmorn ndonj t jashtm mik intim. All-llahu e di hollsisht at q bni ju. 17. Nuk sht e drejt e idhujtarve t kujdesen pr xhamin e All-llahut, duke qen se vet dshmojn pr veten e tyre se jan mohues. T tillve u shkuan kot veprat e tyre dhe ata jan prgjithmon n zjarr. 18. E drjt e prkujdesjes s xhamive t All-llahut sht vetm e atij q i ka besuar All-llahut dhe dits s mbram e q e fal namazin, jep zeqatin e nuk i friksohet askujt pos All-llahut. T tillt do t jen t udhzuarit (n rrugn e drejt). 19. A mos e konsideruat dhnien e ujit haxhinjve dhe kujdestarin ndaj xhamis s shenjt, si besimin e atij q i besoi All-llahut dhe dits s fundit dhe q luftoi n rrugn e All-llahut? Jo, ato nuk jan t barabarta te Allllahu. Popullin mizor All-llahu nuk e v n rrug t drejt. 20. Ata t cilt besuan, migruan dhe luftuan me pasurin dhe veten e tyre n rrugn e All-llahut, ata kan pozit m t lart te All-llahu dhe vetm ata jan fatlum.

21. Zoti i tyre i prgzon ata me mshir nga Ai, me disponim ndaj tyre, me Xhennete ku ata do t ken nimet (hirsi-mirsi) t pandrprer. 22. Ata aty do t jen t pasosur e te All-llahu sht shprblim i madh. 23. O ju q besuat, mos u froni miqsi (dashuri) prindrve tuaj, as vllezrve tuaj, nse ata vlersojn mosbesim kundr besimit. E kush prej jush miqsohet me ta, ata jan mizor. 24. Thuaj (o i drguar): N qoft se etrit tuaj, vllezrit tuaj, bashkshortet tuaja, farefisi juaj, pasuria q e fituat, tregtia q frikoheni se do t dshtoj, vendbanimet me t cilat jeni t knaqur, (t gjitha kto) jan m t dashura pr ju se All-llahu, se i drguari i Tij dhe se lufta pr n rrugn e Tij, ather, pritni derisa All-llahu t sjell vendimin e Tij. All-llahu nuk v n rrugn e drejt njerzit e prishur. 25. Nuk ka dyshim se All-llahu ju ka ndihmuar n shum beteja, e edhe n ditn e Hunejnit, kur juve ju mahnit numri i madh, i cili nuk ju vlejti asgj, dhe me gjersin e saj q e kishte toka u ngushtua pr ju, pastaj ju u zbrapst (ikt). 26. Pastaj All-llahun zbriti qetsin e vet n t drguarin e Tij dhe n besimtar, zbriti nj ushtri q ju nuk e pat, i dnoi ata q mohuan, e ai ishte ndshkim ndaj mosbesimtarve. 27. All-llahu pastaj i fal atij q do. All-llahu fal shum dhe mshiron shum. 28. O ju q besuat, vrtet idhujtart jan t ndyr, andaj pas ktij viti t mos i afrohen m xhamis s shenjt. Nse i friksoheni skamjes All-llahu me dshirn e vet do tju pastroj me mirsit e Tij. Allllahu sht i gjithdijshm, sht i urt. 29. Luftoni ata q nuk besojn All-llahun e as botn tjetr, nuk e konsiderojn t ndaluar (haram) at q e ndaloi All-llahu dhe i drguari i Tij, nuk besojn fen e vrtet, prej atyre t cilve u sht dhn libri, derisa ta japin xhizjen n dor e duke qen t mposhtur. 30. E jehudit than: Uzejri sht djali i All-llahut , e t kristert than: Mesihu sht djal i All-llahut. Ato ishim thnie t tyre me gojt e tyre (fraza t thata), q imitojn thniet e jobesimtarve t mhershm. Allllahu i vraft, si largohen (nga e vrteta)! 31. Ata i konsideruan ahbart (priftr jehudi) t tyre, ruhbant (murgjit e krishter) t tyre dhe Mesihun (Isain) birin e Merjemes, pr zota pos All-llahut, ndrsa ata nuk jan urdhruar pr tjetr (nga pejgambert) pos pr adhurimin ndaj All-llahut nj, e q nuk ka t adhuruar tjetr pos tij. I lart sht Ai nga ka i shoqrojn.

32. Ata prpiqen me gojt e tyre ta shuajn dritn e Allllahut, e All-llahu nuk do tjetr, pos ta prsos dritn e Tij ndonse jobesimtart e urrejn. 33. Ai (All-llahu) sht q e drgoi t drgarin e Tij me udhzim t drejt e fe t vrtet, e pr ta br q t dominoj mbi t gjitha fet, edhe pse e urrejtn idhujtart. 34. O ju q besuat, vrtet nj shumic e paris fetare e jehudive dhe e t krishterve, n mnyr t paligjshme e han pasurin e njerzve dhe pengijn t tjert nga rruga e All-llahut. Ata t cilt e ruajn arin e argjendin e nuk e japin pr rrugn e All-llahut, lajmroji pr nj dnim t dhmbshm. 35. At dit kur ajo (pasuri e deponuar) frgohet n prushin e Xhehennemit, e me t (ashtu zharav) lyhen ballt, ant dhe shpinat e tyre (do tu thuhet): Kjo sht ajo q e dispozituat pr veten tuaj, pra shijoni at q e depozitonit! 36. Te All-llahu numri i muajve sht dymbdhjet (sipas hns), ashtu si sht n librin e All-llahut prej dits kur krijoi qiejt dhe tokn. Prej tyre katr jan t shenjt. Kjo sht fe e drejt. Pra, mos e ngarkoni (me mkat) veten tuaj ata (katr muaj). Luftoni t gjith idhujtart pa dallim, si ju luftojn ata juve pa dallm, e din se All-llahu sht me ata q ruhen (t kqiave). 37. E shtyrja (e nj muaj n vend t nj tjetri) nuk sht tjetr vetm se nj rritje e mosbesimit, q me t edhe m shum humbin ata q mohuan, pse n nj vit e bjn t lejuar at (muajin e shenjt), e n nj vit t ndaluar (t shenjt), e pr t prputhur numrin q All-llahu i bri t shenjt dhe me at, e bjn t lejuar at q Allllahu e ndaloi. Atyre u jan hijeshuar veprat e tyre t kqia. Po, All-llahu nuk v n rrug t drejt popullin mohues. 38. O ju q besuat, sht me ju, q kur ju thuhet: Dilni n rrugn e All-llahut!, ju rndoheni prtok? A jeni m t knaqur me jetn e dunjas, se sa me ahiretin? Knaqsia e jets s dunjas, n krahasim me ahiretin sht e vogl! 39. Nse nuk dilni, Ai do tju dnoj me nj dnim t dhembshm, do tju zvendsoj me nj popull tjetr dhe At nuk e dmtoni aspak. All-llahu ka mundsi pr do gj. 40. Nse nuk e ndihmoni at (Muhammedin s. a. w. s. ), at pra e ka ndihmuar All-llahu, kur e przun ata q nuk besuan t dytin prej dyve. Kur ishin n shpell, ai (Muhammedi s. a. w. s. ) i tha shokut t vet (Ebu Bekrit r. a. ): Mos u brengos, vrtet All-llahu sht me ne! E All-llahu zbriti qetsin (sekinen) e Vet mbi t, dhe e fuqizoi me fuqi q ju nuk e pat dhe e bri fjaln

e atyre q nuk besuan m t ultn, kurse fjala e Allllahut sht m e larta. All-llahu sht i Fuqishmi, i Urti. 41. Dilni me lehtsi ose vshtirsi, dhe luftoni me pasurin tuaj dhe me veten tuaj n rrugn e All-llahut; kjo sht pr ju m e dobishmja, nse e dini. 42. Sikur t ishte fitim i afrt dhe udhtim mesatar, ata (hipokritt) do t vinin pas teje, por pr ta ishte largsi e vshtir. Ata do t betohen n All-llahun: Sikur t kishim mundsi, do t dilnim me ju. E shkatrrojn veten e tyre; All-llahu e di se ata jan rrenacak. 43. All-llahu ta fali ty (Muhammed) gabimin pse atyre ju dhe leje (t ngelin pa dal) para se t bhej pr ty e qart se cilt ishin t drejt dhe ti dije me koh rrenacakt. 44. Ata q besojn All-llahun dhe botn tjetr, nuk t krkojn leje pr t mos luftuar me pasurin dhe veten e tyre. All-llahu i di t sinqertit. 45. Vetm ata q nuk besojn All-llahun dhe botn tjetr dhe q zemrat e tyre jan t dyshimta, t krkojn leje(pr t mos vajtur n luft), pra ata, sillen vrdall n dyshimin e tyre. 46. E sikur t kishin dshiruar ata t dalin, do t bnin pr t (pr luft) ndonj prgatitje, por All-llahu nuk e plqeu ngritjen e tyre, ndaj i zmbrapsi, dhe u sht thn: Rrini me t paaftit ( fmijt, grat e pleqt). 47. Edhe sikur t dilnin me ju, ata nuk do tju shtonin tjetr pos ngatrress dhe shum shpejt do t pranin mesin tuaj, duke krkuar tju turbullojn. E ndr ju ka t till q i dgjojn ata. All-llahu i di shum mir hipokritt. 48. Ata edhe m par tentuan prarjen tuaj, ti ngatrruan ty shtjet derisa t erdhi e vrteta dhe ngadhnjeu vendimi i All-llahut, prkundr asaj q ata e urrenin. 49. Dhe prej tyre ka t till q thon: M lejo mua (t mos shko n luft) e mos m v n sprov! Ja, ata mu n sprov kan rn (m par). Xhehennemi gjithsesi i prfshin nga t gjitha ant jobesimtart. 50. Nse ty t takon ndonj e mir (n luft), ajo u vjen keq atyre, e nse t godet ndonj e pakndshme, ata thon: Ne edhe m par kemi ndrmarr pr shtjen ton dhe kthehen t gzuar. 51. Thuaj: Neve nuk na godet asgj tjetr, prve ka na ka caktuar All-llahu; Ai sht ndihmtar yni. Prandaj, vetm All-llahut le ti mbshteten besimtart. 52. Thuaj: pritni pr ne tjetr, pos njers nga dy t mirat (o fitues, o dshmor)? Ndrsa ne presim pr ju q nga ana e All-llahut, ose nprmjet duarve tona, tju

godas me dnim. Pra, ju pritni, e bashk me ju presim edhe ne. 53. Thuaj: Shpenzuat ju me dshir a me dhun, nuk u pranohet kurrsesi, vrtet ju ishit popull i padgjueshm. 54. Mospranimin e dhnieve t tyre nuk e pengoi tjetr gj vetm pse ata mohuan All-llahun dhe t drguarin e Tij, dhe namazin e falin vetm me prtaci, e lmoshn nuk e japin ndryshe pos duke urrejtur. 55. Prandaj, mos t mahnit (mos e shih t mir) pasuria e tyre e as fmijt e tyre, All-llahu do vetm ti dnoj me to n jetn e ksaj bote e tju nxjerr shpirtrat duke qen ashtu qafira. 56. Ata betohen n All-llahun se vrtet jan si ju, po ata nuk jan me ju, ata jan popull q frikohet. 57. Sikur t gjenin ndonj vendstrehim, ndonj shpell a ndonj vrim, ata do t shkonin aty me vrapim. 58. Ka prej tyre q do t bjn vrejtjen n ndarjen e lmoshs, nse u jepet nga ajo, ata mbesin t knaqur, e nse nuk u jepet, ata hidhrohen. 59. E sikur t knaqeshin me at q ua dha All-llahu dhe idrguari i Tij, e t thonin: Ne na mjafton Allllahu, All-llahu do t na furnizoj nga t mirat e Tij, e edhe i drguari i Tij, dhe se vetm te All-llahu e mbshtesim dshirn (do t ishte shum m mir pr ta). 60. All-llahu caktoi obligim q lmosha (zeqati etj. ) tju takojn vetm: t varfre (nevojtarve), t ngratve (q skan fare(, punonjsve 9q e tubojn), atyre q duhet prfituar zemrat (t dobtve n besim), e duhet dhn edhe pr lirim nga robria, t mbyturve n borgje, (lufttarve) n rrugn e All-llahut dhe atij q ka ka mbetur n rrug. All-llahu e di gjendjen e robrve, punon sipas urtsis s vet. 61. Ka prej tyre q e ofendojn Pejgamberin e thon: Ai sht br vesh (beson ka dgjon). Thuaj: Ai sht vesh it mirs suaj (dgjon t mirn dhe vepron e jo t keqen), ai beson All-llahun (ka i thot), u z bes beismtarve dhe sht mshirues pr ata q besuan nga mesi juaj, e ata q nuk e ln t qet t drguarin e Allllahut, ata kan dnim t dhmbshm. 62. Ata ju betohen (muslimanve) n All-llahun pr tju br juve t knaqur (se skan qllime t kqia), e me e drejt sht q ata t bjn t knaqur All-llahun dhe t drguarin r Tij (me adhurim dhe vepra t sinqerta) nse vrtet jan besimtar. 63. A nuk e ditn ata se kush kundrshton All-llahun dhe t drguarin e Tij, atij i sht caktuar zjarri i Xhehennemit, ku do t jen prjet, e ky sht ai poshtrimi madh.

64. Hipokritt kan dro se do t zbritet ndonj kaptin q do t nxjerr n shesh at q kan n zemrat e tyre. Thuaj: Ani, talluni! All-llahu do ta zbuloj at q i friksoheni. 65. E nse i pye ti ata (prse tallen), do t thon: Ne vetm jemi mahnitur e dfruar. Thuaj : A me Allllahun, librin dhe t drguarin e Tij talleni? 66. Mos krkoni fare ndjes, ju pasiq (shpallt se) besuat, keni mohuar. Nse nj grupi nga ju i falim, grupin tjetr e dnojm, ngase ishin kriminel. 67. Hipokritt dhe hipokritet jan si njri tjetri; urdhrojn pr t keqen e ndalojn nga e mira dhe shrngojn duart e tyre. Harruan All-llahun (nuk i binden), prandaj Ai i harroi (nga mshira). Nuk ka dyshim, hipokritt jan ata t prishurit. 68. Hipokritve dhe hipokriteve dhe jobesimtarve Allllahu u ka prcaktuar zjarrin e Xhehennemit, ku do t jen prgjithmon, ai mjafton pr ta, dhe ata i ka mallkuar All-llahu. Ata kan dnim t pandrprer. 69. Ju hipokrit jeni si ata para jush, q ishin m t fuqishm se ju, kishin m shum pasuri e fmij, q prjetuan ata q u takoi, sikurse q prjetuat edhe ju pjesn tuaj, madje edhe ju u zhytt (n t kqija) si u zhytn ata. T tillt asgjsuan veprat e veta n kt jet dhe n jetn tjetr, dhe t tillt jan plotsisht t dshpruar. 70. A nuk u arrijti atyre lajmi i atyre q ishin m heret si: i popullit t Nuhut, i Adit, i Themudit, i popullit t Ibrahimit, i atyre t Medjemit dhe i t rrotulluarve (populli i Lutit). Atyre u patn ardhur t drguarit e tyre me argumente. All-llahu (q i shkatrroi) nuk ua bri atyre padrejt, por ata ia bn padrejt vetes. 71. Besimtart dhe besimtaret jan t dashur pr njritjetrin, urdhrojn pr t mir, e ndalojn nga e keqa, e falin namazin dhe japin zeqatin, respektojn All-llahun dhe t drguarin e Tij. T tillt do ti mshiroj Allllahu. All-llahu sht ngadhnjyes, i urt. 72. Besimtarve dhe besimtareve All-llahu u premtoi Xhennete nn t cilt rrjedhin lumenj, n to do t jen prgjithmon, dhe (u premtoi) vendbanime t bukura n Xhennetin e Adnit, edhe nj disponim nga All-llahu q sht mbi t gjitha. Ky, pra sht ai shptimi i madh. 73. O Pejgamber, lufto jobesimtart dhe hipokritt dhe sillu rrept ndaj tyre - vendi i tyre sht Xhehennemi q sht prfundimi m i keq. 74. Ata betohen n All-llahun se kan thn (asgj t keqe), e n t vrtet, kan thn fjal q nuk prkojn me besimin, dhe pasi patn shprehur besimin ata e mohuan, dhe u prpoqn pr at (mbytjen e Pejgamberit) q nuk e arritn. Ata nuk urrejn pr tjetr

pos pse All-llahu nga mirsit e Tij dhe i drguari i begatoi ata. Nse ata pendohen do t jet m mir pr ta, e nse refuzojn, All-llahui dnon me nj dnim t dhembshm si n kt bot ashtu edhe n botn tjetr. E n kt rruzull t toks nuk ka pr ta as mbrojts, e as ndihms. 75. E prej tyre (hipokritve) pati sish q i patn dhn besn All-llahut q: Nse na jep (All-llahu) nga mirsia e Tij, ne do t ndajm lmosh dhe do t bhemi prej punmirve. 76. Kur ju dha (All-llahu) nga t mirat e Veta, ata bn koprraci me at (q u dha), ethyen besn dhe u zbrapsen nga respekti ndaj All-llahut. 77. Dhe pr shkak se u thyen besn q i patn dhn All-llahut, dhe pr shkak t asaj se gnjenin, All-llahu u ngjeshi hipokrizin n zemrat e tyre deri n ditn q e takojn At. 78. A nuk e ditn ata se All-llahu e di fshehtsin e tyre (n zemra), bisedn e tyre, dhe se Ai (All-llahu) i di t gjiha t fshehtat. 79. Ata (hipokrit) q i prqeshnin besimtart, q me vullnetin e vet japin lmosh, i prqeshin edhe ata t cilt nuk kan m shum se ka sht e domosdoshme pr jetesn e tyre, e njkohsisht tallen me ta, All-llahu u dha shprblimin e taljeve t tyre - dnimin m t rnd. 80. Krko falje pr ta ose mos krko (sht njejt), e edhe nse krkon falje shtatdhjet her, All-llahu nuk do tua fal, sepse ata mohuan All-llahun dhe t drguarin e Tij, e All-llahu nuk v n rrug t drejt (t shptimit) ata q nuk respektojn. 81. Ata (hipokrit) q mbetn (pa shkuar n luft), u gzuan pr ndejen e tyre pas t drguarit t All-llahut dhe nuk dshiruan q t luftonin me pasurin dhe veten e tyre n rrugn e All-llahut dhe than: Mos dilni (n luft) n vap! Thuaju: Zjarri i Xhehennemit ka vapn edhe m t fort, nse jan q kuptojn! 82. Le t qeshin pak (n dynja) e le t qajn shum (n botn tjetr). Ai sht shprblim i asaj q fituan. 83. Nse All-llahu t kthen ty (prej Tebukut) te ndonj grup i tyre (hipokritve), e ata t krkojn leje pr t dal (me ty n ndonj luft), thuaju: Ju nuk do t dilni kurr me mua dhe kurr nuk do t luftoni ndonj armik s bashku me mua! Ju ishit t knaqur hern e par q nuk luftuat, pra rrini me ata q mbetn! 84. Dhe asnjrit prej tyre kur t vdesin, mos ia fal namazin (e xhenazs) kurr, e as mos qndro pran varrit t tij (pr lutje e vizit), pse ata mohuan Allllahun dhe t drguarin e Tij dhe vdiqn kryene.

85. Po ty t mos duket e mir pasuria e tyre dhe fmijt e tyre. All-llahu deshi ti mundoj me t n kt bot dhe tu dal shpirti duke qen mohues. 86. E kur zbritt nj kaptin (q thot): t besoni Allllahun dhe luftoni s bashku me t drguarin e Tij, ata t pasurit krkuan leje prej teje dhe than: Na le t mbesim me ata q rrin! 87. U pajtuan t mbesin me ata q nuk vajtn (n luft). Po zemrat e tyre jan mbyllur, andaj ata nuk kuptojn. 88. Por, i drguari, e s bashku me t edhe ata q besuan, luftuan me pasurin dhe veten e tyre dhe atyre u takuan t gjitha t mirat, ata jan t shptuarit. 89. All-llahu u ka prgatitur atyre Xhennete q n t rrjedhin lumenj, ku do t qndrojn prgjithmon. Ai sht suksesi i madh. 90. Disa nga arabt beduin q krkuan falje, erdhn pr tiu dhn leje (t mos shkonin n luft), e ata t tjert q kishin gnjyer (me besim) All-llahun dhe t drguarin e Tij ishin ndal (paleje). Ata q prej tyre nuk besuan, do ti godas dnim i ashpr. 91. Nuk sht ndonj mkat pr t dobtit, as pr t smurt, e as pr ata q nuk kan me ka t prgatiten, kur jan t sinqert ndaj All-llahut dhe t drguarit t Tij, pra pr t mirt nuk ka rrug qortimi. All-llahu fal shum, sht mshirues. 92. (nuk ka qortim) Dhe as pr at q kur erdhn te ti pr ti bartur me kafsh, u the: Nuk kam me ka tju bart. Ata u kthyen, e prej pikllimit se nuk kishin me ka t prgatiteshin nga syt e tyre ridhnin lot. 93. E keqja sht pr ata q duke qen pasanik krkuan leje dhe u pajtuan t mbeteshin me ata q nuk vajtn. Po, All-llahu ka vulosur zemrat e tyre, ata nuk do t gjejn rrug. 94. Kur t ktheheni te ata, ata do tju krkojn falje, thuanju: Mos u arsyetoni, ne nuk ju besojm, pr gjendjen e juaj na ka njoftuar All-llahu. Veprn tuaj do t shoh All-llahu dhe i drguari i Tij, e pastaj ju do t ktheheni te Ai q i di t fshehtat dhe t dukshmet, e Ai do tju lajmroj pr at q keni vepruar. 95. Ata do tju betohen n All-llahun, kur t ktheheni te ata, pr t mos i qortuar, ju pra hiqnu tyre ata jan t ndyr, e vendi i tyre do t jet Xhehennemi, shprblim pr at q fituan. 96. Ata ju betohen juve q t jeni t knaqur ndaj tyre, e nse ju shprehni knaqsi, All-llahu nuk sht i knaqur me popullin e paturpshm. 97. Arabt beduin jan t pajisur me mohim e hipokrizi m t fort, dhe jan m t prshtatshm pr t mos i njohur dispozitat q ia zbriti t drguarit t Tij All-llahu. All-llahu i di shtjet, Ai sht i urt.

98. Ka disa beduin q pr at q e jep, e konsideron si t dshtuar dhe presin kthesa kundr jush. Kundr tyre e ardhmja qoft e keqe! All-llahu dgjon, di. 99. Po, ka edhe disa nga beduint q besojn All-llahun dhe botn tjetr dhe at q e japin e konsiderojn afrim te All-llahu dhe bekim te i drguari. Veni re, ato jan afrime te All-llahu pr ta, e All-llahu do ti prfshij n mshirn e Tij. All-llahu fal dhe sht mshirues. 100. All-llahu sht i knaqur me t hershmit e par prej muhaxhirve (migruesve) dhe prej ensarve (vendasve-ndihmtar) dhe prej atyre q i pasuan ata me pun t mira,e edhe ata jan t knaqur ndaj Tij. Atyre u ka prgatitur Xhennete, n t ciltrrjedhin lumenj, ku do t jen prjet t pasosur. E ky sht fitim i madh. 101. Edhe rreth jush ka beduin q jan hipokrit, e edhe nga banort e Medins q jan prcaktuar pr hipokrizi. ti nuk i di ata, Ne i dim, ata do ti dnojm dy her, pastaj shtyhen n dnimin e madh. 102. Ka edhe t tjer q i kan pranuar mkatet e veta: ata przien vepra t mira, e edhe t tjeat kqija. Atyre do tua fal All-llahu, se Ai i fal atij q pendohet, e mshiron at q prmirsohet. 103. Merr prej pasuris s tyre (t atyre q pranuan gabimin) lmosh q ti pastrosh me t dhe tu shtosh (t mirat) dhe njkohsisht lutu pr ta, se lutja jote sht qetsim pr ta. All-llahu dgjon dhe sheh. 104. A nuk e ditn ata se All-llahu sht ai q ranon pendimin e robve t vet, pranon lmoshat dhe se, vetm All-llahu sht Ai q shum pranon pendimin dhe sht mshirues. 105. Dhe thuaj: Veproni, All-llahu do ta shoh veprn tuaj, edhe i drguari i Tij e besimtart, e von do t ktheheni te njohsi i t fshehs dhe t dukshmes, e do tju njoftoj pr at q vepruat. 106. Ka edhe t tjerq jan duke pritur urdhrin e Allllahut, a do ti dnoj apo do ti fal pas pendimit. Allllahu e di gjendjen e tyre dhe di bn me t. 107. (Nga hipokritt m t shmtuarit jan) Edhe ata q ndrtuan xhami sherri, mosbesimi e prarjeje mes besimtarve dhe ftuan n pritje (solemne) at q m par kishte luftuar kundr All-llahut dhe t drguarit t Tij. Ata do t betohen: Ne nuk kemi pasur tjetr qllim, vetm pr t mir! Po All-llahu dshmoi se ata vrtet jan rrenacak. 108. Ti mos u fal aty kurr! Nj xhami e cila q prej dits s par sht themeluar n respekt ndaj All-llahut (pa hile), sht m e drejt t falesh n t, aty ka burra q dshir t pastrohen mir, e All-llahu i do t pastrit.

109. A sht m imir ai q ndrtesn e vet e themeloi n devotshmri dhe n knaqsi t All-llahut, apo ai q n ndrtesn e vet e themeloi buz bregut t shembur e bashk me t bie n zjarrin e Xhehennemit? All-llahu nuk i udhzon njerzit zullumqar. 110. Ndrtesa e tyre t ciln e ndrtuan ata (e q e shembi Pejgamberi) vazhdimisht do t jet mllef n zemrat e tyre, pos nse plcasin zemrat e tyre. All-llahu di, sht i urt. 111. All-llahu bleu prej besimtarve shpirtrat dhe pasurin e tyre me Xhennet. Luftojn n rrugn e Allllahut, mbysin dhe mbyten. (All-llahu dha) Premtim t cilin e vrtetoi n Tevrat, Inxhill e Kuran. E kush sht m zbatues i sigurt i premtimit t vet se All-llahu? Pra, gzonju tregtis q bt me T. Ky sht sukses i madh. 112. (T Xhennetit jan) Edhe ata q pendohen, ata q sinqerisht adhurojn, ata qq falenderojn, ata q agjrojn, ata q bjn ruku, q bjn sexhde, q urdhrojn pr t mira e ndalojn nga t kqijat, edhe prmbushin dispozitat e All-llahut. Pra, prgzoj besimtart. 113. Nuk sht e drejt pr Pejgamberin e as pr besimtart t krkojn falje pr idhujtart, edhe nse jan t afrt t tyre, pasi q ta ken t qart se me t vrtet ata (idhujtart) jan banues t Xhehennemit. 114. Edhe lutja e Ibrahimit pr babain e vet nuk ishte tjetr, pos pr shkak t nj premtimi q ia pat premtuar atij, e kur iu b e qart se ai ishte armik i All-llahut, u largua prej tij. Ska dyshim, Ibrahimi ishte shum i ndieshm dhe i but. 115. All-llahu nuk e humb nj popoull pasi q ta ket udhzuar at, para se tju sqaroj atyre se prej ka duhet ruajtur. All-llahu sht i gjithdijshm pr secilin send. 116. Ska dyshim se sundimi i qijve e i toks sht i All-llahut, Ai jep jet dhe vdekje, e ju, prve Allllahut, nuk keni prkrahs tjetr. 117. All-llahu ia fali Pejgamberit, edhe muhaxhirve edhe ensarve, t cilt n astin e vshtir shkan pas tij, kur (nga vshtirsit) zemrat e nj grupi nga ata, gati u lkundn, por Ai ua fali (i stabilizoi zemrat e tyre) atyre. Vrtet Ai sht i but, i mshirshm ndaj tyre. 118. (Ai u fali) Edhe atyre t treve, t cilve iu pat shtyr aq (pranimi i pendimit) sa q toka u b e ngusht pr ta, prkundr gjersis s saj, kur u ngushtuan edhe shpirtrat e tyre sa q u bindn se nuk ka srehim prej All-llahut (tjetr ku) pos te Ai. Prandaj edhe atyre ua fali ai, n mnyr q t pendohen. All-llahu pranon pendimin se sht mshirues. 119. O ju q besuat! Ta keni n kujdes All-llahun dhe t jeni me ata t drejtit.

120. Nuk ishte me vend pr banort e Medins e as pr ata q ishin rreth tyre nga beduint, t ngelin (pa shkuar) pas t drguarit t All-llahut e as t kursejn veten e tyre ndaj vetes s tij (Pejgamberit). Nuk ishte me vend ngase, ata nuk i godet as rtja, as lodhja, as uria kur jan n rrugn e All-llahut, dhe nuk shkelin ndonj vend q i hidhron mosbesimtart, dhe nuk arrijn kundr armikut kado qoft (mbytje, robrim t tyre ose ngadhnjim mbi ta), vetm se t gjitha ato do tu evidentohen atyre si vepr e mir (shprblyese). Allllahu nuk ua humb shprblimin veprimirve. 121. Dhe nuk japin kontribut, t vogl ose t madh, nuk kaprcejn ndonj lugin, e qe t mos u shenohet (pr shprblim) atyre, pr ti shprblyer All-llahu m s miri at q vepruan. 122. Nuk sht e nevojshme t dalin n luft t gjith besimtart. E prse nga do grumbull i tyre y mos shkoj nj grup pr tu aftsuar n diturin fetare, pr ta msuar popullin e vet kur t kthehen te ata, n mnyr q ata ta kuptojn (e t ruhen). 123. O ju q besuat! Luftoni jobesimtart q i keni afr jush, e le ta ndiejn prej jush grushtin e fort kundr tyre. E dine se All-llahu sht me t devotshmit. 124. E kur zbret ndonj kaptin, ka prej tyre q thon: Cilit prej jush ia shtoi kjo besimin? Sa u prket atyre q besuan, atyre u shtohet besimi dhe gzohen pr t. 125. E sa u prket atyre q kan smundje n zemrat e tyre, ajo (zbritja e kaptins) ndytsis s tyre u shton ndytsi dhe ata vdesin si jobesimtar. 126. A nuk e shohin ata se pr do vit sprovohen nj her apo dy her, e prsri nuk pendohen e as nuk prkujtohen. 127. E kur zbret ndonj sure, ata shikojn njritjetrin (dhe thon): A ju pa dikush? pastaj largohen. All-llahu largoi zemrat e tyre (nga besimi) ngase jan popull q nuk kupton. 128. Ju erdhi i drguar nga mesi juaj. Atij i vie rnd pr vuajtjet tuaja. I brengosur pr besimtart, i but dhe i mshirshm. 129. Po nse refuzojn, thuaj: M mjafton Allllahu, ska zot pos Tij, te Ai mbshtetem, e Ai sht Zot i Arshit t madh! 10. Junus Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Ra. Kto jan ajetet e librit t pacenueshm. 2. A ishte udi pr njerzit, q Ne nj njeriu nga mesi ityre i tham: Trhiqjau vrejtjen njerzve, kurse ata q

besuan gzoi se me t vrtet kan pozit t lart te Zoti i tyre. E ata q besuan than: Ska dyshim, kjo sht nj maxhi e vrtet! 3. Vrtet Zoti juaj sht All-llahu, i cili krijoi qiejt e tokn brenda gjasht ditsh e pastaj qndroi mbi Arshin; Ai rregullon gjendjen. Ndrmjetsues nuk do t ket vetm poqese lejon Ai. Ky, madhria e Tij sht All-llahu, Zoti juaj, pra adhurojeni At! A nuk merrni msim? 4. kthimi i t gjith juve sht te Ai, premtimi i Allllahut, sht i vrte. Ai e filloi krijimin e pastaj e prsrit at pr ti shprblyer me t drejt ata q besuan dhe bn vepra t mira. E pr ata q mohuan, ka pije t val dhe dnim t dhembshm, pr shkak se ata mohonnin. 5. Ai e bri diellin, e hnn drit dhe asaj (hnn) ia caktoi fazat, q ta dini numrin e viteve dhe llogarin. All-llahu nuk krijoi kt pr tjetr, pos me qllim t caktuar. Ai ia sqaron argument nj populli q kupton. 6. N ndrrimin e nats e t dits, dhe n ka krijoi Allllahu n qiej e n tok, vrtet ka fakte pr njerzit q kan droje. 7. Ata q nuk presin takimin Ton, q jan t knaqur me jetn e dynjas dhe kan gjetur prehje n t, dhe ata q jan indieferent ndaj argumenteve Tona. 8. Vendi pr t tillt sht zjarri, pr shkak t asaj q punuan. 9. E ata q besuan dhe bn vepra t mira, Zoti i tyre, pr shkak t besimit t tyre i udhzon n Xhennete t begatshme n t cilt rrjedhin lumenj. 10. Lutja e tyre aty sht: I lart je o All-llah!, e prshndetja e tyre sht: Selam! dhe lutja e fundit e tyre: Falnderimi i qoft All-llahut, Zotit t botve! 11. Sikur All-llahu tua shpejtonte njerzve pranimin e krkess pr t keqen, ashtu si e pranon shpejtimin e krkess pr t mirn, atyre do tu prfundonte afati (i vdekjes). Po Ne, ata q nuk jan t bindur se do t vijn para nesh, i lm t bredhin n mashtrimet e tyre. 12. E kur njeriun e godet dmi, ai na lut qoft shtrir, ulur ose n kmb, e kur Ne ia largojm t keqen, ai, sikurse t mos na ishte ulur fare pr dmin q e pat goditur. Kshtu kriminelve u duket mir ajo q veprojn. 13. Ne kemi shkatrruar gjenerata para jush (o idhujtar), pse nuk besonin, edhe pse t drguarit u erdhn me argumente t qarta. Kshtu shprblejm Ne njerzit kriminel. 14. Pastaj juve ju bm zvendsues pas tyre n Tok pr tju par si do t veproni.

15. Dhe kur atyre u lexohen ajetet Tona t qarta, ata q nuk besojn takimin Ton (ringjalljen), thon: Sillna nj Kuran tjetr, ose ndryshoje kt! Thuaj: Mua nuk m takon q ta ndrushoj vet, un prcjelli vetm at q m shpallet, un nse kundrshtoj Zotit tim i friksohem dnimit t nj Dits t madhe. 16. Thuaj: Sikur t kishte dashur All-llahu, un nuk do tua kisha lexuar juve at, as nuk u kisha njoftuar me t. Un para tij kam jetuar n mesin tuaj (as nuk ditur as nuk kam lexuar), a nuk mendoni? 17. A ka m mizor se ai, q shpif ndaj All-llahut gnjeshtr ose prgenjeshtron faktet e Tij? Mkatart vrtet skan pr t shptuar. 18. Ata pos All-llahut adhurojn do gj q nuk bn as dobi, e thon: Kta jan ndrmjetsuesit tan te Allllahu! Thuaj: A po e informoni All-llahun me dika q Ai nuk e di se ka n qiej dhe n tok? I pastr sht madhria e Tij nga ajo q shoqrojn! 19. Njerzit nuk ishin tjetr pos t nj feje, e u pran. E sikur t mos ishte caktim i hershm nga Zoti yt, do t prfundohej (me dnim) mes tyre, pr at q ishin t prar. 20. Dhe thonin: Prse nuk i vjen atij (Muhammedit) ndonj mrekulli nga Zoti i tij? Po ti thuaj: E fshehta sht (shtje) vetm e All-llahut (Ai sjell mrekulli). Prandaj, ju pritni se edhe un s bashku me ju po pres! 21. E kur Ne ua dhurojm njerzve mshirn pasi ti ket godotur e keqja (skamja), kur qe ata u bjn hile argumenteve tona. Thuaj: All-llahu sht m i shpejti n ndshkim. Ska dyshim, prcjellsit tan (melaiket) regjistrojn at q po thurrni ju. 22. Ai (All-llahu) ua bri t mundshm udhtimin n tok e n det, deri kur jeni n anije q lundrojn me ta (me udhtart) me an t nj ere t leht dhe jan t lumtur me t (me ern e leht), ia beh nj er fort dhe nga t gjitha ant rrethohen nga valt dhe binden se jan shkatrruar, e lusin All-llahun pa far przierje t idhujve (duke thn): Nse na shpton nga kjo (katastrof), ne do t jemi gjithnj falnderues! 23. E kur Ai (All-llahu) i shptoi ata, ja, ata veprojn mbrapsht n tok, pa arsye. O ju njerz! Kryenesia sht vetm kundr vetes suaj, sht prjetim i jets s ksajbote, pastaj kthimi juaj sht te Ne, e Ne ju shprblejm pr veprimet tuaja. 24. Shembulli i jets s ksaj bote sht si i nj shiu q e kemi zbritur nga qielli, e me ann e t cilit grshetohen bimt e toks (mbijn dhe shpeshtohen t gjitha llojet) prej nga han njerzit e kafsht deri kur toka t ket marr stolin e vet dhe t jet zbukuruar (me bim, pem e behar), e banort e saj t mendojn

se jan t zott e saj,e asaj i vjen urdhri yn, natn ose ditn, Ne e bjm at (t mbjellat) t korrur sikurse t mos ekzistonte dje. Kshtu Ne u sqarojm faktet njerzve q mendojn. 25. All-llahu thrret pr n Xhennet, dhe at q do, e v n rrug t drejt. 26. Atyre q bjn vepra t mira, u takon e mira (Xhenneti) edhe m tepr (e shohin All-llahun). Fytyrat e tyre nuk i mbulon pluhuri i zi as nnmimi, ata jan banues t Xhennetit, aty jan prgjithmon. 27. E ata q bn t kqia, dnimi i s keqes sht aq sa sht ajo, ata i mbulon poshtrimi. Ata nuk mund ti mbroj kush nga All-llahu, fytyrat e tyre, porsi ti kishte mbuluar ndonj cop e errt e nats. Ata jan banues t prjetshm t zjarrit. 28. At dit i tubojm t gjith, ndrkaq atyre q i kan br shok All-llahut u themi: Rrini n vendin tuaj, ju dhe idhujt tuaj! Ne ndajm ata. E idhujt e tyre u thon: Ju nuk na adhuruat ne! 29. All-llahu na mjafton si dshmues ms nesh e jush (kshtu u thon idhujt idhujtarve). Ne nuk dim gj pr adhurimin tuaj ndaj nesh (ne nuk dgjojm, nuk shohim e nuk kuptojm). 30. Aty, n at vend, secili njeri provohet me at q e ka br m par dhe kthehen te All-llahu, Sundimtari i tyre i vrtet dhe humb (shkon huq) prej tyre ajo q trillonin (se do tu bjn shefat). 31. Thuaj: Kush ju furnizon me ushqim nga qielli e toka, kush e ka n dor t dgjuarit e t pamt (tuaj), kush nxjerr t gjallin nga i vdekuri e kush nxjerr t vdekurin nga i gjalli, kush rregullon do shtje? Ata do t thon: All-llahu. Ti thuaj: A nuk friksoheni? (dnimit). 32. E ky sht All-llahu, Zoti juaj i vrtet. Pas t vrtets nuk ka tjetr pos iluzione, e si po ia ktheni shpinn (t vrtets)? 33. Kshtu sht pra, vendimi i zotit tnd kundr t shfrenuarve, pse ata nuk besojn. 34. Thuaj: A ka prej idhujve tuaj ndokush q ta filloj krijimin e mandej at (pas vdekjes) ta rikthej? Thuaj: All-llahu e nus krijimin dhe srish e rikthen. Si i largohen pra, s vrtets? 35. Thuaj: A ka ndokush prej idhujve tuaj q ndonj t humbur ta drejtoj n rrugn edrejt? Thuaj: Vetm All-llahu udhzon n t vrtetn. . Ather pra, a sht m e drejt t shkohet pas tij q udhzon n rrugn e drejt, apo pas atij q nuk udhzon, (sepse nuk mund t udhzoj as vetveten) vetm nse prej dikuj tjetr udhzohet? sht me ju? Si gjykoni?

36. Shumica e tyre nuk prkjn tjetr pos supozim, e supozimi nuk sht asgj ndaj t vrtets. All-llahu di shum mir pr at q punojn. 37. Nuk sht e logjikshme t mendohe se ky Kuran sht i trilluar prej dikujt pos All-llahut, por sht vrtetues i asaj (shpalljes) q ishte m par, dhe sqarues e komentues i librit. Nuk ka far dyshimi se sht (i zbritur) nga Zoti i botve. 38. Prkundr ksaj, ata (idhujtart) thon se at e trilloi ai (Muhammedi). Ti thuaj: Sillne pra ju nj kaptin t ngjajshme me kt, madje thirrni k t doni n ndihm, pos All-llahut, po qe se jeni t drejt n at q thoni. 39. Por ja, ata prgnjeshtruan at (Kuranin) pa e kuptuar dhe pa ju ardhur shpjegimi i tij. Po kshtu, gnjenin dhe ata q ishin m prpara. Shiko si ishte prfundimi i zullumqarve. 40. Ka prej tyre (te t cilt u drgua Muhammedi) q e besojn at(Kuranin), e ka prej tyre edhe asaish q at nuk e besojn. Zoti i njeh s miri kokfortit. 41. Po nse ata t prgnjeshtruan ty, thuaj: Mua m takon (shprblimi nga) vepra juaj, ju nuk prgjigjeni pr at q bj un, e as pr at q bni ju. 42. Ka prej tyre q t djojn (kur lexon, por formalisht). A mund t bsh t shurdhtin t dgjoj, edhe kur ata nuk kuptojn? 43. Ka prej tyre q t shikon ty (duket se po t shikon). A mund ta udhzosh ti t verbrin, kur ata nuk shohin (t vrtetn)? 44. All-llahu nuk u bn asgj t padrejt njerzve, por ata i bjn t padrejt vetes s tyre. 45. (Prkujto) Ditn kur i tubojn ata, (atyre u duket) sikur nuk qndruan (n dynja) vetm nj moment t dits, ather njihen mes vete. E, vrtet, kan dshtuar ata q nuk besuan k prezenc para All-llahut, edhe nuk gjetn udhn e drejt. 46. Nse ta bjm t mundshme t shohish dika nga (dnimi) q u premtuan atyre (mir), ose ta marrim shpirtinty (kurse ti nuk sheh gj), e ardhmja e tyre sht vetm te Ne. All-llahu sht dshmues i asaj q punojn. 47. Secili popull kishte t drguarin e vet, e kur u vinte i drguari i tyre bhej gjykimi i drejt mes tyre, atyre nuk u bhet padrejtsi. 48. Ata thon: Kur do t jet ky premtim (dnim), nse jeni t drejt ka thoni? 49. Thuaj: Un nuk mund ti sjell vetes sime as dm as dobi, pos at q dshiron All-llahu. do popull ka afatin (e caktuar), e kur t vij afati i tyre, ata nuk mund ta vonojn as pr nj moment e as ta ngutin.

50. Thuaj: M tregoni, nse u vjen dnimi i Tij natn ose ditn, e ka i shluen t nguten pr t, kriminelt? 51. A pasi q t ndodh (dnimi) do t besoni at? A tani!? (po besoni), e ju ishit ata q krkonit tu vij m shpejt? 52. M von (n ditn e kijametit) atyre q bn zullum u thuhet: Shijoni dnimin e prjetshm! Mos jeni dnuar m shum se keni merituar? 53. E ata krkojn tu tregosh (e do t thon): a sht e vrtet ajo (q thua pr dnimin)? Thuaj: Po, pasha Zotin tim, ajo sht m se e vrtet, dhe ju nuk do t mund ta pengoni kurrsesi. 54. Secili njeri q ka dmtuar veten (duke mosbesuar), po t ishte e tij do gj q ekziston n tok, ai do ta flijonte at (pr t shptuar). E kur e shohin dnimin, aa fshehindshprimin (nga hutia). Ather bhet gjykimi i drejt mes tyre nuk u bhet padrejt. 55. Vini re! Nuk ka dyshim se gjithka q gjendet n qiej e n tok sht e All-llahut! Kini kujdes. Premtimi iAll-llahut sht m se i vrte, por shumica e tyre nuk e din. 56. Ai jep jet dhe vdekje, dhe vetm te Ai do t ktheheni. 57. O ju njerz! Juve ju erdhi nga zoti juaj kshilla (Kurani) dhe shrimi i asaj q gjendet n krahrort tuaj (n zemra), edhe udhzim e mshir pr besimtart. 58. Thuaj: Vetm mirsis s All-llahut dhe mshirs s Tij le ti gzohen, se sht shum m e dobishme se ajo q grumbullojn ata. 59. Thuaj: M thuani, at q All-llahu ju dha si ushqim (t lejuar), e ju nga ai dika bt t ndaluar e dika t lejuar? Thuaj: A ju lejoi All-llahu ju, ose ju i shpifni All-llahut? 60. Po far sht mendimi i atyre q shpifin All-llahut, pr ditn e kijametit? All-llahu sht dhurues i madh ndaj njerzve, por shumica e tyre nuk falnderojn. 61. Ti nuk angazhohesh me asnj shtje, nuk lexon nga ai pjes nga Kurani dhe nuk bni ndonj vepr, vetm se ne jemi prezentuesit tuaj, kur ju ndrmerrni at. Zotit tnd nuk mund ti fshihet as n ok e as n qiell as sa grimca e as m e vogl se ajo e as m e madhe, por vetm sa sht evidentuar n librin e sigurt. 62. A nuk jan vrtet Ewlijat (t dashurit) e Allllahut pa frik e brengosje?110
110

Transmetohet nga Seid el-Hudrij r.a.: Lajmtari i All-llahut tha: Kur varrimi sht gati dhe kur e ojn n supe, nse i vdekuri ka qen i drejt, do t thot: -M dorzoni (m shpejt)!; por nse nuk ka qen i drejt, do t thot: -Ku po m ojn? Dhe zri i tij dgjohet nga do gjalles, prve njeriut, e nse do ta kishte dgjuar, do ti kishte rn t fikt. (Sahihul-Buhari, vll. 2, had. 400).

63. T cilt besuan dhe ishin (prej atyre) q friksohen. 64. Atyre u jepen myzhde n jetn e dunjas111 dhe n jetn tjetr (pr shptim n Xhennet). Nuk ndryshojn fjalt e All-llahut. E, ai sht suksesi i madh. 65. Po ty t mundojn thniet e tyre. E tr fuqia dhe ngadhnjimi i takon vetm All-llahut. Ai i dgjon dhe di t gjitha. 66. Ta keni t ditur se gjithka q sht nj qiej e n tok jan n pushtetin e All-llahut (pra, edhe idhujtart). E ata, q pos All-llahut adhurojn, n t vrtet nuk jan kah pasojn zota, ata nuk jan kah pasojn tjetr pos supozimeve dhe nuk jan tjetr vetm se gnjejn. 67. Ai (All-llahu) bri pr ju natn q n t pushoni, e ditn t ndritshme (t shihni). N kt (q bri) vrtet ka argumente pr nj popull q dgjon. 68. (Pas t gjitha argumenteve) Ata (jobesimtart) than: All-llahu ka fmij. Larg asaj sht All-llahu, Ai ska nevoj, e Tij sht ka n tok, ju nuk argumente pr kt (q ta thoni), a thoni pr All-llahun ka nuk dini? 69. Thuaj: Ata q trillojn gnjeshtr pr All-llahun, nuk kan pr t shptuar. 70. Ata kan nj prjetim n dynja, pastaj kthimi i tyre sht vetm te Ne, e Ne do t bjm q ata t shijojn dnimin e dhembshm pr shkak se nuk besonin. 71. Lexoju atyre ngjarjen e Nuhut, kur i tha popullit t vet: O populli im, nse u vjen rnd qndrimi im m mesin tuaj, prkujtimet e mia me ajetet e All-llahut, e un iu kam mbshtetur vetm All-llahut, ju vendosni pr qllimin tuaj, thirrni n ndihm edhe zotat tuaj, e mos e mbani fsheht, dhe zbatoni at kundr meje e mos pritni. 72. E nse prapsoheni (nga msimet e mia), un nuk u krkoj ndonj shprblim, se shprblimi im sht vetmprej All-llahut. Un jam i urdhruar t jam njri prej muslimanve. 73. e ata (populli i tij) e konsideruan at rrenacak e Ne e shptuam at dhe ata q ishin bashk n anije, dhe i bm q ata t jen pasardhs (zvendsues), kurse ata
111

a) Transmetohet nga Ebu Hurejre r. a. : E dgjova Lajmtarin e All-llahut duke thn: Asgj nuk ka ngelur nga Nubuweti (lajmtaria) prve Mubeshshiretit (prgzimi). E pyetn: sht Mubeshshireti? Ai u prgjigj: ndrrat e vrteta t mira. (Sahihul-Buhari, vll. 9, had. 119). b) Transmetohet nga Ebu Hurejre r. a. se Lajmtari i All-llahut a. s. ka thn: ndrra (e mir) e besimtarit t sinqert sht pjes nga nga dyzet e gjasht (46) pjest e Nubuwetit (Lajmtaris). (Sahihul-Buhari, vll. 9, had. 117).

q prgnjeshtruan ajetet tona i prmbytm. Shih pra, si ishte fundi i gnjeshtarve. 74. Mandej pas tij drguam t drguar te popujt e tyre , t cilt erdhn dhe u solln atyre argumente t forta, por ata nuk i besuan asaj, t ciln m par e kishin prgnjeshtruar. Kshtu, pra u vulosim zemrat atyre q kalojn kufijt. 75. Pastaj, pas tyre drguam Musai dhe Harunin me argumentet tona, te faraoni dhe paria e rrethit ta tij, po ata paraqitn kryelartsi, pse ishte popull q bnte krime. 76. E kur u erdhi atyre e vrteta e sigurt nga Ne, ata than: Kjo nuk sht tjetr pos magji e qart. 77. Musai tha: A t vrtets i thoni magji? A magji sht kjo? Magjistart nuk shptojn? 78. Ata than: Mos erdhe t na largosh nga ajo (feja) q e gjetm te prindrit tan, pr tju mbetur ju dyve madhshtia n tok? Po ne nuk u besojm juve dyve. 79. Faraoni tha: Sillmni mua t gjith magjistart e aft. 80. E kur erdhn magjistart, Musai u tha: Hidhni keni pr t hedhur. 81. E kur i hodhn ata, Musai u tha: Kjo q e sollt ju tash, vrtet sht magji! Po All-llahu do ta asgjsoj kt, sepse All-llahu nuk e prkrah veprn e t prishurve. 82. Dhe me argumentet e veta All-llahu e fuqizon t vrtetn, ndonse e urrejn t pabest. 83. Duke pasur frik nga faraoni dhe nga rrethi i tij se do ti turturojn, Musait nuk i besoi kush pos nj pjese t pasardhsve t popullit t tij. Vrtet, faraoni ishte mbizotrues n tok dhe ai ishte prej shkatrrimtarve. 84. Musai tha: O populli im, nse i keni besuar Allllahut, vetm atij mbshtetuni, nse jeni t dorzuar (vendimit t Tij)! 85. Ata iu prgjegjn duke i thn: All-llahut iu kemi mbshtetur, Zoti n, mos i mundso popullit mizor t na sprovoj! 86. Dhe me mshirn tnde, na shpto prej popullit jobesimtar! 87. Ne i tham Musait dhe vllait t tij ti bni vend n Egjipt popullit tuaj, shtpit tuaja ti bni faltore e ta falni namazin rregullisht. Ti (Musa) prgzoi besimtart! 88. Musai tha: Zoti yn, Ti i ke dhn faraonit dhe paris s tij mjete t prjetimit dhe pasuri n jetn e ksaj bote, ashtu q o Zot yn, po i largojn njerzit prej rrugs tnde. Zoti yn, zhduke pasurin e tyre, shtrngoi zemrat e tyre, e t mos besojn derisa t shijojn dnimin e idht.

89. Ai (All-llahu) tha: Lutja juaj sht pranuar, prandaj ju t dy qqndroni ashtu si jeni e mos ndiqni rrugn r atyre q nuk din! 90. Ne i kaprcyem beni israilt prtej detit, e faraoni dhe ushtria e tij i ndoqi mizorisht dhe armiqsisht derisa e prhshiu at prmbysja e ai tha: Besova se nuk ka Zot tjetr pos Atij q i besuan beni israilt, edhe un jam nga muslimant! 91. Ti tani beson, ndrsa ma par kundrshtove dhe ishe njri prej shkatrruesve! 92. Sot po t shptojm ty (po t nxjerrim prej detit) me trupn tnd (t vdekur), q t shrbesh si argument pr ata q vijn pas teje. Vrtet, ekziston nj shumic njerzis q nuk hulumtojn argumentet Tona. 93. N t vrtet, Ne i vendosm beni israilt (pas shkatrrimit t armiqve t tyre) n nj vend t mir, i furnizuam ata me ushqime t dobishme dhe nuk ishin t prar (rreth fes) vetm pasi q u erdhi atyre dituria (Tevrati). Zoti yt, do t gjykoj mes tyre n ditn e kijametit, pr at q ishin prar. 94. Po, (fjala vjen) nse je n dyshim pr kt q t zbritm ty (pr ngjarjet e pejgamberve), ather pyeti ata q lexojn librin para teje. Ty t erdhi nga Zoti yt e vrteta, pra, mos u b prej atyre q dyshojn. 95. Dhe mos u b prej atyre q prgnjeshtruan argumentet e All-llahut, e t bhesh nga t dshtuarit. 96. Kundr atyre, pr t cilt ka prfunduar caktimi i Zotit tnd, ata nuk besojn, 97. Edhe sikur tu kishin paraqitur atyre do lloj argumenti, ata nuk besojn derisa t shohin dnimin e rnd. 98. Prse nuk pati vendbanim q t ket besuar e besimi i tij t ket ndihmuar (n shptim), pos popullit t Junusit, q pasi q besoi, Ne larguam prej tyre dnimin shmtues n jetn e ksaj bote dhe i lejuam t jetojn deri n nj afat t caktuar. 99. SIkur t kishte dashur Zoti yt, do ti besonin ka jan n tok q t gjith. A ti di ti detyrosh njerazit t bhen bedsimtar? 100. Nuk sht e mundur pr asnj njeri t besoj (ndryshe), pos me ndihmn e All-llahut. E dnimin u jep atyre q nuk mendojn. 101. Thuaj: Vshtroni me vmendje ka n (nga argumentet) n qiej e n tok. Po argumentet dhe qortimet nuk bjn dobi ndaj nj popull q nuk beson. 102. A jan duke pritur tjetr (fat) pos ditt (e zeza) si t atyre q ekzistonin para tyre? Thuah: Pritni, pra, se edhe un bashk me ju po pres!

103. E Ne pastaj i shptojm t drguarit tan, edhe ata q besuan. Ja kshtu, sht detyr e Jona, ti shptojm besimtart. 104. Thuaj: O ju njerz, nse ju dyshoni n fen time, un nuk adhuroj ata q ju i adhuroni pos All-llahut, por adhuroj All-llahun q u jep vdekjen (ashtu si u ka dhn jetn), dhe jam i urdhruar t jem besimtar (i Zotit nj). 105. Dhe (jam i urdhruar): Prqndrohu me tr qenien tnde n fen e drejt, e mos u b nga idhujtart! 106. Dhe mos lut tjetr k pos All-llahut, ndonj (idhull) q nuk t sjell as dobi as dm, e nse bn at, dije se i ke br padrejt vetvetes. 107. Nse All-llahu t provon me ndonj t keqe, at smund ta largoj kush pos Tij, po nse dshiron t jap ndonj t mir, ska kush q mund ta pengoj dhuntin e Tij. E shprblen me t, at q do nga robt e Tij. Ai fal dhe mshiron shum. 108. Thuaj: O ju jerz, juve ju erfdhi e vrteta nga Zoti juaj, e kush merr rrugn e drejt, ai ka vetm pr veten e vet, ndrsa kush e merr t shtrembren, ai e ka humbur veten. Un nuk jam roj e juaj! 109. Ti ec pas asaj q t shpallet dhe bhu i durueshm derisa All-llahu t gjykoj. Ai sht m i miri i gjykatsve! 11. Hud Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Ra, (ky sht) Libr, ajetet e t cilit jan radhitur (n mnyr t prsosur, njkohsisht) edhe shkoqitur nga i Dijshmi i t gjitha shtjeve n hollsi. 2. Q tq mos adhuroni tjetr prve All-llahut. Un jam (drguar) nga Ai qortues e prgzues pr ju. 3. E t krkoni falje Zotit tuaj dhe pendohuni (kthehuni) te Ai, se Ai do t ju mundsoj prjetime t mira (n kt jet) deri n nj afat (t caktuar) dhe do punmiri i jep shprblimin e merituar. n qoft se refuzojn (t krkojn falje), un pra kam frik pr ju, dnimin e dits s madhe. 4. Se kthimi i juaj sht vetm te All-llahu, Ai ka fuqi pr do send. 5. Ja, ata mbshtjellojn (armiqsin n) gjoksat e tyre q ta fshehin nga Ai, po ta dini se edhe kur mbulohen me petkat e tyre, Ai e di se ka fshehin dhe ka shfaqin. Ska dyshim se Ai e di shum mir ka mbajn zemrat (qllimet) e tyre. 6. Nuk ka anj gjalles n tok q All-llahu t mos ia ket garantuar furnizimin e saj, Ai e di vendbanimin

dhe vendstrehimin e saj (pas vdekjes). T gjitha (kto) jan n librin e njohur (Levhi Mahfudh). 7. Ai sht i cili krijoi qiejt e tokn brenda gjasht dite (fazave), e Arshi (Froni) i Tij kishte qen (m par) mbi uj, q tju sprovoj, se cili prej jush sht m veprmir. Nse ti u thua: Ju do t ringjalleni pas vdekjes! Ata q nuk besuan thon: Kjo (ka na thua) nuk sht tjetr vetn se magji e hapur. 8. Nse Ne e vonojm ndshkimin pr nj koh t shkurtr kundr tyre, ata thon: ka po e pengon at? Le t dijn se ditn kur tu vij, ai nuk zbrapt prej tyre, ata do ti rrethoj ai (dnimi) me t cilin talleshin. 9. Po nse Ne ia japim njeriut ndonj begati nga ana jon, e pastaj e trheqim at prej tij, ai do t jet i dshpruar dhe prbuzs. 10. E nse pas t keqes q e pat goditur at, Ne dhurojm t mira, ai do thot: Kaluan t kqiat prej meje! Vrtet, ai sht shfrenuar dhe mendjemadh. 11. Prve atyre, t cilt kishin durim dhe bnin vepra t mira, t tillt kan falje (t gabimeve) dhe shprblim t madh. 12. A mos (shpresojn idhujtart se) do t lsh nga ajo q tu shpall ty (ngase u vjen rnd ta dgjojn), dhe t shtngon zemrn tnde ajo (komunikimi i shpalljes), pr shkak se ata do t thon: Pse t mos i ket zbritur atij (Muhammedit) ndonj pasuri, ose prse t mos i ket ardhur bashk me t ndonj engjll? Ti je vetm qortues, e All-llahu pr kujdeset prr do send. 13. Apo, pse ata thon: Ai (Muhammedi) e trilloi at (Kuranin). Thuaj: Formuloni pra, dhjet kaptina si ai (Kurani) ashtu t trilluara (si thoni ju) dhe thirrni, pos All-llahit, po qe se jeni t drejt (ka thoni), k t mundeni pr ndihm! 14. E nse nuk prgjigjen juve, ather pra ta keni t qart se ai (Kurani), sht i zbritur me dijen e Allllahut dhe se nuk ka zot pos Tij. A jeni pra mysliman? 15. Kush ka pr qllim jetn e ksaj bote dhe t mirat e saj, Ne do tu plotsojm atyre shprblimin e veprave t tyre n t, dhe atyre n t, dhe atyre nuk do tu mungoj gj. 16. T ktillve n botn tjetr u prket vetm Xhehennemi. Ajo q punuan dhe vepruan ata ka dshtuar dhe sht asgjsuar. 17. A ai q sht (i mbshtetur) n argument nga Zoti i tij dhe at e prforcon dshmia nga Ai, e para tij (Kuranit) ishte (dshmitar) libri i Musait (Terati) q ishte udhrrfyes e mshir - (sht i njejt me at q ka pr qllim vetm kt jet)? T tillt (q jan n rrug t drejt) e besojn (Kuranin). E kush prej tyre

grupeve refuzuan at, vendi i tij sht zjarri. E ti (Muhammed) mos kij dyshim n te, ai sht e vrtet nga Zoti uyt, n t ska dyshim, por shumica e njerzve nuk e besojn. 18. E kush sht m mizor se ai q trillon pr Allllahun? T tillt paraqiten para Zotit t tyre, e dshmitart thon: Kta ishin t cilt gnjyen ndaj Zotit t tyre, pra mallkimi i All-llahut qoft kundr mizorve! 19. T cilt pengojn nga rruga e All-llahut dhe prpiqen at ta shtrembrojn, mu ata jan q nnuk e besojn botn tjetr. 20. Ata nuk ishin t paprekshm n tok (prej dnimit t Zotit), dhe ata nuk kishin mbrojts pos All-llahut. Atyre u shumfishohet dnimi, sepse ata nuk ishin q mund t dgjonin dhe as nuk shikonin. 21. Ata mashtruan vetveten dhe humben prej tyre ata (idhujt) q i patn trilluar. 22. sht e vrtet se ata n botn tjetr jan m t humburit. 23. Ata q nuk besuan dhe bn vepra t mira dhe u pruln ndaj Zotit t tyre, ata jan banues t Xhennetit, n t jan prgjithmon. 24. Shembulli i gjendjes s ktyre sht (i atyre q nuk besuan) si ai i verbri dhe i shurdhti dhe (i atyre q besuan) si ai q sheh dhe dgjon. A jan n pozit t barabart? A nuk prkujtoheni?! 25. Ne patm drguar edhe Nuhun te populli i vet (me porosi t njejt si Muhammedin q tu thot): Un ju trheq vrejtjenn haptazi. 26. Q t mos adhuroni tjetr k pos All-llahut, sepse un kam frik pr dnimin tuaj n ditm e pikllueshme. 27. Paria q nuk besoi nga populli i tij tha: Ne nuk t shohim ndryshe vetm si njeri, sikurse edhe ne, ne nuk po se t pasoj kush, prve atyre q jan m t poshtrit e m mendjelehtit nga mesi yn dhe ne nuk shohim se ju keni ndonj vler mbi ne, prkundraz, ne ju konsiderojm gnjeshtar! 28. (Nuhu) Tha: O populli im, m thuani nse un jam i mbshtetur n argument t qart nga Zoti im dhe Ai m dha mshir nga ana e Tij, e juve u jan fshehur ato (argumentet ngase jeni dhm pas ksaj jete), a mos do tju detyrojm pr to (pranimin e tyre), kur ju jeni urrejts t tyre! 29. O populli im, un pr kt nuk krkoj prej jush ndonj pasuri, shprblimi im sht vetm te All-llahu. Dhe un kurrsesi nuk i largoj ata q besuan, ata jan afr Zotit t tyre; por un ju shoh si popull q nuk dini e nuk kuptoni.

30. O populli im, a nuk po mendoni se nse un i prze ata , kush do t mund t m mbroj mua nga All-llahu (dnimi i Tij)? 31. Un nuk u them juve se te un jan depot e Allllahut, as nuk u them se un e di t fshehtn, as nuk u them se un jam engjll, as nuk u them atyre q syt tuaj i nnmojn, se All-llahu nuk u dhuroi atyre t mira. All-llahu e di m s miri se ka n shpirtrat e tyre, pse ather un konsiderohem zullumqar. 32. Ata than: O Nuh, ti polemizove me ne dhe e zgjate polemikn ton. Urdhro, e nse flet t vrtetn, sillnie pra, t na godas ajo me ka na krcnohesh! 33. Ai tha: At ju sjell vetm allahu, po qe se dshiron, e ju nuk mund ta pengoni! 34. Nse prpiqem tju kshilloj, po qe se All-llahu don tju humb, kshilla ime nuk bn dobi. Ai sht Zoti juaj dhe vetm te Ai do t ktheheni. 35. A mos po thon se ai e trilloi at? Thuaj: Nse un kam trilluar, ather ai sht mkati im, e un jam larg nga krimet tuaja. 36. E, Nuhut i qe shpallur: Nuk do t besoj m askush nga populli yt, prve atyre q kan besuar (deri m tash), pra mos u brengos pr ata q punojn ata. 37. E, mbaroje anijen nn mbikqyrjen ton dhe me msimin ton, e mos mu drejto Mua pr ata q bn zullum, ata gjithqysh jan t prmbytur. 38. Dhe ai ndrtonte anijen e paria e popullit t tij, saher q kalonte pran tij prqeshej me t. Ai u thoshte: Nse talleni me ne, edhe ne do t tallemi me ju, ashtu si po talleni ju! 39. Dhe m von do t kuptoni se cili do t psoj dnimin e turpshm dhe mbi t cilin do t jet dnim i prjetshm. 40. E kur erdhi urdhri yn (i caktuar pr ndshkim) dhe gufoi (uji) prej furrs (vend ku piqet buka), Ne i tham: Ngarko n t do krijes nga nj ift edhe familjen tnde, prve pr k sht marr vendim i hershm kundr tij, e (ngarkoje) edhe kush ka besuar, po prve nj pakice nuk i kishin besuar atij. 41. Dhe ai tha: Hipni n r, me emrin e All-llahut ajo lundron dhe ndalet. Vrtet, Zoti sht q fal shum, sht mshirues. 42. Ajo lundron me ta npr val si, e Nuhu e thirri djjalin e vet, q isht n nj vend t ndar: O djali im, hip nashk me ne, e mos u b me mohuesit! 43. Ai (djali) tha: Un do t ngjitm n nj kodr q do t m mbroj nga uji (vrshimi)! Tha: nuk ka sot mbrojts prej dnimit t All-llahut, pos at q Ai e ka mshiruar! Vala hyri mes tyre t dyve, e ai (djali u mbyt n uj.

44. E iu pat thn: Oj tok, prbije ujin tnd, dhe o qiell, ndrpreje (shiun), uji u trhoq, urdhri u zbatua dhe ajo (anija) undal n (kodrn) Xhudij, e u tha: I shkatrruar qoft populli mizor! 45. Nuhu e luti Zotin e vet, duke thn: O, Zoti im, djali im sht i familjes sime, e premtimi Yt sht isakt, ndrsa Ti je m idrejti i t drejtve! 46. (Zoti) Tha: O Nuh, ai (djali) nuk ishte nga familja jote (pr t ciln t premtova se do ti shptoj), ai ishte punkeq, e ti mos m krko Mua at q nuk e di, Un t kshilloj q t mos bhesh nga injorantt! 47. (Nuhu) Tha: Zoti im, un mbshtetem n mbrojtjen Tnde q t (mos) krkoj prej Teje at pr ka nuk kam njohuri, e n qoft se nuk m fal mua dhe nuk m mshiron Ti, do t jam i humbur! 48. Iu pat thn: O Nuh, zbarko qofsh ishptuar nga ana Jon, me begati pr tu. Enj popull (tjetr) do ti mundsojm prjetime, e pastaj do ti godas dnim i dhembshm nga ana Jon. 49. Kto jan disa rrfimet e panjohura (pr ty), q po ti shpallim ty, e q para ktij (Kuranit) nuk i ke ditur as ti as populli yt. Pra t jeshh i durueshm se prfundimi (i lavdishm) sht pr t devotshmit. 50. Edhe te (populli) Adi (drguam) nga mesi tyre Hudin q tha: O populli im, ju nuk keni zot tjetr pos Tij, ju vetm po hutoheni me trillime. 51. O populli im, un pr kt nuk krkoj prej jush ndonj shprblim. Shprblimi im sht vetm prej Atij q m krijoi. A nuk po kuptoni. 52. O populli im, krkoni falje prej Zotit tuaj dhe ktheniu Atij, Ai ju lshon shi me bollk, dhe fuqis suaj i shton fuqi, e mos refuzoni t bheni e t bheni mkatar! 53. Ata than: O Hud, ti nuk na solle ndonj argument, e ne nuk i brakisim zotat tan pr fjaln tnde dhe ne nuk t besojm ty. 54. Ne nuk themi tjetr vetm se dikush prej zotave tan t ka goditur me mendje! Ai tha: Un dshmitar e kam All-llahun, e ju dshmoni se un jam larg nga ajo ka ju i shoqroni. 55. (larg adhurimit) Pos Tij. Ju pra, t gjith prpiquni kundr meje e mos m jepni afat. 56. Un iu kam mbshtetur Allaut, Zotit tuaj, pse Ai nuk ka asnj nga gjallesat, e q Ai t mos e ket nn sundim, vrtet Zoti im sht i drejt. 57. Nse kundrshtoni, un ju kumtova at me tciln jam drguar te ju. Zoti im do tju zvendsoj me nj popull tjetr, Atij nuk mund ti bni kurrfar dmi. Vrtet, Zoti im sht prcjells i do sendi.

58. E kur arriti vendimi Yn (pr dnim), Ne me mshirn Ton e shptuam Hudin, e bashk me t edhe ata q kishin besuar. I shptuam prej dnimit t rnd. 59. E ato ishin (gjurm t gnjeshtrave t fisit) Ad-t, q mohuan argumentet e Zotit ttyre, kundrshtuan t drguarin r Tij, shkuan pas urdhrit t do kryelarti kundrshtar. 60. Ata u prcolln me mallkim si n kt bot, ashtu edhe n ditn e gjykimit. Le t dihet, Adt mohuan Zotin e tyre. Qoft i shkatrruar Adi, populli i Hudit! 61. Edhe te (populli) Themud e patm njrin prej tyre, Salihun, e ai u tha: O populli im, adhuronie All-llahun, ju nuk keni zot tjetr pos Tij, Ai s pari ju krijoi nga dheu dhe ju bri banues t tij, andaj krkoni falje prej Tij, dhe shprehni pendim te Ai. Ska dyshim, Zoti im sht afr (me mshir), Ai prgjigjet (lutjeve)! 62. Ata than: O Salih, ti ishe shpres jona para ksaj. Si mund t na ndalosh t adhurojm at q adhuruan prindrit tan? Vrtet, ne jemi shum t dyshimt e n dilem n at q na thrret ti! 63. O populli im, m tregoni ju, nse un jam (i bazuar) n argument (t qart) nga Zoti im,dhe Ai t m ket dhn mua mshir (gradn pejgamber) nga ana e Tij, kush do t m mbroj mua nga All-llahu, nse un kundrshtoj At? Ju nuk m shtoni tjetr vetm humbje. 64. O populli im, kjo sht devja e All-llahut, pr ju sht nj argument. Lnie pra, t ushqehet n tokn e All-llahut e mos e prekni me ndonj t keqe e t ju godas menjher dnimi! 65. E megjithat, ata e therrn at, e ai (Salihu) ju tha: Prjetoni n vendin tuaj tri dit, ky sht caktim jo i rrejshm! 66. E kur erdhi vendimi Yn (pr dnim), Ne e shptuam Salihun nga poshtrimi i asaj dite, e bashk me t, edhe ata q besuan. Zoti yt sht ai i fuqishmi, ngadhnjyesi. 67. Ndrsa ata q bn zullum, i kapi (n ditn e katrt) krisma dhe gdhin kufoma (t ngrira) n vendin e tyre. 68. (gdhin) Sikur t mos kishin qen fare n t. Kuptonie pra, (populli ) Themud e mohoi Zotin e vet. Mallkimi qoft kundr Themudit! 69. Edhe Ibrahimit i patn ardhur t drguarit (engjjt) tan me myzhde dhe i than: Selam. Ai u prgjegj: Gjithnj pai selam dhe nuk vonoi tju sjell nj vi t pjekur (t frguar n gur). 70. Kur pa se duart e tyre nuk shtrihen kah ai (vi), iu dukn t pazakonshme dhe ndjeu prej tyre njfar frike. Ata i than: Mos u frikso, ne jemi t drguar t populli i Lutit.

71. E gruaja (Sare) e tij (Ibrahimit) rrinte n kmb dhe qeshi, e Ne e prgzuam at me Is-hakun, e pas Ishakut Jakubin. 72. Ajo tha: E mjera un, si do t lind un kr jam e vjetruar, kurse ky burri im sht i shtyer m mosh, vrtet kjo sht gj e uditshme. 73. Ata i than: Si, mos po uditesh me caktimin e Zotit? Mshira e All-llahut dhe bekimi i Tij qoft me ju o familje e shtpis (s Ibrahimit)! Vrtet, Ai sht meritues pr falnderim sht bamirs i madh. 74. Pasi q Ibrahimit i kaloi frika dhe i erdhi myzhdeja, ai nisi dialog me t drguarit tan rreth popullit t Lutit. . 75. Vrtet, Ibrahimi ishte shum i but, shum i dhembshm dhe i kthyeshm. 76. (engjjt i than) O Ibrahim lre kt (dialog), urdhri i Zotit tnd tashm ka zbritur, ska tjetr, ata do t prjetojn dnim t pashmangshm. 77. E kur t drguarit tan i erdhn Lutit, ai u keqsua pr ta dhe u ngushtua rnd me ardhjen e tyre e tha: Kjo sht dit e vshtir! 78. Dhe populli i tij, m par bnin pun t turpshme, erdhi me ngtite ai (te Luti), e ai tha: O populli im, qe kto bijat e mia (grat e atij vendi), jan m t pastra pr ju kinie frik pra All-llahun e mos m turproni me mysafirt e mi, a nuk ka ndr ju ndonj njeri t menur (e t ju ndaloj nga e keqja)? 79. Ata than: Po ti e ke t ditur se ne, nuk kurrfar lakmie n bijat tua, ti e di me siguri se ka dshirojm ne! 80. Ai tha: Ah, sikur t kisha fuqi kundr jush (tju zbraps), ose t kisha mbshtetje n ndonj prkrahje (t fisit) t fort! (do ti mbroja mysafirt e mij). 81. (engjjt) Than: O Lut, ne jemi t drguarit e Zotit tnd, ata (populli yt) nuk kan pr tu afruar te ti, e ti kah fundi i nats udhto me familjen tnde dhe askushrej jush t mos vshtroj mbrapa (familha do t shptoj), pos gruas sate, ajo do t jet e goditur me ka do t goditen edhe ata. Afati i tyre sht mngjesi, a nuk sht mngjesi afr? 82. Kur erdhi urdhri n, Ne prmbysm t gjitha ato (fshatrat e tyre) duke kthyer do gj nga lart posht, dhe mbi ta reshm gur t fort pa ia nda. 83. (gur) T shnuar te Zoti yt. Ai (vend) nuk sht larg zullumqarve (idhujtarve kurejshit). 84. Edhe Medjenit (i drguam) vllain e tyre Shuajbin q ju tha: O popull im, adhuronie All-llahun, ju nuk keni Zot tjetr pos Tij, mos matni as mos peshoni mangut, un po shoh se jeni n gjendje t mir jetsore,

pra un po friksohem pr ju nga dnimi q do tju prfshij nj dit! 85. O populli im, veproni drejt gjat matjes dhe peshimit, e mos dmtoni njerzit n asgj dhe mos shkaktoni rrmuj n tok! 86. At pjes q ju lejoi All-llahu sht shum m e mir pr ju, nse jeni besimtar, e un nuk jam roj juaj! 87. Ata than: O shuajb, a namazi yt po t thot t na urdhrosh q ta braktisim at q adhuruan prindrit tan, ose )po t urdhron) pr t punuar n pasurin ton ashtu si t dshirojm? Vrtet, ti qenke i but e i menur. (Kjo ishte tallje e tyre). 88. O popull im, m thuani pra, nse un kam argumente t sigurta nga Zoti im dhe nga ana e Tij, Ai m furnizoi mua me t mira (si mund t mos ju udhzoj n rrug t drejt?) Un nuk dua tju kundrshtoj (duke punuar) pr at nga e cila po ju ndaloj, un nuk dua tjetr vetm t prmirsoj aq sa mundem, por kt mund ta arrij vetm me ndihmn e All-llahut, vetm Atij iu kam mbshtetur dhe vetm te Ai jam i drejtuar! 89. O populli im, kundrshtimi ndaj meje t mos u shpie (n mosbesim) q t ju gjej ajo q e gjeti popullin e Nuhut, populin e Hudit ose popullin e Salihut. E populli i Lutit nuk sht larg prej jush. 90. Krkoni falje zotit tuaj she sinqerisht pendohuni ndaj Tij. Vrtet, Zoti im sht mshirues, shum i dashur. 91. Ata than: O Shuajb, ne nuk po e kuptojm shumicn nga ajo q thua dhe ne t konsiderojm ty t dobt n mesin ton, dhe sikur t mos ishte ai grupi yt, ne do t gurzonin ty, ngase ti nuk je i muar ndr ne. 92. Ai tha: O populli im, a sht m i muar te ju farefisi im se All-llahu, q e keni hedhur At pas shpine? Nuk ka dyshim, Zoti im i di t gjitha ato q veproni. 93. O populli im, veproni sa t mundeni, un veproj, e m von do ta kuptoni se kush do t psoj at dnim q e poshtron dhe kush sht ai rrenacak. Pritni se edhe un s bashku me ju jam duke pritur. 94. E kur erdhi urdhri Yn, Ne me mshirn ton e shptuam Shuajbin dhe bashk me t edhe ata q besuan, ndrsa zullumqart i kapi britma e tmerri, duke gdhir n vendin e tyre kufoma t gjunjzuara. 95. (gdhin) Si t mos kishin ekzistuar fare aty. Qoft i shkatrruar Medjeni sikurse ishte shkatrruar Themudi! 96. Ne e patm drguar Musain me dispozitat tona dhe me mrekulli konkrete, 97. Te faraoni dhe rrethi i tij, e ata iu bindn urdhrit t faraonit, po urdhri i faraonit nuk ishte menuri.

98. N ditn e kijametit ai (faraoni) i prin popullit t vet dhe i fut n zjarr. Sa i shmtuar sht ai vend i ofruar. 99. Edhe n kt bot ata i prcolli mallkimi, e edhe n ditne kijametit. Sa e keqe sht ajo dhurat e dhuruar. 100. Kto jan disa nga lajmet e vendeve q po ti rrfejm ty; disa prej tyre ekzistojn ende, e disa jan shkatrruar. 101. Ne nuk u bm padrejt atyre, por ata vetvetes i bn padrejt. E kur erdhi urdhri i Zotit tnd, atyre nuk u ndihmuan asgj zotat e tyre, t cilve luteshin pos All-llahut, dhe nuk fituan tjetr pos shkatrrim. 102. Ja, kshtu sht ndshkimi i Zotit tnd, kur dnon vendet q jan zullumqare. Vrtet, ndshkimi i Tij sht i dhmbshme i ashpr. 103. N kto (rrfime) me t vrtet ka nj prvoj pr at q i friksohet dnimit t bots tjetr. Ajo sht dit e tubimit t njerzve dhe ajo sht dit dshmuese. 104. Dhe at (dit) nuk e shtyejm vetm deri n nj afat q sht i caktuar. 105. E kur t vij ajo dit, askush nuk do t fas, pos me lejen e Tij, e prej tyre (t tubuarve), ka fatzi dhe fatbardh. 106. e pr sa u prket atyre fatkqinjve, ata jan n zjarr, aty ata kan dihatje e krhamz t vshtir (n frymmarrje). 107. Aty jan prgjithmon, sa t jen qiejt dhe toka, prve at ka do Zoti yt, vrtet Zoti yt punon ka dshiron. 108. E pr sa u prket atyre fatmirve,ata jan n Xhennet prgjithmon sa t jen qiejt dhe toka, prveat ka do Zoti yt (All-llahu ju dhuron) shprblim t pakputur. 109. Pr adhurimin q bjn kta (idhujtart), ti mos kij dyshim (se sht i kot). Nuk adhurojn tjetr vetm si adhuronin m par prindrit e tyre, e Ne do tu japim pjesn e tyre pa mangsi. 110. Ne edhe Musait i patm dhn librin, e u b prarje rreth tij, e sikur t mos ishte vendim i Zotit tnd i prcaktuar m heret, me siguri do t kryhej (dnimi kundr tyre). Vrtet, ata (populli yt) kan shprehur dyshim rreth tij. 111. Ska tjetr, vetm se secilit prej tyre, Zoti yt do tu prmbush veprat e tyre, se Ai sht i njohur hollsisht pr at q veprojn. 112. Ti (Muhammed) prqndrohu vendosmrisht ashtu si je i urdhruar, e bashk me ty edhe ata q u penduan (prej idhujtaris), e mos tejkaloni (kufijt e caktuar), se m t vrtet Ai sht shikues i asaj q veproni.

113. Dhe mos anoni kah ata q bn zullum, e pr at shkak tju kap zjarri, sepse prve All-llahut nuk keni mbrojts, e mbeteni t pa ndihmuar. 114. Dhe fale namazin n dy skajet e dits, e edhe n ort e arta (me ditn) t nats. Ska dyshim se vepra e mira i shlyejn ato t kqiat. Kjo sht nj kshill pr ata q pranojn kshillat. 115. Dhe ti, jij i durueshm, se All-llahu nuk ua humb shprblimin bmirsve. 116. E prse t mos ket pasur nga breznit q ishin para jush, t zott e mendjes e t nderit q t ndalonin rregullimin e kaosin n tok, prve nj pakice, t cilt i shptuam (ngase frenuan nga t kqiat), e ata q ishin mizor u dhan pas knaqsive si t shfrenar, duke vazhduar t jen mkatar. 117. E Zoti yt nuk sht q t shkatrroj mizorisht vendet, nse banort e tyre jan punmir. 118. Sikur t dshironte Zoti yt, do ti bnte njerzit t nj feje (por nuk dshiroi, ai e di pse). Ata vazhdimisht jan n kundrshtime (mes vete), 119. Prve atij q mshiroi zoti yt. Po pr kt edhe i krijoi ata. Fjala e Zotit tnd: Gjithsesi do ta bush Xhehennemin me t gjith exhint dhe njerzit, ka marr fund (sht plotsuar). 120. T gjitha kto q ti rrfyem ty nga lajmet e pejgamberve, jan q t forcojn zemrn tnde, dhe n to ka ardhur e vrteta e kshilla, si dhe prkujtime pr besimtart. 121. E atyre q nuk besojn thuaju: Veproni sa t mundeni n at t tuajn, edhe ne jemi duke vepruar. 122. Ju pritni (do t na gjej neve), edhe ne jemi duke pritur (se do tju gjej juve). 123. Vetm All-llahut i takon dija pr fshehtsit e qiejve dhe t toks, do shtje i kthehet (n kompetenc) vetm atij, pra adhuroje A, mbshteu te Ai, se Zoti yt, nuk sht i panjohur pr at q veproni. 12. Jusuf Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Ra. Kto (ajete q tu zbritn) jan ajetet e librit t qart. 2. Ne e zbritm at Kuran arabisht, ahtu q ta kuptoni. 3. Ne me t shpallur t ktij Kurani po t rrfejm ty (Muhammed) me t bukurin rrfim, edhe para tij ishe nga t painformuarit. 4. (prkujto) Kur Jusufi, babait t vet i tha: O baba im, pash (n ndrr) njmbdhjet yje dhe diellin dhe hnn, i pash duke m br mua sexhde!

5. Ai (Jakubi) tha: O biri im, mos u trego ndrrn tnde vllezrve tu, se po t bjn ndonj dredhi, ska dyshim, djalli pr njeriun sht armik i hapt. 6. Ja, kshtu Zoti yt t zgjedh ty, t mson interpretimin e ndrrave, plotson dhuntin e tij ndaj teje dhe familjes s Jakubit, sikrse pat plotsuar at m par ndaj prindrve tu, Ibrahimit dhe Is-hakut. Vrtet, Zoti yt sht m i dijshmi, m i urti! 7. Njmend,pr ata q pyesin (interesohen) n ndodhin e Jusufit dhe t vllezrve t tij, pati fakte (mbi fuqun e Zotit). 8. Kur ata (vllezrit) than: Pasha Zotin, Jusufi dhe vllai i tij, jan m t dashur te baba yn se sa ne, ndrsa ne jemi grup (i fort). Vrtet, babai yn sht n gabim sheshazi. 9. Mbytnie Jusufin ose hidhnie diku larg n nj vend e babai juaj tju doj juve e pas asaj (pendohuni) bheni njerz t mir. 10. NJri prej tyr etha: Mos e bmytni Jusufin, e n oft se jeni pr t br di, lshonie at n fund t bunarit, do ta marr at dikush prej dhtarve. 11. Ata than: O baba yn ke q nuk na beson pr Jusufin, e ne ia duam t mirn atij? 12. Drgoje nesr at me ne, le t haj pem dhe le t luaj me siguri do ta ruajm at. 13. Ai tha: Un mallngjehem po t vij me ju, e edhe kam frik se do ta haj ujku, kur mungon kjdesi juaj pr t. 14. Ata than: Pr Zotin, nse e ha ujku, e duke qen n grup kaq i fort, ather ne mos qofshim fare! 15. Pasi q ata shkuan me t dhe vendosn ta vn n fund t bunarit, Ne i shpalm: Ti do ti njoftosh ata pr kt vepr t tyre, e duke mos ditur ata (do t vij koha t ju thuash pr kt vepr e ata nuk do t din se ti je Jusufi). 16. E n mbrmje erdhn duke qar te baba i tyre. 17. Than: O baba n, ne shkuam t bjm gara, e Jusufin e lam te teshat tona dhe at e kishte ngrn ujku. Ti nuk do tt na besosh neve, edhe po t emi t vrtet! 18. E erdhn (i solln) e n kmishn e tj me gjak t rrejshm. Ai tha: Jo, (nuk e k ngrn ujku), por epshet tuaja ua hijeshuan punn. Halli im sht: durim i mir. All-llahu sht nga i cili krkohet ndihm pr kt q prshkruani ju. 19. Dhe atypari kaloi nj gru udhtarsh, e e drguan ujbartsin (pr uj), e ai e lshoi kofn e vet (n bunar) dhe tha: Myzhde! Qe nj djalosh! Ata e fshehn at si mall tregtie. Po All-llahu e dinte shum mir sevepronin ata.

20. Dhe e shitn at (Jusufin( pr nj mim t vogl, pr disa dirhem (mas argjendi) t numruar, sepse n mesin e tyre pati asash q nuk lakmuan (pr mim m t lart). 21. E ai q e bleu nga Misiri (Egjipti) i tha gruas s ve: Bni pritje t knaqshme, se sht shpres tia shohim hajrin ose ta adoptojm pr fmij! Ja, kshtu (sikuse e shptuan nga bunari), Ne i bm vend Jusufit n tok (n Egjipt), e q tia msojm atij shpjegimin pr disa ndrra. All-llahu sht mbizotrues i puns s vet, por shumica e njerzve nuk e din (fshehtsin e shtjeve). 22. E kur e arriti pjekurin e tij, Ne i dham pushtet e dituri. E kshtu Ne i shprblejm punmirt. 23. E ajo, n shtpin s cils ishte Jusufi, i bri lajka atij dhe ia mbylli dyert e i tha: Eja! Ai (Jusufi) tha: All-llahu m ruajt, ai zotriu im (e burri yt), m nderoi me vendosje t mir (si mud ti bj hile n familje). Ska dyshim se tradhtart nuk kan sukses. 24. Ajo msyni at qllimidht, e atij do ti shkonte mendja ndaj saj, sikur t mos i prezentohej argumenti nga Zoti i tij. Ashtu (e bm t vendosur) q t larojm nga ai t keqen dhe t ndytn. Vrtet, ai ishte nga robt tan t zgjedhur. 25. Dhe, q t dy ata u ngutn kah dera, e ajo ia grisi kmishn nga mbrapa dhe pran dere ata t dy takuan burrin e saj, e ajo tha far mund t jet ndshkimi i atij q tenton t keqen n familjen tnde, prpos t burgoset, ose dnim t dhembshm. ? 26. Ai (Jusufi) tha: Ajo mu vrsul mua! Nj dshmitar nga familja e saj gjykoi: nse kmisha e tij sht grisur prpara, ajo ka thn t drejtn, kurse ai gnjen. 27. E nse kmisha e tij sht grisur prapa, ather gnjen ajo, kurse ai sht i drejt. 28. E kur e pa ai (burri i saj) kmishn e tij t grisur prapa, tha: Kjo sht dredhi juaja, vrtet dredhia juaj sht e madhe! 29. Jusuf, largohu nga kjo (mos ia prmend askujt)! E ti (gruas) krko falje pr mkatin tnd, se vrtet ti qenke fajtore! 30. Nj grup nga grat e qytetit than: Gruaja e zotriut (e ministrit) i vrsulet marrzisht shrbtorit t vet, at e ka kapluar n shpirt dashuria, e ne jemi t bindura se ajo sht n humbje t hapt. 31. E kur ajo dgjoi pr ato prshpritjet e tyre, drgoi ti thrras ato, u prgaditi vend mbshtetje dhe secils prej tyre idha nga nj thik e tha: Dilu para atyre! Kur e pan at, ato u tronditn dhe i pren duart e tyre e than: All-llahut i qofshim fal! Ky nuk sht njeri, ky nuk sht tjetr vetm se ndonj engjll i lart!

32. Ajo tha: Qe, ky sht ai pr t cilin m qortuat mua, e un e msyna at, po ai u ruajt fort. Po q se nuk e bn ka e urdhroj, ai gjithqysh do t burgoset dhe do t nnmohet. 33. Ai (Jusufi) tha: O Zoti im, burgu sht m idshiruar pr mua, se sa at q m ofrojn ato mua dhe nse Ti nuk m largon prej meje dredhin e tyre, un mund t anoj te ato dhe t bhem injorant. 34. E Zoti i tij ia pranoi lutjen atij dhe largoi nga ai dredhin e tyre. Vrtet, Ai sht q dgjon (lutjet) dhe di (gjendjen). 35. Mandej, pasi q vertetuan argumentet (e pastrtis s Jusufit), atyre (ministrit dhe rrethit t tij) iu paraqit ideja q ata pr nj koh ta burgosin. 36. S bashku me t hyn n burg dy t rinj. Njri prej atyre dyve tha: Un ndrrova veten se po shtrydhi (rrush pr) ver. E tjetri tha Un ndrrova se po bart mbi kok nj buk nga e cila hanin shpezt. Na trego komentin e saj, se ne t konsiderojm nga komentuesit e mir (t ndrrave). 37. Tha: nuk ju vjen juve ndonj ushqim me t cilin ushqeheni, e q un t mos e dij, tju prshkruaj at para se tju vij. Kjo sht nga ajo ka m msoi Zoti im (nuk sht fall e as prognoz). Un kam braktisur fen e nj populli q nuk e beson All-llahun as botn tjetr, e ata ishin jobesimtar. 38. Un ndoqa fen e prindrve t mij: Ibrahimit, Ishakut, Jakubit. Neve nuk na takoi ti prshkruajm kurr nj send shok All-llahut. Ky (besim i drejt) sht dhurat e madhe nga All-llahu ndaj nesh dhe ndaj njerzve, por shumica e njerzve nuk ia din vlern. 39. O ju dy shokt e mij t burgut, a ssht m mir t adhurohen zota t ndryshm ose All-llahu, i vetmi ngadhnjimtar? 40. Ata q adhuroni prveq All-llahut, nuk jan tjetr vetm se emra q i pagzuat ju dhe prindrit tuaj. Allllahu nuk shpalli ndonj fakt pr ta, vendimi (n shtjen e adhurimit) nuk i takon kujt, pos All-llahut, e Ai urdhroi t mos adhuroni tjetr vetm At. Kjo sht feja e drejt, por shumica e njerzve nuk e din. 41. O shokt e mij t burgut! Njri prej ju dyve do ti jap t ver zotriut t vet, e tjetri do t varet, kurse shpezt do t han nga koka e tij. shtja pr t ciln krkuat shpjegim, ka marr fund (kshtu). 42. E atij pr t cilin besonte se sht i shptuar i tha: M prkujto mua te zotriu yt. Po djali e vuri n harres ta prkujtonte te zotriu i tij, e pr kt mbeti n burg disa vjet. 43. E (kur u afrua lirimi i Jusufit) mbreti tha: Kam par ndrr shtat lop t majme dhe shtat lop t

dobta q i hanin ato (t dobtat, i glltitn ato t majmet) dhe shtat kallinj t gjelbr (q kishin lidhur frytin) e (shtat) t tjer t thar. O ju pari, nse dini t interpretoni ndrrn, m tregoni pr ndrrn time! 44. Ata (paria) than: ndrra t prziera, e ne nuk dim komentin e ndrrave t tilla. 45. E ai prej atyre dyve q shptoi (q i pat thn Jusufi ta prmend) e prkujtoi pas nj periudhe e tha: Un ju tregoj kuptimin e saj. Pra m lejoni t shkoj (te Jusufi). 46. (E drguan te burgu, e ai tha) O Jusuf, o ti i drejti, na shpjego pr shtat lop t dobta q i hanin shtat lop t majme, dhe shtat kallinj t gjelbr eshtat t that, e ndoshta po kthehem te njerzit (me prgjigjje), ashtu q edhe ata t kuptojn (vlern dhe dijen tnde)! 47. Ai (Jusufi) tha: Mbillni shtat vjet vazhdimisht, e ka keni korrur lnie n kallinj, pve nj pakice nga e cila do t hani. 48. Pastaj, do t vijn shtat (vjet) t vshtira (me skamje) q do t han at q keni ruajtur pr to, prve nj pakice nga ajo q do ta ruani (n depo pr far). 49. Mandej, pas asaj vjen nj vit (i begatshm) n t cilin njerzve u bie shi dhe n t cilin do t ken t vjela (vit i begatshm n prgjthsi). 50. E mbreti tha: M sillni mua at (Jusufin)! Dhe kur i shkoi atij (Jusufi) i drguari (i mbretit), ai itha: Kthehu te zotriu yt dhe pyete at: sh puna e atyre, q i pren duart e tyre? Vrtet, Zoti im e di shum mir dredhin e tyre. 51. Ai (mbreti) tha: ka ishte puna juaj kur ju vet e dshiruat (iu vrsult) Jusufin? Ato than: Zoti na ruajt, ne nuk dijm ndaj tij asnj t keqe! Gruaja e ministrit tha: Tash doli n shesh e vrteta, e un iu vrsula atij me dashuri, e ai sht nga t drejtit! 52. Kt (e bra thot Jusufi) pr ta ditur ai (ministri) se un nuk e tradhtova tinzisht dhe s vrtet All-llahu nuk realizon dredhin e tradhtarve. 53. Un nuk e shfajsoj veten time, pse epshi sht shum nxits pr t keqen, prveq at q ka mshiruar Zoti im, se Zoti im sht q fal e mshiron shum. 54. Mbreti tha: Me sillni muaat, thesht ta veoj pr veten time! (ia solln Jusufin) E pasi q bisedoi me t tha: Tash ti ke pozit dhe je i besueshm. 55. Ai (Jusufi) tha: M cakto mua prggjegjs t depove t vendit, un jam besnik i dijshm. 56. Dhe kshtu Ne Jusufit i dham pozit n vend (n Egjipt) zinte vend aty ku dshironte. Ne e pajisim me t mira tona at q duam, e Ne nuk ua humbim shprblimin punmirve.

57. Po shprblimi i bots tjetr, gjithsesi sht shum m i mir pr ata q besuan dhe ata q u friksuan dhe u ruajtn. 58. Dhe (pas nj kohe) vijn vllezrit e Jusufit e hyn te ai, e ai i njohti, ndrsa ata nuk e njihnin. 59. E pasi i furnizoi me t gjith artikujt e nevojshm (me bar drithi pr t cilin kishin ardhur, etj. ), u tha: M sillni nj vlla tuajin q keni nga baba, a nuk e vreni se un vrtet u plotsoj barrn (peshojn) dhe se un jam mikpritsi m mir! 60. E nse nuk ma sillni at (vllaun), Ju nuk do t merrni te un bar drithi (pr ushqim), e as mos iu afroni (vendit tim). 61. Ata than: Ne do t prpiqemi pr t (pr ta marr) te babai i tij dhe gjithsesi ne do t bjm at! 62. Ai (Jusufi) djelmoshave t tij shrbtor t tij u tha: Vnie mallin e tyre (barrn q kishin sjell pr t bler drith) n barrt e tyre, ashtu q kur t kthehen te familja e tyre (ti hapin barrt) ta njohin, e ndoshta do t kthehen srish te na. 63. E kur u kthye te babai i tyre than: O baba yn, po na ndalohet barra (drithi), lejonie t vij me ne vllau yn (Binjamini) q t marrim ushqim, e ne do t ruajm at (nga do e keqe). 64. Ai (Jakubi) tha: A tu besoj pr kt sikurse u besova m par pr vllain e tij (Jusufin), po All-llahu sht mbrojtsi m i mir dhe Ai i mshiruesve. 65. E kur i hapn barrt e tyre, e gjetn mallin e tyre q iu ishte kthyer dhe than: O ati yn, ka duam m tepr, qe ky sht malli yn q na u kthye, do t furnizojm me drith familjen ton, do ta ruajm vllain ton dhe do ta shtojm nj barr deveje, e kjo sht sasi e leht (pr sundimtarin). 66. Ai (Jakubi) tha: Un kurrsesi nuk e drgoj at me ju, derisa t m jepni besn (e fort) n All-llahun, se gjithsesi do t ma ktheni at mua, prve nse u diktojn rrethanat e nuk mundeni. E kur ata ia dhan besn (u betuan), ai tha: All-llahu sht garantues pr kt q e tham. 67. Po ai (Jakubi) tha: O bijt e mij, mos hyni (n Egjipt) pr nj der, po hyni npr dyer t ndryshme. Un nuk mund t largoj prej jush asnj send nga caktimi i All-llahut, vendimi nuk sht i tjetrkujt vetm i All-llahut, vetm Atij iu kam mbshtetur dhe vetm Atij le ti mbshteten ata q besuan. 68. Dhe ata hyn ashtu si porositi babai i tyre, po ajo nuk ishte gj q do tu ndihmonte asgj nga caktimi i All-llahut, prve nj dshir t Jakubit q e kishte n vete dhe kreu. Po ai (Jakubi) ishte i dijshm pr te,

ngase Ne e kemi msuar pr at, por shumica e njerzve nuk e din. 69. E kur hyn te Jusufi, aii (Jusufi) e afroi pran vete vllain e vet (Binjaminin) dhe tha: Un jam vllai yt, e ti mos u pikllo pr at q ata vepruan! 70. E kur i pajisi ata me pajimet e tyre e vuri tasin (gotn) n barrn e vllait t vet, e pastaj nj thirs thirri: O ju devexhinj, ju jeni vjedhs! 71. U kthyen (devexhinjt) dhe than: ka keni humbur? 72. (shrbtort e sundimtarit) Than: Kemi humbur tasin e sunduesit, e kush e sjell at (tasin), ka (shprblim) nj barr deveje (drith). Un vet jam pr kt garantues! 73. Ata (vllezrit e Jusufit) than: Pasha All-llahun, ju e dini se ne nuk kemi ardhur pr t br shkatrrime n tok dhe nuk jemi vjedhs! 74. (shrbtort) Than: Nse jeni gnjeshtar, far duhet t jet ndshkimi i atij (q ka vjedhur)? 75. Vllezrit than: Dnimi i tij sht, vet ai (t robrohet) n barrn e t cilit gjendet. Kshtu ne i dnojm t padrejtit! 76. Dhe filloi (kontrollimi) n barrt e tyre, prpara barrs s vllait t vet, e pastaj e nxorri at (tasin) nga barra e vllait t vet. Kshtu Ne e msuam t planifikoj Jusufi. Sipas ligjit t mbretit, atij (Jusufit) nuk i takonte ta ndalte (peng) vllain e vet, prve kur sht dshira e All-llahut. At q duam Ne e lartsojm shum n dituri, e mbi secilin t dijshm ka edhe m t dijhm. 77. (vllezrit) Than: N past vjedhur ky, ka pas vjedhur m par nj vlla i tij. Jusufi kt e mbajti fsheht n vete e nuk ua zbuloi atyre dhe tha: Ju jeni n pozit m t keqe (kt e tha me vetvete e jo atyre), All-llahu e di m mir pr at q trilloni. 78. Ata than: O zotri, ai ka nj bab shum t vjetr, pra , n vend t tij na merr njrin prej nesh. Bn kt t mir se ti je prej atyre q bjn mir! 79. Ai (Jusufi) tha: All-llahu na ruajt, t marrim tjetr pos atij te i cili e kemi gjetur teshn ton, ne ather do t jemi t padrejt! 80. E kur e humbn shpresn prej tij, u veuan pr tu konsultuar. M i maddhi i tyre tha: A nuk e dini q babi juaj ka marr prej jush besn n All-llahun, e m par afr padrejtsie keni br ndaj Jusufit? Un pra nuk ndahem kurr prej ksaj toke (t Egjiptit) deri q t m lejoj babai im, ose t vendos All-llahu (mir) pr mua, e Ai sht gjykats m i drejt.

81. Ju kthehuni te babai juaj dhe thuani: O at yn, djali yt vodhi, ne dshmojm vetm pr at q dijm, e pr t fshehtn ne nuk ishim roje! 82. Ti drgo e pyeti (banort n) qytetin ku ishim ne, po ashtu edhe (ata me) karavanin me t cilin kemi ardhur. Ne jemi t drejt (t themi). 83. Ai (Jakubi) tha: Jo, shtjen ua lehtsoi epshi juaj, (mua nuk m ka mbetur tjetr) Durimi i mir, shpres q All-llahu do t mi sjell t gjith; Ai sht m i dijshmi, m i urti! 84. Dhe, ua ktheu shpinn e tha: O dshprim i imi pr Jusufin, hde nga pikllimi iu zbardhn t dy syt, po i prmbajtur (nga pikllimi). 85. Ata than: Pr All-llahun ti vazhdimisht e prkujton Jusufin derisa do t smuresh rnd, e t shkatrrohesh. 86. Ai (Jakubi) tha: Un hidhrimin tim dhe pikllimin tim, ia parashtroj All-llahut, e un di pr All-llahun at q ju nuk e dini. 87. (Jakubi u tha t bijve t vet) O bijt e mi, shkoni dhe hulumtoni (n Egjipt) pr Jusufin dhe vllain e tij, e mos e humbni shpresn nga mshira e All-llahit, pse vetm populli jobesimtar e humb shpresn n Allllahun. 88. (shkuan) E kur hyn te ai i than: O ti zotri, neve dhe familjen ton na ka goditur skamje e vshtir, e kemi ardhur me nj mall t vjetr, e ti pra na mbush masn (barrn) dhe na dhuro, All-llahu i shprblen ata q dhurojn. 89. Ai (Jusufi) tha: A e dini ka keni br me Jusufin dhe vlain e tij, kur ishit injorant? 90. Ata than: A ti je vet Jusufi? Ai tha: Un jam Jusufi, e ky sht vllai im, All-llahu na dhuroi shptim, pse ai q ruhet dhe bn durim, ska dyshim All-llahu nuk e humb shprblimin e punmirve. 91. Ata than: Pasha All-llahun, sht e vrtet se Allllahu t ka lartsuar mbi ne, kurse ne vrtet ishim fajtor! 92. Ai tha: Sot nuk ka qortim kundr jush, All-llahu ju falt juve; Ai sht m mshirues i mshiruesve! 93. Ju shkoni me kt kmishn time, dhe hidhnia at babit tim n fytyr, e atij do ti kthehen t pamt, e pastaj ejani te un me tr familjen time. 94. (u nisn) Dhe posa u ndan devet (prej qytetit), i ati i tyre tha: Po e ndiej ern e Jusufit, mos m konsideroni t matufosur. (kt ia tha familjes s vet n Palestin). 95. Ata (q ishin prezent) than: Pr All-llahun ti vrtet qmoti n humbje.

96. E kur erdhi myzhdexhiu, ia vuri at (kmishn) mbi fytyrn e tij, atij iu kthye t pamt dhe tha: A nuk ju thash se un di nga All-llahu ka ju nuk dini? 97. Ata than: O baba yn, lutu pr neve t na falen mkatet tona, se me t vrtet kemi qen fajtor! 98. M von do t krkoj Zotit tim faljen tuaj, tha ai (Jakubi), se vrtet, Ai sht q fal, sht mshirues. 99. (E morn familjen dhe shkuan) e kur hyn te Jusufi, ai i afroi ngat vete t dy prindrit r tij dhe tha: Me dshirn e All-llahut hyni n Egjipt t sigury! 100. Dhe ai t dy prindrit e vet i mori lart n fron (i uli pran vete), e ata iu pruln atij, e ai tha: O ati im, kjo sht domethnia e ndrres sime t mparshme. Zoti im kt tanim e bri realitet, e mua m dhuroi mirsi kur m nxorri prej burgut, e juve u solli ngs fshati pasi djalli pat futur prarje ndrmjet meje dhe vllezrve t mij. Zoti, im me mjeshtri e butsi realizon dshirn e vet pr ka don, vrtet Ai sht m i dijshmi, i urti. 101. (Pasi iu plotsua dshira Jusufit tha) Zoti im, Ti m ke dhn mua pushtet, m msove mua komentin e ndrrave; o Krijues i qiejve e i toks, Ti je kujdestar imi n dynja e n Ahiret, m bn t vdes mysliman dhe m bashko me t mirt! 102. Kto jan nga ato lajme t panjohura, e Ne po ti shpallim ty (Muhammed), se ti nuk ke qen pran tyre kur ata vendosn shtjen e tyre (hudhjen e Jusufit n bunar etj. ) dhe kur bnin dredhi. 103. Po ti edhe pse lakmon (pr besimin e tyre), shumica e njerzve nuk do t besojn. 104. Megjithat q ti nuk krkon prej tyre ndonj pr t (pr kshill e udhzim). Ai (Kurani) nuk sht tjetr vetm se kshill pr mbar njerzit. 105. Sa e sa argumente ka n qiej e n tok, t cilt i shohin, por ata nuk i vshtrojn fare. 106. Dhe shumica e tyre nuk beson ndryshe All-llahun, vetm se duke i shoqruar (zota t tjer). 107. A mos jan siguruar ata prej dnimit q mund tu vij nga All-llahu e ti mbuloj, ose befas duke mos hetuar fare tu vij katastrofa e prgjithshme. 108. Thuaj: Kjo sht rruga ime, e vn n fakte t qarta, e q un dhe ai q vjen pas meje. Larg t metave sht All-llahu, e un nuk jam nga idhujtart. 109. Ne nuk drguam para teje vetm se burra nga banuesit e qyteteve, t cilt i pajism me shpallje. A nuk udhtuan ata npr tok e t shihnin se si ishte prfundimi i atyre q ishin m par? E ska dyshim se jeta e bots s ardhshme sht shum m e dobishme pr ata, t cilt jan ruajtur; a nuk mendoni? 110. (nuk drguam tjetr vetm burra e ndihma u vonua) Derisa t drguarit gati e humbnin shpresn (se

do ti besoj populli), dhe menduan se u prgnjeshtruan (pse ende nuk i kapi dninmi), e ather u erdhi atyre (tdrguarve) ndihma Jon. Ne i shptuan at q dashtm. E dnimi Yn kundr popullit idhujtar nuk zbrapset. 111. Ne tregimet e tyre (t drguarve dhe t Jusufit me vllezr) pati msime e prvoj pr t zott e mendjes. Ai (Kurani) nuk sht bised e trilluar, por vrtetues i asaj q ishte m par (librave t shenjta) dhe sqarues i do sendi, e edhe udhrrfyes e mshir pr nj popull q beson. 13. Rrad Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Mim, Ra. Kto ajete t ksaj kaptine dhe e tr ajo q tu shpall ty nga Zoti yt, jan realitet, por shumica e njerzve nuk besojn. 2. All-llahu sht Ai q ngriti qiejt pa ndonj shtyll. Ju i shihni ato. Ai u vendos mbi Arsh dhe nnshtroi diellin e hnn q do njri udhton deri n nj afat t caktuar; Ai rregullon shtjen (e gjithsis), sqaron argumentet, q t jeni t bindur pr takimin (pas ringjalljes) me Zotin tuaj. 3. Dhe ai sht, i cili tokn e shtriu, dhe n t krijoi kodra e lumenj dhe prej secilit frut bri dy lloj (ift), bri q nata ta mbuloj ditn. Vrtet, n gjith kt ka fakte pr njerzit q thell mendojn. 4. E n tok, copa siprfaqesh, te ngjitura njra me tjetrn, kopshte t hardhis, t bmjella (t llojllojshme) dhe hurma (bim kto) q jan t degzuara n shum trupa dhe jo t degzuara (nga nj filiz) e t gjitha jiten nga nj uj, dhe Ne shijen n ngrnie t frutave t tyre e kemi dalluar njrn prej tjetrs. Edhe kjo dshmon pr argumente pr njerzit e menur. 5. E nse ti (Muhammed) uditesh (prse t prgnjeshtrojn), sht edhe m e uditshme thnia e tyre: A do t kemi krijimt ri pasi t jemi br dhe? kta jan ata q mohuan Zotin e tyre, ata q do t ndshkohen me pranga n qaf. Pra kta jan banues t zjarrit ku do t qndrojn prgjithmon. 6. E ata prej teje kkojn ngutje zbatimit t s keqes para t s mirs edhe pse para tyre pati aso dnimesh (por nuk kan marr msim). Ska dyshim se Zoti yt u fal njerzve mkatet e tyre, por ska dyshim se Zoti yt sht edhe ndshkues i rrept. 7. Ata, t cilt nuk besuan thon: Pse t mos i ket zbritur atij (Muhammedit) ndonj argument (mrekulli praktike) nga Zoti i tij? Ti je vetm qortues. do popull pati udhzues (pejgamber).

8. All-llahu e di se bart do grua, dhe (e di) ka paksojn e ka shtojn mitrat. te Ai sht dosend me mas t caktuar. 9. Ai sht q di t fshehtndhe t dukshmen, Ai sht i madhruari e i latrsuari. 10. Pr t sht njsoj (n dijen e Tij) si ai q fsheh prej jush thnien, si ai q e shpreh haptazi, si ai q vepron fshehtas natn (n errsir t nats) dhe si ai q vepron haptazi ditn. 11. Ai (njeri) ka prcjells nj pas nj, para tij dhe prapa tij, q me urdhrin e All-llahut e ruajn at. Allllahu nuk e prish gjendjen e nj populli (nuk ua largon t mirat) pr derisa ata ta ndryshojn veten e tyre. Po, kur All-llahu vendos ta ndshkoj nj popull, at nuk ka kush q ta zbraps. Ata, (njerzit) nuk kan mbrojts tjetr pos Tij. 12. Ai sht q ju shfaq vettimn trishtuese (nga ndonj fatkeqsi), por edhe shpresdhnse (pr shi), dhe formulon re t dendura. 13. Ndrkaq, murmurima madhron (Zoti nj) me falnderimin (q i takon) e Tij, (e madhrojn) edhe engjjt nga droja ndaj Tij. E Ai drgon rrufet dhe me ato godt k t doj. Ndrsa idhujtart polemizojn rreth All-llahut, e ai sht ndshkues i rrept. 14. Lutje e vrtet sht vetm ajo drejtuar Atij, e ata q u luten t tjer pos Tij, ata nuk u prgjigjen atyre asgj tjetr (gjendja e tyre sht) vetm si e aij q shtrin duart (prej s largu) kah uji, q ai (uji) nuk do ti arrij (sepse uji sht send i vdekur e nuk e kupton pr etjen e tij). E lutja e jobesimtarve (drejtuar pos Zotit) nuk sht tjetr vetm se dshtim (kotsi). 15. Gjithka ka n qiej e n tok i bn sexdhe vetm All-llahut me dshir ose me dhun, (i bjn sexhde) sh hijet e tyre n mngjes e mbrmje. 16. Thuaj: Kush sht Zoti (Krijuesi) i qiejve e i toks? Thuaj: All-llahu! Thuaj: A keni pranuar pos tij zota q nuk kam mundsi ti sjellin as dobi as dm vetvetes? Thuaj: A sht i barabart i verbri me at q sheh, ose, a jan t njjta errsirat me dritn? A mos i bn All-llahut shok (idhuj) e edhe zota krijuam si krijoi Ai dhe atyre u sht br i ngjashm (i paqart) krijimi (e nuk po din se cilisht krijim i Zotit, e cili i idhujve)? Thuaj: All-llahu sht krijues i do sendi, Ai sht i vetmi ngadhnjyes! 17. Ai e lshon ujin (shiun) nga qielli e sipas madhsis s tyre rrjedhin prrocka, kurse vele bart mbi vete shkum t fryer lart. Shkuma e ngjashme sht edhe ajo kur shkrihet (metal) n zjarr pr t prfituar ndonj stoli ose ndonj mjet. Kshtu, All-llahu sqaron shembullin e t s vrtets dhe t pavrtets. Pr sa i prket shkums

(s ujit apo t metaleve), ajo hidhet si mbeturin, ndrsa ajo q u sjell dobi njerzve, ajo mbetet n tok. Ksisoj All-llahu i sjell shembujt. 18. Atyre q i jan prgjegjur Zotit t tyre u takon shprblimi m i mir, ndrsa ata q nuk iu prgjigjen Atij, ata do t japin si kompensim, sikur t ishte e tyre aq shum sa e gjith pasuria toksore edhe nj her aq. Ata kan llogarin m t rnd, vendstrehimi i tyre sht Xhehennemi q sht shtrat i keq. 19. A sht i njejt ai q e di se ajo q tu shpall ty nga Zoti yt sht e vrtet, si ai q sht i verbr? Vetm njerzit e arsyeshm q kan mendje t shndosh e kuptojn t vrtetn. 20. Ata jan, t cilt e zbatojn besn e dhn All-llahut dhe nuk e thyejn zotimin. 21. Dhe ata q e mbajn lidhjen pr t ciln All-llahu ka urdhruar t mbahet, q friksohen nga Zoti i tyre dhe nga llogaria e rnd e prgjegjsis. 22. Edhe ata q patn durim (ndaj t kqiave) pr t fituar knaqsin e Zotit t tyre dhe q e faln namazin, dhe nga ajo me ka Ne i furnizuam ata kan dhn fshehtas e haptas dhe me t mir e largojn t keqen. T tillt kan prfundim m t mir. 23. (prfundimi i mir sht) Xhennete t Adnit (vende t prjetshme) ku do t hyjn ata, edhe prindrit, grat dhe fmijt e tyre t cilt kan qen veprmir ata do ti vizitojn engjjt duke hyr n seciln der. 24. (u thon) Selamun alejkum, me durimin tuaj gjett shptimin; sa rfundim i lavdishm sht ky vend. 25. E ata q e thyejn besn e dhn All-llahut pasi u patn zotuar, e kpusin at pr t ciln All-llahu ka urdhruar t jet e pakputur, bjn shkatrrime n tok, ata jan t mallkuar dhe ata kan prfundim t keq. 26. All-llahu i ofron furnizim me bollk atijq do dhe ia kufizon (atij do). Po ata (jobesimtart) jan t gzuar me jetn e ksaj bote. e jeta e ksaj bote ndaj bots tjetr nuk sht tjetr vetm se nj prjetim (i shkurtr). 27. E ata q nuk besuan (idhujtart mekas) thon: Prse nuk iu shpall (Muhammedit) ndonj mrekulli nga Zoti i tij? Thuaj: (Iu shpall Kurani, por ju u verbuat) Allllahu e le t humbur at q do, kurse at q pendohet nga t kqiat e shpie n rrug t drejt. 28. Ata q besuan dhe me t prmendur All-llahun, zemrat e tyre qetsohen; pra ta dini se me t prmendur All-llahun zemrat stabilizohen. 29. Ata jan t cilt besuan dhe bn vepra t mira, ata jan t lumtur dhe kan ardhmri t mir. 30. Kshtu, Ne t dguam te nj popull, para t cilit kauluan shum popuj, e q tju komunikosh at q Ne

t shpallm ty, sepse ata jn duke mohuar Mshiruesin (Zotin). Thuaj: Ai (Rrahmani) sht Zoti im, nuk ka zot tjetr pos Atij. Vetm Atij i jam mbshtetur dhe vetm te Ai sht e ardhmja ime. 31. Sikur t ishte ndonj Kuran q me t do t ecnin malet, q me t do t plasej toka, q me t do t flisnin t vdekurit (sht ky)? Jo, (ata nuk besoj) se e tr shtja i takon vetm All-llahut. A nuk e kan t qart at q besuan se, sikur t donte All-llahu, do ti drejtonte n rrug t drejt t gjith njerzit, por ata q nuk besuan e pr shkak t asaj q bn, do ti godas vazhdimish fatkeqsi e kohs ose do ta rrehoj (fatkeqsia) vendin e tyre, derisa t vij urdhri i Allllahut (e t triumfoj islami). All-llahu nuk e then premtimin. 32. edhe me t drguarit para teje kan br tallje. Porse Un atyre q nuk besuan u pata dhn afat, pastaj i ndshkova (me dnim), e far ishte dnimi Im! 33. A sht Ai q prcjell secilin njeri se vepron (sikur idhujt q nuk kuptojn asgj)? e ata i prshkruajn All-llahut shok. Thuaj: Prshkruani realitetin e tyre! A ju po e njoftoni At pr at (shok) kinse Ai nuk po ditka se ka n tok, apo vetm po i emrtoni me fjal (e ata as q ekzistojn)? Jo, por ata q nuk besuan u duket e mir dredhia e tyre, ndaj jan larguar nga rruga e drejt, dhe at q All-llahu e le t humbur, pr te nuk ka udhzues. 34. Ata kan dnim n jetn e ksaj bote , e ska dshim se dnimi i bots tjetr sht shum i rnr. Ata nuk ka kush ti mbroj prej ndshkimit t All-llahut. 35. Shembulli (atributi) i Xhennetit q u sht premtuar t devotshmve sht: q nn (palatet) t rrjedhin lumenj, q ushqimi n t dhe hija n t sht e prhershme. ai sht prjetim i lumtur i atyre q i shin ruajtur,e pfundimi i jobesimtarve sht zjarri. 36. Ata t cilve Ne u dham shallje, gzohen me at q tu shpall ty, e ka prej grupacioneve (t besimeve t ndryshme) q mohojn nj pjes t tij (t Kuranit). Thuaj: Un jam urdhruar q t adhuroj vetm Allllahun, e mos ti bj shok Atij. Un vetm te Ai thrras (njerzit) dhe vetm te ai sht kthimi im! 37. Dhe ashtu, Ne e shpallm at (Kuranin) kushtetut n arabishte. e nse ti pasi t kan ardhur argumente t qarta, shkon pas dshirave t tyre, ti nuk ke prej Allllahut as ndihm as mbrojtje. 38. Ne drguam edhe para teje t drguar dhe atyre u mundsuam t ken gra e fmij. Asnj t drguari nuk i takoi t sjell ndonj mrekulli vetm me lejen e Allllahut. Pr secilin afat ekziston evidenc e caktuar.

39. All-llahu shlyen (nga ajo evidenc) ka t doj, e edhe forcon (ka t doj). vetm te Ai sht baza e librit (Levhi Mahfudhi). 40. Ne mund t mundsojm ty ta shohsh at (dnimin) q u premtojm atyre, ose ta marrin (shpirtin) ty. Obligim yti sht vetm kumtimi, kurse Jona sht lloaria. 41. A nuk shohin ata se Ne i sjellim paksimin e toks (s tyre) nga t gjitha ant e saj. All-llahu gjykon, e ska kusj q mund ti kundrvihet gjykimit t Tij. Ai ndrmerr mas t shpejt. 42. Edhe ata (jobesimtart) para tyre (idhujtarve) bn intrig, po e gjith intriga sht e nnshtruar dshirs s All-llahut, Ai e di se ka vepron secili njeri, e mohuesit do t kuptojn se kujt do ti takoj ardhmri e lumtur. 43. E ata q mohuan thon: Ti nuk je i drguar! Thuaj: Mjafton q All-llahu sht dshmitar midis meje dhe midis jush dhe (sht dshmitar) ai q ka njohuri t librit (t shpalljeve). 14. Ibrahim Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Ra. (ky sht) Libr; Ne ta shpallm ty q me urdhrin e Zotit ti nxjerrsh njerzit prej errsirs n drit; (ti nxjerrsh prej errsirs) n rrug t Fuqiplotit, t Falnderuarit. 2. T All-llahut, i t cilit sht ka n qiej dhe ka n tok. shtt mjerim pr mohuesit pr dnimin e ashpr q i pret. 3. Ata q i japin prparsi jets s ksaj bote ndaj bots tjetr, pengojn nga rruga e All-llahut dhe krkojn shtrembrimin e saj. T tillt qartas jan n humbje. 4. Ne asnj nga t drguarit nuk e rguam ndryshe vetm n gjuhn e popullit t vet, ashtuq ai tu shpjegoj atyre (n at gjuh). E All-llahu e l t humbur at q do, dhe e udhzon n rrug t drejt at q do. Ai sht i fuqishmi, i urti. 5. Ne e patm drguar Musain me argumentet tona (dhe i tham); xnirre popullin tnd prej errsirave n drit dhe prkujtoju atyre t mirat e All-llahut (q u dhuroi), se vrtet n ato (prkujtime) ka argumente pr secilin q sht shum i durueshm dhe shum falnderues. 6. (prkujto) Kur Musai i tha popullit t vet: Prkujtonie dhuntin e All-llahut ndaj jush; kur ju shptoi prej rrethit t faraonit q ju shijonin dnimin m t shmtuar, ju mbytnin bijt tuaj, e lnin grat tuaja t jetojn. N ato kishit sprov t madhe nga Zoti juaj.

7. Dhe (pkujtoni) kur Zoti juaj njoftoi bindshm: Nse falnderoni, do tua shtoj t mirat, e nse prbuzni, ska dyshim, dnimi Im sht i vshtir! 8. E Musai tha: Nse ju, dhe t gjith ata q jan n tok mohoni, All-llahu sht i panevojshm (pr falnderim, i lavdishm (vetvetiu. 9. A nuk jeni t njohur me lajmin (ndodhin) e atyre q ishin para jush, si populli i Nuhut, i Adnit, i Themudit e edhe i atyre q erdhn pas tyre, q nuk di kush pr ta poa All-llahut. Atyre u patn ardhur t drguarit e vet me argumente, ata i vnin duart e tyre (n shenj talljeje) n gojt e veta: Ne e mohojm at me ka jeni t drguar dhe ne dyshojm shum n at q ju na thrrisni. 10. T drguarit e tyre u than: A mos keni dyshim n All-llahun, Krijuesin e qiejve e t toks? Ai ju thrret (n besim) pr tju falur mkatet dhe pr tju vazhduar (jetn deri n nj afat t caktuar! Ata than: Ju nuk jeni tjetr pos njerz si jemi edhe ne, ju dshironi t na pengoni nga ajo q adhuronin prindrit tan, pra na sillni ndonj argument t qart! 11. T drguarit e tyre ju than: Ne nuk jemi tjetr vetm se njerz si dhe edhe ju, por All-llahu i jep dhurat kujt t doj nga robt e vet. Ne nuk na takon t sjellim ndonj argument, vetm me dshirn e Allllahut, pra, besimtart le ti mbshteten vetm Allllahut. 12. E prse t mos i mbshtetemi All-llahu derisa Ai na udhzoi n rrugn ton (t drejt). Pr Zotin, ne gjithsesi do t durojm e do t prballojm mundimet q na bni, e vetm All-llahut leti mbshteten vazhdimisht ata q gjithnj iu mbshteten. 13. Ata q mohuan t drgarit e vet than: Pr Zotin, ne do tju dbojm nga vendi yn, ose ju domosdo do t ktheheni n fen ton! E atyre (t drguarve) Zoti u shpalli; Ne gjithqysh do ti shkatrrojm zullumqart. 14. Dhe pas tyre Ne do tju vendosim n at tok. E kt (ndihm) pr at q i friksohet pranis Sime dhe i friksohet dnimit Tim. 15. Ata (t drguarit) e krkuan ndihmn, ndrsa do kryelart idhnak psoi dshtim. 16. E pas tij (kryelartit) sht Xhehennemi, n t cilin i jepet uj t ndyr (q rrjedh prej lkurave t djegura0, 17. Prpiqet ta prbij, po nuk mund ta glltis at, atij i vjen vdekja nga t gjitha ant (sipas shenjave shkatrruese), po ai nuk vdes (e t shptoj prej vuajtjeve), at e pret dnim shum i rnd. 18. Shembulli i veprave t atyre q nuk besuan sht si hiri, t cilin me puhi e shkaprderdh era n ndonj dit

t stuhishme, e ata nuk mund t realizojn asgj nga veprat q kan br, e ky sht ai dshtimi i madh. 19. A nuk e ke kuptuar ti se All-llahu krijoi qiejt dhe tokn me urtsi, e nse Ai do, juve ju zhduk e sjell krijes (popull) t re. 20. E kjo, nuk sht vshtir (rnd) pr All-llahun. 21. E t gjith (njerzit) sheshas i paraqiten All-llahut. Ata t dobtit (masa e nnshtruar) u thon paris (udhheqse): Ne ishim pasuesit tuaj, andaj a mund t nalehtsoni di nga dnimi i All-llahut? Ata (paria) thon: Sukur t na kishte udhzuar All-llahu, ne do tju udhzonim juve. Pr ne tash sht njsoj, u piklluam thell ose duruam, pr ne nuk ka ikje (shptim). 22. E t kryhet shtja (t hyjn ata t Xhennetit dhe t Xhehennemit n t, Xhehennemlinjve) djalli (u mban ligjeratn e shmtuar) dhe u thot: Vrtet, All-llahu ju pat premtuar premtim t vrtet, e un ju pata premtuardhe, qe, nuk zbatova premtimin ndaj jush. Po un nuk pata kurrfar pushteti ndaj jush (q tju detyroj), prpos q ju thirra (n rrug t gabuar), e ju mu prgjigjt; ather, pra mos m qortoni mua, po qortnie veten. Un nuk mund tju shpto juve, e as ju nuk mund t m shptoni mua. Un mohoj shoqrimin tuaj q m bt mua m par (m adhuruat n vend t Zotit). Ska dyshim, jobesimtart kan dnim t dhembshm. 23. E ata, t cilt besuan dhe bn vepra t mira, me urdhrin e Zotit t tyre u vendosn n Xhennete, nn pallatet e t cilve rrjedhin lumenj, ku do t jen prgjithmon. Prshndetja e tyre n t sht selam paqe. 24. A nuk ke kuptar se si All-llahubri shembull: fjaln e ir si pema e mir q rrnjt e saj jan thell (n tok) e degt e saj jan lart, 25. E q me vullnetin e Zotit, ajo e jep frutin e vet n do koh. All-llahu, pra u parashtron njerzve shembuj ashtuq ata t mendojn. 26. Dhe shembulli i fjals s keqe si nj pem e keqe q sht shkulur mbi tok e q nuk ka t qndruar. 27. All-llahu forcon ata q besuan n fjalne fort (t mir) n jetn e ksaj bote e edhe n botn tjetr, ndrsa mizort All-llahu i bn t humbur. All-llahu punon ka t doj. 28. A nuk i vrejte ata q dhuntin e All-llahut e ndrruan me mosbesim dhe popullin e vet e solln n vendin e shkatrrimit, 29. (e solln) N Xhehennem t shijojn djegien, e sa vend i keq sht ai.

30. Ata i bnin (krahasonin) shok All-llahut pr ti shmangur (njerzit) nga rruga e Tij. Thuaj: Shfrytzoni prjetimet se e srdhmja e juaj sht te Zjarri! 31. Robve t Mi, t cilt besuan thuaju: T falin rregullisht namazin dhe me at q i furnizuam ata, t japin fshehtas e haptas, para se t vij nj dit q n t nuk ka as kompensim as miqsi. 32. All-llahu sht Ai q i krijoi qiejt dhe tokn, dhe lshoi prej s larti uj (shi), e me t nxjerr fruta si ushqim pr ju, dhe pr t mirn tuaj u vuri n shrbim anijet, t lundrojn npr det me urdhrin e Tij, e n shrbimin tuaj i vuri edhe lumenjt. 33. Pr ju nnshtroi diellin dh hnn q n mnyr t zakonshme vazhdimisht udhtojn. Pr ju prshtati edhe natn e ditn. 34. Dhe Ai ju dha gjithat q e krkuat (q krkoi nevoja juaj) dhe, edhe n qoft se prpiqeni ti numroni t mirat (n numr). Vrtet, njeriu sht i padrejt dhe shum pr prbuzs. 35. (prkujto) Kur Ibrahimi tha: Zoti im! bne kt qytet t sigurt dhe m mbro mua e bijt e mi nga adhurimi i idhujve (statuja gursh). 36. Zoti im! ata vrtet i shmangin (nga rruga e drejt) shum njerz. E kush m respekton mua, ai sht i mi (n fe), e kush m kundrshton mua, ather Ti je q fal dhe mshiron. 37. Zoti yn! un nj pjes t familjes sime e vendosa n nj lugin, ku nuk ka bim, e pran shtpis tnde t shenjt. Zoti yn (i vendosa aty) q t falin namazin, pra bn q zemrat e disa njerzve t mallngjehen pr ata, dhe, pr t falnderuar me mirnjohje, furnizoj ata me fruta. 38. Zoti yn! ska dyshim se Ti e di ka fshehin dhe ka publikojm, se All-llahut nuk mund ti fshihet asnj n send n tok e as n qiell. 39. Falnderimi i qoft All-llahut, i cili n pleqri m fali mua Ismailin dhe Is-hakun! Vrtet, Zoi im dgjon dhe i prgjigjet lutjes. 40. O Zoti im! m bn mua nga ata q falin namazin, e edhe prej pasardhsve t mij dhe pranoje lutjen time o Zoti yn! 41. Zoti yn! m fal (gabimet) mua edhe prindrve t mi, fali edhe t gjith besimtart ditn kur jepet llogaria. 42. E ti kurrsesi mos e mendo All-llahun si t pakujdesshm ndaj asaj q veprojn zullumqart; Ai vetm sht duke i ln ata prderisa nj dit n t ciln syt shtangen (mbesin t hapur).

43. (at dit) Ata t ngutur e duke i ngritur kokat e tyre lar, nuk lvizin syt e tyre ( pr t shikuar), e zemrat e tyre jan t zbrazura (nga frika). 44. Dhe ti trhiqju vrejtjen njerzve pr ditn kur atyre do t;ju vij dnimi, e ata q ishin mizor thon: Zoti yn! na jep afat pr nj koh t shkurtr ti prgjigjemi thirrjes tnde (pr besim) dhe ti pasojm t drguarit! A nuk e besuat ju m par se pr ju nuk ka lkundje (prej dynjas n botn tjetr)? 45. Dhe ju u vendost n vendbanimet e atyre q e dmtuan vetveten (e Ne i shkatrruam) dhe e kishit t qart se si vepruam Ne me ta, dhe ju sollm shembuj edhe juve. 46. (megjithat) Ata prgatitn kurthin e tyre, por kurthi i tyre gjendet n duart e All-llahut, qoft ai kurthi i tyre q shkuln edhe kodrat nga ai. 47. E kurrsesi mos mendo se All-llahu e shkel premtimin e vet, q u dha t drguarve t tij. All-llahu sht triumfues q ndrmerr masa ndshkuese. 48. (ndshkon kundrshtart) Ditn kur toka ndryshohet n tjetr tok, e edhe qiejt (n tjer qiej), e ata (njerzit) t gjith dallin sheshazi para All-llahut, Nj, Mbizotrues. 49. E idhujtart at dit i sheh t lidhur n pranga. 50. Petkat e tyre jan nga katrani (pezhgveja - zifti), kurse fytyrat e tyre do ti mbuloj zjarri. 51. (dalin para Zotit) Pr ta shprblyer All-llahu secilin njeri me at q e fitoi. Vrtet, All-llahu sht llogaritar i shpejt. 52. Ky (Kurani) sht kumtes pr njerz, q me t t kshillohen dhe t din se Ai sht vetm nj zot, dhe q ti kshilloj ata q kan mend. 15. Hixhr Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Ra. Kto jan ajetet e librit, t Kuranit t plotkuptueshm. 2. Ata q nuk besuan shpeshher do t kishin dshiruar t kishin qen mysliman. 3. Leri (Muhammed) ata, t han, t dfrehen dhe ti preokupoj shpresa (se do t jetojn shum), e m von do t kuptojn. 4. Ne nuk kemi shkatrruar asnj fshat (vendbanim) ndryshe vetm n afatin e tij t caktuar. 5. Asnj popull nuk mund ta shpejtoj afatin evet e as ta shtyj pr m von. 6. Dhe ata than: O ti q tu shpall prkujtimi (Kurani), me t vrtet ti je mendur!

7. Prse nuk na erdhe me enjj (q t vrtetojn) nse je i sinqert? 8. Ne nuk i drgojm engjjt (u prgjigjet Zoti) ndryshe vetm kur duhet (kur e krkon urtsia e Zotit) dhe ather ata nuk aftizohen. 9. Ne me madhrin Ton e shpallm Kuranin dhe Ne gjithsesi jemi mbrojts t tij. 10. Ne prapara teje kemi drguar t drguar n grupet e popujve t hershm. 11. E atyre nuk u erdhi asnj nga t drguarit, e t mos talleshin me t. 12. Ja kshtu e fusim at n zemrat e kriminelve (mosbesimin - talljen). 13. Ata nuk e besojn at (Kuranin). Po ligji (i dnimit) ndaj popujve m t hershm tashm sht i provuar (se si i shkatrroi Zoti). 14. Edhe sikur Ne tu hapnim atyre n qiell dhe t ngjiteshin vazhdimisht lart n t (e t shihnin engjjt e fshehtsit). 15. Ata gjithqysh do t thonin: Neve na jan ndal syt (t pamt). Jo, ne jemi njerz t magjepsur. 16. Ne n qiell kemi krijuar galaksione yjesh dhe at (qiellin) e kemi zbukuruar pr ata q e shikojn me vmendje. 17. Dhe at (qiellin) e kemi ruajturprej do djalli t mallkuar. 18. Prve atij q vjedh (prgjon) ka dgjohet, po edhe at e kap ylli i zjarrt (e djeg). 19. E tokn e kemi shtruar dhe n t kemi vuar kodra dhe kemi br q n t t mbijn bim t caktuara t t gjitha llojeve. 20. Dhe Ne ju krijuam juve n te jetesn (mjetet pr jet) e edhe tyre pr t cilt ju nuk jeni furnizues. 21. E nuk ka asnj send q t mos ta ket burimin te Ne, po Ne, nuk e japim at ndryshe vetm sipas nj mse t caktuar (t nevojshme). 22. Ne i lshojm errat mbarsuese, e nga qielli (ret) lshojn shi dhe at ju japim ta pini, e ju nuk mund ta ruani at. 23. Ne, vrtetjemi q japim jet e vdekje dhe Ne jemi trashgues (t qiejve e toks). 24. Ska dyshim se Ne e dim pr ata q ishin para jush dhe edhe pr ata q vijn pas. 25. E Zoti yt sht Ai q i tubon t gjith ata (t kaluarit e t ardhshmit), vrtet Ai sht shum i urt, shum i dijshm. 26. Ne krijuam njeriun nga balta e argjilit, t zi e t prihsur (me er t keqe)? (t formuar-t trajtuarmesnun).

27. E xhint i krijuam m par nga zjarri, nga flaka e fort. 28. Dhe (prkujto) kur Zoti yt engjjve u tha: Un po krijoi njeriun nga balta e thar, e zez e me er. 29. E kur ta prsos at (n formn e njeriut) dhe do ti jap atij shpirtin q sht krijesa Imja, ather ju bini atij n sexhde. 30. T gjith engjjt tok, bn sexhde. 31. Prpos Iblisit. Ai refuzoi t jet me ata q bn sexhde? 32. Ai tha: O Iblis, sht ajo q ti mos jehs me ata q bn sexhde? 33. Ai tha: Nuk sht pr mua ti bj sexhde nj njeriu q e krijove nga balta e terur, e zez e me er. 34. (All-llahu) tha: Dil pra, prej aty, tiqofsh i mallkuar! 35. Vrtet, mallkimi kundr teje qoft deri n ditn e gjykimit. 36. (Iblisi) Tha: Zoti im, m jep afat deri n ditn kur ata (njerzit) t ringjallen! 37. (Zoti) Tha: Ti je prej t afatizuarve. 38. deri n kohn e dits s caktuar. 39. (Iblisi) Tha: Zoti im, pr shkak q m przune (m largove), un do tua zbukuroj (t kqiat) atyre sa t jen n tok (n kt bot) dhe t gjith ata do ti largoj nga rruga e drejt! 40. Prve robrve t Tu, t cilt i ke br t sinqert. 41. (Madhria e Tij) Tha: kjo sht rruga Ime e drejt (e qart). 42. Se ndaj robve t Mi (t sinqert) nuk ke kurrfar force (as fizike as mendore), prve atyre t humburve q vijn pas teje. 43. E ska dyshim se Xhehennemi sht vendpremtimi i t gjith atyre. 44. Ai (Xhehennemi) i ka shtat dyer, donjri prej tyre ka shtegun (dern) e caktuar (npr t ciln do t hyj). 45. E ata, t cilt iu ruajtn (mosbesimit dhe punve t kqija) jan n Xhennete e mes burimeve. 46. (u thuhet) Hyni n to, t shptuar (prej do t keqeje) t siguruar (nga vdekja). 47. Ne kemi hequr prej zemrave t tyre fardo urrejtje, e at n mbshtetse qndrojn ball pr ball njritjetrit duke qen t vllazruar. 48. Ata aty nuk igodet kurrfar lodhje dhe nuk do t nxirren kurr prej tij. 49. Njoftoi robt e Mi se vrtet Un jam Ai q fal shum dhe mshirues i madh. 50. Po (njoftoj) se edhe dnimi Im sht ai i dhmbshm. 51. Enjoftoj edhe pr mysafirt e Ibrahimit.

52. kur ata hyn te ai dhe than: Selamen - e prshndetn e ai (Ibrahimi) tha: Ne po friksohemi prej jush! 53. Ata than: Mos u frikso ne po t marrim myzhde pr nj djal t zgjuar! 54. Ai (Ibrahimi) tha: A m merrni myzhde kur m ka kapur mua pleqria? Me ka po m prgzoni ju? 55. Ata than: Ne t morm myzhde me at q sht e sigurt e ti mos u b i pashpres! 56. Tha: Askush nuk e humb shpresn n mshirn e Zotit t vet, prve atyre q jan t humbur 57. Tha: E ka sht pra shtja e juaj, o t drguar? 58. Ata than: Ne jemi drguar te nj popull i prishur! 59. Me prjashtim t familjes s Lutit. Ata do ti shptojm q t gjith. 60. Prpos gruas stij,ne kemi vendosur, ajo t mbetet me ata t dnuarit (All-llahu ka vendosur). 61. E kur i erdhn familjes s Lutit t drguarit, 62. Ai (Luti) tha: Ju jeni njerz t panjohur (nuk ju njoh)! 63. Ata than: Jo, (nuk kemi qllim t keq ndaj teje) T kemi ardhur ty me at (dnim) q ata dyshonin. 64. T kemi sjell t vrtetn, e ne jemi t drejt (ka themi). 65. Ti ec me familjen tnde pasi t kaloj nj pjes e nats dhe rri pas tyre (q t mos frksohen) dhe asnjri prej jush t mos kthej mbrapa (pr t shikuar) dhe shkoni andej kah urdhroheni. 66. E Ne i kumtuam atij (Lutit) at shtje, se zhdukja e tyre deri n m t mbramin, do t jet n mngjes. 67. E banuesit e qytetit (sadum) erdhn t gzuar duke i lajmruar njri-tjetrin. 68. Tha: (Luti): Kta jan mysafirt e mi, e mos m turproni mua, 69. Edhe kinie frik All-llahun e mos m nnmoni! 70. Ata than: A nuk t kemi ndaluar q t mos na przihesh n njerzit (q ne i msyjm)? 71. Ai (Luti) tha: Ja, kto (grat) bijat e mija, nse do t bni (martohuni me to)! 72. Pasha jetn tnde (Muhammed), ska dyshim se ata (Populli i Lutit) ishin t humbur n dehjen e tyre. 73. E n kohn e lindjes (s diellit) ata i prfshiu ushtima e tmerrshme. 74. Dhe duke e prmbysur ann e lart t qytetit posht, Ne e prmbysm dhe lshuammbi ta shi (t dheut t pjekur n Xhehennem) si gur. 75. N at (ngjarje), vrtet ka argumente pr ata q mendojn.

76. Dhe se ato (vendbanime t shkatrruara) ende jan t dukshme pran rrugs. 77. Pr ata q besojn, ka fakte n t. 78. Edhe populli i Ejks ishin zullumqar. 79. E Ne ndrrmorm kundr tyre (i shkatrruam), dhe q t dyja ato (vendi Sadum dhe Ejke) jan n rrug q duken. 80. Edhe populli i Hixhres i prgnjeshtroi t drguarit. 81. Ne u patm parashtruar atyre (mrekullit) Tona, por ata i kundrshtonin ato. 82. Ata skalisnin shtpia n kodra shkmbore pr t qen t sigurt. 83. E ata n mngjes i goditi gjmim i tmerrshm e shkatrrues. 84. Dhe nuk u ndihmoi atyre asgj ajo q vepruan. 85. E Ne nuk i krijuam qiejt as tokn ndryshe vetm me urtsi (t madhe). E ska dyshim se momenti i fundit (kijameti) do t vij, e ti (Muhamme) sillu me njerzishmri. 86. Vrtet, Zoti yt sht krijuesi i prgjithshm, m i dijshmi. 87. Ne t kemi dhn ty shtat (ajete) q prsriten (Fatiha prsritet n rekate t namazit) edhe Kuranin e madhrueshm. 88. E ty t mos shkojn kurrsesi syt n at me ka Ne i pajism disa prej tyre, as mos u brengos pr ta (pse nuk besuan), kurse ndaj besimtarve jij i prulur e i but. 89. Dhe thuaj: Un jam qortues i hapt (pr dnimin nga Zoti pr ata q kundrshtojn). 90. (u sjellim dnim) Sikurse u sollm atyre q bjn ndarjen. (e librave t mparshme). 91. T cilt e bn Kuranin t ndar n pjes. 92. Pasha Zotin tnd, ata gjith do ti marrim n prgjegjsi. 93. Pr at vepruan. 94. Publiko haptas at pr t ciln urdhrohesh, e hiqu idhujtarve. 95. Ska dyshim se Ne t mjaftojm ty kundr atyre q tallen, 96. t cilt All-llahut, i kundrvejn zot tjetr, e m von ata do ta kuptojn (prapavin e tyre). 97. Ne e dim mir se ti ngushtohesh shpirtrisht pr at q thon ata. 98. Po ti madhroje me falnderime Zotin tnd e bhu prej atyre q luten (prulen duke u falur). 99. Dhe adhuroje Zotin tnd deri t vij ty e vrteta (vdekja).

16. Nahl Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Erdhi (sht afruar) caktimi i All-llahut (kijameti), pra mos krkoni ngutje (ardhjen para kohs), e tij! E pstr dhe e lart sht madhria e Tij n krahasimme at q ata i shoqrojn (shok). 2. Me urdhrin e Tijia zbret engjjt me shpalljen atij q Ai dshiron nga robt e vet (duke thn) tua trhiqni vrejtjen (ti njoftoni) se nuk ka t adhuruar (zot) tjetr vetm Un, pra t m keni frikn. 3. I krijoi qiejt e tokn me urtsi precize. I lart sht Ai nga ka ata (idhujtart) i shoqrojn. 4. E krijoi njeriun nga nj pikl (uji), kur qe, ai (njeriu) kundrshtar i hapt. 5. Edhe kafsht Ai krijoi dhe n saje t ktyre ju mund t mbroheni (nga t ftohtit), keni edhe dobi t tjera dhe prej tyre hani. 6. N to (n kafsht) ju shihni hijeshi (idili) kur n mbrmje ato i ktheni (nga kullosa) dhe kur n mngjes i lshoni (pr n kullos). 7. Ato bartin barn tuaj (t rnd) nn ndonj vend (t largt) q ju do t arrinit atje me shum vshtirsi (me gjysm shpirti). Vrtet, Zoti juaj sht shum Bamirs dhe shum Mshirues. 8. Edhe kuajt (i krijoi), edhe mushkat edhe gomart, pr tju hipur atyre dhe si stoli, e Ai krijon (pr hipje) ka ju (tash) nuk dini. 9. Udhzimi pr n rrug t drejt i takon All-llahut e ka edhe rrug q sht e shtrembr. Po sikur t kishte dshiruar Ai, do tu kishte udhzuar q t gjithve. 10. Ai sht q pr ju lshoi nga (lart) qielli uj, q prej tij t keni pr t pirdhe prej tij t keni bim q n to do ti kullotni (bagtin). 11. Me at (shiun) mbijn, pr t mirn tuaj, t lashtat, ullinjt, hurmat, rushnajat dhe nga t gjitha frutat (e pemve). N kto (t mira) ka argumente pr nj popull q vshtron. 12. Dhe pr ju nnshtroi natn e ditn dhe diellin e hnn. Edhe yjet jan t nnshtruar me urdhrin e Tij. vrtet, n kto ka argumente pr nj popull q mendon. 13. Edhe pr at q ju krijoi n tok lloje t ndryshme (bagti, bim, pem, minerale etj. );ka fakte pr nj popull q di t merr prvoj. 14. Pastaj, Ai sht q nnshtroi detin, q prej tij t hani mish t freskt, e prej tij t nxirrni stoli q i bani (i vishni), e i sheh anijet si ajn (lundrojn) n t (me ushti, e ajn ujin n det). Ua nnshtroi q t shfrytzoni nga begatit e Tij dhe ashtu t falnderoni (Zotin).

15. Dhe Ai vuri kodra (t forta) n tok, ashtu q ajo t mos lkundet me ju, (bri) edhe lumenj e rrug q t mund t orientoheni. 16. Vuri edhe shenja t tjera (pr orientim ditn), ndrsa (natn) ata orientohen me ann e yjeve. 17. Ather pra, a sht Ai q krijon njsoj, sikurse ai q nuk krijon? A nuk po mendoni? 18. Po edhe nse prpiqeni ti numroni dhuntit (t mirat) e All-llahut, nuk do t mund t arrini ti prcaktoni ato. Me siguri All-llahu shum fal dhe shum mshiron. 19. All-llahu e di at q ju e fshihni dhe at q e publikoni. 20. Ata (idhujt) q i adhurojn (idhujtar) pos Allllahut, ata nuk krijojn asnj send, po vet ata jan t krijuar. 21. Jan t vdekur e jo t gjall, dhe ata nuk e din se kur do t ringjallen (adhuruesit e tyre). 22. Zoti juaj (q meriton adhurim) sht nj Zot, E ata q nuk e besojn botn tjetr, zemrat e tyre jan mohuese (t njsis s Zotit) dhe ata jan kryelart. 23. sht e vrtet se All-llahu e di at q e fshehin dhe at q e shfaqn haptazi dhe se Ai nuk i do arrogantt. 24. Kur atyre u thuhet (mohuesve): sht ajo q shpalli Zoti juaj?, ata thon: Mite t popujve t hershm! 25. (e thon at shpifje) Sa pr ti bartur n ditn e gjykimit mkatet e veta t plotadhe nj pjes t mkateve t atyre q, pa far arsye i mashtruan dhe i huumbn. Sa e keqe sht ajo me ka ngarkohen. 26. Edhe ata q ishin para tyre vn intriga. Po Allllahu rrnoi themel ndrtimet e tyre (intrigat) dhe kulmi u shembmbi ta, dhe ashtu u erdhi dnimi kah nk kuptuan. 27. Mandej, n ditn e gjykimit Ai i turpron ata dhe thon: Ku jan ata q mi bnit shok Mua dhe pr hir t tyre grindeshit? E ata q ishin t zott e dijs, do t thon: Vrtet, sot turpsia dhe e keqja i prfshiu jobesimtart. 28. t cilt, duke qen mizor t s vetvetes s tyre, engjjt ua marrin shpirtin, e ata shprehin dorzimin (n momentin e vdekjes, duke thn): Ne nuk ishim q bm ndonj t keqe! (u jipet prgjigja). Po All-llahu e di shum mir at q e punuat ju. 29. Andaj, hyni n dyert e Xhehennemit, aty do t jeni prjet: sa vend i keq sht ai i kryelartve! 30. Atyre q patn frik nga (dnimi) All-llahu, u thuhet: sht ajo q shpalli Zoti juaj? Ata thoshin: Shpalli do t mir! Ata q bn vepra t mira, edhe n kt jet kan shprblim t mir, por shprblimi i tyre

n botn tjetr sht shum m i mir, e sa vend i mir sht ai i t devotshmve. 31. sht Xhenneti i Adn-it, ku do t hyjn, nn t rrjedhin lumenj, aty kan ka t dshirojn, ashtu i shprblen All-llahu t ruajturit. 32. t cilvet duke qen t pastr, engjjt ua marrin shpirtin, duke u thn: Selamun alejkum - gjett shptimin, hyni n xhehet, pr hir t asaj q vepruat. 33. A mos presin ata (idhujtart) dika tjetr prve tu vijn engjjt (e tua marrin shpirtin) ose tu vij urdhri (dnimi) i Zotit tnd. Ashtu punonin ata q ishin para tyre, pra All-llahu nuk u bri padrejtsi atyre, por ata ishin q vetvetes i bn padrejt. 34. Andaj, ata i goditi dnimi i t kqijave q i bn dhe i kaploi (i prfshiu ajo e keqe) ajo me t ciln ata talleshin. 35. Ata q i bnin shok zotit (idhujtart) than: Sikur t kishte dashur All-llahu, as ne, eas prindrit tan nuk do t adhuronin asnj send pos Tij, dhe nuk do t ndalonim (nuk do t konsideronim t ndaluar) asnj send poa (ndalesave t) Tij. Kshtu (kso gnjeshtrash) bnin edhe ata q ishin para tyre. Po a mos kan t drguarit obligim tjetr, prve q ti njoftojn qartazi? 36. Ne drguam n do popull t drguar q tu thon: Adhuroni vetm All-llahun, e largonu djave (adhurimit t tyre)! Por, pati nga ata q All-llahu e udhzoi dhe pati nga ata q isshte i gjykuar me humbje, pra udhtoni npr bot dhe shihni se si ishte fundi i gnjeshtarve? 37. Nse ti (Muhammed) ppiqesh pr ti vn n rrug t drejt ata (die se ), All-llahu nuk e udhzon at q e ka humbur, dhe pr ata nuk ka ndihmtar. 38. Ata u betuan n All-llahun, me betimin e tyre t fort se All-llahu nuk e ringjall at q vdes! Po, (i ringjall) ai sjt premtim i Tij i prer, por shumica e njerzve nuk din. 39. I ringjall p tua sqaruar atyre at p ka praheshin dhe, pr tua br me dije atyre q nuk besuan se me t vrtet ishin gnjeshtar. 40. Ne kur dshirojm nj send vetm i themi atij: Bhu!, ai menjher bhet. 41. Ata q migruan pr hir t All-llahut, e pasi q u torturuan, atyre gjithsesi do tu mundsojm vendbanim t mir edhe n kt bot, po shprblimi i bots tjetr sht edhe m i madh, sikurse njerzit ta dinin (pr at shprblim). 42. Jan ata q bn durim dhe vetm Zotit t tyre iu mbshtetn.

43. Ne as para teje nuk drguam tjetr, prve burra, t cilve u dham shpallje. Ju (idhujtar) pyetni pra dijetart (e Tevratit e t Inxhilit) nse ju nuk dini 44. (i patm drguar) Me argumente e me libra t shenjt. Ty ta zbritm Kuranin q tu shpjegosh njerzve at q u sht shpallur atyre, me shpres se do ta studiojn (Kuranin). 45. A mos jan t sigurt ata q prgatitn kurthe, se Allllahu nk do ti trand ata me tokn, ose nuk do tu vij atyre dnimi kah nuk mendojn? 46. Ose ti rrmbej ata duke qen n udhtimet e tyre (pr jet e tregti), e ata nuk mund ti shptojn asaj. 47. Ose do ti kap ata duke qen n panik nga frika. Po, ska dyshim se Zoti juaj sht i but, i mshirshm (andaj nuk ua ngut dnimin). 48. A nuk po shohin ata (keqbrsit) se do send q e krijoi All-llahu, e sjell hijen e vet djathtas dhe majtas duke iu perulur All-llahut (duke i br sexhde) dhe duke qen respektues e pruls (e si e mbajn veten lart disa njerz). 49. Vetm All-llahut i bn sexhde do gjalles q sht n qiej e q sht n tok, e edhe engjjt, ata nuk bjn kryelartsi. 50. I friksohen Zotit t tyre q sht mbi ta dhe i prmbahen n prpikri asaj me ka urdhrohen. 51. E, All-llahu tha: Mos adhuroni dy t aduruar, sepse Ai sht vetm nj zot, pra vetm Mua m keni dron. 52. Vetm e Tij sht ka ka n qiej e n tok, dhe vetm Atij i takon vazhdimisht adhurimi. A mos i keni frik dikujt tjetr pos All-llahut? 53. Dhe do t mir q e keni, ajo sht prej All-llahut, madje edhe kur ju godet e keqja, ju vetm te Ai e ngritni zrin (me lutje). 54. Pastaj, kur Ai e largon prej jush dnimin, qe, nj grup prej jush i prshkruajn shok Zotit t tyre. 55. (I bjn shok) Dhe ashtu ata prbuzin at q Ne u dham atyre, pra shfrytzoni (pr nj koh) se m von do t kuptoni (rrjedhimin). 56. E nga ajo q Ne i furnizuam, ata u ndajn nj pjes atyre (zotave) q nuk kuptojn asgj. Pasha All-llahun, patjetr do t merreni n pgjegjsi pr at q trillonit. 57. Ata i prshkruajn All-llahut vajzat. I pastr sht Ai nga ajo!, ndrsa vetes s tyre (i prshkruajn) ka u ka nda (djemt). 58. Kur ndonjri prej tyre lajmrohet me (lindjen) vajz, fytyra e tij i prishet dhe bhet pot mllef. 59. fshihet prej njerzve, pr shkak t asaj t keqeje me t ciln u lajmrua (e konsideron bela, e jo dhurat prej zotit). Mandej, (mendon) a do ta mbaj at, ashtu i

prulur, apo do ta mbuloj at (t gjall) n dhe. Sa i keq sht ai gjykim i tyre. 60. Shembulli i keq u takon atyre q nuk besojn botn tjetr, ndrsa All-llahut i takon shembulli m i lart. Ai sht fuqiploti, i urti. 61. Sikur All-llahu ti dnonte njerzit (zullumqar) pr shkak t mizoris s tyre, nuk do t linte mbi t (tok) asnj gjalles, por Ai i l pr m von deri n aftin e caktuar, e kur t vij afati i tyre, pr asnj moment nuk mund ta vonojn as ta ngutin. 62. E ato *vajzat) q i urrejn pr pr vete, ia mveshin All-llahut, gjuht e tyre shpifin rrenn se, atyre do tu takoj m e mira (Xhenneti), ska dyshim, i tyre sht zjarri, dhe se ata jan t part n t. 63. Pasha All-llahun, Ne drguam edhe para teje t drguar ndr popuj, po veprat e tyre (t kqija) ua hijeshoi djalli, se ai sht mik i tyre, e ata kan nj dnim t idht. 64. Ne nuk t shpallm ty pr tjetr Kuranin, vetm q tu sqarosh atyre at pr ka u pran, (ta zbritm) q t jet udhzim e mshir pr njerzit q besojn. 65. All-llahu lshoi prej qiellit uj (shi0 dhe me t ngjalli tokn pas vdekjes s saj. N kt sht nj argument i fort pr ata q m vmendje dgjojn (e kuptojn). 66. Ju edhe kafsht keni msim (prvoj). Ne nga nj pjes e asaj q kan n barqet e tyre mes ushqimit t tyre dhe gjakut, ju japim t pinni qumsht t pastr, t shijshm (t leht) pr ata q e pin. 67. Edhe nga frutat e hurms dhe t rrushit nxirrni prej tyre pije (lngje) dhe ushqim t mir. Ska dyshim se edhe n kt ka fakte (mbi fuqin e Zotit) pr njerzit q kan menduar. 68. Zoti yt i dha instinkt blets: Ndrto shtpi ntpr kodra (male), npr drunj (pem) dhe kulmet q (njerzit) i ndrtojn. 69. Pastaj ha nga t gjitha (llojet) frutat dhe futu npr rrugt e nnshtruara (e t msuara) prej Zotit tnd). Nga barqet e tyre (t bletve) del lng, ngjyra e t cilit sht e ndryshme dhe n t cilin ka shrim (bar - ila) pr njerz. Edhe n kt ka arsye pr at popull q mendon thell. 70. All-llahu ju krijoi, pastaj Ai ua merr shpirtin. E ka prej jush q shtyhet deri n jetn m t vjetr, ashtu q t mos dij asgj nga ka ka ditur. All-llahu sht m i dijshmi, m i fuqishmi. 71. All-llahu favorizoi disa prej jush mbi disa tjer n furnizim. Atyre q u sht dhn prparsia (n furnizim), nuk jan furnizues t atyre q posedojn (robrve), ata (t gjith) n t jan t barabart

(furnizues kryesor sht All-llahu), A mos duan t mohojn dhuntin e All-llahut? 72. All-llahu krijoi pr ju bashkshorte nga vet loji juaj, e prej bashkshorteve tuaja - fmij e nipa dhe ju furnizoi me (ushqime) t mira. A besojn ata t pavrtetn, e t mirat e All-llahut i mohojn? 73. Dhe pos All-llahut adhurojn ka nuk jan n gjendje tu sjellin asnj furnizim nga qiejt as nga toka dhe as q kan mundsi? 74. Pra, mos i prshkruani All-llahut shembuj! Allllahu i di t gjitha e ju nuk dini. 75. All-llahu sjell shembuj: nj rob q sht pron e tjetrit e q nuk ka n dor asgj, dhe at, t cilin ne e kemi furnizuar me nj furnizim t mir, ai jep nga ai (furnizim) fshehtas e haptas. A jan pra ata t dy t barabart? Falnderues qoft All-llahu, por shumica e tyre nuk din. 76. All-llahu sjel shembull: dy njerz, njri prej atyre dyve sht memec q nuk ka aftsi pr asgj *as pr vete as pr t tjert) dhe vet ai sht barr pr kujdestrarin e tij, pse kudo q ta orientoj, a nuk sjell ndonj dobi. A sht ibarabart me at q udhzon pr drejtsi e edhe vet sht n rrugn e drejt? 77. Vetm All-llahut i tokon (ta dij) fshetsia qiejve dhe toks! shtja e katastorfs (e kijametit) sht (n shpejtsi) vetm sa hedh nj shikim, ose ajo sht edhe m afr. All-llahu sht i gjithfuqishm pr do send. 78. All-llahu ju nxorri nga barqet e nnave tuaja (si foshnje) q nuk dinit asgj. Ju pajisi me (shqisa pr) t dgjuar, me t par dhe me zemr, ashtu q t jeni falnderues. 79. A nuk i shohn ata shpendt fluturues n ajrin e qiellit, t cilt nuk i mban kush, prve All-llahut. Edhe ne kto ka fakte pr njerzit q besojn. 80. All-llahu ju bri shtpit tuaja vendbanim t qet dhe nga lkurat e kafshve ju mndsoi t keni shtpi q leht i bartni kur udhtoni, e edhe kur vendoseni, ndrsa nga leshi dhe qimet e tyre, nga leshi i egr i tyre, petka e shtroja dhe ti shfrytzoni pr nj koh. 81. All-llahu, nga ajo q krijoi Ai, ju bri edhe hije, e n kodra vendstrehime, edhe petka q ju mbrojn prej t nxehtit dhe petka q ju mbrojn n luft. Ashtu Allllahu plotson t mirat nfaj jush, n mnyr q t dorzoheni (besoni). 82. Po nse ata prapsohen (prej besimit), ather obligimi yt sht komunikimi i qart. 83. Ata i njohin t e All-llahut, pastaj i injorojn, e shumica e tyre jan jobesimtar.

84. E ditn kur prej secilit popull sjellim dshmitarin, tyre q nuk besuan nuk u jepet leje pr arsyetim, e as q kerkohet prej tyre (t arsyetohen). 85. Dhe kur do ta shohin dnimin ata q ishin zullumqar, ather as nuk do tu lehtsohet, as nuk do tu jepet afat. 86. Ata ishin idhujtart kur do ti shohin idhujt e vet (zotat), thon: O Zoti yn, kta, jan idhujt tan, t cilt ne i patm adhuruar pos Teje! Ata (idhujt) ua kthejn fjaln: Ju jeni rrencak! 87. Dhe ata (idhujtart) i dorzohen All-llahut, e at ka ata e trillonin u asgjsohet. 88. Atyre q nuk besuan dhe penguan nga rruga e Allllahut, u shtojm dnim mbi dnim pr shkak se bnin shkatrrime. 89. Dhe (prkujtoju njerzve) at dit, kur n secilin popull do t sjellim dshmitar kundr atyre. Ne ty t shpallm librin sqarim pr do send, udhzim e mshir dhe myzhde pr myslimant. 90. All-llahu urdhron drejtsi, bamirsi, ndihm t afrmve, e ndalon nga imoraliteti, nga e neveritura dhe dhuna. Ju kshillon ashtu q t merrni msim. 91. Meq keni premtuar, pra zbatojeni premtimin e dhn ndaj All-llahut, e mos i prishni betimet pasi i keni vrtetuar ato, duke qen se All-llahun e bt garant tuajin. Vrtet, All-llahu e di se ka punoni. 92. Mos u bni (n shtjet e betimit) si ajo (grua) q e prish tjerrin e saj psi t ket dredhur fort, e ti bni betimet tuaja dredhi (mahtrim) mes jush, pr shkak se nj popull sht m i madh se tjetri. All-llahu vetm ju sprovon me kt, e n ditn e gjykimit Ai gjithsesi do tju sqaroj at gj rreth t cils kundrshtoheshit. 93. Sikur t dshironte All-llahu do tju bnte nj popull (n njfe) por (sipas dijes s Vet) Ai e l t humbur at q do, dhe e udhzon tjetrin q do, e patjetr do t prgjigjeni pr at q vepruat. 94. Mos i prdorni betimet tuaja pr dredhi mes jush, e t rrshqitni pas forcimit, e t shijoni t keqen (e dredhis0 nga rruga e All-llahut, e ju do t keni dnim t madh. 95. Mos e shitni besn e dhn All-llahut pr nj vler t pakt, pse at q do ta keni te All-llahu sht shum e dobishme pr ju nse jeni q e dini. 96. Ajo q e keni pran vets sht e prkohshme, e ajo q sht te All-llahu sht e prjetshme. E Ne do tu japim atyre q ishin t durueshm shprblimin m t mir t asaj q vepruan. 97. Kush bn vepr t mir, qoft mashkull ose femr, e duke qen besimtar, Ne do ti japim atij jet t mir (n

kt bot), e (n botn tjetr) do tu japim shprblimin m t mir pr veprat e tyre. 98. Kur t lexosh Kuranin krko mbrojtjen e All-llahut prej djallit t mallkuar. 99. Vrtet, ai (shejtani) nk ka kurrfar fuqie kundr atyre q besuan dhe i jan mbshtetur Zotit t tyre. 100. Mbizotrimi i tij sht vetm mbi ata q prkrahin at dhe mbi ata q pr shkak t tij u bn idhujtar. 101. Kur nj ajet e zavendsojm me nj ajet tjetr - e All-llahu di m s miri se ka shpall - ata thon: Ti (Muhammed) je vetm trillues Jo, por shumica e tyre nuk din. 102. Thuaj; At (Kuranin) e solli Ruhul Kudus shpirti ishenjt - plot vrtetsi nga Zoti yt, pr ti prforcuar edhe m ata q q besuan,dhe pr t qen udhrrfyes e myzhde pr myslimant. 103. Ne dim shum mir se ata thon: At (Muhammedin) sht kah e mson nj njeri! Mirpo, gjuha e atij nga i cili anojn (supozojn) ata sht jo arabe (e paqart), e kjo (e Kuranit) sht gjuh arabe e stilit t lart e t qart. 104. Ska dyshim se ata q nuk besojn ajetet (e Kuranit) a All-llahut, ata nuk i drejto All-llahu n rrugn e drejt dhe ata kan nj dnim t dhembshm. 105. Gnjeshtrn e trillojn vetm ata q nuk i besojn argumentet e All-llahut; t tillt jan ata gnjeshtart. 106. Ai q pas besimit t tij e mohon All-llahun, me prjashtin t atij q dhunohet (pr t mohuar), e zemra e tij sht e bindur plotsishtme besim, por fjala sht pr at q ia hap gjoksin mosbesimit, ata i ka kapur hidhrimi nga All-llahu dhe ata kan nj dnim t madh. 107. Kt (dnim t madh) ngase ata m tepr e deshtn jetn e ksajbote se sa jetn e bots tjetr, e Alllahu nuk e udhzon njerzit jobesimtar. 108. T tilt jan ata q All-llahu ua mbylli zemrat, dgjimin dhe pamjen e tyre dhe t tillt jan ata naivt. 109. sht e vrtet se ata n botn tjetr, mu ata jan t dshtuarit. 110. Pastaj Zoti yt, atyre q pasi u torturuan, migruan, mandej luftuan dhe qndruan, dhe pas t gjitha ktyre vuajtjeve, ska dyshim se Zoti yt atyre do tua fal dhe do ti mshiroj (Ai sht q fal, sht mshirues). 111. (Prkujto) Ditn q vjen kur secili njeri do t prpiqet pr vetveten dhe secilit njeri do ti plotsohet ajo q e meriton. e nuk u bhet padrejt. 112. All-llahu sjell si shembull nj fshat (vendbanim) q ishte i sigurt dhe i qet, t cilit i vinte furnizimi nga t gjitha ant me bollk, kurse ata (banort) i prbuzn t mirat e All-llahut. Ather All-llah, pr shkak t

sjelljes s tyre, ua veshi petkun (ua ngjeshi) e uris dhe t friks. 113. Atyre u pat ardhur i drguari nga mesi i tyre, e ata e prgnjeshtruan at, andaj i kapi dnimi q ishin zullumqar. 114. E ju (besimtar), hani, pra. nga t mirat q ua dha All-llahu, t lejuara e t pastra, jimi mirnjohs pr dhuntit e All-llahut, nse jeni t sinqert n adhurim vetm mdaj Tij. 115. Ai ua ndaloi juve vetm coftinn, gjakun, mishin e derrit dhe at q theret jo n emr t All-llahut. E kush detyrohet (ti haj) duke mos qen dhunues dhe duke mos e teruar (nngrnie), All-llahu fal dhe sht mshirues. 116. Mos i thoni asaj rrens s gjuhve tuaja: Kjo sht hallall e kjo sht haram e t shpifni ndaj All-llahut rrenn. Vrtet, ata q shpifin rrenn ndaj All-llahut , nuk kan shptim. 117. Kan nj prjetim t vogl (n kt jet), e do t ken dnim t padurueshm. 118. E atyre q ishin jehudi (ifut) u patm ndaluar at q t kemi treguar m par, po Ne nuk u bm padrejt atyre, por ata vetvetes i patn br padrejt. 119. Pastaj Zoti yt pr ata q nga mosdija bn pun t kqija, e pastaj u penduan dhe bn mir, ska dyshim se Zoti yt sht q shum fal dhe shum mshiron. 120. Vrtet, Ibrahimi ka qen shemblltyr e t mirave, adhurues i All-llahut, besimtar i drejt dhe nuk a qen nga idhujtart. 121. Falnderues pr t mirat e Tij. Ai (All-llahu) e zgjodhi at (pr pejgamber) dhe e udhzoi n rrugn e drejt. 122. At ne e pajism me t mira n kt bot, e n botn tjetr ai sht me m t mirt. 123. Pastaj, ty t shpallm: Ndiqe fen e drejt t Ibrahimit, se ai nuk ka qen nga idhujtart. 124. E shtuna (festimi ose belaja e saj) u sht prcaktuar vetm atyre q u kundrshtuan rreth saj. E Zoti yt do t gjykoj mes tyre n ditn e gjykimit pr at q ata kundrshtoheshin. 125. Ti (Muhammed) thirr pr n rrugn e Zotit tnd me urtsi e kshill t mir dhe polemizo me ata (kundrshtart) me at mnyr q sht m e mira. Zoti yt sht Ai q e di m s miri at q sht larguar nga rruga e Tij dhe Ai di m s miri pr t udhzuarit. 126. N qoft se doni t merrni hak, ather ndshkoni n at mas sa jeni ndshkuar ju; e nse duroni pa dyshim ai sht m i mir pr ata q durojn.

127. Pra, t jesh i durueshm! Durimi yt sht vetm m ndihmn e All-llahut. Ti mos u pikllo pr ata, as mos u brengos pr dredhit q bjn ata! 128. Ska dyshim se All-llahu sht me ata q jan t devotshm (q ruhen prej t kqijave) dhe me ata q jan bamirs. 17. Isra Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pa t metasht Lartmadhria e Atij q robin e Vet e aloi n nj pjes t nats prej Mesxhidi Haramit (prej Qabes) gjer n Mesxhidi Aksa (Bejti Mukaddes), rrethinn e t cils Ne e kemi bekuar, (ia bm kt udhtim) pr tia treguar atij disa nga argumentet Tona. vrtet, Ai sht dgjuesi ( i fjalve t Mu hamedit), pamsi (i punve t Muhammedit). 2. Edhe Musai Ne i kemi dhn librin dhe at (librin) e bm udhrrfyes pr beni israilt q t mos marrin, prve Meje, ndonj q i besojn shtjet. 3. Pasardhsit t atyre q i batm (ishptuam) s bashku me Nuhun (bhuni mirnjohs!) Vrtet ai ishte rob shum falnderues. 4. Ne u kumtuam n libr beni israilve: Ju do t bni shkatrrime dy her n tok dhe do t tejkaloni duke br zullum t madh. 5. Kur erdhi koha e premtimit t par, Ne drguam kundr jush njerz Tan, q ishin t fuqishm e t ashpr (sulmues) dhe ata hulumtuan (rreth e prqark) prreth vendit (duke mos u friksuar). E ai (ndshkim) ishte vendim i pre. 6. Pastaj, Ne ua kthyem juve mbisundimin kundr atyre, ju prforcuam me pasuri e me djem dhe ju shtuam m s shumti. 7. Nse bni mir, bni pr vete, e nse bni keq, bni kundr vetes. E kur vjen koha e fundit (hern e dyt Ne i drgojm) q tju shmtojn t fytyrat tuaja, q t hyjn n xhamin (Aksa) sikurse hyn hern e par dhe q t shkatrrojn rrnjsisht at q arrijn. 8. Zoti juaj do tju mshiroj (nse pendoheni), e nse ju i ktheheni 9t keqes), kthehemi (me ndshkim) edhe Ne. E Xhehennemin e kemi br burg pr jobesimtart. 9. sht e vrtet se ky Kuran udhzon pr at rrug q shtm se e vrteta, e besimtart q bjn vepra t mira i prgzon se ata pa dyshim do t ken shprblim t madh. 10. Ndkaq, pr ata q nuk e besojn botn tjetr, Ne kemi prgaditur nj dnim t rnd.

11. Njeriu (e tepron) lutet pr keq, ashtu sikurse lutet pr mir, (po Zoti nuk e pranon lutjen e tij pr keq); njeriu (nga vet natyra e tij) sht i ngutshm. 12. Ne i bm natn dhe ditn dy fakte (q dokumentojn pr fuqin Ton), e shenjn e nats e shlyem me (e errsuam), e shenjn e dits e bm t ndritshme q t mund t angazhoheni pr shfrytzimin e begative t dhuruara nga Zoti juaj, dhe q t msoni njehsimin e vjetve dhe llogaritjen (e kohs). Ne kemi sqaruar do send n mnyr t hollsishme. 13. Secili njeri ia kemi njgjeshur n qaf fluturakn (shnimin - pr veprimin) e tij, n ditn e gjykimit, Nee do tia prezentojm atij libr t hapur, 14. Lexo librn tnd, mjafton t jesh sot llogarits i vetvetes. 15. Kush e udhzon veten n rrugn e drejt, ai e ka udhzuar vetm vetveten e vet, e kush e ka br humbjen kundr vetvetes s vet, e askushnuk do ta bat barrn e tjetrit. E Ne nuk dnuam ask para se tia drgojm t drguarin. 16. kur duam t shkatrrojm ndonj vend (popull), i urdhrojm pasanikt (parin) e atyhit (t jen n rrug), e ata kundrshtojn; ather zbatohet dnimi ei merituar kundr tyre dhe i shkatrrojm krejtsisht. 17. Sa e sa gjenerata i kemi shkatrruar pas Nuhut. Mjaft sht Zoti yt vzhgues i mkateve t robve t Tij. 18. kush sht q ka pr qllim vetm kt bot, Ne atij q duam i japim n t aq sa duam, e pastaj atij i bjm t hyj n Xhehennem i nnqmuar, i prbuzur. 19. E kush e ka pr qllim botn tjetr, duke qen ai besimtar, prpiqet pr t ashtu si i tako asaj, angazhimi i tyre do t jet i pranishm (te Zoti). 20. Ne secilit atyre dhe atyre i japim nga t mirat e Zotit tnd dhe dhnia e Zotit tnd nuk sht e kufizuar. 21. Shiko se si Ne i kemi dallluar disa prej tjerve, po dallimi n botn tjetr sht m i madh dhe sht prparsi m e madhe. 22. E mos shoqro me All-llahun ndonj zot tjetr, e t bhesh i qortuar i paprkrahur. 23. Zoti yt ka dhn urdhr t prer q t mos adhuroni tjetr pos Tij, q t silleni n mnyr bamirse ndaj prindrve. Nse njrin prej tyre, ose q t dy, i ka kapur pleqria pran kujdesit tnd, ather mos u thuaj atyre as of - oh, as mos u b i vrazhd ndaj tyre, po atyre thuaju fjal t mira (t buta respektuese). 24. Dhe n shenj mshire shtrije pran tyre krahun pruls e respektues dhe thuaj: Zoti im! mshiroi ata t dy, sikurse m edukuan mua kur isha i vogl.

25. Zoti juaj e di m s miri at q keni n shpirtin tuaj. Nse keni qllime t mira, vrtet Ai u fal atyre q pendohen. 26. Dhe jepi do t afrmi t drejtn q i takon, edhe t varfrit, edhe atij n kurbet, po mos shpenzo tepre pa rrug. 27. Ata q shpenzojn tepr (mastrafxhinjt) jan vllezr (n veprim) t djajve, e djalli sht prbuzs i madh i Zotit t Tij. 28. Nse detyrohesh tua kthesh shpinn atyre (t afrme etj. ), duke krkuar mshirn, t ciln e shpreson nga Zoti yt (furnizim pr ti ndihmuar ata), ather thuaju atyre fja; t mira (t lehta). 29. Dhe mos e bn dorn tnde t lidur pr qafe (mos u b koprrac), e as mos e shtrij n trsi, e t bmetesh i qortuar dhe duarthat (nga shpenzimi i teprt). 30. Ska dyshim se Zoti yt sht Ai q furnizon me bollk at q do dhe ia kufizon atij q do. Ai hollsisht e di pr robt e vet dhe i vshtron. 31. Ju mos i mbytni fmijt tuaj nga frika e varfris, se Ne ua sigurojm furnizimin atyre dhe juve, e mbytja e tyre sht mkat i madh. 32. Dhe mos iu afroni amoralitetit (zinas), sepse vrtet ai sht vepr e shmtuar dhe sht nj rrug e keqe. 33. Dhe mos mbytni njerin q All-llahu ka ndaluar (mbytjen e tij), prve me drejtsi (q e krkon sheriati). E kush mbytet pa t drejt (pa faj), kujdestarit t tij Ne i kemi dhn t drejt (t krkoj drejtsin), e ai t mos kaloj kufirin n mbytje derisa ai sht i ndihmuar (pprej Zotit). 34. Mos prdoroni pasurin e jetimit ndryshe vetm n mnyr t mir (pr tia shtuar), derisa ai t arij pjekurin e vet. Premtimin zbatonie, pse pr premtim ka prgjegjsi. 35. Masn mbusheni kur matni (me en) dhe peshoni me peshoj t drejt (precize). Kjo sht m e dobishme dhe ka prfundim m t mir. 36. Mos iu qas asaj pr t ciln nuk k njohuri, pse t dgjuarit, t pamt dhe zemra, pr t gjitha kto ka prgjegjsi. 37. Dhe mos ec npr tok me mburrje, pse ti as nuk mund ta ash tokn as nuk mund ta arrish lartsin e maleve. 38. E keqja e t gjitha ktyre sht e urrejtur te Zoti yt. 39. Kto jan nga urtsia q Zoti yt t shpalli ty. Mos shoqro me All-llahun ndonj zot tjetr e t hidhesh n Xhehennem i qortuar dhe i larguar. 40. A mos u dalloi Zoti juaj me djem, e pr vete zgjodhi melaike q ju i mendoni femra? Vrtet, ju jeni duke thn fjal t mdha.

41. Ne sqaruam n mnyr t ndryshme (argumentet) n kt Kuran, ahtu q ata t nxjerrin prvoj, por kjo nuk u shtoi atyre tjetr, vetm se largim (nga e vrteta). 42. Thuaj: sikur t kishte zota t tjer prve Atij, sikundr thon ata, ather ata (zotat) do t krkonin rrug pr mbizotrim ndaj t Madhruarit (pr tia marr pushtetin). 43. I pa t meta sht Ai, Lartsia e Tijsht e madhe nga ajo q thon ata. 44. Lartmadhri t merituar i shprehin Atij shtat qiejt e toka dhe ka ka n to, e nuk ka asnj send q nuk e madhron (nuk i bn tesbih), duke i shprehur falnderim Atij, por ju nuk kuptoni at madhrim t tyre (pse nuk sht n gjuhn e tuaj). Ai sht i but dhe fal shum. 45. Kur ti e lexon Kuranin, n mes teje dhe atyre q nuk e besojn botn tjetr, Ne e vm nj perde t padukshme. 46. Ndrkaq, n zemrat e tyre vm nj mbules dhe shurdhim t thell t veshve t tyre q nuk mund ta kuptojn at. E kur e prmend ti n Kuran Zotin tnd, vetm At, ata ikin mbrapa dhe largohen. 48. Shih se si t mveshin ty epitete (i mendur, poet, i magjepsur), andaj ata kan humbur dhe nuk mund t gjejn rrugn (e vrtet). 49. Ata than: Apasi t bhemi eshtra t kalbur, dhe e pluhur, a mos do t bhemi krijes e re e ringjallur? 50. Thuaj: Edhe nse t jeni gur a hekur! 51. Ose ndonj krijes q ju duket e madhe! Ata do t thon: Kush do t n rikthej neve n jet? Thuaj: Ai q ju krijoi pr t parn her!?? E ata do t tundin kokat e tyre nga ti e do t thon: Kur sht ajo (ringjallja)? Thuaj: Ndoshta do t jet afr! 52. (ringjallja sht) At dit kur Ai j thrret, kurse ju i prgjigjeni t prulur e duke lavdruar At, e ju duket se ju qndruat (n dynja) vetm pak koh. 53. E ti robve t Mi thuaju: Le ta thon ata q sht m e mira, pse djalli ndsen mes tyre, e sht e ditur se djalli sht armik i hapt i njeriut. 54. Zoti i juaj m s miri e di gjendjen tuaj, nse Ai do, ju mshiron dhe nse Ai do, ju dnon, e ty (Muhammed) nuk t kemi drguar roj t tyre (nuk t besuam ty punn e tyre e ti fussh me dhun n besim). 55. Zoti yt e di m s miri gjenden e atij q sht n qiej e tok. Ne kemi dalluar disa pejgamber nga t tjert, prandaj, Davudit i kemi dhn Zebur (shnime). 56. Thuaj: Ftoni ata, t cilt i menduat (zota) pos Atij, e ata nuk mund t heqin prej jush mjerimin, as nuk mund t mnjanojn.

57. T till (zotat) q kta po lusin (pos Zotit), vet ata (zotat e tyre) krkojn afrimin (te Zoti i vrtet), shpresojn n mshirn e Tij dhe i friksohen dnimit t Tij. Vrtet, dnimit t Zotit tnf sh pr tiu ruajtur. 58. Nuk ka asnj nga fshatrat (nga vendbanimet e kundrshtarve) e q Ne nuk do ta shkatrrojm ose ndshkojm at me dnim t ashpr para dits s kijametit. Kjo sht theksuar n Libr (lehvi mahfudh). 59. Neve nuk na pengoi asgj q tu sjellim argumente (mrekulli0, pos asaj q ata t part i prgnjeshtruan ato. Ne i dham Themudit deven (mrekulli) konkrete, e ata e mohuan at. E mrekullit (ose fenomenet natyrore q shkatrrojn), Ne nuk i drgojm pr tjetr vetm pr friksim. 60. prkujto, kur Ne t tham: Zoti yt ka prfshir (me dijen e Vet) t gjith njerzit (e di q kta nuk besojm edhe n ju sjellsh mrekulli). E at pamjen tnde q t treguam (natn e Miraxhit) dhe pemn e mallkuar (t prmendur n Kuran), nuk ibm tjetr vetm sprov pr njerz. Ne i friksojm ata (idhujtart), po nuk shton ai tjetr vetm se rebelim t madh. 61. Prkujto kur Ne u tham engjjve: Bni sexhde Ademit! (n shenj prshndetjeje) e ata i bn, me prjashtim t Iblisit. Ai tha: A ti bej sexhde atij q e krijove nga balta? 62. (mandej vazhdoi e) tha: A e sheh (i tha Zotit) kt q Ti e vlersove mbi mua, nse m l t jetoj deri n ditn e kijametit, un gjithsesi do ti shfaros pasardhsit e tij, m prjashtim t nj pakice. 63. (Zoti) tha: Shko, ekush prej tyre vjen pas teje, shprblimi juaj sht Xhehennemi, shprblim i plot. 64. Dhe me at alarmin e zrit tnd, mashtroje at q mundesh prej tyre, me kalorsit e kmbsort tu thirri (brtitu) ata, przieju me ta n pasuri dhe n fmij dhe premtoju atyre, po shejtani nuk u premton tjetr, prve mashtrim. 65. N t vrtet, ti nuk ke kurrfar fuqie ndaj robrve t Mi. Mbrojtja e Zotit tnd sht e mjaftueshme (pr ata). 66. Zoti juaj sht Ai q pr ju mundssoi lundrimin e anijeve n det n mnyr q t krkoni nga t mirat e Tij. Vrtet, Ai sht shum mshirues ndaj jush. 67. E kur ju kap juve paniku (frika) n det, i humbni (nga kujtesa) ata q i lutni, u mbete vetm Ai (Allllahu), mirpo pasi q Ai tju shptoj e t arrini n tok, ia ktheni shpinn. Ashtu, njeriu sht prbuzs. 68. A mos jeni t siguruar q nuk do tu shafit n tok ose nuk do tju lshojndonj shtrngat e ju nuk do t keni mbrojts. 69. A mos jeni t sigurt se Ai nuk do tju kthej njher tjetr n det, etju lshoj ndonje furtun t ers, e pr

shkak t mosbesimit tuaj tju fndos, e pastaj nuk do t gjeni kiush do t hakmerrej kundr nesh pr ju. 70. Ne, vrtet nderuam pasardhsit e Ademit (njerzit), u mundsuam t udhtojn hipur n tok e n det, ibegatuam me ushqime t mira, i vlersuam ata (i lartsuam) ndaj shumics s krijesave q Ne i krijuam. 71. (prkujto) Ditn kur do t thrrasim secilin njeri me prijsin (librin, pejgamberin, shnimet e veprave) e tyre. E atij q i jepet libri i tij nga e djathta e tij, t tillt i lexojn shnimet e tyre (t mira), dhe nuk u bhet e padrejt asnj fije. 72. E kush ka qen i verbr n kt (bot), ai do t jet edhe n botn tjetr i verbr dhe m i humburi i rrugs s drejt. 73. N t vrtet ata (idhujtart) gati arritn t sprovijn ty nga ajo q Ne ta shpallm, e t trillosh tjetr nga ka t shpallm, e ather do t zinin ty mik. 74. Dhe sikur Ne t mos t kishim forcuar ty, ti gati anove dika pak te ta. 75. E ather Ne do ta shijonim mundimin dyfish t ksaj jete dhe dyfish t jets tjetr, e pastaj ti nuk do t gjeje mbrojts kundr nesh. 75. E ather Ne do ta shijonim mundimin dyfish t ksaj jete dhe dyfish t jets tjetr, e pastaj ti nuk do t do t gjeje mbrojts kundr nesh. 76. Ata gati t shqetsuar n tok (n Mek) pr t przn prej saj, po ather edhe ata nuk do t mbeteshin pas teje (pas pak kohe do t shkatrroheshin). 77. Ky sht ligji i Tij edh me t drguarit q i drgoi para teje. E n ligjin Ton ti nuk gjen ndryshim. 78. Fale namazin kur zbret (nga zeniti) dielli, e deri n errsirn e nats dhe duke br lutjen (namazin) e agimit. Vrtet, lutja e agimit sht e prcjellur. 79. Dhe n nj pjes t nats zgjohu me t (me Kuranin - namazin), sht e sigurt se Zoti yt do t ngris ty n nj vend t lavdishm. 80. Dhe thuaj: Zoti im, m shpjer n vend t mir dhe m nxjerr n mnyr y ndershme dhe nga ana Jote m dhuro fuqi ndihmuese. 81. Dhe thuaj: Erdhi e vrteta e u zhduk e kota. Vrtet, e kota gjithnj ka qen e zhdukur. 82. Ne t shpallim Kuranin q sht shrim pr besimtart, kurse jobesimtarve nuk u dhton tjetrprpos dshprim. 83. E kur e begatojm (me t mira) njerin, ai prapsohet dhe largohet i mashtruar, e kur e godet e keqja, ai humb shpresn. 84. Thual: Secili vepron sipas rrugs s vet, e Zoti juaj e di m s miri pr at q sht n rrug m t drejt.

85. T pyesin ty pr shpirtin; Thuaj: shpirti sht shtje q i prket vetm Zoti tim, e juve ju sht dhn fort pak dije. 86. Po t kishim dshiruar, Ne do ta shlyenim nga gjoksi yt at q t shpallm ty, e ti nuk do t gjeje mbrojts q do t ruane. 87. Por kjo sht mshir nga Zoti yt dhe mirsia e Tij ndaj teje, vrtet sht e madhe. 88. Thuaj: Edhe sikur t bashkoheshin njerzit dhe xhint pr t sjell nj Kuran t till, ata nuk do t mund t bnin si ky sado q do ta ndihmonin njri tjetrin. 89. Ne sqruam njerzve n kt Kuran shmbuj (argumente) t do lloji, e shumica e njerzve nuk deshi tjetr, vetm mohimin. 90. Ata than: Nuk t besojm ty derisa q t na nxjerrsh prej toks burime. 91. Ose, (nuk t besojm deri q) t kesh kopshte me hurma e me rrush, e t bsh t rrjedhin vazhdimisht lumenj n mesin e tyre. 92. Ose, (nuk t besojm derisa) t bjer mbi qiell copa - copa, ashtu si po mendon ti (se do t na dnoj Zoti), apo t na sjellsh All-llahun dhe engjjt pran nesh. 93. Ose t kesh nj shtpi prej ari, apo t ngjirtesh lart n qiell, po ne nuk t besojm pr ngjitjen tnde derisa t na sjellsh nj libr q ta lexojm?! Thuaj Subhanallah - i Madhrishm sht Zoti im, a mos jam un tjetr vetm se njeri, pejgamber? 94. Po njerzit nuk i pengojn tjetr q t besojn, kur u erdhi atyre shpallja, vetm se thoshin: A thua All-llahu drgoi njerin pejgamber! 95. Thuaj: Sikur t kishte n tok engjj q ecin qet (si njerzit), Ne do tu onim atyre nga qielli engjj pejgamber! 96. Thuaj: All-llahu m mjafton pr dshmitar mes meje dhe mes jush, Ai hpllsisht injeh dhe i sheh robt e vet. 97. At q All-llahu e drejton n rrug t drejt, ai sht udhzuar, e at q e le t humbur, pr ata nuk do t gjesh ndihmtar prve Atij. N ditn e kijametit Ne i tubojm ata duke i trhequr rrshqanas me fytyra pr dhe, t verbr, memec t shurdht. Vendi ti tyre sht Xhehennemi, sa her q t pushoj flaka Ne u shtojm flakn e zjarrit. 98. Ai (dnim) sht merit e tyre, ngase ata mohuan argumentet tona dhe than: A pasi t bhemi eshtra e pluhur do t ringjallemi krijes e re? 99. A nuk e kuptuan ata se All-llahu q krijoi qiejt e tokn sht i plotfuqishm q t krijoj shtu si jan ata, dh Ai u ka caktuar afatin (e vdekjes e t ringjalljes)

n t cilin nuk ka dyshim, po zullumqart nuk deshn tjetr vetm t refuzojn. 100. Thuaj: Sikur t kishit depot e begative t Zotit tim, nga frika se po shpenzohen, do t bheni koprrac; njeriu sht dorshtrnguar. 101. Ne i patm dhn Musait nnt argumente (mrekulli) t qarta. Pyeti pra ti (Muhammed) beni israilt (nse duan t dshmojn) kur ai u ka ardhur atyre (Musai), e atiji pat thn faraoni: O Musa, un mendoj ti je i magjepsur! 102. Ai (Musai) tha: Po ti e di se ato (mrekullit) nuk i zbriti kush tjetr pos Zotit t qiejve e t toks, i zbriti t dukshme, e un besoj, o faraon! se ti je shkatrruar. 103. Ai (faraoni) deshi ti dboj ata nga vendi (Egjipti), kurse Ne e prmbysm at dhe t gjith ata q ishin me t s bashku. 104. Pas tij beni israilve u tham: Rrini n vend, e kur t vij koga e bots tjetr, Ne ju sjellim t gjithve t przier. 105. Ne me urtsi e zbritm at (Kuranin) dhe me urtsi sht zbritur. E ty nuk t drguam tjetr vetm se prgzues dhe qortues. 106. Dhe (ta shpallm) Kuranin q Ne e ndam pjes pjes pr tua lexuar njerzve dalngadal dhe ashtu e shpallm at nj pas nj. 107. Thuaj: I besuat ju atij ose nuk i besuat (atij nuk i bhet dm), e atyre q u sht dhn dijeni (nga lbrat e par) para tij, kur u lexohet atyre, ata hudhen me fytyra (prdhe) duke i br sexhde. 108. Dhe thon: I lartsuar sht Zoti yn, premtimi i Zotit ton sht realizuar. 109. Dhe duke qar hudhen me fytyra (kur e dgjojn Kuranin) dhe ai ua shton eshe m pruljen (ndaj Allllahut0. 110. Thuaj: Thrrisni: All-llah ose thrrisni Er Rrahman, me t cilindo q ta thrrisni (me kta dy emra), emrat e Tij jan m t bukurit. E ti mos e ngrit zrin (duke lexuar) n namazin tnd, po as mos e ul tepr n t, e mes ksaj krkoje njrrug mesatare. 111. Dhe thuaj: Falederua qoft All-llahu, i cili nuk pati fmij dhe nuk ka pr T shok n sundim, dhe i prket aftsis, nuk ka nevoj pr ndihmtar, dhe madhroje At me madhrin q i takon. 18. Kehf Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Falnderimi i takon vetm All-llahut q ia shpalli robit t vet Librin dhe n t nuk lejoi ndonj kundrthnie.

2. (ia shpalli) T sakt (pa shmangie), pt tua trhequr vrejtjen (atyre q nuk besojn) ndaj nj dnimi t rnd prej Tij, e pr ti prgzuar besimtart q bjn vepra t mira, se ata do t ken nj shprblim t mrekullueshm. 3. Duke qen n t prgjithmon. 4. Pr tua trhequr vrejtjen atyre q than se All-llahu ka fmij. 5. Dhe pr at (fmij), as ata, e as t part e tyre nuk kan kurrfar dijenie. Sa e madhe sht ajo fjal q del nga gojt e tyre, e ata nuk thon tjetr vetm se gnjeshtr. 6. A thua ti, do ta shkatrrosh veten nga hidhrimi pas tyre, nse ata nuk i besojn ktij ligjrimi (Kuranit)? 7. Gjithka q sht mbi tok, Ne e bm stoli t saj, pr ti provuar ata, se cili prej tyre do t jet m veprmir. 8. Ne kemi pr ta br gjithka q sht mbi t dhe pa bim (shkatrrojm do gjelbrim). 9. A ms mendove ti se ata t vendosurit e shpells dhe Rekimit ishin nga mrekullit Tona m t uditshme? 10. Kur djelmoshat u strehuan n shpell e than: O Zoti yn, na dhuro nga ana Jote mshir dhe na prgatit udhzim t drejt n tr shtjen ton! 11. Ne u vum mbuloj mbi vesht e tyre (i vum n gjum) n shpell pr disa vite me rradh. 12. Pastaj ata i zgjuam (prej gjumit) pr t par se cili prej tyre dy grupeve sht m preciz n njehsimin e kohs sa qndruan gjat. 13. Ne po t rrfejm sakt shtjen e tyre. Ata ishin disa djelmosha, kishin besuar Zotin e tyre, e Ne atyre edhe m ua shtuam bindjen. 14. Edhe i forcuam zemrat e tyre (i bm t qndrueshm) sa q kur ngritn than: Zoti yn sht Zoti i qiejve e i toks, nuk adhurojm ndonj zot tjetr pos Tij, e Ne atyre edhe m ua shtuam bindjen. 15. Kta, populli yn ka besuar zota tjer pos Tij, pse pra nuk sjellim ndonj argument t qart pr aa? A ka m mizor se aiq shpif gnjeshtr ndaj All-llahut? 16. Derisa jeni izoluar prej tyre dhe prej asaj q adhurojn ata, pos All-llahut, ather strehonu n shpell, e Zoti juaj ju dhuron nga mshira e tij e gjer dhe u lehtson n shtjen tuaj at q sht n dobin tuaj. 17. Dhe ti e shihje diellin kur lindte bartej prej shpells s tyre nga ana e djatht, e kur perndonte largohej nga ata nga ana e majt, e ata ishin n nj vend t gjer t saj. Kjo ishte nj nga argumentet e All-llahut. At q e udhzon All-llahu, ai vrtet sht udhzuar, e at q e

humb, ti nuk do t gjejsh pr t ndihms q do ta udhzonte. 18. Do t mendoje se ata jan t zgjuar, ndrsa ata ishin t fjetur, e Ne i rotullonim her n krahun e djatht e her n t majtin. Qeni i tyre kishte shtrir kmbt e para pran hyrjes. Sikur t kishe hasur n ta, do t ishe kthyer duke ikur dhe do t ishe mbushur frik prej tyre. 19. Ashtu (sikurse i vum n gjum) i zgjuam ata q t pyesin njri-tjetrin (se sa kan fjetur). Njri prej tyre foli e tha: Sa keni ndejur? Ata than:Kemi ndejur nj dit ose nj pjes t dits! Disa than: Zoti juaj e di m s miri se sa keni ndejur, prandaj drgonie njrin prej jush me kt argjend (monedh argjendi) n qytet, e t zgjedh ushqim m t mir, e tju sjell at juve dhe le t ket shum kujdes e t mos i jap t kuptoj askujt pr ju. 20. Pse, nse ata (t qytetit) kuptojn pr ju, do tju mbysin me gur, ose do tju kthejn n fen e tyre, e ather kurr nuk keni pr t shptuar. 21. Dhe ashtu (sikurse i zgjuam nga gjumi) i zbuluam (ti shohim njerzit), e t kuptojn se premtimi i Allllahut (pr ringjallje) sht i sigurt dhe se katastrofa e prgjithshme (kijameti) sht e padyshimt. (i zgjuam) Mu ather kur ata (populli) bisedonin pr shtjen e tyre dhe than: Ndronu atyre nj ndrtes (t jet shenj). Zoti i tyre di m s miri pr ta. E ata q ishin me shumic than: Do t ndrojm gjithqysh n hyrjen e tyre nj xhami. 22. Ata (q bisedonin pr kt) do t thon: Ishin tre, i katrti ishte qeni i tyre, dhe thon: Ishin pes, e qeni i tyre ishte i gjashti i tyre, kjo ishte hamendje, po edhe thon: Ishin shtat, e qeni i tyre ishte i teti! Thuaj: Zoti im di m s miri pr numrin e tyre, prvenj pakice nuk di kush pr ta, e ti (Muhammed) mos polemizo pr numrin e tyre vetm ashtu n trsi, dhe ask mos e pyet pr ta. 23. Dhe mos thuaj kurrsesi pr ndonj shtje: Un do t bj kt nesr! 24. Vetm (nse i shton): N dasht All-llah! E kur t harrosh, prmende Zotin tnd dhe thuaj: Shpresohet se Zoti im do t m jap udhzim edhe m t afrt prej ktij (t as-habi kehfit). 25. (dhe thonin) Ata qndruan n shpelln e tyre treqind e nnt vjet. 26. Thuaj: All-llahu e di m s miri sa kan ndejur, Atij i takon fshehtsia e qiejve dhe toks. far (i uditshm) sht t pamt e Tij dhe far sht t dgjuarit e Tij! Pos Tij ata (njerzit) nuk kan ndihmtar. N vendimin e Tij nuk mund ti przihet askush.

27. Lexo ka t sht shpallur ty nga libri i Zotit tnd! Nuk ka kush q mund ti ndryshoj fjalt e Tij dhe pos Tij, nuk mund t gjesh stehim. 28. Prkufizoje veten tnde me ata q lusin Zotin e tyre mngjes e mbrmje, e q kan pr qllim knaqsin (razin) e Tij, dhe mos i hiq syt e tu prej tyre e t krkosh bukurin e ksaj bote dhe mos iu bind atij q ia kemi shmangur zemrn e tij prej prkjtimit ndaj Nesh dhe i sht dhn epshit t vet, pse puna e tij ka mbaruar. 29. E ti thuaj: E vrteta sht nga Zoti juaj, e kush t doj, le t besoj, e kush t doj, le t mohoj. Ne kemi prgaditur pr jobesimtart zjarr q muret e tij (t flaks) i rrethojn ata, e nse krkojn shptim, ndihmohen me nj uj si katran q przhit fytyrat. E shmtuar sht ajo pije, e vend i keq sht ai. 30. E ata q besuan dhe bn vepra t mira, ska dyshim se Ne nuk humbim shprblimin atij q sht bamirs. 31. T tillt e kan vendin n Xhennetin e Adnit, nn t cilin rrjedhin lumenj; e aty stolisen me rrath t art dore dhe ata veshin rrobe t gjelbrta prej mndafshi t holl e t trash, jan mbshtetur aty n shtretr. Sa shprblim i mrekulleshm sht dhe sa vend i bukur sht ai. 32. E ti sillu atyre (q krkuan ti largosh varfanjakt) si shembul dy njerz; njrit prej tyre i dham dy kopshte (vreshta) nga rrushi dhe ato i rrethuam me hurma, e n mes atyre djave bim tjera. 33. T dy kopshtet jepnin frutat e veta pa munguar prej tyre asgj, e n mesin e tyre bm t rrjedh nj lum. 34. Ai kishte edhe pasuro tjetr. E ai atij shokut t vet (q ishte besimtar) itha: - duke iu krenuar atij - Un kam pasuri m shum se ti e, kam edhe krah m t fort! 35. Dhe ai hyri n kopshtin e vet (e me besimtarin pr dore), po duke qen dmtues i vets (duke mos besuar dhe duke u krenuar) tha: Un nuk mendoj se zhduket kjo kurr! 36. Dhe nuk besoj se do t ndodh kijameti, (dita e gjykimit), por nse bhet q t kthehem te Zoti im, padyshim do t gjej ardhmri edhe m t mir se kjo. 37. Atij ai shoku ivet (besimtari) itha - duke e polemizuar at -: A e mohove At q t krijoi ty nga dheu, pastaj nga nj pik uji, pastaj t bri njeri t plot? 38. Por pr mua, Ai All-llahu sht Zoti im, e Zotit tim un nuk ibj shok ask! 39. E pse ti kur hyre n kopshtin tnd nuk the: Ma shaell llah, la kuvete il-la bil lah - (Allhu ka do,

bhet, ska fuqi pa ndihmn e Tij). Nse ti m sheh mua se un kam m pak prej teje edhe pasuri edhe fmij (krah m t dobt). 40. Po un shpresoj se Zoti im do t m jap edhe m t mir nga kopshti yt, e ktij tndit ti shkaktoj fatkeqsi nga qielli e t gdhij tok e lmuar (e zhveshur). 41. Ose t gdhij uji i shterur, e ti kurrsesi nuk mund ta krkosh at! 42. Dhe vrtet, u shkatrruan frutat e ti, e ai filloi trrah shuplakt pr at q kishte shpenzuar n t, e ajo ishte rrnuar n kulmet e saj dhe thoshte: O i mjeri un, t mos i kisha br Zotit tim ak shok! 43. E nuk pati krah (grup), pve All-llahut t vrtet q ti ndihmoj atij dhe nuk mundi ta pengoj. 44. N at vend ndihma sht vetm e All-llahut t vrrtet. Ai sht shprblyesi m i mir dh te Ai hst prfundimi m i mir. 45. E ti (Muhammed) paraqitjau atyre shembullin e ksaj bote q sh si nj uj (shi) q Ne e lhsojm nga qielli, e prej tij bima e toks zhvillohet e shpeshtohet sa q przihet mes vete, e pas pak ajo bhet byk (pas tharjes) q e shprndajn errat. All-llahuka fuqi pr do send. 46. pasuria dhe fmijt jan stoli e ksaj bote, kurse veprat e mira (frtyi i t cilave sht i prjetshm) jan shprblimi m i mir te Zoti yt dhe jan shpresa m e mir. 47. (Prkujto) Ditn kur Ne i shkulim kodrat, dhe tokn e sheh t shesht (t zbuluar) dhe Ne i tubojm ata e nuk na mbete asnj prej tyre pa e tubuar. 48. Dhe vihet libri (i veprave),e i sheh mkatart t friksuar nga shnimet q jan n t dh thon: T mjert ne, sht puna e ktij libri q nuk ka ln as (mkat) t vogl e as t madh pa e prfshir? dhe at q vepruan e gjejn t gatshme - prezente, e Zoti yt nuk i bn padrejt askujt. 50. (Prkujto) Kur u tham engjjve: Pruluni Ademit, e ata iu pruln prpos Iblisit. Ai ishte nga xhint, prandaj nuk respektoi urdhrin e Zotit t vet. Vall, a n vend Timin do ta merrni pr mik at dhe pasardhsit e tij, ndrsa ata jan armiq tuaj? Sa kmbim i shmtuar sht ai i jobesimtarve! 51. Un nuk ua prezentova krijimin e qiejve e t toks atyre q po i adhuroni e as krijimin e vet atyre, e as nuk mora mdihmtr t humburit. 52. E ditn kur Ai thot: Thirrni ata, pr t cilt menduat se jan bashpuntort e Mij! I thrrasin, por ata nuk u prgjigjen (pr ndihm) atyre dhe ato lidhjet e tyre (n dynja) Ne i zhdukim.

53. Kriminelt e shohin zjarri dhe binden se do t hudhen n t, dhe se nuk do t gjejn shtegdalje prej tij. 54. N kt Kuran Ne shtruam do lloji shembulli pr hir t njerzve, po njeriu (jobesimtar), m shum se do tjetr sht kundrshtar. 55. Pasi q tu ket ardhur udhzimi, njerzit nuk i pengoi tjetr t besojn dhe t krkojn falje prej Zotit t tyre, vetm se presin tu vij edhe atyre fatkeqsia e popujve t mparshm ose tu vij atyre dnimi ball pr ball. 56. Ne nuk i drgojm ndrushe t drguarit pos vetm si prgzues e qortues. E, megjithat, ata q nuk besuan polemizojn me t, ta mbizotroj t vrtetn, dhe argumentet e Mia dhe at me ka u qortuan i marrin pr tallje. 57. Kush sht m zullumqar se ai q sht kshilluar me argumentet e Zotit t vet, e ua kthejn shpinn atyre dhe harron at q vet e punoi? Ne kemi vn mbi zemrat e tyre mbules n mnyr q t mos e kuptojn at (Kuranin), kurse n vesht e tyre shurdhim, andaj edhe nse i thrret ti ata nrrug t drejt, ata si t till nuk do t udhzohen kurr. 58. Zoti yt sht q fl shum dhe bn mshir t madhe, sikur ti ndshkonte ata pr at q kan vepruar, do tua ngutte atyre tash dnimin, por ata kan momentin e caktuar, e pos Tij nuk do t gjejn ata strehim. 59. Ato jan fshatra (vendbanime) q kur bn zullum, Ne i shkatrruam dhe pr shkatrrimin e tyre u patm caktuar koh t sakta. 60. (prkjto) Kur Musai djaloshit q e shoqronte i tha: Nuk do t ndalem s ecuri deri t arrij vendtakimin e e dy deteve, ose do t udhtoj nj koh t gjat. 61. Kur arritn ata t dy vendtakimin e atyre deteve, e harruan pehkun e tyre, e ai (peshku) mori rrugn e vet si (strofull) n det. 62. Pasi ata e kaluan at vend, ai (Musai) i tha djaloshit: Na jep silln ton (ushqimin), meq nga ky udhtim jemi lodhur. 63. AI (djaloshi - Jusha bin Nun) tha: A e sheh!? Kur u strehuam te shkmbi, un e harrova peshkun dhe prve djallit, nuk m bri ksh ta harroj q t prkujtoj ty at, dhe ai n mnyr t uditshme mori rrugn pr n det! 64. Ai (Musai) tha: Ai sht (vendi) q ne po e krkojm! Dhe u kthyen q t dy rrugs s tyre prej nga kishin ardhur. 65. Dhe e gjetn nj rob Tan, t cilit i kemi dhuruar mshir nga ana e Jon dhe e kemi msuar me nj dituri t posame nga Ne.

66. Atij (Hidrit - njeriut t mir e t dijshm) Musai i tha: A pranon t vij me ty, q t m msosh nga ajo q je imsuar(i dhuruar) ti: dituri t drejt e t vrtet? 67. Ai (Hidri) tha: Sigurisht, ti nuk do t mund t kesh durim me mua! 68. Si do t durosh pr at q nuk je i njoftuar? 69. (Musai) Tha: N dasht All-llahu, do t shohsh se do t jem i durueshm dhe nuk do t kundrshtoj ty asgj! 70. Ai i tha: Nse m shoqron ti mua, ather mos m pyet pr asgj, derisa un vet t t tregoj pr t. 71. E ata t dy shkuan *duke ecur) deri kur hipn n anije, ai (i dishmi) e shqeu at. Ai (Musai) tha: A e shqeve q ti fundossh udhtart e saj, vrtet bre nj pun t hatashme? 72. Tha: A nuk t thash se nuk do t mund t kehs durim me mua? 73. (Musai) Tha: Mos m qorto pr se harrova dhe m mundo me vshtirsi n kt shoqrim timin (lehtsoma punn)! 74. Vazhduan t shkojn deri kur e takuan nj djal t ri, e ai (i dijshmi) e mbyti at. (Musai) Tha: A e mbyte njeriun e pastr, pa mbyt ai ask?! Vrtet ke br nj pum t shmtuar! 75. Ai (i dijshmi) tha: A nuk t thash se vrtet ti nuk do t mund t kesh durim me mua? 76. (Musai) Tha: Nse pas ksaj t pyes (t kundrshtoj) pr ndonj gj, ather mos m lejo t shoqroj. Tashm ndaj meje ke arsyetim (t mos m shoqrosh)! 77. Vazhduan t shkojn deri arritn te bannort e nj qyteti q prej tyre krkuan tu japin ushqim, po ata nuk deshn ti pranojn si mysafir (e as ti ushqejn) e ata t dy gjetn nj mur q gati rrzohej, e ai e drejtoi at (murin). (Musai) Tha: Sikur t kishe dashur do tu merrje shprblim pr kt! 78. Ai (i dijshmi) tha: Tash ka ardhur koha e ndarjes mes meje e teje, e un do t tregoj pr domethnien e asaj q nuk mund t kesh durim! 79. Sa i prket anijes, ajo ishte pron e t varfrve, q veprojn n det, e un desha t bj at me t meta, ngas para tyre ishte nj sundues q grabiste do anije (t aft - pa t meta). 80. Sa i prket djaloshit, dy prindrit e tij ishin besimtar, e u friksuam se ai do ti shpie ata t dy n humbje e n mosbesim. 81. Deshm q Zoti tu jap n vend t tij nj m t mir se ai dhe m t afrt n respekt dhe n mshir (ndaj prindrve).

82. Prsa i prket murit, ai ishte i dy djelmoshave jetim t atij qyteti, e nn t ata kishin nj thesar (ari) dhe babai i tyre ka qen njeri i mir, e Zoti yt dshiroi q ata dy (jetim) ta arrijn pjekurin e vet dhe ta nxjerrin ata vet thesarin e tyre. Kjo ishte mshr e Zotit tnd (ndaj tyre). Dhe un nuk e pranova tr at sipas bindjes sime (po sipas udhzimit t Zotit). Ky, pra, sht sqarim i asaj pr t ciln nuk munde t kesh durim! 83. T pyesin ty pr Dhulkarnejnin, thuaju: Do tju rrfej pr punn e tij me Kuran (me shpallje). 84. Ne i mundsuam atij forc n tok dhe i dham mundsi pr do send q t mund t arrij. 85. Ai iu rrek nj aso mundsie (dhe mori rrugn nga perndimi). 86. Deri kur vendperndimin e diellit, e gjrti se po perndon n njfar burimii me lym t zi dhe aty e gjeti nj popull. E Nei tham: O Dhulkarnejn, ose do ti dnosh, ose do t-i marrsh me t mir e ti udhzosh! 87. Ai (Dhulkarnejni) tha: Ai q vazhdon edhe mtej t jet zullunqar, at do ta dnojm, pastaj i kthehet Zotit t vet e Ai e dnon at me nj dnim t tmerrshm. 88. Sa i prket atij q besoi dhe bri vepra t mira, atij i takon shprblimi m i mir (Xhenneti) dhe atij nga ana Jon do ti bjm lehtsi (n jet). 89. Pastaj, ai iu rrek nj aso mundsie (mori rrugn e lindjes). 90. Deri kur arriti vndlindjen e diellit, e gjeti at se po lind mbi nj popull, q nuk i kemi dhn ndonj mbuloj prej tij (diellit). 91. Ashtu (bri edhe me kt popull), e Ne e kemi ditur gjendjen e tij (mundsit dhe sundimin e drejt t tij). 92. Mandej, ai iu rrek rsri nj aso mundsie (nj rrug t tret mes perndimit e lindjes - nga veriu). 93. Deri kur arriti mes dy kodrave (si penda) dhe mbrapa tyre gjeti nj popull q thuajse nuk kuptonte asnj gjuh (prve gjuhs s vet). 94. Ata than: O Dhulkarnejn, vrtet Jexhuxhi dhe Mexhuxhi jan duke br shkatrrime n tok, a bn q ne t japim ty nj kontribut (nj form tagri a tatimi), e q t bsh nj pend mes nesh dhe mes tyre? 95. Ai (Dhulkarnejni) tha: At q mua ma mundsoi Zoti im sht shum m e mir (nga ajo q m ofroni ju), po ju m ndihmoni me fuqi puntore t bj nj pend t fort mes jush dhe mes atyre!. 96. M sillni copa t hekurit! E kur e nivelizoi ai me dy ant e kodrave, tha: Ndizni! e kur e bri at (hekurin) zjarr (si zjarr nga t ndezurit) tha: M sillni bakr t shkrir tia hedh atij!

97. E ata as nuk arritn ta kaprcenin e as ta shponin. 98. Ai (Dhulkarnejni) tha: Kjo sht nj e mir nga Zoti im, e kur t vjen caktimi i Zotit tim, Ai e bn at rrafsh, e caktimi i Zotit tim sht i sigurt. 99. (Kur t vij caktimi i Zotit, ose kur t dalin Jexhuxh Mexhuxht) Ne bjm at dit q ata t przihen si valt njra me tjetrn. Dhe i fryhet Surit (pr hern e dyt) e t gjith ata i tubojm. 100. At dit ua prezentojm zhehenemin jobesimtarve me nj prezentim t hapt (trishtues). 101. Atyre q syt i kishin t mbuluar ndaj argumenteve te Mia dhe q nuk mund t dgjonin (fjallt e All-llahut). 102. A mos menduan aa q nuk besuan se prkundr Meje t marrin zota (mbrojts) robt e Mi? Ne kemi prgatitur pr jobesimtart Xhehennemin vendpritje. 103. Thuaj: A tju tregojm pr m t dshpruarit n veprat e tyre? 104. Ata jan veprimi i t cilve u asgjsua n jetn e ksaj bote, e megjithat ata mendojn se jan kah bjn mir. 105. T tillt jan ata q nuk besuan argumentet e Zoit t tyre as takimin (ringjalljen) e Tij, andaj veprat e tyre shkuan huq dhe n ditn e gjykimit atyre nuk do tu jepet kurrfar vlere. 106. Kt, ngase shprblimi i tyre sht Xhehennemi, pr shka se nuk besuan dhe argumentet e Mia e t drguarit e Mi i morn pr tallje. 107. Ska dyshim se ata q besuan dhe bn vepra t mira, vendpritje pr ta jan Xhennetet e Firdevsit. 108. Aty do t jen prgjithmon, e nuk krkojn t largohen nga ai (ose tu ndryshohet). 109. Thuaj: sikur t ishte deti ngjyr pr ti shkruar fjalt e Zotit tim, deti (uji i tij) do t shterrej para se t prfundojn fjalt e Zotit tim, e edhe sikur t sillnim shtes edhe nj si ai (deti). 110. Thuaj: Un jam vetm njeri, sikurse ju, mua m shpallet se vetm nj Zot sht Zoti juaj, e kush sht q e shpreson takimin e Zotit t vet, le t bj vepr t mir, e n adhurimin ndaj Zotit t tij t mos prziej ask. 19. Merjem Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Kaf Ha Ja Ajn Sad! 2. (ky sht) Prkujtim i mshirs s Zotit tnd ndaj robit t vet Zekeriait, 3. Kur ai iu lut Zotit t vet me nj z t ult, e

4. Tha: Zoti im! Vrtet, mia m jan dobsuar eshtrat, m jan prhapur thinjat n kokn time, e me lutjen time ndaj Teje o Zoti im, asnjher nuk kam qen i dshpruar. 5. Un ua kam frik pasardhsve t mi pas meje (kushrinjve se do ta humbnin fen), ndrsa gruaja ime sht sterile, pra m fal nga ajo mirsia Jote nj pasardhs (nj fmij). 6. T m trashgojn mua dhe ti trashgoj ata nga familja e Jakubit, dhe br at, o Zoti, t kndshm! (t vyeshm)! 7. O Zekria, Ne po t prgzojm ty me nj djal, emri i t cilit sht Jahja, e q askush para tij nuk u emrtua me kt emr. 8. Ai tha: Zoti im, si do t kem un djal kur gruaja ime ishte q nuk liind, e un kam arritur pleqri t thell? 9. Tha: Ja, kshtu Zoti yt ka thn: se ajo pr Mua sht leht; Un t krijova m par ty, q nuk ishe fare! 10. Ai (Zekeriai) tha: Zoti im, m jep mua nj shenj (q t di)! Ai (All-llahu) tha: Shenja jote sht se, (duke qen shndosh e mir), nuk do t mund tu flasesh njerzve tri net (e tri dit). 11. Dhe ai doli prej faltores para popullit t vet dhe u dha shenj adhuroni (All-llahun) mngjes e mbrmje. 12. O Jahja, merre librin me shum kujdes, dhe ashtu, dhe ashtu Ne i dham atij urtsi kur ishte fmij. 13. Dhe nga ana jon i mundsuam t jet i but, i pastr dhe respektues (i dgjueshm). 14. Edhe i sjellshm ndaj prindrve t vet, nuk ishte kryelart e i padgjueshm. 15. Dhe selam (prej nesh) atij ditn kur u lind, ditn kur vdes dhe ditn kur do t ngritet i gjall (e prshndetn dhe i garantuam)! 16. E, prmendju n kt libr (tregimin pr) Merjemen kur ajo u largua prej familjes s saj n nj vend n lindje. 17. Ajo, vuri nj perde ndaj tyre, e Ne ia drguam asaj Xhebrilin, e ai iu paraqit asaj njeri n trsi. 18. Ajo tha: Un i mbshtetem t Gjithmshirshmit prej teje, nse je q friksohesh Atij (pra m le t lir)! 19. Ai (Xhibrili) tha: Un jam vetm i drguar (melek) i Zotit tnd pr t dhuruar ty nj djal t pastr (pejgamber). 20. Ajo tha: Si do t kem un djal, kur mua nuk m sht afruar njeri (nuk jam e martuar), e as nuk kam qen e pamoralshme. 21. Ai (Xhibrili) tha: Ja, kshtu ka thn Zoti yt; ajo pr Mua sht leht, e pr ta br at (djalin e krijuar pa

bab) argument pr njerzit e edhe mshir nga ana e Jon. Kjo sht shtje e kryer! 22. Ajo e barti at (Isain), andaj (me t n bark) u izolua n nj vend t largt. 23. E dhembja (e lindjes) e mbshteti at te nj trup i hurms. Ajo tha: Ah sa mir ka qen pr mua t kisha vdekur para ksaj e t isha e harruar q moti! 24. E prej s poshtmi at e thirri (Xhibrili): Mos u brengos, Zoti yt bri pran teje nj prrock (uji). 25. E ti shkunde trupin e hurms se do t bijn ty hurma t freskta. 26. Ti pra, ha pi e qetsou, dhe nse sheh ndonj prej njerzve thuaj: Un ka vendsur heshtje pr hir t Gjithmshirshmit, andaj asnj njeriu sot nuk i flas! 27. Dhe duke e bartur ngryk shkoj me t te t afrmit e vet ata i than: Oj Merjeme, ke br nj pun shum tkeqe! 28. Oj motra e Harunit, babai yt nuk ishte njeri i prishur e as nna jote nuk ka qen e pamoralshme! 29. Ather ajo u dha shenj kah (Isai). Ata than: Si ti flasim atij q sh foshnj n djep? 30. Ai (Isai) tha: Un jam rob i All-llahut, mua m ka dhn (ka caktuar t m jap) librin dhe m ka br Pejgamber. 31. M ka br dobiprurs kudo q t jem dhe m ka porositur me namaz (falje) e zeqat pr sa t jem gjall! 32. M ka br t mirsjellshm ndaj nns sime, e nuk m ka br kryelart as t padgjueshm! 33. Selami (shptim prej All-llahut) sht me mua ditn kur u linda, ditn kur t vdes dhe ditn kur t dal (prej varrit) i gjall! 34. Kjo sht (fjal) e vrtet, rreth Isait, birit t Merjemes n t cilin ata shkaktojn dyshime. 35. Nuk i takoi (nuk ka nevoj) All-llahu t ket ndonj fmij, i pastr sht Ai, kur dshiron nj send Ai vetm i thot atij: Bhu!. Ai menjher bhet. 36. (Isai i tha popullit t vet) Dhe se All-llahu sht Zoti im dhe Zoti juaj, pra adhuronie At, kjo sht rrug (fe) e drejt. 37. Po, grupet u kundrshtuan mes vete (rreth Isait). T mjert ata q nuk besuan se ka kan pr t par ditn e madhe! 38. Ditn kur do t na paraqiten neve, sa mir do t dgjojn edhe shohin (ose njerzit do t dgjojn e shohin ka i gjen ata), por tash pr tash (n kt jet) zullumqart jan t humbur qart. 39. Ti trhiqu atyre vrejtjen pr ditn e dshprimit, kur t marr fund shtja (e prgjejgsis e dikush n

xhehet, dikush n zjarr), se ata (sot) jan t painformuar, dhe ata nuk jan duke besuar. 40. Ska dyshim se Ne e trashgojm (na mbetet) tokn dhe ka ka n t, dhe t Ne do t jet e ardhmja e tyre. 41. Prkujtoju (lexoju idhujtarve e t tjerve) n Libr (n Kuran) Ibrahimin. Ai vrtet ishte shum i drejt dhe pejgamber. 42. Kur babait t vet i tha: O babai im, pse adhuron at q as nuk dgjon, as nuk sheh, e as nuk ke asgj prej tij? 43. O babai im, mua m sht dhn nga dituria ka ty nuk t sht dhn, andaj m dgjo se un t udhzoj n rrug t drejt. 44. O babai im, mos adhuro djallin, sepse djalli sht kundrshtar i Mshiruesit. 45. O babai im, un kam frik se do t godet ndonj dnim prej t Gjithmshirshmit e do t jesh shok i djallit! 46. Ai (babai) tha: A ti, Ibrahim, i refuzon zotat e mi? Nse nuk ndalesh (s fyeri ndaj zotave t mi), un do t gurzoj, ndaj largohu prej meje pr nj koh t gjat! 47. Ai (Ibrahimi) tha: Qofsh i lir prej meje! Un do ta lus Zotin tim pr t falur ty, pse ai (babai) shte i kujdsshm ndaj meje. 48. Un po largohem prej jush dhe prej ka adhuroni ju pos All-llahut, e shpresoj se me adhurimin ndaj Zotit tim nuk do t jem i humbur! 49. E pasi u largua prej tyre dhe prej ka adhuronin ata pos All-llahut, Ne i dhuruam atij Is-hakun dhe Jakubin dhe q t dy i bm pejgamber. 50. Dhe atyre (t gjithve) u dham (t mira) nga mshira Jon, edhe i bm q t jen t prmendur pr t mir (ndr njerz). 51. Prmendju n Libr (tregimin pr) Musain! ai ishte i zgjedhur (prej Zotit) dhe ishte i drguar, pejgamber. 52. Dhe Ne e thirrm nga ana e djatht e kodrs Tur, e afruam pr ti folur (t dgjoj bisedn ton). 53. Nga mshira Jon i dham vllain e tij Harunin, Pejgamber. 54. Prkujtoju n kt Libr Ismailin! Ai ka qen shum besnik (premtoi t bhet kurban) dhe i drguar, pejgamber. 55. Ai urdhronte familjen e vet me faljen e namazit dhe me zeqat, dhe ishte dhum i pranishm te Zoti i tij. 56. Prkujtoju n libr edhe Idrisin! Ai ishte shum i drejt dhe pejgamber. 57. Ne e ngrim at n nj vend t Lart (ia ngritm lart famn).

58. Kta (t prmendur) ishin q All-llahu i gradoi nga pejgambert pasardhs t Ademit, prej pasardhsve t atyre q i patm bartur (n anije) bashk me Nuhun, prej pasardhsve t Ibrahimit dhe t Jakubit (Israilt), dhe prej atyre q i udhzuam dhe i bm t zgjedhur; kur u lexoheshin atyre ajetet e Zotit, binin n sexhde dhe qanin. 59. E pas tyre (t mirve) erdhn pasardhs t kqij, q e lan namazin e u dhan pas knaqsive (trupore), e m von do t hidhen n do gj t keqe (ose n Gaja). 60. Me pjashtim t atij q pendohet dhe beson e bn vepra t mira, t tillt do t hyjn n Xhennet dhe atyre nuk u bhet padrejt. 61. Ato jan Xhennetet e Adnit. q Mshiruesi u pat premtuar robve t vet, pa i par ata (i besuan pa i par), e premtimi i Tij sht i kryer. 62. Aty nuk dgjojn fjal boshe, por vetm prshndetje. Aty man ushqimin e vet (t llojllojshm) mngjes e mbrmje. 63. Ato jan Xhennetet q do tua trashgojn robve Tan q ishin t ruajtur. 64. Ne (engjnt, thot Xhibrili) nuk zbresim (nuk vijm) vetm me urdhrin e Zotit tnd. Vetm Atij i takon e tr shtja e tashme e ardhme dhe mes tyre, e Zoti yt nuk sht q harron. 65. Ai sht Zoti i qiejve dhe i toks dhe ka ka n mes tyre, pra At adhuroje, e n adhurim ndaj Tij bhu i qndrueshm. A di pr T ndonj emnak (adash)! 66. E njeriu thota: A njmed pasi t vdes do t nxirrem i gjall (do t ringja;;en)? 67. Po, a nuk po mendon njeriu se Ne e krijuam at m par kur ai nuk ishte asgj? 68. Pasha Zotin tnd, Ne do ti tubojm (pas ringjalljes) ata bashk m djajt dhe do ti afrojm ata rreth Xhehennemit t gjunjsuar. 69. Pastaj, nga secili grup do ti kapim ata q kishin qen m jorespektues ndaj t Gjithmshirshmit. 70. E Ne e dujm m s miri se cili prej tyre ka m merit t hudhet n t. 71. Dhe nuk ka asnj prej jush q nuk do ti afrohet atij. Ky (kontaktim i Xhehennemit) sht vendim i kryer i Zotit tnd. 72. Pastaj, (pas kalimit pran tij) do ti shptojm ata q ishin ruajtur (mkateve), e zullumqart do ti lm aty t gjunjzuar. 73. E kur u lexoheshin atyre ajetet tona t argumentuara, ata q nuk kshin besuar u thoshin atyre q kishin besuar: Cili grup (ne ose ju) ka vend jete m t mir dhe kuvend m autoritativ?

74. E, sa e sa gjenerata kemi shkatrruar para tyre e q ishin m t pajisur dhe m t dukshm. 75. Thuaj: Atij q sht n humbje (n mosbesim), le tia vazhdoj atij i Gjithfuqishmi pr nj koh, e kur do ta shohin at q po u premtohet: ose dnimin (n kt jet) ose kijametin, ather do ta kuptojn se kush do t jet n pozit m t keqe dhe m i dobt n prkrahje! 76. E All-llahu u shton besimi atyre q u udhzuan, e veprat e mira t pjetshme, jan shprblim m i dobishm te Zoti yt, dhe prfundim me i mir. 77. A je i njoftyar pr at q mohoi argumentet Tona e tha: Mua githqysh do t m jepet pasuri e fmij (n botn tjetr)? 79. Jo, nuk sht ashtu, po Ne do t shnojm at q po e thot ai, dhe do t vazhdojm atij dnim pas dnimi. 80. Dhe Ne e trashgojm at (n pasuri e fmij) q t thot ai, e ai ka pr t na ardhur i vetmuar. 81. Dhe kur ata n vend t All-llahut adhuruan zota tjer pr tu krenuar me ta. 82. Prkundrazi, ata (idhujt) do t trhiqen prej adhurimit t atyre dhe do t bhen armiq t tyre. 83. A nuk e di ti se Ne i kemi lshuar djajt kundr jobesimtarve, e ata nxisin pa ndrpre n vepra t kqija. 84. Pra, ti mos u ngut kundr tyre, se Ne jemi duke ua numruar atyre (jetn n dit, frymmarrje etj. ). 85. Ditn kur do ti tubojm t devotshmit te i Gjithmshirshmi si musafir t ftuar. 86. Ndrsa mkatarve u grahim n Xhehennem t etshm. 87. Nuk ka t drejt ndrmjetsim askush, prve atij q ka lejuar i Gjithfuqishmi. 88. Ata than: I Gjithfuqishmi ka fmij. 89. Ju (jobesimtar) vrtet sollt nj fjal shum t shmtuar. 90. Aq t shmtuar sa gati u coptuan qiejt, gati plciti toka dhe gati u shembn kodra nga ajo (fjal). 91. Pr at se t Gjithmshirshmit i prshkruan fmij. 92. E t Gjithmshirshmit nuk i takon t ket fmij. 93. Nuk ka tjer, vetm se gith ka sht n qiej e n tok ka pr tiu paraqitur Zotit si rob. 94. Ai me diturin e vet i ka prfshir t gith, dhe ka numruar e evidntuar do gj t tyre n mnyr t saktsishme. 95. Dhe n ditn e kijametit secili do ti paraqitet Atij i vetmuar. 96. Nuk ka dshim se ata q bn vepra t mira, atyre i Gjithmshirshmi do tu krijoj (n zemrat e tyre) dashuri.

97. Ne e bm at (Kuranin) t leht me gjuhn tnde vetm q me t ti prgzosh t devotshmit, dhe me t ti theqish vrejtjen nj populli q sh kryene. 98. Sa shum brezni kemi shkatrruar para tyre. A po vreni ndonj prej tyre, ose a po dgjon zrin e ult t tyre (nuk u ndihet zri)? 20. Ta Ha Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ta Ha. 2. Ne nuk ta shpallm Kuranin pr t munduar ty. 3. Ta shpallm vetm kshill (prkujtim) pr at q friksohet. 4. Shpallje nga Ai q krijoi tokn dhe qiejt e lart. 5. Mshiruesi q qndron mbi Arsh. 6. E Tij sht do gj q ekziston n qiej dhe n tok dhe do gj q gjendet n mes tyre, edhe ka nn dhe. 7. Andaj, nse bn shprehjen (lutjen haptazi), Ai e di t fshehtn, madje edhe m shum se kjo. 8. Ai sht All-llahu, nuk ka Zot pos Tij, Atij i takojn emrat m t bukur. 9. A t ka ardhur ndonj njohuri pr ndodhin e Musait? 10. Kur ai e pa nj zjarr, e i tha familjes s vet: Rrini ku jeni, se vrejta nj zjarr, e un ndoshta do tju sjell ndonj ac prej tij, ose do t gjej te zjarri ndonj udhrrfyes. 11. E kur shkoi te Ai (zjarri), u thirr: O Musa! 12. Vrtet Un jam Zoti yt, hiq at q ke mbathur (opingat e nallet), se je n luginn e shenjt Tuva. 13. Un t zgjodha ty (pr pejgamber), prandaj dgjo mir se po t shpallet! 14. Vrtet, vetm Un jam All-llahu, nuk ka zot tjetr pos Meje,pra Mua m adhuro dhe fal namazin pr t m kujtuar Mua. 15. Ska dyshim se momenti (kijameti) do t vij pa tjetr, Un gati e kam fsheh at; (do t vij) pr tu shprblyer secili njeri pr at q ka br. 16. Prandaj, t mos shmang ty nga kjo, ai q nuk i beson atij dhe q sht dhn pas dshirave, se ather shkatrrohesh. 17. O Musa , sht ajo q e ke premtuar n t djathtn tnde? 18. Ai (Musai) tha: Ai sht shkopi im q t mbahem n t, dhe me t u shkund (gjethe nga drunjt) dhenve t mia, dhe me t kryej edhe nevoja tjera. 19. Ai (All-llahu) i tha: Hidh at, O Musa! 20. Ai e hodhi at, kur ja, ai nj gjarpr i madh q lvizte me shpejtsi.

21. (All-llahu i) Tha: Kape at, e mos u frikso, se Ne do ta kthejm at prsri n gjendjen e mparshme! 22. Dhe, fute dorn tnd e do ta nxjerrsh at t bardh pa asnj t met. Kjo sht nj mrekulli tjetr. 23. (kt e bm) N mnyr q t mundsojm t shohsh disa nga argumentet Tona t mdha. 24. Shko te faraoni se ai ka ngritur kok (sht br arrogant). 25. Ai (Musai) tha: Ma zgjro (m ndihmo) gjoksin tim! 26. Dhe m lehtso n kt pun timen! 27. M zgjidh nyjen e gjuhs sime! 28. Q ta kuptojn fjaln time! 29. M cakto nj ndihmtar nga familja ime, 30. Harunin, vllain tim, 31. Q me t t ma forcosh fuqin time, 32. Bma shok at n punn time, 33. N mnyr q t madhrojn Ty m shum, 34. Dhe t prkujtojn Ty shpesh. 35. Vrtet, Ti je Ai q na sheh dhe na i di punt. 36. Ai (All-llahu) tha: O Musa, tu dha ajo q krkove! 37. Ne edhe nj her ta dhuruam ty mirsin Tona. 38. Ather kur nnn e frymzuam me at q nuk kuptohet ndrushe pos me inspirim (me frymzim shpallje). 39. (Ne i tham) Vre at (fmij, Musain) n ark, e mandej hidhe n lum e lumi e hjedh n breg, at e merre armiku Im dhe i tij. E nga ana Ime mbolla (n zemra t njerzve) dashuri ndaj teje, e q t edukoheshe nn mbikqyrjen Time. 40. Kur motra jote ecte (t prcillte) e thoshte: A doni tju tregoj at q do t kujdeset pr t? E Ne t kthyem te nna jote, q t gzohej ajo e t mos mbetej e piklluar. Ti pate mbytur nj njeri, e Ne t shptuam nga mrzia dhe t sprovuan me sprova t mdha. Ti qndrove me vite ndr banort e Medjenit, e pastaj erdhe, o Musa, n kohn e caktuar. 41. Dhe Un t zgodha ty pr shpalljen Time. 42. Shko me argumentet e Mia ti dhe vllai yt, e mos e hiqni prej kujdesit t prmendurit ndaj Meje. 43. Shkoni q t dy te faraoni, se ai vrtet e ka tepruar. 44. Atij i thuani fjal t buta, ndoshta ai mendohet a friksohet. 45. Ata t dy than: Zoti yn, ne kemi frik se do t na ndshkoj menjher ose do ti kaloj kufijt kundr nesh. 46. Ai (All-llahu) tha: Mos u friksoni, se Un (me ndihmn Time) jam me ju, dgjoj (do tju thot)dhe shoh (do t bn me ju).

47. I shkoni i thuani atij: Ne jemi t dy drguar t Zotit tnd, lshoi beni israilt t vijn m ne, e mos i mundo! Ne kemi ardhur me argumentet nga Zoti yt, e shptimi sht pr at q ndjek rrugn e drejt. 48. Ne na sht thn se dnimi sht pr at q gnjen (t drguarit) dhe ia kthen shpinn besimit. 49. Ai (faraoni) tha: E kush sht Zoti i ju dyve, o Musa? 50. (Musai) Tha: Zoti yn sht Ai q do sendi i dha formn e vet, pastaj e udhzoi at? 51. Ai tha: Si sht gjendja e popjve t mparshm? 52. Dija pr ata sht te Zoti im, e shnuar n nj libr. Zoti im nuk gabon e as nuk harron. 53. (Zoti im) I cili pr ju e bri tokn djep, pr t mirn tuaj hapi rrug npr t, lshoi shiun prej s larti, e kjo mundsoi q t mbijn bim t llojeve t ndryshme. 54. Hani ju dhe kullotni kafsht tuaja (nga ato bim). Vrtet, pr t gjitha kto (q u prmendn) ka argumente pr ata q kan mendje t shndodh. 55. Prej asaj (toks) Ne u krijuam ju, e ju do tu kthejm prsri n t, e prej saj do tju nxjerrim edhe nj her. 56. Ne ia bm t mundshme atij ti shoh t gjitha argumentet Ton, por ai i fnjeu ato dhe i refuzoi. 57. (Ather faraoni) Tha: O Musa, a mos na ke ardhur q me magjin tnde t na nxjerrsh prej toks ton (prej Egjiptit)? 58. Edhe ne do t kundrvihemi me nj aso magjie, pra cakto nj dhe nj vend q do t na prshtatet, e q nuk do ta thyenim as ne as ti. 59. (Musai) Tha: Koha e caktuar le t jet dita e fests n mnyr q njerzit t tubohen para dite. 60. Faraoni u kthye dhe tuboi magjistart e vet dhe doli n kohn (dhe vendin) e caktuar. 61. Ather Musai u tha atyre (magjistarve): Mjerimi sht juaji, prandaj mos shpifni ndaj All-llaht ndonj gnjeshtr e tju shkatrroj me nj dnim, se pa dyshim ai q shpif ka dshtuar keq. 62. Ata (magjistart) polemizuan pr shtjen e tyre, por bisedn e bn fshehurazi (nga masa). 63. Ata pastaj (pas biseds s fshehur) than: Kta t dy jan magjistar, q me magjin e tyre duan tju nxjerrin nga toka juaj dhe ta zhdukin drejtimin (ideologjin) tuaj q padyshim sht m i drejti. 64. Pra, (meq jan magjistar) ju vendosni seriozisht shtjen tuaj dhe dilni n shesh tok t bashkuar, e ai q trimfon sot, ai ka arritur suksesin, 65. Ata than: O Musa, do t hedhsh ti apo ne po hedhim t part?

66. Ai (Musai) tha: Jo, hidhni ju! Kur, ja, atij iu dk se nga ajo magji e tyre litart dhe shkopinjt lviznin (si gjarprinj). 67. E Musai ndjeu n vete njfar frike. 68. Ne i tham atij: Mos ke frik, sht m se e sigurt se ti do t jesh triumfues! 69. Tani hidhe at q e ke n dorn tndet djatht (shkopin), q ti glltis ato q i bn ata, sepse ajo q bn ata nuk sht asgj tjetr pos mashtrim magjistari, e magistari nuk do t ket sukses kudo qoft. 70. Ather (kur shkopi i Musait i lltiti) magjistart u hodhn n sexhde e than: Ne i besuam Zotit t Harunit dhe t Musait! 71. Ai (faraoni) tha: Ai besuat atij para se tu jap leje? Ai (Musai) sht prijs i juaj, i cili a msoi magjin, un do tua pres duart e kmbt trthorazi e do tu var n trungujt e hurmave, e ather ju do a kuptoni se cili prej nesh ka dnim m t ashpr e m t vazhdueshm? 72. Ata than: Pasha At q na krijoi, nuk t japim prparsi ty ndaj argumenteve q na erdhn, e ti bje at q mendon ta bs, dhe mund ta zbatosh vetm at q i takonjets s ksaj bote! 73. Ne i besuam Zotit ton q Ai t na fal gabimet dhe magjin, me t ciln ti na detyrove. All-llahu sht m i miri (n t shprblyerit) dhe m i prjetshmi (n t dnuar)! 74. Ai q i paraqitet Zotit t vet si kriminel, e ka Xhehennemin, n t cilin as nuk vdes as nuk jeton. 75. Ndrsa ai q i paraqitet Atij besimtar e q ka br vepra t mira, t tillt i presin merita t larta. 76. (do ta presin) Xhennete t Adnit, npr t cilt do t rrjedhin lumenj dhe atydo t jen prjet. Ky sht shprblimi i atij q sht pastruar nga mosbesimi. 77. Ne i kumtuam Musait: Udhto natn me robt e Mij, hapu atyre me rrug t terur n det, e mos ke frik se do t zn, a do t fundossh. 78. Atyre iu vu prapa faraoni me ushtrin e vet, po ata psuan n det ashtu si psuan. 79. Faraoni e humbi popullin e vet, e nuk e udhzoi. 80. O bijt e israilit, Ne ju shptuam prej armikut tuaj, ua prcaktuam ann e djatht t Turit (pr shpalljen e Tevratit), ju furnizuam me rrshir (si mjalti) dhe shkurtza. 81. Hani nga t mirat q u dhuruam, e mos u bni prbuzs se do tu godas hidhrimi Im, e at q e z hidhrimi Im, ai ka mbaruar. 82. Nuk ka dyshim se Un e fal at q sht penduar, q ka besuar, q ka br vepra t mira dhe q prqendrohet pr n rrugn e drejt.

83. Po ty o Musa: t nguti para popullit tnd? 84. Ai u prgjigj: Ja, ata jn pran meje, e un u nguta te ti, o Zoti im, q t jesh i knaqur ndaj meje! 85. Ai (All-llahu) Tha: Ne sprovuam popullin tnd pas teje, dhe ata i hodhi n humbje Samiriji! 86. Musai u kthye te populli i vet i hidhruar e i piklluar dhe tha: O populli im, a nuk u premtoi juve Zoti juaj premtim t mir, a mos u b koh e gjat e ju e harruat premtimin, ose dshiruat t ju godas hidhrimi nga Zoti juaj, andaj e thyet besn q ma keni dhn? 87. Ata than: Ne nuk e thyem besn tnde me dshirn ton, por ne ishim ngarkuar me barr t rnda nga stolit e popullit e i hodhm ato (n zjarr), e ashtu i hodhi edhe Samirija. 88. E ai (Samirija) ua mbaroi atyre nj vi me trup q plliste, e ata than: Ky sht zoti juaj dhe Zoti i Musait, po ai (Musai) e ka harruar. 89. A nuk e kuptonin ata se ai (vi) as nuk u prgjigjej atyre, e as nuk kishte mundsi tju sillte ndonj dobi a dm. 90. E Haruni atyre u pat thn m par: O populli im, ju vetmu sprovuat me t, pse Zoti juaj sht i Gjithmshirshmi, andaj ejani pas meje dhe m dgjoni pr kt q po ua thm. 91. Ata i than: Ne nuk dp ti ndahemi ktij (adhurimit t viit) deri q t kthehet Musai! 92. Ai (Musai u kthye e) tha: O Harun t prngoi ty kur i pe se morn rrugn e gabuar, 93. E ti mos u vazhdosh rrugn time? Amos e kundrshtove edhe ti porosin time? 94. Ai (Haruni) tha: O bir i nns sime, mos m kap as pr mjekrre as pr flok, se un u friksova se do t thuash: i prave beni israilt dhe nuk e ke respektuar porosin time? 95. Ai (Musai) tha: E ka ishte puna jote, o Samirij? 96. Tha (Samirija): Un pash at q ata nuk pan, e mora nj grusht nga gjurma e t drguarit (nga frkemi i kalit t Xhibrilit) dhe ia hodha atij (viit) dhe kshtu m mashtroi vetvetja. 97. Ai (Musai) tha: Prandaj, largohu sepse sa t jesh gjall ke pr t thn: (kdo q e sheh) Mos mu afro! E ty t pret edhe nj moment (dnim) i pathyeshm. E ti tash shikoje zotin tnd q e adhurove bindshm, e tani at do ta djegim e do ta bjm shkrumb dhe hirin e tij do ta shprndajm npr det. 98. I adhurari juaj sht vetm All-llahu, q prve Tij nuk ka zot tjetr, e dituria e Tij ka prfshir do send. 99. Po kshtu, Ne t rrfejm ty pr disa ngandodhit q kan kaluar m heret dhe nga ana jon t dham ty shpalljen plot prkujtime.

100. Kush i kthen shpinn ksaj (shpalljes - Kuranit), ai do t bart n ditn e kijametit barrn m t rnd. 101. Nn at do t qndrojn prgjithmon. Sa barr e keqe sht pr ta n ditn e kijametit. 102. Ditn kur i fryhet surit (bririt), at dit Ne i tubojm mkatart symavijosur (t verbr, t shmtuar). 103. E ata pshprisin mes vete: nuk qndruat (n dynja) m shum se nja dhjet dit. 104. Ne m s miri e dijm se ka flasin ata, e edhe at kur m i menuri prej tyre u tha: Nuk qndruat m shum se nj dit! 105. Ty t pyesin edhe pr kodrat, thuaj: Zoti im mund ti bj thrrime t shprndara. 106. Dhe vendin e tyre ta bj rrafsh pa far bime e ndrtese. 107. E nuk do t shohsh n t as ultsir e as lartsir. 108. At dit, ata do t shkojn pas thirrsit. e nuk do ti largohen atij, e para t Gjithmshirshmit ulen zrat e nuk dgjohet tjetr pos nj z i ult. 109. At dit nuk bn dobi as ndrmjetsimi, prve atij, t cilin e ka lejuar i Gjithmshirshmi t ndrmjetsoj dhe pr t cilin e plqeu ndrmjetsimin. 110. Ai i di ato q ishin para tyre dhe ato q vijn pas, po dija e tyre nuk mund ta prfshij ate. 111. E fytyrat (e mkatarve) e turpruara, i prlen t Prjetshmit, t Gjithfuqishmit, sepse ka dshtuar ai q barti padrejtsin. 112. Kush sht besimtar dhe bn vepra t mira, ai nuk i friksohet ndonj padrejtsie e as ndonj mungese (n shprblim). 113. Kshtu Ne e shpallm kt Kuran arabisht dhe prsritm n t vrejtjet, n mnyr q ata t ruhen ose ai (Kurani) tu sjell atyre prvoj msimi. 114. I lart sht All-llahu, Sundue i vrtet. Ti mos nxito me Kuranin para se t prfundoj shpallja e tij te ti, dhe thuaj: Zoti im, m shto dituri! 115. Na i patm urdhruar edhe Ademit (t mos i afrohej pems), po ai harroi, pra re ai nuk gjetn vendosmri. 116. Prkujto kur Ne u tham engjjve: Bni sexhde ndaj Ademit, ata i bn, pos Iblisit, i cili nuk deshi. 117. E Ne i tham: O Adem ky sht armik yti dhe i bashkshortes tnde, pra mos tju nxjerr kurrsesi nga Xhenneti, e tju v n vshtirsi (pr t siguruar mjetet e jetess). 118. Ti aty (n Xhennet) nuk ke pr t qen i uritur e as nuk ke pr t mbetur i zhveshur. 119. Aty nuk ke pr t pasur etje e as nuk do t kesh vap.

120. Por, at e ngacmoi djalli duke i thn: O Adem, a do t t treoj pr pemn e pavdekshmris dhe t sundimit t pazhdukshm! 121. Ata t dy hngrn nga ajo (pem) dhe q t dy u zhveshn, e ia nisn ta mbulojn veten e tyre me gjethe q mbldhnin npr Xhennet, dh kshtu Ademi theu urdhrin e Zotit t ve dhe gaboi. 122. Mandej Zoti i vet at t zgjedhur, ia pranoi pendimin dhe e vuri n rrugn e drejt (t vendosur). 123. Ai (All-llahu) u tha: Zbritni prej aty q t gjith, do t jeni armiq t njri-tjetrit. Nse u vjen na Un udhzim (libr e pejgamber) kush i prmbahet udhimit Tim, ai nuk ka pr t humbur (n dunja) e as nuk ka pr t dshtuar (n etn tjetr). 124. E kush ia kthen shpinn udhzimit Tim, do t ket jet t vshtir dhe n ditn e kijametit do ta ringjall t verbr. 125. Ai (q nuk besoi) do t thot: Zoti im, prse m ngrite t verbr, kur un isha me sy? 126. Ai (All-llahu) thot: Ashtu si harrove ti argumentet Tona q ti ofruam, ashtu je ti i harruar sot. 127. Po kshtu Ne e shprblejm edhe at q zhytet n mkate dhe nk i beson argumentet e Zotit t vet, po dnimi n botn tjetr sht edhe m i ashpr dhe i prjetshm. 128 A nuk e kan t qart ata se sa breza para tyre i kemi zhdukur, e kta ecin npr ato vendbanime t tyre. N gjurmt e atyre ka fakte pr ata q kan arsye t shndosh. 129. E, sikur t mos ishte vendimi dhe afati i caktuar m heret nga Zoti yt, dnimi do ti kapte ata. 130. Prandaj, ti bhu i durueshm ndaj asaj q thon ata, dhe duke falnderuar Zotin tnd, falu para lindjes s diellit dhe para perndimit t tij, falu edhe n ort e mats dhe n skajet e dits, ashtu q t gjejsh knaqsi (me shprblim). 131. Dhe mos ia ngul syt bukuris s ksaj jete me t ciln i bm t knaqen disa prej tyre (mosbesimtar), e pr ti sprovuar me t, sepse shprbimi i Zotit tnd sht m i mir dhe sht i prjetshm. 132. Urdhro familjen tnde t fal namaz, e edhe ti vet zbatoje at, ngase zne nuk krkojm prej teje ndonj furnizim (pr ty as pr familjen tnde), Ne t frnizojm ty (dhe ata), ardhmria e mir sht e atij q ruhet. 133. Ata than: prse nuk na solli ai ndonj argument nga Zoti i vet? A nuk u erdhi atyre sqarim (n Kuran) pr at q ishte n broshurat e mparshme. 134. Dhe sikurti ndshkonim ata me ndonj dnim para tij (para se t shpallim Kuranin) ata do t

thonin: Zoti yn, prse nuk na ove ndonj t drguar q tiu prmbaheshim fakteve Tua para se t poshtroheshim e t mjeroheshim. 135. Thuaj: Secili sht duke pritur, pra pritni edhe ju, se s shpejti do ta kuptoni se kush ishin ithtart e rrugs s drejt dhe e gjeti t vrtetn. 21. Enbija Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Njrezve u sht afruar koha e llogaris s tyre, e ata t hutuar n pakujdesi nuk prgatiten fare pr t. 2. Atyre nuk u vjen asnj kshill e re (n Kuran) nga Zoti i tyre, e q ata t mos tallen me t duke e dgjuar. 3. T shmangura nga e vrteta jan zemrat e tyre. Ata q jan zullumqar dhe duke biseduar fshehtas (thon): A mos sht ky (Muhammedi) di tjetr pos njeri, sikurse edhe ju, pra a do tia pranoni magjin e tij kur ju po e dini? 4. Ai (Muhammedi) tha: Zoti im di pr thnien q thuhet n qiell e n tok (pra di edhe pr bisedn tuaj), Ai sht m dgjuesi, m i dijshmi! 5. Ata madje than: (pr Kuranin) ndrra t prziera, madje than se ai (Muhammedi) vet e trilloi, ai sht poet! Le te na e sjell nj mrekulli ashtu si u drguan t mparshmit (me mrekulli)! 6. Banort e qyteteve para tyre nuk i besuan (mrekullit), prandaj Ne i shkatrruam, a mos do t besojn kta? 7. Ne edhe para teje nuk drguam tjetr pos burra, t cilve u dham shpallje, e nse nuk dini kt, ather pyetni njerzit e dijshm. 8. Ne nuk i bm ata (pejgambert) trupa q nuk han ushqim e as nuk ishin t prjetshm (t pavdekshm). 9. Ne u plotsuam pastaj premtimin, i shptuam ata dhe k dshiruam Ne, ndrsa ata q kaluan do kufi, i zhdukm. 10. A nuk e kuptoni se Ne ua shpallm librin n t cilin gjendet krenaria juaj? 11. Ne shpartalluam sa vendbanime q ishin mizore, e ne vend t tyre sollm popull tjetr. 12. E ata kur e hetonin forcn e dnimit ton, iknin me shpejtsi. 13. (ather atyre u thuhet) Mos ikni, po kthehuni n begatit dhe n vendbanimet tuaja se ndoshta do t mund t merreni vesh (e gjith kjo ishte nj ironi kndr tyre). 14. Ata thonin: O shkatrrimi yn, vrtet ne ishim zullumqar!

15. Mjerimi i tyre vazhdoi ashtu derisa i bm t korrur e t ftohur (t vdekur). 16. Ne nuk e krijuam qiellin, tokn e do gj ka mes tyre shkel e shko (pa qllim t caktuar). 17. Sikur t kishim dashur t zbavitemi dhe sikur t donim ta bnim at, Ne do t zbaviteshim n kompetencn Ton, por Ne nuk bm at. 18. Prkundrazi, Ne t pavrtetn e godasim me t vrtetn dhe ajo (e vrteta) triumfon mbi t ndrsa ajo (gnjeshtra) zhduket. E juve (jobesimtarve) u takon shkatrrimi, pr at q i prshkruani (Zotit, si fmij etj. ). 19. Vetm e Tij sht do gj q sht n qiej e tok! E ata q jan pran TIj (melaiket), nuk shprehin mendjemadhsi n adhurim ndaj Tij, e as nuk u bhet (ibadet) monotn. 20. Ata lartsojn (All-llahun) nat e dit dhe nuk mrziten. 21. A mos morn ata zota prej toke q mund t ringjallin (t vdekurit)? 22. Sikur t kushte n to (n qiej e n tok) zota pos Allhut, ato t dyja do t shkatrroheshin. Larg asaj q i prshkruajn sht All-llahu, Zot i Arshit. 23. Ai nuk pyetet se ka punon, po ata, (njerzit), pyeten. 24. A prvetsuan ata zota tjer pos Tij? Thuaj: Sillne argumentin tuaj? Ky (Kurani) sht argument pr kta q jan m mua dhe pr ata q ishin para meje, por shumica tyre nuk e din t vrtetn, andaj edhe nuk vshtojn. 25. Ne nuk drguam asnj t drguar para teje e t mos i kemi shpallur atij se: nuk ka zot tjetr prve Meje, pra m adhuroni! 26. E ata than: I Gjithmshirshmi ka fmij! Larg asaj qoft madhria e Tij! Ja ata jnan rob t ndershm! 27. Q nuk flasin para Tij, ata veprojn me urdhrin e Tij. 28. Ai (All-llahu) e di ka vepruan m par dhe ka do t veprojn, dhe ata nuk prpiqen t ndihmojn pos pr at me t cilin sht i knaqur Ai, e ata nga frika prej tij jan t pakujdesshm. 29. Ndrsa, kush thot prej tyre se un jam zot pos Tij, ndshkimi pr t sht Xhehennemi. Kshtu i ndshkojm Ne zullumqart. 30. A nuk e din ata, t cilt nuk besuan se qiejt dhe toka ishin t ngjitura, e Ne i ndam ato t dyja dhe ujin e bm baz t jets s do sendi; a nuk besojn? 31. Dhe n t (tok) Ne kemi krijuar bjeshk t paluhatshme q t mos i lkund ata, dhe npr to kemi

br lugina e rrug n mnyr q ata t din t orientohen. 32. Qiellin ua kemi br kulm t sigurt, por ata zbrapsen prej atyre argumenteve. 33. Ai sht q krijoi natn e ditn, diellin e hnn dhe secili prej tyre noton n orbit. 34. Ne, asnj njeri para teje (Muhammed) nuk i dham jet t prhershme, e nse ti vdes, a mos do t mbesin ata prgjithmon? 35. do krijes do ta shijoj vdekjen, e NE, n shenj sprove ju sprovojm me vshtirsi e knaqsi, dhe ju ktheheni te Ne. 36. E kur t shohin ty ata q nuk besuan, nuk t marrin ndryshe vetm se n tallje (duke thn): A ky sht ai q prgojon zott tuaj! E ata prmendjen e Mshiruesit (Rrahman) e mohojn. 37. Njeriu nga vet natyra e tij sht i ngutshm, e Un do tua tregoj juve masn Time ndshkuese, pra mos krkoni tu vie m shpejt. 38. Ata than: Kur do t jet ai premtim (me dnim) nse thoni t vrtetn? 39. Sikur ta dinin ata q nuk besuan se ather nuk d t mund ta largojn zjarrin as nga fytyrat e tyre e as nga shpinat, e as q do t ndihmohen (nuk do t ishin jobesimtar). 40. Por atyre do tu vij befas, do ti trondit ata, e ather as nuk mund ta largojn dhe as nuk u jepet afat. 41. N t vrtet, jan br prqeshje edhe me t drguarit tjer para teje, e ata q u talln me ta, i prfshiu ajo me ka talleshin. 42. Thuaj: Kush u mbron juve prej (dnimit t) t Madhruarit natn en ditn? Por jo, ata i kthejn shpinn kshillave t Zotit t tyre. 43. A mos kan ata pos Nesh zota t tjer q i mbrojn? Po ata nuk mund ti ndihmojn vetvetes (e lr m adhuruesve), Ata (mosbesimtart) as nuk do t pranohen prej Nesh n fqinjsi. 44. Por Ne u dham atyre dhe prindrve t tyre jet t gjat me knaqsi (e ata u mashtruan). A nuk e vrejn ata se Ne u paksojm tokn nga ant e saj, ather a mos ata do t jen fitues (o t humbur)? 45. Thuaj: Un ua trheq vrejtjen vetm me ann e ksaj shpalljeje, po i shurdhti nuk dgjon thirrjen edhe kur i trhiqet vrejtja. 46. E sikur ti godas pak ndonj e keqe nga dnimi i Zotit tnd, ata do t thon: T mjert ne, i bm vetes padrejtsi! 47. N ditn e gjykimit Ne do t vm peshoja t drejta, e askujt nuk i bhet e padrejt asgj, edhe nse sht

(vepra) sa peshoja e nj kokrre t melit Ne do ta sjelllim at. E mjafton q Ne jemi llogarits. 48. Ne i patm dhn Musait e Harunit Furkanin (dalluesin e t vrtets e t kots - Tevratin), q ishte drit e kshill pr t devotshmit. 49. T cilt ia kan frikn Zotit t tyre edhe pse edhe pse nuk e shohin dhe ata t cilt ia kan dron kijametit. 50. Edhe ky (Kurani) sht kshill, sht i bekuar q Ne e shpallm. A, ju po e refuzoni. 51. Ne i dham Ibrahimit hert t mbarn, sepse Ne kemi njohur mir at (ia dham t mbarn se e meritoi). 52. Kur ai babai dhe popullit t vet u: jan kto statuja q i adhuroni? 53. Ata than: I gjetm t part tan, q po i adhuronin. 54. Ai u tha: Edhe t part tuaj e edhe ju qart ishit t humbur! 55. Ata than: Me gjith mend e ke apo mos po tallesh! 56. Ather ai tha: Jo, por Zoti juaj sht Zoti i qiejve e i toks, shtai q i krijoi ato, ndrsa un jam dshmues pr kt! 57. Pasha All-llahun, posa t largoheni ju, un kam pr tia br at q duhet statujave tuaja! 58. Dhe i bri ato cop-cop, prve nj m t madhes q e kishin ata m shpres se atij do ti drejtohen (pr t kuptuar se kush i theu). 59. (Kur u kthyen ii pan) Ata than: Kush e bri kt me zotat tan? Ai na qenka kriminel! 60. (pastaj) han: Kemi dgjuar pr nj djalosh q i prqeshte ato, t cilit i thonin Ibrahim. 61. Ata than: Silleni at ktu n sy t njerzve q ta shohin (e ta dnijm). 62. I than: A e bre ti kt me zotat tan, o Ibrahim? 63. Ai tha: Jo, por at, e bri i madhi i tytre, ju pyetni ata nse jan q flasin? 64. Ata u ndaln e u menduan me veten, e dikush tha: Vrtet, ju jeni ata t gabuarit (pse adhuroi gjra t kto). 65. Mirpo, pastaj e shoshitn kt gj n kokat e tyre (u kthyen nga bindja n kofortsi) dhe than: Po ti e ke ditur se kta nuk flasin! 66. Ai tha: A po adhuroni pra n vend t All-llahut asish q nuk u sjellin kurrfar dobie as dmi? 67. Medet pr ju dhe pr ata q i adhuroni, pos Allllahut, po a nuk po kuptoni? 68. Ather ata than: Digjeni at (Ibrahimin) dhe ndihmoni zotat tuaj, nse doni tu ndihmoni! 69. Po Ne i tham: O zjarr, bhu i ftoht dhe shptim pr Ibrahimin!

70. Ata deshn ti bjn atij (Ibrahimit) kurth, po Ne ata i bm m t dshtuarit. 71. E Ne shptuam at e edhe Lutin n at tokn q e kemi bekuar pr njerz. 72. Dhe ia faln atij Is-hakun, e si dhurat edhe Jakubin. Dhe q t gjith i bm t mir (pejgamber). 73. Dhe ata i bm shemblltyr q udhzonin sipas urdhrit Ton, i orientuam n pun t mira, n falljen e namazit, n dhnien e zeqatit, dhe ata ishin adhurues Tan t sinqert. 74. Lutit Ne i dham t jet pejgamber dhe i dijshm, andaj edhe e shptuam prej atij fshati (vendbanim) q bn pun t ndyra, ata ishin popull i dmshm e i prishur. 75. At (Lutin) e shptuam dhe e vm nn mshirn Ton, vrtet ai ishte prej m t mirve. 76. (Prkujto) Edhe Nuhun kur m par - pat thirrur (Zotin) e Ne ia pranuam atij (edhe luttjen)e ate dhe familjen e tij e shptuam nga ia tmerri i madh. 77. Ne e mbrojtm at prej atij populli q prgnjeshtronte argumentet Tona, vrtet ai ishte popull i keq, prandaj i prmbytm t gjith ata. 78. (Prkjto) Davudin e Sulejmanin kur pleqronin pr shjen e bims (mbjelljes) t ciln delet e ati populli e kishin kullotur natn, e Ne ishim prcjells t gjykimit t tyre. 79. E sulejmanit Ne ia msuam at (prgjegjen e sakt), po secilit (prej) u patm dhn urtsi e dije. Ne e bm q kodrat dhe shpezt t madhrojn (bjn tesbih) s bashk me Davudin. Ne kemi mundsi (ta bjm kt) edhe e bm. 80. Ne e msuam atij (Davudit) mbarimin e petkave (t hekurta) pr ju, q t ju mbrajn n raste lufte. A jeni pra mirnjohs ju pr kt? 81. Ndrsa Sulejmanit (ia nnshtruam) ern e fort q sipas dshirs se tuj ecte me t deri te toka t ciln e kemi bekuar Ne. Ne jemi t gjithdijshm pr do gj. 82. Edhe disa nga djajt (ia nnshtruam) q zhyteshin (n thellsi t ujit) dhe bnin pr t (pr Sulejmanin), por Ne i ruanim ata (t mos shmangeshin). 83. (Prkujto) Edhe Ejubin kur iu drejtua Zotit t vet me lutje: M gjeti belaja, e Ti je m Mshiruesi ndr Mshiruesit! 84. Ne iu prgjegjm atij nga mshira e Jon, ia hoqm ato vshtirsi q i kishte, ia dham familjen e tij dhe aq sa ishin ata, dhe bm prkujtim pr t devotshmit. 85. (Prkujto) Edhe Ismailin, Idrisin dhe Dhulkiflin, q t gjith ishin t durueshm. 86. Ata i prfshim n mshirn Ton, se ishin vrtet prej t mirve.

87. (Prkujto) Edhe at t peshkut (Junusin) kur doli i hidhruar (prej popullit) dhe mendoi se nuk do ti vij m ouna ngusht, po n errsira ai tha se: Nuk ka Zot pos Teje. Ti je i pastr, nuk ke t meta. Un i bra padrejt vetes! 88. Ne iu prgjigjm atij, e shptuam nga tmerri. Kshtu i shptom Ne besimtart. 89. (Prkujto) Edhe Zekiriain kur e luti Zotin e vet: Zoti im, mos m le t vetmuar se Ti je m i miri trashgues (pas dokujt). 90. Ne ia pranuam lutjen e tij, ia dhuruam atij Jahjain dhe ia prmirsuam bashkshorten atij. Ata prpiqeshin pr pun t mira, na u luteshin duke shpresuar dhe duke u friksuar, ishin respektues ndaj nesh. 91. (Prkujto) Edhe at q e ruajti nderin e saj, Ne e frymzuam at me shpirt (barr) nga ana Jon dhe at dhe t birin e saj; bm mrekulli pr njerzit. 92. Kjo fe sht e juaja dhe sht e vetmja fe (e shpallur), kurse Un jam Zoti juaj, pra m adhuroni vetm Mua. 93. Po ata e ndan shtjen e fes dhe u pran mes vete (u ndan n grupe: monoteist, politeist, jehudi, t krishter, zjarrputist etj. ), mirpo, q t gjith do t vijn te Ne. 94. E kush bn ndonj vepr t mir dhe sht besimtar, mundi i tij nuk i mohohet, pse Ne i shnojm ato. 95. Ndrsa sht e pamundur pr (banort e) nj fshat t cilin e kemi shkatrruar Ne, t kthehen (n kt jet). 96. Derisa t hapet (penda) e Jexhuxh Mexhuxhve dhe ata do t zbresin nga do bregore me shpejtsi. 97. Dhe derisa t jet afruar premtimi i sakt (dita e kijametit) e ai sht momenti kur mbeten t shtangt syt e atyre q nuk besuan (n ato aste thon): T mjert ne, vrtet ishim krejt t pavetdijshm pr kt (momment); por jo, sht e vrtet se ishim zullumqar t mdhenj. 98. Ju, dhe ajo q adhuruat ju pos All-llahut, do t jeni lnd e Xhehennemit, dhe keni pr t hyr n t. 99. Sikur t kishit qen ata zota, ata nuk do t hynin n t, po q t gjith do t jen aty prgjithmon. 100. Aty ata do t ken rrnkim dhe aty ata nuk dgjoj. 101. E atyre t cilve u priu e mbara nga ana jon, do t jen larg tij (Xhehennemit). 102 Ata nuk nuk do t dgjojn as zhurmn e tij, dhe ata do t jen prgjithmon t knaqur me at q e dshirojn vet.

103. Ata nuk do ti shqetsoj ajo frika e madhe (e fyerjes s gurit), dhe do ti presin engjjt (duke u uruar): Kjo sht dita e juaj q u premtohej. 104. (Prkujto) At dit kur Ne e paloj qiellin sikurse palimi i fletve n libr. Ashtu sikundr e kemi filluar krijimin (tuaj), e rikthejm. Ky sht obligimi yni, e Ne e bjm kt. 105. Ne e kemi shnuar n Zebur (n librat e shenjt) pas shnimit (n Lehvi mahfudh), se me t vrtet tokn do ta trashgojn robt e Mij t mir. 106. Ne kt (q u prmend) ka mjaft pr nj popull t dgjueshm. 107. E Ne t drguam ty (Muhammed) vetm si mshir pr t gjitha krijesat. 108. Thuaj: Mua m shpallet se Zoti i juaji sht vetm nj Zot, e ju a po dorzoheni? 109. E nse ata refuzojn, ti thuaju: Un u njoftova ju n mnyr t barabart, dhe se un nuk e di se sht afr ose larg ajo q po premtoheni? 110. Ai e di thnien e hapt, e di edhe at q mbani fasheht. 111. E nuk e di, mos sht kjo sprov pr ju (vonesa e dnimit), apo t knaqeni deri n nj koh. 112. Ai (Muhammedi) tha: Zoti im, gjyko (mes meje dhe atyre gnjeshtarve) me t vrtetn! E Zoti yn, Mshirues sht ai prej t cilit krkohet ndihm kundr asaj q ju prshkruani! 22. Haxhxh Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. O ju njerz, ruanu dnimit nga Zoti juaj, sepse dridhja pran katastrofs s kijametit sht nj llahtari e madhe. 2. At dit, kur ta prjetoni at, secila gjidhnse braktis at q ka pr gjini dhe secila shtatzn e hedh para kohe barrn e vet, ndrsa njerzit duken t dehur, po ata nuk jan t dehur, por dnimi i All-llahut sht i ashpr. 3. Ka ndonj nga njerzit q kundrshton n shtje rreth All-llahut, pa kurrfar dije dhe ndjek do djall t mbrapsht. 4. Ai (djalli) sht gjykuar ta humb dhe ta orientoj n vuajtje t zjarrit t madh, at q i miqsohet atij. 5. O ju njerz, nse dyshoni pr ringjalljen, ather (mendoni krijimin tuaj) Ne u krijuam ju prej dheu, pastaj prej uji, pastaj prej nj gjaku t ngjizur, pastaj prej nj sa kafshat mishi, q sht krijes e formuluar ose e paformuluar, n mnyr q tju sqarojm. Ne e prqndrojm n mitr deri n nj afat t caktuar, e

mandej u nxjerrim foshnje dhe ashtu t arrini pjekurin tuaj. Ka q dikush prej jush vdes hert, e dikush t jetoj deri n pleqri t thell, n mnyr q mos dij asgj nga dija q ka pasur. E ti e sheh tokn e that-t vdekur, e kur Ne ia lshojm asaj ujin ajo gjallrohet, shtohet dhe nga t gjitha llojet rrit bim t kndshme. 6. Kt (e themi pr ta ditur) se All-llahu sht Ai i vrteti dhe se Ai ringjall t vdekurit dhe Ai ka fuqi pr do send. 7. Dhe nuk ka dyshim se kijameti do t vij patjetr dhe se All-llahu me siguri do ti ngjall ata t varrezave (t vdekurit). 8. E ka ndonj prej njerzve q bn polemik rreth shtjes s All-llahut, duke mos patur kurrfar dije, kurrfar udhzimi dhe kurrfar libri t besueshm. 9. Ai q shtrembron qafn (n shenj mendjemadhsie), e prpiqet ti humb njerzit nga rruga e All-llahut. Atij do ti takoj poshtrimi n kt jet, ndrsa n ditn e kijametit atij do tia veshim dnimin e djegies (t zjarrit). 10. Kt pr shkak t asaj bn duart tua, ndrsa Allllahu nuk sht zullumqar ndaj robrve. 11. Ka nga njerzit q adhuron Alahun me mdyshje (luhatshm) nse e gode ndonj e mir aii qetsohet m t, po nse e godet ndonj e pamndshme, ai kthehet n fytyrn e vet t vrtet (t mparshme), ai e ka humbur kt dhe jetn tjetr e ky sht ai dshtimi i qart. 12. Ai n vend t All-llahut lut at q nuk mund ti bj as dm as dobi. Edhe kjo sht ajo humbja pambarim. 13. Lut at q dmin e tij e ka m afr se dobin e tij. Sa ndihmtar e shok i keq qenke (do ti thot atij adhuruesi n ditn e kijametit). 14. Ata t cilt besuan dhe bn vepra t mira, All-llahu do ti vej n Xhennete, nn t cilt rrjedhin lumenj. Ska dyshim, All-llahu punon at q dshiron. 15. Kush mendon se All-llahu nuk do ta ndihmoj at (Muhammedin) n kt dhe n tjern jet, ai le t ngrehet me ndonj mjet deri n qiell e le ta kput (ndihmn), e le t shikoj se a po ia largon mjeshtria e tij at q po e mllefos. 16. Dhe kshtu Ne e zbritm kt (Kuranin) plot me argumente t qarta, dhe se All-llahu v n rrug t drejt at q do. 17. sht e sigurt se All-llahu do t bj dallimin (do t gjykoj) n ditn e kiametit n mes atyre q ishin besimtar (mysliman) dhe t atyre q ishin jehudi, sabej, t krishter, zjarrputist, idhujtar. All-llahu di dhe vshtron do gj. 18. A nuk e di pr All-llahun se Atij i nnshtrohet (i bn sexhde) kush sht n qiej, edhe kush sht n tok,

edhe n dielli, edhe kodrat, edhe bimt edhe shtazt, e edhe shum njerz, po shum jan q dnimi sht merit e tyre. At q e poshtron All-llahu nuk ka kush q mund t bj t ndershm. All-llahu punon at q dshiron. 19. Kta jan dy kundrshtar (grupe kundrshtarsh: besimtar dhe jobesimtar) q jan zn rreth Zotit t tyre; e atyre q nuk besuan, u qepn rroba prej zjarri e u hudhet uji i val mbi kokat e tyre. 20. Q me at u shkrihet krejt ka n barqet e tyre e edhe lkurat. 21. Pr ata jan edhe kamgjikt e hekurt. 22. Sa her q prpiqen t dalin prej tij nga vuajtjet e padurueshme, kthehen n t prsri (u thuhet): Vuane dnimin me djegie! 23. E ata q besuan dhe bn vepra t mira, All-llahu i vendos n Xhennete, npr t cilin rrjedhin lumenj, aty stolisen ata me rrath t art e me xhevahir, e petkat e tyre jan t mndafshta. 24. Dhe ata jan q u udhzuan me fjalt m t mira dhe u udhzuan n rrugn e lavdishme. 25. Ska dyshim se ata t cilt nuk besuan dhe pengojn prej rrugs s All-llahut dhe prej xhamis s shenjt (Qabes), t ciln Ne e bm t barabart pr njerz, qofshin vendas ose t ardhur, dhe, kushdo q t prpiqet t bj ndonj t keqe a ndonj mkat, Ne kemi pr tua shijuar nj dnim t idht. 26. Prkujtoje kur Ne e udhzuam Ibrahimin pr n vendin e shtpis (Qabs): t mos m prshkruaj Mua shok, pastroje shtpin Time pr ata q e vizitojn (bjn tavaf) q qndrojn n kmb duke u falur, prkulur dhe q bjn sexhde. 27. Dhe thirr ndr njerz pr haxhin, se t vijn ty kmbsor e edhe kalors me deve t rraskapitura q vijn prej rrugve t largta. 28. (vijn) Pr t qen t pranishm n dobit e tyre dhe q ta prmendin All-llahun n ato dit t caktuara (n shenj falnderimi) dhe pr q i ka furnizuar me kafsh. Hani pra, prej tyre (kurbanave) dhe ushqeni t ngushtuarin e t varfrin. 29. Pastaj le t heqin papastrtin e tyre, le ti zbatojn premtimet e veta dhe le t silln (bjn tavaf) rreth shtpis s lasht. 30. Pra, kshtu: Kush madhron at q All-llahu e bri t shenjt, ajo sht m e dobishme pr te Zoti i vet. Juve u jan lejuar kafsht, pos atyre q u lexohen (n Kuran) pra largohuni nga ndyesit e idhujve dhe largohuni fjals shpifse. 31. Duke qen t sinqert n besimin ndaj All-llahut, dhe duke mos i prshkruar Atij shok, e kush prshkruan

shok All-llahut, ai sht sikur t bjer nga qielli e ta rrmbej shpendi, ose si ai t cilin e gjuan era e stuhishme n ndonj vend t humbur. 32. Kjo ht kshtu! E kush madhron dispozitat e Allllahut, ajo sht shenj e devotshmris s zemrave. 33. Ju keni dobi nga ato (shenja - kurban) pr nj koh t caktuar, e pataj vendi i tyre sht te shtpia e lasht. 34. Ne i kemi caktuar do populli vendtherrjen (e kurbanit), q ta prmendin emrin e All-llahut pr arsye se i furnizoi ata me kafsht. Zoti juaj sht nj Zot, andaj vetm Atij dorzohuni, e prgzo t dgjueshmit. 35. T cilt, kur prmendet All-llahu, u dridhen zemrat e tyre, t cilt jan t durueshm ndaj asaj q i godet, t cilt rregullisht e falin namazin dhe t cilt japin pr qllime t dobishme nga ajo me ka furnizuam Ne. 36. E devet (therrjen e tyre pr kurban) ua kemi br prej dispozitave t All-llahut, e ju prej tyre keni dobi, andaj prmendie emrin e All-llahut duke qen ato (t prgatitura pr therrje) n kmb, e kur t shtrihen ato n tok (dhe tu dal shpirti), hani prej tyre dhe ushqeni nevojtarin dhe at q lyp. Ashtu, ato ua vm n shrbimin tuaj q juu t jeni mirnjohs. 37. te All-llahu nuk arrin as mishi as gjaku i tyre, por te Ai arin bindja e juaj. Ai ashtu ua nnshtroi ato juve q ta madhroni All-llahu pr udhzimet q ua bri. Bamirsve merru myzhde. 38. All-llahu largon dmet e idhujtarve ndaj atyre q besuan, se All-llahu nuk e do asnj tradhtar e bukprmbyst. 39. Atyre q po sulmohen me luft, u sht dhn leje t luftojn, pr shkak se u sht br padrejt, e Allllahu ka fuqi pr tu ndihmuar atyre (muslimanve). 40. (U lejuan t luftojn) Ata, t cilt vetm pse than: All-llahu sht Zoti yn! u dbuan pa kurfar t drejte. E sikur All-llahu t mos i zbrapste disa me disa t tjer, do t rrnoheshin manastirt, kisha, havrat e edhe xhamit q n to prmendet shum emri i Allllahut. E All-llahu patjetr do ta ndihmoj at q ndihmon rrugn e Tij, se All-llahu sht shum i fuqishm dhe gjithnj triumfues. 41, (Ai ndihmon) Ata t cilt kur Ne u mundsojm vendosjen n tok, e falin namazin, japin zeqatin, urdhrojn pr t mir dhe largojn prej t keqes. Allllahut i takon prfundimi i shtjeve. 42. Po edhe nse t prgnjeshtrojn ty, para tyre patn prgnjeshtruar edhe populli i Nuhut, Adi dhe Themudi. 43. Edhe populli i Ibrahimit dhe populli i Lutit. 44. Po edhe banort e Medjenit. Qe prgnjeshtruar edhe Musai; e Un jobesimtarve u pata dhn afat, m

pastaj u dhash dnim, e far ishte ai dnim Imi? (Ua ndryshova gjendjen n t keq). 45. E sa fshatra q ishin zullumqar i shkatrruam Ne, e ato jan t rrnuara mbi kulmet e tyre dhe sa bunar kan mbetur shkret e sa pallate t larta! 46. A nuk udhtuan ata npr tok e t ken zemra me t cilat do t kuptojn, dhe vesh me t cilat do t dgjojn? pse n t vrtet syt nuk verbrohen, por verbrohen zemrat n krahror. 47. Ata krkojn prej teje tua ngutsh dnimin, po Allllahu nuk e thyen premtimin e Vet, pse nj dit te Zoti yt sht sa njmij vet, si llogaritni ju. 48. Shum fshatra q ishin n rrug t gabuar, Un ua pata shtyr dnimin n nj koh, e pastaj i zura me dnim dhe fundi i tyre sht te Un. 49. Thuaj: O ju njerz, un jam pr tua trhequr haptazi vrejtjen. 50. E ata q besuan dhe bn vepra t mira, do t ken falje (t mkateve), furnizim t begatshm (n Xhenne). 51. Ndrsa, ata q u prpoqn ti mposhtin argumentet Tona, t tillt jan banes t Xhehennemit. 52. Ne nuk drguam para teje asnj t drguar (me shpallje) dhe asnj pejgamber (t drguar si vazhdues i shpalljes s mparshme), e q, kur ai (i drguari) dshiroi di, t mos ia pat hedhur n at dshirn e tij djalli, e All-llahu asgjson at q hedh djalli, dhe Allllahu fuqizon argumentet e Veta. All-llahu sht shum i dijshm dhe me urtsi t madhe rregullon shtjet. 53. E pr a br at (dyshim) q djalli e hedh si sprov pr ata q n zemrat e tyre kan dyshim (munafikt) dhe pr ata, q i kan t zemrat e shtangta. Ska dyshim se jobesimtart jan n nj armiqsi t pambarim. 54. E, edhe pr ta vrtetuar t dijshmit se me t vrtet ai (Kurani) sht vrtet prej zotit tnd dhe kshtu ti besojn atij (Kuranit) dhe (zemrat e tyre) t bindn ndaj tij. E All-llahu patjetr do ti udhzoj ata q besuan 9prqafuan) n rrug t drejt. 55. Ata q nuk besuan jan vazhdimisht n dyshim pr t (pr Kuranin), derisa tu vij kijameti befas ose tu vij dnimi i dits s pafrytshme. 56. At dit i tr sundimi i takon vetm All-llahut, Ai gjykon mes tyre, E sa u prket atyre q besuan dhe bn vepra t mira, ata kan knaqsit e tyre n xenete. 57. Ndrsa, ata q nuk besuan dhe prgnjeshtruan argumentet ona, t tillt kan dnim me nnmim. 58. E ata q pr hir t All-llahut braktisn atdheun e tyre, (e duke luftuar) u vran ose vdin, All-llahu do

ti shprblej me shprblimin m t mir, e ska dyshim All-llahu sht m i miri shprblyes. 59. Ata do ti v n nj vend ku do t jen t knaqur. All-llahu di m s miri (kush ka merion) dhe sht shum i but. 60. Kjo sht kshtu! E kush ndshkon tjetrin me t njejtn mas me t ciln ka qen i ndshkuar vet, e pastaj atij prsri i bhet padrejt, All-llahu do ta ndihmoj at patjetr. All-llahu shlyen shum t kqijat dhe fal mkatet. 61. Kt (ndihm) e bn ngase All-llahu (fuqiplot) sht Ai q fut natn n dit e ditn n nat (dke shkurtuar njrn e zgjatur tjetrn). All-llahu me t vrtet dgjon (thniet) e sheh (punt). 62. Kjo ngase All-llahu sht Ai i vrteti, dhe at q lusin ata pos Tij sht e kot. All-llahu sht vrtet Ai i larti, i madhi. 63. A nuk e di se All-llahu e lshoi shiun prej qiellit, e toka agon e gjelbruar, vrtet, All-llahu sht i kujdesshm, mirnjohs. 64. Vetm e Tij sht ka ka n tok, All-llahu sht Ai q ska nevoj pr asgj, sht i plotfuqishmi i falnderuari. 65. A nuk sheh se All-llahu nnshtroi do gj q gjendet n tok, pr t mirn tuaj, Ai nnshtroi anijet q sipias dshirs s Tij t lundrojn n det. Ai mban qiellin t mos bjer n tok po nse dshiron Ai. Ska dyshim se All-llahu sht mirbrs, mshirues ndaj njerzve. 66. Ai u dha jetn, u bn t vdisni, e pastaj ju ringjall. Vrtet, njeriu sht prbuzs. 67. Secilit popull ne i dham ligj (fetar) q ata t veprojn sipas tij, pra le t mos polemizojn (popujt tjer) me ty pr kt shtje (pr shtjen e shtetit islam), e ti thirri te Zoti yt, se pa dyshim ti je n rrug t drejt. 68. E nse ata t kundrshtojn ty, ti thuaju: All-llahu e di m s miri pr kt q ju po veproni. 69. All-llahu do t gjykoj mes jush n ditn e kijametit pr at q kundrshtoheshit. 70. A nuk e ke ditur se All-llahu di ka ekziston n qiell e n tok, e tr ajo sht e shnuar n libr, ajo pr All-llahun sht shum leht. 71. Ata (idhujtart) adhurojn n vend t All-llahut (idhuj) pr t cilt nuk u ka ardhur kurrfar fakti dhe nuk kan dije, pra pr idhujtart nuk ka ndonj ndihmtar. 72. E kur u lexohen atyre ajetet tona t qarta, n fytyrat e atyre q nk besuan u vren urrejtje. Gati u vrsulen atyre q ua lexojn ajetet tona. Thuaj: A tu tregoj pr

nj m t keqe se kjo? Zjarri, t cilin All-llahu e caktoi pr ata q nuk besuan. Sa i keq sht ai vend ku do t shkojn. 73. O ju njerz, ja nj shembull veni veshin pra: Vrtet ata q po i adhuroni n vend t All-llahut, ata nuk mund t krijojn asnj miz, edhe nse tubohen t gjith pr t, e po ashtu, nse miza ua rrmben atyre ndonj send, ata nuk do t mund ta shptojn at prej saj. I dobt sht edhe lutsi edhe i luturi. 74. Ata nuk madhruan All-llahun me madhrin e Tij t vrtet, q meriton, All-llahu sht ifuqishm, ngadhnjyes. 75. All-llahu zgjedh t drguar prej egjjve dhe prej njerzve, All-llahu dgjon e sheh. 76. Ai e di at q punuan m par dhe at q do t punojn m von ata, dhe t gjitha shtjet i kthehen vetm All-llahut. 77. O ju q besuat, falni namazin me ruku e sexhde dhe vetm Zotin tuaj adhuronie. Bni pun t mira (t dobishme), se do t gjeni shptim. 78. Luftoni me nj luft t denj pr hir t All-llahut, se Ai ju zgjodhi ju (ju prcaktoi pr t luftuar pr rrugn e TIj) dhe nuk ju obligoi n fe me ndonj vshtirsi, n fen e babait tuaj, Ibrahimit. Ai edhe m par, e edhe ky (Kurani) ju quajti mysliman, pr t qen i drguari shmitar juaji dhe pr t qen ju dshmitar ndaj njerzve, pra falni rregullisht namazin, jepni zeqatin, prmbahuni me All-llahun se Ai sht ndihmtari juaj. Sa mrojts i mir dhe sa ndihmtar i madh q sht. 23. Muminun Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. sht e sigurt se kan shptuar besimtart: 2. ata t cilt jan t prulur dhe jan t kujdesshm gjat faljes s namazit, 3. dhe ata t cilt i shmangn t kots (fjal a pun), 4. dhe ata t cilt rregullisht japin zeqatin, 5. dhe ata t cilt e ruajn nderin e vet (sa i prket jets intime), 6. me prjashtim ndaj grave t veta (me kuror) dhe ndaj atyre (robreshave) q i kan n pronsin e vet, pr t cilat nuk jan t qortuara, 7. e kush krkon prtej tyre (dfrim nga t ndaluarat), t tillt jan ata q e kan shkel normat e caktuara, 8. dhe ata t cilt me kujdes i ruajn ato q u jan besuar (sende ose fjal), e ruajn edhe premtimin e dhn, 9. dhe ata t cilt i kushtojn kujdes kohs s namazit t tyre.

10. T tillt jan mu ata trashgimtart, 11. t cilt e trashgojn Firdewsin, aty jan prgjithmon. 12. Pr All-llahun, Ne krijuam njeriun prej nj ajke (lngu), e nj balte. 13. Pastaj at (ajk - balt) e bm (e shndrruam) pik uji (far) n nj vend t sigurt. 14. M pas, at pik uji e bm cop gjaku, e at gjak t ngurt e bm cop mishi, e at cop mishi e shndrruam n eshtra, dhe eshtrave ua veshm mishin, pastaj at e bm krijes tjetr (me shpirt). I lart sht All-llahu, m i miri Krijues! 15. Mandej, pas ksaj (krijese) ju do t vdisni. 16. E n ditn e kijametit ringjalleni. 17. Ne krijuam mbi ju shtat pal (qiej) dhe nuk jemi t pakujdesshm ndaj asaj q krijuam. 18. Ne lshaum me mas uj nga qielli dhe at e prqndrojm n tok. Po Ne kemi mundsi edhe ta humbim ate (ujin). 19. Dhe me ann e tij Ne mundsuam p ju kopshte hurmash e rrushi, q n to keni shum pem dhe hani prej tyre. 20. Dhe (krijuam) trupa drunjsh q mbijn n kodrn Sina e q japin vajra dhe mlmesa pr ngrnsit. 21. Ju ede nga kafsht keni nj msim, ngase ju freskojm me lng prej barqeve t tyre dhe keni shim dobi prej tyre, e edhe prej tyre ushqeheni. 22. Dhe mbi to e anije bartni (hypni). 23. Ne e patm drguar Nuhun te populli i tij, e tha: O populli im, adhuronie vetm All-llahun, se nuk ka zot tjetr pos tij; a nuk i friksoheni (dnimit)? 24. E paria e atij populli q nuk besuan than: Ky nuk sht tjetr pos njeri sikurse edhe ju, po dshiron t jet m i latr se ju. Po t dshironte All-llahu do t drgonte engjj; ne nj gj t till nuk e kemi drguar as nga ta part tan! 25. Ai nuk sht tjetr pos nj njeri i smur mentalisht, andaj pritni (keni durim) edhe pr nj koh. 26. Ai (Nuhu) tha: Zoti im, m ndihmo pr at q m prgnjeshtrojn. 27. Ne e i shpallm: Ndrto anijen nn mbikqyrjen Ton dhe sipas urdhrit Ton, e kur t vij urdhri Yn dhe t ashprsohet gjendja ather ti hgarko n t prej secilit lloj nga nj qift (pal), edhe familjen tnde, me prjashtim t atij ndaj t cilit ka marr fund vendimi, kundr tij pra ti mos krko (falje) prej Meje pr ata jan t prmbytur. 28. E kur t vendossh ti dhe kush sht m ty n anije, ather thuaj: Falnderuar qoft All-llahu, i cili na shptoi prej popullit t prishur!

29. Dhe thuaj: Zoti im, m zbarko n nj vend t bekuar, e Ti je m i miri i atyre q bjn vendosjen! 30. Nuk ka dyshim se n kto (ngjarje t popujve) ekzistojn fakte bindse. N t vrtet Ne i vm n sprov. 31. Mandej pas tyre Ne ei sollm popull tjetr. 32. Edhe atyre u drguam pejgamber mga mesi i tyre (q u tha): Adhuronie All-llahun, ju nuk keni zot tjetr pos Tij, a nuk friksoheni! 33. Edhe paria nga populli i tij e cila nuk besoi dhe e mohoi jetn tjetr dhe t cilve Ne u patm mundsuar rehati e begati n jetn e ksaj bote, than: Ky nuk sht tjetr pos njeri sikurse edhe ju, ha ashtu si hani ju dhe pi ashtu si pini ju! 34. E nse i pruleni nj njeriu q sht si ju, vrtet, ather do t jeni t humbur e t mashtruar. 35. Mos vall ai po ju premton se pasi q t vdisni, t bheni dhe e eshtra (t kalbur), do t nxirreni t gjall? 36. Sa larg sht sndrtimi i asaj q premtoheni. 37. Nuk ka tjetr, pos jets son t ksaj bote, vdesim, lindim dhe nuk do t ringjallemi! 38. E ai (Hudi(nuk sht tjetr pos njeri q trillon gnjeshtra ndaj All-llahut, po ne nuk i besojm atij. 39. Ai (Hudi) tha Zoti im, m ndihmo se ata po m prgnjeshtrojn! 40. E Ai (Zoti) tha: S shpejti do t dshprohen ata. 41. Ather me t drejt ata i zuri ushtima (dnimi) dhe ashtu i bm sikur me qen hedhurina (mebturina). Larg qoft prej mshirs s Zotit populli zullumqar. 42. Mandej pas tyre Ne sollm brezni t reja. 43. Asnj nga popujt (e shkatrruar) nuk mundi ta shpejtoj e as ta vonoj afatin e caktuar. 44. Ne m pas drguam pejganbert tan nj pas nj, mirpo, do her q nj popull i erdhi i drguari i vet, ata e prgnjeshtruan at, prandaj Ne i prcollm ata (me dnim) njein pas tjetrit dhe i bm q t prmenden n tregime. I shkatrruar qoft populli q nuk beson! 45. M pas Ne drguam Musain dhe vllain e tuh Harunin me mrekulli dhe argumente tona t qarta, 46. te faraoni dhe rrethi i tij, po ata u treguan kryelart, sepse ishin popull mendjemadh. 47. Dhe than: Si tu besojm dy njerzve q jan si ne, kur populli i tyre sht n shrbim ton? 48. Kshtu, ata i prgnjeshruan q t dy, andaj me t drejt i shkatrruam. 49. Ne Musait i dham librin (pas shkatrrimit t faraonit) n mnyr q ata (populli israilit) t gjejn rrugn e drejt.

50. Edhe t birin e Merjemes dhe nnn e tij i paraq itm si argumente (mrekulli) dhe ivendodm q t dy n nj rrafshnalt dhe m uj rrjedhs. 51. (ne u pat thn): O ju t drguar, hani at q sht e lejuar dhe mir dhe bni vepra t mira se Un e di at q ju veproni. 52. Kjo feja juaj sht e vetmja fe e Un jam Zoti juaj, runju dnimit Tim. 53. E ata m von u ndan n grupe sipas shtjes s fes dhe secili grup krenohej me at q kishte prvehtsuar pr vete. 54. Andaj, ti (Muhammed) lri ata edhe nj koh n at mashtrimin e tyre. 55. A mos mendojn ata se me at q jemi duke udhn atyre nga pasuria dhe fmijt, 56. Nxitojm tu ofrojm atyre t mirat? Jo, kurrsesi, por ata nuk jan kah e kuptojn. 57. Vrtet, ata t cilt ndaj madhris s Zotit t tyre kan frik. 58. ata, t cilt u besojn argumenteve t Zotit t vet, 59. dhe ata, t cilt nuk i prshkruajn shok Zotit t vet, 60. dhe,ata t cilt japin (sadaka-zeqat) nga ajo q u sht dhn, pse din se do t kthehen te Zoti i tyre, andaj zemrat e tyre i kan t friksuara, 61. T tillt jan duke nxituar drejt t mirave dhe t part do ti arrijn ato. 62. Ne nuk e obligojm asnj njeri prtej mundsive t tij dhe te Ne sht libri (i shnive) q shnon saktsisht (veprat) dhe atyre nuk u bhet padrejt. 63. Por zemrat e tyre (mohuasve) jan t verbruara nga ky(libr), e prve ksaj, ata vazhdojn t bjn vepra t kqia. 64. Ndrkaq, kur ti kapim me dnim ata q kan uar jet t shfrenuar, ather ata me britm bjn lutje (duke krkuar mdihm). 65. Mos e ngritni zrin tash, se ju nuk e keni ndihmn Ton! 66. Sepse, juve u lexoheshin ajatet e Mia, e ju zbrapseshit. 67. Si arogant ndaj tij (ndaj Kuranit, ose ndaj Qabs), e me fyerje kundr tij natn bisedoshit. 68. A nuk menduan ata thell fjaln (Kuranin), apo mos u erdhi atyre dika, q t parve t tyre t lasht nuk u pat ardhur, 69. apo mos nuk e nnjohin t drguarin e vet (Muhammedin), prandaj ata e refuzojn at? 70. Apo mos than pr t se sht i mendur? Jo, por ai ka ardhur me t vrtetn, e shumica e tyre e urren t vrten.

71. E sikur t prputhej e vrteta me dshirat e tyre, do t shkatrroheshin qiejt e toka dhe do gj q gjendet n to. E megjithat q Ne atyre u sollm (me kt Kuran)famn e tyre, ata u zbrapsn ndaj prkujtimit t vet. 72. A mos u krkon ti atyre ndonj shprblim? Po shprblimi i Zotit tnd sht m i miri, pse Ai sht furnizues m i mir. 73. sht e vrteta, ti i fton ata n rrug t drejt. 74. Po ata q nuk e besojn botn tjetr, i shmangen rrugs s drejt. 75. Edhe sikur ti mshironim ata (idhujtart) dhe tua kishim larguar fatkeqsit, at do t vazhdonin t zhyteshin n zhgnjimin e tyre. 76. Ne i sprovuam at me dnim, po ata nuk iu pruln Zotit t tyre e as nuk iu drejtuan me lutje. 77. Deri sa tua gapim nj der dnimi tashpr, ather ata do t mbesin aty me shpresa t humbura. 78. Ai sht q ua krijoi t dgjuarit, t parit dhe t kuptuarit e juaj; sa pak jeni mirnjohs. 79. Dhe Ai sht q ju krijoi ju n tok dhe vetm te Ai do t tuboheni. 80. Dhe Ai sht q jep jet dhe vdekje dhe vetm Ai bn ndryshimine nats e t dits; si nuk e kuptoni? 81. Por ja ata flasin, ashtu si flasin ata para tyre. 82. Ata than: Pasi t vdesim e t bhemi dhe e eshtra t kalbur, a do t ringjallemi? 83. Kjo na sht premtuar ne edhe prindrve tan m par, po kjo nuk sht gj tjetr pos nj mit i lasht! 84. Thuaj: E kujt sht toka dhe do gj q ka n t, nse jeni q e dini? 85. Ata do t thon: E All-llahut. Ather thuaju: Prse pra nuk mendoni? 86. Thuaj: Kush sht Zoti i shtat qiejve dhe Zot i Arshit t madh? 87. Ata do t thon: All-llahu! Thuaju: E pse nuk friksoheni pra? 88. Thuaj: N dorn e kujt sht i tr pushteti i do sendi, dh Ai sht q mbron (k t do), e q prej Atij nuk mund t ket t mbrijtur; nse jeni q e dini? 89. Ata do t thon: N dor t All-llahut! Thuaj: E si mashtroheni pra? 90. Por jo, Ne ua sollm atyre t vrten, e megjithat, ata jetojn me gnjeshtra (duke adhuruar idhuj). 91. All-llahu nuk ka marr pr veten kurrfar fmij (as engjjt,e as nga njerzit), nuk ka me T ndonj zot tjetr, pse (sikur t kishte zot tjetr), ather secili zot do t veohej me at q ka krijuar, dhe do t dominonte njri mbi tjetrin! I lart, i pastr sht All-llahu nga ato q i prshkruajn.

92. Ai e di t fshehtn e t dukshmn, Ai sht larg atyre q at i shoqrojn. 93. Thuaj: Zoti im, po q se patjetr do t m tregosh at (dnim) q ua premtove atyre? 94. Zoti im, mos mfut pra, mua te ai popull zullumqar! 95. N t vrtet, Ne kemi fuqi t tregojm ty at q u kemi premtuar atyre. 96. Ti t keqen kthe me t mirn. Ne e dim m s miri at q shpifin ata. 97. Dhe thuaj: O Zot im, un mbrohem me Ty prej cytjeve t djajve! 98. Dhe mbhtetem te Ti q ata t mos m afrohen! 99. E kur ndonjrit prej tyre i vjen vdekja, ai thot: O Zoti im, m kthe, 100. q t bj vepra t mira e t kompensoj at q lshova! Kurrsesi, (Kthim nuk ka) e kjo sht vetm fjal q thot ai, e ata kan para tyre nj perde (distanc periodike) der n ditn kur ringjallen. 101. E kur i fryhet surit (hern e dyt), ather, n at dit nuk do t ket lidhje familiare mes tyre e as q do t pyes kush pr njri-tjetrin. 102. E kujt i peshojn m rnd peshojat (veprate mira), ata jam t shptuarit. 103. Ndrsa, atyre q u peshojn leht, peshojat (veprat e mira), ata jan q humben vetveten dhe jan n Xhehennem prgjithmon. 104. Zjarri do tua djeg atyre fytyrat dhe do t duken shum t shmtuar brenda tij. 105. (atyre u thuhet): A nuk u jan lexuar juve ajete e Mia; e ju nuk i besuat ato? 106. Ata thon: O Zoti yn, ne na patn mundur t kqiat (u dham pas epsheve t dynjas) dhe si t till ishim popull i humbur! 107. Zoti yn, na nxjerr prej tij, e nse gabojm prsri,ather vrtet, jemi mizor! 108. Ai thot: Heshtni aty e mos m folni! 109. Pse nj grup prej robve t Mi than: O Zoti yn, ne besuam, prandaj na fal dhe na mshiro, se Ti je m i miri i mshiruesve! 110. E ju i patt tallur ata, sa q ajo tallje bri q t harronin prkujtimin ndaj Meje, madje edhe qeshnit me ta. 111. E Un sot i shprbleva ata pr at q ishin t durueshm at jan fitimtart. 112. Ai thot: E sa vjet keni kaluar n tok? 113. Ata thon: Kemi qndruar nj dit ose nj pjes t dits, pyeti ata q din numrimin! 114. Ai thot: Mir e keni, sikur ta dishit njmend pak keni qndruar!

115. A menduat se Ne u krijuam kot dhe se nuk do ktheheni ju te Ne? 116. I lart sht All-llahu, Sunduesi i vrtet, nuk ka zot tjetr pos Tij, Zot i Arshit bujar. 117. E kush adhuron me All-llahun edhe ndonj zot tjetr, pr t cilin nuk ka kurrfar fakti, prgjegjsia e tij sht para Zotit t vet, e mohuesitnuk do t shptojn. 118. E ti thuaj: O Zoti im, m fal e m mshiro, se Ti je me Mshiruesi i mshiruesve! 24. Nur Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. (Kjo sht) Kaptin t cilin Ne e shpallm dhe Ne e bm detyrim t domosdoshm (zbatimin e dipozitave q theksohen n t) dhe Ne parashtruam n t argumente t qarta n mnyr q t merrni msim. 2. (dispozit obliguese sht q) Laviren dhe lavirin ti rrahni, secilit prej tyre me nga njqind t rna, dhe n zbatimin e dipozitave t All-llahut mos u tregoni zemrbut ndaj atyre dyve, nse jeni q besoni Allllahut dhe bots tjetr. E gjat zbatimit t ndshkimit ndaj tyre, le t jen t pranishm nj nmr besimtarsh. 3. Laviri nuk do t duhej t martohej me tjetrk, pos me ndonj lavire ose idhujtare, e lavirja me t nuk do t duhen t martohej kush pos ndonj lavir o idhujtar. Ajo (kurvria ose martesa m t) sht e ndaluar pr besimtart. 4. Edhe ata t cilt bjn shpifje pr grat e ndershme dhe nuk sjellin katr dshmitar, ti rrahni ata me nga tetdhjet t rna dhe atyre mos u pranoni dshmin m kurr. t tillt jan t pabesueshm. 5. Me prjashtim t atyre q m von pendohen dhe prmirsohen, vrtet All-llahu sht q shum fal e mshiron. 6. Ndrsa ata t cilt shpifin pr gra t veta dhe nuk kan dshmitar tjetr prve vetes Dshmimi i donjrit prej tyre sht: t betohen katr her n Allllahun se ai e thot t vrtetn. 7. E pesta (her e betimit) sht: mallkimi i All-llahut qoft mbi t, nse gnjen. 8. E nga ajo (gruaja e shpifur) largohet dnimi, nse katr her betohet n All-llahun se ai (shpifsi) gnjen. 9. E pesta her e betimit t jet q ta godis hidhrimi i All-llahut, at (gruan) nse ai, ka qen i vrtet. 10. Dhe sikur t mos ishte dhurata dhe mshira e Allllahut ndaj jush (ju do t mbarojshit). Pa dyshim Alahu pranon pendimin sht i gjithdijshm. 11. Ska dyshim se ata q trilluan shpifjen, jan nj grup prej jush. Ju mos e mrrni at si ndonj dm pr ju,

prkundrazi, ajo do t jet n dobin tuaj. Secilit prej tyre do ti takoj dnimi sipas pjesmarrjes n mkat, e atij prej tyre q e barti pjesn e madhe (t shpifjes) i takon dnim i madh. 12. E prse kur e dgjuan at (shpifje) besimtart dhe besimtaret t mos mendinin t mirn si pr vete dhe t thonin: Kjo sht shpifje e qart?! 13. Prse ata nuk i solln katr dshmitar pr kt? E derisa nuk solln dshmitar, ata pra te All-llahu jan mu gnjeshtart. 14. E sikur t mos ishte mshira e All-llahut dhe mirsia e Tij ndaj jush, n kt dhe n botn tjetr, ju do tju kapte dnim shum i madh pr shkak t asaj n t ciln u hudht. 15. Kur ju at (shpifjen) e prcollt me gjuhn tuaj dhe pr at q nuk kishit kurrfar dije folshit duke menduar se ajo ishe imtssi e parndsishme, ndrsa te All-llahu ajo sht e madhe. 16. E prse, kur e dgjuat at, nuk that: Ne nuk na takon t flasim pr kt. I lart je Ti, kjo sht shpifje e madhe! 17. All-llahu ju kshillon q nj e till t mos prsriet kurr, nse jeni besimtar t denj. 18. All-llahu sqaron pr ju argumentet, sepse Ai sht i dijshm e i urt. 19. Ata, t cilt dshirojn q te besimtart t prhapet amoraliteti, ata i pret dnim i dhembshm n kt dhe n botn tjetr. All-llahu di (t fshehtat) e ju nuk e dini. 20. Sikur t mos ishte mirsia e All-llahut ndaj jush dhe mshira e Tij, (do ta prjetoshit menjher dnimin), po All-llahu sht shum i but, i mshirshm. 21. O ju q besuat, mo s shkoni gjurmve t djallit, pse kush ndjek gjurmt e djallit ai urdhron pr t shmtuara e t irituara, e sikur t mos ishte mirsia e All-llahut ndaj jush dhe mshira e Tij, askush prej jush nuk do t pastrohej m kurr (prej mkatesh), por Allllahu e pastron at q do Ai. All-llahu dgjon e di. 22. T ndershmit dhe t pasurit nga ju, t mos betohen se nuk do tu jain t afrmve, t varfrve dhe atyre q pr hir t All-llahut lan vendlindje e tyre, po le tua falin (gabimin) dhe mos tua zn pr t madhe. A nukdshironi q All-llahu tu fal. All-llahu fal dhe mshiron shum. 23. Vrtet, ata q akuzojn grat e ndershme, besimtare t pafajshme, jan t mallkuar n kt bot dhe n botn tjetr dhe ata i pret nj dnimshum i madh. 24. N at dit kur dshmojn kundr tyre gjuht e tyre, duart e tyre dhe kmbt e tyre pr at q ata kan punuar.

25. At dit All-llahu ua plotson shprblimin e merituar, e ata e din se All-llahu sht Ai i vrteti, i qarta n drejtsi. 26. T kqiat (fra ose fjal) jan pr t kqinjt edhe t kqinjt jan pr t kqijat, ndrsa t ndershmet jan pr t ndershmit edhe t ndershmit jan pr t ndershmet. Ata jan t pafajshm nga ajo q u thot atyre. Ata kan falje t madhe dhe furnizimt begatshm. 27. O ju q besuat, mos hyni n shtpi t huaja pa krkuar leje dhe pa prshndetur njerzit e saj. Kjo sht m mir pr ju n mnyr q merri msim. 28. Po nse nuk gjeni aty asnj, ather mos hyni n to derisa tu jepet leja, e nse u thuhet kthehuni, ju pra kthenu. Kjo sht m e ndershme pr ju. All-llahu di do gj q veproni ju. 29. Nuk sht pr ju ndonj mkat, nse hyni n shtpi t pabanuara, e q n to keni ndonj prfitim. All-llahu e di at q e shfaqni haptas dhe at q e mbani fsheht. 30. Thuaju besimtarve t ndalin shikimet (prej haramit), t ruajn pjest e turpshme t trupit t tyre se kjo sht m e pastr pr ta. All-llahu sht i njohur hollsisht pr at q bjn ata. 31. Thuaju edhe besimtareve t ndalin shikimet e tyre, t ruajn pjest e turpshme t trupit t tyre. t mos zbulojn stolit e tyre prve atyre q jan t dukshme, le t vejn shamit mbi krahrorin e tyre dhe t mos ua tregojn bukurit e tyre askujt prve burrave t vet, babajve t vet ose babajve t burrave t vet, djemve t vet ose djemve t burrave t vet, vllazrve t vet ose djemve t vllezrve t vet, apo djemve t motrave t veta, ose grave t tyre (q u prmenden) dhe robreshave, t cilat i kan n pronsin e tyre, ose shrbetoreve nga medhkujt t cilt nuk ndiejn nevoj p femrat ose fmijt nuk i kan t pjekur pr gra. Le t mos krcasin me kmbt e tyre pr t mos zbuluar fshehtsin nga stolit e tyre. Pendohuni t gjith te Allllahu, o besimtar, n mnyr q t gjeni shptim. 32. Dhe marotoni t pamartuarat (t pamartuarit) edhe robrit e robreshat tuaja q jan t ndershm e t ndershme. Nse jan t varfr, All-llahu i begaton nga mirsit e Tij, All-llahu sht bujar i madh, i gjithdijshm. 33. E ata q nuk kan mundsi martese, le t prmbahen derisa All-llahu ti begatoj me t mirat e veta. E ata q i keni n pronsin tuaj dhe krkojn prej jush ti lironi n baz t kompenzimit, ather ua bni kt t mundshme me marrveshje, nse e dini se jan t besueshm dhe jepnu nga pasuria q u ka dhn Allllahu juve. Mo i detyroni robreshat tuaja t bjn

imoralitet, e pr shkak t ndonj fitimi t ksaj bote, derisa ato dshirojn t jen t pastra. E kush i detyron me dhun t bjn at, All-llahu i fal ato pas atij detyrimi. All-llahu fal dhe sht mshirues. 34. Ne u kemi shpall juve argumente t qarta dhe shembuj nga ata q ishin para jush, e edhe kshtu pr t ruajturit. 35. All-llahu sht drit (ndiues, udhzues) i qiejve e i toks. Shembulli i drits s Tij i gjason kandilit t vendosur n nj zgavr t errt. Kandili gjendet brenda nj qelqi si t ishte yll flakrus e q ndizet prej (vajit t) nj druri t bekuar, prej ullirit q nuk mund t quhet as i lidjes e as i perndimit, e vaji i tij ndrion pothuajsse edhe pa e prekur zjarri. Drit mbi drit. All-llahu udhzon kah drita e Vet at q do Ai. All-llahu sjell shembuj pr njerzit. All-llahu do gj di shum mir. 36. (ajo drit) sht n shtpit (xhamit) q All-llahu lejoi t ngriten, e q n to t prmendet emri i Tij, ti bhet lutje Atij mngjes e mbrmje. 37. Ata jan njerz q nuk i pengon as tregtia e largt e as shitblerja n vend pr ta prmendur All-llahun, pr ta falur namazin dhe ta dhn zeqatin, ata i friksohen nj dite kur do t tronditen zemrat dhe shikimet. 38. (ata i luten) q Allhu ti shprblej m s miri pr at q punuan dhe pr tua shtuar t mirat nga Ai. Allllahu e dhuron pa mas at q do. 39. E veprat e atyre q nuk besuan jan si valt (nga rrezet e diellit) n nj rrafshin ku i etshmi mendon se sht uj derisa kur ti afrohet atij nuk gjen asgj, por aty e gjen All-llahun dhe ai do tia jap llogarin e tij. Alahu sht i shpejt n llogaritje. 40. Ose (veprat e tyre) jan si errsirat n det t thell t cilin e mbulojn valt mbi val dhe mbi ato ret e dendura, pra, errsira njra mbi tjetrn sa q nuk mund ta shoh ai as dorn e vet. Atij t cilit All-llahu nuk jep drit, ai nuk ka pr t pasur drit. 41. A nuk e di pr All-llahun se Atij i lutet kush sht n qiej e tok, madje edhe shpezt krahhapura. T gjith e din dhe jan t udhzuara n lutje ndaj Tij dhe pr madhrimin e Tij. All-llahu e di punojn ata. 42. Vetm i All-llahut sht i tr sundimi i qiejve e i toks dhe vetm te Ai sht e ardhmja. 43. A nuk e ke par se si All-llahu drejton ret, pastaj i bashkon, i bn grumbull ato dhe ather e sheh shiun se si rrjedh prej tyre. Ai lshon prej s larti, nga ret e mdha si kodra breshr dhe me te godit kdo, e ia largon atij q do. Shklqimi i vettims s drits s res gati sest merr t t parit.

44. All-llahu bn rrotullimin e nats e t dits dhe n t gjitha kto ka fakte pr ata q kan t parit t shndosh. 45. All-llahu krijoi seciln gjalles prej uji, e prej tyre ka q ecin rrshqitas n barkun e vet, ka q ecin n t dy kmbt e edhe asosh q ecin n t katr kmbt. Allllahu krijon ka t doj, pse vrtet All-llahu ka mundsi pr do gj. 46. Ne kemi shpallur argumente t qarta, e All-llahu v n rrugn e drejt at q do. 47. Ata (hipokritt) thon: Ne i kemi besuar All-llahut, t drguarit t Tij, dhe u jemi bindur. Por pas asaj nj grup prej tyre zbrapsn. T tillt nuk jan besimtar. 48. E kur thirrn q ndrmjet tyre t gjykoj All-llahu dhe i drguari i tij, nj grup prej tyre nuk i prgjigjen asaj. 49. Po nse sht q e drejta u takon atyre (n at gjykim), ata i shkojn atij t bindur e me respekt. 50. A thua jan t smur n zemrat e tyre apo mos dyshojn (n t drguarin) ose mos friksohen se Allllahu dhe i drguari i Tij do t gjykoj padrejt kundr tyre? Por jo, ata vet jan zullumqar. 51. Kur thirrn besimtart pr gjykim ndrmjet tyre te All-llahu dhe te i drguari i Tij, e vetmja fjal e tyre sht t thon: Dgjuam dhe respektuam! T tillt jan ata t shptuarit. 52. Kush respekton All-llahun dhe t drguarin e Tij, ia ka frikn All-llahut dhe i prmbahet udhzimit t TIj, t tillt jan ata q do t arrijn at q dshirojn. 53. Ata (hipokritt) betohen me nj betim t fort n All-llahun se sikur ti urdhroshe ti, ata gjithsesi do t dilnin n (pr n luft). Thuaj: Mos u betoni Bindja sht ditur, (ju vetm me goj thoni e jo me zemr). Ska dyshim, All-llahu hollsisht di ka vepron. 54. Thuaj: Respektone All-llahun, respektone t drguarin! Nse ata refuzojn, ather atij i takon prgjegjsia me ka sht i ngarkuar ndrsa juve prgjegjsia me ka jeni ngarkuar, nse i bindeni atij, ather keni gjetur t vrtetn . I drguari ka obligim vetm komunikimin e qart. 55. Atyre nga mesi juaj t cilt besuan dh bn vepra t mira All-llahu u premtoi se do ti bj zotrues n at tok ashtu si pat br zotrues ata q ishin para tyre dhe fen t ciln Ai e plqeu pr ta, do ta forcoj, e n vend t friks Ai do tu dhuroj siguri. Ata m adhurojn Mua e nuk m shoqrojn asgj. E kush edhe pas ksaj mohon, t till jan ata m t prishurit. 56. Falni rregulisht namazin, jepni zeqatin dhe respektoni t drguarin n mnyr q t mshiroheni.

57. Kurrsesi mos mendo se jan t pathyrshm n kt jet ata q nuk besuan. Vendi tyre sht zjarri e sa prfundim i keq sht ai. 58. O ju t cilt besuat, ata t cilt i keni n pronsin tuaj (shrbtort) dhe ata q nuk kan arritur moshn e pjekuris, duhet t krkojn leje prej jush (pr t hyr te ju n tri koh: para namazit t sabahut, n kohn e dreks kur i hiqni rrobat tuaja (pr t pushuar) dhe pas namazit t jacis, q t tria kto koh jan kur ju jeni t veshur. Pos atyre tri kohve nuk sht mkat as pr ju as pr ata, t vizitoni njri-tjerin. Kshtu All-llahu ua sqaron argumentet e veta. All-llahu sht i dijshmi i urti. 59. E kur fmijt tuaj ta arrijn moshn epjekuris, le t krkojn leje (pr hyrje) ashtu si krkuan ata para rte. All-llahu ju shpjegon dipozitat e veta, sepse Ai di m s miri dhe sht m i urti. 60. E grat e moshuara, t cilat nuk dshirojn martes m, nuk sht mkat ta heqin petkun mbulues t tyre, po duke mos qen zbuluese t bukurive, megjithq m s miri sht pr to t jen t prmbajtura. All-llahu dgjon, di. 61. Nuk sht mkat pr t verbrin, as t alin, as pr t smurin, as pr ju vet, ose nga shtpit e etrve tuaj, shtpit e nnave tuaja, n shtpit e vllezrve e t motrave tuaja, ne shtpit e xhaxhallarve, t hallave, t dajve tuaj, n shtpit e tezeve tuaja ose t atyre q u jan besuar elsat e tyre, ose (n shtpit) e miqve tuaj. Mund t hani bashkrisht ose vemas, nuk sht mkat. Kur t hyni n ndonj shtpi prshndetni (ata q jan n to) me nj prsndetje t caktuar nga Allllahu (me selamun alejkum) q sht e bekuar dhe e kndshme. Kshtu All-llahu ua sqaron argumentet q ti kuptoni. 62. Besimtar jan ata q i besuan All-llahut dhe t drguarit t Tij, dhe mur jan me t (t drguarin) pr ndonj shtje t prbashkt (t rndsishme), nuk largohen pa i krkuar leje atij. Ska dyshim se ata q krkojn leje prej teje, ata i besojn All-llahut dhe t drguarit t Tij. E kur t krkojn leje pr ndonj pun t tyre, lejo k duash, e krkoi falje All-llahut pr ata , se vrtet, All-llahu fal shum e shtmshirues. 63. Thirrjen e t drguarit mos e konsideroni si thirrjen tuaj ndaj njri-tjetrit. All-llahu i di ata q trhiqen prej jush tinzisht, prandaj, le t ruhen ata q kundrshtojn rrugn e tij (t t drguarit) se ata do ti z ndonj telashe, ose do ti godas dnimi i idht. 64. Veni re, se vetm n pushtetin e All-llahut sht ka ka n qiej dhe n tok. Ai e di gjendjen tuaj (besimin apo hipokrizin), e ditn kur i kthehen Atij, Ai do tu

kallzoj atyre pr at q vepruan. All-llahu sht i dijshm pr do send. 25. Furkan Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ai, q ia shpall Furkanin (Kuranin, dallues t s vrtets nga e pavrteta) robit t vet (Muhammedit) q t bhet pejgamber i bots (kshillues), sht i madhruar. 2. Ai sht q vetm Atij i takon sundimi i qiejve dhe i toks, Ai nuk ka as fmij e as nuk ka shok n sundimin e Tij. Ai krijoi do gj, duke e prsosur n mnyr t qart e t matur. 3. Mirpo, ata (idhujtart) n vend t Tij adhuruan zota tjer, t cilt nuk krijuan asgj, sepse ata edhe vet jan t krijuar. Ata nuk posedojn pr vetvete as dm as dobi, ata nuk kan n dor as vdekje as jet, e as ringjallje. 4. Dhe ata q nuk besuan, thin: Ky (Kurani) nuk sht tjetr vetm se gnjeshtr, q e trilloi ai (Muhammedi), t cilit indihmuan edhe njerz tjer. Pra ata (idhujtart) bn shtrembrim e shpifje. 5. Edhe than: (pr Kuranin) Jan legjenda t t parve, q ai (Muhammedi) krkoi ti shkruhen ato, e i lexohen atij mngjes e mbrmje. 6. Thuaj: At e shpall Ai, q e di t fshehtn n qiej e n tok, Ai sht q fal shum, sht mshirues. 7. E ata than: sht me kt t drguar, i cili ha ushqim dhe c npr tregje? rse t mos i jet drguar nj engjll s bashku me te, e t jet qortues? 8. Ose atij ti jepet ndonj thesar, apo t ket ndonj kopsht nga i cili do t ushqehej? Horrat madje thon: Ju vetm jeni duke e ndjekur nj njeri q e ka zn magjia! 9. Shih se far shembujsh t sjellin, andaj ata jan t humbur dhe nuk mund ta gjejm rrugn e drejt. 10. sht i madhruar Ai, i cili po t dshiroj mund t t jap ty edhe m mir se thon ata, kopshte n t cilt rrjedhin lumenj, ku ka edhe pallate. 11. Por jo, ata prgnjeshtruan kiametin, e Ne pr ata q nuk besojn ditn e gjykimit kemi prgatitur zjarr t fort. 12. Q posa t duket ai prej nj vendi t largt, ata ia dgjojn atij vlimin edhe krhamzn e tij (Xhehennemit). 13. E kur t hudhen duarlidhur n nj vend t ngusht n t, atydo t krkojn shkatrrimin (vetzhdkjen(. 14. Tash mos krkoni vetm njher shkatrrimin, por at krkonie shumher.

15. Thuaj: A sht m i mir ai (zjarri i Xhehennemit), apo Xhenneti i prjetshm, i cili u sht premtuar si shprblim dhe vend jetsimi t devotshmve. 16. e aty, at dit q e dshirojn do ta ken prgjithmon. Ky premtim i Zotit tnd ka qen dasht krkuar. 17. Ditn kur Zoti do ti tubon ata, e edhe ata q adhuruan pos All-llahut dhe u thon (zotave t adhuruar): A i thirrt ju rbt e Mi q tu adhurojn, apo ata vet e humbn rrugn? 18. Ata (idhujt) thon: Je i panevojshm pr rival, o i madhruar! Neve nuk na takoi q prve Teje t kemi ndonj mbrojts tjetr, por Ti u ke dhn t mira atyre dhe t t parve t tyre, q ishin njerz t prishur s q harruan t prkujtojn! 19. Ja (All-llahu u thot idhujtarve), kta ju prgnjeshtruan pr at q thoni (se ishin zota), pra ju as nuk keni mundsi t shptoni as ti ndihmoni (vetes). E cilido bn padrejtsi prej jush, Ne i japim atij t prjetoj nj dnim t madh. 20. Ne para teje drguam pejgamber t tjer, por edhe ata ishin t drguar q kan ngrn ushqim, q kan ecur e shetitur npr tregje. Ne bm njrin prej jush sprov pr tjetrin se a do t jeni t durueshm. E Zoti yt sht Ai q sheh do gj. 21. E ata q nuk e shpresojn takimin Ton, than: Prse t mos na drgohen neve engjj, ose prse t mos shohim Zotin ton ? Ata tejmuan lart veten dhe u solln me arroganc. 22. Pr kriminelt at dit kur i shohin engjjt nuk ka gzim, sepse ata (engjjt) u thon: sht e ndaluar do e mir (apo Xhenneti sht haram pr ju)! 23. E Ne i kthehemi ndonj vepre q e bn ata dhe e bjm at pr hi e pluhur. 24. At dit banuesit e Xhennetit do t ken vend shum t mir dhe pushimore shum t kndshme. 25. Dhe (prkujto) ditn kur do t ahet qielli me ann e nj reje e lshohen engjjt n nj mnyr madhshtore. 26. At dit sundimi i vrtet sht i t Gjithmshirshmit, e ajo dit pr jobesimtart do t jet dit e vshtir. 27. At dit zullumqari do ti kafshoj duart eveta dhe do t thot: I mjeri un, ta kisha marr rrugn e Pejgamberit! 28. O shkatrrimi im, ah t mos e kisha br filanin mik! 29. N t vrte, pasi e gjeta rrugn e drej, ai m largoi mua prej asaj, e djalli sht ai q njeriun e humb dhe e l t vetmuar.

30. E i drguari tha: O Zot imi, vrtet, populli im e konsideroi kt Kuran si (di) t hedhur! 31. Shi kshtu, Ne secilit pejgamber ia bm ndonj armik prej jobesimtarve, por mjfton q Zoti t jet udhrrfyes ndihms yti. 32. E ata q nuk besuan than: Prse t mos i ket zbritur atij (Muhammedit) Kurani prnjher? Ashtu (e zbritm pjes-pjes) q me t t forcojm zemrn tnde dhe Ne e sollm at ajet pas ajetit (dalngadal). 33. Dhe ata nuk t sjellin ndonj shembull ty, e q Ne t mos ta tregojm t vrtetn, duke t ofruar shpjegim t qart e t plot. 34. Ata do t tubohen, do t jen t prmbysur me fytyrat e tyre n Xhehennem, t tillve u prket vendi m i keq, ndaj ata jan m t humburit n rrugn e tyre. 35. Ne edhe Musait i patm dhn librin, e bashkuam me vllain e vet, Harunin, q take si ndihms. 36. U tham: Shkoni ju t dy te ai popull i prgnjeshtroi argumentet Tona! E Ne pastaj i shkatrrruam ata shum keq. 37. Ne e prmbytm edhe popullin e Nuhut meq ata t drguarit i quajtn rrenacak, e pt njerzit, t cilt mendojn, le t marrin msim nga ata. E pr mizort Ne kemi prgaditur dnim t rnd. 38. Edhe Adin, Themudin, banort e Res-it dhe shum gjenerata ndrmjet tyre (i shkatrruam). 39. E secilit prej tyre u patm sjell argumente, por t gjith i rrnuam. 40. Ata (kurejshitt) kaluan buz fshatit, i cili ishte gurzuar me at shiun (gurzim prej s larti) e shmtuar, po a nuk jan ata, t cilt e pan at? Jo, nuk e vhtruan, sepse ata ishin t till, t cilt nuk shpresonin n ringjallje. 41. E kur t shohin ty, nuk t mojn ndryshe, por vetm n talje e thon: A ky sht ai q All-llahu e drgoi pejgamber? 42. Sikur ne t mos ishim t qndrueshm ndaj tyre, ai gati na pat zbrapsur prej zotave tan! e m von, kur ra shohin qartazi dnimin, do ta kuptojn se kush isht m larg nga e vrteta. 43. A e ke par ti at q, q pr zot e qmon epshin e vet, a mos do ti bhesh ti atij mbrojts? 44. A mendon ti se shumica e tyre dgjojn pse kuptojn? Ata nuk trajtohen ndryshe, por vetm si kafsh, bile jan edhe m t humbur nga e vrteta. 45. A e sheh se si Zoti yt e zgjati (andej e kndej) hijen, e sikur t kishte dashur do ta linte n nj vend, pastaj diellin e bm rrfyes t saj. 46. Pastaj Ne e trheqim pak nga pak.

47. E ai sht q natn ua bri petk, gjumin e pushim e ditn e bri pr gjallrim. 48. Edhe Ai sht, q i lshon erra myzhde n prag t mshirs s Tij (shiut) dhe Ne lshuam prej qiellit uj t pastr. 49. Q me t ti japim jet nj toke t vdekur dhe tu japim t pijn atyre q i krijuam, kafsh e shum njerz. 50. Ne shum her ua prkujtuam atyre kto fakte q t mendojn, por shumica e njerzve nuk deshn tjetr pos refuzimit. 51. Sikur t kishim dashur Ne, do t drgonim pejgamber n do vendbanim. 52. Po ti mos dgjo jobesimtart e luftoi ata me t (me Kuran) 53. Ai la t lir t bashkohen dy dete, ky (njri) i pijshm e i shijshm, e ky (tjetri) i njelmt e i idht, mes tyre bri si t jet ndonj pend, prit q t mos przihen. 54. Dhe Ai nga uji (fara) krijoi njeriun, dhe e bri at t ket fis dhe t ket miqsi. Zoti yt ka mundsi t jashtzakonshme. 55. E ata n vend t All-llahut adhurojn at q nuk u sjell as dobi, as dm atyre, po jobesimtari ndihmon at q sht kundr Zotit t vet. 56. E Ne nuk t drguam ty pr tjetr qllim, por vetm si prgzues e si qortues. 57. Thuaj: Un pr kt nuk krkoj shprblim prej jush, por vetm kush t doj t marr rrugn q e afron te Zoti i vet. 58. Ti mbshtetju Atij t prjetshmit q nuk vdes kurr, madhroje me lavdrimin q i takon Atij, Ai mjafton pr njohje n hollsi t mkateve t robve t vet. 59. Ai krijoi qiejt e tokn dhe gjithka q gjendet n ms tyre brenda gjasht ditsh, e pastaj mbizotroi Arshin. Ai sht Mshiruesi. Pr kt pyete ndonj shum t dijshm. 60. E kur u sht thn atyre: Bni sezhde ndaj t madhrishmit, ata than: E kush sht Rrahmani Mshiruesi? A ti bjm sexhde pse ti na urdhron? E kjo shtoi edhe m tepr largimin e tyre (nga feja). 61. I madhrishm sht Ai q krijoi yje n qiell dhe vendosi n t drit (diell) e hn q ndrion. 62. Ai sht q bri nat e ditn zvendsuese t njratjetrs dhe pr at q dshiron t mendoj apo t falnderoj, argument. 63. E robrit e Zotit jan ata q ecin npr tok t qet, e kur atyre me fjal u drejtohen injorantt, ata thon: Paqe! 64. Dhe q pr hir t Zotit t tyre natn e alojn duke br sexhde dhe duke qndruar n kmb (falen).

65. Edhe ata q thon: Zoti yn, largoje prej nesh vuajtjen e Xhehennemit, e ska dyshim se vuajtja n t sht gjja m e rnd. 66. Ai, vrtet sht vendqndrim i keq. 67. Edhe ata q kur shpenzojn nuk e teprojn e as nuk jan dorshtrnguar, po mbajn mesataren e jan t matur. 68. Edhe ata q pos All-llahut, nuk lusin zot tjetr dhe nuk mbysin njeriun q ka ndaluar All-llahu, por vetm kur e meriton n baz t drejtsis, dhe q nuk bjn kurvri, ndrsa kush i punon kto, ai gjen ndshkimin. 69. Atij i dyfishohet dnimi ditne kijametit dhe aty mbetet i prbuzur prgjithmon. 70. Prve ati q sht penduar dhe ka br vepr t mir, t tillve All-llahu t kqiat ua shndrron n t mira. All-llahu sht mshirues, ndaj Ai fal shum. 71. Ai q sht penduar dhe ka br mir, n t vrtet, ai sht kthyer te All-llahu dhe sht i pranishm. 72. (Robrit e Zotit jan) Edhe ata q nuk dshmojn rrejshm dhe kur (rastsisht) kalojn pran s keqes, kalojn duke e ruajtur karakterin e vet. 73. Edhe ata q kur kshillohen me ajetet e Kuranit t Zotit t tyre, nuk u kthejn shpinn si t shurdht e t verbr. 74. Edhe ata q thon: Zoti yn, na bn q t jemi t gzuar me (punn) e grave tona dhe pasardhsve tan, neve na bn shembull pr t devotshmit. 75. Pr shkak se duruan, t tillt shprblehen me nj shkall t lart (Xhennet) dhe aty priten me prshndetje t selamit. 76. Aty jan prgjithmon, e sa vendqndrim dhe vendbanim i mir sht ai. 77. Thuaj: zoti im as nuk do t kujdesej pr ju, sikur t mos ishte lutja juaj (kur gjendeni n vshtirsi, ose sikur t mos ishit t thirur t besoni), e ju prgnjeshtruat, andaj dnnimi do tju jet i pandrprer. 26. Shuara Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ta, Sin, Mim. 2. Kto jan ajete t librit t (t Kuranit) qart! 3. A mos do t mbyssh ti veten (Muhammed) pse ata nuk bhen besimtar?! 4. Silur t duam Ne, do t zbritnim nj argument (mrekulli) nga qielli mbi ta, e q qafat e tyre do ti rrinin prulur atij. 5. Atyre nuk u vjen asnj kshill e re nga Mshiruesi, e q ata mos tia kthejn shpinn.

6. Vrtet, ata prgnjeshtruan, por atyre do tu vij kobi i asaj me t ciln talleshin. 7. A nuk e shikuan ata tokn se sa shum loje bimsh t dobishme bm t mbijn n t? 8. Vrtet, n kto ka fakte (t forta), por megjithat, shumica e tyre nuk kan qen besimtar. 9. e ska dyshim se Zoti yt sht Ai i Gjithfuqihmi (ti ndshkoj) po edhe i mshirshmi. 10. (Prkujto) Kur Zoti yt e thirri Musain: T shkosh te ai popull zullumqar! 11. Populli i faraonit, a nuk jan duke u friksuar (dnimit)? 12. Ai (Musai) tha: Zoti im, kam frik se do t trajtojn si gnjeshtar. 13. Do t m shtrngohet krahrori (shpirti) im dhe nuk do t m leshohet gjuha ime (t flas rrjedhshm), anaj drgoje (bre pejgamber) Harunin. 14. Madje un kam nj faj ndaj tyre, e kam frik se do t m mbysin (pr hakmarrje)! 15. Ai (All-llahu) tha: Kurrsesi (nuk do t mbysin), po shkoni ju t dy me argumentet Tona. Ne jemi me ju vshtrues tuaj (ju dgjojm dhe ju ndihmojm). 16. Shkoni dhe faraonit thoni: Ne jemi t drguar nga Zoti i t gjitha botve. 17. Ti lejosh beni israilt t vijn me ne! 18. Ai (faraoni) tha: A nuk t rritm ty si fmij n mesin e ton, ku i kalove disa vjet t jets sate. 19. Dhe ti e bre at punn tnde q e bre, prra ti je mohues (i t mirave q ti bm). 20. (Musai) Tha: E bra at, ather kur isha i pavetdijshm. 21. Andaj, edhe ika prej jush kur u friksova nga ju, e Zoti im m dhuroi dhe m bri nga t drguarit. 22. M prmend at t mir q m bre mua, e ti robrove beni israilt! 23. (Faraoni) Tha: E cili sht ai zot i botve (q ju drgoj)? 24. Ai i tha: Zoti i qiejve dhe i toks dhe ka ndrmjet tyre, nse bindeni! 25. Ai (faraoni) atyre q ishin prreth, u tha: A nuk e dgjoni?! 26. Ai (Musai) tha: Zoti juaj dhe i prindrve tuaj t par! 27. (Faraoni) Tha: Vrtet, i drguari juaj q u sht drguar juve, me siguri sht i mendur! 28. (Musai) Tha: Zot i lindjes dhe i perndimit dhe ka ndrmjet tyr. po qe se kuptoni! 29. (faraoni) Tha: Nse ti beson zot tjetr pos meje, do t gjendesh n mesin e t burgosurve!

30. (Musai) Tha: A edhe nse t sjell ndonj argument t qart! 31. Ai tha: Sille pra, nse thua t vrtetn? 32. Ather, (Musai) e hodhi shkopin e vet, i cili u shndrrua n gjarpr t vrtet. 33. Nxori dorn prej xhepit, kur qe, ajo n sy t shikuesve flakronte nga bardhsia. 34. (faraoni) Paris q e rrethonte, u tha: Vrtet, ky qenka magjistar shum i aft! 35. Q me magjin e vet dshiron tju dboj nga toka juaj, e m propozoni mua? 36. Paria) Shtyje at dhe vlain e tij (shtjen e tyre) pr m von, e ti drgo npr qytete tubues. 37. Q ti sjellin t gjith magjistart e dijshm ktu. 38. Dhe, magjistart u tubuan n kohn e dits s caktuar. 39. Edhe popullit iu tha: Ejani e tubohuni, 40. Ashtu q ti prkrahin magjistart, nse ata triumfojn. 41. E kur erdhn magjistart i than faaonit: A do t ket shprblim pr ne, nse dalim ngadhnjimtar? 42. Ai tha: Po, bile ju do t jeni ather prej m t afrmve! 43. Musai atyre u tha: Hidhnie at q keni pr ta hedhur! 44. E ata i hodhn litart dhe shkopinjt e tyre duke thn: Pr hir t madhris s faraonit, ne me sifuri do t jemi ngadhnjyes! 45. Ather edhe Musai e hodhi shkopin e vet, i cili menjher gltiset gjith ka kishin improvizuar ata. 46. Ather magjistart ran n sexhde (u pruln). 47. E than: Ne i besuam Zotit t botve, 48. Zotit t Musait e t Harunit! 49. Ai (faraoni) tha: I besuat atij, para se tju lejoja un?! Ska dyshim se ai (Musai) sht prijsi juaj q ua msoi juve magjin, e keni pr t marr vesh m von. Un do tua shkurtoi (do tua prej) duart dhe kmbt tuaja t ans s kundr (klithi) dhe q t gjithve do tu gozhdoj. 50. Ata (magjistart) than: Ska rndsi, ne kthehemi Zotit ton, 51. Meq ne jemi besimtart e par, shpresojm se Zoti yn do t na i fal mkatet tona! 52. Ne e urdhruam (prmes shpalljes) Musain: T udhtosh natan me robrit e Mij dhe se ju do t ndiqeni (prej faraonit). 53. E faraoni drgoi npr qytete pr t tubuar njerz, 54. (Duke u thn se) Ata jan nj grup i vogl (t cilt ikn me Musain).

55. Dhe se me t vrtet, ata na kan zemruar (dhe ikn pa lejen ton). 56. E me t vrtet, ne duhet t jemi syel. 57. Dhe Ne (u mbushm mendjen e) i nxorm prej kopshteve e burimeve, 58. prej pasuris n depo dhe prej vendbanimeve t bukura. 59. Ja ashtu, Ne ua bm at trashgim beni israilve. 60. E ata (t faraonit) i arritn (beni israilt) n kohn e lindjes s diellit. 61. Dhe kur u pan dy grupet, shokt e Musait Than: Me siguri na zun! 62. Ai (Musai) tha: Kurrsesi, me mua sht Zoti im, Ai do t m udhzoj. 63. Ndrsa Ne Musait i tham: Meshkopin tnd bjeri detit. Deti u nda dhe do pjes u b si kodr e madhe. 64. E Ne i afruam atje t tjert (ata t faraonit). 65. Dhe Ne e shptuam Musain dhe t gjith ata q ishin me t. 66. Kurse t tjert i prmbytm n uj. 67. Vrtet, n kt (ngjarje) ka fakte, por megjithat shumica nuk besuan. 68. Nuk ka dyshim se Zoti yt sht i gjithfuqishm dhe i mshirshm. 69. Lexoju (nga ajo q t shpallm ty Muhammed) atyre ngjarjen e Ibrahimit. 70. Kur i tha babait t vet dhe popullit t vet: ka jeni duke adhuruar? 71. Ata i than: Adhurojm idhuj, vazhdimisht u jemi besnik atyre! 72. Ai i tha: A ju dgjojn ata juve kur t luteni? 73. Ose, a u sjellin juve dobi apo dm? 74. Ata than: Jo, por kshtu i gjetm se bnin edhe prindrit tan! 75. Ai tha: A po shihni se po adhuroni? 76. Ju dhe prindrit tuaj t mparshm, 77. N t vrtet, ata (q adhuroni ju) jan armiq t mij. prve Zotit t botve (nse prve idhujve adhuroni edhe At). 78. Zoti q m krijoi, Ai m udhzon mua, 79. Dhe Ai q m ushqen dhe m jep t pij, 80. Dhe kur t smurem A m shron, 81. Ai m bn t vdes e mandej m ngjall, 82. Ai te i cili kam shpres se do t mi fal mkatet e mia n ditn e gjykimit. 83. Zoti im, m dhuro mua urtsi dhe m bashko me t mirt! 84. M bn prkujtim t mir ndr ata q vijn pas, 85. M bn prej trashgesve t Xhennetit t begatshm,

86. Dhe fale babaim tim, se ai vrtet isht nga ata t humburit, 87. E mos m turpro n ditn kur do t ringjallen. 88. Ditn kur nuk bn dobi as malli, as fmijt. 89. (bn dobi) Vetm kush i paraqitet Zotit me zemr t shndosh. 90. E Xhenneti u afrohet atyre q ishin t devotshm. 91. Ndrsa Xhehennem u dftohet atyre q ishin t humbur. 92. Dhe atyre u thuhet: Ku jan ata q i adhuronit ju, 93. Pos All-llahut? Ata, a mund tju ndihmojn juve o vetes? 94. E ata (idhujt) dhe adhuruesit e tyre, njri mbi tjetrin hudhn n t, 95. Dhe t gjith ushtria (ithtart) r djallit. 96. E duke u grindur mes vete n t, ata thon: 97. Pasha All-llahun, njmend ne kemi qen krejtsisht t humbur, 98. Kur juve (idhuj) u kemi barazuar me Zotin e botve. 99. Neve nuk na humbi kush tjetr vetm se kriminelt (prijsit). 100. E tash pr ne nuk ndonj ndihms (ndrmjetsues). 101. Nuk ka as ndonj mik t sinqert. 102. E, sikur t mnud t kthehemi (dynja) edhe njher,, do t bheshim besimtar. 103. N kt (q u prmend) ka argumente t bindshme, po shumica e tyre nuk besuan. 104. sht e vrtet se Zoti yt sht i gjithfuqishm dhe i mshirshm. 105. Edhe populli i Nuhut gnjeu t drguarit. 106. Kur vllai i tyre (nga gjaku), Nuhu u tha: A nuk jeni kah friksoheni? 107. Un jam pr ju pejgamber besnik. 108. Keni frik (dnimit t) All-llahut e m dgjoni mua. 109. Un pr kt nuk krkoj prej jush ndonj shprblim, shprblimi pr mua sht vetm prej Zotit t botve. 110. Pra (edhe njher u them) friksohuni prej Allllahut e m dgjoni mua! 111. Ata than: E si t besojm ty, kur ty t besojn t ultit? 112. Ai tha: Un nuk dij se punuan ata (q ju u thoni t ult). 113. Prgjegjsia e tyre, nse kuptoni, sht vetm para Zotit tim. 114. E un nuk do ti prz besimtart.

115. Un nuk jam tjetr, por vetm sa tu trheq vrejtjen haptas. 116. Ata i than: O Nuh! Nse nuk heq dor (nga ajo q mson), do t gurzohesh (do t mbytesh me gur). 117. Ai tha: O Zoti im, populli im m pandeh gnjeshtar. 118. Pra Ti me drejtsin tnde gjyko ndrmjet meje dhe atyre dhe m shpto mua dhe besimtart q jan me mua! 119. Andaj Ne e shptuam at dhe t gjith ata q ishin me t n anijen e mbushur plot. 120. Mandej i mbytm n uj ata q betn pas tyre. 121. Edhe n kt (ngjarje) ka argumente, po shumica e tyre nuk ishin besimtar. 122. Ska dyshim se Zoti yt sht i plotfuqishm i mshirshm. 123. Edhe populli Ad nuk i besoi t drguarit. 124. Kur vllai i tyre, Hudi u tha: A nuk friksoheni? 125. Un pr ju jam i drguar besnik. 126. Andaj, keni frik (dnimit t) All-llahut dhe m dgjoni mua. 127. Un nuk krkoj pr kt ndonj shprblim prej jush, e shprblimi sht vetm prej Zotit t botve. 128. A n do bregore ngritni ndonj shtpi (ndrtes) sa pr loj? 129. Dhe a i ndrtoni pallatet e fortifikura q t jeni prgjithmon? 130. E kur rrmbeni, rrmbeni mizorisht. 131. Pra, kinie frik All-llahun dhe n dgjoni mua! 132. Kinie frik At q u pajisi me ka e dinit vet. 133. U pajisi me mjete gjallrimi e me djem. 134. Me kopshte e me burime uji. 135. Vrtet, un i friksohem dnimit tuaj n nj dit t madhe. 136. Ata than: Pr ne sht krejt nj, si na kshillove, si nuk na kshillove! 137. Kjo (q na kshillon ti) nuk sht tjetr vetm se tradit (mitesh) t popujve t lasht. 138. Se ne nuk kemi pr tu dnaur. 139. Dhe ashtu ata e trajtuan at (Hudin) gnjeshtart, e Ne athere i shkatrruam. Edhe ky sht nj fakt, po shumiza e tyre nuk besuan. 140. Vretet, Zoti yt sht i plotfuqishm i mshirshm. 141. Edhe kabilja Themud nuk i besoi t drguarit. 142. Kur vllai i tyre, Salihu u tha: A nuk friksoheni? 143. Un pr ju jam i drguar besnik. 144. Andaj, kinie frik (dnimin e) e All-llahut dhe mua m dgjoni!

145. Un nuk krkoj pr kt ndonj shprblim prej jush, shprblimi im sht vetm prej Zotit t botve. 146. A jeni t sigurt se do t mbeteni n kt q jeni (prgjithmon)? 147. N kopshte e n burime. 148. Edhe n t mbjella, e me hurma me frutat e tyre t freskt. 149. Dhe ju me mjeshtri po ndrtoni shtpi npr kodra shkmbore. 150. Pra, kini frik All-llahun e m dgjoni mua. 151. E mos shkoni pas atyre q jan t pa frenuar (q e teprojn me vepra t kqia). 152. T cilt n tok bjn shkatrrime, nuk bjn mir. 153. Ata i than: Ti je vetm i magjepsur. 154. Ti nuk je tjetr vetm se njeri sikurse edhe ne, e nse e thua t vrtetn, sille pra ndonj argument! 155. Ai tha: Ja, kjo sht devja, kjo do t pij (uj) n nj dit t caktuar, kurse ju n nj dit tjetr (jo pr nj dit). 156. Dhe ksaj t mos i bni ndonj t keqe, se do tju godas dnimi i dits s madhe! 157. Po ata e therrn at, madje u penduan (nga frika). 158. Por ata i zuri ai dnimi i premtuar. Edhe n kt ka argument, por shumica e tyre nuk u bn besimtar. 159. Vrtet Zoti yt sht i plotfuqishm i mshirshm. 160. Populli i Lutit t drguarit i konsideroi gnjeshtar. 161. Kur vllai i tyre, Luti i tha: A nuk i friksoheni (All-llahut)? 162. Un jam i drguar i juaj, jam i besueshm! 163. Pra, kini frik (dnimin) All-llahun dhe m dgjoni mua! 164. Un krkoj pr kt ndonj shprblim prej jush, shprblimi im sht te Zot i botve. 165. (T mjert ju) A shkoni pas meshkujve t ksaj bote. 166. E grat tuaja i leni anash, t cilat Zoti juaj i krijoi pr ju! Por ju jeni nj popull q kaloni do kufij! 167. Ata i than: O Lut, nse nuk pushon (nga kjo q na thua), me siguri do t jesh i dbuar prej nesh! 168. Ai tha: Un jam kundr veprimit tuaj! 169. Zoti im, m shpto mua dhe familjen time nga ajo q jn ata! 170. Ne e shptuam at dhe tr familjen e tij, 171. Prpos nj plake (gruas s tij) q mbeti me at (n dnim). 172. E m pas i zhdukm ata t tjert. 173. E Ne u lshuam atyre nj shi t jashtzakonshm (gur nga qielli), e sa i keq ishte ai shi pr ata t cilve iu pat trhequr vrejtja.

174. Edhe n kt kishte argument (pr t mbledhur mend), po shumica e tyre nuk qen besimtar. 175. E Zoti yt, padyshim sht Ai i plotfuqishmi dhe i mshirshmi. 176. Edhe populi i Ejks t drguarit i konsiderojn gnjeshtar. 177. Kur Shuajbi atyre u tha: a nuk ruheni? 178. Un jam i drguar te ju, jam i besueshm! 179. Pra kini frik (dnimin nga) All-llahun dhe m dgjoni mua! 180. Un nuk krkoj pr kt ndonj shprblim prej jush, shprblimi im sht prej Zotit t botve! 181. Plotsoni matjen, e mos u bni prej atyre q ln mangu! 182. Dhe matni me peshoj (terezi) t sakt (precize). 183. Dhe ata leni mangu sendet e njerzve, e mos bni shkatrrime n tok. 184. Friksohuni Atij q u krijo juve dhe breznit e para. 185. Ata than: Sdyshim se ty t ka zn magjia! 186. Ti nuk je tjetr, por njeri si edhe ne, dhe ne nuk t konsiderojm tjetr vetm se gnjeshtar! 187. E nse je nga t vrtetit, ather lshoje mbi ne nj cop nga qielli (si dnim)! 188. Ai tha: Zoti im e di m s miri pr at q ju veproni! 189. Dhe ata e prgnjeshtruan ate, andaj i goditi dnimi i hijes. Vrtet, ai ishte dnimi i nj dite t llahtarshme. 190. Edhe n kt (ngjarje) ka argumente, po shumica e tyre nuk u bn besimtar. 191. E Zoti yt, pa dyshim sht Ai i plotfuqishmi dhe i mshirshmi. 192. E edhe ai (kurani) sht shpallje (zbritje) e Zotit t botve. 193. At e solli shpirti besnik (Xhibrili). 194. (E solli) n zemrn tnde, pr t qen ti prej atyre q trheqin vrejtjen (pejgamber). 195. (T shpallm) Me gjutht kulluar arabe. 196. Dhe se ai (Kurani) sht i prmendur edhe n librat e mparshm. 197. A nuk ishte pr ata (pr jobsimtart mekas) argument, se at e dinin dijetart (ulemaja) e beni israilve? 198. E sikur tia shpallin at (Kuranin) ndonj joarabi, 199. e ai tua lexonte atyre, ata nuk do ti besonin atij. 200. Dhe kshtu, Ne u futm at (dyshimin) n zemrat kriminelve, 201. E ata nuk i besojn atij (Kuranit) derisa ta shohin dnimin e dhembshm,

202. Dhe tju vij befas, duke mos e hetuar. 203. e ather t thon: A thua do t na jepet afat? 204. E si ata krkojn shpejtimin e dnimit ton (kur ithan pejgamberit sillnie dnimin). 205. Po m thuaj se edhe nse Ne u jpim t jetojn vite me rradh, 206. e pastaj tu vij atyre ajo me ka u trhiqet vrejtja, 207. ka do tu vlej atyre ajo jet q gzuan? 208. Ne nuk kemi ndshkuar asnj fshat (vendbanim), e ai t mos ket pasur pejgamber. 209. Q ju prkujtoj (prfundimin e puns s keqe). Ne nuk bm t padrejt. 210. At (Kuranin) nuk e solln djajt (si fallin falltorve). 211. Atyre as nuk u takon e as q kan mundsi. 212. Pse ata jn t penguar edhe pr ta dgjuar! 213. Pra, prpos All-llahut, mos lut zot tjetr e t bhesh prej t dnuarve. 214. Dhe trhiqju vrejtjen farefisit tnd m t afrt. 215. E t jesh i but ndaj besimtarve q t pranuan ty. 216. E nse ata (jobesimtart) t kundrshtojn, ti thuaj: Un jam i pastr nga ajo q punoni ju. 217. Dhe mbshtetu n t plotfuqishmin, Mshiruesin. 218. I cili t sheh kur t ngritesh n kmb. 219. (E t sheh) Edhe lvizjen tnde n mesin e atyre q falen. 220. N t vrtet, Ai sht dgjuesi, i dijshmi. 221. A tu tregojj un se kujt i vijn djajt? 222. Ata i vijn do gnjeshtari mkatari. 223. (U vijn) Dhe hedhin dgjimin, shumica e tyre gnjejn. 224. E pr sa u prket poeteve (q Muhammedi nuk sht i till), ata i ndjekin t humbrit (nga e vrteta). 225. A nuk sheh se ata hidhen n do an (sa lavdrojn, sa prqeshin). 226. Dhe ata jan q flasin at ka nuk punojn. 227. Me prjashtim t atyre q besuan, bn vepra t mira,q e prmendn shum All-llahun dhe q u mbrojtn pasi q atyre iu b e padrejt. E ata q bn zullum do ta kuptojn se prfundim i shkojn (dnim t ashpr ose vendi n Xhehennem do ti nnshtrohen). 27. Neml Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ta, Sin. Kto jan ajete t Kuranit dhe t librit t kuptueshm. 2. Jan udhrrefyes dhe myzhde pr besimtart.

3. Q falin namazin dhe e japin zeqatin dhe mu ata jan t bindur ndaj bots tjetr. 4. E atyre q nuk bsojn botn e ardhme, Ne ua kemi hijeshuar veprat ndaj dhe ata bredhin. 5. T tillt jan ata q u takon dnimi m i rnd dhe mu ata do t jen m t dshpruarit n botn tjetr. 6. E ska dyshim se ti (Muhammed) e pranon Kuranin nga i Urti, i Dijshmi. 7. (Prkujto) Kur Musai i tha familjess vet: Un e pash nj zjarr,e nga ai do tju sjell ndonj lajm ose do tju sjell nj ur t ndezur q t ngroheni. 8. E kur arriti te ai u thirr: I bekuar sht ai pran zjarrit dhe ata prreth tij. I veuar n madhri sht Allllahu, Zot i botve! 9. O Musa, n t vrtet, Un jam All-llahu, i plofuqishmi, i urti. 10. E ti, hidhe shkopin tnd! E kur e pa at q lvizte si t ishte gjarpr, ai (nga frika) ktheu prapa duke mos patur kjdes. ( I tham) O Musa! Mos u friks se pran meje t drguarit nuk friksohen! 11. Prpos kush (nuk sht i drguar) bn mkat (ai friksohet) e q t keqen e zvendson me t mirn, ather ska dyshim se Un jam fali shum dhe jam mshirues. 12. Fute dorn tnde n xhepin tnd, e ajo do t dal e bardh pa kurrfar t keqe, e kto jan ndr nnt argument pr t (vajtur) faraon dhe populli i tij, se me t vrtet ata ja popull i prishur. 13. E kur u erdhn argumentet Tona t qarta, ata than: Kjo pa dyshim sht magji! 14. Dhe, edhe pse bindshm t besueshm n to (se shin nga Zoti), i mohuan n mnyr t padrejt e me mendjmadhsi, pra shikoje se far ishte fundi i shkatrrimtarve. 15. Ne i patm dhn Davudit dhe Sulejmanit dituri, e ata t d than: I falnderohemi vetm All-llahut q na dalloi (me t mira) mbi shum robr t Tij besimtar. 16. E Sulejmani e trashgoi Davudin dhe tha: O njerz, ne kuptojm gjuhn e shpendve e na sht dhuruar nga gjithka, e, vrtet ky sht shprblim i qart. 17. E Sulejmanit ishte tubuar ushtria e vet q prbhej nga exhint, nga njerzit dhe nga shpendt dhe ata mbanin rendin. 18. Deri ather kur ariitn mbi luginn e buburrecave, nj buburrc tha: O ju buburreca, hyni n vendet tuaja q t mos u coptoj Sulejmani dhe ushtria e tij duke mos ju vrejtur. 19. E ai (Sulejmani) buzqeshi i gzuar prej fjals s tij dhe tha: Zoti im, m mudnso q t falnderoj t mirat

Tuaja q mi dhurove mua dhe prindrve t mi dhe q t bj vepra t mira q Ti i plqen, e me mshirn tnde m shtie n mesin e robrve Tuaj t mir! 20. Dhe vshtroi shpendt e tha: sht kjo q nuk e shoh pupzn? Jo, ajo nuk qenka ktu! 21. Un do t dnoj at m nj dnim t ashpr ose do ta therr ose ka pr t m sjell ndonj argument t fort (si arsyetim). 22. Ajo nuk zgjati shum e tha: Un kuptova at q ti nuk je i njohur dhe t erdha nga Sebei me nj lajm t sigurt. 23. N t vrtet un gjeta nj grua q po i sundonte ata (Popullin e Sebe-it) dhe asaj i ishte dhn do send, e ajo kishte nj fron t madh. 24. Madje takova at dhe popullin e saj se adhurojn diellin e jo All-llahun, po djalli ua kishte hijeshuar at veprim t tyre dhe i kishte shmangur rrugs s drejt, andaj ata nuk gjejn udhzim. 25. (i kishte shmangur) Pr t mos adhuruar All-llahun q nxjerr n shesh (e di) t fshehtn n qiej e n tok, dhe q e di at q fshehni dhe at q publikoni. 26. All-llahu sht nj, nuk ka Zot tjetr pos Tij, Zot i Arshit t madh. 27. Ai (Sulejmani) tha: Do t shohim se a e thua t vrtetn apo je nga gnjeshtart! 28. Shko me kt letrn time e hidhjau atyre, largohu (pak) nga ata dhe prgjo se ka bisedojn! 29. Ajo (gruaja - Belkisa) tha: O ju pari, mua m ka arritur nj letr madhshtore! 30. (e lexova) Kjo sht prej Sulejmanit (mandej e hapi, kur qe, n t) Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! (Bismil-lahir-Rahmanir-Rrahim!) 31. (n vazhdim shkruan) T mos u mbani n t madh kundr meje, po t vini t dorzuar (edhe besimtar)! 32. Ajo tha: O ju pari, m sugjeroni n kt shtje timn se un nuk do t vendosi asgj derisa edhe ju t jepni plqim! 33. Ata (paria) i than: Ne jemi t fuqishm dhe jemi lufttar t rrept, por puna qndron te ti, e ti mendo se ka do t na urdhrosh! 34. Ajo tha: Kur sundusit e pushtojn ndonj vend, ata e rrnojn at parin m t zgjedhur t atij vendi e nnshtrojn. . Kshtu ata veprojn! 35. Po un do tu drgoj atyre nj dhurat (t madhe), e do t shoh se ka do t na sjellin t drguarit (me dhurat). 36. E kur i erdhi ajo Sulejmanit, ai tha: A me pasuri m ndihmoni mua? E at q All-llahu m ka dhn mua sht shum m e dobishme nga ajo q u ka dhn juve! Por ju krenoheni me dhuratat tuaja!

37. Kthehu te ata (i tha kryesuesit t t deleguarve), se pr Zotin ne do tu vvijm atyre me nj ushtri, s cils ata nuk do t mund ti bjn ball dhe do ti dbojm prej aty t nnshtruar e t poshtruar! 38. Ai (Sulejmani) tha: O ju pari, cili prej jush do t m sjell fronin e saj, para se t vijn ata t dorzuar? 39. Njri prej xhinve t vrazhd (Ifriti) tha: Un do ta sjell at ty, par se t ngrites nga vendi yt, un pr t km fuqi dhe jam i sigurt! 40. E ai i cili kishte dituri nga libri tha: Un ta sjell at ty sa el e mshel syt (ktij i tha sille)! E kur e pa at (fron) t vendosur pran tij (Sulejmani) tha: Kjo sht dhuntia e Zotit tim q t sprovoj mua se a do ta falnderoj, apo mos do ta prbuz. E kush falenderon, ai falenderon pr t mirn e vet, e kush prbuz, Zoti im (ska nevoj), sht i pa nevoj e bujar! 41. Ai (Sulejmani) tha: Ndryshojani asaj fronin q ta provojm se a po e njeh apo sht nga ata q nuk din ta njohin! 42. E kur erdhi ajo, iu tha: A sht i till froni yt? Ajo tha: Si t ishte vet ai?! (Sulejmani tha) Neve na sht dhn dituria prpara saj dhe ne ishim besimtar para saj. 43. Pse at (Belkisn) e kishte penguar ajo q adhuronte, pos All-llahut, dhe ishte nga nj popull jobesimtar. 44. Asaj iu tha: Hyn n pallat, e kur mendoi se sht nj uj i madh dhe i prvol kmbt. Ai (Sulejmani) tha: Ky sht nj pallat i lmuar prej qelqi! Ajo tha: Zoti im, un i kam br krim vetes e tash i dorzohem (pranoj besimin) All-llahut, Zotit t gjithsis s bashku me Sulejmanin. 45. Ne ia drguam Themudit vllain e tyre (nga gjaku), Salihun (tu thot): Adhuroni All-llahun! Kur qe, ata du grupe q kundrshtoheshin. 46. Ai (Salihu) tha: O populli im, prse nguteni e krkoni t keqen (dnimin) para t mirs, pse t mos krkoni falje All-llahut q t mshiroheni? 47. Ata than: Ne parandjejm fatkeqsi m ty dhe me ata q jan m ty! Ai tha: Ndjellja e fatit tuaj sht te All-llahu, por vet ju jeni nj popull q ngatrroheni! 48. E n qytet ishin nnt veta q bnin shkatrrime n tok, e nuk prmirsonin. 49. Ata q than: Betohuni mes vete n All-llahu, ta mbytni atdhe familjen e tij nat, e pastaj t afrmve t tij tu thoni: Ne nuk morm pjes n mbytjen e familjes s tij, dhe se ne jemi t drejt (t vrtet) 50. Ata prgaditn nj kurth e Ne ua shprblyer kruhtin duke mos e hetuar ata.

51. Pra, vshtro se far ishte prfundimi i dredhis s tyre. N t vrtet, Ne zhdukm t gjith ata dhe popullin e tyre. 52. e kto jan shtpit e tyre t mbetura shkret pr shkak t mizoris s tyre. E ne nuk ka dyshim se n kt (rrnim) pr nj popull q kupton ka argument. 53. Ne i shptuam ata q besuan dhe q ishin t mtur (duke iu shmangur mkatit). 54. (Prkujto) Lutin kur ai popullit t vet i tha: A bni at pun t shmtuar q edhe vet ju e kuptoni (se sht e keqe)? 55. A vrtet, ju nga epshi kontaktoni me meshkujt, e braktisni grat tuaja? Ju jeni popull injorant (xhahil) 56. Prgjegje e popullit t tij nuk qe tjetr vetm se t thon: Prznie familjen e Lutit nga vendi juaj, sepse ata jam njerz q ruajn pastrtin? 57. E Ne e shptuam at dhe familjen e tij, prve gruas s tij, s cils oa caktuam t mbetet me t dnuarit. 58. E kundr atyre lshuam nj shi (me gur); i shmtuar ishte ai shi pr ata t cilve iu kishte trhequr vrejtja. 59. Thuaj (o i drguar): Falnderimi i qoft All-llahut, e shptimi qoft ndaj robrve t Tij q Ai i zgjodhi (pejgambert)! A m i mr (pr t besuar) sht Allllahu, apo ata q ia bjn shok? 60. Ai krijoi qiejt e tokn, q pr ju lshoi shi nga qielli, e Ne me t bm t lulzojn kopshte t bukura, q prju ka qen e pamundshme ti bni t mbijn bimt n to; Amos ka ndonj zot tjetr pos All-llahut? Jo, por ata jan popull q shtrembrojn (t vrtetn). 61. A sht Ai q tokn e bri vendqndrim e npr t rrjedhin lumenj, dhe asaj (toks) i bri (male) prforcuese, dhe n mes dy deteve bri ndarje. A ka prve All-llahu zot tjetr? Jo, por shumica e tyre nuk e din. 62. A sht Ai q i prgjigjet nevojtarit (t mjerit) kur ai e thrret, duke ia largur t keqen e juve ju bn mbizotrues t toks. A ka zot tjetr pos All-llahut? Jo, por ju shum pak prkujtoni. 63. Ai q ju orienton n errsirat e toks e t detit, dhe Ai q pran mshirs s Tij (shiut), si myzhde i lshon errat. Vall, a ka tjetr zot pos All-llahut? E lart sht madhria e Tij nga ka ia prshkruajn shok. 64. Ai q e filloi krijimin (e njeriut) e pastaj e prsriti at (e ringjall pas vdekjes) dhe Ai ju furnizn nga qielli e toka. A mos ka zot tjetr pos All-llahut? Thuaj: Silni argmentet tuaja, nse jeni t sinqert! 65. Thuaj: Askush ve All-llahut as n qiejt, as n tok nuk e di t fshehtn, as nuk e din se kur ringjallen!

66. Por, dijenia e tyre arrihet n botn tjetr (kur t prjetojn ka u sht premtuar). Ja, ata dyshojn pr kt (pr botn tjetr), bile jan t verbr ndaj saj. 67. Ndrsa ata t cilt nuk besun than: A pasi t (vdesim) bhemi dhe e pluhur ne edhe prindrit tan, (a thua) do t ringjallemi? 68. Kjo na sht premtuar neve e dhe prindrve tam m prpara, por kjo nuk sht gj tjetr vese legjend e t parve! 69. Thuaj: Udhtoni npr tok dhe shikoni se si ishte prfndimi i kundrshtarve! 70. Po ti (Muhammed) mos u trzo pr ta, e as mos e ngushto veten nga ato dredhi q bjn! 71. E ata thon: Po qe se jeni t sigurt n ato ka flitni,kur do t realizohet ai premtimi (me dnim)? 72. Ti thuaj: Tanim u sht ngjeshur juve nj pjes e atij premtimi pr t cilin po ju ngutet juve! 73. Ska dyshim se Zoti yt sht shum bmirs ndaj njerzve, po shumica e tyre nuk e falnderojn . 74. E sht e sigurt se Zoti yt di ka fshehin zemrat e tyre dhe ka shfaqin haptazi. 75. Nuk ka asgj t fshehu n qiell e as n tok, e tmos jet e shnuar n librin e sakt (dijenin e Zotit). 76. Vrtet, ky Kurani u rrfen beni israilve t shumtn e asj q ata ishin t prar. 77. Dhe pamdyshje ai sht udhrrfyes e mshir pr besimtart. 78. E Zoti yt, vrtet do t gjykoj mes tyre me drejtsin e Tij, e Ai sht i gjithfuqishmi e dijshmi. 79. E ti pra, mbshtetu n All-llahun se me t vrtet ti je n t drejtn e sigurt. 80. E ti nuk mund ti bsh t dgjojn t vdekurit, e as nuk mund ta bsh t shurdhtin t dgjoj thirrjes, e sidomos kur ata ta thejn shpinn. 81. E as q mund ti largosh t verbrit nga humbja e tyre (zemrat e verbra), ti nuk mund ta bsh t dgjoj ndonj tjetr, vetm at q i beson argumentet Tona, e ata jan mysliman. 82. . E kur kundr tyre do t bhet fjala (e dnimit) realitet. Ne do tu nxjerrim nj shtaz nga toka q do tu flas (ose do ti lndoj), sepse njerzit nuk ishin t bindur n argumentet Tona. 83. E ditn kur do t tubojm prej secilit popull grupe nga ata q kan mohuar argumentet Tona, ata t vr njri pas tjetrit, do t jen t penguar. 84. Deri sa t arrijn (n vendin e llogaris), Ai u thot: A ju i mohuat argumentet e Mia duke mos i menduar dhe formuar dije pr to? E ka vepronit ju ashtu (n dunja)?

85. Dhe kundr tyre zbatohet vendimi (i dnimit) pr shkak se bn krim dhe ata nuk do t flasin. 86. A nuk shohin ata se Ne ua bm natn q t pushojn, kurse ditn t ndritshme. N kt ka argument pr nj popull q beson. 87. (prkujto) Ditn kur i fryhet surit, e t friksohet kush sht n tok, prpos k do All-llahu (t mos friksohet) dhe ti vjn Atij t gjith t prulur. 88. E, i sheh kodrat e mendon se ato jan t palvizshme, ndrsa ato lvizin si ret, (kjo sht) mjeshtri e Allhut q prsosi do send, e Ai sht hollsisht i njohur se ka punoni. 89. Kush ka br vepr t mor, ati do ti takoj (shprblim) edhe m i mir se ajo dhe ata do t jen t siguruar prej tmerrit t asaj dite. 90. E kush do t paraqitet me pun t kqia (me besim t gabuar, ata do t hidhen t prmbysur n fytyrat e tyre n zjarr, (u thuhet) Ju nuk shprbleheni me tjetr pos me at q punuat. 91. Un jam urdhruar t adhuroj vetm Zotin e ktij qyteti, t cilin Ai e bri t shenjt, se Atij i takon do send, dhe jam urdhruar t jem prej besimtarve t sinqert. 92. E, edhe ta lexoj Kuranin, e kush pranon dhzimin e tij, ai udhzohet vetm pr t mirn e vet, e kush ka humbur, ti thuaj: Un vetm trheq vrejtjen. 93. Dhe thuaj: Falnderoj Allhun, e Ai do tua tregoj argumentet e veta dhe do ti kuptoni ato ather (kur nuk u bn dobi). Zoti yt nuk sht indiferent ndaj asaj q veproni ju. 28. Kasas Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ta, Sin, Mim. 2. Kto jan ajetet e librit (t Kuranit) t plotkuptueshm. 3. Q po ti lexojn ty nga lajmi rreth Musait, e q sht e vrtet pr nj poppull q beson. 4. Me t vrtet, faraoni ka ngritur kryet lart n tok, e popullin e saj e grupzuardhe nj grup prej tyre e shtyp, ashtu q djemt e tyre ua mbyt, e grat e tyre ua l t jetojn. Vrtet, ai ishte prej m shkatrrimtarve. 5. E Ne duam ti lartsojm ata q u shtypn n tok, ti bjm udhheqs dhe ti bjm trashgues. 6. Dhe atyre tu japim pushtet n tok, e faraonit, Hamanit dhe ushtris s ktyre dyve tua tregojm at q ruheshin (ia kishin frikn). 7. Ne nnn e Musait e inspiruam: ti jap atij gji, e kur t kesh frik pr t, ather at hidhe n lum, e mos u

frikso as mos u pikllo, se Ne do ta kthejm at ty dhe do ta bjm at nga t drguarit. 8. E at e gjeti familja e faraonit, ashtuq n fund ai tu bhet atyre armik e dshprim. Vrtet, faraoni, Hamani dhe ushtria e tyre ishin kundrshtar (gabonin me qllim). 9. E gruaja e faraonit tha: Shpres gzimi pr mua dhe pr ty, mos e mbytni at, ndoshta do t na sjell dobi ose do ta adoptojm pr fmij. Pra ata nuk e dinin rrjedhimin. 10. E zemra e nns s Musait agoi e zbrazt (kur kuptoi se ka rn n duar t faraonit) dhe gati ta zuloj at (fmijn), sikur t mos ia forconim Ne zemrn e saj q t bhet e bindur (n premtimin e All-llahut). 11. E ajo i tha motrs s tij: Gjurmoje at, kurse ajo e shikonte at prej s largu dhe ata nuk e hetonin (se ishte motra e tij q e prcjell). 12. Ndrsa Ne ia patm ndaluar atij m par thithjen e gjinit, e ajo (motra e Musait) tha: A doni tju tregoj pr nj familje q do t kujdeset pr t dhe q do t jen t sinqert ndaj tij? 13. Dhe ashtu at e kthyem te nna e vet q ajo t jet e knaqur e jo e piklluar dhe q ta kuptoj ajo se premtimi i All-llahut sht i vrtet e i sigurt, por shumica e tyre nuk e din. 14. E pasi ai (Musai) e arriti moshn madhore dhe u b i pjekur, Ne i dham urtsi e dituri. Kshtu ne i shprblejm bamirsit. 15. Dhe ai hyri n qytet n nj koh t pahetuar prej banorve t tij, dhe n t i gjeti dy veta q po prlaheshin, njri prej ithtarve t tij e tjetri prej armiqve t tij, e ai i ans s tij i krkoi ndihm kundr armikut dhe Musai i ra grusht e ai vdi. Ai (Musai) tha: kjo sht prej veprave t djallit, e skadyshim se ai sht armik i hapt q shpie n humbje. 16. Ai tha: zoti im, un e ngarkova veten e Ti m fal mua! Dhe Ai ia fali, se Ai sht q fal shum, sht mshirues. 17. Ai tha: Zoti im, betohem n ato t mira q mi dhurove mua se krr nuk do t vihem n ndihm t kriminelve. 18. Dhe (Musai) agoi i friksuar n qytet e duke pritur (se ka po i ngjan), kur qe, ai i cili kishte krkuar ndihm dje, e thirri srish (n ndihm), e Musai i tha: Vrtet ti qenke ngatrrestar i njohur! 19. E kur dshi ta rmbej at q ishte armik i t dyve, ai tha: A do t m mbyssh mua si e mbyte dje njeriun, ti nuk do tjetr, vetm se do t bhesh arrogant n tok, e nuk dshiron t jesh nga prmirsuesit!

20. Dhe erdhi nj njeri q ngutej nga ana m e largt e qytetit e tha: O Musa, parsimi sht duke biseduar pr t mbytur ty, pra ti dil (ik), un jam kshillues yti. 21. E ai doli prej aty i friksuar e duke pritur (se po ndodh) dhe tha: O Zoti im, m shpto prej popullit zullumqar. 22. Dhe kur drejtua kah Medjeni tha: Shpresoj q Zoti im t m orientoj rrugs s drejt. 23. E kur arriti ujin e Medjenit, aty gjeti nj grumbull njerzish q po i jepnin bagtis uj, e pak m larg prej tyr vrejti d gra q o i ndalnin (kafsht e tyre) e u tha: E ka sht puna e juve dyjave? Ato q t dyja i than: Ne nuk u japim ju deri q t largohen barinjt, kurse babai yn sht shum i vjetr! 24. Ather ai u dha uj (kafshve) t tyre, pastaj u largua anash nn nj hije e tha: O Zoti im, un kam nvoj pr kado q t m japsh! 25. E njra prej tyre erdhi te ai, ecte e turprueshme, e tha: Babai im t thrret q t paguaj ty shprblimin pr at q na u dhe (bagtis) uj! E Kur shkoi (Musai) te ai dh ai i tregoi atij ngjarjen, ai tha: Mos ke frik, paske shptuar nga populli zullumqar! 26. Njra prej atyre dyjave: O babai im, merre kt n shrbim me pag, pse m i miri i atij q do ta marrsh n shrbim sht ai i fuqishmi, e bsniku! 27. Ai (Shujabi) tha: Un dshiroj t martoj ty me njrn prej ktyre dy vjzave t mia, me kusht q t shrbesh tet vjet, e nse i plotson dhjet, ai sht vullneti yt, e un nuk dshiroj t rndoj ty, e n dasht All-llahu, ti do t gjejsh te un mirkuptim! 28. Ai (Musai) tha: Kjo le t mbetet mes meje e teje, e cilindo afat q do ta kryej nga kta t dy, nuk do t ket prgjegjsi pr mua. Pr kt q po themi All-llahu sht garant. 29. E kur Musai e kreu afatin dhe udhtoi me familjen e vet, e vrejti kah ana e Turit nj zjarr, e familjes s vet i tha: Rrini ktu, un kam vrejtur nj zjarr, ndoshta do tju sjell nga ai ndonj lajm ose nj ur nga zjarri q t ngroheni. 30. Dhe kur arrit te ai (zjarr) nga ana e djatht e lugins s atij vendi t bekuar me pem u thirr: O Musa, ska dyshim se Un jm All-llahu, Zoti i botve! 31. Dhe ti hidhe shkpoin tnd! E kur e pa se po lviz si t ishte gjarpr i shpejt, ktheu t ik e nuk e vstroi prapa. O Musa, ktheu ku ishe e mos u frikso se me t vrtet ti je i sigurt. 32. Fute dorn n xhep e ajo do t dal e bardh pa ndonj t met dhe shtrngoje pr vete krahun tnd kur t friksohesh. Kto jan dy argumente nga Zoti yt pr

te faraoni dhe rrethi i tij, se me t vrtet ata jan popull i prishur. 33. Ai (Musai) tha: O Zoti im, un kam mbytur nj njeri prej tyre, e friksohem se do t m mbysin! 34. E vllai im, Haruni, sht m orator se un, andaj drgoje at me mua ndihm q t vrtetoj fjalt e mia. Un kam frik se do t m shpallin gnjeshtar. 35. (All-llahu iu prgjegj) Tha: Ne do ta forcojm ty krahun me vllain tnd dhe me argumentet Tona do tju japim pushtet juve dyve ashtu q ata t mos mund tu afrohen juve, andaj ju t dy dhe ata q u jan bindur juve, jeni ngadhnjimtar. 36. E kur Musai ua solli atyre argumentet Tona t qarta, ata than: Kjo nuk sht tjetr vetm se magji e trilluar dhe kt nuk e kemi dgjuar as ndr prindrit tan t hershm! 37. E Musai tha: Zoti im e di m s miri pr at q u erdhi me udhzim prej Tij dhe kujt do ti takoj prfundimi i mir, se mizort me siguri nuk do t ken shptim. 38. E faraoni tha: O ju pari, un nuk njoh njoh zot tjetr pr ju pos meje, andaj ti o Haman, mi pjek (tullat) nga dheu e m ndrto nj kull t lart ndoshta do t arrij ta shoh zotin e Musait, sepse nun mendoj se vrtet ai sht gnjeshtar. 39. Dhe ashtu ai dhe ushtria e tij u solln n tok me kruensi ndaj t vrtets dhe menduan se nuk do t kthehen te Ne. 40. Andaj, Ne e kapm at dhe ushtrin e tij dhe e hodhm n det, shiko pra se si prfundojn mizort. 41. Dhe ata i bm prijsa q thrrasin pr n zjarr dhe ditn e kijametit atje nuk do tu ndihmohet. 42. Edhe n kt bot ikemi prcjell ata me mallkim, kurse n dit e kijametit ata jan t prbuzur. 43. E pasi i shkatrruam popujt e mparshm, Ne Musait i dham librin q sht drit pr njerz dhe udhzim e mshir q t marrin msim. 44. E ti nuk ishe n ann perndimore (t vendit ku Allllahu i foli Musait) kur Ne Musait ia besuam shpalljn (e bm pejgamber dhe drguam te faraoni), e ti as nuk ishe aty pran. 45. Por Ne krijuam popuj (mes Musait e teje Muhammed), e koha ka zgjaur (ndaj, t drguam ty). Dhe nuk banove n mesin e popullit t Medjenit e tu lexosh ktyre argumentet Tona (lajmin pr Musaln, pr Shuajbin, pr vvajzat e tij), por Ne t drguam (dhe t njoftuam). 46. Dhe ti nuk ke qen pran Kodrs Tur kur Ne e thirrm (Musain), por (tregimi yn) sht mshir nga Zoti yt, pr tia trhequr vrejtjen nj populli q para

teje nuk u kishte ardhur pejgamber, dhe ashtu ata t marrin msim. 47. Dhe t mos thon, kur ti godas ndonj e papritur, t ciln e kan merituar vet: Zoti yn, prse nuk na ke drguar ndonj pejgamber q t pasonim argumentet Tua e t bheshim besimtar! 48. E kur Atyre u edhi e vrteta nga ana Jon, ata than: Prse nuk iu dha atij (Muhammedit) sikurse Musait (ndonj mrekulli materiale)! Po a nuk e mohuan at q iu dha Musait m par? E, than: Dy magji q prmbajn njra-tjetrn. Dhe than: donjren prej tyre ne e mohojm! 49. Thuaj: Nse sht e vrtet ka thoni, ather sillni nj libr prej All-llahut q sht edhe m udhzues se kta dy (Tevrati e Kurani), e ti prmbahem edhe un atij? 50. E nse ata nuk t prgjigjen ty, ather dije se ata ndjekin vetm dshirat e veta, e kush sht m humbur se ai q duke pasur fakt prej All-llahut, ndjek epshin e vet? Ska dyshim se All-llahu nuk udhzon popullin zullumqar. 51. Ndrsa Ne pandrprer u drguam atyre shpalljen, ashtuq t mendojn. 52. E atyre q Ne ua dham librin prpara ktij, disa prej tyre i besojn ktij (Kuranit). 53. Dhe kur u lexohet atyre, thon: Ne kemi besuar atij, ajo sht e vrtet prej Zotit ton, ne edhe para tij kemi qen mysliman! 54. Atyre u jepet shprblim i dyfisht pr arsye se bn durim, dhe ata t keqen e largojn me t mirn, e nga ajo q Ne e furnizuam, ata japin. 55. Dhe kur e dgjojn ndonj llomotitje marrzie, i kthejn shpinn dhe thon: Ne kemi vepra tona e ju tuajat, qofshit larg nesh, ne nuk na duhen injorantt! 56. sht e vrtet se ti nuk mund ta udhzosh at q do ti, por All-llahu udhzon k t doj dhe Ai sht q di m s miri pr t udhzuarit. 57. Ata than: Nse ne ndjekim rrugn e drejt s bashku me ty, ne me t shpejt do t jemi t dbuar prej vendit ton! Po a nuk u siguruam Ne atyre nj vend t shenjt e t sigurt q aty sillen frutat e do sendi si furnizim mga ana Jon, po shumica e tyre nuk e din. 58. E sa vendbanime q prbuzn jetn e vet Ne i kemi shkatrruar, e ja, ato jan shtpit e tyre, q pas tyre ato pak koh jan banuar prej dokujt dhe Ne ishim trashgues t tyre. 59. Zoti yt nuk sht i till q tq shkatrroj venbanimet para se n kryeqendr t tyre t drgoj pejgamber, i cili do tu lexoj atyre argumentet Tona, dhe Ne nuk

shkatrruam vendbanime, po vetm kur banort e tyre ishin zullumqar. 60. Dhe do gj q u sht dhn juve sht knaqsi dhe shije e ksaj bote, ndrsa ajo q sht te All-llahu (thevabi) sht shum m e mir dhe prhershme, pra, a nuk mendoni? 61. A sht ai, t cilit Ne i kemi premtuar nj premtim t mir (pr Xhennet), sikurse ai t cilit i kemi dhn knaqsi t ksaj jete, kurse n ditn e kijametit ai do t jet prej t dnuarve? 62. (prkujto) DItn kur i thrret ata e u thot: Ku jan ata shokt e Mi, t ccilt ju i pandehnit (si zota)? 63. E ata, t cilt e merituan fjfaln (dnimin)), thon: Zoti yn, kta jan q ne i humbm, i humbm ata si hunbm edhe vet, ne para Teje trhiqm se ata nuk na adhueuan neve! 64. Dhe u thuhet: Thirrni zotat tuaj! Ata i thrrasin, por ata nuk u prgjigjen dot, dhe shohin dnimin. E ather (do t dshironin) sikur t kishin qen n rrugn e drejt (e t mos prjetonin dnimin). 65. Dhe ditn kur (All-llahu) i thrret ata e u thot: far prgjigje u keni dhn t drguarve? 66. At dit atyre u humbin faktet dhe ata nuk konsultohen ndrmjet vete. 67. E pr sa i prket atij q sht penduar, q ka besuar dhe ka br vepra t mira, ai le t shpresoj se sht nga t shptuarit. 68. Zoti yt krijon ka t doj dhe zgjedh k t doj, atyre nuk u takon zgjedhja. I pastr sht i lart sht All-llahu nga ka i prshkruajn pr shok. 69. Dhe Zoti yt e di se fshehin zemrat e tyre dhe se faqin hapatzi. 70. Ai sht All-llahu, nuk ka Zot tjetr pos Tij, vetm Atij i takon falnderimi n kt bot dhe n botn tjetr dhe vetm ATij i takon gjykimi dhe te Ai ktheheni. 71. Thuaj: Sikur All-llahu ta bnte natn t prhershme (tua zgjaste) deri n ditn e kijametit, mendoni, coli zot pos All-llahut do tju sillte juve drit? A nuk merrni vesh 72. Thuaj: M tregoni, nse All-llahu ua bn ditn t vazhdueshme deri n ditn e kijametit, cili zot pos Allllahut do tju sjell nat q t pushoni n t? A nuk shihni (sa po gaboni)? 73. Po mshira e Tij, u bri juve natn dhe ditn pr t pushuar n t dhe pr t prfituar nga begatit e Tij, prandaj, t jini mirnjohs!. 74. Dhe ditn q i fton (All-llahu) e, thot: Ku jan ata q i menduat shok t Mi? 75. Dhe Ne do t nxjerrim prej do populli dshmitar e u themi: Sillni argumentin tuaj! ATher do ta

kuptojn se e drejta (pr Zot) sht vetm e All-llahut, dhe dshton do trillim i tyre. 76. Karuni ishte nga populli i Musait dhe ai shtypte at popull ngase Ne i patm dhn aq shum pasuri sa q nj grup i fuqishm mezi bartin elsat e (pasuris s) tij, e kur populli i vet i tha: Mos u kreno aq fort sepse All-llahu nuk i do t shfrenuarit! 77. Dhe me at q t ka dhn All-llahu, krko (ta fitosh) botn tjetr, e mos le mangu at q t takon nga kjo bot, dhe bn mir ashtu si t ka br All-llahu ty, e mos bn t kqia n tok, se All-llahu nuk i do rregulluesit. 78. Ai (Karuni) tha: M sht dhn vetm n saje t dijes sime! Po a nuk e di ai se All-llahu shkatrroi para tij nga popujt e lasht asish q ishte edhe m i fuqishm e m i pasur se ai, po mkatart kriminel as q do t pyeten pr faje e tyre (meq All-llahu e di). 79. Ai (Karuni) doli para popullit t vet me stolin e vet, e ata q kishin synim jetn e ksaj bote than: ah, t kishim pasur edhe ne si i sht dhn Karunit, vrtet ai sht fatbardh! 80. E ata q ishin t zott e dituris than: T mjert ju, shprblimi i All-llahut sht shum m i mir pr at q besoi dhe bri vepr t mir, po at nuk mund ta arrij kush prve durimtarve! 81. Po Ne at dhe pallatin e tij i shafuam n tok dhe, ve All-llahut nuk pati q ta mbroj e as vet nuk pati mundsi t mbrohet. 82. E ata q dje lakmuan t ishin n vendim e tij, filluan t thon: A nuk shihni se All-llahu me t vrtet i jep begati e komoditet atij q do nga robrit e vet, e edhe ia mungon at atij q do, e sikur All-llahu t mos bnte mshir ndaj nesh, do t na sharronte n tok edhe neve; sa habi, se si jobesimtart nuk gjejn shptim! 83. At, vend t prjetshm (Xhennetin) u kemi prcaktuar atyre q nuk duan as mendjemadhsi e as ngatrres n tok, e prfundim i kndshm u takon atyre q i friksohen All-llahut. 84. Kush sjell me vete pun t mir, atij do ti takoj shprblimi edhe m i madh, ndrsa a q paraqitet me pun t kqija, do ti jepe dnim vetm aq sa e ka merituar. 85. Ska dyshim se Ai q ta bri obligim Kuranin, Ai do t kthej ty aty ah erdhe. Thuaj: Zoti im e di m mir kush sht q solli udhzim t drejt dhe kush sht n humbje t sigurt. 86. Ti as nuk ke shpresuar se do t shpallet ty libri, por kjo sht mshir e Zotit tnd, andaj ti kurrsesi t mos jesh ndihmtar i jobesimtarve.

87. Dhe kurrsesi ata t mos shmangin ty nga ajetet e All-llahut meq ato tu kan shpallur ty, dhe ti thirr te Zoti yt dhe kurrsesi mos u bn pasues i dshirave t idhujtarve. 88. Ve All-llahut mos adhuro ndonj zot tjetr, ska t adhuruar tjetr ve Tij. Vetm Atij i takon gjykimi dhe te Ai do t ktheheni! 29. Ankebut Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Mim. 2. A menduan njerzit t thon: Ne kemi besuar, e t mos vihen n sprov? 3. Ne i sprovuam ata q shin para tyre, ashtu q Allllahu gjithqysh do ti dalloj ata q e than t vrtetn do ti dalloj dhe gnjeshtart. 4. A mos menduan ata q bjn vepra t kqija (krime) se do t na shptojn (ti ikin dnimeve)? Sa i shmtuar sht gjykimi i tyre! 5. E kush shpreson takimin (shprblimin) e All-llahut, ska dyshim se afati i All-llahut do t vij pa tjetr, e Ai sht dgjuesi i dijshmi. 6. E kush lufton (prpiqet pr t mir), ai bn luft pr vete, se All-llahu vrtet nuk ka nevoj pr ask n tr botn. 7. Po ata q besuan dhe bn vepra t mira, Ne me siguri do tua shlyejm t kqijat do ti shprblejm m s miri pr at q vepruan. 8. Ne e kemi obliguar njeriun me pun t mira ndaj prindrve t vet, e nse ata t dy prpiqen t shpiejn ty q t m pshkruash Mua shok (zot tjetr) pr ka ti nuk di asgj, ather ti mos i respekto ata. Kthimi juaj sht te Un, e Undo tju njoftoj pr at q keni vepruar. 9. E ata q besn e bn vepra t mra, ata do ti rradhisim ndr m t mirt. 10. Ka disa njerz q thon: Ne i kemi besuar Allllahut, e kur goditet me ndonj t keqe pr shkak t (rrugs s) All-llahut, si sprovimin prej njerzve e trajton si dnimin e All-llahut (prej t cilit njerzi ikin prej mosbesimit n besim), e nse vjen ndonj fitore prej Zotit tnd, ata do t thon: Ne kemi qen me ju! Po a nuk sht Alahu q di m s miri pr at q sht n zemrat e njerzve? 11. All-llahu do ti vr n pah ata q besuan dhe do ti vr n thumb hipokritt. 12. Ata q nuk bsuan u than atyre q besuan: Ejani n rrugn (n fen) ton, e ne po i bartim mkatet tuaja (po qe se sht mkat rruga jon). Po ata nuk do t bartin

asgj nga mkatet e tyre, n t vrtet ata jan gnjeshtar. 13. Ata pa tjetr do t bartin barrn e vet, e me at veten edhe barr tjera, e n ditn e kijametit do t merren n prgjegjsi pr at q kan trilluar. 14. Ne e drguam Nuhun te populli i vet, e ai kaloi ndr ata njmij pa pesdjet vjet, e ata meq ishin horra i prfshiu vrshimi. 15. Ndrsa at vet dhe t tjert q ishin n anije, i shptuam dhe Ne at (ngjarje) e bm argument pr tr botn. 16. Edhe Ibrahimin (e drguam) kur ai popullit t vet i tha: Adhuronie All-llahun dhe keni frik prej Atij, se kjo, nse e kuptoni, sht shum m mir pr ju. 17. Ju n vend t All-llahut jeni duke adhuruar vetm idhuj q i trilloni vet si gnjeshtar. Ska dyshim se ata q i adhuroni n vend t All-llahut, nuk posedojn furnizimin tuaj, pra krkonie furnizimin te All-llahu, adhuronie At dhe shprehni falnderimin Atij, pse te Ai do t ktheheni. 18. Po nse ju rgnjeshtroni, edhe popuj para jush prgnjeshtruan, e t drguarit nuk i takon tjetr pos komunikimi i kuptueshm. 19. A nuk e kan vrejtur ata se si All-llahu nis krijimin, e pastaj at e prsrit, e kjo sht leht pr Allllahun. 20. Thuaj: Udhtoni npr tok e shikoni se si filloi krijimi, pastaj All-llahu e fillon krijesn tjetr (ringjalljen). sht e vrtet se All-llahu ka mundsi pr do send. 21. Ai ndshkon at q do dhe mshiron k t doj dhe te Ai do t silleni. 22. Ju nuk keni mundsi ta bni t paaft (Zotin tuaj tju dnoj) as n tok e as n qiell, dhe prpos Allllahut, nuk keni as mbrojts as ndihmtar. 23. E ata q nuk besuan argumentet e All-llahut dhe takimin me T, t tillt kan humbur shpresn nga mshira Ime dhe aa i pret dnimi i hidhur. 24. Po prgjegjja e popullit t tij nuk ishte tjetr vetm t thot: Mbytnie at (Ibrahimin) ose digjnie! Mirpo, All-llahu e shptoi at prej zjarrit. P nj popull q beson, ktu vrtet ka fakte bindse. 25. Ai (Ibrahimi) tha: Ju prqafuat, ve All-llahut, idhuj vetm sa pr bashkjetes mes jush n jetn e ksaj bote, e n ditn e kijametit (ndryshon gjendja) ju do t refuzoni njri-tjetrin dhe do t mallkoni njritjetrin; fundi juaj sht zjarri, pr ju nuk do t ket ndihmtar.

26. Atij (Ibrahimit) i besoi Luti, e ai (Ibrahimi) tha: Un shprngulem atje ku m udhzoi Zoti im, Ai sht i gjithfuqishmi, i urti. 27. Dhe Ne i dhuruam atij Is-hakun dhe Jakubin, e n pasardhsit e tij shpallm pejgamberllkun dhe librin e shenjt (librat e shpallura), atij i dham shprblimin n kt bot , kuse n botm tjetr do t jet ndr t mirt e prsosur. 28. (Drguam) Edhe Lutin, i cili popullit t vet i tha: Ju, bni aq pun t shmtuar sa askush para jush nga tr bota nuk e ka br. 29. Ju jeni q kontaktoni meshkujt, q sulmoni njerzit n rrug, q n vendtubimet tuaja bni pun t ndyta. Prgjegjja e popullit t tij nuk ishte tjetr vetm t thon: Nse e thua t vrtetn, na silldnimin nga Allllahu? 30. Ai tha: O Zoti im, m ndihmo kundr popullit t prishur! 31. E kur t drguarit tan (engjjt) i erdhn me myzhde Ibrahimit, i than: Ne jemi shkatrrues t banorve t ktij qyteti, pse banort e tij jan mizor! 32. Ai (Ibrahimi) tha: Aty sht Luti! Ata i than: Ne e dim edhe m mir se kush sht aty, at dhe familjen e tij do ta shptojm prve gruas s tij, ajo do t mbetet me t zhdukurit. 33. E pasi t drguarit ton i erdhn Lutit, ai pr shkak t tyre u shqetsua dhe u ngushtua, po ata i than: Mos ke frik, as ms u pikllo, ne t shptojm ty dhe familjen tnde, prve gruas sate q do t mbetet me t dnuarit. 34. Ne mbi banort e ktij qyteti do t lshojm nj dnim nga qielli pr shkak se ata bjn pun t liga. 35. E nga ai vend Ne kemi ln gjurm pr nj popull q mendon. 36. E n Medjen (drguam) vllaun e tyre Shuajbin dhe si u tha: O populli im, adhuronie vetm All-llahun dhe kinie rikn ditn e fundit, e mos e teproni si shkatrrues n tok! 37. Po ata e prgenjshtruan, andaj i prfshiu trmeti dhe aguan t shtangur (t ftohur e t vdekur) n shtpit e tyre. 38. (I shkatrruam) Edhe Adin e Themudin, e venbanimet e tyre jan t qarta pr ju. Djalli ua pat zbukuruarveprat e tyre dke i shmangur nga e vrteta, edhe pse e shihni at. 39. Edhe Karunin, faronin dhe Hamanin. Atyre Musai u solli fakte por ata treguan mendjemadhsi, ndaj nuk mundn ti shptojn dnimit. 40. Secilin prej tyre e kemi dnuar pr shkak t mkatit t vet; disa prej tyre Ne i goditm me furtun plot rr,

disa i shkatrruam me krism nga qielli, kurse disa t tjer i sharrum n tok dhe disa prmbytm n uj. Allllahu nuk u bri atyre ndonj padrejt, por ata vets s tyre i bn padrejt. 41. Shembulli i atyre, t cilt ve All-llahut morn mbrojts (zota idhujsh), sht si shembulli i marimangs q thur shtpi, e sikur ta dinin ata, m e dobta shtpi sht e shtpia e marimangs. 42. All-llahu e di se adhurojn ata pos Tij (ose nuk adhurojn asgj), Ai sht ngadhnjyesi, i urti. . 43. Kta jan shembuj q Ne ua sjellim njerzve, po kta nuk i kupton kush pos dijetarve. 44. All-llahu krijoi qiejt dhe tokn me nj serozitet t caktuar. N to m t vrtet ka fakte pr besimtart. 45. Ti lexo at q po t shpallet nga libri (Kurani), fal namazin, vrtet namazi largon nga t shmtuarat dhe t irituarat, e prmendja e All-llahut sht m e madhja (e adhurimeve); Allhu e di punoni ju. 46. Ithtart e librit mos i polemizoni ndryshe (kurr i thirrni n fen tuaj) vetm ashtu si sht m s miri, prve atyre q jan mizor dhe thuajuni: Ne i besuam asaj q na u zbrit dhe q u zbrit juve dhe se Zoti yn dhe Zoti juaj sht nj, dhe se ne i jemi dorzuar Atij. 47. Dhe po ashtu (si i zbritm librat e mparshm), Ne ta zbritm ty librin. E ata, t cilve Ne u kemi dhn librin, i besojm ktij (Kuranit) edhe nga ata (idhujtart arab) ka q i besojn ktij, kurse argumentet tona nuk i refuzon askush, prpos jobesimtarve. 48. Ti (Muhammed) nuk ishe q lexpn ndonj libr para ktij, e as q shkruajshe at me dorn tnde t djatht, pse ather do t dshonin ata t prishurit. 49. Por jo ai sht plot argumente t qarta n zenrat e atyre q u sht dhn dituria, e argumentet Tona nuk i mohon kush pos t shfrenuarve. 50. Ata than: Prse t mos i ket zbritur atij nj mrekulli nga Zoti i tij? thuaj: shtja e mrekullive sht vetm n duar t All-llahut, e un nuk jam tjetr pos trheqs i vrejtjes dhe shpjeues. 51. Po a nuk u mjafoti atyre q Ne ta shpallm librin, icili u lexohet atyre, e ska dyshim se kjo sht dhurat e prkujtim pr njerz q duan t besojn. 52. Thuaj: Mjafton q All-llahu sht dshmitar ndrmjet meje dhe juve, Ai e di ka n qiej e n tok, e ata q i besuan t kots e nuk e besuan All-llahun, ata jan t dshtuart. 53. Ata krkojn prej teje ngutjen e ndshkimit, e sikur t mos ishte afati i caktuar, atyre do tu vinte ndshkimi, po ai patjetr do tu vij atyre befas ashtu q ata nuk e hetojn.

54. Po, si e krkojn ata ngutjen e ndshkimit? E n t vrtet Xhehennemi sht q i ka rrethuar n t gjitha ant jobesimtart. 55. Ditn kur ata i mbulon dnimi (i zjarrit) prej s larti dhe s poshtmi nn kmbt e tyre, e u thon: Shijone at q keni vepruar! 56. O robt e Mi q besuat, toka Ime sht e gjr, pra vetm Mua m adhuroni. 57. Secili njeri do t shijoj vdekjen, e pastaj do t ktheheni te Ne. 58. E ata q besuan dhe bn vepra t mira, atyre do tu bjm vend t lart n Xhennet n t cilin rrjedhin lumenj, aty jan prgjithmon; sa i mir sht shprblimi pr ata q vepruan. 59. T cilt ben durim dhe vetm Zotit t tyre iu mbshtetn. 60. Sa e sa gjallesa jan q nuk kan mundsi pr furnizimin e vet. All-llahu i furnizon ato ehe juve. Ai sht dgjuesi, i dijshmi. 61. Nse ti i pyet ata: Kush krijoi qiejt e tokn, kush i nnshtroi (t lvizin) diellin dhe hnn? Ata do t thon: All-llahu! E si prapsoheni, pra? 62. All-llahu i jep furnizim atij q do nga robrit e vet, e ia pakson (shtrngon) aitj q do. Vrtet, All-llahu sht i gjithdijshm pr do gj. 62. Dhe nse ti pyet ata: Kush e lshon shiun nga qielli dhe me t e ngjall tokn pas vdekjes s saj? Ata thon: All-llahu! Thuaj: Falnderimi i qoft All-llahut, por shumica e tyre nuk mendojn. 64. Kjo jet e ksaj bote nuk sht tjetr vetm se dfrim e loj, e jet e vrtet, padyshim sht ajo e bots s ardhme (Ahireti), sikur ta dinin. 65. (Idhujtart e din pr All-llahun pse) Kur hipni ata n anije (u kputet lidhja me tok, dhe friksohen) i luten sinqerisht All-llahut, e kur i shpton ata (dhe dalin) n tok, qe, po ata t njejtit lusin idhuj! 66. Po le t prbuzin ato t mira q ua dham dhe le t knaqen, (e mos t besojn), se m von do ta kuptojn. 67. A nuk e kan vrejtur ata se Ne kemi br vendin e shenjt (Mekn) t sigurt, e njerzit pr rreth tyre rrmbehen (plakiten, mbyten). Po, a i besojn ata t kots, e t mirat e All-llahut i prbuzin? 68. E kush sht m mizor se ai q shpif gnjeshtr ndaj All-llahut, ose prgnjeshtron t vrtetn pasi ti ket ardhur ao? Po, a nuk sht Xhennemit vend pr jobesimtart? 69. E ata, t cilt luftuan pr hir Ton, Ne, me siguri do ti orientojm rrugs pr te Ne, e nuk ka dyshim se Allllahu sht n krahun e besimtarve.

30. Rum Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Mim. 2. Bizantint (rumt) u mundn, 3. n tokn m afr (toks arabe), po pas disfats s tyre, ata do t ngadhnjejn, 4. brenda pak viteve. shtja sht vendim i All-llahut, fillim e mbarim (pr disfat dhe pr fitore). E at dit (kur do t fitojn bizantint) besimtart do t gzohen, 5. pr ndihmn e All-llahut. Ai ndihmon at q do dhe Ai sht i gjithfuqishm, mshirues. 6. Premtimi i All-llahut sht (ky), All-llahu nuk e thyen premtimin e Vet, por shumica e njerzve nuk po din. 7. Edhe at q din nga jeta e ksaj bote, sht dije e cek, por ndaj jets s prjetshme (ndaj Ahiretit) ata jan plotsisht t verbruar (t painteresuar). 8. Dhe, a nk menduan ata me vetn e tyre se All-llahu nuk krijoi qiejt dhe tokn dhe do gj q gjendet ndrmjet tyre pa ndonj qllim t caktuardhe pr nj koh t kufizuar por nj pjes e njerzve jan mohues t takimit me Zotin e tyre (n momentin e ringjalljes pas vdekjes). 9. A nuk udhtuan ata npr tok e t shohin se si qe prfundimi i atyre q ishin para tyre!?? Ata ishin edhe m t fort se kta, ata e lruan tokn dhe e rindrtuan at m shum se sa ka, e rindrtuan, atyre u patn ardhur t drguarit e vet me fakte t qarta. Pra, Alahu nuk ishte q tju bj t padrejt atyre, por ata vetvetes i bn t padrejt. 10. Mandej prfundimi i atyre q bn pun t kqia, ishte m i keqi, pr shkak se argumentet e All-llahut i prgnjeshtruan dhe talleshin me to. 11. All-llahu e fillon krijimin, mandej e prsrit at, e m n fund te Ai do t ktheheni. 12. E ditn kur t ndodh kijameti, kriminelt heshtin. 13. Ata nuk do t ken ndrmjetsues (ndihmtar) prej shokve (zotave) t tyre, e me shokt (zotat) e tyre ishin jobesimtar. 14. Dhe ditn kur t ndodh kijameti, at dit do t ndahen (njerzit). 15. E ata, t cilt besuan dhe bn vepra t mira, ata d t jen t gzuar n nj kopsht (t Xhennetit). 16. E pr sa u prket atyre q nuk besuan, dhe i bn t rreme argumentet Tona dhe takimin n botn tjetr, ata do t ken mundime (azab) t vazhdueshme. 17. Ather, All-llahun lartsonie kur t vij mbrmja dhe kur t agoj mngjesi. 18. Falnderimi i takon vetm Atij prej gjithka ka n qiej e n tok, edhe n mbrmje edhe ditn.

19. Ai krijon t gjallin prej t vdekurit dhe t vdekurin prej t gjallit, Ai e ngjall tokn pas vdekjes s saj, e po ashtu edhe ju do t nxirreni (t gjall prej varrezave). 20. Nga faktet (e fuqis) e Tij sht edhe ajo, se Ai ju krijoi prej dheu, e mandej ju (u zhvilluat n) njerz q veproni t shprndar. 21. Dhe nga faktet (e madhris s) e Tij sht q pr t mirn tuaj, Ai krijoi nga vet lloji juaj paln (grat), ashtu q t gjeni prehje te ato dhe n mes jush krijoi dashuri dhe mshir. N kt ka argumente pr njerzit q mendojn. 22. Nga argumentet e Tij sht krijim i qiejve e i toks, ndryshimi i gjuhve tuaja dhe i ngjyrave tuaja. Edhe n kt ka argumente pr njerz. 23. Nga argumentet e Tij sht edhe gjumi juaj natn dhe ditn, edhe prpjekja juaj pr t fituar nga t mirat e Tij. N kt ka argumente pr popullin q dgjon. 24. Nga argumentet e Tij sht edhe ajo q ua dfton vettimn edhe frik e dhe si shpres, dhe nga qielli lshon shi e me t e ngjall tokn pas vdekjes s saj. N kt ka argumente pr nj popull q di t mendoj. 25. Nga argumentet e Tij sht q me fuqin e Tij bri t qndroj (pa shtyll) qielli e Toka, mandej kur tju thrret juve me nj thirrje prej toks, ju menjher dilni. 26. E Tij sht ka n qiej e n tok dhe t gjith vetm Atij i pruln. 27. Dhe Ai sht q e shpik jetn dhe pastaje prsrit at, e ajo (prsritja) sht edhe m e leht or Te (sipas mendimit tuaj). Shemblltyra m e lart sht vetm e Tij n qie tok dhe Ai sht mbizotruesi, i urti. 28. Ai (Zoti) ju jep nj shembull nga vet ju; a i keni shok (ortak) ata q jan n posedim tuaj (shrbtort), n at q Ne u dham juve (n pronsi), q t jeni ju t barabart n t, (n prdorimin e saj) e t friksoheni prej tyre (se po marrin kompetenc) si friksoheni ju n mes vete. (Ju nuk pranoni ortak shrbtort tuaj, t jeni t barabart, nuk keni frikn e tyre, e si m prshkruani Mua ortak)? Ne kshtu u sqarojm faktet njerzve q jan t zott e mendjes. 29. Jo (ata nuk kan fakt), por ata q i bn t padrejt vetes, t cilt pa ndonj fakt t dijes shkuan pas epshit t vet. Po kush mund ta vr n rrug t drejt at q All-llahu e ka ln t humbur, e ata nuk do t ken ndihmtar. 30. Prqnrohu n vetvetn tnde sinqerisht n fen, ilrguar prej do t kote, (e ajo fe), feja e All-llahut n t ciln i krijoi njerzit, ska ndryshim (mos ndryshoni) t asaj natyrshmrie t krijuar nga All-llahu, ajo sht feja e drejt por shumica e njerzve nuk e din.

31. (Prqndrohu n at fe) T kthyer sinqerish te Ai, kini frik prej Atij dhe falnie namazin e mos u bni nga idhujtart, 32. T cilt e prqan fen e tyre dhe u ndan n grupe, ku secili grup i gzohet ides s vet. 33. Kur njerzit i prek ndonj e keqe, ata me prulje i luten Zotit t tyre, duke iu drejtuar vetm Atij, e kur AI nga t mirat e veta u shijon atyre, ja, q nj grup prej tyre i prshkruajn shok Zotit t vet. 34. Le t mohojn at q Ne u kemi dhn, pra knaquni, e m von do ta kuptoni. 35. A mos Ne u kemi shpallur atyre ndonj argument, q ai vrteton (flet) pr at q ata Mua m prshkruajn shok? 36. E kur Ne u japim njerzve begati t mira, ata u gzohen atyre, e nse ata i godit ndonj e keqe pr shkak t veprimit t tyre, ather ata e humbin shpresn. 37. Vall, po a nuk shohin ata se All-llahu ijep furnizim t mjaftueshm atij q do Ai dhe ia pakson. N kt, pr nj popull q beson, Ka argument. 38. Andaj, jepja t afrmit at q i takon, e ehe te varfrit edhe udhtarit, e kjo sht shum m e dobishme pr ata q vepron pr hir t All-llahut dhe t tillt jan ata t shptuarit. 39. Dhe ka t jepni nga pasuria pr t shtuar e rritur (me kamat), n pasurin e njerzve, ajo nuk do t shtohet te All-llahu, e ka t jepni nga sadakaja (bamirsia) me qllim q ti afroheni All-llahut, t tillt jan ata q u shumfishohet (shprblimi). 40. All-llahu sht Ai q ju jrijoi, q ju furnizoi, q ju bn t vdisni e pastaj ju ngjall. A ka ndonj prej zotave tuaj q mund t bj dika nga kto? I pastr sht AI i pa t meta, i madhruar sht Ai nga ka ata ia mveshin dhe trillojn. 41. Pr shkak t veprave (t kqia) t njerzve, jan shaqur n tok e n det t zeza (bela, skamje, katastrofa, humbje e bereqetit etj. ), e pr ta prjetuar ata nj pjes t ksaj t keqeje q e bn, ashtu q trhiqen (nga t kqijat). 42. Thuaj: Ecni npr tok dhe shikoni s si ishte prfundimi i atyre q ishin m par, shumica e tyre iashin jobesimtar. 43. Ti prmbaju fuqimisht fes s drejt, para se t vij dita q nuk ka kthim, pse prej All-llahut sht caktuar, at dit ata (njerzit) ndahen. 44. Kush nuk besoi, barrn e mosbesimit t vet e ka kundr vetes, e kush e bri pun t mir, ata vetvetes i prgadit vendin (Xhennetin).

45. Q ti shprblej Ai (All-llahu) nga t mirat e veta, ata q besuan dhe bn vepra t mira, vrtet, Ai nuk i do jobesimtart. 46. Nga argumentet e Tij sht edhe: Q Ai ti lshoj errat myzhdexhinj dhe tu shijoj juve nga meshira e vet (shiun); dhe t lundroj anijet me vullnetin e Tij, dhe q t prfitoni nga t mirat e Tij dhe ashtu, ju jeni mirnjohs. 47. Ne edhe para teje popujve t tyre u drguam pejgamber dhe ata u erdhn atyre me argumente t qarta, e kundr atyre q bn krim, Ne ndrmorm masa mdshkuese. Obligimi yni ishte t ndihmojm besimtart. 48. All-llahu sht Ai q i lshon errat, e ato lkundin ret dhe Ai i shtrin lart si t doj e i bn ato edhe t ndara n pjes, dhe prmes tyre e sheh se si bie shi, e kur ia lshon at kujt t doj prej robrve t vet, qe, ata gzohen. 49. Edhe para se tu binte (shiu) atyre, ata m para tij ishin t dshpruar. 50. E sikur Ne t lshojm nj er e ta shohin at (t mbjellat) e zverdhura, pa dyshim ata pas ksaj do t jen mohues (prbuzs). 52. N t vrtet, ti (Muhammed) nuk mund ti bsh t dgjojn t vdekurit e as nuk mund ta bsh q t shurdhti t dgjojn thirrjen, kur ata kthejn shpinn. 53. Dhe as q je ti udhzues i r verbrve nga humbja e tyre, ti nuk mund ta bsh t dgjoj tjetr vetm at q u beson argumenteve Tona, se ata jan t bindur. 54. All-llahu sht Ai q ju krijoi n gjendje t dobt, pastaj pas asaj dobsie ju dha fuqi, e pas fuqis, dobsi e pleqri. Ai krijon ka t doj, Ai sht m i dijshmi, m i fuqishmi. 55. e ditn kur t bhet kijameti ( ditn e gjykimit), kriminelt betohen se nuk qndruan (n dynja) gjat, por vetm nj ast t shkurtr. Kshtu kan qen ata q i bishtruan t s vrtets. 56. E atyre q iu sht dhn dija dhe besimi thon: Ju keni qndruar aq sa u pat caktuar All-llahu deri n ditn e ringjalljes, e kjo pra sht dita e ringjalljes, por ju ishit q nuk e pranonit! 57. E ata dit pr ata q bn zullum, arsyetimi nuk u bn dobi e as q krkohet prej tyre t justifikohen. 58. Ne n kt Kuran u kemi sjell t gjith shembujt, po pasha All-llahun, edhe sikur tu sillje fardo mrekullie ti atyre, ata q nuk besuan do t thoin: Ju (Muhammedi me besimtar) nuk jeni vese mashtrues (gnjeshtar). 59. N kt mnyr All-llahu vulos zemrat e atyre q nuk kuptojn.

60. Ti pra bn durim, pse premtimi i All-llahut sht i sakt, e kurrsesi t mos luhasin ty ata q jan t dyshimt. 31. Lukman Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Mim. 2. Ato jan ajetet t librit me plot urtsi t prsosur. 3. E q jan udhzim e mshir pr ata q jan punmir. 4. T cilt rregullisht e falin namazin dhe japin zeqatin dhe ata, e mu ata jan t plotbindur pr botn tjetr (Ahiretin). 5. T tillt jan t udhzuar n nj rrug t qart prej Zotit t vet dhe jan fatlum. 6. Po ka nga njerzit q blen tregime boshe e m qllim q ti largojn njerzit prej rrugs s All-llahut pa pasur kurrfar fakti dhe pr ti marr ato (ajetet e) All-llahut si tallje. Pr ta me siguri sht prgaditur dnim i turpshm. 7. E kur lexohen atij ajetet Tona, ai kthehet kryelart dhe bhet sikur nuk i ka dgjuar ato, bhet sikur n vesht e tij ka shurdhim t rnd, pra, ti prgzoje at m nj dnim t dhmbshm. 8. E ata q besuan dhe bn vepra t mira, pr ata jan Xhennetet e begatshme, 9. q n to jan prgjithmon. Premtimi i All-llahut i prer, e Ai sht i gjithfuqishmi, i urti. 10. Ai i krijoi qiejt pa shtylla, sikurse po i shihni e n tok vendosi kodra t rnda q t mos luaj vendi bashk me ju e npr t shprndau nga t gjitha gjallesat, dhe nga qielli Ne kemi lshuar shi e kemi br t mbijn n t nga t gjitha llojet m t dobishme. 11. Kjo sht vepr e krijimit t All-llahut, e me trgoni pra mua se krijuan ata t tjert pos Tij. jo. asgj, pra, idhujtart jan n nj humbje t pafund. 12. Ne i patm dhn Llukmanit menuri t prsosur (e i tham): T falnderosh All-llahun, e kush falnderon, e Mira e ati falnderimi i takon atij, e kush refuzon (edhe ai e ka pr vete), n t vrtet, All-llahu nuk ka nevoj (pr falnderimin e tij) pse Ai vet sht i lavdishm. 13. (prkujtoju popullit tnd) Kur Llukmani duke e kshilluar, birit t vetr i tha: O djali im, mos i prshkruaj All-llahut shok, sepse idhujtaria sht padrejtsi m e madhe! 14. Ne njeriun e kemi urdhruar pr (sjellje t mira ndaj) prindrit t vet, sepse nna e vet at e barti me mund pas mundi dhe pas dy viteve ia ndau gjinin. (e

porositm) T jesh mirnjohs ndaj Meje dhe ndaj dy prindrve tu, pse vetm te Un kthimi juaj. 15. E nse ata t dy tentojn ti t m prshkruash Mua shok, pr ka ti nuk ke kurrfar fakti, ather mos i respekto ata, o n shtjet e jets s ksaj bote t kesh mirkuptim ndaj tyre, e ti ndiqe rrugn e atij q sht i kthyer kah Un, mande kthimi juaj sht te Un, e Un do tju njoftoj pr at q keni punuar. 16. O djali im, ska dyshim se edhe ajo (vepra) peshon sa kokrra e lirit, e t jet e fshehurn rras guri, ose n qiej apo n tok, All-llahu do ta sjell at, se All-llahu sht i but dhe hollsisht i informuar. 17. O djali im, fale namazin, urdhro pr pun t mira, e ndalo nga t kqiat, prballo me durim do gj q t godet, vrtet, kto jan nga shtjet m t preferuara. 18. Dhe mos shtrembro fytyrn tnde prej njerzve, mos ec npr tok kryelart, se All-llahu nuk e do asnj mendjemadh e q shum lavdrohet. 19. T jesh i matur n ecjen tnde, ule zrin nd, se zri m i egr sht zri i gomarit. 20. A nuk e dini j se All-llahu nnshtroi pr t mirn tuaj ka n qiej e ka n tok dhe plotsoi ndaj jush t mirat e Tij t dukshmen e t fshehta, e megjithat prej njerzve ka q polemizojn shtjen e All-llahut duke mos pasur as dituri, duke mos qen i udhzuar dhe duke mos pasur libr t ndritshm. 21. Dhe kur atyre u thuhet: Pasoni at q e shpall Allllahu ata thon: Jo, ne ndjekim at q gjetm te prindrit tan! E edhe sikur ti kishte thirrur ata n dnimin e zjarrt! 22. E kush ia dorzon veten All-llahut duke qen edhe punmir, ai sht kapur pr lidhjen m t sigurt dhe vetm te All-llahu sht prfundimi i shtjeve. 23. Ty mos t brengos mosbesimi i atij q nuk beson, kthimi i tyre sht vetm te Ne, e pr at q vepruan, Ne do tu tregojm. All-llahu vrtet sht i dijshm pr at q mbajn n zemra. 24. Ne u japim t jetojn pak (n kt bot), e pastaj i shtrngojm ata me nj dnim t rnd. 25. Nse ti pyet ata: Kush krijoi qiejt e tokn? Me siguri do t thon: All-llahu! thuaj: All-llahut i qoft lavdrimi! Por shumica e tyre nuk din. 26. Vetm t All-llahut jan t gjitha q gjenden n qiej e n tok; All-llahu sht Ai q ska nevij dhe sht i lavdishm. 27. Sikur t gjith drut n tok t jen lapsa dhe sikur deti ti shtohen edhe shtat dete (e t jen me ngjyr), nuk do t mbaroni fjalt e All-llahut (do t shterroheshin detet, do t soseshin lapsat, e jo mrekulit e Zotit). All-llahu sht ngadhnjyesi i urt.

28. Krijimi dhe ringjallja juaj nuk shtm e rnd se krijimi i nj qenije (nj njeriu); vrtet, All-llahu sht q i dgjon e isheh veprat e njerzve. 29. A nuk e di se All-llahu e fut (errsirn) natn n dit dhe fut (dritn) ditn n nat, dhe AI i nnshtroi Diellin e Hnn (t lindin e t prendojn) dhe secili rrjedh (noton) deri n nj afat t caktuar dhe se All-llahu hollsisht sht i njohur pr at q veproni. 30. Kjo (dokumenton) se All-llahu sht Ai (Zot) i vrtet, dhe se ajo q adhurojn pos Tij sht gnjeshtr, e All-llahu sht Ai i larti, i madhi. 31. A nuk sheh se anijet lundrojn n saje t mirsis s All-llahut, e or tu reguar juve madhrin e Tij. Vrtet, edhe n kt ka argument pr secilin q sht shum i durueshm dhe shum mirnjohs. 32. E kur i mbulon ata ndonj val si reja, i drejtohen All-llahut sinqerisht me besim vetm ndaj Tij, e kur i shpton ata e dalin n tok, ka disa prej tyre q i mbesin besimit t drejt, e faktet Tona nuk i refuzon kush pos t pabeit dhe prbuzsit. 33. O ju njerz, kini frik dits kur prindi nuk mund ti bj dobi fmijs s vet, e as fmija nuk mund ti bj asnj send prindit t vet. Premtimi i All-llahut (pr thevab ose azab) sht e sigurt, pra mos ju mashroj jeta e ksaj bote dhe t mos ju mashroj ndaj Allllahut djalli mashtrues. 34. Ska dyshim se vetm All-llahu e di kr do t ndodh kijameti, Ai e di kur e lshon shiun. Ai e di se ka n mitra (t nnave), nuk e di kush pos Tij se ka do ti ndodh (ka do t punoj) nesr, dhe askush nuk e di, pos Tij, se n vend (ose koh) do t vdes. All-llahu sht m i dijshmi, m i njohuri. 32. Sexhde Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Elif, Lam, Mim. 2. Shpallja e librit (e Kuranit), nuk ka dyshim se sht (shpallje) nga Zoti i gjithsis. 3. A mos po thon se ai (Muhammedi) e trilloi? Jo, ajo sht e vrtet prej Zotit tnd q ti trheqsh vrejtjen nj populli q nuk u erdhi ndonj pejgamber para teje, ashtu q ata t gjejn rrugn e drejt. 4. All-llahu sht Ai q krijoi qiejt dhe tokn dhe gjith ka ndrmjet tyre, brenda gjasht dite, pastaj mbizotroi Arshin. Prve Tij nuk keni ndonj ndihmtar tjetr e as ndrmjetsues, pra a nuk jeni kah mendoni!

5. Ai sht q udhheq shtjen (e t gjitha krijesave) prej qiellit n tok, pastaj ajo (shtja) ngritet te Ai n nj dit q sipas llogaris suaj sht sa njmij vjet. 6. Ai sht njohs i t (gjitha) fshehts dhe t dukshmes, i gjithfuqishmi, Mshirbrsi. 7. Ai q prsosi krijimin e do sendi, e krijimin e njeriut e filloi nga balta. 8. Pastaj bri q pasardhsit e tij t rrjedhin prej nj pike uji t dobt. 9. Mandej, Ai e formson at (n barkun e nns) dhe nga ana e vet i jep shpirt atij dhe Ai sht q juve ju pajis edhe me dgjim, me t parit dhe me zemr, e pak send sht ajoq ju falnderoni. 10. E ata than: A pasi q ne t tretemi n tok, a thua ne rishtazi do t krijohemi? Por (ka sht edhe m keq) ata nuk besojn se do t dalin para Zotit t tyre. 11. Thuaj: Engjlli i vdekjes, i cili sht caktuar pr ju, ua merr shpirtrat, e pastaj do t ktheheni te Zoti juaj. 12. E, sikur t shihje mkatart se si ukin kokat e veta pran Zotit t tyre: Zoti yn, tash pam dhe dgjuam, na kthe pra edhe nj her e t bjm vepra t mira, se tash jemi t bindur. 13. Sikur t kishim dshiruar Ne, scilit do ti jepnim udhzimin, por fjala (vendimi) Ime ka marr fund (definitiv) se do ta mbush Xhehennemin s bashku me exhin e njerz. 14. Prandaj shijoni kt (dnim) pr shkak se ju t e patt harruar takimin tuaj n kt dit, e edhe Ne tash u harruam juve, ndaj, pr shkak t asaj q keni vepruar, shijoni dnimin e prjetshm. 15. Argumentet tona, i besojn, n t vrtet, ata q kur kshillohen me to, bien n fytyra (bjn sexhde), q madhrojn Zotin e tyre n shenj falnderimi dhe ata nuk bjn kryelartsi, 16. I heqen trupat e tyre prej dyshekve, duke e lutur Zotin e tyre nga frika dhe nga shpresa dhe nga ajo q Ne u kemi dhn (pasuria) atyre, ata japin. 17. Pra, pr ata q kan vepruar nuk di askush pr at knaqsi (t zemrs e shpirtit) q u sht caktuar atyre si shprblim. 18. A mos sht ai q ishte besimtar, sikurse ai q ishte jasht rrugs? Jo! Kta nuk jan t barabart. 19. Pr sa u prket atyre q besuan dhe bn vepra t mira, ata, pr hir t veprave q i bn, vendpritje e kan Xhennetin. 20. E ata q nuk respektuan All-llahun, skut e tyre sht zjarri. Sa her q t tentojn t dalin nga ai, kthehen n t dhe atyre u thuhet: Shijoni dnimin e zjarrit q ju e konsideronit rren.

21. Ne do tu shijojm atyre dnimin m t shpejt (n dynja) para dnimit t madh (n Ahiret), ndoshta do t trhiqen (prej t kqiave). 22. E kush sht m zullumqar se ai q kshillohet me ajetet e Zotit t vet, e pastaj u kthyen shpinn atyre? Ne me siguri do t hakmirremi kundr kriminelve. 23. Ne i patm dhn edhe Musait librin, e ti (Muhammed) mos ke dyshim n ka pranon (n Kuranin libr qiellor si Musait), kurse at (librin e Musait) e bm udhrrfyes pr beni israilt. 24. Dhe prej tyre Ne bm prijs q me urdhrin Ton udhzojm, pasi q ata (q i bm prijsa) ishin t durueshm dhe ndaj argumenteve Tona ishin t bindur. 25. Ska dyshim se Zoti yt sht Ai q n ditn e kijametit do t gjykoj mes tyre n at q ishin t prar. 26. A nk e kan t qart ata (mekasit) se sa nga popujt para tyre i shkatrruam, q npr ato vendbanime t tyre jan kah kalojn? sht e vrtet se ato (vende t shkatrruara) ka fakte, se nuk jan duke dgjuar me vmendje? 27. Si nuk kan par ata se Ne e sjellim ujn n tokn e that dhe me t nxjerrim bim q prej tyre ushqehen kafsht e tyre, bile edhe ata vet, A nuk jan duke par (e t kuptojn)? 28. E n ann tjetr ata thon: e kur do t jet ai ngadhnjim (lirimi i Meks ose gjykimi i Zotit), nse jeni t drejt ka thoni. 29. Thuaj: Ditn e kijametit, atyre q kan qen jobesimtar, nuk u bn dobi besimi e as nuk u jepet afat. 30. Andaj, ti largohu prej tyre dhe prit, edhe ata jan duke pritur. 33. Ahzab Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. O ti Pejgamber, qndro i fort n besnikri nda Allllahut, e mos i prfill jobesimtart dhe hipokritt, se vrtet All-llahu sht i gjithdijshm, i di shtje n hollsi. 2. Dhe ti vepro sipas asaj q po t shpallet nga Zoti yt; All-llahu sht i njohur shum mir me at q ju veproni. 3. E, mbshtetu n All-llahun, se mjafton q All-llahu t jet mbrojts yti. 4. All-llahu nuk krijoi dy zemra n gjoksin e asnj njeriu e as nuk ua bri grat tuaja, prej t cilave largoheni me dhihar nna tuaja, (duke krahasuar shpinn e gruas me at t nns), e as nuk ua bri djem

tuaj t adoptuarit tuaj (fmijt e tjetrkujt q po i adoptoni si t juaj). Kto jan vetm thnie tuaja q i shqiptoni me gojt tuaja, e All-llahu e thot at q sht realitet, dhe Ai udhzon n rrugn e drejt. 5. Ju thirrni (mbshtetni) ata n etri e vrtet t tyre, kjo sht m e drejt te All-llahu, e nse nuk ua dini (nuk dini se kush jan) etrit e tyre, ather ata jan vllezrit tuaj dhe t afrmit tuaj n fe. Nuk sh ndonj mkat jauji ajo p ka keni gabuar, por (sht mkat) ajo q zemrat tuaj e bjn qllimisht, po Allllahu sht q fal, sht mshirues. 6. Pejgamberi sht m i ndishm ndaj besimtarve se sa ata ndaj vet vetvetes s tyre, ndrsa grat e tij jan n vend t nnave t tyre. E ata (t afrmit) farefisi nga barku, sipas dispozitave t All-llahut, kan m tepr prparsi ndaj njri tjetrit se sa besimtart e tjer dhe se sa muhaxhirt ( t mrguarit), prve nse dashamirve tuaj doni tu bni ndonj t mir (u lni testament ose di tjetr). Kjo sht e regjistruar n librin e shquar (Lehvi mahfush, Kuran). 7. (prkujto) Kur Ne e morm (me betim) prej pejgamberve premtimin e tyre; edhe prej teje, prej Nuhut, Ibrahimit, Musait, Isait birit t Merjemes, pra morm prej tyre bes t fotr. 8. Pr t marr n pyetje kta t sinqert pr sinqeritetin e tyre, e pr jobesimtart Ai ka prgatitur ndshkim t dhembshm. 9. O ju q keni besuar, prkujtonie t mirn e All-llahut ndaj jush, kur juve u erdhi nj ushtri e Ne kundr tyre lshuam nj furtun dhe ushtri q ju nuk e shihnit, e All-llahu e shihte at q ju vepronit. 10. Kur ata u erdhn juve edhe prej s larti edhe prej s poshti, dhe kur shikimet u shtangn, e zemrat arritn n fyt, e ju sajonit mendime t llojllojta pr All-llahun. 11. Atje, n at vend qen sprovuar jobesimtart, dhe qen tronditur me nj dridhje t fort. 12. Kur hipokritt dhe ata q n zemrat e tyre kishin smundje, thonin: All-llahu dhe i drguari Tij, nuk na premtuan tjetr vetm se mashtrim! 13. Dhe kur nj grup prej tyre than: O banor t Jethribit, nuk ka qendres pr ju, ndaj kthehuni! E nj grup prej tyre krkonin lejen e Pejgamberit, duke thn: Shtpit tona jan t pambrojtura, n realitet ata nuk donin tjetr por vetm t iknin. 14. Dhe sikur tu hynin atyre nga ant e saj (Medins) dhe prej tyre t krkohej tradhtia, ata do t ishin t gatshm pr t dhe nuk do t vononin aspak. (t tradhtonin).

15. E, ata ishin q i patn dhn besn All-llahut m par se nuk do t kthehen prapa (nuk do t ikin), pra premtimi i dhn All-llahut mban edhe prgjegjsi. 16. Thuaj: Nse ikt prej vdekjes ose prej mbytjes, ikja nuk do tju bj dobi, sepse edhe ather nuk do t (shptoni) prjetoni vetm pr pak koh. 17. Thuaj: Kush do tju mbroj prej All-llahut, nse Ai ua ka caktuar ndonj t keqe, ose (do tju godit me ndonj t keqe) nse Ai ua ka caktuar ndonj t mir. Po prve All-llahut ata nuk do t gjejn pr vete ndonj prkrahs e as ndonj ndhmtar. 18. All-llahu i ka njohur shum mir ata q ndr ju pengonin dhe ata vllezrve t vet u thonin: Ejani me ne! E ata nuk vijn n luft, vetm pakic. 19. Jan koprrac ndaj jush (nuk ju duan t mirn). E kur u vjen frika i sheh ata t shikojn ty, e syt e tyre rrotullohen si t atij nga t fiktit para vdekjes, e kur largohet frika, ata ju shpojn juve me gjuh mprehta, lakmues pr pasuri (pr plak -ganimet). T tillt nuk kn besuar, andaj All-llahu ua asgsoj verat e tyre, e kjo pr All-llahun sht leht. 20. Ata mendonin se grupet aleate nde nuk kishin shkuar, dhe nse aleatt kthehen ehe njher, ata (hipokritt) do t dshironin t kishin qen beduin diku me arabt dhe prej tyre t pyesin pr shtjen tuaj, por edhe sikur t ishin n mesin tuaj, ata krejt pak do t luftonin. 21. Ju e kishit shembullin m t lart n t drguarin e All-llahut, kuptohet, ai q shpreson n shprblimin e All-llahut n botn jetr, ai q at shpres e shoqron duke e prmendur shum shpesh All-llahun. 22. E kur myslimant e pan ushtrin aleate, than: Kjo sht ajo q All-llahu dhe i drguari i Tij na premtuan neve, e All-llahu dhe i drguari i Tije than t vrtetn. Ajo (ushtria e armikut q e pan) vetm ua shtoi atyre besimin dhe mbshtetjen. 23. Prej besimtarve kishte burra q vrtetuan bsn e dhn All-llahut, e disa prej tyre e realizuan premtimin duke dhn jetn, dhe ka prej tyre q jan duke pritur (ta zbatojn) dhe ashtu nuk bn kurrfar ndryshimi. 24. Q All-llahu ti shprblej t vrtetit pr sinqeritetin e tyre e hipokritt ti ndshkj, nse do, ose tua fal atyre; All-llahu sht q fal shum, sht mshirues. 25. Dhe All-llahu i zbrapsi ata q nuk besuan me at mllefin e tyre, duke mos arritur kurrnj t mir. Dhe All-llahu ua largoi luftn besimtarve. All-llahu sht i fuqishm, ngadhnjyes. 26. E ata nga ithtart e librit (jehudit), t cilt u ndihmuan atyre (idhujtarve), Ai (All-llahu) i nxori prej kshtjellave t veta dhe n zemrat e tyre u shtini frikn,

ashtu nj grup e mbytni, kurse grupin tjetr e robroni. 27. E juve ju la trashgim tokn e tyre, shtpit e tyre, pasurin e tyre dhe tokn q ende nuk e keni shkelur. All-llahu st i gjithfuqishm pr do send. 28. O ti Pegamber, thuaju grave tuaja: N qoft se lakmoni jetn e ksaj bote dhe stolit e saj, ather ejani: un po ju jap furnizimin (pr lshim) dhe po ju lshoj ashtu si sht e rrugs. 29. E n qoft se e don All-llahun, t drguarin e Tij dhe botn tjetr, ather t jeni t sigurta se All-llahu ka prgatiur shprblim t madh pr ato prej jush q bjn pun t mira. 30. O gra t Pejgamberit, cilado prej jush q bn pun t lig t shmtuar, asaj dnimi i shtohet dyfish e kjo pr All-llahun sht shum leht. 31. E kush prej jush i prvishet adhurimit t All-llahut dhe respektimit t t drguarit t Tij dhe bn pun t mira, asaj do ti japim shprblimin e dyfisht he pr t kemi prgatitur furnizim t kndshm. 32. O grat e Pejgamberit, ju nuk jeni si asnj grua tjetr, nse keni kujdes e ruheni, andaj mos u llastoni n t folur e t lakmoj ai q ka smundje n zemrn e tij, po thuani fjal t matura. 33. Dhe rrini n shtpit tuaja e mos shfaqni bukurin tuaj si shfaqej n injorancn e hershme, falnie namazin , lepnie zeqatin dhe respektonie All-llahun dhe t drguarin e Tij. All-llahu ka pr qllim q nga ju o familje e shtpis (se Pejgamberit) t largoj ndytsin e mkateve dhe tju pastroj deri n skaj. 34. E, prkujtonie at nga ajetet e All-llahut dhe rregullat e fes q po u lexohen n shtpit tuaja; vrtet, All-llahu sht i kujdesshm dhe i njohur hollsisht pr do gj. 35. Nuk ka dyshim se pr myslimanet, besimtart e besiamtaret, adhuruesit e adhurueset, t sinqertit dhe t sinqertat, durimtart dhe durimtaret, t prvuajturit dhe t prvuajturat, sadakdhnsit dhe sadakdhnset, agjruesit dhe agjrueset, ruajtsit e nderit dhe ruajtset e nderit, shum prmendsit e All-llahut e shum prmendset e All-llahut , All-llahu ka prgatitur falje (mkatesh) dhe shprblim t madh. 36. Kur All-llahu ka vvendosur pr nj shtje, ose i drguari i Tij, nuk i takon (nuk i lejohet) asnj besimtari dhe asnj besimtareje q n at shtje t tyre personale t bjn ndonj zgjidhje tjetrfare. E kush e kundrshton All-llahun dhe t drguarin e Tij, ai sht larguar shum larg s vrtets. 37. (Prkujto) Kur i the atij q All-llahu e kishte shprblyer (me besim) e edhe ti i pate br mir:

Mbaje bashkshorten tnde dhe kij frik na Allllahu!, e ti e mbaje fsheht n veten tnde at q Allllahu do ta zbuloj dhe u friksohesh njerzve, por m e drejt sht q ti friksohesh All-llahut. E pasi q Zejdi e kishte vendosur at q kishte menduar ndaj saj, Ne ta kurorzojm ty at, e pr t mos pasur besimtart vshtirsi (mkat) n martes me grat e t adoptuarve t tyre, kur ata heqin dor prej tyre. E vendimi i Allllahut sht kryer. 38. Pejgamberit nuk i prket kurrnj qortim pr at q All-llahu e ngarkoi me t. Ky ishte ligj i All-llahut edhe ndr ata q ishin m par, e urdhri i All-llahut sht vendim i kryer. 39. (ligj i All-llahut nd) Ata, t cilt i kumtojn shpalljet e All-llahut, i friksohen vetm All-llahut e askujt tjetr pos Tij, e All-llahu sht mjaft t jet llogatits. 40. Muhammedi nuk ka qen babai i asnjrit prej burrave tuaj por ai ishte i drguari i All-llahut dhe vul e t gjith pejgamberve, e All-llahu sht i dijshm pr do send. 41. O ju q besuat, prkujtoni All-llahun sa m shpesh. 42. Dhe madhronie At mngjes e mbrmje. 43. Ai ju mshiron juve e edhe engjjt e Tij, e pr tju nxjerr juve prej errsirave n drit dhe Ai ndaj besimtarve sht shum i mshirues. 44. Ditn q e takojn At (Zotin), prshndetja e tyre sht Selam (paqe) dhe pr ta ka prgatitur shprblim t mir. 45. O ti Pejgamber, Ne t drguam ty dshmues, lajmtar prgzues e qortues. 46. Dhe me urdhrin e All-llahut, thirrs pr n rrugn e Tij dhe pshtar ndriues. 47. E besimtarve jepu sihariq se prej All-llahut ata kan dhunti t madhe. 48. Mos i dgjo jobesimtart e hipokritt dhe mos ua v veshin mundimeve t tyre ndaj teje, e mbshtetju Allllahut se All-llahu sht mbrojtje e mjaftueshme. 49. O ju q besuat, kur t keni lidhr kuror me besimtaret e pastaj i lshoni ato para se t keni kontaktuar me to, ju nuk keni t drejt t krkoni q ato t presin afatin e caktuar (iddetin), po jepniu dika atyre dhe lironi n mnyr t njerzishme. 50. O ti Pejgamber, Ne t kemi lejuar grat, t cilave u ke dhn shprblimin e kurors, dhe ato q me ndihmn e Akkahut hyn n posedimin tned (robreshat e lufts) dhe bijat e axhs tnd, bijat e hallave tua e dajs tnd, bijat e tezeve tua (t jan lejuar, pos grave me nuqah dhe t afrtat), t cilat kan migruar (kan br hixhret) si ti, dhe nj grua besimtare nse ajo ja fal

veten Pejgamberit dhe nse Pejgamberi dshiron t martohet me t (nj martes e till pa shprblim t niqahit) duke qen kjo (rast) vetm pr ty e jo edhe pr besimtart. Ne e dim se u kemi br atyre obligim rreth grave t tyre dhe rrth atyre q i kan n pronsin e vet, ashtu q ti t mos kesh vshtirsi, e All-llahu sht q fal shum, sht mshirues. 51. Ti je i lir t lshosh at q don prej tyre dhe t mbash pran vete at q don, e edhe t krkosh afrimin e asaj nga e cila ke qen larguar, dhe nuk ke mkat. Kjo sht m s afrmi q ato t qetsohen shpirtrisht e t mos brangosen dhe t jen t knaqura me at q ti u ofron t gjitha atyre. All-llahu e di ka mbani n zemrat e tuaja, All-llahu sht m i dijshmi, m i buti. 52. Prej tash e mbrapa tyr nuk t llejohen m gra (t tjera) e as n veend t tyre t marrsh ndonj tjetr, po edhe sikur t mahnit bukuria e tyre, prve atyre q ike n posedim (robreshat), All-llahu sht prcjells ndaj do sendi. 53. O ju q besuat, mos hyni n shtpit e Pejgamberit ndryshe vetm se nse u lejohet pr ndonj ngrnie e duke mos pritur prgatitjen e saj, por kur t thirreni, ather shprndahuni, duke mos hyr n bised me njri tjetrin, vrtet kto (pritja, qndrimi, biseda) e mundojn Pejgamberin, por ai turprohet prej jush; Allllahu nuk i turprohet realitetit. E kur krkoni prej tyre (grave t Pejgamberit) ndonj send, at krkonie pas perds, kjo sht m e pastr pr zemrat tuaja dhe t tyre. Juve nuk u takon ta mundoni t drguarin e Allllahut, e as t martoheni kurr me grat e tij, pas (vdekjes s) tij. Kto jan te All-llahu mkat i madh. 54. E shpreht ju haptazi ose fshehtazi ndonj send, ska dyshim se All-llahu do send e di. 55. Nuk sht mkat pr ato (grat e pambuluara) ndaj etrve t tyre, as ndaj djemve t tyre, as ndaj djemve t vllezrve t tyre, as ndaj djemve t motrave t tyre, as ndaj grave t tyre, e as ndaj robreshave t tyre. E, friksohuni (o ju gra) All-llahut, All-llahu sht pran do sendi. 56. sht e vrtet se All-llahu dhe engjjt e Tij me madhrim e mshirojn Pejgamberin. O ju q keni besuar, madhronie pra at (duke rn salavat) dhe prshndeteni me selam. 57. E ska dyshim se ata jan, t cilt e fyejn Allllahun dhe t drguarin e Tij, ata i ka mallkuar All-llahu n Dynja e n Ahiret dhe pr ta ka prgatitur nj dnim t dhembshm. 58. E ata q fyejn besimtart dhe besimtaret, pr ka ata nuk jan fajtor, ata kan ngarkuar veten me shpifje dhe me nj mkat shum t madh.

59. O ti Pejgamber, thuaju grave tua, bijave tua dhe grave t besimtarve le t vjn shamit (mbuloj) e veta mbi trupin e tyre, pse kj sht m afr q ato t njihen (se nuk jan rrugae) e t mos ofendohen. Allllahu fal gabimet e kaluara, Ai sht mshirues. 60. Po nse hipokritt dhe ata q kan zemra t smura, dhe ata q prhapin gnjeshtra n Medin, nuk ndalen, Ne bjm q ti t dominosh mbi ta e pastaj ata nuk do t jen fqinj me ty n t, vetm nj koh t shkurtr. 61. (Do t jen) T mallkuar, kudo q t ndeshen do t kapen dhe do t mbyten. 62. (Ky sht) Ligji i All-llahut edhe ndr ata q ishin m par, e n ligjin e All-llahut nuk mund t gjesh ndryshim. 63. Njerzit t pyesin pr kijametin (katastrofn) e ti thuaj: Pr at e di vetm All-llahu! E, ku mund ta dish ti, ai ndoshta sht afr! 64. All-llahu i ka mallkuar jobesimtart dhe pr ta ka prgatitur zjarr t ndezur fort. 65. Aty do t mbesin prgjithmon dhe pr ta gjejn k ti mbroj apo ti ndihmoj. 66. Ditn kur fytyrat e tyre do t prmbysen n zjarr e thon: T mjert ne, ta kishim adhuruar All-llahun e respektuar t drguarin! 67. Dhe thon: Zoti yn, ne i dgjuam udhheqsit tan dhe t part tan, por ata na shmangn nga rruga e drejt. 68. Zoti yn, jepu atyre dnim t dyfisht dhe mallkoj ata si sht m s keqi! 69. O ju q keni besuar, mos u bni si ata q e ofenduan Musain, e All-llahu e pastroi at nga ajo q i than. Ai te All-llah ishte me fam. 70. O ju besimtar, pmbajuni msimeve t All-llahut dhe thuani fjal t drejta. 71. Ai (All-llahu) iu mundson t bni vepra t mira, ju shlyen juve mkatet tuaja, e kush respekton Allllahundhe t drguarin e Tij, ai ka arritur nj sukses t madh. 72. Ne u ofruam emanetin (obligimet) qiejve, toks dhe maleve, e ato nuk deshn ta marrin prsipr at u friksian prej tij, ndrsa njeri at e mori mbi vete; dhe ai i bri padrejt vetes, dhe ishte padijshm. 73. (Njeriu e mori pr sipr) Ashtu q All-llahu t ndshkoj hipokritt dhe hipokritet, idhujtart dhe idhujtaret, e tu fal besimtarve dhe besimtareve. Allllahu sht Ai q fal shum dhe sht mshirues. 34. Sebe Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit!

1. Falnderimi i takon All-llahut, e t cilit sht ka n qiej dhe ka n tok dhe i tr falnderimi i takon Atij n botn tjetr. Ai sht i urti i prsosuri n njohuri. 2. Ai e di ka vihet n tok dhe ka del prej saj dhe ka zbret prej qiellit e ka ngrihet n t; Ai sht Mshiruesi, Mkatfalsi. 3. E ata q nuk besuan than: Nuk do t na vij neve kijameti! Thuaj: Po. psha Zotin tim q e di t fshehtn, pa tjetr do tju vij ai juve. Atij nuk mund ti shihet as n qiell as n tok sendi sa grimca, e as m i vogl, e as m i madh, vetm se jan t regjistruar n librin e qart. 4. (Jan t shnuar) Q ti shprblej ata q besuan dhe bn vepra t mira. Pr t tillt ka falje dhe furnizim t mir. 5. Ata q u prrpoqn ti mposhtin faktet Tona, ata do t ken nj dnim t keq, t dhmbshm. 6. Ndrsa atyre q u sht dhn dijenia, e din se kjo q t sht shpallur ty nga Zoti, sht e vrtet dhe se udhzon pr n rrugn e Fuqiplotit, t lavdishmit. 7. Dhe ata q nuk besuan than: A doni tju trgojm pr nj njeri q do tju informoj juve se si, pasi q (t vdisni) t jeni t coptuar plotsisht, ju do t krijoheni rishtaszi? 8. A sht duke krijuar gnjeshtr ndaj All-llahut, apo e ka kapur mendia? Jo, por ata q nuk besojn botn e ardhme, jan t dnuar prjet, e tash n humbje t pambarim. 9. A nuk e shohin qiellin e tokn q i ka rrethuar ata para dhe prapa? Sikur t duam, Ne e shafitim tokn me a ose shembin mbi ta copa nga qielli. Ska dyshim se n kt ka argumente pr secilin njeri q kthen mendjen te Zoti. 10. Ne i patm dhn Davudit dhurat t madhe nga ana e jon: O male dhe shpez, lartsoni (me tesbih) s bashku me t! Ne ia zbutm atij edhe hekurin (si brum). 11. (I tham) Puno kmisha t plota (nga hekuri) dhe thurri me precizitet ato. Dhe bni vepra t mira (o familja e Davudit), se Un vzhgoj at q ju punoni. 12. Edhe Sulejmanit ia nnshtruam ern q paraditja (e udhtimit me t duke shkuar) ishte sa nj muaj dhe pasditja e saj (n t kthyer) sa nj muaj (udhtimi). I bm q atij ti rrjedh burim i remit dhe me urdhrin e Zotit t tij, ia nnshtruam xhint q punonin sipas dshirs s tij, e kush largohet prej tyre nga urdhri Jon, atij do tia shijojm zjarrin e fort. 13. I punonin atij ka ai dshironte: pallate t fortifikuara, skulptura, pjata (t drunjta) sikurse rezervuare, en (kazana) t palvizshme. veproni duke

falnderuar, o familje e Davudit, e nga robrit e Mi, pak jan mirnjohs. 14. E kur ia caktuam atij vdekjen, askush tjetr, nuk i njoftoi ata (xhint) pr vdekjen e tij, prve krimbit q i brejti shkopin e tij, e kur u rrzua ai, pr xhint u b e qart se sikur t ishin ata q e dinin t fshehtn, nuk do t vazhdonin t qndronin n mundimin e rnd. 15. Populli Sebe pati nj begati n vendbanimin e vet: kishin nga t dy ant kopshte, nga ana e djatht (e lugins) dhe nga ana e majt. Hani (u tham) nga begatit e Zotit tuaj dhe falnderonju Atij. Qytet i mir dhe Zot mkatfals. 16. Po ata i kthyen shpinn, e Ne e lshuam kundr tyre rrjdhn e pends dhe dy kopshtet e tyre i shndrram n dy kopshte me fruta t idht, drunj t that dhe dika pak bari t egr. 17. At dnim ua dham atyre pr shkak se nuk besuan, e Ne nuk dnojm, prve mohuesit. 18. Dhe, n mes tyre dhe mes fshatrave t bekuara (n Sham), ju bm fshatra t njpasnjshme dhe ju bm udhtim t parshtatshm. Udhtoni t sigurt npr to natn dhe ditn. 19. Po ata than: Zoti yn, na i largo udhtimet tona! E ashtu e dmtuan veten dhe i bm ata ngjarje tregimesh, i ndam plotsisht. N kt ka argumente pr secilin durimtar e mirnjohs. 20. N t vrtet, djalli realizoi mendimin e vet ndaj tyre, ndaj edhe e dgjuan at, prpos nj grupi besimtarsh. 21. E ai (djalli) nuk pati kurrfar pushteti nda tyre, prve q (dija e Jon t dal n shesh) t dihet ai q beson n botn tjetr, prej atij q sht n dyshim pr t. E Zoti yt sht prcjells ndaj do gjje. 22. Thuaj: Thirrni ata, t cilt i menduat pr zota pos All-llahut! Ata nuk posedojn sa nj grimc as n qiej e as n tok dhe as q kan n to nonj pjes, dhe Ai nuk ka prej tyre ndonj prkrahje. 23. Dhe ndrmjetsimi nuk bn dobi ek Ai, prve atij t cilit i jep leje, e kur hiqe frika nga zemrat e tyre (t ndrmjetsuesve), ata thon: ka tha Zoti juaj! (rreth shefatit). Ata (engjjt e lart) thon: T vrtetn! (u dha leje). Ai sht m i larti, m i madhi. 24. Thuaj: Kush ju furnizon nga qiejt e nga toka? Thuaj: All-llahu. E ather, ose ne ose ju jemi n rrug t drejt, po n nj humbje t dukshme! 25. Thuaj: Ju nuk jeni prgjegjs pr gabimet tona, e as ne nuk prgjigjemi pr at q veproni ju! 26. Thuaj: Zoti yn n tubon neve dhe juve, e pastaj me drejtsi gjykon mes nesh, se Ai sht gjykats i drejt, i dijshm.

27. Thuaj: Mi tregoni ata (idhuj) q ia shoqroni Atij si rival! Jo, kurrsesi nuk ka shok, por Ai sht Allllahu, i gjithfuqishmi, i urti! 28. Ne nuk t drguam ty ndryshe vetm se pr t gjith njerzit, myzhdedhna dh trheqs i vrejtjes, por shumica e njerzve nuk e din. 29. E thon: Kur sht ai premtim, nse jeni t vrtet? 30. Thuaj: Ju keni afatin e nj dite q pr asnj moment nuk do t shtyheni pr m von, e as nuk do t nguteni m para. 31. Dhe ata q nuk besuan than: Ne nuk i besojm ktij Kurani, e as atij q idhte para tij, (librave t tjer)?! E sikur ti shihje zullumqart kur dalin para Zotit t tyre t ndalen, kthejn fjaln (fyese) njri-tjerit, atyre q ishin pari, u thon: Sikur t mos ishit ju, ne do t kishim qen besimtar! 32. E ata q ishin pari, atyre q kishin qen t dobt u thon: A ne ju penguam prej udhzimit t drejt pasi q u pat ardhur juve? Jo, por ju vet ishit kriminel! 33. E ata q kishin qen t shtypur, atyre q ishin krer u thonin: Jo, por dredhia juaj nat e dit (na largoi prej besimit), kur ju na thrrisnit t mos e besojm Allllahun dhe ti bjm Atij shok. E kur e shohim dnimin, e fshehin dshprimin e vet dhe Ne u vm prangat n qafat e tyre q nuk besuan. Ata nuk dnohen pr tjetr pos pr at q punuan. 34. Ne nuk drguam n asnj vendbanim ndonj nga pejgambert e q pasanikt e tij t mos i thonin: Ne nuk i besojm asaj me ka jeni drguar. 35. Ata thoshin: Ne kemi m shum pasuri e fmij, e ne nuk do t jemi t ndshkuar. 36. Thuaj: All-llahu ia shumon begatin atij q do, e edhe ia pakson, por shumica e njerzve nuk din. 37. Nuk sht pasuria juaj, e as fmijt tuaj ajo q ju afro pran Nesh, sht vetm besimi dhe veprat e mira; t tillt shprblehen shumfish pr at q vepruan dhe ata jan n dhoma t larta t shptuar. 38. Ndrsa, ata q prpiqen ti mposhtin argumentet Tona, t tillt jan t dnuar. 39. Thuaj: Ska dyshim se Zoti im sht Ai q jep furnizim t begatshm atij q do nga robrit e vet dhe Ai ia pakson atij, e kado q t jepni, Ai e kompenson at dhe Ai sht dhuruesi m i madh. 40. Dhe, (prkujto) ditn kur i tubon ata t gjith e pastaj engjjve u thot: A kta ishin q etm juve u adhuronin? 41. Ata (engjjt) thon: I pa t meta je o i madhruar! Ti je Zoti yn, larg asaj q ata thon! Por ata kan qen

q adhuronin xhint (djajt) dhe shumica sish u besonin atyre. 42. E sot pra, Nuk keni gj n dor ti bn dobi, as dnim njri-tjetrit, dhe atyre q ishin zullumqar u themi: Shijoni dnimin e zjarrit, t cilin e konsideruat gnjeshtr! 43. E kur u lexohen atyre ajetet tonaa t qarta, ata thoshin: Ky nuk sht tjetr vetm se njeri, i cili dshiron tju shmang nga ajo q adhuronin prindrit tuaj dhe thoshin: Ku (Kurani) nuk sht tjetr vetm se gnjeshtr e trilluar! Madje, ata q nuk besuan t vrten, pasi ajo u erdhi, i than: Kjo (Muhammed, feja islame, Kurani) nuk sht tjetr vetm se maxhi e qart! 44. Po Ne nuk kemi u dhn atyre ndonj libr q t msojn dhe as nuk drguam te ata ndonj pejgamber para teje (pra ata nuk din si sht pejgamberi as si sht shpallja). 45. Edhe ata q ishin para ktyre (kurejshitve) patn prgnjeshtruar, dhe kta nuk kan (kurejshitt) as nj t dhjetn e asaj, q Ne u patm dhn atyre, e konsideruan rrenacak t drguarit e Mi, ja si ishte dnimi Im. 46. Thuaj: Un ju kshilloj vetm me nj gj: Pr hir t All-llahut t angazhoheni sinqerisht dy nga dy ose nj nga nj, e pastaj t mendoni thell (q ta kuptoni) se shoku juaj (Muhammedi) nuk ka ndonj mendje. Ai nuk sht tjetr vetm tju trheq vrejtjen pr nj dnim t ashpr (nse nuk besoni). 47. Thuaj Un nuk krkova prej jush ndonj shprblim, nse kam krkuar, ai le t, mbetet juve, shprbilmi sht vetm prej All-llahut, e Ai sht dshmitar pr do send. 48. Thuaj: Zoti im, Njohs i t fshehtave, sjell t vrtetn. 49. Thuaj: Erdhi e vrteta, e kota u zhduk pa fillim dhe pa kthim! 50. Thuaj: Nse un kam humbur, ather e keqja e humbjes sht vetm n dm timin, e nse e kam gjetur t vrtetn, ather ajo sht me ndihmn e Zotit tim; Ai sht dgjues, i afrt! 51. E sikur ti shohsh ata kur i kap frika e nuk kan shptim ehe t kapen prej nj vendi afr (do t shihje tmerr t madh). 52. Dhe thon: Ne i kemi besuar atij (Kuranit, Muhammedit)! Po si arrijn ata beimin prej s largu? 53. Kur ata m par e mohuan at dhe prej s largu thoshin me hamendje (ska ringjallje, ska prgjegjsi etj. ).

54. Dhe ndrhyhet (ndrhyn All-llahu) ndrmjet tyre dhe ndrmjet asaj q dshirojn ata, ashtu sikurse sht vepruar me par me t ngjashmit e tyre (partin e tyre); vrtet, ata ishin nj dyshim t fort. 35. Fatir Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Falnderimi i qoft Allauht, Krijuesit t qiejve e toks Sajuesit t engjjve me mga dy pal, tri pal e katr krah, ndrmjetsues (n mes Tij dhe pejgamberve). Ai shton n krijimin at q do, vrtet, All-llahu ka fuqi pr do send. 2. At q All-llahu ua dhuron njerzve nga mshira e Tij, nuk ka kush q mund ta pengojn, e at q Ai e ndal, nuk ka kush q mund ta liroj pos Tij; Ai sht ngadhnjyesi, i gjithdijshmi. 3. O ju njerz, ruani me mirnjohje t mirat q All-llahu u dhuroi! A ka ndonj zot tjetr q u furnizon juve nga qielli e toka? Nuk ka zot tjetr prve Tij, e si pra, e ktheni shpinn? 4. Po, nse ty t konsiderojn rrenacak, edhe t drguarit para teje kan qen t prgnjeshtruar, po vetm te All-llahu kthehen shtjet. 5. O ju njerz, ska dyshim se premtimi i All-llahut sht i vrtet, pra t mos u mashtroj juve jeta e ksaj bote dhe t mos u mashtroj juve ndaj All-llahut ai i mashtruari (shejtani). 6. Djalli sht armik i juaji, pra edhe ju konsideronie armik, ai e thrret at grupin e vet, vetm pr ti br banues t zjarrit. 7. Ata q nuk besuan, kan nj dnim t ashpr, e ata q besuan dhe bn vepra t mira, ata kan falje (t mkateve) dhe shprblilm t madh). 8. A atij q vepra e vet e keqe i sht hijeshuar dhe e sheh si t mir (a sht i njejt me at q i largohet asaj)? N t vrtet, All-llahu e largon nga e vrteta at q do dhe Ai e udhzon at q do, andaj ti (Muhammed) mos shkatrro veten me dshprim pr ta, All-llahu e di shum mir at q bjn ata. 9. All-llahu sht Ai q i lshon errat, e ato i lkundin ret dhe Ne i derdhim ato n nj vend t that dhe me at ujitje e ngjallim tokn pas vdekjes s saj. Ja, kshtu sht ringjallja. 10. Kush e dshiron krenarin (le ta dij) e tr krenaria i takon All-llahut (pra le t krkoj prej Tij), te Ai ngritet fjala e mir (besimi) dhe veprimi i mir, e Ai i pranon. E ata q prgatitin dredhira t kqia, pr ata sht nj dnim i rnd dhe dredhia e tyre sht e zhdukur.

11. All-llahu ju krijoi prej dheu, mandej prej nj pike uji, e pastaj ju bri ift. E asnj femr nuk bart e as nuk lind ndryshe, vetm se me dijen e Tij, dhe nuk i jepet kujt t jetoj gjat ose ti shkurtohet jeta e tij, vetm se ajo sht e shnuar n Libr (Lehvi mahvudh), e kjo pr All-llahun sht e leht. 12. E nuk jan t njejt dy dete; ky i mbl shuan etjen dhe pirja e tij sht e leht, e ky tjetri i njelmt djeg. E prej secili ju hani mish t freskt, nxirrni stoli q i bani; e, i sheh anijet se si ajn ujin pr t krkuar t mirat e Tij. Ashtu q ju falnderoni. 13. Ai sht q zgjat natn n pjes t dits dhe zgjat ditn n pjes t nats, i nnshtroi diellin dhe hn q secili lviz (udhton) deri n afatin e caktuar. Ky sht All-llahu, Zoti juaj, i tr sundimin sht i Tij, e ata q i lutni n vend t Tij, nuk posedojn as sa nj cip (e hurmave, fije). 14. Nse ata i thritni, ata nuk dgjojn thirrjen tuaj, po t zm se dgjojn nuk mund tju prgjigjen juve n ditn e kijametit, ata do t mohojn adhurimin tuaj ndaj tyre. E kush nuk t informon ty si i Dijshmi (All-llahu). 15. O ju njerz, ju keni nevoj All-llahun e All-llahu nuk ka nevoj pr ju; Ai sht i falnderuari. 16. Po t doj Ai, juve ju zhduk e sjell krijes t re. 17. E pr All-llahun ajo nuk sht e vshtir. 18. dhe asnj mkatar nuk do t bart mkatin e tjetrit, po edhe nse mkatarin thrret ndonj pr tia bartur at, ajo nuk do ti bartet atij, edhe nse (ai q thrret) sht i afrt i tij. Ti mund tua trhequr vrejtjen vetm atyre q i kan frikn Zotit t tyre edhe pse nuk shohin dhe q e falin namazin. E kush pastron veten, ai ka br pastrimin pr t mirn e vet, se vetm te All-llahu sht e ardhmja. 19. Nuk jan t barabart i verbri dhe ai q sheh. 20. Dhe as errsirat e drita. 21. E as hija me vapn. 22. E nuk jan t njejt as t gjallit e t vdekurit, Allllahu bn t dgjoj at q do, e ti nuk mund t bsh t dgjoj ai q sht n varr. 23. Ti nuk je tjetr vetm i drguar q trheq vrejtjen. 24. Ne t drguam ty me at q sht e vrtet, lajmgzues e qortues, e nuk pati asnj nga popujt q nuk pati t drguar. 25. Edhe nse t prgnjeshtrojn ty, prgnjeshtruan edhe ata q ishin para tyre, q atyre u patn ardhur argumente t qarta, me broshura dhe me Libr t ndritshm. 26. Pastaj (pasi refuzuan) i shkatrrova ata q nuk besuan, e sa i tmershm ishte ndshkimi Im!

27. A nuk e sheh se All-llahu lshon nga qielli uj, e Ne nxjerrim me t fruta, ngjyra e t cilave sht e ndryshme, e edhe npr kodra ka vija t bardha e t kuqe ngjyrash t ndryshme, e ka edhe shum t zeza. 28. Edhe nga njerzit, nga gjallesat, nga kafsht po ashtu ka t ngjyrave t ndryshme. Po All-llahut ia kan frikn nga robrit e Tij, vetm dijetart, All-llahu sht mbi gjithka sht mkatfals. 29. Ata q lexojn librin e All-llahut, e falin namazin dhe nga begatit q Ne u kemi dhn japin fshehtazi e haptazi, ata e shpresojn n nj fitim q kurr nuk humbet. 30. Q Ai (All-llahu) do tju plotsoj shprblimin e tyre, e edhe do tju shtoj nga mirsia e Tij, vrtet Ai sht mkatfals dhe shum dhe shum mirnjohs. 31. Dhe ajo q Ne t shpallm ty nga libri, sht e vrtet e sakt, vrteton edhe pr ato q ishin para tij. Vetet, All-llahu sht hollsisht i njohur ndaj robrve t vet, isheh t gjitha. 32. Pastaj Ne u lam n trashgim librin robrve Tan q Ne i kemi zgjedhur; e prej tyre ka q jan dmtues t vetvets, ka q jan mesatar, e ka prej tyre q jan m ndihmn e All-llahut, t part n pun t mira, kjo sht ajo mirsia e madhe. 33. Xhennetet e Adnit jan q do t hyjn n to, aty do t stollisen me rrethdorza nga ari e margaritari, e petkat e tyre jan t mndafshta. 34. E ata thon: Falnderuar qoft All-llahu q largoi prej nesh brengat; vrtet, Zoti yn sht q fal shum dhe sht bamirs. 35. I cili nga mirsia e Tij na vendosi n vendin e prjetshm, ku nukk do t na prek ndonj mundim fizik dhe ku nuk na prek ndonj molisje. 36. Po pr ata q nuk besuan sht zjarri i Xhehennemit. Ata as nuk gjykohen q t vdesin (t rehatohen) e as nuk u lehtsohe ndshkimi. Kshtu e ndshkojm secilin q sht shum i pabesim. 37. Dhe ata do t klithin aty: O Zot yn, nxirrna e t bjm vepra t mira, e jo si ato q i bnim! Po a nuk u dham juve jet aq sa q ai ka dashur t mendoj, ka mundur t mendoj gjat asaj kohe, madje juve u ka ardhur edhe pejgamberi, pra shijoni, se pr zullumqart nuk ka ndonj ndihmtar. 38. Nuk ka dyshim, se All-llahu e di t fshehtn e qiejve e t toks dhe Ai sht q e di se ka mbajn gjoksat. 39. Ai sht q juve ju bri zvendsues n Tok, e kush nuk besoi t keqen e mosbesimit e ka kundr vetes; dhe mosbesimi i jobesimtarve nuk u shton tjetr te Zoti i tyre vetm se urrejtje t fort dhe jobesimtarve nuk u shton tjetr, mosbesimi i tyre vetm se dshprim.

40. Thuaj: M tregoni pr zotat tuaj q i adhuroni pos All-llahut, m bni t shoh se krijuan ata n tok; a mos kan pjes ata n qiej, a mos u kemi dhn atyre ndonj libr, e ata kan argument n t? Jo, por mizort nuk i premtojn njri-tjetrit dika tjetr vetm se mashtrim. 41. All-llahu i mban qiejt dhe tokn q t mos zhduken, e nse zhduken, ska askush pos Tij q mund ti mbaj; Ai sht q nuk ngutet, sht q fal. 42. Ata me betimin m t fort t tyre jan betuar n All-llahun se, nse u vjen atyre ndonj pejgamber, do t jen m t udhzuarit (m besimtart) nga njeri i atyre popujve (jahudi ose i krishter), e kur u erdh atyre pejgamberi, atyre nuk u shtoi tjetr vetm se largim. 43. (Largim) Pr shkak t mendjemadhsis dhe dredhis s keqe, por dredhia e keqe nuk godit tjetr vetm ata q kurdisn. Pra ata nuk jan duke pritur tjetr vetm gjurmt e t parve, e n ligjin e All-llahut kurr nuk do t hassh devijim. 44. A nuk udhtuan ata npr tok e t sohin se si ishte prfundimi i atyre q ishin para tyre, ndonse ata ishin edhe m t fuqishm. All-llahu nuk sht i till q ndonj send n qiej e as n tok t mund ta bj t paaft At; Ai sht i dijshm, i fuqishm. 45. E sikur All-llahu ti kapte njerzit sipas veprave (t kqia) t tyre, nuk doheut asnj gjalles, por Ai i afatizon deri n momentin e caktuar, e kur t vij afati i tyre, ska dyshim se All-llahu i ka parasysh robrit e vet. 36. Ja Sin Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ja, Sin! 2. Pasha Kuranin e pacenueshm n urtsin e tij t lart. 3. Ska dyshim se ti (Muhammed) je prej t drguarve. 4. Je n nj rrug t drejt. 5. (Kurani sht) Zbritje e plotfuqishmit, e Mshiruesit. 6. Pr tia trhequr nj populli, q t part e tyre nuk u sht trhequr, e pr at shkak ata jan t hutuar. 7. Pr Zotin tashm ka marr fund (thnia) shumics s tyre, andaj ata edhe nuk besojn. 8. Ne u kemi var n qafat e tyre pranga e ato u arrijn deri n nofulla, andaj ata mbesin me koka lart. 9. Ne u kemi vn edhe para tyre pend edhe mbrapa tyre pend dhe ua kemi mbuluar syt, prandaj ata nuk shohin. 10. Dhe pr ata sht e njejt, a ua trhoqe vrejtjen a nuk ua trhoqe, ata nuk besojn.

11. Ti ia trheq vrejtjen vetm atij q e prvetson Kuranin dhe i friksohet Mshiruesit dhe kur sht vetm (i papashm prej njerzve), pra jepi myzhde atij pr falje dhe shprblim t mir. 12. Vrtet, Ne i ngjallim t vdekurit dhe i shkruajm veprat; gjurmt e tyre dhe do gj kemi regjistruar n librin e ruajtur (lehvi mahvudh). 13. Prmendju atyre nj shembull t banorve t fshatit, kur atyre u pat ardhur t drguarit. 14. Kur Ne drguam te ata dy, e ata i prgnjeshtruan q t dy, ather i prforcum me nj t tret dhe u than: Ne jemi t drguar te ju. 15. Ata (fshatart) than: Ju nuk jeni tjetr, vetm se njerz sikurse ne dhe se All-llahu nuk u ka shpallur asgj; ju nuk jeni tjetr vetm se rrenacak. 16. Ata than: Zoti yn e di se me t vrtet ne jemi t drguar te ju. 17. Dhe nuk jemi t aobliguar pr tjetr, prve tju kumtojm ashtu qart. 18. Ata (fshatart) than: Ne parandiejm kob me ju dhe nse nuk trhiqeni, ne do tju gyrzojm dhe do t prjetoni ndshkim t idht prej nesh. 19. Ata (t drguarit) than: Fati i keq sht i juaji, a pse u kshilluat, a (na krcnoheni)? Jo, por ju jeni popull i shfrenuar! 20. Dhe prej skajit m t largt t qytetit erdhi nj njeri qngutej e tha: O populli im, dgjoni t drguarit! 21. Dgjoni at q nuk krkon prej jush ndonj shprblim dhe jan udhrrfyes! 22. E, kam un q t mos e adhuroj at q m krijoi dhe, te Ai ktheheni. 23. A mos do t pranoj zota tjer pos Tij, e nse do Mshiruesi t m godas me ndonj t keqe, ndrmjetsimi i tyre nuk do t m vlej asgj,e as q do t m shptjn. 24. Un do t jem ather n nj humbje t hapt. 25. Un i kam besuar Zotit tuaj, pra m dgjoni! 26. Atij i sht thn: Hyn n Xhennet! e ai tha: Ah, sikur ta dinte populli im, 27. pr ka m fali Zoti im dhe m bri prej t nderuarve! 28. Pas tij, Ne nuk zbritm ndonj ushtri nga qieeli kundr popullit t tij, e as q ishte vendimi yni t zbresim tjetr, 29. prve nj britm t tmerrshme, kur qe, ata t ftohur (t vdekur). 30. O sa dshprim i madh pr robrit q nuk u erdhi ndonj i drguar, vetm se ata u talln me t. 31. A nuk e pan ata se sa gjenerata kemi zhdukur para tyre dhe ata nuk u kthyen.

32. Dhe t gjith, t tubuar, do t paraqiten pran Nesh. 33. Dhe pr ata sht argument (pr fuqin e Zotit) toka e vdekur, t ciln Ne e ngjallim, nxjerrim prej saj drith nga i cili ata han. 34. Dhe n t Ne u kemi br kpshte hurmash e rrushi dhe n t u kemi dhn burime (uji). 35. Ashtu q ata t han nga ata fruta dhe nga ka prodhojn vet duart e tyre. A i gzojn kto dhe nik falnderojn. 36. I pastr nga t metat sht Ai q krijoi t gjitha llojet (iftet) nga ka mban toka, nga vet ata dhe nga ka ata nuk din. 37. Pr ata sht argument edhe nata, prej t cils largojm ditn, kurse ata mbesin n terr. 38. Edhe dielli udhton pr n kufirin e vet (n cakun prfundimtar). Ai sht (udhtim) prcaktim i ngadhnjyesit, t dijshmit. 39. Edhe hns i kemi caktuar (pozicionet) derisa t kthehet n trajtn e harku (rrem i hurms s thar). 40. As dielli nuk mund ta arrij hnn, e as nata para dits po secili noton n nj galaksion. 41. Argument pr ta sht edhe ajo se Ne pasardhsit e tyre (t Ademit) i vartm n anije t mbushur prplot. 42. Dhe ngjashm me t, u krijuam atyre dika q ti hipin. 43. E sikur t duam Ne, i i prmbytim ata, e nuk ka efekt as lutja e tyre dhe as q do t shptonin. 44. Prve nga mshira Jon ndaj tyre, dhe q t prjetojn t mirat deri n nj koh t caktuar. 45. E kur u thuhet atyre: Kini frik asaj q ngjau para jush dhe asaj ka do tju ngjaj m von, e q t mshiroheni (ata nuk dgjojn). 46. Nuk ka asnj argument q u erdhi atyre nga argumentet e Zotit, e q ata nuk ia kthyen shpinn. 47. Dhe kur u thuhej: Jepni nga ajo q All-llahu u begatoi, ata q nuk besuan, besimtarve u than: A ta ushqejm at q sikur t donte All-llahu do ta ushqente? Ju nuk jeni tjetr vetm se t humbur qart!. 48. Dhe thoshin: Po qe se jeni t vrtet, kur do t jet ai premtim? 49. (All-llahu u prgjigjet) Nuk jan duke pritur tjetr vetm se nj britm q i rrmben ata kur jan duke u zn mes vete. 50. E nuk do t mund t ln as porosi (vasijettestament) as t kthehen n familjet e tyre. 51. Dhe i fryhet Surit, kur qe, duke u ngutur prej varrezave paraqiten te Zoti i tyre. 52. E thon: T mjert ne! Po kush na ngriti prej ku ishim t shtrir n varre? E, kjo sht ajo q premtoi Zoti dhe vtetuan t drguarit.

53. Ajo nuk sht tjetr, prve nj z i fuqishm dhe ata t gjith t paraqitur para Nesh. 54. Sot pra, akujt nuk i bhet e padrejt dika dhe nuk shprbleheni me tjer vetm pr at q vepruat. 55. Ata t Xhennetit tash jan t angazhuar me knaqsi. 56. Ata dhe shoqet e tyre jan nn hijet t mbshtetur n kolltuk. 57. Aty kan pem dhe ka t duan. 58. Kan Selam, thnie e Zotit mshirues! 59. E tash, ju kriminel, ndahuni! 60. O bijt e Ademit (kriminel), po a nuk u drgova porosin q t mos e dgjoni djallin, se me t vrtet ai sht armiku juaj i hapt!? 61. *Ju porosita) T m adhuroni Mua, se kjo sht rruga e sigurt! 62. Vrtet, ai ka humbur shum njerz prej jush, a nuk mblodht mend? 63. Ky sht Xhehennemi q juve u premtohe. 64. Hyni tash n t, pr shkak se mohuaat do t vrtet! 65. Sot Ne ua mbyllim gojt e atyre, Neve na flasin duart e tyre, kurse kmbt e tyre dshmojn pr at q punuan. 66. E sikur t duam Ne do tua verbonim yt e tyre, e ata do ta msynin rrugn, po si do t dhihnin? 67. Dhe sikur t duam, do ti kishim gjymtuar ata n vend, e nuk do tmund t shkoninas para as prapa. 68. E atij q i japim t jetoj gjat, e kthejm prapa n krijimin e tij. A nuk jan duke menduar? 69. Ne as nuk ia msuam atij (Muhammedit) poezin, e as q i takon ajo atij, ai (Kurani) nuk sht tjetr vetm se kshill dhe Kuran i qart. 70. Pr tia trhequr vrejtjen ati q sht gjall (me mend e zemr) dhe dnimi t bhet merit pr jobesimtart. 71. A nuk e shohin ata se nga ajo q Ne vet e shpikm, u krijuam atyre kafsht q i kan. 72. Dhe ua bm ato q tu biden atyre, e disave prej tyre u hipnin, ndrsa prej disave ushqehen. 73. Ata kan edhe dobi t tjera n to, e edhe pin (qumsht) prej tyre. A nuk duhet falnderojn? 74. Po, shkojn e n vend t All-llahut adhurojn zota t tjer me shpres se do t ndihmohen prej tyre. 75. Ata nuk mund tu ndihmojn atyre, por kta (idhujtart) u jan br ushtri e gatshme e tyre. 76. E ty mos t brengosin thniet e tyre, Ne dim ka mbajn ata fsheht dhe ka publikojn. 77. A nuk mendon njeriu se Ne e krijuam at prej nj pike uji (fare), kur qe, ai kundrshtar i rrept.

78. Ai na solli Neve shembull, e harroi krijimin e vet e tha: Kush i ngjall eshtrat duke qen ata t kalbur? 79. Thuaj: I ngjall Ai q i krijoi pr her t par, e Ai sht shum i dijshm pr do krijim. 80. Ai q prej drurit t gjelbr ju bri zjarrin, e ju prej tij ndezni. 81. A nuk sht i fuqishm Ai, q kerijoi qiejt e tokn, t krijoj njerz sikundr q i krijoi ata? Po Ai sht krijuesi, i dijshmi. 82. Kur Ai dshiron ndonj send, urdhri i Tij sht vetm ti thot: Bhu! Ai menjher bhet. 83. I lart sht Ai n dorn e Tij sht pushteti mbi do send dhe vet te Ai ktheheni. 37. Saffat Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha t rradhiturit (melaiket), q n rreshta (safa) qndrojn. 2. Dhe nxituesit, q me nxitim shtyjn. 3. Dhe pasha lexuesit, q lexojn prkujtimin. 4. sht e vrtet se Zoti juaj sht vetm Nj. 5. Zot i qiejve dhe i toks e ka ka mes tyre dhe Zot i lindjeve (t yjeve). 6. Vrtet, Ne kemi stolisur qiellin m t afrt (t dynjas) me bukurin e yjeve. 7. Dhe me mbrojtje prej do djalli t prishur. 8. Ashtu q nuk mund t prgjojn parin m t lart (engjjt m t zgjedhur), pse gjuhen me shkndija nga t gjitha ant. 9. Ata jan t przn dhe do t ken nj dnim t prhershm. 10. Prve atij q rrmben vrullshm, po at e ndjek ylli q e djeg. 11. Ti pra, pyeti ata (idhujtart): a jan ata krijes m e fort, apo ka Ne krijuam. Ne i krijuam ata prej nj balte q ngjitet. 12. Por ti je i habitur, e ata tallen. 13. E kur kshillohen, ata nuk marrin parasysh kshilln. 14. E kur shohin ndonj mrekulli, ata nxitin n prqeshje. 15. Dhe than: Ky (Kurani) nuk sht tjetr vetmn se magji e kulluar. 16. A, pasi t vdesim ne, t bhemi dhe e eshtra t kalbur a do t ringjallemi? 17. A edhe t part tan t hershm? 18. thuaj: Po, bile ju do t jeni t nnmuar! 19. Ajo do t jet vetm nj britm, kur q, ata t ngritur shikojn.

20. E thon: O, t mjert ne, kjo sht dita e gjykimit! 21. Kjo sht dita e ndasis q ju e konsideruat rren. 22. Tuboni ata q ishin zullumqar, shoqrin e tyre dhe ata q i adhuruan. 23. (adhuruan) Pos All-llahut, orientoni rrugs s xhehimit! 24. Ndalni ata, sepse do t merren n prgjegjsi. 25. ka keni q nuk ndihmoni njri-tjetrin? 26. E, ata sot jan dorzuar n trsi. 27. E kthehen e ia hedhin prgjegjsin njri-tjetrit. 28. (T shtypurit) u thon (atyre t parve): Ju ishit q na vinit neve nga ana e djatht (na pengonit pre s vrtets). 29. Ata (paria) u thon: Jo, ju vet nuk ishit besimtar. 30. Ne nuk kemi pasur ndonj pushtet ndaj jush, por ju vet ishit q nuk respektuat (porosit e Zotit). 31. E, ajo thnia (premtimi) e Zotit ton u vrtetua kundr nesh, e ska dyshim se ne po e shijojm (dnimin). 32. Ne u ofruam juve rrugn e humbjes, ashtu sikurse edhe vet ishim t humbur. 33. Dhe at dit ata do t jen n dnim t prbashkt. 34. Kshtu Ne veprojm me kriminelt. 35. Pr arsye se kur u thuhej atyre: Nuk ka Zottjetr prve All-llahut, ata e mbanin veten lart. 36. Dhe thoshin: A do ti braktisim ne zotat tan pr nj poet t mendur? 37. Jo, (nuk sht ka thon ata) por ai u solli t vrtetn dhe vrtetoi t drguarit e par. 38. Ju, pa tjetr do t prjetoni dnimin m t ashpr. 39. Dhe nuk ndshkoheni pr tjetr, prve pr at q vepruat. 40. Me prjashtim t robve t All-llahut q ishin t sinqert, 41. T tillt jan ata q kan furnizim t dalluar, 42. Pem t llojllojshme, ata jan t nderuar, 43. N Xhennete t begatshme, 44. T mbshtetur n kolltuk me fytyr nga njri-tjetri, 45. Atyre u bhrt shrbim me gota (me ver) nga burmi, 46. E barsh (vera), q ka shije pr ata q e pin, 47. Prej asaj nuk ka dhembje koke, e as q ata do t dehen nga ajo, 48. E pran tyre jan (hyrit) symdhat me shikim t pulur, 49. Sikur ato t jen inxhi e paprekur (ve e ruajtur). 50. I qasen njri-tjetrit e bisedojn, 51. Prej tyre njri flet e thot: Un kam pasur njfar miku, 52. thoshte: A je ti pre atyre q besojn se

53. Kur t jemi t vdekur, t jemi br dhe e eshtra t kalbur, do t jemi t shprblyer pr vepra? 54. Ai (besimtari n Xhennet) thot: A vini ju t shikojm? 55. Ai shikon dhe e vren at (mikun) n mes t Xhehennemit. 56. Ai thot: Pasha All-llahun, pr pak m rrzove (n Xhehennem) edhe mua. 57. Dhe sikur t mos ishte dhuntia e Zotit tim, un do t isha bashk me ty n zjarr, 58. Dhe ne nuk do t vdesim m, 59. Prve asaj vdekjes son t par dhe ne nuk do t dnohemi m! 60. Vrtet, ky sht ai suksesi i madh, 61. Pr nj shprblim t ktill le t veprojn vepruesit! 62. A kjo pritje (me shprbllim t All-llahut) sht m e mir, apo pema e Zekum-it? 63. Ne at e kemi br sprov pr zullumqart. 64. Ajo sht nj pem q mbin n fund t Xhehennemit. 65. Pema (fruti) e saj sht sikurse kok a dreqrish. 66. E ata do t han nga ajo dhe do t mbushin barqet prej saj. 67. Pastaj, ata do t ken kundrejt atij ushqimi edhe uj t val. 68. Mandej kthimi i tyre sht n Xhehennem. 69. Ata i gjetn dhe shkuan pas prindrve t tyre t humbur. 70. Ata u ngutn dhe shkeln hapave t tyre (pa menduar). 71. Po, edhe para ktyre (popullit tnd) shunica e popujve t kaluar ishin t humbur. 72. Ne atyre u patm drguar pejgamber. 73. E shif se si ishte prfundimi i atyre, t cilve u qe trhequr vrejtja. 74. Me prjashtim t robve t All-llahut q ishin t sinqert. 75. Pr Zotin Neve na pat thirr n ndihm Nuhu, Ne jemi prgjegjs t mir. 76. Dhe Ne e shptuam at dhe familjen e tij prej asaj t keqe t madhe. 77. E pasardhsit e tij i bm ata q vazhduan jetn. 78. Dhe Ne ua lam at kujtim pr njrzit e ardhshm. 79. Selam i qoft Nuhut (prej All-llahut e prej krijesave) n mbar botn (si kujtim ndaj tij). 80. Ne kshtu i shprblejm t mirt. 81. Vrtet, ai ishte prej robve tan q jan besimtar. 82. E pastaj i prmbytm n nj uj t tjert (q nuk besuan). 83. Edhe Ibrahimi ishte i grupit t tij.

84. Kur Zotit t vet iu bind me zemr t pastr. 85. Kur babait t vet dhe popullit t vet i tha: ka sht ajo q ju adhuroni? 86. A n vend t All-llahut doni zota t trilluar? 87. ka sht mendimi juaj ndaj Zotit t botce? 88. Dhe ather u lshoi nj shikim yjeve, 89. E tha: Un jam i smur! 90. Ata u kthyen dhe u larguan prek tij. 91. Ai u drejtua kah zotat e tyre dhe u tha: A nuk po hani ju? 92. ka keni pra, q nuk po flitni? 93. Iu afrua atyre ngadal, duke u mshuar me t djathtn (me fuqi). 94. Ata (populli) iu afruan atij me t shpejt (sigurisht e qortuan). 95. Ai (Ibrahimi) tha: A adhuroni at q vet e keni gdhendur? 96. E All-llahu ju krijoi juve edhe at q e punoni. 97. Ata than: Ndrtonja atij nj vend dhe hudhne at n zjarr! 98. Ata i menduan atij nj kurth, kurse Ne i mposhtm ata t nnmuar. 99. Ai tha: Un po shkoj aty ku m urdhroi Zoti im, e Ai m udhzon! 100. Zoti im, m dhuro mua (nj fmij) prej t mirve! 101. Ne e gzuam at me nj djal q do t jet i but (i sjllshm). 102. Dhe kur arriti ai (djalli) q s bashku me t (me Ibrahimin) t angazhohet n pun, ai (Ibrahimi) tha: O djalli im, un kam par (jam urdhruar) n ndrr t pres ty. Shiko pra, ka mendon ti? Ai tha: O babai im, punoje at q urdhrohesh, e ti do t m gjesh mua, nse do All-llahu, prej t durueshmve! 103. E kur ata t dy iu dorzuan urdhrit t Zotit dhe prmbysi at n fytyr (n ball). 104. Ne e thirrm at: O Ibrahim! 105. Ti tashm e zbatove ndrrn! Ne kshtu i shprblejm t mirt! 106. Vrtet, kjo ishte sprov e qart. 107. Ne e shpaguam at me nj t therrur (kurban) t rndsishm. 108. Dhe ndaj tij Ne lam prkujtim t mir ndr popujt e ardhshm. 109. Selam (shptim e paqe) past Ibrahimi! 110. Kshtu, n kt mnyr Ne i shprblejm bamirsit. 111. Vrtet, ai ishte nga robrit Tan besimtar. 112. Dhe Ne e gzuam at me (nj djal tjetr) Ishakun, pejgamber prej t mirve.

113. Dhe Ne i dhuruan bekim atij dhe Is-hakut e prej pasardhsve t atyre dyve do t ken punmir e t ndershm, e edhe dmtues t hapt t vetvetes. 114. Pasha madhrin Ton, Ne u dham t mira Musait e Harunit. 115. I shptuam ata dhe popullin e tyre prej nj mjerimi t madh. 116. Ne u ndihmuam atyre dhe ata ngadhnjyen. 117. Atyre dyve u ham librin e prsosur e t qart. 118. Dhe t dy ata i udhzuam rrugs s drejt. 119. Prkujtim t kndshm ndaj t dyve kem ln n popujt e m vonshm. 120. (Prkujtimin) Selamun - qofshin t mshiruar Musai dhe Haruni. 121. Kshtu, n kt mnyr Ne i shprblejm bamirsit. 122. Vrtet, ata t dy ishin besimtar nga robrit Tan. 123. Edhe Iljasi ishte prej t drguarve Tan. 124. Kur ai, popullit t vet i tha: A nuk jeni kah friksoheni? 125. A e adhuroni Bal-in (emr i nj statuje) e braktisni adhurimin ndaj mirit q sht Krijues? 126. All-llahun, Zotin tuaj e t prindrve tuaj t hershm!! 127. Ata e prgnjeshtruan, andaj ata medoemos jan t sjell n Xhehennem. 128. Me prjashtim t robrve besnik ndaj All-llahut. 129. Edhe ndaj tij kemi ln prkujtim t mir n t ardhshmit. 130. Selamun - qoft i mshiruar Iljasi (ose edhe besimtart e Iljasit). 131. Kshtu, n kt mnyr Ne i shprblejm bamirsit. 132. Ska dyshim, ai ishte besimtar nga robrit Tan. 133. Edhe Luti, pa mdyshje ishte prej t drguarve Tan. 134. Kur Ne e shptuam at dhe tr familjen e tij bashk. 135. Prve nj plake (grua e tij) q mbeti me t dnuarit. 136. Pastaj t tjert i rrnuam. 137. E ju (mekas) me siguri kaloni atypari mngjes (ditn) 138. e mbrmje (natn). Pra, a nuk mbildhni mend? 139. Edhe Junusi ishte nj nga t drguarit Tan. 140. kur iku te anija q ishte e mbushur plot (udhtar). 141. E ai mori pjes n short, po humbi (i ra sorti atij). 142. Dhe at e kafshoi (e glltit) peshku, zatn ai ishte q e meritoi qortimin.

143. E sikur t mos ishte ajo q ai kishte qen prej atyre q shum e prmendin Zotin. 144. Ai do t mbetej n barkun e tij deri n ditn e ringjalljes. 145. E Ne e hodhm n nj tok pa bim (shkrettir), ndrsa ai ishte i smur. 146. Dhe Ne bm q pr t t mbij nj bim (ti bj hije) nga kungulli. 147. Ne (pastaj) e drguam at te njqindmij e m shum. 148. E ata i besuan, e Ne ua vazhduam atyre t prjetojn pr deri n nj koh. 149. E ti (Muhammed) pyeti ata (idhujtart): A t Zotit tnd jan vajzat, kurse t tyre djemt? 150. Apo, Ne i krijuam endjjt femra , e ata ishin dshmitar (kur Ne i krijuam engjjt femra)?! 151. Vini re se si ata nga trillimet e tyre thon: 152. All-llahu ka lind! Ska dyshim se ata jan gnjeshtar (kur thon se engjjt jan bijat e Zotit). 153. A thua vajzat Ai i ka br m t zgjedhura se djemt? 154. Po keni ju kshtu, si po gjykoni ashtu? 155. A nuk jeni duke menduar? 156. A mos keni ju ndonj argument t sigurt? 157. Sillnie pra, librin tuaj, nse sht si thoni ju! 158. Ata (idhujtart) pohuan mes Tij e mes engjjve (xhinve) lidhmri farefisnore, po xhint e din se ata (idhujtart) jan t hedhur n zjarr. 159. All-llahu sht i pastr nga ajo ka i prshkruan. 160. Ata (engjjt) jan vetm robr t sinqert t Zotit (ata nuk i prshkruajn gj). 161. E, as ju dhe as ata q i adhuroni, 162. Nuk mund ta vini n sprov ask ndaj Atij (besimit n Zotin), 163. Prve atij q sht i gjykuar pr Xhehennem. 164. E, nuk ka prej nesh (grupit t engjjve) q nuk e ka vendin (detyr, pozitn) e vet t njohur. 165. Edhe ne (engjjt) jemi t rreshtuar (n adhurim), 166. Dhe ne jemi q i bjm tesbih (mohojm se ai ka t meta). 167. Po edhe pse ata ishin q thoshin: 168. Sikur t gjendej te ne ndonj libr nga t part, 169. Ne do t ishim robr t All-llahut, t sinqert. 170. Po (kur u erdhi libri), ata e mohuan at (Kuranin), e m von do t kuptojn. 171. E tashm fjala (premtimi) e jon u sht dhn m par robrve tan t drguar, 172. se ata, pa dyshim do t jen t ndihmuar. 173. dhe se ushtria jon do t jen ata ngadhnjyesit. 174. Prandaj, pr nj koh, ti (Muhammed) hiqu tyre.

175. E ti vshtroji ata se edhe ata do ta shohin (ndihmn ton ndaj juve besimtarve). 176. A mos po krkojn shpejtimin e ndshkimit ton? 177. E kur t vjen ai (dnimi) n territorin e tyre, mngjes i shmtuar do t jet pr ata q u ishte trhrqur vrejtja. 178. E ti largohu pr nj koh prej tyre, 179. Dhe ti vshtroi se edhe ata m von do t shohin. 180. I Lartsuar sht Zoti yt, Zot i fuqis nga ajo q ia prshkruajn. 181. Qoft paqja mbi t drguarit. 182. Dhe falnderimi i takon All-llahut, Zotit t botrave! 38. Sad Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Sad. Pasha Kuranin q sht prplot prkujtime (sht i famshm dhe ska dyshim se sht mrekulli). 2. Por ata q nuk besuan jan n kryenesi e kundrshtim. 3. Sa gjenerata para tyre i kemi asgjsuar, t cilt lutn pr shptim, po nuk ishte koha e shptimit. 4. Ata (idhujtart) habiten, ngase u erdhi pejgamberi nga mesi i tyre, e mosbesimtart than: Ky sht magjistar, rrens. 5. A mendon ai ti bj zotat Nj Zot? Vrtet, kjo sht gj shum e uditshme! 6. Paria nga mesi i tyre shkoi duke i thn njri-tjetrit: vazhdoni t jeni t qndrueshm n adhurimin e zotave tuaj, pse kjo sht nj gj e kurdisur. 7. Ne nuk kemi dgjuar dika t ktill n popullin (n fen) e fundit; kjo nuk sht tjetr, pos nj trillim! 8. A mos atij, nga mesi yn, iu zbrit Kurani? Jo, por ata jan n dyshimndaj Kuranit Tim, por pr shkak se ende nuk e kan shijuar dnimin Tim. 9. A mos ata i kan depot e mshirs s Zotit tnd, Ngadhnjyesit, Dhuruesit! 10. A mos sht i tyre pushteti i qiejve e i toks dhe ka ka ndrmjet tyre? Pra, le t rreken me shkaqet (deri n qiell e t komandojn)! 11. (Ata jan) Nj ushtri e grupacioneve q sht aty, ajo sht e thyer. 12. Prgnjedhtruan para tyre populli i Nuhut, Adi dhe Firavni i ngrehinave t mdha. 13. (Prgnjeshtruan) Edhe Themudi, edhe populli i Lutit dhe banort e Ejkes. Ato ishin grupacione (kundrshtare) 14. Secili prej tyre prgnjeshtroi t drguarit, andaj i gjeti dnimi Im.

15. Po edhe kta nuk jan duke pritur tjetr vetm se nj ushtim q nuk ka t prsritur. 16. Ata edhe than: Zoti yn, ngutna pjesn ton para dits s prgjegjsis (t gjykimit)! 17. Ti duro ndaj asaj q thon ata, dhe prkujtorobin Ton Davudin, t fuqishmin (n fe e trup), vrtet ai gjithnj i drejtohej All-llahut. 18. Ne ia nnshtruam kodrat q s bashku q s bashku me t bnin tesbih mbrmje e mngjes, 19. Edhe shpezt e tubuara, t gjitha, vetm Atij i ishin drejtuar. 20. Ne ia forcuam edhe sundimin atij, i dham menuri dhe aftsi n gjykime. 21. A t ka arritur lajmi i palve ndrgjykuese, kur kaluan prej s larti n dhomn ku lutej. 22. Kur hyn te Davudi, ai u friksua prej tyre, po ata i than: Mos ke frik, ne jemi dy pal n kundrshtim q i kemi br padrejt njri-tjetrit, ndaj gjyko me drejtsi mes nesh e mos shmang, dhe udhzona n rrug t drejt. 23. Ky miku im i ka nntdhjet e nnt dele, ndrsa un kam vetm nj dhe dhe m ka thn: Ma ler mua ta posedoj at! Dhe m rndoi e m mundi me fjal! 24. Ai (Davudi) tha: Ai ka br padrejt ndaj teje me krkimin e deles tnde (pr tia bashkuar) te delet e veta. sht e vrtet se shumica prej otakve i bjn padrejt njri-tjetrit, me prjashtim t atyre q kan besuar dhe punuar vepra t mira, por t till jan pak! e Davudi mendoi se Ne kemi vn n sprov at, andaj krkoi falje nga Zoti i vet, ra i prkulur dhe u pendua. 25. Ne at ia fal, atijdhe ai sht i afrt te Ne dhe ka prfundim (ardhmri) t mir. 26. O Davud: Ne t kemi br sundimtar n tok, e ti pra gjyko me drejtsi mes njerzve, e mos shko pas dshirave se ato shmangin prej rrugs s All-llahu. Ata q largohen prej rrugs s All-llahut i pret dnim i rnd pr shkak se e harruan ditn e prgjegjsis. 27. Ne nuk e krijuam qiellin e as tokn dhe ka ka n mes tyre, pa qlllim (shkel e shko), ai sht mendim i atyre q nuk besuan, pra dnimi me zjarr sht mjerim pr ata q nuk besuan. 28. A mos do ti barazojm ata q besuan dhe bn vepra t mira me ata q bn shkatrrime n tok, apo do ti konsiderojn njsoj si t ruajturit prej t kqiave, si ata q jan mkatar? 29. (Ky sht) Libr i begatshm, Ne ta shpallm ty kt, q ti studiojn argumentet e tij dhe q t marrin msim prej tij ata q kan mend. 30. Ne Davudit i falm Sulejmanin, rob shum i mir dhe shum i kthyer nga Zoti.

31. Kur n nj parambrmje iu shfaqn atij kuaj q, kur ishin t ndalur, rrinin gatitu n tri kmb, e ishin edhe shum t shpejt. 32. E ai tha: Un i dhash prparsi dashuris s kuajve, ndaj Zotit tim, derisa (dielli) e fsheh dhe perndoi. 33. Mi ktheni ata mua! Ather filloi tu msjoj kmbve e qafave. 34. Ne e sprovuam Sulejmanin dhe e mbajtm n postin e tij si nj trup, e pastaj u rikthye n gjendjen n jendjen e par. 35. Tha: Zoti im, m fal (gabimin), m dhuro asi pushteti q askush pas meje nuk do t ket; vrtet, Ti je dhuruesi m i madh. 36. Ne ia nnshtruam ern q, sipas urdhrit t tij, ajo t ecn leht dhe nga t dshiroj ai. 37. Ndrsa djajt (ia nnshtruam) pr do ndrtim dhe zhytje n uj. 38. Dhe t tjert (djaj) q ishin t lidhur n panga. 39. Ky sht shprblimi Yn, e ti dhuro ose mos dhuro, pr kt nuk prgjigjesh. 40. Ai vrtet ka vend t lart te Ne dhe ardhmri t mir. 41. Prkujto edhe robin ton Ejubin, kur me lutje iu drejtua Zotit t vet: Djalli m ka goditur me mundim e dhembje! 42. Bjeri me kmbn tnde toks! Ky sht (uj) i ftoht, lahesh dhe pi. 43. E nga mshira Jon dhe msim pr ata q kan menduar, Ne ia falm familjen e tij dhe po aq sa ishin ata. 44. E, merre me dorn tnde njdeng thupra dhe bjeri me t, e mos e thyej betimin! Vrtet, Ne e gjetm at t durueshm. Sa rob shum i mir ishte ai dhe i kthyer te Zoti. 45. Prkujto robrit tan Ibrahimin, Is-hakun, Jakubin q ishin t fort n zbatimin e detyrave dhe largpams n fe. 46. ne i pajism ata me nj virtyt t posam, me prkujtim ndaj bots tjetr. 47. Ska dyshim se ata ishin te Ne prej t zgjedhurve m t mir. 48. Prkujto Ismajlin, Eljesan, Dhelkiflin, q t gjith prej t zgjedhurve. 49. Ky sht nj prkujtim. E sht e sigurt se ata q jan t ruajtur, kan nj ardhmri t mir. 50. Xhennetet e Adnit jan me dyer t hapura pr ata. 51. Aty do t jen t mbshtetur n kolltuk dhe t krkojn em e pije t llojeve t ndryshme. 52. Ata kan pran vetes (hyri) syprulura t nj moshe.

53. Kto jan ato q premtoheshit pr ditn e llogaris. 54. Ky sht furnizimi Yn, i cili nuk ka t mbaruar. 55. Kjo sht kshtu, E, sa u prket atyre q nuk besuan, ata kan nj ardhmri shum t keqe, 56. Xhehennemin q do t hudhen n t, e sa djep i shmtuar sht ai. 57. Ky sht uj i val dhe i ndyr; le ta shijojn at! 58. I presin edhe dnime t tjera t llojllojta sikurse ai. 59. Ky sht nj grumbull q bashkohet me ju (u thon engjjt paris): Mos paqin komoditet as mirseardhje (thon paria)! Ata jan q do t digjen n zjarr. 60. Ata (t shtypurit) thon: Jo, juve mos u qoft as mirseardhja, as komoditeti; ju jeni q na e prgatitt kt! Sa vendqndrim i keq sht! 61. O Zoti yn, ata thon: Atij q na e bri kt, shtoja dyfish dnimin n zjarr! 62. Dhe thon: sh q nuk po i shohim disa burra q ne i konsideronim prej t kqijve. 63. E q i kemi pas marr ata r tallje, a mos na u ka larguar shikimi prej tyre? 64. Kjo armiqsi n mes banuesve t zjarrit sht e vrtet. 65. Thuaj: Un jam vetm kshillues, e nuk ka ndonj zot tjetr prpos All-llahut Nj, Drmuesit. 66. Zot i qiejve e i toks dhe ka mes tyre, i plotfuqishmi, Mkatfalsi. 67. Thusj: Ky (Kurani) sht nj kumtes e madhe! 68. T cils ju ia ktheni shpinn. 69. Un nuk kam pasur kurrfar dije pr eliten e lart (melaike) kur ata bn polemik (rreth Ademit). 70. Mua nuk m shpalet tjetr vetm se, un nuk jam tjetr pos nj trheqs i hapt i vrejtjes! 71. Kur Zoti yt u tha engjjve: Un po krijoi nj njeri nga balta, 72. dhe kur ta kem prsosur at dhe ti kem dhn nga ana Ime shpirt, ju menjher pruljunju atij (n sexhde). 73. Engjjt, t gjith s bashku iu pruln, 74. prve Iblisit q ishte kryelart dhe q u b prej jobesimtarve. 75. (Zoti) Tha: O Iblis, ka t pengoi ty ti prulsh atij q Un vet e krijova? A bre kryenesi, apo ke qen prej atyre q shesin fodullk? 76. Ai (Iblisi) tha: Un jam m i miri prej tij, mua m ke krijuar nga zjarri, e at e krijove nga balta! 77. (Zoti) Tha: dil pra prej tij (prej Xhennetit), ti je i mallkuar. 78. Dhe largimi prej mshirs Sime ka pr t prcjell deri n ditn e gjykimit!

79. Ai tha: Zoti im, m jep afat deri n ditn e ringjalljes! 80. (Zoti) Tha: Po, je prej atyre t afatizuarve, 81. deri n kohn e dits s caktuar! 82. Ai tha: Pasha madhrin Tnde, kam pr ti shmangur pre rrugs s drejt q t gjith, 83. prve atyre q jan t sinqert nga robrit e Tu! 84. (Zoti) Tha: Pasha t vrtetn, e Un e flas vetm t vrtetn: 85. Un do ta mbushi Xhehennemin me ty dhe t gjith ata q vijn pas teje! 86. Thuaj (Muhammed): Un nuk krkoj pre jush ndonj shprblim, dhe un nuk jam prej atyre q bjn trillime. 87. Ky (Kurani) nuk sht tjetr vetm se kshill pr bott. 88. E ju gjithsesi do ta kuptoni pas pak kohe vrtetsin e tij. 39. Zumer Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Shpallja e librit sht prej All-llahut, t gjithfuqishmit, t urtit. 2. Ne ta shpallm ty librin pr hir t s vrtets, andaj ti adhuroje All-llahun duke qen i sinqert n adhurimin e Tij! 3. Vini re! Adhurim i sinqert sht vetm ai pr Allllahun! Ndrsa ata q n vend t tij adhurojn miq t tjer (duke thn): Ne nuk i adhurojm ata pr tjetr, vetm q t na afrojn sa m afr All-llahut, ska dyshim se All-llahu do t gjykoj mes tyre pr at q ata ishin n kundrshtim. E, sht e vrtet se All-llahu nuk udhzon n rrug t drejt, at q sht rrens, jobesimtar. 4. Sikur t kishte dashur All-llahu t ket fmij, do t zgjidhte at q dshiron nga ka Ai vet krijon. I pastr sht Ai! Ai sht All-llahu, i vetmi, i fuqishmi! 5. Ai krijoi qiejt e tokn me qllim t caktuar; Ai natn mbshtjell (vendi t) dits dhe dits ia mbshtjell nats; Ai nnshtroi diellin dhe hnn, q ssecili lviz deri n nj afat t caktuar, pra Ai sht ngadhnjyesi, mkatfalsi. 6. Ai ju krijoi juve prej nj njeriu, mandej prej tij e krijoi paln (iftin) e tij dhe Ai krijoi pr juve tet nga qiftet e kafshve. Ai u krijoi n barqet e nnave tuaja, krijim (etap) pas krijimit n tri errsira. Ky sht Allllahu, Zoti juaj, vetm i Tij sht pushteti, nuk ka tjetr pos Tij. E, si pra, i shmangeni (adhurimit t Tij)?

7. Nse ju nuk besoni, All-llahu nuk sht nevojtar pr ju; megjithat, Ai nuk sht i knaqur me mosbesimin e robrve t Vet, e nse jeni mirnjohs ndaj Tij, Ai e plqen at pr ju. Ndrkaq, nuk do ta bart asnj mkatar barrn e tjetrit. Pastaj, e ardhmja juaj sht vetm te Zoti juaj, e AI do tju njoftoj me at q keni vepruar. Vrtet, Ai e di shum mir se ka mbajn zemrat. 8. E kur e godit njeriun ndonj e keqe (ndonj dm), ai e lut Zotin e vet duke krkuar ndihm vetm prej Tij, e kur nga ana e TIj i je ndonj t mira (ia largon t keqen), ai e harron at q m par sht lutur Atij, dhe i prshkruan shok All-llahut pr t larguar (njerzit) nga rruga e Tij. Thuaj: Knaqu pr pak koh m mosbesimin tnd, se ti pa dyshim je nga banuesit e zjarrit! 9. (A jobesimtari e ka gjendjen m t mir) Apo ai q kohn e nat e kalon n adhurim, duke brb sexhde, duke qndruar n kmb, i ruhet (dnimit t) bots tjetr dhe shpreson n mshirn e Zotit t vet? Thuaj: A jan t barabart ata q din dhe ata q nuk din? Po, vetm t zott e mendjes marrin msim. 10. Thuaj: O robrit e Mi q keni besuar, kini frik ndaj Zotit tuaj. Ata q bn mir n kt jet, kan t mir t madhe, e Toka e All-llahut sht e gjr, ndrsa t durueshmive u jepet shprblimi i tyre pa mas! 11. Thuaj: Un jam i urdhruar ta adhuroj All-llahun, t jem i snqert n adhurimin ndaj Tij! 12. Dhe jam i urdhruar t jem i pari i myslimanve! 13. Thuaj: Un i friksohem dnimit t nj dite t madhe, nse kundrshtoj Zotin tim. 14. thuaj: vetm All-llahun e adhuroj, sinqerisht ndaj Tij e bj adhurimin tim. 15. E ju pra , adhuroni pos Tij ka t doni! Thuaj: T dshtuar n ditn e kijametit jan ata q e kan hmbur veten dhe familjen e vet. Vini re: ky sht dshtimi i njmendt. 16. Se ata do t ken shtresa t zjarrit edhe sipr edhe prfundi. Me kt All-llahu i frikson robrit e Vet: O robrit e Mi, kinie frik (dnimin)! 17. Ndrkaq, ata q u larguan prej adhurimit t idhujve dhe ju drejtuan All-llahut, ata kan gzim t madh, e ti prgzoj robrit e Mi! 18. T cilt i dgjojn fjalt dhe pasojn at m t mirn prej tyre. T tillt jan ata q All-llahu i udhzoi n rrugn e drejt dhe t tillt jan ata t menurit. 19. E, atij q i sht prcaktuar vendimi pr dnim, a mund ta shptosh ti prej zjarrit? 20. Ndrkaq, ata q u ruajtn pr hir t Zotit t tyre, pr ta do t ket dhoma t ndrtuara njra mbi tjetrn, nn

t cilat rrjedhin lumenjt. Premtimi i All-llahut, e Allllahu nuk e thyen premtimin. 21. A nuk e sheh se All-llahu lshon uj nga qielli dhe at e shprndan n tok npr burime, mandej me t mbijn bim t llojeve dhe t ngjyrave t ndryshme, pastaj ajo thahet dhe ti e sheh ata t zverdhurar dhe pastaj e bn at t llomitr. Ska dyshim se n kt ka argument pr t zott e mendjes. 22. Atij q All-llahu ia ka zgjruar kraharorin pr besim islam, ai sht n nj drit t sigurt prej Zotit t vet. T mjrt jan ata q nga zemrfortsia e tyre nuk prmendin All-llahun, t tillt jan n humbje t qart. 23. All-llahu e shpalli t folmn m t mir, librin, t ngjashm n mrekulli, t prsritur her pas her (me kshilla e dispozita), q prej (dgjimit t) tij rrnqethen lkurat dhe zemrat e tyre. Ky (libr) sht udhzim i All-llahut, me t udhzon at q do. E at q All-llahu e le t humbur, pr t nuk ka ndonj udhzues. 24. E ai q me fytyrn e vet mbrohet nga dnimi n ditn e kijametit (a sht i njejt me at t shptuarin)? Kur mizorve u thuhet: Prjetoni t keqen e asaj q punuat! 25. Edhe ata para tyre prgnjeshtruan, por u erdhi ndshkim nga nuk e menduan. 26. All-llahu u bri t prjetojn n kt jet poshtrimin, por dnimi i bots tjetr sht edhe m i madh, sikur ta dinin ata. 27. Ne u kemi sjell njerzve n kt Kuran shembuj nga do lmi e nevojshme, ashtu q t marrin prvoj, (msim), 28. Duke qen Kuran arabisht q nuk ka kundrthnie, me qllim q t ruhen prej rrugs s gabuar. 29. All-llahu solli nj shembull: Nj njeri (rob) n posedimin e t cilit ishin ortak pa marrveshje mes vete dhe njri (rob) q sht thjesht n posedimin e nj njeriu. A jan ata t dy t nj lloji (t nj gjendjeje)? Lavdrimi i takon vetm All-llahut, por shumica e tyre, nuk e din. 30. Ti do t jesh i vdekur, e edhe ata do t jen t vdekur. 31. E pastaj, n ditn e kijametit pran Zotit tuaj do t grindeni mes vete. 32. E kush sht m mkatar se ai q flet t pavrtetn ndaj All-llahut dhe se ai q kur i erdhi e vrteta e prgnjeshtroi? A nuk sht n Xhehennem vendqndrimi pr jobesimtart? 33. E ai q e solli t vrtetn dhe ai q e vrtetoi at, t tillt jan t ruajturit. 34. Ata te Zoti i tyre kan kado q dshirojn, e ai sht shprblimi i bamirsve.

35. All-llahu do tua shlyej atyre edhe m t keqen q e punuan dhe do tu jep shprblime m t mira pr ata q punuan. 36. A nuk i mjafton All-llahu robit t vet? E ata t friksojn ty me t tjert pos Tij. Po at q e ka humbur All-llahu, pr t nuk ka udhzues! 37. At q All-llahu e drejton, at nuk ka kush e humb; a nuk sht All-llahu i gjithfuqishm q ndrmerr ndshkime? 38. Po nse i pyet ata se kush i krijoi qiejt e tokn, sigurisht ata do t thon: All-llahu! Ti thuaju: M tregoni pra, pr ata q i adhuroni, pos All-llahut, nse All-llahu m godit mua me ndonj t keqe, a munden ta largojn ata at t keqe, ose, nse All-llahu dshiron ndonj t mir ndaj meje, a munden ta pengojn ata t mirn e Tij? Thuaju: Mua m mjafton All-llahu. Vetm Atij i mbshteten t mbshteturit. 39. Thuaj: O populli im, veproni sipas gjendjes suaj, e edhe un veproj sipas times e m von do ta dini, 40. se cilit do ti vij dnimi q e poshtron dhe do ta godit dnim i prjetshm! 41. Ne ta zbritm ty librin me argumente pr njerz, e kush orientohet n rrugn e vrtet, ai e ka pr vete e kush e humb, ai i bn dm vetm vetes, e ti nuk je garantues i tyre. 42. All-llahu i merr shpirtrat kur sht momenti i vdekjes s tyre (i vdekjes s trupave t tyre), e edhe at q sht n gjum e nuk ka vdekur, e atij q i sht caktuar vdekja e mban (nuk e kthen), e at tjetrin (q nuk i sht caktuar vdekja, por sht n gjum), e lshon (t kthehet) deri n afatin e caktuar. Vrtet, n kto ka argumente pr nj popull q mendon. 43. A mos kan zgjedhur ndrmjetsues prve Allllahut? Thuaj: A edhe pse jan q nuk posedojn asgj e as nuk kuptojn. 44. Thuaj: I tr shefaati (ndrmjetsimi) i takon vetm All-llahut, i Tij sht pushteti i qiejve dhe i toks, e m von vetm te Ai ktheheni. 45. Kur prmendet vetm All-llahu, zemrat e atyre q nuk besojn botn tjetr, neveriten, e kur prmenden, prve Atij, t tjert, ata gzohen. 46. Thuaj: O All-llah, Krijues i qiejve e i toks, Njohs i t fshehts edhe i t dukshms, Ti je q gjykon mes robrve Tu pr at q ata kundrshtoheshin. 47. E sikur t ishte e atyre q nuk besuan, e tr ajo ka ka n tok e edhe njher aq, do ta jepnin kompensim pr ti shptuar dnimit t tmerrshm n ditn e kijametit. E prej All-llahut do tu prezentohet (lloji i dnimit) ka as nuk kan mund t mendojn.

48. Dhe do tua dalin n shesh t kqiat q i kan punuar dhe i prfshin ata ajo me t ciln talleshin. 49. Kur e godit njeriun ndonj e keqe, ai na lutet Neve, e kur nga ana Jon ia shndrrojm at n ndonj t mir, ai thot: Kjo m sht dhn n baz t dijes sime! Jo, por ajo sht nj sprov, por shumica e tyre nuk e din. 50. Ashtu patn thn edhe ata q ishin para tyre, por atyre nuk u bri dobi ajo ka kishin fituar. 51. Ata i goditn t kqijat q i kishin punuar. Edhe prej ktyre, ata q bn zullum, do ti godasin t kqiat e veprave t tyre dhe nuk mund ti shptojn asaj (goditjeje). 52. A nuk e din ata, se All-llahu i jep furnizim t plot atij q do. Edhe n kto ekzistojn fakte pr nj popull q beson. 53. Thuaj: O robrit e Mi, t cilt e keni ngarkuar me shum gabime veten tuaj, mos e humbni shpresn ndaj mshirs s All-llahut, pse All-llahu i fal t gjitha mkatet, Ai sht q shum fal dhe sht mshirues! 54. Dhe, kthehuni te Zoti juaj dhe pruljuni Atij para se tu vij dnimi, se pastaj nuk do t ket kush tju ndihmoj. 55. Dhe prmbajuni asaj m t mirs q u sht shpallur nga Zoti juaj, para se tju vij dnimi befas e ju t mos dini. 56. Dhe t mos thot ndokush: O i mjeri un q kam ln mangu respektimin ndaj All-llahut dhe kam qen prej atyre q talleshin! 57. Ose t mos thot: Ah, sikur t m kishte udhzuar All-llahu (n rrug t drejt) e t kisha qen prej atyre q jan t ruajtur! 58. Apo, kur ta shoh dnimin t thot: Sikur t isha kthyer edhe njeher e t isha br prej atyre bamirsve! 59. Jo, ty t patn ardhur argumentet e Mia, e ti i prgnjeshtrove ato, u bre kryene dhe ishe prej atyre q nuk besuan. 60. E ata q bn gnjeshtr ndaj All-llahut, do ti shohsh n ditn e kijametit, fytyrat e tyre t nxira. A nuk sht n Xhehennem vendi i Kryelartve? 61. Ndrsa All-llahu do ti shptoj me at suksesin e tyre ata, q kishin qen t ruajtur. Ata nuk doti kap e keqja e as nuk do t jen t shqetsuar. 62. All-llahu sht krijues i do sendi dhe Ai sh mbikqyrs ndaj do gjje. 63. Vetm te Ai jan elsat e qiejve dhe toks, ndrsa ata q nuk i besuan argumentet e All-llahut, t tillt jan ata t dshtuarit.

64. Thuaj: O ju injorant, a mos m thirrni t adhuroj tjetr, n vend t All-llahut? 65. Pasha Alahun, ty t sht shpallur, e edhe atyre para teje: Nse i bn shok (All-llahut), veprat tua jan t asgjsuara dhe ti do t jesh prej t humburve. 66. Prandaj, vetm All-llahun adhroje dhe bhu mirnjohs! 67. Ata nuk e muan All-llahun me at madhshtin q i takon, ndrsa, n ditn e kijametit e tr toka sht n grushtin e Tij, e qiejt t mbshtjell n t djathtn e Tij. Ai sht i pastr nga t metat dhe Ai sht i lart nga ka ata i shoqrojn! 68. Dhe i fryhet Surit dhe bie i vdekur ka ka n qiej dhe n tok, prve atyre q do All-llahu (t mos vdesin), pastaj i fryhet atij hern tjetr, kur qe, t gjith aa t ngritur e presin (urdhrin e Zotit). 69. Toka sht ndriuar me dritn e Zotit t vet, libri (shnimet mbi veprat) sht vn pran dhe sillen pejgambert e dshmitart, e kryhet mes tyre gjykimi me drejtsi, e atyre nuk u bhet padrejt. 70. Dhe, secili njeri shprblehet me at q ka vepruar, e Ai m s miri e di se punuan. 71. E ata q nuk besuan sillen n grupe te Xhehennemi, e kur arrijn te ai, dyert e tij hapen e roja e tij u thot atyre: A nuk u patn ardhur juve t drguar nga mesi juaj tju lexojn shpalljet e Zotit tuaj, tju trheqin vrejtjen pr ballafaqimin tuaj n kt dit? Po, (na kan ardhur. . . ) thon ata, por fjala (vendimi) e dnimit domosdo sht br realitet kundr jobesimtarve! 72. U thuhet: Hyni npr dyer t Xhehennemit, aty do t jeni prgjithmon, sa vend i keq sht pr kryelartt! 73. E ata q ishin t devotshm ndaj Zotit t tyre, sillen n grupe te Xhenneti, e kur arrijn aty, dyert e tij i gjejn t hapura dhe roja e tij u thot atyre: Selamun alejkum - qofshi t shptuar, ishit t pastr, andaj hyni n t, aty do t jeni prgjithmon. 74. E ata (t Xhennetit) than: Falnderuar qoft Allllahu, i cili premtimin e Vet e bri realitet ndaj nesh dhe na e la n disponim tokn e Xhennetit q t vendosemi aty ku t duam! Sa shprblim i mir sht i atyre q vepruan drejt. 75. E do ti shohsh engjjt t rreshtuar prreth Arshit, e madhrojn me falnderim Zotin e vet. E n mes tyre (njerzve) kryhet gjykimi me drejtsi dhe thuhet: (prej t gjithve) Falnderuar qoft vetm All-llahu, Zoti i botve!

40. Gafir Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ha, Mim. 2. Shpallja e librit sht prej All-llahut, Fuqiplotit, Gjithdijshmit. 3. I cili fal mkatin dhe pranon pendimin, dhe q sht ndshkues i ashpr, por edhe bamirs. Nuk ka zot tjetr prve Atij. Te Ai sht e ardhmja e dokujt. 4. Rreth argumenteve t All-llahut nuk kundrshton kush, pos atyre q nuk besuan; pra ty t mos mashtroj lvizja e tyre npr qytete. 5. Populli i Nuhut dhe grupacione pas tyre patn prgnjeshtruar prpra ktyre (idhujtarve), dhe secili popull (q prgnjeshtroi), u prpoq ta asgjsoj t drguarin e vet dhe luftoi me shtje t kota, ashtu me ato deshi ta likuidoj t vrtetn, e Un i ndshkova ata, e far ishte ndshkimi Im ndaj tyre? 6. Po ashtu, ka marr fund vendimi i Zotit tnd (pr dnim) kundr atyre q nuk besuan, se ata jan banues t zjarrit. 7. Ndrsa ata (engjjt) q e bartin Arshin dhe ata q jan prreth tij, lartsojn me falnderim Zotin e tyre, i besojn Atij dhe i luten Atij ti fal ata q besuan (duke thn): Zoti yna, Ti me mshirn dhe me diturin Tnde ke prfshir do send, andaj falu atyre q u penduan dhe ndoqn rrugn tnde, e edhe ruaj ata nga dnimi i Xhehennemit! 8. Zoti yn, shtiji n Xhennete t Adnit, t cilt ua ke premtuar, ata edhe kush ishte i mir, prej etrve t tyre, grave t tyre dhe pasardhsve t tyre. Vrtet, Ti je ngadhnjesi, i urti! 9. dhe i mbron ata prej t kqiave, pse at q Ti e mbron at dit prej t kqiave, Ti e ke mshiruar at, e ai sht shptimi i madh. 10. Ska dyshim e ata q nuk besuan do t thirren (do tu thuhet); Hidhrimit i All-llahut pse u ftuat t besoni e ju nuk besuat (n dynja), sht m i madh se urrejtja juaj ndaj vetes. 11. Ata (jobesimtart) thon: Zoti yn, na bre t vdesim dy her dhe na ngjalle dy her , e ne pranuam pr mkatet tona, pra a ka ndonj rrugdalje? 12. ky (dnimi) sht, pse kur bhet thirrja pr t besuar All-llahun Nj, ju e mohuat, e nse i prshkruhej shok Atij, ju besuat, pra i tr sundimi sht n duart e Allllahut, t lartit, t madhruarit! 13. Ai (All-llahu) sht q po ua dfton juve argumentet e veta, q ju sjell furnizim prej qiellit (shiun), por prve atyre q jan t kthyer te Zoti, t tjert nuk marrin msim.

14. Pra, adhuronie All-llahun me nj adhurim t sinqert ndaj Tij, edhe pse jobesimtart e urrejn at (adhurimin). 15. Ai (All-llahu) sht i pozits m t lart, zoti i Arshit; Ai me urdhrin e vet ia sjell shpirtin (shpalljen) atij q do nga robrit e vet, pr tua trhequr vrejtjen ndaj dits s takimit (t kijametit). 16. Dits kur ata do t dalin (prej varrezave) n shesh, e All-llahut nuk mund ti fshiheet asnj gj e tyrre. I kujt sht pushteti sot? (bhet pyetja). I All-llahut, i Atij q sht nj, i fuqiplotit (sht prgjigjja)! 17. Sot shprblehet secili njeri me at q ka vepruar. Sot nuk ka padrejtsi, All-llahu llogarit shpejt. 18. ti trhiqu atyre vrejtjen pr ditn e kijametit,kur zemrat, t mllefosura arrijn n fyt. Pr zullumqart nuk ka as mik e as ndrmjetsues q i shkon fjala. 19. Ai di pr shikimin me cep t syve, e edhe pr at q e fshehin n zemra. 20. All-llahu gjykon me drejtsi, ndrsa ata q adhuronin tjetr po Atij, ata nuk kan n dor t gjykojn asgj. All-llahu sht Ai q dgjon dhe sheh. 21. A nuk udhtuan ata npr tok t shohin se si ishte prfundimi i atyre q patn qen para tyre? Ata ishin edhe m fuqishm se kta e edhe lan m shum gjurm m tok, po All-llahu i dnoi pr shkak t mkateve t tyre dhe nuk pat ndonj q ti mbroj prej dnimit t All-llahut. 22. E ai (dnimi ishte) pr arsye se ata i mohuan argumentet e qarta, t cilat ua sillnin t drguarit e tyre, andaj All-llahu i shkatrroi. AI vrtet sht i fuqishm, ndshkues i ashpr. 23. Ne e kemi pas drguar Musain me argumente e fakte t qarta, 24. te faraoni dhe te Hamanit e Karuni, e ata i than: Magjistar e gnjshtar! 25. Kur ua solli ia t vrtetn nga ana Jon, ata than: Mbytni djemt e atyre q i besuan atij, e lini t jetojn grat e tyre, por dredhit e tyre nuk qen tjetr pos dshtim. 26. Faraoni tha: m lini mua ta mbys Musain, e ia le t thrras Zotin e vet, pse un kam frik se po ua ndryshon fen tuaj, ose po nxit trazira n vend! 27. Musai tha: Un iu kam mbshttur Zotit tim dhe Zotit tuaj q t m mbroj prej do kryenei, q nuk i beson dits s prgjrgjsis! 28. Nj njeri besimtar nga familja e faraonit q e fshehte besimin e vet, tha: A doni ta mbytni nj njeri vetm pse thot Zoti im sht All-llahu, derisa prej Zotit tuaj u ka sjell argmente? Nse ai sht rrens, pr vete e ka rrenn, e nse sht i drejt, juve do tju godit

dika nga ajo q ai ju premton. Ska dyshim se Allllahu nuk udhzon n rrug at q e tejkalon dhe sht rrens. 29. O populli im, sot pushteti sht juaji n vend, po kush do t na mbroj prej dnimit t All-llahut nse ia na prfshin? Faraoni tha: Un nuk kam mendim tjetr tju jap pos atij q ju thash dhe nuk jam duke ju udhzuar tjetr pos n rrugn e drejt! 30. Ndrkaq, ai q kishte besuar tha: O populli im, un kam frik pr ju se po u gjen si i gjeti popujt e mparshm (grupet e mparshme)! 31. Si rasti i popullit t Nuhut, t Adit, t Themudit dhe t atyre q ishin pas. All-llahu nuk bn pdrejt ndaj rbrve. 32. O populli im, un kam frik pr ju ditn e britms (t mjerimit), 33. Ditn, kur nga frika ktheheni t ikni, e nuk ka kush q t prapsoj prej jush dnimin e All-llahut, At q All-llahu e l t humbur, pr t nuk ka ndonj q e drejton. 34. Edhe Jusufi, qush hert ju pat ardhur me argumente t qarta e ju gjithnj ishit n dyshim ndaj asaj q ju pat sjell, derisa edhe kur vdiq ai, ju patt thn: All-llahu nuk do t drgoj pas tij pejgamber! Ashtu All-llahu e bn t humbur at q sht i shfrennuar, i dyshimt. 35. Ata q duke mos pasur kurrfar fakti pran vetes, polemizojm rreth argumenteve t All-llahut. Kjo (polemik) shton urrejtje t madhe te All-llahu dhe te ata q kan besuar. Po kshtu All-llahu vulos do zemr t arrogantit, t zullumqarit. 36. E faraoni tha: O Haman, ndrtoma nj pyrg, e ndoshta do ti gjej rrugt. 37. Rrugt e qiejve, e ta shoh Zotin e Musait, pse un mendoj se ai sht rrens. Dhe ashtu, faraonit iu duk e mir vepra etij e keqe dhe u shmang prej rrugs s drejt, kshtu q parashikimet e faraonit ishin t asgjsuara. 38. Ai q kishte besuar tha: O populli im, ejani pas meje, e un tju udhzoj n rrug t drejt! 39. O populli im, kjo jet e ksaj bote nuk sht tjetr vetm se nj prjetim i prkohshm, ndrsa bota tjetr sht ajo e prhershmja. 40. Kush bn ndonj vepr t keqe, ndshkohet vetm pr aq sa sht ajo, e kush bn ndonj vepr t mir, qoft mashkull a femr, por duke qen besimtar, t tillt hyjn n Xhennet dhe aty shprblehen pa mas. 41. Dhe, o populli im, sht q un ju thrras n shptim, e ju m thirrni pr n zjarm? 42. M thirrni ta mohoj All-llahun dh adhuroj at q nuk di asgj pr t i gjithfuqishmi, m katfalsi!

43. sht e vrtet se atij te icili m thirrni ju mua, nuk i takon adhurimi as n dynja as n botn tjetr dhe se e ardhmja jon sht te All-llahu, ska dyshim se t larguarit prej rrugs s drejt, ata jan banus t zjarrit. 44. Juve do tju bjer ndrmend ka po u them, e shtjen tme ia besoj All-llahut; vrtet, All-llahu mbikqyr robrit! 45. Dhe All-llahu e shptoi at (besimtarin) prej t kqijav q i kurdisn, ndrsa ithtart e faraonit i prfshiu dnimi m i keq. 46. Ata i nnshtroi zjarrit mngjes e mbrmje, ditn e kijametit (u thuhet engjjve): Ithtart e faraonit futni n dnimin m t rnd! 47. Dhe (prkujto) ur duke qen n zjarr, ata grinden n mes vete, e t dobtit u thon atyre t mdhenjve: Ne kemi qen ithtar tuaj (n dynja), a mund t na largoni ndonj pjes t dnimit me zjarr? 48. Ata q kishin qen pari thon: Ne t gjith jmi n t! All-llahu ka vendosr n mnyr t prer n mes njerzve. 49. Dhe ata, q jan n n zjarr, rojs s Xhehennemit i thon: Lutnie Zotin tuaj t na e lehtsoj dnimin, bile nj dit! 50. Ata u thon: A nuk u patn arritur juve t drguar tuaj me argumente t qarta? Ata prgjigjen: Po (na kan ardhur)! E pra, (u thot roja) lutnu ju vet, po lutja e jobesimtarve sht asgj! 51. Ne patjetr do t ndihmojm t drguarit tan n jetn e ksaj bote, edhe ata q besuan, e edhe n ditn e prezentimit t dshmive. 52. N ditn kur zullumqarve nuk u bn dobi arsyetimi i tyre, ata jan t mallkuar dhe ata e kan vendin e keq. 53. Pr Zotin, Ne Musait i dham udhzimin, e beni israilve u lam n trashgim librin. 54. Ua lam (librin) udhrrfyes e prkujtues pr t zott e mendjes. 55. Ti bn durim, se premtimi i All-llahut sht vrtet, krko falje pr mkatin tnd, lartso me falnderim Zotin tnd mbrmje e mngjes. 56. Ata q kundrshtojn shpalljen e All-llahut pa pasur argument, nuk kan tjetr n zemrat e tyre vetm se nj mendjemadhsi, me t ciln nuk do tia arrijn qllimit, e ti krko mbrojtje te All-llahu, se Ai t gjitha i dgjon dhe isheh. 57. Ska dyshim se krijimi i qiejve dhe toks sht m i madh se krijimi i njerzve, por shumica e njerzve nuk e din. 58. Nuk sht e barabart i verbri dhe ai q sheh, e as ata q besuan dhe bn vepra t mira, nuk jan t barabart me t kqijt, por pak jeni duke marr msim.

59. Kijameti gjithsesi do t vij, aty nuk ka dyshim, por shumca e njerzve nuk besojn. 60. Zoti juaj ka thn: M thirrni Mua, Un ju prgjigjem, e ata q nga mendjemadhsia i shmangen adhurimit i shmangeb adhurimit ndaj Meje, do t hyjn t nnmuar n Xhehennem. 61. All-llahu sht Ai, q juve ua bri natn t pushoni n t, e ditn t ndritshme. All-llahu ht dhurues ndaj njerzve, por shumica e njerzve nuk falnderojn. 62. Ky sht All-llahu, Zoti , Krijuesi i do sendi, nuk ka zot pos Tij, e si prapsoheni? 63. Kshtu prapsohen ata q argumentet e All-llahut i mohojn. 64. All-llahu sht Ai q ua bri tokn vendbanim e qiellin kulm, dhe ju formsoi, e formn tuaj e bri m t mir dhe ju pajisi me t mira. Ky sht All-llahu, Zoti juaj, i lart, pra sht All-llahu, Zot i botve! 65. Ai sht i prjetshmi, ska zot, vetm Ai, pra adhuronie At me adhurim t sinqert ndaj Tij, falnderimi i qoft vetm All-llahut, Zotit t gjithsis. 66. Thuaj: Un jam ndaluar t adhuroj ata q ju i adhuroni pos All-llahut, pasi mua m kan ardhur argumente t qarta nga Zoti im, dhe jam urdhruar ti dorzohem Zotit t do krijese. 67. Ai (All-llahu) sht q ju krijoi juve (t parin tuaj) prej dheu, pastaj prej nj pike uji, pastaj prej gjakut t ngjizur, mandej ju bn t lindeni si foshnj e m von t arrini pjekurin, e pastaj t plakeni, e ka prej jush q vdes m hert, e q t gjith t arrini afatin e caktuar dhe ashtu t kuptoni realitetin. 68. Ai sht q jep jet dhe sjell vdekje, e kur dshiron nj gj, Ai vetm thot: bhu, e ajo menjher bhet. 69. A nuk i sheh ata q kundrshtojn argumentet e Allllahut se si largohen nga e vrteta? 70. Ata jan q prgnjeshtruan librin (Kuranin) dhe at me ka Ne i drguam t drguarit tan, e m von ata do t kuptojn. 72. Atyre do tu vihen prangat dhe zingjirt n qafat e tyre e do t zhyten. 73. Mandej atyre u thuhet: Ku jan ata q i adhuronit, 74. pos All-llahut? Ata thon: Na kan humbur sysh, por jo ne nuk kemi qen q kemi adhuruar m par ndonj send! Ja, kshtu All-llahu i humb jobesimtart. 75. Kt (dnim) e keni pr shkak se gzoheshit padrejt n dynja (duke br mkate etj. ) edhe pr shkakse krenoheshit (me mendjemadhsi). 76. Hyni n dyert e Xhehennemit (npr shtat dyer); aty do t jeni prgjithmon. E, sa vend i shmtuar sht ai i kryeneve!

77. Ti pra, bhu i durueshm; premtimi i All-llahut sht i vrtet. E Neose do t bjm t shohishdika nga ajo q u premtojm atyre, ose do ta marrim jetn (pa par asgj), e ata vetm te Ne do t kthehen. 78. Ne kemi drguar pejgamber para teje, pr disa tyre t kemi njohtuar me rrfimet e tyre, e pr disa sish nuk t kemi njoftuar, e asnj pejgamberi nuk i takoi t sjell ndonj argument, vetm se me urdhrin e All-llahut. E kru t vij koha e caktuar nga All-llahu, zbatohet gjykimi me drejtsi dhe aty ather dshtojn ata t kotit. 79. All-llahu sht Ai q pr ju i krijoi kafsht q disave tu hipni prej disave t ushqeheni. 80. Ju prej tyre keni edhe dobi t tjera, dhe prmes tyre ti plotsoni nevojat tuaja, duke hipur n to me an t anijeve barteni (udhtoni). 81. Dhe Ai sht q ju mundsoi ti shihni argumentet e Tij; e cilin, pra prej argmenteve t All-llahut e mohoni? 82. A nuk udhtuan ata npr tok e t shikojn se si prfunduan ata q ishin m par, t cilt ishin edhe m t fort pr nga forca e ndikimi n tok. por ajo q fituan, nuk u ndihmoi asgj. 83. Kur u erdhn atyre t drgiarit me argumente t qarta, ata iu gzuan dijenis s vet dhe ather i prfshiu ajo q e tallnin. 84. E kur e pan dnimin ton, than: Ne i kemi besuar vetm All-llahut dhe i kemi mohuar ata q i ia shoqronim. 85. Por besimi i tyre, kur e vrejtn dnimin ton, nuk u bri dobi. Ky sht ligj i All-llahut (i kheshm) ndaj robrve t Tij dhe aty, n at ast psuan disfat jobesimtart. 41. Fussilet Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ha, Mim. 2. Zbritje prej Mshiruesit, Mshirbrsit! 3. Libr q ajetet e tij jan t shkoqitura, duke qen Kuran arabisht pr nj popull q di ta kuptoj. 4. sht prgzues dhe qorues, po shumica e tyre ia kthyen shpinn, andaj ata nuk dgjojn. 5. Ata than: Zemrat tona jan t mbyllura nga ajo q ti na thrret dhe n vesht tan kemi shurdhim t rnd, kshtu q nddrmjet nesh edhe ndrmjet teje ekzistn nj perde, prandaj, ti vepro sipas tnds e ne vazhdojm tonn! 6. Thuaj: Un jam vetm njeri sikurse edhe ju, mua m shpallet se Zoti juaj sht vetm Zoti nj, pra

drejtonju Atj dhe krkoni falje prej Tij. Pr idhujtart sht mjerim i madh. 7. t cilt nuk ejapin zeqatin dhe mu ata e mohojn botn tjetr. 8. Nuk ka dyshim se ata q besuan dhe bn vepra t mira, kan shprblim t prhershm. 9. thuaj: A ju jeni ata q nuk i besoni Atij q e krijoi tokn pr dy dit dhe Atij i prshkruani shok, e Ai sht Zoti i botve! 10. Ai q n t vuri kodra t forta, ia shtoi t mirat asaj dhe brenda katr ditve t plota caktoi t gjitha kushtet pr t jetuar n t. Pra, pr ata q pyesin (pr kohn e krijimit t saj) 11. Mandej e msyu qiellin (krijim e qiellit) e ai ishte tym (mmjegullin q ishte si materie e par) dhe atij e edhe toks i tha: Qasuni urdhrit Tim me dshir ose me dhun! Ato t dyja than: Po i qasmi me dshir! 12. Dhe ata i krijoi shtat qiej brenda dy ditve dhe secilit qiell icaktoi at q i nvojitej. Qiellin m t afrt (t dynjas) Ne e stolis me yje ndriuese dhe e bm t mbrojtur. Ky sht caktm i plotfuqishmit, i t dijshmit. 13. N qoft se ata nuk prgjigjen, ti thuaj: Un trhoqa vrejtjen e nj rufeje (dnimi), si rrufeja e Adit dhe Themudit! 14. Kur atyre u erdhn t drguar nga t gjitha ant, i kshilluan: T mos adhroni tjetr po vetm Allllahun, ata than: Sikur Zoti yn t kishte dshiruar (ta dgjonim) do t drgonte engjll, e ksaj m ka jeni drguar ju, ne nuk i besojm! 15. Sa i prket Adit, ata pa pasur kurrfar t drejte, u treguan mendjemdhnj ndaj banorve n tok dhe than: Kush ka fuqi m t fort se ne? A nuk e diten ata se All-llahu, i cili i krijoi ka fuqi m t fort se ata?! Ata mohuan argumentet tona. 16. Andaj Ne kundr tyre lshuan nj er shum t ftoht gjat disa ditve fatzeza pr tu dhn t pjetojn dnimin nnmuesn jet e ksaj bote, ndrsa dnimi n botn tjetr do t jet edhe m i shmtuar dhe ata nuk do t ndihmohen. 17. Sa i prket Themudit. Ne atyre u patm treguar rrugn e drejt, por ata megjithat m shum e deshn verbrin, andaj ata i kapi tmerri i dnimit t turpshm pr shkak t asaj q vepruan. 18. Ndrkaq, Ne ishptuam ata q kishin besuar dhe q ishin t ruajtur. 19. E ditn kur armiqt e All-llahut tubohen pr n zjarr dhe ata jan t rrethuar. 20. E derisa afrohen atij, kundr tyre dshmojn: t dgjuarit e tyre, t parit e tyre dhe lkurat e tyre pr do gj q ata kan punuar.

21. Ata lkurave t tyre u thon: Prse dshmuat kundr nesh? Ato thon: All-llahu q do sendi ia ka dhn t folur na dha edhe neve, e Ai sht q u krijoi juve hern e par dhe vetm te Ai do t ktheheni. 22. Ju nuk fshiheshit (kur bnit mkate) se do t dshmojn kundr jush t dgjuarit tuaj, t parit tuaj dhe lkurat tuaja, bile ju menduat se All-llahu nuk di shum gjra q ju bnit. 23. mendimi juaj i gabuar, t cilin e patt ndaj Zotit tuaj, sht ai q ju shkatrroi dhe tani jeni m t dshpruarit. 24. Nse bjn durim, zjarri sht vend i tyre, e nse krkojn t kthehen n at q e dshiron (n knaqsin e Zotit), at nuk do t arrijn. 25. Ne u patm mundsuar atyre t ken asi shoksh q ua hijeshojn at q e bnin n at koh (n dynja) dhe at q do tu vij m von dhe ashtu dnimi ndaj tyre u b me vend si ndaj popujve q ishin para tyre nga xhint dhe njerzit, se vrtet ata ishin t humbur. 26. Ata q nuk besuan than: mos dgjoni kt Kur;an dhe kur t lexohet ai, ju bni zhurm (brtitni) ashtu q ta pengoni! 27. E, Ne atyre q nuk besuan pa tjetr do tu japim t prjetojn dnim t ashpr dhe do ti shprblejm me m t keqen e asaj q punuan. 28. Dhe ai ndshkim i armiqve t All-llahut sht zjarri, aty sht vendi i tyre i prhershm, si shprblim pr shkak se ata refuzuan argumente tona. 29. Ata q nuk besuan thon: O Zoti yn, na itrego ata t dy nga xhint dhe jerzit, t cilt na bn t jemi t humbur, e ti shkelim me kmbt tona dhe le t jen prej m t poshtrve! 30. Ska dyshim se ata q than: Zoti yn sht All-llahu, pastaj nuk u luhatn, atyre u zbresin melaiket (n prag t vdekjes dhe u thon): Mos u friksoni dhe mos u piklloni, keni myzhde Xhennetin q ju premtohej! 31. Ne jemi miqt e juaj n jetn e dunjas dhe n ahiret, ku do t keni at q dshironi dhe gjithka krkoni. 32. Pritje nga Falsi, Mshiruesi! 33. E kush ka fjaln m t mir prej atij q thrret te All-llahu, vepron (pun) t mira dhe thot: Un jam prej muslimanve? 34. Nuk sht e barabart e mira dhe e keqja. Andaj, (t keqen) ktheje me mirsi, se ather ai, mes teje dhe t cilit ka armiqsi, do t bhet (si) mik i afrt. 35. Mirpo, kt nuk e arrin kush, pos atyre t durueshmve, dhe nuk e arrin kush, pos atyre me virtyt t lart.

36. E nse ty t ngacmon ndonj ngacmim prej shejtanit, krko mbrojtje n All-llahun, vrtet Ai sht Dgjuesi, i Dijshmi! 37. Nga faktet e madhshtis s Tij jan nata, dita, dielli e hna. Mos i bni sexhde as diellit, as hns! Bni sexhde vetm All-llahut, i cili krijoi ato, nse adhuroni vetm At! 38. Po nse ata (kufart) jan kryene (e nuk bjn sexhde), ather ata q jan pran Zotit tnd (engjjt m t lart), Atij i bjn tesbih natn e ditn dhe ata nuk mrziten prej adhurimit. 39. Nga argumentet e Tij sht edhe toka q ti e sheh at t that (shkrettir), e kur Ne i lshojm asaj shiun, ajo gjallrohet e shtohet. E, ska dyshim se Ai q e ngjalli at, do ti ringjall t vdekurit, pse Ai ka mundsi pr do gj. 40. Ata q sulmojn argumente Tona, nuk mund t na fshihen. Pra, a m mir i ka punt ai q do t hudhet n zjarr, apo ai q n n dit e kijametit vjen i sigurt? E ju pra veproni si t dshironi, e ta dini se Ai sheh at q punoni. 41. Ata q e mohuan Kuranin kur u erdhi, jan t marr; ai sht nj libr ngadhnjyes (i pashoq). 42. Atij nuk mund ti mvishet e pavrteta nga asnj an; sht i zbritur prej t Urtit, t lavdishmit. 43. Ty nuk po t thuhet tjetr prve asaj q u sht thn t drguarve para teje. Vrtet, Zoti yt sht ai q fal, po sht edhe Ai q ndshkon rnd. 44. Sikur Ne tabnim Kuranin n gjuh t huaj, ata do t thoshin: Prse nuk jan ajetet e tij t kuptueshme (t shkoqitura), a sht ai (Kurani) n gjuh t huaj, kurse ai (pejgamberi) sht arab? Thuaj: Ai sht pr besimtart udhzues e shrues. E ata q nuk besojn n vesht e tyre kan shurdhim, dhe ai pr ta sht verbrim. T tillt jan sikurse thirren prej nj vendi t largt e nuk dgjojn. 45. Ne edhe Musait i patm dhn librin, lidhur me t cilin pati kundrshtime. Sikur t mos ishte vendimi m par prej Zotit tnd (t shtyhet ndshkimi), puna mes tyre do t kryhej, pse ata jan n nj dyshim ndaj tij. 46. Kush bn mir, ai e ka pr vete, e kush bn keq, ai vepron kundr vetes, e Zoti yt nuk u bn padrejtsi robrve. 47. Vetm Ai e di pr katastrofn (pr kijametin). Asnj frut nuk del prej lvozhgs s vet dhe asnj femr nuk mbart e as nuk lind pa dijen e Tij. E ditn kur Ai thrret ata se ku jan ata qmi bnit shok? Ata thon: Ne t kemi njohur Ty, nuk na ndonj prej nesh q dshmon se ke shok!

48. Dhe humb prej tyre ajo q m par adhuronini, e binden se ata nuk kan shptim. 49. Njeriu nuk lodhet prej krkess pr mir, e kur at e godit e keqja, ai keqsohet shum dhe humb shpresn. 50. E nse pas t kqiave q e godit, Ne i japim t mira nga ana Jon, ai me kmbngulje do t thot: Kt e kam arritur vet (kt do ta kem gjithnj), e nuk mendoj se do t bhet kijameti, po, edhe nse do t kthehem te Zoti im, un te Ai do t kem edhe m mir! Ne pa tjetr do ti njoftjm ata q nuk besuan pr at q punuan dhe do tu japim t prjetojn dnim t rnd. 51. Ne kur e begatojm njeriun, ai nuk falnderon dhe largohet, e kur e godet e keqja, ai prulet dhe lutet shum. 52. Thuaj: M tregoni, nse ai (Kurani) sht prej All-llahut, e ju e mohuat at, kush sht m i humbur se ai q sht n kundrshtim t fort? 53. Ne do tu bjm atyre t mundshme q t shohin argumentet Tona n horizonte dhe n veten e tyre deri q tu bhet e qart se ai (Kurani) sht i vrtet. A nuk mjfton q Zoti yt sht dshmitar pr do gj? 54. Vini re! Ata jan n dyshim pr takimin me Zotin etyre (me botn tjetr), e ta dini se AI ka prfshir me dijen e vet do send. 42. Shura Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ha, Mim. 2. Ajn, Sin, Kaf. 3. All-llahu, fuqiploti, i gjithdijshmi kshtu (kto ajete) t shpall ty dhe atyre q ishin para teje. 4. Vetm e Tij sht ka n qiej dhe ka n tok dhe Ai sht mbizotruesi , i madhruari! 5. Qiejt e lart mbi ta (ose qiejt njri mbi tjetrin) gati plcasin (nga madhria e Zotit ose nga thniet e oroditura t idhujtarve). Ndrkaq, engjjt vazhdimisht madhrojn (bjn tesbih) duke falnderuar Zotin e tyre dhe krkojn falje t mkateve pr ata (besimtart) q jan n tok. Ta dini se All-llahu sht Ai mkatfalsi, Mshiruesi! 6. All-llahu sht prcjells i atyre q, pos Tij, adhurojn zota t tjer. Ti (o i drguar), nuk je i obliguar ndaj tyre. 7. Prandaj, Ne t shpallm ty Kuran arabisht q ta kshillosh kryefshatin (Mekn) dhe ata prreth saj, dhe tu trheqih vrejtjen pr ditn e tubimit (kijametit), pr t ciln nuk ka dyshim. Nj grup pr n Xhennet, kurse nj grup pr n zjarr.

8. Po sikur t kishte dashur All-llahu, do ti bnte ata (njerzit) nj popull (t nj feje), por Ai shtie n mshirn e vet at q do (at q me vullnetin e vet pranon rrugn e drejt), e jobesimtart nuk kan mbrojts, as ndihhms. 9. Prkundrazi, ata zgjodhn mbrojtjs pos Atij, po vetm All-llahu sht Ai mbrojtsi dhe Ai ngjall t vdekurit dhe Ai ka mundsi pr do send. 10. Pr do send q nuk pajtoheni, gjykimi pr t sht te All-llahu. Ai (gjykatsi i famshm) sht All-llahu, Zoti im, vetm Atij i jam mbshtetur, dhe vetm Atij i drejtohem. 11. Ai sht krijues i qiejve e i toks. Ai nga lloji juaj krijoi pr ju bashkshorte, edhe nga kafsht krijoi ifte, ashtu q tju shumoj. Asnj send nuk sht si Ai; Ai sht dgjuesi, shikuesi. 12. T Tij jan elsat e qiejve e t toks. Ai begaton shum at q do dhe nuk begaton (at q gjithashtu do). Ai sht i gjithdijshm pr do send. 13. Ai u prcaktoi juve fe at q i pat prcaktuar Nuhut dhe at q Ne ta shpallm ty dhe at me ka e patm porositur Ibrahimin, Musain dhe Isain. (I porositm) Ta praktikoni fen e drejt e mos u prani n t. Pr idhujtart sht rnd kjo n ka ju i thirrni ata. Allllahu veon pr t (pr besim t drejt) at q do dhe e udhzon at q i drejtohet Atij. 14. Po ata, vetm pasi q u erdhi e vrteta, nuk u pran pr tjetr, por nga zilia mes tyre. e sikur t mos ishte fjal (vendimi) e hershme nga Zoti yt pr deri n nj afat t caktuar do t kryhej (dnimi) me ta. Nuk ka dyshim se ata q e trashguan librin prej tyre (prej t parve) jan n dyshim t thell ndaj tij (ndaj librit Tevrat e Inxhil). 15. E pr kt shkak (t prarjes s tyre), ti thirr dhe prqndrohu ashtu si t sht urdhruar dhe mos shko pas sshirave e thuaj: Un kam besuar n librat q i shpalli All-llahu, jam urdhruar t mbaj drejtsi mes jush, All-llahu sht Zoti yn dhe Zoti juaj; Ne kemi prgjegjsin e veprave tona e ju t veprave tuaja, nuk ka polemik mes nesh dhe jush; All-llahu bn tubimin mes nesh dhe vetm te Ai sht prfundimi. 16. Ata q kundrshtojn fen e All-llahut pasi q asaj i jan prgjigjur (njerzit), faktet e tyre jan t asgjsuara te Zoti i tyre, ata jan t prbuzur dhe ata do t ken dnim t rnd. 17. All-llahu sht Ai q e zbriti librin e vrtet dhe drejtsin. Ti nuk mund ta dish, ndishta asti i shkatrrimit sht afr. 18. Ata q nuk i besojn atij, krkojn ngutjen e tij, ndrsa ata q i besojn, i froksohen dhe e din se ajo

sht e vrtet. Ta dini se ata q bjn polemik, duke dyshuar n momentin e katastrofs s prgjithshme, jan n nj humbje t thell. 19. All-llahu sht shum bamirs pr robrit e vet; Ai e begaton at q do; Ai sht i gjithfuqishmi, ngadhnjyesi. 20. Kush sht q dshiron fitimin e bots tjetr (ahiretin), Ne do tia shtojm fitimin e tij, e kush e dshiron vetm fitimin e ksaj bote, Ne ia japim, po n botn tjetr ai nuk ka hise. 21. A mos kan ata ortak (zota ose idhuj) q u prcaktuan atyre fe, t ciln nuk e urdhroi All-llahu? Po, sikur t mos ishte fjala vendimtare (e All-llahut q shprblimi dhe ndshkimi t jen n ahiret), dhe do t kryhej dnimi mbi ta, e megjithat, mohuesit do t ken dnimi t dhembshm. 22. Do ti shohsh jobesimtart t friksuar nga ajo q vepruan, po, ajo do tu ndodh atyre, kurse ata q besuan dhe bn vepra t mira, do t jen n kopshtet e Xhenneteve dhe ata kan te Zoti i tyre ka t dshirojn; e kjo sht ajo dhuntia e madhe. 23. Ajo (dhunti) konsistonn at q All-llahu u jep myzhde robrve t vet, t cilt besuan dhe bn vepra t mira. Thuaj: Un nuk krkoj prej jush ndonj shprblim pr thirrjen time vetm respektin e dashuris pr hir t farefisnis (akraballkut). Kush bn ndonj t mir, Ne ia shumfishojm t mira; vrtet, All-llahu fal mkatet, sht mirnjohs. 24. A mos thon ata se ai (Muhammedi) shpifi gnjeshtr ndaj All-llahut, e nse dshiron All-llahu ta mbyll zemrn tnde, pse All-llahu eliminon t pavrtetn dhe me fjal e veta e forcon t vrtetn. Ai sht q e di ka ka n zemra. 25. Ai sht q pranon pendimin e robrve t vet dhe shlyen t kqijat dhe e di ka punoni. 26. Ai sht q u prgjigjet (lutjeve t) atyre q besuan dhe bn pun t mira dhe, nga mirsia e vet, ua shton atyre t mirat. Ndrsa, jobesimtart kan dnim t rrept. 27. Sikur All-llahu tua shumonte begatin robrve t vet, ata do t kalonin kufijt, por Ai i furnizon me mas q dshiron, sepse Ai sht i njohur hollsisht dhe i dijshm pr robrit e vet. 28. Dhe Ai sht q e lshon shiun, pasi q ata ti ken humbur shpresat dhe Ai shtrin mshirn e vet; Ai sht mbikqyrsi i lavdruari. 29. Nga argumentet e Tij sht krijimi i qiejve dhe i toks dhe shprndarja e gjallesave n t dyjat dhe Ai me fuqin e Tij mund ti bashkoj kurdo q t dshiroj.

30. fardo e keqe q mund tju godas, ajo sht pasoj e veprave tuaja (t kqia), e pr shum t tjera Ai u fal. 31. E ju nuk mund ti ikni (ta mposhtni) dnimit n tok dhe prve All-llahut nuk keni as mbrojts e as ndihms. 32. Dhe nga argumentet (q dokumentojn fuqin) e Tij, jan anijet lunduese npr det si t ishin kodra. 33. Nse do Ai, e ndal ern dhe ato ngelin t palvizshme mbi siprfaqen e ujit. Ska dyshim se kto fakte ekzistojn pr secilin durimtar e mirnjohs. 34. Ose i prmbyt ata pr shkak t asaj q vepruan, e pr shum t tjera Ai i fal. 35. Ata q i kontestojn argumenetet Tona, le ta din se nuk kan shptim (nuk mund ti shmangin dnimit). 36. ka u sht dhn nga ndonj send, ajo sht knaqsi n kt bot, e ajo q sht te All-llahu sht shum m e mir dhe e prjetshme, por p ata q besuan dhe q vetm Zotit t tyre i mbshteten: 37. Dhe ata q u shmangn mkateve t mdha e t shmtuara, dhe kur hidhrohen, ata falin, 38. Edhe ata q i prgjigjen thirrjes s Zotit t tyre dhe e falin namazin rregullisht dhe ata q konsultohen mes vete pr pun t prbashkta, e nga ajo q Ne ua japim ata e shprndajn, 39. Edhe ata q kur i godit e padrejta, i kundrvihen. 40. Ndshkimi i t keqes, bhet n t njejtn mas, e kush fal e bn pajtim, shprblimi i tij sht te All-llahu. Vrtet, Ai nuk i do zullumqart. 41. E kush hakmirret pr padrejtsit i jan br, ndaj t tillve nuk ka ndonj prgjegjsi. 42. Prgjegjsia (ndshkimi) sht vetm kundr atyre q u bjn padrejt dhe kundr atyre q pa far arsye bjn rregullime n tok. Pr t tillt sht nj dnim i dhembshm. 43. Kush bn durim dhe fal, s;ka dyshim se ajo sht virtyti m i lart (i lavdishm). 44. At q All-llahu e l t humbur, pr t nuk ka ndonj ndihms tjetr, pos Tij. Do ti shohsh zullumqart q, kur t vrejn dnimin, do t thon: A ka ndonj rrug pr rikthim (n dynja)? 45. Do ti shohsh ata duke iu afruar atij (zjarrit) t friksuar nga nnshtrimi, se si e shikojn me bisht t syrit tinzisht (me nj shikim t vjedhur). Ata q besuan do t thon: Vrtet, t humbur n ditn e kijametit jan ata q e humbn vetveten dhe familjen e vet! Ta dini pra, se mizort jan n dnim t prjetshm. 46. Ata nuk kan mbrojts q tu nduhmoj, prve Allllahut, sepse at q All-llahu e ka humbur, pr t nuk ka rrugdalje (shptim).

47. Prgjigjuni thirrjes s Zotit tuaj para se t vij nj dit, q All-llahu nuk e kthen m (pasi ta ket caktuar). At dit ju nuk do t gjeni strehim dhe as nuk do t mund ti mohoni (mkatet). 48. Nse ata (idhujtart) refuzojn, Ne nuk t kemi druar ty roj t tyre, ti ke pr obligim vetm komunikimin. Vrtet, kur Ne i dhurojm njeriut nga ana Jon ndonj t mir, ai gzohet pr t, e kur i godet ndonj e keqe, q e ka merituar vet, ather njeriu sht prbuzs. 49. Vetm i All-llahut sht pushteti i qiejve e i toks; Ai krijon ka t doj; Ai i fal vetn femra atij q do; e i fal vetm meshkuj atij q do. 50. Ose u fal ift, meshkuj e femra, por at q do e l pa fmij (steril); Ai sht i dijshm, i fuqishm. 51. Nuk ka asnj njeri q ti ket folur All-llahut ndryshe, vetm se me ann e frymzimit, ose pas ndonj perdeje, ose ti drgoj t drguar (melek), e ai ti shpall me lejen e Tij at q do Ai. Vrtet,Ai sht m i larti, m i urti. 52. Po kshtu me urdhrin ton Ne t shpallm edhe ty shpirtin (Kuranin). Ti nuk ke ditur ka sht libri (Kurani) as sht besimi, por Ne at e bm drit me t ciln e vm n rrug t drejt at q dshirojm prej robrve tan. N t vrtet, edhe ti udhzon pr n rrug t drejt, 53. N rrugn e All-llahut, t cilit i takon ka ka n qiej dhe ka n tok, e ta dini se t gjitha shtjet jan n vullnetin e All-llahut. 43. Zuhruf Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ha, Mim. 2. Pasha librin (Kuranin) sqarues! 3. Ska dyshim se Ne e bm at Kuran arabisht, n mnyr q ju ta kuptoni. 4. Dhe se n librin amz (Lehvi mahfudh) te Ne, gzon fam t lart dhe sht plot urtsi. 5. A thua Ne ta lm kshillimin ndaj ju e tju braktisim, pse ju jeni popull i shfrenuar? 6. E, sa pejgamber kemi drguar te popujt e lasht?! 7. Dhe nuk u erdhi atyre asnj pejgamber, e t mos tallen me t. 8. Andaj, Ne i zhdukm ata q ishin m t fuqishm se kta dhe shembulli i atyre t mparshmive sht prmendur m par (n Kuran). 9. Nse ti i pyet ata: Kush i krijoi qiejt dhe tokn? Me siguri do t thon: Ato i krijoi i gjithfuqishmi, i dijshmi!

10. Ai q tokn e bri djep pr ju dhe u mundsoi t keni rrug npr t, e t mund t orientoheni (pr qllimet tuaja). 11. Dhe Ai q lshon nga qielli uj (shi) me mas. Ne i japim me t jet nj vendi t vdekur. Ja, kshtu edhe ju do t nxirreni (t gjall nga varrezat); 12. Dhe Ai q krijoi t gjitha llojet (iftet) dhe ju mundsoi t udhtoni hipur n anije ose n kafsh. 13. T uleni mbi to dhe ather, pasi t jeni vendosur mbi to, ta prkujtoni t mirn q u dha Zoti juaj e t thoni: Falnderuar qoft Ai q i nnshtroi kto pr neve, sepse ne nuk do t kishim mundsi ta bnim kt. 14. Dhe ne me siguri do t kthehemi te Zoti yn! 15. Megjithat (pranuan se Zoti sht i vetmi krijues), ata i prshkruan Atij pjes (fmij) nga robrit e Tij. Njeriu i til njmend sht mohues i hapt. 16. A mos Ai nga ato q krijoi, pr vete prcaktoi vajza, kurse juve u dalloi me djem? 17. E kur ndonjri prej jush lajmrohet me (lindje t vajzs) at q ia pat prshkruar Zotit shembull, fytyra e tij, nxihet dhe i zihet fryma. 18. A, at q rritet me stoli, e n dialog sht i paqart (ia prshkruajn Zotit)? 19. Edhe engjjt q jan adhurues t Zotit i quajn femra? A prezentuan ata krijimin e tyre (melekve)? Dshmia e tyre do t regjistrohet dhe ata do t merren n pyetje. 20. Ata pastaj than: Sikur t kishte dashur All-llahu, ne nuk do ti adhuronim ata (as idhujt e as melaiket). Ata nuk kan pr kt (q thon) ndonj fakt, ata vetm gnjejn. 21. A mos u kemi dhn ndonj libr para tij (para Kuranit),e ata i prmbahen atij? 22. Jo, por ata than: Ne i kemi gjetur t part tan n kt fe dhe vazhdojm gjurmve t tyre. 23. Ja pra, Ne nuk kemi drguar para teje pejgamber n ndonj vendbanim, q t mos i ket thn paria e begatshme e tij: Ne i gjetm t part tan n kt fe dhe ne jemi t orientuar gjurmve t tyre. 24. Ai tha: A edhe nse ju kam sjell rrug m t mir nga ajo q i gjett t part tuaj? Ata than: Ne nuk i besojm asaj me ka ju jeni drguar! 25. Ather Ne ndrmorrm ndshkime kundr tyre, e shih si ishte prfundimi i gnjeshtarve. 26. (Prkujto, o i drguar) Kur Ibrahimi babait t vet dhe popullit t tij i tha: Un jam i larguar prej asaj q adhroni ju, 27. prve Atij q m krijoi, dhe q Ai do t m drejtoj!

28. Dhe ai (Ibrahimi) e la t prjetshme at fjal (besimn n nj Zot) ndr pasardhsit e vet me shpres q ata t kthehen prej rrugs s gabuar n rrugn e drejt. 29. Por, Un u dhash mundsi ktyre dhe t parve t tyre t knaqen derisa nuk u erdhi e vrteta dhe i drguari me fakte. 30. Po, kur u erdhi atyre e vrteta, ata than: Kjo sht magji dhe se ne ksaj nuk besojm! 31. Pastaj than: Prse t mos ket zbritur ky Kuran nj njeriu t madh nga dy qytete? 32. A thua ata e prcaktojn mshirn (pejgamberllkun) e Zotit tnd? Ne kemi prcaktuar ndr ta gjendjen e jets n kt bot; Ne kemi dalluar disa n shkall m t lart se t tjert, q t shfrytzojn njri-tjetrin pr shrbime. E mshira (caktimi pr pejgamber) e Zotit tnd sht shum m e dobishme se ajo q ata grumbullojn. 33. E sikur t mos ishte q njerzit (do t lakmonin) t jen q nuk feje (jobesimtar), Ne atyre q nuk e besojn Zotin do tua bnim ppulazet e shtpive t tyre nga argjendi si dhe shkallt nga argjendi, mbi t cilat ata do t ngriteshin. 34. E edhe dyert e shtpive t tyre nga argjendi edhe kolltukt, mbi t cilt do t mbshteteshin. 35. Edhe stoli t ndryshme (ari etj. ). E, t gjitha kto nuk jan gj tjetr pos knaqsi e jets s ksaj bote, kurse bota e ardhshme te Zoti sht pr besimtart e ruajtur. 36. Kush mbyll syt para kshillave t Zotit, atij ia shoqrojm nj djall q nuk i ndahet kurr. 37. E ata (djajt) do ti shmangin nga rruga e drejt, kurse (jobesimtart) mendojn se jan duke i udhzuar. 38. E kur t vij ai (jobesimtari) para Nesh, do t thot: Ah, t kishim qen larg mes vete sa lindja me perndimin; sa shok i keq je ti! 39. Dhe sot, pr shkak se ishit zullumqar, shoqrimi juaj nuk do tju bj dobi n vuajtjet tuaja. 40. A mos ti do ta bsh t dgjoj i shurdhti, ose ta drejtosh t verbrin, apo at q sht zhytur n humbje t thell? 41. E, nse t trheqim ty (t marrim jetn ose t shprngulim), ngase Nr kemi fuqi kundr tyre. 42. Ose, mund t bjm q ti ta shohsh at q ne u premtuam (dnimin), ngase Ne kemi fuqi kundr tyre. 43. Andaj, ti prmbaju asaj q t shap;;et, e ska dyshim se ti je n rrug t drejt. 44. Dhe se ajo (shpallja) sht lvdat e madhe pr ty dhe pr popullin tnd dhe pr kt (lvdat) m von do t prgjigjeni.

45. E ti, pyeti ata t drguarit q i drguam para teje, a kemi lejuar q n vend t All-llahut t adhurohen zota tjer? 46. Ne e patm drguar Musain me argumentet tona te faraoni dhe rrethi i tij, e ai tha: Un jam i drguari i Zotit t gjithsis! 47. E kur u solli ai argumentet Tona, ata u talln me to. 48. Dhe Ne nuk u treguam asnj mreklli (ndshkuese) q nuk ishin t mdha se njra-tjetra dhe ashtu i ndshkuam n mnyr q t trhiqeshin nga rruga q praktikonin. 49. De ata than: O ti magjistar, lute pr ne Zotin tnd q t ka dhn (t na largoj dnimin) se ne po besojm! 50. E kur ua hoqm atyre dnimin, qe, ata e thyen besn. 51. Ndrsa, faraoni thirri popullin e vet e tha: O popull imi, a nuk sht i imi pushteti i Egjiptit (i Misirit) dhe i ktyre lumenjve q rrjedhin nn pallatin tim, a nuk po shihni? 52. Pra, un jam m i mir se ky qyqar q mzi flet! 53. prse nuk i jan atij bylyzyk nga ari, ose t ken t ken ardhur bashk me t engjjt shoqrues? 54. Dhe ashtu ai e friksoi popullin e vet, e ata e respektuan, por ata ishin vrtet popull i shkatrruar. 55. Kur ata nxitn hidhrimin Ton, Ne iu hakmorm atyre dhe i prmbytm t gjith. 56. Dhe i bm ata shembull e prvoj pr t tjert. 57. Kur iu prmend popullit tnd si shembull biri i Merjemes, ata brohoritn. 58. Dhe than: A jan m t mir zotat tan apo ai? Ata nuk t than at, vetm si polemik, por ata jan njerz ngatrrestar. 59. Ai (Isai) ka qen vetm nj rob, t cilin e bm pejgamber dhe e bm shembull t jashtzakonshm si prvoj pr beni israilt. 60. Po sikur t duam Ne, do t bnim prej jush engjjt q do tju zvendsonin n tok. 61. E ai (Isai) sht parashenj e momentit (e kijametit), pra kurrsesi mos dyshoni n t (n katastrof) dhe eni pas meje kjo sht rrug e drejt. 62. E t mos u pengoj djalli, se ai pr ju sht armik i hapt. 63. Po kur Isai erdhi me argumente tha: Erdha te ju me pejgamberllk dhe erfha tju sqaroj at pjes q e kundrshtonit, pra kini frik All-llahun dhe m respektoni mua! 64. Ska dyshim, se All-llahu sht Ai Zoti juaj, andajAt adhuronie! Kjo sht rrug e drejt!

65. Dhe grupet u pran mes vete, e t mjert ata q jan zullumqar nga dnimi i dits s dhembshme. 66. Nuk presim tjetr ato (grupe) prve katastrof tu vij befas duke mos e hetuar fare. 67. At dit shokt e ngusht do t jen armiq t njeritjetrit, prve atyre q ishin t sinqert n miqsi. 68. (Atyre besimtarve, q ishin shoqruar pr hir t Zotit, u thuhet): O adhuruesit e Mi, sot nuk ka as frik pr ju, e as q do t jeni t piklluar! 69. (Robrit e Mi) t cilt besuan argumentet dhe ishin mysliman. 70. Hyni n Xhennete, ju she grat tuaja, t gzuar! 71. Atyre u shrbejn me en e gastare nga ari, aty do t ken ka tu dshirojn shpirti dhe tu knaqet syri. Ju do t jeni aty prgjithmon. 72. E ky sht Xhenneti q u sht dhn pr at q keni punar. 73. Aty keni shum pem prej t cilave do t hani. 74. Ndrkaq, kriminelt jan n vuajtje t prjetshme t Xhehennemit. 75. Atyre as nuk u lehtsohet (vuajtja) dhe aty jan t dshpruar. 76. Ne nuk u bm atyre padrejtsi, por ata vet kan qen horra. 77. Dhe ata thrrasin: O malik, le t n e marr shpirtin Zoti yt! ai thit: Ju do t jeni aty prgjithmon! 78. Ne u patm sjell t vrten, por shumica prej jush ishit urrejts t s vtets. 79. A mos vndost pr ndonj shtje (grack kundr Muhammedit), por edhe Ne kemivendosur (ta ndihmojm). 80. A mendojn se Ne nuk drguam ndjenjn e fsheht t tyre dhe bisedn mes tyre? Po, e dgjom dhe t drguarit ton (engjjt prcjells) q jan pran tyre, shkruajn. 81. Thuaj: Sikurse Mshiruesi (All-llahu) t kishte fmij, un do t jem i pari adhurues (pse un e di m s miri se ajo sht gnjeshtr)! 82. Larg asaj sht Zoti i qiejve e i toks, Zoti i Arshit, nga aji q ata i prshkruajn. 83. Po ti, lri ata t zhyten edhe m thell derisa t arrijn n ditn q u sht prcaktuar. 84. AI sht q n qiell sht All-llahu dhe n tok Allllah, Ai sht i urti, i dijshmi. 85. I lartsuar qoft Ai, q n sundimin e qiejve e i toks dhe ka ka ndrmjet tyre dhe vetm Ai di pr momentin e kijametit dhe te Ai ktheheni.

86. Ata q i adhuruan pos Tij, nuk mund t ndrmjetsojn (t bjn shefaat), prve kush dshmoi t vrtetn, e ata e din. 87. Po nse ti i pyet: Kush i krijoi ata, me siguri do t thon: All-llahu! E si pra, ia kthejn shpinn? 88. (Zoti e di) Edhe thnien e tij (t Muhammedit): O Zoti im, kta jan nj popull q nuk beson! 89. (E, Zoti iu prgjegj): Hiqu tyre pra, thuaj: Qofshin braktisur, e m von do ta kuptojn! 44. Duhan Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ha, Mim. 2. Pasha librin sqrues (t s drejts nga e kota)! 3. Ne e zbritm ate n nj nat t bekuar (n natn e begatshme t kadrit). Ne dshiruam tu trheqim vrejtjen,e njerzit t jen t gatshm. 4. N at (nat) zgjidhet do shtje n mnyr t prer. 5. Urdhr i prcaktuar nga Vet Ne. Ska dyshim se Ne drguam t drguar. 6. (E zbeitm) Nga Mshira e Zotit tnd; Ai sht dgjuesi, i dijshmi. 7. Zoti i qiejve e i toks dhe ka ka ndrmjet tyre, nse jeni t bindur. 8. Nuk ka Zot tjetr, vetm Ai q jep jet dhe vdekje, Zoti juaj dhe Zoti i prindrve tuaj t lasht. 9. Por jo, ata (idhujtart) jan n dyshim, jan duke luajtur. 10. Ti pra, prite ditn kur qielli sjell nj tym konkret. 11. Ai (tymi) i prfdhin njerzit. Ky sht nj ndshkim i mundimshm. 12. (Ata thon) ZOti yn, largoje prej nesh dnimin, ne do t besojm. 13. Prej nga atyre ajo kshill (ai msim), kur atyre u pat ardhur pejgamber me argument (e nuk besuan)? 14. Po ia kthyen shpinn atij (pejgamberit) dhe than: I msuar prej dikujt, i mendur. 15. Ne do tua largojm dnimin pr pak koh, por ju do ti ktheheni kotsis. 16. (Prkujto) Ditn kur do ti kapim me at rrmbimin Ton t fuqishm e do tu hakmerremi. 17. Ne prpara tyre e vum n sprov popullin e faraonit, dhe i pat ardhur i drguar i ndershm. 18. (U pat thn): T mi dorzoni robrit e All-llahut, un sjell argument t sigurt. 19. E mos bni mendjemadhsi ndaj All-llahut, un sjell argument t sigurt. 20. Un i jam mbshtetur Zotit tim dhe Zotit tuaj nga (Krcnimi) q t m gurzoni (m mbytni).

21. e nse nuk m besoni ather hiqnu meje (m lini t lir)! 22. E thirri Zotin e vet: Kta jan popull kriminel. 23. (Ne i tham) Trhiqu me robrit e Mi natn, se do t jeni t ndjekur. 24. Dhe lre detin ashtu t qet (t hapur) se ata jan ushtri q do t prmbytet. 25. Sa kopshte e kroje kan ln! 26. Edhe ara t mbjella e vende t bukura. 27. dhe sa t mira q i kan prjetuar. 28. Ja, ashtu at ua lm n trashgim nj populli tjetr. 29. Pr ta nuk qajtn as qielli e as toka dhe atyre nuk iu dha afat. 30. Ndrsa Ne i shptuam beni israilt prej vuajtjeve nnqmuese, 31. Prej faraonit. Vrtet ai ishte mizor i pakufishm. 32. Ne i patm zgjedhur ata (besimtart e beni israilve) me vetdije ndr njerzit e asaj kohe. 33. Dhe u dham argumente (mrekulli) n t cilat patn prvoj t qart. 34. E kta (populli yt) me siguri do t thon: 35. Ska tjetr, vetm ajo vdekja jon e par dhe ne nuk do t ringjallemi! 36. Nse jeni t vrtet ka thoni (u thon Muhammedit e besimtarve), na sillni pra (n jet) etrit tan (t vdekur)! 37. A jan ata (idhujtart) m t fort, apo populli i Tubeit dhe ata q ishin prpara tyre. Ne ata i zhdukm, sepse ishin kriminel. 38. Ne nuk krijuam qiejt e tokn dhe ka ndrmjet tyre, pa nj qllim. 39. Por, Ne i krijuam t dyja me qllim t caktuar, mirpo shumica e tyre nuk din. 40. Ska dyshim se dita e kijametit ku kryhet gjykimi, sht e caktim i t gjith atyre. 41. N at dit nuk bn dobi asgj miku pr mikun, e as nuk mund t ndihmohen. 42. Prjashtim bn ai q e mshiron All-llahu, se Ai sht ngadhnjyesi, i mshirshmi. 43. sht e vrtet se pema e Zekumit, 44. Do t jet ushqim i mkatarve. 45. vlon si katran (si pezhgeja) n barqet. 46. Ashtu si vlon uji i val. 47. (U thuhet engjjve pr mkatarin) Rrmbene e grahne ne mes t Xhehennemit. 48. Dhe hudhni mbi kokn e tij ujin e val e shtonja mundimin. 49. (I thuhet): Shijoje! se ti je ai forti, i autoritetshmi. 50. E ky sht ai (dnimi) pr t cilin dyshonit.

51. Vrtet, ata q i patn frik Zotit, jan n vende t qeta. 52. Jan n Xhennete e n burime q rrjedhin. 53. Veshin petka nga mndafshi e kadifeja, ulur ball pr ball. 54. Ja kshtu, edhe e martojm m bardhoshe symdha (me hyrija). 55. aty krkojn tu sillen do lloj peme dhe atyjan t sigurt. 56. Aty nuk do t prjetojn vdekjen, prve asaj t pars n dynja. Ata i shptoi (All-llahu) prej vuajtjeve t Xhehennemit. 57. (Ato t mira) Jan dhurat nga Zoti yt,e ai sht shptim i madh. 58. Ne ua bm t leht at (Kuranin) n gjuhn tnde ashtu q ata t marin msim. 59. (Meq nuk po marrim msim) Ti pra, prit se edhe ata jan duke pritur. 45. Xhathije Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ha, Mim. 2. Zbritja e librit sht prej All-llahut, t gjithfuqishmit, t urtit. 3. Pr besimtart ekzistojn argumentet n qiej dhe n tok. 4. Pr nj popull q sinqerisht sht bindur ka argumente edhe n krijimin tuaj dhe na krijimin e shtazve t prhapura. 5. Edhe n ndrrimin e nats e t dits, n at furnnizim q All-llahu e lshon prej qiellit dhe me te, pasi t ket vdekur e ngjall tokn; edhe n qarkullimin e errave pr nj popull q logjikon ka argumente. 6. Kto jan fakte t All-llahut q po ti lexojm ty n mnyr t sakt; cils fjall pra, pos fjals s All-llahut dhe argumenteve t Tij, ata i besojn? 7. do gnjeshtar e shum mkatar sht i shkatrruar. 8. Q i dgjon ajetet e All-llahut, t cilat lexohen, e pastaj vazhdo prap si mendjemadh sikur nuk i ka dgjuar ato. At lajmroje pr nj vuajtje t dhembshme. 9. Edhe kur t mson dika prej ajeteve Tona, ai i merr ato pr tallje. Pr t tillt pason nj dnim shtyps. 10. Prpara tyre e kan Xhehennemin (q i pret) dhe nuk do tu bj dobi asgj ajo q kan fituar, e as ndihmsit q i adhuruan, pos All-llahut. Ata do t prjetjn nj dnim t madh. 11. Ky (Kurani) sht nj udhrrfyes i plot, e ata q nuk i pranuan ajetet e Zotit t tyre, i pret nj dmim m i mundimshm.

12. All-llahu sht Ai, q pr ju e nnshtroi detin q me lejen e tij t lundrojn anijet npr t, q t krkojn begatit e tij; ndaj, falderonie. 13. Dhe pr ju nnshtroi gjith ka n qie dhe ka n tok, njmend pr njerzit q mendojn thell, n to ekzistojn argumete. 14. Thuaju atyre q besuan: Le tua falin atyre q nuk presin ndshkimet e All-llahut (pse nuk besojn), ashtu q Ai vet ta dnoj nj popull pr shkak t veprave q bjn. 15. Kush bn vepra t mira, bn pr vete, e kush bn keq, bn kundr vetes, pastaj do t ktheheni te Zoti juaj. 16. Ne u patm dhn beni israilve librin dhe pejgamberllukn dhe aftsi pr t gjykuar n mes t njerzve, i patm furnizuar ata me t mira dhe i patm dalluar nga njerzit e tjer. 17. U patm dhn edhe fakte te qarta pr shtjen e fes. Mirpo, pr shkak t zilis q kishin ndrmjet vete, ata u pran vetm ather kur u erdhi dija q ta kuptojn, ska dyshim se Zoti yt n ditn e kijametit do t gjykoj n mes tyre pr shkaet e prarjes s tyre. 18. Pastaj, Ne t vum ty n nj rrug t drejt t fes, pra ti ndiqe at e mos ndiq dshirat e atyre q nuk din. 19. Ata nuk mund t mbrojn ty pr asgj te All-llahu. Zullumqart jan miq t njrit-tjetrit, kurse All-llahu sht mbrojts i besimtarve t devotshm. 20. Ky (Kurani) sht drit e dijes pr njerz, sht udhzues e mshir pr nj popull q beson bindshm. 21. A menduan ata, t cilt vepruan n t kqija, se n jetn e tyre dhe n vdejken e tyre do ti bjm t barabart me ata q besuan dhe bn vepra t mira? Sa i shmtuar sht gjykimi ti tyre! 22. All-llahu krijoi edhe qiejt edhe tokn me nj drejtsi precize, e pr tu shprblyer secilit njeri me veprat e veta, atyre nuk u bhet e padrejt. 23. A e ke par ti (Muhammed) at q duke e ditur, dshirn e vet e respekton si zot t vetin, at All-llahu e ka humbur, ia ka mbyllur t dgjuarit dhe zenrn e tij, i ka vn perde mbi t parit e tij, m thuaj, pos All-llahut, kush mund ta udhzoj at? A nuk merrni msim? 24. Ata edhe than: Nuk ka tjetr, vetm se kjo jet jona n kt bot, po vdesim dhe po lindemi dhe asgj nuk na shkatrron tjetr pos kohs. Ata pr kt nuk din asj, ata vetm fantazojn. 25. E kur atyre u lexohen ajetet Tona, t qarta ata nuk kan fakt tjetr, pos t thon: Nese jeni t sakt na sillni t gjall prindrit tan! 26. Thuaj: All-llahu juve ju jep jetn dhe ju bn t vdisni (e jo koha); mandej, do tju tuboj n dit e

gjykimit pr t ciln nuk ka dyshim, por shumica e njerzve nuk din (prfuqin e Zotit). 27. Sundimi i qiejve e i toks sht vetm i All-llahut, e ditn kur ndodh kijameti, at dit mohuesit dshprohen. 28. Dhe (at dit) e sheh secilin popull thirret te libri i vet (shnimet e veprave). (U thuhet): Sot shprbleheni me at q e keni vepruar. 29. Ky sht libri yn (shnimet e veprave tuaja) q dshmon t vrtetn (t saktn), Ne kemi krkuar t shkruhet se vepronit. 30. Sa u prket atyre q besuan dhe bn vepra t mira, Zoti i tyre i merr ata n mshirn e vet (n Xhennet), e ai sht shptim i madh. 31. E, sa u prket atyre q nuk besuan (u thuhet): A nuk ju patn lexuar argumentet e Mia; e ju bt mendjemadhsi de ishit popull i zhytur n mkate! 32. Edhe kur u thuhej se premtimi i All-llahut sht dhe se do t vij kijameti pr t cilin ska dyshim, ju that: Ne nuk dim se sht kijameti, e ne me dyshim menduan pr te dhe ne nuk jemi t bindur! 33. Dhe u dalin n shesh t kqijat q i kan punuar, dhe i prfshin ajo me t ciln talleshin. 34. E u thuhet: Sot po u lm t harruar, ashtu sikurse ju e harruat takimin e ksaj dite, vendi juaj sht zjarri, pr ju nuk ka ndihmtar. 35. Kt (dnim) pr shkak se ju u tallt me ajetet e All-llahut, juve u mashtroi jeta e dynjas. Sot, pra, nuk do t nxirreni prej tij (zjarrit), e as nuk krkohet q ata ti kthehen pendimit t All-llahut. 36. Pra, falnderimi i qoft vetm All-llahut, Zotit t qiejve, Zotit t toks, Zotit t gjithsis. 37. Vetm Atij i takon lartmadhria n qiej e n tok dhe Ai sht ngadhnjyesi, m i urti. 46. Ahkaf Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ha, Mim. 2. (Ky) Libr i shpallur prej All-llahut, t fuqishmit, t urtit. 3. Ne nuk i krijuam qiejt e tokn dhe at q ekziston ndrmjet tyre, prpos me qllim dhe pr nj afat t caktuar, kurse ata q nuk besuan nuk i vun veshin asaj me ka u trhiqet vrejtja. 4. Thuaj: M thuani pr ata q pos All-llahut i adhuroni, m tregoni se ka krijuan ata n tok dhe a kan pjesmarrje n (krijimin n) qiejt? Nse e thoni t vrtetn, m sillni ndonj libr para ktij ose ndonj gjurm t mbetur prej dituris.

5. Kush sht m i humbur se ai q pos All-llahut lut di q nuk i prgjigjen atij deri n kijamet, pse ata (q luten) jan gafil ndaj lutjes s tyre. 6. E kur do t tubohen njerzit, ata (zotat e tyre) do t jen armiq t tyre (t adhuruesve) dhe do ta mohojn adhurimin e tyre (t idhujtarve). 7. Dhe kur atyre u lexoheshin ajetet Tona t qarta, ata t vrtets (Kuranit) q u erdhi, i than: Kjo sht magji e hapt! 8. Ose i thon se ai (Muhammedi) e trilloi. Thuaj: Nse un kam trilluar at, ju nuk keni mundsi asgj t m mbroni prej All-llahut. Ai e di m s miri se ka i mveshni ju atij, por mjafton q Ai sht dshmitar ndrmet meje e ndrmjet jush, Ai sht mkatfalsi, Mshiruesi. 9. Thuaj: Un nuk jam risimtar prej t drguarve, e nuk e di se ka do t bhet me mua e as me ju, un nuk ndjek tjetr vetm at q m shpallet, un nuk jam tjetr pos i drguar q ju trheq qartas. 10. Thuaj: M tregoni mua se nse ai (Kurani) sht rej All-llahut, e ju e mohua (si do t jet puna e juaj), ndrsa nj dshmitar nga beni israilt e dshoi si t till (t zbritur prej All-llahut) dhe i besoi, kurse ju bt kryelartsi (a nuk jeni zulllumqar)? E, ska dyshim se All-llahu nj popull q sht mizor, nuk e udhzon n rrugn e shptimit. 11. E ata q nuk besuan, atyre q besuani than: Sikur t ishte ai (Kurani - feja) ndonj e mir, ata nuk do ta prqafonin para nesh! E dersa nuk drejtohen me t (Kuranin), ata do t thon: Ky sht trillim i kahershm. 12. E para tij ishte libri i Musait, prijs dhe mshir, e edhe ky sht libr q vrteton (librin e Musait), sht n gjuhn arabe pr tia trhequr vrejtjen atyre q nuk besuan, kurse myzhde pr besimtart. 13. Ata q than: All-llahu sht Zoti yn dhe qndruan besnikrisht, pr ta nuk ka frik dhe ata nuk do t pikllohen. 14. T tillt jan banues t Xhennetit, aty do t jen prgjithon, at e kan shprblim p veprat q i bn. 15. Ne e urdhruam njeriun tu bjmir prindrve t vet, ngase nna e vet me mundim e barti dhe me vshtirsi e lndi, e bartja e tij dhe gjidhnia e tij zgjat tridjet muaj (e ai vazhdon t jetoj) derisa t arrij pjekurin e vet dhe kur ti mbush dyzet vjet ai thot: Zoti im, m inspiro mua q t falnderoj pr t mirn tnde q ma dhurove mua dhe prindrve t mij, q t bj vepra t mira q i plqen Ti dhe mi bn t mir pasardhsit e mij, un pendohem te Ti dhe un jam me myslimant.

16. T tillt jan ata q Ne ua pranojm n mnyr m t mir at q punuan, ua kaprcejm t kqijat e tyre duke rradhitur me banuesit e Xhennetit. (Ky sht) Premtim i vrtet q u sht premtuar. 17. E ai q prindrve t vet u thot: Oh, prr ju!, a m premtoni mua se do t ringjallem, kur sa e sa gjenerata kan kluar para meje (e nuk u ringjalln)? E ata t dy e lusin All-llahun ta udhzoj (duke i thn atij) I mjeri ti, beso, se premtimi i All-llahut sht i sakt! po ai thot: Kjo nuk sht tjetr vetm se legjend e t lashtve! 18. Ata jan t till, kundr t cilve a marr fund vendimi (t jen banues t zjarrit) si n popujt nga exhint dhe njerzit q kaluan para tyre, sepse ata ishin t humbur. 19. E, secilit sipas veprave q i takon shkalla, e shprblimi pr veprat e tyre do tu plotsohet e nuk u bhet padrejt. 20. E n ditn kur ata q nuk besuan paraqiten pran zjarrit (e u thon): ju i shfryzuat t mirat n jetn e dynjas dhe i prjetuat ato, e sot, pr shkak se keni br mendjemadhsi n tok pa t drejt dhe pr shkak se nuk respektuan urdhrat e Zotit, do t shprbleheni me dnim nnmues. 21. Prkjto vllain e Adit (Hudin) kur popullin e vet n Ahkaf e qortoi, megjithat qortime pati edhe para edhe pas tij, (u tha): T mos adhuroni tjetr vetm se Allllahun, pse un i kam frik dnimit tuaj n ditn e madhe! 22. Ata i than: A ke ardhur t na largosh prej zotave ta?! Nse je i sigurt, na sjell at me ka na krcnohesh. 23. Ai tha: VEtm All-llahu di at, ndrsa un po ju kumtoj at pr ka jam i drguar, por un po ju shoh se jeni popull injorant. 24. E kur e pan t paraqitur (ren) t drejtuar kah luginat e tyre than: Kjo re do t na sjell shi! jo, kjo sht ajo q ju e krkuat sa m shpejt, nj er (shtrngat) me nj dnim t dhemshm. 25. (Er) q me lejen e Zotit t saj, rrnon do send. Dhe aguan ashtuq nuk shihej tjetr prve banesave t tyre. Ashtu, Ne e ndshkojm popullin zullumqar. 26. Ne u patm mundsuar atyre (fuqi, pasuri, jet t gjat), at q nuk u mundsuam juve, u patm dhn t dgjuar, t par e edhe zemra (t mnduar), por atyre nuk u bri dobi asgj, as t dgjuarit e tyre, e as t parit e tyre e as zemrat e tyre, pse ata ishin q i mohonin argumentet e All-llahut, andaj, i prfshiu ajo me t ciln talleshin.

27. Ne i zhdukm disa vendbanime prreth jush, u prsritm argumentet ashtuq t kthehen (n rrug t drejt). 28. Prse atyre nuk u ndihmuan zotat, t cilt i adhuruan pos All-llahut, n shenj t afrimit me ta (te All-llahu)? Por, ata humbn prej syve t tyre. Ajo ishte gnjeshtr e tyre dhe ajo q trillonin ata vet. 29. (Prkujto) Kur disa prej exhinve i drejtuam te ti q t dgjojn Kuranin dhe kur u afruan dhe e dgjuan at, than: Heshtni! dhe kur u krye, u kthyen te populli i vet dhe e kshilluan. 30. Than: O populli yn, n dgjuam nj libr t shpallur pas Musait, q vrteton at para tij, q udhzon n t vrtetn dhe n rrugn drejt! 31. O populli yn, prjigjuni thirrsut t All-llahut dhe besoni atij! Ai ju fal mkatet tuaja dhe ju shpton prej nj dnimi plot vuajtje. 32. E kush nuk i prgjigjet atij q thrret n rrugn e All-llahut, ai nuk sht i pamposhtur n tok dhe pos Atij, ai nuk ka mbrojts, t tillt jan n nj humbje t hapt! 33. a nuk e din ata se All-llahu q krijoi qiejt dhe tokn dhe nuk u lodh n krijimin e tyre, Ai ka fuqi ti ngjall t vdekurit. Po, Ai sht i plotfuqishm pr do send. 34. E ditn kur ata q nuk besuan paraqiten pran zjarrit (e u thuhet): A nuk sht ky (dnimi) i vrtet? Ata thon : Po pasha Zotin ton! Ai thot: Pr shkak se nuk besuat, pra vuanie dnimin! 35. Ti (Muahamed) duro, ashu sikurse duruan t drguarit e vendosur dhe mos rko ngutjen e dnimit pr ta, sepse ditn kur do ta prjetojn at (dnimin) q u sht premtuar, atyre u duket sikur nuk kan jetuar vetm se n nj moment t shkurtr t dits. Kumtes e mjaftueshme! A mos shkatrrohet kush, pos popullit t shfrenuar. 47. Muhammed Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ata t cilt vet nuk besuan dhe penguan edhe t tjert nga rruga e All-llahut, Ai ua ka asgjsuar veprat e tyre. 2. Ndrsa atyre q besuan, bn vepra t mira dhe at q iu shpall Muhammedit e besuan, e ajo sht e vrtet prej Zotit t tyre, Ai atyre ua shlyen mkatet dhe ua prmirson gjendjen. 3. Kjo sht kshtu, ngase ata q nuk besuan ndoqn t pavrtetn, e ata q besuan ndoqn t vrtetn q u

erdhi prej Zotit t tyre. Kshtu All-llahu u sjell njerzve shebmujt e tyre. 4. Pra, kur ti takoni n (luft) ata q nuk besuan mshojuni n qaf (mbytni) derisa ti rraskapitni, ather lidhni, e pastaj, ose lidhni ose krkoni dmshprblim prderisa lufta t mos pushoj. Kshtu pra, po sikur t doj All-llahu, Ai do t hakmerrej ndaj tyre, por Ai dshiron tju sprovoj njrin me tjetrin. E ata q ran dshmor n rrugn e All-llahut, atyre kurrsesi nuk ua humb veprat (por ua shton). 5. Ata do ti udhzoj dhe dp t prmirsoj gjendjen e tyre. 6. Dhe do ti shtie n Xhennetin, t cilin ua ka br t njohur atyre. 7. O besimtar, nse ju ndihmoni (fen) All-llahun, Ai u ndihmon juve dhe u forzcon kmbt tuaja. 8. E atyre q nuk besuan, ata qofshin t prmbysur, Ai atyre ua ka asgjsuar veprat. 9. Kt pr shkak se ata e urrejtn at q e zbriti Allllahu, prandaj atyre ua zhduk veprat. 10. A nuk udhtuan ata npr tok e t shohin se si ishte mbarimi i atyre q ishin prpara tyre e q Allllahu ata i rrnoi, e edhe mosbesimtart (mekas) i pret shembulli i tyre. 11. Kt ngase All-llahu sht mbrojts i atyre q besuan, kurse pr jobesimtart nuk ka mbrojtje. 12. Ata q besuan dhe bn vepra t mira All-llahu do ti shtie n Xhennete npr t cilat rrjedhin lumenj, e ata q nuk besuan, prjetojn knaqsi (n kt jet) dhe han ashtu si han kafsht, e veni i tyre shrt zjarri. 13. Se sa (popullat) qytetesh q ishin shum m fort se qyteti nga i cili t dbuam ty, Ne i kemi shkatrruar dhe pr ta nuk pati ndihmtar. 14. A sht i njejt ai, q sht i mbhtetur n argument t qart prej Zotit t vet, si ai q veprat e tij t kqia i jan hijeshuar dhe ndjekin epshet e veta? 15. Shembulli i Xhennetit, i cili u sht premtuar atyre q jan ruajtur (t devotshm) n t cilin ka lumenju me uj pr pije, lumenj mga qumshti me shije t paprishur, lumenj nga vera e shijshme pr njerz, lumenj nga mjalti i kulluar, ata kan aty edhe gjithfar lloj pemsh, kan edhe falje nga Zoti i tyre (a sht i njejt) a si ai q sht prgjithmon n zjarr dhe u shuhet etja me uj t val q ua copton zorrt e tyre? 16. Prej tyre ka asish q vijn t dgjojn ty, por kur largohen prej teje, u drejtohen atyre q kan dije e u thon: ka tha ai (Muhammedi) m par? Ata jan zemrat e t cilve ua ka vulosur All-llahu e ata udhhiqen pas dshirave t veta.

17. Kurse ata q e gjetn rrugn e drejt, Ai atyre u shton edhe m udhzimin n rrugn e drejt dhe u ofron mundsi t jen edhe me t matur. 18. Po ata a presin tjetr, pos kijametit, i cili do tu vij befas, e parashenjat e tij tashm kan ardhur. E prej nga atyre kshillimi (pendimi) kur tu vij kijameti? 19. Ather, dije se nuk ka Zot tjeter pos All-llahut, krko falje pr mkatin tnd, pr t besimtarve e t besimtareve, All-llahu edi pr lshimet tuaja (pr vepra) dhe pr vendin tuaj. 20. E ata q besuan po thon: Prse t mos shpallet nj sure (q na e obligon luftn)? E kur u shpall sureja e qart dhe n t u prmed lufta, i sheh ata, t cilt kan zemra t smura (t dyshimta), t shikojn me nj shikim si t ishin n agoni t vdekjes. I gjet e keqja! 21. Nj respekt dhe nj fjal e mir (do t ishte m e mir pr ta). E kur shtja (e lufts) t jet vendosur, do t ishte mir pr ata t jen besnik ndaj All-llahut. 22. A pritet prej jush (hipokritve) q n nse merrni sundimin (ose zbrapseni prej fes islame) t bni trazira n tok dhe t ndrpreni lidhjet e akraballkut? 23. T tillt jan q All-llahu i mallkoi, i bri t shurdht dhe ua verbroi t parit e tyre. 24. A nuk e studiojn me vmendje Kuranin? Por jo, ata janzemra q kan drynat e vet! 25. Nuk ka dyshim se ata q u kthyen prapa (n mosbesim) pasi q u ishte sqaruar rruga e drejt, djalli ua hijeshoi dhe shpres t rrejshme u premtoi. 26. Kt ngase atyre q e urrejtn at q e shpalli Allllahu (jehudive), u than: Ne do tju dgjojm juve pr disa shtje! Po All-llahu i di fshehtsit e tyre. 27. E si do t jet ather puna e tyre engjjt tua marrin shpirtin duke i rrahur fytyrave dhe shpinave t tyre? 28. E at (dnim) pr shkak se ata ndoqn rrug t cil All-llahu e urren, kurse e urrejtn at q Ai e plqen, prandaj ua asgjsoi veprat e tyre. 29. A menduan at q n zemrat e tyre kan dyshim, se All-llahu nuk do t zbuloj mllefin e tyre? 30. E sikur t kishim dashur Ne, do ti tregonim ty se kush jan ata, e do ti njihje konkret po me siguri do ti njohsh prme mnyrs s fjals s tyre, e All-llahui di vepra tuaja. 31. Ne do tu sprovojm juve, derisa ti njohim (t dihen konkretisht) lufttart dhe ata q ishin t qnrueshm nga mesi juaj, po edhe do t sprovojm veprat tuaja. 32. Ata q nuk ebsuan dhe penguan t tjert nga rruga e All-llahut edhe pse u ishte sqaruar rruga e drejt, e kundrshtuan t drguarin, ata asgj nuk mund ti bjn dm All-llahut dhe Ai do tua zhduk veprat e tyre.

33. O ju besimtar, respektonie All-llahun dhe respektonie t drguarin, e mos i oni kot veprat tuaja! 34. Ata q nuk besuan dhe penguan t tjert nga rruga e All-llahut, e pastaj vdiqn duke qen jobesimtar, Allllahu kurrsesi nuk do tju fal atyre. 35. Pra, mos u dobsoni e t krkoni pajtim (armpushim),kur ju jeni ngadhnjyes dhe All-llahu sht me ju dhe nuk u pakson veprat tuaja. 36. Vrtet, jeta e ksaj bote sht vetm loj e dfrim, e nse besoni dhe ruheni prej t kqijave, Ai u jep shprblimin tuaj dhe nuk krkon pre jsuh tr psurin tuaj (por nj pjes). 37. Pse sikur ra krkoj tr at dhe tju shtrngoj, ju do t bni koprraci dhe do t dal n shesh ajo q keni n zemra. 38. Ja, ju jeni ata q ftoheni pr t dhn n rrugn e All-llahut (pr luft kundr arnikut tuaj), e dikush prej jsuh bn koprraci, e kush bn koprraci, ai bn kundr vets, All-llahuska nevoj, e ju jeni t varfr (keni nevoj). Ponse ju i ktheni shpinn, Ai do tju zvendsoj me nj popull tjetr, q nuk do t jet si ju. 48. Feth Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ne ty t dham (vendosm pr) nj fitore t sigurt. 2. Ashtu q All-llahu (pas fitores) t liroi ty prej mkateve (q ti mbathn) t mparshme dhe prej atyre t mvonshme (kur njerzit do t pranojn fen islame dhe nuk do t jen m mkatar) dhe ashtu t plotson mirsin e Vet ndaj teje n rrugn e drejt. 3. Dhe q All-llahu t ndihmon ty me nj ndihm t fort. 4. Ai sht q n zemrat besimtarve dhuroi qetsin pr ta shtuar ata bindjen n besimin e vet q kishin. Ushtrit e qiejve e t toks jan vetm t All-llahut, e All-llahut sht shum i dijshm dhe shum preciz. 5. (E urdhroi luftn) Edhe pr ti shtie besimtart dhe besimtaret n Xhennete npr t cilt rrjedhin lumenj e ku do t jen prgjithmon, dhe pr tu shlyer t kqijat e tyre, e kjo sht fitore e madhe te All-llahu. 6. E n ann tjetr, pr ti ndshkuar hipokritt dhe hipokritet, idhujtart dhe idhujtaret, mendimi i t cilve ndaj All-llahut ishte mendim i keq. Atyre u raft e keqja! All-llahu shprehu urrejtje kundr tyre dhe i mallkoi e Xhehennemin e prgatiti pr ta, q sht vednbanim i keq. 7. Edhe ushtrit (ndshkuese) e qiejve e t toks jan vetm t All-llahut dhe All-llahu sht i fuqishm e i urt.

8. Ne t drguam ty (Muhammed) dshmitar, prgzues dhe qortues. 9. Q ju (njerz) ti besoni All-llahut dh t drguarit t Tij dhe at ta prkrahni e ta respeketoni, e (All-llahun) ta madhroni pr do mngjes e mbrmje. 10. Ata q t zotohen ty, n t vrtet, ata i zotohen Allllahut, se dora e All-llahut sht mbi duart e tyre. E kush e thyen (zotimin), ai e thyen vetm n dm t vetin, e kush e znaton at q i sht zotuar All-llahut, Ai do ti jap atij shprblim t madh. 11. Ata beduin q mbetn pas (nuk erdhn me ty) do t thon: Neve na penguan pasuri tona familjet tona, andaj ti krko falje pr neve! Ata flasin flasin me gjuht e veta at q nuk e kan n zemrat e tyre. Thuaj: Kush mund ta pengoj dshirn e All-llahut, nse Ai dshiron tju prfshij juve ngonj dm, ose nse Ai dshiron tju gjej ndonj e mir? Jo, por All-llahu holsisht di pr at q punoni ju. 12. Por ju menduat se i drguari dhe besimtart kurr nuk do t kthehen t familjet e veta dhe kjo (bindje) n zemrat e tuaja duket e mir dhe patt mendim t keq, ju ishit popull i shkatrruar. 13. E kush nuk i besoi All-llahut dhe t drguarit t Tij, Ne pra, pr jobesimtart kemi prgatitur zjarr shum t fort. 14. Vetm i All-llahut sht pushteti i qiejve dhe i toks, Ai fal k t doj dhe ndshkon k t do, Allllahu sht mkatfals Mshirues. 15. Kur t shkoni ju pr t mbledhur pren e lufts, ata q ngeln pas, do t thon: Na lejoni edhe ne t vijm me ju! Ata duan ta ndryshojn vendimin e All-llahut! Ti thuaj: Kurrsesi, ju nuk keni pr t ardhur me ne, kshtu ka thn m par All-llahu! E ata do tju thon: Jo, por ju na keni zili! Po ata jan q kuptojn pak gj. 16. Atyre nga beduint q ngeln pas, thuaju: Ju do t ftoheni te nj popull luftarak e i fuqishm, ti luftoni ata ose t dorzohen (t pranojn fen islame), e nse prgjigjeni (n thirrje), All-llahu ju jep shprblim t mir, e nse nuk dilni sikurse ngelt pa dal m par, Ai ju ndshkon me nj dnim t padurueshm, 17. Nuk sht mkat (t ngel pa dal) pr t verbrin, pr t alin, e as pr t smurin. E kush respekton Allllahun dhe t druarin e Tij, Ai at e shtie n Xhennete ku rrjedhin lunenj, e kush ngel prapa, Ai at e ndshkon me nj dnim t dhembshm. 18. Vrtet, All-llahu qe i knaqur me besimtart kur ata nn hijen e atij druri zotoheshin ty dhe Ai e dinte se kishin zemrat e tyre, andaj u dhuroi qetsimin dhe s shpejti i shprbleu me nj fitore (lirimin e Hajberit).

19. Dhe me pre t tjera t mdha, t cilat i merrni, Allllahu sht i gjithfuqishm i urt. 20. All-llahu u premtoi juve pre t shumta q do ti merrni, e kt (t Hajberit) ua shpejtoi dhe pengoi duart e njerzve kudr jush, e q kjo t jet nj shenj e mir pr besimtart e edhe q Ai tju drejtoj n rrugn e fort. 21. E edhe (pre) t tjera, t cilat ju nuk keni pasur fuqi ti merrni, po All-llahu mbizotroi at, e All-llahu ka fuqi pr do gj. 22. Edhe sikur ata q nuk besuan tju luftonin juve, ata do t munden dhe do t kthejn prapa, pastaj nuk do t gjejn as mbrojts, as ndihms. 23. (ky sht) Ligji i All-llahut sht i kahershm edhe ndr t part, n ligjin e All-llahut nuk do t gjesh ndryshime. 24. Dhe Ai sht q pengoi duart e tyre prej jush dhe duart e tuaja prej tyre brenda n Mek, pasi q u dha fitoren kundr tyre, e All-llahu mbikqyr at q ju punoni. 25. Ata jan q nuk besuan, ju penguan ti afroheni xhamis s shenjt (Qabes), duke i mbajtur kurbanet t penguar t arrini n vendin e vet. E sikur t mos kishte burra besimtar dhe gra besimtare, q ju nuk i dinit, e ti sulmonit duke mos ditur, dhe me mbytjen e ndonjrit prej tyre t turproheni (zoti do tju jepte leje t hyni n Mek). (E bri at) Pr t marr All-llahu n mshirn e vet at q do. Dhe sikur t ishin t ndar, Ne do ti dnonim me nj dnim t rnd ata prej tyre t cilt nuk besuan. 26. Kur ata q nuk besuan ndezn n zemrat e tyre euforin, dhe at kryelartsi injorante (pagane), po Allllahu dhuroi qetsimin e Vet dhe ndaj t drguarit t vet dhe ndaj besimtarve dhe pr ata zgjodhi besimin e drejt (fjalin: la ilahe il lell llah), pse ata ishin m me merit pr t dhe m t zott e saj, e All-llahu sht i gjithdijshm pr do send. 27. All-llahu ndrrn e t drguarit t Vet e vrtetoi me realitet: se me vullnetin e All-llahut do t hyni n xhamin e shenjt (n Qabe) t siguruar, t rruani flokt e kokave tuaja, ti shkurtoni e nuk do t keni frik! Pra Ai ka ditur at q ju nk e dinit, para ksaj ju dha nj fitore t shpejt (Hajberin). 28. Ai sht q e drgoi t drguarin e Vet me udhzim t plot dhe me fen e vrtet, q t triumfoj mbi do fe, e mjafton All-llahu dshmitar. 29. Muhammedi sht i drguar i All-llahut, e ata q jan me t (sahabt) jan t ashpr kundr jobesimtarve, jan t mshirshm ndrmjet vete, ti i shehkah prulen (n ruku), duke rn me fytyr n

tok (n sexhde), e krkojn pre All-llahut q t ket mshir dhe knaqsin e Tij ndaj tyre. N fytyrat e tyre shihen shenjat e gjurms s sexhdes. Prshkrimi i cilsive t tyre sht n Tevrat dhe po ky prshkrim sht edhe n Inxhil. Ata jan si nj far e mbjell ku mbin filizi i vet, e ai trashet, prforcohet dhe qndron n trungun e vet, ajo e mahnit mbjellsin. (All-llahu i shumoi) Pr tua shtuar me ta mllefin jobesimtarve. All-llahu atyre q besuan dhe bn vepra t mira u premtoi falje t mkateve dhe shprblim t madh. 49. Huxhurat Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. O besimtar, mos bni asgj para (se t orientoheni n udhzimet e) Zotit dhe t drguarit t Tij, keni kujdes All-llahun, se me t vrtet All-llahu i dgjon t gjitha dhe i di t gjitha. 2. . O ju q keni besuar, mos ngritni zrin tuaj mbi zrin e Pejgamberit dhe mos iu bgrmoni atij si i ngrmoheni njri-tjetrit, e t zhduken veprat tuaja duke mos ditur ju. 3. Ata q ulin zrat e tyre paran t drguarit t Allllahut. , All-llahu zemrat e tyre i ka prshtatur pr devotshmri, ata kan falje mkatesh dhe shprblim t madh. 4. Ata q thrrasin prtej mureve, shumica e tyre jan q nuk kuptojn. 5. E sikur ata t bnin durim derisa t kishe dal ti vet, do t ishte m edukative pr ta, po All-llahu sht mkatfals, mshirues. 6. O ju q keni besuar, nse ndonj i pandrgjegjshm u sjell ndonj lajm, ju shqyrtonie mir, ashtu q t mos e goditni ndonj popull pa e ditur realitetin, e pastaj t pendoheni pr at q keni br. 7. E, dijeni se n mesin tuaj e keni t drguarin e Allllahut. sikur ai tju dgjonte juve n shu, shtje, ju do t psonit vuajtje, por All-llahu juve ua bri t dashur besimin dhe ua zbukuroi at n zemrat tuaja, ndrsa mosbesimin, shfrenimin dhe kundrshtimin, ua bri q ti uureni. T till jan ata q gjetn rrugn e drejt. 8. Kjo sht dhurat dhe begati prej All-llahut, e Allllahu sht i dijshmdhe i urt. 9. Nse dy grupe besimtarsh tentojn t luftojn ndrmjet vete, ju pajtoni ata, e n qoft se ndonjri prej tyre e sulmon tjetrin, ather luftonie at grup q vrsulet me pa t drejt, derisa ti bindet udhzimit t All-llahut, e nse ktheheni, ather me drejtsi bni pajtimin ndrmjet tyre, mbanie drejtsin, se vrtet Allllahu i do t drejtit.

10. Ska dyshim se besimtart jan vllezr, pra bni pajtim ndrmjet vllezrve tuaj dhe kinie frik Allllahun, q t jeni t mshiruar (na Zoti). 11. O ju q besuat, nuk bn t tallet nj popull me nj popull tjetr, meq t prqeshurit mund t jen m t mir nga ata t cilt prqeshin dik tjetr, e as grat me grat e tjera, sepse mund t ndodh q grat e tjera t jen m t mira se ato q prqeshin (duke nnmuar njri-tjetrin) dhe mos etiketoni njri-tjetrin me llagape. Pas besimit sht keq t prhapet llagapi i keq. E ata q nuk pendohen, jan mizor. 12. O ju q keni besuar, largohuni prej dyshimeve t shumta, meq disa dyshime jan mkat dhe mos hulumtoni pr zbulimin e t metave t njeri tjetrit, dhe mos prgjoni njri tjetrin; a mos ndonjri prej jush dshiron t haj mishin e vllait t vet t vdekur? At pra e urreni! Kini frik nga ndshkimi i All-llahut, e All-llahu sht mshrues, Ai pranon shum pendimin. 13. O ju njerz, vrtet Ne ju krijuam ju prej nj mashkulli dhe nj femre, ju bm popuj e fise q t njiheni ndrmjet vete, e ska dyshim se te All-llahu m i ndershmi ndr ju sht ai q m tepr sht ruajtur (kqijat) e All-llahu sht i dijshm dhe hollsisht i njohur pr do gj. 14. Beduint than: Ne kemi besuar! Thuaj: Ju nuk keni besuar ende, por thuani: ne jemi dorzuar, e ende nuk po hyn besimi n zemrat tuaja. E nse e respektoni All-llahun dhe t drguarin e Tij, Ai nuk ju pakson asgj nga veprat tuaja, se All-llahu sht shum mkatfals, shum mshirus. 15. Besimtar jan vetm ata q besuan All-llahut, t drguarit t Tij, e mandej nuk dyshuan dhe pr hir t All-llahut luftuan me pasurin dhe me jetn e tyre. T till jan ata t vrtetit. 16. Thuaj: A ju ia bni me dije All-llahut fen tuaj (duke thn: ne besuam), kur All-llahu sht Ai q e di ka n qiej dhe ka n tok dhe All-llahu sht i dijshm pr do send. 17. Ata t shprehin ty mirnjohs (ta prmendin) q u bn mysliman. Thuaj: Pranimin tuaj t fes islame mos ma njihni (mos ma prmendni) mua, por nse jeni t sinqert All-llahu juve ju bri mir, kur ju udhzoi pr besim. 18. Ska dyshim se All-llahu e di fshehtsin e qiejve e t toks, All-llahu sheh at q punoni ju. 50. Kaf Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Kaf, pasha Kuranin e lavdishm (do t ringjalleni)!

2. Por jo, ata u uditn q u erdhi i drguari (qortues) nga mesi tyre, andaj jobesimtart than: Kjo sht dika shum e uditshme. 3. A pasi t vdesim e t bhemi dhe (do t kthehemi n jet)? Ai kthim sht larg (mendjes e mundsis)! 4. Ne dim se paksohet (tret) toka prej tyre. Te Ne sht edhe libri q ruan do gj (numrin e tyre, emrat, pjest e trupit). 5. Ata prgnjeshtruan t vrtetn kur ajo u erdhi dhe ata jan n gjendje t luhatshme. 6. A nuk shikojn ata me vmendje kah qielli se si mbi ta kemi ndrtuar at, e kemi zbukuruar at duke mos pasur n t ndonj zbrazti. 7. Edhe tokn se si e kemi shtrir, e n t kemi vendosur kodra prforcuese dhe kemi br q n t t mbijn gjithfar bimsh t bukura. 8. (I bm ashtu) Dshmi t dukshme dhe prkujtuese pr secilin njeri q ka drejtuar mendjen (te Zoti). 9. Ne, nga qielli lshuam shiun e dobishm dhe m t bm q t kultivohen kopshte e drithra t korren. 10. Dhe rritm trungje t gjata hurmash me frua t paluara njri mbi tjetrin. 11. ushqim pr njerz, dhe me t, Ne e ngjallm tokn e vdekur, e kshtu do t jet edhe ringjallja. 12. Para tyre prgnjeshtruan populli i Nuhut, banort e Bunarit (t pusit) dhe Themudi. 13. Edhe Adi, edhe Faraoni dhe vllezrit e Lutit. 14. Edhe banort e Ejkes, populli i Tubbeit. T gjith i prgnjeshtruan t drguarit, ather e merituan dnimin Tim. 15. A mos u lodhm Ne me krijimin e par? Jo, por ata jan n nj huti rreth nj krijimi t ri. 16. Ne e kemi krijuar njeriun dhe dim se pshprit ai n vetvete dhe Ne jemi m afr tij se damari (q rrah) i qafs s tij. 17. Dhe se kur dy engjjt qndrojn pran tij n t djatht dhe n t majt. 18. Q ai nuk hedh ndonj fjal e t mos jet pran tij prcjellsi i gatshm. 19. Agonia e vdekjes i vjen me at t vrtetn (i zbulohet shtja e ahiretit); kjo sht ajo prej s cils ke ikur. 20. Dje i fryhet surit, e ajo sht dita e premtuar (pr dnim). 21. E do t vij secili njeri bashk me t dhe grahsi edhe dshmitari. 22. (I thuhet) Ti ishe n nj huti nga kjo (dit) e NE ta trhoqm perdn tnde dhe tash ti sheh shum mpreht. 23. E shoku (prcjellsi) i tij do t thot: Kjo q sht te un (regjistri i veprave) sht gati.

24. Ju t dy (engjjt) hidhinie n Xhehennem secilin mohues kryene. 25. Secilin pengues t veprave, mizor e t dyshimt n fe. 26. I cili All-llahut i shoqroi Zot tjetr , pra hidhnie at n vuajtjet m t rnda. 27. E shoku i tij (djalli) thot: Zoti yn, un nuk u shmanga prej rrugs s drejt, por ai vet ka qen i humbur larg. 28. Ai (All-llahu) thot: Mos u gridni tash para Meje, se Un m par ju trhoqa vrejtjen. 29. te Un nuk ndryshon fjala (vendimi) dhe Un nuk jam zullumqar pr robrit. 30. (Prkujto) Ditn kur Ne Xhehennemit i themi: A je mbushur? E, ai thot: A ka ende? 31. Ndrsa besimtarve t ruajtur Xhenneti u afrohet krejt afr. 32. Kjo sht ajo q u premtohet pr secilin q pendohet dhe q e ruan besn e dhn. 33. Pr secilin q i sht friksuar Zotit pa e par dhe ka qen i kthyer te Ai me zemr t sinqert. 34. (U thuhet) Hyni n te, t shptuar, se kjo sht dita e prjetshme. 35. Ata aty kan ka t dshirojn, e te Ne ka edhe m shum. 36. E sa e sa brezni para tyre kemi shkatrruar e q ishin m t fort e m t shkatht se kta (idhujtart kurejshit). Ata brodhn andej e kndej npr tok (pr ti ikur vdekjes). Por, a mos gjetn rrugdalje? 37. N t gjitha kto, pr at q ka mendje t shndosh dhe q i ka vn me vmendje, ka argumente. 38. Ne krijuam qiejt e tokn dhe gjithka ka ndrmjet tyre brenda gjasht ditesh dhe Ne nuk ndiem lodhje. 39. Po ti (Mumahed) me prballo at q ata t thon, para lindjes s diellit dhe para prendimit madhro e falnderim Zotin tnd. 40. Falu pr t Tij edhe n nj pjes t nats edhe pas sexhdes (pas namazit farz). 41. Dhe vni veshin thirrsit kur thrret nga ndonj vend i afrt. 42. Ditn kur e dgjojn thirrjen pr t vrtetn (ringjalljen), e ajo sht dita e daljes (prej varrezave). 43. Ska dyshim se Ne japim vdekje dhe vetm te Ne sht kthimi i tyre. 44. Ditn kur me ata hapet toka e ata nguten (pr vendtubim), e ai sht nj tubim i leht pr Ne. 45. Ne dim m s miri ka thon ata, e ti ndaj tyre nuk je ndonj dhunues, ti kshilloje me kt Kuran at q i ka frik krcnimit Tim.

51. Dharijat Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pr errat q ngrehin dheun dhe shprndajn. 2. Pr ret q e bartin shiun e rnd. 3. Pr anijet q lundrojn leht. 4. Pr engjjt q bjn ndarjen e shtjeve. 5. Ska dyshim se ajo u premtohet sht e vrtet e sigurt. 6. Dhe se shprblimi (gjykimi pr vepra) dot ndodh pa tjetr. 7. Pr qiellin plot rrug. 8. Ju gjendeni n nje thnie kontradiktore, 9. Nga ai (besimi) zbrapset ai q ishte zmbrapsur. 10. Mallakuar qofshin gnjeshtart! 11. Ata t cilt jan gafil n injoranc (n verbri, n padituri). 12. E pyesin: Kur sht dita e gjykimit? 13. Dita kur ata digjen n zjarr. 14. Prjetonie dnimin tuaj, ky sht ai q krkonit tju shpejtohet. 15. T devotshmit jan n kopshte e burime. 16. T knaqur se kan shtn n dor at q u dha Zoti i tyre, ata edhe m par (n dynja) ishin mirbrs. 17. Ata qen t cilt pak flinin natn. 18. Dhe n syfyr (kah mbarimi i nats) ata krkonin falje pr mkata. 19. Dhe n psurin e tyre kishin prcaktuar t drejt pr lypsin dhe pr t ngratin (q ka nevoj por nuk lyp). 20. Edhe n tok ka argumente pr ata t bindurit. 21. Po edhe n veten tuaj. A nuk jeni kah e shihni? 22. E n qiell sht furnizimi juaj dhe ajo q ju premtohet. 23. Pasha Zotin e qiellit e t toks, kjo sht nj e vrtet, ashtu si sht se ju flisni. 24. A ke arritur t dgjosh ti pr rrfimin e musafirve t ndershm t Ibrahimit? 25. Kur patn hyr te Ai dhe than: T prshendesin me paqe! (E m vete tha): Njerz t panjohur! 26. Dhe ai pa u vrejtur shkoi te familja e vet dhe sollii nj vi t majm t pjekur. 27. At ua afroi atyre e tha: Prse nuk po hani? 28. Dhe ndjeu njfar frike prej atyre, po ata than: Mos kij frik! Mandej i dhan myzhde pr nj djal t dijshm. 29. E gruaja e tij nisi t brtas e ri ra shuplak fyyrs s vet e tha: Un jam nj plak q nuk lind! 30. Ata (engjjt) than: Kshtu ka thn Zoti yt, e Ai sht i urti, i gjithdijshmi. 31. Ai (Ibrahimi) tha: E sht puna juaj, o ju t drguar?

32. Ata than: Ne jemi t drguar te nj popull kriminel! 33. Q t hedhim mbi ta gur nga balta (e pjekur)! 34. (gur) T shnuar te Zoti yt, pr ata q i kaluan kufijt (n mkate). 35. Dhe kush ishte aty nga besimtart, Ne i nxorrm (i larguam). 36. Po nuk gjetm aty pos nj shtpie myslimane. 37. Dhe Ne kemi ln aty shenj dnimit t hidhur. 38. (Kemi ln shenj) Edhe n Musain kur Ne e drguam te faraoni me fakte t forta. 39. E ai, me tr ann (fuqin) e vet, ia ktheu shpinn dhe tha: sht magjistar, ose sht i mendur! 40. E Ne e kapm at dhe ushtrin e tij dhe e hodhm n det, dhe ai e bri veten t jet i shar. 41. Edhe n Adin (kemi ln shenj) kur Ne lshuam kundr tyre ern rrnuese, 42. e cila nuk la send pa e shndruar n mbeturin. 43. Edhe Themudin kur atyre iiu pat thn: knaquni deri n nj koh . 44. E ata nga kryelartsia nuk respektuan urdhrin e Zotit t tyre, andaj i prfshiu me rrufeja krism, e ata e shihnin. 45. Dhe nuk mundn as t ngrtiten e as ti kndrvihen. 46. Edhe populli e Nuhut (e dnuam) q ishte m par. Ai ishte nj popull i prishur. 47. Ne, me forcn ton e ngritm qiellin dhe Ne e zgjrojm at. 48. Edhe tokn Ne e kemi shtruar, sa shtrues t mir jemi. 49. Dhe Ne krijuam prej do sendi dy lloje (mashkull e femr) q ju t prkujtoni (madhshtn e Zotit). 50. Pra, ikni e mbshtenu te All-llahu, un prej Tij jam nj qortues i hapt. 51. E mos i shoqroni All-llahut edhe ndonj zot tjetr, edhe pr kt un jam i drguar prej Tij q tju trheq haptazi vrejtjen. 52. Ja, ashtu pra, edhe atyre q ishin m par nuk u erdhi i dguar e q nuk i than: sht magjistar ose sht i mendur! 53. A mos e porositn njri-tjetrin me kt? Jo, por ata jan popullrenegat. 54. Andaj ti larohu prej tyre, ti nuk je i qoruar. 55. Vazhdo me kshill, sepse kshilla besimtarve u bn dobi. 56. Un nuk i krijova xhint dhe njerzit pr tjetr pos q t m adhurojn. 57. Un jnuk krkoj prej tyre ndonj furnizim e as dshiroj t m ushqejn ata. 58. All-llahu sht furnizues i madh. Ai fuqiforti.

59. Ska dyshim se atyre q bn mizori u prket dnimi si pjesa e dnimit t shokve t tyre, andaj, t mos e krojn shpejtimin e tij. 60. T mjert ata q nuk besuan pr at ditn e tyre t premtuar! 52. Tur Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha Turin. 2. Dhe librin e shkruar n rreshta. 3. N lkur t shtrir. 4. Pasha shtpin (Qaben) e vizituar (ose Bejti Mamurin n qiell). 5. Pasha kulmin e ngritur (qiellin). 6 Pasha detin e mbushur (ose detin e ndezur flak n kijamet). 7. sht e vrtet se dnimi i Zotit tnd pa tjetr da t ndodh. 8. At nuk ka kush q mund ta largoj. 9. Ditn kur qielli bn nj tronditje t fort. 10. Dhe kodrat t shkulen nga vendi e t ecin. 11. At dit sht mjerim i madh pr gnjeshtart. 12. T cilt luajn t zhytur n besime t kota. 13. Ditn kur me rrmbim shtyhen n zjarrin e Xhehennemit. 14. Ky sht ai zjarr, q ju e keni prgnjeshtruar. 15. A mos sht kjo ndonj magji, apo nuk po shihni (jeni vebruar si u verbruan n dynja). 16. Hyni n t! Pr juve sht njesoj, bt durim ose nuk bt. Shprbleheni me at q me veprat tuaja e merituat. 17. Ata t devitshmit jan n kopshte e n begati. 18. T knaqur me at q u dha Zoti i tyre dhe q i ruajti Zoti i tyre nga vuajtja e Xhehennemit. 19. (U thuhet) Me t mirhani e pini, pr at q vepruat mir. 20. Ata jan t mbshtetur n koltuk t renditur dhe Ne u shoqruam atyre hyri symdha. 21. E ata q vet besuan, e edhe pasardhsit e tyre ishin me besim,Ne atyre do tua shoqrojm pasardhssit e tyre dhe asgj nuk u paksojm nga veprat e tyre (prindrve). Secili njeri sht peng i asaj q ka punuar. 22. Ne atyre u shtojm t mirat me pem e me mish q ata e dshirojn. 23. Aty njri-tjetrit ia zgjasim gotn, aty nuk ka fjal t kota e as mkat. 24. Aty njri-tjetrit ia zgjasin gotn, aty nuk ka fjal t kota e as mkat.

25. Dhe njri-tjetrit i qasen duke i pyetur (pr punt e tyre n dynja). 26. (Kta) Thon: Ne edhe kur ishim n familjet tona, ishim ata q friksoheshim. 27. E All-llahu na dhuroi t mira dhe na ruajti prej dnimit t ers (flaks) s nxeht t zjarrit. 28. Ne m par ishim ndr ata q lutm At, e Ai sht bamirs, meshirues. 29. Pra ti prkujto (me Kuran) se me dhuntim e Zotiti tnd ti nuk je as falltor, as i mendur. 30. E ata thon: Ai sht poet, po presim kohn ta zhduk. 31. Thuaj: Pritni, se edhe un do t pres me ju. 32. A mendjet (iluzionet) e tyre po u urdhrojn pr kt, apo ata jan popull renegat? 33. A mo ata thon: Ai (Muhammedi) e trilloi! Jo, por ata nuk besojn. 34. Pra, ata jan drejt, le ta sjellin nj ligjrim si ai. 35. A mos u krjuam prej kurgjs, apo ata vet jan krijues? 36. A mos ata i krijuan qiejt e tokn, Jo, por ata nuk jan t bindur. 37. A mos te ata ata jan depot e Zotit tnd, apo ata i mbizotrojn? 38. A mos kan ata shkall t larta q n to t prgjojn? Prra, prgjuesit e tyre le t sjellin fakt t sigurt! 39. A mos vajzat jan t Atij, kurse djemt tuaj? 40. A mos ti u krkon atyre shprblim, e ata jan t ngarkuar mga tagri? 41. A mos te ata jan fshehtsit, e ata i shkruajn? 42. A mos po t kurdisin ndonj kurt, po ata q nuk beuan bijn vet n kurth. 43. A mos kan ndonj zot pos All-llahut? I lart sht All-llahu nga ai q ata i shoqrojn. 44. Edhe sikur ta shihnin q u bie nga qielli ndonj cop, ata do t thoshin: sht e re e dendur! 45. Po ti lri ata derisa t ballafaqohen n ditn e tyre, kur do t shtangen. 46. Ditn kur dredhia e tyre nuk do tu bj dobi sgj e as do t ndihmohen. 47. sht e vrtet se ata q bn zullum, kan nj dnim m t afrt se sa si (kijameti), por pjesa drmuesse e tyre nuk din. 48. Ti bn durim n vendimin e Zotit tnd, se ti je nn mbikqyrjen Ton dhe kur t ngrihesh madhroje me falnderim Zotitn tnd! 49. Edhe gjat nats adhuroje At, si dhe kur yjet nuk nuk duken m.

53. Nexhm Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha yllin kur bie! 2. Shoku juaj nuk ka humbur, e as q ka devijuar 3. Dhe ai nuk flet nga dshira 4. Ajo nuk sht tjetr pos shpalljes q i shpallet 5. At ia msoi fuqiforti (Xhibrili) 6. Q ka mendje precize dhe q u prqndrua n formn e vet 7. Dhe ai (Xhibrili) ishte n horizontin e lart 8. Pastaj u lshua dhe iu afrua 9. E ishte afr sa dy harqe, apo edhe m afr 10. Dhe i shpalli robit t Tij (All-llahut) at q ia shpalli. 11. Zemra nuk mohoi at q pa 12. A po i bni polemik atij pr at q ka par? 13. Ai e ka par (Xhibrilin) edhe hern tjetr 14. Te Sidretul Munteha 15. Pran s cils sht xhennetul Meva 16. Ather kur Sidrn e mbuloi ajo q e mbuloi 17. Shikimi i tij nuk lakoi e as nuk tejkaloi 18. Ai vrtet pa disa nga shenjat m t mdha t Zotit t vet 19. E ju, a shihni Latin dhe Uzan? 20. Dhe at t tretin, t pavlefshmin? 21. A mendoni se pr ju jan meshkujt, e pr T femrat? 22. Ather ajo sht nj ndarje e padrejt! 23. Ata (q i adhuroni) nuk jan tjetr, vetm se emra q ju dhe prindrit tuaj i emrtuat; All-llahu nuk zbriti pr ta ndonj fakt. Por ata (idhujtart), nuk ndjekin tjetr vetm se paragjykime dhe ka duan vet, megjithq prej Zotit t tyre u pat ardhur udhzimi 24. A mos i takon njeriut ajo q dshiron? 25. E dihet se vetm All-llahut i takon bota tjetr dhe kjo bot 26. E sa engjj ka n qiej, ndrmjetsimi i t cilve nuk bn dobi vetm pasi q All-llahu t jap leje pr at q dshiron dhe me t ciln sht i knaqur 27. Ata q nuk e besojn jetn tjetr, engjjt i emrtojn me emra femrash 28. Ata nuk din asgj pr at (emrtim) dhe nuk ndjekin tjetr vetm paragjykime, e paragjykimi nuk sht asgj ndaj s vrtets 29. Andaj ti largohu prej atij q ia ka kthyer shpinn Kuranit dhe q nuk do tjetr pos jets s ksaj bote! 30. Ajo sht e tr dituria q kan arritur, e Zoti yt di m s miri pr at q sht larguar nga rruga e Tij dhe Ai di m s miri pr at q sht n rrugn e drejt

31. Dhe vetm t All-llahut jan ka n qiej dhe n tok - pr ti shprblyer ata q bn keq me t keqen e tyre dhe pr ti shprblyer ata q bn mir me t mirn e tyre 32. Ata q largohen prej mkateve t mdha dhe prej punve t ndyta, prpos ndonj pune t imt, ska dyshim se Zoti yt gjersisht prfshin me falje, se Ai di m s miri pr ju edhe para se tju krijoj, kur filloi krijimin tuaj nga dheu ndrsa ju ishit t fshehur n barqet e nnave tuaja. Pra mos lavdroni veten, se Ai e di kush sht m i ruajtur 33. A e ke par at q u zmbrap? 34. Q dha pak e pastaj e ndrpreu? 35. A mos ka ai njohuri pr t fshehtn e po e sheh? 36. A nuk sht informuar me at q gjendet n fletushkat e Musait 37. Dhe t Ibrahimit, q gjithnj plotsonte obligimet 38. (N t cilat shkruan) Se askush nuk e bart barrn e tjetrit 39. Dhe se njeriut nuk i takon tjetr pos asaj q ka punuar 40. Dhe se mundi i tij m von do t shihet 41. Pastaj ai shprblehet ose dnohet m plotsisht 42. Dhe se kthimi prfundimtar sht te Zoti yt 43. Dhe se Ai jep qeshjen dhe Ai jep t qarit 44. Dhe se Ai jep vdekjen dhe Ai jep jetn 45. Dhe Ai krijon llojet - mashkullin dhe femrn 46. Nga pika e fars q hidhet 47. Dhe se Ai ringjall 48. Dhe se Ai jep pasurin dhe varfrin 49. Dhe se Ai sht Zoti i Shiras (ylli polar) 50. Dhe Ai shkatrroi Adin e lasht 51. Edhe Themudin, t cilt nuk i kurseu (nga dnimi) 52. Edhe popullin e Nuhut m hert, vrtet ata ishin edhe m shkatrrues dhe renegat 53. Edhe Mutefikn (venbanimin e popullit t Lutit) e lshoi prej s larti 54. E i prfshiu ata ajo q i prfshiu 55. Pra cils s mir t Zotit tnd i dyshon? 56. Ky sht nj qortues i ngjashm me qortuesit e par 57. E afrta sht afruar 58. All-llahut sht i vetmi q do ta tregoj 59. A ktij ligjrimi po i uditeni? 60. E po qeshni dhe nuk po qani?! 61. E madje jeni edhe t pakujdesshm! 62. Pra, bini n sexhde pr All-llahun dhe Adhurojeni!

54. Kamer Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Momenti (i katastrofs s prgjigjthshme) sht afruar, e hna sht ar (n dysh). 2. Po ata (idhujtart) edhe nse shohin ndonj argument (mrekulli) zprapsen e thon: Kjo sht magji e bazhdueshme! 3. Dhe prgnjeshtruan, e ndoqn dshirat e veta, por do shtje arrin cakun e fundit. 4. Atyre u patn ardhur aso lajmesh (t popujve t lasht), ku ka mjaft qortime, (pr ata q kuptojn). 5. Urtsi e prsosur (sht Kurani)! Po sa bjn dobi qortimet! 6. Pra, largohu prej tyre. ditn kur thirrsi (Israfili) kumton nj send t tmerrshm. 7. Dalin prej varreve, e si karkaleca t shprndar e me shikim prulur. 8. Duke shpejtuar drejt atij q i thrret, e, jobesimtart thon: Kjo sht dit e vshtir. 9. Populli i Nuhut q ishte para tyre prgnjeshtroi, dhe robin Ton (Nuhun) e quajti rrenacak dhe i than: I marr! dhe iu b krcnim. 10. E ai iu drejtua Zotit t vet: Un jam i mundur, prandaj m ndihmo! 11. Ather Ne me nj shi t vrullshm i hapm dyert e qiellit. 12. Dhe Ne tokn e zbrthyem n burime uji, kurse uji u bashkua si ishte e caktuar. 13. E at (Nuhun) e bartm n (anije) drrasash e shtyllash t gojzuara. 14. Q lundronte n mbikqyrje Ton. (I fundosm) Si ndshkim pr at (Nuhun) q ishte mohuar (prbuzur). 15. At (ngjarje) Ne e lam kujtim, po a ka ndokush q merr msim? 16. E far ishte ndshkimi Im dhe krcnimi Im! 17. Ne Kuranin e bm t leht pr msim, po a ndokush q merr msim? 18. Adi prgnjeshtroi, e far ishte ndshkimi Im dhe krcnimi? 19. Atyre Nenj dit fatkeqe t prjetshme u lshuamnj er t fort. 20. I ngriste njerzit si t ishin trupa hurmash t shkulura. 21. Dhe far ishte ndshkimi Im dhe vrejtja Ime? 22. Ne Kuranin e bm t leht pr t kuptuar, a ka ndokush q merr kshill? 23. Themudi prgnjeshtroi t drguarit. 24. E tham: A t shkojm pas nj t vetmit njeri q doli nga mesi yn, po Ne ather do t jemi t humbur n nj marrsi!

25. A, atij nga mesi jon iu dha shpallja? Jo, por ai sht nj gnjeshtar mendjemadh. 26. Mirpo ata nesr do t kuptojm se kush sht gnjeshtari, mendjemadhi! 27. Ne atyre do tua drgojm deven si sprov e ti vetm dhe bn durim. 28. Dhe lajmroji ata se uji sht i ndar pr ta ve e ve, secili do t paraqitet pr t pir uj n rendin e vet. 29. Po ata e ftuan shokun e vet, e ai mori dhe e theri at. 30. E far ishte ndshkimi ndshkimi Im dhe krcnimi Im? 31. Ne lshuam kundr tyre nj ushtim , e ata u bn si shtroj vathi. (Mbeturin e ushqimit t kafshve q u shtohet). 32. Ne Kuranin e bm t leht pr kshill, po a ka ndokush q merr msim? 33. Populli i Lutit i prgnjeshtroi vrejtjet e pejgamberit t vet. 34. Ne atyre, prve famijes s Lutit t ciln e shptuam para se t agonte, u lshuam nj er q solli gur mbi ta. 35. (Shptimi ishte) Nj mirsi nga ana Jon, ashtu Ne shprblejm at q falnderon. 36. Ai (Luti) u pat trhequr vrejtjen atyre pr dnimin Ton t rnd, por ata dyshuan n ato krcnime. 37. Ata deshn tu afrohen mysafirve t tij e Ne ua verbruam syt atyre, pra prjetoni ndshkimin Tim dhe qortimet e Mia! 38. E, atyre n nj mngjes t hershm u erdhi dnimi i prhershm. 39. Pra, vuanie dnimin Tim dhe qortimin Tim! 40. Ne Kuranin e bm t leht pr t studiuar, a ka ndokush q merr prvoj nga ai? 41. Edhe rrethit t faraonit i patm ardhur shum vrejtje. 42. Ata i prgnjeshtruan t gjitha argumentet Tona, prandaj Ne i dnuam ashtu si sht dnimi i nj ngadhnjyesi, i nj fuqiploti. 43. A jobesimtart tuaj jan m t vlefshm se ata q u prmendn, apo ju keni ndonj kontrat n librat e qiellit? 44. A mos po thon: Ne jemi nj grup ngadhnjyes tok t bashkuar? 45. Grupi do t psoj disfat dhe ata do t kthehen prapa. 46. Por jo, afati i tyre sht kijameti, e kijameti sht edhe m i vshtir, edhe m i hidhur. 47. Ska dyshim se idhujtart kriminel, jan edhe n nj huti edhe n zjarr t madh. 48. Ditn kur me fytyrat e tyre do t trhiqen zvarr n zjarr. Vuanie dnimin Sekar. (emr i nj Xhehennemi). 49. Ne do send kemi krijuar me mas t caktuar.

50. Puna Jon (n krijim) sht e shpejt sa el e mshel syt. 51. Ne, ata q ishin si ju i shkatrruam, a ka ndokush q merr msim? 52. Dhe do gj q ata e punuan, gjendet (e shkruar) n shnime. 53. Dhe do vepr, qoft e vogl dhe qoft e madhe sht rradhitur (evidentuar n Lehvi Mahfudh). 54. sht e vrtet se t devotshmit do t jen n Xhennete e n lumenj. 55. N nj vend t knaqshm, te Sunduesi i plotfuqishm (te All-llahu). 55. Rahman Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Rrahmani - Mshiruesi (Zoti yn), 2. Ai ia msoi Kuranin 3. E krijoi njeriun. 4. Ia msoi atij t folurit (t shprehurit t shqiptuarit). 5. Dielli dhe hna udhtojn sipas nj prcaktimi t sakt. 6. Edhe yjet dhe bimt i bjn prulje (dshirs s Rrahmanit). 7. Ai e ngriti qiellin dhe Ai vuri drejtsin. 8. Q t mos kaloni kufirin n drejtsi. 9. Edhe ju mbani me drejtsi peshojn, e mos leni mangu n peshoj! 10. Ai edhe tokn e bri t shtrir pr krijesat. 11. N t ka pem t llojllojta, ka edhe hurma ma shporta t mbshtjella. 12. Edhe drithi me kashtn e tij edhe bimt aromatike (ose ushqyese). 13. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni (ju o njerz dhe ju o xhin)? 14. Ai e krijoi njeriun nga balta e terur si (en balte) e pjekur. 15. Dhe Ai krijoi xhint nga flaka (pa tym0 e zjarrit. 16. E , ciln begati t Zotit tuaj e mohoni? 17. Zot i dy lindeve dhe Zot i dy perndimeve. 18. E, ciln t mir t Zotit tuaj e mohoni. 19. Ai e lejoi dy detet t puqen ndrmjet vete. 20. Ndrmjet atyre t dyve sht nj pengues q ata t dy nuk kaprcejn. 21. E,cil t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 22. Prej atyre t dyve nxirren margaritar e diamant. 23. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 24. Dhe t Atij jan anijet lundruese t ngritura lart si kodra n det. 25. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 26. do gj q sht n t (n tok) sht zhdukur.

27. E dot mbetet vetm Zoti yt q sht i madhruar e i nderuar! 28. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 29. (Ai mbetet) Atij i drejtohen me lutje kush sht n qiej e n tok dhe Ai n do moment sht i angazhuar n shtje t reja (fal mkate, largon brengosje, jep jet, jep vdekje, krijon gjendje, zhduk ttjera etj. ). 30. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 31. Ne do t merremi me (llogarin pr ju) ju , o ju dy t rndsishmit (njerz dhe xhin). 32. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 33. O turm e xhinve dhe e njerzve, nse keni mundsi t dilni prtej kufijve t qiejve e t toks, deprtoni pra, po nuk mundeni vetm me ndonj fuqi t fort. 34. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 35. Juve dy grumbujve u derdhet prmbi flak zjarri dhe do tuderdhen rem i shkrir e nuk do t keni mundsi t mbroheni. 36. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 37. E kur t ahet qielli e bhet si vaji i shkrir. 38. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 39. At dit nuk pyetet pr mkatin e tij, as njeriu as xhini. 40. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohonni? 41. Kriminelt njhen me tiparet e tyre, andaj me rrmbim kapen pr flok dhe pr kmbt e tyre. 42. E, ciln t mir t Zotit tuaj poe mohoni? 43. Ja, ky sht Xhehennemi, t cilin kriminelt e mohonin. 44. Ata do t sillen vrdall ndrmjet atij (zjarrit) dhe ujit t val deri n kulminacion. 45. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e Mohoni? 46. E, pr at q i pat frik paraqitjes para Zotit t vet, jan dyXhennete. 47. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 48. (Xhennete) plot deg me gjethe e pem. 49. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 50. N ata t dy jan dy kroje q rrjedhin. 51. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 52. N ata t dy, prej t gjtitha pemve ka nga dy lloje. 53. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 54. T mbshtetur n kolltuk q i kan mbulesat e kadifes, dhe pemt e atyre dy Xhenneteve jan krejt afr. 55. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e Mohoni? 56. Aty jan ato q prqndrojn shikimet e tyre (vetm n burrat e vet) e q nuk i ka prekur kush para tyre, as njerz, as xhin. 57. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni?

58. Ato jan si xhevahiri e diamanti (t kuqrremta n t bardh0. 59. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 60. A mund t jet shprblimi i veprs s mir di tjetr, pos t s mirs! 61. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 62. E nn ato dy (Xhennete) jan edhe dy Xhennete. 63. Po ciln t mir nga t mirat e Zotit tuaj po e mohoni? 64. Nga gjelbrimi i shumt duken t mbyllura n t zi. 65. E, ciln nga t mirat e Zotit tuaj po e mohoni? 66. Aty jan dy burime q gjithnj gurgullojn. 67. E, ciln t mir t Zoti tuaj po e mohoni? 68. ATy, n ata t dy, ka hurma dhe sheg. 69. E ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 70. ATo jan hyri q e kufizojn ndejn vetm n shtpin (tnde). 73. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 74. Ato nuk i ka prekur kush para tyre, as njeriu as xhini. 75. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni? 76. Aty rrin t mbshtetura n mbshtetse t gjelbra e shtroja t bukura. 77. E, ciln t mir t Zotit tuaj po e mohoni/ 78. I lartsuar sht emri i Zotit tnd, t madhruar e t nderuar! 56. Wakia Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. E kur t ngjaj ndodhia (kijameti). 2. Realitetin e asaj ndodhie nuk a kush q do ta prgnjeshtroj. 3. Ajo sh q rrzon, sht q grit (lart). 4. (ajo ndodh) Kur toka tundet me dridhje t forta. 5. E kodrat shkaprderdhn e bhen cop e thrmi. 6. E bhen pluhur i shprndar. 7. Dhe ju t ndaheni n tri grupe. 8. E ata t djathtit, kush jan ata t djathtit se? 9. Po t majtit, kush jan ata t majtit? 10. Ndrsa t prparmit jan t dalluar (jan n ball). 11. Ata pra, jan m t afruarit (te Zoti). 12. Jan n Xhennetet e begatshme. 13. (ata jan) Shum prej (popujve) t hershmve. 14. E jan pak prej t mvonshmve. 15. Jan n shtretr t qendisur me ar. 16. T mbshtetur n to prball njri-tjetrit. 17. Atyre u shrbejn djelmosha t gjithmonshm. 18. Me gastare, me ibrig dhe me gota t mbushura plot prej burimit. 19. Prej s cils pije (vere) as nuk i dhemb koka, as nuk dehen.

20. Edhe pem sipas dshirs s tyre. 21. Edhe mish shpezsh, cilin ta duan. 22. Dhe (grat e tyre jan) hyri symdha. 23. Si t ishim inxhi t ruajtura. 24. Shprblim pr at, q ata punuan. 25. Aty nuk dgjojn fjal t kqija as q jan mkat (gnjeshtr). 26. Vetm thnie: selam pas selami. 27. E pr sa u prket atyre t djathtve, ka sht gjendja e t djathtve? 28. Jan nn drunj t pemve pa therra (pa gjemba). 29. T bananeve me fruta pal-pal. 30. Nn hije t prhershme. 31. Pran ujit rrjedhs. 32. Edhe ndr pem shum llojesh. 33. Q as nuk ndrprehen, as nuk jan t ndaluara. 34. Edhe shtretr t lart (ose gra t larta). 35. Ne i kemi krijuar ato n nj krijim t ri (form t re). 36. Dhe ato i kemi br virgjresha. 37. T dashuruara (pr burrat e vet), t nj moshe. 38. (Ato jan) pr ata t djathtt. 39. (T djathtt) Jan shum nga t part (t hershmit). 40. Jan shm nga m t vonshmit. 41. E t majtit, sht puna e t majtve? 42. Jan n vap t zjarrit dhe n uj t val. 43. Dhe n errsir tymi. 44. As e freskt e as e kndshme. 45. Ata prpara ksajkan qen t dhn pas komoditetit (qejfeve). 46. Dhe ata ishin vazhdimisht n mkatin e madh. 47. Dhe ishin q thonin: A pasi t vdesim, t bhemi dhe e eshtra t kalbur, njmend do t ringjallemi? 48. A edhe prindrit tan t hershm? 49. Thuaj: Edhe t part edhe t fundit! 50. Kemi pr tu tubuar n nj dit t caktuar! 51. Pastaj ju, o t humbur e gnjeshtar! 52. Keni pr t ngrn prej pems Zekum! 53. Prej saj keni pr ti mbushur barqet! 54. E menjher pas do t pini pre ujit t vluar! 55. Do t pini si deveja e etshme! 56. Kjo sht mirseardhja e tyre ditn e gjykimit. 57. Ne u kemi krijuar juve, e prse nuk pranoni (ringjalljen)? 58. A m tregoni pr farn q e dredhni, 59. A ju e krijoni at, apo Ne jemi q e krijojm? 60. Ne e kemi caktuar (dhe barazuar) ndrmjet jush vdekjen dhe Ne nuk ka kush q mund t na pengoj. 61. Q tju zvendsoj me tjer si ju dhe tju krijojm rishtazi si nuk dini ju.

62. Ju e keni t njohur zanafilln e par, e prse nuk mendoni. 63. A nuk e shihni at q e mblidhni? 64. A ju e bni t mbij ajo, apo Ne e bjm t mbij? 65. Sikur Ne t dshironim, do ta bnim at t thyer (t shkatrruar) e ju do t mbeteshit gjithmon t habitur (duke thn). 66. Ska dyshim se ne mbetm t dmtuar. 67. Po jo, ne mbetm pa t (t varfruar). 68. A e shihni ujin q po e pini? 69. A ju e lshoni at prej reve, apo Ne jemi q e lshojm? 70. Sikur Ne t dshirojm, e bjm at t njelmt, prse nuk falnderoni? 71. A e keni par zjarrin q ju e ndizni? 72. A ju krijuat drurin e tij, apo Ne jemi krijues? 73. Ne e bm at si prkujtim (pr zjarrin e Xhehennemit) dhe t nevojshm pr ata n vende t pabanuara (n shkretrir). 74. Pra, ti lartsoje emrin e Zoti tnd t madh. 75. Betohem n shuarjen (prndimin) e yjeve. 76. E ai sht betim imadh, sikur ta dini! 77. Se me t vrtet ai sht Kuran i famshm. 78. sht n nj libr t ruajtur. 79. At nuk e prek kush, vetm t pastrit (melaiket). 80. sht i zbritur prej Zotit t botve. 81. A, ndaj ktij ligjrimi (Kurani) ju jeni q e gnjeni. 82. Dhe falnderimi pr furnizimin tuaj, ju jeni q e gnjeni. 83. Prse, pra kur arrin shpirti n fyt. 84. E ju n at moment shikoni (se po i ngjet). 85. E Ne jemi m afr te se ju, por ju nuk shihni. 86. Dhe prse, nse ju nuk jeni prgjegjs (pr vepra), 87. (Prse) Nuk e ktheni at (shpirtin t mos dal). 88. E nse ai (i vdekuri) sht prej t afrmve (t Zotit). 89. Ai ka (te Zoti) knaqsi, furnizim t mir dhe Xhennet t begatshm. 90. Po n qoft se sht nga t djathtt? 91. Pra, ty t qoft se selam prej t djathtve (i thuhet). 92. E n qoft se sht prej gnjeshtarve t humbur, 93. Mirseardhja e tyre sht pritje me uj t val. 94. Dhe djegie nga zjarri i Xhehennemit. 95. E ska dyshim se kjo sht ajo e vrteta e sigurt. 96. Pra ti lartso Zotin tnd t madhruar 57. Hadid Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. All-llahun e lartsoi me adhurim ka n qiej e n tok dhe Ai sht i gjithfuqishmi, i urti.

2. I Tij sht pushteti n qiej e n tok, Ai jep jet dhe Ai jep vdekje dhe Ai ka fuqi pr do send. 3. Ai sht i pari q ska mbarim, i dukshmi dhe i padukshmi, dhe Ai sht m i dijshmi pr do gj. 4. Ai sht q krijoi qiejt dhe tokn vetm pr gjasht dit, pastaj qndroi mbi Arsh. Ai e di ka futet n tok dhe ka del prej saj, ka zbret nga qielli dhe ka ngritet n t, dhe Ai sht me ju kudo q t jeni, All-llahu sht prcjells i asaj q punoni. 5. Vetm i Tij sht sundimi i qiejve dhe i toks dhe vetm te All-llahu kthehen t gjitha shtjet. 6. Ai e ngrthen (e zgjaton) natn n dit dhe e ngrthen (zgjaton) ditn n nat dhe Ai sht q i di t fshehtat n gjoksa. 7. Besoni All-llahut dhe t drguarit t Tij dhe jepni nga ajo q Ai u bri trashgues n t, se ata q besuan prej jush dhan pr hir t Zotit, ata kan shprblim t madh. 8. keni ju q nuk i besoni All-llahut, kue i drguari i Tij ju thrret ti besoni Zotit tuaj dhe kur Ai ka marr besn tuaj, nse jeni besimtar (o sot o kurr). 9. Ai robit t vet i shpall argumente t qarta pr tiu nxjerr juve prej errsirave ne drit. E, ska dyshim se All-llahu sht i but e i mshirshm ndaj jush. 10. E, keni ju q nuk jepni pr rrugn e All-llahut, kur dihet se All-llahut i mbesin trashgim qiejt dhe toka? Nuk jan t barabart prej jush ata q dhan nga pasuria e tyre dhe luftuan para lirimit, sepse t tillt kan vler t madhe nga ata q dhan dhe luftuan pas. Por t gjithve All-llahu u premyoi t mirat; All-llahu di ka punoni. 11. Kush sht ai q i huazon All-llahut nj hua t mir e q Ai tia shumfishoj at dhe ai ka nj shprbllim t mir. 12. (Prkujto) Ditn kur i sheh besimtart dhe besimtaret q drita e tyre flakron para tyre dhe n djatht t tyre. (U thuhet) Myzhde e juaj sot jan Xhennetet nn t cilat rrjedhin lumenj, aty do t jeni prgjithmon. E ajo sht fitore e madhe. 13. Ditn kur hipokritt dhe hipokritet atyre q besuan u thon: Na pritni (ose na shikoni) t ndrioheni prej drits suaj! U thuhet: Kthehuni prapa jush (n dynja) e krkoni ndonj drit! Ather vihet ndrmjet tyre njfar muri q ka nj der, e brendia e tij sht mshir (Xhenneti), e ana e jashtme e tij sht dnimi (zjarri). 14. (Hipokritt e mbetur n errsir) I thrrasin ata (besimtart): A nuk kemi qen edhe ne s bashku me ju!? (Besimtart prgjigjen): Po, por ju e shkatrruat veten (me hipokrizi), ju prisnit kob t zi pr besimtart, ju dyshonit shjtet e fes dhe ju mashtruan shpresat e kota deri kur ju erdhi caktimi i All-llahut (vdekja) dhe ashtu, mashtruesi ju mashtroi.

15. E sot, prej jush nuk pranohet ndonj kompensim e as prej atyre q nuk besuan, vendi juaj sht zjarri, ai sht ndihma e juaj: sa prfundim i keq sht ai. 16. A nuk sht koha q zemrat t zbuten me kshillat e All-llahut dhe ne at t vrtetn q zbriti (me Kuran), e t mos bhen si ata, t cilve u sht dhn libri m par e zhgjati koha dhe zemrat e tyre u shtangn e shum prej tyre jan jasht rrugs. 17. Dijeni se All-llahu e ngjall tokn pas vdekjes s saj. Ne ua kemi sqaruar argumentet ashtu q t kuptoni. 18. Ska dyshim se ata q japin lmosh (sadaka) dhe sinqerisht japin pr hir t All-llahut, atyre u shumfishohet dhe ata kan shprblim t madh. 19. Ata q besuan All-llahun dhe t drguarin e Tij, ata jan t sinqertit dhe dshmort te Zoti i tyre, ata kan shprblimin e vet, ndrsa ata q e mohuan dhe prgnjeshtruan faktet Tona, ata jan banues t Xhehennemit. 20. Ju njerz dijeni se jeta e ksaj bote nuk sht tjetr vetm se loj, kalim kohe n argtim, stoli, krenari mes jush dhe prpjekje n shtimin e pasuris dhe t fmijve, e q sht shembull i nj prpjekje n shtimin e pasuris dhe t fmijve, e q sht shembull i nj shiu prej t cilit bima habit bujqit, e pastaj ajo thahet dhe e sheh at t verdh, mandej t thyer e llomitur, e n botn tjetr sht dnimi i rnd, por edhe falje mkatesh dhe dhurim i knaqsis nga All-llahu; pra jeta e ksaj bote nuk sht tjetr vetm se prjetim mashtrues. 21. Shpejtoni n at q e fitoni falje prej Zotit tuaj dhe Xhennetit q gjrsia e qiellit e toks, i prgaditur pr ata q i besuan All-llahut dhe t drguarve t Tij. Ajo sht dhunti e All-llahut ia jep kujt t doj, All-llahu sht dhurues i madh. 22. Nuk ndodh asnj fatkeqsi n tok e as n trupin tuaj, e q t mos jet n shnime (libr - Lehvi Mahfudh) para se t ngjaj ajo, e kjo pr All-llahun sht e leht. 23. Ashtu q t mos dshproheni tepr pr at q u ka kaluar, e as t mos gzohi tepr me at q Ai u ka dhn, pse All-llahu nuk e do asnj arrogant q u lavdrohet t tjerve. 24. T cilt vet bjn koprraci dhe me koprraci i kshillojn njerzit. E kush largohet prej dhnies, le ta dij se All-llahu sht i begatshm, i lavdishm. 25. Ne i drguam t drguarit Ton me dokumente t qarta dhe Ne zbritm me ata librin dhe drejtsin q ti prmbahen njerzit t s drejts. Ne e kemi zbritur edhe hekurin q n t ka forc t fort dhe dobi pr njerz, e edhe pr tu ditur te All-llahu se kush ndihmon At (rrugn e Tij) dhe t drguarit e Tij duke i besuar t

fshehts. Ska dyshim se All-llahu sht furnizues, mbizotrues. 26. Ne Nuhun dhe Ibrahimin i zgjodhm t drguar e pasardhsve t atyre dyve ua dham pejgamberllkun dhe librin, e disa prej tyre po shum prej tyre mbetn jasht rrugs. 27. Pastaj vazhduam pas tyre me t drguarit Tan, e pas tyre drguam Isain t birin e Merjemes dhe atij ia dham Ingjillin, e n zemrat e ithtarve t tij dhuruam butsi e mshir, ndrsa murgsin ata vet e shpikn. Ne at nuk ua bm obligim atyre, mirpo edhe pse kishin pr qllim me t vetm t arrijn knaqsin e All-llahut, ata nuk iu prmbajtn asaj si duhet prmbajtur, prandaj atyre q besuan, Ne u dham shprblimin e tyre, po shumica prej tyre jan mkatar (jobesimtar). 28. O ju q keni besuar, kinie frik All-llahun dhe vazhdoni me besim ndaj t drguarit t Tij, se Ai ju jep dyfish nga mshira e tij, ju dhuron drit q ecni me t, ju fal mkatet tuaja All-llahu sht mekatfals, mshirues. 29. Le ta din ithtart e librit se ata nuk kan asgj n dor ng mirsia e All-llahut dhe se t gjith e mira (pejgamberllku, shpallja) sht n dor t All-llahut, e Ai ia jep kujt t doj, All-llahu sht dhurues i madh. 58. Muxhadele Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Vrtet, All-llahu dgjoi fjalt e asaj e cila bisedoi me ty lidhur m burrin e vet, q u ankua te All-llahu; prandaj All-llahu e dgjon bisedn tuaj, All-llahu dgjon do bised dhe sheh do pun. 2. Ata prej jush q bjn Dhihar (eprsia ime ndaj teje sht haram si eprsia ndaj nns sime) ndaj grve t veta, n t vrtet ato nuk jan nnat e tyre, nnat e tyre jan vetm ato q i kan lindur ata, ndrsa ata jan jan duke thn fjal t irituara dhe gnjeshtra, por All-llahu sht q l shum pa marr n prgjegjsi dhe shum fal. 3. Ata q krahasojn (me nna) dhe largohen nga grat e veta, e pastaj zmbrapsen nga ajo q kan thn, jan t obliguar q para s t kontaktojn ndrmjet vete ta lirojn nj rob. Kjo sht dispozit me t ciln porositeni hollsisht me at q ju e punoni. 4. E kush nuk gjen (rob pr lirim), ather le t agjroj dy muaj rresht para se t kontaktojn, e kush nuk mundet, ather le ti ushqej gjashtdhjet t varfr. Kjo (dispozit ju shrben) pr t vrtetn ju se besoni Allllahun dhe t grguarin e Tij (e jo zakonet injorante). Kto, pra jan prcaktimet e All-llahut. ndrkaq, mohuesit kan dnim t rnd.

5. sht e vrtet se ata q i kundrvhen All-llahut dhe t drguarit t Tij, jan t mposhtur, ashtu si u mposhtn ata prpara tyre. Mirpo, Ne u kemi shpallur fakte t qarta, e pr mohuesit sht nj dnim i turpshm. 6. N ditn e kur All-llahu i ringjall ata t gjith, i njofton me at q kan punuar, pse All-llahu ka mbajtur ato shnime, dhe pse ata i kan harruar. All-llahu sht Ai q do send esheh dhe e prcjell. 7. A nuk e di ti (o dgjues) se All-llahu di ka n qiej dhe ka n tok?! Nuk bhet bised e fsheht mes tre vetave e t mos jet Ai i katrti; e as mes pes vetave e t mos jet Ai i gjashti, e as mes pak vetave dhe as n shum vetave, e t mos jet Ai me ta, kudo q t jen. Pastaj, n ditn e kijametit i njofton ata me at q kan punuar. All-llahu ka prshir do send n dijen e vet. 8. A nuk i sheh ata q ishin t ndaluar t bisedojn fsheht, se si i kthehen prsri asaj na e cila ishin t ndaluar dhe pshprisin pr ka sht mkat, pr ka sht mizori ka sht n kundrshti t t drguarit. Ata kur vjn t ti, t prshnesin me at q All-llahu nuk t prshndet dhe vetmevete thon: Prse All-llahu nuk na dnon pr kt q po e themi? Por, mjaft sht pr ta Xhehennemi n t cilin hidhen. Sa vend i shmtuar sht ai. 9. O ju q keni besuar, kur bisedoni mes vete fshehurazi, mos bisedoni pr ka sht mkat, armiqsi dhe kundrshti ndaj pejgamberit, por bisedoni pr pun t ndershme e t matura dhe kinia frikn All-llahut, te i cili do t tuboheni! 10. Bisedn e fsheht e nxit vetm djalli pr ti shqetsuar ata q besuan, ndonse ajo nuk mund ti dmtoj fare pa dshirn e All-llahut le ti mbshtetn besimtart! 11. O ju q besuat, kur tju thuhet: zgjerohuni (bni vend) n vend ndeje, ju zgjrohuni, se All-llahu bn zgjrim pr ju, e kur tju thuhet: ngrituni! Ather ju ngrihuni, Allllahu lartson ata q besuan prej jush, i lartson n shkall t lart ata t cilve u sht dhn dituri. All-llahu sht i njohur mir me at q punoni. 12. O ju q keni besuar, kur dshironi t bisedoni me t drguarin, jepne nj sadaka para biseds suaj. Kjo sht pr ju m e pastr; e nse nuk keni ka t jepni, All-llahu sht i njohur mir me at q punoni. 13. A u friksuat (varfris) t jepni lmosh n prag t biseds suaj? E kur ju nuk e bt dhe All-llahu ju fali, ather pra, falnie namazin, jepnie zeqatin, respekonie All-llahun dhe t drguarin e Tij, All-llahu sht i njohur me punn tuaj. 14. A e dini pr at q kan miqsuar nj popull q Allllahu ka shprehur mallkim kundr tyre? Ata nuk jan as prej jush as prej atyre dhe me vetdije betohen rrejshm.

15. All-llahu pr ta ka prgatitur nj ndshkim t ashpr. Vrtet, at q bjn sht shum e keqe. 16. Ata betimin e tyre e kan marr si mbrojtje dhe kan penguar prej rrugs s All-llahut, andaj ata i pret nj dnim dnim poshtrues. 17. Atyre nuk do tu bj kurrfar dobie pasuria e tyre as fmijt e tyre para All-llahut. Ata jan banor t zjarrit, aty jan prgjithmon. 18. Ditn kur All-llahu i ringjall t gjith, e ata i betohen Atij, sikurse u betoheshin juve, dhe mendojn (me at betim) t arrijn dika. Pra ta dini, se ata jan me t vrtet rrenacakt. 19. Ata i ka nnshtruar djalli dhe ua ka qitur n harres porosit e All-llahut. Ata jan shoqri e djallit, e din se ithtart e djallit jan m t dshpruarit. 20. Ska dyshim se ata q e kundrshtojn All-llahun dhe t drguarin e Tij, t tillt jan ndr m t poshtruarit. 21. All-llahu ka prcaktuar (shkruar n Levhi Mahvudh): Un dhe t drguarit e Mi, pa tjetr do t ngadhnjejm! All-llahu sht i fort, ngadhnjyes. 22. Nuk gjen popull q e beson All-llahun dhe ditn e gjykimit, e ta doj at q e kundrshton All-llahun dhe t drguarin e Tij, edhe sikur t jen ata (kundrshtart) prindrit e tyre, ose fmijt e tyre, ose vllezrit e tyre, ose farefisi i tyre. Ata jan q n zemrat e tyre (Ai) ka skalitur besimin dhe ka forcuar me shpirt nga ana e Tij dhe ata do ti shpjer n Xhennete, npr t cilin rrjedhin lumenj. Aty jan prgjithmon. All-llahu ua ka plqyer punn e tyre dhe ata jan t knaqur me shprblimin e Tij. T tillt jan pal (grup, parti) e All-llahut ta dini pra, se ithtart e All-llahut jan ata t shptuarit. 59. Hashr Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. All-llahun e madhron me tesbih (duke i mohuar ato q nuk i takojn atij) gjithka ka n tok, e Ai sht i fuqishmi, i urti. 2. Ai sht q n dbimin e par i nxoru prej shtpive t tyre ata nga ithtart e librit, t cilt nuk besuan. Ju nuk menduat se fortifikatat e tyre do ti mbronin prej ndshkimit t All-llahut, po All-llahu u erdhi atyre nga nuk e kishin menduar dhe n zemrat e tyre hodhi frikn ashu q me duart e veta dhe me duart t besimtarve t rrzonin shtpit e veta; pra merrni prvoj o ju t zott e mendjes. 3. Sikur All-llahu t mos u kishte caktuar atyre shprnguljen, ata do ti ndshkonte n kt jet, kurse n jetn tjetr ata e kan dnimin e zjarrit.

4. Kt pr shkak se e kundrshtuan All-llahun dhe t drguarin e Tij. Pra, kush e kundrshton All-llahun, ska dyshim se All-llahu sht ndshkimfort. 5. Ju nuk kputt asnj nga hurmat e buta (fidant) ose at e keni ln t ngriur n rrnjt e tye, vetm se me lejen e All-llahut e pr ti shtypur kundrshtart. 6. E at (Pasuri) q prej tyre All-llahu ia ktheu t drguarit t vet, ju pr t nuk i keni ngar as kuajt, as devet, por All-llahu i bn mbizotruesit t drguarit e vet kundr kujt t doj, All-llahu ka fuqi mbi do send. 7. At q All-llahu nga banort e vendeve (jobesimtare) ia dha pa luft t drguarit t vet, ajo i takon All-llahut, t drguarit, t afrmve, jetimve, t varfrve, kurbetinjve. (Kshtu veprohet) Q ajo t mos ndahet ndrrmjet pasanikve tuaj. ka tju jep i Pejgamberi, at merrmie e ka tju ndaloj, prmbanju dhe kinie frik All-llahun, se All-llahu sht ndshkues i ashpr. 8. (Ajo pron) U takon muhaxhirve t varfr, t cilt u dbuan prej shtpive t tyre dhe prej pasuris s tyre, duke krkuar mirasin dhe knaqain e All-llahut, dhe q ndihmojn All-llahun dhe t drguarin e Tij, t tillt jan ata t sinqertit. 9. Edhe ata q prgatitn vendin (Medinn) dhe besimin para tyre, i duan ata q shprnguleshin te ata dhe nuk ndiejn n gjoksat e tyre ndonj nevoj (pr zili a tjetr) nga ajo q u jepej atyre (muhaxhirve), madje edhe sikur t kishin vet nevoj pr t, ata u jepnin prparsi atyre para vetvetes. Kush sht i ruajtur prej lakmis s vet, t tillt jan t shptuar. 10. Edhe ata q kan ardhur pas tyre e thon: Zoti yn, falna ne dhe vllezrit tan q para nesh u pajisn me besim dhe mos lejo n zemrat far urrejtjeje ndaj atyre q besuan. Zoti yn Ti je i but, mshirues! 11. A nuk e ke ditur se ata q u bn hipokrit, u thoshin vllezrve t vet nga ithtart e librit q nuk kishin besuar: nse ju dboheni, edhe ne do t dalim me ju, pr shtjen tuaj, ne kurr nuk do ti bindemi askujt (tju luftojm ose tju nnshtrojm), e nse luftoheni prej dikujt, ne gjithqysh do t;u ndihmojm. All-llahu dshmon se ata jan rrenacak! 12. Sikur t dbohen ata (ithtart e librit), nuk do t dilnin me ta edhe sikur t luftoheshin, nuk do tu ndihmojn atyre, po edhe sikur tu ndihmonin atyre, ata do t iknin prapa, e ata do t mbesin pa ndihmn e tyre. 13. Ju (besimtart) n zemrat e tyre (ta munafikve) jeni frik m e fort se All-llahu (frika nga All-llahu). Kjo pr shkak se ata jan popull q nuk kuptojn. 14. Ata t gjith s bashku nuk kan guxim tju luftojn, vetm kur gjenden n ndonj vend t fortifikuar ose kur jan pas ndonj muri. Armiqsia ndrmjet tyre sht e

ashpr. Mund t mendohet pr ta se jan t bashkuar,e n reallitet zemrat e tyre jan t prara, sepse jan njerz q nuk logjikojn. 15. Si shembull i atyre jo fort moti q prjetuan t keqen e puns s vet, edhe ata kan nj dnim t rnd. 16. Ata (hipokritt) jan shembull si djalli, kur i thot njeriut: Refuzo besimin!, e kur ai t ket refuzuar, ai (djalli) trhiqet prej teje; un i frikohem All-llahut, Zotit t gjithsis! 17. Dhe ashtu, ata t dy do t prfundojn n zjarr prgjithmon. Ai sht ndshkim i zullumqarve. 18. O ju q besuat, friksojuni All-llahut dhe le t shikoj donjri se ka ka br pr nesr. Dhe friksojuni All-llahut! Ska dyshim se All-llahu sht i Njohtuar (Habir) pr at q punoni! 19. E mos u bni si ata q harruan All-llahun, pra (All-llahu bri q ata) harruan vetveten! T tillt jan t Fasikt112. 20. Nuk jan t barabart banort e Xhennetit dhe banort e Xhehennemit. Banort e Xhennetit jan t suksesshmit (jan ata q ia kan arritur qllimit). 21. Sikur Ne ta zbritnim kt Kuran mbi ndonj kodr, do t shihje at t strukur e t ar prej friks nga All-llahu. Kta jan shembuj q ua sjellim njerzve, q ata t mendojn. 22. Ai sht All-llahu, nuk ka zot tjetr pos Tij. Dijetari i t fshehts dhe t dukshmes, Ai sht Mshiruesi, Mshirbrsi! 23. Ai sht All-llahu, pos t Cilit nuk ka zot tjetr, Sunduesi, i Shenjti, i Pastrti (prej t metave q i mvishen)113, Siguruesi, Mbikqyrsi, i Plotfuqishmi, Mbizotruesi114, i Madhrishmi. I lartsuar sht Allllahu nga ajo q ia shoqrojn! 24. Ai sht All-llahu, Krijuesi, Shpiksi, Formsuesi. T tij jan emrat m t bukur. At e lartson ka ka n qiej e n tok. Dhe Ai sht i Fuqishmi, i Urti! 60. Mumtehinet Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. O ju q besuat, nse keni dal (prej vendlindjes) pr hir t lufts pr rrugn Time, duke krkuar knaqsin Time ndaj jush, mos e zini mik armikun Tim dhe armikun tuaj, duke shprehur ndaj tyre dashuri, kur dihet se ata mohuan t vrtetn q u erdhi juve. Ata e dbojn
112 113

Fasik: rrebel, mkatar, mbrapshtan. sht br prpjekje pr prkthimin m t afrt t emrit Selam. 114 N gjuhn angleze fjala Aziz sht prkthyer si Compeller, q do t thot: Ai q me forc vendos drejtsin.

t drguarin dhe ju, sespe i besoni All-llahut, Zotit tuaj, e ju fshehurazi u ofroni miqsi, po Un m s miri e di at q e keni fshehur dhe at q e keni publikuar. Ai q punon ashtu nga pala juaj, ia e ka humbur rrugn e drejt. 2. Nse ata ia dalin tju mindin, ata do t jen armiq tuaj, do t zgjasin duart e veta dhe gjuht e veta kundr jush, duke ju prbuzur, sepse ata dshironin t mos besonit. 3. N ditn e kijametit All-llahu gjykon mes jush, e nuk do tju bjn dobi as t armit tuaj e as fmijt tuaj. Allllahu sheh at q punoni. 4. Ju e keni shembullin m t mir te Ibrahimi dhe ata q ishin me t, kur i than popullit t vet: Ne trhiqemi prej jush dhe prej asaj q adhuroni, pos All-llahut, nuk besojn tuajn, randaj ndrmjet nesh e jush sht e hapt armiqsia e urrejtja derisa ta besoni vetm Allllahun Nj! (Nuk e kemi shembull) Me prjashtim t fjals s Ibrahimit thn babait t vet: Un do t krkoj falje pr ty, po un nuk kam n dor asgj pr ty te Allllahu! Zoti yn, vetm Ty t jemi mbshtetur, vetm nga Ti jemi kthyer dhe vetm te Ti sht e ardhmja! 5. Zoti yn, mos na bn sprov n duar t atyre q nuk besuan dhe falna, Zoti yn, Ti je ngadhnjyesi, i urti. 6. Vrtet, pr at q ka shpres n All-llahun dhe n ditn e gjykimit, ju keni mostr t mir (te Ibrahimi dhe besimtart), e kush i bie prapa, le ta dij se All-llahu sht Ai i panevojshmi, i vetvetiu i lavdruari. 7. Pritet q All-llahu t ver miqsi ndrmjet jush dhe atyre q kishit armiqsi, All-llahu sht i fuqishm, Allllahu fal mkatet, sht mshirues. 8. All-llahu nuk ju ndalon t bni mir dhe t mbani drejtsi me ata q nuk ju luftuan pr shkak t fes, e as nuk ju dbuan prej shtpive tuaja; All-llahu i do ata q mbajn drejtsin. 9. All-llahu ju ndalon tu afroheni vetm atyre q ju luftuan pr shkak t fes, q ju nxorn prej shtpive tuaja dhe q ndihmuan dbimin tuaj; ju ndalon t miqsoheni me ta. Kush miqsohet me ta, t tillt jan dmtues t vetvets. 10. O ju q besuat, kur tju vijn besimtaret e shprngulura (prej Mekes), provoni besnikrin e tyre, ndonse All-llahu di m s miri pr besimin e tyre; nse vrtetoni se ato jan besimtare, ather, mos i ktheni ato te jobesimtart, pse as ato nuk jan t lejuara pr ta e as ata nuk jan t lejuar pr to, e ju jepnu atyre (jobesimtarve) at q kan shpenzuar pr to (n emr t kororzimit). Ju nuk keni penges t martoheni me to, pasi tua jepni vlern e kurors. Mos i mbani nn kuror, idhujtaret por krkoni (prej idhujtarve mekas)

at q keni shpenzuar pr to, dhe ata le t krkojn (prej jush besimtar) at q kan shpenzuar. Kto jan dispozita t All-llahut me t cilat Ai gjykon ndrmjet jush; All-llahu sht m i dijshmi, m i informuari. 11. N qoft se u humbet dika (nga shpenzimi) i ndonj gruaje tuaj q ikn te idhujtart, e juve u vjen rasti ti luftoni dhe t merrni pre t lufts, ather atyre q u kan shkuar grat, jepnu aq sa kan shpenzuar; e, kinie frik All-llahun, t cilin ju e besoni! 12. O Pejgamber, kur t vijn besimtaret q t japin besnse: nuk do ti shoqrojn asnj send All-llahut; se nuk do t vjedhin; se nuk do t bjn kurvri; se nuk do ti mbysin fmijt e tyre; se nuk do t gnjejn me ndonj shpifje pr (fmijn e huaj q kan marr) se sht i tyre; dhe se nuk do t t kundrshtojn n at q i urdhron, ather, prano zotimin e tyre dhe lute Allllahun ti fal ato, se All-llahu sht mkatfals dhe mshirues. 13. O ju q keni besuar, mos u miqsoni me nj popull q All-llahu ka shprehur hidhrim kundr tij, popull q ka humbur shpresn ndaj bots s ardhshme, ashtu si nuk kan shpres jobesimtart prej t vdekurve (q do t ngjallen) n kt bot, pse n ringjallje (n botn tjetr). 61. Saff Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. All-llahun e madhroi ka ka n qiej dhe ka ka n tok, e Ai sht mbizotruesi, i urti. 2. O ju q besuat, pse po e thoni at q nuk e punoni? 3. te All-llahu sht shum e urrejtur ta thoni at q nuk e punoni! 4. All-llahu i do ata q luftojn n rrugn e Tij t rreshtuar si t jet ndrtes e fortifikuar. 5. Dhe, (rikujto) kur Musai popullit t vet i tha: O populli imi, pse m shqetsoni kur e dini se me t vrtet un jam i drguar i All-llahut te ju! E kur ata u shmangn (nga e vrteta), All-llahui largoi zemrat e tyre, pse All-llahu nuk v n rrug t drejt popullin e prishur. 6. Dhe, kur Isai, biri i Merjemes tha: O beni israil, un jam i drguar i All-llahut te ju, jam vrtetues i Tevratit q ishte para meje dhe jam prgzues pr nj t drguar q do t vij pas meje, emri i t cilit sht Ahmed! E kur ai u erdhi atyre me argumente t qarta, ata than: Kjo sht maxhi e hapt. 7. E kush sht m mizor se ai q pr All-llahun shpif gnjeshtr pr fen islame; po All-llahu nuk i ofron udhzimin pr n rrugn e drejt popullin zullumqar.

8. Ata duan ta shuajn dritn e All-llahut me gojt e tyre, po All-llahu e plotson (e prhap) dritn e vet, edhe pse e urrejn jobesimtart. 9. Ai (All-llahu) sht q e drgoi t drguarin e vet me udhzim t qart e fe t vrtet pr ta br mbizotrues mbi t gjitha fet, edhe pse idhujtart e urrejn. 10. O ju q keni besuar, a tju tregoj pr j tregti t bujshme q ju shpton prej j dnimi t dhembsh: 11. Ti besoni All-llahut dhe t drguarit t Tij, t luftoni n rrugn e All-llahut me pasurin tuaj dhe veten tuaj, e kjo sht shum m e dobishme pr ju, nse jeni q e dini. 12. Ai (All-llahu) iu fal mkatet tuaja, ju shpie n Xhennete npr t cilat rrjedhin dhe n pallate t bukura n Xhennetet e amshueshme, e kto jan ai suksesi m i madh. 13. Edhe t tjera q ju i dshironi: ndihm prej Allllahut dhe fitore e afrt, e pra, prgzoji besimtart! 14. O ju q besuat, bhuni ndihmtar t All-llahut, si Isai biri i Merjemes havarijunve (besimtarve t vet t sinqert) u pat thn: Kush sht ndihmtar imi pr n rrugn e All-llahut? Havarijunt i than: ne jemi ndihmtar t rrugs s All-llahut! E nj grup prej beni israilve besoi, e nj grup refuzoi, e Ne, ata q besuan i prkrahm kundr armikut t tyre dhe ashtu u bn ngadhnjyes. 62. Xhuma Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. ka ka n qiej dhe ka n tok bn tesbih All-llahun, Sunduesin, t Pastrin nga do e met, t Fuqishmin e t Urtin. 2. Ai sht q arabve t pashkolluar u drgoi Pejgamberin nga mesi tityre q tju lexoj ajetet e Tij, ti pastroj ata, tua msoj librin dhe sheriatin, edhe pse m par ata ishin n nj humbje t dukshme. 3. (U drgoi) edhe t tjerve q nuk i arritn ata, Ai sht ngadhnjyesi 4. Kjo sht mirsi e All-llahut, q ia jep atij q do, e All-llahu sht Zoti i dhuntis s prsosur. 5. Shembulli i atyre, q jan obliguar me Tevrat, dhe nuk e zbatojn at, sht shembulli indonj gomari q bart libra. Shembulli i keq, sht shembull i popullit q prgnjeshtroi ajetet e All-llahut, e All-llahu nuk udhzon n rrug t drejt popullin jobesimtar. 6. Thuaj: O ju q i prmbaheni jehudizmit, nse e pretendoni se jeni m t afrmit e All-llahut e jo njerzit e tjer, ather krkonie vdekjen, po qe se jeni t sinqert (n at q thoni).

7. Po, ata nuk dshirojn kurr at, pr shkak t asaj q e punuan me duart e veta, e All-llahu e di m s miri se kush jan mizort. 8. Thuaj: ska dyshim se vdekja prejs cils po ikni, ka pr tju zn, e mande do t silleni te Ai q e di t padukshmn dhe t dukshm, dhe ather Ai do tju njoftoj me at q keni punuar. 9. O ju q besuat, kur bhet thirrja pr namaz, ditn e zhumas, ecni shpejt pr aty ku prmendet All-llahu (dgjojeni hutben, falnie namazin), e lini shitblerjen, kjo sht m e dobishme pr ju nse jeni q e dini. 10. E, kur t kryhet namazi, ather shrndanu n tok dhe krkoni begatit e All-llahut, por edhe prmendni shpeshher All-llahun, ashtu q t gjeni shptim. 11. Po, kur ata shohin ndonj tregti, ose ndonj aheng msyhen atje, kurse ty t ln n kmb. Thuaju: Ajo q sht te All-llahu sht shum m e mira se dfrimi dhe tregtia, e All-llahu sht furnizuesi m i mir! 63. Munafikun Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Kur t erdhn ty hipokritt, t than: Ne dshmojm se vrtet ti je i drguar i All-llahut! E, All-llahu e di se ti je i drguar i Tij, por All-llahu dshmon se hipokritt jan rrenacak (kur thon ashtu). 2. Ata betimin e tyre e bjn pr tu mbrojtur, andaj ata penguan nga rruga e All-llahut. Veprimi q ata bn sht shum keq. 3. Ngase ata besuan (me goj) e pastaj mohuan, andaj zemrat e tyre u mbylln dhe ata nuk kuptojn. 4. E kur ti shohish ata, trupat e tyre t mahnisin, e kur t flasin, fjals s tyre i v veshin. Po ata jan si trungujt e zgavruar e t mbshtetur, e do z e mendojn se sht kundr tyre. Ata jan armiq, pra ruaju prej tyre! All-llahu i vraft, si shmangen nga e vrteta! 5. E kur u thuhet: Ejani te i drguari i All-llahut q ai t krkoj prej Tij falje pr ju, ata tundin kokat e tyre dhe i sheh se si ta kthejn shpinn duke e mbajtur veten t madh. 6. Sa u prket atyre, sht krejt njsoj: si krkove pr ta falje, si nuk krkove pr ta falje (nga Zoti), sepse Allllahu kurrsesi nuk do ti fal dhe sht e sigurt se Allllahu nuk ia ofron udhzimin popullit arrogant. 7. Ata jan q u thon (vendasve t Medins): Mos u jepni atyre q jan me t drguarin e All-llahut (muhaxhirve), ashtu q t shprndahen!. Po, te Allllahu jan pasurit (depot) e iqejve e t toks, por hipokritt nuk jan duke kuptuar.

8. Ata thon: Nse do t kthehemi (prej gjuhs me beni Mustalikt) n Medine, ai m i forti pa tjetr prej aty ka pr ta przn at m t dobtin! (ashtu than) Ndrsa e tr krenaria i takon All-llahut, t drguarit t Tij dhe besimtarve, por hipokritt kt nuk e din. 9. O ju q besuat, as pasuria juaj e as fmijt tuaj t mos u shmangin prej adhurimit t All-llahut, e kush bn ashtu t tillt jan mu ata t humburit. 10. Dhe jepni nga ajo q Ne u kemi dhn juve, para se ndonjrit prej jush ti vij vdekja, e ather t thot: O Zoti im, prse nuk m shtyve edhe pak afatin (e vdekjes), q t jepja lmosh e t bhesha prej t mira! 11. Po, All-llahu kurrsesi ask nuk e shtyn pr m von, kur atij ti vij afati i vet. All-llahu hollsisht sht i njohur me at q ju punoni. 64. Tegabun Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Vetm All-llahut i shprehin madhrin e lartsimin ka ka n qiej dhe ka n tok, dhe se vetm e Tij sht i tr pushteti dhe vetm Atij i takon falnderimi, e Ai sht i gjithfuqishm pr do send. 2. Ai sht q u krijoi juve, e nga ju ka mohues dhe ka besimtar. All-llahu e sheh shum mir at q e punoni. 3. Ai krijoi qiejt dhe tokn me urtsi t prsosur dhe Ai juve u dha formn, e formn tuaj e bri t bukur dhe vetm te Ai sht e ardhmja. 4. Ai e di ka n qiej e n tok, e di at q e fshihni dhe at q e shfaqni haptazi, sepse All-llahu di edhe at q mbajn n zemrat. 5. A nuk ju erdhi lajmi i atyre q ishin m par e nuk besuan, ndaj edhe prjetuan barrn e rnd t puns s vet dhe ata kan nj dnim t idht. 6. At (dnim e marrin) pr shkak se atyre u vinin t drguarit e vet me argumente t qarta, e ata thoshin: A njeriu i thjesht do t na udhzoj neve? Dhe ashtu nuk besuan dhe u zmbrapsn, po All-llahu nuk ka nevoj pr ta; All-llahu sht begatshm, e i falnderuar nga vetvetiu. 7. Ata q nuk besuan, menduan se kurrsesi nuk do t ringjallen. Thuaj: Po, pasha Zotin tim, pa tjetr do t ringjalleni dhe do t njiheni me at q keni punuar, e ajo pr All-llahun sht leht! 8. Ather pra, pranonie All-llahun, t drguarin e Tij dhe dritn q e zbritm Ne. All-llahu sht i njohur pr at q veproni. 9. Ditn e kijametit, kur Ai u tubon juve, ajo sht dit e mashtrimit (ditn e kijametit duket se kush sht mashtruar). kush beson All-llahun dhe bn vepra t

mira. Ai ia shlyen t kqijat e tij dhe at e fut n Xhennete, npr t cilat rrjedhin lumenj; aty do t jen prgjthmon, e ai sht shptimi i madh. 10. E ata q nuk besuan dhe prgnjeshtruan argumentet Tona, t tillt jan banort e zjarrit; aty do t jen prgjithmon, e ai sht prfundim i keq. 11. fardo e keqe q ndodh (godet), nuk mund t jet ndryshe, vetm sipas caktimit t All-llahut, e kush i beson All-llahut, Ai ia udhzon zemrn e tij; All-llahu sht i gjithdijshm pr do send. 12. Pra, respektonie All-llahun dhe respektonie t drguarin, po nse nuk e respektoni, ather detyr e t drguarit ton sht vetm kumtimi i qart. 13. All-llahu sht Ai q pos Tij nuk ka zot tjetr, prandaj vetm All-llahut le ti mbshteten besimtart. 14. O ju q besuat, vrtet, disa nga bashkshortet tuaja dhe nga fmojt tuaj jan armiq tuaj, andaj kini kujdes ndaj tyre, e nse nuk merrni masa, nuk ua vini veshin dhe i falni, ta dini se edhe All-llahu sht mkatfals, mshirues. 15. Ska dyshim se pasuria juaj dhe fmijt tuaj jan sprov, ndrsa ajo q sht te All-llahu, sht shprblim i madh. 16. Andaj, sa t keni mundsi ruanu prej dnimit t Allllahut, dgjoni, respektoni dhe jepni pr t mirn tuaj, e kush i ruhet lakmis s vetvetes, t tillt jan t shptuarit. 17. Nse All-llahut i huazoni dika t mir, Ai juve ua shumfishon at dhe ju fal; All-llahu sht shum mirnjohs, i but. 18. sht i gjithdijshmi i t fshehts e i t dukshmes, sht ngadhnjyesi, i urti. 65. Talak Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. O ti pejgamber, kur ti lshoni grat, lshoni ato n vigjilje t fillimit t pritjes s tyre (n kohn e pastrtis s tyre) dhe kohn e pritjes mbanie mend mir e kini frik All-llahut, Zotit tuaj, dhe mos i nxirrni ato prej shtpive t tyre, e edhe ato t mos dalin ndryshe vetm nse bjn ndonj vepr t keqe t vrtetuar. Kto jan dispozitat e All-llahut, e kush del jasht dispozitave t All-llahut, ai e ka dmtuar vetveten. Ti nuk e di, Allllahu pas asaj mund t t jap dika rishtazi. 2. E kur ti afrohen ato mbarimit ta afatit t tyre, ather ose mbani (i ktheni n jetn bashkshortore) si duhet, ose ndanu prej tyre si sht e udhs, e kt do ta dshmojn dy dshmitar t drejt nga mesi juaj dhe dshmit zbatojeni pr hir t All-llahut. Kshtu

kshillohet ai q i beson All-llahut dhe dits s fundit, e kush iu prmbahet dispozitave t All-llahut, atij Ai i hap rrug, 3. dhe e furnizon at prej nga nuk kujton fare. Kshtu i mbshtetet All-llahut, Ai i mjafton atij, All-llahu realizon dshirn e vet dhe All-llahu do gjje ia ka caktuar kohn (afatin). 4. E ato nga grat tuaja t cilave u sht ndrprer cikli mujor (menstruacioni) nse nuk e keni ditur, koha e pritjes s tyre sht tre muaj, e ashtu edhe ato q ende nuk kan pasur menstruacion. Ndrkaq, pr shtatznat afati i pritjes s tyre sht derisa t lindin. E kush i friksohet All-llahut, Ai atij ia lehtson punn. 5. Ky sht vendim i All-llahut q ua zbriti juve, e kush e ka frik All-llahun, Ai atij ia shlyen t kqijat dhe ia shton shprblimin. 6. Ato (grat e lshuara), sipas mundsis suaj i vendosni n ndonj vend ku banoni ju, e mos i ngushtoni ato pr ti detyruar (t dalin). N qoft se ato jan shtatzna, ather furnizoni ato derisa ta heqin barrn e tyre, e nse ato u japin gji fmijve tuaj, ather jepnu atyre shprblimin q u takon dhe kini mirkuptim n mes jush ashtu si duhet, e n qoft se hasni n vshtirsi ndr vete, ather le t krkojn pr t gjidhnse tjetr. 7. Ai q sht i pasur, le t shpenzoj sipas mundsis s vet, e ai q sht ngusht nga pasuria, le t jap nga ajo q i ka dhn All-llahu, e All-llahu nuk ngarkon ask, vetm aq sa i ka dhn; mirpo pas vshtirsis All-llahu sjell lirim (begati). 8. Sa shum banor t fshatrave, q ishin kryene ndaj urdhrit t Zotit t vet dhe ndaj t drguarve t Tij, Ne i kemi shprblyer me nj llogari t ashpr, i kemi ndshkuar me nj dnim t paprshkrueshm. 9. She ata e prjetuan barrn e rnd t puns s vet, kshtu q fundi i shtjes s tyre ishte dshtimi. 10. All-llahu u ka prgatitur dnim t rnd, atyre pra, kinie frik All-llahun o ju t zott e mendjes. E ju q keni besuar, All-llahu u zbriti juve shpalljen (Kuranin). 11. T drguarit q ua lexon ajetet e qarta t All-llahut pr ti nxjerr ata q besuan dhe bn cepra t mira prej errsirave n drit. Kush i beson All-llahut dhe bn vepra t mira, Ai e shpie at n Xhennete npr t cilat rrjedhin lumenj; aty do t jen prgjthmon e kurr pakputur. All-llahu i ka dhn atij furnizim t mir. . . 12. All-llahu sht Ai q krijoi shtat pal qiej dhe prej toks aq sa ata; n to zbatohet vendimi i Tij pr ta ditur ju se All-llahu ka fuqi pr do send dhe q me t vrtet All-llahu ka prfshir do send me dijen e vet.

66. Tahrim Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. O ti pejgamber (o ti, q sht sjell kumtesa nga qielli),pse ndalon vetes at q All-llahu ta lejoni? A krkon me t pajtim e grave tuaja? All-llahu sht mkatfals, mshirues. 2. All-llahu u ka prcaktuar juve zgjidhjen e betimeve tuaj; All-llahu sht kujdestari juaj; Ai sht i gjithdjshmi, i urti. 3. (Prkujto) kur Pejgamberi ndonjers prej grave t veta i kumtoi fshehurazi nj lajm, e kur ajo tregoi at (lajm), e All-llahu (Pejgamberit) i zbuloi atij pr t (kallzimin e lajmit nga ajo grua), ai ia bri me (asaj) me dije nj pjes t trgimit, kurse pr pjesn tjetr heshti. E kur ai (pejgamberi) e njohtoi at (gruan) me at (q kishte treguar), ajo tha: E kush t tregoi ty kt? Ai tha: M tregoi i gjithdijshmi, njohsi i t fshehtave! 4. Nse ju t dyja pendoheni te All-llahu (sht m mir pr ju), sepse se zemrat tuaja tanim kan rrshqitur, e nse bashkveproni kundr tij, ta dini se All-llahu sht Ai mbrojts i tij si dhe Xhibrili dhe besimtart e ndershm; e kur sht kshtu, edhe engjjt i dalin n ndihm. 5. Nse ai u ka lshuar juve, sht detyr e Zotit t tij ti bj zvendsim me gra edhe m t mira se ju; myslimane, besmtar, respektuese, penduese, adhuruese, emigruese q kan qen t martuara ose virgjiresha. 6. O ju q besuat, ruane veten dhe familjen tuaj prej zjarrit, lnda djegse e t cilit jan njerzit dhe gurt. At (zjarrin) e mbikqyrin engjjt t rrept e t ashpr q nuk e kndrshtojn All-llahun pr asgj q Ai i urdhron dhe punojn at q jan t urdhruara. 7. O ju q mohuat, sot mos u arsyetoni; ju shprbleni veten pr at q keni vepruar. 8. O ju q keni besuar, pendohuni te All-llahu me nj pendim t sinqert n mnyr q Zoti juaj ti largoj prej jush t kqijat, tu shpie n Xhennete, nn t cilat rrjedhin lumenj ditn kur All-llahu nuk e turpron Pejgamberin e s bashku me t as atta q kan besuar. Drita e tyre ndrion para tyre dhe n t djatht t t tyre, e ata thon: Zoti yn, vazhdona dritn ton, falna neve. Vrtet, Ti je i plotfuqishm pr do send. 9. O ti pejgamber, luftonju jobesimtart e hipokritt dhe qndro ashpr kundr tyre; vendi i tyre sht Xhehennemi q sht nj vend i shmtuar! 10. Atyre q mohuan, All-llahu u sjell nj shembull gruan e Nuhut dhe gruan e Lutit. Ato t dyja ishin n kuror t dy robrve t mir nga robrit tan, por ato t dyja i tradhtuan (n fe) ata t dy dhe kta t dy nuk

mund ti mbrojn ato fare te All-llahu, e atyre dyjave u thuhet: Hyni n zjarr s bashku me ata q hyjn! 11. E atyre q besuan, All-llahun u solli shembull gruan e faraonit kur ajo tha: Zoti im, m bn nj vend pran mshirs sate n Xhennet dhe m shpto prej faraonit e brutalitetit t tij dhe m shpto prej popullit mizor! 12. Edhe Merjemen t bijn e Imranit, q e ruajti nderin e vet, e Ne prej ans son i frymzuam nj shpirt e ajo i besoi fjalt e Zotit t saj dhe librat e Tij dhe ishte e devotshme. 67. Mulk Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. I madhruar sht Ai, q n dorn e fuqis s Tij sht i tr sundimi dhe Ai ka fuqi mbi do send. 2. Ai sht q krijoi vdekjen dhe jetn, pr tju sprovuar se cili prej jush sht m veprmir. Ai sht ngadhnjyesi, mkatfalsi. 3. Ai sht q krijoi shtat qiej pal mbi pal. N krijimin e Mshiruesit nuk mund t shohsh ndonj kontrast, andaj, drejto shikimin se a sheh ndonj arje? 4. Mandej, her pas here drejto shikimin, e shikimi do t kthehet t ti i prulur dhe i molisur. 5. Ne, qiellin m t afrt e kemi zbukuruar me kandila (yje ndriquese) dhe ata ikemi br gjuajts kundr djajve, t cilve u kemi prgatitur dnim me zjarr shum t madh. 6. Dnimi n Xhehennem sht edhe pr ata q nuk besuan Zotit t tyre; sa vend i keq sht ai! 7. Kur t hidhen n t, ata do tia dgjojn atij ushtimn e ai vlon. 8. Nga zemrimi, ai gati coptohet. Sa her q hidhet n t ndonj turm, roja i pyet: A nuk ju pat ardhur juve ndonj pejgamber (qortues)? 9. Ata thon: Po, na erdhi pejgamberi, por ne e prgnjeshtruam dhe ne u tham: All-llahu nuk shpalli asgj, e ju nukjeni tjetr vetm se n nj humbje t nadhe! 10. Dhe thon: Sikur t kishim dgjuar dhe pasur mend, ne nuk do t ishim ndr banuesit e zjarrit. 11. Pra, i pranojm mkatet e veta; banuesit e zjarrit qofshin larg mshirs. 12. Ata, q pa par i friksoheshin Zotit t vet, pr ta ka falje dhe shprblim t madh. 13. E, ju fshihnie ose thhonie fjaln tuaj haptas; Ai ska dyshim se e di ka fshehni n zemrat tuaja. 14. A nuk e di Ai q ka krijuar, kur dihet se Ai dprton n thellsi t sekreteve, i njh hollsit.

15. Ai sht q juve tokn ua bri t prshtatshme, andaj, ecni npr pjes t saj dhe shfrytzoni begatit e Tij, meq vetm te Ai sht e ardhmja. 16. A u garantuat j prej Atij q sht n qiell, q t mos ju shafit (t mos u lshoj) toka kur t dridhet. 17. A u garantuat ju prej Atij q sht n qiell, q t mos lshoj kundr jush ndonj stuhi me rrebesh gursh. E pra, do ta kuptoni se si sht ndshkimi Im! 18. Edhe ata q ishin para tyre prgnjeshtruan, por far ishte dnimi Im? 19. A nuk i shikuan ata shpezt prmbi ta krahhapur dhe kur kraht i palojn, ato nuk i mban n ajr pos Fuqiplotit. Ai sht q do send e sheh dhe e di. 20. Kush sht ajo ushtri juaja q do tju ndihmoj, pos Mshiruesit? sht e vrtet se jobesimtart gjenden n nj mashtrim t madh. 21. Kush sht ai q ju ushqen, po q se Ai ua ndrpret furnizi,im e vet? Jo,askush, por ata vazhdojn me arroganc e kundrvnie. 22. A sht m i udhzyar ai q ecn i prmbysur me fytyr n tok, apo ai q ecn n pozicion qndrues rrugs s drejt? 23. Thuaj: Ai sht q ju krijoi, ju dhuroi t dgjuarit, t parit dhe mendjen, kurse pak po falnderoni 24. Thuaj: Ai sht q ju krijoi e ju shumoi n tok dhe vetm te Ai do t tuboheni! 25. E, ata po thon: Kur do t sndertohet ky premtim, po qe se jeni t vrtet? 26. . Thuaj: At e di vetm All-llahu, e un jam nj qortues q ju bn me dije! 27. Kur ta shohin at (Xhehennemin) se po u afrohet, fytyrat e atyre q nuk besuan u shmtohendhe u thuhet: Ky sht ai q ju e krkonit sa m shpejt! 28. Thuaj: M tregoni pra, nse All-llahu m merr shpirtin mua dhe atyre q jan me mua, ose na mshiron, kush do ti mbroj jobesimtart prej nj dnimi t mundimshm? 29. Thuaj: Ai sht Mshiruesi, Atij i kemi besuar dhe vet te Ai jemi mbshtetur, kurse ju do takuptoni se kush njmend sht ai i humburi! 30. Thuaj: M tregoni, nse uji juaj humbet n thellsi, kush do tju sjell uj mbitoksor (burimor)? 68. Kalem Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Nun, betohem n pendn dhe n at ka shkruajn! 2. Ti, me dhuratn pejgamber) e Zotit tnd, nuk je i mendur!

3. Dhe se ti, padyshim do t kesh shprblim t pandrprer! 4. Vrtet, ti je n nj shkall t lart morali! 5. M von ti do t shohsh, edhe ata do t shohin. 6. Se cili prej jush sht i mendur? 7. Ska dyshim se Zoti yt sht Ai q e di m s miri se kush sht ai q ka humbur prej rrugs s Tij dhe Ai e di m s miri pr t udhzuarit. 8. Andaj, ti mos u pajto me gnjeshtart! 9. Ata kan dshir q ti t bsh lajka. 10. Mos e respekto ask q betohet shum dhe sht i poshtr! 11. q sht prgojues e ban fjal ndr njerz. 12. Shum koprrac ndaj rrugs s mbar, i pafrenueshm, mkatar, 13. q sht shum i vrazhd, m n fund edhe kopil (nuk dihet baba). 14. (Mos e respekto) Vetm pse ka pasuri e djem! 15. Kur atij i lexohen ajetet Tona, ai thot: Legjenda t t parve! 16. Ne do ti dmkosim at n turi (n hund). 17. Ne i sprovuam ata (mekasit) sikurse i kemi pas sprovuar pronart e kopshtit. Kur u betuan se do t vjelin at hert n agim. 18. E nuk than (kur u betuan): N dasht All-llahu inshaell -llahu! 19. E, sa qen ata fjetur, at (kopshtin) e goditi nj bela nga Zoti yt. 20. Dhe ai gdhiu si t ishte i vjel. 21. Ata n mngjes thrritnin njri-tjetrin. 22. Ngrihuni hert te prodhimet e tuaja, nse doni ti vilni! 23. Dhe ata vajtnduke pshpritur n mes vete ( t mos i dgjojn kush). 24. T mos lejojn t afrohet sot n t asnj i varfr. 26. E kur e pan at, than: Ska dyshim, ne kemi humbur (rrugn). 27. Jo, (ne nuk kemi humbur rrugn) por pakemi mbetur pa t! 28. Ai me maturi prej tyre tha: A nuk ju thah prse nuk e prmendi Zotin? 29. Ather ata than: I pafajshm sht Zoti yn, ne ishim t padrejt 30. Dhe u kthyen e po e qortojn njri-tjetrin. 31. Than: T mjert ne, vrtet ne ishim jasht rrugs! 32. Shpresohet se Zoti yt do na zvendsoj me ndonj edhe m t mir se ai; ne n t vetm te Zoti yn mbajm shpresn.

33. Ja, kshtu do t jen dnimi (i mekasve), ndrsa dnimi i bots tjetr do t jet shum m i ashpr, sikur t jen q e kuptojn. 34. sht e sigurt se pr t devotshmit do t ket te Zoti i tyre kopshte t begatshme. 35. A do ti bjm krminelt t barabart me mylimant? 36. sht me ju, si gjykoni ashtu? 37. A mos keni ndonj libr, e prej saj msoni? 38. E ju do t keni atje ka t dshironi? 39. Amos keni ndonj zotim t fort prej Nesh q vazhdon deri n kijamet, se do ta rrini at q dshironi? 40. Pyeti ata se cili sht prej tyre q u garanton at? 41. Apo ata kan ortak (zota) q u garantojn, pra le ti sjellin ortakt e vet, nse e thon t vtetn? 42. (Prkujto) Ditn kur ashprsohet shtja deri n kulm (n kijamet), e ata do t ftohen pr t br sexhde, po nuk mundn. 43. Shikimet e tyre jan t prulura dhe ata i kaplon poshtrimi, kur dihet se ata kan qen t ftuar t bjn sexhde sa ishin t shndosh (e ata - talleshin). 44. Pra m l Mua dhe ata q e mohojn kt Kuran. Ne do ti afrojm ata dalngadal te dnimi prej nga nuk presin. 45. Dhe atyre Un u jap afat, sepse ndshkimi Im st shum i fort. 46. A mos krkon ti prej tyre shprblim, e ata jan t ngarkuar me dhniet? 47. A mos te ta sht e fshehta (e Lehvi Mahfudhit), e ata prej atu trumbetojn (se jan t mir)? 48. Po ti, bhu i durueshm ndaj caktimit t Zotit tnd, e mos u b si ai peshkut n kohn kur pat thirrur (Zotin) dhe ishte i mllefosur. 49. Sikur t mos i afrohej atij mshir nga Zoti i tij, do t hidhej n shkretrir i demoralizuar. 50. Po Zoti i tij, e bri at t zgjedhur prej t mirve. 51. E ata q nuk besuan gati sa t zhdukin me shikimet e tyre, kur dgjuan Kuranin, e )nga inati) than: Ai sht i marr! 52. Po ai (Kurani) nuk sht tjetr vetm se kshill pr botn (e njerzve e t xhinve). 69. Hakka Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Momenti i katastrofs s prgjithshme (kijameti). 2. sht kijameti? 3. ka t msoi ty se sht kijameti? 4. Themudi dhe Adi prgnjeshtruan tronditjen (kijametin).

5. Sa i prket Themudit, ata u shkatrruan me krism t tmerrshme. 6. Ndrsa Adi sht shkatrruar me nj er t fort, t pakufishme. 7. At Ai e lshoi kundr tyre shtat net e tet dit rresht, kur shihje njerzit n to t rrzuar si t ishi trupa hurmash t zgavruara. 8. A e sheh prej tyre ndonj q ka mbetur? 9. Erdhi faraoni dhe ata q ishin para tij si dhe t prmbysurit (fshatrat e popullit t Lutit), me pun t gabuara. 10. Ata kundrshtuan t drguarin e Zotit t tyre, e Ai i dnoi ata me nj dnim edhe m t madh (prej dnimeve t mparshm). 11. Pasi q uji pat vrshuar, Ne ju bartm n anije. 12. Pr ta br at (ngjarje) prkujtim pr ju dhe pr ta ruajtur at vesht q jan prkujtues. 13. E kur t fryhet n sur nj e fryeme. 14. Dhe t ngrihen toka e kodrat e ti mshojn njratjetrs me nj t goditur. 15. N a koh ndodh e vrteta (kijameti). 16. E qielli ahet, pse ai at dit sht i raskapitur. 17. Dhe engjjt qndrojn n skajet (ant) e tij, e at dit, tet (engjj) e bartin mbi vete Arshin e Zotit tnd. 18. At dit ju do t ekspozoheni (para Zotit), duke mos mbetur fsheht asnj sekret juaji. 19. Kujt ti jepet libri i vet nga e djathta e tij, ai do t thot: O ju, qe, lexonie librin tim! 20. Un kam qen i bindur se do t jap llogarin time. 21. Dhe ai ather sht n nj jet t knaqshme. 22. N nj Xhennet t lart. 23. Pemt e tij i ka krejt afr. 24. (E thuhet) Hani e pini shijshm, ngase n ditt e kaluara ju e prgatitt kt. 25. Ndrkaq, kujt i jepen librat e veta nga e majta, ai thot: O i mjeri un, t mos m jepej fare libri im. 26. Dhe t mos dijsha fare se ka sht llogaria ime. 27. Ah, sikur t kishte qen ajo (vdekja e par) mbarim i amshueshm pr mua. 28. Pasuria ime nuk m bri fare dobi. 29. U hoq prej meje do kompetenc imja. 30. U thuhet zebanive: Kapnie at, vnja prangat! 31. Pastaj at shtinie n Xhehennem. . . 32. Mandej, lidhne at me nj zingjir t gjat shtatdhjet kut. 33. Pse ai ka qen q nuk besoi All-llahun e madhruar. 34. Ai nuk nxiste pr ti ushqyer t varfrit. 35. Ai sot nuk ka ktu ndonj mik. 36. As ushqim tjetr prve t t shplarave. 37. Q at nuk e ha kush, pos mkatarve.

38. Pra Un betohem n at q e shihni! 39. Edhe n at q nuk e shihni! 40. Se me t vrtet ai (Kurani) sht fjal (e Zotit) q e lexon i drguari i ndershm. 41. Ai nuk sht fjal e ndonj poeti, po ju nuk besoni. 42. Nuk sht as fjal e ndonji falltori, po ju nuk besoni. 43. sht zbritje prej Zotit t botve! 44. Sikur t trillonte ai (Muhammedi) pr Ne ndonj fjal! 45. Ne do ta kapim at me fuqin Ton. 46. E pastaj do tia kputnim atij arterien e zemrs. 47. Askush prej jush nuk do t mund t ndrhynte pr mbrojtjen e tij. 48. Ai (kurani) sht kshill pr t ruajturit. 49. Ska dyshim se Ne dijm q prej jush ka q e prgnjeshtrojn. 50. Ai (Kurani) njmend do t jet dshprim pr jobesimtart. 51. Ai sht e vrtet bindse! 52. Andaj, ti lartsoje nga t metat Zotin tnd t madhruar! 70. Mearixh Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Nj luts e krkoi dnimin e pashmangshm, 2. pr jobesimtart. At (dnim) ska kush q mund ta ndal. 3. Ai dnim vjen nga All-llahu, pronari ishkallve t larta (n qiej). 4. Atje ngjiten engjjt dhe shpirti (Xhibrili) n nj dit q zgjat pesdhjet mij vjet (ose lartsia e atyre shkallve sht pesdhjet mij vjet). 5. Ti, pra, duro me nj durim pa ankes (t mir). 6. Atyre u duket ai larg, 7. Kurse Neve ai na duket afr. 8. Dita kur qielli t bhet si kallaji i shkrir. 9. Kodrat t bhen si leshi i lnurur. 10. Dhe asnj mik nuk pyet pr mikun. 11. Edhe pse ata shihen ndrmjet vete (edhe njihen, por ikin prej njri-tjetrit). Krimineli dshiron sikur t kishte paguar dnimin e asaj dite me bijt e vet. 12. Dhe me gruan e vet dhe me vllain e vet. 13. Edhe me t afrmit e tij q ai te ata mbshtetej. 14. Edhe me krejt ka ka n tok, e vetm t kishte shptuar! 15. Jo, kurrsesi, ajo (para) sht Ledhdha - flaka (emr i Xhehennemit). 16. sht q heq kapakt e koks.

17. Q e thrret (trheq prej vetes) at q sht zbbrapsur e larguar (prej besimit). 18. Dhe q ka tubuar (pasuri) dhe e ka ruajtur (fshehur). 19. sht e vrtet se njeriu sht i prirur t jet i padurueshm. 20. Pse kur e godit ndonj e keqe, ai ankohet s teprmi. 21. Ndrkaq, kur e gjen e mira, ai bhet tepr koprac. 22. Prve atyre q falen, 23. t cilt jan t rregullt n faljen e namazit t tyre. 24. Dhe ata q n pasurin e vet kan ndar n nj pjes t caktuar. 25. Pr lypsin dhe pr nevojtarin q nuk lyp. 26. Edhe ata q e besojn bindshm ditn e gjykimit. 27. Edhe ata q i friksohen dnimit nga Zoti i tyre. 28. Sepse sht e vrtet q nuk ka shptim prej dnimit nga Zoti i tyre. 29. Edhe ata q jan ruajtur prej punve t ndyra (amorale). 30. Me prjashtim ndaj grave t veta dhe ndaj robreshave q i kan n posedim, ata nuk qortohen pr to. 31. E kush krkon prve tyre, t tillt jan t shfrenuar (meritojn dnim). 32. Edhe ata q jan besnik ndaj amanetit q u sht besuar dhe ndaj premtimit t dhn. 33. Edhe ata q dshmin e vet e zbatojn (nuk e mohojn, nuk e fshehin). 34. Edhe ata q jan t kujdesshm ndaj rregullave t namazit t tyre. 35. T tillt jan n Xhennete dhe jan t nderuar. 36. sht me ata q nuk besuan dhe zgjasin qafat nga ti? 37. Uln n grupe n t djatht e n t majt teje? 38. A dshiron secili prej tyre t hyj n Xhennetin r begatshm? 39. Kurrsesi! Ne i krijuam ata nga ajo ka ata e din. 40. Pra betohem n Zotin e lindjeve e t perndimeve, se Ne kemi fuqi. 41. t zvendsojm me m t mir se ata dhe Ne nuk mund t na dal kush para. 42. Po ti lri ata t zhyten edhe m thell n t kota dhe t dfrehen deri q t ballafaqohen n ditn e tyre q po u premtohet. 43. Ditn kur duke u ngutur dalin prej varreve, sikur nguteshin te idhujt, 44. Me shikimet e tyre t prulura i ka kapluar poshtrimi. Ajo sht dita q ka qen premtuar.

71. Nuh Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ne e drguam Nuhun e populli i vet (dhe i tham): Trhiqja vrejtjen popullit tnd para se ata ti godas dnimi i rnd! 2. Ai tha: O populli im, un jam i druar te ju, jam i qart. 3. Adhuronie All-llahun, kini frik prej Tij dhe mua m dgjoni. 4. Ai u fal juve nga mkatet tuaja dhe ua vazhdon jetn deri n nj afat t caktuar (pa u dnuar), e kur t vij afati i caktuar prej All-llahut, ai nuk shtyhet pr m von, nse jeni q e dini. 5. Ai tha: O Zoti im, un e thirra popullin tim natn e ditn. 6. Por thirrja ime vetm ua shtoi ikjen. 7. Dhe sa her q un i thirritja ata pr tu falur Ti mkatet, ata i vnin gishtat e tyre n vesh dhe e mbulonin kokat me teshat e tyre dhe vazhdonin n at t tyren me nj mendjemadhsi t fort. 8. Pastaj, un i kam thirrur ata haptazi. 9. Pastaj un thirrjen ua drejtoja atyre haptazi, e shum her edhe fshehurazi. 10. Un u thash: Krkoni falje Zotit tuaj, se Ai vrtet fal shum; 11. Ai ju lshon nga qielli shi me bollk, 12. Ju shumon pasurin dhe fmijt, ju bn t keni kopshte dhe ju jep lumenj. 13. sht me ju q All-llahut nuk i shprehni madhrin q e meriton? 14. Kur Ai ju krijoi n disa etapa. 15. A nuk e keni par se si All-llahu krijoi shtat pal qiej (n kate). 16. Dhe n ta hnn e bri drit, diellin e bri ndriues. 17. Dhe All-llahu u shpiku juve prej toks si bim. 18. Pastaj ju kthen n t pa dyshim ju nxjerr srish. 19. All-llahu juve ua bri tokn t shesht. 20. Q npr t t ecni rrugve t gjera. 21. Nuhu tha: Zoti im, ata m kundrshtuan, ata shkuan pas atyre (pasanikve), t cilve pasuria dhe fmijt e tyre vetm ua shtuan dshprimin. 22. Dhe ata (pasanikt) u kurdisn atyre kurthe shum t mdha. 23. Dhe u than: Mos braktisni zotat tuaj kurrsesi, mos braktisni Vedda-n, as Suvva-n, e Jeguth-in, Jeuk-n e Nesre-n. 24. Dhe ata i bn t humbur shum sish, e Ti zullumqarve mos u jep tjetr, por vetm humbje.

25. Pr shkak t mkateve t tyre ata u prmbytn dhe menjher u futn n zjarr dhe ata, prve All-llahut, nuk gjetn ndihmtar. 26. E Nuhu tha: O Zoti im, mos l mbi tok asnj nga jobesimtart! 27. Sepse, nse Ti i l ata, robrit Tu do ti humbin dhe prej tyre nuk lind tjetr, vetm t prishur e jobesimtar. 28. Zoti im, m fal mua dhe prindrit e mi, dhe ata q hyn n shtpin time, duke qen besimtar. edhe besimtart e besimtaret, ndrsa jobesimtarve mos u shto tjetr, vetm dshprim. 72. Xhinn Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Thuaj: Mua m shpalllet se nj grup i vogl nga xhint i vuri veshin dhe dgjoi (Kuranin) dhe (kur u kthyen te t vett) than: Ne kemi dgjuar nj Kuran q mahnit, 2. q udhzon n t vrtetn, andaj ne i besuam atij dhe Zotit ton, kurrsesi nuk do tia shoqrojm m ak 3. Dhe se latsua e madhruar e Zotit ton, nuk sht q ka as grua , as fmij. 4. Ska dshim se ai mendjelehti jon fliste t pavrteta ndaj All-llahut. 5. Ndrsa, ne kemi pas menduar se as njerzit, as xhint nuk flasin gnjeshtra prkitazi me All-llahu, 6. Dhe se ka pasur burra prej njerzve, q krkonin ndihm prej disa xhinve dhe ashtu ua shtonin atyre edhe m shum arrogancn. 7. Dhe se ata (njerzit) kan menduar, si keni menduar edhe ju, se All-llahu nuk ka pr t ringjallur ask. 8. Dhe vrtet, ne kemi hulumtuar ta arrijn qiellin, po at e gjetm prplot roje t forta dhe me shkndija (zjarri q djeg), 9. Dhe ne m par hulumtonim n vendvshtrim pr t dgjuar, e kush prpiqet t dgjoj tash, ai has n pusin e shkndijs s zjarrt. 10. Ne nuk e dim se me kt (prgaditje t qiellit) sht pr qllim ndonj e keqe pr ata q jan n tok, apo Zoti i tyre dshiron q ata ti udhzoj. 11. sht e vrtet se prej nesh ka t mir, por ka edhe q nuk jan aq t mir, sepse ne kemi qen n drejtime t ndryshme. 12. Dhe ne kemi qen t bindur se All-llahut nuk mund ti shmangeni n tok e as nuk mund ti shptojm Atij duke ikur. 13. Dhe ne, sapo e dgjuam udhzimin (Kuranin), i besuam atij, e kush e beson Zotit t vet, ai nuk i friksohet ndonj dnimi e as ndonj padrejtsie.

14. sht e vrtet se prej nesh ka besimtar (mysliman) dhe prej nesh ka q jan jasht rrugs (jobesimtar), e kush e pranoi islamin, t tillt msyn rrugn e shptimit. 15. Ndrsa, ata q lshuan rrugn, ata u bn lnd e Xhehennemit! 16. sikur ata (idhujtart) ti prmbaheshin rrugs s drejt, Ne do tiu lshonim atyre uj me bollk, 17. Pr t sprovuar me t. E kush ia kthen shpinn adhurimit ndaj Zotit t vet, Ai e shpie at n vuajtje t padurueshme. 18. Dhe (mua m shpallet) e vrtet xhamit jan veant pr t adhuruar All-llahun, e mos adhuroni n to ask tjetr me All-llahun! 19. Dhe se kur u ngrit robi i All-llahut ta adhuroj At, ata (xhint ose idhujtart) gati hipnin njri mbi tjetrin pr t dagjuar. 20. Thuaj: Un dshiroj vetm Zotin tim dhe Atij nuk i bj asnj shok! 21. Thuaj: Un nuk kam n dor q tju largoj dmin, as tju sjell dobi! 22. Thuaj: sht e vrtet se mua nuk m mbron askush prej (dnimit) t All-llahut dhe prve Tij, un nuk gjej mbshtetje. 23. (Nuk kam n dor tjetr), prve kumtimin prej Allllahut dhe prve shpalljeve t Tij. Kush e kundrshton All-llahun dhe t drguarin e tij, i tij sht zjarri i Xhehennemit, aty do t jen prgjithmon, pambarim. 24. Derisa kur ta shohin at q u premtohet, ather do t kuptojn se kush sht m i dobt n ndihm dhe m i vogl n numr. 25. Thuaj: Un nuk e di a do t jet afr ajo q u premtohet, apo Zoti im do ta vonoj at shum? 26. Ai sht q e di t fshehtn, por fshehtsin e vet nuk ia zbulon askujt. 27. Me prjashtim t ndonj t drguari q Ai do. Atbot Ai v roje para edhe prapa tij (kur i shpall fshehtsin), 28. Pr ta ditur (pr tu dukur) se ata kan kumtuar shpalljet e Zotit t tyre, dhe se Ai ka prfshi at te ata, dhe Ai e di sasin e do gjje q ekziston. 73. Muzemmil Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. O ti i mbshtjell! 2. Ngrihu pr falje natn, prve nj pjese t vogl t saj. 3. Gjysmn e saj ose di m pak se gjysmn.

4. Ose shto di prej saj dhe Kuranin lexoje me vmendje. 5. Ne do t shpallim ty fjal t rnd (t madhe). 6. E ska dyshim se akiviteti i nats sht fuqizues dhe fjl m e qart. 7. Vrtet, Ti gjat dits ke angazhim t gjat (t madh). 8. Po ti prmende Zotin tndd dhe plotsisht prkushtoju Atij! 9. Zot i lindjes dhe i perndimit, nuk ka zot tjetr vetm Ai, pra At merr pr mbshtetje. 10. Dhe kij durim ndaj asaj q t thon dhe largohu atyre i matur. 11. Dhe m l Mua pr ata gnjeshtart pasanik, dhe jepu atyre pak afat. 12. Se me t vrtet te Ne ka pranga e zjarr. 13. Edhe ushqim q nuk glltitet edhe dnim t dhembshm. 14. At dit kur toka e kodrat t dridhen, e kodrat bhen rr rrshqitse. 15. Ne drguam te ju t drguar q dshmon kundr jush, ashtu si patm drguar edhe te faraoni t drguar. 16. E faraoni e kundrshtoi t drguarin, andaj Ne i dham atij nj dnim t rnd. 17. Nse ju mohoni, si do t mbroheni n nj dit q fmijt do ti bj pleq? 18. At dit qielli do t ahet dhe premtimi i Tij do t realizohet. 19. Kto jan nj prkujtim qortues, e kush do, ai e zgjedh rrugn pr te Zoti i vet. 20. Zoti yt e di se ti dhe nj grup i atyre q jan me ty, kaloni n adhurim m pak se dy t tretat e nats ose gjysmn e saj a nj t tretn e saj. All-llahu e di gjatsin e nats dhe t dits dhe Ai e diti q ju nuk do mund ti prmbaheni asaj, andaj u lehtsoi juve, pra falnu duke lexuar Kuran sa tju vij m leht prej namazit. Ai e diti se nga ju do t ket t smur dhe t tjert q gjallrojn npr tok dke krkuar nga begatit e All-llahut, e dhe t tjer q luftojn n rrugn e Allllahut, pra falnu dhe lexoni sa t jet m leht pr tij dhe kryene me rregull faljen, jepne zeqatin, huazoni (jepni sadaka) pr hir t All-llahut hua t mir, se ka t prgatitni pr veten tuaj prej t mirave, at do ta gjeni te All-llahu edhe m t mir, dhe shprblim m t madh, e krkoni falje prej All-llahut, se All-llahu sht mkatfals, mshirues! 74. Mudeththir Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. O ti i mbuluar!

2. Ngrihu dhe trhiqu vrejtjen (duke i thirrur). 3. Dhe madhroje Zotin tnd! 4. Dhe rrobat tua pastroji! 5. Dhe t keqs s ndyr largohu! 6. Dhe mos u mburr me at q jep e t duket shum! 7. Dhe pr hir t Zotit tnd duro! 8. E,kur t fryhet n Sur, 9. Ather ajo sht dit e vshtir. 10. Pr jobesimtart sht jo e leht. 11. Ti, m le Mua dhe at q e krijova t vetmuar. 12. Dhe bra kt pasuri t madhe. 13. E bra edhe me djem q i ka me vete. 14. Dhe Un i lash n disponim t gjitha mundsit. 15. E ai lakmon q ti shtoj edhe m tepr. 16. E jo, se ai vrtet ishte mohues i fakteve tona! 17. At do ta ndrydhi me nj dnim t rnd e t padurueshm. 18. Pse ai shum mendonte, radhitte e prgatiste (pr Kuranin). 19. Qoft i shkatrruar, po si prceptonte? 20. Prap qoft i shkatrruar, po si prceptonte? 21. Ai srish thellohej n mendime. 22. Pastaj mrrolej dhe bhej edhe i vrazhd. 23. Pastaj ktheu shpinn me mendjemadhsi. 24. E tha: Ky (Kurani) nuk sht tjetr, vetm se magji q prcillet prej t tjerve. 25. Ky nuk sht tjetr, prve fjal njerzish! 26. E Un at do ta hedh n Sekar! 27. E, ku e di ti se ka sht Sekar? 28. Ai nuk l send t mbetet pa e djegur. 29. Ai sht q ua prish dhe ua nxin lkurat. 30. Mbikqyrs mbi t jan nntmbdhjet. 31. E mbiqkyrs t zjarrit, Ne nuk bjm tjetr, prve engjjve dhe numrin e tyre (t prmendur n Kuran) nuk e bm pr tjetr, por vetm si sprov pr ata q nuk besuan, e q t binden ata q u sht dhn libri, e atyre q besuan tu shtohet besimi, e atyre q u sht dhm libri dhe besimtart t mos ken dyshim, dhe ata q zemrat i kan t smura dhe jobesimtart t thon: ka dashti All-llahu me kt shembull? Ja ashtu, Allllahu e l t humbur at q do, e ushtrin e Zotit tnd nuk e di kush pos Atij, e ai (Sekari), nuk sht tjetr vetm se nj prkujtim pr njerz. 32. Jo, nuk sht ashtu, Pasha hnn! 33. Edhe natn kur trhiqet! 34. Edhe agimin kur agon! 35. Ska dyshim se ai (Sekari) sht nj nga belat m t mdha. 36. sht vrejtje pr njerz!

37. Pr at nga mesi juaj q dshiron t prparoj (n t mira) apo t ngec. 38. Secili njeri sht peng i veprs s vet. 39. Prve atyre t djathtve. 40. Q jan n Xhennete e i bjn pyetje njri-tjetrit, 41. Prkitazi me kriminelt (e u thon): 42. ka u solli juve n Sekar? 43. Ata thon: Nuk kemi qen prej atyre q faleshin ( q bnin namaz); 44. Nuk kemi qen q ushqyenim t varfrit; 45. Dhe kemi qen q prziheshim me t tjert n pun t kota. 46. Dhe kemi qen q nuk e besonim ditn e gjykimit. 47. Derisa na erdhi e vrteta (vdekja)! 48. E tanim, atyre nuk u bn dobi ndrmjetsimi i ndrmjetsuesve, 49. Po ka kishin ata q largohesin prej kshills (Kurait)? 50. Ata ishin si gomar t trembur (t egr). 51. Q ikin prej luanit (ose prej gjahtarit). 52. Ve ksaj, secili prej tyre dshironte ti jepej libr i posam (i hapt, i qart). 53. E jo! Por ata jan q nuk friksohen bots tjetr. 54. Dhe jo! Se ai (Kurani) sht kshill e lart. 55. E kush do, kshillohet me t. 56. Po ata nuk mund t marrin msim prej tij, vetm nse All-llahu di, Ai sht i denj pr tiu ruajtur dhe i denj pr falje mkatesh! 75. Kijame Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Btohem n ditn e kijametit; 2. Betohem n shpirtin q sht shum qortues! 3. A mendon njeriu se nuk do ti tubojm eshtrat e tij? 4. Po, do tia tubojm! Duke qen se Ne jemi t zott tia rikrijojm si kan qen edhe majat e gishtave t tij! 5. Por, njeriu dshiron t vazhdoj edhe mtej n mkate. 6. Andaj edhe pyet: Kur sht dita e kijametit? 7. E, kur t merren syt (t part)? 8. E t zhet hna (errsohet), 9. Dhe t bashkohet dielli e hna. 10. At dit njeriu do t thot: Nga t iket! 11. Jo, nuk ka strehim! 12. At dit vetm te Zoti yt sht caku! 13. At dit njeriu do t njihet me at q oi para dhe me at q la prapa. 14. Po njeriu sht dshmitar i vetvetes. 15. Edhe nse i paraqet arsyetimet e veta.

16. Ti (Muhammed) mos shqipto at (Kuranin) me gjuhn tnde pr ta nxn at me t shpejt! 17. Sepse Ne e kemi pr detyr tubimin dhe leximin e tij! 18. E kur ta lexojn at ty, ti prcille me t dgjuar leximin e tij. 19. Dhe pastaj sht obligim i yni q ta shkoqisim at. 20. Jo, nuk sht ashtu! Por ju jeni q e doni t ngutshmen (dynjan). 21. Dhe e lini pas shpine at t ardhmen (ahiretin). 22. At dit do t ket fytyra t shklqyera (t gzuara). 23. Q Zotin e tyre e shikojn. 24. At dit ka fytyra edhe t vrazhda. 25. Q presin tu thyhet kurrizi (t shkatrrohen). 26. Jo dhe Jo! Po kur t arrij (shpirti) n grop t fytit (t gjoksit), 27. Dhe thuhet (nga familja e t afrmit): Kush do ta shroj? 28. Dhe ai bindet se ai po ndahet. 29. E ti puqet kofsha pr kofshe (ti vshtirsohet gjendja). 30. At dit vetm te Zoti yt shkohet. 31. E ai as nuk vrtetoi at q duhej, as nuk u fal. 32. Por prgnjeshtroi dhe ktheu shpinn. 33. Dhe shkonte te familja e tij me fodullk. 34. T sht afruar ty e keqja e tu afroft! (ose i mjeri ti i mjeri). 35. Edhe nje her tu afrua ty e keqja; tu afroft! 36. A mos mndon njeriu se do t lihet duke mos zn asgj (pa kurrfar prgjegjsie). 37. A nuk ka qen ai n nj pik uj q derdhet. 38. E pastaj u b gjak i trash, e Ai e krijoi dhe e prsosi? 39. Dhe prej tij Ai i bri dy lloje: mashkullin dhe femrn. 40. A nuk sht Ai (Zot) i fuqishm q i ngjall t vdekurit? 76. Insan Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Vetet ka kaluar nj periudh kohore, q njeriu nuk ekzistonnte fare si nj dika i prmendur. 2. Ne e krijuam prej nj uji t bashkdyzuar pr t sprovuar at, andaj e bm t dgjoj e t shoh. 3. Ne e udhzuam at n rrugn t drejt, e ai do t jet: mirnjohs ose prbuzs. 4. Ne pr jobesimtrt kemi prgatitur zingjir, pranga e zjarr.

5. Ska dyshim se t devotshmit do t pijn nga gota q prziejra brenda saj sht nga kafuri (aromatik). 6. sht nj burim prej t cilit pijn robrit e All-llahut dhe e bartin at kut duan. 7. Ata jan q zbatojn premtimet e tyre dhe i friksohen nj dite dmi i s cils ka prmasa t mdha. 8. Ata jan q pr hir t Tij u japin ushqim t varvfrve, jetimmve dhe t znve robr. 9. Ne po ju ushqejm vetm pr hir t All-llahut dhe prej jush nuk krkojm ndonj shprblim e as falnderim. 10. Ne i friksohemi (dnimit) Zotit ton n nj dit q fytyrat i bn t zymta dhe sht sshum vshtir. 11. Po All-llahu i ruajti ata prej sherrit t asaj dite dhe u dhuroi shklqim n fytyra e gzim t madh. 12. Dhe pr shkak se ata duran, i shprbleu me Xhennet dhe me petka mndafshi. 13. Aty jan t mbshtetur n koltuk dh aty nk shohin as diell (vap) e as t ftoht. 14. Hijet e tyre (t pemve) jan afr mbi ta dhe kalavesht e pemve jan t qaur shum afr. 15. Dhe atyre u bhet shrbim me en dhe me gota t tejdukshme. 16. T tejdukshme nga argjenti q ata (shrbtort) i prcaktuan t jen sa duhet (t mdha o t vogla). 17. Dhe u jepet t pijn aty gota t vers t przier zenxhebil (bim aromatike). 18. (nga) burimi aty q queht selsebil (i leht n t pim). 19. Dhe atyre u sillen pr shrbim djelmosha q prher jan t till sa q kur ti kundrosh t duken si margairtar t drdhur. 20. Dhe kur t shikosh sty, sheh begati t mdha e zotrim (pron, pauri) t madh. 21. Kan t veshura petka mndafshi t holl e t gjelbr (atllas) dhe t mndafshit t trash (brokat); jan t stoliur me bylyzyk t argjent dhe Zoti i tyre ujep t pijn pije t pastr. 22. Ky sht shprblimi juaji, sepse angazhimi juaji ka qen i pranishm. 23. Ne t shpallm ty Kuranin n intervale (pjespjes). 24. Andaj ti bhu i durueshm deri n vendimin e Zotit tnd e mos dgjo as mkatar, as jobesimtar. 25. Adhuroje Zotin tnd mngjes e mbrmje. 26. Dhe falu pr hir t Tij n nj koh t nats, mandej adhuroje At edhe natn m gjat. 27. Vrtet, ata (idhujtart) e duan shum kt jet dhe e zn asgj ditn e rnd q i pret.

28. Ne i krijuam ata dhe Ne e prsosm krijimin e tyre, e sikur t duam, Ne i zhdukim ata e sjellim t tjer m t mir se ata. 29. Vrtet, kto jan nj kshill, e kush do e merr rrugn q e on te Zoti i tij. 30. Po ju nuk mund t doni gj, pos nse do All-llahu, e All-llahu sht shum i dijshm, shum i urt. 31. Ai vet q do, e shtie n mshirn e Vet, kurse pr zullumqart ka prgatitur dnim t dhembshm. 77. Murselat Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha errat q fryejn njpasnj (pandrprer)! 2. Q jan shum t stuhishme e shkaktojn furtun. 3. Pasha engjjt q u sht besuar shprndarja e reve dhe q i shprndajn. 4. Dhe q ndajn qart (t vrtetn nga e pavrteta). 5. Dhe ata q sjellin shpallje (libra t Zotit, te pejgambert). 6. Si arsyetim ose si vrejtje. 7. Ska dyshim se ajo q premtoheni ka pr t ndodh pa tjetr. 8. Kur yjet t shuhen. 9. Dhe kur qielli t hapet, 10. Dhe kur kodrat t coptohen, 11. Dhe kur t drguarve u sht caktuar koha? 12. E pr ciln dit atyre u sht caktuar koha? 13. Pr ditn e gjykimit (kur drejtsia e Zotit ndan t mirn nga e keqja). 14. E ku e di ti se ka sht dita e gjykimit? 15. At dit sht shkatrrim pr ata q prgnjeshtruan. 16. A nuk i kemi sht shkatrrim Ne popujt m t hershm? 17. Dhe pastaj pas tyre ua shoqruam t tjer m t vonshm. 18. Ne ashtu bjm me kriminelt. 19. At dit sht mjerim i madh pr ata q prgnjeshtruan. 20. A nuk u kemi krijuar juve nga nj lng i dobt? 21. Dhe at e vendosm n nj vend t sigurt. 22. Pr deri n nj koh t caktuar. 23. Dhe Ne bm prcaktimin e krijimit. Sa prcaktues t mir jemi! 24. At dit sht shkatrrim pr ata q nuk e njohn fuqin ton. 25. A nuk e bm Ne tokn q n gjirin e vet mban, 26. T gjall dhe t vdekur?

27. Dhe n t kemi vn kodra t forta e t larta dhe ju dham t pini uj q ua shuan etjen. 28. At dit sht mjerim pr ata q prgnjeshtruan,. 29. (u thuhet) Shkoni te ai (Xhehennemi) q ju e konsuderuat rren. 30. Shkoni te ajo hije (mjegull) q ka tri degzime. 31. Q nuk bn as hije, as nuk mbron prej flaks. 32. Ai (Xhehennemi) hedh gaca t mdha si ndonj kshtjell. 33. E q jan si t ishin deve t verdha (shum t shpejta). 34. At dit sht shkatrrim pr mohuesit. 35. Kjo sht nj dit q ata nuk flasin. 36. Atyre as nuk u lejohet q t arsyetohen. 37. At dit, mjer ata q prgnjeshtruan! 38. Kjo sht dita e gjykimit, u kemi tubuar juve dhe t mparshmit. 39. Dhe nse keni ndonj dredhi, ather bni dredhira! 40. At dit sht shkatrrim pr ata q nuk besuan. 41. Dhe, nuk ka dyshim se t devotshmit do t jen nn hije pran burimeve, 42. Dhe kan pem far t dshirojn. 43. Hani e pini shijshm e me ndje, pr at e keni vepruar. 44. Ne kshtu i shprblejm mirbrsit. 45. At dit sht mjerim pr prgnjeshtuesit. 46. Ju (jobesimtar n dynja) hani e knaquni prpak koh, sepse vrtet ju jeni rrebel. 47. At dit sht mjerim pr ata q mohuan t mirat e Zotit. 48. Dhe kur atyre u thuhej: Prkuluni!, ata nuk prkuleshin. 49. At dit sht mjerim pr ata q prgnjeshtuan. 50. Pra, cils fjale (libr) pas ktij (Kuranit) i besojn? 78. Nebe Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pr ka ata i bjn pyetje njri-tjetri? 2. Pr lajmin e madh e trondits. 3. N t cilin ata jan n kundrshti. 4. Jo, t mos pyesin, sepse ata do ta kuptojn! 5. Prsri Jo, se ata do ta kuptojn! 6. A nuk e bm Ne tokn t prshtatshme (pr jet), 7. Ndrsa kodrat shtylla? 8. Dhe Ne u krijuam juve n ifte. 9. Dhe gjumin tuaj ua bm pr pushim. 10. Dhe natn ua bm mbules (si rrobet). 11. Ndrsa ditn e bm pr gjallrim. 12. Dhe Ne kemi ndrtuar mbi ju nj shtatshe t fort.

13. Dhe kemi vn ndriuesin q flakron. 14. Dhe prej reve t shtrydhura kemi lshuar shi t madh. 15. Q me t t rrisim drithra e bim. 16. Edhe kopshte t dendura pal mbi pal. 17. Ska dyshim se dita e gjykimit sht caktuar. 18. sht dita q i fryhet surit, e ju vini grupe-grupe. 19. Dhe qielli hapet e bhet dyer-dyer. 20. Dhe kodrat shkulen dhe bhen pluhur (si val rrezesh). 21. E Xhehennemi sht n prit (n pusi). 22. sht vendstrehim i arrogantve. 23. Aty do t mbesin pr tr kohn (pa mbarim). 24. Aty nuk do t shijojn as freskim, as ndonj pije. 25. Prve uj t val e kalbsir. 26. Si ndshkim i merituar. 27. Ata ishin q nuk pritnin se do t jepin llogari. 28. Dhe argumentet Tona i prgnjeshtruan m kmbngulje. 29. Ndrsa Ne do send e kemi ruajtur me shkrim t sakt. 30. E ju pra, vuani, se Ne nuk do tu shtojm tjetr vetm se vuajtje. 31. Ska dyshim se t devotshmit kan fitime t mdha. 32. Kopshte e vreshta rrushi. 33. Edhe vasha t nj moshe. 34. Edhe gota t mbushura plot ver. 35. Aty nuk dgjojn fjal t kota, as gnjeshtra. 36. Shprblime e dhurata t shumta dhn nga Zoti yt. 37. Zoti i qiejve e i toks, dhe ka ka ndrmjet tyre, q sht mshirues, t cilit nuk kan t drejt ti bjn vrejtje. 38. At dit Xibrili dhe engjjt qndrojn t rreshtuar, askush nuk flet pos atij q e lejon Mshiruesi, dhe i cili e thot t vrtetn. 39. Ajo sht dita e vrtet, e kush dshiron le t kthehet rrugs te Zoti i vet. 40. Ne ua trhoqm juve (idhujtarve) vrejtjen pr nj dnim t afrt, n ditn kur njeriu (besimtar) shikon se ka i kan sjell duart e veta, e jobesimtari thot: Ah, sa mir do t ishte pr mua sikur t isha 79. Naziat Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha ata (engjj) q marrin shpirtrat me rrmbim (prmbytshm)! 2. Dhe ata q marrin shpirtra me lehtsim! 3. Dhe ata q notojn me shpejtsi!

4. Dhe nxitsit t cilt me shpejtsi n vendin e vet i ojn! 5. Dhe pasha ata q do shtje rregullojn! 6. Ditn q vrullshm bhet dridhja. 7. Q pas saj pason tjetra. 8. At dit zemrat jan t tronditura. 9. Shikimet e tyre jan t poshtruara (friksuara). 10. Ata (idhujtart n dynja) thon: A thua do t bhemi prsri kshtu si jemi? 11. A edhe pasi t jemi br eshtra t kalbur? 12. Ata than: Ather, ai kthim do t jet dshprues pr ne! 13. Po ajo (ringjallja) nuk do t jet tjetr pos nj thirrje (klithje). 14. Dhe ja, ata mbi siprfaqen e toks. 15. A t ka ardhur ty rrfimi i Musait? 16. Kur Zoti i tij e pat thirrur n luginn e bekuar Tuva (rrnz kodrs Turi Sina). 17. Shko te faraoni se vrtet ai e ka tepruar. 18. Dhe thuaj: E ke ndr mend t pastrohesh? 19. Un t udhzoi te Zoti yt e ti tia kesh frikn Atij! 20. Dhe ai ia tregoi mrekullin e madhe. 21. Po ai e prgnjeshtroi dhe e kundrshtoi. 22. Pastaj u kthye prapa dhe iku me t shpejt. 23. I tuboi (t gjith t vett) dhe u mbajti fjalim. 24. E u tha: Un jam zoti juaj m i lart! 25. Ather tmerrshm e dnoi at, pr kt t fundit dhe pr at t parn. 26. N kt ndshkim ka prvoj msimi pr at q friksohet. 27. A sht m i rnd rnd krijimi juaj apo ai i qiellit? E Ai e ngriti at! 28. Ngriti kuon e tij dhe e prsosi at. 29. Natn ia errsoi e ditn ia ndrioi. 30. E pastaj tokn e sheshoi. 31. Dhe prej saj nxori ujin e saj dhe kullosat e saj. 32. Kurse kodrat ia prforcoi. 33. Si furnizim pr ju dhe pr kafsht tuaja. 34. E kur t vij vala e madhe (kijameti), 35. At dit njeriu prkujton se ka ka punuar. 36. E Xhehennemi shfaqet sheshazi pr at q e sheh. 37. E pr sa u prket atij q ka tepruar. 38. Dhe i dha prparsi jets s ksaj bote, 39. Xhehennemi do t jet vendi i tij. 40. E kush iu friksua paraqitjes para Zotit t vet dhe ndaloi veten prej epsheve, 41. Xhenneti sht vendi i tij. 42. Ty t pyesin pr kijametin: Kur do t ndodh ai?! 43. Po, n far gjendje je ti tua prkutosh at? 44. Vetm te Zoti yt sht dijenia pr t.

45. Ti je vetm qortues i atij q ia ka frikn Atij. 46. Ditn kur ta prjetojn at, atyre (idhujtarve) do tu duket sikur nuk kan jetuar m tepr se nj mbrmje ose nj mngjes t saj. 80. Abese Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ai vrenjti (fytyrn) dhe u kthye. 2. Ngase atij i erdh i verbri. 3. E ku mund ta dish ti, ndoshta ai do t pastrohet. 4. Apo do t kshillohet dhe kshilla do ti bj dobi! 5. E ai q nuk ndien nevoj (pr Zotin) pse ka pasuri, 6. Ti atij i v veshin (i drejtohesh)! 7. Po ti nuk ke prgjegjsi, pse ai nuk pastrohet. 8. Ndrsa ai q nxiton dhe vjen te ti, 9. Dhe meq ai friksohet, 10. E ti nuk e z asgj (dhe nuk ia v veshin fjals s tij), 11. Jo ashtu! N t vrtet kto jan kshilla. 12. Kush do merr mesim nga kjo (nga Kurani). 13. sht kshill n flet t mueshme. 14. Me vler t lart e t ruajtur. 15. N duar t udhtuesve (engjjve udhtues mes Allllahut e njerzve). 16. T nderuar e t ruajtur. 17. Qoft mallkuar njeriu, sa mohues i fort sht ai! 18. Po prej kafi e krijoi Ai at? 19. At e krijoi prej nj pike uji dhe e prgatiti. 20. Pastaj atij ia lehtsoi rrugn. 21. Mandej at e bri t vdes dhe atij i bri varr (t varrost). 22. Pastaj kur t doj Ai e ringjall at. 23. Jo! Ai nuk zbatoi at q urdhroi Ai. 24. Njeriu le t shikoje ushqimin e vet. 25. Ne lshuam shi t mjaftueshm. 26. Pastaj e am tokn sipas nevojs s bims, 27. Dhe bm q n t t mbijn drithra 28. Edhe rrush e perime, 29. Edhe ullinj e hurma, 30. Edhe kopshte t dendura, 31. Dhe pem e kullosa, 32. Si mjete gjallrimi pr ju dhe pr bagtin tuaj. 33. E kur t vij ushtima (krisma e kijametit); 34. At dit njeriu ikn prej vllait t vet, 35. Prej nns dhe prej babait t vet, 36. Prej gruas dhe prej fmjve t vet. 37. At dit secilit njeri i mjafton shtja e vet. 38. At dit do t jet fytyra t shndritura, 39. T buzqeshura e t gzuara.

40. At dit do t ket edhe fytyra t pluhruara, 41. Q i ka mbuluar errsira e zez, 42. E t tillt jan ata mohuesit, mkatart. 81. Tekwir Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Kur dielli t jet mbshtjellur (dhe errsohet), 2. Dhe kur yjet t ken rn (e shkaprderdhur), 3. Dhe kur kodrat t ken udhtuar (e br pluhur n ajr), 4. Dhe kur devet e shtrenjta t lihen pa bari n fush, 5. Dhe kur egrsirat t jen bashkuar (tubuar). 6. Dhe kur detet t vlojn si zjarr i flakruar, 7. Dhe kur shpirtrat t jen bashkuar. 8. Dhe kur t pyeten ato vajza t varrosura t gjalla, 9. Pr far mkati ato jan mbytur, 10. Dhe kur fletushkat t jen shpaluar, 11. Dhe kur qielli t jet hequr, 12. Dhe kur Xhehennemi t jet ndezur fort, 13. Dhe kur Xhenneti t jet afruar, 14. Atbot njeriu do t dij se ka ka ofruar (t mir ose t keqe). 15. Betohem fuqimisht n yjet q trhiqen (ditn, e ndriojn natn), 16. Q udhtojn e fshihen (si dreni n strofk), 17. Pasha natn kur ajo ia beh me errsir. 18. Pasha agimin kur ia shkrep! 19. Ska dyshim se ai (Kurani) sht thnie e t drguarit fisnik (q e pranoi prej Zotit). 20. Q sht i fort dhe q ka vend t lart te Zoti i Arshit. 21. Q sht i respektuar atje (n mesin e engjjve) dhe besnik. 22. Nuk sht i marr shoku juaj (Muhammedi)! 23. Dhe se ai e pat par at (Xhibrilin) n horizontin e qart lindor. 24. Dhe ai nuk sht q n t fshehtn (shpalljen) ka dyshim (ose ua l mangu). 25. Dhe ai (Kurani) nuk sht thnie e djallit t mallkuar! 26. Pra, ku jeni, kah shkoni? 27. Ai (Kurani) ssht tjetr pos kshill pr njerzit! 28. Pr at nga mesi juaj q dshiron t gjendet n t vrtetn. 29. Po ju nuk mundeni, por vetm nse dshiron Allllahu, Zoti i botve! 82. Infitar Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit!

1. E kur t ahet qielli. 2. Dhe kur t shkaprderdhen yjet. 3. Dhe kur t przihen detet. 4. Dhe kur t trazohen varret. 5. Atbot secili njeri e din se ka punuar dhe ka ka ln prapa! 6. O ti njeri po t mashtroi ty kundrejt Zotit tnd q sht bujar e i urt? 7. I cili t krijoi, t prsosi dhe t drejtoi. 8. T formsoi n formn q Ai dshiroi! 9. Jo, nuk sht ashtu. Ju prgnjeshtroni ditn e prgjegjsis. 10. Kurse ndaj jush jan prcjellsit! 11. Jan shkrues t ndershm te All-llahu. 12. Ata e din se ka punoni. 13. E ska dyshim se t mirt jan n knaqsin e prjetimeve (n Xhennet). 14. Dhe se mkatart jan n Xhehennem. 15. Aty futen ata ditn e gjykimit (t ciln nuk e besonin). 16. Dhe nuk kan t larguar prej tij. 17. E t msoi ty se sht dita e gjykimit? 18. Prsri, t msoi ty se sht dita e gjykimit? 19. sht dita kur askush, askujt nuk do t mund ti ndihmoj asgj; at dit e tr shtja i takon vetm All-llahut! 83. Mutaffifin Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. T mjert ata q masin e peshojn. 2. Ata q kur matin prej njerzve prej njerzve, pr vete e plotsojn, 3. E kur u matin t tjerve ose u peshojn, u ln mangu. 4. A nuk e don t tillt se kan pr tu ringjallur? 5. N nj dit t madhe, 6. N ditn kur njerzit ngriten (prej varrezave) pr t dal para Zotit t botve. 7. Jo, t mos rrin gafil! Se shnimet e veprave t mkatarve jan n Sixhin (n nj libr shnimesh t t kqijave m t dmshme). 8. E, ku e di ti se sht sixhini? 9. Ai sht nj libr i qendisur (n nj qeli n fund t burgut). 10. At dit sht shkatrrimi pr gnjeshtart. 11. T cilt nuk e besojn ditn e prgjegjsis. 12. E at dit nuk e mohon kush, prve atij q ka sharruar tepr n mosbesim e n pun t kqija.

13. E q kur i lexohen atij argumentet Tona, thon: Legjenda t t parve! 14. Jo, nuk sht ashtu! Por t kqijat q i punuan, zemrat e tyre ua mbuluan. 15. Jo dhe Jo! At dit do t jen t penguar prej (ta shohin) Zotit t tyre. 16. Pastaj ata do t hyjn n Xhehennem. 17. Dhe do tu thuhet: Ky sht ai t cilin e keni prgnjeshtruar! 18. Jo, nuk jan t njejt! Se libri i t mirave gjendet n Il-lijjin! 19. E ku e di ti se ka sht Ilijun? 20. sht nj llibr i qendisur qart. 21. T cilin e dshmojn engjjt q jan m t t afrmit. 22. E ska dyshim se veprmirt jan n prjetime e knaqsi (Xhennet). 23. T mbshtetur n kolltuk vshtrojn. 24. N fytyrat e tyre mund t kuptosh knaqsin e prjetimeve. 25. U jepet t pijn pije n en t mbyllura. 26. Pije q n fund asaj i vjen era misk! E pr shprblim t till le t garojn ata q lakmojn t mirn. 27. Dhe przierja e asaj pije sht n tensim (uji m i mir). 28. Krua nga i cili do t pijn m t afrmit e Zotit. 29. Mkatart ishin ata t cilt i prqeshnin ata q besuan. 30. Dhe kur kalonin (besimtart) pran (idhujtarve), ata ia bnin me sy njri-tjetrit. 31. E kur ktheheshin te familjet e veta, ktheheshin t knaqur. 32. Dhe kur i shihnin ata (besimtart) jan t humbur! 33. Po Ne, nuk i caktuam ata (idhujtart) si roj t atyre (besimtarve). 34. E sot, (n ditn e gjykimit), ata q besuan do t tallen me jobesimtart. 35. Duke qndruar t mbshtetur (besimtart) n kolltuk e duke shikuar. 36. A thua a u shprblyen jobesimtart pr at q punuan? (Po) 84. Inshikak Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Kur t plcet qielli. 2. Ti bindet urdhrit t Zotit t vet, ashtu si takoi. 3. Dhe kur toka t shtrihet n gjersin e saj. 4. E t nxjerr ka ka brenda e t lirohet, 5. Dhe ti bindet Zotit t saj, ashtu si takoi.

6. O ti njeri, vrtet ti prpiqesh me nj prpjekje t madhe q on te Zoti yt, e at (prpjekje) do ta gjesh. 7. E prsa i prket atij q libri i vet i jepet nga e djathta, 8. Ai do t llogaritet me nj llogari t leht, 9. Do t kthehet te familja e vet i gzuar. 10. E prsa i prket atij q libri i vet i jepet pas shpins, 11. Ai do ti ndjell vetes shkatrrim, 12. Dhe do t hyj n zjarr t ndezur fort. 13. Ai ka qen i gzuar n familjen e vet, 14. Dhe ka menduar se nuk ka pr tu kthyer. 15. Po, se, vrtet Zoti i tij gjithnj e ka par at. 16. Betohem n kuqrrimin e horizontit pas perndimit, 17. Dhe n natn dhe ka ajo tubon, 18. Dhe n hnn kur ajo sht e plot. 19. Ju patjetr do t prjetoni gjendje pas gjendjeje. 20. E, ka kan ata q nuk besojn? 21. Dhe kur u lexohet atyre Kurani, nuk prulen (nuk bien n sexhde)? 22. Prkundrazi, ata q nuk besuan edhe prgnjeshtrojn? 23. E All-llahu e di m s miri se ka mbajn fsheht ata! 24. Lajmroji, pra me nj dnim t dhembshm. 25. Me prjashtim t atyre q besuan e bn vepra t mira, t cilt kan shprblim t vazhdueshm! 85. Buruxh Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha qiellin me plot yje, 2. Pasha ditn e premtuar, 3. Pasha at q dshmon dhe at q dshmohet! 4. Mallkuar qofshin ata t zott e hendeqeve, 5. T zjarrit m plot lnd djegse, 6. Kur ata rrinin ulur rreth tij, 7. Dhe dshmonin at q bnin me besimtart. 8. E nuk patn pse ti urrej, prve q e besuan Allllahun, ngadhnjyesin, t lavdruarin, 9. T cilit i takon sundimi i qiejve e i toks;, e All-llahu sht dshmitar i do sendi. 10. sht i sigurt se ata q i sprovuan besimtart dhe besimtaret dhe nuk u penduan; ata kan dnimin e Xhehennemit dhe dnimin e djegies. 11. Ata q besuan dhe bn vepra t mira, ata kan Xhennete nn t cilt burojn lumenj. e ai sht suksesi m i madh. 12. sht e vrtet se goditja e Zotit tnd sht e fort. 13. N t vrtet, Ai sht q e fillon (krijimin) dhe e rikthen. 14. Ai sht q fal mkatet, sht i dashur.

15. sht i zoti i Arshit, t madhruar! 16. E punon at q dshiron. 17. A t ka ardhur ty lajmi i ushtrive, 18. T faraonit dhe t Thmeudit? 19. Por, kta q mohuan (idhujtart), vazhdojn me gnjeshtr. 20. Po All-llahu ata i ka rrethuar (nuk mund ti shptojn)! 21. Prkundrazi, (ata q gnjejn), ai sht Kuran i famshm. 22. N nj pllak t ruajtur mir (n Levhi Mahfudh). 86. Tarik Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha qiellin dhe yllin ndriues (t nats)! 2. E ku e di tise ka sht tariku - trokitsi? 3. Ai sht ylli q shpon (errsirn me drit). 4. Nuk ka asnjri njeri q ndaj tij t mos ket prcjells. 5. Le t shikoj njeriu se prej kahit sht krijuar? 6. Ai sht krijuar prej nj uji q hidhet fuqishm, 7. E q del nga kurrizi i shpins dhe drrasa e gjoksit. 8. E ska dyshim se Ai ka fuqi ta rikthej n jet at. 9. Ditn kur do t gjurmohen t fshehtat. 10. E ai (njeriu) nuk ka forc as ndihmtar. 11. Pasha qiellin q koh pas kohe kthehet me shi. 12. Edhe kohn q qahet pr bim. 13. sht e vrtet se ai (Kurani) sht fjal q dallon gjykon. 14. Nik sht ai i parndsishm (loj e kot)! 15. Ata vrtet bjn kurtha. 16. Po edhe Un prgatis dshtimin e kurtheve t tyre! 17. E ti jobesimtart jepju afat, afatizoi ata pak. 87. Ala Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Madhroje emrin e Zotin tnd t Lart! 2. I cili krijoi dhe prsosi, 3. Dhe i cili prcaktoi e orientoi, 4. Dhe i cili mundsoi mbirjen e kulloss; 5. E pastaj at e bri mbeturin t zez. 6. Ne do t lexojm ty e nuk do t harrosh (Kuranin). 7. Prve asaj q All-llahu dshiron. Ai e di t haptn e t fshehtn. 8. Dhe Ne do ta lehtsojm ty m t lehtn. 9. Pra kshillo aty ku kshilla bn dobi. 10. Do t kshillohet ai q ka frik, 11. Ndrsa do t shmanget m i keqi, 12. I cili do t hyj n zjarrin e madh. 13. Pastaj nuk do t vdes n t, por as nuk do t jetoj.

14. Ka shptuar ai q sht patruar. 15. Q e prkujton emrin e Zotit t vet dhe falet. 16. Po ju i jepni prparsi jets s dunjas, 17. Ndrsa ahireti (amshimi) sht m i mir dhe e prjetshm. 18. Vrtet kjo ishte n broshurat e lashta: 19. n broshurat e Ibrahimit dhe t Musait. 88. Gashije Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. A t erdhi ty lajmi pr belan q kaplon (kijameti)? 2. At dit sheh fytyra t prulura, 3. T lodhura e t rraskapitura (nga mundimi). 4. Ato hyjn n zjarrin t ndezur fort, 5. U jepet t pijn prej nj kroi t val. 6. Ata kan ushqim tjetr pos nj barishte me ferra helmuese. 7. Q as nuk jep fuqi, as nuk largon uri. 8. At dit dheh fytyra t ndritshme, 9. T knaqura pr veprimet e veta, 10. N Xhennet t shkalls s lart, 11. Aty nuk dgjojn fjal t pakndshme, 12. Aty ka kroje q rrjedhin, 13. Aty kan shtretr t lart, 15. Edhe jastek t renduar pr mbshtetje, 16. Edhe qilima t shtruar. 17. A nuk i shikojn devet se si jan krijuar? 18. Edhe qiellin se si sht ngritur lart! 19. Edhe kodrat se si jan venduar! 20. Edhe tokn se si sht shtruar! 21. E ti pra, kshillo, se je vetm prkujtues, 22. Ti ndaj tyre nuk je mbizotrues! 23. Prve atij zbrapset e nuk beson, 24. All-llahu at me vuajtje e dnon. 25. Vetm te Ne kthimin e kan. 26. Dhe vetm detur Jona sht llogaira e tyre. 89. Fexhr Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha agimin! 2. Pasha dhjet nett! 3. Pasha iftin dhe pasha tekun! 4. Pasha natn q shkon! 5. A jan kto betime pr t menurin? 6. A nuk e i ti se bri Zoti yt me Ad-in? 7. Me banort e Iremit me ndrtesa t larta? 8. Q si ata (populli Ad) nuk sht krijuar askush n tok!

9. Dhe me Themudin, t cilt shpuan shkmbinj n luginn (kura), 10. Dhe me faraonin i fortifikuar me tenda (ushtarake)! 11. T cilt e tepruan me krime n tok. 12. Dhe n t shtuan shkatrrimin. 13. E All-llahu kundr tyre lshoi lloj-lloj dnimesh. 14. Pse Zoti yt sht q prcjell (u rri n prit). 15. E njeriu, kur e sprovon Zoti i tij, e nderon dhe e begaton, ai thot: Zoti im m ka nderuar! 16. Por, kur pr ta sprovuar ia pakson furnizimin (e varfron), ai thot: Zoti im m ka nnmuar! 17. Jo, nuk sht ashtu! Por (punoni edhe m zi) ju nuk prfillnit bonjakun, 18. Nuk cytni njri-tjetrin pr ta ushqyer t varfrin, 19. Dhe ju e hani me t madhe trashgimin (padrejt). 20. Dhe pasurin e doni s teprmi. 21. Jo, mosni ashtu! Kur t dridhet toka njpasnjshm! 22. Dhe kur t vij Zoti yt dhe engjjt qndrojn rradh-rradh! 23. Dhe at dit sillet Xhehennemi, ditn kur prkujtohet njeriu, e dobi i bn atij prkujtimi? 24. Thot: O, i gjori un, sikur t isha i paraprgatitur pr jetn time! 25. Pra, ditn kur nuk dnon si Ai askush. 26. Dhe nuk do t farkoj pranga si Ai askush. 27. O shpirt i qetsuar! 28. Kthehu te Zoti yt i knaqur (pr vehte) e knaqs (pr Zotin)! 29. Hyr mes robrve t Mi! 30. Dhe hyr n Xhennetin Tim! 90. Beled Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Betohem n kt qytet! 2. E ti je q gjendesh n kt qytet! 3. Betohem n prindin dhe n at q lind prej tij! 4. Vrtet, Ne e krijuam njeriun n vshtirsi t njpasnjshme. 5. A mendon ai, se at nuk mund ta mposht askush? 6. E thot: Un kam shpenzuar shum pasuri! 7. A mendon ai se at askush nuk e ka par? 8. A nuk i dham Ne atij dy sy? 9. Edhe gjuh e dy buz? 10. Dhe i sqaruam atij pr t dy rrugt. 11. E ai nuk u hodh n prpjetzen (rrug e vshtir qafmalit). 12. E gj t msoi ty se sht Akabe (rruga e vshtir)? 13. sht lirimi i nj skllavi,

14. Ose dhnia e ushqimit n kohn kur mbretron uria: 15. Ndonj jetimi q sht i afrt, 16. Ose ndonj t varfri q e ka molisur varfria. 17. E pastaj t bhej prej atyre q besuan, q kshilluan njri-tjetrin pr durim dhe q kshillluan pr mshir (pr ndihm). 18. T tillt jan t zott e ans s djatht. 19. Ndrsa ata q nuk i besuan argumentet Tona, ata jaan t t majts. 20. Kundr tyre sht zjarri i mbyllur. 91. Shems Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha diellin dhe dritn e tij! 2. Pasha hnn kur vjen pas tij! 3. Pasha ditn kur ai (dielli) e shndrit! 4. Pasha natn kur ajo e mbulon at (dritn e diellit)! 5. Pasha qiellin dhe At q e ndrtoi at! 6. Pasha tokn dhe At q e shtriu at (e sheshoi)! 7. Pasha njeriun dhe At q e krijoi at! 8. Dhe ia msoi se cilat jan t kqijat dhe t mirat e tij. 9. Pra, ka shptuar ai q e pastroi vetveten. 10. E ka dshtuar ai q e poshtroi vetveten. 11. Themudi prgnjeshtroi pr shkak t arrogancs s vet. 12. Kur m i keqi i tyre u ngrit me t shpejt. 13. e Pejgamberi atyre u pat thn: Kinie kujdes deven e All-llahut dhe ndaj peengimit t saj q t pij uj. 14. Ata nuk i besuan atij dhe at (deven) e therrn dhe Zoti i tyre pr shkak t mkatit t tyre ua rreshtoi ndshkimet dhe i rrafshoi, 15. Duke mos iu friksuar prapavis s atij (ndshkimi). 92. Lejl Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha natn q me errsir mbulon gjithsin! 2. Pasha ditn kur ajo shkreptin! 3. Pasha At q krijoi mashkullin e femrn! 4. Vrtet, veprimi juaj sht i lloj-llojt. 5. E sa i prket atij q jep dhe ruhet, 6. Dhe vrteton bindshm pr m t mirn, 7. Ne do ta prgatisim at pr m t lehtn. 8. E sa i prket atij q bn koprraci dhe ndien veten t pavarur (nga Zoti), 9. Dhe q mohon at m t mirn, 10. Ne do ta prgatisim pr m t vshtirn.

11. E pasuria e tij nuk do ti bj dobi, kur ai t zhduket. 12. Detyr e jon sht vetm t udhzojm. 13. Dhe vetm e Jona sht bota tjetr si dhe kjo. 14. Un ua kam trhequr vrejtjen pr zjarrin t ndezur fort. 15. Q aty nuk hyn tjtrkush, pos atij q sht m i prishuri. 16. I cili prgnjeshtroi dhe u zmbraps. 17. Ndrsa ai q sht m i devotshm do t jet larg tij. 18. Ai q e jep pasurin e vet e pastrohet, 19. E jo pr ta shprblyer ndok q i ka br mir m par. 20. Por vetm pr t fituar knaqsin e Zotit t vet, m t lartit, 21. Pr Zotin, ai do t gzoj at knaqsi! 93. Duha Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha paraditn! 2. Pasha natn kur shtrin errsirn! 3. Zoti yt nuk t ka ln, as nuk t ka prbuzur. 4. Dhe se bota e ardhshme sht shum m e mir pr ty se e para. 5. E Zoti yt do t jep ty, e ti do t knaqesh. 6. A nuk t gjeti ty jetim, e Ai t bri vend (t dha prkrahje). 7. Dhe t gjeti t paudhzuar e Ai t udhzoj. 8. dhe t gjeti t varfr, e Ai t begatoi. 9. Pra, mos e prul jetimin! 10. As lypsin mos e prz! 11. E me t mirat q t dha Zoti yt, trego (udhzo njerz)! 94. Inshirah Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. A nuk ta hapm ne gjoksin tnd? 2. Dhe Ne hoqm prej teje barrn tnde, 3. E cila shtypte shpinn tnde. 4. Dhe Ne, ta ngritm lart famn tnde? 5. E, pa dyshim se pas vshtirsis sht lehtsimi. 6. Vrtet, pas vshtirsis vjen lehtsimi. 7. E kur ta kryesh (obligimin), atbot mundohu me adhurim (All-llahut). 8. Dhe, vetm te Zoti yt prqndro synimin! 95. Tin Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit!

1. Pasha fikun dhe ullirin! 2. Dhe (kodrn) Turi Sina-en! 3. Dhe kt qytet t siguris! 4. Vrtet, Ne e krijuam njerin n formn m t bukur. 5. Pastaj e zbritm at n m t ultin e t ultve. 6. Prve atyre q besuan dhe bn vepra t mira; ata kan shprblim t pandrprer. 7. E pas gjith ksaj, t shtyri t prgnjeshtrosh ditn e shprblimit (prgjegjsis)? 8. A nuk sht All-llahu m i urti gjykuesve? 96. Alek Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Lexo me emrin e Zotit tnd, i cili krijoi. 2. Krijoi njeriun prej gjakut t ngjizur. 3. Lexo pr Zotin tnd Bujar! 4. sht Ai q ua msoi pendn. 5. Ia msoi njeriut at q nuk e dinte. 6. Jo, sht e vrtet se ai i kalon kufint, 7. Pr shkak se e ndien veten t pavarur. 8. Po kthimi sht vetm te Zoti yt. 9. A m tregon at q pengon, 10. nj rob kur ai falet? 11. mendon kur ai (robi) sht n rrug t drejt? 12. Ose ai (rob) urdhroi pr sinqeritet. 13. A m trego nse ai prgnjeshtron dhe zmbrapset (nga besimi)? 14. A nuk e di ai se All-llahu e sheh? 15. Jo, Jo! Nse nuk trhiqet, vrtet do ta kapim pr floksh mbi ballin. 16. Floku rrenacak, mkatar. 17. E ai le ti thrret ata t vett. 18. Ne do ti thrrasim zebanit. 19. Jo, Jo! Ti mos iu bind atij, vazhdo me sexhde dhe afroju Zotit me t. 97. Kadr Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ne e zbritm at (Kuranin) n natn e Kadrit. 2. E t bri ty t dijsh se sht nata e Kadrit? 3. Nata e Kadrit sht m e rndsishme se nj mij muaj! 4. Me lejen e Zotit t tyre n (at nat) t zbresin engjj dhe shpirti (Xhibrili) pr seciln shtje. 5. Ajo (q prcakton Zoti) sht paqe deri n agim t mngjesit.

98. Bejjine Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ata nga ithtart e librit dhe idhujtart, t cilt nuk besuan, nuk iu ndan (besimit t tyre) derisa atyre u erdhi argumenti i qart, 2. I drguari prej All-llahut, q lexon flet t pastra, 3. N t cilat ka vetm dispozita t drejta. 4. Dhe ata t cilve u sht dhn libri, nuk u ndan vetm pasi q u erdhi argumenti. 5. E duke qen se ata nuk ishin t urdhruar me tjetr, pos q ta adhuronin All-llahun me nj adhurim t sinqert ndaj Tij, q t largohen prej do besimi t kot, ta falin namazin, t japin zeqatin, se ajo sht feja e drejt. 6. Ska dyshim se ata, t cilt nuk besuan nga ithtart e librit dhe nga idhujtart, do t jen n zjarrin e Xhehennemit, aty do t jen prgjithmon. T tilt jan krijesa m e dmshme. 7. Ndrsa, ata q besuan dhe bn vepra t mira, t tillt jan krijesa m e dobishme. 8. Shprblimi pr ta te Zoti i tyre jan: vendet ne Xhennete npr t cilt burojn lumenj, e aty jan prgjithmon, paputur. All-llahu sht i knaqur ndaj tyre, e edhe ata t knaqur prej Tij. E ky sht pr at, q i ka pasur dron Zotit t vet. 99. Zilzal Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Kur t dridhet toka me dridhjen e saj t fuqishme, 2. Dhe t nxjerr toka at q ka n mbrendin e saj (barrn nga brenda), 3. Dhe njeriu t thot: ka kjo (q bn kt dridhje)? 4. At dit, ajo i rrfen tregimet e veta, 5. Ngase Zoti yt e ka urdhruar at. 6. At dit njerzit shfaqen t ndar n grupe q t shprblehen pr veprat e tyre. 7. E kushe punoi ndonj t mir, q pshon sa grimca, at do ta gjej. 8. Dhe kush punoi ndonj t keqe sa grimca, at do ta gjej. 100. Adijat Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha vrapuesit e shpejt (kuajt) q hingllojn! 2. E q me thundrat e tyre nxjerrin xixllima zjarri nga gurt, 3. Dhe t cilt vrsulen hert n agim. 4. E me t (vrsulje) ather ojn pluhur.

5. Dhe ashtu hidhen n mesin e grumbullit (t armikut). 6. Vrtet, njeriu sht prbuzs ndaj Zotit t vet. 7. Edhe vet sht dshmues i asaj (prbuzje). 8. Dhe ai sht q shum e do pasurin. 9. A nuk e di ai se kur t nxirret ka st n varreza? 10. Dhe t tubohet (t dal n shesh) ajo q ishte n gjoksa. 11. E at dit, pa dyshim Zoti i tyre sht i njohur pr punn e tyre. 101. Karia Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. krisma e kijametit. 2. ka sht krisma? 3. Dhe t msoi ty se sht krisma? 4. Ajo sht dit kur njerzit bhen si insekte t shprndara. 5. Dhe kodrat bhen si leshi i shprishur. 6. E sa i prket atij q i rndohet peshoja e veprave t tij, 7. Ai sht n nj jet t kndshme. 8. Ndrsa, atij q ka peshojn e leht t veprave t tij, 9. Vendi i tij do t jet n Havije. 10. E sht ajo q t njoftoi sht ai (Havije)? 11. sht zjarri me nxehtsi shum t lart. 102. Tekathur Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Juve u preokupoi prpjekja pr shumimin (e pasurir, t fmijve, t pozits)! 2. Derisa t mos vizitoni varrezat (t bheni banues t tyre - t vdisni). 3. Jo, nuk sht ashtu! Gjithsesi kt do ta kuptoni m von! 4. Prsri jo, jeni gabim! M von do ta kuptoni! 5. Jo, pse, sikur ta dinit me nj dije t sigurt (nuk do t bnit ashtu). 6. Ju pa tjetr do ta shihni Xhehennemin. 7. Madje at do ta shihni t bindur plotsisht. 8. Pastaj n at dit do t pyeteni pr t mirat (e dynjas). 103. Asr Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pasha kohn! 2. Nuk ka dyshim njeriu sht n nj humbje t sigurt.

3. Me prjashtim t atyre q besuan, q bn vepra t mira, q porositn njri-tjetrin ti prmbahen t vrtets dhe q kshilluan njri-tjetrin t t jen t 104. Humeze Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Mjer pr secilin q e ofendon e prqesh (njerzit), 2. Q ka tubuar pasuri dhe q at e ruan t mos i paksohet. 3. E mendon se pasuria e tij do t bj t prjetshm. 4. Jo, t mos medoj ashtu! Se ai pa tjetr do t hidhet n Hutame. 5. E ka dini ti se sht Hutame? 6. sht zjarri i All-llahut i ndezur fort. 7. Q deprton deri n lok t zemrs. 8. Ai i mbyll ata, ua z frymn. 9. Ata jan t lidhur n pranga 105. Fil Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. A nuk e ke par se bri Zoti yt me poseduesi e elefantit? 2. A nuk ua bri prpjekjen e tyre t dshtuar? 3. Dhe Ai kundr tyre lshoi shpend q vinin tuftuf! 4. Dhe i gjuanin ata me gur nga balta e gurzuar! 5. Dhe ata i bri si gjeth i grimcuar (i prtypur)! 106. Kurejsh Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Pr hir t garantimit q e gzojn kurejshitt! 2. Garantimin e udhtimit t tyre t lir dimrit dhe vers! 3. Pra, le ta adhurojn Zotin e ksaj shtpie, 4. I cili i ushqeu pas uris dhe i siguroi prej do frike! 107. Maun Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. A e ke par ti (a e sheh) at, q prgnjeshtron prgjegjsin dhe llogarinn botn tjetr? 2. Po ai sht q e prz n mnyr t vrazhd bonjakun. 3. Dhe q nuk nxit pr t ushqyer t varfrin. 4. Pra shkatrrim sht pr ata q falen, 5. t cilt ndaj namazit t tyre jan t pakujdesshm. 6. Ata q vetm shtiren (sa pr sy e faqe). 7. Dhe nuk japin as sendin m t vogl (as hua).

108. Kewther Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Ne, vrtet, t dham ty shum mira. 2. Andaj, ti falu dhe prej kurban pr hur t Zotit tnd! 3. E ska dyshim se urrejtsi yt sht farsosur. 109. Kafirun Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Thuaj: O ju jobesimtar! 2. Un nuk adhuroj at q ju e adhuroni! 3. As ju nuk jeni adhurues t Atij q un e adhuroj! 4. Dhe un kurr nuk do t jem adhurues i asaj q ju adhuroni! 5. Por edhe ju nuk do t jeni adhurues t Atij q un adhuroj! 6. Ju keni fen tuaj (q i prmbaheni), e un kam fen time (q i prmbahem)! 110. Nasr Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Kur erdhi ndihma e All-llahut dhe lirimi (ngadhnjimi), 2. Dhe i pe njerzit q po hyjn turma-turma n fen e All-llahut. 3. Ti, pra, lartsoje Zotin tnd duke falnderuar dhe krko nga Ai falje. Ai vrtet pranon shum 111. Mesed Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Qoft i shkatrruar Ebi Lehebi, e ai m sht shkatrruar! 2. Atij nuk i bri dobi pasuria e vet, as ajo ka fitoi! 3. Ai do t hyj n nj zjarr t ndezur flak. 4. E edhe gruaja e tij, ajo q barti dru (ferra), 5. E n qafn e saj ajo ka nj litar t prdredhur. 112. Ihlas Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Thuaj: Ai, All-llahu sht Nj! 2. All-llahu sht mbshtetja (Atij i mbshtetet do krijes). 3. As ska lindur k, as nuk sht i lindur. 4. Dhe Atij askush nuk i sht i barabart. 113. Felek Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit!

1. Thuaj: I mbshtetem Zotit t agimit, 2. Prej dmit t do krijese, q Ai e krijoi. 3. Dhe prej errsirs s nats kur ngryset plotsisht. 4. Dhe prej dmit t atyre q lidhin dhe fryejn nyja. 5. Edhe prej dmit t smirkeqit kur sipas smirs vepron. 114. Nas Me emrin e All-llahut, Mshiruesit, Mshirbrsit! 1. Thuaj: Mbshtetem n Zotin e njerzve! 2. Sunduesin e njerzve, 3. T adhuruarin e njerzve, 4. Prej t keqes s cytsit q fshihet. 5. I cili hedh dyshime n zemrat e njerzve, 6. Qoft ai nga xhint ose nga njerzit.

You might also like