เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 6 (Boiler / Pressure Vessel / Piping) ครัง้ ที่ 1/2550

ขอสอบมีทั้งหมด 2 สวน ใหทําทั้งหมด

สวนที่ 1 มีทั้งหมด 20 ขอยอยใหกากบาท (X) ขอที่คิดวาถูกตองหรือดีที่สุดเพียงขอเดียว (ขอละ 2 คะแนน)

1. ใหคํานวณหาการสูญเสียความรอนจากทอเหล็กที่หุมฉนวนไมสมบูรณ หรือผิวฉนวนไดรับความ
เสียหายจนไมสามารถใชงานได ทอดังกลาวมีขนาดเสนผาศูนยกลาง 300 มิลลิเมตร อุณหภูมิผิวทอ
วัดไดเทากับ 2500C อุณหภูมิหองที่ทอวิ่งผานมีอุณหภูมิเฉลี่ย 300C คาสัมประสิทธิ์การถายเทความ
รอนที่ผิวทอเทากับ 41.87 kJ/m2h 0C
ก. 8.68 MJ/mh
ข. 8.78 MJ/mh
ค. 520.75 MJ/mh
ง. 254.34 MJ/mh
2. Steam trap มีหนาที่อะไร
ก. ไมยอมให condensate ออกไป
ข. ไมยอมใหไอน้าํ ออกไป
ค. ไมยอมให non – condensable gases ออกไป
ง. กรองสิ่งปนเปอนที่ติดไปกับไอน้ํา
3. สาเหตุที่หมอไอน้ําจุดไฟไมติดเนื่องจาก
ก. ปลองควันอุดตัน
ข. เกิดไฟยอน
ค. เกิดจากการเจือปนของน้ํา
ง. น้ํามันมีความหนืดนอยเกินไป
4. ถาปรับลดความดันใน boiler ลงทันทีทันใด จะทําให
ก. น้ําใน boiler เดือดพลาน
ข. ไอน้ําที่ผลิตไดนอยลง
ค. อุณหภูมิน้ําใน boiler สูงขึ้น
ง. ไอน้ําที่ได เปยกมากขึ้น

1
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 6 (Boiler / Pressure Vessel / Piping) ครัง้ ที่ 1/2550

5. ตามประกาศกระทรวงอุ ต สาหกรรม เรื่ อ งคุ ณ สมบั ติ ข องน้ํ า สํ าหรั บ หม อ ไอน้ํ า พ.ศ. 2549
กําหนดใหคา p H ของน้ํา เปนดังนี้
ก. 5.8 – 9.5
ข. 5.8 – 11.8
ค. 8.5 – 11.8
ง. 9.5 – 12
6. Material SA 213 – T 91 หรือ SA 335 – P 91 มีธาตุใดเปนองคประกอบสําคัญ
ก. 9 % Cr. – 1 % Mo
ข. 9 % Cr. – 1 % Mo – V
ค. 9 % Cr. – 0.1 % C
ง. 0.9 % C. – 1 % Mo
7. ขอใดตอไปนี้ ไมใชการทดสอบแบบ non – destruction
ก. visual
ข. penetration
ค. x – ray
ง. hydrostatic
8. โรงงานแหงหนึ่งติดตั้งหมอไอน้ําขนาด 6 ตันตอชั่วโมง ผลิตไอน้ําที่ความดัน 8 บารเกจ (barg)
วัดคาสารละลายของแข็งของ น้ําปอนไดเทากับ 250 ppm ที่อุณหภูมิ 1050C ตามขอกําหนดของ
หมอไอน้ําที่โรงงานติดตั้งยอมใหสารละลายของแข็งมีคา สูงไดถึง 3,500 ppm หากโรงงาน
ตองการจะลดอัตราการ Blow down ลงจะสามารถ Blow down ไดถึงคาเทาใด
ก. 4,000 กิโลกรัมตอชั่วโมง
ข. 400 กิโลกรัมตอชั่วโมง
ค. 461 กิโลกรัมตอชั่วโมง
ง. 450 กิโลกรัมตอชั่วโมง
9. boiler ชนิดใด ที่ตองการน้ําบริสุทธิ์มาก ๆ
ก. Benson boiler
ข. water – tubed boiler
ค. once – through boiler
ง. package boiler

2
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 6 (Boiler / Pressure Vessel / Piping) ครัง้ ที่ 1/2550

10. boiler ที่มีเขมา และตะกรันเกาะจับมากๆ จะทําให

ก. ความตานทานตอการถายเทความรอนมีคานอยลง
ข. heat loss ไปกับไอเสียมีคามากขึ้น
ค. อุณหภูมิไอเสียมีคานอยลง
ง. ตองใชน้ําชดเชยมากขึ้น
11. เจาของโรงงานแหงหนึ่งตองการใหวิศวกรคํานวณหาตนทุนเชื้อเพลิงที่ใชในการผลิตไอน้ําจาก
หมอไอน้ําลูกหนึ่ง ไอน้ําที่ผลิตไดเปนไอน้ําอิ่มตัวที่ความดัน 8 บารเกจ (barg) โดยน้ําปอนเขา
หมอไอน้ํามีอุณหภูมิ 1050C ทั้งนี้กําหนดใหไอน้ําอิ่มตัวที่ 8 บารเกจ ขางตนมีคา enthalpy
2,774 kJ/kg และความรอนจําเพาะของน้ํา มีคาเทากับ 4.18 kJ/kg K เมื่อประสิทธิภาพของหมอ
ไอน้ํา เทากับ 85 % จะใชน้ํามันเตากี่ kg ในการผลิตไอน้ํา 1 ตัน
ก. 63.72 kg
ข. 64.12 kg
ค. 66.12 kg
ง. 65.72 kg
12. การหาคา maximum allowable stress ของ material ที่อุณหภูมิตางๆ สามารถอางอิงไดจากมาตรฐานใด
ก. ASME section 1
ข. ASME section 2
ค. ASME section VII
ง. ASME section IX
13. ขอใด มิใชประเด็นสําคัญในการเลือกชนิดของลวดเชือ่ มเหล็ก
ก. สวนผสมทางเคมีของลวดเชือ่ ม
ข. ชนิดของกลุมเหล็กที่ใชทําชิน้ งาน
ค. คุณภาพทาง x – ray
ง. ขนาดของชิ้นงาน
14. การตรวจสอบความหนาของ boiler tubes ควรตรวจสอบเมื่อใด
ก. ทุก 6 เดือน
ข. ทุก 1 ป
ค. ทุก 2 ป
ง. ทุก 3 ป

3
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 6 (Boiler / Pressure Vessel / Piping) ครัง้ ที่ 1/2550

15. Deaerator ใชทําอะไร

ก. ปรับคา pH ของน้ํา
ข. ทําน้ําออน
ค. อุนอากาศ
ง. ไลกาซออกจากน้ํา
16. ตามประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง หลักเกณฑและวิธกี ารตรวจทดสอบ boiler กําหนดใหน้ํา
ที่ใชอัดทดสอบ (hydrostatic test) มีอุณหภูมิไมเกิน
ก. 49 0C
ข. 59 0C
ค. 69 0C
ง. 79 0C
17. ตามประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง มาตรการความปลอดภัยเกี่ยวกับ boiler พ.ศ. 2549
กําหนดใหมีวศิ วกรควบคุม และอํานวยการใช boiler สําหรับ boiler ขนาด
ก. ทุกขนาด
ข. ตั้งแต 10 ตัน/ชั่วโมง ขึ้นไป
ค. ตั้งแต 20 ตัน/ชั่วโมง ขึน้ ไป
ง. ตั้งแต 30 ตัน/ชั่วโมง ขึ้นไป
18. ใน boiler มีการสูญเสียความรอนหลายลักษณะ การสูญเสียชนิดใดที่มคี ามากที่สุด
ก. ไปกับน้ํา blow down
ข. ไปกับไอเสียทีไ่ หลออกปลอง
ค. โดยการพา และแผรังสีออกจากผิว boiler
ง. เนื่องจากการเผาไหมไมสมบูรณ
19. การนําคอนเดนเสท (Condensate) กลับคืนมาผสมน้ําปอนในหมอไอน้ําจะเกิดผลดีอยางไร
ก. ทําใหการเผาไหมของหมอไอน้ํามีความสมบูรณมากขึ้น
ข. ทําใหการลางหัวเผาน้ํามันมีความถี่นอยลง
ค. ทําใหประหยัดเชื้อเพลิงที่ใชในการเผาไหม
ง. ทําใหความดันไอน้ําลดลง

4
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 6 (Boiler / Pressure Vessel / Piping) ครัง้ ที่ 1/2550

20. น้ํา condensate แหงหนึ่ง เปนน้าํ อิ่มตัว ที่ 10 bar เมื่อไหลเขาถัง flash ซึ่งอยูที่ความดัน 2 bar ดวย
อัตรา 1 ตัน/ชั่วโมง ปริมาณไอน้ําอิ่มตัว 2 bar ที่เกิดขึ้น มีปริมาณเทาใด
ก. 883 kg/h
ข. 117 kg/h
ค. 674 kg/h
ง. 326 kg/h

สวนที่ 2 มีทั้งหมด 3 ขอ ใหทําทุกขอ

ขอ 1. หมอไอน้ําแบบทอน้ําลูกหนึ่ง เริ่มใชงานมาตั้งแตป พ.ศ. 2548 ตอมาในป 2550 ตรวจพบวา
superheater tube ถูก flue gas erosion ซึ่งวัดคาความหนาได 5.65 mm. เทียบกับความหนาที่
วัดไดตอนติดตั้งใหม 6.05 mm. ถายังเดินเครื่องใชงานหมอไอน้ําลูกนี้ในลักษณะเดิมตอไป
อยากทราบว า ในป พ.ศ. ใด ที่ ท อ ดั ง กล า วจะมี ค วามหนาต่ํ า กว า ค า minimum required
thickness ตามที่ออกแบบไว (ตามมาตรฐาน ASME) กําหนดให (20 คะแนน)
• ความดันที่ออกแบบ 16.6 Mpa
• อุณหภูมิที่ออกแบบ 610 0C
• material SA 213 – T 91 ขนาดเสนผานศูนยกลางภายนอก 38.1 mm.
• corrosion allowance = 0
• คา thickness factor for expanded tube ends = 0
• maximum allowable stress ของวัสดุ SA 213 T 91 ที่อุณหภูมิ 610 0C มีคา 57.36 Mpa
• สมการที่เกี่ยวของ
t = PD / (2S + P) + 0.005 D + C2 + e

ตอบ
ก. คํานวณ thinning rate
ชวง 2548 – 2550 คิดเปนระยะเวลา 2 ป
ความหนาของทอ superheater tube มีคาลดลง 6.05 – 5.65 = 0.4 mm.
ดังนั้น thinning rate = 0.2 mm/ป

5
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 6 (Boiler / Pressure Vessel / Piping) ครัง้ ที่ 1/2550

ข. คํานวณหา minimum required thickness

P = 16.6 MPa , T = 610 0C , D = 38.1 mm.,
C2 = 0 , e = 0
S ที่ 610 0C = 57.36 MPa
แทนคาในสูตรได
t = (16.6 x 38.1) / (2 x 57.36 + 16.6) + 0.005 x 38.1 + 0
ได minimum required thickness t = 5.01 mm.
ค. คํานวณอายุทอที่เหลือ จนถึง minimum required thickness
5.65 – (0.2 x y) < 5.01
ได y = 4 ป นับจากป พ.ศ. 2550
ดังนั้น ปที่ทอดังกลาวจะมีความหนาต่ํากวา คา minimum required thickness คือ ป พ.ศ. 2554

ขอ 2. หมอไอน้ําที่ใชในโรงงานแหงหนึ่ง ใชถานลิกไนตเปนเชื้อเพลิง ดวยอัตรา 800 ตัน/วัน ผลิต

ไอน้ําดวยอัตรา 5,500 ตัน/วัน ที่ความดัน 1 MPa จากน้ําปอนอุณหภูมิ 850C ถานลิกไนตมีคา
ความรอนสูง 19.14 MJ/kg ถาไอน้ําที่ผลิตไดมีอัตราสวนความแหง (dryness fraction) 0.9 จง
หาคาประสิทธิภาพของ boiler ลูกนี้ (20 คะแนน)

ตอบ
อัตราการผลิตไอน้ํา (h −h )
ประสิทธิภาพหมอไอน้ํา (ηb) = ไอน้ํา น้ําปอน
อัตราการใชเชื้อเพลิง x คาความรอนสูง
อัตราการผลิตไอน้ํา (ms) = 5,500 ตัน/วัน
อัตราการใชเชือ้ เพลิง (mf) = 800 ตัน/วัน
hไอน้ํา = hf + x hfg = 763 + 0.9 (2,015)
= 2,576.5 kJ/kg
h 0
= 355.9 kJ/kg
น้ําปอนที85
่ C
แทนคาในสมการได
ηb = 5,500 (2,576.5−355.9)
800 x 19.14 x 103
= 0.8
∴ ประสิทธิภาพหมอไอน้าํ = 80 %

6
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 6 (Boiler / Pressure Vessel / Piping) ครัง้ ที่ 1/2550

ขอ 3. ใหคํานวณหาขนาดทอที่ตองการใชกับไอน้ําอิ่มตัวที่ความดัน 5 บารเกจ (barg) อัตราการไหล

3 ตันตอชั่วโมง (ton/h) ความเร็วการไหลในทอ 30 เมตรตอวินาที ไอน้ํามีปริมาตรจําเพาะเทา
กับ 0.3215 m3/kg (20 คะแนน)

ตอบ
จากสูตร
π d2 C
m& = vg = v4g = π4dv2 C = 33,600
AC x 103
g
∴ 103 x 4 x 0.3215 = 0.1137 m2
d2 = 3 x3,600 π x 30
ได d = 0.1066 m. = 106.6 mm.