Professional Documents
Culture Documents
TEORİSİ
2
kişi reçel yapımıyla uğraşırsa, her bir saat için meyve toplama
ödemek zorundadır.
olarak tanımlanmaktadır.
Sermaye
(Kavanoz)
B(8)
2 z
A(4)
1 z
0 6 12 İşgücü
(Meyve
Toplayanlar)
6
Birinci durumda 1 birim sermaye-6 birim işgücü kullanılarak, 4
tanımlıyoruz.
gösterelim.
7
S2 işgücü yoğun,
un S1 de sermaye yoğun üretim süreçlerini
göstermektedir.
8
Şekil 3.2. Üretim Tekniği Seçenekleri
K Süreç 1 (S1)
qB2 = (2, 3, 4)
Süreç 3 (S3) q
(Üretim
Z Kümesi)
z Süreç 2 (S2)
B
2 z
q1A = (1, 6, 4)
A
1 z W
Süreç 4 (S4)
z
0 3 6 L
9
dönüştüremeyiz.
11
veriyoruz.
12
Şekil 3.3. Üretim Tekniklerinde
Toplanabilirlik
q2 = (4, 6, 8)
K
Süreç 2 (S2)
q3 = q1 + q2 = (5,12,12)
5 z
4 z 1 1
q4 = q1 + q2
1 2 2
q2
2 z Süreç 1 (S1)
2 z
q1 = (1, 6, 4)
1 1 z
z q1
2
0 3 6 12 L
13
K
X
S4
S2
ω
z
S3
q2 z
2 q3
S1
z
1 z
q’3 z Z
q1
0 3 6 L
16
K
S7
S4
S2
S5
S3
z S1
z S6
z
z
z
0 L
19
Şekil 3.6. Olanaklı Üretim Teknikleri ve
Eşürün Eğrisi
K
S7
S4
S2
S5
S3
S1
S6
22
8
4
0 L
20
göstermektedir.
21
edilebileceğini tanımlamaktadır.
1. Negatif eğimlidir.
3. Birbirleriyle kesişmezler.
gösterirler.
24
∆K
MRTS KL =−
∆L
25
da tanımlayabiliriz.
∆K ∆q ∆L MPL
MRTS KL =− =− =
∆L ∆q ∆K MPK
26
∆q ∆q
MPK = , MPL =
∆K ∆L
27
∆ q ∂q ∆ q ∂q
MPK = lim = , MPL = lim =
∆K → 0 ∆ K ∂K ∆L → 0 ∆ L ∂L
MPL ∂q ∂L
MRTS KL = =
MPK ∂q ∂K
28
Şekil 3.7. Marjinal Teknik İkame Oranı
K ∆K 2−3 1
MRTS KL =− = =−
∆L 11 − 9 2
a
3 z
∆K
b
2 z q1
∆L
0 9 11 L
29
Şekil 3.8. Marjinal Verimlilik
K ∆q 7 − 4 L’yi sabit
MPK = = =3
∆K 3 − 2 tutuyoruz.
∆q 7 − 4 3 K’yi sabit
MPL = = =
a ∆L 11 − 9 2 tutuyoruz.
3 z
b
2
cz z 7
0 9 11 L
30
Şekil 3.9. Üretim Fonksiyonu
TPL (q)
e2
z
e1
z
z z
0 L1 L2 L
31
Şekil 3.10. Üretim Fonksiyonu ve Marjinal
ve Ortalama Verimliliklerin Belirlenmesi
TPL (q)
e2
z
e1
z
z z
0 L1 L2 L
32
Şekil 3.11. Marjinal Verimlilik Eğrisi
MPL ∆ q ∂q
MPL = lim =
∆L → 0 ∆ L ∂L
e2
z MPL’deki değişim:
e1 e3
z ∂MPL ∂ (∂q ∂L) ∂ 2 q
z = = 2
∂L ∂L ∂L
z z z z
0 L1 L2 L3 L
MPL
33
Şekil 3.12. Ortalama Verimlilik Eğrisi
APL’deki değişim:
APL
∂APL ∂ (q L)
=
∂L ∂L
e2
z
e1
z e3
z
q
APL =
z z z
L
0 L1 L2 L3 L
34
Şekil 3.13. Üretim Fonksiyonu ve Kayıtsızlık
Eğrileri
z
q
z
4
K L
q1
q2 z
z
6
2 3
1
0
35
Şekil 3.14a. Üretim Fonksiyonu
q = q( K , L) = ( − K 3 + 6 K 2 − 2 K )( − L3 + 6 L2 − 2 L )
400 5
200 4
0 3
0
1 2
2
3 1
4
0
5
36
Şekil 3.14b. Üretim Fonksiyonu (Sermaye Sabit)
q = q( K , L) = − L3 + 6 L2 − 2 L
20
15
10
L
0 1 2 3 4 5
37
Şekil 3.14c. Marjinal Verimlilik Eğrisi
MPL = MPL ( K , L) = −3 L2 + 12 L − 2
10
7.5
2.5
1 2 3 4
-2.5
-5
MPL
-7.5
38
Şekil 3.14d. Ortalama Verimlilik Eğrisi
APL = APL ( K , L) = − L2 + 6 L − 2
1
APL
0 1 2 3 4 5
39
2. İkame esnekliği.
40
miktarı iki kattan daha fazla mı, daha az mı, yoksa aynı ölçüde
getiri
getiri
vardır.
42
Şekil 3.15a. Ölçeğe Göre Sabit Getiri
K
S2
D S1
4 z
C B
2 z z 8
A
1 z
4
0 3 6 L
43
Şekil 3.15b. Ölçeğe Göre Artan Getiri
S1
B
2 z 10
A
1 z
4
0 6 12 L
44
Şekil 3.15c. Ölçeğe Göre Azalan Getiri
S1
B
2 z 6
A
1 z
4
0 6 12 L
45
çıkarıyoruz.
ölçülür.
dönem diyoruz.
50
değişkendir.
51
sabit girdidir.
52
Şekil 3.16’daki üretim eğrisi üzerindeki işgücü marjinal
verimliliklerini ve değişimlerini kısa dönem için şöyle
yazabiliriz:
∂q ∂ 2q
L1’de : >0 , >0
∂L ∂L 2
∂q ∂ 2q
L2’de : >0 , =0
∂L ∂L 2
∂q ∂ 2q
L3’de : =0 , <0
∂L ∂L 2
∂q ∂ q
2
L4’de : <0 , <0
∂L ∂L2
53
Şekil 3.16. Kısa Dönemde İşgücünün Marjinal
Verimliliği
TPL
(q)
e3
z e
z 4
e2
z
e1
z
z z z z
0 L1 L2 L3 L4 L
54
Cobb-Douglas Üretim Fonksiyonu
biçimi şöyledir :
α β
Q = AK L , A > 0, α > 0, β > 0
Cobb-Douglas üretim fonksiyonunu kullanarak, üretime ilişkin
alınmıştır.
55
1. Ölçeğe Göre Getiri
işlemleri yapalım :
α β
Q = A(λ K ) (λ L) =
*
α+β α β α+β
Q =λ
*
AK L → Q =λ
*
Q
56
α+β
Q =λ
*
Q
α+β=1 Q =Q
*
Ölçeğe göre sabit getiri
α+β>1 Q >Q
*
Ölçeğe göre artan getiri
∂Q ∂Q dK ∂Q ∂L
dQ = dK + dL = 0 → MRTS KL =− =
∂K ∂L dL ∂Q ∂K
∂Q ∂Q
= αAK α−1 Lβ → = β AK α Lβ−1
∂K ∂L
βK
MRTS KL =
αL
59
3. İkame Esnekliği
d ln( K / L) d ( K / L) ( K / L)
σ= =
d ln( MRTS KL ) d ( MRTS KL ) ( MRTS KL )
d ( K / L) ( K / L)
σ=
d (dK / dL) (dK / dL)
βK ⎛β⎞ ⎛K⎞
MRTS KL = → ln( MRTS KL ) = ln ⎜ ⎟ + ln ⎜ ⎟
αL ⎝α⎠ ⎝ L⎠
d ln( MRTS KL ) 1 d ln ( K L )
=1= → σ= =1
d ln ( K L ) σ d ln( MRTS KL )
61
4. Üretim Fonksiyonu Ölçeğe Göre Sabit Getiriliyse
α 1−α
Q = AK L
Ayrıca şu tanımlamaları da yapalım :
Q K
q= , k=
L L
Bu yeni tanımlara göre q , kişi başına çıktı; k, kişi başına
∂Q ∂Q
Q = K +L
∂K ∂L
Q = αQ + (1 − α )Q
Q = Q
Toplam
Ürün
= Dağıtılan
Ürün
65
Yukarıda α ve β terimlerinin, sırasıyla sermaye ve işgücünün
göstermektedir.
∂Q Q ∂ Q K ∂ Q ∂ K
ε QK = = =
∂K K ∂K Q Q K
∂Q Q ∂Q L ∂Q ∂L
ε QL = = =
∂L L ∂ L Q Q L
Q = AK α Lβ → ln Q = ln A + α ln K + β ln L
d ln Q ∂Q Q
= = α = ε QK
d ln K ∂K K
66
CES Üretim Fonksiyonu
1
−
= jA ⎡⎣ δK −ρ
+ (1 − δ ) L ⎤⎦
−ρ ρ = jQ
( )
1+ρ 1
−
A 1+ρ ρ
= (1 − δ ) ρ ⎡⎣ δK −ρ + (1 − δ ) L−ρ ⎤⎦ L− (1+ρ )
A
1+ρ
(1 − δ ) ⎛ Q ⎞
= ρ ⎜ ⎟ >0
A ⎝ L⎠
1+ρ
∂Q δ ⎛Q⎞
QK = = ρ⎜ ⎟ >0
∂K A ⎝ K ⎠
69
Eşürün eğrisinin eğimi:
1+ρ
(1 − δ ) ⎛ Q ⎞
dK QL ρ
A ⎝ L⎠ ⎜ ⎟ (1 − δ ) ⎛ K ⎞
1+ρ
=− = 1+ρ
=− ⎜ ⎟ <0
dL QK δ ⎛Q⎞ δ ⎝ L⎠
ρ ⎜ ⎟
A ⎝K⎠
görelim:
d ( K L) d ( K L)
( K L) d (w r )
σ= = Genel olarak ikame esnekliği
d (w r ) ( K L)
(w r ) (w r )
71
1+ρ
QL w (1 − δ ) ⎛ K ⎞
= = ⎜ ⎟
QK r δ ⎝ L⎠
⎛ (1 − δ ) ⎞
*
K 1+ρ ⎛w⎞
=⎜ ⎟ ⎜r⎟
L ⎝ δ ⎠
*
⎝ ⎠
72
* * * * * *
d ln( K L ) d ( K L ) ( K L ) 1
σ= = =
d ln( w r ) d (w r ) (w r ) 1+ ρ
73
Cobb-Douglas üretim fonksiyonu, CES üretim fonksiyonunun
görelim:
1
−
Q = A ⎡⎣ δK −ρ + (1 − δ ) L−ρ ⎤⎦ ρ
⎛ −
1
⎞ 0
lim ( Q ) = lim ⎜ A ⎡⎣ δK + (1 − δ ) L ⎤⎦ ⎟ =
−ρ −ρ ρ
ρ→ 0 ρ→ 0
⎝ ⎠ 0
ln = −
A ρ
⎜
(
⎛ d − ln ⎡ δK −ρ + (1 − δ ) L−ρ ⎤
⎣ ⎦ ) ⎟⎞
⎛ Q⎞ ⎜ dρ ⎟ L’Hopital
lim ⎜ ln ⎟ = lim ⎜ ⎟ kuralı
ρ→ 0
⎝ A ⎠ ρ→ 0 ⎜ dρ uygulandı.
⎟
⎜ dρ ⎟
⎝ ⎠
⎛ Q⎞ ⎛ δ ln K + (1 − δ ) ln L ⎞
lim ⎜ ln ⎟ = lim ⎜ ⎟ = ln ( K L )
δ 1−δ
ρ→ 0
⎝ A ⎠ ρ→ 0 ⎝ 1 ⎠
⎛ −
1
⎞
lim Q = lim ⎜ A ⎡⎣ δK + (1 − δ ) L ⎤⎦ ⎟ = AK δ L1−δ
−ρ −ρ ρ
ρ→ 0 ρ→ 0
⎝ ⎠