OP[TI KONSTRUKTIVNI ^ELICI

KLJU^ ZA ^ELIKE, Ma{inski fakultet, Beograd, 2000.

OP[TI KONSTRUKTIVNI ^ELICI (JUS C.B0.500)
Op{ti konstruktivni ~elici su nelegirani i niskolegirani ~elici ~ije su osnovne
karakteristike zatezna ~vrsto}a i napon te~enja na sobnoj temperaturi. Primenjuju se za
izradu zavarenih konstrukcija i cevovoda, konstrukcija spojenih vijcima i zakovicama, u
visokogradnji, mostogradnji, hidrogradnji i ma{inogradnji, ili za dalju preradu hladnim
presovanjem, vu~enjem, vru}im kovanjem ili valjanjem.
Ovi ~elici svrstani su u 6 kvalitetnih grupa:
1. grupi O pripada ~elik ~ija je oznaka ^0000;
2. grupi A pripadaju ~elici ~ija se osnovna oznaka zavr{ava brojem 0, osim ^0000;
3. grupi B pripadaju ~elici ~ija se osnovna oznaka zavr{ava brojem 1;
4. grupi C pripadaju ~elici ~ija se osnovna oznaka zavr{ava brojem 2;
5. grupi D pripadaju ~elici ~ija se osnovna oznaka zavr{ava brojem 3 i
6. grupi M pripadaju ~elici ~ija se osnovna oznaka zavr{ava brojem 5.
Postupak topljenja ozna~ava se slovnom oznakom koja se stavlja ispred osnovne oznake
vrste ~elika, ito:
1. M-Simens Martinova pe};
2. Y-duvanje kiseonikom;
3. E-elektro pe}.
Pored osnovne oznake, op{ti konstruktivni ~elici se ozna~avaju i dopunskim oznakama:
1. broj~anom oznakom 0 ili 3, koja se stavlja iza osnovne oznake, a ozna~ava stanje
isporuke ~elika:
0-bez odre|ene termi~ke obrade i
3-normalizovano;
2. slovnom oznakom K, H, S, V ili Z koja se stavlja na poslednje mesto. Ove oznake se
stavljaju samo kod onih ~elika koji su namenjeni za dalju preradu:
K-vru}e kovanje i presovanje;
H-hladno oblikovanje valjanjem;
S-hladno presovanje;
V-vu~enje;
Z-izrada zavarenih cevi.
PRIMER: ^elik ^0562 bez odre|ene termi~ke obrade, namenjen za dalju preradu vu~enjem,
ozna~ava
se: ^0562.0V

UPOREDNE OZNAKE KVALITETA OP[TIH KONSTRUKTIVNIH ^ELIKA

Jugoslav
Nema~ka
Rusija
ija
DIN170
JUS
DIN17006
GOST
07
St 33-1
1.0033
^0000
Ct0
St 00
1.0030
^0261
RSt 34-2
1.0108
VSt2PS2
^0270
USt 34-1
1.0100
^0271
USt 34-2
1.0102
VSt2Kp2
^0361
USt 37-2
1.0114
VSt2PS3
^0362
St 37-3
1.0116
St3MoSt
(St3MoS
^0363
(St 37-3)
(1.0116)
t)
St 37-3 Cu
^0364
1.0166
3
^0370
USt 37-1
1.0110
^0371
USt 37-2
1.0112
VSt3Kn2
^0460
RSt 42-1
1.0131
MSt4
^0461
RSt 42-2
1.0134
VSt4ps
^0462
St 42-3
1.0136
^0463
(St 42-3)
(1.0136)
St 42-3 Cu
^0464
1.0186
3
^0471
USt 42-2
1.0132
VSt4Kp2
^0481
RSt 46-2
1.0477
^0482
St 46-3
1.0483
^0483
(St 46-3)
(1.0483)
^0561
(St 52-3)
(1.0841)
^0562
St 52-3
1.0841
^0563
(St 52-3)
(1.0841)
St 52-3 Cu
^0564
1.0585
3
^0545
St 50-2
1.0532
VSt5Sp2
^0645
St 60-2
1.0542
St6
^0745
St 70-2
1.0632
St7

MEHANI^KA SVOJSTVA OP[TIH KONSTRUKTIVNIH ^ELIKA

JUS
ozna
ka
^000
0
^026
1
^027
0
^027
1
^036
1
^036
2
^036
3
^036
4
^037
0
^037
1
^046
0
^046
1
^046
2
^046
3
^046
4
^047
1
^048
1
^048
2
^048
3
^056
1
^056
2
^056
3
^056
4
^054
5
^064
5
^074
5

Stanje
isporu
ke

Napon
te~enja,
MPa

Zatezna
~vrsto}a,
MPa

Minimaln
o
izdu`enje
,%

Energija
udara,
J,min.
(DVM
proba)

330-500

28

0 ili 3

185

330-410

28

27 (+20o)

0 ili 3

185

330-410

28

0 ili 3

185

330-410

25

27 (+20o)

0 ili 3

215

360-440

25

27 (+20o)

0 ili 3

215

360-440

25

27 (0o)

0 ili 3

215

360-440

25

27 (-20o)

0 ili 3

215

360-440

25

27 (+20o)

0 ili 3

215

360-440

25

0 ili 3

215

360-440

22

27 (+20o)

0 ili 3

235

410-490

22

0 ili 3

235

410-490

22

27 (+20o)

0 ili 3

235

410-490

22

27 (0o)

0 ili 3

235

410-490

22

27 (-20o)

0 ili 3

235

410-490

22

27 (+20o)

0 ili 3

235

410-490

22

27 (+20o)

0 ili 3

265

430-530

22

27 (+20o)

0 ili 3

265

430-530

22

27 (0o)

0 ili 3

265

430-530

22

27 (-20o)

0 ili 3

335

510-610

22

27 (+20o)

0 ili 3

335

510-610

22

27 (0o)

0 ili 3

335

510-610

22

27 (-20o)

0 ili 3

335

510-610

22

27 (+20o)

0 ili 3

275

490-590

20

0 ili 3

315

590-710

15

0 ili 3

345

690-830

10