Lnda: Biologji e thelluar

Provim me zgjedhje

KUJDES! MOS DMTO BARKODIN

Varianti

BARKODI

AGJENCIA KOMBTARE E PROVIMEVE

PROVIMI ME ZGJEDHJE I MATURS SHTETRORE 2014

SESIONI I

VARIANTI
E mrkur, 18 qershor 2014

Ora 10.00

Lnda: Biologji e thelluar

Udhzime pr nxnsin
Testi n total ka 20 pyetje.
N test ka krkesa me zgjedhje dhe me zhvillim.
N krkesat me zgjedhje rrethoni vetm shkronjn prbri prgjigjes s sakt, ndrsa pr krkesat me
zhvillim sht dhn hapsira e nevojshme pr t shkruar prgjigjen.
Pikt pr seciln krkes jan dhn prbri saj.
Pr prdorim nga komisioni i vlersimit

Krkesa

10

11

12a

12b

12c

13a

13b

13c

14a

14b

14c

15a

15b

16a

16b

16c

17a

17b

17c

18a

18b

19a

19b

20a

20b

Pikt
Krkesa
Pikt
Krkesa
Pikt

KOMISIONI I VLERSIMIT

Totali i pikve

1...Antar
2. .Antar
AKP

18 qershor 2014

Lnda: Biologji e thelluar

Provim me zgjedhje

1. Roli i brthams vegjetative sht:

A)
B)
C)
D)

t ndaj brthamn riprodhuese

t pllenoj brthamn dytsore
t pllenoj qelizn vez
t realizoj rritjen e gypit pjalmik
1 pik

dioksidi i karbonit
kriprat minerale
lndt organike
oksigjeni

3. Sarkomeri shte njsia baz ndrtimore dhe funksionale e:

A)
B)
C)
D)

1 pik

eshtrat
fshikza e tmthit
trmishza
veshkat

5. Cila nga prbrjet e mposhtme sht pjes prbrse e strukturs s acideve nukleike?
A)
B)
C)
D)

1 pik

t liroj energji
t sintetizoj enzima
t tejoj informacionin gjenetik
t katalizoj reaksionet kimike.

7. Dy kromatidet prbrs t kromozomit jan t bashkuar ndrmjet tyre me an t:

A)
B)
C)
D)

1 pik

aminoacidi
acidi lyror
glukoza
grupi fosfat

6. Funksioni i acideve nukleike sht:

A)
B)
C)
D)

1 pik

veshks
muskujve t vijzuar
indit meristematik
sistemit simpatik

4. Gypat e Haversit jan t pranishm te:

A)
B)
C)
D)

1 pik

2. Me an t floems transportohen:
A)
B)
C)
D)

Varianti

1 pik

centrioleve
centromerit
mikrogypthave
nukleozoms

AKP

18 qershor 2014

Lnda: Biologji e thelluar

Provim me zgjedhje

Varianti

8. Acidet nukleike jan polimere t:

A)
B)
C)
D)

1 pik

acideve lyrore
aminoacideve
monosakarideve.
nukleotideve

9. Qeliza vez tek femra e njeriut ka 23 kromozome, kurse zigota do t ket:

A)
B)
C)
D)

1 pik

23 komozome
45 komozome
46 komozome
69 komozome

10. Indet e prhershme jan:

A)
B)
C)
D)

1 pik

t diferencuara n funksionet e tyre

t padiferencuara q sigurojn rritjen n gjatsi t bims
t padiferencuara q ndodhen n meristemat e majs
t padiferencuara q ndodhen n meristemat ansore

11. Nj protein e ka peshn molekulare 33000 g/mol. Masa molare mesatare e nj aminoacidi
sht 110g/mol. Sa nukleotide prmban vargu i ADN-s, prgjegjs pr sintezn e ksaj
proteine, duke ditur se 20% t tij e prbjn intronet?

AKP

2 pik

18 qershor 2014

Lnda: Biologji e thelluar

Provim me zgjedhje

Varianti

12. Gjenet jan sekuenca t ADN q mbartin informacionin pr sintezn e proteinave.

a) Sa tipe gametsh formon nj individ n.q.s sht heterozigot pr n-gjene t pavarura?

1 pik

b) Nj burr me nj smundje fenotipikisht t dukshme martohet me nj grua normale. Ata kan

4 fmij, 2 djem dhe 2 vajza. T gjitha vajzat kan smundjen e babait, por asnj nga djemt
nuk e ka kt smundje. Tregoni lloj trashgimie sht kjo. Arsyetoni prgjigjen.
2 pik

c) Nga kryqzimi AaBbCc x aaBbCC sa sht mundsia pr t marr n F1 individ me gjenotip

AabbCC?
1 pik

AKP

18 qershor 2014

Lnda: Biologji e thelluar

Provim me zgjedhje

Varianti

13. Tregoni mnyrn e frymkmbimit n klasat e mposhtme:

a) insektet

1 pik

b) peshqit

1 pik

c) amfibt

1 pik

14. Nj qeliz n fund t mejozs ka 5 kromozome.

Paraqisni skematikisht fazat e mposhtme t ksaj mejoze, duke prcaktuar numrin prkats t
kromozomeve n:
a) metafazn e par

1 pik

b) anafazn e dyt

1 pik

c) telofazn e par

1 pik

AKP

18 qershor 2014

Lnda: Biologji e thelluar

Provim me zgjedhje

Varianti

15. Fotosinteza sht nj proces i rndsishm jetsor te bimt pr sigurimin e lnds organike.
a) Nga e ka origjinn oksigjeni q lirohet gjat procesit t fotosintezs?

1 pik

b) Analizoni procsin e reduktimit t ciklit Kalvin-Benson.

2 pik

16. Aparati i frymkmbimit te njeriu luan rol t rndsishm pr kryerjen e proceseve jetsore.
a) Tregoni dallimin kryesor midis frymmarrjes qelizore dhe ajrimit t mushkrive.

1 pik

b) Analizoni fosforilimin n nivelin e substratit.

1 pik

c) Analizoni fosforilimin kimio-osmotik.

1 pik

AKP

18 qershor 2014

Lnda: Biologji e thelluar

Provim me zgjedhje

Varianti

17. Jepni evoluimin e sistemit mbshtets te kafsht e ulta jorruazore:

a) sfungjert

1 pik

b) krimbat e shtypur

1pik

c) kmbnyjtuarit

1 pik

18. Sistemi nervor dhe hormonal luajn nj rol t rndsishm n unitetin dhe veprimtarin e t gjitha
sistemeve t organizmit.
a) Cili sht nj ndr funksionet nervor t hipotalamusit.

1 pik

b) Nqoftse injektojn te nj kavie eksperimentale hormonin q prodhon gjendra tiroide (tiroksin),

cili sht mekanizmi i prgjigjes n sistemin hipotalamo-hipofizar.
2 pik

AKP

18 qershor 2014

Lnda: Biologji e thelluar

Provim me zgjedhje

Varianti

19. Bimt me far klasifikohen n bimt farzhveshura dhe bimt farveshura.

a) Tregoni prparsin e fars n procesin e evolucionit t bimve.

1 pik

b) Tek bimt farveshura tregoni funksionin e secils prej brthamave spermatike t kokrrs s pjalmit.
2 pik

20. Transporti i lndve n organizm sht nj nga proceset me rndsi jetsore pr organizmin.
a) Tregoni dallimin midis sistemit t hapur dhe sistemit t mbyllur t qarkullimit t gjakut.

1 pik

b) Kafsht e mdha kan nevoj pr nj pomp si pjes e sistemit t tyre t qarkullimit.

Vlersoni rolin e ksaj pompe n organizm pr jetn.

2 pik

AKP

18 qershor 2014