VI MCH S

Nguyn Phng Quang

Trang ch

Mch t hp Mch tun t B nh bn dn Op-Amps ADC/DAC Trang chnh

Cc h IC s

BI 5: MCH M NG B
phn trc ta bit rng nhng mch m khng ng b khi c nhiu tng
FF s tch lu nhiu tr hon truyn ca mi tng lm cho n ln hn c chu k
m xung khin ton mch c th hot ng sai logic nht l khi hot ng tn
s cao. Nh mch m bn bit chia 2 ni trc : khi s m tng t 1110
ln 1111 ch cn ch ng ra ca FF 0 thay i nn ch mt 1tD. Khi s m tng t
1011 ln 1100 i hi ba FF chuyn mch lin tip nn s phi mt 3tD. Trng
hp na khi s m t ng reset v 0000 th c 4 FF u chuyn trng thi do
tr hon truyn s l 4tD. C th khc phc nhng gii hn ny bng vic s
dng b m ng b hay cn gi l b m song song bi v tt c cc tng u
c kch bi cng mt xung nhp Ck u vo. Khi cc FF chuyn mch cng
mt lc khin thi gian tr hon ca mch m bng tr hon truyn ca mt FF
bt k s tng. m bo hot ng ng, mt s cng logic c thm vo
khng ch ng vo J, K (T). Trc ht l mch m chia 16.

2.1 m ln chia 16

Ni dy nh th no ...?

Hnh 3.3.16 Mch m ln ng b mod 16

Bng trng thi v dng sng m ln ca mch m ng b hon ton ging

nh mch m khng ng b do ta s da vo chng xc nh xem
mch hot ng nh th no.
Cng cn lu l y ta xy dng mch m ln mod 16 vi 4 FF JK c xung Ck
tc ng cnh xung. Ta cng c th lm mch tng t, vi xung ck tc ng
cnh ln hay s dng FF T thay cho FF JK.

mch m ng, mi xung kch ck tc ng cnh xung, ch c FF no d

kin s lt trng thi mi phi T = 1(J, K c ni chung vi nhau v c coi
nh l ng chung T). Nhn vo bng trng thi hot ng ca b m ln ta s
thy c cn phi kt ni nh th no
- Ng ra Q0 s thay i trng thi theo cnh xung ca xung kch ck do ng
T0 c trng (mc cao).
- Ng ra Q1 i trng thi khi c xung kch xung Q0 do Q0 c a thng

vo ng T1
- Ng ra Q2 i trng thi khi m n s 4, 8, 12, 0, lc ny th Q0 v Q1 u
xung thp; vy ng vo T2 s l And ca hai ng vo ny
- Ng ra Q3 o trng thi khi s m l 8 v 0 khi ny Q0, Q1, Q2 u tc dng
cnh xung, vy ng vo T3 s l And ca 2 ng vo ny
Vy mi FF u phi c u vo T c ni sao cho chng mc cao ch khi no
u ra ca cc FF trc n mc cao.
T0 = 1
T1 = Q0
T2 = Q1.Q2
T3 = Q0.Q1.Q2
v t y mch c kt ni vi hai cng And c thm vo

Hnh 3.3.17 Mch m ln ng b mod 16

Tr hon truyn ca mch m s bng tr hon truyn qua mt FF cng vi tr

hon truyn qua cc cng and. Vi mch m kho st trn s tng l n = 4,
s cng and phi dng thm l n 2 = 2 nhng thi gian cng ch tr hon trn
mt cng and thi nn tr hon truyn tng cng l :
tD = tD(FF) + tD(and)
Do tr hon truyn ca cng and th nh hn nhiu so vi tr hon truyn ca FF
nn thi gian ny nh hn so vi thi gian tng ng ca mch m khng ng
b. iu ny cn c ch hn khi trong mch c rt nhiu tng FF v mch phi
hot ng tn s cao. y l im ni bt ca n so vi mch m khng ng

b nhng r rng n s phi c cu to phc tp hn

V d :
Hy xem tn s hot ng ln nht ca mch trn (fmax) khi tD(FF) = 50ns,
tD(and) = 20ns v so snh n vi fmax ca mch m khng ng b cng s bit
Ta c tr hon truyn tng cng ca mch l tD = 50 + 20 = 70(ns). Chu k xung
nhp ck u vo Tck phi ln hn 70 ns ny do
fmax = 1/70ns = 14,3MHz
By gi vi b m mod 16 khng ng b
fmax = .50ns = 5MHz
Nh vy r rng b m song song hot ng c tn s cao hn hn
By gi gi s cn lm mch mod 32 t mod 16, th ta s phi mc thm 1 tng
FF th 5. Tr hon truyn ca m song song s vn l 70ns suy ra fmax =
14,3MHz. Cn vi b m khng ng b th do c thm 1 tng nn fmax =
1/5.50ns = 4MHz, tn s ny b gim hn i.
2.2 m ng b ln xung

hnh 3.3.17 trn l mch m ng b ln, ta c th xy dng mch m

ng b xung ging nh cch lm vi mch m khng ng b tc l dng
cc u ra o ca FF iu khin cc u vo T ca tng k tip. Nh vy vi
mch m xung mod 16 th u ra Q s c ni ti T1, T2, T3 v b m s
m xung t 15, 14, 13, ri v 0 reset tr li 15.
By gi thm 1 ng iu khin ch m ging nh bn mch m ln xung
khng ng b ta c mch m ln xung ng b. K = 1(up) m ln, K =
0(down) m xung. Mch c xy dng nh hnh sau (lu xung ck tc ng
cnh ln)

Hnh 3.3.18 Mch m ng b ln hay xung

2.3 m ng b khng theo h nh phn
thit k mch m mod m bt k t mch m mod 2n (m <= 2n) ta c th
dng ng clear xo mch khi m n s m, cch khc l nhn vo gin
xung th nghim vic ni cc u vo J, K. y ta s xt n mch m
mod 10 hay dng
Ngoi xung ck c a vo tt c 4 tng FF th cn phi gii quyt cc ng J, K
l khi mch m n s 10 th Q0 = 0 v Q2 = 0 khng i trng thi khi
reset v 0 nn FF 0 v FF 2 c kch bnh thng nh ni.
Cn vi FF 1, Q1 i trng thi khi Q0 cao ng thi Q1 phi c gi lun
mc thp s m th 10, khi ny c th tn dng ang cao cho ti khi reset,
vy J1 = K1 = Q0.
Sau cng vi FF 3 Q3 s c reset v 0 khi c 3 Q0Q1Q2 u v 0. Vy J3 = K3
= Q0Q1Q2
Kim tra li thy rng mch ng l hot ng m chia 10. Bn c th xem
phn thit k mch m ng b sau hiu r cch ni mch, cn y l cu
trc mch m t:

Hnh 3.3.19 Mch m mod 10 ng b

2.4 m t trc s m

Nhiu b m song song dng IC tch hp c thit k c kh nng np

trc s cn m thay v 0 nh ta thng thy. S t trc l bt k trong
nhng s c th ra ca mch v mch c th m ln hay m xung 1 cch
ng b hay khng ng b t s ny.Vic ny ging nh l np song song ghi
dch vy, bng cch tn dng ng Cl v Pr (ng khng ng b c lp vi ck).
Cu trc mch vi 3 tng FF c minh ho nh hnh v hot ng np c thc
hin nh sau:

hnh 3.3.20 Mch m t trc 3 bit

Gi s mch ang m hay dng 1 s m no

a sn s m c trng thi cn np vo ng A B C
t mt xung mc thp vo u LD (parallel load), xung ny s cho php trng
thi logic ABC qua cng Nand a vo 3 tng FF qua 3 ng Pr hay Cl (tu
thuc bit mc thp hay cao). Kt qu l Q0 = A, Q1 = B, Q2 = C
Khi LD ln cao tr li, lc ny nu c xung nhp Ck th mch s tip tc m t s
va np (trc ck v cc ng T khng c tc dng).
2.5 Mt s IC m ng b

Nhm 74LS160/161/162/163
C 4 IC u c cng kiu chn v cc ng vo ra tng t nhau; c xung ck ny
cnh xung do trong cu to c thm mch m sau ng ng b; c kh nng
np song song; preset ng b; c th ni chng nhiu IC c s mod ln hn
nhiu do c
- LS160, LS161 l IC m chia 10 cn LS161 v LS163 l m chia 16
- LS160 v LS161 c chn xo Cl khng ng b cn LS161, LS163 c chn xo Cl
ng b
Nhm 74190, 74191
74LS190 l mch m chia 10 cn 74LS191 l mch m chia 16. Chng c kiu
chn ra nh nhau v chc nng cng nh nhau
- Chn EnG (enable gate) l ng vo cho php tc ng thp; chn U/D l ng
cho php m ln hay xung (thp)
- Chn RC (ripple clock) xung rn s xung thp khi m ht s; c dng cho
vic ni tng v xc nh tn s ca xung max/min khi ni ti chn LD (load) ca
tng sau.
Cch ni tng nh sau : chn RC ca tng trc ni ti chn ck ca tng sau, khi
ny tuy mi mch l m ng b nhng ton mch l m bt ng b. Cch
khc l chn RC ca tng trc ni ti chn EnG ca tng sau, xung ck dng ng
b ti cc tng.
Nhm 74LS192, LS193

LS192 l mch m chia 10 cn LS193 l mch m chia 16

C 2 loi u cu trc chn nh nhau v u c kh nng m ln hay xung
Khi m ln xung ck c a vo chn CKU cn khi m xung xung ck c
a vo chn CKD
Khi m ln ht s chn Carry xung thp, khi m xung ht s chn Borrow
xung thp. 2 chn ny dng khi cn ni tng nhiu IC
c bit mch c th t trc s m ban u cc chn ABCD v chn LD
xung thp cho php np s ban u.
Nhm 74HC/HCT4518 v 74HC/HCT4520
y l 2 IC m ng b h CMOS dng FF D v hot ng cng tng t nh
nhng IC k trn nhng v cu to c bn t cc cng logic CMOS nn tn s hot
ng thp hn so vi nhng IC cng loi b li tiu tn cng sut thp.
4518 l IC m chia 10 cn 4520 l IC m chia 16
Cu trc chn v c tnh ca chng nh nhau
Chn nhn xung ck v chn cho php E c th chuyn i chc nng cho nhau do
mch c th tc ng cnh xung hay cnh ln
Mch cng cho php ni tng nhiu IC khi ni Q3 ca tng trc ti ng E ca
tng sau.

Tr ln u trang
Bi
Bi
Bi
Bi
Bi
Bi
Bi
Bi

1:
2:
3:
4:
5:
6:
7:
8:

Cc khi nim c bn
Flip-flop v cc vi mch in hnh
Thanh ghi
Mch m khng ng b
Mch m ng b
Mch m vng
Thit k mch m
ng dng mch m

 Bn quyn thuc trang thng tin C in t,vui lng ghi r ngun Codientu.info khi pht li thng tin t trang ny.