Professional Documents
Culture Documents
Email : info@lopthietkedien.com
Phone : 090 656 1078
TIU CHUN QUC GIA
TCVN 9888-1:2013
IEC 62305-1:2010
BO V CHNG ST PHN 1: NGUYN TC CHUNG
Protection against lightning - Part 1: General principles
Li ni u
TCVN 9888-1:2013 hon ton tng ng vi IEC 62305-1:2010;
TCVN 9888-1:2013 do Ban k thut tiu chun quc gia TCVN/TC/E1 My in v kh c in
bin son, Tng cc Tiu chun o lng Cht lng ngh, B Khoa hc v Cng ngh cng
b.
B tiu chun TCVN 9888 (IEC 62305) Bo v chng st gm cc phn sau:
TCVN 9888-1:2013 (IEC 62305-1:2010), Phn 1: Nguyn tc chung
TCVN 9888-2:2013 (IEC 62305-2:2010), Phn 2: Qun l ri ro
TCVN 9888-3:2013 (IEC 62305-3:2010), Phn 3: Thit hi vt cht n kt cu v nguy him tnh
mng
TCVN 9888-4:2013 (IEC 62305-4:2010), Phn 4: H thng in v in t bn trong cc kt cu
Li gii thiu
Khng c thit b hoc phng php no c kh nng bin i cc hin tng thi tit t nhin
n mc m chng c th ngn chn vic phng st. St nh vo, hoc gn cc kt cu (hoc
cc ng dy c ni ti cc kt cu) gy nguy him cho con ngi, bn thn cc kt cu,
kin trc v cc trang b chng cng nh cho cc ng dy. y l l do ti sao vic p dng
cc bin php chng st l cn thit.
Nhu cu bo v, cc li ch kinh t ca cc bin php bo v ang lp t v vic la chn cc
bin php bo v thch hp phi c xc nh trong mc v qun l ri ro. Qun l ri ro l ch
ca TCVN 9888-2 (IEC 62305-2).
Cc bin php bo v c xem xt trong IEC 62305 c chng minh l c hiu qu trong
gim thiu ri ro.
Tt c cc bin php bo v chng st to thnh bo v chng st tng th. Vi cc l lun thc
tin cc tiu chun thit k, lp t v bo tr ca cc bin php bo v chng st c xem xt
hai nhm ring:
- Nhm u tin lin quan n cc bin php bo v gim thit hi vt cht v nguy him tnh
mng trong mt kt cu c a ra trong TCVN 9888-3 (IEC 62305-3);
- Nhm th hai lin quan n cc bin php bo v gim h hng cc h thng in v in
t trong mt kt cu c a ra trong TCVN 9888-4 (IEC 62305-4).
Lin kt gia cc phn ny ca IEC 62305 c minh ha trong Hnh 1.
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
Hnh 1 - Lin kt gia cc phn khc nhau ca b tiu chun TCVN 9888 (IEC 62305)
BO V CHNG ST PHN 1: NGUYN TC CHUNG
Protection against lightning - Part 1: General principles
1. Phm vi p dng
Tiu chun ny a ra cc nguyn tc chung cn tun th bo v chng st cho cc kt cu,
bao gm cc h thng lp t v cc phn bn trong, cng nh con ngi.
Cc trng hp sau y khng thuc phm vi ca tiu chun ny:
- h thng ng st;
- xe c, tu thy, my bay v h thng lp t ngoi khi;
- ng ng p lc cao chn ngm;
- ng dn, ng dy in v ng dy vin thng nm bn ngoi kt cu.
CH THCH: Cc h thng ny thng thuc phm vi iu chnh ca cc qui nh do cc c
quan c thm quyn ban hnh.
2. Ti liu vin dn
Cc ti liu vin dn di y l cn thit p dng tiu chun ny. i vi cc ti liu c ghi
nm cng b, ch p dng cc bn c nu. i vi cc ti liu khng ghi nm cng b, p
dng bn mi nht (k c cc sa i).
TCVN 9888-2:2013 (IEC 62305-2:2010), Bo v chng st - Phn 2: Qun l ri ro
TCVN 9888-3:2013 (IEC 62305-3:2010), Bo v chng st - Phn 3: Thit hi vt cht n kt
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
3.11. dc trung bnh ca sn trc dng in xung (average steepness of the front of
impulse current)
Tc thay i trung bnh ca dng in trong khong thi gian Dt = t2 t1.
CH THCH: dc c biu din bng chnh lch Di = i(t2)- i(t1) ca cc gi tr dng in ti
thi im bt u v kt thc khong thi gian ny, chia cho khong thi gian Dt = t2 t1 (xem
Hnh A.1).
3.12. Thi gian sn trc ca dng in xung (front time of impulse current)
T1
Tham s thc c nh ngha l 1,25 ln khong thi gian tnh t thi im dng in xung t
n 10 % n thi im dng in xung t n 90 % gi tr nh xung (xem Hnh A.1).
3.13. im gc thc ca dng in xung (virtual origin of impulse current)
O1
Giao im gia trc thi gian v ng thng i qua cc im tng ng vi 10 % v 90 % trn
sn trc ca dng in st (xem Hnh A.1); im ny ng trc im 0,1T 1 l thi im ti
dng in t c 10 % gi tr nh.
3.14. Thi gian ti mt na gi tr trn sn sau ca xung dng in (time to half value on
the tail of impulse current)
T2
Tham s thc c xc nh theo khong thi gian gia im gc thc O1 v thi im ti
dng in gim xung bng mt na gi tr nh trn sn sau (xem Hnh A.1).
3.15. Thi gian tn ti st (flash duration)
T
Thi gian c dng in st ti im st nh.
3.16. Thi gian ca dng in c st di (duration of long stroke current)
TLONG
Khong thi gian gia thi im dng in trong c st di t n 10 % gi tr nh khi tng
dng lin tc v thi im t n 10 % gi tr nh khi gim dng lin tc (xem Hnh A.2).
3.17. in tch st (flash charge)
QFLASH
Tch phn theo thi gian ca dng in st trong ton b thi gian st nh.
3.18. in tch xung st (impulse charge)
QSHORT
Tch phn theo thi gian ca dng in st trong mt xung.
3.19. in tch c st di (long stroke charge)
QLONG
Tch phn theo thi gian ca dng in st trong mt c st di.
3.20. Nng lng ring (specific energy)
W/R
Tch phn theo thi gian ca bnh phng dng in st trong ton b thi gian st nh.
CH THCH: Nng lng ring biu din nng lng tiu tn bi dng in st trong mt n v
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
Cc nh hng ca st
Nh ht
Khch sn
Trng hc Ca hng
Khu th thao
Ngn hng
Cng ty bo him
Nh my ha cht
Nh my lc du
Nh my ht nhn
Cc phng th nghim v nh
my sinh ha
5.1.2. Ngun v cc kiu thit hi cho mt kt cu
Dng in st l ngun gy thit hi. Phi tnh n cc trng hp di y, ty thuc vo v tr
ca im st nh lin quan n kt cu c xt:
a) S1: st nh vo kt cu;
b) S2: st nh gn kt cu;
c) S3: st nh vo ng dy ni vi kt cu;
d) S4: st nh gn ng dy ni vi kt cu
a) St nh vo kt cu c th gy ra:
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
- thit hi tc thi v c, chy v/hoc n do bn thn h quang plasma nng t st, do dng
in dn n t nng dy dn (dy dn qu nng), hoc do tch in dn n n mn h quang
(kim loi nng chy);
- chy v/hoc n c kch hot bng tia la in do qu in p gy ra bi ghp ni kiu in
tr v in cm v dn mt phn dng in st chy qua;
- tn thng sinh vt v in git do in p bc v in p tip xc sinh ra bi ghp ni kiu
in tr v in cm;
- hng hoc hot ng sai ca h thng bn trong do LEMP.
b) St nh gn kt cu c th gy ra:
- Hng hay hot ng sai h thng bn trong do LEMP.
c) St nh vo cc ng dy ni ti kt cu c th gy ra:
- chy v/hoc n c kch hot bi cc tia la do qu in p v c dng in st truyn qua
ng dy ni;
- tn thng sinh vt v in git do in p tip xc bn trong kt cu khi dng in st truyn
qua ng dy ni;
- hng hoc hot ng sai h thng bn trong do qu in p xut hin trn cc ng dy ni
v truyn ti kt cu.
d) St nh gn ng dy ni ti kt cu c th gy ra:
- Hng hoc hot ng sai h thng bn trong do qu in p cm ng trn cc ng dy ni
v truyn ti kt cu.
CH THCH 1: Hot ng sai h thng bn trong khng c cp trong b tiu chun TCVN
9888 (IEC 62305). Cn tham kho IEC 61000-4-5 [2].
CH THCH 2: Ch cc tia la mang dng in st (ton b hoc mt phn) c coi l c th
kch hot chy.
CH THCH 3: St nh trc tip vo hoc gn ng ng i vo khng gy thit hi cho kt
cu, vi iu kin l chng c ni lin kt vi thanh ng th ca kt cu (xem TCVN 9888-3
(IEC 62305-3)).
Tm li, st c th gy ra ba kiu thit hi c bn:
- D1: tn thng sinh vt o in git;
- D2: thit hi vt cht (chy, n, ph hy c kh, tht thot ha cht) do nh hng ca dng
in st k c vic nh la;
- D3: hng hc cc h thng bn trong do LEMP.
5.2. Kiu tn tht
Mi kiu thit hi lin quan n kt cu cn bo v, ring l hoc kt hp vi nhng loi khc, c
th dn n hu qu tn tht khc nhau. Ph thuc vo cc c trng ca chnh kt cu c th
c cc kiu tn tht.
Trong b tiu chun IEC 62305, cc kiu tn tht sau y c xem xt, c th xut hin nh
hu qu ca thit hi lin quan n kt cu:
- L1: tn tht v s sng ca con ngi (bao gm tn thng vnh vin);
- L2: tn tht v dch v cng cng;
- L3: tn tht v di sn vn ha;
- L4: tn tht v gi tr kinh t (kt cu, cc phn bn trong kt cu, v tn tht v hot ng).
Ngun gy
thit hi
Vo kt cu
S1
Kiu thit hi
Kiu tn tht
D1
L1, L4
D2
D3
L1 , L2, L4
D3
L1b , L2, L4
Gn kt cu
S2
Vo ng dy ni
ti kt cu
D1
S3
D2
D3
Gn ng dy ni
ti kt cu
S4
D3
L1, L4a
L1, L2, L3, L4
L1b, L2, L4
L1b , L2, L4
Ch i vi cc ti sn ni m ng vt c th b mt.
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
1)
Ch vi cc ti sn ni m ng vt c th b mt.
Hnh 2 - Cc kiu tn tht v ri ro tng ng gy ra do cc kiu thit hi khc nhau
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
LPL
K hiu
n v
II
Dng in nh
kA
200
150
100
in tch xung
QSHORT
100
75
50
W/R
MJ/W
10
5,6
2,5
T1/T2
ms/ms
IV
10/350
Xung m u tin
Cc tham s dng in
III
LPL
K hiu
n v
II
III
kA
100
75
50
dc trung bnh
di/dt
kA/mS
100
75
50
T1/T2
ms/ms
Dng in nh
1/200
LPL
K hiu
n v
II
kA
50
37,5
25
dc trung bnh
di/dt
kA/ms
200
150
100
T1/T2
ms/ms
Dng in nh
III
0,25/100
C st di
Cc tham s dng in
LPL
K hiu
n v
II
in tch c st di
QLONG
200
150
TLONG
in tch st
III
IV
100
0,5
St
Cc tham s dng in
IV
LPL
K hiu
n v
II
QFLASH
300
225
III
IV
150
Vic s dng hnh dng dng in ny ch lin quan n cc tnh ton m khng phi th
nghim.
a
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
LPL
K hiu
n v
II
III
IV
Dng in nh ti a
kA
10
16
Bn knh qu cu ln
20
30
45
60
LPL
I
II
III
IV
- nh hn cc gi tr ti a xc nh trong Bng 3
0,99
0,98
0,95
0,95
0,99
0,97
0,91
0,84
Cc bin php bo v quy nh trong TCVN 9888-3 (IEC 62305-3) v TCVN 9888-4 (IEC 623054) c hiu qu chng st khi cc tham s dng in trong phm vi c quy nh bi mc bo v
LPL c gi nh cho thit k. Do hiu qu ca mt bin php bo v c gi thit bng
xc sut m c cc tham s dng in st nm trong phm vi . i vi cc tham s vt ngoi
phm vi ny, th vn cn ri ro tn d ca thit hi.
8.3. Vng bo v chng st (LPZ)
Cc bin php bo v nh LPS, i dy chng nhiu, mn chn t v SPD s xc nh cc vng
bo v chng st (LPZ).
Vng bo v chng st (LPZ) v pha sau ca cc bin php bo v c trng bng s gim
ng k xung st in t (LEMP) so vi vng bo v chng st (LPZ) v pha trc .
Vi cc e da ca st, cc vng bo v chng st LPZ sau y c xc nh (xem Hnh 3 v
Hnh 4):
LPZ 0A vng m e da c st nh trc tip v trng in t st ton phn. Cc h thng bn
trong c th phi chu ton b hoc mt phn dng t bin st;
LPZ 0B vng c bo v chng st nh trc tip nhng ti c e da trng in t st
ton phn. Cc h thng bn trong c th phi chu mt phn dng t bin st;
LPZ 1 vng m dng t bin b hn ch bng cch chia dng v bng cc giao din cch ly
v/hoc bng thit b SPD ng bin. Mn chn khng gian c th gim trng in t st;
LPZ 2,.... n vng m dng t bin c th c tip tc hn ch bng cch chia dng v bng
cc giao din cch ly v/hoc cc thit b SPD b sung cho ng bin. Mn chn khng gian b
sung c th c s dng tip tc gim trng in t do st.
CH THCH 1: Ni chung, ch s ca vng ring cng cao th cc tham s trng in t mi
trng cng thp.
Theo nguyn tc bo v chung, kt cu cn bo v phi nm trong mt vng LPZ c cc c
trng in t ph hp vi kh nng ca kt cu chu c p lc gy thit hi gim i (thit
hi vt cht, hng hc h thng in v in t do qu in p).
CH THCH 2: i vi hu ht cc h thng v thit b in v in t, thng tin v mc chu
c c th c cung cp bi nh ch to.
CH DN
1 kt cu
S1
st nh vo kt cu
2 h thng u thu st
S2
st nh gn kt cu
3 h thng dn st
S3
st nh vo ng dy c ni ti kt cu
4 h thng u tip t
S4
st nh gn ng dy c ni ti kt cu
5 cc ng dy vo
bn knh qu cu ln
cao mt t
lin kt ng th chng st bng thit b SPD
LPZ 0A
LPZ 0B
LPZ 1
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
1 kt cu (v bc ca LPZ 1)
S1
st nh vo kt cu
2 h thng u thu st
S2
st nh gn kt cu
3 h thng dn st
S3
st nh vo ng dy c ni ti kt cu
4 h thng u tip t
S4
st nh gn ng dy c ni ti kt cu
5 phng (v bc ca LPZ 2)
bn knh qu cu ln
6 cc ng dy c ni ti kt cu ds
cao mt t
lin kt ng th chng st bng
SPD
LPZ 0A
LPZ 0B
nh gin tip, dng cm ng hoc dng in st ring phn, t trng ton phn
LPZ 1
LPZ 2
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
A.1. St nh xung t
Tn ti hai kiu st nh c bn:
- st hng xung bt u bi mt tin o t m my xung t;
- st hng ln bt u bi mt tin o t kt cu ni t ln m my.
Hu ht cc st hng xung xut hin trong vng lnh th bng phng, v ti cc kt cu thp
hn, trong khi i vi cc kt cu cao hn v/hoc kt cu khng c bo v th st hng
ln chim u th. Vi chiu cao hiu dng, xc sut nh trc tip vo kt cu tng ln v thay
i cc iu kin vt l (xem TCVN 9888-2:2013 (IEC 62305-2:2010), Ph lc A).
Mt dng in st gm mt hoc nhiu c st khc nhau:
- cc xung c khong thi gian nh hn 2 ms (Hnh A.1)
- cc c st di c khong thi gian di hn 2 ms (Hnh A.2).
CH DN:
O1
gc thc
dng in nh
T1
T2
thi gian n mt na gi tr
Hnh A.1 - Xc nh cc tham s dng in xung (in hnh T 2 < 2 ms)
CH DN:
TLONG khong thi gian xung
QLONG in tch c st di
Hnh A.2 - Xc nh cc tham s c st di (in hnh 2 ms < TLONG< 1 s)
Hn na s khc nhau ca cc c st nh l do cc tnh ca chng (m hoc dng) v do
th t ca chng khi nh (u tin, tip theo v xp chng). Cc thnh phn c th c c th
hin trong Hnh A.3 i vi cc st hng xung v trn Hnh A.4 i vi cc st hng ln.
Hnh A.3 - Cc thnh phn c th c ca cc st hng xung (in hnh trn lnh th
bng phng v ti kt cu thp hn)
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
L (kA)
QFLASH (C)
Gi tr c
nh cho
LPL I
4a
20a
90
200
4,6
300
10000
Hnh A.5
1A+1B
2
35
1,3
7,5
40
20
80
1,1
4,5
20
0,22
0,95
16
55
0,55
52
10
25
650
24,3
9,9
39,9
20
0,2
2,4
200
4,1
20,1
200
ng
Loi c st
9,1
di/dtmax
QLONG (C)
5%
11,8
W/R (kJ/W)
(kA/ms)
50%
4,9
100
di/dt30%/90%
95%
50
QSHORT (C)
(kA/ms)
Cc gi tr
Phng st mang in m
11
12
13
14
15
0,5
Thi gian
sn trc
(ms)
Thi gian
c st (ms)
Khong
thi gian
(ms)
Tng thi
gian st
nh (ms)
Di
1,8
5,5
18
0,22
1,1
4,5
3,5
22
30
75
6,5
32
25
230
33
0,15
13
31
180
14
85
Cc gi tr I = 4 kA v I = 20 kA tng ng vi ln lt cc xc sut 98 % v 80 %.
Bng A.2 - Phn b logarit chun cc tham s dng in st - Trung bnh m v phn tn
slog c tnh t cc gi tr 95 % v 5 % t CIGRE (Electra No. 41 hoc No. 69)[3], [4]
phn tn*
slog
Loi c st
ng
Hnh A.5
(61,1)
0,576
1A
33,3
0,263
1B
L (kA)
QFLASH (C)
QSHORT (C)
W/R (kJ/W)
di/dtmax
(kA/ms)
di/dt30%/90%
11,8
0,233
33,9
0,527
7,21
0,452
Phng st mang in m
83,7
0,378
4,69
0,383
0,938
0.383
17,3
0,570
57,4
0,596
5,35
0,600
10
612
0,844
11
24,3
0,260
12
40,0
0,369
13
2,53
0,670
14
20,1
0,420
15
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
(kA/ms)
QLONG (C)
200
Di
TLONG (s)
0,5
Di
Thi gian
sn trc
(ms)
Thi gian
c st (ms)
Khong
thi gian
(ms)
Tng thi
gian st
nh (ms)
5,69
0,304
0,995
0,398
26,5
0,534
77,5
0,250
30,2
0,405
224
0,578
32,4
0,405
Nhiu ln nh mang in m
12,8
1,175
167
0,445
St nh mang in m (khng c
nh n)
83,7
0,472
St nh mang in dng
(kA)
0
0,99
0,95
10
0,9
20
0,8
30
0,6
35
0,5
40
0,4
50
0,3
60
0,2
80
0,1
100
0,05
150
0,02
200
0,01
300
0,005
400
0,002
0,001
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
l = 100kA
di/dt = 100 kA/ms
i vi mt xung mang in m u tin theo Hnh A.1 cc gi tr ny cho mt xp x u tin
ca thi gian sn trc xung:
T1 = l/( di/dt) = 1,0 ms
Thi gian ti na gi tr c th c tnh t rng xung m u tin:
T2 = 200 ms (t quan tm n T2)
A.3.4. Xung tip theo
Gi tr ln nht ca dc trung bnh di/dt lin quan n nguy him nh la do ghp ni cm
ng c xc nh t cc xung tip theo ca cc st mang in m (v 1 % gi tr ca chng c
phn cao hn so vi 1 % gi tr t cc ln st nh mang in m u tin hoc gi tr 10 %
tng ng ca cc st mang in dng). T Hnh A.5 (cc ng 2 v 15) c th ly c cc
gi tr sau c xc sut di 1 %:
I = 50 kA
di/dt = 200 kA/ms
Theo Hnh A.1, vi mt xung tip theo, cc gi tr ny cho mt xp x ban u ca thi gian sn
trc ca xung:
T1 = I / (di / dt) = 0,25 ms
Thi gian ti na gi tr c th c tnh t rng xung m tip theo:
T2 = 100 ms (t quan tm n T2).
A.4. C nh cc tham s dng in st ti thiu
Hiu qu chn ca h thng u thu st ph thuc vo cc tham s dng in st ti thiu v
vo bn knh qu cu ln lin quan. Gii hn hnh hc ca din tch c bo v chng st nh
trc tip c th c xc nh bng cch s dng phng php qu cu ln.
Theo m hnh in hnh hc, bn knh qu cu ln r (khong cch bc nhy cui) tng quan
[5]
vi gi tr nh ca dng in xung ban u. Trong mt bo co ca nhm cng tc IEEE , quan
h ny c a ra
r = 10 X l0,65
(A.1)
trong :
r l bn knh qu cu ln (m);
I l dng in nh (kA).
i vi mt bn knh qu cu ln r a ra, n c th c gi thit rng tt c cc st c cc
gi tr nh xung cao hn gi tr nh ti thiu tng ng th s b chn bi cc u thu st t
nhin hoc chuyn dng. Do , xc sut cc gi tr nh ca cc c st u tin mang in
m hoc dng t Hnh A.5 (cc ng 1A v 3) c gi thit l xc sut chn. Xt t s phn
cc ca cc st c 10 % mang in tch dng v 90 % mang in tch m, c th tnh tng xc
sut thu (xem Bng 5).
PH LC B
(tham kho)
HM S THEO THI GIAN CA DNG IN ST I VI MC CH PHN TCH
Cc dng dng in c
t
T
t
l
i = 1 10 exp - (B.1)
k
t
T2
1 +
T1
trong :
I l dng in nh;
k l h s hiu chnh cho dng in nh;
t l thi gian;
T1 l hng s thi gian sn trc;
T2 l hng s thi gian sn sau.
i vi cc dng dng in c xung mang in dng u tin, xung mang in m u tin v
cc xung mang in m tip theo cho cc mc bo v LPL khc nhau, p dng cc tham s a
ra trong Bng B.1. Cc ng cong gii tch theo hm s thi gian c ch trong cc hnh t
Hnh B.1 n Hnh B.6.
Bng B.1 - Cc tham s dng cho cng thc (B.1)
Cc
tham s
LPL
LPL
II
lll-IV
II
lll-IV
II
lll-IV
l(kA)
200
150
100
100
75
50
50
37,5
25
0,93
0,93
0,93
0,986
0,986
0,986
0,993
0,993
0,993
T1(ms)
19
19
19
1,82
1,82
1,82
0,454
0,454
0,454
T2(ms)
485
485
485
285
285
285
143
143
143
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
Hnh B.1 - Hnh dng ca sn tng dng in ca xung mang in dng u tin
Hnh B.2 - Hnh dng ca sn gim dng in ca xung mang in dng u tin
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
Hnh B.5 - Hnh dng ca sn tng dng in ca cc xung mang in m tip theo
Hnh B.6 - Hnh dng ca sn gim dng in ca cc xung mang in m tip theo
C st di c th c m t bng mt dng xung hnh ch nht c dng trung bnh I v thi
gian xung TLONG theo Bng 3.
T cc ng cong gii tch l hm theo thi gian, c th suy ra mt bin dng in st
(Hnh B.7).
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
nghim
Mc bo v LPL
Dung sai
II
III - IV
Dng in nh I
(kA)
200
150
100
10
in tch QSHORT
(C)
100
75
50
20
(MJ/W)
10
5,6
2,5
35
Mc bo v LPL
Dung sai
II
III - IV
in tch QLONG
(C)
200
150
100
20
(s)
0,5
0,5
0,5
10
Mc bo v LPL
l
II
Dung sai
III - IV
(kA)
200
150
100
20
Dt
(ms)
10
10
10
10
Di
(kA)
50
37,5
25
10
Dt
(ms)
0,25
0,25
0,25
20
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
Vn
chnh
Cc tham s e da ca st
n mn ti Mc QLONG
cc mi ni
LPL
C
u thu st
(v d tm
kim loi
I
200
T
<1s (p dng
Ch thch
t nng
thun tr
u thu st
v b dn
in xung
Hiu ng c
hc
QLONG trong mt
xung ngn n)
II
150
lll-IV
100
Mc
W/R
LPL
kJ/
10000
II
5600
lll-IV
2500
Mc
W/R
LPL
kA
kJ/W
200
10000
ll
150
5600
lll-IV
100
2500
Mc
W/R
p dng W/R
theo cu hnh
bo ton nhit
Hiu ng kt LPL
Cc thnh hp (nhit,
I
phn kt ni c v h
quang)
II
kA
kJ/
200
10000
150
5600
lll-IV
100
2500
Mc QLONG
Cc u ni n mn ti
t
cc mi ni
nh kch thc
theo TCVN
9888- 3 (IEC
62305-3) tr v
th nghim
khng cn thit
T
<2ms (p dng
I v W/R trong
mt xung n)
nh kch thc
thng c
xc nh theo
hiu ng ha
hc/c kh (nh
n mn)
LPL
200
II
150
lll-IV
100
Mc
QSHORT
W/R
<1s (p dng
QLONG trong mt
xung ngn n)
kA
kJ/
200
100
10000
150
75
5600
lll-IV
100
50
2500
di/dt
p dng I,
kA/ms QSHORT v W/R
xung n (c
200
T<2ms); p
dng Di/Dt
150
xung tch ri
100
Mc QSHORT
Hiu ng
nng lng
(qu ti)
LPL
100
II
Cc thit b
SPD c cc
lll-IV
khi in tr
oxit kim loi Hiu ng Mc
in mi
LPL
(phng la
I
h quang/
rn nt)
II
Cn kim tra c
hai hiu ng
75
50
I
kA
200
150
T
<2ms (p dng I
trong mt xung
C th xem xt
cc th nghim
tch ri
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
lll-IV
100
n)
di
di
= k (D.4)
dt p
dt
trong
Xp l gi tr s lng c xt (dng nh IP, in tch Qp, nng lng ring (W/R)p, dc dng
in (di/dt)p) lin quan n mt ng dn ti t c th p;
x l gi tr s lng c xt (dng nh I, in tch Q, nng lng ring (W/R), dc dng in
(di/dt)) lin quan n tng dng in st;
k l h s chia dng:
- kc cho h thng LPS bn ngoi (xem Ph lc C ca TCVN 9888-3:2013 (IEC 62305-3:2010));
- ke, ke khi c cc phn dn in bn ngoi v cc ng dy in v vin thng i vo kt cu
cn bo v (xem Ph lc E).
D.4. Hiu ng ca dng in st gy thit hi c th
D.4.1. Hiu ng nhit
Hiu ng nhit gn vi dng in st c lin quan n nhit in tr b gy ra bi s lu chuyn
ca dng in dn qua in tr ca dy dn hoc i vo h thng LPS. Hiu ng nhit cng c
lin quan n nhit lng c pht ra ngun h quang in ti im ghp ni v trong tt c
cc b phn c cch ly ca mt h thng LPS lin quan n vic khai trin h quang (v d
cc b phng in).
D.4.1.1. Nhit in tr
Nhit in tr xy ra bt k thnh phn no ca mt h thng LPS mang phn ln dng in
st. Tit din ti thiu ca dy dn phi ln ngn chn qu nhit cho dy dn theo mc m
W = R x i (t) x dt (D.6)
Trong mt ln phng st, cc giai on st nh c nng lng ring cao rng xung rt ngn
i vi bt k nhit lng pht ra trong kt cu c phn tn ng k. Do , hin tng c
xem nh l on nhit.
Nhit ca cc dy dn ca h thng LPS c th c nh gi nh sau:
W
a r0
1
R
- 1 D.7
q - q0 =
exp
a q 2 g Cw
Cc gi tr c trng ca cc tham s vt l c nu trong cng thc (D.7), cho cc vt liu
khc nhau c s dng trong h thng LPS ghi trong Bng D.2, trong :
q - q0
l h s nhit ca in tr (1/K);
W/R
ro
l mt vt cht (kg/m );
Cw
Cs
qs
Bng D.2 - c trng vt l ca cc vt liu in hnh s dng trong cc thnh phn LPS
i lng
Vt liu
Nhm
Thp non
ng
Thp khng g a
ro(Wm)
29 x 10-9
120 x 10-9
17,8 x 10-9
700 x 10-9
a(1/K)
4,0 x 10-3
6,5 x 10-3
3,92 x 10-3
0,8 x 10-3
g (kg/m3)
2700
7700
8920
8000
qs(C)
658
1530
1080
1500
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
Cs (J/kg)
272 x 10
209 x 10
908
469
385
500
Cw (J/kgK)
a
397 x 10
Theo v d v ng dng phng trnh ny, Bng D.3 nu tng nhit ca dy dn lm bng
cc vt liu khc nhau, theo hm s ca W/R v ca tit din dy dn.
Bng D.3 - tng nhit cho dy dn c tit din khc nhau l hm ca W/R
Tit
din
Vt liu
mm
Nhm
Thp non
ng
Thp khng ga
W/R
W/R
W/R
W/R
MJ/W
MJ/W
MJ/W
MJ/W
2,5
5,6
10
2,5
5,6
10
2,5
5,6
10
2,5
5,6
10
10
564
169
542
16
146
454
1120
56
143
309
25
52
132
283
211
913
22
51
98
940
50
12
28
52
37
96
211
12
22
190
460
940
100
12
20
37
45
100
190
ua , c (t )i (t )dt = ua , c | i (t ) | dt (D.8)
0
V=
ua , c x Q
1
(D.9)
.
g
cw (q s + q u ) + cs
trong :
V l th tch kim loi b nng chy (m 3);
Ua.c l st in p anot-hoc-catot (gi thit l hng s) (V);
Q l in tch ca dng in st (C);
g l khi lng ring ca vt liu (kg/m3);
Cw l nhit dung ring (J/kgK);
qs l nhit nng chy (C);
qU l nhit mi trng xung quanh (C);
Cs l nhit n nng chy (J/kg).
Cc gi tr c trng ca cc tham s vt l c a ra trong cng thc ny, i vi cc vt liu
khc nhau s dng trong mt h thng LPS, c ghi trong Bng D.2.
V c bn, in tch c xt l tng in tch ca c st phn hi v dng in st lin tc. Th
nghim cho thy rng cc hiu ng ca in tch c st phn hi t quan trng khi so snh vi
cc hiu ng ca dng lin tc.
D.4.2. Hiu ng c hc
Hiu ng c hc gy ra bi dng in st ph thuc vo bin v rng xung ca dng in
cng nh vo cc c trng n hi ca kt cu c hc b nh hng. Hiu ng c hc cng
ph thuc vo lc ma st tc ng gia cc b phn ca h thng LPS khi tip xc vi b phn
c lin quan khc.
D.4.2.1. Tng tc t
Lc t xut hin gia hai dy dn mang dng hoc, khi ch c mt dy dn mang dng nhng n
c dng c mt gc hoc c mt vng ghp.
Khi dng in dn qua mt mch, bin ca lc in ng xut hin ti cc v tr khc nhau ca
mch in ph thuc vo c bin ca dng in st v cu hnh hnh hc ca mch in. Tuy
nhin, nh hng c hc ca cc lc ny khng ch ph thuc vo bin ca chng m cn v
dng chung ca dng in, rng xung ca n, cng nh vo cu hnh hnh hc ca trang b.
D.4.2.1.1. Lc in ng
Lc in ng khai trin t mt dng in I, dn trong mt dy dn c cc on di song song
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
di I v khong cch d (mch vng di v nh), nh th hin trong Hnh D.1, c th c tnh
ton xp x bng cch s dng cng thc sau y:
F (t ) =
mo 2
l
1
i (t ) = 2 10- 7 i 2 (t ) (D.10)
2p
d
d
trong :
F(t) l lc in ng (N);
i l dng in (A);
-7
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
l F = ke x I
(E.1)
ke =
i vi lp t trn khng
z
z
z1 + z (n1 + n2 1 )
z2
ke =
(E.2)
z
z2 + z (n1 + n2
z2
)
z1
(E.3)
trong :
Z l tr khng ni t quy c ca h thng tip t;
Z1 l tr khng ni t quy c ca cc b phn bn ngoi hoc cc ng dy chy
ngm trong t (Bng E.1);
Z2 l tr khng t ca phn b ni t ni ng dy trn khng xung t. Nu khng xc nh
c tr khng t ca im ni t th c th s dng gi tr Z1 ch trn Bng E.1 (trong in
tr sut lin quan n im tip t).
CH THCH 1: Gi tr ny c c lng theo cng thc trn l nh nhau i vi mi im
tip t. Nu khng phi trng hp ny th cn s dng cc cng thc phc tp hn.
n1 l tng cc b phn bn ngoi hoc cc ng dy chn ngm;
n2 l tng cc b phn bn ngoi hoc cc ng dy trn khng;
I l dng in st lin quan n mc bo v chng st (LPL) c xt
Gi thit gi tr ban u xp vi mt na dng in st dn trong h thng tip t v c Z 2 = Z1,
th gi tr ke c th c nh gi cho mt b phn dn in bn ngoi hoc ng dy theo:
ke = 0,5 / (n1 + n2) (E.4)
Nu cc ng dy vo (nh ng in v vin thng) u khng c v bo v hoc khng
c chia l trong ng dn kim loi th mi dy dn n ca ng dy mang mt phn dng in
st bng nhau
k'e = ke/ n (E.5)
n l tng s cc dy dn in
i vi cc ng dy c v bo v c lin kt li vo, cc gi tr h s chia dng ke i vi
mi dy dn n ca mt ng dy c v bo v c a ra theo:
k'e = ke x Rs / (n X RS + RC) (E.6)
trong :
RS l tr khng thun tr trn mi n v chiu di ca v bo v;
RC l tr khng thun tr trn mi n v chiu di ca dy dn bn trong.
CH THCH 2: Cng thc ny c th nh gi thp vai tr ca v bo v trong vic chuyn
hng dng in st do in cm tng h gia li v v.
Bng E.1 - Cc gi tr tr khng t quy c Z v Z1 theo in tr sut ca t
r
Z1a
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
Wm
W
I
II
III
100
200
11
500
16
10
10
10
1000
22
10
15
20
2000
28
10
15
40
3000
35
10
15
60
H thng in h p
(mc)
in h p
Cc st nh trc tip v gin tip ti St nh gn kt cu St nh vo kt cu
a
dch v
2,5
0,1
II
7,5
3,75
0,15
7,5
10
0,2
10
kA
kA
kA
kA
lll-IV
0,035
0,1
II
1,5
0,085
0,15
7,5
0,160
0,2
10
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
[6]
https://www.facebook.com/lopthuchanhthietkecodien/
Li ni u
Li gii thiu
1.Phm vi p dng
2.Ti liu vin dn
3.Thut ng v nh ngha
4.Tham s dng in st
5.Thit hi do st
6.Nhu cu v lun chng kinh t i vi bo v chng st
7. Bin php bo v
8. Tiu ch c bn bo v cc kt cu
Ph lc A (tham kho) - Tham s dng in st
Ph lc B (tham kho) - Hm s theo thi gian ca dng in st i vi mc ch phn tch
Ph lc C (tham kho) - M phng dng in st cho cc mc ch th nghim
Ph lc D (tham kho) - Tham s th nghim m phng cc nh hng ca st ln cc thnh
phn LPS
Ph lc E (tham kho) - t bin do st ti cc im lp t khc nhau
Th mc ti liu tham kho