BAB 10 SARAWAK

BAND 1

B1D3E7 Menyenaraikan kumpulan etnik di Sarawak .

1. Isikan tempat kosong dengan kumpulan etnik di Sarawak berdasarkan penempatan yang
disenaraikan .

Penempatan Kumpulan Etnik

Persisiran pantai

Lembah sungai

Pedalaman

Jawapan :- Persisiran pantai Orang Melayu ,Orang Melanau

Lembah Sungai- Bidayuh , Iban dan Kenyah Pedalaman :- Penan ,

Murut
BAND 2

B2D3E9

Isikan tempat kosong dengan jawapan yang sesuai

Latar Belakang Sarawak

Nama Sarawak berasal daripada nama atau

Kewujudan manusia di Sarawak bermula kira-kira
. Kenyataan ini dapat dibuktikan melalui penemuaan beberapa
peninggalan sejarah di Gua . seperti tembikar, alat pekakasan seperti
.., yang diperbuat daripada batu serta lukisan
yang diconteng pada dinding gua. Penemuan ini membuktikan Sarawak sebagai salah sebuah
negeri yang diduduki oleh manusia di Asia Tenggara.

Jawapan :- Batang Sarawak , Sungai Sarawak , 40 ,000 tahun ,

Niah , kapak , pisau

BAND 2
B2D3E11 Menjelaskan cara hidup dan budaya kumpulan etnik di Sarawak .

1. Lengkapkan jadual di bawah dengan menjelaskan peraturan dan adat resam dan perayaan
kumpulan etnik di Sarawak .

Kumpulan Etnik Peraturan dan adat resam

Orang Iban ..

..

Orang Kayan ,
Kelabit dan
Kenyah

..

..

Orang Melayu
Sarawak .

.
Kumpulan Etnik Kebudayaan

.
Orang Melanau

.

.
Orang Iban
..

..

.
Orang Melayu
Sarawak ..

..

Contoh jawapan :-

Iban- Meyimpan pasu , gong dan tempayan yang dipanggil tajau .

Tajau diwarisi secara turun menurun , bernilai dan dianggap suci dan
dihormati . Berfungsi sebagai harta simpanan dan diperoleh secara
tukar barangan .

Orang Kayan , Kelabit dan Kenyah Menindik telinga dan

menggantung gelang-gelang timah atau tembaga hingga cuping
telinga menjadi lanjut .
 BAND 3

B3D3E7

Menerangkan kegiatan sosiobudaya dan sosioekonomi kumpulan etnik di Sarawak

Isikan tempat kosong dengan jawapan yang sesuai

KEGIATAN SOSIOBUDAYA MASYARAKAT SARAWAK

1. Pendidikan

Contoh

Pendidika
n

Contoh

2. Peraturan Dan Adat Resam

a. Nyatakan peranan dan tugas Tuai Rumah
i.
ii.
iii.

b. Peraturan dan adat resam suku kaum Iban

i.

c. Peraturan dan adat resam suku kaum Kayan, Kelabit dan Kenyah
i.
ii.
 d. Peraturan dan adat resam Melayu Sarawak
i.

3. Kebudayaan

a. Kebudayaan kaum Melanau

i. Merayakan Perayaan

b. Kebudayaan kaum Iban

i. Merayakan perayaan

ii. Menarikan tarian .

c. Kebudayaan Melayu Sarawak

i. Kesenian tradisi yang dinamakan .

Contoh jawapan :-

1. Formal - contoh :- Membaca al-Quran , Tidak formal Contoh:-

Cara-cara berburu
2. Menjaga keselamatan dan keamanan di kawasannya ,
Menyelesaikan masalah perkahwinan , penceraian , peraturan
dan perayaan , Menetapkan tarikh perkahwinan
3. Tradisi menyimpan pasu
4. Menindik telinga dan menggantung gelang timah hingga
 4. Agama Dan Kepercayaan

Bi Kaum Etnik Agama dan Kepercayaan

l
1. Melayu dan
Melanau -
2. Iban, Murut,
Kelabit, Kenyah, -
Kayan dan Bisayah -

3. Melanau Bukan
Islam -

4. Penan -

-

5. Iban -

-
..

..

KEGIATAN SOSIOEKONOMI MASYARAKAT SARAWAK

1. PERTANIAN

Bil Jenis Pertanian Kegiatan Pertanian

1. Padi Huma - Ditanam di kawasaan
.
- Tidak memerlukan system saliran dan
boleh ditanam di kawasaan
.
2. Padi Sawah - Ditanam oleh orang ..
di hulu Sungai ..
-
3. Sagu - Diusahakan oleh kaum
..
- Tepung sagu diperoleh daripada isi pokok
sagu iaitu

4. Lada Hitam - Diusahakan oleh kaum ..
dan kaum ..
 2. PERLOMBONGAN

Bil Jenis Perlombongan Kegiatan Perlombongan

1. Antimoni dan emas - Diusahakan oleh kaum
.dan

3. PERDAGANGAN

Bi Perdagangan Barangan dagangan

l
1. Pedagang Sarawak
ke Melaka -
2. Pedagang China ke
Sarawak -

Contoh jawapan :-

Agama dan Kepercayaan soalan 4 :- Melayu dan Melanau Islam , Iban, Murut, Kelabit,
Kenyah, Kayan dan Bisayah Animisme - percaya semua benda seperti gunung , bukit ,
busut , pokok , kayu , sungai dan hutan mempunyai semangat dan roh .

Kegiatan sosio ekonomi Pertanian Padi Huma 1. Tempat tinggal setiap kumpulan etnik .
berbukit bukau .
BAND 4

B4D3E7 Mengelaskan kegiatan sosiobudaya dan sosioekonomi mengikut kumpulan

etnik di Sarawak .

1. Lengkapkan rajah dengan mengelaskan kegiatan sosiobudaya dan sosioekonomi

mengikut kumpulan etnik dan kategori yang disenaraikan di bawah .

Kegiatan sosiobudaya

a)

Kategori Kumpulan etnik

Bumiputera Sarawak

Pendidikan tidak
formal
..

Pendidikan formal .

b)

Kategori Kumpulan etnik

i) Bumiputera Islam Sarawak

..
Peraturan dan adat
resam ..

ii) Bumiputera bukan Islam Sarawak

 iii) Masyarakat bumiputera yang mempunyai Tuai Rumah

..

..

iv) Orang Iban

Peraturan dan adat

resam

v) Orang Kayan , Kelabit dan Kenyah

vi) Orang Melayu Sarawak

..

c)

Kategori Kumpulan etnik

i) Melanau

..
Kebudayaan
.

ii) Iban

Kebudayaan
iii) Orang Melayu Sarawak

d)

Kategori Kumpulan etnik

i) Orang Iban , Murut , Kelabit , Kenyah , Kayan dan Bisaya

Agama dan
kepercayaan
..

..
 ii) Orang Melanau

..

..
Agama dan
kepercayaan iii) Orang Penan

..

iv) Orang Iban dalam pembukaan penempatan dan mendirikan

rumah

..

Kegiatan Sosioekonomi

a)

Kumpulan etnik Kegiatan ekonomi

i)..
Melayu
ii) ..

.
Melanau i)..

ii)..

i)
Iban , Kayan dan
Kenyah ii)

Bidayuh i)..

ii).

Kelabit i).

ii)
.

iii)..

Contoh jawapan :-

Kegiatan sosiobudaya pendidika formal bumiputera Sarawak

-Pendidikan Agama Islam seperti membaca al-Quran dan menulis Jawi
bagi mereka yang beragama Islam . Pendidikan berkaitan hokum Islam
seperti cara beribadat diajar oleh guru al-Quran , imam dan lebai .

Pendidikan tidak formal - Cerita-cerita lisan yang berkaitan amalan dan

kepercayaan turun-temurun seperti cara-cara berburu dan memungut
hasil hutan .

Peraturan dan adat resam :- Bumiputera beragama Islam cara hidup

dan adat resam yang diwarisi turun-temurun daripada nenek moyang
mereka
 BAND 5

B5D1E8 Sentiasa mengamalkan unsur patriotisme.

1. Kaji gambar-gambar berikut berkaitan warisan budaya di Sarawak .

Sebagai Setiausaha , Badan Budaya sekolah anda , tulis objektif unsur-unsur

patriotisme yang badan budaya anda dapat amalkan apabila badan budaya anda
meneruskan warisan budaya seperti kumpulan-kumpulan etnik di Sarawak ini ?

Badan Budaya SMK Infant Jesus Convent , Sekolah

Kluster Kecemerlangan

Objektif :-

1. Melaksanakan amalan-amalan budaya masyarakat

Malaysia seperti yang dicita-citakan dalam Dasar
Kebudayaan Nasional .
2. Mewujudkan semangat muhibbah dan perpaduan
antara ahli-ahli pelbagai kaum dan budaya seperti
yang dihasratkan dalam Dasar 1 Malaysia .
3. Mencapai kebangaan yang tinggi dengan
memperkenalkan warisan budaya masyarakat
 BAND 5

B5D1E9 Mengambil iktibar daripada peristiwa sejarah .

Anda sebagai ahli Persatuan Sejarah di sekolah anda telah pergi melawat kaum Penan di
Sarawak . Cara hidup berpindah randah , memburu dan miskin kaum Penan telah menyedarkan
anda akan kesusahan hidup mereka .

Apakah iktibar yang anda dapat daripada lawatan ke atas kaum Penan di Sarawak ini ? Tuliskan
iktibar yang anda dapat dalam diari anda .
Hari ini , 5 April 2012 , saya dan ahli-ahli Persatuan Sejarah , SMK
Infant Jesus Convent , Melaka telah melawat sekumpulan penduduk
Penan di Bakun , Sarawak .

Walau pun keluarga Ketingan hidup

dalam keadaan yang serba kekurangan dalam kehidupan mereka ,
semangat berani dan kuat mereka telah memberi pengajaran kepada
saya bahawa perlu berjuang walau pun apa kesusahan yang perlu
dihadapi . .
 BAND 6

B6D1E1

Menjana idea secara rasional untuk kemajuan dan kemakmuran negara serta dunia

Lahirkan satu sajak yang memaparkan hubungan erat antara kaum di dalam Negara kita

Perjuangan 1 Malaysia

Tanggal 13 Mei , 1969 ,

Ali berkelumuran darah ,

Ah Chong tertikam di perut ,

Sami menangis ketakutan ,

Rusuhan kaum di mana-mana , Kuala Lumpur ,

Ipoh , Pulau Pinang ..

Tapi

Apabila Najib naik dan menerajui negara

,

Sorakan dan laungan 1 Malaysia , 1

Malaysia
 BAND 6

B6D1E2 Menjadi contoh dalam pengamalan unsur patriotisme .

Soalan :- Anda adalah gadis Melayu Melaka dalam gambar di atas . Anda telah pun berkenalan
dengan seorang gadis Iban di Sarawak melalui Facebook . Tulis email dan cadangkan kepada
rakan baru anda bagaimana anda dan rakan anda dapat merapatkan hubungan antara rakan-rakan
di Semenanjung Malaysia dan Sabah dan Sarawak ?

Contoh jawapan :- Cetakan email antara anda dan

rakan anda .

Contoh Isi jawapan :-

- Lawatan antara pelajar , masyarakat Semenanjung

Malaysia , Sabah dan Sarawak .

- Komunikasi melalui media altenatif sperti Facebook , video

secara talian , email

- Berkongsi dan berbincang akan topik atau masalah