Crna Gora

Vlada Crne Gore

MINISTARSTVO PROSVJETE I NAUKE ZAVOD ZA KOLSTVO

predmetni program

JEZIKA RADIONICA
izborni predmet
IX razred devetogodinje osnovne kole
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA

SADRAJ

1. NAZIV NASTAVNOG PREDMETA......................................................................................................................................................... 3

2. ODREENJE PREDMETA .................................................................................................................................................................... 3
3. OPTI CILJEVI PREDMETA.................................................................................................................................................................. 3
4. SADRAJI I OPERATIVNI CILJEVI PREDMETA................................................................................................................................... 4
5. DIDAKTIKE PREPORUKE ................................................................................................................................................................ 12
6. KORELACIJE MEU PREDMETIMA................................................................................................................................................... 13
7. STANDARDI ZNANJA.......................................................................................................................................................................... 13
8. NAINI PROVJERAVANJA ZNANJA I OCJENJIVANJA ..................................................................................................................... 14
9. RESURSI ZA REALIZACIJU ................................................................................................................................................................ 14
10. PROFIL I STRUNA SPREMA NASTAVNIKA/CA I STRUNIH SARADNIKA/CA.............................................................................. 16

2
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
1. NAZIV NASTAVNOG PREDMETA

IZBORNI PREDMET

NAZIV PREDMETNOG PROGRAMA

JEZIKA RADIONICA

2. ODREENJE PREDMETA

Jezika radionica je jednogodinji predmet, koji se izuava u 9. razredu. Namijenjena su mu 2 asa sedmino, tj. 62 asa ukupno.

Jezike injenice, koje se po programu redovne nastave izuavaju na neumjetnikim tekstovima, u okviru jezike radionice izuavaju
se i na neumjetnikim i na umjetnikim tekstovima.

Ciljeve nastavnog programa, nastavnik/ca ostvaruje u skladu sa sposobnostima, predznanjima i interesovanjima uenika/ca. Konaan
izbor sadraja, ciljeva i aktivnosti odreuje nastavnik/ca, s tim to se moraju ispotovati standardi znanja.

3. OPTI CILJEVI PREDMETA

Uenici/e:
- uoavaju jezike zakonitosti i njihovu svrsishodnost;
- upoznaju se sa gramatikim zakonitostima (morfolokim i sintaksikim) i primjenjuju ih u svom jezikom izrazu;
- proiruju pravopisna znanja;
- prouavaju leksiku naeg jezika sprovode leksiko-semantika istraivanja;
- bogate rjenik maksimalno koriste leksiko blago jezika;
- bave se lingvistikom stilistikom: prouavaju razne vrste govornih i pisanih tekstova sa stanovita upotrebe jezika razliitih
drutvenih grupa i pojedinaca;
- prouavaju kako i gdje funkcioniu sredstva jezika (stilsko uobliavanje teksta);
- razvijaju osjeaj za pravilno, logino, jasno, precizno i stilski skladno izraavanje;

3
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
- razvijaju svoj poseban, pravilan i lijep stil izraavanja (shvataju i prihvataju sinonimiju kao jedno od bitnih obiljeja lijepog i
uzornog stila) izraavaju misli na razliite naine;
- ue se jezikoj raznovrsnosti izbjegavaju prekomjerno ponavljanje istih jezikih sredstava (rijei, izraza, oblika i konstrukcija) u
odreenom segmentu teksta i upotrebljavaju raznorodna jezika sredstva);
- itanjem umjetnikih i neumjetnikih tekstova proiruju svoja jezika znanja;
- uoavaju i ispravljaju gramatike, pravopisne i leksiko-semantike greke, kao i stilske greke i manjkavosti u neumjetnikim
tekstovima, posebno publicistikim;
- osposobljavaju se za jeziko vrednovanje neumjetnikih tekstova (s obzirom na jeziku korektnost i ekspresivnu vrijednost);
- osposobljavaju se za samostalan istraivaki rad i istraivaki rad u grupi;
- koriste strunu literaturu;
- uvaavaju konvencije drutvenog optenja i osposobljavaju se za voenje dijaloga i razgovora u kojima uestvuje vie lica;
- razvijaju sposobnost sluenja razliitim funkcionalnim stilovima govornog i pisanog jezika.

4. SADRAJI I OPERATIVNI CILJEVI PREDMETA

Operativni ciljevi Aktivnosti Pojmovi/sadraji Korelacija

1.
Uenik/ca treba da:
- uoava i razumije upotrebu
pridjevskih zamjenica u
svakodnevnoj govornoj
komunikaciji, kao i strunim,
publicistikim, administrativno-
pravnim i umjetnikim tekstovima;
1.1.
- razlikuje pridjevske zamjenice.
1. 1.
Uenici/e:
- u tekstu podvlae zamjenice, Pridjevske zamjenice.
prepoznaju vrstu, i odreuju im
lice, broj, rod, pade i imenicu na
koju se odnose,
- dopisuju zamjenicu koja
nedostaje,
- ispravljaju neodgovarajue i
nepravilno upotrijebljene oblike
zamjenice koji, svoj, njegov.
1.1.
Upitno-odnosne, neodreene, opte,
odrine.

4
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
Operativni ciljevi Aktivnosti Pojmovi/sadraji Korelacija

2.
Uenik/ca treba da:
- upoznaje vrste sintagmi i uoava
njihovu stilsku izraajnost u
umjetnikim i neumjetnikim
tekstovima.
3.
Uenik/ca treba da:
- upoznaje i razlikuje indikativna,
relativna i modalna znaenja
glagolskih oblika na umjetnikim i
neumjetnikim tekstovima.
4.
Uenik/ca treba da:
- razvija sposobnost loginog
sukcesivnog izlaganja;
4.1.
- upozna i razlikuje vrste nezavisno-
sloenih reenica, njihove veznike i
veznike spojeve;
4.2.
- upoznaje i razlikuje vrste zavisno-
sloenih reenica, njihove veznike i
veznike spojeve;
2.
Uenici/e:
- piu krae tekstove sa upotrebom
sintagmi,
- ekscerpiraju (zapisuju, trae,
podvlae) sintagme iz razliitih
vrsta tekstova i grupiu ih prema
vrstama.
3.
Uenici/e:
- piu krae tekstove s indikativnom,
ralativnom i modalnom upotrebom
glagolskih oblika,
- ekscerpiraju glagolske oblike iz
razliitih vrsta tekstova i grupiu ih
prema znaenjima,
- objanjavaju funkciju krnjeg
perfekta u naslovima.
4.1. i 4.2.
Uenici/e:
- piu krae tekstove sa upotrebom
nezavisno-sloenih i zavisno-
sloenih reenica, njihovih veznika
i veznikih spojeva,
- u udbenikim sadrajima drugih
predmeta pronalaze i identifikuju
vrste nezavisno-sloenih odnosno
zavisno-sloenih reenica.
2. 2.
Vrste sintagmi: Novinarska i literarna radionica.
- subjekatska sintagma,
- predikatska sintagma,
- atributska sintagma,
- objekatska sintagma,
- priloka sintagma.
3. 3.
Indikativna, relativna i modalna Novinarska i literarna radionica.
znaenja glagolskih oblika - npr.
kvalifikativni prezent, pripovjedaki
(istorijski/narativni) prezent, futurski
prezent...
4.1. 4.1. i 4.2.
Nezavisno-sloene reenice: Novinarska i literarna radionica i
- sastavne, predmeti predvieni Nastavnim
- suprotne, planom za 9. razred.
- rastavne,
- iskljune,
- zakljune.

5
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
Operativni ciljevi Aktivnosti Pojmovi/sadraji Korelacija
4.2.
Zavisno-sloene reenice:
- vremenske,
- nainske,
- namjerne,
- uzrone,
- posljedine,
- mjesne,
- uslovne,
- odnosne (subjekatska, objekatska,
4.3. atributska sluba).
- preoblikuju priloke odredbe u
zavisne reenice odnosno
zavisne reenice u priloke
odredbe
5.
Uenik/ca treba da:
- proiruje steena pravopisna znanja
- usvaja i primjenjuje nova
pravopisna pravila:
5.1. 5.1. 5.1.
- veliko i malo slovo; Veliko i malo slovo: Istorija; geografija.
- pisanje pomonih rijei u imenima;
- pisanje titula i zvanja;
- pisanje naziva dogaaja i istorijskih
zbivanja;
- pisanje imena i naziva iz
religioznog i mitolokog
pojmovnika;
- pisanje naziva nebeskih tijela;
- pisanje naziva vrsta robe, artikala i
proizvoda.

6
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
Operativni ciljevi Aktivnosti Pojmovi/sadraji Korelacija

5.2. 5.2. 5.2.

- pravopisni znaci;
Uenici/e:
- interpunkcijski odreuju razliite
vrste tekstova (u skladu sa
pravilima interpunkcije postavljaju
izostavljene pravopisne znake),
- komentariu i uporeuju upotrebu
interpunkcije u tekstovima koji
pripadaju razliitim funkcionalnim
stilovima,
- konkretnim interpunkcijskim
postupcima uoavaju i
komentariu razliku izmeu logike
i stilske interpunkcije.
Pravopisni znaci:
taka (postcifarska i tzv. paragrafska);
zarez u nezavisno-sloenim i zavisno-
sloenim reenicama;
zarez ispred koji; izostavljanje zareza
ispred veznika nego (no) i ve kada
su u vezi sa odrinim izrazom ne samo
i nekim komparativnim oblikom; crta,
crtica, taka i zarez, polunavodnici, tri
take, apostrof, znak duine/genitivni
znak, kosa crta, zvjezdica, znaci
porijekla.

5.3. 5.3. 5.3.

- sastavljeno i rastavljeno pisanje
rijei zamjenice;
Uenici/e: Pisanje zamjenica.
- razlikuju sloene zamjenice,
- u razliitim tekstovima uoavaju
upotrebu zamjenica sa predlozima
i otkrivaju pravopisno pravilo koje
se odnosi na tu upotrebu (ni sa
kim, ni od ega),
- uoavaju razliku izmeu
neodreenog i opteg znaenja
zamjenica (togod/to god,
kogod/ko god), ilustruju je
primjerima i u pisanju obliki
pokazuju/realizuju.

7
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
Operativni ciljevi Aktivnosti Pojmovi/sadraji Korelacija

5.4. 5.4. 5.4. 5.4.

- skraenice; Uenici/e: Skraenice: opte, internacionalne i Matematika, fizika, hemija; strani
- zapisuju njima poznate domae i prilagoene, opte i mjerne, jezici.
internacionalne skraenice, akronimi/verzalne verbalizovane.
selektuju ih prema obliku nainu
pisanja,
- zapisuju deklinaciju promjenljivih
skraenica,
- prisjeaju se skraenica iz stranih
jezika koje ue,
- uz pomo nastavnika/ce i literature
otkrivaju znaenja latinskih
skraenica koje su este u
tekstovima razliitih funkcionalnih
stilova (naroito naunim).

5.5. 5.5. 5.5

- suglasnik j; Uenici/e: Suglasnik j izgovor i pisanje
- uoavaju neujednaenosti i suglasnika j u meusamoglasnikim i
kolebanja u izgovoru i pisanju nekim drugim pozicijama.
suglasnika j,
- identifikuju pozicije
(samoglasnike slijedove) u
kojima se suglasnik j izgovara i
pie odnosno ne izgovara i ne
pie.

8
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
Operativni ciljevi Aktivnosti Pojmovi/sadraji Korelacija
5.6. 5.6. 5.6. 5.6.
- pisanje stranih imena; Uenici/e: Pisanje stranih imena izvorno i Strani jezici.
- transkribuju imena iz jezika koje prilagoeno; pisanje domaih
ue kao strane (engleski, ruski, nastavaka uz strana imena.
njemaki, francuski, italijanski...)
na osnovu prethodnog znanja i
iskustva ili korienjem
literature,
- prezentuju postupak transkripcije i
komentariu,
- uz pomo nastavnika/ce i literature
otkrivaju uobiajena pravila
transkripcije imena iz stranih
jezika.
5.7. 5.7. 5.7. 5.7.
- odnosi Uenici/e: Odnosi k/c, g, h : , , i Geografija.
k/c, g, h : , , i - navode to vie ilustrativnih k, g, h : c, z, s.
k, g, h : c, z, s; primjera i uoavaju kolebanja u
naznaenim odnosima,
- prepoznaju kategorije za koje vae
odnosno ne vae sistemska
pravila.
5.8. 5.8. 5.8.
- sistematizuje gramatika i Uenici/e: Novinarska i literarna radionica.
pravopisna znanja, - bave se jezikom dnevne tampe
- sistematizuje sadraje iz pravopisa. (rad u grupi): prate, biljee i
analiziraju pravopisno stanje
odnosno gramatiku pravilnost u
razliitim dnevnim listovima za
odreeni vremenski period),
- lektoriu tekstove uz upotrebu
korektorskih znakova.

9
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
Operativni ciljevi Aktivnosti Pojmovi/sadraji Korelacija
6. 6. 6. 6.
Uenik/ca treba da: Uenici/e: Leksika; leksikologija, leksikografija; Strani jezici i ostali predmeti predvieni
- razumije i usvaja osnovne termine iz - prouavaju leksiku naeg jezika semantika; domae i strane rijei Nastavnim planom za 9. razred.
oblasti leksikologije odnosno sprovode leksiko-semantika (anglicizmi, rusizmi, romanizmi,
semantike. istraivanja, germanizmi, turcizmi,
- bogate rjenik maksimalno koriste internacionalizmi); opteupotrebna i
leksiko blago naeg jezika, struna leksika; arhaizmi; neologizmi;
- analiziraju i utvruju leksike leksiko i gramatiko znaenje rijei;
specifinosti razliitih funkcionalnih znaenjski odnosi meu rijeima
stilova, (sinonimi, homonimi, paronimi, antonimi,
- snimaju govor izvornih govornika u deminutivi, augmentativi, hipokoristici,
razliitim krajevima Crne Gore (npr. u pejorativi).
svom zaviaju), a potom sluaju,
analiziraju i utvruju leksike
specifinosti,
- uporeuju leksiku govornika iz urbanih
i seoskih sredina,
- uporeuju leksiku govornika razliitog
starosnog doba,
- analiziraju leksiku odreenih pisaca,
- u leksiko-semantikim istraivanjima
slue se strunom literaturom i
razliitim vrstama rjenika (npr.:
jednojeziki, dvojeziki, kolski,
rjenici knjievne i dijalekatske
leksike, rjenici sinonima,
specijalizovani rjenici, rjenici stranih
rijei, frenkvecijski rjenici, obratni
rjenici),
- u formi projektnog rada prave:
- rjenike odreenih govora u
Crnoj Gori/ govora razliitih
krajeva Crne Gore,
- rjenike razliitih sfera jezike
komunikacije

10
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA

Operativni ciljevi Aktivnosti Pojmovi/sadraji Korelacija

7. 7. 7.
Uenik/ca treba da: Uenici/e: Pleonazam; tautologija; amfibolija;
otklanja stilistike greke i - analiziraju razliite forme jezikih varvarizmi; potapalice - tzv.
manjkavosti. realizacija u pojedinim stilovima parazitske rijei; frazeologizmi.
statistiki prate i konstatuju vana
obiljeja jezikog izraza u
pojedinim sferama i sredinama
jezike komunikacije (npr.: sfera
drutveno-politike aktivnosti,
sfera privredne aktivnosti, sfera
svakidanjice, sfera nauke, sfera
svih vidova administracije, sfera
line prepiske, sfera masovnih
informacija, sfera usmenog
narodnog stvaralatva),
- koriste frazeoloke rjenike,
uoavaju u tekstovima pojavu
,,uslonjavanja jezikog izraza i
stilski interveniu (npr. umjesto: u
dosadanjem toku razvoja u
dosadanjem razvoju)

11
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
5. DIDAKTIKE PREPORUKE

Uenici/e su u toku prethodnog kolovanja usvojili osnovna znanja iz oblasti jezika i kulture izraavanja. Nastavnik/ca treba da na
osnovu jezikog predznanja uenika/ca realizuje nastavne sadraje navodei uenike/ce da uoe novu jeziku pojavu, poveu je sa
svakodnevnom upotrebom jezika, indirektno usvoje formalno pravilo u vezi sa njom, a zatim da je praktino primijene konkretnom
jezikom realizacijom.

Nastavni sadraji jezike radionice predviaju proirivanje i sistematizovanje steenih jezikih znanja integracijom strukturalnih i
funkcionalnih elemenata jezika. Nastavne jedinice iz oblasti pravopisa, morfologije i sintakse sistemski uokviruju sadraje predviene
programima redovne nastave maternjeg jezika od I do IX razreda osnovne kole. Uenici/e se na posredniji nain uvode i u nove
jezike oblasti leksikologiju, semantiku i lingvistiku stilistiku. Paralelno sa redovnom nastavom maternjeg jezika (IX razred) spoznaju
funkcionalno-stilsku diferencijaciju jezika i usvajaju nova znanja iz lingvistike stilistike.

U odnosu na redovnu nastavu maternjeg jezika potencira se samostalni i grupni istraivaki rad uenika/ca. Povezuju se razliite vrste
jezikog uenja, pa uenici/e:

- itaju tekstove razliitih funkcionalnih stilova, prate i sluaju javnu govornu rije;
- uoavaju jezike pojave i recipiraju zakonitosti na kojima poivaju;
- prihvataju pravopis kao normu: norma se mora potovati (bez obzira na njena rjeenja) u koli i van nje, jer standardni
(knjievni) jezik jeste opti jezik pripadnika odreene jezike zajednice u kulturi obrazovanju, knjievnosti, tehnici,
novinarstvu, privredi, nauci;
- po usvajanju osnovnih znanja o odreenoj jezikoj pojavi bave se istraivakim radom na konkretnoj jezikoj
grai/konkretnom jezikom materijalu sakupljaju jeziki materijal, pribavljaju i koriste strunu literaturu, ekscerpiraju
primjere ilustrativne za pojavu koju tumae, analiziraju ih, uporeuju sa normom i svakodnevnim uzusom i donose zakljuke
na osnovu sprovedenog istraivanja; nastavnik/ca tokom istraivakog rada uputstvima i sugestijama podstie loginost,
objektivnost, preciznost i normativnost kao postulate jezikih analiza;
- samostalno piu namjenske tekstove razliitih vrsta: naune, administrativne (molba, alba, zahtjev, poziv, izvjetaj,
pismo), publicistike, linog karaktera (e-mail poruke, at Internet priaonica ); pri tome primjenjuju usvojena jezika
znanja i vode rauna o tekstualnoj organizaciji, standardnojezikom izrazu pravopisnoj, gramatikoj i leksiko-semantikoj
normi, stilistikom potencijalu forme;
- u korelaciji sa novinarskom i literarnom radionicom preuzimaju njihove tekstove i vre lekturu i korekturu;
- gramatiki i stilski usavravaju usmeni nain izraavanja i govornu komunikaciju (usmeno prezentuju svoja zapaanja iz
svakodnevnog jezikog uzusa i svoja poimanja jezike norme u vezi sa njima; usmeno komentariu i razmjenjuju iskustva

12
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
odnosno saznanja o odreenoj jezikoj pojavi steena tokom istraivakog rada na konkretnom jezikom materijalu; u
korelaciji npr. sa izbornim predmetom drame, predvidjeti vjebe konkretnih govornih inova (elementarnih iskaza)
izvinjenje, zahvaljivanje, estitanje, pozdravljanje, repliciranje, htjenje, (ne)odobravanje, upoznavanje

6. KORELACIJE MEU PREDMETIMA

Korelacije meu predmetima su date u tabelama iz take 4. Sadraji i operativni ciljevi predmetnog programa.

7. STANDARDI ZNANJA

Uenik/ca treba da zna:

- da razlikuje razliite vrste pridjevskih zamjenica;
- da razlikuje vrste sintagmi;
- da razlikuje indikativna, relativna i modalna znaenja glagolskih oblika;
- da napie reenicu/krai tekst sa razliitim znaenjima glagolskih oblika (indikativnim, relativnim, modalnim, posebno
kvalifikativni, pripovjedaki i gnomski prezent, perfekat i aorist);
- da razlikuje vrste sloenih reenica (nezavisno-sloene i zavisno-sloene reenice);
- da priloku odredbu preoblikuje u odgovarajuu zavisnu reenicu i obratno;
- da pravilno upotrebljava veliko i malo slovo;
- da pravilno upotrebljava pravopisne znake;
- da pravilno pie i ita skraenice;
- da u skladu sa pravilima upotrebljava odnosno ne upotrebljavaju suglasnik j u meusamoglasnikim i nekim drugim
pozicijama;
- da primjenjuje pravila o pisanju stranih imena;
- da prema pravilima o sastavljenom i rastavljenom pisanju rijei pie zamjenice;
- da razumije neke od osnovnih leksiko-semantikih pojmova;
- da razlikuje pleonazam, tautologiju, amfiboliju, varvarizme, potapalice kao stilistike greke;
- da u tekstu pronae i otkloni gramatike, pravopisne, leksiko-semantike i stilske greke.

13
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
8. NAINI PROVJERAVANJA ZNANJA I OCJENJIVANJA

Provjeravanje i ocjenjivanje znanja je pismeno i usmeno. Kontinuirano se provjerava primjena jezikih i pravopisnih znanja preko
govornih nastupa uenika/ce, pisanja kraih tekstova, nastavnih listia. Na kraju svakog polugodita uenik/ca dobija:
- jednu ocjenu za govorni nastup,
- jednu ocjenu za provjeravanje sposobnosti primjene pravopisnih znanja,
- jednu ocjenu za provjeravanje sposobnosti primjene jezikih znanja,
- dvije ocjena za test.

9. RESURSI ZA REALIZACIJU

9.1. Okvirni spisak literature i drugih izvora

1. Andri, D.: Renik argona, BIGZ, Beograd, 1976.

2. Antoni, I.: Vremenska reenica, Izdavaka knjiarnica Zorana Stojanovia, Sremski Karlovci Novi Sad, 2001.
3. Bari, E. i dr: Priruna gramatika hrvatskog knjievnog jezika, kolska knjiga, Zagreb, 1997.
4. Benveniste, E: Problemi opte lingvistike, Nolit, Beograd, 1982.
5. Bugarski, R: Uvod u optu lingvistiku, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1995.
6. Cvijeti, R. M.: Renici u nastavi srpskog jezika i knjievnosti, Uiteljski fakultet, Uice, 2000.
7. irilov, J.: Renik novih rei, Narodna knjiga, Beograd, 1982.
8. Dikli, Z. (prireiva): Hrvatski u koli (zbornik praktinih radova iz nastave hrvatskog jezika), kolska knjiga, Zagreb, 2006.
9. Eko, U. (prevod Milene Pileti): Granice tumaenja, Paideia, Beograd, 2001.
10. Fekete, E.: Jezike doumice, Beograd, 2002.
11. Filipovi, R.: Anglicizmi u hrvatskom ili srpskom jeziku: porijeklo, razvoj, znaenje, kolska knjiga, Zagreb, 1990.
12. Glovacki-Bernardi, Z.: O tekstu, kolska knjga, Zagreb, 2006.
13. Ivi, P., Klajn, I., Peikan, M., Brbori, B.: Srpski jeziki prirunik, Beogradska knjiga, Beograd, 2006.
14. Jakobson, R.: Lingvistika i poetika, Nolit, Beograd, 1971.
15. Joci, M., Vasi, V.: kolski renik standardnog srpskohrvatskog/hrvatskosrpskog jezika, Knjiga prva, Zavod za
izdavanje udbenika u Novom Sadu Institut za junoslovenske jezike Filozofskog fakulteta u Novom Sadu, Novi Sad, 1988.
16. Klikovac, D.: Gramatika srpskoga jezika, Slubeni list Srbije i Crne Gore, Srpska kolska knjiga, Beograd, 2004 2005.
17. Kordi, S.: Relativna reenica, Matica hrvatska, Zagreb, 2005.
18. Kovaevi, M.: Kroz sintagme i reenice, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Sarajevo, 1992.

14
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
19. Kovaevi, M. : Sintaksa sloene reenice u srpskom jeziku, Beograd, 1998.
20. Kovaevi, M.: Uzrono semantiko polje, Svjetlost, Sarajevo, 1988.
21. Kristal, D.: Enciklopedijski renik moderne lingvistike, Nolit, Beograd, 1988.
22. Kristal, D.: Kembrika enciklopedija jezika, Nolit, Beograd, 1995.
23. Lalevi, M. S.: Prirunik za nastavu sintakse srpskohrvatskog jezika, Beograd, 1967.
24. Lalevi, M. S.: Sinonimi i srodne rei srpskohrvatskog jezika, Nolit, Beograd, 2004.
25. Marinkovi, S.: Metodika kreativne nastave srpskog jezika i knjievnosti, Kreativni centar, Beograd, 1995.
26. Martine, A.: Jezik i funkcija, Svjetlost, Sarajevo, 1973.
27. Miunovi, Lj.: Depni pravopis srpskoga jezika sa renikom, Beograd, Srpska kolska knjiga, 2000.
28. Milojkovi, M.: Rei Renik akog argona, Vrac, 2000.
29. Miloevi, M.: Gramatiki prirunik za poznavanje srpskog knjievnog jezika, Izdavaka kua Dragani, Beograd, 1998.
30. Mladenov, M.: Novinarska stilistika, Beograd, 1980.
31. Nikoli, M.: Obratni renik srpskoga jezika, Beograd, 2000.
32. Ostoji, B., Vujai, D.: Renik (i)jekavizama srpskog jezika, CID, Podgorica, 2000.
33. Ostoji, B.: Kratka pregledna gramatika srpskoga jezika, Podgorica, 1997.
34. Peikan, M., Jerkovi, J., Piurica, M.: Pravopis srpskog jezika, Matica srpska, 1994.
35. Petrovi, V., Dudi, K.: Renik glagola sa dopunama, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd; Zavod za
izdavanje udbenika, Novi Sad; SOUR Svjetlost OOUR Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Sarajevo, 1989.
36. Petrovi, V.: Novinska frazeologija, Knjievna zajednica Novog Sada, Novi Sad, 1989.
37. Polovina, V.: Semantika i tekstlingvistika, igoja tampa, Beograd, 1999.
38. Popovi, Lj.: Red rei u reenici, Drutvo za srpski jezik i knjievnost Srbije, Beograd, 2004.
39. Pravopis srpskohrvatskog jezika (kolsko izdanje), Matica srpska, Matica hrvatska, Novi Sad, Zagreb, 1989.
40. Pri, Lj.: Pravopis srpskog jezika u stripu, Novi Sad, 2002.
41. Pri, T.: Semantika i pragmatika rei, Izdavaka knjiarnica Zorana Stojanovia, Sremski Karlovci Novi Sad, 1997.
42. Radulovi, Z.: Alhemija rijei, Unireks, Podgorica, 2002.
43. Renik srpskohrvatskog knjievnog i narodnog jezika, Srpska akademija nauka i umjetnosti, Institut za srpski jezik, 1959
1988.
44. Simeon, R.: Enciklopedijski renik lingvistikih naziva, knjiga I, Zagreb, 1969.
45. Simi, R.: Opta stilistika, Jasen, Beograd - Niki, 2001.
46. Skok, P.: Etimologijski rjenik hrvatskoga ili srpskoga jezika, Zagreb, 1971 1974.
47. Stanoji, ., Popovi, Lj., Mici, S: Savremeni srpskohrvatski jezik i kultura izraavanja, udbenik za I, II, III I IV razred
srednje kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva Beograd i Zavod za izdavanje udbenika Novi Sad, 1989.
48. Stevanovi, M.: Studije i rasprave o jeziku, Univerzitetska rije, Niki, 1988.

15
Zavod za kolstvo JEZIKA RADIONICA
49. Stevanovi, M.: Funkcije i znaenja glagolskih vremena, Srpska akademija nauka i umjetnosti, Beograd, 1967.
50. Stevanovi, M.: Savremeni srpskohrvatski jezik I, (fonetika i morfologija)), Nauna knjiga, Beograd, 1981.
51. Stevanovi, M.: Savremeni srpskohrvatski jezik II, (sintaksa), Nauna knjiga, Beograd, 1979.
52. Stojievi, A.: Znaenja aorista i imperfekta u srpskohrvatskom jeziku, Ljubljana, 1951.
53. kalji, A.: Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku, Sarajevo, 1973.
54. kiljan, D.: Lingvistika svakodnevice, Knjievna zajednica Novog Sada, Novi Sad, 1989.
55. Tafra, B.: Od rijei do rjenika, kolska knjiga, Zagreb, 2006.
56. Toovi, B.: Funkcionalni stilovi, Institut fr Slawistik der Karl-Franzens-Universitt Graz, Graz 2002.
57. Trask, R. L.: Temeljni lingvistiki pojmovi, kolska knjga, Zagreb, 2005.
58. Vasi, V.: Novinarski reklamni oglas, Studija iz kontekstualne lingvistike, Novi Sad, 1995.
59. Vasi, V., Pri, T., Nejgebauer, G.: Renik novijih anglicizama, Zmaj, Novi Sad, 2001.
60. Viskovi, N.: Jezik prava, Naprijed, Zagreb, 1989.
61. Vujai, M.: Rjenik govora Proenja (kod Mojkovca), CANU, 1995.
62. Vukovi, N.: Putevima stilistike ideje, Univerzitet Crne Gore - Podgorica, Jasen - Niki, 2000.
63. Zgusta, L.: Prirunik leksikografije, Svjetlost, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Sarajevo, 1991.
64. ivkovi, D.: Jezik knjievnog djela, Rad, Beograd, 1957.
65. ivoti, R.: Jezik i stil novinskih izvetaja (komparativna analiza), Jezik i stil sredstava informisanja, Svjetlost, Sarajevo,
1991, str. 7-20.
66. ivoti, R.: Vulgarizmi u komunikativnoj i estetikoj funkciji, Jezik u savremenoj komunikaciji, Beograd, 1982, str.141-145.

10. PROFIL I STRUNA SPREMA NASTAVNIKA/CA I STRUNIH SARADNIKA/CA

Nastavu jezike radionice moe da izvodi nastavnik/ca koji/a realizuje program obaveznog predmeta - Maternji jezik i knjievnost.

Predmetni program JEZIKA RADIONICA, jednogodinji izborni predmet za IX razred devetogodinje osnovne kole, izradila je
komisija u sljedeem sastavu:

Sanja ubari, predsjednica

Dragana ubari, lanica
Aleksandra Ivanovi Veovi, lanica

16