Zawd: technik mechatronik Arkusz zawiera informacje

Symbol cyfrowy zawodu: 311[50]

prawnie chronione do
Numer zadania: 5
momentu rozpoczcia
egzaminu

311[50]-05-12
Czas trwania egzaminu: 240 minut

ARKUSZ EGZAMINACYJNY
ETAP PRAKTYCZNY
EGZAMINU POTWIERDZAJCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE
CZERWIEC 2011
Informacje dla zdajcego:
1. Materiay egzaminacyjne obejmuj: ARKUSZ EGZAMINACYJNY z treci zadania
i dokumentacj, zeszyt ze stron tytuow KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ oraz KART
OCENY.
2. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 6 stron. Sprawd, czy materiay egzaminacyjne
s czytelne i nie zawieraj bdnie wydrukowanych stron. Ewentualny brak stron lub inne
usterki w materiaach egzaminacyjnych zgo przewodniczcemu zespou nadzorujcego
etap praktyczny.
3. Na KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ:
 wpisz swoj dat urodzenia,
 wpisz swj numer PESEL*.
4. Na KARCIE OCENY:
 wpisz swoj dat urodzenia,
 wpisz swj numer PESEL*,
 wpisz symbol cyfrowy zawodu,
 zamaluj kratk z numerem odpowiadajcym numerowi zadania,
 przyklej naklejk ze swoim numerem PESEL w oznaczonym miejscu na karcie.
5. Zapoznaj si z treci zadania egzaminacyjnego, dokumentacj zaczon do zadania,
stanowiskiem egzaminacyjnym i jego wyposaeniem. Masz na to 20 minut. Czas ten nie jest
wliczany do czasu trwania egzaminu.
6. Po upywie tego czasu przystp do rozwizywania zadania. Rozwizanie obejmuje
opracowanie projektu realizacji prac okrelonych w treci zadania, wykonanie prac
zwizanych z opracowywanym projektem i sporzdzenie dokumentacji z ich wykonania.
7. Zadanie rozwizuj tylko w zeszycie KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ od razu na czysto,
nie otrzymasz dodatkowych kartek. Notatki, pomocnicze obliczenia itp., jeeli nie nale
do pracy, obwied lini i oznacz sowem BRUDNOPIS. Zapisy oznaczone BRUDNOPIS
nie bd oceniane.
8. Po rozwizaniu zadania ponumeruj strony pracy egzaminacyjnej. Numerowanie rozpocznij
od strony, na ktrej jest miejsce do zapisania tytuu pracy. Wszystkie materiay, ktre
zaczasz do pracy, opisz swoim numerem PESEL* w prawym grnym rogu.
9. Na stronie tytuowej zeszytu KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ, wpisz liczb stron swojej
pracy i liczb sztuk zaczonych materiaw.
10. Zeszyt KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ i KART OCENY przeka zespoowi
nadzorujcemu etap praktyczny.
Powodzenia!

* w przypadku braku numeru PESEL - seria i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzajcego tosamo.
Zadanie praktyczne
Przeprowadzono modernizacj bramy wjazdowej do zakadu, zastpujc
stycznikowy mechanizm sterowniczy (Zacznik 1.) mechanizmem ze sterownikiem PLC.
Opis dziaania mechanizmu sterowniczego po modernizacji zamieszczono w Zaczniku 2.
Na stanowisku egzaminacyjnym znajduje si pyta montaowa z dziaajcym
modelem zmodernizowanego mechanizmu sterowniczego bramy wjazdowej. W zalenoci
od wyposaenie stanowiska model moe zawiera rzeczywiste elementy mechanizmu
sterowniczego zamieszczone w Tabeli 1 lub zamiast rzeczywistych elementw ich modele
tj. zamiast czujnikw indukcyjnych - przyciski sterownicze zwierne bez samoczynnego
powrotu (bistabilny, normalnie otwarte), zamiast stycznikw lampki sygnalizacyjne.
Opracuj projekt realizacji prac zwizanych z montaem, oprogramowaniem
i uruchomieniem zmodernizowanego mechanizmu sterowniczego bramy wjazdowej do
zakadu.
Na podstawie modelu mechanizmu zamontowanego na stanowisku egzaminacyjnym
narysuj schemat pocze elementw rzeczywistego mechanizmu tj. przyciskw
sterowniczych, czujnikw indukcyjnych, stycznikw ze sterownikiem PLC. W KARCIE
PRACY EGZAMINACYJNEJ uzupenij list przyporzdkowania.
Napisz program sterowniczy w jzyku LD (schemat drabinkowy) lub FBD (schemat
blokw funkcyjnych), zapewniajcy dziaanie mechanizmu zgodnie z opisem (Zacznik 2).
Przelij program do sterownika PLC, skontroluj poprawno dziaania mechanizmu,
wykonujc prbne uruchomienie modelu zamontowanego na stanowisku egzaminacyjnym.
Wprowad ewentualne poprawki do programu.
Sporzd dokumentacj z wykonanych prac.

Projekt realizacji prac powinien zawiera:

1. Tytu pracy egzaminacyjnej zgodny z treci zadania.
2. Zaoenia do projektu realizacji prac wynikajce z treci zadania i zacznikw.
3. Wykaz dziaa zwizanych z montaem, oprogramowaniem i uruchomieniem
mechanizmu sterowniczego bramy wjazdowej do zaadu.
4. Wykaz elementw, narzdzi i sprztu kontrolno-pomiarowego potrzebnych
do montau i oprogramowania mechanizmu.
5. Algorytm dziaania mechanizmu w formie listy krokw lub schematu blokowego.

Strona 2 z 6
Dokumentacja z wykonanych prac powinna zawiera:
1. Uzupenion list przyporzdkowania oraz schemat pocze elementw
wejciowych i wyjciowych ze sterownikiem PLC.
2. Wnioski dotyczce poprawnoci dziaania programu sterowniczego.
3. Podpisany numerem PESEL jeden zrzut ekranu zawierajcy program zaadowany
do pamici sterownika wraz z komentarzami wyjaniajcymi dziaanie programu
(format A4 o orientacji pionowej).

UWAGA:
Zrzut z ekranu umie w dokumencie edytora tekstu, plik zapisz na pulpicie w folderze
o nazwie PESEL (PESEL to twj numer pesel). Nastpnie folder skopiuj do pamici USB
i popro przewodniczcego zespou nadzorujcego etap praktyczny o wydrukowanie pliku.

Do wykonania zadania wykorzystaj:

Zacznik 1. Opis budowy i dziaania mechanizmu sterowniczego bramy wjazdowej
do zakadu

oraz
zamieszczon w KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ List przyporzdkowania.

Do wykonania zadania przygotowano stanowisko wyposaone w:

1. Komputer z oprogramowaniem poczony ze sterownikiem PLC.
2. Model mechanizmu sterowniczego skadajcy si z pyty z zamontowanymi
i sprawnymi elementami podczonymi do wej i wyj sterownika PLC.
3. Dokumentacj stanowiskow zawierajc informacje o elementach zastosowanych
w modelu mechanizmu sterowniczego.

Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 240 minut.

Strona 3 z 6
 Zacznik 1.
Opis dziaania stycznikowego mechanizmu sterowniczego
bramy wejciowej do zakadu.
Mechanizm sterowniczy bramy wejciowej zbudowany jest z silnika trjfazowego (Rys. 1.),
przekadni limakowej oraz stycznikw K1 i K2, z ktrych kady zacza inny kierunek
obrotw silnika.
W ukadzie zastosowano blokad elektryczn, uniemoliwiajc jednoczesne zaczenie
obu stycznikw. Wcinicie przycisku S1 (Rys. 2.) powoduje otwieranie bramy (prawe
obroty silnika). Wcinicie przycisku S2 powoduje zamykanie bramy (lewe obroty silnika).
Puszczenie przyciskw powoduje zatrzymanie ruchu bramy. Blokada przeciwzwarciowa
zrealizowana jest na zestykach stycznikw.
L1
L2
L3
N
PE

K1 K2

U V W

Rys. 1. Schemat podczenia silnika trjfazowego

`
F1
L1

S1 S2

K2 K1

K1 K2

Rys. 2. Obwd sterowania kierunkiem obrotw silnika

Strona 4 z 6
 Zacznik 2.
Opis dziaania mechanizmu sterowniczego bramy wjazdowej po modernizacji
Gdy brama jest nieruchoma wcinicie przycisku S1 (Rys. 1.) powoduje otwieranie
bramy, ktre moe by przerwane poprzez ponowne wcinicie przycisku S1 lub
zadziaanie czujnika indukcyjnego F4. Podczas ruchu otwierajcego bramy mechanizm
sterowniczy nie reaguje na stan przycisku S2 i czujnika indukcyjnego F3.
Gdy brama jest nieruchoma wcinicie przycisku S2 powoduje automatyczne zamykanie
bramy, ktre moe by przerwane poprzez ponowne wcinicie przycisku S2 lub
zadziaanie czujnika indukcyjnego F3. Podczas ruchu zamykajcego mechanizm
sterowniczy nie reaguje na stan przycisku S1 i czujnika indukcyjnego F4.
Indukcyjne czujniki zblieniowe F3 i F4 peni zadanie wycznikw kracowych.
Mechanizm sterowniczy ma zabezpieczenie programowe przed moliwoci
jednoczesnego zaczenia stycznikw K1 i K2.

Rys. 1. Rozmieszczenie elementw mechanizmu sterowniczego bramy wjazdowej

Strona 5 z 6
Tabela 1. Wykaz elementw mechanizmu sterowniczego ukadu po modernizacji.

Lp. Nazwa Oznaczenie Wybrane parametry katalogowe

Napicie zasilania 24V DC
Wejcia cyfrowe min. 4 wejcia 24V
DC
1. Sterownik PLC PLC Wyjcia cyfrowe min. 3 wyjcia 24V
DC
Monta szyna TH 35 lub inny sposb
mocowania do pyty
Przycisk sterowniczy zwierny NO, o
samoczynnym powrocie, Un d 230 V,
2. Przycisk sterowniczy S1, S2 In = 1,5 A
Monta szyna TH 35 lub inny sposb
mocowania do pyty
Typ czujnika: zblieniowy
Napicie zasilania Un = 24 V DC
Prd zasilania In = 15 mA DC
3. Czujnik indukcyjny F3, F4 Prd obcienia Iobc = 200 mA
Zasig dziaania 15 mm
Temperatura pracy: 10 C +70 C
Styk zwierny NO
6. Stycznik K1, K2 Cewka o napiciu zasilania 24 V DC

Strona 6 z 6