Professional Documents
Culture Documents
NN NVERSTES
SOSYAL BLMLER ENSTTS
LSANSST
TEZ YAZIM USUL VE ESASLARI
(YAZIM KILAVUZU)
Malatya 2015
NN NVERSTES
SOSYAL BLMLER ENSTTS LSANSST TEZ YAZIM KILAVUZU
Ama
Bu klavuzun amac, nn niversitesi Lisansst Eitim ve retim Ynetmelii uyarncann
niversitesi Sosyal Bilimler Enstits'nde hazrlanan lisansst tezlerle ilgili yazm esaslarndzen-
lemektir.Sosyal Bilimler Enstitsnde Tezsiz Yksek Lisans programlarnda yazlan Dnem
Projeleri de ekil ve yazm kurallar asndan bu klavuza uymak zorundadr.
Kapsam
Bu klavuz, nn niversitesi Sosyal Bilimler Enstits'nde hazrlanan Yksek Lisans ve Doktora
tezlerinin hazrlanmas ile ilgili hkmlerikapsar.
Dayanak
Bu klavuz 25.01.2013 tarih ve 28539 sayl Resmi Gazetede yaynlanan nn
niversitesiLisansst Eitim ve retim Ynetmelii hkmlerine dayanlarak hazrlanmtr. Sosyal
Bilimler Enstits'ne bal anabilim dallarnda yksek lisans ve doktora tezi hazrlayanrenciler ve tez
yneten danmanlar almalarn bu klavuz hkmlerine uygun olarak hazrlamak zorundadrlar.
Sreler ve sreler iin Ynetmelik hkmleri geerlidir.
Tanmlar
Bu klavuzda geen;
a) Enstit: nn niversitesi Sosyal Bilimler Enstits'n,
b) Senato: nn niversitesi Senatosu'nu,
c) Anabilim Dal: Enstitde eitim retim program bulunan anabilim dallarn,
d) Tez: Enstitde yrtlen yksek lisans tezini ve/veya doktora tezini,
e) Proje: Enstitde yrtlen tezsiz yksek lisans programlarndaki dnem projesini,
e) Tez Yazm Klavuzu: Bu tez yazm klavuzunu, ifade eder
I. TEZ NERS HAZIRLAMA
1. Yksek Lisans Program: Yksek lisans derslerini ve seminerini baaryla tamamlayan renci,
danmann gzetiminde, en ge 4. dnemin sonuna kadar, yapaca aratrmann konusunu, amacn,
nemini, yntemini ve alma plann kapsayan bir tez nerisi hazrlayarak ilgili anabilim dal bakanlna
sunar. Tez nerisi, aka trnak iinde ifade edilen bir tez konusu bal iermelidir. Tez nerisi Enstit
Ynetim Kurulu karar ile kesinleen renci tezini bu klavuza uygun olarak hazrlamaya balar.
2. Doktora Program: Doktora derslerini ve yeterlik snavn baaryla tamamlayan ve tez izleme
komitesi (TK) kesinleen renci, yeterlilik snavnda baarl olduu tarihten itibaren en ge alt ay iinde
danmann gzetiminde yapaca aratrmann konusunu, amacn, nemini, yntemini ve alma plann
kapsayan bir tez nerisi hazrlar. Aday hazrlanan bu tez nerisini tez konusu bal ile birlikte tez izleme
komitesine sunar. Tez nerisi Enstit Ynetim Kurulu karar ile kesinleen renci tezini bu klavuza uygun
olarak hazrlamaya balar.
3. Tez nerisinin Ksmlar:
a. Tez Bal: Tezin konusunu tam ve ak bir ekilde ifade eden trnak iinde bir tez bal
belirlenir. Ancak tez nerisi kabul edildikten sonra almann seyrine bal olarak bir tezin bal iki
defadan ok olmamak kaydyla, tez danmann, tez izleme komitesinin veya savunma jrisinin nerisi ve
Enstit Ynetim Kurulu karar ile deitirilebilir.
b. Tez Konusu: Tezin hangi konu ile ilgili olduu ve hangi alanda aratrma yaplacan belirten bu
blm, ak, ve anlalr bir biimde yazlmal ve aratrmann snrlar net olarak izilmelidir.
c. Aratrmann salayaca yararlar: Tez almasnn niin ve hangi maksatla yaplaca
vurgulanmaldr. Ayrca, konu ile ilgili daha nce yaplan almalar belirtilerek aratrmann nemi
vurgulanmal ve aratrlacak konunun zgnl ifade edilmelidir.
. Yntemi ve zaman planlamas: Aratrmada, ariv ve saha aratrmas, kaynak taramas veya
deneysel almalardan hangilerinin kullanlaca belirtilmeli, ve almasnn her bir aamasnn ne kadar
srebilecei, tahmini olarak verilmelidir.
d. Anahtar Kavramlar ve tanmlar: Aratrmann zerinde younlaaca konular dikkate
alnarak hangi kavramlara dayanaca belirlenir ve bu kavramlarn tanmlar verilir.
e. Taslak Plan: Tez almas iinde yer alan blmler, tezin taslak plann oluturur. Tez nerisinde
yer alacak bu taslakta giri, genel bilgiler, bulgular, sonular ve neriler blmleri ana balklar eklinde
ifade edilmelidir.
f. Geici Kaynaka: Tez nerisinde, tezde aratrlacak konuyla ilgili yaplan n aratrmayla tespit
edilen belli bal kaynaklar geici kaynaka adyla, bu klavuzda belirtilen referans gsterme kurallarna
uygun olarak, hazrlanr.
II. TEZN EKL ZELLKLER
Sosyal Bilimler Enstitsne Bal Anabilim dallarnda yaplan tezler aada sralanan
ekil artlarna gre hazrlanmaldr.
1. Kt ve metin boyutlar: Enstitye teslim edilecek olan tez almas, A4
boyutunda (21 x 29.7 cm, 80 g/m2) birinci hamur beyaz kda, tek yz olarak baslr. ayet tez
500 sayfadan fazla ise, tez izleme jrisinin gr alnarak ift yz veya iki cilt olarak da
yazlabilir. Tezin tm metni kdn alt ve stnden 3 cm, sandan 2,5 cm ve solundan 3,5 cm
boluk braklarak oluturulacak ksma yazlr.
2. Yaz karakteri: Tezin genel gvdesi Times New Roman veya benzeri (S.T) yaz
karakterinde, 12 punto harf boyutunda, 1.5satr aralyla, sa ve sol kenarlara yaslanarak yazlr.
Noktalama iaretlerinden sonar bir karakter boluk braklr. Tezde geen semboller, formller, grafikler
ve tablolar yaz karakteri kstlamas olmakszn bilgisayar ortamnda oluturulur; elle dzeltme
yaplmaz.
3. Blm, balk ve alt balklar: Birinci dzey balklar tezin genel gvdesine uygun olarak
12 punto, ortal, koyu renk ve byk harflerle yazlr. kinci dzey balklar yine 12 punto, sola dayal,
koyu ve ilk harfi byk olarak yazlr. Srasyla nc, drdnc ve varsa beinci ve altnc dzey
balklar yine 12 punto, sola dayal ve ilk harfi byk olarak yazlr. Her balk aadaki rnekte
olduu gibi, tezin blmn ve kanc dzey balk olduunu belirten sral saylar ile gsterilir.
4. Aklama ve dipnotlar: Gerek referans gstermek iin olsun, gerekse ek aklama yapmak
iin olsun dipnotlar tek satr aral ile 10 punto ile metin iinde ilgili yerde satr stne kk rakamla
1,2,3
( ) sra numaras konarak verilir. Daha sonra ayn sra numaras ile metin altnda dipnot izgisiyle
ayrlm ksma, ana metin hizasnda dipnotun kayna yazlr.
5. Hizalama ve satr aralklar: Tezin gvde metni 1,5 satr aralk verilerek, iki yana
yaslanm (block) biiminde ve her balktan sonra bir satr bo braklarak yazlr. Paragraflar bir
stteki paragraftan (soldan) 1cm ieriden balayacak ekilde ve aralarnda fazladan bir boluk
braklmakszn yazlr. Ancak satrdan fazla olan trnak iindeki () dorudan alntlar ayr bir
paragraf olarak, soldan 1,5cm ieri alnarak, tek satr aral ile 10 punto olarak yazlr.
6. Sayfa numaralar: Sayfa numaralar tezin n blm ksmnda (i kapak, balk, jri ve
enstit onay sayfas, zet ve abstract) kk boy Roma rakamlaryla (i, ii, iii, iv), tezin girii ile
balayan asl gvde metninin bulunduu sayfalarda ise Arap rakamlaryla (1, 2, 3) sa alt kede
gsterilir.
III. TEZN KISIMLARI
Tezde aktarmlar ve referans gstermeler tezin giri, ana blm ve sonu ksmlarndan oluan
gvde metninde yaplr. Tez konusu ve probleminin tanmlanmas, aratrma ynteminin belirlenmesi
ve elde edilen bilgi ve bulgularn yorumlanmas iin ncelikle ciddi bir literatr taramas yaplr, sonra
da bu tarama sonunda elde edilen bilgiler dorudan ya da dolayl aktarmlar yoluyla yazya geirilir.
A. DORUDAN AKTARIM
Dorudan aktarm, bir kaynakta bulunan bilginin aynen olduu gibi aktarlmasdr. Mlakat,
televizyon program vb. kaynaklardan da dorudan bilgi aktarm yaplabilir. Dorudan bir aktarm 3
satr veya 30 szckten az ise, tezin normal metninin bir paras ve 12 punto olarak trnak iinde
dorudan ksa aktarm olarak yazlr. Ancak, dorudan bir aktarm 3 satr veya 30 szckten fazla ise,
bu ksm tezin normal metnine gre soldan 1,5cm ierden olan 10 puntoluk bamsz bir paragraf
eklinde (dorudan uzun aktarm) yazlr ancak "trnak iine" alnmaz. Her iki aktarm ya metin ii
referans gsterme ya da dipnot ile referans gsterme yntemi kullanlarak belirtilir.
B. DOLAYLI AKTARIM
Tezde geen bir bilgi, bir kaynaktan dnce olarak alnm, zetlenmi veya tez yazarnn
kendi ifadeleri ile aktarlm ise, bu, dolayl bir aktarm olarak adlandrlr. Dolayl bir aktarm
durumunda aktarmn kayna ya metin ii referans gsterme yntemi kullanlarak ya da dipnot ile
referans gsterme eklinde belirtilerek gsterilir. Aada 3 tr dolayl aktarm rnei grlmektedir.
Gazali (1966: 52) bir kpein, bir kere denekle dvld m, artk denei her grdnde,
hemen kaacan sylemekle, baz hayvanlarda bir tr hafza ve basit anlamda renme
olduunun savunmu olur.
Hikmet kelimesinin szlk anlam itibaryla felsefeye yaknl kolay fark edilmese de Tan
(2007: 105), hikmet kelimesinin bilmek, anlamak, kavramak, manalarna geldiini
belirtmekle onun felsefeye yakn bir zihni etkinlik olduuna iaret etmektedir.
(Yavuz, 2000: 27)de belirtildii zere, zellikle bedensel geliim asndan bakldnda,
byme ve deime daha ok kaltm faktrnn etkisi altndadr.
V. REFERANS GSTERME
Tezde, gerek dorudan gerek dolayl aktarmn kaynaklar, metin ii referans gsterim eklinde
belirtilebilecei gibi dipnot ile referans gsterme eklinde de belirtilebilir. Ancak bir almada
aratrmac bu iki yntemden sadece birini kullanmaldr. Bu klavuzun takip eden sayfalarnda her iki
yntem de rneklerle ayr ayr gsterilmektedir.
A. METN REFERANS GSTERME
APA yntemi olarak bilinen metin ii referans gsterme, referans gsterilen eserin sahibinin
soyad, eserin yayn tarihi, eserin ilgili sayfa numaras gibi ksa bilgilerin parantez kullanlarak
belirtilmesi eklinde yaplr. Referans gsterilen eserin ayrntl bilgileri (tam knyesi) bu klavuzun "V.
Kaynakann Hazrlanmas" blmne uygun olarak tez sonuna eklenecek kaynakada verilir.
1. Tek yazarl kitap:Referans, cmle banda ya da cmle iinde gsterilecekse, yazarn soyad,
parantez iinde veya dnda verilebilir. Her iki durumda da kitabn yayn tarihi ve sayfa numaras
parantez iinde verilir.
Yazarn Soyad (yayn yl: Sayfa numaras)
Gazali (1966: 52) bir kpek bir kere denekle dvld m, artk denei her grdnde hemen
kaar, diyerek baz hayvanlarda bir tr hafza ve basit anlamda renme olduunu ima
etmektedir.
(Yazarn Soyad, yayn yl: Sayfa numaras)
(Yavuz, 1984: 32)de belirtildii gibi olgunluk bir yetikin zellii olarak, yapsal deiikliklerin
tamamlanmas sonunda ulalan bir durumu ifade eder.
Bir kitaptan, metin iinde yazarn ad zikredilmeden, bir bilgi, fikir ya da zet aktarlyor ise, bu
durumda yazarn soyad, eserin yayn yl ve sayfa numaras cmle sonuna parantez iinde verilir ve
parantezden sonra nokta konur.
(Yazarn Soyad, yayn yl: Sayfa numaras).
Batda, 17. yzyln ikinci yarsnda ortaya kan hkmet biimleri Osmanl kurumlarnn
geliimini etkilemitir (Mardin, 1999: 234).
Referans gsterme bir eserin tmne ynelik ise parantez iinde sadece yazarnn soyad ve
eserin yayn yl yazlr.
(Yazarn Soyad, yayn yl)
XVIII. yzyla ait metinlerin nasl okunaca ile ilgili tartmalara Halepli Edbincinasl
kafiyelerindeki fonolojik zellikler nemli katk salamtr (Mum, 2003).
2. ki yazarl kitap:
Birinci yazarn Soyad, Adnn lk Harfi., ve kinci yazarn adnn ilk Harfi., Soyad (yayn yl:
sayfa no/sayfa aral).
Babinger, F., ve F. Kprl (2003: 12-37) Anadolu'daki erken dnem slamiyet'i
anlatmaktadrlar.
5. eviri kitap:
eviriler iin aynen dier metinlerde olduu gibi kitabn asl yazar zerinden referans gsterilir. Bu
durumda eserin evireni metin iinde deil tez sonuna konacak olan kaynaka ksmnda belirtilir.
Ancak tahkikli metinlerin dipnot gsteriminde eviren mutlaka belirtilmelidir.
Eserin asl yazarnn Soyad, (yayn yl: Sayfa numaras)
Buda'ya gre (1976: 28) mutlu bir hayat yaamak byk lde sknete ermekle
mmkndr. ...
5. eviri kitap:
Yazarn Soyad, Ad, Kitabnn Ad, (ev. kii), (kanc bask), Yaynevi,Yayn Yerive yl, sayfa
no.
Descartes, Ren, Metot zerine Konuma, (ev. Mehmet Karasan), (1. bask), MEB, Ankara 1944, s. 32.
2. ki yazarl kitap:
Birinci Yazarn Soyad, Adnn ilk harfi ve kinci Yazarn Soyad, Adnn ilk harfi, (Yaym yl),
Kitabn Ad, (kanc bask), Yaynevi, Yayn Yeri.
Babinger, Franz ve F., Kprl, (2003), Anadolu'da slamiyet, (2. bask), nsan Yaynlar, stanbul.
5. eviri kitap:
Yazar/Editr/Derleyenin Soyad, Adnn ilk harfi, (Yayn yl) Kitabn Ad, ev. Ad Soyad, (Kanc
bask), Yaynevi, Yayn Yeri.
Aristoteles, (2012), Metafizik, ev. Ahmet Arslan, (3. bask), Sosyal Yaynlar, stanbul.
2. ki yazarl kitap:
Birinci Yazarn Soyad, Ad ve kinci Yazarn Soyad, Ad, Kitabn Ad, (Kanc bask), Yaynevi,
Yayn Yeri ve yl.
Babinger, Franz ve Kprl, Fuat, Anadolu'da slamiyet, (2. bask), nsan Yaynlar, stanbul
2003.
5. eviri kitap:
Yazar Soyad, Ad,Kitabn Ad, ev. Kiinin Ad Soyad, (varsa) editrn Ad Soyad, (Kanc
bask), Yaynevi, Yayn Yeri ve yl.
Aristoteles, Metafizik, ev. Ahmet Arslan, (3. bask), Sosyal Yaynlar, stanbul 2012.