(WWW - Downloadsach.com) Doi Kinh Doanh - Lee Iacocca

Cng ng chia s s|ch hay: http://www.downloadsach.
com
Cng ng chia s s|ch hay: http://www.downloadsach.com
IACOOCA I KINH DOANH
NGH THUT KINH DOANH CA TRM XE HI M
Chia s Ebook: http://www.downloadsach.com
Follow us on Facebook: https://www.facebook.com/caphebuoitoi

MC LC
LI GII THIU
I. GIA NH
II. TRN GH NH[ TRNG
BC V[O CNG TY FORD
III. CH]N T CH]N R\O
IV. I LP
V. NGUYN TC QUN L
VI. XE MUSTANG
VII. THM MT THNG LI
VIII. NG N VINH QUANG
IX. RC RI TRN THIN NG
X. 1975: NM BI \T
XI. TH TH\CH CUI CNG
XII. NHNG NG[Y SAU
CHUYN CHRYSLER
XIII. CHRYSLER N NHN
XIV. BC LN CHIC T[U CHM

XV. TH[NH LP I NG
XVI. KHNG HONG NHIN LIU
XVII. BIN PH\P QUYT LIT: IU NH VI CHNH PH
XVIII. LIU C CU NI CHRYSLER?
XIX. CHRYSLER TRC QUC HI
XX. NG CAM CNG KH
XXI. IU NH VI C\C NG]N H[NG
XXII. XE K NH HP T\C
XXIII. NGI CA CNG CHNG
XXIV. VINH QUANG NGT NG[O CAY NG
NI THNG
XXV. AN TO[N TRN XA L
XXVI. PH TN NH]N CNG CAO
XXVII. S TH\CH CA NGI NHT
XXVIII. L[M CHO HOA K LN MNH TR LI
PH]N KT. N THN T DO
o0o
LI GII THIU
Thng 11 nm 1984, Nh xut bn M A. Bantarn Books tung ra cng mt lc

M, Canada, Anh v c cun t thut v i kinh doanh ca Lee Iaccoca.
Nh mt tr|i bom l{m bng n d lun, cun s|ch n{y ~ tr th{nh k lc

ho{n cu v s|ch b|n chy nht: s|u triu bn in. Iacocca phi t|i bn ti ln
th ba mi mt trong nm 1985 v{ ti nm 1988, c in li by ln na.
T|c gi l{ mt ng trm xe hi M vit t thut i mnh, hp t|c bin tp

cng vi nh{ b|o Willam Novak.
Xut th}n t mt gia nh i c, Lee Iacocca chm ch, t rn luyn mnh cho
ti khi tt nghip k s ti trng i hc Lehigh (M). S phn v{ lng ham
mun l{m gi{u x y ng Lee Iacocca xin c mt ch}n vin chc tp s ti
cng ty xe hi ln nht nc M: Ford. T{i nng v{ s tch cc v qun l a
ng nhanh ti gh gi|m c cng ty Ford; v{ cng chnh t{i nng ~ l{m ny
sinh lng ghen ght ky chng l ng ta. Sau t|m nm l{m gi|m c cng ty,
ng trm t hp xe hi M ln nht th gii Henry Ford sa thi ng.
Iacocca {nh phi xin vic l{m ti h~ng xe hi Chrysler, gia lc cng ty n{y
ang sa st trm trng, l{ mc tiu kch ca b|o ch v s ph| sn. Vi t}m
trng ban u c n, au n nh mt hip s b lu {y v{o mt hoang o,
v gi|m c tht sng n{y ~ l{m li t u, kin tr, quyt o|n nhng thng
minh to dng c nghip sut ba mi hai nm.
Sau nhng nm th|ng m m ca bu ban u v n v{ ch|n chng, khi

cng ty xe hi Chrysler ng li, vn i tay lc lng m ly nn k ngh xe
hi M, nhiu ngi hi ng: Hi , v sao ng vc ni h~ng Chrysler ln
c trong tnh trng tuyt vng nh vy?
ng ta hm hnh bo: Khi n{o ti vit th{nh s|ch, c|c bn s hiu iu !
N{o ng, li bng a tr th{nh s tht. Mt tun l sau khi cun s|ch ph|t
h{nh, c t|c gi ln nh{ xut bn knh ngc thy cun Ngh Thut Kinh
Doanh ca ng trm xe hi vt ln h{ng du k lc c|c s|ch best-sellers (sch
bn chy nht). Ni dung cun t thut khng h d{n dng h cu, khng mt
cht pha bo lc, tnh dc, tnh b|o mo him n{o xen v{o, cun s|ch ~
nhanh chng chim c lng h}m m ca ng o c gi, bi v n nh
mt li khuyn ngh nghip, knh nghim kinh doanh.
Nh{ xut bn xem }y l{ mt t{i liu tham kho bn c, c|c nh{ qun l
kinh doanh c nhng d kin v x~ hi M, v s cnh tranh kinh doanh; v{ v
bn lnhngh thut ca ngi iu h{nh sn xut.
Nh Xut Bn
I. GIA NH
Nicola Iacocca, th}n ph ti, n t nc n{y nm 1902 khi ng mi mi

hai tui ngho kh, c c v{ nht nh|t. ng thng bo rng khi y iu
m ng d|m tin chc khi n }y ch l{ tr|i t n{y trn.
Khi t{u tin dn n hi cng New York, ng ng ra v{ nhn thy tng N

Thn T Do, biu tng v i nim hy vng ca h{ng triu di d}n. Ln tip
theo khi ng n ch tng n{y ng ~ tr th{nh mt t}n cng d}n nc M
ch mang theo b{ m, c v tr, v{ nim hy vng bn mnh.
Khi ti ln ln Allentown, Pennsylvania, gia nh chng ti sng gn gi

nhau nh th chng ti ch l{ mt ngi.
B m ti lun l{m cho ti v{ c ch Delma cm thy quan trng v{ hng th.

Khng c chuyn g phi qu| mt nhc hay qu| lo lng. Cha ti lc n{o cng
bn rn th vic nhng ng vn lun d{nh th gi cho chng ti. M ti rt
thch nu nng v{ nu rt ngon khin ai cng h{i lng. Ti phi gi b{ l{ mt
trong nhng u bp tuyt vi nht th gii.
Hai b con ti lun gn gi nhau. Ti lun mong mun l{m va lng ng v{

ng th ht sc t h{o v nhng th{nh t ca con trai mnh. Nu ti t
im cao trong cuc thi c bit ti trng, ng sng nh in. Sau n{y ln
ln mi khi ti c thng tin, ti gi in cho ng ngay v{ ng lin em ra k
vi bn b. Ford, mi ln ti mua mt chic xe mi, ng mun l{ ngi u
tin l|i th n. Nm 1970, khi ti c bu l{m gi|m c cng ty xe hi Ford,
ng vui mng cn hn ti na.
Cng nh nhiu ngi gc , b m ti lun ht sc ci m khng ch trong

gia nh m{ c trc cng chng na. C|c bn b ti t khi n{o m chm ly
cha chng v s t ra thiu mnh m v{ t ch. Tr|i li ti m hn cha ti mi
khi c dp, v{ cm thy iu ht sc t nhin.
ng l{ mt ngi si ni v{ c c s|ng to, lun lun tm ti c|i mi. ng l{

ngi u tin trong th{nh ph mua mt chic xe gn m|y v{ chy rong khp
ph trn nhng con ng d bn. Chng may cha ti v{ chic xe ca ng
khng n nhau lm. ng b ng~ nhiu ln n ni cui cng ng quyt nh
t b n. Kt qu l{ ng khng bao gi tin cy chic xe n{o di bn b|nh.
Cng v chic xe c a m{ khi ln ln ti khng c php mua xe p.

Mi khi mun chy xe p ti phi i mn bn b. Mt kh|c, ng dy ti l|i xe
hi khi ti mi mi s|u tui. iu n{y khin ti tr th{nh a tr duy nht
Allentown ri b xe p tr con c ba b|nh chuyn th{nh xe hi.
Cha ti rt thch xe hi. Tht vy, ng l{ mt trong nhng nh{ s|ng to mu xe

hi u tin. ng l{ mt trong rt t ngi Allentown bit l|i xe hi, ng
lun m m|y xe c v{ suy ngh c|ch ci tin chng. Cng nh nhiu t{i x ng{y
nay, xe ng thng b xp b|nh. ng b ra nhiu nm nghin cu c|ch gia tng
sc chu ng ca lp xe. Cho n b}y gi, mi khi thy k thut lp xe c
ci tin ti lun ngh v cha ti.
ng rt yu nc M, v{ ng eo ui c m x}y dng nc M vi tt c
tm lng. Khi th chin th nht bng n, ng tnh nguyn tham gia qu}n i
mt phn v yu nc v{ mt phn m{ sau n{y ng nhn nhn vi ti, l{
tr nn t ch hn trong i. ng phi b nhiu cng sc mi t ch}n c
n M v{ nhp tch, ng thi ng rt kinh h~i trc cnh tng b gi tr v
ch}u ]u chin u Ph|p hay . Cng may, ng c ng qu}n ti mt

trung t}m hun luyn cch gia nh c v{i dm. V l|i xe gii, ng c
giao hun luyn t{i x xe cu thng.
Cng nh nhiu di d}n kh|c, trong ng lc n{o cng tr{n y tham vng v{ hy
vng. Khi mi t ch}n n M, ng l{ mt cng nh}n m than Garrett,
nhng c mt ng{y l{ ng qu| ch|n v{ b vic. ng thng thch th bo
rng l{ ng{y duy nht trong i ng l{m vic cho ngi kh|c.
Sau ng chuyn n Allentown, v{ l{m th ng gi{y, ng thi d{nh dm

tin tr v rc ngi m ga ca ng ang sng San Marco. Trong khi
tr v , anh ch{ng ba mi mt tui n{y bt u phi lng c con g|i mt ng
th gi{y, n{ng mi mi by tui. V{i tun sau th h ly nhau.
Cuc h{nh trnh ca b m ti n M khng phi d d{ng g v m ti b bnh

st rt sut chuyn i. Khi n ni m ti ~ rng ht tc. Chiu theo lut
php, b{ phi b thi hi v . Nhng cha ti l{ ngi rt t ch v{ n ni khn
kho. Cui cng ng cng thuyt phc c c|c vin chc s di tr rng c v
mi ca ng ch b say sng m{ thi.
Sau ba nm, tc 1924, th ti c h sanh. Lc n{y cha ti ~ m mt tim

b|n hot-dog.
Cha ti lun nhn nh ti hai iu: ng bao gi chy theo mt cng vic vi
s vn khng l v khi y phi chu l thuc nh{ bng. iu th hai l{ khi
lm v{o cnh ng kh khn th h~y bun b|n thc n, v d c kh khn th
n{o i na ngi ta cng phi n.
Ti bc ch}n v{o con ng bun b|n thc n v{o nm 1952, ti ch n

vic c quyn mn n. Ti thy nhng nh{ kinh doanh thng quan t}m n
iu n{y: bt c ai c kh nng c quyn ph}n phi mt mn n n{o u
c th l{m gi{u trong tch tc. K hoch ca ti l{ ph}n phi mi mn n gn
nh ti (?) cng mt a im trung t}m.
V{i nm sau, ti chnh thc m mt tim ca ring mnh, mt hiu sandwich

Allentown vi mn tht b ph m|t theo kiu ng . Ti thu c kh|
nhiu tin. Chng ti kim c 125 ng{n la trong nm u tin. Nhn thy
ti l{m n khm kh| ngi ta bt u tng thu ln cao n ni rt cuc ti
phi b ngh. }y l{ cuc chm mt u tin ca ti v{ lut thu.
Tht ra ti mi mit kinh doanh thc phm rt l}u trc khi ti bt u quan
t}m n ng{nh xe hi. Nm ti m tui, mt trong nhng siu th u tin
ca M khai trng Allentown. Sau bui hc v{ nhng ng{y cui tun, ti v{
l bn thng xp h{ng trc ca siu th, mi a u mang theo xe ko nh,
c nh mt d}y tc xi ch sn bn ngo{i kh|ch sn, khi kh|ch mua h{ng va
ra, chng ti ngh gip h mang v nh{ i ly tin x{i.
Mi my tui, ti l{m vic cui tun ti mt trung t}m b|n tr|i c}y do mt
ngi Hy Lp tn l{ Kritis l{m ch. Mf s|ng ti phi thc dy rt sm
mang hng v ch. Mi ng{y ti c tr hai la, v{ sau mt ng{y l{m vic
mi s|u ting ti li c em v nh{ mi th tr|i c}y v{ rau cn tha.
Vo lc n{y, cha ti cn c nhng dch v kinh doanh kh|c bn ngo{i tim n.

ng u t v{o mt cng ty quc gia gi l{ U-Drive-It, mt trong nhng i
l cho mn xe hi u tin. Sau cng ng ~ gy dng mt d{n xe khong ba
mi chic, hu ht u l{ xe Ford. Cha ti c mt ng bn tt tn l{ Charle
Charles, con trai ng l{ Eddie l{m vic cho h~ng Ford. Sau n{y Eddie g}y dng
c s cho chnh mnh v{ gii thiu ti n vi dch v b|n l xe hi. Nm ti
mi lm tui, Eddie thuyt phc ti i s}u v{o ng{nh k ngh xe hi. K t
lc y tr i, mi nhit tnh ca ti u d{nh cho vic .
Hin nhin, cha ti l{ ngi ~ hng i ti v{o ng kinh doanh. ng l{m

ch hai rp xi-n, mt rp tn l{ Franklin vn cn tn ti cho n ng{y nay.
Dn k cu Allentown thng bo vi ti rng cha ti l{ mt tay qun l
gii, ng ly lng c mi a tr khi chng n, v{ chng yu thch c|ch
x ca ng cn hn yu phim nh na. Nhiu ngi vn cn nhc li c ln
ng ~ tuyn b rng mi a tr c b mt d bn nht s c v{o ca
min ph. V knh t, gia nh chng ti cng tri qua nhiu thng trm. Cng
nh nhiu ngi M kh|c, chng ti l{m n rt kh| trong thp nin 1920. Cha
ti kim ra c khi tin nh t{i kinh doanh. Trong v{i nm chng ti thc
s gi{u c. Nhng ri s suy tho|i ~ n.
Nhng ai ~ tri qua cnh hn s khng bao gi qun c. Cha ti mt ht

tin bc, v{ thm ch sut mt lun cn nh{. Ti nh ~ hi ngi ch, ch ln
hn ti hai tui, rng chng ta c phi ri khi nh{ khng v{ bit tm ng
}u m{ sinh sng. Lc y ti ch mi s|u hay by tui g , nhng ni lo s v
tng lai vn cn sng ng trong t}m tr ti.
Sut nhng nm th|ng nhc nhn y, m ti vn y ngh lc. B{ ng l{ mt

ngi m di d}n thc s, l{ tr ct ca gia nh. Ba xoay s th n{o m{
chng ti vn lun c n. Ti cn nh b{ thng mua chim b c}u non v{
thng t tay git tht v b{ khng tin ngi ta s b|n tht ti. C khi gia nh
tng bn b{ phi i may mn. Song d phi l{m g i na b{ vn vui lng.

Cho n nay b{ vn l{ mt ph n p trng b{ tr hn c ti.
Mc d tri qua nhiu kh khn, chng ti vn d{nh th gi gii tr. Hi y cha

c ti-vi, nn ngi ta thng i hi nhau nhiu hn. V{o ng{y ch nht, sau
l nh{ th, chng ti thng t tu ng bn gia nh v{ bn b, ci ni,
thng thc c|c mn n ngon v{ ung ru vang. Chng ti cng c nhiu
s|ch v{ t n mi ngi qu}y qun bn chic rado c lng nghe nhng
c}u chuyn.
Tuy vy i vi cha ti, s ph| sn y l{ mt c sc trong i m{ ng khng

bao gi qun c. M~i v sau, nhiu nm vt v~ cui cng em li cho ng
h{ng ng tin, lc y ng mi ngui ngoai nh sau mt cn |c mng. Khi ti
cn b, ng thng bo rng m{y phi i hc hiu r ngha ca ch suy
sp. ng ch mi hc ht lp bn. ng thng ni: Nu trc }y c ngi
dy ba ngha ca ch , hn ba ~ chng d|m dn th}n v{o con ng
doanh nghip thm na.
Chuyn xy ra nm 1931. Lc y ti mi by tui, nhng ti ~ bit r tnh

trng t hi lc by gi. Sau n{y i hc, ti ~ c hc nhiu v l thuyt
kinh doanh, v{ Ford ti ~ hc c|ch a chng v{o thc tin. Song kinh
nghim ca gia nh chng ti vn l{ mt |m m}y en n sm.
Cha m ti l{ nhng tay nhip nh t{i ba, v{ nhng bc nh trong album ca

gia nh ~ k li kh| nhiu.
T lc s sinh cho ti khi s|u tui, ti mang gi{y sa-tanh v{ mc |o kho|c

thu. t nhin, khong 1930, qun |o ti bt u c v xp x. Ch em ti li
khng c may thm mi na. Ti thc tnh khng hiu v{ khng phi
l{ iu b ti d d{ng gii thch. L{m sao bn c th ni vi mt a tr: Ba

cng khng cn |o m{ mc, nhng ba cng khng bit ti sao?
Cn khng hong ~ bin ti th{nh mt ngi thc t. C v sau n{y, khi ti

tt nghip i hc ri, th|i ca ti vn l{: ng l{m phin ti bng nhng
pho trit l. Ti mun l{m ra mi ng{n la mi nm khi ti hai mi lm
tui, v{ sau ti mun tr th{nh mt triu ph. Ti khng quan t}m n
mc trng gi; ti phi bc theo nhng ng la.
Thm ch b}y gi khi ~ tr th{nh mt ng gi{u c, ti vn lun d dt trong

vic u t, khng phi v ti s ngho }u, m{ trong tn cng t}m thc, ti
vn cn mt thc v tia chp c th gi|ng xung, v{ gia nh ti s li khng
n.
D ti c xoay s ra sao v mt t{i chnh, s suy sp vn khng bao gi bin

mt khi thc ti. Cho n hm nay, ti vn ght s hoang ph. Khi cn phi
mua c-vt rng cho hp thi ti vn gi li nhng chic c cho n khi ngi
ta li chung c{-vt hp. Vt b thc n hoc na ming tht b v{o st r|c
vn l{m cho ti in tit ln. Ti lun c gng hnh th{nh thc trong cc
con g|i ti, v{ ti nhn thy chng khng tiu tin tr khi c li v chng
cung ~ c hng kinh doanh!
Ngay c trong nhng lc khn kh, cha ti thng khuyn chng ti ng tiu
x{i hn kh nng hin c ca mnh. ng tin rng n nn l{ iu c hi.
Khng ai trong gia nh chng ti c php dng th tn dng cho bt c vic
g, khng bao gi.
V phng din n{y, cha ti lun nhn thy trc s vic. ng cho rng vic
mang cng mc n s khin ngi ta c c|i nhn r r{ng hn v{ tr|ch nhim
hn vi vn tin bc. ng tin o|n rng vic mc n d d{ng cui cng

s l{m khng hong to{n x} hi v{ nhng ngi tiu th s l}m v{o cnh kh
khn v ~ xem c|c th tn dng nha nh th chng l{ tin trong ngn hng.
ng thng bo t: Nu con mn th g, d l{ 20 xu ca thng nhc cng

trng, phi nh ghi li khi phi qun tr ngi ta. Ti thng hnh
dung ng s phn ng ra sao nu ng cn sng thy ti tr{n ngp n nn
v{o nm 1981 gi cho cng ty Chrysler. Tng s tin n ln n mt, hai t
la. Mc d ti vn nh li khuyn ca ng gi{, ti cm thy rt khi h{i ~
ghi li s tin y...
Nhng thi k vt v trong gia nh chng ti, chnh cha ti l{ ngi bit vc
chng ti dy. D th gii c o in, ng vn lun ng trc chng ti. ng
ging nh mt trit gia, y nhng li nhn xt v{ ch}m ngn v cuc sng
trn i. ng thng thch th ni rng cuc i y nhng lc ln voi xung
ch v a cng phi c lc khn kh. Khi ti b im xu trong nh{ trng hoc
l}m v{o cnh tyt vng, ng thng ni: Phi tp chu ng mt cht au
kh trong i."
Nu ng n nh{ h{ng v{ c hu b{n t ra th l, v{o cui ba n ng s gi c

n{ng n v{ ging gii i iu, ng ni: Ti s tr tin tp cho c {ng
hong. Ti sao c li t ra kh s vi cng vic n th? C ai buc c phi l{m
cng vic n{y khng? Khi c c x mt c|ch nng n, c ang bo cho mi
ngi bit c chng a g vic mnh l{m. Chng ti n }y c vui thch
v{ c ~ ph| hng n. Nu c thc s mun l{m chiu ~i vin, h~y t ra l{
ngi chiu ~i vin tt nht th gii. Nu khng th h~y t tm cho mnh
vic kh|c vy. Trong nh{ h{ng ca chnh mnh, ng lp tc sa thi ngay bt c
nh}n vin n{o t ra th l vi kh|ch h{ng: Cu khng th l{m vic }y cho

d cu c gii n }u i na v cu ang da ui kh|ch h{ng.
Con s khng bao gi hiu gi| tr ch thc ca hnh phc nu khng c ci

m{ so s|nh.
Ngo{i ra ng rt ght nhn thy chng ti u su v{ lun c gng l{m thay i

trang th|i : Ni th xem n{o, nm ngo|i c|c ngi ~ lo }u v chuyn g?
Hoc th|ng trc? Thy cha Thm ch chng ai nh c! V vy nhng g
c|c ngi qu| lo }u hm nay khng n ni n{o }u. H~y qun i v{ lo cho
ng{y mai.
B}y gi mi khi nhc n cha ti, ti ch nh li mt ngi y sc sng v{

nng lc v hn. C ln ti n Palm Springs d cuc hp vi mt thng
gia Ford v{ ti mi ng b cng i chung. Khi cuc hp ~ kt thc, hai
chng ti ra s}n chi |nh gn, mc d ng rt t tham gia tr chi n{y.
Khi va |nh qu banh, ng bt u chy ui theo n C gi{ by mi tui

ang co cng chy. Ti phi nhc nh ng: B i, chm li n{o. Mn n{y ch
cn i thi! Nhng li l{ ng b. ng vn nhc li ip khc ca mnh: Ti
sao li i khi ngi ta c th chy?
II. TRN GH NH TRNG
Nm mi mt tui, ti vn cha bit mnh l{ ngi . Lc y ti bit mnh

xut th}n t mt nc n{o m{ cng khng bit gi l{ g hoc thm ch
nm }u. Ti nh c ln ti lt bn ch}u ]u tm nhng ni mang tn

Dago v Wop.
V{o thi , l{ ngi th phi du ng cho ai bit, c bit l{ th{nh ph

nh. Nhn ra ti khng cng gc g|c, bn nhc thng kim chuyn g}y
s. Tuy vy ti vn lun nh li dn ca cha: Nu chng to x|c hn con th
ng |nh tr. H~y dng c|i u thay v nm m.
Chng may, th{nh kin i vi ngi khng h cha ra tr con nh ti.

Thm ch c v{i gio vin cn gi ti l{ thng nhc vi v khinh khnh.
Chuyn tr nn cng thng v{o ng{y 13 th|ng s|u, 1933, khi ti ang hc lp
ba. Ti nh r v l{ ng{y l Th|nh Anthony, mt s kin ln trong gia nh
ti. Tn m ti l Antoinette, cn Anthony l{ tn lt ca ti, v vy h{ng nm c
n 13 th|ng s|u, gia nh ti li t chc tic ln.
|nh du dp , m ti thng l{m mn b|nh pizza. B{ xut th}n t

Naples, l{ ni xut ph|t mn n{y. Cho n nay, b{ vn l{ ngi l{m chic b|nh
pizza ln nht nc, nu khng mun ni l{ ln nht th gii.
Nm y chng ti thng thc mt ba tic tuyt diu bn th}n nh}n v{ bn

b. Ng{y nay mi ngi u bit mn b|nh , song v{o lc y, nu khng phi
l ngi th chng hiu l{ qu|i g c.
Sng hm sau, ti cao hng bt chuyn vi l bn cng lp:
- , m qua ti b}y c t chc tic khng?
- M{y bo sao? Mt a hi li. Tic g?
- Tic pizza y m{, ti |p.
- Tic pizza? N l{ c|i qu|i qu g th? Th l{ c l bt u ci m ln.

- T t n{o, ti bo. My a ti b}y u ham n b|nh. Bnh pizza l{ mn l{m

bng c{ chua y m{.
Ti c{ng ni th chng li c{ng ci ch nho to hn. Chng chng h c kh|i

nim ti ang ni g c. Ch v ti l{ ngi nn chng c tnh ch nho cho b
ght. Cng may l{ chuyn y xy ra v{o cui nin hc. Ma h n v{ mi
ngi cng mau chng qun i.
Ti cha phi l{ nn nh}n duy nht ca th{nh kin trong lp hc. Cn c hai
thng nhc Do Th|i, ti chi th}n vi c hai a. Dorpthy Warsaw lun ng
u lp, cn ti thng ng th nh. a kia tn l{ Benamie Sussman. C hai
a u b x k l.
L tr l|nh xa chng nh l|nh xa bn gh l. Thot tin ti khng hiu g c.

Nhng n nm lp ba, ti ~ nhn r s vic. Ti l{ ngi , ch c xem
hn Do Th|i mt cht. Ti cha bao gi thy ngi da en n{o trc khi ti
v{o trung hc.
B ph}n bit x t khi cn b th n{o cng li du vt. Ti nh r iu

v{ b}y gi vn cn cm thy ming ch|t ng khi ngh n.
Chng may, sau n{y khi ri Allentown, ti vn cn nhn thy ngi ta ~i

nhau bng th{nh kin, ln n{y khng phi ca bn nhc m{ l{ nhng ngi
ln nm gi quyn h{nh v{ chc v trong ng{nh k ngh xe hi. Ngi ta lun
gt b ngi Do Th|i khng cho nm c|c chc v ch cht. Tht kh tin rng
trong s h khng mt ai xng |ng.
B}y gi nhn li, ti nh m~i nhng tnh tit t thu u thi v{ iu khin
ti c th|i d xt vi th gii ngi ln. Nm ti hc lp s|u, c mt
cuc bu c trng to|n trt t. }y l{ mt chc v quan trng, v{ trng

to|n phi mc ng phc v{ mang bng tay c bit. Ti thch c oai v nh
th, nn ti qyt nh tr th{nh trng to|n.
Khi cuc b phiu din ra, ti thua mt thng nhc kh|c xp x hai m
hm hai. Ti ht sc cay c.
Hm sau, bui chiu th by ti n rp xem phim hot ha.
Ngi trn d~y gh trc ti l{ thng to con nht lp. N quay li v{ trng thy
ti, n bo:
- Thng kh. M{y thua cuc ri.
- Tao thua cuc l{ ng, nhng kh l{ th n{o?
- Ch c ba mi t|m a trong lp, m{ n bn mi hai a b phiu. B

m{y khng bit m {?
T ra ti ~ b th chi bp! Ti n gp ngay c gi|o v{ bo rng c v{i

a ~ bu hai ln.
- Thi c b qua chuyn i, c gi|o bo. V{ th l{ xong. C khng mun mi

ng b{n ra t|n v{o. S vic t|c ng n ti mt c|ch s}u sc. l{ mt
bi kch u tin ca ti: cuc sng khng phi lc n{o cng cng bng.
Tuy nhin, xt v nhng mt kh|c, nh{ trng l{ ni rt hnh phc ca i ti.

Ti l{ mt hc sinh cn mn v{ c nhiu thy c ch . H thng gi ti
ln nh lau bng hoc rung chung khi v{o lp. Nu bn hi ti tn c|c gi|o s
ca ti bc i hc v{ cao hc, ti ch k c ba bn ngi g . Song ti
vn cn nh r c|c thy c ~ gip chng ti nhiu trong nhng nm tiu
hc v{ trung hc.
iu quan trng nht ti hc c nh{ trng l{ c|ch truyn t. C Raber,

gi|o vin lp chn, thng yu cu chng ti vit lun nm trm ch theo ch
mi s|ng th hai. Sau nhiu tun chng ti dn dn cng quen i, v{ n
cui nm, chng ti ~ bit c|ch t din t bng vn vit.
Trong c|c gi hc c thng bt chng ti gii c|c tr ch trong tp ch

Reader's Digest. Khng cn b|o trc, b{ rt mu ra khi tp ch v{ bt
chng ti th t{i ng vng. Vic ~ hnh th{nh mt thi quen hu ch cho
ti M~i n b}y gi ti vn thng tm xem nhng phn ch mi khi tp
ch ny pht hnh.
Sau v{i th|ng tp dt, chng ti ~ nm vng kh| nhiu ch. Song chng ti
vn cha bit c|ch kt hp chng li vi nhau. n }y th c Raber ra cho
chng ti nhng b{i tp ni. Ti rt kh| mn n{y, v{ c chn tham gia
nhm tranh lun di s bo tr ca thy Virgil Parks. T ti ph|t trin
kh nng n ni v{ tp luyn suy ngh.
V{o lc ti chun b v{o i hc, ti ~ c mt cn bn vng chc v c, vit

v{ n chuyn trc cng chng. Ch cn c thy gii v{ nng lc tp trung,
bn c th tin kh| xa trong c|c nng khiu .
Khi ti ang hc nm th ba th bt ng Nht tn cng Tr}n Ch}u Cng. B{i ni

chuyn ca Tng thng Roosevelt ~ thc tnh chng ti. Sut m c
nc M o{n kt li. Cuc khng hong ~ dy ti mt iu kh qun: cn
phi l{m mt c qung c|o thu ht qun chng.
Kh nng tp trung v{ s dng thi gian thch hp l{ nhng yu t cn thit

cho s th{nh cng, trong doanh nghip cng nh c|c lnh vc kh|c. T khi
t ch}n v{o i hc, ti lun hc nh in sut tun, tuy nhin cng c gng
d{nh nhng ng{y cui tun cho gia nh v{ gi}i tr. Tr khi c nhng cng vic
thc s gp rt, ti khng bao gi l{m vic v{o chiu th by v{ ng{y ch
nht. Mi ti ch nht ti li son chng trnh nhng g cn t ti trong
tun l tip theo. Ti gi phong c|ch l{m vic nh th trong nhng nm
theo hc i hc Lehigh.
Ti lun kinh ngc trc nhng ngi gn nh khng th kim so|t thi kha
biu ca chnh h. Nhiu ngi n gp ti v{ ni mt c|ch t h{o: Cu
bit khng, nm ri ti hc h{nh d di n mc chng thm ngh h.
Chuyn c g |ng t h{o }u. Ti lun cm thy mun |p li: ng l{

thng kh. Cu mun cho ti bit rng cu d|m chu tr|ch nhim mt chng
trnh |ng gi| bc triu m{ cng cc cn b ra hai tun v thm gia nh v{
gii tr i cht ?
Nu bn mun s dng tt p thi gi ca mnh, cn phi sp xp xem c|i g

quan trng nht v{ n lc trc tin cho vic . l{ b{i hc tip theo m{
ti bit c Lehigh. C th ng{y hm sau ti c nm bui hc, bao gm c
b{i thi m{ ti khng mun t ra bt b|t, vy th ti phi chun b ch. Bt c ai
mun tr nn mt ngi gii quyt cng vic kinh doanh th ngay t u phi
hc c|ch to u th. D nhin ty theo cng vic m{ khung thi gian c sp
xp kh|c i . Khi cn i hc ti c th mng tng iu mun thc hin
trong mt bui ti. Nhng trong doanh nghip, khung thi gian c th t ba
th|ng n ba nm.
BC VO CNG TY FORD
III. CHN T CHN RO
Th|ng t|m 1946, ti bt u l{m vic ti cng ty Ford vi t c|ch k s tp s.

l{ mt kha hun luyn hnh vng khp kn v chng trnh gm
mi bc trong tin trnh sn xut. Chng ti l{m vic trong tn trung t}m ca
cng ty v{ c v{i ng{y hay mt tun li thay i mt ph}n ng{nh. Khi m~n
kha l chng ti xem nh ~ l{m quen vi mi giai on vic sn xut xe hi.
Cng ty b ra nhiu thi gian trang b kinh nghim cho chng ti. Chng ti
c a n xng River Rouge ni ting, h~ng ch to ln nht th
gii. Cng ty xe hi Ford thc s l{m ch nhiu m than v{ | vi, v vy
chng ti phi i xem xt sut tin trnh; bt u t vic khai th|c qung t
mt t n vic luyn thp v{ sau luyn thp th{nh c|c b phn xe hi.
Chng ti i quan s|t c|c ph}n xng ch to b phn, c|c toa xe khai th|c,
nhng xng c v{ nhum m{u, kim tra cht lng; l rn v{ c|c d}y
chuyn sn xut. Nhng khng phi tt c kinh nghim ca chng ti u ch
lin quan mt thit n sn xut. Chng ti b ra nhiu thi gian nghin
cu vic bun b|n.
l{ ni tuyt vi nht th gii c th tn mt nhn thy xe hi c ch

to v{ c qu| trnh k ngh ca n. Xng Rouge l{ nim h~nh din ca cng
ty. i din nhiu quc gia ~ n thm v{ hc hi kinh nghim, k c ngi

Nht.
Sau cng ti c th chng kin ng dng thc tin ca mi iu ~ hc qua

s|ch v. Ti ~ theo hc ng{nh kim loi trng i hc Lehigh, nhng m~i
n b}y gi mi bt tay v{o l{m tht, bn cnh c|c l nung. h phn c v{
nhum m{u, ti phi ng chy c|c m|y m{ trc }y ch c bt qua l
thuyt, m|y rn, m|y c|n v{ m|y tin.
Ti b ra ngt th|ng tri l{m quen vi d}y chuyn sn xut cui cng.
Nhim v ca ti l{ gn mui xe v{o d}y c|p bn trong khung xe ti. Vic n{y
khng kh khn nhng tht l{ ch|n. B m ti c ln n thm, b ti nhn ti
t u n ch}n ri mm ci n: Mi by nm mit m{i trn gh nh{
trng. Gi th con ~ thy kt qu ca s c gng ca con ri y! Nhng
ngi hng dn chng ti rt tr}n trng, song c|c cng nh}n li x vi
chng ti bng s ho{i nghi v{ bc tc. Thot u chng ti cho rng nhng
bng tay chng ti mang c ghi h{ng ch K s tp s ~ g}y ra c s. Khi
chng ti than phin, ngi ta bn i li l{: Qun tr vin. Nhng iu
ch khin vn ti t hn.
Chng bao l}u ti ~ nm r cn do ca tnh trng n{y. V{o lc , Henry Ford,

ngi s|ng lp cng ty n{y ~ qu| gi{. Ngi ln thay ng l{ Harry
Bennett, mt nh}n vt ni ting c chp. S lin h gia cng nhn v ban
gi|m c rt cng thng, v{ c|c k s tp s trn tay mang bng c dng ch
Qun tr vin c xem nh trung t}m ca s phin to|i. Nhiu cng nhn
tin rng chng ti l{ ip vin c c n theo di h.
Mc d cng thng, chng ti l{m tt c nhng g c th xua i s nng n.

Bn chng ti gm nm mi mt thng t nhiu i hc kh|c nhau ha
nhp li. Chng ti cng phng, cng n nhu v{ tm ra tr gii tr trong
nhng lc rnh ri. Chng trnh thc tp khng c cht ch cho lm. Nu
bn mun b vic v{i ng{y v{ l|i xe i Chicago cng chng ai bit.
Mt hm chng ti d mt cuc hp nhng ngi hng dn nhn xt qu|

trnh l{m vic. Mineanh ch{ng k s c kh, chuyn v o thy lc v{ hp s
t ngni: N{y, Iacocca, xem n{y; chng ta s lp mt nhm v hp s t
ng v{ s a cu v{o .
Ti phi b ra chn th|ng tri thc hin chng trnh n{y v{ cn thm chn
th|ng na. Ti khng cn thy hng th g vi ng{nh k thut. C ln ngi
ta yu cu ti thit k khp ly hp l xo. Ti phi b ra sut ng{y thc hin
bn v chi tit v{ ti thm ngh: Ta ang l{m c|i qu|i g }y? Ta phi b ra
sut i l{m ci cng vic n{y ?
Ti rt thch li cng ty Ford nhng khng phi l{m vic trong ng{nh k
thut. Ti nng lng mun bit kt qu thc t din ra }u. Ti quan t}m
n qun l v{ thng mi. Ti yu thch l{m vic vi con ngi v{ c|c c
m|y. Tt nhin l{ nhng ngi hng dn chng trnh chng quan t}m n
iu . Suy cho cng, cng ty ~ b tin mn ti t trng k thut v{ phi
khai th|c ht nng lc ca ti cho h d. Vy m{ ti li mong mun l{m thng
mi mi cht ch.
Khi ti n{i n, chng ti ~ cng nhau i n tha thun. Ti ni thng vi h

rng kha tp s ca ti chng ngha l g, h ng bung tha v{ cho php
ti tm ly mt cng vic kh|c v giao dch bun b|n. Nhng ti phi t xoay
s ly. H bo ti: Chng ti rt mun gi anh li l{m vic cho cng ty nhng
anh li mun tho|t ra, li mun chn ly con ng kinh doanh, vy th c
vic.
Lp tc ti lin lc vi Frank Zimmerman, ngi bn th}n nht trong kha tp

s. Zimmie l{ a u tin c chn thc hin chng trnh nghin cu v{ l
a u. Cng nh ti, cu ta khng h{i lng vi ng{nh k thut v{ ~ chn
cng vic b|n xe ti New York. Khi ti n thm hn khu East ca th{nh
ph, bn ti trng nh hai a b con gia th{nh ph bao la, n thm c|c nh{
h{ng, hp m v{ thng ngon hng v ca khu Manhattan.
V qun l va i vng khi ti n vn phng, v vy ti c hai ph t|

qun l tip, ti c phn ht hong. Lai lch ca ti l{ ng{nh k thut ch
khng phi thng mi, vy th c|ch duy nht kim c vic l{m }y l{
to ra mt n tng mnh m trong cuc tip xc.
Ti c mang theo giy gii thiu ca cng ty, v trao cho mt trong hai ngi.
ng n{y a tay ra ly m{ mt vn khng ri t b|o. Qu tht ng ta ~ b ra
sut na gi mi mit vi tp ch Wall Street thm ch chng ngc u ln
ln n{o.
G~ kia th hn mt cht. G~ lic nhn i gi{y ca ti v{ kim tra c{ vt ca

ti c ngay ngn khng. Ri g~ hi ti my c}u. Ti khng bit g~ c a g
vic ti tt nghip hc v{ ~ tri qua qu| trnh thc tp hay khng. D sao
th r rng hn cng khng c mn ti, v hn ni: ng gi in thoi cho
chng ti. Chng ti s gi cho ng sau. Ti cm thy mi th ti sm li. Ti
{nh tm cng vic mt tng i l kh|c vy.
Ti hn vi ng qun l phng thng v thuc tng i l Chester,

Pennsylvania. Ln n{y th ti gp may. ng n{y sn lng thu nhn ti l{m th.
V{ th l{ ti nhy v{o mt ch}n l{m giy t xo{ng xnh trong dch v b|n xe.
Chester, nhim v ca ti l{ ni chuyn vi c|c i l v vn ph}n phi xe

hi mi. Vic n{y chng d d{ng g. Do y ti tht vng v v{ lng ngng
lm sao, v{ tr|i tim c p thnh thch mi khi nhc in thoi ln. Trc mi
c in thoi ti tp ni th nhiu ln, lun lun c cm gi|c s b t chi.
Nhiu ngi cho rng c|c thng gia i t{i vn c sinh ra ch khng phi
do rn luyn. Ti th tr|i li chng c nng khiu c bit g. Thm ch
nhiu ng nghip cn t ra thoi m|i v{ t tin hn ti na. Trong hai nm
u ti c v cng nhc v{ ni chuyn to{n l thuyt sung. Sau cng ti ~
gom gp c cht t knh nghim v{ bt u ph|t trin kh nng ca mnh.
Mt khi ~ nm vng vn , ti bt u tp luyn c|ch trnh b{y cho mch lc.
Dn d{, ngi ta bt u lng nghe ti.
Rn luyn nng khiu b|n h{ng i hi nhiu th gi v{ cng sc. Bn phi

thc h{nh rt nhiu ln cho n khi n tr th{nh bn cht th hai ca mnh.
Ngy nay khng phi bn tr n{o cng hiu c iu . H b|i phc mt
thng gia l~o luyn m{ khng h ngh ti nhng sai lm ng ta c th mc
phi khi cn tr. Lm li l{ mt phn ca i sng m{ chng ai tr|nh c.
Chng ta ch c th hy vng rng khng phi tr gi| qu| t v{ khng cn vp
phi sai lm c.
Cng trong lc n{y thi th li may mn cho ti. Sut thi chin ngi ta
khng phi sn xut xe hi na v vy gia nm 1945 v{ 1950 nhu cu c{ng
gia tng. Mi chic xe hi mi u c nh gi| sn, khng gim mt xu. V{
gii thng mi tm kh|ch h{ng c xe c trao i, ri b|n li xe c vi gi|

hi.
Mc d chc v ca ti cng xo{ng, nhu cu v xe h ~ to cho ti dp may

ln. Nu ti mun bp bm, hn ti c th l{m d nh chi. Vic rao h{ng tr
nn tri chy. Mi khi ti i n }u, l{m vic xong u c hng tin hu
hng hay qu{ c|p.
Gii i l mua b|n xe l{m gi{u. Xe b|n gi| n{o ngi ta cng sn s{ng mua gi|
. V vy nhiu tay chi khm bn n}ng gi| h{ng lot kim ch|c. Vn l
mt sinh vin l tng ha cuc sng trong nhng nm i hc, ti thy hi
di.
Sau cng ti c c hi r khi b{n giy. Ti bt u c i }y l{m vic

vi kh|ch h{ng vi t c|ch l{ nh}n vin i din tha thun vn mua
b|n. Nhng gi pht y i vi ti tht tuyt. Sau cng ti ~ tho|t khi s
bng bt v{ i v{o thc t. Ti b ra nhiu ng{y dung dng dung d trong chic
xe hi mi toanh, chia s kinh nghim uyn b|c vi h{ng trm tim bun xe
mi ngi u hy vng ti c th bin hn ta th{nh triu ph.
Nm 1949, ti tr th{nh mt qun l khu vc Wilkes-Barre, Pennsylvania.

Nhim v ca ti l{ lin lc cht ch vi mi t|m i l bun xe. i vi
ti, }y l{ mt kinh nghim t gi|. Chnh c|c i l xe l{ ngi nm mu cht
v kinh doanh xe hi trorig nc. Trong khi cng l{m vic vi cng ty gc, h
ng thi l{ ngi c kh nng chi phi. H l{ nhng ngi i din cho tr|i
tim ca ch t bn chng ta. V{ tt nhin, cng chnh l{ ngi thc s ng
ra mua b|n tng s xe c xut ra khi nh{ my.
V ti l{m vic trc tip vi c|c thng gia y, ti hiu c gi| tr ca h. Sau
n{ khi ti tr nn mt th{nh vin ca ban qun tr, ti lun c l{m cho h
hi lng. Nu bn mun th{nh cng trong ng{nh n{y, bn phi c c mt kp
n . iu c ngha l{ vn phng chnh v{ c|c thng nh}n phi cng mt
phe.
Chng may, hu ht c|c nh}n vin cng nhc u khng nm c quan im

n{y. V pha c|c nh bun xe, h cm thy pht lng v t khi c mi nhng
ch quan trng trong b{n tic. Vi ti iu y tht n gin: nh bun xe l
nhng kh|ch h{ng duy nht m{ cng ty c c. Cho nn phi bit lng nghe
kin ca h, d khng phi lc n{o bn cng mun nghe.
Nhiu nm Chester, ti ~ hc c nhiu iu v dch v b|n l xe hi, nh

mt gi|m c thng mi tn l{ Murray Kester. Murray l{ mt chuyn vin c
uy tn v hun luyn v{ ch c|ch thuyt phc cho c|c nh}n vin bn hng.
Mt trong nhng mo ca ng l{ th n{y: ng cho mi tng kh|ch h{ng n,

sau khi h mua xe c mt th|ng. Murray lun hi: C|c bn b ng c thch
xe n{y khng?
C}u hi tht n gin. Murray cho rng nu ng hi thng kh|ch h{ng c thch
xe khng, th n{o h cng c tm cho ra khuyt im n{o ni.
Nhng nu ng hi c|c bn b h thy n th n{o, nht nh h s tm c|ch ca
ngi.
Thm ch khi bn b chng a g chic xe, h cng khng d d{ng nhn nhn
iu , t ra cng khng nhn nhn qu| sm nh th, l{m vy chng kh|c
no bo rng: Ti l{ thng ngu ~ mua lm chic xe. Xong }u ri, bn c
th tip tc hi kh|ch h{ng tn v{ s in thoi ca c|c bn b . C th h s

th v khi c mi mua mt chic tng t.
H~y nh ly iu n{y: bt c ai ~ tng mua mn g, nh{ ca, xe c hay vt

dng kh|c u tm c|ch bin minh cho h{nh ng mua ca mnh l{ ng, cho
d h c phm sai lm i na.
Nu mt kh|ch h{ng bit mnh mua g, th b|n d d{ng ri. Nhng li c nhiu
ngi khng h bit ch x|c h cn c|i qu|i g, v{ v th bn phn ca ngi
bn l{ gip h tm ra ch}n l. Ti cho rng mua mt chic xe hi hay mua i
gi{y cng vy. Nu bn l{m vic trong tim gi{y, thot tin bn o ch}n ngi
, on hi xem hn thch gi{y th thao hay gi{y mt. B|n xe cng th. Bn
cn tm hiu xem ngi ta mua xe dng v{o vic g v{ nhng ai trong gia
nh s l|i n. Bn cng phi tm hiu xem ti tin kh|ch h{ng l{ bao nhiu
bn c th trng ra loi xe thch hp.
Murray lun cho rng kt thc cuc thuyt phc l{ iu ht sc quan trng.
Chng ta nhn thy hu ht mi ngi u m m{n cuc chinh phc rt xm
t, nhng sau , h s b t chi n ni }m ra d hi v{ kh|ch chun ra
ca.
L{m vic Chester, c mt ngi nh hng mnh m n phong c|ch ca ti

sau b ti, l{ Charlie Beacham, qun l khu vc East Coast, thuc cng
ty Ford. Cng nh ti, ng c hun luyn tr th{nh mt k s nhng sau
li xoay sang ng{nh b|n h{ng v{ qun l th trng. ng l{ mt nh{ c vn
gn gi ca ti.
Charie l{ d}n min Nam, mt con ngi thng minh v{ ci m, to ln v{ uy

nghim vi n c quyn r. T{i chinh phc ca ng th khi ni l{
loi ngi mt khi m ming d bn ln i, bn sn s{ng i theo d bn bit

rng c th b mng .
ng c mt kh nng him hoi l{ ng ngnh v{ rng lng cng mt lc. C

ln, trong mi ba khu vc b|n h{ng ca tng i l chng ti, khu ca ti
c h{ng ng li n sau cht mi b|n ht. Ti ru r v chuyn . Khi Charlie
gp ti i do qua nh{ xe, ng n v{ kho|c vai ti, ng hi: C g m{ thiu
no th?
Ti |p: ng Beacham , c mi ba khu vc v{ ti ng sau cht v s b|n

trong th|ng n{y.
Tri t, vy m{ cng bun! Phi c ngi v cht ch sao.
ng bo vy v{ tip tc bc i. n ch xe hi, ng quay li:
Ch c iu th n{y: ng v cht lin tc hai th|ng nh!
Ngn ng ca ng tht sng ng, ng thng khuyn ti: H~y nh k, Lee .

Lo{i ngi chng ta phi c kh nng suy lun v{ cm nhn. iu
khin chng ta kh|c vi lo{i vn. Cn nh nh, con nga mnh hn nhng
con ch li d gn gi.
ng chp nhn sai lm, min l{ chng ta phi c tr|ch nhim v n. ng bo

rng: Con ngi ai cng phm li. iu phin phc l{ hu ht u t d|m
nhn li. Khi mt ngi phm sai lm, anh ta khng nhn l{ ca mnh, cng
khng d|m ni rng l ra c th tr|nh c. Thay v{o li li cho v con,
cho th k, cho con ch, cho thi tit m{ khng bao gi cho chnh mnh. V
vy nu anh sai, ng nu l l l{m g, h~y i soi mnh trong gng. Sau n
gp ti.
Trong c|c cuc hp mu dch, Charlie i khi b ra v{i pht k khai nhng
l do ng mi thu lm c v chuyn v sao xe khng b|n chy, c g trc
trc khin ngi ta khng cn n n na: ng knh trng nhng a d|m nhn
thng v{o li lm. ng gh s nhng k khng khng ngoan c n cng.
Charlie lun lun thc trc v nhng nguy c c th xy ra.
Charlie cng c th t ra bng bnh mt khi tnh th i hi. Trong ba lin

hoan mng ti c ng c gh gi|m c cng ty Ford, cui cng ti mnh
dn ng ln ni tht vi Charlie Beacham nhng g ti ngh v ng. Ti ni:
S chng bao gi c mt Charlie Beacham th hai. Anh lun c mt ch ng
tr}n trng trong tim ti. Anh khng ch l{ qu}n s ca ti m{ cn l{ k d{y v
ti, nhng ti yu qu anh!
Khi ti ~ th{nh t v{ t ra t tin hn, Charlie ch nh ti dy c|c nh{ bun

xe c|ch b|n xe ti. Thm ch ti cho ph|t h{nh mt cm nang t vit, gi l{:
Thut mn v{ hun luyn ngi ng b|n xe ti. Ti ~ b ng{nh k thut
vy l{ ho{n to{n hp l. Chng cn c|ch chn la n{o tt hn.
Bn cnh cng vic, ti thng gi nhng c in thoi vin lin. V{o thi
cha c in thoi trc tip m{ phi qua tng {i. Khi ngi t hi h ti, ti
|p: Iacocca. Tt nhin h khng hnh dung c |nh vn nh th n{o,
th{nh th mi khi ti xng tn l{ mi ln ngi ta lng tng. Ri h hi tn v{
ti ni: Lido, ai ny u bt ci. Sau cng ti t nh; Cn g c|i tn ? v{
ti bn t li cho mnh l{ Lee.
IV. I LP
Sau v{i nm l{m n tt p Chesler, ti phi n nhn mt s suy tho|i bt

ng. S suy tho|i n{y bt u t nm 1950 tr i, v{ cng ty Ford quyt
nh gim thiu s nh}n vin mt c|ch thng tay. Mt phn ba lc lng b|n
h{ng b sa thi, bao gm mt s bn b th}n thit ca ti. Ti cho rng mnh
may mn khng b c|ch chc hay thi vic, nhng thc tnh lc y ti khng
cm thy may mn g. Thay v{o ti cm thy kh t}m, v{ c do ti ny ra
mun quay v vi ng{nh kinh doanh thc phm.
Tuy vy mt ngi ta tin tng v{o vic mnh lm h sn s{ng bn ch cho d

c gp tr ngi n }u, khi ~ qua cn ru r, ti bn n lc gp i v{ lm
vc tch cc hn na. V{i th|ng sau, ti tr li vi cng vic c mt c|ch bnh
thng. S suy tho|i l{ mt phn t nhin ca i sng, vn l{ phi thn
trng v{ bit c|ch ng bin th n{o. Nu ti c tip tc ru r m~i, hn ti ~ b
sa thi t l}u ri.
Nm 1953 ti c c l{m ph t| gi|m c thng v cho tng i l vng

Philadelphia. D cho khch hng c mua hay khng, xe hi vn tip tc tun
ra khi d}y chuyn sn xut v{ bn phn ca bn l{ phi h{nh ng. Bn phi
ng bin nhanh chng, nu khng rc r cng xy ra nhanh khng km.
Khi ma xung, mi vt u t mm, v{ vi ti, cn ma to ~

xung nm 1956. l{ nm cng ty Ford quyt nh cao mc an to{n hn
l{ cng sut. Cng ty a ra mt loi chn bn c bc m. Cng ty ~ sn xut
mt b phim qung c|o chng ti gii thiu vi kh|ch h{ng, nhm mc ch
cho kh|ch hng thy rng loi chn bn mi thc s an to{n hn khi hnh
kh|ch b va u v{o chn. minh ha im n{y, ngi dng phim m t mt

cnh nh sau: c}y chn bn dc bc m dy khi ngi ta th mt
qu trng t mt ta nh{ hai tng xung, qu trng ny ln m khng v.
Chnh b phim n{y ~ l{m cho ti b h. Thay v thuyt phc kh|ch h{ng tin
tng nhng g din ra trong phim, ti li c tnh minh ha iu bng
cch t tay mnh bung trng cho ri xung chn bn. Khong hn mt nghn
kh|n gi ang ngi tham d cuc hp mu dch a phng. Ti tri nhng c}y
chn bn trn s}n khu v{ leo ln mt chic thang cao tay cm mt hp trng
ti.
Qu trng u tin ti th xung li ht c}y chn v{ v tan trn s{n g. Kh|n

gi ph| ln ci kho|i ch. Ln th hai t c gng nhm k hn, nhng ngi
ph t| ng gi thang cho ti li c tnh lc thang ti nm ht. Kt qu l{
qu trng ny ra khi vai anh ta. Bn di li c mt phen ci nh nh.
Qu trng th ba v{ th t ri ng ngay mc tiu m{ ti ~ nhm. Tht xui

xo, chng v ra ngay! Sau cng vi qu th nm ti ~ t c mc ch
ca mnh. Lin khi c hi trng ng ln t|n thng. Ng{y ti ~ hc
c hai b{i hc. Trc tin, ng bao gi dng trng trong cuc hp mu
dch. V{ iu th hai, ng bao gi trnh b{y trc kh|ch h{ng nhng g cha
c tp luyn nu mun bo m th{nh cng trong vic ch{o h{ng.
Ng{y mt ti dnh dy trng, m{ sau n{y n tr th{nh mt biu tng cho

xe hi 1956, ca chng ti. Cuc qung c|o tnh cht an to{n ~ kh| rm r.
Ai cng nhn thy n c chun b chu |o v{ c gi| tr cao, song khch tiu
th li khng hng ng my.
Vic tung ra xe Ford 1956 tht bi khp ni, a ht chng ti c xem l{ n

v kinh doanh km nht nc. Sau bin c trng v ti bt u suy ngh v{
tho ra mt k hoch m{ ti hy vng s kh| hn. Ti tuyn b rng kh|ch h{ng
n{o mun mua xe Ford 1956 i mi ch phi tr trc 20% tng s tin, sau
h b ra ba th|ng mi th|ng tr 56 la na l{ . }y l{ mt phng thc
tr tin m{ bt c ai cng thch th chp nhn, v{ ti hy vng n s thc y
kh nng mu dch trong a ht ca chng ti. Ti mnh danh n l{ Phng
|n 56.
Khng ng phng |n 56 bay nhanh nh ha tin. Ch trong vng ba th|ng,

a ht Philadelphia chuyn t ni hng bt th{nh ni ng u quc gia.
Dearborn, Robert S. McNamara, ph gi|m c chu tr|ch nhim h~ng Ford,
kh}m phc phng |n n{y n ni ng lp tc lit k n v{o chnh s|ch qun
l th trng chnh thc ca cng ty. Sau , ng |nh gi| rng nh n m{
cng ty b|n thm c 75.000 chic.
V{ nh th, sau mi nm luyn chng, ti ~ t n th{nh cng khng

ng. T dng ti li ni ting nh cn v{ thm ch c nhc tn ti c|c tng
hnh dinh quc gia. Tng lai ti c c s|ng sa thm.
Gia lc chuyn n{y xy ra, ti ~ i n quyt nh th{nh hn. Mary McCleary

l{ mt tip vin ca xng d}y chuyn xe Ford Chester. Chng ti ~ gp
nhau trc t|m nm, song v cng vic, c hai u ha hn v{ ho~n li
trong nhiu nm. Ring ti th c phi chu du lin tc nn t khi gp n{ng. Sau
cng nh tri, ng{y 29 th|ng 12 nm 1956 chng ti ~ th{nh hn Chester
ti nh{ th th|nh Robert.
Mary v{ ti ~ b ra nhiu th|ng tri tm mua mt ngi nh{ Washington,

nhng va mi mua xong th Charlie Beacham ~ in thoi cho ti v{ ni:
Cu phi di ch thi! Ti bo: N{y anh ng a. Tun ti ti phi l{m l
th{nh hn ri, cn nh{ ca va mi mua c. ng bo: Tht ly l{m tic,
nhng nu cu mun c tr lng th ng}n phiu cu nm Dearborn.
Khng nhng ti phi cho Mary bit rng chng ti bt ng phi chuyn i, m{
cn phi bo n{ng rng tun trng mt ca chng ti s khng c trn vn,
rng khi chng ti tr v cn nh{ xinh p ca mnh, ti s d{nh cho n{ng mt
m v{ sau {nh phi ra i!
Charlie Beacham ~ c thng chc l{m trng ng{nh b|n xe du lch v{ vn

ti ca cng ty Ford. ng a ti v Dearborn vi t c|ch qun l th trng
xe ti quc gia. Trong vng mt nm, ti ~ tr th{nh trng ng{nh tip th xe
ti ln xe du lch.
Ln u tin ti gp Robert McNamara, ng xp mi, chng ti ni v vic tri

thm. Mc d ti cc k sung sng khi c thng chc, t rt lo }u v s
tin b cho cn nh{ mi Washington, McNamara c gng trn an ti bng
c|ch gii thch rng cng ty s mua li cn nh{ ca ti. Chng may, Mary v{ ti
va b ra ngt hai ng{n la tri thm, lc by gi khng phi l{ s tin
nh. Ti mong rng cng ty Ford s thanh to|n s tin cho ti lun th,
nhng McNamara lc u bo: Ch cn nh{ thi. Nhng ng lo, chng ti s
chuyn s tin v{o tin thng ca anh.
ng ta ni nghe rt bi tai, nhng khi tr v, vn phng ti bn ngh li. Ti

nh thm: Khoan ~ n{o, thm ch mnh cng khng bit s tin thng
khng tnh tm thm l{ bao nhiu th l{m sao bit chc l{ c thanh ton
{ng ho{ng? Nhn chung to{n b vn c v l bch, v{ sau n{y khi nhc li
McNamara v{ ti u ci.
Trong th gii thng mi, nhng nh{ t{i chnh thng c xem l{ phe
lp. McNamara c xem l{ mt tay lp tinh tng, ng nhn r mt
mnh v{ yu ca vn . C|c tay lp thng c u c tnh to|n t m v{
kh nng ph}n tch mnh m. V{o thi, cha c m|y in to|n, nhng h
|ng c gi l{ m|y in to|n.
Bn cht ca c|c nh{ ph}n tch t{i ch|nh n{y thng c khuynh hng bo
th v{ bi quan, khung th{nh din l{ c|c tay b|n h{ng v{ qun l
th trng: h thch tn cng v{ thng lc quan. H lun mm ni: H~y tin
h{nh vic y i! Trong khi phe lp lun lun thn trng tm c|ch gii thch
rng khng nn tin h{nh. Trong bt c cng ty n{o cng vy, bn cn c hai
phe i lp nhau nh th, bi v s cng thng gia hai nhm s to ra mt h
thng kim so|t v{ c}n bng.
Nu phe lp t ra yu ui, cng ty s tin dn n ch ph| sn. Nhng nu

h t ra qu| mnh, cng ty s khng |p ng c th trng tiu th
hoc ng u vi c|c cng ty kh|c. l{ chuyn, xy ra trong thp nin
1970. Nhng v qun l t{i ch|nh mt hm nhn thy rng h l{ nhng ngi
mnh m trong cng ty. Th|i ca h nh sau: Nu chng ta khng ngn
cn li, bn h n{y sm mun s l{m mnh ph| sn mt. H cm thy s mng
ca mnh l{ cu cng ty tho|t khi nhng k m ng ban ng{y v{ nhng
u c cp tin mun a cng ty n ch mng lung.
McNamara l{ mt nh{ kinh t gii, nhng ng lun nm tinh thn ca mt

ngi tiu th. ng ta tin tng mnh m rng: xe hi trc ht phi |p ng
nhu cu ca kh|ch h{ng. Mc d ng cng mt n gh gi|m c ca cng

ty Ford, ng cha bao gi tm c|ch gi{nh ly n. C ln ng bo ti: Ti khng
mun ngi v{o gh gi|m c, bi l Henry v{ ti cha bao gi cng quan im
c. ng nhn xt rt ng, nhng li sai v mt tin o|n.
Nm 1959, McNamara a ra mu xe hi do ng s|ng to vi gi| r c bit.

l{ mt th{nh cng bt ng, ch trong nm u ~ b|n c 417.000 chic
Th{nh qu n{y cha tng c trong lch s xe hi v{ qu| bin
McNamara th{nh gi|m c cng ty Ford.
McNamara tin tng rng phng tin giao thng khng cn phi qung c|o
nhiu, v{ vi loi xe mi n{y m{ ng gi l{ Falcon, th quan im trn ~ c
chng minh. Mc d ng khng my quan t}m n dng kiu bn ngo{i ca xe,
ti vn cm thy kh}m phc ng. }y l{ loi xe hi vi gi| r nhm cnh tranh
vi c|c loi xe hin ang c nhp cng, vn rt c uy tn v{ ang chim
mi phn trm trn th trng M. im khin kh|ch h{ng a chung l{ xe
Falcon c th cha cng lc s|u h{nh kh|ch, rt ph hp vi nhiu gia nh
M ng con.
Cng lc , nhiu loi xe hi ca c|c cng ty kh|c cng c a ra cnh

tranh vi xe nhp cng, chng hn h~ng General Motors tung xe Corvair, hoc
hng Chrysler vi chic Valiant. Tuy vy xe Falcon vn thng d d{ng, mt
phn v gi| r nht.
Mt kh|c, xe Falcon cng cho thy cht lng cao. Mc d s tit kim nhin
liu khng phi l{ vn h{ng u trong nm 1960, song xe Falcon vn rt t
hao xng. Quan trng hn na, xe an to{n, t g}y ting n v{ c sc chu ng
cao. N c v kiu khi g}y tn km nhiu mi khi sa cha. Cng v
nhng u im trn m{ c|c cng ty bo him u sn lng n tip c|c kh|ch

h{ng l{ ch nh}n xe Facon.
Mc d ph thng nh vy, song cng c mt hn ch ca n, v{ dn d{ chng

ti khng thu c khi tin nh ~ tng. Xe c rt t tin nghi chn
la, kh|ch h{ng v sau khng cn chung n nh trc. V vy sau khi c
thng chc gi|m c cng ty Ford, ti bt u tho ra k hoch l{m cho xe hi
va ph bin d d{ng va thu c nhiu tin. Ch trong vng hai nm ti c
th bin m c trn th{nh s tht.
V. NGUYN TC QUN L
Nm ba mi s|u tui, ti nghim nhin tr th{nh gi|m c ca mt x nghip

ln nht trong mt cng ty ng h{ng th nh th gii. Tuy nhin ti vn cha
ni ting lm. Ph}n na s nh}n vin cng ty Ford khng h bit ti l{ ai. Ph}n
na cn li khng ph|t }m tn ti c.
Khi Henry Ford cho mi ti n vn phng ng v{o th|ng 12 nm 1960, ti c

cm gi|c sp ra mt c vua vy. Thnh thong chng ti c bt tay nhau trong
cc cuc hp, nhng }y l{ ln u tin din ra cuc tr chuyn chnh thc.
Trc McNamara v{ Beacham ~ b|o cho ti nh ca h l{ a ti ln
chc tng gi|m c x nghip ca cng ty, tuy vy h bo ti c g v c}m
ic. H bit rng Henry s l{m cho ti c cm gi|c rng chnh ng ta ~ ngh
ra iu ch khng phi ai kh|c.
Ti sng nh in khi c thng chc, song ng thi cng l{ mt a v

i hi s kho lo. Mt mt, tht l{ vinh d ln khi bng dng ti c giao
qun l b phn tinh ty nht ca cng ty. Henry Ford ~ tin tng trao tay ti
chic vng min nm ngc. Mt khc, trn nhng nc thang danh vng, ti
phi bc qua mt nhng tay sng s v{ kinh nghim y mnh. Ti hiu rng
nhiu ngi trong s cay c thy ti th{nh cng trong chp nho|ng. Hn
na, ti ho{n to{n khng c mt bng cp n{o trong ng{nh sn xut c. Cho
n b}y gi, vn cha ai c th ch v{o mt chic xe n{o v{ ni: do Iacocca
s|ng ch y.
Ch c mt l~nh vc m{ ti t ra c thc t{i: con ngi trong kinh doanh. Ti

phi tm hiu xem qu| trnh rn luyn v b|n h{ng v{ qun l th trng
c gip ti to c m lin h tt p vi c|c cng s vin hay khng. Ti
phi vn dng tt c mi kinh nghim ~ hc c ca cha ti, ca Charlie
Beacham v{ ca trc gi|c chnh mnh. l{ thi k y th thch.
Th ri ti ny ra mt nh quan trng. Lc by gi, l{m ch cng ty l{ mt

nhm ln gm nhng tay c c phn, h quan t}m mt c|ch nhy bn n
cch l{m vic v{ nng sut ca chng ti. Cng nh c|c cng ty hp doanh
kh|c, c mi ba th|ng, chng ti gi n c|c c ng n{y mt bn b|o c|o chi
tit v{ t{i chnh. C mi nm bn ln, h li kim so|t chng ti qua c|c bo
c|o , v{ cng bn ln mi nm chng ti li tr h mt phn li tc thu
c.
Nu c|c c ng c h thng kim so|t tam c| nguyt nh vy, ti sao chng

ti khng l{m th trong ni b ca mnh? Ti thng t hi th. Ti bt
u ph|t trin mt h thng qun l vn cn tn ti n ng{y nay. Qua nhiu
nm, ti thng xuyn hi c|c nh}n vin trc tip ca mnh, ng thi ti yu
cu h hi li nh}n vin trc tip ca h, v{ c nh th xung cc c s. Chng
ti cng hi nhng c}u nh: Mc ch ca c|c bn trong ba th|ng ti l{ g? K
hoch, nhng u im v{ hy vng c|c bn ra sao? V{ c|c bn tm c|ch t n
nh th n{o?
C nhn bn ngo{i, hnh thc n{y trng ging nh mt phng ph|p l|u c|
c|c ng ch kim tra nh}n vin ca mnh. D nhin iu cng ng
nhng khng phi ch c th, bi v h thng kim im h{ng tam c| nguyt
cn gip nh}n vin t kim tra chnh h. N khng ch buc c|c tay qun l
nhm ng mc ch, m{ cn l{ mt phng ph|p hu hiu nhc nh mi
ngi ng xao l~ng c mun ca h.
C mi ba th|ng, c|c tay qun l li ngi l vi ngi xp trc tip ca h

im li nhng th{nh tu va qua v{ ra phng hng cho thi hn ti.
Mt khi ~ thng nht vi nhau, h ghi th{nh mt bin bn v gim st vin
i din k. Ti ~ hc c phng ph|p: ghi li th{nh vn bn mt k hoch
l{ bc u xc tin n. Trong c}u chuyn, ngi ta c th lt qua nhng
li ni m h v{ v ngha, thm ch chng nhn thc iu . Nhng mt khi
~ t bt xung th phi i hi s chnh x|c ch khng th ba hoa. Trong
trng hp n{y, bn khng th t di mnh v{ la di ngi kh|c.
H thng tho lun h{ng tam c| nguyt tht n gin, v{ n tip tc tn ti v

nhiu l do.
Trc ht, n cho php mi ngi c t l{m ch v{ t vch ra cho mnh.

Th hai, n gip ngi ta nhn thy ng c thc y h l{m vic v{ h tr
nn tch cc hn. Th ba, n l{m cho mi s|ng kin t c s c a ln n
cp trn cao nht. Qu tht ti cha tng tm ra mt phng ph|p n{o thc
y s|ng kin v{ gii quyt vn hu hiu hn th.
Mt u im kh|c ca h thng tho lun h{ng tam c| nguyt, c bit cn

thit trong mt cng ty ln, l{ n gip mi ngi tho|t khi s th . Tht kh
m{ b mt ht trong mt h thng m{ h{ng ba th|ng bn c cp trn phng
vn trc tip, ng thi c phng vn gi|n tip bi ng xp ca cp trn v{
ng xp ca ng xp . L{m nh th, ngi gii khng b l~ng qun v{ ng
khng th trn tr|nh.
Sau cng, }y l{ iu quan trng hn c: h thng kim im h{ng ba th|ng

buc cp trn v{ cp di phi ngi li thoi vi nhau. Trong mt cng
ng l tng, bn khng cn c mt ban gi|m s|t c tr|ch kim tra hot
ng . Tuy nhin nu cp trn v{ cp di khng n vi nhau, t nht mi
nm bn ln h vn phi ngi li quyt nh mc ch chung m{ h mun
t c trong nhng th|ng sp n. Khng c c|ch n{o l~ng tr|nh cuc hp
v{ dn d{ hai bn s hiu nhau nhiu hn, mi lin h thng s tt hn.
Trong c|c cuc hp nh th, cp trn c tr|ch nhim lng nghe v{ xem xt k
hoch ca c|c nh}n vin mnh. Cp trn c th nhn xt: N{y nh, anh bn i
hi xa y, nhng nu anh thy mnh c kh nng thc hin iu trong ba
th|ng ti, th sao li khng nn lm th nh? hoc l{: K hoch hay y.
Tuy nhin c ch ti cha ng . Chng ta b{n xem. D cuc tho lun din
ra nh th n{o i na, vai tr ca cp trn ~ bt u thay i. H c
khuynh hng gi hn l{ |p t.
Khi cp di ca ti cho bit anh ta mun thc hin iu g trong ba th|ng ti,
ti c th ni: Tt lm. N{o, cu nh l{m vic nh th n{o?
Trc khi hi nh th, ti v{ anh ta phi ng cng tin n mt mc ch

chung. Chuyn thng t khi trc trc. Nu c m}u thun gia chng ti,
thng l{ cch lm vic hn l{ lm vic g. Hu ht c|c nh}n vin u lng
l khi sp phi chy theo qu bng. Nhng bn s ngc nhin khi thy h chy
nhanh n th n{o sau khi c khuyn khch v{ c y ng c.
Nh}n vin ca ti c{ng cm thy anh ta t a ra mc ch cho mnh, anh ta

c{ng c kh nng san bng mi tr ngi n vi n. Suy cho cng, anh ta ~
t mnh quyt nh, v{ quyt nh c cp trn chp nhn. V{ v anh ta
mun l{m vic theo kiu ca mnh, anh ta s dng ht sc lc chng t
nh ca mnh l hay.
Theo kinh nghim ca ti, sau thi hn ba th|ng, k tht bi ln lun n gp

ti v{ gii thch hoc bin bch rng anh ta ngh ra mc ch v ~ c
ng xp gi cho. Nu chuyn n{y xy ra lin tip trong nhiu tam c| nguyt,
hn s bt u t nghi ng bn th}n mnh. Hn bt u nhn thc rng }y l{
vn ca chnh hn, ch khng phi li ca ng xp.
Cho d nh th, s l{ lc m{ ngi thit lp li cng vic mt c|ch t chnh

hn. Thng thng g~ n s ni Xem ra ti khng l{m xu vic n{y, v n
qu sc ti. ng l{m n chuyn ti sang b phn kh|c c khng?
Tht l{ tt p khi mt nh}n vin t i n quyt nh cho mnh. Rt nhiu

cng ty ~ mt i nhng ngi gii ch v anh ta ~ b t khng ng ch
v ngi c th cm thy h{i lng hn, ng thi |ng l th{nh cng hn
nu h chuyn hn sang l{m mt cng vic kh|c thay v sa thi hn. R r{ng
bn c{ng nhn thy vn n{y sm, bn c{ng c nhiu c hi gii quyt.
Khng c h thng kim im thng xuyn, mt nh}n vin l{m vic khng ra
tr trong mt b phn cng vic n{o c th ny ra mun chng li
ng xp. Hoc nh}n vin c th hnh dung rng anh ta khng th t n
mc tiu ca mnh v b ng xp c tnh dm. Ti ~ chng kin rt nhiu
trng hp ngi ta b t sai v tr trong sut nhiu nm. Thng thng khi
v gi|m c kh|m ph| ra vic th ~ qu| tr ri.
Ni chng ti khng h thch ngh ho|n chuyn nh}n vin mt c|ch lng
vng Ti khng tin rng ngi ta c th a nh}n vin qua ht b phn n{y
n b phn kh|c, c nh l{ mi nng khiu u c th thay i ln nhau. Tht
l{ sai lm. Cng ging nh chn mt chuyn vin v tim mch v{ ni: }y l{
mt nh{ gii phu tm i t{i. Tun ti chng ta h~y giao cho anh ta mt ca
kh.
Chnh anh ta s l{ ngi u tin cho bn bit rng sn khoa l{ mt cng vic
ho{n to{n kh|c, v{ rng c kh nng lo luyn v lnh vc n{y khng c ngha
l s t{i ba trong lnh vc kh|c. S vic cng din ra tng t trong th gii
thng mi.
Ford v{ sau n{y Chrysler, ti lun c gng l{m cho nh}n vin ca mnh
quen vi h thng kim im h{ng ba th|ng. Ti gii thch vi h: }y l{ c|ch
ti iu khin cng vic, v{ ti s cho c|c bn thy t|c dng ca n ra sao. Ti
khng c nh bt buc c|c bn l{m theo. Tuy nhin nu khng thch, tt
nht c|c bn nn tm ra mt gii ph|p kh|c c kh nng to ra kt qu tng
t.
Sau khi s dng h thng n{y, trong nhiu nm, ti ~ nhn nhn hai vn c
kh nng xy ra: trc ht i khi ngi ta no bng m{ i mt, h mun l{m
nhiu hn kh nng thc s ca mnh. Trong nhiu trng hp l{ mt s

vinh hnh c ngy to, bi l n cho thy rng k ang phng i s
vic, v{ vi anh ta, thm ch mt s th{nh cng nh b cng c gi| tr lm
ri. Mt nh{ qun l khn ngoan thng thch nhng ngi ham l{m qu| sc
cn hn nhng k c gng qu| t.
V|h th hai l{ khuynh hng can thip qu| sm t pha l~nh o. Kinh
nghim cho ti thy rng h thng kim im h{ng ba th|ng c kh nng t
iu ha; n hot ng tt nht khi ti khng can thip v{o. Trong khi t hot
ng, n lin kt mi ngi li th{nh mt cu trc cht ch, hng mi ngi
tin n mt mc ch chung v{ thch hp. L{m sao c th i hi hn th
na?
Nu ti phi tng hp th{nh mt ch ni ln phm cht ca mt ngi

qun l gii, ti s ni rng l{ tnh quyt nh. Bn c th s dng nhng
my in to|n tuyt vi nht th gii, bn c th thu thp mi s liu v{ biu
, nhng sau cng bn phi kt hp mi d kin li vi nhau, vch ra mt
thi kha biu chung v{ hnh ng.
Thc tnh m{ ni, phng ph|p qun l ca ti thng c v hi bo th. Mi

khi cn liu lnh, ti thng s dng trc gi|c kim chng vic thm d v
nghin cu th trng.
C qu| nhiu nh{ qun l ~ b cuc khng d|m c mt quyt nh thch hp,
nht l{ i vi nhng ngi c hc vn cao. C ln ti ni vi Philip Caldwell,
sau n{y ngi gh l~nh o cng ty Ford khi ti ra i, rng: Vn kh khn
cho anh l{ ch anh theo hc i hc Harvard, ni ngi ta dy anh khng
c php h{nh ng trc khi thu thp tt c d kin. Anh ~ c chn mi
lm phn trm tin tc, nhng cn nm phn trm kia mun thu thp phi mt
thm su thng na. Cho n khi anh l{m c iu , c|c d kin s tr nn
lc hu v th trng lun bin ng khng ngng Cuc sng i hi tranh th
thi gian.
Mt nh{ l~nh o thng mi t{ gii khng th h{nh ng nh th, Mun thu

thp tt c d kin cho cuc thm d bo m rng chng trnh s
hot ng tt l{ iu ht sc t nhin. Suy cho cng, nu bn sp b ra ba trm
triu la thc hin mt sn phm mi, bn mun tin tng ho{n to{n
rng bn i ng ng.
V mt l thuyt th nghe rt xm, nhng cuc sng tht khng phi lc n{o
cng nh th. R r{ng bn chu tr|ch nhim thu thp d kin thch hp v{
cng nhiu phng |n c{ng tt. Nhng cng c khi bn cn phi l{m mt bc
nhy vt. Trc ht, quyt nh ng n s ha ra sai lm nu thc hin qu|
tr. Th hai, trong hu ht c|c trng hp u khng c c|i gi l{ s chc
chn. Cng c nhiu khi tay qu}n l gii nht li trng ging nh a b i v
mt con ch to v{ n i xem con ch i }u, n s buc phi i theo .
Vy th c|i g ~ to y d kin ngi ta d|m quyt nh? Tht kh m{

a ra mt con s chc chn, song r r{ng khi bn dn th}n vi nm mi
phn trm d kin, x|c sut th{nh cng khng c g bo m. Nu thnh cng
c chng qua l{ bn rt may mn, hoc bn c mt trc gi|c tuyt vi, Cng
c nhiu khi cn phi chi mt canh bc nh th, nhng l{m thng mi nh
vy th tht l{ liu.
Mt kh|c, bn khng bao gi nm c mt phn trm phn trm nhng g

cn thit. Cng nh nhiu ng{nh k ngh kh|c hin nay, k ngh xe hi
khng ngng bin i. i vi chng ti, th th|ch ln nht lun lun l{ phi
mng tng xem trong ba nm ti kh|ch h{ng phi i hi nhng g. Ti
ang vit iu n{y nm 1984, v{ cng lc chng ti ~ tho ra c|c mu cho
nm 1987 v{ 1988. Chng ti lun c gng tin o|n xem s b|n nhng g
trong vng ba bn nm ti, cho d ti cha d|m chc cng chng s i
hi nhng g v{o thng ti.
Nhng cng c nhiu nh{ kinh doanh, hu ht u c hc v cao, rt s phi

quyt nh theo cm tnh. iu cng ng mt phn, v thng thng trc
gic khng phi l{ cn bn tt p i n quyt nh. Song c|c v n{y
thng i n th|i cc oan. H c khuynh hng tin rng mi vn
thng mi c th c c kt th{nh mt khun mu nghin cu.
iu n{y ph hp trong nh{ trng, nhng trong kinh doanh phi lun lun
c k quan s|t v{ nhc nh: N{o c|c bn, ~ n lc ri. Chng ta phi h{nh
ng trong vng mt gi.
Khi ti c li nhng trang lch s ca th chin th II ti lun git ny mnh v

ngh: Eisenhower |ng l ~ b mng nu tip tc chn ch. Nhng sau cng
ng ni: Cho d thi tit ra sao, chng ta vn phi tin ti. Ch i thm na
c th nguy him n tnh mng. N{o, chng ta tin ln!
B{i hc cng c th c |p dng trong cng vic l{m n. Lun lun c

nhng k sn s{ng b ra mt hai th|ng nghin cu v{ l{m ho{n chnh hnh
|ng mui xe hi kiu mi. Mt mt, vic nghin cu rt ch li, mt kh|c n
c th ph| hng to{n th k hoch chung.
l{ l do ti sao i khi liu lnh l{ iu cn thit. Tuy vy cng c nhng k

liu lnh mt c|ch by b. Ti bit c nhng ngi khng chu ri khi nh{
mi bui s|ng nu khng c c}y d trong tay, du hm l{ mt ng{y nng

p. Rt tic cuc sng khng phi lc n{o cng ch i bn b p nhng
mt m|t. i khi bn phi tin ln l{m liu, va l{m va sa cha nhng li
lm ca mnh Nhn li nhng thp nin 60 v{ 70, nhng vic nh th khng
th{nh vn nh hin nay. V{o thi k ngh xe hi ging nh con g{
trng v{ng. Chng ti l{m ra tin m{ khng phi n lc nhiu lm. Nhng
ng{y nay hu ht cc ngnh thng mi u tr nn kh khn nu bn khng
bit quyt nh nhanh chng.
Cho d s|ch v c ni th n{o i na, hu ht c|c quyt nh cng n t pha

c| nh}n, ch khng phi ca tp th. Chnh s|ch ca ti l{ lun t ra d}n
ch trn con ng i n quyt nh. Cui cng ti tr nn mt v ch huy c
t{i v{ ni: c ri, ti ~ lng nghe tt c mi ngi. B}y gi }y l{ iu
chng ta phi l{m.
Bn lun lun cn tp th, bi v l{ ni ngi ta chia s nh v{ s hiu

bit. Nhng khi tp th thay th c| nh}n th nng sut bt u gim i r rt.
Tm li, trn th gian khng c g ng yn c. Ti rt thch i sn vt tri, ni

c s chuyn ng v{ bin i lin tc v nhng d kin ca i sng.
Bn c th nhm v{o mt ch vt v{ x|c nh mc tiu, nhng mc tiu y lun
lun i ng. bn trng con vt, bn cng phi i ng hng sng. Tuy nhin
khi mt tp th phi ng u vi mt quyt nh quan trng, khng d d{ng
g cng lc tt c u nhy bn i ng cho ph hp vi bin c. Khi tp th
~ bp c th con vt cng ~ bay i.
Bn ngo{i kh nng quyt nh, ngi qun l cn phi bit khuyn khch
ngi kh|c.
C|ch tt nht khuyn khch mi ngi l{ giao tip vi h. Mc d hi cn i

hc, ti l{ mt th{nh vin ca nhm tranh lun, ti vn thng ngi ni
chuyn trc cng chng. Trong nhng nm u tin ra i, ti thng hay
lng tng mi khi phi trnh b{y kin trc |m ng, ti run ry nh mt
bng hoa violet mc ma.
Chuyn y xy ra trc khi ti tham gia kha hc v c|ch ni chuyn trc

cng chng ti trng hng bin Dale Carnegie. Lc y ti va c c gi
chc trng ng{nh b|n xe vn ti cho c cng ty. Nhm chng ti c c n
hc ti trng Dale Carnegie tm hiu ngh thut ni chuyn trc cng
chng.
Thot tin, c|c ging vin tm c|ch li ko chng ti ra khi chic v c c k.

Mt s ngi trong c ti c kh nng tr chuyn sut ng{y vi mt v{i
thnh gi, nhng ni chuyn trc |m ng thng khin chng ti lng
tng.
Mt b{i tp m{ ti vn cn nh r l{ chng ti buc phi ni hai pht v mt

vn chng ng n{o bit t g chng hn v thin lun Zen. Bn c th bt
du bng c|ch ni: Ti khng r{nh v n nhng ri bn vn phi tip tc ni
v{ l|t sau bn nhn thy bn c ci ni. Mc ch ca b{i tp n{y bn
rn luyn mnh suy ngh mt c|ch t ch.
Chng ti hc c mt s k thut cn bn v ni chuyn trc cng chng

m{ ti vn cn thc h{nh cho n nay. Chng hn, c nhng t{i bn bit
qu| tha nhng bn phi lun t}m nim rng thnh gi cha c mt kh|i nim
g v n c. V vy h~y bt u c}u chuyn mt c|ch nhit tnh v{ ni tht
nhng g mnh suy ngh.
Mt k thut kh|c chng ti hc c l{ phi lun c gng yu cu thnh gi

l{m mt iu g . Cho d l{m g i na cng khng th{nh vn : vit th
cho ngh s, n thoi cho ngi h{ng xm, xem xt mt kha cnh ca vn .
Ni c|ch kh|c, ng bao gi chm dt c}u chuyn m{ khng yu cu g c.
Nhiu tun l tip theo, ti bt u cm thy t ch hn. Dn d{ ti thch t

ng ng ln v{ ph|t biu m{ khng cn ai yu cu. Vn l{ l{m sao cho
chng ta ng b rt r, v{ ti ~ l{m c iu . Mt khi ti bt u m
ming, ti cm thy c rt nhiu iu ni.
Cho n ng{y nay, ti l{ ngi rt tin tng kt qu ca trng hng bin

Dale Carnegie. Ti bit c nhiu k s y nhng s|ng kin tuyt vi, vy m{
h khng c kh nng trnh b{y r{nh mch vi ngi kh|c. Tht l{ xu h khi
mt nh}n vt t{i ba khng bc l c trc tp th nhng g anh ta p
trong u. Trng hng bin s to ra mt s kh|c bit r rt.
Khng phi ch c c|c nh{ qun l mi cn ng bin gii. Nhiu hc sinh sau
khi ri khi trng lp vn cha c kh nng cn bn t trnh b{y iu g
mt c|ch r r{ng. iu |ng xem li.
Ti cn c ao c mt trng dy ngi ta bit lng nghe. Suy cho cng, mt

tay qun l gii cng cn phi lng nghe nh anh ta cn ni vy. Rt nhiu
ng khng nhn thc c rng s truyn t din ra c hai chiu.
Trong cng vic l{m n, bn phi khuyn khch nh}n vin ca mnh ng gp
v{o li ch chung v{ ra nhng s|ng kin thc y cng vic. Bn khng
cn phi chp nhn mi li ngh, nhng nu bn khng quay v pha nh}n
vin v{ ni: N{y, kin hay y, v{ v nh ln lng, hn s khng bao gi
a ra mt kin n{o kh|c na. C|ch truyn t khin ngi ta lun cm

thy mnh |ng k.
Bn cn phi bit lng nghe nu bn mun khuyn khch mi ngi l{m vic
cho mnh. H s cm thy t tin hn khi c cp trn lng nghe c|c vn v{
gip h gii quyt.
D nhin phng ph|p ph bin nht truyn t vi nh}n vin l{ ni trc

tp th. }y l{ c|ch tt nht khuyn khch mt nhm ngi, v{ n ho{n
ton kh|c vi c}u chuyn ring t. im kh|c bit l{ n i hi s chun b.
Mt din gi c th nm y d kin, song nu anh ta khng suy ngh chnh
x|c nhng g sp phi trnh b{y th ch t l{m mt th gi ngi khc.
iu quan trng l{ phi bit ni chuyn vi cp di bng ngn ng ca chnh

h. Nu bn n ni hay, h s bo: Tri t, ng y ni ng mnh qu|. V{
mt khi ~ b|i phc bn, h sn s{ng theo bn n hi th cui cng. iu
khin h theo bn khng phi v bn chng t quyn l~nh o tuyt vi, m{ v
bn bit c|ch theo h.
Khi ti ni chuyn trc |m ng, ti cm thy th v hn tr chuyn rm r

trong b{n tic. Trc nh}n vin, ti c gng cho h thy mc ch ca
mnh mt c|ch trc tip nht. Ti nhn thy c|ch tt nht ng vin h l{m
vic l{ cho h nhn r nh ai cng c th chia s. V{ mt khi h t n
mc tiu , phn ng ca ti khng ch l{ li khen ngi. Tin mt v{ s thng
chc l{ th thut gi li c|c nh}n ti.
Khi bn thng chc cho ai ng thi bn cng tng thm tr|ch nhim cho h.
Khi h ny ra s|ng kin c |o, bn lin ban thng ng thi cng khuyn
khch h s|ng to thm na. Nu h tin b th n}ng h ln, v{ khi h cay c
th cng c gng du d{ng. Nu tht bi l{m h sa st tinh thn, bn ch bai ch

t l{m h km i hn na.
Ti lun cm thy mt ngi l~nh o t c th{nh qu ln khi h c kh

nng thc y ngi kh|c. S thc y l{ tt c v n gip ta tho|t khi s
l. Bn c th cng lc l{m cng vic ca hai ngi, song bn khng th l{ hai
ngi. Thay v{o , bn phi g}y nh hng n ngi kh|c v{ khin y g}y
nh hng n nh}n vin ca y.
C ln ti cng n ti vi Vince Lombardi, mt ngi bn ng thi l{ cu th

football c ph|ch. Ti hi anh ta iu g khin anh th{nh cng. Ti mun
bit chnh x|c u im g ~ a to{n i n b{n thng. Anh ~ k cho ti
nhng iu m{ ho{n to{n c th ng dng trong ng{nh kinh doanh.
Lombardi th l: Anh phi bt u t c|i cn bn nht! Mt cu th phi bit

cn bn ca lut chi v{ phi nm tng v tr. Sau , anh ta phi gi v tr
ca mnh. l{ k lut. C|c th{nh vin phi chi nh mt i ch khng phi
nh nhiu ngi cng chi.
Anh ni tip: Tuy vy cng c nhiu cu th gii, h nm ng cn bn v{

chi rt k lut vy m{ cng khng thng c. Th th phi c mt yu t th
ba: nu bn chi vi t c|ch mt i, bn phi th hin s quan t}m ln nhau.
Phi bit yu thng nhau. Mi cu th phi ngh n ng i bn cnh v{ t
nh: Nu ta khng cn thng kia, Paul s b gy ch}n mt thi. Ta phi l{m ht
nhim v ca mnh anh ta cng c th ho{n th{nh nhim v.
T hm Lombardi ni: S kh|c bit gia i xo{ng v{ i xut sc l{ ch

cm gi|c nhng ng i em li cho nhau. Nhiu ngi gi l{ tnh thn
ng i. Khi ai cng thm nhun tinh thn th i banh s tr nn vng

mnh.
Ri t nhin anh hi ti: Nhng n{y, Lee. Ti k cho anh tt c nhng iu

l{m g? Anh ph tr|ch mt cng ty kia m{? Tht ra cng vy thi, d anh
ph tr|ch mt tp th n{o i na. Suy cho cng, khng l mt ngi t to ra
c chic xe hi?
Lombardi mun n cng ty Ford xem chng ti l{m xe hi v{ ti ha, tuy vy

sau anh l}m bnh ngt ngho phi nm bnh vin d{i hn. Ti ch cn gp
anh i ba ln ri thi, song nhng li l ca anh vn cn ng li trong ti:
Mt cu th mt khi ~ v{o trn phi ch t mt t tr ln, t u n ch}n,
tng ng g}n th tht u phi tham gia trn u. Nhiu ngi phi c u
c trong thi u, nhng quan trng hn ht l{ phi c mt tm lng. Nu may
mn anh s c mt ng i va c u c va c mt tm lng, lc y khng
g c th l{m anh ta b cuc.
Ti thng gp nhiu ngi rt thng minh v{ c t{i vy m{ khi v{o trn anh
ta khng th kt hp vi i ca mnh. C nhng k khin mi ngi nhn
vo v{ thc mc: Ti sao ngi nh th m{ khng tin xa c nh? Chng
ti bit nhiu ngi dng nh c tt c trong tay m{ li khng tin b c,
}y ti khng ni n nhng k li nh|c khng d|m dn th}n. Ti nhc n
nhng ngi c k hoch {ng ho{ng, h i hc, tm vic l{m tt p v{ l{m
vic tch cc ri cui cng chng c g c.
Nhng ngi nh th thng t khi ha thun vi ng nghip hoc b cp

trn khng a. B ngo{i h t ra l{ nhng nn nh}n. Chc chn phn n{o h
km may mn, song vn chnh l{ h khng bit c|ch ha ng vi mi

trng ca mnh.
Ti bit mt ngi b c i l{m vic trong ng{nh xe hi. Anh ta hc cao v{

rt c c t chc. Anh l{ mt ngi thng minh v{ c th ni l{ ngi c gi|
nht trong cng ty cng khng ngoa. Vy m{ chng bao gi anh leo ln c
chc v quan trng, bi l anh khng c kh nng iu khin ngi kh|c.
Nu cn |nh gi| loi ngi nh th bng mt c}u, ti s ni: Anh ta gp kh

khn khi ha hp vi mi ngi. Vy th anh ta c cn thit khng? L{
mt ngi iu h{nh, bn phn ca anh l{ ng vin ngi kh|c. Nu khng
lm c th anh ~ b t nhm ch.
S thc v c|i ti cng l{ iu t nhin v{ cn thit. Ti gp nhiu tay qun

l lun t ra ng nghch v{ lng tng khi phi l{m vic vi nh{ b|o, hoc
h khng mun ngi ngo{i bit h ang tin h{nh cng vic n }u. Suy cho
cng, nu mt tay l~nh o khng c mt cht thc n{o v c|i ti ca mnh,
lm sao cng ty c th t khuy ng v{ cnh tranh vi c|c cng ty khc?
C s kh|c bit |ng k gia c|i ti mnh m, vn l{ iu cn thit, v{ c|i ti

qu| ln rt d g}y hy hoi. K c c|i ti mnh m thng thc c
kh nng ca mnh. Anh ta ly l{m t tin, v{ suy ngh mt c|ch thc t v iu
phi t c. Anh ta tin ti mc ch mt c|ch t ch.
Tr|i li, k c c|i ti qu| ln thng c khuynh hng ch i c ph|t

hin t{i nng. Anh ta thng thch c v vai khen ngi, v{ t cho mnh cao
cp hn mi ngi. Anh ta thch xng ging vi cp di.
Tp ch Wall Street c ln gi ti l{ k c c|i ti qu| ln, ch nhn i bng na

con mt. Nhng nu l{ s tht, ti |ng l ~ khng th{nh cng trong mt
s nghip vn i hi s kt hp cht ch vi nhiu ngi khc.
Theo ti, c|ch hay nht ph|t trin mt s|ng kin l{ thng qua thm d
kin c|c ng nghip trc tip l{m vic. Vic n{y gip ta thc v tinh thn
ng i v{ nhn thy kh nng lin hp.
Ti ht sc tin tng vic d{nh thi gian b{n lun vi c|c ng nghip
khng hn l{ trong c|c cuc hp chnh thc, m{ l{ gip ln nhau trong cng
vic, cng nhau gii quyt c|c vn chung.
VI. XE MUSTANG
Nhng nm gi chc gi|m c x nghip Ford l{ thi k hnh phc nht

ti. vi ti ln c|c ng nghip, }y l{ giai on y hng say ca chng
ti. Chng ti ng tt nh trong l~nh vc ring ca mnh mt s kt
hp gia cng vic kh khn v{ nhng ho{i b~o ln.
Do y, ti t khi ng yn ch n s|ng hm sau mi l{m vic. Ban m ti

cng khng mun dt ra khi cng vic. Bn ti trn tr tm s|ng kin, c gng
tm ra kiu mi. Chng ti u tr v{ t|o bo, lun t xem mnh l{ nhng ngh
s phi li nhng tuyt t|c mun i cho hu th.
Nm 1960, c nc M sng tht lc quan khi Kenney bc v{o ta Bch c.

S tng phn gia thp nin mi n{y v{ thp nin 1950, gia Kennedy v{
Eisenhower c th c kt trong mt danh t: tui tr.
Song trc khi ti c th h{nh ng thc hin c m tui tr ca mnh,

vn cn nhiu vn phi xem xt.
Sau th{nh cng ngon mc ca chic Faleon, Robert McNamara c giao

nhim v tung ra mt loi xe hi mi. Loi n{y s c l{m mu T}y c
v c mnh danh l{ Cardinal. Ngi ta d nh s gii thiu trn th trng
v{o ma thu nm 1962. Khi ti trng coi h~ng Ford, nhim v ca ti l{ gi|m
s|t vic sn xut loi xe .
V mi quan t}m ca McNamara l{ xe phi tit kim nhin liu v{ t hiu qu

v giao thng, Cardinal c xem l{ tung ra cnh tranh vi xe Volkswagen.
Cng nh Falcon, l{ loi nh, trang nh~ v{ gi| r. C hai loi u phn nh
quan im ca McNamara: xe hi phi phc v giao thng ch khng phi
chi.
Ti bay sang c xem xt vic thit k xe. l{ ln u tin ti i ch}u ]u

v{ ch ring iu cng ~ th v. Nhng khi ti tn mt nhn thy chic
Cardinal, ti kh| tht vng.
l{ loi xe c ng c V-4 rt ph hp vi th trng ch}u ]u. Nhng Hoa

K tht kh lng m bn c ba trm nghn chic nh ~ d o|n. Mt
khc, xe Cardinal qu| nh v{ kiu li xu. Tht khng thch hp vi gii tiu
th M.
McNamara c v ~ i trc thi i nhng mi nm. Trong mt s ng{nh k

ngh, i trc thi i l{ mt thun li ln. Nhng Detroit th khng phi
th. Chng hn trong k ngh xe hi, khng th tin ln qu| xa pha trc hoc
li pha sau ngi tiu th. Tung ra mt sn phm m qu| sm cng chng
khc g tung ra qu| tr.
C mt huyn thoi cho rng nhng tay qun l k ngh xe hi chng ti phn
n{o ch ng c cng chng, rng chng ti c kh nng m|ch cho thin
h bit h nn mua nhng loi xe n{o. Khi ti nghe ni vy, ti lun mm ci
v{ bo: c g c nh th!
Tht ra chng ti ch c kh nng b|n nhng g thin h sn lng mua. Chng

ti chiu theo cng chng hn l{ dn dt h. ng nhin chng ti phi lm
ht sc thuyt phc h mua sn phm ca mnh. Nhng i khi n lc ca
chng ti xem ra khng tc dng my.
Sau khi t c v, ti n gp thng Henry Ford. Ti bo ng ta: Chic

Cardinal l{ mt tht bi, n c th l{m cng ty chng ta ph| sn. Chng ta
khng th tung ra mt mu xe mi m{ gii tr khng thy hp dn cht n{o.
Ti nhn mnh kha cnh tr v hai l o. Trc ht, ti bt u thc v sc

mnh kinh t ca th h sau n{y. Th hai, ti hiu rng c|c ng ch
thng thch l{m ra v thng hiu gii tr t ra mnh rng lng.
Gii quyt xong v Cardinal, ti thong dong son ng l cho mnh. Ngay lp
tc, ti th{nh lp mt nhm tr gm nhng tay thng minh v{ s|ng to
thuc -kp ca ti. C mi tun chng ti gp nhau mt ln ti b{n n t ca
qu|n Fairlane Dearborn, c|ch ch l{m vic khong mt dm. }y mi
ngi tha h b{n lun.
Chng ti chn kh|ch sn l{m ni gp g, b l ti vn phng rt nhiu ngi

bo th sn s{ng nhng mi v{o vic chng ti. Ti l{ mt thanh nin y sc
sng nhng cha c dp chng t kh nng ca mnh. C|c bn ca ti u c
t{i, song h khng phi lun ni bt trng cng ty.
Chng ti t gi mnh l{ y ban Fairlane. Bn ti m h thc rng th trng

s c nhiu thay i trong v{i nm sp ti, mc d khng c c|ch n{o nm
ch x|c s thay i .
Trong khi y, c|c tay nghin cu th trng ca chng ti khng nh rng

trong thp nin n{y gii tr bt u chim mt con s ln |t trong d}n s. Bi
l tui trung bnh ca cng chng bt u gim xung vi mt tc khng
ng. Sau th chin th II nhng a b ch{o i h{ng lot nay ~ tr th{nh
nhng chng trai ang nm vn mnh th trng. Trong thp nin 1960 s
lng thanh nin t hai m n hm bn s gia tng hn nm mi phn
trm. Hn na, th{nh phn t mi t|m n ba mi bn tui s gii
thch cho ph}n na s gia tng v b|n xe so vi to{n ngnh k ngh trong
mi nm sp ti.
C|c nh{ nghin cu a ra nhng d kin c phn m h song rt th v.

Khng nhng b}y gi th h tr chim a s m{ h cng l{ th h c hc vn
cao hn trc }y. Chng ti u bit rng nhng ngi tt nghip i hc
thng thch mua xe hi vi gi| cao hn nhng ngi t hc, v{ nghin cu
ca chng ti cho thy s sinh vin i hc sp sa tng gp i v{o
nm 1970.
V pha nhng kh|ch h{ng ln tui cng c nhng thay i th v khng km.
Chng ti bt u nhn thy t}m l h thay i. T ch thch nhng xe c
li ch kinh t trong thp nin 1950 m{ tiu biu l{ xe Falcon, ngi tiu th
bt u khng ch quan t}m n chc nng thun ty m{ cn c khuynh
hng chung c|c mu xe th thao v{ sang trng. Khuynh hng n{y li t|i
din v{o nm 1984.
Khi ph}n tch to{n b d kin trn, chng ti i n mt kt lun kh| hin
nhin: trc }y xe hi thng phi vt v tm kim th trng, gi }y
chnh th trng li i tm xe hi. Qu| trnh thng thng l{ sn xut xe hi ri
sau bt u i tm ngi tiu th. Nhng b}y gi chng ti ang chun b
l{m ngc li: cung cp sn phm mi cho th trng ang i h{ng ha.
Bt c chic xe hi n{o n tay kh|ch h{ng tr cng phi hi ba yu t

chnh: kiu p, hiu sut cao v{ gi| r. Thc hin mt mu mi nh th
khng phi l{ chuyn d d{ng. Nhng nu l{m c, chng ti s i n th{nh
cng ln.
Chng ti li nghin cu tip v{ hc hi t nhiu v th trng cho ph hp vi

xe mi. Trc ht, c|c gia nh bt u i hi phi c hai xe, chic th hai c
d|ng nh hn v{ th thao hn chic u. K n, ph n bt u thch mua xe
hi, h chung nhng xe nh v{ d s dng. Ngo{i ra nhng ngi c
thn bt u chim con s |ng k trong kh|ch h{ng, ng thi h chn loi xe
nh v{ c d|ng dp th thao. Sau cng, r r{ng trong nhng nm ti }y,
ngi M sn s{ng d{nh nhiu tin cho vic giao thng v{ gii tr.
y ban Fairlane bt u thu thp nhng d kin c bit v kiu xe. Xe phi
nh nhng khng c nh qu|. Th trng i hi xe hai ch c th gia
tng, song ch gii hn con s mt trm ng{n. C ngha l{ xe hai ch ngi
cha phi l{ ph bin lm. Thng thng xe phi c bn ch ngi. V{ sau cng
n phi r. Mc tiu ca chng ti l{ b|n mi chic xe khng hn 2.500 la.
V mt dng kiu, ti cng ~ mng tng c. Ti thng v nh{ lc li

s|ch v v{ xem qua tt c c|c hnh nh xe hi ~ tng c thit k, Chic xe
lm ti ch nht l{ chic Continental Mark. N ph hp vi c m ca mi
ngi. c im ca xe Mark l mui ngn v{ th}n xe d{i. Chiu d{i ca th}n xe
to ra cm gi|c v hiu sut v{ sc sng. Sau cng ti quyt nh }y l{ loi xe
m{ mi ngi a chung. Nhm chng ti b{n lun, nhng kin c th c{ng
thnh hnh. Xe ca chng ti phi c d|ng th thao r r{ng v{ c nhng nt c
trng. Sao cho mi ngi nhn v{o l{ nhn thy ngay, khng ln ln vi bt c
chic n{o kh|c trn th trng. N phi d s dng v{ cha c bn
ngi. N phi l{ xe th thao nhng phi hn c|c xe th thao khc. Chng ti
mun ch ra mt loi xe m{ ngi ta c th l|i n n c}u lc b v{o nhng ti
th s|u, i du lch xa v{o th by v{ i l nh{ th v{o ch nht.
Ni c|ch kh|c, nh ca chng ti l{ cng mt lc |p ng nhiu th trng.

Chng ti phi m rng s lng kh|ch h{ng bi v c|ch duy nht sn xut
xe mi ng thi b|n r m{ khng b l l{ phi b|n cho tht nhiu. Thay v sn
xut nhiu mu cng mt loi, chng ti quyt nh ph|t trin mt loi cn
bn |p ng c nhiu thch. Nh th, kh|ch h{ng c th cng lc mua mt
chic xe va c li ch kinh t, va h{o nho|ng, c hiu sut cao, v{ c bit l{
va ti tin.
Nhng vn cn phi xt li l{: chng ti c tin sn xut khng? Mt

chic xe mi t u n ui i hi ba n bn trm triu la. C}u gii
|p l{: phi s dng nhng b phn c ~ c sn gim bt ph tn. ng c,
hp s v{ trc xe ca chic Falcon ~ c sn. Nu mun l{m li s rt tn km.

Cn nu s dng mt s b phn c sn ca chic Falcon, sau cng chng ti
c th l{m ra mt loi xe mi m{ ch phi b ra 75 triu la.
Nghe c v ngon l{nh nhng khng phi ai cng d d{ng ng . Dick Place,
ngi ph tr|ch k hoch sn xut cho rng thit k mt xe th thao vi c|c b
phn xe Falcon chng kh|c n{o gn u g{ v{o t vt. Ti giao cho Don Frey v
Hal Sperlich nghin cu vn n{y. H th nghim qua nhiu mu kh|c nhau
v sau cng i n kt lun rng: thit k xe mi, b phn bn ngo{i phi
l{m li ho{n to{n mi. Chng ti c th gi li ng c ca chic Falcon, cn
hnh dng bn ngo{i phi l{m li tt c.
V{o cui nm 1961, chng ti ra mc thi gian cho mnh. Hi ch quc t

New York d nh khai mc vo thng 4-1964, v{ s l{ ni thch hp
chng ti gii thiu sn phm mi. l{ mt ni c tm vc v qui m ln c
th g}y c ting vang.
Cn mt vn quan trng chng ti phi gii quyt: v thit k xe. Trong by

th|ng u 1962, c|c nh{ v thit k ca chng ti ~ a ra khng di mi
t|m mu kh|c nhau vi hy vng mt trong s s tr th{nh hin thc. Nhiu
mu trong s kh| c |o, tuy nhin khng c mu n{o l{ ho{n chnh.
Lc by gi ti cm thy mt kin nhn. Nu chng ti chun b ra mt chic

xe v{o th|ng t nm 1964, chng ti cn c mu thil k ngay b}y gi. Ch cn
li hai mi mt th|ng mi ngi cng ng vi nhau v mu cui cng,
ra k hoch sn xut, mua m|y mc ch to, x|c nh ngun nguyn liu v{
sp xp ngi b|n sn phm.
Chng ti quyt nh t chc mt cuc tranh t{i gia c|c nh{ v thit k.
Chng ti triu tp ba tay v thit k c khi nht trong cng ty v{ cng b
rng mi ngi s chu tr|ch nhim c c|c tay thit k trong nhm ca
mnh, v{ mi ngi s thc hin t nht mt mu xe th thao nh chng ti
chn sn xut. C|c nh{ thit k c yu cu phi l{m mu bng t st v
chun b a ra v{o ng{y 16 th|ng t|m. Trong qu| trnh l{m vic, c|c trng
nhm chu tr|ch nhim hng dn nu c g trc trc. Sau hai tun l{m
vic lin tc, ~ c mi by mu chun b trnh l{ng.
Ngi thng cuc l{ Dave Ash, thuc nhm do Joe Oros hng dn. Khi vic ~
gn xong, Joe mi ti n xem qua. Ti b thu ht ngay bi mu xe : mc
d chic xe nm trn s{n bt ng, ti c cm gi|c nh hnh mu bng t st
n}u bt u chuyn b|nh. Dave gi n l{ chic Cougar. Lp tc sau khi a
ra, mt hi ng c th{nh lp nghin cu t m c|c chi tit. Hi ng n{y
gm nhng ngi iu h{nh cng ty cp trn v{ c cp di.
Ti ~ tri qua mt trn u gay go khi thuyt phc sn xut loi xe n{y.
Trc ht, cp trn ca ti khng tin tng nh chng ti rng th trng hin
nay a s l{ nhng kh|ch h{ng tr. Trc , h ~ a ra mu xe Edsel
nhng cha ti }u nn b}y gi rt ngi n nhn thm mt mu mi. iu t
hn c l{ tin vn khng l ~ c dng v{o vic mua sm my mc chung
n nm 1965. Vn t ra lc n{y l{: cng ty c vn sn xut thm
mt mu xe mi hay khng nht l{ mu khng d|m ha hn mt li tc
ln.
May mn l{ Henry Ford c v ci m hn vi k hoch. Th|i n{y ho{n

to{n tng phn vi thi quen ca ng trc }y. Trong khi ang lng nghe
ti, t nhin Henry Ford ni: Ti phi i }y v{ bc ra khi phng. Ti

cha bao gi thy ng lnh lng n th. Khi v nh{ ti k vi Mary: K hoch
th v ca anh th l{ tiu tan. Henry thm ch khng thm .
Ti ht sc tuyt vng. Nhng ng{y hm sau ti mi bt c rng s b i

t ngt ca Henry khng phi li ni ti. Ch v ng cm thy sc khe
khng bnh thng nn b v sm, v{ nm dng bnh lin tip s|u tun sau.
Khi tr li cng ty, ng cm thy mi vic d chu hn, k c k hoch v chic
xe mi ca chng ti.
Khi chng ti ang bt tay thit k chic xe u tin, Henry c ln n xem

th. ng ngi v{o xe v{ ni: Ch ngi pha sau hi cht. Cn ni rng thm
mt inch cho ch ch}n.
Rt tic thm mt inch v{o bn trong xe hi c ngha l{ phi thit k li, v{

khng ai trong chng ti ng l{m iu c. Nu l{m li chuyn t
tht bi th{nh li tc ln, th chng ti d|m thm mi inch na lm.
Sau mt thi gian b{n bc, chng ti cng ng i tn xe l{ Mustang.

Mustang l{ tn mt loi nga tho nguyn, nhng tht ra chng ti khng t
tn xe theo nga, m{ v l{ tn mt chin u c thn tc trong th chin th
II.
Sau khi chic Mustang c gii thiu, ngi ta thng thch th ch v{o biu
tng con nga pha trc xe. Con nga chy theo chiu kim ng h v{ c v
nh ang lc ng. Ti tr li vi h rng Mustang l{ mt loi nga hoang
ch khng phi l{ nga thun chng. V{ d cho n c chy theo hng n{o i
na ti tin chc rng n i ng ng.
Lc sp cho ra mt chic xe, chng ti bt u thc hin nghin cu th

trng. Mt trong nhng ln trc nghim cu cng ca chng ti rt th v.
Chng ti cho mi mt nhm c chn lc gm nhng cp v chng t nhiu
vng kh|c nhau Detroit v{o phng gii thiu sn phm. Mi cp u ~ c
mt chic xe hi loi trung bnh v{ thu nhp ca h cng khng cao. iu
c ngha l{ h khng c nh mua thm xe hi. Chng ti cho h xem xe
Mustang mi v{ cho thu bng nhng li nhn xt ban u ca h.
Chng ti thy nhng cp kh| gi u c cm tnh vi kiu xe, trong khi

c|c cng nh}n ngho hn cho rng Mustang l{ biu hin ca t{i sn v{ a v.
Khi chng ti yu cu h th nh gi| chic xe, hu ht mi ngi u a ra
mt con s cao hn c|c loi xe kh|c n mt ng{n la. Khi chng ti hi h
c mun xe n{y khng, hu ht u |p khng. H gii thch rng n t qu|,
hoc nh qu|, hoc kh chy.
Nhng khi chng ti cho h bit gi| tin tht ca chic xe, mt chuyn bun
ci ~ xy ra. Hu ht mi ngi u tht ln: Tuyt qu|! Vy m{ ti li
phn i! t nhin mi l do h ~ a ra u tan bin, thay v{o h nu
ln nhng nhn xt ca ngi chic xe. Mt ngi ni: Thy ti u chic xe n{y
trc nh, hng xm th n{o cng ly l{m l rng ti mi trng s chng. Mt
ngi kh|c th bo: Trng n khng ging mt chic xe bnh thng m{ gi|
tin vn th.
Khi cho tung loi xe n{y ra th trng, chng ti nhn mnh n gi| r ca n.
Chng ti c gng gi gi| khng hn 2.500 la nh ~ nh. Sau cng,
chng ti ch b|n 2,368 la mi chic.
Nhng im l{nh li tip tc xut hin. V{o th|ng ging nm 1964, tc mt v{i
tun sau khi tung xe Mustang ra th trng, iu kin kinh t tr nn thun li
hn bao gi ht. Sau n{y chng ti bit rng nhng th|ng u nm 1964 |nh
du tc b|n xe nhanh nht trong lch s. Ni chung khng kh bt u
phn nh nim lc quan v{ t tin.
Xe Mustang bt u c sn xut h{ng lot. Chng ti ~ sp t sn xut

8.160 chic trc ng{y ra mt chnh thc, sao cho mi i l ca cng ty c t
nht mt chic qung c|o trong phng trng b{y ca mnh.
Chng ti y mnh vic qung c|o xe Mustang. Chng ti cho mi c|c phng
vin b|o ch n Dearborn, v{ chng ti trao cho h mi ngi mt
chic Mustang chy th v{i tun. Bn ng{y trc khi xe c chnh thc
tung ra, h{ng trm k gi n tham d cuc hp gii thiu xe Mustang t New
York n Dearborn, v{ cuc h{nh trnh d{i 700 dm m{ khng b trc trc g l{
mt biu hin hng hn v phm cht ca n. B|o ch khng ngt ca ngi xe
Mustang bng nhng li hoa m nht km theo hnh nh ng trn trang ba
ca h{ng trm tp ch kh|c nhau.
Ng{y 17 th|ng t, i l cng ty khp ni phi vt v n tip kh|ch h{ng

qu| ng, Chicago, mt i l ~ phi kha ca phng trin l~m
chn ng kh|ch h{ng ng nght bn ngo{i. Mt i l Pittsburgh b kh|ch
h{ng bao v}y d{y c n ni khng th a xe ra c, Detroit, mt i l
khc ni rng ng o cng chng n xem xe Mustang ~ n bng nhiu xe
th thao khin cho b~i u xe chng kh|c n{o mt bui festival xe hi quc t.
Garland, Texas, mt i l cng ty chng kin mi lm kh|ch h{ng u gi|

i mua chic xe Mustang duy nht ang c trng b{y. Sau cng h phi
bn cho ngi tr gi| cao nht anh n{y cng quyt mua bng c|ch nm
sut m trong xe hi khng ai gi{nh c; Seattle, mt t{i x xe vn ti
v mi lo d|n mt v{o chic xe Mustang c trng b{y, anh ta khng kim ch
c v{ ~ }m xe v{o ca s phng trin l~m.
Xe Mustang qu l{ mt th{nh cng khng th tng tng ni. Ch trong tun

u b{y b|n, c|c c s b|n xe ~ thu ht bn triu kh|ch h{ng n thm. S
tip nhn ca cng chng tht vt qu| hy vng ban u.
B|o ch cng ng mt vai tr quan trng to bu khng kh kch ng. nh

chp xe Mustang c trnh b{y trn ba b|o c hai t Time v Newsweek
m khng cn i tin qung c|o. C th ni rng ch ring hai tp ch n{y ~
gip chng ti b|n thm c 100 ng{n chic xe na.
Cc bo ch ca ngi rng Mustang khng ch l{ mt loi xe mi, n ging nh

xe ua kiu ch}u ]u m{ d}n th thao M thng m c. H ni rng Iacocca
~ thit k xe Mustang mt c|ch phng kho|ng, gi| phi chng v{ cng mt lc
|p ng nhiu nhu cu n ni n ~ gi{nh c hai phn ba tng s kh|ch
hng mua xe ca c nc.
Mt tp ch chuyn v xe hi ~ vit: Th trng l}u nay tm kim chic xe

l tng nay ~ tm c n.
Nhng chng ti khng th n{o k xit s b|o ch qung c|o cho mnh. Ch
ring ng{y gii thiu xe, chng ti ~ c c qung c|o v Mustang trn hai
ngn s|u trm tp ch kh|c nhau.
Chng trnh truyn hnh qung c|o thng mi c Walter Thompson ~

thc hin mt phim qung c|o c bit da theo mt nh}n vt ca James
Thurber vn m c tr th{nh mt tay ua xe hi c ph|ch. Trong b phim c

mt on: Henry Foster, mt ngi ni ting bo th v{ kh tnh va ri khi
ca hiu. Mt ph n ca h{ng bn cnh ni vi mt ng kh|c: B c
nghe ni g v Henry Foster khng? Khi y Henry tip tc ro bc n gc
ph v{ chui v{o chic xe Mustang m{u lng ly. ng th|o chic m hnh qu
da thng i vt i v{ th bng m nhung th thao m mua. Ri ng ci b
|o kho|c v{ thay bng |o veste m{u dim da. Sau cng ng i cp knh c
l x hay bng knh ua xe hin i.
Chuyn l ~ xy ra vi Henry ka, ging ngi ph n ban n~y tip tc.
Xe Mustang ~ n vi Henry, mt ph n kh|c tip li. N{ng tr p, hp

dn, v{ ang ch Henry trn c|nh ng c xanh ti sau khi ~ b{y sn ba
tic ru ngo{i tri.
Chng ti cng gii thiu xe Mustang mi lm s}n bay nhn nhp nht
nc v{ trong phng trin l~m ca hai trm nh{ ngh m|t dc theo b bin.
Trong khi din ra c|c trn football trng i hc Michigan, chng ti ~ k
hp ng ng k ch u xe trc v{ dng bn tht to: Khu u xe
Mustang. Chng ti cng trc tip gi th n h{ng triu ch nh}n xe
nh trn khp t nc.
Ch sau v{i tun, ti nhn thy r r{ng rng chng ti phi m thm mt
xng sn xut th hai. Tnh ton s khi cho thy ch trong nm u, 75
ng{n chic xe Mustang ~ n tay kh|ch h{ng. Tuy vy, dch v vn ph|t trin
khng ngng v{ chng ti d tnh b|n thm c 200 ng{n chic na. sn
xut s lng khng l , chng ti phi thuyt phc c|c gi|m c qun l
x}y dng thm mt ph}n xng San Jose, California.
Xe sn xut khng b|n, th{nh th kh c th bit ch x|c chng ti c th

b|n ra c bao nhiu.
Tc b|n h{ng nm lc y l{ 360 ng{n chic v{ sau chng ti li tip tc

m ph}n xng th ba Metuchen, New Jersey.
Ch trong hai nm u xe Mustang ~ em li li nhun 1,1 t la!
V{i tun sau khi gii thiu xe Mustang, chng ti nhn c v s th t pha
kh|ch h{ng. Ti lun c th ca kh|ch h{ng t trc n nay v{ nhn thy
rng hu ht ch vit th n cng ty khi c vi trc trc.
Tuy nhin i vi xe Mustang, h u b{y t nhit tnh v{ lng bit n.
Mt trong nhng bc th ti thch nht l{ ca mt kh|ch h{ng Brooklyn gi

n bn ng{y sau khi xe c tung ra. ng ta vit:
Trc gi ti t khi quan t}m n xe hi, t ra k t khi xe hi tr{n ngp th

trng. Hn na, New York khng phi l{ ni chi xe hi. C|c ng ch
thng cho ch ca h phng u ln c|c b|nh xe. Bn nhc ph| nh qu s.
Cnh s|t th i v mi cho u xe. B c}u l{m t trong xe, cn ng s| th ti
t. Xe but gi{nh ng, tc xi chy u, v{ gi| xng cao hn c|c ni kh|c ba
mi phn trm. C|c cng ty bo him kh tin cy. C|c khu thi trang th kh
lng l|ch xe qua c...
V{ }y l{ dng cui cng: Nhng Mustang ~ l{m ti i .
Khi nghin cu danh s|ch kh|ch h{ng mua xe, chng ti nhn thy tui trung
bnh ca h l{ ba mi mt, tuy nhin c s|u ngi th c mt ngi t
bn mi lm n nm mi bn tui. C ngha l{ xe n{y khng gii hn la
tui thanh nin. Gn hai phn ba s kh|ch h{ng ~ lp gia nh, v{ hn ph}n
na c trnh i hc.
Cha y mt nm, ~ c nhiu c}u lc b Mustang mc ln. H{ng trm c}u lc

b mang tn n{y, nh: c}u lc b mt knh, nn, cu lc b chi Mustang
cho tr con. Thm ch c ln ti thy mt bng qung c|o trc ca hiu b|n
b|nh ghi rng: B|nh ngon l{nh nh xe Mustang }y!
Ngi ta thng ni rng vic g tt p n }u cng phi n hi kt thc,

v{ xe Mustang khng phi l{ mt ngoi l. Nm 1968, trong cuc hp thng
nin, mt ph n c c phn ~ ln ting ph{n n{n: Khi xe Thunderbird mi
xut hin, n l{ mu xe th thao tuyt p. Ri c|c anh thi phng n ln n
ni cui cng thin h ch|n ngy. Xe Mustang cng l}m v{o tnh trng tng
t. Sao c|c anh khng cho s vic c din ra bnh thng? C|c anh thi
phng n ln ri li ch ra mt kiu kh|c, tip tc thi phng ri li tip tc
s|ng ch.
Rt tic b{ ta ni ng. V{i nm sau khi gii thiu, xe Mustamg khng cn

ngon l{nh nh trc na. N ging nh mt con ln bo ph. Nm 1968,
Bunkie Knudsen tr th{nh gi|m c mi ca cng ty Ford. Lp tc ng cho lp
mt ng c k qu|i nh}n i m~ lc xe Mustang. cha c ng c
n{y, ng cho ni rng to{n b xe. V{o nm 1971, xe Mustang di thm tm
inch v{ rng thm s|u inch, ng thi nng hn xe c khong 300 k l.
khng cn l{ chic xe c na v{ tc b|n ra bt u gim i r rt: T

nm 1966 b|n c 550 ng{n chic, n nm 1970 gim xung ch cn 150
ng{n chic mt s i xung trm trng. Kh|ch h{ng ~ b ri chng ti ch
v chng ti ~ b ri xe ca h. l{ cha k gi| xe li tng thm: trc }y

l{ 2.368 la, nay ~ ln n 3.368 la!
Cui nm 1969, chng t bt du ra phng |n sn xut Mustang II mt

c gng quay v vi chic xe nh ~ tng th{nh cng lng ly. Nhiu ngi
Detroit kh lng tin c iu n{y, bi l theo lut l trc gi, ngi ta ch
ch to xe hi ln hn ch khng bao gi sa cho nh i. a ra mt kiu xe
nh hn c ngha l{ chp nhn chng ti va phm sai lm.
Mustang rt th{nh cng mc d khng c nh trc }y, song n bt u

m ng cho s kin k tip.
VII. THM MT THNG LI
Th{nh cng ca xe Mustang hin nhin n ni cha y mt nm khi ra i,

ti c thng mt chc v quan trng. V{o th|ng ging nm 1965, ti c
c gi chc ph gi|m c lin ng{nh xe hi v{ vn ti. By gi ti chu tr|ch
nhim v k hoch sn xut, qun l th trng xe hi v{ vn ti c hai x
nghip: Ford v{ Lincoln-Mercury.
Vn phng mi ca ti nm Glass House, lc by gi c mi ngi Ford

xem l{ mt tng h{nh dinh tm vc quc t. Sau cng ti ~ tr nn mt
trng nhng nh}n vt quan trng, mi ng{y ngi n cng b{n vi Henry Ford.
Cho n nay, Henry vn l{ ng ch ca c|c ng ch. Vy m{ bng nhin ti
c gp ng mi ng{y. Khng nhng ti l{ mt trong nhng tay qun l
chnh ca cng ty m{ cn l{ ngi chu tr|ch nhim v xe Mustang.
Ngo{i ra ti cn c s quan t}m ca v l~nh o ti cao n{y. Sau khi

McNamara ri chc v nm 1960 gia nhp ni c|c ca Tng thng
Kennedy, Henry bt u tin dng ti, v{ quan s|t t m nhng vic l{m ca ti
trong cng ty.
Vi t c|ch mt ph gi|m c, ti phi m ng nhiu nhim v v{ tr|ch

nhim mi, c bit trong lnh vc qung c|o v{ gii thiu sn phm. Tuy
nhin, Henry yu cu ti dc ht sc lc lo cho x nghip Lincoln-Mercury,
nhm g}y ra mt hin tng theo kiu Mustang.
Trong nhiu nm, x nghip n{y c xem l{ a em yu ui ca gia nh

Ford v{ l{ mt g|nh nng cho to{n cng ty. X nghip ~ khi s t nm 1940,
vy m{ ngt hai mi nm sau n vn cha to c ch ng cho mnh.
Thm ch c lc ngi ta ngh n vic bung xui v{ b|n qu|ch x nghip n{y
i.
Vic bun b|n }y rt km trong nhiu nm. Khin tr|ch c|c i l l{ iu d

d{ng nhng xem ra khng c cng bng cho lm. Suy cho cng, c|c tay ny
phi c khi lm mi chu ng c n nm 1965, bi l h khng c
hng li nhun cao nh c|c b phn kh|c. H cn c nhiu ng lc thi
thc s l{m vic, cn n nhng tay qun l gii cho khu vc mnh, v{ cn mt
l~nh o cp cao thc s quan t}m n li ch ca h.
Nhng quan trng hn c l{ h cn sn phm mi. Nhn thy r iu ,

chng ti bt tay v{o h{nh ng ngay, v{ nm 1967 l{ lc chng ti sn sng
a ra hai lo xe mi: chic Mercury Cougar v{ Mercury Marquis. }y l{ hai
kiu xe h{o nho|ng c kch thc trung bnh. to ting vang cho hai kiu xe
mi n{y, vic cn thit phi l{m l{ p v{o mt cng chng bng nhng hnh
nh ngon mc nht. Khong mi nm tr li }y, vic gii thiu mu xe mi
h{ng nm l{ mt s kin quan trng vi c|c i l cng nh vi
cng chng. Trc ng{y ra mt, xe mi c bc kn li. Bn tr con khp ni
thng tm c|ch nhn trm qua ca s, hy vng c nhn thy xe mi trc
ng{y khai mc. Ng{y nay nghi thc ch cn l{ mt k nim th v.
Do y thng c nhng cuc trnh din quy m m{ chng ti t chc h{ng

nm Las Vegas. Mi ma h chng ti mi c|c i l n v{ cho h n nhu
tng bng. Sau chng ti b ra h{ng triu la cho nhng cuc trnh din
nhm gii thiu sn phm mi: ngi ta c th chng kin xe hi t con sui
phng ti, nhng c g|i p nhy ra khi xe hi, h{ng lot ting n c km
theo khi m{u v{ |nh s|ng p mt. V{ cn nhiu kiu trnh din h{o nho|ng
kh|c na, khng thua g nhng show ca nh{ h|t, c iu }y nh}n vt

chnh l{ xe hi.
Trong nhng thp nin 1960, chng ti thng t chc nhng chuyn du
ngon v{ trao tin thng cho c|c nh{ i l. D cho h gi{u c n }u, chng
ti sp t tht chu |o nhng cuc du lch n nhng a im khng ai c
th t chi. Nhng chuyn i khin h tr nn gn gi nhau hn, tinh thn
l{m vic t c n}ng cao, ng thi to cho h mt thc v mc ch v{
quyn l{m ch.
Thnh thong ti t chc nhng cuc thm ving chnh thc. vi ti, l{
c hi tt nht trc tip l{m vic v{ tm hiu t}m l c|c i l trong
khong thi gian ngn nht. l{ mt phng ph|p l tng va gii tr va
l{m vic.
Sau cng, chng ti t chc m{n gii thiu xe Cougar mi trn o St. Thomas.
Trn b bin c thp n lng ly, mt m|y bay kiu th chin th II t ngoi
khi bay v{o v{ s{ xung. Kh|n gi hi hp khi chic Cougar m{u trng lng
ly t t |p xung b~i c|t. Ca xe bt m, v{ ca s Vic Damone bc ra,
bt u ct ging tuyt vi phc v kh|n thnh gi. Ti ~ tng chng kin
nhiu m{n trnh din gii thiu sn phm trong i song m{n n{y qu l{ c
nht v nh.
Qua nhiu nm c|c i l khng c g quan t}m nhiu lm, nay chic Cougar
l{ mt n tng i vi h. Cng nh Mustang, xe c d|ng th thao. N l{
mt th{nh cng chp nho|ng v{ chng bao l}u tr th{nh s kin ln x
nghip Lincoln-Mercury. Ng{y nay, mt chic Cougar 1967 cn tt vn l{ mt
vt qu trong b su tp xe hi.
Mt trong nhng ngi c cng gii thiu sn phm phi k n l{ Frank

Zimmerman, nh{ qun l y t{i ba ca chng ti. Anh qu l{ mt nh}n vt
kh qun, d|ng ngi cao r|o linh hot v{ rt h{i hc.
L{m vic vi Zimmie l{ iu th v, i khi rt hi hp, v c mi pht anh li

ny ra mt s|ng kin mi. Khong mi phn trm trong s tht tuyt
diu, nhng s cn li thng c v qu|i g.
Chng hn nh lng-x xe Cougar, Zimmie i a mt con gu thun ha

n v{ cho l|i xe t New York n California. thc hin m{n n{y, ngi
tp th phi ngi pha trc bn cnh ch gu. Trong khi mt g~ nh b
trn ngay pha di c}y chn bn v{ thc hin vic l|i xe bng mt th m|y
c bit. Theo Zimmie, mi ng{y xe s dng li khong mt chc ln trn
ng i. Khi y cng chng s v}y quanh v{ gii b|o ch s chp nh. Zimmie
nhn xt: Th ngh n c|c u m{ xem: Gu l|i xe Cougar dc theo b
bin!
Ti vn l{ ngi say m nhng t tng t|o bo, nhng }y qu l{ iu hi

qu|i g vi ti. My nm sau, Henry nhn c mt bc th ca tay nui
th n, ni rng hn ~ hun luyn mt ch nga bit l|i xe. Thm ch ch ta
cn bit bp ci bng c|ch n mi na!
Thc ra chng ti ~ s dng th gii thiu xe Cougar. Theo ngh ca

h~ng qung co cho Lincoln-Mercury, chng ti ~ th nghim bng mt con
b|o m. Vn phng i din ca h~ng New York ~ t|o bo ng ra chu
tr|ch nhim tm mt ch b|o thun ha thc hin cun phim qung c|o
n{y. }y khng phi l{ chuyn d, vy m{ ch trong vng mt thng chng ti
~ dng c b phim m t ch b|o d dn ang ngi trn xe hi.
Bn cnh , Zimmie vn tip tc xut nhng kin t|o bo. C ln anh ~

i lng khp nc, c tm cho ra nhng ngi trng tn vi c|c nh{ th|m
him ni ting, chng hn nh Christopher Columbus hay Admiral Byrd. H
c yu cu xut hin trong phim qung c|o c km theo ch gii:
Chrstopher Columbus va kh|m ph| ra xe Mercury mi.
Vi xe Marquis, chng ti nhn mnh tnh m |i trong khi l|i v{ qung c|o vi
kh|ch h{ng: chic xe Marquis ~ t c th{nh qu mi trong k thut
v th{nh chic xe chy m |i v{ sang trng nht th gii.
Nhng l{m sao c th trnh din iu trc cng chng? C|c k s ca

chng ti cho gii qung c|o bit rng ngi trn xe Marquis bao gi cng m |i
hn bt c loi xe t tin n{o kh|c. C|c h~ng qung c|o ln ting: H~y chng
t iu ! Nghe vy c|c k s bn cho mi i din c|c h~ng qung c|o n
khu vc chy th, h c bt mt v{ ngi trn xe hiu Oldsmobile, Buick,
Cadillac, v{ Marquis. Hu ht u nhn nhn rng Marquis to cm gi|c d chu
nht.
Chng bao l}u c|c h~ng qung c|o bt u a ra nhng cuc trnh din
minh ha tnh cht n{y. Trong mt m{n, ngi ta mt l acid nguy
him trong xe, h treo n pha trn mt chic |o lng th t tin. Mt cnh
kh|c cho thy da nhc c m v{ }m nhc ph|t ra trn gh khi xe ang chy.
Li mt cnh kh|c trnh b{y Bart Starr, mt cu th football ni danh ang co
r}u trn xe. Thm mt cnh nght th na: cht n c trn bng sau xe
hi trong khi xe ang chy m{ chng h hn g. chng minh cht n l{ tht,
kt thc m{n qung c|o ngi ta cho n tung xe hi!
Mt m{n g}y n tng mnh m nht l{ cnh mt tay ct kim cng ngi
Ha Lan ang l{m vic trong lc xe chy trn nhng con ng gp ghnh.
Tip theo , tay ct kim cng c th bng mt gi|o s ang thc hin nghi
l ct bao qui u cho mt a b s sinh trong khi xe chy trong ma qua
nhng con ng xu nht. vi ti }y l{ mt m{n ht sc cng thng.
Mt m kia khi ti ang Canada d mt cuc hp, ti ang nm trn ging

trong kh|ch sn trn trc khng ng c. t nhin ti ny ra mt ngh. Ti
gi in thoi cho Gene Bordinat, trng nhm kiu mu xe hi, v{ ni; T
mun a li st ca xe Rolls-Royce lp v{o mt trc chic Thunderbird
ca chng ta.
Lc , chng ti ~ c chic Thunderbird bn ca ang hp h trn th

trng. nh ca ti l{ to ra mt loi xe mi bng c|ch s dng s{n xe, ng
c v{ m|i ca xe c xong thay i mt s chi tit mi ngi khng ai nhn
ra.
Trong khi c gng hnh dung mt kiu xe lng ly m, ti cht nh ra mt

iu. Trc my nm, tc cui thp nin 1930, Edsel Ford ~ a ra chic
Mark, mt loi xe sang trng chy rt m v{ t ra thu ht c mt s kh|ch
h{ng. V{o gia thp nin 1950, con trai ng l{ William Clay tip tc ch to
Mark II da theo mu c. C hai chic n{y u theo kiu c in v{ l{ mu xe
nhiu ngi m c song rt t ai mua ni.
Ln n{y ti quyt nh phc hi Mark III, da trn chic Thunderbird c thay

i mt s b phn. Xe s c kch thc ln, c c im ring g}y n
tng mnh. C ln mt phng vin ~ so s|nh xe n{y vi xe s quan c
trong th chin th II.
Chng ti cho ra mt Mark III v{o th|ng t nm 1968, v{ ngay trong nm u

~ |nh bi chic Cadillac ni ting. Chng ti tin h{nh bun b|n v{ thu
c 30 triu la.
Sau chng ti a Mark III i gii thiu nhiu th{nh ph kh|c nhau
Hollywood, chng ti t xe trn b cao, v{ kh|ch n thm phi bc ln cc
bc thm nh th h ang ra mt c vua. Detroit, chng ti cho ra mt xe
trong ba tic hp mt ca c|c nh{ xut bn, tp ch. Thay v t xe trn mt
s{n quay nh c|c nh{ thit k mu thng l{m, chng ti li cho c|c tay xut
bn ln s{n quay, khi s{n bt u quay, kh|ch nhn thy h{ng lot xe Lincoln
v{ Mark t trc n nay, ang t xung quanh s{n. Sau cng trc mt
h m{n m ra v{ chic Mark III mi toanh xut hin. n tng mnh m n
ni c|c tay xut bn t mua ngay ti ch. Tin li ca chng ti ln n con s
|ng kinh ngc: hai ng{n la mi chic. Ngo{i ra, tin thu c nhanh chng
n mc chng ti khng kp theo di. Ch trong mt nm, ring x nghip
Lincoln chng ti ~ thu c gn mt t la. }y l{ th{nh cng ln nht
trong s nghip ca ti.
VIII. NG N VINH QUANG
Nm 1968, ti l{ ngi c kh nng k v chc gi|m c cng ty xe Ford.

Th{nh cng v Mustang ~ chng t kh nng ca ti. Thng li v Mark III
cng cho thy ti khng phi tay va. Ti ~ 44 tui, ~ c Henry Ford xem
l{ v}y c|nh c lc ca ng. Tng lai ti ang m rng tng chng khng g
ngn cn ni.
Vy m{ nh mnh tht tr tru. Cng ty General Motors (GM) ~ to cho

Henry mt c hi ng hng m c.
Do , cng ty GM c mt tay ph gi|m c y nng lc l{ Semon Knudsen,

thng c thin h gi l{ Bunkie. Hn tt nghip k s v{ c bu
lm gi|m c x nghip Pontiac trong cng ty GM nm bn mi bn tui. Hn
tr th{nh v gi|m c x nghip tr nht ca cng ty GM v{ c mi ngi
ch .
Mt l do khin mi ngi quan t}m n Knudsen l{ cha y vn tng l{ gi|m

c cng ty GM. Nhiu ngi cho rng Bunkie s l{ ngi k v chc , vy
m{ gh gi|m c sau cng li ri v{o tay Ed Gole. Bunkie hiu rng s nghip
ca y ~ n hi kt thc GM.
Trc gi, bn ti cng ty Ford lun theo di vic l{m n ca h. c bit,

Henry l{ ngi lun dm ng v{ kh}m phc GM. vi ng, vic Bunkie
Knudsen bt ng b tht sng l{ mt dp may trn tri ri xung. C l Henry
tin rng mi s thng th|i ca cng ty GM u tp trung nhim th i truyn
gene ca Knudsen. D sao, Henry cng ang lm le n gn. Khi hay tin Bunkie
sp sa t chc, ng cho mi ngay.
Mt tun sau h tha thun vi nhau. Knudsen c ct nhc ln gh gi|m c

cng ty vi mc lng h{ng nm l{ 600.000 la khng thua g
lng Henry.
cho Knudsen nhm chc, Henry phi a Arjay Miller xung (ng n{y gi
chc gi|m c ~ nm nm nay). Miller bt ng b | t xung l{m tr l gi|m
c, mt chc v tm thi trong khi cha bit a ng ta i }u. Mt nm sau,
Miller t chc v{ l{m khoa trng khoa thng mi ca i hc Stanford.
Bunkie chnh thc bc v{o cng ty u ma ng 1968, trong khi ti ang i

ngh m|t vi gia nh. t nhin ti nhn c c in thoi ca Henry, yu
cu ti gp ng v{o ng{y hm sau. Thm ch cng ty cn ph|i n chin DC-3
rc ti v.
Sau khi tr v ti n gp Henry. Henry bit rng ti s rt pht khi Bunkie

c a ln gh gi|m c, v{ ng mun gii thch vi ti v chuyn . ng
tin chc rng vic n nhn mt t{i nng ca cng ty GM s l{m b mt cng ty
Ford chuyn bin trong v{i nm sp ti. ng thi ng tm c|ch trn an ti
rng s c mt ca Bunkie khng c ngha l{ s nghip ca ti ~ t on t
}y. Thm ch ngc li l{ ng khc, ng bo ti: Ti vn lun tin dng cu.
Song cu h~y cn tr, phi hc hi thm na.
Theo Henry, Bunkie s mang n nhng kinh nghim qu b|u t pha GM. ng
nhc ti rng: ti cn tr hn Bunkie nhng mi hai tui, v vy phi t
ra kin nhn. ng nhn mnh ng khng bao gi mun mt ti. V{ khng nh
thm rng s kin nhn s c n b xng |ng trong tng lai.
V{i ng{y sau ti nhn c in thoi ca Sidhey Weinberg, mt cng s vin

ca Henry Ford, ng thi l{ bn th}n ca ti.
Trong ba n tra th}n mt New York, Weinberg o|n rng ti hn phi cay
c trc s c mt ca Bunkie. Tuy nhin ng bo ti c bnh tnh. Sidney
v ti u nghe tin n n{y: Cng ty GM th ph{o nh nhm v ~ trt c
Knudsen. Mt nh}n vt cao cp ca GM ~ ph|t biu nh sau: C|c v ~ th|o

i g|nh nng dm chng ti. Chng ti ang cha bit x tr th n{o vi
Knudsen th Henry ~ ra tay t . Chng ti rt bit n.
Sidney nhn xt; Bunkie chng ra hn g }u. Ri s n lt cu gp may

thi.
Ti cha d|m tin. Do ti thm a v n in cung. D ~ c Henry

trn an, s c mt ca Bunkie l{ mt g|o nc lnh tt v{o mt ti. Sau cng,
ti ~ tri qua mi th th|ch ca cng t v{ ~ vt qua mt c|ch v vang.
V{i tun sau ti bt u c ngh t chc. Mt ngi bn c cng hc Lehigh

l{ Herb Siegel ngh ti hp t|c trong dch v gii tr.
Hrb ni: Cu xem }y. Nu tip tc li }y, cu ch cn nc ch Henry

ban n. V{ nu ng ta l{m ng trc kh nng ca cu trong v va ri, s c
th ng ta tip tc x nh th.
Ti nghe cng bi tai. Ti bt u xem nh{ ca New York. V ti, Mary,

cng thch th vi ngh c tr li min ng. N{ng nheo mt nhn xt:
Nu l{m ch c chng xong, ta li c dp thng ngon hng v th{nh ph
hi cng.
Nhng sau cng, ti quyt nh li Ford. Ti yu kinh doanh xe hi v{ yu

mn cng ty n{y. Ti thc tnh khng th hnh dung cuc sng ni n{o kh|c.
C Henry bn cnh tng lai cng vn s|ng sa kia m{. Ti tnh to|n trc
rng Bunkie s khng gi chc l}u v{ sm mun cng n phin ti thi.
Detroit, vic Knudsen chuyn t GM n Ford thng c mi ngi b{n

t|n. Trong ng{nh ca chng ti, nhy sang l{m vic cho mt cng ty cnh tranh
l{ iu rt him.
iu khin cho c}u chuyn tr nn hp dn thm l{ Bunkie khng phi l{

ngi u tin trong h nh{ Knudsen l{m vic cho cng ty Ford. Trc hn
na th k, cha y l{ William Knudsen ~ l{m vic cho ng ni Henry. Sau khi
c ct nhc ln mt trong nhng chc v h{ng u, hai ng bt u c s
hc hc v{ Knudsen b sa thi nm 1921. Khi Knudsen ri Ford, ng kim
c 50.000 la mi nm, mt s tin khng l v{o thi . Mt nm sau,
ng k hp ng vi cng ty General Motors.
V{ b}y gi mi quan h Knudsen-Ford ~ quay tr li. Cng chng Detroit

th v trc c}u chuyn v Knudsen. B|o ch bt u a nhng tin hp
dn: Henry Ford, ch|u ni ca ngi ~ sa thi William Knudsen, nay mi con
trai Knudsen tr li l{m gi|m c.
Khi tin v Bunkie c loan b|o, nhiu ngi trong cp l~nh o Ford trong
c ti ht sc cay c khi mt ngi ca h~ng GM li sp tr th{nh ng xp
ca chng ti. Ti c bit quan t}m khi nghe c tin n rng Knudsen sp sa
a John DeLorean n th v{o ch ti. (Do y DeLorean l{ mt cng s tr
c kh nng ca GM, ngi ~ tng s|t c|nh vi Bunkie x nghip Pontiac).
Ti v{ c|c ng nghip u tin rng h thng qun l kiu GM s khng c hiu

qu Ford. Nhng Henry li cho rng, ch ring s c mt ca Bunkie
Knudsen Glass House cng l{m cho thng li pha GM chuyn sang phe
chng ti.
iu khng bao gi xy ra. Cng ty Ford lun c c|ch l{m vic ring ca
mnh. Chng ti tin ti rt nhanh, v{ Bunkie dng nh khng theo kp tc
. Hn na, y t ra yu km v mt qun tr. Dn d{ ti nhn ra rng c l
cng ty GM c l khi khng t Knudsen v{o gh gi|m c.
Knudsen lun nghi hoc ti. cho rng ti ~ eo ui chc v n{y trc khi y
n v{ vn tip tc dm ng trong khi y ng v. Y o|n ng c hai. Rt
tic, tt c chng ti u qu| bn rn khng th bn t}m n chuyn chnh tr
trong vn phng. Tuy nhin chng ti ~ gp nhiu bt ng, nht l{ vic ra
mu xe mi.
Sau khi bc v{o cng ty, y bt u l{m cho xe Mustang nng n v{ to ra.
Knudsen cng t cho php mnh thit k li chic Thunderbird theo kiu
chic Pontiac ca y, trc vn l{ mt tai ha.
Vi t c|ch mt ngi ch huy, Bunki lin h ri rc vi ngi trong cng ty.

Mt trong nhng tht bi ca y l{ khng th triu tp c nhng tay ch
huy kh|c t GM gip y thc hin k hoch. Khng ai Ford cm thy thc
s trung th{nh vi Knudsen, do y khng c quyn h{nh tn gc r, sau
cng, y cm thy mnh n c trong bu khng kh lin minh v{ khng d
d{ng chp nhn. Mt thp nin sau, ti chuyn n Chrysler v c gng khng
phm li lm .
C|c b|o ch thng cho rng ti mun ni lon chng li Knudsen. Tuy nhin
tht bi ca y chng lin quan g n ti c. Bunkie Knudsen c gng l~nh
o Ford m{ khng s dng c mt h thng. Y khng quan t}m n h thng
quyn lc. Y c gng ch ng chng ti bng c|ch a ra nhng yu s|ch dm
chn ln quyn h{nh ca chng ti.
Ngay t u, Ford v{ GM ~ l{ hai cng ty kh|c hn. GM lun lun bo th v{

c o|n, bao gm h{ng chc y ban v{ nhiu cp iu h{nh. Ford ngc
li, to c bu khng kh ganh ua, v{ chng ti thng quyt nh vn
nhanh chng. Trong th gii tr tr v{ ngn np ca GM, Bunkie ~ th{nh cng.
Cn Ford, y ch l{ con c| khng gp nc.
Knudsen ch tn ti mi chn th|ng. Henry Ford ~ thu ht c s ch ca

cng chng bng c|ch thu dng mt tay l~nh o ca GM, ri sau ng
hiu ra rng th{nh qu trong cng ty n{y khng hn c th chuyn sang cng
ty khc.
c g ti c th ni rng Bunke b sa thi v ~ hy hoi xe Mustang hoc v

kh nng km ci. Nhng tht ra l do khng phi vy. Bunkie b sa thi ch v
y thng bc v{o vn phng Henry, m{ khng g ca. ng vy Khng g
ca!
Ed OLeary, mt trong nhng ph t| ca Herny, k li: iu khin Henry

c|u tit! Ca m, v{ Bunke ~ ng sn .
Henry l{ mt ng vua khng th chp nhn s bnh ng, v{ l{ iu Bunkie

khng nhn thy c. Y ~ phm sai lm ln khi tm c|ch th}n mt vi Hemy
hn. Mt iu ngi ta khng th l{m Ford l{ tin ti qu| gn ngai v{ng.
My nm trc Beacham ~ tng khuyn ti: H~y cho Henry thy quyn
uy ca mnh v{ thy rng ng ta thuc mt tng lp cao hn chng ta.
Vic Henry Ford sa thi Bunkie l{ mt c}u chuyn th v. N tit l c| t|nh ca

ng. Bui chiu th hai nhm ng{y l Lao ng, ng ph|i Ted Mecke, mt
ph gi|m c chuyn tr|ch v quan h, n gp Bunke ti nh{. Nhim v ca
Mecke: cho Knudsen bit y sp b sa thi.
Nhng Mecke khng th ni thng ra iu , v{ anh ch c th tht ln:

Henry nh ti cho anh bit rng ng{y mai cng vic s gay go y.
Khoan ~ n{o, b{ Knudsen l{ mt ph n rt tinh t, bn hi: Anh n }y

thc s v vic g? Ai ph|i anh n v{ s vic c th ra sao? C phi c|c anh
nh sa thi chng ti? B{ o|n ra s tht ngay lp tc, v{ Mecke khng cn
c|ch n{o kh|c hn l{ x|c nhn.
S|ng hm sau, Henry n phng hp. Mc d bit rng ti s h{i lng thy
Knudsen ra i, Henry vn cha ni thng vi y v vic sa thi.
Sau cng Mecke ni vi Bunkie: C l anh nn n gp ng Ford.
Khi Bunkie n vn phng Henry, Henry hi: Mecke c ni chuyn vi anh

cha?
Bunkie tht ln: C|i qu|i g xy ra }y th? Anh nh sa thi ti sao?
Henry gt u v{ n: Cng vic khng tri chy. Henry thng c kiu ni

m h nh th.
V{i pht sau Henry li bc v{o vn phng ti. ng bo: Bunkie ang triu
tp mt cuc hp b|o.
Chuyn g xy ra vy? ti hi. V{o lc n{y ti ~ hnh dung ra s vic, song

ti mun nghe li t chnh ming con nga gi{. Henry c gng cho ti bit
rng ng va sa thi Bunkie. Nhng trc cp mt soi mi ca ti, Henry
dng nh khng tht ln li. Sau cng ng ni: Chng ta c nhiu vn m{
Bunkie khng hiu.
l{ gi}y pht cng thng. Sau Bunkie li xut hin trong vn phng ti v{
ni: Hnh nh ti ~ b sa thi, nhng khng chc lm.
Va khi Knudsen b i, Henry li bc v{o v{ hi: Hn ni g vi anh th?
V{i pht sau Henry li tr v{o: Chng ta s l{m g b}y gi? Bunkie sp triu
tp hp b|o ngay ti }y! Ti |p: , nu anh ta b say, anh ta phi ni
mt cht g ch.
Henry bo: Nu vy th hn phi cho hp b|o kh|ch sn, ch khng phi

trong tng h{nh dinh ca chng ta.
Ti c mt cm gi|c trn pha ln ln v v n{y. Mt mt ti h{i lng trc s

ra i ca Bunkie. Nhng ng thi ti cng thy thng hi y. Ti khng mun
kt cuc ca mt gi|m c li bi thm nh th.
Cn Henry Ford khng bao gi c th ui ai mt c|ch thng thng. Nhng

vic phc tp nh th ng thng mn tay ngi kh|c.
Ti khng khi thc mc: liu iu s xy ra vi ti khng? Chiu hm

ti ni chuyn vi Mary. N{ng bo: Sao anh khng tn dng c hi n{y.
Cho d Bunkie ~ ra i, Henry vn cha sn s{ng giao chc v cho ti. Thay
v{o , ng lp mt ban gi|m c gm ba ngi. Ti chu tr|ch nhim iu
hnh cng vic vng Bc M ch}u, Robert Stevenson trng co v mt quc
t v{ Robert Hampson, ph tr|ch nhng vic khng thuc v xe hi.
Cng may l{ cuc ci t khng ko d{i l}u. Nm sau , ng{y 10 th|ng mi

hai nm 1970, sau cng ti ~ t c iu m{ by l}u nay ti ch i: gh
gi|m c cng ty Ford.
V{i ng{y trc khi thng b|o chnh thc, Henry n vn phng v{ cho ti bit
nh ca ng. Ti cht ngh: }y l{ mn qu{ gi|ng sinh v i nht
trong i! Ri chng ti cng ngi yn lng, ng ngm thuc l|, cn ti ht

x g, v{ nh khi v{o nhau.
Henry va bc ra khi phng, ti lin gi in thoi cho Mary. Ri ti in

cho b Allentown thng b|o tin mng. Trong cuc i hot ng dai
dng cha ti cng c nhiu gi}y pht hnh phc, v{ c in thoi hm y l{
mt trong nhng nim hnh phc ln ca ng.
Khi ti tr th{nh gi|m c, cng ty xe Ford c khong 432 ng{n nh}n vin.
To{n b bng lng ca chng ti ln n con s hn 3,5 t la. Ch ring
khu Bc M, chng ti ~ sn xut 2,5 triu xe hi v{ 750 ng{n xe ti mi nm.
Tnh tng cng s xe b|n ra nc ngo{i ln n 1,5 triu chic. Tng s b|n ra
nm 1970 l{ 14,9 t la, mang li li nhun 515 triu la.
Lc by gi 515 triu khng phi l{ chuyn xo{ng, song n ch th hin 3,5%

tng doanh s b|n. Trong nhng nm u ca thp nin 1960, li nhun
khng bao gi di 5% c, v vy ti quyt nh n}ng ln.
Mi ngi u bit rng ch c hai c|ch kim thm tin: mt l{ b|n thm
sn phm, hai l{ gim bt ph tn. Nhn k cng vic ca chng ti, ti c{ng
cm thy rng phi chn c|ch th hai.
Vi t c|ch gi|m c, mt trong nhng bin ph|p u tin ca ti l{ triu tp

cuc hp cp l~nh o thit lp mt chng trnh ct gim chi ph, bao
gm vic sp xp li thi gian, b tr li s bt hp l trong sn xut cng nh
trong phng ph|p l{m vic.
C nhiu iu cn phi ci tin. Chng hn, mi nm chng ti phi b ra hai

tun chun b thit k mu xe mi cho nm t. Sut thi gian c|c
cng xng s ngng hot ng.
T thc hin h{ng lot nhng chng trnh ct gim, ph tn. T phi m
ng nhiu l~nh vc: b|n sn phm, qun l th trng, v{ thit k mu
xe. Nhng vi t c|ch gi|m c, nhim v h{ng u ng thi cng din ra
kh| thm lng l{ tm h{ng trm bin ph|p kh|c nhau ct gim ph tn v{ gia
tng li nhun.
IX. RC RI TRN THIN NG
Cho n khi ti tr th{nh gi|m c, Henry Ford vn lun l{ mt nh}n vt xa

c|ch. Tuy nhin hin nay vn phng chng ti nm cnh nhau v{ chng ti
gp nhau thng xuyn hn, mc d ch trong c|c cuc hp. Ti c{ng hiu r
v Henry Ford, li c{ng lo }u v tng lai cng ty v{ tng lai ca chnh ti
na.
Glass House l{ mt cung in, v{ Henry nm quyn lc ti cao, Mi khi ng

bc v{o, ngi ta bt u bo nhau: Hong thng gi lm. C|c nh}n vin
s bc chm li vi hy vng c gp ng. Nu h may mn, ng{i Ford c th
ch n h v{ ct li ch{o. i khi ng c th h c tr chuyn vi h i c}u.
Mi ln Henry bc ch}n v{o phng hp, khng kh t nhin thay i hn.

ng ch ng mng sng v{ c|i cht ca tt c chng ti. Ch cn ng ra lnh:
X trm! v{ th l{ xong. S nghip y ha hn n{o s tiu tan th{nh

tro b m{ khng cn b{n c~i thm.
Henry l{ k tn th b ngo{i. Nu mt nh}n vin n mc thch hp v{ n ni

ng lc, ng s ch n hn. Nhng nu b ngo{i khng ra hn th h~y
coi chng.
C ln Henry ra lnh cho ti sa thi mt nh}n vin m{ di mt ng l{ mt g~

ng tnh.
Ti bo: Tht l{ v vn. l{ mt ngi bn tt ca ti. Hn c v con {ng

ho{ng. Chng ti vn thng dng ba vi nhau.
Tng c hn i, Henry lp li l{ mt thng ng tnh.
V sao anh ngh th? ti ni.
Nhn ka. Hn mc qun cht qu|.
Henry, ti thn nhin ni, qun ca hn th c lin quan g n chuyn

ch?
Hn rt k quc, Henry nhn xt. Tng i ca hn trng nh {n b{. Tng

c hn i.
Sau cng ti buc phi sa thi mt ng bn tt. Ti a hn ra khi cng ty

v{ cm ght gi}y pht . Nhng khng cn c|ch chn la n{o kh|c.
S c t{i l{ mt t|nh xu. Th m{ Henry li tn sng.
Khi ti mi nhn chc gi|m c, Henry trit l i c}u v c|ch qun l: ng

bao gi cho php nh}n vin mnh qu| thoi m|i. ng cho hn yn th}n v{ t
do h{nh ng theo mnh. Cn lun lun l{m tr|i hn. Phi cho nh}n vin
ca anh lo lng v{ mt thng bng.
B}y gi chc c|c bn ang t hi v sao v l~nh o cng ty xe Ford, mt trong

nhng ngi uy quyn nht th gii, c th c x nh mt tn v li? iu g
khin ng bt bnh thng nh th?
C l phi tr li nh sau: Henry Ford cha bao gi phi tranh u t n

c|i g. C l l{ mt cu con cng sinh ra tha hng gia t{i. Nhng a
nh th thng nhn i khnh khinh v{ t hi cuc sng s ra sao nu khng
c b. Ngi ngho thng ph{n n{n rng khng ai cho h ngh ngi, nhng
ngi gi{u li khng bao gi t t c c|i g bng chnh n lc bn th}n.
Khng ai cho h s tht. Thin h ch ni nhng g h mun nghe.
Dng nh Henry Ford II, ch|u ni ca ngi s|ng lp cng ty xe Ford, ~ b

ra c i thi phng s vic.
C l l{ l do ti sao ng thng c cm gi|c bt n. ng thng tm c|ch

nhn cho ra nhng ni phn kh|ng. T xa nhn thy hai nh}n vin tr chuyn
trong cng ty, lp tc ng cho rng h ang b{n bc mt }m mu!
Ti khng mun l{ mt nh{ ph}n tch t}m l }y, nhng ti hiu r ngn
ngun ni s h~i ca ng. Khi Henry cn nh, ng ni ng thng hay lo lng
v s cp. Cu b ln ln trong cn nh{ kn cng cao tng, lun c kha
cht v{ canh g|c cn mt, khng d g tin tng ngi ngo{i.
C nh th, Henry sinh ra hoang tng v nhiu th. Chng hn, ng rt ght
vit l|ch. Mc d hai chng ti qun l cng ty bn nhau ~ gn t|m nm, hu
ht c|c h s ca ti u khng c ch k ng. Henry thng khoe khoang
rng ng khng bao gi gi li h s s s|ch g c. Thnh thong ng li t

hng ng giy t.
ng bo ti: C|i th ch t l{m hi anh. K n{o gi li h s cho lm s

chuc ha v{o th}n. Sau cng n s ri v{o tay nhng ngi khng c quyn
c v{ l{ c|i gi| phi tr.
Sau v Watergate, ng cm thy s vic trm trng hn: Thy cha? Ti ~

bo m{: Vic c th xy ra cho chng ta lm!
C ln ng n thm vn phng ti, lic nhn nhng tp bn tho v{ h s v{

ni: Tht in r. Ng{y kia cu s b ng inh ln thp t gi| v ~ gi c|i ca
n n{y.
ng sng theo phng ch}m ca ng ni: Lch s ch l{ h~o huyn. C}u ~

|m nh ng. V{ thi ca ng l{ hy b tt c.
C ln Henry ngi chp nh. Ngi c mi n l{ Karsh, nh{ nhip nh ni

ting ca Canada. Nh thng l, Karsh chp nh rt tuyt. Bc ch}n
dung Henry c |o n ni ng lp tc gi cho bn b v{ th}n quyn.
Mt hm Ted Mecke, ph t| ca Henry, bt gp ti ang chim ngng bc

nh.
Anh ngh sao v bc nh mi ca ng ch? Ted hi.
Tht tuyt, ti |p. Nh}n tin, ti cha c bc nh n{o ca Henry. Cu thy

ti c nn xin mt tm khng?
ng nhin, ti s bo ng ta k tn v{o.
V{i ng{y sau Mecke cho ti bit: ng Ford cha mun k tn v{o bc nh ,
v vy ti a ng ta gi li.
Ln tip theo ti n gp Henry, nhn thy bc nh trn b{n, ti nhn xt:
Bc nh tuyt qu|.
C|m n. Thc ra bc nh n{y d{nh cho anh. Ch c iu ti cha k tn v{o

}y.
ng khng bao gi nhc li chuyn v{ ti khng bao gi nhn c bc

nh. N ~ bin i }u. vi Henry, tng nh l{ mt biu hin qu| th}n thit
thm ch vi gi|m c ca chnh mnh.
Hnh nh Henry khng bao gi mun li bt c k nim n{o c th chng

minh tnh bn. Cho d do chng ti l{ bn ca nhau. Hnh nh ng hiu
rng mt ng{y n{o ng s phn bi ti, v{ khng mun li bng c rng
chng ti ~ tng l{ bn.
Thm ch trong nhng nm chng ti thng bt ng quan im vi nhau.

Nhng ti lun c gng tr|nh cng thng. Nu c vn nghim trng
cn tranh c~i, ti c gng tr|nh b{n trc mt mi ngi. Nhng lc y ng t
ra cng bng hn.
Vi t c|ch gi|m c, ti khng mun mt th gi cho nhng cuc tranh lun

nh nhoi, m{ phi ngh n nhng chuyn to t|t hn. Trong nm nm sp ti
cng ty s i v }u? Khuynh hng chnh m{ chng ti phi dc sc v{o l{ g?
Sau chin tranh Rp-Israel nm 1973 v{ cuc khng hong nhin liu tip
theo , th trng th gii c nhiu bin ng. iu i hi chng ti
phi c phn ng nhy bn. Xe hi nh v{ tit kim nhin liu l{ hnh nh ca

tng lai.
Khng cn phi t{i ba g mi nhn ra c iu . Chng ti ch cn theo di

s b|n nm 1974. cng ty GM tc b|n ra gim xung 1,5 triu chic,
cng ty Ford gim na triu. Ngi Nht dc sc sn xut xe nh, v{ b|n nh
in.
Tuy nhin Henry li cho rng xe nh l{ con ng i v{o ch cht. ng thch

ni rng: Xe nh th li nhun cng nh theo.
Ng{y nay thc tnh m{ ni, ngi ta khng th kim tin bng xe nh t ra
l{ M. V{ iu c{ng ng{y c{ng ng.
Ni nh vy khng c ngha chng ta khng nn ch to xe nh. Thm ch

nhin liu khng khan him chng na, chng ta cng phi chiu lng kh|ch
hng. Nu h i xe nh m{ khng c cung cp, lp tc kh|ch h{ng b ri
chng ti v quay sang Honda hay Toyota, ni sn s{ng chiu h.
iu n gin l{ chng ta phi quan t}m n th trng. vi chng ti, vic

khng th cung cp xe nh tit kim nhin liu cng ging nh l{m ch
mt hiu gi{y v{ chng ti phi tr li vi kh|ch h{ng: Rt tic, chng ti ch
ng gi{y c s 9 tr ln.
Xe nh tr th{nh mt khc xng trong hng Henry. Nhng ti phi thuyt

phc rng t nht phi ch to loi n{y b|n trn th trng ch}u ]u.
gi| nhin liu cao v{ ng s| th hp, thm ch Henry cng ng rng xe
nh s ph hp vi th trng ch}u ]u. Ti ph| Hal Sperlich, k hoch gia sn
xut s mt ca chng ti, bng qua i T}y Dng nghin cu th trng.
Ch trong vng mt ng{n ng{y, Hal v{ ti ~ thit k xong xe mi. Chng ti gi

xe nh n{y l{ Fiesta v{ cho rng }y s l{ mt th{nh cng ln.
Trong ngt hai mi nm, phe lp Ford ~ a ra nhiu l do ngn cn

chng ti thit k loi xe n{y. Thm ch gi|m c b phn ]u Ch}u ca cng ty
cng phn i chic Fiesta.
Nhng ti bit }y l{ vic phi l{m. Ti n vn phng Henry v{ trc tip gp

ng, ti bo: C|c ng nghip ca ti ch}u ]u khng thch loi xe n{y,
vy anh bo ti phi l{m g b}y gi? Ti khng mun chng ta h{nh ng mt
c|ch m mm nh chng ta ~ tng l{m vi chic Edsel. Nu anh khng ng
h ti ht mnh, chng ta s dp k hoch .
Henry nhn thy vn . Sau cng ng ng b ra mt t sn xut Fiesta.

V{ ng ~ khng sai lm. Fiesta l{ mt th{nh cng |ng k, n gi cng ty
ng vng ch}u ]u v{ l{ mt bc ngot cho cng ty, c th s|nh vi cng
lao chic Mustang ~ em li th{nh qu to ln cho s nghip Ford v{o thp
nin 1960.
Ngay khi , Sperlich v{ ti bt du ngh n ho{n chnh chic Fiesta tr th{nh

mu xe M nm 1979. Chng ti nhn thy mc nhp cng xe Nht ang
gia tng. Cng ty GM ang thit k xe mi. Cng ty Chrysler a ra chic Omni
v Horizon. Trong khi Ford vn ang ch i.
Ni chung, chic Fiesta vn cn qu| nh i vi: th trng M. V vy Hal v{

ti quyt nh tng kch thc xe.
Tuy nhin v{o lc n{y, u th mu dch ca Nht cng ph tn nh}n cng cao
M l{m cho c|c cng ty M phi i u gay go vi nn cnh tranh mt
khi mun sn xut xe nh. Chng ti s phi tn 500 triu la x}y dng c
xng mi sn xut ng c bn xy-lanh v{ hp s. Henry t ra ngn ngi
trc canh bc n{y.
Nhng Sperlich v{ ti qu| hng th vi k hoch nn khng d d{ng nhng

b.
Chng ti thc hin cuc h{nh trnh n Nht v{ t chc cuc hp vi cp l~nh
o cng ty Honda. Lc by gi Honda khng mun sn xut xe hi, m{
ang quan t}m n c|c loi mt. Tuy nhin h c y m|y mc sn xut
ng c nh v{ sn s{ng hp t|c vi chng ti.
Ti v{ ng Honda rt n nhau. ng mi ti ti t dinh v{ t chc i tic,

km theo nhng m{n trnh din ph|o bng s. Trc khi ri Tokyo, chng
ti. ~ cng nhau i n mt tha thun. Honda s cung cp cho chng ti 300
ng{n b hp s mi nm vi gi| 711 la mi b. }y l{ mt c hi tuyt diu.
Tr v t Nht ti cm thy rt hng m|u. Fiesta s ra i v{ tr th{nh hin

tng Mustang th hai. Hal v{ ti bt u tho ra k hoch.
Nhng khi ti k vi Henry v tha thun gia chng ti v{ Honda, ng phn

i ngay: Khng mt chic xe n{o nh}n danh ti li cha ng c ca
ngi Nht! V{ th l{ kt thc mt c hi ng{n v{ng.
Bt c ai trn th gii n{y cng chu tr|ch nhim vi mt ngi n{o . C

ngi chu tr|ch nhim vi cha m, hoc vi con c|i. C ngi chu tr|ch
nhim vi ch|u cht, vi ng ch, hoc thm ch vi con ch ca mnh. Li c
nhng ngi cm thy mnh chu tr|ch nhim trc Cha.
Nhng Henry Ford cha bao gi chu tr|ch nhim vi bt c ai. Thng thng
trong mt cng ty, v l~nh o chu tr|ch nhim trc c|c nh}n vin v{ c|c tay
c c phn. ng ta cng phi chu tr|ch nhim trc ban gi|m c ca mnh.
Cn Henry dng nh lun tho|t ly khi qui lut .
Cng ty Ford bt u ci m t nm 1956, nhng Henry cha bao gi thc s

chp nhn thay i y. Theo ng cng ging nh ng ni ng, mt ngi
y quyn h{nh, cng ty sinh ra l{m vui lng ng. Ging nh mt ta nui
nm, ng ri ph}n ln v{ b mc chng trong bng t. D nhin th|i xut
ph|t t thc t: Henry v{ gia nh ng ch c mi hai phn trm c phn,
song li nm gi bn mi phn trm quyn bu c.
Th|i ca ng i vi chnh ph cng khng kh|c th|i vi cng ty.
C ln ng hi ti: Anh c ng thu li tc khng?
Anh khng a }y ch? Ti |p li ng nhin c! D cho khn kho

n }u, ti vn phi tr nm mi phn trm nhng g kim c.
Ti lo qu|, ng bo. Nm nay ti phi tr 11 ng{n la. ~ s|u nm nay, }y

l{ ln u tin ti phi ng thu:
Ti ht sc kinh ngc nn hi: N{y Henry, th trc gi anh l{m sao?
C|c lut s ca ti ~ lo chuyn , ng |p.
N{y, ti khng chng li vic tn dng k h m{ chnh ph v tnh to ra.

Nhng mi ngi l{m vic trong cng ty u phi tr s tin tng ng
nh anh! Anh cho rng mnh vt ra ngo{i qui lut sao?
Nhng ng khng nhn thy vn . V{ ti khng c l do g thuyt phc

ng rng ng ~ ph| v lut ph|p bng mt tr chi c th gi l{ li dng
chnh ph.
Trong sut nhiu nm l{m vic vi nhau, ti nhn thy Henry t khi chu b
tin ti ra. C ln cng ty t mua mt chic phn lc 727 ca h~ng h{ng
khng Nht. }y l{ mt loi m|y bay sang trng dng trong nhng chuyn
cng t|c c bit. C|c lut s bo rng c| nh}n Henry cng khng c dng
my bay ny, tr khi ng chu tr ph tn cho chuyn i. Nhng Henry th{ phi
i b cn hn phi mc tin ti tr cho cng ty.
Trong khi , ti thng s dng chic 727 trong nhng chuyn cng v ra
nc ngo{i. Chic phn lc c tr th{nh c|i gai trong mt Henry. ng cm
ght thy ti ngi chm ch trn m|y bay trong khi ng khng c ngi.
Ng{y kia Henry bt ng ra lnh b|n qu|ch chic m|y bay cho vua Iran vi gi|
nm triu la. Chuyn vin c tr|ch phi i ht sc ngc nhin. Anh ta hi:
Chic m|y bay rt c li sao li b|n i?
Khng cn, Henry |p. Ti khng mun nhn thy n thm gi}y pht n{o
na.
Sau mt v kim tra ni b, Henry phi tr li cho cng ty 34 ng{n la. ng

b ph|t gi|c c nhng tay v{o mt v tham nhng, v{ thm ch c|c thanh tra
ca chnh ng cng khng mun l{m ng. C|ch b{o cha duy nht ca Henry
l{ li cho b{ v. Tuy vy vic Henry nhn nhn ti li ~ l{ iu |ng k ri.
C}u chuyn trn }y chng thm th|p g so vi v xy ra Rencen.

Rencen l{ mt khu h{o nho|ng gm c|c ta cao c, ca h{ng v{ kh|ch sn cao

nht th gii. Khu n{y c x}y dng cng phu l{m ni bt trung t}m
Detroit. Nhng c{ng ng{y c{ng tr nn km sm ut v c|c dch v thng
nghip ang hng dn ra ngoi .
Henry quyt nh t|i thit li cng trnh n{y cho mnh v{ u t tin v{o . S
tin cng ty chnh thc b ra l{ s|u triu la d nhin xut ra t cng
qu. S tin n{y dn d{ ln n 12 triu. Sau cng cng ty phi g|nh mt ph
tn 100 triu la. t ra cng l{ con s chnh thc. Nhng ni chung, ti
tnh to|n rng cng ty cn u t thm 200 triu la na cho trung tm
Rencen nu tnh to|n to{n b chi ph bao gm vic di chuyn h{ng trm
nhn vin v . ng nhin, ch c mt phn trong s tin u t khng l l
c cng khai ha.
Ti rng mnh. L ra s tin y phi c b ra cnh tranh vi cng ty

General Motors. Thay v chi vo c|c bt ng sn, cng ty GM ~ u t v{o xe
nh. Nhiu ln ti gp Henry v{ b{n vi ng chuyn .
Song ng c tnh lng i.
M quan t}m ca Henry vi Rencen |ng l bt i phn n{o nu ng chu

m mt nhn r Camegies, Melons, hoc Rockefellers. Nhng gia inh n{y
s dng ngun t{i ch|nh ca mnh v li ch chung.
Nhng kh|c hn vi nhng ngi k trn, s rng r~ ca Henry thng xut

ph|t t tin ca ngi kh|c ngun t{i ch|nh khng phi l{ ca ng m{
thuc cng ty v{ c|c tay c c phn. Chng c g |ng ngc nhin khi h khng
c hi trc.
Ngay t u, Rencen ~ l{ mt tht bi. Nm 1974, khi ch m ho{n th{nh

ph}n na, n ~ nut ht l00 triu la.
b p li, Henry c Paul Bergmoser, bay i khp nc l{m |p lc vi c|c

cng ty kh|c, i h u t v{o Rencen. Nm mi mt cng ty ~ b tin ra.
Trong s c ba mi t|m cng ty da v{o Ford v nhiu l~nh vc.
V n uy tn Ford, nhiu ca tim ng h{ng u nc M v{ ch}u ]u ng

di n Rencen. Mt kh|c h cng i hi nhng bo m t pha cng
ty. Vic n{y ~ dn n tnh trng l bch cho cng ty Ford v phi chu tn tht
trong hai nm u.
Khi ti ang vit nhng dng n{y, Rencen ang ng trn vc thm khng
hong kinh t. Ng{y nay kin trc ca n hn tp v{ khng l{ mt trung
tm thu ht. Ph tn u xe qu| cao. Trong c mt vn phng tn km 2,7
triu la, vi mt ng ln ngon ngoo v{ l si sang trng, x}y ng
ring cho Henry Ford.
Ti thng t hi: Gii b|o ch trn }u c ri? Do ngi ta iu tra v{

vit phng s lin min, nhng Detroit khng ai khai th|c c s tht pha
sau bc mn Rencen.
Theo ti, Henry l{ mt ta chi bi c b. ng khng bao gi l{m vic tch cc.
Ch chi tch cc. ng ch bit quan t}m n ru, {n b{ v{ ca h|t.
Tht tnh m{ ni, ti lun cho rng ng ght {n b{ ch tr m ng. Khi b

Henry qua i, m ng nm quyn h{nh trong gia nh v{ buc con trai
phi c tr|ch nhim. B{ cng rn Henry v{o khun php.
Nhng khi b{ mt nm 1976, th gii bt u o in. Ngi ph n duy

nht m{ ng knh trng trn i nay khng cn na. Henry tr th{nh mt tay
c t{i tuyt i, lun tin rng {n b{ c sinh ra trn th gian ch {n
ng gii tr.
C ln ng than phin vi ti rng, ng{y kia ph n s chim cng ty Ford v{

hy hoi n. ng bo rng m ba a ch|u trong cng ty hin nay ang
nm quyn nhiu hn ng v{ c|c ch em ng. Song iu ng cm thy |ng
bun nht l{ trong s c n by g|i v{ ch s|u trai. ng thng bo ti {n
b{ chng iu khin c vic g c.
Mary ~ t ra s|ng sut khi nhn xt ng ngay t u. N{ng thng bo ti:

Ru hy hoi tt c thn kinh c ch v{ ch}n tng con ngi s hin ra. V
vy h~y coi chng: }y l{ mt k tin.
Tht ra, Mary l{ mt trong rt t ph n m{ ng khng d|m mit th. C ln

trong ba tic sinh nht th nm mi ca mt bn th}n chng ti l{
Katie Curran, Henry v{ Mary ri v{o mt cuc tranh lun da dng trong khi
mi ngi ang n}ng cc. Khi y Henry ung rt nhiu nhng Mary khng
ung git n{o v n{ng b bnh tiu ng.
H b{n v cuc hp ca c|c nh}n vt cao cp, iu vn thng xy ra gia

chn ng ngi. Khi Mary bo Henry rng |ng l ra phi m thm c|c phu
nhn, Henry t ra bt ng, ng ni: C|c b{ thng thch chi tri ln nhau.
Ai cng mun khoe khoang qun |o v{ n trang ca mnh.
Mary ci li: Anh lm ho{n to{n. Khi c mt c|c b{ v, c|nh {n ng c|c anh
phi v ng ng gi. H khng th la c{ thm. S tin ru tn i ph}n
na v{ s|ng hm sau mi ngi u n hp ng lc. C|c anh s li c
nhiu hn nu mi c|c b{ v cng i. Henry lng nghe n{ng. Sau ng bo

ti: V anh rt kh tnh.
Mun trng tr Henry phi bit bnh tnh ng lc. Lc y bn c th nho mi

ng ta c. Mary lun lun c kh nng l{m vic m{ khng b rc r.
V Henry lun say nh h chim, ti lun c tr|nh xa ng trong nhng cuc hp

mt x~ hi. Hai nh{ c vn ca ti l{ Beacham v{ McNamara thng
khuyn: H~y tr|nh xa ng y. Khi Henry xn, anh c th gp rc r v nhng
chuyn chng |ng g.
Ed OLeary cng cho ti li khuyn tng t:
C th anh khng bao gi b sa thi v l{m thit hi mt t la. Nhng mt

bui t anh c th b ui vic khi Henry ang say. ng ta c th gi anh l{
thng mi v{ th n{o anh cng ni nng. H~y nh rng chuyn y chng
|ng g }u, c tr|nh voi khng xu mt n{o.
X. 1975: NM BI T
Nm 1975, nhng d o|n ca ti bt u xy ra. Henry Ford thc hin mt

nh c tnh to|n nhm h~m hi ti tng bc mt.
Cho n lc , ng tm mi c|ch c lp ti. Nhng trong nm n{y ng bt

u b chng au ngc v{ sc khe c phn km i. Vua Henry cm thy
mnh ~ gi{ yu thc s.
ng tr nn y th tnh. Ti thng mng tng cn in r ca ng: Tao

khng mun thng ph| hoi ngi tip tc thng tin. iu g s xy n cho
ging h n{y mt khi tao ln cn au tim v{ cht bt c k t? Trc khi tao

nhn ra hn s leo ln, vt tn tao ra khi cng ty v{ thay th v{o bng cng
ty xe Iacocca. Ri s phn ca thng Edsel con trai tao s ra sao?
C l v lo s ti ln quyn nn Henry mun khai tr ti. Tuy nhin ng khng

l l l{m cng vic d bn . Mt kh|c, ti t khi t ra s h, Herny
bn d th on h cp, quyt t}m l{m ti nhc nh~ n ni phi rt lui.
Henry cho n mt qu bom u tin khi ti vng nh{. u nm 1975, khi ti

ri M trong chuyn cng v hai tun Trung ng, vi t c|ch i din gii
mu dch i ha gii quan im ca Israel v{ khi \ Rp.
Khi ti tr v Hoa K v{o ng{ 3 th|ng hai, ti ht sc ngc nhin thy vin
ph t| Chalmers Goyert ang n ti ti s}n bay New York.
C chuyn g th? ti hi.
C vn rc ri ri }y, anh ta |p.
Tht vy. Ti lng nghe Goyert thut s lc nhng bin c kh tin din ra
trong lc ti vng mt. Ch mi v{i ng{y trc , trong khi chng ti ang hi
kin vi Quc vng Faisal Rp Saudi, vua Henry bt ng triu tp cuc
hp cao cp.
i vi ti vn khng c g l{ kh hiu c. Henry ~ ch i trong lc ti

xa h{ng ng{n dm triu tp cuc hp nhm tranh gi{nh quyn lc v{
trch nhim ng thi ng cng i ngc li tt c nhng g ti tin tng.
Henry ~ g}y ra nhiu tn tht to ln cho cng ty trong nhng ng{y . Nhng
xe nh ca cng ty l{ Topaz v{ Tempo sau cng c a ra th trng
vo thng 5-1983 trong khi |ng l phi c tung ra trc bn nm, khi
cng chng ang i hi xe nh. Vy m{ phn ng ca Ford i vi cuc

khng hong nhin liu nm 1973 m~ n nm 1979 mi c th hin.
Ti tht cm tc. Cng ty GM v{ Chrysler ang r|o rit hp t|c v{ tho ra

nhiu k hoch. Gia lc , nh{ l~nh o cng ty Ford nh mt con { iu
rc u trong ct.
Mi th|ng sau cuc hp ban gi|m c, ti thng h}n hnh n tip Franklin
Murphy, thnh vin trong ban gi|m c cng ty Times-Mirror Los Angeles,
ng thi l{ mt bn qu ca Henry Ford.
Murphy lun cho ti nhng li khuyn ch}n th{nh, khng phi qun l cng
ty, m{ l{ x tr vi Henry. ng ni: Henry chu nhiu |p lc. Cu phi t
ra khoan dung. ng y thng hc hc vi b{ x~ lun.
Chng ti u bit rng cuc hn nh}n gia Henry vi Christina ~ n hi tan

n|t. ng va b bt gi trong khi ang l|i xe tnh trng say ru, trong
xe cn c c nh}n tnh l{ Kathy Duross. Khi y Christina ang bn cng du
Katmandu v{ ang hi {m vi Imelda Marcos, nht phu nh}n Philippines.
V{o ng{y mi bn th|ng hai, Henry triu tp cuc hp cao cp tho lun
v tnh hnh Indonesia. Henry y quyn cho Paul Lorenz, ph gi|m c c
nhim ca cng ty, gi s tin hu hng mt triu la cho mt quan chc
Indonesia. B li, Ford s c hng hp ng hai mi chn triu la
nhm x}y dng mi lm trm v tinh trn mt t. Nhng khi v hu hng
b, Henry ph|i hai nh}n vin t Dearborn i Djakarta bt ming
quan chc n.
Lorenz l{m vic di quyn ti. Khi hay tin ti bn gi anh ta n vn

phng v{ bo: N{y Paul, v l g cu hi l cho h mt triu la?
Paul vn l{ ngi c kh nng v{ tr|ch nhim. Anh ta cng rt trung th{nh v{

khng mun }m u v{o rc r. Anh bo ti: l{ mt s lm ln.
Lm ln? ti hi. Khng ai lm ln trao cho ngi kh|c mt triu la bao

gi!
Paul yn lng. Nhng ti c vn hi, v{ anh ta |p li: Anh khng cho rng ti
t l{m vic phi khng?
Cu ni g th? ti hi. Cu mun bo rng c k xi gic cu?
Paul |p: , khng. Nhng cp trn ca ti ~ nh|y mt v{ bo: Cng vic

phi nh th y.
Ng{y nay, c th ni thng rng c|c cng ty M l{m vic vi c|c nc thuc
Th Gii Th Ba thnh thong c h l. Nhng theo ti bit, vic y cha tng
xy ra cng ty Ford.
Chng ti khng cn cch n{o kh|c hn l{ sa thi Paul Lorenz, v{ nh thng

l, ti chu tr|ch nhim thi h{nh vic . Paul bo ti: Ti s lng l ra i
nu khng c mt vt nh n{o trong l lch. ng n{y ti l{ k b buc ti. V{
anh cng bit y, ti khng t l{m vic khi khng c s ng tnh ca
cp trn.
Ti hiu r Paul v{ tin rng anh ni tht.
V{i ng{y sau, Henry gi|n tip nhn nhn s vic, ng ni vi ti: C ti phi
cho Lorenz thy rng tin thi vic s n b cho anh ta. Hnh nh t ~
cho anh ta lc ng.
Mt nm ri sau bin c , ti tnh c bt gp h s tin thng. Ti knh

ngc thy rng Henry ~ quyt nh cho Paul Lorenz s tin mt trm ng{n
la.
Ti bo Henry: Ti sa thi g~ , Sao anh li thng cho hn s tin ln nh

vy?
Henry |p gn ln: Hn khng phi l{ ngi xu.
Ti c cm tng v Watergate t|i din, Lorenz chu ti v{ c ng ch chm

sc.
Cng trong v n{y, b|o ch t ra d d~i vi Henry. C ta |n cng th. Hai nm

sau, ti c mi n s t ph|p gii thch chuyn . |ng l ngi
gii thch phi l{ Henry. Khng hiu sao ng li tho|t n.
Ma ng nm y, chng ti thng b|o tn tht ba th|ng cui nm 1974. S

tin ln n mi hai triu la, vn cn khng thm g so vi tn tht din ra
gia nm 1979 v{ 1982.
Tuy nhin, }y l{ ln u tin k t nm 1946, cng ty Ford tri qua mt k ba

th|ng thua l. V vy ngo{i sc khe suy gim trm trng v{ cuc hn nh}n
tht bi, Henry li b bi thm mt g|nh nng na. Kt qu l{ ng tr nn
hoang tng hn bao gi ht.
Do y ti c mt th k tuyt vi tn l{ Betty Martin. Nu khng v ch ngha

c t{i trong h thng h{nh chnh, Betty |ng l ~ l{ ph gi|m c. C t{i gii
hn hu ht c|c cng s di quyn ti.
Betty lun c kh nng bit c nhng iu |m mui ang din ra. C ln c

n gp ti v{ ni: Ti va bit c rng mi ln anh gi din thoi i
}u bng th tn dng ca cng ty, mt b|o c|o s bay n vn phng ng

Ford.
Hai tun sau c bo ti: B{n l{m vic ca anh lun b bn, v vy nhiu khi
trc khi v ti phi sp xp li. Ti lun nh chnh x|c v tr c|c h s, nhng
sng hm sau mi ch u o ln. Vic lun xy ra v{ ti ngh |ng l anh
phi bit r ai ~ g}y ra. C|c c qut dn th chng bao gi ng n n }u.
Ti v nh{ v{ ni vi Mary: Anh lo qu|. Betty Martin l{ mt ph n bn l~nh.

C ght nhng chuyn tm ph{o v{ khng bao gi k vi ti iu g nu
xt thy khng quan trng, khng kh c g khng n th c s l{ ngi u tin
nhn ra.
Sau s vic c{ng lc c{ng tr nn qu|i g. V{o ng{y 10 th|ng ba, trong cuc
hp ban l~nh o h{ng th|ng, chng ti tm c|ch gim bt tht tho|t bng cch
ct bt tin l~i c phn h{ng tam c| nguyt. Vic gip chng ti tit kim
c by mi lm triu la mi nm.
Cng ng{y hm , Henry tng tin s ph cho ban gi|m c t bn chc ng{n
ln bn mi by ng{n la mi nm. Ti cho l{ s tp trung qyn h{nh
vo cp l~nh o.
Sau chng ti cng b tin l ba th|ng u nm l{ mi mt triu la do

thu, c ngha l{ chng ti ~ b l lin tc hai tam c| nguyt.
Henry bt u ni khng ln. V{o ng{y 11 th|ng 7, ng in cung triu tp

cuc hp gm nm trm tay qun l cao nht. }y l{ cuc hp t ngt m{
ng khng h cho ai hay trc ni dung hay mc ch, k c ti.
Khi mi ngi ~ c mt ti phng hp, Henry bt u b{i ph|t biu bng c|ch
cng b rng: Ti l{ thuyn trng ca con t{u n{y. ng ni rng ban
gim c ca chng ti ~ mc sai lm. Ti l{ ngi qun l cao nht, v vy
hn ng ang |m ch ti. }y l{ cuc hp t xut, trong Henry ni nng
dng d{i v{ thiu mch lc. L|t sau mi ngi bc ra khi phng hp ng
ng|c nhn nhau: N{y, cuc hp va ri l{ th n{o vy?
Sau cuc hp , chng ti u t hi phi chng Henry ang mt tr. Mi

ngi ht hong. C cng ty nng n. Khng ai yn t}m l{m vic. Thay v{o
ng ta bt u ph}n v}n khng bit Henry ang hng ti c|i g v{ h ang
thuc phe n{o.
Mc d b|o ch hu nh khng hay bit cuc u | n{y, c|c i l ca chng

ti u c n tng mnh v tnh trng mc n|t. V{o ng{y 10 th|ng 2 nm
1976, c mt cuc hp c|c i l dch ca x nghip Ford. Bin bn ghi rng:
Hnh nh c qu| nhiu vn chnh tr din ra trong gii l~nh o ca cng
ty Ford v{ iu l{m gim hiu qu hot ng ca h... Henry Ford lc n{y
ang l~nh o cng ty tr|i vi mun ca cp di.
C|c nh{ i l xe b{y t s quan t}m ca h vi vic cng ty thiu sn

phm mi v{ h bt u cm thy thua st cng ty GM. Trong cuc u tranh
vi Henry, c|c i l r r{ng ng v phe ti. iu n{y ch l{m vn trm
trng thm. Cng ty Ford khng phi l{ mnh t d}n ch, v th vic ti g}y
c uy tn trc tp th cho ng thy ti tr th{nh nguy him.
Di chiu b{i mt cuc kim so|t v du lch v{ ph tn ca ban gi|m c,

Henry dng ln mt m{n iu tra c cng vic ln i t ca ti. Cuc iu tra
bao gm nm mi lm ln phng vn, khng ch nhm v{o nhng ngi trc
tip iu h{nh cng vic m{ cn v{o c|c h~ng tip liu cng nh c|c h~ng
qung c|o.
Cuc phng vn bt u bng nhng c}u hi chi tit vi nhng ngi

thng n dng cm ti Las Vegas. Ngi ta mun tm hiu xem ti v{ c|c
cng s c dan du vi {n b{ trong c|c chuyn i khng.
Mc d vi n lc ht mnh, cuc iu tra ~ tht bi khng a ra c iu

g |ng ln |n ti v{ c|c ng nghip.
Mt b|o c|o y c c|c thanh tra gi n ch ti, ni rng: ng khng

c g lo lng. Mi vic ~ qua.
Sau khi b ra hai triu la tin h{nh v m{ khng t kt qu g, mt

ngi bnh thng |ng l phi xin li hoc t ra n nn i cht. Anh ta |ng
l phi ni: Ti ~ kim tra gi|m c v{ c|c ph gi|m c ca mnh, nhng
sau cng tt c u trong sch. Ti t h{o v h bi l }y l{ cuc iu tra
khng khoan nhng.
V{ ng l{ khng khoan nhng cht n{o. Sut my th|ng , chng ti phi

ri cng ty mi ln mun gi in thoi. Henry ln ng i Nht v{ t mua
mt m|y din t c hiu nng rt cao. Tt c chng ti u lo s vn phng b
mc ng d}y nghe ln. Mt trong nhng ph gi|m c ca chng ti l{ Bill
Bourke ~ cng i vi Henry t mua mt s|ng ch phm gi| 10 ng{n la,
c kh nng thu li c|c c}u chuyn t mt ta nh{ kh|c.
T|c dng ca vic i vi ban qun l chng ti tht ngo{i sc tng

tng. Chng ti bt du ly chn trm li v{ bt u ni chuyn th thm. Mi
ngi c bc tht nh, s rng c vua s h lnh chm u.
Tht kh tin. K nm gi kho ca ci ang l{m o in mi s, ly vic gieo

cng thng v{ bin cng ty th{nh a ngc l{m tr vui. Hn a gin vi sinh
mng con ngi. Ngi ta bt u ung ru cho qun su. Gia nh h ri
v{o chia r... Cuc t{n ph| tht |ng rng mnh...
l{ bu khng kh trong Glass House nm 1975.
V{ l{ l do khin ti c ngh ra i.
Chc hn ng Henry ang mong mun ti ra i. Hn ng ang thm ngh: Ta

s tm im yu ca g~ n{y. Buc hn tri qua mi gian nan khin hn phi ri
b mnh t tr ph. C {o bi i ri cui cng s n ch.
Nhng ng khng bao gi n ch. Cui cng khi cuc iu tra ~ kt thc,
c|c bn ti tht ln: Nh n trn, tt c ~ qua.
Khng. Henry vn trng tay, v{ iu l{m ng thm in tit. B}y gi rc ri

mi thc s bt u.
XI. TH THCH CUI CNG
Ti thng t hi v sao mnh khng ra i t nm 1975. Sao li d d{ng chp

nhn s phn Henry ~ b{y sn? Sao li cho php k kh|c nm gi vn mnh
mnh trong lng bn tay?
B}y gi nhn li, ti khng hiu mnh ~ sng ra sao trong nhng nm . Cuc
i ti tht in r n ni ti mun t bt k li tt c. Mary lun ni: H~y
theo di nhng bin c n{y. Ng{y kia c l anh s cn vit s|ch. S khng ai tin
nhng g chng ta ang tri qua. Trc tin, cng nh bt c ai ri v{o tnh
trng ti t, ti mong rng mi vic s kh| hn. C th Henry s thc tnh;
hoc ban gi|m c s gip ng hi t}m.
Sao ti cn li? Mt phn v ti khng th hnh dung l{m vic ni n{o kh|c.
Ti ~ tri qua cuc i trng th{nh Ford, v{ l{ ni ti mun n.
Chic Mustang, Mark III v{ Fiesta l{ nhng a con cng ca ti. Ti cng c
nhiu ng minh. C|c h~ng tip liu l{m vic rt n . C|c i l b|n xe th hot
ng hu hiu v{ l~nh c nhiu tin thng. Nu ti khng phi l{ mt v
thn c kh nng l{m m hoc mi ngi, ti phi kt lun rng uy tn ca ti
phn ln l{ do kh nng hot ng. Mc d gp rc r vi Henry, ti rt mn
nguyn v th{nh qu ca mnh.
Ti khng bao gi trng i mt th th|ch cu cng, nhng nu phi n vi

n ti cng sn lng. Ti hiu c gi| tr ca mnh i vi cng ty. Ni v
nhng iu ~ t c, phi nhc n ti nhiu hn l{ Henry. Trong thm
t}m ti lun hy vng rng, v chng ti l{ mt tp th cng l{m vic, ngi gii
hn s thng.
Hnh nh ti hi tham: Ti thch th c l{ gi|m c. Ti vui sng c trong

tay nhng u th, c ch u xe c bit, phng v sinh ring, ngi hu
sang trng. Nhng c|m d kia ~ l{m cho cuc sng ca ti d chu.
V{ ti cm thy ht sc kh khn khi phi ra i, b li sau lng li tc hng

nm 970 ng{n la. Mc d ti l{ nh}n vt hng nh ca mt cng ly hng
nh, lng thu nhp ca ti vn cn hn gi|m c cng ty GM. Ti cn mun
t n mt triu la mi nm v{ iu khin ti qun bng i thc t.
Trong by ti li t{y tri, ti tin r{ng tham lam l{ ti ln nht.

Trong ti lun c mt nhc im. Ngi ta cho rng ti c t|nh qu quyt v{

bn l~nh khi nhng con b{i ~ p xung, nhng khi ti cn n nhng u
im th chng bin }u mt c.
|ng l ti phi tranh u. Mary lun mun cho Henry mt b{i hc, c y
thng ni: Nu anh cho php, em s vch mt hn ta. Em bit l{m nh vy
c hi cho cng vic ca anh, song t nht chng ta s cm thy d chu hn.
Trong khi , Henry vn quyt ch loi tr ti. Khi cuc iu tra i n tht bi,
hn ng ngh thm: Thng cha n{y cha chu chn bc vv ta tip tc tr
kh|c xem sao? Ta khng th sa thi hn v hn gi{u uy tn. Nhng t s chi tr
}m sau lng. Ta s cht ht v}y c|nh ca hn mt c|ch bt ng.
Mt hm, khng c l do g r r{ng, Henry gi in thoi mi Leo-Arthur

Kelmenson, gi|m c mt b phn qung c|o trong cng ty. ng yu cu: H~y
sa thi Bill Winn.
B}y gi Bill Winn l{ mt trong c|c bn th}n nht ca ti. Ch mi hai ng{y
trc c in thoi, Bill ~ c h~ng qung c|o thu nhn v{ giao cho mt
chc v quan trng. Trc kia, anh ~ c mt cng ty sn xut ring. Anh
thng hp t|c vi chng ti trong c|c cuc trnh din ch{o h{ng mi nm v{
lun lm chng ti hi lng.
Khi ti hay tin Bill b sa thi, ti ang chun b din thuyt trc mt nhm
thng gia trong cuc hi tho do i hc Michigan t chc. Trong cuc ni
chuyn ti hm , t}m tr ti khng ri hnh nh Bill.
Ti khng hiu ni ti sao Henry l{m chuyn . Bill Winn l{ mt anh ch{ng
hin l{nh d mn. Khng c g tranh c~i v anh c. Henry khng th g}y
chin vi Bill, v thm ch ng cha bao gi gp anh ta. Hn na, mi khi nhn
vic ca cng ty, Bill lun ho{n th{nh mt c|ch xut sc.
Quyt nh c o|n ca Henry khng g kh|c hn l{ mt cuc tn cng vng

v v{ gi|n tip v{o Lee Iacocca.
Hal Sperlich l{ mt nh}n vt kit xut, mi ngi thng nhn xt anh ta c

la trong ngi. L{ mt k s v{ l{ ngi iu h{nh sn xut, anh l{m vic
bn cnh ti sut c|c thp nin 1960 v{ 1970. Anh ng mt vai tr khng th
thiu trong vic s|ng to nhiu mu xe mi, c bit l{ Mustang v{ Fiesta.
Anh nhanh nhn nh mt c}y roi thn, vi kh nng i n gc r ca vn

v{ l{ ngi u tin nhn thy vn .
Vi t c|ch gi|m c cng ty, nhim v ca ti l{ triu tp mt y ban ra k

hoch sn xut. Trong cuc hp, Hal Sperlich thng ngi bn tr|i ti,
cn Henry ngi bn phi. Thnh thong Henry li gt u hay gm g. ng
khng bao gi ni nhiu trong c|c cuc hp, song c ch v{ }m thanh din t
nhiu iu.
Tht vy, ngi ta thng quan t}m n th|i ca Henry hn c|c kin
c trnh b{y.
R r{ng Henry khng thch Sperlich v{ c|c ngh ca anh. Hal l{ ngi thng
thn v{ khng bao gi khm nm trc c vua. Anh hiu rt nhiu v xe
hi v{ c trc gi|c nhy bn vi tng lai. Anh c khuynh hng a ra
c|c mu xe nh iu m{ Henry khng mun nghe nhc na.
Mt hm sau cuc hp, Henry cho gi ti n vn phng v{ ni: Ti khng a

thng Sperlich cht tit , v{ ti khng thch hn ngi cnh anh. Hn lun
r r v{o tai anh. Ti khng mun hai anh x x{o trc mt ti nh vy.
Ti khng cn c|ch n{o kh|c l{ thut li iu cho Hal: Ti bit }y l{ iu

l bch song anh khng th ngi cnh ti na.
Sau cng iu duy nht ti c th l{m bo v Hal l{ a anh n mt ch

ngi kh|c khut mt Henry. Thm ch sau ti c anh cng t|c Ch}u ]u.
Khng l}u sau , Henry cho gi ti v{ ra lnh sa thi Hal Sperlich.
Ti ni: Henry, anh khng a y ch. Anh y l{ ngi gii nht ca chng
ta.
ui hn ngay, Henry ni.
Lc b}y gi l{ gia tra. Ti sp ri vn phng n chuyn bay i New

York. Ti yu cu Henry i n khi ti tr v ~. Nhng ng |p:
Nu anh khng ui hn ngay, th chnh anh s ra i cng vi hn.
Ti cm thy tuyt vng. Tuy vy ti c gng bin minh: Sperlich ~ ch to

Mustang. Anh y mang li cho chng ta h{ng triu la.
ng l s dng d{i na. Ti khng a hn. Anh khng c thm quyn hi ti

sao. Ch c vy thi.
Hal cm thy au n. Mc d c hai chng ti c th o|n trc iu ,

chng ti lun sng trong hy vng rng, nu bn l{m vic gii, cng l s
thng. Hal th{nh tht tin rng kh nng ca anh sc gi ch}n anh ti Ford,
cho d ng ch khng thch i na. Nhng Hal qun rng anh l{m vic di s
c t{i.
Ti ni vi Sperlich: }y l{ mt ch l{m t{o lao. V{ ti c th s ra i cng

anh. Ti gi chc cao hn, nhng cng chu chung mt |p lc. C th sau n{y
gp mt ni d}n ch hn, t{i nng ca anh s c nhn nhn v{ n b xng
|ng. B}y gi hi kh tin, nhng s c lc anh nhn li ng{y hm nay v{ bit
n Henry ~ sa thi anh.
Khng ng l{ li tin tri. Khng l}u sau khi Hal thi vic, anh c gi|m
c Chrysler mi n. u nm 1977, Hal bt u l{m vic cho Chrysler. Lp
tc anh gi vai tr ch cht trong k hoch xe hi nh, anh d{nh ht kh nng
lp li nhng g anh ~ t c cng ty Ford.
Cha y hai nm sau, Hal v{ ti li cng l{m vic bn nhau. Ng{y nay anh l{
gi|m c cng ty Chrysler, l{ ngi ~ m ra mt bc ngot quan trng khi
thit k xe T115 vic m{ anh khng c php thc hin Ford. Chic xe
~ ln |t xe Ford trn th trng.
Ng{y 12 th|ng s|u, Henry gp chn ngi trong ban gi|m c v{ ni rng ng
sp sa thi ti. H bo: ng, Henry, anh lm ri. H~y bnh tnh li. Chng ta
s ni chuyn trc tip vi Lee v{ d{n xp n tha mi vic. Ngy 13 thng
ba, 1978, ti n l{m vic nh thng l. Khng kh trong vn phng vn
khng c g kh|c thng. Lc gn ba gi, th k ca Henry cho mi ti n vn
phng ng. Ti ngh: ~ n lc ri }y. Khi ti bc v{o chnh in, Henry
v em ng l Bill ang ngi ni b{n cm thch vi v mt ht sc kh|c thng.
Trng h cng thng v{ c phn ht hong. T dng ti cm thy nh nhm.
Cuc hp ch chnh thc ha vn .
Ti khng ng li c mt Bill trong gi sa thi ti, song vic g cng c mc

ch ca n. S c mt ca anh l{ ct cho ti bit rng }y khng ch l{ quyt
nh ca Henry m{ cn ca gia nh ng. Bill l{ ngi c c phn ln nht
trong cng ty, v vy s c mt ca anh cng mang mt ngha chnh tr. Nu
Bill ng h quyt nh ca Henry, ti khng cn g trng cy na. Henry
cng cn mt nh}n chng. Thng thng ng gi tr d bn bng c|ch mn
tay ngi kh|c
c bit thng dng ti thi h{nh vic sa thi. Nhng ln n{y tht tr tru.
C mt Bill bn cnh. khin ng d d{ng h{nh ng hn.
S hin din ca Bill cng l{m ti thy d chu, Anh l{ mt bn tt. Anh ~
tng ha rng khi bt trc xy ra chng ti ~ o|n trc nh vy anh
s tranh u cho ti. Ti bit ti khng th ho{n to{n tin cy v{o s ng h ,
bi l Henry v{ Bill t khi n{o n vi nhau. Tuy nhin ti vn phn n{o hy
vng rng anh s can thip.
Khi ti ngi v{o b{n, Henry bt du ng hng v{ m . ng cha bao gi trc

tip sa thi ai, nn khng bit phi bt u th n{o. Sau cng ng ni: ~
n lc ti phi l{m theo mnh. Ti ~ quyt nh t chc li cng ty. y l{
iu anh khng h mun, nhng d sao anh cng phi l{m. Chng ta ~ hp
t|c vi nhau kh tt. Ti nhn ng t v ng vc Nhng ti ngh rng
anh nn ra i. Nh vy s tt p cho cng ty.
Trong sut cuc hp bn mi lm pht, ng khng bao gi ng n hai

ch sa thi.
Th l{ th n{o? ti hi.
Nhng Henry khng th nu c l do. ng ni: iu thuc v quan im

c| nh}n, v{ ti khng th gii thch vi anh thm na.
Ti khng d d{ng chp nhn. Ti mun buc ng phi a ra l l v ti bit

rng iu s khng chnh |ng. Sau cng ng nhn vai v{ ni: , i khi
ngi n{y khng thch ngi kh|c, th thi.
Ti ch cn mt con b{i chi. Ti hi: Th cn s c mt ca Bill }y? Ti

mun bit anh y ngh g?
Ti ~ quyt nh xong, Henry ni.
Ti tht vng nhng khng thc s ngc nhin. Ti ni: Ti cn mt s quyn

li, v{ ti mong rng khng cn phi b{n nhiu v vic . Ti mun ni v
tin tr cp v{ b l sa thi.
Chng ti s tnh to|n cho anh, Henry ni. Chng ti ng rng trong l
lch s ghi ti t chc, khng l{m vic cng ty t ng{y 15 th|ng mi nm
1978.
Cho n by gi, cuc hi {m gia chng ti ht sc m du. Ri ti bt u

t ch hn. Ti k li h{ng lot nhng th{nh qu ca mnh, nh}n danh cng ty
xe Ford v{ v quyn li Henry. Ti nhc Henry rng chng ti va ho{n th{nh
hai nm th{nh cng nht trong lch s. Ti mun ng hiu r ng ang vt i
ci g.
Khi kt thc, ti ni: H~y nhn v{o mt ti. Cho n lc y ng vn khng

d|m nhn thng. Ti ct cao ging v{ nhn thy }y l{ cuc ni chuyn cui
cng.
Ti ni: Anh tnh to|n rt ti. Chng ta va thu c 1,8 t. Tc l{ 3,5 t trong
lin tip hai nm. Nhng h~y nh li ti, Henry. Anh khng bao gi chng
kin mt t t|m na. Anh c bit ti sao khng? Bi v anh khng bit xoay s
ngay t ngn ngun!
ng vy, Henry ch l{ mt con qu tiu tin m{ khng cn bit tin }u ra.

ng ch bit ngi trong th|p ng{ v{ reo ln: Ly Cha, chng con c nhiu tin
qu|! Hng ng{y ng c mt khua mi ma m, ch khng h bit ai ~ l{m
nn chuyn.
Gn cui cuc hp, Bill th{nh tht ni v{i li mong thay i nh ng anh.
Nhng tht qu| t i, v{ ~ qu| tr ri. Khi chng ti ri khi cn phng
Hemy, Bill bt u ri nc mt, anh nhc i nhc li: |ng l iu n{y khng
nn xy ra. Anh y t{n nhn qu|.
Ri anh th l: Trong cng ty n{y anh tht |ng mn. Anh ~ s|t c|nh bn
chng ti sut ba mi hai nm. Vy m{ anh y thm ch khng nu ra l do
no. Anh ~ h|i ra tin cho Henry. Trong i anh y cha ai l{m nh th c.
Ti knh ngc thy Henry vn lnh lng.
C|m n Bill. Nhng kt cc ca ti ~ xong, cn c|c anh vn phi l{m nhiu

y!
Bill l{ ngi tt, tuy nhin mi ngi trong gia nh Ford lun chng li thin
h. Du sao chng ti vn l{ bn, Ti bit rng anh thc s mun ti tip tc
lm gi|m c cng nh thc s tin rng anh ang bt lc.
Tr v vn phng, ti bt u nhn c nhiu c in thoi ca bn b v{

ng nghip. ng nhin, tin ti b sa thi sau c loan ra.
Chiu hm ri khi vn phng, ti cm thy nh nhm c ngi. Nh tri

sng gi ~ qua, ti t nh khi ngi trong xe hi. Nu ti phi b sa thi, t
nht }y l{ lc thun tin. Chng ti va ho{n th{nh s|u th|ng tuyt vi nht
trong lch s cng ty.
Tr v nh{, ti nhn c mt c in thoi ca con g|i l{ Lia t c}u lc b

tennis. N nghe c hung tin qua { ph|t thanh v{ bt du ri nc mt.
Khi nhn li tun l kinh khng y, ti khng th qun c ting khc ca Lia
qua in thoi. Ti cm ght Henry ~ chi ti. Nhng ti cm ght hn c
l c|ch chi ca y. Khng c c hi n{o kp ngi xung tr chuyn vi c|c con
trc khi thin h u bit tin ny.
Ti khng bao gi tha th cho y v iu .
Lia khng ch au kh. N cn tc gin v ti ~ khng b|o trc ti sp b sa

thi. N khng tin rng ti khng bt trc iu .
V sao b khng bit? B l{ gi|m c mt cng ty c b. Lc n{o b chng bit

mi vic!
Ln n{y th khng, con !
Sut tun n rt kh chu. Ti cho rng c nhng a bn ang thch th

mt c|ch c |c trc s au kh ca con g|i gi|m c ngi ~ c
hng th tt c, ri cu cng phi b trng pht.
Ngi ta thng ni c{ng tro cao th c{ng ng~ au. Ti thm tha iu , v{
thng cm vi nhng k ~ tng b ti sa thi trc }y.
V{i th|ng sau khi ti chuyn n cng ty Chrysler, ti phi ly lng h{ng trm
cng s a cng ty i ln. Ti c ht sc s dng trc gi|c ca mnh.
Ln u tin trong i ti thy s ra i tht khng khip.
Sau khi b sa thi, ti c cm gi|c mnh khng tn ti na. Thin h khng cn

nhc n nhng bit danh nh: Cha xe Mustang. Nhng ngi l{m vic
cho ti, ng nghip v{ bn b, u s gp li ti. Mi hm qua ti cn l{ mt
ngi hng. Vy m{ hm nay ai cng xa l|nh ti bng bt c gi| n{o.
Mi ngi nhn thy Henry ang chun b thc hin cuc sn lng nhng
ngi ng h Iacocca. Bt c k n{o khng chm dt lin h vi ti u ng
trc nguy c b sa thi.
Bn b c ngng gi in thoi cho ti v s b nghe lm. H ngonh mt i

mi ln gp ti. Nhng ngi can m nht cng ch d|m bt tay tht vi v{
bc i trc khi phng vin c th chp nh. Sau , Henry c th bt gp
bc nh nh th trn b|o ch, v{ s x tr vi k d|m xut hin bn cnh ngi
b chi b trc cng chng.
Mt tun sau khi ti b sa thi, Walter Murphy, mt cng s c lc ca ti

trong cng ty ng thi bn th}n sut hai mi nm, t nhin nhn c c
in thoi ca Henry lc na m.
Anh yu mn Iacocca ch? Henry mun bit.
ng nhin, Walter |p.
Vy th anh b sa thi, Henry ni.
V{ ng ta l{m iu ngay ng{y hm sau, iu n{y chng t Henry in r ti

}u.
i vi ti, cn au tip tc ko d{i sau v . Mt trong c|c bn tt nht

cng ty ~ gn gi vi gia nh ti 25 nm nay. Chng ti ~ chi b{i vi nhau
mi m th s|u. Hai bn gia nh thng i du ngon chung. Vy m{ sau khi
ti b sa thi, thm ch anh cng khng bun gi. V{ khi Mary mt nm 1983,
anh cng khng n ving tang l.
Cha ti thng ni rng v{o gi pht l}m chung, nu ngi ta cn c nm

ngi bn ch}n th{nh, ngi ~ tri qua mt cuc sng tuyt diu. Ti
thm tha iu .
Tht l{ mt b{i hc cay ng. Ngi ta c th l{m bn vi nhau sut nhiu

thp nin, cng nhu, chia s nhng lc ln voi xung ch. Bn bo v anh ta
trong nhng gi bt trc. ri khi bn th}n bn gp bt trc, bn khng cn
nghe n hn na.
iu khin ti t t cho mnh nhiu c}u hi. Phi chng nu ti vt qua

tai nn , ti c th bo v gia nh tt hn? \p lc vi ngi th}n tht
kinh khng. V ti b mc chng au tim ch my th|ng sau khi ti b sa thi.
Mt k t{n nhn v{ nh mnh t{n nhn ~ xen v{o v{ l{m thay i cuc sng
chng ti.
Tht l{ tuyt vng sau ng{y b sa thi. L ra ti c th gi in thoi cho bn b

v{ ni: Chng ta i ung c{ ph vi nhau nh, ti cm thy rng rn v
chuyn mi xy ra. Nhng hu ht bn b u t b ti. l{ mt c sc cay
ng nht i.
Ti phn n{o hiu c th|i ca h. Bn th}n h khng c li m{ ch v s

c t{i. Cng vic ca h s b dnh lu nu h tip tc giao thip vi ti. H
c c mt tng lai v{ v con quan t}m n.
Th cn ban gi|m c, }y l{ nhng ngi i din tiu biu cho cng ty; v{
ti c cm gi|c th|i ca h l{: V s phn ca chng ti ~ c nh ot
bi k mnh; chng ti phi np bng k .
Khi Henry ra lnh cho ban gi|m c chn la gia ng ta v{ ti, ti sao h li
cho ng sa thi k ~ to lng tin cho h? C th h khng c kh nng
chn ng iu , song t ra mt v{i ngi c th t chc phn i. Vy
m{ chng ai l{m. Khng mt ngi d|m ni: Tht |ng xu h. Ngi n{y
mang v cho chng ta hai t la mi nm, vy m{ ng sa thi anh ta ? Th
th chng ti s ra i.
Mt iu b n m{ ti mun r trc khi nhm mt la : l{m sao nhng

th{nh vin trong ban gi|m c c th ng ngon sut m? V l g nhng con
ngi nhit tnh n th m{ khng d|m ng u vi Henry Ford? Cho n
hm nay, ti khng ti no hnh dung c h c th bo v quyt nh ca
mnh ra sao, d cho chnh h hay bt c ai kh|c.
XII. NHNG NGY SAU
C|e nh{ i l ca h~ng Ford u ni nng khi nghe c tin n{y. Ed Mullane,
i l ti Bergenfield, New Jersey t ra b ri nht.
Mullane bit ti ang gp chuyn phin phc nn lp tc bin th ng h ti

gi cho Henry v{ tt c c|c gi|m c kh|c. Henry bo ng ng nn can thip
vo chuyn n{y. C ln ti i ngang vn phng ca Henry v{ nghe c ting
ht v{o in thoi: Iacocca i gp thng ch Mullane v{ xi dc n l{m

chuyn n{y. Tht l{ mt s xc phm gh gm.
Ngay sau , Mullane c sc vn ng a ti v v tr c. ng tnh to|n

rng s vn u t tng cng ca c|c i l ln n gn mi t la v{ ti l{
hin th}n ca s bo m cho nhng u t . Ma h ng c gng vn
rig mt cuc phn i v pha nhng i l v{ cng l{ nhng tay c c phn,
nhng cui cng k hoch tht bi.
Nhng d tht hi, c|c i l cng lo lng v c|c khon u t ca h trc s

ra i ca ti. Henry vi v~ ng vin tinh thn:
Cng ty c iu h{nh bi c|c gi|m c y t{i nng lun quan t}m n nhu
cu ca c|c bn v{ th trng b|n l. Nu qu tht nh th th chng cn thit
phi ng vin tinh thn.
C|c i l gi rt nhiu th t ng h ti. S quan t}m lo lng ca h c mt

ngha rt to t|t. Trn b|o ch ti b g|n cho c|c t ng nhiu i hi, con
la n n hoc "thiu ng li". Nu qu tht nh th c|c i l ~ chng
cn phi ng v pha ti. Chng ti lun chia s nhng bt ng v{ gii quyt
chng m p. Ti cn c th gip mt s tr nn triu ph.
Lc Henry ch nh Bill Ford v{ Carter Burgess, mt ngi trong ban gi|m

c, quyt nh c|c khon bi thng cho ti. Ti tn khng t li vi hai
ngi n{y nhng cui cng phi nh n lut s Edward Bennett Williams
(lut s ni ting nht ti bit) ti mi c hng by mi lm phn trm
nhng quyn li m{ |ng l ti c hng.
Ti nhn c v s th ng h ca anh em nh}n vin v{ rt nhiu in thoi,

th t ng h tm cho ti mt cng vic kh|c.
vi ti, qu tht bui s|ng hm y ti nh{ kho gp phn quyt nh quan

trng trong vic nhn chc gi|m c h~ng Chrysler. Nu khng b s nhc ba
hm y t l{ ti s ngh ngi mt thi gian chi gn hoc i du lch }y
vi gia nh.
Cng may ti kim ngay c mt vic l{m kh|c, nu khng ti s ni in ln

v tc gin.
Mt th d hi l v vic b ngh vic n{y { b}y gi ti c th mi Pete v{

Connies Esters n nh{ dng cm th}n mt. Pete l{ gi|m c ca cng ty
General Motors m{ trc }y chng ti khng bao gi c th ni chuyn thoi
m|i vi nhau.
Khi cn l{m vic cho cng ty Ford, c hai chng ti u phi chu nhng qui
lut bt th{nh vn ca Ford v{ c|c gi|m c kh|c ca General Motors: nu
mt ngi cng ty Ford v{ mt ngi GM c trng thy chi tennis hay golf
vi nhau, iu l{ mt du hiu chc chn h ang nh ot gi| c th
trng hoc l{ ang tm c|ch lt h thng t do kinh doanh. Nhm l~nh o
GM rt c bit cn thn bi v lut cm c quyn c th l{m tan r~ cng ty
h. Kt qu l{ k n{o trong b ba trm xe hi t c khi n{o vui v c
vi nhau.
Tnh bn mi giao ho ca ti vi Pete Esters cng tht ngn ngi. Lc ti k

hp ng vi Chrysler cng l{ lc chng ti phi l{m mt l vi nhau.
Ngay khi ti ngh vic, mt truyn thuyt c ng ti trn bo ch Detroit

ly tin t mt k ph|t ngn trong gia tnh Ford l{ ti b ui vic v thiu
kh nng, qu| hp tp v{ l{ con ca mt tn di d}n ngi Allentown,
Pennsylvania, mt ni qu| xa Grosse Pointe.
Qu tht l{ nhng li ch trch l bch nhng khng phi l{ iu |ng ngc

nhin. vi gia nh Ford, ti lun gi th|i ca k b{ng quan.
Cn ring vi Henry, ng ta c mt quan im c bit v nhng ngi .

Nhng nm gn }y, ng ta tin rng ti l{ mt th{nh vin ca Mafia. C l
cun tiu thuyt B gi{ l{m ng lin tng hnh nh ca tt c ngi vi
c|c t chc ti |c.
Henry t phi run ry khi bit rng ti nhn c mt c in thoi b mt t

mt k v danh gi th n trc v{i ng{y. Mt k vi ging ni ca d}n ~
gi cho ti:Nu nhng iu trn b|o ch l{ tht s do Ford ni, chng ti s
cho tn ch v li bit tay. N ~ ph| hoi danh d c} gia nh ng{i. Ti
s cho ng{i mt s in thoi bt c khi n{o ng{i gi, chrig ti s b g~y
ch}n tay n ra. C nh th chng ti mi cm thy d chu hoc t ra cng l{m
ng{i d chu.
Ti tr li ngay: khng! khng phi li sng ca ti. Nu c|c bn l{m

nh th tht l{ tr|i ngc vi ti. Nu cn dng n bo lc th chnh ti s
b gy ch}n hn!
Cho n 1975, Henry vn lin tc |m ch ti c quan h vi Mafia, Mc d sut

c i ti vn cha bit hnh th mt tn Mafia ra sao. T nhin ti tr nn
mt k c quyn lc thc s e da Henry.
ng nhin ti khng th chp nhn vic b |nh m| n{y li cha tip m| bn

kia. Henry Ford lm tan n|t cuc sng ca nhiu ngi nhng ti tr th
m khng cn dng n bo lc. V khon tin tr cp, ng ta phi chi cho ti
mt s bc ln trong khi ti vn i l{m ni kh|c, cn ng th hi hp xem ti c
th ht nh{o ng ta chng. iu n{y l{m ng ta in ln.
Ngay sau c sc ca s sa thi, ti bt u ngh li vic g ~ xy ra gia ti v{

Henry. Cho d l{ gi|m c hay lao cng cng khng phi l{ iu quan
trng, nhng du sao b ui vic cng vn l{ mt c sc bt ng, v{ bn phi
lp tc t hi: Mnh ~ l{m iu g sai tri? Chc chn ti khng bao gi c o
tng tr nn nh}n vt s mt.
Ti ~ khng nh iu n{y ngay t lc bt u cng vic. Nu ti mun l{m

ngi ng u ca cng ty th c l nn l{m vic cho mt cng ty kh|c tt
hn. Mt khi ~ l{m vic cho cng ty Ford bn phi chp nhn ch c ngi
trong gia nh Ford mi c l{m th l~nh, nu ti c tham vng y, ti ~ b
cng ty Ford t l}u nhng cho n nm 1975 ti vn vui v chp nhn
ch ng ca mnh.
Ti b ngh vic v l{ mt c|i inh trc mt ca Henry. ng ta ni danh v vic

ui hai nh}n vin trong mt cn nng gin. i vi ng ta, ch l{ vic dp
tt s ni lon ca bn nng d}n i vi l~nh cha. Ty th, ti vn ngh rng
ti l{ mt trng hp kh|c v ti khn ngoan v{ may mn hn nhng k . C
ng }u s phn li xy ra nh th vi ngay bn th}n ti.
|ng l ti phi hiu bit cht t v lch s ca cng ty Ford; |ng l ti phi
bit Henry l{ mt k hi khng in, v{ mnh phi phng s vic khng
may xy n.
Ngo{i ra li cn c|i bnh tng ca Henry. ng ta ho{n to{n tin rng nu c

chuyn g xy ra t cng l{ c b{n tay ti nhng v{o hng chim ot cng
ty. Henry ni vi mt phng vin ca t Portune nm 1976, khi b mt cn au
tim: Ti bit rng mnh khng sng c bao l}u na. Ti bn khon t hi
khng bit cng ty Ford s ra sao nu khng c ti. Iacocca khng th xp v{o
v tr ch tch c.
Con ngi c |c n{y khng bao gi gii thch iu n{y vi ti, vi mi ngi,
v{ c l ngay c i vi bn thn ng ta.
Dng h Ford l{ mt trong nhng gia nh c truyn thng cha truyn con ni
ln nht nc M. Trong bt c triu i n{o, vic u tin l{ phi gi vng
ngai v{ng trc ~. Henry khng bao gi cn phi che giu nh a con trai
l{ Edsel ni nghip mnh. V{ ti l{ mt con k { cn mi k hoch n{y.
Ti ch gp li Henry mt ln sau khi ngh vic. Bn nm ri sau, ti v{ Mary

c mi d tic k nim nm mi nm t Newsweek c t chc nhiu
tiu bang kh|c nhau. Xui xo cho ti l{ n li c t chc ngay phng khiu
v Penaisane Center.
Vic n{y xy ra v{i th|ng trc khi Mary mt. Lc n{ng khng c khe
lm nn ti cnh n{ng sut ba tic. Chng ti ngi cng b{n vi Bill Bonds,
pht ngn vin Detroit, v{ vi mt ngi {n ng cao ln. Lc Mary v Bill
ang tr chuyn, ti cht ngng ln v{ thy Henry v v ang bt tay mi
ngi v{ ang tin v pha ti.
, ! ti tht ln. Mary quay li v{ n{ng cng ngc nhin, , ... }y l{ lc

m{ ti cm thy kh chu nht. Ti l{ mt k kh| im tnh, nhng ti lun t
ngh khng bit vic g s xy ra nu ti gp Henry sau khi ~ l{m v{i ly ru.
T l}u ti ~ tng tng | ngay v{o ch him ca hn mt ph|t, ti ~

khng ng mnh c th kim ch c.
Bn mt gp nhau. Ti gt u. Hemy c ba c|ch chn la. Mt l{ gt u v{

ch{o hi qua loa, xong bin v{o |m ng. Hai l{ n bt tay ni chuyn vui
v, chuyn g qua th cho n qua i. }y l{ phong c|ch ch s nht m{ ti hy
vng n xy ra.
Cn c|ch th ba l{ khng ni li n{o v{ bc i mt. Henry chn c|ch n{y, ng

ta nm ly tay v, Kathy, ri vt mt.
l{ ln cui cng ti gp Henry.
H{ng lot vn xy ra sau 13 th|ng s|u nm 1978. Vt so Henry li, c

bit vi gia nh ti, g}y s kh chu m~i m~i, bi vt thng qu| s}u m.
Ch c nhng bin c trong my nm gn }y mi xoa du c phn n{o. Mi
c|c bn xem tip chuyn g xy ra.
CHUYN CHRYSLER
XIII. CHRYSLER N NHN
Gi| ti hnh dung c mt phn nhng g ang ch i ti khi ti hp t|c vi

cng ty Chrysler, ti ~ khng bc ch}n v{o, cho d c hng bao
nhiu tin bc i na. Cng may l{ Cha khng bao gi cho php con ngi
nhn trc tng lai ca v{i nm ti, nu khng chc nhiu ngi mun cht
quch cho xong. Nhng ng n{y ng{i l{ mt c nh}n t: ch cho chng ta
bit tng ng{y mt. V th khi gp cnh ng iu ng, ngi ta ch cn c|ch
dc sc tin ti v{ l{m ht kh nng ca mnh.
Ngay sau khi ti b sa thi, nhiu cng ty thuc c|c ng{nh kh|c nhau tm c|ch
gp ti. Nhiu trng, k c i hc New York mi ti v l{m khoa trng.
Cc ni u a ra nhng hp ng hp dn, nhng ti thc s ph}n v}n
khng th chn la. Trc gi ti vn hot ng trong ng{nh k ngh xe hi
v{ say m vi n. Ti c cm gi|c rng cuc sng khng ngha l g nu ti i
ngh v{o lc n{y.
tui bn mi t, ti h~y cn tr khng th v hu nhng li qu| gi{ khng

th bt u mt s nghip mi. Hn na, hnh nh xe hi ~ thm v{o m|u
tht ti mt ri.
Ti khng bao gi cho php mnh ngh rng mi k nng thng mi u c

th thay th ln nhau, rng gi|m c Ford cng qun l c bt k cng ty
no kh|c mt c|ch ngon l{nh. Tng t nh mt ngi thi kn saxo trong
ban nhc, mt hm nhc trng bo anh: Cu l{ mt nhc cng gii. Sao cu
khng chuyn sang chi piano? Anh ta |p: Li cn th na! Ti d~ thi saxo
hai mi nm nay! Ti chng bit kh kh g v piano c.
Cng ty xe hi Renault Ph|p cng ngh ti hp t|c vi t c|ch c vn.

Nhng ti khng phi mu ngi c vn. Ti thch lao u v{o vic. Nhng tay
vo trch nhim. Nu l{m ra tr ti |ng c thng. Bng khng ti s chu
ti.
Ngo{i ra, bn cht kinh doanh trong ti khng chu ngi ngh. Trong khong
thi gian tm b ma h nm 1978 n{y, ti b m nh vi ngh th{nh lp mt
cng ty lin lc a. }y l{ mt k hoch s, khng th xy ra mt sm mt
chiu. c m ca ti l{ cu kt th{nh mt lin hp c|c cng ty xe hi ca
ch}u ]u,Nht v{ Hoa K. Chng ti s to ra mt sc mnh tng hp c kh
nng ch ng u th ca General Motors.
Nhng th{nh vin m{ ti mng tng s l{ Volkswagen, Mitsubishi v{

Chrysler. Chrysler l{ ng vin thch hp v pha M. GM th qu| ln khng
th chen ch}n v{o ch kh|c na, cn Ford d nhin l{ c vn ri.
Ti tham kho kin ca bn ti l{ Billy Salomon ca ng}n h{ng u t

Salomon Brothers ti New York. Trong qu| trnh , ti hc hi c nhiu
iu v c|c cng ty xe hi, bao gm Chrysler. Ni r hn, ti nm tng tn
c|c chiu biu k to|n ca h. Nhng sau ti li v l rng hot ng
ca mt cng ty trn giy t v{ trong thc t l{ hai l~nh vc kh|c nhau.
Theo Salomon, chng ngi ln nht tin ti cng ty lin lc a l{ lut

chng c quyn hin nay ca M. Cng lc , Ta Bch c ang khuyn
khch cuc hp t|c u t gia General Motors v{ Toyota, hai cng ty xe hi
ln nht th gii. T nm 1978, thm ch cuc hp nht gia Chrysler v{
American Motors ~ khng th{nh. Mt vic nh vy c th l{m thay i th
gii ch chng chi!
T lc ti b sa thi khi Ford, thin h n rng ti sp tm n Chrysler. Ti

ang sung sc, Chrysler ang gp kh khn, th{nh th ngi ta c tnh r|p
hai hnh nh li.
Cuc thng lng u tin c Claude Kirk dn li a ng. Anh l{ cu

thng c Florida v{ l{ bn ti. Anh mi ti n dng ba tra New York
cng v Dick Dilworth v{ Louis Warren, hai th{nh vin hi ng qun tr
Chrysler. Dilworth ph tr|ch iu h{nh c|c ng}n khon cho gia nh
Rockefeller, cn Warren l{ lut s Wall Street ~ nm gai nm mt
vi Chrysler ngt ba mi lm nm.
C th ni }y l{ cuc gp g l{m quen hn l{ chnh thc, v{ cuc tr chuyn

gia chng ti ch xoay quanh tnh hnh chung. Dilworth v Warren ni r
rng h mi ti vi t c|ch c| nh}n ch khng phi l{ i din chnh thc ca
cng ty. H b{y t mi quan t}m s}u xa vi ng{nh thng mi xe hi
c bit v Chrysler. Song phn ln c}u chuyn mang tnh cht thm d v{ c
khuynh hng x~ hi hn l{ kinh doanh.
Vi ngy sau ti nhn c in thoi ca John Riccardo, ch tch hi ng

qun tr Chrysler. Anh ta v{ Dilworth ng mun gp ti kh|ch
sn Pontchartrain, c|ch trung t}m Rencen ca Henry v{i khu nh{. Mc ch
cuc gp g l{ thm d kh nng hp t|c gia ti v{ Chrysler.
Chng ti c tr|nh khng l{m rnh rang cuc hp. Ti l|i xe hi qua cng ph
kh|ch sn. Thm ch Gene Cafiero, gi|m c Chrysler, khng h xut u l
din.
Trong cuc hi {m, c Dilworth ln Riccardo u t ra m h. Riccardo ni:

Chng ti ang tm cch l{m tnh hnh thay i. Mi vic cha n lm.
C hai u c gng ngh hp t|c m{ khng ni thng ra. iu khin ti

kh chu, v{ ti t vn ngay: Thc s chng ta gp nhau b{n vic g?
B{n vic thu dng anh, Riccardo |p. Anh vn quan t}m n ng{nh xe hi
y ch?
Ti ni vi h rng trc khi i v{o ch tit hp ng, ti cn hi mt s u

v tnh hnh Chrysler hin nay. Ti mun bit chnh x|c ti ang tham gia v{o
}u.
Ti ni: Ti khng mun bc v{o mt c|ch m qu|ng. Ti cn bit c th

nhng kh khn. Ti cn bit cng ty ang c c s nhng }u. C|c anh c
bao nhiu tin mt. K hoch hot ng cho nm sau ra sao. C|c sn phm
tng lai s nh th n{o. V{ nht l{ c|c anh c cho rng mnh thc hin ni
khng. Hai cuc hp ln sau c t chc ngoi Detroit. Riccardo tho ra
mt bc tranh s s{i, song ti hnh dung c th thc hin c trong vng mt
nm. Thc tnh ti khng ngh rng John hay bt k ai kh|c Chrysler tm
c|ch gi m sa ma vi ti. Mt trong nhng vn ln nht Chrysler m{
sau ti bit c l{, thm ch ban l~nh o cao nht ca h cng khng h
nh hnh c iu g ang din ra. H ch bit rng Chrysler ang mc bnh
trm trng v{ ang tri qua cn vt v~.
T c cm tng }y l{ mt th th|ch trng i. Sau cuc hp ti tr v nh{

v{ b{n chuyn vi Mary. N{ng bo: Anh s khng vui sng l{m vic g
khc ngo{i xe hi. H~y cho g~ Henry mt b{i hc nh i. Ti cng em
chuyn ra b{n vi c|c con. Th|i ca chng l{: Nu iu l{m b vui, c
l{m!
Vn duy nht cn li l{ Chrysler c kh nng mn ti khng ti

khng ch ni v t{i chnh. iu ti cn hin nay l{ c ch ng. n tng
tui n{y, ti khng cn thch th l{m vic di quyn ai kh|c. Ti ~ ng
hng nh qu| l}u ri. Nu ti nhn vic Chrysler, ti phi tr th{nh nh}n vt
s mt trong vng mt nm hoc l{ ngh chi!
l{ c|i gi| phi tr cho s c mt ca ti Chrysler. Ti cn ho{n to{n t do

tung ho{nh iu khin cng ty. Ti vn hiu rng c|ch l{m vic ca
mnh kh|c hn vi h. Nu ti khng c y quyn h{nh a ra chnh
s|ch v{ bin ph|p qun l, vic bc ch}n v{o Chrysler s l{ iu }n hn.
Ti c n tng rng Riccardo mun ti tr th{nh gi|m c v{ ch huy iu

h{nh cn anh ta s l{m ch tch chp h{nh cho cng ty. Nhng khi ti ni ra
nhng g mnh ngh, ti thy mnh ~ lm. Anh ta ni: Nghe }y, ti khng c
nh }y l}u thm. Ch c mt ch d{nh cho ng ch. Nu anh n vi
chng ti, anh s gi{nh ch . Nu khng, chng ti ~ khng ung cng dn
xp nhng cuc gp g n{y.
Ti thy hi bun, v Riccardo khng h c ban gi|m c Chrysler y nhim

n gp ti. T anh ~ ngh ra iu . Anh nhn thc r r{ng l{ cng ty
ang gp nhiu rc ri v{ anh khng phi l{ ngi c kh nng cu v~n.
Tin ti bc ch}n v{o Chrysler th|ng mi mt l{ mt c sc vi Henry

Ford. Thng thng trong trng hp n{y, ngi b sa thi |ng l nhn tin
tr cp v{ lng l chun i Florida ri khng ai cn nghe thy tn hn na.
Tr|i li, ti vn cn hot ng trong th{nh ph, v{ iu thc s khin ng
in tit. Khi ti l{m vic cho cng ty Chrysler, ngi ta k li rng Henry
thng au u mi m.
Ford, lng chnh thc ca ti l{ 360 ng{n la, mc d trong nhng nm

c vic, tin thng ca ti ln n mt triu la. Ti hiu rng
Chrysler khng c kh nng tr ti hn s , v vy ti ni vi y ban rng s

chp nhn cng s lng khi ti b sa thi.
Ti khng bao gi bn khon v vic hng lng cao. Ti khng phi l{

ngi tiu tin nh nc, song ti buc phi |nh gi| s th{nh tu ca mnh
qua ng lng. Ti sao ngi ta c mun tr th{nh gi|m c? Anh ta c thch
th vi chc v khng? C l, nhng n l{m anh gi{ nua v{ mt mi. Vy th
ti sao anh li l{m vic d di nh th? c th ni rng: N{y, ti ~ ln n
tt nh ri y. Gi ti phi c hng quyn li.
Cha ti thng ni: H~y cn thn v chuyn tin bc. Khi ngi ta c nm
ng{n, h mun c m. V{ khi c mi ng{n, h mun c hai mi.
Tuy vy ti vn l{ mt doanh nh}n trong tn cng xng ty. Ford, ti

thng ganh tc khi thy ng nghip kim ra h{ng khi tin. Khng ph v
ti khng kim c nhiu tin. Trong hai nm u ca thp nin 1970, Henry
Ford v{ ti c lit k l{ hai thng gia hng lng cao nht nc M. B
m ti ly l{m sung sng v{ vinh d v iu .
Ti kh| quen thuc vi lch s k ngh xe hi, v{ ti cng bit i iu v

ngun gc cng ty Chrysler v{ ngi s|ng lp ra n. Khi ng{nh xe hi bt u,
ch c mt hnh nh quan trng: Henry Ford. Con ngi y c tnh v c chm
bim. Henry Ford ca ng{y xa l{ mt t{i nng s|ng to. ng bt u bng
c|ch tp r|p xe hi ri sau cng hc c|ch sn xut h{ng lot.
Henry Ford thng thu li nh d}y chuyn sn xut, nhng thc ra l

th{nh qu ca ngi kh|c. Sau th{nh qu v li sn xut d}y chuyn, s|ng
kin ~ gip cng nh}n hng n nm la mi ng{y v{o nm 1914. Nm
la l{ hn gp i s tin cng nhn thng kim c, v{ mi ngi cm

thy hoan h v iu .
Cng chng khng bao gi nhn thy rng Ford khng h i ~i vi cng
nh}n bng s h{o phng hay t t}m. ng khng my may quan t}m n i
sng ca h. Henry Ford mun c|c cng nh}n kim va tin sau cng h
c th t mua xe. Ni c|ch kh|c, Henry Ford to ra mt giai cp trung lu. ng
cho rng k ngh ni chung, cng nh cng ty xe Ford ni ring, ch th{nh
cng thc s nu xe hi th ht t ngi cng nh}n n gii gi{u c.
Nh}n vt ni bt th nh l{ Walter P. Chrysler. ng l{ ngi ph|t minh ra ng

c, hp s v{ c|c b phn c kh kh|c, ng thi cng ty ng hng mnh v cc
l~nh vc . Walter bc ch}n ra khi General Motors nm 1920, sau khi
khng c gi|m c cho php t do qun l x nghip Buick theo mnh.
}y l{ mt con nga rng!
Ti c bit quan t}m n phn sau c}u chuyn. Ba nm sau, Walter Chrysler
t chc li cng ty xe hi Maxwell v{ Chalmers ang hp hi. Vy ng ~ l{m
gi? ng a ra c|c mu xe mi v{ dc ht sc qung c|o, thm ch ng xut
hin trng mt s pha qung c|o! Nm 1925, ng ~ t chc li mt cng ty
vn b thin h ch diu v{ bin n th{nh cng ty Chrysler.
Nhng ng khng dng li . Nm 1928, ng a ra chic Dodge v{

Plymouth. Cng ty ng tr th{nh mt trong nhng ni ln mnh nht v{ vn
tn ti cho n ng{y nay. Khi Walter Chrysler mt nm 1940, cng ty. ~ qua
mt Ford v{ ch ng th nh sau General Motors, chim hai mi lm phn
trm th trng trong nc. Ti c ao lp li th{nh qu bit bao! t
hai mi lm phn trm th trng v{ |nh gc Ford.
Mc d tri qua bao kh khn trc tr v{o cui thp nin 1970, Chrysler c
truyn thng l}u i v v thit k kiu v{ s|ng to k thut.
Frederich Zeder, k s trng ca Chrysler sut thp nin 1930, l{ ngi u

tin tm ra c|ch l{m gim rung ng xe hi. ng l{m th n{o? t ng c
trn mt s{n cao su. Zeder cng ph|t minh ra ng c cao |p, b lc xng v{
b lc khng kh.
Chrysler c mt qu| kh lng ly. V{ ti tin rng n cng c mt tng lai.

Cng ty t chc vng chc v h thng i l bun b|n, cn k s th khng ai
ch li. Vn duy nht l{ h khng c cung cp t{i nguyn to sn
phm tt p.
Ti cng khng km t tin v kh nng ca mnh. Ti r{nh v bun b|n xe hi.

Trong thm tm, ti thnh tht ngh rng ni n{y s i ln trong vng v{i nm.
Nhng iu ngc li ~ xy ra. Mi th sp . Chng ti tri qua cuc khng

hong nng lng. Nm 1978, khng ai c th hnh dung c ma xu}n sau
Iran s b t{n ph| v{ gi| xng tng ln gp i. ri din ra cuc xung
dc ln nht trong nm mi nm nay.
Tt c ch xy ra v{i th|ng sau ng{y ti k hp ng vi Chrysler. iu

khin ti t hi phi chng nh mnh khng mun bung tha ti. C l khi
Cha lm cho ti b sa thi khi Ford, ng{i mun ni vi ti mt iu: ti cn
c sa thi ng lc trc khi mi th tan r~, v{ ti qu| ngu ngc khng bit
n nhn vn may.
V nhiu l do, Chrysler bin th{nh mt a ngc ni ti phi tr gi| th.

Nhng mt khi ~ dn th}n v{o, mt khi ~ x|c nh mun ca mnh, ti
khng d d{ng b i.
D nhin khng phi l{ thng s|ch. i khi ngi ta b mng v th|i .

H sa ly v{ b c|c bin c vi dp, nhng h vn c sc ngoi u khi mt
nc. Khi ti k hp ng nhn vic, ti khng th hnh dung ng{nh xe hi li
xung dc n th. Ti ~ lm, ni chung, ti phi nhn nhn rng Chrysler
nhiu ln ti nh k sp cht ui n ni.
XIV. BC LN CHIC TU CHM
Ng{y 1 th|ng mi mt 1978, t Detroit Free ng hai tt ln: Chrysler tn

tht nng n cha tng thy, v Lee Iacocca hp tc vi Chrysler. Mt s trng
hp tai |c! Ng{y ti bc v{o, cng ty thng b|o thua l tam c| nguyt th ba
ln n 160 triu la, con s t nht trong lch s. Ti nh thm: C thng
thng, mi chuyn ri s kh| hn.
Bui s|ng hm , Riccardo hng dn ti i thm cng ty v{ gii thiu ti vi

mt s l~nh o. Cuc hp cao cp bt u, nh thng l, ti t x g{.
Riccardo quay li mi ngi v{ ni: C|c bn thy }y, chng ta lun theo
nguyn tc l{ khng ai c ht { g{ trong cuc hp. Nhng k t s|ng hm
nay, chng ta s hy b iu . Tht l{ im tt l{nh. T nhng g ti bit v
Chrysler, b~i b mt s lut l l{ du hiu ca s tin b.
Cng trong ng{y hm , ti nhn thy mt v{i iu qu|i g khin ti hi di.

iu th nht l{ vn phng gi|m c ni Cafiero l{m vic, c s dng l{m
ng thng thng t vn phng n{y sang vn phng kh|c. Ti h| hc mm
kinh ngc khi thy c|c nh}n vin tay cm cc c{ ph thoi m|i m ca bng
qua phng gim c. Lp tc ti hiu rng }y l{ mt ni v k lut. Chrysler
cn c nhanh chng a v{o n np.
Tip theo ti nhn thy mt th k ca Riccardo dng nh b ra nhiu

thi gian gi in thoi ring. Trong hai tun u, nhn nhim v mi, ti thu
thp mt s hin tng |nh gi| cng ty. Ti mun bit ch x|c mnh ang
lt v{o mt tp th nh th n{o.
Nhng g ti lo lng qu tht khng sai. t l}u sau ti bt u i n kt lun:

Chrysler khng h thc hin chc nng mt cng ty. Chrysler nm 1978
ging nh nc thp nin 1860 Cng ty bao gm nhiu b phn, mi b
phn di quyn cai qun ca mt ng ch nh. Ging nh mt s tiu quc
vng, trong chng ai my may bit g v hot ng ca l|ng ging mnh.
Ti thy Chrysler c n ba mi lm ph gi|m c, mi ngi ng tr mt

lnh th ring. Khng mt y ban n{o ra tr, khng c cht keo lin kt tng
phn th{nh mt t chc, khng h thng hi hp mi ngi b{n lun cng
nhau Chng hn, ti khng th tin rng ngi iu khin b phn k thut li
t khi trc tip l{m vic vi b phn sn xut. Vy m{ s tht nh th. Ai cng
hot ng c lp. C nhn h thng cng ty m{ lng ti ngao ng|n. Ti c cm
gic mnh ang sa ly.
R r{ng nhng k n{y khng bit g v nh lut III ca Newton rng: mi

lc t|c dng u c phn lc tng ng. Thay v{o , h l{m vic trong
tnh trng ch}n khng. T hi n ni ti khng th t ra }y c.
Ti cho mi mt ngi trong ban k thut v{ anh ta ng c}m nh hn khi

nghe ti gii thch rng chng ta ang gp v{i trc trc v thit k kiu cng
nh m lin h gia hai ng{nh k thut v{ sn xut cha c n khp. Anh
ta rt c kh nng ngh ra mt chi tit k thut gip chng ti li c khi
tin. Anh c th a ra mt mu thit k mi tuyt diu. Ch c mt vn :
anh ta khng bit rng ban sn xut khng th thc hin c. Ti sao? V anh
ta chng bao gi trc tip b{n chuyn vi h.
Khng ai Chrysler hiu rng s t|c ng h tng gia nhng chc nng
kh|c nhau trong mt cng ty l{ iu h trng. L ra ngi lo k thut v{ ngi
ch to phi ng vi nhau. Nhng thm ch h khng bun ng ngng nhau!
Mt v d kh|c: b|n h{ng v{ sn xut li cng hot ng di quyn mt ph

gi|m c. iu n{y khin ti hoang mang v }y l{ hai chc nng ln ho{n
ton tch bit nhau. T hi hn c l{ hai b phn n{ chng tip xc vi nhau.
Nhng ngi sn xut xe hi khng h bit ngi lo b|n xe ang i n }u.
H ch bit ch to, a ra s}n v{ ch ngi kh|c n mang i. Chng ti chm
dt vi mt bn k h{ng ha khng l v{ mt cn |c mng v t{i chnh.
S tng phn gia c cu Chrysler v{ c cu Ford tht |ng kinh ngc. L ra

mi th{nh vin ca t chc phi hiu c nhim v ca mnh v{ nm r m
quan h vi nhng phn vic kh|c.
Nhng thay v tm c|ch gn cht nhng ch lng lo v{ hng v bc tranh

rng ln, Riccardo v{ Bill McGagh, th qu cng ty, li b ra nhiu thi gian
lui ti c|c ng}n hng ~ cho Chrysler vay vn. H khng ngt chy t nh{ bng
n{y n nh{ bng kh|c ch gia tng thi hn n. Th c ngha l{ h ch ct
ng u vi nhng khng hong tng ng{y mt, lun lun tp trung v{o
th|ng ti thay v v{o nm ti.
Hai th|ng sau khi ti n, ti phi ng u vi mt c sc nng n. Chng

ti ~ tiu ht tin mt! Trc khi n Chrysler, ti ~ m h ngh n
nhiu vn rc r , t k thut qun l km ci n vic nghin cu v{
ph|t trin hi ht. Nhng mt l~nh vc m{ ti cn cm thy tin tng l{ vic
kim so|t t{i chnh. Suy cho cng, mi ngi Detroit u bit Chrysler c
c|c nh{ t{i chnh trng coi. V vy chng ti u cho rng kim so|t t{i chnh l{
u th h{ng u ca h.
Nhng chng bao l}u ti kinh h~i kh|m ph| ra h khng h c mt nh{ ph}n
tch t{i chnh thc s nghim tc. Th|i ca h c v nh: "Chng ta t
kim so|t ly th ~ sao. Nhng ngi ta khng th c t tng trong mt
cng ty tm vc nh Chrysler.
Dn d{ ti thy Chrysler khng h c mt h thng kim so|t t{i chnh to{n

din. T hi hn na l{ khng mt ai t ra hiu bit tng tn khi ~ n lc
ra k hoch t{i chnh. Thm ch nhng c}u hi thng thng nht h cng
khng gii |p ni.
Ford, ngay sau khi tr th{nh gi|m c, ti ~ yu cu c xem danh s|ch

c|c ph}n xng km theo t l thu nhp v{ u t tng ph}n xng mt.
Nhng ni ra iu n{y Chrysler cng nh ni ting nc ngoi. Ti chng
th thu lm c g.
}y c l l{ iu l{m ti di nht trong sut cuc i kinh doanh: ti thc r

r{ng s suy sp v tinh thn cng nh s sa st ca c|c nh{ m|y; nhng
ti khng h bit trc rng ti khng th n{o nm c con s chnh x|c hu
gip ti kh s bt tay v{o c|c vn cn bn Chrysler.
Lynn Townsend lun ni ting l{ mt nh{ t{i chnh gii ca cng ty, nhng ti
thy quyt nh ca ng, cng nh nhiu thng gia kh|c, thng t nng
vo li nhun ba th|ng sau hn l{ li ch l}u d{i ca cng ty. Sut nhiu nm,
Chrysler c qun l bi nhng k khng r{nh v bun b|n xe hi!
Gi|n ip k ngh trong ng{nh xe h l{ iu b|o ch thng thch b{n n. C

do, gi|n ip tr th{nh vn Ford. Mt hm anh bn ti Chrysler a
cho ti xem mt tp t{i liu b mt ca Ford m{ ngi ca anh ~ mua li t
mt ngi bn pha chng ti. Ti a h s cho Henry xem v{ ng ht sc
bi ri.
Chrysler, tinh thn l{m vic ti v{ tnh trng mt an to{n biu hin trn i
chiu biu k to|n. l{ l do ti sao cng ty tht ngho n{n trong khi ng{nh
k ngh xe hi va kt thc mt nm lng ly nht trong lch s ca n. GM v{
Pord va tng thut v s b|n v{ li nhun nm 1978. GM ~ b|n gn 5,4
triu xe hi, trong khi Ford bn 2,6 triu. Cn Chrysler nh thng l b b
kh| xa vi con s cha y 1,2 triu. Quan trng hn na, t l xe hi ca
chng ti trn th trng M ~ gim t 12,2 phn trm xung cn 11,1 phn
trm ch trong vng mt nm mt con s |ng b|o ng.
T hi hn na, Chrysler ~ mt by phn trm s kh|ch h{ng tin tng trong

hai nm qua. Theo tnh to|n c th, t l tin cy ca kh|ch h{ng gim
xung cn 36 phn trm. Nu so s|nh, Ford l{ 53 phn trm, sau khi ~ gim
st trm trng; cn GM lun gi mc u n l{ 70 phn trm.
Chng ti thng phi vt v lm mi thuyt phc kh|ch h{ng quan t}m n

sn phm ca mnh. Thng k cho thy gn hai phn ba kh|ch h{ng chng
ti thuyt phc c u ~ t ra bt m~n. H khng cn mun quay tr li
mua thm mt chic xe n{o ca Chrysler na.
Mt iu khin ti lo lng na l{ xe Chrysler thng c xem rng ch d{nh

cho kh|ch gi{ nua. Tui trung bnh kh|ch h{ng mua xe Dodge v{ Plymouth ca
chng ti thng cao hn kh|ch h{ng mua c|c loi xe kh|c.
Nghin cu tip tc cho thy kh|ch h{ng Chrysler thng l{ cng nh}n, ngi
gi{ v{ ngi t hc.
Thng k x~ hi hc l{m s|ng t iu ti ~ bit; sn phm ca Chrysler

thng b cho l{ th v{ hi nh{m. Chng ti cn nhanh chng a ra nhng
mu xe t|o bo hn. Nu bn dm ch}n ti ch trong ng{nh n{y, trc sau g
cng b ngi ta qua mt trong tch tc.
Cng may l{ ti khng phi bt u t con s khng. Chrysler t l}u ~ c

truyn thng s|ng to, mt truyn thng m{ ti ao c c k tc. ~ c do
gii tr rt chung xe Chrysler nh mt c|i mt. Chrysler ~ tng a ra chic
Chargers v{ Dusters phng nhanh hn bt k loi xe n{o kh|c. Chrysler cng
tng ni ting vi loi xe ua v ch Road Runner. }y l{ loi c in cui
thp nin 1960 phng nhanh v{ hng mnh nh u m|y xe la.
V sau sn phm ca Chrysler dn dn chu nhiu tai ting. Cng ty phi

ng u vi vn phm cht. Trong s nhng v d thm hi nht c th
k n chic Aspen v{ chic Volar.
Nhn li hn hai mi nm qua, ti khng th ngh ra chic xe n{o l{m tht

vng kh|ch h{ng hn hai chic n{y. Vi chic Edsel, ngi ta ch khng mun
mua. Cn Aspen v{ Volar, h t mua h{ng lot ri cm thy b mc la.
Tuy nhin thm ch nhng chic xe m|y mc tt th cng b han r. Chng

trnh chng r chic Volar ~ nut ht 109 triu la nm 1980. B phn
chn bn b r v ngi ta khng quan t}m ng mc n tin trnh sn xut.
Khng ai bt chng ti phi nhc li iu , song chng ti thy c bn phn
phi sa cha cho kh|ch h{ng. Tnh trng km phn cht ~ ph| tan hnh nh
tt p vn c v Chrysler.
Ma h nm 1979, khi Chrysler bt u cu cu vi chnh ph, s xe tn kho

khng b|n c ln n 80 ng{n chic. Thm ch c lc con s tng ln n
100 ng{n, ngha l{ tin ng n 600 triu theo tng kim k. Mt khi tin
mt cn dn v{ mc l~i phi tr tng ln, c|i gi| phi tn cho s h{ng tn kho
n{y qu| ln. Vy m{, xe vn nm trn b~i h{ng lot v{ b|n ht sc chm.
Sn xut xe hi l{ mt tr chi |nh v i. Khng phi ch c chuyn kh|ch

hng t xe hi theo mnh hoc i l t mu xe theo kh|c h{ng. Thay vo
, ch ngi ngi b{n giy ngh ra: Chng ta s sn xut mt ng{n chic m{u
xanh v{ mt ng{n chic m{u v{ng. Nu thch kh|ch h{ng lc y l{ m{u
th k nh i i!
Sau cng bin ph|p gii quyt cui mi th|ng l{ tng kh bng c|ch b|n
b|n th|o. Cp l~nh o b{n giy thng b ra t nht mt tun hay mt th|ng
gi in thoi lin min, bng mi gi| a xe ra khi kho. V{ nu gii i l xe
~ quen vi vic , h rt ra qui lut rng c i n cui th|ng, th n{o
ngi ca cng ty cng gi in cho h v{ rao b|n mi chic xe vi gi| c
bit. V vy gii i l thng trng i mua xe vi gi| gim cht n{o hay cht
ny. Ford, thnh thong chng ti cng b|n b|n th|o khi h{ng tn qu|
nhiu. Nhng }y iu ~ tr th{nh thng l.
Cng nh nhng con ch ca Pavlov, i l xe tr nn l thuc v{o kiu b|n

n{y. H bit ng{y s n v{ h kin nhn ch i. Chung s reo v{ tim h
bt u p nhanh hn v lc b}y gi h c th mua xe vi gi| rt hi.
Ti bit rng Chrysler s khng bao gi thu c li tc tr khi chng ti loi

tr vnh vin kiu bun b|n n{y. }y khng phi l{ chuyn d. Mi ng
trong cng ty ~ quen thuc vi chuyn h{ng tn kho. H trng i n. Mt s
ngi nghin n. Khi ti ngh phi loi tr thng l n{y, h tng ti ang
m ng. Chrysler, h{ng ng nhiu n ni n tr th{nh mt phn vic m{
kh lng tng tng cuc sng khng c n.
Ti ni thng vi c|c nh{ i l xe. Ti gii thch vi h rng h{ng ng l{m

cht dn cht mn cng ty. Ti bo khng c ch cho h{ng ng trong
hot ng ca chng ta, v{ nhng t ng phi c loi b khi t in ca
cng ty. Ti cng ni r rng chng ta s khng tip tc sn xut xe hi na
tr khi chng ta c mt n np chnh t v{ c cng ty ln i l u thu li
nhun t n np .
Trong h thng l{m vic mi, c|c chuyn vin b|n h{ng phi ngi li vi c|c
i l ca chng ti. H cng nhau ra k hoch cho th|ng ti v{ |nh gi|
nhu cu trong hai th|ng sau . Chng ti cam kt vi nhau v{ iu tr
th{nh thi kha biu ca cng ty.
Nh{ i l phi l{m ht tr|ch nhim ca mnh, v{ chng ti gi ng tha

thun. C ngha l{ chng ti x}y dng mt trt t }u v{o y, mi ngi c
sp xp phn vic ca mnh ng thi c ph}n phi sn phm ng thi
hn, phm cht tt.
C qu| nhiu vic phi l{m v{ qu| t thi gian! Ti phi tng bc loi tr v{
chnh n trn nm mi phn vic lng cng. Ti phi l{m cho cng ty lin
kt th{nh mt khi cht ch. Ti phi sa thi nhng k khng bit h ang l{m
g, thay th h bng nhng ngi c kinh nghim, bit tm ti v{ khng ngng
tin ln. Ti phi t mt h thng kim so|t t{i chnh c{ng sm c{ng tt.
}y l{ nhng vn khn cp, v{ c|c gii ph|p u tin theo cng mt hng.
Ti cn mt i ng xut sc gm nhng tay l~o luyn cng nhau hp t|c
vc cng ty dy trc khi n ri v{o tnh trng ho{n to{n tan r~. Tr|ch nhim
cao nht ca ti l{ th{nh lp i ng y trc khi qu| tr.
XV. THNH LP I NG
Suy cho cng, mi hot ng kinh doanh c th c tm tt bng ba t ng:

con ngi, sn phm v{ li nhun. Con ngi l{ yu t quan trng h{ng
u. Nu bn khng c mt i ng gii, hai th cn li cng chng i n }u.
Khi bc v{o Chrysler, t ~ mang theo h s s s|ch t Ford, bng nhng h

s ti ~ theo di s nghip ca my trm ngi. Sau khi b sa thi, ti
~ sa son mt danh s|ch ch tit nhng g cn mang ra khi cng ty. Nhng
s ba en r r{ng l{ ca ti, nhng cng c th b bt b l{ thuc v cng
ty. Ti khng mun c~i ly nhiu. Henry v{ ti khng th ni chuyn vi nhau
c na, v vy ti mang danh s|ch cho Bill Ford xem v{ anh ta cho php
ti c ly v.
Ti bt u gi li nhng h s trn ngay khi bit rng Chrysler ang cn gp

nhng tay t{i ch|nh h{ng u. Trc my th|ng, khi cn l{ gi|m c Ford,
ti ~ hi Edward Lundy, nh{ t{i ch|nh h{ng u ca cng ty Ford v{ yu cu
ng b|o c|o c th v kh nng t{i ch|nh kh quan nht trong cng ty. Lundy
~ tng m tr|ch v h thng t{i ch|nh tuyt vi ca Ford.
Nhn b ngo{i, yu cu ca ti ho{n to{n ng nguyn tc. Nhng trong th}m

t}m, ti linh cm rng mt ng{y n{o s c lc nhng d kin n{y tr
nn qu b|u. S tht qu khng sai.
Ti m li h s v{ theo di tng tn mt. Lundy ~ xp loi mi ngi theo A,

B, C c khong hai mi ngi trong danh s|ch A, song ti khng tin chc c
th s dng c h. Ti kh}m phc Lundy, nhng quan im ca ng v{ ti
hi kh|c nhau. Danh s|ch A gm nhng tay i lp h{ng u. iu ti cn
khng phi ch c th.
Theo di danh s|ch B, ti ch n mt ngi tn l{ Geral Greenwald, m{

ngi ta thng gi l{ Jerry. Ch mi bn mi t tui, nhng anh ~ t c
nhiu th{nh cng. Ti ~ nhiu ln gp Greenwald v{ c cm tnh vi anh. Ti
nh anh l{ ngi c kh nng v{ ht sc quan t}m vn t{i ch|nh. C ln ti
~ gip anh ph|t trin mt s nng khiu bng c|ch gi anh sang Paris
trng coi Richier, mt cng ty chuyn v trang b cho nng tri v{ ng{nh xy
ct m{ chng ti ~ mua li. Sau cng ty tht bi, nhng khng phi li
ca Greenwald. Tt c ch ti hot ng ti v{ sau cng chng ti phi b|n n
i.
Jeny c mt l lch kh|c thng so vi nhng ngi trong ng{nh xe hi. Anh l{
ngi Do Th|i v{ xut th}n t gia nh nng d}n. Anh c hc vn cao trong
ngnh kinh t, c {o to ti Princeton v{ sau n Ford m tr|ch gii
quyt nhng vn lin quan n cng nhn.
Jerry c t{i nng v{ s th|o v|t ca mt nh{ kinh doanh lun say m ph}n tch
vn v{ tm n gii ph|p. Anh lun mun vt ra khi vn t{i chnh,
v vy kh nng ca anh cng m rng sang c|c lnh vc kh|c. Ti cn Jerry v
anh l{ mt nh{ kinh doanh gii, ch c vy thi.
V{o th|ng 12 nm 1978, lc y anh ang c b nhim v mt chi nh|nh ca

Ford Venezuela, ti gi in thoi cho Jerry. Lc y anh i d tic cng v,
v vy ti nhn li gia nh. Khi h tr v, b{ Greenwald o|n c nh ca

ti v{ bo chng: hg gi li cho ng y! Gia nh Greenwald sng cuc i
sung tc Caracas, ni Jerry l{ mt con c| ln vng vy trong ao con. Vic n
Detroit hp t|c vi mt cng ty ang { xung dc khng phi l{ chuyn hay
ho g.
Nhng Jerry vn gi li, v{ chng ti qyt nh gp nhau Miami. Lc y ti

hon ton khng dm chc anh c sn lng n Chrysler khng, v{ chng
ti c gng gi cuc ni chuyn ht sc b mt.
Ln gp g tip theo din ra Las Vegas. Khi Jerry n kh|ch sn, anh ht hn
thy rng cuc hp ca Ford cng ang din ra cng lc. Anh ng ca
trong phng sut ng{y tr|nh mt bt c nh}n vin n{o ca Ford. Chng ti
b{n chuyn sut bui ti. S|ng hm sau Jerry phi n chuyn m|y bay sm
tr v, lc na m anh g ca phng ti v{ hi: Anh cn thc ch?
Cu in {, thc g gi n{y? ti |p. Anh bo rng anh khng ng c v{

cn hi ti thm v{i iu na trc khi i n quyt nh. Ti bo anh v{o
phng, v khi ti ngi trong b ng, anh ~ k li nhng bn khon ca
mnh: Sut i ti ~ tranh u tho|t khi r{ng buc ca phe i lp
Ford. V ti khng mun lp li iu Chrysler.
Ti gii thch rng ti cn anh thit lp h thng kim so|t t{i ch|nh, v{ khi
mi vic ~ v{o n np, anh c quyn bc sang nhng hot ng kh|c. Khi
anh ri khi phng v{ i dc theo h{nh lang, ti ni vi theo: Khoan ~ n{o,
Jerry. Anh c th t c gh gi|m c sm hn anh tng. Anh ho{i nghi
nhn ti, nh th ti ang c tnh a. Nhng ti ni nghim tc. Ch trong
vng hai nm, Jerry tr th{nh nh}n vt hng nh Chrysler.
Sau khi ng chuyn cng t|c, Jerry |p m|y bay n tng h{nh dinh Ford
Dearborn thng b|o vic . Anh ngc nhin khi c Henry i gp trc
tip. C Henry ln Bill u bit Jerry l{ vin ngc qu, v{ h c gng thuyt
phc anh ng b i. Jerry gii thch rng anh khng th khng quyt nh.
Anh ang n|o nc mun lao v{o cuc th th|ch trong mt cng ty ln y kh
khn. Anh k li rng Henry |nh gi| cao ng lc , bi chnh ng cng
ng u vi th th|ch tng t khi mi bc ch}n v{o cng ty ca ng
ni nm 1946.
Mt trong nhng tr|ch nhim u tin ca Greenwald l{ vic tp trung c|c

khon n. Xut th}n t Ford, c l anh hi di khi thy rng c|c ha n c
thanh to|n t ba mi ch kh|c nhau.
Trong my ng{y u l{m vic, anh ging gii cn k vi c|c nh}n vin ph
tr|ch phng kim so|t t{i ch|nh. Nh ti ~ o|n, anh nhn thy h khng
h bit |nh gi| theo quan im ngi l{m cng t|c t{i ch|nh v vic qun l
v{ h khng th mng tng c c|c quyt nh u c quan h mt xch
vi nhau. Anh tht vt v khi c tm nhng ngi c tr|ch nhim v chuyn
mn; H s bo anh: , }y mi ngi u chu tr|ch nhim v qun l t{i
ch|nh c. Jercy hiu r iu ph}n tch ra th chng cn ai chu tr|ch
nhim c.
Mt trong nhng tai ha m{ Greenwald ph|t gi|c l{ vic s dng ng}n s|ch
cho vic bo him. S tin n{y ln n 350 triu la mi nm. Greenwald lp
tc yu cu xem qua danh s|ch nhng vn bo him h{ng u, v{ ngh
thng qua k hoch sa cha khuyt im v{ gim bt ph tn .
Jerry khng bao gi ti qun rng anh ta khng mun dng li vic kim
so|t t{i ch|nh. Sau my th|ng, khi nhn thy cng vic ~ bt u t hiu
qu, ti ngh vi anh: Nu anh tm c ngi c kh nng tng ng,
ti s cho anh t do l{m nhng vic kh|c.
Lp tc Greenwald c Steve Miller n, anh n{y chuyn ph tr|ch t{i ch|nh

Venezuela. Vi t c|ch trng ban t{i ch|nh, Miller tr nn mt ngi
gp phn s|ng chi cho i ng. Trong nhng cuc {m ph|n lin min vi
h{ng trm ng}n h{ng sut nm 1980 v{ 1981, cng vic ca Miller tht |ng
khen ngi. iu ngc nhin l{ c anh ln Greenwald u t ra bnh tnh v
ng vng trong sut thi k hn lon . Chrysler khng th tn ti nu
thiu h.
Khi ti bc v{o Chrysler, Hal Sperlich ~ c mt sn sau khi b Henry sa

thi t nm 1977. C Hal Chrysler chng kh|c n{o tm ra mt cc bia p
lnh gia sa mc. Cm n Henry!
Mi ln mun tuyn m thm ngi v{o -kp, ti u cm thy lng t}m cn

rt. thuyt phc h, ti buc lng phi la di mnh. Nu ch}n tht, l ra ti
~ bo h: H~y l|nh xa ch n{y anh khng th tng tng mi vic ti t
n }u! Nhng ti khng l{m th. Ti phi chia s vi h nim hy vng ca
mnh: nu chng ta to lp c i ng gii, cng ty s c vc dy.
Tuy nhin, vi Sperlich ti khng c vn . Anh ~ c mt Chrysler hai

nm trc khi ti n v{ hiu r tnh trng }y. Nhiu ln ti ~ cn nhn
anh: Anh tht khn kip! Sao li ti bc ch}n v{o m bng bong ny? Sao
khng ni trc?" Chnh anh ~ phi t la di a ti v{o Chrysler.
Nhng ti tha th cho Hal bi l kinh nghim ca anh ~ gip ti tm ngi.

Hal ging nh ngi i trc. Riccardo c th gip ti tm hiu chiu biu
k to|n, nhng chnh Sperlich mi l{ ngi nm r ngn ngun mi hot
ng.
Kt qu l{ anh c th tm thy nhiu ngi c t{i vn b l~ng qun trong gung

m|y qun l trc }y, nhng anh ch{ng thng minh ~ b vi dp t l}u.
H y kh nng v{ nhit tnh h phi c kh|m ph|.
Cng may l{ cn bnh ung th Chrysler khng phi lc n{o cng trm trng
thm. Mc d ti phi thay hu ht nh}n vin, vn c nhiu ngi c kh
nng cng t}m huyt cn li. Dp bt nhng k km ci thng dn ch d
nhn ra ngi t{i ba. n nay ti khng th tin rng gung m|y qun l trc
khng h ch n h. Ti ang ni ti nhng ngi c la trong |nh mt, ch
cn nhn h cng hiu ri.
Ti nhanh chng ct nhc Sperlich ln gh ph gi|m c ph tr|ch k hoch

sn xut. t l}u sau, ti thng c ng ng u b phn ca cng ly ton
vng Bc M ch}u. Ti ~ tng thy sut thp nin 1960 v{ 1970, Hal c bn
tay k diu r n }u l{ mi vic tri chy n . B}y gi kh nng li t|i
hin Chrysler.
Ngay t u, Greenwald v{ Sperlich l{ nhng ngi c t{i nng, nhng hai

ngi cha to th{nh mt -kp qun l. Ti vn cn thm ng v{ bit
phi kim }u. C rt nhiu tay kinh nghim y mnh v{ kh nng ang b
b ph: c|c nh}n vin Ford ~ v hu. Ti cn dng c|i u ca h a mi
vic v{o n np.
Gar Laux l{ ngi ~ l{m vic trn hai lnh vc: hot ng ca c|c i l v{
nghin cu th trng cho cng ty Ford. Khi xe Mustang c gii thiu, anh
ln l{m qun l ng{nh thng v cho x nghip Ford, sau n{y ln ti chc gi|m
c x nghip Lincoln Mercury.
Trong sut thi Knudsen Ford, Gar ~ b cng ty v{ l{m ch tch phng
thng m~i Dallas. Nhng khng phi ch kinh nghim ca anh khin ti ch
. Nh}n c|ch ca anh cng rt quan trng. Anh l{ mt trong nhng ngi m{
ai cng thch mi d tic v{ rt tin tng, ngo{i ra anh rt nhy bn khi giao
thip tt p vi c|c nh{ i l. Ngi nh anh th hi ai m{ khng cn.
Tnh trng giao thip cng thng gia u n~o Chrysler v{ c|c i l tht |ng
kinh ngc. Ti ~ tng ht hn khi chng kin hai bn b{n lun vi nhau,
khi thy cn gin v{ nhng bc th nhc m trao i gia h. Hi Ford, ti
lun giao ho tt p vi gii i l, tuy vy cng phi mt n hai mi nm
mi g}y c lng tin h. Ti cam oan rng b}y gi khng cn phi hai
mi nm mi l{m c. ~ c Gar Laux.
Ti mi anh n gip i bn t ra nh~ nhn v{ lng nghe nhau hn. Suy

cho cng nhng g thun li cho Chrysler u thun li cho gii i l, v{
ngc li. Thay v cho hai bn biu l |c cm v{ cng kch ln nha, chng
ti to ra bu khng kh trong gii l~nh o c th ngi li vi c|c nh{ i
l, cng nhau gii quyt c|c vn phin h{, tng iu mt.
V{ gii i l ng nhin c nhiu iu ni. H cng c quyn bc bi vi

l~nh o, bi l trc gi h c i x chng ra hn. Nhiu nm nay, cng
ty ~ b|n cho h my th tp nhp v{ bt h phi mua. Phm cht ca xe
Chrysler ngho n{n n ni mi ln nhn c xe hi, i l b|n xe u mong
cng ty s l{m xe li. Trong tnh trng nh th th hi l{m sao h c th nh

nhn v{ nhit tnh cho c? L{m sao h tin tng chng ta }y? Chng ti
nhn c khng bit bao nhiu th than phin t pha kh|ch h{ng. Mi ln
c ti u mun ni khng ln. Ti cm tc v chng ti ~ l{m mt mi b|n
cho nhng ngi thc s mun lm ~n vi mnh.
V vy ti ngh Gar t chc tho lun vi c|c nh{ i l v{ nhc nh h mt

s iu thit yu: Khi mt kh|ch h{ng bc qua ngng ca, h~y yu mn h.
Hy ni chuyn vi h. H~y cung cp y d kin cn thit h d|m b ra
mi ng{n la cho chic xe. Ngi ta khng phi lc n{o cng bit chc mnh
mun g. Trn 50 phn trm xe hi hin nay c ph n mua, v{ phn ln h
khng bit g v l~nh vc k thut. H cn c tn tnh gip . L{m vic vi
khch hng i hi kin thc, thi gian v{ kin nhn Suy cho cng, nu gii
i l khng hi nhng iu trn, h nn i tm mt vic kh|c cho ri.
Gar thng b|o vi c|c i l rng ban qun tr mi ang to ra n np trong

mi l~nh vc hot ng. Anh ni rng chng ti ~ nhn thc c vn
km phm cht v{ ang quyt t}m sa i. Anh gii thch chng ti cn bo v
cam kt, tnh to|n ng}n s|ch v{ trung th{nh vi k hoch. C cng ty trc gi
ang lng cng v{ t nay tr i, h cn c gng tin cy chng ti.
Ngay t u, Gar ~ ng sang l{m c vn cho chng ti trong v{i th|ng

trong khi vn duy tr ch}n i l ca anh North Carolina. Sau cng, chng
ti thuyt phc anh chuyn hn sang mt v{i nm m trch ngnh bn
h{ng v{ qun l th trng.
Ni n chuyn phm cht, Chrysler cng gp mt vn nghim trng, ngi

ta khng th quyt nh v{ thc hin trong mt sm mt chiu! Thm ch nu
sn phm ca bn c ci tin ngay, cng phi mt mt th gian cng

chng nhn ra c iu . Ging nh mt ngi ba xo mt hm quyt nh
thay i t|nh tnh. Trong mt v{i nm u, cha ai chu tin hn.
Kiu xe v{ cht lng l{ nhng g cn thit b|n chy. Khi cng chng bt
u nhn rng cht lng tt th chng cn qung c|o cho mt cng. Chng cn
hp b|o hay triu tp cng chng. Gii ph|p duy nht l{ c to ra sn phm tt
i ~, sau qui nh gi| cnh tranh v{ bt u iu nh vic mua b|n. Nu
bn khng l{m c nhng iu th cng chng s quay lng i.
xc tin vic ho{n chnh phm cht, ti cho mi Hans Matthias, vn ~ v

hu, v{ ngh anh l{m c vn. Trc }y Hans l{ k s trng ti x nghip
Ford v{ sau anh chu tr|ch nhim v ng{nh sn xut ca to{n th tng cng
ty. Kh nng chnh ca anh l{ kim tra phm cht, cho n khi v hu, anh ~
l{m nhiu hn bt c ai kh|c ci tin phm cht xe hi. Trong sut hai nm
Chrysler anh cng chng t kh nng ny.
Matthias cng l{m vic vi Sperlich a vic sn xut i v{o n np.

Sperlich lun tp trung v{o vic tho nhng mu xe cho ba nm sau. Ti
thng bo anh: D cho mi vic c ti t n }u, c|ch duy nht chng ta c
th sng cn l{ thi nhau vt ln vi s trng ca mnh. Ng{y nay phm cht
sn phm ca chng ti ~ ngang h{ng hoc tri hn bt k chic xe n{o M.
V{ chng ti ang bt u ui kp xe Nht.
D nhin phm cht khng ch dng li ngi k s. cn l{ s ch t}m

ca cng nh}n trong c|c ph}n xng. Thng qua s thit lp tin trnh, cng
nhn phi t ra ht mnh ch khng c l nh trc }y. Chng ti mi h
n phng hp v{ ni: C|c bn ngh sao v hot ng n{y? C gp kh khn g
khng? K s bo bn l{m c, ph tr|ch sn xut cng bo bn l{m c.

Nhng c|c bn l{ ngi trc tip nhng tay v{o m|y mc. C|c bn ngh g?
Chng ti c l{m vic theo c|ch . Nu c g khng n, h quay li v{ cho bit.

S|ng kin rt d. Phi l{m th n{y mi c... Ngi ta nhanh chng tin
rng ban l~nh o ang lng nghe, rng chng ti thc s quan t}m n phm
cht, chng ti ci m trc s|ng kin mi ch khng gi ic l{m ng. l{
iu quan trng nht khi gii quyt vn phm cht mt khi cc cng
nh}n tin rng kin ca h ang c lng nghe.
Matthias v{ ti rt hiu nhau. C ln anh bo ti: Anh c bit chng ta ang

ri v{o c|i g Chrysler khng? Tht l{ mt vng bn kh tho|t ra. Vy
m anh ~ tho|t ra c. Mi bui s|ng anh trc tip n ph}n xng v{ tm
cho ra nm chi tit ba b~i trong tin trnh. Sau anh mang ra mt chic
Toyota mi v{ yu cu mi ngi ch s kh|c nhau. Ri h tht ln: , xe
ca chng ta t tht.
Bn cnh cn c George Butts, vn ~ c mt khi ti bc ch}n v{o. George

~ ng gp nhiu cng sc trong vic ci tin phm cht sn phm
ca Chrysler. Ti nhn mnh vi mi ngi rng phm cht l{ mc tiu h{ng
u. Sau ti lp mt ban ring George kim tra phm cht.
Ti khng th ni v phm cht m{ khng nhc n Steve Sharf, ngi ng

u b phn sn xut. Anh vn c mt Chrysler t trc. Anh l{ mt vin
kim cng trong vng bn, k ~ b lng qun trong nhiu nm. Khi c giao
ph tr|ch nhim mi, anh thc s gp phn l{m thay i tnh trng n{y.
Chng ti s|t c|nh bn nhau l{m thay i b mt sn xut. Chnh trong cam
kt v vic quan t}m n phm cht cng vi nhm k s v{ nh{ thit k
c ti ~ cho php chng ti tr th{nh cng ty xe hi duy nht trn th gii

bo m xe trong nm nm v{ trong nm mi ng{n dm.
Cng may, phm cht v{ nng sut l{ hai mt ca mt tm huy chng. Nhng
g bn l{m c cho phm cht u thc y nng sut. Khi bn ci tin
phm cht, ph tn bo him h xung, v{ ph tn sa cha cng vy. Nu bn
ch trng n phm cht ngay t u, chi ph cng c v{ k thut s gim,
ng thi thc trung th{nh vi ch c{ng tng.
Bn cnh Gar Laux v{ Hans Matthias, ti cn mi mt y vin v hu kh|c tn

l Paul Bergmoser. Anh ~ l{m vic cho Ford ngt ba mi nm vi t c|ch
ph gi|m c ph tr|ch mua h{ng. L{ mt ngi thng thn v{ y s|ng to,
ti c th trng cy v{o anh ta thc hin nhiu iu m{ nhng ngi kh|c
khng th l{m n.
Ti ni vi anh qua in thoi: Nghe }y, Brgie. }y ti phi xoay s mt

mnh. Ti c gii thch rng Chrysler khng h c nhng h thng v{ t chc
m chng ti ~ qu| quen Ford. Anh ng tham gia trc ht vi t
c|ch c vn, v{ sau v{i nm vi t c|ch gi|m c cng ty.
Khi bc v{o Chrysler, anh ht sc ngc nhin trc tnh hnh }y. Anh
thng bo ti: Anh bit y, ti s c ht sc {o bi, nhng tm c g
di nhng hn | th anh khoan tin tng vi. Nhiu khi chng ti a v
nhau nh th. Sau mt nm Chrysler, anh than phin: Lee n{y, b|o c|o ca
ban k to|n cho thy chng ta ~ thit hi mt t la trong nm nay. Ch c
iu khng c bn ph}n tch c th cho thy l do! Ti ch tr li: Paul , anh
n Chrysler l qu ri.
Nh ti va ni, Laux, Matthias v{ Bergmoser u l{ nhng ngi v hu sn

lng gip ti. Khng c h chc ti ~ lc ng. Mi ngi u tri qua nhiu
nm kinh nghim v{ u c mun em n phc v cng vic.
Ti sao h sn lng l{m th? C phi nh nhiu ngi ~ o|n: v b|i phc kh
nng kinh doanh ca ti khng? Chc chn khng. H l{ bn ti. H l{ nhng
ngi thch ng u vi th th|ch v{ sn lng gip ngi kh|c. H ly
th l{m nim vui cho mnh. D c nhng lc khng vui v g, h vn r|ng eo
ui. Tt c u mang tnh c|ch ch yu: sc mnh tinh thn.
Tht vy, ch nhng k c mt kh cht c bit mi d|m chu ch. khng

phi ch l{ th th|ch, m{ cn l{ phiu lu. V{ trong cuc u tranh cam go
, khng ai cho php mnh ng~ qy. Khng c s bn khon hay nn lng.
Khng ai t c}u hi: Ti sao ti li b i mt s nghip y ha hn bc
vo ci cng ty cht tit n{y? Tinh thn h mnh m, h y c tnh v khi
ph|ch. Ti bit n tng ngi v{ s khng bao gi qun ai.
Ti lun chu n nhng k ~ n trong nhng nm th|ng l ra phi ngh ngi.

Chng ta h~y nhn thng v{o vn : vic xt cho v hu l{ mt iu qu|i g.
Ti lun lun thy bun ci khi mt ngi va n tui s|u mi lm, bt k
ng ta cn sung sc hay khng, h mi ng ta v ngh. Chng ta cn xt li
nhng y vin c tui n{y. H khn ngoan v{ y knh nghim.
Nht, chnh nhng ngi ln tui ng ra iu ng cng vic. Trong

chuyn thm gn }y, ngi tr nht m{ ti c gp cng ~ by mi
lm tui.
Nu bn vn cn c th l{m vic la tui s|u mi lm v{ vn l{m c vic,

ti sao c phi ra i? Nhng ng v hu ~ ln lc l}u nm v{ nm vng
chuyn mn ca mnh. H b ra bao nhiu nm hc hi. Ngi gi{ vn cn

khe mnh th c sao }u? Ngi ta qun rng tiu chun sc khe b}y gi ~
thng tin r rt. Nu mt ngi th x|c mnh m v{ tinh thn vng v{ng, ti
sao chng ta khng dng kh nng chuyn mn anh ta.
Ti ~ chng kin nhiu ngi nng nc i v hu la tui nm mi lm.

Mi by nhiu tui m{ h ~ cm thy b bt buc phi l{m vic. H lun mm
li nhi rng phi b l{m vic, cho d iu chng hay ho g. Ti thy tht l{
t hi.
XVI. KHNG HONG NHIN LIU
Mt khi ~ th{nh lp xong i ng, ti vng tin rng vic khi phc Chrysler
ch cn i hi thi gian. Nhng lc y ti khng h tnh to|n n tnh hnh
kinh t. Ti ~ khng mt n Iran. Sau n{y mi t ra Jimmy Carter cng
vy.
Khi ti mi bc v{o Chrysler, t l th trng ca chng ti trong to{n ng{nh

ang xung kinh khng. Chng ti bt u chm mt vi con s t|m phn
trm, }y l{ con s qu| thp v{ g}y ch|n nn ngay c vi nhng tiu chun
khim tn ca Chrysler. Ti bt u nhn thc rng, phi mt n nm nm
cng ty ny mi ngc u ln ni.
Sut thi ng nhim Ford, ti ~ t h{o v np sng gia nh mnh m.

D bt c chuyn g xy ra trong cng vic, ti lun ht nhng bn t}m
li nhim s mi khi quay lng bc v nh{. Nhng chuyn y khng cn ng
Chrysler. B}y gi ti git mnh tnh gic gia m khuya. T}m tr ti khng
lc n{o yn. Ti phi l{m vic lin tc. Nhiu lc ti t hi thn kinh c g trc
trc khng? Liu ti c gi thng bng c khng? Lm khi ngi ta phi
chy nc rt qu| l}u ri mi c ngi th dc.
Nh tri ti vn cn mt ngi v bit thng cm. Sau hai mi lm nm bn

cnh ti trong ng{nh xe hi, thm ch n{ng cng bn khon lo lng nh ti.
}y ti ~ rn luyn sc mnh tnh thn v{ thu thp kinh nghim mi. Ralph
Nader thng nhn xt rng Iacocca l{ mt ph thy v th trng, rng
ng ta c th chiu d kh|ch h{ng mua nhng chic xe m{ h khng thch.
Nhng nu qu tht nh vy, sc mnh c bit y }u ri khi ti cn n?

}u l{ kh nng theo di th trng khi khng ai thm ng ng{ng n xe h
chng ti? L ra ti phi s dng kh nng ph thy nh nm 1979, khi
chng ti phi vt v lm mi b|n c xe.
B}y gi nhng vn ca Chrysler ang nghim trng n ni thin h u

nhn thy v tr bp bnh ca chng ti. V th bn cnh nhng kh khn
khc, chng ti phi ng u vi cn sng d lun khng c p . Khi
mt kh|ch h{ng chu b ra t|m ng{n l{ hay mi ng{n la mua xe mi,
l{ mt s tin khng phi nh. Anh ta phi lo lng xem cng ty c l{m ht
vai tr v{ dch v ca h khng. Nu anh ta nghe n v nguy c ph| sn ca
Chrysler, hn anh ta chng d|m ng ng{ng my chic xe na.
~ nhiu ln Chrysler nhanh chng tr th{nh tr ci cho thin h. C|c ha s

hot ha trong nc c mt phen a bn h h. Nh{ h{i hc Johnny
Carson xut hin trc kh|n gi:
Carson: Nay c|c bn, anh ta khng cha!
Khn gi: Khng lm sao?
Carson: , anh ta khng n ni s|ng nay anh gi in thoi cho Chrysler v{

hi L{m n n }u ri?
Hoc: Ti khng bit chuyn g ang din ra Chrysler, nhng }y l{ ln u

tin nghe ni c ngi gi in thoi hi thm sc khe my ng ng gt
!
Chrysler cha y ba th|ng m{ ti ~ chng kin mi lng cng |ng s.

Ng{y 16 th|ng ging nm 1979, Quc vng Iran ri th{nh ph. Ch trong my
tun, gi| xng vt ln gp i. Khng hong nng lng trc ht nh hng
n California, v{ c b|o Newsweek a tin ni trang ba. Mt th|ng sau,
khng hong tr{n sang min ng. Lc y tm c mt trm xng mi khai
trng l{ iu hy hu lm.
Mt trong nhng iu m{ cng chng thch ph bnh nht vi ng{nh k

ngh xe hi l{: Sao c|c anh khng d on trc tnh trng khan him
nhin lu sau v Iran? Nhng nu chnh ph chng ti khng my may bit
g v chuyn , th hi l{m sao chng ti bit c?
Khng, chng ti khng d trc v Iran. Nhng chng ti c ng u vi

n. Nm 1979, chng ti ra c|c mu xe n~m 1983 km theo d o|n rt
hp l rng: lc c|c loi xe n{y ra i, xng s ln n 2,5 la mt gallon. Th
ri c ngi la ln: ngc! Xng r li ri, chng ti phi mua xe ln thi!
Ngi ta hay n rng c|c cng ty xe hi M hay a ra mu xe tm by, trong

khi xe ngoi quc ph hp vi mi ngi khi khng hong xy ra. iu
khng ng. Cho n khi vua Iran b lt , vn cn v s kh|ch h{ng i

mua xe ln m{ khng b|n.
Cn ngi Nht, h c tht s d o|n c rng d}n M s i mua xe nh

khng? Sut ba mi nm, h ch sn xut to{n xe nh. Bt c lc n{o
khng hong xy ra, h u sn s{ng.
Trong sut nm th|ng trong nm 1979, s xe nh trn th trng tng t 43%

ln n gn 58% nhy vt 15%! Trong ng{nh chng ti, nhch i hai
phn trm trong vng mt nm ~ tng trng cho th|y i ln ri. Con s
15% ng l{ thm ha. Cha bao gi trong lch s ng{nh xe hi li c thay i
d di trn th trng nh ma xu}n nm .
Mc d cuc thay i g}y nhiu thit hi, chng ti tin rng c th thch ng
vi hin thc n{y. Chng ti c th xoay s nh bt c ai kh|c Detroit, iu
phi l{m l{ gp i u t v{o c|c ph}n xng mi cng nh sn phm mi
trong nm nm tip theo. Hy vng chng ti s sng cn!
Nhng ngay khi va bt tay v{o cuc th nghim tn km , c nc M lao

theo mt s xung dc kinh t! Chng ti h~y cn cho|ng v|ng v c m u
tin. Khi c tip theo n, chng ti gn nh chi vi tht s. Tc b|n xe
h{ng nm M ~ gim xung ch cn gn ph}n na. Khng ng{nh k ngh
n{o trn th gii c th tn ti trong mt tnh trng kinh t i hi tng gp
i u t m{ ch thu ph}n na li nhun. vi chng ti, mi |nh cuc
u hng, chng qui lut g r|o, bi chng ti ri v{o mt tnh th cha tng
c. Mt vng t cha ai th|m him.
Mi bin ph|p cu sng Chrysler u vt v. Nhng khng g kh khn hn

vic sa thi h{ng lot. Trong hai nm 1979 v{ 1980, chng ti phi sa
thi h{ng ng{n cng nh}n bc thp cng nh bc cao. Cao im l{ v{o th|ng t
nm 1980, chng ti gim bt 7.000 nh}n vin, vic ~ tit kim cho chng
ti trn 200 triu la mi nm. Trc my th|ngchng ti ~ sa thi
8.500 cng nh}n. Ch hai lt sa thi n{y ~ l{m gim chi ph 500 triu la
mi nm!
Vic sa thi tht l{ mt bi kch, v{ khng cn c|ch n{o kh|c hn. Trong ban
gi|m c, ti l{ ngi trc tip ng ra l{m chuyn n{y. iu khng th
ph th|c cho ai c. Cn phi ni s tht. ~ tng b ui, ti rt nhy bn v
nhng g khng nn l{m. D nhin khng th ni ch v ti khng a h! Ti
lun bo m nu r l do v{ cho h hng tin sa thi ng tiu chun. Trong
mt s trng hp, ti c gng linh ng vi nguyn tc.
Mt trong nhng c|i d tha chng ti buc lng phi loi b l{ ban l~nh o
nng n, K t khi Affred P. Sloan gi gh gi|m c cng ty General Motors,
mi chc nng qun l trong ng{nh xe hi ~ c ph}n chia thnh ban lnh
o v{ h{ng ng thc hin y nh trong qu}n i. H{ng ng thc hin bao
gm nhng ngi hot ng chnh. H nhng tay v{o vic v{ chu tr|ch nhim
chuyn mn, v k thut, v sn xut hoc mua b|n.
Ban l~nh o gm nhng ngi ph tr|ch vch k hoch chung. H tm c|ch

ho{n chnh cng vic ca khi sn xut. Tht ra c|ch duy nht lp k
hoch hu hiu l{ h u xut th}n v{ ln lc t h{ng ng thc hin. Tuy vy,
nht l{ Ford, ngi ta c khuynh hng chn c|c tay tt nghip trng kinh
doanh Harvard a v{o ban l~nh o, cho d h h~y cn l nc l c|i. Anh ta
chng trc tip l{m vic m{ li c quyn dy bo nhng ngi ~ hai ba chc
nm ln lc trong ngh rng: Anh l{m tm by ri! Ti ~ tng b ra qu
nhiu thi gi d{n xp s bt bnh gia b phn lp k hoch v{ khi sn

xut m{ chng bao gi n tha.
Ti buc lng phi cho thi vic phn ln ban l~nh o. L lun ca ti rt n
gin. Ti cn ngi sn xut v{ b|n xe, ch khng tn tin tr cng nhng
k ngi khng bo rng chng ta ~ l{m c iu n{y iu n, rng chng ta
c th l{m kh| hn. D cho hn c l, chng ti cng khng tha ca thc
hin. Khi tn bay n bn, ban l~nh o l{ nhng ngi chy trn trc.
Sau khi sa thi, chng ti kt thc vic ct gim nhiu cp l~nh o. Chng ti
ct gim con s nhng ngi cn thit nhng tay v{o nhng quyt
nh quan trng. Thot tin chng ti l{m vy v l{ iu thit yu sng
cn. Nhng sau mt thi gian, chng ti thy rng cai qun mt cng ty c{ng t
ngi cng vic c{ng chy l. R r{ng Chrysler ~ qu| cng knh v{ d tha
nh}n lc. l{ b{i hc m{ c|c th ca chng ti cn nm m ti mong
h khng bao gi nm.
XVII. BIN PHP QUYT LIT: IU NH VI CHNH PH
u ma h 1979, chng ti nhn r ch c nhng bin ph|p quyt lit mi

cu c cng ty Chrysler. Chng ti l{m ht sc mnh gim bt ph tn,
nhng kinh t ng{y c{ng tut dc v{ thit hi tip tc gia tng. Hin nay chng
ti ang b sng cun tri i. Nu mun sng cn phi xin gip . Chng ti
khng cn cch n{o tho|t khi trn i hng thy n{y.
Ch cn mt c|ch, may ra. iu cui cng sau trm phng ng{n k l{ quay
sang chnh ph. V{ mt khi ~ quyt nh, ti dc ht t}m sc thc hin ngay.
Ti lun l{ mt nh{ kinh doanh t do, mt ngi tin tng v{o thi c. Khi
cn l{ gi|m c Ford, ti ~ l{m vic kh| l}u Washington. Th ri ti th}n
chinh ti th vi nh nh chnh ph ra tay n}ng . Sau cuc iu nh
tr v, mi ngi chc li: Sao anh bo gan d vy? Coi b cam go y!
Ti |p: Cn c|ch n{o kh|c b}y gi?
Chng ti ~ th mi phng k ri. Sut hai nm 1979 v{ 1980 ~ din ra

h{ng trm cuc hi {m vi c|c nh{ u t, song hu ht u t ra ngn ngi.
Tuy vy, ti ~ tm gp ht c ai c kh nng gip , cho d iu c d
d{ng xy ra hay khng.
Cuc hi {m nghim chnh ~ din ra vi Toni Schmuecker, gi|m c cng ty

Volkswagen. Toni v ti ~ l{ bn trn hai mi nm, anh ~ tng l{m vic
cho ti vi t c|ch l{ i din cho Ford ti c. Chng ti ~ b mt tho lun
v kh nng hp t|c gia Volkswagen v{ Chrysler. K hoch chnh l{ cng
ch to chung mt loi xe hi. Chrysler s ch{o h{ng M cn Vokswagen
l{m vic ch}u ]u. Trc , chng ti ~ tha thun mua ba ng{n ng
c bn xy-lanh sn xut, chic Omnis v{ Horizons, vn c nhiu c im
chung v chic Rabbit ca h. V th, du sao chng ti ~ hp t|c bc u.
C nhiu thun li |ng k vi k hoch n{y, Mng li i l ca chng

ti s b{nh trng nhanh. Chng ti s d|m b nhiu vn cho khi lng xe
hi ln hn. }y thc s l{ mt |m ci trn thin {ng.
T khi n Chrysler, ti vn lun eo ui nh th{nh lp mt lin hip cng

ty. Thnh thong Hal Sperlich v{ ti vn b{n vi nhau. S hp nht
gia Volkswagen s l{ mt bc u |ng khch l, C Hal v{ ti u phn
khi trc kh nng . Mt khi th{nh cng trongvic hp nht v
Volkswagen, ku gt thm mt th{nh vin Nht s khng l{ chuyn kh.
Hi {m vi Volkswagen l{ mt vinh hnh. l{ mt bc kh quan gia lc

Chrysler ang nm k ming h. Nhng cng l{ vn d: chng ti ang
k ming h. Khi Volkswagen xem qua bn chiu biu k to|n ca chng
ti, h di lin. Chng ti n nn qu| c, v{ chng ti hin khng l{m ra tin.
K hoch hp t|c qu tht liu lnh. Thay v vc chng ti dy, h c th b ko
xung cht chm chung!
Khi c|c cuc hi {m kt thc, ni dung ca n ~ lan ra ngo{i. B|o Automotive

News a tin cuc hp nht sp din ra gia Volkswagen v{ Chrysler.
Ph gi|m c chu tr|ch nhim qun l th trng ca Volkswagen l{ Wemer

Schmidt cc lc phn i vic hp t|c. ng a ra nhng l do c th ti
sao Volkswagen khng nn dnh lu v Chrysler: uy tn chng ti km, xe hi
khng bo m phm cht, ng thi mng li i l b|n xe cn yu t.
Bn nm sau, tc 1983, chng ti n li cuc }n tnh dang d vi Volkswagen.

Tht tr tru, b}y gi tnh hung li o ngc: chnh mng li i l ca h
ang c vn , khng ai thm mua xe Rabbit na.
V chnh ph khng h c chnh s|ch c th v nng lng, cng ty n{o chuyn

sn xut xe nh cng u c nguy c l~nh trc s dao ng ca gi| nhin
liu. Volkswagen ch sn xut xe nh nn ~ b ngi Nht qua mt. L do l{ v
ng mark ca c cng nh ng la khng th cnh tranh vi ng yen
ca Nht vn n nh. L do th hai: d xe Rabbit c ch to c hay M,

gi| th{nh u rt cao. l{ cha k Volkswagen phi chu chi ph chuyn ch
t c sang v{ chi ph n{y tht |ng k. Cng v th m{ sau cng h quyt
nh sn xut ti M.
C|c cuc hi {m sau rt cng chng i n }u. Chng ti quyt nh quay

sang chnh ph. Nhng khng th bt u vi Washington bng c|ch ng
xin vay tin.
Cng nh ti, John Riecardo lun au u v cng ty n{y. Trn nguyn tc, anh
vn l{ ch tch cng ty, mc d anh sp ra i v{ giao cng ty li cho ti
chu tr|ch nhim. Riccardo thy rng chng ti ang tut dc {o {o, tr khi c
php m{u n{o xy ra. l{ tnh hnh lc chng ti bt u tm n vi
Washington.
Thot tin anh tm c|ch vn ng s ng h ca Quc Hi bng c|ch gii hn

mt s o lut. Nhng Washington khng ai bun nghe.
Riccardo c quyn i hi. Mc d nhiu vn ca Chrysler bt ngun t s

qun l ti t, song chnh ph t ra phi chia s mt phn tr|ch nhim vi h.
Sau khi a ra mt s o lut bt li cho vic an to{n v{ ph}n phi xe hi, h
ni vi c|c cng ty M: C|c anh khng c quyn t ng hp t|c vi nhau
trong vic tranh lun v{ i hi t pha chng ti. }y l{ vic ca c|c anh, hy
t xoay s ly.
Trong khi ngi Nht eo ui mt chnh s|ch kh|c hn. V khng cn phi
tu}n theo lut chng c quyn ca Hoa K, h c th tn dng v{ ph|t huy
ht t{i nng ca mnh.
|ng l nhng mc v iu l qui nh khng cn phi t ra trong vic cnh

tranh. Nu cng ty n{o tm c mt phng c|ch hu hiu nht li tn
km nht kim so|t s ph|t khi ca xe, th nn c php chia s cho c|c
cng ty bn bng c|ch b|n li ph|t minh cng dng.
Nhng m~i n nay, nu ngh chuyn cng khai th ging nh b mc ti.

Thm ch chng ti khng h nghe cng ty General Motors m t h thng ca
h. Tht tnh chng ti ch cn hai c|ch: mt l{ gii ngh, hai l{ cm thy
khng yn n v bt tu}n sc lnh ca chnh ph.
Khi vit nhng dng n{y, Washington cui cng ang bt u thc tnh. H
nhn thc rng lut chng c quyn t ra qu| nghim khc v{ chng ta
khng th n{o cnh tranh vi ngi Nht chng n{o cha iu chnh li lut
. Chng may th|i mi ca chnh ph hnh nh li khi u hng mun
kt hp Toyota vi General Motors hai v khng l trong k ngh.
C|c kho s|t ca nhng vin nghin cu kinh t ~ chng minh rng s thi
h{nh c|c hin ph|p ca chnh ph v an to{n v{ mi sinh |p dng trn xe hi
v{ xe ti ang c chiu hng bt li. Xut ph|t t , Riccardo v{ ti ~ i
n kt lun nh sau: chnh ph ~ gp phn a chng ti v{o vng ly, nay
chnh h phi sn s{ng gip chng ti tho|t ra.
Nhng ngh sa i o lut ca Riccardo ta nh nc l| khoai. By

gi anh quay sang xin thanh to|n phn thu tr li. Theo k hoch n{y, s
tin chng ti b ra cho c|c vn nhm |p ng tiu chun v an to{n v{
nhim s c tr li, tng la mt. Tng s tin ln n mt t la trong
hai nm 1979 v{ 1980. Nh tn chng ti c th thanh to|n s n do thu
cao |nh trn li tc g}y ra.
Cng bng m{ ni, Chrysler khng phi l{ trng hp iu ng duy nht.

Chng ti ch l{ th gii thu nh ca nhng bin c ang din ra ti M v{ l{
kinh nghim chung cho nhiu ngi. Khng ng{nh k ngh n{o trn th gi
phi ng u vi khng hong trm trng nh ng{nh xe hi. o lut ca
chnh ph, khng hong nhin liu v{ bun b|n sa st l{m chng ti xing
ning mt phen.
Nhng nhng g n vi chng ti ch l{ mt git nc trong i dng m{

nn k ngh M phi ln hp. Ti ~ d o|n thng thng rng GM v{ Ford s
cng chung s phn. Sau n{y qu ng th tht, trong vng s|u th|ng h thit
hi n nm t la v{ cng cht ln cht xung nh chng ti.
XVIII. LIU C CU NI CHRYSLER?
Ngay t lc u, vin tng chnh ph h tr cho Chrysler ~ b nhiu ngi

phn i. Gii kinh doanh phn m nht, nhiu tay cng khai b{y t
quan im ca mnh nh Tom Murphy ca GM v{ Walter Wriston ca Citicorp.
Theo h, s gip n{y l{ iu b|ng b v{ xc phm i vi cng ng ch}u
M. Nhng li ch trch tun ra nh nc chy: ng ca, ngng sn xut cng
l{ du hiu th trng l{nh mnh; s bo chng tin vay l{ vi phm tinh thn
t do kinh doanh v l{ s khen thng cho vic thua l...
S tht bi trong gii t bn cng ging nh xung a ngc trong o Thin

Cha.
Hip hi c|c nh{ sn xut quc gia kch lit phn vic n{y trong cuc hp
ng{y 13 th|ng mi mt. Bn tng trnh sau }y ni ln tnh trng Chrysler:
Tin cn bn ca c ch th trng l{ cho php c|c nh{ t bn th{nh cng

hay tht bi. D c|c cng ty c kh khn thua l th n{o, x~ hi cng ch gip
hu hiu nht bng c|ch cho php h hot ng t do n mc cao nht
m thi.
Khng th chp nhn c qu| trnh l{m n thua l n ph| sn ri t

chc li, mc d iu c th hp l. S ngi tht nghip v{ s sn phm b
mt i khng nh hng nhiu n x~ hi. Di tnh trng t|i t chc, nhng
th{nh t tn ti c s hot ng hu hiu trong khi c|c th{nh phn kh|c s
c b|n cho c|c nh{ sn xut kh|c. Chng y, chnh ph mi nn gip h
gii quyt cc vn x~ hi.
Khi mi ngi ~ thy r s bt lc ca chnh ph trong vic can thip v{o

c|c cng vic kinh doanh, th chng ta h~y nn cng nhn nhng nguyn tc
khng tr gip g c.
Nhng iu n{y khin ti nng mi. Ti c tm xem ai ~ a ra lp lun nh

th. Song hu nh h ~ l|nh mt khi th{nh ph. |p li, ti vit bc th
sau:
Tha c|c ng{i,
Ti ly l{m l lng khi bit c cng ng{y ti xin Washington gip , trong
hi ngh, c|c ng{i ~ cng nhau chng li iu . Ti xin c my li nhn xt.
Trc ht, c quyn cn bn ca hip hi kinh doanh l{: mc tiu ca n m

rng nhm tm ra gii ph|p cho quc gia. Trong c|c cuc hp, bu khng kh
phi ci m t do xt ht mi quan im. C|c ng{i ~ i ngc li nguyn

tc bng c|ch khng chng ti t trnh b{y. Th hai, iu |ng ma mai
l{ hip hi kinh doanh khng h c th|i tng t vi c|c cng ty thp, ng
t{u, h{ng khng v{ k ngh x}y ct, m{ cng khng phn i s h tr ca
Lin Bang cho hng American Motors.
Th ba, bn tng trnh ca hip hi ~ a ra nguyn tc hot ng kinh

doanh trong th trng t do cho php th{nh cng ln tht bi. Cc ngi
~ chng cn bit n chnh s can thip ca chnh ph v{o trong c ch ~
gp phn g}y kh khn cho Chrysler. V vy, chnh ph lin bang n b
nhng nh hng tr|i ngc do iu l lin bang g}y ra l{ ho{n to{n ph hp
vi c ch th trng t do. S bo m tin vay ca Lin Bang cho c|c cng ty
thp cng da trn cng l do ny.
Th t, hip hi kinh doanh ~ sai lm khi cho rng t chc li cng t theo
lut ph| sn mi l{ iu thc t. Yu cu ca chng ta khng ph gim n,
m l{ n}ng s lng t bn ln n mc cao. Ni c|ch kh|c, khng th n}ng
cao mc t bn cn thit trong lc vn xy ra ph| sn.
Chng ti ~ tham kho kin ca nhng chuyn vin h{ng u v ph| sn.
ng J. Ronald Trost, thuc cng ty Shutan Trost tha nhn rng s ph| sn ca
Chrystler l{ iu khng thc t v{ s g}y ri lon cho nn kinh t quc gia.
Ti tin chc rng bn tng trnh ca c|c ng khng h c s tham gia ca

chuyn vin n{o v lut ph| sn, do , khng h c c s x|c |ng.
Th nm, chng may cho hip hi c|c ng{i ~ c sc h h{o chin dch n{y,
tuyn b mt chnh s|ch Lin Bang khng bo tr trn b|o ch. Vy th cn
g ni na! H{ng trm ng{n cng nh}n trn nc M ang sng da v{o
Chrysler c mt ngha ln lao hn l{ cuc hp ca c|c ngi.
iu cui cng, ti tin s c mt ca ti trong hip hi kinh doanh s l{m c|c

th{nh vin kh|c b ri. Ti ch mong ch gia nhp v{o mt hip hi trong
c cc cuc tho lun v kinh t x~ hi c din ra trong bu khng kh tin
tng v{ knh trng ln nhau.
V nhng l do , xin c|c ng vui lng chp thun cho Chrysler rt ch}n khi
hip hi kinh doanh.
l{ nhng g ti ~ ni vi hip hi kinh doanh. ng ra ti phi ni vi h

rng: Mi ngi u xem c|c ng l{ tinh hoa ca nn kinh doanh t nc,
trong khi t ra c|c ng u l{ nhng tay o c gi, mt bn k ngh thp b
c i ph| n|t chnh quyn.
C|c ng phn i vic gip Chrysler? Cn lc Lin Bang bo tr c|c cng ty

thp v hng khng th c|c ng ~ chui v{o x n{o? Sao c|c ng khng m
mm phn gi| c ca thp ngoi quc?
Chng qua l{ tr}u buc ght tr}u n. Vn l{ con tr}u n{o c n m{ thi.
Trong tt c nhng ln trc, hip hi kinh doanh u c}m ming khi c li
cho h. Cn b}y gi c m mm i nguyn tc n{y n.
Nhng chuyn g ~ xy ra khi mi ng khng bnh ng nh nhau? Trn

thc t, mt cng ty s b y xung t en do nhng h qu bt bnh ng
ca c|c iu l ca chnh ph.
Ngay c mt s nh}n vt u chng ti cng tham ga v{o bn ng ca khn

nn n{y. Chng ti l{ nn nh}n ca mt h t tng li thi. Ti bit r mnh
ang ng v tr n{o. T bn vi chnh s|ch doanh nghip t do l{ c ch

bo m s bnh ng kinh doanh cho mi ngi.
l{ iu ~ xy ra cho Chrysler. Chc chn s qun l bt b|t ~ g}y ra phn

ln nhng kh khn n{y. L ra Chrysler phi u t tt c cho sn
phm; khng nn m rng ra nc ngo{i hoc kinh doanh xe c, m{ phi ch
n phm cht. Nhng c |nh ti hu ~ xy n do c|c iu l t pha chnh
ph ~ gp phn l{m cng ty suy sp.
Ti khn kh c tun l trc Quc Hi gii thch iu n{y. H c li nhi

rng ti sao lc n{o cng ch nghe ti ni: iu l. Ti tr li bi c|c iu l
ca c|c ng ~ ln u chng ti lm chuyn. Th l{ h ni nng v{ chi
bi: nhng thng qun tr ngu ngc!
Cui cng ti chu ht ni: Thi c! C nm mi phn trm l{ do li chng

ti, nhng nm mi phn trm cn li l{ do li c|c iu l ca c|c ng. Ti
bit r mi sai lm v qun l. C|c ng mun ti treo c nhng tn ~ mc sai
lm ? B}y gi h~y tr li thc t, chnh c|c ng l{ nhng k g}y ra nhng
rc ri n{y.
Ti sao c ch doanh nghip t do li mnh m n th? Khng phi v n

ng cng nh trc }y m{ chnh v n lun thay i |p ng vi thc t.
Ti rt ng h chnh s|ch doanh nghip t do. Nhng vn l{ ngha ca n
khng cn nh trc na.
V{o lc n{y doanh nghip ang cn iu chnh. N phi thch ng vi th gii

mi mt th gii hin ~ thm mt th cnh tranh |ng gm nht l
Nht, mt th gii khng ai b lut kinh doanh thun ty r{ng buc.
Khi nhng v tranh c~i ang xy ra, mi cng ty ln nht nc ang c

khuynh hng chia r. R r{ng }y khng phi l{ lc ni chuyn v l tng.
Khi nguy him ~ gn k, ngi ta bng mau l tr nn thc t.
Khng ai c th thnh thi m{ ni: N{o, ch mt cht. Ti t hi mi ngi s

b{n lun v n{y ra sao c}u lc b Lin Minh Thng Nht Philadelphia?
Liu h c h: T do doanh nghip mun nm!
Nhng tht ra doanh nghip t do ang hng v c|i g? S cnh tranh. Vic
bo m khon n c thc hin ~ sinh ra s cnh tranh. V sao? V vic
s bo m cho Chrysler sc cnh tranh vi GM v{ Ford.
Cnh tranh l{ iu m{ k ngh xe hi tha hiu v{ cn n. Trong cuc tranh

lun trng i v tng lai ca Chrysler, mt i l ca h~ng Ford ~ vit th
cho t Nem York Times: Sut hai mi lm nm nay ti l{ ngi cnh tranh
vi Chrysler, tuy vy ti vn phi ni rng: Bng c|c b{i x~ lun c|c ng ~
phn vic Chrysler yu cu Lin Bang tr gip... Vai tr ch thc ca chnh
ph lin bang trong c ch t do doanh nghip d}n ch khng phi l{ gip
nhng cng ty ~ n nn l{m ra, m{ l{ duy tr s cnh tranh. Nu Chrysler tht
bi, th c|c cng ty kh|c cng c nguy c bi tht hu.
Mt i l kh|c ca h~ng Chevrolet Oregon ~ ng qung c|o nguyn trang

trn b|o a phng: Nu chng ti khng th b|n cho bn xe Chevrolet hoc
Honda, h~y mua xe Chrysler! Tip theo l{: S canh tranh cn cho chng ti,
cn cho k ngh, cho t nc v{ cho c|c bn, nhng ngi tiu th.
Ngo{i vic duy tr cnh tranh, cu Chrysler cn c ngha duy tr mt s lng

ln lao cng ~n vic l{m, tng cng s|u trm ng{n cng vic bao gm cng
nhn, c|c i l v{ c|c h~ng tip liu.
C ngi cho rng nu chng ti ph| sn, cng nh}n vn c th tm c vic

Ford v{ GM. Tht ra, khng phi th. Lc y c Ford v{ GM ch b|n cho ht s
xe hi nh m{ h c th ch to. Khng phi lc h c c|c ph}n xng ang
trng v{ cn thm th mi. Nu Chrystler tht bi, hn l{ phn ln cng nh}n
s b tht nghip.
Ch c nhp cng mi |p ng c nhu cu bt ng v xe nh M. V vy,

nu Chrysler thua, ch}u M khng ch nhp cng thm xe nh m{ coi nh cn
phi xut cng cng n vic l{m.
Chng ti t c}u hi: Liu t nc n{y c tht s kh| hn mt khi Chrysler

sp v{ t l tht nghip c nc s tng ln 0,5 phn trm ngay ng{y hm
sau? Liu c ch doanh nghip t do c tht s c thc hin sau khi
Chrysler tht bi v{ mi ng{n cng n vic l{m ca ngi M s ri v{o tay
ngi Nht? Liu h thng th trng t do ca chng ta c kh nng cnh
tranh mt khi mt i mt triu xe hi v{ xe ti m{ Chrysler sn xut v{ b|n ra
h{ng nm?
Chng ti n gp chnh ph v{ ni rng nu s dng li an to{n cho c| nh}n

l{ iu hp l th vic s dng li an to{n cho c|c cng ty cng vy. Suy
cho cng cng vic chnh l{ l{m cho c| nh}n tn ti.
Chng ti b{n c~i v vic cnh tranh v{ cng n vic l{m. Nhng quan trng
nht l{ nhng v tranh lun v kinh t. Ni nm na l{ h ~ phi thua
trng chng ti. S Ng}n Kh ~ c lng rng nu Chrysler sp , nh{
nc s phi chi 2,7 t la, ch ring trong nm u, v bo him tht nghip
v{ c|c tr cp an sinh x~ hi.
Ti ni vi Quc Hi: C|c ng{i c th la chn tr 2,7 t la b}y gi hoc sau

n{y cng th thi. Cuc tranh lun n{y khin ngi ta ngi li v{ quan t}m.
N mang li cho gii tr khi c cun s|ch n{y mt b{i hc quan trng: lun
lun suy ngh n mi quan t}m ca ngi kh|c. l{ kt qu vic hc tp ca
ti trng hng bin Dale Carnegie, v{ ti ~ vn dng tt p.
Khi cuc chin cn ang tip din Quc Hi, ti bn rn vi mi vic,

gia tng tin vn, v{ b|n tr|i kho|n cho c|c cng ty. Ti cm thy mnh
ging nh mt thng nh}n cn chy tin mt cp tc, v{ tinh thn ti tr nn
sa st v chng ai thm ng ng{ng n.
Nhng khi tham kho kin nhiu chuyn vin, h u bo rng trong trng
hp chng ti, vic ph| sn l| mt thm ha. Trng hp ca chng ti l{ c
nht v nh, khng ging chuyn thng lng vi chnh ph v hp ng
quc phng v{ cng kh|c hn vic bun b|n ng cc. Nu h~ng ng cc
Kellogg sp dp tim, chng ai bo: N{y, hm nay ti khng mua h{ng ca anh
na. Chng ti ng y ng cc chng ai mua }y n{y.
Nhng vi k ngh xe hi th kh|c. Ch cn mt li thm th rng Chrysler sp

ph| sn, lp tc ngun tin mt s b cp ngay. Chng ta s chng kin mt
hu qu d}y chuyn kiu chi c -mi-n. Kh|ch h{ng s hy b n t
h{ng. H lo lng v giy bo m xe v{ s nn khan him ph tng v{ dch
v sa cha. l{ cha ni n gi| tr ca xe b|n li.
Khi cng ty ph| sn, ngi ta ngh rng c th i ph vi c|c ch n bng

c|ch np di nhng o lut ca Chng 11. Nhng o lut n{y hiu
nghim trn nguyn tc. Ch c iu mi kh|ch h{ng u s ta th|n: Tri t,
h ph| sn ri! Phi mua xe ca h~ng kh|c thi!
Mt s ng}n h{ng mun chng ta theo con ng : C quanh qun bn

chnh ph l{m qu|i g? C tuyn b v n i, ri tm c|ch a cng ty qua cn
ph sn. H a ra nhiu v d cho thy nhng cng ty trc ~ l{m nh vy.
Nhng chng ti c khng khng: Chrysler l{ cng ty tiu th chnh trong
mt nn k ngh tiu th. Chng ti khng di g l{m nh th.
Trong mt v ph| sn, c|c nh{ i l s khng kh nng chi tr cho c|c
xng. Hu ht c|c i l s b c|c nh{ bng v{ c|c cng ty xut vn khai tr
trong vng mt hay hai ng{y. Chng ti c lng ph}n na s nh{ i l s
phi ri v{o trng hp ph| sn, mt s kh|c chy theo hng GM.
C|c h~ng cung cp, tip liu ca chng ti thng i hi c ng tin

trc hoc theo nguyn tc tin trao ch|o mc l{ nhng c s thng
mi nh c di 500 nh}n vin. Vic cng thng trc tnh hnh ph| sn ca
Chrysler s khin h{ng ngn cng ty nh da v{o chng ti khng th tn ti
v{ phi tuyn b ph| sn theo.
Dp qua s phn Chrysler i, th hi mt s ph| sn ln nht trong lch s

Hoa K s g}y nhng nh hng g n quc gia? Mt nghin cu ca c
quan lu tr quc gia ~ c lng s t{n li ca Chrysler s l{m tn tht 16
t la do tht nghip, do nh hng n i sng x~ hi v{ c|c chi ph kh|c.
Trong nhng cuc hp b{n v vn mnh quc gia, mi ngi u nhm v{o
chng ti. T New York Times nhn nh rng chng ti nn chuyn sn xut
xe hi sang mua b|n h{ng nhp cng. C|c tay bim ha c dp v vi hnh
nh Chrysler ang nga tay xin x chnh ph.
Ring t Wall Street v cng t{n nhn. H {o bi vic chng ti xin vay tin
v{ lin tc phn khng mun chnh quyn gip Chrysler. H dng c|c
bi b|o bu x}u v{ xua tan nim hy vng ca mi ngi.
Ngay c khi chng ti nhn c quyn bo m vay vn, h vn tip tc ch

trch mc d chng ti ~ kh nng x}y dng li cng ty, thay i ban
iu hnh v nng phm cht ca xe.
Nn kinh t ni chung c nguy c tt dc v{ s lng xe b|n cng gim i.

Hnh nh ng{y n{o t Joumal cng ng c|c tin xu v tnh hnh Chrysler. V
th chng ti phi c gng ngn chn ngun tin g}y nh hng n d lun
qun chng n{y.
V{o ba th|ng u nm 1981, h~ng Ford l 439 triu la, Chrysler cn kh|
hn nhng vn ngt ngt 300 triu. Lc c|c b|o ~ ng tin th n{o? Ford
~ tht thu t hn tnh to|n trong khi Chrysler l nhiu hn d o|n. iu
khin chng ti c v km ci hn Ford mc d con s khng ni ln iu .
V{i th|ng sau, doanh thu h{ng th|ng tng ln 51 phn trm so vi nm trc.
Nhng c|c b|o li a tin: Tuy nhin, s so s|nh n{y ~ b mo m v v{o
nm trc, Chrysler ~ mc hng bt th gii ri,
T khi cn ngi gh i hc, ti ~ bit sc mnh ca b|o ch. Khng phi ai

cng c to{n b c|c b{i b|o, v vy nhng u c nh hng rt mnh
n t}m l qun chng.
V th ti v cng cm phn, bn vit th chi ra gi n ta son: C|c ng

ni rng bnh nh}n cha bnh phc do cha tiu ha c liu thuc ca b|c
s. Nhng rt tic c|c ng khng phi l{ b|c s ca chng ti.
Ti ngh rng t b|o ch sng c cho n cui th k. Tic thay, n l{ tr

chi duy nht trong ph th, gi{nh c quyn v{ tr nn kiu ngo, nh
General Motors.
Ng{y 13 th|ng s|u nm 1983, ti tuyn b trc hi b|o ch quc gia l{ s

ho{n tr tt c c|c khon n v{o cui nm. Hai ng{y sau t New York Times m
trc }y ~ phn i vic bo chng tin Vay li d}ng u : S ho{n vn
nhanh chng ca Chrysler. Tip theo l{ b{i b|o: Tht khng ng s n khng
l nh vy c th ho{n tr nhanh chng n th.
Cng trong ng{y , t Wall Street ng ti c}u chuyn vi u : Chrysler

chp gu v| vai vn cn trong tnh trng yu km.
C cn nghi ng g na khi t b|o n{y mang nng th{nh kin vi chng ti. D
nhin h c quyn a ra nhn nh ring nhng t ra h cng phi ni
rng: Chrysler l{m nhiu iu d, song ~ th{nh cng c i cht.
Phn quan trng l{ nhng t ng c dng miu t tnh trng chng ti tht
l{ bi b|c. Ch bo tr l{ mt m t m{u m. N ph|c ha hnh nh mt
chic t{u thng l ang dt d trong cn b~ v{ mt thy th o{n km ci.
Du sao bo tr vn cn hn l{ xin x. Chng ti khng xin ca b th v{

d c cho chng ti cng cc thm nhn. Chng ti cn gip ch khng
cn b th. Nhiu ngi khng bit vy, c tng rng chng ti xin vin tr,
rng chnh ph ~ trao cho chng ti mt t la khng cn tr li.
Phi chi chuyn l{ tht!

XIX. CHRYSLER TRC QUC HI
Vic hu ta trc Quc Hi chng phi l{ tr a. Nu chng ng th ng.

Mun Quc Hi bo chng n, chng ai kh|c ngo{i ti phi g|nh vic n{y.
Kin trc ca Quc Hi g}y n tng v uy quyn sng sng. C|c ngh s ngi
ni b{n hnh vng cung trn bc cao mt thc khin k b cht vn lun
phi ngc u ln. l{ mt trng th|i t}m l bt li. T hn na, |nh n
m|y quay phim lun chiu v{o mt.
Ti hu ta vi t c|ch nh}n chng, nhng trn thc t ti chnh l{ b c|o.

Sut my gi lin ti phi ph vi c|c ngh s v{ b|o ch v ti iu h{nh
qu d ca ban gi|m c tin nhim cng ty Chrysler m chng bit iu
n{y c tht hay khng.
Nhng k l tng cn bo: Chng ti khng cn bit anh ni g, chng ti ch

mun anh v n. Ti vn cc k bnh tnh v{ b mc ngo{i tai. C|c ngh s
lin tc trao i kin v{ nhng c}u hi tun xung dn dp. }y qu l{ mt
s mu s|t!
Chng ti b kt |n ~ khng nhn thy trc vic sn xut xe ca ngi Nht

ch tn mt galon xng cho 30 miles, mc d d}n M vn kho|i xe c ln.
Chng ti b buc ti khng nm vng tnh hnh chinh tr Iran. Ti phi bit
c nhng iu m{ chnh Carter, Kissinger, Rockefeller v{ B Quc Phng
cng chng bit mc d h c d kin cn thit. H ch trch nng n v vic
khng tu}n th c|c iu khon v tit kim nng lng v{ chng ti phi chu
tr|ch nhim vic khng hong nhin liu.
H cc cn bit c|ch }y mt th|ng gi| xng ch c 65 xu mt gallon, rng

chnh s qun l gi| c ca chnh ph ~ g}y hoang mang cho ngi tiu th
M, rng vic u t ca chng ti cng b chnh ph qun ch. H ch cn bit
chng ti l{ k c ti. Chng ti ~ khng nm bt c th trng vy phi
r|ng chu s thua l.
Sut phin ta, chng ti l{ i din nhng k b|o hi cho nn k ngh Hoa K.
B|o ch ch ra, yu cu chng ti tuyn b v n v{ rt lui. Qu tht
l nhng iu v cng au n.
Ng{y 18 th|ng mi ti c mt trc Tiu Ban n nh Kinh T (ng}n h{ng,

t{i chnh, th). iu qu|i g l{ mi th{nh vin u hin din. Thng thng
h }u c mt y n th v trm cng ng{n vic. Cn cng vic chnh
}y vn do Uy Ban Quc Hi iu hnh.
Ti lp lun n gin: Nhng iu n{y khng phi ch ring cho c| nh}n ti.
Ti i din h{ng trm ng{n ngi c cuc sng dnh lin vi s tn ti ca
Chrysler. l{ mt trm bn mi ng{n nh}n vin v{ gia nh h, bn ng{n
by trm nh{ i l bun xe vi mt trm nm m ng{n nh}n vin, mi
chn ng{n nh{ thu tip liu vi hai trm nm mi ng{n cng nh}n cng gia
nh tt c nhng ngi n{y.
E rng b hiu lm, ti nhn mnh rng Chrysler khng h nga tay xin ca b
th. Chng ti ch xin bo chng tin vay, tng la mt m{ s tin n{y
s c tr l~i {ng ho{ng trong tng lai.
Ti vch ra by iu c bn:
1. S tht bi trc }y l{ qun l d, iu l qu| |ng, khng hong nng

lng v{ suy tho|i knh t. H thng qun l ~ c sa i nhng ba mt
kia vt qu| kh nng ca chng ti.
2. Chng ti nhanh chng gii quyt nhng vn tn ti. Chng ti ~ b|n tt

c c|c t{i sn tn kho. Lng doanh thu tng |ng k, chit khu hao ht gim
600 triu d la mt nm. Chng ti ~ gim lng 1.700 nh}n vin cao cp
nht. C|c khon tng lng u b ct gim, chng ti t iu kin mi vi
cc h~ng thu, ch nh{ bng, cng nh}n cng nh vi chnh quyn a phng
v lin bang.
3. gi vng li nhun chng ti phi sn xut c xe hi ln xe ti. Khng th

tn ti nu ch sn xut mt loi xe. Mc li ca xe hi nh khong 700
la mt chic, khng cnh tranh vi gi| lao ng r mt Nht v{ ch
thu u ~ i vi h{ng Nht.
4. Chng ti khng th tn ti nu ph| sn.
5. Chng ti khng mun s|t nhp vi cng ty kh|c, bt k ca M hay nc

ngo{i. V{ nu khng c bo chng tin vay, chng ma n{o thm hp t|c c.
6. Mc d chuyn sn xut xe hi ln, sn phm ca chng ti vn mang tnh

cht tit kim nht trong ba cng ty ln nht nc. Chng ti a ra nhiu
kiu xe ch hao mt gallon cho hai mi lm miles hn l{ cc cng ty GM, Ford,
Toyota, Datsun, Honda.
7. iu sau cng: ti khng nh k hoch nm nm ti s kh quan. Chng ti

s tng c ng v{ thu li nhun.
C{ng v sau ti c{ng i v{o chi tit. Mt v{i vn khng th i n kt lun.

Nhiu ngi khng tin h~ng Chrysler ~ i mi vic iu h{nh.
Ngh s Shumway California ni: Trc ht c|c anh phi bo m khng lp

li li lm ca nm trc. Ti th{nh tht khng thy c|c anh a ra iu g
c sc thuyt phc.
Iacocca: Tha c|c ng{i, chng ti khng th thuyt phc g c. Ch xin c|c ng{i
h~y lng nghe. Mt ban iu h{nh m ~ c thit lp, l{ nhng chuyn
vin xe hi gii nht nc M. Ai l{m n cng phi ngh n li, l. Chng ti
bit sc mnh, v{ c|c ng{i h~y xem chng ti h{nh ng. C|c ng{i s c thy
xe hi p hn v{ tin nghi hn. l{ mc tiu m{ Chrysler ang tin ti.
Mi ngi thng tm mt ai li, nhng ti tr|nh n khng li cho

ban iu h{nh tin nhim. Tam c| nguyt th ba nm 1979, h~ng Ford l 678
triu, GM l 300 triu. Vy cng thi im chng ti l l~ cng chng c g
l.
V}n th hai l{ ti sao Chrysler li sn xut xe hi ln thay v xe hi nh cho

hao xng. Trc Chrysler l{ h~ng chuyn ch to xe nh, trc c GM v
Ford. Lc y ~ c 500 ng{n chic Omnis v{ Horizons lu h{nh mt con s
k lc. Hn na loi Model K va c sn xut.
Thc s xe hi ln vn khng b|n. Xe c{ng t th li c{ng nhiu. H~ng GM

sn xut 70% xe ti, k c Cadillac Sevilles, li mi chic 5.500 la. kim
c s li nh th, chng ti phi b|n n t|m chic Omnis. Lc Ngh s
Richar Kelly ca tiu bang Florida ln ting chng : C|c anh ~ hot ng
trn th trng t do theo nh ring v{ i n tht bi, trong khi c|c cng ty
kh|c vn ng vng. Vy th c|c anh cn trng mong g chnh ph na?
Bo chng cho Chrysler s m u mt thi k v tr|ch nhim trong chnh

ph, n s th lng cng nh}n M v{ nhng k np thu. }y l{ iu ti t
nht.
Kelly ging v s tht bi ca Chrysler v{ thc gic chng ti tuyn b ph| sn.
ng phn i vic cho chng ti vay vn di bt k hnh thc n{o.
Hai nm sau ng b lin quan n mt v x cn an v{ b kt |n mt nm t

giam. Keley khng phi th duy nht. Ngo{i ra cn c Ngh s Stockman
Michigan: H~y Chrysler i n ph| sn. Bo tr cho Chrysler l{ chuc ly
tht bi. Trc }y Stockman l{ mt sinh vin khoa thn hc, nhng ti tin
chc ng ~ cp ca trong nhng bui hc v b{i cm xc.
Cng may khng phi ai cng c th|i th ch. Thng ngh s Steward
McKinney ~ bn ph| h{ng lot v{ c|c ng nghip bo th: y l{ bn ti
~ tng l{m vic cho h~ng Ford. Ti bit ngi n{y s a Chrysler n th{nh
cng, v{ ti s dng tng ng ta ln. Ti thm ngh: Tng l{ ch cho chim
phng u.
Sau l{ nhng cuc hp tng t trong Thng Vin. S phn chng ti nm

trong tay William Proxmire, ch tch Hi ng Ng}n H{ng. }y l{ mt ngi
nng tnh nhng thng thn. ng ni ting vi ~ duyt nhng kinh ph bun
ci cho chnh ph v{ ~ c bit u ~i American Motor tiu bang
Wisconsin do ng l{m thng ngh s.
Ti phi tr t{i hng bin: Chng ti l{ mt cng ty kinh doanh t do, cc

chng ~ mi phi nh n c|c ng{i. Chng ti ang trong tnh trng trn e
di ba, khng cn cch no cu v~n nu khng nh n chnh ph. Chng
ti ~ mn 409 t, b}y gi l{m n cho mn thm 400 ti na, vi s tn ti

ca 600 ng{n cng n vic l{m }y.
Thng ngh s Proxmire khen ngi: Ti ~ d nh khng bo tr c|c anh,

nhng ti cha bao gi gp mt ngi khn ngoan hng bin v{ gi vng
lp trng nh anh. T nay chng ti s li l{ ch n ca c|c anh.
B}y gi iu quan trng nht l{ ly li lng tin ca kh|ch h{ng. S lng xe

b|n ra ~ gim st trm trng trong lc ti phi i ph. Chng ai mun mua
xe ca mt h~ng sp ph| sn. Khi Kenyon v{ Eckhardt thuc b phn qung
c|o ca chng ti nhn nh nh sau: Tnh hnh ca chng ta tht nguy him.
Hoc chng ta lng l cht, hoc va cht va la to|ng ln. Chc chn c|ch th
hai mi g}y c s ch ca mi ngi.
Chng ti m ra mt chin dch qung c|o cho tng lai Chrysler. Chng ti
phi cho thin h bit hai iu:
1. Chng ti khng bao gi chu tht bi.
2. Chng ti s sn xut loi xe cn thit cho Hoa K.
Chng ti khng qung c|o xe Chrysler m{ l{ cho tng lai ca cng ty. Chng
ti thu dt nhng c}u chyn v Chrysler: Chrysler sn xut nhng loi
xe khng hao xng, Chrysler s i n th{nh cng, s thu li m{ khng cn xin
x Washington!
C|c b{i b|o th{nh cng rc r. Ban bin tp nhn c nhiu th khen ngi.
Chng ti bit mi ngi vn cn nhiu nghi vn nn t t mnh v{o v tr
khch h{ng gii thch vn . Chng ti trng ra h{ng lot qung c|o p
v{o mt nh: Liu nc M c kh| ln c m{ khng c Chrysler? bn cnh
nhng c}u hi nh: C phi ai cng bit xe Chrysler t hao xng? C phi
nhng xe ln ca Chrysler qu| ln? Nhng kh khn ca Chrysler nh th
n{o? Ban iu h{nh t{i ba c a h~ng vt qua ni khng? Chrysler c tng
lai khng?
Tt c qung c|o u mang ch k ca ti chng t chng ti ~ bc sang

mt k nguyn mi. Ti phi c mt trc cng chng v{ ni: Ti l{ ngi
chu tr|ch nhim trc cng ty, nn ti phi k c|c vn bn }y.
Mi ngi phi thy rng cng ty ang c iu h{nh bi nhng ngi qu

quyt sn s{ng hy sinh mi th, v danh ting ca mnh.
Chin dch qung c|o n{y nh hng khng t n c|c cuc hp trong chnh
ph. Khi ti n, c|c ngh s u cm trong tay c|c bn qung c|o h{ng ca
chng ti k h{i lng, ngi tc gin, ty quan im mi ngi. thuyt
phc c|c ngh s ng h, ti phi chng minh vi h rng vic bo chng tin
vay l mn li thc t ch khng phi o tng. Ti vch r nhng li hi
trong trng hp Chrysler tn ti hay sp .
Frazer c gng g}y |p lc trc Quc Hi, ng bit r iu g s xy ra nu

Chrysler ph| sn. ng bin minh hng hn: Ti n }y khng phi bnh
vc cho hng Chrysler. iu chng ti quan t}m n l{ i sng c|c cng nh}n
v{ gia nh h c th tri qua thm trng h~i hng trc s sp ca
Chrysler.
Sau cng vn bn bo chng tin vay ~ c thng qua, s tin vay tng ln
n mt t ri la v{ phi c ho{n tr trc nm 1990. Ngo{i ra cn mt
s iu khon kh|c nh sau:
- C|c ch n phi cho vay thm 400 triu la bng tn dng v{ tm ngng thu
l~i 100 triu la trong c|c khon n.
- C|c ch n ngoi quc phi tng thm 150 triu la bng tn dng.
- Chng ti phi tng t{i sn c nh thm ln 300 triu.
- C|c nh{ thu tip liu phi cung cp cho cng ty ti thiu l{ 180 triu la
trong 100 triu bng c|ch mua c phn.
- Chnh quyn tiu bang v{ a phng ni c c s ca Chrysler phi cung

cp 250 triu la.
- Chng ti phi b|n ra 50 triu la c phn m.
- C|c hi vin nghip o{n phi chu ct gim 462,2 triu la.
- C|c nh}n vin khng v{o nghip o{n phi chu ct gim 125 triu la.
Thm v{o rt t ngi bit c iu n{y tt c t{i sn ca Chrysler

u phi k qu. Tt c mi th, t xe c, bt ng sn, nh{ m|y, m|y mc u
c ghi v{o s n khong 6 t la. Trng hp t nht xy ra, chnh ph l{
ngi u tin sit n trc 1,2 t, ri mi n c|c ch n kh|c. Trong trng
hp chng ti tip tc l l~, chnh ph s thanh to|n bng c|ch tch thu t{i sn.
Ni chung, chnh ph khng phi l{ k liu lnh trong vic u t.
Khi ti vit nhng dng n{y, khon bo chng tin vay c bit ~ c thng
qua bn nm. Chng ti ~ tr h{ng trm triu tin thu, ~ duy tr c s
cnh tranh trong k ngh xe hi, ~ tr n sm hn thi hn by nm, ~ tr
l ph cao cho Hi ng Bo Chng Tin Vay. V{ chnh ph ~ ht bc trong
vic bun b|n c phiu ca chng ti.
C|c bn h~y th xt gi| tr ca vn n{y, c phi chng chng ti ~ vi phm

nguyn tc kinh doanh t do khi nh n s bo tr ca chnh ph. Phi
chng s th{nh cng ca chng ti ~ mang li li ch cho c|c x nghip t
doanh. iu khng cn g b{n c~i.
Ngay c mt s i th ca chng ti nm 1979 u cng nhn vic bo chng

tin vay cho chng ti l{ iu hp l.
Tht ra vn c nhng k ngoan c phn n cng, nh t Wall Street v

Gary Hart. Nhng h c bao gi thuyt phc c tt c mi ngi }u?
XX. NG CAM CNG KH
o Lut Bo Chng Tin Vay ~ c thng qua, gi l{ lc phi chin u

gi{nh ly s sng cn. }y l{ mt trn chin cho s c}n bng v kinh t, v{ s
sng cn ca h{ng trm ng{n ngi ty thuc v{o vic chng ti c th thc
hin c nhng iu khon do o lut yu cu hay khng.
Ti l{ tng t lnh trong trn chin gii v}y cho cng ty Chrysler. Nhng ti
khng n c l{m vic gii v}y . iu l{m ti h~nh din nht l{ vic d{n
xp c mi xung t cng bt tay l{m vic.
Ti bt u bng c|ch gim lng ca chnh bn th}n ti. L~nh o bao gi

cng phi l{m gng. Nh}n vin lun lun n mi h{nh ng ca bn.
Ti khng ni l{ h x}m phm n i t ca bn mc d trn thc t cng
gn nh vy. V th ngi l~nh o phi v cng thn trng trong mi li ni
v{ h{nh ng.
Chnh s|ch tht lng buc bng l{ mt iu ho{n to{n mi trong cng ty
Chrysler, Lc mi bc ch}n v{o l{m, ti kinh ngc trc s phung ph ca
ban iu h{nh trc. S ct gim lng ca ti g}y mt n tng mnh trong
cng ty. Mi ngi ng t}m hip lc l{m vic. Ti hc hi c nhiu kinh
nghim trong ba nm lm vic vi Chrysler hn l{ ba mi nm l{m vic
cho h~ng Ford. Con ngi c th chu ng c gian kh nu mi ngi ng
cam cng kh vi nhau. Nhng ch cn c mt ngi ln tr|nh tr|ch nhim l{
mi vic hng bt ngay.
Ti thc c v s bnh ng v tr|ch nhim. Sau khi ti ct gim lng,

mi ngi lao ngay v{o cng vic ca mnh. Mi vic tri chy khng ng. }y
l mt iu k diu c th l{m cho bn kinh ngc.
Nhng kh khn cng khng phi t. ct gim chi ph, mt s nh}n vin
phi b sa thi. Gia nh h gp phi v s kh khn: con c|i phi ngh hc,
v chng ly d... Vic duy tr cng n vic l{m cho my trm ng{n ngi khng
phi l{ mt iu d dng.
Ti bt u lao v{o k hoch l{m vic. Lng ca mi ngi u b ct gim

mi phn trm tr c|c cng nh}n n lng bc thp nht v{ c|c th k.
Mi ngi tm hiu r tnh hnh ca cng ty. Ai cng bit r tr|i bong bng c
th n bt k lc n{o. Khng cn l n{o kh|c d chn la.
Ti h h{o v{ mi ngi hng ng. V l do chnh |ng ca cng vic, mi

ngi u sn lng nhy v{o la.
Khng phi mi vic u d d{ng. Mt nm sau, tnh hnh c{ng c v t hn.

Ti phi ku gi: C|c bn h~y c gng a chng ta ra khi ho{n cnh n{y.
Nu khng {nh phi tuyn b ph| sn v{ nh th l{ tht nghip. Mi vic u

nm trong tay ca c|c bn.
iu nh l{ phng ph|p t hi nht nhng ln n{y cng {nh phi l{m.

Fraser tuyn b }y l{ trng hp kinh t ti t nht m{ hn ta buc phi l{m,
nhng nu khng l{m th cn t hn v chng c vic g l{m c.
}y l{ ln u tin th|i ca cng nh}n Chrysler ha ho~n khng ng. Khi

cng o{n Canada nh cng nm 1982, h khng h ph| hoi hay p ph|
my mc mt chuyn xy ra gn nh thng l. H i hi lng cao hn,
nhng khng g}y thit hi g cho t{i sn cng ty.
Mt trong c|c iu khon ca Lut Bo Chng Tin Vay l{ cng nh}n cng
c chia tin l~i theo cng ty. Chng ti phi tn thm mi triu la mt
nm. Ngc li n li c mt ngha kinh t. Nu chia cho cng nh}n li
nhun, h s l{m vic tch cc hn (mi cng nh}n c thm v{o trng mc
ca h mi nm nm, s|u trm la).
Nhng khng phi ai cng h{i lng vi s ct gim hai la mt gi, v nh

th lng ca cng nh}n Chrysler thp hn so vi GM v{ Ford.
Chrysler cn c mt s lng khng l c|c nh}n vin ~ v hu. Cng ty phi

tr tin hu, tin sc khe, tin bo him... cho h. Bnh thng hai cng nh}n
bo m i sng cho mt nh}n vin hu. Nhng v sa thi qu| nhiu nn t l
b}y gi l{ 93 ngi lo cho 100 nh}n vin hu tc l{ cng ty phi lo cho s
ngi ngi nh{ nhiu hn s ngi i l{m. Kt qu l{ mi cng nh}n phi g|nh
thm mt sc nng trn lng.
Cho n lc y, khng mt i din cng nh}n n{o lt c v{o Ban Gi|m c

mt cng ty ln M. Trong khi iu l{ thng thng ch}u ]u, k c
Nht na. Vy vn tht s ra sao? Ni chung hip hi kinh doanh M cn
th{nh kin v{ mang u c bo th. H mun ban l~nh o c thun nht
khng pha ln. H vn lun tin rng lc lng lao ng l{ k th t nhin v
bt dit ca giai cp l~nh o!
Tht l{ suy ngh th thin. Ti mun mi ngi nhn r hot ng ca cng ty

ngay gc r ca n. Nhng ng{y xa xa ~ qua ri. Tng lai nn kinh t M
ph thuc v{o s hp t|c tch cc gia chnh ph, nghip o{n v{ ban gi|m
c. Ch bng c|ch bt tay cht ch vi nhau chng ti mi c kh nng
chim l~nh th trng th gii.
Ti v{ Doug Fraser, mt th{nh vin trong ban gi|m c, ~ ng vi nhau

trn quan im n{y. Chng ti thy rng khng ring g cp l~nh o phn
vic trao quyn h{nh cho i din cng nh}n. Nhiu ngi trong nghip o{n
cng chng li . Cn c|c cng nh}n th sao? C i, h ~ c chung mt th|i
: h~y tn dng tt c nhng g c th c, v gi l~nh o s chng l{m g
cho li ch cng nh}n }u tr khi cng nh}n t gi{nh git ly bng bo lc hay
m|u.
ha gii c|c th|i n{y, cn mt ngi c uy tn ng ra tho lun nhm

chia s qyn li. Mt khi quyn li v{ lng bng gia tng, nng sut lao ng
t s tng theo. C th iu n{y kh xy ra nhng nht nh n phi xy ra. V
nu chng ta c tip tc tranh gi{nh phn ln ming b|nh m{ qun rng
ming b|nh ang teo dn, khng kho ngi Nht s nut chng c chng ta.
XXI. IU NH VI CC NGN HNG
Khng mt k n{o li d d{ng nhng b. Ch tr khi h ~ hiu c tnh th

rt ti t h mi chu xc tin cng vic.
Ngoi tr bn ch ng}n h{ng: mn mt t ri la ca Quc Hi M cn d

hn l{ mn 650 triu qua c|c nh{ bng. So s|nh gia c|c ng}n h{ng v{ Quc
Hi th thuyt, phc Quc Hi d nh n gi.
Ti v cng tht vng trc th|i ca bn ch ng}n h{ng, nhng thc s

iu n{y chng |ng ngc nhin cho lm. Trong c|c phin hp vi Quc Hi,
bn ch nh{ bng ~ t th|i ta th b{ng quan. Bn Walt Wriston, gi|m c
Citybank, Tom Clausn, ch tch Bank of America, v{ Pete Peterson, ch tch
ngn h{ng Anh em Lechman, u phn iu lut Bo Chng Tin Vay.
Peterson cn hng m|u so s|nh vi tnh hnh Vit Nam, cho rng Chrysler b sa
ly trm trng.
Trong v{i cuc ni chuyn vi Peter Fitts, i din Citibank v{ Ron Drake ca
Irving Trust, l{ nhng tay chuyn nghip v t|i kin thit t{i chnh, h
xem chng ti nh nhng con r chng bit mnh ang l{m g. iu m{ h
quan t}m n l{ i n cho nh{ bng ca h.
Cng nh c|c ch nh{ bng kh|c, h ch mun chng ti tuyn b ph| sn.
Nhng ti nht nh phn i. Vi s hy sinh v{ th{nh phn qun l mi,
Chrysler nht nh th{nh cng.
Khi o Lut Bo Chng Tin Vay c ban h{nh nm 1979, cng ty Chrysler
v Ban ti chnh Chrystler ~ n n 4,75 t la ca hn bn trm ng}n
hng cng c|c cng ty bo him. Nhng khon n n{y chng cht trong nhiu
nm trong khi bn ch ng}n h{ng khng h quan t}m n c|c du hiu ph|
sn ca cng ty. Sut nm mi nm, Chrysler khng ngng vay vn ca c|c
nh{ bng m{ khng h tht hn mt k tr l~i no.
Chrysler dn d{ tr th{nh mt kh|ch h{ng uy tn, tr l~i cao v{ vay vn nhiu.

iu n{y c li cho nh bng nhng khng c ngha l{ c li cho Chrysler.
Khi bn c uy tn th mi s u c phng i. Lc ln voi th ngon lm,
nhng khi xung ch th... hi i!
iu cng c ngha l{ t l tn dng ca cng ty Chrysler khng c cao

bng GM hoc Ford. Kt qu l{ lc n{o cng phi tr bo him ph rt cao.
Trong khi GM vn ling trang tri mi ph tn, Chrysler phi vay mn
tin vi l~i sut khng ngng gia tng.
Trong nhng nm l{m n ph|t t th bn ch ng}n h{ng lun s|t c|nh k vai,
nhng n khi xung dc h tr mt nh tr b{n tay. L{ nhng tn bo th
ca ng Cng Ha, hu ht c|c ch ng}n h{ng u thn trng trc iu lut
Bo Chng Tin Vay.
Nhng iu xui xo li xy n cho h. Cui nm 1979, Jerry Greenwald yu

cu Steve Miller v{ Ron Trost, mt chuyn vin v ph| sn Los Angeles,
son tho mt iu lut v thanh l t{i sn. iu lut qui nh r s n s
c g|n cho bt k cng ty Chrysler hay l{ ban t{i chnh, trong trng hp
ph| sn, tt c c|c khon n phi c thanh l t nm nm n mi nm.
Nh th c|c nh{ bng b mt mt mn l |ng k. iu n{y khin h d d{ng

nhn thy rng c|ch tt nht l{ tip tc cho chng ti vay vn.
Mi nh{ bng u c mt phng thc l{m vic ring. Nh{ bng Manny Hanny
nhiu ln gip chng ti qua cn hon nn. John McGillicuddy, gi|m
c ng thi, gip vn cho Chrysler 450 triu la. Hn na, ng ta cn
ng h chng ti trc Quc Hi: Ti tin rng cng ty Chrysler nht nh phi
sng cn.
Mt mnh thng qu}n kh|c l{ G. William Miller, ng chng minh trc Quc
Hi rng Chrysler l{ mt trng hp c bit, xng |ng c bo chng
tin vay. Miller rt cng tay vi bn nh{ bng.
Nhng ngc li Citibank, Walter Wriston cc lc phn iu lut n{y. L{

ch nh{ bng mnh th nht nc M, Wriston qu tht l{ con k { cn
mi. Citibank qu quyt rng chng ti sp sa ph| sn, nn chng th n li
c mt ng xu n{o. Citibank c v rt h~nh din v danh ting kh tnh ca
mnh.
S m}u thun gia Manny Hanny vi Ctibank ln n cc im. C|c ch n

ca chng ti bao gm t nh{ bng nh n nh{ bng ln, t trong nc n
ngoi quc, k c c|c h~ng bo him. N nn chng cht ln cng ty Chrysler,
Chrysler Canada v{ Ban t{i chnh Chrysler. Li cn nhiu khon n c|c chi
nhnh ngoi quc v{ c|c th i n vn tip tc gi n. Ti t hn, nhng
khon n n{y c li sut kh|c nhau: mt s n c l~i sut thp n nh l{ chn
phn trm; mt s n kh|c li c l~i sut cao v{ th ni, lc bt u
thng lng, v{o th|ng ging, l{ 12% nhng n th|ng t li ln n 20%.
ng nhin, c rt nhiu cng thng v{ bt ng gia c|c nh{ bng i n

mt quyt nh tng hp l. Ni chung c|c ch ng}n h{ng chng a
g chuyn iu nh hay gii quyt, M}u thun chnh ca h khng phi l{ vi
Chrysler m{ chnh l{ m}u thun vi nhau. Mi ngi u c l khi ngi
kh|c phi t nhn phn thua thit tr|ch nhm v pha mnh.
Nhng ng}n h{ng M chi ra: M kip bn ng}n h{ng ngoi quc! Ngay sau
th ti c bit c|c ng}n h{ng Ha K ang thc s lo }u v c|c khon
n M T}y C, Ba Lan v{ Ba T}y. Do s tr tr trong c|c khon n quc t m{
c|c ng}n h{ng ln ca M cng phm phi nhng vn tng t nh cng ty
Chrysler. Ch kh|c ch h c nh{ nc bo tr.
C|c ch ng}n h{ng chc chn l{ chng a g vic bo chng vay n cho
Chrysler. Nhng vic bo m cho h th li ho{n to{n kh|c. H cho c|c nc
ngoi vay mn lung tung m{ vn c Qu Tin T Quc T bo m. C|c
ng}n h{ng mun chng ti ct gim c|c khon chi tiu, b c|c khon tin
thng, v}n v}n. Trong khi ti chng thy ai g}y phin phc cho h trong
vic cho vay.
C mt khuynh hng rt khi h{i trong Ban Bo Lu Lin Bang (?)h to{n
l{ ch ng}n h{ng, khng phi thng gia. Nu c mt ng}n h{ng h{o va c
nhng quyt nh sai lm l{ c chiu c ngay lp tc; hai ng}n h{ng nh
Oklahoma va gp rc r l{ Paul Volcker ~ ht to|ng ln l{ khng hong v{
phi lo tr cp ngay. Trong khi Chrysler v{ International Harvester, hai cng
ty vi h{ng triu nh}n cng gp nguy khn th li b mc k, t mnh xoay s
ly.
Tht l{ k cc! ng l{ c hai loi tiu chun i x v{ chng c cht n{o cng
bng trong c.
Cng khi , c|c ng}n h{ng nc ngo{i cng ln ting ph{n n{n. Ng}n h{ng
Nht ni: Mi khi c vn g xy ra Nht th ng}n h{ng a phng phi
t gii quyt ly, cn c|c ng}n h{ng ngoi quc phi c thanh ton sng
phng. }y l{ chuyn ca M. H~y c|c ng}n h{ng ca M t gii quyt.
C|c ng}n h{ng Canada ph|t biu: Chng ti khng cn phi nh n ngi M
ch bo. Chng ti ~ chu ng qu| l}u ri. Chnh quyn Canada rt ng h
iu n{y.
Ngi Canada cm thy mnh nh a b nht trong nh{, lc n{o cng ch

c mc nhng qun |o tha. Chng ti ang ch to nhng chic xe l|i
bng b|nh sau Canada c|c xe van c ln. V{o lc y nhng xe n{y c
xem l{ t cn thit.
Cui cng chng ti cng i n mt tha hip. Khng mun gii hn bng
nhng con s cng nhc, chng ti bo m cng n vic l{m cho nhng
ngi Canada vi t l l{ mi mt phn trm. Nu mi s tri chy, th l{
mt vic d thc hin. V M cha t ra qui nh v nng lng, nn khi gi|
xng h xung th c|c xe loi ln n{y ln gi| nh iu gp gi.
C|c ng}n h{ng ]u ch}u ph|t biu: Ti n{y khng hp t|c vi c|c anh. Cn
Telefunken th sao? Hai nm trc, chnh ph c bo tr cho Telefunken
nhng c|c ng}n h{ng M u rt lui, b mc cho c t xoay s. B}y gi l{ lc
h tr a: l{ vn ca ngi M. Mc x|c h!
Nhn chung th cn c l vn cn phi gii quyt v{ phi mt c th|ng mi

tm c mt phng |n thch hp. Ti ch tham d v{o mt v{i cuc hp, cn
bao nhiu th giao ht cho Jerry Greenwald v{ Steve Miller m nhim.
Vic iu nh vi c|c nh{ bng qu| phc tp n ni Jerry phi thnh lp hai
mi ph}n ban c bit tip h v{o mi th s|u. Cn Miller th phi chy
vy khp ni, lc th New York, Washington, khi th bay i Ottawa, Paris,
London v{ hng lot nhng th{nh ph kh|c.
Miller l{m vic ngo{i sc tng tng. NewYork, ng{y n{o anh cng bt u
bng mt ba n s|ng v c|c lut s cng s, sau l{ hp h{nh vi c|c ch
nh bng; s|u gi l{ n nhu vi nhng ch nh{ bng kh|c, n mi g m
mi c v nh{ son tho chng trnh cho ng{y hm sau. Gia m anh
cn phi giao dch in thoi vi Mitsubishi v{ c|c ng}n h{ng Nht.
Steve l{m vic b hi tai, nhng vn thng hay a gin trong khi l{m vic.
ng cho c|c bn ch nh{ bng thy quan im ca mnh: N, cng vic n{y
c c kh lm y. Trc gi chc c|c anh cha bao gi ng phi c|i th no
kh nut nh vy }u. Nhng m{ ti cng th. Vy b}y gi chng ta h~y th c
gng sc vt qua vng snh d bn n{y.
Steve Mller c mt c| tnh tuyt vi trong c|ch gii quyt cng vic: u c t
chc tt, kin quyt. Trong mt cuc hp, khi cc ch nh{ bng bt ng
kin xung t nng n, ng cha ngay mt khu sng lc ( chi) v{o u:
Nu c|c ng{i khng th ng trong chuyn n{y l{ ti t s|t ngay.
Trong mt cuc hp kh|c, chng ti gi in t mt s b|nh sandwich mt

l b|nh gn . H tr li ngay: C|c anh t Chrysler n h? Xin li nh.
Cm phin tr tin trc ri chng ti s giao ngay cho. Chng ti phi sng
trong bu khng kh nh vy y. Trong khi chng ti c th vay mn hng

trm triu ca c|c nh{ bng th ngay c mt c|i l b|nh cng khng chu giao
b|nh m{ khng tr tin trc!
Lc u, Steve hn gp nhng ch nh{ h~ng theo tng nhm, nhng bin ph|p
n{y ch g}y thm chia r v{ bt ng. Sau n{y, Steve quyt nh phi cho
hp mt cng mt lc xem h x s ra sao.
}y l{ mt bin c kh| quan trng. Nhiu ch nh{ bng cha hao gi gp mt

nhau. Steve bt u bng nhng b{i din vn ngn gn. Ti nhn thy
rng khng c c|ch n{o to c cng bng cho mi ngi. Ti ch hy vng
mt gii ph|p u khng cng bng cho tt c. Ti mun c|c ng{i mang chng
v v{ nghin cu v{o cui tun. Chng ta s gp nhau v{o ng{y th ba tun
sau, mt th|ng t, lc c|c ng{i h~y tuyn b hoc ng hoc khng. Cn
b}y gi th chng c g b{n c|i thm. H~y dp n qua mt bn! Mt s ch
nh{ bng da s khng tr li, nhng tt c u li c mt. Gi| th trng
chng kho|n tng ln vn vt hai mi phn trm v{ c th vt ln hai mi
lm phn trm. Nu chng ti khng thuyt phc ni c|c ch nh{ bng ng
trong cuc hp n{y, mi s u hng bt. S ph| sn ca cng ty Chrysler s
a nn kinh t Ho| K n h thm.
S|ng mng mt th|ng t, Steve bt u cuc hp: Knh tha c|c ng{i, t hm
qua, Ban l~nh o ca cng ty Chrysler ~ hp khn. Trc s suy tho|i
ca nn knh t, s xung dc ca c|c cng ty v{ s tng gi| vn vt ca l~i
sut l{ cha k n vic c|c nh{ bng khng nhit tnh ng h Vo
ng chn gi 30 s|ng nay, cng ty chng ti tuyn b ph| sn.
C phng lng ngt. Tt c sng s. Greenwald cng nm trong Ban l~nh o,

nhng }y l{ ln u tin ng ta phi d mt cuc hp vi bu khng kh cng
thng nh vy.
Miller ci mm v{ ni thm: Ti cng xin nhc c|c ng{i Hm nay l ngy

mt th|ng t.
Mi ngi th ph{o nh nhm. Ch c iu d}n ]u ch}u cha bao gi nghe n

tr a th|ng t. H trn trng ng v{o tng, chng hiu ng{y mt th|ng t
n nhp g trng chuyn n{y.
Miller ~ ngh n tr a n{y khong nm pht trc cuc hp. Khng ng

n li c hiu qu thc s n l{m cho mi ngi nhn thy ngay c vn
m{ khng cn b{n c~i g thm. K hoch ca Steve u c c|c ch nh{
bng hin din lc chp nhn: 660 tin l~i tr sau v{ bn t la c
hng l~i sut 5,5 phn trm.
iu n{y ch c th thc hin c nu tt c c|c nh{ bng ng . V{o th|ng

s|u, hu ht c|c nh{ bng u ng k hoch . Chng ti s c c ngay
500 triu, nhng thi hn phi tr n cng ~ n ng lc. Trong vi ngy
na, chng ti s vay c bo chng 500 triu, nhng liu c|c nh{ thu tip liu
c kin nhn ch i hay khng? Ngay trong trng hp h khng buc
chng ti ph| sn ngay, vic chm tr cung cp nguyn liu li cng ti t
khng km. Do c|c mi quan h cht ch trong cng ty, ch cn mt phn sp
th c cng ty cng s lung lay. iu may l{ c|c nh{ thu vn cung cp y
nguyn liu trong giai on kh khn nht, Cho n ng{y 10 th|ng s|u nm
1980, chn mi phn trm c|c nh{ bng ~ ng . Chng ti cn mt trm
phn trm c|c nh{ bng ng . Trong khi thi gian ang thc b|ch, mi vic
li phi l thuc v{o c|c th tc giy t. Th d nh mt nh{ bng

Alaska ng gip chng ti nhng li tr li bng th thay v gi ha tc.
Minnesota, mt nh}n vin ~ b hp ng v{o mt hp cnh b{n vit, nh s
k vo sng hm sau. Chng may, b{ qut dn li b bn hp ng v{o st
giy. Mt nh{ bng Liban ~ k h s nhng khng th gi c do chin
tranh. Cui cng h phi gi nh qua ta i s M.
Trong c|c th tc h{nh chnh, c|c nh{ bng ln s mua c|c chng kho|n ca
c|c nh{ bng nh vi nhng t gi| thch hp cng vic c th xc tin
nhanh chng hn. Nhng chng ti nht quyt phi gi mt s cng bng vi
tt c mi ngi. Ch cn mt v{i trng hp u tin c bit l{ s g}y r lon
ngay.
V{o th|ng nm, Steve Miller i ln pha Bc n vi nhng nh{ bng ch}u
]u. Mi khi Steve n, h li hm h bit thm chi tit v{ h v cng tht
vng khi bit c ch c hai con ng la chn: mt l{ cho chng ti vay
mn hoc l{ chng ti s ph| sn. n khi Steve v nc, ch cn c|c nh{
bng nh l{ phn , mt nh{ bng nh i xit t{i sn ca cng ty Chrysler
v s n cho vay nh nhoi l{ 75 ng{n la.
C d lun cho rng chng ti s b lun khng ho{n vn cho mt nh{ bng
n{o. Dn dn chng ti cng dp tt c d lun. Cho n thng su, chng
ti vn cn t h khng bit bao gi m qua ht con ng au kh n{y.
Mt xung dt d di nht xy ra Rockfort, Illinois, vi American National

Bank v Trust Company. Gim c ng}n h{ng, David Knapp, tin rng d c
c nh{ nc h tr, cng ty Chrysler s b ph| sn. ng ta khng khng i
li mn n 650 ng{n la. Cng may mn l{ Rockfort c mt ph}n xng
sn xut ca chng ti, phn ln nh}n cng l{ ng a phng, h ln ting

i hi ng}n h{ng phi hp t|c vi chng ti.
i hi n{y khng hiu qu nn Steve Miller phi bay n Illinois gi{n xp

vi Knapp. Miller khng tin chc s c Knapp tip v{ ng d nh
trong trng hp , ng s loan b|o vi c|c phng vin ca t b|o a
phng rng Knapp sp y nm ng{n d}n vng v{o ch tht nghip. Vin
th trng Rockfort t chc mt cuc hp Knapp v{ Miller c th gp
g. Steve c thuyt phc Knapp l{ khng th tha m~n c tt c mi ngi
nn c|c nh{ bng ch c c|ch theo ng phng |n d ra. Knapp lng nghe
nhng vn khng thay i quan im c|c anh mn tin, c|c anh phi tr
ch!
V{i ng{y sau, ng}n h{ng Rockfort ng vi phng |n ca chng ti. David
Knapp nhn c h{ng lot c|c c in thoi ca c|c cng ty l{m n
vi Chrysler. ng ta ~ nghe nhiu chnh kh|ch thuyt phc. H{ng ng{n hi
vin ca Nghip o{n Xe Hi Hoa K e da s rt tin ra khi nh{ bng. Li
c k e da t bom nu ng ta khng chp nhn phng |n n{y.
Sau chuyn i Rockfort, Miller cn phi gp thm v{i k phn i. Mi vic ch

n tha v{o cui th|ng s|u!
B}y gi vn thu thp to{n b h s v{ cng b hp ph|p trc ta. Nhng

trng hp ca h~ng Chrysler li v cng phc tp. tin h{nh vic
ny chng ti phi thu thp mi ng{n b h s ring bit. Ni tin i in n
hp ng cng phi ln n hai triu la, cn cht th{nh ng th cn phi
mt ta nh{ by tng mi cha ht. V{o s|ng th hai ng{y 23 th|ng su, chng
ti t chc mt cuc hp ho{n tt to{n b h s cho bui kt thc v{o ng{y
hm sau. Tt c mi lut s u phi c mt, nhng mt h s b tht lc nn

cuc hp phi nh ho~n. Tra hm sau to{n b h s ~ c sp xp xong.
ng 12 gi, c trm lut s v{ ch ng}n h{ng ~ ln lt x v{o
mt phng hp rng ln ca Shearman & Sterlng. lin lc vi Paris,
Detrot, Wall Street, Toronto v{ Washington ni c Hi ng Bo Chng
Tin Vay, chng ti s ng in thoi loa. Bill Matteson, lut s y th|c ca
chng ti bt u c danh s|ch c|c nh{ bng c mt v{ c|c nh{ bng lin lc
bng in thoi loa. C|c v sn s{ng cha, Toronto? Paris?...
Mi ngi u trong t th chun b. ng 12 gi ng{y 24 th|ng s|u, cuc

thng lng ~ kt thc trong khng kh th}n mt. Cui cng chng ti c
quyn nhn nhng t{i khon khng l u tin. Hm sau Steve Miller nhn
c tm ng}n phiu 486.750.000 la. ng gp ngay Manny Hanny v{ ho{n
tt cng vic ngay sau .
Cui cng cng ty Chrysler vn tip tc hot ng.
XXII. XE K NH HP TC
Trong nhng ng{y en ti, s ha hn ca xe K ~ l{ th |nh s|ng cui ng

hm. Trong my nm, hnh nh mt chic xe M t hao xng, chy bng b|nh
trc l{ iu m{ chng ti mong mun a ra. S k vng v{o xe K ~ gip
chng ti vt qua c cuc iu trn ti Quc Hi v{ nhng v thng
lng dai dng vi cc ngn hng.
T nm 1977, Hal Sperlich ~ bt u cng vic ch to n. Ti v{ Hal mun

ho{n thin n t lc cn l{m vic cho Ford. Nu nh Henry khng qu| ngoan
c i vi xe hi loi nh th t l{ n ~ ra i t l}u.
K l{ loi xe v cng tin nghi, chy bng b|nh trc v{ ch c bn m|y. Trong
th{nh ph xe chy hao mt gallon trn 25 miles v{ ngo{i xa l 41 miles. }y l{
nhng con s l tng. N tt hn xe X ca GM va c tung ra th trng
mt nm ri trc }y. Detroit sn xut khng t xe nh nhng K l{ loi xe
u tin va rng ch c gia nh s|u ngi v{ va nh tit
kim nhin liu.
Trng tng t nh Mustang, xe K gn g{ng, sang trng m{ li chy bng ng

c nh. }y l{ loi xe thch hp nht cho c|c gia nh M. N c th ch c
s|u ngi mi ch ngi u c d}y tht lng an to{n.
Dng K thay cho mt c|i tn li c sc hp dn kh|ch h{ng lun. Khi mt chic

xe ang trong giai on ch to, c|c nh{ v kiu thng dng k hiu gi
trong ni b. h~ng Ford chng ti thng dng tn cc con th. Cn GM v
Chrysler li dng mu t ABC. Sau cng vic ca ban nghin cu th
trng l{ tm hiu tn n{o s n kh|ch nht.
i vi Chrysler, xe K mang mt ngha v cng quan trng v n chnh l{ s

sng cn ca cng ty, v th k hoch sn xut xe K c tho lun rt k.
Vic qung c|o bng tn K rm r n ni tn tht ca n l{ Reliant v{ Aries t

c mi ngi bit ti. Nm 1983, khi thay i tn K bng tn tht ca n,
b phn qung c|o mi thy rng mnh ~ phm mt sai lm rt ln.
T Motor Trend Magazine t tn cho n l{ chic xe ca nm 81: }y l{ chic

xe u tin m{ c|c nh{ ch to xe Hoa K ~ i s|t vi th hiu ca qun
chng. Vi chic Reliant v{ Aries, Chrysler chng minh rng c th sn xut
loi xe va p va bn trong nhiu nm.
T Popular Science nhn xt: Nu Chrysler c th v kiu cho mt loi xe mi

|p ng ng th trng hin ti ch trong vng ba tun qua thay v ba nm
ri qua, l{ h ~ v kiu cho chnh chic xe n{y.
Trn thc t nhiu hiu xe ~ c sn xut: Le Baron, Chrysler E, Dodge 600,

New Yorker v{ mt s xe th thao loi nh Dodge Daytona v{ Chrysler Laser
nhng xe K vn ng v{o h{ng s mt. B|o ch cng khng ngt li khen ngi
n mc chng ti c cm gi|c ~ la bp kh|ch h{ng bng mt c|ch thc mi
m n{o .
Trc }y ngi ta c nh~ s sn xut c|c loi xe c nhiu loi gi| cho
ph hp vi sc mua ca kh|ch h{ng. Ng{y nay, l{ mt iu ho{n to{n
o tng. V mun u t ch to mt kiu xe ho{n to{n mi phi tn khong
mt t la. Nn xe mi b}y gi ch l{ s thay i mt v{i b phn trn xe.
Chng c cng ty no ngay c GM v{ Ford d|m u t cho mt chic xe ho{n
to{n mi tng chi tit mt.
T nm mi nm nay Detroit, xe mi ch l{ s thc hin mt v{i thay i

trn dng kiu ca c|c loi xe c. Nht Bn ~ thc hin iu n{y t l}u. GM
l bc thy trong l~nh vc n{y, Nhiu b phn ca Chevrolet c s dng
trong Buick v{ Cadillac. Cn Ford ta thy Mustang ch l{ s v kiu li ca
Falcon.
C|c cng ty ln u s dng nhng b phn c th thay i ln nhau h gi|

th{nh. iu n{y khng c ngha l{ c php l{m m{ n c ngha l{ cn thit
phi l{m. Ch to mt chic xe ho{n to{n mi l{ ng i ti ph| sn.
i khi s dng c|c b phn ca c|c xe kh|c cng g}y kh| nhiu phin phc.
Nm 1977, h~ng GM nhn thy sn lng xe Oldsmobile ng c V8 khng
nn cho lp r|p mt s phn ri ca Chevrolet ng c V8 v{o mt s xe
Oldsmobile, Pontiac v{ Buick. Chng may h qun khng ch dn vi kh|ch
h{ng v s thay i c|c nt iu khin. Kt qu l{ nhiu ngi ~ }m n
kin v{ GM ~ phi tn km v{o v n{y gn 30 triu la.
H~ng Cadillac Cimarron cng mc phi mt li lm tng t. H~ng Cimarron

gp rt sn xut mt loi xe kh|c khi chuyn vin nghin cu th trng cho
bit loi xe Cadillac ch c kh|ch h{ng c 70 tui tr ln mua thi.
Nhng chic xe kiu mi n{y li ging chic Chevrolet Cavalier. Ngay c gi|m
c c ca GM l{ Pete Ester cng ~ ph{n n{n rng chic xe Cimarron
trng rt ging Chevrolet. Nm da v{ n t ng nhp nh|y khng
ph}n bit chng vi chic J cn bn. Kh|ch h{ng ~ nhn ra ngay c iu
khng n.
Ngay c nhng sn phm ho{n ho nht cng mc phi mt v{i kh khn. Hin
nhin xe K ~ gip chng ti th{nh cng, nhng trong giai on u n cng
gp phi on ng y chng gai.
Th|ng 10 nm 1980, xe b|n rt m l{m chng ti v cng tht vng. Chng

ti mun b|n 35 ng{n chic trong nhng ng{y qung c|o t u m{ rt cc
ch c c mi ng{n.
Li cn phi cnh tranh gi| c vi xe X ca GM. Xe X Citation Hatchback

c sn xut vi gi| $6.270 nn gi| xe K phi xung cn $5.880. Phng c|ch
b|n thp gi| hn GM m{ vn sng cn l{ ch to ring nhng tin nghi kh|c
ty chn la ca kh|ch h{ng nh m|y iu ha khng kh, hp s t ng,
bc nm nhung v{ ca s t ng vi gi| l{ hai ng{n la na V chng ti
~ sn xut rt nhiu xe loi n{y.
|ng l chng ti nn nghin cu k hn. Chng ti ~ c bit l{ kh|ch

h{ng thng thch loi xe cn bn vi gi| v{o khong s|u ng{n la. Nhng
trong cn khng hong tinh thn, chng ti li tun ra to{n xe vi gi| t t|m
ng{n n chn ng{n la.
}y l{ mt li lm kh| t gi|. |ng l chng ti nn i cho n khi xe K c

du hiu n kh|ch ri mi gii thin c|c tin nghi kia. Chng ti ~ khng
mun kh|ch h{ng ca cng ty l{ nhng ngi gi{u c. H khng l{ nhng
kh|ch h{ng u tin n vi xe K.
May l{ chng ti sm nhn ra sai lm v{ sa cha kp thi. Chng ti bit rng

phng trin l~m l{ ni c kh|ch h{ng n xem vi s thch th n{o
v chic xe, nhng thay v t h{ng, h li b i. Phng vn nhng kh|ch h{ng
b ra v n{y, chng ti c h tr li: Thng th chng ti i tm nhng
loi xe n{o c v hp nh~n, sau l{ ng ngay n bng gi|. Th l{ chng t
cho sn xut nhanh chng loi xe vi gi| cn bn v{ chng bao l}u s b|n tng
ln vn vt.
Mt vn kh|c xy dn v{o th|ng mi hai. L~i sut vay bng tng vt n

18,5 phn trm so vi hai th|ng trc l{ 13,5 phn trm. Vi t l l~i sut
cao nh th th chng c g xe hi m{ c|c mt h{ng kh|c cng phi chu m.
Ti thc ni gin vi chnh s|ch thay i l~i sut nh chong chng ca bn nh{
bng, nhng khng c c|ch n{o gim xung. Du sao ti cng c k
hoch i ph. l{ |p dng mt khon chit khu linh ng cho bt k khch
h{ng n{o mua xe bng tn dng da trn l~i sut 13 phn trm v{ l~i sut
ng thi.
Phi t cu mnh trc! Chng bao l}u GM v{ Ford cng chy theo k hoch
n{y. Cng nh}n phi l{m vic vi nng sut cao hn. C|c nh{ thu tip liu
phi ch tin thanh to|n chm v{ khu tr gi| 5 phn trm trong sut ba
th|ng u nm 1981. Willam Mller, b trng B T{i chnh yu cu ng}n
hng cho chng ti kht n na s tin cn li. Con dao ph| sn vn l
lng trn u cng ty Chrysler.
Ln ny ngn hng tha s n 1,1 t la bng c|ch i ly s c phn u tin;

Nhng c phn u tin n{y phi chia li nhng trong trng hp chng ti
th chng li ng n{o cho n khi chng ti tr ht n cho ngn hng. Cc tay
ch nh{ bng cng khng ham g chng kho|n ca cng ty Chrysler. Ch c
nhng k lc quan mi d|m tin rng mt khi Chrysler vt qua c kh
khn th }y cng khng phi l{ mt mn li t i.
Sut 1978, tnh hnh ~ chng ph|t trin m{ Hi ng Bo Chng Tin Vay li
a thm nhng yu s|ch kh khn. Chng ti phi tr cho h chi ph iu
hnh l{ mt triu mi th|ng. M kip! Ch cn mt th|ng l{ h c th chi tr
cho c nm. Sau l{ h n li m mt triu cn li. Nu m{ ti c vn
ling cng ty Chiysler hot ng th bo chng tin vay chng l{ c|i cc kh
g c.
Da trn nhng iu khon ca hp ng, chnh ph cn yu cu chng ti

ng l ph h{ng nm l{ 5 phn trm, trong trng hp c nguy c ph| sn
cn c th b n}ng ln 6 phn trm. V{ h ~ |p dng iu ny.
iu phin phc th hai l{ nn quan liu giy t. Th|ng n{o cng phi gi ln
h{ng ng b|o co thay v ch cn nhc phn ln l{ xong. Dn d{ iu
cng tr th{nh thi quen v{ cm thy d chu.
Cng bng m{ ni khng phi bao gi Hi ng Bo Chng cng g}y phin

phc. C nhiu yu cu hp l l{m cng ty chng ti hot ng c hiu qu v{
thng nht hn.
C kh mi c khn, thc hin c|i khn n{y, chng ti d kin cho mt canh
bc cht, c v liu lnh nhng li hp l: chng ti ngh hp t|c vi cng ty
Ford.
Vn u tin mi ngi ngh n l{ t |i c| nh}n. C|c nh{ bng u thy

rng Henry c ng li kh|c vi Chrysler, tht kh m{ c chuyn hp t|c
c.
Ti gii thch: Henry tuyn b s tr|nh ng cho ti i. Cn ti ch mun

tip tc cng vic trong vng mi hai th|ng gii quyt v n{y cho n. Sau
ti cng rt lui. S hp t|c gia hai cng ty cO ngha ln lao hn hai c|
nh}n chng ti.
Mt vn quan trng kh|c l{ s hp t|c n{y vi phm iu lut chng th{nh

lp c|c lin minh doanh nghip (trust). V th cn phi tham kho kin
ca Pete Rodino v{ mt s vin chc trong Hi ng T Ph|p. Trong trng
hp kh khn, lut ph|p c th n tay mt cht. Du sao lut ph|p l{ ch c

th lun l|ch qua c.
Nm 1980 qu l{ mt tai ha, Chrysler l 1,7 t la, Ford cng l khong 1,5
t la. V th ch c hp t|c l{ con ng dn n sng cn.
Ti yu cu Tom Denomme ph|c tho ngay mt hp ng trong vng ba tun

l. Theo hp ng n{y Ford s chim c u th hn v cng ty ca h va
ln va mnh vn hn. Ti v{ Tom u ~ l{m vic cho hng Ford nhiu nm
nn nm vng ch mnh yu ca mi Cng ty. Ch u khuyt im ca mi
cng ty c th b sung cho nhau.
Nu vic hp t|c th{nh cng, li ch cho Chrysler l{ iu hin nhin, c th tm

gn trong hai ch: tn ti.
Cn vi Ford th h c li g? Trc }y Ford l{ mt cng ty ln ngay c

trn th trng ]u ch}u. Nhng M, th trng ca Ford ang b thu hp
li. Sau cn khng hong du ha ln th hai, Ford b c|c xe nhp cng ln
lt. Ngo{i loi xe con Escort Lynx h khng sn xut loi xe nh n{o kh|c.
Ford li cn phi u t c t la trong vic sn xut ch to xe Tmpo v{

Topaz, mt loi xe rng r}i tng t nh xe K. Nu hp t|c Chrysler c th
trao i ph tng vi xe Omni v{ Horizon. Theo k hoch n{y, Ford chu tr|ch
nhim sn xut xe du lch c ln v{ xe ti cn Chrysler chu tr|ch nhim sn
xut xe van.
i vi Ford, }y l{ con ng nhanh nht, d nht chim li v tr h{ng nh

trn th trng xe. Ch cn t xung mt ch k l{ h c th nut chng GM
trong vic b|n xe ti v{ chim v tr s mt trn th trng Canada v Mexico.

Cn trong nc, c phn ca Ford s tng vt t 17 ti 27 phn trm.
Nu hp t|c vi Chrysler, Ford s chim t l mua b|n xe so vi GM { 75 phn

trm. Sau l{ mt cuc ua thc s. Alfre Sloan ang di m t cng
phi bt dy v cng ty mi n{y c n bn x nghip chi li vi nm x
nghip trong cng ty GM ca ng ta. Qu l{ iu ngon mc khi c hai cng ty
ngang nga cnh tranh vi nhau. Tt c c|c ch nh{ bng v{ lut s u quan
t}m n chuyn n{y v }y l{ s th th|ch ln nht trong lch s k ngh Hoa
K.
Ngc li, nu Ford v{ Chrysler khng hp t|c th c|c c phn ca Ford ch

tng gi| cht nh. Trong trng hp n{y th c Ford v{ Chrysler s b GM v{
cc h~ng ngoi quc nut chng.
Chng ti son tho mt bn i chiu nh|p. Mi k hoch hot ng u sn

s{ng, vic hp t|c ha hn mi nm s li thm khong mt t la.
Salomon Brothers, mt trong s ng}n h{ng u t v{o, ngh rng }y l{ mt k

hoch c th thc hin. Jim Wolfensohn, trng coi k to|n ca cng ty
Chrysler hn gp Goldman Sachs, i din ca Ford. Nm vng c tnh hnh
ca hai cng ty, Salomon Brothers hoch nh ng l sao cho c li nht
cho c i bn to iu kin d d{ng cho vic hp t|c.
Sachs rt t|n ng phng ph|p n{y, trnh b{y ngay vi ban l~nh o ca
Ford.
Bt ng mi vic }m ra b. Philip Calwell, ch tch cng ty Ford ra tay

trc trn b|o: Chrysler ngh hp t|c, nhng cng ty Ford }u phi
ngu! Caldwell ch tuyn b c h~ng ~ hi hp, ng lng khng hp t|c m{

khng ni thm mt l do c th n{o.
H ~ c mt quyt nh sai lm khi tr li trong vng hai mi bn ting

ng h thay v phi c}n nhc k trong hai mi bn ng{y. Theo ti ngh, h~ng
Ford b|c b ngay ngh hp t|c bi Chrysler c nhiu chuyn vin gii ~
tng l{m vic cho Ford, nh th h c th b chi p. Thc ra, h ~ b qua
mt c hi ng{n vng.
Nu vic hp t|c th{nh cng nn k ngh xe hi ca Hoa K s c nhiu thay

i. Ngay sau khi hp t|c s khng cn s trng lp trong sn xut gia hai
cng ty. Chng ti s tit kim c t ba t bn t la u t. Gi| th{nh xe
s h v{ s b|n s tng |ng k.
}y l{ mt b{i to|n ng, cho n b}y gi c l vn ng, d Chrysler b}y gi

~ vng mnh. Nu c tip tc kinh doanh nh hin nay cho ti nm 2.000 c
l ch cn hai i th l{ GM v{ Nht Bn. Vic hp t|c gia Ford v{ Chrysler s
l{ mt bin c v i duy nht cng c nn k ngh xe hi Hoa K trong vic
ch vi c|c cng ty Nht Bn.
D nhin l{ n cn ph thuc v{o tm nhn ca c|c nh{ l~nh o. Cng ty Ford

vn t h{o v thi i ho{ng kim ca mnh, trong khi h mt tnh th trn e
di ba; sn xut xe d lch nh th khng th ch li Nht Bn, cn sn xut
xe t tin sang trng th khng th qua mt GM. Ford ch l{ mt ming tht
kp trong khc b|nh m, b hai h~ng kia nut chng.
D khng hp t|c vi Ford, ti hy vng tnh hnh cng ty s s|ng sa v{o nm

89. iu |ng lo ngi l{ l~i sut vay qu| cao v{ ng trc s suy tho|i ca
nn kinh t.
n lc n{y bt c nh{ thu tip liu n{o cng c th l{m cho chng ti ph|
sn. Thanh to|n cho h mt 800 triu la mi th|ng. Ch cn c|ch xin ho~n
thanh to|n. iu n{y c khi cn t hi hn v trc nay chng ti vn rt sng
phng. B}y gi ch cn mt nim tin l{ h c th chy theo li ring ngay. Hai
cng ty tip liu ~ thc s ngng ch h{ng. Th l{ ph}n xng Jefferson
buc phi ng ca. Phi nn n h ko d{i thi hn thanh to|n t 20 n 30
ng{y. Ch c h~ng v xe Goodyear v{ h~ng thp National lun lun k vai
st c|nh vi Chrysler, ti s nh c|c bn sut i. Lc , mun rt tin nh{
bng phi mt t nht 60 ng{y. B}y gi khng hi h cng di v{o tay. }y l{
tr thng tnh ca cuc i, ba mi nm trc }y cha ti ~ dy ti iu
n{y. Lc y ti li chng bun nghe.
Khi ti ci ti c{ng cm thy au n hn. n th|ng 11 nm 1981, tnh hnh

c v s|ng sa ln.
XXIII. NGI CA CNG CHNG
Gia nm 1983, khi cng ty ~ hot ng vng v{ng, thin h bt u n

nhau ti sp tranh c tng thng. C l nhng li n i n{y bt ngun t
vic ti c mt trn nhng chng trnh qung c|o cho h~ng Chrysler. Nhiu
ngi lm tng ti l{ mt t{i t tht bun ci. Ai cng u bit mt din
vin kh lng c nng lc tr th{nh tng thng.
Trong tt c c|c cuc hp Quc Hi, nhng n t xin qung c|o u do

ti chu tr|ch nhim. Nhng t qung c|o n{y c t|c ng mnh m n qun
chng nn b phn qung c|o quyt nh a ti ln nhng mc qung c|o
trn truyn hnh.
Leo-Arthur Kelmenson, gi|m c h~ng qung c|o Kenyon & Eckhardt v{ cng
l{ bn ti, bo rng: Coi chng }y l{ mt tnh to|n sai lm. Nu l{ anh, ti s
t chi. Anh cho rng l do duy nht ti xut hin trn tivi l{ tng uy tn
cho hng Chrysler. Tuy nhin ti vn cn qu| mi vi Chrysler v{ cn l
nc l c|i. Uy tn l{ iu phi thn trng gi gn.
H~ng qung c|o Kenyon & Eckhardt ~ to c hi tt cho ti xut hin trn
tivi. Mt nm ~ qua vi nhiu din bin. Ti vn tr th{nh nh}n vt ni ting
qua cc k hp ca Quc Hi, sau nhng tin tc v Chrysler khng ngng
xut hin trn mt b|o.
Trong mt cuc hp chin lc ti High Park, b phn qung c|o trnh b{y
thng thng: Ai cng ngh Chrysler sp sa ph| sn, nhng mt s t khng
nh l{ khng. Ngi |ng tin cy nht b}y gi l{ ng. Th nht l{ ng rt ni

ting, th hai mi ngi ngh ng s lao v{o cng vic ngay sau khi qung c|o.
Chuyn qung c|o ~ chim ht phn ln th gi ca ti. Ti c cm tng }y

l{ cng vic nh{m ch|n nht i. Ging nh mt ngi nhn c v{ mun n
mc cho nhanh. Mun xut hin 60 gi}y trn truyn hnh, ti phi chun b t
t|m n mi ting. Mi ng{y c mt qung c|o ti phi xp bao nhiu vic
quan trng khc. Cng lc ti va l{ din vin va l{ nh{ sn xut xe hi!
Tht l{ mt th th|ch gh gm i vi mt gi|m c cng ty. Nhiu khi ti c

cm gi|c s xut hin l l ca ti trn ti vi l{ mt h{nh ng tuyt vng
cui cng nhm vc Chrysler dy.
Trong nhiu nm, c|c sn phm ni ting lun c a ln t vi, Chrysler

chng ti thng mi c|c t{i t Garagiola v{ Ricardo Montalban lng x
mt hng.
Bn cnh vic tng uy tn cho cng ty, vic xut hin ca gi|m c trong
chng trnh qung c|o cn c thm mt t|c ng chng hay ho g. Nu qung
co tht bi th ngc li cng vic s kh khn thm.
Mt hm, khi ti ang trn m|y bay cng vi John Morrissey, ngi ng u
qung c|o Detroit, ng ch|n nn ni vi ti: Chng ta phi cho cng
chng thy rng }y l{ mt cng ty mi, kh|c hn |m Chrysler c. Ch c c|ch
l{m kh|c hn v{ mi m mi to c nim tin cho cng chng.
Mt iu g}y n tng mnh l{ ti qung c|o khng cn th lao. C khi ti

phi thc hin 108 ln trong vng mi ting m{ ch n mt t bnh m v
ung c{ ph.
Thng th ti ch ph|t biu v{i c}u d di cui chng trnh nh: Ti

khng mun thuyt phc c|c bn mua xe, ti ch mun c|c bn so s|nh, hoc:
Nu bn b qua xe ca Chrysler th tht l{ iu |ng tic cho c hai chng ta.
Mt trong nhng m{n g}y y tng nht l{ ti ch v{o ng knh thu hnh v{
pht biu: Nu bn c th tm thy xe n{o tt hn xe Chrysler th mua ngay
chic i!
C}u ni n{y ~ c nhiu ngi truyn ming v{ c mt t|c ng mnh m.

Sau ti ~ nhn c h{ng lot th t, c bc vit: Chng ti ~ i xem
th, phi cng nhn khng c xe n{o tt nh xe Chrysler. Hoc c bc ngc
li: Nghe theo li khuyn ca ng, chng ti ~ tm c xe kh|c tt hn. Xin
cm n ng! Qu tht tr qung co ca ti va hiu qu va mang tnh khi
h{i. V tnh ti ~ l{m iu trng lp vi mt qung c|o Dallas: Nu bn tm
thy chai ru n{o ngon hn Bourbon, th ung ngay i.
Cng ty ~ t ra d dt sut mt thi gian d{i. Trong doanh nghip ch c hai

con ng: mt l{ ha nhp vi c|c cng ty kh|c v{ sng trong ha bnh. Hai
l{ chi tri v{ gi{nh ly phn u tin. Chng ti chn c|ch th hai.
Trong c|c chng trnh qung c|o trn TV v{ trn b|o ch, chng ti phi |nh
v{o tnh d dt v{ ho{i nghi ca kh|ch h{ng. R r{ng d}n M rt nghi ng
v s km phm cht ca xe hi Hoa K. Hu ht cng chng u cho rng xe
Nht v{ c lun lun tt hn xe sn xut ti Detroit.
Chng ti phi chng minh cho h thy quan nim nh th tht l{ sai lm, v{
chng ti sn s{ng tng $50 la cho kh|ch tiu th n{o so s|nh xe chng ti
vi xe ca bt c h~ng n{o kh|c, cho d sau h khng mua xe.
Thc s, chng ti mun kh|ch h{ng t mnh quyt nh. Nu mun mua xe,
kh|ch h{ng s c n{i n xem qua xe ca h~ng chng ti, c thuyt phc
v nhng hu ch ca xe mt c|ch nng nhit. Mt khi h b li cun v{o
phng trng b{y th s lng h{ng b|n s tng ngay. iu n{y ~ xy ra.
Ngi ta khng th l{m mt cng vic qung c|o m~i c. Ti ~ bt u cm

thy mt mi v{ cng chng cng vy. Ti khng mun mt uy tn
ca minh. Ti mun dng li trc khi mi ngi ph|t biu v s xut hin
thng xuyn ca ti: , li c|i thng cha na ka!
Tuy th, Keriyon v{ Eckhardt li c n{i gi ti. H cn mun ph|t hnh ti km

vi mt s danh t n{o kh|n gi thy mc qung c|o va vui, va hp
dn!
Vic qung c|o ~ nh hng khng t n i sng c| nh}n ca ti. Ch cn

qua mt v{i khu ph, ti b nm, s|u k chn li hi chuyn, hoc by, t|m
ngi ku ro ln. Lc u th cn vui v lm, nhng dn d{ n tr th{nh mt
tr a kh chu. Trong mt bui xem ti vi ti Detroit, mt nh{ b|o ~ ni rng
Iacocca ni ting l{ nh qung c|o ch ho{n to{n chng c t{i c|n g!
Ti ng vi iu n{y. Mt ngi c th ni ting chng qua l{ do c

nhiu ng bit n ch chng phi do t{i c|n g r|o!
i khi, ti li thy cng kh| thch th vi danh ting. C ln, khi ti ang ng
ch thang m|y Watdorf, mt thiu ph n trc mt ti: Ch{o ng Iacocca,
chng ti rt h~nh din v ng. ng l{ mt ngi M thc s. Sau bt tay
ti y v th}n mt. S thch th n{y khng thng xy ra.
D bn c tin hay khng, ti l{ mt ngi yu thch i sng ring t. Hai nm

trc, ti cm thy kh khn khi c mi l{m ch ta trong bui tic nhn
ngy tng nim Columbus New York. l{ mt nim vinh d ln lao,
nhng ti li cm thy lo lng khi phi ng trc h{ng triu con ngi.
Ng ta nhn ra ti nh nhng iu ti ~ l{m, nhng ti t nhc nh rng

danh ting ca ti khng gn lin vi th{nh cng ca ti. C phi ti ni
ting nh chic Mustang? Hay do l{m n khm kh| vi h~ng Ford? Hoc a
Chrysler qua cn hon nn? Tht kh m{ ghi nhn, nhng ti cm thy mnh
s c nh t chng qua ch v nhng chng trnh qung c|o TV.
Hai mi nm trc, ti c bit l{ chng trnh TV chim trung bnh 42,7

gi mt tun nh{ mt ngi M. T tr i ti khip s trc qun lc
ca ti vi. Nhng ti vn cha c kinh nghim bn th}n. Khi ti xut hin trn
m{n nh, v s nhng cp mt ca cc chuyn vin v mt knh ~ nghin cu
mt knh ca ti v{ kt lun: Made in France. H chng bit iu l{ thiu
t nh vi mt ngi qung c|o ch{o h{ng cho nhng sn phm Made in
America. ~ th, c n ba nha s vit th cho ti v h{m rng gi ca
ti! Tht l{ xc phm. Ti ~ tr li ngay l{ ti chng h c mt h{m rng gi
n{o ht. H than phin v cha bao gi nhn thy c h{m rng ca ti ngay
c khi ti ci, nn h ngh ra c|ch cha bnh thm m hay ho . Ti sn
s{ng l{m mi th b|n chy xe, nhng a nh vy th tht qu| qut.
Ch cn ti xut hin vi mt iu x g{ trn tay l{ b|o ch n rm ln ti ht

t mi hai n mt trm iu mt ng{y, trong khi vi ti ba iu mt
ngy cng l{ iu khng khip!
Cng v c|i tr qung c|o n{y m{ c tin n l{ ti ang tranh c tng thng.
Tin n n{y tht s bt ngun t trang u b|o Wall Street thng su
nm 1982: Lee Iacocca, mt ngi ni ting khp vng Detroit, khao kh|t mt
ch ng trong chnh ph. iu khng c ngha l{ ng s chp nhn bt c
chc v n{o, m{ phi l{ mt gh xng |ng vi mt con ngi li lc nh ng.
Lee Iacocca, ch tch cng ty Chrysler mong mun tr th{nh l~nh t ca t
nc. ~ c mt ngi sao Hollywood tr th{nh tng thng, th ti sao b}y gi
li khng th l{ mt nh{ kinh doanh xe Detroit?
Nghe qua th cng c v hp l, Iacocca ~ din thuyt nhiu ln, ng ta ~

qung c|o thng mi, ng gp v{o vic bo v N thn T do. ng l{ mt
nhn vt c m|u mt trong ng{nh k ngh xe hi. ng nhin ng l{ mt
ngi c bn l~nh. Vy th chc chn ng ta s tranh c gh tng thng."
Sau v{i th|ng, li cn c mt c}u chuyn trn b|o Time v nhng nh}n vt
c th tranh c tng thng v{o nm 1984 h li nhc n tn ti. T b|o
ni rng ti c th tranh c tng thng v ti c mt b mt din cm.
Ti nh li nm 1962, ln u tin gp Henry Luce ti Detroit. Vi t c|ch l{

ph gi|m c cng ly Ford, ng ta nhn ti ri ni: [, tht l{ mt khun mt
din cm.
V{i pht sau, mt ngi bn ca ng ta ni nh vi ti: ng y s a anh ln

b|o, ng y rt thch nhng khun mt din cm
Hai mi nm sau, hn ma ca Luce nh |m nh }u }y. iu n{y c{ng l{m

cho ti kh| au lng. C phi }y l{ c|ch chng ta chn la mt nh{ l~nh
o khng?
Thin h tranh c tng thng vi v s l do. C mt ln ti hi Jimmy Carter

ti sao ng li mun l{m tng thng, ng tr li: Khi ti l{ thng c tiu
bang Geroga ti ~ gp nhiu nh}n vt tranh c tng thng v{ ti nhn thy
h chng c t{i c|n g my. Ti bit c ng ta ~ ngh g trong u.
Cn tranh c tng thng? Tht l{ mt o tng. Ti tha bit mt k mun

tranh c tng thng phi l{m nh th n{o: l{m vic mi lm gi mt ng{y,
tic tng s|ng, tra, chiu, t, bt tay thm hi... khng bao gi ht. Chu ng
ngn y th cng cht.
Sut bn mi nm t ~ tham d khng bit bao nhiu cuc hp, cng

khng bit bao nhiu ly cocktail n ni tay ti b cong khp. Ti c cm gi|c
nh ti ~ i xem tt c c|c nh{ m|y trn th gii.
Thc s m{ ni l{ ti ~ qu| mt mi. Ti kit sc. Ti ~ gi{ ci trong sut

my nm l{m vic cho Chrysler. Nu ti c tr li mi tui, c th ti
cng chn bc, ch|n chng. Qua cuc chin v Ford, s chu ng khng
hong cho cng ty Chrysler, v{ nht l{ c|i cht ca ngi v th}n yu, ~ l{m
ti sy sp nhiu.
Ti chng thch g bu khng kh ca chnh trng. Ti sinh ra khng phi

l{m mt nh{ ngoi giao, ti khng th tng tng c cnh ngi ch t|m
nm thng qua o lut v nng lng.
Ti l{ mt ngi a ni thng, ni tht nn kh lng tr th{nh mt v chnh

kh|ch. Khi k n{o ni mt iu phi l l{ ti ui c hn i ngay. Ti ngh
rng cng vic ca mt tng thng khng chp nhn mt c| tnh nh vy.
K t khi c b{i b|o trn t Wall Street nm 1982, ti ~ mt kh| nhiu thi
gian chng minh rng ti khng h c nh tranh c tng thng. Nhng
thc l{ v ch v ngay c nhng ng c vin thc s cng ni nh th.
Cho n cui nm 1983, ti k hp ng ba nm vi h~ng Chrysler. Th l{

chm dt nhng tham vng chnh tr m{ ti b g|n ghp.
D cha bao gi l{ mt ng c vin, ti cng hc hi c kh| nhiu qua

nhng b{i din thuyt ca tng thng. Mt hm, sau khi mi cng vic ~
xong, ti ni chuyn vi mt nh}n vin chuyn qung c|o. Anh ta cho ti bit
mt v{i chuyn vui vui: Ti hiu ti sao mi ngi c cho ng l{ ng c vin
tng thng. iu n{y cng d hiu thi. H chng bit tin v{o ai kh|c na. ng
~ ni chuyn v{ cho mi ngi thy rng ng i din cho c|i g v{ ng ang
theo ui mc ch g? ng khng tuyn b by b, m{ qun chng M th phi
nghe nhiu iu lu l|o lm ri.
C mt iu ti c th cho mi ngi thy rng ti l{ mt nh{ qun l c t{i.

Ti c th qun l mt c s ln v{ l{ s trng ca ti. Ti bit s dng
ngi v{ c kinh nghim qun l c|c c s l{m n.
Mi ngi ang khao kh|t mong ch mt nh{ l~nh o. Ti khng tin rng
chng ta ang sng trong mt thi i thiu anh hng. Chng qua l{ t
thi Eisenhower chng ta cha tm c mt nh{ l~nh o |ng k: Kennedy
b |m s|t, Johnson a t nc v{o chin tranh, Nixon l{m cho chng ta xu
h, Ford l{ mt tng thng c ch nh, Carter l{ mt ngi khng c ng
li, Reagan th li thuc v{o d v~ng.
Hin nhin chng ta ang mong ch mt nh{ l~nh o c t{i, m{ ti rt h~nh

din khi mi ngi ngh rng ngi c th l{ ti. iu n{y ~ em li cho
ti mt s tha m~n khng cn thit.
XXIV. VINH QUANG NGT NGO CAY NG
Nm 1982, khi vt qua bao nhiu gian kh th vn may bt u n.
C|ch }y ba nm, cng ty Chrysler cn phi b|n b|n th|o c 2,3 triu xe hi
ln xe ti ch ct ly li vn. Chng may ch b|n c c mt triu xe.
Nhng nay, nh n lc ca mi ngi, chng ti ~ gim s xe b|n ly vn
xung cn 1,1 triu.
B}y gi, khi nn kinh t bt u phc hi th vic bun b|n xe cng tr nn

ph|t t. n cui nm 82, chng ti kim c mt s li kha kh|.
Nm 1983, chng ti thu c mt s li ln n 925 triu la ln nht

trong lch s Chrysler. Lc tuyn b m bo vic tr n, chng ti ha hn
rt nhiu: hin i ha c|c nh{ m|y, |p dng c|c k thut mi nht, duy tr
cng n vic l{m cho na triu cng nh}n, v{ a ra nhng sn phm hp dn.
Trong ba nm nhng li ha n{y ~ c thc hin tt p.
u nm 83, Chrysler ph|t h{nh t c phn u tin trong nm. D kin l{

12 triu nhng cui cng li ph|t h{nh gp i do nhu cu qu| ln. Ngi
mua phi sp h{ng ch i. To{n b 20 triu la c phiu ~ b|n ht trong
vng mt gi. Cng vi 432 triu la trn th trng, }y l{ t ph|t h{nh c
phiu ln th ba trong lch s nc M.
Mt khi bn ph|t h{nh thm c phiu c l~i sut bt nh, bn s l{m gim gi|
tr nhng c phiu ~ ph|t h{nh. Nhng chuyn xy ra ngc li
Chrysler, lc u c phiu ca Chrysler c b|n vi gi| trn 16 la, ch
trong vng v{i tun ~ tng vt ln 25 la v{ chng bao l}u ln ti 35 la.
Sau khi b|n c phiu, chng ti tr c 400 triu la mt phn ba s n

c b chng. }y l{ k tr n ln nht l~i sut n 15,9 phn trm.
V{i tun sau chng ti thc hin mt iu quan trng: tr to{n b s n ng

by nm trc hn nh, Chrysler khng phi ai cng cho rng }y l{
mt quyt nh khn ngoan. D sao th bn cng phi chc chn trong hai nm
ti c kh nng tr s tin mt to n th khng?
Nhng b}y gi chng ti rt vng tin tng lai ca mnh. Ngo{i ra t cn

quyt nh trt g|nh nng trn lng c{ng sm c{ng tt.
c}u lc b b|o ch quc gia, ti tuyn b tr n. Hm y l{ ng{y 13 th|ng s|u

nm 1983, tht l{ mt s trng hp k l, va ng nm nm k t ng{y
Henry Ford cho ti thi vic.
Ti ni: Hm nay tht ng l{ ng{y n b cho ba nm khn kh va qua.

Chrysler chng ti vay tin theo cung c|ch c v{ ho{n tr sm.
Do l li l{m vic quan liu nn chnh ph khng th nhn li s n ngay hm

y c v{ phi mt hn mt th|ng mi gii quyt c vn .
Cn b cc ~ qua, gi l{ lc c th ngh n vic ngh ngi gii tr.
T khi Detroit ngng sn xut xe mui trn c|ch }y khong mi nm ti thc

s khng cn thy chng na. Loi xe mui trn cui cng l{ chic Cadillac El
Dorado c sn xut nm 1976, ca Chrysler l{ Barracula, sn xut nm

1971.
D}n chng tng rng xe mui trn b chnh ph cm. Thc s khng phi nh
th, m{ chnh m|y iu ha khng kh v cassette m thanh ni ~ git cht
xe mui trn.
Nm 1982, cng vic l{m n ph|t t, ti quyt nh sn xut li xe mui trn,

ch yu dng i chi. Khi tuyn b xe mui trn LeBaron ~ c xut
xng, mi ngi li t tin cc. Chc u tin chng ti b|n cho n t{i t
Brooke Shields qung c|o. Chng ti ~ b|n c 23 ng{n che thay v ba
ng{n chic nh d tnh.
Nm 1984 chng ti sn xut mt loi xe m va i chi va c ch li

thit thc. l{ chic mini van T115. Xe ch c by ngi m{ ch tn
khong mt gallon cho ba mi miles.
Loi xe mini van tht ra u tin do h~ng Ford khai sinh. Sau cn khng hong
ca OPEC, khi l{m vic Fiesta, ti v{ Hal Sperlich vch ra mt d |n l{
Mini Max. Chng ti ngh ra mt loi xe ti nh, b ngo{i coi chc chn, pha
trong rng r~i. Chng ti l{m th mt chic mu v{ chng ti rt thch n. Sau
, chng ti phi b ra 500 ng{n nghin cu. Khi tin h{nh cng vic,
chng ti rt c ba iu. Th nht, bc thang ln xe phi thp ph n d
bc ln v a s u mc v|y. Th hai, xe khng c qu| cao ra v{o ga-ra
d d{ng. Th ba, phi c mt khong 0,6 mt trc m|y c|ch vt cn trong
trng hp xy ra tai nn.
Ti a ngh n{y cho Henry Ford, ng ta t chi ngay lp tc. Nu bn

khng phi l{ nh{ sn xut s mt trn th trng th bn phi lun lun i
mi. Do ti ~ thc hin chic xe mini van n{y v{ ~ gi{nh ly kh|ch h{ng
trong tay Ford. Tp ch Cormoisseur chn n l{ chic xe hi p nht v{ nhiu
tp ch kh|c ng nh ca n trc khi n c xut xng.
Li cn vn c|c giy chng nhn n 14,4 triu la m{ chng ti ~ ph|t

h{nh cho Hi ng Bo Chng Tin Vay, ngay trc khi chng ti nhn
c 500 triu tin vay c bo chng. Nhng giy chng nhn n{y cho php
ngi ch n c th mua 14,4 triu la c phn ca h~ng Chrysler vi gi| 13
la. Hin nay, g| c phn ca chng ti l{ 30 . Chinh ph qu l{ ang ngi
m|t n b|t v{ng. H c quyn s dng nhng giy chng nhn n{y cho n
nm 1990, thi im chng ti phi tr n.
Nhng giy chng nhn vay n nh thanh kim treo trn u chng ti. Trong
by nm ti, bt k lc n{o h (hay bt k ai cm gi}y chng nhn n{y) u
c th yu cu chng ti ph|t h{nh 14,4 triu la c phn vi gi| r mt.
Thy c iu n{y, chng ti chun b tr cho ht n. Chng ti vay 1,2 t
la trong mi nm nhng n nm th ba, chng ti ~ lo ho{n tr. Ch trong
vng ba nm chng ti phi tr 404 triu la tin l~i, 33 triu la cho ph
tn h{nh ch|nh ca chnh ph lin bang v{ 67 triu cho c|c lut s v{
ngn h{ng u t.
Theo gi| ln xung ca c|c c phn, c|c giy n c th tr gi| ln n 300 triu
la. Cng vi c|c chi ph v{ tin l~i, chnh ph v{ nhng ch n c hng
c thy mt l~i sut tng ng 24 phn trm mi nm. Chnh ph khng
bao gi b tin v{o mt canh bc en n{o. Mi mt la u phi th chp.
iu quan trng l{ khng phi nh may mn m{ chng ti khi phc li c

cng ty. Chng ti ~ hy sinh qu| nhiu. Nu chnh ph v c mt mn
li bo b trn nhng giy n, th h s nu c tm gng g cho c|c cng

nh}n ~ l{m vic cc nhc?
Do chng ti nh nhn yu cu chnh ph giao li cho chng ti c|c giy n!

V{ kt qu l{ b|o ch ~ chi rm ln: Tht l{ tr trn! Khng cn li l
no d{nh cho Chrysler na.
Khng phi ch b|o ch, m{ mi ngi u cho rng chng ti tham lam. Chng
ti l{ nhng ngi anh hng v ~ tr c n sm hn by nm, nhng
di mt h chng ti l{ nhng tn bn rt. l{ mt kinh nghim au n.
Chng ti nhanh chng rt lui. Theo tha thun, chng ti ngh a tin cho
Hi ng Bo Chng Tin Vay 120 triu la i ly giy n. Khng
th c. Chng ti n}ng ln 187 triu ri 250 triu la. Cu cng chng ti
~ phi tr vi mt gi| ct c l{ 311 triu la.
Sut nhng nm th|ng l{m vic Ford v{ sau Chrysler, Mary, v ti,
ngi say m v{ c ng vin ca ti lc n{o cng bn cnh. Nhng Mary b
bnh tiu ng, iu n{y ~ dn n nhng kh khn trong gia nh. C hai
con g|i ti khi sinh ra u phi m. Mary cng ~ ba ln xy thai. Cn bnh ca
n{ng cn tr|nh s cng thng. Ri thay, ngh nghip ca ti khng sao trnh
c.
Mary ln cn au tim ln th nht nm 1978, ngay sau khi ti b sa thi khi

Ford. Cn bnh dai dng ~ l{m sc khe n{ng c{ng ng{y c{ng thm hi.
Th|ng ging nm 1980, Mary Florida trong khi ti ang d tic vi c|c ngh
s vn ng cho o lut Bo Chng Tin Vay. Gia lc n ung, ti nhn
c mt c in thoi t Florida cho bit Mary li ln cn au tim.
Nhng ai mc bnh tiu ng hoc sng vi ngi mc bnh n{y u nhn

ra nhng triu chng ca n. Cn bnh ca Mary rt trm trng, tuyn ty ch
hot ng trong thi gian ngn. N{ng king n rt cht ch, song nhng mi
thuc insulin mi ng{y hai ln thng g}y ra c sc lc na m. T cng
ngi, m hi lnh, cp cu l{ chuyn thng xy ra.
Mi khi i xa, ti thng gi in cho Mary mi ng{y i ba ln. Nhng m

vng nh{, ti thng nh ngi kh|c tc trc bn n{ng. Hai a con ti
rt thng yu v{ ngoan ngo~n chm sc m nh hai thin thn.
Ma xu}n nm 1983, Mary tr bnh nng. Ng{y 15 th|ng nm n{ng qua i

gia lc 55 tui v{ h~y cn rt p.
Ti m~i m~i nui tic rng n{ng khng cn sng nhn thy s n c
thanh to|n hai th|ng sau, iu m{ chc n{ng s v cng sung sng.
Nhng nm cui cng n{ng khng c thanh thn. Mary hiu ti phi chu
ng nhiu vi Henry Ford. Sau cuc thanh tra nm 1975, n{ng mun ti
kin ng ta nu thy cn thit. Trong hai nm cui Ford, ti trnh khng cho
Mary v{ c|c con bit nhng g ang din ra ti vn phng. Khi b sa thi ti
thy bun cho v hn l{ cho chnh bn th}n mnh.
Sau khi ngh vic, Mary vn l{ ngun sc mnh trong i ti. Bt ti vn cn

thit tha vi kinh doanh xe hi, n{ng khuyn khch ti hp t|c vi Chrysler
nu mun. N{ng ni: Cha ~ an b{i nh vy. Bit }u b ui khi Ford li l{
iu may mn cho anh?
Nhng sau nhng th|ng u tin ca ti Chrysler, bu tri ca chng ti li

bt u sp . Xng l{ m|u ca k ngh xe hi m{ l~i sut l{ dng kh. Vy
m nm 1979, Iran li b khng hong; l~i sut li tng ln. Nu hai s kin n{y
xy ra sm hn mt nm, c l ti ~ khng v Chrysler.
Ti khng mun b cuc, nhng c l ho{n cnh ~ |nh bi kh nng ca

chng ti. ~ c lc Mary gic ti b vic, n{ng ni: Em yu anh, v{ bit anh
c th l{m c nhng g anh ~ quyt. Nhng ni th thng ng. Chng c g
|ng xu h nu tr|nh nhng cng vic khng th thc hin c.
Cng nh ti, Mary rt au kh v bn b l|nh xa t khi ti ri khi Ford.

Nhng n{ng khng h suy sp tinh thn, m{ lc n{o cng thng thn v{ gii
chu ng.
Nhng lc kh khn n{ng t ra rt bnh tnh v{ s|ng sut. Mt ln ang ngi

chi nh{ ngi bn th}n Bill Winn, bt ng anh ta ln cn au tim. Trong
khi ti hong ht, Mary ~ i tm mt m|y gip h hp v{ mt b|c s tim mch,
ch trong khong thi gian ngn.
Mt ln kh|c, c bn Anne Klotz gi in cho Mary ku ca v chng nhc u.

Mary l|i xe n nh{ Anne v{ thy c ta nm bt tnh trn s{n nh{. N{ng gi
xe cu thng, n bnh vin v{ vi c ta sut ca gii phu cp cu.
Khng g c th l{m n{ng bi r. Khi c mt hin trng mt tai nn, phn

ng u tin ca n{ng l{: Ti phi l{m g }y? N{ng l{m ng theo s ph}n
cng v{ kt qu l{ ~ cu c hai mng ngi.
Nm mi tui, a con g|i Kathy ca ti ang l|i xe p th b kt thng. N

t vng qua ghi ng v{ p u xung t. M}y nm trc, b|c s c cho ti
bit rng khi mt ngi b chn thng s n~o, con ngi b gi~n ra v{ lp en
c trng trng. Ti nhn v{o mt Kathy th thy con ngi gi~n to v{ en.
Trong lc ti gn nh mt hn, Mary xc n ln v{ nhanh chng a i cp

cu. N{ng vi Kathy na gi, sau v nh{ nu sp cho ti ri a ti ln
ging nm ngh.
Chng ti ~ sng vi nhau nhng nm th|ng hnh phc. Mary khng bao gi
sng trong th gii ring ca n{ng. vi chng ti, gia nh l{ trn ht. Mary
lun l{m ht tr|ch nhim ca mnh vi n ci trn mi.
Chng ti thng i du lch kh| nhiu, c bit n Hawaii ni Mary rt thch.

Nhng khi sng trong th{nh ph, chng ti thng nh{ v{o bui ti
v nhng ng{y cui tun vi c|c con.
Bn chng ti thng du lch bng xe hi, nht l{ khi c|c con ti cn nh.
Nhng lc y ti cm thy gia nh tht m |p.
Nhiu ngi cho rng bn c{ng t c a v cao, bn c{ng b r gia nh.

Ti khng ng . Nhng ngi c a v cao li rt t do v{ linh hot s
dng thi gian bn v con. L{m vic sing nng l{ cn thit, nhng cng phi
d{nh thi gian ngh ngi, th gi~n, c thy con c|i trong s}n trng
hay h bi. V{ nu bn khng l{m c nhng vic n{y khi chng cn tr, s
khng c c|ch n{o n b li sau n{y.
Hai tun trc khi n{ng cht, mt bui ti n Mary gi in thoi cho ti, lc
Toronto, bo rng n{ng rt t h{o v ti. y vy m{ trong nhng nm
thng kh khn cui cng ca i n{ng, ti cha mt ln ni vi n{ng rng ti
t h{o v n{ng bit my.
NI THNG
XXV. AN TON TRN XA L
Ni chung, ng M chng ta l|i xe rt c; so vi [chng ta], t{i x c|c nc

kh|c tht kinh khng. D mi nm rt nhiu tai nn xy ra trn ng ph v{
xa l, t l t vong v lu thng ca ta l{ 3,15 trn mt trm triu dm. }y l{
t l thp nht th gii.
Ti khng c tnh ra v chuyn vin v l|i xe, nhng ti cng bit i iu. V{
ti mun gii thch v sao dy lng an to{n (ch khng phi ti hi) l{ cha
kha lm gim bt s tai nn cht ngi Hoa K.
Bao nhiu nm nay ti ~ tch cc vn ng thin h s dng tht lng an

to{n. Nm 1972, khi cn l{ gi|m c Ford, ti ~ vit th cho nm mi v
thng c ni rng cng ty chng ti t|n th{nh vic s dng tht lng an to{n
v{ thc gic h ng h vic n{y.
Mi hai nm sau, khi ti vit nhng dng n{y, cha tiu bang n{o thng qua
o lut tng t. Sau cng, ngi ta cng ~ tnh ng, nhng phi mt
nhiu thi gian.
Nhiu ng ~ phn i vic s dng tht lng an to{n v nhiu l do. H thy
l{ s can thip ca chnh quyn v{o quyn t do c| nh}n ca h.
Tht kh tin ngay c trong thi i ng{y nay vn cn khi ngi tin rng b|o
cho mt ngi bit anh ta ~ c bo v an to{n trn xa l l{ khng ng
phong c|ch M. vi h, th{ h{ng ng{n ngi cht v{ c chc ng{n b

thng. Ti c cm tng h ang sng th k 19.
y th nhng c mi khi chng ti nhc n v tht lng an to{n th y nh

rng, ti nhn c h{ng ng th ph{n n{n vic chng ti can thip v{o
chuyn ca h. H mun an to{n hay t nn l{ chuyn ca h ka m.
Nhng ti c nhng mi v{o chuyn ca a khng nh? C|c bn c bng l|i xe

m{? V{ c|c bn phi dng li khi gp n , phi i nn an to{n nu i xe
gn m|y mt s tiu bang. Lut l n{y c gi l{ chnh quyn can thip tr|i
php khng, hay l{ iu cn thit trong mt x~ hi vn minh. Mt s tiu bang
cn bt nhiu ngi l|i xe phi eo knh. Nu mt ng cm chp c ti
ang l|i xe Pennsylvania m{ khng eo knh ti s b pht. Ti ngh ~ n
lc ta nn thm vo bng l|i dng ch n{y: Khng c gi tr nu khng c dy
tht lng an to{n.
Rt tic ti khng tm thy trong hin ph|p c ch n{o bo rng l|i xe l{ mt

quyn t nhin. Bi v l|i xe l{ mt c quyn, v{ cng nh mi c quyn
khc n cn i i vi tr|ch nhim.
Liu mt o lut v tht lng an to{n c phi l{ s can thip tr|i php ca
chnh quyn khng? ng nhin khng. Khi ni n s can thip ca chnh
quyn, mt s ngi cho rng nu khng an to{n hn, h c quyn phn .
Nhng trong bt k iu g cng vy, bn phi nhn v{o ho{n cnh thc t.
Trong i sng c nhng mt m{ chnh quyn phi xen v{o bo v x~ hi.
Ch c nc M chng ta mi cho nhng chuyn l tng ln lt nhng
i hi v an to{n.
iu ngi ta qun nhc n l{ vic khng s dng tht lng an to{n s g}y ra
mt s thit hi; tng thu v{ tng tin bo him. Ti khng mun i s}u v{o l
s d{i dng v d}y lng an to{n. Nhng chng ta phi xem xt vn mt
c|ch c th.
n gin l{ nu bn s dng tht lng an to{n, bn s khng bao gi b thit

mng trong tai nn nu bn i vi tc di 30 miles gi. Ngo{i ra n cn
gip ti x khi b chn ng l{m ngt i khi va chm.
iu |ng ni l{ ngay c nhng ng phn vic s dng tht lng cng

tha nhn l{ h cn an to{n. i hc Bc Carolina khi nghin cu v tai nn
giao thng ~ khng nh rng d}y lng an to{n l{m gim trn 50 phn trm
s tai nn b thng v{ 75 phn trm tai nn cht ngi. Nhng nm cui ca
thp nin 60, mt cuc nghin cu Thy in xem xt hai mi chn ng{n
trng hp tai nn xe hi v{ thy rng khng ngi n{o s dng tht lng an
to{n m{ b thit mng c. C quan Quc Gia Bo V An To{n Xa L ~ c
lng rng s tai nn cht ngi s gim nm mi phn trm v{o ban m
nu mi ngi tu}n theo nguyn tc n{y. |ng tic hin gi c t|m ngi ch
mi c mt ngi chu s dng.
Mt l do khin thin h phn i l{: Th{ vng ra ngo{i cn hn l{ kt trong

xe, nht l{ khi ri xung vc thm iu n{y cng ng mt phn nhng him
khi xy ra. Thng thng khi ng xe, kh nng t thng ca ngi b vng
ra ngo{i ln gp hai mi lm ln ngi cn trong xe c che chn.
Ngo{i ra ngi ta cho rng d}y n{y ch cn thit trn xa l m{ thi. Nhng liu
c bao nhiu ngi bit rng 80 phn trm c|c tai nn nghim trng ~ xy
ra trong th{nh ph vi tc di 40 miles gi?
u tin, d}y an to{n xe hi ch dng trong c|c cuc ua. Khi c hai cng ty
Ford v{ Chrysler cng a ra mu d}y an to{n nm 1956 mi c mt t ngi
dng. Ch t|m nm sau n ~ tr th{nh trang b tiu chun cho mi loi xe du
lch.
Ti ~ vn ng cho d}y an to{n gn ba mi nm tri. Nm 1955, khi cn l{

mt th{nh vin trong nhm tip th ca cng ty Ford, ti quyt nh a ra b
phn an to{n cho c|c kiu xe nm 1956, gm c: d}y an to{n, cht ca an to{n,
tm che nng v{ m chng va chm.
Trong chin dch qung c|o c|c mu xe nm 1956, chng ti ~ nhn mnh
Ford l{ mt mu xe an to{n.
Lc , c ng cho s an to{n trn xe l{ iu rt mi Detroit, n ni mt

s nh}n vt chp bu ca GM n thm Henry Ford v{ bo ng ta tp li. H cho
rng chin dch an to{n ca chng ti c hi cho ng{nh k ngh xe hi v n
gi ln hnh nh thng tt v{ cht chc. Vic khng ch li cho vic bun
may b|n t. Robert McNamara, ngi c t{i nng ni bt trong Ban iu
h{nh ca cng ty Ford, tuyn b quyt nh tip tc buc vn ng an to{n.
Vy m{ ng ta sut mt vic v vic .
Khi chng ti ang b|n loi xa an to{n, th chnh ca chng ti l{

Chevrolet ang tung ra loi xe c ng c mnh V8. Nm , Chevrolet ho{n
to{n |nh bi chng ti.
Qua nm sau, chng ti i chin thut, cho ra l loi xe nng bng tng tc
nhanh. Thay v an ton, chng ti a ra th trng vn hiu sut cao v{
loi xe ua t th{nh cng m m~n.
Ngay t chin dch nm 1956, ti ~ b nhiu ngi phn v{ bp mo trng

trn, v h cho rng xe an to{n kh b|n, d chng ti c b{y lm tr i na.
Chng ti ~ b ra nhiu triu la cho vic c ng v{ qung c|o. Vy m{

cng chng vn c tr tr: Ti chn xe n{y nhng c|c ng phi b c|i tht
lng qu|i qu ra, nu khng th thi.
Ti ~ hc c b{i hc kh khn rng chiu b{i an to{n chng c g n kh|ch.

C l nhng ngi ho{i ngh ~ ni ng. Nhn mnh s an to{n khin kh|ch
h{ng ngh n tai nn v{ iu chng ai mun. Theo bn nng h s ni
ngay: Tht v vn, ti m{ gp tai nn ?
D k hoch khng th{nh, ti vn t h{o l{ mt trong nhng ngi tin phong

ra b phn an to{n. Cng ty Ford vn tip tc ch{o h{ng bng tht lng
an to{n mi nm, trong khi c|c cng ty th khng l{m th na v cng
chng t v th . Ti nh c nhng ngi tng ti in: Tht lng ? L{m
nh i my bay vy. M{ chng ta l|i xe ch }u c bay!
Cc nh{ nghin cu v an to{n ~ cho chng ti xem nhng nh m{u chp tai
nn xe hi bng m|y chiu slide chng ti hiu r th n{o l{ ng xe.
Tht khng khip, ti thy mun i phi bc ra khi phng chiu.
i khi cng phi h da kh|ch h{ng mt cht. Mt hm khi dng cm tra

vi c|c k gi t New York Times, ti cho h xem mt s hnh ng v tai nn.
Vi ng{y sau ti nhn c th ca tng bin tp, ng ni rng trc ba n
tra , ng cha bit g v tht lng an to{n V{ sau khi nghe nhng c}u
chuyn rng rn ca ti, ng nht nh phi dng n n.
Cui tun , khi ng l| xe v nh{ trong cn b~o, chic xe pha trc b trt
b|nh cn ng xe ng. ng vi thng gp nhng v tri ma, chic xe
lc hng v{ }m sm v{o bc tng chn. Nh eo tht lng an to{n, ng v
nh{ nguyn vn, B}y gi ng ht lng tin tng n.
Mi nm trc }y, ti hiu trong nhng ng{y sp ti s kh lng c qui nh

v s dng tht lng. V vy ti tin h{nh mt k hoch mi. Vi s cng t|c
ca nhm k s Ford, ti to ra mt th kha bn trong, nh khi ngi l|i
~ ngi v{ g{i tht lng th xe mi n m|y. H~ng American Motors ng ng
h chng ti trong d |n n{y, trong khi GM v{ Chrysler phn i.
Nm 1973, sau khi b{n c~i si ni, c quan Bo V An To{n Xa L qui nh

rng tt c xe hi mi u phi trang b kha trong. Nhng qui nh n{y d~
tht bi, nhiu ngi khng a thit b y nn tm c|ch tr|nh n. H g{i kha
tht lng nhng khng buc quanh ngi.
Ngi ta la phn i n ni H ngh vin tiu bang New Hamsphire ~

quyt nh b~i b n. Thay v{o , h s ng mt ci ci ku khong t|m gi}y
nhc ngi i xe nn dng tht lng.
Khi y ti li ny ra mt kh|c dng n c bit trn xe. Khi g{i tht lng n
s m{u xanh, cn cha g{i th n m{u . V{ n cn bn s b pht.
Tht ra ti khng phi l{ ngi duy nht trn th gii n{y ny ra nh .

Hn ba mi nc, v{ nm trong s mi th{nh ph ca Canada ~ c lut l
v vic n{y. Ontario s t vong do giao thng ~ gim bt mi by phn
trm t khi thng qua o lut v tht lng an to{n. Ph|p, nh o lut
tng t, t sut v tai nn xe c gim hai mi lm phn trm.
Mt s tiu bang a ra o lut buc tr em phi buc d}y an to{n. ~ n

lc cha m chng cng phi c bo v. Khng g au thng khi l{m ph}n
na nhim v ri li mt l tr m ci.
C ngi li tin rng ti kh s gii quyt c vn . Ti khng ng . Ti

~ chng li k t khi chng trnh n{y mi c ph|t trin c|ch }y hai
mi nm. T c cm tng rng khi ti cht gi s c ln thin
ng Th|nh Peter s gp ti ca thin ng ni chuyn v ti hi!
Ti hi ph|t trin trong thp nin 1960 do nhm k s ca cng ty Eaton,
nm 1969, c quan Bo V An To{n Xa L khng nh }y l{ c|ch tt nht bo
m an to{n v{ bt u ph|t ng chin dch y mnh vic s dng n.
Nm 1972, ta |n Lin Bang li b~i b quyt nh n{y. Chnh quyn Ford b

ri vn ti hi, nhng v sau chnh quyn Carter khi li. Nm 1977, c
quan Bo V An To{n Xa L yu cu c|c nh{ sn xut xe hi n nm 1982
phi ch to b phn nn khi t ng |m ch ti hi.
Ti hi l{m bng nylon bc cht tng hp, c gp li pha trc v lng v{

di ngn bao ngo{i, cha khong 100 gram sodium azide. Khi xy ra tai
nn, nhng cht b kch ng tc khc l{m ch| sodium azide v{ gii phng
khi nitrogen y ti. Ti hi hot ng nh mt khi cu ln l{m gi}m nh sc
va ca c p.
Nghe qua c v l{ gii ph|p l tng, nhng cng c nhiu tr ngi ln. Mc
d c xem l{ hnh thc nn t ng ngha l{ ngi dng chng cn l{m
g c, n ch c hiu qu khi c dng v d}y lng an to{n. Nu khng n ch
hu hiu vi nhng c va chm phn u m{ thi. Mt mnh n khng
hiu qu g i vi 50 phn trm s v tai nn. Vy m{ c ngi vn tin rng

ti hi s l{m gim bt s cn thit phi tht lng an to{n.
Ngo{i ra ti h c lc cng nguy him. C khi cn n khng phng ln, khi

khng mun n cng phng. Nhiu khi t nhin n n tung, g}y thng tch
hoc cht ngi. Ti hi n khng ng lc c th ht ngi l|i v pha sau
g}y tai nn. l{ cha k cht sodium azide l{ loi ha cht c hi.
Ti hi l{ mt trong nhng kh khn m{ c|ch gii quyt ch l{m vn c{ng

thm rc ri. C ln ch}u ]u ti nht c mt t b|o Anh v{ kinh ngc
thy h{ng tt: Ngi M xng ti hi cho |n t hnh. H bo rng ti hi
s dn d{ thay th gh in!
Trong n gi S S|ng Ch Hoa K, mt nh{ ph|t minh ni rng: Bng c|ch

bm ti hi trc tip ngay di u k b kt |n, sc mnh ca nm tn c th
p ngay v{o c, hiu qu hn so v tht c m{ li cp tc khng g}y au n
g.
Ti hi ch c t h{ng c mi mt ln. Nm 1980, GM u t t|m mi

triu la cho |n sn xut ti hi v{ sa son m|y mc sn xut ba
trm ng{n c|i. Nhng ti hi n{y c t h{ng gn v{o mt s xe Cadillac,
Buick v{ Oldsmobile t 1974 n 1976. Nhng ch c mi ng{n kh|ch mun
mua thi, ngha l{ b|n c mt c|i cng ty phi tn ht t|m ng{n la. n
ni mt nh}n vin ca GM lc ~ ph|t biu: Tt hn l{ chng ta b|n ti v{
cho khng chic xe cho ri.
Ti ngh rng mi nm sau khi cun s|ch n{y c xut bn, chnh ph vn
cn tip tc b{n c~i v ti hi. Khi c|c ch{ng thp t qu}n ~ ln nga ri th
chng ai cn h c. S ph|t trin ca ti hi ~ qu| nhiu thng trm v{ c
th vn cn nhiu tranh c~i. Nhng c|i chng ta cn khng phi l{ ti hi.

Chng ta cn nhng o lut bt buc s ng d}y lng an to{n, c{ng c sm
th c{ng cu c nhiu mng sng.
XXVI. PH TN NHN CNG CAO
V xut th}n t mt gia nh di d}n cn mn, ti tin tng mnh m v{o gi| tr
ca lao ng. Theo ti ngh, ngi lao ng phi c tr lng xng |ng
vi thi gian v{ nng lc. Chc chn ti khng phi l ngi theo ch ngha x~
hi, nhng ti vn t|n th{nh vic ph}n chia t{ sn ti khi n{o cng ty cn
n nn lm ra.
Cui nm 1914, Henry Ford quyt nh tr cho th nm la mt ng{y nhm

to nn mt tng lp trung lu. tng rt ng. Nu nhng ngi
lao ng trn t nc n{y khng c mt cuc sng thoi m|i, chng ta s
khng c c mt tng lp trung lu. S vng mnh trong nn d}n ch ca
chng ta ngy nay l{ ngi cng nh}n l{m c mi lm la mt gi, anh
ta s mua c nh{, xe h v{ t lnh.
Khuynh hng chung thng nhn v{o nhng ngi tht gi{u v{ nhng ngi
tht ngho, nhng chnh gii trung lu mi l{m cho nn kinh t ph|t
trin vng v{ng. Khi ngi ta km c tin tr chi ph, n ung v ,
c xe, cho con i hc, mi tun i n cm tim hoc i xem h|t vi v mt ln,
nh vy ~ l{ tha m~n. V{ khi gii trung lu cm thy tha m~n, ta
khng bao gi phi lo ti ni chin hoc ni lon.
M kh|c vi ch}u ]u. }y lc lng nh}n cng cng c t bn v{ t chc.
Khi n{o Detroit l{m n c l~i, chng ti d d{ng chp nhn c|c yu s|ch ca
nghip o{n v{ bi thng cho h di hnh thc tng gi| b|n. Nu khng,
mt cuc nh cng ca h c th l{m cng ty sp tim.
C|c x nghip ca GM, Ford v{ Chrysler khng bao gi }m u v{o c|c

chng trnh d{i hn. H qu| quan t}m n vic thu li, tng tin li trong ba
th|ng t v{ kim mn tin thng kh|.
H ? |ng l ti phi ni l{ chng ti. D sao ti cng l{ mt ngi trong

bn h. Ti l{ mt phn ca h thng n{y. Tng bc mt, chng ti tha
mn nhng yu cu ca nghip o{n. Chng ti kim ra qu| nhiu tin nn
khng cn suy ngh n o. Chng ti khng th c kh kh gi l}y nguyn tc
v khng mun mt cuc nh cng xy ra.
Ti t nh: Thn trng tt hn dng cm. C cho h nhng g h mun. H

nh cng chng ta s mt h{ng trm triu la, mt tin thng v{ ring c|
nhn ti s mt na triu la. ng c thc y chng ti l{ lng tham. Bn
nng n{y lun lun nhanh chng d{n xp mi th n tha. Ngi ta ph bnh
chng ti v mt n{y rt nhiu. Chng ti lun lun ch ngh n ba thng sau.
Chng ti l lun: Thm mt la mt gi th ~ ra sao? C c|c th h sau

lo. Ti ti ch hi }u ln qun v vic .
Nhn li, ti thy c ba vn ch cht m{ c|c nh{ qun l u h{ng v{ ang

l{m chng ta khn kh: tr cp vt gi| v hn nh, ba m nm v vn,
v phc li y t sut i.
u tin l{ tr cp vt gi| (COLA). COLA to iu kin cho nn lm ph|t ni

ln. Hai triu cng nh}n trong k ngh xe hi u c hng tr cp n{y
trc nht. n nay h{ng triu nh}n cng M trong c|c ng{nh k ngh v{ h{nh
chnh c COLA bo v.
Mc d ti vn mun ch trch nghip o{n v v COLA, nhng tht ra

khng phi l{ kin ca h. COLA l{ s|ng t|c ca gii qun l ch khng phi
gii th thuyn. Charlie Wilson, ch tch GM, ~ a ra mc tr cp vt gi|
ph vi nn lm ph|t tm thi xy ra, khi chnh ph chm dt vic kim
sot gi c.
Lm ph|t chng bao l}u gim xung, nhng c|c nghip o{n u lo s. Nm
1948, GM tm c|ch gii quyt COLA.
Khi son tho c|c hp ng mi, Ford v{ Chrysler c c|c k hoch tng t
nh nhau. Trong mt v{i nm, chng t sp xp mc lng cn bn da trn
COLA. Nhng chng bao l}u sau, cng nh}n xe h nh cng v{ mc lng ny
khng cn thch hp. l{ lc COLA tr nn gi di. Di c|i v chng lm
pht, chnh COLA ~ tht s to ra lm ph|t.
COLA dn n mt nhn nh: c{ng c gng chy theo vt gi| leo thang, c{ng
g}y lm ph|t. Nhng cng nh mi phc li kh|c, mt khi ~ a ra th khng
th trit b hoc hn ch c.
Sut nhng nm 50 v{ 60 khng h c vn g ln. }y l{ nhng nm l{m n

pht ln nh diu gp gi. K ngh Hoa K tm c th trng ln. T}y ]u v
Nht Bn b chin tranh t{n ph|, mt nhiu nm mi khi phc dc. Gia
nhng nm 50 v{ 60, mc lm ph|t thp, khong hai phn trm mt nm.
Trong khi sn lng quc gia li cao, mc ph|t trin khong ba phn trm.
iu n{y c ngha l{ hin tng COLA khng thc s sinh ra lm ph|t, v mc

gia tng vt gi| lun lun c b li bng s ph|t trin sn xut.
Nhng nm gn }y, tnh hnh thay i ngc li. Lm ph|t tng cao khi sn
xut ng li. Nu khng o ngc c hai xu hng n{y, vn COLA s
tr nn kh khn hn bao gi ht.
Khi COLA mi c a ra ln u, n l{ mt li ch chnh. Nm th|ng qua,

dn d{ n ch cn l{ hnh thc. Trong khi , t hnh thc, tng gia sn xut
by gi ~ li v{o d v~ng. C ai ngh rng ph tn nh}n cng ang cao qu| tm
tay?
Ng{y nay COLA ~ tm c ch ng trong an sinh x~ hi, y t, qu}n i cng

nhng nh}n vin chnh ph chng ti ~ dy cho h thi quen bn
ny. Nhng kh khn n{y bt ngun t c|i gi| t ca COLA.
Tng phn vi COLA, ba mi nm v vn l{ mt kin ti ca nghip

o{n. Walter Reuther, sng lp vin ca UAW, ngay trc khi qua i nm
1970, ~ ly l{m iu khon thng lng chnh vi GM. Ba mi nm v
vn cng vi yu s|ch i c hng tr cp COLA v gii hn, chnh l{
nguyn nhn a ti cuc nh cng ln ca cng nh}n GM vo ma thu nm
.
iu lut ba mi nm v vn qui nh sau khi mt ngi l{m vic c ba

mi nm th c quyn v hu sm khng tnh n tui t|c v{ c hng
ton b lng hu tr s|u m phn trm lngging nh khi ng ta ~
s|u mi lm tui.
Ba mi nm v vn mi nghe thy cng hay v n to iu kin thun li

cho gii tr gia nhp lc lng lao ng; nhng chng trnh l{m M
ngy c{ng gim tnh ua tranh. Ti sao? Chng ta nhn mt cng nh}n lc h
mi t|m tui, {o to mt nhiu nm ri n bn mi t|m tui ngi v
vn vnh vin.
Khng nhng mt mt nh}n cng gii, chng ta cn phi tr lng hu sut

qu~ng i cn li trung bnh cng phi thm ba mi nm na.
Theo iu lut n{y, ngi hu tr khng c l{m vic na, l{m th mt lng
hu. Nhng nu mi 48 tui, anh ta khng th nm nh{ m~i c. Thng
th anh ta chy tc xi hoc l{m nhng vic linh tinh kh|c. Mt nh}n vin cao
cp ca nghip o{n ~ phi cng nhn: H }u c chu ngh l{m. H ch i
vic thi. Lut l khng cho h l{m vic na, nhng ai m{ kim so|t ni.
Hu qu l{ mt s th in gii nht ca ti Ford v{ Chrysler gi ang l|i tc

xi. Ma mai nht l{ nu ti mun mn th in kh|c, ti li phi {o to c
mt i ng l|i tc xi cha bit c nhng iu ABC v k ngh xe hi. Tht in
r!
Lut ba mi nm v vn l{m ti ni nng. Tht ti li khi bt mt ngi

v hu ch v ~ l{m vic ba m nm. tui nm mi anh ta va c tay
ngh cao, nhiu kinh nghim v{ kh nng phong ph. Thay v t{i nng c s
dng, anh ta li phi i l|i xe tc xi hoc ngi khng nh{.
Ti khng phn i tin lng hu hu hnh. Nhng ta khng th tin bc

m~i tr lng hu cho nhng ngi mi nm mi hoc nm mi
lm tui. Ti mun thay i lut n{y sao cho mt ngi c th v hu vi to{n
b lng hu sau khi l{m ba mi nm vi iu kin ngi ~ s|u mi

tui tr ln.
Khuyt im th ba trong h thng n{y l{ c|c tr cp y t. Khi n Chrysler,

ti thy Hi Blue Cross/Blue Shield ~ nut ca chng ti nhiu tin nht.
Nhng ha n chng ti phi thanh to|n cho h cn nhiu hn c|c ha n
mua thp v cao su.
Tr cp y t mi u cng va phi nh nhng phc li kh|c m{ gii qun l

cung ng cho ngi lao ng. Nhng dn d{ cng ty phi tr mi th: tin
cha bnh ngo{i da, bnh t}m l, cha rng, v{ c tin mua mt knh na. C{ng
t hn na l{ ngi kh|m bnh ch phi ng mt khon tin chit gim n{o
trong chi ph b|o s v{ bnh vin. C cho chnh ph v{ cng ty chu. C|c
ng tnh tin th nghim hay gii phu qu| t th ~ sao, ti }u c tr khon
n{y.
Mt gii ph|p thch ng cho vn n{y l{ chnh ph nn |nh thu c|c nh}n
vin trn nhng tr cp y t m{ chng ti cung ng cho h. Nh th, h s
n o hn trc khi th nghim y khoa. Cn theo nh c|ch l{m hin nay,
chng ti ang cht dn mn v c|c b|c s v{ bnh vin.
l{ ba l~nh vc m{ chng ti ~ |p ng nhanh chng cho nhng yu s|ch

ca nghip o{n. Vy m{ cng cn mt th na: mt tun bn ng{y, iu
ny nghip o{n ~ i hi trong nhiu nm nay, mc d h khng chu ni
cho ng ra l{: tr lng nm ng{y cho bn ng{y i l{m.
Mi khi vn n{y c t ra, ti lin hi tng li th chin th hai: Ph|p

l{m vic bn ng{y mt tun v{ c s|u ng{y mt tun. H~y nh xem bn
no hay hn?
Nghip o{n cng t nh khng ni thng v vn n{y. H tha hiu cng

chng khng khi n{o chp nhn. Leonard Woodcock, ch tch UAW lc ,
bo ti: N{y Lee, ti s gi{nh c tun l{m bn ng{y m{ anh chng bit }u.
l{ ngun gc ca c|i s|ng kin hay ho gi l{ ngh vic c lng, theo

mi nh}n vin c ngh mt s ng{y trong nm. Nm 1976, nghip o{n
tranh u c mi hai ng{y ngh c lng nm ng{y trong nm th hai
v{ by ng{y trong nm th ba, theo hp ng. C mt do, ngay c ngy sinh
nht cng l{ ng{y ngh c lng. Nhng chuyn rt nhc u nn nghip
o{n ng sa li.
Tt c nhng chuyn trn: tr cp t khng gii hn, ba mi nm v

vn, quyn li v hn v y t, v{ ngh vic ring c lng, u xc phm ti
lng tri con ngi. D c ni hay, ni tt g v ng{y ngh vic ring c lng,
cng khng th gii thch c|ch n{o cho hp l ti sao phi tr lng khi ngi
ta ngi nh{.
Nu chng ta vn cn tn ti, gii qun l v{ th thuyn cn tm ra mt

phng ph|p thc tin v{ mi m cng l{m vic. Nhng n lc ~ cu vn
cng ty Chrysler c coi l{ phng thc l{m vic gng mu.
Cng nh}n v{ gii qun l i din cho nhng tng lp x~ hi kh|c nhau, iu
n{y d g}y ra sc p cng thng. C|c cng nh}n trong d}y chuyn sn xut
on ght gii qun l m{ h tng rng ch ung c{ ph c ng{y, khng phi
l{m vic g nng nhc.
H thng th}m nin l{ mt nh}n t kh|c thc y nghip o{n tranh u. C|c
cng nh}n tr lun lun l{ nhng ngi u tin b cho ngh vic khi cng ty
gp lc kh khn.
Nghip o{n c th{nh lp bo v quyn li cng nh}n, nhng ngi

trc kia b x t{n t v{ tr lng thp. Nghip o{n ~ qu| th{nh cng.
Ngy nay h tiu biu cho th{nh phn c u ~i nht, c tr lng hu
v{ c bo v cao . Tuy nhin, mt kh|c, chnh nghip o{n ~ l{m nhng
thanh nin tr cha c tay ngh kh tm c vic l{m trong k ngh xe hi.
Tnh trng |ng bun n{y ~ din ra lc n{o? l{ v{o lc k ngh xe hi

ang thi i ho{ng kim.
Khi ti ri Ford nm 1978, chng ti va tri qua ba nm thnh vng nht t

trc ti nay. Cho ti lc , lch s ca ba i cng ty l{ mt chui nhng
thnh cng nhiu mc (tr mt v{i ngoi l).
iu n{y c bit do hu qu ca Th Chin Th Hai. Sau Th Chin Th Hai,

xe cng quan trng nh thc phm vy, v{ quyn sn xut xe cng ging
nh c giy php in tin. V l , GM ging nh mt quc gia hn l{ mt cng
ty, Ford l{ mt t hp k ngh ln th ba M, cn ngay Chrysler nh nht
trong ba i cng ty, mi }y vn cn l{ t hp sn xut ln th mi th gii.
C hai th{nh phn rt kh|c nhau to ra th{nh cng rc r n{y. Mt l{ b phn

iu h{nh qun l, cm u do mt nhm nh}n vin lng cao. Th{nh phn
th hai l{ nghip o{n, lin hip cng nh}n xe hi tht s c th{nh lp
sau Th Chin Th Hai H cng c quyn h{nh chng km g b phn qun
l. UAW lun lun c mt c quyn: mt mnh n cung cp to{n b lc lng
nh}n cng gip cho to{n ng{nh hot ng.
Trong mt v{i ng{nh k ngh kh|c nh cao su hay thp, c|c cng ty i lc lin
kt li v{ k kt nhng tha thun trong to{n ng{nh. Nhng cng nh}n xe
hi li lun lun thng lng ring r vi tng cng ty GM, Ford hay
Chrysler. Mi ba nm, nghip o{n li chn ra mt cng ty l{m mu v{ thng

sau mt cuc nh cng (hoc e da nh cng), h s tho ra mt tha hip
vi cng ty (dng l{m mu cho c|c cng ty kia). C|c kiu thng lng n{y
l{m cho mi ng u d th.
Khi ti l{m gi|m c cho Ford, ti b d}y v{o nhng iu tai ting trong thp
nin 70. Ti lun lun cm thy cng ty v{o tnh th bt li khi thng
lng vi nghip o{n. Nghip o{n lun c trong tay th v khi ho hng:
quyn b~i cng. }y l{ iu khng khip nht vi chng ti. Detroit, mi
ngi cn nh r cuc nh cng nm 1970 ca cng nh}n GM ko d{i su
mi by ng{y M v{ chn mi lm ng{y Canada, tht l{ mt thm ha
cho c th thuyn ln gii qun l. Bn trm ng{n cng nh}n b~i cng mt toi
760 triu la tin lng; qu b~i cng ca nghip o{n chng my chc sch
s{nh sanh, cng nh}n {nh tiu sch s tin d{nh dm.
GM cng khn kh khng km. Thu nhp ca h nm 70 gim 64 phn trm so

v nm trc. Hu qu cuc nh cng l{ GM khng th sn xut mt
triu r xe theo k hoch, thit mt hn nm t la. Lc ti ngh:
Nghip o{n n{o c th |nh gc GM hn l{ phi |ng gm!
Tr li nm 1950, Chrysler cng ~ phi chu dng mt cuc nh cng 104

ng{y. Sau cng l{ lc Ford qua mt Chrysler. V vy, v mt n{o hu qu
cn ko di cho n nay. Chng ti lc y Ford, cng phi chia s g|nh v|c,
mi tun thit hi khong 100 triu -la.
C|c cuc nh cng c sc t{n ph| gh gm nh vy nn nhng ng trm l{m

mi c|ch cho n ng xy ra. V{o lc y chng ti cn t ra h{o phng
c v nm th trng trong tay, chng ti c th chi tin thm cho nhn cng
v{ trt chi ph ln u ngi tiu th bng c|ch tng gi| sn phm.
XXVII. S THCH CA NGI NHT
Khng bao l}u sau khi ti gia nhp cng ty Chrysler, ti bay sang Nht d
mt lot nhng cuc hp vi c|c nh{ l~nh o cng ty Mitsubishi Motors. Nm
1971, Chrysler ~ mua mi lm phn trm c phn ca Mitsubishi v{ nhp
cng mt s xe nh loi ho hng ca h di nhng tn ca Dodge v{
Chrysler. Chng ti cng t|c vi nhau t .
C|c cuc hp thng din ra ti th{nh ph Kyoto c knh. Trong mt ln gii

lao, ti i do vi Tin s Tomio Kubo, trng ng{nh ng lc ca
Mitsubishi. Khi lang thang qua c|c lng miu n {i ca th{nh ph ti hi ng
ta ti sao cng ty n{y li x}y dng c xng khng l ca h min qu yn
tnh n{y.
Kubo bt ci: Tht ra, c xng Kyoto u tin l{ xng ch to m|y bay
chnh ca Nht. }y l{ ni chng ti sn xut oanh tc c hi thi chin.
Ti hi tip: Nhng ti sao li }y, gia bao nhiu cnh p?
ng tr li: ng bit khng, trc chin tranh, Tng thng Roosevelt ca c|c
ng cng vi v n }y ngh h. H }m ra yu thch th{nh ph n{y. Khi
xy ra chin tranh, ng Roosevelt ra lnh khng c oanh tc Kyoto. Tinh
bo qun s ca chng ti va lm c tin n{y l{ chng ti quyt nh x}y
c xng m|y bay {y cho che n.
Nghe chuyn ti ch bit lc u: Tt c.
Kubo bin minh: Ngi Nht chng ti ch cn c li. Ti khng hiu ti sao
ngi M c|c ng khng phi bao gi cng th.
Chnh ti cng khng hiu. Ngay b}y gi chng ta cng ang ri v{o mt cuc
chin kh|c vi ng Nht. Ln n{y khng phi l{ bn git, v{ chng ta phi
thm c|m n iu . }y l{ cuc chin tranh mu dch. Nhng chnh ph ca
ta khng chu nhn thy thc cht cuc chin n{y, nn chng ta ang trt d{i
trn { chin bi.
Cuc chin kinh t vi Nht rt nguy kch cho tng lai ca chng ta. Chng ta
i mt vi mt ch th rt |ng s, v{ nu nh mi iu kin nh
nhau, chng ta bng c h l may.
Nhng khng phi mi iu kin nh nhau. C|n c}n ~ nghing hn v pha

Nht. Chng ta ang chin u vi mt tay b ct sau lng. Chng tr|ch ta thua
l phi.
Trc ht phi ni l{ nn k ngh Nht khng t n ph|t trin. Chnh ph

Nht n}ng n t u n ch}n, gn b cht ch nh MITI, B Ngoi Thng
v K Ngh. Cng vic ca b n{y l{ tm xem ng{nh k ngh n{o cp k cn
thit cho tng lai nc Nht v{ gip ng{nh nghin cu ph|t trin.
v nhng quan s|t vin ngi M, b n{y c v l{ mt tp th nhng

nh}n vin vn phng c trnh thp, chuyn nhng mi v{o chuyn ngi
khc. Tht ra, Nht, c|c c quan chnh ph thu ht c nhiu t{i nng tr.
Nu bn bit c|c B Thng M~i, T{i Chnh, Kinh T l{ nhng c quan c uy
tn nht trong chnh ph, bn s c kh|i nim v tm vc v{ t{i nng ca MITI.
Tuy trc }y MITI cng c mt v{i sai lm, nhng nh hng bao trm ca
n ln nn knh t Nht tht kh th tin c.
Sau chin tranh, khi nc Nht bt u t|i thit, chnh ph ~ nhm vo cc

ng{nh k ngh xe hi, thp, ha cht, ng t{u v{ ch to m|y mc. Ni c|ch
khc, ngi ta khng nn kinh t Nht ph|t trin t ph|t. Nc Nht c c
mt h thng mc tiu v{ quyn u tin cho php chnh ph v{ gii k ngh
st cnh nhau t c c|c mc ch ca quc gia.
Kt qu l{ nn k ngh xe hi ca Nht c tng tng lp lp bo v, c n

chnh ph, c s h tr ca vin nghin cu, c bo v khi nn nhp
cng, s ngn cm u t ngoi quc. Nh nhng n lc n{y, mc sn xut
tng t mt trm ng{n xe mt nm v{o gia thp nin nm m ln n
m mt triu mt nm ng{y hm nay.
D c|c nh{ sn xut Nht c c u th n{o i na, h vn xng |ng

c chng ta ngng m v{ knh n. H l{ nhng k hoch gia v{ nhng k
s khn ngoan s|ng sut. H khng bao gi chu ngi yn ti ch, Ban qun tr,
c|c c ng, chnh ph, ng}n h{ng, tip liu v{ cng nh}n cng thc y nhau
lm ra nhng sn phm tm vc th gii. H ch to xe tit kim nhin liu m{
ng c thc y l{ chnh s|ch ca nh{ nc |nh thu xng du cao do khan
him ngun cung cp.
Mt thun li kh|c ca ngi Nht l{ thu ca h thp nht trong s c|c nc

k ngh trn th gii. L do khin h duy tr c mc thu thp nh vy l{
v h khng tn km nhiu trong vic quc phng. Ngay khi Th Chin Th Hai
chm dt chng ta ~ lo khon cho h. Nc Nht ch tiu tn c 80 la
cho mt u ngi mi nm v{o vic phng th, trong khi chng ta tn hn
gp m ln. Chng ta bn phng ng cho c hai nc, trong khi ngi Nht
li rnh tay dn tin v{o cng cuc nghin cu v{ ph|t trin.
S suy yu nh}n to ca ng yen cng l{ mt li im chnh ca nc Nht.

S thao tng tin t ca h l{m ta u h{ng, H thng ng}n h{ng v{ k ngh
ca h thng ng gi cho ng yen yu km gi| h{ng xut cng ca h hp
dn th trng phng T}y.
Chng may l{ c|i m|nh khe ca h rt kh chng minh. Mi ln ti ph{n n{n

v n{y vi Washington, chnh ph lin i ti trng bng c. Ai cng mun
bit ngi Nht s l{m th n{o. Ti th chng c c mt bng c nh. Ti ch
bit l{ }u c khi thi chc hn l{ phi c la. Trong khi gi| la ca chng
ta chao ng t mi phn trm ln hai mi phn trm ri li h xung
mi phn trm th ng yen vn ng nguyn, 240 ng yen n mt la.
t nht l{ ng yen cng h gi| mi lm phn trm. Mi nghe th chng l{

bao, nhng tnh ra c mua mt xe Toyota i mi li c li trn mt ng{n
la. Detroit, chng ta l{m th qu|i n{o m{ cnh tranh li vi h.
Mi khi nu vn n{y ra, ngi Nht li bo khng phi ng yen qu| yu,
m{ l{ ng la qu| vng v{ng. K ra trong cng c mt phn s tht,
chnh s|ch thu v ca chng ta chng gip ch g. Chnh ph Reagan phi
nhn phn li. Chnh s|ch tin t cht ch v{ l~i sut cao l{m ng la tr
nn qu| hp dn vi t bn nc ngo{i.
Mt trong nhng ni lo s ln nht ca ti l{ trong m nm chng ta qun

tr vi hiu qu cao khng th ng cng ty Chrysler, vi tin l~i mi xe ln
t mt ng{n la. Ri t nhin, ng yen qut sch th{nh qu m{ chng ta
tri bao kh nhc mi t c.
Khng th tip tc th n{y, ~ n lc chnh ph phi bt ngi Nht gii thch

th|i ca h. Lun iu ca h khng cn sc thuyt phc, h{nh ng ca h
ang ph| v nn knh t ca chng ta. Chng ta s cho ngi Nht ba th|ng
tr li ti sao ph| gi| ng yen, v{ nh ca h { g?
Cui cng chng ta phi cp n nhng m|nh li trong mu dch t do.

Trong lch s tnh doanh th mu dch t do ch xut hin bn ln: mt trong
cc s|ch v v{ ba ni thc hin mu dch t do l{ Ha Lan (ch thc hin trong
mt thi gian ngn), nc Anh v{o u cuc c|ch mng k ngh v{ cui cng
l{ M t sau Th Chin Th Hai.
Hai trm nm trc }y, Anh c th thc hin iu n{y v lc khng c ai

cnh tranh. Khi c|c nc k ngh kh|c bt u ph|t trin, h dp b ngay ch
mu dch t do.
Tng t nh th, ng{y xa Hoa K c mt thi xng hng xng b|. Qua nhiu
nm th|ng, s thng tr ca M cng suy t{n theo. Nhng rt cc chng ta
li b mc by nm 1947.
Mu dch t do ch hay khi mi ngi tn trng lut chi. Nhng Nht Bn li

lun chi theo lut rng ca h a ngi kh|c v{o th bt li.
}y l{ phong c|ch chi ca h: mt chic xe hi khi nhp v{o nc M c

chnh ph Nht gim thu 800 la (iu n{y ho{n to{n hp ph|p da trn
Tha c Tng Qu|t v Thu v{ Mu Dch). Ni mt c|ch kh|c, kh|ch h{ng s
mua mt chic xe Nht Tokyo mc tin hn l{ mua San Francisco. Vy
chng ta phi ph nh th n{o? ch}u ]u, h c thi quen |nh thu hi
quan lp v{o ch gim gi| m{ chnh ph Nht gip cho h{ng xut cng.
Nh vy l{ kinh doanh t do sao? Tht l{ iu khng th tin c.
Th d mt chic xe Toyota b|n t|m ng{n Nht nhng ch b|n vi gi| 7,2
ng{n ti San Francisco, cn Frankfort gi| ln n chn ng{n. Nu n
c b|n Paris th gi| s ln n mi ng{n nm trm . Vy chng ta t
bin mnh th{nh mc tiu cui cng h{ng Nht bn ph|. Tht l{ iu in
r khi t b nhng sn phm trong nc l{m ra ri yu cu Nht Bn: C|c
anh mun l{m g th c t nhin. Cn hu qu th c mc chng ti gii
quyt. Khng l mc cho c|n c}n mu dch b th}m thng, lc chng ta
mi gii hn th trng xe vi Nht v{ yu cu h ch c tham d mi
lm phn trm thi?
]u ch}u qu ~ gi{ dn kinh nghim. Nu mu dch t do l{ iu cn thit ti

sao h vn gii hn nhp cng?
ch nhp cng hai ng{n xe Nht mi nm. Ph|p gii hn mc ba phn trm.
Cn c, mt nc t do mu dch? Mi phn trm. Kh ni, chnh ph M
c tng c|c nh{ sn xut ca mnh l{ v ch th gii ch }u ng l{ tnh
hnh kinh t th gii gi ~ thay i.
Cn Nht x nh th n{o v vic nhp cng h{ng M sang Nht. Chng

thm n mt n ci, h tuyn b st c{ chua cng phi chu thu! St c{
chua ch khng phi c{ chua }u nh!
Th trng ca Nht c bo v bng mt l trnh din phc tp n in

u v{ mt mng li th tc h{nh ch|nh quan liu khng mt mn h{ng
M n{o c th lt qua c.
Th d, khoai chin dn ca M ban u c xp loi thc phm ch bin

chu mi s|u phn trm thu, nhng khi mt h~ng thc phm M e da x}m
nhp th trng Nht th lp tc n c xp v{o loi b|nh ko v{ chu thu
ba mi lm phn trm trn tng gi| tr.
Khi h{i nht l{ thuc l|. Chng ta ch c b|n trong t|m phn trm c|c tim
b|n thuc v{ mi gi phi chu thu nm mi xu. Nh th l{ mu dch t do
? M~i n nm 1981, c|c h~ng thuc l| M mi c qung c|o Nht,
nhng ch c qung c|o bng ting Anh. Ti sao chng ta khng bt c|c
hng Datsun hay Toyota ch c qung c|o bng ting Nht trn t M?
Nu bn hi ti l{ ti ng h mu dch t do hay ch bo v mu dch th

c}u tr li l{ chng nn theo kiu n{o ht. Ti chng bo v mu dch. Ti
chng nhng lut l a phng. Hoa K l{ mt nc k ngh duy nht
khng c mt ng l r rt v{ hin i v mu dch. Chng ta l{ nc duy
nht tn trng mu dch t do v th chng ta lun lun nhn phn thua l.
H~y nhn v{o thc t ang xy ra trn t M. Chng ta ch cho h bt m, bp,

u n{nh, than | v{ g. Cn h nhp nhng g cho chng ta? Xe hi, xe ti, xe
gn my, thit b c|c ging du v{ in t.
C}u hi: Mt quc gia xut nguyn liu v{ nhp sn phm c gi l{ g?
|p: Mt thuc a.
}y c phi l{ mi lin h chng ta cn c vi Nht khng? Trc }y cng v

lin h nh th m{ chng ta phi tt c tr{ xung nc hi cng Boston.
Cn b}y gi chng ta li ngi xem Nht chim lnh th trng n{y sang th
trng kh|c: in t, th thao, my photocopy, m|y hnh, k ngh xe hi, v{ c
k ngh thp.
H c t{i bun lu thp v{o Hoa K. H sn ri t trn bn c|i b|nh v{ gi

l{ c|i xe hi. iu |ng ni l{ h ~ g}y cho chng ta nn tht nghip, Nht,
t l tht nghip ch c 2,7 phn trm cn M con s n{y ln hn ti bn ln.
Ti ni gin thc s khi thy d}n M ngi xem mi vic din ra. Thc s ngi
Nht chng l{m iu g sai tr|i. H ch nhm v{o nhng g c li cho h. Cn
chng ta c nhm v{o li ch ca chng ta khng? Ch v ti hay ni n vic
n{y trong khi c|c ng nghip ca ti im lng nn mi ngi c cm tng l{
ti b{i Nht! Thm ch cn c mt c}u chuyn nh sau:
Trong gi hc lch s lp Ba, thy gi|o hi: Ai l{ ngi ~ ni: Ti tic rng
ch c mt cuc i hin dng cho T quc?
Mt n sinh Nht b nh ngi h{ng u ng }y v{ tr li: Nathan Hale,

1776.
Thy gi|o hi tip: Gii lm. Vy ai ~ ni cho ti t do hay h~y git cht ti?
Em hc sinh Nht li ng ln: Patrich Henry, 1775.
Thy gi|o ni: Em gii lm! Nhng c|c em kh|c phi bit xu h khi Kiko l{
ngi Nht cn c|c em l{ ngi M ch.
C ting lu bu cui lp: Tin s bn Nht.
c. thy gi|o gay gt, Em n{o ni ?
Mt ging ni vang ln: Lee Iacocca, 1982.

Thc s ti rt kh}m phc ngi Nht. H bit h t }u n, h ang }u

v{ h s i ti }u, |ng k nht l{ h c mt chin lc a h n ch.
V{o nhng nm trong thp nin 70, h sn xut xe hi ng h{ng u th gii.

Ng{y nay iu n{y khng cn ng na, nhng d}n M vn c cm tng
nh th.
Ti sao xe Nht li tt nh th. N bt ngun t nh}n cng Nht r hn nh}n

cng M. H khng c ch s lng tng nh kiu M. H cng chng c
tin bo him thuc men.
Cng nh}n Nht li c nng sut cao hn. Khng phi do h gii hn m{ ch v
h l{m vic theo nhiu phong c|ch kh|c nhau. Mt cng nh}n Nht c th
cm mt c}y chi qut r|c m{ khng cn bit c phi l{ cng vic ca mnh
hay khng. ch do tinh thn tr|ch nhim cao. T tng n{y khng bao gi
c Detroit. Trong khi cng nh}n Nht ngh: Ti c th l{m c g? th cng
nh}n M li ngh: Chuyn n{y khng phi tr|ch nhim ca ti.
Nghip o{n Nht lin h cht ch vi cc nh{ qun l. Mi bn u hiu rng

s phn ca mnh gn lin vi s phn ca bn kia. }y chnh l{ li cnh gi|c
cho s mu thun v{ nghi ng ng{y c{ng t}ng cao ga nghip o{n v{ c|c nh{
qun l M.
Cng nh}n Nht rt h~nh din v cng vic ca mnh, Nht khng c nh
cng, khng c ph| hoi hay chia r trong cng nh}n.
C|c nguyn tc qun l Nht cng kh|c chng ta. C|c nh{ qun l M c th
git mnh khi bit rng gi|m c ca h~ng Mitsubishi ~ tng cm u nghip
o{n . V{ c|c gi|m c sng rt ha dng vi c|c nh}n vin.
Nht, chnh ph, nh}n cng v{ k ngh l{m vic cho cng mt pha. Cn
M chng ta c truyn thng hot ng c lp. K ngh t nh}n v{ chnh ph
khng bao gi c th hot ng chung.
Chng ta phi h{nh ng. Phi thay i mu dch t do bng mu dch cng
bng. Nu Nht Bn bo v mu dch th chng ta cng bo v mu dch. Nu
h khuyn khch k ngh a phng th chng ta cng tr a nh vy. Cn
nu h d tr qu quyt trong tin t th chng ta tng bc c}n bng li gi|
biu h o|i.
Ti khng hiu bao gi nc M mi thc tnh nhng ti hy vng l{ khng bao

l}u na. Nu khng thay i, ch trong vng v{i nm, nn kinh t ca chng v{
ch chi video game.
C phi chng ta mun hnh nh ca nc M v{o cui th k hai mi l{ nh

th khng?
XXVIII. LM CHO HOA K LN MNH TR LI
Le b}y gi, mi ngi lun mm ni n th}m thng ng}n s|ch quc gia.
Ring Chrysler ~ xing ning my nm trc }y nn chng t ~ c
hn hnh ch t}m gii quyt chuyn sm hn mi ngi. Chng ti ~ b
bp bi l~i sut cao, v{ r r{ng chng n{o chnh ph cn s dng trn 50 phn
trm tn dng quc gia th mc l~i khng th gim c.
Ma h nm 1982, ti vit mt b{i b|o cho Newsweek, trong ti ngh mt

bin ph|p n gin v{ d thc hin gim tnh trng th}m thng ng}n sch
nh{ nc xung mt na. Khi y, s th}m thng ln n 120 t la. Chng

trnh ca ti ngh ct 30 t chi tiu ea nh{ nc ng thi a ra bin
php tng 30 t v{o phn thu.
Ti c bit Chrysler ~ gng dy c nh bit kt hp gia qun l, nh}n

cng, ngn hng v cc cng ty tip liu. V vy ti ly l{m l khi nguyn tc
hy sinh bnh ng khng c |p dng trong vn th}m thng ng}n s|ch
lin bang ny.
H{ng ng{n c gi b|o Newsweek sau ~ vit th cho ti t t|n th{nh

phng |n. Ti cng nhn c mt c in thoi t Ta Bch c mi ti n
gp tng thng.
Khi ti n vn phng hnh bu dc, Tng thng Reagan n ti vi b{i bo

Newsweek trn tay. ng ni: Lee, ti thch iu ng ~ vit ra }y. Ti hin
cng ang lo lng v tnh trng lm ph|t ln lao. Reagan mun b{n lun v
ng}n s|ch quc phng, ng bo: Chng ta ~ quan t}m khng ng mc cho
vic di thi Carter. Trong khi chng ta phi chi rt nhiu cho vn an
ninh quc gia. ng khng hiu c to{n th b cnh. Ti |p: ng vy.
Ti khng hiu ht c v{ ti cng khng t ph. Nhng ng}n s|ch
quc phng b}y gi ~ hn 300 t la. Ti l{ mt nh{ kinh doanh, hy tin ti:
Ti c kh nng ct gim 5 phn trm trn mi th v{ ng s khng bao gi
bit. V{ qu tht ti ~ l{m th sut c i.'
Nc M ~ khng ct gim c nn th}m thng v{o th|ng t|m nm 1982.

V{ b}y gi n ~ ln qu| 200 t la. Khi ti vit nhng dng ch n{y, ma
xun 1984, chng ti vn cn ang b tay. Tht chua xt khi nhn thng v{o
nhng vn .
Ti sao quc gia ca Andrew Camege li gp nhiu tr ngi trong cnh tranh
thp? Ti sao quc gia ca Thomas Edison phi nhp cng hu ht m|y h|t,
radio, tivi, video v{ nhiu m|y mc in t kh|c? Ti sao quc gia ca John D.
Rockefeller li c kh khn v du ha?
Ti sao quc gia ca Eli Whitney li phi nhp cng dng c m|y mc? Ti sao
quc gia ca Robert Fulton v{ anh em Wright phi i ph vi nhng cnh
tranh nng n v cng c chuyn ch? K ngh m|y mc M ~ tng l{ nim
hng khi ca c th gi ri }y ra sao?
Th dn u ca chng ta chng phi mt trong mt sm mt chiu. S xi

mn dn dn trong sc mnh ca chng ta ~ bt du t sau Th Chin Th
Hai. Cha giai on n{o trong lch s nc M li t ra lng tng hn trong
thp nin n{y.
Trong khi , nh}n danh t do mu dch, chng ta khoanh tay ngi nhn ngi
Nht gi{nh ly mt c|ch c h thng nn tng k ngh v{ k thut ca ta.
Bng c|ch kt hp nn vn ha rt kho lo v{ hiu qu ca h vi nhng u
th kinh t, ngi Nht ~ tin xa hn.
Bn cnh , Lin X ~ bt kp chng ta v kh nng hch nh}n. Hoa K

khng cn l{ mi nhn quyt nh v qu}n s na. Hin nay chng ta ~ ra
k hoch ly li c|i mi nhn , nhng chng ta chng c h tng c s
vng mnh v k ngh. Chng ta ch l{ mt quc gia y ha tin xung quanh
nhng nh{ m|y trng rng, cng nh}n tht nghip v{ th{nh tr suy thoi!
C nh th c|c cng ty ln nht ca chng ta ~ tun h{ng ni tin mua

h{ng tn kho ca c|c cng ty kh|c. Ri s vn n{y kt thc }u? nhng
nh m|y mi? Nhng m|y mc trang b mi? S ci tin sn phm? Khng c
cn bn k ngh vng mnh th chng ta c th hn t bit B Quc Phng. V{

chng ta cng c th gi~ t nhng cng n vic l{m c gi|. Ly i nhng cng
vic vi s lng t 10 n 15 mt gi, nn kinh t sp , giai cp trung
lu ra i!
Chng ta phi h{nh ng sm, nu khng s mt c thp ln xe hi v{o tay

ngi Nht v{o nhng nm 2000. Nhiu ngi cho rng chng ta phi y
mnh hn na v k thut. Nhng ch k thut thi khng th cu chng ti.
iu quan trng l phi gy dng li nn kinh t v }y l{ im ta ca nhiu
ng{nh k ngh Hoa K.
Chng ta cn c mt chnh s|ch hp l vi k ngh. Ng{y nay,"chnh s|ch

k ngh l{ mt t ng nng chch; N ging nh ting ku ch|y trong
rp h|t ng ngi. Nhiu k git mnh khi nghe ting ku .
Th h c mun Hoa K tip tc hng mnh khng? Chc chn c. Nhng h

ch mun ch khng h c k hoch g. H mun Hoa K ln mnh do ngu
nhin.
Hu ht mi ngi u kh}m phc ngi Nht bi c|i nhn s|ng sut v tng
lai, s cng t|c cht ch gia chnh ph, ng}n h{ng v{ gii lao ng, bi
cch ch o vi s qu quyt. Cn nu phi hc hi tinh thn ch o, t cht
ngh n ngi Nga vi nhng k hoch nm nm ca h. Nhng mt chnh
ph c hoch nh khng c ngha l{ theo x~ hi ch ngha. K hoch ha vi
ngha ca n l{ c mt k hoch c th, l{ x|c nh mc tiu, l{ kt hp c|c mt
ca chnh s|ch kinh t thay v chia r ai ny ch lo th ring.
Chng ta chng gt h|i c tin b khi n{o cha chu rt b ngh l{ bt k

s k hoch ha n{o trn tm mc quc gia cng c ngha l{ tn cng v{o
h thng t bn ch ngha. V ni s h~i , chng ta tr th{nh nc tin tin

duy nht trn th gii khng c chnh s|ch k ngh.
H~y bt u t khon bo m tn dng ca Lin Bang. Thot tin, chng ti

t n 409 t la tn dng bo m. Ng{y nay n ~ tng ln n 500 t
v c chiu hng kh quan.
Ri n vn quc phng. Eisenhower ~ bo m iu n{y khi ni n s

lin hp qu}n s v{ k ngh. Lin hp n{y mi nm tn ht 300 t la. l{
ngnh k ngh duy nht trong nc c bo v bi lut ph|p v{ ngi Nht
khng c php cnh tranh.
Ti a ra mt chng trnh s|u im l{m tin cn bn cho chnh s|ch

mi v k ngh.
Th nht, chng ta phi to ch ng c lp cho nng lng bng c|ch |nh

thu nng lng nc ngo{i, ct lp li ngun d tr v{ u t trong
nc. Chng ta khng c mm yu trc nhng |p lc hin ti. D}n M cn
s c lp v nng lng.
Th hai, chng ta phi c nhng gii hn ring bit, ch cho th trng Nht
tham d mt s ng{nh k ngh quan trng n{o m{ thi.
Th ba, vi t c|ch mt quc gia, chng ta phi i ph vi nhng tn ph v{

t{i tr cho c|c chng trnh ca Lin Bang. Tuy nhin cn bn vn l{: khng
th lin tc chi nhiu hn thu, v{ iu n{y s ng ngha vi nhng v iu
chnh vt v.
Th t, nc M cn thm nhiu k s, khoa hc gia v{ k thut vin. Tnh

theo u ngi, nc Nht h{ng nm { to s k s bn ln nhiu hn
chng ta trong khi s lut s ra trng ca chung ta m lm ln nhiu hn

h. Nn c bit u tin nhng tr cp hc vn v{ tin vay hc cho l~nh vc
nghin cu k thut cao cp.
Th nm, chng ta i hi n lc ph|t trin v{ hin i ha nh{ m|y cng nh

nng sut trong c|c ng{nh k ngh ch yu.
Cui cng, chng ta cn thit lp chng trnh d{i hn x}y dng mng li
thng m~i Hoa K. Ch trng ph|t trin ng x|, cu cng, xe la v{ h
thng nc.
Thc hin tt c chng trnh n{y i hi chng ta phi lp mt hi ng k

ngh ch yu trong chnh quyn, lc lng nh}n cng v{ ban qun l cng
ngi li tm l tho|t cho tnh trng v trt t vn c. Chng ta phi tm c|ch
ni chuyn vi nhau trc khi i n h{nh ng chung
PHN KT. N THN T DO
Khi Tng thng Reagan yu cu ti l{m ch tch chng-trnh k nim mt

trm nm ng{y dng tng N Thn T Do, ti ang ti bi cng vic
Chrysler, nhng ti vn sn s{ng thu xp. Ngi ta hi ti: ng cn thi
gian nhn cng vic y ? Tuy nhin }y l{ dp th hin tnh yu ca ti
vi song th}n, ngi ~ k ti nghe v o Ellis. Cha m ti khi y l{ di d}n
cha bit c}u ting M n{o. Nhng h vn nh r ~ t ch}n n t bao gi.
H ngho lm, n ni trong tay khng c th g c th b|n c. Hn o n{y
l{ mt phn cuc sng ca ti, khng phi ming t m{ l{ linh hn v{ kinh

nghim gian tru}n.
Vic tham gia trng tu hai biu tng ln lao n{y mang nhiu ngha ln lao
hn l{ tng nim n song th}n. Ti mun mi ngi cng chia s quan im
.
Mi by triu ngi ~ i qua ca bin o Ellis, h ~ c h{ng trm triu

con ch|u. C ngha l{ khong na d}n s nc M u nhn ni n{y l{m qu
hng.
Qu hng bao gi cng ku gi ta tr v ngun ci. Mi ngi u hiu c

gi| tr ca n qua nhng nm th|ng cam kh: lao ng, tinh thn v{ s chin
u. Tng N Thn T Do v{ o Ellis ~ i din nhng iu .
Ngoi tr ngi M da , tt c chng t u l{ nhng di d}n hay con ch|u

ca h. iu quan trng l{ chng ti ~ vt ln nhng truyn thng c k ca
t tin. Ngi khng ch mang n mn pizza v{ spaghetti. Ngi Do Th|i
khng ch c b|nh bageis. Ngi c khng ch c mn knockwurst v{ bia.
Nhiu d}n tc kh|c nhau ~ mang n }y c nn vn ha v{ }m nhc. Tt c
~ chy ra v{ ha tan vi nhau trong chic l c nn nc Mnhng mt
v{i kha cnh h vn gi c bn sc d}n tc.
Cha ng chng ta ~ tham gia v{o cuc c|ch mng k ngh, gp phn l{m thay
i b mt th gii. n nay cuc c|ch mng y li ph|t trin n tc
chng mt khin con ngi phi ngc nhin.
Chng ta khng ngng u tranh v{ ~ tri qua bao au n cng v th.

Chng ta t hi; liu nhng i mi lin tc c a lo{i ngi n trng th|i
ti tm hn? V{ tr em cng t hi: phi chng cuc sng nh cn b~o ~ vi

dp nhng c m ng}y ng ca chng? Ti mun ni vi mi ngi mt iu
rng: cha ng chng ta ~ vt qua bao th th|ch, th chng ta cng phi nh
th. C th chng ta khng ngh n iu . Nhng cha ng chng ta u ~
qu| c, v{ h ~ c mun cuc sng chng ta tt p hn cuc sng
trc }y ca h.
Khi thc phm khan him, m ti ~ l{m tt c cho ti c tin n hc. Khi ti
bc v{o Chrysler, ti nh trong mt ho{ng cung song ti vn thc v
trch nhim ca mnh.
Nm mi nm ~ qua s cho chng ta vin cnh ca nm mi nm sp ti.

Nm m nm qua ~ dy chng ta ph}n bit iu sai v{ l phi, ~ dy
chng ta rng phi c m hi xung cho c}y c m hoa kt tr|i.
Ti ~ lp c s nghip ly lng, v{ }y l{ t nc ~ cho ti c hi. Ti

n nhn n khng cht do d bn khon, v{ ~ |p li bng bn m nm
qun qut l{m vic.
Ngi ta bo ti: ng ~ n vi thng li v vang? iu g ~ gip ng th?

Ti quay v nhng li dy bo ca cha m. H~y thc h{nh. H~y tip thu nn
gio dc bng t}m huyt, nhng sau phi s dng chnh sc mnh! ng
ngi yn m{ ch i php mu. Chng phi d n. Nhng nu chu lao u v{o
cng vic, bn s kinh ngc tm c ch ng ln lao cho mnh.
Ti ~ b c i mnh cho vic bun b|n b|n sn phm, hay s|ng kin, hay
gi| tr. Vy th ti s khng phi l{ ti nu chm dt cun s|ch n{y m{ khng
c v{i li yu cu:
Xin h~y bt tay vi ti trong vic trng tu o Ellis v{ tng N Thn T Do.
H~y gi ng gp ca bn n:
Hp th 1986, New York, NY 10018.
ng ngn uc trn tay N Thn phi tt!
Ti m~i m~i bit n cha ti v{ Christopher Coumbus.
o0o

(WWW - Downloadsach.com) Doi Kinh Doanh - Lee Iacocca

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

(WWW - Downloadsach.com) Doi Kinh Doanh - Lee Iacocca

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Cng ng chia s s|ch hay: http://www.downloadsach.

IACOOCA I KINH DOANH

NGH THUT KINH DOANH CA TRM XE HI M

Chia s Ebook: http://www.downloadsach.com

Follow us on Facebook: https://www.facebook.com/caphebuoitoi

II. TRN GH NH[ TRNG

BC V[O CNG TY FORD

III. CH]N T CH]N R\O

VII. THM MT THNG LI

VIII. NG N VINH QUANG

IX. RC RI TRN THIN NG

XI. TH TH\CH CUI CNG

XII. NHNG NG[Y SAU

XIII. CHRYSLER N NHN

XIV. BC LN CHIC T[U CHM

XVI. KHNG HONG NHIN LIU

XVII. BIN PH\P QUYT LIT: IU NH VI CHNH PH

XVIII. LIU C CU NI CHRYSLER?

XIX. CHRYSLER TRC QUC HI

XX. NG CAM CNG KH

XXI. IU NH VI C\C NG]N H[NG

XXIII. NGI CA CNG CHNG

XXIV. VINH QUANG NGT NG[O CAY NG

XXV. AN TO[N TRN XA L

XXVI. PH TN NH]N CNG CAO

XXVII. S TH\CH CA NGI NHT

XXVIII. L[M CHO HOA K LN MNH TR LI

PH]N KT. N THN T DO

Thng 11 nm 1984, Nh xut bn M A. Bantarn Books tung ra cng mt lc

Nh mt tr|i bom l{m bng n d lun, cun s|ch n{y ~ tr th{nh k lc

T|c gi l{ mt ng trm xe hi M vit t thut i mnh, hp t|c bin tp

Sau nhng nm th|ng m m ca bu ban u v n v{ ch|n chng, khi

ng ta hm hnh bo: Khi n{o ti vit th{nh s|ch, c|c bn s hiu iu !

Nicola Iacocca, th}n ph ti, n t nc n{y nm 1902 khi ng mi mi

Khi t{u tin dn n hi cng New York, ng ng ra v{ nhn thy tng N

Khi ti ln ln Allentown, Pennsylvania, gia nh chng ti sng gn gi

B m ti lun l{m cho ti v{ c ch Delma cm thy quan trng v{ hng th.

Hai b con ti lun gn gi nhau. Ti lun mong mun l{m va lng ng v{

Cng nh nhiu ngi gc , b m ti lun ht sc ci m khng ch trong

ng l{ mt ngi si ni v{ c c s|ng to, lun lun tm ti c|i mi. ng l{

Cng v chic xe c a m{ khi ln ln ti khng c php mua xe p.

Cha ti rt thch xe hi. Tht vy, ng l{ mt trong nhng nh{ s|ng to mu xe

ch}u ]u chin u Ph|p hay . Cng may, ng c ng qu}n ti mt

Sau ng chuyn n Allentown, v{ l{m th ng gi{y, ng thi d{nh dm

Cuc h{nh trnh ca b m ti n M khng phi d d{ng g v m ti b bnh

Sau ba nm, tc 1924, th ti c h sanh. Lc n{y cha ti ~ m mt tim

Ti bc ch}n v{o con ng bun b|n thc n v{o nm 1952, ti ch n

V{i nm sau, ti chnh thc m mt tim ca ring mnh, mt hiu sandwich

Vo lc n{y, cha ti cn c nhng dch v kinh doanh kh|c bn ngo{i tim n.

Hin nhin, cha ti l{ ngi ~ hng i ti v{o ng kinh doanh. ng l{m

Nhng ai ~ tri qua cnh hn s khng bao gi qun c. Cha ti mt ht

Sut nhng nm th|ng nhc nhn y, m ti vn y ngh lc. B{ ng l{ mt

tng bn b{ phi i may mn. Song d phi l{m g i na b{ vn vui lng.

Mc d tri qua nhiu kh khn, chng ti vn d{nh th gi gii tr. Hi y cha

Tuy vy i vi cha ti, s ph| sn y l{ mt c sc trong i m{ ng khng

Chuyn xy ra nm 1931. Lc y ti mi by tui, nhng ti ~ bit r tnh

Cha m ti l{ nhng tay nhip nh t{i ba, v{ nhng bc nh trong album ca

T lc s sinh cho ti khi s|u tui, ti mang gi{y sa-tanh v{ mc |o kho|c

l{ iu b ti d d{ng gii thch. L{m sao bn c th ni vi mt a tr: Ba

Cn khng hong ~ bin ti th{nh mt ngi thc t. C v sau n{y, khi ti

Thm ch b}y gi khi ~ tr th{nh mt ng gi{u c, ti vn lun d dt trong

D ti c xoay s ra sao v mt t{i chnh, s suy sp vn khng bao gi bin

hn vi vn tin bc. ng tin o|n rng vic mc n d d{ng cui cng