Informatika

INFORMATIKA
PR KLASN VI T ARSIMIT TETVJEAR DHE

PR KLASN VII T
ARSIMIT NNTVJEAR
Autor:
Danijella Gjorgjeviq
Recensent:
Doc. dr. Risto hristov
Julijana todorovska
Goran Arsovski
Lektor i botimit n maqedonisht:

Nada Kostova
Dizajn grak dhe prpunim kompjuterik:

Aleksandra Trajkova
Prkthyes:
Pranvera Xhaferi
Redaktim profesional:
Prof. Dr.Asllan Hamiti
Lektor i botimit n shqip:

Mr. Ismail Hamiti
Bashkpuntor grak
Prof. i informatiks Abdulfeta Fetai
Botues: Ministria e Arsimit dhe Shkencs e Republiks s Maqedonis
Shtyp: Qendra grake shpkp, Shkup
Tirazhi: 8.300
Me vendim t ministrit t Arsimit dhe Shkencs t Republiks s Maqedonis nr. 10-1608/1 t dats
19.06.2009, lejohet prdorimi i ktij libri.
CIP -

. ,
!", #
!$ % / #&'. -
: ( (, 2009. - 104 . :
. ; 28
) : # *-+
ISBN 978-608-4575-28-3
373.3.016:004(075.2)=163.3
COBISS.MK-ID 79201034
Parathnie
Libri Informatika sht shkruar si libr i informatiks pr klasn
e gjasht pr arsim tetvjear dhe pr klasn e shtat pr arsim
nntvjear dhe i sht prshtatur programit msimor t denuar nga
Byroja pr Zhvillim dhe i pranuar nga Ministria e Arsimit dhe Shkencs.
Duke e ndjekur planin msimor, libri sht ndar n pes tema:
N temn e par - Ueb ditart nxnsit do t aftsohen t
shfrytzojn dhe t krijojn ueb-ditarin. Vmendje t posame i sht
kushtuar parimeve etike dhe siguris s nxnsve gjat shfrytzimit
t ueb-ditarve.
N temn e dyt - Rregullimi i tekstit nxnsit kan mundsi,
nprmjet ushtrimeve praktike, ti zgjerojn dhe ti thellojn diturit
e tuara n klasn e pest t arsimit tetvjear, gjegjsisht klasn
e gjasht t arsimit nntvjear. Nxnsve u trhiqet vmendje e
posame n rregullat pr shkrimin e tekstit, si sht prdorimi i
shenjave t piksimit dhe ngjashm. sht prpunuar aplikacioni
Microsoft Word, ndrsa si shtojc sht prezantuar edhe aplikacioni
Open Ofce.org Writer, i cili punon nn sistemin operativ Linux. Pyetjet,
detyrat dhe ushtrimet e dhna pr Word mund t shfrytzohen edhe
pr Writer.
N temn e tret - Prezantimet multimediale nxnsit do t
msojn si t prpunojn nj prezantim kualitativ. Prpos prvetsimit
t teknikave themelore, nxnsit inkurajohen pr kreativitet dhe
imagjinat. sht prpunuar aplikacioni Microsoft Power Point, ndrsa
si shtojc sht prezantuar aplikacioni Open ofce Impress q punon
nn sistemin operativ Linux. Pyetjet, detyrat dhe ushtrimet t dhn
pr PowerPoint mund t prdoren edhe pr Impress.
Tema e katrt u sht kushtuar programeve pr llogaritje tabelore.
Me nj varg detyrash, nxnsit do t msojn si t prpunojn dhe
t rregullojn nj tabel, t prdorin formula dhe funksione dhe t
prpunojn grakun prkats. sht prpunuar programi Microsoft
Excel, ndrsa si shtojc sht paraqitur aplikacioni Open Ofce.org
Calc i cili punon nn sistemin operativ Linux. Pyetjet, detyrat dhe
ushtrimet e dhna pr Excel mund t shfrytzohen edhe pr Calc.
N temn e pest - Projekte nxnsit do t gjejn nj varg
kshillash pr t gjitha fazat e prpunimit t projektit shkollor: prej
zgjedhjes s tems, nprmjet hulumtimit dhe prpunimit, deri te
prezantimi i puns s tyre.
i
N vend t shpjegimit teorik, aksenti n libr sht vn n
prvetsimin e njsive msimore nprmjet ushtrimeve me pun
praktike. Me ndihmn e fotograve dhe ndihmsve t tjer vizual
nxnsi do t mundet n mnyr t pavarur ti prvetsoj aftsit
e reja.
N llim t secils tem veanrisht jan potencuar nocionet e
reja me t cilat nxnsit do t takohen n tem.
Pas secils njsi msimore vijojn pyetjet dhe ushtrimet
pr prforcimin e materialit. Nprmjet rubrikave t theksuara
duhet t mbash n mend dhe Aftsit q duhet ti prsossh!,
nxnsve u potencohen elementet e rndsishme t njsis
msimore.
N doracak jan dhn edhe disa ushtrime pr nxnsit
kureshtar dhe t talentuar, ndrsa n fund t librit ka nj shtojc
e veant pr nxnsit e talentuar me detyra pr t cilat duhet m
shum kreativitet, pun dhe njohje m t mir t aplikacioneve.
Pas tems s dyt, tret dhe t katrt, jan dhn testet
kontrolluese.
Elementet e rndsishme qart jan theksuar n margjinat e
librit, n form t kshillave, vrejtjeve dhe paralajmrimeve.
Ushtrimet dhe shembujt e librit jan prshtatur pr moshn e
nxnsve t shkollimit llor, megjithat librin mund ta shfrytzojn
t gjith q kan nevoj pr prvetsimin e aftsive t temave t
prpunuara.
Autori
ii
Prmbajtja:
1 Ueb ditart 1
Interneti (prkujtim) ..................................................................... 2
ka sht ueb-ditari (blog) .......................................................... 2
Pjesmarrsit dhe shfrytzuesit e blogjeve .............................. 2
Shfrytzimi etik i ueb-ditarve................................................... 3
Kshillat pr siguri .................................................................... 3
Pyetje ........................................................................................ 3
Prpunimi i blogut ........................................................................ 4
Faqja e portalit ...................................................................... 4
Regjistrimi ............................................................................. 4
Zgjedh pamjen e blogut ........................................................ 5
Veriko regjistrimin................................................................ 6
Rregullimi i prmbajtjes s blogut ............................................... 7
Hapja e temave pr diskutim ................................................ 7
Titullimi i blogut ..................................................................... 8
Ashimi i temave pr diskutim .............................................. 8
Ushtrime ............................................................................... 8
Komentimet e blogjeve ekzistuese .............................................. 9
Leximi dhe t shkruarit e komenteve .................................... 9
Ushtrime ............................................................................... 9
2 Rregullimi i tekstit 11
Hyrj ...........................................................................................12
MS Word t prsrisim ........................................................... 13
Rregullimi i paragrat ................................................................ 14
Hapsira para dhe mbas paragrat ........................................ 14
iii
Rregullimi i hapsirs ndrmjet rreshtave1 .................................. 5
Trheqja e paragrat .................................................................. 16
Trheqja e kryerreshtit ................................................................ 17
Pyetje dhe detyra ........................................................................ 18
Rregullimi i tekstit gazetaresk ........................................................ 19
Rregullat pr shkruarjen e tekstit ................................................ 20
Shkruarja n kolona .................................................................... 20
Rregullimi i faqes ........................................................................... 22
Vendosja e mbishkrimit dhe nnshkrimit t faqes....................... 22
Futja e fusnots (footnote) .......................................................... 23
Futja e komenteve ...................................................................... 24
Gjetja dhe zvendsimi i tekstit ..................................................... 26
Gjetja e nj pjese t tekstit.......................................................... 26
Zvendsimi i nj pjese t tekstit ................................................ 27
Hipertekst....................................................................................... 28
ka sht hiperteksti .................................................................. 28
Futja dhe prdorimi i hiperlidhjeve .............................................. 29
Shtypja e dokumentit ..................................................................... 31
Margjinat dhe pozita e faqes....................................................... 31
Zgjedhja e faqeve pr printim ..................................................... 32
Vshtrim para shtypjes ............................................................... 33
Shtypja e dokumentit .................................................................. 34
Kontrollo far ke msuar ............................................................. 36
Shtojc: Open ofce.org Writer 37

Open Ofce Writer prkujtohu .................................................... 38
Rregullimi i paragrat .................................................................... 38
Hapsira para dhe pas paragrat ............................................... 38
Rregullimi i hapsirs ndrmjet rreshtave n nj paragraf ......... 39
Trheqja e paragrat dhe e kryerreshtit...................................... 40
Rregullimi i tekstit gazetaresk ........................................................ 40
Shkruarja n kolona .................................................................... 40
Rregullimi faqes ........................................................................... 41
iv
Vendosja e mbishkrimit dhe nnshkrimit t faqes.....................41
Futja e fusnots ........................................................................41
Futja e komenteve ....................................................................42
Gjetja dhe zvendsimi i nj pjese t tekstit ...............................42
Gjetja e nj pjese t tekstit........................................................42
Zvendsimi i nj pjese t tekstit ..............................................43
Hipertekst.......... .........................................................................44
..
Futja dhe prdorimi i hiperlidhjeve ............................................44
Shtypja e dokumentit ...................................................................44
Margjinat dhe pozita e faqes.....................................................44
Vshtrim para shtypjes .............................................................45
Shtypja e dokumentit ................................................................46
3 Prezantimet multimediale 47
Nocioni prezantim multimedial ...................................................48
Elementet themelore t prezantimeve multimediale .................48
.
Pyetje.............. .........................................................................48
Microsoft PowerPoint ..................................................................49
Aktivizimi i programit PowerPoint .............................................49
Puna me prezantim...................................................................49
Pyetje.............. .........................................................................50
..
Prpunimi i prezantimit ................................................................51
Prpunimi i prezantimit t ri ......................................................51
Futja dhe rregullimi i tekstit .......................................................51
Futja e sllajdit .........................................................................52
Pamja e sllajdit .........................................................................52
Dizajnimi i sllajdit ......................................................................53
Aktivizimi i prezantimit ..............................................................54
Pyetje.............. ...........................................................................55
Pamjet e ndryshme t prezantimit ...............................................55
Puna me sllajde ........................................................................56
Pyetje.............. ..........................................................................57
Rregullimi i sllajdit t zbrazt n pamjen Normal ........................57
Vizatimi i kornizs pr tekst ......................................................58
Vizatimi i formave t gatshme grake .......................................58
Futja e fotograve nga disku.....................................................59
Futja e fotogras nga galeria ClipArt ......................................59
Rregullimi i objekteve grake ....................................................59
v
Pyetje dhe detyra ........................................................................... 60
Efektet e animacionit dhe t zrit ...................................................... 62
Kalimi nga njri sllajd n tjetrin ....................................................... 62
Animacioni i objekteve n sllajde .................................................... 62
Vendosja e hiperlidhjes...................................................................... 64
Vendosja e lidhjes me sllajd tjetr n prezantimin e njjt ............. 65
Pyetje dhe detyra66
Puna me muzik dhe video shnime................................................. 66
Vendosja e zrit nga disku.............................................................. 66
Efektet e kohs....... ........................................................................... 67
Koha e kalimit ndrmjet sllajdeve ................................................... 67
Radhitja e animacioneve n sllajd .................................................. 67
Rregullimi i animacioneve n sllajd ................................................ 67
Pyetje dhe detyra........................................................................... 68
Kontrollo ka ke msuar .................................................................... 70
Shtojc: OpenOfce.org Impress 71

OpenOfce.org Impress .................................................................... 72
Aktivizimi i programit OpenOfce.org Impress................................ 72
Puna me prezantim ........................................................................ 72
Krijimi i prezantimit ........................................................................... 73
Futja dhe rregullimi i tekstit ............................................................. 73
Futja e sllajdit.................................................................................. 73
Pamja e sllajdit................................................................................ 74
Aktivizimi i prezantimit .................................................................... 74
Udhheqja e prezantimit................................................................. 74
Dizajnimi i sllajdit ........................................................................... 75
Pamjet e ndryshme t prezantimit ..................................................... 75
Puna me sllajde..... . ........................................................................... 76
Futja e sllajdit.................................................................................. 76
Kopjimi dhe bartja e sllajdeve ......................................................... 76
Fshirja e sllajdit ............................................................................... 77
Rregullimi i sllajdit t zbrazt ............................................................. 77
Shiriti me vegla pr vizatim............................................................. 77
Vizatimi i formave t gatshme grake............................................. 77
Futja e fotograve nga disku .......................................................... 78
vi
Vendosja e hiperlidhjes .............................................................78
Vendosja e lidhjes me sllajd tjetr n prezantimin e njjt ....78
Efektet e animacionit dhe t zrit..............................................79
Kalimi nga njri sllajd n tjetrin ..............................................79
Animacioni i objekteve n sllajde ...........................................79
Puna me muzik dhe video shnime ........................................80
Vendosja e zrit nga disku .....................................................80
4 Llogaritjettabelore
4 Llogaritjet tabelore 81
81
Hyrje..........................................................................................82
Mundsit e programeve pr llogaritje tabelore ....................82
Microsoft Excel elemente llestare ........................................83
Aktivizimi i programit Excel ....................................................83
Dokumenti i puns, eta e puns, tabela...............................83
Pyetje............ .........................................................................84
Elementet themelore t ets s puns ...................................85
Qeliza aktive .........................................................................85
Selektimi i qelizave ................................................................85
Lvizja npr etn e puns ..................................................86
Pyetje dhe detyra ...................................................................86
Futja e t dhnave n tabel ....................................................87
Tipat e t dhnave .................................................................87
Rregullimi i tabels ...................................................................89
Ndryshimi dhe rregullimi i vlerave t futura n tabel ...........89
Puna me kolona dhe rreshta.................................................90
Dimensionet e rreshtave dhe kolonave ................................91
Pyetje dhe detyra ..................................................................92
Rregullimi i t dhnave n tabel .............................................93
Ndarja e tekstit (Wrap text) ....................................................93
Rrafshimi dhe drejtimi i prmbajtjes s qelizs......................94
Bashkimi i disa qelizave n nj ..............................................95
Ngjyra e tekstit dhe e prapavijs............................................96
Kujt e qelizs......................................................................96
Numri i vendeve decimale n numra .....................................96
vii
Format e treguesit .................................................................................... 98
Bartja e prmbajtjes prej njrs qeliz n tjetrn .................................... 98
Kopjimi i prmbajtjes prej njrs qeliz n tjetrn ................................... 98
Selektimi i kolonave dhe rreshtave .......................................................... 99
Plotsimi automatik ................................................................................. 99
Pyetje dhe detyra .................................................................................. 101
Graku.................. .................................................................................... 101
Nocioni pr grak dhe llojet e grakut ................................................... 101
Prpunimi i grakut ............................................................................... 102
Rregullimi i grakut ................................................................................ 103
Formulat.................................................................................................... 105
Plotsimi automatik i qelizave me formula ............................................ 106
Funksionet............. . .................................................................................. 108
Shuma................ . .................................................................................. 108
Vlera mesatare... . .................................................................................. 109
Maksimumi dhe minimumi ..................................................................... 119
Ndryshimi automatik i rezultatit gjat ndryshimit t t dhnave............. 110
Kontrollo ka ke msuar ........................................................................... 112
Shtojc: OpenOfce.org Calc 113

OpenOfce.org Calc - elemente llestare................................................. 114
Aktivizimi i programit OpenOfce.org Calc ............................................... 114
Elementet themelore t ets s puns ................................................... 114
Qeliza aktive.......... . .................................................................................. 115
Futja e t dhnave n tabel .................................................................... 115
Rregullimi i tabels .................................................................................. 115
Ndryshimi dhe rregullimi i vlerave t futura n tabel............................... 115
Puna me kolona dhe rreshta .................................................................... 115
Futja e kolons/rreshtit ............................................................................. 116
Fshirja e kolons/rreshtit .......................................................................... 116
Ndryshimi i dimensioneve t kolonave/rreshtave ..................................... 116
Rregullimi i t dhnave n tabel ............................................................. 116
Ndarja e tekstit.......................................................................................... 117
viii
Rrafshimi dhe drejtimi i prmbajtjes s qelizs......................117
Bashkimi i disa qelizave n nj ..............................................118
Ngjyra e tekstit dhe e prapavijs............................................118
Kujt e qelizs......................................................................118
Numri i vendeve decimale n numra .....................................118
Graku............... . ......................................................................118
Prpunimi i grakut ................................................................118
Rregullimi i grakut
Formulat............ . ......................................................................120
Funksionet......... . ......................................................................120
Shuma............ . ......................................................................120
Vlera mesatare (mesatarja) ...................................................121
Maksimumi dhe minimumi .....................................................122
5 Projekte ................................................................ 123

Hyrja.................. . ......................................................................124
Elementet themelore t projektit ...............................................124
ka sht projekti shkollor?...................................................124
ka mbrrihet me prpunimin e projektit? .............................125
Puna n grupe ......................................................................125
Ndjekja e realizimit t projekteve ..............................................125
Fazat e projektit .....................................................................125
Gjetja e tems pr projekt......................................................125
Caktimi i detyrave dhe qllimeve t projektit .........................126
Planikimi...............................................................................126
Hulumtimi........ .......................................................................126
Prpunimi i projektit ...............................................................126
Prezantimi dhe vlersimi i projektit ...........................................128
Prezantimi i projektit ..............................................................128
Vlersimi i projektit.................................................................128
Informatika dhe projektet ..........................................................128
Temat e propozuara dhe detyra pr projekte nga informatika ...129
Shtojca A: Pr nxnsit e talentuar .................................... 130
Shtojca B:Fjalor i vogl i informatiks ................................ 131
Shtojca C: Zgjidhjet e testeve: ........................................... 133
ix
x
Ueb ditart
PRMBAJTJA
ka sht ueb-ditari (blog)
Pjesmarrsit dhe shfrytzuesit e blogjeve
Prpunimi i blogut
Rregullimi i prmbajtjes s blogut
Komentimet e blogjeve ekzistuese
1
1 Ueb ditart
INTERNETI (PRKUJTIM)
Interneti sht rrjet kompjuterik m i njohur dhe m i madh n t
cilin jan lidhur rrjetat tjer dhe kompjuter t tjer nga gjith bota.
Kompjutert shfrytzojn programe t veanta, t quajtura she-
tues (Browsers), si sht Internet Explorer, Mozilla Opera etj. - q
t mundesh t dgjosh apo shikosh fotogra, informata, muzik apo
video shnimet e Internetit.
Q t mund t hapsh ndonj lokacion, duhet t dish URL
adresn e tij dhe ta shkruash n shiritin e adress.
Bised: KA SHT UEB DITARI (BLOG)?
A shkruan ditar? Nocionet e reja:

far prmbajtje blog, bloger, portal, regjistrim, logim, emri i shfrytzuesit,
shkruan n fjalkalimi, adresa e blogut, tema pr diskutim (postimi), komenti
ditarin tnd? A
ke etore n t
ciln shokt e tu Ueb ditari apo blogu sht lokacion n Internet n form t gazets
mund t shkruajn elektronike apo ditarit, i prbr prej prmbajtjeve q paraqiten n rad-
dika pr vete,
t t shkruajn hitje t kundrt kohore: tekstet m t reja jan t paraqitura n maje.
porosin apo t Blogu sht sikur gazet apo ditar i shkruar onlajn.
shfaqin mendimin
e tyre? A ke par Ueb-ditari mund t prmbaj tekste n form t lajmeve, temave pr
n Internet faqe diskutim apo diskutimeve, por edhe fotogra, skica, adresat e lokacio-
t ngjashme n t neve tjera t Internetit etj. Tekstet i shkruan autori i blogut apo i ofrojn
ciln shfrytzuesit
i shkmbejn
shfrytzuesit e tjer, por mund t zgjidhen edhe nga ueb-lokacione tje-
mendimet e tyre ra.
n lidhje me Ueb-ditart kan t bjn me nj apo m shum tema pr t cilat vi-
ndonj tem t
caktuar? zituesit mund t shkruajn komentime apo t parashtrojn pyetje. Seci-
li mundet n mnyr t thjesht dhe pa ndonj dijeni t veant tekni-
ke ta tregoj mendimin e vet. Prmbajtjet mjaft shpesh ndrrohen dhe
kjo i bn ueb-ditart shum t popullarizuara.
Autor i ueb-ditarit mund t jet secili. Nj numr i madh i personave
t njohur kan ueb ditart e vet.
Autori i ueb ditarit quhet bloger (blogger).
Pjesmarrsit dhe shfrytzuesit e blogjeve

Ueb ditari apo blogu i sht dedikuar publikut t gjer. M s
shpeshti bhet fjal pr nj grup t caktuar q diskuton n lidhje me
tema t vendosura n blog.
Blogjet mund t jen zbavitse, por nga ana tjetr prej tyre mund
edhe t msosh gjra t ndryshme. N to mund t gjenden edhe shum
prmbajtje arsimore.
2
Ueb ditart 1
Shfrytzimi etik i ueb ditarve Shnim:
Komunikimi nprmjet Internetit, po ashtu edhe nprmjet ueb
Termet blog
ditarve, nuk krkon lidhje t drejtprdrejt, por, megjithat, sht me dhe ueb di-
rndsi t sillesh n mnyr t kultivuar dhe t moralshme. tar do ti prdorim
Mos shkruaj prmbajtje t panevojshme q nuk jan pjes t n mnyr t
biseds s kultivuar. barabart n tekst.
Do t lexosh shum mendime q ndoshta nuk prputhen me ato

tuat. Respekto qndrimet e njerzve t tjer edhe kur ato jan n
kundrshtim me t tuat.
N komunikim sillu miqsisht.
Kshillat pr siguri
Blogjet jan mjaft t popullarizuara dhe sigurisht se do t njoftosh
shum njerz q i vizitojn. Para se t vizitosh apo t prpunosh blog,
lexo kshillat vijuese:
Askujt mos i jep t dhnat e tua personale, si jan: adresa, num-
ri i telefonit, vendi i puns s prindrve, emri i shkolls etj, pa lejen
e prindrve.
Askujt mos i trego fjalkalimet e tua, po edhe shokve t tu m t
afrt.
Askujt mos i drgo fotograt e tua apo t familjes pa lejen e prindrve.
Menjher shkyu nga Interneti nse sheh apo lexon dika q do t
t shqetsoj dhe pr kt tregoju prindrve t tu apo arsimtarve.
Asnjher mos prano takim me dik t cilin e ke njoftuar on-line
Hulumto!
para se ti lajmrosh prindrit, ti pyessh dhe t marrsh lejen e
tyre. Prindrit e tu duhet ti njohin edhe shokt e tu online, si i njo- Nprmjet
hin shokt e shkolls tnde. krkuesit Goog-
le gjej dhe shqyrto
blogje interesan-
te pr muzik,
sport, lma, mod
apo pr ndonj
Pyetje: tem tjetr. Krko
ndihm nga arsim-
1. ka sht ueb ditari? tari pr krkimin e
blogjeve.
2. far prmbajtje mund t ket n ueb ditar?
3. Kush i shkruan prmbajtjet e ueb ditarve?
4. Si quhet autori i ueb ditarit?
5. Pr k jan t dedikuar prmbajtjet e ueb ditarve?
6.Kush mund t jet vizitor dhe shfrytzues i ueb ditarit?
3
1 Ueb ditart
PRPUNIMI I BLOGUT
Ekzistojn server t shumt q ofrojn shrbime pr prpunimin e
blogut, si: blog.com, blogger.com, ndrsa nga servert e Maqedonis:
blog.com.mk dhe blogger.com.mk. Shum prej tyre jan t thjesht pr
prdorim, por ke parasysh q kto server jan t hapur pr t gjith
dhe mund t prmbajn blogje me prmbajtje jo adekuate.
Ndjeke procedurn e prshkruar m posht pr prpunimin e blogut
n serverin bloger.com.mk. Nse m tutje vendos t prpunosh blog
n ndonj server tjetr, do t jesh me prvoj dhe do t dish si ta bsh
vet.
Faqja e portalit
Starto ueb shetuesin tnd (Internet Explorer, Mozilla Firefox)
N shiritin e adress shkruaje adresn blogger.com.mk. Do t hapet
faqja si n fotogra n t ciln mund t shohsh statistikn e portalit,
kategorie t blogjeve, antart m t ri dhe temat pr diskutim
Bised:
Para se t llosh
me prpunim,
sigurohu se ke
adres t posts
elektronike.
Regjistrimi
1 S pari duhet t regjistrohesh si antar i portalit. Kliko n linkun re-
gistracija (fotograa lart)
Bised:
Kjo do t jet URL - ad-
2
Anashkrimet q 2 Plotso formn resa a blogut tnd.
jan t shnuara vijuese q ta
me yll (*) jan t prfundosh reg-
domosdoshme. Kliko n
jistrimin.
shiggjetn dhe
3 Kliko n butonin zgjidh kategorin.
Me rndsi! Prodolzhi.
Shkruaji n
etore: emrin e
shfrytzuesit,
fjalkalimin dhe
adresn e blogut. 3
3
4
Ueb ditart 1
4
4 Plotso fushat e nevojs-
hme q gjinden n pjesn
e dyt t faqes
5 Kliko n butonin Prodolzhi.
Zgjedh pamjen e blogut

Tani mund t zgjedhsh pamjen e blogut tnd.
1 Kliko butonin e pamjes q t plqen m s shumti.
2 Kliko butonin Prodolzhi...
2
3 Do t tosh porosin se me sukses e ke krijuar blogun. Kliko n bu-
tonin Prodolzhi.
5
1 Ueb ditart
N faqen e ardhshme duhet t lajmrohesh (logohesh) me futjen e
emrit t shfrytzuesit dhe fjalkalimit.
Para se ta bsh kt, Duhet ta verikosh regjistrimin tnd nprmjet
linkut t drguar n adresn tnde n e-post. Nse tani prpiqesh t
lajmrohesh, do t tosh porosin vijues:
Verifiko regjistrimin
Hape e-postn tnde. Do t gjesh porosi t ktill:
1 Kliko n linkun q ta hapsh porosin.
2 Kliko n linkun pr verikim e regjistrimit tnd

Logiranje
3 Shkruaje emrin e shfryt-

zuesit dhe fjalkalimin 4
4 Kliko n butonin Logi-
ranje
3 Prderisa punon n
kompjuter t cilin nuk
e shfrytzo vetm ti,
MOS kliko n butonin
Zapomni me.
6
Ueb ditart 1
Rregullimi i prmbajtjes s blogut
Pas lajmrimit, do t hapet faqja nprmjet s cils mund ta rregul-
losh blogun tnd. 7
Ktu mund ta Ktu mund t Para se ta lshosh portalin,

ndryshosh prolin tnd. bsh fotoalbumin mos harro t lajmrohesh
Fute fotogran tnd (delogohesh)
1 Kliko n link me emrin e blogut tnd. Do t hapet faqja n t ciln

mund t rregullosh temat pr diskutim.
Hapja e temave pr diskutim

Nprmjet ktij
linku mund
ti ndryshosh
1 Deri tani blogu yt karakteristikat e
nuk ka tema pr blogut.
diskutim. Q t
hapsh temn e 1 Nprmjet ktij
re pr diskutim, linku mund ta
kliko n Dodadi shohsh blogun
zapis. tnd
Tekstin mund
2 Plotso formn vijue- ta rregullosh n
se. Shkruaje titullin dhe 2 mnyr tani ve t
prmbajtjen e tems njohur
3 Kliko n butonin Dodadi

nov zapis
Para se ta
publikosh temn
pr diskutim,
ashoje me
3 shtypjen e tastit
Prikazhi go
zapisot.
7
1 Ueb ditart
N dritaren e re do t
hapet blogu yt. Vren se
tema jote pr diskutim
sht paraqitur, por blo-
gu sht pa titull.
Titullimi i blogut
N shetues kthehu n faqen bloger.com.mk
Nprmjet linkut
Zapishi bhet
ashimi i t gjitha
1 Kliko n linkun Opcii. 1
temave pr
diskutim. Do t tosh formn vijuese 2
(prndryshe, kliko n lin-
kun Glavni podesuvanja):
2 Plotso formn
3 Kliko n butonin Zau
vaj promeni.
3
Titullimi i blogut
Nprmjet linkut Zapisi bhet ashimi i t gjitha temave. N ann
e djatht jan dhn mundsit pr ashim, ndryshim ose pr fshirje t
tems.
Ushtrime:
1. Hapi disa tema pr diskutim n blogun tnd.
2. Asho t gjitha temat.
3. Ndrysho disa tema.
4. Fshij ndonj tem.
8
Ueb ditart 1
Komentimet e blogjeve ekzistuese
Nse e din adresn e ndonj blogu, mund ta vizitosh. N faqen l-
lestare t portalit bloger.com.mk ka list t blogjeve ekzistuese t cilt,
po ashtu, mund ti vizitosh. Mund ti lexosh shnimet, po ashtu edhe t
lsh koment.
Leximi dhe shkruarja e komenteve
1 Q ti shohsh ko-
mentet, kliko n linkun 1
Comments. 2
2 Q t shkruash ko-
ment t ri, kliko n lin-
kun Post comments,
paraqitet forma si n
fotogran vijuese.
Para publikimit,
mund ta shohsh
komentin
3 Shkruaj komentin dhe kliko
n butonin Objavi komentar,
q gjendet n fund t faqes.
Komenti yt do t paraqitet s
bashku me komentet tjera. 3 Nse pendohesh
mund t heqsh
dor.
Ushtrime:
1. Prpunoni me shokt e klass blogjet e veta. Zgjidhni te-
mat interesante.
2. Vizito blogjet e shokve. Lexo mendimet e tyre dhe jep ko-
mente.
9
1 Ueb ditart
Duhet t mbash ndr mend!

Ueb ditar apo blog sht lokacion n Internet n form
t gazets elektronike apo ditarit, i prbr nga prmbajtjet
e paraqitura n radhitje t kundrt kohore.
Autori i ueb ditarit quhet bloger (blogger)
Komunikimi prmes Internetit dhe po ashtu edhe
prmes ueb ditarve, nuk krkon lidhje t drejtprdrejt,
por, megjithat, sht me rndsi t sillesh n mnyr t
kultivuar dhe morale.
Aftsit q duhet ti prsossh!

T regjistrohesh n ueb faqe q jep mundsi pr
prpunimin e blogut.
Ta prpunosh blogun.
T rregullosh prmbajtjen e blogut tnd.
T hapsh blogun.
T shkruash koment n blog
10
Rregullimi i tekstit
Me programin Word mund t prpunosh

letra, ese, gazeta
PRMBAJTJA
Hyrja
MS Word t prsrisim
Rregullimi i paragrat
Rregullimi i tekstit gazetaresk
Rregullimi i faqes
Gjetja dhe zvendsimi i tekstit
Hipertekst
Shtypja e dokumentit
11
Rregullimi i
2 tekstit
Hyrje
Kompjutert m s shpeshti prdoren pr prpunimin e tekstit,
gjegjsisht pr shkruarjen, pr rregullimin dhe pr shtypjen e letrave,
artikujve, librave dhe teksteve t tjer. Shkruarja e tekstit sht veprim
i ndar nga shtypja e tij, kshtu q secili tekst para se t shtypet mund
t kontrollohet dhe t mnjanohen gabimet n t. Prpos ksaj, Secili
tekst mundet n mnyr plotsuese t ndryshohet dhe ti jepet dukja si-
pas dshirs.
Ti m ve e di si t shkruash tekst dhe di si ta ndryshosh: t zgjedhsh
fontin, madhsin dhe ngjyrn t shkronjave, ta rrafshosh tekstin, t
Bised: vendossh hapsir ndrmjet rreshtave dhe paragrafve etj. Di edhe t
vendossh fotogra dhe elemente t tjera grake dhe t punosh me to,
Edhe pse ekziston
versioni m i ri i e, po ashtu, di t prpunosh dhe t rregullosh tabel. Di ta ruash doku-
programit Microsoft mentin dhe ta shtypsh at.
Word, u vendosm Tani do t vazhdojm ti thellojm diturit tua dhe ti prsosim aftsit e
pr versionin 2003, tua. Do t msosh ta rregullosh paragran, t vendossh mbishkrim (he-
pr shkak t faktit ader) dhe nnshkrim (footer) t faqes, t futsh fusnot (sqarim i fjals
se ky version m s
s panjohur) dhe koment dhe ta prgatissh tekstin pr shtypje. Do t
shpeshti prdoret
npr shkollat tona
msosh ka sht hipertekst dhe si t futsh hiperlidhje.
por edhe n shtpi
PRGATITU!
Hape dokumentin e ri dhe fute tekstin vijues:
Ditlindja e Zans
Zana dje festonte ditlindjen. Ajo na luti q ti ndihmojm n prgatitjet, prandaj
un dhe Njomza duhej t jemi tek ajo dy or m hert.
Njomza nuk donte t vij pasi q shfaqej TV-emisioni t cilin gjat koh e priste,
por nuk donte ta dshproj as shoqen e vet. Tr kohn hamendej. Her do t vij,
her do t ngel n shtpi. Pasi q vendosi t vij, s bashku u nism pr te Zana.
Kur arritm, menjher u kapm pr pun, kshtu q do gj u prgatit para
kohe. Pas nj ore mysart lluan t mbrrijn. Erdhn t gjith prpos Agonit, i
cili ishte i smur. Edhe pse nuk kishte mundsi t jet prezent, ai i drgoi nj urim
Zans.
Rregullo titullin n mnyr vijuese:

Arial Fonti Arial,
Madhsia 14,
Me shkronja t potencuar dhe
T rrafshuara n qendr.
Tekstin tjetr rregulloje n mnyr vijuese:
Arial Me font Arial,
Madhsia 12 dhe
Rrafshoje nga t dy an.
Ruaje me emr Ditlindja e Zans
12
Rregullimi i
tekstit 2
MS Word t prsrisim
Teksti futet n hapsirn e puns n vendin e kursorit. Pas futjes s
secils shenj kursori zhvendoset pr nj vend djathtas. Pas plotsimit
t nj rreshti, kursori kalon n rreshtin e ri.
Q t llosh paragraf t ri, shtype tastin Enter.
Fonti paraqet t gjitha shkronjat e alfabetit, si dhe numrat t shkruara
n mnyr t njjt. Secili font ka emrin e vet.
Urdhrat thirren nga menyja kryesore, prmes shiritave me vegla, nga
menyja ndihmse (me klikun e djatht) apo prmes shkurtesave nga tas-
tiera.
Dokumenti n Word, i ruajtur n memorien e jashtme, ka
prapashtes .doc dhe ikon.
Dokumenti ruhet me urdhrin File Save as

Dokumenti hapet me urdhrin File Open
Dokumenti i ri hapet me urdhrin File New
Dokumenti shtypet me urdhrin File Print
Veglat pr rregullimin e tekstit:
Veglat pr rrafshimin e tekstit
Veglat pr prerje, kopjim dhe ngjitje t tekstit:
Veglat pr prpunimin e listave:
Veglat pr futjen e elementeve grake:
Veglat pr rregullimin e elementeve grake::
13
Rregullimi i
2 tekstit
Rregullimi i paragrafit
Pamjen e paragrat mund ta rregullosh sipas dshirs.
Mbaj n mend! Tani do t msosh si ta rregullosh hapsirn para dhe mbas parag-
rat, si ta caktosh distancn n mes t rreshtave n nj paragraf, si ta
Paragra sht trheqsh paragran dhe si ta trheqsh apo theksosh rreshtin e par
pjes e tekstit n
t paragrat. Paragra rregullohet n dritaren Paragraph, e cila thirret
mes dy shenjave
me urdhrin Format [ Paragraph:
pr Enter.
Rrafshim
Trheqje Rregullimi i
rreshtit t par.
Hapsira para
dhe mbas Trheqje
Hapsira
paragrat n mes t
rreshtave n
nj paragraf
Ktu mund t
shohsh si do t
duket paragra
Hapsira para dhe mbas paragrafit

Pjest e veanta t tekstit, si jan titujt etj., duhet ti veojm me
hapsir m t madhe para dhe mbas paragrat.
Shembull pr tekst me hapsir pas
paragrat: Zana dje festonte ditlindjen.
Ajo na luti q ti ndihmojm
N tekstin Ditlindja e Zans do n prgatitjet, prandaj un dhe
ta ndash titullin nga teksti n at Njomza duhej t jemi tek ajo dy
mnyr q para titullit do t lsh or m hert.
hapsir me 6, ndrsa pas titullit
me 12 pika. Ndiqi udhzimet:
1 Vendose kursorin kudo 2

3
n titull
2 Kliko n menyn For- 1
mat; Zana
Ditlindja e Zans
dje festonte
3 Nga urdhrat e ofruara kli-

ditlindjen. Ajo na luti q ti
ndihmojm n prgatitjet, pran-
daj un dhe Njomza duhej t
ko n Paragraph. jemi tek ajo dy or m hert.
14
Rregullimi i
tekstit 2
N dritaren Paragraph; n pjesn Spacing:
Me klikim n shigjetat
4 Kliko n shigjetn e kthyer 4 e kthyer teposht do
prpjet, djathtas nga fusha Be- ta zvoglosh vlern e
5 fushs.
fore, q ta zmadhosh vlern e
hapsirs para paragrat;
5 Kliko n shigjetn e kthyer
prpjet, djathtas nga fusha Af-
ter, q ta zmadhosh vlern e
hapsirs pas paragrat;
6
6 Veriko me butonin OK.
Prpiqu vet
Ti rregullosh q t tre paragraft, me hapsir prej 6 pikave pas secilit parag-
raf. Tani teksti duhet t duket kshtu:
Ditlindja e Zans
Zana dje festonte ditlindjen. Ajo na luti q ti ndihmojm n prgatitjet, prandaj un
dhe Njomza duhej t jemi tek ajo dy or m hert.
Njomza nuk donte t vij pasi q shfaqej TV-emisioni t cilin gjat koh e priste, por
nuk donte ta dshproj as shoqen e vet. Tr kohn hamendej. Her do t vij, her
do t ngel n shtpi. Pasi q vendosi t vij, s bashku u nism pr te Zana.
Kur arritm, menjher u kapm pr pun, kshtu q do gj u prgatit para kohe.
Pas nj ore mysart lluan t mbrrijn. Erdhn t gjith prpos Agonit, i cili ishte
i smur. Edhe pse nuk kishte mundsi t jet prezent, ai i drgoi nj urim Zans.
Rregullimi i hapsirs ndrmjet rreshtave

Hapsira ndrmjet rreshtave (Line spacing) sht madhsia e hapsirs
s zbrazt ndrmjet dy rreshtave n paragraf. N Word hapsira ndrmjet
rreshtave automatikisht sht e prcaktuar n nj linj. Por, ndonjher sht
e nevojshme i gjith teksti apo paragraft e caktuar t veohen me hapsir
ndrmjet rreshtave q dallohet. Shnim:
Q t rregullosh hapsirn ndrmjet rreshtave, pozicionohu n parag- Mund ti shfrytzosh
raf dhe aktivizoje dritaren Paragraph me urdhrin Format [Paragraph. N shkurtesat nga
pjesn Spacing: tastiera
1 3 Ctrl+1 pr hapsir
1 N fushn Line Spacing kliko n ndrmjet rreshtave
prej nj linje;
shigjetn e kthyer teposht pr ta 2
hapur listn; Ctrl+2 pr hapsir
ndrmjet rreshtave
2 Nga lista zgjedh njrn nga prej dy linjave;
mundsit e ofruara Ctrl+5 pr hapsir
ndrmjet rreshtave
3 Nse dshiron hapsirn ndrmjet prej nj linj e gjysm;
rreshtave ta denosh saktsisht, 4
fute vlern n fushn At;
4 Veriko me butonin OK.

15
Rregullimi i
2 tekstit
Me shembull do t tregojm si mund t rregullohet hapsira ndrmjet

rreshtave nprmjet shiritit pr formatim, me vegln Line spacing
N tekstin Ditlindja e Zans paragran e dyt rregulloje me hapsir
ndrmjet rreshtave prej nj linj e gjysm:
2
1 Pozicionohu kudo qoft n paragraf;
3
2 Kliko n shigjetn e kthyer teposht, djath-
1 dje festonte
tas nga vegla Line spacing (n shiritin Zana
ditlindjen
pr formatim);
her do t ngel n
3 N list kliko n 1,5 shtpi. Pasi
Prpiqu vet
T vendossh hapsirn ndrmjet rreshtave prej dy linjave n paragra-
n e tret. Tani teksti do t duket kshtu:
Ditlindja e Zans
Zana dje festonte ditlindjen. Ajo na luti q ti ndihmojm n prgatitjet, prandaj un
dhe Njomza duhej t jemi tek ajo dy or m hert.
Njomza nuk donte t vij pasi q shfaqej TV-emisioni t cilin gjat koh e priste, por
nuk donte ta dshproj as shoqen e vet. Tr kohn hamendej. Her do t vij, her
do t ngel n shtpi. Pasi q vendosi t vij, s bashku u nism pr te Zana.
Kur arritm, menjher u kapm pr pun, kshtu q do gj u prgatit para kohe.
Pas nj ore mysart lluan t mbrrijn. Erdhn t gjith prpos Agonit, i cili ishte i
smur. Edhe pse nuk kishte mundsi t jet prezent, ai i drgoi nj urim Zans
Trheqja e paragrafit
Nse dshiron t veosh ndonj paragraf t tekstit t caktuar apo ta
prgatitsh pr futjen e fotogras (t bsh vend pr fotogra n parag-
raf), trhiqe paragran prbrenda nga e majta apo nga e djathta, apo
nga t dy an.
Paragran do ta trheqsh me ndihmn e dritares Paragraph, n
pjesn Intendation.
1
1 Q ta trheqsh paragra- 2
n nga e majta, n fushn
Left (majt) fute vlern apo
prcaktoje at me ndihmn e
shigjetave;
2 Q ta trheqsh paragran
nga e djathta, n fushn Righ-
te (djatht) fute vlern apo
prcaktoje at me ndihmn e
shigjetave; 3
3 Veriko n butonin OK
16
Rregullimi i
tekstit 2
Me shembull do t tregojm si ta trheqsh paragran, duke i
shfrytzuar kuzuesit e vizores.
Mund t vresh se n ann e djatht t vizores ka nj trekndsh ai

sht kuzuesi i djatht, ndrsa n ann e majt ke dy trekndsha Shnim:
dhe nn to nj drejtkndsh. Drejtkndshi sht kuzuesi i majt - pr
Me trheqjen e
trheqjen e t gjitha rreshtave t paragrat. T dy trekndsha do ti drejtkndshit
sqarojm m tutje n tekst. t ans s majt
N tekstin Ditlindja e Zans paragran e dyt trhiqe nga e maj- trhiqen t dy
ta pr rreth 2cm: trekndshat.
5
4 Pozicionohu kudo qoft n parag-
raf; 6 Ditl
5 Me maus kliko n kuzuesin e na luti q ti ndihmojm n prgatitjet, prandaj
majt (drejtkndshin) dhe duke e un dhe Njomza duhej t jemi tek ajo dy or m
donte t vij pasi q shfaqej TV-
mbajtur t shtypur tastin e majt t emisioni t cilin gjat koh e priste, por
mausit trhiqe majtas; nuk donte ta dshproj as shoqen e
4
vet. Tr
6 Derisa i trheqsh kuzuesit, vija e

ndrprer vertikale do t t tregoj arritm, menjher u kapm pr pun, kshtu q
se sa do t trhiqet paragra. Kur do gj u prgatit para kohe. Pas nj ore
t mbrrish n 2cm, lshoje tastin.
Prpiqu vet
Ta trheqsh paragran e dyt nga e djathta.
Trheqja e kryerreshtit
Teksti duket m bukur dhe paragraft shihen m qart nse kryer-
reshti sht i trhequr apo pak m i veuar, n krahasim me rreshta t
tjer t paragrat.
Shembull i tekstit me rreshtin e par t
trhequr:
Zana dje festonte ditlindjen. Ajo na
luti q ti ndihmojm n prgatitjet, prandaj
un dhe Njomza duhej t jemi tek ajo dy or
m hert
Shembull i tekstit me rreshtin e par

t veuar:
Zana dje festonte ditlindjen.
Ajo na luti q ti ndihmojm n
prgatitjet, prandaj un dhe Njomza
duhej t jemi tek ajo dy or m hert.
Q ta rregullosh trheqjen apo veimin e kryerreshtit, aktivizoje drita-

ren Paragraph, e pastaj n pjesn Identation:
Indentation:
17
Rregullimi i
2 tekstit
1 3
1 N fushn Special kliko n
shigjetn e kthyer teposht q
2
ta hapsh listn;
2 Kliko n First line q t
trheqsh apo Handing q ta
veosh kryerreshtin;
3 N fushn By fute vlern;
4 Veriko me butonin OK. 4
Koha sht ti sqarojm dy kuzuesit (trekndsha) t prmendur

m lart, q gjinden n ann e majt t vizores. Kuzuesi i majt i
siprm sht pr trheqjen vetm t kryerreshtit t paragrat, ndrsa
ai i poshtm sht pr trheqjen e t gjitha rreshtave, prpos kryer-
reshtit (n at rast kryerreshti sht i veuar).
Q ta rregullosh tekstin si n shembullin e msiprm, me maus
trhiqe kuzuesin e siprm t majt deri n pozitn e dshiruar (rreth
1cm). Pozita e kuzuesve do t jet e ktill.
Prpiqu vet
Ta trheqsh kryerreshtin e paragrat t dyt - pr 1,5cm, ndrsa n pa-
ragran e tret ta veosh kryerreshtin - pr 2cm. Kur do t dshirosh ta ve-
osh kryerreshtin para rreshtave t tjer n paragraf, trhiqe kuzuesin e
poshtm t majt. N at rast pozita e kuzuesve do t duket kshtu.
Pyetje dhe detyra

1. Me ciln dritare aktivizohet dritarja pr rregullimin e paragrat?
2. ka mund t rregullosh n paragraf?
3. Si do ta rregullosh hapsirn para dhe mbas paragrat?
4. Si do t vendossh hapsirn ndrmjet rreshtave n nj paragraf?
5. Si do ta trheqsh paragran?
6. Si do ta trheqsh apo veosh kryerreshtin e paragrat?
7. Shkruaj tekst me titull Libri im i preferuar. Teksti le t ket tre
paragraf:
Titulli le t jet me madhsi 14 pik (14pt), i potencuar dhe i rrafs-
huar n mes (i qendrzuar);
Hapsira pas titullit le t jet 12 pik;
18
Rregullimi i
tekstit 2
Rregulloje tekstin e dyt me madhsi prej 12 piksh;
Paragran e par dhe t tret rregulloje me hapsir ndrmjet
rreshtave prej nj linj e gjysm, ndrsa t dytin me hapsir
ndrmjet rreshtave prej 1 linje;
Rregulloje hapsirn para paragrat t dyt n 6, ndrsa pas tij
n 12 pik;
Trhiqi kryerreshtat e paragrafve t par dhe t tret pr 1cm;
Trhiqe paragran e dyt nga e majta pr 5cm, ndrsa nga e
djathta pr 2cm;
Ruaje dokumentin n dosarin (folderin) tnd.

T vendossh hapsir para dhe pas paragrat.
T rregullosh hapsir ndrmjet rreshtave n paragraf.
Ta trheqsh paragran n lidhje me margjinat.
Ta trheqsh apo veosh kryerreshtin e paragrat.

Q t rregullosh tekst gazetaresk, duhet ti dish rregullat pr shkruar-
jen e tekstit. Tani do ti msosh rregullat dhe do t msosh si t shkru-
ash tekst n kolona, sikur n gazet.
Shembull: Shenjat e prdorura drejt
Zana dje festonte ditlindjen. (pr ditlindjen
e dymbdhjet). Ajo na luti q ti ndihmojm n
prgatitjet, prandaj un dhe Njomza duhej t jemi
te ajo dy or m hert.
Blem shum dhurata: libr, kukull, doreza
dhe okollat.
Shembull: Shenjat e prdorura gabimisht

Zana dje festonte ditlindjen. ( pr ditlindjen
e dymbdhjet). Ajo na luti q ti ndihmojm n
prgatitjet, prandaj un dhe Njomza duhej t jemi te
ajo dy or m hert.
B l e m s h u m d h u r a t a :
libr,kukull,doreza dhe okollat.
Prsrit dhe prgatitu!

N tekstin Ditlindja e Zans rregulloi t gjitha paragraft ashtu q t
jen pa hapsir ndrmjet rreshtave, pas paragrat t ket hapsir
prej 6 pikve dhe kryerreshti t mos jet i trhequr apo i potencuar.
od levo.
Prpos titullit, teksti le t jet i rrafshuar nga e majta.
19
Rregullimi i
2 tekstit
Rregullat pr shkruarjen e tekstit

Shenjat e piksimit jan pjes prbrse t tekstit. sht me rndsi
t msohesh ti prdorsh drejt. Rregullat jan t njjt sikur kur shkru-
an me dor, vetm se ktu kan domethnie plotsuese: me shkruarjen
e drejt m leht do ta rregullosh tekstin. Po ashtu, shfrytzimi i drejt i
shenjave mundson dukjen m t bukur t tekstit.
N shembullin e dyt mund t vresh q kllapa ka mbetur n rresh-
tin e par dhe sht ndar nga teksti. Po ashtu vren q rreshti i fundit
nuk ka vendet e zbrazta pas shenjave t piksimit. Wordi i llogarit t
gjitha fjalt si nj dhe i transferon n rreshtin e ri, duke ln zbraztirat
e mdha n rreshtin paraprak.
Respekto rregullat vijuese:
Ndaji fjalt vetm me nj vend t zbrazt.
Shenjat e piksimit (.,:;!?) shkruaji menjher pas fjals pas s cils
pasojn, duke mos ln vend t zbrazt. Por, fjaln q vijon medoe-
mos ndaje nga shenja me nj vend t zbrazt.
Ndrmjet kllapave dhe fjals q gjendet brenda tyre nuk lihet vendi i
zbrazt. Por, kllapat, me rregull, ndahen nga fjalt q jan jasht tyre
me nj vend t zbrazt.
Shkruarja n kolona
Tekstin mund t shkruash n dy apo m tepr kolona. N kt mnyr
mund ta rregullosh tekstin si npr gazeta. Mund t rregullosh gazetn
shkollore apo buletinin e klass.
Rregullo tekstin Ditlindja e Zans n dy kolona:
1 s pari, selekto gjith tekstin (prpos titullit);
2 kliko n menin Format;
3 n menin q do t paraqitet kliko n opsionin Column.
Shnim: 2
Nse do, mund t
caktosh gjersin 3
e kolonave (Width)
dhe hapsirn dja e Zans 1
ndrmjet tyre Njomza shfaqej TV-emisioni t cilin gjat koh e priste, por
nuk
(Spacing). donte ta dshproj as shoqen e vet. Tr kohn
hamendej. Her do t vij, her do t ngel n
hamendej. Her do t vij, her do t ngel n
hamendej. Her do t vij, her do t ngel n shtpi. Pasi q vendosi t vij, s bashku u nism
pr te Zana.nuk
Do t hapet dritarja vijuese;
20
Rregullimi i
tekstit 2
4 kliko n ikonn me dy kolona 6

apo fute vlern 2 n fushn
Number of columns; 5
5 Nse dshiron kolonat ti 4
ndash me vij, veriko n
fushn Line between
6 Kur do t jesh i/e knaqur me
opsionet, kliko n butonin OK
Teksti tani duket kshtu;
Prpiqu vet
Ta rregullosh tekstin n tre kolona.

Drejt ti prdorsh shenjat e piksimit
Ta rregullosh tekstin n kolona (Insert Column).
Pyetje dhe detyra:
1. Si prdoren shenjat e piksimit n tekst? Cilat rregulla duhet ti res-

pektosh?
2. Si rregullohet teksti n kolona?
3. A mund ti rregullosh gjersin dhe hapsirn ndrmjet kolonave?
Si?
4. Shkruaj artikull pr buletinin e klass. Prshkruaji aktivitetet dhe
ndodhit n klas.
Me kujdes prdori shenjat e piksimit.
Zgjedh orientimin e drejt t faqes (Portrait nga urdhri Page Se-
tup).
Rregulloje tekstin n dy kolona.
21
Rregullimi i
2 tekstit
Kolona e par le t jet m e gjer se t tjerat.

Vendos vij ndrmjet kolonave.
Hape dokumentin e ri dhe shkruaje titullin Un, shkolla ime dhe
vendi im.
Zgjedh orientimin e shtrir t faqes (Lendscape nga urdhri
Page Setup).
Nn titull rregulloje tekstin n tre kolona me gjersi t barabart
(tekstin do ta shkruash m von).
N kolonn e par shkruaj dika pr vete, n t dytn pr
shkolln tnde, ndrsa n t tretn pr vendin ku jeton.
Ruaje dokumentin.
5. Me bashknxnsit rregullo disa artikuj pr gazetn e shkolls.
Rregullimi i faqes
N kt kapitull do t msosh t vendossh mbishkrimin (header)
dhe nnshkrimin e faqes, (footer) t futsh fusnot dhe t lsh koment.
Vendosja e mbishkrimit dhe nnshkrimit t faqes
Ke par n ndonj libr q titulli i ndonj teme apo ndonj teks-
ti tjetr sht shkruar n seciln faqe n krye apo n fund t faqes.
Tekstet e ktilla nuk jan shkruar n seciln faqe posam, por njher
jan futur si mbishkrim (n krye) apo si nnshkrim t faqes (n fund).
hap ndonj tekst me m shum faqe dhe n t vendos mbishkrim
dhe nnshkrim t faqes:
1
1 Kliko n menin View;
2 Kliko n urdhrin Header and Footer.
2
Do t paraqitet hapsira e shnuar me vij t ndrprer ku du-

het ta shnosh tekstin. Po ashtu, do t shohsh edhe nj shirit pr
rregullimin e mbishkrimit dhe nnshkrimit t faqes (Header and
Footer):
Gazeta shkollore 3
4
3 N mbishkrim (Header) shkruaj Gazeta shkollore;
22
Rregullimi i
tekstit 2
4 Q t kalosh n nnshkrim t faqes, kliko n ikonn Switch between
Header and Footer apo n butonin me shigjet t kthyer teposht; Nga shiriti Header
and Footer mund
t zgjedhsh
numrimin e
nxnsit e klass s gjasht
5 faqeve si
mbishkrim apo
5 N nnshkrim t faqes (Footer) shkruaj redaktojn nxnsit e klass nnshkrim t
s gjasht; faqes.
6 Q t dalsh nga mbishkrimi dhe nnshkrimi i faqes dhe t vazhdosh
t punosh n tekstin tnd, kliko n butonin Close nga shiriti Header
and Footer.
Mbishkrimin dhe nnshkrimin e faqes mund ti rregullosh sipas dshirs
tnde. Mund ti rregullosh: fontin, madhsin e shkronjave, ngjyrn e
shkronjave, rrafshimin dhe do gj tjetr - si n tekstin e rndomt.
Futja e fusnots (footnote)
Shpesh npr msime ke hasur fjal t panjohura dhe ke krkuar

sqarimin e tyre. Fusnotat t ndihmojn m leht ta gjesh sqarimin e
fjals. Ato jan shenja t vogla (m s shpeshti yje) apo numra afr Kujdes!
fjals, q t tregojn ku ti krkosh sqarimet, e ato m s shpeshti gjen-
den n fund t faqes. Sqarimi q gjendet n fund t dokumentit quhet Patjetr kthehu
n tekst q t
endnote.
vazhdosh me
N tekstin Ditlindja e Zans sqaro nocionin TV-emisioni: shkruarjen e
tekstit apo q ta
2 rregullosh. Kujdes
1 S pari vendose kursorin mos t vazhdosh
menjher pas fjals emi- t shkruash n
sion; 1 pjesn e parapar
i tek ajo dy or m hert.
2 Kliko n menin Insert; nte t vij pasi q shfaqej TV-emisioni
pr fusnot.
koh e priste, por nuk donte ta dsh
shoqen e vet.
3 Nga opsionet e ofruara 3 4
kliko n Reference;
4 N listn e re kliko n Footnote.
Do t hapet dritarja Footnote and Endnote,

5
n t ciln:
Shnim:
5 Pr shnimin e fusnotave mund t zgjedhsh
numra t cilat do t rriten automatikisht pas secils Endnote sht
fusnot t re apo t futsh shenj n fushn Cus- sqarimi i dhn n
tom mark. Fusnota do t jet e shnuar me at 6 fund t dokumentit.
shenj (m s shpeshti shfrytzohet shenja *);
6
6 Kliko n shenjn Insert.
23
Rregullimi i
2 tekstit
N ekran do t shohsh gjendjen vijuese:

Zana dje festonte ditlindjen. Ajo na luti q ti ndihmojm n prgatitjet, prandaj
un dhe Njomza duhej t jemi tek ajo dy or m hert.
Njomza nuk donte t vij pasi q shfaqej TV-emisioni* t cilin gjat koh e priste,
por nuk donte ta dshproj as shoqen e vet. Tr kohn hamendej. Her do t
vij, her do t ngel n shtpi. Pasi q vendosi t vij, s bashku u nism pr
te Zana.
Kur arritm, menjher u zum pr pun, kshtu q do gj u prgatit para kohe.
Pas nj ore mysart lluan t mbrrijn. Erdhn t gjith prpos Agonit, i cili ishte
i smur. Edhe pse nuk kishte mundsi t jet prezent, ai i drgoi nj urim Zans.
*
TV emision sht prmbajtja e shfaqur n televizion 7
Pas fjals emision sht paraqitur shenja *;

N fund t faqes vren vij me * nn t . Tani kursori sht afr
shenjs *;
7 shkruaje sqarimin e fjals emision.
Futja e komenteve
Kur shkruan tekst (pr shembull: tregim apo projekt shkollor), sht
e dobishme ti shnosh idet apo vendet te t cilat duhet t plotsosh
apo t verikosh dika. Pr kt do t ndihmojn komentet.
N tekstin Ditlindja e Zans n fjaln dy fute komentin:
1 s pari. Vendose kursorin t fja- 2

la dy;
2 kliko n menin Insert;
3 Nga opsionet e ofruara kliko n 3
Comment. 1 Ditli
ndihmojm n
or m hert
Do t hapet hapsira si n fotogran e mposhtme, ku mund ta

futsh komentin tnd.
4
as shoqen e vet. Tr kohn hamendej.
Her do t vij, her do t ngel n shtpi.
4 Shkruaje komentin tek ajo (dy) or m hert.
ose nj
Kur nuk do t kesh m nevoj pr komente leht do ti mnjanosh:
5
5 Me tastin e djatht t mausit kliko n koment
dhe
6 N menin q do t paraqitet kliko n Delete 6
Comment.
24
Rregullimi i
tekstit 2
Ta vendossh dhe ta rregullosh mbishkrimin dhe
nnshkrimin e faqes (View Header and Footer).
T vendossh dhe t rregullosh fusnotn n tekst
(Insert Footnote).
T futsh koment n tekst (Insert Comment)
Pyetje dhe detyra:

1. Sqaro nocionet mbishkrim dhe nnshkrim i faqes.
2. N dokumentin e caktuar me cilin urdhr do t vsh mbishkrim dhe
nnshkrim t faqes?
3. A mund ti rregullosh mbishkrimin dhe nnshkrimin e faqes sipas
dshirs? Si?
4. Si do t dalsh nga mbishkrimi dhe nnshkrimi i faqes dhe t vazh-
dosh t shkruash apo t rregullosh tekstin n dokument?
5. ka sht fusnota?
6. Si do t futsh fusnot n tekst?
7. Si do t futsh koment n tekst?
8. A mund t fshihet ndonj koment i panevojshm?
9. Fute tekstin n t cilin do t shkruash pr bimt. Mund t zgjedhsh
edhe tem tjetr sipas dshirs. Teksti le t ket s paku dy faqe.
Vendos mbishkrim n t cilin do ta shkruash emrin e dokumentit.
Vendos nnshkrim t faqes dhe n t shkruaje emrin dhe mbiem-
rin tnd.
Numroi faqet (Page Numbers nga menyja Insert).
Gjat puns shnoji idet me ndihmn e komenteve.
Ruaje dokumentin n folderin tnd.
10.N dokumentin e ri shkruaje fjalin vijuese: Kompjuteri prbhet
prej dy komponentve:harduer dhe softuer.
Vendos fusnota te fjalt harduer dhe softuer. Shfrytzoje opsio-
nin Autonumber.
N hapsirn e parapar shkruaj sqarimin e ktyre dy fjalve.
25
Rregullimi i
2 tekstit
Gjetja dhe zvendsimi i tekstit

Shpesh n tekst ekziston nevoja t gjendet ndonj fjal apo pjes e
tekstit me qllim q t zvendsohet me fjal tjetr n tekst. Pr kt
qllim prdoren urdhrat Find (Gjej) dhe Replace (Zvendso), me t ci-
lat do t njoftohesh tani.
Gjetja e nj pjese t tekstit

Kur ke tekst t shkurtr para vetes, leht mund ta gjesh fjaln e ne-
vojshme. Por, kur ke tekst prej dhjetra faqeve, e duhet t gjesh fjal
n t, ather shtitja npr dokument nuk sht mnyra m e
prshtatshme. Ekziston mnyra m e leht - me ndihmn e urdhrit Find.
Shnim: N tekstin Ditlindja e Zans gjeje fjaln Zana.
Urdhrin Find mund 1 Kliko n menyn Edit;

ta aktivizosh me 2 N menyn rnse zgjidhe urdhrin Find. Do t aktivizohet dritarja
tastet Ctrl+F.
Find and Replace (gjej dhe zvendso);
3 N fushn Find what

shkruaj Zana; Zana 3
4 Kliko n tastin Find
5 4
Next; fjala do t selek-
tohet n tekst.
Domethnia e butonave dhe opsioneve t tjera.
5 Ekzistojn edhe mundsit pr krkim m preciz; q t vendossh

m shum parametra kliko n opsionin More; do t hapet pjesa e
re e dritares;
6 Opsionin Match case zgjedhe ather nse do Wordi ti dalloj
shkronjat e madha prej atyre t voglave
7 Opsionin Find whole words only zgjedhe ather nse do ti gjesh
vetm fjalt e plota, e jo edhe pjest e fjalve tjera:
Butoni Format t jep mundsi ti gjesh fjalt me formatim t caktu-
8 ar (font etj)
6
7
26
Rregullimi i
tekstit 2
Prpiqu vet
T vendossh opsione pr krkim dhe t gjesh disa fjal n

ndonj tekst m t gjat.
Zvendsimi i nj pjese t tekstit
Ndoshta ke dshir t zvendsosh nj fjal me ndonj tjetr dhe at

n t gjitha vende apo vetm n vende t caktuara t tekstit. Aktivizoje
komandn Replace nga menyja Edit.
N tekstin Ditlindja e Zans fjaln Zana zvendsoje me fjaln Shnim:
Ana:
Urdhrin Replace
mund ta aktivizosh
1 N dritaren Find and nga menyja
Replace kliko n opsio- Zana kryesore Edit apo
nin Replace. 1 me kombinimin e
tasteve Ctrl+H.
Do t hapet dritarja Find and Replace (gjej dhe zvendso):

Shnim:
Urdhri Replace
2 N fushn Find
All do t bj
what shkruaj Zana.
zvendsimin n
Zana
2
3 N fushn Replace t gjitha vendet e
with shkruaj Ana Njomza
3 4 tekstit. Nse do t
bsh zvendsim
4 Kliko n butonin n vende t
Replace All. caktuara, prdori
urdhrat Find Next
dhe Replace

T gjesh tekstin e caktuar apo pjes t tekstit
(Edit Find)
T zvendsosh nj pjes t tekstit me tjetrin n nj
apo n t gjitha vende ku paraqitet (Edit [ Replace).
Pyetje dhe detyra:

1. Me cilin urdhr do ta aktivizosh dritaren pr gjetjen e tekstit dhe pr
zvendsimin e fjalve n tekst? Si quhet ajo dritare?
2. Si do ti zgjedhsh parametrat pr krkim m preciz?
3. Cilin parametr do ta zgjedhsh pr gjetjen vetm t fjalve t plota,
e cilin pr dallimin e shkronjave t vogla prej atyre t mdha?
27
Rregullimi i
2 tekstit
Shkruaj tekstin vijues:
Zvendsimi i njrit font me tjetrin kryYhet,me urdhrat nga

menyja e cila tohet me klikim n butonin Format nga dri-
tarja e foto.3.S pari klikohet n fushn Find what:q t je-
pet fonti t cilin dshirojm ta zvendsojm,e pastaj n
fushn Replace with:q t jepet fonti me t cilin krkojm
q t krYhet zvendsimi.
Shkronjn e madhe Y zvendsoje me at t vogl, por vetm

kur nuk sht n llim t fjals (me Find next).
Zvendsoje fjaln foto. me fjaln fotogra.
Fjaln font zvendsoje me fjaln stil, por jo edhe fjaln fonti
(me Find whole words only).
Zvendsoje fjaln Zvendsimi, por jo edhe fjaln zvendsimi
me fjaln Ndrrimi (me Match case).
Mbas secils shenj pik (.), presje (,) dhe dy pika (:) l nga nj
vend t zbrazt.
Hipertekst
ka sht hiperteksti?
N do libr, n llim apo n fund, sht dhn prmbajtja e librit,
e cila na ndihmon, n baz t numrit t faqes, t gjejm ndonj pjes
n t.
Teksti kompjuterik mund t lexohet me radh, por ekziston edhe
mundsia t lexohen pjest e ndryshme n t, pr shembull, t lidhur
pr ndonj nocion. Fjalt e tilla prmbajn lidhje t cilat n drgojn
deri te teksti prkats n pjesn tjetr t dokumentit apo n dokumen-
tin tjetr.
Ato pjes t tekstit t cilt
mund t klikohen me maus
dhe n at mnyr t kalo-
het n tekstin tjetr zako-
nisht jan t shnuara me
ngjyr tjetr apo jan t
nnvizuara. Vendet e ktilla
n tekst quhen hiperlidhje
apo lidhje (angl. link).
Teksti q prmban lidhje
deri te pjest tjera t tekstit
apo deri te dokumentet tje-
ra quhet hipertekst (angl.
hypertext).
28
Rregullimi i
tekstit 2
Futja dhe prdorimi i hiperlidhjeve
Lidhi disa dokumente me hiperlidhje. Ndiqi udhzimet:
Shkruaj tekstin vijues:
Kompjuteri sht konstruktuar nga shum pjes zike:

Procesori: - pjesa q i prpunon t dhnat dhe n t ciln
kryhen urdhrat programore dhe operacionet.
Memoria e brendshme (operative) pjesa n t ciln ruhen
t dhnat dhe programet derisa kompjuteri punon.
Njsit hyrse pjest me ndihmn e t cilave i fusim t
dhnat dhe japim urdhra (tastiera, mausi, skaneri).
Njsit dalse pjest pr paraqitjen e rezultateve (monitori,
shtypsi)
Memoriet e jashtme pjest n t cilat ruhen t dhnat kur
kompjuteri nuk punon (hard disku, disketa, CD).
Prpuno edhe pes dokumente n t cilat do t shkruash nga disa

fjal pr seciln pjes t kompjuterit dhe ruaji n disk n folderin tnd.
Pr seciln pjes t faqes s par vendos hiperlidhje q do ta hap do-
kumentin i cili e sqaron at. S pari vendos lidhje me fjaln Procesor:
1 Selekto fjaln Procesor;

2 Kliko n menin Insert; 2
Shnim:
3 Kliko n Hyperlink. Urdhrin
Ko pju Hyperlink mund
Procesor ta aktivizosh
3 Kujtesa e br
edhe me tastet
dhna
Ctrl+K.
Do t hapet dritarja Insert njsi t dh
Hyperlink:
4 5
Nse do t
vendossh hi- INFORMATIKA PR KLASN VI
6
perlidhje me memorie t jashtme.doc
Ofce writer.pub
vendin e caktu- powerPoint.pub
ar t dokumentin
procesor.doc
Ditlindja e Zans.doc
7
t njjt, kliko n njsi t dhna.doc
Kujtesa e brendshme
ikonn Place in word.pub
word-nal.pub
This document.
4 N pjesn Link kliko n ikonn Existing File or Web Page.
29
Rregullimi i
2 tekstit
5 Teksti q paraqitet mundet edhe ta ndryshosh n shiritin Text to

display;
6 N fushn Look in krko folderin ku e ke ruajtur dokumentin me t
cilin do t vendossh lidhje;
7 Kliko n dokumentin e krkuar;
8 Kliko n butonin OK.
Tani fjala Procesor sht hiperlidhje, ajo sht e nnvizuar dhe me

ngjyr t kaltr. Q t kalosh n dokumentin te i cili t drgon, mbaje t
shtypur tastin Ctrl dhe kliko n lidhje.
Kompjuteri sht konstruktuar nga shum pjes zike:
Procesori: - pjesa q i prpunon t dhnat dhe n t cilin
kryhen urdhrat programore dhe operacionet.
Prpiqu vet
T vendossh hiperlidhje me dokumente t tjera pr pjest e komp-

juterit.

T vendossh hiperlidhje me dokumentin tjetr (Insert
[ Hypertext)
T prdorsh hiperlidhjen
Pyetje dhe detyra:

1. Sqaro nocionin hipertekst.
2. ka sht hiperlidhja?
3. Si do ta njohsh tekstin n dokument q paraqet hiperlidhje me
tekst tjetr?
4. Si do t kalosh n tekstin te i cili t drgon hiperlidhja?
5. Si do t vendossh hiperlidhje n nj tekst i cili t drgon te teksti
tjetr n dokumentin e njjt?
6. A mund t vendossh hiperlidhje me tekstin e dokumentit tjetr
apo me ueb lokacionin e Internetit? Si?
7. Prpilo dokument n t cilin do ti radhitsh planett:
Ruaje dokumentin n folderin tnd me emr Planett
Pr secilin planet prpilo dokument me prmbajtje t
shkurtr;
Ruaji dokumentet me emrat prkats;
30
Rregullimi i
tekstit 2
N dokumentin Planett vendos hiperlidhje me dokumentet
prkatse pr secilin planet;
N dokumentet e tjer vendos lidhje q t kthen te dokumenti
Planett;
Lviz npr dokumente duke i shfrytzuar hiperlidhjet.
8. N faqen e par t dokumentit t ri shkruaj titull Termint e Interne-
tit. Prpilo list me disa termin t lidhur me Internet.
N faqen e dyt sqaro secilin termin (l disa rreshta t zbrazta
ndrmjet tyre).
N secilin termin t lists vendos hiperlidhje me sqarimin prkats.
Pas secilit sqarim shkruaj fjaln Mbrapa, e cila do t jet hiperlidh-
je me titullin.
Pr nxnsit e talentuar
1. Bj ushtrimet e njjta, por n vend se n disa dokumente, teks-
ti le t jet n nj dokument. Krko ndihm nga arsimtari. Le t t
sqaroj ka sht bookmark.
Qllimi prfundimtar sht dokumenti i rregulluar dhe i shtypur.
Nse dshiron ti shtypsh t gjitha faqet e dokumentit n nj ek-
zemplar, mjafton ta shtypsh vegln Print e cila gjendet n
shiritin standard, por para ksaj dokumentin duhet ta prgatitsh
pr shtypje, gjegjsisht duhet t caktosh formatin dhe pozitn e fa-
qes, si dhe margjinat e saj.
Margjinat dhe pozita e faqes
Te vizoret mund ti shohsh
siprfaqet e kaltra dhe t bardha. Margjina e spirme
Teksti futet n pjesn e bardh,

ndrsa pjesa nn siprfaqet e kalt-
ra quhet margjina. N margjina
Margjina e djatht
Margjina e majt
nuk shkruhet tekst, prpos disa

shnimeve dhe komenteve.
Margjina e poshtme
31
Rregullimi i
2 tekstit
Prgatite pr shtypje dokumentin Ditlindja e Zans.

1 kliko n menin File;
2 aktivizoje urdhrin Page Setup
Do t hapet dritarja si n fotogran e mposhtme:
3
Zgjidhe ikonn
Landscape kur
do t dshirosh
t shkruash pr
5
s gjati
3 Nse etza Margins nuk sht aktive, kliko n t;

4 N pjesn e par t Margins futi vlerat pr katr margjinat: Top
margjina e siprme, Bottom e poshtme, Left e majt dhe
Right e djatht;
5 N pjesn e dyt - Orientation kliko n ikonn Portrait pr
shkruarjen pr s gjati;
Prpiqu vet
T vendossh margjina dhe pozit t faqeve n disa dokumen-
te ekzistuese.
Zgjedhja e faqeve pr printim

Ekzistojn formate t ndryshme t letrs. Sigurisht ke dgjuar pr
formatet A3, A4 etj. Formatet kan dimensione t ndryshme t faqes.
Shtypsit e ndryshm punojn me formate t ndryshme t letrs.
Formatin e letrs mund ta zgjedhsh; po ashtu, n dritaren Page Se-
tup nga etza Paper;
32
Rregullimi i
tekstit 2
1 N dritaren Page Setup kliko n 1

etzn Paper;
2 N pjesn Paper size zgjidhe 2
formatin A4;
3
Vshtrim para shtypjes
Para shtypjes shiko si do t duket dokumenti kur t shtypet. Nse je
e/i knaqur me pamjen, shtype dokumentin. N t kundrtn kthehu,
rregulloje m mir, e pastaj shtype.
Shiko si do t duket dokumenti yt kur t shtypet:
1 kliko n menyn File.

2 Kliko n Print Preview.
Dokumenti do t paraqitet me pamje tjetr. Do t paraqitet edhe shi-

riti Print Preview (menjher pas menys kryesore), ndrsa treguesi
merr formn e thjerrs.
Shiko nse t plqen pamja e dokumentit. Ndryshime t

vogla mund t bsh nse shtyp n ikonn Magnifier,
treguesi merr formn e kursorit dhe mund t shkruash n tekst.
Kur do t jesh i/e knaqur, kliko n butonin Close pr ta mbyllur pam-
jen Print Preview.
Kur do t jesh i/e prgatitur pr shtypje:
1 kliko n menin File.
2 Kliko n Print:
Do t hapet dritarja Pint:
33
Rregullimi i
2 tekstit
3
Shnim:
Urdhrin Print
mund ta aktivi-
zosh me tastet 4 5
Ctrl+P.
6
3 N pjesn Printer, n shiritin Name zgjedh shtyps prkats (n
rast se jan instaluar disa prej tyre)
4 N pjesn Page range shkruaj numrat e faqeve q dshiron ti
shtypsh. Me presje ndaji numrat, ndrsa faqet e njpasnjshme
shkruaji me viz (pr shembull: 2, 5-8 do t thot do t shtypen
faqja e dyt dhe t gjitha faqet prej t pests deri te e teta. Nse
dshiron ti shtypsh t gjitha faqet, zgjidhe opsionin All.
5 N pjesn Copies cakto numrin e kopjeve.


T vendossh margjina, format dhe orientimin e faqes
(File [ Page Setup).
T prdorsh vshtrimin para shtypjes (File Print Pre-
view).
T dish t shtypsh dokument (File Print) dhe t
vendossh parametra pr shtypje (shtyps, numrin e kop-
jeve, faqet pr shtypje).
Pyetje dhe detyra:

1. Cilat prgatitje duhet t bhen para se t shtypet dokumenti?
2. ka jan margjinat?
3. Si do ti rregullosh margjinat e dokumentit?
4. Si do ta zgjedhsh pozitn e faqeve t dokumentit q do ta shtypsh?
34
Rregullimi i
tekstit 2
5. Me cilin urdhr mund t shohsh si do t duket dokumenti kur t
shtypet?
6. Cili sht urdhri pr shtypjen e dokumentit?
7. Si do ti caktosh numrat e faqeve q do ti shtypsh?
8. Zgjedh nj dokument me m shum faqe. Rregullo margjinat n
mnyr vijuese:
Margjina e majt le t jet 1,5cm; e djathta 1cm; e siprme dhe
e poshtme nga 2cm;
Vendos faqet pr shtypje n pozit t shtrir (Landscape)
Pr format t ets zgjedh A4;
Shikoje dokumentin n Print Preview;
Rregullo dokumentin sipas dshirs;
Shtyp nga dy kopje pr seciln faqe.
35
Rregullimi i
2 tekstit
Kontrollo far ke msuar!

1. Paragran do ta rregullosh me urdhrin: 7. Fusnotat n dokument jan:
a) File [ Paragraph a) nn fjaln q sqarohet
b) n fund t faqes
b) File [ Page Setup
c) n fund t dokumentit
c) Format [ Paragraph
8. Komentet e futura n tekst:
2. Hapsirn ndrmjet rreshtave do ta a) mund t fshihen
prcaktosh n dritaren Paragraph n b) nuk mund t fshihen
fushn
a) Line spacing 9. Hipertekst sht:
b) Before a) tekst me m shum faqe
b) teksti q prmban lidhje me pjest
c) After tjera t tekstit apo me dokumente
tjera
3. Kuzuesit prdoren pr: c) teksti q prmban fotogra dhe
a) vendosjen e margjinave objekte tjera grake
b) trheqjen e nj rreshti t paragrat 10. Margjinat jan:

c) trheqjen e gjith paragrat a) sqarimet e fjalve t panjohura
b) vendet e zbrazta n tekst
4. Kryerreshti i paragrat: c) Zbraztirat nga katr ant e faqes
a) duhet t jet n vij t njjt me
rreshtat e tjer 11. N Print Preview:
b) Mund t jet vetm i trhequr n a) mund t rregullohet tekstit
lidhje me rreshtat e tjer b) nuk mundet t rregullohet teksti
c) Mund t jet i trhequr apo i veuar
12. Gjat shtypjes s dokumentit:
n lidhje me rreshtat e tjer
a) Me doemos duhet t shtypen t gjitha
5. Hapsira ndrmjet kolonave n tekst: faqet
b) Mund t prcaktojm cilat faqe dshirojm
a) mund t caktohet
ti shtypim
b) nuk mund t caktohet
6 Mbishkrimi dhe nnshkrimi i faqes mund

t caktohen me urdhrin:
a) Insert [Header and Footer
b) View Header and Footer
c) Format Header and Footer
36
Shtojc:
Open ofce.org Writer
PRMBAJTJA
Open Ofce Writer t prsritim
Rregullimi faqes
Gjetja dhe zvendsimi i nj pjese t tekstit
Hipertekst
37
Rregullimi i
2 tekstit
Open Ofce Writer - t prsrisim

Open Ofce Writer (apo shkurtimisht Writer) sht pjes e paqetit
Open Ofce q sht gratis dhe mund ta shkarkosh nga adresa vijue-
se: http://www.OpenOfce.org.
Dokumenti n OpenOfce Writer, i ruajtur n memorien e jashtme ka
prapashtesn odt dhe ikonn
Dokumenti ruhet me urdhrin Fajlli Ruaje si
Dokumenti hapet me urdhrin Fajlli Hape
Dokumenti i ri hapet me urdhrin Fajlli I ri
Veglat pr rregullimin e tekstit:
Veglat pr rrafshimin e tekstit:
Veglat pr prerjen, kopjimin dhe ngjitjen e tekstit
Veglat pr krijimin e lists:
Veglat pr futjen e elementeve grake:
Paragra rregullohet n dritaren Paragraf e cila aktivizohet me urd-
hrin Formatimet Paragraf Tani do t msosh si ta rregullosh
hapsirn para dhe pas paragrat, si ta rregullosh hapsirn ndrmjet
rreshtave, si t trheqsh paragran dhe si ta trheqsh apo veosh
kryerreshtin e paragrat. T gjitha kto do ti bsh n etzn Kryer-
resht dhe Hapsira t dritares Paragraf.
Hapsira para dhe pas paragrafit:

Vendose kursorin kudo qoft n paragraf;
Kliko n menyn Formatimet;
Nga urdhrat e ofruara zgjedh Paragraf. Do t hapet dritarja Paragraf;
38
Rregullimi i
tekstit 2
Kliko n shigjetn e kthyer prpjet djathtas nga fusha Mbi paragraf,

n pjesn Hapsira q ta zmadhosh vlern e hapsirs para
paragrat;
Kliko n shigjetn e kthyer prpjet djathtas nga fusha Nn
paragraf, n pjesn Hapsira q ta zmadhosh vlern e hapsirs
pas paragrat;
Veriko n butonin OK.
Rregullimi i hapsirs ndrmjet rreshtave n nj paragraf
Pozicionohu n paragraf dhe aktivizoje dritaren Paragraf. N pjesn

Hapsira n mes linijave:
Kliko n shigjetn e kthyer teposht;
Nga lista zgjedh njrin nga opsionet e ofruara;
Kliko n butonin OK.
39
Rregullimi i
2 tekstit
Trheqja e paragrafit dhe e kryerreshtit

Paragran dhe kryerreshtin do ti trheqsh me ndihmn e dritares
Paragraf, n pjesn Kryerresht:
Q ta trheqsh paragran nga e majta, n fushn Para tekstit fute

vlern apo prcaktoje me ndihmn e shigjetave;
Q ta trheqsh paragran nga e djathta, n fushn Pas tekstit
fute vlern apo prcaktoje me ndihmn e shigjetave;
Q ta trheqsh apo ta veosh kryerreshtin, n fushn Linja e par
fute vlern apo prcaktoje me ndihmn e shigjetave.
Paragran dhe kryerreshtin e paragrat mund ti trheqsh edhe
me ndihmn e kuzuesve t vizores

T shkruarit n kolona
S pari, selekto tekstin;
Kliko n menin Formatimet;
N menin rnse kliko n opsionin Korniz.
Do t hapet dritarja vijuese:
40
Rregullimi i
tekstit 2
Kliko n ikon me numrin e caktuar t kolonave apo fute numrin n
fushn Kolonat
Zgjedh Gjersia(sht e lejuar vetm nse sht shkyur opsioni
Auto Width) e kolonave dhe Hapsira ndrmjet kolonave;
Nse do, zgjedh vijn ndrmjet kolonave;
Kur do t jesh i/e knaqur me opsionet, kliko n butonin OK.
Rregullimi faqes
Vendosja e mbishkrimit dhe nnshkrimit t faqes
Q t futsh mbishkrim:
Kliko n menin Shto;
Zgjedh opsionin Standard nga urdhri Mbishkrim.
Do t paraqitet hapsira e kuzuar me vij, n t ciln duhet ta shkru-
ash tekstin.
Gazeta shkollore
Q t futsh nnshkrim t faqes:

Kliko n menin Shto;
Zgjedhe opsionin Standard nga urdhri Nnshkrim.
Do t paraqitet hapsira e kuzuar me vij, ku duhet ta shkruash tekstin.
Mbishkrimin dhe nnshkrimin e faqes mund ti rregullosh sipas
dshirs. Mund ti rregullosh: fontin, madhsin e shkronjave, ngjyrn
e shkronjave, rrafshimin dhe do gj tjetr, njjt si tekstin e rndomt.
Futja e fusnots
Q t fusish fusnot:
S pari, vendose kursorin menjher pas fjals q sqarohet;
Kliko n menyn Shto;
Kliko n urdhrin Fusnot.
Do t hapet dritarja Shto fusnotn n t ciln:
Pr shnimin e fusnotave mund t zgjedhsh numra q rriten au-
tomatikisht me seciln fusnot t re apo mund t futsh shenj n
fushn pr shenj. Fute *dhe fusnota do t jet e shnuar me *;
Kliko n butonin OK.
41
Rregullimi i
2 tekstit
Futja e komenteve
Q t futsh koment:
S pari, vendose kursorin n fjaln pr t ciln do t shkruash ko-
ment;
Kliko n menin Shto;
Kliko n urdhrin Shnim
Do t hapet dritarja ku mund t shkruash nj shnim;
Shkruaje shnimin n hapsirn pr tekst;
Kliko n tastin OK.
Gjetja dhe zvendsimi i nj pjese t tekstit

Gjetja e nj pjese t tekstit
Q t gjesh nj pjes t caktuar t tekstit apo fjals:
Kliko n menin Edito;
Nga menyt rnse zgjidhe urdhrin Gjeje dhe Zvendso
Do t hapet dritarja Gjeje dhe Zvendso:
42
Rregullimi i
tekstit 2
N fushn Krko pr shkruaje tekstin q e krkon;

Kliko n butonin Gjeje q ta gjesh tekstin n vendin e ardhshm, apo
Gjeji t gjitha q ta gjesh tekstin n t gjitha vendet e tekstit.
Domethnia e butonave t tjer dhe opsioneve.
Opsionin Madhsia prputhet zgjidhe ather kur do Writer-i ti
dalloj shkronjat e mdha prej atyre t voglave gjat krkimit
Opsionin Vetm fjalt zgjedhe ather kur do ti gjesh vetm fjalt e
plota, e jo edhe pjest e fjalve t tjera.
Zvendsimi i nj pjese t tekstit
N fushn Krko pr shkruaje fjaln q dshiron ta zvendsosh

me fjaln tjetr;
N fushn Zvendso me shkruaje fjaln q e zvendson fjaln n
fushn Krko pr
Kliko n butonin Zvendso apo n butonin Zevndso t gjith.
43
Rregullimi i
2 tekstit
Hipertekst
Futja dhe prdorimi i hiperlidhjeve
Shno fjaln n t ciln do t vendossh Hiperlidhje;
Kliko n menin Shto;
Zgjedh Hiperlidhje
Do t hapet dritarja Hiperlink:
Kliko n dokumentin Dokumenti

Shkruaje rrugn deri te dokumenti; apo
Kliko n ikon me folder q gjendet djathtas nga fusha Shtegu pr ta
gjetur dokumentin me t cilin je duke vendosur hiperlidhjen
Kliko n butonin Apliko.
Tani fjala e dhn sht hiperlidhje, ajo sht e nnvizuar dhe me
ngjyr t kaltr. Q t kalosh n dokumentin q ajo t drgon, mbaje t
shtypur tastin Ctrl dhe kliko lidhjen
Qllimi prfundimtar sht dokumenti i rregulluar dhe i shtypur. Nse
dshiron ti shtypsh t gjitha faqet e dokumentit n nj ekzemplar, mjaf-
ton ta shtypsh vegln foto e printerit q gjendet n shiritin standard,
por para ksaj dokumentin duhet ta prgatitsh pr shtypje, gjegjsisht
duhet ta caktosh formatin dhe pozitn e faqes, si dhe margjinat e saj.
Margjinat dhe pozita e faqes

Te vizoret mund ti shohsh siprfaqet e kaltr dhe t bardha. Teks-
ti futet n pjesn e bardh, ndrsa pjesa nn siprfaqet e kaltr quhet
margjina. N margjina nuk shkruhet tekst, prpos disa shnimeve dhe
komenteve.
44
Rregullimi i
tekstit 2
Kliko n menin Formatimet;
Kliko n urdhrin Faqja.
Do t hapet dritarja si n fotogra:
Nse etza Faqja nuk sht aktive, kliko n t;

Zgjedh Formatimet t ets (m i shpesht sht formati A4)
Zgjedh - Orientimi dhe kliko n Portret pr shkruarjen pr s gjati
apo n Pejzazh pr shkruarjen pr s gjeri.
N pjesn Margjinat futi vlerat e katr margjinave: Majtas, Djathas,
Lart dhe Posht;
Kliko n butonin OK.
Vshtrim para shtypjes
Aktivizoje urdhrin Shikimi i paqes nga menyja Fajlli.

Dokumenti do t paraqitet me pamje tjetr. Do t paraqitet edhe shi-
riti i ri n t cilin mund t ndryshosh pamjet e ndryshme (menjher pas
menys kryesore). Kur do t jesh i/e knaqur, kliko n butonin Mbyll
shikimin paraprak pr ta mbyllur pamjen Shikimi i paqes.
Kur do t jesh i/e prgatitur pr shtypje, aktivizoje urdhrin Shtyp nga
menyja Fajlli. Do t hapet dritarja Shtypja.
45
Rregullimi i
2 tekstit
N pjesn Shtypsi, n shiritin Emri zgjedh shtyps prkats (n

rast se jan instaluar disa prej tyre)
N pjesn Intervali i shtypjes shkruaj numrat e faqeve q dshiron
ti shtypsh. Me presje ndaji numrat, ndrsa faqet e njpasnjshme
shkruaji me viz (pr shembull: 2, 5-8 do t thot se do t shtypen
faqja e dyt dhe t gjitha faqet prej t pests deri te e teta). Nse
dshiron ti shtypsh t gjitha faqet, zgjidhe opsionin T qjitha.
N pjesn Kopjeve cakto numrin e kopjeve.
Kliko n butonin OK.
46
Prezantimet
multimediale
Me programin PowerPoint mund t pr-

punosh prezantime t bukura.
PRMBAJTJA
Nocioni prezantim multimedial
Microsoft PowerPoint
Prpunimi i prezantimit
Pamjet e ndryshme t prezantimit
Rregullimi i sllajdit t zbrazt n pamjen Normal
Efektet e animacionit dhe t zrit
Vendosja e hiperlidhjes
Puna me muzik dhe video shnime
Efektet e kohs
47
Prezantimet
3 multimediale
Nocioni prezantim multimedial

Nocionet e reja:
Multimedia, prezantim, sllajd, sllajd show, vshtrimi n sllajd, efekti
i kalimit, efekti i animacionit, efektet e zrit.
Me nocion prezantim nnkuptohet paraqitja e ndonj ideje, pune,

prodhimi, gjendje etj rrethit m t gjer t njerzve. M s shpesh-
Shnim: ti, ato jan ligjrata, reklama, raporte, prezantimi i prodhimeve t reja,
ideve, rezultateve etj.
M tutje n tekst
paralelisht do ti Me zhvillimin e teknologjive t informatiks sht mundsuar
shfrytzojm dy prpunimi i prezantimeve multimediale, t cilat n vete prmbajn
termin: prezantim tekst, grak, animacion, z dhe video shnime. Me futjen e ktyre
multimedial dhe elementeve ato bhen atraktive dhe dinamike.
prezantim.
Multimedia paraqet prezantim i t dhnave, me kombinim

t tekstit, zrit, fotogras, video simulimeve dhe fotog-
rave.
Elementet themelore t prezantimeve multimediale

Prezantimi prbhet prej elementeve vijuese:
Tekst,
Grak,
Fotogra,
Tabel,
Z.
Elementet futen n faqet e caktuara, t quajtura sllajde, q prdoren
pr paraqitje n ekran, n mur apo n plhur dhe gjat paraqitjes
ndrrohen nj nga nj. Paraqitja e prezantimit quhet sllajd show.
Pyetje dhe detyra:

1. Sqaro nocionin multimedia!
2. ka sht prezantimi? ka sht prezantim multimedial?
3. Cilat jan elemente themelore t prezantimit multimedial? ka sht
sllajdi?
4. Si duhet t jen t organizuara elementet e sllajdit q prezantimi t
jet i suksesshm?
5. Si quhet paraqitja e prezantimit?
48
Prezantimet
multimediale 3
Microsoft PowerPoint
Microsoft PowerPoint sht program i dedikuar pr prpunimin e
prezantimeve multimediale.
Aktivizimi i programit PowerPoint
Q ta aktivizosh programin PowerPoint, kliko n Start dhe zgjedh
Programs [ Microsoft Ofce PowerPoint apo kliko dy her n
ikonn PowerPoint.
PowerPoint do t hapet n pamjen normale (pamja Normal).
Hapsira e puns prmban:
1 N mes gjendet sllajdi q duhet ta rregullosh.
2 Nga ana a majt paneli pr sllajde (Slide panel) n t cilin jan para-
qitur sllajde n form t zvogluar. N panelin pr sllajde ka dy mnyra
t paraqitjes s sllajdeve Slides dhe Outline.
3 Paneli pr detyra (Task pane) n ann e djatht. Paneli pr dety-
ra merr emra dhe pamje t ndryshme n varsi nga detyra q kryhet
n moment. Gjat startimit aktiv sht paneli Getting Started nga i cili
mund t hapsh prezantim ekzistues apo t krijosh prezantim t ri.
Shnim:
1
Dritarja e
2 PowerPoint i
prmban elementet
e dritares
standarde.
3
Puna me prezantim
PowerPoint sht pjes e programit MS Ofce, njjt si Word-i.
Mnyra e puns n t dy programet sht e ngjashme, prandaj shum
njohuri q i ke msuar gjer m tani mund ti zbatosh edhe m tutje.
49
Prezantimet
3 multimediale
Produkti PowerPoint sht prezantim, i cili ruhet n memorien e jash-

tme me prapashtes .ppt dhe ka ikon si n fotogra
Prezantimi im i pare.ppt
Procedurat pr hapjen e prezantimit t ri apo ekzistues, pr mbylljen

dhe pr ruajtjen e tij kryhen njlloj si n Word. Vetm shkurtimisht ti
prkujtojm urdhrat:
Hapja e prezantimit t ri File New
Hapja e prezantimit ekzistues File Open
Mbyllja e prezantimit File Close
Ruajtja e prezantimit File Save As

Ta startosh aplikacionin PowerPoint
Ti njohsh elementet e dritares s PowerPoint
(shiritat, hapsirn pr rregullimin e sllajdit, Slide
pane, Task pane).
T hapsh prezantim t ri dhe ekzistues dhe t
dish ta ruash prezantimin.
Pyetje dhe detyra

1. Si startohet programi PowerPoint?
2. Me ciln prapashtes ruhen prezantimet n memoriet e jashtme?
3. Cilat elemente i prmban hapsira e puns s PowerPoint n pam-
jen Normal? Sqaroi ato!
50
Prezantimet
multimediale 3
Krijimi i prezantimit
Tani mund t msosh t krijosh nj prezantim.
Krijimi i prezantimit t ri
Si prpilohet prezantimi do t tregojm me shembull. Ndiqi udhzimet
q ta prpilosh prezantimin tnd t par.
1 Kliko n Create a new presentation n pane- 1

lin pr detyra Getting Started. Nse paneli nuk
sht i hapur, aktivizoje me urdhrin File [ New.
Shnim:
2 Hapet paneli New Presentation. Kliko n Blank Prezantim

presentation q ta krijosh prezantimin, duke l- 2 t ri mund t
prpunosh
luar nga ai i zbrazt. Prezantimet e reja marrin
edhe nprmjet
emr Presentation1, Presentation2 etj.
shabllonit, me
ndihmn e
magjistarit apo
nga prezantimi
3 N pjesn e panelit pr detyra hapet paneli Slide ekzistues.
Layout, i cili prmban pamjet e ndryshme t sllaj-
deve. Sllajdi n t cilin do t punosh ka pamje si 3
sllajdi i par n panel. Pamjet do ti sqarojm m
von.
Futja dhe rregullimi i tekstit

N PowerPoint teksti mund t futet vetm n kornizn pr tekst (Text
Box). Jasht kornizs nuk mund t shkruhet.
Sllajdi yt i par prmban dy korni-
za pr tekst: e para sht pr titull (tit-
le), ndrsa e dyta sht pr nntitull
(subtitle).
Kliko n kornizn e par; do
t paraqitet kursori. Shkrua-
je tekstinPrezantimi im i par. N
kornizn e dyt shkruaji emrin dhe
mbiemrin tnd. Kur do ta shkruash
tekstin, kliko jasht kornizs pr tekst.
Mund ta prdorsh shiritin pr formatim pr ta rregulluar tekstin. Vren
se shiriti sht i njjt si n Word.
51
Prezantimet
3 multimediale
Nse dshiron t fshish ndonj tekst, zbato procedurat e njjta si n

Word. Selekto tekstin dhe shtyp tastin Delete, apo kliko n tekst dhe
fshiji shenjat me tastet Delete apo Back Space.
Kur do t dshirosh ta rregullosh gjith

tekstin n nj korniz, mjafton ta selektosh Prezentimi im i pare
kornizn.
Zana Alla
Zgjedhe fontin Comic Sans MS. Tani sllaj-
di yt duket kshtu:
Futja e sllajdit
Sllajdi i ri futet me urdhrin Insert [ New Slide, Por ekzistojn edhe
mnyra tjera: nprmjet ikons, me klik t djatht t mausit apo me tas-
tet Ctrl+M.
Q t shtosh edhe nj sllajd:
1 Kliko n ikonn New Slide, e cila ndodhet

n shiritin pr formatim (e fundit djathtas)
2 Sllajdi i ri prmban dy korniza pr tekst:

pr titull dhe pr tekstin q duhet t rre- 2
gullohet si lista e shenjave;
3 Fute titullin Shokt e mi, ndrsa n Shokt e mi

kornizn e dyt numro shokt e tu. Do t Njomza
tosh sllajd t ktill: Agoni
Eliesa
Bedi
Ardi
Ke kujdes!
Gjat ndryshimit t fontit ndryshohet edhe shenja pr list (bullet).
Selekto gjith tekstin n list apo selekto kornizn dhe zgjedh simbol
tjetr nga dritarja Bullets and Numbering, t ciln do ta aktivizosh me
urdhrin Format Bullets and Numbering
Pamja e sllajdit (Layout)

sht koha t njoftohesh me pamjen e sllajdit. Pamja paraqet ren-
ditjen e elementeve t nj sllajdi (tekst, fotogra, grakon, tabel etj).
Pamjen mund ta zgjedhsh nga paneli Slide Layout, i cili aktivizohet n
urdhrin Format Slide Layout.
52
Prezantimet
multimediale 3
Tani, bje sllajdin e tret n t cilin do t shkruash dika pr vete
dhe do t futsh fotogran tnde. S pari fut edhe nj sllajd (me urd-
hrin New Slide). Mund t vresh q n sllajd prsri ka dy korniza pr
tekst, por ty t duhet dhe hapsira pr fotogra.
1
Kjo/ky jam un
2
4
3 N panelin pr
sllajde mund
t lvizsh me
ndihmn e shiritave
pr lvizje.
1 Nse n panelin pr detyra nuk sht i hapur paneli Slide Layout, ak-
tivizoje me urdhrin Format Slide Layout.
2 Vshtroji pamjet. Me klikim zgjedh pamjen q prmban titull, tekst
Shnim:
dhe fotogra (Title, Text and Content).
3 Sllajdi yt mori formn tjetr. Fute titullin Kjo/Ky jam un, ndrsa n
kornizn pr tekst shkruaj dika pr vete. Mund t prdorsh
pamje t njjt pr
4 N kornizn pr fotogra dhe prmbajtje tjetr fute fotogran tnde disa sllajde. Selekto
(t ciln paraprakisht e ke ruajtur n disk). N korniz kliko n ikonn disa sllajde, n
(Insert Picture). M tutje, procedura sht e njjt si n Word: pamjen e dshiruar
Kur do t hapet dritarja Insert Picture, krkoje fotogran tnde n kliko n butonin
disk, selektoje dhe veriko n butonin Insert. me shigjet t
kthyer posht dhe
N mnyr t njjt mund t futsh tabel, grak, Clip Art, grakon n listn q do t
dhe video shnim vetm duhet ta zgjedhsh ikonn e duhur. paraqitet kliko n
Ruaje prezantimin n folderin tnd me emrin Prezantimi im i par Apply to Selected
me urdhrin File Save. Slides.
Dizajnimi i sllajdit
Prezantimi yt i par sht punuar. Tani mund ta rregullosh dhe ta
bsh m interesant. S pari dizajno sllajdet. N PowerPoint ekziston
numr i madh i dizajnve t gatshme.
1 Aktivizoje urdhrin Format Slide Design.
2
2 Nga paneli Slide Design zgjedh nj dizajn dhe kliko n t.
53
Prezantimet
3 multimediale
T gjitha sllajdet do t ken dizajn t njjt.
2 3
N sllajdin e par do t aplikosh nj dizajn tjetr.

3 Selekto sllajdin e par, zgjedh dizajn tjetr, pozicionohu me maus mbi
t dhe kliko n butonin me shigjet t kthyer teposht q do t para-
qitet nga ana e djatht. N listn q do t paraqitet kliko n Apply to
Selected slides.
Ruaje prezantimin me emr Prezantimi i pare.
Shnim:
Aktivizimi i prezantimit
Prezantimin mund
ta aktivizosh edhe Aktivizoje prezantimin me urdhrin Slide Show [ View Slide Show.
me tastin F5 Sllajdi i par do t paraqitet n tr ekran.
Udhheqja e prezantimit
N sllajdin e ardhshm mund t kalosh n njrn prej mundsive vi-
juese:
Shtype tastin me shigjet t kthyer djathtas;
Shtype tastin Enter;
Shtype tastin Page Down;
Kliko me maus.
N sllajdin paraprak mund t kthehesh n njrn prej mnyrave viju-
ese:
Shtype tastin me shigjet t kthyer majtas;
Shtype tastin Back Space;
Shtype tastin page Up.
Aftsit q duhet ti prsossh:

T zgjedhsh pamjen e sllajdit.
T shkruash tekst dhe t futsh fotogra n sllajd.
T futsh sllajd t ri (Insert oNew slide).
T aplikosh dizajn n sllajd nga paneli Slide Design.
T dish t aktivizosh dhe t lvizsh npr prezantim.
54
Prezantimet
multimediale 3
Pyetje dhe detyra
1. Sqaro procedurn pr prpunimin e prezantimit t ri!
2. Si futet teksti n prezantim?
3. Me cilin urdhr mund t futsh sllajd t ri?
4. ka paraqet pamja e sllajdit?
5. Nga cili panel mund t zgjedhsh pamjen e sllajdit?
6. Si aktivizohet prezantimi?
7. N cilat mnyra mund t kalosh n sllajdin e ardhshm, gjegjsisht
n at paraprak gjat paraqitjes s prezantimit?
8. Si do ta ndrpressh paraqitjen e prezantimit?
9. Prpuno nj prezantim:
N sllajdin e par shkruaj titull;
N sllajdin e dyt shkruaj dika pr vete;
Fut fotogra n sllajdin e dyt;
N sllajdin e tret prezantoje shkolln tnde;
N sllajdin e katrt radhiti shokt e tu nga paneli Slide Layout
zgjedhe pamjen Title and Text);
Ruaje prezantimin me emrin Kjo/Ky jam un;
Shikoje prezantimin.

N PowerPoint ekzistojn tre lloje t pamjeve: Normal, Slide sorter dhe
Slide Show. Nga njra pamje n tjetrn mund t kalosh n dy mnyra:
Me ndihmn e menys View;
Me ndihmn e ikonave q gjinden n fund t panelit pr sllajde (posht
n t majt t ekranit)
Pamja Normal
PowerPoint aktivizohet n pamjen Normal me t ciln ke punuar deri
tani. N pjesn qendrore sht sllajdi t cilin e rregullon, ndrsa majtas
jan t gjitha sllajdet n form t zvogluar. M von do t msosh si t
rregullosh sllajd t zbrazt.
Pamja Slide Show
Prezantimi paraqitet n pamjen Slide Show.
Pamja Slide Sorter
Pamja Slide Sorter t mundson ti shohsh t gjitha sllajdet n form
t zvogluar dhe t manipulosh me to (futja, fshirja, kopjimi, bartja,).
55
Prezantimet
3 multimediale
Gjithsesi se kt mund t bsh edhe n pamjen Normal, por n raste kur pre-
zantimi yt do t ket shum sllajde, m leht do t punosh n kt pamje.
Slide 4
Slide 1 Slide 2 Slide 3 Slide 4
Slide 8
Slide 5 Slide 7 Slide 1 Slide 1
Puna me sllajde
Hape prezantimin Prezantimi i par dhe kalo n pamjen Slide Sor-
ter.
Shnim: Futja e sllajdit

Sllajdi i ri futet n mes t sllajdeve t tjer me urdhrin New Slide
Q ta rregullosh
sllajdin, duhet
(nga menyja Insert).
t kthehesh n Pozicionohu n
pamjen Normal. 1 Shokt e mi
xNjomza
xAgoni
Kjo/ky jam un
>Un quhem Arlind dhe shkoj n
mes t sllajdit t Prezanmi im i par xEliesa
shkolln Liria.
Jam shtat vje
Kliko dy her n 1
xBedi
xArditi
>Jetoj n Shkup
par dhe t dyt. Arlind Xhaferi
sllajdin q do ta
rregullosh. 2 Kliko me tastin e
djatht t mausit
dhe nga menyja 2
zgjedh New Slide.
Sllajdi i ri le t jet me titull Familja ime dhe radhiti antart e
familjes tnde.
Kopjimi dhe bartja e sllajdeve
Sllajdi bartet me urdhrat Cut dhe Paste, ndrsa kopjohet me urd-
hrat Copy dhe Paste (nga menyja Edit). Operacionet kopjimi dhe bart-
ja jan t njjt si te t gjitha aplikacionet tjera. Si edhe pr t gjit-
ha urdhrat e tjer, ashtu edhe ktu ekzistojn disa mnyra, por m e
lehta sht me teknikn trheq dhe lsho (Drag and Drop). Ndiqi
udhzimet.
Bartja e sllajdit
1 Kliko n sllajdin e fundit.
2 Me tastin e shtypur t mausit lviz deri te vendi n mes t sllajdit t
par dhe t dyt.
3 Lshoje tastin.
4 Tani sllajdi i fundit sht i dyti
Prezantimet
multimediale 3
Kopjimi i sllajdit
1 Kliko n sllajdin e par.
2 Mbaje t shtypur tastin Ctrl.
3 Me tastin e shtypur t mausit lviz deri t vendi pas sllajdit t fundit.
4 Lshoje tastin Ctrl.
5 Sllajdi i par dhe i fundit jan t njjt.
Fshirja e sllajdit
Sllajdi fshihet me urdhrin Delete Slide (nga menyja Edit).
1 Me tastin e djatht t mausit kliko n sllajdin e fundit.
2 Nga menyja zgjedh Delete Slide.
Ruaje prezantimin.

T kalosh prej njrs n pamjen tjetr t sllajdeve.
T futsh sllajd (Insert oNew Slide).
T kopjosh dhe t bartsh sllajd (Copy, Cut, Paste).
T fshish sllajd (Edit oDelete Slide).
Pyetje dhe detyra:

1. Cilat lloje t pamjeve ekzistojn n PowerPoint? Sqaroi!
2. Si do t kalosh nga njra pamje n tjetrn?
3. Si do ti bartsh dhe kopjosh sllajdet? N ciln pamje kt do ta
bsh m leht?
4. Si do ta fshish sllajdin?
Rregullimi i sllajdit t zbrazt n pamjen Normal

Nse asnj model i dhn pr sllajd nuk t prgjigjet, mund t
zgjedhsh sllajd t zbrazt (Blank Slide) nga paneli Slide Layout
dhe ta rregullosh sipas dshirs. N t mund t futsh kornizn pr
tekst, fotogra, tekst artistik, elemente tjera grake.
Elementet grake n prezantim futen n mnyr t njjt si n
Word, me ndihmn e urdhrave nga menyja Insert apo me ndihmn
e veglave nga shiriti pr vizatim (Drawing).
57
Prezantimet
3 multimediale
Shiriti me vegla pr vizatim

N fund t ekranit gjendet shiriti me vegla pr vizatim:
N pjesn e par jan vegla pr manipulim me elemente grake.

N pjesn e dyt jan vegla pr futjen e elementeve grake: formave
t gatshme, vija e drejt, shigjeta, drejtkndsh, elipsa, korniza pr
tekst, tekst artistik, grakon, fotograt nga galeria ClipArt, fotograt
nga memoriet e jashtme.
N pjesn e tret jan vegla pr rregullimin e elementeve grake:
mbushja me ngjyr, ngjyra e vijave, ngjyra e shkronjave, gjersia e vi-
jave, stili i vijave, stili i shigjetave, hijet, 3D-efekte.
Vizatimi i kornizs pr tekst (Text Box)

Tani ve m e di q tekstin mund ta shkruash vetm n kornizn pr
tekst. Ndiqi udhzimet pr vizatimin e kornizs pr tekst:
1 Kliko n vegln (Text Box);
2 Kliko me maus n sllajd, mbaje t shtypur tastin e majt, trhiqe deri
e gjersia e dshiruar dhe lshoje tastin (Lartsia sht gjithmon nj
rresht).
Vizatimi i formave t gatshme grafike (AutoShapes)
1 Kliko n shigjetn e kthyer teposht djathtas

nga vegla AutoShapes
2 2 Nga ndonjri prej menyve plotsuese zgjedh
njrn nga format e ofruara grake.
Vizatohet n mnyr t njjt si vizatohet
1 korniza pr tekst.
Futja e tekstit n formn grake

N disa forma grake mund t futsh tekst.
1 Kliko n form me tastin e djatht

t mausit.
1
2 Nga menyja e tuar zgjedh Add Text; 2
n tekst do t paraqitet kursori
58
Prezantimet
multimediale 3
Futja e fotografive nga disku
1 Aktivizoje urdhrin Insert Picture From File apo kliko n ikonn
Insert Picture;
2 Gjeje fotogran n folderin tnd dhe selektoje;
3 Kliko n butonin Insert; fotograa do t paraqitet n sllajd.
Futja e fotografis nga galeria ClipArt

1 Thirre urdhrin Insert Picture ClipArt apo kliko n ikonn
Insert ClipArt.
2 N panelin ClipArt kliko n Go.
Shnim:
3 Zgjedh njrn nga fotograt dhe kliko n
t. N at mnyr do ta futsh n prezan- Nse di se far
tim. fotograe krkon,
fute prshkrimin
n fushn Search
for dhe kliko n
butonin Go.
Rregullimi i objekteve grafike
Kliko n objekt. Rreth tij do t paraqiten veglat pr

ndryshimin e dimensioneve (rrath t bardh) dhe
pr rrotullim (rrethi i gjelbr).
59
Prezantimet
3 multimediale
Zhvendosja
Kliko n objekt, mbaje tastin e majt t
mausit dhe trhiqe objektin n vendin e ri.
Ndryshimi i dimensioneve
Kliko n njrin prej tet rrathve, mbaje
tastin e majt t mausit dhe trhiqe deri
n madhsin e nevojshme
Rrotullimi
Kliko n dorzn e gjelbr dhe rrotulloje
objektin.

T vizatosh korniz pr tekst dhe t futsh tekst n t.
T zgjedhsh dhe t vizatosh ndonjrin prej elementeve t
gatshme grake.
T futsh tekst n objektin grak (Add Text).
T futsh fotogra nga disku dhe nga galeria Clip Art (In-
sert oPicture).
T rregullosh elementin grak (ta zhvendossh, ta rrotul-
losh, ti ndryshosh dimensionet).
Pyetje dhe detyra

1. Cilat lloje t pamjeve ekzistojn n PowerPoint? Sqaroi ato.
2. Si do t kalosh prej njrs pamje n tjetrn?
3. Si do ti bartsh dhe kopjosh sllajdet? N ciln pamje at m s leh-
ti do ta bsh?
4. Si do t fshish sllajd?
5. Me ndihmn e cilit shirit m s lehti do ti futsh objektet grake
(kornizn pr tekst, fotogran dhe ngjashm) n ndonj sllajd?
6. Si m s lehti do ta rregullosh objektin grak?
7. Hape prezantimin nga ushtrimi i kaluar dhe:
N fund shto edhe nj sllajd n t cilin do t shkruash cilat jan
interesimet e tua;
Dizajnoje sllajdin sipas dshirs dhe fute tekstin, fotogran dhe
tekstin artistik (Word Art);
Kalo n pamjen slide Sorter;
Fute sllajdin e ri pas t dytit;
60
Prezantimet
multimediale 3
Paraqite prezantimin;
Lviz npr sllajde para dhe mbas;
Kthehu n pamjen Normal;
Ruaje prezantimin.
8. Prpuno prezantim si n shembull:
N det.
Kush jeton ktu?
Peshkaqent
Breshkat
Fut disa sllajde.

Ruaje prezantimin me emrin Nn det.
1. Krijo sllajde vijuese:
Paraqitja grake pr ngjyrn

Ngjyra e preferuar e nxnsve e preferuar ruar
t klass sime prefe
e
am
N gjyr
Ngjyra kaltr verdh kuqe gjelbr
Numri i kaltr
9 5 8 12
nxnsve verdh
kuqe
gjelbr
kaltr verdh kuqe gjelbr
Krko ndihm nga arsimtari. Graku duhet ti prgjigjet tabels.

Prezantimet
3 multimediale

Prezantimi yt i par u prpunua, por teksti sht statik, fotograt
nuk zhvendosen, nuk ka zNuk mund ta quajm multimedial. Do ta
bsh dinamik me vendosjen e efekteve pr kalim (transicion) nga njri
sllajd n tjetrin dhe me animacionet e objekteve. Do t t tregojm dhe
sqarojm si ta bsh kt, por kt her kreativitetin ta lm ty. Eksperi-
mento dhe zgjedhe at q t plqen m s teprmi.
Kalimi nga njri sllajd n tjetrin

Kur e paraqet nj prezantim, ather ti kalon nga njri sllajd n tjetrin.
Mund t vendossh efekte t ndryshme t kalimit: me pulsim, me hyrje
nga ant e ndryshme, me paraqitje nprmjet objekteve dhe ngjashm.
1
1 Hape panelin Slide Transition me urdhrin Slide
Show Slide Transition.
2 Kliko n njrin prej kalimeve n list. Menjher
do ta vresh efektin.
3 Prcakto shpejtsin (Speed); ngadal (Slow), 2
mesatar (Medium) apo shpejt (Fast).
4 Nga lista Sound zgjedh njrin prej efekteve t
shumta t zrit.
3
4
Animacioni i objekteve n sllajde
Pr dinamik m t madhe mund t animosh edhe objekte. Objektet
animohen nj pas nj pr shkak t organizimit m t mir dhe q pre-
zantimi t jet m interesant.
1 Selekto objektin n t cilin dshiron t zbatosh animacion.
2 Hape panelin Custom Animation me urdhrin Slide Show
Custom Animation.
3 Kliko n butonin Add Effect.
4 Nga lista zgjedh njrn nga opsionet:
- Entrance q t paraqitet objekti;
- Emphasis pr veimin e objektit;
- Exit pr zhdukjen e objektit;
- Me Motion Path prcaktohet kahja e lvizjes.
5 Zgjedh njrin animacion.

6 Do t paraqitet nj numr afr objektit.
7 Kliko n butonin Play q ta shohsh efektin.
62
Prezantimet
multimediale 3
2
3
4

T vendossh efekte pr kalim (Slide Show oSlide Tran-
sition).
T vendossh animacione n objekte (Slide Show oCus-
tom Animation).
Pyetje dhe detyra

1. A mund t futsh efekte t animacionit n prezantim? Cilat?
2. Sqaro procedurn pr vendosjen e efekteve t tranzicionit (kalimit
prej njrit sllajd n tjetrin)
3. A mundet efektet e animacionit t jen t shoqruara me efekte t
zrit? Si do t vendossh efekte t zrit?
4. A mund t zgjedhsh shpejtsin e efekteve t animacionit? Si?
5. Hape prezantimin Kjo/Ky jam un:
Hape panelin Slide Transition;
Para se t zgjedhsh mnyrn e kalimit, shqyrto mnyrat e ofru-
ara dhe kontrollo nse sht zgjedhur opsioni AutoPreview; nse
jo zgjedhe. Zgjedh njrin prej kalimeve.
63
Prezantimet
3 multimediale
Nga shiriti Speed zgjedh njrn shpejtsi: Slow (ngadal), Me-

dium (mesatar) apo Fast (shpejt);
Zbato efektin e animacionit n disa objekte; le t jen llojet e
ndryshme t animacioneve;
Prcakto rrugn dhe shpejtsin dhe kontrollo me butonin
Play;
Paraqite prezantimin dhe kthehu n pamjen Normal;
Ruaje prezantimin.
6. N prezantimin Nn uj vendos efekte ashtu q gjallesat e ujit t
lvizin.
7. Tani mund t bsh prezantime interesante. Bj prezantim pr
festimin e dits s shkolls tnde, pr ndonj ekskursion t rea-
lizuar, pr ndonj udhtim tndin etj.
Edhe n prezantim mund t futsh hiperlidhje me dokumente
tjera apo me sllajde tjera. N kt mnyr do t tosh kontroll m
t mir t rrjedhs s prezantimit. N Word ve e ke t msuar si
t vendosish lidhje me objekt tjetr Tash do t msosh si t futsh
lidhje me sllajd tjetr n prezantimin e njjt.
Vendosja e lidhjes me sllajd tjetr n prezantimin e njjt

Prpuno prezantim n mnyr vijuese: N sllajdin e par radhiti
t gjitha planett, ndrsa n sllajdet tjera fut nga nj fotogra pr
seciln planet. Pastaj:
1 selekto objektin (n shembullin ton ai

sht tekst) i cili do t paraqet hiperlidh-
je; 2
2 aktivizo urdhrin Insert [Hyperlink;
Merkuri 1
Venera
Toka
3 N dritaren vijuese kliko n

ikonn Place in this Document
(vendose n kt dokument);
4
4 Kliko n sllajdin prkats; 3
5
5 Kliko n butonin OK. 5
64
Prezantimet
multimediale 3
Shkathtsi, t cilat duhet ti prsosish!
T vendossh hiperlidhje deri te sllajdi i caktuar (Insert
[ Hyperlink)
Pyetje dhe detyra:

1. A mund t vendossh hiperlidhje n prezantim? Si?
2. Prpos tekstit, a mundet edhe disa elemente tjera t prezantimit t
paraqesin hiperlidhje?
3. Prpuno prezantim t ri t sistemit Diellor:
N sllajdin e par radhiti t gjitha planett;
N sllajde tjera: futi fotograt e planetve (nga nj sllajd pr se-
cilin planet) dhe nga nj fjali pr secilin planet
N sllajdin e par: vendos hiperlidhje me sllajdin e planetit
prkats;
Mos harro n sllajde tjera t vendossh hiperlidhje pr kthim n
sllajdin llestar.
N sllajdin e par: vendos muzik sipas dshirs tnde q do t
lshohet automatikisht;
Rregullo prezantimin sipas dshirs dhe ruaje.
4. N mnyr t ngjashme bj prezantime pr:
Mitologjin romake;
Llojet e drejtkndshave;
Personazhet kryesore t ndonj lekture;
Instrumente muzikore;
Llojet e bimve dhe llojet e kafshve etj.
1. Prpiqu t prpilosh tekst pr ndonj msim. Njra prej prgjigjeve
t ofruara duhet t jet e sakt dhe ajo duhet t jet lidhje me sllaj-
din q prmban pyetje t ardhshme. Prgjigjet e pasakta duhet
t jen lidhje me sllajdin q prmban pyetjen e njjt. Pas secils
pyetje, mund edhe t futsh sllajde n t cilat do t shkruan nse
prgjigja sht e sakt ose jo. Lute arsimtarin q t t ndihmoj.
65
Prezantimet
3 multimediale

N prezantimin tnd ve ke punuar me efekte t zrit gjat rregullimit
t tranzicionit dhe t animacionit. Mirpo, mund t vendossh edhe z
(muzik, kng, fjalim..) apo video shnime sipas zgjedhjes tnde, nga
disku ose nga galeria e PowerPoint (Clip Organizer). Do t sqarojm si
vendoset zri (Sound) nga disku, e n mnyr t ngjashme vendoset
edhe video shnimi (Movie). Me galerin e zrave dhe video shnimeve
punohet n mnyr t njjt si me galerin e fotograve.
Vendosja e zrit nga disku
1 Aktivizoje urdhrin Insert [

Movies and Sounds.
Kujdes:
2 Nga lista plotsuese zgjedh
Nse n prezantim
Sound from File. 3
ke z apo video
shnim, kur 3 N dritaren Insert Sound
do ta bartsh selekto kngn e dshiruar.
prezantimin n
kompjuterin tjetr, 4
duhet ta bartsh 4 Kliko n butonin OK.
edhe zrin apo 5 N dritaren vijuese zgjedh njrin nga opsionet:
video shnimin.
Ato nuk jan t Automatically nse dshiron q muzika t
futur n prezantim, kyet menjher pas aktivizimit t prezantimit; 5
por jan skedar
When Clicked nse dshiron muzika t kyet
t posam n
pasi q t klikosh n ikonn - e cila do t pa-
disk me t cilt
sht vendosur raqitet n sllajd.
hiperlidhja, M s
miri sht ti ruash
n folderin e njjt
me prezantimin.
T vendossh z n prezantim (Insert o Movies and So-
unds).
Pyetje dhe detyra:

1. Me cilin urdhr mund t futsh shnime t zrit n prezantim?
2. A mund t futsh edhe video shnim n prezantim? Si?
3. Bj prezantim pr bukurit e Maqedonis. Si shnim muzikor, sipas
zgjedhjes tnde fute ndonj kng t vjetr qytetare. Prpiqu n In-
ternet t gjesh edhe video shnim prkats, pastaj edhe at fute n
prezantim.
66
Prezantimet
multimediale 3
Efektet e kohs
Zakonisht, prezantimi udhhiqet me maus apo me tastier, por
prezantuesit m me prvoj e harmonizojn prezantimin e tyre me
kohn. Gjer m tani ke msuar si t prcaktosh shpejtsin e ani-
macionit gjat kalimit nga njri sllajd n tjetrin dhe shpejtsin e ani-
macionit pr secilin objekt n prezantim. Tani do t msosh si ta
prcaktosh kohn e kalimit prej njrit sllajd n tjetrin (sa do t shfaqet
nj sllajd para se t paraqitet sllajdi tjetr) dhe ta prcaktosh mnyrn
dhe radhitjen me t cilt do t kryhen animacionet t vendosura n
objekte t nj sllajdi.
Koha e kalimit ndrmjet sllajdeve

Q ta prcaktosh kohn e shfaqjes s njrit sllajd para se t paraqi-
tet sllajdi tjetr:
1 n panelin Slide Transition, n pjesn Ad-
vance slide, zgjedhe opsionin Automati- 2
cally after automatikisht pas); 1
2 n shiritin q gjendet m posht shkruaj numrin e sekondave.
Nse dshiron kt rregullim ta zbatosh n t gjitha sllajde, kliko
n butonin Apply to All Slides, megjithat m mir sht ta prcaktosh
kohn pr secilin sllajd vemas, n varsi nga prmbajtja e tij.
Rekomandim: mate kohn q t nevojitet pr prezantimin e
prmbajtjes s sllajdit t caktuar. L pak m shum koh q t mos
ndodh sllajdi t ndrrohet shum shpejt. Por, n rast se ke parashi-
kuar m shum koh se ka t nevojitet, zgjedhe edhe opsionin On mo-
use click (n klikim t mausit), ashtu q mund t reagosh nse sllajdi
shfaqet shum gjat.
Radhitja e animacioneve n sllajd

N nj sllajd ka m shum animacione t vendosura n objekte t
ndryshme. Po ashtu, edhe n nj objekt mund t vendosen disa anima-
cione. Me rndsi sht q ato t kryhen sipas radhitjes q i prgjigjet
prezantimit.
Rregullimi i animacioneve n sllajd
Secili animacion sht i shnuar me numr afr objektit t cilit i refe-
rohet; me at numr rendor paraqitet n list n panelin Custom Ani-
mation, s bashku me emrin e objektit. Yjet q qndrojn afr emrit e
shnojn llojin e animacionit.
1 S pari, selekto animacionin.
2 Mund ta mnjanosh me butonin Remove.
67
Prezantimet
3 multimediale
3 Apo: ta ndryshosh me butonin Change.

4 Me shigjeta Re-order do ta ndryshosh radhitjen e kryerjes s ani-
macioneve.
3 2
5
6
Pr secilin animacion me tej mund ta caktosh mnyrn e kryerjes:

5 Nga lista Start kohn e paraqitjes.
6 Nga lista Direction kahjen.
7 Nga lista Speed shpejtsin.

Ta vendossh kohn e kalimit ndrmjet sllajdeve n pre-
zantim (Automatically after).
T mnjanosh ndonj animacion (Remove).
T ndryshosh ndonj animacion (Change).
Ta ndryshosh radhitjen e animacioneve (Re-Order).
Ta prcaktosh kohn e paraqitjes (Start), kahjen (Directi-
on) dhe shpejtsin (Speed) e animacionit.
Pyetje dhe detyra:

1. Si do ta prcaktosh kohn e kalimit ndrmjet sllajdeve?
2. Si do t mnjanosh ndonj animacion?
3. A mund ta ndryshosh radhitjen e animacioneve? Si?
4. Bj prezantim pr pjest e kompjuterit. N nj sllajd vizato pjest e
kompjuterit t cilat do t hyjn n sllajd me nj radhitje e do t da-
lin nga sllajdi me radhitje t kundrt.
68
Prezantimet
multimediale 3
5. Bj prezantim q do ta paraqes orn e cila i numron sekondat
nga prapa nga 60 deri 1. N secilin sllajd le t shkruaj: keni
edhe x sekonda (x sht numr prej 60 deri 1). Sllajdet duhet t
ndrrohen pr nj sekond. Fute efektin e zrit t rrahjes s se-
kondave.
6. Prmirso prezantimet e tua me efekte t kohs.
69
Prezantimet
3 multimediale
Kontrollo ka ke msuar!
1. Elementet e prezantimit multimedial 7. Prezantimi paraqitet n pamjen:
futen n:
a. Normal
a. grakon b. Slide Sorter
b. sllajde c. Slide Show
c. dizajne
8. Pamja Slide Sorter sht e
2. Paneli i detyrave sht paraqitur: prshtatshme pr:
a. N mes t ekranit a. Pun me m shum sllajde
b. N ann e djatht b. Rregullimin e nj sllajdi
c. N ann e majt c. Paraqitjen e prezantimit
3. Sllajdin e ri mund ta futsh me urdhrin: 9. N sllajd:

a. Format [ New slide a. Mund t futet fotograa nga disku
b. Insert [ New Slide b. Nuk mund t futet fotograa nga disku
c. Insert [ Slide
10. N panelin Slide Transition mund t
4. Pamja e sllajdit paraqet: zgjedhsh:
a. Rregullim t prapavijs s sllajdit a. Mnyrn e kalimit nga njri sllajd n
b. Pamje t sllajdit tjetrin
c. Radhitjen e elementeve t sllajdit b. Mnyrn e lvizjes s objekteve n
sllajd
5. Pamje t sllajdit mund t zgjedhsh n c. Dizajnin e sllajdit
panelin:
a. Slide Design
11. Shpejtsia e kalimit prej njrit sllajd n
tjetrin:
b. Slide Layout
c. Slide Transition a. Mund t prcaktohet
b. Nuk mund t prcaktohet
6. Dizajni i sllajdit:
12. Animacionin e objektit n sllajd do ta
a. Duhet t zbatohet n t gjitha sllajde
rregullosh n panelin:
b. Mund t zbatohet n sllajde t
zgjedhura a. Custom Animation
b. Custom Effect
c. Play Animation
70
Shtojc:
OpenOfce.org Impress
PRMBAJTJA
OpenOfce.org Impress
Krijimi i prezantimit
Rregullimi i sllajdit t zbrazt
71
Prezantimet
3 multimediale
OpenOffice.org Impress
OpenOfce.org Impress apo vetm Impress sht program i cili sht
i dedikuar pr prpunimin e prezantimeve multimediale.
Aktivizimi i programit OpenOffice.org Impress

Q ta aktivizosh programin Impress n sistemin operativ Edubun-
tu, kliko n Aplikime, pastaj n Zyr dhe zgjedh OpenOfce.org Imp-
ress.
Impress do t hapet n pamjen Normal. N ekran do t shohsh:
1. N mes gjendet sllajdi q duhet ta rregullosh.

2. Nga ana a djatht paneli pr sllajde (Sllajdet) n t cilin jan paraqi-
tur sllajde n form t zvogluar.
3. N ann e majt paneli pr detyra (Task pane). Paneli pr detyra
prbhet nga disa panele me t cilat do t njoftohesh gjat puns.
Gjat startimit t programit shihet paneli Formdhnia.
Puna me prezantim
Impress sht pjes e programit OpenOfce, njjt si Writer. Mnyra
e puns n t dy programet sht e ngjashme, prandaj shum njohuri
q i ke msuar gjer m tani mund ti zbatosh edhe m tutje
Produkti Impress sht prezantim, i cili ruhet n memorien e jashtme
me prapashtes .odp.
Procedurat pr hapjen e prezantimit t ri apo ekzistues, pr mbylljen
dhe pr ruajtjen e tij kryhen njlloj si n Writer. Vetm shkurtimisht ti
prkujtojm urdhrat:
Hapja e prezantimit t ri Fajlli [ I ri

Hapja e prezantimit ekzistues Fajlli[ Hape
72
Prezantimet
multimediale 3
Mbyllja e prezantimit Fajlli Mbyll
Ruajtja e prezantimit Fajlli Ruaj
Prpunimi i prezantimit
Futja dhe rregullimi i tekstit
Q t futsh tekst:
Kliko n vegln Tekst;
Kliko n sllajd n vendin ku dshiron ta futsh tekstin;
Nga shiriti pr formatim zgjedh fontin dhe madhsin e fontit. Mund
ta prdorsh shiritin pr formatim pr ta rregulluar tekstin. Vren se
shiriti sht i njjt si n Writer;
Shkruaje tekstin.
Prezantimi im i par
Futja e sllajdit
Sllajdi i ri futet me urdhrin Shto Slajdet, apo me ndihmn e ikons
Slajdet.
Q t shtosh edhe nj sllajd:
Kliko n ikonn Slajdet, e cila ndodhet n shiritin pr formatim.
73
Prezantimet
3 multimediale
Modeli i sllajdit
Modelin mund ta zgjedhsh nga paneli Formdhnia (nga ana e
majt). Nga paneli Formdhnia zgjedh model prkats.
Sllajdi me lista
N panelin Formdhnia kliko n modelin Titull dhe Tekst. Pas fut-
jes s tekstit, sllajdi ka kt dukje:
Miqt e mi
*Ana Mirjeta
*Jovan Arbeni
*Marko - Afrimi
* Arditi
* Mjelma
Sllajdi me fotogra
N panelin Formdhnia kliko n modelin Titul, ilustrim, tekst.
Sllajdi ka kt dukje:
Aktivizimi i prezantimit
Aktivizoje prezantimin me urdhrin Shfaqje e sllajdeve [ Shfaqje
e sllajdeve, apo me tastin F5. Por, para ksaj, sigurohu se gjendesh
n sllajdin e par t prezantimit; prndryshe, paraqitja do t lloj nga
sllajdi n t cilin je i/e pozicionuar. Sllajdi i par do t paraqitet n tr
ekran.
Udhheqja e prezantimit
N sllajdin e ardhshm mund t kalosh n njrn prej mundsive vi-
juese:
74
Prezantimet
multimediale 3
- Shtype tastin me shigjet t kthyer djathtas;
- Shtype tastin Enter;
- Shtype tastin Page Down;
- Kliko me maus.
N sllajdin paraprak mund t kthehesh n njrn prej mnyrave vi-
juese:
- Shtype tastin me shigjet t kthyer majtas;
- Shtype tastin Back Space;
- Shtype tastin page Up.
Paraqitjen e sllajdeve mund ta ndrpresish me tastin Esc dhe t kthe-
hesh n pamjen paraprake.
Dizajnimi i sllajdit
N Impress ekziston mundsia e zgjedhjes s
dizajnve t gatshme.
N panelin Detyra kliko n Originali.
Nga paneli Originali zgjedh nj dizajn dhe kliko n
t. T gjitha sllajde do t jen t dizajnuara me di-
zajn t njjt.

N Impress ekzistojn disa pamje t prezantimit. Ti do t njoftohesh
me pamje vijuese: Normale, Shfaqje e sllajdeve dhe Sortuesi i slaj-
deve. Nga njra pamje n tjetrn mund t kalosh n dy mnyra:
- Me ndihmn e menys Pamja;
- Me ndihmn e opsioneve q jan n maje t pamjes n t ciln gjendesh.
75
Prezantimet
3 multimediale
Pamja Normal
Impress aktivizohet n pamjen Normal me t ciln ke punuar deri
tani. N pjesn qendrore sht sllajdi t cilin e rregullon, ndrsa majtas
jan t gjitha sllajde n form t zvogluar
Pamja Sortuesi i slajdeve
Pamja Sortuesi i slajdeve t mundson ti shohsh t gjitha sllajde
n form t zvogluar dhe t manipulosh me to (futja, fshirja, kopjimi,
bartja). Gjithsesi se kt mund t bsh edhe n pamjen Normal, por
n raste kur prezantimi yt do t ket shum sllajde, m leht do t pu-
nosh n kt pamje
Puna me sllajde
Futja e sllajdit
Sllajdi i ri futet n mes t sllajdeve t tjer me urdhrin Sllajdit (nga
menyja Shto apo me klik t djatht.
Kopjimi dhe bartja e sllajdeve

Sllajdi bartet me urdhrat Prij Shto, ndrsa kopjohet me urdhrat
Kopjoje Shto (nga menyja Edito). Si edhe pr t gjitha urdhrat e
tjer, ashtu edhe ktu ekzistojn disa mnyra, por m e lehta sht me
teknikn trhiq dhe lsho
Bartja e sllajdit
Kliko n sllajd q dshiron ta bartsh.
Me tastin e shtypur t mausit lviz deri te vendi ku dshiron ta bartsh
sllajdin.
Lshoje tastin.
Kopjimi i sllajdit
Kliko n sllajd q dshiron ta kopjosh.
76
Prezantimet
multimediale 3
Mbaje t shtypur tastin Ctrl.
Me butonin e shtypur t mausit lviz deri te vendi ku dshiron ta kesh
kopjen e sllajdit.
Lshoje butonin dhe tastin Ctrl.
Fshirja e sllajdit
Sllajdi fshihet me urdhrin Fshij sllajdet (nga menyja Edito apo nga
menyja ndihmse, me klikun e djatht).
Me tastin e djatht t mausit kliko n sllajdin q do ta fshish.
Nga menyja zgjedh Fshij sllajdet.
Rregullimi i sllajdit t zbrazt

Nse asnj model i dhn pr sllajd nuk t prgjigjet, mund t
zgjedhsh sllajd t zbrazt nga paneli Radhit dhe ta rregullosh sipas
dshirs. N t mund t futsh kornizn pr tekst, fotogra, tekst artis-
tik, elemente tjera grake.
Elementet grake n prezantim futen n mnyr t njjt si n Wri-
ter, me ndihmn e urdhrave nga menyja Shto apo me ndihmn e veg-
lave nga shiriti pr vizatim (n pamjen Normal).
Shiriti me vegla pr vizatim
N fund t ekranit gjendet shiriti me vegla pr vizatim:
Vizatimi i formave t gatshme grafike (AutoShapes)

Kliko n shigjetn e kthyer teposht djathtas nga njra prej veglave
t shiritit pr vizatim
Nga menyja plotsuese zgjedh njrn nga format e ofruara grake.
Kliko dhe trheq n sllajd q ta vizatosh formn.
Smiley
77
Prezantimet
3 multimediale
Futja e fotografive nga disku

Aktivizoje urdhrin Shto Fotogra Ne fajlli apo kliko n ikonn
Ne fajlli nga shiriti pr vizatim;
Gjeje fotogran n folderin tnd dhe selektoje;
Kliko n butonin Insert; fotograa do t paraqitet n sllajd.
Vendosja e lidhjes me sllajd tjetr n prezantimin e njjt
selekto objektin i cili do t paraqet hiperlidhje;
aktivizo urdhrin Shto Hiperlink;

N dritaren e tuar Hiperlink kliko n ikonn Dokument;
Kliko n ikonn Caku n dokument
Do t hapet dritarja Caku n dokument. Kliko n sllajdin prkats.
Kliko n butonin Apliko;

N dritaren Hiperlink kliko n butonin Apliko.
78
Prezantimet
multimediale 3
Kalimi nga njri sllajd n tjetrin
Hape panelin Trazicionini i slajdeve n panelin Detyrat;
Kliko n njrin prej kalimeve n list. Menjher do ta vresh efektin.
Prcakto Shpejtsin: ngadal, mesatar apo shpejt.
Nga lista Zri zgjedh njrin prej efekteve t zrit.
Kliko n butonin Apliko n t gjitha sllajdet.
Un kam 12 vjet dhe jam n klasn

e gjasht
Apliko n t gjitha sllajdet
Lsho Sllajdit m posht
Shikim automatik
Animacioni i objekteve n sllajde

Selekto objektin n t cilin dshiron t zbatosh animacion.
Hape panelin Animacion individual, q gjendet n panelin Detyrat;
Kliko n butonin Shto.
Nga lista zgjedh njrn nga opsionet:
- Hypje q t paraqitet objekti;
- Potencim pr veimin e objektit;
- Dalje pr zhdukjen e objektit;
- Drejtimi i lvizjes.
Zgjedh njrin nga animacione t ofruara;
Do t shohsh efektin nse sht zgjedhur opsioni Shikim automatik;
Prndryshe, kliko n butonin Lsho q ta shohish efektin.
79
Prezantimet
3 multimediale

Vendosja e zrit nga disku
Aktivizoje urdhrin Shto Filmin dhe tingullin;
N dritaren Shto lmin dhe tingullin gjeje kngn e dshiruar.
Kliko n butonin Hape.
N prezantim do t paraqitet shenja vijuese:
Ngjashm punohet edhe me video shnimet.
80
Llogaritjet
tabelore
PRMBAJTJA
Hyrje
Microsoft Excel elemente llestare
Elementet themelore t ets s puns
Futja e t dhnave n tabel
Rregullimi i tabels
Rregullimi i t dhnave n tabel
Format e treguesit
Graku
Formulat
Funksionet
81
Llogaritjet
4 tabelore
Hyrje
Nocionet e reja:
Tabela, rresht, kolon, qeliz, llogaritja tabelore, etorja e
puns, eta e puns, qeliza aktive, shiriti pr formula, formula,
funksioni, graku
Prkujtohu!
Deri tani shum her ke punuar me tabela. Orari i orve sht
Tabela prbhet
tabel, ditari i shkolls sht me plot tabela: pr nota, pr t dhnat
prej rreshtave
personale, pr mungesa, pr evidencn e orve etj.Tabelat ndihmojn
dhe kolonave.
Rreshtat jan q t dhnat t jen mir t organizuara dhe t qarta. N disa tabela
t vendosura paraqitet nevoja pr llogaritjen e disa t dhnave. Kshtu, pr shem-
horizontalisht, bull, arsimtart pr secilin nxns llogarisin notn e tyre mesatare dhe
ndrsa kolonat shumn e mungesave. Prindrit mbajn llogari pr t ardhurat dhe
vertikalisht. Prerja shpenzimet n familje, n shitore llogariten qarkullimi ditor, tatimi etj.
e rreshtit dhe Kuptohet, t gjitha kto njehsime m leht kryhen kur t dhnat jan
kolons quhet t organizuara n tabela, e, prpos ksaj, edhe rezultatet jan m t
qeliz. qarta.
Problemi paraqitet kur n tabel do t ndryshoj ndonj e dhn;
pr shembull, nse ndonj nxns e prmirson notn prej 4 n 5,
ather nota mesatare e atij nxnsi prsri duhet t llogaritet, po ash-
tu edhe nota mesatare e klass. E, kjo nuk sht pun e vogl. Prandaj
shfrytzohen programe pr llogaritje tabelore, t cilat mund t kursejn
shum or t puns. Prpos q kryejn llogaritje n tabela, ato prog-
rame mundsojn edhe paraqitjen e t dhnave n form t grakut.
Mundsit e programeve pr llogaritje tabelore

Prpunimi i shpejt dhe i thjesht i tabelave.
Me ndryshimin e nj t dhne t gjitha t dhnat tjera q varen nga
ajo (shuma, mesatarja etj.) automatikisht do t jen prsri t njeh-
suara.
Prpunimi i llojeve t ndryshme t grakve. Me ndryshimin e t
dhnave n tabel, automatikisht do t ndryshoj edhe graku.
82
Llogaritjet
tabelore 4
Microsoft Excel elemente fillestare
Microsoft Excel sht program i dedikuar pr prpunimin e tabelave
dhe grakve dhe pr kryerjen e llogaritjeve n tabel.
Aktivizimi i programit Excel
Q ta aktivizosh programin, kliko n Start dhe zgjedh Programs o
Microsoft Ofce Excel, ose dy her kliko n ikonn Excel.
Skedat e prpunuar n Excel gjat ruajtjes marrin prapashtes .xls
dhe kan ikon vijuese. etore pune
Dokumenti i puns, fleta e puns, tabela

1 Me aktivizimin e programit Excel, do t hapet skeda e quajtur do-
kumenti i puns apo etorja e puns (Workbook). Fletorja e par e
puns q do t hapet quhet Book1, derisa nuk e ruan me emr tjetr.
2 Fletorja e puns prbhet nga ett e puns (Worksheet). T dhnat
futen n etn e puns. Secila etore e re e puns ka tre eta t
puns, por numri i tyre mund t zmadhohet dhe t zvoglohet sipas
nevojs. Nga njra et e puns n tjetrn kalohet me klikim t majt
n gjuhzn me emrin e ets s puns (Sheet1, Sheet2, Sheet3).
3 Fleta e puns sht siprfaqe e ndar n kolona dhe rreshta. Pjesn

e ets s puns n form t drejtkndshit t mbushur me t dhna
e quajm tabel.
Shnim:
Dritarja e
Excelit prmban
elemente t
dritares standarde
3
Shnim:
Mund ta ndryshosh
emrin e ets s
puns: dy her
kliko n gjuhzn
me emrin e saj dhe
shkruaje emrin e ri.
2
83
Llogaritjet
4 tabelore
Procedurat pr hapjen e etores s re t puns apo t asaj ekzis-

tuese, pr mbylljen dhe pr ruajtjen kryhen n mnyr t njjt si n
Word. Shkurtimisht prkujtohu n urdhra:
Hapja e etores s re t puns File New
Hapja e etores ekzistuese t puns File Open
Mbyllja e etores s puns File Close
Ruajtja e etores s puns File Save as
ka duhet t msosh:
Pr ka dedikohet aplikacioni Excel.
ka sht etorja e puns.
ka sht eta e puns.

Ta startosh aplikacionin Excel.
Ti njohsh elementet e dritares s Excel-it.
T kalosh nga njra et e puns n tjetrn.
Ta ndryshosh emrin e ets s puns.
T hapsh etoren e re dhe ekzistuese t puns
dhe ta ruash at.
Pyetje:
1. Pr ka dedikohet programi Microsoft Excel?
2. Si aktivizohet programi Microsoft Excel?
3. Ciln prapashtes kan skedat e prpunuar n Excel?
4. ka sht dhe prej ka prbhet etorja e puns?
5. ka sht eta e puns, e ka sht tabela?
84
81
Llogaritjet
tabelore 4
Elementet themelore t flets s puns
Fleta e puns sht e ndar n kolona (columns) dhe rreshta (rows).
1 Kolonat jan t vendosu-

ra vertikalisht dhe jan t 3
shnuara me shkronja A, B,
C etj
qeliz
2 rreshta
2 Rreshtat jan t vendosur 1

horizontalisht dhe jan t
kolona
shnuar me numra 1, 2, 3 etj.
3 Prerja e rreshtit dhe kolons

quhet qeliz (cell). Qeliza sht vend ku futen t dhnat.
Qeliza aktive
Pozicionohu mbi cilndo qeliz. Treguesi merr formn . Kliko n
qeliz. Qeliza n t ciln je i pozicionuar quhet qeliza aktive dhe ka
korniz m t trash.
1 Shenja e kolons n t ciln gjendet 3

1 Shnim:
qeliza aktive sht me ngjyr tjetr. Qelizn mund ta
2 Shenja e rreshtit n t ciln gjendet aktivizosh duke
qeliza aktive sht me ngjyr tjetr 2 klikuar me maus
mbi t. Kur do t
3 Shenjat e kolons prkatse dhe t hapsh etoren e
rreshtit prkats e formojn adresn re t puns qeliza
e qelizs aktive. Adresa sht paraqitur n shiritin q gjendet aktive do t jet
menjher mbi shenjat e kolonave. Qeliza q tohet me prerjen e A1.
kolons C dhe rreshtit 4 ka adres C4.
Selektimi i qelizave
Q t zgjedhsh disa qeliza, kliko n qelizn e par dhe duke e
mbajtur t shtypur tastin e majt t mausit lviz npr rreshta dhe kolo-
na, deri te qeliza e fundit q dshiron ta selektosh. N kt mnyr do
t bsh selektim n form t drejtkndshit.
N fotogra jan t selektua-
ra qelizat A1 deri D8. N t gjitha
qelizat e selektuara mund t zba-
tosh formatimin e njjt; pr shem-
bull: font, madhsia e shkronja-
ve, ngjyra e shkronjave, ngjyrn e
prapavijs, kujt etj.
85
Llogaritjet
4 tabelore
Lvizja npr fletn e puns

N etn e puns mund t lvizsh me ndihmn e shiritave pr
rrshqitje, por edhe me ndihmn e tastiers.
Tastet Lvizja
] Nj kolon majtas
[ Nj kolon djathtas
^ Nj rresht m lart
_ Nj rresht m posht
Ctrl+] Qeliza m e majt
Ctrl+[ Qeliza m e djatht
Page Up Nj ekran m lart
Page Down Nj ekran m posht
Home Fillimi i rreshtit
End Fundi i rreshtit
Ctrl+home Fillimi i tabels
Ctrl+End Fundi i tabels
ka duhet t msosh:
T njohsh rresht, kolon dhe qeliz.
Ti njohsh shnimet pr rreshta dhe kolona.
T njohsh qelizn aktive.
T dish si formohet adresa e qelizs aktive.

T selektosh qeliza.
T lvizsh npr etn e puns me ndihmn e ma-
usit dhe tastiers.
Pyetje dhe detyra:

1. Si sht e ndar eta e puns?
2. Si jan t shnuara rreshtat, e si kolonat n etn e puns?
3. ka sht qeliza? Si do ta njohsh qelizn aktive?
4. Si formohet adresa e qelizs aktive?
5. Si shnohen qelizat?
6. Ushtro lvizjet npr tabel me tastier.
86
Llogaritjet
tabelore 4
Prpunimi i tabels llon me futjen e t dhnave. T gjitha operacio-
net do ti tregojm me shembuj.
T dhnat n tabel futen n qelizn aktive.
1 Kliko n A1
Agon
2 Shkruaj Marko. Kur do t llosh ta futsh t dhnn,
do t paraqitet kursori n qelizn aktive.
Agon
3 Shtyp Enter. Tani qeliza aktive sht A2.
4 Q ta ndryshosh qelizn aktive, lviz me TAB n t

djatht dhe me ENTER te posht;
Shiriti i formulave
Menjher mbi shenjat e kolonave gjendet shiriti i Agon
formulave (formula bar). Ai prbhet prej dy pjesve: Agon
majtas sht e shkruar adresa e qelizs aktive,

ndrsa djathtas prmbajtja e saj.
Tipat e t dhnave
T dhnat q i fusim n tabel i grupojm n tipa t ndryshme. Me
shembuj do t msosh si t futsh tekst, numra, data dhe koh.
Vendosja e tekstit dhe numrave. Shnim:
Tekst dhe numra vendosen n mnyr t zakonshme Font nga latinishtja

n sllavishtjen
Shembull 1: Prpuno tabel q do t prmbaj t dhnat pr antart e vjetr (n
e familjes tnde dhe pr moshn e tyre. zbraztir aktive)
ndryshohet prmes
linjs e formimit, n
1 Futi t dhnat n tabel, si n fotogra. Antari Vjet mnyrn tenim e
Un
mami
12
37
njohur.
2 Ruaje tabeln me emr Familja.xls

Babi 39
Vllai 8
motra 15
Mund t vresh q tekstet jan t rrafshuara

T rrafshuar T rrafshuar
n t majt, ndrsa numrat n t djatht. n t majt n t djatht
Futja e dats dhe kohs

Shembull 2: N tabeln e shembullit 1, n
kolonat C dhe D fute datn dhe kohn e lindjes s antarve t fa-
miljes tnde.
87
Llogaritjet
4 tabelore
Q t futsh dat, duhet t prdorsh

Antari Vite Data Koha
vizn (-), vijn e pjerrt (/) apo pikn Un 12
(.) pr ndarjen e dits, muajit dhe vitit mami

Babi
37
39
(pr shembull: 21-3-1995, 21.3.1995, Vllai 8
motra 15
21/3/1995. T dhnat e ktilla Exceli do
ti njeh si dat.
Q t futsh kohn, Prdor dy pika (:) n mes t ors dhe minutave
(pr shembull: 10:30).
Datat dhe koha jan t rrafshuara n t djatht, njjt sikur numrat.

T futsh t dhnat n qeliza.
Ti njohsh t dhnat numerike dhe tekstuale.
T futsh datn dhe kohn.
Pyetje dhe detyra:

1. Si futen t dhnat n tabel?
Kshill:
Kshill: 2. ka prmban shiriti i formulave?
Gjithmon n krye 3. Si rrafshohen tekstet, e si numrat n tabel?
t kolons futen 4. Si futen datat dhe koha n tabel?
titujt e kolonave,
kshtu q, secili 5. Prpuno tabel n t ciln do ti futsh emrat, lartsit dhe peshn
q do ta prdor e shokve t tu. Ruaje tabeln me emrin Lartesia_dhe_pesha.xls
tabeln do t dij
pr ka bhet
fjal. Emri Lartsia (cm) Pesha (kg)
Eliesa
Njomza
Bedi
Ardit
Kshill: Agon
Arlind
Nse kolonat nuk

jan mjaft t gjra, 6. Prpuno tabel n t ciln do ti futsh temperaturat - vemas, pr
kliko dy her n
seciln dit t javs. Ruaje tabeln me emr: Temperatura.xls.
vijn pas shenjs
s kolons q ta
zgjerosh. Dita Temperatur
E hn
E mart
E mrkur
E enjte
E premte
E shtun
E diel
88
Llogaritjet
tabelore 4
7. Prpuno tabel n t ciln do t futsh t dhnat pr ngjyrat e pre-
feruara t shokve t tu t klass. pr seciln ngjyr fute numrin e
nxnsve q e preferojn. Ruaje tabeln me emr Ngjyra_e_prefe-
ruar.xls.
Ngjyra Numri i nxnsve
E gjelbr
E kuqe
E verdh
E kaltr
Rregullimi i tabels
Ndryshimi dhe rregullimi i
vlerave t futura n tabel
Gjat prpunimit t tabels mund t gabosh, prandaj duhet vlerat e Shnim:
futura ti korrigjosh, t futsh t dhn tjetr apo t kryesh ndryshime n
Derisa Excel-i
tr tabeln: t futsh apo t fshish ndonj rresht apo ndonj kolon. sht n
Ndryshimi (editimi) i t dhnave modalitetin Edit,
shum komanda
T supozojm se n qelizn A1 e ke futur t dhnn Agon, ndrsa do t jen joaktive.
sht dashur t futsh Fisnik. E ke vrejtur gabimin dhe dshiron ta
prmirsosh:
2b
2a
1 S pari, kliko n qelizn A1 q ajo t jet Agon
aktive; Agon
2 Zgjedh njrn prej mnyrave vijuese q t 1

paraqitet kursori:
a. Dy her kliko n qelizn A1; apo 3
b. Kliko n shiritin pr formula n prmbajtjen;
3 N shiritin e gjendjes do t shkruaj Edit, q do t thot se Excel-i sht
n modalitetin Edit, modalitet pr futjen dhe ndryshimin e t dhnave;
4 Fshiji shkronjat k dhe o dhe shkruaj jan;
5 Shtype tastin Enter.
Futja e t dhnave t reja
Tani, n vend se Fisnik, n A1 shkruaj Zana;
1 pozicionohu n qelizn A1;
Hulumto:
2 n shiritin e gjendjes do t shkruaj Ready;
A mundet pr nj
3 shkruaj Zana; qeliz t zgjedhsh
4 derisa shkruan, n shiritin e gjendjes do t paraqitet Enter; fonte t ndryshme?
5 shtyp n tastin Enter.
89
Llogaritjet
4 tabelore
Je duke vrejtur se kur do t llosh ta futsh t dhnn e re, e dhna

e vjetr fshihet.
Fshirja e t dhnave
Q ta fshish t dhnn:
1 pozicionohu n qelizn prkatse;
2 shtype tastin Delete
Rregullimi i t dhnave n disa qeliza
Sigurisht ke vrejtur se rregullimet vlejn vetm pr qelizn aktive,
q do t thot se kur do t kalosh n qelizn e re, prsri duhet ti
kryesh t gjitha rregullimet. Q kjo mos t ndodh, s pari selekto t gjit-
ha qelizat pr t cilat vlen rregullimi i njjt, e pastaj kryeje rregullimin.
Puna me kolona dhe rreshta

Kolonn mund ta krijosh me urdhrin Insert Columns, ndrsa
rreshtin me urdhrin Insert Rows. Kolonn e selektuar apo rreshtin e
selektuar do ta fshish me urdhrin Edit Delete.
Me rreshta dhe kolona m leht do t punosh me menyn ndihmse,
q paraqitet me klikim t djatht t mausit n shenjn e rreshtit/kolons.
Futja e kolons
N tabeln Familja.xls fute edhe nj kolon, me titull Numri rendor,
majtas nga kolona me titull Antari (kolona A)

1 Antari
1 Me tastin e djatht t mausit kliko n shenjn A; un

mami
babi
vllai
2 Nga menyja ndihmse zgjedh Insert; motra
Numri rendor Antari
3 Kolona A do t zhvendoset n t djatht dhe do t un
3 mami
shnohet me B; babi
vllai
4 Majtas do t paraqitet kolona e re e zbrazt e motra
shnuar me A;
5 Futi t dhnat n kolonn A dhe ruaje tabeln.
Futja e rreshtit
Procedura pr futjen e rreshtit sht e njjt si procedura pr fut-
jen e kolons. Kt her, me tastin e djatht t mausit kliko n shenjn
e rreshtit para t cilit dshiron t futsh rresht t ri dhe nga menyja
ndihmse zgjedh Insert. Do t paraqitet rreshti i ri i zbrazt, ndrsa t
gjitha rreshtat pas tij do t shnohen me shenja t reja.
90
Llogaritjet
tabelore 4
Fshirja e kolons
N tabeln Familja.xls fshije kolonn me titull Vite.
1 Me tastin e djatht t mausit kliko n shenjn C;
2 Nga menyja ndihmse zgjedh Delete;
3 Kolonat pas kolons s fshir do t zhvendosen dhe do t tojn
shenja t reja; ruaje tabeln
Numri rendor Antari Data Koha

un
3
mami
babi
vllai
motra
Fshirja e rreshtit
Q ta fshish rreshtin, vepro njsoj si pr fshirjen e kolons.
Dimensionet e rreshtave dhe kolonave
Gjersia/lartsia e ndonj kolone apo rreshti mund t ndryshohet n
mnyr t fardoshme. Me zgjerimin e kolons mund t shohsh edhe
tekste m t gjata. Mos u brengos nse n vend t dhnave t futura
sheh shenja t uditshme si n fotogran e mposhtme.
Thjesht, kolona sht shum e ngusht pr paraqitjen e t gjitha t
dhnave.
Tani do t msosh si ti rregullosh dimensionet e rreshtave dhe t ko-
lonave n tabel.
Ndryshimi i dimensioneve t kolonave Kshill
Q t zgjerosh apo ngushtosh ndonj kolon: 2 Mnyra m

1 e shpejt pr
1 pozicionohu me maus n ndryshimin e
vijn pas shenjs s kolons Numri rendor Antari Data Koha dimensioneve t
prkatse (kolona C n fo- un kolons/rreshtit
mami
togra); kur treguesi merr babi
sht me klik t
kt form , kliko me tastin vllai dysht n vijn
e majt t mausit;
motra
3 pas shenjs s
kolons/rreshtit.
2 do t paraqitet indikatori n t cilin sht shkruar gjersia e kolons;
duke e mbajtur t shtypur tastin e majt t mausit lviz majtas pr ta
ngushtuar kolonn apo djathtas pr ta zgjeruar kolonn;
3 derisa je duk lvizur, do t vresh nj vij t ndrprer vertikale e
cila tregon dimensionin e ri t kolons; kur do t mbrrish n pozitn
e dshiruar, liroje tastin.
N mnyr t njjt ndryshohen edhe dimensionet e rreshtave.
91
Llogaritjet
4 tabelore

Ti ndryshosh t dhnat n qeliz.
T krijosh rresht dhe kolon.
Ta fshish rreshtin dhe kolonn.
Ta ngushtosh apo zgjerosh kolonn dhe rreshtin.
Pyetje dhe detyra

1. Si do t ndryshosh ndonj t dhn n qeliz?
2. Si do ta futsh t dhnn e re n qeliz?
3. Si do ta fshish t dhnn?
4. A mundesh n nj qeliz t prdorsh fonte t ndryshme?
5. Si do t krijosh rresht apo kolon n tabel?
6. Si do ta fshish rreshtin apo kolonn n tabel?
7. Si do ti ndryshosh dimensionet e rreshtave dhe kolonave?
8. Hape etoren e re t puns. N etn e puns futi t dhnat viju-
ese:
Para rreshtit 1 fute edhe nj rresht; n qelizn e re A1 shkruaj Fi-

tova, ndrsa n A2 Shpenzova;
Fute kolonn para kolons A; n qelizn e re A1 shkruaj dita,
ndrsa n qelizat prej B1 deri B5 shkruaji emrat e ditve t javs
(prej t hns deri te e premtja);
Zgjero kolonat sipas nevojs;
Ruaje tabeln me emr pare_xhepi.xls; tabela jote duhet t du-
ket kshtu:
Dita Fitova Shpenzova

E hn
E mart
E mrkur
E enjte
E premte
92
Llogaritjet
tabelore 4
N tabel mund ta zgjedhsh tipin e t dhnave, ti rregullosh fontin
dhe rrafshimet e t dhnave apo ti vendossh kujt dhe ta zgjedhsh
ngjyrn e shkronjave. Mund t rregullosh disa qeliza n t njjtn koh.
S pari, selekto t gjitha qelizat q dshiron ti rregullosh.
Tabeln tnde mund ta rregullosh n dy mnyra:
- Me ndihmn e dritares Format Cells, t ciln do ta thrrassh me
urdhrin Cells nga menyja kryesore Format. Dritarja Format Cells
prmban disa faqe:
1 Pr zgjedhjen dhe rregullimin e tipit t t dhnave;

2 Pr rrafshimin e t dhnave;
3 Pr rregullimin e fontit;
4 Pr rregullimin e kujve t qelizave;
5 Pr rregullimin e ngjyrs s qelizave.
1 2 3 4 5
Shnim:
T shumtn e
rregullimeve do
ti sqarojm me
ndihmn e shiritit
pr formatim,
ndrsa dritaren
Format Cells do ta
aktivizojm vetm
kur do t jet
nevoja.
- Me ndihmn e shiritit pr formatim:
Ndarja e tekstit (Wrap text)

Shikoje kolonn A (Numrin rendor) n tabeln Familja.xls. Mund t
vresh q kjo kolon ka titull t gjat pr shkak se e ke zgjeruar, por t
dhnat n t nuk krkojn gjersi t atill. Zgjidhja do t ishte titulli t
paraqitet n dy linja, por vetm n nj qeliz; n kt mnyr kolonn
mund ta ngushtosh.
1 Kliko n qelizn A1.

2 Aktivizoje dritaren Format Cells.
3 Zgjedhe etzn Alignment.
93
Llogaritjet
4 tabelore
4 Konrmo opsionin Wrap text.

2
Numri rendor Antari Data Koha
1
3
Tani qeliza duket si n fotogra: Numri

rendor
Nse dimensionet nuk ndryshohen automatikisht, ngushto kolonn

A dhe zgjero rreshtin 1.
N qelizn C1 n vend t Data shkruaj Data e lindjes dhe ndaje teks-
tin n dy linja. Prpiqu tani n mnyr tjetr:
1 Selekto qelizn C1;
2 N shiritin e formulave kliko n fjaln
3 Shtype kombinimin e tasteve Alt+Enter.
Rrafshimi dhe drejtimi i prmbajtjes s qelizs
Veglat pr rrafshim i ke t njohura: .
Por, prmbajtjen e nj qelize mund ta rrafshosh jo vetm horizon-
talisht por edhe vertikalisht. Po ashtu, mund t zgjedhsh kahje t
fardoshme t prmbajtjes.
rregullo mbishkrimin (qelizat me titujt e kolonave) e tabels Familja.xls:
1 selekto qelizat prej A1 deri D1;

2 aktivizo dritaren Format Cells dhe zgjedhe etzn Alignment;
3 kliko n shigjetn e kthyer teposht n fushn Horizontal dhe

zgjedh Center;
4 kliko n shigjetn e kthyer teposht n fushn Vertical dhe zgjedh
Center;
94
Llogaritjet
tabelore 4
5 N pjesn Orientation kliko n pikn q i prgjigjet kndit prej
90 shkallve;
Numri
rendor
Antari
Data e
lindjes
Koha 1
2
5
3
4
Mbishkrimi do t ket pamjen vijuese

Data e
lindjes
Antari
rendor
Numri
Koha
Bashkimi i disa qelizave n nj

Kur do t futsh tekstet e gjata, do t duhet ti bashkosh disa
qeliza n nj. Kt do ta arrish me vegln (Merge and Center)
nga shiriti pr formatim.
N tabeln Familja.xls fut nj rresht para mbishkrimit, n t
cilin do ta shkruash titullin Familja ime, ashtu q ai t shtrihet
npr kolona A, B, C dhe D;
1 s pari fut rresht para rreshtit 2

numr 1; tani mbishkrimi sht n
rreshtin numr 2; selekto qelizat 1
Data e
lindjes
Antari
rendor
Numri
Koha
A1, B1, C1 dhe D1;

2 kliko n vegln ;
3 Tani ke nj qeliz; shkruaje tekstin Familja ime.
Familja ime
3
Antari
Data e
lindjes
rendor
Numri
Koha
95
Llogaritjet
4 tabelore
Ngjyra e tekstit dhe e sfondit

Ngjyra e tekstit rregullohet me vegln Font Color
Ngjyra e sfondit t tekstit rregullohet me vegln Fill Color
Tabeln Familja.xls rregulloje si n fotogra:
Antari
Data e
lindjes
rendor
Numri
Koha
un
mami
babi
vllai
motra
Kufijt e qelizs
Mund t vresh q tabela Familja.xls nuk ka ku pr qeliza. Vijat q i
sheh n etn e puns, n t vrtet, nuk jan kujt, por vetm shen-
ja pr rreshta dhe kolona. Kujt rregullohen me ndihmn e vegls Bor-
ders.
1 Selekto t gjitha qelizat e tabels Familja.xls;

2 Afr vegls Borders kliko n shigjetn e kthyer teposht
dhe zgjedh All Borders;
3 Tani selekto vetm mbishkrimin e tabels;
4 Afr vegls Borders kliko n shigjetn e kthyer teposht
dhe zgjedh opsionin e fundit nga fotograa e msiprme
(Thick Box Borders);
5 Kurin e njjt zgjedhe edhe pr titullin e tabels
Tani tabela duket si n fotogra:
Kujdes!
Antari
rendor
Data e
lindjes
Numri
Koha
N informatik n
vend t presjes un
mami
decimale shpesh babi
prdoret pika vllai
motra
decimale. Q t
jesh i sigurt se
nuk do t gabosh, Numri i vendeve decimale n numra
prher prdore
Nse ka nevoj, mund t futsh edhe numrat decimal. Ndonjher
pikn decimale
nga tastiera sht e nevojshme t gjith numrat t paraqiten me numrin e njjt t
numerike. decimaleve, gjegjsisht, t paraqiten edhe zerot pas decimales s fun-
dit (pr shembull: 2,50). Pr zvoglimin dhe pr zmadhimin e vende-
ve decimale shfrytzo veglat Increase Decimal (shto decimale) dhe
Decrease Decimal (shkurto decimale).
Llogaritjet
tabelore 4
1 Selekto numrat nga kolona Numri rendor;
2 Disa her kliko n vegln Increase Decimal;
3 Disa her kliko n vegln Decrease Decimal.

Ta ndash tekstin n qeliz n disa linja (Wrap text).
Ta rrafshosh prmbajtjen e qelizs (Alignment).
T bashkosh disa qeliza n nj (Merge).
T vendossh ngjyrn e tekstit (Font Color) dhe t
sfondit (Fill Color).
Ti vendossh kujt e qelizave (Borders).
T vendossh numrin e vendeve decimale n qeliz
(Increase Decimal, Decrease Decimal).
Pyetje dhe detyra:

1. Si ndahet teksti n kuadr t nj qelize? Sqaro t dy mnyrat!
2. Si rregullohen rrafshimi dhe kahja e tekstit n qeliza?
3. Me ciln vegl do t bashkosh disa qeliza n nj?
4. Me ciln vegl do ta rregullosh ngjyrn e tekstit e me ciln prapavijn
e qelizave?
5. Me ciln vegl do ti rregullosh kujt e qelizave?
6. Me cilat vegla do t shtosh apo shkurtosh decimale t numrave?
7. Tabeln pare_xhepi.xls rregulloje si n fotogra. Ruaje tabeln.
a
ov
ta nz
va
Di hp
e
to
Fi
S
E hn
E mart
E mrkur
E enjte
E premte
8. Rregullo sipas dshirs tabelat Lartesia_dhe_pesha.xls, Tempera-

tura.xls dhe Ngjyra_e_preferuar.xls.
Llogaritjet
4 tabelore
Format e treguesit
N punn e deritanishme ndoshta ke vrejtur q treguesi i mausit ka
forma t ndryshme, varsisht nga pozita se ku gjendet. N tabel jan
dhn format e treguesit:
Forma e
Domethnia
treguesit
selektimi i kolons
selektimi i rreshtit
ndryshimi i dimensioneve t kolons

ndryshimi i dimensioneve t rreshtit
selektimi i qelizs
zhvendosja e prmbajtjes s qelizs
kopjimi i prmbajtjes s qelizs
plotsimi automatik i qelizave
Tani do t njoftohesh me t gjitha format dhe me domethnien e tyre.

N etn e re t puns, n qelizn A1 fut fardo teksti.
Bartja e prmbajtjes prej njrs qeliz n tjetrn
Selekto qelizn A1; Tani ajo sht qeliz akti-

ve dhe rreth saj ka korniz t trashur. Me maus Zana
pozicionohu mbi korniz. Kur treguesi do ta merr

formn pr zhvendosjen e prmbajtjes (shiko
tabeln), duke e mbajtur t shtypur tastin e majt t mausit lviz n drej-
tim t qelizs tjetr. Lsho tastin; prmbajtja nga qeliza A1 tani sht
bartur n qelizn e re.
Kopjimi i prmbajtjes prej njrs qeliz n tjetrn
Me maus, pozicionohu mbi korniz. Treguesi

Zana
e merr formn si pr zhvendosjen e prmbajtjes.
Shtype dhe mbaje tastin e shtypur Ctrl. Kur tre-
guesi merr form pr kopjimin e prmbajtjes (shiko n tabel), duke e
mbajtur t shtypur tastin e majt t mausit dhe tastin Ctrl lviz n drejtim
t qelizs tjetr. Lshoi tastin e mausit dhe at t Ctrl; prmbajtja nga
qeliza A1 tani sht kopjuar edhe n qelizn e re.
98
Llogaritjet
tabelore 4
Selektimi i kolonave dhe rreshtave
Q t selektosh kolon/rresht, kliko n shenjn e kolons/rreshtit
(kursori merr form pr selektimin e rreshtit/kolons).
Zana Zana
Q t selektosh disa kolona/rreshta t njpasnjshme, kliko n

shenjn e kolons s par apo t rreshtit t par, mbaje t shtypur tas-
tin Shift dhe kliko n kolonn e fundit apo n rreshtin e fundit q do ta
selektosh. Mundesh edhe me maus: duke e mbajtur t shtypur tastin e
majt lviz npr shenjat e kolonave/rreshtave.
Zana
Q t selektosh kolona/rreshta q nuk jan t njpasnjshme, kliko

n shenjn e kolons s par apo t rreshtit t par, mbaje t shtypur
tastin Ctrl dhe kliko n shenjat e kolonave/rreshtave q dshiron ti se-
lektosh.
Zana
Plotsimi automatik
Shikoje mir kornizn rreth qelizs aktive. Do t vresh nj katror
t vockl n kndin e djatht t poshtm. Ai katror quhet dorza pr
plotsim automatik.
Kur me maus do t pozicionohesh te dorza, treguesi merr form si

n fotogra:
Zana
99
Llogaritjet
4 tabelore
Plotsimi automatik me tekst

Pozicionohu t dorza e qelizs aktive te e cila sht futur teks-
ti. Treguesi merr form si n fotogra t msiprme. Kliko dhe duke e
mbajtur t shtypur tastin e majt t mausit lviz npr kolona apo rresh-
ta deri ku dshiron ti plotsosh qelizat me prmbajtje t njjt. Lsho
tastin. T gjitha qelizat do t jen t plotsuara me tekstin e njjt.
Zana Zana
Zana
Zana
Zana
Zana
Zana
Zana
Zana
Zana
Zana
Zana
Plotsimi automatik me varg t numrave.

Nuk duhet patjetr ti shkruash t gjitha numrat rendor. Mjafton
ti futsh vetm dy vlera, e pastaj selekto q t dy numra dhe zbato
Kujdes: procedurn paraprake pr plotsimin automatik t qelizave. Prderisa
trheq me maus, n katrorin e verdh do t vresh numrin deri ku do
sht e t plotsohen qelizat
rndsishme q t
selektosh dy vlera
nga vargu; ndryshe,
t gjitha zbraztira
duhet t plotsohen
n nj vler
Prpiqu vet:
N etn e re t puns fute vargun e numrave ift dhe vargun
e numrave tek, duke prdorur mausin dhe plotsimin automa-
tik t t dhnave.

Ti dallosh llojet e ndryshme t treguesve.
T bartsh dhe t kopjosh prmbajtje prej njrs
qeliz n tjetrn.
Ti selektosh rreshtat dhe kolonat.
Ti plotsosh qelizat dhe kolonat me tekst dhe numr,
duke prdorur plotsimin automatik.
100
Llogaritjet
tabelore 4
Pyetje dhe detyra:
1. Sqaro procedurat pr bartjen dhe kopjimin e prmbajtjes s caktu-
ar nga njra qeliz n tjetrn!
2. N ciln mnyr selektohen rreshtat dhe kolonat n etn e puns?
3. Si selektohen kolona/rreshta t njpasnjshm e si ata jo t
njpasnjshm.
4. Sqaro procedurn pr plotsimin automatik t qelizave!
5. N etn e puns fute tekstin n qelizn A1. Barte tekstin n qelizn
E5. T njjtin tekst kopjoje n qelizn E8.
6. Selekto t gjitha kolonat prej A deri J dhe rreshtat 2, 5, 8 dhe 9.
7. Me ndihmn e plotsimit automatik n kolonn A futi numrat tek
prej 1 deri 49, ndrsa n kolonn B futi numrat ift prej 2 deri 100.
8. Bje tabeln e shumzimit si n fotogran vijuese:
Tabela e shumzimit
Grafiku
Nocioni pr grafik dhe llojet e grafikut
T dhnat e organizuara n tabel na japin shikim t mir, por shi-
kimin edhe m t mir t t dhnave do ta kemi nse i paraqesim me
grak. Graku i shndrron t dhnat n fotogra. Ekzistojn llojet e
ndryshme t grakve. Ne do t njoftohemi me tre tipa:
Graku me shtylla
Graku vijor
Graku pite
101
Llogaritjet
4 tabelore
Zgjedhja e tipit varet nga lloji i t dhnave. Grakun me shtylla zba-

toje kur do t dshirosh ti krahasosh vlerat (pr shembull: lartsia apo
pesha); grakun vijor kur do t dshirosh ta ndjeksh lvizjen e t
dhnave (zmadhimin apo zvoglimin, pr shembull, t temperaturs;
grakun pite kur do t dshirosh t dhnat ti krahasosh procentua-
lisht (pr shembull, struktura nacionale e banorve).
Krijimi i grafikut
S pari prpuno tabel n t ciln do ti
futsh emrat e shokve t tu si dhe lartsin
dhe peshn e tyre. Arial 2
1 selekto vlerat n kolona s bashku me Emri Lartsia
1
Zana
emrat, lartsit dhe titujt e kolonave; Arijan

Njomza
Zamir
nga menyja Insert zgjedhe urdhrin Chart Sara
2 apo kliko n vegln

Adrian
Chart Wizard nga
shiriti standard.
Do t paraqitet dritarja Chart Wizard.
Prpuno grakun n katr hapa. N ha-
pin e par zgjedhe tipin e grakut.
3 nga etza Standard Types

zgjedhe tipin Column; 3
4 zgjedh nntip (t parin t ofruar); 4
5 kliko n butonin Next.
N hapin e dyt zgjedh rangun e 5

t dhnave:
6
6 N etzn Data Range do ta Lartsia
shohsh pamjen e grakut;

7 N shiritin Data Range duhet t
Lartsia
zgjedhsh rangun e t dhnave Zana Arijan Njomza Zamir Sara Adrian
pr t cilat dshiron t bsh gra-

k. Ti e ke br kt me selektimin
e t dhnave para se t llosh me 7
prpunimin e grakut; nse nuk e ke
br, t dhnat mund ti selektosh 8
edhe tani;
102
Llogaritjet
tabelore 4
8 kliko n butonin Next.
N hapin e tret duhet tu japsh tituj grakut dhe boshteve:
9 N shiritin Chart title shkru- Shnim:

aj Lartsia; 9 Lartsia
Me tastin Back
10 N shiritin Category (X) 10 mund t kthehesh
nj hap prapa.
11
Lartsia
axis shkruaj Emri;

11 N shiritin Value (Y) axis Zana Arijan Njomza Zamir Sara Adrian
shkruaj cm; Emri
12
12 Kliko n butonin Next.
N hapin e fundit:
13 nga opsionet e ofruara zgjidhe

t dytn As object in; me kt
opsion graku do t jet pjes
e ets ekzistuese t puns;
me opsionin e par As new 13
sheet graku do t paraqitet
14
n etn e re t puns;
14 Kliko n butonin Finish dhe me kt do ta prfundosh rregullimin e

grakut.
N etn tnde t puns do t paraqitet ky grak:
Lartsia
Lartsia
Zana Arijan Njomza Zamir Sara Adrian

Emri
Nga graku qart shihet q m i larti sht Arditi, ndrsa m e ult

sht Eliesa. Po ashtu shihet q Bedi dhe Agoni kan lartsi t njjt.
Rregullimi i grafikut
Grakun mund ta rregullosh sipas dshirs tnde: mund ta ndryshosh
madhsin, fontin, drejtimin e tekstit, ngjyrn etj.
103
Llogaritjet
4 tabelore
Kliko dy her n pjesn e grakut q do ta rregullosh (titulli, sfondi,

shtyllat etj). Do t paraqitet dritarja me t ciln mund ti rregullosh fon-
tin, ngjyrn, kujt, rrafshimin
Shumicn e ktyre rregullimeve i ke t njohura, prandaj kreativitetin

ta lm ty. Jemi t sigurt q grakun t cilin do ta rregullosh do t duket
m bukur nga ky i dhn.
Lartsia
Zana Arijan Njomza Zamir Sara Adrian

emri
Prpiqu vet
Krijo grak pr peshn e shokve t tu. Ke kujdes: pr ti selektu-
ar kolonat jo fqinje, prdore tastin Ctrl.

Ta zgjedhsh llojin e duhur t grakut.
Ta prpunosh grakun.
Ta rregullosh grakun.
Llogaritjet
tabelore 4
Pyetje dhe detyra:
1. Cilat lloje t grakve i di?
2. Prmend shembuj pr zbatimin e secilit lloj t grakut!
3. Me cilin urdhr do t prpunosh grakun?
4. Sqaro hapat e prpunimit t grakut.
5. Si mund ta rregullosh grakun?
6. N tabeln Pare_xhepi.xls prpuno grak pr pare t tuara dhe t
shpenzuara pr do dit.
7. Prpuno grak pr tabeln Temperatura.xls. Zgjedh grak vijor.
8. Prpuno grak pr tabeln Ngjyra_e_preferuar.xls. Zgjedh grak
pite.
9. Rregullo grakt e tre detyrave paraprake sipas dshirs tnde.
Ruaji tabelat.
Formulat
N Excel ka mundsi pr futjen e formulave dhe pr kryerjen e ope-
racioneve matematikore me t dhna: mbledhja, zbritja, shumzimi dhe
pjestimi.
Shkruarja e formulave sht e ngjashme si n matematik. Duhet ta
mbash ndrmend rregulln themelore:
T gjitha formulat llojn me shenjn =
Disa nga shenjat e operacioneve matematikore dallohen nga ato n

matematik; shenjat jan dhn n tabeln vijuese:
Operacionet matematikore Shembull
Mbledhja (+) =10+5
Zbritja (-) =10-5
Shumzimi (*) =10*5
Pjestimi (/) =10/5
1 N etn e re t puns, n cilndo qeliz, fute formuln =10+5. Shtyp

Enter q t paraqitet rezultati.
2 Sa her q do ta selektosh qelizn, formula do t paraqitet n shiri-
tin e formulave.
2
1
Futi formulat vijuese; =10-5, =10*5, =10/5.
105
Llogaritjet
4 tabelore
Shpesh, n vend t t dhnave, n formula prdoren adresat e qeli-

zave n t cilat jan futur t dhnat. Kt do ta tregojm me shembull.
Prpuno tabel n t ciln do t paraqessh shpenzimet e festimit
t ditlindjes tnde. Rregullo tabeln si n fotogran e mposhtme,
Ruaje tabeln me emr Ditlindja.xls.
Produkti Sasia mimi Vlera

Tort
Senduia
Lngje
ips
Smoki
Sheqerka
Gjithsej:
N qelizat e verdha njehso vlern e secilit produkt. Vlern do ta -

tosh si prodhim t mimit dhe sasis. S pari, njehso vlern e produk-
tit t par:
3
Tort
Senduia 1 2
Lngje
ips
Smoki
Sheqerka
1 N qelizn D2 fute formuln =B2*C2; fonti nuk sht me rndsi, si

dhe a prdorsh shkronja t mdha apo t vogla;
2 Shtyp Enter q t paraqitet rezultati;
3 Kur do ta selektosh qelizn, formuln do ta shohsh n shiritin e for-
mulave.
Fitove rezultat 650, q sht e barabart me 1 (e dhna n qelizn
B2) here 650 (e dhna n qelizn C2).
Q ti njehsosh vlerat tjera, do t duhet ti futsh formulat vijuese:
N D3: =B3*C3; n D4=B4*C4; n D5=B5*C5 ; n D5=B6*C6 ;
n D75=B7*C7
Nse n tabel ka shum rreshta, kjo nuk sht pun e leht. Vren
se, bhet fjal pr formuln e njjt, vetm se prkatsisht ndryshohen
shenjat e rreshtave. Do ta msosh mnyrn m t leht pr futjen e t
gjitha formulave.
Plotsimi automatik i qelizave me formula

E mban ndrmend plotsimin automatik t qelizave me tekst dhe me
vargje? Ngjashm, formuln e shembullit t msiprm barte n qeliza
tjera (D3 deri D7), n vend se ta shkruash disa her:
106
Llogaritjet
tabelore 4
Produkti Sasia Vlera
Tort
Senduia
1
Lngje
ips
Smoki
Sheqerka
2
Gjithsej:
1 Selekto qelizn D2. Pozicionohu n pikn pr plotsim automatik.

Kur treguesi merr formn +, duke e mbajtur t shtypur tastin e majt
t mausit trhiqe deri te qeliza D7.
2 N qelizn D7 lshoje tastin e mausit. Do t paraqiten t gjitha re-

zultatet n qeliza D2 deri D7.
Kontrollo t gjitha formulat n shiritin e formulave. Me radh, ato

jan bartur kshtu:
Vlera
Aftsit q duhet t prsosen!

T futsh formul t thjesht n tabel.
Mos harro q formulat llojn t shkruhen me
shenjn =.
Pyetje dhe detyra:

1. Me ciln shenj llon shkruarja e formulave n Excel?
2. Prmend shenjat n Excel q prdoren pr operacione matema-
tikore!
3. A sht i rndsishm fonti me t cilin shkruhen formulat n Ex-
cel?
4. Ku shihet rezultati i formuls, e ku vet formula?
5. A mund ta zbatosh procedurn pr plotsimin automatik t qeliza-
ve gjat futjes s formulave?
6. N qelizat A1 dhe A2 futi dy numra:
N qelizn A3 njehso shumn e tyre.
N qelizn A4 njehso ndryshimin e tyre.
N qelizn A5 njehso prodhimin e tyre.
N qelizn A6 njehso hersin e tyre.
107
Llogaritjet
4 tabelore
N qelizn A7 njehso mesin e tyre aritmetikor, me formuln

=(A1+A2)/2.
7. N tabeln Pare_xhepi.xls, n kolonn C njehso sa para kursen do
dit (kolona le t ket titull Kurseva). Ruaje tabeln.
Funksionet
N numrin m t madh t tabelave ka nevoj dika t llogaritet: suk-
sesi mesatar i ndonj nxnsi, temperatura maksimale ose minimale,
shpenzimet e prgjithshme etj. Excel-i disponon me numr t madh t
funksioneve. Me shembuj, do t njoftohesh me disa prej tyre: shuma,
vlera mesatare, minimumi dhe maksimumi.
Kto jan funksione q prdoren m s shpeshti. Ato jan t renditura
n listn e vegls AutoSum, t shiritit standard:
Me rndsi:
Funksionin mund Shuma
ta zgjedhsh Vlera mesatare
nga lista, por,

Maksimum
para ksaj,
Minimum
pozicionohu n
qeliz ku duhet t
paraqitet rezultati. T gjitha funksionet llojn me shenjn = dhe prbhen nga emri
pas t cilit n kllapa vijojn argumentet e funksionit, t ndar me pres-
je apo me dy pika.
Pr shembull: funksioni =SUM(A1,A5) njehson shumn e t dhnave
n qeliza A1 dhe A5, ndrsa funksioni =SUM(A1:A5) njehson shumn
e t dhnave n t gjitha qeliza prej A1 deri A5.
=SUM(A1:A5)
Emri i funksionit Argumente t funksionit
Shuma
Kujdes: N tabeln Ditlindja njehso shpenzimet e prgjithshme n
qelizn D8:
Programi Excel
vet do ti ofroj 2
argumente 1 Pozicionohu n qelizn D8; 3
t funksionit. 2 Kliko n shigjet afr vegls AutoSum;
Gjithmon kontrollo
argumente. Nse
nuk t prgjigjen, 3 Nga lista zgjedhe funksionin Sum.
selekto argumente 4 N qelizn D8 do ta shohsh funksionin. 1
tjera. Emri i funksionit sht SUM; n kllapa jan argumente t funksionit,
n kt rast qelizat prej D2 deri D7;
108
Llogaritjet
tabelore 4
5 argumentet e funksionit (qelizat prej D2 deri D7) jan t shnuara
me korniz t ndrprer;
6 Shtyp Enter pr ta par rezultatin;
7 Sa her q do ta zgjedhsh qelizn, formuln do ta shohsh n shi-
ritin e formulave.
7
Tort
Senduia
Lngje
ips
Smoki
5
4
Sheqerka
Gjithsej: SUM D2:D7
Me rndsi!
6 Njjt si formuln,
edhe funksionin
Vlera mesatare mund ta bartsh
me plotsimin
Funksioni pr njehsimin e vlers mesatare sht Average. Futet
automatik t
n mnyr t njjt si funksioni Sum. qelizave. S pari
Hape tabeln Temperatura.xls. N qelizn B9 njehso vlern me- njehso vlerat
satare t temperaturave t javs s dhn. Paraqite rezultatin me dy maksimale dhe
decimale. minimale t
lartsis, e pastaj
funksionet barti
Dita Temperatura
E hn edhe pr pesh
E mart
E mrkur
E enjte
E premte
E shtun
E diel
N kt rast funksioni sht =AVERAGE(B2, B8).
Maksimumi dhe minimumi

Procedura pr njehsimin e vlers maksimale dhe minimale sht
e njjti si deri m tani. Funksioni pr njehsimin e maksimumit sht
Max, ndrsa t minimumit sht Min.
N tabeln Lartsia_dhe_pesha.xls njehso vlerat maksimale dhe
minimale t lartsis dhe t peshs s nxnsve. Kujdes pr argu-
mentet e vlers minimale.
Emri Lartsi Pesh

Zana
Arijan
Njomza
Zamir
Sara
Adrian
Vlera
minimale
Vlera
maksimale
109
Llogaritjet
4 tabelore
Ndryshimi automatik i rezultatit gjat ndryshimit t

t dhnave
T themi se n ditlindje jan bler dy n vend se nj tort. Nse me

dor je duke njehsuar n letr, njehsimet pr vlera dhe gjithsej prsri
duhet ti kryesh. Por, nse prdor Excel, llogaritjet do t kryhen automa-
tikisht dhe n qeliza do t shohsh rezultatet e reja.
1 N qelizn B2 fute 2 n vend se 1; shtyp Enter;

2 Vlera e qelizs D2 do t ndryshohet nga 650 n 1 300;
3 Vlera e prgjithshme n qelizn D8 do t ndryshohet prej 2 325 n
2 975.
Produkti Sa 1 sia mimi Vlera
Tort
2
Senduia
Lngje
ips
Smoki
Sheqerka
Gjithsej:

T dish t njehsosh shumn, vlern mesatare, minimumin
dhe maksimumin e t dhnave n tabel.
Pyetje dhe detyra:

1. Cilat funksione m s shpeshti prdoren n Excel?
2. Me ciln vegl mund ti futsh funksionet m s shpeshti t
prdorura?
3. Prej cilave elemente prbhen funksionet n Excel?
4. N tabeln Para_xhepi.xls, njehso sa para gjithsej dhe sa para me-
satarisht ton, shpenzon dhe kursen. T gjitha t dhnat pr para
rregulloi me dy decimale dhe me shenjn pr denar. Ruaje tabeln.
5. Prpuno tabel n t ciln pr disa nxns t klass do t futsh
nota n t gjitha lndt.
Futi numrat rendor me plotsim automatik.
Rregullo tabeln si n fotogra t mposhtme.
Njehso notn mesatare (vlern mesatare) pr secilin nxns
110
Llogaritjet
tabelore 4
Paraqiti notat mesatare me dy decimale.
Gjeje mesataren maksimale dhe minimale.
Numri Lndt
Emri dhe mbiemri Nota mesatare
rendor
shq mat ang his bio gje inf z muz art
Njomza Xhaferi
Ardit Bina
Elijesa Ahmeti
Ermal Mustafa
Zana Shehi
Librime Hiseni
Faton Fazliu
Birsen Baki
Erza Grubi
Agon Xhaferi
Mesatarja maksimale:
Mesatarja minimale:
111
Llogaritjet
4 tabelore
Kontrollo ka ke msuar!
1. N etn e re t puns duhet t llosh 7. Cilat opsione t dritares Format Cells
t shkruash n qelizn A1: duhet ti zgjedhsh q ta ndash tekstin
a. Sakt n nj qeliz:
b. Pasakt a. Wrap text
b. Shrink to t
c. Merge cells
2. Me prdorimin e tastit Enter, do t zh-
vendosesh:
8. ka do t shkruash n qelizn e zbrazt
a. Nj qeliz n t djatht
b. Nj qeliz n t majt q t llosh t shkruash nj formul:
c. Nj qeliz m posht a. *
b. =
c. F
3. ka do t njihet si dat:
a. 02-06-2008
9. Ciln shenj pr operacion matema-
b. 02, 06, 2008
tikor do t prdorsh q t pjestosh
32 me 4?
4. ka do t thot nse paraqiten shenjat
a. :
######: b. *
a. Ke futur numrin e gabuar c. /
b. Dika t mungon
c. Qelizat nuk jan mjaft t gjra
10. Me ciln prej formulave t mposhtme
mund ta njehsosh mesin aritmetikor t
5. Kolona e re futet djathtas nga kolona vlerave n qeliza A1 dhe A2?
ku gjendesh:
a. =A1+A2/2
a. Sakt b. =(A1+A2)/2
b. Pasakt c. =A1*A2/2
6. Me cilin urdhr do ta rregullosh prm- 11. Funksioni pr llogaritjen e vlers me-

bajtjen e qelizave: satare sht:
a. Insert [ Cells a. AVERAGE
b. View [ Cells b. MIN
c. Format [ Cells c. SUM
112
Shtojc:
OpenOfce.org Calc
PRMBAJTJA
OpenOfce.org Calc -elemente llestare
Rregullimi i tabels
Graku
Formulat
Funksionet
113
Llogaritjet
4 tabelore
OpenOfce.org Calc - elemente llestare

OpenOfce.org Calc apo vetm Calc sht program i dedikuar pr
prpunimin e tabelave dhe grakve dhe pr kryerjen e llogaritjeve n
tabel.
Aktivizimi i programit OpenOffice.org Calc

Q ta aktivizosh programin Calc n sistemin operativ edubuntu, kliko
n Aplikime, pastaj n Zyr dhe zgjedh OpenOfce.org Calc.
Skedat e prpunuar n Calc gjat ruajtjes marrin prapashtes .ods
dhe kan ikon vijuese.
Me aktivizimin e programit Calc, do t hapet skeda e quajtur doku-

menti i puns apo etorja e puns. Fletorja e par e puns q do t
hapet quhet Kasif, derisa nuk e ruan me emr tjetr.
Fletorja e puns prbhet nga ett e puns. T dhnat futen n
etn e puns. Secila etore e re e puns ka tre eta t puns, por
numri i tyre mund t zmadhohet dhe t zvoglohet sipas nevojs.
Nga njra et e puns n tjetrn kalohet me klikim t majt n
gjuhzn me emrin e ets s puns (List1, List2, List3).
Fleta e puns sht siprfaqe e ndar n kolona dhe rreshta.
Pjesn e ets s puns n form t drejtkndshit t mbushur me
t dhna e quajm tabel.

Fleta e puns sht e ndar n kolona dhe rreshta
Kolonat jan t vendosura vertikalisht dhe jan t shnuara me
shkronja A, B, C etj
Rreshta jan t vendosur horizontalisht dhe jan t shnuar me
numra 1, 2, 3 etj.
114
Llogaritjet
tabelore 4
Prerja e rreshtit dhe kolons quhet qeliz. Qeliza sht vend ku fu-
ten t dhnat.
Qeliza aktive
Pozicionohu mbi cilndo qeliz. Kliko n qeliz. Qeliza n t ciln je
i pozicionuar quhet qeliza aktive dhe ka korniz m t trash.
Shenja e kolons n t ciln gjendet qeliza aktive sht me ngjyr
tjetr.
Shenja e rreshtit n t cilin gjendet qeliza aktive sht me ngjyr
tjetr
Shenjat e kolons prkatse dhe t rreshtit prkats e formojn
adresn e qelizs aktive. Adresa sht paraqitur n shiritin q gjen-
det menjher mbi shenjat e kolonave. Qeliza q tohet me prerjen e
kolons C dhe rreshtit 4 ka adres C4.

T dhnat n Calc futen n mnyr t njjt si n Excel
Rregullimi i tabels
Ndryshimi dhe rregullimi i vlerave t futura n tabel
Ndryshimi (editimi), futja e t dhnave t reja dhe fshirja e t dhnave
n Calc bhet n mnyr t njjt si n Excel.
Rregullimi i fontit
Fontin do ta rregullosh n mnyr tani ve t njohur me veglat e shi-
ritit pr formatim.
Puna me kolona dhe rreshta

Kolonn mund ta futsh me urdhrin Shto Kolons, ndrsa rresh-
tin me urdhrin Shto Rreshtave. Me rreshta dhe kolona m leht do
t punosh me menyn ndihmse, q paraqitet me klikim t djatht t
mausit n shenjn e rreshtit/kolons.
115
Llogaritjet
4 tabelore
Futja e kolons/rreshtit
Me tastin e djatht t mausit kliko n shenjn e kolons/rreshtit para
t cils/cilit do t fusish kolon/rresht t re/ri;
Nga menyja ndihmse zgjedh Shto kolona / Shto rreshta.
Fshirja e kolons/rreshtit
Me tastin e djatht t mausit kliko n shenjn e kolons/rreshtit q
do ta fshish;
Nga menyja ndihmse zgjedh Fshij kolona/ Fshij rreshta.;
Ndryshimi i dimensioneve t kolonave/rreshtave
Q t zgjerosh apo ngushtosh ndonj kolon/rresht:
Pozicionohu me maus n vijn pas shenjs s kolons prkatse,
gjegjsisht rreshtit prkats (kolona C n fotogra). Kur treguesi
merr kt form , kliko me tastin e majt t mausit.
gjersi 1,69 cm
Dita Koh
Do t paraqitet indikatori n t cilin sht shkruar gjersia e

kolons/rreshtit. Duke e mbajtur t shtypur tastin e majt t ma-
usit lviz majtas pr ta ngushtuar kolonn/lart pr ta ngushtuar
rreshtin, apo djathtas pr ta zgjeruar kolonn/posht pr ta zgjeru-
ar rreshtin.

N tabel mund ta zgjedhsh tipin e t dhnave, ti rregullosh fontin
dhe rrafshimet e t dhnave apo ti vendossh kujt dhe ta zgjedhsh
ngjyrn e shkronjave. Mund t rregullosh disa qeliza n t njjtn koh,
por s pari, duhet ti selektosh t gjitha qelizat q dshiron ti rregullosh.
Tabeln tnde mund ta rregullosh n dy mnyra:
- Me ndihmn e dritares Formatimet Qelizat, t ciln do ta thrrassh
me urdhrin Formatimet Qelizat nga menyja kryesore. Dritarja
Formatimet Qelizat prmban disa faqe:
Pr zgjedhjen dhe rregullimin e tipit t t dhnave;
Pr rrafshimin e t dhnave;
Pr rregullimin e fontit;
Pr rregullimin e kujve t qelizave;
Pr rregullimin e ngjyrs sqelizave
116
Llogaritjet
tabelore 4
- Me ndihmn e shiritit pr formatim:
Ndarja e tekstit
Kliko n qeliz n t ciln do ta ndash tekstin.
Aktivizoje dritaren Formatimet Qelizat.
Kliko n etzn Rreshtim;
Veriko opsionin Prshtat
tekstin automatikisht;
Kliko n butonin OK
Rrafshimi dhe drejtimi i

prmbajtjes s qelizs
selekto qeliza n t cilat do t rrafshosh tekstin;
aktivizo dritaren Formatimert Qelizat. ;
Zgjedhe etzn Rreshtim;
kliko n shigjetn e kthyer
teposht n fushn Horizon-
tale dhe zgjedh njrn nga
opsionet e ofruara;
kliko n shigjetn e kthyer
teposht n fushn Vertikale
dhe zgjedh njrn nga opsio-
net e ofruara;
N pjesn Orientimi i tekstit
kliko n pikn q gjendet n maje t rrethit;
Kliko n butonin OK.
117
Llogaritjet
4 tabelore
Bashkimi i disa qelizave n nj

Kur do t futsh tekstet e gjata, do t duhet ti bashkosh disa qeliza n
nj. Kt do ta arrish me vegln Bashko qeliza nga shiriti pr formatim
Selekto qelizat q do ti bashkosh.

Kliko n vegln .
Ngjyra e tekstit dhe e sfondit

Ngjyra e tekstit rregullohet me vegln Ngjyra e fontit
Ngjyra e sfondit t tekstit rregullohet me vegln Ngjyra e
nnshtress
Kliko n shigjetn e kthyer teposht q gjendet afr veglave dhe
zgjedhe ngjyrn sipas dshirs.
Kufijt e qelizs
Mund t vresh q tabela nuk ka ku pr qeliza. Vijat q i sheh n
etn e puns, n t vrtet, nuk jan kujt, por vetm shenja pr
rreshta dhe kolona. Kujt rregullohen me ndihmn e vegls Tehe.
Numri i vendeve decimale n numra

Nse ka nevoj, mund t fut edhe numrat decimal. Ndonjher
sht e nevojshme t gjitha numra t paraqiten me numrin e njjt t
decimaleve, gjegjsisht, t paraqiten edhe zerot pas decimales s fun-
dit (pr shembull: 2,50). Pr zvoglimin dhe pr zmadhimin e vendeve
decimale shfrytzo veglat vijuese:
Graku
Prpunimi i grafikut
Graku krijohet me urdhrin Graku, i cila aktivizohet nga menyja
kryesore Shto, apo nga vegla Graku e shiritit standard.
Selekto vlerat n kolona pr t cilat krijon grakon, s bashku me ti-
tujt e kolonave.
Nga menyja Shto zgjidhe urdhrin Graku. Do t paraqitet dritarja
Chart Wizard. Prpuno grakon n katr hapa. N hapin e par zgjid-
he tipin e grakonit.
nga etza Chart Type zgjidhe tipin prkats;

118
Llogaritjet
tabelore 4
kliko n nntipin prkats;
kliko n butonin Next.
N hapin e dyt zgjedhe rangun e t dhnave
N shiritin Data range duhet t zgjedhsh rangun e t dhnave pr

t cilat dshiron t bsh grak. Ti e ke br kt me selektimin e t
dhnave para se t llosh me prpunimin e grakut;
Nse nuk e ke br, t dhnat mund ti selektosh edhe tani, por s
pari kliko n butonin ;
kliko n butonin Next.
N hapin e tret duhet ti rregullosh vargjet e numrave. N kt shem-
bull ke vetm nj varg me t dhna dhe ky sht lartsia. Programi t
jep opsionet me t mira, prandaj t kshillojm n kt hap asgj t
mos ndryshosh. Me butonin Next kalo n hapin e ardhshm.
N hapin e fundit do ti prcaktosh elementet e grakut:

Fute titullin e grakonit (Title), e nse ke dshir, mund t futsh
edhe nntitullin (Subtitle) dhe prshkruaji boshtet X dhe Y;
Kliko n butonin Finish, me ka do t prfundosh prpunimin e gra-
kut
119
Llogaritjet
4 tabelore
Rregullimi i grafikut
Grakun mund ta rregullosh sipas dshirs: mund ta ndryshosh
madhsin, fontin, drejtimin e tekstit, ngjyrn etj. Vren q tekstet jan t
shnuara me fontin latin. S pari ndryshoje fontin:
Kliko dy her n grakon q ta selektosh (rreth grakut do t paraqi-
tet korniza);
Selekto titullin dhe kliko n t me tastin e djatht t mausit;
Nga menyja ndihmse zgjedh Vetit e objektit;
Do t tosh dritaren vijuese:
Nga etza Shenjat zgjidhe fontin, tipin e fontit dhe madhsin e tij si-
pas dshirs; nga etza tjera mund ti rregullosh elementet tjera t ti-
tullit, si jan; kujt, efektet, rrafshimin etj.
N mnyr t ngjashme do ti rregullosh edhe elementet tjera t gra-
kut, si sht sfondi etj.
Formulat
Futja e formulave n Calc sht e njjt si n Excel.
Funksionet
N numrin m t madh t tabelave ka nevoj dika t prllogaritet:
suksesi mesatar i ndonj nxnsi, temperatura maksimale ose minimale,
shpenzimet e prgjithshme etj. Calc-u disponon me numr t madh funk-
sionesh. Me shembuj, do t njoftohesh me disa prej tyre: shuma, vlera
mesatare, minimumi dhe maksimumi.
T gjitha funksionet llojn me shenjn = dhe prbhen nga emri pas
t cilit n kllapa vijojn argumentet e funksionit, t ndar me presje apo
me dy pika.
120
Llogaritjet
tabelore 4
Pr shembull:
Funksioni =SHUMA(A1,A5) njehson shumn e t dhnave n qeli-
za A1 dhe A5, ndrsa funksioni =SHUMA(A1:A5) njehson shumn e t
dhnave n t gjitha qeliza prej A1 deri A5.
Shuma
Shuma sht funksion m s shpeshti i prdorur dhe qasja te ky
funksion sht lehtsuar me vegln (sigma), e cila gjendet n shi-
ritin e formulave.
Pozicionohu n qelizn D8;
Kliko n vegln ;
Emri i funksionit sht SHUMA; N kllapa jan argumente t funk-
sionit.
Shtype tastin Enter apo vegln (Apliko), q gjendet afr vegls
sigma
N qeliz do t paraqitet rezultati i funksionit
Sa her q do ta zgjedhsh qelizn, formuln do ta shohsh n shi-
ritin e formulave.
Vlera mesatare (mesatarja)

Funksioni pr njehsimin e vlers mesatare sht MAX.
Pozicionohu n qelizn n t ciln do t jet rezultati;
Kliko n vegln Magjistari i forms;
Do t hapet dritarja Magjistari i forms:
121
Llogaritjet
4 tabelore
Nga lista zgjedhe funksionin AVERAGE;

Kliko n butonin Vazhdo
N dritaren vijuese duhet ti prcaktosh argumentet e funksionit AVE-
RAGE;
Shkruaji argumentet drejtprdrejt n shiritin Numri_1 (t ndar me
dy pika);
Apo: selekto t dhnat n tabel;
Strukturn e funksionit do ta shohsh n dritaren Formula;
Kliko n butonin OK q ta shohsh rezultatin n tabel;
tempertura
Maksimumi dhe minimumi

Procedura pr njehsimin e vlers maksimale dhe minimale sht
e njjti si deri tani. Funksioni pr njehsimin e maksimumit sht Max,
ndrsa t minimumit sht Min.
Njjt si formuln, edhe funksionin mund ta bartsh me plotsimin
automatik t qelizave. S pari njehso vlerat maksimale dhe minimale t
lartsis, e pastaj funksionet barti edhe pr peshn.
122
Projekte
PRMBAJTJA
Hyrja
Elementet themelore t projektit
Ndjekja e realizimit t projekteve
Prezantimi dhe vlersimi i projektit
Informatika dhe projektet
123
5 Projekte
Hyrje
Nse vetm ma thua, do ta harroj.

Nse ma tregon, do ta mbaj n mend.
Por, nse edhe m inkuadron, do ta kuptoj!
Fjal e urt kineze
Kohve t fundit shpesh itet pr projekte. Sigurisht se ke marr

pjes n prpunimin e ndonj projekti shkollor.
ka sht projekti dhe pse projektet jan aq t rndsishme?
Qllimi i arsimit bashkkohor nuk sht vetm dituria, por ditu-
ria nga e cila rrjedh edhe t kuptuarit. E kt nivel mund ta mbrrish
nse pavarsisht vjen n prfundimet. Projektet shkollore kt edhe e
sigurojn - timin i njohurive n mnyr t pavarur. Pr kryerjen e suk-
sesshme t nj projekti sht shum me rndsi t vshtrohet, t zbu-
losh at q sht evidente, t shfrytzosh burime t ndryshme pr gjet-
jen e informatave, t sjellsh prfundime, por edhe ti prezantosh mir
njohurit e tuara.
Zhvillimi i teknologjive t informatiks, posarisht Internetit, t
mundsojn qasje deri te t dhnat e shumta q mund ti prdorsh
pr prpunimin e projektit. Po ashtu, programet e prvetsuara komp-
juterike do t t ndihmojn projektet e tua ti prezantosh n mnyr m
t mir.
Elementet themelore t projektit?

ka sht projekti shkollor?
Projekti shkollor paraqet hulumtim detal t tems s caktuar sipas
planit t prpunuar m par. Kjo sht detyr e ndrlikuar q krkon
nga nxnsit, si individ apo si grup, ta parashtrojn problemin, t
hulumtojn, t sjellin prfundime apo ta zgjidhin problemin pr koh t
caktuar dhe t sjellin rezultatin prfundimtar q do ta prezantojn pub-
likisht.
duhet t ket do projekt i mir?
Projekti i mir shkollor:
Ka qllim dhe duhet t jep rezultat;
Nnkupton detyr t ndrlikuar (q ndahet n ato m t thjeshta);
Ka kohzgjatje t caktuar, gjegjsisht afat t prpunimit;
Me rregull, inkuadron m shum nxns (puna n grupe);
Nnkupton bashkpunimin e gjith nxnsve.

124
Projekte 5
ka mbrrihet me prpunimin e projektit?
Me pjesmarrje n prpunimin e projektit do t pasurohesh me aftsi
t shumta. Do ti radhisim vetm disa prej tyre:
- Do t zhvillosh aftsi pr pun ekipore, gjegjsisht do t msosh:
- Si ta shprehsh mendimin tnd n mnyr prkatse,
- Si ta pranosh mendimin tjetr,
- Si t japish mendim pr punn e tjetrit, dhe
- Si t pranosh kritik pr punn tnde.
Do t zhvillosh aftsi pr sjelljen e vendimeve.
Do t zhvillosh raport kritik pr punn e vet dhe punn e t tjerve
Do t zhvillosh aftsi pr prezantim.
Puna n grupe
Me shokt e klass formoni nj grup. Ndajeni detyrn n dety-
ra m t vogla dhe m t thjeshta dhe ndajini rolet pr udhheqjen
e grupit, pr hulumtim, pr prpunimin e prodhimit t gatshm, pr
prezantim etj.
sht mir q n projekte t ndryshme ti ndryshoni rolet pr
shkak t prtimit t aftsive t ndryshme.
Sigurisht se do t hassh probleme, si jan: mungesa e buri-
meve, komunikimi, probleme me disa antar t grupit etj. Njri
prej qllimeve t projektit sht t msosh si ti tejkalosh problemet.
Krko ndihm nga arsimtari, ai ka rol ta ndjek prpunimin e projek-
tit.
Ndjekja e realizimit t projekteve

Fazat e projektit
Prpunimi i projektit shkollor prbhet nga fazat vijuese:
Gjetja e tems pr projekt;
Caktimi i detyrave apo qllimeve t projektit;
Planikimi;
Hulumtimi;
Prpunimi i projektit.
Gjetja e tems pr projekt
Nse temn nuk ta ka dhn arsimtari, duhet vet ta zgjedhsh.
Mund t t ndihmoj lista e temave. Bje listn dhe shqyrtoje me kuj-
des. Mendo pr seciln tem sa interesante sht, sa njohuri ke pr t
dhe prej cilave burime do t mbledhsh informata t mjaftueshme.
125
5 Projekte
Caktimi i detyrave dhe qllimeve t projektit

Kur do t zgjedhsh temn pr projekt, duhet t parashtrosh dety-
ra dhe qllime konkrete: a dshiron t shkruash hartim, ti paraqessh
pikpamjet dhe qndrimet e tua apo ti paraqessh rezultatet e hulumti-
mit.
Mendo n ciln form dshiron ta prezantosh projektin: tekst, diag-
ram, panel, fotogra apo prezantim multimedial. Shfrytzo njohurit nga
informatika pr prpunimin e prodhimit t gatshm.
Planifikimi
Para se t llosh me prpunimin e projektit, m s miri sht s pari t
mendosh se ka di pr temn: shno do gj q di pr temn, bj list t
nocioneve t lidhur me tem, shkruaj pr do gj q t kujtohet n lidh-
je me temn. Shiko ka ke shkuar, dhe mendo ka mund t shfrytzosh
nga ajo n projektin tnd.
Kshill: Bj list me pyetje pr t cilat dshiron t gjesh prgjigje. Shno

seciln prgjigje q do ta gjesh.
Edhe pse kopjimi
dhe ngjitja e
Hulumtimi
teksteve nga Kur do t dish se ka krkon, llo t hulumtosh.
Interneti duket
mnyra m e leht Elementi i rndsishm n fazn e hulumtimit jan burimet e infor-
e prpunimit t matave. Mund t shfrytzosh libra, gazeta, enciklopedi, Internet etj. Ke
projektit, kurrsesi kujdes, posarisht kur sht n pyetje Interneti, sa sht ai burim i si-
mos e bj kt. gurt i informatave (a bhet fjal pr faqen e ndonj institucioni arsimor, a
N at mnyr je jan informata t dats m t re etj). Si burime t sigurta n Internet do
duke e shkurtuar ti ofrojm enciklopedit elektronike Wikipedia.com dhe Webopedia.com.
mundsin pr t
msuar di, por
Mbaj shnime derisa hulumton, Shkruaj idet e rndsishme, burimet
t jesh i sigurt se e informatave, citatet etj.
edhe arsimtart do
t kuptojn se far
ke br. Prpunimi i projektit
Projekti m s shpeshti paraqitet n form t prezantimit multimedial,
prandaj ktu do t gjesh disa kshilla si ta prpunosh me sukses.
Prezantimi duhet t jet i qart ndrsa prmbajtja e tij duhet t jet log-
jikisht e organizuar dhe t paraqes nj trsi. Prezantimi sht plotsim
i interpretimit dhe nuk duhet t prmbaj shum tekst. Mos shkruaj fjali t
gjata dhe mos fut elemente t tepruara n nj sllajd. Mos tepro edhe me
animacione.
Potenco fjalt kye dhe termint e rndsishme. Shkruaj shkronja me
ngjyr t mbyllur n prapavij me ngjyr t hapur, apo t kundrtn.
126
Projekte 5
Ja disa shembuj t sllajdeve t prpunuara mir dhe keq.
Elementet themelore t prezantimit

multimedial Aktivizimi i programit PowerPoint
Q ta aktivizosh programin PowerPoint, kliko n Start dhe zgjedh
Programs Microsoft Ofce PowerPoint apo kliko dy her n
Tekst ikonn PowerPoint.
PowerPoint do t hapet n pamjen normale. N ekran do t
Grak shohsh:
Fotogra 1 N mes gjendet sllajdi q duhet ta rregullosh.
Tabel 2 Nga ana a majt paneli pr sllajde (Slide pane) n t cilin jan
paraqitur sllajde n form t zvogluar. N panelin pr sllajde ka dy
Z mnyra t paraqitjes s sllajdeve Slides dhe Outline.
3 Paneli pr detyra (Task pane) n ann e djatht. Paneli pr detyra
merr emra dhe pamje t ndryshme n varsi nga detyra q kryhet n
moment. Gjat startimit aktiv sht paneli Getting Started nga i cili
mund t hapsh prezantim ekzistues apo t krijosh prezantim t ri.
Sllajdi i prpunuar mir: Jan Sllajdi i prpunuar keq: Ka

paraqitur elementet kryesore tekst t teprt
Aktivizimi i programit PowerPoint Aktivizimi i programit PowerPoint
Aktivizimi i PowerPoint
PowerPoint do t hapet n pamje normale. Aktivizimi i PowerPoint
N ekran do t shohsh: PowerPoint do t hapet n pamje normale.
N ekran do t shohsh:
N mes sllajdi q rregullohet.
N mes sllajdi q rregullohet.
Nga ana e djatht panel (Slide Pane) n t
cilin paraqiten sllajde m form t zvogluar. Nga ana e djatht panel (Slide Pane) n t
cilin paraqiten sllajde m form t zvogluar.
Paneli me detyra (Task Pane) nga ana e
majte Paneli me detyra (Task Pane) nga ana e
majte
Sllajdi mir i prpunuar: teks- Sllajdi i prpunuar keq: teks-

ti sht n kornizn e parashiku- ti del nga korniza e parashikuar
ar pr tekst pr tekst
Aktivizimi i programit PowerPoint Aktivizimi i programit PowerPoint
PowerPoint do t hapet n pamje normale. PowerPoint do t hapet n pamje normale.

N ekran do t shohsh: N ekran do t shohsh:
N mes sllajdi q rregullohet. N mes sllajdi q rregullohet.
Nga ana e djatht panel (Slide Pane) n t Nga ana e djatht panel (Slide Pane) n t
cilin paraqiten sllajde m form t zvogluar. cilin paraqiten sllajde m form t zvogluar.
Paneli me detyra (Task Pane) nga ana e Paneli me detyra (Task Pane) nga ana e
majte majte
Sllajdi i prpunuar mir: Sllajdi i prpunuar mir:

shkronja me ngjyr t mbyllur n shkronja me ngjyr t mbyllur
prapavi me ngjyr t hapur, dhe n prapavi me ngjyr t hapur,
e kundrta. Leht lexohet. dhe e kundrta. Leht lexohet.
5 Projekte
Prezantimi dhe vlersimi i projektit

Prezantimi dhe vlersimi i projektit kan domethnie t madhe pr
suksesin e tij.
Prezantimi i projektit
Kshill:
Prezantimi i mir ka rndsi t njjt si projekti i prpunuar mir.
Nse prdor elsi pr sukses sht ushtrimi, disa her me z prsrite prezanti-
PowerPoint pr min pasi q n at mnyr do ta prvetsosh materialin. Derisa ush-
prezantimin e tron, mate kohn. Prezantimi nuk duhet t jet tepr i gjat pasi q du-
projektit, ndihmes het ta mbash vmendjen e publikut, e ndoshta mund t kesh edhe koh
e madhe do t jen
t kuzuar pr prezantim.
shnimet e bra n
secilin sllajd. Ato Para se t llosh me interpretim, prezantohu dhe prezantoje temn
mund ti shohsh ti, e projektit.
por jo edhe publiku.
Pyete arsimtarin si
Gjat prezantimit fol qart dhe kuptueshm: as shum shpejt e as
ti bsh shnimet. shum ngadal. Afrohu afr publikut, mos e shiko vetm arsimtarin apo
shnimet. Nse ka pyetje, dgjoi dhe prgjigju.
Vlersimi i projektit
N vlersimin e prpunimit dhe n prezantimin e projektit marrin
pjes t gjith nxnsit. N kt mnyr zhvillohen kritika dhe aftsia
pr vlersim objektiv t puns s vet dhe t huaj. Bisedo pr vshtirsit
gjat realizimit t projektit dhe pr tejkalimin e tyre. Krko nga nxnsit
ta vlersojn punn tnde dhe ti tregojn mendimet e tyre.
Informatika dhe projektet

Njohurit nga lmi i informatiks mund ti shfrytzosh pr projekte n
t gjitha lndt shkollore.
Programin Word mund ta prdorsh pr prpunimin e dokumentit si
prodhim t gatshm. T sugjerojm Word-in ta prdorsh pr ese
apo pr tekste m t gjata; pr shembull, pr historin e shkolls
tnde. Shfrytzoi mundsit e diagrameve. N Word mund t rregul-
losh edhe gazetn shkollore.
PowerPoint sht aplikacion pr prpunimin e prezantimeve dhe m
s shumti prdoret pr prezantimin e projekteve. Mund ti shfrytzosh
animacionet pr paraqitjen e lvizjeve, pr shembull, pr qarkullimin
e ujit, lvizjet e migracionit etj.
Shfrytzo Excel-in pr hulumtime dhe pr analizn e rezultateve. Me
grak mund t paraqessh: rezultatet e anketave, t dhnat demog-
rake, rezultatet e hulumtimeve dhe ngjashm.
128
Projekte 5
Temat e propozuara dhe detyrat pr projekte nga informatika
Prpiqu t bsh projekt nga lmi i informatiks. Shihi propozimet
tona. Mund t zgjedhsh ndonj prej tyre apo ndoshta ato mund t t
japin ide vet ta parashtrosh detyrn dhe qllimin e projektit.
Ti sugjerojm kto tema:
Kompjutert
Programimi
Graka kompjuterike
Viruset kompjuterik
Internet
Microsoft Ofce
Nga temat e ofruara mund ti parashtrosh detyrat dhe qllimet vijue-
se:
Hulumtim pr historin e kompjuterve;
Kush dhe pse e ka shkruar virusin kompjuterik t par;
Fjalor pr nocionet e lidhura me Internetin;
Ku dhe pr cilat qllime mund t zbatosh grakon nga programi Word;
Hulumtim: A i prdorin kompjutert n msim arsimtart e shkolls
tnde. Cilat programe kompjuterike i prdorin m s shumti pr
qllimet e tyre?
Pr nxnsit e talentuar:
Kush sht Ada Bajron dhe pse ajo sht e rndsishme pr prog-
ramim;
Bj paralele: graka vektoriale ndaj asaj t bitmapuar.
129
Shtojca A
Pr ata q dshirojn t din m tepr, prgatitm detyrat vijuese:
Prpunimi i tekstit:
Prpuno ballinn (faqen e par) t gazets tnde.
Prezantimet multimediale:
Prpiqu ta vrtetosh ngjashmrin e dy trekndshave. Shiko
fotograt.
Reeksioni Rotacioni Zvoglimi Zhvendosja
Llogaritjet tabelore:
Fut komentet me t cilat do ti prezantosh pjest e kompjuterit. Emri
i secils pjes do t paraqitet me afrimin e mausit te shigjeta e kuqe.
Ndihm: fotograa paraqet prapavij.
afrou me maus
Pllaka sistemike
130
Shtojca B
Fjalor i vogl i informatiks
Secils ueb-faqe i shoqrohet adresa e vetme me ndihmn e s cils
Adres (address)
faqja mund t gjendet dhe t paraqitet.
Aplikacion Program apo grup i programeve t dedikuara pr pun t caktuar, pr
(application) shembull: pr shkrimin e tekstit, pr llogaritje, pr dgjimin e muziks etj.
Shkurtes nga Ueb-log. Ueb-faqja n t ciln publikohen qndrimet
Blog (blog)
personale dhe mendimet. M s shpeshti n form t gazets
Bloger (Blogger) Autori i blogut
Ueb-lokacioni apo Lokacion n www. Secili lokacion prmban faqe shtpiake, e ajo sht
ueb-sajt (ueb site0 faqja e par t ciln shfrytzuesi e shikon kur e viziton lokacionin.
Bashksia e t dhnave t organizuara n nj trsi dhe t ruajtura
Sked (File) me nj emr.
Skedar i krijuar n ndonjrin prej programeve pr prpunimin e tekstit
Dokument
(Word, Writer). Prpos tekstit, dokumenti mund t prmbaj grak,
(document)
grakon dhe objekte tjera.
Mbishkrim N programet pr prpunimin e tekstit nj apo m shum linje me
(Header) tekst q paraqiten n majn e secils faqe.
Fotogra e vogl e ekranit e cila paraqet objekt (dokument, fotogra,
Ikon (icon)
tabel) apo program.
Rrjet global n t cilin jan t lidhur miliona kompjuter. Interneti nuk
Internet
sht njlloj si www.
N tabel -varg vertikal i qelizave. N dokument hapsira vertikale
Kolon (column)
e rezervuar pr tekst.
Siprfaqja e vogl e ekranit n t ciln mund t klikohet dhe t
Buton (button)
zgjidhet opsioni apo urdhri.
Shfrytzues(user) Personi q shfrytzon kompjuterin apo Internetin.
Emri i shfrytzuesit Emri me t cilin lajmrohet qasja n sistemin kompjuterik apo n
(username) shrbimet e internetit. Zakonisht prdoret s bashku me fjalkalimin.
Simbol special, zakonisht drejtkndsh apo vij e poshtme q
pulson. Kursori tregon ku do t paraqitet shenja e ardhshme n
Kursor (cursor)
ekran. N programe pr prpunimin e tekstit zakonisht sht n
form t vijs vertikale q pulson.
Kompjuter Kompjuter n rrjet q prmban skedar t disponueshm pr
shrbyes (server) kompjuter t tjer.
Vargu i fshehur i shenjave i cili i mundson shfrytzuesve qasje n
Fjalkalim
skedar, kompjuter, program apo ueb-faqe.
N programet pr prpunimin e tekstit -siprfaqja e bardh e
Margjin (margin)
skajeve t letrs.
131
Paraqitja me qllim q kompjuteri apo ndonj ueb-lokacion t t dalloj
Lajmrim (login,
si shfrytzues. Zakonisht paraqitesh me emr t shfrytzuesit dhe
log in, log on)
fjalkalim.
Urdhr (command) Instruksion kompjuterit q t kryej pun t caktuar
N prgjithsi secili element q mund t selektohet dhe t manipulohet
Objekt (object)
me t (tekst, fotogra, grak.
Shfrytzuesit jan onlajn kur jan t lidhur n Internet me modem. Kur
Onlajn (on-line)
nuk jan t lidhur, ato jan oajn.
Oajn (off-line) v. onlajn
Nnshkrim i faqes N programet pr prpunimin e tekstit nj apo m shum linje me
(footer) tekst q paraqiten n fund t secils faqe.
Postim (post) Porosia e publikuar onlajn.
Programi q krkon dokumente n Internet (sipas fjalve t dhna)
Krkues (search
dhe jep list t faqeve n t cilat jan gjetur fjalt. M t njohur jan
engine)
Google dhe Altavista.
Program q prdoret pr paraqitjen e ueb-faqeve. M t popullarizuar
Shetues(browser)
jan Internet Explorer dhe Firefox.
Siprfaqja n ekran n form t drejtkndshit n t ciln paraqiten

Dritarja (window0
programe, dokumente apo dritare tjera.
Tabel (table) T dhnat e organizuara n rreshta dhe kolona.
Llogarits tabelor
Program q mundson organizimin e t dhnave n tabel dhe
(spreadsheet
manipulim me ta.
application)
N aplikacione pr llogaritje tabelore vend ku mund t fusish t dhn
Qeliz (cell)
(tekst, vler apo formul).
Rregulluesi i tekstit Programi pr prpunimin e tekstit. Mundson prpunimin, rregullimin
(word processor) dhe shtypjen e dokumentit.
Bashksia e dizajnuar e shenjave dhe simboleve (shkronjave, shifrave
Font (font)
etj)
N aplikacione pr llogaritje tabelore shprehja q denon si sillet nj
Formul (formula)
qeliz me qeliza tjera.
Hiperlidhja Element n nj dokument i cili (me klikim n t) na lidh me vendin tjetr
(Hyperlink) t dokumentit t njjt apo me dokument tjetr.
Meni (menu) Lista e urdhrave apo opsioneve prej t cils zgjidhet.
WWW (World Wide Sistem i shrbimeve t Internetit, i prbr prej dokumenteve q
Web) prmbajn n vete lidhje me dokumente t tjera.
132
Shtojca C
Zgjidhjet e testeve:
Word:
1-c; 2-a; 3-c; 4-c; 5-a; 6-b; 7-b; 8-a; 9-b; 10-c; 11-a; 12-b
Powerpoint:
1-b; 2-b; 3-b; 4-c; 5-b; 6-b; 7-c; b-a; 9-a; 10-a; 11-a; 12-a
Excel:
1-b; 2-c; 3-a; 4-c; 5-b; 6-c; 7-a; 8-b; 9-c; 10-b; 11-a
Literatura e shfrytzuar:
www.wikipedia.com
www.webopedia.com
www.schoolKit.com
Thomas, J.W.: A Review of Research on Project-Based Learning
G. Courter, A. Marquis, K. Browning: OFFICE 2003
133
132

Informatika

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Informatika

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

INFORMATIKA

PR KLASN VI T ARSIMIT TETVJEAR DHE

Lektor i botimit n maqedonisht:

Dizajn grak dhe prpunim kompjuterik:

Lektor i botimit n shqip:

Botues: Ministria e Arsimit dhe Shkencs e Republiks s Maqedonis

Shtyp: Qendra grake shpkp, Shkup

Shtojc: Open ofce.org Writer 37

Shtojc: OpenOfce.org Impress 71

Shtojc: OpenOfce.org Calc 113

5 Projekte ................................................................ 123

Shtojca A: Pr nxnsit e talentuar .................................... 130

Shtojca B:Fjalor i vogl i informatiks ................................ 131

Shtojca C: Zgjidhjet e testeve: ........................................... 133

Bised: KA SHT UEB DITARI (BLOG)?

A shkruan ditar? Nocionet e reja:

Pjesmarrsit dhe shfrytzuesit e blogjeve

Do t lexosh shum mendime q ndoshta nuk prputhen me ato

5 Kliko n butonin Prodolzhi.

Zgjedh pamjen e blogut

1 Kliko n linkun q ta hapsh porosin.

2 Kliko n linkun pr verikim e regjistrimit tnd

3 Shkruaje emrin e shfryt-

Ktu mund ta Ktu mund t Para se ta lshosh portalin,

1 Kliko n link me emrin e blogut tnd. Do t hapet faqja n t ciln

Hapja e temave pr diskutim

3 Kliko n butonin Dodadi

Duhet t mbash ndr mend!

Aftsit q duhet ti prsossh!

Me programin Word mund t prpunosh

Rregullimi i tekstit gazetaresk

Gjetja dhe zvendsimi i tekstit

Rregullo titullin n mnyr vijuese:

Dokumenti ruhet me urdhrin File Save as

Veglat pr rrafshimin e tekstit

Veglat pr prerje, kopjim dhe ngjitje t tekstit:

Veglat pr prpunimin e listave:

Veglat pr futjen e elementeve grake:

Veglat pr rregullimin e elementeve grake::

Hapsira para dhe mbas paragrafit

1 Vendose kursorin kudo 2

3 Nga urdhrat e ofruara kli-

Rregullimi i hapsirs ndrmjet rreshtave

4 Veriko me butonin OK.

Me shembull do t tregojm si mund t rregullohet hapsira ndrmjet

Mund t vresh se n ann e djatht t vizores ka nj trekndsh ai

6 Derisa i trheqsh kuzuesit, vija e

se sa do t trhiqet paragra. Kur do gj u prgatit para kohe. Pas nj ore

t mbrrish n 2cm, lshoje tastin.

Shembull i tekstit me rreshtin e par

Q ta rregullosh trheqjen apo veimin e kryerreshtit, aktivizoje drita-

4 Veriko me butonin OK. 4

Koha sht ti sqarojm dy kuzuesit (trekndsha) t prmendur

Pyetje dhe detyra

Aftsit q duhet ti prsossh!

Rregullimi i tekstit gazetaresk

Shembull: Shenjat e prdorura gabimisht

Prsrit dhe prgatitu!

Rregullat pr shkruarjen e tekstit

Do t hapet dritarja vijuese;

4 kliko n ikonn me dy kolona 6

Ta rregullosh tekstin n tre kolona.

Aftsit q duhet ti prsossh!

Pyetje dhe detyra:

Shkruaj tekstin vijues:

6 Mbishkrimi dhe nnshkrimi i faqes mund