Seminer Notlari PDF

elik Yaplarn Tasarm, Hesap ve Yapm Esaslar
naat Mhendisleri Odas stanbul ubesi

06-07-08 Aralk 2016
MHENDSLK MMARLIK
MAVRLK LMTED T.
n. Yk. Mh. Sezai GVENSOY
GR
lkemizde 1967 ylndan beri elik yap tasarmnda Alman DIN normlar gz nne
alnm ve yaplan hesaplar ve uygulama projeleri bu esaslar dikkate alnarak
hazrlanmtr. rnek olarak; Emniyet Gerilmesi Esasna gre boyutlandrma yaplan DIN
4100, Kreyn Kirileri hesaplar iin DIN 120 ve daha sonra 1980li yllarda yrrle
giren DIN 18800 gibi verilebilir. O yllarda yrrlkte olan Deprem Ynetmelii ise
1968 ylndan itibaren yaynlanm olan Afet Blgelerinde Yaplacak Yaplar Hakknda
Ynetmelik olup 1975 ylna kadar kullanlmtr. elik yaplarn tasarm iin ise 1980
ylnda yaynlanm olan TS 648 ynetmelii esas alnmtr. 1999 Depreminden sonra
elde edilen deneyimler ve aratrmalar sonucunda ynetmeliklerin deimesi gerektii
ortaya km ve tm dnyada daha evvel kullanlmaya balanm olan Tama Gc
Esaslarna Gre Dizayn Prensiplerini dikkate alan Ynetmelikler hazrlanmtr.
MHENDSLK MMARLIK
MAVRLK LMTED T. n. Yk. Mh. Sezai GVENSOY
GR
Nisan 2004 tarihinden itibaren T.C. evre ve ehircilik Bakanl EuroCODElar Trk Standard
olarak kabul ederek, Trkeye evirilere balamtr.
elik Yaplarla ilgili olarak, bu ynetmelikle birlikte kullanm tavsiye edilen ynetmelik isimleri
aada belirtilmitir;
TS EN 1090-1 : 2011 elik Yap Uygulamalar Blm 1: Yapsal bileenlerin uygunluk

deerlendirme gerekleri,
TS EN 1090-2 : 2011 elik ve alminyum yap uygulamalar Blm 2 : elik yaplar iin teknik
gerekler,
TS EN 1991-1-3 : 2009 Yaplar zerindeki etkiler Blm 1-3 : Genel etkiler, kar ykleri,
TS EN 1991-1-4 : 2005 Yaplar zerindeki etkiler Blm 1-4 Genel etkiler, rzgar etkileri.
MHENDSLK MMARLIK
GR
Trkiyede 1998 ylnda yenilenmi olan Deprem Ynetmelii, 2007 ylnda

tekrar deitirilerek gncel hale getirilmi ancak buna paralel olarak TS
648 Ynetmelii ayn kalm ve elik yap dizaynnda baz elikiler
yaanmtr. 2016 yl Austos ay sonundan itibaren Resmi Gazetede
yaynlanarak yrrle girmi olan elik Yaplarn Tasarm, Hesap ve
Yapm Esaslar standard, zorunlu ynetmelik olarak TS 648in yerini
almtr.
MHENDSLK MMARLIK
GR
Tasarm Prensipleri
MHENDSLK MMARLIK
GR
Tasarm Prensipleri
MHENDSLK MMARLIK
GR
Tasarm Prensipleri
MHENDSLK MMARLIK
GR
Aadaki sunumda, bu ynetmelik kurallarna gre alnmas gereken

ykler, yk birleimleri ve eitli dm noktas detaylarnn zm ile ilgili
uygulanm rnekler verilerek, yeni ynetmeliimizin kullanm aklanmaya
allmtr.
MHENDSLK MMARLIK
nce Folyo Binas
inde 25 ton kapasiteli 4 adet kren

alan iki aklkl hal yaps, 01 Eyll
2016 tarihinden itibaren yrrle
girmi olan ELK YAPILARIN TASARIM,
HESAP ve YAPIM ESASLARI ynetmelii
ve halen geerli olan 2007 Yl
DEPREM BLGELERNDE YAPILACAK
BNALAR HAKKINDA YNETMELK
koullar dikkate alnarak hesaplanm
ve belirtilen ynetmeliklere uygun
olarak birleim detaylar hesaplanp,
izilerek yorumlanmtr.
MHENDSLK MMARLIK
1. Ykler
G : Sabit Yk
Q : Hareketli Yk
Qr : at Hareketli Yk
S : Kar Yk
R : Yamur Yk
W : Rzgar Yk
E : Deprem Etkisi
T : Scaklk Deimesi ve/veya Mesnet kmesi Etkileri
C : Kren Yk
MHENDSLK MMARLIK
1.1 Sabit Yk (G)
Aklar ve elik konstrksiyon arl, bilgisayar tarafndan otomatik

olarak hesaba katlmaktadr.
Ta yn dolgulu at kaplamas : 0.15 kN/m2
Tesisat yk : 0.25 kN/m2
g1= 0.40 kN/m2
Cephe paneli kaplamas g2 = 0.20 kN/m2
MHENDSLK MMARLIK
1.2 Hareketli Yk (Q)
Kren yrme yollarnda : Q = 2 kN/m2

MHENDSLK MMARLIK
1.3 Kar Yk (S) Hesab (TS EN 1991-1-3)
MHENDSLK MMARLIK
1.3 Kar Yk (S) Hesab (TS EN 1991-1-3)
MHENDSLK MMARLIK
1.3.1 Sundurmadaki Kar Yk Hesab
MHENDSLK MMARLIK
1.3.1 Sundurmadaki Kar Yk Hesab
MHENDSLK MMARLIK
1.3.2 Fenerdeki Kar Yk Hesab
MHENDSLK MMARLIK
1.3.2 Fenerdeki Kar Yk Hesab
MHENDSLK MMARLIK
1.3.3 Parapetteki Kar Yk Hesab
MHENDSLK MMARLIK
1.3.3 Parapetteki Kar Yk Hesab
MHENDSLK MMARLIK
1.3 Kar Yk Hesab
Uniform Kar Yklemesi
MHENDSLK MMARLIK
1.3 Kar Yk Hesab
Kar Birikmesi Yklemesi
MHENDSLK MMARLIK
Kar Birikmesi ile lgili Grseller
MHENDSLK MMARLIK
Gllenme ile lgili Grseller
MHENDSLK MMARLIK
1.4 Rzgar Yk (W) Hesab (TS EN 1991-1-4)
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
Dikdrtgen Planl Binalarn Dey Duvarlar
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
1.5 Deprem Etkisi (E) (DBYBHY-2007)
Deprem Parametreleri: Bilgisayar analizi sonucu elde edilen

Deprem Blgesi :I yap periyotlar:
Zemin Grubu :C TX = 0,791 sn (x-x yn periyodu)
Yerel Zemin Snf : Z3 TA=0.15 sn TB=0.60 sn
TY = 0.314 sn (y-y yn periyodu)
Etkin Yer vmesi Katsays : Ao = 0.40
S(Tx) = 2.0
Zemin Emniyet Gerilmesi : em = 0.8 kg/cm2
S(Ty) = 2.5
Yap nem Katsays : I = 1.0
Taban Kesme Kuvvetleri:

Tayc Sistem : Sneklik Dzeyi Normal ereve
R = 5 (Deprem yklerinin tamamnn erevelerle tand Vt(x) = [Ao*I*S(Tx)/R]*W = 0.160 W
binalar) Vt(y) = [Ao*I*S(Ty)/R]*W = 0.250 W
R = 4 (Deprem yklerinin merkezi aprazlarla tand
binalar)
MHENDSLK MMARLIK
2. Yk Birleimleri
Yk ve Dayanm Katsaylar ile Tasarm (YDKT)
1) 1.4 G
2) 1.2 G + 1.6 Q + 0.5(Qr veya S veya R)
3) 1.2 G + 1.6 (Qr veya S veya R) + (Q veya 0.8 W)
4) 1.2 G + 1.0 Q + 0.5(Qr veya S veya R) + 1.6 W
5) 1.2 G + 1.0 Q + 0.2 S + 1.0 E
6) 0.9 G + 1.6 W
7) 0.9 G + 1.0 E
Not: Yk birleimleri ynleri dikkate alnarak retilecek ve kesit tahkikleri buna gre yaplacaktr.
MHENDSLK MMARLIK
2. Yk Birleimleri
Gvenlik Katsaylar ile Tasarm (GKT)

1) G
2) G+Q
3) G + (Qr veya S veya R)
4) Q + 0.75 Q + 0.75 (Qr veya S veya R)
5a) G + 1.0 W
5b) G + 0.7 E
6a) G + 0.75 Q + 0.75 (Qr veya S veya R) + 0.75 W
6b) G + 0.75 Q + 0.75 (Qr veya S veya R) + 0.75 x (0.7 E)
7) 0.6 G + W
8) 0.6 G + 0.7 E
Not: Yk birleimleri ynleri dikkate alnarak retilecek ve kesit tahkikleri buna gre yaplacaktr.
MHENDSLK MMARLIK
2. Yk Birleimleri
Kullanlabilirlik Snr Durumu
MHENDSLK MMARLIK
2. Yk Birleimleri
Kren Yk Kombinasyonlar (YDKT) CANADA
Cvs : Kren dey tekerlek yk (Tek Kren)

Cvm : Kren dey tekerlek yk (oklu Kren)
Css : Kren yatay arpma yk (Tek Kren)
Csm : Kren yatay arpma yk (oklu Kren)
Cis : Kren darbe kuvveti (Tek Kren)
Cim : Kren darbe kuvveti (oklu Kren)
Cls : Kren boyuna ynde eki kuvveti (Tek Kren)
Clm : Kren boyuna ynde eki kuvveti (oklu Kren)
Cbs : Tampon arpma kuvveti (Tek Kren)
Cd : Kren l arl (Tm Krenler)
CISC GUIDE FOR THE DESIGN OF CRANE-SUPPORTING STEEL STRUCTURES

MHENDSLK MMARLIK
2. Yk Birleimleri
Yorulma.
Tek bir holdeki tek kren.
Bir veya birden ok holdeki herhangi bir saydaki kren.
Tek bir holde iki krenin arka arkaya gelmesi durumu.
Komu hollerde birer adet kren bulunmas durumu.
Komu hollerde en fazla ikier adet kren bulunmas.

Kren yatay etkisi iin sadece bir holdeki krenler
gz nne alnmaldr.
MHENDSLK MMARLIK
2. Yk Birleimleri
CISC GUIDE FOR THE DESIGN OF CRANE-SUPPORTING STEEL STRUCTURES
MHENDSLK MMARLIK
2.1 zel Deprem Yk Birleimleri (DBYBHY-2007)
elik yapnn deprem kuvvetlerinin aktarld dm noktas hesaplar ve temele

baland noktadaki ankraj ve taban plakas hesaplar iin aadaki yk
birleimleri gz nne alnacaktr.
1) 1.0 G + 1.0 Q oE (4.1a)

2) 0.9 G oE (4.1b)
MHENDSLK MMARLIK
3. AIK HESAPLARI
Aklar 12.00 m aklk geen gen kesitli boru kafes kiriler olarak
boyutlandrlacaktr. Aklarn zerine ta yn dolgulu sandvi panel kaplanacak
olup, kaplama sac vidas ile st bala vidalanacaktr. Bu durumda aklarn yatay
dzlem tutulma boyu makas dm noktalar arasndaki mesafe olarak alnacaktr.
Aklar at kirilerine ait bala mafsall olarak balanmakta olup, ayn zamanda
at dzlemindeki deprem yatay kuvvetlerini aktaran basn ubuu grevini
stlenmektedir.
at dzlemindeki deprem yatay kuvvetleri at kirilerine paralel olarak tekil
edilen yatay kafes kiriler ile yapnn kenar akslarna iletilmektedir.
Teknolojik ihtiyalar dolaysyla yapnn son aks akl 6.00 m olarak dzenlenmi
ve buradaki aklar basit dolu gvdeli kiri olarak zlmtr.
Ekte uygulanm yaplara ait uzay boru kafes ve boru ak rnekleri verilmitir.
MHENDSLK MMARLIK
3. AIK HESAPLARI
Uzay ak 1.5 metrelik modller halinde tasarlanmtr.
MHENDSLK MMARLIK
3. AIK HESAPLARI
Yklemeler yaplp sistem Sap2000 programnda zldnde dizayn oranlar

aada grlmektedir.
MHENDSLK MMARLIK
3. AIK HESAPLARI
MHENDSLK MMARLIK
3. AIK HESAPLARI
MHENDSLK MMARLIK
3. AIK HESAPLARI
MHENDSLK MMARLIK
3. AIK HESAPLARI
MHENDSLK MMARLIK
MMK-ATAKA SKENDERUN DEMR ELK TESSLER
UYGULANMI UZAY AIK RNE
12 m. AIKLIK GEEN BORU UZAY AIKLARIN GRN

MHENDSLK MMARLIK
MUSCAT ULUSLARARASI HAVALMANI TRAFFIC CONCOURSE BNASI ATISI
BORU KAFES KR BRLEM DETAYLARI
MHENDSLK MMARLIK
MUSCAT ULUSLARARASI HAVALMANI TRAFFIC CONCOURSE BNASI ATISI
BORU KAFES KR BRLEM DETAYLARI
MHENDSLK MMARLIK
BAK P YAKMA VE TME TESS - AZERBAYCAN
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
Aklardan iletilen dey ykleri tamak zere kolonlar ile enine ynde moment
erevesi olarak ekilde dzenlenmi olan at kirileri IPE 600 olarak seilmitir.
Orta kolonlarla birleim blgelerinde bu kirilerin kesitleri 1000 mm ykseklie
kartlarak daha byk moment kapasitesi elde edilmi ve at kirii aklndaki
dey yer deitirmenin izin verilen snrlar iinde kalmas salanmtr. at
kirilerinin kolonlar ile balant noktalarnda moment ereve kesi yeni ynetmelik
dikkate alnarak hesaplanmtr.
Ekte yeni elik yaplarn Tasarm, Hesap ve Yapm Esaslar ynetmeliine uygun
olarak yaplm ereve kesi tahkikleri yer almaktadr.
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
ereve Kesi Hesab
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
ereve Kesi Hesab
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
ereve Kesi Hesab
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
ereve Kesi Hesab
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
ereve Kesi Hesab
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
ereve Kesi Hesab
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
ereve Kesi Hesab
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
ereve Kesi Hesab
MHENDSLK MMARLIK
TRAKYA DKM LLEBURGAZ TESS
ANKASTRE KOLON KR BRLEM DETAYI
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER (devam)
Yukarda grlecei zere hesaplanan birleim ekli ynetmelikte nerilen denenmi

detaylardan seilmitir ve benzer bir uygulamaya ait fotoraf sunulmutur.
Ancak piyasada halen birleen elemanlarn moment, normal kuvvet ve kesme kuvveti
kapasiteleri dikkate alnmadan; statik hesap sonucu kan kesit tesirleri gz nne
alnarak yaplan birleimlere rastlanmaktadr. Hatta bu tr birleimlerde
kullanlmas zorunlu olan ve torklanmaya uygun yksek dayanml bulonlar dahi
kullanlmamaktadr.
Aada Deprem Ynetmeliine ve yeni elik Yaplarn Tasarm, Hesap ve Yapm

Esaslarna uygun olmayan, bir Trkiyeden, dieri yurt dndan iki dizayna ait
birleim detay rnekleri yer almaktadr.
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
(DEPREML DURUM N UYGUN OLMAYAN KOLON-KR BRLEM)
DIN 933
EN 14399
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER
MHENDSLK MMARLIK
4. ATI KRLER (devam)
Grld zere burada hem seilen elemanlarn en kesitleri, hem de kullanlan aln
levhas ve takviye levhas kalnlklar ve ayrca kullanlan bulon tipleri deprem
blgelerinde yaplmas gereken birleimlere uygun deildir. Bu nedenle burada
normal ve yksek dayanml bulonlu birleimlerde kullanlan ve Trkiyede bulon
(cvata) reticileri tarafndan DIN normlarna uygun olarak retilen bulonlar ve
bunlarla ilgili birleim tipleri hakknda ksa bir ara bilgi verilmektedir.
MHENDSLK MMARLIK
Bulonlu Birleim Tipleri
Kesmeye Gre Yk Tayan Birleimler:
MHENDSLK MMARLIK
Ezilmeye Gre Yk Tayan Birleimler:
MHENDSLK MMARLIK
ekmeye Gre Yk Tayan Birleimler:

ekmeye alan bulonlarn snr gerilme durumuna
gre hesabnda, tm bulonlar iin gerilme enkesiti
Asp (di dibi enkesiti) kullanlr. Ynetmeliimizde
bu deer bulon gvde alan dikkate alnarak
bulunan ekme kapasitesinin % 75i olarak gz
nne alnmtr.
MHENDSLK MMARLIK
Yksek Mukavemetli Bulonlarda ekme Etkisinin Aklanmas
MHENDSLK MMARLIK
ekil 1. (a) da bulonlara n gerilme verilmeden nce TB=0 durumu grlmektedir.

ekil 1. (b) de bulonlarn n germe verilmi hali grlmektedir. Bu durumda bulon PB
ngerme kuvveti etkir, balanan ksmlar arasnda PC temas basn gerilmeleri meydana
gelir ve e kalnlnda bir ekil deitirme oluur.
D kuvvet N in etkisi ekil 1. (c) de grlmektedir. D kuvvet balanan malzemeler
arasndaki ekil deitirmeyi e kadar azaltr, temas gerilmeleri de PC miktarnda
azalr, bulonlardaki ekme kuvveti TB kadar ykselir.
n germe kuvveti PB ve d kuvvet N in etkisi ekil 1. (d) de grlmektedir. Bu durum (b)
ve (c) hallerinin sperpoze edilmi halidir, yani st ste toplanmasdr. Bu durumda
balanan ksmlar birbirinden ayrlamazlar.
Balantnn zlm ekli, ekil e de grlmektedir. Bu durumda balanan paralar
arasnda herhangi bir temas gerilmesi olmaz ve bulon ekme kuvveti TB, d kuvvet Ne
eit olur.
MHENDSLK MMARLIK
Srtnmeye Gre Yk Tayan Birleimler:

Planl ngerme verilmi 8.8 ve 10.9 kalitesinde bulonlar
ile yaplan birleimlerde, bulonlara akma dayanmna
yakn bir ekme kuvveti ile ngerme verilir. Bu durumda
balanan paralar arasnda rondelalarn altnda bir
basn konisi tekili ile bir srtnme yzeyi oluur.
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Bu yapda kullanlan ana

ereve kolonlar temele
ankastre olarak; cephe kolonlar
ise temele mafsall olarak
balanacak ekilde
hesaplanmtr. Yeni elik
Yaplarn Tasarm, Hesap ve
Yapm Esaslar adl
ynetmeliin Yanal Yer
Deitirmesi nlenmemi
Sistemlerde Burkulma Boyu
Katsays K kullanlarak, kolon
burkulma boylar bulunmu ve
ynetmelik 9.2 maddesine gre
seilen kesitlerin yeterli olduu
gsterilmitir.
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Kolon Hesab
Tablo 5.1A
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Kolon Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Kolon Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Kolon Hesab
Tablo 5.1B
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Kolon Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Kolon Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Kolon Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Kolon Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Kolon Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Taban Plakas Hesab
Kolonlarn taban plakalar kolona etkiyen arttrlm deprem etkileri dikkate

alnarak hesaplanmtr. Aada bu hesaplar ve uygulanm baka bir yapya ait
ankastre kolon aya detay fotoraflar yer almaktadr.
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Taban Plakas Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Taban Plakas Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Taban Plakas Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Taban Plakas Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Taban Plakas Hesab
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Taban Plakas Hesab
MHENDSLK MMARLIK
TRAKYA DKM A.. LLEBURGAZ TESS
APRAZLI ANKASTRE KOLON AYAI
MHENDSLK MMARLIK
KOLON TAM EK DETAYI
MHENDSLK MMARLIK
5. ANA KOLONLAR
Ayrca bu kolona birleen apraz bulunmas halinde apraz ve kolonun gerekli

kapasitelerinin hesabnda arttrlm akma gerilmesi (Da.a) deerleri kullanlmtr.
Aada bu ekilde hesaplanp, uygulamas yaplm; kolonlara ait taban plakas,

kaynakl ereve kesi ve bulonlu ereve kiri eki rnek fotoraflar sunulmaktadr.
MHENDSLK MMARLIK
KAYNAKLI EREVE KES VE TAM EK DETAYI
MHENDSLK MMARLIK
6. BOYUNA YNDEK DUVAR APRAZLARI
MHENDSLK MMARLIK
rnek olarak ele aldmz tayc sistemde boyuna yndeki deprem yatay
kuvvetleri, merkezi aprazlar ile temele iletilmektedir. Bu durumda 2007 Yl
Deprem Blgelerinde Yaplacak Yaplar Hakknda Ynetmelik gerei boyuna
ynde farkl bir R katsays alnarak hesap yaplmtr.
Ancak aprazn kolonla balantsnda aprazn arttrlm deprem etkileri altnda

ald maksimum normal kuvvetler gz nne alnacaktr.
Aada bu aprazlarn ve kolonla balantsnn tasarm yer almaktadr.
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
Blok Krlma ile lgili Grseller
MHENDSLK MMARLIK
7. CEPHE KOLONLARI
Cephe kolonlar ana ereve kolonlar arasnda yer alan ve cepheye etkiyen rzgar
yklerini ana erevelere aktarmak; cephe kaplamalar tayc duvar kuaklarnn
aklklarn 6 metreye drmek amacyla dzenlenmitir.
Alt ve st balantlar
mafsall olarak dzenlenmi bu
kolonlar rzgar ykleri
nedeniyle oluan eilme
momenti ve cephe kaplamas
nedeniyle meydana gelen
normal kuvvet dikkate alnarak
boyutlandrlacaktr. Mafsall
kolon aya taban plakas
hesab aada gsterilmitir.
MHENDSLK MMARLIK
7. CEPHE KOLONLARI
MHENDSLK MMARLIK
7. CEPHE KOLONLARI
MHENDSLK MMARLIK
7. CEPHE KOLONLARI
MHENDSLK MMARLIK
MAFSALLI KOLON AYAI
MHENDSLK MMARLIK
8. Balkl elik Ankrajl Kompozit Kiri Hesab
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
Grseller
MHENDSLK MMARLIK
Grseller
MHENDSLK MMARLIK
Grseller
MHENDSLK MMARLIK
Grseller
MHENDSLK MMARLIK
Grseller
MHENDSLK MMARLIK
9. elik Gmme Kompozit Kolon Hesab
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
Etkileim Diyagram
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
Grseller
MHENDSLK MMARLIK
Grseller
MHENDSLK MMARLIK
Grseller
MHENDSLK MMARLIK
Grseller
MHENDSLK MMARLIK
Grseller
MHENDSLK MMARLIK
Grseller
MHENDSLK MMARLIK
10. KREN KRLER
Yapda her iki holde ayr ayr 2 er adet 25 ton kapasiteli kren almaktadr. Kren
kirilerinin hesaplar 12 m aklk geen basit kiri olarak ayrca hesaplanmtr. Kren
kirileri hesaplar iin alnacak tekerlek ykleri (dey ykler ve enine ynde yatay
arpma etkileri ve boyuna ynde fren kuvvetleri) idare ve kren imalatlar tarafndan
DIN 4132 normuna uygun olarak tarafmza verilmitir. Bu yklerden dey ykler;
ynetmeliimize gre ayr bir hareketli yk tipi olarak esas ykler kapsamnda gz
nne alnm, kren yatay etkileri ise ilave ykler olarak deerlendirilmitir. Yk
birleimleri iin CANADA Ynetmeliinde verilen birleimler gz nne alnmtr.
Trkiyede bugne kadar kren imalatlar tarafndan DIN 4132 esas alnarak kren
kirilerine etki eden ykler tarafmza verilmekte ve DIN 18800 veya EuroCode 3de
verilen yk birleimleri dikkate alnarak hesap yaplmaktadr. Ancak yk katsaylar
bakmndan Amerikan Normlarna en uygun katsaylar CANADA Standardnda yer
aldndan bu sunumda bu yk birleimleri aklanmtr.
MHENDSLK MMARLIK
ASA ALMNYUM A.. ADAPAZARI TESS
RNEK KREN KR
35 TON KAPASTEL KREN KRLER

MHENDSLK MMARLIK
MMK-ATAKA DRTYOL FABRKASI - HATAY
RNEK KREN KR
450 TON KAPASTEL KREN KRLER
MHENDSLK MMARLIK
10. KREN KRLER (devam)
Deprem ykleri hesabnda dikkate alnan esas ktlenin tayininde krenlerin sadece
bo arlklar gz nne alnacaktr.
Kren kirii boyuna aklnn 12.00 m olmas sebebiyle, st baln enine ynde
eilme akln ve dolaysyla st bala dik eksen etrafndaki eilme momentini
ve yanal burkulma boyunu azaltmak amacyla kren kirii yatay dzleminde
aprazlar dzenlenmitir.
Kren kirileri zerinde alan kedi arabas vastasyla, yk bir yerden br tarafa
aktaran zamana bal dinamik deiken yklere maruz kaldndan, zerlerindeki
moment srekli deimektedir. Bu nedenle yorulma etkileri ve gerilmeleri dikkate
alnarak ayrca gerekli kontroller yaplmaldr.
MHENDSLK MMARLIK
Kren kirii etkilerinin ana ereve ile birlikte zmnde; tekerlek ykleri ve yapya
etkiyen dier ykler (Sabit ykler, Kar ykleri, Is ykleri, Rzgar ykleri, Deprem
ykleri) birletirilerek en byk aklk momenti veya en byk kolon mesnet
reaksiyonu elde edilecek ekilde farkl yk birleimleri halinde gz nne alnmaldr.
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
Kren kirileri ile ilgili ayrntl bir sunum, bu etkinlik kapsamnda baka bir
meslektam tarafndan sunulacandan burada daha fazla detaylandrlmamtr.
Yorulma hesab iin verilen ykleme ve yk birleimleri dikkate alnarak kren kirileri
boyun kaynaklar ve enkesitleri iin nerilen gerilme snr durumlar gz nne
alnmal ve gerekli kontroller yaplmaldr.
Aada yorulma ykleri dolaysyla boyun kaynaklarnda atlama meydana gelmi

bir kren kirii rnei yer almaktadr.
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
MHENDSLK MMARLIK
SONULAR
elik Yaplarn Tasarm Hesap ve Yapm Esaslar ynetmelii, bu yl sonuna kadar

yaynlanmas planlanan yeni Trkiye Bina Deprem Ynetmelii ile uyumlu olarak tm
elik yaplarn her trl birleim hesaplarn tereddtsz yapabileceimiz gnmz
artlarna uygun bir ynetmelik olarak kullanmmza sunulmutur.
Ynetmelikte; Yk ve Dayanm Katsaylar ile Tasarmn (YDKT) yannda, Gvenlik
Katsaylar ile Tasarm (GKT) yaplmas da yer alm olup, bu gei dneminde elastik
tesi davran, snr durumlar ve performans kavramlarnn ek eitimlerle birlikte
renilmesine imkan verecektir.
Bu ynetmelikte; elik yapda kullanlan tm en kesit tiplerine, her trl dayanm ve
stabilite hesaplarna yer verilmi olmas ve bunlarn formllere balanmas da
ynetmeliin kullanmnda kolaylk salamtr.
Ancak bu tr hesaplar yaplrken, ok fazla formlle almak gerektiinden, kullanmn
kolaylamas iin kk excel programlar hazrlanmas uygun olacaktr.
Yeni ynetmeliimizin hepimize hayrl olmasn dilerim.
MHENDSLK MMARLIK
TEEKKRLER
MHENDSLK MMARLIK

Seminer Notlari PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Seminer Notlari PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

elik Yaplarn Tasarm, Hesap ve Yapm Esaslar

naat Mhendisleri Odas stanbul ubesi

TS EN 1090-1 : 2011 elik Yap Uygulamalar Blm 1: Yapsal bileenlerin uygunluk

Trkiyede 1998 ylnda yenilenmi olan Deprem Ynetmelii, 2007 ylnda

Aadaki sunumda, bu ynetmelik kurallarna gre alnmas gereken

inde 25 ton kapasiteli 4 adet kren

Aklar ve elik konstrksiyon arl, bilgisayar tarafndan otomatik

Ta yn dolgulu at kaplamas : 0.15 kN/m2

Tesisat yk : 0.25 kN/m2

g1= 0.40 kN/m2

Cephe paneli kaplamas g2 = 0.20 kN/m2

Kren yrme yollarnda : Q = 2 kN/m2

Dikdrtgen Planl Binalarn Dey Duvarlar

Deprem Parametreleri: Bilgisayar analizi sonucu elde edilen

Taban Kesme Kuvvetleri:

Yk ve Dayanm Katsaylar ile Tasarm (YDKT)

Gvenlik Katsaylar ile Tasarm (GKT)

Cvs : Kren dey tekerlek yk (Tek Kren)

CISC GUIDE FOR THE DESIGN OF CRANE-SUPPORTING STEEL STRUCTURES

Tek bir holdeki tek kren.

Bir veya birden ok holdeki herhangi bir saydaki kren.

Tek bir holde iki krenin arka arkaya gelmesi durumu.

Komu hollerde birer adet kren bulunmas durumu.

Komu hollerde en fazla ikier adet kren bulunmas.

CISC GUIDE FOR THE DESIGN OF CRANE-SUPPORTING STEEL STRUCTURES

elik yapnn deprem kuvvetlerinin aktarld dm noktas hesaplar ve temele

1) 1.0 G + 1.0 Q oE (4.1a)

Uzay ak 1.5 metrelik modller halinde tasarlanmtr.

Yklemeler yaplp sistem Sap2000 programnda zldnde dizayn oranlar

12 m. AIKLIK GEEN BORU UZAY AIKLARIN GRN

Yukarda grlecei zere hesaplanan birleim ekli ynetmelikte nerilen denenmi

Aada Deprem Ynetmeliine ve yeni elik Yaplarn Tasarm, Hesap ve Yapm

Kesmeye Gre Yk Tayan Birleimler:

Ezilmeye Gre Yk Tayan Birleimler:

ekmeye Gre Yk Tayan Birleimler:

Yksek Mukavemetli Bulonlarda ekme Etkisinin Aklanmas

ekil 1. (a) da bulonlara n gerilme verilmeden nce TB=0 durumu grlmektedir.

Srtnmeye Gre Yk Tayan Birleimler:

Bu yapda kullanlan ana

Kolonlarn taban plakalar kolona etkiyen arttrlm deprem etkileri dikkate

Ayrca bu kolona birleen apraz bulunmas halinde apraz ve kolonun gerekli

Aada bu ekilde hesaplanp, uygulamas yaplm; kolonlara ait taban plakas,

Ancak aprazn kolonla balantsnda aprazn arttrlm deprem etkileri altnda

Aada bu aprazlarn ve kolonla balantsnn tasarm yer almaktadr.

35 TON KAPASTEL KREN KRLER

450 TON KAPASTEL KREN KRLER

Aada yorulma ykleri dolaysyla boyun kaynaklarnda atlama meydana gelmi

elik Yaplarn Tasarm Hesap ve Yapm Esaslar ynetmelii, bu yl sonuna kadar

You might also like