Professional Documents
Culture Documents
txt
Roger Love
nsz
htiyacm olan en ok dndm ey, ark syleyen bir antrenr oldu. Sonuta, daha nce hi
melodi yapamadm. Ancak birka yl nce, bir dizi olay beni Roger Love'a gtrd ve sesimde
yapt deiikliklerden sonsuza kadar minnettar kalacam.
Bata dneyim. 1996 ylnn Aralk aynda Christmastime bronit ve larenjitten birka hafta sonra
postnaz damlayarak kt souk almtm. Beraber durduuna benziyor ve sonra bir gece, saatlik
byk bir gsteri yaptktan hemen sonra stdyodan ayrlmak iin kalktmda mhendisime "Yarn
grrz" diyeceimi bile bulamadm. Ben akna dndm! Sesime ne olmutu? Ben bir radyo talk
show sunucusu ve sanal uyuturucu makinesiyim ancak uykuda olduum zamanlar dnda benim iin bu
rahat bir kayp deildi. Sana sesimi vermeliyim.
Kocam, beni altm srada ses tellerini izlemek iin zel bir cihaz kullandklar UCLA'daki
Konuma Patolojisi Kliniine gtrd. Benim gibi endieliydim, u an televizyon ekrannda
kordonlarmn dalgal olduunu grmek byleyici. Kordonlar krmz ve iti, ancak tehis
rahatlatcyd: sadece laringin idi. ki hafta sessizlik nerdiler. ki hafta sessizlik mi ?!
Neredeyse hi dnlemezdi.
Bu iki haftadr nazike gitmedim - bu benim bahsettiim kariyerim. Doktorlarn sylediklerine
ramen, bunun sadece bir virs olduuna ramen, tekrar eden veya kronik bir sorunun stesinden
gelebileceim konusunda endieleniyordum. Sadece unu sylemeliyiz ki, keman profesyonelce
aldnzda hafif bir bilek sorunu bile byk bir potansiyel tehlike oluturabilir.
Sonunda konumam iin izin verildiinde bir sese sahip olmaktan rahatladm. Bir sorun olsa da.
Nasl kullanlacan veya zift ve tonda nerede olduunu bulamadm. ster inann ister inanmayn,
nasl normal bir ekilde konuacam unuttum. Baka bir nksim olacandan korktuum iin
boazm korumann yolu bu olduunu dnerek yumuak ve dk konutum. ok dikkatli davrandm ki
her konuma annda kendiminkinden feragat ettim. Risk eilimlerine ya da hacimlere cesaret
edemedim, bu onun sunumunu her zamanki oyunculuumdan soydu. O srada beni duyan birka program
direktr firmamza depresyondan geldiini syledi. Muhtemelen yleydim.
Kocam, gvenimi ve ses gcm geri kazanmak iin baz rehabilitasyona ihtiyacm olduunu dnd
ve egzersiz eitmeni, kznn "vokal problemlerle insanlara yardm eden bir dehadr" dedii bir
kzdan ark syleme dersi aldn syledi. O kii Roger Love'd. Kaytszca, sanki bir cad
doktoruna gitmek kadar faydal olacan hissetmeye baladm. Ben hatalydm.
lk dersimde Roger neden bana fsldadm sordu. Ona sesimi incitmekten korktuumu syledim. Ses
f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/[Roger_Love,_Laura_Schless nger,_Donna_Fraz er]_Se(b-ok.org).txt 1/75
19.09.2017 [Roger_Love,_Laura_Schless nger,_Donna_Fraz er]_Se(b-ok.org).txt
tellerinin ve havann etkileimini aklad ve flarda olduu gibi ok fazla havann kablolar
korumak yerine zarar verdiini syledi. Neredeyse baylmtm. Benimle bir dizi ses egzersizleri
yapt, sanki her bir titreimi duyuyor gibiydi, yznde byk bir konsantrasyon ifadesi vard.
Akas, sanrm yapabilir.
Bana ses tellerinin durumunu (salkl) ve normal konuma sesimi bulmamda ve gelitirmemde
yardmc olabileceini syledi. Haftada bir kez bir saat boyunca, zorlu bulduum egzersizlerle ve
biraz utan verici olarak piyanoda altk. Programdan nce her gn kullanmak iin bana bir
balang snma band verdi. Ve bana bir demir ses cihaz aldm ve gvenmeliyim diye gvence
verdi.
Birka ay srd, fakat hem gvenime, hem de ses kuvvetimle yerleime geri dndm. Roger sabrl ve
nazik davrand - ve olan, eylerini biliyor muydunuz! Onun uzmanl ve insanl iin
minnettarm. Toplantdan sonraki yllarda sesi kardm iin sadece bir kafa soukluuna
kapldm (on iki yandaki olumun virslere olan cmertliine teekkrler) ve Roger her gn orada
imeyi uzatmay amalayan egzersizler yapyordu. kordonlarn. Yalnzca bir gnlk iimi kardm
ve bu sadece ihtiyatlyd.
Roger Love son derece bilgili ve konuma ve ark sesi ile deneyimli. Herhangi bir ses sorunu ile
ilgili olarak ne yapmas gerektiini bilir. Bu onu ana mekanik yapar. Onu daha da zel yapan ey,
insanlara olan samimi endiesidir. O acil durumlarda size yardmc olacak ve pep konumalaryla
devam etmenizi salayacaktr.
Onun, G_d tarafndan verilen yetenekleriyle birlikte, binlerce sesle yapt uzun yllara dayanan
tecrbesinin Roger' inanlmaz bir ses "terapist" yapt bir gerektir. Krlrsa, sana
dzeltmenize yardm eder ve krlmazsa, daha iyi hale getirmenize yardmc olur. Bir kinik
balattm. Minnettar bir renci oldum. Konuma kabiliyetimizin ne kadar rahat ve doru
konuacan, iletiimlerindeki etkinliimizi ve dncelerimi fark etmemitim. Roger'n retimi
ile ilgili deneyimim verimli ve keyif vericiydi. Eminim bu kitabn deneyiminiz az olmayacaktr.
DR. LAURA SCHLESSINGER
Uluslararas olarak sendikal radyo talk show sunucusu, On Emir'in yazar: Gndelik Yaamda Tanr
Yasalarnn nemi; Beni neden seviyorsun?; Bunu nasl yapabildin?! Karakter, Cesaret ve Bilinci
Kalan; Kadnlar Yaasnlarn Karmaamak in On Aptal eyler; ve On Aptal ey Erkekler Onlarn
Yaamlarn Karmaamak in Yaparlar
1
En yi Sesin
SESNZ, samimi bir blmnz. Bir nefes havas, dncelerinizin ve duygularn renklerini alarak
vcudunuzdan geer ve yeniden olutuunda znzle doludur. Samimi bir ey gl, tatl, saf,
batan karc, komik ve komuta edici olmal. Ancak gl, scak, seksi ve gl gibi szckler,
telefonunuzun telesekretere kaydedilen sesi dinlerken aklnza gelen kelimeler veya sizin " Doum
gnn kutlu olsun."
Aslnda ou kiiden kendi konuma seslerini tanmlamalarn istediimde, tipik liste zayf, sert,
akll, kvrck, zayf, burun, teneke gibi zalimce deerlendirmelerle doludur. ark sylemeye
gelince, kendileri zerinde daha sert olamazlard: "Ben Pavarotti deilim, bu kesin." "Bir kova
iinde bir melodi tayamazsn." "Mzik kula olmayan." "Bir tahtada parmak trnaklar." "ark
sylemiyorum, ark syleyemiyorum, sorma"
oumuzun, gerekte kim olduumuzu gstermeye balamayan seslerde sktna inanyorum. Biz
utanga olduumuzu dnyoruz, ama aslnda, bakalarnn tepki gsterdii ekilde ya da tepki
vermeme biiminde dvldn dnyoruz - bizi dinledikleri zaman. Zihnimizde, James Earl Jones
veya Lauren Bacall dncelerimizi konuuyor, ancak ou zaman azmzdan kan eyler ancak.
Belki sesiniz ksk veya gergin; Belki de Pee Wee Herman'nkine benzemektedir. Belki bir
ktphaneci gibi yumuak bir ekilde konuursun, ama vokal egzotik dans serbest brakmaya
hazrsn. Sese ne kadar sklkla tutku, inancmz, efkatimizi veya niyetlerimizi iletmediine
aracaksn. Buna izin vermeyi rendiinde ne olacan grmek iin aracaksn.
Gl Yeni Bir Arac
Sana gerek sesini nasl bulacan gstermek isterim, zengin, dolu, gzel ve heyecan verici sesi.
Son yirmi yl, her sesi zenginletirmek ve konumaclara ve arkclara, hem ortak hem de nadir
olan, domu olduklar sesler arasnda duran sorunlar zmeye ynelik belirli teknikler
gelitirmek iin belirli teknikler gelitirerek harcadm. Bu kitaptaki sizinle paylaacam
aralar ve beraberindeki CD'ler, Beach Boys, Def Leppard, Chicago, Matchbox 20, Jacksons, Earth
Wind and Fire, 5. Boyut gibi mterilerle kullandm aralardr. , Wilson Phillips, Phish ve
Hanson; Laura Schlessinger, John Gray (Erkekler Marsdan, Kadnlar Vens'ten), Anthony Robbins
(Kiisel G) gibi konumaclar ve aktrler; John Sta-mos, Victoria Principal, Christopher Lambert
gibi aktrler,
Bunlar seslerine baml olan insanlardr - korumak ve gelitirmek iin mmkn olan her eyi
yapacaktr. ou zaman, aradklarnda abuk yardma ihtiyalar var. Grdnz gibi, bu kitaptaki
dersler dakikalar, gnler ve haftalar iinde arpc sonular gsterecek ekilde tasarlanmtr.
Yllar deil. Mterilerimden birou istedikleri yere gidebilir ve imdiye kadar gelitirilen
herhangi bir teknii incelemeyi gze alabilirler, ancak bana geliyorlar nk sesin tm
olaslklarna almas iin var olan en spesifik, etkili egzersizleri gelitirdim. Bir ders
iinde, onlara ulaamadklar ve var olduklarn bilmedikleri seslerinin bir blmne erimelerini
salayabilirim.
Bu tekniin ne kadar gl olduunu size birka rnek vereyim:
ben
Beni aran plak irketinin yneticisi bir mucizedir. Alt ay nce, yetenekli bir yeni trio ilk
single'n kaydetmeye balamt ve imdi bitirme paralarn belirleme aamasndayken on
yandaki arkc sesi deimiti. Herkes ocuunun soprano sesini severdi ve plak irketi bunun
grubun baarsnn nemli bir anahtar olabileceini dnd. Ancak kimse, sesi bir gecede bir
oktav drdnden, ayn stratosferdeki yksek nota arpmasn salayacak bir yol bulamad.
Genellikle, yanl ses teknii nedeniyle, ou gen erkek prepuberty sesinin st snrlarna
kolaylkla eriemez. Buna ramen, denemek aresizdi.
O gece, Taylor Hanson'la tantm, ark syleme giriimlerini dinledim ve ona ses tellerini
kontrol altna alacak ve tekrar asla sylemeyeceini dnd yksek notlarla olan balantsn
yeniden kuracak somut altrmalar verdi. Otuz dakika sonra, ailesinin ve plak irketinin
yneticileri endieyle bakt; biz tanmadan nce arknn hemen hemen tm blmlerini anzman
zerine basmay baarabildik. "MMM Bop" arks 1998 ylnn en byk arklarndan biri olmaya
devam etti ve Hansons'un ilk albm on dokuz milyondan fazla satt ve otuzdan fazla lkede bir
numaraya ulat.
ben
Baarl bir prime-time TV yldz (gizliliini korumak iin ona Larry diyebilirim) boaz
enfeksiyonu gelitirdi. Sesini kaybetti ve birka hafta boyunca eksiksiz vokal dinlenme neren bir
kulak, burun ve boaz uzmanna gitti. Larry, bu haberi bir lm cezas gibi ald; tm gsterinin
iyilemesi srasnda durmas gerekiyordu ve ebeke, bantlanmas planlanan yeni ovlarn son
tarihlerini karlamaya zorlad. Ancak profesyonel ve mkemmeliyeti olduu iin doktorun
emirlerine uyup haftalarca sessiz kalm, yalnzca kalem ve katla iletiim kuruyordu.
Bu srenin sonunda Larry neredeyse konumaktan korkuyordu. Azn tekrar atnda nasl bir ses
karacan bulmaktan korkmutu. Ve ayrca, bir zamanlar onu hayal krklna urayan sesten
tekrar yapacandan korkuyordu. Larry konumaya baladnda yapt sesleri bile tanmyordu.
Sesi, hatrlad kalnla ve gce sahip deildi. Neredeyse kesif grnyordu ve onun gibi ses
kmad. Stdyouma geldiinde heyecanlyd ve ar sinirliydi.
Bir saatten az vokal egzersizlerinden sonra Larry'nin sesi yankland ve biz daha ok g vermek
iin eski sesinin gl yanlarn ina ettik. Larry, iki gn sonra - havadan konumaya
baladnda daha fazla karakter ve kiilik kazandrd - konusunda eletiriler ald. Yeni
kefedilen vokal cesareti ona ok fazla gven duyarak, hem kiisel hem de mesleki yaam boyunca
yaylan bir olumlu deiime zahmetsizce tercme etti.
ark syleme biimini gelitirmeye yardmc olmak iin ark egzersizleri kullanarak, bir konuma
patolou bile olduundan daha hzl bir ekilde srayabilirim. nk ark, beynin mantksal ve
pheci sol tarafn atlamakta size yardmc olur. Bunun yerine, benim iin bir ans ve ses
karrken, beynin yaratc, elenceli sa tarafna, yani uabileceine inanmaya hazr olan tarafa
binin.
Sonunda, hi duymadnz birinin hikayesini anlatmak isterim. Hi bir Grammy kazand ya da
televizyondan kt, ama onunla birlikte almam gurur verici baarlarm arasnda gryorum.
Owen, gen bir niversite rencisi, ark sylemek istedi. O cokulu bir kiilie sahipti ve
yardm edemedi, etrafnda olmaktan mutluluk duydunuz, ancak radyo ile birlikte ark sylemeye
altnda insanlar yorulurdu. Btn hayat boyunca, insanlar ona ses sar olduunu sylediler
ve onu duymak iin de yle demi olabilirsiniz.
Owen, karlatm en zor vakalardan biriydi. Normal konuma sesinden daha yksek bir ey
sylemeye altnda pek ses karmyordu. Yz parlak krmzya dnecek ve yalnzca kk bir
ses ksn kacakt. Ses telleri iin yerletirdii boazn kapatan grtlak ylesine yksekti
ki, mide kaslarn o kadar sk tutuyordu ki sanki ark sylemek istedii her an nefes alyordu
sanki. Ona ok basit bir alak-larinks egzersiz seti gsterdim.
- sana gstereceim ayn eyleri - otuz saniye iinde, grtlak normal bir konuma tand,
boaznn arka ksm ald ve bann boazndaki basn kayboldu.
Sonra ona basit bir nefes egzersizleri rettim ve birdenbire ark sylemeye alrken nefesini
tutmad. Bu iki basit teknik, sesinin bedeninden bamsz olarak serbest dolamna izin verme
zgrln yaamasna izin verdi. imdi onu sahaya karmak zorundaydm. Burada sfr noktasndan
balyorduk. Piyanodaki bir notaya arptnda ve tekrar etmesini istediimde, sol sahada yola
km bir adm att. Derslerini bekleyen insanlar giriimi duyarak kapdan ieri girip oradan
ayrldktan sonra onlara yorum yapard. "Neden o herif ark dersi almak istiyor?" isteyeceklerdi.
"Parasn alyorsun."
Ama Owen srarl. Yanl bir nota isabet ederken, ark sylerken doru yolu seebileceini
anlamas bir sre ald. Bir sr insan gibi, sesi arya katnda durdurmak veya daha da kts
yanl ynde eilme eilimi yaad. Birka hafta boyunca basit sahada dzeltme egzersizleri
zerinde altk ve bir ay sonra insanlar kulaklarmz ayakta durarak, benimle almakta olan
muhteem arkcy dinlemek iin kapya bastlar. Owen'd. Boaz akken ve sahalarn dzeltmeyi
rendiinde, kalbindeki btn yaama sesini aabilir ve gerek kiiliini yaatabilirdi. Sonu
zorlatrabilecek bir paraya doru kaydrmaya balamann ne gibi bir ey olacan merak
ediyorsunuzdur. Aslnda, yalnzca ana gereksinim vardr:
1.
Sesi ykseltme isteinizle iletiim halinde kaln.
2.
Oynamaya istekli olun ve bunu yapana kadar sahte davrann.
3.
Kendinizi ilk nce koymaya raz olun - yalnzca gnde birka dakika olsa bile.
Kalp kalbinizde, sesini ykseltmek isteyen bu nedir? Belki bir tiyatroda ark sylediiniz veya
ktphanedeki ocuklara hikayeler anlattnz ya da Patton gibi iyerinizdeki birliklere ilham
verdiiniz bir fantezinizdir. Balarken, umarm boluklar dolduran iki deyimi tamamlayan bir not
yazarsnz:
ben
Sesi gelitirmek istiyorum nk _______________________________________________________________.
ben
Sesim istediim kadar gl olsayd,
_______________________________________________________________ olurdum.
Umarm bu cevaplar bir erit zerine yazmay dnrsnz, nk bence onu nerede olduunuza ve
nihayetinde ne kadar ilerlediinize dair deerli bir kayt olarak grrsnz. Bildirimi
tamamlarken ve daha sonra tm altrmalarla pratik yapmaya balarken, iinde yaayan sert
eletirmenleri, slak-battaniye ifadelerini "berbat" ifadeler yapan sesi susturmanz gerekir;
"Utan verici"; "Beni aptal gibi gsteriyor." Kritik bir kulak tutmann gayet iyidir, ancak
balangta kendinize kar fazla zorlanmayn. Sadece bilgi toplayn ve kullann.
kinci deyim nemlidir, nk balaynca, arzunun bir ksmn kelimeler haline getirmek ok
nemlidir. Bu, dlnz gz nnde tutmann bir yoludur. Hi kimse soyut nedenlerle sesli ders
almak istemez. Her zaman kiisel bir eydir. ark sylemek istediiniz zel bir ark veya
kendinize ve seste en iyi ey yaptnz bir toplant sonunda kmak istediiniz bir gven duygusu
ve tatmin olabilir. Ya da daha ok bir sezona benzeyen bir hisse sahip olabilirsiniz - sesinizi
gelitirmeniz hayat henz hayal etmediiniz bir ekilde deitirecektir.
Bu alma sizin iin korkutucu olabilir. Aptalca ve karaktersiz bile hissedebilir. Ancak arzunuz
gerek ve gldr. Ve bir kere bu arzuyu konutktan sonra, doum gnn kutlu olsun ya da misyon
beyan gibi sizin iin de alabilir. Sktnda motive olmanza ve sesinizin sadece bir ift
yerine yzlerce renk bulunduunu fark ettiinizde sesli olanaklarnz kefetmeye ilham vereceini
garanti eder.
Unutmayn bunu kendiniz yapyorsunuzdur. Zamannz konusunda ok fazla talebiniz var ve ansnz
ou zaman harcyor ve bakalar iin ne yapmanz gerektiini dnyor. Pragmatik sorularla dolu
bir yaplacaklar listesi var: Nasl daha fazla para kazanabilirim? Aileme nasl bakabilirim? Uyku,
egzersiz ve ii, ocuklar, ebeveynleri, romantizm ve benden bir eyler isteyen herkesle nasl
skabilirim? Belki de daha rya gibi eler iin ok fazla yer kalmam gibi grnyor: Bir
arkc olmak istiyorum. Daha iyi konumak istiyorum.
Yani, cesur olmak ve renmek ve uygulamak iin zaman ayrmanz gerekecek. En baarl
rencilerim kendilerine unlar syleyebilen kiiler: "Yalnz bunu kendim yapacam, oysa solist
olmay istediim zaman koro ynetmeni gld, arkadalarm bencil olduumu dnse de. Yllarca bir
akayla seslendirdim ve umursamadm syleyerek bir izgi film karakteri gibi geliyordum, bu
deiiklii yapmak bana hediyem "dedi.
Bu yatrmn kendinize gre yaplmas riski altndasnz. Snrlamalarnz ve sizin gibi birinin
ne yapmak istediini ok rahat fikirlerinden vazgemeniz gerekebilir. Ancak yllardr
rencilerimin deneyimi herhangi bir gsterge olsayd, aldnza memnun olacaksnz.
Sevin in Yap
inde bulunduunuz kiiyi yanstmak ve iinde sahip olduunuz fikir, duygu ve ruh halini ifade
etmek iin gvenebileceiniz bir sese sahip olmak bir armaandr. Ve hak ettiin sesi arayanlara
asla ummad faydalar bulmam benim iimin en gzel srlarndan biri. Sadece para ya da hret ya
da gven hakknda konumuyorum - sevinten bahsediyorum. Nihai amacnn konuma eklini
iyiletirmek ya da seslerinin bir yl boyunca devam etmesini salamak iin benimle ark syleyen
renciler, ark sylemenin kendilerini daha iyi hissetmelerini salyor.
"Bir ders bittiinde," mvekkilim Bill, "Mutlu hissediyorum, bu sesleri yapmakla ilgili bir ey
olmal; terapiye gitmekten daha iyi hissetmemi salyor ve ok daha ucuz. "
Her zaman byle bir yorum yaptm, bu nedenle bilimin seslerin vcuttaki etkilerine dikkat etmeye
baladn grnce armadm. Uzun sredir sesin inanlmaz derecede gl olduunu (mzikle
donatlm vahi canavarlarn hepsini dnn) ve ruhu kaldrdn (herhangi bir ibadet yerinde
ark sylemek veya ark sylemek iin vakit harcyor ve ne demek istediimi greceksiniz) . Ve
vcuda fiziksel bynn bir eit iyiletirilmesi iin alabileceini beklemek iin bir sr ey
hissetmiyor. Sonular hala gelmeye devam ediyor ve bazlarn sizinle tekrar paylaacam. Bu
arada, sana rettiim seslerden bazlarn yapmay deneyin-Bill gibi, sevin hissedeceinizden
neredeyse eminim.
Benim hikayem
Sesle almak benim iin sadece bir i deildir; mr boyu srecek, hayat boyu deien bir
tutkudur. Sesin gc soyut bir kavram olarak dndm bir ey deildir. Hayatm boyunca tekrar
tekrar grdm hayati bir gtr.
Ben her zaman ark sylemeyi severdim. En eski anlarmdan bazlar, ailemlerin akam yemeini,
yiyecek sunulurken ve birilerinin beni alp kolu altna alp-hala ark syleyip-baka bir odaya
koyana kadar kalbimden ark syleyerek ayrlmasna neden oluyor . Yedi ya da sekiz yamdayken
ark sylemek iin yalvardm ve annem on yama kadar derslere ihtiyacm olmadna inand,
ancak hibir ey arky hibir frsatta saklamam iin hibir eyden alkoymad.
Salkl, mutlu, aktif bir ocuktum, ancak on yandayken byk bir cerrahi mdahale gerektiren
bir kemik rahatszl olan osteomiyelit geliti. Bir tekerlekli sandalyeydim ve bir yl boyunca
zrl renciler iin bir okula gidiyordum, daha sonra alt ay yry yapyordum. Egzersiz
yapamadm, yryemedim, eskisi gibi oynayamadm - bu noktaya kadar hayatmn en byk
skntsyd. Ama ark syleyebilirdim ve sese hayat izgisi gibi sarlmtm. le vaktinde
konser vermeye baladm ve bir arky sylesem bir spor salonunu doldurabileceimi fark ettim. On
iki buukta normal bir okula smaya alan iman, topal bir ocuktum ve ben de benimi ve
hayatm yeniden ina etmek iin ark sylemitim. Hayatta iyi ve kt dengede ilk gerek
dersimdi ve ark sylemek iin sahip olduum sevgiyle btnle yolculuk yaptm. Bu gne,
On be yanda nihayetinde istediim ark derslerini aldm ve ksa srede sesli yarmalar
kazandm ve Los Angeles'taki opera prodksiyonlarnda bir baritone olarak performans gsterdim.
Birka yl sonra da profesyonelce retime baladm. Ses retmene geici olarak ehir dnda bir
yer teklif edildi ve odann stdyosunu devralmasn ve mterileri ile almasn istedi, Beach
Boys, Earth Wind and Fire, 5. Boyut, Jack olu ve dnyadaki en byk kayt yldz daha.
Antrenmanma devam ettim ve yarmalarda eyaletteki bir numaral ses olarak kendimi kurdum. Ama
niversite hayatmn yirmi, iki ylna gelindiinde, sesim bir baka deiime urad ve bu bana
kar byk bir ok oldu. Aniden tenor oldum ve bariton repertuarn uygulayamadm
Mkemmelletirmek iin ok uzun sre alyordum. Hakim olduum msabakalardan drldm - sesim
bana ihanet etti. Geite byk bir zavall gibi hissettim.
Yolda kalan bu viraj bana sesli bir macera dnyasna gtrd, hibir eyle retimimi ve icrasn,
hayatmn en dllendirici eseri olarak ticaret yapmam. Dnyay ve lkeyi gezdim, binlerce en iyi
sanatnn vokal sesleriyle seslendirdim ve ekillendirdim ve kendi mziklerimi yazp kaydettim.
Sesim bana en byk sevincimden bazlarn verdi, fakat geici olarak bile, hayat nefesiyle
yakndan ilikili olan bu blmme gvenemediimde kendimi nasl hissettiine kar ar derecede
duyarlym.
Sana sinirli, cesareti krlm, umutlu veya sesin iin gizli ryalarla doluysan nasl
hissettiini bildiimi sylersem ltfen bana inan. Ve izin verirseniz sesinizin sizi alabilecei
2
Nasl Ses karabilirim?
Hedefleriniz ve ryalarnz doru bir ekilde aklda tutulursa, en iyi sese doru gz ve kulak
ama gezisi olacan bildiim eyleri almaya hazrsnz. Aklnzn nndeyken bildiim sorular
ele alarak balayalm, tantm her rencinin acemi veya profesyonel olarak cevaplad kiisel
sorular cevaplanacak: Sesimde gerekten neler oluyor? Zaten bozuksa, dzeltilebilir mi? Ve
favorilerim: Kt dereceden mkemmel seviyeye, sesim nasl? Sesim ne kadar iyi? Bununla ne kadar
gidebilirim - gerekten?
"yi" ve "kt" olarak dnmemeye alyorum ve bu yarglar bir kenara koymanz istiyorum.
Birincisi, yararl olduklar iin ok znel olduklarn rendim. Yllar getike, en byk
yldzlardan bazlarna ayn soruyu sordum: ego'yu bir kenara koyarak, sesinizin sesini beendin
mi? Ve o ekilde konumasn seven bir nl arkc bulmadm. Genellikle bana, seslerinin
kusurlarla dolduunu itiraf ediyorlar - ve ans eseri, halk onlar henz yakalamamtr.
Profesyonel konumac ya da arkc olmayan kiiler, belirli bir seviyeye ulatnzda, byk bir
gvene sahip olduunuzu dnyor ancak gerek u ki, ses, her zaman gerekletirmek iin daha
yksek seviyelerde olan bir eser. Bu nedenle, iyi ve kt yerine, ynelimimizi,
Sesler kardmda bedenimde neler oluyor? * Bu, sesimde duyduum niteliklere nasl
dntrebilir?
Bu blmdeki tehis testleri ve altrmalaryla, u anda sesinizin nerede olduunu reneceiz.
Bu vokal makyajnz iin balang noktas olacaktr. Fikir olumsuz eyleri vurgulamak deil, ne
yaptnz drst bir ekilde anlamanz, vokal glinizin net bir resmini elde etmek ve zayf
noktalarnz saptamak iin-onlar dzeltebilmemizdir. Merak etmeyin - bu kitap boyunca, burada
vurguladmz her problemi zmek iin somut yollar vereceim.
Sesinizin leyii
Balam olduumuz gibi, sesinizin nasl altna dair temel bir fikre sahip olmak sizin iin
ok yardmc olacaktr. Hepimiz biliyoruz ki bir keman almak iin bir elinizle boynundaki ipleri
bastrmanz ve dieriyle birlikte aletin telleri zerinde bir yay izmeniz gerekir. Bir obua
oynamak, titreen bir kamn zerine, farkl tonlar oluturmak iin kaplad delikler olan bir
tpe fleme yapmaktr. Ancak ses genellikle gizemlidir. Bir kere, ses cihazmz gremiyoruz ve
boazlarmzda bulunan ve tm vcutlarmz titreen, ses oluturan bir kap olarak kullanan garip
kombinasyon-rzgar-ve-yayl enstrmann orkestra edeeri yok. Tek bildiimiz, azmz atmz
ve ses karacamz.
Mzik ve szcklerin boazlarmdan kolaylkla akmasna yol aan ilikiler ve dinamikler, karmak
ve byleyici. Ancak u an bizim amalarmz iin, sadece plak kemik temellerini bilmeniz
gerekir; bu temelleri egzersizler srasnda neler olduunu grselletirmenize yardmc olacaktr.
zerine uurduun bir telli alet var. Boynunuzun iinde iki geit yan yana duruyor. Cephedeki
hava burun ve azdan havay akcierlere tar. Ve srtta, mideye yiyecek ve sv tayan tp var.
Hava geiinin stnde dinlenme, ses tellerini ieren, larenks ad verilen kkrdak kutusu.
Yaptmz sesleri retmekle ykml olan kordonlarn mukoza zar bantlar gldr. Ayr ve
birlikte hareket ederler ve zerlerine ittiimiz havaya tepki olarak titreirler; bu garip kk
sesli kutu zift, ton ve ses dzeyini deitirmek iin flemen gereken bir keman gibi biraz yapar.
Konuulan Sen
Konumanz ya da ark sylemeniz konusunda esasen endie duyuyor olsanz da, ncelikle konuan
sese bakmak isterim, nk profesyonel arkc olsak da
Biz ark sylemekten ok konuuyoruz. Konuulan ile neyin sylendii arasnda keskin ayrmlar
karrz, fakat ilgin bir ekilde beyinlerimiz yoktur. Beynin konumas ve ark sylemesi
neredeyse ayn eymi gibi hissediyor. Ayn vcut paralarn, ayn kaslar kullanrlar ve ark
sylerken beyniniz basite konutuunuzu dnr ancak szckleri allmadk bir ekilde uzun
sre basp daha fazla zift deiimi kullandn dnr. Konuma, arknn iine sramann
atlama noktasdr, bu yzden bu vakfn gl olduundan emin olmak ok nemlidir.
ncelikle ark sylemekle ilgileniyorsanz, ltfen konuma konusuna odaklanan testleri atlamayn.
Bahsettiim gibi ark sesine kar olan en byk tehlikelerden biri ark sylemek deil,
konutuunuzda sesinizi kt kullanyor. Konuma alkanlklarnz dikkatle dinlemek ve herhangi
bir problemi dzeltmek iin zaman ayrarak, sesini en sinsi dmanlarndan bir ksmna kar
koruyorsun.
ben
Boaznz sk sk temizlemek zorunda myz?
ben
ok yumuak geliyor mu
ben
Sesinizin zellikle cmlelerin sonunda ok dk ve akll olduunu hissettiinizi fark ettiniz
mi?
ben
Sesinizin lekelenmeleri duyuyor musunuz?
ben
Ses burun mu?
ben
Ses monoton mu?
ben
Ses gcrdyor mu?
damaktr ve boaznza doru daha yumuak alan, tahmin edersiniz , yumuak damak.)
Baz burun sesleri, bir hoparlr azna serbeste akan havay tutan boaznn gerginliini
sktnda ortaya kar. Vcuttan tkanan bu ka yolu ile, doal olmayan miktarda hava burun
blgesine ynlendirilir. Bu, Jerry Lewis'in Nutty Professor'u oynad olduka sert, rk burun
sesini retiyor. CD'nin 2. hattndaki gsterimimi dinleyin. Burada ses aka belli olmasna
karn, birok insan bilerek olmadan ac verici bir ekilde yakndr.
Bu sen olabilirmisin Bu testi deneyin. Bir ila on arasnda yavaa saymaya balayn. Be numaraya
geldiinde burun delikleri nazike sktrn ve saymaya devam edin. Alt ila on aras saylarla
nasl ses karyorsun? Ses byk lde deiti mi?
Burnunuzu sktrdktan sonra ciddi bir deiiklik olmamas gerektiini renmek sizi
artabilir. Sadece 3. paradaki ses tonunu dinle. Alt numaraya ulatmda byk bir kayma
olmaz. Niye ya? Doru konuuyorsanz burnunuza az miktarda hava girer. Burun deliklerinizi
sktnzda, snrlandrdnz havann miktar ancak ses tonunu etkilemez, ancak normalde olan,
MS-ieren saylarda biraz engellenmi bir ses duyabilirsiniz. Kt bir deiiklik fark ettiyseniz,
burun blgesine doru ok fazla havanz var demektir.
Dier Burun Sesi
"ok burun" sesinin ok yaygn bir baka nedeni var ve grdmz eyin tam tersi: burunda ok az
hava var. Sylvester Stallone'u Rocky olarak dnn, zayf, burun tkanklyla, kesinlikle bir
boks eldiveni olan ok fazla altrmann bir sonucuydu.
CD'nin 4. hattndaki gsteriyi dinleyin. Bir kez daha, rneklerim ar nk neyi takip ettiimi
kolayca tanman istiyorum. iddetli soukluunuz yoksa sesiniz muhtemelen byle ses karmaz.
Ancak, burun tayfnn hafif ucuna doru, kendinizinkini fark etmi olabilirsiniz.
Sesinizde hafif, istenmeyen nazal tonlar olan ve kendi sesinin size seslenene kadar farknda
olmayabilmesi tamamen mmkndr. imdi, ilerleme teybinize geri dnn ve CD'de duyduunuz iki
burun sesi iin zel olarak dinleyin. Onlar duyuyorsan, yalnz deilsin. Naziklik yaygndr nk
sesiniz tamamen hizalanana kadar burun kanallarna ok fazla veya ok az hava gnderilmesi
kolaydr.
Sesi herhangi bir sebepten tr nazalletikten sonra burun blgesinde skabilir. Niye ya?
nemli bir neden "ses bellei" dir. Beyniniz her gn sesinizi hatrlar ve srekli olarak "siz" in
niteliklerinin ne olduunu yeniden deerlendirir. Yaptnz sesleri duyar ve bir dahaki sefere
konutuunuzda bunlar oaltmaya alr.
Souk alp birka hafta geirdiini syle. Beyin, taklp kalm sesi sizinle ilikilendirmeye
balar ve o sese tutunmasn iddia eder - yine nefes alabildiinde bile. Souk bitiyor, ancak
sesiniz burnunda kalyor. Beyniniz yanl drste size dn gibi geldiinizi sylyor, bu yzden
bugn byle ses karmanz gerekir.
Neyse ki, sizi dar karmaya yardmc olmas iin ayn ses belleini kullanabilirsiniz. Ses
retmenin yeni yollarn uygulamak, size bunu nasl yapacanz retmekle kalmaz ayn zamanda
beyninize de srekli sesle anlatr. Bu istediim sese ve yola koyduumda geri dnmenin yolu bu.
akln Sesi
lerleme eridinizdeki metni okurken sesinizin kalitesi deitiini fark etmisinizdir. Bazen
przsz geldi ve dierlerinde przsz, zarif tonlar, cvk eski bir kap menteesi gibi
atrdayan paracklara paralanm gibi grnyordu. Bu sesi akll olarak tarif ediyorum ve
tehis etmeye altmzda ayn dalga boyunda olduumuzdan emin olmak iin ltfen CD'nin 5.
parasn dinleyin.
Okuduum gibi akll sesi kullanarak tutarl bir desene dtm farkedeceksiniz. Bir cmlenin
banda, kalkta pskren bir jet gibi yakt ve gle dolu olarak balayacam. Ancak devam
ederken, ses sersemlik gibi grnyor ve sertleiyor. Bu tonalite aslnda karanlk, hatta sancak
bir kenar alabilir. Cmlenin tm kademesinde kullanrsam, kat sesi buruuk kadar cazip gelir.
Sorun da var, nk retim sreci ses tellerini krmz ve iiriyor.
Burada neler oluyor? Bir cmlenin bandaki bir sesi gaz deposu dolu olan bir arabayla
karlatrmak olduka dorudur. Yksek sesle okuduunuzda ya da konutuunuzda nefes alrsnz -
sesin yakt - ve kelimeler salam bir hava yast zerine srlr. O andaki ses telleri harika
ve ho bir ekilde titreimli ierie sahiptir. Ancak, yakt tkendiinde dururken araba dururken
konuurken ve havadan atarsanz, kablolar hava "yast" olmadan titremeye devam eder ve
yaptklar gibi saldrgan bir ekilde birlikte srerler. Eer yine de zorlarsanz, sinirlenirler
ve ses kslm olur.
Gsteriyi bir kez daha dinleyin ve taklit edin. Dudaklarnz kapatn, mmmmmmm deyin. . . ve
boaznzn arkasnda titreim hissedin. imdi kendi banza birka cmle okuyun ve nefesinizin
sonuna geldiinizde ayn trden titreimi fark edip etmediinizi grn. Bir kez daha deneyin, bu
sefer elinizi aznzdan yarm in uzakta tutun. Ne kadar havaya parmaklarna dokunduunuza dikkat
edin. Cmleleriniz o akll sese son verirse parmaklarnza neredeyse hava gelmediini fark
edeceksiniz. Tekrar okuyun ve tutarl bir hava ak tutmaya aln; hava durduunda veya ok
azald zaman- bir nefes aln.
Sesin yanl kullanlmas nfusun byk bir yzdesini etkiliyor. Neyse ki, dzeltilmesi en kolay
problemlerden biridir. Nefes aldnzdaki basit deiiklikler, bir sonraki blmde ele alacaz,
hemen rahatlama imkn bulacaksnz. Birok kii daha ok nefes almaya gnlszdr. Szckleri
karma konusunda aciliyet duygusu duyuyoruz, bizi yakt ikmali yerine durdurmaya almyoruz.
Fakat yzmzde mavi olduumuza ve hava nefesinceye kadar nefes nefese ve konumaya arasnda kabul
edilebilir bir orta yer var. Doru miktarda havay nasl ve nereye gtreceimizi ve bununla tam
olarak ne yapacamz reneceiz.
Husky Voice
imdiye kadar grdmz zelliklerden daha az yaygndr, ancak skntl ses nitelikleri
denizinde zaman zaman arpc olan guttural, raspy, Louis Armstrong sesi. Bu sesteki gsterim
CD'nin 9'unda. Izgara ve sklkla tatsz, nefes alabilen sesi reten gler ile sade sesi reten
kuvvetler bir araya geldiinde retilir. Bu sesin olumas iin, grtlak ykselmeli ve nefes
borusunu ksmen tkamaldr. Ayn zamanda, ses kablolarna muazzam miktarda hava ittirilmeli ve
sadece d kenarlar titreecek ekilde birbirinden uzaklatrlmaldr. Ar hava itilirken,
balgam ve doal nemle birleir ve titremeye balar. Bu ses bir kordon katili. Bunu birka saniye
bile gsterdiimde boazmn incinmeye baladn ve kordlarn kurumasn ve imesini salam
hissediyorum.
Ancak bu altnz sesse muhtemelen boaznzn skmasna veya kordlarda tahrie dikkat
etmiyorsunuzdur. Bununla birlikte, ksk sesle ilgili biraz sorun yaadnz ve ara sra sesini
kaybettiiniz kesin bir bahis. Kasetinizi dinlerken sesinizde bu kaliteden kk izler duyarsanz,
bu kitabn nefes alma, grtlak almas ve balgam azaltma blmlerine dikkat edin. Hepsi seni
kstah seste yer alan vokal tehlike blgesinden uzaklatrr.
ok yksek? ok dk?
Mesela, kiiye uymayan bir aral konuan birinin - rnein, yksek, ocuka bir sesle - bir Mike
Tyson gibi - duymasn rahatsz eder. Konutuumuz gibi sesler doal olarak belirli bir aralkta
olmay istemektedir, ancak sk sk kt alkanlklar gelitirdik ya da seslerimizi araln
rahatsz edici alanlarna zorlayan bilinsiz seimler yaptk, gerekten olmayan bir ayakkab
edeeri fit.
ok yksek olduunuzu veya ok dk olup olmadn nasl anlyorsunuz? nce bunu deneyin: Belli
bir miktarda hacimle rahata vurabileceiniz en dk nota gidin ("Ol 'Man River" in yorumlanmas
size ulamanza yardmc olabilir). O yerden, "Merhaba" deyin, darda tutun. Doru yapyorsan,
azndan kan dk, grgr sesi duymal ve hissetmelisin. Tanyor musun? Bu, konuma sesinizin
normal sese ve konulandrlma yerine yakn bir yeriyse, yol ok dktr. Size daha konforlu ve
doal bir aralkla nasl sfrlanacan gstereceim.
imdi 10. arky dinleyin. Benim ilk dk merhabam tekrar etmeyi ve aadaki altrmayla sizi
konutuumu duyacaksnz. Drt parmanz (baparmanz olmadan) midenizin hemen altna,
kaburganzn bir araya geldii midenin st ksmna yerletirin. kardnz "hellooooooo" derken,
parmaklarnzla midenizi ieri iten hzl, harekete geirici bir hareketle basn. Sesinizin dk
zift seviyesinden daha yksek bir notaya atlamas gerekir. Daha yksek sahaya konsantre olun ve
dk olan tamamen brakmaya aln.
Tekrar deneyin ve bu sefer, yksek adma yaklatnzda kelimeleri deitirin. "Helloooooo,
naslsn bakalm" deyin. Hareketli ritminizle midenizi ieri itin. u anda dolatnz zemin,
normalde konumanz gereken arala yakndr.
Bu kesinlikle kusursuz bir test deil, sese daha iyi bir admda hzl bir ipucu vermek yerine bir
yol. Doru tonlama alann aktif olarak bulma konusunda gerekten endielenmeniz gerekmeyecek,
nk sesli uyarm yaptmzda size 4. blmde gstereceim doru saha sizi bulacaktr. Sesiniz
zahmetsizce konuma iin doru aralkta olacaktr.
Bu noktada, bir soprano (en yksek kadn sesi) veya bir bas (en dk erkek sesi) olup olmad
hakknda endielenmeyin. Merak ediyorsanz, sesinizi en doal noktalarda koymaya altktan sonra
kategorize etmenize yardmc olurum. imdilik, sadece egzersizi deneyin ve sesinizi allmadk,
ancak ilgin, yeni bir yerde bulup bulamayacanza bakn.
2.
Bu menzilin tepesine yaklatka ne olacak? Yksek ktka bir basn art var m? Arlk
kaldrma edeeri yapyor sanki boaz kaslar, sk hissediyor musunuz?
Sk geiyor musun
Yksek sesle hareket ederken daha sesli miydin ve baryor musun?
(Gsteride, yukar doru hareket ediyorum ve
aral azaltmak, hi ses seviyesini deitirmemek.)
3. Daha yksek kmaya alrken, ne olacak?
Sesiniz daha ince ve daha gl grnyor mu? Sesiniz atlyor mu, yoksa yodel ve havadar bir
hilie dnyor mu?
Sesiniz o kadar dramatik bir ekilde deiiyor ki, tamamen farkl bir insan gibi konuuyorsunuz?
Bu sorularn her biri ark sesinin bugn nerede olduuna karar vermenize yardmc olacaktr. Daha
yksek giderseniz sorun sizin iin bir sorun deildi ve bunu kolaylkla yapabileceinizi
kefettiniz, hi (ya da kk) kopmayacak - harika. Tarzan'n bir ormanda aslantan dtn
syleseydin - sorun deil. Size geri trmanp salncak gstereceim.
Bu testin sizi sinirlendirmesine izin vermeyin. Zayf noktalar belirlemek iin yaptm gibi
kullann. Birazck pratiklik ve taahhtle kolaylkla dzeltemediim her eyi aa vurmamaya sz
veriyorum.
3
nefes
Seslerle almamn temelini oluturan MAGIC temel bir ritim zerine kuruludur: nefes alp
solarken vcudun hareketleri. Dzgn ve derin nefes al genel olarak vcut iin harikalar
yaratr. Size daha fazla enerji kazandryor. Zihninizi merkezleyebilir ve sakinletirebilirsiniz.
Ve sesinizi g ve tutarllk verecektir. Bir ocuun yapt gibi sakin ve istikrarl bir ekilde
nefes almaya baladktan sonra muhteem sesli ulam yolundasnz demektir.
Solunum nasl? imdi renelim.
Bir ayna nnde rahata durun ve burnunuzdan nefes alp nefes aln. Akcierlerinizi olabildiince
doldurun, sonra havay aznzdan yava yava havaya uurun. Grdnz ve hissettiiniz eylerin
zihinsel grnts aln. Vcudunuzun hangi ksmlar dahil edildi? Ne tand Nasl hissetti
Burada ayrntlar nemlidir, bu nedenle gerekten ne yaptnza odaklann. Burnun iinden nefes
al, akcierlerini doldur, nefes al. Hepimiz, bunu nasl mkemmel yapacamz bilerek douyoruz.
Ama ne kadar kolay unuttuumuzu. Doal nefes almnn przsz ieri ve dar hareketine, an ve
slk, sper arj cihazlar ve byk aba sarf ederiz.
Bir grup yeni rencinin nnde durduumda onlardan derin bir nefes almam isteyeceim, onlara
sana daha nce verdiim talimatlar vererek inanlmaz eyler oluyor. Gsler havaya frlar ve
odann her yerinde omuzlar tost makinesinden ekmek gibi karlar. Burada ve gemite, zaman zaman
Buda gbeini greceim; gemite derin nefes almann alt karn doldurmay ierdii sylenen bir
kiiden. Daha fazla hava boluu yaratmak iin aktif olarak bedenlerini bastrmaya alan gl
bir insan var, sanki bo bir balonun kenarlarn ekiyorlar ve daha fazla nefes alabilmek iin
onlar ayr tutuyorlarm gibi.
Nefes alma bazen ok kuvvetlidir, bir dier gl itme sanki tm gcn arkasna koyarak gzel bir
ses karmaya alyormu gibi. Bazen yznzdeki gerginlii grebilir, havay cierlerinden
dar atmak iin karnndaki kaslar kaslrlar.
Bu resim mi tandk geliyor ya da tandk geliyor mu? Teneffsken ostalarnzla tost makinesi
etkisini fark ettiniz mi? Kaburgalarnz aktife birbirinden uzaklatrp gsnz daha byk
yapmaya alyormu hissettiniz mi? Nefes alma nasld? Sonuncu havay dar atmak ve ak
gl tutmak iin mideni sktrdn m?
Komik olan ey, nefes alrken, arzularnz, gayretinizi ve kaslarnz doru almak iin ekstra
bir kredi yoktur. Aslnda, tm bu unsurlar yoluna giriyor. Nefesinizi zorlamak ve bastrmak dokuz
kilometre yrynde hafife vurmak gibidir. ok fazla enerji harcyorsunuz, hepsini veriyorsunuz
gibi hissedin ve baladnz gce sahip olduunuz gce sahip konumanz veya arknz bitirmek
iin ok yoruldunuz. Bu ekilde nefes almak yorucu oluyor ve dayankllnza zarar veriyor.
Ancak salam, etkili diyafragma solunumu tam tersidir. Gsterili deil. Ne zaman yapyorsun, hava
kolayca ieri ve dar kayar. Ve bunu sonsuza dek yapabilirsiniz.
Bu blmde, pek ok retmenin yllarca karmak hale getirdii gizemli klfl bir srele,
bilinsiz alkanlklarn katmanlarn ve sizinle mkemmel diyafram nefes alp vermeyen yanl
ynlendirilmi teknikleri nasl soyacamz anlatmak isterim. Solunum, California'da syledikleri
gibi, yaayacaklar Zen bir eydir: zorlamak yerine gereklemesine izin vermek zorundayz. Onu
yorucu, atletik bir kelebek vuruu yapmak yerine bu tr nefesle yzmek istiyoruz. Ne zaman
zorlatna veya zel aba harcamaya baladna dikkat ederek rahatlayabilir ve nefes almann
gzel konuma ve ark iin mkemmel bir temel olan istikrarl, przsz ve hatta olmasn
salayabilirsiniz.
Doal nefes
Gerginlik ve abann doru solunum yolunda nasl ilerlediini anlamak iin vcudunuzda olup
bitenler hakknda biraz bilgi sahibi olmalsnz. Nefes alp soluduumuzda tm paralar nasl
mesh yapacamz dnmemize yetecek kadar anslyz, ancak bu otomatik srece bir miktar bilin
getirmek, adm atmanza ve ihtiya duyduunuz dzenlemeleri yapmanza yardmc olacaktr.
zetle, gerekli solunum ekipman nasl grnyorsa ve nasl alr: Akcierler diyaframn zerine
oturur, gs boluunu karndan ayran byk bir kas tabakasdr. Diyafram, omurga stununa, alt
kaburgalara ve gs kemiine baldr. Doal olarak yukarya doru kemerler, ancak nefesinizle
ekiiyor, bir veya iki inili aa iniyor. Bu kk hareket nemsiz gibi duruyor, ancak nefes
alma srecine g katyor. Sadece akcierlere genileme alan brakmaz; ayn zamanda
akcierlerdeki basnc deitirir. Akcierlerin yanl bir taban olan bir kap olduunu dnn.
Diyafram dtnde, "yanl taban" der ve hava boluu doldurmak iin ieri girer. Diyafram
gever ve ykselmeye baladnda, akcierlerindeki hava kk boluunda daha skr ve dar
frlar.
Akcierlerin sanda serbeste aslmas ve diyaframn dmesine ve ykselmesine izin verilirse,
tamamen ve doal olarak bir bebek gibi nefes alacaksnz demektir. Ama bu.
imdi denedin. Aadaki talimatlarn biroumuzun derin ve kolay nefes alma yoluna girmesine izin
veren engelleri kaldrmak hedeflenmitir. Srecin her bir temel admn aklamaya devam edeceim,
bylece bilinsizce eklediiniz "ekstralar" n farknda olacaksnz.
Birinci Adm: yi Duru
Balamak iin, solunan havann akcierlere gemesi iin engelsiz bir yol oluturmamz gerekecek.
ncelikle ayaklarnzn omuz geniliiyle dz durun. Boynunuzdaki herhangi bir gerginlii azaltmak
iin banz evirin, ardndan ene paralel olarak parmanz yukar veya aaya doru emeyin,
ba seviyenizi tutun. ne bak azlarnn srtnzn ortasna doru kaymalarn salayn,
bylece srt st ve aa geleceklerdir. Bunu yaparsan, gsn km yerine ak olur, ki biz
sadece istediimiz budur.
Darbe, hatta omuzlarnz hafife ileri doru yuvarlar, ksmen st gs kafesini daraltr ve
kaburgalar arasndaki kaslar havayla dolarken akcierleri iine alacak ekilde geniletir.
Aradmz ey, iyi uyumdan kaynaklanan fiziksel kolaylktr.
imdi dizlerinizi biraz ein-sadece rahatlayn ve kilidini an ve altndaki pelvisinizi
sktrn. Bu hafif ayar, diyaframn maksimum kapasitede almasn salar. Bu hareketleri,
bahe hortumunun dna karak suyun kolayca akabileceini dnebilirsiniz. Hava hareketi iin
ak bir yol oluturuyorsunuz.
Tabii ki, eer kayglysanz konumaya devam et veya ark sylemek mmkndr, ancak muhtemelen
farknda olduunuzdan ok daha fazla aba gerektirir. Kaburga kafesi havay engellediinde sesin
bana ne geldiini canl olarak gsterecek isterseniz unu deneyin:
Gsnzle srt st dz ve omuzlar aa bakacak ekilde oturunuz. Yavaa on'a kadar saymaya
balayn ve saylar arttka omuzlarnz yuvarlayn ve srtst yapyormu gibi dizlerine doru
hareket ettirin. Yavaa hareket et. Uzaklatka ve gittike sesin kapanmaya balayacan,
sonunda sesin kabarm bir sesine dtn greceksiniz. Bu pozisyonda derin bir nefes almaya
aln ve havann fiziksel olarak engellendiini hissedersiniz. Hafif arpma ve eiklik sesini
pek fazla sktrmayacak, ancak borulara kesinlikle bir tutam koyuyorlar.
Uyumda dikkat edilmesi, iyi ark ve konumay engelleyen kas gerginliklerinin ounu ortadan
kaldrmanza yardmc olur. Alexander Technique'i uygulayan kiiler gibi hareket uzmanlarnn
gelitirdii fikirlerden etkilendim ve burada yaptklarmz iin kesin bavurulara sahip
olduklarn dnyorum. Alexander Technique uzmanlar bedenlerimizin kolayca hareket ettirmek ve
gerekletirmek iin tasarlandna inanyor. Harekete geen salkl bir yrmeye balayan ocuk
dikkat edin ve dik bir omurgann, serbest eklemlerin ve kk bir antada zahmetsizce dengelenen
byk bir kafa greceksiniz; vcudunuza istenmeyen basklar koyarak, ayakta durmak, oturmak ya da
ayakta durmak iin en basit hareket iin bile daha fazla kuvvet uygulamaya balayn. , Ben de
ark eklerdim. Ban ve omurgann hizalamasna dikkat ederek, vcudun genel koordinasyonunu
dzeltebilir ve bizi dengeye getiririz. Bu nedenle, bir kitab kaldrma, bir kavanoz ama veya
nefes alma gibi basit eylemler koyduumuzun farknda olabilir. Denge, bulduumuzda, aslnda
zahmetsizdir ve bedenlerimize hava ak da girer. Alan ve sizi rahatsz eden ayakta durmann
yollarn kefetmek, ark sylemek iin tesadfen grnebilir, ancak gzel ses retmek iin alan
ve enerjiyi boa karabilir.
Endeksinizi ve orta parmanz daha nce tanmladm alana yerletirerek kendiniz hissedin.
Ksacas, gl patlamalar, Git deyin! Gitmek! Gitmek! Parmaklarnzn altndaki kaslarn
sktn ve o heceyi atelediinizde kilitlendiini hissediyor musunuz? Sktnz ey,
akcierlerinizdeki hava akn kesmektir.
Neden yapyoruz Birok sebep. ou, eitimli olmayan arkclar, yksek aralklar zorlukla eit
tuttuu iin arala girmeye alyorlar. arkc lei yukar ekerken beyin ve vcut arlk
kaldrma modu dediim eye giriyor. Bu iradeye inanmak, g ve aba onlar en ste karacak, bu
arkclar gittikleri gibi gittike zorlayor. Ve artc bir ekilde, birok insan bunu
yaptklarnn farknda deil.
Bir gn snfta rencim Kevin'den baz altrmalar denemesini istedim. Kevin, vcudu yalnzca
saat demirden pompalayarak gelebilen gl, kasl bir adamdr. Baz sesler gsterdim, gittike
artt ve beni takip ettiinde, vcudunda byk miktarda gerilim yarattn grebiliyordum. Elimi
karnna koyduumda kaslarn kilitlendiini hissediyordum. Yzndeki ve boyundaki ek gerilimi
zlemek olanakszd. Ancak yksek notlara arpt ve oraya vardnda glmsedi.
Ona ayn yere ok fazla bask ve gerginlik olmadan ulamann bir yolunu gstereceimi sylediimde
kafas karkt. "Ne basks var?" dedi. "Baskn yoktu." Dier renciler glmekten patlad, ok
dramatik bir ekilde gerginletirebileceklerine ve bilmemelerine inanmyorlard. Nefesler gibi
karncalanmaya altnzda ve boaznza ve boynunuza baka gerginliklerde bulunduunuzda bu
duygular norm haline geldiini syledim. Bu su hemen bakalarna grnr, ancak sizin iin
grnmez olabilir. artc, yle deil mi, ne kadar bu acy grmezden gelmeyi rendik.
Notlar alabilecei gerei Kevin'in beynini onun iyi olduunu dndrd. Hedefledii adm att
ve abann kendisine ne verildiine ramen, amacna ulatn dnd. Gl olduu iin "ac
ekmemek, kazanmak" diye dnmekteydi nk fiziksel rahatszlklara tolerans birok insandan
ok daha yksekti. Dolaysyla hepimiz gzleri itiini ve karnnn dalgal olduunu grdmz
halde bir sorun alglamad.
oumuz gibi o da kendi kendine unlar syledi: "Singing is work! Gerekten ok yksekim,
gerekten grltyorum, bedenimi inanlmaz eyler yapmak iin aryorum - ve tabii ki gerginlik
yaanacaktr. alr."
Bu dnce hattnda sadece bir sorun var: Baloney. G kaldrma yk ve harika konuma ve ark
iin neyin gerekli olduu arasnda hibir balant yok. Ses tellerinden gelen hava ak ne kadar
kuvvetli olursa, rettikleri sesleri kontrol etmeleri de o kadar zor olur. G, menzil ve
tutarllk przsz, hatta hava akna baldr, ar ykl nefes patlamalar deil.
Doru Balarken
Mvekkilim Tony Bobbins iin konsantre bir uygulama, nefes vermeye duyulan ihtiyacn ortadan
kaldrlmasnn anahtaryd. Tony, insanlar en iyi olmaya motive edebilmenin merkezi olan gl
bir fiziksel varla sahiptir ve diyaframik solunum renmeye ilk giriimleri boyunca g ve kas
yapmaya alt. Hzl renmek istedii iin bazen yirmi dakika boyunca pratik yapardk. Sana
sylediim ekilde ayakta dururdu ve gzleri kapal ve eli karnnda, balonunu karnna doldurmak
gibi davranyordu. Be ya da on dakika sonra havay dzgn ekilde almak sorun deildi. Ancak
vcudundaki nefes nefese yardm etmek iin karnn skt.
Bu eilime kar koymak iin, size yardmc olabilecek birka nefes altrmas yaptk.
Yava Kaak
Elini karnna koy ve mideni havayla doldurun. imdi dilinizi alt dilerinize kar yerletirerek
dilerinizi kapatn ve dilerinizden en dk miktarda havay serbest brakn. Serbest braktka
bir ses yapn. Otuz saniye veya daha uzun sre nefesinizi kesene kadar pratik yapn. (CD'nin 13.
duranda bu tatbikat duyduumu duyabiliyorsunuz.)
Hava szntsnn akcierlerinizden dar kmasna izin verdiinizi unutmayn; kaslarnz
itmeyin ya da kullanmayn. En nemlisi de, havann son molekln vcudunuzdan atmaya
almyorsunuz. Sadece azndan kan kk, sabit bir hava miktar olarak izliyorsun. Daha sonra
gstereceim gibi, sesli kablolarnzn bundan ok daha fazla havaya ihtiyac yoktur, bu da gzel
konuma ve ark sylemek iin!
Mumlar Boaltmak
Sonra, unu deneyin: Karnnzdaki elinizle doru bir soluk alp aln. zerinde parlayan mumlu bir
pasta ile kar karya olduunuzu dnn. Kekin banzla ayn seviyede olduunu, aznzdan
ya da drt in uzakta olduunu dnn. imdi mumlar birer birer hafife havaya uurmaya,
dudaklarnza fleyerek amaya, onlar abucak kapatmaya ve dudaklarn tekrar aarak dierini
uurmaya. lk kez bunu yaptnzda, karn kaslarna neler olduunu fark edin. Her vuruta
kendilerini mhrlediini hissediyor musun? Patladnda midesini eline itiyor hissediyor musun?
Bunlardan hibiri, istediiniz efekt deil.
Mum satrn tekrar boaltmay deneyin. Bu sefer, midenizi flerken biraz bastrarak hareket
ettiinizi hissedin, ardndan durun. Hareket ettiini hissedin, sonra durdurun, her mum
frlatnca. Bir sonraki nefesene kadar tekrar kmamal. (Nefes tkendiinde nefes ekinmeyin.) Bu
"dur ve balat" ile kaslarnz sktnzda hissettiiniz daha spazm pislikler arasndaki farka
dikkat edin.
Torso Salncak
Bu egzersiz, herkes iin geerli olmasa da, vcudun normal hareket aralnda kullanlmayan bir
hareketi ierdiinden mide kaslarnn kilidini amak iin mkemmel bir son are. Bunu yapmak iin
aya kalk ve ellerini beline koy. imdi, bir sonraki sayfada bulunan emada grld gibi, gs
kafenizi kalalarnz hareket ettirmeden yana doru hareket ettirin. Baka bir deyile,
kaburgalarnz ayrn ve vcudunuzu belden aa tutar. Omuz seviyenizi koruyun. 1, torso
salncak yaparken "yava sznt" egzersizi denediinizi nerir. Solunum kaslarnz ayn anda
salnmak ve tkmak imkansz olduunu greceksiniz. Ve bir kez gerginlik olmadan nefes verme hissi
yaadysanz, hareket olmadan geri dn yolunuzu bulabilirsin.
TORSO SWING
Bkmler
Olduka yaygn olan nihai artc bir egzersiz, ykselen bir lekte ark sylerken belden
eilmeyi ierir. rencilere, eer bunu yaparlarsa, sesleri bir ekilde geliecek ve egzersizin
onlara yardmc olacak bir ey yaptn hissettikleri iin, bazen bundan bahsediyorlar.
ark sylerken eilmek birka ey yapar. Nefes alma eklinizi deitiriyor nk gvde yere
paralel olana kadar bkldnzde, hareket yapay hava akcierlerden dar gnderirken midenizi
zorlamaya yardmc oluyor. Aslnda, notalarn iyileebilmesinin tek nedeni bu deil.
Deiikliin gerek nedeni, eilince dengenizi kaybedebileceinizden veya dmenizden korkmanz
kolaydr. Vcudunuzun yaptklaryla ve pozisyonunuzun ne kadar kararl olduu ile megul
olduunuzda, yksek nota vurduunuzu unutmak kolaydr. Bkme odaklama eklinizi deitiriyor "Ah
tanrm, daha yksek notlar sylyorum" dan "Uh-oh, debilirim" den. Bir sr renci, kendine bir
ey saptrana kadar, yksek kmaya almak fikrini korkutuyor.
Gerekten nefes egzersizi var m? Pek saylmaz. Fakat zihinleri arklarnn iine giren
renciler iin ilgin bir amaca hizmet eder. Nefes kesici seslere dntmzde, ayn eyi fark
edeceksiniz: gerilim ve basknn (fiziksel veya zihinsel) mdahale olmadan, vcut, gerek sesini
dnyaya en iyi nasl serbest brakacanz hakknda her eyi bilir. Hner, yola kmak ve
brakmaktr.
Gerilim tuza
Zorunluluun nefes darlndan uzak tutulmasnn bu kadar nemli olmas sebebiyle, ses
kablolarnz przl hava patlamalaryla zorlamak iin zorlarsnz. Bir armoni oynamaya
alrken, dudaklarn arasnda hava veya az miktarda hava gelip gelmediini bilmeden dnn.
Evet, sesler kartabilir, ilgin sesler karabilirsiniz, ancak aznz atnzda neler
olacan bilmek zor olacaktr.
Gerilim yarattnzda, havada akcierlerden ayrlmaya alan bir turnike etkisi yaratrsnz.
Bu, bahe hortumuna mantar koymak gibi bir ey. Basn artar ve hava nihayetinde kstlanm pasaj
boyunca kaslar yoluna girer. Bu koullar altnda ortaya kan hava, yangn hidrantndan kan su
gibi ok younlam ve basn altndadr. Ve ses tellerine arptnda, onlar ok haline
getirir. Kordonlar, hareket edebilmek yerine sabit bir konuma kilitlenerek tepki verirler. nann
bana: Bir sonraki blmde aklayacamz sebeplerden dolay, bunun olmasn istemiyorsunuz.
Muhteem ark ve konuma, seslerin kstlama olmakszn akmasna izin vermenizi gerektirir.
Sorunlara neden olan gerilme bloklar.
Kat soluduumu dnmenin iyi bir yolu, "byk garson" modeli olarak dnmektir. Drt yldzl
hizmet veren bir restoranda imdiye kadar akam yemeini yedikten sonra, muhtemelen su
bardanzn hi bo olmadn fark ettiniz demektir. Yudumlasn, sohbet edin, yersiniz ve su
bardanza her ulatnzda, dolu olur. Sihir, yedeklerin grnmez olduu gzlemsiz olmas.
Sesler karrken nefes almann kolay ve grnmez olmasn salamak iin pratik gerekir, ancak bir
kere yaptnzda, setiiniz sesi yapmak iin mmkn olan en iyi temeliniz var demektir.
Ne kadar srer?
Her seferinde yirmi dakika nefes almaya odaklanan Tony Bobbins gibi motivasyonu yksek bir renci
iin, sadece nefes verme hissi yaamak uzun srmedi. Birka gn iinde nefes kesiklerinde
gerginlikten gerginlikten kurtulmu buldu ve ok kk bir adm hemen onun sesine yeni bir
zgrlk kazand.
Nefes alrken kilitlenmeye alk kaslarn alkanlklarn gidermek iin saatler, gnler veya
haftalar bile srebilir. Ancak egzersizlerle almaya devam edin ve ilerleme greceinizi garanti
ederim. Gnde iki veya defa durmanz ve nefesinizi be dakika boyunca dnmenizi neririm.
MD, kolay, rahat nefes salam bir temel oluturduunuz iin beraber almamzn kalbine ve
ruhuna geebiliriz. Seni her retmenin dnda brakan tekniin tantlmas beni ok heyecanl
buluyor. Stdyolarm tm dnyada nl yapan mucizeleri yaratmam iin bana izin verildi ve bu
blmn sonuna gelindiinde, bunu idare etme yolunda olacam.
nsanlar alaktan yksek sesle ark sylediklerinde, ou arlklara odaklanyor. Ne kadar
dk gidebilirsin? Ne kadar uabilirsin Zarf zorlayacak yollar arayan, aralklarn geniletmek
iin bazen yllarca alyorlar. Fakat ok az, seslerinin byk bir ksmnn eksik olmas
gereini kabul etmitir.
Bu blmdeki altrmalar ve bunlar yaparken yapacanz keifler sesini sonsuza kadar
deitirecek ve burada bulunan ve CD'deki materyali kaparken bizimle birlikte kalrsanz, derin
hissedeceksiniz sesinizi sizi hayal krklna uratan topraklara gtren kayar. Nereye gidiyoruz
Gizli, gzden kam ve onaylanmam, vokal zgrlk anahtar iine: orta ses.
Orta ses, tandk dk sesi (gs sesi olarak adlandrlr) ve konuan sesimizin (ba sesi
olarak adlandrlr) stnde duran ses arasndaki kprdr. nsanlara g katmak konusunda
uzmanlatm bu sesi inanlmaz, az tannan ksm, konuma ve ark sylemeye yeni bir g ve
kolaylk getirmekten sorumludur. Bir kere bulursanz, sesinizi skmadan ark syleyebilir,
boaznza yapan ve ene basksn hafifletebilir ve greceiniz gibi neredeyse mucizevi bir
ekilde tm ses seviyesine eriebilirsiniz.
Hoparlrler iin orta ses seviyesinin gelitirilmesi yeni bir rezonantasyon paletine eriim
salayacaktr. Bunun anlam ne? Harika bir aktrn sesinde duyduunuz renk eitlerini veya Martin
Luther King gibi unutulmaz bir hoparlr dnn. Her ey bu- ancak monoton bir olaslk dnyas
orta sese alyor. Ve baka bir nedenle mthi bir eitim var: onu bulmak iin, sesinizdeki
basky ve gerginlii brakmalsnz. Orta ses egzersizlerini kullanmak, konumaclar iin bir
litmus testidir. Ortay bulabilir ve onunla oynamakta olduunuzda, sesinizi gl ve gl tutacak
bir ekilde soluduunuzu ve sesinizi sktracak, topraa balanm, sesinizi skm tutan
kaslar serbest brakmay rendiinizden emin olabilirsiniz. veya gvenilmez.
Orta ses, konuma biiminize muhteem tonlar katacaktr. Konuma hayatnzn ounu harcadnz
alt kayt defterine canl, parlak ve ho bir ses katacaktr
dk, kaba ve donuk bir sese st dzey bir yetenek ve renk katacak.
Size, bu blmde size reteceim egzersizlerle alrken, orta sesin kefinin rencilerim iin
nasl altn gstereceim; mmkn olan anlamanz ve neyi bekleyebileceinizi renmek
isterim. Evet, aba sarf eder. Ancak sonular sizi artacak.
zgrlie Ksa Bir tme
Mzik endstrisindeki tannm bir ynetmen 1997 yl sonunda bana turda olan ve "Push" adl ilk
single'yla nemli airplay almaya balayan yeni bir grupla almam istemek iin ard. O
zamanlar arky hi duymadm ve Matchbox 20 grubuyla tanklm yoktu. Ynetici, kurun arkc
Rob Thomas'n olaanst yetenekte olduunu aklad ancak geceden sonra gece almaktan ok ksk
oldu.
Rob benimle yapt ilk grmesinde, mziinin bir CD'sini bir hediye ve onun yapt mzik
tryle ilgili bir klavuz tayarak geldi. Kapa at, fotoraf ekti ve "Ltfen beni bu
kaytta yaptm kadar iyi seslendir" szleriyle imzalad. Stdyoda tamamen rahata ark
syleyeceini aklad, nk sesi yorulduu zaman "Daha Sonra" diyebilir ve baka bir gn geri
gelebilir. Ancak tezahrat seyircisi nnde sahnede iken, o seenee sahip deildi. O istedi ve
yardma ihtiyac vard.
Rob duygu ve stille dolup taan bluesy, akll bir sesi vardr. Ancak, konuma sesinde - gs
sesiyle - sktka - notlar aralkta arttka, onlara ulamak iin ok zorlanyordu. Ona
renmek zere olduunuz egzersiz serisini gsterdim ve orta ses kendisi iin aldnda, st
notalar zorlamak zorunda olmadn fark etti. O vahiy, Tanr'nn bir armaan gibiydi. O ve grup
sizinle birlikte yrmek zereyim snmaya benzeyen pratik bantlar kulland ve gnde onbe
dakikalk bir programla haftada bazen be gsteri gerekletirebildi. gerginlik, ses kskl ve
kayp sesler. Takip eden aylarda, CD'nin on milyondan fazla kopyasn satmaya devam ettiler.
Fermuarl Bulutur
Kolayl bulduunuz zaman rahatln nereden geldiini anlamak iin sesinizin nasl iledii
hakknda biraz bilgi sahibi olmanz gerekir. Unutmayn, sesin farkl paras vardr
- gs, orta ve kafa ve her biri, tersi diyagramda gsterildii gibi, biraz farkl bir ekilde
alr. Gs sesinde olduunuzda, vokal kordlarn, bir piyanonun uzun, kaln telleri gibi, tam
uzunluu boyunca titremesi beklenir. Gs sesi - tahmin edeceiniz gibi - gsnzn st
ksmnda yanklanyormu gibi geliyor. Elinizi boynunuzun gsnzn st ile bulutuu dikiin
hemen altna koyarsanz ve "Gste konuabilirim" der, elinde hafif bir titreim hissetmelisiniz.
Aralkta daha yksek hareket ettiinizde, bir eit fermuar efekti kordlarn bir ucunu kapatmaya
balar (buna nemlendirme denir). Bu "fermuar", kordlarn uzunluunun sadece yzde 50'sinin
titretii noktaya kadar ykseldiinde orta sese sahipsiniz demektir.
GS ORTA VE KULAKLIK
Orta seste, titreimin ksmen gs blgesinden ayrldn ve burnunuzun ve gzlerin hemen
arkasndaki blgeye yaklatn hissedersiniz. Bu alana yllar getike birok isim verildi,
ancak en yaygn olarak maske ad verildi. Sins alannn etrafnda zplayan hava ve ses, hafif bir
arpnt veya vzlt kadar nazik hissedilebilir. Dudaklarnz kapatn ve mmmmmmmmm diyin. Sesi
aznzn iinden vurduunda dudaklarn titretiini hissetmelisin. Bu ortada hissedeceiniz
titreimle ok benzer, ancak ortada burna biraz daha yakn.
Fermuar kapanmaya devam ederken, ses tellerinin yalnzca te biri titreirken ba ses
karrsnz. Ba sesinde gs sesinin verdii rezonans hissetmeyeceksiniz ve konuurken
kullandnz sesten ok uzaktasnz. imdi hava hissedeceksiniz ve ncelikle gzlerinizin ve
burnunuzun arkasnda, sinslerinizin en st noktalarnda titreen ses karacaksnz.
Sesinizde akkanlk elde etmek iin nesne, herhangi bir zorlanma veya basn oluturmadan ses
tellerinin tm hareket aralklar boyunca sorunsuzca alp kapanmasna izin vermektir. (Fermuar
denilen ey aslnda kordonlarn sonunda balgam oluturup fermuar efekti yaratmasdr.)
Ses tellerinin asl ii havay filtrelemektir. Sadece ne kadar havann ieri girdiine karar
verirler. Ve filtreleme srecinde alp kapanmalarna izin vermek iin, ihtiya duyduklar kadar
hzl titreimler yapmalarn salamak iin kordlara yeterli havay gndermeniz gerekir (Pavarotti
gs ve orta tarafndan kapsanan aralkta opera syler). Senin iin kafann sesi muhtemelen
ilgin bir yan gr olacak, ancak muhtemelen pek fazla ey yok. Ortaya hakim olmak zorunludur.
ERKEK ETLER
Kadnlar iin: Gs sesi orta C'nin altndaki F'de balar ve Orta C'nin stndeki B dzlemine
sadece on yedi notaya kadar devam eder (bkz. Diyagram). Orta ses sonraki alt notay da kapsar ve
E veya F civarnda biter. Geri kalan ba sesidir. Egzersizlerde erkeklerinkinden daha erken bir
ortada vurursunuz nk fiziksel olarak daha az gs aralnz var - ses telleriniz daha incedir
ve daha ksadr. (Elbette, bir erkenden daha fazla kafa sesi ile telafi edersiniz.) Eer bir
arkc iseniz, batan sona sorunsuzca hareket etmeyi de isteyeceksiniz.
Birok kii ok oldular, beni duyduktan sonra orta sesi vurguladm, bu orta notalar bylesine
kk bir alan kapsyor. Grdmz gibi toplam alt yarm adm kald. Ancak orta, basn sbap,
kpr ve tm sesi glendirmenin kantlanm bir yoludur. ou kii, aralkta daha yksek sesle
ark syleyip konutklarnda, alt metrelik bir tavanla sanki binlerce metre ykseklikte
olduunu hissediyor. Gsn st ksmnda sanki gidip gidecek hibir yer yokmu gibi geliyor. Orta,
tavann on metreye ykselterek, bir bariyere arpmadan byle hissedecekseniz yukar ve aa
atlayabilirsiniz.
KADIN ETLER
Sesinizin her parasna ihtiyacnz var. Birlikte ses verir, sese iyi cevap vermeyen tm blmleri
parlatr, parlatr, onarr ve deitiririz. Her notann her gn kullanlacan asla dnmyorum,
ancak istediiniz herhangi bir kiiye ulamak iin size gven vermek istiyorum ve herhangi bir
ama iin orada olduunu biliyorum.
Orta Gelelim
Hazr? ncelikle, orta sesin nasl bir ey olduunu anladnzdan emin olmak isterim. CD'deki 14.
pisti dinleyin ve gs sesi ile balayan, daha sonra orta sese sahip olan ksa geitte hareket
eden ve ban iine ykselen bir gsteri duyacaksnz. Ortann balad ve bittii noktay iaret
ettiimi greceksiniz, bu yzden bu konuda hibir tahmin yok. Gerekten duyana kadar dinle.
Gs sesinin kaln ve ak bir kaliteye sahip olduunu fark edeceksiniz; ba sesi canl, tatl,
ince, yksek tonlar. Orta ikisinin en iyi unsurlarn birletirir. Ortann alt ksm neredeyse
gs sesi gibi ses karacak ve daha yksek bir seviyeye ktka, ba sesin ses renklerini
aamal olarak alyor. Bu, boya kartrmak gibi bir ey. Gs sesi karanlk ve ba sesi beyaz
olmak zere dndnzde orta ile ne yaptmz ikisi arasnda kalan gri renklerin hepsini
harmanlyor. Becerikli birleim, dkten yksee doru kesintisiz bir hareket yaratacaktr.
Tek Oktal Egzersiz
Denemek ister misin? Balamak iin, nefes alp vermediinizle tekrar balant kurarak birka
dakikanz ayrmanz rica ediyorum. Przsz, derin nefeslerin ieri ve dar akmasna bilinli
olarak aln. Daha sonra, 15 no'lu (erkek) veya 16 no'lu (kadn) izleri dinleyin ve przsz bir
solunum rahata devam edin. Ne duyacaksnz ve daha sonra kendiniz kopyalayn - ilk ses
egzersiziniz, bunu yaptnzda her yarm adm ilerleyen ritmik bir desendeki bir dizi ses. Bu
egzersize bir oktav serisi deniyor nk tahmin ettiniz - her egzersiz bir oktav araln
kapsyor. Kullanacamz belirli heceler-goog, gug, moom, anne, hayr, nay, naa (birok
altrmada tekrar edeceiz) - ses tellerine doru giderek artan miktarda havay ynlendirmek
zere tasarlanmtr. Bu, kk,
Temel olarak, hecelerin kendileri, boaznz ve dilinizi konumlandrdklar ve havann akn
dzenlemelerine yardmc olduklar iin, orta ses bulmak iin sizi fiziksel olarak ayarlarlar.
Yapmanz gereken egzersiz arttka batan sona ayn miktarda ilerlemeye devam etmektir. Bu
nemlidir: Yksek sesle renmen orta bulmanza yardmc olmaz. Bunu engellemek neredeyse imkansz
nk ortadaki pozisyonu bulmaya alrken grebildiinden daha ses tellerine ses gnderiyor.
Dengeye girdiimde gerginlik ve bask oluturduunu hissederseniz, durun ve tekrar deneyin,
nefesinizi eit tutun ve hacmi sabit tutun. Bunu birka kez deneyin. Ortaya doru yolunuzu
hissettiini kefediyorsun.
Gsnzn st ksmna ktnzda sonraki admlarnz attnzda ne oldu? Gei ne kadar
przszd? Byk bir yodel benzeri mola vard m? Gsn st ksmndaki ses, ince ve yksek olan
ok farkl bir yere gidebilir. Aslnda, dk ses ve yksek sanki iki tamamen farkl insana aitmi
gibi gelebilir. stediiniz harmanlama bu deil. Yani orta atlamsn ve kafa sesine girdin
demektir.
Egzersizi tekrar yapn, bu sefer yksek sesleri daha alttaki seslere benzetmeye aln. Dkten
yksee geiin ilk birka denemede mkemmel ekilde przsz olmasn beklemeyin. Bu bir renme
srecidir. Ortaya gei yaparken sesinizde kk bir kesik olduunu, gs sesindeki baz
rezonans tayan zayf bir orta hatta gerginlik olmadan retildiini fark edebilirsiniz.
Aradnz ey gs sesi kadar kaln bir ses ancak burnunuzun arkasnda ve gsnzn stnde
titreiyor gibi geliyor.
Bunun ok kark gibi geldiini biliyorum, fakat sesin orta bulmak istediini hatrlatmak
isterim. Dilileri kolayca talamadan, durmadan ya da vcudun sktn hissetmek, yalnzca
gcrtlar karmak istemektedir. Bununla oyna!
lk Yardm: Cry
Bazen ortadan sadece bir adm uzaktaysanz, kk bir itme sizi oraya gtrecektir. Tek oktav
egzersizini tekrar denemenizi, sadece goog ve gug ark sylemenizi, bu sefer lk dediim zel
bir ses kullanmanz isterim. CD'yi 17 numaral (erkek) veya 18 numaral (kadn) izlersiniz.
Alama, sizi zgn gibi yaparak izgi film karakteri gibi hissettiren elenceli bir ses. Sesi
mmkn olduunca yakndan taklit edin ve keyfini karn. Bunun elenceli olmas gerekiyordu.
Alama, boazn arkasndaki havann akn younlatrarak alr ve havann hem yumuak damak
altnda hem de burun blgesine doru baarl bir ekilde gemesine yardmc olur. Nefesin doru
pozisyona gelmesini salamak iin alr, bylece hissedebilir ve duyabilirsiniz.
Pek ok renci gibiyseniz, alama sizi dorudan ortaya gtrebilir.
Ancak taklp kaldklar, sorularnz olduu veya daha fazla aydnlanma isteyen renciler iin
dier rencilerin en sk karlalan sorun ve endieleri nasl grdklerini size gstereceim.
Ortasna kayma
Ryan, Los Angeles'taki zel bir okulun koro direktr ve vokal blmnn banda. Mzik konusunda
nemli bir bilgiye sahip, ancak orta kavramn hi bir zaman kavramyordu; birlikte almaya
balaynca ilgisini ekti. Ryan'n orta bulmak iin yapt ilk giriimler, gs sesinin tepesine
ktnda onu iterek skyordu. O zengin sesleri aralkta kasp gsnde sadece titreimle
sarmaya alyordu. Onu gerginlikten haberdar ettim ve rahatlamasna izin verdii iin hafif,
havadar, ok ince, zor-tutun-orta sesli bir sese girdik. O kadar krlgan ki, sadece baz sesler
onun ortasna gemesine izin veriyordu. zellikle annesinden ok sevindi ve dier hecelerin
birounda sknt yaad.
Bunu kendiniz grebilirsiniz. Bir sese iyi bakabilirsin, bakas deil, bu iyi. lk hedefimiz,
ortada olma hissine sahip olmaktr. Sese her sesin nasl iledii ve bir sesin veya bakasnn
sizin hakknzda ne syleyebilecei hakknda biraz bilgi vereyim.
Goog ve gug. Sesin her iki tarafndaki g sesi havay kordlardan gemesini geici olarak durdurur
(bu, glottal durma olarak bilinir). O anda, kablolarn havaya arpmadan nce doru pozisyona
hareket etmeleri iin fazladan bir saniye var. nller kendileri araclyla biraz daha farkl
havaya izin verirler: boaz biraz daha aarken oo olduka kapaldr.
Oda ve annesi. Bu iki heceli biraz daha hava ile oynamanza izin verir. M sesi, dudaklar kapal
bile olsa, kordlardan ieri girmek iin kk bir hava ak salar. Orta sesin maske alannda
titretikten nasl sz ettiimi hatrlyor musun? Ses, yumuak damakta (az atsnn arkasnda)
bir ksmn havaya gndererek havay o blgeye ynlendirir.
Hayr, hayr, Naa. Bu heceleri kullandnzda, sesli harflerin bir nszn sonunda
kapatlmadn farkedeceksiniz, bu nedenle hava ak biraz daha keskin ve kesildi. Nay ve naa
sesleri biraz sert. Bunlara pharyngeal denir (boaz demektir) ve kordlar daha fazla hacim ve
kuvvet iin daha kaln, daha uzun bir konuma getirirler. Sana sert bir ses verdiimde sesinin asla
orada kalmayacandan endielenme. Bunlar sizi bir sonraki yere gtrecek aralardr.
Diksiyonla ilgili nemli bir not: Bu sesler havay hassas yerlere yerletirmek iin
tasarlandndan telaffuz sayar. Onlarla alrken, goog'unuzun goog olduundan iyi veya goo
olmadndan emin olun. Sesinizin nereye gittiine ve nasl hissettiine konsantre olduunuzdan
dikkatli olmak kolaydr, bu yzden kendinizi bir sre sonra kontrol etmeniz ve kalite kontrolne
odaklanmanz ve heceleri tam olarak tutmanz gerektiini hatrlatn. Bu byk bir fark yaratacak.
Yksek ktka, aznzn keleri genilemeye balayabilir. Yksek veya dk olsanz da ayn
az ve dudak pozisyonunu korumak iin ok dikkatli olmanz gerekir. Aznzn keleri
genilemeden ve hecelerin safln kaybetmeden yksek notalar iin daha fazla yer, aklk ve
rezonans elde etmek iin enenizi drmek mmkndr.
Ryan'n yapt gibi, baz seslerin balangta aznza ve boaznzn arka tarafna daha kolay
uyacan kabul edin. Ve gerisi de uygulama ile gelecektir.
Boaz hazrlamak
Orta, geici ve zor olduu zaman, Ryan'da olduu gibi, boazn fiziki olarak orta yola girmeye
hazrlanmasna yardm etmeliyiz. Ryan, yukarda rendiiniz "cry" sesini ok etkili bulmu ve
yolundan bir engel kard. Ayrca zmesi kolay baka bir sorunu vard: Larinks boaznda ok
yksekti ve havann akn kstlyordu. '
Blm 2'de yaptnz kiisel ses envanterine geri dnn ve kendinizi yksek bir grtlak ile
tehis edip ettirmediinize bakn. Eer yleyse 19. pisti dinleyin; daha nce rendiiniz alak
gs rengindeki sesin egzersizlerden herhangi biriyle nasl birletirildiini duyarsnz.
Grtlaklarnzn arttn her istediinde bunu yapabilirsiniz. Birounuzda grtlak krizi
geirirsiniz ve sklkla bu teknikle almak isteyeceksiniz.
Bu son derece yaygn durumdan rahatsz olmaya devam ederseniz, iki ey yapn: Bu blmdeki orta
egzersizleri zerinde almaya devam edin ve blm 7'de bulacanz dk-grtlak egzersizleri
dizisini ekleyin; bu da, grtlak srt ars sorunlar ve zmleri ayrntl olarak
anlatlmaktadr. Ryan gibi eminim olaanst sonular greceksin.
ok yi Bir ey Var
Ryan'n kendisiyle orta arasnda duran nihai bir problemi vard: ok fazla balgam. Balgam boaz
mukozasdr ve ses tellerini yalayan madde budur. Btn rencilerime sylediim gibi, Bay
Phlegm, iyi ve kt bir kelimedir. Balgam olmadan, az miktarda konuurken veya ark sylemek
kordonu tahri ederdi. Fakat ok fazla ilgin bir sorun ortaya kar: Kordonlar kapanmalarn
gerektii gibi tutar.
Kordlarn, orta ve ba sesleri retmek iin kesin yerleri kapatmak iin nasl zip yapmanz
gerektiini grdnz. Kordonlarn kenarlar tam olarak ve sk bir ekilde bulumaldr. Ancak
boazda bol miktarda balgam varsa, madde kordonlar szdrmaz klmak yerine birbirinden ayrr.
Sanki stten yapm kalem etrafnda bir Ziploc torbasn kapatmaya almak gibidir. Her iki
taraf da kapatabilirsiniz, ancak kurun kalemde ve evresinde bir boluk var. Ses tellerinde bu
tr bir ayrma bulank, havadar, alak ses karabilir ve kordlar orta konumda tutmay
zorlatrr.
Ryan 9. blmde ayrntl olarak anlattm teknikleri kullanarak vcudunun rettii balgam
miktarn nasl kontrol edeceini rendi ve sesini olas hi dnemedii bir ses alanna tad.
Egzersizleri yaparken boaznz ok temizlediinizi ve bouk sesler duyduunuzu dnyorsanz
endielenmeyin. Unutmayn ki bu problemle daha sonra kitapta ba edeceiz.
Ykseliyor
Bir oktav egzersizi yapan kadnlar, onlar bir ba ses haline getirdiini fark edebilirler. Orta
sesi st ksma sesle birletiren diki, gs orta gren ilk diki duygusuna benzemektedir. Bir
kez daha, basknn olumaya balayacan fark edeceksiniz; en rahat gei yapmak, gevemeyi
durdurmak, sabit bir ses seviyesi korumak ve sesinizin yeni bir yere gitmesine izin vermek iin
tekrar deneyin. Bu sefer kafanzn stnde hava younlam gibi hissedeceksiniz, kalarnz
neredeyse arkasnda ve vcudunuzdaki ses fiziksel olarak daha yksek hissedecektir.
Bir erkee de kafa sesine ihtiyac var, ama o orta sese kt zaman, o zaten yksek C'dedir ve
bu onun yapmas gereken eyin yzde 99'u boyunca onu alacaktr. Hem erkek hem de kadn
arkclarn sesi tamamen sahibi tutarak vokal zgrlne ulamas benim iin hala nemlidir.
Bu egzersizlerde kadnlara daha fazla kafa sesi verdim nk daha fazlasna ihtiyalar var. Ve bu
geliim evresinde, erkekler onu yaklak olarak fazla kullanmazlar. Aklnzda bulundurun, eer
erkek bir arkc iseniz, gs ve orta hakimiyet kurduktan sonra, geri dnp kafa sesi de talep
etmek isteyeceinizi unutmayn.
Dikkat: En yksek puanlara ne kadar ok isabet etsenize gerek yok, zaman ayrn. Egzersizlerde
nerede olursanz olun, herhangi bir gerginlik hissederseniz, durun. eritteki sesler bugn
tesinde bir alana giriyorsa, durun ve dinleyin, sonra egzersize tekrar sahip olduunuz yere geri
dndnzde tekrar katln. Yavaa iddia ettiiniz notlar bask veya ac ekmeden size aittir.
Acelesi yok.
Menzilin Geniletilmesi
Bir oktav egzersizleri, gs, orta ve ba sesinin nereye gittiini, nasl ses karyor ve nasl
hissettiklerini belirlemi olduundan, sizi temel ses scaklnda egzersizlerin geri kalanna
tantmak isterim. yukar. Gs ve orta sesi bulup zenginletirmek iin kullandmz egzersizler,
seslerimizi her geen gn glendirmek iin birlikte altklar tm arkc ve konumaclara
yazdmlarla ayndr. Her biri farkl bir yolla meydan okuyor ve her biri havann sihirli orann
ses telinin uzunluuna kontrol etmenizi salayacak bir unsur daha ekliyor, bu da sese ana anahtar
salayacak.
En sevdiim, en ok kullanlan egzersizi: Octave-ve-a-Half Set
CD'nin 20'sini (erkek) veya 21'nci (kadn) parasn dinleyin ve takip etmek iin elinizden geleni
yapn. Deseni duymak iin birka kez dinlemeniz gerekebilir.
Bu egzersiz sizi orta hzl gnderecek ve ok etkili olduu iin eller aa ekimdir: daha geni
bir alan kaplar ve bildiim dier egzersizlerden daha gs ve orta yerden gemek iin daha fazla
frsat sunar. Bu altrmada daha fazla yer kapladnz iin, sesiniz daha fazlasn renir.
Aslnda birok kii bir oktav kmesinden daha kolay buluyor nk st not tekrarlanmyor ve hava
akn kontrol etmek biraz daha kolay.
Bir oktav kmesiyle gzlemlediiniz eylerin muhtemelen burada geerli olaca dnlmektedir:
goog ve gug kullandnz zaman alama sesi size yardmc olacaktr. Ve eer bir endie kayna
ise, dk-grtlak egzersizini istediiniz zaman ekleyebilirsiniz.
Sesinizdeki deliklerin nerede, hangi bloklarn kiisel engelleriniz zerinde olabilecei konusunda
byk bir fikir sahibi olursunuz ve tm deikenlerle -fikir ve hatta balgamdan nefese kadar- orta
sese kadar oynamaya devam etmenizi nerirsiniz. Parlamaya balar.
Octave Jump
Oktav ve bir buuk seti ile rahat hissederseniz veya sadece bir deiiklie ihtiyacnz varsa,
oktav sramasn gstermek iin CD'nin 22'nci (erkek) veya 23'nc (bayan) paralarn dinleyin.
Bu altrmada bir not vurur, sonra ayn notay bir oktav zerine basarsn (nceki egzersizin
zorlamalarndan sonra ho bir mola olabilir). Bu egzersizi ilgin yapan ve yeni bir meydan okuma
ekleyen ey, indirmeden nce yksek notu alacanzdr. imdiye kadar, herhangi bir nota
dokunmadan, dokunmadan, lein altnda ve hzla olduka hzl bir ekilde ilerledik. Bu hzl
basma, herhangi bir basn art olmadan kablolar ap kapatmanz salar. Ancak bir not tutmak,
bir iki dakika boyunca kordonlar tutmanz gerektirir ve bu srada kordonlarn kapal alannn
arkasnda hava birikebilir.
Bir hava ak flerken elini aznzn nnde sallarsan neler olduunu grselletirebilirsin.
Nefesiniz yalnzca eliniz aznzn tam nnde olduunda parmaklarnzn zerine basar ve belirgin
bir bask oluur. Yine de, ak yolunda elinizi tuttuunuzda, yolun nndeki engeli arkasna ina
eden hava hissedeceksiniz. Not tutarken bu hava birikimi olutuunda, kontrol etmeniz gereken daha
fazla hava hacmi var demektir. Pratikle kazanacanz biraz daha aba ve gce ihtiya duyar.
Bu altrmada be heceli kullanyoruz ve ikisi goog ve gug, havay kontrol eden seslerdir ve bu
da srdrlebilirlii kolaylatrr. Bunlarla deneme yapn ve hangisini beendiinizi grn.
Ardndan hepsini repertuarnza oluturmak iin aln.
imdi aldn, Kullan Tanmladm egzersiz dizisi, hissetmek ve duymak ve gerek orta ses duygusu
elde edene kadar, sesinizi ileri ve geri giderken tutacaktr. lk bata hibir yerde srpriz
olmaz. Egzersizi yapyor olacaksn ve birdenbire ok yksek sesle ark sylyorsun, ama yine de
gs sesinin zenginliine sahip olacaksn. Temel fark, bununla birlikte, basn ve gerginlik
bulunmamasdr.
Konutuunuz srada yaptnz kadar rahat hissedeceksiniz - ancak bir klavyeye bakacak
olsaydnz, gs sesinizin daha nce hi gitmediinden daha iyi olduunuzu fark etmi olursunuz .
Benzersiz bir ses oluturan gs ve kafa seslerinden mkemmel bir karm oluturuyorsunuz.
ster arkc ya da konumac olun, orta sese, sesinizi duyurmann anahtardr. Orta ses size,
orta frekans scakl ve son derece parlak bir lt ile karan dk, byk rezonant tonlar
vererek, sesin her tarafna rahatlkla gidebilmenizi salar.
Bu egzersiz dizisiyle, harika bir renme arac deil, tm rencilerime verdiim temel snma da
var. Belli bir sorunda size yardmc olmak iin ek egzersizler yapmak isteyebilirsiniz, ancak bu
ekirdektir ve gnde on be dakika harcayabilirsiniz, elinizden gelen her an onlarla birlikte
aln. Sesinizi enstrman olarak tamamen salkl tutmann en iyi yoludur. Vokal egzersiz, sesin
zgrln korumak iin sese ihtiyac olan eydir; artk aralarnz da var, yarm oradasnz.
Ltfen bu materyal ile ne kadar ok zaman harcayn. lk kez egzersizleri yaparken acil bir ba
belas olan birok renciden biri olduunuzu grebilirsiniz. Ve keifleri yava ve dikkatli
deneylerle kazanlan renci grubuna debilirsiniz. Vcudunuz, alkanlklarnz ve sesiniz
benzersizdir, ancak teknik sizi bir bulua gtrecektir.
Burada bir hafta boyunca rendiklerini uygulamaya ve nelerin kefettiine bakman istiyorum. Bir
sonraki blmde en iyi uygulamaya nasl geileceine dair ipular bulacaksnz. Sizin iin
geerli olan kullann ve ortada olup olmadnzla ilgili sorularnz varsa, bu blmdeki metni
ve altrmalar inceleyin. Blm 6'da, orta ses bulma ve alma srecini daha derin bir ekilde
kefedeceksiniz. Hl yolundayz ve kapsayacak ok eyimiz var. Henz bir ey yapmak zorunda
kalacanz dnmeyin - renilecek daha ok ey var. Hala kk admlar atyoruz. Benimle kal.
Harika gidiyorsun, yaknda koacaz.
5
Nasl alrm?
renmi olduunuz temel egzersizlerle almaya devam ederseniz, gerek vokal kurtulua giden
yolda olacanz ve ne kadar hzl gidebileceiniz konusunda az sayda snrn olduunu bilmekten
mutluluk duyuyorsunuz. Ayrca, kvrmn gzel olduunu syleyeyim. Hznz tamamyla size kalm.
Ancak imdi ilk vokal egzersizlerini kemer altna alm olduunuza gre, bazlarnz sadece sesini
dnrken var olmayan endieleriniz olabilir. Bu yzden onlardan konumak iin birka dakikanz
ayralm.
Gerekten Gitmek ster misin?
Bu sre sizin tarafnzdan yrtlr ve ne isterseniz bu kitab en iyi nasl kullanabileceinizi
belirleyecektir. Egzersizlerin bamllk yaptn unutmayn; gs, orta ve kafa hissi almaya
balaynca, tavsiye ettiim on be dakikadan ok daha fazla pratik yapmak isteyecek kadar tatmin
edici bir keif. Bu iyi. Ancak, vokal mutlulua doru yolculuk etmenin birok yolu olduunu
unutmayn. te rencilerim iin alm bazlar.
Genel bak yaklam. Gerekten egzersizleri denemeden nceki blmlerde ilerlemeyi baardnz
m? Tabii ki umarm daha fazlasn yaparsnz, ancak unu bilmenizi isterim ki sadece bu kitab
okumak sesinize yardmc olacaktr. Sk sk byk gruplara - bazen yzlerce kiiye ayn anda
retirim. Bir ders sresince, burada renmekte olduunuz temel konularn bazlarn ele alyorum
ve sadece dinlemeyen rencilerin herhangi bir altrma yapmaya almadan da seslerini hala
yzde 40 orannda iyiletirebildiklerini grdm. Yani yaptnz tek kii kitab okumak ve CD'yi
dinlemek, aznz hi amadan deiiklik bekleyebilirsiniz. Sesinizin nasl altn, ses
tellerinize nasl bakacanz renmekten ve en byk ses hasarna neden olan etkinliklerden
nasl kanmaktan faydalanacaksnz. Sonra,
nerilen yaklamm. Sesinizle almak iin ne kadar byk bir taahhtte bulunabildiiniz
konusunda gereki olmanz neririm. Kk, ynetilebilir ve dzenli srklarla balamak
kendinize ait olmazsnz vaatlerde bulunmaktan daha iyi bir fikir. Bata abartl planlar yapmakla
birlikte bir tr ykc sululuk var - "Gnde bir saat pratikle balayacam ve hafta sonlar daha
ok" - ve boulmu hissettim, daha da ileride ve sizi izinin altna dyorsun ayarlayn. Ddkl
tencereye benzeyen eylere kendinizi kaptrarak balamak vazgemek kolay. Kk balamanz ve zevk
ve memnuniyetin yol boyunca uygulama srenizi arttrmann arkasndaki motivasyon olmasn tercih
ediyorum.
Her eyden nce ekme yaklam. Her defasnda bir zamanlar yksek gl bir program
tasarladmz taahht eden bir renciyle tantm. Anthony Robbins, atele hareket eden
motivasyonel konumac, bu kategoriye girdi.
Anthony'nin uaktan helikoptere, denizaltya atlamasn salayan bir program var ve birlikte
yaplan ilk grmemizin sonunda, ona dokunmayacak bir uygulama izelgesi hazrlayabileceimizden
emin olmak istedim. Raslantsal olarak, on be ila yirmi dakika boyunca haftada birka kez
antrenman yapmasn nerdim ve beni durdurduunda konuyu deitirmek zereydi. "Roger," "Bana dz
eyler syle, hibir ey yapmayn" dedi, on saat boyunca her gn pratik yapmam gerektiini
dnyorsan, syle bana. " O, yar yarya herhangi bir ey yapacak trden biri olmadn ve
sesini gelitirmenin onun iin en byk ncelii sylediini syledi. Tamamen daldrlmaya inand
ve yemek, nefes almas ve uyuyabilmesi iin hazr olmas gerektiini dnyordu, eer yleyse ses
alyordu.
Benimle olan dersleri arasnda gnde otuz dakikalk bir uygulama yapacak bir haftada be gn
egzersiz programna karar verdik. Youn olsa da, nce konumasnda, ardndan da izlemek istedii
ansta dramatik sonular douracakt. Bu tr dzenli ve derin odaklanma, vcudun yeni sesleri
ekillendirmeyi hatrlamasna yardmc olur ve vcudunuzun ses tonunu etkileyen tm blmlerinde
g gelitirme srecini hzlandrr. renmeye ne kadar ok katlrsanz, istediiniz sonular
daha abucak elde edersiniz. Umarm hazr olduunuzda bu tr taahhdn stesinden gelmeyi
dnrsnz. Farkl pratik uygulamalarla denemeler yapn ve neyin en tatmin edici olduunu grn.
Her eyden nce, bunun, i gibi olmaktan ok daha fazla oynamay istemesini istediinizi
unutmayn. Bu zevk, ceza deil!
"Evet, ama ..." izledi. Sorular, endieler ve itirazlar geldiinde sahne almaz. Baz en yaygn
olanlar ele alaym:
OMIGOD! Ses karmam gerekecek. nsanlar bunu yapacam bilir. Ne yapabilirim?
Birounuzun bu kitab kullanarak sessizce evin iine kaydn ve kilitli antanzda tutmay
dndn veya bir ekmece veya dolabn arkasndaki okumalar arasnda saklandnn farkndaym.
Dndm eyin bir paras olan irkin rdek sendromu - bir gn, neredeyse hibir yerde olmayan
fantastik, muhteem yeni sesinle szlrsn ve yaamndaki tm eletirmenler ve pheciler bu
gururlu ve trompetli Kuklan tandk eski quacker'in yerini ald. Dnm, dnce giderek daha da
dikkat ekici olacak nk hi kimse bunun olmasndan phelenmiyor. Nasl ses gelene kadar
kimsenin nemsediini kimse bilmiyordu.
Mucizev deiim harika bir fantezidir, ancak gerek u ki, sansr elde etmek, uygulamay yksek
sesle alr. Ve gerekten, daha byk bir sanatdan veya hayatlarnda byk bir deiiklik
yaptklarndan daha az ey dndn m, nk baar iin altn rendin mi? oumuz aba
gsteriyor ve evrenizdeki insanlar sesinizdeki deiiklikleri duyuyor ve size yz kekler deil
size destek sunma ansn sunuyor. Ancak, utangalk, balamadan nce pratiinizi ortaya
karmakla tehdit ediyorsa, rencilerimle birlikte bakalar etrafnda pratik yapmann
rahatszln hafifletmek iin baz telafi aralar sunmaktayz:
ben
Sr srasnda pratik yapn. Otobandaki bu sabah ben baktm ve yanmdaki arabadaki kadn trafii
yavalattnda makyajn yapmak iin acele ettiini izledi. Eminim evde cappuccino yudumlar
arasnda yapmay tercih ederdi - ama "trafik skmas" bu sabah yapt tek zel zamandr, bu
yzden yeterliydi. almaya gtren bir banliysnzseniz, sesinizi ykseltmek iin programnzda
dzenli bir alannz var. CD'yi veya kaseyi haftann altrmalarn kullanabilir, CD'yi veya
kasetini aracnzn oyuncana bastrabilir (veya Walkman'nz yannza getirebilirsiniz) ve
alayabilirsiniz.
ben
Evden uzaklan, arabay park edin ve antrenman yapn. Belki de, egzersizleri yaparken erit
deiikliklerine kar tam konsantrasyonunuzu koymak ve prova yapmak iin bir yere ihtiyacnz
olacaktr. rencilerimin bir ksm arabaya bindi, keyifli bir yere gittiler, park edip
seslendirdiler. Eer mahremiyet balamak iin ihtiya duyuyorsanz, tanabilir, drt tekerlekli
stdyolarda ok fazla pratik uygulamann uzun saatler olduunu unutmayn.
ben
Duta ark sylemek. Su yksek, kaps kapal ve akustik iyi. Eer aabileceiniz bir CD veya
kaset alarnz varsa hepsi hazr.
ben
Sizin iin etkili olan uygulama durumlarn renmeye ak olun. Sahilde aln. Parkta antrenman
yapn. Arka bahede veya saatlerce veya daha sonra bo bir konferans salonunda aln. Ev
arkadalarnz dardaysa veya mzikleri alrken pratik yapn. Eski moda telefon kulbesinde
aln. Yanndaki kap trompetisi pratik yaparken pratik yapn. Benimle randevular tuttuunda,
sesini ve kendinizi duyabildiinden emin ol.
ben
Arkadalarnza ve ailenize nelerle kar karya olduunuzu syleyin. Bunun son are gibi
grndnn farkndaym, ancak birok renci iin harika bir ders oldu. Benim iin olduunu
biliyorum. Birka yl nce yeni bir eve tandm zaman, retimin ve kendi pratik yapmann
komular rahatsz etmesinden endielendim. Pencereleri kapattk ve sesleri saklamaya altk,
ancak yanndaki kap insanlara bir eyler sylemek zorunda hissettim. Onlara rahatsz olduum iin
zr dileyen bir ses retmeni olduumu ve ses seviyesini aaya ekmeyi vaat ettiimi syledim.
Dedikleri zaman aknlk iindeydim: "Kulaa ho geliyor - sesinizi arttryor, bylece sizi
duyabiliyoruz." En kt ihtimali kabul etmeyin. Pskrtme sesleri, bebek alamas ve inaat ile
yayoruz. Vokal egzersizleri, karlatrldnda, neredeyse yattrc gelebilir.
ben
Unutmayn, sesiniz zerinde alyorsunuz, tuba dersi almyor ya da kumlama yapmyorsunuz.
Uygulama yaparken elde etmeye altnz ses seviyesi, normal, rahat konumann dzeyinden biraz
daha yksektir. Sesini engelin uzak tarafna yanstmamz istemeyeceim ve bizim amalarmz iin,
"Over the Rainbow" dairesindeki oturup durmayacaksn. Bunun yerine, dinleyebileceiniz nazik, ho
ve hatta yattrc sesler karacaksnz.
ben
Apartman Singing sendromuna dikkat edin. Zihninizin nnde tutmanz gereken bir ey, ark
sylemenin veya zihinsel olarak elinizle konumann zihinsel edeeri yerine seslerin kmasna
izin vermenizdir. Bu, benim ilk rencilerin oundan duyduum yumuak, geici, yar skc ses
tonusu olan Apartment Singing sendromunu getiriyor.
"Sen beni akladn" diye dndm rencim Terry, egzersizin ortasnda durduumda, komular
uygulad gibi rahatsz olup olmadn merak edip etmediini sordu. "Tm pencereleri
kapatyorum, klima sistemini atm ve gerekten yumuak bir ekilde ark sylyorum, bylece
kimse beni duyamayacak" dedi. Ne yazk ki, ikimiz de dersinde onu dinlerken hl sorun yayorduk
- bouk altrma tarz sesli bir alkanlk haline geldi.
Terry'ye gsterdiim gibi, yapacamz i, sesin akt kanal temizlemek ve serbest brakmak ile
ilgili her eye ve ok fazla grltye neden olmak bu kanalda ok byk bir tka koyuyor. Terry,
egzersizlerinin bakalar tarafndan duyulacak kadar iyi geldiinden emin olana kadar arabasnda
pratik yapmaya karar verdi. Onun pratik yaptklarnn mzikal olarak yapldn fark etmesi uzun
srmedi ve birka hafta sonra odanzda bilinsizce egzersiz yapabildi.
nan bana, "Kpek kasetimi yedi" den "Kocam benden ey karmaya" kadar her eyi pratikte
olmadnz iin akla yatkn bahaneler duydum. Ve her engeli amann bir yolu var. Kpee kendi
kemosunu atn. Bir sre einiz nnde pratik yapmaktan vazgein. Kendine biraz elenelim. Vokal
egzersizlerinizi istediiniz herhangi bir yerde ve programnzdaki herhangi bir bo an iinde
yapabilirsiniz.
Bu aksilikler ne oldu?
Biliyorum "Benim iin baz aksilik bekle" ve baka olmak istediinizden daha yava ilerlemek iin
bir ey istiyorum biliyorum. Sktnzda, sorun yaratan teknikler zerine odaklanan kitap
blmlerini tekrar okuyun. CD'yi dinle. Ve tekrar deneyin. Ama kendinize kar nazik olun.
Egzersizi artk duyamyorsanz, hissetmiyorsanz veya acyor - STOP. Kendinize bir ara verin ve
birka saat sonra veya ertesi gn egzersize geri dnn. Pes etme demiyorum Ben dinlenmek diyorum.
Kendi sesleriniz iin ok olumsuz olduunuzu dnyorsanz, adil bir dinleyiciyseniz olamazsnz,
dersinizi yeniden planlamanz gerekir. Malzemeye geri dnmek iin birka gnden fazla bekleme,
ancak kendine elenceli ve bak as kazandracak yeterli zaman ayrdnzdan emin olun.
Sesinizin deimediini dnseniz bile, baarsz olabileceinizi unutmayn. Egzersizleri srekli
yapyorsanz, enstrman byyor, younlayor ve gleniyor ve rettii sesleri kontrol
ediyorsunuz.
matematik gibi, bir art. Bizim amalarmz iin de olsa, bu gerekli deildir.
6
Talep Ortaya kyor
ou zaman yeni bir renciyle alrken, ilk ders bir vahiy. lk birka altrma genellikle
renciyi ortaya getirir ve keif heyecan vericidir. rnein rencim Danielle, gs sesinin st
ksmnda balangta ok fazla bask grd, ancak ortann ne gibi hissettiini rendiinde,
cokundu ve ofisimden ayaklarndan yere dokunmakla kald.
ki hafta sonra tekrar karlatmzda yznde byk bir glmseme vard. "Ben sadece ses
hayatmn en iyi iki haftasn yaadm," dedi bana. "Bana doru ynde iaret ettiinde, kendi
bama harika, pozitif bir renme tecrbesi yaadm."
Bir retmen olarak yaadm deneyimler rencilerin Danielle kadar emin olduklar halde birlikte
yaptklar ikinci dersin ilerlemeleri iin ok nemli olduunu sylyor. nk ikinci kez
renciler benimle alyorlar, birincisinde duyduklarn taklitmek iin kendi balarna
abalamlar, ban derde girmek iin zaman buluyorlard.
Ev devinizi yapyor ve bir hafta boyunca pratik yapyor olsaydnz, orta sese bakmann zevklerini
ve tuzaklarn tecrbe edecek vaktiniz oldu. Bu blmde size baz tipik iki ders deneyimlerinden
gemek isterim ve orta yol iin kendi aramanzla nasl karlatrdklarn grelim.
ok Sand
Danielle, orta sesi kaln ve gl hale getirme konsepti konusunda ok netdi, ama o gl sese
odakland, o da ortaya girmeye alrken gs sesinin okluunda kartrd. (CD'nin 24'nc
sesini, hem ok gssz hem de ok saygn olduunda orta sesi duymak iin dinleyin.) Evet,
ortasndayd, fakat gsn daha dk rezonanslaryla ar yklenmi bir orta- mayd. Kaln gs
seslerine tutunmaya almak, daha yksek notlara doru ilerledike ok fazla bask yaratt.
Ortasnn hl gs kalitesiyle dolduunu ve ortada biraz daha kafa yapmamz gerektiini
sylediimde uyduunu syledi. Ama o ikinci yapt, dedi ki, "Ah, bundan nefret ediyorum! Bu
muhtemelen doru olamaz." Yaptm ey bu deil - ba sesidir, artk orta deil. "
Yalnz hissederek Yarg olamazsn
O kadar pheci ki, oturumun yapm olduumuz kasetten birka dakika sonra oynuyordum. "Gerekten
de gs kafasndan atlarsan, byk bir mola duyarsn" dedim ona. "yleyse dikkatli dinleyin ve
boluu duyduunuzda bana syleyin." Danielle kasetteki sesin en ufak bir diki bile gstermeden
gsten ortasna gzelce gittiini farketmekten hayret etti.
"Ben miydim?" diye sordu. "Kafamda o kadar ok vard ki, sanki kafa sesi gibi gelebilir diye
dndm."
Aklam olduum gibi, fiziksel duygu sesle uyumamasnn nedeni, gs sesinin stndeki her
eyin gste olduundan daha yksek bir sesle rezonansa girdii eklinde hissediliyor; orta ses
ve ba neredeyse ayn yerde nlayan gibi grnyor. Neyse ki, gsnzde mi yoksa kafanz m olup
olmadna karar vermek iin ne hissettiinize gvenmek zorunda deilsiniz - kulaklarnz
kullanabilirsiniz. Ses sesi ile ilgili herhangi bir pheniz varsa, kendinizi ynlendirmek iin
teypinizi kullann. Gerekten gs kafasndan orta kafaya m gideceinize, gs kafasndan
kafasna atlayp atlamayacanz merak ettiinizde, kaset kaydediciyi karn, CD'yi aln ve
benimle ark sylerken bir dizi lek kaydedin. Ardndan geri dnn ve dkten yksee doru
hareket ederken sesli aralar ve boluklar dinleyin. Unutmayn ki nokta yarglamak deil. Sen'
Ayarlamalar Yapma
Orta bulmak, rencilerime sylerim, Sar Tula Yolunda olmak gibi bir ey. Sola eiktir - ok
fazla gs. Sonra saa doru erilir - ok fazla ba. Ancak, lekler ykselirken oluan basky
hafifletecek yollar aryorsanz ayarlamaya devam ederseniz, en sonunda Emerald City'de Sihirbaz
toplantya kadar rzgar atacaksnz; bu da, gs ve kusursuz bir ekilde harmanlanarak mutlak bir
form oluturacak ekilde tanmlyorum. orta.
Danielle ok fazla kafa sesi kullanmaktan endie duyuyordu, ancak gsn ortas arasnda byk bir
kopuk olmad srece, kadnlarn orta sn aramaya baladklarnda ba sesine biraz eilmek
mkemmel bir ekilde kabul edilebilir olduunu ona ikna etti. Deneyin, dinleyin ve ayarlayn. Ve
orta przsz sesi duyana kadar denemeye devam edin.
Bir kere orta bulursak ve ses k almaya biraz zaman harcarsanz, muhteem ses karmak iin
giyersiniz. u anda, sadece gerekli olan herhangi bir sesle orta yapmaya aln. ou zaman CD'de
sesi belli bir yere ynlendiren elenceli sesler karman rica ederim. Ltfen, aramak isteyeceim
her ekstra numaray veya tetii kullann
- Sana vereceim. Alama sesini kullann. Komik sesleri kullann. Ve ben de komik grnmesi iin
sylyorum, gerekten komikim demek istiyorum. Sama sapan sesler derim deneyin! Kordonlar ve
vcut yeni yerleimlerin tmn kabul ettii iin ekstra bir yardma ihtiyalar olmayacak. Ama u
an iin gidin. Buradaki ama, en ksa srede en byk ve en iyi deiiklikleri yapmaktr.
yi bir kulanz varsa ve piyanodaki (veya CD'deki) sahalar eletirebilecek olursanz,
kulaklarnz pusulanz olacak ve ortann soluna veya sana yneliyorsanz size haber verin. Kt
bir kulanz olduunu dnseniz ve sahalar tanmada zorlansanz bile yapabileceiniz en iyi
ey, egzersizleri dinlemeye devam etmek ve ark sylemektir. Zamann yzde 89'u kapal
kalabilirsiniz, ancak tekrar terazilerinizden getiinizde hedefiniz biraz daha uzundur. Bu
ilemin bir adm, dikkatli dinlemektir. kinci adm, birlikte ark sylemektir. Ve nc adm,
kendinize bir referans erevesi vermek iin sesinizi kaydedin. Nasl yaptnz bilmelisiniz ve
teybin objektif kulaklyla, kendi en iyi retmeniniz olmanza izin veren geribildiriminiz var.
ksmyla nasl rtmediini duyacanz dnyorum. Yksek son derece havadar ve hafif
grnyor. Ona "All My Love for Senin in Tasarruf" u dinle. arknn sonunda, "sizin iin" nihai
bir ark sylyor ve "for" sesi ile "sana" ait sesi arasnda belirgin bir fark duyabiliyorsunuz.
Tekniindeki bu kusur birka yl nce, vokal problemleri yznden bir dnya turu yapmak zorunda
kalndnda sesinde ar yk ald. Sebep: Gs sesinin st ksmnda ok fazla basn var.
Janet Jackson. Sesi Whitney Houston'n veya Aretha Franklin'inkinden nasl farkl? Bahsetmek
istediim ilk fark, kulland havann miktar. Janet ark sylerken, muazzam miktarda hava
gelmesini salar. Akas seksi, boucu bir etki yapmay amalyor ve bir admda gzel alyor.
Ama aslnda, olduka snrl. Bu tr ses biraz monoton hale gelir ve ok ngrlebilir bir eydir.
Bu hafif, havadar kalite, sesin zel elektronik kontrolne sahip olduu stdyoda tam olarak
alabilir, ancak sahnede kstlaycdr. Harika arklar, inanlmaz dans ve yldz benzeri
varl ile canl ov hala muhteem. Ancak ses yldz deildir. Ve Janet tek bir sese, u an iin
iyi ancak kariyerinin devam ettii srece snrlayarak tek bir rol oynamtr.
Sting. Sting'in isabetlerinden herhangi biriyle birlikte ark sylerseniz tm aral ele
alrsnz. Tenor standartlarna gre bile ykselir ve gsnden balayp ortasna doru
ilerlediinde sesi szdrmaz ekilde tutar. Onun geileri przsz ve kesintisiz. Taklit etmek
iin mkemmel bir arkcdr.
Steve Perry. Klasik rock grubu Journey'in kurun arkcs Steve muhteem bir teknie sahiptir.
Aslnda rock mziindeki en iyi tekniklerden birine sahip olduuna inanyoruz. O yapmay
dndmz eyin mkemmel bir rneidir; kesintisiz olarak alaktan yksee doru, art oktav
aralnn her blmnde ayn derecede gldr. Ne kadar yksek olursa olsun, o hala gs sesine
bal gibi geliyor. Steve, tenor iseniz ya da tenor olmak istiyorsan taklit etmek iin harika bir
kiidir.
Orta sesi dinlemek istiyorsanz, Journey'in en nl arklarndan biri olan "Open Arms" giyin.
te bir satr aadadr: "imdi ben" (tm gs) "size gel" (orta) "ak kollu" (ortada).
Barbra. Bir kadn olarak bir rol modeli aryorsanz, muhtemelen Barbra Streisand'tan ne kadar
holandm bilmek iin ok olmayacaksnz. Orta sesi gs sesine mkemmel bir ekilde baldr
ve neredeyse hi ses deiimi olmaz ve ba sesine girmesine ramen genellikle orta sesinin
ortasnda D notunda durur. Bunun nedeni, daha da ilerledike, biraz fazla ba sesli rezonans
almaya balar ve ba ses sesinin orta ve erken ksmlarnn yksek ksmlarn kaln ve gl
olarak yapmas onun ya da herkesin daha zor olmasdr gs. Barbra'nn altn sesleri, orta
sesinin uzantlarndan geliyor.
Parmanz Barbra'nn ortasna koymak iin "Evergreen" dinleyin: "Ruhlar ykselir" (gs) "ve
danslar" (orta) "prova" (gs) deildir.
Anita Baker, Aretha Franklin. Bu divalarn da, gs, orta ve kafa kapsayan muhteem sesler var,
her dikite birbirine tamamen bal. Dinleyin, kopyalayn ve renin.
"Sweet Love" da gs ve orta ksmdan Anita'y izleyin: (gs) "Ak, tatl ak" (ortada) "Beni
adn sylemekle beni dinle" (gs iin) "Hi utan duymuyorum, akm , tatl ak "(ortada)" Sen
hi gitmeyin, "(gsne)" her zaman byle olacak "
Ol 'Mavi Gzler. Fakat Frank Sinatra hakknda konualm. Frank, klasik mziin dnda ark
sylemede en tannabilir ses olmay baard ve yalnzca gs sesi kulland. O ve Dean Martin ile
Tony Bennett'in rabet ettii crooning tarz tm gs ses treviydi. Her ey souk, sigara ien,
sko ien bir grnty yanstmak zereydi ve gs sesi o grnt ve a iin alyordu, nk
ok konuma halindeydi. Gsnde ark sylemek, ark sylemenin kolay, ter deil fikrini iletti.
Frank'in sesi, menzil iinde nereye gittiini deil, cmleciklemesinden dolay harikayd.
nsanlar inandrmak ve duygu ve dnce hissetmek iin kelimeleri bir araya getirme yeteneine
sahipti. leriki bir blmde cmleleme hakknda konuacaz. Bu arada gs sesinizi Sinatra'nnki
kadar gl yapmaya aln.
Elvis. Elvis Presley, ark syleme zamannn yzde 85 veya daha fazlasn gs sesinde
geirdiyse de, onun bir dolap tenr olduuna inanyorum ve bazen biraz orta sesle ipucu
vereceini syledi. Yksek alemlere eriimi, ona Sinatra'nn sesinde duyduundan daha ho tonlar
verdi ve Elvis, st notlarna girdiinde aralktan kat iin ses karmyor. O ve ben
tansaydk harika bir orta yaard.
Buradaki nokta nl sanatlara ta dkmek deil. Sevdiiniz sesleri retmek iin kullandklar
tekniklerle kulanzdan honutluk duyan arkclar dinleme fikriyle size entrika isterim. Ayrca
daha nce hi fark etmediiniz sorunlar fark etmeye balayacaksnz. Tm sesler iyi ve kt
tekniklerden etkilenir ve doduunuz enstrmann ne kadar inanlmaz olursa olsun, gerginlik ve
basnla kolayca hasar grebilir. Tekniin farkna vardnzda ve evrenizdeki sesleri nasl
etkilediinde, kulanz hassaslatrabilir ve kendi sesine, yani gelitirebileceiniz ve
deitirebileceiniz kiiye kar eletirel olarak dinleyebilirsiniz.
daha yksektir. Menzilinizde yksek olduunuzu, mola alannzn gemiini ve byk bir ses retmek
iin zorlamadnz fark ettiinizde- oradasnz. Ve eer bunu hissetmezseniz, muhtemelen orta
derecede vurmazsnz. ans hala gs kafasndan ba sese doru gidiyor musun? Ve bunu
anladnzda, egzersizlere geri dnp tekrar deneyin.
Zorlamadan sesin yumuak olmasna izin vermeyin. Bu tandk kontrol listesini altrn ve pratik
oturumlarnzda bu noktalara geri dnmeye devam edin:
Diyafram nefesinizi kullann ki daha gl bir ses elde edin. niversitelerimdeki rencilere
rettiimde, ortann hala kiminle uratn bulmak iin dnemin ortasnda bir dizi el ele
geirmesini rica ediyorum. Bu rencilerle almak bana, insanlarn orta bulamamasnn bir
numaral nedeni, midelerini kapattklarndan ve kendileri ile birlikte almak iin kendilerine
hava ak vermediidir. Kordonlar orta konuma getirmek kolaydr, ancak bilinli olarak itmeyi
durdurana ve nefes alma ilemini ve sicimi arl kaldrma ile ilikili gibi durdurmay brakana
kadar orta sesleri retemezsiniz. Kilitli karn kaslar tarafndan retilen tkanklk, hava
basncnn ok yksek olmasn salar; bu da kordlarn dayanabilecei ihtimali yoktur.
Mideni kilitliyormu gibi hissediyorsun? Menzili yukar ktka ses retmek iin yeterli havann
olmadn da fark edeceksiniz. Btn boaznz kullanmak zorunda kalmadan, ine deliinden
atmaya alyormu hissedeceksiniz. Bir grafik gsteri iin, bir saman aln ve ortada birbirine
tutturun. imdi bir uca serte fleyin. Sizin hissettiiniz basn, havann akcierlerden ses
tellerine Valsalva prensibi tarafndan oluturulan turnike ile patlatlarak elde edilmeye
alld ekliyle kendini hissettiren birikimle ayndr.
ou kii vokal egzersizleri yapmaya balar ve hemen arka brlrn solunumunu yapar. Bu dramatik
deil. nemsiz grnyor. Grnmez. Ancak vokal tekniinizle her an duvara girerseniz, ilk
gidilecek yer solunum egzersizinize geri dnd. Doru hava miktar olmadan kordlar, gzel sesler
karmanza yardmc olmak iin gszdr.
zellikle 3. blmde aklanan kitabn n-ayak-ayak tekniini tekrar ziyaret etmenizi neririm. Bu
gerek bir karikatr perdesidir.
Banzn pozisyonunu kontrol edin. Bir piyano klavyesine baktmda, onu yatay bir nesne olarak
gryorum. Sol elini alttaki tularn evresine noodle koymaktan veya sa elimi zirveye yakn
yerden koymaktan daha altna kadar yerletirmek artk zor deil. Tm notlar ayn yatay
dzlemdedir. Sesinin de benzer bir konfigrasyona sahip olduu bir sr tecrbesiz hoparlr ve
arkc, kullanmak istedikleri notalarn, yapmak istedikleri seslerin piyanonun sonuna gelmi gibi
st ste dizilmi olduunu hayal ediyor.
Bu konumdaki bir klavyeyi almak iin, dk notalara ulamak ve yksek tulara dokunmak iin
havaya atlamak iin bir kii yerde yatmalyd. Vokalistler genellikle ses karmak iin gereken
eyin bu olduuna inanyorlar. enelerini gslerine indiriyorlar, bu da alak seslerin nerede
olduunu dnyorlar. Sonra balarn gkyzne ykselterek boynunu uzun bir aacn yapraklarn
yiyen zrafalar gibi uzatrlar, sanki bu pozisyon yksek notalar vurmalarna yardm edecekmi
gibi gelir. yle ie yaramaz. Ve sonuta boynundaki ar, ortama erimesini engelleyen bir
gerginlik kayna daha. enenizi kontrol etmek iin egzersiz yaparken kk bir el aynas
kullann. Dzletirin ve nefesinizin ve seslerin kendilerinin sese ihtiyacnz olan yere ekme
iini yapmasna izin verin. Tekrarlyorum: Annie'nin "Yarn Yarn, Seni Seviyorum ..." ark
sylemek zorunda kaldysanz, yarn bir sesiniz olmayabilir. Her gergin kaynandan kurtulmak
muazzam kazan elde etmenin yoludur.
ben
Omuzlarnz ne yapyor? Aksesuar solunumu ieri girdi mi? Kendinize, omuzlarnz nefesinizle
katmak iin ne kadar aba harcadnz unutulmaz bir gsteri haline getirmek iin, bir egzersiz
yapmaya devam ederken omuzlarnz kulaklarna kaldrmay deneyin. Yorucu, deil mi? Onlarn uygun
konuma dmelerine izin verin ve orada tutun.
ben
Alama sesi gibi yararl ipularn kullann ve ar pskrtn. - * Sizin iin en rahat olan
sesleri oluturmak iin flip-flopping kullann. Flip-flopping nedir? Zor sesler iin vokal
egzersizlerinde sizin iin kolay olan sesleri deitirmenin bir tekniidir. Bunu yapmann birka
yolu var ve bunlar denediinizi ve CD'nin 25. parasndaki gsterileri dinleyerek sizin iin
hangi yolun ie yaradn grmenizi neriyorum.
1.
Yksek nota ulatnzda CD'de ark sylediim hece iin istediiniz sesi aln. Bir oktav
kmesinde, drt kez tekrarlanan yksek bir notla biten bir ses kalb yaparz. Bir gug
altrmasnda, rencim Ryan tekrar tekrar yksek nota ulaana kadar ark sylerdi. Yksek
notalar onun iin daha kolay olan anneler olarak sylerdi.
2.
Beendiiniz bir hece grubunu yapn, ardndan sizin iin daha zor olan bir grup sesle izleyin.
Ryan nce btn yksek notlarda anneleri yerine koyduu bir dizi egzersiz yapard. Sonra btn
gangster setlerini ve btn anneleri hazrlard. Tm bu anahtarlama ile biraz kartrlmak
kolaydr ve bunun etkili olmasnn bir paras. Belirli bir sesi "yksek" veya "zor" ile
ilikilendirmek zorlatndan, zihninizi, sizin iin zor olan bir ses karyor olsanz bile,
sesinizin ortada olduunu dnmeye kandrrsnz. Beyniniz sizi, hangi heceli olursa olsun,
kullandnz hedeften bamsz olarak, dk stresli bir duygu haline geri gndermek istiyor.
ben
Yksekletike baryor musun? Sesi ks! Ses telleriniz, yksek sesle yksek sesle daha fazla
aba sarf ettiinizde ses dzeyi deiikliklerinizle ba etmeye almak iin sinir bozucu
buluyor. Terazileri ykselttiinizde, eit bir ses seviyesi elde etmeyi ve bant kayt cihazn
kullanmay deneyin veya nasl yaptndan emin deilseniz sizi dinlemesi iin bir arkadanza
sorun.
ben
Ve son olarak, gsnden baa gitmeyi brak! Bu ok zor ve basit. Daha ok al.
Sana daha ok alman sylesem, u ana dek zorlanma anlamna gelmediimi biliyorsun. Ben sadece
hedefinize ulamak iin gerekli tm enerjiyi kullanmak demek. Baz insanlar basks olmadan
konuup ark syleyebilmek iin vcudunuzu tamamen rahat ettirmeniz gerektii izlenimi
uyandryor. Bu yzde yz gerek deil. Gvdenin gsten balayp ortada balayabilmesi iin
vcudun hala ok almas gerekir; kas gerilimi ve gerginlii tarafndan engellenmezse, en etkin
ve gl ekilde alabilir. Ancak eer iyi konuma ve ark syleme, uyku modunda bir vcuda
olursa, l yanl demektir. Odaklanma ve niyet ve enerji sesinizi lt haline getirecek ve
onlar olmadan, dz ve cansz kalacaktr.
Dolaysyla aklnz kullanmanz iin size yardmc olun. Orta seviyede bulamadnz kendinize
sylemeyi brakn ve kendinize oynamaya, deney yapmaya, komik sesler karmaya, hatta aptal gibi
grnmelerine izin verin. Harika bir ses karan tm unsurlar bir araya getirdiinizden emin
olmak iin, yukardaki kontrol listesini ve blm 4'deki bilgileri kullann. Bir sopa deiimini
renmeyi hatrlyorsanz, vites deitirmenin tm bileenleri hakknda ne dndnz,
debriyaj kullanarak ve hareketler otomatiklemeden durmay biliyorsunuzdur. Sesinizi yeni bir
ekilde kullanmay renmek, ayn tr konsantrasyon ve koordinasyon gerektirir. Ve orta bulma
macerasna ne kadar ok enerji harcarsanz o kadar ok dlnz olacaktr.
duran solistlerden geldiini fark edince akna dnmt. Sadece bu sadece lmllerin yksek
notlara arpmas mmkn deildi. Bu, syledikleri her notann kalitesi ve rezonans ok eitti.
Yksekler, en dk kadar kalnm gibi geliyordu. Her nota, lekte nerede olursa olsun bir
kristal an gibi ald.
Beni grmeye geldiinde zihnindeki soru uydu: Nasl yapyorlar? O da kaliteyi gelitirebilir mi?
Birlikte almamzn gzel ve basit amac, renmekti.
Sara ok ho bir sese sahipti. Aslnda iki gzel sesi vard. Ailesi onu mahalleye gtrd yerli
annesine ve pop vokal stdyosuna gnderdiklerinde gelitirdikleri muhteem soprano vard; burada
kafa sesine vurgu yapyorlard. Yksekliklere ulaabilmekten gurur duyuyordu, ama yalandnda bu
tr arklarn snrlarnn olduunu fark etti. Arkadalaryla taklarken ve telsizle ark
sylerken eitilmi kafa sesini kullandysa, dier yzyln tuhaf bir opera arkcs gibi
geliyordu. ok gzeldi. . . utandrc. Bylece birok insann yaptklarn yapt - yksek notlar
terk etti ve gsndeki her eyi saklamaya balad. Hi kimseyi heyecanlandrmad, ama alto
olmaktan mutlu oldu. En azndan etrafndaki insanlar gibi ayn gezegenden geliyormu gibi geldi.
Bana geldiinde, gsleri ve ba sesleri aralarnda geni bir denize sahip iki adayd.
Birlikte ilk grmede birlikte altnz egzersizleri Sara'ya gsterdim ve yarm saat iinde,
hissetmek ve duymak ve gerek orta ses duygusu edinmeye balad. Sara nmzdeki haftalarda biraz
ura verdi. Orta buldu, balant kurmakta zorland, orta tekrar daha gl ve birazck onun
sesinin bir paras haline geldi, gvenebildi.
Sara bir sre benimle altktan sonra, beni kilisesinde bir konser iin davet etti. Ben
izlerken, korodan kt ve ykselen, kalp dolu bir solo seslendirdi. Belki gn ya da yerdi, fakat
o anda hem kendisi hem ben Tanr'ya biraz daha yakn hissettik.
Bu, her gn yaptm ite grdm, ok kazanlan mucizedir. Sabr, sebat ve uygulama orada da
sizi alacaktr.
7
Konuma Sesinizi Yazarken Seslendirmek
Senin konuan sesin nasl? Hala bir fark fark ediyor musun? Egzersizleri srekli olarak
yaptysanz, solunumunuzun przszlne ve grtlak pozisyonunuza dikkat ederseniz, muhtemelen
konuma biiminizde baz olumlu deiiklikler fark edersiniz. ok geride kaldnz ve sesiniz daha
gl, daha az gergin ve dinlemesi daha kolay olmaldr. Durum byle ise, tebrikler! Egzersizlerin
yapacaklar eyleri yapabilmesine, sesinizi doal olarak dzeltmenize, baka herhangi bir zel
ayar yapmanza gerek kalmadan yapmasna izin verdiniz.
Egzersizler, havay ve kablolar, sesinizin tm aralnda optimum bir ekilde birbirleriyle
almaya zorlayan seslerle doludur. Her yaptnzda, vcuda ne kadar rahat ve salkl bir ses
kardn hatrlatn. Aslnda, sadk bir ekilde birka hafta altysanz, konuma sesinizdeki
problemlerin yaklak yzde 95'ini tespit ettiniz demektir. Onu yeniden ekillendirdiniz,
glendirdiniz ve vcuttan stres ve bask szdnz.
Ancak o ekilde hissetmeyebilirsiniz. Yaptnz anstan ve mutlu bir ekilde orta sese girmekten
keyif alyor olabilirsiniz, ancak pratik oturumlarnzdan uzaklatnzda, belki iyiletirmeyi
umduunuz problematik konuma sesine girdiinizi fark edersiniz. Veya hayal krklna
urayabilirsin, nk orta sesle urarken byk sknt yayorsunuz. Daha karamsar
rencilerimden birine benziyorsanz, ark sylemenin hala acmasz olduuna karar vermi
olabilirsiniz - daha kts, belki de konuma sesinizin hi deimediinin farknda deilsinizdir.
Bu neden oluyor? Basit cevap u ki ark sylemeyi ve konumay iki farkl, ilgisiz etkinlik
olarak dnyor ve hala ark syleme konseptini anlamyor olmalsn.
Bu blmde egzersizlerinizi syleme eklinizle konuma ekli arasndaki boluu doldurmanza
yardmc olmak isterim. Egzersizlerde kefettiiniz ses niteliklerini, hayal ettiiniz gl,
rezonant konuma sesine nasl tayacanz gstereceim.
ok zel olarak ok sayda kk bileene konsantre olmanz rica edeceim ve belirli sesler
kardnda ses tellerinin ne yaptn veya nefesinizi ayarlamaya alrken neler olduunu
dnmek ok zor grnebilir, hacim ve devasa bir ses bulmacasnn saysz parasna benziyor.
Ltfen benimle kal. Biraz daha ilerlediimizde, bu kk paralar, bilinli bir dnce
gerektirmeyen bir btn haline gelecektir. Sesiniz ve bedeniniz rahatlayacak ve her ey otomatik
olarak saa gelecektir.
Unutmayn ki, sizin iin iyi alan bir sese sahip olmanz iin kusursuz bir sesiniz olmas
gerekmez. Birka yl nce, sylenen bir aktrn ark sesiyle almasna yardm ediyordum. Bir
gn konutuumda, cmlelerinin sonunda hava ok fazla kstlamt ve ortaya kan ses biraz
akllydu, bu yzden bahsettim ve ona birka basit deiiklik yapabileceimi dndm
syledim. Beni durdurdu ve tarihteki en nl ncil'den birka filmde Tanr'nn sesi olduuna
dikkat ekti. Onun sesi Tanr iin yeterince iyi olsayd, muhtemelen baarl bir aktr iin
yeterince iyi olduunu kabul ederdim - muhtemelen, Tanr'nn ses karmamasn salamak iin kk
bir alma yapmak isteyebiliriz.
Mesele mkemmellik deil. Amacmz, kim olduunuzu ifade eden ve mesajnz etkili bir ekilde
ileten bir konuma sesi bulmaktr. Her eyi dzeltmeye mecbur hissetme. Sadece yolunuza kan
sesler zerinde aln ve eserlerini koruyun.
zellikle bir arkc olmann nihai hedefiniz olmad ve imdiye kadar yaptnz i iin
alkladysanz, ark syleme egzersizleriyle sadk kalmaya zen gsterir. imdi sesinizi
ykselttiiniz ve sesinizde yaptnz deiiklikleri talep etmeniz iin size meydan okumak
istiyorum, sonra konutuunuz ekilde gelmelerine izin verin. Dndnden daha kolayd.
Gs Sesi Bir Hazine Sand Yapmak
lk nce sizi temin ederim: arklarnzn kalitesi, zellikle de egzersizlerin en st seviyesine
girerken, konuma sesinizin ne kadar harika ses kacana dair uygun bir l deil. Ortada
bulunmak, konumakta olduunuz kelimelere muhteem rezonanslar eklemenize olanak salayacak, bu
yzden de uygularken tutmay ve oynamay isteyeceim.
Fakat, orta bulmak iin ok fazla aba harcadysanz, ancak hala burada rahat kalmadysanz,
vazgemeyin ve egzersizlerde daha yksek hareket ettiinizde kararsz hissettiiniz iin konuan
sesinizin gelimediini dnmeyin. . Konumam iin kullandmz seslerin ou sandm gibi
gste kalyor. Konumaclar iin temel soru udur: Gs sesi nasl? Artk daha kaln ve gl
hissediyor mu? Diyafram nefes alyor ve ses tellerinizin przsz bir hava akyla gl bir
ekilde titremesini salamak iin neler hissettiinizi hissediyor musunuz? Boazn tkamak iin
ykselen yerine, grtlaklarnzn daha duraan durduunu mu buldunuz?
Bir an iin orta notay bir kenara koyalm ve gnlk konumanz gelitirmeye yardmc olmas iin
altrmalarla elde ettiiniz gelimi gs sesini kullanmaya odaklanalm. Bir kerede ve herkes
iin, akl talaryla, cesurca, burnunda, solunumla ve rahatsz edici niteliklerinizi sesinizden
almanz istiyorum. Sadece dinleyicilerinize iletmek istediiniz mesaj azaltmakla kalmaz, ayn
zamanda sesinize son derece zararldrlar. Ses tellerinizin sal iin - bu arkclar iin
hayati nem tamaktadr, bu arada - stres ve gerginlikle oluturulan sesleri konuma eklinizden
karmanz gerekir.
Bu admlar atarken, gerekten yaptmz ey, sesinizin sizin kadar ilgin olmasna izin vermek.
nemli, gl ve kalc deiiklik, elinizin altnda; ses lt yapmak iin uyguladnz
temelleri kullandmz iin.
Hl ok Hava m?
lerleme eridinizde duyduunuz ses hala ok yumuak ve keskinletirilmise, sesli altrmalarda
birka sekin sese odaklanmanz rica ediyorum. Sana en ok yardmc olacak ey sersem ve goog
olacak. Sz geen hecelerin her iki ucundaki gs, havann kordonlara yaylmasn kstlamada
olduka etkilidir ve hecelerin her ikisi de ses tellerinizin ok fazla hava tarafndan
bombardmana tutulmadan konuma gelmesini ve titremesini salar. u sesleri deneyin: CD'nin 15.
parasna (erkek) veya parann 16'sna (kadn) dnn ve goog'u kullanarak ilk iki altrmay
syleyin, sonra gag' syleyin. ark sylemenin, bantla konutuunuzdan daha fazla kalnla ve
gce sahip olduuna bahse giriyorum - daha iyi bir kablo ve hava karm.
Egzersizi yaparken, normalden daha byk bir hacimle, yz metre uzakta yerine bir iki yz metre
uzakta birine hitap etmeye alyor olsaydnz kullanacanz sesle ark syleyin. Hem goog hem
de gug'un sesinizi nasl attna konsantre olun.
imdi geri dnn ve bir eyler konuun - aklnda ne varsa (ya da isterseniz nceki paragraf
okuyun) kasetre. Az nce goog ve gug'i retmek iin kullandnz ayn yerde konumann bir
yolunu arayn. Ayn hacim, ayn younluk ve kalnlkta deneyin. Szckler ve sesler arasnda gei
yapmak ve konumay balangta biraz singsongy yapmak iin yardmc olur, bylece kendinizi ark
sylemek bulabilirsiniz - "Gug, gug, bu gug nasl sylyorum" gibi bir ifade konuurken
bulabilirsiniz. (CD'nin 26 no'lu ucunda bu trden bir flop-flopping gsterisi duyabilirsiniz.)
Egzersiz hecelerinin ve kelimelerin tam olarak ayn zelliklere sahip olduunu hissetene kadar
denemeye devam edin. Konumanz daha yksek sesle olacaktr. Kaln. Daha az havadar!
Ayrca, egzersizlerdeki bouk sesleri kullanmanzdan ok faydalanacaksnz - nay ve naa. Bu iki
ses, ses tellerinin uzun, kaln bir konumda titremesini salamada olaanst derecede iyidir.
Geri dnn ve genel altrmalarn nay ve naa blmlerini yapn. Egzersizin, havann ve kablolarn
buluma biimini yeniden ayarlamasna kulak verin, sonra konumaya hemen girin. Yukardaki "gug"
ve "goog" sesleriyle yaptnz gibi, ksa "a" nn sesini bir konuma cmleye ta n. Birka tane
naas syle, sonra "Ben caaaaan naa naa naa do thaaaat" gibi bir cmle yapmay deneyin. Kalnl
younlatracak bir sesi tutun. "Ben buna caaaan haaave."
ou insan nay ve naa egzersizlerini kaln, gl bir sesle syler, nk bunu yapmak o kadar
kolay ve keyiflidir. Ancak konutklarnda, seslerini ieri sokup ses dzeyini drdkleri ok
yaygndr. Birisinin rahatsz edici ya da rahatsz olmasndan korktuunuz gibi, dk sesle
konumann konuma sesi zerinde dorudan bir etkisi vardr: doru ses iin kordlara yetersiz hava
salar.
Konuan sesinizi daha yksek sesle yapn. rencilerden gnde onlarca kez ders vermelerini rica
ediyorum ve zamann yzde 90', aralarnda en ok giden insanlar da ikyet ediyor: "Fakat imdi
baryorum!" Ltfen konumann tm bedeni kullanmas ve enerjilendirmesi gerekir. Birok insann,
zellikle haval sesleri olanlarn, vcutlarnn yaklak bir in kpn ve konutuklarnda
enerjilerinin bir santimetreyi kullandn fark ettim. yi konumak, istediiniz kelimeleri ve
sesleri yakalamak ve onlar zorla ynlendirmektir, ancak bask olmadan, vcut dnda.Yumuak bir
ses iin
hi pelerin olmadn sylyorum mu? Tabii ki deil. rnein romantik bir durumda iseniz, doal
olarak, hissedebileceiniz gibi cana yakn, ekici ve tutkulu gibi ses karmak istiyorsunuz ve
sevdiklerinizin kulanda barmak bu hile yapmayacaktr. Sevdiiniz kiiyi veya einizi youn ama
durgun bir sohbette nasl salar ki, tamamen hazr olduunuzu, ilgilendiinizi mi ve ne dediinizi
mi kastediyorsunuz? Vcudunuzun her bir ksm sesle balandnda dinleyiciniz duyacaktr ve
konutuunuz her kelime doru kord titreimine baldr. Havadar fsltyla yumuak bir ses
arasndaki farkn bir gsterimi iin CD'nin 27. parasn dinleyin.
balad.
Konumanz, gug, goog, naa ve nay' kullandnzda doal olarak ortaya kan ses younluu ile
uygulayn. Konuan sesinizde havalln srekli yeni ve ekici bir varlkla deitirildiini
hissedersiniz. Senin varln
akln Dzeltilmesi
Cmlelerinizin zorlu, akll bir nota bitmesini nlemek iin neyin gerektii konusunda bir gizem
yok. Grdmz gibi nedeni ve tedavisi havadr. Havalanrsanz ve konumaya devam ederseniz,
sesiniz sadece gaz biter. ounuz muhtemelen, diyafram nefesiyle alrken seslerinizin daha
przsz hale geldiini ve akl sesleri zerinde karanlk bir sesle alacanz ok daha kolay
bulmutur. Ancak, baz temel bilgileri glendirmek istediim nefes alverii ile konuma
arasndaki balanty kaybetmek ok kolay olabilir.
Nefes alrken, elinizi karnnzn hemen stndeki mideye koyarsanz, nefeslerken elinizin dzgn
hareket etmesi gerekir. Birisiyle konuurken elinizi orada tutarsanz, konutuunuz sre boyunca
ayn dzgn hareket gereklemelidir. Szler azndan ktnda mideniz daima ieri doru hareket
ederse, hava ak kstlanacak kadar zor. imdi nefes alma moduna geri dnelim ve aty
plaklndan silmek iin hissettiiniz ve deneyimlediiniz eyleri deneyelim mi diye bakalm.
Tm dikkatinizi nefesinize verin. Vcudunuzun optimum hizalanmas iin parmaklarnzla ayakta
duran bir kitap zerine koyun, gsnz ve omuzlarnz ykseltmekten alkoyarak tamamen ve derin
nefes aln. Alt midenizin genilemesini hissedin ve nefesinizi boaltmaya konsantre olun, bylece
solunum veya nefes verme konusunda herhangi bir bask hissetmeyin. Nefesiniz dzgn ve zahmetsiz
hissedildiinde, bir eyler alp yksek sesle okuduunuzdan ya da bugn ne yapmay planladnz
konumaya balayn. Bunu yaparken, tam, derin nefes alma modelinizi yerine koyun. Elini karnn
etrafndaki karnnda tutun ve szler akarken dardan midenizi getirme eklinizin farknda olun.
Her konutuunuzda mideniz ieri girmelidir. Bir virgl veya bir dneme ait bir cmlede
duraklattnzda, bir an iin ie doru hareketi durduracak ve yeniden balaynca, tekrar bir
nefes almann zaman gelene kadar yoluna devam ediyor. Bu ie dnk hareket devam ettii srece,
sesinizdeki akll sesi duymazsnz. Bir rehber olarak mideyi elle tutarak kendinize ok fazla
hava ile konuma deneyimi verin.
Ayrca, ses seviyesine dikkat etmenizi de isterim. Ses seviyesini geri ekerek (fslt olmadan)
akl moduna derhal ses karabilirsiniz. Bunu yapmak, kablolar titreir, ancak yeterli havay
brakr ve birbirlerine kabaca vurmalarna neden olur. Konuma iin gereken ses dzeyi nedir?
"Beni dinle" seviyesinde-"beni duyduun ok nemli" ve "baka bir tantm iin gz ard
edilmeyeceim" seviyesi olarak da bilinen "beni dinle" seviyesine alkanlk hacmini ayarlaman
neririm . Barmak istemiyorum. Sylediiniz her kelimeye nem veren bir ses hakknda
konuuyorum. Sonuta, nemli deilse, neden konumaya alyorsun? Ve neden dinleyeyim?
Benim iin ilgin, bir ses komutunu dikkat eken ve ona en ilgin ve en ekici nitelikleri veren
enerji seviyesinin, stn ses retimi iin gereken seviyedir. Sanki seslerimiz zorlayc olmak
iin tasarlanm ve dinliyor - sadece biz onlara izin verirsek. Bir gn bile daha yksek sesle
konumay deneyin ve insanlarn sana ne ekilde tepki vereceini grn. Radyonuzu evirip sizi
dinlemek iin eilen insanlar, yaptnz yeni heykel sesine uyum salamanz iin biraz zaman
gerekebilir, ancak yeni ses enerjiniz tarafndan enerjilenirler biliyorum.
oumuz, her cmlenin sonunda ses seviyemize dmesine izin verme alkanl iindeyiz ve bu
yksekten-yumuak desenin ok yaygn olmas tesadf deil. stediimiz iin yumuamyoruz, nk
havalanmaya balyoruz. Ancak, biraz pratik ve dikkatle, cmlelerinizin hacim ve enerji seviyesini
belirlemek ve orada tutmak iin gc ve beceriyi kolayca oluturabilirsiniz.
Bu sorunu dzeltmek iin en etkili egzersiz oktav atlamadr. Geri dnp CD'deki 22 no'lu (erkek)
veya 23 numaral (kadn) izleri dinlerseniz, tm egzersiz boyunca ben de ayn younluu koruduumu
duyarsnz. Sadece yksek nota basmak ve atlamasna izin vermek deil. Sesin hacmi ve gc
sabittir ve bu, egzersizleri brakp konumaya balaynca sizinle birlikte almak istediiniz
kalitedir.
Oktav atlamasndan u ekilde konumaya gein: Oktav atlamann ilk blmn (sadece gs ses
paralar) gug sesini kullanarak yapn. Gerek notayla yksek notalar alabileceini hissetene
kadar pratik yapn. Sonra kelimeleri deitirin. ark syle: Ben-CAN-eer-istiyorum. I-CAN-do-it-
sa. stiyorum ev-'ry-ey. imdi bu kelimeleri onlar seslendirdiiniz gibi konumaya alman
istiyorum. Sesi kuvvetli tutun ve her szckte sunun ve nefesinizin gcn her birini canlandran
hissedin. Bunun nasl ses kacan duymak iin CD'nin 28. parasndaki gsteriyi dinleyin.
Diyafragma solunumunuzu konumaya balamak yumuak hissedecek ve sanki on kk havada iirmek
yerine byk bir mum flemez gibi hissedeceksiniz. Cmlelerinizi, birbirlerine bal, nefesleri
akan ve her biri nemli olan boncuk dizisi olarak dnn. Her cmleyi sanki demette atlmayan bir
szck gibi konuun; yumuak veya akll hale getirerek kaybetmeyi gze alabileceiniz tek
heceden deil.
ok Burun Sesi in Rx
Sesin ok burun sesi gibi grnyorsa, hatrlaman sebebi, burnuna akan hava miktar yatyor. ok
fazla hava ve Nutty Profesr olarak Jerry Lewis'in ipularn alrsnz. Sylvester Stallone Rocky
oynuyormu gibi geliyor. Unutmayn, kasetinizi dinlerken ve CD'nin 2. ve 4. paralar zerindeki
gsterimlerimle karlatrdmda, ar gstermi olduum ses izlerini dinliyorsunuzdur. Burun
olduunuzu biliyorsanz, hangi kampn iine dtn bulamazsanz, aadaki zmlerin her
ikisini de deneyin. Sorunu hangi belirginletirir? Hangi dzeltmek iin grnyor? Bu, sesinize
belirli lezzetleri ve renkleri ekleyen faktrleri gerekten renme ansnzdr.
Burun sesi Jerry Lewis eitli yksek bir grtlak dorudan bir sonucudur. Larenksiniz
ykseldiinde boazn arka ksm kapatr ve burun boluuna doru fazla miktarda hava ynlendirir.
Bir nceki blmde ayrntl olarak tarttmz dk-grtlak sesi kullanarak grtlak seviyesini
drdnzde oluan skm ve tereddtsz tonlar annda kaybolur. lgintir, yine de, nasality
gittiinde duyduunuz yeni seslerden biraz ok olacaksnz.
Ben rencilerle alrken Olduka sk, biz, burun sesi hedef dk larinks bir dokunu ile
dzeltmek ve daha sonra renci, durur ve der "sama geliyor bu!" rencinin u anda duyduu ses
ok basm gibi grnyor. Duyduum ve gerekten yarattmz ey yumuak daman stnde ve
altnda hareket eden havann salkl ve uyumlu bir karmdr. Fakat garip geliyor, sanki bir
gelime olamazm gibi grnyor ve tedavi ok hzl grnyor. Bundan daha fazla olmas lazm.
Aslnda yok. Gerekten sklyorsun - bu kadar abuk. ok sert bir ekilde karar vermeden nce
sesinizi bu yeni grtlak yerleimi ile konuurken kaydettiinizden emin olun. lerleme teypteki
ok burun sesi ile karlatrn ve sesini byk grrsnz bence.
Rocky "tkal burun" burun sesi ne durumda? Onu ortadan kaldrmak iin, yumuak damakta
yanklanmak iin daha fazla havaya izin vermeniz gerekecek ve bu gerekten, orta sesin fiziksel
duygusuna konsantre olmanz gerektii anlamna geliyor. Orta ses yumuak daman stnde ve
altnda doru miktarda havaya izin vermenizi gerektirir ve orta vuruunuza geldiinde bloke olmu
burun tkanklndan uzaklarsnz. Ortaya kmann ilk aamalarnda bir sr renci,
yanllkla seslerini daha burunsal hale getirdiklerini dnyor, ancak bu doru deil. Sadece
burunlar etrafnda titreen daha fazla hava hissediyorlar - bu da ban tkankl burun ses
problemini dzeltmek iin ihtiyacmz olan ey.
Genel snmaya devam ederken, bir oktav ve oktav bir buuk egzersizleri zerinde younlan ki
bu hzl ve art arda orta ynde ilerlemenizi salar. Yumuak damakta direkt hava dolamasna
yardmc olan boazii nay ve naa seslerinin zellikle etkili olduunu fark edeceksiniz. Ortaya
vardnzda dikkat edin ve sesin gzlerinizin ve burnunuzun arkasnda nasl titretiine dikkat
edin. Aradnz duygu bu ve tkanm, burun sesini amak iin ihtiya duyduunuz tm farkndalk.
Daha nce akladm "flip-flopping" tekniini kullann: Orta sesin yksek sins titreimlerini
hissedinceye kadar bir egzersiz boyunca ark syleyin, ardndan birka yeni ses kalitesini
konuma sesinize eklemek iin birka satr durun ve konuun.
Hl ok Huskyseniz
Birounuzun bu noktada kaba, Louis Armstrong sesi ile problem yaamayacanz pek muhtemel deil,
nk ses tellerine hava akn dzenleyen ok fazla uygulama yaptk. Ses kablolarnn d
kenarlarna titremeye neden olan hava patlamalarndan kaynaklanan kaba kalitesi, muhtemelen goog
ve gug kullanan ilk altrmalarnz denediiniz anda ortadan kaybolmaya balad. Gs tarafndan
retilen glottal duraklar, nszler tarafndan ekillendirilmek iin yeterince yavalatlmam
acele ses havasna mkemmel bir panzehirtir.
Hala kabuun izlerini duyuyorsanz, goog ve gug'a geri dnn ve kablolarn hava akn azaltmaya
yardmc olmaya devam etmelerine izin verin. Bir kez daha, egzersizlerde duyduunuz daha zengin ve
daha kontroll sesi birka goog ve gug yaparak konuma sese dntrmeyi deneyin, sonra ayn
younlukta konuarak konuun. Vcudunuz ve beyniniz egzersizden konumaya geerken, konumanzn
ark sylemeniz gibi - gelimek iin altmz alkanlk gibi konumalar yapmasn beklemeye
balarsnz.
ben
Sonra sesindeki burun seslerini dzeltmek iin alak-larinks sesi kullandk. Low-larynx sesini
kullanarak birka kelime konutum ve onlardan ayn ton kalitesi ile tekrar etmelerini istedim.
Larinks annda yant verdi, nk pek ok insan gibi, ciddi bir yksek-grtlak problemi yoktu.
Bunun yerine, yllar boyunca boaznn kapanma eiliminde olduu "kk konumak" iin alt.
Boaznn arka ksmn daha fazla hava, daha fazla kablo ve daha dk bir grtlakla atmzda,
gl, normal boyutta bir ses kard. Ancak o byk sesi kullanmak onun iin yorucuydu. Bu
ekilde konutuu birka dakika sonra, sesini sanki kaybediyor gibi hissetti ve bouklayordu.
Birka faktrn kombine etkisi buydu:
ben
Daha byk miktarda hava, daha fazla yalamaya ihtiya duyduu ses tellerine biraz kuruyordu.
Evette'den bir su iesi tamaya balamasn ve srekli su imesini istedim.
ben
Daha kaln kord titreimi daha fazla fiziksel olarak vergi yklyordu ve ayn zamanda daha fazla
zihinsel konsantrasyona ihtiya duyuyordu. Ekstra zihinsel odak sklkla vcudunuzu sarar, nk
belirli bir ses karmak iin ok uratnzda byk miktarda enerji kullanarak kendinizi
duygusal olarak tketebilirsiniz. zm sabrdr. Yeni sesleri yapmaya devam edin, ancak
ihtiyacnz olduunda dinlenin.
Evette'nin devi, birok renciye verdiim reete benzerdi: Diyafragma solunumuna konsantre olun,
bu blmde ve 3. blmde grdnz tm hileleri ve nerileri kullann. Ardndan ark ve konuma
iin ayn ses seviyelerini korumay unutmayn. Bu daha yumuak ark sylemek anlamna gelmez.
Pratik yaptnzda ark sylediiniz gibi yksek sesle konumak demektir. Sonunda vazgeme.
Evette, bu yeni alkanlklar hayatna entegre etmek iin veya drt hafta srd, ancak devam
etti ve imdi de hak ettii gc ve dayanklln gelitirdi. Sen de yapacaksn.
Dil Taming
Bu noktada dnmeni istediiniz son unsur dilinizdir. ou zaman, rencilerimin egzersizlerle
iyi getiini fark ederim, fakat yanllkla kendi dilleri pozisyonuna taklp kaldklarn, pek
dnmedikleri bir ey buldular. Dilin konumu harika ses iin ok nemlidir, fakat ayn zamanda
yutmann merkezi - ve yutkunma ilevleri bazen konumay olumsuz ynde etkileyebilir.
imdi de imeden imeyi yut. Dilinizin nereye gittiine dikkat edin. Kapandnz dilerin
arkasna doru itin. Bu pozisyondaki grevi, yutarken az kapatmaktr. Dilinizin n ksm dileri
kapatmak iin ileri iter, dilinizin arka ksm ykselir ve boazn arka blmn kapatr. Tekrar
yutkun ve bu yerletirmeyi ara. Bu ok nemlidir, nk eer bir ses karmaya alrken dili bu
ykselen ve kapan harekete geirirse boaznzn arka ksmn byk lde sktrabilir ve
kabilen serbest hava miktarn snrlar.
Konuurken, dilin aznzn alt ksmnda dinlenmeye devam etmesi ve ucu pratik olarak alt dilerin
arka tarafna demesi gerekirdi. Dilerden hafife uzaklaabilir, ancak yalnzca hafife.
Dilinizin ucuyla sesli harflerin neredeyse alt dilerin arkasna temas ettiini syleyerek
uygulayn. ounuz, belli mektuplarda dilinizin geri dnmek istediini greceinize bahse girerim
ve bu bir problem. Diliniz geri ekildiinde arka ksm neredeyse daima ykselmeye ve havay
kapatmaya balar. Sesli harflerle aln ve dilinizin n ksmn dilerinize daha yakn tutmaya
almaya aln.
8
Korkusuz arklar
Derslerimde bir hafta, bir ya da bir gn oturursan, insanlarn ark syleme seslerinde atlmlar
yaratan ani deiiklikleri grrsn. Sanki insanlar kk bir yirmi be santimetre sigortas eksik
olduu iin Volkswagen'ler gibi davranan Ferraris'teki dolayorlarm gibi. "Sigortanz" yksek
bir grtlak veya zayf orta ses olabilir. Belki de nefes almaya alrken bask oluturan
sklm bir midey kadar basittir. lgin olan ey, bu faktrlerin ark sylememizi tamamen
engellememesi. Barikatlar oluturduumuzda alternatif yollar oluturuyoruz. Kendinize tek bir
tuta ark syleyebileceinizi syleyebilirsiniz - ve ne olacak? Orada harika sesler var. Ya da
herkesin, grubunuzun arklarna eklemenizi istedii yksek notlara ulamann zor bir i olduunu
bildiini dnrsnz. ark sylemenin seni yok ettii nemli deil. Sen konser alyorsun; sorun
ne? Baka bir deyile, bir Volkswagen'in problemi, alt srece ne olursa olsun?
nan bana, harika bir vokalist olmak sadece A noktasndan B noktasna giderken deil; sen
Ferrari'yi istiyorsun. ark syleme biimini dikkatle dinlerseniz, yaptklarm yapmay
renebilirsiniz: eksik sigortay bulun ve takn. ark semenizi snrlandran fiziksel nedenleri
belirlemenize yardmc olmak isterim. ve bunlar verme ekli. pular en ok nefret ettiiniz
yerlerde vardr - "anahtarmn dna kan" arklar, yznz mor hale getiren notalar, dilinizi
balayan cmleler. Normalde duracanz lekeler zerinde nasl alacanz renirseniz, onlar
hzlandrlm ses gc iin basamaklar olarak kullanmaya hemen balayabilirsiniz. yleyse ark
sylemeye balayn ve olanlar grelim.
Birlikte ark sylemek
Birok retmen size bir ark denemeye hazr olduunuzdan aylar, hatta yllar vokal egzersizleri
uygulamanz gerektiini syleyecektir. Bir dnce dkkan: Nefes almadan sklncaya kadar nefes
almalarn retin, sonra da sonsuza kadar egzersiz yapmalarna izin verin ve egzersizler mkemmel
olduunda arklar getirin. Gezegende, hatta rencilerinin egzersizlerini tamamlamasna asla
izin vermeyen teknik retmenler bile var. Bu yaklamlar, kolar zel rencilerden azami
miktarda gelir elde etmek iin ark sylemek iin harika yollar olabilir, ancak sorun u ki,
vokal egzersizleri kendi banza gerekletirmek iin yapm olduunuz ey deildir. Biliyorsun
ve biliyorum ki, vokal teknii egzersizlerini renirken, ark syleyeceksin, sana sylemesem
bile.
Kaytl bir yapmc olduu kadar teknisyen retmen olduumdan, dorudan mzik yapmann iine
girmeyen tekniin noktasn gremiyorum. Duygularm, bir kere orta duyunun olduunu ve gs
kafasyla ban kontrol edebildiinizde yeni becerilerinizi arklarda almaya balamak gzel.
Yapmanz gereken ilerlemeyi tek bana egzersizlerle arpacak akll bir ekilde yapmanz
isterim.
Duyduuma gre Ne Duyarsn
Zorlu eyleri hemen iine atmaya hevesli hrsl bir renciden ok sevdiim bir ey yok. Binlerce
sn tandm ve genelde, ikinci dersinde bana bir Mariah Carey veya Michael Bolton arks getirip
"Bunu yapmaya hazrm" diye syle bana. Vokal akrobasi ve saf cesur ykseklerden ve mzik alt
dzeylerinden korkmak yerine bunun iin ilham alrsnz. Ve derim ki: Gzel. Nota alp oynamaya
balyorum ve sonra sadece dinliyorum. Neredeyse kanlmaz olarak, duyduum ark iaretten
uzaktr. renci, CD'de Mariah'nn ykseldii noktalarda doruk noktalarna yakn olmayan rahat bir
monotonlua yerleti ve bunu belirttiimde renci yle diyor: "Fakat bu problem yaanmaz. Evde
CD ile ark sylyorum.
Mutluluu iin ark sylerken, sadece siz ve CD alarnz, kayt sanatsyla ayn sahalar
sylyorsunuz yanlsamasna dmek kolay. Beyninizin bir ksm sanaty duyar ve bir ksm sizi
duyar; birisi akken biri kapal olduunda, kendinize kredi vermek doaldr. "arkcyla birlikte
oradaydm," diye dnyorsun. "Bu harikayd."
mitasyon, bir ark renmek iin harika bir yoldur ve tekrar tekrar mzik dinlemek veya almak
iin zaman harcayarak doru ynde atlmsnzdr. Kelimeleri ve melodiyi tamamen bilene kadar
teknik olarak yeterince dnemiyorsunuz. O aamaya vardnzda, kendiniz de dinlemeye balamak
iyi bir ey. Ve biraz daha eletirel olarak dinlemeyi renirseniz, ne yapacam, sesin
zorland yerleri veya bir notayla dieri arasnda bir kopukluk olduunu duyarsnz. Kaba bir
noktay belirlediiniz her seferinde kendinizi kandrp eletirebilirsiniz. Ancak bunun yerine,
kulaklarnz ak tutmaya ve tam olarak nerede sorun yaadnza dikkat etmenizi istiyorum.
Gerekte, kendi tehlike rotanz planlarsnz. Kendine sor:
ben
ark nerede zorlanyor?
ben
arkda hangi szckler dolat?
ben
Gs sesimde hangi pasajlar ok fazla bask oluturuyor gibi grnyor?
ben
Bir nottan dierine nereden ayrlyorum?
Bir parann sizin iin yksek gzktn, zorladnz fark edebilirsiniz. Gs sesi brakacak
bir yer mi? Ortasna geelim mi? Ortadan baa m hareket edersiniz? Basky nasl azaltabilirsin?
Artk daha zorlu mzik seerek ve nerenin zor olduunu bilerek, annda divahood'e gemekten
kurtulmann sihirli bir yolu olmadn unutmayn. Teknik adan mkemmel deilseniz, ancak
egzersizlerde zerinde altmz ayn alanlarda mcadele etmenizi istiyorum, arklarla
mcadele etmekten ekinmeyin. Bu, yksek orta ve kafaya doru ykselen arklara hemen atlamak
yerine, orta yola giren arklarla balamanz gerektirdii anlamna geliyor. Gs ve biraz orta
ba ile ark sylemenize izin veren arklar sein ve daha glletike yukar doru ilerleyin.
Sizi snrl bir aralkta sktnz iin cezalandrmyorum. Aslnda, stdyomda rencilerin
"The Rose" gibi arklar sylemelerine bile izin vermiyorum, zemin hi iermiyor. Tm arala
sahip olmanz istiyorum, kulbe yola ktka gsteki en dk nottan ban en yksek notasna
kadar olan arklardan kannz. Bunun aka grndn biliyorum, ancak teknik adan
zorlayc olan arklara ak olmak ve sesinizden ne istediklerini gerekten dnmeden bunlar
denemek ok kolay.
Eer bir erkekseniz, E veya F ve B-flat veya B-natural arasnda yaynlanan notalarda nota orta
blmn grrsnz. lk arklarnz G ve evresinde en yksek nota sahip olmal
A. Bu aralkta inanlmaz derecede zorlamadan orta tadn iin bir ansnz olacak. (ema, bu
notlarn sayfada nasl grndn gsterir.)
Unutmayn ki erkeklerin ve kadnlarn popler arklarnn yzde 85'inde veya daha fazlasndan
hibirinde ba sesleri yoktur. Bu, sevdiiniz herhangi bir arknn sper yksek gospel veya ba
sesini sevmeyen Mariah Carey tarafndan gerekletirilmedii srece muhtemelen yalnzca gs ve
orta blm gerektirir demektir. En sevdiiniz kayt sanatlaryla birlikte ark sylerken,
sesinizin gs trn nereden ayrlmak istediini tam olarak fark etmeye aln. Egzersizlerle
birlikte altnz iin havann yumuak damaktan ve burun blgesine nasl nasl girileceini
rendiniz, bu nedenle ark sylerken bunu hissettiinizde karanlkta olmayacaksnz. Ortann
olmasna izin verebilirsiniz. Eer orta patlak verirse akn olmayn. Egzersizler yolu temizledi.
Gs sesinin tesine getiinizde duyduunuz ses yumuak ve havadar veya sesinizin gsten sese
arpp daha yksek bir sese dntn fark ederseniz ortay kardnz bileceksiniz. Bu
bilinlenmeye sahip olmak hayatidir! Ve bir kez kavradn m, CD'yi yedekleyebilirsin ve o noktada
ortal ararsn. Tekrar dene. Sesinizle zorlanmayan bir yer bulmaya younlamaya devam edin.
Egzersizlerle ilgili sorun yaadnzda ne yapacanz biliyorsunuzdur. Kaytlarla birlikte
ark sylerken kullandnz teknikleri kullann. Nefes alp almadnz kontrol edin ve
przsz ve "kolaylatrlmam" - gs ve omuz dahil deildir - emin olun. Gs sesinin st
ksmnda szmeyi brakn. Parman grtlak aznza koyun ve doru pozisyonda olduundan emin
olun. Btn bu teknikleri kullann - ark sylerken orada bulunurlar.
PERSONEL NOTLARI - ERKEK
Popler enstrmanlardaki kolaylk salamak iin, erkekler aslnda kadnlarla ayn tiz notasn
takip ederken bir oktav daha dk sesle ark sylyorlar.
ben
arknn baz blmlerinde byk patlama havalarnn gelmesine izin mi veriyorsun ve dier
blmlerde daha kstl bir ak hissediyorsun? Dzgn ve eit bir ekilde nefes verdiinizden
emin olmak iin karnnzdaki bir eli kullanarak hava akn tek bir seviyede tutmaya aln.
ben
Midenizdeki kaslar zorla ve gerginletirirseniz, sesinizde daha fazla g ve enerji bulacanz
varsayyor musunuz? Bir ok rencim yksek bir not aldn gryor ve dadan kalkmak iin kas
kullanmak istiyor. Etkili grnyor, fakat tekrar edeyim, ie yaramaz.
1976 Olimpiyat Dekatlonunu kazanan Bruce Jenner ile alrken gerek fiziksel g ve enerjinin
nereden geldiine dair byk bir gsteri aldm, yani daha uzak atabilir, daha yksek atlayabilir
ve herhangi bir insandan daha hzl koabilirsin demektir. Bruce iyi tonlanm bedenini korumaya
devam etti, ancak spor salonuna gidip etrafndaki g kaldrclarn yannda clz grnyordu.
Onlara, karlatrldnda olduu kadar kk olduu konusunda elinden geleni
yaptrabileceinden bahse oynamay ok sevindi. Komik olan ey, her zaman kazand. Niye ya? Bu bir
teknik meselesiydi. Byk ocuklar kanlmaz olarak nefesini tutarlar ve zorlarlar. Bruce, dier
yandan, enerjisini kaslarna odaklayacak ve przsz, derin bir diyafragma ekshalasyonu
salayacakt. Yzlerce poundu kaldrrken karnnda hi gerginlik yoktu.
Sesi zaman zaman kaydetmeyi unutmayn. Son zamanlarda rencilerimden biri Melissa Manchester'n
eski hit "Do not Cry Out Loud" u ark sylyordu ve kendisine harika geldiini sylyordum da,
gs sesten baa doru frladndan emindi. Gsnden ktnda bedeninde kesin bir farkllk
hissetti ve dinleyicilerinin duyabildiinden emindi. Tm aralar, aralktan arala hareket
ettike ses kaymalarn salar. rnein, bir piyano, yal ve tabandan tabandan olmasna ramen
tepesinde katna kyor. Her iki sesi rahata bir araya getirmenin anahtar gei
aamasndadr ve zerinde younlamanz istediiniz kesintisiz balantlar var. Diki blgeleri
phesiz balangta garip hissedecektir. Fakat yol boyunca grdmz gibi, sesi kendi iinden
yalnz bana anlayamazsn. Acele etmeden nce kendinizi kaydedin ve dinleyin, gs sesinden
karken hissettiiniz byk deiiklii herkesin duyduu sonucuna koturun. Dndnzden daha
iyi sesler duyduunuza hoa ardnz.
Ne Anahtardn
Merak ediyor olabilirsiniz, bu sefer, "anahtar" nzdaki arklar seerek kendinizde biraz daha
kolay eyler olabilseydiniz, sesinizdeki gerek gl yanlar gsterecek ve belki de sizi
karacanz byl mzikal mahalleyi merak ediyor olabilirsiniz. Orta veya ba sesi ile
mcadele.
Senin iin olabildiince basit eyler yapmak isterim, ancak korkarm ki sana anahtar koyarsan
hnerini yapmaz. Bir arknn anahtar imzas, bize ka adet keskinliin ve dairenin bir para
olduunu syler, ancak notalarn aralkta ne kadar yksek veya dk olduu konusunda hi bir ey
sylemiyor. rnein, C anahtarnn keskinlikleri veya daireleri yoktur ve o anahtardayken
piyanonun her beyaz tuuna karlk gelen notalar alabilirim. Bunun anlam, piyano tezgahnn
sol tarafna kadar ilerledim ve en dk beyaz notalar oynadysam, CI'nin anahtar olacam ve ben
veya herhangi bir insan sesimi derinletiremem mmkn deil . te yandan, piyanodaki en sadaki
beyaz tulara karlk gelen notlar da C'de ve hibirimiz o arklar sylemeyecek. Tabiri caizse
"
Bununla birlikte, belirli bir ark iin en ok hangi tutan holandnz bulmak mantkl olur.
Bir eyann sormas gereken bir soru var ve nasl cevap vereceine karar vermenin birka yolu var.
Birincisi, onu ilk kez icra eden sanatnn syledii yeri dinlemektir. Bu, orijinal arkcyla
ayn cinsten iseniz, sizi beyzbol alanna sokabilir, ancak, bir kadn tarafndan popler hale
getirilmi mzikle ilgilenen bir adam olursanz, biraz karkla neden olabilir. rencim Tim
Liza Minnelli'yi sevdi ve o dairede dans ettike kefedilen veya tahliye edilmeyi bekleyen
kaytlarn sonsuza dek ald ve ark syledi. Liza kadns bir ses sesi olsa da, Tim kopyalamaya
altnda btn zamanlarn orta ve ba sesiyle harcad. Bahsettiim gibi, hem erkek hem de
kadnlar, her arknn alt notalarn gs sesinde tutmal ve Tim'in sesinin gelimesine izin
vermek iin, Liza'nn arklarn gs sesine dalmasna izin verecek bir anahtara aktarmas
gerekiyordu ve ses sesleri repertuar geniletin.
ou insan, kendi ses kstlamalar olarak grdklerini temel alarak anahtarlar semeye balar.
Sahip olduunuz tek ey gs sesi olursa, gvenli, konforlu alannzda dk kalmaya meyilli
olmak doaldr. Ve sen yllarca opera okuyan ve kafann sesine skan bir kadnsn, stratosferde
skp duran tular semek normaldir. Bu yntem, yine de elli aroma sunan ve vanilya seen bir
dondurma dkknna kmak gibidir - nk vanilyay seviyorsunuz, ancak dierlerini denemek iin
ok ekingensiniz.
Sesinin yeni ihtimallerine bir ans ayrmanz neririm. Gs, orta ve ba sesleri olan bir
enstrmannz var ve bu tr ok ynllkle arknz, mzii ve sesinizi parlak klan parazitli
aralklara yerletirebilirsiniz.
ark ok yksek ses karyor mu? Oraya koyun. Acl ve seksi aaya iniyor mu? Oraya koyun. Her
arknn imza ve belirli ses sesleri iin yalvaran bir duygusal rezonansa sahiptir. Srklenen,
hzl tempolu bir rock tonu, belli miktarda gs sesi iin lk atyor. Yava bir ak balad,
alt ksmdaki gs sesinin konuma sesi ve yksek notalarda orta, hatta ba sallamann heyecann
gerektirir. Birka denemeyle mkemmel anahtar bulmak kolay olmaldr. Zor olsa bile sizi
heyecanlandran bileimi arayn. Oraya varmak zaman alrsa ve oraya gitmek iin bavursanz dahi,
ansnz byk bir ansa brakn.
O
Seni geri atmak gibi grnyor. Nazike aln ve kk admlar atn. Bir sonraki atlm seni
artacak.
Size Exorcist'in yldzn vereceim ayn tavsiyeyi sunarm: "Hatrlayn, Linda, u anda sorumlu
hissetmemenize ramen hala bedeninizdir - ve sadece onunla kalrsanz yaknda olacaksnz. kontrol
altnda."
9
Byk Seslerin Bakm ve Beslenmesi
sesleri zerinde altklarn bilen insanlar kanlmaz olarak duyduklar eyleri gemek
istediklerini fark ettim. Arkadalarnz, nller, "uzmanlar" ve boaznz iin faydal rnler
reticilerinden gelen bu rehberlik aralar tm alan kapsar. Biliyorum, nk muhtemelen hepsini
duymutum.
rencilerimin birou bana eski bardaklarndan bahsediyor, tpk limonlu scak ay imek gibi,
boaz ars. nsanlar byk konumalar veya sunumlardan nce zel pastilleri emiyorlar. ocuklar
ark sylemekten holanmayan, ancak sesli derslerin ocuklar iin kt olduu sylenenlere
sesleniyorum.
Kime ve neye inanyorsun? Gerekten neyin ie yarayp neyin yarardan ok zarar verdii nedir?
Folklorun gereklerini sralamak iin bir ansiklopedi gerekir, ancak bu blmde hem sizin hem de
ocuklarnzn sesi ve sesinin beslenmesi ile ilgili en yaygn sorular ele alacam. Kendi
tecrbelerimden neyin etkiledii ve binlerce rencinin sesleri ve ses sal zerindeki etkileri
hakknda sonularm izdim. Sesi iten da karmak iin burada bir dizi teknik bulabilirsiniz.
Birkan bile deneyin ve inanlmaz deiiklikler hissedeceksiniz.
Sesim iin u anda yapabileceim en iyi ey nedir?
Sesinizden maksimum performans almak istiyorsanz size verebileceim en nemli tavsiye
kelimeden oluur: daha fazla su i. Daha iyi ses gelmesi konusunda ciddi iseniz, bu paragraf
bitirdikten sonra bir bardak su iin. Aslnda, dndnz zaman yudumlayn ve kendinize bir su
iesi tutup btn gn dnn.
Su, sesiniz iin hayati nem tar, nk vcudunuz ses tellerini koruyan yalamay salar.
Kordonlar, konuurken veya ark sylerken titreir ve uyurken ve konumay hayal ederken bile
titreir. Tm bu hareket rahatlkla rahatsz edici olabilir, ancak suyun iine girdiinizde vcut
ideal koruyucu madde retebilir: ince, sulu bir balgam. Bir motor iindeki ya gibi srtnme
hareketli paralara zarar vermez.
Bugn sesinizi harcadnz sre boyunca ellerinizi srdkten sonra ne olacan hayal edin. lk
olarak plak deriniz krmzya dner ve ier. Sonra, uzun sre devam ettirdiyseniz, avu ii ve
parmaklarnz temas noktalarnda cildin ekstra katmanlar gelitirerek kendilerini koruyacaktr.
imdiye kadar gitar dersleri almsanz, tahrilerin kalsus yarattn grmsnzdur.
Ses kablolarnz, balgamla dzgn ekilde yalanmadnda, ilk nce iip kzarklk yaparak sonra
da kendi kalsus eitlerini oluturan eyleri yapar: dmler veya nodller. Dmler ve nodller
sesi nemli derecede etkiler nk sarmallar tamamen kapanmaya devam eder ve bazen cerrahi olarak
karldktan sonra da sorunlara neden olabilirler. lk elde ettiinizin sizi daha ok
elendirdiini ne sren ok sayda kant vardr; bu yzden bu, kesinlikle harekete geirmek
istemediiniz bir dngdr.
Bu arada dmler hakknda paranoyak olma. Bu blmde anlattm program izlediiniz ve
sesinizden gelen szlktan ve basky kaldrdnz srece, ok dk risk altndasnz. lkedeki
ou st grgr teknisyeni ile altm ve hastalarn ameliyat ncesinde bana gnderiyor. Doru
tekniklerle, sorunu ortadan kaldrmada olduka baarlydm.
(Unutmayn ki hafif arlnz, sahip olduunuz alkol toleransnz azdr.) Sert alkoll
iecekleri kesinlikle tavsiye etmem, nk yksek alkol ierii onunla baa kmay
zorlatrmaktadr. Bir Amerikan biras yzde 3 ila 5 arasnda alkol ierse de, 100 adet kant
viski yzde 50 alkol ieriyor.
Bunlar benim ynergelerimdir: Byk bir sunumunuz veya performansnz planlanmsa
Saat 8.00, akam yemeinde imeyin. Sesinizi ertesi sabah onda saymaya ihtiyacnz varsa, akam
yemeinizle imek iyidir, ancak kahvaltya devam etmemeye dikkat edin. Unutmayn ki yemek yemeden
imemeniz iyi olur. Alkol tek bana kan ekerinizi drebilir ve dnmek ve harika sesler
karmak iin gereken enerjiyi korumak iin normal kan ekeri seviyelerine ihtiyacnz vardr.
Eer iecekseniz, lmllk, hidrasyon, mastication (ineme, yani yemek) ve sresi (yani,
vcudunuzun iyilemesi iin zaman tanyn) dnn.
St rnlerinden kanmam gerektiini duydum mu? Bunda herhangi bir gerek var m?
Boazn her zaman temizleyen bir rencime sahipken ve ok fazla miktarda kanamayla bariz bir
problem yaadmda, soruyu tamamen ortadan kaldrmak iin yapmam gereken tek ey st rnlerini
ortadan kaldrmaktr. Kitapta daha nce tantm koro direktr Ryan, rencilerimin sesi, sesi,
peynirini ve yourdunu kesmek iin ngrakl sesini deyen birok kiiden biri. rencilerimin
nemli bir blmnde, st rnlerini yemenin zorluk karan bir problemi var ve bu sk
karlalan bir sorundur nk st rnlerinden kanmann size nasl yardmc olacan grmek
deney yapmaya deer.
Tbbi olarak, st rnlerinde hava pasajlarnda ve barsak yollarnda mukoza retiminin neden
veya nasl arttnn belirsizlii var. Bir teori, st rnlerini sindirebilmek iin spesifik
pankreatik sular salglar ve ayn zamanda hava pasajlarna daha fazla mukoza salnr. Artk
teknik bir adm atmadan st rnlerini vokalistler iin sorunlu gren milyonlarca kiiye sesimi
eklememe izin verin ve bu alanda kaytsz artsz tavsiye edin.
Yolda profesyonel bir mzisyenle alyorum, bana "Peynirli pizza almadan hayatta kalamam" dedi,
sempatikim. Sonuta, rock 'n' roll endstrisi iin byk bir gda grubu hakknda konuuyoruz. Bu
yzden bir uzlama neririm. Bence bir pizza yerinde durmanz yeterli, ama ne yapmaktan
holanyorsanz, ancak mozarella ile tepesinde dev devriye yerine domates soslu domates soslu
(domatesler mkemmel balinton savalar) aln.
Kalsiyum endie veriyorsa, alternatif kaynaklar arayn. Brokoli harika bir yoldur. Sesiniz sana
teekkr edecek ve vcudunuzun da geri kalan da olacak.
Birisi bana krmz etin sesim iin kt olduunu syledi. Bu doru mu?
Krmz eti yediinizde veya ar bir n yediinizde, vcudunuz sindirime yardmc olmak iin
karnz mideye ve barsanza ynlendirir. Bu, konumak veya ark sylemek iin kullandnz
kaslardan uzaklar. Sindirim enerji asndan youn ve ilerlemeye devam ederken boaz ve ilgili
kaslar iin daha az enerji var.
Sese gerekten ihtiyacn olan gnlerde hafif bir eyler yiyeceksin. Bu ekilde vcudunuz ses
retmeye odaklanabilir, yiyecei paralayarak ynlendirilemez.
Dalgam geiyorsun? Btn bunlar yapamam. Diyet yenilemek iin kayt olmadm!
Her beden farkldr. Bir peynir pizzann tamamn yiyebilecek, birka bardak limonata ile
ykayabileceiniz ansl birka kiiden biri olabilirsin ve sese hibir etki grmemelisin. Ancak,
sizinle gvendiiniz bir ses arasnda fazla miktarda balgam var ise, umarm bir deney yaparsnz:
Diyetinize daha fazla su ekleyin. Bir galon iemezsen, bugn dn yaptndan bardak daha su i.
Kafein zerinde kesmeyi deneyin. Turungil veya gazl iecekleri azalttnzda neler olduunu
grn. Kendinize st ve peynirden bir tat verin. Her eyi bir kerede yapmanz gerekmez -
deikenlerle oynamak ve neyin sizin iin en iyi ii gryorsanz. Bu deiikliklerden kazanlan
paray yalnzca siz seebilirsiniz.
Uzun vadeli bir deiiklik yapamyorsanz, nemli bir i veya performans iin sese gvenmeniz
gerektiinde ksa sreli vites deitirmeyi dnn. aramba gn mkemmel ses karmak
istiyorsanz hafta sonlar st yiyeceklerinin tadn karn ancak pazar gecelerinden aramba
gnne kadar yolunuzu kesin. St zerinde keserken, itiiniz su miktarn artrn. Spot na
girdiinizde, boaznz ok fazla boalttnzdan endielenmek yerine materyalinizi sunmaya
konsantre olabilirsiniz.
Sonuta, size yemek ve imek iin neler syleyemem, ama unu syleyeyim: Yzlerce rencim bu
nerileri kalpten alm ve bunun iin gsterecei ak sesleri var.
Uyandrdmda ne yapmalym?
nce, yutun. Boaznda inciniyor musun? Eer yleyse, tedaviye ihtiyac olan bir enfeksiyonunuz
olabilir. Seni yutmaya can atarken herhangi bir egzersiz yapman tavsiye etmiyorum. Bunun yerine,
sesinizi dinlendirin. Konutuunuz miktar kesinlikle zor olana kadar snrlayn, diyafragma
solunum hattnz unutmayn ve doktorunuza bakn.
Dier ses kskl seviyeleri iin uyandnz gnler son derece crtlak veya akll gibi
geliyor ve ses bir saatten fazla sryor ancak boaznz yutarken incinmiyor: demle urayor
olabilirsiniz - ses tellerinin imesi Kk vokal ktye kullanm sonucu. Belki sesinizi
yanllkla bir top oyunu ya da bir tartmada kullandnz. Sebep ne olursa olsun, sorun genel
egzersizleri yaparak dzeltilebilir.
Bahsettiim gibi, kordonlarn imesini azaltmak iin yapabileceiniz en iyi ey, dk-grtlak
sesi olmasdr, bu nedenle egzersizlere ekleyin. Sesin normal sesini kullanarak bir oktav
egzersizi ile balayn, sonra Bullwinkle / Yogi Ay sesi ekleyerek egzersizi tekrarlayn.
zellikle eer bouk hissederseniz sessizlemek iin alrsanz, garip gelebilir, ancak bu terapi
sresidir. Egzersizleri on dakika kadar bu ekilde yapn, ardndan dk-grtlak sesini karmaya
balayn. Bahse girerim ok daha iyi hissedeceksin. Deilse, dk sesleri genel snma rutini
boyunca tutun. Sesiniz glyse, ses sorunlarnz dzeltmek iin kullandnz problem zme
tekniklerini hzl bir ekilde inceleyerek sesi gnn geri kalannda iyi durumda tutun. Don'
tezgahnza akll, gsterili veya havadar nitelikler katan eski alkanlklarnzdan kurtulun
ve bunu sre iinde zorlayn. Konumay unutma!
Genel snmann sonuna ularsanz ve hala kvrlm hissederseniz, tek banza elinizden geleni
yapmsnzdr ve kordonlarnz hala imi tbbi bir nedene sahip olmalsnz. Gnn geri
kalannda sese yumuak davran. Konumanz gerekmedii srece konumayn, barmayn ve tekniinizi
unutmayn: haval sesler veya fslt kullanmamaya dikkat edin ve diyaframsal olarak nefes
aldnzdan emin olmak iin kontrol edin. Daha sonra, ertesi gn, genel snmalardaki dk-
grtlak sesleri kullanmaya balar.
Ben vokal-egzersizi sadece iptal edilemedi nemli toplantlar veya performanslaryla birok
sanatnn ve hoparlrler iin ilk yardm uyguland ettik ve ben yukarda aklanan teknii
kullanrsanz, "mucizeler" kural, olmadn size temin ederim istisna.
Dndm en zor koullar altnda, Erkekler in Marsllar, Kadnlar Vens'ten gelen en ok satan
yazar John Gray'le tantm.
Yeni bir televizyon bilgi reklam iin bir dizi videoya dntrlecei gnlk bir seminer
ekmeye balamaya hazrlanyordu. Setlerde, kameralarda ve mrettebatta yz binlerce dolar
harcand ve kameralar devrilmeye hazrd. Tek bir sorun vard: John'un sesi neredeyse tamamen
tkendi.
Uam indiinde ve kaldklar otele geldiimde gsteri saatine otuz dakika kald. Konutuunu
dinledim ve kordonlarnn iltihaplandn ve itiini syleyebildim, bu yzden dk-grtlak
egzersizlerine derhal baladk. Yaklak on dakika iinde, baladmzdan yzde 40 daha fazla ses
vard. Ona birka satr daha konumasn istedim ve sesinin haval olduunu fark ettim, kesinlikle
sorunlu kablolarn kurutacak bir problemdi. Bu problemi, hzlca nay ve naa gibi kaln tel
sesleri kullanarak ve havay dzenlemek iin googlar ve gugler kullanarak hzla zdk. Ayrca
hacmini de arttrdk. Ve son olarak ona diyafragma solunumunun temellerini gsterdim.
Yaklak yirmi dakika iinde sesinin yzde 90'n buldu ve birka gn iinde yola kt.
imdiye kadar rendiiniz tekniklerinizde gl ve iyiletirici bir takm aralar var. Onlar
kullanmaktan ekinmeyin. Bir pastil sallamaktan veya boazn iindeyken bir boaz spreyi satn
almaktan daha ucuz, daha kolay ve daha etkilidir.
Islak saunalarda vakit geirmenin sese gerekten ok iyi olduunu duymutum - bu doru mu?
Islak sauna. Kulaa ho geliyor, deil mi? Tm bu buharlar ses telleriniz iin harika bir eyler
yapyor olmal. Bence bu doru olsayd, ama bir sauna ya da susuz kalma, ter bir girdap iinde
oturup ne olacan unutmayn. Vcudunuzun su kaybetmesini salamak sadece kordlardan nem alr; bu
onlarda ve sesinizde ok zor.
Biri bana yzmenin senin sese zarar verdiini syledi -o doru olabilir mi?
Yzme harika bir egzersiz, ancak klor burun, az ve boazdaki astarlar tahri edebilir. Havuz
suyunu imediini biliyorum, ama nefes alp ban ieri ve dar doru hareket ettirirken biraz
yemene yardm edemezsin. Uyuturucu izlemek ve bir yzc iseniz ok su imek.
Operada ark sylemek iin bir ev kadar byk olmam gerekiyor mu?
Birok zaftig divas grdk, daha byk bir karn daha byk bir ses anlamna geldiini dnmek
yaygn bir ey. Bu byk bir yanlg. Artm vcut yann ses k zerinde olumlu etkisi
yoktur. Vcut daha zor alyor ve cierlerinizin kapasitesi gibi nemli faktrleri deitirmek
iin hibir ey yapmyor. Hayr, muhteem ses rezonans salamak iin daha fazla vcut ktlesine
ihtiyacnz yok. Bunu gelitirmek iin byk bir teknie ve zveriye ihtiyacnz var.
Genlere Balyor
Doktorlar, yllarca rahimdeki ocuklarn d evreyle ilgili sesler duyduklarn ve bekleyen
annelerin ve babalarn lejyonlarnn domam bebeklerine seslendiini ve sylediklerini syledi.
Bu gibi konumalarn ve ninnilerin etkisinden merak ediyordum, bu yzden Madison'un doumundan
birka ay nce bam eimin karnnn yanna her gn ayn saatte koyardm ve bebei ayn
arky sylerdim. Bu arklardan bir ekilde onun iin anlaml olacan umuyordum ve doduktan
bir hafta sonra erkenden teste girdim. Alam olduunu duydum ve onu rahatlatmak iin, iine boru
dediim arky sylemeye karar verdim. Tepki dramatikti. Elbette birlikte ark sylemedi
ama hemen alamay brakt, dorudan bana bakt ve son derece mutlu grnyordu. Benim iin tanma
benziyordu.
Belki de mzik retmenlii konusunda biraz gayretliydim. Hastaneden eve dndnde piyanonun
yanna koyup birka dakika terazi aracam. Oynarken ve ark sylerken vurduum notlarn
mektup adlarn sylerdim. Ayrca evremizi mzikle doldurmaya, ocuk arklarn ve klasik mzii
evde ve hatta arabada oynatmaya zen gsterdik.
Bir buuk yana gelince, srekli ark syledi. ki yandayken Disney klasiklerinde ark
syledi. Gzellik ve Canavar'dan Belle, Kk Denizkz'na dnrken biraz dolap Kar Beyaz
gibi karken bir odaya girerdi. Kk deneyini oktan nce mzie sunarken sona erdirdim, fakat
kendi bana evin divan oldu. nsanlar, sesten ses duyar ve gsten baa doru vibrato ile
balanr ve inanmaz bakar.
Evet, krler olsun, harika genleri var ve bu harika bir balang. Ancak bir arkc yapmak iin
hem doann hem de yeteri kadar emek gerektirdiini biliyorum. Elinde tuttuu mzik o kadar kolay
olmazsa, yetenekleri arkdan ald bariz zevkle birlikte uykuda kalm olabilirdi.
Kk paralarn sevdiiniz mzie ve zevk aldklarna gsterin. Ve oynamaktan korkma. Oz'n
Sihirbaz srasnda "Ormann Kral olsaydm" diyen Korkak Aslan izlerken Madison'a vibrato
rettim. ark sona erdiinde, duyduum komik-sondaj vibrato'yu abarttm ve yapabileceini sordu.
Bir iki saniye birlikte, ikimiz de ses kardk. Sesimle birlikte bir eit fiziksel zellik
kazandrabilmek iin bam salladm bile. Birka gn iinde, mkemmel bir ekilde vibrato
sylyordu ve hibir eyi sallamad. Gerekten ona nasl yaplacan rettim mi? Hayr. Doru
kapy atm m? Evet.
Kk bir vokali iin kaplar amann bir baka yolu, ona bir enstrman almasna izin
vermektir. Bana eski moda deyin, fakat piyanonun mzikal bilgi gelitirmek iin en iyi seim
olduuna inanyorum. Piyano eitiminde mzik teorisi, kulak eitimi, grme okuma, el-gz
koordinasyonu ve ritim uygulamas bir araya getiriliyor. Bu rakipsiz bir paket. Evet, baarl bir
arkc olmak iin bir enstrman almaya ya da mzik okumanza gerek olmadn sylediimi
biliyorum. Ancak, ocuklara mmkn olan en iyi topraklama salamak iin yollar bulabileceimiz bu
sanal gerekte, mzik derslerinin bir avantaj olduunu sylemek zorundaym. ocuunuz piyano ile
ilgilenmiyorsa, herhangi bir enstrman yapacaktr. Mziin nasl altn anlamak, ocuunuzun
yldznn bir mzik levhasnda kodlanm olan not, yap ve hayal dnyasnda gezinmesini
kolaylatracaktr.
ocuklarnzn sizinle ark syleyelim ve eer CD'de duyacaklar sesleri taklit etmek istiyorsa,
deneyin. Bir ocuun mzik ve ses kefi iin oyun ve sevin anahtar olduunu unutmayn. Madison
ve ben Korkak Aslanla birlikte seslendirdiimizde, eleniyordum. Bu bir oyundur, ark dersi
deil. Benden baz sesler karmaya ynelik herhangi bir bask hissetmedi. Sadece kendimizden zevk
aldk ve sre iinde bir eyler rendik.
ocuklar ve Egzersizler
Herkesin sonunda gs, orta ve ba sesi olacak, ancak belki de be ya alt ocuklarda hem erkek
hem de kzlar, sadece iki ses varm gibi geliyor. Ses telleri hala deiiyor ve farkl renk
retmek iin yeterince uzun deiller. Bunun yerine, hala gs denir kesin bir dk ses ve
tamamen kafas deil, gerek bir orta olmak iin yeterince kaln olmayan daha yksek bir alan var.
ocuun biraz byd halde ergenlik ana henz gelmedii iin sesi de ieren iaretler
vermeye balayacaktr. ocuklarmla birlikte yaptm egzersizlerimle almak iin hem erkek hem
de kzlar, maksimum yarar salamak iin doru aralkta belirlenmi kadn egzersizlerini kullann.
ocuunuz be yandan kk ise orta konumay beklemeyin, ok gen arkclarnzn dk sesten
yksek sese ileri geri hareket etmesine izin verin. Burada ama, aksi halde onlar gs kafesine
veya kafa sesine szdran duvarlar ykmaktr. apraz noktalar arasnda dzgnce altklar ve
biraz daha bydkleri zaman, sesleri bydke mucizevi bir ekilde ortaya kacak ortada yol
gsterecekler. O zamana kadar yapabileceiniz tek en deerli ey gs sesi ya da gerginlik iinde
kalmamalarn salamaktr. Ve elbette, elenceli hale getirin. Yapabileceiniz tek en deerli ey
gs sesi ya da gerginlik iinde yakalanmamalarn salamaktr. Ve elbette, elenceli hale
getirin. Yapabileceiniz tek en deerli ey gs sesi ya da gerginlik iinde yakalanmamalarn
salamaktr. Ve elbette, elenceli hale getirin.
10
arkc in Gerekli Ekstralar
Gs, orta ve kafa sesini tam olarak kullandnzda VAST DNYASI size alabilir. Enstrmann
leklerini ve teknik ynlerini hakim klan bir kemanc gibi, mzikal alana adm atmaya hazrsnz
- ark syleyen mziiniz, izleyicileriniz ve siz arasnda derin ve tam bir balant oluturmaya
hazrsnz demektir. Bu noktada kiiliinizi, duyarllklarnz ve ayrca kutsanm olduunuz
temel ekipman yanstan kendi sesiniz merkezi bir aamaya gelmektedir.
Bu blmde, repertuarnza bir vokal rengi daha ekledim, sonra iddia kendi bana bir ark
stiline yerletirme srecine odaklansn. Stil gelitirmede bir cmle olarak yazlmas gereken tm
ciltler var, fakat rencilerime Celine Dion veya Michael Bolton'tan kendilerini dntrmek iin
nasl rettikleri konusunda en azndan bir tecrbeniz olmasn istiyorum - bereket orijinal
arkclara ilham veren gibi - Kendileri.
Bu sana komik gelir, ama ben kesinlikle ciddiyim. Amacm, bu kitapta, byk teknii kendi
tuhaflklarna, duygularna, gcne ve duyarllna balamaktan kaynaklanan gerek ifadeyi mmkn
klmak olmutur. Bakasnn esiz ses paketinin soluk taklidi olarak memnuniyet veya baar
bulmay umursamazsnz. Senin gibi konuman istiyorum. Bir arkc olarak sunmanz gereken en
derin hediye - onu zmeyi rendiinizde.
Son olarak, sahnede kendinizle ilgili baz temel bilgileri vermek isterim. Bir sr kural yoktur
ve temelleri biliyorsanz, kendi sununuzu materyalinize ve mesajnza uyarlamaya hazrsnz
demektir.
Byk Vibrato'nun Srlar
Not vurma ve onlar tutma sanatna hkim olduysanz, duygularla onlar renklendirmek doaldr. En
sk kullanlan renk tonlar biri vibrato, favori arkclar notlar srdrmek srasnda sk sk
duyarsnz sahann bir dalga benzeri salnm olduunu. Pek ok yeni arkc iin, vibrato bir
gizem. Ya onunla dodun ya ona sahip asla sanki nsanlar hissediyorum ve onlar olduka saf vibrato
zengin dalgalarn daha ilgi ekici sese tutulur notlarn dz, kat sesten nasl bilmiyorum . Bazen
sesi detayl maniplasyonlarla retebilirler, ancak zorla hissediyorlar.
Aslnda, tm vibrato maniplasyonu ierir ve byk vibrato'nun srlar, neyin ie yaradn, en
hoa giden eyi neyin yarattn ve daha doal ve zahmetsizce nasl hissettirildiini bilmekte
yatmaktadr. Bu teknie kendi admnz attnzda tuhaf ve dpedz komik sesler karmak
kolaydr, ancak sana gstereceim basit numaralarla elenceli olmadan vibrato'nun zn
kefedebilirsiniz. eklentiler. Sana CD'nin 30. parasndaki sesleri gstereyim, o zaman birka
geree deineceim.
Nasl alr. Konuurken veya ark sylerken ses telleriniz genellikle saniyede yz bin
titreime kadar deien bir hzda hareket eder. Kord stndeki gerginlik saha seviyesini belirler
ve bu gerginlik mkemmel olduunda - ne stresli ne de ok gevek - yava bir ikincil titreim
gelimeye balar. Bu ikincil hareket, sese bir dalga halinde saniyede be ila alt titreim
hznda hareket ettirir. Biz de vibrato olarak iitiyoruz. Bu deneyi denerseniz ayn trden
titreimleri grebilirsiniz: Bir kat alp aznza bir ke koyun. imdi darbe, kadn nne ve
arkasna eit miktarda havay ynlendirin. Sayfann en uzak kesini seyrederseniz, yukar ve
aa doru hareket ettiini greceksiniz ve hareketi lebildiyseniz, saniyede be ila alt
titreimle seyahat ediyor. Kattan ve kordlardan Bu ok dzenli yukar-aa hareketleri,
fizikilerin Bernoulli efekti dedii bir ey tarafndan yaratlmtr.
ok teknik olmadan, Bernoulli etkisi hava veya akkann bir yzey boyunca aknn yzeyin
stndeki ve altndaki basnc deitirme biimini yanstr. Basncndaki deiiklikler dalgalara
neden olur. talyanca veya spanyolca gibi bir dil konuurken rs'nizi dndrmenin Bernoulli efekti
olduunu bilmek ilginizi ekebilir. Dilinizdeki hava akmnn etkileri de, normal konumada
tamaktan ok daha hzl hareket etmesini salar.
Vibrato sesini neyin iyi ve kt yapan nedir. Vibrato ile ilgili byleyici ey, mkemmel bir
gerginlik rn olduu iin kordlar iin mkemmel olmas ve saniyede be ya da alt titreimle
doru hzda onu rettiinizde doru geliyor olmasdr. ok hzl ve Go-Go veya Stevie Nicks'in
Belinda Carlisle gibi konuuyorsunuz. Beni yanl anlama. Sk sk Stevie Nicks'in kk bir kene
gibi ses karacan sylemi olsam da, o mkemmel bir sanat olduunu dnyorum. Fakat
kulland hzl vibrato onu alr ve oumuzu, biraz nar sesi karma kenarna iterdi.
Arkadanzla elenmek istemiyorsanz, eski "Saturday Night Live" karakteri olan Kei Boy'u
izleniminizle genellikle vibrato'yu ar hzla kartrmamak iin ynlendirmem nerilir.
ok yava sadece ac vericidir. Korkak Aslan oynamken Bert Lahr iin iyi alt, fakat
ounlukla koridorun anahtarn terk eden yal bayanlarla ilikilendirmekteyiz. Vibrato'nuza
dikkat etmezseniz, ya ilerledike yavalama eiliminde olur ve yarm hzda kullanrsanz, titrek,
titrek ve vokal olarak suistimal edersiniz. Onlarn seksenlerinde ve doksanl yllarnda hala
yirmili yalarndaym gibi konuan rencim oldu, bu nedenle iyi bir teknik kullandnz srece
sesler yala birlikte paralanmasn beklemiyorum. Vibrato ile alrken, hzlanmaya dikkat edin
ve sizi etiket ya da istemediiniz bir grnt ile etiketlemesine izin vermeyin.
Nereye uyduunu. Birok renci, vibratonun opera ya da mzikal tiyatroya ait olduunu dnyor
ve Ethel Merman deilseniz veya Evita'y seslendiren Madonna'ya ihtiyacnz olmadn
kararmlar.
Fakat ben, rock'dan lkeye, gospel'e ve yodel'e kadar her mzik tarzyla zevkli bir ekilde uyum
salayacana inanyorum. Her yere ait deildir ve bu bir enidir, ana yemek deil, ancak
ihtiyacnz olan bir lezzettir. Atlamayn Vibrato sesini kontrol etmeyi rendiinizde, havann
vcuttan kma eklini kontrol etme konusunda harika bir ders alrsnz. Doru vibrato
deneyimlediinizde, salam dengeli, salkl bir cihazda hava ve kablolarn doru dengesini
hissediyorsunuz demektir.
Doru Yapmak
Bir not tutup vibrato dnrseniz, inann bana ok ey olmayacak. Dalga efektini reten hava
patlamalarn serbest brakmak iin zel bir aba gerektirir. Bu nedenle, doru sesi bulmadan nce
hissedeceiniz ve dnmeniz konusunda baz byk deiiklikler yapmanz gerekecektir. Canl bir
vibrato kenarna sizi elik edecek aadaki altrmalar deneyin ve onlarla oynamak iin her
yolu izleyin. Her eyi abartn! Balangta, biraz aptal gibi hissedeceksiniz, fakat stesinden
ste yaklam deneyin. Kendinizce bilinli hissediyorsanz, imdi adann pratikte uzak bir
blmn bulmak iin mkemmel bir zaman olabilir.
Birinci Yardmc: El Skma Noktas
Vibrato yapmak iin herhangi bir eyi sallamaya kar olduumu sylemi olsam da, baladysanz,
vcudunuzda nasl hissedeceinizi deneyimlemenize yardmc olmas iin kural biraz edim. Hazr?
Aya kalkn ve egemen elinizi birisiyle sarsacakm gibi uzatn. Parmaklarnz el skma
pozisyonunda tutmak yerine iaret parmanz iaret ederek elinizi kapatn. imdi, bin kat daha
gl bir kutup ays ile el sktgnz taklit edin. Elini zorla ve hzl hareket ettir. Bu
hareketi yaparken, eeeee'yi syleyin ve sesinizin sesini elinizin hareketiyle eletirmeye
aln. Kk patlamalar kmas gerekir: ee-ee-ee-ee-ee. Sesinizin ritmik titreimlere maruz
kalmasna izin verin.
Sesi retirken aznzn atsnn arka ksmna younlan, zellikle aznzn st ksm
dilinizin arkasyla birletii yerde konsantre olun. Buras havada patlama hissi duyduunuz
yerdir. Egzersizi tekrarlayn ve orada titreyen havay hissedip grebileceinizi grn. Komik
konumay unutma.
Sadece sesinizi elinizin gibi yukar ve aa hareket ettirmeye konsantre olun.
Buna altktan sonra el hareketinizi durdurmay deneyin ve hala vibrato sesi yapabilmeniz iin
yardm edin. Denemeye devam et. Ve elinizi kullanrken, hareketini olduka hzl tutmay
unutmayn. Bu hza daha sonra ihtiyacnz olacak, nk bu maniplasyon zahmetsiz bir vibratoya
dnyor.
iliki buluyor ve kablolar mkemmel bir gerginlik buluyor. Bu noktada, vibrato sadece olur - ve
sanki sizinle birlikte domu gibi hissedeceksiniz.
Senin Sevgilini Yapmak
Bir kere ivme kazandktan sonra, onunla oynamaya balayn. Saniyede alt osilasyon genellikle
idealdir, ancak yksek dayanml birisiyseniz, vibrato bu enerjiyi yanstabilir ve normdan biraz
daha hzl olabilir. Tersine, sakin ve rahatsan, vibrato daha yava bir dokunu olabilir. Bu sesi
kontrol altna almaya ve her vuruun banda olmay renmeye aln. Hzl olmasn istediiniz
zaman hzlandrn. Doru efekt yava olduunda, ne yapacanz bilirsiniz.
Birok kii, srekli bir notun sonuna kadar vibrato'nun girmemesi gerektiini dnyor ve
rencilerime ou zaman bir nota balyor ve yarm in vibrato ekliyor. CD'nin 31. parasndaki
hafif garip etkiyi duyuyor olabilirsiniz. Bu tuhaf tekniin sorumlusu kim? "Ben yoluma baardm"
diyen Frank Sinatra, "yol "un sonuna kadar yalnzca bir vibrato ekliyordu. sterseniz daha sonra
bunu yapabilirsiniz, ancak nce setiiniz kelimenin bandan sonuna kadar, hatta gl olmak
zere sesi yapmay renin.
Saknmamak iin son bir alkanlk vibrato yapmak iin dilerinizi kapatyor. CD'nin 32.
parasnda bunun nasl bir ey olduunu duyabiliyorsunuz. Bu sesi ok ekici buluyorum ve hedef
kitlenize ulamaya alrken aznz ak tutmann iyi bir fikir olduunu dnyorum. Btn bir
szc veya cmleyi bitirinceye kadar aznz kapatmayacanz hatrlyorsanz genel sese
yardmc olacaktr.
davranyorsunuz? Hangi nszleri yumrukladn? Nazik olan? Bir szcn ne zaman atn ve ne
zaman kapattn? Btn bu sesleri arknn iine koymay deneyin.
Her zaman yapmak kolay deildir. arknn melodisi sizi krlmaktan ok zor hissettiren belirli
bir desene doru itiyor gibi grnyor. Ancak btn byk arkclarn bir maceraperestin haritay
kulland ekilde bir ark kullandn unutmayn. ou zaman ana yoldan uzak dururlar, ancak
kendilerini harika bir yere gtrebilecek daha kk yollara aarlar. Siz de bunu yapabilirsiniz.
Genellikle harika bir ark, belirli bir cmleclatrmay nerir ve szckler, dilden kolaylkla
kabilmesi iin hazrlanr. Ancak her zaman yorum yapma odas vardr - bir eye
kilitlenemezsiniz. Denemek biraz ve ilham davet.
arklarla bu ekilde alrsanz, ark szlerini okuduunuzda kendinizi kaydedin ve size nasl
ark sylemek istediinizi hatrlatmak iin notlar koyun; kendi banza cmleyi ama kapsn ve
samimi ve doal olarak iletiim kuran sesleri an. konuma olarak.
Byk Malzeme in Av
Ne kadar beceri ve stil olursa olsun, yeteneklerinizi sergilemek isterseniz harika materyal
gerekir. Bu ne anlama geliyor? Ak konualm: zgn mzikler olduunda zgn sesler almak ok
daha kolay. Daha nce kaydedilmi arklar zerinde alrsanz, orijinal sanatnn
yaptklaryla gizlenirsiniz ve baarl bir dzenleyiciyseniz ya da mkemmel bir mzik hayal
gcnz yoksa, kapanzn orijinalin ksmen taklit edilmesi gibi grnmesi muhtemeldir. Ancak bir
resim yeni mziklerle almaya karar verdiinde tm resim deiir. Kulaklar, zellikle radyoda
alnan yeni arklar zerinde duran mzik endstrisinde bamza geliyorlar. te bu nedenle ite
baarl olmak istiyorsanz, materyalinizi yazmanz ya da yazmanz ya da mthi yeni arklar
bulmak olduka zorunludur.
Potansiyel hit arklar edinmek, mzik bilimin en nemli "i" blmdr ve parann olduu yer: -
ark sz yazar genelde arkcdan daha fazla rekor krmaktadr. Bu nedenle, parmanz yazmaya
daldrp nelerin olacan grmek buna deer.
Muhtemelen "Harika, sadece u anda ark sylemeyi renmeye alyorum ve ark yazarnn hit
olma fikri bu aamada srarc olmaktan biraz daha fazla" dnyorum. Bu iyi. Sese konsantre
olman istiyorum. Ben sadece iin nasl yrdn ve daha sonra byyebilecek baz tohumlar
ekmeyi umduunuz hakknda bir fikir vermeye alyorum.
Sanatlar kaydetmek isteyen tm rencilerime ark sz yazma dersi vermelerini neriyorum. Ac
olamazd. Belki daha sonradan deyecek gizli bir yetenek bulacaksnz. Ve en azndan, sevdiiniz
malzemeyi reten biriyle temasa geebilirsiniz. Yazamazsan her zaman arayabilirsin. Oraya kn ve
sesini seven ve motorunuz iin gaz olmak isteyen gen bir yazar bulun. Orijinal stilinizin
damgasn bekleyen yeni arklarla alacaksnz.
Orijinal arklarla alamyorsanz, taklitin ters yz olan bir taktik nermek istiyorum: bir
arky yeniden icat etmek. Bunu yapmak iin bir ift yol var. ncelikle, daha nce hi
duymadnz bir arky yalnzca nota blmnden renebilirsiniz. Baka bir arkc dinlemeyin,
sadece bir klavyedeki notlar boa karn veya size yardmc olacak bir arkadatan yardm
isteyin. Bir arky renmenin bu ekilde ok daha fazla zaman aldn biliyorum, ancak dller
olaanst olabilir.
Ayrca her zamanki ekilde bir arky renebilirsiniz - bir sanat ile birlikte ark
syleyerek - ve sonra onu ters evirin. Hzla yava bir ark yapn ya da hzda hzl bir ark
aln. Melodiyi veya kelimelerin bazlarn deitirin. Buradaki ama, eyleri sarsmaktr. Byk
deiiklikler yaptktan sonra, balantnz standart yorumlamaya kestiniz ve kendinizi daha
yaratc bir ekilde hissedeceiniz bir yere yerletirdiinizden.
Kendinize yeni sesler hayal edebilmeniz iin mmkn olduunca ok frsat verin ve elinizden
geldiince onlar bulmak iin. Bir arkadanzla veya bir funk klasii lkenizin blues-cabaret
sunumu ile gelitirdiiniz arky ses karmak ve sizi orijinal alana itmek gibi bir vizyon
uyandrn.
Birka yl nce bir plak irketi ynetici beni ard ve almam istedi
gelitirdii yeni bir sanat ile. Bana adamn inanlmaz olduunu syledi.
byk bir yldz olmaya mahkumdur.
vokal mallar. Pek ok arkc, gven zerine byk, uzun mrl kariyer ina ettiklerini grdm
Bu sk alma ve yetenekten geliyor. Bu tr bir gven yeterince dayankldr.
ii kanlmaz olarak tm darboazlardan, erilerden ve dolandrclktan gemenizi salayacak
senin yoluna atyor.
Birinci nokta. Balang konumu, nesahne merkezi, izleyiciye sizi grme ve duyma ansn ilk
verir. Mikrofona yaklatnz andan itibaren odadaki enerjinin gl bir varl ve emri tesis
etmek nemlidir. Bunu nasl yaptn? nce hareketsiz dur. Birok sanat, seyircinin sanki UFO'yu
yakalamaya alt ve iindeki uzayly incelemeye alt bir arknn banda ok fazla
dolayor. Tempolu bir dans melodisi alyor olsanz bile, vcudunuzun geri kalann mzie
hareket ettirirken ayaklar bir blgede olmak zere nispeten hareketsiz kalmaya devam
edebilirsiniz. Buradaki ama kalabaln birka bilisel deerlendirmesini yapmasna izin
vermektir. Kim olduunuzu, ne giydiinizi ve neye benzediinizi anlamak iin bir iki dakika hak
ediyorlar. Ayrca, ark sylediiniz arky bilip beenmediklerini, sese ve sizin hakknzda
nasl hissedeceklerini ve sizi dikkat ekmek isteyip istemediklerini anlamay istiyorlar.
Nihayetinde bilmek isterler: Bu performans ve performans beni mutlu edebilir mi?
Sahneden aaya bakarken, gz temanz iin yeterince kk bir izleyici kitlesiniz varsa,
baklarnz balarnn hemen stnde ynlendirin. Rahatszlk olmakszn iletiim illzyonu
vereceksin. Birok arknn youn ve duygusal olarak arj edildiini unutmayn; izleyici yeleri
gzlerine bakp yreksiz sevgiyi savunursanz rahatsz olabilirler. nsanlar arknn duygularna
sarmalamadan veya utandrmadan onlar sarmaya alyorsunuz, bu nedenle sahnedeki konumlarnzn
her birine geerken gz temasn dikkatli kullann.
Birinci aamada seyircilere unlar sylyorsunuz: "Bu benim. Bir ka dakikanz ayrn ve sizi
glmsetmenizi, alamamz veya gldm veya hissettiimi hissettiimi biliyorum."
Kendinizi kurduktan sonra mzik, pozisyon deitirmeye ne zaman balamas gerektiini
syleyecektir.
ki nokta. Her arknn anlatacak bir hikayesi var. Bir trenin penceresinden dardan sahne gibi
alan bir dizi an sunuyor ve sizi dinlerken ilerledike birtakm yer ve duygulara girip kmakta
olduunu fark edeceksiniz. arkdaki ilk duygudurum kaymasn tespit ettiinizde - giriten ayet
ya da ayette koroda deiiklik olabilir ya da sadece yeni bir duygu olabilir - ikinci noktaya
doru hareket zaman. (emada saa ilerlemeyi setim, ancak sahnenin her iki yanna da
ilerleyebilirsiniz.) Mzik ve ark szleri ilk hafif deiiklik yaparken saa doru yr ve
dikkatini oturan izleyiciler zerine odakla o taraf. Vcudunuzu biraz hafife evireceksiniz,
bylece merkezde oturan ve oturan insanlar halen yznzn bir ksmn grecek ve dlanm
hissetmeyeceklerdir.
nc nokta. ark sonraki nemli kaymasn yaparken yn deitirin ve sahnenin sol tarafna
doru yryn. Yine, odada bulunan herkesin hala yznzn bir blmn grebildiinden emin olun.
Drdnc nokta. Bir sonraki vardiya ile orta sahneye geri dnn. Artk dorudan birinci puana
hizalandn, ancak izleyicilere daha yaknsn. Seni imdi biraz daha iyi tanyorlar ve rahatszlk
hissi ya da tehlike hissetmeden yaknlamaya hazrlar. Bu noktada, ark muhtemelen sonularnn
yaknnda.
Beinci nokta. ou ark beinci pozisyondan direkt olarak birinci ve drt puanlarla son bulacak,
ancak kalabala daha da yakn olacak. Bu g pozisyonu. Sahnene sahipsin. Srt, sol, sa ve n
fethettiniz ve kitleyle tamamen balant kurdunuz. Tebrik ederiz.
Alt ila sekiz puan. Baz arklar dierlerinden daha uzundur ve daha fazla hareket gerektirir.
Sahneyi bir kez kapattysanz ve halen daha fazla ark sylerseniz, saa hafife hareket ederek
altsna gein. Buradan, yedinci nokta bir kez daha sol tarafa hitap ediyor. Ve sekiz nokta sizi
bir sonu iin merkeze geri getiriyor.
Bu ok basit grnyor mu? yi! Olmas gerekiyor ve artc olan, tm sahne hareketlerinin
gevek olmas bu ynergelere dayanyor. Byk bir kaya konserine gidip Bruce Springsteen'in
sahnenin bir tarafna doru ilerlediini ve oynamak ve ark sylemek iin bir mamut hoparlrne
atladn grmek iin o, iki nokta zerindedir. Mzik arttka ve sahnenin br tarafna doru
ilerleyip kendisini izleyicilere atarken, sadece te bir noktada.
Bu plan, tamak iin snrl veya hi alan yoksa bile yine de alacaktr. Eer bir alanda bir
ayakkab kutusunun boyutunu performans ve pek tek bir adm alabilir, yine doru ynlerde banz
hareket veya istenen iaretleri doru vcudunuzu deien tarafndan listelenen tm noktalar
gidebilirsiniz.
Hareketlerinizi nasl zamanlayacanz anlamann her zaman kolay olmad iin, bu zamanlamann
nasl altn gstermek iin size basit bir arkya gememe izin verin. Ltfen benimle
birlikte ark syleyin ve diyagramdaki admlar izleyin.
JINGLE KEMERLER
ben
Nokta 1: ark balar ve ark sylerken izleyicilerin bizi tanmasna izin vermek iin hala
olduka duraz:
ben
2. Nokta: ark imdi farkl bir melodiye ve hisse dnyor, bu nedenle unlar hareket ettirerek
kabul ediyoruz:
ben
3. Nokta: Melodi ayn kalyor, bu yzden ilgin tutmak iin biraz ilerlemeye karar veriyoruz:
ben
4. nokta: Melodi balad yere geri dnyor, bu yzden tekrar hareket ediyoruz:
ben
Nokta 5: ark sona erdiinde son pozisyonumuza geiyoruz:
Mutlu Yollar
Hayalin nedir? Bir mzikalde nderlik etmek mi? Bir grubun n m? Kilisede koroyu alnr msn?
kramiyeyi vuracanza ya da kiileri yldz kayt ettiren zelliklerin ve yeteneklerin zor
kombinasyonuna rastlamayacanza sz veremem. Ancak, rettiim temelleri temel alrsanz,
yapabileceiniz en zengin, en gl seslerle balanacanz ve mziinizi kendinize zg bir
ekilde sunacanz neredeyse kesin. . Amacnz ne olursa olsun, kim olduunuzu ve ne
hissettiinizi ifade eden bir stile devam edin. Bu dnyaya esiz katklarnz ve biliyorum ki bu
size sevinci kazandracak.
11
Konumaclar iin Temel Ekstralar
DORU SANATI konumada, unsurun ikna edici bir karmn yaratmaktan gelir: ne sylyorsanz,
syledikleriniz ve kim olduunuz. Bu paralar bir araya geldiinde, sesin ofis, evde veya sahnede
olsanz da, insanlar dinlemeye, sizi ve cmleleri ciddiye almaya ynlendiren bir ara haline
geldiini greceksiniz.
Vokal egzersizleri ve sese yeni sesler getirmek iin yaptklarnz size g, dayankllk ve
teknik kazandrd. Artk, cihaznzn ne kadar geni bir alana ulatna dair byk bir fikriniz
var ve beenmediiniz ses kalitesini dzeltmek iin onu nasl ayarlayacanz biliyorsunuz. Ne
kald? Sizinle harika konumanz arasnda duran tek ey - imdiye kadar rahata orada deilseniz -
muhtemelen alkanlktr. Bazen, ark sesi kaln, gl ve renk ve eitlilik dolu olduunda bile
alkanlk, eski konuma eklinizin dar snrlarna geri dndrebilir. ok hzl konumaya
alabilirsiniz, vcudunuza yeni seslerin kmasna izin vermezsiniz. ark syleme ekli ve
konuma ekliniz arasnda bir fark olduuna fikse sk skya dikkat ettiiniz bir monotonda
kalabilirsiniz.
Bu blmde bilinli olarak sesini sarmaya ve yeni sesler dahil etmenize yardmc olacak baz
teknikler vereceim. Ayrca dikkatinizi, sunmak istediiniz belirli iletiyi ekillendiren eitli
faktrlere nasl evirmeniz gerektiini de soracam. Vokal dinamikleri - hznz, admnz ve ses
seviyeniz; belirli sesleri stilize etme ekliniz; ve sessizlii kullanma ekliniz - insanlarn
size duyduu ve yantlad yolu derinden etkilemektedir. Sanki mesajnz salt suydu ve dinamikler
konteyner yaratyordu. Ayn kelimeler kristalin parlak ltsn, bir akam kahve kupasnn
scakln veya bir yangn hortumunun memesinden bir patlamann ok deerini alabilir.
Syleyeceiniz eyin, anlamnz azaltmaktan ziyade, vurgulayacak seslerle evrelemesi, herhangi
bir balamda etki yaratacaktr sizi temin ederim.
Bu blmde greceiniz gibi etkili ve gl bir ses, insanlarn sevdiklerini syledikleri bir ses
olmayabilir. Kusursuzluu iin hayran olduklar bir ses olmayabilir. Ancak mesaj ile haberci
arasnda gl bir sinerji olduu iin her ikisi de unutulmaz.
Konumanzn mziini, dncelerinizin, duygularnzn ve arzularnzn "ark szleri" ile
eletirmek iin zaman ayrarak herhangi bir dinleyiciye, patrondan sevgilisine ulaabilirsiniz.
Ve sesli barikatlarn kaldrlmasndan ve sesinizi zgr brakmanzdan kaynaklanan ak bir g
hissedeceksiniz.
alan Bir Hz Tespiti
Hi araba satn aldnz m? Her sefer bir bayiye gittiimde, araba satcsnn vokal dans beni
etkiledi. Onun olabildiince ve gvenle tamamen ifa cretlerden tarafndan yasal eyler tutan
dilde anlamann ayrntlarn akyor gibi birok ekstralar iinde skma, ilgilendiiniz ara iin
bir duvar-of-ses konuma yapma onun ii . Deneyim, bir buharl sprge tarafndan altrlmak
gibi bir ey. Satcnn sesi acmakszdr ve bir sre sonra girip soru sormak zor olur. Bir "Bu ne
idi?" Dediinizde anlamadysanz, alm biraz yavalatabilir. Bylece, belki daha iyi kararnza
kar, onun devam etmesine izin verdiniz, oysa banzn dnmesini brakmas iin iiniz
bittiinde darya kmanz gerekebilir.
Bu tr hzl konumay duyduunuzda ne dnyorsunuz? Sat grevlileri iin, oumuz
konumacnn aciliyet duygusu yaratmaya altklarn (bu yzden bask uyguladn) ya da
sinirlendiini ya da gizleyecei bir eyi olduunu varsayyoruz. Teslimatn hz, etkileime bir
belleinden bahset ve elinden geldiince ok detay ver. eridi oynatn, ierii deil, yalnzca
hz ve kullandnz yolu dinleyin. Bir fikrinizi bitirmeden duruyor musunuz? Kelimeleri aramaya
ara verdiini duyuyor musun? Duraklamay bir sesle mi doldurdun?
Kastl olarak daha hzl konuarak tekrar deneyin. lk kez duyduunuz duraklamalar
sevmiyorsanz, eksiksiz dnceleri konumaya konsantre olun. Sesin sesine ne oldu? Renk kazanyor
mu?
Grmelerinizin hzn bilinli olarak arkadalarnzn hzyla eletirmek iin birka gn
ayrn. Eer hzl konuursanz, hzl konuun. Eer yava konuursanz, yava konuun.
Etkileimlerinizin enerjisinde herhangi bir fark hissediyor musunuz?
Konumanzn hzn sabitlemek, yalnzca dinlemek ve ayarlamak, dinlemek ve ayarlamak iin
herhangi bir sihirli hap yok. Geri bildirim iin kaset kaydediciyi kullann. Farkl durumlarn
farkl admlar gerektirdiini unutmayn. rnein bir terapist iseniz, dier kiiyi yantlamaya
tevik etmek iin konumanzda ok fazla yer salamak istersiniz. Komedyen Steve Wright,
dinleyicisinin konumay bitirmeyi beklerken atlad sonulara dayal akalar kurmak iin son
derece yava konumalar kullanyor ve ok etkili. Yava doasnda kt deildir. Durumunuza uygun
olduundan emin olun. Kitleniz sizi bilgilendirir.
Monotonun Paralanmas
Bir sre nce yandaki olumu anaokulunun ilk gnne gtrdm. Oturumun ortasnda, uzun boylu
bir adam odaya girdi ve yksek sesle, gsterisiz bir monotonda: "Merhaba, ben sizin ko olan
Ed'im, ltfen bir satr oluturun ve darda oyuna devam edelim" dedi. ocuklar sadece
koltuklarna oturdu. yandaki ocuklarn ou oyun szcn sever ve kolayca heyecanldrlar,
ancak Coach Ed'in mesaj onlar souk brakmtr. Dnyann en enerjik ve en elenceli adam
olabilirdi, ama sesi hibir ipucu vermiyordu. On yedi anaokulu rencisi, azndan kan sesi
duydu ve herhangi bir yerde onu takip etmek istemedi.
Bu noktaya yaptmz i size dzinelerce ses tonusu ve glgelendirme salamt, ancak Coach Ed
gibi, onlar her gn konutuunuz ekilde eklememi olabilirsiniz. Konuan sese ne kadar varyasyon
yerletirdiini imdi ayarlaman istiyorum. Bir kitap veya kat alp, istediiniz herhangi bir
pasaj okuyarak sesinizi kaydedin. Kaseti alarken, zellikle ne kadar yksek ve de
gittiinizi dinleyin. Sesi tm klavyeden frlad ve uuyor mu, yoksa kzmn PE antrenrn
hatrlatyor mu? Oynamanz gereken neredeyse oktav aralnz var, bu nedenle notalar
evirmeleri konusunda tevik ediyorum.
CD'nin 34. parasn dinleyin ve bahsettiim eyin bir rneini duyacaksnz. Konuurken ses
tonumda eitlilii vurguluyorum ve ok fazla doku kazanyorum. Bu ekilde denediinizde, phesiz
asla kullanamayacanz bir sr goofy sesleri ve sesler bulacaksnz. Ancak beendiiniz ve dahil
etmek istediiniz zelliklere de rastlarsnz. Yksek ve alak noktalar abartarak bilinli olarak
vakit harcarsanz ve almadnz alanlara getiinizde en iyi sonucu alrsnz.
Aadaki altrmay denerseniz bunu nasl yapacanza dair bir fikir edinmeniz daha kolay
olabilir: Muhtemelen sahip olacak bir sonraki grmenin on ya da on iki satr yazn. Belki
ocuklarnzla konuurken ya da biriyle randevu isteyeceksiniz. imdi o satrlar al ve bir
arknn izgileri gibi davranyorlar. Bir besteci olmadnz unutun ve melodiniz hakknda ok
fazla endielenmeden geri dnn ve tm konumay syleyerek, "Nasl gidiyor" dan her eyi
syleyin. "p imdi karabilir misin?" Muhtemelen "Hibir ekilde" mrldandnz biliyorum,
fakat bunu denemek iin size meydan okuyorum. "ark" ne kadar garip olursa olsun, genel
konumanza gre daha fazla kalnlk, daha fazla enerji ve daha fazla zift fark duyacanz
biliyorum. Bir kere "
te denemek iin bir deney daha var: Be ya da alt satrlk bir konuma veya konumay yazp
"Mutlu Yllar" e ait melodiye ekleyin. (CD'nin 35. cmlesiyle birlikte izleyin.) rnek sohbetim u
ekildeydi: "Joe ile le yemei yiyeceim, sonra bir sa kesimi alyorum. Sonra amarlar
alacam. , akam yemeini alp eve git. " Ayrca daha olumsuz bir mesaj yazmay da
deneyebilirsiniz: "Karlar dt" veya "Aracmn kmesine neden oldum" Sesi yksek ve alaldnda
neler olduunu dinleyin. Mziin dnleri, duraklamalar ve daha uzun notlar nedeniyle belirli
kelimelere vurgu yaparak belirli heceler vurguluyorsunuz. Bu donuk bir monotondur ve sadece
sylediin eitlilii ve enerjiyi ayn szlerle ifade etmesine izin verebilirsiniz. Dene.
Yksek ve dk sesleri konumaya nasl koyacanz konusunda aknlnz varsa, 35. pisti
tekrar dinleyin; ardndan konumalarn ardndan doalamal baz arklar yapn.
Haberleri Kullan
Ayrca, akam haberlerinde gazetecileri ve balantlar taklit ederek ses tonlarn ve streslerini
deitirebilirsiniz. Bu tarz konumay ideal olarak tavsiye etmiyorum, ancak inat monotonlardan
kurtulmanza yardmc olabilecek bir dizi faydal strateji ve teknikleri seebilirsiniz.
Bir habercicinin amac ounlukla olumsuz bilgiyi ilgi ekici hale getirmek ancak i karartc
olmamaktr. lm ve ykm haberine bal duygular vermek yerine, seslerinde yksek enerjili,
pozitif bir ses tutmann yollarn ararlar. Enerji duygusu ksmen belirli kelimelere "yumruk
atma", onlar daha sesli hale getirme ya da vurguyu vurgulama biimiyle yaratlr. Bu
konumaclar, ayn cmleyle ayn cmleden veya daha yksek karak neredeyse her cmleyi de
bitirirler. Dzenli sohbetlerde, oumuz gerginlik eken ve oluturduumuz younluk hissini
dren bir cmlenin sonunda sahay brakn. Ancak, ayn ses tonuyla biten ya da gittike artan
sesle, sylediklerine gre ina ettikleri nem hissi devam ediyor ve sizi gelecekteki sesleri
duymak istiyor. Bu tekniklerden her ikisini de deneyin. Biraz yapay hissettiklerini biliyorum,
fakat bunlar ok eitli doal konuma yntemleri iin bir srama tahtas olarak
kullanabilirsiniz.
Gary Owen ve Jon Lovitz gibi sanatlar bazen yapt gibi, bu tr eitlemeleri bir parodi haline
dntrmek kolaydr. ok sayda sunum yapan veya sklkla kamuya ak olanlarnzn, "profesyonel
konumaclarn sesinin" sesli kadanslarna veya nemli olmayan kelimelerin vurguland ve her
cmleyi vurgulayan sahnelenen bir tr yayncnn sesine kar dikkatli olduunuzu biliyorum uygun
olup olmamasna baklmakszn ayn silindir-coaster formatnda kalplanr. Endielenmeyin - sadece
yenilik uruna eitlilik gsteren bir sesle rzgr duymasn istemiyorum. Konumaclar bu ekilde
ses karmaya baladnda, ounlukla anlamlarndan tamamen kopuk gibi gzktn fark ettim.
Fakat szck daarcna odaklanarak bu soruna hitap etmeye balayabilirsiniz.
ben
Komple bir cmlenin sonuna kadar konumaya brakn.
ben
Dnyorsanz, kendinize bir dolgu sesi retmek yerine sessiz olmasn salayn.
hissettim - insanlarn da bulunduu bir odada bile. Aslnda, hemen hemen tm dinleyicileri samimi
bir deiimin bir paras gibi hissettiler. Bu nasl tamamlanr? Gizlilik ksa gz temasdr. On
saniyeden fazla dorudan gz temas, bir dinleyiciyi ar derecede rahatsz edebilir ve bir
kiinin itirazda bulunmas veya tehdit altnda kalmasna neden olabilir. Ancak ksa sreli temas,
dinleyiciye ve sizinle enerjiye girebilir.
Ksa bir sre nce ufak bir grup iletme yneticisine bir sunum yaptm ve bana kar karya
gelmekten hevesli ve mutlu grnen grltl, enerjik yzleri fark ettim. Birka dierleri ekildi
ve utangat, sanki onlardan ne yapmalarn istediklerimi endielendiriyordu. Ve grubun geri
kalan arasnda bir yerde dt. Konutuum gibi, ilgi dzeylerini ykseltmi ve bana enerji
verici olan olumlu geribildirim veren grup heyecanl yeleri ile sk sk gz temas kurdum.
Ayrca, grubun daha sadk yelerinin yzlerine bakmaya zen gsterdim ve gz temasyla balant
kurmak iin aba gsterdim. Bunun gibi kk sunumlar konuuyor - izleyicilerinizin tepkilerini
yakndan grme ansnz var ve dinleyicilerinizin yzlerine yansyormu gibi grdnz sorular ve
endieleri gidermek iin.
Bu harika bir frsattr ve gz temasn kullanarak kendinizden dar karsanz kullanabilir ve
kullanabilirsiniz. Dikkat etmenize gerek yok, ama bakn. Mesajnzn nasl alndndan merak
etme. Bakalarnn duygularna ve gnderdikleri szsz mesajlar kendinize an. Deerli bilgiler
edineceksiniz.
Ellerinizi kullanyor. Harika bir sesiniz olabilir, kitlenizi bir kitap gibi okuyabilirsiniz,
ancak yine de kurban etkinliini zayflatan ortak bir alkanla der. Bu sorunu "paralel
jestler" olarak adlandryorum ve iki elini de ayn ekilde kullanmay ieriyor. Bir noktay
vurgulamak iin havay bir elinizle dilimlemek yerine, ikisini dilimleyeceksiniz. Bir elin yapt
her ey, dier aynalar. Elbette bunun olmas tasarlanmam olsa da etki son derece komik. Normal
bir konuma srasnda, ellerimiz bamsz olarak hareket eder. Bir elini kaldrp brakabiliriz,
dier elimiz ise dier elimizle durur. Ellerinizle konuurken kendinize dikkat edin. Vcudun her
iki taraf beynin farkl bir tarafndan kontrol edilir ve hareketler bunu yanstmaktadr.
Sinirler denklem girdiinde, sanki vcudunuzun dnda duruyor ve kendinizi izliyor ya da her
hareketinizi koreografym gibi hissediyorsunuz. Ve vcudunu ve zihnini kestiin ikinci sen, ban
dertte. Hareketlerinizi dzenlemeye balarsnz ve annda kendinizle dinleyicileriniz arasnda bir
bariyer oluturursunuz.
Paralel hareketleri kullanmaya meyilli iseniz, bu altrmay deneyin. Kendinizi belden grmenizi
salayan ayna nnde durun. En sevdiiniz arky syleyin veya ezberlediiniz herhangi bir metin
pasajndan konuun. Ellerinizin ne yaptna dikkat edin. Birbirinize mi ayna ediyorlar?
Grdnze zihniyet notu koyun. imdi geri dnn ve ayn eyi syleyin ya da syleyin. Kendiniz
paralel bir jest oluturduunuzu hissettiiniz an durdurun ve bir elinizi brakn veya bir
tanesini yukar veya aa hareket ettirin. Bir ey deitir. Kendinize baka bir paralellik
nerene kadar konumaya veya ark sylemeye devam edin. Tekrar durun, yeniden konumlandrn ve
devam edin. Bu basit ayna almas, farkndaln artracak ve vcudunuzun bilinsiz
alkanlnza gittiinizi bildirmesini salayacaktr. Hareketlere dikkat edin, sonra bunlar
kullanmay brakn. Gerekten ok basit ve mmkn.
e Sesler
ansta, farkl bir kiisel stil gelitirmenin yolu, ok eitli vokalleri taklit etmek ve orijinal
bir ey yaratmak iin kullanabileceiniz sesler araln geniletmektir. Ancak konuurken, taklit
yerine dinleyip analiz etmenizi neririm. Annda tandmz pek ok ses, rnein Larry King'in
trmk veya Andy Rooney'nin elendirici burun sesi * unutulmaz nk konumacya ok iyi hizmet
ediyorlar. Ancak onlar paketin geri kalan olmadan kullanrsanz - zellikle eleen kiilik ve
ierik - bir izgi film gibi sondaj yapma riski tarsnz. (Karakter sesleri genellikle baka bir
balamda ekici olmayabilecek bir kaliteyi vurgularken kt alkanlklar almanz da mmkndr.)
Konutklarm etkili klan eyleri analiz etmemize yardmc olmak iin, birka favori
mterilerimle zaman geirerek balamak istiyorum: Konutuumuz kiilerin sesleri size ne yapmak
istiyor? Konumacnn kiilik zn mkemmel ekilde yansttlar. ve mesaj. ou insan gerekten
kendileri hakknda farkl mesajlar gnderiyor: "Ben komik bir adamm - benimle gleksin" veya "Ben
uzmanm, zen gsteren bir profesyonelim - tavsiyemizi takip ediyorum" ya da "Ben dnyann en
byk sevgilisiyim" yakla." letilerimiz deiir ve hayatmzdaki farkl zamanlarda ve farkl
zamanlarda deiirler, ancak sesimizin sesi o mesaja uygun olduunda, dorudan izleyicilerimizin
zihnine ve kalbine giden bir vericiye sahip olmak gibidir ve Binaya balamanz istediim sistem
budur.
ki Ses, ki Mesaj
En sevdiim mterilerimden biri olan Anthony Robbins, grev motivasyon. Anthony, dnyann bakan
koluu bakanlarn, yldz atletleri, irketlerin bakanlarn ve nlleri dolayor. Sesini
karakterize etseydim, kavga etmeye hazr bir okul bahesine benzediini syleyebilirim. Teknik
olarak, ounlukla akll bir ses karr ve kordonlarna muazzam miktarda hava fleme eilimi
gsterir. Yzeyde, makyaj iin olgunlam bir ses gibi grnebilir ancak onun tutumlar ve
mesajyla mkemmel ekilde dizildii iin onun alannda en baarl erkeklerden biri haline
gelmesine yardmc oluyor.
Anthony sahne aldnda sizi, izleyiciyi, dvmeye davet ediyor. Bu savataki yarmaclar yal
sen ve istediiniz kiidir. Her iki rakip de zor, diyor ve lmle savamaya hazr olduklarn
sylyor. Anthony, kendini tarafsz bir hakem deil, yanl adamn kazanmasna izin vermeyecek bir
kuvvete dntrr. Rakibini yok etmesi iin yok edecektir. Onun iin zorlu bir yer tutuyor ve
izleyicilerinin kendisine ulaabileceine inandn gerektiriyor. nandrclnn en nemli
unsurlarndan biri nedir? Onun sesi.
Televizyonda olmadan nce ve uzun boylu, gsterii bir ahsn bir seminerde grmeden nce bir
radyo ovu vard. Tek arac salamd ve bir saat iinde herhangi bir psikolojik problemi
zebileceini iddia ediyordu - garanti edilmiti. Asla bir cevap almak iin hayr alarak
dinleyicilerinin zihnine girdi ve olumlu deiiklikleri zorlad. O bir el tutucusu deil - daha
ok bir eytan karan gibi. Ve mesajn geni bir ses tonusu kullanarak zenginletiriyor.
Kitlenizi eyleme tamak iin ne gerekiyorsa fsldayabilir, barr, okayabilir veya
patlatabilir. Baz sesleri ses tellerinde zor olsa da ve daha salkl klmak iin alyoruz,
sesi mkemmel bir motivasyon salayan buharl taycdr. Her zaman gzel deil, ama ie yaryor.
Vokal spektrumun dier ucunda John Gray, Erkekler ve Erkekler Mars'tan Kadnlar Vens'ten geliyor,
dnyann kadnlarla kpr kurmasna yardm ediyor. John, kendisini bir arabulucu ve evirmen
olarak konumlandrarak cinsiyetlerin birbirini anlamasna yardmc oluyor ve sesi erkek ve dii
seslerin hafife harmanlanyor. Sesini her zaman gste kalmay deil, orta sese ait yumuak
rezonanslarla doldurarak, insanlarn duygusal adan almasna yardmc olma misyonuna uygun
olarak kadnlar sanki insan ldrmek istemeyen, davet eden ve efkatli hisseden sesler
oluturmay baaryla ynetir.
Yattrc sesi ayn zamanda erkek dinleyicilerine de ulayor. Erkeklerle atmaya girmek
yerine, kadn ruhuyla temasa gemeye ve yabanc gibi grnse de, her zaman olduu gibi
aklanamayan gizem olmadn anlamak iin onlar davet eder. John, nazikten maoya doru
sallanan kadnlar ve erkeklerle alrken ahsiyetleri byk lde deitirmez. Her iki cinste
de ikna edici, tehdit unsuru olmakszn konuan bir ses karyor. Erkek ve dii sesleri
birletirirken kendini asla "teki" olarak tanmlamaz; bu nedenle kendisinin her ikisi iin de bir
eli olmasn salar.
Bu teknik, bir rugby antrenr iin alacak myd? Muhtemelen deil. Fakat John, retmen ve
ifac olarak yrmeyi setii verimli topraklar iin idealdir.
ben
Bir evi gsteren bir Emlak, gvenlik, merhamet, sabr, anlay, sadakat ve igr tayan bir
sese sahip olmaldr. Broker'n sesi gergin ve hzl tempolu olsayd ya da tm kelimeleri bir
araya getirirse potansiyel bir ev alc zerindeki etkisini hayal edebiliyor musunuz? Nefes alp
vermesi o kadar ktyse, umutsuz geliyormu gibi havaya her zaman nefret edersen. Ona sat
yapmasnn daha zor olacan garanti edebilirim.
ben
Bir doktorun sesi iyi bir baucu kabiliyeti ve en ileri teknolojinin bir karm olmaldr. Her
kelimenin ayn anda merhametli, bilgili ve hatta teknik olmas gerekir. Doktorunuz ar derecede
nazal ve sanki souk gibi davranyorsa, ona ok yaknlamasna izin verir misiniz? Tm doal
rezonanslarn yumuak daman zerine kmasn engelledi ve Yogi Bear gibi konutuysa, onu
inanlmaz derecede zeki gryor musunuz? Belki de deil.
Mesajnzla eleen sesi bulmak, eksik olan bir eyinizmi gibi davranmak anlamna gelmez - etkili
olmak iin orijinal olmalsnz. Krmz palyao-burun tr bir adamsanz ve bir grup sonlajl
hasta hasta ile konumanz ve onlara umut ettikleri tedavinin almadn sylemesi iin gerek
olan kullann. Onlar gldr. Onlara gzya yerine kahkaha gcn gsterin. Kitlenizi
elendirmek ya da ciddi bir duruma k tutmak demiyorum. Sadece sahip olduunuz eyleri kullanp
dinleyicilerinizin kendinizle gerek bir n paylamasna izin verin - korkun bir zamanda bile
gerek kiilerle yeterince ilgilenenlere - vermek iin en ok eyiniz olacaklarn belirtmek
isterim.
Hayat tutkusu hakknda konuurken sesini kaydedin. Kendi szlerinizi dinlerken, konunuza
duyduunuz heyecan, netlii ve duyguyu duyuyor musunuz? Byk ebeveynler, profesyoneller veya
giriimciler veya sanatlar olmak iin uzmanlk gelitirme konusunda ok zaman harcyoruz ve
aslnda yeteneklerimizi dnyaya koymak istersek, bildiklerini aktaracak sesler gelitirerek zaman
harcamak zorunda kalyoruz , yeteneklerimizi ksa srede deitirmek yerine. arkclar ark
sylemeye ya da hayranlk duyduklar sesleri taklit etmeye ikna etmeye ikna etmek iin herhangi
bir problem yaamadm. ark sylemek onlarn sevdikleri. Umarm bu tr bir tutku ile konumaya
bakmaya balayacaksnz.
Kendinizi ve fikirlerinizi aka ve dnceli bir ekilde dnyaya koymaya baladnzda,
hissettiiniz tm enerjiyle insanlar fark edecektir. Onlarn yeni dikkat ve ilgisi kendinizi daha
bilinli hissetmenize neden olabilir, ancak rendiiniz teknikleri kullanmaya devam
edebilirsiniz. Hayatta, kenara itilmek yerine, daha aktif, etkileyici bir oyuncu olacaksn. Ses
tonunu denemek iin bu blmdeki altrmalar kullann. zellikle konuma tekniini kullann.
Sylediin gibi konu. Konutuunuz yolu ve toplam dnme biiminizi ve iletiim eklinizi nasl
deitireceini yeterince vurgulamyorum.
Ve oynamaktan korkma. Bir yaync gibi konuun. Sesinizdeki yksek ve alak sesleri abartn. Bir
konuma parasn cmle yaparak biraz zaman ayrn. Kapy kapatn ve istediiniz bir ey gelene
dek seslerinizi deneyin. Umarm sesinizi artp kendinizi ifade eden kesin sesleri bulma
projesiyle uzaklarsnz. Bunu yaptnzda, sahip olduunuz her konuma fikirlerinizin,
kiiliinizin ve hayatnzn enerjisini ifade etme frsat olacaktr.
12
Sesi yiletiren G
gelir.
Bunlarn hepsinde abartl olmayan iddialar yok. Bir mide ars ile salam bir ifacla
gittiyseniz, o muhtemelen ar hakknda bir doktora grnmenizi tavsiye eder, ancak sizinle
birlikte iyileme iin vcudunuzu kabul edilebilir bir duruma sokmaya yardmc olur. Bir oturumun
sonunda, sesle almanz rahatlamanza izin verdii zaman, aklanmayan ya da kabul edilmemi
korku ya da gerginlik nedeniyle krklenen bir karn arsnn azaldn greceksiniz. Ya da
midenizin hala ac ektiini ancak acyla ilgili daha sakin olduunu ve doktorunuzla konumanz
iin daha kolay alabileceini hissedebilirsiniz. Davran iyiletirici, David'in aklamalarna
gre, vcudunuzu ve zihninizi herhangi bir eyi iyiletirmekten daha dengeli hale getirmekle
ilgilidir.
Bu tekniin biraz soyut gibi gelebileceini biliyorum, ama aslnda sana verdiim ses
egzersizlerini yaparken olduka benzer bir ey yaadn. Goog'larnz, gang'larnz ve
annelerinizi ark sylerken, beyniniz birka saniye iinde szcklerin telaffuzunu otopilot'a
koyar ve genel sese ve vcudunuzdaki duygulara ev sahiplii yapmaya balar. Tipik bir oturumda
rencilerim, "Ne ses ktk?" Diye sormak iin en az drt kez duruyorlard. Onlar konsantre
olmam deil. Sadece zihin ve beden, sesler karabilecekleri, kelimelere kaplmadan
elenebilecekleri zgr bir yere tanmlardr.
Ses iyiletiricilerin mterilerinin bulmalarna yardmc olmaya altklar yer budur.
Meditasyonel Ses
rencilerimden biri, eski bir rahip, dersleri srasnda sk sk kahkahalar att. Tatbikatlarn
onu bir ekilde ok mutlu bir yere gtrdn aklad ve kullandmz ark seslerinin
meditatif bir hale getirilmesi iin bir tetikleyici olarak mantra olarak hareket ettiine
inandn syledi. Belli sesleri, ayn zamanda meditasyonda kullanlan diyafragma solunumu ile
birletirdiimizde, btn tavr deiti ve sakinleip merkezlendi.
Yzyllar boyunca, birok insan zihni eitli amalarla sakinletirmeye ilgi duymutur. an ve an
uzun zamandr bir dizi gelenekte maneviyat uygulamasnn bir paras olmutur ve baz sistemlerde
ses kullanm meditasyon bilin durumlarna ulamak iin merkezi bir konudur. Be bin yldr
Hindistan'da kullanlan Ayurveda geleneinde karlatm ses ve ifa ile ilgili teoriler ilgimi
ekti. Bu fikirlerin bir ksmnda Deepak Chopra'nn eserinde ya da akn meditasyonun popler
sistemi olan ya da Hint kkleri olan TM ile temas kurmu olabilirsiniz.
TM'de vcudun rahatlamasna ve zihnin normal faaliyetinden vazgemesine izin veren, kendine
gvenen kiinin kendine duyduu derinlii hissetmek iin on be ya da yirmi dakika rahata
oturursunuz. tiraf etmeliyim ki TM'nin temel zihinsel resmimi, lotus pozisyonunda zeminde ommmm
sesiyle balayan oturuyordu. Aslnda, bu sistemde uygulayclara kiisel bir mantra verilir veya
ses duyulur, ancak ilgin bir ekilde, bu ses yksek sesle duyulmaz. Dncede arlr - "sesi
dn". Ve bunu yaparak, kiinin huzurlu bir uyanklk hali oluturduu dnlr.
Sessizce seslenme fikri ilgintir nk bir dereceye kadar ses karmay dndnzde ses
telleriniz - sadece hayalinizde konuurken yaptklar gibi titreir - dorudur. Dahili seslerin
harici olanlarn yapt gibi ie yarayabilecei bana makul grnyor.
Neden sizi meditative bir devire gtrmek iin sese izin verin ya da tevik edin? imdiye kadar,
meditasyonun, artan mutluluk da dahil olmak zere geni bir yelpazede fayda rettii kabul
edilmektedir; stresin azalmas; stihbarat, yaratclk, bellek ve salk; dk kan basnc; daha
iyi uyku; artan enerji; ve gelimi ilikiler. Bu nedenle, genel snmay yaptnz gibi, her
gn, yalnzca sesini iyiletirmekle kalmayp, sakinleip iyileecek gc olan sesler yaratma
ihtimaline ak olun. Desteklediiniz ve tekrar ettiiniz herhangi bir melodi ya da ses bir mantra
olarak snflandrlabilir - kasabadaki tek oyun on deildir. Gug veya annen sizi sadece sessiz,
meditative bir blgeye tayabilir.
Daha az tannm bir ses kullanmna dalmak istiyorsanz, baka bir Ayurvedik sistem olan
Gandharva Veda mzii doayla uyumlu hale gelmek iin kullanlan eski bir bilim daldr. Binlerce
yl nce insanlara bar, uyum ve salkl yaam ars yapmak iin gnn belirli saatlerinde
ezgiler alnan doann ritimlerini duyma ve anlama kabiliyetine sahip kiiler grrler. Doadaki
her gn, mevsim ve olay kendi ses veya titreim zelliine sahiptir ve uygun zamanda tecrbeli
olan Gandharva Veda melodilerinin vcudunuzu senkronize etmesi, uyumu ve tm tabiatla
uyumlatrmas gerekir.
gerek bir balant olarak grr ve daha sosyal etkileime yol aan pek ok yap tann ilk
rnei olabilir. Baka artlar altnda iletiim kuramayacak ocuklarn, eninde sonunda, ark
etrafnda kurulan etkileimlere tepki vermeleri, mzik bysnn bir parasdr.
izofreni ve manik depresyon gibi psikiyatrik bozukluklarla, mzik terapistinin amac genellikle
kiiyi u andaki haline getiren "gerek ynelim" dir. Olumlu dnceler ieren bir ark sylemek,
belki de "Sadece arkadam var" szleriyle "Sadece adm syleyin / Ben nerede olduumu biliyorsun
/ seni tekrar grmek iin komaya balayacam" gibi bir ey sylyorsun Bir arkada var,
"diyebilir, terapistler dramatik sonular elde edebilir mi. Hastalar, arknn sadece bir ka
dakikasna kadar olsayd, sahip olabileceiniz bir yere tanr ve size ihtiyac olan birisine
arkada olurlard.
ark szlerine duygusal balantnn bu tr benim iin srpriz deil. Tekrar tekrar,
rencilerimin zgn arklar syleyerek, yalnzca gzyalarna kartn grdm. Onlarn oda
evresinde dans ettiklerini ve zellikle yksek enerjili arklar srasnda glmelerini grdm.
Kendi blmm iin, rahatsz olduumda ya da fkeli olduum her an fark ettim ve arkya karamam
slk almaya baladm. Anlk. Ddk duyar ve zihnim derhal daha huzurlu bir yere tanr.
Mzik, beynin tek bana yapamayaca bir blmne ulam gibi grnyor ve sesinizi
altrmalara ve arklarla konutururken, mziin sizi nasl etkilediini deneyme frsatna
sahipsiniz. Belki sizi alp sizi sakinletiren bir duygusal ilk yardm kiti gelitirmeniz
olabilir. Ya da renmeye ve younlamaya yardmc olmak iin mzik ve arknn gcne
dokunabilirsiniz. Mzik terapistleri, renme engelli ocuklar iin renme srecini
kolaylatrmak iin kavramlar mzikle sk sk ayarlarlar (ABC'lerini nasl rendiniz?) Ve
konuma arksn denediinizde bunun da gelimekte olduunu grebilirsiniz Bir konuma yaparak
sesinizi saklamanza yardmc olan sesiniz. Aratrmaclar, ayn zamanda, barok mzik (JS Bach ve
Brandenburg Konertolar'n dnn) konsantrasyona yardmc olmak iin beynin bilgi ileme
paralar. Ses ifac Don Campbell, bu tr mziin dakika bana altm vuru temposunda,
dinlendirici bir kalbin at hznda oynad gzlemi, rahatlama yaratmann yan sra zihinsel ve
fiziksel yararlar da retebilir. pheci? Kendi deneylerini deneyin. Sesin ve mziin sizi nasl
etkiledii hakknda merakl ve gzlemci kalrsanz ve olumlu etkilerinden keyif alrsanz
yararlanacanz biliyorum.
Haksz Olsun!
Bu kitapta ben senin sesini gelitirmek srecinde size yrd ve size konumak ve ark
kelimelerin iine gerek karakterini ve duygular getirmek yardmc olduk. Eer ses biimini
deitiriyor ve kim olduunu yanstmak izin olarak, insanlarn sizi algladklar eklini
deitirerek ve zgrce ve mzikal akar bir sesle gelen g ve kolayl hissediyorsunuz. Bunun
kendi iinde iyileme sreci olduunu biliyorum. nanyorum ki, muhtemelen - sesin ve mziin
faydalarnn vcuduna ve hayatna anlalmaya balam yollarla nfuz edebileceini de
dnyorum. Senin iin iyi ark sylemek. Seni glmseterek balasn, o zaman sizi mutlu kln.
Bundan baka her ey akacak.
son sz
Birlikte zamanmzn sonuna geldiimiz iin Umarz, ne kadar ilerleyeceiniz ve sonraki admnzn
ne olaca hakknda dnmek iin biraz zaman ayrrsnz. Yolculuumuza baladmzda muhtemelen
bitmeyen bir komik ses dizisi gibi grnen eylerle uratk, bu seslerin sonuta size ait olduu
sesi yarattna gveniyorduk. Bu sesi tamamen ap kaplamadnz ya da sesi gelitirmek iin
hala altk, hayatnz daha iyi hale getirebilecek bir hareket yoluna baladnz demektir. Sen
ve bakalarnn yaptklar seslerden sonsuz daha fazla haberdar olursunuz. Vokal enstrmannn
nasl altn ve size kar deil, onun iin nasl alacan anlam olmalsnz. Her
ikisini de zenginletiren konuma ve ark arasndaki rtmeyi grdnz ve deneyimlendiniz.
renilecek ok ey var; sre asla durmaz. Pratik yaparsnz, izleyicilerinizin nasl birinin ya
da bin kiinin tepki verdiini grrsnz ve o deneyimin dersini reneceksiniz, sonra da bir
sonraki grnme geeceksiniz. Yol boyunca temellere geri dnmeye devam edin. Gs sesinin daima
orta ve sonra ba sesine bal olduundan emin olun. Her dnce diafragmatik nefes alma ve ime
suyuna olan ballnz gnlk olarak glendirirsiniz. Herhangi bir fiziksel gerilime ya da
basnca duyarl olun ve sonra yolunuzdan sknt ekin.
statla giden yol kk engeller ile kaplanmtr. Ama her vuruunuzda, umarm onu ne olduu
iin greceksiniz: En nemli dersleri vcudunuza ve sese tam olarak getirme ans veren basit bir
yol. Ses, en iyi kullanmak iin en zorlu aralardan biridir ve mkemmellik aray baarszla
urayacaktr. Ancak macera duygusu sizi sylemek ve ark sylemek istediiniz orijinal seslere
daha derinden inecektir.
Baary lmenin tek yolunun nl olmas olduuna inanmyorum. Yaptmz iin gerek amac kendi
cildinizde grkemli bir ekilde kendinizi rahat hissettirmektir nk gerekte olduunuz gibi ses
karrsnz. Elbette, yaptnz sesler bulunduunuz kiiyle eletiinde, kimse sizi hret
aramaya tevik edemez. Eer o ary yapyorsan
- Gitmek iin. Zaten ou profesyonel konumacdan ve arkcdan sesi renen daha fazlasn
rendiniz ve teknik topraklama size ok byk bir balang yapacaktr. Unutmayn, imdi yol
boyunca ortaya kan tm ses problemlerini giderecek aralara sahip olursunuz.
Bir retmenin retmenlerinden belirli bir miktarda renir ve sonra rencilerinden neyin
gerekten bilmeye ihtiyac olduunu rendii sylenir. Bana rettikleri rencilere ok
minnettarm - dnyann en ilgin insanlar ve ben onlar kutsamam kutluyum. Artk sizi tuttuum
byyen ailenin rencileri arasnda sayyorum. Gveninize ve zamannza teekkrler.
Umarm konutuunuz gibi ark sylemeye devam edeceksiniz, konutuunuz gibi ark syleyecek ve
dnyay, domak iin doduunuz, zgr, gl, sevimli, seksi ve tamamen bireysel seslerle
zenginletireceksiniz.
apandis
Mzik ine Bir Bak
nk bazlarnzn sesli ilerinizi gelitirip mzik iine girme hayaliniz olduunu biliyorum;
endstri profesyoneline - bir mzik yayncsna, bir sanat ve repertuar iin bir plak irketi
olan kiiye ve bir elence avukatna sormutum yaptklar hakknda biraz konumak ve mzik
dnyasnn kelerinden gemek hakknda baz temel tavsiyeler vermek. arkc, sz yazar, garajda
yetenekli bir ocuk grubuyla ya da bir eritli bir hip-hop sanats olan bir ebeveyn olun,
onlarn yorumlarnn nasl olacan dnmek iin harika bir balang noktas olduunu
greceksiniz almalarnz daha geni bir kitleye tamak
Yaync
Bir ark oluturursanz, birisi tarafndan her kullanldnda, deme alma hakkna sahipsiniz
demektir. Mzik yaynclar, arklarnzn kazanm olduu eylerin bir ksmyla karlnda,
almalarnz bakalarna lisanslar ve paranzn dnya apnda dzgn ekilde toplanmasn
salar. Sony / ATV Music Publishing'in kdemli bakan yardmcs Kathleen Carey'nin aklamalarna
gre, mzik yaynclna bu temel ilikiden daha fazla ey var.
S: Mzik yayncl birok insana aina deil. Mzik yaynclar ne yapar?
C: ncelikle sanatlarla anlamalar yapan ve szlemelerin idare edilmesi, lisans verilmesi ve
dnya apnda sanatlarn haklarna dikkat eden avukatlar ve ticari meseleler var. O zaman
yaratc tarafta benden daha fazlasn yapan insanlar var: Aktif olarak yeni yetenek arayp
gelitiriyoruz. Bir yayncnn bir sanatya olan ilgisi, sanatya ve yneticiye baldr, ancak
kusursuz bir dnyada ve bu ou durumda, sanatlarla yakn bir iliki kurduk ve onlarla
istediimiz ya da bize ihtiya duyduu sklkla birlikte altk. iin. iin pazar bulmak iin
hem karlarmz hem de bu, yaptmzn bir paras. Diyelim ki bizimle imzalanan, bir plakta bir
kayt tutan bir sanat var ve ayrca bakalarna da gidebilecek ark yazyor. Kiminle
tantmz renmek iin endstrideki insanlarla iletiim halinde kaln. ark aryor ve
aradklarn. Ve ark yazarna film ve TV'de alma frsat hakknda bilgi vermek hep iimdir.
Sanat / yazarn materyali film ve TV dnyasnda bir kez kullanldnda bu daha kolay hale
gelmesine ramen, bunlar yazarlar kendi balarna yapmas zor olan ilikilerdir.
Bu ie baladmda, yeni arklardan byk poz vermeye alan bir arkcydm. Yaynclar bugn
yaptmz gibi sanatlar imzalamamt, bu yzden bugn yaynlarmda yaptm ileri yaparak
sanat bulup gelitiren hi kimse yoktu. Ama iler deiti. Yaratc yaynclar A & R insanlar
gibi giderek daha fazla davranmaktadr.
S: Bir yaynclk anlamasnn neye benzeyebileceinin plak zetlerini bize verebilir misiniz?
C: u anda mzik sektrnde, eer bir kentsel hareket ya da ok sayda vokal ile pop / alternatif
grup iseniz, bir mzik yayncs ile anlama yapmanz, alt izgide bir avans almay ierebilir.
Bu, mziinizin ok para kazanacana dair bahse giriyoruz demektir ve u an size deyeceimiz
paray, hat boyunca bir miktar lisans creti orannda telafi etmeyi bekliyoruz demektir.
nihayetinde daha ticari olabileceini dnyorum, daha az ilerleme ile bir gelitirme anlamas
yapacam. Bu tr bir anlamada, sanatlar tezahrat yapacak, onlarla alacak ve bir sonraki
adma gemelerine yardmc olacaz. ou yaync mterileri iin rekor krmaya alyor ve her
birinin sanatlarn geliimine nasl katlaca konusunda farkl bir felsefesi var. Bunu yapmaya
inanyorum ve uzun sredir bunu yapyorum. 1983 ylnda MCA'da kendi irketime baladm ve
gelimeleri dk tutmak iin sanatlara baka eyler sunmak zorundaydm. Dolaysyla, rekor
gvenceleri salamada, yneticileri bulmada yardmc olmakta ve materyali film ve TV projelerine
almaya alrken ok aktif davrandk.
Olanlardan ilgin olan ey, kayt irketlerinin artk sanatlar imzalama zaman ve i gcne
sahip olmamas ve bir iki yl boyunca gelimelerine izin vermesidir. Bir sonraki vurua gemek
iin ok fazla bask var. A & R'nin evlilik yldnm dizisinin okluu gnmz yaynclarna
dyor. Bizim iin, bir sanat ile anlama, sadece bir vuru deil, ilikiyle ilgilidir. Sony /
AT V'de, gelimekte olan sanatlar ve yazarlar ile birlikte, kayt frsatlar olan sanatlarla
birlikte alyoruz. Yine, sadece mziin ne kadar gl olduumuza bal.
A & R Adam
Eski bir kdemli bakan yardmcs ve Merkr'deki A & R bakan Steve Greenberg gibi birine bir
kaset gnderirseniz, kesintisiz faaliyetin ortasnda toplanr.
S: Hayatnzda tipik bir gn hakknda bize bilgi verin.
C: Gn boyunca bir sr insan srekli aryor ve avukat ya da ynetici olsun ya da sz yazar ya da
mzik yayncs olsun ya da yeni sanatlar hakknda sizi bilgilendirmek isteyen insanlarla
konuuyorsunuz. , sanatlar iin malzeme veya sanat reticileri. Bu yzden btn gn o
insanlardan birouyla konuuyorum; ve tabii ki, tm bu arlar arasnda, mzii dinlemek iin
ok vakit ayrabilmeniz gerekir; kayt frsatlarn ya da szlemeye dayal mzisyenlerin mziine
bakmak zorunda kalabilirsiniz; nezaret. Bunun zerine, elbette, yeni projeler nermek veya mevcut
projeler hakknda konumak ve mzik dinlemek iin sizinle grmeler yapmak iin randevular
vereceiz.
rnein, performans bir ynetici tarafndan tavsiye ediliyorsa ok sayg duydum ve onun gzel tad
olduunu biliyordum, giderdim. Halka ak olan sergileme salonlarnda gerekletirilen sergilere
kyasla daha iyisini severim - kalabaln tepkisini alabilmeyi severim.
S: Sanatlar baarl olmak istiyorsa byk bir ehre gitmenin gerekli olduunu dnyor
musunuz?
C: Baz insanlar bunu yapmak iin LA ya da New York'a tanmak zorunda kaldklarn dnyor,
ancak baz ynlerden kk bir kasabadan gelmek daha iyi nk New York'ta bulabileceinizden daha
kolayd. Her hafta SoundScan'e bakyoruz; bu da her hafta lkedeki kaytlar izliyor. Bu nedenle,
kendi etiketinizde bulunan bamsz bir kaydnz elinde bulunduruyorsanz ve Texas, Austin'de
gerekten iyi bir sat yapyorsanz, greceiz. Bir eylerin olup bittiini biliriz, biz de onu
halledeceiz. Ancak, New York'taysanz ve bamsz bir rekorunuz varsa, o pazarda en fazla satlan
yirmi albmden biri olacak gibi grnmyor ve zlemek bizim iin daha kolay olacak. Elbette, New
York ya da LA'daysanz, kiisel toplantlar iin gelebilir ve bir plak irketinden gelen kiilerin
katlma ihtimalinin yksek olduunu gsterirsiniz. Balamann tek yolu yoktur.
Avukat
Mzik ii bir itir ve ilikiler szlemelerle biimlendirildiinden, hareket ettiinizde
muhtemelen bir avukat gerekir. Mzik avukatlar, dier kayt sanatlarnn yan sra Red Hot
Chili Peppers, Jewel ve Tool'u temsil eden Eric R. Greenspan, mterileri iin eitli roller
stleniyor.
S: Bize iinizden bahset.
C: Yaptmz ey mteriye bal. Baz insanlar bizi sadece szlemelere bakmak iin kullanr.
Dier mterilerimiz iin, ilerinin her alannda yer alyor ve iyerinde ev satn almaktan
boanmalarna danmanlk yapmaktan her ey demek. Bazen bir eit genel mteahhit olarak hareket
ediyorum, bu nedenle, rnein, boanma veya vergi danman iin doru dava sahibini elimde
tutacam ve hepsini koordine edeceim. Veya ynetici daha nce yapmadysa, kiisel mdre
iyerinde yardmc olan lisanslama konusunda tavsiyelerde bulunacam.
S: Avukatlarn irketleri kaydetmek ve anlamalar yapmak iin kasetler gnderdiini fark ettim.
Iin bu ksm m?
C: Avukatlarn mterilerine rekor frsatlar temin etmelerinde yardmc olmas yaygn bir
uygulamadr. Avukatlar seim yaparsa avukat olmay tercih eder ve avukat olarak grup satmazsnz.
Bununla birlikte, bir grup tarafndan batan karlacam zamanlar olacak ve A & R kiisini
arayp ona grub hakknda bilgi vereceim ve rekor bir anlama yapacam. Ve sonra yapmak istediim
eyi yaparm; anlama mzakere edilir.
dosyalama yoluyla belirli bir koruma alrsnz. rnein, telif hakkn ihlal ettii, arknz
ald iin birisini dava amak istiyorsanz, nce telif hakk vermediinizde, o eylemde avukat
cretlerinizi geri alamazsnz. kincisi, birinin peinden gitmek istiyorsan, dosyalar gndererek
formlar gnderdiin tarihte somut bir biimde var olduunu tespit et.
Teekkr
Bu kitabn yazm srasnda bana ok yardmc olan birka kiiyi kabul etmekten memnuniyet
duyarz.
nce, Donna Frazier. Yaratclnz, igr ve coauthorship becerileri ok deerli.
Arkadalnz, profesyonellik ve anlamsz mkemmeliyet peinde olduunuz iin teekkr ederiz.
BJ Robbins. Edebi iin korkun sular ile beni omuzlarmda en ufak bir arla ihtiya duymadan
zahmetsizce ynlendirdin.
Jennifer Josephy. Bana inanmaya ve minnetle bana Little, Brown'u benim yaynevimi aramama izin
verdiiniz iin teekkr ederim.
Dr. Solomon Hamburg. Tbbi bilgiyi gzden geirirken verdiiniz cmert yardm ok takdir ediliyor.
Laura. Sizin ve ailenizle ilgilenmek benim iin bir onur ve zevktir. Nezaket, arkadalk ve sevgi
dolu tevikler iin teekkr ederiz.
Anthony Robbins. Bana sesinden gvenin ve yol boyunca yanmda yrmeme izin verdiiniz iin
teekkrler.
John Gray, Ph.D. Hayatnzn yaratt gzel mziin tadn karmak iin sizi memnuniyetle
sessizce yannda tutardm.
Seth Riggs (ses retmenim byyor). Sen gerekten ustalardn ve yannzda uzun yllar geirmekten
byk mutluluk duydum. imdi rettiimde bile, kiiliin bir ksm benim iinden geliyor.
Dave Stroud. Vibrato ile ilgili akllca kelimeleriniz iin teekkr ederiz.
Peter D. Pergelides. Bir retmen olarak yetenekleriniz, yalnzca sevecenlik ve merhametinizden
daha ar basar.
Bob Danzinger. Aralklarla ilgili bilgi iin teekkr ederiz. Uyumazln olmadn bilen ansl
birisi.
David Gordon, Judy Nelson, MT-BC, Kathleen Carey, Eric Greenspan, Steve Greenberg, Alan
Billingsley, Antonina Armato, Scott Alberts, Paul Martinez, Little, Brown'un kopya editrleri
DeAnna Satre ve Peggy Freudenthal, Jason Mauza'ya da teekkrler. CD iin ses mhendisi ve kitabn
illstrasyonlarn hazrlayan Gayliann Harvey.
Kendine has bir kran duygusuyla ailem ve arkadalarmn sayesinde teekkr ederim: Philip, Tina,
Alexa, Lisa, Jessica, Amanda, Leon, Jan ve Jeremy Michael Love; Jacques, Eiko ve James Chatel;
Yoshiki Hayashi; Terry ve Lynne Clinch; Loren ve Jerry Bieder-man; Angela ve Ralph Jimenez; Ana G.
Marquez; Munatones ailesi; Ray Colcord; ve Chris Owens.