The Einstein Factor TR

24.11.2017 W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po.
txt
Win Wenger ve Richard Poe tarafndan telif hakk 1996

Her hakk sakldr. Bu kitabn hibir ksm, Random House, Inc.'in yazl izni olmakszn,
fotokopi, kayt veya herhangi bir bilgi depolama veya alma sistemi dahil olmak zere, elektronik
veya mekanik herhangi bir biimde veya herhangi bir yolla oaltlamaz veya iletilemez; ancak
dahil edilme bir derlemede ksa alntlar.
Three Rivers Press, New York, New York tarafndan yaynland. Random House, Inc.'in bir blm
olan Crown Publishing Group yesidir.
www.crownpublishing.com
THREE RIVERS PRESS ve Rmorkr tasarm, Random House, Inc.'in tescilli ticari markalardr.
Orijinal olarak 1995 Prima Publishing, Roseville, California'da yaynland.
Dier kaynaklardan uyarlamalar da dahil olmak zere Russ Adams'n tm rakamlar.
ekil 14.1: Aktan: Mihaly Csikszentmihalyi'nin En yi Deneyim Psikolojisi. Telif Hakk 1990 by
Mihaly Csikszentmihalyi. HarperCollins Publishers, Inc.'in izniyle uyarlanmtr.
ekil
14.4:
lk
ortaya kt
iinde
Baar, Haziran 1991. Baar Ortaklar tarafndan Telif Hakk 1991. Baar dergisinin izniyle
baslacaktr.
REDD
Prima Publishing, bu kitab konu edilen konuyla ilgili bilgi vermek zere tasarlad. Bu kitabn
amac eitim vermektir. Yaync ve yazarn salanan bilgilerin yanl anlalmasndan veya yanl
kullanmndan sorumlu olmad anlayyla satlmaktadr. Bu kitab mmkn olduunca eksiksiz ve
doru yapmak iin her trl aba gsterildi. Prima Publishing ve yazar, bu kitapta bulunan
bilgilerin dorudan veya dolayl olarak neden olduu iddia edilen herhangi bir kayp, hasar veya
ziyandan dolay herhangi bir kii veya kurulu iin sorumluluk stlenmemektedir.
Kongre Ktphanesi Yayn Verilerini Kataloglama
Wenger, Win. Einstein faktr: istihbaratnz arttrmak iin kantlanm yeni bir yntem / Win
Wenger ve Richard Poe
s. santimetre.
Bibliyografik referanslar ve dizin ierir.
1. Grnt (Psikoloji) 2. Grselletirme. 3. Yaratclk yetenei. 4. Dnme ve dnme. I. Poe,

Richard. II. Balk. BF367.W46 1995 153.9dc20
95-32632 CIP
ISBN 9780761501862
Ebook ISBN 9781524762223
v4.1
bir
Leo Zajac'n ansna
kapak
Giri sayfas
telif hakk
ithaf
nsz
Teekkr
1 Siz bir Genius msnz? 2 Sen Her Zaman Dnyorsun 3 Resminizi An Ak 4 Geri Beslemenizi En
yiletirin 5 "akn" Etkisi 6 Resimlerin Yorumlanmas 7 Sorularn Gc 8 Model Dnmesi 9
Toplam Hatrlatma
10 Sosyal Etki
11 Oksijen Faktr
12 Grup almas 13 ocukluun Penceresi 14 Kuvvet Kullann 15 Genius Meme

Yazarn Notu
notlar
stihbaratnz arttrr msnz? Kesinlikle.

ou kii zek katsaysnn (IQ) skorlarn ykseltebileceini renmekten arr. Bununla
birlikte, az sayda uzman bu mmkn olduunu inkar eder. Biriken kantlar ok glyd. Sadece
f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po 1/124
24.11.2017 W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po.txt
birka rnek vermek gerekirse: Ana Balatma programna kaydolan ocuklar, 1964'de okul ncesi
eitim grmeyen ve okul ncesi eitim gren IQ kazanmlarn sadece birka ay sonra 10 puan gibi
yksek bir seviyeye karmaya yardmc olmak iin kullandlar.
programda; renme gl eken ocuklarn, elektroensefalo gram (EEG) biofeedback terapisine
tabi tutulduklar ve tedaviyi takiben 10 ila 23 IQ puan kazand bildirildi; Irvine Kaliforniya
niversitesi'ndeki 1 bilimadam
Test Maddelerinin Skor puanlarn 8 ila 9 sayya kadar, sadece D Major'da ki Piyano iin
Mozart'n Sonat, K.448 ile 10 dakika dinlettirmek.
Tabii ki, bu tr ani ve arpc kazanmlar ksa mrl olma eilimindedir. rnein, Ana Okul
ncesi okul ncesi eitim kurumlar tarafndan yaplan IQ kazanlar, nc ve altnc snf
arasnda dalma eilimindeydi. 2 Irvine'daki Mozart dinleyicileri tarafndan atlanan zplamalar
sadece 15 dakika sonra soldu. Eitimciler buna Fade-Out Etkisi derler.
Baz uzmanlar, Fade-Out Etkisinin doumda geirmi olduunuz IQ ile olduka fazla sktnz
ispatladn iddia ediyor. Bu Wilbur ve Orville Wright'n kzlk uularndan vazgemeleri
gerektiini nk sadece 12 saniye havada kalmay baardn sylemek gibi bir ey. Wright
hakknda etkileyici olan ey
kardelerin uuu onun ksal deil, aslnda olduu gereiydi. Uu olasl belirlendikten
sonra sresini uzatmak sadece bir teknikti. Nitekim, Wright kardelerin ABD Ordusu Sinyal
Birlii'ne 125 kilometre uabilen bir uak teslim etmeleri sadece drt yl geti.
Gnmzde, hzlandrc renen aratrmaclar, 1903'te Kitty Hawk'daki Wright kardelerinkine ok
benzer bir konumdalar. Herkes insan istihbaratnn gelitirilebileceini biliyor. imdi zorluk,
onu daha youn ve daha uzun sre artracaktr. Einstein Faktr'ndeki teknikler yalnzca bunu
yapmanza yardmc olacaktr.
Burada, Einstein Faktrnz serbest brakmak iin mevcut en etkili ve gncel yntemlerden
bazlarn bulacaksnz - bu, hepimizin iinde yatan ustaca dnce iin gizli tetikleyici. Bu
kitapta yer alan nemli olaylardan bazlar Resim Ak, PhotoReading, Freenoting ve Borrowed
Genius gibi yeniliklerdir.
IQ, istihbarat sadece bir lsdr ve mutlaka en iyisi deildir. Deneyler, bu tekniklerden
bazlarnn gerekten Zeka seviyenizi ykselteceini, bunun bir btn olarak daha nemli bir
hedefe katkda bulunacan gsterdiini gsteriyor: genel beyin gcnz ykseltmek ve bellek,
yaratclk, okuma hz, zel yetenekler ve genel beyin saln gelitiriyorsunuz.
Einstein Faktr, hzlandrc renmede 25 yllk aratrmann doruk noktasdr. Proje Rnesans
seminerleri ile binlerce kii bu tekniklerden zaten yardm ald. Umarz bu sayfalarda da, mmkn
olduunca hayal bile edemediiniz bir bak as ve baar yola bulacaksnz.
Win Wenger, Ph.D. ve Richard Poe Bu kitabn konusunu oluturan hzlandrlm renme iin Proje
Rnesans program, dncelerime katlan yzlerce iyi insan da dahil olmak zere kelimenin tam
anlamyla binlerce beyin / zihin ncsnn teorilerinden, deneylerinden ve abalardan son 25 yl
iinde ortaya kmtr onlarla birlikte ok sayda zel nitelik ve benzersiz kiisel bilgiler
sunmaktr.
Bu cesur dnce gelitiricileri arasnda, Vercille Bennett, Burton Linne, Hal ve Marineon Shook
Yaam Ynetim Hizmetleri, Abe Goldblatt, William Schulz, Bill Webster, Dan Knight, skenderiye,
Virginia'daki Yksek Performansl tiraklerden Dan Knight ve Hzlandrlm Charlotte Ward'dan
bahsetmek zorundaym Maryland, John Robb, Ted Woynicz, May Leiner, Tom Gregory, Kate Jones, Joel
Hamaker ve ge Leo Zajac'n renilmesi, burada yaayan hafzasna bu kitab adadm. Burada
bahsettiim her biri iin on kiiden bahsedilmesi gerekiyor. Deerli katklarndan dolay
tanmadm kiilerin hogrsn soruyorum.
Dnceler tesinde birtakm dier insanlar bu yazarn hayatna ve bu gnmz almalarna
deerli katklar yapmlardr. Aadakilere teekkrlerimi sunarz:
ben
Sidney J. Parnes ve Beatrice Parnes, orijinal Osborn-Parnes yaratc zm bulma sistemini
gelitirmeye yardmc olan nc rollerinden ve
biroumuzun esin kayna olduu yeni Vizyonelletirme sistemi ve bu yazar ve eserleri iin
bylesine byk bir fark yaratan yllar boyunca scak destei, tavsiyesi ve bilgelii iin.
ben
Lynne Schrder ve Superlearning and Superlearning 2000'in yazarlar Sheila Ostrander, oumuz
hzla renmek iin kapy at; bu yzden oumuz bir kap alabileceini bile bilmiyorduk.
Onlar, elinde tutan ve uzun yllar yol kat eden, bilinmeyen insanlara ilerleyen hepimiz
iin.
ben
stn zeks ve mizah, olaanst sabr, dzenleme nerileri ve her eyden nce ustaca ve ok
eitli fikirlerin yer ald Susan Wenger, The Einstein Factor ve onun ierdii programn
yaratlmasna syleyebileceimden fazla katkda bulundu.
ben
Maddi destei bu gemiyi suda tutmaya yardmc olan Michael ve Mary Colosi.

ben
Paul Scheele ve ekibi, bu yazarn ilk, geici uyumalarna olumlu yant vererek sinerjinin, ekip
almasnn, yeni yntemlerin ve hzlandrlm renmede benzeri grlmemi atlmlarn
yaplmasn mmkn kld.
ben
Stu Cart, scak desteki, katkda bulunanlar ve birok seviyedeki dier kahramanlar.
ben
Image Streaming'in etkileri zerine yalnz ve cesur lme almalar yapan fizik profesr
Charles P. Reinert, bu programn iyiletirme, dzeltme ya da yeni alglamalara her zaman nazike
yaklamayan bir dnyann gznde "lehrifize edilmesine" yardmc ilk kii oldu.
ben
Minnesota'daki Winona Eyalet Koleji'ndeki Eitim Fakltesi retim yesi Lyelle Palmer, scakl,
bilgelii, uzmanl ve hzlandrlm renme ve insan geliimindeki gelimeler hakknda geni
bilgi sahibi olmas nedeniyle.
ben
Profesr Emeritus Virgil S. Ward, gl entelektel rnei Virginia niversitesinde nc ve son
olarak aaya dmemi engelledi ve ge Prof. John Curtis Gowanboth onlardan stn yetenekli
eitmen konusunda dnyann nde gelen uzmanlar ve hem harika hem de harika arkada olmamasna
ramen birbirlerine arkada olmazd.
ben
Los Angeles'taki ve evresinde, marjinal biimde szsz ve szsz ocuklarla "moodgie art" adl
almas olan Jon Pearson, yalnzca hayatlarna deil, mevcut almamzdaki kendi teorik
modelimize o kadar ok ey katt.
ben
Bill Webber, Cynthia Becker ve St. Randy Kraft, projenin yeni nesil Rnesans atlmlarndaki
deerli ibirlikilerim.
ben
New York'taki Steve Goldstone, eitmen ve uygulayc hem bu programda hem de nrolojik
programlamada (NLP), bak as ve deneyimi her iki alan da zenginletirdi.
ben
Bud Brookseker, ona rettiimi iddia ediyor, ancak bana daha fazla ey retti.
ben
Lena Borjeson, sve'teki yayncm ve hostesim, beni Avrupa perspektifiyle zenginletirdi.
ben
SS Bath, yayncm ve Singapur'da ve Malezya'da ev sahibi, bu program akll anlayyla ve
Dou'nun bilgelii ile llemeyecek biimde zenginletirdi.
ben
Rio de Janeiro Devlet niversitesi'nden Profesr Luiz Jose Machado de Andrade, bizi Brezilya'da
yaynlam olmakla kalmayp, limbik beyinde dnyann nde gelen uzman ve akademisyenlerinden
biridir ve uluslararas mesleki mkemmel yelik kurulularndan birinin kurucusu ve ev sahiplii
yapmaktadr hzlandrlm renme alannda, renme teorisinin ve Emotoloji ynteminin
yaratcsdr ve en harika arkadatr.
ben
Octavio Gordillo Gullen, Manuel Garibay Olioquiegui, Rosa Martha, Gloria Gonzoro ve CAP Grubu'nun
tm yeleri, yayncm ve esiz derecede zarif ev sahibi Mexico City'de ve o gzel lkenin
tamamnda.
ben
Son olarak, ancak ilk ve en iyi, ortak yazar Richard Poe'yu, yalnzca youn ve turgid nesillerimin
kahramanca almas iin deil, ald inisiyatif iin bu mevcut yayna gtren abay kabul
etmeliyim. Ayrca, ilk olarak bakasyla karlatmzda Success Magazine'de Kdemli Editr
olarak yer ald bu almann raporlarndaki hassas, hassas ve her eyden nce titizlikle
ilemesini kabul etmeliyim. Hem kendisinin hem de Baar'nn doruluu salamak iin ne kadar
srd uzun metrajl gazetecilik profesyoneli modeliydi ve phesiz bu birinci snf yaynn
geni baars aklanyordu.

Bahsettiim her biri iin, alan adlandrmam iin izin vermeyen dzinelerce kime daha var ki bunlar
iin onlarn hogryosunuz.
Win Wenger Kazanlan hzlandrlm renim alanndaki yirmi be yl boyunca insan zihninin birok
harikas gerekletirdiini grdm. Byle bir hayretin biri, benimkinden ok daha derin bir
izlenim brakt. 1981'de Ohio Ravenna'da gerekletirdiim bir seminer srasnda Bob S. diyeceim
bir katlmcnn dikkat ekici bir zellii vard ve belki de bilinaltnn zihniyle kar karya
kaldklar bir hayat kurtarcyd.
Grnt Ak adl bir teknik kullanyorduk. Bu durumda, gruba elemelerini ve elerine yksek
sesle aklamalar yapmalarn, gzleri kapalyken zihinsel imgeler ne olursa olsun kafalarna
girmelerini syledim.
Bir Grnt Ak oturumu srasnda, ne kadar belirsiz, nemsiz veya artc olursa olsun,
grdnz her grnty bildirmeniz hayati nem tar. Fakat Bob S. talimatlar izlemekte
zorland. Gzlerini kapadnda, derhal eski bir otomobil lastiinin mkemmel bir grntsn elde
etti. Ancak, eine bildirmek yerine talimatlara gre Bob, lastii aklnda tutmaya alt. Grmek
istedii eyin bu olduuna inanmay reddetti.
"Eime daha hi bir ey grmedim" diye devam ettim, "Bob sonra yazd," baka eyler denedi. Ama
eim bir eyleri, lekeleri, izgileri ya da her eyi aklamak iin benden sonra tuttu. Sonunda
gelmeye devam eden bu eski lastik hakknda nihayet yatmaya baladm. "
Bob, lastii eine anlatrken, bir gerekleme onu szd. Bu lastii daha nce grd. Gerekten
de, nianls arabasnn sa arka tekeriydi. Ama neden imdi, ona canl ve srarc bir ekilde
grnyordu?
Bob bir eylerin olduu izlenimini edindim, diye hatrlyor Bob. "Tatbikattan kendimi mazur
gryordum, bir telefona taklp niancm aradm. Babasna sahibim ve o lastii kontrol etmek
iin dar kt. O lastiin kenarnn yaralandn ve neredeyse kesildiini grd. "
Zayflayan lastii saatte 65 mil hzla otoyolda patlattysanz, arabadaki herkesi kolayca
ldrebilirdi. Bobs'in baygnlndan gelen bu mesaj, nianlsn lmcl tehlikeden kurtarm
olabilir.
SQUELCHER
Bob S.'yi ilgilendiren olay olaand olmad iin deil, tipik olduu iin ortaya kyor.
Bilinalt zihinlerimiz, neredeyse 24 saat boyunca gnmzde grnt akclklar, keskin
alglamalar ve akclk alglar akyordu; birou, Bobs kadar hayati nem tayan her tr ngr
ve igr ile ykmldrler. Bob gibi, oumuz bu mesajlar dinlemekte baarsz oluyoruz. Acil,
hayat kurtarc bir uyar ile karlaan Bob'un ilk drt onu susturmakt. Bu yzden oumuzla.
Her geen yl, her geen yl insanlar byk ounluu bilmeden dahi en derin bilgileriyle
konuurlar. Baka bir faktrden daha fazla, The Squelcheror adl bu savunma refleksi, zihinsel
kapasitemizi tamamlamamza engel oluyor.
Dikkat Darboaz
ou insan gibi, Bob muhtemelen bebeklikten bilinsiz zihinden kesintisiz bir ekilde uyan alg
akn grmezden gelmek iin eitilmiti.
"Hayal krmay brakn!" retmenleri muhtemelen onu okulda knadlar. "Otur ve dikkat et!"
Ne yazk ki, dikkat etmek, snrl yararll olan bir beceridir. Bilim adamlar, insan beyninin
saniyede yalnzca 126 bitlik bilgiye dikkat edebileceini hesaplyor. Sadece bir baka kiinin
konumasn dinlemek, yaklak 40 bitlik "dikkat" i kaplar. Bu, kiinin yz ifadesini izlemek ve
bundan sonra ne syleyeceinizi dnmek iin sadece 86 bit brakr (bkz. ekil 1.1).
Fakat zihnimiz, saniyede 126 bitten yzlerce kez alglanan alglarla her saniyede szmaktadr.
Deneyler, insan retinasnn
bir seferde tek bir foton ve burun bir koku molekl kadar az tepki veriyor. Bu dakikalk
alglamalar srekli beynimize akar, ancak bilinlenmeden nce hareketsizdirler. Bu, baz ender
durumlarda beyin hasarlarnn neden duyusal yetenekte olaand sramalar tetikleyeceini
aklyor. Hatal bir rastlant sonucu, bu tr lezyonlar Snger Bobini ksa devre yapar ve daha
fazla algda bulunurlar. rnein Addison hastal denen nrokimyasal bir dengesizlik tad daha
150 kat arttrmtr2.
Kabul edildiinde algsal alglara ne olur? Saduyunun aksine, ne kaybedilir ne de yok edilirler.
Aslnda, en son kant insan belleinin yzde yz tutma yaklamna iaret ettiini ortaya koyuyor.
Potansiyel olarak her eyi hatrlyoruz. Ancak bu anlarn ou, ok yakn zamana kadar,
psikologlarn, derin bir hipnotik trans yaratmaktan baka alma imkanlar olmad bilinaltnda
ok derin yatyor.
ekil 1.1 ou kii saniyede 126 bit bilgiye dikkatle dikkat edebilir. Bir bakasnn konumasn
dinlemek saniyede 40 biti alr, kiinin yzne bakmak gibi dier duyusal girdileri ilemek iin
yalnzca 86 bit brakr. Zihinlerimiz, Dikkat Darboaz'ndan sktrabildiinden ok daha fazla
bilinsiz bilgi alr.

THE GENIUS WITHIN
Tenis oynuyorsanz, antrenrnz size muhtemelen topu gznzn zerinde tutmak iin yz kere
sylemiti. oumuz bunun bizim iin "dikkat etmemiz gerektii anlamna geldiini" varsayyor,
ancak bu fiziksel olarak imkansz. Uutaki tenis topu her zaman bilinli dncenin hzn
yaklak yarm saniyeliine aacaktr, nk beyninize ulamak iin gznzn grnts iin bir
saniyenin onda biri ve sizin bilinli bir alg oluturmanz iin bir 400 milisaniye daha bekler.
Top. Tenis oyuncular dikkat etmeye dayanyorsa, her top eteye arpp raketlerini hareket
ettirebilir.3
Bir tenis topu vurmak, bilinaltnn yapabilecei basit grevlerden yalnzca biridir. Yetenekleri
muazzam. Bob Ss'in baygnl, bir otomobil lastiinde, muhtemelen gznn kesinden kk bir
iz brakt, oysa Bob baka bir eye odakland. Bu bilgiden yola karak, kauukta tehlikeli bir
kusur tehisi koydu ve bu problemi Bob'n bilinli dikkatine ekmeye alt; sadece istihbarat
deil, ayn zamanda keskin bir sorumluluk duygusu gerektiren bir dizi eylem.
Bob'larn bilinaltnda stn alglar olan ayr bir kii olduunu, Bob'a srekli olarak baktn
dnyor olabiliriz; bu izlenim, koruyucu ruhlarn eski inancn kuvvetle anmsatyor. Yunanllar
byle doast koruyucularn cinlerini ardlar. Ultrationalationalist Socrates dahi, Atina'nn
Sparta'yla olan savanda savatan sonra hayatn kurtarmas iin cini aryordu. Romallar, bu
dost fantomlara genii (tekil olarak dahi) olarak atfta bulunmulardr. Esinlerin tm bilgelii,
igry ve sanatsal ilham atad, bu kadar zahmetli ruhlara.
Sper Zihin
Bu eski grnm gerekten uzak deildir. Her birimiz, zayf bilinli zihnimizden ok daha stn
bir dnce makinesine sahibiz. Matematiki John von Neumann bir zamanlar insan beyninin 280
quintillion'a kadar 280.000.000.000.000.000.000 belge bulabildiini hesaplad.4
Birou buna muhafazakar bir figr diyor. Beynin alma hznn tahmini 100 ila 100.000 teraflop
arasnda deiiyordu (teraflop, hesaplama hznn standart lt olan 1 trilyon flop'tr). Bu
hz dnyadaki en hzl sper bilgisayar olan CM-5 ile karlatrn; bunlar artritik 100
gigaflops veya 100 milyar flop'tan oluur. Bu, 1017 beyin flopuna karn 1011 CM-5 flop'u.
Bamzn iindeki tm bu mthi bilgisayar gcne ramen, oumuz bir hesap makinesine
bavurmakszn iki haneli rakamlar arpmak zorundayken, daha az kii New York Times bulmaca
bulmacasn ynetebilir veya geen aramba akam yemeinde ne kaldklarn hatrlayabilir. Sadece
Mozart'lar, Einstein'lar ve da Vincis, insanln sonsuz kk ltsn oluturuyorlar; beyin
gcn verimli kullanyorlar (ve kantlar, onlarn zekalarn bile kullandn gstermektedir).
Esansiyelleriniz, doast gler gibi grnen eylerle donatlm, tanrsal olarak yetenekli
varlklar olarak grdkleri kadar, bu tr dahilere baktmz yeteneklerimizi geri kalanmza
muazzam gryorlar.
Elusive Genius
Ancak dahiler gerekten dierlerinden farkl mdr? Okul kaytlarna ya da i gemilerine bakarak
bunu pek dnmezsiniz. Nazik isel cinsten hayatlarnda erken ayrlrlar. nl matematiki Henri
Poincar, Binet IQ testinde o kadar zayf kalyordu ki "daha karanlk" olarak deerlendirildi.
Thomas Edison, kaytlar 1.093 patenti tarihteki her mucidi geride brakt ve insan dntrd.
hayat, okulda kt bir ekilde yavalad.6
"Babam aptal olduumu dnd," dedi Edison daha sonra unlar hatrlatt: "Neredeyse bir haydut
olmam gerektiine karar verdim."
Bir ocukken, Albert Einstein da ksmen disleksi nedeniyle yetikinler iin yetersiz grnd ve bu
da onun konumasnda ve okumasnda byk zorlua neden oldu.
Kzkardei Maja Winteler-Einstein "Normal ocuk geliimi yava ilerledi" diye hatrlatt;
"evresindekilerin asla konumay renemeyeceinden korktuklar" eklinde bir zorluk
yayordu.Evet, ne kadar rutin olursa olsun, kendisine tekrarlad cmle yumuak bir ekilde
dudaklarn oynatarak. Bu alkanlk yedinci ylna kadar devam etti.
Gen Einstein'n zayf dil becerileri, Yunanca retmenine "Hi bir ey yapmayacan" sylemek
iin provoke etti. Einstein daha sonra liseden atlm ve niversite giri snavna girmiti. En
sonunda lisans eitimini tamamladktan sonra, akademik bir randevu ya da profesrlerinden bir
neri almak iin tamamen baarsz oldu. svire patent brosunda alak gnll bir i kabul
etmeye zorlanan Einstein, yirmi yan ortalarndaki sradanlk yaamna mahkum edildi.
Fakat onuncu yediinci ylnda, Einstein beklenmedik eyleri yapt. 1905 ylnn yaznda nl E =
mc2 formln ieren zel Grelilik Teorisi'ni yaynlad. On alt yl sonra, Nobel dln kazand
ve uluslararas bir nlyd. Bugn bile, lmnden krk yl sonra, Einstein'n sersemli gzleri,
kulakl byk ve gm sal ok, "genius" un znde imgesi olarak kalr; ad onun olaanst
istihbarat ile eanlamldr.

NE YAPMIDI HAKKIMIZDAK DELD?
Dr. Thomas Harvey bunu bilmek istiyor. 1955'de Einstein ldnde Princeton Hastanesi'nde grevli
patologdu. Kader, Einstein'n otopsisini yapmak iin Harvey'e parmak basmt. Harvey, ailenin
izni olmakszn, Einstein'n beynini karmak ve tutmak iin kendini ald. nmzdeki krk yl
boyunca Harvey, beyni formaldehit kavanozlarnda saklad; dilimce mikroskop altnda dilediini ve
talep zerine dier aratrmaclara kk paralar dattn inceledi. Onun amac? Einstein'in
dahisinin srrn ortaya karmak iin.
Harvey daha sonra bir beyin iin bir deha ayrm bir fark bulamamt, "dedi. "Yani esasen
bulabildiimiz eyleri grmek fikriydi."
Harvey'in kendisi hibir ey bulamad, ancak meslektalarndan birisi yapt. 1980'lerin banda
Einstein'n beyninin blmlerini inceledikten sonra, Berkeley'deki Kaliforniya niversitesi'ndeki
bir nroanatomist Marian Diamond, renme ve dehann fikirlerini devrim gsterebilecek olan
inanlmaz bir keif duyurdu.
Bir Genius Yapmak

ou insan, dahilerin doduunu ve yaplmadn varsayar. Ancak Diamond, kariyeri laboratuarda
dahi yaratmaya adad.
nl bir deneyde Diamond, sanlar sspansiyonlar, merdivenler, kou band ve her trl oyuncakla
tamamlanm sper-uyarc bir ortamda yerletirdi. Dier fareler plak kafeslerle
snrlandrlmtr. Yksek uyar ortamnda yaayan sanlar, artc yana (insan san
edeeri 90 yaa kadar) sahip olmakla kalmayp, beyinleri de byd ve sinir hcreleri arasndaki
yeni balant ormanlarn dendritler biiminde filizlendirdi. ve axonsspindly, bir sinir
hcresinden (veya nron) elektrik sinyalleri ileten ube benzeri yaplar. plak kafeslerde
yaayan sanlar durgunlat ve daha gen ldler. Beyinlerinin hcresel balantlar daha
azd.13,14
1911 yl kadar nce, nroanatominin babas olan Santiago Ramon y Cajal, beyin gc belirlemede
ok daha nron saysndan ok daha nemli olan, genlerin gerek ls olan nronlar arasndaki
balantlarn saysnn (sinapslar) olduunu bulmutu.15 Diamond'n yapt deney, en azndan
ratslarda fiziksel mekanizmann zihinsel egzersiz yoluyla yaratlabileceini gsterdi.
Bu ilke insanlar iin geerli miydi? Diamond bulmak istedi. Einstein'in beyninin kesitlerini elde
etti ve onlar inceledi. Bekledii gibi Diamond, Einstein'n sol parietal lobunda, Diamond'n
beyindeki dier birliktelik alanlar iin bir ilikilendirme alan olarak tanmlad bir tr
nrolojik gei istasyonunda artm sayda glial hcre buldu. [16] Glial hcreler, dier sinirleri
tutan tutkal gibi davranyor. hcreleri bir araya getirir ve nronlar arasndaki elektrokimyasal
sinyaller transfer etmeye yardmc olur. Elmas onlardan bekledi, zira zenginletirilmi sanlarn
beyinlerinde yksek konsantrasyonda glial hcreler bulunduunu grd. Einstein'n beynindeki
varl, benzer bir zenginletirme srecinin i banda olduunu ne srd.
Doumdan sonra oalmayan nronlarn aksine, glial hcreler, aksonlar ve dendritler, beyninizi
nasl kullandnza bal olarak hayat boyunca saylar artabilir. Diamond'n almas, ne
kadar ok renirsek o kadar ok balant oluturulduunu nermiti (bkz. ekil 1.2). Ayn
ekilde, renmeyi braktmzda ve
Zihnimiz durgunlayor, bu balantlar bzyor ve uzaklayor.
Eitimcilerin ima ettii aktr. Einstein'n beyni, Diamond'n sanlarnn beyinleri gibi bir
ey yaptysa, yeterince uyarc zihinsel egzersiz salayarak yeni Einstein'lar yaratmak mmkn
olabilir.
GENIUS'N HAZIRLII TEORS
Bir insanda Diamond'n sper farelerinin salncaklarna, merdivenlerine, kou bandna ve

oyuncaklarna ne tr zihinsel egzersizler karlk gelecektir? Einstein'n bu konuyla ilgili baz
fikirleri vard. Hayal gcnzn serbeste yzmesini salayarak, geleneksel engellemelerle
snrlanmadan, dahice dncenizi canlandracanza inand.
rnein Einstein, Grelilik Teorisi konusundaki kefini zel bir armaana deil daha dorusu onun
"geliinde" olarak adlandrd geliimine atfetti.
ekil 1.2 Nronlar bebeklikten sonra remeye son verir. Ancak nronlar arasnda elektrokimyasal
balantlar salayan aksonlar, dendritler ve glial hcreler biz renmeye devam ettike byr. Bu
balantlar, zeka iin beynimizdeki nron saysndan ok daha nemlidir.
"Normal bir yetikin uzayn ve zamann problemleri hakknda dnmek iin durmaz," diye mrldand
Einstein. "Bunlar ocuklukta dnd eylerdir. Fakat entelektel geliimim yavalad; bunun
sonucu olarak, yalnzca bydmde yer ve zaman merak etmeye baladm. "
Einstein'n Ik In zerindeki Ride Son Edebiyat Notunda Einstein,
zel Grelilik Teorisine yol at. On alt yana geldiinde hayal krklna uramt,
beklenmedik bir ekilde geldi.
"Einstein," k huzmesiyle k huzmesinin yanna komak "diye merak etti mi? 17

Einstein'a gre normal yetikinler byle bir soruyu kafasnda asla olumadan nce saklarlard, ya
da onu kurduktan sonra onu unuturlard. Belki de Winston Churchill'in "byk insanlarn byk
keiflere rastladn" sylediinde kastedilen ey budur. Fakat en nemlisi kendilerini alp
uzaklarlar. "
Einstein farklyd. Onu nereye gtrecei konusunda net bir fikri olmayan Einstein, on yl boyunca
bu soruyla oynad. Dndke ne kadar ok soru sormutu. Ve her yeni soru ile geree yaklat.
Grelilik "Feelel"
Diyelim ki Einstein, orijinal sorusunu pozlar vererek birka yl sonra kendisine sordu; bir k
huzmesinin ucunda olduunuzu ve yznzn nnde bir ayna tuttuunuzu dnyordu. Yansmada
yansmasn grebilir misiniz, deil mi? Klasik fizie gre, cevap akt. Kendinizi aynada
grmyorsunuz, nk yznz terk eden k, aynaya erimek iin n daha hzl gitmesi
gerekecekti.
Fakat Einstein bu cevab kabul edemedi. Bilinen tm gereklere uyuyor, ancak szleriyle ifade
edemedii nedenlerden tr Einstein'a kar hakl hissetmiyordu. Bir insann aynaya bakp orada
hibir ey grmeyecek kadar gln grnyordu. Sezgisini fizikteki bilinen ve kabul gren
kanunlara gvendiinden daha fazla duyarl olan Einstein cesurca, bir k kiriine binerken bile
aynanzdaki yansmay grmenizi salayacak bir kainat ngryordu. Birka yl sonra teorisini
matematiksel olarak ispatlayarak vizyonunu takip etti. Einstein'n cevabn salayan, banazlk
hissi, matematiksel titreimden ok daha fazlasyd.18
"Bulu, mantksal dnce rn deildir", Enstein "Son rn mantksal bir yapya bal olsa da"
sonucuna varmtr. [19]
EINSTENAN YNTEM
Birka istisna dnda, bilimdeki harika bulgular sadece

Byle sezgisel dnce deneylerini bu ekilde. Einstein bu teknii icat etmedi,
Fakat en nl ve aktif partizanym nk onu Einsteinian Discovery Technique olarak

adlandrmtm. Einsteinian Discovery prosedrlerinin bir dier kayna da (bununla birlikte),
Sidney J. Parnes VISIONIZING: Yeniliki Mkemmellik Cesaretlendirici Sreler, Yaratc Eitim
Vakf'ndan.
Psikolog Robert B. Dilts getiimiz gnlerde Einstein'n Sigmund Freud ve matematiki Jacques
Hadamard ile yazmalarna ve Einstein'n Gestalt terapisinin kurucusu olan psikolog Max
Wertheimer'e verdii Einstein'n bilimsel dnce sreci hakkndaki hayatta kalan tm hurda
bilgilerini inceledi. Dilts'in biyografik almas baz dikkat ekici bilgiler verdi.
"Kelimelerin ya da matematiksel formller yerine," Dilutes'in kl Genius Stratejisi'nde (Meta
Publications, Capitola, CA, 1994) yapt sonuca gre, "Einstein ncelikle grsel imgeler ve
hisler asndan dnmeyi iddia etti. Dncelerinin temel ve matematiksel temsili geldi ancak
nemli yaratc dnce yapldktan sonra.
Birletirici Oyun
Nitekim, Einstein, bilimsel kahramanln "iaretler", "imajlar" ve "grsel" ve "mseccel"
unsurlaryla "bar oyunu" olarak nitelendirdi.
"Bu kombinasyon oyunu," Einstein, "retken dncede temel zellik olarak grndn" yazd.
(Bkz. ekil 1.3.)
Einstein, Grelilik Teorisi ile ilgili olarak Max Wertheimer'a unlar syledi: "Bu dnceler
hibir szl formlasyona girmedi. ok nadiren kelimelerle dnrm. "22
Einstein'n grnt ve duygularla belirsiz bir oyun oynarken, Bob S'nin nianls hayatn
kurtarmasna yardmc olana benzer bir mekanizma gryorum. Einstein ve Bob S. her ikisi de kendi
sorunlarn bilinli dnce yoluyla zme kapasitesinden yoksundu. Bob S., Grnt Ak
tekniiyle anlayn elde etti. Einstein kendi zel bir yntem kulland. Fakat ikisi de bilinli
alann dndaki ince igrler zerine izdiler.
GENIUS KANEPI
Yllar getike, almalarm beni tutarl bir ekilde cinler
dikkat kanallarn geniletmek iin bir takm becerileri veya teknikleri gren sradan insanlardan
biraz daha fazladr, bylece onlarn bilinsiz, bilind alglarn bilinlendirirler.
Genelde bu beceriyi hayatn ok erken dnemlerinde gelitirirler; srlarn bydklerinde tamamen
unuturlar. Otomatik olur. Bu nedenle, ou dahi bu derece olaanst sonular elde etmeyi nasl
baarabildikleri konusunda bizim gibi geribildirim her bit kadar karmaktr.
ekil 1.3 Einstein entellektel grn, duyu izlenimlerinin, "mskler" duygularn, duygularn
ve sezgilerin bir arada oyununa atfetti. Sadece dncenin son aamasnda Einstein teorilerini
kelimelere ve denklemlere evirirdi.

Beyzbol Genius
Birka yl nce Chicago'da bir arkadam ziyaret ettim. Arkadamn olu, lise beyzbol takmnda
alyordu, ancak vuru ortalamasnn zayf olmas nedeniyle oynamaktan korkuyordu. Bu kitapta
daha sonra kullanmay reneceiniz tekniklerin ounu kullanarak bir saat kadar ocuuyla
birlikte altm.
Oturumumuzda, olan, beyzbolda kk bir sincap dt zaman en iyi baarsnn olduunu kefetti
ve sopay topun kendisinden ziyade bu sivri uta hedef ald. Bu sinek parmak ona topu balamaya
ihtiya duyduu ekstra odak verdi.
nemsiz bir fikir olabilir, ancak olann oyunu zerindeki etkisi artcyd. Beyzbolda, .250
ile .300 aras stn baar oran kabul edilir. Fakat sezonun ilk on manda, bu ocuk 0.800'e
arpt! O sadece ekibini deil, ayn yl hem takmn hem de ligin en deerli oyuncusu seildi.
Tek bir saatlik bir oturumda, bu ocuu bir beyzbol dehas yapan bir tekniin belirlenmesinde
baarl olduk. Ama en artc keif henz gelmedi. Bu ocuu birka yl sonraya kadar grmedim.
Hl beyzbol oynuyordu ve atletik kariyerinde dnm noktasn belirten bir saatlik oturumumuzu
aka hatrlad.
Ancak ocuk oturumumuz srasnda rendiklerinin ayrntlarn tamamen unutmutu. Sincaplar
hakknda hibir ey hatrlamad ve artk topa vurduu zaman bilinli olarak ngrlmedi. Gerekten
de, o kadar hzl bir ekilde nasl byk bir meyilli olduu konusunda takm arkadalar kadar
karmakt.
Yetenek Sorunu
Bu ocuun boyunca beyzbol iin bir yetenei olmas gerektii iddia etmek kolaydr. Eminim onun
yapt, ama onunla tantmda delil yetenei yoktu. Her objektif standartla baarszla mahkm
edildi. Ancak sinekler keskin niancsn kefettiinde, gizli yetenekleri katalize edildi.
Aslnda, hepimiz, en az yetenekli olduumuzu dndmz alanlarda, ou zaman gizli yeteneklere
sahibiz. alma, uygulama ve sk alma artan bir iyileme getirebilir. Ancak eer dehann tam
gcn ortaya karmak istiyorsak, o kritik katalizr, vcudumuzun, duyularn ve zihinlerin
kritik odak noktasna getirecek olan basit pf noktasn ya da beceriyi bulmamz gerekir.
Bu katalizr Einstein Faktr olarak adlandryorum.
DNCENZDEN BYK OLUZ!
Konvansiyonel eitim ve mesleki eitim, gveni silmek ve en parlak dncelerimizi krklemek iin
etkili bir ekilde etkindir. oumuz, doal dehasn bastrmak iin erken reniyoruz. Gen Thomas
Edison gibi, aynaya baktmzda sadece bir para bile grnene kadar bakalarnn bizi alt
etmesine izin veriyoruz.
Aslnda, dndnden ok daha parlaksn. Bu kitapta yer alan teknikler, yllarca artlandrmay
tersine evirmenize yardmc olacaktr. Sizin iin ie yarayacak olan "Sineklik" bulmanza
yardmc olacaklardr. Einstein Faktr'ne iki kii de tam olarak ayn ekilde eriemezler. Senin
sineklerin ne biim alacan tahmin edemiyorum, ama uursuz zihin olabilir. Aladdin'in cini gibi
bilinalt zihniniz de yalnzca izin veriyorsanz, gl ve her zaman varolan bir mttefik olarak
ortaya kabilir.
Mucit Elias Howe, ilk diki makinesini icat etmeye alrken uzun ve zorlu alt, ancak hibir
ey ie yaramad. Sonra, bir gece, Howe korkun bir kabustu. Bir grup yamacadan kayordu. Mzrak
ipularnn parltsn grebildikleri kadar yaknlard. Howe, terryle aniden, her mzrm
noktasnn ucunda bir diki inesinin gzne benzeyen bir delik vard fark etti. O anda uyand,
korkuyla soluyordu.
Ancak o zaman Howe, kabusunun ona sylemeye altn fark etti. Diki makinesini altrmak
iin gz deliini inenin ortasndan aaya doru hareket ettirmesi gerekirdi. Tam arad arad
bu. Howe'nin ryas sayesinde diki makinesi dodu.
HAYVANLARLA SORUN
Tarih, Howe'lerin hikayeleri ile doludur. Ryalar, ncil dnemlerinden bu yana cetvellere,
sanatlara, bilim adamlarna ve mucitlere ilham kayna olmutur. Ancak snrlarnn var.
Ryalarn kontrol kt bir ekilde zor. stee gre onlar nasl aracamz henz rendik
(bir gn olsak da). Ne hayal edeceimizi nceden kararlayamayz. Ve ou zaman, zaten ryalarmz
unutuyoruz.
Berrak rya
Psikofizyolog Stephen LaBerge, bu problemi "rya grme" teknii ile zmeye alt. Ryann tam
ortasnda insanlar tamamen bilinli hale getirmeye alt.
lk adm kendinize "bu bir rya m?" Sorusunu gn boyunca sk aralklarla sormaya almaktr.
Alkanlk kkletikten sonra, rya grrken kendinize ayn soruyu sormay unutmayacaksnz. Bu
soruyu ilk sorduunuzda cevap evet geliyor, tebrikler! lk ak dne balam olacaksn.
lgn hayalperestler yaknda hayallerindeki hareketi kontrol etmeyi ve istedikleri deneyimleri
semeyi renirler. Birou, bulutlarla ykselen, su altndaki alemleri aratran, hayvanlara
dnen ve isteyecek dier artc yetenekleri gerekletiren heyecanl ataklar anlatyor.

lgin ryalarla sohbet eder, nevrozlar karr ve korkularla yzleirler. Hatta kendi
kabiliyetine bir kabus durdurabilir ve daha ho bir sonuca doru ynlendirmek. lgilenen
okuyucular LaBerge'in olaanst kitaplarn, Lucid Dreaming'i (1985) ve Lucid Dreaming'in
Dnyasn Kefetmek (1990) aratrmalsnz.
LaBerge metodu, bilinsiz varlklarn kilidini amak iin bir ara olarak byk bir vaatte
bulunuyor, ancak baz merakllarnn iddia ettii gibi her derde deva deil. Berrak ryay
eletiren LaBerge, teknii renmenin zorluunu hayal krklna urattn sylyor. Baz
insanlara doal olarak geliyor gibi grnyor ve bakalarna kar daha da zorlayor. Genellikle
rya grd zaman Hzl Gz Hareketi aamasnda olan REM uykusuna girdii anda kullanclar
klar veya seslerle aran bir cihaz olan NovaDreamer gibi 275 dolardan 1.000 dolara maliyete
sahip ekipman gerektirir.
Bu zorluklarn stesinden gelebilmesine ramen, rya imgelerinin kullanl olduu kadar alakasz
ve yanltc olduu benim deneyimimdi. REM uykusunun derin transu zihnimizi bugne kadarki
endielerimizden uzak kkl dnceler ve duygulara aar ve genellikle geilmez olur. Hayal
eserlerinden elde edilecek her zaman byk fayda vardr ve bylmeyi kesmez, ancak amacnz
yaratcl arttrmak ve belirli sorunlar zmekse, cephanenizi ok daha dorudan ve etkili
yntemlerle tamamlamanz gerekir.
SZE UYKU OLDUUNUZLA DK OLABLRSNZ
yleyse, bilind alglamann olaanst akna en iyi ekilde nasl eriebilirim? Son yirmi
be ylda bir cevap bulduuma inanyorum. Gelitirdiim Grnt Ak teknii, zihni, herhangi bir
ryannki kadar gl bir sembolik imgelem akna ayor. Ancak, ryadan farkl olarak, tamamen
uyankken Resim Gnderme zelliini uygulayabilir ve hemen hemen her zaman, her yerde
yapabilirsiniz. Her gn on dakikalk Grnt Ak, hayatnzda derin ve olumlu bir deiiklik
yapmak iin yeterli olacaktr.
Grnt Ak
Gerek u ki biz hep hayal ediyoruz. Psikologlar, zamanmzn yzde 50'sini hayal kurduumuzu ve
yzde 8'inden fazlasn uyku hayalleri altnda geirdiimizi dnyorlar. Bu, bilinaltndaki
grntlerin pasif olarak alnmasyla emilen hayatmzn yzde 58'ini harcadmz ifade ediyor.
ok zaman gibi geliyor, fakat aslnda bu rakamlar haftalk olarak hafife alnmaktadr.1,2
Kantlar Image Stream'in tam anlamyla sona ermediini gsteriyor. Zihinlerimiz i, konuma veya
dier zorlayc grevlerle megul olduunda bile zihnimizin duyusal mekanizmalar hayali
manzaralar, sesler, kokular, zevkler ve hisler retmeye devam eder. Bu grntlerin birou
rastgele ilikiler tarafndan tetiklenen anlardan oluur. Dierleri, u an bilinli
dncelerimizin yanklar veya glendiricileri.
Bu, The Squelcher'in kendisini kullanl hale getirdii az saydaki yerden biridir. Bir Uakla
uarken Image Stream' susturmazdysanz ya da bir hastaya ameliyat yaptryorsanz, insanlarn
hayatlarn tehlikeye atarsnz. Grnt ak sizi iinizden rahatsz eder.
OLUTURULMU BR AFFLICTION
Byk Yugoslav mucidi Nicola Tesla, "kendine zg bir sknt" denilen eyden dolay ac ekti.
Bir olan olarak Tesla, yanp snen klarla ve gzleri nnde uyar yaplmadan ve kr edici
younlukla gzkecek olan hatrlanan sahnelerin grntleriyle ikence grd. Konuma srasnda
Tesla ile konuulan tek bir szck, aniden kiinin veya szcn temsil ettii eyin gereki bir
grntsn tetikleyebilir. Bu grntler o kadar gerekti ki Tesla, grdm eyin somut olup
olmadn ayrt edemediini, kendisinin "rahatszlk ve kayg yarattn" syleyen bir karmaay
ayrt edemediini fark etti. [3] Sonunda bu zihni, zihinsel egzersiz ve irade gc ile at.
1920'lerde, Sovyet psikologlar, neredeyse mkemmel hafzasnn srrna uymak amacyla Solomon
Shereshevesky adl bir gazeteci okumaya baladlar. Shereshevesky'nin allmadk yetenei, baz
can skc sorunlar beraberinde getirdi. Konuma szckleri, rastgele dnceler ve anlarla
birlikte, be duyunun tmnden geen duyusal izlenimlerin iddetli frtnelerini tetikleyebilir.
"Sesleri duyduumda renkleri grmekten kurtulamam" diye ekledi. "Bir insan bir eyler
sylediinde, kelimeyi gryorum; ancak baka bir kiinin sesi krlrsa, bulanklar grnr.
Szcklerin hecelerine giriyor ve syleneni yapamam. "4
Shereshevesky, byk Sovyet psikologu LS Vygotsky ile konuurken "ufalanm sar bir sesin ne
olduunu" syledi. Shereshevesky film yapmcs SM Eisenstein'n sesini ok daha beendim. "Onu
dinlerken sanki kntl elyaflar olan bir alev bana doru ilerliyordu sanki. Sesine o kadar ok
ilgi duyuyorum ki, onun sylediini takip edemedim. "
Shereshevesky bir seferinde bir sokak satcsna yaklat ve hangi tad olan dondurmann olduunu
sordu. "Tutti-frutti," diye yantlad.
"Ama o byle bir ses tonuyla yant verdi" diye ekliyor: "Ardan dklen kmr cildi, azda
patlad ve bu ekilde cevap verdikten sonra kendime herhangi bir dondurma almam mmkn olmad"
diye ekledi.

Tesla ve Shereshevesky klinik anlamda halsinasyon grmedi. Bilinalt zihinleri dnyaya olduka
normal bir ekilde tepki veriyordu. Bu adamlar, oumuz Grnt Aklarn gerektiinde susturmak
zorunda kaldklarndan yeterince yoktu.
Teslas Hediye
Zahmetli olsa da, Tesla'nn Grnt Aknn younluu onun dehasn tevik ettii grnd. Onun
yetenekleri arasnda Tesla, icatlarn bile yazmaya balamadan nce icatlarn ince ayrntlaryla
grselletirmek iin olaanst yetenee sahipti. Zihinsel olarak yeni bir cihaz parasn ksmen
ina edip test ederek hepsini hayal gcyle kullanyordu. Tesla'nn zihninde yrtt ekilde bir
makineyle ilgili bir sorunu tehis edebilecei zihinsel planlar doruydu.
"Trbini dndmde, dkknmda test edip test edip etmediim bana kesinlikle nemsiz" diye
yazd. "Dengeleyici olup olmadna dikkat ettim. Hibir ey fark etmez, sonular aynyd. "
Bu sayede Tesla, yksek gerilim transformatrleri, uzun mesafeli iletim hatlar, hidroelektrik
jeneratrler ve alternatif akm da dahil olmak zere gnmzn kresel elektrik ebekesinin tm
temel mekanizmalarn gelitirdi.
Hereyi Hatrlayan Adam

Shereshevesky de, grnt akn dikkat ekici hafza ablonlarnda kullanmas iin harekete
geirdi. 1950'de ldnde Shereshevesky dnya "hereyi hatrlayan insan" olarak nl oldu.
Hafzas tam anlamyla mkemmeldi. Bir keresinde, psikolog AR Luria ona u ekilde balayan
samalk hecelerin uzun bir listesini verdi:
Liste o kadar uzun ve heceler anlamsz ve benzeri bir yapya sahipti, sradan hatrlatma pf
noktalar onlar hatrlamaya alrken hibir yardm sunmazd. Shereshevesky listeyi kolayca
ezberlemekle kalmad, sekiz yl sonra Luria da srpriz bir snav atnda, Sheralhevesky her
heceden tek bir hata yaplmadan mkemmel srayla ve doru stunlarla silindi.
SHERESHEVESKY'S TRICK
Shereshevesky'nin pf noktas, ok duyarl dnce frtnalarn, hafzasn krklemek iin

uygulamakt. Szckleri sadece fotorafik zihinsel imgelerle deil, ayn zamanda "lezzet veya
arlk" ve "btn duygular" ile ezberlediini iddia etti.
rnein, ilk nce sama hecelerin yukardaki listesini okuduunda, Shereshevesky aniden bir
ormanda olduunu dnyordu. Solunda ince, grimsi sar bir izgi grnd.
"Bunun, dizideki tm nszlerin a harfiyle birlemesi gereiyle ilgisi vard," diye aklad daha
sonra. "Sonra topaklarda sramalar, sramalar, bulanklklar, demetler, tm farkl renkler,
arlklar, kalnlklar hzla izgi zerinde kt. Bunlar m, v, n vb. Harfleri temsil ediyordu.
Daha sonra heceleri almak iin, Shereshevesky aklad, basite ormandaki ayn hayali yoldan
aaya doru yrd, "kvrlmak, koklamak ve her spotunu, her sramasn hissetmek"
Sihirbazn ra
Shereshevesky'nin inanlmaz hafzas bir fiyat tayordu. Sihirbazn ra tarafndan yaplan
by gibi, tahmin edilemez ekilde patlad. Bir kere, unutmak neredeyse imkansz buluyordu. Bu
onun iin beklenmedik sorunlara neden oldu. rnein, bir tahtada yazl listeleri ezberlemeye
alrsa, bellei dier zamanlarda ayn karatahta yazlan dier listelerle kartrlabilir.
Shereshevesky bakalarnn yerini alabilmek iin baz anlar sindirmek iin srekli mcadele
etmek zorunda kald. Bu sre ou insana doal geliyor.
Ayrca yzlerle ilgili sorun yayordu. oumuz tandk bir yz yalnzca genel bir model olarak
hatrlyoruz. Shereshevesky deil. Bir yz hatrlamaya alrken, zihni o yzdeki grntlerle
her ayrntda, her perspektiften, her trl aydnlatmada ve imdiye kadar giymi olduu farkl her
nans farkl ifadeyle dolaacakt. Btn bu karklklar iinde, kimin yzn tanmayabilirdi.
"ok deiebilir," diye ikayet etti. Beni rahatsz eden farkl ifade tonlar. "
DENGE BRTN
Genius, bilinalt grntlerimizin younluuyla balantl gibi grnyor, ancak etkili olmas
iin, Squelcher ve Image Stream arasnda bir denge kurmamz gerekiyor. Youn ve canl imajlara
talep zerine erimeye alrken, onu uygun zamanlarda susturma yeteneini de korumalyz. Bu
denge, en iyi grnt ak gibi kontroll bir srele elde edilir; bu, grntlememizin zaman ve
yerini sememize ve oturum boyunca tamamen bilinli ve uyank kalmamza izin verir.
DREAM FENOMEN ARISIYOR
Bilincimizi gelitirmek iin bildiimizden ok daha fazla kabiliyete sahibiz. Rya hatrlama
f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 10/124

fenomeni, bu kabiliyetin en net rneklerinden birini sunar. Sinir bilimci Allan Hobson gibi baz
uzmanlar, beynimiz REM uykusuna girdiinde hafzada gerekli olan nrotransmiter kimyasallarn
yaylmasn durdurduunu savunuyor. Hobson, bu nedenle hayalimizin ounu hatrlamamz fizyolojik
olarak imknsz bir hal alyor. 11 Ancak bu teorideki yanl kendinize kolayca gsterebilirsiniz.
Basit bir denemeyi deneyin. Kendinize u soruyu yazn: "Dn geceki ilk ryann planlar neydi?"
ou insandan holanyorsanz, dn gece tek bir ryay hatrlayamayacaksnz, aralarndan daha
stste. Nitekim, pek ok kii, nadir durumlarda hari hi rya grmediini iddia edecektir. Ancak
uyku aratrmaclar, ortalama bir insann her gece yaklak be farkl rya grp bize en az iki
saat srmesi konusunda gvence verdi. Onlar uyandmzda unutuyoruz.
imdi bunu deneyin. Bu gece uyumadan nce, bir defteri ve kalemi yatak banda brakn.
Uyandnzda, eer gece ortasnda olsanz bile, ryalarnz hakknda hatrladnz her eyi
yazn. lk birka gn boyunca sonu alamazsnz, ancak bu egzersizden birka hafta sonra kendinizi
her sabah ya da daha fazla farkl ryann canl, detayl anlaryla uyandn greceinizi
garanti ederim. ok artc bir materyal ktlesi hatrlayacak ve hepsini yazarken yaknda
umudunuza deceksiniz. Bu altrmay bir teyp ile yapmak ayn sonucu verecektir.
Glendirdiklerinizden Daha Fazlasn Alrsnz
Bu iyi bilinen olay, Davransal Psikoloji'nin Birinci Yasas olarak adlandrabileceimiz eyleri
gstermektedir: Siz ne kadar glyorsanz, daha fazlasn elde edersiniz.
Ryalarnz her yazdnzda hayal hatrlama davrann glendirirsiniz. Anlarnz daha gl
hale getirirsiniz. Ayn ekilde, bir rya yazmak iin baarsz olduunuz her zaman, ryalarnz
unutmann davrann glendirirsiniz ve hatrlama da buna bal olarak zayflar.
Grnt Ak ayn ekilde alr. Bu kitaba balarken, Grnt Aknz muhtemelen ok zayftr,
nk hayatnz grmezden gelip bastrarak geirdiniz. Ancak gnlk Image Streaming'e balarken,
uygulamanz ilerledike grntlerin daha gl ve canl olarak bydn bulmak iin akna
dneceksiniz.
STREAM GRNTLENMESI
Grnt Ak prosedr aldatc olarak basittir. Rahat bir sandalyede arkanza yaslann,
gzlerinizi kapayn ve aklnzdan zihinsel grnt akn yksek sesle aklayn. faktr
kesinlikle ok nemlidir. Onlara Grnt Ak'nn Komutan diyorum:
1.
Grntleri yksek sesle, baka bir kiiye veya teybe kaydediciye anlatmalsnz. Onlar sessizce
tarif etmek egzersizin amacn bozacaktr.
2.
Aklamalarda be duyuyu da kullanmalsnz. rnein karla kapl bir da grrseniz, sadece nasl
grndn tarif etmeyin. Tadn, dokusunu, kokusunu ve rzgar sesinin zirvesinde ululuunu
syle.
3.
Tm aklamanz u andaki gerginlii ifade edin.
DENE ZENGNL
Balangta Resim Ak talebi zerine bir kahraman olarak gelitirdim. Fikir, Elias Howe, ryalar
dnyasndan diki makinesine yardm ald gibi, bilinaltn zihnine bir soru sormak ve zihinsel
imgeleme yoluyla bir cevap almakt. Aslnda, Image Streaming, sonraki blmlerde anlatacam gibi,
bu amala son derece etkili olduunu kantlad.
Ancak Image Streaming de beklenmedik yararlar ortaya kard. Minnesota'nn Marshall kentindeki
Southwest State niversitesi'nde fizik profesr olan Dr. Charles P. Reinert'in yapt daha
artc yan etkilerinden biri de a kt. Reinert, birinci snf rencilerinin yetmi
dokuzunu hzlandrlm renme teknikleri testine katlmaya davet etti. 1988 k eyreinde, baz
renciler analitik beceriler gelitirmek iin kelime problemleri kullanan standart bir program
olan Whimbey Yntemi'ni uygulamay kabul etti. Dierleri Image Streaming adl olaand yeni bir
yntem denemek istiyorlard.
Reinert, ders ncesi ve sonras her renciye standart bir zeka testi uygular. Sonular artc
olduunu kantlad (bkz. ekil
2.1). Bir blmde, Whimbey Yntemini uygulayan renciler yaklak olarak
Saat bana 0.4 IQ puan. Ancak, Image Streamed olanlar saat ba 0,9 puan kazand - her 80
dakika uygulama iin tam bir IQ noktas edeeri! 12,13 (Reinert'in sonular henz yaynlanmad
ve n kabul edilmeli.) Kesin rakamlar ancak Reinert tamamlandktan sonra yaynlanacakt. u an
srmekte olan bir krallk almas.)
ekil 2.1 Minnesota, Marshall'daki Southwest State niversitesi'ndeki bir fizik snf, biri ders
boyunca Image Streaming'i uygulayan biri, analitik becerilerin oluturulmas iin standart bir
program olan Whimbey Yntemi'nin uyguland iki gruba ayrld. stihbarat, kursun banda ve

sonunda lld. Image Streamers IQ'da ok daha keskin kazanlar gsterdi.
Beyindeki Kanallar Kazmak

Image Streaming IQ'yu neden ykseltirdi? Cevap beyin hcrelerinde yatyor. Bisiklet srmek gibi
yeni bir beceri uyguladmzda ne olacan dnn. lk nce, hareket halindeyken iki tekerlekli
bir aracn stnde denge kurulmas olanaksz gibi grnyor, ancak bir kere becerimizi kazandktan
sonra asla unutmayz. Yirmi yl boyunca az veya hi uygulama yaplmadan dnebilir ve yine de
bisiklet srmeyi unutmayabiliriz.
Bisiklet srme becerisi, milyonlarca farkl nronun kapsad muazzam ve karmak bir a eklinde
beynimize basld. Bu tr alar byk olabilir. New York niversitesi'ndeki bilim adamlar iki
kapy birbirinden ayrmak iin bir kedi eitti, biri de zerinde iki emerkezli daire ekli
vard.
Kedi, bir kase kedi mamas bulabilmek iin dairelerle birlikte kapnn ak olabileceini kolayca
rendi. Ancak deneyler, radyoaktif bir beyin taramasnn, bu basit tanma ve ayrmclk
eyleminin, kedi nronlarnn 5-100 milyonunu bir kerede, yani tm beyin ktlesinin onda birini
aydnlatt zaman ok oldu!
Bu deney, ayn nronlarn birok farkl bellek anda ayn anda kullanlmalar gerektiini
gsterdi. Aksi halde, tm beyin kedilerinde sadece on karmak grev iin yer olurdu. Hatralar
hcrelerde deil, hcreler arasnda atelenen genel elektrik sinyalleri kalbnda saklanr. Bu
kalplar nasl korunur? Yirmi yldr bisiklet srmeyi brakrsanz, beyniniz nmzdeki 20 yl
boyunca kesintisiz elektrikli bir bisiklet srme kalb tutuyor mu? Tabii ki deil. 280
quintillion'u hafzasnda tutmak zorunda kalrsanz beyniniz abucak yanp sner - imdiye kadar
rendiiniz her beceri kalc olarak ve ayn anda dahil olur.
Psikolog Donald Hebb 1940'larda, iki komu nron birbirine sinyaller gnderme alkanlna
girdiinde nrokimyasal deiiklikler her iki hcrede de gerekleti ve nrokimyasal
deiiklikler, birbirleriyle etkileime girmelerini kolaylatrd ve birbirleriyle etkileim
iinde olmayan dier nronlarla Ayn renilmi etkinlik. Bir bisiklet srmeyi rendiinizde,
bisiklet srme zel paterninde yer alan bu nronlar, uzun sreli Hebbian balantlar
olutururlar. Yirmi yln sonlandrlmasndan sonra bisiklet kullandnzda, bu balantlar hl
mevcut ve elektrik dalgalar, yamur suyu topraktaki andrlm kanallara akma eiliminde olduu
gibi akar.
Bisiklet srmek gibi Grnt Ak da renilmi bir yetenektir. Bunu ne kadar ok uygularsak,
beyindeki baz kritik ksmlar birletiren milyonlarca Hebbeli balanty o denli
derinletiririz.
UYKU FELC
Altm-yedi yandaki bir adam periyodik olarak motosiklet kullandn hayal etti. Ryasnda,
rakip bir motosikleti onu kovalamaya alacakt ve adam saldrgann tekmelemeye alarak
savaacakt.
Ne yazk ki, iddet dolu ryas gerek hayata dklmtr. Karsnn ei, yumruklam ve uykusunda
tekmelediini ve bazen odann etrafnda lgnca arptn belirtti. Minnesota niversitesi'ndeki
psikiyatrlar, adamn uyku felci mekanizmasnda bir arza yaadna karar verdiler.
Beynimizin nemli blmleri rya ve gerek arasnda ayrm yapmazlar. Bir ryada grdmz,
dokunduumuz, tadacamz, kokladmz ya da duyduumuz zaman, beynimizin ilgili duyusal
blmleri tam da sanki o eyleri gerek hayatta hissetmiiz gibi yanar. Hayallerdeki fiziksel
hareket benzer ekilde bu hareketi uyank yaama iten karlk gelen motor mekanizmalarn
harekete geirir.
Sinir bilimci Allan Hobson'a gre "nronlar sz konusundaysa," beyin REM uykusunda hem gryor hem
de hareket ediyor. "[16]
Kendimizi ve bakalarn rahatsz etmemizi salamak iin beynimizin derinliklerinde bulunan bir
emniyet anahtar, REM uykusu srasnda kas sistemimizi byk oranda keser ve bizi etkili bir felce
uratr. Bu gvenlik mekanizmas, yukarda aklanan adam durumunda bozuldu.17
DREK-KPRLEME
Tpk bir ryada olduu gibi, Grnt Ak'nn hayali manzaralar, sesleri ve duyumlar,
gerekliin mkemmel bir simlasyonunda uygun beyin merkezlerini harekete geirir. Nrolojik
adan bakldnda, Image Streamer grmelerinde ayn anda tm zihinsel imgelemleri dinler,
dinler, grr, kokar, tadlar, hisseder, analiz eder, yanstr, harikalar yaratr ve yaratr.
Zihinsel faaliyetlerin allmadk bir kombinasyonu beynin kart "kutuplar" boyunca uzanr veya
kpr yapar (bkz. ekil 2.2). Son onbe ylda beyin analitik sol hemisfer ile yaratc, desen
alglayan sa hemisfer arasndaki denge aray neredeyse bir terslik haline geldi. En prestijli
irketlerde eitmenler, "beyin" dnceyle hantal yneticileri rutin olarak incelerler. imek

klar ve zel olarak modle edilmi ses dalgalar "btn-beyin" ezamanlln gelitirdii
maceraperest ziyaret beyin salonlarnda.
ekil 2.2 Image Streaming'i uyguladnzda beyninizin her byk "kutbu" ezamanl oyuna
getirilir. Bu Pole-Bridging efekti, Einstein'n Grelilik Teorisini formle etmek iin kulland
zihinsel kaslar uygular.
Fakat sa-sol ikilemi biraz fazla oynamtr. Aslnda, nemli beyin ilevleri beynin st ile alt
ksm veya n ile arka ksm arasnda blnebilir. Neredeyse beynin kar taraflarn veya
"kutuplarn" balayan herhangi bir etkinlik, beyin genel dengesine katkda bulunur.
Bildiim tm yntemlerin arasnda Pole-Bridging, beyin ktlelerinin en byk ve en dengeli ksmn
etkinletiriyor ve bilinli faaliyetlerini son derece snrna itiyor ve yalnzca sadan sola
deil, ayn zamanda beyinden dnen gl Hebbian balant alarna da sahip. yukardan aaya ve
nden arkaya. Resim Ak, birok Pole-Bridging egzersizinden yalnzca biridir, ancak tartmasz
en etkili sonutur.
Beyindeki Denge
Pole-Bridging etkisine Dr Reinert'in deneyiyle artc bir onay verildi. Artan IQ'ya ek olarak
Grnt Ak teknii bulundu
Reinert'in fizik dersini almadan nce ve sonra rencilere uygulanan Kolb renme Stili Envanteri
adl standart bir testle llen kullanclarda daha dengeli bir renme stili oluturmak.
Kolb testi, bir kiinin drt farkl renme stiline ne derecede baml olduunu belirler: somut
deneyim, soyut kavramsallatrma, yanstc gzlem ve aktif deney. deal olarak, bir kii drt
stili dengelemelidir. Reignert snfndaki renciler Whimbey Metodunu kullanan renciler
medyandan keskin bir ekilde ayrldklarndan, tipik bir niversite dneminde Whimbey Metodunu
kullanan ya da kullanmayan rencilere gre ok daha yanstc ve somut fakat daha az aktif ve
soyut hale gelen bir etki yarattlar. Baz almalar. Image Streamers, dier yandan, drt
kategoride de dengelenmi ideal bir renme stiline doru dzgn bir ekilde hareket etmitir.18
Balamaya balayn
imdiye kadar, muhtemelen Grnt Ak balatmaya heveslisiniz. Hayatta hereyde olduu gibi,
baz insanlar daha doal olarak dierlerine gre daha yetenekli olduunu ispatlayacaktr. ou
abada olduu gibi, becerileriniz de uygulama ile geliecektir. Bir sonraki blmde Image
Streams'in en zayf noktalarndan bile balamak iin kantlanm teknikler bulunmaktadr.
Bylece Image Stream'e hazrsnz. Rahat bir sandalye bulabilir, kasetalarnz aabilir,
arkanza yaslanp gzlerinizi kapayabilir ve hibir ey olmaz! Resimler nerede
Heyhat! Sen, zihinsel imgelem oluturmada zorluk eken nfusun yzde 30'u arasndasn. Ancak
umutsuzlua kaplmayn. Herkesin bir Resim Ak var. Sadece sizinkini nasl durduracanz
renmeniz yeterlidir. Halihazrda istediiniz gibi grnt retebilen bu mutlu yzde 70'iniz
arasnda olsanz bile, bu blmdeki teknikler, Grnt Aknzn gcn ve netliini artrmanza
yardmc olacaktr.
NEUROLOJK LETMNZ ARTIRIN
Denemeyi deneyin: inde bulunduunuz odann iki kesini veya blmn sein. imdi bir para
kat aln. Yaznn bir tarafnda, setiiniz ilk kenin bir aklamas yazn. Makalenin dier
tarafnda, ikinci kenin bir aklamas yaznz.
lk keyi tarif ettiinizde aklamanz, renk, doku, biim, his ve alan iindeki konum duygusu
ieren terimlerle snrlandrn. Saniyenizi tarif ettiinizde, yalnzca duyusal gsterimlerle
ilgisiz soyut terimleri kullann. rnein, "Duvarda asl bir resim ve kede kornilenmi
demeli bir sandalye" yazabilirsiniz; ancak bu nesnelerin nasl grnd veya nasl hissettiine
dair bir ey yoktur. Aklamanz yazmak iin yaklak 5 dakikanz ayrn (bir teyp
kullanyorsanz yaklak 3 dakika).
imdi sonularnza bak. Hangi aklama daha ilgin? Hangisi daha fazla tecrbeye sahip? Okuyucu,
aklanan keyle daha yakndan balant kurar m?
Akas, ilk aklama daha canldr. Bu, okuyucuya kesiyle nrolojik olarak daha fazla temas
salad iin olur. Canl duyusal izlenimlerle dolu bir aklama duyduunuzda ya da okuduunuzda
beyniniz otomatik olarak bir ryada aydnland gibi uygun duyusal alanlarda aydnlanmaya balar.
Daha fazla duyu uyandrrsanz, nrolojik temasn taban da o kadar geni olur.
DUYURLARIN DANIMANLII
Walt Disney, klasik mzikten byk bir sevgiliydi. Ustalar dinlemenin kafasnda resim yaptn
iddia etti. Disney, bu deneyimi paylamaya alan bir giriimde, klasik mziin ekiller,
mekanlar ve renklerle ilgili bir fantezagoride hayat bulan bir animasyon filmi olan Fantasia'y
yaratt.
Disney'in oklu duyumsal yaklam, filmin seyirciyle olan nrolojik temasn geniletmek iin

tasarland. Mziin daha gl bir ekilde iletileceine iddetle inand.

"Bu mziin iinde, o mzii temsil eden eyleri ekranda grene kadar halkn anlamayaca eyler
var" dedi. "Sonra mzikte derinlii hissedecekler."
Birok uzman gnmzde Disney'in en azndan biraz sinestetik olmas gerektiine inanyor. Bu,
nfusun yzde 1'inden biraz daha aznda ortaya kan doal bir durumdur.2 Ayrca geici olarak
uyuturucu ile indklenebilir. Erken LSD aratrmaclar, psaydikel bileiklerin farkl duyular
arasndaki snrlar ykma eiliminde olduunu kefettiler. Etkileri altnda, "Bark" konertosunun
rengini krmz veya "ince" olarak ayarlayabilirsiniz. Duyularn deien sinestezi bu karm,
ou insanda basite bastrlan zihnin normal bir ilevi olabileceine dair kantlar artmaktadr.
Resim Ak, ounun Kutup-Kpr gcnn ounu bu gizli mekanizmadan iziyor ve oumuzun olduka
farkl ve ayr olduunu dndmz duyular arasndaki balantlar canlandracaz.
Sinestetik bir Dnya
Nrolog Richard Cytowic, tam sinestetik olarak doan sinesthelerde yllarca almtr. Bu
insanlar nane benzeri bir vibrafon veya cam bir stun iitirken altn toplar grebilir. Bazlar
belirli gdalar tadarken cildine kar geometrik ekiller bastrr ya da belirli kelimeleri
duymaya yant olarak vcutlarn istemsiz ekillerde kvrmlarlar. Bu durum, Rus gazeteci
Shereshevesky'nin baz kelimelerin telaffuz edildiinde grd sramalar, izgilerini ve
renklerini aklna getiriyor. Shereshevesky, aslnda, klasik bir synesthete idi.
Bir sinestetik konuda radyoaktif bir beyin taramas yaparken Cytowic, insan sinematik bir deneyime
girdii zaman serebral korteksin kan akn toptan saptrdn grmek iin ok oldu. Cytowic,
daha nce hi byle bir ey grmemitik "diye belirtti. Korteks veya" grileik madde ", genelde
beynin en insan paras olarak dnlr ve daha yksek entellektel dnceden sorumludur.
Sinestez srasnda kan korteks dna ekildiinden Cytowic, duyularn karmas , alk, duygu ve
cinsel istek gibi ilkel srcler oluturan beyin igds olan limbik sistemin derinlemesi
gerektiini ileri srd .
Non-nevresensiz insanlarda korteks, sinir sistemini bastrarak limbik beyinde gvenli bir ekilde
saklanm olarak bir Snger gibi davranr. Bilinli bir seviyede, bu nedenle oumuz duyular
arasnda keskin snrlar alglyoruz. Ancak bilinalt zihinlerimiz tamamen sinestetik bir dnyada
ilev gryor.
Grmeden grme
Nrolog Antonio Damasio, prosopagnoz kurbanlar zerinde alm ve beyin hasarnn bir kiinin
yzn tanma bilincini ortadan kaldrd bir durumdur. Damasio, konularnda farkl yzleri olan
fotoraflarn gsterdi - bazlar arkadalar ve aileler, bazlar nl kiiler ve hala dierleri
mkemmel yabanclar. Denekler, yzlerin herhangi birini bilinli olarak tanmakta baarsz oldu.
Ancak tandk bir yze baktklarnda cildinin elektrik iletkenlii dramatik bir ekilde ykseldi -
duygusal tepki iareti. Damasio, deneklerinin bilinaltnda yzleri gerekten tanyabilecei
sonucuna varm, ancak yaralanmalarndan dolay bu tanma bilinli zihne nfuz etmi olamaz.4
Benzer bir etki "Boa gn" srasnda meydana gelir. Beyin hasaryla kr olan insanlar
gzlere veya optik sinirlere zarar vermektense grne gre hala grlebilir. Beyinleri, grsel
drtleri anlamyor. Cambridge niversitesi'nden Dr. Anthony Marcel, grme zrl hastalardan
nlerine koyduu baz cisimleri geri armalarn istediinde, cisimlemeden veya beceriksizce,
grmeden imkansz bir ekilde nesneleri yakaladlar.5 Dier Deneyciler, grme zrllerin talep
zerine farkl ekillerden belirli ekilleri seebildiklerini gstermitir.
Benzer ekilde, sinestetik alglamalar, oumuzun farknda olmadan korteksimizi limbik beyinden
tayor gibi grnyor. Sprc bu kafa kartrc iaretleri bilincimizden alkoyuyor, ancak
ince etkileri, deneyimlerimizi Dr. Damasio'nun proposagnoziklerinin galvanik cilt tepkileri ve Dr.
Marcel'in grme zrl hastalarnn artc becerilerine olduu gibi aka ortaya koyuyor.
Bu gibi sinestetik hantallklar, mavi renk "krlnden", bir kadnn sesinin "klndan" veya
bir sesin "delici" kalitesinden bahsederken, ortak konuma dngleri iinde ortaya kar. Bu
metaforlar aklc bir anlam ifade etmiyor, ancak onlar igdsel olarak anlyoruz.
"Neden lokantalarda mzik ektiklerini biliyor musun?" diye sordu bir sinesthete. "Her eyin
tadn deitirdii iin. Doru trdeki mzii seerseniz, her ey ok hounuza gidecek. Elbette
ki restoranlarda alan insanlar bunu biliyorlar. "
Belki de yapar. Fakat restorantrler, mzie merak uyandran seeneklerinin sebebini biliyorsa,
yalnzca bilinsizdir. Bylece bilinsiz alg ak, hayatlarmz gizli ekillerde zenginletirir
ve canlandrr.
Panik yapmayn!
Baz okuyucular, onlara sinestheter olmalar gerektiini sylemekten korkabilirler. Panik
yapmayn! Hibir ey niyetimden uzak olamazd. Aslnda, Shereshevesky davasnda grdmz gibi,
tam teekkll sinestezi allmadk, gereksiz ve bazen rahatsz edicidir. Bilinli olarak zerine
oturmak, kendi kalp atlarmza takntl veya bezlerimizin salgsn hissetmeye almak kadar
bouna olabilir ve tahrik edebilir. Sinestezi dier pek ok bedensel ilevde olduu gibi karanlk
ortamda da en iyi ii yaparz, nk biz tamamen farkndayz.
Ancak ii Grnt Ak iin ok nemlidir. Image Stream'in sadece grme deil, be duyuyu da
kullandn unutmayn. Beyniniz, grme her zaman yaratc srece egemen olma eiliminde olacak

ekilde tasarlanmtr. Sorun deil. Zihinsel imgeleri bir teyp iine tarif ettiimizde
aklamamza dier duyular da, zellikle ihmal edilen tat, koku ve dokunua (dokuya) dikkat
etmeliyiz.
Kou ileminin kardiyovaskler sisteminize yardmc olduunu bilmek iin kendi kalbinizi duymak
zorunda deilsiniz. Ayn ekilde, sinestetik "bulantlarnz" kullanmak iin bir sinestheter
olmanz da gerekmez. oklu duyu aklamas, duyularnz arasndaki sinir balantlarn oluturur
ve Grnt Ak ile nrolojik temasmz geniletir. Bu egzersizin etkileri daha gl, daha net,
daha salam grnml zihinsel imgelerde hzl bir ekilde grlecektir.
KENDN TAKVYE
Zihinsel imgelemenin gc ve canll potansiyel olarak snrszdr. Manzaralar, sesler ve

sansasyonlar, eer tam potansiyelleri dnldnde, gerek alglamalardan ayrt edilemeyecek
kadar katlaabilirler.
Olduka duyarl bir konu gz nne alndnda, yetenekli bir hipnotizmac, "pozitif halsinasyon"
olarak adlandrlan eyi tevik edebilir; kiiye, gerekten bulunmayan bir arkada grmesini ve
hatta sohbet etmesini emredebilir. Hipnotizma, ayn zamanda, gerekte var olan gerek, etten kan
arkadann aniden grnmez hale gelecei "olumsuz bir halsinasyon" da indirebilir.
Bu tr trans ile uyar halsinasyonlar, glerini nerme gcnden karr. Hipnoz altnda, daha
az nermekte olan bir kii, kiiyi sadece effaf, hayalet benzeri bir halter sanrabilir. Ancak,
olduka nermekte olan bir kii, hayali arkadan tamamen kat ve gereki olarak alglar ve eer
ona ularsa ve dokunursa, cildinin scakln hissedecektir.7
Grnt Ak, dier taraftan, canll iin hipnotizmin nerisine dayanmaz. Kendini glendiren
bir sretir. Bir grnty tanmlamaya ne kadar ok emilirse, zihniniz o kadar odaklanr ve o
kadar berrak, daha keskin ve daha kat hale gelir. Bakasnn nerisinden ziyade kendi nesnel
gzleminiz Grnt Aknza hayat verir.
TANIMINIZI YAPINIZ
Balayalm. lk adm, aklama yetkileri oluturmaktr. Baka bir beceri gibi, bu yetenek uygulama
yoluyla edinilir. Buzu krmann en iyi yolu basite bir eyi tarif etmeye balamaktr.
Fiziksel evrenizden balayn. Oturduun oday tarif et
ya da gnnzn ilerleyen saatlerinde sk sk getiiniz baz d mekan sahneleri. Bunu yksek
sesle tarif etmeniz, bir kaset kaydedici ya da baka birisine vermeniz son derece nemlidir. Bu
talimatlar defalarca tekrar edemem. Deneyim, Image Streaming prosedrnn herhangi bir parasn
braktnzda etkisini kaybettiini gstermitir.
Teybi telefon olarak dnn. Sahneyi bir arkadanza anlattnz dnn. Amacnz o kadar
zengin tanmlamaktr ki, ayrnty ve i duyu tanmlamasn zenginletirerek kelimenin tam
anlamyla gereini dinleyicinize zorlarsnz.
pheniz olduunda, konumaya devam et. Dzenleme. Gzel cmleler kurma konusunda endielenme.
Aklamanza biraz nans veya l eklemek istediinizi merak ediyorsanz, devam edin ve tarif
edin. Bir eyi tarif etmek iin doru yol yoktur. Yapabileceiniz tek hata tereddt etmek,
durdurmak veya dzenlemektir. Bu sreler zihninizde alan Sprcdr.
Birka gnlk abadan sonra, evrenizi tanmlama kabiliyetiniz byk lde geliecektir (bylece
gleriniz ve gzlem zenginliiniz de). Betimsel srele rahatlnz artarsa, bir sonraki adm
fiziksel olarak mevcut olmayan ancak yalnzca zihninizde var olan sahneleri ve resimleri tarif
etmektir.
KENDN YAP
Bu blmn cvatalar ve cvatalar blmne imdi geldik. Sonraki sayfalarda, eitli teknikler
iin bir dizi adm-adm talimat bulabilirsiniz. Her bir teknik iin talimatlar okuduktan sonra,
rnein, Kadife-Kabark Nefes alma, kitab brakn ve bir sonraki blme gemeden nce teknii
deneyin.
Kitapta ilerledike metinde karlatnz anda her teknii en az bir kez denemenizi neririm.
Dolaysyla, materyal hakkndaki kavraynz soyut olmaktan ziyade kendini takviye edicidir.
Devam eden sayfalardaki uygulamann nemini vurgulayarak sizi daha fazla rahatsz etmekten
kanacam. Bununla birlikte, bu tavsiyeyi izlerseniz, konuyu anlamann ne kadar zengin olacan
yeterince vurgulamam.
Uygulama Kadife-Dz Solunum Grnts, rahat fakat uyar halindeyken daha kolay gelir. Bir
Byle bir duruma ulamak iin kullanlan yntem Kadife-Dzgn Solunumdur. nmzdeki birka
talimat blmn okuduktan sonra gzlerinizi kapatn ve nmzdeki 10 dakika boyunca kapal tutun.
Herhangi bir grnt aramayn. Onlar bulamazsan kendini arlatracaksn. Bunun yerine
nefesinize odaklann. Nefes ve nefes arasnda duraklama olmamas iin ieri ve dar o kadar
rahat nefes al. Nefes almanzn yava, etkileyici bir i amar gibi nefes alp veren, sadece
bir, uzun, srekli olmas gerekir. Kadife przsz bir parasn vururken sizi eelim.
Bilinen bir Resimle Balayn

lk uygulamanzda, tandk bir kiiyi veya nesneyi ayrntl bir ekilde anlatmay deneyin.
Gzleriniz kapalyken, annenizi, ocuunuzu veya einizi tarif edin. Tac Mahal' veya dier byk
ve nl binay tanmlayn.
Bu basit grevi baarrsanz, tebrikler! Zihinsel imgelemle yeni almaya baladnz. Birok kii
bir grnt grdn inkr eder, ancak zihinsel bir grnt oluturmadan, bir insan veya nesneyi
belleinden tanmlamak psikolojik olarak imkanszdr.
Kendinize gvenene kadar bu beceriyi uygulayn. imdi spontan grntler yaamaya hazrsnz.
Dikkatli ol
Kendiliinden grntler beklerken, her eye hazr olmalsn. Otomobil lastiinin grntsn
bastran Bob S. gibi olmayn, nk baka bir ey grmesi gerektii dnlyordu. Hibir ey
grmek iin "grlmezsiniz". Grntler herhangi bir biimde olabilir. Bir it, yz veya aa
dalnda olabilir. Dokunma kumunun, zencefilli bir kokunun veya hatta bir duygunun hissi olabilir.
Bir renk lekesi, birka sra apraz izgi veya hafif bir k paras kadar hafif olabilir.
nemli olan uyank kalmaktr. Bilincinizde bir imaj veya izlenim birleince anlatn! Birok kii
bu noktada baarsz oluyor nk imajn, bilinli grnmnde tanmlad sre boyunca kalmas
gerektiini dnyorlar. yle deil. Grnt bir saniyeliine yanp snerse ve kaybolursa bile
tpk Tac Mahal' tarif ettiiniz gibi, onu bellektinden aklamaya devam edebilirsiniz. Gerekten
de, onu tarif etme eylemi genellikle onu yeniden gr haline getirir.
Doruluk konusunda da endielenme. Biraz elenirseniz nemli deil.
Sslemeleriniz grntye daha canllk ve hayat verdii srece aklamanzn blmlerini
gelitirmek, abartmak veya tamamlamak iin ekinmeyin. Be anlamn hepsinde dolamay unutma.
Bazen belirli bir koku fark ederseniz, grsel bir grnt canlandrabilir veya bir ses size bir
tad hatrlatacaktr. zellikle yeni balamakta olduunuzda, Image Stream ile bu kadar bilinli
mdahale gerekten kendiliinden dnce akn balatmaya yardmc olabilir.
Bu noktada kitab brakn, gzlerinizi kapatn, kasetalarnz an ve Image Stream' deneyin,
nce Velvet-Dzgn Nefes alma ile rahatlayn.
Uykusuzluk zel
Grnt Aknn ilk emri grntleri yksek sesle tanmlamaktr. Birok yeni balayanlar, daha
iyi bildiklerini dnyorlar. Grntleri hi tanmlamaya altklarnda, sessizce kendi
kendilerine yapyorlar. Bu uykuya dalmak iin bildiim en emin yollardan biri. Gerekten de,
uykusuzluunuzdan rahatszsanz, yatarken uzanrken sessiz Image Streaming'i nemle tavsiye
ederim. la sandnzdaki herhangi bir eyden daha iyi erteleme zamann garanti edecektir.
Einstein, "derin dnce" deneyleriyle urarken, her iki elinde bir kaya tutacakt. Kaybolmaya
balasayd, kaya der ve uyank kalrd. Bu yntem sizi kesinlikle uykuya dalmaktan
alkoyacaktr, ancak sizi Grnt Ak iin gerekli olan ek konuma ve iitsel geri bildirim
boyutlarndan da mahrum edecektir.
Resim Aknz daha canl ve kullanl hale getirmeye ynelik baz yntemler takip edin.
MEVCLEN NEM KULLANIN
Resim Aknn nc Komutannn u andaki gerginlii kullanmak olduunu unutmayn. Resim zaten
ortadan kaybolduysa bile, aklamanda "byle bir ve byle eyler grdm" dememeliydin. Daima
ifade et "Byle bir eyleri gryorum" ya da "u anda byle ve yle bir ey"
Geri bildirim Dngs
Grnt Ak kendini takviye eder. Hemen hemen her uyaran grnt ak tetiklemeye yarayacak,
ancak bu noktadan kendi szl aklamanzn aknda Grnt Aknn devam ettirilmesi
gerekleecektir. Genel olarak, bir eyi ne kadar ok aklarsanz, o kadar ok ey elde
edersiniz. Betimsel monologunuz bir geribildirim dngsnn bir parasn oluturuyor.
Her ikisi de Grnt Aknz takip eder ve oluturmanza yardmc olur (bkz. ekil 3.1).
te bu yzden aklamalarnzn blmn gzden geirmek veya hazrlamak iyidir. Fudging,
bilinaltna geri beslenen ve daha spontan grntlerinizle karan meru bir yaratc sretir.
Bir ressamn ya da romancnn grleri gibi, iradeniz, iradenize tabi gibi grnse de, byk
oranda bilind tarafndan ynlendirilir. Ayn ekilde, imdiki zaman kullanmanz Image
Stream'e geri beslenir ve daha acil ve dayankl hale gelir.
imdi baka bir Image Stream' deneyin, imdiki zaman gergin kalyor. Bunun, deneyiminizin
aciliyeti, gc ve netlii zerindeki etkisini grn.
ekil 3.1 Bir teyp veya baka bir kii gibi harici bir odaya yksek sesle bir alg veya gzlem
aklayn ve konuurken alglarnz inceleyin. Bu sre bilinaltnda dncenin her zaman daha
byk blmlerini odaklanm dikkatin iine eker ve bu da bilincine geri dner.
BR HUZUR
1960'l yllardan balayarak, bilim adamlar insanlarn vcutlarnda yogilike kontrol egzersiz
eitmek iin biofeedback kulland. Test denekleri, irade gc vastasyla verileri deitirmeye

alrken saatlerce kalp at hzlarn veya cilt scakln okurken harcadlar. Deneycilerin
aknlna gre, denekler kalp hz, cilt ss ve dier szde istem d ilevleri deitirmeyi
hzla rendi.
Ayn prensip imdi "beyinde-altrlan" makineler yaratmak iin de uygulanmaktadr. Deneysel
konular, kafa derisine bantlanm elektrotlar araclyla iletilen gibi, sadece beyin dalgalarn
kullanarak video oyunlar oynamay ve bilgisayar programlar yrtmeyi baard. Bu test denekleri,
beyin dalgalarn o kadar nazike maniple etmeyi rendiklerini aklayamaz; bakalarna da
retemezler. "Sadece bir his," dediler sana. Bu hissi yalnzca geribildirime tepki gstererek
gelitirebilirsiniz. Tek yn dndnzde bilgisayar veya video oyunu tepki verir. Baka bir yol
dndnzde, yant alamazsnz. Deneme yanlma yoluyla, sonunda neyin ie yaradn
renirsiniz.
Resim Ak becerileri ayn ekilde elde edilir. Pratik yaparken, baz grntlerin dierlerinden
daha doal ve daha uzun sre dayankl olduunu farkedeceksiniz. Belki de rastlantsal olmaktan
teye, bu tr grntler en gzel ve cazip olanlardr. gdler sizin rehberiniz olsun. Bir
grntye ekilirsen, akla devam et. Elinden geldiince bu grnty tutun. Grntnn
ekicilii, daha gl bir zihinsel grnt oluturma yeteneinizi glendiren, baka bir gl
geribildirim dngsndeki dikkatinizle etkileime giriyor.
TANIMIN LKES
Yukardaki olgular blml Aklama Prensibinde zetlenebilir:

1.
Gerek ya da hayali herhangi bir nesneyi, onu izlediiniz zaman ayn anda tarif ettiinizde,
aklama eylemi dikkatinizi, aklanan nesneye ilikin daha fazla detay alglayacak ekilde
odaklar.
2.
Canl bir dinleyici veya bir kasetadaki bo bir kaset gibi harici bir odaya yksek sesle bir
cisim tanmlamak, imdiye kadar bu "dahili keif" efekti oluturmak iin en gl yoludur.
3.
Aklamanz ve daha az soyut ve aklayclk duygusu arttka,
zellikle soyut veya karmak durumlar (somut olanlardan farkl olarak) aklarken etkileri daha
gldr.
Daha sonra bu Aklama Prensibine geri dnyoruz. imdilik, bu ilkenin Image Streaming'in deil,
dehann kendi kknde olduunu sylemek yeterli.
BLN AKII
Image Stream zerinde alrken nihai amacnzn, psikanalistlerin hastalarn tevik ettii
zgr birliin aksine, tamamen sansrsz, engellenmemi grnt ak elde etmek olduunu
unutmayn. Uygulamanzn belirli bir noktasnda artk bir grnt elde etmek iin mcadele etmek
zorunda kalmazsnz. Bunun yerine, grnt zenginlii, artc netlik ve tuhaf ve beklenmedik
konu aracaksnz. Ancak bu olduunda gerekten Image Stream'a baladnz demektir.
TPK GRNT AKII
nerim zerine, ortak yazar Richard Poe aadaki grnt akn gsteri amacyla retti.
Richard'n Aha! Etki ve Eik Deerleme, sonraki blmlerde ele alnacak problem zme
teknikleriyle ilgilidir. Bu transkripti, sansrsz ve dzenlenmemi olarak size, plak,
tanmlayc bir monologun nasl grndne dair bir fikir veriyoruz.
Siyah bir arka plann her yannda, bir jaguar veya ita lekeleri gibi, yeilimsi sar bulank
noktalar gryorum, parltlyorum ve onlara daha yakndan hareket ediyorum ve daha da byrler.
Onlar bytyorum, lekeler byyor, kara boluklar arasnda ve gerekten bir jaguarn krkne
benzediini gryorum. Elimi uzatabilirim ve ona dokunabilirim ve yumuakl elime kar
hissedebilirim ve ita kafasn grebilirim. Gerekten bir ita, bir jaguar deil. Bunlar bir
ita'nn lekeleri. Bana dnd ve kafasna dokunabilirim. Kulaklarn ve uukluklarn, lastiksiz
alkant hissini hissedebilir ve aznn salyasn hissedebilirim bann her yerine vurduumda ve
bana bakar, beni phesiz, sert ama kabul edici bir ekilde, sanki bir paras olduum gibi grr.
itann ailesinden biridir ve savana zerinde, Belki de oyun aryor ve bu Afrika'nn
savannas'ndayz. Aalar ok seyrek. Dikkatli olabiliyorum ve zebra ve wildebeest ile ufukta
uzanan bir aydnlk gneli sahne ile darda bir su otas var. Rzgar cildime kar ok scak ve
ita arkadayla birlikteyim. Birlikte olduumuz ve birlikte olduumuz ve ben bu yerde yabanc
deiliz ve oradaki srleri aratran avclarz ve sadece rzgar hissediyorum. ok scak.
Sanrm, tropik Afrika'da le vakti ok yksektir ve gne ok iddetlidir. Gkyznde yanma var.
Ona bakamam nk ok parlak, ama hemen hemen zerindedir ve sadece yanyor ve yanyor. O kadar
parlak ki gkyz gerekten maviymi gibi grnmyor. Sarn bir sarn trdr.

Geniletmek, bakmak, ben bir aha bulmuyorum, "Sorusuna bir cevap bulamyorum. Elbette ki sorumum,
kitabn yazmna en iyi nasl yaklalaca. Dndm gibi, gkyz alm grnyor. Harika
bir figr, bence bir erkek ya da kadn olup olmadn anlayamyorum, karanlk sal ve gvdeli,
salar modaya uygun ve benim iin Rnesans talya'y hatrlatan bir moda giymi bir kadn.
Salar karanlktr. talyan grnyor. Sanrm, orta yal. Belki de Borgias'tan birini ya da
talya'nn en byk Rnesans ailelerinden birini dnyorum; onlardan biri, belki de kraliyet
belgesi. Ve bana ok delici gzlerle bakyor. Ona dayanan parfmn kokusunu, salarndaki kokuyu
alabiliyorum. Buna ne diyeceimi bilmiyorum ama tts gibi temel bir koku, eski ve sofistike bir
ey, O gn varolmu bir ey. Arkasnda bir oda var. Elleri, ortaya kt gkyznn yrtk
kenarlarn geri iterek duruyor ve arkasnda bir oda var ve odada kf var. Gitmek zereyim, odaya
gidiyorum ve hava kfl ve ok scak, yakn. Pskrtcler, ieler ve ieler var, ve bir
simyagerin kilnan athanorm tula var. Ve bir de ate var. ok scak parlyor ve scak rzgar
beni patlyor ve terliyor nk ok scak. Afrika savanasnda scakt ve bu odada ok scak ve
scakt, ben avcdaki atee bakyorum. Derinlere bakyorum ve bir bebek gryorum, neredeyse
atein iinde kvrlm bir embriyo gibi, ve tabii ki bir ey dourduunu biliyorum, fakat atein
iinde ne var? Bebee bakyorum. Grndm kadaryla embriyoya daha ok benziyor. Ter yzme
dklyor ve beni tasfiye ettiini ve zehirlerin vcudumdan dklrken onlar terk ettiini
hissediyorum ve yanan atein kokusunu alabiliyorum. Atei kokularm turay str, keskin bir
koku. Ve iindeki sesler duyabiliyorum. indeki fkeli scan gcn duyabiliyorum. Yandmz
scak blmn derinlerine baktmda, hepsi turuncu ve parlak parlyor ve mor mavi pskryor ve
ben bir top, mor bir top gibi bir ey gryorum. Bir kristal topa benziyor ve ben bir eik teknii
yapmaya karar verdim, nk top patladnda cevap onun iinde olacakt. Siyah ve alaka byyor
ve bir eyleri olan bir srngen yumurta gibi, bir yumurta gibi grlyor. Patlad ve elbette bir
ejderha,
Hala pucu ETMYORSA NELERE BALI?
Bu noktada, ou okuyucu kitab en az bir kere koydu ve Image Stream'i denedi. En az yzde 30'luk
bir kesim kaybetti. Bazlar cesareti krlm olabilir ki zaten "imgelemeyen insanlardan sadece
biri" olduuna karar vermilerdir.
Aslnda byle bir insan yoktur. Herkes grselletirebilir. 1973 ylna kadar ben kendim
grselletirici olmadn inatla savunan insanlardm. Otohpnosis konusunda resmi talimatlar
ieren youn bir eitim ve deneme rejimi vastasyla, sonunda resim alabildim. Image Stream akmaya
baladktan sonra kendimi ok hzl bir ekilde "akc" bulduk.
Bu kitab okuyan hi kimse, yaptm eyleri yapmak zorunda kalmayacak. Yirmi yllk aratrma ve
mcadelemin meyveleri bu sayfalarda tam olarak yer almaktadr. Bu blmn geri kalannda,
kefettiim en gl tekniklerden bazlar listelenmitir. Bloklar paralamaya ve Grnt'nizi
balatmanza yardm edecekler
Akarsular. Bu teknikler derlendiinden ve tamamlandndan, yaklak 1982'de tamamladm bir
srete seminerlerime katlan binlerce kiinin hi biri resim elde edemedi.
Gzel Sahne-Anlatm-Aloud Teknii
Gzellik, sa beynin anadilidir. Hibir ey, grsel dnmeyi, gzellik ve merak yakalamadan daha
dorudan veya gl bir ekilde pekitirmez.
Grdnz en gzel doa manzarasn hatrlatarak Resim Ak oturumuna balayn. Okyanusun
zerinde bir orman, gevezelik bir der, bir bahe veya gn batm olabilir. Fakat gerek bir yer
olmaldr, hayali bir manzara deil. Sonra dikkatinizi imalattan ziyade hatrlama zerine
odaklayabilir ve sakladnz ve muhtemelen yllarca unutmu olduunuz o sahnenin gizli anlarna
bakabilirsiniz.
Aklamaya daha derin girdike, akl dolap ilgisiz grntler retmeye balar. Ak ile gidin -
bu yeni resimlere bavurun ve onlar tarif edin.
Arka Grnt Teknii

Olduka gl bir k kaynan, rnein 40-60 watt'lk bir bulboyu taklit edin ama kesinlikle
gnei deil! - yaklak yarm dakika kadar. Sonra gzlerinizi kapatn ve o k kaynann
yansmasn aklayn. Arkalk yaknda renkleri, ekli ve konumu deitirmeye balayacak. Yeni
grntler grnecektir. Grdnz her eyi anlatmaya devam edin ve yaknda tam teekkll bir
Grnt Akm'na sapacaksnz. izgiler, noktal noktalar ve dama tahtalar gibi gl grsel
desenler, onlara yeterince uzun bakarsanz, artk grnt efekti oluturacaktr.
Bu yntemin bir varyant Phosphene Tekniidir. Gzlerinizi uykulu bir ocuk gibi hafife ovun ve
parmaklarnzn basncndan kaynaklanan klar ve renkleri tarif edin.
Eski D Geri arma Yntemi

Hepimiz aklmza sadk kalnarak olaanst canl dler yaadk. Bazlar hayatmz
hatrlyoruz. Byle bir ryadan Grnt Ak deneyin. Mmkn olduunca zgn anlat dizisinde bunu
mmkn olduunca canl olarak tarif edin. Sradan Grnt Ak'nda olduu gibi, biraz boa girmek
ve ileri dzeltmek zorunda kalrsanz endielenmeyin. imdiki zaman iinde olan her eyi
anlatmaya devam ederseniz, sanki
imdi onu hatrlamak yerine ona bakyordunuz, yaknda kendinizi aklamakta olduunuz eyin gerek
zamanl grntlerine bakacanz greceksiniz.

Belirli bir noktada, rya kendi hayatn alacak ve hafzanzn nerede kaldn ve
bilinliliinizi tamamlad yerden devam edecektir. Senelerce unutmu ya da bastrabilmi olan
ryann orijinal mesajn ya da sonunu tekrar kefedebilirsin.
Hikaye Metodu
yi, elenceli bir roman, hikaye, film veya TV programndan bir Image Stream oluturabilirsiniz.
Okuduunuz veya ok yaknnzda karlatnz veya aklnzda canl kalan bir hikaye olmal. Bu
hikyeden yazar tarafndan tanmlanmayan "resim boyama" sahnelerine balayn. Aklamanz hz ve
younluu belirlediinde, daha orijinal bamsz bir Resim Ak'na zgrce balanmaya
balayacaksnz.
Fantasya Yntemi
Bu teknik, dier tekniklerden daha dorudan sinestetik tepkiyi uyarr. Zengin dokulu mzik
dinleyin gzlerinizi kapal tutun. Deneyimler Fransz Empresyonist mziin, klasik mziin
(kesinlikle 1750'den 1825'e kadar) ve ilerici cazn en etkili olduunu gsterdi. Younluk ve
karmaklk kilit faktrlerdir. Daha hassas faklteleri etkinletirmek iin "mzik nitesi bana
mzik" yeterli olduundan emin olmak istersiniz. Bu tr mzik Disney's Fantasia'da grlen gibi
grsel imgeleri ho ve yaratc olarak uyaracaktr.
Gzleri bal Boum

Daha fazla dokunmatik odakl okuyucular gzenekli Katlanr'dan daha iyi sonular elde edebilirler.
Bir varyasyon kendinizi gzler nne serip evinizde farkl nesneler hissetmek iin dolamaktr.
Duyduunuz her nesnenin grnmn en azndan aklayn. Baka bir varyasyon, birisinin sizin iin
farkl objelerden oluan bir gizemi kapatabilmesini salamaktr. karn ve hareket halindeyken
aklanan her nesneyi kendiniz de hissedin.
Gz Kresi veya Koku Krleme

Bu yntem, ok fazla ihmal edilen tad ve koku fakllerini iermektedir. Yemeden nce gzlerini
bala. Siz yemek yiyorken, ilgisiz bir Grnt Ak balayana kadar her duyguyu ayrntl olarak
tarif edin.
Bir baka varyasyon, mutfanzdan eitli ho kokular ieren drt veya be baharat semektir.
Tkayclar dar ekin ve daha nce baharatlar bir sra halinde ayarlayn. Gzleriniz
kapalyken onlar kartrn ve her birini kokuyla tanmaya aln. Kokularn yaratt Grnt
Aklarnn younluuna ve eitliliine arabilirsiniz. Kokular, unutulmu hatralar
uyandrmada zellikle etkilidir.
Hava Tasarm
Gzlerinizi kapatn ve elinizle ufak havann biraz dna karak heykel yapmaya balayn.
Bitirince, hayali heykeli elinizde tutun ve ayrntl bir ekilde tarif edin. Karkla dikkat
etmiyorsanz, kilten gerek bir heykel yapmak da ie yarayacaktr. Gz Kvrma Ekmei gibi bu
teknik de daha dokunakl okuyucular iin daha iyi sonu verebilir.
Nakil zel
Bir trene, otobs ya da arabaya binerken, gzlerinizi kapatn ve hayal ettiiniz manzaradan
getiinizi dndnz manzara ve sokak sahnelerini tanmlamaya balayn. Sahneleri yksek sesle
anlatmaktan utanmayn. Dier yolcular teyplerinizi grdklerinde, harfleri dikte ettiren yksek
gl bir ynetici olduunuzu varsayacaklardr. Bu, megul insanlarn hizmet d kalma srelerini
zihin bytme deneyimine dntrmek iin harika bir yoldur.
Aa ve Bulut
Bir ayrda yrdnz dnn. Kendinizi en stte tek bir muazzam aaca sahip bir tepeye
karyorsunuz. Tm duyularnz etkiler. Scak esinti ile mjde; yznde, boynunda ve omuzlarnda
gne; ayr kokular; uzun zamandr yavaa eimli bir ekilde yryen kas ekimi. imlerin
eitliliini, ayaklarnzn imlerin arasndan gemesini ve kendi solunum sesini dnn.
Tepenin tepesine geldiinizde, aacn tabanndaki yumuak, serin yosun iine uzann. Aacn
muazzam bagajna bak. Gkyzndeki dallar inceleyin, bulutlarn bir cennet eridinde bulutlu
olduu yerde. Bulutlarn hareketi, aacn kendisinin ve tepenin yannda hareket ettiini gsteren
bir illzyon oluturduuna dikkat edin. imdi o hareketle birlikte srklenelim. Sizi nereye
isterseniz gtrsn.
Teknenin Altnda
Hafif bir glde bir tekneye binmeyi dnn. Suya bakp lty ve dalgalanmalar an. Orada ne
olduunu renmeye al. lk nce, yalnzca alt ksmdaki krlm gne nn oyununu
grrsnz, ancak daha dikkatli gzlemlediinizde, btn bir su altndaki dnya biim alr. Kendi
hayal gcnz Atlantis uygarlklarna batm m yoksa muhteem deniz canllarn m grp
grmediini belirleyecektir. Zengin detaylar grdnz her eyi aklayn.
Zaman / Uzay Metodu

Bu teknik, Einstein' zel Grelilik Teorisi'ne ynlendirdi. Blm 1'den hatrlayn ki Einstein,
hayatnn on yln k hznda hareket etmenin nasl bir ey olduunu hayal etmeye alyordu.

Benzer bir ey deneyebilirsiniz.

Kendinizi radyo dalgas, lazer n, kuantum parac veya kara delik gibi elektromanyetik veya
yerekimi olay olarak dnn. Uzaydan, galaksilerden bilinmeyen iine derin uzayda
ilerlediinizi dnn. Bu yntemle derin kavraylar elde etmek iin fiziki olmak zorunda
deilsiniz. Fakat birka popler bilim kitapnda buluma hayal gcnz artracak ve tecrbenizi
zenginletirecektir.
Canl Ortak Grleri

Yukardaki teknikler ie yaramazsa, canl bir ortaktan yardm isteyebilirsin. Bazen Yardmc
teknik olarak adlandrlan bu yntem, gerekten her zaman Grnt Ak olduunun ve bilinli
olarak bunun farknda olmadnn varsaymna dayanr. Einizin meslei, farknda olmanza
yardmc olmaktr.
Resim Ak'n balatmak iin Velevety Smooth Breathing teknii de dahil olmak zere normal
yordam kullann. Bu talimatlar izleyerek einize Image Stream olarak sizi yakndan izlemelerini
syleyin. Aadaki drt basamakta yalnzca "ou" szc, Resim Ak'na deil, ortaa iaret
eder.
1.
Dikkat ipularn arayn: Dikkat ipular, bir eyin Image Streamer'n ilgisini ektiinin minik
gstergeleri. Solunumda bir anlk duraklama, zellikle de Kii Kadife-Kabark Nefes alma
alrken l bir hediye. Bu, arpc zihinsel imaj gibi baz i uyarlara tepki gsterdii
anlamna gelir. Bir baka iyi ipucu kapaklarn altndaki gz hareketidir. Image Streamer'n
gzleri kapandnda, muhtemelen ne izliyor olabilirdi? Sadece zihinsel imgelem olabilir. Gz
kapaklarnn sadece arpkl deil, gerek gz hareketi aryorsanz unutmayn.
2.
Resim Ak Uyarn: Dikkat ipucu noktasn belirlediinizde, Resim Akm emasna "u an
farkndalnz neydi?" Sorusunu anlatnca uyar verin. Byle bir dikkat mesajn gerekten
grdnzden phelendiinizde, devam edin ve baka ekilde sorarsanz cannz yakamazsnz. .
3.
Sreklilik: Baz imajlayclar, on kat imza attktan sonra bile gerekten Grnt Yayncl
olduuna inanmay reddeden gl bloklara sahip olabilirler. Sabrl ol. Alnana kadar egzersizi
srdrn.
4.
Resim izgisine Antrenrlk Ettirin: Bir noktada Resim atal nihayet yakalanacak. Byk bir
heyecanla, sadece bir imaj elde ettiini duyuracak. Bu noktada, einizin kayt cihaz veya
antrenr olarak yeni bir rol stleniyorsunuz. Her grnty tanmlamaya devam etmek iin einize
antrenman yapmak, u an iin gergin ve zengin bir duyusal detay vermek sizin iinizdir. Resim
yalnzca bir saniyeliine yanp snerse bile birka dakikalna aklama yapmaya msait Resim
Ak'n rahatlatn. Ak tevik etmek iin ona biraz hatrlatmak ve ayrntlar yapmak iin iyi
olduunu hatrlatabilirsiniz. lk gerek grntsnden heyecann boalnda, Resim Aknts bu
zgrletirici prensipleri unutmu olabilir ve zamannda hatrlatclardan fayda grr.
Canl Bir Orta le birlii Yapmak

Canl bir i ortayla alyorsanz birlikte elemeyi denemek isteyebilirsiniz. Bu biraz daha
gelimi bir tekniktir ve bunu hem siz hem de einiz Image Streaming'te ustalk haline getirdikten
sonra gerekletirmelisiniz.
Birbirinize bakacak ekilde oturun ve ikiniz de gzlerinizi kapatn. Ardndan, her biri dierine
kendi imgelerini tanmlamaya balamalsn. Biriniz resmi dnler beklemek yerine, biriniz nefes
almak iin duraksamaya balarken, dieri ieri girer. Yrrken boalan hava sresinin gemesine
izin vermeyin. Bu altrmann gamelike kalitesi, Grnt Ak iin mkemmel bir katalizr.
Grntlerinizi ve tanmlayc glerinizi hzla keskinletirecektir.
MAJ LE LETMZ GLENDRN
AKI
Image Stream ile iletiim kurduktan sonra,

snrlarn aratr. Alg glerinizi ne kadar iterseniz, o kadar gl
grntleme faklteleri haline gelecektir. Aada nerilen birka egzersiz bulunmaktadr. Bunlar
ve dier birok benzer prosedr sadece grntleme kaslarnz oluturmakla kalmaz, ayn zamanda
Grnt Ak'nn gerekletii sanal alann grnen boyutunu da artrr. Daha geni, panoramik
bir sahne oyarak, daha da ayrntl ve heyecan verici dramalar yaratmak iin zihninizi
zgrletirebilirsiniz.
Panoramik Tarama Teknii

Net bir grnt sahneye girer girmez banz yava yava sola kaydrmaya balayn; sanki kafanz

bir kamera, szl aklamanz ise video kasetmi gibi. Kafan evirirken sahnenin hangi yeni
ayrntlar grnr oluyor? Tamamen etrafnda dnn. Arkanzda ne gryorsun? Tm sahnenin 360
derecelik bir tepsisini tamamladnzda, boyutlu alanda olaanst gereki bir duru
hissedeceksiniz.
Genileyen Duyular Teknii

Vizyon tm duyularn en gls ve orantsz bir ekilde ona gvenme eiliminde olacaksnz. Resim
Aknz sadece grnr olmayan duyularnz kullanarak aklayarak uygulayn. Dokunma muhtemelen
en nemli nonvisual duyu. Dnlen sahnenizdeki farkl yzeyleri kefedin. Aa gvdelerinde
kabuk hissi, gnete bir tula duvarn przll (bu arada olaand bir karakteristik koku da
vardr), imlenme altnda iyleri, ince ahap mobilyalarn tahl ve parlakl, pelu hal dokusu.
Ayrca scaklk ve serinlik, nemlilik, atmosferik his, boluk hissi ve hareket ve ktle ve
hafiflik bu amala deerlidir.
Kiisel Gr Adan Kurtarmak

Siz hareket halindeyken grnen her eyi aklayan grntl sahnede hareket ederek meknsal bak
anz deitirebilirsiniz. Gnn saatini, yln zamann, yzyln veya binyl deitirerek
zamanla ileri geri gidebilirsiniz. Son olarak, Alice in Wonderland'de olduu gibi bydke ve
bydnde boyutunu deitirebilirsin. Image Stream'inizde daha da fazla ayrnt alglamann
ilave yollarn kefetmek iin kefedin.
DA VINCI LKES
Bu teknikleri uygularken kukusuz, birok teknii kefedeceksiniz
Image Stream' amak iin kendi. Yntemleriniz, sunduumdan daha iyi ileyebilir. Zor ve hzl
kurallar yoktur. Aslnda, Image Streaming'in temel prensibi, grntlerin nasl balandnn
nemi olmadn. Ak akmaya baladnda, sizi nereye gtrecek. Size en ok ihtiya duyulan
hassas psikolojik alana hzlca ulamanz salar.
Buna Da Vinci ilkesi diyorum. Bugn psikologlar, Rorschach testinin anlamsz mrekkep lekeleri
gibi herhangi bir uyarnn, aklnzda en hassas yerlere hzla gtrecek bir birlik trenini
balatabileceini hemen hemen biliyor. Leonardo da Vinci bu ilkeyi Sigmund Freud'dan 500 yl nce
kefetti. Freud'dan farkl olarak, Da Vinci derin kkl komplekslerini bulmak iin zgr
birliktelik kullanmad. Bunun yerine, onbeinci yzyldaki Floransa'nn byk Rnesans Adam
sanatsal ve bilimsel yorumlara yneldi.
"Zahmet etmemelisin," Notebook'larnda Da Vinci yazdm; "bazen durup, duvarlarn lekelerine,
yangn, kl ya da bulutlara, amur ya da benzeri yerlere bakmanz iin gerekten muhteem fikirler
bulabilmeniz iin. i8
Da Vinci, resim konusundaki bir tez yazsnda, bu tr rasgele formlarn, yakndan incelendiinde,
yaknda dalar, nehirler, kayalar, aalar, ovalar, geni vadiler ve eitli tepeler grubu ile
ssl eitli manzaralara benzetilmesini nermiti. Ayrca, hzl hareket eden dalg savalarn
ve figrleri, garip yz ifadeleri ve tuhaf kyafetler ile daha sonra ayrlm ve iyi dnlmemi
biimler haline getirebileceiniz sonsuz sayda ey grebilirsiniz.
Da Vinci, an sesine ilham kayna oldu; "klanda, hayal edebileceiniz her ad ve kelimeyi
kefedebilirsiniz."
Bu blmdeki tekniklerden bazlarn uygulayarak biraz aptal gibi hissedebilirsiniz, ancak
endielenmeyin. yi bir irkettensin Da Vinci de, kinizmlerin "yeni cihaznda espri
bulabileceini" kabul etti.
"nemsiz ve neredeyse gln grnebilir" diye yazd. Fakat yntem "zihni eitli icatlara
uyandrmada byk yarar gryor" .10
BEMAN-BLAKE ETKS
ki yz yl nce air William Blake, Bana Grnt Aknn esasn somutlatran drt izgi yazd:
Kum tanesinde bir dnyay grmek iin
Ve Vahi iekte Cennet
Sonsuzlua elinizin avucunda tutun
Ve bir saat iinde Eternity11
Walt Whitman, yz yl sonra birinin evrenin tek bir imdeki bak aznda grlebileceini
yazdnda ayn fikri yineledi. En ufak uyaran, gerekten dnce-frtnalar ve snrlar
snrsz kkrtacaktr. Ben, Whitman-Blake Etkisi diye adlandrdm bir sre sayesinde, limbik
beyniniz duyularnzn ham girdileri zerine sinematik simyay alr, onu dahaya dntrr.
Sonraki byk kararnz vermeden nce durun. Etrafnza bakn ve tavann hafif dzensizliklerine,
tulal dokusuna, dizinizin bklmesine ve dzeltilmesine ve omuz, karn, boynunuzdaki ve
yznzdeki sansasyonun hafif kaymalarna dikkat edin. Niin gerekten aklayamazsnz, ancak
nrolojik temasn dnyayla bu ekilde genilettiinizde daha gl, daha akll ve daha yaratc

hissedersiniz - daha akllca seersiniz.

Grnt Ak bu etkiyi 100 kat arttrr. Bu blmdeki teknikleri ezberlerseniz, zihninizin en
kk kum tanelerinde ve im ekimlerinde dnyalar ve evreni gerekten casus edebileceiniz gl
bir mikroskop kazanm olacaksnz.
1890'larn sonlarnda Zrih'de bir renci olarak gen Albert Einstein sk sk Zrih konanda
yelken gezileri gerekletirdi. lk arkadalar arasnda Fr ulein Markwalder adnda gen bir
kadn, daha sonra bu geziler srasnda Einstein'n allagelmi biimde sarslmayan
davranlarn hatrlatt.
Rzgrn her ldnde ve tekne suyun iine yatrdnda, Einstein derhal bir defter karp
yoldalarndan habersiz yazmaya balayacan belirtti.
"Ama bir rzgar esnasnda," diye belirtti Frw. Markwalder, dizst bilgisayar kayboldu ve gen
Einstein "hemen yelkencilie hazrd" dedi.
Einstein'n defterinde ne yazyordu? Belki de asla bilemeyiz. Ancak yazdklarndan ok daha nemli
olan ey Einstein'n neden yazdnn sorusu. Yksek istihbarat alanndaki aratrmaclarn
komplsif karalamay allagelmi zelliklerden biri olarak grdkleri bir kaza deildir.
ZORUNLU BESNLER
1920'lerde aratrmac Catherine Cox, Sir Isaac Newton, Thomas Jefferson ve Johann Sebastian Bach
gibi 300 cennetten ders ald. Mevcut biyografileri hakkndaki ayrntl incelemesinde, bu en
baarl kiiler arasnda arpc biimde benzer alkanlklar ve kiilik zellikleri gsteren bir
model ortaya kt.
Cox'un syledii gibi bir deha iareti, erken yalardan balayarak gnlklerdeki, iirlerdeki ve
arkadalarna ve ailesine gnderilen mektuplarda etkili bir ekilde dnce ve hisleri kaydetmek
iin bir tutkudur. Cox, bu eilimi yalnzca tomurcuklanan yazarlarda deil generallerde, devlet
adamlarnda ve bilim adamlarnda gzlemledi.
1 Percenters
Ktphaneye rahat bir gezi Coxs'in bulgularn teyit edecektir. Nfusun yzde 1'den aznn
dergilerde, gnlklerde, mektuplarda ya da kitaplarda dncelerini, deneyimlerini ve
alglamalarn alkanlk haline getirdii tahmin edilmektedir. Ancak, artc bir tutarllkla,
dnyann en iyi baar oran yzde 1'lik kritik seviyede.
Ktphanede, tarihin en yetenekli erkek ve kadnnn yzyllar boyu yazp yaynlad ok miktarda
otobiyografik materyalin, Benjamin Franklin'in nl Otobiyografisi, Einstein'n zgemi Notlar
ve Leonardo da Vinci'nin saysz defterlerinden eskizlerle dolu olduunu greceksiniz , emalar ve
ifreli yazma. Thomas Edison, 1931'de ldnden nce yaklak 3 milyon sayfa not ve mektup yazd.
Sorun u ki, dahi karikatrlere yol ayor mu yoksa karalama kars da dahiyane mi oluyor?
Bu stn yetenekli erkekler ve kadnlar neden ilk nce gnlk tutmaya balad? nk bir gn
nceden mehur olacaklarn ve gelecek tarihiler iin bir kayt brakmak istediklerini nceden
biliyorlard. Yazlar, olduka etkileyici bir ego ya da ar derecede iirilmi bir ego ile
alakasz bir yan rn myd? Veya burda savunacam nokta, doutan olmayan insanlarn bilinsizce
yetitirdikleri ve stn bir zekay aktive ettikleri bir mekanizma olan karikatrleri izeceim.
ANOC GZL
1959'daki Nuni yks filminin nl bir sahnesinde, Audrey Hepburn ve dier aratrmaclar, kk,
deri ile balanm defterleri almak iin sraya giriyor.
"Hayatnzn geri kalannda , Anne Superior diyor," vicdanlarnz gnde iki kez inceleyeceksiniz
ve yanstmalarnz bu defterlere yazacaksnz. "
Audrey Hepburn iin gnl bir yk tekil ediyor. Yazd gibi akl akp gidiyor. Belki de bu
eski spiritel uygulamalarn beyin gcn glendirmek iin gl srlar barndrabileceini ne
sren son nevrofizyolojik bulgulara hkmetmi olsayd daha gayretli olurdu.
Sper rahibeler
Kentucky niversitesi'ndeki Sanders-Brown Yalanma Merkezi'nden gerontolog David Snowdon,
yllardr Mankato, Minnesota'da yaayan rahibelerin topluluklarn inceliyor. Onlarn dierleri
gibi - Notre Dameo'nun Okul Kzkardeleri, Mankato'nun kzkardeleri allmadk bir ekilde uzun
bir mr yaarlar. Mankato manastrndaki 150 emekli rahibenin yirmi bei doksan yan
zerindeyken, birka da yzyln izinden geti. Daha da nemlisi, Alzheimer hastal, inme ve
bunama gibi Mankato kzkardelerine dierlerinden daha az, daha erken ve daha az iddet uygulayan
yallar etkileyen olaan beyin hastalklarna kar olduka direnlidirler.
Sper Rahibelerin srr nedir? Snowdon bu soruyu cevaplamay dnyor. yl nce, 678 Mankato
kzkardei, Snowdon'un almas iin beyinlerini bata bulundu. u ana kadar doksan be beyni
toplad. almas tamamlandnda Snowdon, Mankato rahibelerinin byk bir blmnn beynlerinde
nronlar arasndaki balantlarn olaand zengin bir byme gstereceini ngryor. Yallk
ve Alzheimer hastal gibi hastalklar bu yollar bloke etme ve bastrma eilimi gsterir, ancak
yedek iin yeterli miktardan fazlasna sahipseniz, beyniniz hasar gren alanlar bypass etmek iin
ilave dendritleri ve aksonlar kullanabilir.

Kullan ya da kaybet
Zindanda grlen zorluklara tepki olarak dendritlerin, aksonlarn ve glial hcrelerin oaldn
daha nce rendik. Aslnda Mankato rahibelerinin karmak entelektel rejimi Snowdon'un salam
nrofizyolojisine atf yapyor.
Onlarn dini dzeni, bakalarndan ok daha fazla zihinsel boa kma gnahn knyor.
Beyinlerine kesinti lksn yasaklamlard. Kzkardelerin birou daha yksek dereceye sahiptir.
Quiz oyunlar oynuyorlar ve vakit geirmeleri iin beyin tezgahlarn zyorlar ve haftalk
seminerlerde siyaseti tartyorlar. En nemlisi, her rahibe, kiisel manevi arayyla ilgili
ayrntl bir gnlk tutar. The Audrey Hepburn gibi
Nuns Hikayesi, ruhlarn gnlk olarak incelerler ve iinde bulunduu eyi kada kaydederler.3
Eller ana prensibi
Marian Diamond, sanlar ar uyarc bir evreye yerletirme konusundaki nl deneyini

gerekletirdiinde, bir kontrol grubunu da test etti. Bu kontrol grubunun oyuncaklar,
salncaklar, merdivenler, kou band, trapezler ve Sper Sanlarn houna giden dier
elencelerle oynamasna izin verilmedi. Bununla birlikte Sper Sanlar oyununun izlenmesine izin
verildi.4,5
Baz ocuk geliim teorileri, tevik edici girdinin tek bana bir ocuun entelektel bymesini
gelitireceini kabul eder. Benzer ekilde, Diamond'n izleyici sanlarnda sadece dier
farelerin oynatlmalarn izleyerek, ekstra nrolojik balar filizlenmeliydi. Seyirci sanlar
genken ldler ve izine izin verilmeyen ksr kafeslerdeki daha az ansl muadilleriyle olduu
gibi birbirleriyle balar vard.
Akas, girdi tek bana Super Rats oluturmad. Sanlar beyin gc kazanmak iin oyuncaklarla
oynamal ve oynamalyd. Bu, Super Rat Effect'in bir geribildirim dngs olduuna iaret ediyor.
Sanlar fiziksel olarak kendi evreleri ile etkileime girdike, bu ortamn beyin bymesi
biiminde onlara geri beslenmesi daha fazla tevik eder.
FADE DEVRES
Diamond'n bulgular dramatik bir ekilde, nrologlarn seksen yldr bildii bir eyi vurguluyor:
Beyin fizik geliimimizin olduka byk bir ksm genetik mirasa veya d uyarana bal deil,
daha ok spontan ve ifade edici etkinliimizden gelen geribildirime bal. Buna fade Devresi
diyebilirim.
Santiago Ramon y Cajal, 1911'de serebellumun mikroneuronlarnn bir bebein faaliyetlerine
dorudan tepki verdiini kaydetti.6 Daha yakn zamanlarda, nrofizyolog Jos MR Delgado beyin
belirli blgelerindeki nronlarn% 90'nn doumdan sonra form aldn gzlemledi , saylar ve
yaplar "evreye duyusal girdiler" tarafndan byk oranda etkilenmitir.
Bu gl geribildirim dngs seksen yldan fazla bir sredir tannm olsa da, hzlandrlm
renme zerindeki etkileri oktan gz ard edilmitir. Kendini ifade etme ve duyusal geri
bildirim gcnden yararlanarak, beyinimizin fiziksel biimini deitirebiliriz.
Srnen ve Srnerek
Bir psikolog, bir zamanlar birbirine ok yakn yaayan iki Amerikan Hint kabilesi zerinde
alarak, ekinceleri fiziksel olarak i ie gemiti. Kabileler benzer kltrleri ve ekonomik
koullar paylat. Ancak bir kabilesi, dierinden 25 puan daha yksek bir ortalama IQ ile test
etti. Aratrmaclar, fark ettikleri bu kabile, bebeklerini zgrce srnerek srnmelerine izin
verdi, oysa daha dk ortalama IQ kabilesi onlar engelledi.
Raymond C. Dart'n Philadelphia'daki Adam Enstits tarafndan yaplan aratrmalar da benzer

gzlemleri ieriyor. Dart, insan evriminde nemli bir kayp olan Australopithecus'u kefetti.
Enstits imdi genel insani geliimi inceler. Karmakln her seviyesinde kltrlerin youn
olarak allmasndan yola karak, bebekleri srnerek dolaan kabilelerin daha karmak
toplumlara, daha yksek teknolojiye ve bir takm yazl dillere sahip olma eiliminde olduklarn
kefetmitir. Bebeini taramaktan alkoyan ou kabilenin kendi yazlar yoktur ve yalnzca byk
zorluklarla okunmas retilebilir. Dahas, bu kabilelerde yetien insanlar, gzlerini kollarn
boyuna odaklamakta zorluk ekerler; bu, insanlarn okumak, yazmak, sanat ve zanaat yapmak ve ara
kullanmak ve kullanmak iin olan mesafe. Gerekten,
El Gz Devresi
Bir bebein gzlerini, elleri ve dizleri zeminde srnen izleyin. Her bir el ileri doru
ilerledike, bebein gzleri binlerce kez, her elden sonra ne ve arkaya odaklanr. Bebek sadece
taramay renmekle kalmayp, ayn zamanda gzlerini kollarn uzunluunda birlikte almaya
eitiyor. Bebein bir el uzatarak iradesini her ifade ettii zaman, halya dokunulduunda, halya
dokunduunda, beynin emirlerini yerine getiren elinin grnde ve hi phe yok ki zeminde

baaryla hareket ediinden kaynaklanan baar duygusu gelir.

Expression Circuit modeli, daha geni anlamyla anlaldnda, bymekte olan bir ocuk iin
neyin tevik edici bir evre oluturduuna ilikin devam eden argmanlar bastrmak iin ok ey
yapacaktr. Bebein evresini zenginletirmenin geleneksel bir yntemi, yenidoan bezinin
evresine yanp snen, ok renkli Noel klar takmak olabilir. Bu klar kesinlikle bebein
vizyonunu tetikler, ancak onlar
ok az veya hi geri bildirim salamaz. nsann beyin bymesine Super Rats oyununun izleyici
farelerine yardm etmesini izlemekten daha fazla yardmc olmazlar.
Expression Circuit modeli ile tutarl bir model bebein Noel klarn, rnein karyondaki basn
pedlerinden kontrol etmesine izin verecekti. Bylece bebek kendi hareketlerinden annda grsel
geribildirim elde eder. Tandnda parltl parlak renkli cepler de eski bebekler iin
geribildirim salamak iin iyi bir yoldur.
STEPHEN HAYVANCILIININ NEML LLER LDRMES

30 YIL
Geri bildirim lkesinin nl fiziki Stephen Hawking'in hala hayatta ve almakta olduu ile
ilgisi olabilir. Hawking'i dejeneratif nrolojik hastalk olan Lou Gehrig hastal ile tehis
ettikten sonra doktor ona iki yl yaamtr. Gnmzde, o korkun prognozdan otuz iki yl sonra,
Hawking sadece yaamakla kalmayp yakn zamanda yeniden evlendi ve modern fizikteki en gelimi
alan olan kresel genel grelilik teorisi alanndaki temposunu salamaya devam etti. Star Trek:
The Next Generation'n bir blmnde ahsen rol alarak bile bir "ynetici" haline geldi!
Nasl yapyor?
Bir tekerlekli sandalyeyle snrl olan, yazamayan Hawking yllarca yalnzca mrltlarla konutu.
imdi, sesini tamamen kaybetmi olarak, o zaman "elektronik bir sesle" konuulan tu takm
mesajlarna dikkatle dokunarak iletiim kuruyor. Hawking, bu nedenle, her kelimeyle asl kalan ve
her dncenin altn izen zenli lisansst rencileri ile uzun yllar geti. Kendisini ifade
etme ve kendini son derece krk yata tutan kendini ifade etme dngsn. (Bkz. ekil 4.1).
ekil 4.1 Fiziki Stephen Hawking, dejeneratif bir nrolojik hastalk nedeniyle doktorlar
tarafndan yaamak iin iki yl verildi. Ancak otuz iki yl sonra gnmzn en gzel kozmolojik
grlerini retmeye devam ediyor. Hawking, her kelimeyle asl kalan zenli lisansst
rencilerden srekli fikir karr ve annda geribildirim alr. Bu youn geribildirim dngs onu
otuz yldr hayatta tutmu olabilir. Nroloji uzmanlar beyin geliiminin byk bir blmn
fiziksel ve zihinsel olarak bu gibi geribildirim dnglerine balarlar.
ANLAILAN K FZ
MATEMATK
ngiliz mucit Michael Faraday, tarihin en byk bilimsel zihniyetlerinden biriydi. Elektromanyetik
alan teorisi ve kuvvet izgileri Einstein'n grecelik arayna byk lde ilham verdi. Bununla
birlikte Faraday'n yntemleri, bilimde daha sk balanm tarihileri akna evirdi.
"Fladay matematikten tamamen masumdu," Fizik Tarihi'nde akn shak Asmov; "G hatlar
kavramn son derece basit bir ekilde gelitirdi ve neredeyse lastik bantlar gibi hayal etti."
Bilim adamlar muhtemelen Faraday'n elektromanyetik alanlar ile ne yapacaklarn asla bilemezdi
James Clerk Maxwell daha sonra onlar matematie koymamt.10
Zavall Faraday, Maxwell'in almalarn izlemek iin elinden gelenin en iyisini yapmt, ancak
Maxwell'i yazd kadar aknd ki, "hiyerogliflerini" "anlayabilecei ekilde" "allagelmi
dil" e tercme etmek iin yanna ekiyordu. 11
Faraday'n Dizst Bilgisayarlar

Faraday'n defterleri daha da konvansiyonel deildi. Binlerce sayfalk notlar ve gnlkleri
vahi, yaplandrlmam - ancak genellikle iirsel - dnce aklaryla doldurdu.
"Bugn her sonbahar bol sudan kpryordu," diye yazyordu, svire'deki Giessbach elalelerinin
yaknnda yry yaptktan sonra 1841'de gnlne yazd. "Gne parlak bir ekilde parlyordu ve
eitli noktalardan grlen gkkuaklar ok gzeldi." 12
zellikle bir gkkuanda Faraday'n gz yakaland.

"Frtnann ortasnda kararl ve inanl bir ruh aryordu" diye yazd. "Ve yine solup canlansa da
yine de devam etti. Ve fkesinin krlmalarnda her eyi tayacaklar gibi grnen ok damlalar
onu canlandrmaya ve daha gzel klacakt."
Bilim yazar Thomas West'in belirttii gibi, belki de Faradayoy'u o kadar yakndan takip eden
olgunun,
elalenin ortasndaki gkkuann formu, elektromanyetik gcn izgilerinin biimsiz ekilde
korunmu olduu gizemli bir ekilde kaosa benzetilmiti.
Faraday'n bilimsel dnce srecini yazlaryla yeniden kurmaya alan sinirli bir bilim adam,

grnte amasz olan "Grnt Ak" ile dolu neredeyse her sayfay bulmak iin dehete dt.
"Gnlklerde, zetlenen, tekrarlanan ve unutulan fikirler var" diye yazd. Kendini olabildiince
denemek isterse, bu bilim adam srekli akl yrtmeyi baaran bir ey iin bouna aratrd.
Bunun yerine, mafsall ve tartmasz ilkeler, kavramlar, gzlemler ve fiziksel gerekler birikimi
ile karlat. Nazl olmayan bu bilim adam, ok ak sa modelinin kendisinin Faraday'n
dncesinin [orijinal vurgu] nasl olduunun kant olduuna karar vermeye zorland. Faraday,
anlama ihtiyacn askya ald; "Sonuta kafasna konan dnceleri kabul etti. Fikirlerin
tutarll herhangi bir nceki ereve tarafndan dayatlmad, ancak deneyimli dncelerin
kaosundan kmasna izin verildi. "[14]
TAINABLR BELLEK BANKASI TEKN
Faraday, Tanabilir Bellek Bank dediim bir teknik kullanyordu. Olduka basittir. Gen bir
Einstein ve Faraday'n yapt gibi kk bir defter satn alp nereye giderseniz gidin yannzda
tayn. O defterde kayda deer deilmi gibi grnsn ya da olmasn, kafanza gelen sapk
dnceleri defterinize not edin.
Teknik Davransal Psikoloji lk Kanunu nedeniyle alr. Bir alg ya da bir fikir yazdnzda
algsal ya da yaratc olma davrann glendirirsiniz. Bu gibi anlaylar tanmlamak veya
kaydetmek iin baarsz olduunuzda, algsz ve yaratc olmayan davrann pekitiriyorsunuz.
Basit, deil mi?
Kafanzn iine akan yaratc dncelerin saysnda ve kalitesinde keskin bir art olduunu
farketmeden ok nce bu teknii uygulamak zorunda kalmazsnz. Aslnda, komplsif karalama,
Grnt Aknn ham bir eklidir. Image Streaming gibi, fikir reten zihniniz ile defterinizdeki
yaz ile sembolize edilen z farkndalnz arasnda bir geribildirim dngs yaratr.
DRASHTA ETKS
Hindularn kendine gven iin zel bir szleri vardr. Ona drashta derler, bazen "gzlemci" veya
"aknlk" olarak tercme edilir. Drashta tamamen objektiftir. Dnyaya merakla bakyor ve hatta
bedenlerimizden ayrlmamza ve kendimize bakmamza izin veriyor. Tanabilir Bellek Bankamzda
kullanlan defteri, Drashta bak asn glendirmek iin bir yntem olarak dnebiliriz. Kendi
akll alg akmz sanki dardaki bir gzlemci gibi incelememizi salar.
Grnt Ak'nda teyp, drashta'y temsil eder, i alglarmzla hedefimiz "hayr" arasnda bir
geribildirim dngs tamamlar. Ancak Image Streaming, Tanabilir Bellek Bankasndan ok daha
dorudan ve gldr. Bir deftere yazdmzda dncelerimizi aklama ak artk geriye dnp
zihinsel imgelemizi etkileyemedii gereinden sonra aklyoruz. Dahas, gnlk yazm, Grnt
Ak iin hayati nem tayan konuma ve iitme yeteneklerini ihmal eder.
Her iki teknik de - Tanabilir Bellek Bankas ve Resim Ak - belirli kutuplarn kprl ve
dierinin ihmal ettii baz beyin fakltelerini uyarmas iin. Bunlar, zellikle de her ikisi de
ayn spesifik gzlem zerinde younlatklarnda, birlikte kullanldklarnda daha etkilidirler.
HEISENBERG LKES
1926'da Alman fiziki Werner Heisenberg, uzaydan sallanan bir elektronun yrngesinin llmesinin
mmkn olmadn tespit etti. Kk dalgann glgesini ekmek iin k dalgalar ok bykt ve
ok daha kk bir dalga boyuna sahip olan gama nlar ok glydi. Gama nlar elektronu
vurdu vurmaz, yoldan attlar. Elektronu gzlemleme eylemi, davrann deitirdi ve deneyi
kirletti.
Bu olaydan yola karak Heisenberg, bir elektronun hz ve yrngesi gibi baz eylerin var
olduunu belirten Belirsiz Belirsizlik lkesini formle etti; bunlar gzlemleme eylemi veriyi
deitirdii iin kesin olarak bilemeyiz.
"Gzlemlediimiz ey doa deil," dedi Heisenberg, "doa sorgulama yntemimize maruz kald." 15
Heisenberg ilkesi, psikoloji de dahil olmak zere hemen hemen her bilginin metaforu olarak
uygulanmtr. Profesyonel terapistler bunu neden psikoanalize edemediini aklamak iin
kullanrlar. Odada oturan canl bir analistin varlnn, hastann ilikilendirme trenini katalize
etmek ve odaklamak iin ihtiya vardr. Freud, analistin aktarm sreci boyunca hastann
gemiinde birinin roln stlendiini kuruyordu. Modern ilikisel terapistler, fenomeni, hasta ve
analist arasndaki kiisel etkileime atfeder. Fakat hepsi, bir geribildirim dngs araclyla
ynlendirildiinde zgr birlikteliklerin daha iyi sonu verdiini sylemenin sade yoludur. Bir
kii, bir izleyici, bir dizst bilgisayar ya da bir teyp kaydedicisinin harici odaklamas,
dngy tamamlar,
KESNL BESLEME
Ne yazk ki, geri bildirim dngleri her zaman beyin geliimini desteklemez. Kt geribildirim,
iyi geribildirim yardmc olarak beyni gl bir ekilde dublr edecektir. Zekice ifade
toplumumuzda sklkla alay konusu, kskanlk ve yetikinlerin onaylamamas ile cezalandrlyor.

Bir zamanlar altnc snf tarih retmenimden 1949'da Virginia'daki Harrisonburg'da ok kt

geribildirim aldm. Snfta, bakalar alk ekerken baz kiilerin tm serveti istifade
etmesinin adil olmadn dndm. Eer servet daha eit olarak bllrse, daha iyi olmaz
myd? Daha fazlas
Ekonomik retmen, ekonomi zerine temel dersleri balatmak iin provokatif soruyu bir srama
tahtas olarak kullanm olabilir. Ancak phesiz ksmen, McCarthy dnemi tam da afak vakti
olduu iin, bu retmen korku ve pheyle tepki gsterdi.
"Komnizm olurdu!" diye sulad kfrd. "Bunu istemezsiniz, deil mi?"
On bir yandayken, ne istediimi pek bilmiyordum, ancak zorbala baladm zaman bilecek kadar
alglayabildim. lk frsatmda, okul ktphanesine tamir ettim; burada rafdan Karl Marxs Das
Capital'in bir kopyasn elime alp meydan okurcasna youn ve anlalmaz sayfalara dald.
zellikle Marx'n soporifik tarz sayesinde, proletaryaya erken dnm nledim. Aslnda, lisans
eitimimi ekonomide tamamladm zaman, Adam Smith ve Henry Hazlitt'in serbest piyasa ideallerinin
baz deiikliklerle herkes iin en adil sarsmay sunduuna karar verdim.16
Mutlu sonlara ramen, retmenin salad kt geribildirim, tomurcuklanan aklmda ciddi hasar
meydana getirebilirdi. Daha duyarl veya belki de daha az isyanc olan bir ocuk yaam iin delici
sorular sormaktan korkmu olabilir. Aada tarttm nedenlerden dolay, kt geribildirim
istihbarat iin temel bloklardan biridir. Resim Ak, efektlerini dzeltip bastrmay bildiim en
etkili yolu sunar.
Yer fst Galeri Prensibi
"Uzmanlar" gnmzn hakim rahipleri haline geldi. Di hekimleri, grlerini ifade etmekten
kesinlikle cesaret almazlar. Ancak her alanda byk keiflerin birou amatrler tarafndan
yaplmtr. Uzmanlar masal ilan ettikten sonra, tam fizik profesrlerine ters dtn dnen
alak gnll patent muayenesi Einstein' veya kayp ehri Troy'u ortaya karan ithalat ihracat
giriimcisi Heinrich Schliemann' dnn.
1831'de renilen herhangi bir bilim adamnn, Michael Faraday'n o yla ait nl deneyini
denemesi olasl dktr. Yalnzca en lgn nsezi, at nal mknatsnn iki kutbu arasnda
bir bakr disk bktnde Faraday'a ne olacan test etmeye gitti. Faraday, bu cihazn gerekten
elektrik rettiini bulmak iin ok oldu.17
"Bu keif, cretli bir zihinsel yaratmd" diye ekliyor Einstein daha sonra "esasen Faraday'n hi
okula gitmedii gereine borluyuz ve bu nedenle nadir bulunan dnce hediyesini zgrce
korudunuz" .18
ou oumuz, uzmanlarn tpta, siyasette, ekonomide veya baka konularda bir takm temel iddialar
konusunda yanlyor olmalar konusunda ciddi pheler duyduk. Fstk galerisinden alay konusu
yapmak iin salkl, doal bir yol var. Aslnda, Amerikan cumhuriyetimiz bu fstk galeri
ilkesine dayanyor. Anayasamzda sradan vatandalarn ortak yarar en iyi ekilde
yarglayabilecei ve yarglar, generaller ve kariyer politikaclar gibi uzmanlarn yetkilerin
keskin bir ekilde ayrlmas ve serbeste ve uyank bir basnda kontrol altnda tutulmas
gerektii varsayld. Ancak, ocukluumuzda, niversitede ya da ite olmak zere, eitimlerimizin
ou, Fstk Galeri Prensibini bizden yenmek zere tasarland. Kendi grlerimize gvenmememiz ve
uzmanlarn grlerine dayanmamz retiliyor.
En byk dahilerin konvansiyonel gre kar byk bir gayret gstermesi tesadf deildir. Farkl
olmas cesaret yksek akl talarnn bir tadr. mparatorun yeni giysilerinin masalnn
arkasndaki gerek ahlak budur. mparatorlarn grnmeyen giysisini gremeyecek olsayd,
imparatorun znelerine aptal olduklar sylendi. Akll davranarak, kasaba halk kendisinin en
byk aptal olduunu gsterdi. Aralarndaki tek gerek akl kafas, kendi alglamalarna gvenen
ve imparatorun plak olduunu ilan etmeye cesaret eden saf kk ocua aitti.
KUYRUK KAMYONUNIN PARABLE
Bir kamyon bir kez stgeidin altnda skt, boluk iin ok yksekti. Polis ve yol ekipleri
gelip onu almaya alt, ancak hibir ey ie yaramyormu gibi grnyordu. Herkesin kamyonu
nasl boaltaca konusunda farkl bir fikri vard. lk bata, ykn bir ksmn boaltmaya
altlar, ancak bu sadece kamyonun daha hafif olmasn salad ve bu durum ykselmeye ve
stgeit ile daha sk skmaya neden oldu. ubuklar ve kamalar uyguladlar. nvertr revize
ettiler . Ksacas, insanlarn arabalar, kamyonlar ve dier mekanik aygtlar ayartmak iin
kulland tm tipik yntemleri uyguladlar. Ancak denedikleri her ey daha da ktleti.
Sonra alt yandaki bir ocuk geldi. Kamyonlarn akslarna bakt ve kaldrmn stndeki
yksekliklerini kaydetti. Daha sonra zm nerdi: Kamyonun lastiklerinden havann bir ksmn
alsn! Problem zld.
"Bildiiniz" eyleri unutun Polis ve yol ekipleri, arac ok fazla "biliyordu" nk serbest
brakamadlar.
Skan aralarn ve makine paralarnn serbest braklmas hakknda bildikleri her ey bir
ekilde fiziksel gle gevek eyleri sokmak veya yanking etmekle ilgiliydi. Ayn ekilde,
sorunlarmzn oumuz bildiimiz eylerle daha da ktleir. Ancak, dikkatimizi,

bildiklerimizden, aslnda algladmz eylere evirirsek zlm birok problem vardr.

Bu kolay gelebilir, ama aslnda inanlmaz derecede zor. ou insan, Grnt Ak
balattklarnda, aklamalarn bugndeki duyusal gsterimlerle snrlamakta byk sknt yaar.
Eilimleri, i alglarn yanstmak ve grdkleri imgeler hakknda soyut bir ekilde konumaktr.
Onlarn algladklar deil, imgeler hakknda bildiklerini anlatyorlar.
Sonraki blmlerde Image Streaming'in sorulara cevap vermek ve sorunlar zmek iin nasl
kullanldn gstereceiz. Her zaman, en etkili Grnt Akm, imgeler hakknda soyut bir
ekilde konumak yerine, detayl, duyusal aklamalara odaklandnda ortaya kar.
Boulmu Yumurta, ltfen
Bir zamanlar yine de aptalca bir deney yaptk, ancak yine de dnceye yetecek kadar yiyecek
verdim. Her ey bir restoranda kahvalt sipari ederken balad. Garsona "kordonlu yumurta"
istediimi syledim. Kirpik atmadan garson bana biraz daha egzotik bir ey istedim fark etmeden,
omlet getirdi.
lgin, nmzdeki alt yl boyunca, zellikle sakin ve sunucu iyi ngilizce konuan vesilelerle,
bu testi yedi farkl vesileyle tekrarladm. Bu vesilelerin altm ikisinde, garson ya da garson,
gl ve net bir sesle konutum ramen "kordonlu" dediimi fark edemedi.
Pentagon'un yksek gvenlik alanlarnda alan bir arkadam da benzer bir denemeyi denedi.
Gvenlik kontrol noktasndan gemek iin adnn ve resminin bulunduu yetkili bir rozete ihtiya
duydu. Bir gn, 5 dolarlk bir fatura koydu, bylece Abraham Lincoln'n resmi kt. Daha sonra
kendi resminin zerine rozet zerindeki Lincoln portresini yaptrd. Her ne kadar arkadam bu
rozeti her yl nmzdeki yl giyseydi, srekli deien gardiyanlardan birinin gz hi fark
etmemiti.
Dnmeyi ayarla
Bu kaba deneyler, daha sofistike almalarla defalarca kantlanm bir ilkeyi yanstr. Genel
olarak insanlar, gerek alglarndan farkl olsa bile, tam olarak ne grmek ve duymak
istediklerini grr ve duyarlar. Psikologlar buna "dnme dnceleri" derler; nk zihin
alglanann ne olduunu alglar.
Bir dereceye kadar, dnmek, gerekli bir ksadr. rnein, duyduumuz her kelimenin her hecesine
dikkat etmek iin zamanmz yok. Youn bir garsonun mterilerinin yumurtalar yalnzca belirli
ekillerde isteyeceini varsaymas elverili ve mantkl.
Ancak kararl dnce, ayn zamanda banazabna neden olur. Baz insanlara, tm Siyahlarn
tehlikeli olduunu veya tm Beyazllarn rk olduunu, tm erkeklerin acmasz olduunu ya da
tm kadnlar histerik olduunu, tm Demokratlarn birinci snf olmayan libertinler ve tm
Cumhuriyetiler dar grl dolgular olduunu varsaymalarn salyor. Kme dncesi, belirli bir
veri setinde yalnzca grmek istediklerini genellikle gren bilim adamlarnn ve istatistikilerin
alglarn bulutlar.
Image Streaming zihni, kararlatrlm dnceye olan bamllndan ayrmay amalyor. Grnt
Akna ne kadar ok ey girdike, nyarglarmzdan ziyade gerek alglamalarmza dayanma
davrann pekitiririz. Buna zgr Gzlemciler (Original Observers) olarak adlandracamz,
yerine varsaymaktan ok alglayanlar olmay reniriz.
ORJNAL GZLEMC OLUN
Orijinal gzlemci olmak dahi olmaktan uzak deildir. ocuklar (ve bunun iin yetikinler de) soru
sormaya ve zgrce cevap aramaya tevik ettikten sonra, onlarn doal zeks bizi artacakt.
Gerekten de, btn ocuklar zihinlerini daha dk bir merak seviyesinde belirlemeyi renmeye
baladklarnda drt yana kadar Orijinal Gzlemcilerdir.
Bu fenomen, ksmen drt ya da be yan altndaki ocuklarda IQ puanlarnn kt istihkar
kararszln aklar. O yata, IQ testleri gvenilmez saylr nk byle bir ihale ylndaki
bir ocuun haftada 70 seviyesinin altnda test edip nmzdeki hafta 130'dan fazla bir dahi skoru
ile geri dnmesi mmkndr. Eitmenler ocua kadar beklemek isterler teste balamadan nce belli
bir seviyede kemiklendi. Ne yazk ki, ou ocuk o zamana kadar, Orijinal Gzlemci olmann kt
olduunu rendi ve IQ puanlar bu fikri yanstyor.
KT BYME GEREKEN
Kt geri besleme bizimle uzun sre, belki de sonsuza dek olacaktr. Onu ortadan kaldramazsak,
nasl atlatabiliriz? Bireysel dzeyde, baz insanlar limonlar limonata dntrmeyi baarr. Daha
iyi Orijinal Gzlemciler olmak iin kt bir geribildirim kullanyorlar.
Altnc snf tarih retmenim sorduum iin beni azarladnda, bilinsizce kararl dnmede
eitim vermeye alyordu. Sosyal adalet konusundaki sorularn hepsinin "komnist" olarak
adlandrlan bir kategori veya kategoride toplandna ve dolaysyla da yetitirilmemesi
gerektiini ima etti. nat olduum iin bu eitime direndim ve kendi cevaplarm aramaya karar
verdim.
Sonu olarak, eitsizlikle ilgili ocuka endiem sonuta kariyerimi ekillendirdi. Ekonomiyi
incelemek ve gerek anlamda bir serbest piyasa tarafndan temin edilen zgrlkler iin derin bir
takdir gelitirdi (Amerika'nn henz kurmad bir ey). Daha sonra, eitim ve hzl renme
yoluyla kendi kendini gelitirme konusunun herkes iin eit haklar ve eit frsat yolu olduunu

anlamaya itti. Ayn ocuka endie beni doktora yapmam istiyor. eitimde insan istihbaratn
gelitirme konusundaki tezini yazmak ve nihayet Resim Ak tekniini gelitirmek iin yirmi be
yl geirmek.
Sonunda, altnc snftan bir retmene, beni dar kp kendi cevaplarm bulmaya yetecek kadar
fkelendirdiim iin teekkr etmeliyim. Ancak, ou insan I kadar ansl deildir. Alnan kt
geribildirim daha da kt olabilir veya geri mcadele iin daha az donanml olabilirler.
Gerekten de, yaadklar kt geribildirim ok uzun zaman nce olmu olabilir ya da ylesine
aka ho olmayan bir ey olabilir ki artk Orijinal Gzlemciler ne zaman ya da nasl
durduklarn hatrlamazlar.
Gerekten sonra yllarca olsa limonlar limonata dntrmenin bir yolu var m? Geri dnp yanl
yaptktan sonra ileri dzeltmenin bir yolu var m? Gerekten var. svire biyolou Jean Piaget'in
almas zerine yaptm alma beklenmedik bir ekilde anahtara gtrd. Piaget'in zihinsel
geliim emas, gemi hareketi neredeyse cerrahi dorulukla onarmak iin Grnt Ak uygulamak
iin bir yol haritas salar.
JEAN PIAGET'N EMASI
Piaget, bir ocuun normal zihinsel yolunu belirlemek iin kendi ocuklarn inceledi
gelime. ocuklarn dnce ve alg glerinin ilerlediini belirtti.
Farkl aamalarla: duyu-motor evresi (doumdan on sekiz aya kadar),
operasyon ncesi aamada (yedi yana kadar), somut operasyonel aamada (yedi ila on bir) ve resmi
operasyonlarn (on bir ila on be) aamalar. Gerek yalar ocuklardan ocua deiir.
ocuklar, evrelerindeki dnyayla uzun sren geribildirim dngleri kurarak deneme yanlma yoluyla
renerek bu aamalardan geerler. Piaget, ameliyat ncesi erken dnemde, rnein ksa, kaln bir
camdan uzun boylu, ince bir suya su dktnzde yaklak ya da drt yalarnda kefetti; bir
ocuk, uzun bardakta daha fazla su olduuna inanyor. nk su seviyesi daha yksektir. ocuun
suyunu melme kabna tekrar dkerseniz taacaktr. Koruma ilkesini henz renmedi. Ancak,
svlar deneyen belirli bir yl sonra geribildirim dngs ona miktarn korunmasnn nemli
ilkesini retecektir.
Eksik Basamaklar
Piaget'e gre, normal gelimede bir ocuk atlandnda, kavramlar sezgisel olarak kavramak yerine
soyut olarak benimseyerek sorunlar ortaya kyor.
rnein, yetikinler ve okullar birlikte gelir ve ocua konteynrn ekli ne olursa olsun camdaki
su miktarnn sabit kalrsa, ocuun bu konsepti tecrbe yoluyla renmesinden ziyade daha sk
kavraya sahip olmas gerekir. Kalknmada nemli bir adm atm olacak ve bundan sonraki tm
aamalar daha keskin olmayan bir temel zerinde duracaktr. O ocuun kendisinin, bakalarnn ve
evresi ile evrenin algs, o noktadan, hasar grm ve zayflamtr. Daha sonraki yllardaki
geliimi zrl veya arpk olabilir.
Akas, bir ocuun her eyi deneme yanlma yoluyla renmesi mmkn deildir - hatta fiziksel
olarak tehlikelidir. Bakalarnn deneyiminden renme kabiliyeti, bizi insandran eylerden
biridir. Fakat bu tr bir renme, ocuun orijinal kefeden ilkeye benzer yaratc bir srele
ilkeleri yeniden kefetmesine izin vermelidir. rnein, Gestalt psikolojisinin kurucusu olan Max
Wertheimer, bir paralelkenogramn alannn taban yksekliine neden yksekliine eit olduunun
altn ocua kavradnda, formln rote tarafndan renilen ocuklardan daha iyi hatrlad
deil, dier birok geometrik ekillerin alanlarn nasl kendi balarna hesaplayacaklarn
kolayca anlamaya devam edin.19
Bu nedenle Piaget, kuramlarnn, doal dzende kavramlardan renmelerine izin vermek yerine
ocuklar diziden uzaklatran ar ykl renme programlarn hakl karmak iin kullanld
yollarla byk korkuyla karland.
Hipnotik Regresyon
Doktora tezinde 20 insanlarn geri dnp hipnotik regresyon yoluyla renme srasndaki zayf
noktalar onarabileceklerini iddia ettim. Eitimli bir hipnotizm, bir kiiyi entelektel
geliiminde kritik bir an geri ekebilir ve sra d olarak retilen anahtar konsepti oluturmak
iin zenginletirici bir deneyim salayabilir.
Bu tr hipnozlar zor ve pahal olacandan, yalnzca tercih edilen birka kiiye fayda
salayacan fark ettim. Ben de konuyu on sekiz yl drdm. Ardndan Mart 1990'da beklenmedik
bir gelime oldu. Bir grup Grnt eridi ile alrken bir deney denedim. lk olarak, onlara
yukarda akland gibi Piaget'in bilisel emasn 1 dakikalk bir toplam verdim. Daha sonra
katlmclardan Image Streaming zihninizi entelektel geliiminizdeki nemli noktalardan birine
ocukluktaki veya hatta bebekken balayacaklarn sylemelerini istedim. Grnt Ak zihniniz, bu
ana noktann ne olduunu bilir, biz yapmasak bile.
Daha sonra imajerlerden, Piaget'in emasna uymuyor olsa bile, zihinlerinde neler olursa olsun,
onlarn ortaklarna tarif etmeleri istendi. Sonunda, ortaya ktklar her imgeden almak,
rahatlamak ve bu tecrbenin, deneyim ya da donatya ihtiya duyulduunda zenginletirildiini
hayal edebilecekleri akc bir fantaziye ilerlemesine izin veriyordu.
Her katlmc, istisnasz olarak, nemli bir geliim blmnde evde kalmay ve hayal gcn
zenginletirmeyi baard. Daha sonra yaamlarndaki dier blmlere geti ve nihayet gnmze

gelene kadar ayn ilemi tekrarladlar.

Bu tr restoratif almalarn istihbarat ne derecede etkilediini ortaya koymak iin gelecekteki
aratrmalar yaplmas gerekiyor, ancak bu teknii seminerlerimde kullanan insanlar zerindeki
ykseli etkisi aka grlyor. Geliimlerinde nemli noktalar ne kadar kolay ve abucak
hatrladklar arpc bir ey, birou da unuttuu uzun zamandr. Bu hipermnez veya gelimi
hatrlama genellikle yalnzca derin ve ok pahal hipnoterapi ile salanr. Ancak Grnt Ak,
hipnoza gerek duymadan cretsiz olarak salar.
UYARI KELMES!
Bellek, tm zihinsel fenomenlerden en zor olan olmaya devam ediyor. rnein, psikolog Elizabeth
Loftus, nfusun en az yzde 25'inin hi gereklememi "yaant" deneyimlerine kolayca
yaplabileceini deneysel olarak gstermitir.
Olduka kazara Loftus, yzde 25'inin kendisi olduunu kefetti. Krk drt yandayken, bir amca
Loftus'a, annesinin otuz yl nce annesi banyoda yzerek boulduktan sonra annesinin vcudunu
kefettiini syledi. Loftus, ksa bir sre sonra, "Bugne kadar Psychology Today" de aktarlan
"hatralar geri dnd" dedi. "Annem, onun gard- r kyafetleriyle aa yzerek yzyordu. Ben
lk atmaya baladm. Polis arabalarn hatrladm, klar yanp snyordu. gn boyunca,
hafzam geniletildi ve iti. "
Loft'un kardei, amcasnn yanlm olduunu syledi. Loftus deil, Pearl Teyze'nin cesedi bulduu
ortaya kt. Aslnda Loftus hi grmemiti.
Loftus, "pheci zihnimin znde olan aknlk duygusu ile ayrlmtm" szleriyle yazd.21
Aada, zirve renme deneyimlerini hatrlamanza ve zenginletirmenize yardmc olacak baz

altrmalar anlatlmaktadr. Ancak ortaya kan anlarn gerek, ksmen gerek veya tamamen
simgesel ve mecazi olup olmadn sylemek mmkn deildir. nemli olan hafzann sizin iin bir
ey ifade ettii ve bilinaltnzn yararl ve uygulanabilir bir formatta sunduudur.
GRNT AKTARIMI NONHPNOTK
Eitimli bir hipnotizmac olmasna ramen, hipnozculuu renme ve gelitirmede bir yardm olarak
uzun zaman nce reddettim, nk maliyetli olduu iin deil, ayn zamanda hipnotizmann elinde
ok fazla g bulunduundan ve ktye kullanlmas ok kolay. Nitekim, zellikle Grnt Ak'n
hipnotik olmayan bir alternatif olarak gelitirdim. Grntleyici, her zaman tam olarak
bilinlidir, tamamen kontrol altnda ve caddeden aa yrrken hayal kuran bir kiiye gre daha
fazla ngrlememektedir.
Bununla birlikte, hatralarmzn koruyucularn drdmzde, etkiler ngrlemeyebilir. Bu
nedenle sanrsz veya ciddi rahatsz olan kiilere denetimsiz Resim Ak nermem.
CAVEAT MEMENTOR
Image Streaming srasnda gerekten ac veren bir hatrlama ortaya karsa, lisansl bir
terapistle grmenizi neririm. O zaman bile, terapistinizi akllca semelisiniz. Son birka
ylda regresif hipnoz sayesinde milyonlarca insan sadece ocuklukta ktye kullanm deil ayn
zamanda eytani ikence, yabanc karma ve gemi reenkarnasyonu da ieren travmatik deneyimleri
hatrlamay baard. Bu deneyimlerden hangisinin veya kann gerekte olduunu sylemeyeceim,
fakat Loftus'un almalar, en az yzde 25'lik sahte anlar olabileceini (muhtemelen daha fazla,
nk bu tr terapiler muhtemelen daha nermeye deer bir kiilik tr ekiyor) gstermektedir.
Bir saygn eitimci, birka yl nce bir terapistin eini, einin gemi reenkarnasyon srasnda
ocukken taciz ettiine inanmas zerine tevik etmesinden sonra boand. Bu hafzann gerek mi
yoksa mmkn olup olmadn sylemek benim iin deil, ancak boanma delillerin niteliini gz
nne alarak ar gl bir tepki olarak grnyor.
Ksacas, terapiye gitmeniz gerekiyorsa, kurtarlan bellein kullanmna ve snrlamalarna kar
sorumlu bir tutum iinde bir uygulayc bulun. Bu anlarn doruluunda kr krne gvenmenizi
neren bir terapist sizi bir hizmet olarak grmyor.
Aada aklanan Bilisel Yapsal Glendirme prosedrn kullanrken, gerek anlar deil,
mecazi veya sembolik olmakla birlikte, gemi geliiminiz iin bir anahtar veya rehber aradmz
aklda tutmak nemlidir. Bu tr anlaylara, gerek ve tannabilir anlarla deil ayn oranda
elik edilir.
BLSEL YAPISAL GELM (CSE)
imdi geribildirimi glendirme tekniine geelim. Amacmz, yukarda akland gibi, brahim
Maslow'un "renen renme deneyimleri" dedii eyleri hatrlamak ve zenginletirmektir.
Kullandm Grnt Ak prosedrne Bilisel Yapsal Glendirme (CSE) ad verilir. Birka
saatlik uygulama ile Resim Aknn temellerini renene kadar denemeyin.
1.
Image Streaming faklteleri sizi entelektel geliiminizin balarnda bir anahtara geri gtrsn.

2.
Grnzde ne olursa olsun, einize veya kasetre tarif edin. Brak grntler zgrce alsn.
3.
Image Streaming faklteleri sizin iin en etkili ve en etkili
bu nemli noktada anlaynz zenginletirecek uygun deneyim. Bu tecrbe ile yolunuzu yksek
sesle, teyp veya dinleyicinize aklayn.
4.
Image Streaming faklteleri, erken ocukluk tecrbesinden dorudan geliimin dier nemli
noktalarna dek zamanla ilerlemenizi salayn.
5.
Bu anlarn her birini srasyla beton ve duyu detaylaryla anlatarak zenginletirin.
6.
lemi imdiki zamana kadar srdrene kadar srece devam edin.
7.
Bu serinin zenginletirici egzersizlerinin bugnk anlaynzda ve alglamzda yaptnz
dndnz belirli iyiletirmeleri bir ortak ya da kasetiye ayrntlandrmak iin en azndan
bir ka dakika yatrm yapn.
Annda yenileme
Anlarla alrken Grnt Ak' kullanmann eitli yollar vardr. CSE bunlardan sadece bir
tanesidir. Image Streaming, ister yllar nce isterse son 5 dakika iinde olsun, dersler,
konferanslar, konumalar veya neredeyse baka herhangi bir tecrbe ekstra ierii incelemenize ve
izmenize yardmc olabilir.
Bu amala kullandm teknie, atletik anlarn TV grntlerini gzden geirirken spor rekabeti
yapanlarn uygulamasndan sonra, Annda Replay denir. Anlk Replay ilk olarak gelitirildi ve
dikkatimi ekti Dr. Raymond H. Cameron, Ph.D.
Dr. Cameron'un tekniini Resim Aknn kuram ve pratiine uygun olarak uyarladm ve uyguladm.
Yararlln gelitirdiim ve genilettiime inanyorum da, burada sunulan tekniin herhangi bir
eksiklii iin de sorumluluu almalym.
Bir Deneyim Sein
Annda Yeniden Oynatma'da CSE'den farkl olarak incelenecek deneyimi seersiniz. Belki de sadece
bir bakasyla yaptnz konumada fikir edinmek istersiniz. Belki son zamanlarda bir snfa veya
atlyeye gittiniz ve bilinli olarak aldnzdan daha fazla deer bulunduundan
pheleniyorsunuzdur. Belki de, alannda ok baarl bir retmene, rnein nl bir kiiye sahip
olduunuz ok ksa bir franz vard ve o anda tadn karmak ve bymek istiyorsanz. Veya
belki de bir atlsn ve
son manz gzden geirmek veya bulumak istiyorlar.
Annda Replay bu ve dier birok durumda size yardmc olabilir. htiyacnz olan ierii bir
tecrbeyle, olayn bir video kasetine sahipmi gibi elverili, keyifli incelemeye hazr olarak
karabilirsiniz.
Annda Replay'de ustalkla bydke, hemen hemen her tekrarlanan etkinlik, basit veya olaan,
artc ve amaz anlamyla zenginletiini greceksiniz. rnein, bir ders ya da atlye
almas yaptnzda, retmenin ya da retmenin bile farknda olmad ierii karacaksnz.
Anlk Replay, gerekten kapsaml bir dehann dnyay alglama biimini taklit eder ve en sradan
durumlar, anlam katmanlar, metafor ve derin dnceyle katletir. Deneyiminizi Grnt Ak ile
tekrarlamak, hayatnz renk kr krnden geirdikten sonra tam renkli bir gn batmn seyretmek
gibidir.
Limonata Limonata Yap

CSE'de olduu gibi, Annda Yeniden Oynatma iin setiiniz tm deneyimler ho olmayacak. Bu teknik
limonlardan limonata yapma, en utan verici, cesaret krc veya fkeli blmleri bile hayal
gcnzn tadn karmak, sindirilmesini ve dntrlmesini salayan nesne derslerine dntrme
ans sunar.
Annda Tekrar Oynatma Hazrl

Setiiniz olay veya durumdan sonra Anlk Replay'i mmkn olan en ksa srede gerekletirin.
Elbette, "mmkn olan en ksa srede", uzun zaman nce bir olay setiyseniz, gereinden birka
yl sonra gelebilir. Bir teyp veya ortak kullann. Bir ortak kullanrsanz, ayn olay yaayan
birini istihdam etmek daha da iyidir - zorunlu deildir.

lk kez Instant Replay'i uygularken, en belirgin zel anlam olan zirve renme deneyimlerini
semek en iyisidir. Bu gibi deneyimleri tekrarlama konusundaki baarnz Annda Replay
yantlarnz glendirecek ve dersleri bilinli bildiriminizden uzak olan daha sradan
etkinliklerden daha sonra anlam ifade etmenizi kolaylatracaktr.
Anlk Yenileme Prosedr
Kendinizi biraz egzotik grevinden yeni dndnz bir astronot olarak dnn. imdi Mission
Control'de almak iin bilim insanlarna yolculuunuzun her ayrntsn anlatan kapsaml bir
bilgilendirme toplantsna balamalsnz.
1.
Gzlerinizi kapatn ve Kadife-Dzgn Nefes alma uygulamayn.
2.
Semi olduunuz etkinliin somut belleini ortaya karn.
3.
Etkinlii normal olarak Grnt Ak kurallarna uygun olarak einiz ya da kaset kaydediciye
ardarda tarif edin. Yani, onu u andaki gergin ve zengin duyumsal ayrntda tarif edin. Einiz
koluk ilemlerini mutlak bir minimuma kadar srdrmelidir.
4.
lk 4 ila 5 dakika boyunca aklamanzn ayarn, retmenin veya dier nemli kiinin, dier
katlmclarn, eylemin, duygularn ve hatta beden farkndalnn duyusal gsterimleriyle
snrlandrlmas. Normal Grnt Ak'nda olduu gibi, akn devam etmesini salayacak eyler
bulup yapmak iin tereddt etmeyin.
5.
Duyusal ayar ok net bir ekilde belirledikten sonra kendinizi daha soyut anlaylara amaya
balayn. Senden nceki eylem hakknda yorum ve yarglarda bulunmaktan ekinmeyin. Bu kararlar
akllca veya doru grnyorsa endie etme. Aklna baladysalar nemlidir.
6.
Yaknda grntler deiebilir veya beklenmedik, hatta tuhaf bir ekilde bklebilir. Bunlar ilk
bata ilgisiz grnen tamamen yeni imgeler ile deitirilebilir. Bu yeni veya deitirilmi
grntler, zihninizin daha geni, bilinsiz blgelerinden gelen yansmal bir yanttr. Bunlar,
tekrar sahne hakknda baz hayati bilgilerinin sembolik bir temsilidir. Bu grntler iinde
setiiniz deneyimle ilgili bir mesaj var. Grnt Aknzda srar ederseniz, brahim Maslow'un
"Ah!" Bir an dedii ani, kapsayc bir anlayla patlayacaktr.
7.
Yeni grntnn 10-30 dakika boyunca aklanmasna devam edin veya net bir "Aha! deneyimi elde
edilinceye kadar".
En yi Fikirler Sonuncusudur
Beyin frtnas olarak bilinen yaratclk tekniinde, fikirlerin iyi olup olmad konusunda
endielenmeden insanlarn fikirlerini zgrce datmas istenir. Genel olarak, en iyi fikirler,
katlmclar geveyip alak gnll alglamalarn yrrle girmesinden sonra beyin frtnas
oturumlarnn sonunda gelir.
Benzer ekilde, Anlama, oturum ilerledike dzelir. En son kefettiiniz fikirler en deerli olma
eilimindedir.
Gnde 15 ila 30 Dakika

Anlk Replay'i gnde 15 ila 30 dakika pratik yaparsanz, 10 ila 21 gn iinde hayatnz ve alg
gleriniz zerinde derin bir etki yaratacaktr. Binlerce yldr erkekler ve kadnlar hatalar
dzeltmek ve bu nadiren ortaya kan ve ok hzl geen ender pik anlardan daha fazla deer
karmak iin ikinci bir ans aryorlar. Annda Yeniden Oynama, bu frsata ok yakn bir ey
sunar.
Grdmz gibi, insan geliiminin bir geribildirim dngsnden ortaya kt- asla ifade ve
tepki, deneme yanlma ilerlemesinin sona ermedii. Image Streaming size, bu geribildirim dngsn
tekrar edene kadar tekrar tekrar altrma olana sunuyor.
Kimya ders kitabnda uzun bir gn geirdikten sonra Friedrich August Kekul hayal krklna
urad. "Alman kimyager iyi gemedi," diye tekrarlad. "Benim ruhum baka eylerdendi."
Kekul koltuunu mineye tad ve srayan alevlerin iine bakt. Uzun zamandr, benzin
molekln ssledi, bu molekl tam yapsn kendisinden almaya devam etti. Sonunda, Kekul'nun
hatrladna gre, yar uykudaydm. Sonra olan ey, byk anlardan biri olarak ve bilim
folklorunda byk gizemler olarak gsterildi.

Kekul, "yar-uykudan" ban salladnda, atete muhteem ekiller ve formlar grd. "Atomlar
gzlerimin nnde frlad," diye yazd. "Uzun satrlar Harekette, kvrlmal ve ylanlar gibi
dnyordu." Anszn, Kekul ani bir hareketle rkyordu. "Ve bakn, o da neydi? Ylanlardan biri
kendi kuyruunu yakalad ve grnt gzmn nnde eilerek dnd. Sanki bir yldrm dm gibi
uyandm. "
Kekul, o anda bilinaltnn ona benzen moleklnn yapsnn anahtar vermi olduunu fark etti.
O gecenin geri kalann sorunun zm iin harcad. Ksa sre sonra, 1865 ylnda benzen
moleklnn alt karbon atomundan oluan kapal, altgen halka olduunu ilan etti; benzeri
molekl, vizyonundaki ylana benzerdi.
"NEREDE"
Kekuls gibi grler bilimde yaygndr. Peki bunlar nerde ortaya kyor? Doru bilimsel yntem,
yeni teorilerin, bilim adamlarna, analiz, kesinti, deneme yanlma hattnn istikrarl bir ekilde
katlmas yoluyla yava yava srnmesini gerektiriyor gibi grnyor. Aslnda, yaz imeklerinin
ani bir ekilde neredeyse hibir yerde patlamad grlyor.
"Ve bakn, o da ne oldu?" diye bard Kekul, o kadar rkyordu ki, yangna bakarken kendi
kuyruunu yakalayan bir ylan grecekti. Kekul'nin baparmann beklenmedik kalitesi
parlaklnn en iyi gstergesi. Sadece dahi dnceyi almakla dahiyane bir dnce dahili
Editr'n sansrnden kurtulabilir. Bir grnt artc deilse, muhtemelen parlak deildir.
Buna "Srpriz" diyorum! Etkisi.
SQUELCH SQUELCH
Daha nceki blmlerde, ustaca dnceyi kapatma eilimi gsteren insan beynindeki mekanizma olan
Sprge kavramn tantmtk. Bunun iin bir baka kelime The Editor.
Editr balca sol beyin fonksiyonudur. Doal ifade tarz dil, mantk ve analiz. Ancak beynin sa
yarmkresinden, ustaca igrnn yaygndr. Zekice bir dnceyle kar karya kalan sol beyin,
konvansiyonel bilgeliine gre onu yarglama ve sansr etme eilimindedir. "Bu dnce mantkl
mudur?" Ya da "bunun iin herhangi bir rnek var m?" Veya "Meslektalarm byle bir gr ifade
etsem ne dnr?" Gibi sorularla igr sner.
Bu nedenle, kritik sol beyni baypas etmeyi veya ksa devre yaptrmamay renmeliyiz. Esasen
"Sprgeci smail" e dntrmeliyiz ve sa beyin igrlerinin dorudan bilincimize akmasna izin
veriyoruz.
Sol Beyin, Sa Beyin
Burada terminoloji hakknda bir kelime sylemeliyim. Genel olarak, sol beyinin grnt, igr ve
kalp tanmann sa beyin ilevlerine kart olarak dil, mantk ve analizle ilgilendiini
sylyoruz. ou aratrmac bugn, sol ve sa hemisferlerin aslnda birok ilevi paylatn
kabul etmektedir. Deneyler, rnein, grsel sa hemisferin sol hemisferden girdi olmadan karmak
grntler oluturamadn gstermektedir. Bununla birlikte, bu terimleri, beynimizin yaratt
ve yarglad kart ksmlar iin kabaca doru metaforlar olarak kullanmaya devam edeceiz.2,3
Sylemeye gerek yok, fikirlerin pratik olarak kullanlmas iin yarglanmas ve deerlendirilmesi
gerekiyor. Blm 14'te daha kapsaml olarak tartacamz gibi, yaratm ve analiz u ekildedir:
Ayn ilemin gerekten iki taraf. Bununla birlikte, birbiri ardna srayla kullanlmaldrlar.
Hem ya hem de su kartrabildiimizden fazla bir ey uygulayamayz. 14. Blmde mantksal, sol
beyin problemlerine sk skya odaklanma teknikleri zerinde duracaz. Burada aklanan
"aknlk" efekti tam tersine, saf yaratcla adanm yaratc anlar korur.
Bir "Parlaklk" yaratn! UZAY
The Squelcher' sindirmenin en iyi yollarndan biri, zihnimizde bir "aknlk" yaratmaktr. Bu,
kular ekmek iin bir besleyici oluturduumuz kadar, sa beyinden artc mesajlar ekmek
iin kenara koyduumuz bo bir psikolojik alan.
Kekul, "Srprizi" ni yaratt Semi bilinlilie srklenerek uzay. Hemen onun "akn" n grd!
"Mekn temizlendi, daha Yakn!" Kekul bir srprizi oldu.
Bu kitapta aklanan tm grntleme prosedrleri, bir "aknlk" temizlemenize yardmc olmak
iin tasarlanmtr. Aklndaki boluk, yeni alg ve anlaylarn dklebilecei geni, bo bir
kuyu.
Gdml Grntlerle Sorun
Son yllarda ynetmenli veya ynlendirmeli grnt, retmenlerin, atletik antrenrlerin, kurumsal
eitmenlerin ve hatta doktorlarn popler bir arac haline geldi. Kullanclarn gzlerini
kapatmas ve akl grntleri alaynda Grnt Akn andryor. Ancak ynlendirilmi imgelerde
bir lider veya rehber hangi grntlerin oluturulacan tam olarak syler. Bir doktor, kanserli
bir hastaya, rnein vcudun belirli bir blmnde kanser hcrelerine saldran ve yutan beyaz kan
hcrelerini grselletirmesini syleyebilir. Bir antrenr, sat temsilcilerine byk bir sat

kapann ngrmesini emredebilir. bir

Ko, cimnastikiye kendisinin mkemmel bir rutin uyguladn hayal etmesini syleyebilir.
Klavuzlanm grnt insanlarn yeteneklerini, kendine gveni ve duygular harekete geirirken ve
hatta baklk sistemlerini hastalkla savamaya tevik etmede etkinliini kantlad. Fakat
yaratc olarak problemleri zmek neredeyse yararszdr. Grnt eksikliini ynlendiren bir ey
ngrlemezliktir. Eer bir "Srpriz" ina etmedike! "Uzay, bir srpriz bulmay umursamyorsun.
Beyin frtnas
1938'de reklamclk grevlisi Alex F. Osborn, irketinde alanlarnn hzla "beyin frtnas"
yapt yeni bir teknik ortaya att. Beyin frtnas oturumlarnda alanlar, ne kadar aptalca
olursa olsun, herhangi bir fikri seslendirmeye tevik edildi. Hi kimsenin bakasnn fikrini
atmasna veya eletirmesine izin verilmiyor. Her dnce yorum yaplmadan kaydedildi. Fikirler
daha sonraki bir oturumda eletirildi.
Osborn'un yneticileri, bu oturumlardan kan beklenmedik ve orijinal fikirlerin zenginlii
karsnda rkyorlard. Aslnda, Osborn bir grup "aknlk!" Mekn yaratmt. Teknik, 1950'li
yllarn beyin frtnas yapmasnn Amerika'nn kurumsal ynetim odalarnda bir sr haline
dnt kadar baarl oldu.
"ok Ksa Sreli Reddediyorsunuz ve ok Cezalandryorsunuz"

Osborn'un ilham kayna bir ksm, Friedrich Schiller'in 1788'de bir arkadana yazd bir
mektuptan geldi. Bu arkada, yeni fikirler bulma konusunda zorluk ekti.
"ikayetinizin nedeni, aklnza hayal gcnzn ykledii kstlamadr", diye aklad Schiller.
"Siz ok erken reddederseniz ve ok ciddi bir ekilde ayrmclk yaparsnz." Schiller, zihnin
yaratc almasn engelleyeceini srarla syledi. Zek kaplardaki dklen fikirleri ok
yakndan inceler.
Bunun yerine, arkadann fikirlerin serbeste akmasna izin verdiini, daha sonraki bir sre iin
kritik yargy ertelediini ileri srd. "Yaratc bir zihin durumunda, akl gzlemcilerini
kaplardan ekti ve fikir akl banda acele etti ve o zaman ancak o zaman okluyu inceliyor ve
tefti eder." [4]
Schiller, bir "aknlk" ina etmekten bahsediyordu. Zekice bir igrnn pratik veya mantkl
olup olmadn kendimize sorarsak, zaten zmbalyoruz, nk en parlak fikirler yzeyde delirmi
gibi grnyor. Asla olmamalyz
kendi dncelerini ya da bakalarnn grlerini, bir problemi tamamen dndkten sonra ve
dahiyane zgrlmzn olumasna izin verene kadar dnn.
Alex Osborn, bunu Yarglamann ertelenmesi lkesine ard.
Yargnn ertelenmesi
ou tarihin dahilii, kyamet ertelemesini kymetli olmayan arlklara gtrd. rnein Abraham
Lincoln, basn eletirilerini tamamen gz ard etti.
"Genel bir kural olarak, bir 1865 konumasnda" kendime ynelik saldr raporlarn okumaktan
kandm, doru cevap vermediimden kkrtmayarak, istemekten kanrm. "5
ou bilim insan, meslektalarnn konuyla ilgili yaptklar her eyi ilk okuduktan sonra bir
aratrma rotasna girmeyeceklerdir. Fakat Albert Einstein, bilim dnyasn edebiyat
aratramad skandallatrd.
"yle grnyor ki," Einstein, 1906'da yaynlanan bir makaleye, "takip edilmesi gereken ey zaten
dier yazarlar tarafndan ksmen akla kavuturulmutu. Bununla birlikte, burada sorulan
sorularn yeni bir bak as ile ele alnd gerei gz nne alndnda, benim iin ok
zahmetli olacak bir edebiyat aratrmasndan vazgeebileceime inanyorum.
Fiziki CP Snow, Einstein'n nl Grelilik Teorisini tantan 1905 sayl nl gazetesinin,

"hibir referans" ierdiini ve otorite olmadn syledi. Tuhaf sonularn, en byk "kolaylk"
ile ortaya kt gibi ortaya kyor. Sanki, saf dnceyle elde edilen sonulara, yalnz
bana, dinlemeden, sonulara varm gibi grnyor dierlerinin grleri.
Inventor Michael Faraday, Einstein'dan daha da ileri gitti. Bazlarnn tarihteki en byk
deneyselci olarak adlandrd adam, ilhamna kar koyduu zaman kendi deneysel kantlarn dahi
geersiz klar.
"Bir teorisi varsa, o konuda katr kadar inatlyd," diye yazd ada biri. "Denemelerinin
ou, herhangi bir deneyin ortaya kabilecei kadar ak olmalarna ramen yllarca tekrar tekrar
yapld." [8]
Faraday baarszlklarna gereki bir bak atsayd, en byk keiflerinden bazlarn baarnn
eiinde terk ederdi.
BULUNMAYIN, DEVRE DII BIRAKIN!
Osborn'un Ertelenme lkesi, gnmzde kullanlan her yaratc problem zme tekniklerinin kalbinde
yatmaktadr. Ne yazk ki, ciddi bir hata iermektedir: Kararmz ertelemek veya askya almak

neredeyse imkanszdr. Konvansiyonel dnce bilinli kontrol olmadan zerimize almaktadr.

Kendinden phe duyan en ufak bir nefes, zihnimizi felce uratmak iin yeterlidir. Tek bana
irade, onu yok etmek iin yeterli olmayacaktr.
Bu sebeple, kararl bir karar hkmne dayanan teknikler, Einstein, Faraday ve Lincoln'n byle bir
ey yapmak iin bilinsiz bir ustalkla karlamadklar iin her zaman memnuniyetsizliini
kantlayacaktr.
Editr' atlatmann tek emin yolu, onu devre d brakmaktr (elbette geici olarak). Bunu
yapmann kolay ve pratik yollar vardr. Baz rnekler takip etmektedir.
Hz Prensibi
Julius Caesar, tarihin en byk askeri dahilerinden biri idi. Savalarn, celeritasspeed adl
bir ilke ile kazand. Sezar, kar boyunca zorla yrmeyi gerektirse bile, beklenmedik gnler veya
haftalar ncesinde sava alanna dmann yakalamay baarmt. Bituriges'i Roma'ya kar isyan
eden bir Galya kabilesi olduunda, Sezar onlara hzla indi ve isyankar Gaulleri en azndan
korkmadan tarlasn yakalad.
Japon hzlandrc renme ncs Dr. Makoto Shichida, renme bloklarn amak iin Sezar'a
benzer bir taktik kullanyor. Hzl bir veri girii yava sol beyni ksa devreye sokabileceini
kefetti. Sol beyin ayn anda yalnzca bir kelime veya deyimi iler. Fakat yabanc bir dil
renebilir, kitap okuyabilir veya bu orann yzlerce katnda daha yksek matematik emebilirsin.
Shichida'nn bulduu hner, veriyi beyninize ok hzl besleyerek bilinli zihninizin onu takip
etmesini salamaktr.
Geri Bildirim Faktr

Bir tren yava yava bir istasyonun dna ekilir ve baka bir tren ayn derecede yava bir hzda
bitiik bir pistte istasyona gelirse, ilk trenin penceresinde oturan bir yolcunun, iki trenin
birbirini geip getii izlenimi edinmesi gerekir gerek hzlarnn iki kat. Aslnda, trenlerin
yksek hz sadece bir illzyondur. Birbirinize gre, trenler gerekten arpc bir hal alyor,
nk ban arpmas durumunda ok belirginleecekler.
Benzer bir efekt Grnt Ak srasnda gerekleir. ok duyumsal alglarn seli, sa beyinden
bilinliliinize girer. Ayn zamanda, szl anlatmdan oluan bir nehir, bilinliliinizi
aznzdan karr ve srekli bir geribildirim dngsyle kulaklarnzdan beyninize geri akar. Bu
gl akmlar bilinli dikkatinizin dar, 126 bitlik kanalnda geip birbirlerine doru aktnda,
Niagara elaleleri'nin dalma havuzu kadar alkantl bir kaos ortaya kar.
Bu sayede, Hz lkesini, aslnda yksek hzda dnmek zorunda kalmadan almaya koyduk. Grnt
Aknda grnty normal bir tempoda konuuyor, dinliyor ve retiyoruz, ancak hzl konuan bir
mzayede merciini anlamaya alyormuasna bir ar yklenme yayoruz. Seksen yl sren
psikolojik aratrmalar, zihinsel ar yklenmenin ustaca dnceyi temizlediini dorulamtr.
Sipari iin Beyin Grevi

Seksen yl nce, ou psikolog, insanlarn ahap bloklar kullanarak bir kule yn yapabilecei
kadar, alglar dzenli bir ekilde ina ettiklerini, duyusal girdiler topladklarna inandlar.
1912'de Alman psikolog Max Wertheimer szdran bir soru sordu: Film izleyicileri neden bir
filmdeki hareketi przsz, gereki hareketler dizisi olarak alglamt? Sonuta, gerekten de
atlarn sarslmasndan baka bir ey izlemiyorlard.
Wertheimer, filmdeki belirgin harekete dnme yanlsamasnn, binlerce titreyen ekimlerin ba
dndrc karmaasna uyumu salayan beynin yolu olduunu dnyordu. Beyni, lgnca bir
bozukluun dnyasnda denge iin srekli abalayan homeostatik bir mekanizma olarak grd. Beyin,
karmak alglarn tamasyla dengeden atldnda, bu alglamalar, mevcut bilgileri
aklayabilecek en basit gestalt ya da model haline getirerek dengeyi tekrar kazanmt.11
Kaosun uyumu
Senfoni orkestrasnda hemen hemen her gzel ve melodik ses, duran dalgalar olarak bilinen bir
fenomenden kaynaklanr. Bunlar, uzayda mkemmel bir ekilde durmu grnen dalgalar olup,
gerekte, iki arpma dalgasnn parazitlerden olutuu sabit arpmalardr.
arpan dalgalar, bir piyano teline arpan eki, bir gitar telini koparan bir parmak veya bir
klarnet veya bir boru organ zerinden akan hava nedeniyle olabilir. Bu dalgalar, iddetli
karklk iinde enstrmann bir ucundan dier ucuna srar. Ancak bu uyumsuz karmaadan zarif
duran dalgalar, Faraday'n gkyzndeki sisdeki gkkua gibi uzaya frlar. Mziin saf seslerini
reten bu dalgalar.
Krlmad takdirde, Break It

Yllar nce, irket yneticileri "Deil krlmasayd, dzeltmezler" derdi. Yneticiler, sorunsuz
bir ekilde almakta olan departman gereksiz yere kurcalamaya almaktan korkuyorlard. Fakat
hakim olan bilgelik deiti. Gnmzde aydnlanm yneticilere yeni bir slogan var:
"Krlmasayd, krn!"
Eski sistemi paraladnzda muhtemelen daha stn bir biimde bir araya geleceklerini

dnyorlar. Bazen "yaratc tahribat" olarak adlandrlan bu yaklam, beyinlerinin almasn

engelliyor; bu gestaltenin zmlenmeye arld dzensizlikle orantl olarak zerafette artt
grlyor.
Bu adan ustaca dnce durgun dalgalar gibi davranyor. Alglarmz hzl akan alglamann bir
geribildirim dngsnde arptnda, sol beyin dncesi bozulur ve bu arpmann iddeti,
artc, k yeni biimlerde igrnn "dalgalaryla" doar (bkz. ekil 5.1).
Dorudan Geribildirim Etkisiyle Bu Hzl Aktan Kekul'nin ylan vizyonu ortaya kt. Kekul,
"Bu ne oldu" diye dnd andan itibaren, onun alg ve igzlemine kart akmlar, ayakta duran
dalgalar biimine kilitlenmiti.
ekil 5.1 Hzl bir dnce akm i sansrnzden ktnda, rastgele alglarn alkantl bir
karmn tetikler. Ancak tpk bir boru organ trblansl havay saf tonlarn zarif duran
dalgalarna dntrd iin, iyi ayarlanm bir beyin, kaotik dnceleri, yeni igrnn zarif
duran dalgalarna dntrr. (Burada "ierik", zihninizin zerinde odakland herhangi bir
sorunu veya nesneyi temsil eder.)
PERSPEKTF DETRMEK
Resimdeki cam kutuyu dnn

5.2. Kutunun n sola doru eilmi mi yoksa saa doru eik mi? Ona yeterince uzun bakarsanz,
kutunun konumu bu iki seenek arasnda ileri geri dnecek gibi grnyor.
Herhangi bir deiiklii fark etmeden kp (birka kez Necker kp olarak adlandrlr)
bakabilirsiniz. Sonra aniden uyar yapmadan deiir ve sayfada tamamen farkl bir resim alrsnz.
Ancak nemli gereklerden hibiri deimedi. Duyusal girdi ayndr. Deimi olan sizin
gestaltnz.
ekil 5.2 Zihniniz bu kpn nasl alglanacana karar veremez. Cephe saa m eildi mi yoksa sola
doru eildi mi?
Akl Cazclar
imdi byk, yuvarlak bir havza iine atlm kauuk bir top dnn. Top sonuna kadar yerleene
kadar daha kk spirallerde topun etrafnda dnecektir. Matematikiler topun havzann kuyusuna
ekildiini sylerler. En dip noktada dinlenme noktas bir ekimci diyebilir.
Bir Necker kp zerinde iki kart perspektif arasnda ileri geri dndmzde, her farkl
perspektifin alglamamza bir ekme kuvveti olarak davrandn syleyebiliriz; bunu, dnml
olarak bir ynden emiyor ve sonra dier yandan da emiyor.
imdi iki ayn yuvarlak havzay dnn. Her havza, Necker kpn grmenin iki farkl yolundan
birini temsil eder. Bir lavaboya kauuk bir top frlatrsak, etrafnda dnmesini bekleriz ve
nihayet dibine otururuz. Aniden dier havzaya sramasn beklemeyiz ve eninde sonunda bir
havzadan dierine dnml olarak srayacan dnmyoruz.
Ancak tam olarak Necker kpn grntlediimizde olur. Alglamamz bir ekimciden bakasna ileri
geri sramal, hibirine yerlememeliyiz. Bu nasl olabilir?
Havzadan havza srama yapmak iin, baka bir yerden ek enerji uygulamamz gerekir. rnein,
yumruumuzla bir kabn altna vurarak, topu dier havza iine atacak bir enerji patlamas
yaratabiliriz. O zaman, dier havzaya arpp topu ilk havzaya geri atan bir miktar enerji
patlamas yapabiliriz.
Alglanan ekiciler arasnda alakallmzn geri dn ne tr bir enerji neden olur?
KANAT GC
Kasrga doadaki en gl gler arasndadr. Ancak bir kasrga en ufak uyaranla yola klabilir.
Teorik olarak, dnyann bir tarafnda kanat rpan tek bir kelebek yeryznn dier tarafnda tam
teekll bir kasrga haline gelecek olan atmosferik trblans zinciri reaksiyonunu balatabilir.
Buna Kelebek Etkisi denir.
elaleler, kaynar su, alkantl hava koullar ve kaak hisse senedi piyasalar gibi kaotik
sistemler, en ufak uyaranlarla bir devletten dierine neredeyse annda srayabilme zelliine
sahiptir. Bir dakika, hepsi sakin. Sonraki dakika, bir kasrga olutu. Bir saniye, da sessizce
dada uzanr. Sonraki saniye, eimli bir yamatan aa doru yuvarlanr.
Tuhaf ekiciler
Son yirmi ylda, aratrmaclar, grnte kaotik olaylarn gerekten ok rgtl olduu sonucuna
varmlardr. Kauuk top gibi, bu fenomen matematiksel olarak izilebilen farkl ekmeceler
arasnda ne ve arkaya emilir. Ama bir havzann dibinde tek bir nokta yerine, ekicileri inanlmaz
derecede karmaktr.
Sobay bir an soba iinde kaynayan suyun bir an iin ektii ekirgeleri izmeyi ve sonra sobay
kaynadnda geri kaynatmay dnn. Bir koordinat zgarasnda izilen bu ekiciler, fraktallar
olarak adlandrlan bobinler ve erilik tuhaf modelleri olutururlar.
Fraktallarn kendinden taklit olma zellii tamas gariptir. Yani, bir aacn dallar gibi
kendilerinin kk ve kk srmlerinden oluurlar. Ayrca neredeyse sonsuz karmaklk sergiler.

Bu figrlerin karmak ve bulank nitelikli olmalar, kefedicileri "onlardan" ekingen "olarak

adlandrd.
Patlayc bir sray

Kaotik ekicilerin inanlmaz esneklii, baz aratrmaclarn yllar getike, istihbaratn Kaos
Teorisinin matematii temelini bulabilecei speklasyonlara gtrmtr. Necker kp, ayn
grntden yalnzca iki farkl resim elde etmemizi salar, ancak kaotik ekicilerin g kazand
bir zihin, tek bir veri setinden snrsz sayda sonu karabilir.
1980'lerde Berkeley'deki Kaliforniya niversitesi'ndeki iki nevrofizyolog, Walter J. Freeman ve
Christine Skarda, bu teori iin gl kant buldu. Tavanlarn koku alma ampullerinden
elektroensefalograf (EEG) okumalarn aldlar. Koku alma ampul, koku duyusunu kontrol eden
korteksin bir parasdr. Freeman ve Skarda, tavanlar tandk bir tts teneffs ederken,
lezzetli bir havu olduunu kefettiler. EEG lmleri, son derece dzenli dalgalar patlamas
gsterdi. Bu patlamalar, beynin her tarafnda patlad; her dalga, orijinal havu rntsyle evre
omuz salnarak, tm beyin o koku iin uyandracakt.
Freeman ve Skarda'nn artmas, tavan beyinlerinin, tam teekkll bir "patlama devleti" nden
"frtnal olmayan" bir duruma, kademeli bir gei izni olmadan, ileri geri dndrlmesiydi. Bu
fenomen, kaotik aktivitenin gl bir gstergesi idi. Freeman ve Skarda, tavan beyinlerinin byk
blgeleri boyunca patlam dalgalarn boyutlu izimlerini oluturan bir bilgisayar modeli
oluturarak, nyarglarn dorulad. Tabii ki, bilgisayar karmak, kaotik ekicilere zg sarmal
rakamlar retti.
"Grntler," Freeman, "bir alglama eyleminin, bir kaotik ekiciden dierine" patlamal bir
sramadan olutuu "sonucuna varyor.
Karmaklk Anahtar m
Freeman ve Skarda, bylesine hzl bir devlet deiikliinin, insan beyninin yeni aktivite
kalplar retmesine ve igry retmesine olanak salayan mekanizmann daha ileri srlmesini
nerdi.
Karmaklk anahtardr. Bir kelebek kanat rparak bir bisiklet satamaz. Bu sistem Kelebek
Etkisinin almas iin ok basit. Ancak teorik olarak bir kasrga balatabilir, nk atmosfer o
kadar geni ki molekler seviyeye kadar ok kark girdaplar ve akmlarla doludur ki en kk
rahatszlktan bile hesaplanamaz derecede karmak zincir reaksiyonlar dizisi yoluyla dier
deikenlerin trilyonlarn etkileyecektir.
Dnce srecimize ne kadar karmaklk kazandracamz zaman, dramatik devlet deiiklikleri
iin daha fazla alan yaratrz. Karmaklk aslnda "artmamz!" Geniletiyor.
FAZLA LKLER
Herhangi bir uyaran, beyne girdii bir giri noktasnda girer. Sinyal daha sonra ileme tabi
tutulur, etiketlenir ve sonraki ileme iin beynin dier blmlerine atlr. Sorun, uyar iareti
giri limanndaki etiketler ve talimatlarla etiketlendiinde, beynin dier blmleri ilk
talimatlar takip etme eiliminde olmasdr.
Buna Close-Out Etkisi diyorum. Giri liman, uyar zerinde etkili bir ekilde kapatld ve
zerinde "bu ii biz hallettik" diyor bir etiket asld. Beynin dier blmleri bu sayede daha
fazla ilem yaparak zaman kaybetmemesi konusunda uyarld.
Bir "aknlk" mekan oluturmak iin, beynin mmkn olduunca ok farkl parasn ayn anda bu
uyar zerinde almaya almanz gerekir. Beyninizdeki faz ilikilerini, farkl beyin blgelerinin
birbiri ile evreye gelme srasn, kapanma talimatlarnn eklenebilmesi iin herhangi bir uyar
beyni zerinden boaltld kadar yakndan zamanlanmasn istersiniz.14,15
Bu, Grnt Ak'nn ve dier Hzl Akl- Geri bildirim tekniklerinin etkisidir.
Dali'nin Saatleri
Bir saate baktn varsayalm. Yaklak yarm saniyelik bir sre sonra, grsel korteks, bir
"kristal" grdn ve bu mesaj beynin geri kalanna aydnlattn bildirdi. Kapatma Etkisi
kapanr.
Bu noktada, beyninizde sadece iki seeneinin olduunu dnrz. Saatin ne zaman olduunu
renmek iin alabilir veya saati grmezden gelebilir. Sonuta, "krmzyla" iaretlenmi bir
nesneyle baka ne yapabilirsiniz?
Ama sanrm saati kapatmadn m? Kapatma Efektini ksa devre devreye sokmay baardnz,
beyninizin dier blmlerinin saati "ksaltmak" gibi bir ekilde ilemesine izin verdiniz mi?
rnein, sizi fark ettiinizi varsayalm.
kristal yznde k sayor, rakamlarnn k ekli, ikinci elin hipnotik kenei veya ince metal
kasasnn przszl? Zamann ksa yks ve maddenin evanescence' zerine dnmeye baladnz
varsayalm m?
Yeterince uzun sre devam ettirdiyseniz, nl erime saatleri modern sanatta en gl ve unutulmaz
grntlerden biri olan srrealist ressam Salvador Dali'ye benzer ekilde perspektifte ani, dahice

bir deiim yaarsnz (ekil 5.3'e baknz).
Yanl Geldiyse, doru olmal
Zekl Kekul'nun minenin nnden syrlmadan ne kadar heyecanl olduunu hatrlyor musun?
Bekledii dnyadaki en son ey, onun rktc problemini zecek parlak bir fikirdi -ve onu mehur
klmak, nyklemek iin. Aksine, Kekule daha fazla alamayarak akn ve malup hissetti.
Kekul, umutsuzluunun aslnda iyi bir iaret olduunu bilseydi! Sol beyin evreleyen kaosu
anlamaya ynelik abalarndan yenilgiye uradn ifade ediyordu. Nihayet vazgemeye ve yola
kmaya hazrd.
ekil 5.3 Bir saate baktnzda, korteksinizin baz alanlar beyninizin geri kalan ksmna
duyurur "Bu bir saattir". Dier beyin alanlar daha sonra, bir "saatin" pratik ileviyle alakal
olmayan baka alglar bastrr. Aslnda, tanma alannz, beyin geri kalanna anlatarak, daha
ileri sreleri kapatt, "na millet! Zaten bu sorunu hallettik! Bu sadece bir saattir. Buna,
Kapatma Etkisi denir.
Bununla birlikte, beynin dier alanlar saati deerlendirmeye devam ederse, onun "saat" deerini
dikkate almadan faz ilikileri yeterince yakn olduu zaman ortaya kar; dier beyin blgelerinin
Kapatma Etkisini ksa devreye sokmas mmkndr; sadece saat, sanatsal bir bayapt haline
dnebilir Salvador Dali'nin "Bellein Kalcl" gibi.
Karklk duygusu, Senin Sprge'nin etkili bir ekilde toplandnn en belirgindir. Dahili
Editrnz almaya baladnda, kafanz kart demektir. Aksine, her ey ok net ve basit
grnyor. Sadece potada akn bir dnce kabarcklar yaarsa, Kekul atete o dnen ylanlar
dnrken, kendinizi akn ve akn hissediyorsunuzdur.
Beklemeyin "artn!" Uzay rahat bir oturma odas olsun. Trblansta ve karklkla dolu bir
uzayl manzaras var. Bu yzden dahice olmak ciddiye almal. Umutsuzluk srnrken derinden i.
Karklk ann tadn. Kekllerin benzeri ylanlar gibi etrafnzdaki dnmesini salayn.
Zaferinizin yakn olduu anlamna geliyor.
TPK "RKET!"
3. blmde anlatlan Richard Poes Grnt Akmnda, Afrika savan zerinde bir ita vizyonu,
Richard'n ilk noktadan grntsnden doal biimde izledi. Richard'n hikayesi ve dostu itas,
sanki bir Walt Disney yaban hayat destannn al sahnesini izlermi gibi mantkl bir ekilde
ald. Mutlu ifti bir ceylan peinde komaya balam olabilirdik. Fakat bu ok mantkl, ok
akt, ok artcyd.
Bunun yerine, uyar yaplmadan gkyz, baktm, koklad ve kfrl bir simyager laboratuvar gibi
hissettim tuhaf bir "cennetten" aaya bakan 15. yzyl talyan giyiminde devasa bir Lucrezia
Borgia karakteriyle sklp atld.
Bu tuhaf kazm-hayallerin ve Resim Aknn tipik biimi, zihninize gl, bilinsiz bir mesajn
girilmesini temsil eder. Bu tr mdahaleler her zaman tuhaf deildir. Tuhaf bir yerde dnen
krmz, yksek topuklu bir ayakkab ya da gitmeyene kadar eski bir otomobil lastii kadar sradan
olabilirler. Grnt Aknda neredeyse beklenmedik bir olay, The Squelcher'larn ulaabilecei
tesinde bilinsiz bir blgeden km olmal.
Bir sonraki blmde, bu gizemli mesajlar nasl zeceimizi reneceiz. imdilik, Grnt
Aknda bylesine yaamsal bozulmalar nasl tevik edeceimizi ve bunu baaracamz
renmeliyiz.
"GZERGAHI NDREMEK N TEKNKLER!"

EFEKT
ou zaman, zellikle yeni balamak zereyken, belirgin bir znrlk veya belirgin "aknlk!"
Olmadan uzun sre Image Streaming'i bulabilirsin. Bu gibi durumlarda, Image Stream ile biraz
karmaya zorlanm olabilirsiniz.
Genel olarak, iki datmak iyi bir fikir deildir. Grnt ak iinde ne kadar ok
sourursanz, sa beyninizin bysne girdike derinleirsiniz ve imgelem o kadar derinleir. Her
trl bilinli veya sol-beyin karmas byy bozma eilimindedir ve Resim Aknzn
kendiliindenliini tehdit eder.
Yine de, yapay olarak "Srprizi" ni tetiklemek iin baz teknikler gelitirdim. Spontanlnza
asgari zarar verecek bir etki. Baz teknikler aada detaylandrlmtr.
Yantlama Alan Oluturma
Bir "aknlk" elde etmek iin baarszlk genellikle bir tr nleme kaynaklanr. Bilinalt
zihninizi, "akn!" I ortaya karmann gvenli olduunu dnerek, "grten gizlenmi" bir
Cevap Alan salayarak kandrnabilirsiniz. Opak bir bariyer yapacaktr. Cevap Alannzn bir
duvarn arkasnda gizlendiini veya kaln bir zindan kapsnn arkasnda kapandn
dnebilirsiniz (ekil 5.4'e bakn). nemli olan, gremediin ey. Gerekte, bilinaltn zihnine
unlar sylyorsun: "aknlk!" I bu bariyerin arkasnda aarsan, hazr olana kadar
gzetlemeyeceine sz veriyorum.

ekil 5.4 "Tutunma Teknii". tesinde esrarengiz bir "Cevap Alan" gizleyen bir kapy tasarlayn.
Kap aldnda, sorunuza verilen cevap aklanr.
Eik
Sonunda, elbette, gz atmanz gerekecek, ancak nce utanga dahili zekanza, kibitzing olmadan
omzunun tesinde bir grnt koymak iin zaman ve gizlilik vermelisiniz. ncelemek iin Eik
Deerleme adl bir dizi yntem kullanabilirsiniz. Aka grlecei nedenlerden dolay aada
aklanan Eik Deerleme tekniine, Duvar'n zerinde:
1.
Hangi sorunun veya sorunun zlmesini istediinize karar verin. Dikkatinizi baka bir yere
evirirken aklnzn daha az bilinli bir blmne koyun.
2.
7 ila 8 dakika sreyle bir zamanlayc veya alarm saati ayarlayn. Birka keyifli "bulut" veren ya
da konsantrasyonunuza zarar verecek, rahatsz edici bir kargaa yerine kulak nlayan bir saat
kullann.
3.
Grnt Akn balatn, bu sefer aadaki ynetmenli resimle.
4.
Garip gzel bir bahenin ortasnda durduunuzu dnn. nnzde harika bir duvar var. Bu duvar
Eiinizi temsil ediyor. Bunun tesinde Cevap Alannz yatyor.
5.
Baheyi zengin duyu detaylaryla anlatan birka dakikanz harcayn.
6.
imdi duvara kadar yryn ve aklayn. Elini duvara koy. Yzn karya edir. Eski talarndaki
nemli, kaygan yosunlar (ya da bunun iin hayal ettiiniz dokuyu) hissedin. Kokusunu aklayn.
7.
Sorunuz ya da sorunuzla ilgili bilinli bir dnceyi engelleyin. Sadece duyusal gsterimlere
odaklann.
8.
Alarm duyduunuz anda derhal duvarn zerinden atlayn! Ani anahtardr. Sol beyininizi bilinli
ve geleneksel beklentileri ile arptma ans bulmadan nce cevab yakalamanz gerekir.
9.
Sadece bir an srmesine ramen, duvarn tesinde olann ilk izlenimini kullann. Grdklerinizi,
grnt katktan sonra bile andan anlatmaya devam edin. Aklama aknz yaknda grnty geri
getirir.
Genel olarak, Sradan Grnt Aknda olduu gibi, Cevap Alannda grdnz aknln
derecesi, yeni ve orijinal bir bak as olduunun en kesin gstergesidir. Derin olmasna gerek
yok. Nitekim nemsiz bir nesne, sorunun cevabn ifade eden simgedir. Sadece beklenmedik olmal.
Grdnz ey artc ve konvansiyonel kantlarsa, muhtemelen yeterince hzl atlamadnz ya da
zihninize, greceiniz eyi nceden planlamanza izin verdiniz. Bu durumda, egzersizi tekrarlayn
ve alarmn sesini duyana kadar "akn!" I ngrmemeye aln.
Eikleme yalnzca bir aratr. Bu teknii, ne olursa olsun, programa bal kalmak zorunda
olduunuz gdml imgelerde bir egzersiz olarak dnmeyin. Aslnda, alarm almaya balamadan nce
istediiniz zaman bir spontan grnt ak grmeye balayabilirsiniz. Bu olur ise, Eik Etme
egzersizinden vazgemeniz yeterlidir. Alarm kapatn ve grdnz grntleri tanmlamaya
balayn. Hi phesiz Thresholding'den ok daha hzl ve dorudan "artn!"
Bu deney deneyin. Size ilgi duyan herhangi bir konuyla ilgili bir fikir oluturun. imdi
bu fikir hakknda bir sayfa zerine tek bir paragraf yazn. Varsa, ayn paragrafa gidin ve bir
daktiloda yazabilirsiniz. imdi bir bilgisayara yazn ve eitli yaz tipi ve punto boyutlarnda
yazdrabilirsiniz.
Paragrafnz bu farkl medyada tekrar okuduunuzda, balamdaki ufak farkllklar bile kendi
yazlarnz aklnza geri getirirken dncelerinizde ve alglamalarnzda nemli farklar
uyandryor bulacaksnz. Freeman ve Skarda, tavanlar zerindeki deneylerinde, belirli bir
alglamann elektron sefalografik haritasnn, algya bal balamlara veya derneklere bal
olarak kkten deiebileceini kefettiler. Buna Balam Prensibi diyorum.
Srprizlerinizi zmek iin Balam lkesi'ni koyabilirsiniz. Eikleme ilemini tamamladktan
sonra, ek bir adm gerekletirin. Duvardaki uzak taraftaki deneyiminiz hakknda (Yant
Alannzda) hatrladnz eyleri abucak, baka bir kiiye veya bir notaya basarak aklayn.

nemli olan Image Streaming srasnda kullandnzdan farkl bir ortama bilgi verdiinizdir.
Baka bir deyile, orijinal olarak bir teyp iine konutuysanz, bir teyp iine bilgi vermeyin.
Eer bir ortakla konutuysanz, ayn ortaa bilgi vermeyin (bununla birlikte, yeni bir ortak,
gzel davranacaktr).
Hzl Eikleme
Hzl Eikleme adl bir teknii kullanmay daha kolay bulabilirsiniz. Coortre Richard Poe, bu
metodu Blm 3'te anlatlan Image Stream'de kulland. Ateli frna baktnda, nce kristal bir
top ve daha sonra titreyen, srngen bir yumurta gibi grnen bir nesnenin ortaya ktn grd.
Richard'n yumurtann ne olduunu bilmenin hibir yolu yoktu, ancak o yumurtadan kanlarn onun
cevab olabileceine karar verdi. Bir ejderha olduu ortaya kt. Bu Hzl Eik.
Hzl Eikleme, halihazrda yrtlmekte olan bir Grnt Akn oynatma avantajna sahiptir.
Dolaysyla, hl sa beyninizin bysne derinlemesine batrlyorsunuz ve grntleme sahnesi
ile nrolojik temas yeniden kurmak iin zaman ve enerji harcamanza gerek yok.
Resim Aknzda grnen hemen hemen hi opak olmayan nesne Hzl Eik grevi grebilir. Bir kap,
bir pencere glgesi, koridorda bir viraj, allk veya bir fotoraf albm rts olabilir.
Fiziksel olarak bir Cevap Alann gizleme yeteneine sahipse, uygun bir Eik Deerleme cihazdr.
Hzl Eikleme prosedr aadaki gibidir:
1.
Resim Aknz devam ederken balayn veya bir nceki Grnt Aknn baz kritik, hatrlanan
sahnelerine dnn.
2.
Bir Eikleme cihaz sein.
3.
Eik deerini yksek sesle kaset kaydedicinizde tanmlayn ve ksa sre iinde, hayal gcnz
kullanarak nesneyi salamlatrmaya yetecek kadar aklayn.
4.
imdi bu Eie hangi soruyu sunmak istediinize karar verin. Balamak iin iyi bir soru udur: "Bu
kendiliinden olan Grnt Aknn anlam veya mesaj nedir?"
5.
Sorunuzu yumuak bir ekilde yksek sesle ve aklnzda olabildiince yksek sesle duyurun.
6.
Soruyu sorarken, Eik Aygt'na ulan ve "dokunu" yapn. Bu mecazi irtibat Eik'i "programlar".
7.
imdi Thresholding cihazyla nrolojik temasnz geniletin. Be anlamn hepsini kullanarak
ciddiyetle anlatmaya balayn.
8.
Hazr olduunuzda, Eik'i aniden atlayn veya aprazlayn. Bu, Eik deerli cihaznzn biimine
bal olarak, bir kapy ama, bir a geidinden geme, bir pencere glgesini ykseltme veya bir
fotoraf albmn ters evirme anlamna gelebilir.
9.
tesinde Cevap Alannda yatan her eyi ilk izlenimlerinize kavuturun ve aklayn.
10.
Cevap Sahasna girerek ayrntlar ayrntl bir ekilde anlatan, tm sahneyle nrolojik
temasnz arttrn.
11.
Yant Alannn fiziksel anlamn tam olarak kurduktan sonra, bu alanda yeni bir Eik Aygt grevi
grebilecek bir nesne bulun. lemi her tekrarladnzda, sa beyninizin bysne ve daha
inceliksiz ve en ustaca alglamalarnza daha derinden sarlrsnz.
KAPILARINIZI KAPATMA
Bu ilk be blmde zetlenen teknikleri sadakatle uyguladysanz, deneyimi yaadnzda Image

Streaming'in dramatik bir ekilde daha kolay hale geldiini biliyorsunuzdur; Image Stream'a giden
kapdan getiinizde, kap daha geni ve daha uzun byr. Yaknda kayabilir ve
ikinci bir dnce olmadan ileri.

Sonuta, byk kaynaklarnza kolayca ve hzl bir ekilde danmay reneceksiniz; bylece
konumann ortasnda bir gz krpn fark etmeden baka kimsenin farknda olmadan hzl bir
ekilde yapabileceksiniz. Hzl Eikleme, bu beceriyi oluturmakta zellikle faydaldr, nk
size sa beyninizle etkileime girip bilinli bir diyalou srdrmeyi retir.
Bu yeterlilik seviyesine ulatnzda, gndelik boyunca, her durumda, evkli akut anlaylar
aran sezgisel bir dev olacaksnz.
Lydia Kral Croesus bir zamanlar Delphi'nin kehanetine bavurarak Pers mparatorluu'na kar
yryip gitmek istemediini aratrd. "Eer yaparsan," kehanette bulundular, "gl bir
imparatorluu yok edeceksin" dedi.
Croesus iyiden seildi. Hangi imparatorluk Pers'den daha gl olabilir? Kehanet, Croesus'un onu
yok edeceini neredeyse garanti ediyordu. Gvenle doluydu, Lydia kral Persler tarafndan ezilmek
iin yrd! Cesaret verici bir yoruma kavumak iin acele ederken, Croesus kahininin hangi
imparatorlua atfta bulunduu sorusunu ihmal etmiti. Lydia'nn kendi lkesi ykld.
YORUMLANMASININ BLEKL
Bir Delphic oracle' yorumlamak, bir Image Stream'in ifresini zmekten ok farkl deildir.
yaygn tuzak, ou insann imajn doru yorumlamasn engeller. Kral Croesus her nn iine
dt. Onlar:
1. Yantn
ne olmas gerektii konusunda nceden belirlenmi beklentiler .
2.
Ayrntlar ivilemek yerine genellie yerlemek.
3.
Srekli izlem eksiklii.
Croesus zaten savaa hevesliydi, bu da oracle'n syledii ne olursa olsun muhtemelen olumlu bir
mesaj duyacakt anlamna geliyordu. k 1 iin ok fazla. Kroesus'un "gl bir imparatorluun
tahribini" salayacana sz vererek, kehanet faydasz bir genellemeye iaret etti. Kroesus
szlerinin belirsiz olduuna dikkat etmeliydi. Bunun yerine, onlar ukurlua 2 doru dald, bedel
karl kabul etti.
k 3 muhtemelen onu ieri ald. Croesus paras zerinde biraz aratrma, dnya tarihini
deitirmi olabilir. Tek yapmas gereken, "Hangi imparatorluktan?"
SES DNM N Sekiz ADIM
Grnt Ak gibi yorumlama, uygulama ile daha kolay byr. Sonunda sa beyninizin dili iin
igdsel bir his elde edersiniz, bylece ou zaman annda yorum yapabilirsiniz. Bununla
birlikte, henz yeni baladysanz, aadaki sekiz aamal rejime uymanz gerekir:
1.
Mesajn gerek ya da sembolik olup olmadna karar verin.
2.
Gerei duygudan ayrt edin.
3.
Anahtar dernekleri belirleyin.
4.
Kiisel ifre zcnz uygulayn.
5.
"Ne zaman-Sonra Testi" ni uygulayn.
6.
En iyisi en iyisidir.
7.
Ayrntlar silmek iin Eik Deerleme ve Sorgulama tekniklerini kullann.
8.
"Aha!" Deneyimini sentezleyin.
"ehrin Kendi Grntlerini ncelenmesi"

Yorumlamann ilk emri "kendi imgelerinizi yorumlamaya alacaz" dr. Doas, "Ortanz iin
yorumlamayacanz" dr.
Yeni bir bak as elde etmek iin yanl bir ey yoktur. Bir arkadanzdan, bir eten, bir
terapistten ya da piyasadaki popler rya kitaplarndan birinde olsun olabilirsiniz, grntler
zerinden dnmenize yardmc olabilir. Bununla birlikte, d kahin iin bamllk gelitirmemek
gerekir. Byle asimtasal bir iliki, bymenizi kendi tercman olarak deil, ayn zamanda
maniplasyona kar da sizi savunmasz brakr.
zellikle erken aamalarnda, "bulant" yorumlamanz belirli bir grnty deifre etmekten
kurmanz sizin iin ok daha nemli. Kendi yanl sonularn izmek, bakasnn yorumunu yapma
ksayolunu almak yerine, doru ksa bile daha iyi olur.
Elbette bir ortakla alrken, grntlerinizi srekli paylarsnz. Bununla birlikte, einiz
kendi yorumlamalarn imajnza dayatmaktan kanmaldr ve bunun tersi de geerlidir. Yalnz
alrken dahi olsa, ou insan er ya da ge grntlerini bakalar ile paylamak isteyecektir.
Yalnz alrken gze arpan en iyi kural, Image Stream' bakasyla tartmadan nce sekiz
basaman hepsinden geerek kendi banza almaktr.
1. Adm: Yazl veya Sembolik?

Bazen imgeler tamamen anlam tarlar. Blm 1'deki Bob S., nianls otomobilinden ypranm
lastii grdnde, nianls otomobilindeki ypranm lastikten daha fazla ezoterik deildi!
Belli sebeplerden tr, kelimenin tam anlamyla imgelerini zmek en kolaydr. Ne yazk ki,
kelimeleri her zaman hemen belirgin deildir. Bob S. daha nce o lastii nereden grdn anlamak
iin birka dakika ald.
Psikologlar rahatladnzda bastrlm veya bilinalt bilgilere erimenin daha kolay olduunu
rendiler. Blm 3'te anlatld gibi baz Kadife-Kabark Nefes alp vermeyi deneyin. Ne zaman
rahatlarsanz, bir sre grnty dnn ve bir ey aklma gelen bir ey olup olmadn grn.
Yoksa, imaj muhtemelen semboliktir. Bir sonraki adma gein.
2. Adm: Gerek ile Duygu Kart

Dleri analiz ederken, Jung psikologlar, ryadaki gerek olaylarn gzlemlenmesi ile gerekten
sonra koyduumuz varsaymlar arasnda keskin bir ayrm yapar. Bu teknik bilinli arptmalarmz
kesmede ve ana kayaya ulamamzda yararldr.
Grnt Aknda da, gerekler bu gerekler hakknda sahip olabileceimiz her trl duygu ya da
izlenimden ok daha nemli ve gvenilirdir. Yazar Richard Poes Image Stream'in Blm'deki
transkripsiyonunda
rnein, 3, aadaki pasaj buluyoruz:
Dikkatli olabiliyorum ve zebra ve wildebeest ile ufukta uzanan bir aydnlk gneli sahne ile
darda bir su otas var. Rzgar cildime kar ok scak ve ben de
ita. Birlikte olduumuz ve birlikte olduumuz ve ben bu yerde yabanc deiliz.
Bu pasajn ilk yars tamamen geerlidir. Fiziksel tanmlar gryoruz ve baka bir ey yok. Ancak
Richard, "itayla birinde" olduunu ve oradan da dlayc olduunu iddia ediyor. Richard burada
Image Stream'in orijinal niyetine gre, temel olmayan ierik deil, neler olup bittiine ilikin
kendi his veya izlenimleri, gerek olabilecek veya olmayabilecek duygular tayor. Daha nce ayn
Image Stream Richard'n sylediini belirtti:
I ita kafasn grebilir. Bana dnd ve kafasna dokunabilirim. Kulaklarn ve uukluklarn,
lastiksiz alkant hissini hissedebilir ve aznn salyasn hissedebilirim bann her yerine
vurduumda ve bana bakar, beni phesiz, sert ama kabul edici bir ekilde, sanki bir paras
olduum gibi grr. ita ailesinin
Richard'n ilk izlenimi ita'nn kendisini "genel olarak" gzlyor olmasdr. Richard sonradan
fikrini deitirir ve onu kabul eden bir ekilde grmeye karar verir. Veya belki de ilk
ihtiyatlyd ve sonra kabul etti. Transkriptten gerekten sz etmiyoruz. Richard, tecrbeye
baktmzda, ita tablolarnda herhangi bir duygunun net bir gstergesi olmadn hatrlatt
bana. Onun kedi zelliklerini kendisi iin olduka anlalamazd. Bylece bilinli zihni, birbiri
ardna iki tamamen kart yorum getirerek boluklar doldurdu.
Richard'n ita'nn zihin durumu hakknda sahip olduu bu duygular ya da izlenimler Resim Akmnn
yorumlanmasnda hl yararldr, ancak ikincil bir tepki olarak kabul edilmelidirler; bunlar ana
kaya grntleri zerine yerletirilmi bir kelti. Somut imgeleri mecazi bir Toraho'nun esin
kayna olan Tanr Sz olarak dnebiliriz -ve Richard, grntler hakkndaki ikincil duygular
yalnzca iaretli ya da olmayacak olan bir Talmudo raf vg koleksiyonundan ibarettir.
Hristiyanlar, Kutsal Yazlar ile vaaz arasndaki ayn fark fark edecektir.
Bir rabbn teolojik konular aratrd gibi, sonularmz esasen Tora'da, ana kayan imgelemde
zemin hazrlamalyz. Talmudik duygular speklasyonlarmz tetikleyebilir, ancak her yorumlamay
Kutsal Yaz gereiyle desteklemeliyiz.
Paradoksal olarak, ana kayann nerede olduunu bilmek, ikincil duygularmz ve derneklerimizi
kefetmek iin daha fazla zgrlk salar. Tek bal olarak, bu tr speklasyonlar bizi kolayca
bahe yoluna gtrebilir ancak aslnda firmamz eve dnme yolunu bulabilir; ne kadar uzakta
olursak dolaabiliriz.
3. Adm: Anahtar Derneklerini Belirleyin
Dernekler, grntlerin akla getirdii basit ikincil dncelerdir. Grnt Aknz tekrar
dnn (bir tane yaptysanz teybi dinleyin). Her resim, dndnz gibi net bir iliki

uyandracaktr. Aklma gelince, o aptalca grnse de, o dernei yaz.

Richard, ita sahnesinin kendisini PBS "Doal" serisinden grd bir blmn, Afrika'nn
savannasnda yavrularn yetitiren bir ita olarak grdn syledi. talyan Rnesans
kyafetindeki Lucrezia Borgia karakteri, benim ltl renme tekniklerini yaygnlatrdm ve
tanttm kurum olan "Projem Rnesans" n aklmdan kard. "Lukrezia" nin gkyzn kopard
artc tarz, Richard'a, Hristiyan Kyametinin geleneksel bir imajn nermiti; Lucrezia'nn
"Heaven" iindeki simyac laboratuar, Richard', kendi yaam boyu ilgi alannn mistik arkeadaki
eseri olarak gryordu.
Ejderhal imge, Richard'n eski ve ortaa folkloruna olan sevgisini artrd. Siyah rengi ona
hem g hem de ktlk neriyordu. Ejderin uzaya ani olarak ayrlmasna gelince, Richard, gne
sistemini gne ynnden sola doru, yaklak 10 derecelik bir ada braktn belirtti; nk
Richard, ocukluk andan beri Alpha Centauri'ye giden rota ile balant kurduu hayali bir seyir
izledi. Bir olan olarak sevdii bilimkurgu romannn kurulmas. Uzay sahnesini Einstein'n
Grelilik Teorisi ve genel olarak sert bilim ile ilikilendirdi.
Bunlar Richard'n fark edebilecei en ak, en gl ve en belirgin dernekler olduklar iin,
onlar Grnt Akmndaki nemli dernekler olarak greceiz.
Adm 4: Kiisel Kod zcnz

"Bir kural koydum," diye yazd Carl Jung lmnden 1961'de ksa bir sre nce, "doru yorumlamaya
yetecek kadar baka birinin hayalini asla anlayamayacam kendime hatrlatyorum."
Sigmund Freud'un bir prog olarak, Jung, ryalar analizine byk adamlarn dogmatik yaklamnn
altnda kald. Freud, bir ryada purolar, kuleler, bayrak direi, dvme kolar veya neredeyse
baka herhangi bir silindirik nesne ortaya ktnda, her zaman sizin bildiiniz anlamna
geldiini dnyordu. Jung bunun sama olduunu dnd. Balamlara bal olarak sembollerin
farkl insanlara farkl insanlar anlamna geldiini dnyordu.
"Sembolizm konusunda mmkn olduunca renin," Jung rencilerine, "ryay analiz ederken hepsini
unutun" diye tavsiyede bulundu.
Jung'a katlyorum. Image Streamers ile on be yl alarak beni her grntlemecinin, dier
imajlayclardan farkl olan kiisel bir sembolik koda sahip olduuna ikna ettiler. Sadece kendi
sembollerinizi doru bir ekilde zebilirsiniz.
Bir Kod Defteri Tutun Grnt Ak konusunda ciddi iseniz, bir Kod Defteri tutmaya zaman ayrmaya
deer, Image Akmlarnda yinelenen gibi grnen tm nesneleri, insanlar ve durumlar bunlarn ne
anlama geldiini dndnzle birlikte listelemek. ou zaman, zellikle ilk bakta birden
fazla yorum yaplabilir. Grnt Ak konusunda daha deneyimli hale geldike, eitli
grntlerin sizin iin ne anlama geldiini daha net alglayacaksnz.
Adm 5: "Ne Zaman-Sonra" Testi

Jung analizinden dn alnan bir dier teknik ise "Ben Ne Zaman Sonra" Testi dediim bir
tekniktir. Bir Resim Ak srasnda olaylarn anlatm dizisini kefetmek iin kullanldr.
Richard'n Grnt Streaminde, yanan athanor'dan bir kristal top kt ve bir yumurta haline
geldi. Bir ejder yumurtadan kt, kanatlarn rpt ve uzaya utu. Richard daha sonra srtn
atlad ve yaratklar yldzlararas bolua att.
Bu grntler bize gre ok ey syleyebilir, ancak sralarna ek anlamlar gmlr. Bu olaylar
neden yaptklar srayla gerekleti?
Bu soruyu soruturmak iin "Ne Zaman-Sonra" Testini uygulayn. Diyelim ki, "Kristal top
athanor'dan karsa, o zaman bir yumurtaya dnr." Eylemi bu ekilde yeniden bertaraf etmek,
gizli neden-sonu ilikilerine hassaslamamza yardmc olur. rnein, kristal top, ateten
karldnda daima bir yumurtaya dnyor mu? Eer yumurtay tekrar atee atarsak, kristal topa
geri dnecek mi? Yangn hangi kalitede yumurta yumurta benzeri zelliklerini aa vurmay
engeller veya engeller?
Richards Image Stream'deki "Ne zaman-Sonra" ilikileri unlar ierebilir:
ben
"Bir ejder yumurtadan karsa, o zaman uzaya doru uar".
ben
"Ejder uzaya utuunda, Richard srtndan atlar."
ben
"Richard ita ile birliini hissettiinde Lucrezia Borgia gkyzn aar."
ben
"Richard, Lucrezia'nn parfm kokusunu alrken, o zaman gksel bir simyacnn laboratuvarna
atlr."
6. Adm: Son En yidir

Belli bir Grnt Ak ierisinde ne kadar ok kalrsanz, o kadar derine dalm olan sa
beyninizin bysne dnrsnz. Bu nedenle, beyin frtnasnda olduu gibi, Grnt Aknzda
en son ortaya kan fikirler ve imgeler, bilinli bozulma ve engellenmeden en ok etkilenen
kiilerdir.
Resim Akn sahneden sahneye anlatm geilerini takiben bir btn olarak incelemekten
renilecek ok ey var. Ancak, deneyiminizin son birka anna odaklanrsanz, abalarnz en
byk (en hzl) meyveyi tar.
7. Adm: Ayrntlar ivi

Derin ve geni kapsaml bir yorum getirirseniz, muhtemelen ok genel. Geni kapsaml felsefi
ilkeler, problem zmede ok az kullanlr. Ayrca karnaval falcsna ok iyi bilir gibi dolamak
kolaydr. Yeterli belirsiz ve genel olan herhangi bir ifade her zaman gereklere uyacak gibi
grnr.
Richard'n Image Stream'in temel temasyla ilgili belirsiz bir his bulmas zor deildi. Aslnda
kars Marie, Image Stream'i ona anlatrken hemen ne geti (evet, yazarn hile yapmasndan
korkuyorum).
Marie, ejderhann Richard'n byl, efsanevi ve antik her eye ilgisini simgelediini ne srd.
Richard'n ejderhay uzaya yapt gerei, Richard'n arkaik esoterika tutkusunun modern bilime
olan ayn derecede ilgisiyle birletirilmesi veya uyumlatrlmas anlamna geliyordu.
Marie'nin yorumu Richard'n hakl km gibi grnyordu. Ama ok genelti. O zaman Richard'n
kar karya kald problemi zmek iin pek bir ey yapmad.Einstein Faktr'n tamamlamann
imkansz ksa bir sreyle bulumas. O Resim Akmna yerletirilen bir yer var, ama srarla takip
etmeden srlarn retemezdi.
Eik Teknikleri Yoluyla Takip Image Stream belirsiz veya yetersiz bir mesaj neriyorsa Eik Etme
ilemi daha derinlemesine incelemenizi salayacaktr. Richard, "En yi" ilkesinin ardndan, Image
Stream'in son dizisine bakt ve titreimli, srngen yumurtay Bir Eik Aygt olarak seti.
Richard'n orijinal Grnt Akmnda, yumurta kk, siyah bir ejderhay ortaya karmak iin
patlamt. Richard Image Stream'a yeniden girdiinde, yumurta ona alternatif bir grnt
vermesini istedi. lk denemede, yumurta bir kez daha nceki siyahn ejderhasna benzeyen kk,
siyah bir ejderha getirdi. Ejderin bilinli beklentisine cevap olarak ortaya kmasndan korkan
Richard, imaj bastrd (baka kimsenin hayr hayr, kimsenin kusursuz olmayacan
ekleyebilirim) ve karanlktan gizemli bir ekilde glmseyen, kendisini bir Mona Lisa'ya bakarken
buldu .
Memnun kaldm, Richard Eik Etmeye devam etti. Bir sonraki denemesinde, Olmec kafa kck beyaz
bir oyun etrafnda yzen bir kasede bir akvaryum bal hediye edildi. Richard zgrce imajn
srdrd ve kendisini Cecil B. DeMille'nin On Emir'in sahnelerine dahil etti. Hatta Charlton
Heston' ilk Fsh akam yemeini yneten Musa olarak tkezledi. Richard, Musa'ya kendisine
yumurtann srrn vermesini istedi ve bu noktada Richard, aniden beinci yzyln Yunanllar gibi
giyinen bir izgi roman, bir izgi filmin iine Charlie-Chaplin tarz giyinmi bir izgi film
izmiti. maarann ya da tnelin, Platon'un Cumhuriyet'teki maarann nl metaforunu sembolize
ettii dnlyordu. Richard, aada maaralarda bir cevap bulmay bekleyerek yeryzne inen o
tnele girdi. Heyhat! Kulb tutan, yalnzca tysz bir cilt giyen ve biraz zararsz ve uzun boylu
grlen bir Cyclops'u bulmutu.
Ortak eleri Bulma ou insan, bir Resim erevesinde her imaj ve "o zaman" ilikisini,
zellikle Eik Deerleme varyasyonlarnn says Richard iin olduu gibi ylmaya balayacak
zaman, sabrn veya yeteneini zmseyemez. Yorumlamaya ynelik ksayol, grntlerin belirsiz
olduu grnen ynlerini grmezden gelmek ve btnn anlamn zetleyen eitli tm srmlerde
ortak eler aramaktr.
Richard, ejderhal imajnn eitli eik deer alternatiflerini gzden geirdike, btn
alternatiflerin aka ya da alayc bir nitelii olduunu fark etmi; sanki orda olmayan bir ey
bulmaya almaktan alkoyormular. Mona Lisa figr ona gizemli bir ekilde glmseyerek, Mona
Lisas'n yapmad gibi srrn brakmay da reddetti. Athanor'dan kan goldfish, simyagerlerin
normalde frnlarnda piirdikleri gerek altn iin zayf bir yer tutuyor gibiydi. Tanrnn
Sz'n Musa'nn dudaklarndan toplamak isteyen Richard, Yunanllarn sadece izgi roman
karakterlerini, Charlie Chaplin stilini, sanki Platon maarasnn derin felsefi yerekiminin
alay ettii gibi, tesine geerek, korkutuyordu . En sonunda,
Richard'n kullanabilecei, ancak yapamayaca baz ek aklama teknikleri bu blmn ilerleyen
ksmlarnda bulunabilir.
8. Adm: "Ah!" Deneyimleri

Btn bunlar Richard'a yanl ynde baktn ileri srd. Ejderhaya alternatif bulmak yerine,
ejderhann kendisine bakmal, sonuta yumurtan iki ardk versiyonla kmt.
lk "Aha!" Richard'n ilk "Aha!" Idi Ejderha - yalnzca ejderha - gerekten onun sorusunun
cevabn temsil ediyordu. Ksaltma salamak iin hibir simyager altn, Tanr Sz, Platonik derin
ya da Altdnya vahiyleri yoktu. Nitekim Richard'n Image Stream, ejderhay bir ejderha ile
yzlemesini gerektiriyordu.
kinci "Aha!" Richard, aldatarak ikinci "Aha!" Y ald. lk yorum talimatn aka ihlal ederek
Kars Marie'den ayrld ve tavsiyelerde bulundu. kisi, Richard'n Grnt Akmlar'n
tarttlar ve neri ileri geri attlar. Bir noktada konumalar yle bir ey yapt:

MARIE: Bir ejder ne anlama gelir?

RICHARD: Bu bilgelik demektir. Aday ve Havva'y kandran ylan gibi Bilgiyi veren, ayn zamanda
tehlikeli ve ktlk yapabilen bir ylan gibidir ve Onlarn Bilgi Aacndan yemesine neden
olmutur. Dolaysyla bilgi iyi ve kt olanaklar temsil eder.
Richard kiisel dekoderi uyguluyordu, Marie ile paylamak, efsanenin mitolojisinde ve
folklorundaki geni okumalarndan bir ejderhann ne demek istediini kendi fikrini paylayordu.
Dier insanlar iin bir ejder tamamen farkl bir ey anlamna gelebilir.
Marie, bu bilgiden hareketle, simyacnn laboratuarnn, ejderha gibi, tehlikeli veya ktlk bir
kenarl, gizli bilgeliini de temsil ettiini fark etti. Dahas, scak, kfr simyaclarn
laboratuar bir hapishane gibi hapsediyordu. Bu, binlerce yllk antik ezoterik geleneklere, baz
geleneklere gre antik Msr'a kadar uzanan bir aland. Richard' o kf ortamndan uzaklatrarak,
ejderha onu kurtarmak iin yardm ediyordu.
Richard'n ejderha binmesi, bylece yeni ve daha iyi dnyalara, daha da tesi zellikle Richard'n
kiisel kod dizininde saf bilimsel servenini sergileyen bir yldz kozmosuna gtrebilecek
tehlikeli ama zgrletirici bir gc harekete geiren, pervasz ama cesur bir manevra yapmt.
soruturma.
Marie, Richard'n gitmesini, tm kurallar inemesini ve Einstein Faktr hakknda
eletirmenlerin veya dier yorumcularn ne syleyeceini dnmemelerini nerdi. Garip bir
ekilde, bu tavsiye, yazmay planlad bir sonraki Blm olan Blm 7'nin yazarlna ilikin
Richard' rahatsz eden ok zel bir konuyla eve dnd!
DEEP DEKODASYON
almalarmz engelleyen engeller ve engeller, genellikle, aklmzda uzun yllar devam eden
kkl atmalardan kaynaklanmaktadr. Grnt Ak araclyla, bu i iblisleri tanmlayabilir
ve onlar eytanlardan atmaya balayabiliriz. Byle Derin Arivleme, genellikle bir Resim Aknn
spesifik anlam zerinde beklenmedik bir k tutar.
Marie Richard'a gitmesine izin vermek ve tm kurallar inemesini sylediinde, onu geride tutan
belirli kurallar annda fark etti. Bir ocukken, Richard mutlaka saatlerce glet pisliini
gzlemleyerek bilime meraklanmt. Oniki yana geldiinde Richard kan dolamn lekeleyebilir
ve mikrobiyolog annesi tarafndan bu becerilere retilmi farkl beyaz hcre saylar gibi klinik
testler yapabilirdi. Richard, Syracuse niversitesi'ndeki bir yaz boyunca jeolojiyi incelemek
zere National Science Foundation bursu kazandnda on be yandayd. Daha sonra on alt
yandayken S'de matematik dersi vermi ve birinci snf rencisi olarak grev yapmtr. Ksaca
Richard, erken yalardan itibaren bilim kurallarna tamamen oturdu.
Ancak, niversitedeki birinci snflarnda Richard, retmenlerini ve velilerini ok edip dehete
dren arpc bir deiim geirdi. Aniden sert bilime olan ilgisini kaybetti ve bakann
yaratc yazlara geirdi. Her eye mistik ve ezoterik yaklayordu, Jung'un rya dergileri
tutuyor, Hermann Hesse ve Jack Kerouac'n romanlara daldryor ve Tom Wolfe'nin The Electric Kool-
Aid Acid Testi ve lmn Tibet Kitab'nn kar kltrel felsefelerini merak ediyordu. Daha sonra,
Colorado'daki bir Budist okulunda Allen Ginsberg'le birlikte iir okumak iin yksek lisans
programndan ayrlm ve sonra roman yazmak iin California'ya trekking yapmtr. nmzdeki
yirmi yldr Richard
bir doktor veya bilim adam olma planlarn brakarak yazarlk kariyerini srdrd.
Richard, daha sonra bilim dalndaki dolambal yoldan baarszlk olarak grmeye balad.
Einstein Faktrn benimle birlikte balatmaya balaynca Richard, projeyi bir itiraf ans olarak
grd. Bu, inanlrln bilimsel bir dnr olarak geri getirmenin bir yoludur. Dolaysyla,
teorilerin bilimsel gemiini aratrmaya, her noktay titiz teknik ayrntlarla sunmaya alarak
kendini at.
DRAGON'A RIDE!
Sonra Blm geldi

7. Hzlandrlm renme gibi speklatif bir alanda belki de kanlmaz olduu gibi, aratrmam
da beni zaman zaman, bilimin aina aklamalarnn gittike geriledii insan tecrbesinin ok uzak
snrna gtrd. Bu alanlar en ak biimde Blm 7'de ele alnmaktadr.
Richard iin, benim yazar olarak, bir sorun sundular. Hzlandrlm renmenin grsel adan
aklayc zelliklerinin ak ve net bir ekilde ele alnmas kitabn bilimsel itibarn
azaltabilir mi? Kitap, bu fenomeni etee mi srklyor, yoksa rk fakat konvansiyonel
aklamalarla m rasyonalize etmeli? Bu kesinlikle en gvenli yol olacaktr. Yine de, Proje
Rnesansnn nemli bulgularnn bazlarn atasz hals altnda sprr. Image Stream'le "Aha!"
Deneyimini elde edene kadar, Richard bu ikilemin ne denli byk sknt yaadn anlamyordu.
Sonunda buzu kran ejderhann uzaya srklenme imgesi idi. Ejderha, Blm 7'de tehlikeli ve
gizemli olan her eyi temsil ediyordu. Byklnde byd ve yeryznden utu, daha vahi ve daha
az ynetilebilir hale geldi. Bununla birlikte, sonunda, Richard ejderin kontroln ele geirmekle
kalmad, aslnda ejderhay Einstein kozmosuna "brakmak" iin bir ara olarak kulland.
Richard'n bilinsizce, korkularn bir kenara atp Blm 7'deki zorlu konularla cesurca
yzlemesi halinde, ejderhay bilimin ve speklasyonun mutlu fakat drst bir sentezine brakaca

ak bir sz vard.
KURALLARI YIKMAK
Elbette, yukarda gzlemlediimiz gibi, Richard eiyle birlikte Grnt Akn tartarak
aldatt. Kstaha bunu Marie'ye gsterdiinde, kar kt: "Peki ne oldu? Kurallar inedin!
Bu da, ejderhaya binme imajna uyuyordu ve genel olarak tm Resim Akntlar'nn aklda tutulmas
iin iyi bir ilkesi var. Kurallara aykr olmamak iin ok kutsal deildir. Nitekim grntlerimi,
zellikle beni ve kiisel kodumu ok iyi bilen eim gibi dier insanlarla tartmann olduka
yararl olduunu kefettim. Anlam kendiniz zmeye aln. Ancak taklp kaldka, bakalarnn
tavsiyesine bavurun. Bununla birlikte, bilinalt nezaketten t verdiklerini kabul etmek iin
dikkatli olun. zellikle cevaplar kabul etmek konusunda daha ihtiyatl olun nk kendilerinden
daha fazla yetkiye veya daha resmi kimlik bilgilerine sahip birisi tarafndan verildi.
NCELK PRENSB
Image Stream, hangi konunun gerekten nemli olduunu bilir. Sk sk ak sorunuzu grmezden gelir
ve belki de asla bilinli olarak olumayan tamamen farkl bir soruyu yantlar. lk blmde Bob
S.'ya olan ey, kendisini esrarengiz bir otomobil lastiine dikenitir. Genel olarak, Resim
Aknz, o zaman hangi konunun veya sorunun en acil olduunu nceliklendirir. Buna ncelik lkesi
diyorum.
Richard, en nemli sorunun ksa srede olduu bilinli bir varsaymla Grnt Streamine girdi. Bu
nedenle, her imaj, yazm srecini nasl hzlandrabilecei ya da blm saysn ksaltabilecei
konusunda baz ipucu iin aratrd. Bunun yerine, bilinalt zihni kendisine tamamen farkl bir
konuyu tavsiye etti. Verdii tavsiyeler muhtemelen Richard'n alma ykne hafifletmek yerine
ekledi. Bununla birlikte, kitab yazarken en kritik olan onun iin zd.
GRNT ALANINDA HAYIR DYORSA NELER VAR?
Bazen Grnt Aknz bir soruyu cevaplamay reddedecektir. Bu tr reddi, imgelemde kafasn
sallayan bir karakter ya da sizi uyaran grnen korkun, kabus grnts biimini alabilir.
Meslektalarmdan bazlar, sorgularmz yerinde brakarak bu redlere her zaman sayg duymamz
gerektiine inanyorlar. Katlmyorum. Tecrbelerim reddetme sklkla bilinaltnda deil,
bilinli korkularn veya tembelliklerin tezahrlerinden kaynaklandn gstermitir.
Bazen reddedilen baz azl ancak pheli inanc koruyor. Yetkili herhangi bir zihinsel salk
uzman, ne kmak ve inanlarnz test etmekten daha iyi olduunu size syleyecektir. Korunmaya
elverili olan herhangi bir inan, fikirlerin serbest pazarnda kendisini savunabilmelidir.
Reddetme ile kar karya kalrsanz, aadaki Sorular Grnt Aknza koyun:
ben
"Kim ya da ne demek hayr"
ben
"Kendime veya bakalarna zarar vermeksizin, aramakta olduum bilgiyi almaya hazr veya layk
olmaya u an ne yapabilirim?"
ben
"Hayrn sorusu biimimden kaynaklanmas durumunda, bir cevap almak iin hangi biimi
kullanmalym?"
ben
"Bunun yerine, bu balamda ne isteyeyim?"
Doru Cevap Olmadnda

Bir hayr gerekten sa beyinden yaylacak gibi grnmyorsa, belki de takip ettiimiz soruturma
kendimize ya da bakalarna zarar verebilecei iin gerekleebilir.
Baz deneyimler bana, en azndan kendi Image Stream'mn daha iyi bir silah nasl yapacanz veya
bir dmana yenilgiye uratacanzla ilgili sorular cevaplamaya isteksiz olduunu ileri srd.
Bilinli deilim, ayn zamanda, piyangoyu kazanrken, doru at seerken, hatta borsada oynarken
olduu gibi, kiinin baka birinin kaybndan kazanmasna yardmc olacak tavsiyeyi vermekten
tereddtl grnyor. Arkadalarmza, meslektalarmza ve tandklarmza benzer deneyimlerin
yan sra, daha ince yeteneklerimizin yalnzca kiisel ihtiyalarmza deil, genel olarak
insanln duygularna duyarl olduunu dndryorlard. Bu tr sorular bakalarnn
ihtiyalarna tamamen uyacak ekilde yeniden biimlendirmenin bir yolunu bulamazsan, takip eden
"hayr" a uymanz tavsiye ederim.
AIKLAMA SORULAN SORUMLULUK

Diyelim ki, zellikle zor bir Grnt Akmn Eik Etmeye altnz. Matkap boyunca belki de iki
veya defa geersiniz, her seferinde yeni grntler elde edersiniz ancak aydnlatma hedefinize
daha fazla yaklamamaktadr.
Aklama Sorgulamasn deneme zaman. te nasl yapld:
1.
Blm 5'de akland gibi yeni bir Eik deeri belirleme cihaz belirleyin.
2.
Sa beyininize scak bir his duydunuz ve sizi bu kadar uzakta gsterdiniz ve sizi bu kadar uzakta
gtrdler. Ardndan size gsterdiklerini anlamanza yardmc olmas iin yardm isteyin.
3.
Uzanp yeni Eik deerli cihaznza dokunun.
4.
Cihaza dokunduunuzda, sessizce ama zihninizde "yksek sesle", "ayn sorunun cevabn bana en iyi
cevab gstereyim ama bana tamamen farkl bir ekilde gster" dedi.
5.
Thresholding cihazyla balantlarnz zengin, ok-duyumsal terimlerle aklayarak glendirin.
6.
Setiiniz Eik Aygt'na ne ekilde uygun olursa, Yant Alann aniden an.
7.
Cevap Alanna adm atn ve grdnz her eyi zengin, ok duyumsal ayrntyla tanmlayn.
8.
ndktif karm kullann. Cevap Alanna bakarken kendinize "Her ey farkl olduunda ne olur"
sorunuz. Son snr atma giriiminizden evrenizin farkl grnmesine ramen nemli bir unsur ayn
kalacaktr. Cevabnz deimeyen unsurun iinde yatyor.
ZELLK SORULAN SORULAR
Grnt Aknzda grnen hemen hemen her nesneye veya kiiye zel sorular koyabilirsiniz.
Deimeyen bir zellii bulmak iin sadece endktif karm kullandnz varsayalm. Bir Eikleme
aygt kadar zellik adresleme, ona aadaki sorular isteyin:
ben
"Neden bu sahnedesin?"
ben
"Bu belirli konumdaki varlnz tarafndan (aalar, allklar, insanlar veya baka uygun
nesneler) gre anlamlandrlan anlam nedir?"
ben
"Neden yeil (veya renk ve koul ne olursa olsun)?"
ben
"Bu sahnedeki rolnz nedir?"
ben
"Bana neyi gstereceksin?"
ou durumda, zellik dikkate deer bir grnt dizisi sunarak sahneyi deitirerek cevap
verecektir. Sorunuza sorulduktan sonra ne grnt grrseniz, zerine oturtun ve aklama yapmaya
balayn. Ancak baz durumlarda, zellik aslnda kelimelerle yant verebilir.
KANIT CEVAPLARININ ARATIRILMASI
Baz insanlar, szl bir cevabn grsel bir sorundan daha ak ve belirsiz olacan varsayyor,
ancak byle bir ey nadiren geerli. Grsel cevaplarda olduu gibi, en iyi szel tepkiler en az
beklenen ve en artc olan eilimindedir. Bu gibi cevaplar, ilk bakta en gizemli grnebilir.
Lekeli bir kutunun grntsnden "sva kutusu" kelimesini yorumlamak gerekten kolay deil.
Bununla birlikte, baz insanlar kelimelerle daha rahat hissedebilirler. Bir zelliin szlerle
yantlanmasn istemekle ilgili hibir yanl yoktur. Uygun olabilir veya uymuyor olabilir. Szl
cevaplarn, alglamanz analitik sol beyne doru ve esas olarak Grnt Aknz ynlendiren

kalp arayan sa beyinden uzaklatrmaya eilimli olduunu aklnzda bulundurun. Bu kayma sa

beyin dncesinin bysn krmaya veya zayflatmaya eilim gsterebilir.
Karlatm belirli eitmenler, rehberler ve gurular, mterilerini veya rencilerini rehberli
imgeleyle "daha yksek bilin" e doru ynlendirirken, szckler ve resimler arasnda ok az
ayrm yapar. Grntleyici, Kendisinin Tm Haklar Bilgisiyle ya da byle bir eyle takdim
edildiini dnebilir.
"yleyse," dedi eitmen, "bu kitap ne diyor?"
(Sessizlik)
"Sonra eitmen devam ediyor," bir sayfaya alyor. Sayfa ne diyor?
(Sessizlik)
"Peki, ilk kelime nedir? lk mektubu yazar msn?
Ve bunun gibi. Bence byle koluk, hoa gitmeyen grnty sa beyin imgesinin verimli akndan
uzaklap, sol beyin, szl zihin durumuna geri dndrmeyi baarabilir. Bu noktada elde edilen
sonular geerliliinden yoksun olacak ve birok grntleyici gurusu mutlu etmek iin bile
dolamaya cazip gelecektir.
Kelimeleri Resimlerle Dntrn
Sa beyindeki dil, imge, sembol ve metafor dili. Genel olarak, szl biimde mesajlar alma eilimi
olsa bile, kelimeleri rapor ettikten sonra, bu kelimelerle gidecek resim veya sahneleri telafi
etmeye ve tarif etmeye almalsnz.
rnein, zgrlk szc bir yerden ieri giriyorsa, devam edin ve rapor edin, ancak bir yaz
akam gkyznde beyaz ikin gkgrltlerine kar uurumun stnde yzen bir kartaln
sahnesini anlatn, aksine sizin iin zgrl yaratan en iyi resim olsun .
Kelimeleri Ne Zaman Kullanmalsnz
Baz insanlarn tamamen szl cevaplarla ok iyi bilgi ald unutulmamaldr. Sorun yok. Szck
yantlar almaya devam ederseniz, baz kendi kendine testler yapn. Szl ve grsel cevaplar
arasnda ileri ve geri dnm yapn ve hangi trn daha fazla yaratclk ve igr saladn
grn. Size en iyi sonucu veren hangisi olursa sein. Ayn yntemin daha iyi analizler retip
retmediini grmek iin her ay tekrar kontrol edin.
nce Resimler kullann, sonra Kelimeler

Elbette, ayn Resim Akmnda hem kelimeleri hem de resimleri kullanamayacanzn hibir sebebi
yoktur. Genel kural resimlerin nce, kelimeler sonra. Bir Eik Teknii gerekletirirken veya
Grnt Aknzdaki bir zellii sorgularken, cevabnzn nce resim olarak grnmesini bekleyin.
Ancak o grnt daha sonra tamamen dzeldikten sonra bir szck cevab iin dikkatli bir ekilde
dinleseniz.
Bir resim olutuunda, bilinli beklentileriniz ne olursa olsun kelimeleri kirletmek zordur.
Szckler, daha nce bir imge tarafndan yaplm bir noktann akla kavuturulmasnda en
kullanldr.
Yazdan saknn
Kurun hayalperestler, rya grrken okumaya ve yazmaya altklarnda tuhaf deneyimleri rapor
eder. Alman doktor Harald von Moers-Messmer, 1930'lu yllarda rya grmeyi deneyerek,
hayallerindeki mektuplarn kendisine odaklanmaya alld zaman hiyeroglif haline geldiini
bildirdi.3 Akl banda rya grmenin gnmz poplerletiricisi Dr. Stephen LaBerge, yazl
kelimelerin her baknda onlara baktn bulur. Sradan hayalperestler bu zorluu olduka
tutarl bir ekilde raporlamazlar. Aka anlalaca gibi, ak szl ifadeler, szcklerin
ortaya kt
hayalperestin bilinli istei.4
nan Akl Hocas, Resim Akmlar gibi, sadan beyin dncesinin yazl szcn tutarl bir
anlam kazanmas iin ok fazla olduuna inanyorum. ki ilev birbirini dlayan bir etkiye sahip
gibi grnyor: Biri balandnda, dieri birbirinden ayrlr. Bu nedenle, szl cevaplar yazl
olmayan konuma biiminde aranmaldr. Sanrm szl szck, yanal beyin ilevleri arasnda daha
olumlu bir dengeyi tevik eder.
SYLEME ANALZ TEKN
"Bir sr hakaret jestte sylenir," eski kereviz gider. Mizah, Grnt Aknn akt daha yksek
ve daha hassas fakltelerin ounun bulunduu ayn sa serebral kortekste yer alr. Bazen ilgi
ekici mizah, belirli bir Image Stream'de her eyin balant kurmas ve mantkl olabilmesi iin
ihtiya duyduumuz bir ek balant salayacaktr. Elenceli bir tutum, nbetimizi brakmamza ve
"hakl olmaktan" vazgememize yardmc olur. Bizi daha geni bir imknlara aar.
Spontan Grnt Ak belirgin bir sonuca varmadan sona erdiinde, anlam samaya yardmc
olabilecek bir aygt aka Analistidir. Teknik aadaki gibi ilerlemektedir:
1.
Sigmund Freud, Carl Jung, Milton Erickson veya insan sembolojisinin bir baka derin rencisi
olduunuzu dnn. Yeni grdnz Image Stream'n hastalarnzdan birinin hayal ettii bir ey
olduunu dnn.

2.
"stemci" ryann olas manalar zerine, ister kat ister kaset olsun, zgrce dnelim.
3.
Konuurken mmkn olan en mizahi biimde kimliine brnm nl analistin jargonunu ve tarzn
taklit etmeye aln.
4.
Ryann her ynnn anlam ve merubatla hamile olduunu ve hatta ar derecede ar
abartldn varsayalm.
5.
yi elenceler. Bu altrmada, hak etmeye altnzdan daha komik olmanzn ok daha nemli
olduunu unutmayn.
6.
Dahili Editrnze ksa devre yaptrmak iin olabildiince abuk konuun.
7.
Ak birka dakika sreyle srdr.
8.
aka Analisti olarak yaptnz erit veya notlarn zerine geri dnn. zin vermeye balaynca ve
rol almaya baladysanz, monologunuz hayr
kukunuz Image Stream' yorumlamak iin baz temel bilgiler ierir.
AIKLAMA REFLEKS
Doru beyin dilinde daha akc hale geldike Grnt Ak deneyiminiz, bilinli ve bilinsiz
zihinleriniz arasnda aktif bir diyaloga doru giderek daha da geliecektir. Image Stream
srasnda neredeyse artc geliimine tepki olarak Eik Deerleme, zellik Sorgulama ve
Aydnlatma Sorgulamaya refleksif olarak bavuracaksnz ve hznz, adm adm atmadan kendiniz
yerinde abucak uygulayacaksnz.
Aklamallk Refleksinizi gelitirmek iin, Resim Aknzn kafa kartrc veya karanlk
grnmesi durumunda aadaki sorular sorma alkanlna kavuun:
ben
"Bana nceki resimden henz tam olarak anlamadm yeni bir resim gster."
ben
"imdi ne baka soru sormalym?"
GZL OLUN
nl bir ncil hikayesi, bir Tanr meleinin bir zamanlar Gideon adnda bir adam ziyaret ettiini
ve srail'i Midyanllarn boyunduruundan kurtarmak iin klc almasn istediini anlatyor.
Gideon, Tanr'nn byle bir grev iin onu seeceine inanmakta zorland. Bu talimatlara kr
krne uymak yerine, Gideon onun Tanr hakkndaki alglamasn snamaya koydu, bir kez deil iki
kez Sayn'a talimatlarn mucizevi bir iaretle onaylamak iin saygyla meydan okudu.
Gideon'u ceza davas yznden cezalandrmak yerine, Tanr ilk nce bir polar geiren belirgin
mucizeleri, daha sonra mucizevi bir zaferle dllendirdi. Gideon, Midyanit ordusunu sadece 300
kiiyle yenmi, krk yl boyunca sren bir bar tesis etmi ve "sava" olarak adlandrlmtr.
ncil'in daha sonraki bir kitabnda sa'nn diriliinin kantlanmasn talep eden Thomas'
kukuyla karlamak, kilisenin haysiyetiyle dllendirilmitir .
Kutsal Kitap genellikle kr itaat ars olarak yanl yorumlanmaktadr. Aslnda, Gideon'un ve
Thomas'n hikayelerinin, sadklar Tanr'nn Sz olarak grnen eyi test etmeye ve sorgulamaya
ak bir ekilde tevik ettiine inanyorum. Bunu yaparken, Tanr deil, kendi alglamzn
doruluunu sorguluyoruz.
Ayn dnceyle, Image Stream'teki her mesaj soruturmaya davet ediyorum. Image Streams'in yanl
olmadn varsaymamdan daha tehlikeli veya korkun hibir ey dnemiyorum. Bilinsiz, gizemli
ve bilinmeyen bir g kalr. almalarnn en ufak blmn veya motivasyonunu bile
anlamamaktayz. En iyi ihtimalle Image Stream'teki mesajlar dnce iin yiyecek, sadece onlar
eylemlerimizde test etme yeteneimiz kadar gvenilir bir fikir deposu olarak dnlmelidir.
Baparmak kuralm, mesaj ne kadar ak grnyorsa, "Gideon" olmas gereini de o kadar acil bir
hale getirmektir. Bunu gerekletirmenin bir yolu Image Stream'tan "bana anlattklarnn yle

olduu konusunda nasl emin olabilmem" istemektir veya "Bunun doru olup olmadn nasl
belirleyebilirim?"
Sonuta, yine de, Grnt Ak iletilerinizi, akl ve eylem yoluyla banza gelen dier dnce
veya ilhamlar tam olarak denediiniz gibi test etmek zorunda kalacaksnz. Aktif bir pheci
olun. Dikkatinize gvenin. Grnt Aknz "yle" dediiniz iin yanl veya pheli grnen
herhangi bir hareket tarzn hibir zaman tutmayn. Kendi iyi kararnz kullann.
KENDL LEMLER
Ezelden bu yana, hayalleri ve vizyonlar yorumlama kabiliyeti, krallar ve imparatorlar tarafndan

aziz tutulurdu. Sa beyin dilindeki akclk, gnmze kadar, nadir ve deerli bir hediye olarak
kalr, bu da onun sihirbazna olaanst g verir. Bununla birlikte, bu blmde aklanan rejim,
sizi hzl ve doal olarak bu tr akcla gtrr. Her okuyucuyu bu egzersizlerde srar etmeye
aryorum. Yorum, bu kitapta sunulan dier pek ok kiiden daha zor bir yetenek olduunu
ispatlam olabilir, ancak baka bir disiplin bu kadar bol miktarda dl sunmaz. Tanabilir,
hazr yaplm, dahi seviyede problem zc bulmann esiz avantaj, kulaklarn arasnda rahata
kurulmu olmas, aba ve dikkat etmeniz yeterlidir.
Einstein bir keresinde, eer ldrlmek zere olsayd ve hayatn kurtarmann yollarn bulmas
iin yalnzca 1 saati varsa, o ann ilk 55 dakikasn doru soruyu aramaya ayrrd. Einstein bu
soruyu sorduktan sonra cevap bulmann sadece 5 dakika sreceini syledi.
Einstein'a gre imdiye kadar, yalnzca sorular cevaplama yntemlerine baktk; iin yzde 9'undan
fazlas deil. Dier 91 yzde ne oldu? Doru aklmza ynlendirmek iin Image Streaming'i nasl
kullanabiliriz?
Son blmde nerdiimiz bir yol, Grnt Aknza, "Bu noktada benim iin en iyi soru hangisi"
sorusunu sormaktr, Image Stream bu soruyu kolayca cevaplayacaktr. Fakat doru beynin dilinde
akc olana kadar, soru sana vermeden nce birka soru sorma ve aklama yapmanz gerekebilir.
Ortaya koyacamz daha basit bir yol var; bu deneyim, hzl, kolay ve etkili olduunu gsteriyor.
Tm bilinli beklentileri kesecek, en acil olduunu dndnz sorular yerine yalnzca en acil
ve acil sorularnza cevap veriyor. Bu yntemle aldnz cevaplar en saf ve en spontan olacaktr.
Sol beyniniz, cevabn olmas gerektii kavramlar ile fiziksel olarak imkansz bulacaktr.
Bununla birlikte, bu inanlmaz teknii kullanmak iin, daha nce istendiinden daha byk bir
kavramsal srama yapmanz gerekir.
GZL SORULAR
Bahsettiim yntem Gizli Sorularn kullanlmas. Ayr kat kadna alt soru yazn, katlar
kark hale getirin ve sonra rasgele bir kayma sein. Kayda bakmadan grnt aknza bakn.
Hangi soruyu bilinli olarak setiinizi bilmek imknsz, ancak Image Stream biliyor. ou
durumda, aldnz cevap, seilen sorunun gizemli bir rnei olarak kantlanacaktr.
Gizli Sorular' kullanmak, Editr' atlamak iin bildiim en iyi yoldur. Sol beyniniz bu soruyu
bile bilmiyorsa, bilinli bir cevap bekleyemez veya planlayamazsnz. Ama nasl iler? Image
Stream, bilinli zihninizden gizlenen bir soruyu nasl okuyabilir?
Kelebek Olay
Seminerlerime her zaman tevik edici, ak ulu bir atmosferi tevik etmek iin gayret gsteririm.
Bazen katlmclar kendiliinden, Grnt Ak konusundan ok uzakta bulunan tartmalara
dalmaktadrlar.
Bu, 1981'de Ravenna, Ohio'da gerekletirdiim bir seminerde gerekleti. Nasl olduysa, hepimiz
lm sonras insanlara ne olduu konusundaki sonsuz soru hakknda konutuk. Gruptaki sert ekirdek
ateistler, her eyin fiziksel lmle sonulandn srarla belirttiler. Bazlar, bilinen her
manevi ve dini inancn yneten geleneklerden yola karak, ebedi yaam iin savundu. Tartmalar
daha da snmaya balaynca, zaman zaman aramamz ve yeni Grnt Ak teknikleri renmemizi
mthi bir ekilde nermitim. Yaknda, rahatlamam iin, grubu Gizli Soru egzersizine kaptrdm.
Kimseye ne olduumu sylemeden gizlenmi sorularn havuzuna hile sorardm: "Bilin fiziksel lm
noktasnn tesine geiyor mu?" Sadece birka dakika nce katlmclar bu soru zerine atmaya
kaplmt. Ancak ayn Sorgu Gizli Sorular srasnda ortaya ktnda dikkat ekici fikir birlii
ortaya kt. Unutmayn ki hi kimse rtl soruyu egzersiz bitene kadar bilemezdi. Bununla
birlikte, Grnt Ak, her
Otuz drt katlmcnn bir tanesi ayn cevabn baz biimlerini almt. Her biri, bir ayrdan
gnee doru ykselen bir milyon kelebek vizyonuna sahipti!
AKTF SKEPTKZM
Okuyucular, bu hikayeye inanlarna bal olarak farkl ekillerde tepki verecektir. Bazlar bunu
bir aldatmaca, yalanc veya en iyi ihtimalle tesadf ilan edecektir. Dierleri derhal grupta baz
psiik veya telepatik glerin bulunduunu varsayacaktr. Her iki varsaym da benim dnceme gre
silah atlar. Aktif phecilik, bilinmeyen bir fenomene en iyi cevaptr.
Wilhelm Roentgen 1895'te insanlarn vcutlarndan geebilecek ve kemiklerinin fotoraflarn

karabilecek gizemli yeni bir enerji kefettiini duyurduunda, baz bilim adamlar kuku
gtrmez bir ekilde anlamlard. Ancak Lord Royal Thomson Kelvin, ngiltere Kraliyet Cemiyeti
Bakan sadece dikkatli olmaktan teye gitti. "Rntgenlerin bir aldatmaca olduunu
ispatlayacaklarna" dair kesin bir gvenle aklad.
Ayn dnemde, Fransz Bilimler Akademisi yeleri bu raporu kendi meslektalarna rendi: "Baylar,
Bay Thomas Thomas'n fonografn kiisel olarak inceledim ve bunun ventriloquism'in zekice bir
kullanm olduunu rendim."
Kelvin ve Fransz meslekta mutlak pheciydi. Mevcut dnya grnn dndaki herhangi bir ey,
aslnda, imknsz gibi davranyorlard. Objektiflik iddialarna ramen, mutlak phecilik bilimsel
ilerlemeye kardr. Tarihteki neredeyse her dahi, herhangi bir keif yapmak iin mutlak
phecilerin kmsendii ordularyla savamak zorunda kald. Bunun aksine, aktif pheci, ak
bir zihni korurken, aklanamayan olaylarn kantlarn agresif bir ekilde arar. Gerek bilim
adamnn tavr budur. Bu blm boyunca ilerledike tm okurlarm aktif kukucu olmaya tevik
ediyorum.
TELEPAT?
Bundan birka yl nce, bir grup parapsikolog, telepati iin net bir kant ortaya kardklarn
dnyorlard. Deneysel konularn, bir aratrmacnn tuttuu gizli kartlar test etme yeteneini
test ediyorlard. Belirli test konular yalnzca tahminlerin istatistiksel olarak mmkn
olmadna karar verdii ok doru yant verdi. Parapsikologlar, bu kiilerin telepati kullanyor
olmalar gerektiini dnyorlard.
Neyse ki, verileri tekrar kontrol etmek iin baz aktif pheciler vard. "Bilecik" konularn
aratrmaclarn zihinlerini hi okumadklar ortaya kt. Beden dili okuyorlard. Her naslsa,
hangi kartn aratrmacya bakld ekliyle seildiini sylemenin bir yolunu bulmulardi.3
Hassas Zihin
Telepati merakllar bu sonular yznden ok hayal krklna uradlar. Bununla birlikte,
deney, test konularnda, zihin okuma kabiliyetinden daha az artc olan bir lde
alglanabilirlik ortaya koydu.
Polinezya denizcileri, binlerce yldr yalnz hissetmek iin gezinmeyi biliyorlard. Geleneksel
olarak eitilmi bir outrigger pilotu gtrebilir, gzlerini balayabilir ve onu evden yzlerce
mil uzaktaki suyun iine koyabilirsiniz. Vcuttaki okyanus akmlarn hissetmekle yerini tam
olarak grebilecek. 4
Bu tr ayrm en azndan psiik ya da paranormal deildir, ancak gzlemevinden veya telepatiden

daha az muhteem grnmektedir. Anlan ESP deneyindeki kurnaz test denekleri gibi, Polinezya
denizcileri, alglamalar o denli hassas bir ekilde kullanmay baardk ki, oumuz bizde
olduunu fark etmemiti. Benim 1981 seminerimdeki Kelebek Olay, bylesine artan dikkatlilikten
kaynaklanm olabilir. Belki de otuz drt katlmc, bilinsizce, oda boyunca hafif, iitilemeyen
ipularna ve davran biimine yneldi. Daha fazla aratrma beklerken, sadece tahmin edebiliriz.
Bir ey kesin. Bu sper ince alglarn nedeni ne olursa olsun, olaanst derecede gldrler.
Onlar belirli sorunlarn zmne ynlendirebilirsek, gerek dehay elde etmeye doru byk bir
adm atm olacaz.
HEPS BRDEN
Birok cennet gibi, Wolfgang Amadeus Mozart, mzik kompozisyonlarn kafasna btnyle yazdn
ve tek bir nota kat koymadan nce btn akorlar ve arpejleri mkemmellik iin hazrladn
iddia etti. Mozart, bilardo oyunlarnn ekimleri arasnda "yaz yazma" gibi performanslar
sergileyerek veya al performansndan sadece saatler nce opera Don Giovanni'ye devrilmesini
nermesi ile adalarndan akna dnecekti. Bu gibi durumlarda, Mozart aklad, yazmad
Mzii hi deil, bandaki bitmi paradan diktaya basmak.
1789'da yazlm bir mektupta Mozart, kada herhangi bir i yapmadan nce, zihnindeki tm ince
bir resim ya da gzel bir heykel gibi ilk kez ankete katldn syledi. Mozart eserlerini bir
orkestra alarken incelemedi, bir adm teye. Bunun yerine, btn "bir bakta" ele ald. "Hayal
krklna urattm paralarda srayla sesler duyuyorum," diye yazd, "fakat onlar bir anda
duyuyorum. Bunun ne gzel olduunu syleyemem! 6
Bilinli Dnce
Mozart'n yaratc yntemi sradanlkla at. Bir senfoni, "bir bakta" nasl bir "tarama"
yapabilir? Zamanla "ardk" yerine "hemen hepsini" duyabilir mi? Bu, be boyutlu geometri gibi
akn bir bulmaca. Ancak bu tuhaf dnce biimi, parmaklarnn piyano tular olarak Mozart'a
doal olarak geldi.
Gerekten ustaca dnce, bilinli zihnimizin kavrayabilecei olandan tamamen farkl bir alanda

gerekleir. Byk dahiler sradan alg kurallarndan rutin olarak kurtulur; oumuzun krlmaz
olduunu dnrz, zaman, mekan ve biim gibi sradan kavramlarla tahrip eder.
SA IDEAS
Yunan eletirmeni Plato, M.. 5. yzylda yazd bayapt The Republic'de gerekten iki dnyann
olduunu sylyordu: Alglarmzla tutsakladmz maddi dnya ve salt ideallerdi. Platon, sadece
fikir alannda eyleri kendi gerek biiminde gryoruz. Mzik, iir, resim ve matematik, ideal
alann akn gzelliini ve dzenini yakalamak iin yaplan ham giriimlerdir.
Platon Maaras
Platon, gndelik dnyamz insanlarn boynundan zincirledii, balarn evirip maara duvar
dndaki herhangi bir eyi dorudan onlardan ncekine bakmayan kasvetli bir maaraya benzetti.
Orada, o duvarda maarann derinliklerinde, gkyznde hareket eden kimseler tarafndan glgelerin
oynand glgeler gryorlard. Onlarn cehaletinde, zincirlenmi mahpuslar bu glgelerin
dnyadaki tek "gerek" ey olduuna inanyorlard. Ancak yalnzca balarn evirirlerse, atei ve
glgeleri oluturan insanlar greceklerdi. Zincirlerini atabildikleri takdirde mahkumlar dar
kp grkemli, gne dolu dnyaya gz atabilirlerdi.
Hepimiz byle bir maarada zincirleniriz diyor Plato, duvarda sadece glgeler grdmzde ve bu
glgeleri btn evrenimizi oluturacak ekilde hayal ettiini syledi. Oysa Platon, "Her insann
ruhu gerei renme gcne sahiptir" dedi ve Platon, "onu grmek iin organ" ve "organ" yazd.
Platon, altrmalarn kendi kelepelerinden kurtarabildiysek, Plato retti; sonunda
"gereklii" Bizi yi Niyetlendireceimiz en ihtiamdr. "
coku
Rnesans ve Aydnlanma dnemlerinde filozoflar Platon maarasn tekrar ziyaret ettiler.
Rnesans'n Yeni Platoncular, byk sanatlarn yaratln sarkmalar srasnda ideal alana bir
bak kazandklarna inanmaktadr. Jean Jacques Rousseau, Platon'un ideal blgesi ile temas kuran
herhangi bir kiinin ecstasy tarafndan tketileceini dnyordu. Belki de Mozart'n "Bu ne
kadar gzel bir zevk olduunu syleyemem!
Plato Vindicated
Yakn zamana kadar, Plato ve Rousseau gibi speklasyonlar mistisizm alanna sevk edildi. Onlar
ispatlamann gereki bir yolu yoktu. Fakat 20. yzylda iler deiti. Kuantum fiziinin ortaya
k, maarann dnda bize ilk bilimsel olarak llebilir bakmz verebilecek gl yeni
aralar ortaya kard. Bu srete, bir Mozart'n zihnindeki eserin esrarengiz yaratl motorunu
plak brakm olabilir.
vg EYLEM
1920'lerde, fizikiler, fotonlar ve elektronlar gibi atom alt kuantumlarn annda formlarn
deitirme yeteneklerine sahip olduklarn kefettiler. Tek ynl olarak llrler, parack gibi
davranrlar. Baka bir ekilde llen dalgalar gibi davranyorlar. Bir kuantum parack hzn
lerseniz, ktlesini lemezsiniz, ktlesini lerseniz hzn lemezsiniz. Bu karklk,
Danimarkal fizikisi Niels Bohr'a, kuantumun ktle, hz ve dalga durumu gibi zelliklere sahip
olmadn, fizikilerin kendilerini lme abalarna tepki olarak geici olarak bu zellikleri
elde ettiini syledi. Bohr, doal hallerinde nicelik, yalnzca potansiyel zelliklerin biimsiz
bir boluunda varoldu.
Albert Einstein bu aklama kabul edemedi. Einstein, iki protondan oluan bir parack birdenbire
uup giderse, iki bileenli protonlarn uzaya frlatarak gnderir miydi? Momentumun Korunmas
Yasas, birinin momentumunu bilsek tekinin momentumunu hesaplayabildiimizi belirtir. Fakat
Bohr'un teorisine gre, ne proton, onu lmeye altmz an kadar hi ivme kazanr.
Bohr teorisi, eer bir protonun (rnein, proton A) momentumunu lersek, proton A'y lme
eylemimiz ayn anda proton B'ye karlk gelen bir momentum elde etmemizi salard; te yandan,
iki proton da bu arada kart ulara umu olsayd evrenin! Bunu yapmak iin, iki proton,
telepatik olarak bal olduu gibi, k hzndan daha hzl olarak evrendeki kendi momentumlarn
iletmek veya koordine etmek zorunda kalacaklard. Einstein, "uzak mesafedeki olaanst eylemi"
knad. Bohr ve takipilerinin baz "gizli" deikenleri gz ard etmeleri gerekirdi; Boris
Podolsky ve Nathan Rosen'le birlikte 1935'te yaynlanan bir makalede srarcyd. Einstein, Bohr
teorisi tam deildi.
AKVARYUM MODEL
Einstein'n rencilerinden David Bohm, bu paradoks iin bir zm nermiti. Einstein ile, iki

protonun evrende annda iletiim kurmas hem "hem hikmet 'hem de muhtemel olmadna karar verdi.
Bunun yerine Bohm, kuantumun ve tm ozel eylemlerinin grnen evrenin altndaki daha derin bir
dzenin yansmalar olduunu ileri srd. Kuantum paracklarn bir akvaryumda bir bala
benzetti. Diyelim ki, iki video kameraya balanm iki TV monitr araclyla balklar
inceledik ve her biri farkl bir adan balklara iaret etti. Monitrlerimiz araclyla, iki
farkl balk olduu ortaya kan iki farkl grnt grebiliyorduk. Bir balk dndnde, dier
balklar ayn anda dndler, sanki ikisi gizemli bir ekilde balm gibi.
Platin maaras gibi Bohm akvaryumu insan alglamasnn snrlamalar iin bir metafordu.11 Normal
hayatta, video monitrlerinde sadece artc grntler gryoruz. Fakat direkt olarak
"akvaryuma" bakabileceimizi varsayalm. Kendimizi zincirden karp Platon maarasndan
kabileceimizi varsayalm. Be zayf duyumuz tarafndan unhobbedilirken, orada ne greceiz?
NEML SPAR
Yazlm resimlere dntrmek iin bilgisayarnz yoksa, en sevdiiniz bilgisayar oyunu nasl
grnrd? Alcnz yoksa bir telefon nasl ses karr? Szler ve resim, grnmez enerji
mallarna dnr. Aslnda onlar sradan senelerimizle alglayamadk. Modern telekomnikasyon
iletiiminin elektromanyetik uyarlar gibi, materyal dnyamz da, ancak be duyumuzdan biri gibi
uygun bir reseptr ile temas kurduunda tutarl form alr.
ekil 7.1 Fiziki David Bohm dnyay duyularmzn tesinde, grme alanmzdan gizlenmi bir
akvaryuma benzetti. ki farkl video kamera araclyla bir balk izlersek, kuantum paracklar
grnte inanlmaz geni uzay ve zaman mesafeleri boyunca birbirleriyle etkileime girdikleri
gibi, gizemli bir ekilde birbirleriyle senkron hareket eden iki farkl balk gibi grnyor.
Einstein, byle kuantum davran "uzak mesafedeki olaanst eylem" olarak adlandrd. Bohm, bu
tr "ustaca" etkileimlerin gerekte tek bir kuantum parack iermesini nerdi; bu, akvaryumdaki
balklarn yalnzca iki farkl yerde iki farkl parada olduu anlalyor; Emir (grnmeyen dnya
iin Bohm'in cmlesi).
En azndan David Bohm'un dnd ey bu. Hkmet,
grdmz her eyin saf enerjinin kalplarnda kodland evren. nsan algsnn sadece
zellikleri, kvranan enerjinin bu ktlesini, boyutlu evrenimizin tandk aklayc
biimlerine evirir.
Holografik lke
Bir havuza bir akl drrseniz, dalgacklar akldan konsantrik dairelerde yaylr. akl
drn ve yaratt dairesel dalgalar apraz olacak, su zerinde bir giriim kalb
oluturacaktr.
imdi aniden bu havuzun dondurulabileceini ve giriim modellerini annda yakalayabileceinizi
dnn. Donmu gletin bir blmn koparsanz, bu buz parasnda kodlanan parazit desenleri,
akl tann tam olarak nerede dtn tam olarak hesaplamak iin gereken tm bilgileri verir.
(Baknz ekil 7.2.)
1947'de bilim adam Denis Gabor, akl tann damlanmasn kodladmz gibi, boyutlu
nesneleri fotoraf filminde kodlamann bir yolunu kefetti. Giriim modelleri de kullanan Gabor'un
sreci, holografik olarak adlandrld.
Bir hologram yapmak iin, bir fotoraf plakasna yansyacak ekilde bir nesneye dorudan "veri
n" olarak adlandrlan bir lazer n atelersiniz. Ayn zamanda, bir referans n dorudan
plakaya ate edersiniz. ki n birbirine yaknlatnda, parazit desenleri yaratrlar ve bunlar
daha sonra fotografik plaka zerinde yakalanr.14
Plakaya bakarsanz, bir resim deil dalgal izgilerin karmak bir deseni grrsnz - giriim
biimi. Resim ekmek iin plakann zerine lazer n parlatmanz gerekiyor. Onun yansmas,
nesnenin tam boyutlu bir grntsn oluturur ve hologram alndnda orijinal nesne olduu
gibi plakaya gre ayn konumda uzaya frlar.
ekil 7.2 Bir hologramn en kk paras, btn grnty yanstmak iin "etkileim kalplar"
biiminde yeterli bilgi ierir. Bir havuzdaki dondurulmu dalgalanmalardan da benzer bir etki elde
edilebilir.
Paralanm buz gibi, fotografik plakann paralanmas lazer nnn boyutlu hologramn
tamamn yeniden oluturmak iin gerekli tm bilgileri ierecektir. Plakay on para krarsanz,
on ayr holograma sahip olursunuz.15
yerbilmezlii
Bohm evremizdeki tandk dnyay, bir hologramn bir fotoraf plakasndan yansyaca kadar

rtl dzenden yansyan bir holografik projeksiyona benzettiini ileri srd. Tpk hologram
belirli bir yerde uzayda duruyor gibi grnyor, bu nedenle evrendeki nesneler yalnzca belli
belirli lokaliteleri igal ediyor gibi grnyor. Alann toplam tamamen dondurulmu olduundan
veya rten srada kodlanrsa, evrendeki her yer her dier yere eittir. Alann in, mil, k
yl ve parsek ile ayrld fikri, Platon maarasndaki glgeler kadar ksa mr gibi
yanlsamadr.
Atom alt paracklarn garip davranlarndan grdmz gibi, alann ulalamayacak kadar uzak
mesafeleri, anlk dzen ierisinde hafif ayarlamalar yaplarak bir anda dolanabilir - ki bu,
ormann ynnde ufak bir deiiklie neden olabilir.
Bohms akvaryumunda goldfish. Bu, yeryznn dna kmann ilkesidir: Mesafe, ne kadar byk
olursa olsun, bize gre grnmyor, gerekten nemli deil.
Zamann llzyonu
Bohm'a gre zaman baka bir holografik yanlsama. Duyularmz bize zamann gemiten gnmze
gelecee doru dorusal bir ilerleme kaydettiini syler. Ancak, rtk dzende, imdiye kadar
yaplm olan veya olmayacak olan ey u anda sper-hologramda tamamen kodlanm.
Bohm, gzel mziin keyfini karmann zamann ilgisine bir bak attn iddia ediyor. Her ne
kadar bir kronolojik ard arda mzik dinlesek de, bir bakasn ya da akoru takip edersek, bu
lineer dzende mzikten memnun deiliz. Bunun yerine, birbirini izleyen her nota, daha nce gelen
btn notalarn alglannda Bohm'un "etkin dnm" dedii eyi yapmasna neden olur. Ayn
ekilde daha sonra gelen tm notalara gl bir beklenti yaratr. Paray btnyle, balang,
orta ve sonun bir kerede aklmzda etkileime girerek takdir ediyoruz. [17]
Mozart, bitmi paralarn "hemen hepsini" incelediinde, kendi alglarmzdan daha alglama alm
olabilir. Bohm'n grne gre, Mozart'n en azndan bir ksm dahi, gerekte daha derin, rtk
gereklikte mzii yakalama yeteneinden ykselmitir.
PSI SORU
Evrenin Bohm'un holografik modeli, byle iddia edilen insan fakltelerini, gzlemcilik ve telepati
olarak anlayabileceimiz makul bir ereve nerir; bu parapsikologlar psi fenomeni olarak
adlandrrlar. Zaman ve mekan gerekten dahil edici seviyede balysa, insan alglamasnn bazen
uzayn ve zamann sradan snrlarn aabilecei izlenir. lgilenen okuyucular, Michael Talbot'un
The Holographic Universe ve Quantum tesi kitaplarnda bu fikirlerin muhteem bir aydnlatmasn
bulabilirler.
Bugn, Psi Anlamas artk akademik ortama braklmyor. Yeni kantlar, modern bilimi ciddiye
almay zorlad. 1969'da Parapsikoloji Dernei nihayet, Parapsikolojinin meru bir bilim olarak
kabul edildiini gsteren Bilim lerlemesi iin Amerikan Birlii'ne (AAAS) kabul edildi.18 1982'de
Alain Aspect, Jean Dalibard ve Grard Roger at
Paris'teki Teorik ve Uygulamal Optik Enstits, laboratuarda iki foton arasndaki "uzak
mesafedeki olaand hareket" retmeyi baard ve bylece ampirik olarak, yerokmesizliin gerek
bir fenomen olduu teorisini destekledi.19,20,21
Be yl sonra, 1987'de Princeton niversitesi Mhendislik Anomalileri Aratrma Laboratuar'ndan
fiziki Robert G. Jahn ve psikolog Brenda J. Dunne, test konusunun odaklanm dnce gcyle,
rasgele saylarn ktsn etkileyebildiini gsteren gl kantlar yaynlad Jeneratrler "ok
nemli bir madde-st madde" etkisi olduuna dair gl kantlar.22
DENETM TEORS
Fizik, 1920'lerde ve 1930'larda egemen olan kuantum teorisi zerinde tartmalarn tesine
gemitir. Superstring Teorisi ad verilen speklasyonun yeni bir kolu, paranormal fenomenlere
Bohm'n akvaryum modeli kadar ekici gelebilecek bir aklama getirebilir. Evrenin aslnda on
boyutta var olduunu iddia etmektedir. Bildiimiz drt boyutlu evrenimiz (uzayn boyutu ve bir
zaman) muhtemelen, byk patlama olarak bilinen yerde sonsuz younlukta tek bir nokta patladnda
trilyonlarca yl nce ortaya kmt. Fakat baz nedenlerden tr Superstring teorisyenleri
deyin, dier alt uzaysal boyutlar da patlamay baaramad ve evrenin merkezinde skca dolat.
Birdenbire kendinizi bu "alttan gelime" eksenlerinden birine aceleye getirmek ya da "dnmek"
durumunda olsaydnz, kendinizi evrenden sonsuz kadar byk dev bir konumda bulacaksnz. O
zaman evrendeki her noktayla ayn anda samimi bir ekilde temas kurarsnz ve yaptnz her minik
harekette kelimenin tam anlamyla kozmik etkilere sahip olacaksnz. Byle tanr benzeri bir
perspektiften, kukusuz ok tuhaf olaylara tank olursunuz. Belki de bu, baz insanlarn
kendikilerimizden farkl olan gereklere ksa bir bak kazandrmas gibi bir ans rotasyonu
vastasyla gerekleir.
GZL N ALTERNATF AIKLAMALAR

SORU ETKS

Bu kitap, Image Stream'in kendisinin nianlsnn tehlikede olduunu syleyen gen adam Bob S.'nin
hikayesiyle balad. imdiye kadar, Bob'un
S., bir noktada, fiziksel olarak onun fiances otomobilindeki hasar grmeliydin
lastik ve bilgiyi bilinaltna kaydetti. Bu en gvenli ve en muhafazakr yorumdur, ancak hibir
ekilde kesinlikle yoktur.
Analitik faklteleri ksa devre ederek Image Streaming zmni akla ynelik dzeni daha dorudan
anlamak iin aabilir mi? Bunu sylemek zor, ama ihtimal merak uyandrc. Seminerlerimde Image
Streaming'i rettiim on be yl iinde, gzlemlenen durumdan ok daha fazlasnn olduu sonucuna
varmtm. Bununla birlikte, baz Grnt Aklar iin birok alternatif aklama daha dikkate
deer sonular dnmelisiniz.
rnein, bilinaltnn Gizli Soru iin kullandmz kat ktlarn deitirmeyle ilgili el
hareketlerini kolaylkla zebilecei olduka muhtemeldir. Kartrma srecini izleyen herkes, bu
nedenle, hangi sorunun seildiinin bilinalt bilincine sahip olabilir. zlemeyenler,
sahtepatopatlar ESP deneyinde yapt gibi, dier katlmclarn yz ifadelerinden ve beden
dilinden hala ipular alabilir.
Gizli Soru phesiz, esrarengiz gcnn ounu "kuvvet uydurma" fenomeninden alyor. En st
kurumsal eitmen, yaratclk danman ve Yanal Dncenin yazar Edward DeBono, pek ok sorunun
"perverkatif operasyon" dedii yntemle zlebileceine dikkat ekti. ya da PO DeBono, bir soruna
ngrlemeyen adan her adan yaklarsanz, yaratc bir zm bulacanz nermektedir.
DeBono'nun kkrtc operasyonlarndan biri, bir szlk amak, herhangi bir kelimeyi rastgele
semek, daha sonra sz konusu kelime ile seilen problem arasndaki muhtemel ilikileri beyin
frtnasn etmektir. DeBono, dier yaratclk uzmanlarnn kuvvet uyumu dedii rasgele problem
zmeyi ok etkili buldu. Aslnda,
Bu tr aklamalar, Grnt Ak'nn "makbule" sonularnn bir ksmn, ancak hepsini deil,
gzden uzak tutmaktadr. Neyse ki, Mozart'n kendine mahsus mzik yapma biimini aklamak zorunda
kaldklarndan daha fazlasn, onlar kullanmak iin aklamamz gerekmiyor.
imdilik, etkin kukucuyu alalm ve Gizli Soru'nun birok kullanmn kefedelim. akn
doasnn sizi affetmesine izin vermeyin. Elektrik teorisini tamamen kavrayana kadar hi kimse
k anahtarna dokunmaya cesaret edemezse bugn nerede olacaz? oumuz, kelimenin tam
anlamyla, karanlkta skp kalrdk. Gizli Soru iin ne aklama yaparsak yapalm, tekniin
gcn inkar edemiyoruz. Kullanmamz gereken yer budur ve biz de onun yararlanmalyz.
YKSEK DNK TANKININ ETKS
Gizli Soru'nun gc, etkinliidir. Dier Grnt Ak yntemlerinde, zamanmzn ve abamzn

ou, i Editr' susturmaya veya dvmeye alrken harcanmaktadr. Gizli Soru, dorudan sa
beyne sorular sunarak, tamamen solu beyine veriyi kirletmek iin herhangi bir ans vermeden
Editr atlar.
Bu nedenle, Gizli Soru'yu byk veya kk gruplardaki siyasi, metafizik, felsefe ve sosyal vizyon
hakkndaki Byk Sorular beyin frtnasna uymaya uygun buldum. Bildiim herhangi bir metodun
tesinde, normalde insanlar keskin bir ekilde blen konularda fikir birliine varm gibi
grnyor. Buna Yksek Thinktank Etkisi diyorum.
Yksek Thinktank, bir evlilik ya da aile iinde ortaya kan, rnein olas tm alternatiflerin
denendiine ve tm pozisyonlarn ne srldne dair yanl grle insanlar terk ettii
yllardaki zorlu, kiileraras meselelerle urarken abucak kesintiye urad. ilerlemek.
GZL SORU ZM
imdiye kadar, Proje Rnesans, Yksek Dnce Efekti Etkisi elde etmek iin en az elli farkl
teknii gelitirdi. Bunlarn hepsi aadaki gizli Gizli Soru prosedrnden tretilmitir:
1.
En az alt farkl soru dnn. Alt soru, Editrnz zorlar ve hangi soruyu yantladnz
tahmin etmeye almay brakr. Alt'dan daha azyla, Editr hala tahminlerde iyi bir ansa sahip
olacak ve yantlamanz iin size ne syleyeceinizi syleyecektir.
2.
Sorularnzn birbirinden olduka farkl olduundan emin olun, bylece hibir iki soru da ayn
ekilde yantlanamaz. Bazlar son derece kiisel veya pratik olabilir; dierleri i, arkadalar
ve aile ya da topluluk, ulusal ve dnya konularnda dnebilir. Hatta bazlar derin felsefi
sorular olabilir. Bu sorulardan birine Gizli Soru oturumunuz srasnda yant verdiinizde, onu
soru havuzunda ayn genel konu kategorisinde baka bir soru ile deitirmeniz gerekir. Bu,
Editr'den zplamak iin havuzunuzda yeterli miktarda eitli kalmanz salayacaktr.
3.
Her soruyu ayr bir kat veya dizin kart kadna yazn. Katlar katlayn
boaltma yz yukar dnk olacak ekilde dizin kartlarn ters evirin.

4.
Katlar veya kartlar rasgele masann etrafnda dolatrn, bo kenarlar gsteriyor. Bilinli
Editrnz hangisinin hangisinin olduunu tahmin edene kadar kartrmaya devam edin. Ne kadar ok
kartrrsanz yapn, daha hassas yetenekleriniz hangisinin hangisi olduunu hala bilecektir.
5.
Fermuarlardan birini sein.
6.
Gzetlemeden, kaymay elinize alnz ya da alnnza kar bastrnz.
7.
Gzlerinizi kapatn ve art arda hzl resim veya resim yant oluturun. Her resim cevapn
aldktan sonra, sa beyin sayesinde projelendirin ve ayn cevab farkl bir ekilde gstererek
size yardmc olmasn isteyin. Her resim ayn soruya ayn cevab verir, ancak onu tamamen farkl
bir ekilde gsterir.
8.
Her grntnn kaset veya kat zerine veya ortaklarna kayt edilmesi iin 15 ila 30 saniyeden
fazla zaman ayrn. Bir not defterine her bir resmin yantn not almaya veya izmeye elverili
bulabilirsiniz.
9.
Btn ilem tamamlanncaya kadar herhangi bir soruyu gz ard etmeyin. Aksi takdirde, Editrnz,
bir eliminasyon ilemi ile havuzda hangi sorularn kaldna karar verebilir.
10.
almakta olduunuz soru iin resimli cevap arasnda hangi elerin ayn veya benzer
grneceini belirleyin. Benzerlikler ok ince olabilir. Her bir grntnn yeil rengini fark
edebilirsiniz, rnein renk, veya gen ekiller yok. Belirli bir hareket tr veya hareket
eksiklii, insanlar ya da insanlar yok ya da belirli bir duygusal izlenim olabilir. Gzlemlerini
yazn.
11.
Sonunda, sorunuza bakn. Bu, farkl resimli cevabn ortak noktasnda ne olduuna dikkat ederek,
genellikle ak bir "Aha!" Tecrbesi sunacaktr.
12.
Nerede ak bir "Ahha!" Alrsanz, biraz zorla balant deneyebilirsiniz. aka Analisti oynayn ve
cevap kmesinin aslnda belirli soruyu cevaplayabilecei olas tm yollar beyin frtnasna
gnderin.
13.
Anlam hala szyorsa, size en ok provakatif olan resimli cevaplardan birini sein ve Eik deeri
aygt olarak kullann. Bu ekilde bir oturumda yalnzca bir soru yapmanz neririz. Bitmi
soruyu bir dahaki sefere baka bir soru ile deitirin; sorunuzu sklkla olabileceiniz yere
brakn.
ona dn.
SANDWICH SORU TEKN
High Thinktank yntemleri ile ok fazla anlay kazanmann bir dier mkemmel yolu da bu sonraki
prosedrdrSoru Sandviidir.
1.
Kk zarf kayna satn aln.
2.
Sandvi sorularnz hazrlayn. Ayr kat paralarna veya dizin kartlarna tek soru yazn ve
her soruyu farkl bir zarf iine koyun. "Randomize" olarak seim yapmak iin bunlardan en az
alts gerekir. Kendi sorularnz hazrlamanz sizin iin en iyisidir. Ancak taklp kalmadysan,
aadakilerden birini seebilirsiniz:
ben
"Bugn ne gibi bir frsatta uyarmalym?"
ben
"Bugn alabileceim en deerli eylem nedir?"

ben
"Bugn elinde tuttuum en nemli yeni fikir, alg veya gzlem nedir?"
ben
"Bugn bakalarna ne ekilde hizmet edebilirim?"
ben
"Bugn daha fazla servet nasl yaratabilirim?"
ben
"Bugn uyankken en ok ne soruyorum, ona en iyi cevabm nedir?"
ben
"Nasl yardmc olabilirim?" (eim, arkadam, ocuum, alanmz, kimbilir)?
ben
"Bugn hangi orijinal keif yapmaya balayabilirim?"
ben
"imdi sormam gereken en iyi soru nedir ve en iyi cevap hangisi?"
ben
"Bugnk hedeflerimi nasl en iyi ekilde ykseltebilirim?"
ben
"Bugn yapmam gereken en nemli ey nedir ve bunu nasl en iyi ekilde baarabilirim?"
ben
"Bugn benim iin en nemli ey nedir?"
phesiz dierini dnebilirsin- ve belki daha iyi - ayn damardaki sorular. Her biri farkl
vakitlerde farkl cevaplar retme eiliminde olacak ekilde zamana duyarl olmaldr. Elbette,
yna bir veya iki ok zel soru da ekleyebilirsiniz.
3.
Zarflarna tm sorular eklendikten sonra gverte tamamen kartrlmaldr.
4.
Gece uyuyacanz nce ynnz banzn yanna yerletirin.
5.
Sabah bir zarf sein. Zarf amadan Resim Akndan resim yant aln.
6.
Bu yantlar zarfn dna, bir not defterine veya bir teyp zerine kaydedin.
7.
Neyin ortak olduunu belirlemek iin grntnz karlatrn.
8.
Zarf an ve soruyu okuyun. Resim ve soru arasndaki iliki hemen belirgin deilse, olas tm
ilikileri zorla yerine getirmeyi deneyin.
9.
"Aha!" Balants hala szyorsa, bir sre bekletin. Gnnz geirirken, "Ah!" Tecrbesi
beklenmedik bir ekilde dar frlayabilir.
10.
Soruyu bitirdiinizde, eski zarf karn, yeni bir zarfla kapatn, gverteye geri koyun ve
yeniden balatn. Kullandnz zarflar, sandvilerinizden ne kadar "hits" aldnzn bir
kaydn tutmak iin bir dosyada toplamak isteyebilirsiniz.
Hibrit Teknii
Question Sandwich tekniini Gnlk 10 dakikalk Grnt Ak kotanzla birletirmeniz uygun
bulabilir. Alt rtl sorunuzu yazp bir tanesini seip ardndan gizli soru zerine en az 10

dakika boyunca Image Stream' serbeste yazn. Oturumunuzun sonunda, soruyu okuyun ve uygun takip
ilemlerine devam edin. Bir zamanlayc, alar saat veya ortak kullanmak isteyebilirsiniz, bylece
zaman takip etmenize gerek kalmaz ve bylece Image Stream'a daha fazla rahatlayabilirsiniz.
Elenceli hale getir

Soru Sandviinin acmasz bir gnlk i haline gelmesine izin vermeyin. Ar derecede ciddi bir
yaklam, sizi egzersizi birka gn sonra terk etmeye tevik etmekle kalmaz, ayn zamanda, daha
yetenekli yeteneklerin faydal cevaplar elde etme kabiliyetini de etkiler.
Soru Sandviini bir oyun olarak davran. Bir in lokantasnda arkadalarnzla servet erezleri
amaya alyormu gibi hafif, yar-aka bir yaklam kullann. Elencenin eklenmesinin bir yolu,
"el skma" y kullanmaktr. Ellerinizi zarflarn zerinden altrn ve parmaklarnzn
sarkmasn salayan veya baka bir zel his veren bir el sein. Ayrca, srecin zamannda bir yk
haline gelmesini nlemek iin, oturum bana bir soruyu kendinize tahsis etmek nemlidir.
Sorular kolayca eriilebilen yerlere yerletirerek Soru Sandviine daha fazla rahatlk
katabilirsiniz. Normal bir kahve veya ay iiyorsanz, bu sorular kahve tezgahnzn yaknna
koyun. Veya bunlar gnlk gazetenizi okumak iin oturduunuz sandalyeye koyun veya masanzn
zerindeki "n" kutusunun yanna koyun. Bunlar gn boyunca cebinizde tayabilirsiniz. Bo annz
olduunda, elinizdeki kartlardan birine rastgele yerletirin ve alternatif resim yant almak
iin Resim Aknza bakn.
Kolay eriim, sizi kkl ve sistematik bir alkanlk haline gelene kadar, gn boyunca birka kez
sanda davet etmenizi salayacaktr.
ORACLE OYUNU
Gizli Soruya bakalaryla birlikte girdiinizde, grup atmosferi canl bir sosyal enerjiyi getirir
ve ok sayda grnd gibi, resim cevaplarnn kolayln ve doruluunu gelitirir.
Oluturduklar enlik havas nedeniyle, bu gruplar Oracle Oyununda egzersiz yapmaya aryorum.
1.
Bir ortak bulun.
2.
Her biriniz saylar iki ila on arasnda deien bir takm sorular oluturuyor. Ak ulu olmal,
evet ya da hayr olmakszn sorular olmaldr. Baka bir deyile, "patronuma bir ykseltme teklif
etmem iin soru sormam m?" Diye soruyorum "yle soraym:" Patronumdan para kazanmann en iyi
yolu nedir? "Her soruyu dier her sorundan ok farkl yapn. Bu nedenle, einizin hibir ekilde
olmadn dnyorsanz farkldr. sa beyin bu soruyu sorduunuzu tahmin edebilir.
3.
Sorunuzu einize sessizce "okuma" yapn. ya da daha fazla grup halinde, bir bakas srayla
cevaplarken bir kiiye soruyu "okumasn" isteyin.
4.
Her bir sorudan sonra, einizin resim yant retmek iin birka saniye sre almas gerekir.
ya da daha fazla i ortanz varsa, her i orta n reten bir resim ya da iki resim
retebilir.
5.
Resimli cevaplar birlikte tartmak ve her birinin ortak elerini belirlemek iin birka
dakikanz ayrn.
6.
Soruyu einize gsterin. Yantlarnz soru ile karlatrn,
zellikle aralarnda bulunan ortak unsurlarn bir yorum yapmak iin olduunu belirtti.
"mparatorluk" oyunu
Oracle telefonda olduka iyi alyor. Kiiyle karlatnzda zel bir enerji gelir, ancak
telefon grmesi ok daha hzldr. nemli bir sorun ya da soru ortaya karsa, bir arkadanza
- daha nce Oracle deneyimlerine sahip olduunuz kiilerden birini arayabilir - ve yerinde
yantlar bulabilirsiniz. Buna Phnoracle Oyunu diyorum.
lk Emri Unut
Image Streaming'in ilk emri iin birka istisna oluturmutk: Einiz iin yorumlamayacaksnz.
Oracle Oyunnda hibir ilk emir yok. Oracle Oyununda elde ettiiniz resim yantlar, dier Grnt
Ak durumlarnn aksine, cevaplayc kodunda olduu gibi soru kodlarnda belirtilme olasl
yksektir. Bu nedenle, yorumlama herkes iin adil bir oyun haline gelir.

TAINABLR SORUTURUCU BANKASI
Sorular havuzunuzu iyi stokta tutabilmeniz iin, her gn sorular toplamak isteyebilirsiniz. Cep
not defterini veya bir dizi indeks kart tayn ve akla gelen her soru veya soruyu dzenli olarak
not edin. Bir yarm dzine kadar soru kartn topladnzda, her birini katlayn ve hepsini Gizli
Soru ynnn iine doru kartrn.
Zarf tmek
Baz okuyucular, ESP sorularyla denemek suretiyle kendi ince yeteneklerini test etmek
isteyebilirler. Sol beyin tarafndan muhtemelen yantlanamayan sorular. Burada zihin-korn'lar
bkmekten ziyade, kusursuzca mantkl, ak sorular, bilinli zekanzn eriemeyecei cevaplar
hakknda konumuyorum. Sonular elenceli ve artc olabilir.
Birka neri geliyor:
ben
"Baz bekleyen iletmelerin sonucu ne olacak?"
ben
"Gelecek haftaya ne srpriz olacak?"
ben
"Neptn'n yaknda kacak bir fiyaskosu gibi baz bekleyen bilimsel deney ya da sefer" tarafndan
artc bir keif ortaya kacak m? "
ben
"yleyse hayatlar kurtaracak ne var?"
PSI KASALLARININ ESNASTIRILMASI
Youn bir gne kolayca harmanlanabileceinden, Soru Sandvi, Gizli Soru tekniklerinden en popler
ve etkili hale geldi. 1987'de Project Sandwich'i Project Renaissance cephanemize koyduktan bir yl
sonra, bu tekniin dz Grnt Ak kadar neredeyse gl bir Pole Bridger olduunu ortaya
kard.
Sorularn gizlenmesi zihninizi olaanst ince alglamalarla altrmaya zorlar. Bunlar psi
alglar olarak m yoksa polinezya denizcilerinin sergiledii akut doal hassasiyetler olarak
grp semediiniz nemli deil. Bunlar her gn ekip bitiinizde, beyninizde baka koullarda
nadiren uygulanan zel kutuplar kprye karrsnz.
Byle akut fakltelerin almas o kadar yeni ki, sadece uzun sreli uygulamalardan ne gibi
faydalar elde edebileceimiz konusunda speklasyon yapabiliriz. ESP merakllar, ilk on yllk
alma tiksintisini atmazlarsa, sadece istedikleri ve bekledii eyden farkl sonular alm
olduklar iin imdi bu ok deerli ince duyarllk konusuna birka on yl daha aratrma
yaplmtr.
u an olduu gibi, Soru Sandvii ve Dz Grnt Ak tamamlayc gl ynler sunuyor gibi
grnyor. Her teknik beyindeki baz kutuplarn dierinin gemedii kprdr. Birlikte
kullanlrsa, bu yntemler mmkn olmadn dndnz zihinsel eviklik dzeyine ynlendirir.
1970'lerin sonu, hzlandrc renme alannda heyecan verici bir zamand. Komnist hkmetler
uzun yllar bilinalt renme yntemlerini inceleyen yksek ncelikli aratrma programlarn
finanse ettiler. Georgi Lozanov ve Vladimir Raikov gibi aratrmaclar artc sonular elde
ettiler, ancak Demir Perde araclyla az miktarda bilgi szld. Yalnzca Superlearning'in
Sheila Ostrander ve Lynn Schrder tarafndan 1979'da yaynlandktan sonra bu teknikler Bat'da
yaygn bir ekilde bilinir.1 O zamana kadar Birleik Devletler'deki ou aratrmac karanlkta
dolanp sylentiler, dedikodu, ve tamamlanmam Sovyet Bloku'ndaki meslektalarmz tarafndan
kullanlan kesin metodolojileri rapor eder. O zaman, Jean Houston, Robert Masters gibi ncler
tarafndan elde edilen Amerikan atlmlar bile,
lk keif yllarnda, ivme kazanm renme cephaneliinde en gl aralardan biri haline gelen
bir teknie tkezlediim ilk kez. Model Dnme. Bu hipnotik olmayan teknik, bir kiinin, Leonardo
da Vinci, bir Michelangelo veya Einstein gibi tarihten seilen herhangi bir rol modelinin
kimliini ve yeteneklerini dn almasn ve bylelikle gizli yeteneklerin maazalarn iinden
amasn salar.
ARLINGTON DENEY
Mart 1977'de bir grup arkadamz Arlington, Virginia'daki bir arkadanzn evinde bir deneme
yapmaya karar verdi. Yaklammz arptlmt. Kendimizi kobay olarak kullanan yeni gelimi
renme yntemlerini denemek isteriz. O zamanlar hi kimse kesin prosedrlerin gvenilir

hesaplarn yaynlamam olsa da, bilimsel literatrde tek kelerde bulunan birka bilgi
parasndan elimizden gelenin en iyisini yaptk.
Bizim kk gruptaki 17 kiiden en az birinin bu yeniden yaplandrlm yntemlerden biraz fayda
salayabilecei umudumuzdu. Ardndan, o kiiyi bytp, olanlar yakndan inceleyip, sonuta,
sonuta, alan bir metodoloji gelitirmeyi baarabilmemiz iin tekrarlamaya alacaz.
Gezinmiken, hibirimizin dramatik sonular beklediini sanmyorum.
Biz tamamen ardk. altmz hemen her teknik, gruptaki neredeyse herkes iin arpc
sonular retti. Yalnzca bir yl sonra, Grnt Akndaki almalarm yoluyla, bu yntemlerin
ardndaki teorik mekanizmay kavramaya baladm. Ancak 1977'deki altayda sonular kendileri
iin konutu.
Belki de en unutulmaz sonu, Mary'yi aracam bir katlmcnn deneyimi oldu. Hepimiz gibi,
Mary atlyeden hemen nce yeni bir renme deneyimi balatmay kabul etti. Keman seti. Mary, ilk
dersini deneyimizden bir hafta nce ald. O zamana kadar hayatnda hi bir kemanya dokunmamt.
Atlyemizi takip eden hafta, Mary ikinci keman dersine girdi. Tam teekkll bir Washington, DC'de
ofisinde sekreter olarak alt iin uygulama iin lml bir sre kald. Bununla birlikte,
Mary ikinci dersinden birka dakika sonra, akn bir eitmen onun onu ileri snfa kaydedeceini
syledi! kinci deneysel atlyemizde, iki hafta sonra Mary bize kemanyla ok iyi bir konser
verdi.
RAIKOV ETKS
Mary erken yeteneini Raikov Efektine borluyd. Sovyet psikiyatristi Dr. Vladimir Raikov Yapay
Reenkarnasyon adl bir yntem gelitirdi; burada insann gerekte fiziksel olarak tarihte byk
bir dahi olduunu dnmesini salamak iin derin hipnoz kulland.
rnein insanlar Rembrandt olarak "canna" dndklerinde, birdenbire byk bir imkn var. Bununla
birlikte, hipnozdan sonra ortaya kan konular, Rembrandt olma "deneyim "inden hibir ey
hatrlamyordu. Birou, hipnoz altnda rettikleri resimlerin sergilenmesinden sonra kaytszla
kaplrlar.2
Raikov, konularn artk Rembrandt'a (veya her kim olduuna) inanmad halde, hipnoz altnda
serbest braklan yeteneklerin oturumlardan sonra nemli kalc etkiler braktn gsterdi. Bu
kalc etki, Raikov'un yntemini deneysel bir tuhaflktan daha fazlasn salamtr; bu,
hzlandrlm renme iin pratik bir aratr. stelik, Arlington'da kefedileceimiz gibi,
Raikov Efekti, hipnoz yardm olmadan elde edilebilir.
Neden alyor?
Raikov Etkisi, eski ve son derece gl bir insan uygulamasnn gnmzde canlandrlmasndan
baka bir ey deildir. Tarih ncesi alardan beri, peygamberler, khinler ve kabile amanlar,
bilgi kazanmak iin tanrlarn, ruhlarn, hayvanlarn ve cansz nesnelerin kimliini almlardr.
Lascaux gibi yerlerde bulunan, hayvan kafalar giyen adamlarn yirmi bin yllk maara resimleri,
antropologlarn ekil deitirme, ruh uuu ya da ruh hali olarak deindii eit ritellerini
neredeyse kesinlikle tasvir ediyor.
Avclk kltrleri, geleneksel olarak, vahi doada belirli tohumlarla zdeleen klanlar halinde
rgtlenmilerdir; rnein, Kartal Klan iin kartal veya Bear Clan iin olan ay. Ay Klan
yeleri, kendilerini ay haline getirdiini hayal ettikleri ritelleri, belki de ayin srasnda
bir aynn oyuk ban giyip, geim kaynaklarnn kayna olan vahi doay daha iyi anlamak iin
bir "plak" bir perspektif benimseyebilirlerdi. .
Bugn bile, birok kii bu tr deneyimlerin gerek varlklar tarafndan baka bir alan veya alana
ait olduunun dncesindedir. Modern dnyada, bu tr riteller, dillerde konuan karizmatik
Hristiyanlar, vydoo tanrlar haline gelen Haiti danslar ya da dnya d varlklarn
seslerinde konuan New Age arclar biimini alabilir. Psikologlar, bu fenomeni, kiinin
zihninin bir blmnn kendi bamsz bir kiilik trn oluturan akut ayrma srecine atfetme
olaslklar daha yksektir.
Tercih ettiiniz aklama ne olursa olsun, kadnlar ve erkekler binlerce yldr cesetlerini gerek
veya hayali dier varlklarla paylayorlar. Bu tr translarda yer alan insanlar, normal
yaamlarnda becerileri, yetenekleri, bilgiyi, hatta fiziksel g ve beceriyi kendileri iin
kullanlamayacak kadar sergileyen ezici belgelerdir.
Merlin Metodu
Raikov Efekt'in nemli bir kullanm, Kral Arthur'un ngiliz efsanesini canlandran Broadway
mzikal Camelot'tan nl bir sahnede gsteriliyor. inde, byc bys Merlin, bir gn Kral
Arthur olaca gen ocay, hayal gcyle, eitli hayvanlara dntrr. Bir ahin gibi
ykselirken Arthur Merlin'i sorar; "Deve, Arthur'un bilmediini biliyor mu?" Arthur yeryzne
bakar ve ahinlerin bak asna gre ngiltere'de herhangi bir snr bulunmadn fark eder.
Aadaki kavim kabilelerinin yamacndan tek bir ulus kurmaya karar verir.
Kurgusal olmasna ramen, bu blm Celtic folklorunda gerek bir gelenekten esinlenilmitir.
Folklorcular Merlin'i yalnzca ge Hristiyanlatrlm bir rnek olan Merlin'i dnen antik
Britanya Druid'leri baaryla gerekletirildi; ekil deitirmeyenler, kendilerini ve bakalarn
herhangi bir biimde canl ya da cansz hale getirebildiler. Efsanevi Druid Mac Roth bir zamanlar
bir kuun baln giyerek gkyzne utu.3 Eski bir Galler destannda Taliesin boa gururunu

tayor: "Bir ok ekildeydim, havada bir damla oldu; Parlayan bir yldz oldum.yle bir kartal
olarak yolculuk ettim.yleydi, savata bir kalkan oldum; Ben bir harp dizisi oldum. Orada
olmadm hibir ey yok. "
Kuvvet-Fitting?
Bu gibi hayal gcnn uaklar, eer yleyse, bilgeliklerini, DeBono'nun kkrtc operasyonu
veya kuvveti uydurma etkiden daha gizemli olan, Blm 7'de anlatlan ey olmadan bilgeliklerini
aktarabilirler. Dier bir deyile, yaratc dnceye ilham verebilirler; Konuyu aklda tutmak,
normalde birlikte olmayan alglar belirler. Konunun bu tek bileenleri arasnda bir uyumu zorlama
abalar kkrtc yeni bir gestalt oluturuyor.
Bu tr g-uydurma, 1980'de Gillette Corporation'da yaplan verimli beyin frtnas oturumunda
nemli bir rol oynad. Yneticilere sa milleri gibi davranmalar retildi. Onlarn
"kimliklerine" sahipken, hangi kaliteleri en ok ne ampuanlarda kullanacaklarn beyan ettiler.
Bazlar kafa derisindeki kiri kk salacak gl bir temizleyici istiyordu. Ayr ayr bitmekten
korkan dierleri
Daha yumuak bir forml iin. Sonuta, insan "kl aftlar" her sa ihtiyacna otomatik olarak
adapte olacak yeni bir ampuara yerleti. Silkience, kefettikleri rn, piyasadaki en nemli
ampuanlardan biri olmaya devam etmektedir.5
GNDZ GNDZ
G-uyumu nemli bir ilkedir, ancak Model Dnme dediim eyle balantl olgular yar yarya
bile pek aklamaktadr. nsan zihninin, neredeyse snrsz bir ekilde dalma kapasitesi varm
gibi gzkt- ayn beyindeki ayr kiilikleri ayrmak. Hala az anlalan sebeplerden tr,
bylesi ayrm kiilikler, ev sahibi kiinin bilmedii yetki ve yetenekleri sergileyebilir.
Sanki insan beyni ok sayda insan barndracak ekilde tasarlanm gibidir.
oklu Kiilikler
Bazen insanlar, ocukluk travmalarndan, oktan Kiilik Bozukluu (Multiple Personality Disorder -
MPD) olarak bilinen bir duruma kadar farkl, tamamen ileyen kimliklerin tmne yelken aarak
kaarlar. ok farkl olan bu kiilikler, MPD kurbanlarnn yalnzca farkl el yazs stilleri,
sanatsal yetenekleri ve yabanc dil bilgisine sahip olmadklarn, ancak u anda hangi kiilie
bal olarak farkl alerjileri, hastalklar ve uyuturucu tepkilerini bile alacaklardr. Bilim
adamlar bir D kurbann bir kiiden kiiye farkl beyin dalgas kalplar sergileyebileceini
dorulad. Bu kiinin parmak izlerini deitirmesi kadar zor.
Hayaletler Konuuyor
Raymond A. Moody, Jr tarafndan yrtlen bir deneyden geldiimde karlatm en arpc
dissosiyatif fenomenlerden biri de aynalarn dnya apndaki folklorik geleneklerinden ve ruh
dnyasna a geitler olarak hizmet eden havuzlar yanstan Iaydn Dr Moody, yirmi -bir ayna
izleyerek ayrlm sevgili insanlarla temasa geebilecekleri be deneysel konu. Deneklerden on iki
kii aynadaki len kiilerin "gezilmesi" olduunu bildirmitir. Birka kii deney bittikten sonra,
evde yalnz kaldnda bile uzun sre perili kalmaya devam etti.
Kukusuz baz mahallelerde -ve mkemmel bir meruiyete sahip- bu insanlar gerek hayaletleri
grdler. ahsen ben, grntlerin, znelerin ayrm unsurlarn kendi zihinlerini temsil etmesi
daha muhtemel olduunu dnyorum. Bu durumda, birka kiinin "gostost" larla uzun ve tamamen
ikna edici konumalar yaptklarn ve hepsinin grntlerin ak, salam ve tamamen hayatta
kalacan bildirdiine dikkat ekildi. Bu, hipnotize edilmemi deneklerden gelen arpc bir
gzlem ve kimin normal, akl banda olan kimseleri yoktu, bunlarn hibiri maneviyat ya da
gizemli inanlara sahip deildi.7
En azndan Dr Moody's'in deneyinde, elfler, periler, cinler, melekler, goblinler ve tarih boyunca
folklora maruz kalan dier tuhaf ama gereki grntler aklanmaya kadar uzanan tamamen yeni bir
psikolojik fenomen ortaya kt.
Lucid Ryalar Karakterleri

Moody's'in "eriimleri" daha nceki blmlerde tartlan ak dler olgusuyla balantl
olabilir. Marquis, 1867'de Marquis Hervey de Saint-Denys tarafndan aka grlen dlerin ilk
tarihsel szlerinde, ryalarnda "llerin tonlarn arp, insanlar ve eyleri irademize gre"
deitirebildiini iddia etti. [8]
Marquis'in ayrlm ruhlar yaratan kadar o kadar ok ey ifade etmediini, nk yaadklar

varlklara inandklarn dndkleri gereki ve bamsz bir ekilde ayrlm rya karakterleri
yarattndan pheleniyorum. Ak renk hayalinin tuhaf gleri, insanlarn gemii olan yaayan
ve l olan figrlere diriltilmesi ve kar karya getirerek nevrozlarn dzelttii
intrapersonal psikoterapi alann mmkn kld.

rnein Frankfurt niversitesi'nden psikolog Paul Tholey, len babasnn tehditkar bir ekilde
grnd hayallerle doldu. Tholey babasn aydnlk bir rya iinde uyandrd ve kelimenin tam
anlamyla onu kendisiyle vurdu, babasnn bir hayvana veya mumya gibi daha ilkel bir yaratk
haline getirmesine neden oldu.
"Ne zaman kazandmda," diye bildirdi Tholey, "Zafer hissi ile bouldu."
Tholey ayrca, Druidic ekline benzeyen, baka bir rya karakterinin vcuda girmesini nleyecek
bir teknii nerir. Dikkat ekici bir rya esnasnda, dikkatini bouna isteyen bir olann
cesedini "merkeze alan" bir gen kzn durumuna iaret ediyor. Sevginin nesnesi "ceset"
ierisindeyken, bak asyla eyleri grmeye balad.
"Bana niin bu kadar yer ayrdn anladm," dedi ve "asla hissetmemeyeceini fark ettim" dedi.
Sonu olarak, kz meyve vermeyen ve kaytszla son verebildi.9
dn Alnan Kimlikler
Doular, bakalarnn kimliklerini, yaratcl atelemek iin bir ara olarak sembolik olarak
dn alma tekniini uzun zamandr kullandlar. rnein, Walt Disney, yaratt karakterlerden
"bahsedilen" ilham ald. "Mikeylerin sesi her zaman Walt tarafndan yapld," diyen bir Disney
animatrn hatrlyor; "Hatlar ve durumlar o kadar tamamen hissetti ki diyalog dedii gibi
hareketleri ve vcut tutumlarn tatmin etmekten kanamad."
George S. Patton kendini gemiin byk generallerinden reenkarat ettiini dnd. Bu garip inan
eski sava derslerini modern mekanize savaa uygulamak iin rktc dehasn katalize edebilirdi.
Michelangelo, heykellerini canllarn iinde, tan iinde tamamen olumu ve yalnzca ekilerini
ve keskilerini beklemelerini bekleyerek hayal etmitir. Kukusuz, ekilmemi heykel sadece
Michelangelo'nun kafasnda yayordu, ancak tatan muhteem formlar "zgr brakmak" iin
Michelangelo'nun dahisini her naslsa canlandrd ve canlandracan dnyordu.
Ana Astar lkesi
1937'de yaynlanan Think and Grow Rich kitabnda byk motivasyon yazar ve eitimci Napoleon
Hill, benzer zihinlerin insan baarsnn en gl motoru olarak ekip almasna dikkat ekti.
Hill, "ki veya daha fazla insan arasndaki bilgi ve aba" nn koordinasyonu "Hill, ana zihin
olarak adlandrd, gruplarn toplamndan daha byk bir grup zihnidir.
Hill'in kendi Ana Zihninde yer alan, yalnzca hayal gcnde var olan bir takm ahsiyetler vard.
Hill, Dn ve Zengin Bytrken, tarihten byk dahilerle diriltmek ve sohbet etmek iin
kulland bir teknik anlatt.
Ralph Waldo Emerson, Thomas Paine, Thomas Edison, Charles Darwin, Abraham Lincoln, Luther Burbank,
Napolyon, her gece uykuya dalmadan nce gzlerini kapatacak ve dokuz en byk kahramanndan
modellenen dokuz "grnmez danman" irketinde olacan hayal edecektir. Bonaparte, Henry Ford
ve Andrew Carnegie. "Benim amacm," diye yazd Hill, "kendi karakterimi yeniden ina etmem
gerekiyordu, bu yzden hayali dananlarmn karakterlerinin bir bileimini temsil eder".
Hill, daha sonra, o kiinin kendine has bir niteliine hayran kalaca baz kaliteleri onlara
saygyla sunmasn istemek suretiyle, detinin her yesine hitap ederdi. Emerson'dan "muhteem bir
doa anlay" istedi; Napolyon'dan, "erkeklere ilham vermek" imkan; Lincoln'ten, "ustaca bir
adalet" duygusu; ve bunun gibi.
Karakterlerine madde eklemek iin Hill canllklarn yreklendiriyordu. Danmanlaryla yapt
her akam "grmelere" birka ay getikten sonra Hill, kendilerinin hayatn almaya balamalarn
salamak iin "harekete geirildi". Hill her zaman ge kalma alkanln gelitirdi; "BBurbank
ve Paine, ou zaman, kabinenin dier yelerine ok dokunacak gibi grnen, esprili reparte
sahibiydiler."
Karakterler o kadar gerek oldu ki, Hill gerekleri izini kaybetmekten korkan birka ay boyunca
toplantlar askya ald. Sonunda, bylesine heyecanl ve tevik edici figranlara direnemedi ve
uygulamaya dnd. Hill, bu "krs toplantlarn" asla "hayali" dnda bir ey olarak grmediini
savundu. Bununla birlikte, onlardan kazand bilgelik tamamen gerekti.
"Beni muhteem grkemli yollara gtrd," yazd, "gerek bykln takdirini yeniden kestirdi,
yaratc abay tevik etti ve drst dnce ifadesini cesaretlendirdi." [11]
SOSYAL BEYN
Dezavantajl olgunun zihnin yapsnda kkleri olmas olabilir. Son yllarda giderek artan sayda
aratrmac, Dr. Michael Gazzaniga'nn "sosyal beyin" dedii bir kavram benimsemitir. Gazzaniga
zihnimizin bamsz "modllerden" olutuuna ve bamsz dnce, eylem ve dnce yeteneine
sahip her biri "bilinli" kiilik olduuna inanyor. hatta duygu bile.12.
Raikovs'in "yapay reenkarnasyon" srasnda edinmi olduklar dahi kimlikler, belki de sosyal
beynin sanatsal veya zeki modllerinden baka bir ey ifade etmemitir. Bu sorunun aratrlmas
kukusuz uzun yllar devam edecektir. Bu arada, Raikov Etkisi'nden faydalanabilmek iin teorik bir

aklama beklememiz gerekmiyor. artc avantajlar, aada zetlenen basit yntemlerle elde
edilebilir.
MODEL DNME YAKLAIMI
Ne yazk ki, Dr. Vladimir Raikov'un kulland gibi derin hipnoz, zellikle dikkatsiz veya kt
niyetli ellerde elde etmek zor ve biraz tehlikeli. Bu nedenle 1977'deki altaymzda, yukarda
bahsedilen erken kemanc olan Mary'nin, hipnotik bir trans yardm ettirmeden Raikov Efektini elde
edebildiini bulmak iin aknlk ve sevin iindeydim.
Mary, gzlerini kapad ve kendini, Jascha Heifetz olarak dnerek, o tecrbenin duyusal
ayrntlarn dile getirdi. O btn zaman tamamen bilinliyd ve hibir zaman dsal etkiyle
bilinaltna tabi tutulmad. Ancak, grdmz gibi Mary, hzlandrc renmede Raikov'un
bildirdii kadar dramatik bir srama yaad.
Bu, daha sonra gelitirilen, Model Dnmesi adl teknik gelitirmenin temelini att. Bu teknik,
Raikov yntemine tamamen etkili, hipnotik olmayan bir alternatif.
Balar Yerletirme
Model Dnmenin temel teknii, tarih ncesi riteli taklit eder. Ta Devri amanlar, bir bayann
oyuk kafasna takarak bir bayana bayldlar. Ayn ekilde, hayal gcmzde, bilinliliini
paylamak istediimiz karakterlerin banda "yer vererek" yapacaz.
Image Streaming'in kendisi gibi, Heads koymak pratikte geliir. Sonunda, setiiniz neredeyse her
dahiden anlaya sahip olmay reneceksiniz. Aadaki Borlu Genius deneyiminden, daha nce
aadaki egzersizi uygulayarak Balarken Balarken kaslarnz glendirmek iin biraz zaman
harcarsanz daha fazla kazan elde edersiniz.
1.
Kendi deneyiminizden gzel bir sahne dnn. Bir da tepesinde bir gn doumu, sular yanstan
bir gnbatm, gnete ve rzgrda bir kr iei rtl yamaca, derin aalarda uzun boylu
aalar tarafndan oluturulan doal katedral olabilir - zellikle gzel olduunu
hatrlayabileceiniz bir deneyim olabilir.
2.
Bu sahneyi mmkn olduunca zengin, gzlerinizi kapal, bir dinleyiciye veya bir teybe kaydedin.
3.
Hafzadaki dier sahneler yzeysel olarak buna benzer, ancak bu ok zel. Benzersiz gzel.
Aklamanzda benzersiz gzel niteliklerine odaklann.
4.
Artk bu deneyimde bir arkadanzn katlacan dnn. Sizin
refakati, dnyadaki en hassas gzlemci olarak alglanyor. Tandnz biri olabilir, baz
tarihsel figr veya tamamen hayali bir karakter olabilir. Bebeinizin karakterin kim olacana
karar vermesine izin verin. Zihninizi srprize brakn.
5.
Karakteri zengin, duyusal aklamalarla salamlatrn.
6.
Karakterin scak ve scak bir varlk yayldn dnn. Bu erefiye alevini gzden geirin ve
aklayn.
7.
imdi bu ar duyarsz gzlemcinin "ierisine" gidecek ve onun nasl biri olduunu bulmak
zeresin. Bunu yapmak iin, gzlemcinin arkasnda kollarn uzunluunda durmay hayal edin.
Gzlerinizin gzlemcinin kendi gzleri ile, kulaklarnzn gzlemcinin kendi kulaklaryla
hizaland ana kadar, gzlemcinin vcudunun iine daln.
Bunu yapmann bir baka yolu, ellerinizi gzlemcilerin kulaklarna hafife bastrmak, hafife
ban omuzlardan kaldrmak ve banzn zerine bir kask gibi oturtmaktr. Sonra vcudun geri
kalan ksmn lastik bir elbise gibi ekin.
8.
Artk bu ayn gzel sahneyi bu keskin gzlemcinin gznden gryorsunuz. Tm gzlemcilerin zengin
duyusal izlenimlerini ve hassas farkndalklarn yaayn.
9.
Sahnedeki baz eyler gzlemcilerin gzlerine baktnzda sizinle farkl grnecektir. Bu
farkllklara odaklann ve detayl olarak tarif edin. Bunu 3-5 dakika sreyle devam ettirin.
10.

Gzlemcinin ban karn ve kendi omuzlarna geri koyun.
11.
Gzlemciye scak bir duygu uyandrn. Belki de, olaanst bir deneyim paylatnz iin teekkr
ederek gzlemcinizden size geri dnen scak duyguda kendinize aracaksnzdr.
12.
Hemen evreleyen alana geri dnn, ortaya km olan herkesi ve kayda deer bir ekilde yenilenen
hissini verin.
dn Genius Prosedr
Model Dnmenin temel tekniine Borrowed Genius (Borrowed Genius) ad verilir. Bu teknikte, bir
Model Genius seersiniz ve bilinliliinizin sembolik olarak bedenine girmesine izin verirsiniz,
bylece o kiinin ustaca bak asnn faydasn kazanrsnz. lem aadaki gibidir:
1.
Edinmeye altnz belirli bir beceriyi veya okuduunuz bir konuyu sein. Bundan hemen sonra
geri dnebileceiniz bir beceri veya konu sein
Gerek Zamanl Uygulamalar yoluyla Borlu Genius deneyiminizin etkinliini test etmek iin
egzersiz yapn.
2.
Setiiniz belirli beceri veya alma alanndaki en yksek baarnz rnek alan belirli bir deha
sein. Tarihsel bir figr, tandnz bir kii, hatta hayali bir karakter olabilir. Bu senin
Model Genius olacak.
3.
Gzlerinizi kapatn ve kendinizi zarif gzel bir bahede hayal edin.
4.
Baheyi teybe kaydetmek iin byk bir duyu detay yapn.
5.
Uzaydaki konumunuz hakknda gl bir his oluturmak iin, grdnz hereyi aklayan yava, 360
dn yapn. Bunu 4-6 dakika sreyle devam ettirin.
6.
Her zamanki gibi Grnt Aknn sizi ynlendirmesine izin verin. "Muhtar" bir baheden baka bir
ey haline gelirse, aka devam edin. Bilinalt zihniniz ne seerse seerseniz, Borlu Genius
egzersize devam edebilirsiniz.
7.
Model Genius'un bahede size katlm olduunu dnn.
8.
Model Genius'u zengin, duyusal terimlerle tanmlamaya balayn.
9.
Model Genius'u tarif ederken, dahinizin scak ve misafirperver bir varlk gstereceini dnn.
Karlat varl 3-5 dakika arasnda deitirin.
10.
Artk Model Genius ile gl nrolojik temas kurduunuza gre, i grnm iin harekete geme
zaman geldi. Bir deha olmann nasl bir ey olduunu bulmak zeresin. Arka yzne bakarken dehay
evir. Zeksn senden uzaa tutun. imdi Model Genius'un cesedini girin. Bunu yapmann iki yolu
vardr. eri bir Wraith gibi girebilir ya da kulaklarn hafife elinize alp (yukarda
akland gibi) ban kaldrp kafanzn zerinde bir kask gibi yerletirebilir ve vcudunuzun
geri kalan ksmn etrafnzdaki lastik bir elbise gibi ekebilirsiniz .
11.
Kendinizi dehann cesedine hizalayn. Ayn gzlerle grebilmeniz iin gzlerini gzlerinin iine
koyun. Kulaklar iin de yapn. Usul vcudun dier tm blmleriyle devam ettirin.
12.
imdi baheye bak. Bir dehann gznden gryorsun. Hemen baz eylerin farkl grneceini
farkedeceksiniz. Bu farkllklar, dahilerin bak asyla aklayn. 4 ila 6 dakika devam edin.

13.
imdi, Model Genius'unuzun en fazla uzman olduu o zel beceri veya etkinlie girme zaman.
Diyelim ki senin zekan Rachmaninoff. Bir piyanonun bulunduu bahenin veya dier bitiik alann
bir blmne gidin. oturmak
Rahmaninoff olarak giyinip oynamaya balamak iin piyanoda aaya inin. 4-6 dakika oynamaya devam
edin.
14.
Piyanoyu alarken (veya setiiniz belirli grevi, almay veya beceriyi gerekletirirken)
zengin duyumsal ayrntda Rachmaninoff olarak grdnz, duyduunuz, tadarken, dokunduunuz ve
kokladnz her eyi tarif edin. Rachmaninoff'un karakteristik jestleri nedir? Hangi duru
kullanyor? Vcudunun her bir blm, glerinin stnde oynarken nasl hissediyor? Yznde ne
gibi duygular ve ifadeler var? Vcutla ilgili duygulara dikkatle odaklann. 3 ila 6 dakika boyunca
devam edin.
15.
Model Genius hayatnda, o zamanlar en byk aydnln ya da baparmanza, en st seviyedeki
"Aha!" nna, her eyin bir araya geldii ve mantkl geldii bir zamana rastlad o anda gidin.
16.
O ann ve onun bir paras olan alg ve anlaylar elinizden geldiince aklayn. Bu adm 3-7
dakika srdrn.
dn Genius'tan ayrlma
Borrowed Genius deneyiminizi sona erdirmeye hazr olduunuzda, u ekilde yapn:
1.
Aklnzda byk, tam uzunlukta bir ayna nnde yrmek. Aynaya bakarken orada duran Model Genius'u
grn. imdi aynay kaldr! Ayna gitti, ama dahi hala karnzda duruyor. Sen ve dahi artk tek
bir varlk deil. Kendi bedeninize dndnz.
2.
Vcudunun kullanmna izin vermek iin Model Genius'unuza scak bir duygu uyandrn. Sizinle byle
olaanst bir tecrbe paylamann ayrcal iin size teekkr ettiinizi dnn.
3.
imdi dehann elini bir telsiz almasn salayn. O kadar kk ki kolayca cebinizde
kayabilirsiniz. Bakn dehann da bir telsiz ustasn cebe attklarn. Aranzdaki telepatik
anlaynz olsun, bu telsiz konumalar vastasyla, dn Verilen Genius deneyimi sona erdikten
sonra daima temas halinde kalacaksnz. Her yerde ve her zaman, Model Genius'un yeteneklerini ve
kavraylarn izebiliriz.
4.
Ayrlmadan nce, dahiyenizin syleyecei bir ey var: o bu deneyim hakknda size nemli bir
kavray salayacaktr. Dinle. Model Genius'unuzun einize veya teybe ne dediini bildirin.
dn Genius'tan bilgi almak

Borrowed Genius deneyiminizden sonra mmkn olan en ksa srede kendinize bilgi verin. Gzleriniz
akken, yine de imdiki gerginlikle konuurken, deneyim srasnda yaananlar anlatnz. Tecrbe
srasnda kullandnzdan farkl bir ortamda, bir teyp, baka bir kii ya da bir not defteri
zerinden tasvir edin. Yaadnz her eyi, zellikle dahiyenizin gzlerine baktnzda bahede
fark ettiiniz farkllklar aklayn. 2 ila 4 dakika boyunca, ya da siz yazarsanz daha uzun bir
srede bilgilendirmeye devam edin.
dn Genius Takibi
Borrowed Genius deneyimi yaadktan sonra mmkn olan en ksa srede zerinde altnz
beceriyi uygulayn. Pratik yaparken, gerek zamanl uygulama ve Borrowed Genius'un hayal etmesi
arasnda kolayca ileri-geri kayma yeteneini gelitirmeye aln.
rnein, piyanoyu almak iin 10 ila 30 dakika harcayn ve sonra piyanoyu Rachmaninoff olarak
oynadn dnen 10 ila 30 dakika harcayn. Gnde iki ila drt kez ileri geri deitirmeyi
deneyin. Bir dahaki sefere, dahiyane ve nangenius devletleri arasnda ileri geri kayma
yeteneinize gven duyduunuzdan, iki lke anszn aklnzda bir araya gelecekler. Gerek zamanl
olarak piyanoyu alarken o dahi olduunuzu anlayacaksnz. Hayali Rachmaninoff'unuzun tm
yetenekleri, yetenekleri ve alglar sizin olacaktr.
Tarihten bir Model Genius kullandnzda, ktphanede kii hakknda elinizden gelen her eyi

renmek iin zaman harcamak yararl olur, ancak elzem deildir. Bilinsiz veritabannz o kadar
byk ve eksik ki, herhangi bir Model Genius'tan arzuladnz zellikleri elde etmek iin
ihtiyacnz olan tm bilgileri iermektedir.
GENIUS'SNZ!
Yukardaki altrmada karlatnz dahiler elbette kendi zihninizin ayrm elerinden baka
bir ey deildir. Gl yetenekleri ve ince alglar iinde var.
Deneyimlerim, Model Genius'u canlandrdnda Borrowed Genius'un farkl bir kii deil, kendinize
ait dahiyane bir versiyon olarak grndn daha etkili olduunu gsteriyor. Ne yazk ki, oumuz
kendimize olan saygmz o kadar hrpaland ki, kendimizi dahi olarak hayal etmeyi zor buluyoruz.
in
Bu sebeple, ncelikle, verilen gerek "Gelecekteki Yenilikler" prosedrn gerek zamanl olarak
dehann seviyesinde aka ilev grdnz noktaya kadar uygulamay neririz. Ardndan, aada
aklanan Paralel Dnya veya Alternatif Dnya tekniinin daha gelimi formuna hazr
olabilirsiniz.
PARALEL DNYALARI
Bilim adamlar, Samanyolu galaksimizin milyarlarca yldz ierdiini, ounun ya da ounun byk
olaslkla gezegenleri zerinde yrngede bulunduu sylyor. Bu byk sayya ramen galaksimiz,
en yakn byk komu galaksimiz Andromeda'dan ok daha kk. Gerekten de, teleskoplarmzn
iinde bulunan yz milyonlarca gkadann, kendi teleskoplarmzdan ok daha byk olduu
dnlmektedir.
Ksaca, evrenimiz o kadar byk ki, bir yerlerde bir yerlerde sadece Dnya gibi gezegenler olduu
ve bu gezegenlerin bazlarnn, sizin gibi her nemli konuda sayg gren insanlara sahip
olabilecei olasl yksektir.
Belki de kozmik meslektalarnzdan bazlar paralel Dnya'larnda bir kinder hayata sahipti.
Belki de sizi mahrum eden gpta, alay ve fakir retimi hi yaamamlardr. Belki de aileleri
daha fazla anlay iindeydi veya retmenleri daha sabrlyd. Belki yeteneklerini sonuna kadar
gelitirmilerdir. Kendi dnyalarnzda eleriniz en st dzenin dahileri olabilir. Onlardan
renmekten holanmaz msn? Bilgi ve deneyimlerini, aslnda, ikinci bir ansa geri dnmek iin
kullanmaktan holanmaz msnz?
Alternatif Dnya Prosedr
1.
Gelitirmek istediiniz baz konular veya becerileri sein.
2.
Kendi elinizin arkasna baktnz dnn. Zihninizin gznde, trnaklar, boumlar, cilt
rengini, dokuyu, ince tyleri, cildi oluturan tendonlarn yapsn resmetin.
3.
Artk elinizle nrolojik temas salamsanz, o eli kaldrp bir asansr dmesine basmay hayal
edin. Geri ekilin, bylece tm asansr kapsn grebilirsiniz. Sradan bir asansr bu deil,
aslnda sizi evrendeki herhangi bir gezegene gtrebilen bir Uzay / Zaman Taycs. Bunu,
alternatif bir Dnya'y ziyaret etmek iin kullanacaksn; burada, imdi yetitirmek istediin ok
yetenekte bir deha haline gelen bir alternatif.
4.
Asansr uzaktan geliyor, bu yzden beklemek iin ok zamannz var. Siz beklerken asansr kapsn
zengin duyusal detaylarla (1-3 dakika) tarif edin.
5.
Kap alyor. Girin.
6.
Kap darda opak olmasna ramen ieriden, grebileceiniz effaf bir paneli olduunu
grrsnz. Asansrde gezinmek ve onu uygun yerde durdurmak iin bu paneli kullanacaksnz.
7.
Kapnn yan tarafna, basma dmeleri yerletirilmi olan kontrol panelini not edin. Birou, bu
altrmada kullanmak zorunda kalmayacanz, ancak kendi banza veya baka durumlarda da ho
geldiniz dmeleri vardr. rnein, bir tanesi "leride" olarak etiketlenmitir. Bu dme sizi
gelecee gnderecektir. Altndaki "Aaya-zaman" etiketli. Gemie gtrr. Bu altrmada sadece
"Sadece" ikonu ile iaretlenmi olan dmeyi kullanacaksn. Seni elerinden birinin yaad bir
paralel Dnya'ya gtrr. Bu panelin br tarafnda, paralel Dnya'ya gtrebilecek, ancak buraya
ulamak iin ok fazla alana gemenizi gerektirebilecek "Boluk" etiketli bir dme var. Kontrol
panelinin bir kesinde "Arza Giderme" etiketli kk bir paket var. "Ltfen bu paketi

asansrnzn kontrol panelinin kesinden ayrn ve cebinize koyun. Acil durumlar iin (bunu
kullanmak zorunda kalmamza ramen). Eer bu gezilerden birine acele edinip geri dnmek
isterseniz, cebinizi tokatlayn ve kendi yeryz kkeninde imdiki zaman ve mekanda dneceksiniz.
8.
imdi parmanz hafife "kiye Dnk" dmesinin zerinde dinlendirin, ancak itmeyin. Asansr
yksek sesle ama sessizce dnerek programlayn, parmanz hala dmeyle "beni baka bir paralel
Dnya'da yaayn, burada yaayan meslektamn u anda aramakta olduum eyin o dnyann en byk
dahisi olduu ortaya kyor. renmek iin. "
9.
Butona bas. Asansrn hareket halindeyken hissetmesine izin verin. Belki de yukar, aa, ne
veya arkaya veya yan tarafa doru ilerlediinizi veya dn yapacanz veya tarif edemediiniz
baz ynlerde ilerlediini hissedersiniz. Kendinize bu hareketi bir dakika kadar kuvvetli
hissetmenizi salayn.
10.
Yolda, nereye gittiinizin grntsn yakalayabilirsiniz, ancak oraya vardnzda gerek hareket
balar ve oradaki sahne, yolda baknza karlk gelebilir veya olmayabilir. Ulaacanz yerin,
paralel Dnya'da renmek istediiniz dersle en alakal olan tek bir sahnesidir. Asansrn
hzlandn, hzn ykseldiini, daha hzl gittiini hissedin
ve daha hzl.
11.
Asansr durdurmak iin hissedin. Kapaktaki saydamlk bir renkte yanp sner; o zaman kap alr.
Kap ne renkte yanp snyordu? Bu rengi hatrla, bylece istediin zaman bu siteye dnebilirsin.
12.
Paralel dnyaya adm atn. Meslektanzn kendisi var. Zengin duyumsal detaylarla, kardakinin
kendisi de dahil olmak zere evrenizdeki her eyi anlatmaya balayn.
13.
imdi einizin arkasnda kaybolun, iinizde sallayn veya bakann kafasna koyun.
14.
Gzlerinizi kar tarafnzn gzleri ile hizalayn. Kulaklarnzda da yapn. Meslektanzn
gzleri ve kulaklar arasndan bakn ve duyun. Zihninizi ve farkndalnz, muadillerinin
vcuduna getirin ve bir sre iin einiz olun.
15.
Kar tarafnzn sa kolu ile kendi kolunuza doru uzann ve kar tarafnzn sa elini bir
eldiven gibi ekin. Bu ne grnyor ve nasl hissediliyor?
16.
Sol kolunuz ve elinizle ayn eyi yapn, kar tarafnzn sol kolunu ve elini ekin.
17.
Kar tarafnzn gzleri arasndan etrafnza bakn ve neye benzediini nceden fark edin.
Farkllklar aklayn.
18.
Einizin bir dehann olduu etkinlii veya beceriyi uygulamaya balayn.
19.
Bu aktiviteyi gerekletirmekle birlikte gelen vcut duygularna dikkat edin - karakteristik
duru, hareket ve hareket ekilleri, vcut ingilizce kalplar veya o kasvetli aktivite iyi
gidildiinde kas tepkisi.
20.
Meslektanz tam boy bir aynaya doru yrtn ve iine bakn. Aynay kaldr imdi kar
tarafnzn nnde yz yze duruyorsunuz.
21.
Bu, einiz hakknda soru sormak iin sizin ansnzdr. Aklndan sessizce ama yksek sesle
isteyin. Yantlar yakndan dinleyin.
22.
Meslektanza scak bir deneyim iin teekkr ederiz.

23.
Asansre geri dn. Sizi, kendi Earth Originale hissi uyar, tazelenmi ve enerji ile arj edilmi
olarak geri dyor.
Admlar yice renin

Bu Paralel Dnya egzersizleri olduka yereldir, bu yzden balamadan nce admlar iyi
renmelisiniz. Egzersiz srasnda talimatlar kontrol etmek iin gzlerinizi aabilirsiniz.
byy bozmak. Egzersizi on adm kritik bir yolla dnmek faydal olabilir:
1.
Asansr kapnz aklayn.
2.
Asansrnzn iinde, parmanz hafife "kiye Dnk" dmesinin zerinde dinlendirin ve
asansre nereye gtrleceini syleyin.
3.
Dmeye basn ve hareketi hissedin.
4.
Geldiniz. effaf paneli kullanarak ne renk gryorsunuz?
5.
Alternatif Dnya'ya adm atn ve aklayn.
6.
Einizi bulun. Tanmlamak.
7.
Einizle birletirin ve alglamadaki deiiklikleri tanmlayn.
8.
Hedefi beceri, muadilinin klfnda gerekletir.
9.
Tam boy bir aynaya bakn ve ayrn.
10.
Soru-cevap oturumu yapn.
BALIK CEVAPLARA BALAMAK N KESME
Resim Ak srasnda Kafalar Bir Eik Teknii Olarak Kullanmay kullanabilirsiniz. Birka dakika
Image Streaming'i gerekletirdiyseniz ve hibir zel bilgi ya da "Aha! " deneyimi sizi
yakalamadysa, Anlam aydnlatmak iin kullanaca dnlen anlayna sahip bir Model Genius'u
Image Stream'a getirmeniz yeterlidir.
Yukarda zetlenen yntemlerle Model Genius'a girin ve Resim Akn o dehann gznden anlatan
bir ka dakika harcayn. Zeki gzlerle bakldnda farkl grnen eylerin zel not aln.
Aynadan ya ayna tekniinden veya kafay kararak ve gvde elbisesini kartarak zekalendikten
ekildikten sonra, Grnt Aknzn doru ekilde yorumlanmasna ilikin sorularnz dahiyane
olmaya balayabilirsiniz.
DEVAM EDEN BR ANADOLU
Heads koymak belki de tm bu kitapta en gl tekniktir. Temelleri ezberledikten sonra, elde

ettiiniz dramatik sonulardan akna dneceksiniz.
lk blmdeki beyzbol dehasn hatrlyor musun? eitli beyzbol kahramanlarnn balarna koyarak
sinek otu ilkesini kefetti. ierdii
iinde hayal bile edemediiniz olaanst gler, sizinle iletiim kurabilecekleri ve bilgeliini
verebilecekleri bir yz, bir ses ve kimlik beklemektedirler.
Belki de en artc sonularn bazlarnn, bu yntemin vahi doadaki hayvanlardaki
kiiliklerin zerinde bulunduu en eskisi ve en zgn amac iin kullanld ortaya kmaktadr.
Bir altayda, bir katlmc tarafndan uultu ar "Bereket". Bir resim, yaknlardaki bir binann
uzak tarafndaki bir atnn saana, hemen altnda bir kovan sktracak ekilde parlad.

Arlarn bak asna gre, bu katlmc ar kovanna havadan hzla yaklarken grd. Dier
atlye katlmclarnn merakn hayal edebilirsiniz. Hepimiz yaptklarmz adamn tarif ettii
yere drdk. Elbette, arlarla kuattn syleyen tam bir ar kovan bulduk. Hibirimiz o ar
kovanndan nce, en azndan bilinli olarak haberdar deildik.
Daha pratik fikirli okuyucular, bu keiflerin yararlln sorgulayabilir. Yine de, dier
varlklarn bana gelecek baka eylerin Druid'leri gibi rendiimizde ortaya kan daha geni
bir macera dnyasna ima ediyorlar. Modern bilim, zihinlerin zlme kapasitesini kefetmeye pek
balamad. Sadece bu eski kadronun Ta Devri atalar iin olduu kadar gl kalacamzdan ve
onun tam potansiyelinin henz aa kartlmadndan emin olabiliriz.
Bir gn, Friedrich Nietzsche Such Spake Zerdt'n okurken, byk psikolog Carl Jung garip bir
his ald ve daha nce belli bir pasaj okuduunu syledi. Nitekim, Jung'in yllar nce okumu
olduu, 1835'te yaynlanan yksek denizlerde serven hikayesinde, Nietzsche'nin "Byle Spake
Zerdt" yazmasndan nce neredeyse tam bir kopyas olduu ortaya kt.
Jung, Nietzsche'nin kzkardeine yazd ve ondan rendi ki, Nietzsche'nin onbir yandayken ayn
macera masaln gerekten okuduunu rendi. "Bence, balamdan," diye yazd Jung, "Nietzsche'nin
bu hikayeyi intihal ettiinden hi haberim olmadn dndm. Elli yl sonra, bilinli zihninde
beklenmedik bir ekilde odaklanmaya balamt. "
SINIRSIZ BELLEK
Nietzsche grne gre kriptomnezi deneyimledi ya da hatrlad. Bu, unutulmu anlarn birinin
bilinliliine o insan farknda olmadan szdrlmas halinde oluur. Kriptomnezi, muhtemelen, eski
Beatle George Harrison' 1970 hit arks "My Sweet Lord" un 1963 Chiffons tonu "Hes So Fine"
a benzetmesiyle ilgili utan verici konuma koymaktan byk bir olaslkla sorumluydu.
Nietzsche'nin bazen utan verici, gsterili kriptomnezik ahsiyetleri insann belleinin gc
hakknda kkrtc sorular ortaya atsa da. Bir kitabn tm pasaj on bir yandayken emilebilir
ve daha sonra on yllar sonra okunabilirse, baka ne beynimizde saklanabilir? Ve nasl geri
getirebiliriz?
BELLEYC KORUYUCU
"Eitim", Albert Einstein bir keresinde yle dedi: "Okulda rendii her eyi unuttuktan sonra
kalan ey bu."
Aramzda kim, fizik, kimya, trigonometri, tarih, Fransz ve spanyol gibi gizemli konularda
testler yapmak iin harcadmz yllara geri dnp bakmad m? Zaman zaman, periyodik bir tablo
nasl okunacan, ikinci dereceden denklemlerle nasl allacan, den cisimlerin
yrngelerini hesaplamay, 1812 Sava'nn ana savalarn ve Franszcada fiilleri elemeyi
biliyorduk dnmeden hayret etmemitir. bu becerileri derhal unuttun mu?
pazarna girdiimizde arpm tablolarmz hatrlarsak oumuz ansldr. Yabanc bir dilde
konuma yapabilen herhangi bir Amerikal, huu ile kabul edilir. yerindeki masalarmz,
okunmam ticaret dergileri, bilgisayar klavuzlar, raporlar, dergiler ve her trl kitapla dolu
olduundan, azmz dj vu'nun batan hissiyatndan kaabilir. yeri ortamnda, okulda olduu
gibi, anlarmz tutacak ok geni bir veri kitlesiyle kendimizi batrm hissediyoruz.
METASKILLS
Bir vesileyle Einstein'a ses hz sorulduunda, "bilmiyorum" cevabn verdi. Hafzam

ansiklopedide kolayca bulabildiim gereklerle dolup tamam. "3 Popler efsanenin aksine, byk
dahiler mutlaka byk anemonistler veya ezberci deildir. Bununla birlikte, ne istediklerini, ne
zaman isteyeceklerini nasl bulacaklarn biliyorlar. Buna metaskillo diyorum, dier yeteneklerin
trettii temel bir beceri.
Gl kantlar, hepimizin bir dereceye kadar fotorafik bellee sahip olduuna iaret ediyor.
Bununla birlikte, sadece birka kii, zihinsel "fotoraflarn" istedii gibi alp inceleyebilir.
Bu blmde, imdiye kadar mmkn dndnzden ok daha fazla gizli anlarnz elde etmenize
yardmc olacak bir metaskot olan PhotoReading'i reneceksiniz.
Yeniden Balyor lgnl
Bu kitabn yetikin okurlarnn tamam kariyerlerinde muhtemel bir krizle kar karya. Snrsz
Servet ve Tanr'nn Yazar olan ekonomist Paul Zane Pilzer'e gre, "Zengin olmanz istiyor,"
Bugn gerekletirdiimiz grev, yarn teknolojik olarak eskimi olacak. "
1958'de, tek bir silikon ip, sadece on elektronik bileeni barndrabilirdi. 1972 ylna
gelindiinde, bu say bine kt. Gnmzn son teknoloji rn Pentium ipi 1 in kareye skm
3 milyon transistr ieriyor.5 Teknolojik deiim hz hzlanmaya devam ediyor. Tm endstriler
gz ap kapayncaya kadar siliniyor. Kompakt diskler, on yldan az bir srede milyarlarca
dolarlk vinil kayt endstrisini yok etti. Yakt enjeksiyonu ve dier dijital sistemler klasik
ara onarmn eskidi. Ayn hikaye her endstride tekrarlanmaktadr. Gnmzn alkantl yeni

ekonomisinde baar belirli bir beceri renenler deil, hzl bir ekilde yeni beceriler
renenler tarafndan kazanlr.
"Sizi eittiimiz bir toplum vard, sonra hayatnz geri kalannda da ayn eyi yapardnz" diyor
Pilzer. "Artk ie yaramyor. Orta kariyer uzunluu u an alt yldan az. Nfusun yars, yalnzca
meslekler deil, alt yl veya daha ksa srede meslek deitiriyor.
Yeni Grevleri Daha Hzl renin

Daha nce hi olmad gibi, bugnk yetikinler kendilerini srekli renci olarak dnmeli ve
her zaman ek ders almasna katlmaya hazr olmaldrlar. En rekabeti iiler, metaskills'i
hakim eden kiiler olacak - Pilzer, "temel beceriler" dediinde, yeni grevleri daha hzl
renmelerini salamaya alyor.
rnein bir bro mdr olarak, yeni bir bilgisayar sisteminin belgeleri yaynlama, dzenleme ve
yayma becerinizi iki katna kardn grebilirsiniz. "Temel becerileriniz blmnzde en yksek
seviyedeyse, Pilzer'i Snrsz Servet'e yazar;" muhtemelen yeni sistemi renen ilk kii
olacaksnz.Eer i arkadalarnz yeni teknolojiyi kullandklarnda, muhtemelen daha iyi bir
sistem mevcut olacak, Btn sreci tekrar balatn. "
HIZLANDIRILAN RENME RAKP
KENAR
Birou iin, srekli eitime dayal bir toplum korkutucu bir ihtimaldir. Kendimizi ve
ailelerimizi desteklerken tm bu yeniden eitime zaman bulabilir miyiz? Hzlandrlm renme tek
bir cevaptr. Ancak, metaskills'i keskin bir ekilde gelitirerek, yeniden eitime ilikin zaman
taleplerini azaltabiliriz.
Proje Rnesans u anda iki yllk veya daha fazla niversiteyi yaz okulu 8 haftalk bir ders
haline sktrmaya alan bir almada bulunuyor. Hzlandrlm Akademik renme Projesi
(PAAL) ad verilen 1996 pilot programna 200 renci kayt yaptrmay dnyoruz. PAAL'
tamamladktan sonra, renciler be katlmc niversiteden birine gidecekler ve bu
niversitelerden biri, ortaokul dneminde kabul edilmesi iin test edilecekler.
PAAL'n yntemleri hemen hemen herhangi bir iyeri eitimini zamann bir ksmna sktrmak iin
kolayca adapte edilebilir. Resim Ak ve Model Dnme'nin eitli uygulamalar ve daha
sonra Freenoting ve Buzz gruplama gibi daha sonra tartacamz dier uygulamalar gibi bu kitapta
aklanan tm Project Rnesans tekniklerini ierir . Ayrca PhotoReading'i de ieriyorlar.
BELRTLEN METASKILL
Geleneksel metaskilllerin listesi, okuma, yazma, konuma, akl yrtme ve hesaplama gibi
yetenekleri ierir. Daha zel beceriler renme olananz - bir bilgisayar kullanmak gibi - bu
temelleri ne kadar iyi kavradnz zerinde byk lde baldr.
Yine de bu metaskler bile, hafzanzdan veri alp alma yeteneklerinizle daha derin ve daha gl
antecedentlerden byr. Bu nihai metadasknn arttrlmas bu nedenle PAAL'n ana hedefi ve ou
dier hzlandrc renme programlarnn belkemiidir.
PhotoReading
PAAL yntemlerimizin en gl olan arasnda PhotoReading ad verilen bir tekniktir.

PhotoReader'lar okumann hzn ve miktarn byk lde artrmakla kalmaz ayn zamanda sradan
kapasitelerinin birounda kullanl verileri alr ve alrlar.
Birok cennet gibi, PhotoReading'in mucidi Paul Scheele, okulda fakir bir renciydi. Okumak onun
iin zellikle yava ve hantal bir grev olduunu kantlad. Hz okuma dersleri, Scheele'nin yzde
70'lik bir anlama orannda hzn 170'den dakikada 5.000 kelimeye ykseltmesine yardmc oldu.
Yine de Scheele, sayfann ardndan tkenmekte ve tkenmekte olan bir hale getirme srecini buldu.
Scheele, hzlandrc bir renme danman olarak yapt almalaryla, Phoenix, Arizona'da
olaanst bir keif yapm bir hz okuma retmeni duydu. "Gz fiksasyon kalplarn" renmek
iin, renciler bir kitabn sayfalarn yksek hzda ters evirerek tarar. retmen, bu tr bir
egzersizi takiben bir anlama testi uygulad. akna, renciler rekor puanlara ulat. Bir
ekilde malzemeyi bilinaltnda absorbe etmeyi baardlar.
Subliminal renme
Bilinalt bilinalt renmenin kendine zg gc uzun zamandr bilinmektedir. Aratrmac LL
Thurstone, 1916 ylna kadar, uykularnda Morse kodunu reten denizcilere normalde
retilenlerden 3 hafta daha hzl rendiini kefetti.
1954'te, Fort Lee, New Jersey'deki bir sinema salonunda 6 hafta boyunca yksek hzl reklamlar
gsterilerek film ereveleri arasnda ekranda parlad. "A?" Gibi mesajlar Yemek yiyen patlam
msr ve "Dondurma Coca-Colai", seyirci tarafndan fark edilmek iin bir anda 40 milisaniye
boyunca gz krpacakt. Ancak, testin 6. haftasnda, patlam msr satlar yzde 57.7, Coca-

Cola satlar yzde 18.1 oldu.9 Denemenin kamuya aklanmas, bilinalt reklamcln
yasaklanmas ynnde yaygn taleplerde bulunuldu. Bununla birlikte, ksa sre iinde kan lk
ld ve uygulama hibir zaman yasakland. Subliminal reklamclk bugne kadar milyarlarca dolarlk
bir endstride kalmaktadr.10
Akas, basit bir mesaj "A m?" Ekranda normal bir 3 saniye veya daha fazla sreyle parlad
zaman Popcorn'u yiyin izleyiciyi neredeyse hi etkilemedi. nsanlar onu okurdu, esnedi ve gzard
etti. Ancak bilinli zihinlerini atladnda mesaj zorland. Bilinalt olarak alglanan bilgiler,
beyni bilinli bilgilere gre ok daha gl bir ekilde etkiler.
IDS Geliimi 1985 ylnda Scheele, bir hz-okuma uygulamas gelitirmek iin ie alnd.
IDS / American Express. Scheele, Tucson'dan alnan sonulardan esinlenerek, herkesin bir ekilde
etkilenebilecek bir gizli grsel veya fotorafik bellee sahip olabileceini dnyordu. O bu
amala PhotoReading adl bir yntem gelitirdi.
Temel ilke, Fort Lee sinemasnda 1954'te kullanlanla aynyd. Scheele'nin plan, okuyucular,
bilinli zihinleri ilemek iin ok hzl bir ekilde bilgilere maruz brakmakt. PhotoReaderlar
her sayfaya yalnzca bir iki saniye bakyordu. Bir kitab bu hzda bitirdikten sonra, Fort Lee
tiyatrosundaki patronlardan daha okumu olduklar konusunda bilinli bir farkndalk olmazd.
Bununla birlikte Scheele, kitabn "ana fotoraflarnn" daha sonra aktive edilebileceine ve
kullanlabileceine inanyordu.
O kantlanmt. Scheeles yntemini rendim IDS alanlar, tkettikleri ve hatrladklar
materyal miktarnda artc gelimeler kaydetti. Standart hz okuma testi, Scheele'yi,
Photoread'n dakikada 68.000 kelimeyle bir kitap yapabileceini gsterdiini, ancak yzde 74'lk
bir anlama sergilediini gsterdi.11
Bir gsteri
Mays 1986'da Scheeles irketi olan Learning Strategies Corporation, Minnesota Eitim Bakanl
tarafndan yeni metodu mesleki eitim program olarak retmek iin lisans ald. Bir Minnesota
kolejindeki baz pheci profesrler, Scheele'in muhtemelen alamayacan savunarak
PhotoReading dersini retmesini nlemeye alt. Buna karlk, Scheele bir gsteri dzenledi.
Profesrlerin huzurunda, Scheeles meslektalarndan birinin fotorafn okuyun. Bir miktar ABD
patent yasasn okuyun.
"Sonradan," Scheele yazyor, "% 75 puan ald. Buna ek olarak, alt patent illstrasyonunun
yaklaklarn izmi ve saysal dizilimini doru bir ekilde tespit etmitir. "
Evrimsel bir sray

PhotoReading, insan okuma becerilerinin geliiminde ileriye doru doal bir adm olarak grnyor.
Antik ve ortaada, insanlar genellikle yksek sesle okurlar. ou dudaklarn deitirmeden
okumay zor buluyordu. Bugn neredeyse her okur yazar sessizce okuyabilir. Yine de, okuduumuz
srece subvocalize olma eilimindeyiz. Beynimiz ve sinir sistemimiz bilinsizce konuma
hareketlerinden geer. Okuma hzmz dil hzna indirgediinden, bu alkanlk bizi muazzam
derecede yavalatyor.
PhotoReading dil hzndan ziyade beyin hznda okumamza izin vererek, alt seslendirme
ihtiyacndan kurtarmamz salyor. ABC'lerimizi renirken bir kelimeyi tanmadan nce her
mektubun sesli olarak okunmalydk. Daha sonra, konvansiyonel bir hz-okuma dersi alsak btn
kelimeleri bir bakta, hatta btn cmleler ve paragraflar tanmay rendik.
PhotoReading bu ilemi bir adm daha ileri gtrerek bir kerede iki sayfann tamamn emmemize
izin veriyor. lk bata imkansz gibi grnyor nk srayla her kelimeyi tanmak ve seslendirmek
iin ok hzl okuyorsunuzdur. Bununla birlikte, alt seslendirme alkanln dktnzde,
yaknda, beyninizin bir metni doal hznda - ok hzl, ok hzl bir ekilde ileyebilmesinin
ok daha rahat olduunu bulacaksnz!
DENEYSZ PROSEDR
Scheeles tekniinin tam bir aklamas, Learning Stratejileri irketi tarafndan Wayzata,
Minnesota'da sipari edilebilen (612-475-2250 veya 800-735 8273 numaral ar) PhotoReading
Whole Mind System adl kitabnda bulunabilir. Aadaki sayfalarda prosedrn temel tasla
sunulmaktadr.
1. Adm: PhotoReading Durumunu Girin
Kitap veya dier okuma malzemelerini kendinizden nce yerletirin. Gzlerinizi kapatn ve
vcudunuzun her blmnn farkna varn. Dz durun. ki ayan da yere koy. Derin ve eit nefes
al. Rahatlayn.
imdi, stnzde ve arkasnda durduunuzu dnn. Gzlerinizi an ve sayfalarnza bakn, kendi
banzn stnde okuduunuzu hayal edin. Okuduunda, iki elinizi de kitabn her iki tarafnda
tuttuunuzu greceksiniz. Kafanzn stnde bakma teknii aslnda grsel perspektifinizi
geniletti ve ayn anda her iki yz de almanza olanak salad.
Bu noktada, beyin dalgalarnz saniyede 8 ila 12 devir arasnda yavalamalyd - alfa durumu
(normal uyan Beta Durumunuz saniyede 12 ila 23 devir). Psikologlar, bu rahat fakat dikkatli

zihin durumunun renme iin ideal olduunu bulmulardr.

2. Adm: Okumak in Amacnzn Aklanmas
Okumaya balamadan nce, bu materyali okumak amacnz sessizce aklayn. Francis Bacon bir
keresinde unlar syledi: "Baz kitaplar tadlabilir; dierleri yutulur; bazlar ineme ve
sindirimden geirilir." Paul Scheele daha ak ak sylemi: "Baz eyler okumaya deer.
Dierleri hi okumaya demez. "
oumuz hi okumamz planlamaz. Kitaplar ve dergileri rasgele alp basite okumaya balarz. Bu
davran ok verimsizdir. Bir kitab okurken, bir saatten uzun bir makale, bir ka gn srebilir.
Bu kadar zaman alc grevler, yaptnz dier nemli iler kadar dikkatli bir ekilde
ynetilmelidir.
Shakespeare'in soniklerini tadmak isterseniz, muhtemelen onlar eski kelimeleri okumal, her
kelimeyi "aa" ve "silmek" gerekir. Ancak bir evrimii servise abone olduysanz ve alt ay
boyunca 250 sayfalk kullanm klavuzunu okumaktan kandysanz, PhotoReading ile tmyle
"boaltmay" tercih edebilirsiniz. Gereki ol. Balamadan nce kendinize sorun:
ben
Bu materyali okumaktan kazanmak iin ne bekliyorsunuz? Kitap size yeni bilgisayarnz kullanmay,
favori bir hobiyi daha derinlemesine aratrmay, yabanc dilde konumay veya gncel bir sosyal
meseleye dair fikir edinmeyi renecek mi? Materyali okuyarak daha yetenekli veya daha iyi
bilgilendirilmi olmasn nasl bekleyebileceinizi nceden belirleyin.
ben
Hangi ayrnt seviyesini isteyeyim? Kitaptaki her gerei, her blmn ana noktalarn m, yoksa
yalnzca bir veya iki nemli olgu veya teknii renip hatrlamanz m gerekiyor? nceden karar
verin.
ben
Amacma ulaabilmek iin imdi ne kadar zaman vereceim? lk iki soruyu yantladktan sonra,
kitabn hi vakit kaybetmeyeceine karar verebilirsiniz. Belki de sadece 5 dakika deerindedir.
Hakim sizsiniz.
3. Adm: nizleme
Kitabn veya makalenin bir btn olarak gelitiini hissederseniz, onu PhotoRead'a ne kadar kolay
bulursanz olun. lk olarak, kitabn genel yapsn inceleyin. indekiler tablosunu okuyun; tm
blmlerin balklar, altyazlar ve alt balklar; erik; n ve arka kapaktaki metin; ve
herhangi bir cesur veya italik bask. Ayrca kutular, emalar veya izelgeleri okuyun. Bu,
kitabn yaps ve ierii iin mkemmel bir fikir verecektir.
Ardndan, anahtar tetikleyici kelimeleri, yani kitab taradnzda size atlayan kelimeleri
tanmlayn. Yazar bunlar tekrar tekrar kullanr nk anahtar temsil eder
Kitabn temasnn ynleri. Einstein Faktr'nde "Grnt Ak", "Sekelcher" ve "Geri Dng Loop"
gibi terimler size doru atlam olacak. Tetikleyici kelimelerin tam olarak ne anlama geldiini
renin ve kitab anlayacaksnz.
Son olarak, bir mini envanter yapn. nizleme ilemi srasnda ncelikleriniz deiti mi? ou
durumda, nizleme tamamlandktan sonra kitaptan ihtiyacnz olan her eyi elde ettiinizi
greceksiniz.
nizleme stee Bal Okuyucular, nizleme yapmadan PhotoRead'i olduka iyi bulabildiklerini
grebilirler. Gerekten de, bunu yaparken baz avantajlar da olabilir. Beyni nceden nceden
bilinli bilgilerle n plana karmak, bazen bilinaltndan daha ince anlaylar nleyebilir. Bu
nedenle, daha az mdahaleci nizleme yntemleri tasarlamak iin Paul Scheele ile birlikte
alyordum. Gerek bir bilim insan olarak Paul, nerilerimi dikkate deer bir ekilde benimser
ve onlar deneysel olarak test etmeye hevesli olmutur. Erken test sonular cesaret vericiydi ve
muhtemelen PAAL programnda (Scheele ile birlikte altklarmzda) gzden geirilmi bir
nizleme yntemi kullanacaz. Ancak, yeni yntemdeki tm sapklklar dzeltene kadar,
4. Adm: Teta Devletine Yaklam

PhotoReading'ten nce sa beyininizi aan ve bilinaltna erimenizi salayan derin rahatlama elde
etmek istiyorsunuz. Bu, saniyede 4 ila 8 devir arasnda uzanan Theta State'in ok yaknnda derin
bir Alfa Devletine inmek demektir. Theta State, zihinsel grntler ve dier sa beyin
faaliyetleriyle almak iin idealdir.
Gzlerinizi kapatn ve derinden nefes alp nefeslerinizin ve huzurunuzun akt her yerden
kayglarn akmasna izin verin. Nefes attnzda kelimeyi rahatlatn. PhotoRead adl ilk birka
kez ilk nce uzanp vcudunuzdaki her byk kas grubunu birer birer rahatlatmak isteyebilirsiniz,
bununla birlikte tekrarladnzda nefesinizi her dinlersiniz rahatlarsnz. Uykuya dalmamaya
dikkat edin. Vcudumuz Theta State ile yatma zaman arasnda balant kurma eilimindedir.
Sonunda, bu tr ayrntl hazrlklar yaplmakszn bu devlete girme becerisi kazanacaksnz.
Uygulama ile, birka derin, yava nefes uygun bir tetikleyici grevi grr.
Bir alternatif, PhotoRead'e balamadan nce 5 ila 10 dakikalk Image Streaming oturumuna
girmektir. Ayn sonucu elde edecektir.

5. Adm: PhotoFocus'a Ulan

Tam olarak tek kelimelere veya cmlelere odaklandnzda sol beyniniz alr ve sa beyniniz
kapanr. Theta State iin ok ey! PhotoReading'ken, hibir zaman belirli kelimelere odaklanmayn.
Bunun yerine dikkatinizi harflerin evresindeki beyaz alana konsantre edin. Bir kerede sayfann
tamamn bakarken yalnzca banz beyaz alana odaklanarak kafanzn st ksmna baktnz
dnn. Her iki sayfay da ayn anda greceksin, iki elin de her iki tarafnda da kitab
tuttuunu greceksin. Sayfa neredeyse boyutlu bir grnt alacaktr. Bu derinlii
hissettiinde, PhotoFocus'a erimi olmalsn. Bu ekilde grme, yeni stereoptik Magic Eye
resimlerini izlerken kullandnz yan odakl vizyona olduka benzer.
6. Adm: PhotoRead
imdi sayfalar evirmeye balayn; sayfa bana 1 veya 2 saniye verin. Her zaman rahat ol.
Zihninizi mmkn olduunca bo brakn. Olumsuz dncelerden kann veya olutuunda yavaa
onlardan srama. zellikle kendine zg kehanetleri retmekten kann: "Bu ie yaramaz."
Zihninizi rahat ve olumlu tutmann bir yolu, sayfann dndrlmesinin ritmini vurgulamaktr.
"pucu zn" veya "Eyaleti koruyun" sayfa yazmasn syleyebilirsiniz. Sayfalar hi okumaya
almayn, ancak bir iki saniyeliine sayfalarn her bir iftine bakmay unutmayn.
Fotorafa devam edin. Kitabn sonuna kadar okuyun. iniz bittiinde, sadece PhotoRead'e sahip
olduunuzu hatrlamaya alarak kendinizi test etmeyin. Sadece cesaretini kracaksnz. Herhangi
bir bilgiyi almak iin aada aklanan etkinletirme prosedrlerini izlemeniz gerekir.
7. Adm: zerinde Uyu

Bilgilerinize zihninizde kuluka zaman verin. Eer acele edin, yaklak 20 dakika sonra
aktivasyona balayabilirsiniz. Bununla birlikte, en iyisi 24 saat beklemektir. Rehovot,
srail'deki Weizmann Enstitsndeki aratrmaclar renilen becerilerin beyinde REM uykusu
srasnda konsolide olduunu kefettiler. Baz grevlerin baars, aradaki uygulama olmadnda
bile, yeni becerinin renildikten sonraki gn gerekten iyiletirir.12 PhotoReading'de de benzer
bir etki meydana gelir gibi gzkmektedir.
Adm 8: Etkinletirin Bazen PhotoRead'inizin bulunduu bilgiler kendiliinden etkinletirilir,
bilinli farkndalk olmadan. Minnesota'da bir devlet niversitesinde bir profesr bir kez
PhotoOnline verdii bir konumaya hazrlanan iki kitap okuyun. Sonra uyudu. Profesr uykusu
srasnda konumasn yapmay dledi. Aniden uyand ve ryasndan hatrlayabilecei her eyi
karalad. Sabah, notlarna baktnda, bu profesr konumasnn yzde 90 tamamlandn grd.
PhotoReader, PhotoReading svee bir szlk tarafndan sve'e birka kez hazrlanan bir baka
PhotoReader. Bir restoranda aniden sve'te bir yemek smarlad.
Bu hikayeler elencelidir ancak nadirdir. ou zaman, bilgilerinizi "elle" etkinletirmeniz
gerekir.
Etkinletirme 1. Adm: Zihninizi Aratrn Kendinize soru sormaktan balayn. "Okuduum kitapta
benim iin ney nemli?" diye sorabilirsiniz. "Bir sonraki testte iyi performans gstermek,
raporumu yazmak veya bir sonraki toplantya katkda bulunmak iin nelere ihtiyacm var?" Annda
cevap beklemeyin. Bu tr zihin tahkimat, bilinaltnda depolanan bilgileri canlandrmann en iyi
yollarn dnmek demektir. nemli olan rahat kalmann, kendinden emin kalmann ve merak etme.
Etkinletirme 2. Adm: Tarama ve Daldrma Akln probu kitabn belirli blmleri veya pasajlar
hakknda merak uyandrm olmaldr. Bu blmlere gein. imdi her sayfann ortasnda hzla
tarayn. Herhangi bir kelime veya cmle gznze arparsa, sayfaya daln ve tatmin oluncaya kadar
bir veya iki satr okuyun. Ardndan tarama kalbnz devam ettirin. Rasyon her biri bir makalenin
bir paragrafna veya ikisine veya herhangi bir kitabn bir veya iki sayfasna daldrr. Senin
iini takip et, mantn deil. Geiin amacnza uygun grnmese bile, bilinaltnzn metne
dalacanz yerleri ynlendirmesine izin verin. lk n testlerinize gvenmiyorsanz veya daha
kapsaml olmasn isterseniz, ilk sayfadan son sayfaya kadar tm kitab tarayn ve daldrn.
Okuma uzmanlar, herhangi bir metnin yzde 90'nn dolgu olduunu tahmin etmektedir. Tarama ve
daldrma, sizi direkt yzde 10'a gtrecektir.
FOTORAFYA DUYURUN
PhotoReading'in ilk etkileri ou kii iin ak olmayacaktr. Etki

nce gzard edilebilecek belirsiz hisler ve kurnazlklar biiminde gelir
eer onlar aramazsanz. Uzman bir PhotoReader olabilmek, bu ince isel sinyaller iin bir his
veya uyanklk gelitirme ile ilgilidir. Bu artan farkndal gelitirmek iin en iyi yollardan
biri Image Streaming'ten geer. Gnlk 10 dakikalk Image Streaming pratii, sizi Grnt, Kelime
veya Gzel Drt olarak alglarlar da olsa, Fotoraf-Feel'i oluturan i sinyallere tam olarak
uyarp tepki vermenizi salar. (Paul Scheele imdi tm eitmenlerinden Image Stream'e kendi
PhotoReading snflarn retmek iin hazrlk yapmasn ister.)
Bir avukat yasalln anlamaya alarak sinir bozucu bir toplant yaptktan sonra, bir iadam
bir kitapya gitti ve tavsiye istemekte olduu konuda bulabilecei her kitab PhotoRead yapt.
Geri dnp raflar taramak iin gl bir istek hissettiinde maazadan ayrlmak zereydi. Adam
belirli bir kitaba doru yrd ve ihtiya duyduu sayfaya at.
Bir elektrik santralindeki bir mhendis, az bir uzmanla sahip olduu bir konuda tartmalara

girerek kendisini artt. Daha sonra, PhotoRead'in ofisinde byk ticaret dergileri yn
olduu hatrlad m. abuk bir tarama yaparak ynn iine dald, tamamen unuttuu, ancak
toplantda yapt muhteem performansn arka plann salayan bir yaz kt.
BTN ZAFER DENEYM
PhotoReading'in metadam, kitaplar ve dergileri sindirmenin ok tesine geer. Uygulamal

PhotoReader'lar, onlara gnlk aktivitelerinde sa beyin ilemesine daha kolay erimek iin bu
Teknii Btn Zekal bir duruma girmek iin kullandlar.
Bir kuyumcu gelecek ticaret fuarn korkuttu. Her yl, koridorlarda zahmetle yrd, satn almak
istedii talar iin her kulbeyi aryordu. ile genellikle yaklak be gn srd.
Ancak bu kez, PhotoReading sergiler alt. lk olarak, oditoryumun geni a grntsn almak
iin geri durdu. Ardndan, koridorlarn arasndan yrd ve gzleri PhotoFocus'daki kabinleri
taramaya balad. Kyafetinin ihtiya duyduu trden talar aratrdktan sonra, satc gittike
tarama ve daldrma ile koridorlara bir kez daha yrd ve yalnzca kendisine "arlan
kabinlerde" durdu. Kuyumcu misyonunu 2 saat iinde bir rekorla tamamlad.
BECERLERN GEREKTEN GRNRNE ULAINDAN KULLANILMASI
PhotoReading'deki baarya ulamann en byk engeli, vazgeilme cazibesi olacaktr, nk o,

almakta olduuna inanmyor. Bu kitapta rendiiniz dier her beceri gibi, PhotoReading de
uygulama ile geliir. PhotoReading'i iyiletirdike, nasl altn ve en etkili etkilerini
nasl tetikleyeceiniz konusunda daha derin bir fikir kazanacaksnz.
PhotoReading'in etkililiinin en iyi testi, mmkn olan en ok farkl durumda kullanmaya
balamaktr. Kendi baar yklerinden yeterince emin olmadan nce derlenmeden ok nce olmaz.
BELLEY KENAR
Zekada en zeki deliin iareti, ileri matematik, yabanc dilde akclk ve etkileyici bir szck
daarc gibi sol beyin becerilerinin ustaldr. Bununla birlikte, bu baarlar ok fazla
ezberlemeye dayanr. PhotoReading, bu alanlarn her birindeki ilerlemenizi hzlandrabilir.
Fotoraf deneyin Bir szlkyi bir ka defa, ngilizce veya baka yabanc dilde okurken okuyun. Bu
egzersiz, szck daarcnz byk lde artracaktr. Resmi almayla birlikte PhotoReading,
neredeyse her alanda ilerlemenizi birok kez tekrarlar. Bu, birka eittir bir metaskill olduunu.
Koreli Sava srasnda Amerikallar Amerikan sava esirlerini kameradan nce Amerikan kart
ifadeler okumak ve Komnizme inanmay ilan ettikleri iin dehete drdler. inli esir adamlar
onlar bu kadar kolay ikna ettiler? inlilerin kelimenin tam anlamyla "ykama beyni" anlamna
gelen hsi naoan ifadesini kullandklar ortaya kt. Amerikan gazeteci Edward Hunter "boaz
ykama" tercmesi yapt ve ad bugnlere skt.
inli beyin ykamada gerekten dikkat ekici olan ey, hibir ikence veya fiziksel zorlama
gerektirmemesi. Bunun yerine tutsular, kendi iradeleriyle ilgili yabanc grlerini ifade etmek
iin kk bir dereceye kadar ikna edilirler. lk nce Komnizm hakknda iyi olabilecek her eyin
bir listesini yazmaktan baka hibir ey yapmalar istenebilir. Daha sonra, fairmindedness klk
kyafeti - Amerikan pozisyonunda yanl olan her eyin bir listesini yazmak isteyebilirler. Sre
sonsuz bir tutsak dntrlene kadar acmaszca, dakikalk artlarla ilerlemektedir.
KENDN FADE ETMEK
Beyin ykamasnn gc, znenin grleri ifade etmemesi gereidir

baka biri azna koydu. Aksine, O, onun tam olarak iyi bilir.
bu grleri kendisi retmitir. Sonu olarak, sadk bir Amerikal olarak kendini imgesi ile
byleyici itiraflar giderek daha uzun listesinin gerei arasndaki byyen uurum, psikolog
Leon Festinger'in bilisel bir uyumazlk olarak adlandrd ey, bir kiinin dnce, duygu ve
davranlarnda bir tutarszlk olarak ortaya kmaktadr.
Festinger'e gre, insanlar bilisel uyumsuzluun ortadan kaldrlmas ynnde gl bir eilime
sahiptir. rnein, kendinizi glmsemeye zorlar ve zgn olduunuzda neeli davranrsanz, sonuta
mutluluk ihtimalinden vazgeerek veya aslnda mutlu olmak yoluyla bilisel uyumsuzlua tepki
gsterebilirsiniz. atan iki devleti ok uzun sre koruyamazsnz, bu inli cezaevi
kamplarndaki o hznl Amerikan askeri olabilirdi.
SOSYAL YNTEM
Gnmzde eitimi, bir rencinin kafasna bilgi sktrmak iin bir sre olarak dnyoruz.
Fakat Latince eitimsel terim kelimenin tam anlamyla "izmek" anlamna gelir. Eski zamanlarda
rencilerin kendi ince alglarn ve anlaylarn izmek retmenin iiydi (bkz. ekil 10.1).

Bu eitim Sokratik Yntemi takip etti. Sokrates bunu icat etmemi olmasna ramen, teknii byk
lde yaygnlatrd. Sokratik Metotta retmen, rencileri alg ve dncelerini incelemek,
savunmak ve tanmlamak iin zorlayan bir dizi akut soru sorar.
Sokratik Metodun birok faydas arasnda rencilerin kendi igrlerine ulamalarna ve kendi
szleriyle ifade etmelerine neden olmas. inli beyin ykayclarnn kabul edeceinden phe
duymuyorsak, kalc bir etki yaratmann baka yolu da yoktur.
ekil 10.1 Eitim kelimesi, Latince eitim alanndan "izmek" den gelir. Eskiler, bilgeliin
ieriden geldiine inanrd. Klasik Atina'da, Sokrates gibi byk retmenler, rencilerine
Sokrates sorgulamas yoluyla ince alglar izdiler.
Sokratik Metot, renciye olduu kadar retmene de fayda salar. Nitekim antik Yunanllar,
retilen retmenlerin yararna rencileri olduu kadar okullar kurdular. retim yoluyla,
Klasik Yunanistan'n nde gelen dnrleri, nce fikirlerini ve alglarn yaynlayacak
izleyicilerin olmasn salad. Sofistir olarak adlandrlan bu retmenler, daha sonra, Socrat
sorgulamayla dinleyicilerinin veya rencilerin alglarn izerek lehine dneceklerdi. Her iki
taraf da kendilerini akllarna tevik eden ve alglarn genileten gl bir geribildirim
dngsnden yararlandlar. Bu sistemin bir kalnts popler aforizmada varln srdrr: "Eer
bir konu renmek, retmek isterseniz."
ETM KMYASI
Sokratik Yntem, Klasik Atina'nn, 100.000 kiiden daha az ehrin eyaletine, 2,400 yl sonra hala
huu uyandran sanat ve renme frsat elde etmesine izin verdi. 150 yl ncesine kadar Bat
pedagojisinin temelini oluturdu. Ardndan Amerikan devlet okullarna ok sayda renci tat ve
retmenler Sokrates Metodunu terk ettiler. Krk altm huzursuz ocuk snfyla kar karya
kalan retmenler, bir zamanlar bir veya iki renciyi dar ekilmi Sokrates tarznda
sorgulamaya artk bo zamanlar kalmad.
Bu noktada, eitim vermeyi braktk ve retmeye baladk. Bugnn retici retim yntemleri,
her rencinin tabula rasaa bo bir tabaka olduunu varsayyor - retmenin, bo bir cama su
dkmek gibi ders vermesi gerekiyor (bkz. ekil 10.2). Her rencinin kendine zg derin bilgelik
artk yok
Periclean Atina'da olduu gibi karld. Sokratik Metot, bugn sadece profesrler ve lisansst
renciler arasnda yllar boyu gelien bire bir yakn ilikilerden sa kuruyor. Hukuk okullar
Sokratik Metot kullandn iddia ederken, bunu tatmin edici olmayan cevaplar iin derhal iten
karma tehdidinde bulunan rencileri sert dikkat gsterdikleri iin iddetle arptm bir
ekilde kullanyorlar. Bu, Sokrat'tan daha sorgulayc bir yntemdir.
ekil 10.2 Modern eitimciler, renciyi bo bir levha olarak grrler ya da "tabula rasa",
olmadan olgularla dolu olmak iin beklerler.
imdi, biz u anda dediimiz ar bedelin farkna varmaya balyoruz.
eitim lehine terk edilmi eitim. Einstein'n daha nce aktard sz, modern eitimciler iin
ac yeni bir anlam kazand: "Eitim, okulda renilen her eyi unuttuktan sonra kalan eitimdir."
SELF-EXPRESSF BULUNDUU
Bir grme yaparak kim oturmad, biraz fikir beyan etmek iin ampiyonluk att? Dier
konumaclar ne kadar anlaml ya da ikna edici olursa olsun, biz onlar pek duymuyoruz, bu yzden
emilir, kendi planl konumamzda tekrar prova yapyor olmamz gerekir. Konutktan sonra bile,
devam eden toplant bizim etrafmzda ekillendirilmemi bir vzltyla devam ederken, aklmzda
kendi kelimelerimizi almaya ve tekrarlamaya devam ederek, her nans ve heceli sindirerek devam
ediyoruz. Toplant bittiinde tahmin edin kimin en iyi hatrlad kelimeler?
En ok sinir bozucu olan ey, toplant ne kadar ilgin olursa konumaya ne kadar ok konutuumuz
ve neler olduunu daha az duyarz!
Bu igdsel uygulama, kontrol edilmeden brakldklarnda en igdsel alkanlklar olduu gibi,
hznl ve kendi kendine merkezli olarak grlyor. Ka iyi kendini iyiletirme kitaplar
okuyucularna "n aznz kestiinizde ve insanlara kulak verin" diye itiraz etmise de,
tavsiyeler kulaklar sar kulaklara dyor. Her ne pahasna olursa olsun kendimizi ifade etme
ihtiyac, yiyecekler veya seks yapmak iin gereken kadar derin beyinlerimize kablolanmtr.
Articulariae'inizdeki Trafik Skkl
nsan bilinci olarak dndmz, kendini ifade etmeyi ynlendiren beyin yaplar olan
articulariae'de byk oranda yer alyor. Bunlarn arasnda konumamz salayan Broca'nn Konuma
Alan ve dierlerinin konumasn okumamza ve anlamamza yardmc olan Wernickes Blgesi vardr.
Yaz, eskiz, boyama ve dans gibi daha fiziksel ifade biimleri, Ek Motor Alan'n youn ekilde
kullanmaktadr.
Articulariae, aklmzda kaynayan izlenim denizinden gelen alglar koparr ve onlara somut ekil
verir, bylece biz ve dierleri onlar anlamaya balarlar. Milyonlarca yl boyunca, articulariae
boyunca akn doal yn acmasz bir ekilde darya kt.

Ne yazk ki, modern eitimin yzde 99'u, ayn kelime ileme yaplaryla beynin iine bilgi
sktrmaya ynelik bir giriimdir; bu durum, okullarda sanat ve mzik gibi szsz talimatlar
iin gittike azalan fonlarla artmaktadr. Zamanla, artiklerimizdeki trafik skkl
sonularn altst ediyor ve alglama ve renme kabiliyetimizi azaltyor.
Zihinsel judo
Hakodaki dv sanat uygulayclar, muhaliflerinin saldrlarn engellemek ya da kar koymak
yerine rakiplerinin glerini onlara kar harekete geirirler. Bu yksek verimli prensibi, trafik
skkln krmak iin kullanabiliriz.
iddet uyandrmaya alan insanlara "utandrp dinlerken" utan duymaya almak her zaman yoku
yukar, ounlukla meyve vermeyen bir sava olacaktr. Baarl olsak bile, bir kiinin bu kadar
pasif olarak emdirilmi bilgiden ne kadar alaca sorgulanabilir. Btn mahkumlar bir snfta
oturtmu, azn kapatm ve Marksist doktriniyle saatlerce onlara seslenince, inli beyin
ykayclarnn ne kadar uzakta olabileceini dnn!
Proje Rnesans, zihinsel judo'nun, herhangi bir toplant, ders ya da snf ortamnda kendini
ifade etmeye tam yetki veren olduka etkili bir teknik gelitirdi; ayn zamanda retime beynin
iine bilinaltyla girme talimat veriyordu. PAAL mfredatmzn temel ta haline gelen bu
teknie Freenoting denir.
FREENOTING
ou kitap sevenler herhangi bir kitapta yazma fikrinden nefret eder. Ancak, elikili olarak, en
deerli antik tomeler, baz dikkat ekici dehann kenar izgilerini tayanlardr. Byk
zihinlerin, okuduklar baz pasajlar hayallerini kkrttnda, noktada yorum yapmak iin kendine
zg bir zorlama vardr. Bu tr marjinal notlar, tarihilere, tarihin en derin dnrlerinden
bazlarnn dnce srelerine byleyici bir bak sunar.
Freenoting, bu zamana dayanan zorunluluun bir uzantsdr. Sadece, bir snf, toplanty ya da
dersi dinlerken ya da bir kitab okuduunuzda, kafanzda ne dndn dndnzde, o noktada
yazmak anlamna gelir. Freenoting ve sradan not alma arasndaki fark, retim grevlisinin
verdii gerekleri yakalamak iin hibir giriimde bulunmamanzdr. Aksine, karanln
konumacnn konusundan ok geni bir yelpazeye kmasna izin veriyorsun, zihnin tad srada,
srekli ve hzl bir ekilde yazyorsun, bylece dersi izlemek neredeyse imkansz. Bu yntem ders
materyalinin zihninize bilinli deil de bilinaltyla girmesini salar.
PhotoReader'larda olduu gibi, Freenoters da Freenote konferanslarnn dikkatini ekmek iin
ellerinden gelenin en iyisini yapmaya altklarndan ok daha fazla muhafaza ettiklerini
kefettiler. Dahas, karalama ilemlerinde, konuya ait materyali normalde olduu gibi kendi zel
ilgi alanlarna ve durumlarna gre daha yakn ve pratik olarak entegre eden mkemmel anlaylar
ierdii tespit edilmitir.
Grmek inanmaktr
Freenoting, radikal olarak farkl ekillerde bilgi empoze etmek istediimiz pek ok hzlandrc
renme tekniinde olduu gibi, birok yeni bata phe uyandryor. Bir ders ya da toplantda
okumak ya da oturmak ve dikkat etmemek fikri felaket deilse bouna bir forml gibi grnyor. Bu
sebeple Texas Grand Prairie'den Tony Brigman'n mektubunu almaktan son derece memnun kaldm:
Yazl materyali okurken zihninize girdike fikirleri bir kaset kaydediciye atnz iddialarna
pheci olduumu itiraf etmeliyim ki, okuduunuzu daha fazla anlama ile hatrlamanza aslnda
yardmc olabilirsiniz. Bu sabah, bu sabah teste koymaya karar verdim.
Gvenilir kaset kaydedicimle, kutsal yazlar okumak iin bir blm aldm. Okumaya baladka,
taze dnceler, dernekler, fikirler, argmanlar vs. okuduum konusunda akla gelir, bu yzden
onlar kasete kaydetmek ve daha sonra bunlarla devam etmek istiyorum. benim okumam. Yorumladma
gre, daha hzl ek bilgi, dnce ve dernekler aklma geldi.
Blm okumay bitirdiimde, kitab kapattm ve okuduum ierii hatrlama giriiminde bulundum.
akndm. Kutsal kitaplar okuduumu hatrlayamadmdan fazlasn hatrladm. Bildiiniz gibi,
baz kutsal metinler okumak kolay deildir.
Materyal hakknda aklma gelen dnceleri, dnceleri ve tartmalar kaydettiinizde ve
materyali hafzaya almay dnmyorsanz, belirli materyalin BYK KAYDEDLMES nasl mmkndr?
Tek bildiim, bu sabah bana oldu. Ne dediinizin hakk, Win. Kendim iin denemek zorunda kaldm.
Daha ho keifler bekliyorum.
Bay Brigman'n rendii gibi, inanmak inanmaktr. Freenoting'in etkililii iin yapabileceim en
iyi tartma, kendiniz denemektir.
Kurutma Prosedr
1.
Konferansa veya Freenoting yaptnz toplantya dzenli bir not defteri ve kaset kaydedici
getirin.
2.
Konumay Freenote gibi yaptrn. Bu band daha sonra bir tarama ve dip gzden geirme iin
kullanabilirsiniz.

3.
Konferans konusuna az ya da ok kalsanz da aklnzn zgrce dolamasna izin vererek hzl ve
srekli yaznz. Dorudan bant zerine Freenote da yapabilirsiniz, ancak bu, komularnz bir
konferans ya da snf ortamnda rahatsz edebilir.
4.
Benlik bilincini unutun. Kimse omzunun stnden bakmyor. Sansr yok. Kt fikirleri iyi olanlar
kadar yazn, hibir eyi boa karmayn. ou durumda, en iyi fikirlerinizi bunlar yazdktan
sonra kasetten kaydettikten sonra tanyamazsnz.
5.
Durdurmayn ya da tereddt etmeyin. Amacnz artikleriniz yoluyla bir veri ak uygulamaktr.
Ak ok hzl olmal, dersin ou aklna girmek iin bilinaltndan gemek zorunda.
6.
Yapboz, karikatrler ve diyagramlar kullann. Sa beyin fonksiyonlarnn herhangi bir ekilde
tutulmas, konuyla olan nrolojik temasmz artracak ve renmenizi gelitirecektir. Konu olarak
varsayldnz balamda az ya da ok kalmay hedefleyin (zellikle "Balk" diyorum nk konunun
ne olduundan emin olamayabilirsiniz, zellikle hzl ve etkili bir biimde Freenoting
yapyorsanz).
7.
Daha derin desenler arayn. Konunun konusu ile genel olarak insan bilgisi arasndaki temel
balantlar aratrn. Yerinde, evrendeki tm olaylar birbirine balamay amalayan ok geni
metafizik sistemleri icat etmekten korkmayn. Bu, bilinaltnzn konuyu dnya grnzle alakal
hale getirmek iin mcadele ettiini belirtir - herhangi bir konuyu derinden renmek iin nemli
bir adm.
Daha Tevazu, Daha yi

Tarih boyunca, byk akllar anlarn dinlemek iin birlik gcn kullandlar. Bu, hatrlamak
istediiniz bilgiyi hayal edilen baz nesnelerle, renklerle veya ark syleyen arkyla
ilikilendirmek anlamna gelir. Freenoting, anahtar noktalar kendi ifadel dncelerinizle
ilikilendirerek ders hafzasn otomatik olarak artracaktr. Bu dnceler, lgnca, daha komik
ve daha tuhaf olduu iin daha unutulmaz olacaklar.
Bir kimya dersinde, hidrojen ile kolayca birletirilen atomlarn kk hidrojen atomlarnn
yakalanma eiliminde olduu krklerle kapatldn dnebilirsiniz. Her tr hidrojen sktran
atomu ayran garip, eitli krk katlarn gsterin. rnein, oksijen ok slak grnml bir krk
olabilir.
Genel olarak, retmenini komedyeninize dz adam olarak dnn. Konumada elenin. Konuyu
stratlaced ve muhafazakr olarak dnn ve Freenoting onu baharat iin alyoruz.
Freenoting Gestalt
5. Blmde, grnte tesadfi dncelerin bir karmakarklnn, paralarnn toplamndan ok
daha byk bir gestaltn iinde nasl birletiini tarttk. Serbest brakma benzer bir ekilde
alr. Ders tamamlandnda notlarnzn dersin tamamnda elde edilenlerden daha fazla ve daha
iyi bilgi ierdiini greceksiniz. Bilinliliiniz, yzey gereklerinin tesine geti ve
konumacnn szlerinin ardndaki temeli kavrad. Bu ereveden bilinsizce dnce ve yeni
gzlemlerin orijinal yaplarn ina ettiniz.
Konumann derin yapsn, bilinsiz olarak kavranrsnz, Freenoters genellikle retim
grevlisinin bir sre nce yazdklarn sylemelerini duymak iin akna dnyor!
Bu KitapFreenoteote
Bu kitab ilk yazarnz olarak kullanarak, Freenoting'in etkinliini imdi test edebilirsiniz. Bir
kitab Freenoting ederken, dzenli aralklarla durun ve dncelerinizi hzl bir ekilde
karalayn (veya bir teyp iine konuun) 5-15 dakika boyunca Duraksz
Freenoting balatmak iin en iyi zaman bir dnce veya ilham kafann iine pop. Bununla birlikte,
kendinizi rasgele olarak, blmlerin sonunda veya belli belirli zaman aralklarnn ardndan
durdurabilirsiniz. Durduunuzda ne nemi olursa olsun, baz ilgin dernekler banzn iine
saklanacak ve yaratc bir ekilde kitabn dz konusundan ayrlacaktr. Freenoting'inizde, bu
dolandrc dnceleri sizi tayacaklar yere kadar alp okumaya geri dnn.
Bu kitabn geri kalan be blmn okuduunuzda Freenoting'i kullanrsanz ilk onda yaptnzdan
be blmden ka tane daha taze, orijinal anlaya sahip olduunuza aracanz tahmin
ediyorum. phesiz, 1'den 10'a kadar olan Blmleri okurken pek ok bilgiye sahiptiniz ancak
bunlardan bazlarn kaybettiniz, nk bunlar not edemediniz.
Einstein Faktrn Freenot'ta, renme ve istihbarat arttrmak iin kendi zgn tekniklerini
bulabilirsin. Yntemleriniz benimkiyle pek az benzerlik gsterebilir, ancak sizin iin de ie

yarayabilir. Freenotes'unuz dncelerimin kaba kopyalar gibi olsa bile, daha byk
bilinliliinizin kendinize has bir perspektifle onlar emprese alm olduuna ve bilginizi zel
ihtiyalarnza gre uyarladna gvenebilirsiniz.
Proje Rnesans, bu kitab okuduunuzda aldnz Freenoting bilgilerinin ouyla ilgilenmek
isteyecektir. Fikirleriniz, hzlanan renme iin yeni teori ve yntemler gelitirmemize yardmc
olabilir. Ltfen yaynclarn bakm iin bize yazn.
RENM YARATICI bir ACT
Havu ya da biftek presi yediinizde, sindirim sisteminiz farkl bir forma geene kadar
vcudunuzu yenileyebileceini dnemezsiniz. Ayn ekilde, beyninize giren bilgiler zihniniz
tarafndan kullanlmadan dntrlmelidir. Bilgiyi yutabilecekleri "mastar hap" yoktur. renme
eylemi rencinin paras olan bir yaratl eylemidir. Bir kitap ya da dersin verileri sadece ham
maddeyi iermektedir. Yeni bir ey haline getirmeden onu gerekten renmediniz.
ARTKLASYON LKES
3. Blmde, Aklamann lkesi'ni tarttk, bu fikir aslnda Esiculation Prensibini adlandrdm

nceki bir metanstandan ortaya kmt. Bu ilke, belirli bir alglamay ne kadar ok ifade
ederseniz o kadar ok alglayabilir ve anlayacaksnz. Eklemlenme lkesi hem Sokratik Metodun hem
de mantksal gerekesinin temelini oluturmaktadr. Dncelerimizi baz konularda srarla ifade
etme srf eylemi, bize yeni bir bilgi verilmedii halde, bu konuda daha fazla bilgi edinmemize
neden oluyor.
Bu gibi durumlarda, bilgilerimizi arttran ey, dsal gereklerin eklenmesi deil, alglarmzla
ilgili kendi alglarmzdr; giderek byyen bir kartopu etkisi ile aklmza geri beslenir. nsan
abalarnn neredeyse her alannda performans arttrmak iin Eklemlenme lkesinin gl olduunu
ok fazla vurgulamam ve ounlukla ihmal etmem gerekir.
Mzikal Geribildirim
Bu kartopu efektini kitap renimi dndaki alanlara uyguladmz varsayalm. Olduka kazara,
Einstein Faktr teorimimi formle etmeden ok nce yaklak otuz yl nce bunu yapmann bir
yolunu kefettim.
1965-1969 yllar arasnda bir teyp kaydediciyle piyanoda tutuma alkanln yakaladm. Mzik
eitimi almamtm ve muhtemelen doal yetenekleri daha da azd. Ancak ben, engellenmeden veya
kendi kendine bilincimle deindikten sonra, sanki gerek bir para oynamyormuum gibi
davranyormu gibi davrandysam, ortaya kan kakofoninin baz blmleri aslnda mzie
benzeyecekti. Bu bantlar dinlerken, ho paralar bamn iine soktuumda uyumsuz ksmlar
elimine etmek istedim. Bu geribildirim dngs beni hoa giden sesler retme davrann
glendirdi. Ksa srede, uyumsuz grlt yayma eilimi bilincimden tamamen dmt ve kendimi
olduka kendiliinden uzun, ok mzikli paralar oynuyor buldum. Btn bu paralarn ak bir
balangc vard, orta ve biti. Bu ekilde, dzinelerce dinlenebilen paray bir araya getirdim.
Besteci iinde
Blm 8'de Kafalar Yapma konusundaki blmde tarttmz gibi, mmkn olan her yetenek ve
davrann bir dereceye kadar her birimiz ierisinde bulunduunu ve bu niteliklerin seici
takviyesi yoluyla ortaya kabilecei, hzlandrc renmenin zl bir rneidir. .
Her birimiz mzik kompozisyonu iin gl bir igdyz. Mzik benim kendiliindim klavye
vuruumdan ortaya kan temalar gibi, bilinaltndaki derin ilham kaynaklarndan syrlmt.
almalarn basklarndan sonra bile ocuklar, kpekler ve dier yerli karklk yznden
yaklak 13 yldr kompozisyonumu askya almaya zorladm, nihayet bestelemeye baladmda
bilinaltm nereden kaldna karar verdi ve ayn eyi yaptm grnte esiz mzikal "dilim" i
oluturan, tandk ama gelien kalplar ve temalar.
IMPROVITAPING
Daha sonra doalamclm olarak adlandrdm ekliyle yiletirme Tekniinin gzellii, acemi
ve profesyonel mzisyene eit derecede iyi hizmet etmesidir. Yeni balayanlara gven oluturur ve
mzik performans ve kompozisyonu iin igdsel bir his yaratr. Profesyonel olarak ar
derecede kat eitim veya beste srecinden zayf den korku ile engellenmi olabilecek yaratc
engellemelerin kilidini aar.
Image Streaming gibi Improvitaping Teknii kaotik glerin gcnden yararlanr. Spontan mzikal
ifadeniz ve zenli geribildiriminiz arasndaki alkantl giriimden "lml dalgalar" zarif yeni
biimlerde aniden ortaya kar.
yiletirme Prosedr
1.
almak istediiniz bir alet sein. Oynamak iin eitilmi olup olmadnz nemli deil.
2.
Bo banda kayt yaparken, seilen enstrmannz gnde 30 dakika oynatn.

3.
Bakalar tarafndan yazlan ainalk temalar oynamaktan kann, ancak orijinal mziin trn
simle etmek iin elinizden gelenin en iyisini yapn; ne kadar korkun olursa olsun.
4.
Baz alardan bu adm en zor ksmdr. Gnde 60 dakika boyunca yaptnz bantlar oynatn.
Yaptnz sesleri dinlemek, ilk bata ok acmasz bir deneyim olabilir. 30 dakika boyunca
dikkatli dinleyin, ardndan nmzdeki 30 dakika boyunca baka etkinlikler izlerken kasedi arka
planda oynatn.
5.
Kasanzn en ho grnen blmlerine zel dikkat edin. Davrann Birinci Yasas ile sizin iin
alan bu temalar takviye edilir ve oyununuzda tekrarlar ve geliecektir. Seni deldiiniz veya
kulanz rahatsz eden paralar yava yava darya kacaktr.
6.
Gnlk pratikinize en az 2 hafta devam edin. Wince-and-Groan evresi 3 ila 5 gn arasnda
srmeyecek. Bu sre zarfnda, kalclnz, inancnz ve iyi mizahnz kendi bantlamal
doalamalarnzn sesine dayanarak snrsz ekilde test edilecektir.
7.
lk haftanzn sonuna doru, iyi tematik materyal burada ve orada gsterilmeye balayacaktr. Bu
cevherleri bantlardan karabilir ve daha geleneksel yntemlerle paralara ayrrsnz. Bu safhay
Melodi Madeni olarak adlandryorum. Bu sre zarfnda, oynamak iin daha uyumsuz olan unsurlar,
srekli geribildiriminiz ve takviyenizin kartopu etkisi ile decektir. Erken dnemlerde, bir veya
iki basit melodi veya rutinin komplsif tekrarn nlemeye aln. Bunlar kolayca koltuk denei
olabilir
daha derin ve daha karmak ifadeleri engelliyor.
8.
lk haftadan sonra, Btn-Para fazn girmelisiniz. Mzik akar, kendi i mantn ve biimini
gelitirir. Kiisel yiletirmeleriniz, zengin srprizlerle dolu eksiksiz ve zgn kompozisyonlar
olarak ortaya kyor. Oyununuzun ne kadar melodik ve honut olduuna gerekten aracaksnz.
Improvitaping Tekniindeki varyasyonlarn boyama veya eskiz gibi dier sanatsal ortamlarda da ayn
ekilde altn tespit ettik. Sokratik Efektin izim ve dier sanatlara uygulanmas iin iyi
bir teknik kayna, Jon Pearson'n (bkz. 1992, PO Box 25367, Los Angeles, CA 90025, Tel: (310)
312-9022) Yaynlanan Zihin zerine izim'tir. Pearson'n kitab ocuklara yneliktir ve zellikle
okullarda kullanma uygundur.
SELF FADE GC
Genel olarak, rencinin ifade ettii ey, renciye ifade edileninkinden yz kat daha retken bir
renmedir; bu, Sokrates'in kendisinin yrekten onaylam olduu bir bildiridir.
Blmde rendiniz
Resimli nrolojik temasnz artrarak Resim Akna giden yollar amak iin ekil 3' kullann.
Ayn ekilde, hzlandrlm renmenin snrlar zerindeki tm tecrbelerimiz, renmenin en iyi
yolunun, hedef konu ile nrolojik temas arttrmak olduuna iaret eder. Bu amaca ulamak iin,
Sokrates'in kendini ifade etmesinin gittike byyen kartopu etkisinden daha etkili olma yolunda
birka yntem bulacaksnz.
Dr. Yoshiro NakaMats belki de dnyann en nde gelen mucidi. 2,356 patentli eseri arasnda,
disket, sabit disk ve dijital saat yz gibi modern teknolojinin temel direi var.
NakaMats'n dnme yntemleri icatlar kadar zgn. Success dergisine gre, NakaMats beyin
frtnas yapmak istediinde, yzme havuzuna girer ve mmkn olduu kadar su altnda yzer.
Sualtnda yzerken, fikir iin icat ettii zel bir Pleksiglas levhayla ilgili fikirleri
dolandryor. Ancak nefesini bir saniye daha tutamazsa, NakaMats nihayet yeniden yzer. En iyi
fikirlerini, neredeyse lene kadar "imek" dedii bu yntemle elde ettiini iddia ediyor. 1, 2
NakaMats nereye giderse, gazeteciler "Thomas Edison of Japan" a akn ediyorlar, nk irkin
alntlar ve zany davranlar iin ona gvenebileceklerini rendiler. Ancak, NakaMats'n su
altnda yzme tekniinde sadece dmerkezlikten daha fazlas var. Beynin fizyolojisinde salam bir
temel vardr.
PNEU M A GC
Gnmzde, havann serbeste kayan atomlardan olutuu kabul edilmektedir.

gaz formlar. Ancak antik Yunanllar aalar arasnda grnmez bir ekilde eken ve cierlerini
nefesle dolduran gizemli maddenin doasn tahmin edebilirlerdi. Buna pnmzyon denirdi.3
Yunanllara akcier ya da pnmoni, ruhsal olarak evredeki havadan ekilen bedenlerinin organyd.
Romallar nefes nefese ayn ekilde ruhsallk olarak deinirler. Bu gne kadar, son nefesini
braktmzda vaktimizin dolduunu sylyoruz, ilham kelimenin tam anlamyla cierlerimize
havann ekilmesi demektir.
BEYN FONKSYONUNDA OKSJENN ROL
Pek ok eski inan gibi, pnmr ve maneviyat ilgilendiren eyler bir gerek tanesinden daha
fazlasn ieriyordu. nsan ruhu olarak dndmz her eyin iinde bulunduu beynimiz tamamen
oksijene bamldr. Vcudumuzda kullanlan oksijenin tamamnn te biri dorudan beyne gider.
Kantlar, ne kadar fazla oksijen alrsak, beyinlerimiz o kadar iyi ilev grdn gsterir.
rnein, Einstein'n beyni ou kiiden daha fazla oksijen (ve dier kan yoluyla beslenen
besinler) ald. Marian Diamond, olduka uyarc bir ortamda yetitirilen sanlarn, klcal
damarlar ve beyindeki kan damarlar arasndaki nronlar ve kan damarlar arasnda arac olarak
hareket ettii dnlen daha yksek younluklu glial hcrelere sahip olduunu bulmutur.4 Elmas,
Blm 1'de belirtildii gibi, benzer ekilde Einstein'n beyninde yksek younluklu glial
hcreler.
Albany'daki New York Eyalet niversitesi'nden (SUNY) bir antropolog olan Dean Falk, beyin kan
aknn artmasyla apelike atalarmzn insan zekasn gelitirmesine neden olabileceini bile
nermiti. Afrika otlaklarnda yaayan erken hominidlerin 2-3 milyon yl nce scak Afrika
gneinde kranyalarn soutmak iin youn demetler damarlar "radyatr" sistemi gelitirdiklerini
belirtiyor. Falk, bu karmak kan ann hominidlerin beyinlerinin daha byk bymesine olanak
tandn dnyor.
Sualt yzme
1959 yaznda, notlarmda baz ciddi aklar telafi etmek amacyla yaz okuluna geldim. leden
sonralarm zgr kald ve okulda bir havuz vard, her leden sonra yzmeyi birka saat harcadm.
Bunu, bir sebepten dolay, su altndaki yzme beni normal yzmekten daha iyi hissettim. Bu
nedenle, allmadk derecede byk bir zamanm her gn nefesimi tutarak uzun sre, bir seferde 4
dakikaya kadar harcadm.
Dikkate deer bir ey oldu. Zayf akademik kaytm, zayf alma alkanlklarm ve aldm zorlu
ders ykm- lere ramen, snflarm aniden atdan vuruldu. Testten sonra testten sonra kendimi
100 puan buldum. Yaz sonunda tam anlamyla snfmn en altndan en st noktaya gittim.
Yalnzca birka yl sonra nasl bu olabilecei konusunda fikir sahibi oldum. Robert Doroman,
Philadelphia Potansiyel Baars Enstitleri (IAHP) direktrl tarafndan bir konferansa
katlarak,
Glenn Doman'n kardei tarafndan Konuma srasnda Dr. Doman, kann karbondioksit (CO2) ierii
arttka bedenimiz oksijen arzmzn kesildii anlamna geldiini syledi. Buna karlk, karotid
bamza kan tayan arterler genie alyor ve onlardan daha fazla kan akmasna izin veriyor,
beyin olaanst derecede oksijenlenmi kan akyla slatlyor. Daha sk zamanlarda,
atalarmzn bu gvenlik tertibatna sahip olmayan kiiler atalarmz olmak iin yeterince uzun
yaadlar. Bugn, bu ilkel refleksi, daha fazla zekaya evrim yolunda ilerlemek iin
kullanabiliriz.
BEYNN OKSJENLETRLMES
Beyindeki oksijen akn artrmak iki ii baaracaktr. Birincisi, beyninizin kan eksiklii
yznden bota olan alanlar aktive eder. kincisi, beyin hcrelerinin srekli olarak yok
edilmesini yavalatacaktr.
Kafatasnn iinde, karotid arterleriniz daha kk ve ok saydaki artere dalar ve karmak bir
ekilde lacy klcal damar anda yelpazeliyor. Bu youn a, mmkn olduunca ok sayda nron
beslemek iin beyninizin her kesine ve kesine eriecek ekilde tasarlanmtr. Bununla
birlikte kanlmaz olarak, baz hcreler dierlerinden daha az salanr. Bunlar en az
kullandnz hcrelerdir ve ayrca ilk len hcrelerdir.
Otuz yandan sonra beyin dolam sistemi daha az verim alr. En az 35.000 beyin hcresi her gn
lecektir. 200 bu blmde bunu okumak iin gereken sre doldu. nmzdeki hafta neredeyse bir
milyon daha fazla lecek. nsanlar en az 100 milyar beyin hcresine sahip olduklar iin, bu kayp
oran pek az farkedilir. Yine de, yllar getike ekleniyor. Dahas, beyin dolam sistemi
bozulmaya devam ederse, lecek nronlar bota olan hcreler olmaktan ziyade aktif, kullanl
hcrelere giderek daha ok eilim gsterecektir.
Serebral kan aknz arttrarak tutuklayabilir ve hatta bu ilemi tersine evirebilirsiniz.
Beyne daha fazla kan akdnda, eit miktar damarlardan akar. Bu artan drenaj, beyin fonksiyonuna
mdahale eden toksinleri ve atklar ykamann ek bir yarardr.
Maskeleme
Genel olarak, karotis arterleri ar tepki verme eilimindedir. CO2'deki ufak artlar telafi

etmek iin gereken miktardan ok daha fazla kan kabul ediyorlar. Doman, beyne oksijen verilmesi
iin etkili bir yntemin, kandaki CO2 ieriindeki kk artlara neden olduunu belirtti.
Doman'n bu amala nerdii bir teknie maskeleme denir.
Maskeleme sadece dar bir alanda birka dakika nefes almanz demektir (IAHP bu amala zel bir
maske kullanr). Her ekshalasyon biraz daha az oksijen ve biraz daha fazla CO2 ierir. Bir dakika
maskeleme, oksijen almn birazck keser, ancak karotid valflerin o kadar geni almasna neden
olur ki
beyin neredeyse oksijen ve besin maddeleri ile sel olduunu.
lk kez maskelendikten sonra, kan ak yaknda normale dnecektir. Bununla birlikte, uyan
gnnzn her 30 dakikada bir 30 saniye aralklarla dzenli olarak maskelenir ve bu rejimi 2 ila 3
hafta boyunca devam ettirirseniz, karotid arterlerinizi srekli olarak daha fazla kan alacak
ekilde eitirsiniz. Glenn Doman ve IAHP'deki meslektalar, maskelemeyi, beyin ilevini
iyiletirmek iin gl bir yntem olarak grmeye baladlar. Milyonlarca hasta gl bir etki ile
yllar iinde gvenle kulland.
Bununla birlikte, IAHP uyarsnda olduu gibi maskeleme tehlikeli olabilir. nce bir doktora
danmadan asla maske yapmamalsn. rnein, Philadelphia'daki IAHP uzmanlar, hastann ayrntl
bir tbbi gemii hazrlanncaya kadar asla maskelemeyi nermez.
Dal Tepkisi
Kou veya merdiven basma gibi her trl kuvvetli aerobik egzersiz,
CO2 seviyenizi artrn ve beyninize dolam arttrn. Bununla birlikte, sualtnda yzme, bence
her iki aerobik egzersizden veya maskelemeden daha etkilidir.
Sualt yzme, deniz biyologlarnn dal tepkisini dile getirir. Dal yaptmzda, vcut kan
akn sadece beyine deil, dier her byk organa da arttrr. Bu yant btn memeliler iin
ortaktr ve balinalar ve yunuslarn neden belki de tm zamanlarn ampiyonu olan nefes
tutucularnn neden kendi beyinleri kadar karmak ve gl beyinleri olduunu ksmen
aklayabilir.
1930'lu yllarda, ngiliz deniz biyolou Alister Hardy, atalarmzn esas olarak suda yaam
olabileceini ne srd. Suda maymun teorisi (AAT) en iyi neden bizim krk derisini kaybettiimizi
aklyor; Neden balinalar, yunuslar, mhrler ve suaygr gibi cildimizin altnda ya tabakas
var; Niin nefes almamzn bilinli bir ekilde kontrolmz altnda (dier kara memelileri deil);
Neden dik duruyoruz (balarmz s bataklklarn stnde tutmak iin); ve neden cildimizde su
geirmez yalar salglayan sebase bezlerimiz var. Atalarmz gerekten suda yaayan bir maymun
olsayd, derin dal alkanlklar neden byk beyinlerin olutuunu aklayabilir. Su alt
yzme ilemiyle ayn evrim yolunu taklit edebiliriz.6
Belki de tpk nemli olan su alt yzme elencelidir, bu da uzun vadeli etkilere ulamak iin
yeterince uzun srmeye devam etmenizi salar. Bir yzme havuzuna eriimi olan okuyucular, mmkn
olduunca sualt yzmek iin ok vakit harcamaya almaldr. Kendini zorlama. Mukavemetinizi
yava yava artrn. Bu blmdeki dier teknikler gibi, balamadan nce bir doktora
danmalsnz.
Yerekimi Pozisyonu
Yerekimi, artan kan aknda CO2 kadar efektiftir. Her bir okuyucunun 10 ila 15 dakikalk Gnlk
Grnt Atama kotanz uygularken Yerekimi Pozisyonunu denemenizi neririm.
Srt st yerde yastk olmadan dz durun. Ayaklarnz dinlendirin ve bacaklarnz bir koltuun
veya koltuktaki koltuklarn zerine geirin. Bacaklarnzn diz kadar desteklendiinden emin olun;
bylece zerlerine bask yapmazsnz, ancak dolam engellemek iin diz zerinde o kadar yksek
deilsiniz (bkz. ekil
11.1). Sk giysileri gevetin. Yerletirdikten ve rahatlandktan sonra birka derin nefes alp
vererek lkslein. Son olarak, gzlerinizi kapatn ve bir ortak ya da teyp ile Grnt Akna
balayn.
Yerekimi Pozisyonunun Grnt Akna benzersiz bir younluk kazandrdn ve ekstra kan
akyla zenginletirilmi bir beynin "Aha! anlaylarn kavramak daha hzl olduunu"
kefettik.
Yerekimi Pozisyonundan ykseldiinizde, zellikle ilk kez, dolam sisteminize uyum salamanz
iin yavaa kalkmanz gerekir. lk gnlnz hzl bir ekilde tazelik ve netlik kazanacaktr.
Vcudun doal biyolojik saati bizi leden sonra yavalatmaya eilimli olduu iin, birok kltr
bu sre zarfnda siesta alr. Bununla birlikte, Yerekimi Pozisyonunda 10 ila 15 dakika boyunca
Grnt Ak leden sonralarnza dikkate deer bir zevk katacaktr.
ekil 11.1 Grnt Ak, beyin kanla zenginletirildiinde daha etkilidir. Bu Yerekimi Pozisyonu
ile salanabilir.
SOLUNUM VE FARMA
u anda, bu kelimeleri okumaya baladnzda, nefesinizi tutuyorsunuz. Yakaladm! Dikkatinizi

yeni bir uyarana her evirdiinizde, yeni bir cmle nefesinizi tutarsnz. Buna yardm edemezsin.

Sonunda, tekrar nefes almana izin verdin.

Ancak nefes almaya baladnz andaki zihinsel zincirleme reaksiyon otomatik olarak balayarak
nceki uyarandan dikkatinizi eker ve onu yeni bir eye doru evirir. Dikkatinizin baka bir eye
kilitlendii anda nefesiniz bir kez daha donar. Dikkatinizin bir ey zerine kilitlendii an
sylemitim, gzleriniz tamir edilmez an.
Ayrca ar bir yk kaldrmak gibi srekli bir fiziksel abann banda nefesimizi tutuyoruz. Baz
insanlar, dikkat isteyen baz grevlere (araba motorunu takma gibi) dikkatle sabitlerken,
nefeslerini tutarlar ve ba dnmesine neden olurlar.
imdi size bunu sylemitik, muhtemelen kastl olarak bir sonraki birka cmleyi nefesinizi
tutmadan okumaya alacaksnz. Yapmas zor. Denerseniz bu igdsel davran geersiz
klabilirsiniz, ancak yalnzca bir sre. Yaknda normal rutini unutup geri dneceksin.
Dikkat Kalp Pili
1980'lerde eski Dileri Bakan George Schultz Bakan Ronald Reagan ynetimindeki ilk yllarnda
artc derecede etkisiz olduunu kantlad. Yksek istihbarat ve steril tecrbesine ramen
tutarl bir d politika formle edemedi ve pozisyonlarn etkili bir ekilde savunamayan bakanlar
toplantlarnda aresizce aaland. Nedenini anlamak zor deil. Televizyon grmelerinin o
yllardaki video kasetleri, her zaman nefes kesildiini ve bir cmleyi tamamlayabilmesi iin
pantolonunu skmak zorunda kaldn gsteriyor. Dikkatinin bozulmasna neden olan hasar,
performans yapma kabiliyetini ciddi ekilde engelledi.
Kendin dene. Bir sonraki koudan soluk solua dndkten sonra, kitap okumak gibi baz entelektel
etkinliklere odaklanmay deneyin. Nefes alp yerleene kadar konsantre olamayacaksnz. Nefes
nefesiniz, aslnda, dikkatinizi ekecek bir kalp pilidir. Ksa nefes alrsanz, ksa sreli dikkat
ekip ksa cmlelerle konumaya meyleteceksiniz. Derin, tam nefesler, daha uzun, daha karmak
cmleler kurmanz ve daha derin dnceler oluturmanz salayacaktr.
Sualt yzme ar-ksa nefes iin en iyi zmdr. Ne kadar uzun sre uygularsanz, tek bir
solunumu ve tek bir dnceyi daha uzun srdrebilirsiniz. George Schultz'un yzme havuzunda gnde
bir saat harcamasyla, belki de ran-Contra skandalnn bu kadar zorlamadn kim biliyor!
SOLUNUM, YAAM RTM
Az saydaki bedensel fonksiyonlar, solunum derinlii veya hzndaki deiikliklere keskin cevap
verememektedir. Akcierlerimiz araclyla oksijen ak ve ak, varlmzn ritmini gerekten
tanmlar. Vcudun enerjisinin yzde 40'tan fazlasnn beyinde yaklmasyla bu organ, vcudun
metabolizmas iin temel yakt olan oksijen akyla dierlerinden daha fazla etkilenir.
Beyninize gelen kan akn geniletmek veya engellemek, size beyin fonksiyonu zerinde ya daha
iyi ya da kt iin inanlmaz bir kaldra salar. Tm okuyucular evrenizdeki pnmu derinden
imeye aryorum. Dr. NakaMats'n yapt gibi yzmene gerek yok, neredeyse lene kadar, ama
elverili bir yzme havuzuna balamanz neririm.
Dokuz yandayken bir Oglala Sioux ocuu hastalkla delirmiti. Drt sr gl atn yeryznn
drt kesinden gelip geldiini ve Dnyadaki Alt Bykbaba'nn, kabilesinin koruyucu ruhlar
bulutta grndn ve halk iin ona nemli mesajlar verdiini hayal etti.
ocuk hastalndan kurtuldu ancak ryasn kendine saklad. On alt yandayken olan, iddet
korkusu yzne arpt, rzgrdaki grleyen atklardan esintisini hatrlatan bir sesle. Bir tp
adam ocuu, vizyonuna kabile anlatmas konusunda uyard. Ancak mesaj geldiinde korkusu
kaybolacakt.
Yal adam tavsiyesi doruydu. ocuk kendini vizyonundan kurtardnda korkusu kayboldu. Dahas,
kabile, vizyonunu, atlarn drt farkl ynden bir araya geldii yeni bir trenle dramatize etmeye
karar verdi. Daha sonra btn kavim daha gl ve daha iyi hissetti ve birok hastalk iyileti.
Ad Black Elk olan olan, kendi bana gl bir tp adam olmaya devam etti. Btn bu olaylar
Black Elk Speaks adl kitaba kaydetti.
UZUN ZC
Bugn birok kii uzaktaki gk grlemesi sesiyle titreyen korkun gen ocua benziyor. Kamuoyunun
zihnine korku ve karamsarlk hakim gzkmektedir. Kamuoyu aratrmalar, Amerikallarn ounun
kiisel zgrlklerinin nmzdeki yllarda azalmas gerektiini gsteriyor. Zehirli dumanlar ve
zehirli sularda boulan alk eken, kalabalk bir dnyada yaayan ocuklarmzn daha az zgr,
daha salksz, daha az gvenli ve daha az mreffeh bir ekilde yetieceklerini dnyoruz.
Psikologlarn, tm ya gruplar arasnda klinik depresyondaki benzeri grlmemi bir art
olduunu phe yok, Marilyn Ferguson'un The Aquarian Conspiracy adl kitabnda "Byk Depresyon"
olarak adlandrd bir fenomen.
Ancak Ferguson'n belirttii gibi, byk psikiyatrist Karl Menninger, zihinsel rahatszlklarn
ounlukla yksek dnce dzeyleri iin arpc atlmlar verdiini dnyordu. Mevcut
huzursuzluumuzun ancak olumlu deiime nclk etmesi olabilir mi? Kalbimizdeki karklk,
zaman abucak izilen eski bir hayat tarzyla salkl bir honutsuzluk mudur? Ben olduuna
inanyorum.

VZYONU PAYLAIN
Black Elk davasnda olduu gibi, toplumsal depresyonumuz iin tedavinin byk bir blmnn
tecritimizden, cemaate girmekten ve zel vizyonlarmz "kabileden" paylamamz gerektiine
inanyorum.
Bugn, insanlk tarihinde herhangi bir zamanda olduundan daha fazla doktor, bilim adam, doktora,
niversite mezunu ve okur-yazarl insanlar dolayor. Bir tahminde bulunarak, imdiye kadar
yaayan tm bilim insanlarnn yzde 90' bugn canl. Hibir nceki nesil byle muazzam beyin
gcne eriemedi.
A kurmaya balamamz ve dar kmamz ve birbirimizle konumaya balamas ve grlerimizi,
dncelerimizi ve hayallerini paylamamz gerekiyor. Ancak, u an iin elimizdeki muazzam
entelektel kaynaklar bir araya getirebiliriz. nsanln kolektif dehasnn, bugnk hayalleri,
sezgileri ve grnt aklar ile tpk Alt Bykanne'nin vizyonunda Black Elk'e sesleniiyle
aladn dnyorum. Bilinalt zihinlerimiz, kalplerimiz zerinde duran her problemi nasl
zeceini zaten biliyorlar. Oglala Sioux gibi, bilinaltnn konumasna izin veren grup
ritelleri yaratmamz gerekiyor.
Grup Grnt Ak
Image Streaming seminerlerinin on be yl boyunca yrtlmesinden sonra , grup seanslarnn i
dehasna danmanlk yapmann en etkili yolu olduuna inanyorum. nsanlar kk salgnda, toplumsal
yaratklardr. Beyinlerimiz, dier beynilerle ortak bir amaca ynelik alrken en iyi ekilde
alyor gibi grnyor. Grnt Ak tek bana dlliyor, ancak tm potansiyelleri yalnzca
gruplar halinde kyor. ou zaman ben ve seminer katlmclar, yi Uyumlu Bir Resim Akan
Grubu'ndan frlayan sevin, aknlk ve nfuz edici kavraya sevindiler.
Einstein Faktr'nde belirtilen program izlemek konusunda ciddi olan okuyucular, kendi
toplumlarnda ayn grl insanlar aramaldr. nternet anda, topluluunuzun dnyann herhangi
bir yerinde insanlar ierebileceini unutmayn. Hevesli bir destek a, geri besleme dngsn
younlatracak ve programda kalman iin motive olacaktr. Haftalk veya aylk Image Streaming
partileri (thinktanks) evinizde arkadalarnzla harika balar kurar ve hayatnz macera ile
zenginletirir.
GRUP YNTEM
Grup Grnts Ak uygulamak iin birok yol var, ancak hepsinin odaklanm, yeni gelenlere
talimatlar, zaman takip etmesi ve her prosedr boyunca grubu konumas iin bir lider veya
moderatr gerekir. Grup yllar boyunca toplanmaya devam ederse liderlik zaman zaman dnmeli
bylece herkesin liderlik sorumluluundan kaynaklanan ek anlaylar deneyimleme ans var.
Zamanlanm usuller srasnda, katlmclarn belirli bir faaliyete balamasna veya biteceine
iaret etmek iin ksmen suyla dolu bir bardakta baz metal nesneler vururum. Bir in gongu ya da
neredeyse dier ho ama nfuz eden ses de ayn ekilde hizmet edecektir. Buna "imek" denir.
Aada, bir Grnt Ak grubunu ynetmek iin zamanla test edilmi bir komut dosyas
neriyorum. Bu format canl olarak veya daha sonra yalnz veya grup oturumlarnda kullanmak zere
bir ses kaseti zerine nceden okumak iin kullanabilirsiniz. Bu gibi durumlarda, ses kaseti lider
rol stlenir, bu nedenle kimse eylemden kmaz.
Grubu hazrlayn
1.
Kullandnz oda veya alann en az 30 saat rahatsz edilmemesine dikkat edin.
dakika. itme mesafesindeki tm telefonlarn balantsn kesin.
2.
Her katlmcnn bir ortak semesini isteyin, bylece herkes ikili olarak alabilir. Tek bir
katlmc says varsa, bir grup kiiye sahip olabilir.
3.
Ortaklardan bir araya gelmelerini ve bylece odadaki herkes ayn anda konuacaklar zamanlarda
bile birbirlerini kolayca dinleyebilmelerini isteyin.
4.
"im sistemi" ni katlmclara aklayn. Tek bir ses, devam eden egzersizin 30 saniye iinde
kapandn gsterir. Katlmclar bunu duyduunda, yaptklarna devam etmeli, konumay
brakmalar ve bir sonraki talimat dinlemek iin 30 saniye iinde hazr olmalar gerekir. veya
daha fazla an o egzersizin herhangi bir adm srmekte olan sonuna iaret eder. Onlar
dinleyince, katlmclar derhal orta hatta orta dilde konumay brakmal ve sonraki talimi
dinlemelidir. Bununla birlikte, imajlayclar gzlerini kapal tutmal ve dinlerken grntlemeye
devam etmeli, yaantnn canl olmasna ve ilerlemeye devam etmelidir.
Resim Ak iin Grup Komut Dosyas

1. "Ltfen ortaklar olarak eletirin ve hangisinin Spotter ve hangisinin Grntleyicisi

olacana karar verin. Bir dakika iinde Spotters ve Imagers'n ne yaptn syleyeyim. Bunu
yapmadan nce ltfen einizle sizin aranzda karar vereceiz, imdi kim Spotter olacak ve kim
Imager olacak. "
grupta ikisi Spotter olarak hareket etmelidir. Kiilerin eletirip rolleri semeleri iin 2
dakika bekleyin.
2.
teekkr ederim. Herkesin bir orta var m? Herkes Spotterlar m yoksa Grntleyiciler mi
olduklarn biliyor mu? yi. imdi, Grntleyici yalnzca birka dakika iinde kendiliinden bir
Grnt Ak yaayacak olan biz ilerleme halindeyiz. Spotter, Grntleyicinin grntleri
ayarlamasna yardmc olacaktr. Bir dakika iinde bunu nasl yaptmz aklayacam. Herkes
Spotter ve Grntleyici olmak iin bir ans bulacak. Bu ilemi birka dakika sonra yaptktan
sonra herkesden rolleri tersine evirmesini isteyeceim. Tamam? imdi balayalm.
3.
"Einstein Faktr'nn bir kopyasn bir pervane olarak kullanabilirsiniz" dan okumakta olduum bu
talimatlara gre, her birimizin farknda bile olmadmz bamdan geen srekli bir grnt ak
var. Buna Grnt Ak denir. Bu grntler, hayalimiz gibi ok sembolik biimde bilinsiz bir
bilgelik ieriyor. Ancak pratikte, ok uyankken Grnt Aksna erimeyi renebilir ve ok canl
grntler elde etmeyi renebiliriz.
"Birok kii zihinsel imgeleri gremediklerine inanmak zere artlandrlmlardr. Aslnda

herkesin srekli bir grnt ak vardr. Sadece nasl fark edeceimizi renmek zorundayz. Eer
sizden Tac Mahal'i dnmenizi ve aklamaya balamay talep edersem, kesinlikle Zihninizin
gznde Tac Mahal'n bir grntsn greceksiniz. Byle istemler olmasa bile, yalnzca
gzlerinizi kapayp beklemek, daha gl grntlerin bir ksmna srayarak dikkatinizi
ekecektir. Gzlemcinizin ieri girdii budur. Her zamankinden daha zeki bir resim zihninizin
gzne girdiinde nefesinizi tutarak veya gzlerinizin kapal kapaklarn altnda hareket etmesine
izin vererek otomatik olarak tepki verirsiniz, grdnz nesneyi izlersiniz. Spotter bu dikkat
ipularn grdnde, size soracaktr, "u anda ne gryorsun?" Bu, onlardan haberdar olmak iin
biraz yardma ihtiyacn olursa, o an zihnindeki grntleri fark etmenize yardmc olacaktr.
imdi alalm
Image Stream'a hazr. "
4.
"Beynatlar, ltfen gzlerinizi imdi kapatn ve daha sonra size einizle roller deitirmenizi
isteyene kadar kapal tutun. Tm imajlayclar gzlerini kapatt m? yi. imdi, Spotters,
dorudan ortaklarmzn yzlerine dikkatle bakn ve dikkatle izleyin. Einizin gzlerinizin
altnda hareket ettiini grdnzde, bu genellikle onlarn Grnt Akndaki bir grnty
izledikleri anlamna gelir. Bunu grdnz anda, einize sorun "u anda ne gryorsunuz?" Henz
sylemeyin. ncelikle, bir uygulama almas yapmak istiyorum, bylece Spotters neye bakacanz
bilir. Grntleyenler, ltfen kapal gzlerinizi kapaklarn altna bir iki kez ileri geri hareket
ettirin. imdi yap. Gzlemciler, ltfen Grntleyenler gzlerini hareket ettirirken izle. Sadece
gz kapa hareketleri ile gz kapann altnda hareket eden gerek gz etrafnda bir fark var.
Gz kapaklar hareketleri bizim iin bir yarar salamaz. Sadece gz kresinin hareket ettike fark
etmenizi istiyoruz. Baz insanlarn gz kapaklar o kadar kaln ki gzn hareketini grmek zor. Bu
gibi durumlarda, kirpiklerin hafif yanlamasna hareket ettiine dikkat edin. ok belirgin. Tm
Spotters'n neye bakacan bildiinden emin olmak iin bir kez daha deneyelim. Grntleyenler,
gzbebeklerini imdi hareket ettirin. Tamam? Herkes ak m? Harika. Image Streaming'i balatalm.
"
5.
"Beyanlar, yeni balayanlar iin imajlara kasten bakmaya almayn. Bu kastl aba, istediimiz
spontane yantlarn yoluna girme eilimindedir. En nemli ey rahatlamaktr. Dinlenmenize yardmc
olacak bir yntemle Velvet-Dzgn Nefes almaya balayacaz. Kadife uzun, ho, ok dz bir erit
hissediyorum dnn. Hemen balamak iin, nefes alma hissinizi olabildiince iyi hissettirmeye
aln. Nefes alp, yavaa ve yumuaka nefes al. Vcudunuzdan nefesinizi indirin, kadife bir
para vurun ve mmkn olduunca dzgn hissedin. Nefes nefesiniz ile nefes nefesiniz arasnda
duraklamalar olmamaldr. Nefes girmeyi bitirdikten sonra, bir sonraki nefesinize sorunsuzca
gidebilirsiniz. Sadece hepsini przsz yapn, srekli nefes aln ve devam ettirin. Nefesindeki
her nefes almaya alarak przsz, srekli nefes alma hissini olabildiince iyi hissedin. Her
nefes nefese kar, ne kadar gerginlik ve endienizin gitmesine izin vereceinizi grn. Onlarn
nefesle dar doru akmasna izin verin. Ve nefes nefese olabildiince iyi hissettirmeye devam
edin. Hepsi bir derin, zengin, przsz, srekli nefes almann bir parasdr. imdi birisi bir
grnty grmeye balarsa, einden o grntnn dndaki eyleri tanmlamaya balayn. Einizin
sormasn beklemeyin. Ancak bir resim fark etmezseniz, nefes alp rahatlamaya devam edin. Einize
talimat verirken kadifemsi nefes alp rahatlayn. " Onlarn nefesle dar doru akmasna izin
verin. Ve nefes nefese olabildiince iyi hissettirmeye devam edin. Hepsi bir derin, zengin,
przsz, srekli nefes almann bir parasdr. imdi birisi bir grnty grmeye balarsa,
einden o grntnn dndaki eyleri tanmlamaya balayn. Einizin sormasn beklemeyin. Ancak

bir resim fark etmezseniz, nefes alp rahatlamaya devam edin. Einize talimat verirken kadifemsi
nefes alp rahatlayn. " Onlarn nefesle dar doru akmasna izin verin. Ve nefes nefese
olabildiince iyi hissettirmeye devam edin. Hepsi bir derin, zengin, przsz, srekli nefes
almann bir parasdr. imdi birisi bir grnty grmeye balarsa, einden o grntnn
dndaki eyleri tanmlamaya balayn. Einizin sormasn beklemeyin. Ancak bir resim fark
etmezseniz, nefes alp rahatlamaya devam edin. Einize talimat verirken kadifemsi nefes alp
rahatlayn. "
6.
"imdi, Spotters, einizin nefes alp vermedii her an bu bir dikkat iaretidir. Bu, einizin
Image Stream'de bir eyler olduunu fark etmi olmas demektir. Bunu grdnzde veya einizin
hareketli grrken, ortanza hafife einize sorun "imdi ne fark ettiniz?" Ya da "imdi ne
gryorsunuz?" Bu soruyu ilk sorduunuzda einiz size syleyemeyebilir. Belki Onuncu zaman bile.
Ama er ya da ge einiz, evet, sada iki turuncu nokta grdn ya da evet, belki bir anlna
aacn bacak veya pembe rzgrda ilerleyerek baktn kefedecek ya da baka bir tr izlenim.
Gzlemciler, bir iaret grp grmediiniz konusunda pheler duyarsanz, devam edin ve yine de
sorunuz. Bir cevap yakaladysan ans olduka iyi. "
7.
"Grnt verenler, herhangi bir imaj geldiinde, o grnty einizin zerine aklaynz, ne
kadar hafif veya geici olursanz olun ya da o grntnn sana grnmese de, o kadar aptalca
grnmelidir. Spotters, einizi herhangi bir grnty tanmlamaya tevik edin. Koluk yardmc
olacaktr. Bu sadece bir flash belle olsa bile, Grntleyenler ve bunu yalnzca bir saniye
grdnz ve andan anlatmanz gerekiyor, devam edin ve imdiki zaman burada ve imdi hala
gryormuasna kullanarak tarif edin. Bunu aklamanzn asl gerei, imajn hayal gcnzle
bir kez daha biimlenmesine neden olacaktr. Be duyuyu kullanarak mmkn olduunca canl olarak
tarif edin. ok zengin bir detaydan, o kadar renk ve gle, Spotter'nzn grdklerini grmenize
yardm edemeyeceini aklayn. Ne kadar ok tarif ederseniz, tarif etmeniz iin o kadar ok resim
gelecektir.
8.
"Beynatlar, hala nefes alyor musunuz? Kesintisiz, kesintisiz, kesintisiz nefeslerde? yi.
Spotterlar, dikkat ipular m aryorsunuz ve sorular sormak istiyor musunuz? yi.
Grntleyenler, przsz, ho,
ve srekli olarak, ve sorulmak iin beklemeden Grnt Aknzda bir ey ortaya knca,
bencillerini bundan tarif edin. imdi bala!
Egzersizin nasl gittiine bal olarak 3-5 dakika bekleyin. Her bir iftin etkili bir ekilde
altndan emin olmak iin etrafnza bakn. Ar ynetmekten daha iyi korumak daha iyidir.
Kimsenin ilemine mecbur brakmayn. Bu zaman harcamann iyi bir yolu, grup alrken bir ka
dakika boyunca Kendi Resim Aknzda sessizce grnmenizi salamaktr. Bu adm bitirmeden otuz
saniye nce, an sesinizi bir kere dinleyin ve aadaki anonsu yapn.
9. "Bu yarm dakika uyarsdr. Olduunuz gibi devam edin, ancak ilerideki 30 saniye iinde 30
saniye iinde hazr olun.
instructions.
Otuz saniye sonra, amuru veya daha fazla kez sesli gstererek egzersizin bu evresini bitirin.
10. "yi. Teekkr ederim! imdi, ltfen tm Spotterlar Grntleyenler olur ve tm
Grntleyiciler Spotter olur. Herkes rol deitirdi mi? Daha nce olduu gibi, yeni rollerinizde
ilerleyin. Bala!
lemi tekrar balattktan sonra, 30 ikinci bir tek sesli uyar vererek daha nce olduu gibi
zamanlayn. Son olarak, an sesi veya daha fazla kez ses kararak sonuncuyu sona erdike bu
adm sonlandrn.
E Ama
Tm iftler kendiliinden grntler olduka kolay alyor ve sorunsuz bir ekilde rol alyorsa,
Blm
3. Yoksa herkes yolculua kmak isterse huzursuzluu hissediyorsa, kapan yerine atlayn.
"Herkes ok iyi yaptndan, beraber balama denen yeni bir egzersiz yapalm. Grntleyenler,
ltfen Grntleyenler olmaya devam edin. Bununla birlikte, Tm Spotters imdi Grntleyiciler
haline gelmeli ve Image Streaming'e balanmaldr. Her biriniz, devam eden tecrbenizi, resmi
dnleri beklemek yerine, bir seferde bir ka cmleyi kendi banza olmak zere gayri resmi
olarak dierine anlatr. Biriniz nefes almak iin durakladnda, dieri kendi Resim Akmn
aklamaya devam etmelidir. Ardndan, nefes almak iin durduunda, dieriniz acele etmeli,
aranzdaki hava ak boa gitmemelidir. kiniz de dierlerini dinlerken kendi grntlerinizi
anlatan tam eilme yapmalsnz. imdi bala!
Grntleyicilere, olaan 30 ikinci uyar sesi ve son veya daha fazla an ile ssleyerek 3-5
dakikalk birlikte tetiklemeyi verin, egzersizin sona erdiini bildirin.

Kapatma
E-tetikleme seeneine baksanz da olmasn kapan ayndr. Resim Ak'n bitirmeye hazr
olduunuzda unlar syleyin:
"ok iyi. Mkemmel, millet. imdi, bu kadar kolay ve yaadnz her eyin tam olarak
hatrlanmasyla, ltfen farkndalnz burada ve imdi buraya getirin ve bu odada tamamen iyi
hissedin, ok iyi hissedin! "
Herkes Image Streaming'i durdurduunda birka dakika kouturma olacak. Bir eyler olgunlamasn
bekleyin ve ardndan birka kez ses karn, belki de katlmclara mizaha bir dokunula srecin
devam ettiini ve hala tecrbe edilen en nemli admn hala olduunu hatrlatr. Herkese 5
dakikalk ferahlk molas verin; daha sonra katlmclarn oturumun bilgilendirme blm iin yeni
ortaklara gemelerini salayn.
bilgi alma
1. Grevden uzak bir yere dnen herhangi bir astronot, Mission Control'deki bilim adamlar
tarafndan tekrar bilgilendirilmelidir. Astronot, muhtemelen hatrlayabilecei her izlenimi bu
deneyimlerle ilikilendirmelidir, bylece bilim insanlar, olaylar gerekletiinde ilk fark
edildiinden ve bildirildiklerinden daha fazla bilgi kefedebilirler. Ayn metodu Grnt
Akmlarmzdan daha fazla anlam vermek iin kullanabiliriz. Bu oturumda kendinizi astronot olarak
ve Misyon Kontrolnde bir bilim adam olarak yeni partnerinizi dnn.
"Einize brifing verdiinizde, kendi Resim Ak deneyiminizde gzlemlediiniz her eyle sadece 2
dakika iinde balant kurmaya aln. Hatralarndan anlacak olsanz da, u andaki gerginlikte
u anda olduu gibi syleyin. "Ben byle bir eyi grdm" diyerek, "u anda byle bir eye
bakarm, her ne glgelendirme ile renklendirilirse, yzeyi bana yle hissediyor ve byle
hissettiriyor" eklinde sylemek yerine, her eyi byle canl, ok duyumsal olarak raporlamaya
aln. Ayrntl bilgi iin, yeni ortanzn deneyimlediiniz eyleri paylamasn
engelleyemezsiniz. Bilgilendirme toplantsnda sadece bu kez, kapal yerine ak gzlerle
aklayn. Bu, deneyiminizle ilgili yeni bir grsel perspektif salayacak ve sol ve sa beyinler
arasnda daha fazla kpr kurmanza yardmc olacaktr.
"Bilgilendirme ok nemli bir admdr, nk bu aamada pek ok insan" Grnt Akmlar "nda
grdkleri ve yaptklar eyin anlamn veya nemini anladklarnda" Aha! "deneyimine sahip
olurlar. Bilgilendirmek iin 2 dakikanz vereceksiniz ve daha sonra dn sinyalini vermek iin
an sesiyle ses karacam ve einizin size derhal bilgi vermek iin 2 dakikas olacaktr. Haber
vermek iin hazr ol, tamam, git!
Bu adm genellikle olduu gibi canlandrlyorsa 2 yerine 3 dakika bekleyin. Ardndan 30 saniyelik
an sesini ve nihayetinde birden fazla an sesini dinleyin.
2. "Bilinen eksikliklerin tamam iin zr dilerim, ltfen daha nce yapmadysanz rolleri
deitirin,
Bu nedenle einizin de bilgilendirilmesi iin zaman vardr. Ltfen u bilgi derlemesiyle devam
et!
30 saniyelik uyar sesiyle ve son oklu sesle biten, nceki ile ayn ilemi tekrarlayn.
aka Analisti
"Bazlarnz, bu bilgilendirme toplantsnda bir" Ale "anlayna sahip olabilir ve muhtemelen
bakalar bunu yapmam olabilir. Yaptnz veya yapmadnz halde, imdi Joking Analyst adl
baka bir teknik yapalm. Bu, Image Streams'ten daha fazla anlam karma konusunda ok etkili
olduu gsterildi.
"Grdnz grntlerin hepsi, bilinaltnzdan sembolik mesajlar ieriyor. En skc, sradan
grnen grntler olduklar halde, bilinaltn bu vesileyle deil, bakalarn deil, o belirli
grntleri gstermeyi semesinin bir nedeni vardr.
"Hmr, imgelerin gizli anlamnn kilidini amann en iyi yollarndan biridir. Her birinizde, Carl
Jung, Sigmund Freud, Milton Erickson veya insan simgelerinin bir baka byk rencisi gibi
davranp davranmamasn isteyeceim. Mkemmel bir psikiyatrist rolnde, yaadnz Grnt Akm
roln, bir hastanzn sizinle ilgili olan bir ryayd sanki. imdi, einizin, danmanlk
yaptnz profesyonel meslektalarnzdan biri olduunu varsayn. Sinyalimle, "dream" szcn
einizle tartmaya, taklit edebileceiniz en grkemli, en acayip psikiyatrist ekilde balamanz
istiyorum. Bu Image Stream'in her ynnn, ne kadar banal olursa olsun, anlam yklendiini
varsayalm. Szde hastanzn hayalinin olas gizli anlamlar iin einizle birlikte dnn.
Bununla elenin. Bu teknie elenmenin, doru olmaya almaktan daha yararl olduunu
dnyoruz. Ancak, elikili bir ekilde, sahip olduunuz ve elenceniz ne kadar elenceliysa,
nbetinize izin vermek ve farknda olmadan majnzn gerek yorumuna rastlamak olaslnz da o
kadar yksektir. Bala. "
Bu, zellikle kahkaha ve heyecann yaylma eiliminde olduu daha byk gruplarda canllamaldr.
3 ila 10 dakika arasnda ya da uultu ve mrltlar lene kadar bekleyin. 30 saniyelik uyar sesi
ve ardndan son sesi birden aln.
Konuma Konusu
"Sana herkese teekkrler. Bu mkemmeldi. Bu akamki Grnt Akmz bitti. Resim Ak,
dierleri gibi renilmi bir yetenektir. Uygulamaya devam ederken, grntleri grmek ve onlardan
anlam karmay daha kolay ve kolay bulacaksnz.

"Resim Ak yaptnzda aklamalarnz yksek sesle harici odaklardan konumak ok nemlidir.

Her zaman canl bir ortaa ihtiyacn yok. Ancak Image Streaming'i kendi banza uygularsanz,
aklamalarnz bir teyp iine konumalsnz. O anda grdnz devam eden Image Stream' ne
olursa olsun, bo banda, burada anlattnz ekilde, einize anlatmanz yeterlidir. Her zaman
imdiki zaman ve zengin, duyusal detaylarla anlatlmaldr.
"Bu kitapta, gnde 10 ila 15 dakika boyunca Grnt Ak'nn beyindeki farkl kutuplar arasndaki
iletiim kprlerini glendirerek zekanz ina edebileceini sylyor. Image Stream'a soru
sormay da renebilirsin; grnt biiminde, mantkl, bir kelimeli anszn sol beyininden
alacan her eyden daha derin olan anlayl cevaplar salayacaktr.
"Image Streaming'i devam ettirin ve ltfen bir sonraki oturumumuza gelin. Bu tecrbeyi yaadnz
iin teekkr ederim. "
Resmi toplanty bitirdikten sonra, insanlar bir sre iecekler zerine sosyalleerek gzlem ve
tepkiler paylan. Aralarnda dolaarak insanlarn konumalarnn tam ortasnda durmasn,
gzlerini kapatmasn ve bu balamda orada oynam olan grmek iin Grnt Akna bakmalarn
tevik edersiniz. Sohbet annda bu resimler konuma konusuna daha fazla k tutabilir. Bu teknik,
ayn zamanda bir oturumu sona erdirmenin elenceli bir yoludur ve insanlara Grnt Ak
deneyiminin zenginlii iin daha derin bir his verir.
Kendin Yap!
Hibir kanun, bu blmde sunulan senaryonun kelimeyi kullanmanz gerektiini belirtiyor. Bu sadece
bir koltuk denei ve bir klavuz olarak verilir. Temel format, Annda Replay, Gzel Sahne
Aklamal-Yksek sesle, dn Genius ve Paralel Dnya gibi bu kitapta anlatlan her teknie
kolayca adapte edilebilir. lemlerde ustalkla bydnzde ve grup dinamikleri iin bir fikir
edinirken, yaknda kendi komut dosyalarnz yazmay kolaylatracaksnz; bu da muhtemelen maden
kadar etkili olacak, ancak daha fazla deilse. (Teknolojilerimin birou iin Project Renaissance,
PO Box 332, Gaithersburg, MD 20884'den nceden hazrlanm ses kasetleri sipari edebilirsiniz.
Tel .: 301 948-1122 veya 800-649-3800.)
BUZZ-GRUP LKES
Btn grup ve ortak alma teknikleri Buzz-Group Prensibinden tretilmektedir. Beyin frtnasnn
ilk gnlerinde, yneticiler otuz ya da krk kadar insan bir konferans odasna toplam ve
fikirlerini rastgele belirlemelerini istiyorlard. Hzl bir ekilde bu yntemin ie yaramadn
rendiler. ou insan konuma ansna asla sahip olmad ve kendi kendini ifade etme konusundaki
Sokratik yolculuundan tr hayal krklna urad.
Gnmzde, beyin frtnas oturumlar en fazla ila be kiiye kadar tutuluyor, bylece herkes
sylenebilir. Byk grup kanlmaz olduunda, daha sonra daha byk grupta sonularn
birletiren kk gruplara blnrler.
Dinamik Biim
Proje Rnesans'la yaptm almam beni buzz gruplandrma srecinin sonulardan ok daha nemli
olduuna ikna etti. Sokrates tarafndan kendi kendini ifade ederek, her katlmc, grupla
ortaklaa paylalmasa da paylamasa da, kendisi iin son derece nemli olan anlaylara ular.
irketlerle yaptmz istiare almalarmda, Dinamik Biim adl bir buzz grubunun bir
versiyonunu retiyorum; buzz gruplarndan sonularn bir araya getirilmesi tamamen istee bal.
Dinamik Format kullanmann gerek faydalar, seminerin ardndan hafta ve aylar boyunca
katlmclarn birbirleriyle daha etkili bir ekilde birbirleriyle etkileim kurarken her biri
kendi aydnlanma tecrbelerinden birine yant verdii eklinde hissedilir.
Resim Ak atlyeleri ayn prensibe dayanyor. nemli alma, kendi Resim Akmlarn dnml
olarak tanmlayan ve tartan iki veya ortan vzlt gruplarnda yaplr. Oturumun sonunda
herkesle bir araya gelmek bazen elenceli olabilir, bylece farkl gruplar bakalarnn neleriyle
karlatklarn bulabilir. Ancak, bu tr atlye almalar sresince yaplacak tartmalardan
gerek anlamda bir kazan yoktur ve her zaman baz insanlarn ar pasif dinlemeden sabrsz ve
dikkatsiz olmalar tehlikesi vardr. Bu kresel oturumlar ksa srece tutun, eer hepsini
kullanrsanz.
Sen Vanguardsn
Resim Ak, 1970'li yllarda, bir grup hzlandrc renme merakls deney iin toplanan grup
etkileimlerinden dodu. Grup ii durumlarda Image Streaming'in en heyecan verici ve
enerjikletirici anlaylarn ortaya koymas hl devam etmektedir.
High Thinktank ve Borrowed Genius gibi teknikleri kullanarak, Grup Image Streamers, ulusal adan
yerel lisedeki AIDS eitim programna kadar deien gnmzn hayati sorularn beyan edebilir.
nsanlar nemli gruplarla kendi imaj aklarn paylamak iin grup halinde bir araya geldiinde,
oluan tartmalar youn, sivri ve olaand retken olduunu buldum. Image Streaming grubu,
gerektiinde, spesifik bir hedefi izlemeye adanm benzer insanlardan oluan bir ekirdee hzla
dnebilir ve bu hedefe ulaldnda bir an nce baka bir odaya geebilir. Sorununuz ne olursa
olsun, grubunuz daha byk bilincin sper dl alannda bir araya gelen insanlar arasnda oluan

derin balarla balanacaktr.

Image Streaming ve benzer teknikler yaygnlatka, hzl bir ekilde vizyon sahibi bir ulus
haline geldik; hepsi de zel deiim ryalarmz besliyor. Kabileye baklarmz sylememiz
gereken zaman yaknlardadr. imdi size ulamanz ve topluluunuzda bir Resim Ak destek grubu
balatma konusunda ilk siz olmanz rica ederim. Arkadalarnz, meslektalarnz ve
komularnzla birlikte, gerekten demokratik bir uzlamann ncsn oluturacaksnz; burada,
sorunlu konulara siyasi sloganlar atan gruplarn atmas deil, eitli dncelerden zgr
kadnlar ve erkekler tarafndan ele alnmas, bunun bir ruhu ile birlemesi gerekir. empati kurar
ve kendi Grnt Akmlarnn inanlmaz anlayyla ynlendirilir.
1995 ylnda University of Alabama nrolog Britt Anderson, Einstein'n frontal korteksinin bir
blmnn be beynin zde dilimlerinden daha yksek sayda nron ierdiini tespit etti.1 Bu
yksek younluun Einstein'n beyninde tutarl olduunu varsayarsak (Anderson bunu varsaymaz) , bu
Einstein'n geri kalanmzdan daha fazla nronla doduu anlamna m geliyor?
art deil. Hepimiz ihtiyacmzdan ok daha fazla nronla doarz. Doal apoptozis sreci ya da
"programlanm hcre lm" sayesinde, muazzam saydaki beyin hcreleri iki yandan nce lrler.
Einstein muhtemelen geri kalanmza benzer nronlarla dodu. Fakat bilinmeyen baz sebeplerden
tr, apoptoz iin daha az hcre kaybedebilirdi.
Bu, ocuklarn beyinlerinde srekli olarak devam eden muazzam fiziksel deiim trnden yalnzca
bir rnek. Beslenme, uyarma ve dier evresel faktrleri dzenleyerek, ebeveynler ocuklarnn
entelektel geliiminde dramatik bir ekilde mdahale edebilir.
rnein, Dsseldorf'taki Heinrich Heine niversitesi'ndeki aratrmaclar, son zamanlarda, yedi
yandan nce mzik dersleri vermeye balayan profesyonel mzisyenlerin on ya da daha yandan
balayan kiilerden ok farkl beyinlerine sahip olduklarn kefettiler. Manyetik rezonans
grntleme altnda, her iki grubun sol planum temporalitesi, konuma ve dier sesleri ileyen
temporal loblarn bir ksm, sadaki plan temporale'den daha byk olduu ortaya karld. Bu,
tm insanlar iin ortak bir zelliktir. Fakat gen yata ders balatan grup, ge balayanlara gre
ok daha byk bir asimetri derecesine sahipti.2,3,4
FIRSAT PENCERE
ubat 1995'te yaynlanan Dsseldorf almas, yalnzca erken bir eitim ve artlandrma yoluyla
ocuklarn beynini nemli derecede deitirebildiimizi dorulayan uzun bir serideki son ey.
rnein, erken yalarda mzik okumay ve grme okumay reten ocuklarn zekada ortalamann
zerinde standart sapmalara sahip olduklar bilinmektedir.
Daha nceki blmlerde, Mankato rahibelerinin rneinde olduu gibi, yallarn beyinlerinin bile
dzgn artlandrmayla hzla geliebileceine dair artan kantlardan bahsettik. Aslnda zekanz
arttrmak iin asla yalanmadnz demektir. Yine de, ok kk ocuklarn beyin gelitirme
tekniklerine dierlerinden daha duyarl olduuna dair pheler var.
Zirve beyin bymesi, farkl atta gerekleir. Birincisi gebelikten 8 hafta sonra balar ve
onnc haftaya kadar devam eder. kincisi, doumdan 10 hafta nce balar ve ikiye kadar devam
eder. Bu evrede nronlar arasndaki balantlarn ou oluur. Nihayet, iki ve be ya arasnda
beyin, son arlnn yzde 90'na kadar byr.5 Konsept ile be ya arasndaki eletirel yllar,
bu nedenle, ocuklarmzn beyinlerini "atlayp balatabilir" onlara benzersiz bir erken avantaj
salyor.
Hassas Zekalar
Her ebeveyn, ocuklarn yetikinlerden daha duyarl olduunu bilir. Daha kolay korkarlar ve keskin
bir ekilde incinirler. Ayn zamanda, gzellik iin daha keskin bir his ve merak uyandryorlar.
Bu nitelikler ocuun nadir grlen renme potansiyeline baldr. ocuklar incinmek iin
savunmasz yapan zellik ayn zamanda onlar gzellie, renmeye ve bilgiye ak hale getirir.
nce Snrlar Birka yl nce, psikiyatrist Ernest Hartmann neden bazlarnn
nsanlar dierlerinden daha korkun ryalara daha yatkndrlard. Hartin, Boston'daki Lemuel
Shattuck Hastanesi Uyku Aratrma Laboratuarnn direktr olarak yapt almada, nfusun
yaklak yzde 5'inin haftada bir sklkla son derece canl kabuslarla uratn biliyordu.
Hartmann, bu sk grlen kabus kurbanlarnn yzn inceledikten sonra baz ortak zelliklerini
kefetti. Olaand derecede gereki kabus gren insanlar da normal, kmsemeyen hayallerinde
benzer bir canllk bildiriyorlar. Ayrca hayallerini dierlerinden daha sk hatrlarlar. Tm test
denekleri, erken ocukluk anlarna sahip olduklarn, ikinci ve nc yllarna kadar geriye
dnk olduklarn bildirdiler. Kendilerini "olaan d" ve "farkl" olarak grdler ve Hartmann'a
"ak ve teetsel" grnen dnce tarzlarn kullandlar. Belki de en nemlisi, Hartmann'n test
konularnn byk bir ksm mzisyenler, ressamlar, yazarlar ve benzeri gibi yaratc ilerde
alt.
Hartmann 1992 tarihli "Boundaries in the Mind" adl kitapnda, kabus grmeye meyilli kiilerin
"snrlar" vard; bunlar, insanlar, gler ve kendileri dndaki uyaranlara olaand bir
duyarllk gsterdi.
"eyleri Darda Tutmuyorum"

Hartmann'a gre, ince bal insanlar normalde kendilerini normal hayatta klan duyu ve duygu seli
ile sprlr bulurlar. Yksek sesler onlar kavuruyor. Parlak klar onlar gz kamatryor.
iddetli grntler onlar korkutuyor.
"eyleri tutamyorum," 20'sinin sonlarnda bir sanat olan Hartmann'n test konularndan biri
ikayetiydi.
Hartmann, ince balamndaki konularnn "tecrit, entelektelleme ve bask gibi tipik, nispeten
olgun savunmalar kullanmadn" iddia etti. Bu konular "savunmasz," ya da olaand derecede
savunmasz gryorum. "
Ksacas, ocuklarla olduu gibi duygusal bir hassasiyet sergilediler.
Devre Kesici
Sigmund Freud ilk olarak "br snrlar" fikrini nermiti - bir kiinin krlgan ben imajn d
tehditlerden ve bastrlm anlardan koruyan psikolojik engeller. Ancak Hartmann, bu "snrlarda
zihinlerde daha derin bir rol" olduunu nermektedir. O, bir ukurun denizi geride brakt
kadar, farkl blmleri uygun blmelerde kilitleyerek, beynin dzgn almasn gvence altna
alabileceklerine inanmaktadr.
Bylesi snrlar olmadan, beyin glerimiz bir g art srasnda bir bilgisayar gibi ar
yklenebilir. Bu psiik snrlar, akm kritik bir eie ulatnda suyu kesen devre kesiciler
olarak dnebiliriz.
geirgenlik
Hartmann, ocukluumuzda, hepimizin daha ince snrlar vard, dierlerine oranla biraz daha
fazla. Yalandka, kendimizi incitici uyaranlardan korumak iin snrlarmzn younlamasna
neden oluyoruz. ou erikin, Hartmann'n tansal Snr Anketi ile llen ar kalnlk ve
incelik kart kutuplar arasnda bir yere dmektedir. Ne hogrl ne de kstah deildirler, ne
lgnca yaratc ne de kat bir biimde dogmatik deildirler.
Byle orta halli bir devlet, topluma uyum iin idealdir. Ne yazk ki, ustaca dnce ve
hzlandrlm renme iin idealden azdr. nce veya geirgen snrlar, bu kitapta rendiiniz
tekniklerin ounun gerekletirilmesinde nemli bir avantaj salar. rnein, ince snrlanm
bireyler, ryalarnda yabanc cinsten, rnein hayvanlara veya kar cinsiyete sahip insanlar
gibi, kendilerini Borlu Genius teknii iin doal yapyorlar gibi sk sk alyorlar. Hayallerinin
canll, gl Grnt Aklar elde etmek iin eit bir yetenei nerir.
Genel olarak, ince bal halklar bilinaltna daha ak grnrler; dahice bir igr yayarlar.
Bizi ardan ve karklktan koruyan ayn devre kesiciler ayn zamanda en parlak hayalgcmz de
iptal etme eilimindedir. Ar derecede geirgen snrlar olmakszn, insan zekas basite var
olamaz, zira ilkel savunmalarmzn aresizce ayr tutmak iin mcadele ettii ok grlecek
yerlerin, seslerin, dncelerin ve anlarn kaynamasndan ortaya kmaktadr.
Bu hner, deien koullara uygun hale getirmek iin snrlarmz nasl kalnlatracamz veya
ince yapacamz renmemizde yatar. Kalnlatrma ksm aslnda ok kolay, aslnda.
KALDIRMA PROSES
Kk ocuklar ilgilendirdiimiz eitimin ou, snrlarn koyu haline getirme etkisine

sahiptir. Yakn zamandaki Capital Ideasmiths bltenlerinden birinde, eim Susan, anne babalarn ve
retmenlerin ocuklarn snrlarn fark etmeden oaltmasnn bir ok yolunu sayd. rnein, ka
kez ocuumuza, "Yemeinizle oynamayn!"
Susan, "Yemek, ocuklarn sahip olduu en duygusal deneyimdir" diye yazmaktadr. "Be duyuyu
uyandrr. Herhangi bir zeki, duygu, merakl, deneyimsel kii onun jlesiyle nasl oynamaz? Ancak
hi kimse yemekleri ile oynamak istemiyor. Ve annenin masadaki tm tabaklar ayn anda silmek
uygun olur. Yani, 'yemek yemeyin!
Ardndan, oturup, retmene gzlerinizi sabitleyecek ve okulda "dikkat et" iin ok nemli bir
eitim var.
"Siz dnmeden yeni fikirleri absorbe edemezsiniz. Gzbebekleri kafanza kalkmazsa, pencereden
dar bakmazsanz, doodle yapmazsanz, fikir renmiyorsunuz, gerekleri ezberliyorsunuz.
"ocuklar daha yalandka bu talimatlar iselletiriyorlar. Beynin doas gerei olutuu
imgeleri grmezden gelmeyi, dik durmay, dikkatlerini zerine ekmeyi, yiyecekleriyle oynamamay,
hayal krklna uramayacan kendilerine retirler. "
KONTROLL ZGRLK
Akas, ocuklarn ister istemez karklk yaratmalarna veya snftaki retmeni grmezden
gelmelerine izin veremeyiz. Bu lisans, ocuk bydke dehet verici ve tehlikeli disiplin haline
gelecektir. Her naslsa, ocuklara, hayal gcn bastrma noktasna snrlarn koymakszn uygar
ve dzgn renme disiplini vermeliyiz.
Bunu bir tr eitim judo'su araclyla yapabiliriz. 10. Blmde, insanlarn doal kendini ifade
etme zelliklerini Freenoting adl dier kiilerin dinlemesinde son derece etkili bir biime

ynlendirmenin tartmalarn hatrlayn. ocuklarla benzer bir by yapabiliriz, serbest dolaan

meraklarn, ne telalar, ne de derslikleri bozan keif yntemlerine ynlendiririz.
MONESTR YNTEM
Yzyln banda, talyan bir doktor olan Maria Montessori, Roma niversitesi psikiyatri
kliniinde engelli ocuklarla almaya balad. lgi eken baz oyun veya etkinliklere
odaklandklarnda, "okunabilir" ocuklarn inanlmaz bir konsantrasyon kapasitesine sahip
olduklarn hemen fark ettiler. Ancak, bir retmen daha dikkat ekici konulara dikkatlerini
ekmek istemilerdi. ocuklarna video uygulama pratii izleyen ebeveynler
saatlerce oyun bu ilkeyi mkemmel bir ekilde anlar.
Montessori, ocuklarn bir etkinlikten dierine dolamalarn ve dikkatlerini en fazla
yakaladklarna odaklanarak yeni bir tr snf gelitirdi. Snf, be duyu ile retilen
etkileimli renme yardmlaryla donatt. ocuklar rnein alfabeyi yalnzca grme yoluyla deil,
ayn zamanda gzleri kapal olan zmpara kad harflerini belirleyerek de renmilerdir.
Corafyay renmek iin ahap haritalar bir araya getirdiler ve eitli dokularla ubuklar,
bloklar ve dier ekilleri birletirerek matematik kavramlarn kefettiler. retmenin ii
snfta dolamak, bir eyler izlemek ve ocuklarn kurallar izlediinden emin olmakt - dier
ocuklar rahatsz etmeyecek ekilde seslerini drmek gibi - "i".
Montessori Metodu ncelikle Roma gecekondu blgelerindeki gecikmi ocuklar ve fakir ocuklarda
baarl bir ekilde kullanlm olmasna ramen, bugn birok kii zengin aileler iin pahal bir
lks olarak dnyor. Bu talihsizdir, nk yntemin kendi ehirli yoksullarmza olduka iyi
hizmet edebileceine inanyorum.
Bugn Montessori Metodu pek ok lkede yaygn olarak kullanlmaktadr, ancak ilk yetkili
Montessori kamu okulunun al sadece Ohio'da Cincinnati'de 1975 ylnda ABD'ye geti. u anda
Birleik Devletlerde yaklak 3,500 Montessori anaokulu var ve Yaklak 100 ABD ilkokullar bu
yntemi kullanmaktadr.
Montessori okullarna gelen ziyaretiler genellikle sessizlikten etkileniyor. Okul ncesi ocuklar
bile bir anda grevlerini sessizce emiyorlar. Onlarn konsantrasyonu der. Montessori ocuklar
genellikle be yandan nce okumay ve yazmay renirler.
"retmenin" Zaferi
Montessori Metodunun srr Geri Bildirim lkesidir. Montessori ocuklar, spontan kendini ifade
etme eylemlerinden srekli geribildirim alrlar (Anma fadesinin ana bileeni, blmdeki hem
fiziksel hem de zihinsel gelimelerin byk blmn izledik)
4). Pittsburgh niversitesi sosyologu Omar K. Moore, Edison Talking Typewriter gibi cihazlarla
ocuklar ile etkileimli derslik tasarlayarak benzer sonular elde etti. Moore, iki ya da
yandaki ocuklar okumak, yazmak ve yazmak iin kolayca eitildi.11 Ancak, Montessori Metodu
gibi etkileimli teknii, Sokrates Metodunu didaktik retimin lehine uzun sre nce terk ettii
bir toplumda tutamad. .
Oyunlar ve Sipari
Kk ocuklarla oynam olan herkes, kurallarn en ufak bir ihlalinden bile ne kadar dikkatli
olduunu kaydetti. ocuklar, emir iin derin bir sevgiye sahiptir. Cleveland'daki North American
Montessori Teachers Association'n ynetici direktr David Kahn'n belirttii gibi, kurallar
olmayan bir oyunun hi oyun olmadn igdsel olarak alglarlar.12 Montessori ocuklar,
snfta dolamaya, istekte grev semeye serbesttir, iyi niyetli hedeflere ynelik olarak olduka
yaplandrlm bir mfredat yoluyla kat bir nazik davran ve ilerleme protokolne uyarlar.
Messes yapmazlar, ne de retmenlerine saygszlk yapmazlar.
Herkesin bir Montessori okuluna eriimi yoktur veya bu yntem eitim sistemimizin her bir tarafn
da zmez. Yine de zgrl disiplinle dengede tutarak bakalarnn haklarn inemeden
ocuklarn zgrce kefetmeye imkn tand. Bu tr bir eitim judo, ocuklar iin hzlandrlm
renmenin baarl bir programnn temelini oluturmaktadr.
OCUUNUZ MAJ AKILIINA RETMENZ
ocuunuza muhtemelen retebileceiniz en eitici oyunlardan biri, Grnt Ak tekniidir. Ayn

zamanda zekalarn oluturmak ve yaratc dncenin ince snr davrann takviye ederken, hayal
gcyle dolamak iin snrsz ocuk zgrl sunuyor. Jello ile oynamaktan farkl olarak (ya da
oday mum boya ile sslyor) aksine Image Streaming karklk yaratmaz. stelik, yaratc dnce
iin belirli zamanlar bir kenara koymak iin ocuu disipline eder, baka zamanlarda retmene
kibarca dinlemek iin ak brakr.
Resim Ak Oyunu
REM dnemindeki gz hareketleri ile kantland zere, yenidoan bebekleri bile zihinsel imge
oluturma kapasitesine sahiptirler. ocuklar yalarnda basit talimatlar anlayabildikleri anda
Grnt Ak oynamaya hazrdrlar.
Teknii ocua gstermekle balamalsnz. yi bir yaklam, "Bildiiniz gibi, biz sadece uyurken
deil, her zaman hayal ediyoruz" eklinde bir ey sylemektir. rnein, imdi bile, eer gzlerimi
kapatrsam, grdm ki, o zaman. "te burada gzlerinizi kapatrsnz ve grdnz grnty

aklarsnz. Grntlerinizi zengin ve uzun bir ekilde aklayarak ocua tam olarak ne
beklediini gsterin.
"Ben muazzam bir aacn gvdesini gryorum," diyecek kadar. "Sanrm am." Bu tr bir rtc
kabuu, neredeyse sarn renginde kabuu var. Aa drt ayak kalnlnda olmaldr. Her yerin
zemininde kaln bir am ine yast vardr. Ormann derinliklerine gittike daha koyu renkte olan
dier amlarn altnda devam ettiini gryorum. Arkamda bir akarsu, sadece birka inlik
gerekten kk bir derim ve am inelerinin altndaki zeminin hafif bir kil olduunu
grebiliyorum. "
Bu noktada, ocuunuz uyankken grnte sihirli yeteneinizden "uyank kalma" yetenekten
etkilenir. Bu sorulduunda, "Gzlerini kapadnda ne gryorsun?"
Kk ocuklara Resim Akn her rettiimde, grdkleri ve resimlerini tarif ettikleri
kolaylkla korktum. ok kk ocuklarn zihinsel imgelerini sindirmeleri retilmemi. Pek ok
yetikini bloke eden kaln snrlardan tamamen arnm olan ocuklar, gdsel olarak Grnt
Ak yntemini kavram ve feat' kolayca oaltrlar.
ok kk ocuklar balangta, grdkleri nesne veya kiiyi zihinlerinin gznde basite
adlandrabilirler. Hasta sorgulamada aklayc ayrntlar ezamanl olarak kullanmanz
gerekebilir. ocuunuza, nesneleri iaret eden bir oyun oynayarak ve ocuun bunlar tanmlamasn
isteyerek veya ocuunuza bir nesne tarif ettirerek ocuunuza betimsel beceriler kazandrmasna
yardmc olabilirsiniz - bununla birlikte, ad belirtmeyin; bunu, hangi nesne veya bahede ocuk
aklyor.
Yetikinlerin aksine, ocuklarn Grnt Ak iin herhangi bir mazerete ihtiyac var. Benzersiz
Kpr Oluturma Etkilerinin okulda mkemmel olmasna yardmc olacan onlara aklamak zorunda
kalmazsnz. Uyandklarnda rya grmenin bysn ve elencesini kefettikten sonra dier
ocuklarn video oyunlarnda olduu gibi bu sakin ve yararl disiplin iinde olduu gibi absorbe
olurlar. Bununla birlikte, televizyon veya video oyunlarnn aksine, Image Streaming, oyun
srasnda dikkati odaklanmaktan byk keyif veriyor. ocukluunda bu oyunu srdrerek,
ocuklarnz genken iletiim boluu gelitirme ansnz nemli lde azaltacaktr.
Image Stream'e rettiim her ocuk algsallk ve anlayta hzl ve belirgin sramalar
yapmtr. Bir ocuun, entelektel geliimde byle bir atlamann balamas ve bunu
gerekletirmede yardmc olduunuzun bilincinde olmaktan ok az zevk vardr.
MZK KANALI-KPRLMEME
ocuunuzun Resim Ak'n amann en kolay yollarndan biri de mzik iindir. Mzik almak ve
dinlemek, tek balarna gl Pole-Bridging teknikleri deil, deneylerde beyin grnt reten
faklteleri tevik ettii gsterildi.
rnein Montreal Nrolojik Enstit'deki aratrmaclar, beyinlerini kan akn izleyen pozitron
emisyon tomografisi (PET) ile tararken, on iki insan eitli melodik ekillere maruz brakt.
Mzik baladnda, kan sadece iitme ile ilgilenen sa temporal lobla deil, ayn zamanda grmeyi
yneten sa hemisfer arkasndaki blgede kotu. Konular, deney srasnda gzlerini kapal
tuttuundan, aratrmaclar, mziin zihinsel imgeleri otomatik olarak uyarm olmas gerektiine
karar vermilerdir.13
Blmde
2'de, senthesthetes'in mzii dinlerken hoa giden, soyut ekiller ve formlarn geitlerini
grdn tarttk. Montreal deneyinde hepimiz mzie sinir sisteminde tepki gsterebiliriz,
ancak ou durumda grntleri bilinli zihinlerimize ulamadan saklarz.
Einstein'n Keman
Bilim adamlar, baz mzik trlerinin entelektel geliim iin gl uyarclar olarak rol
aldn kefetti; ocuklar ve yetikinler iin. Ancak Dsseldorf'un gsterdii deney, ocukluk
dneminde mzik etkisinin en akut olduu ynnde gsterdi.
Albert Einstein, hayatnn ounda tutkulu bir kemancyd. Einstein'n akrabalar, mzik ve fizik
aratrmalarnn sonucunda "Ayn kaynaktan douyor ve birbirlerini tamamlyor" dedi. Einstein'n
akrabalar, mziin yaratc srecini katalize ettiini gzlemledi.
"Yolun sonuna geldiinde ya da eserinde zor bir duruma dtn hissettiinde, en byk olu,"
mzikte snrd ve bu genellikle tm zorluklarn zecekti "dedi. [14]
Einstein'n kzkardei, mzik almann onun dncelerini kolaylatran huzur dolu bir zihin
durumunda olduunu belirtti. Einstein bir fizik problemi karsnda akn kalsa da, bir anda
ayaa kalkp u ifadeyi kullanana kadar keman alard: "imdiyse, anladm!
kzkardei gzlemledi. "Birdenbire ona bir zm ortaya kt," Kzkardei gzlemledi.
Mzik alyor Einstein'n ruhunu rahatlatt ve bilinaltna yol at. Fakat daha fazlasn yapm
olabilir. Einstein alt yandayken keman ald;
ocukluun penceresi hl akt.16 O ondrt yandayken Beethoven ve Mozart sonatlarn oynuyordu
ve piyanoda doalama yapmak iin ok fazla zaman harcyordu.17 Einstein, farknda olmadan
kendisini en gl istihbaratlardan birine maruz brakm olabilir. hepsi ocukluunun ok
yllarnda en iyi eyi yapabilirdi. Einstein'n yetikin gibi aklc entelleklerin byk bir ksm
bu ocukluk eitimi zamannda ortaya km olabilir.

MOZART IQ'I YKSELDYOR
Irvine Kaliforniya niversitesi'ndeki renme ve Bellekte Nrobiyoloji Merkezi'ndeki bilim

adamlar, otuz alt kolej rencisini, sa beyin becerisini len standart IQ testinin bir
blmn mekansal IQ testlerine tabi tuttu. Testi aldktan sonra, renciler 10 dakika boyunca
Mzarts Sonic 2 Pianos D Major, K. 448'de dinlediler. Hemen sonra tekrar test edildi ve IQ
skorlar eskisinden 8 veya 9 puan daha yksek bulundu.18,19,20 Bu IQ kazanc yaklak 15 dakika
sonra soluklat, ancak aratrmaclar aslnda mzik almann daha uzun sreli bir iyileme
salayabileceini nermiti.21 Dier aratrmaclar, dzenli dinlemenin IQ kazanm da uzattn
dndryor.
Bu aratrmaclar fenomeni aklamaya ynelik abalarnda Pole-Bridging kelimesini kullanmadlar,
ancak bunlardan biri olan Gordon Shaw, mziin karmaklnn soyut akl yrtme ve dier
allmadk grevlerle ilgili beyin blgelerini bir ekilde balattn tahmin ettiler.22
Lozanov Cephesi
Sovyet Ukrayna'da Kharkov niversitesi'nde doktorasn tamamlarken, Bulgar psikolog Georgi Lozanov
dikkat ekici bir keif yapt. Hipnoz, uyku renimi ve hatta yoga da dahil olmak zere
hzlandrlm renme iin Sovyet Bloku'nda kullanlan eitli yntemleri aratryordu. Bu
teknikler etkili olduu kantlanmt, ancak kullanm zor ve hantald.
Sonra Lozanov birok Sovyet Bloku hastanesinin hastalar yattrmak ve rahatlamak iin mzik
kullandn rendi. Bulgaristan'da eve dnen Lozanov ve bir meslekta Dr. Aleko Novakov,
eitli mzik trlerinin renme srecine etkilerini test etmeye balad. ABD'li aratrmaclar
Lynn Cooper ve Milton Erickson, dakikada dakikada 60 atmlk metronomlarn dinlenmesinin,
dinleyicilerde renme ve bellek iin ideal olan derin bir Alfa Devlet'i yaratacan zaten
gstermiti. Grne gre bunun farknda deilsin
Amerikan aratrmalar, Lozanov ve Novakov, dakikada 60 ila 64 darbe ile yava Barok mziini bir
Alfa Devleti oluturacaklarn kefettiler. Barok mzik, 1600-1750 yllar arasnda Avrupa'da
popler oldu ve en nl pratisyen Johann Sebastian Bach'n lmyle sonuland. Barok mzik,
melodi veya kontrast temposlardan ziyade zengin doku ve tutarl ritim ile karakterize edilir.
Lozanov ve Novakov, Barok mzie maruz kaldklar kiilerin uyku renenler kadar etkili bir
ekilde bilgi aldn kefetti. Bu gelime, hzla Lozanov'un nl Suggestopedia ynteminin
gelitirilmesine yol at. Bu yntemle, yabanc bir dildeki ifadeler 4 saniyelik aralklarla
renci, 60 dakikalk dakikalk Barok mziin arka planna kar. Erken sonular, Suggestopedik
rencilerin gnde 60 ila 500 kelime arasnda bir yabanc dili emebileceini gsterdi. Sovyet Blok
basnna, ksa bir sre sonra, Suggestopedik renicilerin yabanc dilleri tek bir ayda idare
edebilecekleri vnr.23,24
Pek ok ABD aratrmac bu iddialar Komnist propaganda olarak reddetti. Bununla birlikte, Iowa
Eyalet niversitesi'ndeki aratrmaclar test konusundaki hafza alkoyma orann yzde 26
orannda artrmay ve dakikalk 60 dakikalk Barok mzik kullanarak% 24 orannda renme hzn
yakalamay baarabildi.
Sheila Ostrander ve Lynn Schroeder'in 1979'daki en ok satanlar Superlearning tarafndan

Amerika'da popler olan Suggestopedi dersleri bugn lisans sahipleri tarafndan Amerika Birleik
Devletleri'nde sunuluyor. Birok satc, Lozanov standartlarna uyacak ekilde seilen Barok
mziin eritlerini pazarlamaktadr. Gvenilir bir tedariki, Superlearning, Inc., New York
ehrindedir (tel: 212-279-8450).
Mozart Balants
Fransz Tp Akademisi ve Bilim Akademisi'nin saygn bir yesi Dr. Alfred Tomatis'e gre, kulak
beynini elektrik arj etmekte kulak nemli bir rol oynuyor. Tomatis, beyin hcrelerinin
elektriksel potansiyeli solmaya baladnda, donukluk ve yorgunluk yayoruz. Akler gibi, beyin
hcrelerinin arj edilmesi gerekiyor. Tomatis, bunun baarlmasnn bir yolunun 5000 ile 8000
hertz arasndaki yksek frekansl sesleri dinlemek olduunu kefetti. Tomatis'e gre, kulakta sv
dolu kokleazlarn srt olan Corti hcrelerinin titreimi bir eit beyin jeneratr gibi
davranyor.
Yllarca sren analizlerden sonra, Tomatis, Mozart'n mziinin bu frekans aralnda en yksek
ses saysna sahip olduunu ve sert kayalarn
en az. Ayrca, beyne yeniden arj etmek iin Barok mzik ve Gregoryen tezahrn nerir.26
Her yatan insana yararl olmasna ramen, Lozanov, Novakov ve Tomatis'in bulular hem doum
ncesi hem de doum sonras ocuklarn beyin gcn artrmak iin zel bir deere sahiptir.
Onlarn teorileri, basit ve etkili mdahalelerin geni bir yelpazesini ortaya karmtr;
bunlardan bazlar aadaki sayfalarda bulunmaktadr.
PRENATAL STIMULASYON

Doumdan nceki aylar, ocuunuzun geleceinde en byk fark yarattnz zamandr. Doumdan on
hafta nce, beyin beynin zeksn ve dnce eklini belirleyecek nronlar arasnda halihazrda
birbirine balar kuruyor. Bu, ocuunuzun zekasn gelitirmek iin optimum frsat penceresidir.
Rahim iindeki Mozart
Gnmzde, domam bebeklerin konumalar da dahil olmak zere, odann evresinde dolaan eylerin
ounu duyabildii yaygn olarak kabul grmektedir. Bununla birlikte, yksek frekansl sesler
normal olarak cilt ve uterus duvaryla filtrelenir. Ne yazk ki, bu yksek frekansl sesler-
Tomatis'in beyin arj ile yapt, en ok bilgiyi, konumada ve mziin iinde tad eylerden
biri.
Bu bariyerin stesinden rahim alanna stereo kulaklklar yerletirerek gidebilirsiniz.
Kulaklklar, Mozart'tan kendi sesinize kadar her eyi boruya sokmanza izin veren, vcudun tm
frekanslarn iletir (ses sisteminiz bir mikrofon araclyla yayn yapmanza izin verirse).
Sesi patlama. Normal ses seviyesi, rnein kulaklklarla mzik dinlemek iin kullanacanz gibi
yapacaktr. Unutmayn, eer ses rahatlk asndan ok yksekse fetsn kamas veya kulaklarn
engellemesi imknszdr.
Anne-Bebek Geribildirim Dngleri

Bebeinizin kendisini ifade etme ve yant vermeyi tevik eden bir geri besleme dngsne sokmaya
balamadan nce bebeinizin domasn beklemek zorunda deilsiniz.
Domam ocuunuzla etkileim kurmann bir yolu hafiftir. Karnnz gne na veya ok gl
bir kta plaklarsanz, aslnda
Ellerinizle glge oyunlar oynayarak fetsn dikkatini eker. Ancak bunu ok uzun sre yapmayn,
nk k ocua kar ezici olabilir.
Ayrca rahim alann masaj yaparak ocuun dikkatini ekebilirsiniz. Bebek yrdnde, yant
olarak nazik musluklar yapn. Ses, sv yoluyla daha iyi tanr, nk banyo daha iyi alr
iken kvetin kenarlarnda dokunarak.
Bu tekniklerin srarla uygulanmas sayesinde, domam bebeinizle elde edebileceiniz etkileim
derecesine hayran kalacaksnz ve sevincini yaayacaksnz, d dnyayla ilgili erken bilin
uyandryorsunuz.
Artm Kan Ak
Fetsler, beynin geliimi iin yetikinlerin kan akna bamldrlar. Bundan birka yl nce,
bir grup Gney Afrikal hekim domam ocuun potansiyel IQ'sunu on be ila yirmi puan arasnda
ykseltebileceini iddia ettii bir doum elbisesi satt. Doum klf alt karnn hava geirmez
bir odaya yerletirdi ve rahim blgesini ksa aralklarla indirgenmi hava basncna maruz
brakarak blgede fazladan kan dolamasna neden oldu. Bu ilgin cihaz artk piyasada deil.
Bununla birlikte, Project Rnesans benzer bir etkiyi tevik eden psychegenic bir yntem gelitirdi
(psikojenik, bedensel bozukluklara yol aan dnce srelerine atfta bulunmaktadr).
Biyolojik geri bildirim alanndaki aratrmaclar, dikkat ektiiniz vcudun neredeyse bir
ksmnn biraz daha fazla kan ak alacan dorulad. Bu efekti aadaki grselletirme
yoluyla artrabilirsiniz.
Vcudunuzun hangi blmn daha fazla kan ak ile zenginletirmek istediinize karar verin.
imdi vcudunuzun bir blmnn bedeninden daha byk ve vcudun merkezinden bir santim daha
uzakta olduunu dnn. Vcudun bu ksm normalden bir santim daha byk olsayd nasl
hissedeceinizin fiziksel hissi ile temasa gein. Bu egzersiz, beynin vcut imajn bozarak beyni,
szde daha geni alana fazladan dolamda bulunmas iin kandrr. ou gvde parasnn boyutunu
2 inten fazla arttrmaya almak, belki de beyin o uzanty gereki olmayan olarak tanr, nk
ie yaramaz. Bununla birlikte, elleri ve ayaklar gerek boyutun stnde bir santimetreden daha
byk hayal edebiliyor ve buna bal olarak kan zenginletirmesini alyor,
Elbette, teknie olan inan, ie yaramada yardmc olur. phe ediyorsanz, souk havalarda
darda yrmeyi deneyin ve vcudunuzun baz ucunda bulunan yntemi kullann. Hedef blgede
meydana gelen esrarengiz snma, bu noktada phelerinizi gidermek iin harikalar yapacaktr.
Hamile bir kadn, rahmini ve fetsn, gnde birka kez 2-3 dakika genilemesini hayal etmelidir.
Bu basit egzersiz, bebein byyen beynini oksijen ile en iyi hale getirecek olan zamana dek
hzlandracaktr. Artan kan ak, bebein tomurcuklanan sinir sistemine kolayca zarar verebilecek
tahliye toksinlerine yardmc olacaktr.
Toksinlerden Kanma
Gebelik srasnda beslenme ile ilgili tavsiyeler, bir kulbe endstrisinin bir paras haline
geldi. Bu alandaki bir uzman olmamakla birlikte, zaten mevcut bilginin zenginliine katkda
bulunmaktan kanacam. Bununla birlikte, doum ncesi beslenmeye zel nem veriyorum. Adele
Davis'in Salkl ocuklar Olsun (New York: Harcourt, Brace Jovanovich) ve Richard Passwater'n
Sper Beslenme (New York: Dial Press) adl iki bilgi kayna vardr.
Ksaca de olsa, toksinler konusuna dokunmazsam, zr dilerim. Toksinler, bebeinizin sinir sistemi
iin byk bir tehdit oluturabilir. Fetsler her eit zehirli maddeye kar aresizdirler.
Sistemlerini bir kez igal ettikleri zaman sistemlerini temizleme yetenei yok. Bu nedenle, anne,
kan dolamn engelleyen tm gdalar, ikileri ve dier maddeleri nlemelidir.
Hamilelik srasnda kilo vermeyi unutun. Vcut ya dktnde, yada yllarca depolanan toksinler

(bcek ilac gibi) kan dolamna karr ve dorudan bebeinize geer.

Uyuturucu, alkol, ttn ve kahve de sz konusu deil. Birok doktor size imdi iki ieceini ve
sonra incinmeyeceini syleyecektir. Bunun anlam ocuunuza ciddi zarar vermeyecei. Bununla
birlikte, onun gelecekteki zekasn byk lde etkileyecektir. Bazen bir iki buna deer midir?
Alerjiniz olabilecek herhangi bir madde, zellikle gda boyalar ve katk maddeleri kullanmaktan
kann. Btn tahllara ve mmkn olduunca iyi ykanm i meyve ve sebzelere yapn.
Allerjist ziyaret etmenin en iyi yolu, hamile kalmadan nce tam olarak hangi maddelerin
kanlacan reneceksinizdir.
Akas, bu talimatlarn hepsi doktorunuzun tavsiyesine tabidir. Tbbi sebeplerden tr, belirli
gdalar yemeniz, belirli bir arla sadk kalmanz veya bebeinizin beyin geliiminde mutlaka
optimum olmayacak baz ilalar almanz gerekebilir. En iyi sigorta nlemedir. Hamile kalmadan
mmkn olan en iyi salkta olmanz, bebeinizin gelecek IQ'yu riske atma ihtiyacn en aza
indirecektir.
BYOM STIMULASYONU
Doumdan iki yana kadar bebeklik dneminde olur, bebeinizin nronlarn birbirine balayan
dendritlerin ve aksonlarn ounun olumas. te bu ilemi hzlandrmanza ve zenginletirmenize
yardmc olacak birka teknik.
Babinsky Refleks
Her bebek, Babinsky Refleks ile doar, ayan alt ksmnda gdklandnda drt ayak zerinde
tarama yapmak iin igdsel bir drtdr. Milyonlarca yl nce, bebekler yapraklarn veya
imlerin cvlt yataklarnda mideye indirildiinde, Babinsky Reflex, deniz suyunun hissettii
bebee yeni doan balinalar ve yunuslar ilk kez yzeye yzmeye tevik ettii kadar hareket
ettirdi. nefes hava.
4. Blm'de tarttmz gibi, tarama, bir bebein evreden geri bildirim kazanmasnn balca
yollarndan biridir. Bebekleri youn bir ekilde kucaklayan veya onlar snrlayan kltrler,
bilmeden yeni doanlarnn entelektel geliimine engel oluyorlar.
Bebeinizi karnna koyun ve srayla her ayann altn gdklayn. Bu balangta zayf srnen
hareketleri ortaya karacaktr. Daha sonra, bebeinizi aslnda taramaya balamay tevik
edecektir.
"Fndk-Me'li Mitts
Bebeiniz ellerini abucak kefedince o elleri yere srnerek izlemesinden ve nesneleri maniple
etmeden grsel geribildirim avantajn yaknda kazanacaktr. Parlak renkte "bulmaca eldivenleri"
sunarak yardmc olabilirsiniz. Bunlar, Playtentials adl irketinin ne yazk ki iinden ayrld
Dr. Burton White tarafndan icat edildi.
Bir ift bebek eldiveni keserek parmaklarnz serbest ve el antas sadece avuca sacak ekilde
kendi bul-me eldivenlerini yapabilirsiniz. Elbiseleri ok parlak krmz renkte veya krmz ve
beyaz izgilerle ssleyin. Ayaklar iin de beni bulabilirsin. Bu cihazlar yalnzca bebeinizin
ekstremitesini kefedinceye ve kullanmay brakncaya kadar kullann. Bebein taramas srasnda
nemli dokunsal girdileri eller ve ayaklara drme eilimindedirler.
Birok hastane kreinde bebein beik zerine krmz bir balon yerletirmek iin kurulmu bir
uygulamadr bylece grebilir. lk gnden itibaren, yeni doan bebekler grebilir. Balon, hastane
kreinin grsel balamn salar. Bir kere evdeyken, daha iyi yapabilirsiniz. Krmz helyum
balonunu bebeinizin bileklerine gevek olarak gnde bir veya iki kez 2 dakika balayn, bylece
kendi rasgele hareketleri grsel ortamnda ilgin bir deiiklik meydana getirecektir. Yaknda
balanty grmeye balar. Artk eli dierinden daha fazla hareket ettiriyor ve artk rasgele
deil, nk geribildirimden holanyor. Geliimi dengelemek iin bir elden dierine gein ve
ileri gidin.
Genel olarak, sk masaj, okama ve her trl nazik fiziksel oyun bebeinizin fiziksel geribildirim
frsatn arttrr ve zihinsel gelimeyi tevik eder.
Mzikal Ortam Oluturma

ocuunuzu doduktan sonra uzunca bir sre beyin harekete geirici mzie maruz brakmaya devam
etmelisiniz. Barok mzik, Gregoryen an ve Mozart'tan zengin bir evre her yatan bir ocua fayda
salayacaktr. Bilmiyorum, Drs. Lozanov ve Tomatis kabul eder, ancak deneyimlerim Bach'n Beinci
Brandenburg Konertosu ya da Schuberts Alabalk Belemesi'nden aamal caza kadar neredeyse her
trl karmak biimde katlanm ve nansl mziin zihni canlandracan ima eder.
Sylemeye gerek yok, bebeinizi bir mzik aleti ile kendiniz de serinleyeceksiniz, ayn zamanda
beylik ve anaokulu arklarn sylemeye ynelik zamana bal uygulama da byk fayda
salayacaktr.
Sualt yzme
Blmde tartlan tm nedenlerden dolay
11, sualtnda yzme, ocuklarn beyinlerine yetikinlerinki kadar uyarcdr. Balamak iin hibir
zaman henz erken deil. rnein Dr. Frederick LeBoyer, doumdan bebeklerin su altna
daldrlmasn savunur! 27 Yetenekli bir yzme retmeni, bebeinize ilk gnler, haftalar veya

aylar boyunca yzmesini retebilir. Yrmeye balayan ocuk ile su alt getirme oyna. ocuunuzun
anlayaca kadar yal olduu zaman ona sualtnda yzmenin faydalarn vurgulayn ve nefesini
tuttuu zaman artrn. Bonnie Prudens, bu tr erkenden yzmeyi ieren ocuklar iin fiziksel
aktiviteler programn neririm.
ERKEN OCUKLUK ZOLASYONU
Daha nce de tartld gibi, 2 ila 5 yalarndaki erken ocukluk dneminde, ocuunuzun beyni
yetikin arlnn yzde 90'na kadar byr. Bu dnemde de, ocuunuzun IQ'sunun belirli bir
seviyede katlamas gerekir. Aada bu kritik yllarda ocuunuzun entelektel geliimine hz
kazandrmak iin birka kantlanm teknik bulunmaktadr.
Erken Okuma
ocuunuzun iki yandan nce okumasn ve ayn zamanda konumay renmesini retebilir ve
balamas gerekir. Konumada olduu gibi, dilin bileenlerini paralamaktan ziyade btn desen
tanmay renir. Bir kerede tm cmleleri zmseyerek konumay renir. Benzer ekilde, ayn
anda tm kelimeleri krkleyerek yazl dili kolayca kavrayacaktr. Bireysel mektuplar veya
fonikleri renmek, bir ya da iki yandaki ocuklara yardm etmez. Tm kelimeleri ieren flash
kartlar bu adaki en iyi yaklamdr.
ok kk ocuklara okuma ve dier erken becerileri retmek iin pek ok yntem vardr. Glenn
Domans, Bebeinizi Okumay retme Yntemiyle (Random House, New York) (nsan Potansiyelinin
Baarya Ynelik Enstitlerin kitaplarndan edinilebilir, 8801 Stenton Bulvar, Philadelphia, PA
19118) aklanmtr. Baka bir iyi Doman kitab Bebeiniz in Matem Nasl retilir (Avery
Publishing Group, Garden City Park, NY, 4. Bask, 1994).
Grme Okuma Mzii

ocuklarn mmkn olan en erken yata grme okumas konusunda eitilmesini iddetle tavsiye
ederim. Daha nce belirtildii gibi, erken gr okuyucular, istihbarat ortalamasnn ok
zerinde test etmek iin tutarl bir ekilde gsterildi.
Mziin kutup-kpr etkisi ounlukla sa-beyin mzik becerileri, mzik teorisinin ve gsteriminin
renilmesi gibi sol-beyin becerileri ile birletiinde artar. Dsseldorf'ta beyinleri taranan
profesyonel mzisyenler, beyinlerinin sol tarafnda en byk asimetriye sahiplerdi; doru deil,
phesiz, resmi eitim yllarnn rn olduklar bulundu. Dinleyicinin nanslarn resmi ya da
sol beyinde takdir etmesi durumunda pasif mzik dinlemek dahi istihbarat zerinde daha belirgin
bir etkiye sahip olmaya baldr.
Piyano Oyunu
Birka yl nce eim Susan, bir yldan be yla kadar ocuklara okumay retmek iin etkili bir
yntem icat etti.29 Mkemmel nota - "orta" "C" gibi belirli bir notay bir referans sesi olmadan
alma veya ark syleme becerisi. Not ilk nce mzisyenler arasnda bile nadir bulunan bir hediye
olarak kabul edilir. Yine de, Piano Oyunu'nu yeterince erken balatrsanz, ocuunuzun mkemmel
sahada gelime ansn artracaksnz. Ynergeleri takip eden oyun, gnde 2-5 dakika oynanmaldr.
1.
ocuu piyanodan veya dier klavye aletinden uzakta brakn.
2.
Nota, A, B veya baka trl ark sylerken piyanoda tek bir ses duyun. ncelikle doal notlar
kullann - beyaz tular. Daireler ve keskin kafalar, eitim sonrasna kadar bekleyebilir.
(Bununla birlikte, keskin veya dz olsa bile ocuun kazayla vurduu her notay zlemle
isimlendirmelisiniz.)
3.
Nota okuduunuzu duyduktan sonra ocuunuz klavyeye gemeli ve mmknse ilk denemede ayn nota
arpmaya almaldr. Hatal bir nota girdiinde, hedef notun adn syleyin veya syleyin. Bu,
ocuun kardnn yeterli bir gstergesi olacaktr. Bununla birlikte "Hit", kahkahalar,
alklar ve sarlmalarla kuvvetlendirilmelidir.
4.
Oyunun her yeni turundan nce, klavyenin stndeki mzik rafnda, ksa bir taban ve l kesme
ubuu segmenti tayan byk bir 3 x 6 inlik kart koyun. Bu ubuklarda, vurulmak zere olduunuz
not belirgin ekilde grnmelidir.
Karta dikkat etmeyin. Her seferinde onu vurmak istediiniz sonraki nota deitirmeniz yeterlidir.
ocuunuzun kartn, vurduunuz nota ilikin bir ey olduuna dikkat etmesi birka hafta srebilir.
Ancak, yalnzca hakknda sorduunda, karttaki notun klavyede oynadnz nota iaret ettiini
ksaca aklarsnz.
5.

ocuun keskinlikleri ve daireleri hakimiyeti kazandktan sonra, iki ve nota sahip dizilere
geebilirsiniz . Bu ksa zamanda ocuun mzikal notasyondan basit melodileri ve akorlar
kartabilmesine yol aacaktr.
Bu ekilde yetitirilen bir ocuk daha sonra konvansiyonel mzik dersleri iin iyi hazrlanm
olacaktr. Ancak, bu egzersizin asl amac deildir. ocuunuzun mzisyen olmasn isteyip
istemediinize baklmakszn, kusursuz sahada ve grme okuma becerileri ile yetitirmek
istihbaratn ina edecek, muhtemelen ocuun Zekas'n kalc olarak on noktadan fazla
ykselterek baz deliller grecektir. Unutmayn ki planum
beyin olaan perde ile byyen ksm, kelime kavrama ve belirli matematiksel becerileri de
ynetir.
"ehvetli Dzgn" Oyunu

Psikologlar, hayatn ilk iki ylnda yaanan hafif travmalarn yllarca bir ocua zarar
vereceini uzun zamandr biliyorlard. ou erikin, kendilerinin ve vcutlarnn, en erken
yllarna dayanan zayf imajyla urar. Bu zahmetli takntlar ocuunuzun zihninden silmek,
onu stn klmak ve potansiyeline ulamak iin ok ey yapabilirsiniz. Bunu yapmak iin mkemmel
bir yntem, Kadife-Dzgn oyundur.
Tercihen cazip bir renkte bir giysi veya zengin, derin kadife veya ipek paras bulun. ocuu
hissetmek, takdir etmek ve zengin przszlnn tadn karmaya zendirin. O zaman ocua,
"imdi kendi solunumu bana yle hissettirmek iin uraaym, tm kadifemsi przsz ve tpk bu
yava, przsz, zengin vurular gibi. Bu gibi.
ocuunuzu bir dakika harcarken sizi izlemesine izin verin bylece derin, przsz bir nefes aln
ve tabii ki boynuzdan zevk aln. "Aman mmmm," diyebilirsiniz. "Bu beni her yerde yumuak
hissettiriyor. imdi, Johnny, bu kadar yumuaka nefes alp verir misin? "
Nihai hedeften ocuun tm vcudunu "dzgn przsz" olarak hissedeceksiniz, her yere iyi
hissedeceksiniz. Ayn seansta veya belki de sonradan birinde u soruyu yapabilirsiniz: "imdi,
Johnny, vcudunuzda kadife przsz hissetmeyen herhangi bir blm var m?"
Belki de olamaz. Ancak ocuun vcudunun bir parasn belirtmesi halinde, onun nasl
hissettiinden bahsetmeye, hissedecei bir eyi aklamak ve duygu zerine bir isim koymaya tevik
edin. ans ile ocuk, vcudun o ksm ile balantl olarak ac ya da zorluk eken baz gemi ya
da imdiki durumu akla getirebilir. Azna kelimelerle konuma. Hibir incinme ya da zorluk ya da
olumsuz herhangi bir ey hakknda bir neri yapmayn. ocuklar son derece ngrlebilirdir ve
negatif olma beklentiniz, konuulmasa bile, ocuu daha nce var olmayan bir problem oluturmaya
ynlendirebilir.
ocuk zahmet dolu bir deneyim tespit ederse ve ikiniz de bunu konutuysanz, ocuun nefes
egzersizine devam etmesini ve vcudun bu blmn ve bu zahmetli bellein "kadifemsi dzgnln"
salamaya tevik edin.
Her ey yolunda giderse ve ocuun ilgisini ekiyorsa, daha ayrntl bir ekilde inceleyebilir ve
kendisiyle ayn ekilde hissettii daha erken bir tecrbeyi hatrlamasn isteyebilirsiniz. Bazen
artc derecede erken deneyimleri ortaya karrsnz! Bu gibi konularda hibir yere basmayn.
Bu ynde ilerlemek iin ancak ocuun hazr grnmesi ve ilgilenmesi gerekir.
Kadife przsz bir deneyim gelitirmek iin iyi bir yol, tarn, vanilya veya nane gibi baharat
rafndan daha ho kokulu baharatlarn bir ksmn almaktr. ocuun kendisini rahatsz eden
herhangi bir sorunla uratktan sonra, kadife yumuak durumuna dndnde baharat kokusunu
almasna izin verin. Bu eklenen duyusal boyut, refah hissini daha da artracaktr. Bu baharat
kokulu egzersiz bir ayna nnde yaplrsa, ocuunuz mutlu sona ile kendi imajn ilikilendirir.
Aynaya bir yetikin olarak baktnda, kendi yansmas imdi ona verdii bar, denge ve refah
duyusunun bir izini tetikleyecektir.
GVENSZLK ETT
Ebeveynlerine ocuklarn yetitirme yntemlerini anlatan bir uzman, kanlmaz olarak, kendi
soyunun, tekniklerinin gerekten ie yaradna dair kantlar iin incelendiini bulacaktr.
Ailemi mkemmellik rnei olarak gstermeyi dnmyorum, ancak kzmn yandayken MENSA'ya
kabul edilmi bir MENSA yesi olduunu ve bu organizasyonun tarihinin en gen yesi olduunu
syleyebilirim. (MENSA, sadece "benlik" aralnda IQ puanlarna sahip olduunu itiraf
etmektedir.)
Ebeveyn olarak, hibir tekniin kendi bana ocuunuzu bir dahi yapamayacan kefettim. Szsz
duygularnz, inanlarnz ve tutumlarnz, ocuunuzun kendini imajn ve dolaysyla onun
potansiyelini en fazla etkileyecektir.
Az sayda ebeveynin ocuklarn sevmesini ve inandklarn sylemesi gerekir. Bizim soyumuz,
igdsel bir hayranlk uyandryor. En ufak baarlarna, zellikle de ilk birka hafta iinde,
hayranlk duymaya yardm edemeyiz. Yine de, beslenme, eitim ve disipline etme talepleri
bydke, ilk aknl unutmak ve olumsuz duygularn iine girmesini salamak ok kolay.
Farknda olmadan, zahmetli bir ocuu, yetersiz veya holanmad hissine uyarlyoruz - bir kez
alandnda, gvenini alp renmesini engellemek iin tekrar hayatta tekrar dner.

nallah bu kitap boyunca netletirdiim gibi, insanlar harika bir potansiyele sahip muhteem
yaratmlardr. Yalnzca negatif inanlar bizi geri getirir, imdiye kadar bebeinize braklmam
engeller. Her gn hatrla
ocuunuza bakarak ve kaderinin inanlmaz srrn ve yetenek yeteneini snayan zaman geirin.
ocukluktaki srf byden zevk aln. Yaayan taze gen gzlerden nasl bir ey grmek ister gibi
dnn. Harikulade hissiniz ocuunuza anladmzdan daha gizemli ve gizemli yollarla kendisini
ifade edecek ve ocuunuz onun iin talam olduunuz o harika ayakkablar dolduracak ekilde
byyecek.
Star Wars filmindeki iklim olaynda, Luke Skywalker uzay aracn, eytan Kt lm Yldz'n
petek alan siperler ve gei yollarnn karmak labirentine indiriyor. Luke imkansz bir grevle
kar karyadr. Dar geilerden kr krne hzla geerken, dorudan Death Star'n ekirdeine
giden kk bir aklkta bir bomba atmaldr. Amac mkemmel olmal. Hedefte sadece bir at
yapacak. Luke kritik an yakaladnda, tarayclaryla, bomba grmeleriyle ve dier yksek
teknoloji aralaryla lgnca kayyor.
Sonra aniden, hibir yerde, Luke'un eski akl hocas olan Jedi valyesi Obi-wan Kenobi'nin hayali
sesi geliyor.
Obi-wan, "Kuvvet'i kullan" diyor.
Luke anlyor Filo komutannn skntsna Luke aniden tm teknik izleme ekipmanlarn kapatt. O
rahatlyor, gidelim ve Kuvvet'in devralmasn salar. Bombas hedefin zerine dyor. lm
Yldz yok edilir ve galaksi zaferden kurtulur.
"Haklyorsun mu?"
Kuvvet, bir dizi film yapmcs George Lucas'nin hayal gcnden ok daha fazlasdr. Bu
insan baarsnda gerek bir faktrdr. Askeri davran uzmanlarnn Luke Skywalker'in cretkar
taktii iin bile bir ad vardr. Luke, bombasn atmak iin "ek" i kullandn sylerler.
Stinger fzesi bugnn yksek teknoloji cephaneliindeki en sofistike smart silahlardan biridir.
Omuzdan kan bir kzl tesi taraycyla hedefine ulayor. Stinger kilitli kaldnda, bir jet
avcya kar gelebilir.
Bununla birlikte, Stinger tm bitleri, baytlar ve mikroipleri iin insan operatrlerinin
sezgisine bal. Uzman Stinger atclar, hedefi elde ettikleri ve tetii ekmeden nce bip sesini
duyduktan sonra, durdular ve kendilerine u soruyu soruyorlar: "Doru mu hissediyorlar?" Sahada,
fzeyi atarsanz Ne zaman yanl hissediyorsa, zlyorsun. Fakat doru hissettiinde, iaretinize
arptnz.
Askeri aratrmaclar bu prosedre K kontrol veya kinestetik kontrol deniyorlard. Kimse
gerekten bunun nasl altn anlamyor. Baz olaanst hallerde, gz, zihin ve beden, fze
iin en doru yrngeyi belirlemek iin bilinsizce ibirlii yapmaldr. Doru yrngenin
bulunmas, hedefin hz, boyutu ve aral, fze hz, ateleme zamanlamas ve as ve hatta
arama motorunun ngrlen hareketi dikkate alnmasn gerektirir. Bu birok deikeni hesaplamak
iin herhangi bir bilinli giriim Einstein' bile akna evirirdi. Yine de sradan askerler -
Stinger' Rus helikopterlerinin Afganistan'daki gkyzn sprmek iin kullanan okuma-yazma
bilmeyen Mcahidin partizanlarn ieriyorlar - sava koullar altnda ii kolay ve tutarl bir
ekilde gerekletiriyorlar. Kuvvetin gc budur.1,2
Kuvvet nedir? Kolayca cevap, Kuvvet bizim bilinalt zihinlerinin gcdr. Sonuta, bilinli bir
hesaplama K onayn oaltamaz. Ancak grlebilecei kadar ak olduu gibi, bu yalnzca
yarsdr.
Ne Luke Skywalker, ne de Afgan Mcahidleri tek bana sezgilere dayandklarnda hedeflerine
ulamazd. Her ikisi de, brakma lksn deyemeden uzunca bir sre silahlarn idare etmek
zorunda kaldlar. oumuz, arabamzn tekerleinde, bir an nce var noktamza an geldiimizin
farkna varmak iin hayal kurma deneyimimiz oldu. Bu tr isteksizlik, daha nce sr becerisine
hakim olmam olsayd, yaam ve ekip iin ciddi bir tehdit olurdu. Byle zamanlarda, bizi gvenli
bir ekilde hedefimize gtren gtr.
Kuvvet, bize yalnzca temel disiplinleri ve teknik becerileri kazandmzda grlen grkemli
zgrlkten daha az bir ey deildir. Sa ve sol hemisferler mkemmel bir uyum iinde birlikte
altklarnda ortaya kan g.
BALANGIDA SZLK VAR
Kutsal Kitap'a gre, evren ancak Tanr'nn uygun kelimeleri "eskiden", "okyanusa," "ltya,"
"gkyzne" ve benzerlerinden syledii zaman ortaya kt. Eski Msrllar, onun putlar Ptah'nn
kelimenin tam anlamyla, evreni hekau ya da iktidarn szleri araclyla varolduklarna
inandlar.
"Gerekten de," 4000 yllk Msr metnini yle dile getiriyor: "Tanrnn her kelimesi kalp
dncesinin ve dilin emrettii ey araclyla gerekten ortaya kt."
Bu yaratl hikayeleri, arlkl olarak kelimelerle dnen sol beyinlerimizin gc iin uygun
bir metafor salar. Zihnimizde olduu gibi, Tanr'larda da, bir eyin szlerle ifade edilmesi her

zaman daha gereki yapar, aksi takdirde buhar ve ahlaka aykr grnen eylere aklk, dzen ve
madde bor verir.
Kelimeler ve Resimler
nl bir deneyde, Rus psikolojik bilimci Lev Vygotsky ok kk ocuklara kelebek kanatlar
izmelerini emretti. Gelimekte olan szckleri "Dot", "gensel", "Lash" ve dier temel formlar
iin zaten szckler ieren ocuklar, kanatlar belleinden bile olduka iyi eskizleyebilirlerdi.
Bu kelimeleri bilmeyenler, bir resimden kopu yaparken bile ikna edici bir kanat ifti
izemezlerdi.
Vygotsky, kanatlar izmekte baarsz olan ve onlara nemli kelimeleri reten ocuklarn
yarsn ald. Grubun dier yars bu kelimelerin cahil kalmasna izin verildi. Vygotsky deneyini
tekrarladnda, yeni aydnlanan grup, daha nce baarl olan grubun yan sra kelebek kanatlar
izebildi. Kelimeleri bilmeden kalan ocuklar ilk turdan ok az iyileme gsterdi.4
Resimli Akta szel tanmlamalarmzn aslnda zihinsel grntlerin daha canl ve elle tutulur
hale gelmesi zerine benzer bir etki gryoruz. ok gerek anlamda, szlerimiz evreni, en azndan
aklmzn snrlar iine getirir.
BPEDAL ZORUNLU
imdiye kadar, sol beyin neredeyse dman olarak,

Kovulacak ve elden karan sprge. Ancak, onun koyamayan bir deha
Bulgular kelimelere (veya uzatarak, matematii veya dzensiz ifade biimine) gerek anlamda
yaratamaz. Onun dehas bakalar iin faydaszdr, nk iletilemez.
Beyni bir adam gibi iki ayak zerinde yryor gibi dnebiliriz. Yaratc sa beyin ve
yarglayc sol beyin her biri bu ayaklardan birini temsil eder. Her iki ayak da hareket etmedii
srece herhangi bir yere varma ansmz azdr, ancak her ikisi de bir anda hareket edemez. Biri
hareketsiz durmal, dier salncaklar ileriye doru sallanyor, her biri doru srayla.
Beyin frtnas mucidi Alex Osborn, ayn fikri bir otomobil kullanmaya ynelik olarak dile
getirdi. Osborn, sr iin tek stratejimiz frene basmaksa, ok uzaklaamayacaz dedi. Yine de,
nasl kullanlacan bildiimiz tek pedaln gaz pedalysa, iinde bulunduumuz sorunu hayal edin!
Her yere ulamak iin, sa ve sol beyin arasndaki yaratm ve analiz arasnda srekli olarak
dnm yapmamz gerekir.
Darbeyi Gein Break

Birok okur, bu kitab balattklarnda, kk, temkinli admlarla yrrler. Image Streaming'i
zenle uyguluyorsanz, artk ok daha byk admlar atabilirsiniz- ancak yalnzca sa bacanzla!
Her iki baca da eit derecede arttrana kadar kk admlar atmanz gerekecek.
On sekizinci yzyl ekonomisti David Ricardo, bu ilkeyi, azalan geri dn yasas olarak bilinen
nl Deiken Oran Yasas'nda ifade etmitir. Bu yasa, retimi artrmak iin ne kadar ok
ittiinizi, retim kazanmlarnz o kadar az olacan ifade eder. Bu, iyiletirme konusundaki
abalarmzn genellikle yana kaymas nedeniyle gerekleir. Bir fabrikada alanlarn saysn
iki katna karabiliriz, ancak tm paralarn gemesi gereken etkin olmayan birletirme
makinesini deitirmeyiz. Birletirilmemi paralar daha sonra makinenin nndeki tavana kadar
ylr. Bu dar boaz, daha fazla ii altrarak kramazsnz. Daha fazla makine satn almanz
gerekir.
Bu, o halde, Darboaz lkesi, Ricardo'nun yasasnn bir sonucudur: Bir sektrdeki gelimeler bir
tkanklk yarattnda, bu darboaz amak iin dier baz sektrlerde iyiletirmeler yapmak iin
tek yol budur. Ayn ekilde Grnt Ak ve glendirdii sa beyin becerileri sizi ilk byk
darboaznz kadaryla gtrecektir. stn zekaya gemek iin, sol beyin becerilerinizde ilgili
gelitirmeler yapmanz gerekir.
NGLZCE, RTBAT VE TME
Maalesef oumuz okulda kelimeler ve rakamlar iin duyduumuz sevgiyi silmek iin rendik. Sonu
olarak, az sayda Amerikal yetikin R'yi tatmin edici bir ekilde kavraya sahip olurlar.
Grnt Ak tek bana bu darboaz amamza izin vermeyecektir. Sol beyne dahil olmalyz.
Maria Montessori, Blm 13'de belirttiimiz gibi, ocuklarn oyuna, herhangi bir bilim adam ya da
bilimadamnn gpta ciddiyeti ve olgun konsantrasyonu ile yaklatn gzlemledi. Gen Albert
Einstein'dan R'nin usta olmaya devam eden ocuklar, herhalde bu sol-beyin becerilerini bir oyun
biimi olarak grmek iin erken renen ansl az kiidir.
Merry Science
Einstein'n en sevdii amcas Jakob adnda bir ocukken matematik retti. "Cebir ok gzel bir
bilim," dedi Jakob bir keresinde. "Biz bilmediimiz kk bir hayvan iin ava kyoruz, o zaman x
diyoruz. Oyunumuzu torbaya koyduumuzda, zerine vurur ve doru adn veririz. "
Jakobs'in amca yazd szler hayatnn geri kalannda Einstein'la birlikte kald. Einstein'n her
zaman daha ok bulmaca ya da oyun gibi oyunlar gibi grnd matematiksel ve bilimsel sorunlara
kar tutumunu dile getirdiler. Sonu olarak, Einstein, ou ocuun oynamak iin ayrd tm

youn konsantrasyona ilikin matematik almalarna odaklanabilir.

lk on alt yandayken bir k huzmesinin yannda yrdn hayal ettikten sonra, Einstein
fizik zerine alp nmzdeki on yl boyunca ayn k demeti grntsn dnyordu.
Einstein'n on yldr ayn oyuna sadk kalmasnn nedeni, nihayet zd gibi "eitmek" kadar
elencesi olmasyd.
AKI DEVLET
Psikolog Mihalyi Csikszentmihalyi neden bu kadar ok mutsuz insan olduunu renmek istedi. Modern
dnyann tm konforlarna, lkslerine ve imknlarna ramen insanlar neden hala hayatlarn
kaybettiklerini, mutlulukla dolu olmak yerine yllarn kayg ve can sknts iinde geirdiini
sordu.
Csikszentmihalyi renmeye karar verdi. Yirmi be yldr dnyadaki her kesimden yzlerce kiiyle
rportaj yapt -artlar, atletler, satran ustalar, kapclar. Onlarn hepsinin en mutlu
anlarn hatrlamalarn ve anlar neyin getirdiini aklayabilmelerini istedi. Olduka
tekdzelikle hepsi ona ayn eyi sylediler.
"En iyi anlar", Csikszentmihalyi'yi Ak: Optimal Deneyimin Psikolojisi'nde yle yazar: "Bir
kiinin vcudu ya da zihni, zor ve deerli bir eyi gerekletirmek iin gnll bir aba ile
snrlarna kadar uzand zaman gerekleir. Bu tr deneyimler o srada mutlaka keyifli deildir.
meydana gelir. Yzclerin kaslar en unutulmaz rknda aryor olabilir, cierleri patlama gibi
hissedebilirdi ve yorgunlukla ba dnmesi yapm olabilirlerdi; bu, hayatlarnn en gzel anlar
olabilirdi. "
Csikszentmihalyi, zirve deneyiminin bu tr ak durumunu denir. Bu dnyadaki cennete en yakn
eydir. Csikszentmihalyi, ak bizim iin kolay olmayan ne de ok zor bir faaliyette
emildiimizde ak belirledi. Eer ok kolay olursa sklyoruz. Eer ok zorlanrsa
endieleniriz. Ancak doruysa, ak tepkisi ba gsterecektir. Daha sonra, Maria Montessori'nin
oyun oynarken ocuklarda grd nazik konsantrasyonda kendimizi buluyoruz.
Ak Beyin Gc Yaratr
Bilim adamlar, zevkin beyin gc oluturmada kilit bir bileen olduunu kefettiler. Zihinsel
egzersizlerden keyif alacamz zaman ok daha fazla ey rendik. 7 Benzer ekilde,
Csikszentmihalyi zihinlerimizin ak halindeyken daha da karmaklatn grd (bkz. ekil
14.1).
Radyo uzmanlar, bir iletimin netliini sinyal-grlt oranna gre lerler. Sinyal grltye
gre ok daha gl ise, onu net bir ekilde duyabilirsiniz. Sinyal grltye kyasla zayfsa,
ounlukla arka plann statik olduunu duyarsnz (bkz. ekil 14.2).
ekil 14.1 Akta ne kadar uzun sre kalrsanz ho emilen younlama halini alrsnz - daha
akll ve daha da g olursunuz. Bu diyagramda A, tenis oynamay renen bir ocuk olan Alex'i
temsil ediyor. Yeni baladktan sonra (A1), topu net zerinden geri ve ileri gtrmek, emici ve
ilgin bir meydan okumadr. Ancak ksa sre sonra Alex'in becerileri geliir ve sonsuz volleyle
sklr (A2). Ak salamak iin, daha pratik bir rakibe kar oynayarak meydan okuma seviyesini
ykseltmelidir. lk nce, rakip ok rekabeti, Alex her atn zlyor. Endieli olur ve oyunu
sevmez (A3). Alex'in aka geri dnmesinin tek yolu rakibine (A4) kadar iyi devam etmektir.
Ak, aklmzda sinyal-grlt orann artrarak zek younluunu arttrr. ok zor bir grevi
yerine getirirsek, utan duygusu, gvensizlik ve ilerimiz veya snflarmz iin korku
hissediyoruz. Bu gibi olumsuz duygular, iimizden rahatsz olan srekli ve zayflatc bir arka
plan grlts yaratr. Ayn ekilde, bir i ok kolay olduunda, zihinlerimiz skntl bir
ekilde, skntdan dolarlar. Bir kez daha, almalarmzn net sinyali grltyle batrld.
ekil 14.2 (a) Sinyal zayf bir sinyal / grlt oran ile arka planda statik olarak kaybolur. (b)
yi bir sinyal- grlt oran, sinyalin net bir ekilde ne kmasn salar.
Ak olan insanlar, te yandan derin bir sourma hali yaarlar; bu sre iinde donar, endieler
kaybolur ve eldeki i dnda hi bir ey var gibi gzkmemektedir. Bilinli dikkatlerinin
saniyede 126 biti doldurulur. Olumsuz ya da dikkat datc dncelerin ieri girmesi iin yer
braklamaz. Byle zamanlarda, dnce odaklanm ve dzenli, rnein bir lazer n haline
gelir.
Bir ampul rastgele desenlerde ve dank frekanslarda k dalgalar yayar. Bu tutarsz k
zayftr. evresindeki fiziksel dnyada hibir etkisi yoktur. Fakat eer bu k huzmesine dzeni
getirirsek, btn k dalgalarn snrlarsak
Bir frekansta birbirlerine fazlalatrmak iin! Bir lazer n var (baknz ekil 14.3). Byle
tutarl k onunkinden daha gldr.
tutarsz kuzen Retina zerindeki kk bir yaray kr krne, bir dman uydusunda bir delik
amaya kadar her eyi yapabilir. Bir lazer nnn gc sipari ve odak noktasndan gelir.
ekil 14.3 Normal k (st) tutarsz. Ik dalgalar rasgele ve faz dndadr. Lazer (alt)
tutarldr. Tm dalgalar fazda titreir. Bilim adamlar, beyin dalgalarnn da, zellikle de ani
yaratc bilgilerle karlatmzda, lazerle bir tutarllk salayabileceini kefettiler.

Zihin de, dzen ve odak elde ettiinde olaanst bir g kazanr. Akta olan insanlar, bazen
neredeysest insanst grnen bir hz, yetenek ve dayankllk seviyesinde alrlar. Bu
durumda, Mozart bayaptlar tek bir gece vurdu, Babe Ruth, altmnc evinde 1927 beyzbol sezonu,
Yosemite Ulusal Park lekli El Capitan'daki kaya trmanclarn vurdu ve cerrahlar maraton
yapyorlard, ancak ne kadar ihtiaml olduu takdirde onlar baard feat. Bu, Project
Rnesans'taki Yaratc Ate adl ar retken devlettir.
Geri bildirimle keyif

Elbette, ak etkileri nadiren dramatik olur. ou zaman, farknda bile olmadan ak iine girip
kyoruz. Bir duvara kar tenis vurularn uygularken ritime dtnz zaman gerekleebilir.
Sokakta yrrken kendinizi bu kadar tm yaptlarnz unuttuunuz binalardaki gzel, berrak gne
tarafndan absorbe edildiinde olabilir. ocuklarnzla oynarken veya einizle sessizce
vakit geirdiinizde gelir. Bilinli dikkatin saniyede 126 bitini tamamen dolduran hemen her
harekete geirici etkinlik sizi aka sokabilir. Zihninize endie, kskanlk, fke, gvensizlik
vb. eklinde grlt hissediyorsanz, o anda ne yaparsanz yapn, sizin iin ok kolay ya da ok
zor demektir.
ekil 14.4'teki grafik, Dr. Csikszentmihalyi'nin fikirlerine dayanan, Baar dergisindeki
editrler tarafndan hazrlanmtr. Yksek ak durumunu elde etmek ve srdrmek iin gvenilir
bir kritik yol salar.
Csikszentmihalyi'ye gre, geribildirim, dier faktrlerden daha fazla, ie ve renmeye gamelike
bir elence enjekte ediyor. yi bir oyun daima puan tutmann bir yolunu ierir. Skor, oyuncuya
geri gnderir ve ona abalarnn ne kadar baarl olduunu hissettirir. zlyor isabet orann
takip edersek, sepet ekmeye ok daha fazla motive oluruz. Merdiven basamakl makinede yorucu bir
egzersizi tamamlamak, ka ok kalori yaktnz ve ka tane "taban" trmandnz her saniyede
syleyen dijital bir okumanz varsa daha kolaydr.
ekil 14.4 Ak bileenleri, yksek seviyede retkenlie yol amaktadr.
lk Baar, Haziran 1991'de kt. Baar dergisinin izniyle yaymland. Baar Ortaklar
tarafndan Telif Hakk 1991.
Her Adm stat

Matematik, tm konulardan en az dn verilmesidir. Ya malzemenin souk olduunu biliyorsunuz ya da
hi bilmiyorsunuz. Bu nedenle, matematik kaygs tm renme bloklarnn en yaygn ve
sakatldr.
artc bir ekilde, bu korkutucu engel bile ak ilkelerini uygulayarak kolaylkla tonozlanr.
rnein Kumon Mathamatex, Japon eitimci Toru Kumonh tarafndan tasarlanan bir retim sistemi,
bir ile oyunu yznden matemat birok renci, ABD ve Japon iin ho bir oyuna dntrd.
Kumon rencileri, hesaplamayla temel aritmetik alanlardan almalarn salayan bir dizi 4,400
alma sayfasndan geerler. Her renci, o saati yenemez ve belirli bir sre iinde (genellikle
15 ila 30 dakika arasnda) mkemmel bir puan elde edene kadar ayn alma sayfasnda kalr.
Yanl cevaplar sallamak yerine, rencinin tm odak noktas nceki hz rekorunu krmaktr. Kumon
Mathamatex program boyunca renciler akmaya devam ediyor. Srekli daha hzl ve daha zor
almaya meydan okuyorlar, ancak kendi yeteneklerine uyan ileri yalnzca kendi hzyla
ilerliyorlar.
Konvansiyonel matematik rencileri, snfn geri kalanna ayak uydurabilmek iin ounlukla
sonuncusunu tam olarak renmeden bir sonraki dersi ileri gtrmelidirler. Bu durum, km bir
temel zerine bir kule ina etmek gibidir. renci ykseldike, o kadar ok endieli olur ki, her
geen gn daha titrek yapsna ok uzun sre dayanr. Geribildirim, derecelendirmeler biiminde
giderek cesaret krc hale gelir. Kayg szar. Ak imkansz hale gelir.
te yandan, Kumon Mathamatex rencileri, son dersi mkemmel bir ekilde yksek hza ulaana kadar
hibir zaman yeni bir ders almazlar. Her yeni dersi yalnzca tamamlayc ustalkla gelen
sihirbazn gveniyle patlarlar.
Sreci Sevmek
Walt Disney, Fantasia'nn yapm srasnda, animatrler arasnda "Bu," kara ortam deil
"sloganyla hkmetti. Burada fethedilecek dnyalarmz var. "Disney iin, animasyon ov dnyasnda
bir ubeydi. Bu, bir gn insan ifadesini, en vahi hayal gcmz neredeyse istemeyerek hayata
dndrebileceimiz noktaya genileten mucizevi bir arat. "Braklacam grmem ok bulank
deil," dedi bir keresinde endstrinin gelecei hakknda. "Ama byk gzkyor"
Disney'in vizyonu, sanal gereklik ve dijital zel efektlerin yeni alanlarnda halihazrda
ekilleniyor. Ne yazk ki, bu ilerlemeler Walt Disney iin otuz yl ok ge oldu. Musa gibi Disney
de hayatn bir Vadedilmi Topraklara doru yolculua harcad; hi gremeyecei bir kaderdi. Ona
merhamet mi edelim? Disney'e gre deil. Hayatta iken, mkemmel zarafetle "lm yetenei oyunu"
kurallarn kabul etti.
"Biz, nclerin sonuncusu ve modernlerin ilki, bu gelecein gerekletiini gremeyecek kadar
yaayacak" dedi. "Vakflarn kurma iinde mutluyuz" .10 Btn byk dahiler gibi Disney de
sevincini buldu. Yce hedefleri, sevdii eseri uzak tutmak iin bir bahane olarak ilev grd.

GECE KENAR
Jeff Olson, Irving, Texas'ta bulunan ve kendini gelitiren programlamaya adam, hzla byyen bir
uydu TV a olan People's Network (TPN) bakan olarak, Slight Edge dedii bir baar felsefesini
anlatyor. "Bakalarnn herkesi etkilemesi bir yana," diye yazyor Success dergisinde. "Ama bu
sadece hafif bir kedir. Baar ve baarszlk arasndaki fark sklkla gnlk eylemlerde kolay
uygulanr ve kolay yaplmamas da vardr. Hafif bir kenar daima ya iyerinde ya sizin iin ya da
sizin iin.
Zamanla, Olson, dakikalk gnlk alkanlklarmz devasa baarlar veya devasa baarszlklar
yarattn sylyor. Bu ilemi, her gn iki katna karan tek bir smble benzetiyor. 15 gn
sonra havuzda sadece kk bir su smbl kmesi srkleniyor. 29. gn, glet yars rtlmtr.
"Ama 30'uncu gn Olson," tm yzey su smbr devi ktlesi. "
Einstein'n Hafif Kenar
Akademik bir randevu almay baaramadktan ve alakasz bir i iin patent muayenesi yapan
Einstein, caydrclk ve i basklara yenik debilir. O yllardaki Einstein'n apartmanna gelen
ziyaretiler, hayatnn korkusuyla korku duyuyorlard.
"Einstein'n eski bir niversite profesr olan David Reichinstein," Dairenin kaps akt,
"dedi. Kurtarma salonuna asld. Einstein'n odasna girdim. Sakin bir ekilde felsefi, bir eliyle
ocuun bulunduu masay sallad. Aznda, Einstein'in kt, ok kt bir puro vard, te yandan
ak bir kitap vard. Ocak korkun derecede sigara iiyordu. Dnyada bunu nasl ayrabilecek?
Byle bir evrede, Einstein'n fizik almalarn bir kenara koymas kolay olurdu. Her gn onun
vicdann mazeretle saldrabilirdi, "eyler u an biraz heyecanl. Yarn almalarma geri
dneceim. "Birka yl ertelendikten sonra, Einstein artk mazeret ihtiyacn hissetmeyecekti.
Ik demeti problemi unutulmu olurdu.
Ama olanlardan deil. Einstein hafif bir kenar vard. Kenar, fizik okumaktan zevk ald
ynndeydi. O kadar ok keyif ald ki, ne kadar megul olursa olsun, her zaman onun tutkusunu
srdrmek iin her zaman vakit buldu. On yln zerinde zaman, Einstein'in tek su smbl k
kiriinin tm gleti doldurmak iin bydn dnd. Einstein'n sabrl olduu yllar aniden
dnyadaki ilk sayfalara patladnda, Einstein'a tamamen aknlk geldi. Kendi zihninde, sadece
her gn biraz daha sevilen bir hobi alyordu.
OTOTEL ZORUNLU
Csikszentmihalyi, Einstein'n fizik almalarnn ototeknik bir faaliyet olduunu syleyebilirdi.

Autotelic, kendisi anlamna gelen "Greek root auto" dan gelir ve "goal" anlamna gelen telos'tur.
Otomatik arama faaliyeti kendi bana bir hedeftir. Gelecekteki kazan umuduyla deil, onlar
yapmann srf zevk iin byle faaliyetlerde bulunuruz.13
yi dereceler arzusu veya daha iyi bir i aramak zayf bir yakttr. Ancak, bilgileri otomatik
olarak aratrdnzda, Einstein'n fizik, Mozart mzii veya Disney animasyonunu hak ettii
gibi, bir beceriyi master etmeye ynelik tahrik ve sabrnz olacaktr.
Sana bal
renme zevkini bulmaya nasl gidiyorsun, ok kiisel bir olaydr. Her birimiz renmeyi elenceli
hale getirmek iin kendi becerisini bulmalyz. Herkes iin tek bir yntem almaz. Mesela bir
ok kii, uzun zamandr benim iin olduu gibi ac verici bir ura rnei olarak
ezberlemektedirler. Yazar Richard Poe iin olaand ototeknik olduu kantland.
Liseyi lisede ve kolejde okuyan be yl geiren Richard, uzun sredir zavall anlayndan tr
hayal krklna uramt. Ksa sre nce Latin'deki uzun metinleri ezberleyerek akcln
gelitirmeye karar verdi. Richard, birka ay iinde Latin Vulgate ncil'in ilk blmnn tamamn
ezberlemiti.
Richard, birka haftadr ektii ve daha sonra zaman kayb nedeniyle terk ettii daha nceki kendi
kendine alma projelerinin aksine, Latin rejimine yapmakta zorlanmadn tespit etti. Bir
kere, ona ekstra zaman harcmad. Sabah bir hattaya bakabilir ve gn geri kalann tek anlarda
kafasnn iinde tekrarlayarak geirebilirdi. Bankaya ayak uydurmak veya kalabalk bir metroya
binmek gibi bir zamanlar skc faaliyetler, zihnini temizlemek ve Latince'yi uygulamak iin altn
frsatlar haline geldi. Richard, uyurken yatarken yatarken yatarken boa harcad zamandan dolay
kendisini sulu hissediyordu. Artk o bo zaman boyunca Latince ayetleri okumu olabilir.
Richard'n bu yntemle Latince dili haklayp beceremeyeceini sylemek zordur, ancak bu ama da
deimez olmutur. Richard iin, srf zevk
Latince ayetin yzlerce satrn hafzasndan okumak ve i ktphanesinin her geen hafta
haftalardr bymesini izlemek yeterli dl. Olduka tesadfen, Richard zihnindeki dzeni ve
disiplini kalc olarak arttrmak iin bir yntem bulmutur. Bu gnlerin zorlu zihinsel egzersize
ykledii ok daha fazla zaman harcyor ve sklm ya da endieli olmaktan ok daha az zaman
harcyor. Csikszentmihalyi teorisine gre byle uzun bir ak durumu yllar getike Poes dnce
srelerinin karmakln giderek arttrmaldr.
f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence- 100/124

METASTRATEGY
Pek ok okuyucu phesiz Latince kt ezberlemeyi rafine edilmi bir ikence biiminde
dnecektir. Her biri ototik disiplin iin kendi yolunu aramaldr. Ynteminizin ne olmas
gerektiini syleyemem, ancak bulma konusunda baz ipular verebilirim.
Bu kitapta rendiiniz tekniklerin ou metastratejiteler, dier stratejileri gelitirmek iin
kullanlabilecek stratejilerdir. Blm 1'de anlattm ocuk, Borrowed Genius tekniini, bir
beyzbol manda inanlmaz etkili bir yntem bulmak iin kulland. Bilinalt zihninizde
derinlemesine, sol-beyin becerilerinizi gnlk bir tutku ile uzatmanza ve gelitirmenize olanak
salayacak benzersiz stratejiler bulunur. Bunlar Toolbuilding dediim bir srele bulabilirsiniz.
Ara Gere Sreci
Hemen hemen her Proje Rnesans yntemi, dier renme stratejilerini tasarlamak iin bir
metastrasyon olarak bir Ara Gereleri (Toolbuilder) olarak kullanlabilir. Aada, en etkili
bulduum Be Ara yiletirme uygulamas bulunmaktadr. Ara inaat, eitim ve renim iin yeni
yntemlerin bir kokufusuyla her geen yl bizi artmaya devam ediyor. artc dourganl,
Proje Rnesans'taki en byk srprizlerden biri olmutur. Size bol hizmet edeceine inanyoruz.
Yntem 1: Doru Resim Ak Hangi yntemlerin ak gerekletirme yeteneinizi en iyi ekilde
gelitireceinizi ve byle bir konuyu kavrayabileceinizi daha byk bilincinizden isteyin.
Ardndan, grntleri normal moda geirin, resimlerinizi bir i ortana veya teypte yksek sesle
tanmlayn ve sonular yorumlayn.
Yntem
2:
Eik
inde
sizin
grnt
Ak,
hayal etmek
bir
Cevap
Uzay,
belki de yksek bir duvarn ardndaki gizli bir bahede gizlenmitir;
5. Bu Cevap Alannda, aradnz yeni renme ynteminin ipucu bulunmaktadr.
Yntem 3: dn Genius Yeni renme yntemleri icat etmek iin benzersiz niteliklere sahip olan
bir dehann ban giyin. O halde, sorunuzu bu dahi olarak dnn. Alternatif Benlik veya Paralel
Dnya'nn varyantn Blm 8'de akland gibi de kullanabilirsiniz. Sadece kendi karlk gelen
parann bir paralel
Gezegen yeni renme yntemleri gelitirmede yaayan en byk insandr.
Yntem 4: Anlk Cevap Gzlerinizi kapatn ve u an hangi resimlerin olduunu grmek iin Grnt
Aknza bakn. Bunu kez yapn ve grntleri karlatrn. resimli yantn ortak eleri
aradnz yeni teknik hakknda bir ey aa karacaktr.
Yntem 5: Gelimi Uygarlk Bu teknik, herhangi bir nedenle, seminerlerde kullanlan tm Alet
Yapmclarnn en verimli olandr. Sizi, gelimi, ftristik bir uygarla gtrmek iin Blm
8'deki Uzay / Zaman Tayc gibi baz yaratc cihaz kullann. Medeniyetiniz, egzotik
uzayllardan ziyade biyolojik adan normal insanlar tarafndan barndrlmaldr. nsann olmas
gerekmesinin nedeni, onlardan vgler alan bir dncenin srlarn, sizin gibi bir toprakla da
uygulayabilmenizdir.
Bununla birlikte, grnte normal olan insanlar sradan olmaktan uzaktr. Dndnz ftristik
dnyada her on yandaki kii, gelitirmek isteyeceiniz uzmanlk alanna bal olarak,
Einstein'dan daha derin bir dnr olan Heifetz'den veya Shakespeare'den daha iyi bir oyun
yazarndan daha iyi bir kemancdr.
Image Stream, gelimi medeniyetin srrn bir ekilde renen bir tecrbeye, insanlarnn bu konu
veya beceride, gnmzn en byk bilim insanlar, sanatlar veya virtuzlerinden ok daha
gelimi olmasnn nedeni olsun, gn toprak.
Bir medeniyetteki, rnein bir ocuk gibi, birinin bana gein ve o ocua ne yaptn, nasl
tedavi edildiini ve yetitirildiini ve yeteneklerini ve zekasn ok gl bir ekilde tevik
eden onun sahip olduu deneyimleri renin.
Ara Gelenei Gelenei

Umarm okuyucular Toolbuilding'i ciddiye alrlar. Baz alardan, bu kitapta en nemli tekniktir.
Einstein Faktr kendisi ve iindeki tm yntemler, yaratclk gelitirmenin tm alan olduu
gibi, yllarca Ara Gerelerinin rndr.
Muhtemelen o alanda kimse beyin frtnas mucidi olan ge Alex Osborn'un yakn bir yardmcs olan
Dr. Sidney J. Parnes'den daha sayg grmemektedir. 50 yl nce yaratc problem zme konusunda
nl Osborn / Parnes yntemlerini gelitirmeye yardm ettikten sonra Parnes'in defne zerinde
kalmas ok kolay olurdu. Yine de, her geen yl o orijinal metaskills'i yeni ve daha iyi
yntemler araynda asla sonsuza dek tekrar yatrm yapmaya devam etmitir. Parnes Toolbuilding

idealine yorulmadan ball, onu yaratcln dnyadaki lider uzman ve onun alannda nde
gelen kurum olan Creative Education Foundation' seti.
Parnes'nin seminal almas Visionizing: Yeniliki Mkemmellik in Tannm Sreler (Buffalo,
NY: Creative Education Foundation, 1988). Parnes'nin katksna genel bir bak iin, Creative
Problem Solving iin Kaynak Kitap' neriyorum: Parnes'in dzenledii (Yeniliki Eitim Vakf,
1992: Buffalo, New York'un Yaratc Eitim Vakf'nn 50 yllk Kantlanm novasyon Sreci).
YAAM MASTERPIECE'NIZDR
"Eminstein belirli bir tatmin olmad zamanlarda," doal snrlarn bireyin hayatna atfta
bulunduu gereinden yola karak, sonu olarak bir sanat eseri olarak grlebilir "diye
yazmt14
Bu szler Einstein'dan gelen, zellikle de yetmi be yandayken ld iin en byk eserinin

geri brakld iin olaanst dokunakldr. Sradan dnceyle, Einstein'n Birletirilmi Alan
Teorisi aratrmak iin harcad krk yl boa kt. Bu sorun nihayet zldnde, an baka
birine gidecek.
Oysa Einstein, lm zorunluluu ierisine girdi, zira bu zor Kase'nin peinde koan her an ok
beeniyordu. Son gnmz geldiinde, ak ile geirdiimiz uzun yllar memnuniyetle not edip,
yeteneklerimizin neeli testleriyle her gn canlandrr myz? Veya yllarn ounda endie ve can
sknts arasnda sinir bozucu bir titreime maruz kaldmz gerein karsnda durmal myz?
ster 18 yanda ister 80 yandasn, u anda hayalinizdeki o byk projeyi stlenmek zorundadr.
Tamamlayacak vaktinizin olup olmayacandan endielenmeyin. Becerileri gn getike usta edin.
Onlarn tadn karn. Sessizce, sersemce ve gze batmadan, hafif kenar hayatnzda ie
yarayacak. Her eyin iinden, G sizinle birlikte olabilir.
Piramitleri olmadan kim Msr' hayal edebilir? Eer bu nl antlar iin deilse, sradan
insanlarn ou Msrllarn kim olduklarn veya ne yaptklarn pek bilmiyorlard. Firavunlarn
dnyas, bize Hindistan'n Mohenjo-Daro kentini kaybettii gibi belirsiz grnyordu.
Yine de, piramidin icad hibir ekilde Msr ruhu iin kanlmaz veya zeldir. Gerekten de, tek
bir adamn dehas olmasayd Msr'da byle yaplar olmazd.
TARHE LK GENIUS
Be bin yl nce, Msr firavunlar "mastabalar" ad verilen boktan kerpi yaplara gmld. Sonra
Imhotep adnda bir mahkeme mimarnn daha iyi bir fikri vard. Firavun Diisi iin kraliyet
mezar ina etmesi talimat ile Imhotep, ln 200 metre uzanda ykselen yapya inanlmaz
850.000 ton kire ta kazd. Hibir ey byle ina edilmemiti. Tarihteki ilk piramit deil, her
trden ilk yksek katl ta yapyd.
Imhotep, tarihin en byk dahisinden baka bir ey deildi. 4.700 yl sonra, miras yaar. Louvre
avlusunda bulunan cam piramitten San Francisco siluetine hkim Transamerica Piramidine kadar,
modern mimarlar Imhotep'in el yapm taklit etmeye devam ediyorlar. Nitekim, modern inaatlar
birbirlerine bir ta attnda, arkeologlarn ta iiliini neredeyse icat ettiklerini kabul
ettii insanlar onurlandrrlar.
MEMELER, NOT GENLER
Einstein bir zamanlar "toplumdan aldmz deerli eylerin, maddi, manevi ve ahlaki deerlerin
saysz nesiller boyunca belirli yaratc bireylere kadar geri dndn" yazd.
Imhotep gibi insanlardan bahsediyordu. Bu yaratc kiileri zel yapan nedir? Bir maara adam,
neden dier avclar ubuk kullanrken, hanerleri akmaktalarndan oymalyor? Bir cavewoman
bitkisi neden kkleri ve meyveleri iin abalarken toprakta tohum atar? Genetikiler, olaanst
igry aklayabilecek bir "genus geni" aratrmlardr. Yine de artan kantlar bizi baka
yerlere aramamza neden oluyor. Zekann srr bizim genlerimizde deil de, bizim ryamzda,
etrafmzdaki insanlar ve olaylar tarafndan zihnimize sarlan dnce, alkanlk ve duygu
kalplar gibi yalan sylemektedir.
EN GL OLANIN HAYATTA KALMASI
Bir aslan, kendi topraklarnda avlanan bir ita bulursa, genellikle onu ldrmeye alacaktr.
stelik aslan, ita yavrularnn bir ukuru zerinde olursa, her ocuun boulmasna kadar
enelerini yznde sktrarak sistematik bir ekilde ldrecek ve anne itann bulmas iin
cesetleri brakacaktr.
Howard Bloom, Lucifer Prensibinde iaret ettii gibi, acmasz hogrszlk, doal dnyay
simgelemektedir. Bir grup gen, daima baka gen kmelerini bastrmaya ve yerini almaya
almaktadr. Nitekim, mnferit canllar, yaran gen havuzlar arasndaki iktidar mcadelesinde
sklkla atlabilir piyonlardan biraz daha fazla grnmektedir.3

Bencil Gen
Bloom'a gre bu eski tiyatro 4 milyar yl ncesine dayanyor. O zaman dnyadaki en yakn canllar,
ilkel szntlarn etrafnda yzen genler adl mikroskopik varlklard. Rekabeti bir avantaj elde
etmek iin, bu genlerden bazlar DNA diye adlandrlan kolonilere ayrlmtr. Ardndan, dier
genler de ayn ekilde devam ettiler. Silah yar balad.
Bu gen kolonileri, rakiplerini ldrmek, yutmak, yutkarmak ve parazitlendirmek iin daha etkili
yollar araynda, milyarlarca ylda hayvan ve bitki hayatnn her zamankinden daha karmak
biimlerine dnt. Oxford zoolog Richard Dawkinswe'nin 1976'daki The Bencil Gene kitabndan
kaynaklanan bu teoriye gre, insanlar doal dnyaya egemen olmaya ynelik acmasz kampanyalarnda
genlerimiz tarafndan gelitirilen en son silah sisteminden biraz daha fazla.
Gizli Silah
Bir gn, zellikle giriimci bir genler gizli bir silah gelitirdi - istihbarat. Bu, genetik
silahlanma yarna yepyeni bir boyut ekledi. Gemite, diler, peneler, karncalar ve zehirli
zehir gibi yeni silahlar milyonlarca yldr yava yava gelimek zorundayd. stihbaratn gizli
ierii, btn gen havuzlarnn hayatta kalma taktiklerini gece boyunca deitirmelerine izin
verdi.
rnein baz empanzeler, bir delikten termit karmaya dallar, empanze kolonisine termitler
eksiklii nedeniyle alk ekebilecek komularna kyasla rekabet avantaj salayan bir beceri
rendi. Bu termit avclk becerisiyle hibir empanze domaz. Genler vastasyla bir sonraki
kuaa aktarlmaz. Bunun yerine, empanze poplasyonuna neredeyse bir gecede nfuz eden bir
retme sreci boyunca dorudan bir empanze beyininden bir bakasna yaylabilir. Bu nedenle
Dawkins, termit avcln bir meme olduunu syleyebilir.
Fikirler in Bir Epidemiyen
Dawkins, bir memeyi kendisini bir virs gibi oaltabilen ve bir beyinden dierine yayabilen bir
dizi fikir olarak tanmlad. Memelerin bir nfusta matematiksel olarak plaklarn epidemiyolojisine
benzer bir ekilde dalm gsterdii iin, virs benzetmesi uygundur.5
1919'da yeni bir influenza virs tr, bir yldan az bir srede 21 milyondan fazla kiiyi
ldrmeyi baard. Memetik eylem bazen daha yava, ancak ayn derecede gldr. Bloom'un
gzlemledii gibi, Hristiyanln memleketinin Roma mparatorluu'nu amas sadece 300 yl, Roma
mparatorluu'nu amak ise 130 yldan az srd.
Komnizm, Das Kapital'in sayfalarndan dnyadaki 1.8 milyar insana "enfekte" hale gelmeye
alyor.6
Amoral meme
Bylenin geni gibi, meme, herhangi bir maliyetle oaltlmas iin kr krne, dnlmeyen bir
gce sahiptir. Memes ne iyi ne de kt tanyor. Nazizm, slam, hula hoop mani, ift giri
muhasebesi ve insanlk beyinlerine ilk virs bulatrdklarnda Jeffersonian yaam ilkeleri,
zgrlk ve mutluluk aray memleketleri eit virlansayla yaymlardr. Memes kt ya da nemsiz
dnceleri iyi olanlara yaymak kadar etkilidir. nsanlara yardm edip etmeme veya zarar verme
durumu tamamen bunlar uyguladmza baldr.
JURASSIC PARK LKES
Genetikiler gnmzde uzun srmeden yok olan dinozorlar canlandrmak iin gerekli olan
becerilerin ouna sahiptirler. Onlarn doru genetik kodu yok. Dinozor DNA'snn tam bir yolunu
bulabilirsek teorik olarak 60 milyon yl nce yaayan atalaryla biyolojik adan zde bir
dinozor klonlayabilirdik. Steven Spielberg'in Jurassic Park filminde olduu gibi, klonlanm
dinozor da ayn diyete, ayn iftleme ritellerine, ayn g etme alkanlklarna ve muhtemelen
uzun l atalarnn olduu mizaa sahip olacakt. Uygun bir ift gz nne alndnda, temizlik
kurma ve yeni nesil dinozor bebekleri reterek zaman kaybetmezdi.
Bunun gerekleeceini biliyoruz nk getiimiz bin yldaki dinozorlarn varl, genetik
kodlarnn altn kantlyor. Bu kodu her ayrntda doru bir ekilde kopyalam olsak,
rettii dinozorlarn Jura dneminde olduu gibi bugn de youn bir ekilde geliip beklediini
varsayabiliriz (elbette bunlar Jura benzeri bir ortamda bulunduumuz varsaylarak) .
Gemiten Fikirler
Yok olan fikirler, memetik kodlarn sadk kalarak canlandrarak da diriltilebilir. rnein, eski
branicelerin dilinin altn biliyoruz, nk yzyllarca yaayan dil yayordu. branice
meme, modern srail'in resmi dili olarak 1940'larda yeniden canlandrldnda, 2,500 yl akn
bir sredir len olsa bile, hzla yakaland.
te yandan, Esperanto dilini tantma giriimleri sefil bir ekilde baarsz oldu. Esperanto,
dnyay ortak bir dille birletirmeyi umut eden modern topyaclar tarafndan yaratlmtr.

Tyrannosaurus Rex'in genlerinden farkl olarak, hayatta kalmak iin di ve pene mcadelesinde
Esperanto'nun mamas bulunmamtr. Saf bir buludu. Gerek dnyada ie yaramamt.
Genius Cinsleri Genius

Bir gerei biliyoruz nk bir Genius Meme var ve ie yaryor, nk bu meme, gemi alarda
birok defa insan uygarlna bulat. Tarihiler, dahinin asla yalnz grnmediini uzun zamandr
kaydetti. Genellikle insanla byk bir ar hz dalgasnda sprr, daha sonra tarih
kitaplarnda Altn a veya Rnesans olarak kaydedilir.
Imhotep ldnde, Msrllar gemiteki donuk durumlarna geri dnd. Piramit binasnn
memesinden etkilendikten sonra, firavunlar takip eden firavunlar zenginlii ve gcn dkerek,
daha byk ve daha iyi piramitleri ykselterek, 150 metre yksekliinde 6,5 milyon ton kire
tandan mteekkir ve byk bir Khufuk piramidiyle sonuland. Msr'daki en nl piramitlerin
hepsi Imhotep'in lmnden 100 yl sonra ina edildi.
M.. 5. yzylda, Atina'nn tek Yunan ehri devleti, Platon ve Sokrates felsefesini, Phidias'n
heykelini, Perikles'in statecraftn, Sofokles ve Euripides'in oyunlarn ve Aristotleo'nun
bilgisini tek bir mr boyunca retti. ki bin yl sonra, Floransa olarak adlandrlan baka bir
ehir devleti, Rahibeler arasnda Michelangelo, Leonardo da Vinci, Botticelli, Mirandola ve Fra
Filippo Lippi gibi devler arasnda bir Rnesans yaad.
PROJE RENAISSANCE
Jurassic Park lkesi bizden de Altn a yaayabildiimizi garanti eder. Tek art, doru memetic
koduyla balamak. Esperanto'nun aksine, Genius Meme'nin uzun ve canl bir sicili var. Tarih
boyunca defalarca alt ve kesinlikle tekrar alacak.
Projeyle Rnesans'la lke apnda hzlandrc renme merakllar a -birka yl boyunca,
toplumu Genius Meme'in srmm ile alamaya baladm, bilinen her eski iletim yntemini
kitaplardan, kasetlere, seminerlerden ve yazlmlardan iyi eski moda szcklere kadar
kullanyorum. -az. Bir sre sonra, kritik kitleye ulaacamz ve toplumda derin deiiklikler
grmeye balayacamz umuyoruz.
Genius Meme'nin Yaps Figrde tasvir edilmitir.
15.1.
Drt
arasnda
bileenler gemi blmlerden zaten tandk. Bildiimiz gibi, nce Snrlar, Orijinal Grntleme
alkanl gibi Grnt Ak ve ilgili tekniklerle gnlk uygulamalarla elde edilebilir. Sizin
iin en uygun Autotelic Disiplin, gelitirdii Gl Sol-Beyin becerileri ile birlikte
Toolbuilding yoluyla en ok aranan aratr.
Yzeyde kutupsal kartlklar olarak grlen iki nitelik olan Primitive Drive ve Noble Spirit'i
brakr. Aslnda, ayn dahiyane madalyonun iki yz vardr.
NCELKL SRC
Tarihteki az saydaki figr brahim Lincoln'den daha asildir. Bununla birlikte, baarl olma
yolunda ilerlemesi o kadar gl ki adalar sk sk onu saldrgan ve kendi kendine buluyorlard.
Eski hukuk orta William Herndon, Lincoln'in hrsnn "dinlenme bilmedii kk bir motor"
olduunu ve "ileride hesaplama ve planlama" yapt biraz asitsel bir ifadeyle belirtti.
Sigmund Freud, Lincoln'u gl ama iddia edilen bir libidoya atfetmi olurdu. Freud, insanlarn
cinsel arzularn, gkdelenleri artmak, kitaplar yazmak, Civil Wars kazanmak veya kefedilmemi
denizleri denemek iin eit derecede ekici bir arya dntrmek iin benzersiz bir hediye
olduuna inanyordu.
Napoleon Hill'in byk motivasyonu kabul etti. "Seks enerjisi btn dahilerin yaratc
enerjisidir." 1937'de yazd. "Seksin itici gcnde yoksun olan byk bir lider, inaat ya da
sanat asla olmamt ve olmayacakt."
ekil 15.1 Fosillemi DNA'dan alma, Jurassic Park filmindeki bilim adamlar canl, nefes alan
dinozorlar yaratt. Dnme yntemleri de gemiten yeniden canlandrlabilir. DNA'da deil, viral
bir enfeksiyon gibi akllardan bir bakasna yaylabilir dnce ve davran kalplarn kendi
kendine oaltan biimde korunurlar. talyan Rnesansnn veya 5. yzyl Atina'nn altn gnlerini
geri getirmek iin modern toplumu Sokrates ve Leonardo da Vinci'nin beyninde gelien ayn Genius
Meme ile enfekte etmeliyiz. Muhtemelen buna benzer bir ey gibiydi.
Hill, Lincoln'u William Shakespeare'in yansra George Washington'u ve "yksek dereceli seks"
zellikli olan dier baar armatrlerini baarlarnn krklediini syledi. Bu, kadn severler
olduklar anlamna gelmiyordu. Tam tersi. Hill, fiziksel cinsiyetle insann yaratc bir yolculua
kma eiliminde olduunu syledi. Birok erkein "yabani yulaflarn" genlie alkanlk yapma
alkanl, Hill'in grne gre, krk yana kadar kendilerini ayrt etmediklerinden byk

lde sorumluydu. Tepede ne srlen byk dahiler, cinsel arzularn fiziksel ifadelerden
uzaklatracak ve daha verimli hrslara dntrdkleri lde baard.
Oru ve Oru
phesiz, seks srcs zihnin tabi olduu ilkel uyarc deildir. Vahi doadaki hayvanlar, besin
alndan dolay gl bir ekilde ynlendirilir.
Obeziteden anorexia ve bulimia'ya kadar uzanan MENSA yelerim arasnda yeme bozukluklarnn
allmadk bir sklna dikkat ektim. Belki de bu gzlem, itah ile istihbarat arasnda bir
balant olduunu gsterir. Azizler ve mistikiler, yzyllar boyu oru yoluyla manevi aknla
ynelmilerdir. Freud'un cinsel "yaylm" ve Hill'in "dnml dntrme" gibi alk, aln
ilkel srcsn daha yksek puanlara sokmaya hizmet eder mi?
Aslnda, modern beyin bilimi bunun olduunu ileri srer. Deneyler, alk-yardm dahil olmak zere
birok uyarlma biiminin beynimizi zekice dnce iin harcam olduunu gstermitir. Avlanma
zayflamken, maara yaayan atalarmz yeniliki yeni besin kaynaklar bulmak zorunda
kalmlardr. Daha akll olmam olanlar alktan lme eilimindeydi. Nadiren reyebilecekleri,
atalarmz olduklar ve zelliklerini bize iletebilecek kadar uzun yaadlar! Bylece her nesil
evrim, geici IQ artlarn yakalama kabiliyetimizi glendirdi.
Uyarlmaktadr
Blm 5'te, Walter Freeman ve Christine'in
Skarda, tandk bir koku kokladnda tavan beyinlerine basan kaotik beyin frtnalarn lt.
Aratrmaclar, byle bir alg patlamasnn beynin her tarafnda patlamas iin, beyindeki
hcrelerin ilk nce fiziksel olarak tavan cinsel istek, alk, susuzluk veya fiziksel tehdit
yoluyla uyarp elektrikle astarlanmas gerektiini tespit etti. Byle bir uyarlma kazanm,
elektrik potansiyelinin bir lsdr - tavann beyin hcreleri arasnda, beyin hiper reseptif
hale getirir. Grne gre insanlarda da, byle uyarlma ve alglama, alak gestalten
oluturduumuz alg patlamalarn tevik eder.10
"STATSTK HAKKLARI"
Tehdit altnda olduumuzu hissettiimizde, kalplerimiz yaryor ve nefesler hzlyor. Daha sonra
ne zaman
Tehlike gemi, bedenler normale dnyor. Dr. Luiz Machado, hzlandrc bir
Devlet niversitesinde Modern Diller Profesr ve nde renme
Rio de Janeiro, ustaca dncenin benzer bir dizilim izlediine inanyor.

Machado, "Btn zamanlar insanlar akll deil" diyor. "stihbarat mekanizmalar, spesifik
ihtiyalar karlamak iin nroglandler devreler aktive edildiinde retilir." [11]
Blm 13'te belirttiimiz gibi, beynimiz 10 dakikalk bir Mozart'n muamelesine yant verir
D Major'daki ki Piyano Sonat, K. 448, hemen 8 ila 9 IQ puan "saret" edip sonra yaklak 15
dakika sonra normale dnerek. Bu geici "istihbarat", Machado'nun vahi doada ilkel beyinlerimize
programlandna inand acil IQ arpklklarn yanstabilir.
Limbik Sistem
Machado'ya gre, "istihbarat faaliyetleri", limbik sistem tarafndan, daha derin ya da daha ilkel
orta beyin blgesinde serebral korteksin altnda yer alan bir dizi yap tarafndan tetiklenir
(bkz. ekil
15.2). Bilim adamlar, limbik sistemin duyguyu, ayn zamanda saldrganlk, alk, cinsiyet ve
ebeveyn igds gibi temel tahrikleri ynettiine inanyor.
Limbik sistem ayn zamanda duyusal izlenimlerin yksek hzl bir ilemcisi gibi davranr. Be
duyunun hepsinden gelen verileri sralar ve analiz eder, sonular korteksin uygun alanlarna
frlatr ve sonra daha ileri analiz iin geri gelen verileri yeniden birletirir. Limbik beyin,
blnm saniyeler iinde defalarca tekrarlanan bu yksek hzl geri besleme dngsyle
evremizdeki dnyadaki kompleks gestaltenleri oluturur.12,13
ekil 15.2 Genius, gda, cinsiyet ve dier hayatta kalma ihtiyalar iin gl itahlarla
balantldr. Bu ilkel srcler limbik sistemden kaynaklanr (glgeli).
Sra sresince herhangi bir zamanda, limbik sistem belirli bir gestalt zerinde ele geirip acil
eylem balatabilir. rnein aniden, aalardaki siyah ve portakal izgilerinin gzel deseninin
gerekten de a olan kapy a kapandn fark edebiliyor olabilir. Byle zamanlarda, limbik
beyin serebral kortekste danmaktan rahatszlk duymadan hareket eder. Tehlikeyi bilinli olarak
tanmadan bile savunma hareketi yapmamz salar.
Blm 1'de, bilinli zihnin yalnzca 126 biti ileyebildiini not ettik
saniyede 40 bit, saniyede sadece 40 bit, ancak duyularmz saniyede 10 milyon bitlik girdi alr.14
Bu bilinsiz girdilerin tm, yaklak olarak allan limbik beyinde hemen hemen annda
uygulanan, sralanr, ilenir ve gerekli olduunda gerekli hale getirilir. Bilinli serebral
korteksin 80.000 kat daha hzldr.15 Limbik sistemin sper hzl ilemi, bir kanguru srnn bir
dal kartal grev yapmadan nce bir saniyelik gvenlik fraksiyonlarna atlamasn salar.

Machado, limbik sistemin birincil ilevinin, kendisini Koruma ve Trlerin Korunmas iin SAPEo
Portekizce ksaltmas olarak adlandrd ey olduunu ne sryor (Sistematik Preserva "Pres
Presa pero Preserva" ya da "Preserva" o Esp Espcie). Kuraklk, alk, yrtc hayvanlar ve
azalan damzlk poplasyonlar, bireylerin ya da trlerin hayatta kalmalarn tehdit etmektedir.
Bu zorluklarla kar karya kalan doadaki hayvanlar, gleri, dayankllklar ve
yaratclklar iin azami gayret gsterdiklerini grrler.
Koruyucu Melek rolnde limbik sistem hayatta kalmay salayacak herhangi bir amaca bavuracaktr.
Machado'ya gre, serebral kortekste yer alan rasyonel akl, limbik beynin ihtiya duyduu ekilde
konulandrp atlayabilecei birok acil yedekleme sisteminden yalnzca biridir.
Dolaysyla, empanze, sulu ancak eriilemeyen termitlerle doldurulmu bir gnlkle kar karya
kalrsa, empanze tarafndan onlara nasl ulalacana yardmc olmak iin limbik beyin,
"istihbarat etkisi" oluturabilir. Fakat eer leopar, empanze her zamanki gibi yakalanrsa,
limbik beyin, hi zeka gerektirmeyen daha ilkel "sava veya uu" refleksleri harekete geirir.
KMSZ RUH
nsanlar ilkel srcler zerinde "daha yksek" akl, merhamet ve fedakarlk fakltelerinden daha
doast ve acmasz olarak bakma eilimindedirler. Aslnda yksek fakltelerimiz de SAPE
tarafndan ynetilmektedir.
Einstein'n kendisi bir kez, ahlakn trlerin hayatta kalmasna katkda bulunduuna ve doruluk
derecesini bir rnek olarak kullandna dikkat ekti. "Einstein, kaytszlk, dier insanlarn
ifadelerine olan gvenini ortadan kaldrr" dedi. "Byle bir gven olmadan, sosyal ibirlii
imkansz veya en azndan zor. Bununla birlikte, bu tr bir ibirlii, insan hayatn mmkn klmak
ve hogrl yapmak iin gereklidir. "
Trleri korumak iin birok canl kolayca kendi hayatlarn feda edecektir. Somon dourmak iin
upriver upriver, cezalandrma rapids ve a aylar cesurken, sadece iftleme sonras ksa bir sre
yorgunluk lmek. Ana kular avc avclarna yavrularn defalarca saldrrlar ve ii arlar
bedenlerinden ayrlrken baklar ilerinden kard halde kovan korumak iin skr.
Cmertlik, merhamet, grevime ballk, fedakrlk ve romantik sevginin hepsi hayvanlar dnyasnda
benzerlik tayor. Bu rafine duygularn bizi yemek yemeye, eletirmeye ve gerekirse ldrmeye
iten ayn limbik sistemde retilmesi tesadf deildir. Grup hayatta kalma konusundaki igds,
bizi dar kiisel karmza bakmamza ynlendiren gl bir kuvvettir.
UZUN GRNM
"Her yata," dedi William James, "Tespitleri en uzak ulara atfta bulunarak sallanan adamn en
yksek istihbarata sahip olduu" kaydedildi.
Gerekten de, baz ilkel balklara, araziye girip iki yzl bir amfibiyene dnmesi iin ilham
veren amalard. Uzaktan, yarm kanatlar yayarak uurumdan atlayan ilk protobudun hedefleri
uzakt. Zamann balangcndan itibaren, dahiler - insan ya da dierleri, bireysel amalarla
deil, trn geliimi iin szsz, limbik drtle ynlendirilen evrim nclne yol at.
EVRENZZ
Charles Darwin, bir trn yalnzca "doal seleksiyon" yoluyla ilerlediine inanmt - en deerli
kiinin hayatta kalmas. Gnmzde ou genetiki, dier glerin ibanda olduunu kabul
etmektedir. Modern toplumda gelimi tp ve sosyal hizmetler ou insan doal seleksiyonun
korkun sonularndan korur. Ancak evrim caydrlp ileriye doru ilerlemektedir.
Bugn, rnein, nc molar dileri olmakszn, zellikle Eskimolar ve Avrupallar arasnda
dnyaya gelen insanlar giderek daha fazla insann domasna neden oluyor. Her zamankinden ok, ilk
molar zerinde kk ile daha fazla insan grlyor. Bu ilgin deiiklikler kimin yaad veya
ld zerinde ok az etkiye sahip gibi grnse de, bir isel genetik saat tarafndan
ynlendirilmi gibi acmaszca ileri doru ilerlemektedir.18
Snrsz Potansiyel
On dokuzuncu yzyldaki modern saha ve saha olaylarnn balangcnda, bir insann 4 dakika iinde
bir mil atmas fiziksel olarak imkansz kabul edildi. On yln ardndan on yllar getikten sonra
yeryzndeki en iyi koucular srekli olarak bu kilometre tana ulaamamt. Daha sonra, 6 Mays
1954'te Roger Bannister, mili 3 dakika 59.4 saniyede koturarak hayrete drd. O zamandan beri,
4 dakikalk yollar rutin hale geldi.
Benzer fenomen entelektel alanda meydana geldi. Yzyllar boyunca, dnyann en byk satran
ustalar gzleri kapal oynayarak cesaretlerini test ettiler. Uzun zamandr gz farma oyununun
insan kapasitesinin snrn belirlediine inanlyordu. Sonra, 1933'te Alexander Alekhine
baaryla otuz iki gz kamatrlm oyun oynad. Daha sonra byk ustalar Alekhine'nin kaydn
toza brakt. Koltanovski 1960'da elli alt gzl keman oyununu oynarken u anki rekoru krd ve
elli elli kazand ve kalann berabere bitirdi.19

Memetik Evrim
Bu ilerlemeler mems tarafndan tetiklendi. Sadece atletik yarmann memesi, bir koucuyu 4
dakikalk mili ama noktasna kadar yllarca itmek ve eitmek iin tevik eder. Yalnzca satran
memeleri, insanlarn herhangi bir sebepten tr sebep verebilir ya da anlarn, elli alt oyunu
bir defada geri arma noktasna getirmek ister. Byle atlmlar yapldktan sonra, meme tadil
edilir ve sonraki nesillerin her biri daha az zorlukla ayn grevi yerine getirir.
1930'larda Nazi genetikileri, insan trnn iyiletirilmesinin tek yolunun seici yetitirme
yoluyla olduunu, yani "kt" veya istenmeyen genlere sahip olanlarn toptan ldrlmesine
inatla ve trajik bir ekilde nclk eden bir varsaym olduunu dnyordu.
Aslnda, insan evriminin verimli bir motoru olarak slah 10 milyon yl akn sredir bitmitir.
Serebral korteksin geliimi ve bu fikirlerin olumas ve iletilmesi iin esiz kapasitesi
olduundan, genler deil memeler, deiim iin en gl uyary salamtr.
SMART LALAR
Tabii ki, zekay arttrmak iin pek ok umut verici yntem fizyolojik, memetik deil. Bu
teknikler, memetik yazlmn indirildii donanm gelitirir. zellikle "uyuturucu bamll"
ndaki heyecan verici yeni aratrmalara deinmekteyim; baz aratrmaclarn iddia ettii,
vitaminler, ifal bitkiler, amino asitler ve eitli kimyasal bileikler, bellek ve zekay
artrabilir.
Doru mems tarafndan canlandrlan insanlar, akll uyuturucularn mdahalesi olmadan bile
istihbarat reten nrokimyasallar yayarlar. Bu kendilik glendirici geri besleme dngsyle,
beyin kendi fiziksel geliimini zamanla ynlendirir. Yine de, evrimin imdi ve sonra balamas
iin yanl bir ey yoktur, akll uyuturucular da budur.
Bu kitapta snrl yer kapladndan yalnzca uzun tecrbe ve uzmanla sahip olduum teknikler
zerinde younlamay setim - memetik olanlar. Bununla birlikte, akll uyuturucular kendi
balarna aratrmak iin okuyucularn bilgilendirilmesi nerilir. Bu aratrma hzlandrc
renme alannn n saflarnda yer almaktadr ve erken sonular olduka etkileyicidir.
Ward Dean, MD ve John Morgenthaler (B & J Yaynlar, 1990, PO Box 483-905, Santa Cruz, CA 95061)
ve Life Extension: Durk Pearson ve Sandy Shaw'n Uygulamal, Bilimsel Yaklam (Warner Books)
tarafndan Akll Uyuturucular ve Besin eleri neriyorum. , New York, 1984).
MEME'NZ SEN
"Btn Dnya ncelemesindeki bir yazar olan" Keith Henson "adl kalem ismi ile imzalanm olan
anonim bir makalede, halk tm memuriyetlerini kaybeden bir memenin derinliklerinde tanmlamak
iin" mime-oids "terimi ortaya kard. Btn eritlerin dini ve politik fanatikleri genellikle bu
kategoriye girer. Bir meme oidinin kritik zayfl, kendi memelerini seme kapasitesini
kaybetmesidir. Bunun yerine memeler onu seip onu kendi iradesini yapmaya ynlendirir.20
Memo olmama. Memelerinizi akllca seerek- elinizden kan kiileri atarak- kendi bilincinizi
tasarlayabilirsiniz. Tarih, memlerin zekice seilmesinin insann geliimini byk lde
gelitirdii birok rnek sunar.
rnein Rnesans Avrupa'da, baz talyan ehirlerindeki yetkililer, Roma rakamlarndan yeni Arap
sistemine gei yetkisi vererek torunlarna ok byk bir hizmette bulundu. O zamandan nce, basit
hesaplamalar yapmak iin bir dahi olmalsn . 24 kere arpmay deneyin 37. Bugnn ou insan
bunu nc snfnda yapmay rendi. Ancak, XXIV kez XXXVII arpmaya alrsanz, gerek bir
mcadele iindesiniz. Arap rakamlar belgesinin akllca benimsenmesi, dnyann byk bir
blmnde insan dnce kapasitesini byk lde hzlandrd.
GENIUS MEME'NZ ETKNLETRN
Bu kitab okuduktan sonra artk Genius iin temel kodu kullanyorsunuz

Meme ve onu harekete geiren aralar. Bu meme'yi kendi banza diriltmek iin kullanabilirsiniz
Socrates, Imhotep ve Leonardo da Vinci'yi ynlendiren Rnesans zihniyetini aklnzdan karmayn.

Aktivasyon srecinin temelinde Gnlk Grnt Ak uygulamas vardr. Aklm sa beynin ve limbik
sistemin ince mesajlarna atktan sonra, Genius Meme'in dier bileenleri doal olarak yerini
alacaktr. Kendi alglarnz size yol gsterecek, sizi her admda sonraki adma gsterecektir.
ALDOU TAHMN!
Gemi kitaplarm okuyanlarn bana yaklatklar yllara sayg duyamyorum ve "Image Streaming'i
denedim ve benim iin ie yaramad" dedi.
Bu gibi durumlarda, hep unu soruyorum: "Resimlerinizi canl bir ortaa ya da kasetiye yksek
sesle anlattnz m?"
Bu daima ikayetinin yzne akn bir ifade getiriyor. "kisi de," sonunda itiraf edecek. "Bunu

kafamda yapabileceimi sanyordum."

zenli okuyucu, Blm 3'te, Bilinsizlik zellii gibi sessiz Grnt Akna atfta bulunduumu
hatrlayacaktr. Kendinizi ounlukla uyku olarak bilinen derin bir teta durumuna yatrmak iyidir.
Tekniin hibir ksm, bir ortaa veya bir teybe sesli olarak yksek sesle akland iin
genellikle ihmal edilir. Bununla birlikte, baarlarndan hibiri daha nemli deildir. Baz
okuyucular, sessiz Grnt Ak'ndan zaten iyi sonular aldklarn iddia edebilirler. Bununla
birlikte, bu faydalar yalnzca tam prosedr izleyerek byk lde artrabilirler.
NCL AL
Tpk insan beyni karmaay ve bozulmay kullanarak daha yksek ve daha karmak bir gestalten
geirmeyi gerektirir; bu nedenle toplum u an iin kk bir aksamaya ihtiya duyuyor ve bu yzden
kavanozdan ekinerek onu daha yksek bir dzlemin ynne doru ynlendiriyor. Kendi cihazlarna
braktmzda, kurumlarmz durgunluk eilimindeydi. Etkinlik uruna, okullarmz ve iyerlerimiz
bizi k bir sraya dizilmi zgn kk kurdeleler haline getiriyor. Belki de bu yzden cesaret
ister ve dahiyane yol yrmek biraz fedakrlk gerektirir. retmenler, patronlar ve topluluk
liderleri, acmasz it nclleri kamak ve dallarnz gkyzne yaymak iin sizi her zaman
dllendiremez.
Kurun itleri olmak istemiyorduk. Gl sekoya gibi bymek iin tasarlandk. indeki ince
mesajlara yakndan bakn. Limbik beyninizin soylu talimatlarn izleyin. Mmkn olduunu
dndnzden daha ksa srede, bu yaamn sunabilecei en derin ve kalc memnuniyeti
bulacanz evrim ncsndeki yerini alacaksnz.
Hzlandrlm renme hala bebeklik dnemindedir. Kt finanse edilmi ve kurulmu aratrma

kurumlar tarafndan byk oranda ihmal edilmi olan bu gne kadar, ak ve zeki beyinlerden biraz
daha fazla silahlanm, her kesimdeki insanlarn hala byk bir etkisi olabilecek bir alan olmaya
devam ediyor.
Proje Rnesans, uzmanlarn ve uzman olmayanlarn hem devam eden Beyin / Akl devrinde hayati bir
rol oynamasna yardmc olmak iin tasarlanmtr. zellikle Image Streaming ve The Einstein
Factor'da belirtilen dier tekniklerle insan zekasn gelitirme hedefini paylaan bir erkek ve
kadn adr.
Project Renaissance sayesinde yerel Image Streaming destek gruplar organize edebilir, beyin /
zihin aratrmasnda liderlerle iletiim kurabilir, lke apnda atlye ve seminerlere katlabilir
ve haber bltenimiz araclyla alanndaki gelimeleri takip etme konusunda ayak
uydurabilirsiniz.
Daha fazla bilgi iin en az 64 posta ile kendi adresli, damgal bir zarf gnderin:
Proje Rnesans
Posta Kutusu 332
Gaithersburg, MD 20877
(301) 948-1122
Proje Rnesansna ye olmay seip edinmemesin, Einstein Faktr konusundaki tepkilerini en ok
duymak istiyoruz. Ltfen yorumlarnz, kiisel hikayelerinizi ve grlerinizi bize gndermekten
ekinmeyin. Bu tekniklerin size nasl yardmc olduunu ve nasl gelitirilebileceini
dndnz bilmek istiyoruz. Heyecan verici beyin gelitirme dnyasnda kendi teorilerini ve
kiisel maceralarnz duymak istiyoruz.
Sizin izninizle, mektuplarnzdan bazlarn, ksmen veya tamamen, haber blteninde makaleler veya
vaka incelemeleri olarak yaynlayabiliriz. Tamay kolaylatrmak iin zarfnz ve mektubunuzun
stn aadaki renk koduna gre iaretlemenizi neririz:
Krmz kod: Kiisel mektup. Yaynlanmak iin deil.
Portakal rengi: Tam veya ksmen ancak aklama yaplmakszn yaynlanabilir.
Kod sar: Tam veya ksmen, yalnzca takma adla veya
ba harfleri belirtildi.
Yeil renk kodu: Tam veya ksmen yaynlanabilir ve adyla ilikilendirilebilir.
Umarz The Einstein Factor'dan honut kaldnz. Ltfen balantda kaln.
nsz
1.
John Patrick Zmirak, "Zrva in Bio Dalgal Biofeedback" Arac

Performans, "Baton Rouge Dnyas Raporu, 25 Temmuz 1995, Sayfa 74.
2.
Richard J. Herrnstein ve Charles Murray, Bell Erisi: Amerikan Yaamnda stihbarat ve Snf
Yaps, zgr Basn / Simon & Schuster, New York, 1994, sayfa 403.

Blm 1
1.
Mihaly Csikszentmihalyi, Ak: Optimal Deneyim Psikolojisi, HarperPerennial, New York, 1990, sayfa
29.
2.
"Beyin Filtrelerinde Bilinsizlik", Beyin / Zihin Blteni, Interface Press, Los Angeles,
Kaliforniya, 4 Temmuz 1977, cilt. 2, hayr. 16, sayfa 2.
3.
John McCrone, "Dnce Hzndan Daha Hzl Dua", Bamsz, 27 Haziran 1993, Sayfa 71.
4.
Michael Talbot, Holografik Evren, HarperPerennial, New York, 1992, sayfa 21.
5.
Thomas G. West, Zihin Gznde: Grsel Dnrler, renme Glkleri Bulunan stn Zekallar,
Bilgisayar Grntleri ve Yaratcln ronileri, Prometheus Books, Buffalo, NY, 1991, sayfa 135.
6.
Ibid., Sayfa 140.
7.
Ibid., Sayfa 138.
8.
Ibid., Pages 118-1212.
9.
Ibid.
10.
Cynthia Mayer, "Yaklak 40 Yl Sonra Einstein'n Beyinine Katld," Akron

Beacon Journal, 24 Ekim 1993, sayfa A2.
11.
Bruce Bower, "Einstein'n Beynine Gidinmek," Bilim Haberleri, 25 Mays 1985, cilt. 127, sayfa 330.
12.
Marian C. Diamond, Arnold B. Scheibel, Greer M. Murphy, Jr. ve Thomas Harvey, "Bir Bilim Adamnn
Beyninde: Albert Einstein," Deneysel Nroloji, Nisan 1985, cilt. 88, hayr. 1, sayfalar 198 - 204.
13.
MC Diamond, RE Johnson, AM Protti, C. Ott ve L. Kajisa, "904 Gn Yal Ftktaki Plastisite,"

Deneysel Nroloji, 12 ubat 1985, cilt. 87, hayr. 2, sayfa 309 - 317.
14.
Marian Diamond, Kaltm Zenginletirme, Free Press, New York, 1988.
15.
Santiago Ramon y Cajal, Histologie du Systme Nerveux de Lhomme et des Vertbrs, cilt. Ben ve

II, Malorie, Paris: 1909-1911. (Jos M.
R. Delgado, MD, Zihin Fiziksel Kontrol: Psychocivilized Society'ye Doru, Harper & Row, New York,
1969, sayfa 53).
16.
Bower, "Einstein'n Beynine Gidin", Sayfa 330.
17.
brahim Pais, Hafif Lord, Albert Einstein'n Bilim ve Yaam, Oxford University Press, New York,
1982, sayfa 131.
18.
Robert B. Dilts, Genius Stratejileri, cilt. II, Meta Yaynlar, Capitola, Calif., 1994, sayfa 85-
86.
19.
Pais, ince Tanrm, sayfa 131.
20.
Robert B. Dilts, Genius Stratejileri, cilt. II, sayfalar 46 - 48.
21.
bid., Sayfa 48-49.
22.
Ibid., Sayfa 48.
Blm 2
1.
Arthur Asa Berger, "Hayal kurmak," Whole Earth Review, Yaz 1992, hayr. 75, sayfa 37 (1).
2.
Grolier'in Akademik Amerikan Ansiklopedisi, evrimii Srm, Grolier

Elektronik Yaynclk, 1994, "REM uykusu"
3.
Bilgisayar Grntleri ve Yaratclk topyalar,
Prometheus Books, Buffalo, NY, 1991, sayfa 143.

4.
AR Luria, Bir Mnemonist Zihin, Harvard niversitesi Yaynevi, 1968, sayfa 25.
5.
Ibid., Sayfa 24.
6.
Ibid., Sayfa 82.
7.

Bat, MindIs Eye'da, sayfa 143.
8.
Lunia, bir Mnemonistin Zihni, sayfa 28.
9.
Ibid., Pages 52-53.
10.
Ibid., Sayfa 64.
11.
Edward Dolnick, "Gerekten Yaratlan Ryalar", The Atlantic, July 1995, cilt. 266, hayr. 1, Sayfa
41 (16).
12.
Charles P. Reinert, "Fikri Beceri Gelitirme ki Yntemi Arasndaki n Karlatrma"

(yaynlanmam). Hzlandrlm renme ve retme Dernei'nin yllk konferansna (SALT), San
Diego, Kaliforniya, 27 Nisan 1989.
13.
Charles P. Reinert, "Szl Olarak Tanmlanan Grntlerin Entellektel Becerileri Gelitirmede

niversite Dzeyindeki Etkisinin n almas" (yaynlanmam). Hzlandrlm renme ve retme
Dernei'nin yllk konferansna (SALT), Chicago, Illinois, 27/30 Nisan 1990'da sunulmutur.
14.
Bruce Bower, "Mikro Hcre Anlar", Science News, 15 Kasm 1986, cilt. 130, sayfa 313 (3).
15.
Francis Crick, artc Hipotez, Charles Scribner'in Sons, New York, 1994, sayfalar 182 - 183.
16.
Dolnick, "Gereklerin Yaratt Ryalar", sayfa 41 (16).
17.
Lawrence Miller, "REM Uyku: Zihin Pilot I"? Psikoloji

Bugn, Eyll 1987, cilt. 21, sayfa 8 (2).
18.
Reinert, "ki Ynl Beceri Gelitirme ki Yntemi".
Blm 3
1.
Robert B. Dilts, Genius Stratejileri, cilt. Ben, Meta Publications, Capitola, CA, 1994, sayfa 166
- 167.
2.
Brad Lemley, "Altnc Sense", Washington Post, 7 Temmuz 1985, sayfa 4.
3.
Ibid.

4.
Jon Van, "Beyin Tanabilir Veri, alma Onaylar", Chicago Tribune, 6 Haziran 1985, Blm 6, 7.
5.
Daniel Goleman, "Zihnin Yenilenmesi, Bilinsiz Geniletilmi Bir Rol Vermektedir", New York Times,
7 ubat 1984, sayfa C1.
6.
AR Luria, Bir Mnemonist Zihin, Harvard niversitesi Yaynevi, 1968, sayfa 81 - 82.
7.
John Wolkes, "Hipnozda Bir alma", Psikoloji Gnmz, Ocak 1988, cilt. 20, sayfa 22 (6).
8.
Carl Jung ve dierleri, Man and His Symbols, Doubleday & Co., New York, 1964, sayfa 27.
9.
Robert B. Dilts, Genius Stratejileri, cilt. III, Meta Publications, Capitola, CA, 1995, sayfa 323.
10.
Ibid.
11.
William Blake, "Masumiyetin Eserleri", William Blake: Bir iir ve Mektup Seimi, ed. J. Bronowski,
Penguin, New York, 1958, sayfa 67.
4. Blm
1.
Catherine M. Cox, " Yz Genirn Erken Zihinsel zellikleri", Genius'un Genetik Aratrmalar,
cilt. II, Stanford University Press, 1926.
2.
Bilgisayar Grntleri ve Yaratcln ronileri, Prometheus Books, Buffalo, NY, 1991, sayfa 140.
3.
Daniel Golden ve Alexander Tsiaras, "Daha yi Bir Beyni Oluturma", Yaam, Temmuz 1994, cilt. 17,
hayr. 7, sayfalar 62 - 69.
4.
5.
"Beyin Gc (ve Yalanma)", Joannie M. Schrof, US News and World Report, 28 Kasm 1994, cilt. 117,
hayr. 21, sayfalar 88 - 87.
6.
Santiago Ramon y Cajal, Histologie du System Nerveux de Lhomme et des Vertbrs, cilt. Ben ve
Ben, Malorie, Paris, 1909-1911.
7.
Jos MR Delgado, Akln Fiziksel Kontrol: Bir Doru

Psychocivilized Society, Harper & Row, New York, 1969, Sayfa 49.
8.
William D. Misner, "Erken ocuklukta Hareketliliin nemi: ki Amerikan Hint Kltrnn

Karlatrlmas," nsan Potansiyeli, cilt. 2, hayr. 1, 1969.
9.
West, MindIs Eye'da, sayfa 29.
10.
Ibid., Pages 103, 112.
11.
Joseph Schwartz ve Michael McGuinness, Yeni Balayanlar in Einstein,

Pantheon Books, New York, 1979, sayfa 65.
12.
Bat, MindIs Eye'da, sayfa 9-11.
13.
Ibid.
14.
Ibid., Pages 109, 111.
15.
Gary Zukav, Dans Eden Wu Li Masters: Yeni Bir Genel Bak

Fizik, William Morrow & Co., Inc., New York, 1979, sayfa 136.
16.
lgi duyan okuyucularm iin ekonomik dncelerim, zel olarak yaynlanm bir kitap olan
"Kurumsal ve Kamu Politikasnda Tercih Edilen Ara olarak Tevikler, Proje Rnesans,
Gaithersburg, MD, 1995" te aratrlmtr. Tel .: (800) 649-3800.
17.
Alex F. Osborn, Uygulanan Hayal: lke ve Usuller

Yaratc Problem zme, Charles Scribner's Sons, New York, 1953,
sayfalar 88-89.
18.
Ibid., (Sayfa 45'deki Fritz Kahn'dan, Design of the Universe'den alnt yaparak).
19.
Irvin Rock ve Stephen Palmer, "Gestalt Psikolojisinin Miras"

Scientific American, Aralk 1990, cilt. 263, hayr. 6, Sayfa 84 (7).
20.
Wenger'i Kazann, "nsan stihbaratn Gelitirmek in: stihbarat Arttrabilir mi le Bir

Disiplinleraras Soruturma", Project Renaissance, Gaithersburg, MD, 1972, 1990 basks.
21.

Jill Neimark, "Byl. ekillendirilebilir. ItsMemory, "Psikoloji

Bugn, Ocak - ubat 1995, cilt. 28, hayr. 1, sayfa 44 (8).
Blm 5
1.
Thomas West, Akl Gznde: Grsel Dnrler, renme Glkleri Bulunan stn Zekallar,
Bilgisayar Grntleri ve Yaratcln ronileri, Prometheus Books, Buffalo, NY 1991, sayfa 195.
2.
Stephen M. Kosslyn, "Zihinsel Grntlerin Bilisel Sinirbiliminin Etkileri", Science, 17 Haziran

1988, cilt. 240, hayr. 4859, sayfalar 1621 - 1626.
3.
Michael I. Posner, Steven E. Petersen, Peter T. Fox ve Marcus E. Raichle, "nsan Beyindeki
Bilisel lemlerin Lokalizasyonu", Science, 17 Haziran 1988, cilt. 240, hayr. 4859, sayfalar
1627 (5).
4.
Alex F. Osborn, Uygulanan Hayal: Yaratc Problem zmenin lke ve Prosedrleri, Charles
Scribner'in Sons, New York, 1953, sayfa
127.
5.
Donald T. Phillips, Liderlik zerine Lincoln, Warner Books, NY, 1992, sayfa
69.
6.
Bat, MindIs Eye'da, 197-198. Sayfalar.
7.
Ibid.
8.
Ibid., Sayfa 111.
9.
Julius Caesar, Sava Sava, Kitap VIII: 4, Harvard niversitesi Yaynlar, 1917.
10.
Edgar D. Mitchell, Sc.D. ve Robert Staretz, MS, "Gerekler Hakknda

Bilinalt Hzlandrlm renme-Doal renme Teknii,
yaynlanmam taslak, 18 Mays 1994.
11.

Scientific American, Aralk 1990, cilt. 263, hayr. 6, Sayfa 84 (7).
12.
Walter J. Freeman, "Alglamann Fizyolojisi: Beyin, Duyusal Mesajlar Bilinli Alglara Neredeyse

Annda Dnrr", Scientific American, ubat 1991, cilt. 264, hayr. 2, s. 78 (8).
13.
Ibid.
14.
John P. Ertl, 30 Mart 1967'de Ottawa niversitesi'ndeki Sibernetik Aratrmalar Direktr

tarafndan verilen "Zplad Potansiyeller ve Zeka" dersini, "Beyin Dalgalar Tarafndan stihbarat
Testi" balkl yeniden basld. MENSA Blteni, CX, Nisan 1968.
15.
Ned Herrmann, The Creative Brain, Beyin Kitaplar, Lake Lure, NC, 1989.
Blm 6
1.
Carl Jung ve dierleri, Man and His Symbols, Doubleday & Co., New York, 1964, sayfa 56.
2.
Ibid.
3.
John Horgan, "Aydnlatlm Hayali Gzlem", Omni, Eyll 1994, cilt. 16, hayr. 12, sayfa 44 (6).
4.
Stephen Laberge ve Howard Rheingold, Lucid Dreaming'in Dnyasn Kefedin, Ballantine Books, New
York, 1990.
Blm 7
1.
John Spencer, Paranormal: Olmayan ve tesinde Kuvvetler zerine Modern Bir Perspektif, Crescent
Books, New York, 1992, sayfa 81.
2.
Ibid., Sayfa 148.
3.
Win Wenger, stihbaratnz Artrma, DOK Publishers, East Aurora, NY, 1987, sayfa 70.
4.
33.
5.
Robert B. Dilts, Genius Stratejileri, cilt. Ben, Meta Publications, Capitola, CA, 1994, sayfa 230.
6.
Ibid., Sayfa 232.
7.
WT Jones, Bat Felsefesinin Tarihi: Klasik Zihin,

Harcourt, Brace, & World, Inc., New York, 1969, sayfa 192.

8.
Ibid., Sayfa 137.
9.
Jean Starobinski, "Genius a", UNESCO Courier, Temmuz 1991, sayfa 18 (4).
10.
John Horgan, "Kuantum Teorisi", Scientific American, Temmuz 1992, cilt. 267, hayr. 1, Sayfa 94
(9).
11.
Michael Talbot, Holografik Evren, HarperPerennial, New York, 1992, sayfa 41 - 42.
12.
Itzhak Bentov, Stalking the Wild Sarkac, Dutton, NY, 1977, sayfalar 11,
14. (Peter Russell, The Brain Book, sayfa 153'de gsterilmitir.)
13.
Peter Russell, The Brain Book, EP Dutton, Inc., New York, 1979, sayfa
152.
14.
Ellen Muraskin, "Bellek Kristali", Popler Bilim, Austos 1992, cilt. 241, hayr. 2, sayfa 38 (1).
15.
Russell, Brain Book, sayfalar 152 - 153.
16.
Talbot, Holografik Evren, sayfa 41.
17.
Ibid., Sayfa 50.
18.
Richard S. Broughton, Ph.D., Parapsikoloji: Tartmal Bilim, Ballantine Books, New York, 1991,
sayfa 74-75.
19.
20.
Ibid., Pages 52-53.
21.
Michael Talbot, Beyond the Quantum, Bantam Books, New York, 1988,
sayfalar 27? 39.
22.

Blm 8
1.
Superlearning 1.2 milyondan fazla kopya satmaya devam etti. Balca devam olan Superlearning
2000, 1994 ylnda Delacorte Press tarafndan yaynland. 1970 ylnda yaynlanan Ostrander ve
Schroeder'in Demir Perde Arkasndaki Medyatik Keifler adl gncel bir srm, 1996 ylnda
piyasaya srlecek. Daha fazla bilgi iin, Superlearning, Inc'i arayn: (212) 279-8450, Faks:
(212) 695 9288.
2.
Sheila Ostrander ve Lynn Schroeder, Nancy Ostrander, Superlearning 2000, Delacorte Press, New
York, 1994, sayfalar 150-155.
3.
Ward Rutherford, The Druids: Sihirbazlar Bat, Sterling Publishing Co., Inc., New York, 1990,
sayfa 126.
4.
Charles Squire, Celtic Mit ve Efsane, Newcastle Publishing Co., Hollywood, Kaliforniya, 1975 (lk
basm, 1905), sayfa 124.
5.
Magaly Olivero, "Crazy! Bir r A Fikri Nasl Olunur, "alan Kadn, Eyll 1990, cilt. 15,
hayr. 9, sayfa 144 (5).
6.
Michael Talbot, Holografik Evren, HarperPerennial, New York, 1992, sayfa 76-117, 98 - 99.
7.
Raymond A. Moody, Jr, Ph.D., MD, "Aile Reunionlar: Modern Gn Psikomanyetinde Ayrlanlarla
Vizyoner Karlamalar", Yakn-lm almalar Dergisi, 11 (2), K 1992.
8.
Jayne Gackenback ve Jane Bosveld, "Hayallerinizin Kontroln Aln"

Psikoloji Bugn, Ekim 1989, cilt. 23, hayr. 10, sayfa 27 (6).
9.
Ibid.
10.
Robert B. Dilts, Genius Stratejileri, cilt. Ben, Meta Publications, Capitola, Calif., 1994, sayfa
174-175.
11.
Napolyon Tepesi, Dn ve Zengin Byt, Fawcett Crest, New York, 1960 (rev. Ed.), Sayfalar 168-
169, 217 - 219.
12.
Michael Gazzaniga, Sosyal Beyni: ebekeleri Kefetmek

Zihin, Temel Kitaplar, New York, 1985.

Blm 9
1.
Jung, Carl ve arkadalar, Man and His Symbols, Doubleday & Co., New York, 1964, sayfa 37.
2.
Robert B. Dilts, Genius Stratejileri, cilt. II, Meta Yaynlar, Capitola, Kaliforniya, 1994, sayfa
185.
3.
Thomas G. West, MindIs Eye'da, Prometheus Books, Buffalo, NY, 1991, sayfa 124.
4.
Paul Pilzer, Snrsz Servet: Ekonomik Simyann Teorisi ve Uygulamas, Crown Publishers, New York,
1990, sayfa 104.
5.
Stephen A. Booth, "Fast Chips", Popular Mechanics, Austos 1994, cilt. 71, hayr. 8, sayfa 36 (4).
6.
Paul Zane Pilzer, rportaj, 24 Austos 1994.
7.
Pilzer, Snrsz Servet, sayfa 105.
8.
Constance Holden, "Akademi Ordusu O Olabilir Olacaktr", Science, 11 Aralk 1987, cilt. 238,
hayr. 4833, sayfa 1501 (2).
9.
Wilson Bryan Key, Subliminal Seduction, Signet / Penguin Books, New York, 1974, sayfa 22-23.
10.
Ibid.
11.
Paul R. Scheele, MA, PhotoReading Btn Zihin Sistemi, renme

Strategies Corporation, Wayzata, Minn., 1993.
12.
Avi Karni, David Tanne, Barton S. Rubenstein, Jean J. M Askenasy ve Dov Sagi, "Bir Algsal
Becerinin Gecelikte Gelitirilmesi REM Uykusunda Bamszlk", Science, 29 Temmuz 1994, cilt. 265,
hayr. 5172, sayfa 679 (4).
Blm 10
1.
Robert Jay Lifton, Dnce Reformu ve Totalizmin Psikolojisi: in'de "Ykama Makinesi zerine Bir
nceleme", Kuzey Carolina niversitesi Basn, Chapel Hill, NC, 1989, Sayfa 3.
2.

Scientific American, Aralk 1990, cilt. 263, sayfa 84 (7).

3.
Robert B. Dilts, Genius Stratejileri, cilt. II, Meta Yaynlar, Capitola, Kaliforniya, 1994, sayfa
185.
Blm 11
1.
"Renegades: Taciz edilmiler ve Scorned, Onlar Yollar Ve Kazand", Baar, Ocak / ubat 1990,
sayfa 30.
2.
Donna Partow, "Gzel Fikirler", Home Office Computing, Haziran 1994, cilt. 12, hayr. 6, sayfa 85
(5).
3.
Robert M. Palter, ed., Toward Modern Science, cilt. I: Eskia ve Ortaa Biliminde almalar,
Farrar, Straus & Cudahy, New York, 1961.
4.
5.
Bruce Bower, "Byk Beyin Drenaj: Tartmal Bir Teori, Atada Beyin Bymesini Damar Alyor",
Science News, 13 Ekim 1990, cilt. 138, hayr. 15, sayfa 232 (3).
6.
Elaine Morgan, "Su Bebei", Yeni Devlet Yneticisi ve Toplumu, 11

Aralk 1992, cilt. 5, hayr. 232, sayfa 29
Blm 12
1.
Black Elk, Black Elk Speaks, Nebraska Press niversitesi, Lincoln, Nebr., 1979.
Blm 13
1.
Britt Anderson, MD, Nroloji Yardmc Doenti, University of

Alabama, Birmingham, rportaj, 22 Austos 1995.
2.
"Bilinli Zekalar Sola Eik", Science News, 11 ubat 1995, cilt. 147, hayr. 6, sayfa 88 (1).
3.
Susan Okie, "Nroloji: Mkemmel Pitch Asimetri", Washington Post, 6 ubat 1995, sayfa A2.
4.
Gottfried Schlaug, L. Jankcke, Y. Huang ve H. Steinmetz, "Mzisyenlerde Yapsal Beyin

Asimetrisinin n Vivo Kantlar", Science, 3 ubat 1995, cilt. 267, hayr. 5198, sayfa 699.
5.
Peter Russell, The Brain Book, EP Dutton, Inc., New York, 1979, sayfa 22-23.
6.

Judith Hooper, "Snr Faktr", Omni WholeMind Newsletter, Kasm 1988, sayfa 1, 3.
7.
Erica E. Goode, "iddet Snrlar: Yeni Kiilik Teorisi Zihinsel ve Duygusal Geirgenlie
Odaklanmtr," US News and World Report, 20 Ocak 1992, cilt. 112, hayr. 2, sayfa 57 (3).
8.
Hooper, "Snr Faktr", sayfa 1, 3.
9.
Goode, "Psiik Snr izgileri," sayfa 57 (3).
10.
Maria Montessori, Eitimde Spontan Etkinlik, Cambridge, Mass., Robert Bentley, Inc., 1964.
11.
OK Moore, "Duyarl Ortamlar", 1964 Abington Konferans iin hazrlanan "zel Yn Bulma
Ynergeleri" iin hazrlanan Moore'nin zel monografisi. Ayrca Anderson'la birlikte Moore'a,
David'in "Eitim Ortamlarn Aydnlatmaya Ynelik Baz lkeler"
A. Goslin, ed., Sosyalizasyon Teorisi ve Aratrmas El Kitab, NY: Rand McNally & Co., New York,
1969.
12.
Cushman, Kathleen, "Montessori Hikyesi", "Ebeveynler" Dergisi, Ocak 1993, cilt. 68, hayr. 1,
sayfa 80 (5).
13.
Bruce Bower, "Bronz Grntler Mzikin Serebral Tarafn Ortaya kar," Science News, 23 Nisan
1994, cilt. 145, hayr. 17, sayfa 260 (1).
14.
Ronald W. Clark, Einstein: Yaam ve Zamanlar, Avon Books, New York, 1994, sayfalar 140-141.
15.
Thomas G. West, Akl Gznde, Prometheus Kitaplar, Buffalo, NY, 1991, sayfa 120. (Alnt: M.
Winteler-Einstein, "Kroki," balkl, cilt 1, 1987, sayfa xix.)
16.
Clark, Einstein, sayfa 29.
17.
Bat, MindIs Eye'da, sayfa 120.
18.
Allan Miller ve Dorita Coen, "Okullarda Mzik Vakas", Phi Delta Kappan, ubat 1994, cilt. 75,
hayr. 6, sayfa 459 (3).
19.
Mike Snider, "Mozart'n Mzii Aklnz yiletirebilir", USA Today, 14 Ekim 1993, sayfa 1D.
20.
Frances H. Rauscher, Gordon L. Shaw ve Katherine N. Ky, "Mzik ve Meknsal Grev Performans",
Nature, 14 Ekim 1993, cilt. 365, sayfa 611.

21.
Sheila Ostrander ve Lynn Schroeder, Nancy Ostrander, Superlearning 2000, Delacorte Press, New
York, 1994, sayfa 111.
22.
Miller ve Coen, "Okullarda Mzik", sayfa 459 (3).
23.
Jack Gordon, "Ana renme Hzlandrlm renme," Eitim, Mays 1989, cilt. 26, hayr. 5, sayfa
81.
24.
Ostrander, Schroeder ve Ostrander, Superlearning 2000, sayfa 69 - 73.
25.
Ibid., Sayfa 76.
26.
bid., Sayfa 86-96.
27.
Frederick Le Boyer, iddet ermiyor, Knopf, New York, 1975.
28.
Bonnie Pruden, ocuunuzu Doumdan Altya Uyumlu Tutma, Ballantine Books, New York, 1986.
29.
Wenger ve Susan Wenger' Kazanmak, "Zeky Artrmann Bir Metodu Olarak, Gen ocuklarda Mzik
Grme Okumasn ve Mkemmel Metni retmek", Hzlandrlm renme ve retme Dernei Dergisi,
1990, 15 (1 ve 2).
Blm 14
1.
Albay John B. Alexander, Byk Richard Groller ve Janet Morris, The Warrior's Edge, William Morrow
ve irketi, Inc., New York, 1990, sayfa 92.
2.
"Silahlar, lmcl Silahlar," The Economist, 18 ubat 1989, cilt. 310, sayfa 18
3.
Karl W. Luckert, Msr Iklar ve branicilik Atei: Hristiyanln Evrimsel Perspektifteki

Teolojik ve Felsefi Kkleri, New York Devlet niversitesi Bask, Albany, 1991, sayfa 101.
4.
Lev Vygotsky, Dnce ve Dilde, MIT Press, Cambridge, Mass., 1962.
5.
Ronald W. Clark, Einstein: Yaam ve Zamanlar, Avon Books, New York, 1994, sayfa 30.
6.

1.
7.
Joannie M. Schrof, "Beyin Gc", US News and World Report, 28

Kasm 1994, cilt. 117, hayr. 21, sayfa 88 (7).
8.
Edwin M. Reingold, "Daha Kolay Yaplan Matematik: Bir Japon retim Metodu, ABD'de," Zaman, 4
Haziran 1990, Cilt. 135, hayr. 23, sayfa 83 (2).
9.
Robert B. Dilts, Genius Stratejileri, cilt. 1, Meta Publications, Capitola, CA, 1994, sayfa 176.
10.
Ibid., Sayfa 169.
11.
Jeff Olson, "Hafif Kenar," Baar, Ocak / ubat 1995, sayfa 20.
12.
Clark, Einstein, sayfa 85.
13.
Csikszentmihalyi, Flow, sayfa 67.
14.
Robert B. Dilts, Genius Stratejileri, cilt. II, Meta Publications, Capitola, CA, 1994, sayfa 198.
Blm 15
1.
Kurt Mendelssohn, Piramitlerin Riddle, Praeger Publishers, New York, 1974, sayfa 40.
2.
Robert B. Dilts, Genius Stratejileri, cilt. II, Meta Publications, Capitola, Calif. 1994, sayfa
18.
3.
Howard Bloom, Lucifer Prensibi: Tarihin Kuvvetleriyle Bilimsel Bir Seferi, Atlantik Aylk Basn,
New York, 1995.
4.
Ibid.
5.
Keith Henson, "Meme Bilimi: Bilgi Virsleri Bilimi", Whole Earth Review, Winter 1987, no. 57,
sayfa 50 (6)
6.
Bloom, Lucifer Prensibi, sayfa 101.
7.

Mendelssohn, Riddle of the Pyramids, sayfa 50.
8.
Donald T. Phillips, Liderlik zerine Lincoln, Warner Books, New York, 1992, sayfa 108.
9.
Napolyon Tepesi, Dn ve Zengin Byt, Fawcett Crest, New York, 1960, sayfa
184.
10.
Walter J. Freeman, "Alglamann Fizyolojisi: Beyin, Duyusal Mesajlar Bilinli Alglara Neredeyse
Annda Dnrr", Scientific American, ubat 1991, cilt. 264, hayr. 2, s. 78 (8).
11.
Luiz Machado, Beynin Beyni, Cidade do Crebro, Brezilya, 1990, sayfa 141.
12.
Freeman, "Alg Fizyolojisi," sayfa 78 (8).
13.
Kenneth M. Heilman ve Paul Satz, nsan Duygusunun Nropsikolojisi, Guilford Press, New York, 1983,
sayfa 93.
14.
Hainer, R. "Rasyonalizm, pragmatizm ve varoluilik, E. Glatt ve M. Shelley, The Research Society,

Gordon ve Breech Science Yaynlar, New York, 1968'de (Luiz Machado'da Alntland, Beyin Beyni,
Cidade do Crebro , Brezilya, 1990, sayfa 56-57).
15.
Ibid.
16.
Dilts, Genius Stratejileri, cilt. II, sayfa 10.
17.
Ibid., Sayfa 7.
18.
Christy G Turner, Regents Profesr, Arizona Eyalet niversitesi, Tempe, Ariz., Rportaj, 22
Austos 1995.
19.
Peter Russell, The Brain Kitab, EP Dutton, Inc. New York, 1979, sayfa
105.
20.
Henson, "Mimarlk," sayfa 50 (6).
Srada ne var
okuma listeniz

Bir sonraki
harika okudum!
Bu yazarla ilgili kiisel kitap seimleri ve gncel haberler aln.

imdi kayt ol.

The Einstein Factor TR

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

The Einstein Factor TR

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

24.11.2017 W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po.

Win Wenger ve Richard Poe tarafndan telif hakk 1996

1. Grnt (Psikoloji) 2. Grselletirme. 3. Yaratclk yetenei. 4. Dnme ve dnme. I. Poe,

Leo Zajac'n ansna

12 Grup almas 13 ocukluun Penceresi 14 Kuvvet Kullann 15 Genius Meme

stihbaratnz arttrr msnz? Kesinlikle.

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po 2/124

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po 3/124

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po 4/124

THE GENIUS WITHIN

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po 5/124

NE YAPMIDI HAKKIMIZDAK DELD?

Bir Genius Yapmak

GENIUS'N HAZIRLII TEORS

Bir insanda Diamond'n sper farelerinin salncaklarna, merdivenlerine, kou bandna ve

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po 6/124

Birka istisna dnda, bilimdeki harika bulgular sadece

Fakat en nl ve aktif partizanym nk onu Einsteinian Discovery Technique olarak

Yllar getike, almalarm beni tutarl bir ekilde cinler

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po 7/124

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po 8/124

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-Po 9/124

Hereyi Hatrlayan Adam

Shereshevesky'nin pf noktas, ok duyarl dnce frtnalarn, hafzasn krklemek iin

DREAM FENOMEN ARISIYOR

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 10/124

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 11/124

sonunda lld. Image Streamers IQ'da ok daha keskin kazanlar gsterdi.

Beyindeki Kanallar Kazmak

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 12/124

NEUROLOJK LETMNZ ARTIRIN

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 13/124

tasarland. Mziin daha gl bir ekilde iletileceine iddetle inand.

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 14/124

Zihinsel imgelemenin gc ve canll potansiyel olarak snrszdr. Manzaralar, sesler ve

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 15/124

MEVCLEN NEM KULLANIN

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 16/124

Yukardaki olgular blml Aklama Prensibinde zetlenebilir:

TPK GRNT AKII

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 17/124

Hala pucu ETMYORSA NELERE BALI?

Arka Grnt Teknii

Eski D Geri arma Yntemi

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 18/124

Gzleri bal Boum

Gz Kresi veya Koku Krleme

Zaman / Uzay Metodu

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 19/124

Benzer bir ey deneyebilirsiniz.

Canl Ortak Grleri

Canl Bir Orta le birlii Yapmak

Image Stream ile iletiim kurduktan sonra,

Panoramik Tarama Teknii

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 20/124

Genileyen Duyular Teknii

Kiisel Gr Adan Kurtarmak

Bu teknikleri uygularken kukusuz, birok teknii kefedeceksiniz

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 21/124

hissedersiniz - daha akllca seersiniz.

f le:///C:/Users/ADNAN/Downloads/W n-Wenger_-R chard-Poe-The-E nste n-Factor_-A-Proven-New-Method-for-Increas ng-Your-Intell gence-P 22/124

Eller ana prensibi

Marian Diamond, sanlar ar uyarc bir evreye yerletirme konusundaki nl deneyini