MAGNEZIJUM

Esencijalni intraelijski katjon (pored K+)

Vane uloge:
kofaktor oko 300 enzima
regulator jonskih kanala
vaan intracelularni signalni molekul
modulator oksidativne fosforilacije
ukljuen u razne procese:
nervna provodljivost
miine kontrakcije
transport K+
transport Ca2+

Distribucija magnezijuma

Intraelijski katjon
K+ i Mg2+ najzastupljeniji u eliji

U organizmu oko 24 g
50 % u kostima
1 % u ECT
35% vezano za albumin (nedifuzibilan)
65% u jonskom obliku (difuzibilan)
49 % u elijama (obrnuto od Ca)

Metabolii aktivna tkiva- bogata
magnezijumom
mozak, jetra, bubrezi
U plazmi: od 0,75 do 1,5 mmol/L

1
 Distribucija magnezijuma u telu
Organ % Mg (mmol) Mg (mg)

Kosti 53 530 12720

Miii 27 270 6480
Meka tkiva 19,2 192 4608
Eritrociti 0,5 5 120
Serum 0,3 3 72

Ukupno 1000 24000

Kod odrasle osobe od ~ 70 kg

Distribucija Mg u plazmi
Slobodni (jonizovani) Mg vezan za anjone
Mg2+ - difuzibilan -
7%

- difuzibilan -

60% 33%

Mg vezan za proteine
- nedifuzibilan -

2
 Metabolizam magnezijuma

Homeostaza Mg creva i bubrezi

U crevima apsorpcija iz hrane (zeleno povre)
tanko crevo, a mala koliina rektalno (klizme)
aktivan i pasivan transport
inhibicija apsorpcije: celuloza fosfatom
aktivacija: vitamin D (slabiji efekat nego apsorpcija Ca)

Bubrezi - reapsorpcija oko 95%
30% u proksimalnim tubulima
70% u u uzlaznom delu Henlejeve petlje

Homeostaza magnezijuma

Ravnotea: intestinalna apsorpcija / bubrena ekskrecija

U kostima oko treine raspoloivo za izmenu

Alternativni naini gubitka: intezivno znojenje i laktacija

Homeostaza Mg kontrolisana
nijedan hormon ne kontrolie iskljuivo koncentraciju Mg

Regulacija PTH - slina kao Ca (izuzetak: ekstremna hipo-Mg)
kapacitet ove kontrole je nizak
sekrecija PTH stimulisana umerenom hipomagnezijemijom
a suprimirana hipermagnezijemijom
jaka hipomagnezijemija inhibira sekreciju PTH
Koncentracija Mg u serumu - normalna, a deficit u eliji

3
 Metabolizam magnezijuma
Magnezijum
iz hrane Znoj

12
0,2
1,5 0,1
Ekstracelularna Kosti
Creva
tenost i plazma
6,2 0,1
100 96

Feces
Bubreg
7,3
Urin

4,5

Promet Mg u organizmu (mmol/24h kod odrasle osobe)

Apsorpcija magnezijuma u GIT-u

Dnevni unos ~ 300-360 mg Mg (hrana, voda)

Depoi Mg - iskljuivo iz hrane

40-50 % unetog Mg se apsorbuje

Vit.D umereno poveava apsorpciju-indirektno poveanjem apsorpcije Ca

Pretpostavljeni mehanizam apsorpcije
transcelularni
pasivni transport ili olakana difuzija sa
apikalne strane
aktivni transport sa bazolateralne strane
ne postoji znaajan konc.grad.
intercelularni (stegnute neprolazne spojnice)
koncentracioni gradijent

4
 Reapsorpcija Mg
Filtrirani Mg
(oko 75 %)

DT
5%
Korteks PT
20 % KUHP
(pasivno, paracelularno 65 %
velika,hidratisana
Medula
molekula)

MSHP
Papila malo
(antidiureza,
deficit Mg)

Urin
5%

Mehanizam reapsorpcije Mg u debelom

uzlaznom kraku Henleove petlje
uglavnom: paracelularno,
Mg-voltanim protokom (poveavaju ga hormoni)
u sluaju poremeaja koncentracije.

I faza: formiranje + elektrohemijskog

gradijenta na luminalnoj strani
1. Na+/K+ antiport (krv)
2. K+/Cl- kotransport (krv)
3. Cl- uniport (krv) Lumen
4. Na+/2Cl-/K+ kotransport (lumen) Krv
(osetljiv na furosemid) +2 +1
5. K+ uniport (lumen)
6. tesne spojnice:
2 Na+ iz lumena u krv
1 Cl- iz krvi u lumen

II faza: pasivni prolazak Mg kroz uske spojnice

usled elektrohemijskog gradijenta

5
 Faktori koji utiu na izluivanje Mg

Inhibicija reapsorpcije Mg u proksimalnim

tubulima: poveanje zapremine tenosti i
osmotska diureza

Smanjena reapsorpcija u proksimalnim
tubulima i uzlaznom kraku Heneleove petlje:
oboljenja bubrega (lekovi koji su toksini za
bubrege, cisplatin, ciklosporin, digoksin i dr.)

Tiroidni hormoni poveavaju izluivanje Mg

Hipomagnezijemija

[Mg] < 0,7 mmol/L

Steeni poremeaj

Samo dva su nasledna
DEFEKT INTESTINALNE APSORPCIJE
DEFEKT TUBULARNE REAPSORPCIJE

Uzroci:
Poremeaj organa za varenja
Poremeaj ekskrecije bubrezima
Endokrini i metaboliki poremeaji
Redistribucija intra- i ekstra-celularnog Mg

6
 Hipomagnezijemija
Smanjeno unoenje
alkoholizam, proteinsko-kalorijska malnutricija, produena infuzija ili
smanjeno unoenje mg (dijeta)
Malapsorpcija
inflamatorna bolest creva, glutenska enteropatija, intestinalni bypass,
radijacijski enteritis, porodina primarna hipomagnezijemija
Poremeaji tubula
alkoholizam, hiperaldosteronizam, hiperparatiroidizam, porodina
magnezurina hipomagnezijemija, post-renalna opstrukcija, post-
transplataciono stanje, nefrotoksini lekovi (amfotericin, cisplatin,
aminoglikozidi), nedostatak kalijuma, diuretici, osmotska diureza
Intracelularno pomeranje
post-miokardijalni infarkt, post-paratireodoktomija, oporavak nakon
diabetine ketoacidoze, oporavak posle gladovanja, akutni pankreatitis

Simptomi hipomagnezijemije

Simptomi identini hipokalcijemiji
Miini tremor, poremeaj gutanja, povraanje, tetanija

Izrazita hipoMg - inhibicija sekrecije PTH, poremeaj delovanja
PTH na receptore, sniavaju se aktivnosti 1-hidroksilaze i
adenilat ciklaze (Mg-zavistan ezim)

Deficijencija Mg dovodi do hipertenzije

HipoMg izlazak K+ iz elije poremeaj rada srca
Sniena aktivnost Na+-K+ ATP-aze (Mg-zavistan enzim)
Povean rizik intoksikacije digitalisom !!!

HipoMg - poremeaj stabilizacije membrane i agregacije
trombocita
Pojaana koagulacija u oteenim krvnim sudovima

7
 Hipermagnezijemija

[Mg] >2 mmol/L

Prekomerno unoenje magnezijuma
Antacidi, infuzije u kojima je Mg

Smanjeno izluivanje magnezijuma
Hronino oteenje bubrega (naroito ako je
metabolika acidoza), akutno oteenje bubrega

Poveano oslobaanje iz elija
Crush-sindrom, druge bolesti

Simptomi hipermagnezijemije

Hipermagnezijemija od 1,5 do 2 mmol/L izaziva

hipotenziju i esto je asimptomatina

Miina slabost
Inhibicija sekrecije acetilholina zbog kompeticije sa
kalcijumom

Promene rada srca
Smanjena osetljivost elijske membrane
Bradikardija, blaga hipotenzija
Ako je [Mg]>7 mmol/L - zaustavljanje rada srca - hitno
se daje Ca-glukonat- intravenski !!!