:

:
.

:
,

:
,

:
500



,

:
. 7

,
 . 9

( ) . 14

. 23

1914. . 29

. ,

1914. . 54

.
1914.

. 89
 ,

. 104

1916. . 113

. 128

. 137

-
. 141

. 157

. 165

,
1916 . 186


.
,


.



.



.



.
, ,
, .
,
,
.
. ,
. , ,
.
!
!
!


,

.


, ,


.


,

,

.


,

.

, ,
, .

.
, , , ,

.

, ,
.
100-.
250.000
.

,
, , ,
, .

.

, , ,
.
. .
.
,
.

,
:
-
- .
,
. .

. .
,
1916. .

1916-1918. .
1916.
.
.
.

. :
! !
,
, :

,
, !...
,
... ...

, ,
. , !
.
, ...
! !
!
, .
!
1916-1918.
, .
.
, , .
,
.
, ,
.
,
.

,

1916-1918..
1862.
1876-1878.,
. :
, ...
... ,
.
...
. !
,

10


... ,
...
!...
!
. ,
, .
.
.
:
.
,
.
,

. ad literam
I ...

II :
1 , ,
, .
2 , ,

3 ,
, .
, .

, , !
, . :
, , ,
. .
?!

,
, ,
.
,

.

,
.

11


28. 1914..
, , .
: . , , .
.
-
.
. ,
.
, ,
, ,
.
, .
. ,

. .
, ,
.
. ,
, :
,
. ,
. ,
,
. !

, .
:
- /

.
:
1. , , ,

2.
, .
3. , ,
, .
4. 21. 1916.
.
5. , ,

6. ,

12


1916. .
7. 1918.,

.
:
.
( )


, .
,
.

- .
,
,
. -
,
, .

.
:
, ! ,
,
.

13


, -
, 1914.
,
, ,

.
, ,
.
,
.
. ,
, ,
.
. ,
,
(
)
, ,
, .
- ( 1885), -
(1898), (1899-1902), - (1905)
,
, ( 1905 1911)
(1908), .
.
. ,
, ,
,
,
,
.

, , ,

14


... , , sta-
tus quo ,
. ,
,
,
.

.

, .

.
,
, ,
.
,
.

.
28. 1914.

? ?
? ,
, ?

?


?

? ?

***
,
,
.



.

1878. ,

15


-
.
, ,
,
, .
, ,
, , ,
, ,
, ,
,
...

.
, ,
,
.
, ,
, , .
,
.

19. 20. .
20
:
,
()
,
,
, ,
.
. :
, ;
,
,
;
,
; .
,
,
.

. : ;

16


;
(
- );
;
;
(

),
.
20. -

. .
. .
.

.

.

, ,
.

, ,
. ,

.

- . ,
, , ,
(
) ( )

,
.
.

.

.
,
.

17


- ?
, 1914. ,

( ......).

.
. :

;
(,
48.300 2,
39.5002 80%.
1.470.000 47%
.
40% .);
.
29.10.1913.

( 1912/13)
.
, ,
:
, ,
, ,
, ( -
, ).

, ?
.
- 52
6 ,
4,5 (
) 450.000 .
,
(
700.000 ),
.
-
.
-

.

18


, .

.
- 22.000 ,
21.000 ,
. ,
, , ,
, ,
.
?
-
.
150.000 .
, (, , , ...).

;
- .

. 1914. 7
910 43
( 70- 20. ).
- .

I .

, ,
.
!
-
. .
.
. ,
, .
-
.
.
-
.
,
, .
?
- . 80%

19


(2-5)
.
,
. 1914.

. , , ?
II,

, .

,
(
,
, ,
...).
II
,
, , ,
.
,
, .

(1905, 1908/1909, 1911). 1912.

.
,
,
( )

.

.
,

.
1906. ( 1911.
).
: ,


.

20


.
, ,
1908. .

. ,
,
(1878).
,
1912. 1913. .

. ,
, .
,
,

, .
. .
.


.
-
,
. 65
, , ,
. .
, 8 .

360 .
, ,
, .
,
, , , .

.
.

4,5 ,
370.000 630.000 , 114.000

, 400.000
.

21


, 26% .
.
80% ,
, ,

.
544 57%
. ,
,
. 2/5

. ,
.

.
.

, , ,
.
, .
1918.
, ,
, .

.
,
.

,
.


?
, ,
- ?

22


1914.
,

,
.
,
,
.


, .

, .
1914. , , ,
, , ,

. , ,
,

,
. ,

,

. , ,
. .
,

.
,



.

23


,

,
.
, ,

.
,

.


.


. ? ,
,
,
.
,
.
, ,
.
.
,
.
.
,

.

.
,
, . ,
. 1914. ,
,
.
,
. , 26. 27. 1915. ,

. . ,
,

24


, , ,
, ,

.
. .
4.
,
. .
.
. , ,
,
.
.
.
, ,

.
.
,
55.000
. ,

, . 1915.
,

.
. ,
, 18.
1916.
.
.

.


,
.
? ,
.
, .
.

25


.

, , .
21.
. ,
, .
,

.
,
.
,
.
400.000
, ,
1916. . ,
.
. 1917.
,

,
, ,
, ,
. 1918. ,
,
, .
4.
,
. ,
,
. 1918.
.
.
. 1917. ,
1918.
. ,

, ,
, , .

26


, ,
.

, .

,
.
.

,
, .
, ,
, . , ,
,
, ,
, .
, , .
,

. ,

. ,
. ,
.
, ,

, ,
.
, ,
.

, ,
, :
. ,
.
,
, ,
. ,
1921. .
, .
,
1919. 1920.

27


,
,
.
,
, . ,

.
, ,
, .
1925. ,
,

.
.

,
. ,
.

( - )

28


1914.

, .
,
,
.
90- , ,
, ,

, , .
1999.
. ,
,
,
,
,
.
,

1914. .
XX , 1903.
,
.
,
, ,

. ,
,
XIX
XX .
1 ,
.

,

29


, ,
, 2.
,

,
, .

,

.
,
,
.
,
, .
,
, ,

,
1 , , ,
1884. , ,

, ,
-, ... .

, . ,
,
. , , .
. .
, .
, .
, (. ,
18761903, . . . , 2012, 6465).
2 -, - - ,
, XIX ,
, ...,
,
, ,
... ,
,
, ,
,
[].... ,
- ,
, .

,
,
, ,
(, 157159).

30


. ,
,

.
, ,
,

,

.
, 3.
,
,
,


4.
,
-,
, ,

II, 1914. .
,
,
,
,
...
,
5. ,
-
,
.
, -,
. ,

.

3 . , , , . XLII, . 2, 16. 1934, 101

105. : . , , 1924, 89.
4 : . , , : . ,
, . . , 1965, 197230.
5 . , , , 1995, 31.

31


, ,
, ,
-, .6


.
,
-,
.
,
,
. II ,
.
,
,
,
. 7
, ,
,
,
- ,
-
,
,
-, - .
,

- , ...
. , ,
() . 8

,

9, .
,
, .
6 , 14. 1926; . , (
1914. ), : XX , , X,
1969, 14; . . , , , 2007, 69.
7 (), (), 1914, III/1, 2, . . 3.419; . . , .
, 69.
8 : . , . , 3233.
9 , , . . ,
s. a., II.

32


,
,
, . ,
,
,
,
,
, .
,
-.
, ,



. , ,
XX , -
,
.

,
10. ,
,
1914. ,
,
,
.
5. 1914.
-
.

.

,
,
. , 19.
11. -

10 : . . , . , 5364.
11 . . , 19141918, s.a., 20.

33


.

, 22.

,
12.

, 21. 23. 1914. ,

. ,

. .

.
,
,
.

,

- .
-
13.
,
, -
,


14.
II ,
. ,
15.
, ,

-
, ,
. ,

12 : .
13 : , . VII, . 2, 1/14. Maj 22/4
1914, 635637; . , , 1977, 4850.
14 . , . , 2013, 18.
15 . . , . , 23.

34


,
.

6. 1914.
. , ,
,
.
, .


, ,
.
-
. ,


.

,
-
.

,
16.
1914.
, ,
,
.

, . ,
, ,
17. ,
,
,
. -
,
,
.
16 . , . - (1875
1941), 2011, 323324.
17 17. 1914. ,
... (. . ,
, I, 1938).

35


,
,
,
,
- .

,
18.

,
. (The Morning Post,
The Times, The Standard, The Pall Mall Gazette)
,
, -
.
.
,

, -
.

,
.
The Times-a
, ,
,
.

-
.
, -
, ,
. , ,
. ,

.

, , ,
,

18 . , ., 325329.

36


.

19.
,

20. ,
, ,

,
.

:
. , ,
.

,
.21
-

.
,
22. ,
,

. ,

,

,
,
.
,
.
,

19 , 319323, 329330.
20 , ,
:
, ,
, . :
. . , . , 25.
21 , 27.
22 : , 26.

37


. ,
, ,
.


, .
.
,
.

,
.
,
23.

24.
. ,
, 24. ,
.
, -
,
. ,
, .
, ,
.
: 1)

; 2)

, ,

23 . . , , 8586. ,
, , ,

, .
, II, ,
, . ,
, . ,
, , ,
(. , ,
2009, 299301).
24 . , , ,
-, ,
, . -
, , (. .
, . , 27).

38


.

, ,
. ,
24. 1914. ,

. ,

, .
,

, - 25.

-
26. 24. 1914.
,

. .
, , ...
. ,
27.
,

, . 28
,
a ,
,
25 . . , , 8587.
26 . . , ., 26.
27 .
28

. , ,
,
, ,
. .
,
. ; ,
, .
; , ,
.
,
.
.
(. , 19111918, I, 1936,
172; . , 19161923, 2009, 3031).

39


.
,

29. V
,
.

,

.
-
.

- .
-

,
. ,

- ,
,
. ,
(, ,
)
.
.
,
.

,

,

.
,
, -
.

29
,
.
,
48 (. , . , 335336).

40


,
5
.
.

-
.
,

30.

,
. , 25.
,

-. ,
.
,
-. II
, , .
, , .
25. 1914. .
-
. ,

, ,
, .
II,
.

,

.
-,
. ,
. -
,
- ,
, 31.
,
30 , 330332.
31 . . , . , 8890.

41


32. 1,7
27. 1914. ,
. .
, II :
, ,

.

.

, ,
.
, . , ,
,

. 33
,
,
.
, ,
 . , ,
, , .
: , .
, , .
. ,

,
,
.

. 34
.
II, :

,
.

32 , 90.
33 : . , . , 327328.
34 , 328.

42


,
, .

,
.
, :
35.

.

,

.

, , ,
,
36,
,
.
,
.
,

.
,
.
,
, .
.
,
-
.
.
-
37 .
,
. ,
,
.
35 : .
36 : . , 1914, 1973, 3941.
37 . , . , 330344.

43


38,
, ,
, 30. 1914. ,
, ,
,
. ,

II
. 39


, 1914. .

,
,
.
,
, . ,
,
. 40
, 1914.
,
.

38 , ,
,
.
, .
,
, . , ,
, ,
. , ,
,
( (1. I 20. XII 1918), . . . ,
I, 1964, 1314).
. , ,
,
, ,
, ( : . . , . , 3233).
39 . , . , 329.
40 , .
. -
1885. . ,
.
. ,
, (.
, 19141917. , 1994, 75).

44


. ,
: ,
,
. , ,
.
, 25.
(6. ) 1914. :
, ,
.
, ,
. ,
.
, ! 41
, , .1.

, 42.
.
,
,

.
,
, ,
41 . , . , 19181988, ,
1988, 3435.
42 - 1912. ,
- .
, -.
,
5. 1913.
, 14. . ,

, . 1 .
,
.
20 .
, .
. 1 , .
:
,
,
, , ,
, ,
, .
(. ,
19141918. , 1997, 1518; . ,
1913, 1913, 196205).

45


43.

.
,

1908. . ,
, ,
58% .
,
. 5%
1913. 250

.
28. 1914.
, ,
. ,
, ,

.
.

3. 1914. .


100 44.
,
,

. , ,
,

.
,

.
, .
43 . , . , 6374; : . , 17901918,
. 2, 1989, 667839; . , . , 317454; . ,
. , 2013, 15118; . ,
. - 18781920. ,
2010, 155464.
44 . , 19181941, 2007, 172175.

46


. ,
,
.


,
.
.

,
, ,
.
, .
,
, , .

.

, 1.
1914. .
, ,
,
, , 31. ,
.
,
. , 5.
, ,

.
, -

( ),
, .

. ,


.

,
. ,

47


,
.
,
45.

,
, ,

. , .
,
, ,

,
. ,
, 6. 1914.

, ,
,
. ,
, 46.
,
,
.
1914. ,

. 4. 1914. ,

, ,

45 . , . , 125. ,
,
, :
, (. , . , 30).
,

(). ,
, .
46 : . , . , 5460; 125171; . . ,
, , . , 1929, 80104; . ,
, : - XX ,
, I, 1980, 6199; . , , .
140146; . , - , : ,
101125; . ,
(19151916), : , II, 1982, 119151; . ,
19141918, 1985; . ,
1914. , , 12/2001, 171181;
. , . , 2006, 433450.

48


,
.

. , ,
.

,
. ,

,

.


,
.
7. 1914. , -
, ,
.
,
. ,
13. 1914.
-
.

.
,
47.
,
,
.
,
,
,
.

-.

47 ,
3. 1914. (. , .
, 1528; . , ,
, , 3/1964, 3755; .
, , 19141918, 1970).

49


14. 1914.
,
, .

.

,
.
,
, ,
-,
,
48.
,
,


.
, .
, ,

,
49.
1914. ,

,
.
, -
,
,
.
.
, .

. II

.
,

48 . ,
19141918, , . 1/1973, 307317.
49 . , , 1984, 15; . ,
. , 5156.

50


.
-,

.
, ,
,

50.
-
,
.
, .

,
.

,
.
,
, .
,
, .
, ,

.
,

,
.
, ,
. ,
-,
, ,
, .
, -
. ,

, , 51.
50 . , 19141918, 3440; . , 1914. ,
1973, 3452.
51 . , . , 456460; . , ,
1926, 626628, 645; . , 19141918, 3437; . ,
1914. , 4452; . . , , 1963, 491492.

51


,
, ,

, , ,
.
,
,
. , . ,
,
, 52.

53, ,
,
, ,
54.

.

,
.

,
,
.

,
, . ,

. ,

52 . . , , , . 2, 1929.
53 ,

,
, . ,
,
. , , , :
... (. , . , 131).

, , ,
-, .
,
.
54 . , , ,
(. . , 19141918,
6263).

52


-
. ,
,
, .
, ,
,
,
.
,
. ,
1914.
55.
,
,
,
, 56. ,
,

-
, 57.
,
,

58 , , ,
. ,

- .

, 1914,
. ,
, .
.

55 . , , , 5354, 117122.
56 ,
, ,
. ,
. ,
, , .
57 ,
,
,
1912, ,
(. , . , 103104).
58 . , , , 5354.

53


1914.

. ,

- ,
, , ,
1914.
,
.


6. ,

,
.
(16 20. ),
,
, 15 19.
.

, 1914. ,
,
,
.
,
, I , 1940.

.
1940.

,
1914. .

1 ,
. 100
. (: , , ,
1971, . 238)

54


, , ,
.
,

.
(1048 ),
( ),

, 3. 4. ,
35
21/22. 1914.

, ,
:
, 9, VIII 1914..
. .
, , ,
. , ,
,

.
,
II
. .

,
,
, , ,
1915. , ,
.
, ,
, ,
.
,
,
, ,
,
,
.
1914.
-
, 1916.

55


,
, ,
1914. .
, , .
,
. , 2. 1915.
,
.
, ,
21.
2014. , .
,
,
,
.
, , - ,
, .
,
, ,


.
, , -
,
, ,
,
.
,
, , ,
,
,
.

,
-:
21. 1914.

. 2
2 , , 2009. ( . :
, 1913 1941), . 281

56


, , a
.

:

, , .
3.
,
, ,
, -
.
,
1914. -
.
,
28. 1914. ,

, .

-.
28. 1914.
: ,
. ,
, ,
,
30. ,
.
, ,
, 4.
5. .
, 6. ,
, , , .
-
.
,
.
, ,
,

, .
3 , .281

57


,
,
,
. 24. :
.
.
, .
... 4
,

 . 24/25.
-.
28. 1914. - ,
, ,
, , ,
.
,
71 14
( 35.000 ), 18 ,
6 . 5

,
, 28. ,
, 1. , -
. , ,
. 6
7
,
V ( ),
.
,
.
5. -
, .
, ;
,
4 , . 282
5 , 2, , 1971, .198
6 , , 2009. ( . :
, 1913 1941), . 282
7 , ,
.
.

58


6. 1914. ,
:
. 8

***
1914. 2.757
,
. ,
.
,

, ,
-.
28. 1914.
: , ,
V ,
.
,
,
, .

, ,
V , .
, ,
,
35.000 , -
72.000 472 9.

, ,
6.000 10 , 4
6 10.
. 191 28. 1914.
, (
) 11. e :
8 6. 1914.
9 . , - , ,
, .IV, 1928.
10 , , , . .1
11 , , 1914.,
4, 1964, . 10

59


, ,
- ,
, :
.
,
V ( ) .
,
. ,
(6 , 2 2 )
(4 , 2 2 ),
12.
,

.
,
70 .
( ),
,
, :
- ( ),
4. I II
, 4.
III ( 8
;
- II (
) ,
10., 11. 12. II 4. I
, . ,
(: 16 , 2 , 3 3
).
- ( ), 6.
, 7.
. 4.
( ) 5. (
), 4. ( 6
1/2 4 ).

,
. 13

12 , . 11
13 : , , .
11914 , , 1924, . 36;

60


- :
( )
( ).
12. ,
.

XVI ( ), VI
.
, XV (
),
, .
,
XVI ,
, II
VIII .
, : I XIII
12. , XVIII
IV, V VI .
XV , XVI,
. (VII IX )
, 48.
X XII 14.
40. .
6. ,

, 1220 , (
) 60.000 15.

,
,
, .
120 .
, ,
: , 1878.
, 1908.
.

14 , . 22 23
15 , . 23

61


, ,
, .
1910.
40.000 (
36.100 ). ,
13.600 ( 11.130),
26.000 ( 24.600), 350 (
330) .
4.430 ,
890 , 3.240 ,
280 , .
, ,
,
. 1910.
20.270 (
13.400). ,
6.400 ( 4.100),
13.540 ( 9.200), 300 (
70, .
1.538 ,
560 , 920 , 50 ,
.
1.880 ,
430 1.200 ,
220 ,
, ( 1888.
1910.
). 1910.
24.350 .
11.840, 11.460,
700, 300 .
2.551 ,
660 , 1.275 ,
330 , 260 .
( )
755 , 302 , 411
42 .
-
, ,
,
, , ,
, ,
, .

62


VIII II , .
4.560 ,
,
XV XVI 6. ,
.
2.620 ,
, 1.403, 887,
278 .
909 , ,
609, 118, 76 .
1.032 , ,
785, 117, 69 16.
, ,
, , ,

, .
,
( 4.
1906.) 17, (
1. 1906.)
.

,
. ,
.
,
(), ,
,
. ,
.
: O
(
); O ,
;
;
( ). 18

16 : 10. 1910,
, , 1912;
17 ., , 1971, . 231;
18 , , 1914.,
4, 1964, . 7

63


- ,

,
.
XX ,
1908.

,
- .

, , .
1. 1914. ,
.
556
: . 19.
(1. ) 7 ,
, 300 1183
. 19

,
.
3.
-,
6. 1914.
,
,
20.
7. 1914.
(
6. ) , ( 21.
1914. ) ,
. ,
,
.
19 , 22, 20. VII/2.VIII 1914.
20 ,
(1954),
, 4
. ., . 13

64


1114 . 1262 .1388 ,

(. 1459) (. 1497) , 7.
, ,
, 9.
, 21.
,
,
(. 1209).
,
7.
.
(. 1310) (. 1216) ,
, ,
(. ),
7.
, 22 , VIII
.
, (3. ) II
e ,
, ,
.
3.
, 327.
, a 4. , ,
23.
, ,
( ) 22. (4. )
,
, .
-
, 6. 6.
IX II . 8.
II
, 24.
II
7. ,
.

21 , 31 .133
22 , , 1914.,
4, 1964, . 15
23 : Osterich Ungarns letzter Krieg I (1931), . 96 ; Conrad, .. IV, 331 335;
24 , I, .103

65


,
.
5. , 8.
, (1101
), . 4.

.
, , III

, .
, 4. I
9.
, ,
:
25.
, ,
III , .

,
.
6. ,
, 10.
(1221 ) .
( )
II 4. III ,
. 26
, 11. , 5.
(`. 1128), 7. ,
, 6.
.

,
(. 1108) .
,
,
,
6. .
, ,
.
25 : , 1, . 305
26 , 1914,
4, , , 1964, 16

66


-
. ,
570
, 300
,
, .

, V
12.
1914. ,
6.
XV XVI 6. -
. IX II
6.
VIII , ,
12.
.
12.

, ,
.
13. 6.
,
, 14.
27.
13.
(. 1492) .
(): ( )
;
,
.
, .
,
,
14. 4. 5.
5 4
(4. ), ( 5 )
.
27 ULK I, 105; Conrad, . IV 370 -1 373, 383 -5

67


III ( ),

28.

14. ,
.
, ,
29.
XVI
.
,
.
I, II, IV XIII ,
VIII VI 30.
V .

, 14 6. .
IV
(. 1257).
, 25%

. , XIII

. ,
,
31.
, IV
,
.
15.
.
,

,
:

28 .... 1, 306
29 , 12.
, ,
,
, , .
30 , , , 1954, 122-3
31 , , 1914.,
4, 1964, . 31

68


...
. 32
.
,
,
13. a, ,
(), .
,
,
,
.
15 19. 5: 1,
a 7:1 XVI . 33

.
,
a, ,
,
.

je 16. ,
.

. 34


.
4. III , ,
14. a : (1492 ),
() , 15. ,
600 ,
: .
4. 5. (5 1/2
4 4 )
- .
15. 35.

32 I, . 312
33 () , ,
1954, 126
34 , , 1914., 4,
1964, . 31
35 I 309 -10; -, 18 -19

69


II
,
16. . ,
,
XV .
16.
I , .

,
, .
.
, -
, , III

:
(.1152 ) - -
(.1486) , .
(. 1178 )
III .

, 16.
:
15. .

, .
, . 9.
.

. ,
. 36
17. XVI
, VIII
37.
, I XV VII IX
,
X , (48 ),

.

36 4-8. 1914; , -7, - 11, -1, -7/1,

-6;
37 , . I, . 316.

70


, 1910.
, .
9/10. 1896.
,
.
, 1888. 1910. .
1910.
, 170
755 , 302
, 411 42 38.
, ,
,
,
, .
,
,
.
1906.
. 1898.
,
.
27 .
, 17 , ,
, .

, ,
. (.1280), . (.1073) (.1178).
, ,
(.1101)
1389.
,

. ,
, ,
.
3. 1914. 39
,
38
39 OULK I, 96; Conrad, IV. 426-7. (331)

71


, .
1878.
1908. ,
, .
,
. , ,
. -

. ,
-
.
(1894 1915),
,
.
, ,
, 1915. , .
, ,
,

. ,
, ,
.
: , (1909 1916),
, (1878
1943),
1943., (1886 1958), (1892
1926), (1874 1920) .

10 1978. , 1914.
1918. 15.000 . , ,
,
.
. , 1925. , 4.317
1914. 1918. .

, .
1915.
600 , .
1917.
12000 , 45791,
. ,

72


.


,

.

.
.
, ,
.

1914 1918.,
,
, ,
.
M
,
.

. 40

***

,
, .
, 18. XVI

. ( )

, ,
.
,


.

, VIII .
,
6. .

40 , , 1996, 10/11

73


,
41,
, .

***

.


16. a
,
42.
,
j 16. a . ,

,
.
XVI ,
, ,
, ,

, , 17. , XV
.
,
, ,
. 4. 5.
- ,
.
,
,
.
17. 19 , 18. 4 43.
7 - 8
, .
10 ,
-

41 16
4. I II . , . I, . 317
42 .I, . 102
43 I, 317; . 33;

74


,
1. 4. III .
.
, 3.
1. III ,
44.

,
. 23
, 37 , 2 59 (
) .
, 18. ,
.
.
4. I ,
, 4. II 7.

.
(.1073) 4. II
.
,
4. I ,
, 7. ,
,
.
17 ,
1. 4. III ,
( ).

,
.
.
20
48 , 37 (
, ) 45.
,
,
.

44
. : . , 1914,
4, , , 1964, . 25
45 -, 36-7; ., . 22-30

75


4.
18/19. .
, ,
VIII
46,
18. .

, 4 , 2 ,
6 12 .
(500 600 ).
,

- .

***

18/19.
.
, ,
,
47.
: ,
, 4.
I ,
, : 6. ,
; , ,
; 7.
.
. 7.
1. .
,
.
.
( )
4. III 4. II ,
.
, 4.
I ,

46 , 1914.,
4, 1964, . 33
47 , ,
. I, . 323; . , , 31 -41

76


4. 5. .
I ,
,
.
10 30 , 19. :
, , .
.

,
. ,
, , ,
.
, 7 .

,
.
... , ()
,
-
...48
17 15

.
,

49.
I ,
, , ,
. , ,
, ,
,
.

, 20 20 (
).
.
,
, 44
, 105 , 116 (
) 3 .
48 , 1914.,
4, 1964, . 28
49 .I, . 323; -, 31-41.

77


, VIII
, XVI
.
VIII
, , 20.
50.
XVI ,
XV
. ,
XVI

.
20.
, . 4.
(.1235),
.
,
II
, , ,
.
, ,
4. 5. ,
, 5.
,
4. II ,
51.
, 20. ,
, .
XV ,
, II .
.
,
( 4.
II
1268 .)
.
50 , , 2009. ( . :
, 1913 1941), . 295
51 , .I, 328;

78


,
4. II .
VIII ,
21. ,
, (I, II XIII )
, ,
- .
V ,
, .
(IV VI )
52 (21.
) .
, ,
. 1108 ,
.
21.
.
, , ,
(.1268 ) (1070 ).
:
5. ;
4. ;
4. I ;
4. II , ;
6. 7. ;

1. 4. III 6
,
, 53.

, (I, II, V i XIII
VI IV ), XVI
. , IV , a
I .
.
.
9 21. .
, 21/22.
,

52 : -, 41-49
53 , .I, . 331

79


.
22. ,
, XVI ,
, , VIII
,
, , .
5.
.
,
, -
IV .
, 22. ,
, . 20 30
, ,
, ,
.
1076,
4. . 6
30 , 15 ,
- .
, , 22.
XVI XV 6. ,
, 1.
(VII IX ), VIII ,
54.

21. 22. ,
. 109 ,
, 321. 232 (
) .
,
III 4. .
55.

. , 1940.
,
, . 72

54 I, 337; OULK I, .141.

55 :
, , 7, -111, 7, .31

80


(1932-1940). ,
,
, ,
.

***

,
.
,
5.
( 12, ),
, 14. ,

.
,
,
,
.

6. , 14.- 23.
1914.
?
,
, ?
1914. ,
, ,
, -
,

.

14 16. ,
.
, ,
, ,
.

- ,
6.
.

81


?
, ,

,
.

-, ,
,
, 2/3
, . je
.
,
,
, 5
,
19. 56.
,
.

.

, 25.
:
: ,
: , 57; ,
: , K
( 13.500 28 6 ,
) ,
30. , 5500
,
,
.
23.
VIII .
56 .
. , .18
57 Vojna eniklopedija, tom 9, Izdanje redakcije vojne enciklopedije, Beograd 1971, str. 400

82


,
.
. , 24. ,
, , ,
.
VIII .
, ,
,
. , ,
25.
.
25. ,
26. . 58 ,
, ,
.
,
.
()
, () () ,
,
(VIII) ... 59
( )
27. ,
- ,
. ,
.

***

,
.
25.
,
: , , , ,
- .
. 60

58 , 1914.,
4, 1964, . 47
59 , 41 -2 40;
60 , , 2,
1925, . 8

83


-
,
,
.

, .
,
61.
, ,
.
27.
62.

2. ( 25.
), 26.
.
,
. ,
- , ,
63
, . 445 .
26.
2.
. , 25.
, ( 4. )
64.
,
, 26. 27.
.
,
, 27.
.
, 5.
, 30.
, .

65.
61 , 2, . 9
62 , 1914.,
4, 1964, . 49
63 , 2, .10;
64 , 1914.,
4, 1964, . 49
65 (), 46-6

84


:
-
- .
28. -
,
66,
.
,
, .
,
29. .

, 30. 1914.
.
.
- 25.
, ,

68.
,

,
. 31.
,

.

- - .
4. 5. , 4. II ,
,
(3 ). ,

,
: 2.

66 16 -22 8. II
1. ()
67 1915. . 15 1914.
.
, 15. 1914. ,
,
, .
68 , 1914.,
4, 1964, . 49

85


III , ,
(3 );
.
,
.
,
: 8. 9.
,
- .

,

. 14.
. 16.
,
.
, ,
.
2
11. .
,
.
, .
2000 ,
.
1.
14. , (
) 69.
,
1.
, 17. ,
II .
, 22. ,
, ,
.

***


( ), .

69 Vojna eniklopedija, tom 9, Izdanje redakcije vojne enciklopedije, Beograd 1971, str.400

86


25. 1914. -
.

- , , , . .1
- () ,
, 1954;
- - 1914;
- I
24. VII 10 1914. (, VII-1-1, .
2/1, 10-15:

- , , 7,
-111,7,.31
- 4. III 13. 07. - 4. 12. 1914.(. .), -9,
-137,-1,-1;
- 4. 12.7.
1914 19. 5. 1915, -7, - 79, -1, -1/1;
- 1914-15, -7, -1, -1,
1/1;
-Osterreich Ungarns letzter Krieg, 1914 1918B.I. Wien 1931.
1923.

- ,
, . 1, 1924;
- ,
, . 2, 1925;
- , , 1914-
1918 ( ), , 2014.
- . , -
, , , .IV, 1928.
- ,
1914. , 4, 1964,
. 3-59;
- , , 2009, IX -Mili F.
Petrovi: Pljevlja u Kraljevini Crnoj Gori, Prvom svjetskom ratu i Jugo-
slovenskoj dravi 1913 1941, . 277-354;
- , 1914, , 1969, 470
-Milan Zelenika, Prvi svjetski rat 1914., Beograd 1962, 441 -2
-Vojna eniklopedija, tom 2 9, Izdanje redakcije vojne enciklopedije,
Beograd 1971;

87


- , , 1959. ( )
-
,

- 1990.
.
-2006.
, ( 2010. 7 ), 2008.
,
,

-2010.
,
.

88


1914.
1

. ,

, .

:
1914. ,
. ,
,
, ,


.


.
1914. ,
.

: , ,
, , 1914. .

28. VI 1914. -
23. VII
.


. ,
-
, 23. VII
4 , 14
2.

1
: / (.
47027)
2 , 1954, . 78.

89


, ,
25. VII, ,
28. VII 1914. .

, 5. VIII -

3.
- 28. VII,
.

,
, .

...
.
, ...

...
,

! ... ,
,
,
:
. , ,
,
;

.
, ,

, ,
...


,

3 Pjer Renuven, Evropska kriza i Prvi svetski rat, Zagreb 1965, str. 166175; Mitar urii, Prvi svets-
ki rat 2. Opta istorija, Cetinje 1976,str. 2527; , .
- 19081918, 1981, 2011, . 8789;
, , 2004, . 518, 3652.

90


,
4.
1. VIII


,
5.

,
6.

,
5. VIII
-
7.
, .
35000
(, ,
), 40000
10000 , 30 65 .

,
.
,

.

-, ,
,

- 8.
,
,
/
( 6000 )

70

4 , . 7173.
5 , . 76.
6 .
7 , . 77.
8 , . 7879.

91


( -
) 9. , ( ,
II ,
)
- , -
(
-)
(
),
.
, , 10
11.
, 29.
VII, ,
: 1) ; 2)
; 3)
; 4) ,
.
,
, , ,
, , ,
. ,
, 12. ,
, 29. 31. VII 1914. .
, ,
,
, .

, .

9 , . 83, 103; , , , ,
, , -, ,
, . 1712.
1918. , , . VI,
, , 1998, . 86.
10 . , 1914, 1924, . 65.
, ,
. ,
, ... ... . ,
, , ,
(
, , : 19141915,
, 1986, . 239243).
11 , 19141918, . I,
1925, . 1320, 3437 (: , . I).
12 , . 8081.

92


, -
-
.

72000 , 100 218 (
472 ).


.
,
,

. , , 1907.
,

13.
VI
, ,

.

.
- 14.

,
,
15.

,
.

15. VIII ,

.
,
,

,

13 . . , . . , . 6870.
14 , . 5963.
15 , 17901918, . II, 1989, . 701.

93


,
,

16.

.
, 1. VIII
, . 1183
.
,
,
, 15. VIII
( ) ( ).
,
570 ,
. 17.

VI .
, 16. 16. VIII
. ( )
, ( )
.

,

.
;
,
.
, 19. VIII
, 21. VIII
. , V
VI
23. VIII 15. 16. .
7. 9.
8. 18.

( 130 ) , ,
, , ,
16 , . 104.
17 , . 105106.
18 , . 122127.

94


. ,
,
,

.
215. VIII
.
3. 14. ,

.

, 16. VIII
16. VI
19
.
,
20. 1925.
VIII ,

.
-
, V ,
, 12. VIII
,
.

,
.
13.
VIII
,

. 15. VIII

, , ,

19 , . 107114; . , .
, . , . , . , . , . -, . ,
. , . . ,. VI, . 89. ,
,
,
. ,
.
20 . , . , . , . , . , . , . -
, . , . , . . , . VI, . 91.

95


, 16. VIII
21.

,
,
10 ,
. 14.
VIII , 16.
- .
,
15.
. ,

,
. 1617. VIII
,

.
,
20. VIII
.
( ,
)
,
22.
,
,
,
. 6. VIII

,
,
,
-,
.

,
.

21 , . I, . 102.
22 , . I, . 164, 252, 282283.

96


17. VIII, ( )
, (
) .
,
19. VIII
,

... 23.
21. VIII,
a ,
.
.
24.
(19
25. VIII)
2/3
.

,
2/3 25.

,
.

31. VIII 9. IX
,
.
,

26.
,
V ,

11. IX
.
, ,
23 ,

( , . 137138).
24 . , . , . , . , . , . , . -
, . , . , . . , . VI, . 93.
25 .
26 , . 138139, 144145.

97


,
2000 (, ),
. 14. IX
16. IX . 16. IX
.
,
27.
,

.
17. IX
28
. ,
.
,
29.
,
30.
8. ,
, ,
VI
.
31.
,
22. IX

,
.
25. IX ,

,
.
, VI .
26. IX ,
-
32.
26. 30. IX
27 , . 141144.
28 . , . , . , . , . , . , . -
, . , . , . . , . VI, . 97.
29 , . 169170.
30 , . II, . 351352.
31
32 , . III, . 1.

98


,

33.
2. X
.
VI
.

.
3. ( 5000 ) 5. X
.

.
( 1500 )
3. .
, ,
,
14. X, 34.

8. 13 9. ,
.
. 35.
, ,
,
10
.
,
, 10. X . 16. X
.

,

.
9. X
.

, 9/10. X
.

33 . , . . , . 705.
34 . , . , . , . , . , . , . -
, . , . , . . , . VI, . 9798.
35 , . III, . 7476.

99


,
, 1
36.
(12 ),
10. X
. 10
.
, ,
, .
.
,
, .
,
4.
.

. ,
, ,

. 1. (
) ,
.
, ,
,
, 37.

38.

,
. , 10.
X 39.

,

.

36 , . 176179; . , . ,
. , . , . , . , . -, . , . ,
. . , . VI, . 98.
37 , . 179181; . , . ,
. , . , . , . , . -, . , . ,
. . , . VI, . 9899.
38 , . III, . 74.
39 , . 181182.

100


18. .
50. ()
,

.
11. 18 X,
.

, .
,
.

.

40.
18. X
. ,
8. ,
50.
. -
, 19.X
( ).
16
. , 8.
,
.
50.
,
. 1719. X
.
,
41.
, 8.
.
.
, .


42.
40 , . 183184.
41 , . 185187.
42 10. X 1914. .

101


, 43. 50.

, ,

( ). ,
. , ,
,
.
.

21/22. X
, .

( ) ( ).

,

.
. 20.
X
,
,

44.
21. X
, . ,

.
, 24. X,
45.

VI
.

,
. ,
, VI

.
43 , . III, . 105.
44 , . 192193.
45 , . 196.

102


,

, . ,
, ,
, 22.
IX

.

.

,
. ,
,
.
. ,


. ,
,


,

.
: 1914.

.

.


.
,

,
. ,
,



1914. .

103


:
,
100 . 6
,
, .

-,
. ,
, .
,
: .

.
, .
, ,
.
.
,
,
.
160 23
,
. .
,
.
.
.
, .
,
. ,
. .
,
.
, ,

104


.
15 . ,
.
,
-, ,
. 1914. .
.
.
,
.
,
.
,
.
. ,
,
.
.
.
.
-, ,
- .
.
, :

,
.
.
. ,
, - (
). , . 23, . 4 .
50 . 70
(- ). ,

.
, 33 .
, -
, . 50.000.-
, 20.000.- .
,
- .
. ,

105


. . 9.
- -.

. 7.
1916. ,

,
.
5. 1916.

,
, - .
.
,
, ,
.

:
1. , . 22. 08. 1887. 6. , . 21. 05. 1894.
2. , , 24. 04. 1892. 7. , . 29. 09. 1897.
3. , . 03. 08. 1889. 8. , . 31. 06. 1893.
4. , . 04. 09. 1893. 9. , 15. 01. 1885.
5. , . 13. 09. 1893. 10. , . ? ? 1898.

, .
() .
, :
, .
() ,
. ;
,
,
.
:

( ).
.
, :
.
?
.
,
- 48 .

106


-
, . 33
18 . ,
, , .
. ,
-, .

.
, ,
44.000 760
.
, .
,

.
.
.

. ,
-
.
300 .
900 . ( -.)
, ,
,
,
. ?
.

,

, ,
,
.
10 :

.
,
, .

.
,

107


,

.
.
.
,
.
.
,
, ,
. - ,
. ,
. -
3,

: !

: ?
, -
.
,
. 5.
, ,
. -, 2014.

.

- . ( ..)
-? ,
, , .
, - :
!
,
,
, 12 ,
.
, , -
,
, - ,
,
(1975.) -

108


.
?
- ,
, .

.


, -,

, , .

,
.

() - ( 28. 04. 1904. 06. 06. 1947.)

(15 ). -,
.
, ,
, ,
.

-
.
1922. .
. - ,
, 30 , . 1934.
( ) .
,
- .
,
(344 ).
:
, .
.

-. , -
. ,
, .

--. (,

109


, ), - .
, ,
.
() () . (
. 501. . 22-23. , 1995.)
, . (
, ?)
.

.

(
). , - .

, 6. 1947.

.
?
, .
. ,
.
43 , ,
.
,
, .
.
, .
.
19. ,
.
05. 01. 1930.
(-
. 29.): ... ,
. ,
, , 11 .
, ,
. , 19.
, 20. .
19. . :
--
,
.

110


20. . ,
.

.
:
- 1916. .
-
- : ----...

111


( . 5.
.
, -, 2014.)
.
- ,

.

.

112


1916.

1.
, 1916. , ,
1,
, ,
,
. ,
(1977),
(: 250).
, ,
. ,
je ,
(: 250).
,

,
,

(: 250).
, ,
,

.
K
1878. ,

, : ,

, , .
,
, (

, 16. 1916,

1 (. 1873 ex 16 .K.) 15. 1916. (: 2005: 171).

113


2), ,
I 3 ; ,
,
;

, ,
,
,
, ,

.

2.
, , ,
. ,

, , .
,

, -
. ,
15. 1914, ,
,

.


.
: ,
:
.
,

-.
. ,
. :
, :

( 2011: 77), , .

2 . , 2013: 34.
3 1916.
, , .

114


, ,
:
,
,

, , ;
,
! 4

?!
,
, . ,
, , ,
,
, 70-
20. ,
,
, 20. 21. , ,
, .

3.
5 (
1915. ),
,
,
,
,

: ,
,
,
. ( 1977: 248). ,

(: 248).
, ,

4 , , , ,
I (: 45).
:
. .
. I, 11.1.1916,
(: 45).
5 , 512. 2013.

115


,
, .
: , ,
, , , , (,
,).
, 1907,
: , ,
, - , ,
( ), , ,
, , ,
,
( ). :
, , -
, ( ) .
[ , ,
,
: , , .
,

,
, , ,
(
), .
,
. , ,
, ,
, ( ) . ,
27. , , ,

,
( 1977: 253). ,

.]

4.

6 , ,
, , ,
, , ,
.

6 .

116


, 19.
1916, :
, ,
.
,

. :
,
, ( 2000: 9).
,
,
, .
,
,
, (
): , ,
, , , ,
, , ,
, ,
. (. ,
. ,
, ,
.)Me,
,
. ,
, ,
,

, , , :
, ,

.

5.
, ,
, , ,

: ,
.

(1985), (2000) - (2005), ,
,

117


(
2000: 9), ,
( 2005:146).
,
: , ,
, .
, ,
, 1940.
,
( , ,
, ), () ,
, , -
, , .

, :

( 1940: 10). ,
,
,
(1977), ,
, . ,
,
7 , (
)

()
,
, ,
,
, ,
( 2000: 9).

6.
, ,
,
( )
,

7
, ( ,
).

118


, ( 2005: 148).
( . . .)

,

( 2000: 9). ,
, , (
),
. , : ,
,
( 2005: 164).
.
.
- . .
. (,
1985: 104) 8.
, .
:
, ,
, .
( 1977:
53).

, ,
, ,
, ,
, , , 15.
1916, , ,
, , . (
, .
, , ,
.)

7.

, ,

8 , ,
, .
, . (
.)

.

119


,
, . :

,
.
, .
,
,
.
( 2005: 173).
(2005: 104):
, ,
. ,
.
.
( : ,

1941. .)

, ,

,
,
. , ,
, .
: ,
! , , ,
,
, , ,
, ! , ,

, .
: !
, ,
(
), , ?
,

, , .
, ,
,

120


: !
,
:
(
),
( ),
: ,
,
, ,
( 2005: 166. 153) .
,
I.
,
.
, ,
(, 1985: 106).
( !),
, (
), ( )
, .

8.
( , ),
: - ,
? : -
. ,
. , ,
, , ,
,
(, 1985: 106).
(
), :
, ,
, .
O ,
, , .
, .
. ,
, , :

, , ,
, !

121


, ()
. (
. , ,
,
.)

9.
, ,
, , ( )

.
,
,
, , ,
,
,
: ,
!
! ()
,
. ,
, , .
. ,
?
? , ,
, . o , .
,
.
,.
,

9.
?
,
, ,
:
!
, ,
,
, .

9 .

122


, .
, ,
( , , . )

,
, , ,
, ,
.

, . ,
,
, ,
, , .
,
, , ,
! , ,
() . ()
(-) ,
, , ? (
-
, ,

!)

10., !
,
, ,
, :
() ,
?!
,
, ,
1916.
,

: ( 2005: 166)?
,
,
,
, ,
,
-, ,

123


40 ,
. , , ,

, ,

?
,
, , ,
, ,
, ?
( ,
, , . ,
1942. ,
101 , 1943.
.)
, , ,

. ,
, ,
, , ,
,
,
, . , ,
(
: , ,
, , , -),
, ,
( , , ,
), 20. 21. ,
, , .
. , ,
, ,
, .

. , ,
.

11.
, ,

. (

124


) (
, )
,
, ,
15. 1916. ,
, ,
.
(1977: 327), 1918.
(, , , , )
9.333 ,
( 68), ,
. ,
, 1918. ,
15000
(: 328). ,
. ,
, ,
1917. , 69 26 (:
249). , ,
( . 246,
1917, 164 )
, , ,
.
1916. ,

,
,

, .
. , ,
1907. ,

, (
, 13).

,
10.
,
,
. ,

10 , I, . 411, ().

125


, .
,
. . ,
,
,
.
. ,
.
( , . ..)
,
.

.
,
, .
. ,
.
, ,
.

, ;
;
,
.
,
, ,
,
( , ), ,
,
, ,
. , ,
, .

.

12.
,
, ,
, ,
(19911995. 19992004. ),
,
, 1916, , ,

126


, ( ) ,
(. ) ()
( ).
1784, ,
1916.
.
, ,


. ,
. , ,

. . ,
, , ,
,
,
, , .

2005: - , II,
: .
: , I, . 411, ().
2008: , , :
.
2011: , ,
: .
, 2013: , ,
, : .
, 1985: , ,
, : .
1940: ,
, : , . 16. .
10.
2000: , ,
, 9. 2000.
1977: ,
19141918, : .

127


.
.
,
. ,
, .,
-
,
.

,
,
.
Drang nach Osten- .
.
.
,
,
Serben muss sterben- .

,
- ,

.
,
, , .
- ,
,
1912/1913.,
.

.
-
- ,
,

128


.

1914. XV XVI
.
.

,
. , 15.
( )
.(1)
,
.
, ,
.
, , .

.
,
.
, ,
.
,
.
.
, ,
,
.
,
, ,
, .
( 1389.),
.
,
,

.
,
: , ,
.
,

129


.
.(2)
,
, .
,
,
, :

.
,
. :
.
, , ,
, .

-
, - -
. ,
,
.(3)
33, 21.6.1914.,
,
, ( ),

,
.

,
, , .

, .
,
.
,
.
....

.
, ,
,
. (4)

130


,
, ,
.
, ,
, ,
.
, ,

. , 23.
( .) . ,
, ,
.
,
,

.

,
, ,
48 , -
.(5)
, 15. (28.) 1914.
,
, .
,
,
,
,
, .
, , ,
, .

, ,
,
,
. :
.
....
: ,
! ! !.
19.
, 24. ( .),

131


,
.... ,
; ....
,
,
. .(6)
,
, :...
- . ,
, ...
. , ,
, ...
,
!.... (7)
-
,
,
.,
, , .
, .
( ,
, ),
.
, .
, , .
1916.,
,
. ,
. ,
, , :
, ,
.
, .,

, ).
(8) .
, 1943.
, . .
,
, ,
- ,
1910., .

132


,
: .
, ,
90- ,
. : .
,
, ,
. :
, ? ,
, ,
.(9)
,
,
.
-
, .
.
. -
: ,
. .
, ,
, , ( ,
), -
-
.
, , ,
.
,
.
- ,

.

.
Killing is no murder (
), .
, :
, / ...,/
, / .
,
, ,
.,

133


,
.,
,
.... ,
,
- .
....(10)
,

( ),
, , .
,


. (11)

, .
,
,
, ,
,

. (12)
,
, - ,
.,

, , ,
,
.

, ,
, .
,
,
, .,
-
,

.,
, 2007.,
, .

134


,
,
.
,
.
,
.
,
, ,

, -
, , , , .(13)
,
. , ,
, ;

; .

; ,
,
.
, ,

, ,
,
-
-
;

;
;
,
,
. ,
,
,
, ,
;

, . ,
:... ,
, ,/

135


,/ ,/ ,/
!/ ` /
!/ ,/
,/ ... .(
14)
, ,
,
, :
, / , / .... , ,
, . ,
, ,
, , !

1. : , XX
, 607-608.
2. : ,
, 1914, , 1966; , ,
, 1959.
3. , . 33, 21.6.1914.
4. , .
5.. , . . , 611.
6. , . 37 . 39., 15.7.1914. 25.7.1914.
7. , .66, 12.8.1914.
8. , , , , ,
1988.
9. , . , 3.3.2014.;
, Pres Online, 3.3.2014.
10.:.,..
11. , 27.4.2014.; .
12. , 11.02.2014., :
.
13. , 30.11.2013.,
, , :
.
14. , (
); , ; ,
1914.; ( ),
, , 2003.;

136


-



,
.
-
1914.
99 . ,
,
,
, .

, ,
,
.
.
,
. ,
,
. , ,

,
.
. ,

(
,
1914. ). ,
,
,
. ,
1954. ,
,
.

137


,
,
11. 1954.


.
.
,
1954. 2000 ,
. ,
,
.
, ,
.


12. 23. 1914. ,

.
,
, ,
1914.
.
, 1914.
.
,
, -

1914. . , ,

-,

. ,
, -

. 1914. 1941.

24- . , ,
.

. ,
,

138


1 ,
. ,
,
.
-
, , , ,

. ,

.
- .
,

,
,
. - ,
,
-.
, - ,
, .
24-
12. 23. 1914.
, -

.
. (
, ),
( , , ),
( , , ,
), ( , ,
), ( ,
) ( , ,
, ) 2.

.

16. 1914. 3.

1 . , (
, 1914. ),
, , 1954.., . 40.
2 , . 15.
3

139


, .
, , ,
,
,
. ,
,
,

.
,
, -
,
- : ,
,
; ,

,
,
. ,

.
16
, 122 , 9
.

.


-; ,
-
, ;
, ,
, ,
,

.

.
, , .

140


: - ,

, ,
.

,
. , ,
. A
.
19. 1915..
1918..
(,
, ), , ,
,
.

: , , -, ,
, , , ,, , ,
, .

28. 1914..
, ,

28. 1914.

1. -

,
2.
-

1 28. 1914..
2 .
, .
, .

141


() 3.
. -

.
-
, ,

( ) ( ) 1914..

,
.

1915.. -

4.
, , ,
.
:
,
5. 1.

: , ,
. -
, , . -
, ,
.
6.

. .
,
1916. 7.
. 1918.

3 - Drang nach Osten ( )

.
4 6 , 8 6
360 , 1700 , 60 100 .
420 .
5 , ,
1915..
6 - , 1914-1918, 2014, 178;
, 1941, 1991, 212.
7 .

142


. : , ,
, , 11. 1918.,
28. 1919. 8.
-
.
.

. ,
1912. ,
,
- , ,
. ,
, ,
,
1915..
,
,
, .
24. 1914.
(1400 )
9. 1000
, 400
.
14 .
VIII
.
,

.

.


10. VIII

8 .
9 , (), .I,
1924, 284, 337.
10 , 1914.
1915., .XVII,
, 1997, 172.

143


11.


.

.
21.
24. 1914.
12.

13.
VIII

.

14.

.


.

.
VIII
3000 15.
,
, .

1915..
1918.,

11 , ( ) 1918-1928.,
.XVII,
, 1997, 225.
12 , (), 48.
13 , , .13 27.VIII 1914,
58, .
14 , .I, 330.
15 , .
16 ,
, , ,
1926.
.

144


16. 17.
1914. 1915.
,


. .
1915.
1918..
.
, .


.
-
1915..

, .
, A


. 19.
(20 ) -

( )
18.
.
,
19.

8. 16. 1915..

-- - 20.

.
, , :
,
, 20. ,

17 , 226.
18 . , 1915, , 1954, 328.
19 ., ,
, 1954, 320.
20 ..., , 314.

145


,

22.
, .


.
-

,
,
.
6. 16.
1915..

.
,
( )
23.

6. 16. 1915.

21 , 317.
22
, , ,
.
23 , 331.

146


---
21.000 ,
3.500 ,
7 24.
.
.

. 19. 1915.

1918..
.
(, , ,
)
( ,
).
52
9 25.

,
. ,
,
.

.

1915. 26.
.110
27. ,
,
28 .


.

1912.

24 ..., , 328, 329; . ,

1915, , 1954, 328, 362.
25 Fikret Sebeevac, Duga Poljana i okolina, Novi Pazar 1993, 67, 68.
26 Zoran Laki, Partizanska autonmomija Sandaka (tekst Murada A. eeragia), Podgorica 1992, 134.
27 Safet Bandovi, Sjeniki kraj krajem XIX i poetkom XX stoljea u svijetlu optih zbivanja u
Sandaku, Zbornik Sjenice br.11, KPZ, Sjenica 2000, 50.
28 . , Pukovnik Apis, , 1955, 272.

147


- .
, , ,
, 29.
(, , , ),
30.

31.

. ,
,
32.

.

,
( , )
.

.
.
.
,
.

1912.,
-
. :
, .
, , , ,

29

. 1. 1915.
, :
(
, , , 1969, 281).
30 , , , 2012, 115.
31 1912. ,

, .
.
32 , - 1912.
( ), , 2013, 73.

148


. ,
,
.

. ,
.

. -
. ,
.
33.

- ,
, ,
,
. ()
.

( )
.
.
, , : ,
, , , ,
, .
.


34.
1917.
( )

. ,
.
, ,
.
1917..

33, , 116.
34 , (1900) , (1909) ,
(1925) , (1921)
.

149


, , ,
, , 35.


( ) , 1917..

, 1917.


36.
,

.
1916. 1917.
18 50
.
, ., 160
37. ,
650 38.
39.
.

-
-

35 , 91.
36 ( 1941),
1991, 223, .
37 - (1888)
, (1925),
.
38 (1888) , ,
(1900) , (1901)
1974. 1986..
39 , Novi Pazar i okolina (1912-1941), , ,
1969, 282, 283; , 115, 116.

150


2000
1917. ,
, 40.


, .
, , . ,
, ( ) 41.

.


.

1916.

(),
,
, .
.
( ).
- ,

40 , 283.
41 , , 73.

151


1912..
11 .
.

.
-
.
, .
,
, .
,
.
.
.
, : , ,
, , 42.

.
, .
.
.
, ., .
.
(,
, , , ),
, .
, .
.

. .

2000 6 43.
(),
, .
( ) 44.



42 , , VIII, .268, 1916, .
43 , , 1991, 216.
44
,
.

152


, . 45.

46.

.
47.
, , .
1917.
1918.
86 ,
44 48.
.
1916. 1917.
( 1 2 ,
5-6 )
, 49.
50.
.
51.
,
. .
52.
,

,
.
53.
,
54.


. ,
45 (1928) .
46 .
47 , , .V, .72, .XX, .
48 , , 118.
49 (1909) .
50 (1924) .
51 K Fetva ( 1994, 158-161)
.
52 (193) ().
53 , (), 90.
54 9,
3 .

153


, (),
, 55. ,
56.
1917.

57. 25

.
- ,

(, )
1908..
, , -

,
58.
.
- 59.
12
.
- 60. :
19.

, 61.
- ,

.
1919..
55 , .
56 (1912)
1996. .
57 , , ,
, , , , , , .
: , -
1878, ( ), .4, , 2005.
58 , , XVIII, V, .738, 1917.
59 1919. .
. , 1921.

.
60 : , -
, , ,
, - , ,
, , -
.
61 , (1912-1941), , 1969, 284.

154


,
,
1921.. ,
. 20.
1943. . ,

.
.
.
1918..
.

,
. ,

, .

-
1915.

. ,

-. ,

.

,
. 1915.
19. .
,
, ,
, ,
,
, .

.

155
 .

.
.
,
.,
.
.
.
, , .
, -
.


, ,
, ,
,
-
. , ,
- ,
.
- - ,

,
.
,
II .
-
-
.
,

.
.
-
-.
, , .
, ,
.
, , ,
, :
,, ;
.


, ,
.

.

157


,
.

. ,
, ,
,, ,
.


.
, , ,
.


.
, ,
,
,
.
.

.

***

,
, ,
, , .
, , ,
1914. 7. , ,
,
, ,
.
1917.
.

.
.

158


-
.
,
- .

.

; ,
. ,
, , ,

.


.
.
,

.

,
.
1934., .
1938. ,
,

20. .

- , ,

,
.
, .

. 19.

,
. ,
,
.

159


.
,
. -
,

.

,
.
,
,,
. , ,,
,
,
1925. ( ,.
-18), : ,, je
.
,
, , ,
-,
, ,

, ,
, 1914., ,
.
,
, -
.

-- ,
, , (
- 1850..).
1883-1903.
.),
.
,
.
,
,

160


.


,
,
, .
,
,
,,
.

,
,
,
.
, ,
,
, ,
.

,
- ,
, .

,
, ,
.

,
,
( ),
, 27. .

, .
1953. , ,
,
, 1917. -
, ,
,, , , ,
.

161


, ,
,
,, .

,
,
.
,,
, .
,
.
,
,
,
, .

- ,
,
,

.
, ,
, ,
.
, , ,
,
, - ,
.
,
,
, ,
? ,
,
,
, ,

?


. ,

162


, ,
1914.
,
-. -
,
.

, ,
,
,
.
, ,
,
, , ,
,
,
.

.
, ,
,
, ,
,
.
,

, , .
,,
,

.
: ,,
1914. ,
.
,
,
,
- ,
, .
,
,
, .

163


, ,
,
, ,
.
,

.
,
, .
, .
,
, e, ,
.

164


,


.

( ):
,



.
-
, , ,
,


.

, ,
( )

, , (
),
,
, .
,
, ,
.
,

.
XX

165


.
,
,
.
, ,

.

, -

.
1914,-
-
, (...)
,
.


,
,
.

, , , , ...
,
,
, ,
. , ,
, ,


.
, ,
, ,
, ,
, , , ,
, , ,
. , o ( ), ,
, , , ,
, . , . ,
,
, ,

166


, , ,
, , ( ,
,
.
, ,
,
),
( ), ,
, ( ),
, , (

),
. 1926. .
1964.
;
, ... .
, ...
, , ...
.

,
:
,

1910. .
( , ,
, , , ...( ,
/ ,/ , /
... ()
, , .

.
(1894-1938), ,
, .
: ,
.
, .
38. (1932).

.

167


( ,/ ./
.// / .//(...)
,/ ; / , /
...)
, . ,


. 1915.
, ,
.
, 1915.
, ,
, ,
,
, ,
,
;
( ),
.

,
.) , , , , ,
, . , , ...

. 1916.

,

.

.
,
, ,
(
)...

, ,
. :
,

168


, , ,

. : ,
, .
,
:
, , . ,
, , ,
.
. .
( )
, ,
.
: ,
. , ,
, , ,
.

( 1898- 1916)
. ,
,
(1914) 1917, (1915).
.
.
.
,
-
, `
! !
. ,
, (
, , , ).
.
1916.

:

, .
,

169


.
,
,
:
!/ / !/
/ /
, / , /
,/ ,//
/ ,/
/ .//
(...) , ! / ./
/ .


.

.

.

: . ,

.
, ,
. :
, ,
.
(1900-1975), . ,
, . .
, .
:, , .
: ( 1923),
(1930), (1934), :
(1935) (1937)- .
. 1950,
1975. :
(1957),
(1964) :
(1968).
. :
V , V ,

170


Polonia Restitua IV stepena.

1916. , ,
, ,
,
, .
,
, ,

1915. ,
,
. .
, :
/` , / ,
,/, ?
, 18. 1917.
.
,
.


.
(
. ,
, .

).
.
, .

,
1919. :
/ / . /
. ` ./ /
, . :
,/ , ...
1944. .
,
.
, ,
,
.

171


: ,/
/
, / // .
?/ , .../
: , / )

,
, , .
-
,
.
,
, . ,
1915.




-
.

.
(
) .

.

, ,
,
, ,
, , , `
,
(1884-1953) , , ,
;
( 1886-1943) (
). ,
.
(1920), -
.
(1868-1942), , ,
. : , , ,

172


,
, ( 1881-1956) ,
,
(1924) , ( 1928)
( 1884-1933) : (1909,
( 1918) ,
( 1930).
.
(
, ,/ ,/(...)
,/ /
/ / .

: /
: , ?/
, ?/
?
, (1885-1945)
( )
.
. . (1922,
,) (1922,
), (1925),
(1919).
.
.
(1895-1968), , ,
(,, ),
. 1913.
- .
. 1919.
.
, , ,
, , . 1945.
. 18 . .
, , , ,
.

1912-1920(1932),
(1940).
:
(1928), (1930)

173


)( 1965 1968), (1922),

.

.
. (1889-1963), ,
, ,
.
. . : (1914),
(1919), (1920), (1923).
(1891-1975), .
: ( 1935),
( 1936), (1938), (1940).
( 1896-1940). ,
,
. (1936) .
, ,
, , , , , ,
,
,

.

.
1300 .
.
. : ,
/, ,/ ,/
,/ ,/ , , /
,/, ...
(1890-1962) ,
1957.
.

,
,
.
; ,
1918. .

. ,
,
150 ,

174


.


, .
, ,
.
, , . ,
. , ,
.
, , .
,
, ,
, , ...

.
, ,

1915.
.
(...) .
, ...
, .
,
,
.
(
-
1915.) :
. ,
.
,
. , ..

.
( )
.

;
.
(1916),
(1918)
.

175


: !

! , , ,
. !
, II ,
(1915)
.
.
, .

,
.
.
( 1883-1968), ,

. (
...)
,
.
., , .
70 1913.
. . ,
.
--.

.
;
.
12 .
, -
, 1916.
16 200 .
,
, 1940.
(1900- 1924), ,

.
,
(
)
, ,
, ,

176


.
:
./ ,/
, /
()
,
::
./ ,/ :/
/ ,/
/ .(..)
/ ...( )
.
, ,
, .
.( )
,
( ,
).
.
, , , ,
. .
... , ,
, .
, ,
, .
,
.
1925..
, (
). ,

, , ,
, , , .
, ,
, ,
,
, .
. ,
,
, , ,
, : , ..
, ,

177


,
:
, .

***

,
-
,
,
.

,
, ,
, .
, ,

, , ,
.
:
, ,
, ...
.
1915.

, ,
-
.

,
,

.

, , .
(

, , ,
)
(,

178


, ). , ,
,
,
, ,
.

.

.
, ,
,
,
,
.

,
, ,
, ,
, ,

.
:
, ,
.

,
, ,
, , (
, ,
) ( - )
.

, ,
. ,
1918.
.
(1923)
.
.
,
1928, 1935.
, 1933. .

179


, , ,
: ,
, .

.
.
!
.!
(1849-1926), ( ,
, , / !/
, , ,/ ,
/ !)
(1894. 1961) ,
; (
, 38. ;
1913. .
( 1886-1956) ,
( - ).
,
1935. , 1936.
, .
(1912),
(1916),
,(1886-1978), ,
. . 1933. 1935.

.
( 1920).
, o ;
1890. . .
, 1911. , , 1913.
. . 1917.
, . 1938.
. 1945. .
(1890-1928),
. , 1914.
, 1917.
. .
(1886-1980), ,
1916. 1938.
. , ,,
, .

180


(1889-1914) , ,
, 1912. .
1914. .
(1885-1970), !(1911),
(1917), (1920), (1916/19)
, ,
, 1932.
, (1881- 1968),
, 1924.)
,
1914. ).
(189-1963),
. .
2,
. 1933.
1944.
(1887-1914), , ,
.
,
.

.
1914. 6.
11. (
/ , / ,
/ /(...) , ! ,/
,/ ./

.( , /
.
,
,
`1914, 1915.
(1883- 1914)
. 1910. .
30. .
( 1874-1916),
. 1. 1915. .
( 1882-1916), .
,
.
, ,

181


,

. .
: , ,
, , , .

*

,
, ,

, ,
, .

, ,
, .

, , ,
: !

, ,
.

. ,
: !

( )

182


,
, .
,
.

.

, .

,
.
,
.

, ,
, ,
,
.

( )

,
, -

.
, , , ,
, , ,
,

.
, ,
.
, .
1961
, .
-

,

183


.
, , ,
,

.
, , ,
,
, , ,
.
.
1910.. ,
, . ,
, :
.. , ,
,
, . ,
, , , ,
.
, , , ,
, . .
...
, , ,
. , .
.
,
.
1.
1970. 82. .

184


185


,
1916

,
.
()
. , ,
,
(
)
.
, ,
, ,
.

Chicago Evening American (12. 1916,

, ).
, -
. (, , 1874 - ,
1973),
1915 .
( , 11497, 6. 1940, 12. ),
,
, 12.
1916. Chicago Evening American.
:

-
. .
246 .
,
, . , -
,
, .
, . ,
426 ,
( - ) () 5000
.

186


.
( )
, ,
, ( ,
1876 - , 1964) :

...
. .
, , 4. ...
5 , 8,12 , .
... 423
, ,
. ...
.

(246 ,
)
,
423 , ,
, , ,
270 ;

( 1916). (
) ,
(, , 1874 - , 1940),
,
, , :

24. , . - ()
... 8,05 . , 3-4 , ,
.
1 . .
, .
, , ,
, , 15-20
, . , ,
,
...
, :
... ,

187


... .
... ...
,
...
10
...
3 , .
, ,
(100 . ),
450 , ,

.
70, ,
, ,
.
25. . -
... .
, . .
300
.
,
...

: 450 ,
, 300, 70.

(1916, ). ,
, , -
,
. , ,
,
( 1917. ),
.
:

, ,
, ...
12
, 6. .
272 , ,
. . ,

188


, .
700.000 ( 300 - )

:
272 (
270),
!

(1923). (, 1876 -
, , 1942), ,
, 1917,
,
23. /6. 1915. 9/22. 1916,
1923. , .

, -
,
:

23. (, - )
. ,
.
400 , , ,
.
. ,
,
, ,
, ...
. ,
. ,
. ,
...
6/19. 1916...
( - ) .
,
...
. , , .
.
.
480
.

189


. .
, ,
.
,
.

(1928). ,
(, , 1884 - 1966),
, ,
.
, , VIII-IX, 1928, 149),

, . ,
. 600
400.

(7. 1931).
, (/, , 1893
- /, 1967), ,

. ... ()
, ,

.
1962. , ,
: 1914-1918.
,
,
. , :

.
(. )
.
...
3-4 (), ,
494 ...
101 393 .

, ,
, ;
, ,

190


? ,
.

(18. 1934). 18.

1934.
.

.
, 2005,
. 153 ,
155, .

(20. 1934).
(/), 5. 1934. ,
, 20. ,
,

, .

, , 155 ,
(18. - )
, 300 ,
,
:

... ,
1915- - -
- ,
,
.
400 ,
(
, - ),
, ( )...
,
, , ,
. ,
, ,
, ,
,

191


300 ,
.
, ,
, -,
, ... -,
- , ,
...

, ,
;
.
, !
,

. , .

(14. 1934). , 14. ,

/,

.
,
,
,
.

( , 1938).
-
1915. (
Na ivot , 1938), ,
,
.

, ,
.
( )
, ,
;
(1946-1947),

192


,
, , ,

.

, (12. 1939).

, 12.
1939. ,
(
), :

.
, ,
1915 ( - ),
.

. , 1915
,
,
.
- , .
.
, ,
, , ...

,
,
;
,
, ,
.
( ),
, .

(20. 1939).
,

,

193


,
24. 1915. .

( , ),
. ,
,
, , . (
,
).

(1939).

, 1939.
,
,
,
1915. :

...

1915 ... , ,
, , , , ...
, ,
... - ,
,
( - ),
...
,
, () .
;
,
, -
... ,
, ,
18/31. , ...
, (5.

- ), , ,
, ,
.
, ,

194


, , , ,
, .
...

... (,
- )
,
...

.
.
. ...
,
, . ,

... .
. ,
, ,
,
. ...
, ...
... ,
.
...
. ,
. ,
...
,
,
...

... .

,
,
,
, :
, ,
, .
, .

195


, , ,
, ,
, ,
511 : 238 ,
106 , 158 ,
, . ,
,
, ,
. .

.

,
. ,
.
,
;
, .
( 26), . . ( 29),
; ,
.

. (6. 1940).

1915
. , 11497
, 12. , . ,
,
,
.

(1962).
XIX , 1962.
, ( , 1914 - /, 1983)

, 480 ( ),
328,
14.000 .

(1965).
1914. 1915. ,

196


1, 1965, ( ,
, 1922 - , 1995)
(164 ), (328 )
. ,
492 ,
.

(1978).
, 1978 (
), (, ,
1928 - , 2009) ,
, - :
487
6. 1916.
. .
31. 1915.
.
, 5. 1916.
... 487
... 328 388.

(1978).
, ( , 1928 -
, 2013)
. ,
,
, , ,
180 ,
328;
.

(1989). (

, , ),
,
, (, 1929) ,
1989, :

. 1916.
.
, ...

197


. , ,
... 200
- . ,
. ,
, ... ,
... .
, , , ...
.
...

(1990). (
),

. ,
101 , 400 .

, 60 40 .
,
, ,
.
,
: , ,
, , , , , ,
,
.

(1997).
1875-1918, 1997,
(, , 1935 - ? )
. ,
,
. ,
,
; .
,
;

( 480
328), .

(1998, ). ,
,

198


, 1998, 1915.
.

,
,
. ,
,
.
,
,
;

, ,
40.000 (
) . ,
.

(118-120),
,
, , . ,

(
),
: 398 399, 107,
7 2; ,
, :
- .

(2002).
, 2002,
, : ,

, , , ,
. ,
. (
;
,
- ).
,
, 500
...

199


. ,
:

, ! .
, , .
: .
. , ,
. , .
.

(2002).
(1916-1919), 2002,
(/ , 1846 - , 1921),
, 8. ... , ,

.
.
( - )
,
(
) , -
:

.
,
. .

.

(2002). -
1912-1918,
1912-1918,
, , (. 119. 167)
180 ( 480 )
.
,
98 ,
.

(2003).
,

200


,
21, 2003, 228-237, , ,
,
, 5. 1933.
,
,
(), (02. 12. 1915) 511,
328, 183 .
,
,
.
511 . ,
90%
. .

511 ,
:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 40%
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 20%
( .) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 17%
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 9%
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 9%
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 5%.

,
;

, . (

, . ,

, , 1912. 1918. ;
).

(1. 2004).
, (1924),
,
600 .
( 14.000 )
,

:

201


.

. , . , ,
,
-

.
,
. -
-
, , ,
.
,
. , , .
, - -
, , ,
. , ,
, , ...

- -
:
, ,
.
,

!

(2004, ).

( 21, 2003, 231-237),

:
,
( , , , ),
,

.
, ,
, 2004.

202


(2005).
( : ),

( , ),
:
,
, -
.
494 ( ) .
, , 24.
1915. ,
393 -,
101 .

, (6. 2007). (,
1978), ( )
, ,
30. 2005.
;
, .
,
, 2006.
...
...
, 14 ,
, 1,8 ( 3 - ),
600 . , ,
, .
500 ,
242,
, .
, ...
,
.

(, 7. 2007).
( ),
, ,
420 ,
240 ,
164.

203


:
. 2005. 2007,

( 1892. ) 14 ,
;
. ;
. ,
;
. , ,
.
( ),
.
,
(, ,
...),
, , , -
, :

.
... 450
, .
, , .
260, 190
, .

. , ,
(, , 1948), 2007
( 871), ,
:

1916.
350 - .
... -
.
,
... 25 ,
, ,
, ,
.
.

204


, 500 ,

, ,
, .
... .
...

.
. ...
( ? - )
...

(2007, ).
(
,
,
, )
, ,
1916. , 6. ,

, 547
:
-388 ;
-148 ;
- 11 .

-
. .

,
,
.
, ,
. , ,

( , ) , ,
.
(1885, , ), ,

205


; , ,
.

(1924-2009), ,

, ,
( ) ;
,
,
, ().
,
(,
)
.
:
, , ,
, -
,
;
480 ( , 400, 400,
420, 423, 450, 487, 492, 494, 500, 500, 500,
511, 520, 529)
: ,
591 (
).

,
106 : 88 18
.
,

, .
: , , , ,
;
;
,
,


.
, ,

206


540 ,
: 388 , 148
-
.

:
- . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 285 ( 52,7%)
- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 ( 15,7%)
- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 ( 12,9%)
- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 ( 12,9%)
- . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 ( 5,6%).
:
(, ),
(), 200
(, ).
, , .
, : 1,8 ,
600 ( );
( ).

(2008). ,
, 2008. dova : 1916-2008 : U spomen
potopljenim crnogorskim dobrovoljcima,
(, , 1951) .
( , )
() ,
, ( ),
(26)
, ,

. , :

,
, ,
.
.

,
, . , ,

. ,

207


,
, .
,
.
, ,
.
, ,
. ,

.

.
.
, ,
, ,
, ,
.
, , , ,
, ,

,
.

, (
),
(
),
; , 426 (COBBIS.CG-ID 12634384),
.

. ,
, , ,

.

208


/, 7703 18.
1934;
,
1875-1918, 1997;
Milan Bulaji, Iz istorije iseljenitva pouke za dananjost;
Jugosloveni u Sjedinjenim Amerikim Dravama Iseljenitvo naroda i
narodnosti Jugoslavije, Zbornik radova, Zagreb 1980;
,
, 1939;
, , 2002;
uro Gu, Rozpomienky n m dobrovlncky ivot v Srbsku od
roku 1914-1916, Na ivot broj 2/37, 3-4/37. i 1/38, Baki Petrovac;
, , 1989;
ivorad Kosti, Dobrovoljci, Vojna enciklopedija, knjiga 2, drugo
izdanje, Beograd 1971, strana 496;
, , 1990;
, : 1914
-1918, 1962;
, XIX ,
, / 1962;
. , :
1912-1918, 1998;
. , , 2005:
, ( ), /
2004;
,
, 10, 1997;
Radoslav Rotkovi, Crnogorsko iseljenitvo i oslobodilaki ratovi,
Iseljenitvo naroda i narodnosti Jugoslavije, Zbornik radova, Zagreb 1980;
. ,
1915
. , , 11497, 6. 1940, 12;
, 1912-1918,
10, 1997;
, ,
21, 2003;
, :
- , 10,
1997, 110;

209


-, ,
11. 12, 1935, 166-173;
*** :
1912-1918, 2002;
, :
23. 1915. 9. 1916, 1923;
, ,
1917. , / 1916;

, 12. 1939;
, :
, 2005;
Marijan Milji, Ilir apuni (I. Petrovi), Medova : 1916-2008 : U
spomen potopljenim crnogorskim dobrovoljcima, Podgorica 2008;
, (1916-1919),
2002.

210
211



CIP
,

ISBN 978-9940-27-076-6
COBISS.CG-ID 26045712