T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN
GLENDRLMES PROJES)

NAAT TEKNOLOJS

NCE VE HAZIR SIVA

ANKARA, 2009
 Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;
Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 05.09.2008 tarih ve 186 sayl sayl
Karar ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda
kademeli olarak yaygnlatrlan ereve retim programlarnda amalanan
mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim materyalleridir
(Ders Notlardr).
Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye
rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve
gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda
uygulanmaya balanmtr.
Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii
kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas
nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.
rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik
kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulalabilirler.
Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr.
Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda
satlamaz.

i
 NDEKLER

AIKLAMALAR ........................................................................................................ii
GR ........................................................................................................................... 1
RENME FAALYET1 ........................................................................................ 3
1. NCE SIVA YAPMA............................................................................................... 3
1.1. nce Sva............................................................................................................ 4
1.1.1. Tanm ........................................................................................................ 4
1.1.2. Amac ......................................................................................................... 4
1.2. nce Sva Yapma Kurallar ................................................................................ 4
1.3. nce Sva Yapmada Sras.............................................................................. 6
1.4. nce Sva Yaplmas .......................................................................................... 7
UYGULAMA FAALYET................................................................................... 12
LME VE DEERLENDRME......................................................................... 14
RENME FAALYET2 ...................................................................................... 15
2.1. Hazr Sva........................................................................................................ 15
2.1.1. Tanm ...................................................................................................... 15
2.1.2. eitleri .................................................................................................... 15
2.2. Hazr Sva Yapma Kurallar ............................................................................ 18
2.3. Hazr Sva Yapmada Sras.......................................................................... 19
2.4. Hazr Sva Yaplmas ...................................................................................... 19
UYGULAMA FAALYET................................................................................... 24
LME VE DEERLENDRME......................................................................... 26
MODL DEERLENDRME .................................................................................. 27
CEVAP ANAHTARLARI......................................................................................... 31
KAYNAKA ............................................................................................................. 32

i
 AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD 582YIM110
ALAN naat Teknolojisi Alan
DAL\MESLEK Svaclk
DERS ADI Yapda Svalar
MODLN ADI nce ve Hazr Sva
nce ve hazr sva uygulamalarn anlatan renme
MODLN TANIMI
materyalidir.
SRE 40/32
N KOUL Kaba Sva modln baarmak
YETERLK nce ve Hazr Sva yapmak
Genel Ama
Gerekli ortam salandnda, ince svay kuralna uygun
olarak yapabileceksiniz.
MODLN AMACI
Amalar
1. nce svay kuralna uygun olarak yapabileceksiniz.
2. Hazr svay kuralna uygun olarak yapabileceksiniz.
Ortam: El aletleri, makineler, har malzemeleri, har,
mastarlk aralar, sva aralar ve temizlik maddeleri
ETM RETM
ORTAMLARI VE
Donanm: Bilgisayar, televizyon, DVD, VCD, tepegz,
DONANIMLARI
projeksiyon vb. donanmlar ve alann gerektirdii ara, gere,
malzeme ve ekipmanlar

Modln iinde yer alan, her renme faaliyetinin sonunda

verilen lme aralar ile kazandnz bilgileri lerek kendi
kendinizi deerlendireceksiniz.
LME VE
DEERLENDRME Modl sonunda retmeniniz tarafndan lme arac(test,
oktan semeli, doru-yanl, vb.)kullanlarak modl
uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek sizi
deerlendirecektir.

ii
 GR
GR
Sevgili renci,

Gnmzde svaclk meslei, yap sektrndeki mesleklerin en nemlilerinden

biridir. nk svalarn eitli yapm amalar vardr. Bu amalar; bina iinde ve dnda
przsz yzeyler elde etmek, binay ve onu tekil eden yap elemanlarn d tesirlere kar
koruyarak yapya gzel bir grn temin etmektir.

lkemizde birok sektrde olduu gibi sva sektrnde de iin ehli olmayan, gerekli
teknik bilgi ve beceriden yoksun, sadece maddi imknlar iyi olduu iin bu ii yapan,
kalitenin ve usta iiliin nn kesen sektr alanlar bulunmaktadr. Bu durum ayn
zamanda bilinsiz ve kalitesiz retime neden olduundan, lke ekonomisine ve evremize
byk zararlar verebilmektedir.

Bu modl ile gerekli teknik bilgi ve donanma sahip olunacak; lke ekonomisine ve
svaclk sektrnde ihtiya duyulan eitimli, gerekli alt yapya sahip ara eleman a
kapanacak, bilinsiz retimin ve kalitesiz iiliin de nne geilecektir.

1
2
 RENME FAALYET1
RENME FAALYET1
AMA

nce svay kurallarna uygun olarak yapabileceksiniz.

ARATIRMA

Yaadnz evrede ince sva yaplmas ilerini izleyerek, elde ettiiniz

sonular snfta arkadalarnza sununuz.

1. NCE SIVA YAPMA

Svalarn eitli yapm amalar vardr. Bu amalar, bina iinde ve dnda przsz
yzeyler elde etmek, binay ve onu tekil eden yap elemanlarn d tesirlere kar koruyarak
yapya gzel bir grn temin etmektir. D tesirler arasnda souk, scak, kar, yamur gibi
iklimsel deiiklikler ile yangn tehlikesi saylabilir. Sva iin en elverili mevsim, ilkbahar
ve sonbahardr. naat bitip duvarlar iyice kuruduktan sonra sva ilerine balanr. Resim 1.1
ve 1.2de ince sva yapmndan grntler grmektesiniz.

Resim1.1.: nce sva yapm Resim 1.2.: nce sva yapm

Svalar malzeme zayiatnn ok olduu uygulamalar arasndadr. Burada esas olan,

yaplacak ie yetecek kadar malzeme alnmasdr. Ancak uygulamalarda, uygulama yerinin
zelliine, uygulayclarn teknik yeterliine bal olarak bu miktarlarda deimeler
olabilecei dncesinden hareketle, %10 zayiat hesabyla malzeme miktarlar fazla alnr.
Malzemelerde tasarruflu olmak hem birey hem de lke ekonomisi asndan yarar salar.

3
1.1. nce Sva
1.1.1. Tanm

Kaba sva iyice sertletikten sonra mil kumu katlarak yaplan sva harc ile yaplan
svaya ince sva denir. nce sva yzleri istenilen ekle gre tirfil, tahta ya da demir mala ile
dzgn yzey elde edilinceye ve atlak kalmayncaya kadar perdahlanr. Resim 1.3te kaba
sva yaplm yzeyi, resim 1.4te ince sva yaplm yzeyi grmektesiniz.

Resim 1.3 : Kaba sva yaplm yzey Resim 1.4: nce sva yaplm yzey

1.1.2. Amac

nce svann yapl amac, kaba sva yzeyinin;

Bina iinde ve dnda przsz yzeyler elde etmek.

Binay ve onu tekil eden yap elemanlarn d tesirlere kar (souk, scak, kar,
yamur gibi iklimsel deiiklikler ile yangn tehlikesi) koruyarak yapya gzel
bir grn temin etmek.

Yapm yntemi, malzemesi ve fiyatlar farkl olan birok sva tr vardr. Bunlar en
ucuzu dz svadr. Dz sva dier svalara zemin olabilecei gibi baka bir kaplamaya da
zemin tekil eder. rnek: Badana, suni esasl hazr sva.

1.2. nce Sva Yapma Kurallar

nce svalar yaplrken aadaki kurallara kesinlikle uyulmas gerekir. Bunlar;
Uygulama yaplacak yzeylerdeki, aderans drc toz, kir, ya, eski ve
kabarm tabakalar tmyle temizlenmelidir. Binann su ile ilgili tm yaltm
nlemleri alnm olmaldr.
Rutubetli bodrum duvarlar hari, i svalar umumiyetle kire harl veya
takviyeli olarak yaplmaldr.
4
 Kire szldkten sonra kire kuyusunda en az 3 hafta bekletilmi olmaldr.
Kum temiz, keskin keli olmak kayd ile kaba svalar iin 3cm'lik, ince svalar
iin 1cm'lik elekten elenmi olmaldr.
Har 1m3 kuma 0,33 m3 kire hamuru, 110 litre su veya takviyeli ise 1 m3
kuma 225 kg imento, 0,170 m3 kire, 135 litre su konarak elde edilir.
svalarda birinci tip har kullanlr.
Bayndrlk Bakanl Yap leri Fenni artnamesi'nde ortalama olarak kaba
sva kalnl 2 cm, ince sva kalnlnn ise 1 cm olaca tespit edilmitir.
Ancak duvar sathlar dzgn olduu takdirde, bu kalnlklar srasyla 1,5 ve
0,5cm'ye indirmek daha dorudur.
svada kullanlan karm genellikle ince agrega ve balayc iermekle
beraber ilenebilirlii arttrmak, su tutma, gzeneklilik ve adezyon kuvvet gibi
zelliklerini iyiletirmek iin baz mineral esasl veya kimyasal maddeler ilve
edilebilir. Bunlar, al, imento, kire organik balayc, doal veya krma ta
kumu, vermiklit veya genlemi perlit gibi zel malzemeler saylabilir.
imento esasl karmlar kire ile birlikte, kuvvetli anmaya kar direnli
yzeyler salar ve kimyasal etkilerle karlamadka nemli artlarda
dayankldr. Birbiri ardna uygulanan katmanlar arasnda kuruma
bzlmesinden dolay yeterli sre braklmaldr.
Al esasl karmlar ok az priz genlemesi yaparlar. Bunun miktar karm
oranlarna gre deiir. Fakat art arda yaplan uygulamalar beklemeye gerek
kalmadan ayn gn uygulanabilir. Svann erken kurumasndan veya geciken
genlemesinden dolay bozulmalar olabilecei unutulmamaldr.
Lifli ve fiberli allar rijit olmayan, dk veya deiken emme gsteren
yzeylerde kullanlr.
Priz genlemesi dk olan svalar veya zel balayc svalar, dzgn, youn
yzeylerde yzeyi entiklenmeden kullanlabilecei gibi alternatif olarak
balayc katklarla da kullanlabilir.
Renkli svalarn yapmnda oksit boyalar ile beyaz imento kullanlmaldr.
Svaya balanmadan nce, sva alt hizalar saptanp iaretlenmeli, yzeyde
kavlayan, atlayan, kntl yerler tel fra ve spatula ile kaznp temizlenmeli,
duvar dipleri betonsa sprlmeli, topraksa kalas dizilmeli ve duvar yzeyi iyice
slatlmaldr.
Yeni svanm bir binada, kirecin rutubet ve bakaca olumsuz tesirleri
olacandan insanlarn binaya sva bittikten 46 hafta sonra girmesine msaade
edilir.
Darda hibir zaman don havalarda sva yaplmamal. erde ise nlem almak
artyla mahsuru olmaz.
D ksmda ince svalar iddetli gneli ve fazla rzgrl havalarda yaplmamal
veya gnein ekildii yzlerde allmal, abuk kurumadan korunmal ve
rutubetli tutulmaldr.
Svanacak imalatn tmyle kurumu olmas arttr.
Sva yapmna yukardan balanr.
Sva iin en elverili mevsim, ilkbahar ve sonbahardr. naat bitip duvarlar iyice
kuruduktan sonra sva ilerine balanr.

5
1.3. nce Sva Yapmada Sras
nce sva yaplrken takip edilmesi gereken i sras u ekildedir;
Kiisel gvenlik ve koruma tedbirleri alnmaldr.
Uygulama yaplacak yzeylerdeki, yapmay engelleyici toz, kir, ya, eski ve
kabarm tabakalar tmyle temizlenmelidir. Binann su ile ilgili tm yaltm
nlemleri alnm olmaldr.
nce svadan nce btn iskele balantlar duvardan ayrlm, btn gmme
ileri tamamlanm olmaldr.
nce sva, kaba svann iyice sertlemesinden sonra ve kaba sva yzeyi bolca
slatlarak vurulur.
Kurallarna gre hazrlanm ince sva harc tekneye alnarak plastik kvama
getirilir.
nce svann dozaj kaba svadan kuvvetli olmamalardr.
Yeteri kadar har tahta mala zerine alnr.
Har, tahta malay aadan yukar doru ekerek ve bastrlarak svanr.
Sva kalnl ortalama 0.8cm olmaldr.
Tahta mala sva zerinde, bastrlarak yana doru ekmek suretiyle sva
dzeltilir.
Dzgnlk kontrol: 20 cmlik bir cetvel sva yzeyinde her dorultuda hareket
ettirildiinde, cetvelin herhangi bir durumunda girinti ve kntlar arasndaki
fark 1mmyi; 2mlik bir mastarn ayn ekilde gezdirilmesinde enine dorultuda
5mmyi, boyuna dorultuda 7mm yi gememelidir. (sprgelik dzeyinde de
ayrca mastar kontrol yaplmaldr).
Mastara gre ukur kalan yerler doldurulur, fazla harlar syrlr.
Mala ile kabaca dzeltilen yzey, parmak basncna kar koyacak derecede
sertletikten sonra bir yandan fra ile devaml su serpilirken, tirfil malas ile
srekli daireler izilerek hibir atlak, prz ve dalgalanma kalmayncaya kadar
yukardan balamak art ile perdah edilir.
Perdah srasnda ukurlaan yerlere, tekrar har ilave edilerek perdahlanr.
Svanacak yzeylerin kesitikleri keler plan ya da zel artnamesinde
belirtildii gibi keskin, yuvarlak ya da pahl olmaldr. D keler genellikle,
alan pencere kanatlar st yksekliine kadar pahl yaplr.
En son olarak da bir snger ile silinerek, sva zerindeki serbest kumlar
drlr. Pervazsz kasalarda atlama yerini saklayabilmek iin ara kesite ince
bir derz alr.
Kaba svadan sonra yaplan oyma ve delmeler nce kaba sva ile tamir edilmeli;
ince svadan sonra yaplanlara nce kaba sva vurulmal ve sertletikten sonra
ince tamir yaplp, ek yeri kayboluncaya kadar zenle perdah edilmelidir.
erde nlem alma durumu hari, darda hibir zaman don havalarda sva
yaplmaz. Ayrca d ince svalar iddetli gneli ve fazla rzgrl havalarda
yaplmamal, olas ise gnein ekildii yzlerde allmal, abuk kurumadan
korunmal ve rutubetli tutulmaldr.
Dilatasyonlar sva ile rtlmeyip aralk braklmaldr.
Yaplan iin dzgnl ve kurallara uygunluu kontrol edilir.
yeri ve kullanlan aralar temizlenir.
Svay her trl tehlikeye kar koruyacak nlemler alnr.
6
1.4. nce Sva Yaplmas
Kiisel gvenlik ve koruma tedbirleri alnr.
Uygulama yaplacak yzeylerdeki, yapmay engelleyici toz, kir, ya, eski ve
kabarm tabakalar tmyle temizlenir. Binann su ile ilgili tm yaltm
nlemleri alnm olduu kontrol edilir.
nce svadan nce btn iskele balantlar duvardan ayrlm, btn gmme
ileri tamamlanm olduu kontrol edilir.
nce svay, kaba svann iyice sertlemesinden sonra ve kaba sva yzeyi bolca
slattktan sonra uygulanr.
Kurallarna gre hazrlanan ince sva harc tekneye alarak plastik kvama getirilir
(Resim 1.7, 1.8)
nce sva dozajnn kaba svannkinden kuvvetli olmamasna zen gsterilir.

Resim 1.5 : nce sva harc Resim 1.6: nce sva harc

Yeteri kadar har tahta mala zerine alnr (Resim1.7).

Resim 1.7 : Harcn tahta mala zerine alnmas

7
 Har, tahta malay aadan yukar doru ekerek ve bastrlarak svanr (resim
1.8 , resim 1.9).
Sva kalnlnn ortalama 0.8mm olmasna dikkat edilir.

Resim 1.8 : nce sva yapm Resim 1.9: nce sva yapm

Tahta mala sva zerinde, bastrlarak yana doru ekmek suretiyle sva
dzeltilir (Resim 1.10).
Dzgnlk kontrol yaplr (20cmlik bir cetvel sva yzeyinde her dorultuda
hareket ettirildiinde, cetvelin herhangi bir durumunda girinti ve kntlar
arasndaki fark 1mmyi; 2mlik bir mastarn ayn ekilde gezdirilmesinde enine
dorultuda 5mmyi, boyuna dorultuda 7mm yi gememelidir).

Resim 1.10: nce svann dzeltilmesi

Mastara gre ukur kalan yerleri doldurulur, fazla harlar syrlr.

Mala ile kabaca dzeltilen yzey, parmak basncna kar koyacak derecede
sertletikten sonra bir yandan fra ile devaml su serperken, tirfil malas ile
srekli daireler izilerek hibir atlak, prz ve dalgalanma kalmayncaya kadar
yukardan balamak art ile perdah edilir (Resim 1.11, Resim 1.12 ).

8
 Resim 1.11: nce sva yzeyinin perdahlanmas

Perdah srasnda ukurlaan yerlere, tekrar har ilave edilerek perdahlanr.

Resim 1.12: nce sva yzeyinin perdahlanmas

Svanacak yzeylerin kesitikleri keler plan ya da zel artnamesinde

belirtildii gibi keskin, yuvarlak ya da pahl yaplr. D keleri genellikle,
alan pencere kanatlar st yksekliine kadar pahl yaplr (resim 1.13, resim
1.14).

Resim 1.13: D kelere pah krmak Resim 1.14: D kelere pah krmak

9
 En son olarak da bir snger ile silerek, sva zerindeki serbest kumlar drlr
(Resim 1.15).Pervazsz kasalarda atlama yerini saklayabilmek iin ara kesite
ince bir derz alr.

Resim 1.15: Serbest kumlarn drlmesi

Kaba svadan sonra yaplan oyma ve delmeler, nce kaba sva ile tamir edilir.
nce svadan sonra yaplanlara nce kaba sva vurulur ve sertletikten sonra ince
tamir yaplp, ek yeri kayboluncaya kadar zenle perdahlanr.
erde nlem alma durumu hari, darda hibir zaman don havalarda sva
yaplmaz. Ayrca d ince svalar iddetli gneli ve fazla rzgrl havalarda
yaplmaz, olas ise gnein ekildii yzlerde allr, abuk kurumadan
korunur ve rutubetli tutulur.

Resim 1.16: Yamurlu hava

Resim 1.17: Souk hava

10
 Dilatasyonlar sva ile rtmeyip aralk braklr.
Yaplan iin dzgnl ve kurallara uygunluu kontrol edilir (Resim 1.18).

Resim 1.18: nce svas bitmi yzey

yeri ve kullanlan aralar temizlenir.

Svay her trl tehlikeye kar koruyacak nlemler alnr.

11
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET

lem Basamaklar neriler

Eni 1m, ykseklii 1,5 m olan kaba
Yaptnz svann dzgnln,
svas bitmi duvar yzeyine ince sva
doruluunu kontrol ediniz.
yapnz.

KONTROL LSTES

Aada hazrlanan deerlendirme leine gre kendinizin ya da arkadanzn

yapt almay deerlendiriniz. Gerekleme dzeyine gre evet hayr seeneklerinden
uygun olan kutucua iaretleyiniz.

Dersin
Yapda svalar rencinin
ad
Ama nce svay kuralna gre yapabileceksiniz Ad soyad

Konu nce sva yapma Snf Nu.

Deerlendirme ltleri Evet Hayr

Uygulama yaplacak yzeylerdeki, yapmay engelleyici toz,
kir, ya, eski ve kabarm tabakalar tmyle temizlediniz
1
mi? Binada su ile ilgili tm yaltm nlemlerinin alnm
olduunu kontrol ettiniz mi?
nce svadan nce btn iskele balantlar duvardan
2 ayrlm, btn gmme ilerinin tamamlanm olduunu
kontrol ettiniz mi?
nce svay, kaba svann iyice sertlemesinden sonra ve kaba
3
sva yzeyini bolca slattktan sonra uyguladnz m?
Kurallarna gre hazrladnz ince sva harcn tekneye
4
alarak plastik kvama getirdiniz mi?
nce svann dozajnn kaba svannkinden kuvvetli
5
olmamasna zen gsterdiniz mi?
6 Yeteri kadar harc tahta mala zerine aldnz m?
Harc, tahta malay aadan yukar doru ekerek ve
7
bastrarak svadnz m?
8 Sva kalnlnn ortalama 0.8mm olmasna dikkat ettiniz mi?
Tahta malay sva zerinde, bastrarak yana doru ekmek
9
suretiyle svay dzelttiniz mi?
12
10 Dzgnlk kontroln yaptnz m?
Mastara gre ukur kalan yerleri doldurup, fazla harlar
11
syrdnz m?
Mala ile kabaca dzelttiiniz yzeyi, parmak basncna kar
koyacak derecede sertletikten sonra bir yandan fra ile
12 devaml su serperken, tirfil malas ile srekli daireler izerek
hibir atlak, prz ve dalgalanma kalmayncaya kadar
yukardan balamak art ile perdah ettiniz mi?
Perdah srasnda ukurlaan yerlere, tekrar har ilave ederek
13
perdahladnz m?
Svanacak yzeylerin kesitikleri keleri plan ya da zel
artnamesinde belirtildii gibi keskin, yuvarlak ya da pahl
14
yaptnz m? D keleri genellikle, alan pencere kanatlar
st yksekliine kadar pahl yaptnz m?
En son olarak da bir snger ile silerek, sva zerindeki
15 serbest kumlar drdnz m? Pervazsz kasalarda atlama
yerini saklayabilmek iin ara kesite ince bir derz atnz m?
Kaba svadan sonra yaplan oyma ve delmeleri, nce kaba
sva ile tamir edip, ince svadan sonra yaplanlara nce kaba
16
sva vurup ve sertletikten sonra ince sva ile tamir yaplp,
ek yeri kayboluncaya kadar zenle perdahladnz m?
erde nlem alma durumu hari, darda hibir zaman
donlu, ayrca d ince svalar iddetli gneli ve fazla
17 rzgrl havalarda yaplmayacan gz nnde
bulundurdunuz mu? Gnein ekildii yzlerde alp,
abuk kurumadan koruyup ve rutubetli tutunuz mu?
18 Dilatasyonlar sva ile rtmeyip aralk braktnz m?
Yaplan iin dzgnl ve kurallara uygunluu kontrol
19
ettiniz mi?
20 yerini ve kullanlan aralar temizlediniz mi?
Svay her trl tehlikeye kar koruyacak nlemleri aldnz
21
m?

aretleme sonucunda eksik olduunuzu tespit ettiiniz konular tekrar ederek

eksikliklerinizi tamamlaynz.

13
LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME

Bu faaliyet sonunda kazandklarnz aadaki sorular cevaplandrarak lnz.

Aadaki sorular dikkatlice okuyarak doru seenei iaretleyiniz.

1. Aadakilerden hangisi ince svann salad faydadr?

A) Kaba svadan sonra bina iinde ve dnda przsz yzeyler elde etmek ve yap
elemanlarn d tesirlere kar korumak.
B) Binann tayc sistemini glendirmek.
C) Binann maliyetini azaltmak.
D) Svac ustalarnn isiz kalmalarn nlemek.

2. Aadakilerden hangisi ince svaya balamadan nce yaplmaldr?

A) Dilatasyonlar sva ile rtlmeyip aralk braklr.
B) Snger ile yzey temizlenerek serbest kumlar drlr.
C) yeri ve kullanlan malzemeler temizlenir.
D) nce sva yaplacak yzeydeki, aderans drc toz, kir, ya, eski ve kabarm
tabakalar iyice temizlenmelidir.

3. Aadakilerden hangisi ortalama ince sva kalnldr?

A) 2cm.
B) 3cm.
C) 0.8cm.
D) 0.1cm.

4. Aadakilerden hangisi genellikle d kelerde pah krma seviyesidir?

A) Tavan seviyesi
B) Alr pencere kanad st seviyesi
C) Sprgelik seviyesi
D) Su basman seviyesi

5. Aadakilerden hangisi nlem alma durumu hari, sva yaplmamas gereken

unsurdur?
A) Donlu havalar, iddetli gneli ve rzgrl havalar
B) Geceleri
C) lkbahar ve sonbahar aylar
D) Gnein ekildii yzeyler

DEERLENDRME

Cevaplarnz modln son sayfasndaki cevap anahtaryla karlatrnz ve doru

cevap saysn belirleyerek kendinizi deerlendiriniz.Cevaplarnzn hepsi doru ise bir
sonraki renme faaliyetine geiniz.

14
 RENME FAALYET2
RENME FAALYET2
AMA
Hazr svay kurallarna uygun olarak yapabileceksiniz.

ARATIRMA
Yaadnz evrede hazr sva yaplmas ilerini izleyerek, elde ettiiniz
sonular snfta arkadalarnza sununuz.

2. HAZIR SIVA YAPMA

2.1. Hazr Sva
2.1.1. Tanm

Fabrikalarda retilerek piyasada zel ambalajlar iinde satlan, kendine zg kimyasal

katklar ieren, yapsndaki malzemeden dolay desen verilebilme zelliine sahip, suya
dayankl, dekoratif grnml bir malzemedir (resim 2.1) .Yaplarda i ve d sva
uygulamalarnda kullanlr. Harcn yzeye uygulanmas pskrtme veya mala uygulama
yntemi ile olur. Kullanldklar yer esas alnarak bileiminde farkllklar olmaktadr.

Resim 2.1: Hazr sva ile dekor verilmi bir mekan

2.1.2. eitleri

Hazr svalarn yapsal olarak farkllklar dikkate alnarak, eitleri unlardr;

Hazr ince svalar

Mineral esasl dz veya desenli grnen svalar
Granit tipi hazr svalar

15
 Hazr ipek svalar
Perlitli svalar
Hazr kenitex pskrtme svalar
Sentetik reine balaycl svalar
Anti nem svalar

2.1.2.1. Hazr nce Svalar

imento esasl, kendine zg kaliteli kimyasal katklar ieren, su geirimsizlik zellii

artrlm, elle uygulanan yksek performansl svalardr. ve d meknlarda, kaba sva ve
brt beton zerine dzeltme, bitirme ve sonraki dekoratif kaplamalar iin hazrlk kat olarak
kullanlr.

nce sva harc uygulanacak yzey toprak, toz, har artklar ve dier yapmay
engelleyen maddelerden arndrlmaldr. Uygulama ncesi yzey hafife nemlendirilmelidir.

2.1.2.2. Mineral Esasl Dz veya Desenli Grnen Svalar

Mala ile uygulamalarda har, zel ambalajndan temiz bir kaba boaltlp iyice
kartrlr. Gereinde uygulama kvamna gelinceye kadar su ilve edilir. Har yzeye nce
elik mala ile tatbik edilir. Sonra desen vermek amacyla plstik mala ile perdah yaplr.
Desen verilmesi, har iinde bulunan ince kum tanelerinin yzeyi izmesi ile salanr. Malann
dik veya yatk ekilmesi mmkndr. Yatk perdah uygulamalarndan kanlmaldr. nk
yatk desenler arasnda birikecek tozlar yzeyin kirli grnmesine neden olacak, suyun
aknda diren oluturacaktr. Eer svaya ara verilecek ise ek yerinin belli olmamas iin sva
bitimine kt bant ekilmesi uygun olur. Svann tam kurumas iin 48 saat yeterlidir.

2.1.2.3. Granit Tipi Hazr Svalar

Granit ve mermerin mikro tanecikler hline getirilip tlmesi ve sentetik doal

reineler ile dier katk maddelerinin kartrlmasyla retilir. Yaplarn i ve d
cephelerinde pskrtme veya mala uygulama yntemleriyle uygulanr. Bu svalarla uzun
mrl ve dekoratif bir yzey elde edilir. Yzey gereinde su ile ykanabilir. Yzeyler kum
tanecikleri ile kapl olarak grnr. imento esasl ince sva zerine uygulanmadan nce
yzeye srlerek veya pskrtlerek astar malzeme tatbik edilmesi nerilir.

2.1.2.4. Hazr pek Svalar

Tekstil ham maddelerinin ilenerek ipeksi pamuk hline getirilip doal katklar ve
akrilik balayclarn kartrlmasyla elde edilen hazr sva malzemesidir. cephelerde
kullanlan bu malzemeler dekoratif, esnek, atlamaz, s ve ses yaltml, salkl bir yap
oluturur. Uygulanmas, zel ambalaj malzemenin bir kaba boaltlarak homojenletirilmesi
ve 15 dakikalk bir dinlenmeden sonra 1,5 mm kalnlkta yzeye srlmesiyle (mala ile)
olur. Tam kuruma 2448 saatte gerekleir.

16
2.1.2.5. Perlitli Svalar

Perlit, bnyesinde %26 orannda nem bulunan cams kayalarn, 12 mm iriliinde

krldktan sonra, 8001150 C arasnda stlp genletirilmesiyle elde edilen bir malzemedir.
Perlit agregalarn hafif ve yangna dayankll yannda ses ve s yaltm salamas da en
nemli zellikleridir.

Piyasada hazr ambalaj iinde pazarlanan perlit sva, imento veya kire svalar gibi
uygulanr.

2.1.2.6. Hazr Kenitex Pskrtme Svalar

zel reine ve kenitex'in karm olan bu harlarn bnyesinde su yoktur ve su ile

kartrlmaz. Yksek bir yapma kabiliyetine sahip olan harlar sva sonucu esnek ve
atlamaz bir yap kazanr. Hazr sva malzemesi yzeye yaklak 7 atmosfer basnla
pskrtlr. Bu svalarn ses emici zellikleri yannda yanmaz zellii de vardr. Her trl
yzeye uygulanabilir.

2.1.2.7. Sentetik Reine Balaycl Svalar

Mineral esasl d yzeylerde kullanlan sentetik reine balaycl bir sva trdr.
Sva malzemesi iindeki kumun bykl mikron mertebesinden 12cm'ye kadardr.
Ayrmay ve akmay nlemek, harca plstiklik kazandrmak ve nlara dayanm artrmak
iin baz katk maddeleri yannda renk verici maddeler de katlabilmektedir. Ahap ve metal
yzeylerde uygulanmaz.

Sentetik reine balaycl sva kaplama malzemesinin eitleri unlardr:

Polis tren balaycl sva

Poliretan balaycl sva
Epoksi balaycl sva

17
2.1.2.8. Anti Nem Svalar

Nemli ve sulu zeminlerde duvarlar ve zerindeki sva tabakalar, kapilarite

olayndan dolay suyu emer. Bu su tuzlu ise tuzun bir ksm su ile beraber sva yzeyine
kar, bir ksm da sva iinde kalr. Bu durum, sva zerine gelen boya ve dier kaplama
malzemelerini bozar ve yzeylerde bozukluklara neden olur.

Rutubetin yaratt problemlere zm olmas bakmndan "Hidroment Anti Nem

Sva" adyla pazarlanan zel hazr svalar yaplr. Sz konusu malzeme, kum, imento ve zel
maddelerin karmndan meydana gelmektedir. Anti nem sva harc, 30 kg'lk kraft torbalarda
kuru olarak bulunmaktadr.

2.1.3. Amac

Hazr svalarn yapl amalarn tanmlamak iin, hazr svann tercih sebeplerini
saymak yeterli olur. Bunlar;

Deiik renklerde sva yapma imkn salar.

Uzun mrldr, renkleri solmaz.
Ayrca boya gerektirmez.
Su geirmez.
Su iticilik zellii vardr.
Yksek yapma zelliine sahiptir.
Hava alabilir.
Nem orann sabit tutar.
Sistemi tamamlar.
Dekoratiftir.
Is ve ses yaltm yapar.
Sva yzeyinde oluacak gerilmeleri yutar. Bylece atlamalar nler.
Hafiftir, tayc sisteme yk bindirmez.
ilii ve tamiri kolaydr.
Uygulamada zaman tasarrufu salar.
nsan ve evre dostudur.

2.2. Hazr Sva Yapma Kurallar

Hazr svalar yaplrken aadaki kurallara kesinlikle uyulmas gerekir. Bunlar;

Orijinal ambalajda bulunan hazr sva malzemesine yabanc maddeler kesinlikle

ilave edilmemelidir.
Uygulama ortamnn scakl +5C ile +35C aras olmaldr, iddetli rzgr,
gne ve yamur altnda uygulama yaplmamaldr.
Hazr sva uygulamasndan nce yzey kesinlikle uygun bir astarla doyurularak
astarlanmaldr. Seilen sva rengi ile ayn renkte astar kullanlmas tavsiye
edilir.
Astarlamadan bir gn sonra svama iine balanmaldr.

18
 Hazr sva yaplrken eldiven kullanlmal, harcn deri ile temas ettii yerler bol
su ile ykanmaldr.
Sva malzemesi, temiz byk bir kaba boaltlp iyice kartrldktan sonra
yzeye uygulanmaldr.
Geni yzeylerde ve i paydoslarnda, ek yerlerinin belirgin olmamas ve renk
geilerinde dzgn bir hat elde edebilmek iin mutlaka kt bant
kullanlmaldr.
Uygulama sonrasnda tm alma aletleri kurumadan su ile ykanmaldr.

2.3. Hazr Sva Yapmada Sras

Hazr sva yaplrken, her ayr marka ve her ayr zellikteki sva malzemesinin ayr
ayr uygulama yntemleri vardr. Bu sebeple kullandnz malzemenin ambalajndaki veya
teknik bltenindeki bilgiler incelenir. Ancak genel olarak takip edilmesi gereken i sras u
ekildedir;

Kiisel gvenlik ve koruma tedbirleri alnmaldr.

Hazr sva harc uygulanacak yzey toprak, toz har artklar ve dier yapmay
engelleyen maddelerden arndrlmaldr.
Tamir gerektiren byk ukurlar sva harc ile kk atlak ve delikler akrilik
macunla tamir edilir.
Hazr sva uygulamas yaplacak ortamdaki hava artlar dikkate alnr.
Hazr sva yaplacak tm yzey uygun bir astar ile iyice doyurularak astarlanr.
Hazr sva uygulamasna astarlamadan bir gn sonra balanr.
Hazr sva malzemesi, temiz byk bir kaba boaltlp iyice kartrldktan sonra
yzeye uygulanr.
Hazr sva malzemesi, nce plstik mala ile yzeye eit kalnlkta yaylr. Sonra
istenilen desen dorultusunda perdahlanr. Desen verme ii plstik mala, rulo,
fra v.b. aletlerle yaplr.
Geni yzeylerde ve i paydoslarnda, ek yerlerinin belirgin olmamas ve renk
geilerinde dzgn bir hat elde edebilmek iin mutlaka kt bant kullanlr.
Yaplan iin dzgnl ve kurallara uygunluu kontrol edilir.
Kullanlan tm malzemeler bol su ile ykanr.
Hazr svann korunmas iin gerekli tedbirler alnr.

2.4. Hazr Sva Yaplmas

Kiisel gvenlik ve koruma tedbirlerini alnr.
Hazr sva harc uygulanacak yzey toprak, toz har artklar ve dier yapmay
engelleyen maddelerden arndrlr (resim 2.2, resim 2.3).

19
Resim 2.2: Yzeyin temizlenmesi Resim 2.3: Yzeyin temizlenmesi

Tamir gerektiren byk ukurlar sva harc ile, kk atlak ve delikleri akrilik
macunla tamir edilir.
Hazr sva uygulamas yaplacak ortamdaki hava artlar dikkate alnr (Resim
2.4, Resim 2.5).

Resim 2.4: Yamurlu hava Resim 2.5: Souk hava

Hazr sva yaplacak tm yzey uygun bir astar ile iyice doyurularak astarlanr
(Resim 2.6, Resim 2.7).

Resim 2.6:Yzeyin astarlanmas Resim 2.7: Yzeyin astarlanmas

20
 Hazr sva uygulamasna astarlamadan bir gn sonra balanr.
Hazr sva malzemesi, temiz byk bir kaba boaltp iyice kartrdktan sonra
yzeye uygulanr (Resim 2.8, Resim 2.9).

Resim 2.8: Malzemenin kartrlmas Resim 2.9: Malzemenin kartrlmas

Resim 2.10: Hazr sva yapm Resim 2.11: Hazr sva yapm

Hazr sva malzemesi nce plstik mala ile yzeye eit kalnlkta yaylr (Resim
2.10, Resim 2.11). Sonra istenilen desen dorultusunda perdahlanr. Desen
verme ii plstik mala, rulo, fra v.b. aletlerle yaplr (Resim 2.12, 2.13, 2.14,
2.15, 2.16, 2.17)

21
Resim 2.12: Desen verme ii
Resim 2.13: Desen verme ii

Resim 2.14: Desen verme ii Resim 2.15: Desen verme ii

Resim 2.16: Desen verme ii Resim 2.17: Desen verme ii

22
 Geni yzeylerde ve i paydoslarnda, ek yerlerinin belirgin olmamas ve renk
geilerinde dzgn bir hat elde edebilmek iin mutlaka kt bant kullanlr
(Resim 2.18, Resim 2.19).

Resim 2.18: Kt bant kullanma Resim 2.19: Kt bant kullanma

Yaplan iin dzgnl ve kurallara uygunluu kontrol edilir.

Kullanlan tm malzemeler bol su ile ykanr.
Hazr svann korunmas iin gerekli tedbirler alnr.

23
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET

lem Basamaklar neriler

1m geniliinde 1,5 m yksekliindeki Renk geilerinin dzgnln,

duvar yzeyine hazr sva kullanarak, desenlerin uyumunu kontrol ediniz.
plstik mala, rulo, fra v.b. aletlerden in dzgnl ve kurallara
biri ile desen veriniz. uygunluunu kontrol ediniz.

KONTROL LSTES

Aada hazrlanan deerlendirme leine gre kendinizin ya da arkadanzn yapt

almay deerlendiriniz. Gerekleme dzeyine gre evet hayr seeneklerinden uygun
olan kutucua iaretleyiniz.

Deerlendirme ltleri

Dersin ad Yapda svalar rencinin

Hazr svay kuralna gre
Ama Ad soyad
yapabileceksiniz.
Konu Hazr sva yapma Snf Nu.

GZLENECEK DAVRANILAR Evet Hayr

1 Kiisel gvenlik ve koruma tedbirlerini aldnz m?

Hazr sva harc uygulanacak yzeyi toprak, toz har

2 artklar ve dier yapmay engelleyen maddelerden
arndrdnz m?
Tamir gerektiren byk ukurlar sva harc ile kk atlak
3
ve delikleri akrilik macunla tamir ettiniz mi?
Hazr sva uygulamas yaplacak ortamdaki hava artlarn
4
dikkate aldnz m?
Hazr sva yaplacak tm yzeyi uygun bir astar ile iyice
5
doyurularak astarladnz m?
Hazr sva uygulamasna astarlamadan bir gn sonra
6
baladnz m?
Hazr sva malzemesini, temiz byk bir kaba boaltp iyice
7
kartrldktan sonra yzeye uyguladnz m?
Hazr sva malzemesini nce plstik mala ile yzeye eit
8
kalnlkta yayp, sonra istenilen desen dorultusunda
24
 perdahladnz m? Desen verme iini plstik mala, rulo,
fra v.b. aletlerle yaptnz m?
Geni yzeylerde ve i paydoslarnda, ek yerlerinin belirgin
9 olmamas ve renk geilerinde dzgn bir hat elde
edebilmeniz iin mutlaka kt bant kullandnz m?
Yaplan iin dzgnl ve kurallara uygunluunu kontrol
10
ettiniz mi?
11 Kullanlan tm malzemeleri bol su ile ykadnz m?

12 Hazr svann korunmas iin gerekli tedbirleri aldnz m?

aretleme sonucunda eksik olduunuzu tespit ettiiniz konular tekrar ederek

eksikliklerinizi tamamlaynz.

25
LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME

Bu faaliyet sonunda kazandklarnz aadaki sorular cevaplandrarak lnz.

Aadaki sorular dikkatlice okuyarak doru seenei iaretleyiniz.
1. Aadakilerden hangisi hazr svann zelliklerindendir?
A) Deiik renklerde sva yapma imkn salar.
B) Uzun mrldr, renkleri solmaz.
C) Su geirmez, su iticilik zellii vardr.
D) Hepsi doru.

2. Aadakilerden hangisi orijinal ambalajda bulunan sva malzemesine yaplmamas

gereken eydir?
A) Hazr sva malzemesi temiz byk bir kaba boaltlp iyice kartrldktan sonra
yzeye uygulanr.
B) Yabanc maddeler kesinlikle ilave edilmemelidir.
C) Ambalajdaki bilgileri veya teknik bilgileri incelemek.
D) rn ve renk kotlarn incelemek.

3. Aadakilerden hangisi hazr sva uygulama ortam scakldr?

A) +5C ile +35C.
B) +15C ile +45C.
C) -5C ile +15C.
D) +10C ile +25C.

4. Aadakilerden hangisi hazr sva uygulamasndan nce kesinlikle yaplmaldr?

A) Hazr sva harc uygulanacak yzey toprak, toz har artklar ve dier yapmay
engelleyen maddelerden arndrlmaldr.
B) Yzey kesinlikle uygun bir astarla doyurularak astarlanmaldr.
C) Hazr sva uygulamas yaplacak ortamdaki hava artlar dikkate alnr.
D) Hepsi doru.

5. Aadakilerden hangisi geni yzeylerde ve i paydoslarnda, ek yerlerinin belirgin

olmamas ve renk geilerinde dzgn bir hat elde etmek iin kullanlmas gereken
eydir?
A) Kt bant
B) Plstik kova
C) Desen verme aletleri
D) Hibir ey kullanmaya gerek yoktur.

DEERLENDRME
Cevaplarnz modln arkasndaki cevap anahtaryla karlatrnz ve doru cevap
saysn belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Cevaplarnzn hepsi doru ise bir sonraki
renme faaliyetine geiniz.

26
 MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
Modl faaliyetleri ve aratrma almalar sonunda kazandnz bilgi ve becerilerin
llmesi iin retmeniniz size lme aralar uygulayacaktr.

lme sonularna gre sizin modl ile durumunuz retmeniniz tarafndan

deerlendirilecektir.

PERFORMANS DEERLENDRME

retmeniniz tarafndan size gsterilen yere; nce ve Hazr Sva yapnz.

27
KONTROL LSTES

Aadaki performans testi ile modlle kazandnz yeterlilii lebilirsiniz.

Gerekleme dzeyine gre Evet Hayr seeneklerinden uygun olan kutucua
iaretleyiniz.

Dersin
Yapda svalar rencinin
ad
nce ve hazr svay kuralna gre
Ama Ad soyad
yapabileceksiniz.
Konu nce ve hazr sva yapma Snf Nu.

Balang saati

Zaman Biti saati

Harcanan sre

Deerlendirme ltleri Evet Hayr

nce sva

1 Kiisel gvenlik ve koruma tedbirlerini aldnz m?

Uygulama yaplacak yzeylerdeki, yapmay engelleyici toz,

2 kir, ya, eski ve kabarm tabakalar tmyle temizlediniz
mi? Binann su ile ilgili tm yaltm nlemleri alnm
olduunu kontrol ettiniz mi?
nce svadan nce btn iskele balantlar duvardan
3 ayrlm, btn gmme ileri tamamlanm olduunu kontrol
ettiniz mi?
nce svay, kaba svann iyice sertlemesinden sonra ve kaba
4
sva yzeyini bolca slattktan sonra uyguladnz m?
Kurallarna gre hazrladnz ince sva harcn tekneye
5
alarak plstik kvama getirdiniz mi?
nce svann dozajnn kaba svannkinden kuvvetli
6
olmamasna zen gsterdiniz mi?
7 Yeteri kadar harc tahta mala zerine aldnz m?
Harc, tahta malay aadan yukar doru ekerek ve
8
bastrarak svadnz m?
9 Sva kalnlnn ortalama 0.8mm olmasna dikkat ettiniz mi?
Tahta malay sva zerinde, bastrarak yana doru ekmek
10
suretiyle svay dzeltiniz mi?

28
11 Dzgnlk kontroln yaptnz m?
Mastara gre ukur kalan yerleri doldurup, fazla harlar
12
syrdnz m?
Mala ile kabaca dzelttiiniz yzeyi, parmak basncna kar
koyacak derecede sertletikten sonra bir yandan fra ile
13 devaml su serperken, tirfil malas ile srekli daireler izerek
hibir atlak, prz ve dalgalanma kalmayncaya kadar
yukardan balamak art ile perdah ettiniz mi?
Perdah srasnda ukurlaan yerlere, tekrar har ilave ederek
14
perdahladnz m?
Svanacak yzeylerin kesitikleri keleri plan ya da zel
artnamesinde belirtildii gibi keskin, yuvarlak ya da pahl
15
yaptnz m? D keleri genellikle, alan pencere kanatlar
st yksekliine kadar pahl yaptnz m?
En son olarak da bir snger ile silerek, sva zerindeki
16 serbest kumlar drdnz m? Pervazsz kasalarda atlama
yerini saklayabilmek iin ara kesite ince bir derz atnz m?
Kaba svadan sonra yaplan oyma ve delmeleri, nce kaba
sva ile tamir edip, ince svadan sonra yaplanlara nce kaba
17
sva vurup ve sertletikten sonra ince sva ile tamir yaplp,
ek yeri kayboluncaya kadar zenle perdahladnz m?
erde nlem alma durumu hari, darda hibir zaman
donlu, ayrca d ince svalar iddetli gneli ve fazla
18 rzgrl havalarda yaplmayacan gz nnde
bulundurdunuz mu? Gnein ekildii yzlerde alp,
abuk kurumadan koruyup ve rutubetli tutunuz mu?
19 Dilatasyonlar sva ile rtmeyip aralk braktnz m?
Yaplan iin dzgnl ve kurallara uygunluunu kontrol
20
ettiniz mi?
21 yerini ve kullanlan aralar temizlediniz mi?
Svay her trl tehlikeye kar koruyacak nlemleri aldnz
22
m?
Hazr sva
Hazr sva harc uygulanacak yzeyi toprak, toz har artklar
23
ve dier yapmay engelleyen maddelerden arndrdnz m?
Tamir gerektiren byk ukurlar sva harc ile kk atlak
24
ve delikleri akrilik macunla tamir ettiniz mi?
Hazr sva uygulamas yaplacak ortamdaki hava artlarn
25
dikkate aldnz m?
Hazr sva yaplacak tm yzeyi uygun bir astar ile iyice
26
doyurularak astarladnz m?

29
 Hazr sva uygulamasna astarlamadan bir gn sonra
27
baladnz m?
Hazr sva malzemesini, temiz byk bir kaba boaltp iyice
28
kartrldktan sonra yzeye uyguladnz m?
Hazr sva malzemesi nce plstik mala ile yzeye eit
kalnlkta yayp, sonra istenilen desen dorultusunda
29
perdahladnz m? Desen verme iini plstik mala, rulo, fra
v.b. aletlerle yaptnz m?
Geni yzeylerde ve i paydoslarnda, ek yerlerinin belirgin
30 olmamas ve renk geilerinde dzgn bir hat elde
edebilmeniz iin mutlaka kt bant kullandnz m?
Yaplan iin dzgnl ve kurallara uygunluunu kontrol
31
ettiniz mi?
32 Kullanlan tm malzemeleri bol su ile ykadnz m?

33 Hazr svann korunmas iin gerekli tedbirleri aldnz m?

Modl baar ile bitirmiseniz bir dier modle geebilirsiniz.

30
 CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET1N CEVAP ANAHTARI

1 A
2 D
3 C
4 B
5 A

RENME FAALYET2NN CEVAP ANAHTARI

1 D
2 B
3 A
4 D
5 A

31
 KAYNAKA
KAYNAKA
OYMAEL Sabit, Yap Bilgisi 1, Milli Eitim Basmevi, stanbul, 2003
KSZOLU Halim, Kksal ZCAN, Nazm DNDAR, Yapclk ve
lem Yapraklar 2. Snf, Milli Eitim Basmevi, stanbul, 1987
TAYMAZ Haydar, Yap Bilgisi 1, Milli Eitim Basmevi, stanbul,1995

32