Professional Documents
Culture Documents
Bai Giang Tri Tue Nhan Tao - DH Nha Trang PDF
Bai Giang Tri Tue Nhan Tao - DH Nha Trang PDF
Artificial Intelligence
Slide 2
Noi dung mon hoc (tip)
Slide 3
Noi dung mon hoc (tip)
Slide 4
Thc hnh &Ti liu tham kho
Slide 5
Chng 1: GII THIEU
Tr tu l g:
Theo t in Bch khoa ton th Webster:
Tr tu l kh nng:
Phn ng mt cch thch hp li nhng tnh hung
mi thng qua iu chnh hnh vi mt cch thch
hp.
Hiu r mi lin h gia cc s kin ca th gii bn
ngoi nhm a ra nhng hnh vi ph hp t
c mc ch.
Slide 7
S Thng Minh
Slide 8
Tri thc (Knowledge)
Tri thc l nhng thng tin cha ng 2 thnh phn
Cc khi nim:
Cc khi nim c bn: l cc khi nim mang tnh quy c
Cc khi nim pht trin: c hnh thnh t cc khc nim c bn
thnh cc khi nim phc hp phc tp hn.
Cc phng php nhn thc:
Cc qui lut, cc th tc
Phng php suy din, l lun,..
Tri thc l iu kin tin quyt ca cc hnh x thng minh hay
S thng minh
Tri thc c c qua s thu thp tri thc v sn sinh tri thc
Qu trnh thu thp v sn sinh tri thc l hai qu trnh song song v
ni tip vi nhau khng bao gi chm dt trong mt thc th
Thng Minh
Slide 9
Tri thc Thu thp v sn sinh
Slide 11
Hanh x thong minh Ket luan
Slide 12
1.2 i tng nghien cu cua AI
Slide 14
1.3 Lch s pht trin ca AI :
Giai on c in
(Bng n t hp mn vi m>=10)
Slide 15
Lch s pht trin ca AI :
Giai on vin vng
Slide 16
Lch s pht trin ca AI :
Giai on hin i
Slide 17
1.4 Cc lnh vc ng dng
Slide 18
1.4 Cc lnh vc ng dng(tip)
Slide 19
ng dung AI
Slide 20
Cc bi ton
Xt cc bi ton sau:
1. i tin (Vt cn v Heuristic)
2. Tm kim chiu rng v su
3. Tic tac toe.
4. ong du.
5. Bi ton TSP
6. 8 puzzle.
7. C vua
8. C tng
9. Ngi nng dn qua sng.
10. Con th v con co
11. Con kh v ni chui
Slide 21
Chng 2: TM KIM TRN KHNG
GIAN TRNG THI
(State Space Search)
Tm kim ci g?
Biu din v tm kim l k thut ph bin gii cc bi
ton trong lnh vc AI
Cc vn kh khn trong tm kim vi cc bi ton
AI
c t vn phc tp
Khng gian tm kim ln
c tnh i tng tm kim thay i
p ng thi gian thc
Meta knowledge v kt qu ti u
Kh khn v k thut
Slide 23
Cu trc chung ca bi ton tm kim
Slide 24
2.2 Gii thut tng qut
K hiu:
s nh xut pht
g: nh ch
n: nh ang xt
(n): tp cc nh c th i trc tip t nh n
Open: tp cc nh c th xt bc k tip
Close: tp cc nh xt
Slide 25
2.2 Gii thut tng qut (tip)
Begin
Open := {s};
Close := ;
While (Open <> ) do
begin
n:=Retrieve(Open);
if (n=g) then Return True;
Open := Open (n); // ((n) Close)
Close := Close {n};
end;
Return False;
End;
Slide 26
V d:
Xt graph sau:
A s = A l nh bt u
g= G l nh ch
B C D
E F G
H I J
Slide 27
2.3 Breath First Search V d
Ln lp n Open Close
Xt graph sau: (n)
0 {A}
A 1 A {B, C, D} {B, C, D} {A}
2 B {E, F} {C, D, E, F} {A, B}
3 C {F, G} {D, E, F, G} {A, B, C}
B C D4 D {E, F, G} {A, B, C, D}
5 E {H, I} {F, G, H, I} {A, B, C, D, E}
6 F {J} {G, H, I, J} {A, B, C, D, E, F}
E F G 7 G
True
H I J
Slide 28
2.3 Breath First Search V d 1
Ln lp n Open Close
Xt graph sau:A->U (n)
0 {A}
A 1 A {B, C, D} {B,C,D} {A}
2 B {E, F} {C,D, E,F} {A, B}
3 C {F, G} {D,E, F,G} {A, B, C}
B C D4 D {E, F, G} {A, B, C, D}
5 E {H, I} {F, G, H, I} {A, B, C, D, E}
6 F {J} {G, H, I, J} {A, B, C, D, E, F}
E F G 7 G {H, I, J} {A, B, C, D, E, F,G}
8 H {I, J} {A,B,C, D, E, F,G,H}
9 I {J} {A,B,C, D, E,
10 J F,G,H,I}
H I J {A,B,C, D, E,
FALSE F,G,H,I,J}
Slide 29
V d:
Xt graph sau:
A
B C D
E F G
H I J
Slide 30
2.4 Depth First Search V d
0 {A}
A 1 A {B, C, D} {B, C, D} {A}
2 B {E, F} {E, F, C, D} {A, B}
B C 3 DE {H, I} {H, I, F, C, D} {A, B, E}
4 H {I, F, C, D} {A, B, E, H}
5 I {F, C, D} {A, B, E, H, I}
E F G 6 F {J} {J, C, D} {A, B, E, H, I, F}
7 J {C, D} {A, B, E, H, I, F,J}
8 C {F, G} {G, D} {A,B,E,H,I, F,J,C}
9 G True
H I J
Slide 31
Breath First vs Depth First
Slide 32
Tm Kim Rng
1. Open = [A]; closed = []
2. Open = [B,C,D];
closed = [A]
2. Open = [C,D,E,F];
closed = [B,A]
3. Open = [D,E,F,G,H]; closed = [C,B,A]
4. Open = [E,F,G,H,I,J]; closed = [D,C,B,A]
5. Open = [F,G,H,I,J,K,L];closed = [E,D,C,B,A]
6. Open = [G,H,I,J,K,L,M];(v L c trong open);
closed = [F,E,D,C,B,A]
Slide 33
Tm kim Su
Slide 34
Depth first search c gii hn
Heuristic l g?
Heuristic l nhng tri thc c rt ta t nhng kinh
nghim, trc gic ca con ngi.
Heuristic c th l nhng tri thc ng hay sai.
Heuristic l nhng meta knowledge v thng ng.
Heuristic dng lm g?
Trong nhng bi ton tm kim trn khng gian trng thi, c
2 trng hp cn n heuristic:
Vn c th khng c nghim chnh xc do cc mnh khng pht
biu cht ch hay thiu d liu khng nh kt qu.
Vn c nghim chnh xc nhng ph tn tnh ton tm ra nghim
l qu ln (h qu ca bng n t hp)
Heuristic gip tm kim t kt qu vi chi ph thp hn
Slide 37
Heuristic (tip)
Slide 39
Heuristic Greedy
1 2 3 4 5 6 7 8
1 0 730 640 840 800 430 380 1010
2 730 0 710 1040 500 300 540 470
3 640 710 0 1420 1050 600 920 1160
4 840 1040 1420 0 740 950 570 900
5 800 500 1050 740 0 520 460 200
6 430 300 600 950 520 0 390 690
7 380 540 920 570 460 390 0 660
8 1010 470 1160 900 200 690 660 0
Slide 41
V d: TSP vi n=8
*Vi Greedy 1:
1 7 6 2 8 5 4 3 1
Tng chi ph: 4540
*Vi Greedy 2:
1 7 4 5 8 2 6 3 1
Tng chi ph: 3900
Bi ton 3: Bi ton t mu bn
Slide 42
Heuristic (tt)
Slide 44
3.2 Tm kim ti u (tip)
Thut gii BEST-FIRST SEARCH
Begin
Open := {s};
Begin Close := ;
open:={s};
While (Open <> ) do
While (open<> ) do
begin begin
n:= Retrieve(Open) //Chn trng thi tt nht tOpen. n:=Retrieve(Open);
if (n=g) then return True if (n=g) then Return True;
else begin Open := Open (n); // ((n) Close)
To (n)
Close := Close {n};
for mi nt con m ca (n) do
Gn gi tr chi ph cho m end;
Open:=Open{m}; Return False;
end; End;
Return False;
End;
Slide 45
3.2 Tm kim ti u (tip)
Slide 46
3.3 Thut gii AT
Slide 47
3.3 Thut gii AT
Xt graph sau:
A 30
20 35
B C D
40 45 15 10
E F G
30 25 10 20
H I J
s = A l nh bt u
g= J l nh ch
Slide 50
V d:
Ln lp n (n) Open
Xt graphSau
Trc sau:
* A 0 {(A,0)}
C F C {F,G} (E,60),(F,50),(G,45)
C G
F J G {J} (E,60),(F,50),(J,65)
s = A l nh bt u F (J} (E,60),(J,60)
g= J l nh ch J
Slide 51
3.4 Thut gii AKT
Thut gii A*
A* l mt phin bn c bit ca AKT p dng cho trng hp th.
Thut gii A* c s dng thm tp hp CLOSE lu tr nhng
trng hp c xt n. A* m rng AKT bng cch b sung cch
gii quyt trng hp khi "m" mt nt m nt ny c sn trong
OPEN hoc CLOSE.
Slide 53
3.5 Thut gii A* (tip)
Begin
open:={s}; close:=; m Open:
While (open<> ) do if n c m bng mt path ngn hn
begin then Cp nht li m trong Open.
n:= Retrieve(Open) //sao cho f(n) min. m Close
if (n=g) then return path t s n g if n c m bng mt path ngn hn
then begin
else begin
Close:=Close-{m}
To (n)
Open:=Open{m}
for mi nt con m ca (n) do end;
case m of end; /*end case*/
m Open v m Close: Close:=Close{n}
begin end; / while/
Gn gi tr heuristic cho m return false;
Open:=Open{m}; End;
end;
Slide 54
Hm lng gi Heuristic
Tr
2 8 1 2 3
8 3 5 7 8 4
6 2 1 7 6 5
l Xt bi ton 8 pussle 2 8 3
vi goal l: 1 6 4
5 6
1 2 3 7 5
8 4
7 6 5 2 8 3
1 4 3 4
7 6 5
Heuristic 1: Tng s
ming sai v tr 2 8 3
Heuristic 2: Tng 1 6 4 5 6
khong cch sai v tr 7 5
ca tng ming.
Vic chn la hm Heuristic l kh khn v c
ngha quyt nh i vi tc ca gii thut
Slide 57
Hm lng gi Heuristic Cu trc
Slide 58
Thut gii A* V d
Bt u ch
Slide 59
3.5 Thut gii A* (tip)
Begin
open:={s}; close:=; m Open:
While (open<> ) do if n c m bng mt path ngn hn
begin then Cp nht li m trong Open.
n:= Retrieve(Open) //sao cho f(n) min. m Close
if (n=g) then return path t s n g if n c m bng mt path ngn hn
then begin
else begin
Close:=Close-{m}
To (n)
Open:=Open{m}
for mi nt con m ca (n) do end;
case m of end; /*end case*/
m Open v m Close: Close:=Close{n}
begin end; / while/
Gn gi tr heuristic cho m return false;
Open:=Open{m}; End;
end;
Slide 60
V d
1 2 8 3
State A
1 6 4
7 5 F(a) =0+4=4
x 2 8 3
State B 2 2 8 3
State C x 2 8 3
State D
1 6 4 1 4 1 6 4
7 5 F(b) =1+5=6 7 6 5 F(c) =1+3=4 7 5 F(D) =1+5=6
3 2 8 3
State E 4 2 3
State F x 2 8 3
State G 2 8 3
1 4 1 8 4 1 4 1 6 4
7 6 5 F(e) =2+3=5 7 6 5 F(f) =2+3=5 7 6 5 F(g) =2+4=6 7 5
x 8 3
State H x 2 8 3
State I
2 1 4 7 1 4 2 8 3
7 6 5 F(h) =3+3=6 6 5 F(i) =3+4=7 1 4
7 6 5
Slide 61
V d
4 2 3
State F
1 8 4
7 6 5 F(f) =2+3=5
5 2 3
State J x 2 3
State K y 2 8 3
State Close
1 8 4 1 8 4 1 4
7 6 5 F(j) =3+2=5 7 6 5 F(k) =3+4=7 7 6 5
6 1 2 3
State L y 2 3
8 4
Close
1 8 4
7 6 5 F(l) =4+1=5 7 6 5
y 2 3
State Close 7 1 2 3
State M x 1 2 3
State N
1 8 4 8 4 7 8 4
7 6 5 7 6 5 F(m) =5+0=5 6 5 F(n) =5+1=7
Slide 62
C 3 Tm kim khng gian trng thi
Tr chi 8-puzzle
Slide 63
Hot ng theo gii thut A*
Ln n Open Close
0 {A4} {}
1 A4 {C4,B6,D6} {A4}
2 C4 {E5,F5,G6,B6,D6} {A4,C4}
3 E5 {F5,H6,G6,B6,D6,I7} {A4,C4,E5}
4 F5 {J5,H6,G6,B6,D6,K7,I7} {A4,C4,E5,F5}
5 J5 {L5,H6,G6,B6,D6,K7,I7} {A4,C4,E5,F5,J5}
6 l5 {M5,H6,G6,B6,D6,K7,I7,N7} {A4,C4,E5,F5,J5,L5}
7 m5
Slide 64
nh gi gii thut Heuristic
Admissibility Tnh chp nhn
Mt gii thut Best first search vi hm nh gi
F(n) = G(n) + H(n) vi
N : Trng thi bt k
G(n) : Ph tn i t nt bt u n nt n
H(n) : Ph tn c lng heuristic i t nt n n goal
c gi l gii thut A
Mt gii thut tm kim c xem l admissible nu i
vi mt th bt k n lun dng path nghim tt nht
(nu c).
Gii thut A*: L gii thut A vi hm heuristic H(n)lun
lun gi tr thc i t n n goal.
Gii thut A* l admissible Slide 65
nh gi gii thut Heuristic
Monotonicity n iu
Mt hm heuristic H(n) c gi l monotone (n iu) nu:
ni, nj : nj l nt con chu ca ni ta c
H(ni)-H(nj) ph tn tht i t ni n nj
nh gi heuristic ca ch l 0 : H(goal) = 0.
Gii thut A c hm H(n) monotone l gii thut A* v
Admissible
Informedness
Xt 2 hm heuristic H1(n) v H2(n) nu ta c H1(n)
H2(n) vi mi trng thi n th H2(n) c cho l
informed hn H1(n).
Slide 66
Heuristic trong tr chi i khng
Gii thut minimax:
Hai u th trong tr chi c gi l MIN v MAX.
Mi nt l c gi tr:
1 nu l MAX thng,
0 nu l MIN thng.
Minimax s truyn cc gi tr ny ln cao dn trn th, qua cc
nt cha m k tip theo cc lut sau:
Nu trng thi cha m l MAX, gn cho n gi tr ln nht c trong cc trng
thi con.
Nu trng thi b, m l MIN, gn cho n gi tr nh nht c trong cc trng
thi con.
Cc nt l c gn cc gi tr heuristic
Cn gi tr ti cc nt trong l cc gi tr nhn c da trn
gii thut Minimax
MIN A= Z
- cut
=z
z
MIN S =
MAX A= Z
- cut
=z
z
Cc nt khng c gi tr l
cc nt khng c duyt
qua
Slide 77
4.2. Cc loi tri thc (tip)
3. Siu tri thc: m t tri thc v tri thc. Loi tri thc ny gip la
chn tri thc thch hp nht trong s cc tri thc khi gii quyt mt vn .
Cc chuyn gia s dng tri thc ny iu chnh hiu qu gii quyt vn
bng cch hng cc lp lun v min tri thc c kh nng hn c.
4. Tri thc heuristic: m t cc "mo" dn dt tin trnh lp lun.
Tri thc heuristic l tri thc khng bm m hon ton 100% chnh xc v
kt qu gii quyt vn . Cc chuyn gia thng dng cc tri thc khoa
hc nh s kin, lut, sau chuyn chng thnh cc tri thc heuristic
thun tin hn trong vic gii quyt mt s bi ton.
5. Tri thc c cu trc: m t tri thc theo cu trc. Loi tri thc ny
m t m hnh tng quan h thng theo quan im ca chuyn gia, bao
gm khi nim, khi nim con, v cc i tng; din t chc nng v mi
lin h gia cc tri thc da theo cu trc xc nh.
Slide 78
V d: Hy phn loi cc tri thc sau
Slide 79
4.3. CC K THUT BIU DIN TRI THC
Slide 80
4.3.1 B ba i tng-Thuc tnh-Gi tr
Slide 81
4.3.1 B ba i tng-Thuc tnh-Gi tr (tip)
Slide 82
4.3.2 Cc lut dn
Slide 83
4.3.2 Cc lut dn(tip)
Slide 84
4.3.2 Cc lut dn(tip)
4. Chin lc
IF Xe khng khi ng c
THEN u tin hy kim tra h thng nhin liu, sau kim tra h
thng in
5. Din gii
IF Xe n AND ting gin
THEN ng c hot ng bnh thng
6. Chn on
IF St cao AND hay ho AND Hng
THEN Vim hng
7. Thit k
IF L n AND Da sng
THEN Nn chn Xe Spacy AND Chn mu sng
Slide 85
4.3.3 Mng ng ngha
Slide 86
4.3.3 Mng ng ngha(tip)
Slide 88
V d: Gii bt tam gic tng qut (tt)
Slide 89
V d: Gii bt tam gic tng qut (tt)
p=(a+b+c)/2
p Slide 90
4.3.4 Frame
1. Logic mnh
IF Xe khng khi ng c (A)
AND Khong cch t nh n ch lm l xa (B)
THEN S tr gi lm (C)
B
Lut trn c th biu din li nh sau:A C
2. Logic v t
Logic v t, cng ging nh logic mnh , dng cc k hiu
th hin tri thc. Nhng k hiu ny gm hng s, v t, bin
v hm.
Slide 92
4.4 SUY DIN D LIU
1. Modus ponens
1. E1
2. E1 E2
3. E2
Nu c tin khc, c dng E2 E3 th E3 c a vo danh sch.
2. Modus tollens
1. E2
2. E1 E2
3. E1
Slide 93
4.5 Chng minh mnh
Slide 94
4.5 Chng minh mnh
Slide 95
4.5.1 Thut gii Vng Ho
Slide 96
4.5.1 Thut gii Vng Ho
Slide 98
4.5.2 Thut gii Robinson (tip)
Slide 99
4.5.2 Thut gii Robinson (tip)
Slide 100
Chng 5 My hc
5.1 M U
Cc chng trc tho lun v biu din v suy lun tri
thc. Trong trng hp ny gi nh c sn tri thc v c th
biu din tng minh tri thc.
Tuy vy trong nhiu tinh hung, s khng c sn tri thc nh:
K s tri thc cn thu nhn tri thc t chuyn gia lnh vc.
Cn bit cc lut m t lnh vc c th.
Bi ton khng c biu din tng minh theo lut, s kin hay cc
quan h.
C hai tip cn cho h thng hc:
Hc t k hiu: bao gm vic hnh thc ha, sa cha cc lut tng
minh, s kin v cc quan h.
Hc t d liu s: c p dng cho nhng h thng c m hnh di
dng s lin quan n cc k thut nhm ti u cc tham s. Hc theo
dng s bao gm mng Neural nhn to, thut gii di truyn, bi ton ti
u truyn thng. Cc k thut hc theo s khng to ra CSTT tng
minh.
Slide 101
5.2 CC HNH THC HC
Slide 103
V d v CC HNH THC HC
V d:
- H MYCIN
- Mng Neural nhn to
- Thut ton hc Quinland
- Bi ton nhn dng
- My chi c car, c tng
Slide 104
5.3 THUT GII Quinlan
Slide 105
5.3.1 THUT GII A. Quinlan
Slide 106
Vi mi thuc tnh ca bng quan st:
Slide 107
Vi mi thuc tnh ca bng quan st:
Nationality
Single Married
Slide 108
Vi mi thuc tnh ca bng quan st(tip)
Nationality
Single Married
bt nh ca X: k
E ( X ) = - p i log 2 p i
i =1
Tnh Entropy cho mi thuc tnh v chn thuc tnh c Entropy
nh nht.
k
E ( C / A ) = - p ( c i , a i ) log 2 p ( c i , a i )
i =1
4 4 2 2
E ( C / Competitio n = No ) = - log 2 - log 2 = 0 . 918
6 6 6 6
1 1 3 3
E ( C / Competitio n = Yes ) = - log 2 - log 2 = 0 . 811
4 4 4 4
E ( C / Competitio n ) = 0 . 6 * 0 .918 + 0 .4 * 0 . 811 = 0 .8752
Slide 111
Hc theo bt nh(tip)
Tng t:
E(C/Age) = 0.4 STT Competition Type Profit
E(C/Type) = 1 1 Yes Software Down
Age cho nhiu thng tin
nht 2 No Hardware Up
3 No Software Up
4 Yes Hardware Down
Age
Down Competition Up
No Yes
Up Down Slide 112
Hc theo bt nh(tip)
Age
Down Competition Up
No Yes
Up Down
Rule 1: If (Age IS Old) then (Profit IS Down)
Rule 2: If (Age IS New) then (Profit IS Up)
Rule 3: If (Age IS Midle) And (Competition IS No)
then (Profit IS Up)
Rule 4: If (Age IS Midle) And (Competition IS Yes)
then (Profit IS Down) Slide 113