Manual Cazador PDF

MANUAL DO CAZADOR 08.
qxd 22/01/2009 14:38 Pgina 1
MANUAL
DO CAZADOR EN GALICIA
Gua de contidos para a

realizacin das probas de
aptitude para obter por primeira
vez a licenza de caza en Galicia
(Segundo se establece na Orde do 1 de xuo de
2007, pola que se regula o exame do cazador
na Comunidade Autnoma de Galicia)
MANUAL DO CAZADOR 08.qxd 22/01/2009 14:38 Pgina 2
Manual do Cazador en Galicia

2008
Editado por:
Xunta de Galicia.
Consellera de Medio Ambiente
e Desenvolvemento Sostible
ISBN: 978-84-453-4689-1
Maquetacin e Impresin:
Remuio Servicios, XXI, s.l.
981 88 55 54
Portada e texto:
Daro Andrade Expsito
Ilustracins:
Juan M. Varela
Juan Varela Sim
Tdolos dereitos reservados. Ningunha parte, texto ou ilustracin, pode ser reproducida, almacenada ou transmitida por ningn
medio electrnico, mecnico, qumico, fotocopia ou de calquera outro tipo, sen a autorizacin escrita da Xunta de Galicia.
NDICE PX.
Prlogo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Seccin 1. Lexislacin cinextica e normativa ambiental . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

1.01 Lexislacin cinextica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
1.02 Lexislacin que pode afectar a prctica cinextica . . . . . . . . . . . . . . . 9
Seccin 2. Exercicio da caza e requisitos administrativos do cazador en Galicia . . . 11

2.01 Licenza de caza en Galicia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
2.02 Seguro obrigatorio de responsabilidade civil do cazador . . . . . . . . . . . 12
Seccin 3. Terreos cinexticos, zonas de seguridade e perodos hbiles de caza . . 15

3.01 Terreos cinexticos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
3.02 Zonas de seguridade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
3.03 Perodos hbiles de caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Seccin 4. Sinalizacin cinextica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

4.01 Sinalizacin de primeira orde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
4.02 Sinalizacin de segunda orde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Seccin 5. Modalidades e artes de caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

5.01 Modalidades de caza maior . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
5.02 Modalidades de caza menor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
5.03 Outras modalidades de caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Seccin 6. Fauna cinextica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

6.01 Especies de caza menor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
6.02 Especies de caza maior . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Seccin 7. Danos ocasionados pola fauna cinextica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Seccin 8. Xestin cinextica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

8.01 Papel do cazador na xestin cinextica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
8.02 As repoboacins cinexticas como actuacin de xestin . . . . . . . . . . 110
Seccin 9. tica e comportamento do cazador . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Seccin 10. Normas de seguridade no exercicio da caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

10.01 Normas bsicas xerais de seguridade na caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
10.02 Normas de seguridade en ganchos e monteras . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
10.03 Normas de seguridade nas modalidades de caza menor . . . . . . . . . . 122
10.04 Colocacin dunha armada de caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
10.05 Normativa vixente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
10.06 Lesins do cazador e primeiros auxilios . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128
Seccin 11. Limitacins, prohibicins, delitos e infraccins en materia cinextica . . 135

11.01 Limitacins en beneficio da caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
11.02 Armas e artes permitidos e prohibidos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
11.03 Delitos, faltas e infraccins administrativas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136
11.04 Comisos de armas, artes e pezas de caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
11.05 O Rexistro Galego de Infractores de Caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146
11.06 A polica da caza: o coidado e vixilancia da caza . . . . . . . . . . . . . . . . 146
Seccin 12. Transporte, comercializacin e consumo das pezas de caza . . . . . . . . . . 155
Seccin 13. Propiedade das pezas de caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
Seccin 14. Armas e cans de caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161

14.01 Armas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
14.02 O can de caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Seccin 15. OUTROS ASPECTOS DE INTERESE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175

15.01 Autorizacins especiais . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
15.02 Procedemento administrativo sancionador . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
Glosario . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
A caza practicada polo cazador galego, de ser unha actividade de extraccin ou ex-
plotacin dunha parcela dos recursos naturais existentes, derivou progresivamen-
te cara a unha actividade realizada baixo criterios de conservacin e sustentabili-
dade, e, a da de hoxe, considrase indisoluble o binomio "caza e conservacin".
O conxunto de normas establecidas para acadar a conservacin e uso susten-
table da biodiversidade consideran a "formacin" como unha accin necesaria pa-
ra lograr os ditos obxectivos. A posesin duns coecementos mnimos necesarios
para o exercicio da caza foi unha idea xa esbozada na Lei de caza estatal de 1970,
anda que non chegou a poerse en prctica, e na Lei 4/1997, de caza de Galicia
e no regulamento que a desenvolve onde se establece a obriga de superar unhas
probas de aptitude para obter por primeira vez a licenza de caza nesta comunida-
de autnoma.
O cazador actual debe responder ao perfil dunha persoa que tea como le-
ma cazar con tica, con prudencia e con deportividade, e , polo tanto, necesario
que aquelas persoas que comecen a sa andadura venatoria demostren a pose-
sin duns coecementos bsicos en canto a especies e normativa vixente.
As probas necesarias para acadar o certificado que permite obter a primeira
licenza de caza recllense na Orde do 1 de xuo de 2007, na que se regula o exa-
me do cazador na Comunidade Autnoma de Galicia. O dito exame consiste en su-
perar dous exercicios, un terico e outro prctico.
* Exercicio terico
A proba terica consiste en contestar un cuestionario tipo test de 60 pre-
guntas, con tres respostas alternativas posibles, das cales soamente unha co-
rrecta. A duracin da proba dunha hora e trinta minutos.
Para superar o exame necesario acertar un mnimo de 30 de preguntas,
tendo en conta que os fallos cometidos non descontarn ningunha resposta co-
Prlogo
rrecta.
* Exercicio prctico
A proba prctica consiste no recoecemento de especies da fauna galega,
tanto cinexticas como protexidas, que tean relacin coa caza.
Sobre 20 especies diferentes, que podern presentarse mediante imaxes gra-
vadas, exemplares naturalizados, fotografas ou lminas impresas, deben identifi-
carse, nunha listaxe de 30 nomes, polo menos 10 para aprobar, tendo en conta
que os fallos cometidos non descontarn ningunha resposta correcta. A duracin
da proba dunha hora.
Para preparar estas probas, faise necesario que os aspirantes a cazadores
conten cunha publicacin na que se recolla a informacin bsica e necesaria para
a sa superacin. En cada unha das 15 seccins tratadas nesta publicacin abr-
dase o temario oficial, e inclese ademais un pequeno glosario ou dicionario, coa
finalidade de aclarar as posibles dbidas sobre o significado dalgns termos rela-
cionados coa caza.
PRLOGO 5
SECCIN 1.
Lexislacin cinextica
e normativa ambiental
T
oda aquela persoa que pretende desenvolver unha actividade debera coecer
as normas que a regulan, de xeito que a sa actuacin se realice dentro do
marco legal establecido. O cazador, ao practicar unha actividade realizada no
medio natural e relacionada con este, debe ser consciente dos seus deberes e res-
ponsabilidades.
A filosofa que impregna as actuais leis comunitarias sobre regulacin ambiental e
cinextica ten a sa orixe na Directiva de aves (74/409) e na Directiva de hbitats
(92/43), onde a caza se entende como un sistema de explotacin de especies rexida
por firmes principios de respecto cara a estas.
Os principios bsicos da Directiva de aves estn presentes nas leis ambientais que
foron incorporadas ao dereito interno estatal, representadas fundamentalmente po-
la Lei 4/1989, do 27 de marzo, de conservacin dos espazos naturais e da flora e fau-
na silvestres e pola Lei 42/2007, do 13 de decembro, do patrimonio natural e da bio-
diversidade (esta ltima derroga e substite a primeira).
As competencias legais en materia de caza estn transferidas dende o Estado s
comunidades autnomas; as, na Comunidade Autnoma galega, a lexislacin que o
cazador galego debe considerar, por afectar dunha maneira mis ou menos directa
prctica cinextica, podmola clasificar en:
SECCIN 1 7
1.01 Lexislacin cinextica
1. Lei 4/1997, do 25 de xuo, de caza de Galicia, modificada pola Lei 6/2006,

do 23 de outubro .- Ten por obxecto regular o exercicio da caza na Comuni-
dade Autnoma de Galicia, as como o fomento, a proteccin, a conserva-
cin e o ordenado aproveitamento das especies cinexticas.
2. Decreto 284/2001, do 11 de outubro, polo que se aprobou o regulamento

de caza de Galicia.- Co mesmo obxecto que a Lei 4/1997 de caza de Galicia
afonda no seu desenvolvemento.
3. Orde do 23 de xullo de 2002 pola que se regula a sinalizacin nos terreos ci-
nexticos.- Establece as condicins que deben considerarse para a sinaliza-
cin dos terreos cinexticos suxeitos a rxime cinextico especial.
4. Orde do 1 de xuo de 2007 pola que se regula o exame do cazador na Co-

munidade Autnoma de Galicia.- Regula o procedemento, o temario, a con-
vocatoria, os exames, a sa correccin e cualificacin, as como a puntuacin
necesaria para superalos e acadar o certificado que permite obter a primeira
licenza de caza.
5. Orde anual que publica a Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento

Sostible.- Determina as pocas hbiles de caza, as especies sobre as que se
permite o exercicio da caza, os mtodos autorizados para a sa prctica e as
limitacins xerais e particulares que afectarn o exercicio da actividade cine-
xtica no territorio da Comunidade Autnoma de Galicia durante a tempora-
da na que est en vigor a orde.
8 SECCIN 1
1.02 Lexislacin que pode afectar a prctica cinextica
1. Lei 1/1993, do 11 de abril, de proteccin de animais domsticos e salvaxes

en catividade.- Fai referencia regulacin das condicins para a posesin,
matriculacin e vacinacin dos animais que poderan ser empregados na
prctica cinextica.
2. Decreto 153/1998, polo que se aprobou o regulamento que desenvolve a

Lei 1/1993, do 13 de abril, de proteccin de animais domsticos e salvaxes
en catividade.- Desenvolve e regula as medidas e accins recollidas na Lei
1/1993 de proteccin de animais domsticos e salvaxes en catividade.
3. Lei 3/2007, do 9 de abril, de prevencin e defensa contra os incendios fo-

restais de Galicia e Decreto 105/2006, do 22 de xuo, polo que se regulan
medidas relativas prevencin de incendios forestais, proteccin dos
asentamentos no medio rural e regulacin de aproveitamentos e repoboa-
cins forestais.- Regula o que atinxe as condicins de acceso, circulacin e
permanencia nos terreos cinexticos durante a poca de perigo alto de in-
cendios forestais e as limitacins en canto ao aproveitamento e repoboacin
cinextica en terreos queimados.
SECCIN 1 9
CUESTIONARIO
- Os perodos hbiles de caza para cada temporada establcense:

- No regulamento de caza.
- Nunha orde anual da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
- Ningunha das anteriores.
- Cal a Lei de caza de Galicia?
- 4/1997, de 24 de xullo
- 4/1997, de 25 de xuo
- 7/1992, de 24 de xullo
- Cal o Decreto que aprobou o regulamento da Lei de caza de Galicia?
- 284/2001, de 11 de outubro
- 283/2001, de 11 de outubro
- 197/2000, de 15 de decembro
- Para a posesin dun furn con fins cinexticos, debe atenderse ao disposto:
- Na Lei 3/2007.
- Na orde do 23 de xullo de 2002.
- Na Lei 1/1993, do 13 de abril, de proteccin de animais domsticos e salvaxes en
catividade.
- A que rgano lle corresponde a aprobacin da orde anual de vedas?
- Ao Comit Galego de caza
- A D. X. de Conservacin da Natureza
- A Consellera de Medio Ambiente e D.S.
10 SECCIN 1
Seccin 2.
Exercicio da caza e requisitos
administrativos do cazador
en Galicia
N
a Lei 6/2006, de modificacin da Lei de caza de Galicia, defnese a accin de
cazar como "actividade exercida polas persoas, mediante o uso de armas, ar-
tes ou outros medios autorizados, para buscar, atraer, perseguir ou acosar
os animais que se declaren como pezas de caza, co fin de cobralos, apropiarse deles
ou facilitar a sa captura por un terceiro".
O dereito a cazar correspndelle a toda persoa maior de dezaseis anos que, logo
de acreditar a aptitude e os coecementos precisos (exame do cazador), estea en po-
sesin da pertinente licenza de caza e cumpra os demais requisitos esixidos polas leis
e as disposicins aplicables.
Durante o exercicio desta actividade, o cazador debe levar consigo a seguinte do-
cumentacin:
- Licenza de caza en vigor.

- Contrato de seguro de responsabilidade civil do cazador en vigor.
- Documento oficial de identificacin.
- No caso de utilizar armas, posur o correspondente permiso, as como a gua
de pertenza, de conformidade coa normativa que regula esta materia.
- Cando a caza se practica nun terreo cinextico especial, deber levarse unha
autorizacin ou permiso expedido polo titular do aproveitamento deste.
- Calquera outro permiso ou autorizacin que, por razn do lugar, dos mto-
dos ou das especies, esixise a lei ou a normativa aplicable.
SECCIN 2 11
2.01 Licenza de caza en Galicia
A licenza de caza un documento persoal e intransferible, expedido pola Consellera de

Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible a quen, se non est inhabilitado para obtela,
acredite a aptitude e os coecementos precisos e rena os requisitos legais necesarios.
A licenza de caza en Galicia ten unha validez dun ano e pdese obter a partir dos
dezaseis anos, pero precsase, no caso dun menor de idade non emancipado, autori-
zacin escrita por parte do representante legal.
Na Comunidade Autnoma de Galicia diferncianse os seguintes tipos de licenzas
de caza:
- Licenzas de clase A, que autorizan para o exercicio da caza con armas de fogo.
- Licenzas de clase B, que autorizan para o exercicio da caza con outros me-
dios ou procedementos permitidos, como caza con cans, caza con aves de
cetrera e caza con arco.
- Licenzas de clase C, que autorizan a posesin ou utilizacin de medios ou
procedementos especiais, como, por exemplo, posesin de mandas de cans
ou utilizacin de furns con fins cinexticos.
Ademais da licenza de caza correspondente, para utilizar armas ou outros medios
auxiliares, necesario contar con permisos complementarios de utilizacin e/ou po-
sesin (armas de fogo, arcos, cans, aves de cetrera, furns).
Cautelarmente, a Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible pode
suspender a licenza ao incoarse un expediente sancionador por falta grave ou moi grave.
2.02 Seguro obrigatorio de responsabilidade civil do cazador
A Lei de caza de Galicia establece como requisito para poder practicar a caza ter
concertado un contrato de seguro de responsabilidade civil do cazador.
Na actualidade, esta materia est regulada polo Regulamento do seguro de res-
ponsabilidade civil de subscricin obrigatoria (R. d. 63/1994, do 21 de xaneiro).
Os danos que cobre este seguro obrigatorio do cazador son de tres tipos:
- Os producidos por un disparo involuntario da arma durante o exercicio da caza.
- Os producidos en tempo de descanso, dentro do terreo de caza, cando se
est practicando esta.
- Os producidos por defectos, roturas ou fallos das armas, dos seus mecanis-
mos ou das municins.
Este seguro non cobre os danos producidos voluntariamente polo cazador ou de-
rivados da sa imprudencia ou temeridade.
12 SECCIN 2
CUESTIONARIO
- Unha persoa de idade menor de dezaseis anos, pode practicar a caza?
- Non.
- Si, sempre acompaado dalgn cazador maior de idade.
- Si, sempre acompaado dalgn cazador maior de idade, para poder cazar con armas.
- Se, para realizar un estudo, me conceden autorizacin para a captura de ver-
derolos con visgo, que licenza de caza necesito?
-B
-ByC
- Ningunha
- Para cazar con ave de cetrera, que licenza necesito?
-B
-AyB
-ByC
- Para cazar con arco, que licenza necesito?
-A
-B
-ByC
- Para cazar con furn, que licenza necesito?
-A
-C
- As das son certas
- Para cazar cunha manda de cans, que licenza necesito?
-A
-B
-C
- Cal destas condicins non necesaria para ter dereito a cazar?
- Ter mais de 16 anos
- Estar en posesin da pertinente licencia de caza
- Ter permiso de armas e gua da escopeta
- A partir de que idade se pode exercer o dereito a cazar?
- 18 anos
- 16 anos
- 18 anos, sempre que se vaia acompaado dun cazador maior de idade.
- A partir de que idade se pode cazar con arco?
- 18 anos
- 16 anos
- 16 anos, sempre que se vaia acompaado dun cazador maior de idade
- Un membro dunha asociacin de cazadores que titular dun Tecor para po-
der practicar a caza, entre outros requisitos, precisa:
- Debe ter concertado un contrato de seguro de responsabilidade civil do cazador.
- Debe cumprir os requisitos xerais que establece a Lei de caza de Galicia, excepto a
contratacin dun seguro de responsabilidade civil do cazador, dado que a asociacin
que pertence ten a obriga de ter contratado dito seguro.
- Unicamente debe ser titular dunha licencia de caza en vigor.
SECCIN 2 13
- Un cazador menor de idade, para practicar a caza:

- Debe ir acompaado dalgn cazador maior de idade.
- Non pode cazar.
- Debe ir acompaado dalgn cazador maior de idade, para poder cazar con armas.
- Das seguintes persoas que participan nunha montera, cal delas diras que non
est cazando?
- Os cazadores en postos
- Os encargados dos cans
- Ningn
- Est permitida a posesin de aves de cetrera?
- Si, esixndose unha autorizacin especial en todo caso.
- Est terminantemente prohibida.
- Si, non sendo necesaria ningn tipo de autorizacin.
- Cal dos seguintes cazadores ten obrigacin de posur a licenza de caza?
- Os "galgueros"
- Os batedores
- Os encargados dos cans
- A partir de que idade se pode cazar con arma de fogo?
- Dezaoito anos.
- Dezaseis anos, non sendo preciso ir acompaado dun cazador maior de idade
- Dezaseis anos, sempre que se vaia acompaado dun cazador maior de idade.
- Cal dos seguintes requisitos non necesario para poder practicar a caza?
- Ser titular dunha licenza de caza.
- Ter concertado un contrato de seguro de vida.
- Estar en posesin dun documento oficial de identificacin.
- En que casos preciso que un menor de idade que queira cazar vaia acompa-
ado dun cazador maior de idade?
- En calquera caso.
- Cando vaia cazar con calquera tipo de arma.
- Os menores de idade non poden cazar.
- A quen lle corresponde a expedicin dos permisos para poder exercer a caza nun Tecor?
- Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
- Ao propietario dos terreos.
- Ao titular do aproveitamento cinextico.
- Se desexo cazar con reclamo de perdiz, que licenza debo posur?
-A
-C
-AyC
- Cautelarmente, a Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible poder sus-
pender unha licenza de caza ao incoarse un expediente sancionador por falta:
- Leve, grave ou moi grave.
- Grave ou moi grave.
- Moi grave
14 SECCIN 2
Seccin 3.
Terreos cinexticos, zonas de
seguridade e perodos hbiles
de caza
3.01 Terreos cinexticos
A Lei 4/1997 de caza de Galicia realiza unha clasificacin dos terreos cinexticos, e
fai referencia s sas principais caractersticas e s condicins necesarias para a sa
aprobacin.
Os terreos cinexticos clasifcanse en:

- Terreos sometidos a rxime cinextico comn, nos que a xestin lle correspon-
de Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible. A superficie
mnima e continua destas zonas para que se poida practicar nelas a caza ten
que ser de 500 hectreas, e os aproveitamentos cinexticos virn determina-
dos polo que se estableza na orde anual de vedas e, de estar redactado, no
correspondente Plan de ordenacin e aproveitamento cinextico.
- Terreos sometidos a rxime cinextico especial, dentro dos que se diferencian:
- Reservas de caza.
- Refuxios de fauna.
- Terreos cinexeticamente ordenados (Tecor).
- Terreos cinextico-deportivos.
- Explotacins cinexticas.
SECCIN 3 15
RESERVAS DE CAZA
Declranse mediante decreto e a dita declaracin leva implcita a sa inclusin no
Rexistro Xeral de Espazos Naturais de Galicia. Neste precisarase a composicin e fun-
cins da direccin tcnica e da xunta consultiva e o seu rxime organizativo. Na Co-
munidade Autnoma de Galicia existe unha nica reserva de caza (Ancares), constitu-
da con anterioridade entrada en vigor da Lei 4/1997, ao abeiro da Lei 37/1966, do
31 de maio, sobre creacin de reservas nacionais de caza. A xestin destes espazos
correspndelle Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
REFUXIOS DE FAUNA
Poden ser declarados:
- Expresamente pola Xunta de Galicia, ben de oficio ou ben por proposta de
entidades cientficas ou culturais, pblicas ou privadas, cando, por razns
biolxicas, cientficas ou educativas, sexa preciso asegurar a conservacin de
determinadas especies.
- Aqueles terreos cinexticos que polas sas condicins estaran sometidos a
un rxime cinextico comn, pero que non acadan a superficie mnima das
500 hectreas, tern a consideracin de refuxios de fauna, e neles o exerci-
cio da caza est prohibido.
A xestin, administracin, control e vixilancia dos refuxios de fauna correspnde-

lle Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible. A caza nestas zonas
est permanentemente prohibida e pode a citada consellera, por circunstancias es-
peciais, suficientemente xustificadas, permitir a caza de determinadas especies, as
como subscribir convenios de colaboracin con asociacins, sociedades ou entidades
colaboradoras que se comprometan a cumprir o plan de conservacin establecido
baixo a sa supervisin.
TERREOS CINEXETICAMENTE ORDENADOS (TECOR)

Son declarados pola Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible,
neles as poboacins cinexticas deben estar protexidas e fomentadas e aproveitaran-
se estas de forma ordenada. As condicins xerais que se deben de ter en conta para
a sa declaracin son:
- Superficie mnima e continua de 2.000 hectreas.
- Acreditacin por parte do titular da cesin de dereitos cinexticos do 75% da su-
perficie sobre a que se pretende a declaracin (Tecor societarios e municipais).
- O perodo de cesin de dereitos cinexticos ser, como mnimo, de 5 anos e,
como mximo, de 25 anos (de acordo coa Lei 6/2006, do 23 de outubro, de
modificacin da Lei 4/1997, do 25 de xuo, de caza de Galicia).
16 SECCIN 3
- Debe manterse vedada para o exercicio da caza un mnimo do 10% da super-

ficie do Tecor, e hai que manter os mesmos lindeiros, como mnimo, dous
anos consecutivos. No caso de non manter unha superficie nica, cada unha
das zonas debe posur unha superficie mnima e continua de 200 hectreas.
- Para realizar o exercicio da caza nestas zonas, debe contarse co permiso co-
rrespondente, expedido polo titular do aproveitamento.
- O aproveitamento cinextico, as como as medidas de proteccin, conserva-
cin e fomento da riqueza cinextica, reglanse mediante os plans de orde-
nacin e aproveitamento cinextico, que deben ser aprobados pola Conselle-
ra de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
Na actualidade, esta figura ocupa a maior parte da superficie cinextica de Galicia.

A xestin cinextica destes espazos correspndelle ao seu titular cinextico, polo que,
atendendo sa titularidade, os Tecor se clasifican en:
- TECOR DE CARCTER AUTONMICO
A sa titularidade correspndelle Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemen-

to Sostible e poden ser declarados en terreos cuxa titularidade cinextica lle corresponde
Comunidade Autnoma galega ou ben sobre terreos de rxime cinextico comn.
A xestin cinextica destes Tecor pode realizala directamente a Consellera de Me-
dio Ambiente e Desenvolvemento Sostible ou por medio de sociedades ou asociacins
de cazadores s que se lles adxudique a dita xestin.
- TECOR DE CARCTER MUNICIPAL
A sa titularidade correspndelle corporacin local que promove a sa declara-

cin, e os terreos sobre os que se solicite non poden estar sometidos a outro rxime
cinextico especial.
Cando a extensin dun termo municipal non acade superficie mnima necesaria
para a declaracin, dous ou mis municipios poden agruparse e solicitalo mancomu-
nadamente.
A xestin cinextica destes Tecor pode realizala directamente o concello ou por
medio de sociedades ou asociacins de cazadores legalmente constitudas s que se
lles adxudique a dita xestin, que debe realizarse de acordo coa lexislacin de rxime
local e por un prazo non superior ao indicado na resolucin de declaracin do Tecor
(perodo de vixencia).
Con independencia da entidade que lle corresponda a xestin cinextica do Te-
cor municipal, sempre se deben acatar as seguintes prescricins especiais relativas a:
SECCIN 3 17
- O recoecemento do dereito que lles corresponde a todos os propietarios

de terreos susceptibles de aproveitamento cinextico para que, de acordo
cos estatutos da entidade que o xestione e co plan de ordenacin cinextica
en vigor, poidan exercitar a caza no Tecor municipal.
- A obriga de reservar cando menos un 15% dos permisos diarios para cazado-
res empadroados con vecianza administrativa nos termos municipais inclu-
dos no Tecor.
- A obriga de reservar cando menos un 10% dos permisos diarios a favor dos
cazadores forneos.
- A obriga de reservar unha porcentaxe dos permisos diarios a favor dos propie-
tarios de terreos que cedesen o seu aproveitamento cinextico a ttulo gratuto.
- TECOR DE CARCTER SOCIETARIO
Figura que ocupa a maior parte da superficie cinextica de Galicia. Correspndelle

a xestin destes espazos sociedade ou asociacin de cazadores que pose a sa ti-
tularidade cinextica.
- TECOR DE CARCTER PARTICULAR
Aquelas persoas fsicas ou xurdicas que sexan titulares dos dereitos cinexticos
dunha superficie mnima e continua de 2.000 hectreas poden solicitar a declaracin
dela como Tecor particular.
A xestin cinextica correspndelle ao seu titular cinextico.
TERREOS CINEXTICO-DEPORTIVOS
Espazos nos que a caza se practica de acordo coa lexislacin especfica que regula
as prcticas deportivas.
A xestin destes terreos correspndelle ao seu titular cinextico, e poden socie-
dades, asociacins ou federacins de cazadores constitudas ao amparo da lexislacin
do deporte solicitar a sa declaracin, para o que acreditarn a titularidade cinextica
do 100% dos terreos.
Os terreos cinextico-deportivos tern unha superficie continua entre 50 e 250
hectreas, a caza unicamente se pode practicar con carcter deportivo, sen ningn
nimo de lucro.
EXPLOTACINS CINEXTICAS
Defnense como aqueles terreos cinexticos declarados como tal, que son dedica-
dos producin de pezas de caza e/ou comercializacin de xornadas ou accins de
caza.
18 SECCIN 3
As explotacins cinexticas clasifcanse en:
- EXPLOTACINS CINEXTICAS INDUSTRIAIS

Defnense como instalacins dedicadas producin intensiva de pezas de caza
para a sa comercializacin. A sa aprobacin correspndelle Consellera do Medio
Rural.
- EXPLOTACINS CINEXTICAS DE CARCTER COMERCIAL

Aquelas persoas fsicas ou xurdicas que posan a cesin de dereitos cinexticos
de terreos en couto redondo (superficie continua), cunha superficie mnima de 50
hectreas, se se dedican caza menor, e de 100 hectreas cando o obxecto da explo-
tacin sexa a caza maior, poden solicitar a declaracin dunha explotacin cinextica
de carcter comercial.
Caractersticas:
- A xestin destas explotacins correspndelle ao seu titular, e realizarase o
aproveitamento cinextico de acordo co plan de ordenacin e aproveitamen-
to cinextico aprobado pola Consellera de Medio Ambiente e Desenvolve-
mento Sostible.
- Debe acreditarse o carcter lucrativo da explotacin.
- No caso de empregarse especies alctonas, esxese a creacin de peches ci-
nexticos.
- Debe manterse un libro de rexistro actualizado no que se reflicta toda a acti-
vidade cinextica da explotacin, as como informacin relativa s entradas e
sadas de animais, controis sanitarios e xenticos e calquera outro dato que,
por resolucin da Direccin Xeral de Conservacin da Natureza, se estableza.
En relacin co anteriormente exposto, na resolucin pola que se aproba a
constitucin da explotacin cinextica de carcter comercial establcense as
condicins da dita aprobacin, nas que cmpre destacar:
- A obriga de presentar de maneira anual a xustificacin dos ingresos
percibidos e investimentos realizados.
- A posibilidade de realizar a actividade de caza durante todos os das
do ano no caso de que a explotacin se encontre pechada por vala-
do cinextico.
- EXPLOTACINS CINEXTICAS MIXTAS

Comparten as caractersticas das explotacins cinexticas industriais e das comer-
ciais, dicir, realizan a producin e comercializacin de pezas de caza, as como tamn
se realiza o seu aproveitamento cinextico mediante o exercicio da caza.
SECCIN 3 19
Atendendo ao anteriormente exposto, as condicins necesarias para a sa apro-

bacin, as como os requisitos necesarios para o seu funcionamento, son os mesmos
ca os establecidos para a aprobacin dunha explotacin cinextica comercial e indus-
trial conxuntamente.
A xestin cinextica destas explotacins correspndelle ao seu titular, o cal debe
contar coa titularidade cinextica do 100% dos terreos. O aproveitamento cinextico
realzase de acordo co plan de ordenacin e aproveitamento cinextico aprobado pola
Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
3.02 Zonas de seguridade
Defnense como aquelas nas que deban adoptarse medidas precautorias espe-
ciais, co fin de garantir a proteccin das persoas e dos seus bens.
Considranse zonas de seguridade:
- As marxes e zonas de servidume que se atopen cercadas das vas e camios
de uso pblico e as vas frreas, as augas pblicas, includos os seus leitos e
marxes. Os lmites sern os mesmos que, para cada caso, se establezan nas
leis ou disposicins especiais respecto ao uso ou dominio pblico e utilizacin
das servidumes correspondentes.
- As proximidades de ncleos urbanos ou rurais e de zonas habitadas. Os seus
lmites sern os que alcancen as ltimas edificacins ou instalacins habita-
bles, ampliados nunha franxa de 100 metros en todas as direccins.
- Os lugares nos que se produzan concentracins de persoas ou gando e as
sas proximidades, mentres duren tales circunstancias. Os lmites alcanzarn
unha franxa de 250 metros arredor do lugar da concentracin cando esta
sexa de persoas e de 100 metros cando o sexa de gando. Pode realizar a sa
declaracin a delegacin provincial da Consellera de Medio Ambiente e Des-
envolvemento Sostible correspondente.
- Os permetros das vilas, edificios habitables illados, xardns e parques pbli-
cos, reas recreativas, zonas de acampada e recintos deportivos. Os seus l-
mites sern os das propias instalacins, ampliados nunha franxa de 100 me-
tros en todas as direccins.
- Calquera outra zona que se declare como tal por resolucin administrativa.
O exercicio da caza nas zonas de seguridade, como norma xeral, est prohibido.
Cando se est practicando a caza nas proximidades dunha zona de seguridade,
debe considerarse:
- Que non se pode disparar en direccin zona de seguridade cando exista a
posibilidade de que o proxectil poida alcanzala ou que a configuracin do te-
rreo intermedio imposibilite que a zona de seguridade poida ser alcanzada.
20 SECCIN 3
- Que, no caso de autoestradas, autovas, estradas nacionais, comarcais ou lo-

cais, est prohibido nunha franxa de 50 metros de ancho a ambos os dous
lados da zona de seguridade, circular con armas de caza cargadas e usalas.
No resto de vas, se as condicins daquelas permiten o exercicio seguro da
caza, pdense colocar postos para zapeos, ganchos ou monteras.
- Que se pode cazar nos carreiros e camios rurais pouco transitados, destina-
dos ao paso a p e ao uso agrcola ou forestal, sempre que as condicins de
seguridade o permitan.
3.03 Perodos hbiles de caza
O aproveitamento cinextico das especies cazables en Galicia realzase dentro dun

espazo temporal que se determina na correspondente orde anual que publica a Con-
sellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible, comunmente cocese co-
mo orde anual de vedas e nela reglanse os perodos hbiles de caza, as especies so-
bre as que se permite o exercicio da caza, os mtodos autorizados para a sa prctica
e as limitacins xerais e particulares que afectarn o exercicio da actividade cinextica
durante a temporada na que est en vigor.
Como punto de partida para a elaboracin desta orde, celbranse os comits pro-
vinciais e galego de caza.
Os comits provinciais de caza

- Constitense con carcter de rganos colexiados e a sa competencia cir-
cunscrbese sa provincia. Renense, como mnimo, de maneira ordinaria
das veces ao ano.
- Estn compostos por:
- Presidente: delegado provincial da Consellera de Medio Ambiente e
Desenvolvemento Sostible.
- Vicepresidente: xefe de Servizo de Conservacin da Natureza.
- Vogais:
- Presidente provincial da Federacin Galega de Caza.
- Representante das conselleras competentes en materia de agri-
cultura, turismo e deportes.
- Representante de asociacins de cazadores designado pola Fede-
racin Galega de Caza.
- Representante de sociedades ou asociacins de cazadores.
- Representante de entidades naturalistas e ecoloxistas.
- Representante de propietarios de terreos cinexticos.
- Representante das institucins dedicadas investigacin.
- Dous vogais de recoecido prestixio en materia de caza.
SECCIN 3 21
- Xefe de Seccin de Recursos Cinexticos, que actuar como se-

cretario.
- Dentro das sas competencias estn:
- Propoer os perodos hbiles de caza que se establecern na orde
anual de vedas.
- Presentar propostas e informes sobre os expedientes de declaracin e
modificacin dos terreos suxeitos a rxime cinextico especial.
- Informar sobre as autorizacins e concesins que, en materia de caza,
se outorguen no mbito provincial respectivo.
- Propoer perodos de veda con carcter local.
- Informar sobre a adopcin de medidas de proteccin, fomento e apro-
veitamento da caza e do seu hbitat.
- Promover a realizacin de estudos e investigacins sobre cantas mate-
rias tean relacin coa actividade cinextica.
- Solicitarlle informacin a calquera rgano da Administracin sobre ac-
tuacins con incidencia no mbito cinextico.
- Informar sobre os plans de ordenacin e os de aproveitamento cinex-
tico no seu mbito territorial.
- Informar sobre calquera asunto que, en materia cinextica, someta
sa consideracin a Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento
Sostible.
O Comit Galego de Caza

- Constitese con carcter de rgano colexiado, mantendo funcins no mbi-
to da Comunidade Autnoma de Galicia de asesoramento Consellera de
Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible sobre temas relacionados coa
actividade cinextica, reunndose como mnimo unha vez ao ano.
- Est composto por:
- Presidente: director xeral de Conservacin da Natureza.
- Vicepresidente: subdirector xeral de Recursos Cinexticos e Pisccolas.
- Vogais:
- Os presidentes dos comits provinciais de caza.
- Os xefes dos servizos provinciais de conservacin da natureza.
- O presidente da Federacin Galega de Caza e os presidentes pro-
vinciais.
- Representante das asociacins de cazadores designado pola Fe-
deracin Galega de Caza.
- Representante das sociedades ou asociacins de cazadores.
- Representante das asociacins de propietarios de terreos cinex-
ticos, de mbito autonmico.
- Representante das asociacins naturalistas e ecoloxistas, de m-
bito autonmico.
22 SECCIN 3
- Representante das conselleras competentes en materia de agri-

cultura, turismo e deportes.
- Representante de institucins dedicadas a investigacin.
- Dous vogais de recoecido prestixio en materia de caza.
- Xefe do Servizo de Caza e Pesca Fluvial, que actuar como secre-
tario.
- Dentro das sas competencias estn:

- Fixar as lias de actuacin e promover a adopcin de medidas encami-
adas ao fomento, proteccin, conservacin e ordenado aproveita-
mento da riqueza cinextica da Comunidade Autnoma de Galicia.
- Informar sobre as propostas dos perodos hbiles de caza realizadas
polos servizos provinciais de conservacin da natureza para a elabora-
cin da orde anual de vedas.
- Informar sobre a declaracin e modificacin dos Tecor ou de calquera
outro terreo de aproveitamento cinextico especial que supere o mbi-
to provincial.
- Informar sobre calquera tema que non sexa de competencia dos comi-
ts provinciais de caza por ter mbito autonmico.
- Informar sobre os plans de ordenacin e de aproveitamento cinexti-
cos que superen o mbito provincial.
- Informar sobre calquera outro asunto relacionado coa caza que someta
sa consideracin o rgano correspondente da Consellera de Medio Am-
biente e Desenvolvemento Sostible competente por razn da materia.
Na composicin dos comits, intntase que estean representados todos aqueles

sectores afectados en maior ou menor medida pola actividade cinextica.
CUESTIONARIO
- A persoa responsable da organizacin dun gancho para o xabaril, pode colocar

os postos nunha estrada local?
- Nunca.
- Si, sempre.
- Si, cando as condicins de visibilidade o permitan.
- Nos carreiros e camios rurais pouco transitados, destinados ao paso a p, ao
uso agrcola ou forestal, pdese cazar?
- Nunca.
- Si, sempre.
- Si, cando as condicins de visibilidade o permitan.
SECCIN 3 23
- Das seguintes zonas, cal de seguridade?

- A marxe dunha estrada local sen cercar.
- A marxe dunha estrada autonmica sen cercar.
- A marxe dunha estrada nacional cercada.
- Cal o tamao da franxa de seguridade arredor dun ncleo de poboacin?
- 50 metros.
- 100 metros.
- 250 metros.
- Se temos unha casa no medio do monte, haber zona de seguridade ao seu arredor?
- Si, se o terreo cinextico de aproveitamento especial.
- Non, se o terreo de aproveitamento cinextico comn.
- Si, sempre.
- Se no meu Tecor existe un parque empresarial no medio, ter zona de seguridade?
- Si, sempre.
- Si, se non se atopa valado.
- Non, se se atopa valado.
- Como se consideran os terreos cercados?
- Depender das circunstancias particulares da cada un.
- Zona de seguridade sempre.
- Terreo non cinextico sempre.
- Que non se pode facer nas zonas de seguridade?
- Circular coas armas cargadas anda que sen disparar.
- Disparar en direccin s mesmas desde fora delas.
- Ningunha das das cousas.
- Nos carreiros e camios rurais pdese:
- Cazar tendo coidado coas medidas de seguridade.
- Non se pode circular coas armas cargadas por ser zonas de seguridade.
- Non se pode disparar por ser unha zona de seguridade.
- Cal destes terreos non est considerado cinextico na Lei de caza de Galicia?
- Os recintos deportivos
- Os refuxios de fauna
- Os terreos vedados
- En cal destes lugares non se podera cazar?
- 150 m da ltima vivenda do pobo
- 25 m do peche da Autova do Noroeste
- 150 m do peche do Club de Golf de Domaio
- A quen lle corresponde o coidado e vixilancia dos refuxios de fauna?
- s Sociedades ou Asociacins ecoloxistas que promoveran a sa declaracin
- Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible
- Federacin Galega de caza
- Quen e con que figura aproba a creacin dunha reserva de caza?
- A Direccin xeral de Conservacin da Natureza mediante Orden
- O Consello da Xunta mediante Decreto
- O Consello da Xunta mediante Resolucin
24 SECCIN 3
- Que rgano da Administracin pode declarar como zona de seguridade un lu-

gar onde vai realizarse unha concentracin de persoas?
- A Delegacin Provincial da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible
- La Direccin Xeral de Conservacin da Natureza
- A Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible
- Quen acta como vicepresidente dos comits provinciais de caza?
- O Delegado Provincial da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
- O Xefe do Servizo Provincial de Conservacin da Natureza
- O Delegado Provincial da Federacin Galega de Caza
- Quen o vicepresidente do Comit Galego de Caza?
- O Subdirector Xeral de Recursos Cinexticos e Pisccolas
- O Xefe do Servizo de Caza e Pesca Fluvial
- O Presidente da Federacin Galega de Caza
- Quen acta como secretario do Comit Galego de Caza?
- O Subdirector Xeral de Recursos Cinexticos e Pisccolas
- O Xefe do Servizo de Caza e Pesca Fluvial
- Ningunha correcta
- En cal dos seguintes terreos as repoboacins cinexticas soamente podern ser
realizadas pola Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible?
- Nos terreos de rxime cinextico comn.
- Nos terreos non cinexticos.
- En mbolos dous.
- Cal das seguintes zonas est clasificada como zona de seguridade?
- Os montes veciais en man comn.
- As augas pblicas, includos os seus leitos e marxes.
- Os refuxios de fauna.
- Cal ser a anchura da franxa arredor da zona de concentracin de persoas pa-
ra fixar os lmites da zona de seguridade?
- 100 m
- 200 m
- 250 m
- Cantos rximes cinexticos establece a Lei de caza de Galicia?
-2
-3
-4
- Nos terreos sometidos a rxime cinextico especial, cantas categoras se diferencian?
-3
-4
-5
- Cantos tipos de explotacins cinexticas establece o Regulamento de caza?
-2
-3
-5
- Cal destas categoras non existe nos terreos sometidos a rxime cinextico especial?
- Refuxio de fauna
- Tecor
- Zona de caza permanente
SECCIN 3 25
- Cal destes lugares non se atopara dentro dunha zona de seguridade?

- 25 m de la ltima casa dun lugar
- 50 m do lmite do parque empresarial de Silleda
- 25 m do peche da Autova do Noroeste
- Quen aproba a instalacin dunha explotacin cinextica industrial?
- A Consellera do Medio Rural
- O Director Xeral de Conservacin da Natureza
- Cal dos seguintes feitos non se debe anotar no libro-rexistro de explotacins industriais?
- Entradas e sadas de exemplares
- Nacementos e mortes
- Prezos de ventas
- Cales seran as superficies mnimas para unha explotacin cinextica comer-
cial de caza menor e maior?
- 50 e 100 has
- 750 e 1.500 has
- 1.000 e 2.000 has
- Dentro das zonas consideradas pola Lei de caza de Galicia como zonas de seguridade:
- Est permanentemente prohibido o exercicio da caza.
- Poderase cazar adoitando medidas precautorias encamiadas a garantir a protec-
cin das persoas e os seus bens.
- Poderase cazar sempre cando se dispare en direccin contraria a edificacins, vas
e camios de uso pblico.
- Cal dos seguintes espazos non ten a consideracin de terreo cinextico?
- Os ncleos urbanos
- As estradas comarcais
- Todos
- Nos refuxios de fauna:
- Poderase realizar o aproveitamento cinextico de acordo co Plan de Ordenacin Cinextica
- A caza estar permanentemente prohibida sen excepcins
- Por circunstancias especiais, suficientemente xustificadas, a Consellera de Medio Am-
biente e Desenvolvemento Sostible poder autorizar a caza de determinadas especies
- En cal dos seguintes terreos o exercicio da caza ser libre, sen mis limita-
cins ca as contidas na lexislacin de caza?
- Terreos cinextico - deportivos.
- Explotacins cinexticas.
- Terreos en rxime cinextico comn.
- Para poder practicar a caza nos terreos sometidos a rxime cinextico co-
mn, estes tern unha superficie mnima de:
- 500 has.
- 1.000 has.
- 2.000 has.
- Un terreo sometido a rxime cinextico comn que non alcanzase a superficie mni-
ma necesaria esixida pola lei para poder practicar a caza nel ter a consideracin de:
- Refuxio de fauna.
- Reserva de caza.
- Tecor autonmico.
26 SECCIN 3
- Cal dos seguintes terreos cinexticos leva implcita a sa inclusin no Rexistro

de Espazos Naturais de Galicia ao levar a cabo a sa declaracin?
- Reserva de caza.
- Refuxio de fauna.
- Terreos en rxime cinextico comn.
- A quen lle corresponde a xestin das reservas de caza?
- Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
- Ao titular dos dereitos cinexticos.
- Ao propietario dos terreos.
- Nas reservas de caza:
- Poderase realizar o aproveitamento de especies cinexticas de acordo co corres-
pondente plan de ordenacin cinextica.
- A caza estar permanentemente prohibida sen excepcins.
- Por circunstancias especiais, suficientemente xustificadas, a Consellera de Medio Am-
biente e Desenvolvemento Sostible poder autorizar a caza de determinadas especies.
- Os Tecor son declarados por:
- Decreto.
- Orde da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
- Resolucin da Consellera de Medio Ambiente e desenvolvemento Sostible.
- Cal a superficie mnima continua que debe ter un Tecor?
- 500 has.
- 1.000 has.
- 2.000 has.
- A duracin mnima da cesin de dereitos cinexticos nun Tecor e, polo tanto,
a duracin mnima do seu rxime especial de:
- 5 anos.
- 15 anos.
- 25 anos.
- Cal a duracin mxima do rxime especial dun Tecor se non se procede sa re-
novacin?
- 10 anos.
- 25 anos.
- 30 anos.
- Que porcentaxe mnima dos terreos dun Tecor debern manterse como veda-
do de caza?
- 10 %.
- 15 %.
- Non existe obriga de deixar parte dos terreos dun Tecor como vedado.
- Os Tecor podern ser de titularidade:
- Pblica ou particular.
- Pblica, societaria ou particular.
- Pblica ou societaria.
- Parte dos propietarios de terreos afectados por un Tecor manifestan a sa
negativa integracin neste. Se a superficie continua destes terreos de 100
ha, poder practicarse a caza neles?
- Si, porque pasarn a considerarse terreos en rxime cinextico comn.
- Si, xa que seguirn considerndose includos no Tecor por ser a sa superficie menor de 500 has.
- Non.
SECCIN 3 27
- Parte dos propietarios de terreos afectados por un Tecor manifestan a sa

negativa integracin neste. Se a superficie continua destes terreos de 600
ha, poder practicarse a caza neles?
- Si, pero sera necesaria unha autorizacin especial da Consellera de Medio Ambiente
e Desenvolvemento Sostible xa que se considerara como Reserva de Caza.
- Si, porque pasarn a considerarse terreos en rxime cinextico comn.
- Non porque pasara a considerarse como Refuxio de Fauna.
- En que momento os titulares de dereitos cinexticos dos que se presumiu a sa cesin
para a constitucin dun Tecor podern solicitar a segregacin dos seus terreos?
- En calquera momento.
- Durante o prazo de reclamacins aberto ao efecto.
- En calquera momento anterior constitucin efectiva do Tecor.
- Sobre que tipos de terreos se poder constitur un Tecor autonmico?
- Sobre terreos nos que a titularidade cinextica corresponde Comunidade Autnoma.
- Sobre terreos nos que a titularidade cinextica corresponde Comunidade Autno-
ma ou sobre terreos de aproveitamento cinextico comn.
- Non existe a categora de Tecor autonmico.
- Para que unha corporacin local poida solicitar ao seu favor a declaracin de
Tecor, cal a porcentaxe mnima de superficie sobre a que ten que acreditar
documentalmente a titularidade cinextica?
- 50 %.
- 75 %.
- 100 %.
- Pode un concello cunha superficie de 1.500 ha constitur un Tecor?
- Non porque nunca alcanzar o mnimo esixido para a constitucin dun Tecor.
- Si, porque os Tecor municipais non teen limitacin de superficie.
- Si, pero tera que agruparse e solicitalo mancomunadamente cun ou varios conce-
llos mis ata alcanzar o mnimo legal establecido.
- Que porcentaxe mnima dos permisos diarios dun Tecor municipal se reserva-
rn para cazadores empadroados con vecianza administrativa nos termos
municipais includos no devandito Tecor?
- 15 %.
- 25 %.
- 50 %.
- Que porcentaxe mnima dos permisos diarios dun Tecor municipal se reserva-
rn para cazadores forneos?
- 10 %.
- 25 %.
- Os cazadores forneos non poden cazar nun Tecor municipal.
- Cal a superficie mnima necesaria para constitur un terreo cinextico-de-
portivo?
- 25 has.
- 50 has.
- 100 has.
- Cal a superficie mxima permitida a un terreo cinextico-deportivo?
- 100 has.
- 250 has.
- Non existe limitacin.
28 SECCIN 3
- Cal das seguintes afirmacins falsa?

- En ningn caso as pezas cazadas nun terreo cinextico deportivo podern ser ob-
xecto de comercializacin.
- En ningn caso as pezas cazadas nunha explotacin cinextica podern ser obxecto
de comercializacin.
- Nas explotacins cinexticas est autorizada a produccin de pezas de caza.
- Nunha explotacin cinextica poderanse cazar:
- Calquera especie cinextica.
- Animais procedentes de granxas cinexticas.
- Non se pode practicar a caza.
- Cal a anchura da franxa arredor do permetro das zonas habitadas na que
non se pode circular con armas cargadas nin usalas?
- 50 metros.
- 100 metros.
- 200 metros.
- Cal a anchura da franxa arredor do permetro dun parque de uso pblico no
que non se pode circular con armas cargadas nin usalas?
- 50 metros.
- 100 metros.
- 200 metros.
- En cal dos seguintes lugares, nos cales como norma xeral non se pode cazar, a
Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible podera autorizar
o exercicio da caza?
- Vas e camios de uso pblico.
- Recintos deportivos.
- reas recreativas.
- Pdese cazar a unha distancia de 60 metros do permetro dun campo de golf?
- Non.
- Si, con autorizacin do propietario.
- Si, porque non se atopa dentro da zona de seguridade.
- Respecto s zonas de seguridade arredor das vas e camios pblicos, sinale
cal das seguintes afirmacins verdadeira:
- Considranse zonas de seguridade as marxes e zonas de servidume das vas e cami-
os de uso pblico.
- Considranse zonas de seguridade as marxes e zonas de servidume das vas e cami-
os de uso pblico, pero s cando se atopen cercados.
- Considranse zonas de seguridade as marxes e zonas de servidume das vas e camios
de uso pblico, pero s cando se atopen cercados, mis unha franxa de 50 metros.
- En canto aos lugares polos que se prohibe circular con armas de caza carga-
das, sinale cal das seguintes afirmacins verdadeira:
- Prohbese circular con armas de caza cargadas polas marxes e zonas de servidume
das vas e camios de uso pblico.
das vas e camios de uso pblico, mis unha franxa de 50 metros.
das vas e camios de uso pblico, pero s cando se atopen cercados, mis unha
franxa de 50 metros a partir do devandito cercado.
SECCIN 3 29
- En xeral, pdese circular cunha arma de caza cargada pola va de servizo dun-
ha autoestrada, anda cando non se trate dunha arma de fogo, como, por
exemplo, unha bsta?
- Si, porque esta prohibicin afecta s s armas de fogo.
- Si, se non se dispara en direccin autoestrada ou outro camio ou va pblicos.
- Non.
- Pdese cazar nun terreo valado?
- Non porque a caza neles estar permanentemente prohibida
- Si, se se trata dun terreo en rxime cinextico especial.
- Soamente tratndose dunha explotacin cinextica.
- A reserva nacional de caza dos Ancares, segundo a Lei de caza de Galicia, ter
a consideracin de:
- Reserva de caza.
- Refuxio de fauna.
- Tecor autonmico.
- As pezas de caza procedentes dun dos seguintes terreos non pode ser obxec-
to de venda ou comercializacin, de cal?
- Reserva de caza.
- Tecor autonmico.
- Terreo cinextico deportivo.
- Cantas guas de posesin deber posur unha explotacin cinextica industrial?
- Non precisa de guas de tenencia
- Unha por cada exemplar que posa
- Unha para toda a explotacin
- A que distancia do lmite dun Tecor debern estar as zonas de adestramento de cans?
- 500 m
- 250 m
- 100 m
- Cal destas especies non se poder cazar nas zonas de caza permanente?
- Perdiz rubia
- Charrela
- Paspalls
- Cal destes requisitos teen que cumprir as zonas de caza permanente?
- Superficie menor do 5% do Tecor
- Debe afectar a cultivos agrcolas
- A sa distancia aos lindeiros do Tecor, ten que ser ao menos 1500 m
- Cando o Regulamento de caza trata as "zonas de caza permanente", refre-
se a:
- Un terreo sometido a rxime cinextico comn de mais de 500 has
- Unha explotacin cinextica comercial
- Unha parte dun Tecor
30 SECCIN 3
Seccin 4.
Sinalizacin cinextica
E
n Galicia, todos os terreos sometidos a rxime cinextico especial deben estar
debidamente sinalizados mediante carteis indicadores da sa condicin; as zo-
nas de caza permanente e de adestramento de cans includas nos Tecor ta-
mn deben contar cunha sinalizacin particular, realizada con sinais especficos, e nas
mesmas condicins ca no caso dos Tecor. As mesmo, tamn deben ser obxecto de si-
nalizacin as seguintes zonas de seguridade:
- Cando se trate de recintos deportivos, reas recreativas e de acampada en

terreos non cercados, sempre que as instalacins non sexan visibles desde
calquera punto situado a unha distancia mnima de 100 metros.
- Cando a zona de seguridade fose declarada nun caso concreto por resolu-
cin administrativa para garantir a proteccin das persoas e dos seus bens.
- Cando, por circunstancias de especial perigosidade, o impoa a Consellera
de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible para determinados lugares,
ben de oficio ou por requirimento da autoridade gobernativa competente.
ao titular do aproveitamento a quen lle corresponde realizar a sinalizacin en

todo o permetro e nas vas de acceso ao espazo cinextico, as como, de ser o caso,
en puntos significativos e relevantes do seu interior. A sinalizacin destes terreos fai-
se con dous tipos de sinais: de primeira orde (descritivas) e de segunda orde (de refe-
rencia).
SECCIN 4 31
As de primeira orde consisten en carteis cunha lenda e distintivos normalizados

para cada tipo de terreo. O material que se debe empregar debe ser calquera que ga-
ranta a sa adecuada conservacin e rixidez. As dimensins sern de 33 por 50 cent-
metros, e as cores, letras negras sobre fondo branco, con excepcin do sinal dos re-
fuxios de fauna, que sern en letras brancas sobre fondo azul escuro.
Os sinais de segunda orde poden consistir:
En distintivos normalizados, rectngulo de 20 x 30 cm con das partes sepa-
radas en diagonal, coa parte superior dereita branca e a inferior nas seguin-
tes cores:
- Tecor societario: en negro.

- Tecor particular: en marrn.
- Tecor autonmico e municipal: en laranxa.
- Todos os demais espazos cinexticos usarn carteis en diagonal (es-
querda superior cara dereita inferior), a parte superior dereita en
branco e a parte inferior en negro.
Rtulos en rochas e valos con lenda igualmente normalizada.
Ambos os dous tipos de sinais deben colocarse sobre postes fabricados con ma-
teriais que aseguren un soporte slido deles, a unha altura entre 1 e 2,50 metros do
chan, de xeito que a lenda ou distintivo sexa visible dende o exterior da zona sinaliza-
da e deben distriburse ao longo do permetro exterior; os sinais de primeira orde de-
ben colocarse obrigatoriamente en todas as vas de acceso e puntos intermedios,
cunha separacin mxima entre eles de 500 metros. Entre dous sinais de primeira or-
de e cunha separacin mxima de 250 metros, colcanse os sinais de segunda orde.
32 SECCIN 4
4.01 Sinalizacin de primeira orde
SECCIN 4 33
4.02 Sinalizacin de segunda orde
30,0 cm
20,0 cm
TECOR SOCIETARIO TECOR PARTICULAR
TECOR AUTONMICO E MUNICIPAL
CUESTIONARIO
- Que cores tern os sinais de segunda orde?

- A parte superior dereita en marrn para os TECOR societarios
- A parte inferior marrn para os TECOR particulares
- A parte inferior en negro para os TECOR autonmicos
- A que altura do chan deben colocarse os sinais dos Tecor?
-1a2 m
- 1 a 2,5 m
- A calquera pois non est regulada.
- Na sinalizacin perimetral dun Tecor, os sinais de primeira orde dbense colocar?
- A unha distancia mnima de 500 metros entre das sinais consecutivas.
- A unha distancia mxima de 500 metros entre das sinais consecutivas.
- A unha distancia mxima de 250 metros entre das sinais consecutivas.
- Nas vas de acceso que penetren nun Tecor, que sinalizacin se debe colocar?
- Unha sinal de segunda orde
- Unha sinal de primeira orde.
- As respostas B e C son correctas.
34 SECCIN 4
- Que tamao tern os sinais de primeira orde dos refuxios de fauna?

- 20 x 50 cm
- 33 x 50 cm
- Os refuxios de fauna non teen sinalizacin de primeiro orden
- Cal destes terreos non obrigatorio sinalizar?
- Refuxios de fauna
- Vedados de caza
- Zonas de acampada visibles dende mais de 100 m
- Cal ser a distancia mxima entre dous carteis indicadores dun Tecor?
- 250 m
- 500 m
- 1.000 m
- Que outra denominacin reciben os sinais de segunda orde?
- Descritivas
- Ilustrativas
- De referencia
- Como sern os sinais de primeira orde?
- Fondo branco e letras negras sempre
- Fondo branco e letras negras soamente nos TECOR
- Fondo azul escuro e letras brancas soamente nos refuxios de fauna
- En que lugar do sinal se colocar o nmero de matrcula?
- ngulo superior dereito
- ngulo superior esquerdo
- ngulo inferior dereito
- Nun terreo cinextico especial, quen ten a obriga de sinalizar os seus lmites?
- A Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
- O propietarios includos no terreo cinextico especial.
- Titular do terreo cinextico especial.
SECCIN 4 35
Seccin 5.
Modalidades e artes de caza
E
n funcin das caractersticas de cada unha das especies declaradas como ci-
nexticas e do hbitat no que se encontran, presntanse diferentes formas
ou modalidades de caza que o cazador pode practicar. A continuacin, aten-
dendo s peculiaridades propias de Galicia, defnense de modo preciso as distintas
modalidades de caza maior e menor que poden practicarse nesta comunidade.
5.01 Modalidades de caza maior
Estas modalidades caracterzanse polo maior tamao das pezas sobre as que se
exerce a accin cinextica, dentro das cales se diferencia:
Montera
A montera e o gancho son modalidades de caza que non son compatibles no es-
pazo coas demais. O terreo no que se aplica cocese como mancha e a sa execu-
cin consiste en bater, con axuda de cans, unha extensin de monte pechada por ca-
zadores distribudos en armadas e colocados en postos fixos, dos que non se autoriza
o seu desdobramento. Neste caso, os batedores non poden portar armas de fogo,
pero estalles permitida a utilizacin de arma branca para rematar as pezas de caza. O
nmero de cazadores en postos pode situarse entre 20 e 50 e pdense empregar
ata 5 mandas de cans, de ata 22 cans cada unha.
SECCIN 5 37
Gancho
un lance de caza colectivo para a caza maior e tamn para a caza do raposo,
cun mnimo de 10 cazadores e un mximo de 30 en postos, que poden variarse du-
rante o lance. Poderanse utilizar ata 30 cans, en dous grupos como mximo, sen pre-
xuzo dunha posterior confusin. No exercicio da caza, os cans poden ser acompaa-
dos por algns cazadores.
Axexo
Baseada no coecemento do terreo e nos costumes dos animais aos que se pre-
tende dar caza, consiste en que o cazador, co nimo de abatela, busca a peza con
axuda dun garda ou dun gua. Esta modalidade moi selectiva, dado que o cazador
ou gua valorar o animal antes de disparar. Nos axexos o cazador unicamente pode
levar unha arma.
Espera
Esta modalidade aproveita o coecemento do cazador sobre os costumes das es-
pecies de caza maior para agardalas en lugares estratxicos na sa actividade diaria, a
sa execucin consiste en que o cazador espera apostado nun lugar a que a peza
acuda espontaneamente a el.
5.02 Modalidades de caza menor
En man
Consiste en que un grupo de cazadores, con ou sen a axuda de cans, colocados
en lia e separados entre si por unha distancia variable, avanza cazando nun terreo,
tratando de levar as pezas de caza cara a unha zona determinada, na que, por esgo-
tamento ou por crerse a salvo, aguantarn mis a presenza dos cazadores.
Axexo
Consiste en que axeaxadores sen cans baten un determinado terreo para que as
perdices pasen por unha lia de cazadores apostados en lugares fixos; non se permite
o desdobramento destes postos fixos.
Ao salto
unha modalidade tpica de caza menor na que o cazador, en solitario ou
acompaado de cans, percorre o terreo para disparar sobre as pezas de caza que
encontre.
38 SECCIN 5
Ao paso ou en posto fixo ou espera

O cazador agarda a peza dende un posto, que adoita ser un habitculo que pode
estar construdo de diversos materiais, de xeito que a sa localizacin non delate a
sa presenza. Desde este posto fixo, espera a que as pezas pasen polo lugar ou acu-
dan a el espontaneamente ou con axuda de chamanises.
Persecucin con galgos

Modalidade empregada exclusivamente na caza de lebres na que o galgueiro,
sen portar armas, percorre o terreo, xeralmente chan e sen vexetacin, tratando de
descubrir a lebre encamada e, unha vez levantada da cama, ser perseguida polo gal-
go coa finalidade de capturala carreira.
Perdiz con reclamo

Esta unha modalidade de caza que se practica na poca de celo da perdiz rubia,
durante un perodo mximo de seis semanas. Debe estar contemplada no plan de or-
denacin cinextica aprobado baixo unhas condicins que aseguren a conservacin
duns mnimos poboacionais da especie.
No seu desenvolvemento, o cazador coloca o reclamo de perdiz macho nun lugar
elevado, dende o cal, mediante o seu canto, atrae as perdices ata a zona de tiro (pra-
za), mentres el est oculto nun posto dende o que intentar a sa captura.
Zapeo
Modalidade usada exclusivamente para a caza do coello e do raposo, consistente
en que os cazadores batan un determinado terreo, con ou sen axuda de cans, para
que os coellos ou raposos espantados pasen por onde estean asentados os outros
cazadores do grupo.
5.03 Outras modalidades de caza
Como se expoa na seccin segunda, para o exercicio da caza mediante determi-

nados mtodos, ademais de contar coa propia licenza, requrense permisos especiais,
como no caso de caza nocturna, caza con aves de cetrera e caza con arco.
Caza nocturna
Unicamente se pode practicar a caza nocturna nas esperas expresamente autori-
zadas polos servizos provinciais de conservacin da natureza, e poderase autorizar o
emprego de fontes luminosas para avisar da presenza do cazador e previr riscos.
SECCIN 5 39
Caza con aves de cetrera

A cetrera consiste na utilizacin de aves de presa para o exercicio da caza, e
practicarase principalmente sobre especies de caza menor ao salto, na que o cazador,
axudado ou non polo traballo do can, levanta a caza que trata de capturar a sa ave
rapaz.
unha modalidade que unicamente autorizan os servizos provinciais de conserva-
cin da natureza en terreos sometidos a rxime cinextico especial, e deben inclurse
no correspondente plan de ordenacin cinextica. O cetreiro, para adestrar as aves,
pdeo facer naqueles espazos que, para este mester, se contemplen no correspon-
dente plan de ordenacin cinextica.
Caza con arco

Modalidade de caza tradicional na que se emprega este mtodo de captura. Uni-
camente se pode practicar con autorizacin do servizo provincial de conservacin da
natureza correspondente, en terreos cinexticos sometidos a rxime especial, que
contemplasen esta modalidade entre os mtodos de caza autorizados.
CUESTIONARIO
- En Galicia e dada a sa abundancia, o xabaril pdese cazar:

- Durante todo o ano
- En zapeos con armas de caza maior
- En esperas nocturnas
- Os ganchos dbense facer con:
- Un mnimo de 10 e sen lmites no total dos cazadores
- Un mnimo de 10 e un mximo de 30 cazadores
- Un mnimo de 10 e un mximo de 30 cazadores en postos
- Nun gancho, que estara prohibido?
- Empregar escopetas con cartuchos de bala
- Moverse os cazadores dos seus postos durante a cacera
- Empregar tres grupos de 10 cans cada un
- Cal das seguintes armas est mis relacionada coa modalidade de axexo?
- Escopeta do 16 con cartuchos de bala
- Rifle de repeticin con mira telescpica
- Rifle de ferrollo con mira telescpica
- Os perodos hbiles de caza para unha especie cinextica poden variar en fun-
cin da modalidade de caza que se considere?
- Si.
- Non.
- Poden variar unicamente nas especies cinexticas de caza maior.
40 SECCIN 5
- Cal destas modalidades a mis tpica para cazar a perdiz rubia en Galicia?
- En man
- Axexo
- Con reclamo
- Cal destas modalidades a mais tpica para cazar o coello en Galicia?
- En man
- Ao salto
- Zapeo
- Nun zapeo, a que especies lles podo disparar?
- s de caza menor
- A calquera
- Coellos e raposos soamente
- Se me invitan a participar nunha espera, que tipo de municin levarei?
- Balas, pois unha modalidade de caza maior
- Perdigns, pois unha modalidade de caza menor
- Terei que preguntar si de da ou de noite
- Cal destas modalidades de caza necesita de autorizacin previa para a sa prctica?
- Tiradas de aves acuticas
- En man para cazar xabaril
- Zapeos de raposo
- Que se entende por armadas?
- Construccins para a captura de lobos
- Aparellos para cazar paxaros e que se encontran prohibidos
- Grupos de cazadores
- En que modalidade de caza se empregan as armadas?
- Axexos
- Ganchos
- Monteras
- Cal sera o nmero mximo de cans dunha manda que poden participar nun gancho?
- 25
- 20
- 15
- Cal sera o nmero mximo de cans que se pode empregar nunha montera?
- 110
- 90
- 100
- Que diferenza existe entre unha montera e un axexo?
- O nmero de cazadores que participan
- O nmero de batedores ou asexadores permitidos
- O emprego ou non de cans
- Que diferenza existe entre o zapeo e o gancho?
- Que nunha modalidade se empregan cans e na outra non
- Que nunha modalidade soamente se emprega municin de caza maior e na outra
soamente de menor
- Ningunha certa
SECCIN 5 41
- Cando cazamos mediante a modalidade de axexo, quen decide a que pezas se lles debe disparar?
- Exclusivamente o garda ou gua
- Sempre o cazador o que decide a que peza dispara
- Dentro da especie a cazar, sempre ao primeiro exemplar que se contacte
- Cantas armas se poden levar a un axexo?
- 1 soamente
- 2 pero de diferentes calibres
- As que o garda ou gua crea oportuno
- Cal das seguintes modalidades de caza non precisa de autorizacin previa da
Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible?
- Monteras
- Batidas
- Esperas, excepto las nocturnas
- En que tipo de terreos cinexticos se pode practicar a caza con arco?
- Nos de rxime cinextico comn
- Refuxios de fauna
- Explotacins cinexticas
- Cando nunha montera se produce un "agarre" dun xabaril por parte dos cans,
o batedor ou o encargado dos cans pode:
- Dirixirse ao posto mis prximo e solicitar o prstamo dunha arma de fogo para re-
matar ao xabaril.
- Rematar o xabaril cun arma branca.
- Ningunha das respostas anteriores vlida, dado que estas persoas non poden dar
morte a ningunha peza de caza.
- Os patos, en xeral, czanse mediante a modalidade de caza:
- En man, participando 6 ou 8 cazadores
- En posto fixo ou espera coa axuda dun reclamo
- En "axexos" con barcos e batedores que o asusten
- Cal ser o prazo mximo para poder cazar con reclamo de perdiz cada ano?
- A poca hbil
- O mes de marzo
- 6 semanas
- Dado que os reclamos vivos estn prohibidos, algn dos seguintes pode ser empregado?
- Perdiz rubia femia
- Pato real
- Perdiz rubia macho
- Nos axexos de perdiz rubia, a que distancia mnima teen que estar uns pos-
tos doutros cando non hai obstculos entre eles?
- 30 metros
- 50 metros
- 80 metros
- Quen o que e asume a responsabilidade na realizacin dunha montera?
- O titular do Tecor
- O cazador mais vello
- O organizador da montera
- Os batedores que asistan como tales nun gancho:
- Non podern portar nin disparar con ningunha clase de arma.
- Podern portar armas, pero non podern disparar armas de ningn tipo.
- Podern portar e disparar armas.
42 SECCIN 5
Seccin 6.
Fauna cinextica
O aspirante a cazador debe coecer cales son as especies sobre as que pode prac-
ticar a caza e a sa identificacin na natureza.
Na Comunidade Autnoma de Galicia, declranse como especies obxecto de caza
as reflectidas no anexo IV do Regulamento de caza e clasifcanse estas en especies de
caza menor e especies de caza maior. Anualmente, a Consellera de Medio Ambiente e
Desenvolvemento Sostible, mediante unha orde, establece as pocas hbiles de caza,
as especies sobre as que se permite o exercicio da caza, os mtodos autorizados para
a sa prctica e as limitacins xerais e particulares que afectarn o exercicio da activi-
dade cinextica no territorio da Comunidade Autnoma de Galicia durante a tempora-
da na que est en vigor, e pode, polo tanto, prohibir a caza dalgunha das especies re-
collidas no citado anexo.
A continuacin, para as especies cazables na Comunidade Autnoma de Galicia,
realzase unha descricin daqueles aspectos bsicos das sas caractersticas fsicas e
biolxicas.
SECCIN 2 43
6.01 Especies de caza menor
AVES
CERCETA REAL (Anas crecca)
DESCRICIN. Pato pequeno (34-38 cm), con voo rpido e xil. Os machos presen-
tan a cabeza e o pescozo de cor castaa-vermella, cunha franxa verde na zona ocu-
lar orlada por unha lia branca; peteiro negro; flancos e dorso cun varrido de gris con
banda branca ao longo da ala; popa, na parte inferior, negra, con mancha triangular
lateral amarelenta. Na femia parda, apincarada de branco. Nos dous sexos, o es-
pellete verde brillante enmarcado en negro.
ALIMENTACIN. Alimntase en augas pouco profundas de plantas acuticas, se-
mentes e invertebrados, preferentemente pola noite, filtrando a auga e o barro co pe-
teiro.
BIOLOXA E COSTUMES. Constre o nio entre a vexetacin, cerca da auga. Reali-
za unha posta ao ano de 8-11 ovos que incuba a femia durante 21-23 das. Especie
gregaria fra da poca de cra.
HBITAT. Como nidificante prefire masas de auga de pequeno tamao, rodeadas de
abundante vexetacin palustre.
En inverno, visita practicamente calquera clase de augas (charcas, marismas, ros,
estuarios...).
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Ave de paso, en Galicia eminentemente inver-
nante, anda que existe un pequeno ncleo reprodutivo nas Gndaras de Budio.
Frecuenta zonas intermareais, desembocaduras, marismas, lagoas e encoros.
CAZA. As cercetas czanse principalmente nas tiradas que se organizan nas zonas
hmidas do centro e sur peninsular. O perodo de caza comprende de outubro a xa-
neiro.
44 SECCIN 6
ALAVANCO REAL (Anas plathyrhynchos)
DESCRICIN. o pato mis coecido e co-

mn, as como un dos patos cazables mis gran-
des. Como a maior parte dos nades, pose un marca-
do dimorfismo sexual. Os machos teen a cabeza e parte
do pescozo de cor verde lustroso con estreito colar branco e peito castao; ventre,
flancos e costas de cor branca-agrisada; zona caudal branquinegra con das plumas
rizadas enriba da cola; peteiro amarelo-verdoso e patas alaranxadas. A femia pose
unha coloracin mis discreta, cunha plumaxe homoxnea, parda raiada. Ambos os
dous sexos presentan un vistoso rectngulo nas alas (espellete), de cor azul.
ALIMENTACIN. Consome plantas, sementes, as como pequenos animais acuti-
cos que obtn nadando e, ocasionalmente, mergullndose.
BIOLOXA E COSTUMES. Ania en lugares moi variados, pero sempre en sitios pro-
texidos pola vexetacin e prximos a zonas hmidas. O nio sitase no solo e a pos-
ta, unha ao ano, consta de 6 a 12 ovos que incuba a femia durante 27-28 das. Os
polos abandonan o nio ao nacer e o seu coidado depende da femia.
Unha vez realizada a cra e en zonas hmidas de densa cobertura vexetal, renense
formando grandes bandos para a mancada (muda na que perden temporalmente a
capacidade de voar). Posteriormente ten lugar a dispersin de outono-inverno, que
remata no celo precoz a comezos de ano.
HBITAT. Prefire augas pouco profundas, ricas en vexetacin subacutica e rodea-
das de zonas resgardadas para refuxiarse.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. A poboacin indxena fundamentalmente se-
dentaria, e prodcese un incremento poboacional durante o inverno pola chegada de
aves forneas. En Galicia a antida reprodutora mis comn, aparece en calquera
tipo de braal, tanto costeiro como de interior.
CAZA. A caza do alavanco real en Galicia, respecto doutras especies cinexticas,
non representa un importante obxectivo para a meirande parte dos cazadores, s se
realiza algunha captura de exemplares cando se desprazan entre as zonas de des-
canso e alimentacin, ou ben czase ao salto en cursos de auga. O perodo de caza
comprende de outubro a xaneiro.
SECCIN 6 45
PATO RABILONGO (Anas acuta)
DESCRICIN. Pato de superficie. A cola, que lle d o seu nome especie, lon-
ga e en forma de punta. Ten os ollos negros e o peteiro e as patas grises. Na
poca reprodutora, o macho inconfundible: ten o corpo gris plido, o peito bran-
co, a cabeza negra e o pescozo branco. As femias teen a cola mis curta, coa
gorxa branca. A plumaxe ten debuxos sobre un fondo marrn. Difernciase das
femias doutras especies de parrulos polo pescozo longo e o peteiro longo e gris.
Fra da poca de cra, a plumaxe de femias e machos semellante. O espellete
alar verde metlico, evolucionando a negro cara ao interior e bordeado interior-
mente de cor canela e exteriormente de branco.
ALIMENTACIN. Alimntase principalmente de plantas, pero durante a estacin
reprodutora come tamn insectos acuticos, moluscos e crustceos. s veces
come plantas e sementes en campos cultivados.
BIOLOXA E COSTUMES. Localiza o nio nas proximidades da auga, entre a ve-
xetacin. A posta consta de 7-9 ovos que incuba a femia en 22-24 das. unha
ave migratoria, que pasa o inverno en zonas ben ao sur da sa rea de cra, che-
gando ata o Ecuador. Na poca invernal moi gregario e forma bandadas mestu-
rado con outras especies.
HBITAT. Ania principalmente en zonas hmidas de augas abertas. En inverno,
gstanlle os grandes asolagamentos de auga pouca profunda e vexetacin pouco
densa.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Cra esporadicamente na pennsula Ibrica,
onde se comporta como ave de paso e invernante habitual.
CAZA. O pato rabilongo czase principalmente nas tiradas que se organizan nas
zonas hmidas do centro e do sur peninsular.
46 SECCIN 6
PATO CULLERETE (Anas clypeata)
DESCRICIN. Pato grande, de caracterstico pico grande espatulado. Os ma-

chos amosan unha plumaxe contrastada, cun vistoso ventre e flanco de cor
castaa encarnado, peito branco, cabeza verde escura e ombros azulados. A
femia exhibe un deseo sobrio, pardo encarnado. O espellete verde en am-
bos os dous sexos.
ALIMENTACIN. O seu peteiro srvelle para filtrar o alimento en augas pouco
profundas ou lodos. Dieta baseada en animais (insectos, moluscos, crustceos)
e vexetais acuticos (sementes, algas).
BIOLOXA E COSTUMES. Agocha o nio entre a vexetacin, cerca da auga. A
posta consta de 7-14 ovos, incubados 25-27 das pola femia. un pato moi gre-
gario, que amosa unha alternancia de querenzas moi marcadas.
HBITAT. Antida migratoria con tendencia a ocupar braas de augas pouco
profundas con abundante vexetacin acutica, tales como marismas, desembo-
caduras e lagoas.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Espaa conta cunha pequena poboacin de
cra irregular moi localizada e puntual. Presenta unha das migracins mis tem-
pers das antidas invernantes, chegando os primeiros efectivos en setembro.
O regreso s reas de cra comeza en febreiro e prolngase ata marzo-abril.
CAZA. En Galicia nos ltimos anos est prohibida a sa caza.
SECCIN 6 47
PARRULO CHUPN (Aythya ferina)
DESCRICIN. Pato mergullador que se caracteriza pola sa figura compacta e fundi-

da, coa cola pegada auga. Arrancan da auga batuxando despois dunha curta ca-
rreira. Son nades de ala curta e voo rpido. O macho e caracterstico entre os pa-
rrulos europeos pola cabeza e o pescozo de cor castaa-vermella, o peito negro e o
lombo da cor da prata. Ten o bico escuro e os ollos vermellos. A femia amosa unha li-
brea pardo-amarelenta discreta, presentan alas grises e carecen de espellete.
ALIMENTACIN. Alimntanse de plantas acuticas e animais pequenos, coma mo-
luscos e insectos, que conseguen mergullndose na auga. A mido se alimentan pola
noite.
BIOLOXA E COSTUMES. Constre o nio entre a vexetacin palustre. Realiza unha
posta anual que consta de 6-11 ovos que incuba a pata durante 24-28 das. Gregario,
forma bandos compactos.
HBITAT. Para criar, busca masas de auga con abundante vexetacin palustre. Fra
da poca de reproducin, frecuenta augas con profundidade media con bastante ve-
xetacin acutica.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. En Galicia unha ave invernante habitual a partir
do mes de novembro, a sa poboacin invernante est a medrar debido a que a es-
pecie se atopa en expansin. Actualmente cra localizadamente no noroeste da pro-
vincia de Ourense.
CAZA. En Galicia o seu perodo de caza comprende de outubro a xaneiro.
48 SECCIN 6
PARRULO CRISTADO COMN (Aythya fuligula)
DESCRICIN. Pato mergullador, os machos adultos son negros, cos lados brancos e
o peteiro de cor azul, cunha crista de plumas na cabeza que lle d o nome especie.
Os ollos son amarelos brillantes. As femias adultas son castaas cos lados mis pli-
dos. Cando est en voo, destaca a franxa branca das s.
ALIMENTACIN. O 60% da sa dieta componse de mexillns e caracois, un 30% de
artrpodos e outros animais pequenos, e o resto de vexetais. Cando busca comida,
pode mergullarse ata os dous metros de profundidade. En xeral, os pitos son alimen-
tados exclusivamente de insectos.
BIOLOXA E COSTUMES. Cran en reas con moita vexetacin preto de lagos e
pantanos. Fan o nio no chan, agachado entre as plantas. A poca reprodutora vai
de xuo a xullo e cran os polos ata agosto.
HBITAT. Durante a cra case sempre se atopa en zonas hmidas doces con abun-
dante vexetacin palustre circundante.
En inverno selecciona augas abertas e profundas, como encoros, remansos de ros,
lagoas, estuarios..., sobre todo se os fondos manteen vexetacin mergullada.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. En Galicia confirmouse a sa reproducin s no
Rexedoiro e nunha determinada localidade da Terra Ch.
CAZA. En Galicia o seu perodo de caza comprende de outubro a xaneiro.
SECCIN 6 49
PERDIZ RUBIA (Alectoris rufa)
DESCRICIN. Tanto o macho como a femia son practicamente iguais. Os exempla-

res adultos poden acadar os 35 cm da cabeza cola. Na cabeza obsrvase clara-
mente o caracterstico peteiro vermello. Tamn caracterstico a presenza dunha ce-
lla branca por riba dun anteface de cor negra, o peito ten unha cor gris azulada con
estras negras na sa parte superior, a zona dorsal presenta unha cor parda, e ca-
racterstico da especie a presenza dun varrido de branco-negro-pardo no seu flanco.
Presenta s redondeadas e curtas, un voo rpido, potente, alternando batidos e pla-
neos.
En poca de caza, a distincin de exemplares novos e adultos realzase examinando
as puntas das das plumas mis externas da ala: cor crema e afiadas no exemplar
novo e redondeadas e sen punta crema no adulto. O sexo pode determinarse polos
esporns das patas: se se analizan exemplares novos, a femia carece deles; en
adultos, os machos presentan esporns compactos de base ancha, mentres que os
da femia, de telos, son rematados en punta e menos marcados.
Os exemplares novos teen unha plumaxe distinta dos adultos, presentan tonalida-
des mis pardas, coa gorxa gris e menos coloreados nos flancos, comezando a igua-
larse coa coloracin dos adultos na ltima muda (mes de setembro). Por este motivo
cocense como igualns.
ALIMENTACIN. Dieta principalmente vexetal (herbas e grans) que complementa na
poca estival co consumo de insectos. Este compoente animal proporciona a canti-
dade de protena que necesaria para lograr o rpido crecemento dos polos durante
as primeiras semanas de vida.
50 SECCIN 6
BIOLOXA E COSTUMES. Especie sedentaria e social cunha organizacin que se-

gue un ritmo estacional, no outono e inverno vive en grupos constitudos por adultos
e subadultos, formando bandos familiares. A estacin sexual comeza a finais de xa-
neiro, anda que depende da rexin, e neste momento destrense os grupos e fr-
manse as parellas, que establecen un territorio. A eleccin do lugar do nio corres-
pndelle ao macho, nun lugar permeable e normalmente cerca dunha linde; a femia
pon de 12 a 16 ovos que incuba de 23 a 26 das, os polos abandonan inmediatamen-
te o nio e seguen aos proxenitores. En ocasins, as femias realizan das postas si-
multneas en nios distintos, incubando entn o macho unha delas.
HBITAT. Ave que prefire chairas ou terras onduladas con solos soltos: campos culti-
vados mesturados con monte baixo, viedos etc., tanto en terreos chans como en la-
deiras e zonas montaosas.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Sedentaria. Est presente na maior parte da pe-
nnsula Ibrica e Baleares.
CAZA. Para moitos, a perdiz rubia a especie raa da caza menor. En Galicia, o
seu perodo hbil de caza estndese dende outubro a xaneiro (segundo o estableci-
do na orde anual de vedas), e emprganse normalmente as seguintes modalidades
de caza menor: en man, axexo, ao salto e perdiz con reclamo (para poder empregar
esta ltima modalidade requrese cumprir unha serie de condicins, ver Seccin 5.
Modalidades e artes de caza).
SECCIN 6 51
PERDIZ CHARRELA (Perdix perdix)
DESCRICIN. Aspecto semellante ao da perdiz rubia, anda que de menor tamao,

presenta unhas patas de cor gris, e a fronte, os lados da cabeza e a gorxa son de co-
loracin que vai do laranxa ao castao ferruxento, o lombo gris claro, os lados e par-
tes laterais do peito teen bandas castaas cunha marca pectoral en forma de ferra-
dura no macho. Presenta unha cola parda, coas plumas centrais mis vermellas e
varridas de negro. A femia ten a fronte dunha cor menos ferruxenta, partes dorsais
mis pardas e a mancha en ferradura pouco aparente ou ausente.
Os exemplares novos exhiben as das rmixes primarias mis externas coa punta
desgastada e/ou aguzada (redondeada e sen desgaste nos adultos).
ALIMENTACIN. Consome principalmente vexetais (sementes, froitos, brotes etc.)
e, en menor medida, invertebrados.
BIOLOXA E COSTUMES. A poca de aparellamento comeza cando se acaba a par-
te mis dura do inverno. As charrelas establecen parellas mongamas que duran un-
ha estacin de cra. Fan o nio no chan, no que se confunden grazas sa plumaxe
de fondo gris e castao con manchas negras, avermelladas e castaas. Poen entre
10 e 25 ovos, que chocan unhas tres semanas, os polos abandonan inmediatamente
o nio e seguen aos proxenitores. As femias defenden o nio con forza e moitas ve-
ces non o abandonan ata o ltimo momento, anda que a ameaza sexa evidente.
unha ave moi terrestre, e presenta resistencia a emprender o voo. Apeona frecuen-
temente e adoita achantarse no chan. moi gregaria fra da poca de cra.
HBITAT. Habita en zonas de montaa, xeralmente a mis de 1.100 m de altitude,
onde selecciona zonas de pasteiros mesturadas con mato de uces, piornos etc.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Distribese localizada polas montaas do norte
da pennsula Ibrica, en Galicia est presente nas montaas dos Ancares, A Fonsa-
grada e Macizo Central ourensn.
CAZA. En Galicia nos ltimos anos est prohibida a sa caza.
52 SECCIN 6
PASPALLS (Coturnix coturnix)
DESCRICIN. Ave de pequeno tamao (16-19 cm), de tonalidades pardas e areo-

sas. Resulta facilmente detectable o sonoro canto do macho, composto de tres sla-
bas, que repite tanto de da coma de noite. A idade pdese determinar observando o
desgaste das plumas primarias da ala: de punta enteira e sen desgaste en exempla-
res novos, e desgastada en adultos.
Diferenciase o macho da femia adulta, porque o primeiro ten na gorxa unha mancha
en forma de ncora de cor negra sobre fondo claro e o peito leonado listado de bran-
co, e non se presenta no caso das femias un ncora ben definida e o peito leonado
con abundantes manchas pardas.
ALIMENTACIN. Dieta vexetal baseada en sementes e
herbas, que acompaa de invertebrados.
BIOLOXA E COSTUMES. Trtase dunha especie
migratoria, a maior parte dos paspalls que veen
criar pennsula teen os seus cuarteis de in-
vernada en frica. O movemento de paspa-
lls cara a Europa comeza na metade
de marzo e contina ata principios
de xuo. As datas de chegada e
reproducin gardan unha rela-
cin coa altitude, chegando e
criando primeiro nos campos
de cereal e posteriormente
nos vales con maior altitude. Os
primeiros exemplares que chegan
son machos, que presentan move-
mentos nomdicos ata que atopan unha
femia, coa que permanecen ata que come-
za a incubacin dos ovos, momento no que vai
na procura doutra femia. O retorno aos cuarteis de invernada comeza en agosto e con-
tina ata finais de novembro.
O nio consiste nunha pequena depresin no chan, cuberta con vexetacin herb-
cea, no que a femia pon entre 8 e 12 ovos que choca entre 16 e 21 das, os polos
abandonan inmediatamente o nio e seguen femia, sendo capaces de voar aos 20
das de vida.
Especie solitaria, agrpase unicamente no celo ou durante a viaxe migratoria. Moi te-
rrestre, resstese a voar.
HBITAT. Zonas abertas, normalmente prados non moi altos nin espesos (cultivos,
pasteiros), sempre en terreos frescos.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Ave que nidifica na pennsula Ibrica e Baleares,
e que escasa como invernante. En Galicia presenta certa abundancia estival na zo-
na da Limia, na provincia de Ourense.
SECCIN 6 53
CAZA. En Galicia, ademais de realizar un aproveitamento cinextico desta especie

durante o perodo hbil xeral de caza (dende outubro a xaneiro), nestas ltimas tem-
poradas, e nos Tecor da provincia de Ourense localizados na antiga Lagoa de Antela,
anda que en Galicia non existe a media veda, estase autorizando a sa caza duran-
te o mes de setembro atendendo s seguintes condicins:
- O Tecor debe contar cun plan tcnico aprobado para a especie.

- Mximo 15 escopetas por xornada.
- Mximo 4 escopetas por cuadrilla.
- Mximo 10 pezas por cazador e da.
- Tecor cunha superficie til para a especie comprendida entre 2.000
e 5.000 ha, 1 s cuartel cunha superficie mxima de 1.000 ha.
- Tecor cunha superficie til para a especie comprendida entre 5.000
e 10.000 ha, 2 cuarteis cunha superficie mxima de 1.000 ha cada
un deles.
- Tecor cunha superficie til para a especie maior de 10.000 ha, 3
cuarteis cunha superficie mxima de 1.000 ha cada un deles.
- Terreos coa colleita realizada na sa maior parte.
- Tecor con vixilancia.
54 SECCIN 6
FAISN COMN (Phasianus colchicus)
DESCRICIN. Ave de gran tamao (65-90 cm) e cola longa. O macho pose unha
plumaxe vistosa, na que destaca unha cabeza verde escura brillante e carnculas de
cor vermella intensa ao redor do ollo; frecuentemente con estreito colar branco. A fe-
mia, tamn coa cola longa, amosa unha plumaxe mis discreta ca o macho, con tons
pardos e negros.
ALIMENTACIN. Consome principalmente vexetais (sementes, froitos, gromos etc),
e tamn invertebrados.
BIOLOXA E COSTUMES. Os machos emparllanse con varias femias (polgamo).
Instala o nio no chan, oculto entre a vexetacin. Realiza unha posta anual de 7-15
ovos que incuba a femia durante 23-27 das, encargndose do coidado dos polos
que son nidfugos. unha ave arisca de voo ruidoso e pesado. Pusase a mido en
rbores.
HBITAT. Ocupa gran variedade de ambientes: bosques e matos aclarados, mosai-
cos de praderas e cultivos ou arborado disperso.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Trtase dunha especie extica, cuxa orixe hai
que buscala no sueste asitico e actualmente utilizada en soltas con fins cine-
xticos. Mantense esporadicamente algns exemplares en liberdade. A pesar
do volume de aves soltadas, a supervivencia silvestre baixa e a sa reproducin
espordica.
CAZA. En Galicia o seu perodo hbil xeral de caza estndese dende outubro a xa-
neiro (segundo o establecido na orde anual de vedas). Esta especie, xunto co paspa-
lls e a perdiz rubia, pdese soltar e cazar nas zonas de caza permanente que tean
aprobadas os Tecor.
SECCIN 6 55
GALIOLA NEGRA (Fulica atra)
DESCRICIN. unha ave de 38 cm de lonxitude facilmente recoecible pola sa

plumaxe negra, ags o peteiro e o escudete frontal de cor branca. As patas son de
cor verde escura con dedos rodeados dunha membrana lobulada. En voo leva as pa-
tas colgantes. Ambos os sexos son iguais externamente.
ALIMENTACIN. Dieta moi variada, constituda por plantas acuticas, sementes e
algns invertebrados e anfibios que se ven ligados ao medio acutico. Alimntase ca-
se sempre durante o da.
BIOLOXA E COSTUMES. unha especie sedentaria e migradora. frecuente velas
nadando ao descuberto en zonas de augas remansadas. Son bastante agresivas en-
tre elas. Fra da poca de reproducin atpase en grupos relativamente numerosos.
Con frecuencia saen fra da auga para alimentarse e volven auga ou a zonas de
densa vexetacin ao menor perigo, unha ave propensa a escapar nadando ou vo-
ando a baixa altura con bater de s rpidos e patas colgantes. Durante o celo, entre
marzo e xuo, hai continuas loitas para protexer o territorio. O nio construdo por
ambos os sexos entre a vexetacin acutica en augas pouco profundas, a posta de
6 a 10 ovos. O perodo de incubacin de pouco mis de tres semanas e realizan
xeralmente das postas ao ano.
HBITAT. Habita un amplo rango de braais, amosando preferencia por aqueles que
presentan augas abertas e tranquilas cun nivel regular e con boa cobertura de vexe-
tacin emerxente, as como presenza de vexetacin somerxida que constite a base
da sa alimentacin.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Na pennsula Ibrica un reprodutor comn. As
aves nativas comprtanse como sedentarias, anda que con movementos dispersivos
posxenerativos ou fugas por secas. Hai ademais unha importante invernada e paso
de aves do norte e do centro de Europa. En Galicia de cra regular e dispersa, en
xeral non moi abundante.
CAZA. unha especie con escaso interese cinextico en Galicia.
56 SECCIN 6
AVEFRA (Vanellus vanellus)
DESCRICIN. Limco-
la de tamao mediano
(30-31 cm), de caracte-
rstico moo erguido.
Peito, dorso, gorxa e ca-
pirote negro con reflexos
verdes, que contrastan
coas partes inferiores
brancas e infracobertoras cau-
dais castaas. Silueta de voo incon-
fundible, definida polas s longas e
redondeadas, que bate lentamente
e traxectoria errtica.
ALIMENTACIN. Baseada en in-
sectos, que alterna con molus-
cos, miocas, arcnidos, crustceos e algns vexetais. Alimntase en terra durante o
da.
BIOLOXA E COSTUMES. Cra normalmente colonial; instala o nio no chan, onde a
femia realiza unha posta anual de 4 ovos, incubados 24-29 das por ambos os proxe-
nitores. Polos nidfugos que son coidados polos dous pais. Moi sociable, forma s ve-
ces bandos numerosos de actividade dirna. Receosa e arisca cara s persoas.
HBITAT. Nidifica en bordos de marismas e lagoas, en pasteiros hmidos. No inver-
no pusase en praderas hmidas, terreos de cultivo e zonas palustres, sempre en
campo aberto e no chan.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. En Galicia abunda en paso e invernada (se-
tembro-marzo), anda que en nmero moi variable segundo as condicins climato-
lxicas. unha ave moi sensible aos temporais, fuxindo masivamente do fro que
afecta Europa no inverno, momento no que a sa presenza especialmente apre-
ciable en Galicia.
CAZA. O seu perodo hbil de caza estndese dende outubro a xaneiro (segundo o
establecido na orde anual de vedas).
SECCIN 6 57
ARCEA (Scolopax rusticola)
DESCRICIN. Ave de tamao medio,

aproximadamente 35 cm e 325 g de
peso, caracterzase por presentar
un peteiro longo, entre 6,8 e
7,9 cm, patas e s curtas,
plumaxe con combina-
cin de tons pardos e
marrns. Non existen diferenzas exter-
nas claras entre sexos, a determinacin
da idade resulta sinxela coa observacin
do desgaste das rmixes primarias e a cor
da punta das cobertoras primarias. Os exemplares novos no perodo de caza presen-
tan a punta das rmixes primarias desgastadas e irregulares, as como as cobertoras
primarias cun rebordo apical de cor parda que nos adultos branco.
ALIMENTACIN. Ave voraz que se alimenta tanto de da coma de noite, consome
principalmente miocas e, en menor medida, insectos, algunhas sementes e herbas,
larvas, eirugas... que consegue utilizando ou seu longo e sensible peteiro.
BIOLOXA E COSTUMES. A poca de cra abarca desde febreiro a xullo. O macho
realiza uns caractersticos voos nupciais no crepsculo. A femia instala o nio no
chan en zonas boscosas non moi pechadas. A posta consta normalmente de 4 ovos,
que incuba a femia durante 20-23 das. Os polos son nidfugos e poden voar s das
semanas. Ave solitaria e difcil de observar polo seu mimetismo e costumes. De acti-
vidade crepuscular, refxiase durante o da en zonas con rbores, para dirixirse pola
noitia aos comedeiros, normalmente prados e pasteiros prximos.
HBITAT. Ocupa unha ampla gama de ambientes, anda que eminentemente fores-
tal, sempre que tea claros e boa cobertura de sotobosque.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Trtase dun migrador parcial, e os exemplares
novos mostran unha tendencia mis marcada a migrar ca os adultos. Estudos reali-
zados sobre a reproducin en Espaa confirman esta na provincia de Lugo dentro de
Galicia; non obstante, cmpre dicir que a maior parte dos exemplares cazados na pe-
nnsula Ibrica son aves invernantes nacidas no norte de Europa.
CAZA. En Galicia presntase como unha das especies que esperta unha grande
afeccin entre os cazadores, este aumento de afeccionados pode ter a sa explica-
cin na recesin das poboacins doutras especies de caza menor (perdiz rubia fun-
damentalmente). A arcea czase coa axuda de cans de mostra, ao salto e en man, e
o seu perodo de caza xeral o comprendido entre outubro e xaneiro, anda que po-
de autorizarse a sa prorroga naqueles Tecor con POC aprobado ata principios do
mes de febreiro.
58 SECCIN 6
BECACINA CABRA (Gallinago gallinago)
DESCRICIN. Peza de media-

no tamao (25-28 cm), cor
parda mimtica, con
peteiro moi longo,
que se ergue con voo zigzagueante e berro
raspante. Mostra un forte contraste
entre o ventre abrancazado,
lixeiramente riscado,
e o dorso pardo
con listas.
ALIMENTACIN. Prin-
cipalmente composta
por vermes, tamn in-
sectos, moluscos e al-
gunhas sementes, que busca en zonas lamacentas hmidas con vexetacin baixa e
que captura co seu longo peteiro.
BIOLOXA E COSTUMES. Nidifica no chan ao abrigo da vexetacin herbcea. Reali-
za unha posta anual de 4 ovos que incuba s a femia durante 18-20 das. Polos nid-
fugos. Non moi gregaria, aparecendo en solitario, parellas, tros ou pequenos gru-
pos. Moi agochadiza e de hbitos crepusculares.
HBITAT. Durante a cra, gstanlle as xunqueiras ou pasteiros hmidos, ocasional-
mente monte baixo. En paso ou invernada, prados, beiras de ros e lagoas con vexe-
tacin baixa, xunqueiras, arrozais ou marismas.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. comn en paso ou invernando, aumentando as
sas poboacins notablemente durante ondas de fro intensas. Nidifica no norte de
Portugal e puntos concretos do centro e norte de Espaa, e comn en paso e in-
vernada en lugares apropiados, especialmente nas zonas costeiras cantbricas.
CAZA. Czase ao salto ou en man, con axuda de cans de mostra en pasteiros e pra-
deras encharcadizas onde lle gusta refuxiarse e alimentarse. O perodo de caza
comprende de outubro a xaneiro, podendo autorizarse a sa prorroga naqueles Tecor
con POC aprobado ata principios do mes de febreiro.
SECCIN 6 59
GAIVOTA CHORONA COMN (Larus ridibundus)
DESCRICIN. unha das gaivotas mis pequenas que se reproducen na rexin eu-
ropea, mide uns 35 cm de lonxitude. A plumaxe gris polo dorso, coas puntas das s
negras e o resto do corpo branco. En vern presenta o corpo de cor chocolate, que
se volve branco en inverno, anda que mantn das manchas negras. O peteiro e as
patas son vermellas.
ALIMENTACIN. Alimntase de restos marios, insectos e desperdicios; frecuenta
os vertedoiros.
BIOLOXA E COSTUMES. frecuente en zonas costeiras e en moitas reas do inte-
rior, criando en esteiros, zonas costeiras e encoros de auga doce.
HBITAT. En Galicia comprtase como invernante con espordicos episodios de nidi-
ficacin e encntrase principalmente en braais costeiros, anda que tamn frecuenta
encoros e lagoas interiores.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. A poboacin invernante na nosa comunidade
duns 20.000-25.000 exemplares, e cmpre salientar as ras, entre elas a de Arousa,
como principais zonas de acollida. A dinmica estacional caracterzase pola entrada
de efectivos extraibricos desde setembro e a partida entre febreiro e marzo, anda
que os reprodutores permanecen durante todo o ano en moitos braais galegos.
60 SECCIN 6
GAIVOTA ESCURA (Larus fuscus)
DESCRICIN. Non
presenta diferenza en-
tre sexos. s abeiradas
en branco e manchas bran-
cas no extremo, o resto do cor-
po tamn branco a non ser en pluma-
xe invernal cando ten a cabeza
apincarada en pardo; ollos, pa-
tas e peteiro amarelos, este
ltimo cunha mancha vermella no extremo inferior.
ALIMENTACION. Alimntase de desperdicios, vertebrados e invertebrados diversos.
BIOLOXA E COSTUMES. Ania no chan en colonias en illas e illotes. Pon en maio-
xuo 3 ovos pardos apincarados que incuban os dous sexos durante 27 das; os pi-
tos, seminidfugos, voan logo de 5 semanas. Hbrida coa gaivota clara.
HBITAT. Cra en cants costeiros con vexetacin.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. unha gaivota con maiora de efectivos inver-
nantes de procedencia extraibrica, anda que na costa galega existe unha pequena
poboacin nidificante localizada en illas (arquiplagos de Slvora, Sisargas e Ces).
SECCIN 6 61
CORONA CLARA (Larus argentatus)
DESCRICIN. Ave maria de gran tamao

que mide entre 55 e 60 cm de lonxitude. Ten
unha plumaxe caracterstica coa parte supe-
rior gris, as puntas das s negras e o resto
branco. O peteiro amarelo e as patas rosas.
Os exemplares novos son de cor parda e tardan catro
anos en acadar a plumaxe adulta.
ALIMENTACIN. Atopa o seu alimento na beira do
mar, anda que resulta moi frecuente que consu-
ma desperdicios humanos e incluso que acudan en gran nmero aos verte-
doiros prximos costa.
BIOLOXA E COSTUMES. Nidifica en cortados marios e illotes, poendo
unha media de 3 ovos nunha lixeira cavidade do chan.
HBITAT. moi abundante na costa, en ribeiras, illas, penedas e vertedoi-
ros do interior.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Distribese por toda Europa e reprodce-
se na maior parte das sas costas. En Galicia sedentaria, abondosa e est
en expansin.
CAZA. O seu perodo hbil de caza estndese dende outubro a xaneiro (se-
gundo o establecido na orde anual de vedas).
62 SECCIN 6
POMBA BRAVA (Columba livia)
DESCRICIN. Seme-
llante en tamao zura,
da que se distingue po-
las das franxas negras
que lle cruzan as s, corpo
azulado cincento con irisacins ver-
des e violetas no pescozo, cola
con banda terminal negra e pa-
tas de cor granate. Esta es-
pecie a orixe da pomba domstica, os exemplares domsticos mostran unha gran
variabilidade de deseos, desde o tipo silvestre, pasando por deseos pardos, bran-
cos ou negros.
ALIMENTACIN. Alimntase fundamentalmente de sementes e herbas, capturando
ocasionalmente algn invertebrado.
BIOLOXA E COSTUMES. Nidifica normalmente en pequenos grupos. Instala o nio
en ocos, covas e fisuras, onde realizan das ou tres postas anuais de 2 ovos que in-
cuban ambos proxenitores durante 17-19 das. Os polos son nidcolas. Non dema-
siado gregaria; obsrvase solitaria, en parellas ou pequenos bandos.
HBITAT. Gstanlle os cants marios e rochedos interiores para aniar. As zonas de
comedeiro son campos abertos e fragas.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Especie sedentaria, ben distribuda en estado sil-
vestre por toda a pennsula e Baleares, anda que en baixo nmero. En Galicia es-
casa como especie pura, anda que exemplares domsticos, silvestres e recastados
son moi comns por todo o territorio.
CAZA. Non unha especie especialmente interesante para o cazador, o seu perodo
hbil de caza estndese dende outubro a xaneiro (segundo o establecido na orde
anual de vedas).
SECCIN 6 63
POMBA ZURA (Columba oenas)
DESCRICIN. Non se
aprecian diferenzas entre os
sexos, presenta o corpo cin-
cento, semellante ao da pom-
ba brava, con banda negra
nos extremos das s.
ALIMENTACIN. Alimntase
fundamentalmente de sementes e
materia vexetal, capturando ocasio-
nalmente algn invertebrado.
BIOLOXA E COSTUMES.
Nidifica normalmente en pequenos
furados de rbores ou en rochedos, onde realiza das ou tres postas anuais de dous
ovos que incuban ambos os proxenitores durante 16-18 das. Os polos son nidcolas.
HBITAT. Gstanlle as fragas. As zonas de comedeiro son campos abertos e masas
de rbores.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Especie sedentaria, ben distribuda por toda a pe-
nnsula. En Galicia pouco abondosa, a sa presenza limtase ao cuadrante suro-
riental.
CAZA. Non unha especie especialmente interesante para o cazador, o seu perodo
hbil de caza estndese dende outubro a xaneiro (segundo o establecido na orde
anual de vedas).
64 SECCIN 6
POMBO TORCAZ (Columba palumbus)
DESCRICIN. Difernciase das ou-

tras pombas polo seu maior tamao,
presenza de colar branco no pes-
cozo e manchas brancas nas sas
s. Os adultos presentan unha cor
gris azulada que se estende por
todo o dorso e cola a excepcin
dunha banda de cor negra no extre-
mo desta. O peito de cor rosada.
ALIMENTACIN. Alimntase de cereais, sementes de gramneas, landras, comple-
tando a sa dieta con miocas, caracois e insectos.
BIOLOXA E COSTUMES. Nidifica en rbores, o nio que constre consiste nunha
estrutura lixeira de ramas, no que a femia pon 2 ovos que incuba 17 das.
HBITAT. Gstanlle as fragas caducifolias, pieirais con cultivos intercalados, alame-
das e parques urbanos.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Cra en toda Europa, sueste de Asia e norte de
frica e nesta especie presntanse poboacins sedentarias e migratorias. A pennsu-
la Ibrica o principal cuartel de invernada das torcaces nativas do norte e centro de
Europa, sendo o Pireneo occidental a va de entrada na pennsula. En Galicia unha
especie comn e sedentaria como invernante.
CAZA. En Galicia, ademais de realizar un aproveitamento cinextico desta especie
durante o perodo hbil xeral de caza (dende outubro a xaneiro), nestas ltimas tem-
padas, e nos Tecor da provincia de Ourense localizados na antiga Lagoa de Antela,
estase autorizando a sa caza durante o mes de setembro, baixo as mesmas condi-
cins ca no caso do paspalls.
SECCIN 6 65
RULA TURCA (Streptopelia decacocto)
DESCRICIN. Non se aprecian diferenzas entre os dous sexos, cun ta-

mao lixeiramente superior comn e cunha plumaxe de cor ocre, co-
as partes inferiores mis claras e peito rosado. O pescozo dos exemplares
adultos ten unha estreita banda negra delimitada por unha lia branca in-
terrompida altura da gorxa. As s caracterzanse polos seus extremos
de cor escura e resto das plumas de colorido uniforme.
ALIMENTACIN. Alimntase tanto de sementes de plantas silvestres como
cultivadas, froitos e bagas.
BIOLOXA E COSTUMES. Reprodcese desde marzo ata setembro,
e frecuente que realice das ou mis postas por tempada, con 2 ovos por posta
que incuban ambos os proxenitores durante das semanas. Os polos permanecen no ni-
o tres semanas.
HBITAT. Atpase en zonas moi humanizadas (parques e xardns urbanos, as como instala-
cins agrcolas), faltando nas zonas de alta montaa.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Especie orixinaria do sur asitico que experimentou un nota-
ble proceso de expansin.
CAZA. En Galicia est prohibida a sa caza.
RULA COMN (Streptopelia turtur)
DESCRICIN. Pomba pequena, de tons pardos. Dorso de

cor areosa con manchas negras e peito rosado. Mostra no
pescozo unha mancha listada de branco e negro, ausente
nos exemplares novos. Cola negra con bordos brancos.
ALIMENTACIN. Alimntase no chan, principalmente de semen-
tes e ocasionalmente dalgns animalios (moluscos etc).
BIOLOXA E COSTUMES. O perodo reprodutor sitase en-
tre os meses de maio e agosto e saca adiante normalmente das postas por tempada. Cons-
tre un nio que consiste nunha plataforma de garabullos a pouca altura. Normalmente realizan
das postas ao ano de 2 ovos cada unha, cuxa incubacin corre a cargo de ambos os sexos.
s das semanas nacen os pombios, que permanecen no nio 18-21 das, coidados por am-
bos os proxenitores. unha especie gregaria e de querenzas regulares a comedeiros e bebe-
doiros.
HBITAT. Frecuenta distintos tipos de masas arboradas, sempre prximas a cultivos e pasteiros.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Migrante transahariano, con cuarteis de invernada situados
no Sahara. unha especie estival con presenza habitual de maio a setembro. O paso primave-
ral transcorre entre abril e maio, e o outonal, entre a segunda quincena de agosto e principios
de outubro. Nidifica en toda a pennsula e Baleares, presentando as sas maiores densidades
nas rexins do oeste e suroeste. En Galicia, como nidificante, reprtese por todo o territorio,
anda que se observa unha diminucin das sas poboacins dende o ano 1980.
CAZA. O seu perodo hbil de caza estndese dende outubro a xaneiro (segundo o establecido
na orde anual de vedas).
66 SECCIN 6
TORDO REAL (Turdus pilaris)
DESCRICIN. Non se aprecian diferenzas de plumaxe entre

sexos, presenta un tamao menor ca o tordo charlo e
maior ca o tordo galego e malvs. Recocese facilmen-
te pola cabeza, caluga e mitra cincentas; risca su-
praocular clara; rabo longo e mouro; patas moi es-
curas; dorso pardo arrubiado; peito e costas ocres
con pencas en forma de punta de frecha; ven-
tre branco; infracobertoras alares brancas
(ocre e vermello no galego e malvs).
ALIMENTACIN. Alimntase de froitos e bagas, caracois, miocas e insectos.
BIOLOXA E COSTUMES. Tordo arisco e moi gregario, presente s durante o inverno na pe-
nnsula Ibrica.
HBITAT. En inverno, campos abertos.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Non cra na pennsula e Baleares, en Galicia vese como
invernante dende mediados de outubro a marzo, anda que a sa presenza variable, aumen-
tando espectacularmente en pocas de moito fro.
CAZA. O seu perodo hbil de caza estndese dende outubro a xaneiro (segundo o estableci-
do na orde anual de vedas).
TORDO GALEGO (Turdus philomenos)
DESCRICIN. Non se aprecian diferenzas de plumaxe

entre sexos, un paxaro mediano (21-23 cm) de tons
pardos coa plumaxe superior, peito e costas cremosos
con numerosas pencas en punta de frecha aliadas. ca-
racterstica a tintura ocrcea dos flancos e debaixo das s.
ALIMENTACIN. Baseada no consumo de invertebrados (in-
sectos, miocas e caracois), que en outono e inverno comple-
menta co consumo de gran variedade de froitos.
BIOLOXA E COSTUMES. Constre un nio voluminoso en
forma de copa en zonas con rbores. Realiza das ou tres postas anuais, de 3 a 6 ovos, que in-
cuba a femia durante 11-15 das. Os polos nidcolas son atendidos por ambos os proxenitores e
voan aos 15-20 das. Moi gregario no inverno. un migrante principalmente nocturno, e os exem-
plares desprzanse en bandos pouco compactos; empregan o da para repousar e alimentarse.
En ocasins detctase no campo a presenza de zafras, pedras onde escachan a cuncha dos ca-
racois para comer o seu contido.
HBITAT. Arboredos, ribeiras fluviais, parques grandes; en inverno en praderas e campos.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Na pennsula Ibrica invernante de outubro a marzo, e
ania unicamente no norte. En Galicia comn e sedentario con invernantes procedentes de
pases do norte.
CAZA. O seu perodo hbil de caza estndese dende outubro a xaneiro (segundo o estableci-
do na orde anual de vedas).
SECCIN 6 67
TORDO MALVS (Turdus iliacus)
DESCRICIN. Non se aprecian diferenzas de plu-

maxe entre sexos, un tordo pequeno (21 cm),
distinguible das outras especies polo seu menor ta-
mao, flancos e cara inferior das s de cor marrn-
avermellada e marcada cella branca, as pencas do peito
forman listas verticais sobre fondo cremoso.
ALIMENTACIN. Consome froitos e bagas, caracois, miocas e insectos.
BIOLOXA E COSTUMES. Non cra na pennsula nin en Baleares. Adoita agruparse en bandadas que
no inverno alternan rutineiramente comedeiros e lugares onde dormen, mostrando un comportamento
nomdico.
HBITAT. Formacins forestais, ocupando no inverno campos abertos, bosques con claros e ocasional-
mente praderas e parques urbanos.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. unha especie estritamente invernal en todo o rango peninsular, e
recibe masivamente exemplares de procedencia nortea (pases blticos, Islandia), anda que en n-
mero variable segundo as condicins meteorolxicas imperantes. En Galicia unha especie abondosa,
que se ve dende outubro a marzo, e da que se incrementa notoriamente a sa presenza en pocas de
moito fro.
CAZA. O seu perodo hbil de caza estndese dende outubro a xaneiro (segundo o establecido na orde
anual de vedas).
TORDO CHARLO (Turdus viscivorus)
DESCRICIN. o tordo que presenta un tamao mis

corpulento, con 27 cm de lonxitude. A plumaxe de cor
pardo-grisalla pola parte superior do corpo e branca ven-
tralmente. O peito ten grandes manchas apincaradas. As
plumas externas da cola acaban en branco. En voo vese a zo-
na inferior das s de cor branca. Non hai diferenzas externas
entre o macho e a femia. Semllase a outros tordos, pero o tor-
do real cincento na cabeza e mitra e ten patas e cola escuras; o tordo galego ten tons ocres nos flancos
e debaixo das s e o tordo malvs mostra costas e debaixo das s rubias e unha notoria cella clara.
ALIMENTACIN. Variada, composta por bagas, caracois, miocas e insectos.
BIOLOXA E COSTUMES. unha especie sedentaria, anda que no outono e no inverno chegan al-
gns exemplares de procedencia europea. Os bandos destes tordos realizan desprazamentos locais en
busca de alimento. Fai un nio con forma de copa, construdo por ambos os sexos, en rbores. A poca
de nidificacin comeza a partir de marzo e a posta de 3 a 5 ovos.
HBITAT. Fragas claras durante o perodo reprodutivo, aparecendo en inverno en campos abertos.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. sedentario en moitas zonas do pas, pero mis frecuente nas
montaas da zona norte, anda dentro da sa escaseza. En Galicia vese de xeito irregular por todo o
territorio; aniante comn nas zonas de montaa e algo mis escaso no resto.
CAZA. O seu perodo hbil de caza estndese dende outubro a xaneiro (segundo o establecido na orde
anual de vedas).
68 SECCIN 6
ESTORNIO PINTO (Sturnus vulgaris)
DESCRICIN. Ave de mediano tamao (20-22 cm), con

peteiro amarelo en vern, cola curta e cadrada, corpo
gordecho e s apuntadas de contorno triangular. Presen-
ta numerosas pintas triangulares que cobren a sa plu-
maxe negra e que son de cor parda avermellada na zona
dorsal e brancas na zona ventral. A femia mis apincara-
da ca o macho e os exemplares novos do ano son pardos.
ALIMENTACIN. Consome insectos, froitos e sementes, constitundo unha praga para a
agricultura en moitas rexins europeas.
BIOLOXA E COSTUMES. Cra en buracos de rbores, gretas e ocos de edificios, poendo entre 5
e 7 ovos, pode realizar das postas por tempada de cra. Alternan diariamente zonas de alimenta-
cin en campos e xardns con zonas onde dorme.
HBITAT. Habita en bosques claros, cultivos, parques, xardns e zonas urbanas, agrupndose pola
noite en lugares onde dorme.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Distribese por toda Europa, e chega a poboacin reprodutora
ata o norte da pennsula Ibrica. En Galicia invernante numeroso dende outubro, e obsrvanse
grandes bandos mesturados co estornio negro.
CAZA. Especie con pouco interese cinextico, o seu perodo hbil de caza vai dende outubro a xa-
neiro (segundo o establecido na orde anual de vedas).
PEGA RABILONGA (Pica pica)
DESCRICIN. Ave de mediano tamao (42 cm), inconfundible polo sa caracterstica plumaxe
branca e negra. Os adultos presentan a cola longa e graduada.
ALIMENTACIN. Especie oportunista, presenta unha dieta practicamente omnvora, aproveitando
gran variedade de recursos, tanto animais (insectos, miocas, caracois, pequenos vertebrados,
prea) e vexetais (froitos e grans), como lixos e desperdicios humanos.
BIOLOXA E COSTUMES. Fai o nio en rbores e arbustos, caracterizado este por ser grande
con moitas ramas e en forma de copa. Realiza unha posta anual de 5-8 ovos que incuba a femia
durante 17-18 das. Os polos son nidcolas e son coidados por ambos os proxenitores ata as 3-4
semanas. unha ave moi inqueda e activa, de hbitos pouco discretos, de voo lento e recto, con
bater de s rpido. Adoita reunirse en lugares de durmida comns e no inverno pode formar gran-
des bandos.
HBITAT. Gstanlle os terreos abertos con arborado disper-
so ou mato alto. Campos de cultivo, praderas e parques.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Sedentaria. En Galicia moi
comn e est espallada pola sa totalidade, anda que esca-
sa nas zonas de montaa.
CAZA. Carece de interese cinextico e, polo xeral, son abatidas
no transcurso doutras caceras de caza menor durante o perodo
hbil xeral de caza.
SECCIN 6 69
GRALLA CEREIXEIRA (Corvus monedula)
DESCRICIN. Non se aprecian diferenzas de plu-

maxe entre sexos, presenta unha cor xeral negra,
ags a caluga e laterais da cara que son cincen-
tos. Ave con voo rpido e en terra camia moi er-
guida, movendo a cabeza.
ALIMENTACIN. Dieta omnvora de insectos, caracois, miocas, pequenos
vertebrados, desperdicios urbanos e tamn froitos e sementes.
BIOLOXA E COSTUMES. unha especie moi gregaria, que vive en bandos numerosos, nidifica
en gretas ou buracos onde pon de catro a seis ovos.
HBITAT. Vive en colonias en penedas, grandes e vellos edificios, campanarios e parques con
grandes rbores ocas. Como comedeiros frecuenta terreos abertos (cultivos e praderas) e verte-
doiros.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Ave sedentaria, comn na maior parte da pennsula Ibrica,
anda que escasa e peor repartida ao norte e ao leste. En inverno recibimos aves procedentes de
latitudes norteas, onde a especie parcialmente migradora. En Galicia pouco comn e est
distribuda de xeito irregular.
CAZA. Carece de interese cinextico, e o seu perodo hbil de caza dende outubro a xaneiro
(segundo o establecido na orde anual de vedas).
CORVO (Corvus corone)
DESCRICIN. Crvido negro de mediano tamao (43-47 cm), de cola cadrada e voz caractersti-
ca. Plumaxe negra irisada. Voo recto, normalmente a baixa altura, con bater de s lentos e regu-
lares.
ALIMENTACIN. Come no chan en terreos abertos, onde captura insectos, caracois, vermes, pe-
quenos vertebrados, prea e materia vexetal diversa (sementes e froitos).
BIOLOXA E COSTUMES. Constre o nio en rbores e penedas. Realiza unha posta ao ano cons-
tituda por 4-6 ovos que incuba a femia durante 18-20 das. Os polos son atendidos por ambos os
adultos, voan aos 28-35 das. Ave non moi gregaria, adoita aparecer en parellas ou tros, rara vez en
pequenos bandos. Ocasionalmente renese en nutridos lugares para durmir. Comn en bordos de ca-
mios e estradas, onde busca cadveres de paxaros e mamferos atropelados polos vehculos.
HBITAT. Ocupa todo tipo de paisaxes abertas, sempre que tean arborado prximo (soutos, fra-
gas ou rbores dispersos). Moi ligado a medios humanizados.
DISTRIBUCIN E POBOACINS. Sedentaria. Cra
repartida por case toda a pennsula Ibrica, con abun-
dancia desigual, sendo mis frecuente na metade
norte. En Galicia abondoso, atpase espallado
por toda ela, anda que se enrarece nas zonas
montaosas con certa altitude.
CAZA. Ao igual ca os outros dous crvidos, carece de
interese cinextico e, polo xeral, son abatidas no transcurso doutras caceras
de caza menor durante o perodo hbil xeral de caza.
70 SECCIN 6
MAMFEROS
LEBRE (Lepus granatensis)
IDENTIFICACIN. a lebre mis pe-

quena das lebres espaolas, cun
peso medio duns 2,3 kg, cunhas
patas e orellas longas que se
caracterizan estas ltimas por
presentar o extremo de cor negra,
presenta unha cor de pelo pardo-
amarela, a excepcin da zona ventral,
que de cor branca e a cola coa parte su-
perior negra e a inferior branca.
TAXONOMA. Esta especie presenta tres subes-
pecies: L. g. granatensis, presente en toda a pe-
nnsula, ags no noroeste, L. g. gallaecius, de
cor mis escura, presente no noroeste penin-
sular, e a L. g. solisi, presente na illa de Ma-
llorca.
DISTRIBUCIN. Na pennsula Ibrica estn presentes tres especies de lebre: lebre
ibrica (Lepus granatensis), lebre europea (Lepus europaeus), lebre de piornal (Le-
pus castroviejoi). A lebre europea, localizada nos Pireneos, metade oriental da corni-
xa Cantbrica e sector norte do Ebro, a lebre de piornal, localizada nas montaas de
Len, Palencia, Cantabria, Asturias e Lugo, e a lebre ibrica que ocupa o resto da
pennsula Ibrica.
HBITAT. Animal que prefire zonas de monte baixo e praderas (a altura mxima na
que habita de 1.600-2.000 m). Resiste mis as baixas temperaturas e a humidade
ca o coello de monte, non vive en tobos, anda que, cando fai moito fro, se protexe
en depresins do terreo.
CICLO BIOLXICO. Animal sedentario e individualista. Ao non refuxiarse en tobos, a
sa defensa radica na fuxida a gran velocidade, podendo acadar os 50-60 km/h. Es-
pecie bastante prolfica, anda que non tanto coma o coello, acada a idade adulta aos
sete ou oito meses; o perodo reprodutor amplo, entre xaneiro e outubro, anda que
en zonas favorables pode reproducirse durante todo o ano; o seu perodo de xesta-
cin de 42-43 das; as cras nacen con pelo e cos ollos abertos en camas sobre o
chan, son aleitadas durante 4 semanas e adoitan parir de das a catro veces no ano,
cunha producin de 2-3 lebratos por parto, sendo os mellores partos os que se pro-
ducen en maio-xuo. Na lebre prodcese un fenmeno que se coece co nome de
superfetacin, mediante o cal as femias, unha vez empreadas, son capaces de reter
no seu organismo espermatozoides procedentes desta cpula. Durante a preez non
interrompen a producin de vulos nin a actividade sexual, polo que poden ser cu-
bertas de novo antes do parto. Estas cpulas non fertilizan a femia, pero inducen a
ovulacin, e son fecundados os vulos polos espermatozoides almacenados proce-
dentes do primeiro macho que a cubriu.
SECCIN 6 71
PRINCIPAIS ENFERMIDADES
Infeccins vricas
Destacan a mixomatoses, a rabia e a sndrome vrica da lebre.
Infeccins bacterianas
- Pastelenose. Enfermidade que provoca un abatemento xeral do ani-
mal, que ocasiona que, cando son perseguidos para a sa captura no
exercicio caza, caian mortos. Estes exemplares non son aptos para o
consumo.
- Pseudotuberculose.
- Infeccins por estafilococos.

- Tularemia. Enfermidade asociada a densidades altas de lebres, os
pequenos roedores actan como reservorio. Os brotes da enfermida-
de adoitan coincidir no outono e inverno, a mortalidade que ocasiona
non soe ocasionar un impacto importante na sa poboacin. Transm-
tese con facilidade ao home debido sa manipulacin, o que provo-
ca inflamacin dos ganglios linfticos e presenta os sntomas dunha
gripe. A carne de lebre con tularemia pode consumirse sen risco de
padecer a enfermidade, sempre que estea ben cociada, nunca cra
ou pouco feita, a conxelacin non elimina a bacteria causante da en-
fermidade.
- Infeccins por protozoos

- Coccidiose.
CAZA. Esta especie en Galicia czase fundamentalmente empregando cans de ras-

tro, e normalmente o seu perodo hbil de caza o comprendido entre os meses de
outubro e principios de decembro.
72 SECCIN 6
COELLO (Oryctolagus cuniculus)
IDENTIFICACIN. o representante
ibrico mis pequeno dentro da or-
de dos lagomorfos. O peso corpo-
ral dos coellos ibricos non adoita
superar 1 kg (peso dos adultos en-
tre 0,9 e 1,5 kg), a sa lonxitude me-
dia de 412 mm, tarso, 52,5 mm, p,
72,5 mm e orella, 74,7 mm. A pelaxe
dunha cor gris parda terrosa, coa caluga
encarnada e o ventre branco, a cola presen-
ta a parte superior gris e a inferior branca.
Os coellos deixan sinais que resultan inconfundibles, como son a presenza das bocas
dos tobos e os cagalleiros, realizan tamn escaravelladuras superficiais de 3 a 10 cm de
profundidade e de 5 a 15 cm de lonxitude acompaadas frecuentemente de excrementos
nas sas proximidades, estes son esfricos e de cor negra, do tamao dun chcharo
grande (7-12 mm).
TAXONOMA. Os coellos das poboacins setentrionais son dun tamao superior aos das
meridionais, e admtese na actualidade a presenza de das subespecies na pennsula
Ibrica: Oryctolagus cuniculus algirus, de pequeno tamao, est considerado como a su-
bespecie orixinal e ocupa o cuadrante suroccidental da pennsula; e O.c. cuniculus, de
maior tamao e habita no resto da pennsula.
DISTRIBUCIN. Especie orixinaria da pennsula Ibrica, dende onde se estendeu a nume-
rosas reas, ben por colonizacin ou ben por ser introducido polo home. Na actualidade ocu-
pa toda Europa occidental, inclundo Gran Bretaa e Irlanda, foi introducido con xito en Aus-
tralia, Nova Celandia e Chile. Dentro da pennsula Ibrica ocupa a maior parte desta, ags
unha pequena franxa no norte peninsular; non adoita subir por enriba dos 1.200 m de altitu-
de, anda que pode chegar aos 1.600 m, a sa presenza no norte peninsular e nas zonas al-
tas da Cordilleira Cantbrica e dos Pireneos rara.
HBITAT. Prefire zonas cunha cobertura vexetal protectora, terreos de monte baixo, co
seu ptimo nos matos mediterrneos, anda que tamn cra en zonas de toxais, uceiras
e terreos poboados de silvas. O chan debe ser facilmente ecaravellable para facer os
seus tobos, rexeita as humidades nos tobos, o que limita a sa presenza en zonas de-
masiado hmidas.
COSTUMES E COMPORTAMENTO SOCIAL. Especie polgama, sedentaria e gregaria,
vive en pequenas comunidades cunha xerarqua social moi estrita na que hai un macho
dominante e algunha femia adulta tamn dominante. Constren tobos ou ben ocupan
fendas naturais do terreo. A localizacin dos tobos non ao chou, senn que depende
do tipo de chan, nivel fretico, distribucin da vexetacin e alimento, as como dos pre-
dadores. O territorio do grupo defendido polo macho dominante, pero todos os inte-
grantes participan no establecemento dos seus lmites, demarcacin que realizan me-
diante os cagalleiros, marcas olfactivas producidas por glndulas bucais ou por escara-
velladuras (no caso do macho dominante).
SECCIN 6 73
Nesta especie prodcese o fenmeno coecido como cecotrofia, que consiste en inxe-
rir os excrementos procedentes da primeira dixestin dos alimentos. Os coellos produ-
cen das clases de excrementos, os primeiros de cor branquia e de aspecto xelatinoso
(excrementos brandos), que son inxeridos inmediatamente despois de ser expulsados.
Unha vez inxeridos, sern de novo expulsados, esta vez en forma de excrementos du-
ros, que son os que normalmente atopamos no campo.
REPRODUCIN. Adapta os seus ciclos de vida s condicins climticas existentes, coas
primeiras choivas no outono aparecen as primeiras coellas empreadas, pero non ata
o remate do inverno e primavera cando a reproducin acada o seu mximo, e, depen-
dendo das condicins ambientais, a actividade reprodutora pode rematar nos meses de
xuo e xullo.
As femias paren nunhas cmaras de cra individuais, nas que constren un nio con fo-
llas e pelo da zona ventral. Despois dun perodo de xestacin de 30 das, paren de 2 a 6
cras sen pelo e cos ollos pechados, a femia visita as cras dunha a tres veces ao da pa-
ra darlles de mamar. O crecemento das cras rpido e poden realizar vida propia s 3
semanas e aos 4-6 meses poden chegar a reproducirse.
Infeccins vricas
- Mixomatose. Trtase dunha enfermidade que afecta nica e exclusivamente o coe-
llo europeo (Oryctolagus cuniculus), non afecta as variedades americanas -xnero
Sylvilagus- ou, se as afecta, de forma inaparente. Caracterizase pola aparicin en
diversas partes do corpo de edemas mixoides ou xelatinosos (por exemplo, plpe-
bras inflamadas e tumefaccins na cabeza), que xeralmente rematan coa morte do
animal enfermo. Se esta enfermidade supn un perigo constante e permanente para
o coello, o proceso agrvase durante os meses de primavera e finais do outono (so-
bre todo cando son clidos e hmidos).
- Pneumona vrica hemorrxica. Trtase dun proceso vrico que afecta coellos
de idade superior aos dous meses. Os animais afectados presentan un cadro he-
morrxico xeneralizado (por alteracins na coagulacin), trastornos nerviosos
convulsivos e morte rpida. O diagnstico clnico a partir da sintomatoloxa dif-
cil: unicamente nos serve como signo orientativo a presenza de hemorraxia nasal.
Infeccins bacterianas
- Rinite aguda.
Infeccins por protozoos

- Coccidiose.
CAZA. O seu perodo hbil de caza estndese dende outubro a xaneiro (segundo o esta-
blecido na orde anual de vedas), mediante as modalidades de caza en man, ao salto e
zapeo fundamentalmente.
74 SECCIN 6
RAPOSO (Vulpes vulpes)
IDENTIFICACIN. Cnido de focio afiado, orellas erguidas e cola longa e moi po-
boada, o seu corpo adoita medir uns 60-70 cm de longo e a cola uns 40 cm. A sa
pelaxe presenta unha cor xeral pardo-encarnada, coa zona ventral, zona inferior do
focio e meixelas de cor branco agrisado. Patas e parte posterior das orellas de cor
negra. A punta da cola adoita ser branca. Non existe un dimorfismo sexual moi mar-
cado, anda que os machos xeralmente presentan un peso superior (6-7 kg).
As sas pegadas son inconfundibles, caracterizndose por ser alongadas e marcan
catro dedos diferencindose normalmente as uas, posen un tamao de 5 cm de
longo por 4 cm de ancho.
TAXONOMA. Na actualidade en Europa non se considera que existan subespecies
distintas.
DISTRIBUCIN. un dos mamferos terrestres con maior rea de distribucin mun-
dial. Est presente de xeito natural en Amrica do Norte, Europa, norte de frica e na
maior parte de Asia ata Xapn, foi introducida en Australia. En Espaa est presente
en toda a pennsula Ibrica, ags nas Illas Baleares e Canarias.
HBITAT. Especie que presenta un claro carcter xeneralista na sa alimentacin, o
que lle permite ocupar calquera tipo de hbitat que ofreza un mnimo de refuxio e ali-
mento. En Espaa atpase dende as praias ata a alta montaa, ocupando todos os
hbitats posibles, anda que prefire terreos abertos ou zonas con gran diversidade
paisaxstica antes ca zonas forestais moi extensas e continuas.
COSTUMES E COMPORTAMENTO SOCIAL. Animal de costumes nocturnas, que
se atopa polo xeral durante o da encamado en zonas nas que a vexetacin lle pro-
porciona refuxio ou ben agochado no seu tobo.
Os raposos, polo xeral, ocupan territorios ben definidos, contiguos, con escaso ou
nulo solapamento. Estes territorios estn ocupados por parellas ou por grupos forma-
dos por un macho e tres ou catro femias adultas, que manteen unha relacin xerar-
quizada. O tamao do territorio inversamente proporcional cantidade de alimento
dispoible (en Europa a superficie dos territorios estmase entre 100 e 500 hectre-
as). Nos anos con escaseza de alimentos, o tamao do territorio pode permanecer
SECCIN 6 75
constante, pero as femias subordinadas poden ser expulsadas e obrigadas a disper-

sarse. Unicamente adoita criar a femia dominante, mentres as subordinadas ou ben
non teen acceso reproducin ou ben abortan antes de parir; estas poden actuar
como axudantes na cra, achegando alimento e coidando os cachorros da femia do-
minante.
REPRODUCIN. O celo prodcese entre decembro e febreiro, a xestacin dura 52-
53 das, e prodcense os partos no mes de marzo e abril no interior dos tobos. O ta-
mao da camada de 4 ou 5 cachorros, o destete prodcese s 8-10 semanas de vi-
da, e aos 3 meses de idade cazan en compaa da nai. No outono, a partir do mes de
setembro, prodcese a dispersin dos novos raposos, existindo unha maior tenden-
cia a dispersarse por parte dos machos (as femias poden permanecer no territorio fa-
miliar), acadan a madurez sexual aos 10-12 meses de vida.
Infeccins vricas
- Rabia. O virus penetra mediante mordeduras ou feridas contaminadas

con saliva. O raposo acta como principal reservorio da enfermidade,
a vacina oral presntase como medida efectiva para erradicar a enfer-
midade.
- Moquillo canino. Enfermidade que se transmite a travs das vas
respiratorias e se manifesta no raposo nos meses de inverno. O me-
llor mtodo de loita o preventivo, anda que pouco viable en espe-
cies silvestres. As poboacins de raposo recupranse de xeito natural
despois dunha infeccin de moquillo.
- Sarna sarcptica. Enfermidade da pel ocasionada por un caro para-
sito (artrpodo), que penetra na pel do animal e ocasiona a perda de
pelo, primeiro na base do rabo e patas traseiras e posteriormente
avanza polo resto do corpo. O animal rscase nas zonas infectadas
provocando feridas e costras e nalgn caso chega a roer as patas e o
rabo. Os raposos adoitan morrer ao mes seguinte despois da infec-
cin, de feito a sarna pode exterminar localmente a poboacins entei-
ras de raposos.
CAZA. No caso de Galicia, ata hai relativamente pouco tempo, cazbase esta espe-
cie polos danos que ocasionaba como consecuencia da sa accin depredadora so-
bre outras especies cinexticas. Na actualidade, a escaseza doutras especies de ca-
za menor e os efectivos poboacionais que mantn o raposo motiva que moitos caza-
dores tean esta especie como principal obxectivo da sa actividade venatoria, prac-
ticando a caza desta especie durante toda a tempada de caza. O raposo czase me-
diante diversas modalidades: en gancho, ao salto, zapeo A caza do raposo na mo-
dalidade de gancho, coa axuda de cans de rastro, conta con numerosos adeptos en
Galicia, onde existen cuadrillas especializadas nesta caza.
76 SECCIN 6
VISN AMERICANO (Mustela vison)
IDENTIFICACIN. Mustlido de cor marrn moi escura, case negra. Presenta man-
chas brancas non seu beizo inferior, no peito, ventre e virilla. As sas orellas case
non sobresaen do pelo, posen membranas interdixitais incompletas nas mans e
ps.
DISTRIBUCIN. unha especie orixinaria de Norteamrica. Os exemplares que se
atopan no medio natural en Espaa proceden de visns que escaparon ou foron libe-
rados de explotacins creadas para a sa cra con fins comerciais e, dada a sa
adaptabilidade, derivaron nun establecemento definitivo da especie.
HBITAT. un animal semiacutico, que pode vivir en ros, lagoas e na beiramar,
sempre que exista alimento suficiente. En Galicia vive en cursos de auga con abun-
dante vexetacin de ribeira, acadando mximas densidades en zonas pantanosas,
turbeiras e lagoas ricas en vexetacin con abundantes poboacins de peixes, aves,
pequenos mamferos e anfibios.
ALIMENTACIN. unha especie xeneralista, consome peixes, aves, micromamfe-
ros, insectos, anfibios, rptiles e froitos.
COSTUMES E COMPORTAMENTO SOCIAL. Son animais solitarios e territoriais,
que estn activos tanto de da como de noite, anda que predomina a actividade noc-
turna e crepuscular.
REPRODUCIN. O visn un animal que presenta un sistema de apareamento pro-
miscuo e non se establecen vnculos duradeiros entre a parella. O fotoperodo deter-
mina o comezo da reproducin, realizndose as cpulas entre marzo e abril. A femia
presenta implantacin diferida, a xestacin real dura entre 28 e 30 das dende a im-
plantacin do vulo no tero. O parto ten lugar entre abril e maio nun tobo normal-
mente situado cerca da auga, no que adoitan parir de 4 a 6 cras, que son capaces
de reproducirse na primavera seguinte ao seu nacemento.
CAZA. Esta especie carece de interese cinextico e, polo xeral, abatida no trans-
curso doutras caceras de caza menor durante o perodo hbil xeral de caza.
SECCIN 6 77
6.02 Especies de caza maior
LOBO (Canis lupus)
IDENTIFICACIN. Morfoloxa
tpica dun cnido, con cabeza
grande e potentes mandbulas,
as orellas son triangulares e ergui-
das, cola grande e moi poboada. Os
lobos da pennsula Ibrica posen un-
ha pelaxe de cor agrisada ou pardo-en-
carnada, son de menor tamao ca os do
norte de Europa, os machos son mis
grandes e robustos ca as femias, poden-
do acadar os 50 kg no caso dos machos
e 38 kg as femias. As pegadas son
grandes e ben marcadas, moi difciles
de diferenciar das dun can de gran tamao, os excrementos adoitan depositalos en
zonas elevadas do terreo, e, s veces,obsrvanse rabuaduras feitas no chan.
DISTRIBUCIN. Gran parte de Europa, Asia e Norteamrica, na pennsula Ibrica
distribese polas comunidades do norte peninsular e Castela, en Portugal est pre-
sente nas zonas nororientais, no territorio fronteirizo con Espaa.
HBITAT. Especie xeneralista que habita unha gran variedade de medios, sempre
que estes lle ofrezan alimento e proteccin fronte ao home.
COSTUMES E COMPORTAMENTO SOCIAL. Animal de costumes nocturnos, ato-
pndose polo xeral durante o da encamado. Os lobos viven en mandas xerarquiza-
das, o ncleo da manda a parella reprodutora, que se suman as cras do ano e
outros individuos de anos anteriores.
REPRODUCIN. O celo prodcese entre finais de xaneiro e principios de abril, a
xestacin dura 63 das, producndose os partos entre os meses de abril e xuo; en
grupos estables unicamente se reproducen os exemplares dominantes, polo que so-
amente existe unha camada por manda. O tamao medio por camada sitase en 5
cras, que abren os ollos entre os 11 e 15 das de vida, comezando a sar do cubil s
3 semanas. Ata as 11 semanas viven no contorno da parideira e a dispersin estma-
se entre os 26 e 32 meses de idade.
CAZA. Unicamente se pode practicar a caza desta especie en Galicia como medida
de control dos danos que ocasione, e autorzanse as ditas medidas de control duran-
te todo o ano, ags nos meses de abril, maio e xuo, meses nos que a especie est
criando.
78 SECCIN 6
XABARIL (Sus scrofa)
IDENTIFICACIN. o antepasado do porco domstico, ao

que se asemella por presentar un corpo gordecho, pesco-
zo curto, patas curtas e delgadas.
TAXONOMA. En Espaa a principios do sculo XX describ-
ronse das subespecies, que non todos os autores actuais recoecen:
- S. s. castilianus ocupara os dous terzos setentrionais
da pennsula, caracterzase por presentar borra lanosa debaixo das sedas.
- S. s. baeticus, propia de Andaluca, caracterizada por presentar menor tamao e por carecer
de borra.
DISTRIBUCIN XEOGRFICA. Estndense por unha gran parte do continente euroasitico e polo norte de
frica, na pennsula Ibrica presntase por toda a sa superficie, ags en Baleares e Canarias.
COSTUMES. Especie con actividade principalmente crepuscular e nocturna, que se mantn durante o
da encamado en zonas con presenza dunha espesa vexetacin. As femias reprodutoras e as sas cr-
as de 1-2 anos viven en pequenos grupos ou unidades familiares denominadas piaras, os machos
adultos viven solitariamente ou ben acompaados por un exemplar novo. Os grupos familiares adoitan
ter uns dominios dunhas 200 a 2.000 ha, e o dos machos maior en extensin.
HBITAT. Pode vivir en calquera lugar dende o nivel do mar ata a alta montaa, sempre que presenten
unhas condicins axeitadas no tocante dispoibilidade de refuxio, alimento e auga.
ALIMENTACIN. Animal omnvoro, consome plantas silvestres e cultivadas, froitos forestais, as como
materia animal. A distribucin porcentual dos diferentes tipos de alimentos vara en funcin da alta ou
baixa producin en froitos forestais (landras, castaas etc.).
REPRODUCIN. Especie polgama, na que as femias adquiren a madurez sexual aos 8-10 meses, idade
na que adoitan acadar o peso mnimo necesario para isto (40 kg), os machos son capaces de fecundar
cunha idade de 2 anos, anda que non adoitan facelo ata o ano seguinte. O celo na especie prodcese
dende outubro ata maio, sendo decembro o mes principal. O nmero de fetos depende da idade e do pe-
so da femia, sendo de 2 a 4 nas primparas e de 4 a 6 nas adultas. A xestacin dura entre 115 e 135 das,
a femia antes de parir seprase do grupo familiar e, nunha zona de monte pecho, constre con restos ve-
xetais a parideira. Nos primeiros meses de vida (6 primeiros), as cras presentan unha pelaxe raiada, polo
que reciben o nome de rains. A sa media de vida de 12-15 anos.
- Triquinose. producida por un nematodo, e unha enfermidade caracterstica do xabaril. Na

sa fase larvaria, o parasito est enquistado nos msculos do animal, de xeito que, cando esta
carne inxerida por outro animal ou polo home, o quiste transfrmase, pasando ao torrente
sanguneo e enquistndose novamente no msculo do hspede. Para o ser humano moi pe-
rigosa, polo que recomendable realizar unha anlise da carne de xabaril antes de consumila.
CAZA. Especie que na ltima dcada sufriu un incremento notable das sas poboacins, colonizando a
totalidade do territorio da comunidade e incrementando os seus efectivos naquelas zonas nas que es-
taba presente. Czase mediante as modalidades de caza maior. O seu perodo hbil estndese nor-
malmente dende setembro ata febreiro, anda que, cando se presentan danos, pdese autorizar excep-
cionalmente a sa caza fra deste perodo.
SECCIN 6 79
CABRA MONTESA (Capra pyrenaica schinz)
IDENTIFICACIN. Esta especie, xunto

co mufln, arru e rebezo, constite o
grupo de representantes cinexticos espaois
pertencentes familia dos bvidos. A diferenza
dos crvidos, trtase de especies con
cornos que presentan un crecemen-
to continuo durante a vida do ani-
mal. A cabra montesa unha espe-
cie autctona na pennsula Ibrica,
de pelaxe pardo-agrisada. Os machos
son mis corpulentos e exhiben cornos mis longos e sempre mis
grosos ca as femias. A datacin da idade basase no clculo dos medrns (seg-
mentos de crecemento anual en que se van dividindo os cornos), a lonxitude dos cor-
nos, a configuracin de manchas negras na pelaxe invernal dos machos e a anlise
da denticin.
CICLO BIOLXICO. Presenta un claro dimorfismo sexual, presentando as femias un
peso de 40 kg e os machos de 90 kg. Os machos e as femias son maduros sexual-
mente ao ano de vida, anda que as femias non adoitan quedar preadas ata o se-
gundo ou terceiro ano de vida e os machos non se reproducen ata os catro anos. O
celo comeza en outubro-decembro, a xestacin de 5 meses de duracin, nacendo
as cras a finais de maio ou principios de xuo, a maiora dos partos son simples,
anda que se poden dar partos dobres en boas condicins, a lactacin dura entre 3-6
meses.
A media de vida desta especie pode situarse nos 20 anos.
COSTUMES. Actividade nocturna, crepuscular e ao amencer no vern, e moito mais
dirna no inverno. Son animais gregarios, as femias e machos de menos de catro
anos viven en grupos denominados rabaos, mentres que os machos de 4 ou mis
anos viven en grupos diferentes e os machos mis vellos son solitarios.
HBITAT. Zonas de montaa con cants e terreos pedregosos, con monte baixo e
prados naturais, descendendo no inverno s fragas da parte baixa das ladeiras ou a
prados de fondo de val.
ALIMENTACIN. Vexetal e moi variada formada por liques, carrizas, herba, follas,
gromos, codias de rbores e arbustos.
CAZA. Na actualidade est prohibida a caza desta especie en Galicia.
80 SECCIN 6
CORZO (Capreolus capreolus)
IDENTIFICACIN. Pequeno crvido, es-

velto e xil de movementos, de caracters-
tico ladrido cando molestado e cando defende
o territorio. Librea invernal pardo-agrisada, que se
torna encarnada no vern. Cola reducida. Escudo
anal branco, con forma de ril no macho e de cora-
zn invertido na femia, distintivo moi claro no
campo. Os machos presentan unha corna rugo-
sa, pequena e pouco ramificada. Outras formas
de diferenciar os sexos son a silueta, a forma de
urinar ou os xenitais. Ata os cinco meses, os
corcios exhiben a pel apincarada. Os machos
no seu primeiro ano mostran curtos pivotes entre agosto e febreiro; varas rectas entre
maio e novembro no seu segundo ano; e acadan o trofeo completo no seu terceiro
ano.
CICLO BIOLXICO. Especie mongama, anda que si existe unha descompensa-
cin na relacin de sexos a favor das femias, un macho pode cubrir a mis dunha fe-
mia. En abril os machos adultos comezan a marcar os seus territorios, entrando en
celo a finais de xullo, esta poca cocese como ladra. Unha vez fecundada a fe-
mia, prodcese un fenmeno biolxico nico nos crvidos, cocese co nome de im-
plantacin diferida, consiste en que a evolucin do feto detense durante varios me-
ses ata novembro ou decembro, e non se producen os partos ata maio, as, se o per-
odo de xestacin de catro meses, non se produce o parto ata os nove meses dende
a cpula. As femias adoitan parir das cras, ao contrario ca no caso do cervo e do
gamo, nas que os partos dobres son excepcionais.
A esmouca no macho prodcese en outubro-novembro, e a rexeneracin da corna
ten lugar entre os meses de decembro-marzo.
COSTUMES. Especie mongama, sedentaria e territorial, actividade tanto nocturna
como dirna. Os grupos familiares estn constitudos polos dous adultos e as cras
do ano. A superficie do territorio vara en funcin da dispoibilidade de alimento, es-
trutura da paisaxe e densidade da poboacin.
HBITAT. Especie presente en medios diversos, prefire as zonas arboradas de cadu-
cifolias e de perennifolias, sempre que presenten humidade e abundante sotobosque,
con proximidade de espazos abertos con pastos ou cultivos.
ALIMENTACIN. Fungos, forraxes, froitos silvestres, follas e gromos de rbores e ar-
bustos.
CAZA. O corzo czase en gancho, montera e axexo, os perodos hbiles de caza
veen establecidos na correspondente orde anual de vedas e dependen da modali-
dade empregada e das caractersticas do exemplar que se vai cazar (sexo e idade).
Na primavera practcase a modalidade de axexo unicamente, sobre machos adultos
e femias adultas en descaste, mentres que nos meses de setembro e outubro, nor-
malmente o corzo pdese cazar empregando tamn as modalidades de montera e
gancho.
SECCIN 6 81
CERVO (Cervus elaphus)
IDENTIFICACIN. Crvido de gran porte, caracterizado pola corna sea ramificada

que exhiben unicamente os machos e que constite ou seu trofeo. Pelaxe estival
avermellada, agrisada no inverno, e escudete anal alongado de cor crema orlado de
negro. Corna caediza en marzo-abril, desenvolvendo a nova en catro meses; men-
tres, son distinguibles das femias polos pivotes que conservan, xunto con outros cri-
terios (forma de urinar, deseo do corpo, crina, exame xenital). A determinacin da
idade realzase a travs da silueta corporal (maciza nos adultos), caractersticas de
denticin e desenvolvemento da corna nos machos.
CICLO BIOLXICO. O celo nesta especie cocese co nome
de berrea e prodcese no outono, nos meses de setembro
e outubro; a xestacin dura 234-236 das, producndose
os partos en maio-xuo, paren unha cra que aleitan
durante 4-8 meses. As cras acompaan a nai du-
rante os primeiros dous anos de vida, os ma-
chos de 2. cabeza (tres anos) abandonan
o grupo familiar, mentres que unha femia
de tres anos pode continuar no grupo.
COSTUMES. Actividade principalmente
nocturna, crepuscular e matutina, durante
o da permanecen nas camas. As femias
forman grupos familiares constitudos por
cras e machos con idade inferior a 3 anos.
Os machos a partir de 3 anos forman tropas
e afstanse do grupo familiar. A principios de setembro
os machos adultos comezan a buscar grupos de femias para constitur un harn de
femias. O dominio do grupo familiar oscila entre as 500 e 1.000 ha.
HBITAT. Habita zonas boscosas tanto mediterrneas como atlnticas, e son as me-
llores zonas as que presentan superficies de monte mediterrneo con zonas de mon-
te de gran altura con especies de quercineas e zonas amplas de pasto.
ALIMENTACIN. Especie fitfaga ruminante que consome unha gran diversidade de
materia vexetal, como carrizas, liques, forraxes, froitos, follas, gromos e codias de r-
bores e arbustos.
CAZA. En Galicia esta especie czase nas modalidades de axexo, gancho e monte-
ra. O perodo hbil estndese xeralmente dende novembro a xaneiro.
82 SECCIN 6
GAMO (Dama dama)
IDENTIFICACIN. Aspecto semellante ao cervo, do que se distingue polo seu menor

tamao, pelaxe estival apincarada de branco e corna masculina en forma de pa.
Presenta o escudete anal branco orlado parcialmente de negro, no que salienta a
sa longa cola negra bordeada de branco. O macho perde a corna (esmouca) en
marzo, completando a nova en xuo-xullo e desprendendo o correal en agosto.
CICLO BIOLXICO. O celo ou ronca ten lugar en outubro-novembro, despois da
berrea do cervo, e prolngase ocasionalmen-
te no inverno. A xestacin dura 7,5-8 meses,
despois do cales as femias paren un-
ha cra en maio-xuo. Lactacin pro-
longada duns 9 meses, chegando a
coincidir os exemplares novos
dun ano coas cras do se-
guinte. Acadan a madurez
ao ano e medio, aproxi-
madamente.
COSTUMES. Crepusculares e noc-
turnos. Coma no cervo, os machos de-
fenden os harns e as femias as reas de
parto. Gregarios, forman grupos separados
de machos e femias, e non son raros os indi-
viduos solitarios. Na poca de celo frmanse
mandas mixtas, nas que os machos defen-
den os grupos de femias. Os machos de curta idade son expulsados no segundo ano
de vida, mentres as femias se integran no grupo.
HBITAT. Gran variedade de zonas forestais, sempre que tean bo desenvolvemen-
to arbustivo e zonas abertas, pastos, cultivos etc.
ALIMENTACIN. Dieta herbvora, a base de herbas, follas, froitos e gromos, anda
que consome mis herbceas ca o cervo.
SECCIN 6 83
MUFLN (Ovis ammon musimon)
IDENTIFICACIN. De aspecto similar a un carneiro domstico, pero mis robusto,

de pelaxe parda no dorso e clara en ventre e patas. Os machos posen cornos espi-
ralados de lonxitude variable segundo a idade, mostrando no inverno unha mancha
branca en dorso e flancos (cadeira), moi conspicua e grande nos exemplares con
idade avanzada. A femia carece de cadeira e os cornos
estn ausentes ou son curtos e delgados. A
extensin da mscara facial branca un crite-
rio determinante da idade.
CICLO BIOLXICO. O celo prodcese en outu-
bro e novembro, formndose os grupos e tendo
lugar os apareamentos. A xestacin dura cinco
meses, chegando os partos entre abril e maio,
dunha ou das cras, que son aleitadas durante 5-6
meses, ata o celo seguinte. Acadan a madurez se-
xual aos 2-3 anos.
COSTUMES. Sedentarios e moi sociais: as femias e
cras forman rabaos separados dos grupos de ma-
chos. Durante o celo, os machos, solitarios ou asociados (2-3), establecen territorios
ou vagabundean buscando femias.
HBITAT. Zonas forestais: pieirais, soutos etc.
ALIMENTACIN. Herbvora; dieta baseada no consumo de gramneas, follas, gro-
mos etc.
84 SECCIN 6
REBEZO (Rupicapra pyrenaica)
IDENTIFICACIN. Ungulado de mediano tamao, de deseo facial contrastado,

mis pequeno e esvelto ca a cabra montesa. A pelaxe estival curta e de cor pardo-
encarnada, mentres que a invernal mis longa e escura. Ambos os sexos presen-
tan cornos curtos non caedizos, que nos machos son mis grosos, mis abertos den-
de a sa base e mis ganchudos non seu extremo, mentres que os da femia son
mis xuntos e paralelos e menos curvados no extremo. Os cornos presentan uns
aneis de crecemento, que permiten coecer a idade do exemplar. A determinacin do
sexo no campo realzase tamn combinando varios criterios: forma de urinar, corpu-
lencia, desenvolvemento da crina e existencia de
pincel peneano ou de mamas. Os exemplares
novos son pequenos e esveltos e os seus
cornos case non teen gancho no
primeiro ano, non superando a
lonxitude das orellas ata o cuarto
ano. A partir desa idade, o animal ga-
na en corpulencia e aparecen outros criterios (crina, pincel
peneano etc.).
CICLO BIOLXICO. O celo prodcese en outubro-decembro, a xestacin
dura 5-6 meses, co que se producen os partos en abril-xuo, nacendo unha
cra e excepcionalmente das.
COSTUMES. Actividade dirna, desprzase entre os lugares de descanso e ali-
mentacin, animal gregario, formando rabaos as femias e exemplares novos, aos
que se engaden os machos adultos en poca de celo.
HBITAT. Zonas de alta montaa, xeralmente por riba do lmite das masas arbreas,
desprazndose no inverno a niveis inferiores.
ALIMENTACIN. A sa dieta est constituda por unha gran variedade de vexetais,
principalmente de herbceas, liques e follas de matogueiras e rbores.
CAZA. En Galicia unicamente se pode cazar esta especie na reserva de caza dos
Ancares, na modalidade de axexo.
SECCIN 6 85
CUESTIONARIO
- O nmero mximo de puntas que pode presentar unha corna, considerada co-
mo normal, nun corzo de:
-3
-4
-5
- Cal das femias das seguintes especies non pose cornos?
- Corzo
- Mufln
- Cabra monts
- As cras de xabaril nacen cunha pelaxe moi caracterstica, polo que se lles coece como:
- Pintns
- Listns
- Rains
- Cal das seguintes especies non cinextica en Galicia?
- Tordo comn (Turdus philomenos)
- Estornio pinto (Sturnus vulgaris)
- Merlo comn (Turdus merula)
- A maior poboacin de paspalls presntase en Galicia entre:
- Todo o ano
- Abril e setembro
- Xullo e decembro
- Cal das seguintes especies non se reproduce en Galicia?
- Pato real (Anas platyrhynchos)
- Charrela (Perdix perdix)
- Ganso comn (Anser anser)
- A posta da perdiz rubia adoita contar, normalmente, cun nmero de ovos
- De 6 a 10
- De 10 a 15
- Mais de 20
- Cal destas especies non cinextica en Galicia?
- Pato rabilongo (Anas acuta)
- Somorgullo lavanco (Podiceps cristatus)
- Parrulo cristado (Aythya fuligula)
- Unha camada de lebre componse, xeralmente, de:
- 2 a 5 lebratos
- 5 a 8 lebratos
- 1 lebrato
- Como distinguiremos o sexo dun corzo no mes de novembro?
- Mediante a observacin das cornas totalmente desenvolvidas nos machos
- Pola diferencia de cor, agrisado nos machos e rubio nas femias
- Pola forma do escudo anal, en forma de ril nos machos e de corazn nas femias
86 SECCIN 6
- Cal destes animais supn o maior predador do xabaril en Galicia?

- O lobo
- O raposo
- O oso
- O macho de perdiz rubia, na poca de celo e crianza, establece e defende un territorio?
- Nunca.
- Sempre.
- Soamente fronte a exemplares de perdiz charrela
- Os polos de perdiz son:
- Nidfugos.
- Permanecen no nio ata a segunda semana de vida.
- Ningunha das respostas anteriores vlida.
- Os polos de perdiz durante a primeira semana de vida alimntase fundamentalmente de:
- Gran de cereais.
- Sementes de plantas silvestres.
- Insectos
- No xabaril, o trofeo de caza valrase atendendo:
- As sas caractersticas morfolxicas
- Ao peso dos exemplares, as como a sa coloracin.
- As caractersticas da sa dentadura
- Na valoracin do trofeo de cervo:
- A lonxitude das cornas rexeitase por non ser un parmetro a considerar.
- Canto mis peso posa menor puntuacin obter o trofeo.
- A maior nmero de puntas, maior valoracin obter o trofeo.
- No corzo, o trofeo valrase atendendo:
- As caractersticas da sa corna.
- Ao peso dos exemplares
- Unicamente pola presenza e coloracin de perlado das cornas.
- Se na primavera atopamos un coello que presenta as plpebras inflamadas e
tumefaccins na cabeza, podemos sospeitar que o coello padece:
- Triquinose
- Brucelose
- Mixomatose
- Se, durante unha xornada de caza no mes de decembro, atopamos coellos
mortos que presentan unha hemorraxia nasal, de acordo con eses sntomas
podemos sospeitar que morreron por:
- Mixomatose
- Pneumona vrica hemorrxica
- Gripe
- Se unha lebre presenta tularemia, pode transmitirlla ao home?
- Si
- Non
- Soamente si leva morta mis de 3 horas.
SECCIN 6 87
- Cando no exercicio da caza se abate unha lebre, para previr o contaxio da tularemia,
recomendable:
- Collela unicamente polas orellas
- Realizar un rpido sangrado do animal
- Non tocala directamente, recollela cunha bolsa ou guantes de plstico.
- Cal das seguintes enfermidades pode transmitirnos a carne de xabaril me-
diante o seu consumo:
- A mixomatose.
- A triquinose.
- A rabia.
- Cal das seguintes enfermidades pode padecer o raposo?
- A rabia
- O moquillo canino
- As das repostas anteriores son correctas.
- Antes de consumir a carne de xabaril, para evitar o contaxio da triquinose, recomendable:
- Realizar unha conxelacin da carne
- Manter a carne en vio durante 2 das como mnimo
- Realizar unha observacin ao microscopio.
- Se me invitan a cazar Streptopelia decaopto, teo que:
- Non disparar por tratarse dunha especie non cinextica
- Tirar s rulas turcas
- Tirar s rulas comns
- O perodo de celo do corzo cocese como:
- Berrea
- Ladra
- Brama
- O "espellete alar" no pato real de cor:
- Vermello con bordes marrns
- Verde metlico con bordes brancos
- Azul intenso con bordes con franxas negra e branca
- Se nunha reserva se autoriza a disparar aos exemplares de Dama dama, pde-
se disparar ao:
- Xabaril
- Corzo
- Gamo
- O gamo difernciase por ser un:
- Bvido de gran corpulencia e corna palmeada
- Sudo de cola pequena e pelaxe rubio
- Crvido gregario que vive en grandes grupos
- Cales son as caractersticas que diferencian o corvo viaraz (Corvus corone) do
corvo (Corvus corax)?
- de menor tamao e ten la cola cadrada e non en forma de cua
- de menor tamao e ten das manchas alares de cor branco
- de maior tamao e ten os bordes oculares de cor vermello
88 SECCIN 6
- A migracin prerreprodutora da arcea dende Galicia aos pases do norte el es-

te de Europa prodcese:
- Entre os meses de outubro e novembro
- En calquera poca do ano
- Aproximadamente entre os meses de febreiro e marzo
- O tordo comn (Turdus philomelos) unha especie:
- De caza menor, terrestre e non migratoria
- De caza menor, terrestre e migratoria
- Non cinextica
- Durante os meses de marzo-abril ten lugar nos cervos:
- A esmouca
- A berrea
- A brama
- A avefra (Vanellus vanellus) unha ave que:
- Non se considera cinextica en Galicia
- sedentaria en Galicia
- cinextica e migratoria
- Unha ave acutica, de tamao mediano, coa cabeza e pescozo de cor verde escu-
ro brillante, colar fino branco e peito castao, que cinextica en Galicia, ser:
- Un macho de pato real (Anas platyrhynchos)
- Un macho de parrulo chupn (Aythya ferina)
- Un macho de parrulo cristado (Aythya fuligula)
- O mufln caracterzase por ser un:
- Crvido de pequeno tamao
- Bvido de cola pequena e pelaxe rubio
- Sudo con cornos enroscados
- De onde orixinario o faisn comn?
- Das zonas costeiras mediterrneas
- De EEUU
- De Asia
- O mufln unha especie:
- Introducida en Galicia procedente de Irak
- Introducida en Espaa procedente de Crcega e Cerdea
- Introducida en Espaa procedente das montaas do Atlas
- Cal dos seguintes crvidos non cazable en Galicia?
- Gaio (Garrulus glandarius)
- Pega rabilonga (Pica pica)
- Corvo cereixeiro (Corvus monedula)
- A fisioloxa do corzo d lugar a apareamentos:
- En primavera e partos no mes de xullo
- Nos meses de xullo e agosto e partos en maio
- Nos meses de xullo e agosto e xestacin de cinco meses
SECCIN 6 89
- O gamo difernciase do cervo por posur o celo:

- Moito antes
- Un pouco antes
- Despois
- A poca de celo do gamo cocese como:
- Berrea
- Ronca
- Ladra
- Cal dos tordos presentes en Galicia ten a cabeza gris cinza e a cola de cor moura?
- Comn
- Real
- Malvs
- De que cor son o peteiro e o escudete frontal da galiola negra (Fulica atra)?
- Vermello
- Branco
- Negro
- O mufln (Ovis musimon) caracterzase por:
- Os cornos permanentes e a sa albarda
- A sa albarda e as sas loitadeiras
- A sa corna temporal e a sa albarda
- Os corzos:
- Non tiran a corna tdolos anos
- Tiran a corna tdolos anos no mes de marzo
- Tiran a corna tdolos anos no outono
- As aves acuticas cazables son:
- Todas especies de caza menor
- Unhas son de caza menor e outras de caza maior
- Todas son especies de caza menor e migratorias
- Cal destes terreos o mais axeitado para a cra da perdiz rubia?
- As matogueiras de toxo
- Os terreos de cultivo de cereal
- Os soutos de castieiros
- Cal o mellor terreo para os coellos?
- Os eucaliptais
- Os pastizais con golpes de matogueiras
- Os pieirais
- En que parte de Galicia pensas que ten que haber mis lebres?
- Na Terra Cha
- Na Maria Luguesa
- Na Limia
90 SECCIN 6
- En que parte de Galicia pensas que hai menos corzos?

- No Macizo Central Ourensn
- Nos Ancares
- En Corrubedo
- Se vas cazando con escopeta e cartuchos de perdigns e ves un teixugo (por-
co teixo), que fas?
- Trato de cambiar a cartuchos de bala por ser unha especie de caza maior
- Non o disparo por non ser unha especie de caza
- Aviso aos Axentes Forestais por tratarse dunha especie en perigo de extincin
- Se ests cazando nun gancho con rifle no mes de novembro e ves un crvido
con cornas, que fas?
- Disprolle por tratarse dun cervo e atoparse no perodo hbil para cazar
- Non o disparo por tratarse dun corzo e atoparse en poca de veda
- Non o disparo por tratarse dunha especie que s se pode cazar en monteras
- Se te atopas nun gancho de desvelle e tes a tiro unha femia de cervo, que fas?
- Non a disparo pois a femias non son pezas de caza
- Non a disparo pois os cervos non son cinexticos en Galicia
- Disprolla pois o que se trata de eliminar femias vellas que xa non cran
- O coello, unha especie territorial?
- Si.
- Non.
- Soamente na primavera e vern.
- O peso corporal dun coello de monte adulto adoita ser:
- Nunca superior a 0,5 Kg
- Entre 0,9 e 1,5 Kg
- Superior a 1,5 Kg.
- O coello de monte unha especie:
- Polgama.
- Mongama.
- Ningunha das respostas anteriores correcta.
- As femias de coello de monte normalmente paren:
- No interior dos tobos nos que vive o grupo familiar.
- En cmaras individuais.
- En encames realizados no exterior, protexidos por vexetacin.
- Os lebratos nacen:
- En encames realizados no exterior.
- En tobos.
- En cmaras individuais.
- A lebre unha especie:
- Gregaria.
- Individualista.
- Ningunha das respostas anteriores vlida.
SECCIN 6 91
- Atendendo ao ciclo biolxico da lebre, ao remate da temporada hbil xeral de

caza, normal:
- Que atopemos as femias adultas preadas ou recentemente paridas.
- Que ao corresponderse cun perodo no que cesa a actividade reproductora da es-
pecie, motiva que sexa a mellor poca para cazala.
- Ningunha das respostas anteriores correcta.
- Atendendo ao ciclo biolxico do raposo, o celo prodcese:
- No mes de xuo.
- En outubro e novembro
- De decembro a febreiro
- O xabaril un animal:
- Polgamo.
- Mongamo.
- Depende da idade dos exemplares.
- O xabaril unha especie:
- Carnvora.
- Vexetariana
- Omnvora.
- Os machos adultos de xabaril adoitan:
- Permanecer co grupo, ofrecendo proteccin fronte a depredadores.
- Formar grupos numerosos, disgregndose na poca de celo.
- Levan unha vida solitaria, ou ben estn acompaados dun exemplar xoven.
- O corzo pose:
- Unha vista excelente.
- O odo excelente.
- Ningunha das respostas anteriores correcta, dado que a sa defensa basease na
sa capacidade para mimetizarse co medio.
- As cras do corzo durante os primeiros das de vida:
- Acompaan nai nos seus desprazamentos.
- Soamente acompaan a nai durante o amencer e ao atardecer, que cando se des-
praza para alimentarse.
- Permanecen encamadas na vexetacin.
- Os grupos familiares de cervos son:
- Matriarcales.
- Patriarcales.
- Os cervos non forman grupos familiares.
- O corzo unha especie frecuente en:
- Zonas forestais.
- Zonas de rochas e pendentes pronunciadas, que lle proporcionan defensa.
- Zonas totalmente abertas, sen vexetacin.
92 SECCIN 6
- A perdiz rubia unha ave compacta de s e cola curtas:

- Co peteiro negro e as patas de cor rubia.
- Co peteiro e as patas de cor parda como o dorso e as s.
- Co peteiro e as patas de cor rubia, tamn coecida como "patirroja".
- O voo da perdiz rubia:
- rpido e potente, alternando batidos e planeos.
- batido, rpido e potente; as perdices non planean.
- rpido e zigzagueante; sendo por iso difcil de abater.
- En poca de caza, a idade das perdices rubias realzase examinando as puntas
das das plumas mis externas da :
- Punta cor crema nos exemplares novos; se ademais ten esporn ser unha femia.
- Cor crema e puntiagudas nos exemplares novos ; redondeadas sen punta crema nos
adultos.
- Cor crema e puntiagudas nos adultos; redondeadas sen punta crema nos exempla-
res novos.
- Para coecer o sexo dunha perdiz rubia, hai que fixarse primeiro na idade e
despois nas patas:
- As femias nunca presentan esporns.
- As femias novas carecen de esporn.
- Os adultos con esporn sempre son machos.
- A dieta da perdiz rubia :
- Exclusivamente vexetariana (herbas e grans).
- Principalmente animal, anda que o compoente vexetal resulta crucial no desenvol-
vemento dos polos.
- Principalmente vexetal, anda que o compoente animal resulta crucial no desenvol-
vemento dos polos.
- A perdiz rubia unha ave de terreos abertos, tanto chairos como montaosos:
- Que prefire as zonas agrcolas intensivas con escasos lindeiros.
- Que para criar elixe os terreos onde se aplican insecticidas e pesticidas, xa que non
hai parsitos, evitando os lindeiros con vexetacin natural.
- Que prefire as zonas cultivadas sen concentracin parceira, con abundancia de lin-
deiros xa que son cruciais para o desenvolvemento dos polos.
- O celo da perdiz rubia ten lugar:
- En febreiro-marzo.
- En setembro-outubro.
- Na media veda, por iso non se pode cazar ata setembro.
- A nidificacin da perdiz rubia ten lugar entre herbas ou ao amparo dunha mata:
- A femia pode realizar das postas simultneas en nios distintos, incubando o ma-
cho unha delas.
- A femia s realiza unha posta que incuba durante 22-24 das, o macho non intervn na cra.
- A femia pode realizar das postas simultneas en nios prximos, incubando cada
da un deles xa que o macho s vixa non intervn na cra.
SECCIN 6 93
- A posta da perdiz rubia de:

- 3 a 5 ovos; cunha media de 4.
- 7 a 17 ovos; cunha media de 12 a 15.
- 22 a 24 ovos, que incuba durante outros tantos das.
- A perdiz rubia:
- unha ave sedentaria especialmente abundante na franxa cantbrica.
- unha ave sedentaria que est presente na maior parte da pennsula Ibrica e Baleares.
- unha ave sedentaria que cra nas zonas montaosas do terzo norte da pennsula
Ibrica, sistema Central e Ibrico, faltando no sur.
- A perdiz charrela presenta dimorfismo sexual:
- Machos e femias son idnticos.
- As femias presentan a cara mis arrubiada e unha mancha pectoral escura en forma
de ferradura mis aparente que os machos.
- Os machos presentan a cara mis arrubiada e unha mancha pectoral escura en for-
ma de ferradura mis aparente que as femias.
- Por regra xeral, posible diferenciar o sexo do paspalls adulto:
- As femias adultas exhiben garganta branca con mancha negra en forma de "ncora"
e peito de cor leonado listada de branco.
- Os machos adultos exhiben garganta branca con mancha negra en forma de "nco-
ra" e peito de cor leonado listada de branco.
- Os machos adultos exhiben garganta branca, sen ncoras ben formadas, e peito le-
onado con abundantes manchas pardas ou mouras.
- Os machos de paspalls:
- Son mongamos; aparanse todos os anos coa mesma femia, coa que se alterna nas
tarefas de incubacin.
- Son bgamos; aparanse con das femias ao ano, coas que comparte as tarefas de incubacin.
- Son polgamos; aparanse con varias femias e non participan na cra.
- Cal o tamao de posta do paspalls?
- 4 a 6 ovos.
- 7 a 12 ovos.
- 13 a 18 ovos.
- Para criar, o paspalls prefire:
- Zonas hmidas e inundables.
- Zonas boscosas non moi pechadas.
- Zonas abertas con herbais en terreos frescos.
- O paspalls unha ave:
- Gregaria, cra en colonias formadas por varias parellas.
- Solitaria, agrpase s no celo ou durante a viaxe migratoria.
- Gregaria, agrpase en bandos de varias familias que se cazan en outono e inverno.
- Os polos de paspalls son capaces de voar aos 20 das:
- Ata ese momento permanecen no nio; son nidcolas.
- O paspalls voa unicamente cando o levanta o can.
- Pero son capaces de andar dende o primeiro da; son nidfugos
94 SECCIN 6
- O paspalls na pennsula Ibrica:

- Comprtase como unha ave sedentaria, mis abundante no outono-inverno, tras a cra.
- Invernante abundante e escasa como nidificante.
- nidificante comn e escaso como invernante.
- A caza do paspalls ten lugar:
- Ao final do vern, tras a cra e en coincidencia co paso posnupcial.
- Ao final do inverno, antes da cra e en coincidencia co paso prenupcial.
- En primavera, antes da cra e en coincidencia coa chegada dos exemplares africanos.
- O faisn unha galincea de gran tamao na que destaca a longa cola:
- Presente s no macho.
- Presente s na femia.
- Presente tanto no macho coma na femia.
- Os machos de faisn:
- Son mongamos; aparanse tdolos anos coa mesma femia, coa que se alterna nas
tarefas de incubacin.
- Son bgamos; aparanse con das femias ao ano, coas que comparte as tarefas de
incubacin.
- Son polgamos; aparanse con varias femias e non participan na cra.
- A femia do faisn incuba durante 23-27 das unha posta de:
- 3 a 5 ovos.
- 7 a 15 ovos.
- 18 a 23 ovos.
- O faisn unha especie extica no continente europeo:
- Orixinaria das Illas Britnicas.
- Orixinaria de Sudamrica.
- Orixinaria do sueste asitico.
- Cantas especies de lebres habitan a pennsula Ibrica?
- Unha nica especie.
- 2 especies.
- 3 especies.
- Sobre a dieta da lebre:
- carnvora.
- herbvora.
- S come prea.
- Normalmente as lebres paren de 1 a 3 lebratos e teen:
- Unha camada ao ano.
- Das camadas ao ano.
- De 3 a 4 camadas ao ano.
- As lebres teen de 3 a 4 camadas ao ano, cada unha delas:
- De 1 s lebrato.
- De 1 a 3 lebratos.
- De 5 lebratos.
SECCIN 6 95
- A lebre vive en zonas abertas como praderas, pasteiros e terreos agrcolas:

- As como en zonas de matogueira e bosque aclarados.
- por iso, que nunca atoparemos lebres en zonas de montaa.
- Nunca atoparemos lebres en zonas de matogueira e bosque aclarados.
- As especies de lebre presentan unha distribucin claramente diferenciada na
pennsula Ibrica:
- A Lebre Europea s se distribe por Galicia.
- A Lebre Europea distribese polo tercio norte peninsular.
- A Lebre Europea distribese por case toda a Pennsula a excepcin da vertente can-
tbrica.
- O coello un mamfero de mediano tamao, de orellas longas e rabn:
- Cun peso de 1 a 1,5 kg.
- O coello unha especie moi prolfica; o tamao da camada :
- De 1 a 3 gazapos.
- De 3 a 9 gazapos.
- De 10 a 12 gazapos.
- O coello unha especie prolfica; o tamao de camada de 3 a 9 cazapos e
unha femia pode producir:
- De 3 a 9 cras por ano; s teen unha camada ao ano.
- De 10 a 16 cras por ano.
- De 20 a 32 cras por ano.
- Se nos referimos a un animal moi gregario, que vive en colonias que se articu-
lan ao redor dun tobo ou vivar, estamos a falar de:
- O Coello.
- A Lebre.
- O Coello ou a Lebre.
- O coello unha presa importante na dieta de mis de 40 especies da fauna
ibrica; distribese por case toda a pennsula Ibrica:
- Falta en Andaluca.
- Falta en Baleares e Canarias.
- Falta en boa parte da franxa cantbrica.
- O raposo :
- Un cnido de mediano tamao con longa cola de punta branca.
- Un crvido de mediano tamao con longa cola de punta arrubiada.
- Un lagomorfo de mediano tamao con longa cola con punta blanquinegra.
- A dieta do raposo moi variable en funcin da rexin e a poca do ano:
- herbvoro; alimntase s de gran, herbas, froitos, landras...
- omnvoro; alimntase de animais pero tamn de froitos, lixos, prea...
- carnvoro; alimntase s de gazapos, lebratos, corcios, polos de perdiz...
96 SECCIN 6
- Os raposos "ladran" case exclusivamente na poca de celo, que ten lugar en:
- Primavera.
- Vern.
- Inverno.
- O raposo abundante nalgns lugares:
- Ten unha camada ao ano.
- Ten das camadas ao ano.
- Ten tres camadas ao ano.
- As camadas dos raposos estn compostas por:
- 2 cachorros.
- 3 a 6 cachorros.
- 8 a 12 cachorros.
- Os raposos son animais:
- Solitarios; s se agrupan na poca de celo.
- Gregarios; cran en colonias de varias parellas no mesmo tobo.
- Territoriais; viven en parellas ou pequenos grupos dominados por un macho.
- O raposo:
- Ocupa toda a pennsula Ibrica.
- Ocupa toda a pennsula Ibrica, pero falta nas zonas costeiras.
- Ocupa toda a pennsula Ibrica, pero falta nas zonas de montaa.
- O lobo ibrico un cnido do tamao dun can grande:
- Rara vez supera os 20 kg de peso.
- Rara vez supera os 35 kg de peso.
- Os grandes machos superan con frecuencia mis de 50 kg de peso.
- O lobo un animal eminentemente carnvoro:
- S se alimenta dos animais que caza.
- S se alimenta do gando que caza, principalmente ovellas.
- Pero de dieta moi variable segundo a poca e zonas; mesmo come froitos e prea.
- O celo do lobo ten lugar:
- En inverno.
- En primavera.
- En vern.
- Para criar, os lobos buscan refuxio:
- En tobos ou covas; sempre cran baixo terra.
- Principalmente en covas; pero tamn en zonas de densa matogueira.
- Zonas de densa matogueira; non escavan tobos como fai o Raposo ou o Coello.
- O tamao medio das camadas dos lobos de:
- 2 a 3 lobetos.
- 4 a 9 lobetos.
- Mis de 8 lobetos sempre.
SECCIN 6 97
- O lobo unha especie:

- Alpina; s posible atopalo en bosques de zonas montaosas.
- Oportunista; ocupa todo tipo de ambientes ags as zonas humanizadas (zonas labra-
das, vertedoiros,...)
- Xeneralista; pode atoparse en ambientes tanto montaosos como moi humanizados.
- Sobre a distribucin do lobo na pennsula Ibrica pdese afirmar que unha
especie en expansin:
- Que ocupa a metade norte da pennsula Ibrica e extinguiuse por completo en Andaluca.
- Da que queda un nico ncleo de poboacin que de distribe pola Cordilleira Cantbrica.
- Que ocupa o cuadrante noroccidental da pennsula Ibrica; o norte de Andaluca e
os Pirineos orientais.
- Os caninos ou cairos do xabaril constiten o seu trofeo:
- Os inferiores de denominan "amoladera".
- Os superiores denomnanse "amoladera".
- Os superiores denomnanse "coitelos" ou "navallas".
- As cras do xabaril cocense como rains:
- Por presentar a pelaxe raiada.
- Pola forma de andar detrs da nai; van en lia ou raia.
- Por presentar feridas nos flancos producidas no parto, que teen forma de raia.
- Sobre a dieta do xabaril, pdese afirmar que un animal:
- Herbvoro; s come landras.
- Carnvoro; s come materia animal, anda que tamn prea.
- Omnvoro; come tanto vexetais como animais, lixo e prea.
- As femias de xabaril teen:
- Unha camada ao ano.
- Das camadas ao ano.
- Tres camadas ao ano.
- A camada do xabaril est composta por:
- De 1 a 6 cras.
- De 8 a 10 cras.
- 12 cras ao ano; ten habitualmente das camadas de 6.
- O xabaril un animal de hbitos nocturnos ou crepusculares ao que lle gustan
as zonas con boa espesura vexetal:
- un animal forestal dificilmente visible porque nunca sae do monte.
- eminentemente forestal pero realiza incursins a zonas abertas para alimentarse
en prados e cultivos.
- eminentemente forestal que visita prados, pero nunca come neles; crzaos para
achegarse aos cultivos de millo.
- Que un venado?
- Un Cervo.
- Denomnase as s cras do Cervo.
- Unha especie de crvido distinta ao Cervo ibrico.
98 SECCIN 6
- Sobre a corna no cervo:

- S os machos teen corna.
- Teen corna os machos e as femias adultas.
- Est presente tanto en machos coma en femias; estas tena menos ramificada.
- A corna do cervo renvase todos os anos; a cada ou esmouca ten lugar en:
- Setembro-outubro.
- Xullo-agosto.
- Marzo-abril.
- O celo ou berrea do cervo ten lugar en:
- Marzo-abril.
- Xullo-agosto.
- Setembro-outubro.
- Que un gabato?
- Unha cra de Xabaril.
- Unha cra de Lebre.
- Unha cra de Cervo.
- As femias de cervo paren normalmente:
- Unha soa cra
- De 1 a 3 cras.
- De 2 a 4 cras.
- O cervo na pennsula Ibrica:
- Atpase presente soamente no sur.
- Presenta unha distribucin ampla pero en ncleos fragmentados.
- Presenta unha ampla distribucin no sur; no norte s hai cervos nos Pirineos e no
macizo do Gorbeia.
- Observamos un crvido cunha corna en forma de "pa" e unha pelaxe pardo-
arrubiada apincarada de branco; ten que ser:
- Un Gamo macho.
- Un Cervo macho.
- Unha cra de Cervo.
- Tras unha xestacin de oito meses, as femias de gamo paren xeralmente:
- Unha cra.
- Das cras.
- 2 ou 3 cras.
- Sobre a presenza actual do gamo, cal das afirmacins seguintes correcta?
- Os ncleos actuais da poboacin ibrica de gamos, teen a sa orixe en soltas.
- No norte peninsular o Gamo presenta unha distribucin moi puntual, faltando no
Pas Vasco e Navarra.
- A presenza de gamos en Galicia explcase por un fenmeno expansivo natural dende
Castela e Len.
SECCIN 6 99
- posible distinguir o sexo dun corzo polo caracterstico escudo anal branco:
- S os machos teen o escudo anal de cor branca.
- Ten forma de "ril" no macho e de "corazn" na femia.
- Ten forma de "ril" na femia e de "corazn" no macho.
- Sobre a corna no corzo:
- S os machos teen corna.
- S os machos de mis de dous anos teen corna.
- A corna da femia mis pequena e menos ramificada que a do macho.
- O corzo pose unha corna caediza, a cal se desprende:
- En febreiro-marzo.
- En xullo-agosto.
- En outubro-novembro.
- O celo do corzo ten lugar:
- En marzo-abril.
- En xullo-agosto.
- En setembro-outubro.
- Os corzos teen unha camada ao ano composta xeralmente por:
- Un nico corcio.
- Dous corcios.
- Tres corcios.
- O corzo un animal territorial durante o celo e os partos; os machos son:
- Mongamos; s se aparean cunha femia cada ano.
- Mongamos; aparanse tdolos anos coa mesma femia.
- Polgamos; pdense aparear con varias femias.
- Sobre a distribucin do corzo na pennsula Ibrica:
- Est presente s na metade norte; dende Galicia a Catalua.
- Ocupa de modo xeneralizado a metade norte; e menos frecuente na metade sur.
- S hai corzos na cordilleira Cantbrica, nos montes Vascos e Os Pirineos.
- Sobre os cornos do rebezo:
- mbolos dous sexos presentan cornos.
- S os machos presentan cornos.
- S os machos de mis de 2 anos presentan cornos.
- O rebezo presenta:
- Cornos curtos e ganchudos non caedizos.
- Longos cornos non caedizos en forma de "pa".
- Cornas ramificadas que se desprenden e renovan cada ano.
- O celo do rebezo ten lugar:
- En vern.
- Ao final do outono.
- Ao final da primavera.
100 SECCIN 6
- O rebezo un animal propio de:

- Rochedos e pasteiros de alta montaa.
- Os pramos da meseta de Castela e Len.
- Ambientes forestais como os acieirais e eucaliptais cantbricos e pirenaicos.
- Sobre a distribucin do rebezo e o sarrio na pennsula Ibrica:
- O Rebezo ocupa a cordilleira Cantbrica e o Sarrio habita Os Pirineos.
- Ocupan tdolos ambientes montaosos do norte peninsular; dende Galicia a Catalua.
- Existen dous ncleos; o cantbrico e o pirenaico, separados polo Pas Vasco e Nava-
rra, onde non hai nin rebezos nin sarrios.
- A cabra montesa un bvido robusto con caractersticos cornos abertos e al-
go curvados:
- Que s presentan os machos.
- Que son mis longos e grosos nos machos.
- Que s presentan os machos de mis de 2 anos.
- A cada ou "esmouca" dos cornos da cabra montesa ten lugar:
- Ao final do inverno, como no Cervo.
- Ao principio do outono, como no Corzo.
- Nunca, a Cabra Monts ten cornos non caedizos.
- O celo da cabra montesa ten lugar en:
- Xullo-agosto.
- Setembro-outubro.
- Novembro-decembro.
- En que especie de ruminante presentan cornamenta s as femias?
- No Rebezo.
- No Mufln.
- En ningunha.
- Que un bucardo?
- o nome que reciben os grandes trofeos de Cabra Monts da serra de Gredos.
- o nome que reciba a Cabra Monts dos Pirineos, que se extinguiu no ano 2000.
- o nome que reciben os grandes trofeos de Cabra Monts que se capturan nos Pirineos.
- Nun paseo polo bosque, acertamos a ver de esguello un pequeno crvido co
escudete anal totalmente de cor branca; pdese tratar de:
- Un Gamo.
- Un Corzo.
- Unha femia de Cervo.
- En que se diferencia un cervo dun corzo?
- imposible confundilos, porque non coinciden as sas reas de distribucin e nunca
aparecen na mesma zona.
- O Corzo mis pequeno, ten o escudete anal de cor branca, e os machos unha cor-
na curta de tres cands.
- O Corzo mis pequeno, ten a pel moteado de branco e exhiben cornos rectos e
ganchudos ambos os dous sexos.
SECCIN 6 101
- En pocas pasadas, a cabra montesa ocupaba todas as serras e montaas ib-

ricas e existan catro subespecies; na actualidade:
- Existe unha nica subespecie que habita a cordilleira Cantbrica e Os Pirineos.
- Existen 2 subespecies: a Cabra do sistema Central e a das serras andaluzas e levantinas.
- Existen 3 subespecies: a Cabra do sistema Central, a das serras andaluzas e levanti-
nas e a de Los Pirineos, denominada "Bucardo".
- O paspalls:
- de menor tamao que a Perdiz.
- de similar tamao Perdiz.
- de maior tamao que a Perdiz.
- A lebre difernciase do coello no maior tamao, a cola negra e branca, as pa-
tas traseiras mis longas e en que:
- O Coello ten as orellas mis curtas; cunha punta negra que non ten a Lebre.
- O Coello ten as orellas mis longas; rematadas en punta negra.
- A Lebre ten as orellas mis longas; rematadas en punta negra.
- A pneumona vrica hemorrxica afecta exemplares de coello cunha idade:
- Superior aos 2 anos unicamente
- Inferior a 9 meses unicamente
- Superior aos 2 meses
- A carne dunha lebre con tularemia, se a conxelamos, pode consumirse sen ris-
co de contraer a enfermidade?
- Non
- Si, dado que as baixas temperaturas eliminan a bacteria causante da enfermidade.
- Si, sempre que o tempo de conxelacin supere unha semana.
- A carne dunha lebre con tularemia pode consumirse sen contraer a enfermidade?
- Nunca
- Si, sempre que a carne se cocie pouco
- Si, sempre que a carne estea ben cociada, nunca cra ou pouco feita.
- Cal o principal mecanismo polo que a lebre lle transmite a tularemia ao home?
- A travs dos seus excrementos
- Mediante a sa manipulacin
- A travs dos cans de caza
- A mixomatose e a pneumona hemorrxica vrica son das enfermidades que
decimaron as poboacins de:
- Coello.
- Perdiz Pardilla.
- Lebre Europea.
102 SECCIN 6
Seccin 7.
Danos ocasionados
pola fauna cinextica
O
incremento que experimentaron as poboacins cinexticas de caza maior en Ga-
licia tradcese na existencia dunha problemtica causada polas especies cinexti-
cas nos cultivos, na gandera e na circulacin viaria. A responsabilidade dos danos
ocasionados pola fauna cinextica, atendendo lexislacin vixente, depender en funcin
do tipo de dano ocasionado, as como das circunstancias nas que se produciu este.
Cando os danos son consecuencia de accidentes de trfico ocasionados por atro-
pelo de especies cinexticas, a responsabilidade dos danos persoais e patrimoniais co-
rrespondern:
- Ao condutor do vehculo cando se lle poida imputar incumprimento das nor-
mas de circulacin.
- Ao titular do aproveitamento cinextico ou, no seu defecto, aos propietarios
dos terreos, cando o accidente sexa consecuencia directa da accin de cazar
ou dunha falta de dilixencia na conservacin do terreo.
- Ao titular da va pblica na que se produciu o accidente como consecuencia da
sa responsabilidade no estado de conservacin desta e na sa sinalizacin.
No caso doutros posibles danos que poidan ocasionar as especies cinexticas, a
responsabilidade dos danos persoais e patrimoniais corresponder:
- Ao titular do aproveitamento cinextico cando as especies cinexticas que oca-
sionan os danos proceden de terreos suxeitos a un rxime cinextico especial.
- Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible cando as espe-
cies cinexticas que ocasionan os danos proceden de terreos nos que a ad-
ministracin e xestin lle corresponda a esta consellera.
SECCIN 7 103
Para os efectos de determinar a procedencia dos exemplares das especies cinexti-

cas que ocasionan danos, considrase que a peza procede do terreo cinextico mis
prximo ao lugar no que se producise o dano. Respondern solidariamente todos os ti-
tulares de aproveitamentos cinexticos dos terreos que fosen estremeiros no lugar do
dano, cando existan dbidas sobre a procedencia das pezas de caza causantes do dano.
CUESTIONARIO
- Quen poder solicitar a celebracin de ganchos ou zapeos cando a caza dunha

zona sometida a rxime cinextico comn produza danos?
- Os concellos onde se produzan os danos
- Os sindicatos agrarios como representantes dos prexudicados
- Directamente os labregos e gandeiros mediante a recollida de sinaturas
- Un exemplar dunha especie cinextica procedente dunha explotacin cinex-
tica provoca danos nunha finca particular, quen deber indemnizar os danos?
- Non hai dereito a indemnizacin
- O titular do aproveitamento cinextico
- Quen pode conceder o permiso para a celebracin de ganchos ou zapeos can-
do a caza dunha zona sometida a rxime cinextico comn produza danos?
- O Servizo Provincial de Conservacin da Natureza
- A Delegacin Provincial da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sosti-
ble
- A Direccin Xeral de Conservacin da Natureza
- A Administracin autonmica responder dos danos que ocasionen as espe-
cies cinexticas?
- Nunca.
- Unicamente no caso de que as entidades titulares dos Tecor non se fagan responsa-
bles da indemnizacin de ditos danos.
- Unicamente no caso de que as especies cinexticas que ocasionen os danos, proce-
dan de terreos nos que a administracin e xestin lle corresponda Administracin
autonmica.
- Cando non posible precisar a procedencia das pezas de caza que ocasionan
danos nun lugar determinado, a responsabilidade de cara s posibles indemni-
zacins correspndelle a:
- Ao titular do aproveitamento cinextico do espazo con maior superficie.
- Ao titular do aproveitamento cinextico do espazo que tea aprobado unha menor
cota de capturas da especie que ocasionou o dano.
- A tdolos titulares dos aproveitamentos cinexticos que foran estremeiros, que
responderan solidariamente.
104 SECCIN 7
- Se un seor pose un terreo cercado dentro dun Tecor, no que non se pode
cazar, e o Tecor mantn un vedado ao redor da superficie cercada, quen paga
os danos producidos pola caza procedente do vedado no terreo cercado?
- Non hai que pagalos por ser un terreo cercado e non poderse cazar nel
- A Administracin autonmica por proceder a caza do vedado
- O titular do Tecor
- Un exemplar dunha especie cinextica procedente dun terreo cinextico de
aproveitamento comn provoca danos nos cultivos dun terreo particular,
quen deber indemnizar estes danos?
- Non hai dereito a indemnizacin.
- O titular dos dereitos cinexticos.
- Un exemplar dunha especie cinextica procedente dun Tecor autonmico pro-
voca danos nos cultivos dun terreo particular, quen deber indemnizar estes
danos?
- Un exemplar dunha especie cinextica procedente dun refuxio de fauna pro-
danos?
- Quen responder dos danos que ocasione un can de caza s pezas, s cras ou
aos seus ovos durante o acto de cazar?
- O dono.
- O posuidor.
- O posuidor, sen prexuzo da responsabilidade subsidiaria do dono.
- Un exemplar dunha especie cinextica procedente dunha reserva de caza pro-
danos?
- Un exemplar dunha especie cinextica procedente dun Tecor municipal pro-
danos?
SECCIN 7 105
Seccin 8.
Xestin cinextica
A
planificacin do aproveitamento cinextico, ademais de constitur unha esi-
xencia imposta pola lexislacin autonmica en materia de caza, debe supo-
er unha necesidade para o cazador actual, de xeito que a actividade cinex-
tica nunca pode significar un embargo da riqueza natural, senn un aproveitamento
ordenado dun dos seus recursos naturais.
O tamao dunha poboacin animal na natureza non constante ao longo do seu
ciclo anual, xa que existen factores que contriben ao incremento dos seus efectivos
(recrutamento e inmigracin) e factores que ocasionan a sa reducin (mortalidade e
emigracin). Os ditos factores estn ligados s caractersticas reprodutivas propias da
especie e interaccin dun conxunto de factores ecolxicos que as condicionan, con-
siderndose a caza como un elemento de mortalidade e unha ferramenta fundamen-
tal dentro do contexto da xestin.
A xestin cinextica dunha especie consiste na execucin ou posta en prctica da
ordenacin cinextica, reflectida esta ltima nun documento denominado Plan de or-
denacin cinextica (no sucesivo POC), a sa redaccin e presentacin obrigatoria
para os titulares do aproveitamento cinextico dos terreos sometidos a rxime cine-
xtico especial, como son as reservas de caza, os Tecor, as explotacins cinexticas
comerciais e as explotacins cinexticas mixtas. O POC pode definirse como instru-
mento de xestin que persegue determinar cantos exemplares e, se o caso, con
que caractersticas de sexo e idade poden cazarse e mediante que modalidades de
caza, de xeito que se mantea ou tenda a acadarse un equilibrio natural mediante o
aproveitamento cinextico.
SECCIN 8 107
Na elaboracin dun POC, pdense diferenciar as seguintes fases ou etapas:
1. Inventario. Fase de recollida de informacin, fundamentalmente referida

ao tamao e situacin das poboacins animais que se pretenden aproveitar e
sobre a calidade do medio no que habitan, permitindo coecer e valorar a si-
tuacin actual ou de partida, as como a fixacin dos obxectivos da ordena-
cin, obxectivos que se acadarn co desenvolvemento do plan durante a vi-
xencia deste (5 anos).
2. Planificacin. Fase de programacin das actuacins necesarias para facer
posible que se acaden os resultados pretendidos, o traballo elaborado con-
siste basicamente na fixacin dun plan de capturas que permita compatibili-
zar a conservacin co aproveitamento e as melloras que necesario realizar
para lograr os obxectivos fixados.
3. Seguimento e control. Fase que consiste na definicin do sistema que de-
be empregarse para comprobar o grao de consecucin da planificacin reali-
zada, posibilitando adoitar novas medidas de xestin se os resultados non
son os esperados.
8.01 Papel do cazador na xestin cinextica
A ordenacin do aproveitamento da caza complexa, basendose en contidos

tcnicos e, en moitas ocasins, puramente cientficos, polo que necesaria na sa
planificacin a intervencin dun tcnico cualificado. Anda que nunha primeira aproxi-
macin poidamos pensar que o cazador realiza exclusivamente un labor de aproveita-
mento, calquera planificacin ser intil cando non se tea en conta a sa participa-
cin e implicacin nesta.
O cazador pode colaborar na xestin da caza actuando nos seguintes niveis:
I. Recollida de informacin das caceras e das pezas capturadas (fichas de ca-

za). Cada animal cazado unha fonte nica e irrepetible de datos sobre a po-
boacin que pertence, a ficha de caza constite unha ferramenta da que
non pode prescindir o programa de seguimento, na que, por separado ou
conxuntamente, se recolle informacin sobre o control das caceras (data,
lugar, esforzo de captura, modalidades, animais vistos, feridos e non cobra-
dos, cobrados etc.) ou da observacin dos exemplares cazados (sexo, idade,
medicins, estado sanitario etc.). O conxunto de fichas de caza pdelle per-
mitir ao tcnico determinar ndices de abundancia, coecer a estrutura das
poboacins e avaliar o grao de consecucin da planificacin realizada, corri-
xindo as medidas adoitadas no caso de ser necesario.
108 SECCIN 8
II. Coecemento e evolucin do cazadeiro. A informacin que pose o cazador

sobre o territorio no que desenvolve a actividade cinextica e a sa recente
evolucin (querenzas das especies, evolucin recente da abundancia etc.) su-
pn un valioso complemento das valoracins tcnicas.
III. Control e seguimento do cazadeiro. Aquel cazador para o cal a caza non
comprende unicamente a tempada hbil, que se preocupa da efectividade e
do seguimento da planificacin realizada, as como de proporcionar a infor-
macin sobre os resultados das sas xornadas de caza, constite un factor
bsico no proceso de avaliacin da planificacin.
Outro elemento clave e fundamental, tanto na planificacin como na execucin e
seguimento da xestin cinextica, a figura representada polo servizo de gardera.
Persoal cunha formacin especfica en canto a lexislacin, tcnicas e procedementos
de xestin, que desempea unha funcin que non debera axustarse unicamente ao
labor de vixilancia, senn que debe supor o instrumento de execucin prctica da
xestin, colaborando na implantacin das actuacins de mellora proxectadas, na reali-
zacin dos censos de poboacins, no seguimento da sa evolucin etc.
As diversas normativas autonmicas recollen de xeito diverso a regulacin da or-
denacin cinextica e o procedemento para levala a cabo. No caso Galicia, e como se
expoa con anterioridade, o titular do aproveitamento cinextico dos terreos some-
tidos a rxime cinextico especial (reservas de caza, Tecor, explotacins cinexticas
comerciais e mixtas) debe presentar un POC quinquenal que ter que ser aprobado
pola Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible, e anualmente, antes
das datas fixadas para tal fin, na orde anual de vedas, presentarase un Plan anual de
aproveitamento cinextico.
O POC constite o instrumento xeral de planificacin do aproveitamento cinexti-
co para 5 anos, mentres que o Plan de aproveitamento anual deixa de ser un instru-
mento planificador e se converte nun instrumento executor, debido a que nel se con-
creta todo o planificado para ese ano no POC.
Se no POC se contempla a realizacin dalgunha actuacin de carcter anual que
precise unha revisin ou autorizacin especfica, presentarase a sa solicitude xunto
co Plan de aproveitamento anual.
Atendendo ao establecido na normativa de caza en Galicia, no relacionado coa
aprobacin do POC e do Plan anual de aproveitamento, cmpre recordar:
- Que a aprobacin do primeiro POC lle corresponde ao director xeral de Con-
servacin da Natureza, que deber resolver cun prazo mximo de dous me-
ses dende a aprobacin provisional do Tecor.
- Que a renovacin do POC ser presentada con dous meses de antelacin ao
remate da sa vixencia, correspondndolle a sa aprobacin Delegacin
Provincial da Consellera de Medio e Desenvolvemento Sostible correspon-
dente.
SECCIN 8 109
- Que a aprobacin do Plan anual de aproveitamento lle corresponde Delega-

cin Provincial da Consellera de Medio e Desenvolvemento Sostible corres-
pondente, que deber resolver cun prazo mximo dun mes.
- Que, unha vez aprobados tanto o POC como o Plan anual de aproveitamento,
constiten unha norma de obrigado cumprimento.
8.02 As repoboacins cinexticas como actuacin de xestin
Na actualidade constiten unha prctica moi comn, de xeito que sempre que se
realice unha liberacin de animais haber que analizar o seu interese e oportunidade.
Se o obxectivo da repoboacin recuperar poboacins desaparecidas ou ben que se
atopan en baixas densidades, antes de abordar a sa execucin, debe investigarse cal
ou cales foron as causas ou motivos polos que a poboacin desapareceu ou presenta
unha densidade tan baixa, dado que, se non se eliminan estas causas, ser complicado
recuperar ou establecer novamente a poboacin (obxectivo bsico dunha autntica
repoboacin).
Tecnicamente, atendendo finalidade coa que se realiza a liberacin de exempla-

res no medio natural, podemos diferenciar:
A introducin: liberacin de exemplares nunha zona nunca habitada pola es-

pecie.
A reintroducin: liberacin de exemplares dunha especie en lugares nos que
esta estivo presente en tempos histricos e que por determinadas causas
agora non est.
O reforzo poboacional: liberacin de exemplares en zonas nas que existe pre-
senza da especie, coa finalidade de incrementar a sa poboacin.
Os conflictos potenciais das repoboacins poden resumirse en:
Sanitarios
Cando os exemplares empregados proceden da cra en catividade, este procede-

mento leva aparellada a presenza de patoloxas pouco frecuentes no medio natural, o
que pode representar unha ameaza para as poboacins silvestres, as como un fraca-
so da repoboacin cando se liberan exemplares enfermos ou cun estado deficiente.
110 SECCIN 8
Xenticos
Como consecuencia da hibridacin practicada polos produtores dos exemplares

empregados na repoboacin, coa finalidade dun mellor manexo e producin, provo-
cando perda de diversidade xentica.
Demogrficos
A convivencia de exemplares silvestres con exemplares de orixe industrial supn

un factor de risco para os exemplares silvestres, dado que, cando se pretende dimi-
nur a presin sobre o grupo salvaxe mediante a liberacin de exemplares de orixe in-
dustrial, sucede que a supervivencia dos exemplares liberados menor ca a dos salva-
xes, polo que a presin sobre estes ltimos non chega a reducirse.
De xestin
Cando as repoboacins se realizan de xeito rutineiro e frecuente como nica ac-

cin de xestin cinextica, a acumulacin de resultados negativos ou non tan satis-
factorios como se pensaba supn unha hipoteca adicional para o conxunto da xes-
tin. As repoboacins ou as soltas de exemplares son un instrumento mis dos dispo-
ibles na xestin cinextica, cuxo emprego debe limitarse ao estritamente necesario.
O xito dunha repoboacin cinextica pasa, en primeiro lugar, por responder
pregunta por que debemos repoboar? Debemos ter suficientes argumentos obxecti-
vos sobre o estado das poboacins, a calidade do hbitat e o sistema de explotacin
cinextica, para ser capaces de coecer cales son os factores que fan necesaria a
execucin dunha repoboacin, e que factores debemos eliminar ou modificar antes
da sa execucin.
Para realizar unha repoboacin con espcimes de especies cinexticas debe consi-
derarse:
1. Que se esixe autorizacin previa da Consellera de Medio Ambiente e Desen-

volvemento Sostible e que lle corresponde a esta consellera realizar as repo-
boacins nos terreos de aproveitamento cinextico comn, nos refuxios de
fauna e nos terreos non cinexticos.
2. Que os exemplares liberados deben proceder dunha granxa cinextica ou
dunha explotacin cinextica autorizada, e cando provean de capturas en
terreos abertos deben acreditar a sa procedencia e a legalidade da sa cap-
tura e, en calquera caso, o seu correcto estado sanitario.
SECCIN 8 111
CUESTIONARIO
- O Plan de ordenacin cinextica ten unha vixencia:

- Quinquenal.
- Anual
- Bianual
- O Plan de aproveitamento cinextico ten unha vixencia:
- Quinquenal.
- Anual
- Bianual
- Que teen en comn os plans de ordenacin e os de aproveitamento cinextico?
- Son aprobados pola mesma autoridade administrativa
- Son de obrigado cumprimento
- Deben ser redactados polo mesmo tcnico
- Quen est obrigado a presentar un plan de ordenacin cinextica para poder
exercer a caza nos seus terreos?
- Os titulares de aproveitamentos cinexticos suxeitos a rxime especial.
- Os titulares de aproveitamentos cinexticos suxeitos a rxime comn.
- Todos os titulares de aproveitamentos cinexticos independentemente do seu rxime.
- Quen aproba os plans de aproveitamento cinextico?
- O Delegado Provincial da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible
- O Director Xeral de Montes e Industrias Forestais
- Que autoridade aproba o primeiro Plan de ordenacin cinextica dun Tecor?
- O Delegado Provincial da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible
- O Conselleiro de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible
- Que prazo mximo poder transcorrer entre a aprobacin provisional e a pre-
sentacin do Plan de ordenacin ata a aprobacin definitiva do Tecor?
- 6 meses
- 4 meses
- 2 meses
- Poden realizarse repoboacins cinexticas con exemplares procedentes de
capturas en terreos abertos?
- Non, polos riscos sanitarios para o resto de poboacins.
- Si, cando quede acreditada a sa procedencia, legalidade da sa captura e correcto estado sanitario.
- Si, pero soamente cando procedan dunha explotacin cinextica autorizada, con garantas sanitarias.
- Que prazo se establece para aprobar os plans de aproveitamento cinextico
dende a sa presentacin?
- 4 meses
- 2 meses
- 1 meses
112 SECCIN 8
Seccin 9.
tica e comportamento
do cazador
S
egundo a Recomendacin 17 do Comit de Ministros da Unin Europea aos es-
tados membros, do 23 de setembro de 1985, relativa formacin dos cazado-
res e criterios de comportamento e tica no exercicio da caza, o cazador debe
ter presentes as seguintes normas e actitudes, independentemente de que poidan
ou non ser motivo de sancin.
I. Respecto s limitacins ao exercicio do seu dereito de caza
Disparar unicamente sobre as especies autorizadas a cazar. Non digno dun

cazador disparar sobre especies non cinexticas.
Non relacionar a satisfaccin que proporciona o exercicio da caza con aspec-
tos cuantitativos. O mellor cazador non aquel que mis mata.
Respectar os perodos e mtodos de caza autorizados, as como os lmites
territoriais autorizados.
II. Respecto s especies cinexticas
Rexeitar participar en calquera acto contrario ao esprito e tica da caza.

Non empregar mtodos de captura masivos e non selectivos.
SECCIN 9 113
Debe renunciarse a cazar cando as condicins naturais lles diminan ou limi-

ten s especies cinexticas as sas posibilidades de supervivencia ou as obri-
guen sa concentracin, facilitando unhas capturas excesivas, de xeito que
a deportividade da caza non sexa substituda por unha matanza de animais.
Axudar a fauna a sobrevivir en situacins excepcionais (nevadas, temporais,
incendios etc.).
O cazador debe absterse de disparar a un animal se a municin empregada
insuficiente ou ben a distancia excesiva para ocasionar a sa morte efecti-
va.
Evitar o sufrimento intil dos animais, non abandonar as pezas feridas ou
mortas, tratando por todos os medios posibles de cobralas.
Facer o mellor emprego das pezas de caza cobradas.
Non cazar con nimo lucrativo.
III. Ser un cazador competente e responsable
Ter o mellor coecemento posible sobre os aspectos ecolxicos das especies

cinexticas.
Informarse sobre a lexislacin que de aplicacin no exercicio da caza e na
conservacin da vida silvestre.
Participar en accins asociativas que non defendan unicamente os intereses
dos cazadores, senn tamn a promocin da vida silvestre.
Manter relacin con autoridades e asociacins responsables da caza e da
proteccin da natureza.
Evitar discusins sobre a posesin das pezas de caza naquelas situacins nas
que non est suficientemente claro a quen lle pertencen, tratando deporti-
vamente de coecer mediante o dilogo a que cazador lle corresponden.
Colaborar cos tcnicos na recollida de informacin, contribundo na xestin
cinextica.
Colaborar nos plans e proxectos de conservacin da natureza, dado que soa-
mente nun espazo ben conservado poder promoverse a existencia de varie-
dade e calidade en especies cinexticas.
Facilitar consello e exemplo, educacin e adecuado comportamento aos no-
vos cazadores.
Cando se atope ou capture algunha peza portadora de aneis ou marcas utili-
zadas para a identificacin de animais, deber comunicrselle consellera.
Cumprir as regras de seguridade.
114 SECCIN 9
Respectar as propiedades alleas e reparar os posibles danos que se poden

ocasionar co exercicio da caza.
Coidar os bens pblicos, non danando a sinalizacin existente.
O cazador non o nico usuario da natureza, non lle corresponde en exclusi-
va o seu beneficio.
Non contaminar, recollendo as vaas dos cartuchos empregados.
Manter unhas densidades adecuadas das diferentes poboacins cinexticas,
que aseguren unhas existencias suficientes e permitan a sa conservacin e
aproveitamento sostido.
Respectar os depredadores, xa que asumen un papel importante no funcio-
namento do ecosistema.
No caso de xurdir algn problema sanitario nas pezas de caza, informar as
autoridades ou os seus axentes.
O cazador debe velar pola pureza xentica das especies de caza, non permi-
tindo a liberacin de exemplares que impliquen riscos sanitarios e xenticos.
Favorecer e colaborar na loita contra as actividades de furtivismo.
Manter os animais empregados como auxiliares no exercicio da caza nunhas
adecuadas condicins, tanto fsicas como de habitabilidade.
Non empregar o campo para o tiro ao branco ou proba de armas.
Amosar unha actitude de colaboracin cos axentes da autoridade, acatando
os seus requirimentos e atendendo en todo momento as sas indicacins.
CUESTIONARIO
- Se un cazador que est adestrando os seus cans, observa un comportamento anormal,

por exemplo, dos coellos, que o fai sospeitar da existencia dunha enfermidade, debe:
- Recoller os cans e non volver a adestralos, dado que se corre o risco de transmisin
da posible enfermidade
- Seguir adestrando os cans, non comunicando nada, dado que algo que sucede con frecuencia.
- Comunicrllelo de inmediato s autoridades ou aos seus axentes.
- Cando no exercicio da caza se cobre un exemplar dunha especie cinextica
que porte algn tipo de anel ou marca identificadora, o cazador debe:
- Amputar a parte do animal na que figura a marca ou anel e remitila ao Concello na
que foi cobrada a peza.
- Comunicarllo Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible, facn-
dolle chegar aqueles sinais e os datos sobre o lugar e tempo de aprehensin.
- Ao tratarse dunha especie cinextica, non hai a obriga de comunicar nada.
SECCIN 9 115
Seccin 10.
Normas de seguridade
no exercicio da caza
A
utilizacin das armas de fogo deulle unha nova dimensin ao concepto de
cazar, formando parte do equipo bsico da meirande parte dos cazadores.
Con elas acadouse unha maior eficacia e un maior alcance que revoluciona-
ron a concepcin da caza.
O exercicio da caza, tanto individual como colectiva, impn o coecemento dunha
serie de regras que deben terse sempre presentes cando se quere cazar coa pruden-
cia que esixe o manexo dunha arma.
A continuacin e exclusivamente dende o punto de vista da seguridade na caza,
coa finalidade de reducir os riscos de accidente do propio cazador ou de terceiras
persoas, expense unha serie de recomendacins que deben terse sempre presen-
tes no exercicio da caza.
10.01 Normas bsicas xerais de seguridade na caza
- O tempo dedicado limpeza das armas redunda nunha maior duracin des-
tas, na maior eficacia do disparo e en mis seguridade no seu uso. Durante a
cacera hai que ter precaucin de manter limpos os canns da arma (sen te-
rra, follas etc.) para evitar a sa posible explosin.
- Unha arma oxidada, ademais de dar mala imaxe, acabar provocando un acci-
dente con consecuencias imprevisibles.
- Comprobe que as pezas da arma non teen folgura. Atencin aos desgastes,
roturas e desaxustes perigosos. As armas vellas requiren mis atencin e
bo que as revise un armeiro.
SECCIN 10 117
- Cando se merca municin, convn asegurarse de que a adecuada para o ti-

po de caza que se vai practicar e para o tipo de armas que se usarn.
- Cando se adquire unha arma ou se cambia de tipo de municin, adecuado
facer algn tipo de proba de tiro nun lugar apropiado.
- As armas son para disparar, non para mover plas nin para empregalas como
bastn.
- A inxestin de substancias que diminan a nosa capacidade, ademais de es-
tar prohibida, aumenta o risco de accidente.
- Non empregue as rbores como diana nin as empregue como postes na sina-
lizacin do terreo cinextico.
- Os das de meteoroloxa adversa esixen un esfor-
zo especial de precaucin, xa que diminen a visi-
bilidade e se perde a referencia do horizonte.
- Durante a caza, a arma debe portarse sempre
cos canns dirixidos cara o chan ou cara a arriba,
non en horizontal nin cos canns lateralmente, de
xeito que apunten a algn dos membros do gru-
po. Este costume ten vital importancia hora de
cargar ou descargar a arma, e incluso cando se
cace en solitario.
- Cando se caza en man, imprescindible coecer a situacin dos demais com-
paeiros, evitando disparar sempre na sa direccin.
- Naqueles casos nos que vaiamos cruzarnos con algun, sexa ou non cazador,
dbense descargar e manter descargadas as armas cando nos atopemos a
menos de cincuenta metros uns doutros.
- Debemos ser transixentes e respectuosos con outras persoas que utilizan
tamn o monte; pensemos que poden estar entre ns durante a cacera. A
nosa ordenacin legal permtenos ter postos durante as caceras nas marxes
dos camios rurais. Teamos especial precaucin con outras persoas que po-
den transitar por esas vas.
- Hai que saber que a distancia que alcanza unha bala dun rifle son varios qui-
lmetros, mentres que os perdigns lanzados por un cartucho de escopeta
non superan unhas decenas de metros. Debe actuarse en consecuencia.
- Ao disparar, debemos evitar facelo en direccin a un terreo duro, como pe-
dras, rochas ou masas de auga, para evitar os posibles rebotes.
- Convn manter a arma co seguro posto ata que se vaia disparar. Non obstan-
te, a pesar disto, hai que manter as precaucins, xa que o seguro pode non
ser efectivo en determinadas circunstancias.
- Empregue sempre o cartucho e o perdign axeitados para as diferentes mo-
dalidades de caza e escopetas. preciso coecer a presin que soporta a ar-
118 SECCIN 10
ma e a que desenvolve o cartucho. Tea isto moi en conta nos cartuchos de

bala, comprobando a lonxitude de vaa e asegrese do estado da escopeta
e das presins que poida soportar. No caso dos rifles, empregue balas e cali-
bres adecuados e non introduza nunca unha bala dun calibre na recmara
dunha arma doutro calibre.
- Hai que evitar deixar municin exposta ao sol ou a calquera axente que poida
producir un quentamento excesivo, xa que este quentamento pode ocasio-
nar unha presin excesiva que pode resultar perigosa.
- Non tea o dedo preto do gatillo; preferible ir sempre co seguro posto e
desmontalo unicamente hora de disparar.
- Descargue a arma antes de franquear
calquera obstculo (regatos, cercas, ara-
mados ou barreiras de pedra).
- Se a arma conta con chokes cambiables,
comprobe durante a xornada de caza
que non afrouxaron. Os internos, se es-
tn frouxos, deixan un espazo suficiente
para reter os perdigns.
- Non faga nunca probas cos mecanismos
de seguridade das armas (e mis con-
cretamente co seguro) en posicins
comprometidas.
- Se bebe ou toma substancias que poidan provocar eufo-
ria ou perda das condicins normais, non practique a ca-
za, dixeo para outro da, non se poa en perigo nin po-
as os demais.
- Non permaneza en lugares pblicos con armas desenfun-
dadas e montadas, anda que estean descargadas.
- Non deixe as armas no interior de vehculos non contro-
lados, anda que estean pechados.
- Dedquelle uns minutos limpeza da arma despois de ca-
da xornada de caza. recomendable pasar a baqueta co
arame en espiral polo menos das veces durante a tem-
pada.
- Tea gardadas as armas sempre sen cargar, en lugar se-
co e seguro e engraxadas cando non se empreguen.
- Lembre que obrigatorio ter as armas raiadas nun ar-
meiro homologado.
SECCIN 10 119
10.02 Normas de seguridade en ganchos e monteras
Antes da cacera
O responsable da cacera colocar
os postos de forma que o seu campo
de tiro non poa en perigo os seus
compaeiros de armada.
O responsable da cacera indicaralle
a cada cazador cal o seu posto, pro-
curando colocar os postos de modo
que queden protexidos dos disparos
dos demais cazadores para o que
aproveitar os accidentes do terreo.
Todos os cazadores estn obrigados a obedecer as ordes do responsable
da cacera. Este debe recordarlles sempre aos seus compaeiros as medi-
das de seguridade.
As emisoras de radiofrecuencia son tamn de grande axuda para coe-
cer e informar da posicin dos cazadores, sobre todo en zonas de mato-
gueiras, constiten unha ferramenta moi til para o xefe da cacera, xa
que lle permiten dar instrucins ao resto dos cazadores.
Os chalecos reflectores melloran a seguridade nas caceras.
Os animais non teen unha visin tan ntida das cores como
os humanos, presentan unha grande agudeza visual fronte
aos movementos e un finsimo odo e olfacto, polo tanto
tan importante non moverse como camuflarse. Os chalecos
de cores vivas (vermella ou amarela) melloran a visin da si-
tuacin dos compaeiros de cacera. preferible perder un
pouco de eficacia para aumentar a seguridade.
Cada cazador debe marcar unha zona de tiro, e debe
reducila se hai posibilidade de rebotes. A posibilidade
de rebotes algo que sempre temos que ter en conta.
Se tiramos cara ao chan, en zonas de pedras ou sobre
auga, os proxects poden rebotar de forma insospeita-
da e alcanzar a algunha persoa.
Se o terreo chan, os postos deben estar todos ali-
ados, e cada cazador est obrigado a establecer
acordos visuais cos mis prximos para sinalar as sas
posicins.
120 SECCIN 10
Durante a cacera
O responsable da cacera poder expulsar desta a quen non obedeza as
sas instrucins.
Nos ganchos, para que un cazador poida moverse dun posto, deber
contar co coecemento e autorizacin do xefe de cuadrilla, que actuar
en consecuencia por ese movemento.
As armas no gancho e na montera s se cargarn chegada ao posto e,
polo tanto, deberanse descargar antes de abandonalo.
O cazador, unha vez colocado no posto, debe establecer contacto visual
e verbal cos postos mis prximos para delimitar e coecer o campo de ti-
ro que lle corresponde a cada un deles.
Cando se vai disparar, hai que estar seguros de que a traxectoria do
proxectil terminar no chan. Hai que ter especial precaucin cos disparos
sucesivos, pode que se empecen correctamente e logo correr riscos inne-
cesarios. As zonas chas requiren unha atencin especial porque a rasante
do proxectil pode ser moito maior.
Non dispare nunca cara ao mato nin en direccin a outra persoa, anda
cando pareza que est fra de alcance; pense sempre no destino final do
proxectil.
O disparo farase cando se vexa a peza completa, nunca cara a unha som-
bra, un movemento ou un rudo no monte.
Nunca se debe disparar ao vulto que
se move sen telo identificado antes.
Pdese tratar dun can, un batedor, un
garda, camiantes ou incluso dun ca-
zador que, desatendendo as normas
de seguridade, abandonase o seu pos-
to para rastrexar unha res ou, simple-
mente, para comprobar que a matou.
Ante a dbida, non dispare. Sempre
mellor previr.
Tamn se recomenda non disparar ao viso, dicir, ao lugar onde o hori-
zonte non garanta que a bala quedar aterrada. Non se debe esquecer que
hai unha gran diferenza entre o alcance dunha escopeta con cartucho de
perdigns ou de bala e o dun rifle.
SECCIN 10 121
Ao finalizar a cacera
Asegrese de que descargou a arma ao sar do posto. un bo costume
revisala de novo cando se chega ao coche ou casa.
Ao rematar a cacera ou a xornada de caza, comprobe que non queden
cartuchos ou balas na arma.
10.03 Normas de seguridade nas modalidades de caza menor
Na caza en man, coeza a situacin dos seus compaeiros. Tea coidado con
outras cuadrillas que se poidan cruzar. Extreme a precaucin nas zonas de
monte ou vexetacin espesa. hora de disparar, preste atencin posible
localizacin dos cans, realizando os disparos seguro de que non os acadarn.
Nos postos fixos, chegue a eles coas armas enfundadas e saia igual. Non se
mova coa arma cargada entre os postos nin saia cobrar a peza coa escopeta
na man.
Nos axexos, non esqueza colocar as pantallas laterais. Non dispare en direc-
cin aos outros postos ou cara aos batedores cando xa estean a unha dis-
tancia que poidan ser alcanzados. Non saia coas escopetas cargadas nin dis-
pare unha vez dado o sinal de fin de axexo. Acuda e abandone o posto coas
armas enfundadas.
Non se fe das distancias, xa que os perdigns
dos cartuchos, e sobre todo as balas, poden che-
gar a distancias que non pensamos. Un rifle ten un
alcance moi grande, podendo chegar as balas a va-
rios quilmetros.
Ao igual ca na caza maior, NON dispare xamais
cara aos visos, os cambios de rasantes e por enriba
doutros cazadores.
122 SECCIN 10
Lembre, unha vez mis, que,

cando dispare sobre unha peza
de caza menor ou maior, sem-
pre deberemos tela vista,
coa suficiente visibilidade para
que no traxecto non atope-
mos persoas, animais ou obs-
tculos nos que poidamos im-
pactar. Tea especial coidado
nos das de nboa.
10.04 Colocacin dunha armada de caza
Se os cazadores teen contacto visual entre si

Deben apostarse de xeito que tean
control visual dos que teen prximos.
Cada cazador debe marcar a sa posi-
cin con respecto aos outros compa-
eiros, situndose na lia imaxinaria da
armada, non disparando en direccin
aos outros postos. Os postores debe-
ranlle explicar a cada un dos cazadores
o campo de tiro permitido. Deste mo-
do, se a armada - dicir, se a lia for-
mada por varios postos consecutivos que cercan unha parte do monte que se
vai bater- est nun cortadeiro, os postos deben colocarse aliados no bordo
da mancha, de costas sada das reses.
Debe asignrselles cadanseu ngulo para
o disparo aos cazadores, de maneira que
en ningn caso poidan coincidir os cam-
pos de tiro de ningn deles.
Est terminantemente prohibido cam-
biar ou abandonar o posto durante a ca-
cera, ags por causa de forza maior e
sempre logo de aviso aos postos estre-
meiros, se estn a vista.
SECCIN 10 123
Se os cazadores non teen contacto visual entre si

O xefe de cuadrilla ou a persoa na que delegue colocar a cada cazador f-
ra do alcance de tiro dos demais participantes na cacera, aproveitando
para isto os accidentes do terreo ou ben asignndolle un campo de tiro a
cada cazador, de xeito que os disparos que se produzan non poidan alcan-
zar os demais compaeiros. En todo caso, convn recordar que est prohi-
bido cazar en lia de retranca
10.05 Normativa vixente
O Regulamento de caza de Galicia, aprobado polo Decreto 284/2001, amosa, na

exposicin de motivos, a sa preocupacin pola seguridade no exercicio da caza, nos
artigos 39 e 40 sinlanse as medidas precautorias de seguridade e establece a res-
ponsabilidade derivada do seu incumprimento, ademais de recoller en dous anexos as
normas que deben considerarse ao cazar mediante as modalidades mis importantes
de caza maior, o axexo por unha banda, e os ganchos e monteras por outra.
* Artigo 39 do Decreto 284/2001. Medidas precautorias de seguridade
1. Con independencia do que dispoan outras leis, durante o exercicio da caza deber
observarse o seguinte:
124 SECCIN 10
a) En todos os casos en que se avisten grupos de cazadores que marchen en sentido

contrario, ou que se vaian cruzar ou adiantar, ser obrigatorio para todos eles des-
cargar as sas armas cando tales grupos se encontren a menos de cincuenta me-
tros uns doutros e mentres se mantean de fronte, respecto do outro grupo.
b) Nas caceras que se organicen en forma de monteras, axexos ou tiradas colecti-
vas, prohbese ter cargadas as armas antes do momento de chegar postura ou
despois de abandonala. As mesmo, prohbese o cambio ou abandono dos postos
polos cazadores, acompaantes e os seus auxiliares durante a cacera, salvo por
razns de forza maior e logo de aviso aos postos estremeiros, sempre que estes
estean vista.
c) Nas monteras colocaranse os postos de modo que queden protexidos dos dispa-
ros dos demais cazadores, procurando aproveitar para tal efecto os accidentes do
terreo.
d) Nos axexos de caza menor debern colocarse os postos distanciados, polo menos,
trinta metros uns doutros, salvo que non tean vista directa. As mesmo, colocaran-
se pantallas de proteccin, que debern ter dimensins e colocacin en altura con-
venientes, sen que a sa superficie sexa inferior a quince decmetros cadrados.
e) Salvo que se indiquen distancias superiores, na modalidade de axexo, os axexado-
res non debern achegarse a menos de cincuenta metros das posicins de tiro dos
cazadores e estes non dispararn cara lia de axexadores cando esta se encon-
tre a menos de cen metros ao alcance da escopeta.
f) Cada postor deberalles explicar antes de empezar a cacera a todos os cazadores
que coloque o campo de tiro permitido, e estes absteranse de disparar fra del e
especialmente en direccin aos demais postos que tea vista. Para estes efectos,
cada cazador est obrigado a establecer acordo visual e/ou verbal cos mis prxi-
mos para sinalar a sa posicin.
g) As mesmo, observaranse as normas que regulan o uso de armas en relacin coas
zonas de seguridade.
2. Como anexo III a este regulamento, figuran as normas de seguridade para axexos e
para ganchos e monteras.
* Artigo 40 do Decreto 284/2001. Responsabilidade nas caceras
A infraccin das prescricins deste regulamento determinar a correspondente responsabilidade

en va administrativa, que se suxeitar s prescricins seguintes:
1. Os titulares dos Tecor e os organizadores das caceras, se o caso, sern responsa-
bles das infraccins que se deriven de cazar ou permitir cazar nas modalidades non
includas no plan de ordenacin aprobado para o Tecor, ou con incumprimento das
condicins do antedito plan.
Cando os titulares acten como organizadores asumirn, ademais, as responsabilida-
SECCIN 10 125
des destes e, en calquera caso, os titulares estarn obrigados a colaborar coa Admi-
nistracin en todo o que se refire ao disposto neste artigo.
2. Os organizadores de caceras sern responsables, en xeral, do cumprimento dos re-
quisitos e medidas concernentes preparacin e desenvolvemento daquelas, espe-
cialmente s medidas de seguridade, colocacin e condicins que deben reunir os
postos; impedirn tanto cazar en lia de retranca como na faixa que corresponda arre-
dor da superficie obxecto da cacera.
Responsabilizaranse, as mesmo, de lles dar as debidas instrucins a cantas persoas
vaian participar na cacera, sexan cazadores ou auxiliares.
3. Os cazadores sern responsables das contravencins a este regulamento polos seus
actos individuais, includo o incumprimento das instrucins que para o bo desenvolve-
mento da cacera lles dera o organizador cando participen en modalidades colectivas.
As mesmo, todo cazador estar obrigado a indemnizar polos danos e perdas que
ocasione con motivo do exercicio da caza, excepto cando o feito fose debido a culpa
ou neglixencia do prexudicado ou por causas de forza maior.
ANEXO II
Decreto 284/2001
Normas para a caza na modalidade de axexo
1. Durante a cacera, cada cazador ir acompaado dun garda ou gua que ter a repre-
sentacin do titular dos dereitos cinexticos e cuxas decisins sern seguidas estrita-
mente no transcurso desta.
2. O garda ou gua ser o que lle indique ao cazador as pezas sobre as que pode dispa-
rar, e poder suspender a cacera cando, ao seu xuzo, existan razns que o fagan
aconsellable. Durante o desenvolvemento das caceras, as decisins dos gardas ou
guas acompaantes sern inapelables. Os cazadores podern recorrer contra as de-
cisins do citado persoal ou formular reclamacins con respecto ao seu comporta-
mento mediante escrito dirixido ao organismo competente.
3. Situados no posto de caza, se as condicins para a caza se tornasen adversas para o
seu desenvolvemento, nas condicins previdas no punto 38 do artigo 58 da Lei de ca-
za, o garda comunicaralle ao cazador a suspensin temporal desta.
4. O titular do permiso a nica persoa autorizada para disparar, non podendo levar
mis ca unha arma de fogo cacera.
5. Ferida a peza, o garda ou gua adoptar as previsins precisas para proceder sa
persecucin, remate e cobro. Unha vez cobrada a peza, tomaranse as corresponden-
tes mostras e medidas.
6. O gua, baixo a sa responsabilidade, expedir unha gua, asinada e datada, para o
126 SECCIN 10
transporte dos restos das pezas abatidas. Ser necesario facer unha relacin das bol-
sas ou dos receptculos de todo tipo nos que se transportan, con expresin aproxima-
da do peso dos restos que se depositan en cada un deles. No caso de que se repar-
tan entre varias persoas, ser necesaria unha gua para cada unha delas, cos mes-
mos requisitos antes sinalados.
ANEXO III
Decreto 284/2001
Normas de seguridade en ganchos e monteras
Antes do inicio da cacera nomearase un responsable desta. Esta persoa queda obrigada a or-
ganizar os cazadores durante o seu desenvolvemento. O seu nome e DNI figurarn na relacin
de cazadores que efectivamente van cazar. Todos os cazadores participantes estn obrigados a
obedecer as ordes do responsable da cacera, quen poder ordenar a expulsin dos cazadores
que non cumpran as sas instrucins.
O responsable da cacera escoller as manchas que se vaian bater e comunicaralles a sa lo-
calizacin aos representantes do Servizo Provincial de Conservacin da Natureza e da Garda
Civil. Igualmente, deixarao indicado no punto de reunin.
O responsable da cacera indicaralles aos cazadores participantes os postos que debern ocu-
par durante o desenvolvemento da montera.
Os cazadores participantes non se movern dos seus postos durante a montera.
Mentres o responsable da cacera coloca os cazadores participantes nos seus postos, estes de-
bern levar as escopetas abertas e os rifles descargados.
Unha vez colocados os cazadores nos seus postos, o responsable da cacera indicar o come-
zo, momento no que os batedores e os cans entrarn na mancha que se vaia bater.
Cando o responsable da cacera dea o sinal de comezo, os cazadores cargarn as armas.
Se algn dos cazadores participantes se movese do seu posto, o responsable da montera sus-
pender a cacera de forma inmediata, e expulsar da cuadrilla aqueles cazadores que non res-
pectasen as sas ordes.
Os cazadores participantes apuntarn as sas armas unicamente cara mancha que se vai ba-
ter. Queda prohibido apuntar ou disparar cara lia de retranca.
O responsable dar por finalizada a cacera cando o considere oportuno. Os cazadores de for-
ma inmediata descargarn as sas armas.
Durante os traxectos nos que se utilice calquera tipo de vehculo, as armas irn descargadas e
nas sas fundas.
O responsable da cacera, antes do seu inicio, debe darlles a coecer a todos os participantes
estas normas de seguridade.
SECCIN 10 127
Non poder realizarse ningunha cacera sen antes notificarllo ao posto da Garda Civil nin pode-
rn baterse manchas distintas das solicitadas.
O responsable da cacera, baixo a sa responsabilidade, expedir unha gua, asinada e datada,
para o transporte dos restos das pezas abatidas. Ser necesario facer unha relacin das bolsas
ou dos receptculos de todo tipo nos que se transportan, con expresin aproximada do peso
dos restos que se depositan en cada un deles. No caso de que se repartan entre varias perso-
as, ser necesaria unha gua para cada unha delas, cos mesmos requisitos antes sinalados.
10.06 Lesins do cazador e primeiros auxilios
Torceduras
Se posible, aplicarase fro
con toallas ou panos ou, se hou-
bese, con xeo. Deseguido, inmo-
bilizarase a articulacin afectada
e trasladarase o lesionado ao ser-
vizo de urxencias mis prximo.
Se a cada foi de costas, non
se mover o ferido, xa que se po-
dera agravar a sa lesin, e cha-
marase unha unidade especializa-
da neste tipo de accidentes.
Luxacin
a sada do so da sa posicin normal, que se detecta pola anormal morfoloxa
da articulacin, e por presentar o enfermo unha intensa dor e un bloqueo da articula-
cin afectada.
Dbese inmobilizar o ferido e despois trasladarase a un servizo de urxencias.
Fracturas seas
Hai unha serie de signos que, de xeito fcil, fan posible o diagnstico dunha frac-
tura. Entre os mis salientables figuran os seguintes:
1. Imposibilidade de mover o membro lesionado.
2. Dor altura da lesin.
3. Deformacin do membro facilmente perceptible se se compara co mem-
bro san.
4. A rexin fracturada colle unha cor denegrida.
5. Crepitacin ou sensacin de rozamento entre os dous fragmentos do
so fracturado.
6. Shock.
128 SECCIN 10
Nos casos de fracturas, como son as de tibia, peron, cbito

etc., inmobilizaranse con algn elemento rxido, e despois farase
o debido traslado ao centro de urxencias mis prximo.
Nunha fractura de costelas, colcase unha venda
sobre a rexin fracturada ou que se supn fractu-
rada, e andase sobre o lado san. Para levar isto a
cabo, recomndaselle ao ferido que aspire a fon-
do ao tempo que se tira dun modo continuo e
suave dos extremos da venda, co fin de poder
apertar ben o n. Deseguido, reptese esta
mesma manobra con outras das vendas, que
se colocan por enriba e por debaixo da anterior.
Convn colocar un rolo de vendas ou de panos entre o
n e a pel para non beliscala.
De todos os xeitos, hoxe en da, ata que non sexa confirmado o diagnstico cun-
ha radiografa, non se debe facer ningn tipo de vendaxe, e menos anda se o manca-
do un ancin.
Cando se trate dunha fractura da pelve ou da cadeira, procdese a colocar, pola
sa parte extrema, unha longa frula que se estenda dende a axila ata o p, e pola
sa parte interna, unha que vaia dende a ngoa ata o p.
Feridas abertas
Ante a presenza dunha ferida, s veces producida polo impacto dun perdign, a
primeira medida a sa limpeza profunda, sometndoa ao chorro de auga dunha
fonte, dunha billa ou dunha cantimplora, co fin de arrastrar a sucidade desta e inclu-
so desprender os corpos estraos retidos, tales como pedras, cristais etc.
Se a profundidade ou a extensin da ferida importante, procederase de igual
xeito, e trasladarase posteriormente ao ferido a un centro de urxencias.
A maiora das feridas sangran pouco e a hemorraxia para dun xeito espontneo
antes dos cinco minutos. Cando, debido perda abundante de sangue, se dificulta a
localizacin da ferida, aplicarase un lavado intenso con au-
ga e, unha vez localizada a orixe da hemorraxia, actuarase
para detela, situando a parte sangrante en situacin mis
elevada ca o resto do corpo, deste xeito, e por mor da
gravidade, moitas feridas deixarn de sangrar ou sangra-
rn menos.
Como segundo paso que se debe seguir, colocarase un
garrote ou torniquete, tendo en conta sempre os sentidos de
ida e volta ao corazn. Se se trata dunha articulacin, deberemos co-
localo por enriba da ferida, pero se dunha vea, colocarmolo por debaixo
SECCIN 10 129
dela, porque, de non facelo as, equivalera a non poelo.

Se a sada de sangue moi aparatosa, convn atallala canto antes, as que, se non
se ve moi claro, convn aplicar dous torniquetes, un a cada lado da ferida. De todos
os xeitos, o torniquete unicamente unha solucin momentnea, mentres se traslada
ao ferido a un centro de urxencias.
Lesins musculares
A pesar de que os msculos se atopan menos superficiais ca os vasos capilares e
recubertos de diferentes capas ata a pel, poden ser alcanzados por axentes traumti-
cos exteriores de diferentes maneiras:
- Esgazadura muscular; aplicarase fro (compresas de auga fra, xeo etc.) e/ou
analxsico a base de clorotilo comercializado en farmacias.
- Contusin ou golpe, aplicarase o mesmo sistema ca no punto anterior.
- Escordaduras; aplicarase fro na zona durante trinta minutos, despois proce-
derase a unha vendaxe compresora. aconsellable acudir a un centro sanita-
rio para proceder a un estudo radiolxico.
- Cambras; ante a sobrecarga dos msculos, realizarase un estiramento
apoiando o calcaar e pisando cara a abaixo a planta do p.
Remedios preventivos para evitar lesins musculares
- Membros superiores
1. Quecemento con movementos rotati-

vos de brazos, cbados, pulsos e for-
talecemento dos dedos.
2.Ao longo da xornada de caza, acons-
llase non sobrecargar constantemen-
te unha das metades do corpo, sen
mediar a dita sobrecarga.
3. Ante fatiga e/ou dor, recomndase
descansar uns minutos e practicar as
estiradas antes citadas.
130 SECCIN 10
- Membros inferiores (cadeira, coxa, xeonllo, perna e p)
1. Cadeira: faranse rotacins e xiros co fin de descargar a tensin sacrolumbar

para darlles elasticidade s articulacins e ao nervio citico.
2. Coxa: no caso de recarga muscular, collerase coa man da mesma perna o p,
e estirarase ata chegar co calcaar zona gltea, para estirar todos os ms-
culos.
3. Xeonllo: realizaranse flexins para desentumecer rtulas, meniscos, ligamen-
tos e tendns.
4. Perna: os xemelgos e sleo son os msculos que primeiro se lesionan no
campo, xa que se recargan e endurecen con moita facilidade, o que provoca
lesins que poden chegar a unha tendinite no taln de Aquiles, e para evitar
as ditas lesins, recomndase un adestramento previo ou, metade da xor-
nada, cun p adiantado e flexionado o xeonllo (cos calcaares ben apoiados
no chan e a outra perna ben rxida), inclinarase o corpo cara a diante e coa
perna rxida estirarase cara a atrs.
5. P: para evitar as lesin do nocello, procederase a uns movementos bsicos,
que consisten en estiradas cara fronte, atrs e con rotacins en ambos os
dous lados.
Sistema respiratorio
No caso de dificultades respiratorias, recomndase que paremos para efectuar
os seguintes exercicios respiratorios:
- Inspirar aire polo nariz, mantndoo uns segundos no peito, e deseguido ex-
pulsalo pola boca, repetindo este exercicio varias veces ata que a respiracin
sexa pausada e tranquila.
- No caso de que a fatiga sexa abdominal e/ou do diafragma, inspirarase ar-
queando o corpo cara a diante, actuando coma no caso anterior para provo-
car a abertura do diafragma e da zona heptica.
Lesins oculares
No caso de que algn axente quede dentro do ollo, recomndase a ur-
xente visita a un especialista.
Para rematar, queremos facer chegar unha importante reco-
mendacin ao cazador, que consiste en que leve unha pequena
caixa de urxencias durante a actividade cinextica, que ter: mer-
cromina, apsitos, gasas, auga osixenada, alcohol, clorotilo (analxsi-
co local para mazaduras, contusins etc., non se debe aplicar sobre as
feridas abertas), tesoiras, vendas, calmantes e esparadrapo.
SECCIN 10 131
CUESTIONARIO
- O cazador que ocupa un posto nunha montera debe:

- Esconderse tratando de mimetizarse o mximo posible co entorno, para que as as
especies cinexticas non o descubran e se coloquen no seu campo de tiro.
- Antes de comezar a cacera, establecer contacto visual e/ou verbal cos postos mis
prximos para sinalizar a sa posicin.
- Colocar unhas pantallas de proteccin.
- No exercicio da caza, cando nos vaiamos cruzar con outros cazadores:
- Podemos manter a arma cargada, mantndoa en posicin vertical e extremando as
medidas de seguridade.
- Debemos descargar a arma cando nos atopemos a unha distancia menor de cin-
cuenta metros mentres nos manteamos de fronte.
- Podemos manter a arma cargada, podendo disparar a aquelas pezas de caza que
saian, sempre que consideremos que esta accin non xera unha situacin de perigo
para outras persoas.
- Cando se est a franquear un obstculo, como pode ser saltar un valo ou superar
un peche de arame, cal das seguintes accins considera a mis adecuada?
- Abrir ou descargar a arma.
- Colocar o seguro sen necesidade de descargar ou abrir a arma.
- Prestar especial atencin, dado que nese intre soe ser cando as pezas de caza apro-
veitan para fuxir sen que o cazador poida realizar o disparo.
- Na organizacin dun gancho, cando o responsable da cacera ou a persoa na
que este delega distriba os cazadores nos postos asignados:
- Os cazadores poden levar cargadas as sas armas, dado que pode sar unha peza de
caza e ao tratarse da modalidade de gancho poderan dispararlle.
- Os cazadores poden levar cargadas as sas armas unicamente con cartuchos que
contean municin empregada para a caza menor.
- Os cazadores non poden ter cargadas as sas armas antes do momento de chegar
ao posto nin despois de abandonalo.
- Cando o responsable dunha cacera ou a persoa na que este delega est a co-
locar os cazadores nos postos dunha montera, debe:
- Explicar a cada cazador que coloque, o tipo de municin que pode empregar e as
especies s que pode disparar.
- Revisar a documentacin de cada cazador, comprobando que pode participar na cacera.
- Explicar o campo de tiro permitido para ese posto.
- Un cazador que est participando nunha montera:
- Pode disparar a todas as pezas de caza para as que est autorizada a montera, e
que poida divisar dende o seu posto.
- Unicamente pode disparar as pezas de caza para as que est autorizada a montera,
sempre dentro do campo de tiro asignado.
- Pode disparar a todas as pezas de caza para as que est autorizada a montera, e
que poida divisar dende o seu posto, excepto s femias seguidas de cras.
132 SECCIN 10
- Cando se realiza un gancho polas persoas que forman parte da sociedade titu-
lar dun Tecor societario, onde se coloca cada cazador?
- Por acordo entre eles, reprtense os postos ao seu criterio, dado que coecen a
mancha que se vai a cazar.
- Cada cazador buscar un sitio ao redor da mancha a cazar, no que localizar o seu
posto, dende o que tentar controlar o maior espazo posible.
- Ser o responsable da cacera o que lles indicar aos cazadores os postos que deben
ocupar.
- Se no transcurso dunha montera que realizan os membros da sociedade titu-
lar dun Tecor algn participante incumpre as ordes establecidas polo respon-
sable da cacera:
- Rematara a cacera, procedendo a anularse todas aquelas que a sociedade de caza-
dores tivera concedidas.
- Non teen porque acatar as ordes deste, dado que todos os membros da sociedade
posen os mesmos dereitos.
- Sern expulsados da cacera, por non cumprir as instruccins dadas.
- De cara seguridade dos cazadores, as como daqueloutras persoas que po-
den estar en terreos cinexticos, hora de desear a colocacin dos postos
nunha montera, cal das seguintes opcins considera a mis adecuada?
- Que o campo de tiro sexa tal, que os disparos se realicen seguindo a horizontal ou
ben pendente abaixo.
- Que os disparos se realicen de xeito que toquen o terreo brando na menor distancia
posible.
- No emprazamento dos postos, non ten porque atenderse localizacin do posible
campo de tiro.
- Se no transcurso da cacera se sofre unha cada que motiva o apoio dos ca-
nns da escopeta no chan, deberase:
- Abrir a escopeta, retirar os cartuchos e comprobar si os canns estn obstrudos.
- Disparar a escopeta para retirar os posibles obxectos que puideron introducirse nos
canns.
- Comprobar si se raiaron os canns da escopeta.
- Un cazador vai adquirir cartuchos con perdign de 7. para ser disparados coa
sa escopeta do calibre 12, que est probada a 900 Kp, cal das seguintes op-
cins a mis correcta?
- Adquirir calquera cartucho que se venda nunha armera autorizada.
- Adquirir cartuchos para ser disparados con escopetas que posan recmara mag-
num.
- Adquirir cartuchos reforzados.
SECCIN 10 133
Seccin 11.
Limitacins, prohibicins,
delitos e infraccins en
materia cinextica
11.01 Limitacins en beneficio da caza
A lexislacin cinextica galega establece as seguintes limitacins ao exercicio da

caza en terreos agrcolas, terreos queimados e montes reforestados:
Nos terreos dedicados a cultivos agrcolas e nos montes recentemente refo-
restados, a Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible, odo
o Comit Galego de Caza, poder condicionar ou prohibir o exercicio da caza
durante determinadas pocas. Para estes efectos, os referidos terreos non
requirirn sinalizacin. Deste acordo darase publicidade no Diario Oficial de
Galicia.
De acordo co establecido na Lei 3/2007, do 9 de abril, de prevencin e de-
fensa contra os incendios forestais de Galicia, prohbese o aproveitamento e
repoboacin cinextica durante tres anos nos terreos queimados.
11.02 Armas e artes permitidos e prohibidos
Prohbese, con carcter xeral, a posesin e utilizacin de todos os procedementos

de caza masivos ou non selectivos, as como aqueles que puidesen causar localmente
a desaparicin dunha especie cinextica ou indirectamente dunha especie includa nal-
gn dos catlogos de especies ameazadas, ou alterar significativamente a estabilida-
de das sas poboacins e dos ecosistemas dos que forman parte.
SECCIN 11 135
Estn prohibidos os seguintes medios para cazar:
Todo tipo de cebos, gases ou substancias velenosas, paralizantes, tranquili-

zantes, atraentes ou repelentes, as como os explosivos, salvo que formen
parte de municins autorizadas para a caza.
Os aparellos electrocutantes ou paralizantes.
Os faros, lanternas, espellos e outras fontes luminosas artificiais, menos nas
esperas nocturnas autorizadas para sinalizacin.
As armas automticas ou semiautomticas cun cargador que poida conter
mis de dous cartuchos, as de aire comprimido e as provistas de silenciador
ou de visor para o disparo nocturno, as como as que disparen proxects que
inxecten substancias paralizantes; os rifles do calibre 22, as balas explosivas
e os cartuchos de postas, entendndose por postas aqueles proxects intro-
ducidos nos cartuchos en nmero de dous ou mis e cun peso unitario igual
ou superior a dous gramos e medio.
As aeronaves de calquera tipo ou os vehculos terrestres motorizados, as co-
mo as embarcacins de motor, como lugar desde onde realizar os disparos.
Os lazos e anzois, as como todo tipo de trampas e garamelos, includos cos-
telas, buces ou bstas, fosos, nasas e esparrelas.
O arbolete, as varetas, as ramets, as barracas, os paranys e todo tipo de me-
dios ou mtodos que impliquen o uso do visgo.
Todo tipo de redes ou de artefactos que requiran para o seu funcionamento
o uso de mallas, como as redes abatibles, as redes nboa ou verticais e as re-
des cann.
Os reclamos de especies protexidas, vivos ou naturalizados, e outros recla-
mos vivos cegados ou mutilados, as como todo tipo de reclamos elctricos
ou mecnicos, includas as gravacins.
Calquera outro medio masivo ou non selectivo para a captura ou morte de
pezas de caza.
A utilizacin, preparacin, manipulacin e venda para a sa utilizacin como m-

todos de caza dos medios anteriormente descritos est prohibida, salvo que se dispo-
a de autorizacin administrativa expresa.
11.03 Delitos, faltas e infraccins administrativas
En determinadas circunstancias unha infraccin pode ter carcter de delito ou

falta segundo a lexislacin penal. Neste caso, trasldase o expediente ou a denuncia
136 SECCIN 11
autoridade xudicial. Se esta autoridade non estima a existencia de falta ou delito,

continase o expediente administrativo ata a sa resolucin definitiva.
Delitos de caza
Segundo o Cdigo penal considrase delito:
A introducin ou liberacin de especies da flora ou fauna non autctona,
de xeito que prexudique o equilibrio biolxico, en contra do establecido
nas leis ou disposicins de carcter xeral protectoras das especies da flora
ou fauna.
A caza de especies ameazadas ou a realizacin de actividades que impidan
ou dificulten a sa reproducin ou migracin, en contra do establecido
nas leis ou disposicins de carcter xeral protectoras das especies de fau-
na silvestre, as como o comercio ou trfico con elas ou cos seus restos.
A caza de especies que, anda que non estean ameazadas, estean expresa-
mente prohibidas polas normas especficas sobre a sa caza.
A utilizacin para a caza, sen estar legalmente autorizado, de veleno, me-
dios explosivos ou outros instrumentos ou artes de similar eficacia destru-
tiva para a fauna.
O maltrato con asaamento e inxustificadamente de animais domsticos,
ocasionndolles a morte ou provocndolles lesins que produzan un grave
menoscabo fsico.
O castigo pola comisin destes delitos, segundo o caso, de pena de prisin de
catro meses a dous anos ou multas entre 8 e 24 meses. Nalgunhas ocasins leva apa-
rellada a inhabilitacin especial para o exercicio do dereito a cazar por tempo de dous
ata un mximo de cinco anos. As mesmo, as penas pdense agravar cando afecta a
especies ou subespecies catalogadas en perigo de extincin ou cando o delito se co-
mete en espazos naturais protexidos.
Faltas
Contra os animais domsticos
Deixalos ceibos ou en condicins que poidan ocasionar algn mal.
Abandonar un animal domstico en condicins nas que poida perigar a sa
vida ou a sa integridade.
Maltratar cruelmente os animais domsticos ou calquera outro en espec-
tculos non autorizados legalmente.
SECCIN 11 137
Contra a flora ameazada

Cortar, queimar, arrincar ou recoller algunha especie ou subespecie de flo-
ra ameazada (includas as sas sementes, bulbos, brotes etc.), sen que oca-
sione unha grave afeccin para o medio.
Contra as persoas, o patrimonio, os intereses xerais e a orde pblica

Existen faltas que, anda non afectando o medio, poden ser aplicables
actividade cinextica. As ditas faltas son, polo tanto, aplicables a calquera
persoa, sexa ou non cazador.
As penas pola comisin destas faltas son, por suposto, menores ca cando se trata
de delitos e consisten en multas entre un mnimo de 10 e un mximo de 60 das e,
nalgns casos, pdense impoer arrestos de fin de semana e perodos de traballo ao
servizo da comunidade ou de localizacin permanente.
Infraccins administrativas
Considranse infraccins administrativas en materia de caza as accins ou omi-
sins que infrinxan o establecido na Lei de caza de Galicia, clasifcanse en leves, graves
e moi graves.
Infraccins leves
1. Cazar sendo menor de dezaseis anos.
2. Cazar con armas de fogo sen ter acadada a maiora de idade cando se faga a
mis de cincuenta metros do cazador maior de idade encargado da vixilancia
do menor ou cando non se cumpran as sas indicacins.
3. Non vixiar eficazmente as actividades cinexticas do menor que utilice armas
de fogo o cazador maior de idade encargado desa vixilancia.
4. Non levar consigo durante o exercicio da caza a documentacin preceptiva,
anda sendo titular dela.
5. Abater ou intentar abater unha peza que fose levantada e sexa perseguida
por outro ou outros cazadores e polos seus cans.
6. Practicar a caza dacabalo cando non se dispoa de autorizacin para iso.
7. azar pombas nos seus bebedoiros habituais ou a menos de mil metros dun
pombal agroindustrial debidamente sinalizado.
8. Establecer pombais agroindustriais sen autorizacin.
9. Cazar pombas mensaxeiras, deportivas ou bochonas que tean as marcas
establecidas para o efecto.
138 SECCIN 11
10. Non impedir en poca hbil que os cans propios vaguen sen control por te-
rreos cinexticos.
11. Transitar con cans sen a debida dilixencia para evitarlles molestias s pezas
de caza, s cras ou aos seus ovos.
12. Non exercer a debida vixilancia sobre os cans pastores de gando para evi-
tar que lles causen prexuzos ou molestias s pezas de caza.
13. Incumprir as normas que regulen o adestramento de cans nas zonas que se
establezan para o efecto.
14. Non cumprir as normas sobre caza en camios e augas pblicas que atrave-
sen ou linden con terreos sometidos a rxime cinextico especial, ou cazar
nestes lugares sen o debido permiso.
15. Incumprir as normas que se establezan sobre a actividade cinextica en re-
lacin con determinados terreos por razn de cultivos ou repoboacins fo-
restais.
16. Calquera prctica que tenda a alterar e alarmar, atraer ou espantar a caza
en terreos alleos ou zonas protexidas.
17. Infrinxir o disposto respecto da entrega e do cobro de pezas de caza feri-
das ou mortas que entren en terreos cinexticos doutra titularidade, can-
do o peticionario de acceso acredite que a peza foi ferida en terreo onde
lle estaba permitido cazar.
18. Entrar con armas ou cans en terreos abertos sometidos a rxime cinexti-
co especial para cobrar unha peza de caza menor ferida fra del, sempre
que se encontre en lugar visible desde o lindeiro.
19. Infrinxir as limitacins ou prohibicins que regulen o exercicio da caza en
terreos sometidos a rxime cinextico especial cando o infractor estea en
posesin do correspondente permiso para exercitar a caza neles.
20. Incumprir o que se estableza regulamentariamente sobre a caza de aves
migratorias.
21. Contravir as disposicins sobre a caza de aves acuticas desde postos fixos
e sobre cans de persecucin ou cetrera.
22. Practicaren a caza con armas ou con calquera outro medio ou arte os auxi-
liares dos cazadores que asistan en tal calidade.
23 Estar en posesin de armas ou municins non permitidas para a modalidade
de caza que se estea practicando.
24. Solicitar a licenza de caza estando inhabilitado para obtela por resolucin
firme, en tanto dure a inhabilitacin ou estea pendente de pago algunha
sancin firme.
SECCIN 11 139
25. Posur sen autorizacin ou identificacin lazos, trampas, garamelos, coste-

las, buces, nasas ou esparrelas, arbolete, varetas, ramets, barracas ou pa-
ranys, artefactos que requiran para o seu uso o funcionamento de mallas,
redes abatibles, redes nboa ou verticais ou redes cann, todo tipo de me-
dios que impliquen o uso de visgo, furns e postas, entendendo por tales
aqueles proxects mltiples que tean un peso igual ou superior a 2,5 gra-
mos.
26. Posur, con fins de caza, aparellos electrocutantes ou paralizantes, cebos,
gases ou substancias velenosas, paralizantes, tranquilizantes, atraentes ou
repelentes, produtos para crear rastros de olor, explosivos, anzois e ara-
mes.
27. Anelar ou marcar pezas de caza sen a debida autorizacin, ou non remitirlle
Administracin os aneis ou as marcas oficiais que posan as pezas abati-
das.
28. Incumprir as condicins que se fixen nas autorizacins para realizar batidas.
29. Incumprir a obriga de dar conta do resultado das caceras.
30. Incumpriren os cazadores as limitacins contidas no Plan de ordenacin ci-
nextica oficialmente aprobado, ags que estivese tipificado como infrac-
cin especfica de maior gravidade nesta lei.
31. Non cumprir as disposicins especficas ditadas ou cursadas aos titulares de
terreos suxeitos a rxime cinextico especial sobre o seu funcionamento.
32. Transportar caza morta sen cumprir as disposicins que a regulen ou non
cumprir cos requisitos que, para o efecto, se establezan.
33. Transportar en vehculos motorizados armas desenfundadas e listas para o
seu uso, anda que non estivesen cargadas, en poca hbil.
34. Estar en posesin, en pocas de veda, de pezas de caza menor mortas das
que non poida xustificarse suficientemente a sa procedencia.
35. En xeral, incumprir os requisitos, as obrigas, as limitacins ou as prohibi-
cins establecidas nesta lei, cando non sexa constitutivo de infraccin gra-
ve ou moi grave.
Infraccins graves
1. Cazar ou portar medios dispostos para a caza sen autorizacin ou sen cum-
prir os requisitos establecidos en tempo de veda, pocas, horas, lugares ou
circunstancias prohibidas.
2. Cazar non sendo titular de licenza ou estando inhabilitado para iso.
3. Falsear os datos na solicitude da licenza de caza.
4. Cazar con redes ou artefactos que requiran para o seu uso o funcionamento
de mallas, redes abatibles, redes nboa ou verticais ou redes cann.
140 SECCIN 11
5. Cazar utilizando algn dos procedementos ou instrumentos relacionados nos

nmeros 25 e 26 das infraccins leves, as como calquera outro medio masi-
vo ou non selectivo.
6. Utilizar animais vivos, mortos ou naturalizados como reclamo, sen autoriza-
cin expresa ou en contra das disposicins establecidas nela.
7. Aproveitar de xeito abusivo e desordenado as especies naturais existentes
en terreos suxeitos a rxime cinextico especial ou incumprir os plans de or-
denacin e aproveitamento aprobados. A sancin poder levar aparellada a
suspensin ou revogacin do dito rxime especial.
8. Impedirlle autoridade ou aos seus axentes o acceso a terreos suxeitos a r-
xime cinextico especial ou non mostrar a sa documentacin, as como im-
pedir ou resistirse sa inspeccin.
9. Incumpriren os titulares de terreos suxeitos a rxime especial calquera das
condicins impostas na autorizacin. A sancin pode levar aparellada a sa
anulacin.
10. Non sinalizar debidamente os terreos cinexticos sometidos a rxime cinex-
tico especial. A sancin pode levar aparellada a suspensin da autorizacin.
11. Comercializar, introducir, soltar ou transportar exemplares de caza vivos ou
mortos ou ovos de especies cinexticas, incumprindo os requisitos previstos
na normativa vixente.
12. Explotar industrialmente a caza sen autorizacin ou incumprir as condicins
fixadas nesta.
13. Cazar, comercializar, posur ou transportar pezas de caza, vivas ou mortas,
calquera que sexa a sa idade ou sexo, no caso de que sexan notorios, cando
non concorden cos legalmente permitidos.
14. Negarse inspeccin por parte dos axentes da autoridade de bornais, ces-
tos, sacos, armas ou outros aparellos ou medios, cando sexan requiridos pa-
ra iso.
15. Obstrur os labores de investigacin do paradoiro de pezas de caza ilegal-
mente cobradas.
16. Negarse a mostrarlles a documentacin pertinente para o exercicio da caza
aos axentes forestais ou a outros axentes da autoridade que o requiran.
17. Infrinxir as normas especficas da orde xeral de vedas e demais disposicins
concordantes respecto do exercicio da caza en terreos cinexticos.
18. Infrinxir as limitacins e prohibicins que regulen o exercicio da caza en te-
rreos sometidos a un rxime cinextico especial cando o infractor non estea
en posesin do correspondente permiso para exercitar a caza neles.
SECCIN 11 141
19. Non declararen os titulares ou xestores de terreos sometidos a un rxime

cinextico especial as epizootias ou envelenamentos que afecten a fauna
existente neles ou incumprir as medidas que se diten para a sa prevencin
ou erradicacin.
20. Posur pezas de caza maior, viva ou morta, con procedencia que non poida
acreditarse debidamente.
21. Alterar os precintos e as marcas regulamentarios.
22. Pechar ou cercar terreos con fins cinexticos sen autorizacin ou sen cum-
prir os requisitos establecidos nela, as como danar ou alterar os que este-
an autorizados.
23. Cazar con armas de fogo sen cumprir as medidas de seguridade que regu-
lamentariamente se especifiquen.
24. Cazar en lia de retranca facendo uso de armas de fogo, tanto se se trata
de caza maior como de caza menor.
25. Cazar con armas que disparen en refachos ou con armas automticas ou
semiautomticas provistas de cargador que poida conter mis de dous car-
tuchos, as como coas dotadas de silenciador, visor para o disparo nocturno
ou municin non autorizada.
26. Abrir portelos en cercas ou valados ou construr artefactos, trampas, ba-
rreiras ou calquera outro dispositivo que sirva ou poida servir para benefi-
ciarse da caza, as como destrur ou danar as instalacins destinadas pro-
teccin e ao fomento da caza.
27. Cazar en terreos sometidos a rxime cinextico especial ou terreos cerca-
dos, anda cando non se cobrase ningunha peza, sen estar en posesin do
correspondente permiso.
28. Portar armas de caza desenfundadas, sen a oportuna autorizacin, cando
se transite polo campo en poca de veda.
29. Cazar con armas ou medios que precisen de autorizacin especial sen estar
en posesin do correspondente permiso.
30. Realizar monteras, batidas e encirramentos sen a oportuna autorizacin.
31. Cazar sen ter contratado o seguro obrigatorio do cazador ou telo caduca-
do.
32. Destrur, alterar ou cambiar os sinais indicadores da condicin cinextica
dun terreo.
33. Facer uso indebido de armas raiadas ou escopetas de caza en zonas de se-
guridade ou proximidades.
34. Atriburse indebidamente a titularidade de terreos sometidos a rxime ci-
nextico especial.
142 SECCIN 11
35. Destrur tobeiras, zonas de cra ou espazos de reunin habitual das espe-
cies da fauna silvestre, tanto cinextica como non cinextica.
36. Arrendar ou ceder a ttulo oneroso ou gratuto as autorizacins para o
aproveitamento cinextico de terreos sometidos a rxime cinextico espe-
cial. A sancin levar aparellada a anulacin da autorizacin.
37. Cazar fra do perodo comprendido entre unha hora antes da sada do sol
e unha hora despois do seu ocaso, ags autorizacin expresa.
38. Cazar cando, por circunstancias meteorolxicas ou calquera outra circuns-
tancia, estea reducida a visibilidade, de forma que poidan producirse peri-
gos para as persoas ou para os seus bens.
39. Cazar servndose de animais ou vehculos como medio de ocultacin.
40. Entrar con armas ou outras artes autorizadas en terreo cercado ou con
prohibicin permanente de cazar, non acollido a outro rxime cinextico es-
pecial, cando existan nos seus accesos sinais ou carteis que prohiban a caza
no seu interior.
41. Incumprir por parte dos talleres de taxidermia a obriga de levar un libro re-
xistro no que conste a procedencia do animal e mais a obriga de absterse
de recibir e preparar a peza que non vea acompaada da documentacin
e dos precintos acreditativos da sa orixe.
Infraccins moi graves

1. Cazar en refuxios de fauna ou reservas de caza ou naquelas zonas dos espa-
zos naturais protexidos onde o exercicio da caza estivese expresamente pro-
hibido sen estar en posesin dunha especial autorizacin, anda que non se
cobrase ningunha peza.
2. Soltar especies exticas ou animais infectados.
3. Usar explosivos, velenos ou outras substancias txicas co fin de cazar ou eli-
minar especies animais.
4. Falsear intencionadamente os datos para a obtencin de autorizacins e
concesins ou para a inscricin nos rexistros correspondentes.
5. Cazar servndose ou aproveitndose do lume ou dos seus efectos.
6. Envelenar terreos cando poida ocasionarlles danos s persoas, aos animais
domsticos ou fauna silvestre.
7. Agredir ou adoptar actitudes ameazantes cos axentes da autoridade cando
se encontren no exercicio das sas funcins.
8. Transportar en vehculos motorizados, embarcacins ou aeronaves armas
desenfundadas e listas para o seu uso, anda que non estivesen cargadas, en
poca de veda, en horas non hbiles ou en zonas vedadas.
SECCIN 11 143
9. Instalar peches electrificados con fins cinexticos.

10. Destrur os aniadoiros ou as reas de cra das especies cinexticas.
11. Cazar baixo a influencia de estupefacientes, alcohol, substancias psictropas
ou calquera outra droga que altere sensiblemente as facultades normais do
cazador ou a sa capacidade de reaccin, cando as o acrediten as probas
previstas, ou negarse a realizar as correspondentes probas para a sa detec-
cin requiridas polos axentes da autoridade.
12. Cazar empregando faros, lanternas, espellos e outras fontes luminosas arti-
ficiais, dende aeronaves de calquera tipo, vehculos motorizados ou embar-
cacins en movemento.
As infraccins administrativas prescriben, no prazo de dous anos, as moi graves;
no dun ano, as graves; e no de seis meses, as leves.
Sancins
As infraccins administrativas tipificadas nas epgrafes anteriores sern sancionadas:
a) As infraccins leves, con multa de 60 a 600 euros.
b) As infraccins graves, con multa de 600,01 a 6.000 euros.
c) As infraccins moi graves, con multa de 6.000,01 a 30.000 euros.
En funcin da gravidade da infraccin, a sancin tamn poder levar aparellada a
suspensin da actividade cinextica ou a inhabilitacin para ser titular de terreos so-
metidos a rxime cinextico especial dun a cinco anos.
No caso de infraccins graves, as sancins correspondentes podern levar apare-
llada a retirada e revogacin da licenza de caza e a inhabilitacin para obtela durante
un prazo dun ano e un da ata cinco anos. No caso de infraccins moi graves, o prazo
poder ser de cinco anos e un da ata dez anos.
Sern elementos que se tern en conta para a graduacin das sancins:
a. A intencionalidade.
b. A transcendencia social e o prexuzo causado aos recursos cinexticos, s es-
pecies includas en calquera dos catlogos de especies ameazadas ou aos h-
bitats.
c. A situacin de risco creada para as persoas ou para os bens.
d. O nimo de lucro e o beneficio obtido.
e. A natureza e o volume dos medios ilcitos empregados.
f. A reincidencia ou reiteracin nun perodo dun ano. De apreciarse esta cir-
cunstancia, o importe da multa poder incrementarse nun 50%.
g. No caso de concorrencia de das ou mis infraccins, impoerase a sancin
correspondente de maior gravidade.
144 SECCIN 11
11.04 Comisos de armas, artes e pezas de caza
Toda suposta infraccin administrativa grave ou moi grave en materia de caza le-
va consigo o comiso cautelar da caza, viva ou morta, que fose ocupada, as como das
artes e materiais que se utilizasen para cometer o feito.
No caso de ocupacin de caza viva, o axente denunciante adoitar as medidas
precisas para o seu depsito no lugar idneo ou proceder a liberala se estima que
pode continuar con vida.
No caso de ocupacin de caza morta til para o consumo, ser entregada nun
centro benfico. No caso da existencia de trofeos, estes sern postos disposicin da
autoridade cinextica competente. En calquera caso, o axente denunciante expedira-
lle recibo do comisado ao denunciado, no que constar o seu destino e a sa posta
disposicin da autoridade correspondente.
Se ao cometer unha infraccin se utilizasen cans, furns, aves de presa, reclamos
ou outros animais dos que estivese autorizada a sa posesin, estes quedarn en de-
psito do denunciado e o comiso ser substitudo polo aboamento dunha cantidade
monetaria.
Retirada e devolucin de armas de caza
1. O axente denunciante proceder retirada das armas e da sa correspon-

dente gua s naqueles casos nos que fosen utilizadas para cometer a pre-
sunta infraccin, por disparo directo, morte de animais non cazables ou dis-
posicin de uso en lugar ou tempo non autorizados. En todo caso, darase re-
cibo no que conste a clase, a marca, o nmero e o posto da Garda Civil onde
quedar depositada.
2. O uso ou a posesin durante o exercicio da caza de armas ou medios non au-
torizados dar lugar sa retirada polo axente denunciante. As armas sern
depositadas no posto da Garda Civil mis prximo a onde se producisen os
feitos denunciados.
3. A negativa entrega da arma ou dos medios cando o presunto infractor se-
xa requirido para iso poder dar lugar a denuncia ante o xulgado competen-
te para os efectos previstos na lexislacin penal e terase como circunstancia
agravante no procedemento administrativo sancionador.
4. As armas ou os medios retirados, se son de lcita posesin e utilizacin de
acordo con esta lei, sern devoltos por algn dos seguintes procedementos:
a. De forma gratuta, cando a resolucin recada no expediente fose
absolutoria ou se proceda ao sobresemento deste.
SECCIN 11 145
b. Gratuitamente, por disposicin expresa do instrutor do expediente,

no suposto de infraccin leve, unha vez tipificada por este a infrac-
cin, logo de solicitude de devolucin polo interesado e sempre que
este non tea pendente de pago sancins por infraccins da Lei de
caza de Galicia.
c. Logo de rescate na conta establecida, cando se fagan efectivas as
sancins e indemnizacins impostas nos supostos de infraccin gra-
ve ou moi grave. Non obstante, o instrutor do expediente poder
acordar, unha vez ditada a proposta de sancin, a devolucin da ar-
ma se o presunto infractor presenta aval bancario que garanta o im-
porte total da sancin e da indemnizacin propostas.
d. No suposto de ocupacin de cans utilizados como medio de captura
ou acoso de animais, aqueles quedarn en depsito do denunciado,
que deber aboar unha cantidade en concepto de rescate.
e. s armas comisadas darselles o destino establecido na lexislacin do
Estado na materia. Os demais medios materiais non rescatados sern
alleados ou destrudos.
11.05 O Rexistro Galego de Infractores de Caza
No Rexistro Galego de Infractores de Caza inscrbense de oficio, mediante sopor-

te informtico, todos os que fosen sancionados por resolucin firme en expediente
incoado como consecuencia do exercicio da actividade cinextica.
As inscricins e variacins que se produzan nos asentos do rexistro seranlle remi-
tidas Rexistro Nacional de Infractores de Caza e Pesca.
11.06 A polica da caza: o coidado e vixilancia da caza
Os axentes forestais
Os axentes forestais actan como rganos da Administracin autonmica galega

no exercicio das funcins de vixilancia e coidado da caza nos montes de Galicia. Deben
levar o uniforme e insignia regulamentarios, as como documento acreditativo da sa
personalidade e carcter, teen carcter de axentes da autoridade sempre que se en-
contren de servizo.
Os axentes forestais da Xunta de Galicia, as como os membros doutros corpos ou
institucins da Administracin que, con carcter xeral, tean encomendadas funcins
de mantemento da orde pblica, son competentes para vixiar o cumprimento da nor-
146 SECCIN 11
mativa vixente en materia de caza, para denunciar as infraccins do establecido na

dita normativa, as como para reter ou ocupar, cando proceda, os medios de caza e
as pezas capturadas.
As autoridades e os seus axentes con competencia en materia cinextica e en ma-
teria sanitaria, no exercicio das sas funcins de vixilancia, inspeccin e control, pode-
rn acceder a todo tipo de terreos, instalacins e vehculos relacionados coa activida-
de cinextica.
No exercicio das sas funcins e sempre que a situacin e as circunstancias o re-
quiran, podern acadar o apoio das forzas e corpos de seguridade do Estado, da poli-
ca autonmica ou de calquera outro corpo de polica con competencias na materia.
Os gardas de campo de caza
Os titulares do aproveitamento cinextico dos terreos cinexticos ordenados (Te-

cor) est obrigados a contar cun servizo de vixilancia que rena as seguintes condi-
cins:
a. Os Tecor debern contar con, polo menos, un garda para cada 50.000 ha ou
fraccin.
b. Varios Tecor estremeiros dunha mesma provincia podern compartir a vixilan-
cia, co anterior requisito de extensin.
c. A gardera tamn poder compartila unha agrupacin de Tecor, anda que non
sexan estremeiros, pero neste caso a agrupacin deber contar cun mnimo de
cinco gardas, nun mximo de tres distritos forestais contiguos e ser de mbito
provincial.
d. Cando o servizo de gardera sexa desempeado a travs dunha entidade fede-
rativa, deber contar con, polo menos, un garda cada 50.000 ha ou fraccin,
un mnimo de tres gardas e ter mbito provincial.
A misin dos gardas de campo de caza consiste en colaborar no cumprimento do
disposto na normativa en materia cinextica cos axentes forestais e cos demais cor-
pos e institucins da administracin que, con carcter xeral, tean encomendadas
funcins de custodia dos recursos naturais. Para estes efectos, teen a consideracin
de axentes da autoridade.
Os membros dos servizos de vixilancia estarn obrigados a denunciar, nun prazo
mximo de corenta e oito horas, todos aqueles feitos que se produzan na demarca-
cin que tean asignada e que presumiblemente constitan infraccins en materia ci-
nextica, as como a colaborar cos axentes da autoridade en materia cinextica, para
o cal debern posur o ttulo de gardas de campo de caza.
Os gardas de campo de caza deben portar uniforme e os distintivos do seu cargo,
as como a documentacin que os identifique como tales.
SECCIN 11 147
Soamente tern a condicin de gardas de campo de caza as persoas maiores de

idade que, logo de obter o certificado de aptitude, sexan acreditados como tales pola
Direccin Xeral de Conservacin da Natureza, por proposta do titular do aproveita-
mento cinextico ao que lle presten os seus servizos.
O carn acreditativo que expida a Consellera de Medio Ambiente e Desenvolve-
mento Sostible ser renovado anualmente no servizo provincial do que dependa cada
garda. Os gardas de campo que fosen acreditados como tales polo Ministerio do Inte-
rior poden desenvolver a sa actividade en Galicia.
Os gardas de campo de caza tern dependencia laboral respecto de quen o con-
trate e, no mbito das sas competencias, actuarn como axentes delegados da au-
toridade competente, e podern, para tal fin, invocar a colaboracin das autoridades
e dos seus axentes.
CUESTIONARIO
- A xornada de caza comeza:

- s 8.00 horas.
- Cando hai suficiente visibilidade.
- Unha hora antes da sada do sol.
- A xornada de caza remata:
- s 19:00 horas.
- Cando non hai visibilidade suficiente.
- Unha hora despois do ocaso, excepto no caso de modalidades de caza nocturna ex-
presamente autorizadas.
- Na prctica da caza do raposo na modalidade de gancho, cal das municins se-
guintes non se debe empregar?
- Municin con peso unitario inferior a 2,5 gramos.
- Municin con peso unitario superior a 2,5 gramos.
- Balas.
- A caza dende embarcacins e vehculos autombiles en movemento est:
- Autorizada nas reservas nacionais de caza.
- Prohibida.
- Autorizada en todo tipo de terreos cinexticos.
- Levar armas os batedores que actan como tales nunha montera una infraccin:
- Leve
- Menos grave
- Moi grave
- Cazar sen licenza unha infraccin:
- Leve
- Menos grave
- Grave
148 SECCIN 11
- Cazar en lia de retranca unha infraccin:

- Menos grave
- Grave
- Moi grave
- Liberar especies exticas ou animais infestados unha infraccin:
- Leve
- Grave
- Moi grave
- Durante canto tempo non se pode cazar nos terreos queimados?
- 1 ano
- 3 anos
- 5 anos
- Cal destas armas est prohibida para a prctica da caza?
- Automticas ou semiautomticas con dous cartuchos no cargador
- Rifles do calibre 22
- Rifles de ferrollo con mira telescpica
- Cal destes mtodos est prohibido? A caza de:
- Perdiz con reclamo
- Lebres con galgo
- A pomba con cimbel de pomba cega
- Cal destas armas ilegal para a prctica da caza?
- Escopeta superposta do calibre 12
- Escopeta con cargador para tres cartuchos
- Escopeta paralela do calibre 16
- Un cazador pode dispararlle a unha peza de caza cando esta foi levantada ou
est sendo perseguida por outro cazador?
- Si, dado que as pezas de caza non son de ningun mentres non se capturen ou aba-
tan mediante o exercicio da caza.
- Non, dado que a peza de caza propiedade dos cazadores que a levantaron.
- Non, mentres dure a persecucin da mesma por parte dos cazadores que a levanta-
ron.
- Na celebracin dun gancho ao xabaril, un cazador colocado nun posto ao que
chegou no seu vehculo pode empregar o seu vehculo como lugar dende o
que pode disparar?
- Si sempre que o vehculo non estea en movemento.
- Non.
- Depende das condicins meteorolxicas.
- De acordo co establecido no artigo 34 da Lei de caza, est prohibido o exerci-
cio da caza:
- En das de escasa visibilidade.
- En das de choiva intensa.
- En das de forte vento racheado.
SECCIN 11 149
- O comiso das pezas de caza realizarase:

- Unicamente cando a infraccin administrativa cometida sexa grave.
- Cando a infraccin administrativa cometida sexa grave ou moi grave.
- Cando se cometa calquera tipo de infraccin administrativa.
- Como clasifica a Lei de caza de Galicia as infraccins?
- Leves, graves e moi graves
- Leves, menos graves e graves
- Leves, menos graves, graves e moi graves
- Cal a conta das sancins graves?
- De 60 a 600
- De 600,01 a 6.000
- De 6.000,01 a 30.000
- Cal o prazo de prescricin das infraccins graves?
- 6 meses
- 12 meses
- 24 meses
- Cal destas actuacins dara lugar retirada da escopeta?
- Cando non se leva o permiso de armas
- Por levar a escopeta montada e cargada nun vehculo
- Por entrar coa escopeta descargada nun Tecor para o que non se dispn de permiso
- Cando prescriben as sancins moi graves?
- 1 ano
- 2 ano
- 3 ano
- Que sancin correspondera por deixar os cans, en poca hbil, vagar sen con-
trol por un Tecor?
- 30
- 290
- 900
- Que sancin correspondera por non cumprir as limitacins caza por razns
de cultivo ou repoboacin forestal?
- 190
- 900
- 9.000
- Que sancin correspondera por cazar empregando fontes luminosas artificiais?
- 300
- 900
- 9.000
- Que sancin correspondera por cazar ocultndose tras un cabalo?
- 130
- 900
- 9.000
150 SECCIN 11
- Que sancin correspondera por negarse a entregar unha peza de caza que
entrou nun Tecor e que foi ferida noutro Tecor?
- 490
- 950
- 19.000
- Que sancin correspondera por cazar aproveitndose da existencia dun in-
cendio forestal?
- 300
- 2.900
- 29.500
- Que sancin correspondera por cazar sen ter contratado un seguro ou estan-
do este caducado?
- 13.000
- 9.000
- 900
- Que sancin correspondera por cazar en lia de retranca?
- 390
- 2.900
- 19.600
- Que sancin correspondera por cazar dende un cabalo sen autorizacin?
- 50
- 590
- 5.900
- De acordo co artigo 57 da Lei de caza, constite infraccin leve cazar:
- Co seguro obrigatorio do cazador caducado.
- Non levando consigo a documentacin preceptiva, anda sendo titular dela.
- En zonas prohibidas sen autorizacin.
- Cal a distancia mxima que se pode separar o cazador menor de idade maior
de dezaseis anos que leva unha arma de fogo do cazador maior de idade en-
cargado da vixilancia do menor?
- Os cazadores menores de idade non poden levar armas de fogo.
- 25 metros.
- 50 metros.
- Cal dos seguintes grupos de especies cinexticas poden ser cazadas en das
de neve se esta cobre de forma continua o chan?
- Calquera ave.
- A caza maior de alta montaa.
- A caza maior de alta montaa e calquera ave non migratoria.
- Ao cabo de canto tempo prescriben as infraccins Lei de caza cando son leves?
- Tres meses.
- Seis meses.
- Un ano.
SECCIN 11 151
- As infraccins graves, ademais de ser sancionadas con multa e retirada da licenza

de caza, sancionaranse con inhabilitacin para obter a devandita licenza de:
- Seis meses a un ano.
- Un ano e un da a tres anos.
- Un ano e un da a cinco anos.
- As infraccins moi graves ademais de ser sancionadas con multa e retirada da li-
cenza de caza, sancionaranse con inhabilitacin para obter a devandita licenza de:
- Un ano e un da a tres anos.
- Un ano e un da a cinco anos.
- Cinco anos e un da a dez anos.
- Se se aprecia nunha infraccin reincidencia ou reiteracin nun perodo dun
ano, en que porcentaxe poder incrementarse o importe da multa?
- 25 %.
- 50 %.
- 100 %.
- Que destino debe drselle caza morta que apta para o consumo que foi co-
misada a raz dunha infraccin Lei de caza?
- A caza morta non pode ser comisada.
- Entregarase no posto da Garda Civil mis prximo.
- Ser entregada nun centro benfico.
- Quen ten a competencia para impoer sancins leves segundo a Lei de caza
de Galicia?
- Os Delegados provinciais da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sos-
tible.
- O Director Xeral de Montes e Medio Natural.
- O Conselleiro de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
- Quen ten a competencia para impoer sancins graves segundo a Lei de caza
de Galicia?
- Os Delegados provinciais da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sos-
tible.
- Quen ten a competencia para impoer sancins moi graves segundo a Lei de
caza de Galicia?
- O consello da Xunta.
- As sancins previstas na Lei de caza tipificadas como graves prescriben ao ca-
bo de:
- Seis meses.
- Un ano.
- Dous anos.
152 SECCIN 11
- Durante canto tempo se pode prohibir cazar nas zonas recentemente refores-
tadas?
- Dous anos
- Segundo o perodo de corta da especie
- Determinadas pocas
- Segundo a Lei de caza, non est permitido:
- Transportar en vehculos motorizados armas desenfundadas, listas para o seu uso e
cargadas.
- Transportar en vehculos motorizados armas desenfundadas, listas para o seu uso,
anda que non estivesen cargadas.
- Transportar en vehculos motorizados armas desenfundadas
- Respecto a un pombal autorizado cuxa localizacin estea debidamente sinaliza-
da, queda prohibido dispararlles s pombas a unha distancia deste inferior a:
- 100 metros.
- 500 metros.
- 1.000 metros.
- Poden utilizarse animais vivos, mortos ou naturalizados como reclamo para a
caza?
- En ningn caso.
- Si, pero con autorizacin expresa.
- Si, non sendo necesaria ningunha autorizacin especial.
- Segundo a Lei de caza, entndese por postas aqueles proxects mltiples cuxo
peso sexa igual ou superior a:
- 1 gramo.
- 2,5 gramos.
- 3 gramos.
- Que organismo o que nomea os gardas de campo de caza?
- A Delegacin Provincial da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sosti-
ble
- As armas ou medios non autorizados pola lei de caza que sexan retirados po-
los axentes denunciantes sern depositadas:
- Na Delegacin de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible da provincia corres-
pondente.
- No posto da Garda Civil mis prximo.
- En calquera posto da Garda Civil.
- Un Tecor de 2.000 ha, cantos gardas de campo de caza precisa?
-1
- 1 compartido
- A resposta A e B son certas
SECCIN 11 153
- Unha agrupacin de Tecor que se estende por tres distritos estremeiros den-
tro da mesma provincia, cantos gardas necesita?
- 2 por cada 10.000 has
- 1 por cada Tecor
- 5 para toda la agrupacin
- Cal a duracin do nomeamento dun garda de campo de caza?
- 2 anos
- 4 anos
- 5 anos
- Cal o prazo mximo que teen os gardas de campo de caza para facer as de-
nuncias?
- 24 horas
- 48 horas
- 72 horas
- obrigatorio que un terreo cinextico dispoa dun servizo de vixilancia?
- Non, nunca obrigatorio.
- Soamente nas reservas de caza e refuxios de fauna xestionados pola Consellera de
Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
- Soamente nos terreos cinexticamente ordenados.
154 SECCIN 11
Seccin 12.
Transporte, comercializacin
e consumo das pezas de caza
En Galicia, as especies cinexticas cazables e que poden comercializarse son:
Pato real Coello

Perdiz rubia Raposo
Faisn comn Xabaril
Pombo torcaz Cervo
Pomba zura Corzo
Paspalls Gamo
Lebre Mufln
A comercializacin, transporte ou posesin de pezas de caza vivas ou mortas de-

be cumprir as normas sanitarias correspondentes. En particular, as pezas cobradas
nas modalidades de caza maior, para poder librar as sas carnes ao comercio, deben
someterse aos recoecementos sanitarios previstos na lexislacin especfica. En rela-
cin co anteriormente exposto, soamente pode ser comercializada a carne de caza
que proceda de establecementos expresamente autorizados e controlados sanitaria-
mente (debern cumprir as condicins sanitarias e de sanidade animal que establece o
Real decreto 640/2006, do 26 de maio) e deberase expoer venda debidamente
marcada e identificada.
No tocante ao transporte e posesin de pezas de caza, podemos diferenciar os
seguintes supostos:
SECCIN 12 155
Pezas de caza viva
Para a posesin de pezas de caza vivas en catividade, necesario contar con au-
torizacin da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
No seu transporte debe acompaarse dunha gua de transporte que ser expedi-
da polo veterinario oficial responsable da zona de orixe, e na que se certificar o esta-
do sanitario dos animais.
Pezas de caza morta
Para as especies de caza maior, establcese a obrigatoriedade da marcaxe da pe-

za no momento da sa captura mediante un precinto deseado para o efecto, que
deber levar durante o transporte, tanto dentro como fra do monte.
Imaxe de precinto
empregado para a marcaxe
de pezas de caza maior
Anualmente proporcinanselle ao titular do aproveitamento cinextico tantos

precintos como nmero de pezas se autoricen para esa tempada.
Estes precintos estn numerados, son de materia plstica e dispoen dun sistema
que non permite a sa apertura una vez pechados (tipo "brida"). Estn provistos dun
sistema que permite identificar das, meses e anos, as como as caractersticas do ani-
mal capturado.
Os precintos colocaranse no corpo da peza, de xeito que non poida desprenderse
antes do seu despezamento e que poida valer para a sa identificacin.
Cando se realiza o despezamento da caza capturada, para realizar o seu transpor-
te necesario que o gua (nos axexos), o responsable da cacera (en ganchos ou mon-
teras) ou o propio cazador (nas esperas), baixo a sa responsabilidade, expedida unha
156 SECCIN 12
gua, asinada e datada, para o transporte dos restos das pezas abatidas. necesario
facer unha relacin das bolsas ou dos receptculos de todo tipo nos que se transpor-
tan, con expresin aproximada do peso dos restos que se depositan en cada un deles.
No caso de que se repartan entre varias persoas, necesaria unha gua para cada un-
ha delas, cos mesmos requisitos antes sinalados, facendo referencia ao nmero de
precinto asignado peza de caza capturada.
Consumo de carne de caza
A responsabilidade de garantir que a carne de caza apta para o seu consumo re-
cae en todos os que interveen no seu proceso de comercializacin.
Debe prestarse especial atencin s condicins sanitarias e de sanidade animal
que establece o Real decreto 640/2006, do 26 de maio. Anda que este texto non se
lles aplica s carnes procedentes da caza e destinadas ao autoconsumo polo cazador,
para reducir os posibles riscos, a Administracin aconsella sobre o procedemento
adecuado para manipular as pezas cobradas e informa sobre a conveniencia de que
as sas carnes sexan sometidas a unha inspeccin veterinaria post mortem, especial-
mente no referente triquinose (xabaril).
Se vostede, cazador, decide consumir as pezas cazadas, deber ser prudente e ter
en conta as seguintes normas mnimas de actuacin:
1. Un profesional veterinario especializado quen mellor o/a poder aconsellar

sobre as recomendacins hixinico-sanitarias que hai que ter en conta.
2. Ao abater unha peza de caza maior, importante que o sangrado se efecte
rapidamente.
3. O animal cazado deber permanecer o menor tempo posible no chan e debe-
rase trasladar nun medio de transporte limpo a un lugar onde poida ser es-
folado e eviscerado dun xeito hixinico.
4. O esfolado e eviscerado realizarase preferiblemente co animal colgado polas
patas traseiras, evitando o contacto da carne con superficies sucias e o ac-
ceso de insectos e roedores. Utilizaranse utensilios e vestimenta axeitados,
lavados e desinfectados convenientemente.
5. aconsellable non consumir a carne sempre que se observen sntomas ou
exista sospeita dalgunha enfermidade.
6. A carne de xabaril deberase someter sempre a unha anlise de triquina, leva-
da a cabo por un veterinario.
7. Retiraranse do consumo humano e do consumo animal as rachadelas produ-
cidas por mordedura de cans e polo uso de municin, as como as zonas ad-
xacentes. Tamn as canais ou partes destas que presenten anomalas na sa
SECCIN 12 157
consistencia, olor ou cor, as como as partes afectadas por lesins, abscesos

e tumores.
8. As pezas de caza non se amontoarn, arrefriaranse o antes posible por de-
baixo de 7 C, e manteranse a esta temperatura para evitar o crecemento
microbiano.
9. As vsceras e os refugallos non comestibles non se deixarn abandonados no
campo. Enterraranse de xeito que non poidan acceder a eles outros animais
ou levaranse en contedores estancos a lugares onde se poidan tratar conve-
nientemente.
10. Non lles dea nunca as vsceras cras aos cans, xa que isto contribe a man-
ter ciclos parasitarios no mbito familiar e no ambiente en xeral.
11. Cando detecte algunha enfermidade no animal, comunquello ao Servizo Pro-
vincial de Conservacin da Natureza ou Direccin Xeral de Conservacin da
Natureza.
CUESTIONARIO
- Nun gancho realizado nun Tecor cobrronse un total de catro xabars, a carne
destes exemplares vai ser distribuda entre os cazadores que participaron na
cacera, os ditos cazadores para realizar o transporte destes restos deben:
- Colocar un precinto a cada bolsa de transporte.
- Levar unha gua expedida polo responsable da cacera.
- Coa autorizacin para realizar o gancho suficiente.
- Cal das seguintes afirmacins falsa?
- En ningn caso as pezas cazadas nun terreo cinextico-deportivo podern comer-
cializarse
- En ningn caso as pezas cazadas nunha explotacin cinextica podern comerciali-
zarse
- Nas explotacins cinexticas est permitida a produccin de pezas de caza
158 SECCIN 12
Seccin 13.
Propiedade das pezas
de caza
C
ando a caza se practica de acordo co establecido na Lei de caza de Galicia e a
normativa que a desenvolve, o cazador adquire a propiedade das pezas de
caza "por ocupacin", entendndose ocupadas as pezas de caza no momento
da sa morte ou cobro, de xeito que o titular do aproveitamento dun terreo cinexti-
co ten o dereito de aproveitar as especies cinexticas que se encontren neste, pero
non o dono destes animais.
O cazador que fira unha peza en terreo no que est autorizado para cazar ten de-
reito ao seu cobro anda que entre en propiedade allea. Cando o terreo alleo estivese
cercado, necesitar permiso do titular ou do seu representante para penetrar nel e,
se lle fose negado, ter dereito a que se lle entregue a peza ferida ou morta se fose
atopada e puidese ser aprehendida.
En terreos abertos sometidos a rxime cinextico especial e para pezas de caza
menor, non ser necesario o permiso ao que se refire o pargrafo anterior cando o
cazador entre a cobrar a peza s, sen armas nin can.
Cando un ou varios cazadores levantasen e perseguisen unha peza de caza, cal-
quera outro cazador deber absterse, en tanto dure a persecucin, de abater ou in-
tentar abater a devandita peza. Entndese que unha peza de caza perseguida can-
do o cazador que a levantou, con ou sen axuda de can ou doutros medios, vai no seu
seguimento e ten unha razoable posibilidade de cobrala.
Cando haxa dbida respecto da propiedade das pezas de caza, aplicaranse os usos
e costumes do lugar. No seu defecto, a propiedade corresponderalle ao cazador que
lle dese morte cando se trate de caza menor, e ao autor do primeiro sangue cando se
trate de caza maior.
SECCIN 13 159
CUESTIONARIO
- Cando un cazador fere unha peza de caza en terreo no que est autorizado
para cazar e coa finalidade de cobrala, pode entrar en terreo distinto no que
non est autorizado para practicar a caza?
- En ningn caso.
- En todos os casos, sempre que entre s, sen armas nin can.
- En terreos abertos sometidos a rxime cinextico especial, e para pezas de caza me-
nor, cando o cazador entre a cobrala peza s, sen armas nin can, ou en terreos cer-
cados con autorizacin do seu titular ou representante.
- No transcurso dun gancho, se un corzo sae a varios postos e ferido nun deles e re-
sulta morto e cobrado noutro distinto, a que cazador lle corresponde a peza de caza?
- Ao que matou e cobrou o corzo
- Ao xefe de cuadrilla
- Ao cazador que lle ocasionou o primeiro sangue
- Un cazador dispara sobre unha peza de caza menor e frea dentro dos terreos dun
Tecor, pero a peza chega ata un terreo excludo do citado Tecor, onde morre. Se o de-
vandito terreo est cercado, como deber obrar o cazador para recuperar a peza?
- O cazador poder entrar a pola peza sen necesidade de permiso, sempre que o faga
s, sen armas nin can.
sen armas nin can, pero non fai falta que o faga s.
- Necesitar permiso do titular do terreo ou do seu representante para entrar a pola
peza, e se se lle nega o permiso pedir que lla/llela entreguen se fose achada e pui-
dese ser aprehendida.
- Durante unha cacera xorde a dbida de a quen lle pertence unha peza. O ca-
zador 1 quen lle deu morte, pero o cazador 2 foi o autor do primeiro san-
gue. Se se trata dun raposo e non existen usos e costumes no lugar ao respec-
to, a quen lle pertence a peza?
- Ao cazador 1, porque lle deu morte.
- Ao cazador 2, porque foi o autor do primeiro sangue.
- Deberana repartir a partes iguais, por tratarse dunha peza de caza maior.
- Un cazador dispara sobre unha peza de caza maior e frea dentro dos terreos
dun Tecor, pero a peza chega ata un terreo excludo do citado Tecor, onde
morre. Se o devandito terreo non est cercado, como deber obrar o cazador
para recuperar a peza?
- O cazador poder entrar a pola peza sen necesidade de permiso.
solo, sen armas nin can.
- Necesitar permiso do titular do terreo ou do seu representante para entrar a pola
peza, e se se lle nega o permiso pedir que lla/llela entreguen se fose achada e pui-
dese ser aprehendida.
160 SECCIN 13
Seccin 14.
Armas e cans de caza
14.01 Armas
D
ende o ano 1999, para a obtencin do permiso ou licenza de armas de fogo
necesario superar o Exame de armas, de xeito que non se incidir neste
manual sobre aspectos que xa deben ser superados polos novos cazadores
no devandito exame.
As armas ou medios para a caza divdense en artes (cepos, lazos, trampas, liga
etc.) e armas (escopetas, rifles, arcos, bstas e coitelos). A maior parte da caza de-
portiva practcase con armas de fogo. As nicas armas de fogo permitidas para a ca-
za son as armas longas de nima lisa (escopetas) e as longas de nima raiada fabrica-
das para a caza maior (rifles), con exclusin das armas de guerra e do calibre 22 ame-
ricano. As armas de fogo empregadas no exercicio da caza -rifles e escopetas- basean
o seu funcionamento na ignicin dunha carga de plvora cuxa enerxa desprendida
permite trasladar un ou varios proxects metlicos a longas distancias e gran velocida-
de. A carga de plvora, que vn incorporada xunto cos proxects en cada un dos car-
tuchos, explota ao actuar unha peza percutora sobre o fulminante do cartucho can-
do se tira do gatillo. A explosin prodcese no interior dun compartimento preparado
para aguantar grandes presins denominado recmara, de forma que toda a enerxa
se emprega en enviar o/os proxects a gran velocidade a travs dun longo tubo deno-
minado cann. Este tubo ten como funcin principal estabilizar a traxectoria dos pro-
xects, o que permite acadar con precisin obxectivos distantes. A carga das armas
actuais realzase basculando os canos ou mediante mecanismos que permitan intro-
SECCIN 14 161
ducir o cartucho na recmara pola parte traseira. Ademais, estas armas adoitan dis-
poer de cargadores nos que se poden introducir varios cartuchos, que pasarn di-
rectamente recmara sen necesidade de bascular novamente os canns. As armas
de caza incorporan elementos de puntera no cann destinados a dirixir a arma para o
branco que se desexa alcanzar. As armas automticas son as armas de fogo que se
recargan automaticamente e coas que posible efectuar disparos sucesivos mentres
se mantn accionado o disparador. Estas armas estn prohibidas para a caza. Dentro
das armas de fogo destinadas caza, realizarase unha primeira divisin entre armas
de nima lisa e armas de nima raiada.
ESCOPETAS
De acordo co Regulamento de armas, son de categora 3.2. e son armas de fogo

longas de nima lisa, dicir, que o cann completamente liso no seu interior.
Tipos de escopetas
Monotiro: un s cann, sen depsito de municins.

Paralelas: dous canns dispostos un ao lado do outro, sen depsito de mu-
nicins.
Superpostas: dous canns dispostos un enriba do outro, sen depsito de
municins.
Semiautomticas: teen un s cann e despois de cada disparo recrganse
automaticamente. S posible efectuar un disparo ao accionar o dispara-
dor cada vez, pasando un cartucho do depsito de municin recmara.
Vulgarmente denominbanse "repetidoras", anda que non deben confun-
dirse coas que actualmente clasifica o Regulamento de armas como "de
repeticin".
De repeticin: recrganse despois de cada disparo, mediante un mecanis-
mo accionado polo tirador que introduce na recmara un cartucho coloca-
do previamente no depsito de municins. Denomnanse vulgarmente "de
trombn".
Actualmente as escopetas semiautomticas e de repeticin soamente poden ter

unha capacidade mxima de tres cartuchos, un na recmara e dous no depsito de
municins ou cargador.
162 SECCIN 14
- Partes dunha escopeta
As partes principais dunha escopeta son:

Culata: parte posterior da escopeta. Nela distnguese a garganta (por onde
se empua), o lombo (onde se apoia o pmulo) e a cantoneira ou taln
(onde se apoia o ombreiro). A culata debe estar adaptada s medidas dos
brazos do cazador para un bo encaramento.
Bscula: o bloque central, onde se sitan os mecanismos de disparo e
peche. Na parte inferior atpanse os gatillos (ou gatillo) e na superior, o
sistema de apertura ou o ferrollo no caso de semiautomticas, encargado
de introducir o cartucho na recmara e de expulsalo unha vez disparado.
Gardamns: a parte de madeira situada baixo os canns que comple-
ta o mecanismo de peche e serve para suxeitar a escopeta pola parte
dianteira.
Canns: tubos metlicos por cuxo interior expulsada a municin no dis-
paro. O interior dos canns das escopetas liso. A lonxitude dos canns
vara de 65 a 74 cm, sendo os mis frecuentes de 70 centmetros. Nos ca-
nns atpanse os expulsores ou extractores (ags nas semiautomticas),
que expulsan o cartucho unha vez disparado sen necesidade de accionar
ningn mecanismo; a recmara, onde se sita o cartucho para ser dispara-
do, con lonxitude suficiente para admitir cartuchos de 65 e 70 milmetros
de lonxitude; e o punto de mira, na parte superior ao final do cann.
evidente que as escopetas estn fabricadas para que a recmara aguante unha
determinada presin de gases, esta presin non debe superarse baixo ningn concep-
to, xa que pode producirse a explosin da escopeta. Neste sentido hai que ter espe-
cial coidado en:
- Non utilizar un cartucho dunha determinada lonxitude nunha recmara de
menor lonxitude posto que, en xeral, un cartucho de maior lonxitude ca ou-
tro para un mesmo calibre leva unha carga de plvora maior (mis potencia),
o que orixina unha excesiva presin na recmara.
- Non utilizar un cartucho de inferior calibre ao da escopeta.
Os canns das escopetas adoitan estreitarse cara a boca de sada (choke). O es-
treitamento serve para concentrar os perdigns. O maior ou menor estreitamento
recocese polo nmero de estrelas que leva a arma marcadas: dende unha estrela,
que o mximo estreitamento -denominado full-choke-, ata 4 estrelas que o mni-
mo estreitamento. Ningunha estrela significa que o cann cilndrico.
SECCIN 14 163
- Calibre
O calibre dunha escopeta o dimetro da nima do cann, dicir, o dimetro in-

terior da recmara do cann. Tecnicamente, o calibre nas escopetas refrese ao n-
mero de blas de chumbo dese dimetro que se precisan para completar unha libra
de peso. Diferncianse os seguintes:
Calibre 12: fan falta 12 blas de chumbo dese dimetro para completar un libra.
Calibre 12 mm:: neste caso nomase o calibre polo dimetro interior da recmara.
RIFLES
Segundo o Regulamento de armas pertencen categora 2.2. as armas de fogo

longas raiadas, utilizables para caza maior. Estas responden xeralmente denomina-
cin de rifles, e caracterzanse por ter o interior do cann raiado en espiral, o que lle
confire un veloz movemento de xiro ao proxectil e incrementa enormemente a esta-
bilidade da sa traxectoria e alcance.
- Tipos de rifles
Os rifles poden ser:
- Rifles de accin normal ou de repeticin: teen un s cann e permiten re-

petir o tiro mediante un mecanismo que permite o paso dun cartucho do
depsito de municins recmara expulsando o anterior. Poden ser de fe-
rrollo -con movemento xiratorio ou linear- ou de panca.
- Rifles semiautomticos: teen un s cann e efectan un disparo a cada mo-
vemento do gatillo e de forma automtica explsase a vaa do cartucho
disparado da recmara e introdcese un novo cartucho do depsito de mu-
nicins. Os rifles semiautomticos poden conter como mximo tres cartu-
chos, un na recmara e dous no depsito de municins ou cargador.
- Rifles de bscula: poden ser dun (rifles monotiro) ou de dous canns parale-
los ou superpostos. Precisan ser abertos manualmente mediante unha panca
(o mesmo ca as escopetas) para extraer ou expulsar as vaas dos cartuchos
disparados e introducir outros novos.
164 SECCIN 14
- Calibre
O calibre dun rifle o dimetro interior do seu cann e pdese medir en milmetros
(nomenclatura europea) ou en milsimas de polgada (nomenclatura americana). A no-
menclatura europea nomea os calibres co dimetro do proxectil e a lonxitude do casco,
ambos en milmetros, por exemplo 7 x 64 ou 9,3 x 74. O sistema americano nomea os
cartuchos co dimetro do proxectil en milsimas de polgada, como, por exemplo, o 270
Winchester, facendo referencia a ltima palabra empresa que os deseou. s veces
desgnase polo calibre en sistema mtrico decimal seguido da palabra Magnum, que a
palabra que caracteriza a cartuchera moderna norteamericana, as o 7 mm Remington
Magnum ou, volvendo s milsimas de polgada, 300 Winchester Magnum.
OUTRAS ARMAS
Os arcos e bstas tamn se utilizan para a caza. Segundo o Regulamento de ar-

mas, os arcos son armas de categora 7.5. e as bstas de categora 7.2. En batidas e
monteras frecuente o emprego dos coitelos para rematar as pezas.
14.02 O can de caza
Para a posesin de cans, tanto que estes se utilicen ou non para cazar, dbense
cumprir todas as prescricins establecidas tanto na Lei 1/1993, do 13 de abril, de
proteccin de animais domsticos e salvaxes en catividade, como no Decreto
153/1998, que a desenvolve.
Centrndonos no mbito cinextico, aquela persoa que sexa posuidor dunha man-
da de cans, definida esta como toda agrupacin composta por entre quince e vinte e
cinco cans, tal e como se expoa na seccin referente licenza de caza, debe estar
en posesin da licenza de caza tipo C, e debe o seu titular ocuparse da custodia dos
cans en todo momento.
Atendendo ao anteriormente exposto, os cans empregados como auxiliares na
prctica cinextica en Galicia deben:
- Estar identificados mediante a implantacin subcutnea dunha cpsula lexible
por medios fsicos (microchip homologado). O microchip asgnalle ao animal un
cdigo de identificacin individual que permite diferencialo doutro, relacio-
nando a sa propiedade cunha persoa fsica ou xurdica. Os datos correspon-
dentes identificacin almacnanse nun sistema informtico responsable da
emisin e control dos cdigos de identificacin (Rexistro Galego de Identifica-
cin de Animais de Compaa e de Animais Potencialmente Perigosos, REGIAC).
A base de datos acta como rexistro de censo e identificacin.
- Ter cartilla sanitaria actualizada (vacinacin e desparasitacin).
SECCIN 14 165
Os cans ceibos en vivendas con acceso va pblica deben estar cercados, de ma-
neira que non poidan alterar ou asustar os viandantes. Nas vas pblicas, os cans de-
ben ir provistos de buceira, cadea ou correa e colar con identificacin do propietario.
As infraccins relacionadas coa proteccin de animais domsticos e salvaxes en

catividade (Lei 1/1993, do 13 de abril) clasifcanse en:
Infraccins leves
a. Maltrato dos animais que non lles cause dor.

b. A venda, doazn ou cesin de animais a menores de 14 anos ou inca-
pacitados, sen autorizacin de quen tea a sa patria potestade, tu-
tela ou custodia.
c. A doazn de animais de compaa como premio.
d. Non manter o animal en boas condicins hixinico-sanitarias.
e. Mantelos en instalacins inadecuadas.
f. Non facilitarlles a alimentacin adecuada s sas necesidades.
g. A utilizacin de animais en traballos que os inmobilicen, causndolles
dor.
h. Exercer a venda ambulante de animais fra dos mercados e feiras
autorizados.
i. A carencia ou posesin incompleta do arquivo de fichas clnicas dos
animais obxecto de tratamento obrigatorio ou vacinacin.
j. A posesin dun can non censado conforme ao previsto na lei.
k. O sacrificio de animais en lugares pblicos.
l. A non recollida inmediata dos excrementos evacuados por un animal
de compaa na va pblica.
m. Calquera outra actuacin que vulnere o disposto na lei e que non
estea tipificada como infraccin grave ou moi grave.
166 SECCIN 14
Infraccins graves
a. Maltrato dos animais que lles cause dor ou lesins.

b. Mutilalos sen necesidade ou sen o adecuado control veterinario.
c. Abandonalos.
d. A venda ambulante reiterada de animais en xeral fra dos establece-
mentos, feiras e mercados legalmente autorizados.
e. A venda de animais salvaxes en catividade fra dos establecementos
autorizados.
f. O incumprimento das obrigas sinaladas nos artigos 3, 4 e 5 da lei, sal-
vo o disposto no artigo 22.1.b).
g. A subministracin de estimulantes non autorizados ou substancias
que poidan atentar contra a sa sade, excepto cando sexa por
prescricin facultativa.
h. A non vacinacin ou non tratamento obrigatorio dos animais.
i. A venda de animais enfermos, salvo que se trate dun vicio oculto,
non coecido polo vendedor.
j. A cra ou comercializacin de animais sen cumprir os requisitos co-
rrespondentes.
k. A posesin de animais perigosos sen as medidas de proteccin que
se fixen.
l. O incumprimento de calquera outra das condicins impostas nas au-
torizacins administrativas.
m. Considerarase, as mesmo, como infraccin grave a reincidencia en
infraccin leve, entendendo que existe tal reincidencia cando se co-
mete unha infraccin leve do mesmo tipo ca a que motivou unha
sancin anterior no prazo de trescentos sesenta e cinco das seguin-
tes notificacin desta; requrese que a resolucin sancionadora ad-
quira firmeza.
a. Maltrato dos animais que lles cause a morte.

b. A organizacin e celebracin de espectculos, pelexas ou outras acti-
vidades con animais que impliquen crueldade ou maltrato ou poidan
ocasionarlles sufrimentos.
c. A venda de animais con enfermidade infecto-contaxiosa coecida.
SECCIN 14 167
d. A venda de animais para experimentacin sen a debida autorizacin ou a cen-

tros non autorizados.
e. A esterilizacin ou o sacrificio de animais sen control facultativo.
f. A reiteracin en faltas graves.
g. Considerarase, as mesmo, como infraccin moi grave a reincidencia en in-
fraccin grave, entendendo que existe tal reincidencia cando se comete unha
infraccin grave do mesmo tipo ca a que motivou unha sancin anterior no
prazo de trescentos sesenta e cinco das seguintes notificacin desta; re-
qurese que a resolucin sancionadora adquira firmeza.
Sancins
a. As infraccins leves, con multa de 30 a 300 euros.

b. As infraccins graves, con multa de 300,01 a 3.000 euros.
c. As infraccins moi graves, con multa de 3.000,01 a 15.000 euros.
POSESIN DE CANS POTENCIALMENTE PERIGOSOS
De acordo co establecido no Decreto 90/2002, do 28 de febreiro, polo que se regula a

posesin de animais potencialmente perigosos na Comunidade Autnoma de Galicia, consid-
ranse cans potencialmente perigosos aqueles nos que concorran calquera das seguintes con-
dicins:
a) Cans que tivesen algn episodio de agresins a persoas ou ataques de certa

entidade a animais ou a cousas.
b) Cans que fosen adestrados para a garda e defensa.
c) Cans que, polas sas caractersticas raciais, puidesen ser aptos para o ades-
tramento para a garda e defensa e, en concreto, os pertencentes s razas
seguintes: american stafforshire terrier, pit bull terrier, bullmastif, dober-
mann, dogo arxentino, dogo de Bordeos, dogo do Tbet, fila brasileiro, mastn
napolitano, presa canario, presa mallorqun (ca de bou), rottweiler, staffords-
hire bull terrier, tosa inu e akita inu. Tamn sern considerados nesta epgrafe
os cruzamentos en primeira xeracin destes, cruzamentos destas razas entre
si ou cruzamentos destes con outras razas, obtendo unha tipoloxa similar a
algunha das razas anteriormente descritas.
168 SECCIN 14
d) Cans que manifesten unha marcada agresividade natural ou inducida

mediante adestramento, malos tratos ou calquera outro medio. A di-
ta agresividade ser apreciada pola autoridade competente, de oficio
ou logo de notificacin ou denuncia e logo de informe dun adestra-
dor ou veterinario designado para o efecto.
Se os cans empregados no exercicio da caza teen a consideracin de "potencial-

mente perigosos", o seu dono:
1. Debe obter unha licenza administrativa outorgada polo concello correspon-

dente, que debe ser renovada cada cinco anos.
2. Debe inscribirse no Rexistro Municipal de Animais Potencialmente Perigosos
correspondente.
3. Debe subscribir un seguro de responsabilidade civil cunha cobertura mnima
de 125.000 , que ser renovado anualmente.
4. Debe manter en observacin veterinaria durante 14 das aquel can que agri-
da a unha persoa, cando, a xuzo dos servizos veterinarios oficiais, poida ser
sospeitoso de transmitir algunha enfermidade infecto-contaxiosa.
Para obter a licenza administrativa que se fai referencia no punto 1 anterior, o

posuidor debe reunir os seguintes requisitos:
- Ser maior de idade e non estar incapacitado para proporcionarlle os coidados

necesarios ao animal.
- Non ser condenado por delitos de homicidio, lesins, torturas, contra a liber-
dade ou contra a integridade moral, a liberdade sexual e a sade pblica, de
asociacin con banda armada ou de narcotrfico, as como ausencia de san-
cins por infraccins en materia de posesin de animais potencialmente pe-
rigosos.
- Certificado de aptitude psicolxica.
- Acreditacin de ter formalizado un seguro de responsabilidade civil por da-
nos a terceiros que poidan ser causados polos seus animais, pola conta mni-
ma anteriormente expresada (125.000 ).
- Presentar unha memoria descritiva das instalacins e das medidas de seguri-
dade utilizadas para impedir a fuxida dos animais.
O posuidor dun can ou doutro animal utilizado na caza est suxeito s normas so-
bre medidas hixienico-sanitarias xerais e s ordenanzas municipais ditadas ao respec-
to, as como ao previsto na normativa para a proteccin dos animais domsticos. O
SECCIN 14 169
dono dun can responsable das molestias, danos e prexuzos que o animal poida pro-
ducirlles s persoas, animais, cousas, espazos pblicos e ao medio natural en xeral.
As infraccins relacionadas coa posesin de animais potencialmente perigosos

(Lei 50/1999, do 23 de decembro) clasifcanse en:
Infraccins leves
Considranse como infraccins leves as non tipificadas como graves ou moi graves.
Infraccins graves
1. Deixar solto un animal potencialmente perigoso ou non adoptar as medidas

necesarias para evitar a sa escapada ou perda.
2. Incumprir a obriga de identificar o animal.
3. Omitir a inscricin no rexistro.
4. Estar o can potencialmente perigoso en lugares pblicos sen bozo ou non
suxeito con cadea.
5. O transporte de animais potencialmente perigosos con vulneracin do dis-
posto no artigo 10 da lei.
6. A negativa ou resistencia a subministrar datos ou facilitar a informacin re-
quirida polas autoridades competentes ou os seus axentes, de acordo co
cumprimento de funcins establecidas na lei, as como a subministracin de
informacin inexacta ou de documentacin falsa.
1. Abandonar un animal potencialmente perigoso, de calquera especie e cal-

quera can, entendndose por animal abandonado tanto aquel que vaia pre-
ceptivamente identificado como os que non leven ningunha identificacin
sobre a sa orixe ou propietario, sempre que non vaian acompaados de
persoa ningunha.
2. Ter cans ou animais potencialmente perigosos sen licenza.
3. Venderlle ou transmitirlle por calquera ttulo un can ou animal potencialmen-
te perigoso a quen careza de licenza.
170 SECCIN 14
4. Adestrar animais para activar a sa agresividade ou para finalidades

prohibidas.
5. Adestrar animais potencialmente perigosos por quen careza do certificado
de capacitacin.
6. A organizacin ou celebracin de concursos, exercicios, exhibicins ou es-
pectculos de animais potencialmente perigosos ou a sa participacin neles,
destinados a demostrar a agresividade dos animais.
Sancins
a. As infraccins leves, con multa de 150 a 300 euros.

b. As infraccins graves, con multa de 300,01 a 2.400 euros.
c. As infraccins moi graves, con multa de 2.400,01 a 15.000 euros.
CUESTIONARIO
- Cantos cartuchos pode conter no seu cargador, como mximo, unha escopeta de caza?
- Un
- Dous
- Tres
- As mandas de cans deben:
- Constiturse como ncleos zoolxicos.
- Soamente se precisa licencia especial para o seu emprego no exercicio da caza.
- Non precisan ningn tipo de autorizacin
- Os cans empregados no exercicio da caza deben estar identificados?
- Non
- Si
- Unicamente aqueles que pertencen s razas consideradas como potencialmente pe-
rigosas.
- De cantos cans consta unha manda de cans?
- 10 a 20
- 15 a 25
- 25 a 35
SECCIN 14 171
- Segundo a Lei de caza de Galicia, cal das seguintes armas se pode utilizar para a prcti-
ca da caza?
- Pistolas de aire ou outros gases comprimidos
- Armas semiautomticas dotadas de silenciador
- Armas longas raiadas
- A identificacin dos cans empregados no exercicio da caza debe facerse mediante:
- Implantacin subcutnea dunha cpsula lexible por medios fsicos
- Tatuaxe do cdigo de identificacin na orella do animal.
- Chapa metlica no colar do can, na que figure o cdigo de identificacin.
- Que tempo debe estar en observacin un can que agrediu a algun?
- 7 das
- 14 das
- 30 das
- Cal destas caractersticas non fara que un can fose clasificado como potencialmente perigoso?
- A sa capacidade para causar a morte
- A sa capacidade para arrastrar persoa que o conduce
- O seu carcter agresivo
- Que organismo o responsable de outorgar a licenza para ter un animal potencial-
mente perigoso?
- O Concello onde reside o solicitante
- Con que nome se coece o rexistro central de animais potencialmente perigosos de Galicia?
- Rexistro Galego de Identificacin de Animais de Compaa e de Animais Potencialmente Perigosos
- Rexistro Galego de Animais Potencialmente Perigosos
- Rexistro Galego de Animais de Compaa Potencialmente Perigosos
- En que organismo se debe inscribir a transmisin dun animal potencialmente perigoso?
- Na Consellera de Medio Rural
- Na Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible
- No Concello
- Considranse mandas de cans:
- Agrupacin composta de entre dez e quince cans.
- Agrupacin composta de entre quince e vintecinco cans.
- Agrupacin de mais de 15 cans
- Cal destas infraccins lle corresponde resolver ao alcalde?
- Ter un can non censado de acordo co establecido no artigo 7.3 de la Lei 1/1993
- Abandonar un can
- Matar un can mediante mal trato
- Cal destas circunstancias est prohibida en relacin cos cans?
- Estar soltos en fincas sen cercar
- Camiar polas ras sen bozo
- Todas
172 SECCIN 14

- Cal das seguintes razas de cans non est considerada potencialmente perigosa en
Galicia?
- Presa Canario
- Presa Manchego
- Mastn Napolitano
- Que infraccin comete quen abandona un can?

- Leve
- Grave
- Moi grave
- Que infraccin comete quen non vacina o seu can cando obrigatorio?
- Leve
- Grave
- Moi grave
- Que infraccin cometen os que aforcan os galgos unha vez que remata a tem-
porada de caza?
- Leve
- Grave
- Moi grave
- Que infraccin comete o que transporta os cans de caza nun remolque de alu-
minio?
- Leve
- Grave
- Ningunha
- Que infraccin constite ter un can sen censar no concello?
- Leve
- Grave
- Moi grave
- Cal o prazo mximo que pode permanecer un animal potencialmente perigo-
so nunha comunidade sen ter que darse de alta nos rexistros?
- 2 meses
- 3 meses
- 4 meses
- Que infraccin comete o que adestra animais potencialmente perigosos sen
certificado de capacitacin?
- Leve
- Grave
- Moi grave
- Que infraccin comete o que lle vende un animal potencialmente perigoso a
quen non tea licenza?
- Menos grave
- Grave
- Moi grave
SECCIN 14 173
- Que infraccin comete o que non rexistra un can potencialmente perigoso?

- Leve
- Menos grave
- Grave
- Que infraccin comete o que ten un can potencialmente perigoso nun lugar
pblico sen bozo?
- Leve
- Grave
- Moi grave
- Que sancin se lle pode impoer a quen non lle poa o microchip a un can po-
tencialmente perigoso?
- 300
- 1.500
- 5.000
- Que sancin se lles pode impoer aos que participan en pelexas de cans po-
tencialmente perigosos?
- 1.500
- 3.000
- 5.000
- Cal o prazo para comunicar a perda dun animal potencialmente perigoso?
- 12 horas
- 48 horas
- 1 semana
- Que infraccin comete o propietario que non comunique a castracin do seu
can potencialmente perigoso?
- Leve
- Menos grave
- Grave
174 SECCIN 14
Seccin 15.
Outros aspectos
de interese
15.01 Autorizacins especiais
Para practicar a caza mediante procedementos especiais, para a posesin de es-

pecies salvaxes en catividade ou para realizar determinadas actuacins relacionadas
co aproveitamento ou manexo das poboacins cinexticas, dbese posur unha auto-
rizacin especial. A continuacin en funcin do organismo ao que lle corresponde a
sa expedicin, reflctense os diferentes tipos de actuacins que requiren de autori-
zacin.
Correspndelle Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento

Sostible
- Expedir autorizacin para posur unha peza de caza viva en catividade.

- Expedir autorizacin para a eliminacin de exemplares de especies non clasi-
ficadas como cinexticas.
- Establecer as medidas que se deben adoitar para o control das posibles en-
fermidades das especies cinexticas que se poidan presentar.
- Nomear os membros da Comisin de Homologacin de Trofeos de Caza.
- Autorizar o emprego de medios prohibidos.
SECCIN 15 175
Correspndelle Direccin Xeral de Conservacin da Natureza
- Nomear as entidades colaboradoras, logo de proposta da delegacin provin-

cial respectiva. A vixencia da declaracin de cinco anos.
Correspndelles aos servizos provincias de conservacin da natureza
- Expedir autorizacin para realizar monteras, ganchos, axexos e tiradas de

acuticas.
Correspndelles s delegacins provinciais da Consellera de Medio Am-

biente e Desenvolvemento Sostible
- Expedir autorizacin para realizar o control da caza existente en vedados ou

terreos cercados en caso de necesidade.
- Declarar unha comarca como de urxencia cinextica temporal.
- Autorizar a posesin de pezas de caza en catividade, tendo a gua de pose-
sin unha duracin indefinida.
- Expedir autorizacin para realizar o control da caza existente nos terreos so-
metidos a rxime cinextico comn.
Correspndelles aos concellos
- Determinar, mediante sorteo pblico entre os cazadores que o soliciten,

aqueles que participarn nas caceras autorizadas para o control da caza
existente nos terreos sometidos a rxime cinextico comn, dndolles priori-
dade aos propietarios dos bens afectados.
15.02 Procedemento administrativo sancionador
Para que se lle poida esixir responsabilidade a un administrado, preciso que exis-
ta, antes de que se cometesen os feitos que son perseguidos, unha disposicin, con
rango de lei, que os declarase contrarios a dereito e, polo tanto, perseguibles, e de
ningn modo se pode perseguir unha mesma conduta ilcita por va penal e por va
administrativa.
176 SECCIN 15
O presunto responsable ten os seguintes dereitos:
Dereito de defensa.
Dereito a ser informado da acusacin.
Dereito a ser informado de identidade da autoridade instrutora e sanciona-
dora.
Dereito a formular alegacins.
Dereito a utilizar os medios de proba pertinentes para a sa defensa.
Dereito a un procedemento pblico.
Dereito a un procedemento sen dilacins indebidas.
Os dereitos recollidos no artigo 135 da Lei de rxime xurdico das administra-
cins pblicas e do procedemento administrativo comn que son:
- Coecer en calquera momento o estado de tramitacin do expediente.
- Obter copia dos documentos que se presenten.
- Utilizar as linguas oficiais da comunidade autnoma do administrado.
- Formular alegacins e achegar documentos antes do trmite de au-
diencia ou a non presentalos se estn en poder da Administracin.
- Acceso aos rexistros e arquivos.
- Esixirlle responsabilidades Administracin e ao persoal ao seu servizo.
O procedemento sancionador vn recollido no Real decreto 1398/1993, do 4 de

agosto, polo que se aproba o regulamento do procedemento para o exercicio da po-
testade sancionadora.
Consta de tres fases:
Fase preliminar de preparacin. Comeza coa noticia de que se produciu unha

infraccin administrativa e termina coa resolucin administrativa de inicia-
cin do procedemento.
Fase de instrucin. Comprende esta fase actuacins tanto de instrucin (in-
vestigacin dos feitos) como de alegacins e de proba. Comeza coa notifica-
cin ao inculpado do acordo de inicio do procedemento e termina cando se
lle remite ao rgano de decisin a proposta do rgano instrutor.
Fase de decisin. Nela reslvese a contenda xurdica entre a Administracin
e o administrado.
SECCIN 15 177
INICIACIN DO PROCEDEMENTO SANCIONADOR
O procedemento sancionador inciase por acordo do rgano competente, que po-

de vir motivado por propia iniciativa, por orde dun superior, por mocin razoada dou-
tro rgano administrativo ou por denuncia. Non se admiten, polo tanto, as denuncias
annimas.
O acordo de iniciacin ten que conter:
- A identificacin da persoa ou das persoas que poidan resultar responsables.

- Os feitos que motivan a incoacin do expediente sancionador.
- Cualificacin xurdica da infraccin posta.
- As sancins que poidan corresponderlle ao imputado.
- Determinacin dos rganos instrutor e o que decide.
- Indicacin da admisibilidade e efectos do recoecemento voluntario de res-
ponsabilidade por parte do suxeito pasivo.
- Medidas voluntarias que poidan adoptarse.
- Indicacin do dereito a formular alegacins e de audiencia.
Na notificacin ao imputado, dbese inclur, no caso de iniciarse o proceso por de-

nuncia de particular, unha copia desta. Esta notificacin ten que facerse no prazo de
10 das desde a toma do acordo de iniciacin, e procederase ao arquivo das actua-
cins se, no prazo de dous meses desde que se iniciou o procedemento, non se lle co-
munica ao imputado.
No acordo debe facerse figurar o dereito dos interesados a formular alegacins,

audiencia e aos prazos en que deben exercer ese dereito.
INSTRUCIN DO PROCEDEMENTO SANCIONADOR
Unha vez recibida a notificacin do acordo de iniciacin, o inculpado dispn de 15

das para efectuar as primeiras alegacins, antes de que o instrutor inicie as sas ac-
tuacins. Esta fase termina unha vez que o instrutor remita a sa proposta de resolu-
cin, xunto con todo o actuado, ao rgano que decide.
178 SECCIN 15
RESOLUCIN DO PROCEDEMENTO SANCIONADOR
A resolucin do procedemento sancionador haber de ditarse, ags que se acor-

den actuacins complementarias, no prazo de 10 das dende que se recibe o expe-
diente do rgano instrutor.
CUESTIONARIO
- Para posur unha peza de caza viva en catividade, necesario:

- Que a peza de caza proceda dunha explotacin cinextica industrial.
- Autorizacin da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible.
- Que a peza de caza fose capturada no perodo hbil establecido para a especie.
- Quen autoriza o control da caza existente en vedados ou terreos cercados en
caso de necesidade?
- A Delegacin Provincial da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento
Sostible
- Quen autoriza o control da caza existente nos terreos sometidos a rxime ci-
nextico comn?
Sostible
- Para a realizacin de monteras, ganchos, axexos e tiradas de acuticas, ne-
cesario
- Contar coa autorizacin do Servizo Provincial de Conservacin da Natureza
- Que a zona a cazar tea mais de 500 has
- Que non intervean mis de das mandas de cans
- Que duracin ten a Gua de posesin?
- 1 ano
- 5 anos
- Indefinida
- Quen pode autorizar a posesin de especies de caza en catividade?
- O Delegado Provincial da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento
Sostible
- O Director Xeral de Montes e Industrias Forestais
SECCIN 15 179
- Que organismo autoriza a posesin de pezas de caza en catividade?

Sostible
- Cal a duracin do nomeamento das entidades colaboradoras?
- 2 anos
- 3 anos
- 5 anos
- Que organismo nomea as entidades colaboradoras?
Sostible
- Quen determinar os cazadores que participarn nas caceras autorizadas pa-
ra o control da caza existente nos terreos sometidos a rxime cinextico co-
mn ?
Sostible
- O concello onde se atopen os terreos
- Quen autoriza o emprego de medios prohibidos de acordo co previsto no arti-
go 35 do Regulamento de caza?
- Quen pode declarar unha comarca como de urxencia cinextica temporal?
Sostible
- Quen nomea os membros da Comisin de Homologacin de Trofeos de Caza?
- O Consello da Xunta
- O Conselleiro de Medio Ambiente e Desenvolvemento Sostible
- Se xorde unha enfermidade nova nun Tecor, quen poder establecer as medi-
das que cmpre adoitar para o seu control?
180 SECCIN 15
- Que rgano da Administracin poder autorizar a eliminacin de exemplares

de especies non clasificadas como cinexticas?
- A Delegacin Provincial da Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento sostible.
- Cal destas disposicins a que aproba o Regulamento do procedemento para
o exercicio da potestade sancionadora?
- Real Decreto 1398/1993, de 4 de agosto
- Decreto 1398/1993, de 4 de agosto
- Decreto 1397/1993, de 4 de agosto
- Cal destes requisitos ten que cumprirse para poder sancionar?
- Infraccin consumada
- Infraccin recollida nunha lei
- Todas
- Cal dos datos seguintes non necesario indicar na iniciacin do procedemen-
to sancionador?
- A identificacin do Axente que formulou a denuncia
- A identificacin do denunciado ou presunto infractor
- O rgano competente para a resolucin do expediente
- A quen dos seguintes non necesario comunicarlle o inicio do procedemento
sancionador?
- Ao Instructor
- Ao rgano competente para a resolucin
- Ao presunto infractor
- Que dato non imprescindible indicarlle ao presunto infractor na iniciacin
do procedemento sancionador?
- O recurso ou recursos que pode empregar
- O feito que se lle imputa
- O prazo para presentar alegacins
- Cal o prazo para presentar alegacins contra os feitos imputados no inicio
do procedemento sancionador?
- 10 das
- 15 das
- 20 das
- Quen formula a proposta de resolucin?
- O rgano que ordenou a iniciacin do procedemento sancionador
- O Instructor
- O rgano responsable de resolver
- Cal o prazo para presentar alegacins contra a proposta de resolucin dun
expediente sancionador?
- 15 das
- 20 das
- 1 mes
SECCIN 15 181
- Quen pode decidir levar adiante actuacins complementarias?

- O rgano que iniciou o procedemento sancionador
- O Instructor
- O rgano competente para resolver
- Cal o prazo mximo que ten o rgano competente para resolver dende que
recibe a proposta de resolucin?
- 10 das
- 15 das
- 1 mes
- De cantas fases consta o procedemento sancionador?
- Dunha nica fase na que se resolve o procedemento.
- De tres fases, unha de iniciacin, outra de instruccin e outra de resolucin.
- De das fase unha de instruccin e outra de resolucin.
- Unha vez comunicado ao inculpado o acordo de inicio do procedemento san-
cionador, este ten dereito:
- A coecer o estado de tramitacin do seu expediente sancionador.
- Dereito a obter copias dos documentos contidos no expediente.
- As das respostas anteriores son vlidas.
- Unha mesma conduta infractora pode:
- Ser perseguida en va penal e administrativa simultaneamente.
- Non pode ser sancionada en va penal e administrativa.
- Unicamente pode ser sancionada en va administrativa.
- Nun procedemento sancionador, pode a mesma unidade administrativa asu-
mir a competencia instrutora e resolutoria:
- Nunca
- Sempre
- Depende do grado da infraccin administrativa cometida.
- Pode iniciarse un procedemento sancionador mediante unha denuncia anni-
ma?
- Si.
- Non.
- Soamente cando se trate dunha falta grave.
182 SECCIN 15
GLOSARIO
Antidas: familia de aves que comprende os cisnes, nsares e nades.

Apeonar: correr polo chan; aplicado a aves e especialmente perdiz.
Berrea: perodo de celo do cervo, caracterizado polos potentes bramidos dos machos.
Borra: capa de pelos, densa e rizada, que cobre a pel dos mamferos en xeral, actuando de illante
trmico por debaixo do pelo longo.
Bvidos: familia de mamferos que incle o rebezo, cabra, mufln e arru.
Capirote: porcin superior da cabeza dun animal. En aves cocese tamn como pleo.
Carncula: excrecencia carnosa ou crnea que presentan algunhas aves en diversas partes da ca-
beza: rbitas, peteiro ou fronte.
Cecotrofia: proceso polo cal determinados animais consomen os seus excrementos. Desta forma,
coellos e lebres conseguen dixerir a celulosa dos vexetais, ao pasar das veces o mesmo alimento
polo tubo dixestivo.
Crvidos: familia de mamferos que incle o cervo, corzo e gamo.
Correal: pel ou "veludo" que se desprende das cornas dos crvidos cando se fregan contra a
vexetacin.
Crina: lia dorsal de pelos erguidos presente nalgns ungulados e carnvoros, normalmente visible
en machos adultos en celo.
Corna: hasta caediza dos machos dos crvidos. Renvase anualmente.
Corno: hasta permanente que presentan os bvidos. Medra ao longo de toda a vida do animal.
Chamanise: ave ou figura dela que se emprega como reclamo ou atraente para cazar a outras.
Esmouca: corna desprendida da cabeza dun crvido.
GLOSARIO 183
Espellete: rectngulo colorido que exhiben as s das antidas, correspondente ao deseo das plu-
mas secundarias.
Hbitat: lugar de condicins apropiadas para que viva un organismo, especie ou conxunto de ani-
mais ou plantas.
Invernada: refrese s poboacins de aves procedentes doutras latitudes (do norte) que pasan o in-
verno en zonas mis clidas. Os cuarteis de invernada son as zonas onde as poboacins dunha es-
pecie se localizan no inverno.
Invernante: especies ou poboacins presentes nunha zona s durante a poca de inverno.
Librea: sinnimo de plumaxe ou pelaxe.
Mancada: muda particular das antidas nas que renovan completamente e de maneira simultnea a
sa plumaxe. Durante este tempo, os individuos perden temporalmente a capacidade de voar.
Acontece ao final de vern, logo da cra.
Medrns: cada un dos segmentos nos que se divide o corno dunha cabra montesa, rebezo ou mu-
fln, correspondente a un anel de crecemento anual.
Migracin: proceso polo cal determinadas especies ou poboacins cambian estacionalmente
de residencia.
Monogamia: proceso de apareamento polo cal un macho non se aparea mis ca cunha soa femia.
Nidcola: tipo de polos de determinadas especies de aves que permanecen no nio durante un per-
odo de tempo mis ou menos dilatado antes de abandonalo.
Nidfugo: tipo de polos de determinadas especies de aves que abandonan o nio nada mis produ-
cirse o nacemento ou eclosin.
Nomdico: comportamento caracterizado pola irregularidade do movemento do animal, que alter-
na curtos perodos de querenza a unha zona con desprazamentos de entidade variable.
Palustres: especies ligadas a zonas hmidas.
Pato mergullador: nade que se alimenta mergullado baixo a auga.
Pato de superficie: nade que se alimenta na auga mergullando s cabeza e pescozo, en tpica posi-
cin vertical.
Pincel peneano: guedella de pelos que exhiben os machos dalgns mamferos altura do rgano
copulador.
Pivote: apfise do so frontal dos crvidos sobre a que se desenvolven as cornas.
Popa: denomnase as a porcin traseira (caudal) dun pato.
Poligamia: proceso polo cal un macho se aparea con varias femias ou unha femia con varios machos.
Primarias: conxunto de plumas remeiras mis longas situadas no terzo exterior da .
Rmixes: plumas longas da . Termo colectivo para as primarias e secundarias. Son o principal plano
de sustentacin da ave en voo. Denomnanse tamn remeiras.
Rmixes primarias: ocupan o terzo externo da .
Rmixes secundarias: ocupan a zona media da .
Rmixes terciarias: ocupan a zona mis interna e prxima ao corpo da .
Sedas: pelos longos e fortes que pose o xabaril.
184 GLOSARIO

Manual Cazador PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Manual Cazador PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MANUAL DO CAZADOR 08.

qxd 22/01/2009 14:38 Pgina 1

Gua de contidos para a

Manual do Cazador en Galicia

Seccin 1. Lexislacin cinextica e normativa ambiental . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Seccin 2. Exercicio da caza e requisitos administrativos do cazador en Galicia . . . 11

Seccin 3. Terreos cinexticos, zonas de seguridade e perodos hbiles de caza . . 15

Seccin 4. Sinalizacin cinextica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Seccin 5. Modalidades e artes de caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

Seccin 6. Fauna cinextica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Seccin 7. Danos ocasionados pola fauna cinextica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

Seccin 8. Xestin cinextica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

Seccin 9. tica e comportamento do cazador . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

Seccin 10. Normas de seguridade no exercicio da caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

Seccin 11. Limitacins, prohibicins, delitos e infraccins en materia cinextica . . 135

Seccin 12. Transporte, comercializacin e consumo das pezas de caza . . . . . . . . . . 155

Seccin 13. Propiedade das pezas de caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159

Seccin 14. Armas e cans de caza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161

Seccin 15. OUTROS ASPECTOS DE INTERESE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175

Manual do Cazador en Galicia

Manual do Cazador en Galicia

Manual do Cazador en Galicia

1.01 Lexislacin cinextica

1. Lei 4/1997, do 25 de xuo, de caza de Galicia, modificada pola Lei 6/2006,

2. Decreto 284/2001, do 11 de outubro, polo que se aprobou o regulamento

4. Orde do 1 de xuo de 2007 pola que se regula o exame do cazador na Co-

5. Orde anual que publica a Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemento

Manual do Cazador en Galicia

1.02 Lexislacin que pode afectar a prctica cinextica

1. Lei 1/1993, do 11 de abril, de proteccin de animais domsticos e salvaxes

2. Decreto 153/1998, polo que se aprobou o regulamento que desenvolve a

3. Lei 3/2007, do 9 de abril, de prevencin e defensa contra os incendios fo-

Manual do Cazador en Galicia

- Os perodos hbiles de caza para cada temporada establcense:

Manual do Cazador en Galicia

- Licenza de caza en vigor.

Manual do Cazador en Galicia

2.01 Licenza de caza en Galicia

A licenza de caza un documento persoal e intransferible, expedido pola Consellera de

2.02 Seguro obrigatorio de responsabilidade civil do cazador

Manual do Cazador en Galicia

Manual do Cazador en Galicia

- Un cazador menor de idade, para practicar a caza:

Manual do Cazador en Galicia

3.01 Terreos cinexticos

Os terreos cinexticos clasifcanse en:

Manual do Cazador en Galicia

A xestin, administracin, control e vixilancia dos refuxios de fauna correspnde-

TERREOS CINEXETICAMENTE ORDENADOS (TECOR)

Manual do Cazador en Galicia

- Debe manterse vedada para o exercicio da caza un mnimo do 10% da super-

Na actualidade, esta figura ocupa a maior parte da superficie cinextica de Galicia.

- TECOR DE CARCTER AUTONMICO

A sa titularidade correspndelle Consellera de Medio Ambiente e Desenvolvemen-

- TECOR DE CARCTER MUNICIPAL

A sa titularidade correspndelle corporacin local que promove a sa declara-

Manual do Cazador en Galicia

- O recoecemento do dereito que lles corresponde a todos os propietarios

- TECOR DE CARCTER SOCIETARIO

Figura que ocupa a maior parte da superficie cinextica de Galicia. Correspndelle

- TECOR DE CARCTER PARTICULAR

Manual do Cazador en Galicia

As explotacins cinexticas clasifcanse en: