Guldasta e Aqaid o Amaal (In Hindi)

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H A-1
207
çÜU¼¢Ï¢ ÐÉGÝï ÜUè Îé¥G¢

¥…G : à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï „é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è, ãG…GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢
}¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢„ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè Ú…G±è L
ÎèÝè çÜU¼¢Ï¢ ²¢ §SH¢}¢è „Ï¢ÜGU ÐÉGÝï „ï ÐãHï …ñGH }¢ïæ Îè ãé§ü
Îé¥G¢ ÐÉG Hèç…²ï V …¢ï ÜéUÀ ÐÉGïæx¢ï ²¢Î Úãïx¢¢ J Îé¥G¢ ²ïã ãñ :
¼…ü}¢¢ : »ï ¥ËH¢ã 1 ! ã}¢ ÐÚ §GË}¢¢ï çãGv}¢¼ ÜïU ÎÚ±¢…Gï ¶¢ïH Îï

¥¢ñÚ ã}¢ ÐÚ ¥ÐÝè ÚãG}¢¼ Ý¢ç…GH ÈGUÚ}¢¢ ! »ï ¥G…}G ¢¼ ¥¢ñÚ Ï¢éÁ¢G xé ¢èü ±¢Hï J
Ý¢ïÅ : ¥Ã±H ¥¢ç¶GÚ »ÜU -»ÜU Ï¢¢Ú ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉG Hèç…²ï J
¼G¢çHÏ¢ï x¢G}¢ï }¢ÎèÝ¢
Ï¢ÜUGè¥G
± }¢x¢GçÈGUÚ¼
13 à¢Ã±¢HéH }¢éÜUÚü}¢ 1428 çã.
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU Ú¢ï…G ãG„Ú¼

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : „Ï¢ „ï ç…G²¢Î¢ ãG„Ú¼
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ©„ ÜU¢ï ã¢ïx¢è ç…„ï Îé‹²¢ }¢ïæ §GË}¢ ãG¢ç„H ÜUÚÝï ÜU¢
}¢¢ñÜGU¥G ç}¢H¢ }¢x¢Ú ©„ Ýï ãG¢ç„H Ý çÜU²¢ ¥¢ñÚ ©„ à¢wG„ ÜU¢ï ã¢ïx¢è ç…„
Ýï §GË}¢ ãG¢ç„H çÜU²¢ ¥¢ñÚ Îê„Ú¢ïæ Ýï ¼¢ï ©„ „ï „éÝ ÜUÚ ÝzG¥G ©Æ¢²¢
HïçÜUÝ ©„ Ýï Ý ©Æ¢²¢ (²¢’Ýè ©„ §GË}¢ ÐÚ ¥G}¢H Ý çÜU²¢)
çÜU¼¢Ï¢ ÜïU ¶GÚèÎ¢Ú }¢é¼±Á…ïã ã¢ïæ

çÜU¼¢Ï¢ ÜUè ¼GÏ¢¢¥G¼ }¢ïæ Ýé}¢¢²¢æ ¶GÚ¢Ï¢è ã¢ï ²¢ „ÈGUãG¢¼ ÜU}¢ ã¢ïæ ²¢ Ï¢¢§ô‹Çx¢ }¢ïæ
¥¢x¢ï ÐèÀï ã¢ï x¢» ã¢ïæ ¼¢ï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ „ï L…ê¥G ÈGUÚ}¢¢§²ï J
Ðïà¢ÜUà¢ : }¢…çH„ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §çG Ë}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

www.dawateislami.net
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H A-2
208
“x¢éHÎS¼» ¥GÜUG ¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H” ÜU¢ çã‹Îè ÚS}¢éH ¶G¼G

n Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè }¢Á¢çHS¢ “¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢”
Ýï ²ïã çÜU¼¢Ï¢ ‘©Îêü’ …GÏ¢¢Ý }¢ïæ Ðïà¢ ÜUè ãñ ¥¢ñÚ }¢Á¢çHS¢ï ¼Ú¢çÁ¢}¢ Ýï §„ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢
‘çã‹Îè’ ÚS}¢éH ¶G¼G (HèçÐ²¢æ¼Ú) ÜUÚÝï ÜUè S¢¥G¢Î¼ ãG¢çS¢H ÜUè ãñ [|¢¢¯¢æ¼Ú
(Translation) Ýãè´ Ï¢çËÜU ç„ÈüGU HèçÐ²¢æ¼Ú (Transliteration) ²¢’Ýè
Ï¢¢ïHè ¼¢ï ©Îêü ãè ãñ …Ï¢ çÜU HèçÐ (çH¶¢§ü) çã‹Îè ÜUè x¢§ü ãñ] ¥¢ñÚ }¢v¼Ï¢¼éH
}¢ÎèÝ¢ „ï à¢¢»¥G ÜUÚ±¢²¢ ãñ J
§„ çÜU¼¢Ï¢ }¢ïæ ¥x¢Ú çÜU„è …x¢ã ÜU}¢è-Ï¢ïà¢è ²¢ x¢GH¼Gè Ð¢»æ ¼¢ï
}¢…çH„ï ¼Ú¢ç…}¢ ÜU¢ï (Ï¢ …GÚè¥G» Sms, E-mail ²¢ Whats App
Ï¢ à¢é}¢êH S¢ÈGUãG¢ ± S¢¼GÚ Ý}Ï¢Ú) }¢éœ¢GH¥G ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ S¢±¢Ï¢ ÜU}¢¢§²ï J
©Îêü „ï çã‹Îè ÚS}¢éH ¶G¼G ÜU¢ HèçÐ²¢æ¼Ú ¶G¢ÜU¢
✍ -: Ú¢çÏ¢¼G¢ :- ✍
}¢…çH„ï ¼Ú¢ç…}¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)
}¢ÎÝè }¢ÜüU…G, ÜGU¢ç„}¢ ã¢H¢ }¢çS…Î, S¢ïÜU‹Ç zGH¢ïÚ, Ý¢x¢Ú ±¢ÇG¢ }¢ïÝ Ú¢ïÇ,
Ï¢Ú¢ïÇ¢, x¢é…Ú¢¼, ¥H çã‹Î, ☎ 09327776311
E-mail : translation.baroda@dawateislami.net

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 1
¥GÜGU¢§Î ± ¥¢’}¢¢H ÜïU Ï¢é‹²¢Îè }¢„¢§H ÐÚ 300 „ï …G¢§Î

„é±¢H¢¼ ± …±¢Ï¢¢¼ ÜU¢ }¢ÎÝè x¢éHÎS¼¢
x¢éHÎS¼»
¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H
-: Ðïà¢ÜUà¢ :-
}¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)
à¢¢ï’Ï¢» ¼¶GÚèÁ¢
-: Ý¢çà¢Ú :-
}¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, ÎïãHè
:
Ý¢}¢ çÜU¼¢Ï¢ : x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H
Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÎÝè ©GH}¢¢ à¢¢ï’Ï¢» ¼¶GÚèÁ¢
¼GÏ¢¢¥G¼ ¥Ã±H: …}¢¢çÎH ¥Ã±H, 1435 (¥ãG}¢Î¢Ï¢¢Î)
¼GÏ¢¢¥G¼ Îé±é}¢ : …}¢¢çÎH ¥¢ç¶GÚ, 1437 (ÎïãHè)
Ý¢çà¢Ú : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, ÎïãHè - 6
-: }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ (çã‹Î) ÜUè }¢éwG¼çHÈGU à¢¢¶Gï´ :-
$.$ ... ¥Á¢}¢ïÚ à¢ÚèÈGU : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, 19 / 216 ÈGUH¢ãïG Î¢ÚñÝ }¢çS…Î, ÝH¢ Ï¢¢Á¢G¢Ú, SÅïà¢Ý
Ú¢ï Ç, ÎÚx¢¢ã ¥Á¢}¢ï Ú à¢ÚèÈG U , Ú¢Á¢S‰¢¢Ý, ÈGU¢ïÝ : 0145-2629385
$$... Ï¢ÚïHè à¢ÚèÈGU : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, ÎÚx¢¢ã ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼, }¢ãGËH¢ S¢¢ñÎ¢ x¢Ú¢Ý, ÚÁ¢G¢
Ýx¢Ú, Ï¢Úï H è à¢ÚèÈG U , ²é . Ðè. ÈG U ¢ï Ý : 09313895994
$.$ .. x¢éHÏ¢x¢¢ü à¢ÚèÈGU : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, ÈG ñ U Á¢G ¢ Ýï }¢ÎèÝ¢ }¢çSÁ¢Î, ç¼}}¢¢Ðé Ú è Ó¢¢ñ Ü U,
x¢é H Ï¢x¢¢ü à¢ÚèÈG U , ÜUÝ¢ü Å ÜU ÈG U ¢ï Ý : 09241277503
$.$ .. Ï¢Ý¢ÚS¢ : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, ¥ËHê ÜUè }¢çSÁ¢Î Üï U Ð¢S¢, ¥}Ï¢¢à¢¢ã ÜUè
¼çÜU²¢, }¢ÎÝÐé Ú ¢, Ï¢Ý¢ÚS¢, ²é . Ðè. ÈG U ¢ï Ý : 09369023101
$ $ . .. ÜU¢ÝÐé Ú : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, }¢çSÁ¢Î }¢wGÎê}¢ï çS¢}¢Ý¢Ýè, ÝÁGÎ xG¢éÏ¢ü¼ Ð¢ÜüU,
ç Ç Ð Å è Ð Ç ¢ ± Ó¢¢ñ Ú ¢ã¢, ÜU¢ÝÐé Ú, ²é . Ðè. ÈG U ¢ï Ý : 09616214045
$... ÜUHÜUœ¢¢ : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, 35A/H/2 }¢¢ï ç }¢Ý Ðé Ú Ú¢ï Ç , Î¢ï ¼ËH¢ }¢çSÁ¢Î
Üï U Ð¢S¢, ÜUHÜUœ¢¢, Ï¢æ x ¢¢H, ÈG U ¢ï Ý : 033-32615212
$... Ý¢x¢Ðé Ú : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, x¢GÚèÏ¢ Ý±¢…G }¢çS…Î ÜïU „¢}¢Ýï, „ñÈGUè Ýx¢Ú Ú¢ïÇG,
}¢¢ï ç }¢Ý Ðé Ú ¢, Ý¢x¢Ðé Ú (¼¢Á¢Ðé Ú ) }¢ã¢Ú¢cÅî , ÈG U ¢ï Ý : 09326310099
$... ¥Ýæ¼Ý¢x¢ : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, }¢ÎÝè ¼ÚçÏ¢Ä²¼ x¢¢ã, Å¢©Ý ã¢õH ÜïU S¢¢}¢Ýï,
¥Ýæ ¼ Ý¢x¢, (§SH¢}¢¢Ï¢¢Î), ÜUà}¢èÚ, ÈG U ¢ï Ý : 09797977438
$... S¢éÚ¼ : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, ±çH²¢ |¢¢§ü }¢çSÁ¢Î ÜïU S¢¢}¢Ýï, wG±¢Á¢¢ Î¢Ý¢
ÎÚx¢¢ã Üï U Ð¢S¢, S¢é Ú ¼, x¢é Á ¢Ú¢¼, ÈG U ¢ï Ý : 09601267861
$... §‹Î¢ïÚ : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, à¢¢õ Ð Ý}Ï¢Ú 13, Ï¢¢õ } Ï¢ï Ï¢¢Á¢G ¢ Ú, ©Î¢ Ðé Ú ¢,
§‹Î ¢ï Ú , »}¢. Ðè. (}¢Š² Ðí Î ï à ¢) ÈG U ¢ï Ý : 09303230692
$... Ï¢ï´xH¢ïÚ : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, à¢¢õÐ Ý}Ï¢Ú 13, ãGÁ¢GÚ¼ çÏ¢H¢H }¢çSÁ¢Î ÜU¢õ}ÐHïvS¢,
Ý±¢æ }¢ïÝ çÐËH¢Ý¢ x¢¢ÇüÝ, ¥GÚçï Ï¢ÜU ÜU¢õHïÁ¢, Ï¢ḯxH¢ïÚ, ÜUÝ¢üÅÜU : 09343268414
$... ãéÏ¢Hè : }¢v¼Ï¢¼é H }¢ÎèÝ¢, » Á¢ï }¢éÉ ¢ï H ÜU¢ï}ÐHïv„, » Á¢ï }¢é É ¢ï H
Ú¢ï Ç, ¥¢ï Ë Ç ãé Ï ¢Hè, ÜUÝ¢ü Å ÜU, ÈG U ¢ï Ý : 08363244860
Web : www.dawateislami.net / E.mail : ilmiapak@dawateislami.net
}¢ÎÝè §çË¼…¢ : çÜU„è ¥¢ñÚ ÜU¢ï ²ïã (¼¶GÚè… à¢éÎ¢) çÜU¼¢Ï¢ À¢ÐÝï ÜUè §…¢…G¼ Ýãèæ
Tip1:Click on any heading, it will send you to the required page.
Tip2:at inner pages, Click on the Name of the book to get back(here) to contents.
ÈGïUãçÚS¼
©G‹¢±¢Ý „ÈGUãG¢ ©G‹¢±¢Ý „ÈGUãG¢
§„ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï ÐÉGÝï ÜUè çÝÄ²¼ïæ 4 Ý¢Ð¢ÜUè ÎêÚ ÜUÚÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ 119
Ðïà¢ï HzG…G 8 §çS¼‹Á¢¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 121
¼¢ñãGèÎï Ï¢¢Úè ¼¥G¢H¢ 13 Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý 123
S¢çÄ²ÎéH ¥ç}Ï¢²¢ 16 ÜéæU±ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 126
§ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGí ÜU¢ Ï¢²¢Ý 27 ¥±ÜGU¢¼ï Ý}¢¢…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý 129
wG¢éÎ¢ ÜïU ÚS¢êH ± ÝÏ¢è 34 Á¢}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 133
ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ 40 §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 139
S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ 44 }¢éçzGS¢Î¢¼ï Ý}¢¢…GG 146
wG¢éHÈGU¢» Ú¢çà¢ÎèÝ 47 Ý}¢¢…Gï }¢ÚèÁ¢G ÜU¢ Ï¢²¢Ý 150
¥ãHï Ï¢ñ¼ 49 Ý}¢¢…Gï }¢éS¢¢çÈGUÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 153
}¢¢ï’çÁ¢Á¢Gï ¥¢ñÚ ÜUÚ¢}¢¼ï´ 54 Ý}¢¢…Gï Á¢é}¢é¥G¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 157
¥¢ñçH²¢©ËH¢ã 55 S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 159
¼vGÎèÚï §H¢ãè ÜU¢ Ï¢²¢Ý 58 }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 164
¥G¢H}¢ï Ï¢ÚÁ¢G¶G 62 çÁ¢G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ ¥¢ñÚ §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ 181
¥GH¢}¢¢¼ï çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 67 §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜïU 18 }¢ÎÝè ÈêUH 185
ãGàÚ¢ï ÝàÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 79 §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ 189
¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU ±¢çÜGU¥G¢¼ 85 §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ }¢éÚÃ±Á¢¢ ¼GÚèÜGU¢ 189
à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 94 §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜïU çH²ï Îé¥G¢ ÜU¢

¼vGHèÎ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 101 ¼GÚèÜGU¢ 193
çÏ¢Î¥G¼ ± x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ± S¢x¢GèÚ¢ 104 §}¢¢}¢ ÜïU çH²ï 30 }¢ÎÝè ÈêUH 194
¼Gã¢Ú¼ ÜïU }¢S¢¢§H 111 Á¢}¢¢¥G¼ S¢ï ÜGUÏH »’H¢Ý 198
±éÁG¢ê ÜïU }¢S¢¢§H 113 ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ 199
xG¢éSH ÜïU }¢S¢¢§H 117 Îé¥G¢»æ 199

“§GË}¢ï ÎèÝ ÜU¢ „è¶Ý¢ §GÏ¢¢Î¼ ãñ” ÜïU Ï¢èS¢ ãGéMÈGU

ÜUè çÝSÏ¢¼ S¢ï §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï ÐÉGÝï ÜUè “20 çÝÄ²¼ï´”
ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ :
“¥ÓÀè çÝÄ²¼ Ï¢‹Îï ÜU¢ï …‹Ý¼ }¢ïæ Î¢ç¶GH ÜUÚ Îï¼è ãñ J”
Î¢ï }¢ÎÝè ÈêUH :-

{1} çÏ¢x¢GñÚ ¥ÓÀè çÝÄ²¼ ÜïU çÜU„è |¢è ¥G}¢Hï ¶GñÚ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ Ýãèæ ç}¢H¼¢ J
{2} ç…¼Ýè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ïæ ç…G²¢Î¢, ©¼Ý¢ S¢±¢Ï¢ |¢è ç…G²¢Î¢ J
{1} ãÚ Ï¢¢Ú ãG}Î ± {2} S¢H¢¼ ¥¢ñÚ {3} ¼¥GÃ±éÁ¢G ±
{4} ¼çS}¢²¢ S¢ï ¥¢x¢G¢Á¢G ÜUMæx¢¢ J (§S¢è S¢ÈGUãGï ÐÚ ªÐÚ Îè ãé§ü Î¢ï
¥GÚÏ¢è §GÏ¢¢Ú¢¼ ÐÉG HïÝï S¢ï Ó¢¢Ú¢ḯ çÝÄ²¼¢ḯ ÐÚ ¥G}¢H ã¢ï Á¢¢»x¢¢) {5} ¥ËH¢ã
ÜUè çÚ…G¢ ÜïU çH²ï §„ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ ¥Ã±H ¼¢ ¥¢ç¶GÚ }¢é¼G¢H¥G¢
ÜUMæx¢¢ J {6} ãGœ¢H §}¢ÜU¢Ý §„ ÜU¢ Ï¢¢ ±éÁG¢ê ¥¢ñÚ {7} çÜGUÏH¢ M
}¢é¼G¢H¥G¢ ÜUMæx¢¢ J {8} ÜéUGÚ¥¢Ýè ¥¢²¢¼ ¥¢ñÚ {9} ¥ãG¢ÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢
ÜUè ç…G²¢Ú¼ ÜUMæx¢¢ J {10} …ã¢æ …ã¢æ “¥ËH¢ã” ÜU¢ Ý¢}¢ï Ð¢ÜU
¥¢»x¢¢ ±ã¢æ ¥¢ñÚ {11} …ã¢æ …ã¢æ “„ÚÜU¢Ú” ÜU¢ §S}¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU
¥¢»x¢¢ ±ã¢æ ÐÉGxæê ¢¢ J {12} Á¢¢ï }¢S¥H¢ S¢}¢Û¢ }¢ḯ Ýãè´
¥¢»x¢¢ ©S¢ ÜïU çH²ï ¥¢²¼ï ÜUÚè}¢¢
¼…ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : “¼¢ï »ï H¢ïx¢¢ï §GË}¢ ±¢H¢ï´ S¢ï ÐêÀ¢ï ¥x¢Ú
¼é}ãï´ §GË}¢ Ýãè´ J” ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚ¼ï ãé±ï ©GH}¢¢ S¢ï LÁ¢ê¥G ÜUMæx¢¢
{13} (¥ÐÝï …G¢¼è ÝéS¶Gï ÐÚ) “²¢Î Î¢à¼” ±¢Hï S¢ÈGUãGï ÐÚ Á¢GMÚè çÝÜU¢¼
çH¶êæx¢¢ {14} (¥ÐÝï Á¢G¢¼è ÝéS¶Gï ÐÚ) §G‹ÎÁGÁ¢GMÚ¼ (²¢’Ýè …GMÚ¼Ý)
¶G¢S¢ ¶G¢S¢ }¢ÜGU¢}¢¢¼ ÐÚ ¥‹ÇÚ H¢§Ý ÜUMæx¢¢ {15} ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï ²ïã
çÜU¼¢Ï¢ ÐÉG Ý ï ÜUè ¼Úx¢G è Ï¢ çÎH¢ªæ x ¢¢ {16} §S¢ ãG Î èS¢ï Ð¢ÜU

»ÜU ÎêS¢Úï ÜU¢ï ¼¢ïãGÈGU¢ Î¢ï ¥¢ÐS¢ }¢ï´ }¢ãGÏÏ¢¼ Ï¢ÉGïx¢è J
ÐÚ ¥G}¢H ÜUè çÝÄ²¼ S¢ï
(»ÜU ²¢ ãGSÏ¢ï ¼¢ñÈGUèÜGU ¼¢’Î¢Î }¢ïæ) ²ïã çÜU¼¢Ï¢ïæ ¶GÚèÎ ÜUÚ ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï
¼¢ïãGÈGU¼Ý Îêæx¢¢ {17} çÁ¢Ý ÜU¢ï Îêæx¢¢ ãGœ¢H §}¢ÜU¢Ý ©‹ãï´ ²ïã ãÎÈGU |¢è
Îêæx¢¢ çÜU ¥¢Ð §¼Ýï (}¢S¢HÝ 41) çÎÝ ÜïU ¥‹ÎÚ ¥‹ÎÚ }¢éÜU}}¢H ÐÉG
HèçÁ¢²ï {18} §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜïU }¢é¼G¢H»G ÜU¢ S¢¢Úè ©}}¢¼ ÜU¢ï §üS¢¢Hï
S¢±¢Ï¢ ÜUMæx¢¢ {19} ãÚ „¢H »ÜU Ï¢¢Ú ²ïã çÜU¼¢Ï¢ ÐêÚè ÐÉG¢ ÜUMæx¢¢
{20} çÜU¼¢Ï¢¼ ±x¢GñÚ¢ }¢ïæ à¢Ú§üG x¢GH¼Gè ç}¢Hè ¼¢ï Ý¢çà¢ÚèÝ ÜU¢ï ¼ãGÚèÚè ¼G¢ñÚ
ÐÚ }¢éœ¢GH¥G ÜUMæx¢¢ J (Ý¢çà¢ÚèÝ ± }¢éS¢ç‹ÝÈGU ±x¢ñGÚ¢ ÜU¢ï çÜU¼¢Ï¢¢ïæ ÜUè
¥x¢GH¢¼G ç„ÈüGU …GÏ¢¢Ýè Ï¢¼¢Ý¢ ¶G¢„ }¢éÈGUèÎ Ýãèæ ã¢ï¼¢)
¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼¢ï´ S¢ï }¢é¼¥GçËHÜGU ÚãÝé}¢¢§ü ÜïU

çH²ï, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜU¢ S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Ú¢
Ï¢²¢Ý “çÝÄ²¼ ÜU¢ ÈUH” ¥¢ñÚ çÝÄ²¼¢ï´ S¢ï }¢é¼¥GçËHÜGU
¥¢Ð ÜïU }¢éÚœ¢Ï¢ ÜUÎ¢ü ÜU¢Çü ¥¢ñÚ Ðï}ÈGUHïÅ }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢
ÜUè çÜUS¢è |¢è à¢¢¶G S¢ï ãçÎÄ²¼Ý ¼GHÏ¢ ÈGUÚ}¢¢»æ J

¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢
¥Á¢G : à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï
§SH¢}¢è ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î
§Ë²¢S¢ ¥G œ ¢G ¢ Ú ÜG U ¢çÎÚè ÚÁ¢G ± è çÁ¢G ² ¢§ü
¼ÏHèx¢Gï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè ¥G¢H}¢x¢èÚ x¢GñÚ çS¢²¢S¢è ¼ãGÚèÜU

“Î¢’±¼ï §SH¢}¢è” ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼, »ãG²¢» S¢é‹Ý¼ ¥¢ñÚ §à¢¢¥G¼ï
§GË}¢ï à¢Úè¥G¼ ÜU¢ï Îé‹²¢ |¢Ú }¢ï´ ¥G¢}¢ ÜUÚÝï ÜU¢ ¥GÁG}¢ï }¢éS¢}}¢}¢ Ú¶¼è
ãñ, §Ý ¼}¢¢}¢ ©}¢êÚ ÜU¢ï Ï¢ ãGéSÝï wG¢êÏ¢è S¢Ú ¥‹Á¢¢}¢ ÎïÝï ÜïU çH²ï
}¢é¼¥GgÎ }¢Á¢¢çHS¢ ÜU¢ çÜGU²¢}¢ ¥G}¢H }¢ï´ H¢²¢ x¢²¢ ãñ çÁ¢Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU
}¢Á¢çHS¢ “¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢” |¢è ãñ Á¢¢ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è
ÜïU ©GH}¢¢ ± }¢éçzG¼²¢Ýï çÜUÚ¢}¢ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H ãñ, çÁ¢S¢ Ýï
¶G¢çHS¢ §GË}¢è, ¼ãGÜGUèÜGUè ¥¢ñÚ §à¢¢¥G¼è ÜU¢}¢ ÜU¢ Ï¢èÇG¢ ©Æ¢²¢ ãñ J §S¢
ÜïU }¢é‹ÎçÚÁ¢» Á¢GñH Àï à¢¢ï’Ï¢ï ãñ´ :
{1} à¢¢ï’Ï¢» ÜéU¼éÏ¢ï ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼ {2} à¢¢ï’Ï¢» ÎS¢èü ÜéU¼éÏ¢
{3} à¢¢ï’Ï¢» §SH¢ãGGè ÜéU¼éÏ¢ {4} à¢¢ï’Ï¢» ¼Ú¢çÁ¢}¢ïU ÜéU¼éÏ¢
{5} à¢¢ï’Ï¢» ¼zG¼èà¢ï ÜéU¼éÏ¢ {6} à¢¢ï’Ï¢» ¼¶GÚèÁ¢
“¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢” ÜUè ¥Ã±HèÝ ¼ÚÁ¢èãG S¢ÚÜU¢Úï
¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼, §}¢¢}¢ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, ¥GÁ¢Gè}¢éH Ï¢ÚÜU¼, ¥GÁ¢Gè}¢éH }¢¼üÏ¢¼,
ÐÚ±¢Ý» à¢}»G çÚS¢¢H¼, }¢éÁ¢çgÎï ÎèÝ¢ï ç}¢ËH¼, ãG¢ç}¢²ï S¢é‹Ý¼, }¢¢çãG²ï
çÏ¢Î¥G¼, ¥G¢çH}¢ï à¢Úè¥G¼, ÐèÚï ¼GÚèÜGU¼, Ï¢¢§GS¢ï ¶GñÚ¢ï Ï¢ÚÜU¼, ãGÁ¢GÚ¼ï
¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥HãG¢Á¢ ¥H ãG¢çÈGUÁ¢G ¥H ÜGU¢Úè ¥àà¢¢ã §}¢¢}¢

¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý ÜUè çx¢Ú¢æ }¢¢²ã ¼S¢¢ÝèÈGU ÜU¢ï ¥G„Úï
ãG¢çÁ¢GÚ ÜïU ¼ÜGU¢Á¢G¢ï´ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ãGœ¢H ±S¥G S¢ãìH ©SHêÏ¢ }¢ï´ Ðïà¢ ÜUÚÝ¢
ãñ J ¼}¢¢}¢ §SH¢}¢è |¢¢§ü ¥¢ñÚ §SH¢}¢è Ï¢ãÝï´ §S¢ §GË}¢è, ¼ãGÜGUèÜGUè
¥¢ñÚ §à¢¢¥G¼è }¢ÎÝè ÜU¢}¢ }¢ï´ ãÚ }¢é}¢çÜUÝ ¼¥G¢±éÝ ÈGUÚ}¢¢»æ ¥¢ñÚ
}¢Á¢çHS¢ ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï à¢¢»¥G ã¢ïÝï ±¢Hè ÜéU¼éÏ¢ ÜU¢ wG¢éÎ |¢è }¢é¼G¢H¥G¢
ÈGUÚ}¢¢»æ ¥¢ñÚ ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï |¢è §S¢ ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢»æ J
¥ËH¢ã “Î¢’±¼ï §SH¢}¢è” ÜUè ¼}¢¢}¢ }¢Á¢¢çHS¢
Ï¢ à¢é}¢êH “¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢” ÜU¢ï çÎÝ x²¢Úã±è´ ¥¢ñÚ
Ú¢¼ Ï¢¢Úã±è´ ¼ÚvGÜGUè ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢» ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ ¥G}¢Hï ¶GñÚ ÜU¢ï Á¢Gï±Úï
§wGH¢S¢ S¢ï ¥¢Ú¢S¼¢ ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ Î¢ïÝ¢ï´ Á¢ã¢æ ÜUè |¢H¢§ü ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢
Ï¢Ý¢» J ã}¢ï´ Á¢GïÚï x¢é}Ï¢Îï ¶GÁ¢GÚ¢ à¢ã¢Î¼, Á¢‹Ý¼éH Ï¢ÜGUè¥G }¢ï´ }¢ÎÈGUÝ
¥¢ñÚ Á¢‹Ý¼éH çÈGUÚÎ¢ñS¢ }¢ï´ Á¢x¢ã ÝS¢èÏ¢ ÈGUÚ}¢¢» J
Ú}¢Á¢G¢ÝéH }¢éÏ¢¢ÚÜU 1425 çã.

Ðïà¢ï HzGÁ¢G
§GË}¢ ÜUè ÈGU…GèH¼ ¥¢ñÚ §„ ÜUè Ï¢Ú¼Úè çÜU„è ÐÚ |¢è }¢wGÈUG è Ýãèæ,
¥ËH¢ã Ýï ¥ÐÝï Œ²¢Úï ãGÏ¢èÏ¢, ãGÏ¢èÏ¢ï HÏ¢èÏ¢
„ï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ :
¼…ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ¥G…üG ÜUÚ¢ï
çÜU »ï }¢ïÚï ÚÏ¢ }¢éÛ¢ï §GË}¢ ç…G²¢Î¢ Îï J
¥GËH¢}¢¢ ãG¢çÈGU…G §ÏÝï ãG…Ú ¥GSÜGUH¢Ýè
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ : ¥¢²¼ï ÜUÚè}¢¢ „ï §GË}¢ ÜUè ÈGU…GèH¼ ±¢…GïãG ¼G¢ñÚ ÐÚ S¢¢çÏ¢¼
ã¢ï Úãè ãñ §„ çH²ï çÜU ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ¥ÐÝï ÝÏ¢è
ÜU¢ï §GË}¢ ÜïU ç„±¢ çÜU„è ¥¢ñÚ à¢ñ ÜïU ç…G²¢Î¢ ¼GHÏ¢ ÜUÚÝï ÜU¢ ãGév}¢ Ýãèæ
ÈGUÚ}¢¢²¢ ¥¢ñÚ §GË}¢ „ï }¢éÚ¢Î à¢Úè¥G¼ ÜU¢ §GË}¢ ãñ J
ÝçÏ¢Ä²ï ¥ÜUÚ}¢, Ú„ê H ï }¢¢ï ã G ¼ à¢}¢, à¢¢ãï Ï¢Ýè ¥¢Î}¢

ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï ¥G…G}¢¼ çÝà¢¢Ý ãñ çÜU :
“ ” Ï¢ïã¼ÚèÝ §GÏ¢¢Î¼ §GË}¢ ÜU¢ ãG¢ç„H ÜUÚÝ¢ ãñ J
ãéGÁ…¼éH §SH¢}¢ „çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢éãG}}¢Î çÏ¢Ý }¢éãG}}¢Î

x¢G…G¢Hè §ãG²¢©H ©GHê}¢, ç…ËÎ ¥Ã±H, „ÈGUãG¢ 21 ÐÚ
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜU “¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ãG…GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ ÜUè
¼GÚÈGU ±ãGè |¢ï…è çÜU »ï §Ï¢í¢ãè}¢ ( ) ! çÏ¢H¢ à¢éÏ¢¢ }¢ñæ §GË}¢
±¢H¢ ãêæ ¥¢ñÚ §GË}¢ ±¢Hï ÜU¢ï Ð„‹Î ÜUÚ¼¢ ãêæ J” ¥¢ñÚ „ÈGUãG¢ 23 ÐÚ
çÚ±¢²¼ ÝvGH ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜU : “ãG…GÚ¼ï „éHñ}¢¢Ý
}¢¢H, „Ë¼GÝ¼ ¥¢ñÚ §GGË}¢ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý §çwG¼²¢Ú çÎ²ï x¢» ¼¢ï ©‹ã¢ïæ Ýï
§GË}¢ ÜU¢ï Ð„‹Î ÈGUÚ}¢¢²¢, çHã¢Á¢G¢ §GË}¢ §çwG¼²¢Ú ÜUÚÝï ÜïU „Ï¢Ï¢ „ï
„Ë¼GÝ¼ ¥¢ñÚ }¢¢H |¢è ¥G¼G¢ ÜUÚ çÎ²¢ x¢²¢ J”
§GË}¢ ÜU¢ ãGé„êH Ï¢¢§GS¢ï §GÁG…G¼ ± ¥G…G}¢¼ ãñ ¥¢ñÚ §„ ÜUè

¥ãç}}¢Ä²¼ Ï¢ãé¼ ç…G²¢Î¢ ãñ §„ ç„Hç„Hï }¢ïæ ÜUS¢èÚ ¥ãG¢ÎèS¢ï
}¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ±¢çÚÎ ãñæ ™éÝ¢‹™ï, „ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢, ÜGUÚ¢Úï ÜGUËÏ¢¢ï „èÝ¢, ÈñGU…G
x¢‹…èÝ¢, „¢çãGÏ¢ï }¢é¥Gœ¢GÚ Ð„èÝ¢, Ï¢¢§GS¢ï ÝéÁG¢êHï „ÜUèÝ¢
ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï ¥G¢Hèà¢¢Ý ãñ çÜU
§GË}¢ ãG¢ç„H ÜUÚÝ¢ ãÚ }¢é„H}¢¢Ý ÐÚ ÈGU…Gü ãñ J ãGÜUè}¢éH ©}}¢¼

ãG…ÚG ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ }¢éz¼G è ¥ãG}¢Î ²¢Ú ¶G¢Ý Ý§ü}G ¢è
§„ ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU ÜïU ¼ãG¼ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ : “§GË}¢ „ï Ï¢ ÜGUÎÚï …GMÚ¼ à¢Ú§Gü
}¢„¢§H }¢éÚ¢Î ãñæ çHã¢Á¢G¢ Ú¢ï…ïG, Ý}¢¢…G ÜïU }¢„¢§Hï …GMçÚÄ²¢ „è¶Ý¢
ãÚ }¢é„H}¢¢Ý ÐÚ ÈGU…Gü J” (ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢Á¢èãG, çÁ¢. 1, S¢. 202)
¥¢'H¢ ãG…GÚ¼, §}¢¢}¢ï ¥ãHï „é‹Ý¼, }¢é…çgÎï ÎèÝ¢ï ç}¢ËH¼,
ÐÚ±¢Ý» à¢}»G çÚ„¢H¼ }¢¢ñH¢Ý¢ à¢¢ã §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î Ú…G¢ ¶G¢Ý
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ : §GË}¢ï ÎèÝ „è¶Ý¢ §„ ÜGUÎÚ çÜU }¢…GãÏ¢ï
ãGÜGU „ï ¥¢x¢¢ã ã¢ï, ±éÁG¢ê, xG¢éSH, Ý}¢¢…G, Ú¢ï…Gï ±x¢ñGÚã¢ …GMçÚÄ²¢¼ ÜïU
¥ãGÜU¢}¢ „ï }¢éœ¢GH¥G ã¢ï, ¼¢ç…Ú ç¼…¢Ú¼, }¢é…G¢Úï¥G …GÚ¢¥G¼, ¥…èÚ
§…¢Úï, x¢GÚ…G ãÚ à¢wG„ ç…„ ãG¢H¼ }¢ïæ ãñ ©„ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ¥ãGÜU¢}¢ï
à¢Úè¥G¼ „ï ±¢çÜGUÈGU ã¢ï, ÈGU…Gïü »GïÝ ãñ J (ÈGU¼¢±¢ Ú…Gç±Ä²¢, ç…. 23, „. 647)
à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï „é‹Ý¼ Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è
ãG…GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢„ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè
¥ÐÝï »ÜU }¢v¼êÏ¢ }¢ïæ çH¶¼ï ãñæ : “¥ÈGU„¢ï„ ! ¥¢…
ÜUH ç„ÈüGU ± ç„ÈüGU Îé‹²¢±è ©GHê}¢ ãè ÜUè ¼GÚÈGU ã}¢¢Úè ¥ÜUS¢çÚÄ²¼ ÜU¢
L…ã¢Ý ãñ J §GË}¢ï ÎèÝ ÜUè ¼GÚÈGU Ï¢ãé¼ ãè ÜU}¢ }¢ñH¢Ý ãñ J ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU
}¢ïæ ãñ : ²¢’Ýè §GË}¢ ÜU¢ ¼GHÏ¢G ÜUÚÝ¢ ãÚ }¢é„H}¢¢Ý
(}¢Îü ± ¥G¢ñÚ¼) ÐÚ ÈGU…Gü ãñ J
§„ ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU ÜïU ¼ãìG¼ }¢ïÚï ¥¢ÜGU¢ ¥¢'H¢ ãG…GÚ¼, §}¢¢}¢ï
¥ãHï „é‹Ý¼, }¢¢ñH¢Ý¢ à¢¢ã §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î Ú…G¢ ¶G¢Ý
Ýï …¢ï ÜéUÀ ÈGUÚ}¢¢²¢, §„ ÜU¢ ¥¢„¢Ý HzG…G¢ïæ }¢ïæ }¢éwG¼„ÚÝ wG¢éH¢„¢ ¥G…üG
ÜUÚÝï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ¼¢ ãêæ J „Ï¢ }¢ïæ ¥Ã±HèÝ ± ¥ã}¢ ¼ÚèÝ ÈGU…Gü ²ïã ãñ
çÜU Ï¢é‹²¢Îè ¥GÜGU¢§Î ÜU¢ §GË}¢ ãG¢ç„H ÜUÚï J ç…„ „ï ¥¢Î}¢è „ãGèãGéH
¥GÜGUèÎ¢ „é‹Ýè Ï¢Ý¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ç…Ý ÜïU §‹ÜU¢Ú ± }¢é¶G¢HÈGU¼ „ï ÜU¢çÈGUÚ
²¢ x¢é}¢Ú¢ã ã¢ï …¢¼¢ ãñ J §„ ÜïU Ï¢¢’Î }¢„¢§Hï Ý}¢¢…G ²¢’Ýè §„ ÜïU
ÈGUÚ¢§…G ± à¢Ú¢§¼G ± }¢éçzG„Î¢¼ (²¢’Ýè Ý}¢¢…G ¼¢ïÇGÝï ±¢Hè ™è…Gïæ) „è¶ï
¼¢çÜU Ý}¢¢…G „ãGèãG ¼G¢ñÚ ÐÚ ¥Î¢ ÜUÚ „ÜïU J çÈUÚ …Ï¢ Ú}¢…G¢ÝéH
}¢éÏ¢¢ÚÜU ÜUè ¼à¢ÚèÈGU ¥¢±Úè ã¢ï ¼¢ï Ú¢ï…G¢ïæ ÜïU }¢„¢§H, }¢¢çHÜïU çÝ„¢Ï¢ï
Ý¢}¢è (²¢’Ýè ãGÜGUèÜGU¼Ý ²¢ ãGév}¢Ý Ï¢ÉGÝï ±¢Hï }¢¢H ÜïU çÝ„¢Ï¢ ÜU¢ }¢¢çHÜU)
ã¢ï …¢» ¼¢ï …GÜU¢¼ ÜïU }¢„¢§H, „¢çãGÏ¢ï §çS¼¼G¢¥G¼ ã¢ï ¼¢ï }¢„¢§Hï ãG…,
çÝÜU¢ãG ÜUÚÝ¢ ™¢ãï ¼¢ï §„ ÜïU …GMÚè }¢„¢§H, ¼¢ç…Ú ã¢ï ¼¢ï ¶GÚèÎ¢ï
ÈGUÚ¢ïwG¼ ÜïU }¢„¢§H, }¢é…G¢Úï¥G ²¢’Ýè ÜU¢à¼ÜU¢Ú ã¢ï ¼¢ï ¶Gï¼èÏ¢¢ÇGè ÜïU
}¢„¢§H, }¢éH¢ç… G}¢ Ï¢ÝÝï ¥¢ñÚ }¢éH¢ç…G}¢ Ú¶Ýï ±¢Hï ÐÚ §…¢Úï ÜïU
}¢„¢§H J (²¢’Ýè ¥¢ñÚ §„è ÐÚ çÜGU²¢„ ÜUÚ¼ï ãé±ï) ãÚ
}¢é„H}¢¢Ý ¥G¢çÜGUH ± Ï¢¢çHx¢G }¢Îü ± ¥G¢ñÚ¼ ÐÚ ©„ ÜUè }¢¢ñ…êÎ¢
ãG¢H¼ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU }¢S¥Hï „è¶Ý¢ ÈGU…Gïü »GïÝ ãñ J §„è ¼GÚãG ãÚ
»ÜU ÜïU çH²ï }¢„¢§Hï ãGH¢H ± ãGÚ¢}¢ |¢è „è¶Ý¢ ÈGU…Gü ãñ J Ýè…G
}¢„¢§Hï §GË}¢ï ÜGUËÏ¢ ²¢’Ýè ÈGUÚ¢§…Gï ÜUG çËÏ¢Ä²¢ (Ï¢¢ç¼GÝè ÈGUÚ¢§…G) }¢S¢HÝ
¥G¢ç……Gè ± §wGH¢„ ¥¢ñÚ ¼±vÜéUH ±x¢ñGÚã¢ ¥¢ñÚ §Ý ÜU¢ï ãG¢ç„H
ÜUÚÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢ç¼GÝè x¢éÝ¢ã }¢S¢HÝ ¼ÜUÏÏ¢éÚ, çÚ²¢ÜU¢Úè,
ãG„Î ±x¢GñÚã¢ ¥¢ñÚ §Ý ÜU¢ §GH¢… „è¶Ý¢ ãÚ }¢é„H}¢¢Ý ÐÚ ¥ã}¢
ÈGUÚ¢§…G „ï ãñ J” (}¢¢wG¢ê…G ¥…G ÈGU¼¢±¢ Ú…Gç±Ä²¢, ç…. 23, „. 623-624)
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! }¢…GÜêUÚ» Ï¢¢H¢ §GÏ¢¢Ú¢¼ „ï
§GË}¢ï ÎèÝ ÜUè ÈGU…GèH¼, ¥ãç}}¢Ä²¼ ¥¢ñÚ …GMÚ¼ ±¢…ïGãG ãñ çÏ¢H wG¢é„ê„
Ï¢ ÜGUÎÚï …GMÚ¼ §GË}¢ï ÎèÝ „è¶Ýï ÜUè ÈGU<…GÄ²¼ „ï }¢é¼¥GçËHÜGU ¥¢'H¢
ãG…GÚ¼ ¥¢ñÚ ¥}¢èÚï ¥ãHï „é‹Ý¼ ÜUè
±…G¢ãG¼ çÝã¢²¼ ÜGU¢çÏ¢Hï ¼±Á…¢ïã ãñ çHã¢Á¢G¢ ãÚ »ÜU ÜU¢ï ™¢çã²ï çÜU
§GË}¢ï ÎèÝ „è¶Ýï ÜïU çH²ï ÜU¢ïà¢¢æ Úãï çÏ¢H wG¢é„ê„ ¥ÐÝè …GMÚ¼ ÜïU
}¢„¢§H ÜïU „è¶Ýï }¢ïæ ¼¢¶GèÚ Ý ÜUÚï J §GË}¢ï ÎèÝ „è¶Ýï ÜïU }¢éwG¼çHÈGU
…GÚ¢»¥G ãñæ }¢S¢HÝ Î„ïü çÝ…G¢}¢è, ÎèÝè ÜéU¼éÏ¢ ÜU¢ }¢é¼G¢H¥G¢, çÜU„è „é‹Ýè
„ãGèãGéH ¥GÜGUèÎ¢ ¥G¢çH}¢ï ÎèÝ ÜUè „¢ïãGÏ¢¼ }¢ïæ Úã ÜUÚ ÎèÝè }¢„¢§H
„è¶Ý¢ ¥¢ñÚ ¼ÏHèx¢Gï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï „é‹Ý¼ ÜUè ¥G¢H}¢x¢èÚ x¢GñÚ ç„²¢„è ¼ãGÚèÜU
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH „ï ±¢Ï¢S¼x¢è çÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU
„é‹Ý¼¢ïæ |¢Úï §…ç¼}¢¢¥G¢¼, }¢éwG¼çHÈGU ÜU¢ï<„…G (}¢S¢HÝ }¢ÎÝè ¼ÚçÏ¢Ä²¼è
ÜU¢ï„ü, }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ ÜU¢ï„ü, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ï„ü, ¥G¢çH}¢ ÜU¢ï„ü (Î„ïü çÝ…G¢}¢è)
±x¢GñÚ¢) ¥¢ñÚ çÏ¢H wG¢é„ê„ }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ïæ }¢ïæ wG¢êÏ¢ wG¢êÏ¢ §GË}¢ï ÎèÝ ¥¢ñÚ
„é‹Ý¼æï „è¶Ýï ÜU¢ Ý ç„ÈüGU }¢¢ñÜGU¥G ç}¢H¼¢ ãñ Ï¢çËÜU ¥G}¢H ÜU¢ …ÁGÏ¢¢
|¢è Ï¢ïÎ¢Ú ã¢ï¼¢ ãñ J ¥¢§²ï, ¥¢Ð |¢è Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ãÜïU }¢ãÜïU
}¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH „ï ±¢Ï¢S¼¢ ã¢ï ÜUÚ „é‹Ý¼ïæ „è¶Ýï ç„¶¢Ýï ±¢Hï ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï
Ú„êH }¢ïæ à¢¢ç}¢H ã¢ï …¢§²ï ¥¢ñÚ ãÚ Î„ü ¥¢ñÚ ãÚ „é‹Ý¼¢ïæ |¢Úï §…ç¼}¢¢¥G
}¢ïæ ¥Ã±H ¼¢ ¥¢ç¶GÚ ãG¢ç…GÚè ÜUè „¥G¢Î¼ ãG¢ç„H ÜUÚ ÜïU wG¢êÏ¢ §GË}¢ï
ÎèÝ ± „é‹Ý¼æï „èç¶²ï ¥¢ñÚ ç„¶¢§²ï, Ýè…G ÝïçÜU²¢ïæ ÐÚ §çS¼ÜGU¢}¢¼ Ð¢Ýï
¥¢ñÚ Ï¢¢ çÜUÚÎ¢Ú }¢é„H}¢¢Ý Ï¢ÝÝï ÜïU çH²ï ¥}¢èÚï ¥ãHï „é‹Ý¼ ãG…GÚ¼ï
¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢„ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè Ú…G±è
ÜïU ¥G¼G¢ ÜUÎ¢ü }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚ¼ï ãé±ï
Ú¢ï…G¢Ý¢ çÈGURï }¢ÎèÝ¢ ÜU¢ }¢¢’}¢êH Ï¢Ý¢ Hèç…²ï J
¥GÜUG ¢§Îï ¥ãHï „é‹Ý¼ ¥¢ñÚ ±éÁ¢G ê, xG¢éSH ¥¢ñÚ Ý}¢¢…G ±x¢GñÚ¢ „ï
}¢é¼¥GçËHÜGU }¢„¢§H ÜUè §çÏ¼Î¢§ü }¢¢’Hê}¢¢¼ ÜïU çH²ï …GïÚï Ý…GÚ çÜU¼¢Ï¢
“x¢éHÎS¼» ¥GÜUG ¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H” çÝã¢²¼ }¢é¥¢G ç±Ý ¥¢ñÚ }¢ÎÎx¢¢Ú
ãñ, „é±¢H …±¢Ï¢ ÜUè „êÚ¼ }¢ïæ ²ïã }¢ÎÝè x¢éHÎS¼¢ ÈGU¼¢±¢ Ú…Gç±Ä²¢, Ï¢ã¢Úï
à¢Úè¥G¼, ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…G ÜïU ¥ãGÜU¢}¢ ¥¢ñÚ }¢ÎÝè Ð‹… „êÚã ÜUè
Ú¢ïà¢Ýè }¢ïæ }¢éÚœ¢Ï¢ ÜUÚÝï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUè x¢§ü ãñ ç…„ }¢ïæ …GMÚè ¥¢ñÚ ¥ã}¢
}¢„¢§H ÜU¢ï §çwG¼„¢Ú ÜïU „¢ƒ ¥¢ñÚ ¥¢„¢Ý ¥‹Î¢…G }¢ïæ ç…GRU çÜU²¢ x¢²¢ ãñ
¼¢çÜU ÜU}¢ ÐÉGï çH¶ï |¢è §çS¼ÈGU¢Î¢ ÜUÚ „ÜïUæ ¥¢ñÚ …¢ï ¼zG„èH …¢ÝÝ¢ ™¢ãïæ
±¢ïã §Ý ÜéU¼éÏ¢ ÜUè ¼GÚÈGU L…ê¥G ÈGUÚ}¢¢»æ J ãÚ §SH¢}¢è |¢¢§ü ÜU¢ï ™¢çã²ï çÜU ¥ÓÀè
¥ÓÀè çÝÄ²¼¢ïæ ÜïU „¢ƒ §„ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ }¢é¼¢G H¥G¢ ÜUÚï ¥¢ñÚ Îê„Ú¢ïæ ÜU¢ï |¢è ¼Úx¢GèÏ¢
çÎH¢ ÜUÚ S¢±¢Ï¢ï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜU¢ ãGÜUG Î¢Ú Ï¢Ýï, ¥ËH¢ã ã}¢ïæ §wGH¢„
¥G¼¢G ÈGUÚ}¢¢», ¥¢}¢èÝ J §„ çÜU¼¢Ï¢ ÜUè ÜéUÀ wG¢é„êç„Ä²¢¼ Î…ïü …ñH G ãñ :
{1} ãÚ ©G‹¢±¢Ý „ï }¢é¼¥GçËHÜGU „é±¢H¢¼ ÜGU¢§}¢ ÜUÚ ÜïU ©Ý ÜïU …±¢Ï¢¢¼
¼ãGÚèÚ çÜU²ï x¢» ãñæ ¥¢ñÚ „¢ƒ ãè ©Ý ÜïU ãG±¢H¢…¢¼ |¢è çH¶ çÎ²ï x¢» ãñæ J
{2} ¥ãG¢ÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜUè ¥SH }¢¢¶G…G „ï ãGœ¢H }¢ÜGUÎêÚ ¼¶GÚè… ÜUÚ
Îè x¢§ü ãñ J
{3} ¥¢²¢¼ï ÜéUGÚ¥¢çÝ²¢ ÜU¢ ¼…ü}¢¢ §}¢¢}¢ï ¥ãHï „é‹Ý¼, }¢é…çgÎï
ÎèÝ¢ï ç}¢ËH¼, }¢¢ñH¢Ý¢ à¢¢ã §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î Ú…G¢ ¶G¢Ý
ÜïU à¢¢ïãÚ» ¥¢ÈGU¢ÜGU ¼…ü}¢» ÜéUGÚ¥¢Ý “ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý” „ï çÎ²¢ x¢²¢
ãñ ¥¢ñÚ
{4} ¥¢ç¶Ú }¢ïæ }¢¢¶G…G ± }¢Ú¢…ï¥G ÜUè ÈGïUãçÚS¼ }¢é„ç‹ÝÈGUèÝ ±
}¢é¥çËHÈGUèÝ ÜïU Ý¢}¢¢ïæ, ©Ý ÜïU ç„Ýï ±ÈGU¢¼ ¥¢ñÚ }¢¼G¢Ï¢ï¥G ÜïU „¢ƒ ç…GRU
ÜUÚ Îè x¢§ü ãñ J
¥ËH¢ã ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ïæ §çS¼Îì¥G¢ ãñ çÜU §„ çÜU¼¢Ï¢
ÜU¢ï Ðïà¢ ÜUÚÝï }¢ïæ ©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ Ýï …¢ï }¢ïãGÝ¼ ± ÜU¢ïçà¢à¢
ÜUè §„ï ÜGUÏ¢êH ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ ©‹ãïæ Ï¢ïã¼ÚèÝ ……G¢ Îï ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU §GË}¢¢ï ¥G}¢H }¢ïæ
Ï¢ÚÜU¼ïæ ¥G¼¢G ÈGUÚ}¢¢» ¥¢ñÚ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè }¢…çH„ “¥H }¢ÎèÝ¼éH
§GçË}¢Ä²¢” ¥¢ñÚ Îèx¢Ú }¢…¢çH„ ÜU¢ï çÎÝ ÐÓ™è„±èæ Ú¢¼ ÀÏÏ¢è„±èæ
¼ÚvGÜUG è ¥G¼¢G ÈGUÚ}¢¢» J
à¢¢ï’Ï¢» ¼¶GÚè…, }¢…çH„ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢
¼¢ñãGèÎï Ï¢¢Úè ¼¥G¢H¢
„é±¢H : §SH¢}¢ ÜïU Ï¢é‹²¢Îè ¥GÜGU¢§Î çÜU¼Ýï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : §SH¢}¢ ÜïU Ï¢é‹²¢Îè ¥GÜGUèÎï ¼èÝ ãñ´ :
{1} ¼¢ñãGèÎ {2} çÚS¢¢H¼ ¥¢ñÚ {3} }¢¥G¢Î ²¢’Ýè çÜGU²¢}¢¼, Ï¢¢ÜGUè
¼}¢¢}¢ »’ç¼ÜGU¢Îè Ï¢¢¼ïæ §‹ãè´ ÜïU ¥‹ÎÚ ¥¢ Á¢¢¼è ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼¢ñãGèÎ, çãGS„¢ : 3, „. 93U)
„é±¢H : ¼¢ñãGèÎ ÜïU v²¢ }¢¢’Ý¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ¼¢ñãGèÎ ÜU¢ }¢¢’Ý¢ çÎH S¢ï ¼SÎèÜGU ÜUÚÝ¢ (}¢¢ÝÝ¢) ¥¢ñÚ Á¢GÏ¢¢Ý
S¢ï §S¢ ¥}¢í ÜU¢ §ÜGUÚ¢Ú ÜUÚÝ¢ çÜU ã}¢ï´ ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ ¥G¢H}¢ ÜU¢ï ÐñÎ¢ ÜUÚÝï
±¢Hè Á¢G¢¼ »ÜU ãñ ¥¢ñÚ ±¢ïã ¥ËH¢ã ÚÏÏ¢éH §GÁGÁ¢G¼ ãñ, ©S¢ ÜU¢
ÜU¢ï§ü à¢ÚèÜU Ýãè´, Ý Á¢G¢¼ }¢ï´ Ý çS¢ÈGU¢¼ }¢ï´, Ý ãGéÜêU}¢¼ }¢ï´ Ý §GÏ¢¢Î¼ }¢ï´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼¢ñãGèÎ, çãGS„¢ : 3, „. 93U)
„é±¢H : wG¢éÎ¢» Ï¢éÁ¢G éx¢¢ïü Ï¢Ú¼Ú ÜïU }¢¢ñÁ¢êÎ ã¢ïÝï ÐÚ v²¢ ÎHèH ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥ËH¢ã ÜU¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ã¢ïÝ¢ ¥¢zG¼¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ú¢ïà¢Ý
ãñ, ©S¢ ÜUè Á¢G¢¼ ÜU¢ ²ÜGUèÝ ãÚ à¢wGS¢ ÜUè çÈGU¼GÚ¼ }¢ï´ Î¢ç¶GH ãñ J
wG¢éS¢êS¢Ý }¢éS¢èÏ¢¼¢ï´ }¢ï´, Ï¢è}¢¢çÚ²¢ï´ }¢ï´, }¢¢ñ¼ ÜïU ÜGUÚèÏ¢ ¥ÜUS¢Ú ²ïã çÈGUy¢GÚ¼ï
¥çSH²¢ Á¢G¢çãÚ ã¢ï Á¢¢¼è ãñ ¥¢ñÚ Ï¢ÇGï Ï¢ÇGï }¢éç‹ÜUÚèÝ |¢è wG¢éÎ¢ ãè
ÜUè ¼GÚÈGU LÁ¢ê¥G ÜUÚÝï Hx¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ©Ý ÜUè Á¢GÏ¢¢Ý¢ï´ ÐÚ |¢è Ï¢ï S¢¢wG¼¢
wG¢éÎ¢ ÜU¢ Ý¢}¢ ¥¢ ãè Á¢¢¼¢ ãñ J ‰¢¢ïÇGè S¢è ¥GvGH ±¢H¢ §‹S¢¢Ý |¢è
Îé‹²¢ ÜUè ¼}¢¢}¢ Ó¢è…G¢ï´ ÐÚ ÝÁ¢GÚ ÜUÚ ÜïU ²ïã ²ÜGUèÝ ÜUÚ Hï¼¢ ãñ çÜU Ï¢ïà¢ÜU
²ïã ¥¢S}¢¢Ý ± Á¢G}¢èÝ, çS¢¼¢Úï ¥¢ñÚ S¢Ä²¢Úï, §‹S¢¢Ý ± ãGñ±¢Ý ¥¢ñÚ
¼}¢¢}¢ }¢wGHêÜGU çÜUS¢è Ý çÜUS¢è ÜïU ÐñÎ¢ ÜUÚÝï S¢ï ÐñÎ¢ ãé±ï ãñ´ J ¥¢ç¶GÚ
ÜU¢ï§ü ¼¢ï ãñ çÁ¢S¢ Ýï §Ý ÜU¢ï ÐñÎ¢ çÜU²¢ ãñ ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ ¼GÚãG Ó¢¢ã¼¢ ãñ §Ý }¢ï´
¼S¢LüÈGU ÜUÚ¼¢ ãñ J v²êæçÜU Á¢Ï¢ ã}¢ çÜUS¢è ¼wG¼ ²¢ ÜéUÚS¢è ±x¢GñÚ¢ Ï¢Ýè ãé§ü
Ó¢è…G¢ïæ ÜU¢ï Îï¶¼ï ãñ´ ¼¢ï ÈGU¢ñÚÝ S¢}¢Û¢ Hï¼ï ãñ´ çÜU §‹ãï´ çÜUS¢è Ý çÜUS¢è
ÜU¢Úèx¢Ú Ýï Ï¢Ý¢²¢ ãñ J ¥x¢Ó¢ïü ã}¢ Ýï ¥ÐÝè ¥¢æ¶ S¢ï Ï¢Ý¢¼ï Ý Îï¶¢ J
¥GÚÏ¢ ÜïU »ÜU Ï¢gê Ýï wG¢êÏ¢ ÜUã¢ çÜU ªæÅ ÜUè }¢ï´x¢Ýè Îï¶ ÜUÚ ªæÅ ÜïU
x¢éÁ¢GÚÝï ÜU¢ ²ÜGUèÝ ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ÝvGà¢ï ÜGUÎ}¢ Îï¶ ÜUÚ Ó¢HÝï ±¢Hï ÜU¢
S¢éÏ¢ê¼ ç}¢H¼¢ ãñ ¼¢ï çÈUÚ §Ý Ï¢éÁ¢¢ïZ ±¢Hï ¥¢S}¢¢Ý ¥¢ñÚ ÜéUà¢¢Î¢ Ú¢S¼ï
±¢Hè Á¢G}¢èÝ ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ ¥ËH¢ã ÜïU S¢¢Ýï»G ¥G¢H}¢ ã¢ïÝï ÜU¢
²ÜGUèÝ v²êæ ÜUÚ Ý ã¢ïx¢¢ ? çÈGUH ±¢ÜGïU¥G Á¢G}¢èÝ ± ¥¢S}¢¢Ý ÜUè ÐñÎ¢§à¢,
Ú¢¼ çÎÝ ÜU¢ §çwG¼H¢ÈGU, çS¢¼¢Ú¢ï´ ÜU¢ ¶G¢S¢ çÝÁ¢G¢}¢, §Ý ÜUè }¢wGS¢êS¢
x¢<Îà¢ §S¢ Ï¢¢¼ ÜUè ¶éHè ãé§ü ÎHèHï´ ãñ´ çÜU §Ý ÜU¢ ÜU¢ï§ü ÐñÎ¢ ÜUÚÝï ±¢H¢
Á¢GMÚ ãñ Á¢¢ï Ï¢ÇGè Á¢GÏ¢Ú ÎS¼ ÜéUGÃ±¼ ± ÜéUGÎÚ¼ ±¢H¢ ¥¢ñÚ Ï¢ÇG¢ ãGÜUè}¢
¥¢ñÚ Ï¢¢ §çwG¼²¢Ú ãñ, çÁ¢S¢ ÜïU ÜGUÏÁ¢G» ÜéUGÎÚ¼ S¢ï ²ïã Ó¢è…Gï´ çÝÜUH Ýãè´
S¢ÜU¼è´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼¢ñãGèÎ, çãGS„¢ : 3, „. 93-94U)
„é±¢H : ¼¢ñãGèÎï §H¢ãè ÜïU S¢éÏ¢ê¼ }¢ï´ ÜéUGÚ¥¢Ýè ± ¥GvGHè ÜU¢ñÝ
ÜU¢ñÝ S¢è ÎHèHï´ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : wG¢éÎ¢ ±‹Îï ¼¥G¢H¢ ÜUè ±ãGÎ¢çÝ²¼ ÜïU S¢éÏ¢ê¼, »ÜU ¼¢ï ¥GvGHè ãñ´
²¢’Ýè §‹S¢¢Ýè ¥GvGH (Ï¢à¢¼Gïü çÜU ¥GvGH S¢ãGèãG ã¢ï) wG¢éÎ¢» ¼¥G¢H¢ ÜïU »ÜU
ã¢ïÝï ÜU¢ ²ÜGUèÝ Ú¶¼è ãñ, §S¢è çH²ï Îé‹²¢ ÜïU Ï¢ÇGï Ï¢ÇGï ãGéÜU}¢¢ ¥¢ñÚ
ÈGUËS¢ÈGUè »ÜU wG¢éÎ¢ ÜïU ÜGU¢§H ãñ´, ÎêS¢Úï S¢éÏ¢ê¼ ±¢ïã ãñ´ çÁ¢Ý ÜU¢ï
ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ Ýï Ï¢¼¢²¢ ãñ J ¥¢ñÚ ±¢ïã ²ïã ãñ´ :
¼…ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Ú¢
}¢¢’Ï¢êÎ »ÜU ãñ ©S¢ ÜïU çS¢±¢ ÜU¢ï§ü }¢¢’Ï¢êÎ Ýãè´
}¢x¢Ú ±¢ïãè Ï¢ÇGè ÚãG}¢¼ ±¢H¢ }¢ïãÚÏ¢¢Ý J
¼…ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥ËH¢ã Ýï
x¢±¢ãè Îè çÜU ©S¢ ÜïU çS¢±¢ ÜU¢ï§ü }¢¢’Ï¢êÎ
Ýãè´ ¥¢ñÚ çÈGUçÚà¼¢ï´ Ýï ¥¢ñÚ ¥G¢çH}¢¢ï´ Ýï
§‹S¢¢ÈGU S¢ï ÜGU¢§}¢ ã¢ï ÜUÚ J
¼…ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥x¢Ú ¥¢S}¢¢Ý
± Á¢G}¢èÝ }¢ï´ ¥ËH¢ã ÜïU çS¢±¢ ¥¢ñÚ wG¢éÎ¢
ã¢ï¼ï ¼¢ï Á¢GMÚ ±¢ïã ¼Ï¢¢ã ã¢ï¼ï J
¼…ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ²êæ ã¢ï¼¢ ¼¢ï ãÚ
wG¢éÎ¢ ¥ÐÝè }¢wGHêÜGU Hï Á¢¢¼¢ ¥¢ñÚ Á¢GMÚ
»ÜU ÎêS¢Úï ÐÚ ¥ÐÝè ¼¥GËHè (Ï¢Ú¼Úè)
Ó¢¢ã¼¢ J Ð¢ÜUè ãñ ¥ËH¢ã ÜU¢ï ©Ý Ï¢¢¼¢ï´
S¢ï Á¢¢ï ²ïã Ï¢Ý¢¼ï ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼¢ñãGèÎ, çãGS„¢ 3. „. 94-95)
„é±¢H : ¼¢ñãGèÎ ÜïU çÜU¼Ýï }¢¼üÏ¢ï ãñæ ?
…±¢Ï¢ : ¼¢ñãGèÎ ÜïU Ó¢¢Ú }¢¼üÏ¢ï ãñ´ :
{1} ¥ËH¢ã ãè ÜU¢ï ±¢çÁ¢Ï¢éH ±éÁ¢êÎ S¢}¢Û¢Ý¢ J {2} ¼}¢¢}¢
MãG¢Ýè ¥¢ñÚ }¢¢gè ¥G¢H}¢ ÜU¢ ¶G¢çHÜGU ¥ËH¢ã ãè ÜU¢ï Á¢¢ÝÝ¢ J
{3} ¥¢S}¢¢Ý ¥¢ñÚ Á¢G}¢èÝ ¥¢ñÚ §Ý ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý ÜUè Ó¢è…G¢ï´ }¢ï´ ¼}¢¢}¢
¼ÎÏ¢èÚ ¥¢ñÚ ¼S¢LüÈGU ÜU¢ï ¥ËH¢ã ãè ÜUè Á¢G¢¼ ÜïU S¢¢‰¢ }¢wGS¢êS¢
S¢}¢Û¢Ý¢ J {4} ¥ËH¢ã ãè ÜU¢ï }¢éS¼çãGÜGïU §GÏ¢¢Î¼ S¢}¢Û¢Ý¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼¢ñãGèÎ, çãGS„¢ 3. „. 95)
„é±¢H : ÜGUÎè}¢ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñæ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜUè Á¢G¢¼ ÜïU çS¢±¢
ÜU¢ñÝ ÜU¢ñÝ S¢è Ó¢è…Gï´ ÜGUÎè}¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : “ÜGUÎè}¢” ±¢ïã Á¢¢ï ã}¢ïà¢¢ S¢ï ã¢ï ¥¢ñÚ ¥Á¢GHè ÜïU |¢è ²ïãè
}¢¢’Ý¢ ãñ´ ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ ¼GÚãG ©S¢ ÜUè Á¢G¢¼ ÜGUÎè}¢, ¥Á¢GHè ± ¥Ï¢Îè ãñ, §S¢è
¼GÚãG ©S¢ ÜUè çS¢ÈGU¢¼ |¢è ÜGUÎè}¢, ¥Á¢GHè ± ¥Ï¢Îè ãñ´ ¥¢ñÚ Á¢G¢¼ ±
çS¢ÈGU¢¼ ÜïU çS¢±¢ S¢Ï¢ Ó¢è…Gï´ ãG¢çÎS¢ ãñ´ J Á¢¢ï ¥G¢H}¢ }¢ï´ S¢ï çÜUS¢è Ó¢è…G ÜU¢ï
ÜGUÎè}¢ }¢¢Ýï ²¢ ©S¢ ÜïU ãG¢çÎS¢ ã¢ïÝï }¢ï´ à¢ÜU ÜUÚï ±¢ïã ÜU¢çÈGUÚ ± }¢éà¢çÚÜU
ãñ Á¢ñS¢ï ¥¢²¢ü, çÜU MãG ¥¢ñÚ }¢¢g¢ ÜU¢ï ÜGUÎè}¢ }¢¢Ý¼ï ãñ´ ²ÜGUèÝÝ ±¢ïã
}¢éà¢çÚÜU ãñ´ J (ãG¢çÎS¢ ±¢ïã à¢ñ ã¢ï¼è ãñ Á¢¢ï ÐãHï Ý ã¢ï ¥¢ñÚ çÈUÚ çÜUS¢è ÜïU ÐñÎ¢
ÜUÚÝï S¢ï ã¢ï J §S¢è ÜU¢ï }¢é}¢çÜUÝ |¢è ÜUã¼ï ãñ´) J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼¢ñãGèÎ, çãGS„¢ : 3. „. 95-96U)
„é±¢H : ¥ËH¢ã ÜïU Á¢G¢¼è ¥¢ñÚ çS¢ÈGU¢¼è Ý¢}¢ çÜU¼Ýï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ÚÏ¢ ¼¥G¢H¢ ÜU¢ Á¢G¢¼è Ý¢}¢ “¥ËH¢ã” ãñ, §S¢ ÜU¢ï §S}¢ï
Á¢G¢¼ |¢è ÜUã¼ï ãñæ, ¥¢ñÚ HzGÁ¢Gï “¥ËH¢ã” ÜïU çS¢±¢ ÎêS¢Úï Ý¢}¢ Á¢¢ï
©S¢ ÜUè çS¢ÈGU¢¼ ÜU¢ï Á¢G¢çãÚ ÜUÚï´ §‹ãï´ çS¢ÈGU¢¼è Ý¢}¢ ²¢ ¥S}¢¢» çS¢ÈGU¢¼
ÜUã¼ï ãñæ, ¥¢ñÚ ±¢ïã Ï¢ï à¢é}¢¢Ú ãñ´ J ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ãñ çÜU ¥ËH¢ã
ÜïU çÝÝ¢‹±ï Ý¢}¢ çÁ¢S¢ çÜUS¢è Ýï ²¢Î ÜUÚ çH²ï ±¢ïã Á¢‹Ý¼è ãé±¢ J
ã¢æ ! §Ý Ý¢}¢¢ï´ ÜïU §GH¢±¢ »ïS¢ï Ý¢}¢ Á¢¢ï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ }¢ï´ Ý
¥¢» ã¢ï´ Á¢¢§…G Ýãè´ }¢S¢HÝ wG¢éÎ¢ ÜU¢ï S¢¶Gè ²¢ ÚÈGUèÜGU ÜUãÝ¢,
§S¢è ¼GÚãG ÎêS¢Úè ÜGU¢ñ}¢¢ï´ }¢ï´ ©S¢ ÜïU Á¢¢ï Ý¢}¢ }¢éÜGUÚüÚ ãñ´ ¥¢ñÚ ¶GÚ¢Ï¢ }¢¢’Ý¢
Ú¶¼ï ãñ´, ²ïã |¢è ©S¢ ÜïU çH²ï }¢éÜGUÚüÚ ÜUÚÝ¢ Ý¢Á¢¢§…G ãñ, Á¢ñS¢ï wG¢éÎ¢
ÜU¢ï Ú¢}¢ ²¢ ÐÚ}¢¢y}¢¢ ÜUãÝ¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼¢ñãGèÎ, çãGS„¢ : 3, „. 96)
„é±¢H : v²¢ wG¢éÎ¢» ÁG¢éH Á¢H¢H ÜïU Ý¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ çÜUS¢è ¥¢ñÚ ÜU¢
Ý¢}¢ Ú¶ S¢ÜU¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ¥ËH¢ã ÜïU Ï¢¢’Á¢G Ý¢}¢ Á¢¢ï }¢wGHêÜGU ÐÚ Ï¢¢ïHï Á¢¢¼ï ãñæ
©Ý ÜïU S¢¢‰¢ Ý¢}¢ Ú¶Ý¢ Á¢¢§…G ãñ Á¢ñS¢ï H¼GèÈGU, Úà¢èÎ, ÜUÏ¢èÚ J v²êæçÜU
Ï¢‹Î¢ï´ ÜïU Ý¢}¢¢ï´ }¢ï´ ±¢ïã }¢¢’Ý¢ }¢éÚ¢Î Ýãè´ ã¢ï¼ï Á¢¢ï ¥ËH¢ã ÜïU
çH²ï S¢¢çÏ¢¼ ãñ´, (}¢x¢Ú §Ý Ý¢}¢¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ “¥GÏÎ” ÜU¢ §Á¢G¢ÈGU¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ Á¢ñS¢ï
¥GÏÎéË¢ H¼GèÈGU, ¥GÏÎéÚüà¢èÎ ±x¢GñÚ¢) »ïS¢ï Ý¢}¢¢ï´ ÜU¢ï çÏ¢x¢¢ÇGÝ¢ S¢wG¼
}¢‹¥G ãñ J Á¢ñS¢ï H¼GèÈGU S¢ï ¼GèÈGU¢, Úà¢èÎ S¢ï à¢èÎ¢, ÜUÚè}¢ S¢ï ÜUÚ}¢ê ±x¢GñÚ¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼¢ñãGèÎ, çãGS„¢ : 3, „. 96)
S¢çÄ²ÎéH ¥ç}Ï¢²¢
„é±¢H : ÝçÏ¢Ä²ï ÚãG}¢¼, ¥¢ÜGU¢» ©}}¢¼, }¢ãGÏ¢êÏ¢ï ÚÏÏ¢éH §GÁGÁ¢G¼
ÜUè wG¢éS¢êçS¢Ä²¢¼, ¥¢ñS¢¢ÈGU ¥¢ñÚ }¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢¼ ÜïU
Ï¢¢Úï }¢ï´ ¥¢Ð v²¢ Á¢¢Ý¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : Œ²¢Úï ¥¢ÜG U ¢ ± }¢¢ñ H ¢, ãG é Á G ¢ ê Ú S¢çÄ²Îé H ¥ç}Ï¢²¢
ÜUè wG¢éS¢êçS¢Ä²¢¼, ¥¢ñS¢¢ÈGU ¥¢ñÚ }¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢¼ Ï¢ï à¢é}¢¢Ú
ãñ´, Ó¢‹Î ÜU¢ ²ã¢æ Ï¢²¢Ý çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ãñ :
wG¢éS¢êçS¢Ä²¢¼
{1} ¥ËH¢ã Ýï S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ãGéÁG¢êÚ ÜU¢
ÝêÚ ÐñÎ¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ çÈUÚ §S¢è ÝêÚ S¢ï ¼}¢¢}¢ ÜU¢§Ý¢¼ ÐñÎ¢ ÈGUÚ}¢¢§ü J ¥x¢Ú
ãGéÁG¢êÚ Ý ã¢ï¼ï ¼¢ï ÜéUÀ Ý ã¢ï¼¢ ¥¢ñÚ ãGéÁG¢êÚ
Ý ã¢ï´ ¼¢ï ÜéUÀ Ý ã¢ï, ãGéÁG¢êÚ
¼}¢¢}¢ Á¢ã¢Ý ÜUè Á¢¢Ý ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, „çÄ²ÎéH ¥ç}Ï¢²¢ , çãGS„¢ : 2, „. 57U)
±¢ïã Á¢¢ï Ý ‰¢ï ¼¢ï ÜéUÀ Ý ‰¢¢, ±¢ïã Á¢¢ï Ý ã¢ï´ ¼¢ï ÜéUÀ Ý ã¢ï
Á¢¢Ý ãñ´ ±¢ïã Á¢ã¢Ý ÜUè, Á¢¢Ý ãñ ¼¢ï Á¢ã¢Ý ãñ
(ãGÎ¢§ÜGï Ï¢çwGà¢à¢, çãGS„¢ : 1, „. 126U)
{2} ¥ËH¢ã Ýï ¼}¢¢}¢ ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢
ÜUè MãG¢ï´ S¢ï ¥GãÎ çH²¢ çÜU ¥x¢Ú ±¢ïã ãGéÁG¢êÚï ÐéÚÝêÚ
ÜïU Á¢G}¢¢Ýï ÜU¢ï Ð¢»æ ¼¢ï ¥¢Ð ÐÚ §ü}¢¢Ý H¢»æ ¥¢ñÚ
¥¢Ð ÜUè }¢ÎÎ |¢è ÜUÚï´ J
}¢èS¢¢ÜGU ÜïU çÎÝ S¢Ï¢ ÝçÏ¢²¢ï´ S¢ï, §ÜGUÚ¢Ú çH²¢ ‰¢¢ ©Ý ÜïU çH²ï
¥Ï¢ ¥¢¼ï ãñ´ ±¢ïã S¢ÚÎ¢Úï LS¢éH, ¥Ï¢ ©Ý ÜUè ç±H¢Î¼ ã¢ï¼è ãñ
{3} ãGGéÁG¢êÚ ¥¢ÜGU¢» Î¢ï Á¢ã¢Ý, ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, S¢Ú±Úï ÜU¢ñÝ¢ï
}¢ÜU¢Ý ¼}¢¢}¢ }¢wGHêÜGU¢¼ }¢ï´ wG¢éÎ |¢è S¢Ï¢ S¢ï
Ï¢ïã¼Ú ãñ´ ¥¢ñÚ ¥¢Ð ÜU¢ }¢éÏ¢¢ÚÜU ¶G¢ÝÎ¢Ý |¢è
S¢Ï¢ ¶G¢ÝÎ¢Ý¢ï´ S¢ï ¥zGÁ¢GH ãñ J
¼ïÚè ÝSHï Ð¢ÜU }¢ïæ ãñ Ï¢ÓÓ¢¢ Ï¢ÓÓ¢¢ ÝêÚ ÜU¢
¼ê ãñ »G ï Ý ï Ýê Ú ¼ï Ú ¢ S¢Ï¢ Í¢Ú¢Ý¢ Ýê Ú ÜU¢
(ãGÎ¢§ÜGï Ï¢çwGà¢à¢, çãGS„¢ : 2, „. 181)
©Ý …ñ„¢ Îê„Ú¢ Ý ÜU¢ï§ü ãé±¢ Ý ã¢ïx¢¢
¥ËH¢ã ÜUè „Ú ¼¢ Ï¢ ÜGUÎ}¢ à¢¢Ý ãñæ ²ïã §Ý „¢ Ýãèæ §‹„¢Ý ±¢ï ã §‹„¢Ý ãñ æ ²ï ã
ÜéUGÚ¥¢Ý ¼¢ï §ü}¢¢Ý Ï¢¼¢¼¢ ãñ §‹ãïæ §ü}¢¢Ý ²ïã ÜUã¼¢ ãñ }¢ïÚè …¢Ý ãñæ ²ïã
{4} ãGéÁG¢êÚï ¥‹±Ú, à¢¢ÈGïU»G }¢ãGà¢Ú ÜUè ç±H¢Î¼
à¢ÚèÈGU ÜïU ±vG¼ Ï¢é¼ ¥¢ñæ{ï çx¢Ú ÐÇGï ¥¢ñÚ »ïS¢¢ ÝêÚ ÈñUH¢ çÜU ¥¢Ð
ÜUè ±¢çHÎ» }¢¢çÁ¢Î¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î¼éÝ¢ Ï¢èÏ¢è
¥¢ç}¢Ý¢ Ýï }¢éËÜïU à¢¢}¢ ÜïU }¢ãGËH¢¼ Îï¶ çH²ï J
¼ïÚè ¥¢}¢Î ‰¢è çÜU Ï¢ñ¼éËH¢ã }¢éÁ¢Úï ÜU¢ï Û¢éÜU¢
¼ïÚè ãñÏ¢¼ ‰¢è çÜU ãÚ Ï¢é¼ ‰¢Ú ‰¢Ú¢ ÜUÚ çx¢Ú x¢²¢
{ 5} ¥¢Ð ÜU¢ S¢¢²¢ Ý ‰¢¢, v²êæçÜU ¥¢Ð
ÝêÚ ãè ÝêÚ ãñ´, ¥¢ñÚ ÝêÚ ÜU¢ S¢¢²¢ Ýãè´ ã¢ï¼¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, „çÄ²ÎéH ¥ç}Ï¢²¢ , çãGS„¢ : 2, „. 57)
¼ê ãñ S¢¢²¢ ÝêÚ ÜU¢ ãÚ ©GÁG± ÅéÜUÇG¢ ÝêÚ ÜU¢
S¢¢²¢ ÜU¢ S¢¢²¢ Ý ã¢ï¼¢ ãñ Ý S¢¢²¢ ÝêÚ ÜU¢
{6} x¢}¢èü ÜïU ±vG¼ ¥ÜUS¢Ú Ï¢¢ÎH ¥¢Ð ÐÚ S¢¢²¢
ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ ÎÚwG¼ ÜU¢ S¢¢²¢ ¥¢Ð ÜUè ¼GÚÈGU ¥¢
Á¢¢¼¢ ‰¢¢ J ãG¢H¢æçÜU ¥|¢è H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï ¥¢Ð ÜU¢ ÝÏ¢è
ã¢ïÝ¢ }¢¢’Hê}¢ Ý ãé±¢ ‰¢¢ J
{ 7} ¥¢Ð ÜïU çÁ¢S}¢ï ¥‹±Ú ¥¢ñÚ ÐS¢èÝ»

}¢éÏ¢¢ÚÜU¢ }¢ï´ }¢éàÜU¢ï Á¢G¢’ÈGUÚ¢Ý S¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ wG¢éàÏ¢ê ¥¢¼è ‰¢è J çÁ¢S¢ Ú¢S¼ï
S¢ï ¥¢Ð x¢éÁ¢GÚ¼ï ±¢ïã Ú¢S¼¢ }¢ãÜU Á¢¢¼¢ J
x¢éÁ¢GÚï çÁ¢S¢ Ú¢ã S¢ï ±¢ïã S¢çÄ²Îï ±¢H¢ ã¢ï ÜUÚ
Úã x¢§ü S¢¢Úè Á¢G}¢èæ ¥G}Ï¢Úï S¢¢Ú¢ ã¢ï ÜUÚ
{8} ¥ËH¢ã Ýï ¥¢Ð ÜU¢ï Á¢G}¢èÝ ±
¥¢S}¢¢Ý ÜïU ¶GÁ¢G¢Ý¢ï´ ÜUè Ó¢¢çÏ¢²¢æ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ Îè´, ¥¢ñÚ §çwG¼²¢Ú çÎ²¢
çÜU çÁ¢S¢ï Á¢¢ï Ó¢¢ãï´ Îï´ ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ S¢ï Á¢¢ï Ó¢¢ãï´ ±¢ÐS¢ Hï Hï´ J ©Ý ÜïU ãGév}¢
ÜU¢ï ÜU¢ï§ü Å¢HÝï ±¢H¢ Ýãè´ J
ãGév}¢ Ý¢çÈGUÁ¢G ãñ ¼ïÚ¢, ¶G¢}¢¢ ¼ïÚ¢, S¢ñÈGU ¼ïÚè Î}¢ }¢ïæ Á¢¢ï Ó¢¢ãï ÜUÚï, Î¢ñÚ ãñ à¢¢ã¢ ¼ïÚ¢
ÜéUç‹Á¢²¢æ çÎH ÜUè wG¢éÎ¢ Ýï ¼éÛ¢ï Îè´ »ïS¢è ÜUÚ çÜU ²ïã S¢èÝ¢ ã¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜU¢ ¶GÁ¢GèÝ¢ ¼ïÚ¢
(ãGÎ¢§ÜïG Ï¢çwGà¢à¢, çãGS„¢ : 1, „. 29)
{9} Îé‹²¢ ± ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè ãÚ À¢ïÅè Ï¢ÇGè Ýï’}¢¼ ¥¢Ð
ãè ÜïU yG¢éÈGñUH }¢ï´ ç}¢H¼è ãñ ¥¢ñÚ ç}¢H¼è Úãïx¢è J
{10} ¥ËH¢ã ÜïU Ý¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ ãGéÁG¢êÚ ÜU¢
Ý¢}¢ |¢è Ï¢éH‹Î çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ãñ J ãGéÁG¢êÚï ¥vGÎS¢, ÝêÚï }¢éÜGUgS¢
¥ËH¢ã ÜïU }¢ãGÏ¢êÏ¢ ãñ´ J
ÜU¢ ãñ S¢¢²¢ ¼éÛ¢ ÐÚ Ï¢¢ïH Ï¢¢H¢ ãñ ¼ïÚ¢, çÁ¢GRU ãñ ªæÓ¢¢ ¼ïÚ¢

¼ê Í¢Å¢» S¢ï çÜUS¢è ÜïU Ý Í¢Å¢ ãñ Ý Í¢Åï Á¢Ï¢ Ï¢ÉG¢» ¼éÛ¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ¼ïÚ¢
x¢GÚÁ¢G ãGéÁG¢êÚ S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢, à¢ãÝà¢¢ãï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢
ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H Ï¢ï à¢é}¢¢Ú ãñ´ J ±¢ïã ¥ËH¢ã
ÜïU ãGÏ¢èÏ¢ ãñ´ ¥¢ñÚ }¢wGHêÜGU }¢ï´ S¢¢Úè wG¢êçÏ¢²¢æ ¥¢Ð ãè ÜUè Á¢G¢¼ï Ï¢¢
Ï¢ÚÜU¢¼ ÐÚ ¶Gy}¢ ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, „çÄ²ÎéH ¥ç}Ï¢²¢ , çãGS„¢ : 2, „. 57-58)
Ï¢¢’Î ¥Á¢G wG¢éÎ¢ Ï¢éÁG¢éx¢ü ¼ê§ü çÜGUSS¢¢ }¢éwG¼S¢Ú
¥¢ñS¢¢ÈGU
{1} S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï çÁ¢S¢ ÜU¢ï ÝÏ¢éÃ±¼ ç}¢Hè ±¢ïã ¥¢Ð
ãñ´ : (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¶G¢¼}¢é‹ÝçÏ¢Ä²èÝ , çãGS„¢ : 3, „. 104)
Á¢G¢¼ ãé§ü §ç‹¼¶G¢Ï¢, ±SÈGU ãé±ï H¢ Á¢±¢Ï¢
Ý¢}¢ ãé±¢ }¢éS¼GÈGU¢ ¼é}¢ Ðï ÜUÚ¢ïÇG¢ï´ ÎéMÎ
{2} çÜGU²¢}¢¼ ÜïU Ú¢ïÁ¢G Á¢¢ï S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ÜGUÏ¢í S¢ï ©Æïx¢¢ ±¢ïã ¥¢Ð
ãè ã¢ï´x¢ï J
{3} à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ ÎÚ±¢Á¢G¢ Á¢¢ï S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ¶¢ïHï´x¢ï ±¢ïã ¥¢Ð
ãè ã¢ï´x¢ï J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¶G¢¼}¢é‹ÝçÏ¢Ä²èÝ , çãGS„¢ : 3, „. 104)
Ðïà¢ï ãGÜGU }¢éÁGÎ¢ à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ S¢éÝ¢¼ï Á¢¢»æx¢ï
¥¢Ð Ú¢ï¼ï Á¢¢»æx¢ï ã}¢ ÜU¢ï ãæS¢¢¼ï Á¢¢»æx¢ ï
{4} à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUè §Á¢¢Á¢G¼ S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ¥¢Ð ãè
ÜU¢ï Îè Á¢¢»x¢è J
H¢ï ±¢ïã ¥¢» }¢éSÜéUÚ¢¼ï ã}¢ ¥S¢èÚ¢ï´ ÜUè ¼GÚÈGU
ç¶GÚ}¢Ýï §GS²¢æ ÐÚ ¥Ï¢ çÏ¢Á¢Hè çx¢Ú¢¼ï Á¢¢»æx¢ï
¥Ï¢ ¥¢§ü à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUè S¢¢¥G¼ ¥Ï¢ ¥¢§ü
Á¢GÚ¢ Ó¢ñÝ Hï }¢ïÚï Í¢Ï¢Ú¢Ýï ±¢Hï
{5} ãGéÁG¢êÚ ÜU¢ï »ÜU Û¢‹Ç¢ }¢ãGü}¢¼ ã¢ïx¢¢ çÁ¢S¢ ÜU¢ï
“çH±¢©H ãG}Î” ÜUã¼ï ãñ´, ¼}¢¢}¢ }¢¢ïç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢
S¢ï Hï ÜUÚ ¥¢ç¶GÚ ¼ÜU S¢Ï¢ §S¢è ÜïU ÝèÓ¢ï ã¢ï´x¢ï J
{6} ãGéÁG¢êÚ ãè ÜïU çH²ï S¢¢Úè Á¢G}¢èÝ Ð¢ÜU ÜUÚÝï ±¢Hè
¥¢ñÚ }¢çSÁ¢Î ÆãÚè J
{7} ãGéÁG¢êÚ ãè ÜïU çH²ï }¢¢Hï x¢GÝè}¢¼ ãGH¢H çÜU²¢
x¢²¢ J
{ 8} ãé G Á G ¢ ê Ú ãè Ðï à ±¢» }¢é S ¢ü H èÝ ¥¢ñ Ú
¶G¢¼}¢é‹ÝçÏ¢Ä²èÝ ãñ´ J
S¢Ï¢ S¢ï ¥Ã±H S¢Ï¢ S¢ï ¥¢ç¶GÚ §çÏ¼Î¢ ã¢ï §ç‹¼ã¢ ã¢ï
S¢Ï¢ ¼é } ã¢Úè ãè ¶G Ï ¢Ú ‰¢ï ¼é}¢ }¢é¥çwG¶GÚ }¢éÏ¼Î¢ ã¢ï
{9} Ú¢ïÁ¢Gï }¢ãGà¢Ú ãGéÁG¢êÚ ¥¢x¢ï ã¢ï´x¢ï ¥¢ñÚ S¢¢Úè }¢wGHêÜGU
ÐèÀï ÐèÀï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¶G¢¼}¢é‹ÝçÏ¢Ä²èÝ , çãGS„¢ : 3, „. 104)
Ï¢¢x¢Gï Á¢‹Ý¼ }¢ï´ }¢éãG}}¢Î }¢éSÜéUÚ¢¼ï Á¢¢»æx¢ï
ÈêUH ÚãG}¢¼ ÜïU Û¢ÇGï´x¢ï ã}¢ ©Æ¢¼ï Á¢¢»æx¢ï
{10} ÐéH çS¢Ú¢¼G S¢ï S¢Ï¢ „ï ÐãHï ãGéÁG¢êÚ ¥ÐÝè ©}}¢¼
ÜU¢ï Hï ÜUÚ x¢éÁ¢GÚ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J
ÐéH S¢ï ©¼¢Ú¢ï Ú¢ã x¢éÁ¢GÚ ÜU¢ï ¶GÏ¢Ú Ý ã¢ï
çÁ¢Ï¢íèH ÐÚ çÏ¢À¢»æ ¼¢ï ÐÚ ÜU¢ï ¶GÏ¢Ú Ý ã¢ï
{11} Îèx¢Ú ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ çÜUS¢è »ÜU ÜGU¢ñ}¢ ÜUè
¼GÚÈGU |¢ïÁ¢ï x¢» Á¢Ï¢ çÜU ãGéÁG¢êÚ ¼¢Á¢Î¢Úï ¥GÚÏ¢¢ï ¥GÁ¢}¢
¼}¢¢}¢ }¢wGHêÜGU ÜUè ¼GÚÈGU ÚS¢êH Ï¢Ý¢ ÜUÚ |¢ïÁ¢ï x¢» J
}¢éËÜïU ÜU¢ñÝñÝ }¢ï´ ¥ç}Ï¢²¢ ¼¢Á¢Î¢Ú ¼¢Á¢Î¢Ú¢ïæ ÜU¢ ¥¢ÜGU¢ ã}¢¢Ú¢ ÝÏ¢è
{12} ãGéÁG¢êÚï ¥vGÎS¢ ÜU¢ï ¥ËH¢ã }¢ÜGU¢}¢ï
}¢ãG}¢êÎ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ çÜU ¼}¢¢}¢ ¥Ã±HèÝ ± ¥¢ç¶GÚèÝ §Ý ÜUè ãG}Î
ÜUÚï´x¢ï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¶G¢¼}¢é‹ÝçÏ¢Ä²èÝ , çãGS„¢ : 3, „. 104)
S¢Ï¢¢ ±¢ïã Ó¢Hï çÜU Ï¢¢x¢G ÈUHï, ±¢ïã ÈêUH ç¶Hï çÜU çÎÝ ã¢ḯ |¢Hï
çH±¢ ÜïU ¼Hï S¢Ý¢ }¢ï´ ¶éHï, ÚÁ¢G¢ ÜUè Á¢GÏ¢¢æ ¼é}ã¢Úï çH²ï
{13} ¥¢Ð ÜU¢ï çÁ¢S}¢ ÜïU S¢¢‰¢ }¢ï’Ú¢Á¢ ãé§ü J
±¢ïã S¢Ú±Úï çÜUà±Úï çÚS¢¢H¼, Á¢¢ï ¥Gà¢ü ÐÚ Á¢Ë±¢ x¢Ú ãé±ï ‰¢ï
Ý» çÝÚ¢Hï ¼GÚÏ¢ ÜïU S¢¢}¢¢æ, ¥GÚÏ¢ ÜïU }¢ïã}¢¢Ý ÜïU çH²ï ‰¢ï
{14} ¥ËH¢ã Ýï ¼}¢¢}¢ ÝçÏ¢²¢ï´ S¢ï ¥¢Ð
ÐÚ §ü}¢¢Ý H¢Ýï ¥¢ñÚ ¥¢Ð
ÜUè }¢ÎÎ ÜUÚÝï ÜU¢ ±¢’Î¢ çH²¢ J
{15} ¥¢Ð ÜU¢ï “ãGÏ¢èÏ¢éËH¢ã” ÜU¢ ç¶G¼G¢Ï¢
ç}¢H¢ J ¼}¢¢}¢ Á¢ã¢Ý ¥ËH¢ã ÜUè çÚÁ¢G¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã
¥¢Ð ÜUè çÚÁ¢G¢ ÜU¢ ¼G¢çHÏ¢ ãñ J
wG¢éÎ¢ ÜUè çÚÁ¢G¢ Ó¢¢ã¼ï ãñ´ Î¢ï ¥G¢H}¢ wG¢éÎ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ çÚÁ¢G¢» }¢éãG}}¢Î
}¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢¼
ÇêÏ¢ï ãé±ï S¢êÚÁ¢ ÜU¢ï ÐHÅ¢Ý¢, §à¢¢Úï S¢ï Ó¢¢æÎ ÜïU Î¢ï ÅéÜUÇGï ÜUÚ
ÎïÝ¢, ©æx¢çH²¢ï´ S¢ï Ð¢Ýè ÜïU Ó¢à}¢ï Á¢¢Úè ÜUÚÝ¢, ‰¢¢ïÇGï S¢ï ¼G¥G¢}¢ ÜU¢ ÜUS¢èÚ
Á¢}¢¢¥G¼ ÜïU çH²ï ÜU¢ÈGUè ã¢ï Á¢¢Ý¢, Îê{ ÜUè }¢¢’}¢êHè ç}¢vGÎ¢Ú S¢ï ÜUS¢èÚ
¥ÈGUÚ¢Î ÜU¢ S¢ñÚ¢Ï¢ ã¢ïÝ¢, ÜæUÜUçÚ²¢ï´ ÜU¢ ¼SÏ¢èãG ÐÉGGÝ¢, HÜUÇGè ÜïU S¢é¼êÝ
}¢ï´ »ïS¢è çS¢ÈGU¼ ÐñÎ¢ ã¢ï Á¢¢Ý¢ Á¢¢ï ¶G¢S¢ §‹S¢¢Ýè çS¢ÈGU¼ ãñ ²¢’Ýè Ý çS¢ÈGüU
‰¢Ú ‰¢Ú¢Ý¢ Ï¢çËÜU çÈGUÚ¢ÜGïU }¢ãGÏ¢êÏ¢ ÜU¢ »ãGS¢¢S¢
ÐñÎ¢ ã¢ïÝ¢ ¥¢ñÚ §S¢ ÐÚ Ú¢ïÝ¢, ÎÚwG¼¢ï´ ¥¢ñÚ Ð‰ƒÚ¢ï´ ÜU¢ ¥¢Ð
ÜU¢ï S¢H¢}¢ ÜUÚÝ¢, ÎÚwG¼¢ï´ ÜU¢ï Ï¢éH¢Ý¢ ¥¢ñÚ ©Ý
ÜU¢ ¥¢Ð ÜïU ãGév}¢ ÐÚ Ó¢H ÜUÚ ¥¢Ý¢, ÎçÚ‹Î¢ï´
¥¢ñÚ }¢êÁ¢Gè Á¢¢Ý±Ú¢ï´ ÜU¢ ¥¢Ð ÜU¢ Ý¢}¢ï Ý¢}¢è
§S}¢ï çx¢Ú¢}¢è S¢éÝ ÜUÚ Ú¢}¢ ã¢ï Á¢¢Ý¢ ¥¢ñÚ ãÁ¢G¢Ú¢ï´ Ðïà¢ x¢¢ï§²¢ï´ ÜU¢
¥¢zG¼¢Ï¢ ÜUè ¼GÚãG „¢çÎÜGU ã¢ïÝ¢ ±x¢GñÚ¢ ±x¢GñÚ¢, ãÁ¢G¢Ú¢ï´ }¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢¼ ãñæ
Á¢¢ï Ý çS¢ÈGüU ¥¢²¢¼ ± S¢ãGèãG ¥ãG¢ÎèS¢ S¢ï S¢¢çÏ¢¼ ãñ´ Ï¢çËÜU Ï¢ãé¼ S¢ï
x¢GñÚ }¢éçSH}¢ |¢è §S¢ ÜU¢ §ÜGUÚ¢Ú ÜUÚ¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ©Ý ÜUè çÜU¼¢Ï¢¢ï´ }¢ïæ |¢è
§Ý ÜU¢ çÁ¢GRU Ð¢²¢ Á¢¢¼¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, „Ú±Úï ÜU¢§Ý¢¼ , çãGS„¢ : 4, „. 181)
„é±¢H : ¶G¢¼}¢é‹ÝçÏ¢Ä²èÝ ÜïU v²¢ }¢¢’Ý¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ¶G¢¼}¢é‹ÝçÏ¢Ä²èÝ ²¢ ¶Gy}¢éH }¢éS¢üHèÝ ÜïU }¢¢’Ý¢ ²ïã ãñ´ çÜU
¥ËH¢ã Ýï ãGéÁG¢êÚ ÐÚ çS¢Ë¢çS¢H» ÝÏ¢éÃ±¼
¶Gy}¢ ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢, ãGéÁG¢êÚ ÜïU Á¢G}¢¢Ýï }¢ï´ ²¢ Ï¢¢’Î }¢ïæ
ÜU¢ï§ü Ý²¢ ÝÏ¢è Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ J ¥¢Ð ÜUè Á¢G¢¼ï Ð¢ÜU
ÐÚ ÝÏ¢éÃ±¼ ÜU¢ ¶G¢ç¼}¢¢ ã¢ï x¢²¢ J
„é±¢H : ã}¢¢Úï ÝÏ¢è ÜUè ÝÏ¢éÃ±¼ ¥G¢}¢ ãñ ²¢
¶G¢S¢ ? ¥¢ñÚ v²¢ ¥ç}Ï¢²¢ ± }¢éS¢üHèÝ |¢è ãGéÁG¢êÚ
ÜUè ©}}¢¼ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ÝçÏ¢Ä²ï ÚãG}¢¼, ¥¢ÜGU¢» ©}}¢¼, }¢ãGÏ¢êÏ¢ï ÚÏÏ¢éH §GÁGÁ¢G¼
ÜUè ÝÏ¢éÃ±¼ ± çÚS¢¢H¼ S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢
ÜïU Á¢G}¢¢Ýï S¢ï Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼ ¼ÜU ÜUè ¼}¢¢}¢ }¢wGHêÜGU¢¼ ÜU¢ï ¥G¢}¢ ãñ J
©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU ãGéÁG¢êÚ S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢,
à¢ãÝà¢¢ãï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢ ÜUè çÚS¢¢H¼ ¼}¢¢}¢ çÁ¢‹Ý¢ï
§‹S¢ ¥¢ñÚ çÈGUçÚà¼¢ï´ ÜU¢ï à¢¢ç}¢H ãñ, Ï¢çËÜU ¼}¢¢}¢ ãGñ±¢Ý¢¼, Á¢}¢¢Î¢¼,
ÝÏ¢¢¼¢¼ ¥¢Ð ÜUè çÚS¢¢H¼ ÜïU Î¢§Úï }¢ï´ Î¢ç¶GH
ãñ´, ¼¢ï çÁ¢S¢ ¼GÚãG §‹S¢¢Ý ÜïU çÁ¢G}}¢ï ãGéÁG¢êÚ ÜUè §¼G¢¥G¼
ÈGUÁ¢Gü ãñ, ²êæ ãè ãÚ }¢wGHêÜGU ÐÚ ãGéÁG¢êÚï ¥vGÎS¢ ÜUè
ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢ÚÎ¢Úè ÜUÚÝ¢ Á¢GMÚè ãñ ¥¢ñÚ ²ïã S¢Ï¢ ãGéÁG¢êÚ
ÜUè ©}}¢¼ ãñ´, ¼¢ï Á¢Ï¢ ãGéÁG¢êÚ Ï¢¢Îà¢¢ãï Á¢G}¢èÝ ±
¥¢S}¢¢Ý ãñ´ ¥¢ñÚ wG¢éÎ¢ ÜUè S¢¢Úè }¢wGHêÜGU ÜïU çH²ï ÝÏ¢è ± ÚS¢êH
Ï¢Ý¢ ÜUÚ |¢ïÁ¢ï x¢» ãñ´, ¼¢ï ¼}¢¢}¢ ÝçÏ¢²¢ï´ ¥¢ñÚ ÚS¢êH¢ï´
Üï U |¢è ¥¢Ð ÚS¢ê H ãé ± ï , ¥¢ñ Ú Á¢Ï¢ ãG é Á G ¢ ê Ú
§Ý ÜïU ÚS¢êH ãé±ï ¼¢ï ²ïã ÝéÈGUêS¢ï ÜéUGÎçS¢Ä²¢ |¢è ãGéÁG¢êÚ
ÜïU ©}}¢¼è ÆãÚï J
„é±¢H : ãGéÁG¢êÚ }¢vÜUè }¢ÎÝè S¢ÚÜU¢Ú çÜUS¢
¶G¢ÝÎ¢Ý ¥¢ñÚ çÜUS¢ ÜGUÏ¢èHï S¢ï ãñæ ?
…±¢Ï¢ : ãGéÁG¢êÚï ¥‹±Ú, à¢¢ÈGïU»G }¢ãGà¢Ú ¶G¢ÝÎ¢Ýï
ÜéUGÚñà¢ S¢ï ãñ´, ²ïã ¶G¢ÝÎ¢Ý ¥GÚÏ¢ }¢ï´ ã}¢ïà¢¢ S¢ï }¢é}¢¼¢Á¢G ± }¢é¥GÁGÁ¢GÁ¢G Ó¢H¢
¥¢¼¢ ‰¢¢ J ¥GÚÏ¢ ÜïU ¼}¢¢}¢ ÜGUÏ¢èHï ¥¢ñÚ ¶G¢ÝÎ¢Ý §S¢ ¶G¢ÝÎ¢Ý ÜU¢ï
¥ÐÝ¢ S¢ÚÎ¢Ú }¢¢Ý¼ï ‰¢ï J §S¢è ¶G¢ÝÎ¢Ýï ÜéUGÚñà¢ ÜUè »ÜU à¢¢¶G Ï¢Ýè
ã¢çà¢}¢ ‰¢è, Á¢¢ï ÜéUGÚñà¢ ÜUè ÎêS¢Úè ¼}¢¢}¢ à¢¢¶G¢ï´ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ §GÁGÁ¢G¼ Ú¶¼è
‰¢è J ãGéÁG¢êÚ S¢éË¼G¢Ýï }¢ÎèÝ¢, Ú¢ãG¼ï ÜGUËÏ¢¢ï S¢èÝ¢, S¢¢çãGÏ¢ï }¢é¥Gœ¢GÚ ÐS¢èÝ¢,
Ï¢¢§GS¢ï ÝéÁG¢êHï S¢ÜUèÝ¢ wG¢éÎ §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU
¥ËH¢ã Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §S}¢¢§GüH ÜUè ¥¢ñH¢Î }¢ï´
„ï çÜUÝ¢Ý¢ ÜU¢ï Ï¢Úx¢éÁ¢GèÎ¢ Ï¢Ý¢²¢ ¥¢ñÚ çÜUÝ¢Ý¢ }¢ï´ S¢ï ÜéUGÚñà¢ ÜU¢ï ¥¢ñÚ ÜéUÚG ñà¢
}¢ḯ S¢ï Ï¢Ýè ã¢çà¢}¢ ÜU¢ï ¥¢ñÚ Ï¢Ýè ã¢çà¢}¢ }¢ï´ S¢ï }¢éÛ¢ï Ï¢Úx¢éÁ¢GèÎ¢ Ï¢Ý¢²¢ J
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ çÁ¢Ï¢íèH ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU }¢ñ´ Îé‹²¢ ÜïU

}¢à¢çÚÜGU ± }¢x¢GçÚÏ¢ }¢ï´ çÈUÚ¢ }¢x¢Ú Ï¢Ýè ã¢çà¢}¢ S¢ï ¥zGÁ¢GH ÜU¢ï§ü ¶G¢ÝÎ¢Ý
Ýãè´ Îï¶¢ J
ãGéÁG¢êÚ ÜU¢ï ã¢çà¢}¢è §S¢è çH²ï ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ
çÜU ¥¢Ð Ï¢Ýè ã¢çà¢}¢ S¢ï ãñ´ J ãGéÁG¢êÚ
ÜïU ÐÚÎ¢Î¢ ÜU¢ Ý¢}¢ ã¢çà¢}¢ ãñ ¥¢ñÚ ²ïã ¥GÏÎï }¢Ý¢ÈGU ÜïU Ï¢ïÅï ãñ´ ã¢çà¢}¢
ÜU¢ ¥SHè Ý¢}¢ ¥G}¢í ‰¢¢ J ²ïã çÝã¢²¼ ãè }¢ïã}¢¢Ý Ý±¢Á¢G ‰¢ï J §Ý ÜU¢
ÎS¼Ú wG±¢Ý ãÚ ±vG¼ çÏ¢À¢ Úã¼¢ ‰¢¢ J »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ÜGUãG¼ ÜïU Á¢G}¢¢Ýï }¢ï´
²ïã }¢éËÜïU à¢¢}¢ S¢ï wG¢éàÜU Ú¢ïçÅ²¢æ ¶GÚèÎ ÜUÚ }¢vÜU¢ }¢ï´ H¢» ¥¢ñÚ Ú¢ïçÅ²¢ïæ
ÜU¢ Ó¢êÚ¢ ÜUÚ ÜïU ªæÅ ÜïU à¢¢ïÚÏ¢ï }¢ï´ Ç¢H ÜUÚ H¢ïx¢¢ïæ ÜU¢ï ÐïÅ |¢Ú ÜUÚ
ç¶H¢²¢ ©S¢ çÎÝ S¢ï §Ý ÜU¢ï ã¢çà¢}¢ (Ú¢ïçÅ²¢ï´ ÜU¢ Ó¢êÚ¢ ÜUÚÝï ±¢H¢) ÜUã¢
Á¢¢Ýï Hx¢¢ J ã¢çà¢}¢ ÜUè Ðïà¢¢Ýè }¢ï´ ÝêÚï }¢éãG}}¢Îè
Ó¢}¢ÜU¼¢ ‰¢¢ J §S¢è çH²ï H¢ïx¢ §Ý ÜUè Ï¢ÇGè §GÁGÁ¢G¼ çÜU²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï J
„é±¢H : ãGéÁG¢êÚ ÜïU §GË}¢ à¢ÚèÈGU ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU
¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜU¢ v²¢ ¥GÜGUèÎ¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¼}¢¢}¢ ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ± …}¢¢¥G¼ ÜU¢ §S¢ Ï¢¢¼ ÐÚ §Á}¢¢¥G ãñ
çÜU çÁ¢S¢ ¼GÚãG ãGéÁG¢êÚ ¥ÐÝï ¼}¢¢}¢ ÜU}¢¢H¢¼ }¢ï´
Á¢é}H¢ ¥ç}Ï¢²¢¥¢ï }¢éS¢üHèÝ S¢ï ¥zGÁ¢GH ± ¥¢’H¢ ãñ´,
§S¢è ¼GÚãG ¥¢Ð ÜU}¢¢H¢¼ï §GË}¢è }¢ï´ |¢è S¢Ï¢ S¢ï
ÈGU¢§ÜGU ãñ´ J ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ ÜUè Ï¢ãé¼ S¢è ¥¢²¢¼ ¥¢ñÚ ¥ãG¢ÎèS¢ï ÜUS¢èÚ¢
S¢ï ²ïã Ï¢¢¼ S¢¢çÏ¢¼ ãñ çÜU ¥ËH¢ã Ýï ¥ÐÝï ãGÏ¢èÏ¢, ãGÏ¢èÏ¢ï
HÏ¢èÏ¢ ÜU¢ï ¼}¢¢}¢ ÜU¢§Ý¢¼ ÜïU ©GHê}¢ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢»
¥¢ñÚ §GË}¢ï x¢GñÏ¢ ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï ¥¢Ð ÐÚ ¶¢ïH çÎ²ï J
ãGéÁG¢êÚ ÐÚ ãÚ Ó¢è…G Ú¢ïà¢Ý ÈGUÚ}¢¢ Îè ¥¢ñÚ ¥¢Ð
Ýï S¢Ï¢ ÜéUÀ ÐãÓ¢¢Ý çH²¢, Á¢¢ï ÜéUÀ ¥¢S}¢¢Ý¢ï´ ¥¢ñÚ
Á¢G}¢èÝ }¢ḯ ãñ S¢Ï¢ ãGéÁ¢G êÚ ÜïU §GË}¢ }¢ḯ ¥¢ x¢²¢ J ãGÁ¢GÚ¼ï
S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢ S¢ï Hï ÜUÚ çÜGU²¢}¢ï çÜGU²¢}¢¼ ¼ÜU ¼}¢¢}¢
}¢wGHêÜGU, S¢çÄ²Îï ¥G¢H}¢, à¢ãÝà¢¢ãï ¥GÚÏ¢¢ï ¥GÁ¢}¢
ÐÚ Ðïà¢ ÜUè x¢§ü ¥¢ñÚ ãGéÁG¢êÚ Ýï x¢éÁ¢Gà¼¢ ± ¥¢ç²‹Î¢
ÜUè S¢¢Úè }¢wGHêÜUG ÜU¢ï ÐãÓ¢¢Ý çH²¢ J ÝçÏ¢Ä²ï ¥ÜUÚ}¢
ãÚ à¢wGS¢ ÜU¢ï §S¢ S¢ï |¢è çÁ¢G²¢Î¢ ÐãÓ¢¢Ý¼ï ãñ´ çÁ¢¼Ý¢ ã}¢ }¢ï´ S¢ï ÜU¢ï§ü
¥ÐÝï ¥GÁ¢GèÁ¢G ÜU¢ï ÐãÓ¢¢Ýï ¥¢ñÚ ©}}¢¼ ÜU¢ ãÚ ãG¢H, §Ý ÜUè ãÚ
çÝÄ²¼, §Ý ÜïU ãÚ §Ú¢Îï ¥¢ñÚ §Ý ÜïU çÎH¢ï´ ÜïU ¶G²¢H¢¼ S¢Ï¢ ãGéÁG¢êÚ
ÐÚ Ú¢ïà¢Ý ãñ´ J ¥¢Ð wG¢éÎ
§Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU ¥ËH¢ã Ýï }¢ïÚï S¢¢}¢Ýï Îé‹²¢ ©Æ¢ Hè
ãñ, ¼¢ï }¢ñ´ ©S¢ï ¥¢ñÚ ©S¢ }¢ï´ Á¢¢ï ÜéUÀ çÜGU²¢}¢¼ ¼ÜU ã¢ïÝï ±¢H¢ ãñ S¢Ï¢
ÜU¢ï »ï S ¢ï Îï ¶ Úã¢ ãê æ Á¢ñ S ¢ï ¥ÐÝè ã‰¢ï H è ÜU¢ï Îï ¶ ¼¢ ãê æ
¥¢ñÚ ²ïã Á¢¢ï ÜéUÀ
ãñ ãG é Á G ¢ ê Ú ÜU¢ Ðê Ú ¢ §G Ë }¢ Ýãè´ Ï¢çËÜU ¥¢Ð
ÜïU §GË}¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU S¢ï »ÜU À¢ïÅ¢ S¢¢ çãGSS¢¢ ãñ J ãGéÁG¢êÚ
S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢, à¢ãÝà¢¢ãï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢
ÜïU ©GHê}¢ ÜUè ãGÜGUèÜGU¼ wG¢éÎ ±¢ïã Á¢¢Ýï´ ²¢ ©Ý ÜU¢ ¥G¼G¢ ÜUÚÝï ±¢H¢ ©Ý ÜU¢
}¢¢çHÜU¢ï }¢¢ñH¢
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, „Ú±Úï ÜU¢§Ý¢¼ , çãGS„¢ : 4, „. 184)
(ÜGUS¢èÎ¢ Ï¢éÎ¢ü (}¢é¼…ü}¢) „. 82)

²ã¢æ ²ïã Ï¢¢¼ ã}¢ïà¢¢ ÜïU çH²ï Á¢GïãìÝ Ýà¢èÝ ÜUÚ HïÝè Ó¢¢çã²ï çÜU
“§GË}¢ï x¢ñGÏ¢ï Á¢G¢¼è” ¥ËH¢ã ÜïU S¢¢‰¢ ¶G¢S¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥ç}Ï¢²¢
± ¥¢ñçH²¢ ÜU¢ï x¢GñÏ¢ ÜU¢ §GË}¢ ¥ËH¢ã
ÜUè ¼¢’Hè}¢ S¢ï ¥G¼G¢ ã¢ï¼¢ ãñ J ¥ËH¢ã ÜïU Ï¢¼¢» çÏ¢x¢GñÚ
çÜUS¢è ÜU¢ï çÜUS¢è Ó¢è…G ÜU¢ §GË}¢ Ýãè´ ¥¢ñÚ ²ïã ÜUãÝ¢ çÜU ¥ËH¢ã
ÜïU Ï¢¼¢» S¢ï |¢è ÜU¢ï§ü Ýãè´ Á¢¢Ý¼¢, }¢ãGÁ¢G Ï¢¢ç¼GH ¥¢ñÚ S¢ï´ÜUÇG¢ï´
¥¢²¢¼ ± ¥ãG¢ÎèS¢ ÜïU ç¶GH¢ÈGU ãñ J ¥ÐÝï ÐS¢‹ÎèÎ¢ ÚS¢êH¢ï´
ÜU¢ï §GË}¢ï x¢GñÏ¢ çÎ²ï Á¢¢Ýï ÜUè ¶GÏ¢Ú wG¢éÎ ÚÏÏ¢ï ¥vÏ¢Ú Ýï S¢êÚ» çÁ¢‹Ý
}¢ï´ Îè ãé§ü ãñ ¥¢ñÚ Ï¢¢çÚà¢ ÜU¢ ±vG¼ ¥¢ñÚ ãG}H }¢ï´ v²¢ ãñ ? ¥¢ñÚ ÜUH ÜU¢ñÝ
v²¢ ÜUÚïx¢¢ ? ¥¢ñÚ ÜUã¢æ }¢Úïx¢¢ ? §Ý ¼}¢¢}¢ ©}¢êÚ ÜUè ¶GÏ¢Úï´ |¢è Ï¢
ÜUS¢Ú¼ ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ± ¥¢ñ ç H²¢» ©G Á G Á ¢G ¢ }¢
Ýï Îè ãñ´ ¥¢ñÚ ÜUS¢èÚ ¥¢²¼ï´ ¥¢ñÚ ãGÎèS¢ïæ §S¢ ÐÚ ÎH¢H¼
ÜUÚ¼è ãñ´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, „Ú±Úï ÜU¢§Ý¢¼ , çãGS„¢ : 4, „. 183)
§ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGUí ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : §ü}¢¢Ý çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ́, §SH¢}¢ ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý }¢ḯ v²¢ ÈGUÜGüU ãñ ?
…±¢Ï¢ : S¢ÓÓ¢ï çÎH S¢ï ©Ý ¼}¢¢}¢ Ï¢¢¼¢ḯ ÜUè ¼SÎèÜGU ÜUÚÝ¢ Á¢¢ï Á¢GMçÚÄ²¢¼ï
ÎèÝ S¢ï ãñ´, §S¢ï §ü}¢¢Ý ÜUã¼ï ãñ´ J ²¢ ²êæ S¢}¢Û¢ï´ çÜU Á¢¢ï ÜéUÀ ãGéÁG¢êÚ S¢Ú±Úï
¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢, à¢ãÝà¢¢ãï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢, ã}¢¢Úï Œ²¢Úï ¥¢ÜGU¢, ãGÁ¢GÚ¼
}¢éãG}}¢Î }¢éS¼GÈGU¢ ¥ÐÝï ÚÏ¢ wG¢éÎ¢» Ï¢éÁG¢éx¢¢ïü Ï¢Ú¼Ú
ÜïU Ð¢S¢ S¢ï H¢», wG±¢ã ±¢ïã ãGév}¢ ã¢ï ²¢ ¶GÏ¢Ú, §Ý S¢Ï¢ ÜU¢ï ãGÜGU
Á¢¢ÝÝ¢ ¥¢ñÚ S¢ÓÓ¢ï çÎH S¢ï }¢¢ÝÝ¢ §ü}¢¢Ý ÜUãH¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï à¢wGS¢
§ü}¢¢Ý H¢» ©S¢ï }¢¢ïç}¢Ý ± }¢é„H}¢¢Ý ÜUã¼ï ãñ´ J §SH¢}¢ ÜïU Héx¢G±è }¢¢’Ý¢
§¼G¢¥G¼ ± ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢ÚÎ¢Úè ÜïU ãñ´ ¥¢ñÚ à¢Ú§Gü }¢¢’Ý¢ }¢ï´ §SH¢}¢ ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý
»ÜU ãè ãñ´ §Ý }¢ï´ ÜU¢ï§ü ÈGUÜGüU Ýãè´ J Á¢¢ï }¢¢ïç}¢Ý ãñ ±¢ïã }¢é„H}¢¢Ý ãñ ¥¢ñÚ
Á¢¢ï }¢é„H}¢¢Ý ãñ ±¢ïã }¢¢ïç}¢Ý ãñ, ¥HÏ¢œ¢¢ çS¢ÈGüU Á¢GÏ¢¢Ýè §ÜGUÚ¢Ú ÜUÚÝ¢
çÜU çÁ¢S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ÜGUËÏ¢è ¼SÎèÜGU Ý ã¢ï }¢¢ï’¼Ï¢Ú Ýãè´, §S¢ S¢ï ¥¢Î}¢è
}¢¢ïç}¢Ý Ýãè´ ã¢ï¼¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGí , çãGS„¢ : 4, „. 193)
„é±¢H : }¢¢ïç}¢Ý çÜU¼Ýè çÜGUS}¢ ÜïU ãñ´ ÝèÁ¢G “ÈGU¢çS¢ÜGU çÈGUH ¥GÜGUèÎ¢”
çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : }¢¢ïç}¢Ý Î¢ï çÜGUS}¢ ÜïU ãñ´ :
{1} }¢¢ïç}¢Ýï S¢¢HïãG {2} }¢¢ïç}¢Ýï ÈGU¢çS¢ÜGU
}¢¢ïç}¢Ýï S¢¢HïãG ²¢ }¢¢ïç}¢Ýï }¢é¼Gè¥G ±¢ïã }¢é„H}¢¢Ý ãñ Á¢¢ï
çÎH ÜUè ¼SÎèÜGU ¥¢ñÚ Á¢GÏ¢¢Ý ÜïU §ÜGUÚ¢Ú ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ à¢Úè¥G¼ ÜïU
¥ãGÜU¢}¢ ÜU¢ Ð¢Ï¢‹Î |¢è ã¢ï, wG¢éÎ¢ ¥¢ñÚ ÚS¢êH
ÜUè §¼G¢¥G¼ ÜUÚ¼¢ ã¢ï, à¢Úè¥G¼ ÜïU ç¶GH¢ÈGU Ý ÜUÚ¼¢ ã¢ï ¥¢ñÚ }¢¢ïç}¢Ýï
ÈGU¢çS¢ÜGU ±¢ïã ãñ Á¢¢ï ¥ãGÜU¢}¢ï à¢Úè¥G¼ ÜUè ¼SÎèÜGU ¥¢ñÚ §ÜGUÚ¢Ú ¼¢ï ÜUÚ¼¢
ã¢ï }¢x¢Ú ©S¢ ÜU¢ ¥G}¢H §Ý ¥ãGÜU¢}¢ ÜïU Ï¢Ú ç¶GH¢ÈGU ã¢ï Á¢ñS¢ï ±¢ïã }¢é„H}¢¢Ý
Á¢¢ï Ý}¢¢…G, Ú¢ï…G¢ ÜU¢ï ÈGUÁ¢Gü ¼¢ï Á¢¢Ý¼ï ãñ́ }¢x¢Ú ¥Î¢ Ýãè´ ÜUÚ¼ï J §S¢è ¼GÚãG
“ÈGU¢çS¢ÜGU çÈGUH ¥GÜGUèÎ¢” ±¢ïã à¢wGS¢ ãñ Á¢¢ï Î¢’±» §SH¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢
S¢¢‰¢ }¢Á¢GãÏ¢ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ± Á¢}¢¢¥G¼ ÜïU ç¶GH¢ÈGU ¥GÜGUèÎ¢ Ú¶¼¢ ãñ
§S¢è ÜU¢ï Ï¢Î ÎèÝ, x¢é}¢Ú¢ã, Ï¢Î }¢Á¢GãÏ¢ ¥¢ñÚ Î¢ËH (|¢ÅÜU¢ ãé±¢) |¢è
ÜUã¼ï ãñ´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGí , çãGS„¢ : 4, „. 192)
„é±¢H : ¥¢’}¢¢Hï Ï¢ÎÝ, §ü}¢¢Ý }¢ïæ Î¢ç¶GH ãñ´ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ¥SH §ü}¢¢Ý çS¢ÈGüU ¼SÎèÜGïU ÜGUËÏ¢è ÜU¢ Ý¢}¢ ãñ J ¥¢’}¢¢Hï Ï¢ÎÝ
¥SHÝ §ü}¢¢Ý ÜU¢ Á¢éÁG± Ýãè´, ã¢æ ! Ï¢¢’Á¢G ¥¢’}¢¢H Á¢¢ï ÜGUy¢G¥GÝ §ü}¢¢Ý ÜïU
ç¶GH¢ÈGU ã¢ï´ ©Ý ÜïU }¢é¼üçÜUÏ¢ ÜU¢ï ÜU¢çÈGUÚ ÜUã¢ Á¢¢»x¢¢, Á¢ñS¢ï Ï¢é¼ ²¢ Ó¢¢æÎ,
S¢êÚÁ¢ ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ï S¢Á¢Î¢ ÜUÚÝ¢ ²¢ çÜUS¢è ÝÏ¢è ²¢ ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ ÜUè ²¢
ÜU¢’Ï¢» }¢é¥GÁGÁ¢G}¢¢ ÜUè ¼¢ñãèÝ ÜUÚÝ¢ ²¢ çÜUS¢è S¢é‹Ý¼ ÜU¢ï ãËÜU¢ Ï¢¼¢Ý¢,
²ïã Ï¢¢¼ï´ ²ÜGUèÝÝ ÜéUÈGí ãñ´ J ²êæ ãè Ï¢¢’Á¢G ¥¢’}¢¢H ÜéUÈGíU ÜUè ¥GH¢}¢¼ ãñ´
Á¢ñS¢ï ÁG¢é‹Ý¢Ú (±¢ïã {¢x¢¢ ²¢ Ç¢ïÚè …¢ï çã‹Îê x¢Hï „ï Ï¢x¢GH ÜïU Ýè™ï ¼ÜU
Ç¢H¼ï ãñæ ¥¢ñÚ §Gü„¢§ü, }¢…ê„è ¥¢ñÚ ²ãêÎè ÜU}¢Ú }¢ïæ Ï¢¢æ{¼ï ãñæ J) (©Îêü Héx¢G¼,
¼¢Úè¶Gè ©„êH ÐÚ, ç…. 11, „. 162) Ï¢¢æ{Ý¢, S¢Ú ÐÚ Ó¢éçÅ²¢ (±¢ïã ™‹Î Ï¢¢H
…¢ï Ï¢Ó™ï ÜïU „Ú ÐÚ }¢‹Ý¼ }¢¢Ý ÜUÚ çã‹Îê Ú¶¼ï ãñæ)
Ú¶Ý¢, ÜGUàÜGU¢ (Ðïà¢¢Ýè ÐÚ „æÎH ²¢ …G¢’ÈGUÚ¢Ý ÜïU Î¢ï çÝà¢¢Ý¢¼,
ÅèÜU¢, ç¼HÜU …¢ï çã‹Îê }¢¢ƒï ÐÚ Hx¢¢¼ï ãñæ J) (©Îêü Héx¢G¼, ¼¢Úè¶Gè ©„êH ÐÚ,
ç…. 14, „. 254) Hx¢¢Ý¢ J (²ïã çã‹Îê¥¢ïæ ÜïU à¢¥G¢§Ú ²¢’Ýè }¢Á¢GãÏ¢è ¼GÚèÜGïU
ãñ´) çÁ¢S¢ à¢wGS¢ S¢ï ²ïã ¥zG¥G¢H S¢¢çÎÚ ã¢ï´ ©S¢ï ¥…G „Úï Ý¢ñ §SH¢}¢
H¢Ýï ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ¥ÐÝè ¥G¢ñÚ¼ S¢ï Î¢ïÏ¢¢Ú¢ çÝÜU¢ãG ÜUÚÝï ÜU¢ ãGév}¢
çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGí , çãGS„¢ : 4, „. 193)
„é±¢H : §ü}¢¢Ý Í¢Å¼¢ ¥¢ñÚ Ï¢ÉG¼¢ |¢è ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : §ü}¢¢Ý ÜU¢ï§ü »ïS¢è à¢ñ Ýãè´ Á¢¢ï Ï¢ÉGï ²¢ Í¢Åï, §S¢ çH²ï çÜU ÜU}¢è
Ï¢ïà¢è ©S¢ }¢ï´ ã¢ï¼è ãñ Á¢¢ï ç}¢vGÎ¢Ú ²¢’Ýè H}Ï¢¢§ü, Ó¢¢ñÇG¢§ü, }¢¢ïÅ¢§ü ²¢
çx¢Ý¼è ±x¢GñÚ¢ Ú¶¼¢ ã¢ï, Á¢Ï¢ çÜU §ü}¢¢Ý ¼SÎèÜGU ãñ ¥¢ñÚ ¼SÎèÜGU Ý¢}¢ ãñ
çÎH ÜUè »ÜU ÜñUçÈGUÄ²¼ ÜU¢, çÁ¢S¢ï ²ÜGUèÝ ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ J ¥HÏ¢œ¢¢ §ü}¢¢Ý
}¢ï´ çà¢g¼ ± Á¢G¢ï’ÈGU ÜUè x¢é‹Á¢¢§à¢ ãñ, ²¢’Ýè ÜU}¢¢Hï §ü}¢¢Ý }¢ï´ ÜU}¢è Ï¢ïà¢è
ã¢ï S¢ÜU¼è ãñ, Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ãñ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê Ï¢RU
çS¢gèÜGU ÜU¢ ¼‹ã¢ §ü}¢¢Ý §S¢ ©}}¢¼ ÜïU ¼}¢¢}¢ ¥ÈGUÚ¢Î ÜïU
}¢Á¢}¢ê§üG §ü}¢¢Ý¢ï´ ÐÚ x¢G¢çHÏ¢ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGí , çãGS„¢ : 4, „. 193U)
(
„é±¢H : }¢é„H}¢¢Ý ã¢ïÝï ÜïU çH²ï v²¢ à¢¼Gü ãñ ?
…±¢Ï¢ : §ÜGUÚ¢Úï çHS¢¢Ýè ²¢’Ýè Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï ¥ÐÝï }¢é„H}¢¢Ý ã¢ïÝï ÜU¢
§ÜGUÚ¢Ú ÜUÚÝ¢ ¼¢çÜU ÎêS¢Úï H¢ïx¢ §S¢ï }¢é„H}¢¢Ý S¢}¢Û¢ḯ ¥¢ñÚ }¢é„H}¢¢Ý §S¢
ÜïU S¢¢‰¢ ¥ãHï §SH¢}¢ ÜU¢ S¢¢ S¢éHêÜU ÜUÚḯ Ýè…G ²ïã |¢è à¢¼üG ãñ çÜU Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï
çÜUS¢è »ïS¢è Ó¢è…G ÜU¢ §‹ÜU¢Ú Ý ÜUÚï Á¢¢ï Á¢GMçÚÄ²¢¼ï ÎèÝ S¢ï ã¢ï J ¥x¢Ó¢ïü
Ï¢¢ÜGUè Ï¢¢¼¢ḯ ÜU¢ §ÜGUÚ¢Ú ÜUÚ¼¢ ã¢ï, ¥x¢Ó¢ïü ±¢ïã ²ïã ÜUãï çÜU çS¢ÈGüU Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï
§‹ÜU¢Ú ãñ çÎH }¢ḯ §‹ÜU¢Ú Ýãè´, çÜU çÏ¢x¢GñÚ à¢Ú§Gü }¢Á¢Ï¢êÚè ÜïU ÜUçH}¢» ÜéUÈGí
±¢ïãè à¢wGS¢ ¥ÐÝè Á¢GÏ¢¢Ý ÐÚ H¢»x¢¢ çÁ¢S¢ ÜïU çÎH }¢ḯ §ü}¢¢Ý ÜUè §¼Ýè ãè
±vG¥G¼ ãñ çÜU Á¢Ï¢ Ó¢¢ã¢ §ÜGUÚ¢Ú ÜUÚ çH²¢ ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ Ó¢¢ã¢ §‹ÜU¢Ú ÜUÚ
çÎ²¢ ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý ¼¢ï »ïS¢è ¼SÎèÜGU ãñ çÁ¢S¢ ÜïU ç¶GH¢ÈGU ÜUè ¥SHÝ
x¢é‹Á¢¢§à¢ Ýãè´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGí , çãGS„¢ : 4, „. 193-194)
„é±¢H : ÜéUÈGí ¢ï çà¢ÜüU çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ãGéÁG¢êÚ ¥¢ÜGU¢» Î¢ï Á¢ã¢Ý, ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, S¢Ú±Úï ÜU¢ñÝ¢ï
}¢ÜU¢Ý Á¢¢ï ÜéUÀ ¥ÐÝï ÚÏ¢ ÜïU Ð¢S¢ S¢ï H¢»,
§Ý }¢ï´ S¢ï çÜUS¢è »ÜU Ï¢¢¼ ÜU¢ï |¢è Ý }¢¢ÝÝ¢ ÜéUÈGí ãñ ¥¢ñÚ çà¢ÜüU ÜïU }¢¢’Ý¢
ãñ´ wG¢éÎ¢ ÜïU çS¢±¢ çÜUS¢è ¥¢ñÚ ÜU¢ï ±¢çÁ¢Ï¢éH ±éÁ¢êÎ ²¢ }¢éS¼çãGÜGïU
§GÏ¢¢Î¼ Á¢¢ÝÝ¢ J ²¢’Ýè wG¢éÎ¢ ÜUè wG¢éÎ¢§ü }¢ïæ ÎêS¢Úï ÜU¢ï à¢ÚèÜU ÜUÚÝ¢
¥¢ñÚ ²ïã ÜéUÈGí ÜUè S¢Ï¢ S¢ï Ï¢Î ¼ÚèÝ çÜGUS}¢ ãñ J §S¢ ÜïU çS¢±¢ ÜU¢ï§ü Ï¢¢¼
¥x¢Ó¢ïü ÜñUS¢è ãè à¢ÎèÎ ÜéUÈGí ã¢ï ãGÜGUèÜGU¼Ý çà¢ÜüU Ýãè´ ¥¢ñÚ ÜU|¢è çà¢ÜüU
Ï¢¢ïH ÜUÚ }¢éyGHÜGU ÜéUÈGí }¢éÚ¢Î çH²¢ Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ²ïã Á¢¢ï ÜéUGÚ¥¢Ýï
¥GÁ¢Gè}¢ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU çà¢ÜüU Ý Ï¢wGà¢¢ Á¢¢»x¢¢ ±¢ïã
§S¢ }¢¢’Ý¢ ÐÚ ãñ ²¢’Ýè ¥SHÝ çÜUS¢è ÜéUÈGí ÜUè }¢x¢GçÈGUÚ¼ Ý ã¢ïx¢è J
ÜéUÈGí ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï ÜU¢çÈGUÚ ¥¢ñÚ çà¢ÜüU ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï }¢éà¢çÚÜU ÜUã¢
Á¢¢¼¢ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGí , çãGS„¢ : 4, „. 194U)
„é±¢H : ÜU¢çÈGUÚ çÜU¼Ýè çÜGUS}¢ ÜïU ã¢ï¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ÜU¢çÈGUÚ Î¢ï çÜGUS}¢ ÜïU ã¢ï¼ï ãñ´ : {1} ¥SHè {2} }¢é¼üÎ J
ÜU¢çÈGUÚï ¥SHè ±¢ïã çÜU Á¢¢ï à¢éM¥GG S¢ï ÜU¢çÈGUÚ ãñ ¥¢ñÚ ÜUçH}¢»
§SH¢}¢ ÜU¢ §‹ÜU¢Ú ÜUÚ¼¢ ãñ J wG±¢ã ¥GHH »’H¢Ý ÜUçH}¢¢ ÜU¢ }¢éç‹ÜUÚ
ã¢ï ²¢ Ï¢ Á¢G¢çãÚ ÜUçH}¢¢ ÐÉGG¼¢ ã¢ï HïçÜUÝ çÎH }¢ï´ §‹ÜU¢Ú ÜUÚ¼¢ ã¢ï ¥¢ñÚ
}¢é¼üÎ ±¢ïã çÜU Á¢¢ï §SH¢}¢ ÜU¢ ÜUçH}¢¢ ÐÉGG HïÝï ÜïU Ï¢¢’Î (²¢’Ýè }¢é„H}¢¢Ý
ã¢ï Á¢¢Ýï ÜïU Ï¢¢’Î) ÜéUÈGí ÜUÚï, wG±¢ã ²êæ çÜU ÐãHï }¢é„H}¢¢Ý ‰¢¢ çÈUÚ
»’H¢çÝ²¢ §SH¢}¢ S¢ï çÈUÚ x¢²¢, ÜUçH}¢» §SH¢}¢ ÜU¢ }¢éç‹ÜUÚ ã¢ï x¢²¢,
²¢ ²êæ çÜU ÜUçH}¢» §SH¢}¢ ¥Ï¢ |¢è ÐÉGG¼¢ ãñ, ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï }¢é„H}¢¢Ý
ãè ÜUã¼¢ ãñ ¥¢ñÚ çÈUÚ wG¢éÎ¢ ¥¢ñÚ ÚS¢êH ÜUè
¼¢ñãèÝ ÜUÚ¼¢ ãñ ²¢ Á¢GMçÚÄ²¢¼ï ÎèÝ }¢ḯ S¢ï çÜUS¢è Ï¢¢¼ S¢ï §‹ÜU¢Ú ÜUÚ¼¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGí , çãGS„¢ : 4, „. 194-195)
„é±¢H : Á¢¢ï ÜU¢çÈGUÚ »’H¢çÝ²¢ ÜéUÈGí ÜUÚ¼ï ãñ́ ©Ý ÜUè çÜU¼Ýè çÜGUS}¢ïæ ãñ́ ?
…±¢Ï¢ : ¥GHH »’H¢Ý ÜUçH}¢» §SH¢}¢ ÜïU }¢éç‹ÜUÚ Ó¢¢Ú çÜGUS}¢ ÜïU ãñ́ :
¥Ã±H : “ÎãçÚ²¢” çÜU wG¢éÎ¢ ÜïU ±éÁ¢êÎ ãè ÜU¢ }¢éç‹ÜUÚ ãñ J
Á¢G}¢¢Ýï ÜU¢ï ÜGUÎè}¢ ¶G²¢H ÜUÚ¼¢ ãñ, }¢wGHêÜGU ÜU¢ï wG¢éÎ Ï¢ wG¢éÎ ÐñÎ¢ ã¢ïÝï
±¢H¢ ÜUã¼¢ ãñ ¥¢ñÚ çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ ÜGU¢§H Ýãè´ J §Ý ãè }¢ï´ çÁ¢G‹ÎèÜGU ¥¢ñÚ
}¢éçËãGÎ ãñ´ çÜU ÎèÝ ÜU¢ }¢Á¢G¢ÜGU ©ÇG¢¼ï ¥¢ñÚ Á¢GMçÚÄ²¢¼ï ÎèÝ Ï¢çËÜU
¼¢’Hè}¢¢¼ï §SH¢}¢ ÜU¢ï }¢éÁGãGÜU¢ ¶GñÁ¢G S¢}¢Û¢¼ï ãñ´, ¥x¢Ó¢ïü ±éÁ¢êÎï Ï¢¢Úè
¼¥G¢H¢ ÜïU }¢éç‹ÜUÚ Ý |¢è ã¢ï´ J
Îé±é}¢ : “}¢éà¢çÚÜU” çÜU ¥ËH¢ã ÜïU çS¢±¢ çÜUS¢è ¥¢ñÚ ÜU¢ï |¢è
}¢¢’Ï¢êÎ ²¢ ±¢çÁ¢Ï¢éH ±éÁ¢êÎ }¢¢Ý¼¢ ãñ J Á¢ñS¢ï çã‹Îê Ï¢é¼ ÐÚS¼, çÜU Ï¢é¼¢ï´
ÜU¢ï ¥ÐÝ¢ }¢¢’Ï¢êÎ Á¢¢Ý¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¥¢²¢ü, çÜU ²ïã MãG ¥¢ñÚ }¢¢g¢ ÜU¢ï
±¢çÁ¢Ï¢éH ±éÁ¢êÎ ²¢’Ýè ÜGUÎè}¢ ± x¢GñÚ }¢wGHêÜGU Á¢¢Ý¼ï ãñ´ J ²ïã Î¢ïÝ¢ïæ
}¢éà¢çÚÜU ãñ´ ¥¢ñÚ ¥¢²¢ïZ ÜU¢ï }¢é±ç¤GãGÎ S¢}¢Û¢Ý¢ „wG¼ Ï¢¢ç¼GH ãñ J
çS¢±é}¢ : “}¢Á¢êS¢è” ¥¢¼à¢ ÐÚS¼ çÜU ¥¢x¢ ÜUè ÐêÁ¢¢ ÜUÚ¼ï ãñ´ J
Ó¢ã¢L}¢ : “çÜU¼¢Ï¢è” (¥ãHï çÜU¼¢Ï¢) ²ãêÎè ¥¢ñÚ ÝS¢Ú¢Ýè, Á¢¢ï
ÎêS¢Úè ¥¢S}¢¢Ýè çÜU¼¢Ï¢¢ï´ ÜïU ÝéÁG¢êH ÜU¢ §ÜGUÚ¢Ú ¥¢ñÚ ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ ÜU¢
§‹ÜU¢Ú ÜUÚ¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ §S¢ ÐÚ §ü}¢¢Ý Ýãè´ Ú¶¼ï J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGí , çãGS„¢ : 4, „. 195)
„é±¢H : }¢éÝ¢çÈGUÜGU ÜU¢ñÝ ã¢ï¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢éÝ¢çÈGUÜGU ±¢ïã ÜU¢çÈGUÚ ãñ çÜU Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï ¼¢ï Î¢’±» §SH¢}¢
ÜUÚ¼¢ ãñ }¢x¢Ú çÎH }¢ï´ §SH¢}¢ ÜU¢ }¢éç‹ÜUÚ ãñ J »ïS¢ï H¢ïx¢¢ïæ ÜïU çH²ï
Á¢ã‹Ý}¢ ÜU¢ S¢Ï¢ S¢ï ÝèÓ¢ï ÜU¢ ¼GÏÜGU¢ ãñ J ãGéÁG¢êÚ S¢éË¼G¢Ýï }¢ÎèÝ¢, Ú¢ãG¼ï
ÜGUËÏ¢¢ï S¢èÝ¢, S¢¢çãGÏ¢ï }¢é¥Gœ¢GÚ ÐS¢èÝ¢, Ï¢¢§GS¢ï ÝéÁG¢êHï S¢ÜUèÝ¢
ÜïU Á¢G}¢¢Ý» ¥vGÎS¢ }¢ï´ ÜéUÀ H¢ïx¢ §S¢ Ý¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢
}¢àãêÚ ãé±ï, §S¢ çH²ï çÜU ©Ý ÜïU ÜéUÈGíï Ï¢¢ç¼GÝè ÜU¢ï wG¢éÎ¢ ¥¢ñÚ ÚS¢êH
Ýï ±¢Á¢GïãG ÈGUÚ}¢¢²¢ ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ çÜ ²ïã }¢éÝ¢çÈGUÜGU
ãñ´ J ¥Ï¢ §S¢ Á¢G}¢¢Ýï }¢ï´ çÜUS¢è ¶G¢S¢ à¢wGS¢ ÜUè çÝSÏ¢¼ ²ÜGUèÝ ÜïU S¢¢‰¢
}¢éÝ¢çÈGUÜGU Ýãè´ ÜUã¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢, ¥HÏ¢œ¢¢ çÝÈGU¢ÜGU ÜUè »ÜU à¢¢¶G §S¢
Á¢G}¢¢Ýï }¢ï´ |¢è Ð¢§ü Á¢¢¼è ãñ çÜU Ï¢ãé¼ S¢ï Ï¢Î }¢Á¢GãÏ¢ ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï
}¢é„H}¢¢Ý ÜUã¼ï ãñ´, ¥¢ñÚ Îï¶¢ Á¢¢¼¢ ãñ çÜU Î¢’±» §SH¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢
Á¢GMçÚÄ²¢¼ï ÎèÝ ÜU¢ §‹ÜU¢Ú |¢è ãñ J ÜU¢çÈGUÚ¢ï´ }¢ï´ S¢Ï¢ S¢ï Ï¢Î¼Ú }¢éÝ¢çÈGUÜGU
²ïãè ãñ´ ¥¢ñÚ §Ý ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ ãÁ¢G¢Ú¢ïæ ÜU¢çÈGUÚ¢ïæ ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢
}¢éçÁ¢GÚ ãñ çÜU ²ïã }¢é„H}¢¢Ý Ï¢Ý ÜUÚ ÜéUÈGí çS¢¶¢¼ï ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGí , çãGS„¢ : 4, „. 195-196)
„é±¢H : ÜU¢çÈGUÚ ÜUè Ï¢çwGà¢à¢ ¥¢ñÚ ÝÁ¢¢¼ ÜïU çH²ï Îé¥G¢ ÜUÚÝ¢ Á¢¢§…G
ãñ ²¢ Ýãèæ ?
…±¢Ï¢ : Á¢¢ï çÜUS¢è ÜU¢çÈGUÚ ÜïU çH²ï ©S¢ ÜïU }¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î }¢x¢GçÈGUÚ¼ ÜUè
Îé¥G¢ ÜUÚï ²¢ çÜUS¢è }¢éÎ¢ü }¢é¼üÎ ÜU¢ï }¢ãGêü}¢ ²¢ }¢x¢GÈGUêÚ ²¢ çÜUS¢è }¢éÎ¢ü çã‹Îê
ÜU¢ï Ï¢ïÜéU‹Æ Ï¢¢à¢è (Á¢‹Ý¼è) ÜUãï, ±¢ïã wG¢éÎ ÜU¢çÈGUÚ ãñ J
„é±¢H : ÜU¢çÈGUÚ ÜU¢ï ÜU¢çÈGUÚ ÜUã S¢ÜU¼ï ãñ´ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : }¢é„H}¢¢Ý ÜU¢ï }¢é„H}¢¢Ý ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ ÜU¢ï ÜU¢çÈGUÚ Á¢¢ÝÝ¢
Á¢GMçÚÄ²¢¼ï ÎèÝ S¢ï ãñ, ¥x¢Ó¢ïü çÜUS¢è ¶G¢S¢ à¢wGS¢ ÜUè çÝSÏ¢¼ ©S¢ ±vG¼
¼ÜU ²ïã ²ÜGUèÝ S¢ï Ýãè´ ÜUã¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ çÜU §S¢ ÜU¢ ¶G¢ç¼}¢¢ §ü}¢¢Ý ÐÚ
²¢ ÜéUÈGí ÐÚ ãé±¢, Á¢Ï¢ ¼ÜU çÜU §S¢ ¶G¢ç¼}¢ï ÜU¢ ãG¢H ÎHèHï
à¢Ú§Gü S¢ï S¢¢çÏ¢¼ Ý ã¢ï J }¢x¢Ú §S¢ ÜïU ãÚçx¢…G ²ïã }¢¢’Ý¢ Ýãè´ çÜU çÁ¢S¢
à¢wGS¢ Ýï ÜGUy¢G¥GÝ ÜéUÈGí çÜU²¢ ã¢ï ©S¢ ÜïU ÜéUÈGí }¢ï´ |¢è à¢ÜU çÜU²¢ Á¢¢», çÜU
ÜGUy¢G§Gü ÜU¢çÈGUÚ ÜïU ÜéUÈGí }¢ï´ à¢ÜU |¢è ¥¢Î}¢è ÜU¢ï ÜU¢çÈGUÚ Ï¢Ý¢ Îï¼¢ ãñ, ¼¢ï
Á¢Ï¢ ÜU¢ï§ü ÜU¢çÈGUÚ ¥ÐÝï ÜéUÈGí S¢ï ¼¢ñÏ¢¢ çÜU²ï çÏ¢x¢GñÚ }¢Ú x¢²¢ ¼¢ï ã}¢ï´ wG¢éÎ¢
¥¢ñÚ ÚS¢êH ÜU¢ ãGév}¢ ²ïãè ãñ çÜU ©S¢ï ÜU¢çÈGUÚ
ãè Á¢¢Ýïæ, ©S¢ ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è ¥¢ñÚ }¢¢ñ¼ ÜïU Ï¢¢’Î ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ±¢ïãè ¼}¢¢}¢
}¢é¥G¢}¢H¢¼ ÜUÚï´ Á¢¢ï ÜU¢çÈGUÚ¢ï´ ÜïU çH²ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¶G¢ç¼}¢ï ÜU¢ ãG¢H §GË}¢ï
§H¢ãè ÐÚ À¢ïÇG Îï´ J §S¢è ¼GÚãG Á¢¢ï Á¢G¢çãÚÝ }¢é„H}¢¢Ý ã¢ï ¥¢ñÚ ©S¢
S¢ï ÜU¢ï§ü ÜGU¢ñH ± ÈGïU’H §ü}¢¢Ý ÜïU ç¶GH¢ÈGU S¢¢çÏ¢¼ Ý ã¢ï ¼¢ï ÈGUÁ¢Gü ãñ çÜU ã}¢
©S¢ï }¢é„H}¢¢Ý ãè }¢¢Ýï´, ¥x¢Ó¢ïü ã}¢ï´ §S¢ ÜïU |¢è ¶G¢ç¼}¢ï ÜU¢ ãG¢H }¢¢’Hê}¢
Ýãè´ J ¼¢ï Ð¼¢ ™H¢ çÜU à¢Úè¥G¼ ÜU¢ }¢Î¢Ú Á¢G¢çãÚ ÐÚ ãñ, Á¢Ï¢ çÜU Ú¢ïÁ¢Gï
çÜGU²¢}¢¼ S¢±¢Ï¢ ²¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÜUè Ï¢é‹²¢Î ¶G¢ç¼}¢ï ÐÚ ãñ J
„é±¢H : §S¢ ©}}¢¼ }¢ï´ x¢é}¢Ú¢ã çÈGUÜGïüU çÜU¼Ýï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ãGÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ }¢ïæ ãñ çÜU ²ïã ©}}¢¼ ç¼ãœ¢Ú çÈGUÜGïüU ã¢ï Á¢¢»x¢è,
»ÜU çÈGUÜGU¢ü Á¢‹Ý¼è ã¢ïx¢¢ Ï¢¢ÜGUè S¢Ï¢ Á¢ã‹Ý}¢è J S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢
Ýï ¥GÁ¢Gü ÜUè : ±¢ïã Á¢‹Ý¼è çÈGUÜGU¢ü ÜU¢ñÝ S¢¢ ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ :
“±¢ïã çÁ¢S¢ ÐÚ }¢ñ´ ¥¢ñÚ }¢ïÚï S¢ãG¢Ï¢¢ ãñ´ J”
²¢’Ýè „é‹Ý¼ ÜïU ÐñM J §S¢è ¼GÚãG »ÜU ÎêS¢Úè çÚ±¢²¼ }¢ï´ ãñ çÜU ãGéÁG¢êÚ
¥¢ÜGU¢» Î¢ï Á¢ã¢Ý, ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, S¢Ú±Úï ÜU¢ñÝ¢ï }¢ÜU¢Ý
ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï ¥GÁ¢G}¢¼ çÝà¢¢Ý ãñ çÜU ±¢ïã Á¢}¢¢¥G¼ ãñ
²¢’Ýè }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ Ï¢ÇG¢ x¢éÚ¢ñã çÁ¢S¢ï “S¢±¢Îï ¥¢’Á¢G}¢” ÈGUÚ}¢¢²¢
¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ Á¢¢ï §S¢ S¢ï ¥Hx¢ ãé±¢ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ïæ ¥Hx¢ ãé±¢ J §S¢è ±Áã
S¢ï §S¢ Á¢‹Ý¼è çÈGUÜGïüU ÜU¢ Ý¢}¢ ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ± Á¢}¢¢¥G¼ ãé±¢ J
„é±¢H : Á¢GMçÚÄ²¢¼ï ÎèÝ ÜU¢ v²¢ }¢¼GHÏ¢ ãñ ?

…±¢Ï¢ : Á¢GMçÚÄ²¢¼ï ÎèÝ ±¢ïã ÎèÝè }¢S¢¢§H ãñ´ çÁ¢Ý ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ãÚ
¶G¢S¢ ± ¥G¢}¢ Á¢¢Ý¼¢ ã¢ï çÜU §‹ãï´ ãGéÁG¢êÚ S¢éË¼G¢Ýï }¢ÎèÝ¢, Ú¢ãG¼ï ÜGUËÏ¢¢ï
S¢èÝ¢, S¢¢çãGÏ¢ï }¢é¥Gœ¢GÚ ÐS¢èÝ¢, Ï¢¢§GS¢ï ÝéÁG¢êHï S¢ÜUèÝ¢
¥ÐÝï ÚÏ¢ ÜïU Ð¢S¢ S¢ï H¢» Á¢ñS¢ï ¥ËH¢ã ÜUè ±ãGÎ¢çÝ²¼,
¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜUè ÝÏ¢éÃ±¼, Á¢‹Ý¼ ± Ý¢Ú, ãGàÚ¢ï ÝàÚ
±x¢GñÚ¢, }¢S¢HÝ ²ïã ¥GÜGUèÎ¢ Ú¶Ý¢ çÜU ãGéÁG¢êÚ
¶G¢¼}¢é‹ÝçÏ¢Ä²èÝ ãñ´ J ¥¢Ð ÜïU Ï¢¢’Î ÜU¢ï§ü Ý²¢ ÝÏ¢è
Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ ²¢ ²ïã ¥GÜGUèÎ¢ Ú¶Ý¢ çÜU S¢Ï¢ ¥¢S}¢¢Ýè çÜU¼¢Ï¢ïæ ¥¢ñÚ
S¢ãGèÈGïU ãGÜGU ãñ´ ¥¢ñÚ S¢Ï¢ ÜUH¢}¢éËH¢ã ãñ´, ²¢ ²ïã çÜU ÜéUGÚ¥¢Ýï
ÜUÚè}¢ }¢ï´ çÜUS¢è ãGÈGüU ²¢ ÝévG¼ï ÜUè ÜU}¢è ²¢ Ï¢ïà¢è }¢éãG¢H ãñ, ¥x¢Ó¢ïü ¼}¢¢}¢
Îé‹²¢ §S¢ ÜïU Ï¢ÎHÝï ÐÚ Á¢}¥G ã¢ï Á¢¢» J
wG¢éÎ¢ ÜïU ÚS¢êH ± ÝÏ¢è
„é±¢H : ÚS¢êH ÜU¢ñÝ ã¢ï¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ÝÏ¢è ± ÚS¢êH }¢ïæ v²¢ ÈGUÜGüU ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥ËH¢ã Ýï çÁ¢Ý Ï¢Úx¢éÁ¢GèÎ¢ Ï¢‹Î¢ï´ ÜU¢ï ¥ÐÝè }¢wGHêÜGU
ÜUè çãÎ¢²¼ ¥¢ñÚ ÚãÝé}¢¢§ü ÜïU çH²ï ¥ÐÝ¢ Ðñx¢G¢}¢ Îï ÜUÚ |¢ïÁ¢¢ ©‹ãï´
ÚS¢êH ÜUã¼ï ãñ´ J ²ïã ¥ËH¢ã ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU Ï¢‹Î¢ï´ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý
±¢çS¢¼G¢ ã¢ï¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï wG¢éÎ¢ ÜUè ¼GÚÈGU Ï¢éH¢¼ï ãñ´ J ÝÏ¢è ±
Ú„êH ÜïU }¢¢’Ý¢ }¢ï´ |¢è ÜU¢ï§ü ÈGUÜGüU Ýãè´ ²ïã Î¢ïÝ¢ï´ HzGÁ¢G »ÜU ãè }¢¢’Ý¢
ÜïU çH²ï Ï¢¢ïHï ¥¢ñÚ „}¢Û¢ï Á¢¢¼ï ãñ´, ¥HÏ¢œ¢¢ ÝÏ¢è çS¢ÈGüU ©S¢ Ï¢à¢Ú ÜU¢ï
ÜUã¼ï ãñ´ çÁ¢S¢ï ¥ËH¢ã Ýï çãÎ¢²¼ ÜïU çH²ï ±ãGè |¢ïÁ¢è ã¢ï J Á¢Ï¢
çÜU ÚS¢êH çÈGUçÚà¼¢ï´ }¢ï´ |¢è ã¢ï¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ §‹S¢¢Ý¢ï´ }¢ï´ |¢è J ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G
©GH}¢¢ ²ïã ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU Á¢¢ï ÝÏ¢è Ý§ü à¢Úè¥G¼ H¢» ©S¢ï ÚS¢êH ÜUã¼ï
ãñ´ J ã¢æ ! ÝçÏ¢²¢ï´ ÜUè ÜU¢ï§ü ¼¢’Î¢Î }¢éÜGUÚüÚ ÜUÚ HïÝ¢ Á¢¢§…G Ýãè´ J ã}¢ï´ ²ïã
»’ç¼ÜGU¢Î Ú¶Ý¢ Ó¢¢çã²ï çÜU wG¢éÎ¢ ÜïU ãÚ ÝÏ¢è ÐÚ ã}¢¢Ú¢ §ü}¢¢Ý ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, wG¢éÎ¢ ÜïU Ú„êH ± ÝÏ¢è , çãGS„¢ : 2, „. 53-55, }¢éË¼ÜGU¼GÝ)
„é±¢H : Ðñx¢G}Ï¢Ú¢ï´ ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï §‹S¢¢Ý¢ï´ }¢ï´ v²¢ ÈGUÜGüU ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ðñx¢G}Ï¢Ú¢ïæ ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï §‹S¢¢Ý¢ï´ }¢ï´ Á¢G}¢èÝ ± ¥¢S}¢¢Ý ÜU¢ ÈGUÜGüU
ãñ J ÝÏ¢è ¥¢ñÚ ÚS¢êH, wG¢éÎ¢ ÜïU ¶G¢S¢ ¥¢ñÚ }¢¢’S¢ê}¢ Ï¢‹Îï ã¢ï¼ï ãñ´, §Ý
ÜUè çÝx¢Ú¢Ýè ¥¢ñÚ ¼ÚçÏ¢Ä²¼ wG¢éÎ ¥ËH¢ã ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ J S¢x¢GèÚ¢
ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ïæ S¢ï çÏ¢ËÜéUH Ð¢ÜU ã¢ï¼ï ãñ´ J ¥G¢Hè ÝS¢Ï¢, ¥G¢Hè ãGS¢Ï¢ ¥¢ñÚ
§‹S¢¢çÝ²¼ ÜïU ¥¢’H¢ }¢¼üÏ¢ï ÐÚ ÐãéæÓ¢ï ãé±ï, wG¢êÏ¢ S¢êÚ¼, ÝïÜU S¢èÚ¼,
§GÏ¢¢Î¼ x¢éÁ¢G¢Ú, ÐÚãïÁ¢Gx¢¢Ú, ¼}¢¢}¢ ¥wGH¢ÜGï ãGS¢Ý¢ (ÝïÜU ¥G¢Î¢¼) S¢ï
¥¢Ú¢S¼¢ ¥¢ñÚ ãÚ çÜGUS}¢ ÜUè Ï¢éÚ¢§ü S¢ï ÎêÚ ÚãÝï ±¢Hï, §‹ãï´ ¥GvGHï ÜU¢ç}¢H
¥G¼G¢ ÜUè Á¢¢¼è ãñ Á¢¢ï ¥¢ñÚ¢ï´ ÜUè ¥GvGH S¢ï Ï¢ ÎÚÁ¢ã¢ Á¢G¢§Î ãñ, çÜUS¢è
ãGÜUè}¢ ¥¢ñÚ çÜUS¢è ÈGUËS¢ÈGUè ÜUè ¥GvGH, çÜUS¢è S¢¢§‹S¢ Î¢Ý ÜUè ÈGUã}¢ ±
çÈGUÚ¢S¢¼ §S¢ ÜïU H¢¶±ï´ çãGSS¢ï ¼ÜU |¢è Ýãè´ ÐãéæÓ¢ S¢ÜU¼è ¥¢ñÚ v²êæ Ý ã¢ï
çÜU ²ïã ¥ËH¢ã ÜïU Œ²¢Úï Ï¢‹Îï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU }¢ãGÏ¢êÏ¢ ã¢ï¼ï ãñ´ J
¥ËH¢ã §‹ãḯ ãÚ »ïS¢è Ï¢¢¼ S¢ï ÎêÚ Ú¶¼¢ ãñ Á¢¢ï Ï¢¢§GS¢ï ÝÈGUÚ¼ ã¢ï J
§S¢è çH²ï ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU çÁ¢S}¢¢ï´ ÜU¢ Ï¢ÚS¢ (S¢ÈGïUÎ
Î¢x¢G), Á¢éÁ¢G¢}¢ (ÜU¢ïÉG) ±x¢GñÚ¢ ãÚ »ïS¢è Ï¢è}¢¢Úè S¢ï Ð¢ÜU ã¢ïÝ¢ Á¢GMÚè ãñ
çÁ¢S¢ S¢ï H¢ïx¢ çÍ¢Ý ÜUÚïæ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, wG¢éÎ¢ ÜïU Ú„êH ± ÝÏ¢è , çãGS„¢ : 2, „. 53)
„é±¢H : v²¢ ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜU¢ï |¢è §GË}¢ï x¢GñÏ¢
ã¢ï¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ x¢GñÏ¢ ÜUè ¶GÏ¢Úï´ ÎïÝï ÜïU çH²ï
ãè ¥¢¼ï ãñ´ J çãGS¢¢Ï¢ çÜU¼¢Ï¢, Á¢‹Ý¼ ± Î¢ïÁ¢G¶G, S¢±¢Ï¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢, ãGàÚ¢ï
ÝàÚ, çÈGUçÚà¼ï ±x¢ñGÚ¢ x¢GñÏ¢ Ýãè´ ¼¢ï ¥¢ñÚ v²¢ ãñ´ ? ²ïã ±¢ïãè Ï¢¢¼ï´ Ï¢¼¢¼ï ãñæ
çÁ¢Ý ¼ÜU ¥GvGH Ýãè´ ÐãéæÓ¢¼è }¢x¢Ú ²ïã §GË}¢ï x¢GñÏ¢ Á¢¢ï çÜU §Ý ÜU¢ï ãG¢çS¢H
ãñ, ¥ËH¢ã ÜïU çÎ²ï S¢ï ãñ, çHã¢Á¢G¢ §Ý ÜU¢ §GË}¢ ¥G¼G¢§ü (wG¢éÎ¢
ÜU¢ ¥G¼G¢ ÜUÎ¢ü) ãé±¢ J
„é±¢H : wG¢éÎ¢ ÜïU ÎÚÏ¢¢Ú }¢ï´ ÝÏ¢è ÜU¢ v²¢ }¢¼üÏ¢¢ ãñ ? ¥¢ñÚ Á¢¢ï
çÜUS¢è ÝÏ¢è ÜUè §GÁGÁ¢G¼ Ý ÜUÚï ±¢ïã ÜU¢ñÝ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¼}¢¢}¢ ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜU¢ï wG¢éÎ¢ ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã
}¢ï´ Ï¢ÇGè §GÁGÁ¢G¼ ± ±Á¢¢ã¼ ãG¢çS¢H ãñ J ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢
¼}¢¢}¢ }¢wGHêÜGU S¢ï ¥zGÁ¢GH ± ¥¢’H¢, Ï¢éH‹Î¢ï Ï¢¢H¢ ã¢ï¼ï ãñ´, çÈGUçÚà¼¢ï´
}¢ï´ |¢è §Ý ÜïU }¢¼üÏ¢ï ÜU¢ ÜU¢ï§ü Ýãèæ ¥¢ñÚ Ï¢ÇGï S¢ï Ï¢ÇG¢ ±Hè |¢è §Ý ÜïU
Ï¢Ú¢Ï¢Ú Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ J ¼}¢¢}¢ ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜUè ¼¢’Á¢Gè}¢
ÜUÚÝ¢ ãÚ }¢é„H}¢¢Ý ÐÚ ÈGUÁ¢üG ãñ, Ï¢çËÜU ÎêS¢Úï ¼}¢¢}¢ ÈGUÚ¢§Á¢G S¢ï Ï¢ÉGG ÜUÚ ãñ,
Á¢¢ï à¢wGS¢ çÜUS¢è ÝÏ¢è ÜUè à¢¢Ý }¢ḯ ÜU¢ï§ü »ïS¢è ±ñS¢è Ï¢¢¼ çÝÜU¢Hï çÁ¢S¢ S¢ï §Ý
ÜUè ¼¢ñãèÝ ã¢ï¼è ã¢ï, (wG±¢ã çÜUS¢è |¢è ÐãHê S¢ï ã¢ï) ¼¢ï »ïS¢¢ ÜUÚÝï ±¢H¢
ÜU¢çÈGUÚ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, wG¢éÎ¢ ÜïU Ú„êH ± ÝÏ¢è , çãGS„¢ : 2, „. 54)
„é±¢H : v²¢ §GÏ¢¢Î¼ ÜïU Á¢GÚè»G ÜU¢ï§ü à¢wG„ ÝÏ¢éÃ±¼ ÜU¢ ÎÚÁ¢¢ Ð¢
S¢ÜU¼¢ ãñ ? Ýè…G v²¢ çÁ¢‹Ý ± çÈGUçÚà¼ï }¢ïæ ÝÏ¢è ã¢ï¼ï ãñæ ?
…±¢Ï¢ : ãÚçx¢Á¢G Ýãè´ ! ÝÏ¢éÃ±¼ Ï¢ãé¼ Ï¢ÇG¢ }¢¼üÏ¢¢ ãñ, ÜU¢ï§ü |¢è
à¢wGS¢ §GÏ¢¢Î¼ ÜïU Á¢GÚè»G §S¢ï ãG¢çS¢H ÜUÚ ãè Ýãè´ S¢ÜU¼¢, Ó¢¢ãï ©G}¢í
|¢Ú Ú¢ïÁ¢G¢Î¢Ú Úãï, S¢¢Úè çÁ¢G‹Îx¢è Ý}¢¢…G }¢ï´ x¢éÁ¢G¢Ú Îï, S¢¢Ú¢ }¢¢H ±
Î¢ñH¼ ¥ËH¢ã ÜUè Ú¢ã }¢ï´ ÜéUGÚÏ¢¢Ý ÜUÚ Îï }¢x¢Ú ÝÏ¢éÃ±¼ Ýãè´ Ð¢
S¢ÜU¼¢ J v²êæçÜU ÝÏ¢éÃ±¼ wG¢éÎ¢ ÜU¢ ¥Gç¼GÄ²¢ ãñ, ±¢ïã çÁ¢S¢ï ™¢ã¼¢ ãñ
¥ÐÝï ÈGUÁGH S¢ï Îï¼¢ ãñ J ã¢æ ! Îï¼¢ ©S¢è ÜU¢ï ãñ çÁ¢S¢ï §S¢ ÜïU ÜGU¢çÏ¢H
Ï¢Ý¢¼¢ ãñ J Ý ÜU¢ï§ü çÁ¢‹Ý ± çÈGUçÚà¼¢ ÝÏ¢è ãé±¢ Ý ÜU¢ï§ü ¥G¢ñÚ¼ ÝÏ¢è ãé§ü J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, wG¢éÎ¢ ÜïU Ú„êH ± ÝÏ¢è , çãGS„¢ : 2, „. 54-55)
„é±¢H : v²¢ ÝçÏ¢²¢ï´ ¥¢ñÚ çÈGUçÚà¼¢ï´ ÜïU çS¢±¢ ÜU¢ï§ü ¥¢ñÚ
|¢è }¢¢’S¢ê}¢ ã¢ï¼¢ ãñ }¢S¢HÝ S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ ± ¥¢ñçH²¢» çÜUÚ¢}¢
±x¢GñÚ¢ J
…±¢Ï¢ : ÝçÏ¢²¢ï´ ¥¢ñÚ çÈGUçÚà¼¢ï´ ÜïU çS¢±¢ ÜU¢ï§ü |¢è }¢¢’S¢ê}¢
Ýãè´, §Ý ÜUè ¼GÚãG çÜUS¢è ¥¢ñÚ ÜU¢ï }¢¢’S¢ê}¢ S¢}¢Û¢Ý¢ x¢é}¢Ú¢ãè ãñ J Ï¢ïà¢ÜU
¥¢ñçH²¢©ËH¢ã ¥¢ñÚ ÝçÏ¢Ä²ï Ð¢ÜU, S¢¢çãGÏ¢ï H¢ñH¢ÜU,
S¢Ä²¢ãïG ¥zGH¢ÜU ÜUè ¥¢ñH¢Î ¥¢ñÚ ¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢
±x¢ñÚG ¢ }¢ḯ Á¢¢ï §}¢¢}¢ ãñ́ ±¢ïã |¢è }¢¢’S¢ê}¢ Ýãè´ J ã¢æ ! ²ïã ¥¢ñÚ
Ï¢¢¼ ãñ çÜU §‹ãï´ ¥ËH¢ã ¥ÐÝï ÜUÚ}¢ S¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¢¼¢ ãñ J
§Ý S¢ï x¢éÝ¢ã Ýãè´ ã¢ï¼ï, }¢x¢Ú ã¢ï ¼¢ï Ý¢ }¢é}¢çÜUÝ |¢è Ýãè´ J
„é±¢H : v²¢ ÝÏ¢è çÜUS¢è ãGév}¢ï wG¢éÎ¢±‹Îè ÜU¢ï ÀéÐ¢ |¢è Hï¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : Ýãè´ ! ¥ËH¢ã Ýï ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢
ÐÚ Ï¢‹Î¢ï´ ÜïU çH²ï çÁ¢¼Ýï |¢è ¥ãGÜU¢}¢ Ý¢çÁ¢GH ÈGUÚ}¢¢» ©‹ã¢ï´ Ýï ±¢ïã S¢Ï¢
ÐãéæÓ¢¢ çÎ²ï J ¥Ï¢ Á¢¢ï ÜUãï çÜU çÜUS¢è ãGév}¢ ÜU¢ï çÜUS¢è ÝÏ¢è Ýï ÀéÐ¢» Ú¶¢
²¢’Ýè ¶G¢ñÈGU ÜUè ±Áã S¢ï ²¢ çÜUS¢è ¥¢ñÚ ±Áã S¢ï Ý ÐãéæÓ¢¢²¢, ¼¢ï »ïS¢¢
ÜUãÝï ±¢H¢ ÜU¢çÈGUÚ ãñ J
„é±¢H : Á¢¢ï ÝÏ¢è ç±S¢¢H ÈGUÚ}¢¢ Ó¢éÜïU ãñ´ ©‹ãï´ }¢éÎ¢ü ÜUã S¢ÜU¼ï ãñ´ ²¢
Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ¼}¢¢}¢ ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ¥ÐÝï ¥ÐÝï }¢Á¢G¢Ú¢¼
}¢ï´ ±ñS¢ï ãè çÁ¢G‹Î¢ ãñ´ Á¢ñS¢ï §S¢ Îé‹²¢ }¢ï´ ‰¢ï, ¶¢¼ï-Ðè¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ Á¢ã¢æ Ó¢¢ãï´
¥¢¼ï-Á¢¢¼ï ãñ´ J »ÜU ¥¢Ý Üï çH²ï §Ý ÐÚ (§Ý S¢ï ÈGñUÁ¢G HïÝï ÜïU çH²ï) }¢¢ñ¼
¥¢§ü çÈUÚ Ï¢ ÎS¼êÚ çÁ¢G‹Î¢ ã¢ï x¢» J
¥ç}Ï¢²¢ ÜU¢ï |¢è ¥Á¢H ¥¢Ýè ãñ }¢x¢Ú »ïS¢è çÜU ÈGUÜGU¼ ¥¢Ýè ãñ
çÈUÚ ©S¢è ¥¢Ý ÜïU Ï¢¢’Î ©Ý ÜUè ãG²¢¼ ç}¢SHï S¢¢çÏ¢ÜGU ±¢ïãè çÁ¢S}¢¢Ýè ãñ
„é±¢H : Îé‹²¢ }¢ï´ ¥¢Ýï ±¢Hï S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ¥¢ñÚ S¢Ï¢ S¢ï ¥¢ç¶GÚè ÝÏ¢è
ÜU¢ñÝ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : Îé‹²¢ }¢ïæ ¥¢Ýï ±¢Hï S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ÝÏ¢è ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
¥¢Î}¢ ãñ´ J §Ý S¢ï ÐãHï §‹S¢¢Ý }¢¢ñÁ¢êÎ Ý ‰¢¢, S¢Ï¢ §‹S¢¢Ý §‹ãè´
ÜUè ¥¢ñH¢Î ãñ́ §S¢è çH²ï “¥¢Î}¢è” ÜUãH¢¼ï ãñ́, ²¢’Ýè ¥¢ñH¢Îï ¥¢Î}¢
¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢ ÜU¢ï “¥Ï¢éH Ï¢à¢Ú” ÜUã¼ï ãñ´,
²¢’Ýè S¢Ï¢ §‹S¢¢Ý¢ï´ ÜïU Ï¢¢Ð ¥¢ñÚ S¢Ï¢ S¢ï ¥¢ç¶GÚè ÝÏ¢è Á¢¢ï ¼}¢¢}¢ Á¢ã¢Ý
ÜUè çãÎ¢²¼ ± ÚãÝé}¢¢§ü ÜïU çH²ï ¼à¢ÚèÈGU H¢», ±¢ïã ãGéÁG¢êÚ S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢,
ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢, à¢ãÝà¢¢ãï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢, ã}¢¢Úï Œ²¢Úï ÝÏ¢è, ãGÁ¢GÚ¼ }¢éãG}}¢Î
}¢éS¼GÈGU¢ ãñ´ J ¥ËH¢ã Ýï ÝÏ¢éÃ±¼ ÜU¢
çS¢Ë¢çS¢H¢ ãGéÁG¢êÚ ¥¢ÜGU¢» Î¢ï Á¢ã¢Ý, ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, S¢Ú±Úï ÜU¢ñÝ¢ï
}¢ÜU¢Ý ÐÚ ¶Gy}¢ ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ ²¢’Ýè ãGéÁG¢êÚ
ÜïU Á¢G}¢¢Ýï }¢ï´ ²¢ Ï¢¢’Î ÜU¢ï§ü Ý²¢ ÝÏ¢è Ýãè´ ¥¢
S¢ÜU¼¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, wG¢éÎ¢ ÜïU Ú„êH ± ÝÏ¢è , çãGS„¢ : 2, „. 56)
„é±¢H : S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ÚS¢êH ÜU¢ñÝ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ÚS¢êH Á¢¢ï ÜU¢çÈGUÚ¢ïæ ÜUè çãÎ¢²¼ ÜïU çH²ï |¢ïÁ¢ï
x¢», ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÝêãG ãñ´ J ¥¢Ð Ýï S¢¢ÉGï Ý¢ñ S¢¢ï
Ï¢ÚS¢ ¼ÜU ¼ÏHèx¢G ÈGUÚ}¢¢§ü, }¢x¢Ú Ó¢êæçÜU ¥¢Ð ÜïU Á¢G}¢¢Ýï ÜïU
ÜU¢çÈGUÚ Ï¢ãé¼ S¢wG¼ çÎH ¥¢ñÚ x¢éS¼¢¶G ‰¢ï, ¥ÐÝè ãGÚÜU¼¢ïæ S¢ï Ï¢¢Á¢G Ý
¥¢» J ¥¢ç¶GÚï ÜU¢Ú ¥¢Ð Ýï Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü, yG¢êÈGU¢Ý ¥¢²¢ ¥¢ñÚ
S¢¢Úè Á¢G}¢èÝ ÇêÏ¢ x¢§ü J çS¢ÈGüU çx¢Ý¼è ÜïU ±¢ïã }¢é„H}¢¢Ý ¥¢ñÚ ãÚ Á¢¢Ý±Ú
ÜU¢ »ÜU »ÜU Á¢¢ïÇG¢ Á¢¢ï ¥¢Ð ÜïU S¢¢‰¢ çÜUà¼è }¢ï´ ‰¢¢ Ï¢Ó¢ x¢»
Ï¢¢ÜGUè S¢Ï¢ ãH¢ÜU ã¢ï x¢» J
„é±¢H : ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ }¢¼üÏ¢ï }¢ï´ Ï¢Ú¢Ï¢Ú ãñ´ ²¢
ÜU}¢¢ï Ï¢ïà¢ ?
…±¢Ï¢ : ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU }¢éwG¼çHÈGU ÎÚÁ¢ï ãñ´ J
Ï¢¢’Á¢G¢ï´ ÜïU LyÏ¢ï Ï¢¢’Á¢G¢ï´ S¢ï ¥¢’H¢ ãñ´ ¥¢ñÚ S¢Ï¢ }¢ï´ ¥zGÁ¢GH¢ï ¥¢’H¢,
LyÏ¢ï }¢ï´ S¢Ï¢ S¢ï Ï¢éH‹Î¢ï Ï¢¢H¢, ã}¢¢Úï ¥¢ÜGU¢ ± }¢¢ñH¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
}¢éãG}}¢Î }¢éS¼GÈGU¢ ãñæ, §S¢è çH²ï ¥¢Ð
ÜU¢ï S¢çÄ²ÎéH ¥ç}Ï¢²¢ ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ ²¢’Ýè S¢¢Úï ÝçÏ¢²¢ï´ ÜïU S¢ÚÎ¢Ú, S¢Ï¢
ÜïU S¢Ú ÜïU ¼¢Á¢, S¢¢çãGÏ¢ï }¢ï’Ú¢Á¢ J ãGéÁG¢êÚ ±¢çH²ï ãÚ
Î¢ï ¥G¢H}¢, à¢ãÝà¢¢ãï ¥GÚÏ¢¢ï ¥GÁ¢}¢ ÜïU Ï¢¢’Î S¢Ï¢
S¢ï Ï¢ÇG¢ }¢¼üÏ¢¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §Ï¢í¢ãè}¢ ¶GHèHéËH¢ã ÜU¢ ãñ,
çÈUÚ S¢çÄ²ÎéÝ¢ ãGÁ¢GÚ¼ï }¢êS¢¢ çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §üGS¢¢
¥¢ñÚ çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÝêãG ÜU¢ J ²ïã ãGÁ¢GÚ¢¼ï ±¢H¢ à¢¢Ý
wG¢éÎ¢ ÜUè S¢¢Úè }¢wGHêÜGU S¢ï ¥zGÁ¢GH ãñ´ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU
çÈGUçÚà¼¢ï´ S¢ï |¢è J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, wG¢éÎ¢ ÜïU Ú„êH ± ÝÏ¢è , çãGS„¢ : 2, „. 56-57)
H¢ïx¢¢ïæ „ï „é±¢H Ý ÜUÚÝï ÜUè ÈGU…GèH¼

ãG…ÚG ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ S¢¢ñÏ¢¢Ý „ï }¢Ú±è ãñ çÜU ãGÁé ¢G Úê ï ¥ÜUÚ}¢,
ÝêÚï }¢é…S„}¢, à¢¢ãï Ï¢Ýè ¥¢Î}¢, Ú„êHï }¢¢ï ã G ¼à¢}¢, à¢¢ÈGïU»G ©}¢}¢
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : “…¢ï à¢wG„ }¢éÛ¢ï §„ Ï¢¢¼ ÜUè …G}¢¢Ý¼ Îï çÜU
H¢ïx¢¢ïæ „ï ÜU¢ï§ü ™è…G Ý }¢¢æx¢ï, ¼¢ï }¢ñæ ©„ï …‹Ý¼ ÜUè …G}¢¢Ý¼ Îï¼¢ ãêæ J” ãG…ÚG ¼ï
„çÄ²ÎéÝ¢ S¢¢ñÏ¢¢Ý ¥G…üG x¢é…¢G Ú ãé±ï çÜU }¢ñæ §„ Ï¢¢¼ ÜUè …G}¢¢Ý¼
Îï¼¢ ãêæ J ™éÝ¢‹™ï ±¢ïã çÜU„è „ï ÜéUÀ Ýãèæ }¢¢æx¢¢ ÜUÚ¼ï ƒï J

ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢
„é±¢H : ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ v²¢ ãñ ¥¢ñÚ ²ïã çÜUS¢ çH²ï ¥¢²¢ ¥¢ñÚ çÜUS¢
Á¢GÏ¢¢Ý }¢ï´ Ý¢çÁ¢GH ãé±¢ ?
…±¢Ï¢ : ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ ¥ËH¢ã ÜU¢ ÜUH¢}¢ ãñ Á¢¢ï ©S¢ Ýï
¥ÐÝï S¢Ï¢ S¢ï ¥zGÁ¢GH ÚS¢êH, ÚS¢êHï }¢vGÏ¢êH, Ï¢èÏ¢è ¥¢ç}¢Ý¢
ÜïU x¢éHà¢Ý ÜïU }¢ãÜU¼ï ÈêUH ãGÁ¢GÚ¼ }¢éãG}}¢Î }¢éS¼GÈGU¢
ÐÚ Ý¢çÁ¢GH ÈGUÚ}¢¢²¢, §S¢ }¢ï´ Á¢¢ï ÜéUÀ |¢è çH¶¢ ãñ
©S¢ ÐÚ §ü}¢¢Ý H¢Ý¢ Á¢GMÚè ãñ J ¥ËH¢ã Ýï ¥ÐÝï Ï¢‹Î¢ï´ ÜUè
S¢ãGèãG ÚãÝé}¢¢§ü ÜïU çH²ï §S¢ï Ý¢çÁ¢GH ÈGUÚ}¢¢²¢, ¼¢çÜU Ï¢‹Îï ¥ËH¢ã
¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ÚS¢êH ÜU¢ï Á¢¢Ýï´, wG¢éÎ¢ ¥¢ñÚ ÚS¢êH
ÜïU ¥ãGÜU¢}¢ ÜU¢ï ÐãÓ¢¢Ýï´ ¥¢ñÚ §Ý ÜUè }¢ÚÁ¢Gè
ÜïU }¢é±¢çÈGUÜGU ÜU¢}¢ ÜUÚï´ ¥¢ñÚ ©Ý ¼}¢¢}¢ ÜU¢}¢¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢ï´ Á¢¢ï wG¢éÎ¢ ¥¢ñÚ
ÚS¢êH ÜU¢ï ÐS¢‹Î Ýãè´ J ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ ¥GÚÏ¢è
Á¢GÏ¢¢Ý }¢ï´ Ý¢çÁ¢GH ãé±¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢…èÎ, çãGS„¢ : 1, „. 20-22U
± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéU¼éÏ¢ï „}¢¢±è, çãGS„¢ : 3, „. 99)
„é±¢H : ²ïã ÜñUS¢ï }¢¢’Hê}¢ ã¢ï çÜU ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ ¥ËH¢ã ÜU¢
ÜUH¢}¢ ãñ ? ¥¢ñÚ v²¢ S¢ãGèãG ÜéUGÚ¥¢Ý à¢ÚèÈGU ¥¢Á¢ ÜUH ç}¢H¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ, çÜU¼¢Ï¢éËH¢ã ã¢ïÝï ÐÚ ¥ÐÝï ¥¢Ð
ÎHèH ãñ, Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï wG¢éÎ »’H¢Ý ÈGUÚ}¢¢ Úã¢ ãñ çÜU “¥¢ñÚ ¥x¢Ú ¼é}ãï´ ÜéUÀ
à¢ÜU ã¢ï §S¢ }¢ï´ …¢ï ã}¢ Ýï ¥ÐÝï ¶G¢S¢ Ï¢‹Îï ÐÚ ©¼¢Ú¢, ¼¢ï §„ …ñ„è »ÜU
„êÚ¼ ¼¢ï Hï ¥¢¥¢ï J”(¼…ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý ) ÜU¢çÈGUÚ¢ï´ Ýï §S¢
ÜïU }¢éÜGU¢Ï¢Hï }¢ï´ Á¢è ¼¢ïÇG ÜU¢ïçà¢à¢ïæ ÜUè´ }¢x¢Ú §S¢ ÜUè ç}¢SH S¢êÚ¼ ¼¢ï v²¢
»ÜU ¥¢²¼ ¼ÜU Ý Ï¢Ý¢ S¢ÜïU ¥¢ñÚ Ý Ï¢Ý¢ S¢ÜïU´x¢ï J
ÜéUGÚ¥¢Ý à¢ÚèÈGU ãÚ Á¢x¢ã S¢ãGèãG ãG¢H¼ }¢ï´ ç}¢H¼¢ ãñ, §S¢ }¢ï´ »ÜU ãGÈGüU
ÜU¢ |¢è ÈGUÜGüU Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ §S¢ çH²ï çÜU §S¢ ÜU¢ çÝx¢ãÏ¢¢Ý wG¢éÎ
¥ËH¢ã ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢…èÎ, çãGS„¢ : 1, „. 20-22)
„é±¢H : ÜéUGÚ¥¢Ýï ¥GÁ¢Gè}¢ }¢ï´ ¥ËH¢ã Ýï v²¢ ¶G¢S¢ Ï¢¢¼ Ú¶è
ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ï ÐÉGGÝï }¢ï´ çÜU¼Ý¢ S¢±¢Ï¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ±¢ïã ¶G¢S¢ Ï¢¢¼ ²ïã ãñ çÜU ¥x¢Hè çÜU¼¢Ï¢ï´ çS¢ÈGüU ¥ç}Ï¢²¢»
çÜUÚ¢}¢ ãè ÜU¢ï ²¢Î ã¢ï¼è´, HïçÜUÝ ²ïã ÜéUGÚ¥¢Ýï ¥GÁ¢Gè}¢ ÜU¢
}¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢ ãñ çÜU }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ Ï¢ÓÓ¢¢ Ï¢ÓÓ¢¢ §S¢ï ²¢Î ÜUÚ Hï¼¢ ãñ J
ÝèÁ¢G ã}¢¢Úï ãGéÁG¢êÚ ÝçÏ¢Ä²ï ÚãG}¢¼, ¥¢ÜGU¢» ©}}¢¼, }¢ãGÏ¢êÏ¢ï ÚÏÏ¢éH §GÁGÁ¢G¼
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU Á¢¢ï à¢wGS¢ çÜU¼¢Ï¢éËH¢ã ÜU¢
»ÜU ãGÈGüU ÐÉGGïx¢¢ ©S¢ï »ÜU ÝïÜUè ç}¢Hïx¢è, Á¢¢ï ÎS¢ ÝïçÜU²¢ï´ ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ã¢ïx¢è,
}¢ñ´ ²ïã Ýãè´ ÜUã¼¢ çÜU »ÜU ãGÈGüU ãñ, Ï¢çËÜU »ÜU ãGÈGüU ãñ, ÎêS¢Ú¢ ãGÈGüU
¥¢ñÚ ¼èS¢Ú¢ ãGÈGüU ãñ J
„é±¢H : çÁ¢S¢ ¼Ú¼èÏ¢ ÐÚ ¥¢Á¢ ÜéUGÚ¥¢Ý }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ, v²¢ »ïS¢¢ ãè

Ý¢çÁ¢GH ãé±¢ ‰¢¢ ? ¥x¢Ú Ýãè´ ¼¢ï çÈUÚ §S¢ ÜUè }¢¢ñÁ¢êÎ¢ ¼Ú¼èÏ¢ çÜUS¢ ¼GÚãG
¥G}¢H }¢ï´ ¥¢§ü ?
…±¢Ï¢ : ÝéÁG¢êHï ±ãGè ÜïU ±vG¼ ²ïã ¼Ú¼èÏ¢ Ý ‰¢è Á¢¢ï ¥¢Á¢ ãñ J ÜéUGÚ¥¢Ýï
}¢Á¢èÎ ¼ï§üS¢ Ï¢ÚS¢ ÜUè }¢ég¼ }¢ï´ ‰¢¢ïÇG¢ ‰¢¢ïÇG¢ ãGSÏ¢ï ãG¢Á¢¼ Ý¢çÁ¢GH ãé±¢ J
çÁ¢S¢ ãGév}¢ ÜUè ãG¢Á¢¼ ã¢ï¼è ©S¢è ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU S¢êÚ¼ ²¢ ÜU¢ï§ü ¥¢²¼
Ý¢çÁ¢GH ã¢ï Á¢¢¼è, §S¢ ¼GÚãG ÜéUGÚ¥¢Ýï ¥GÁ¢Gè}¢ }¢é¼ÈGU<ÚÜGU ¥¢²¼ï´ ã¢ï ÜUÚ
©¼Ú¢ J çÜUS¢è S¢êÚ¼ ÜUè ÜéUÀ ¥¢²¼ï´ ©¼Ú¼è´ çÈUÚ ÎêS¢Úè S¢êÚ¼ ÜUè ¥¢²¼ï´
¥¢¼è´, çÈUÚ ÐãHè S¢êÚ¼ ÜUè ÜéUÀ ¥¢²¼ï´ Ý¢çÁ¢GH ã¢ï¼è´, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
çÁ¢Ï¢íèH ©S¢ ÜU¢ }¢ÜGU¢}¢ |¢è Ï¢¼¢ Îï¼ï ¥¢ñÚ ãGéÁG¢êÚ S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢,
ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢, à¢ãÝà¢¢ãï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢ ãÚ Ï¢¢Ú §Úà¢¢Î
ÈGUÚ}¢¢ Îï¼ï çÜU ²ïã ¥¢²¢¼ ÈéUGH¢æ S¢êÚ¼ ÜUè ãñ´, ÈéUGH¢æ ¥¢²¼ ÜïU Ï¢¢’Î
²¢ ÈéUGH¢æ ¥¢²¼ S¢ï ÐãHï Ú¶è Á¢¢»æ J §S¢ ¼GÚãG ÜéUGÚ¥¢Ýï ¥GÁ¢Gè}¢ ÜUè
S¢êÚ¼ï´ ¥ÐÝè ¥ÐÝè ¥¢²¼¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ Á¢}¥G ã¢ï Á¢¢¼è´ ¥¢ñÚ wG¢éÎ ãGéÁG¢êÚï
¥vGÎS¢ §S¢è ¼Ú¼èÏ¢ S¢ï ©S¢ï Ý}¢¢…G¢ï´ ±x¢GñÚ¢ }¢ï´
ç¼H¢±¼ ÈGUÚ}¢¢¼ï, çÈUÚ ¥¢æ ãGÁ¢GÚ¼ S¢ï S¢éÝ ÜUÚ
S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ ²¢Î ÜUÚ Hï¼ï J x¢GÚÁ¢G ÜéUGÚ¥¢Ýï ¥GÁ¢Gè}¢ ÜUè
¼Ú¼èÏ¢ ¥ËH¢ã ÜïU ãGév}¢ S¢ï çÁ¢Ï¢íèH ÜïU Ï¢²¢Ý ÜïU
}¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ¥¢ñÚ H¢ñãGï }¢ãGÈGUêÁ¢G ÜUè ¼Ú¼èÏ¢ ÜïU }¢é±¢çÈGUÜGU wG¢éÎ ¥¢ÜGU¢» Î¢ï
Á¢ã¢Ý, ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, }¢vÜUè }¢ÎÝè S¢éË¼G¢Ý
ÜïU Á¢G}¢¢Ý» ¥vGÎS¢ }¢ï´ ±¢ÜGïU¥G ãé§ü ‰¢è J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéU¼éÏ¢ï „}¢¢±è, çãGS„¢ : 3, „. 100-101)
„é±¢H : }¢vÜUè ¥¢ñÚ }¢ÎÝè S¢êÚ¼¢ïæ ÜU¢ v²¢ }¢¼GHÏ¢ ãñ ¥¢ñÚ §Ý ÜïU
}¢Á¢G}¢êÝ }¢ï´ v²¢ ÈGUÜGüU ãñ ?
…±¢Ï¢ : Á¢¢ï S¢êÚ¼ï´ }¢vÜU» }¢é¥GÁGÁ¢G}¢¢ }¢ïæ ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU ¥¼GÚ¢ÈGU }¢ï´
Ý¢çÁ¢GH ãé§æü ©Ý ÜU¢ï }¢vÜUè ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ Á¢¢ï }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢ ¥¢ñÚ §S¢
ÜïU ÜéUGÏ¢¢ïü Á¢±¢Ú }¢ï´ Ý¢ç…GH ãé§æü ©Ý ÜU¢ï }¢ÎÝè ÜUã¼ï ãñ´, }¢Á¢G¢}¢èÝ ÜïU
»’ç¼Ï¢¢Ú S¢ï }¢vÜUè ¥¢ñÚ }¢ÎÝè S¢êÚ¼¢ï´ }¢ï´ ²ïã ÈGUÜGüU Ð¢²¢ …¢¼¢ ãñ çÜU
}¢vÜUè S¢êÚ¼¢ï´ }¢ï´ ©G}¢ê}¢Ý ©S¢êHè ¥GÜGU¢§Î ²¢’Ýè ¼¢ñãGèÎ ± çÚS¢¢H¼ ¥¢ñÚ
ãGàÚ¢ï ÝàÚ ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý ãñ Á¢Ï¢ çÜU }¢ÎÝè S¢êÚ¼¢ïæ }¢ï´ ¥¢’}¢¢H ÜU¢
çÁ¢GRU ãñ }¢S¢HÝ ±¢ïã ¥ãGÜU¢}¢ çÁ¢Ý S¢ï ¥wGH¢ÜGU ÎéLS¼ ã¢ï´ ¥¢ñÚ }¢wGHêÜGU
ÜïU S¢¢‰¢ çÁ¢G‹Îx¢è Ï¢S¢Ú ÜUÚÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ }¢¢’Hê}¢ ã¢ï ±x¢GñÚ¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéU¼éÏ¢ï „}¢¢±è, çãGS„¢ : 3, „. 101)
„é±¢H : ÜéUGÚ¥¢Ý ÐÉGGÝï ÜïU ¥¢Î¢Ï¢ v²¢ ãñ´ ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ ÜéUGÚ¥¢Ý ÐÉGGÝï ÜïU
ÜGU¢çÏ¢H Ý Úãï ¼¢ï v²¢ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï ?
…±¢Ï¢ : ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU ÜUè ç¼H¢±¼ Ð¢ÜU Á¢x¢ã ÜUè Á¢¢» ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
}¢çSÁ¢Î }¢ï´ ã¢ï ¼¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ J ç¼H¢±¼ ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU
çÜGUÏH¢ M Ï¢ñÆï ¥¢ñÚ çÝã¢²¼ ¥G¢çÁ¢Á¢Gè ¥¢ñÚ §ç‹ÜUS¢¢Úè S¢ï S¢Ú Û¢éÜU¢ ÜUÚ
§y¢G}¢èÝ¢Ý S¢ï ÆãÚ ÆãÚ ÜUÚ ÐÉGGï, ÐÉGGÝï S¢ï ÐãHï }¢éæã ÜU¢ï wG¢êÏ¢ ¥ÓÀè ¼GÚãG
S¢¢ÈGU ÜUÚ Hï çÜU Ï¢ÎÏ¢ê Ï¢¢ÜGUè Ý Úãï J ÜéUGÚ¥¢Ý à¢ÚèÈGU ÜU¢ï ªæÓ¢ï ¼v²ï ²¢
ÚïãGH ÐÚ Ú¶ï, ¥¢ñÚ ç¼H¢±¼ S¢ï ÐãHï ¥¢ñÚ ÐÉGG Hï, çÏ¢H¢
±éÁG¢ê ÜéUGÚ¥¢Ý ÜU¢ï ã¢‰¢ Ý Hx¢¢Ý¢ Ó¢¢çã²ï v²êæçÜU »ïS¢¢ ÜUÚÝ¢ x¢éÝ¢ã ãñ,
S¢éÝÝï ±¢H¢ ¶G¢}¢¢ïà¢è S¢ï çÎH Hx¢¢ ÜUÚ S¢éÝï J çÈUÚ Á¢Ï¢ ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU
ÐéÚ¢Ý¢ Ï¢¢ï„èÎ¢ ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU ±ÚÜGU §{Ú ©{Ú ã¢ï Á¢¢Ýï ÜU¢ ¶G¢ñÈGU
ã¢ï ¥¢ñÚ ç¼H¢±¼ ÜïU ÜGU¢çÏ¢H Ý Úãï ¼¢ï çÜUS¢è Ð¢ÜU ÜUÐÇGï }¢ï´ HÐïÅ ÜUÚ
»ïS¢è Á¢x¢ã »ãGç¼²¢¼G S¢ï ÎzGÝ ÜUÚ çÎ²¢ Á¢¢» Á¢ã¢æ çÜUS¢è ÜU¢ ÐñÚ Ý
ÐÇGï J ÎzGÝ ÜUÚÝï }¢ï´ HãGÎ Ï¢Ý¢§ü Á¢¢» ¼¢çÜU §S¢ ÐÚ ç}¢^è Ý ÐÇGï J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢…èÎ, çãGS„¢ : 1, „. 21-22)
„é±¢H : ÜéUGÚ¥¢Ý ÜïU §GH¢±¢ ¥¢ñÚ ÜU¢ñÝ ÜU¢ñÝ S¢è ¥¢S}¢¢Ýè çÜU¼¢Ï¢ï´ ãñ´ ?
±¢ïã çÜUÝ Á¢GÏ¢¢Ý¢ï´ }¢ï´ Ý¢çÁ¢GH ãé§æü, ÝèÁ¢G v²¢ ©Ý ÜïU ¥ãGÜU¢}¢¢¼ ÐÚ ¥Ï¢
¥G}¢H ÜUÚ S¢ÜU¼ï ãñ´ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ¥¢S}¢¢Ýè çÜU¼¢Ï¢¢ï´ ÜU¢ï ÜéU¼éÏ¢ï S¢}¢¢±è ÜUã¼ï ãñ´, ²¢’Ýè ±¢ïã
S¢ãGèÈGïU ¥¢ñÚ çÜU¼¢Ï¢ï´ Á¢¢ï ¥ËH¢ã Ýï }¢wGHêÜGU ÜUè ÚãÝé}¢¢§ü ÜïU
çH²ï ¥ÐÝï ÝçÏ¢²¢ï´ ÐÚ Ý¢çÁ¢GH ÈGUÚ}¢¢§æü J ²ïã S¢Ï¢
ÜUH¢}¢éËH¢ã ãñ´ ¥¢ñÚ ãGÜGU ãñ´, §Ý }¢ï´ Á¢¢ï ÜéUÀ §Úà¢¢Î ãé±¢, S¢Ï¢ ÐÚ
§ü}¢¢Ý Ú¶Ý¢ Á¢GMÚè ãñ, ¼¢ñÚ¢¼ ¥¢ñÚ Á¢GÏ¢êÚ §GÏ¢Ú¢Ýè Á¢GÏ¢¢Ý }¢ï´ Á¢Ï¢ çÜU
§‹Á¢èH S¢éÚ²¢Ýè Á¢GÏ¢¢Ý }¢ï´ Ý¢çÁ¢GH ãé§æü J Ó¢êæçÜU ²ãêÎ¢ï ÝS¢¢Ú¢ Ýï §Ý }¢ï´
¥ÐÝè wG±¢çãà¢ S¢ï Í¢Å¢ Ï¢ÉG¢ çÎ²¢ ãñ, §S¢ çH²ï ²ïã çÜU¼¢Ï¢ï´ Á¢ñS¢è
Ý¢çÁ¢GH ãé§æü ‰¢è´ ±ñS¢è ç}¢H¼è ãè Ýãè´, çHã¢Á¢G¢ ¥Ï¢ §Ý çÜU¼¢Ï¢¢ï´ ÜïU
¥ãGÜU¢}¢¢¼ ÐÚ ¥G}¢H Ýãè´ çÜU²¢ Á¢¢»x¢¢, çÈUÚ ÎêS¢Úè Ï¢¢¼ ²ïã çÜU
ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ Ýï §Ý çÜU¼¢Ï¢¢ï´ ÜïU Ï¢ãé¼ S¢ï ¥ãGÜU¢}¢¢¼ }¢‹S¢ê¶G ÜUÚ çÎ²ï
ãñ´, çHã¢Á¢G¢ ¥x¢Ú ²ïã ÈGUÁ¢Gü ÜUÚ |¢è çH²¢ Á¢¢» çÜU S¢ãGèãG ¼¢ñÚ¢¼ ±
§‹Á¢èH §S¢ ±vG¼ |¢è }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ´ ¼Ï¢ |¢è §Ý çÜU¼¢Ï¢¢ï´ ÜUè Á¢GMÚ¼ Ï¢¢ÜG è
Ýãè´ Úã¼è v²êæçÜU ÜéUGÚ¥¢Ý }¢ï´ ±¢ïã S¢Ï¢ ÜéUÀ ãñ çÁ¢S¢ ÜUè ãG¢Á¢¼ Ï¢Ýè
¥¢Î}¢ ÜU¢ï ã¢ï¼è ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéU¼éÏ¢ï „}¢¢±è, çãGS„¢ : 3, „. 99-100 }¢éË¼ÜGU¼GÝ)
„é±¢H : ¼¢ï v²¢ ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ }¢ï´ ÜU}¢è Ï¢ïà¢è Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼è ? ¥¢ñÚ çÁ¢S¢
ÜU¢ ²ïã ¥GÜGUèÎ¢ ã¢ï çÜU ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU }¢ï´ ÜU}¢è Ï¢ïà¢è Á¢¢§…G ãñ ±¢ïã ÜU¢ñÝ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢…èÎ }¢ïæ ÜU}¢è Ï¢ïà¢è Ý¢ }¢é}¢çÜUÝ ãñ, Ó¢êæçÜU ²ïã ÎèÝ
ã}¢ïà¢¢ Ï¢¢ÜGUè ÚãÝï ±¢H¢ ãñ, çHã¢Á¢G¢ ÜéUGÚ¥¢Ý à¢ÚèÈGU ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼
¥ËH¢ã Ýï ¥ÐÝï çÁ¢G}}¢ï Ú¶è ãñ, §S¢è çH²ï §S¢ }¢ïæ çÜUS¢è ãGÈGüU ²¢
ÝévG¼ï ÜUè |¢è ÜU}¢è Ï¢ïà¢è Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼è ¥¢ñÚ Ý ÜU¢ï§ü ¥ÐÝè wG±¢çãà¢
S¢ï §S¢ }¢ï´ Í¢Å¢ Ï¢ÉG¢ S¢ÜU¼¢ ãñ ¥x¢Ó¢ïü ¼}¢¢}¢ Îé‹²¢ §S¢ ÜïU Ï¢ÎHÝï ÐÚ
Á¢}¥G ã¢ï Á¢¢» J ¥¢ñÚ Á¢¢ï ²ïã ÜUãï çÜU ÜéUGÚ¥¢Ý à¢ÚèÈGU ÜU¢ »ÜU |¢è ãGÈGüU
çÜUS¢è Ýï ÜU}¢ ÜUÚ çÎ²¢ ²¢ Ï¢ÉG¢ çÎ²¢ ²¢ Ï¢ÎH çÎ²¢ ±¢ïã ÜGUy¢G¥GÝ
ÜU¢çÈGUÚ ¥¢ñÚ Î¢§Ú» §SH¢}¢ S¢ï ¶G¢çÚÁ¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢S}¢¢Ýè çÜU¼¢Ï¢ïæ, çãGS„¢ : 2, „. 51)
S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢
„é±¢H : S¢ãG¢Ï¢è çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ÝèÁ¢G }¢éã¢çÁ¢Ú ¥¢ñÚ ¥‹S¢¢Ú S¢ï ÜU¢ñÝ
H¢ïx¢ }¢éÚ¢Î ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : çÁ¢S¢ Ýï §ü}¢¢Ý ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ ÝçÏ¢Ä²ï ÜUÚè}¢, ÚªÈéUGÚüãGè}¢,
S¢¢çãGÏ¢ï ±Áãï ÜUÚè}¢ ÜU¢ï Îï¶¢ ã¢ï ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý ÐÚ
©S¢ ÜUè ±ÈGU¢¼ ãé§ü ã¢ï, ©S¢ï S¢ãG¢Ï¢è ÜUã¼ï ãñ´ J §Ý ãè }¢ï´ }¢éã¢çÁ¢Ú ±
¥‹S¢¢Ú ãñ´ J ²¢’Ýè Á¢¢ï S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ }¢vÜU» }¢é¥GÁGÁ¢G}¢¢
S¢ï ¥ËH¢ã ¥¢ñÚ ÚS¢êHéËH¢ã ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼
}¢ï´ ¥ÐÝ¢ Í¢Ú Ï¢¢Ú À¢ïÇG ÜUÚ }¢ÎèÝ» ¼GçÄ²Ï¢¢ çãÁ¢Ú¼ ÜUÚ x¢» ‰¢ï ©‹ãï´
}¢éã¢çÁ¢ÚèÝ S¢ãG¢Ï¢¢ ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ, Á¢Ï¢ çÜU }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢ ÜïU ±¢ïã
S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï ÚS¢êHï ¥ÜUÚ}¢
¥¢ñÚ }¢éã¢çÁ¢ÚèÝï çÜUÚ¢}¢ ÜUè }¢ÎÎ ± ÝéSÚ¼ ÜUè, ±¢ïã
¥‹S¢¢Ú ÜUãH¢¼ï ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, „ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ , çãGS„¢ : 3, „. 109)
„é±¢H : S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ã}¢¢Ú¢ v²¢
¥GÜGUèÎ¢ ã¢ïÝ¢ Ó¢¢çã²ï ?
…±¢Ï¢ : ¼}¢¢}¢ S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ , ¥¢ÜGU¢» Î¢ï ¥G¢H}¢,
Ýê Ú ï }¢é Á ¢SS¢}¢, à¢¢ãï Ï¢Ýè ¥¢Î}¢, ¼¢Á¢Î¢Úï ¥G Ú Ï¢¢ï ¥G Á ¢}¢
ÜïU Á¢¢æ çÝS¢¢Ú ¥¢ñÚ S¢ÓÓ¢ï xG¢éH¢}¢ ãñ´ J §Ý ÜU¢ Á¢Ï¢
|¢è çÁ¢GRU çÜU²¢ Á¢¢» ¼¢ï ¶GñÚ ãè ÜïU S¢¢‰¢ ÜUÚÝ¢ ÈGUÁ¢Gü ãñ J ¼}¢¢}¢ S¢ãG¢Ï¢»
çÜUÚ¢}¢ Á¢‹Ý¼è ãñ´, ±¢ïã Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè |¢ÝÜU Ý S¢éÝï´x¢ï J ¥¢ñÚ
ã}¢ïà¢¢ ã}¢ïà¢¢ ¥ÐÝè }¢Ý }¢¢Ý¼è }¢éÚ¢Î¢ïæ }¢ï´ Úãï´x¢ï çÜGU²¢}¢¼ ÜUè S¢Ï¢ S¢ï
Ï¢ÇGè Í¢Ï¢Ú¢ãÅ ©‹ãḯ x¢G}¢x¢èÝ Ý ÜUÚïx¢è çÈGUçÚà¼ï ©Ý ÜU¢ §çS¼vGÏ¢¢H ÜUÚḯx¢ï J
ÚS¢êHéËH¢ã ÜïU ãÚ S¢ãG¢Ï¢è ÜUè ²ïã
à¢¢Ý ÜéUGÚ¥¢Ýï ¥GÁ¢Gè}¢ §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ J çHã¢Á¢G¢ S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢
}¢ï´ S¢ï çÜUS¢è ÜUè çÜUS¢è Ï¢¢¼ ÐÚ çx¢çÚzG¼ ÜUÚÝ¢ ¥ËH¢ã
± ÚS¢êH ÜïU ç¶GH¢ÈGU ãñ ¥¢ñÚ ÜU¢ï§ü ±Hè çÜU¼Ýï ãè
Ï¢ÇGï }¢¼üÏ¢ï ÜU¢ ã¢ï çÜUS¢è S¢ãG¢Ï¢è ÜïU LyÏ¢ï ÜU¢ï Ýãè´ ÐãéæÓ¢ S¢ÜU¼¢ J §Ý }¢ḯ S¢ï
çÜUS¢è ÜUè à¢¢Ý }¢ḯ x¢éS¼¢¶Gè ÜUÚÝ¢ ²¢ çÜUS¢è ÜïU S¢¢‰¢ Ï¢Î ¥GÜUG èÎx¢è Ú¶Ý¢,
x¢é}¢Ú¢ãè ãñ ¥¢ñÚ »ïS¢¢ à¢wGS¢ Á¢ã‹Ý}¢ ÜU¢ }¢éS¼çãGÜUG ãñ J
„é±¢H : ¼}¢¢}¢ S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ }¢ï´ ¥zGÁ¢GH ÜU¢ñÝ S¢ï
S¢ãG¢Ï¢¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ¥ç}Ï¢²¢¥¢ï }¢éS¢üHèÝ ÜïU Ï¢¢’Î wG¢éÎ¢
ÜUè S¢¢Úè }¢wGHêÜGU S¢ï ¥zGÁ¢GH ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ çS¢gèÜGïU ¥vÏ¢Ú ãñ´,
çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÈGU¢MÜGïU ¥¢’Á¢G}¢, çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©GS}¢¢Ýï
x¢GÝè, çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢¢ñH¢ ¥GHè ²ïã ãGÁ¢GÚ¢¼
ÚS¢êHéËH¢ã ÜïU ç±S¢¢Hï Á¢G¢çãÚè ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢Ð
Üï U ¶G H èÈG U ¢ ãé ± ï J §Ý wG ¢ é H ÈG U ¢» ¥G Ú Ï¢¥G ¢
Üï Ï¢¢’Î ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¼GËãG¢, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÁG¢éÏ¢ñÚ,
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GÏÎéÚüã}G ¢¢Ý çÏ¢Ý ¥G¢ñÈUG , ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ S¢¢’Î çÏ¢Ý
¥Ï¢è ±vGÜUG ¢S¢, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ S¢§GüÎ çÏ¢Ý Á¢GñÎ ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
¥Ï¢ê ©GÏ¢ñÎ¢ çÏ¢Ý ¥H Á¢Ú¢üãG ÜU¢ï ÈGUÁ¢GèH¼ ãG¢çS¢H ãñ J
Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, Ó¢¢Ú wG¢éHÈGU¢ ¥¢ñÚ Àï ²ïã }¢é¥GÁGÁ¢GÁ¢G ãçS¼²¢æ ç}¢H ÜUÚ ÎS¢ ãé±ï,
§Ý ãè ÜU¢ï “¥GàÚ» }¢éÏ¢àà¢Ú¢” ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ, ²¢’Ýè ±¢ïã ÎS¢ ¥ÈGUÚ¢Î
çÁ¢Ý ÜïU Á¢‹Ý¼è ã¢ïÝï ÜUè çÏ¢à¢¢Ú¼ ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, ÝçÏ¢Ä²ï x¢GñÏ¢Î¢Ý,
S¢Ú±Úï ÜU¢ñÝ¢ï }¢ÜU¢Ý Ýï Îé‹²¢ ãè }¢ï´ Îï Îè ‰¢è, çHã¢Á¢G¢
²ïã ¼}¢¢}¢ ÝéÈUG êS¢ï ÜéUÎG çS¢Ä²ã ÜGUy¢G§Gü Á¢‹Ý¼è ãñ́ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, „ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ , çãGS„¢ : 3, „. 110-111 }¢éË¼ÜGU¼GÝ)
„é±¢H : ¶GHèÈGU¢ ã¢ïÝï ÜU¢ v²¢ }¢y¢GHÏ¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÝçÏ¢Ä²ï ÚãG}¢¼, ¥¢ÜGU¢» ©}}¢¼, }¢ãGÏ¢êÏ¢ï ÚÏÏ¢éH §GÁGÁ¢G¼
ÜU¢ »ïS¢¢ ÜGU¢§}¢ }¢ÜGU¢}¢, Á¢¢ï }¢é„H}¢¢Ý¢ïæ ÜïU ¼}¢¢}¢
ÎèÝè ¥¢ñÚ Îé‹²±è ÜU¢}¢¢ï´ ÜU¢ï à¢Úè¥G¼ï }¢é¼G¤ãÚ¢ ÜïU }¢é±¢çÈGUÜGU ¥‹Á¢¢}¢ Îï
¥¢ñÚ Á¢¢§…G ÜU¢}¢¢ï´ }¢ï´ ©S¢ ÜUè ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢ÚÎ¢Úè ÜUÚÝ¢ }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÐÚ ÈGUÁ¢Gü
ã¢ï, ©S¢ï ¶GHèÈGU» ÚS¢êH ÜUã¼ï ãñ´ J ãGéÁG¢êÚ
Üï Ï¢¢’Î ¼}¢¢}¢ }¢é„H}¢¢Ý¢ïæ ÜïU §çœ¢ÈGU¢ÜGU „ï ãG…GÚ¼ï
„çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê Ï¢RU ç„gèÜGU ¶GHèÈGU» Ï¢ÚãGÜGU ãé±ï J
„é±¢H : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥}¢èÚï }¢é¥G¢ç±²¢ ÜU¢ñÝ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥}¢èÚï }¢é¥G¢ç±²¢ |¢è S¢ãG¢Ï¢è
ãñ´ ¥¢ñÚ à¢¢ã¢Ýï §SH¢}¢ }¢ï´ S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï Ï¢¢Îà¢¢ã, §„è ÜUè ¼GÚÈGU ¼¢ñÚ¢¼ï
}¢éÜGUg„ }¢ïæ §à¢¢Ú¢ ãñ çÜU ±¢ïã ÝçÏ¢Ä²ï ¥¢ç¶GLÁG…G}¢¢Ý ( )
}¢vÜïU }¢ïæ ÐñÎ¢ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ }¢ÎèÝï ÜU¢ï çã…Ú¼ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ©„ ÜUè
„Ë¼GÝ¼ à¢¢}¢ }¢ïæ ã¢ïx¢è ¼¢ï ¥¢Ð ÜUè Ï¢¢Îà¢¢ãè ¥x¢Ó¢ïü
S¢Ë¼GÝ¼ ãñ, }¢x¢Ú çÜUS¢ ÜUè ? }¢éãG}}¢ÎéÚüS¢êHéËH¢ã
ÜUè J wG¢éÎ S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï ãGS¢Ý Ýï ç¶GH¢ÈGU¼ S¢çÄ²ÎéÝ¢
¥}¢èÚï }¢é¥G¢ç±²¢ ÜïU çS¢ÐéÎü ÈGUÚ}¢¢ Îè ‰¢è ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU
ÎS¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU ÐÚ Ï¢ñ¥G¼ ÈGUÚ}¢¢ Hè ‰¢è J çHã¢Á¢G¢ ©Ý ÜUè ²¢ ©Ý ÜïU
±¢çHÎï }¢¢çÁ¢Î ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê S¢ézG²¢Ý ²¢ ±¢çHÎ» }¢¢çÁ¢Î¢
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î¼éÝ¢ çã‹Î¢ ( ) ÜUè à¢¢Ý }¢ï´ x¢éS¼¢¶Gè ÜUÚÝ¢
S¢wG¼ Ï¢ï ¥ÎÏ¢è ¥¢ñÚ ãGéÁG¢êÚ ÜU¢ï §üÁ¢G¢ ÎïÝ¢ ãñ, §S¢
çH²ï çÜU ²ïã S¢Ï¢ S¢ãG¢Ï¢¢ ãñ´ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„» ¥Ã±H, „. 258 ± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, „ãG¢Ï¢»
çÜUÚ¢}¢ , çãGS„¢ : 3, „. 111)
„é±¢H : ¼¢Ï¢ï§GüÝ çÜUÝ H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ãGéÁG¢êÚ S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢, à¢ãÝà¢¢ãï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢
ÜUè ©}}¢¼ï }¢ãGêü}¢¢ ÜïU ±¢ïã }¢é„H}¢¢Ý Á¢¢ï S¢ãG¢Ï¢»
çÜUÚ¢}¢ ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ }¢ï´ Úãï, ©‹ãï´ ¼¢Ï¢ï§GüÝ ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ
±¢ïã }¢é„H}¢¢Ý Á¢¢ï §Ý ¼¢Ï¢ï§GüÝ ÜUè S¢¢ïãGÏ¢¼ }¢ï´ Úãï ±¢ïã
¼Ï¢»G ¼¢Ï¢ï§GüÝ ÜUãH¢¼ï ãñ´ J S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU Ï¢¢’Î
¼}¢¢}¢ ©}}¢¼ S¢ï ¼¢Ï¢ï§GüÝ ¥zGÁ¢GH ± Ï¢ïã¼Ú ãñ´ ¥¢ñÚ §Ý ÜïU Ï¢¢’Î ¼Ï¢»G
¼¢Ï¢ï§GüÝ ÜU¢ }¢¼üÏ¢¢ ãñ J ( )
wG¢éHÈGU¢» Ú¢çà¢ÎèÝ
„é±¢H : wG¢éHÈGU¢» Ú¢çà¢ÎèÝ çÜUÝ ãGÁ¢GÚ¢¼ ÜU¢ï ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : S¢éË¼G¢Ýï }¢ÎèÝ¢, Ú¢ãG¼ï ÜGUËÏ¢¢ï S¢èÝ¢, S¢¢çãGÏ¢ï }¢é¥Gœ¢GÚ ÐS¢èÝ¢,
Ï¢¢§GS¢ï ÝéÁG¢êHï S¢ÜUèÝ¢ ÜïU ç±S¢¢Hï Á¢G¢çãÚè ÜïU Ï¢¢’Î
¼}¢¢}¢ }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ Üï §çœ¢ÈGU¢ÜGU S¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê Ï¢RU çS¢gèÜGU
¶GHèÈGU» Ï¢ÚãGÜGU ãé±ï J §S¢è çH²ï ¥¢Ð ¶GHèÈGU» ¥Ã±H
ÜUãH¢¼ï ãñ´ J ¥¢Ð ÜïU Ï¢¢’Î ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G}¢Ú ÈGU¢MÜGïU ¥¢’Á¢G}¢
ÎêS¢Úï ¶GHèÈGU¢ ãé±ï J ¥¢ñÚ ¥¢Ð ÜUè à¢ã¢Î¼ ÜïU Ï¢¢’Î
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè ¼èS¢Úï ¶GHèÈGU¢ ãé±ï J çÈUÚ
¥¢Ð ÜïU Ï¢¢’Î ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢¢ñH¢» ÜU¢§Ý¢¼ }¢¢ñH¢ ¥GHè }¢éçàÜUH
ÜéUà¢¢ Ó¢¢ñ‰¢ï ¶GHèÈGU¢ ãé±ï J çÈUÚ Àï }¢ãèÝï ÜïU çH²ï ãGÁ¢GÚ¼ï
S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï ãGS¢Ý ¶GHèÈGU¢ ãé±ï J §Ý ¼}¢¢}¢ ãGÁ¢GÚ¢¼
ÜU¢ï wG¢éHÈGU¢» Ú¢çà¢ÎèÝ ¥¢ñÚ §Ý ÜUè ç¶GH¢ÈGU¼ ÜU¢ï ç¶GH¢ÈGU¼ï Ú¢çà¢Î¢
ÜUã¼ï ãñ́, v²êæçÜU §‹ã¢ḯ Ýï ãGéÁG¢êÚ ¥¢ÜGU¢» Î¢ï ¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢, à¢¢ãï Ï¢Ýè
¥¢Î}¢, ¼¢Á¢Î¢Úï ¥GÚÏ¢¢ï ¥GÁ¢}¢ ÜUè S¢ÓÓ¢è çÝ²¢Ï¢¼
(Ý¢§Ï¢ ã¢ïÝï) ÜU¢ ÐêÚ¢ ãGÜGU ¥Î¢ ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ J ( )
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, „ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ çãGS„¢ : 3, „. 110)
„é±¢H : ç¶GH¢ÈGU¼ï Ú¢çà¢Î¢ ÜUÏ¢ ¼ÜU Úãè ?
…±¢Ï¢ : ç¶GH¢ÈGU¼ï Ú¢çà¢Î¢ ¼èS¢ Ï¢ÚS¢ ¼ÜU Úãè, Á¢ñS¢¢ çÜU wG¢éÎ ãGéÁG¢êÚ
ÐéÚ ÝêÚ ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éÏ¢¢ÚÜU ãñ J ²ïã ç¶GH¢ÈGU¼ï
Ú¢çà¢Î¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï ãGS¢Ý ÜïU Àï }¢ãèÝï ÐÚ
¶Gy}¢ ã¢ï x¢§ü J çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G}¢Ú çÏ¢Ý ¥GÏÎéH ¥GÁ¢GèÁ¢G
ÜUè ç¶GH¢ÈGU¼, ç¶GH¢ÈGU¼ï Ú¢çà¢Î¢ ãé§ü ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚ Á¢G}¢¢Ýï
}¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢ãÎè ¶GHèÈGU¢ ã¢ï´x¢ï, ¥¢Ð ÜUè
ç¶GH¢ÈGU¼ |¢è ç¶GH¢ÈGU¼ï Ú¢çà¢Î¢ ÜUãH¢»x¢è J
„é±¢H : Á¢¢ï à¢wGS¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢¢ñH¢ ¥GHè ÜU¢ï
ÐãHï ¼èÝ wG¢éHÈGU¢ S¢ï ¥zGÁ¢GH ÜUãï ±¢ïã ÜU¢ñÝ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢¢ñH¢ ¥GHè ÜU¢ï
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ çS¢gèÜGïU ¥vÏ¢Ú ²¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢ S¢ï ¥zGÁ¢GH Ï¢¼¢» ±¢ïã x¢é}¢Ú¢ã, Ï¢Î
}¢Á¢GãÏ¢ ¥¢ñÚ Á¢}¢¢¥G¼ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ S¢ï ¶G¢çÚÁ¢ ãñ wG¢éÎ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
}¢¢ñH¢ ¥GHè ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU Á¢¢ï }¢éÛ¢ï ¥Ï¢ê Ï¢RU ± ©G}¢Ú ( )
S¢ï ¥zGÁ¢GH Ï¢¼¢», ±¢ïã }¢ïïÚï ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ ¥SãG¢Ï¢ï ÚS¢êH ( )
ÜU¢ }¢éç‹ÜUÚ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ Á¢¢ï }¢éÛ¢ï ¥Ï¢ê Ï¢RU ± ©G}¢Ú S¢ï
¥zGÁ¢GH ÜUãïx¢¢ }¢ñ´ ©S¢ï ÎÎüÝ¢ÜU ÜU¢ïÇGï Hx¢¢ªæx¢¢ Ï¢ïà¢ÜU ÚS¢êHéËH¢ã
ÜïU Ï¢¢’Î S¢Ï¢ ¥¢Îç}¢²¢ï´ S¢ï ¥zGÁ¢GH ¥Ï¢ê Ï¢RU ãñ´
çÈUÚ ©G}¢Ú çÈUÚ ©GS}¢¢Ý J ( )
„é±¢H : Á¢¢ï à¢wGS¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ çS¢gèÜGïU ¥vÏ¢Ú, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢

ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©GS}¢¢Ýï x¢GÝè ÜU¢ï
¶GHèÈGU¢ Ý }¢¢Ýï ±¢ïã ÜU¢ñÝ ãñ ?
…±¢Ï¢ : §Ý wG¢éHÈGU¢» S¢H¢S¢¢ ÜUè ç¶GH¢ÈGU¼¢ï´ ÐÚ ¼}¢¢}¢
S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ ÜU¢ §çœ¢ÈGU¢ÜGU ± §Á¢}¢¢¥G ãñ J ÝçÏ¢Ä²ï
ÚãG}¢¼, ¥¢ÜGU¢» ©}}¢¼, }¢ãGÏ¢êÏ¢ï ÚÏÏ¢éH §GÁGÁ¢G¼ ÜUè
S¢¢Úè ©}}¢¼ï }¢éçSH}¢¢, §Ý ãGÁ¢GÚ¢¼ ÜU¢ï Œ²¢Úï ¥¢ÜGU¢
ÜU¢ ¶GHèÈGU¢ ¼SHè}¢ ÜUÚ¼è Ó¢Hè ¥¢ Úãè ãñ, wG¢éÎ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
}¢¢ñH¢ ¥GHè ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï ãGS¢Ý ± §}¢¢}¢ï ãGéS¢ñÝ
Ýï §Ý ÜUè ç¶GH¢ÈGU¼ïæ ¼SHè}¢ ÜUè´, ¥¢ñÚ §Ý ÜïU ã¢‰¢ ÐÚ
Ï¢ñ¥G¼ |¢è ÈGUÚ}¢¢§ü ¥¢ñÚ §Ý ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H |¢è Ï¢²¢Ý ÈGUÚ}¢¢» J çHã¢Á¢G¢ Á¢¢ï
à¢wGS¢ §Ý ÜUè ç¶GH¢ÈGU¼¢ïæ ÜU¢ï ¼SHè}¢ Ý ÜUÚï ²¢ §Ý ÜUè ç¶GH¢ÈGU¼ ÜU¢ï
ç¶GH¢ÈGU¼ï x¢G¢çS¢Ï¢¢ (Á¢GÏ¢Ú ÎS¼è ÜUè ÀèÝè ãé§ü ç¶GH¢ÈGU¼) ÜUãï ±¢ïã x¢é}¢Ú¢ã,
Ï¢Î ÎèÝ ãñ, Ï¢çËÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ çS¢gèÜGïU ¥vÏ¢Ú ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
ÈGU¢MÜGïU ¥¢’Á¢G}¢ ÜUè ç¶GH¢ÈGU¼ ¼¢ï ÎH¢§Hï ÜGUy¢G§GÄ²¢ S¢ï
S¢¢çÏ¢¼ ãñ J çHã¢Á¢G¢ §Ý ÜUè ç¶GH¢ÈGU¼ ÜU¢ §‹ÜU¢Ú ¥¢ñÚ §‹ãḯ ¶GHèÈGU»
ÚS¢êH ¼SHè}¢ Ý ÜUÚÝ¢ ÜéUÈGí ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, wG¢éHÈGU¢» Ú¢çà¢ÎèÝ , çãGS„¢ : 4, „. 187)
¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢
„é±¢H : ¥ãHï Ï¢ñ¼ çÜUÝ ¥ÈGUÚ¢Î ÜU¢ï ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ ? ¥¢ñÚ §Ý ÜïU v²¢
v²¢ ÈGUÁ¢G¢§H ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ãGéÁG¢êÚ ¼¢Á¢Î¢Úï }¢ÎèÝ¢ ÜïU ÝS¢Ï¢ ¥¢ñÚ
ÜGUÚ¢Ï¢¼ ÜïU H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï ¥ãHï Ï¢ñ¼ ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ J ¥ãHï Ï¢ñ¼ }¢ï´ Œ²¢Úï
¥¢ÜGU¢ ÜUè ¥ÁG±¢Á¢ï }¢é¼G¤ãÚ¢¼ ¥¢ñÚ ãG…GÚ¼ï
S¢çÄ²Î¼éÝ¢ ¶G¢¼êÝï Á¢‹Ý¼ Ï¢èÏ¢è ÈGU¢ç¼G}¢¢ Á¢GãÚ¢, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢¢ñH¢
¥GHè ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï ãGS¢Ý ± ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï
ãGéS¢ñÝ S¢Ï¢ Î¢ç¶GH ãñ´ J ¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢
S¢ï ¥ËH¢ã Ýï çÚÁ¢ìS¢ ± Ý¢Ð¢ÜUè ÜU¢ï ÎêÚ ÈGUÚ}¢¢²¢, §‹ãï´ wG¢êÏ¢ Ð¢ÜU
çÜU²¢ ¥¢ñÚ Á¢¢ï Ó¢è…G §Ý ÜïU }¢¼üÏ¢ï ÜïU H¢§ÜGU Ýãè´, ©S¢ S¢ï §Ý ÜïU ÐÚ±Ú
Îx¢¢Ú Ýï §‹ãï´ }¢ãGÈUG êÁ¢G Ú¶¢ J ¥ãHï Ï¢ñ¼ ÐÚ Î¢ïÁ¢G¶G
ÜUè ¥¢x¢ ãGÚ¢}¢ ÜUè J S¢ÎÜGU¢ §Ý ÐÚ ãGÚ¢}¢ çÜU²¢ x¢²¢ v²êæçÜU S¢ÎÜGU¢, ÎïÝï
±¢H¢ï´ ÜU¢ }¢ñH ã¢ï¼¢ ãñ J ¥Ã±H x¢éÚ¢ñã çÁ¢S¢ ÜUè ãGéÁG¢êÚ à¢ÈGUè»G }¢ãGà¢Ú
à¢ÈGU¢¥G¼ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï, ±¢ïã ¥¢Ð
ÜïU ¥ãHï Ï¢ñ¼ ãñ´ J ¥ãHï Ï¢ñ¼ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼
ÈGUÚ¢§Á¢Gï ÎèÝ S¢ï ãñ, ¥¢ñÚ Á¢¢ï à¢wGS¢ §Ý S¢ï Ï¢éxGÁ¢G Ú¶ï ±¢ïã }¢éÝ¢çÈGUÜGU ãñ J
¥ãHï Ï¢ñ¼ ÜUè ç}¢S¢¢H ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÝêãG
ÜUè çÜUà¼è ÜUè ¼GÚãG ãñ çÜU Á¢¢ï §S¢ }¢ï´ S¢é±¢Ú ãé±¢ ©S¢ Ýï ÝÁ¢¢¼ Ð¢§ü ¥¢ñÚ
Á¢¢ï §S¢ S¢ï ÜU¼Ú¢²¢, ãH¢ÜU ± Ï¢ÚÏ¢¢Î ãé±¢ J ¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢
¥ËH¢ã ÜUè ±¢ïã }¢ÁGÏ¢ê¼ ÚSS¢è ãñ´ çÁ¢S¢ï }¢ÁGÏ¢ê¼è
S¢ï ‰¢¢}¢Ýï ÜU¢ ã}¢ïæ ãGév}¢ ç}¢H¢ ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, »ÜU ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU ãñ çÜU
¥¢ÜGU¢» }¢é¥GÁGÁ¢G}¢, ¼¢Á¢Î¢Úï ¥GÚÏ¢¢ï ¥GÁ¢}¢ ÜU¢
ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éÜUÚü}¢ ãñ çÜU “}¢ñ´ ¼é}¢ }¢ï´ Î¢ï Ó¢è…Gï´ À¢ïÇG¼¢ ãêæ Á¢Ï¢ ¼ÜU ¼é}¢ §‹ãï´
Ý À¢ïÇG¢ïx¢ï ãÚçx¢Á¢G x¢é}¢Ú¢ã Ý ã¢ïx¢ï, »ÜU çÜU¼¢Ï¢éËH¢ã ¥¢ñÚ »ÜU
}¢ïÚè ¥¢H J
§S¢è ¼GÚãG »ÜU ¥¢ñÚ }¢ÜGU¢}¢ ÐÚ §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU ¥ÐÝè
¥¢ñH¢Î ÜU¢ï ¼èÝ ¶GSH¼ḯ çS¢¶¢¥¢ï :
{1} ¥ÐÝï ÝÏ¢è ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ {2} ¥ãHï
Ï¢ñ¼ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ¥¢ñÚ {3} ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU ÜUè çÜGUÚ¢¥¼ J
x¢GÚÁ¢G ²ïã çÜU ¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢ ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H Ï¢ï

à¢é}¢¢Ú ãñæ J ¥}¢èLH }¢¢ïç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢¢ñH¢ ¥GHè }¢éçàÜUH
ÜéUà¢¢ S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ çÜU ÚS¢êHéËH¢ã
Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢¢ï }¢ïÚè §G¼Ú¼ (¥ãHï Ï¢ñ¼) ± ¥‹S¢¢Ú ¥¢ñÚ ¥GÚÏ¢
ÜU¢ ãGÜGU Ý ÐãÓ¢¢Ýï ±¢ïã ¼èÝ ãG¢H S¢ï ¶G¢Hè Ýãè´ ²¢ ¼¢ï }¢éÝ¢çÈGUÜGU ãñ ²¢
ãGÚ¢}¢è ²¢ ãñGÁ¢Gè Ï¢ÓÓ¢¢ J
± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢ , çãGS„¢ : 3, „. 113)

„é±¢H : ¥ÁG±¢Á¢ï }¢é¼G¤ãÚ¢¼ ÜU¢ v²¢ }¢¼üÏ¢¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ S¢ï S¢¢çÏ¢¼ ãñ çÜU ÝçÏ¢Ä²ï ÜUÚè}¢, S¢¢çãGÏ¢ï
ÜU¢ñS¢Ú¢ï ¼SÝè}¢ ÜUè }¢éÜGUgS¢ Ï¢èçÏ¢²¢æ
}¢¼üÏ¢ï }¢ï´ S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ãñ´ ¥¢ñÚ §Ý ÜU¢ ¥Á¢í S¢Ï¢ S¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ ãñ J Îé‹²¢
Á¢ã¢Ý ÜUè ¥G¢ñÚ¼¢ï´ }¢ï´ ÜU¢ï§ü §Ý ÜUè ã}¢S¢Ú ¥¢ñÚ ã}¢ }¢¼üÏ¢¢ Ýãè´ J ¥x¢Ú
çÜUS¢è ÜU¢ï »ÜU ÝïÜUè ÐÚ ÎS¢ x¢éÝ¢ S¢±¢Ï¢ ç}¢Hï ¼¢ï §‹ãï´ Ï¢èS¢ x¢éÝ¢, v²êæçÜU
§Ý ÜïU ¥G}¢H }¢ï´ Î¢ï çÁ¢ã¼ï´ ãñ´, »ÜU ¥ËH¢ã ÜUè Ï¢‹Îx¢è ¥¢ñÚ
§¼G¢¥G¼ ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï ÝçÏ¢Ä²ï Ð¢ÜU, S¢¢çãGÏ¢ï H¢ñH¢ÜU
ÜUè çÚÁ¢G¢Á¢ê§ü ± §¼G¢¥G¼, çHã¢Á¢G¢ §‹ãï´ ¥¢ñÚ¢ï´ S¢ï Îéx¢Ý¢ S¢±¢Ï¢ ç}¢Hïx¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢ , çãGS„¢ : 3, „. 113)
©}}¢é H }¢¢ï ç }¢ÝèÝ ãG Á ¢G Ú ¼ï S¢çÄ²Î¼é Ý ¢ ¥G ¢ §à¢¢ çS¢gèÜG U ¢
ÐÚ »ÜU Ï¢¢Ú ¶G¢ñÈGU ± ¶Gçà¢Ä²¼ ÜU¢ x¢GHÏ¢¢ ‰¢¢, ¥¢Ð
çx¢²¢ü ± Á¢G¢Úè ÈGUÚ}¢¢ Úãè ‰¢è´, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý ¥GÏÏ¢¢S¢
Ýï ¥GÁ¢Gü çÜU²¢ : ²¢ ©}}¢H }¢¢ïç}¢ÝèÝ !
v²¢ ¥¢Ð ²ïã x¢é}¢¢Ý Ú¶¼è ãñ´ çÜU ¥ËH¢ã Ýï Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè »Ü
çÓ¢´x¢¢Úè ÜU¢ï }¢éS¼GÈGU¢ ÜU¢ Á¢¢ïÇG¢ Ï¢Ý¢²¢, ©}}¢éH
}¢¢ïç}¢ÝèÝ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼é}¢ Ýï }¢ïÚ¢
x¢G}¢ ÎêÚ çÜU²¢ ¥ËH¢ã ¼é}ã¢Ú¢ x¢G}¢ ÎêÚ ÜUÚï J
„é±¢H : Ð‹Á¢¼Ý Ð¢ÜU çÜUÝ ãGÁ¢GÚ¢¼ ÜU¢ï ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ ?

…±¢Ï¢ : Ð‹Á¢¼Ý Ð¢ÜU S¢ï }¢éÚ¢Î ãGéÁG¢êÚï ¥vGÎS¢ ,
ãG Á ¢G Ú ¼ï S¢çÄ²Îé Ý ¢ }¢¢ñ H ¢» ÜU¢§Ý¢¼ }¢¢ñ H ¢ ¥G H è, ãG Á ¢G Ú ¼ï
S¢çÄ²Î¼éÝ¢ Ï¢èÏ¢è ÈGU¢ç¼G}¢¢ Á¢GãÚ¢, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï ãGS¢Ý ¥¢ñÚ
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï ãGéS¢ñÝ ãñæ J
„é±¢H : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î¼éÝ¢ Ï¢èÏ¢è ÈGU¢ç¼G}¢¢ ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H
v²¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ãGéÁG¢êÚ S¢éË¼G¢Ýï }¢ÎèÝ¢, Ú¢ãG¼ï ÜGUËÏ¢¢ï S¢èÝ¢, S¢¢çãGÏ¢ï }¢é¥Gœ¢GÚ
ÐS¢èÝ¢, Ï¢¢§GS¢ï ÝéÁG¢êHï S¢ÜUèÝ¢ ÜU¢ §Úà¢¢Îï Ï¢¢ ÜGUÚèÝ¢
ãñ çÜU }¢ñ´ Ýï ¥ÐÝè Ï¢ïÅè ÜU¢ Ý¢}¢ ÈGU¢ç¼G}¢¢ §S¢ çH²ï Ú¶¢ çÜU ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ Ýï §S¢ ÜU¢ï ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU S¢¢‰¢ }¢ãGÏÏ¢¼ Ú¶Ýï ±¢H¢ï´ ÜU¢ï Î¢ïÁ¢G¶G S¢ï
¶GH¢S¢è ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü J
»ÜU ãGÎèS¢ }¢ï´ ãñ çÜU ãG…GÚ¼ï ÈGU¢ç¼G}¢¢ Ð¢ÜU Î¢}¢Ý

ãñæ, ¥ËH¢ã Ýï §Ý ÐÚ ¥¢ñÚ §Ý ÜUè ¥¢ñH¢Î ÐÚ Î¢ïÁ¢G¶G ÜU¢ï ãGÚ¢}¢
ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ J
»ÜU ¥¢ñÚ ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ãñ çÜU : ÈGU¢ç¼G}¢¢ }¢ïÚ¢ Á¢éÁG± ãñ, Á¢¢ï
§‹ãï´ Ý¢ x¢±¢Ú, ±¢ïã }¢éÛ¢ï Ý¢ x¢±¢Ú, ¥¢ñÚ Á¢¢ï §‹ãï´ ÐS¢‹Î ±¢ïã }¢éÛ¢ï
ÐS¢‹Î J
§S¢è ¼GÚãG »ÜU ¥¢ñÚ ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï´ ãñ çÜU ÚãG}¢¼ ±¢Hï ¥¢ÜGU¢
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï ÈGU¢ç¼G}¢¢ ! ¼é}ã¢Úï x¢GÁ¢GÏ¢ S¢ï x¢GÁ¢GÏ¢ï
§H¢ãè ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Úè çÚÁ¢G¢ S¢ï ¥ËH¢ã Ú¢Á¢Gè J
¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï ¥ÐÝï ¥ãHï Ï¢ñ¼ }¢ï´ S¢Ï¢

S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Œ²¢Úè ÈGU¢ç¼G}¢¢ ãñ J

»ÜU }¢ÜGU¢}¢ ÐÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ “»ï ÈGU¢ç¼G}¢¢ ! v²¢ ¼é}¢ §S¢ ÐÚ Ú¢Á¢Gè
Ýãè´ ã¢ï çÜU ¼é}¢ §ü}¢¢Ý ±¢Hè ¥G¢ñÚ¼¢ï´ ÜUè S¢ÚÎ¢Ú ã¢ï J”
„é±¢H : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï ãGS¢Ý ± ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï

ãGéS¢ñÝ ÜïU v²¢ ÈGUÁ¢G¢§H ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ãGéÁG¢êÚ ¥¢ÜGU¢» Î¢ï Á¢ã¢Ý, ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, S¢Ú±Úï ÜU¢ñÝ¢ï
}¢ÜU¢Ý ÜïU ÈGUÚ¢}¢èÝï ¥GÁ¢G}¢¼ çÝà¢¢Ý ãñ´ çÜU
{1} ãGS¢Ý ± ãGéS¢ñÝ Îé‹²¢ }¢ï´ }¢ïÚï Î¢ï ÈêUH ãñ´ J
{2} çÁ¢S¢ Ýï §Ý Î¢ïÝ¢ïæ (ãGS¢Ý ± ãGéS¢ñÝ ) S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè

©S¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ Ýï §Ý S¢ï ¥GÎ¢±¼ ÜUè ©S¢ Ýï }¢éÛ¢
S¢ï ¥GÎ¢±¼ ÜUè J
{3} ãGS¢Ý ± ãGéS¢ñÝ Á¢‹Ý¼è Á¢±¢Ý¢ï´ ÜïU S¢ÚÎ¢Ú ãñ´ J
{4} çÁ¢S¢ à¢wGS¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè ¥¢ñÚ §Ý Î¢ïÝ¢ï´ ÜïU ±¢çHÎ ¥¢ñÚ
±¢çHÎ¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢¢ñH¢» ÜU¢§Ý¢¼ }¢¢ñH¢ ¥GHè, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î¼éÝ¢
Ï¢èÏ¢è ÈGU¢ç¼G}¢¢ Á¢GãÚ¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ Ú¶è ±¢ïã }¢ïÚï S¢¢‰¢ Á¢‹Ý¼
}¢ïæ ã¢ïx¢¢ J
± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢ , çãGS„¢ : 3, „. 115)
Ï¢ï ¥ÎÏ¢ x¢éS¼¢¶G çÈGUÜGïüU ÜU¢ï S¢éÝ¢ Îï »ï ãGS¢Ý

²êæ ÜUã¢ ÜUÚ¼ï ãñ´ S¢é‹Ýè Î¢S¼¢Ýï ¥ãHï Ï¢ñ¼
(…G¢ñÜïGU Ý¢’¼, „. 74)
¥H x¢GÚÁ¢G ¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢ ã}¢ ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ±
Á¢}¢¢¥G¼ ÜïU Ðïà±¢ ãñ´ J Á¢¢ï §Ý S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ Ý Ú¶ïx¢¢ ±¢ïã Ï¢¢Úx¢¢ãï §H¢ãè
S¢ï }¢ÎêüÎ ± }¢Ë¢ªGÝ ãñ J ãGÁ¢GÚ¢¼ï ãGS¢ÝñÝï ÜUÚè}¢ñÝ
²ÜGUèÝÝ ¥¢’H¢ ÎÚÁ¢ï ÜïU à¢ãèÎ¢ï´ }¢ï´ S¢ï ãñ´, §Ý }¢ï´ S¢ï çÜUS¢è ÜUè à¢ã¢Î¼ ÜU¢
§‹ÜU¢Ú ÜUÚÝï ±¢H¢ x¢é}¢Ú¢ã Ï¢Î ÎèÝ ãñ J
}¢¢ï’çÁ¢Á¢Gï ¥¢ñÚ ÜUÚ¢}¢¼ï´
„é±¢H : }¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ±¢ïã ¥GÁ¢èÏ¢¢ï x¢GÚèÏ¢ ÜU¢}¢ Á¢¢ï ¥G¢Î¼Ý Ý¢ }¢é}¢çÜUÝ ãñæ, ¥x¢Ú
ÝÏ¢éÃ±¼ ÜU¢ Î¢’±¢ ÜUÚÝï ±¢Hï S¢ï §S¢ ÜUè ¼¢§üÎ }¢ï´ Á¢G¢çãÚ ã¢ï´ ¼¢ï ©Ý ÜU¢ï
}¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢ ÜUã¼ï ãñ´ Á¢ñS¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢êS¢¢ ÜïU ¥GS¢¢ ÜU¢
S¢¢æÐ ã¢ï Á¢¢Ý¢, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §üGS¢¢ ÜU¢ }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ï çÁ¢H¢ ÎïÝ¢
(çÁ¢G‹Î¢ ÜUÚÝ¢) ±x¢GñÚ¢, ¥¢ñÚ à¢ãÝà¢¢ãï ¥Ï¢Ú¢Ú, à¢ÈGUè»G Ú¢ïÁ¢Gï à¢é}¢¢Ú, Î¢ï
¥G¢H}¢ ÜïU }¢¢çHÜU¢ï }¢éwG¼¢Ú, çÏ¢ §ÁGÝï ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú x¢ñGÏ¢¢ï´ ÐÚ ¶GÏ¢ÚÎ¢Ú,
Á¢Ý¢Ï¢ï ¥ãG}¢Îï }¢éwG¼¢Ú ÜïU }¢¢ï’çÁ¢Á¢Gï ¼¢ï Ï¢ï à¢é}¢¢Ú
ãñ´ J §Ý }¢ï´ S¢ï }¢ï’Ú¢Á¢ à¢ÚèÈGU Ï¢ãé¼ }¢àãêÚ }¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢¢ï’ç……Gï ¥¢ñÚ ÜUÚ¢}¢¼ïæ, çãGS„¢ : 3, „. 119)
„é±¢H : ÜU¢ï§ü ÝÏ¢éÃ±¼ ÜU¢ Û¢êÅ¢ Î¢’±¢ ÜUÚ ÜïU }¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢ çÎ¶¢ S¢ÜU¼¢
ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : }¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢ ÎÚ ¥SH ÝÏ¢è ÜïU Î¢’±» ÝÏ¢éÃ±¼ }¢ï´ S¢ÓÓ¢ï ã¢ïÝï ÜUè
»ÜU ÎHèH ãñ, çÁ¢S¢ ÜïU Á¢GÚè»G }¢éç‹ÜUÚ¢ï´ ÜUè x¢ÚÎÝïæ Û¢éÜU Á¢¢¼è ãñ´ ¥¢ñÚ ±¢ïã
S¢Ï¢ ¥G¢çÁ¢Á¢G Úã¼ï ãñ´ J }¢¢ï’çÁ¢Á¢G¢¼ Îï¶ ÜUÚ ¥¢Î}¢è ÜU¢ çÎH ÝÏ¢è ÜUè
S¢ÓÓ¢¢§ü ÜU¢ ²ÜGUèÝ ÜUÚ Hï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥GvGH ±¢Hï §ü}¢¢Ý Hï ¥¢¼ï ãñ´ J
„é±¢H : ÜUÚ¢}¢¼ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã
S¢ï çÜUS¢ çÜGUS}¢ ÜUè ÜUÚ¢}¢¼ï´ Á¢G¢çãÚ ã¢ï¼è ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã S¢ï Á¢¢ï Ï¢¢¼ ç¶GH¢ÈGïU ¥G¢Î¼
S¢¢çÎÚ ã¢ï ©S¢ï ÜUÚ¢}¢¼ ÜUã¼ï ãñ´, }¢S¢HÝ ¥¢Ý ÜUè ¥¢Ý }¢ï´ }¢à¢çÚÜGU S¢ï
}¢x¢GçÚÏ¢ }¢ïæ ÐãéæÓ¢ Á¢¢Ý¢, Ð¢Ýè ÐÚ Ó¢HÝ¢, ã±¢ }¢ï´ ©ÇGÝ¢, }¢éÎ¢ü çÁ¢G‹Î¢
ÜUÚÝ¢, }¢¢ÎÚ Á¢G¢Î ¥‹{ï ¥¢ñÚ ÜU¢ïÉGè ÜU¢ï ¥ÓÀ¢ ÜUÚ ÎïÝ¢ ±x¢GñÚ¢ J HïçÜUÝ
ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ ÜUè ç}¢SH ÜU¢ï§ü S¢êÚ¼ Hï ¥¢Ý¢, çÜUS¢è ±Hè S¢ï ãÚçx¢Á¢G
}¢é}¢çÜUÝ Ýãè´ J ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã ÜUè ÜUÚ¢}¢¼ïæ ÎÚ ãGÜGUèÜGU¼
©Ý ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU }¢¢ï’çÁ¢Á¢Gï ãñ´ çÁ¢Ý ÜïU ±¢ïã
©}}¢¼è ãñ´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢¢ï’ç……Gï ¥¢ñÚ ÜUÚ¢}¢¼ïæ, çãGS„¢ : 3, „. 120)
„é±¢H : çÁ¢S¢ ±Hè S¢ï ÜUÚ¢}¢¼ Á¢G¢çãÚ Ý ã¢ï ±¢ïã ±Hè ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã S¢ï ÜUÚ¢}¢¢¼ ¥ÜUS¢Ú Á¢G¢çãÚ
ã¢ï¼è ãñ´ J ²ïã ÝéÈGUêS¢ï ÜéUGÎçS¢Ä²ã ¼¢ï ¥ÐÝè ç±H¢²¼ ¥¢ñÚ
ÜUÚ¢}¢¼ ÜU¢ï ÀéÐ¢¼ï ãñ´ J ã¢æ ! Á¢Ï¢ ãGév}¢ï §H¢ãè Ð¢¼ï ãñ´ ¼¢ï ÜUÚ¢}¢¼
Á¢G¢çãÚ ÜUÚ¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÜUÚ¢}¢¼ Á¢G¢çãÚ Ý ã¢ï ¼¢ï §S¢ ÜU¢ ²ïã }¢¼GHÏ¢
Ýãè´ çÜU ±¢ïã à¢wGS¢ ±Hè ²¢ Ï¢éÁG¢éx¢ü Ýãè´ J ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã
ÜUè ²ïã ÜUÚ¢}¢¼ï´ §Ý ÜUè ±ÈGU¢¼ ÜïU Ï¢¢’Î |¢è Á¢G¢çãÚ ã¢ï¼è ãñæ çÁ¢S¢ï ãÚ
¥¢æ¶ ±¢H¢ Îï¶¼¢ ¥¢ñÚ }¢¢Ý¼¢ ãñ J
¥¢ñçH²¢©ËH¢ã
„é±¢H : ±Hè çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ç±H¢²¼ çÜUS¢ï ãG¢çS¢H ã¢ï¼è ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜïU ±¢ïã ¶G¢S¢ §ü}¢¢Ý ±¢Hï }¢é„H}¢¢Ý Ï¢‹Îï
Á¢¢ï ¥ËH¢ã ± ÚS¢êH ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ }¢ï´
¥ÐÝè wG±¢çãà¢¢¼ ÜU¢ï ÈGUÝ¢ ÜUÚ Îï¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ã}¢ïà¢¢ wG¢éÎ¢ ¥¢ñÚ ÚS¢êH
ÜUè §¼G¢¥G¼ ± ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢ÚÎ¢Úè }¢ï´ }¢„MÈGU
Úã¼ï ãñ´, ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã ÜUãH¢¼ï ãñ´ J ç±H¢²¼ ²¢’Ýè ¥ËH¢ã
ÜU¢ }¢éÜGUÚüÏ¢ ¥¢ñÚ }¢vGÏ¢êH Ï¢‹Î¢ ã¢ïÝ¢, }¢ãGÁ¢G ¥ËH¢ã
ÜU¢ ¥Gç¼GÄ²¢ ãñ Á¢¢ï çÜU }¢¢ñH¢ ÜUÚè}¢ ¥ÐÝï Ï¢Úx¢éÁ¢GèÎ¢ Ï¢‹Î¢ï´ ÜU¢ï ¥ÐÝï
ÈGUÁGH¢ï ÜUÚ}¢ S¢ï ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ J ã¢æ ! §GÏ¢¢Î¼ ± çÚ²¢Á¢G¼ |¢è ÜU|¢è
ÜU|¢è §S¢ ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ Ï¢Ý Á¢¢¼è ãñ J Ï¢¢’Á¢G¢ï´ ÜU¢ï §çÏ¼Î¢¥Ý |¢è
ç±H¢²¼ ç}¢H Á¢¢¼è ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã , çãGS„¢ : 3, „. 117)
„é±¢H : v²¢ Ï¢ï §GË}¢ ¥¢Î}¢è |¢è ±Hè Ï¢Ý S¢ÜU¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ýãè´, ç±H¢²¼ Ï¢ï §GË}¢ ÜU¢ï Ýãè´ ç}¢H¼è J ±Hè ÜïU çH²ï §GË}¢
Á¢GMÚè ãñ, wG±¢ã Á¢G¢çãÚÝ ãG¢çS¢H ÜUÚï ²¢ §S¢ }¢¼üÏ¢ï ÐÚ ÐãéæÓ¢Ýï S¢ï ÐãHï
ãè ¥ËH¢ã ©S¢ ÜU¢ S¢èÝ¢ ¶¢ïH Îï ¥¢ñÚ ±¢ïã ¥G¢çH}¢ ã¢ï
Á¢¢» J §GË}¢ ÜïU çÏ¢x¢GñÚ ¥¢Î}¢è ±Hè Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã çãGS„¢ : 3, „. 117)
„é±¢H : ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü à¢wGS¢ à¢Úè¥G¼ ÐÚ ¥G}¢H Ý ÜUÚï ¼¢ï v²¢ ±¢ïã
±Hè Ï¢Ý S¢ÜU¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Á¢Ï¢ ¼ÜU ¥GvGH S¢H¢}¢¼ ãñ ÜU¢ï§ü ±Hè ÜñUS¢ï ãè Ï¢ÇGï }¢¼üÏ¢ï ÜU¢
ã¢ï, ¥ãGÜU¢}¢ï à¢Úè¥G¼ ÜUè Ð¢Ï¢‹Îè S¢ï ãÚçx¢Á¢G ¥¢Á¢G¢Î Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢
¥¢ñÚ Á¢¢ï ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï à¢Úè¥G¼ S¢ï ¥¢Á¢G¢Î S¢}¢Û¢ï ±¢ïã ãÚçx¢Á¢G ±Hè
Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ J Á¢¢ï §S¢ ÜïU ç¶GH¢ÈGU ¥GÜGUèÎ¢ Ú¶ï (à¢Úè¥G¼ S¢ï ¥¢Á¢G¢Î
ÜU¢ï ±Hè S¢}¢Û¢ï) ±¢ïã x¢é}¢Ú¢ã ãñ J ã¢æ ! ¥x¢Ú ¥¢Î}¢è }¢Á¢ÁG¢êÏ¢ ã¢ï Á¢¢»
¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè ¥GvGH Á¢G¢§H ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ©S¢ S¢ï à¢Úè¥G¼ ÜU¢ ÜGUH}¢ ©Æ
Á¢¢¼¢ ãñ, }¢x¢Ú ²ïã |¢è wG¢êÏ¢ S¢}¢Û¢ HèçÁ¢²ï çÜU Á¢¢ï »ïS¢¢ ã¢ïx¢¢ ±¢ïã
à¢Úè¥G¼ ÜU¢ }¢éÜGU¢Ï¢H¢ ÜU|¢è Ý ÜUÚïx¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã , çãGS„¢ : 3, „. 118)
„é±¢H : ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã ÜUè wG¢éS¢êçS¢Ä²¢¼ v²¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã ãGéÁG¢êÚ ¥¢ÜGU¢» Î¢ï Á¢ã¢Ý,
ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, S¢Ú±Úï ÜU¢ñÝ¢ï }¢ÜU¢Ý ÜïU S¢ÓÓ¢ï
Á¢¢ Ýà¢èÝ ã¢ï¼ï ãñ́ J ¥ËH¢ã Ýï §‹ãḯ Ï¢ÇGè ¼G¢ÜGU¼ḯ ¥G¼¢G ÈGUÚ}¢¢§ü ãñ́ J
§Ý S¢ï ¥GÁ¢èÏ¢¢ï x¢GÚèÏ¢ ÜUÚ¢}¢¼ï´ Á¢G¢çãÚ ã¢ï¼è ãñ´ J §Ý ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï
¥ËH¢ã }¢wGHêÜGU ÜUè ãG¢Á¢¼ï´ ÐêÚè ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ J §Ý ÜUè Îé¥G¢¥¢ïæ S¢ï
¶GËÜGïU wG¢éÎ¢ ÈGU¢§Î¢ ©Æ¢¼è ãñ J §Ý ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ÎèÝ¢ï Îé‹²¢ ÜUè S¢¥G¢Î¼
¥¢ñÚ wG¢éÎ¢» ¥ãGÜU}¢éH ãG¢çÜU}¢èÝ ÜUè çÚÁ¢G¢ ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ ãñ J §Ý ÜïU }¢Á¢G¢Ú¢¼
ÐÚ ãG¢çÁ¢GÚè }¢é„H}¢¢Ý ÜïU çH²ï S¢¥G¢Î¼ ¥¢ñÚ Ï¢¢§GS¢ï Ï¢ÚÜU¼ ãñ J §Ý ÜïU
©GS¢ü }¢ï´ çà¢ÜüU¼ ÜUÚÝï S¢ï Ï¢ÚÜU¼ï´ ãG¢çS¢H ã¢ï¼è ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã , çãGS„¢ : 3, „. 118)
„é±¢H : ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã S¢ï }¢ÎÎ }¢¢æx¢Ý¢ Á¢¢§…G ãñ ²¢
Ý¢Á¢¢§…G ?
…±¢Ï¢ : ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã S¢ï }¢ÎÎ }¢¢æx¢Ý¢ çÏ¢H¢ à¢éÏ¢¢
Á¢¢§…G ãñ J §S¢ï §çS¼}Î¢Î ¥¢ñÚ §çS¼¥G¢Ý¼ ÜUã¼ï ãñ´ J ²ïã }¢ÎÎ }¢¢æx¢Ýï
±¢Hï ÜUè }¢ÎÎ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´, Ó¢¢ãï ±¢ïã çÜUS¢è |¢è Á¢¢§…G HzGÁ¢G ÜïU S¢¢‰¢
}¢ÎÎ }¢¢æx¢ï J §Ý ÜU¢ï ÎêÚ¢ï ÝÁGÎèÜU S¢ï ÐéÜU¢ÚÝ¢ S¢HÈGU S¢¢çHãGèÝ
ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã , çãGS„¢ : 3, „. 118)
„é±¢H : ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã ÜUè Ý…íG¢ï çÝ²¢Á¢G Á¢¢§…G ãñ
²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã ÜU¢ï Á¢¢ï §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ çÜU²¢
Á¢¢¼¢ ãñ ©S¢ï Ï¢Ú¢ãï ¥ÎÏ¢ Ý…íG¢ï çÝ²¢Á¢G ÜUã¼ï ãñ´ Á¢ñS¢ï çÜU Ï¢¢Îà¢¢ã¢ï´ ÜU¢ï
Ý…íGï´ Îè Á¢¢¼è ãñ´ ¥¢ñÚ §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚÝ¢ ²¢’Ýè ¶ñGÚ¢¼, ç¼H¢±¼ï
ÜéUGÚ¥¢Ý à¢ÚèÈGU ²¢ çÁ¢GRïU §H¢ãè, ²¢ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ S¢±¢Ï¢
ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï Ï¢wGà¢ ÎïÝ¢ ²ÜGUèÝÝ Á¢¢§…G Ï¢çËÜU }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ J S¢ãGèãG ¥ãG¢ÎèS¢
S¢ï ²ïã ©}¢êÚ S¢¢çÏ¢¼ ãñ´ J §S¢è çH²ï x¢éÁ¢Gà¼¢ Á¢G}¢¢Ýï S¢ï ²ïã ÈGU¢ç¼ãG¢ wG±¢Ýè
¥¢ñÚ §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚÝ¢ }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ }¢ï´ Ú¢§Á¢ ãñæ ¥¢ñÚ §Ý }¢ï´ wG¢éS¢êS¢Ý
x²¢Úã±è´ à¢ÚèÈGU ÜUè ÈGU¢ç¼ãG¢ ¼¢ï çÝã¢²¼ ¥GÁ¢Gè}¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢ Ï¢ÚÜU¼ ãñ J
x²¢Úã±èæ à¢ÚèÈGU à¢ãÝà¢¢ãï Ï¢x¢GÎ¢Î, x¢G¢ñS¢ï S¢}¢Î¢Ýè, }¢ãGÏ¢êÏ¢ï S¢éÏãG¢Ýè,
à¢ãÏ¢¢Á¢Gï H¢ }¢ÜU¢Ýè, ÜéUGyGÏ¢ï ÚÏÏ¢¢Ýè, çÜGU‹ÎèHï ÝêÚ¢Ýè, ÐèÚï H¢ S¢¢Ýè, ÐèÚï
ÐèÚ¢æ, }¢èÚï }¢èÚ¢æ, ãGéÁG¢êÚ S¢çÄ²ÎéÝ¢ x¢G¢ñS¢ï Ð¢ÜU à¢ñ¶G ¥Ï¢ê }¢éãG}}¢Î ¥GÏÎéH
ÜGU¢çÎÚ Á¢èH¢Ýè ÜUè çÝ²¢Á¢G ÜU¢ï ÜUã¼ï ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã , çãGS„¢ : 3, „. 118)
„é±¢H : Á¢¢ï H¢ïx¢ ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã ÜUè Ý…íG¢ï çÝ²¢Á¢G
S¢ï Ú¢ïÜU¼ï ãñ´ ±¢ïã ÜñUS¢ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : Ý…íG¢ï çÝ²¢Á¢G ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ ¥ãG¢ÎèS¢ S¢ï S¢¢çÏ¢¼ ãñ, ¼¢ï Á¢¢ï §S¢ S¢ï
}¢‹¥G ÜUÚï ±¢ïã ¥ãG¢ÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜU¢ }¢éÜGU¢Ï¢H¢ ÜUÚ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ »ïS¢¢
à¢wGS¢ Á¢GMÚ x¢é}¢Ú¢ã ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã , çãGS„¢ : 3, „. 119)
„é±¢H : ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã ÜïU }¢Á¢G¢Ú¢¼ ÐÚ Ó¢¢ÎÚ Ó¢ÉG¢Ý¢
ÜñUS¢¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ, ¥¢ñçH²¢ ± S¢¢çHãGèÝ ÜïU }¢Á¢G¢Ú¢¼ï
¼GçÄ²Ï¢¢ ÐÚ çx¢GH¢ÈGU ²¢’Ýè Ó¢¢ÎÚ Ç¢HÝ¢ Á¢¢§…G ãñ, ¥¢ñÚ §S¢ S¢ï }¢vGS¢êÎ
²ïã ã¢ï çÜU S¢¢çãGÏ¢ï }¢Á¢G¢Ú ÜUè ±vG¥G¼ ¥G±¢}¢ ÜUè ÝÁ¢GÚ¢ï´ }¢ï´ ÐñÎ¢ ã¢ï, ¥¢ñÚ
±¢ïã |¢è §Ý ÜU¢ ¥ÎÏ¢ ÜUÚï´ ¥¢ñÚ §Ý S¢ï Ï¢ÚÜU¼ï´ ãG¢çS¢H ÜUÚï´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã , çãGS„¢ : 3, „. 119)
¼vGÎèÚï §H¢ãè ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : ¼vGÎèÚ S¢ï v²¢ }¢éÚ¢Î ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥G¢H}¢ }¢ï´ Á¢¢ï ÜéUÀ Ï¢éÚ¢ ²¢ |¢H¢ ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Ï¢‹Îï Á¢¢ï ÜéUÀ
ÝïÜUè ²¢ Ï¢Îè ÜïU ÜU¢}¢ ÜUÚ¼ï ãñ´, ±¢ïã S¢Ï¢ ¥ËH¢ã ÜïU §GË}¢ï
¥Á¢GHè ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ã¢ï¼¢ ãñ ãÚ |¢H¢§ü Ï¢éÚ¢§ü ©S¢ Ýï ¥ÐÝï §GË}¢ï ¥Á¢GHè
ÜïU }¢é±¢çÈGUÜGU }¢éÜGUgÚ ÈGUÚ}¢¢ Îè ãñ, „Ï¢ ÜéUÀ ©„ ÜïU §GË}¢ }¢ïæ ãñ ¥¢ñÚ ©„
ÜïU Ð¢„ çH¶¢ ãé±¢ }¢ãGÈGUêÁ¢G ãñ J §S¢è ÜU¢ Ý¢}¢ ¼vGÎèÚ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼vGÎèÚï §H¢ãè ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 265)
„é±¢H : v²¢ ¼vGÎèÚ Üï }¢é±¢çÈGUÜGU ÜU¢}¢ ÜUÚÝï ÐÚ ¥¢Î}¢è }¢Á¢Ï¢êÚ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ¥G¢çH}¢éH x¢GñÏ¢ ±àà¢ã¢Îã ãñ ²¢’Ýè ãÚ
…G¢çãÚ ¥¢ñÚ Ð¢ïà¢èÎ¢ ÜU¢ï …¢ÝÝï ±¢H¢ ãñ, ©„ ÜU¢ §GË}¢ ãÚ à¢ñ ÜU¢ï }¢éãGè¼G
ãñ, …ñ„¢ ã¢ïÝï ±¢H¢ ƒ¢ ¥¢ñÚ …¢ï …ñ„¢ ÜUÚÝï ±¢H¢ ƒ¢ ©„ Ýï ¥ÐÝï §GË}¢
„ï …¢Ý¢ ¥¢ñÚ ±¢ïãè çH¶ çH²¢ ¼¢ï ²ïã Ýãèæ çÜU …ñ„¢ ©„ Ýï çH¶ çÎ²¢
±ñ„¢ ã}¢ ÜU¢ï ÜUÚÝ¢ ÐÇG¼¢ ãñ Ï¢çËÜU …ñ„¢ ã}¢ ÜUÚÝï ±¢Hï ƒï ±ñ„¢ ©„ Ýï
çH¶ çÎ²¢ J …ñGÎ ÜïU ç…G}}¢ï Ï¢éÚ¢§ü çH¶è §„ çH²ï çÜU …ñGÎ Ï¢éÚ¢§ü ÜUÚÝï
±¢H¢ ƒ¢ ¥x¢Ú …GñÎ |¢H¢§ü ÜUÚÝï ±¢H¢ ã¢ï¼¢ ±¢ïã §„ ÜïU çH²ï |¢H¢§ü
çH¶¼¢ ¼¢ï ©„ ÜïU §GË}¢ ²¢ ©„ ÜïU çH¶ ÎïÝï Ýï çÜU„è ÜU¢ï }¢…Ï¢êÚ Ýãèæ
ÜUÚ çÎ²¢ J §¼Ý¢ „}¢Û¢ H¢ï çÜU ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ¥¢Î}¢è ÜU¢ï ç}¢SHï
Ð‰ƒÚ ¥¢ñÚ Îèx¢Ú …}¢¢Î¢¼ ÜïU Ï¢ï çãG„¢ï ãGÚÜU¼ Ýãèæ ÐñÎ¢ çÜU²¢ Ï¢çËÜU ©„
ÜU¢ï »ÜU Ý¢ñ¥G §çwG¼²¢Ú çÎ²¢ ãñ çÜU »ÜU ÜU¢}¢ ™¢ãï ÜUÚï ™¢ãï Ý ÜUÚï ¥¢ñÚ
©„ ÜïU „¢ƒ ãè ¥GvGH |¢è Îè ãñ çÜU |¢Hï Ï¢éÚï, ÝzG¥G ÝévG„¢Ý ÜU¢ï ÐãÓ¢¢Ý
S¢ÜïU ¥¢ñÚ ãÚ çÜGUS}¢ ÜïU S¢¢}¢¢Ý ¥¢ñÚ ¥SÏ¢¢Ï¢ }¢éãÄ²¢ ÜUÚ çÎ²ï ãñ́ çÜU Á¢Ï¢
ÜU¢ï§ü ÜU¢}¢ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ ©S¢è çÜGUS}¢ ÜïU S¢¢}¢¢Ý }¢éãÄ²¢ ã¢ï Á¢¢¼ï ãñ́, ¥¢ñÚ
§S¢è çÏ¢Ý¢ ÐÚ ©„ „ï }¢é¥¢¶G…¢G ãñ J ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï çÏ¢ËÜéUH }¢Á¢Ï¢êÚ
S¢}¢Û¢Ý¢ ²¢ çÏ¢ËÜéUH }¢éw¼G ¢Ú S¢}¢Û¢Ý¢ Î¢ïÝ¢ḯ ãè x¢é}¢Ú¢ãè ãñ́ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, çãGS„¢ : 1, ç…. 1, „. 11-19)
„é±¢H : çÜUS¢è ¥}¢í ÜUè ¼ÎÏ¢èÚ ÜUÚÝ¢ ¼vGÎèÚ ÜïU ç¶GH¢ÈGU ¼¢ï Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : Á¢è Ýãè´, çÜUS¢è ¥}¢í ÜUè ¼ÎÏ¢èÚ ÜUÚÝ¢ ¼vGÎèÚ ÜïU ç¶GH¢ÈGU Ýãè´
ãñ v²êæçÜU Îé‹²¢ ¥G¢H}¢ï ¥SÏ¢¢Ï¢ ãñ J ¥ËH¢ã Ýï ¥ÐÝè çãGv}¢¼
S¢ï »ÜU Ó¢è…G ÜU¢ï Îê„Úè ™è…G ÜïU çH²ï S¢Ï¢Ï¢ Ï¢Ý¢ çÎ²¢ ãñ, çÈUÚ §Ý ãè
¥SÏ¢¢Ï¢ ÜU¢ï ÜU¢}¢ }¢ï´ H¢Ý¢ ¥¢ñÚ §‹ãï´ ÜUSÏ¢ï ÈïGU’H ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ Ï¢Ý¢Ý¢
¼ÎÏ¢èÚ ãñ, ¥¢ñÚ ²ïã ¼ÎÏ¢èÚ ÜUÚÝ¢ ¼vGÎèÚ ÜïU ç¶GH¢ÈGU Ýãè´ Ï¢çËÜU
}¢é±¢çÈGUÜGU ãñ J Á¢GÚ¢ S¢¢ïçÓ¢²ï ! çÜU ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ S¢ï
çÁ¢G²¢Î¢ ¼vGÎèÚï §H¢ãè ÐÚ çÜUS¢ ÜU¢ §ü}¢¢Ý ã¢ïx¢¢, çÈUÚ |¢è ±¢ïã
ã}¢ïà¢¢ ¼ÎÏ¢èÚ ÈGUÚ}¢¢¼ï Úãï, çÁ¢S¢ ÐÚ ÜéUGÚ¥¢Ý |¢è x¢±¢ã ãñ, }¢S¢HÝ
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ Î¢±êÎ ÜU¢ çÁ¢GãïZ Ï¢Ý¢Ý¢, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
}¢êS¢¢ ÜU¢ ÎS¢ Ï¢ÚS¢ ¼ÜU ©Á¢Ú¼ ÐÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢¢ï»ïGÏ¢
ÜUè Ï¢ÜUçÚ²¢æ Ó¢Ú¢Ý¢ ±x¢GñÚ¢ ±¢çÜGU¥G¢¼ ÜéUÚG ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ }¢ḯ }¢…GÜêUÚ ãñ́
çHã¢Á¢G¢ ¼ÎÏ¢èÚ ÜUÚÝï ÜU¢ï ÈéUGÁG¢êH S¢}¢Û¢Ý¢ x¢é}¢Ú¢ãè ãñ ¥¢ñÚ ¼vGÎèÚ ÜU¢ï
|¢êH ÜUÚ ¼ÎÏ¢èÚ ÐÚ ÈêUHÝ¢ ¥¢ñÚ §„è ÐÚ »’ç¼}¢¢Î ÜUÚ Ï¢ñÆÝ¢ ÜéUzGÈGU¢Ú
ÜUè ¶GSH¼ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼vGÎèÚï §H¢ãè ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 266)
„é±¢H : ¼vGÎèÚ ÜU¢ çH¶¢ Ï¢ÎH S¢ÜU¼¢ ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ÜGUÁ¢G¢ (¼vGÎèÚ) ÜUè ¼èÝ çÜGUS}¢ï´ ãñ´ :
{1} }¢éÏ¢Ú}¢ï ãGÜUG èÜGUè : Á¢¢ï §GË}¢ï §H¢ãè }¢ïæ çÜUS¢è à¢ñ ÐÚ }¢é¥ËG HÜGU Ýãè´ J
§S¢ ÜUè ¼ÏÎèHè Ý¢ }¢é}¢çÜUÝ ãñ ¥ÜU¢çÏ¢Ú }¢ãGÏ¢êÏ¢¢Ýï wG¢éÎ¢ ¥x¢Ú §çœ¢ÈGU¢ÜGUÝ
§S¢ Ï¢¢Úï }¢ï´ ÜéUÀ ¥GÁ¢Gü ÜUÚ¼ï ãñ´ ¼¢ï ©‹ãï´ §S¢ ¶G²¢H S¢ï ±¢ÐS¢ ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢
Á¢¢¼¢ ãñ J }¢H¢§ÜU¢ ÜGU¢ñ}¢ï Hê¼G ÐÚ ¥GÁ¢G¢Ï¢ Hï ÜUÚ ¥¢» J S¢çÄ²ÎéÝ¢
§Ï¢í¢ãè}¢ ¶GHèHéËH¢ã §S¢ }¢ï´ Û¢x¢ÇGï ¼¢ï
©‹ãï´ §Úà¢¢Î ãé±¢ : “»ï §Ï¢í¢ãè}¢ §S¢ ¶G²¢H }¢ï´ Ý ÐÇG¢ï ... Ï¢ïà¢ÜU §Ý ÐÚ
±¢ïã ¥GÁ¢G¢Ï¢ ¥¢Ýï ±¢H¢ ãñ Á¢¢ï çÈUÚÝï ÜU¢ Ýãè´ J”
{2} }¢é¥GËHÜïGU }¢ãGÁ¢G : ±¢ïã ãñ çÜU S¢ãGÈGïU }¢H¢§ÜU¢ }¢ï´ çÜUS¢è à¢ñ ÐÚ
©S¢ ÜU¢ }¢é¥GËHÜGU ã¢ïÝ¢ Á¢G¢çãÚ ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ x¢²¢ ãñ J ©S¢ ¼ÜU ¥ÜUS¢Ú
¥¢ñçH²¢ ÜUè ÚS¢¢§ü ã¢ï¼è ãñ çÜU ©Ý ÜUè Îé¥G¢ S¢ï ÅH Á¢¢¼è ãñ ¥¢ñÚ
{3} }¢é¥GËHÜGU à¢Ï¢èã Ï¢ }¢éÏ¢Ú}¢ : ±¢ïã ãñ çÜU S¢ãGÈGïU }¢H¢§ÜU¢ }¢ï´ ©S¢
ÜUè ¼¢’HèÜGU }¢…GÜêUÚ Ýãè´ ¥¢ñÚ §GË}¢ï §H¢ãè }¢ï´ ¼¢’HèÜGU ãñ J ©S¢ ¼ÜU
¶G±¢S¢ ¥ÜU¢çÏ¢Ú ÜUè ÚS¢¢§ü ã¢ï¼è ãñ ãGéÁG¢êÚ S¢çÄ²ÎéÝ¢ x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢
§S¢è ÜU¢ï ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU }¢ñ´ ÜGUÁ¢G¢» }¢éÏ¢Ú}¢ ÜU¢ï ÚÎ ÜUÚ Îï¼¢
ãêæ ¥¢ñÚ §S¢è ÜUè çÝSÏ¢¼ ãGÎèS¢ }¢ï´ §Úà¢¢Î ãé±¢ çÜU Ï¢ïà¢ÜU Îé¥G¢ ÜGUÁ¢G¢»
}¢éÏ¢Ú}¢ ÜU¢ï Å¢H Îï¼è ãñ J

„é±¢H : ÜU¢ï§ü x¢éÝ¢ã ÜUÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î ²ïã ÜUãÝ¢ çÜU ²ïã }¢ïÚè ¼vGÎèÚ }¢ï´
çH¶¢ ‰¢¢, ÜñUS¢¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ï¢éÚ¢ ÜU¢}¢ ÜUÚ ÜïU ¼vGÎèÚ ÜUè çÝSÏ¢¼ ÜUÚÝ¢ ¥¢ñÚ }¢çà¢Ä²¼ï
§H¢ãè ÜU¢ ãG±¢H¢ ÎïÝ¢ Ï¢ãé¼ Ï¢éÚè Ï¢¢¼ ãñ, Ï¢çËÜU ãGév}¢ ¼¢ï ²ïã ãñ
çÜU Á¢¢ï ¥ÓÀ¢ ÜU¢}¢ ÜUÚï ©S¢ï ¥ËH¢ã ÜUè Á¢¢çÝÏ¢ S¢ï ÜUãï ¥¢ñÚ
Á¢¢ï Ï¢éÚ¢§ü S¢ÚÁ¢GÎ ã¢ï ©S¢ï ¥ÐÝè à¢¢}¢¼ï ÝzGS¢ ¼S¢Ã±éÚ ÜUÚï J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼vGÎèÚï §H¢ãè ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 268)
„é±¢H : ¼vGÎèÚè ©}¢êÚ }¢ï´ Ï¢ãGS¢ ÜUÚÝ¢ ÜñUS¢¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¼vGÎèÚ »ÜU x¢ãÚï S¢}¢‹ÎÚ ÜUè }¢¢çÝ‹Î ãñ çÁ¢S¢ ÜUè x¢ãÚ¢§ü ¼ÜU
çÜUS¢è ÜUè ÚS¢¢§ü Ýãè´ J ²ïã »ÜU ¼¢ÚèÜU Ú¢S¼¢ ãñ çÁ¢S¢ S¢ï x¢éÁ¢GÚÝï ÜUè ÜU¢ï§ü
Ú¢ã Ýãè´ J ²ïã ¥ËH¢ã ÜU¢ »ÜU Ú¢Á¢G ãñ çÁ¢S¢ ÐÚ §‹S¢¢Ýè ¥GvGH
ÜU¢ï ÎS¼ÚS¢ Ýãè´, çHã¢Á¢G¢ ¼vGÎèÚè ©}¢êÚ }¢ï´ ãÚçx¢Á¢G Ï¢ãGS¢ Ýãè´ ÜUÚÝè
Ó¢¢çã²ï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼vGÎèÚï §H¢ãè, çãGS„¢ : 5, „. 268)
…‹Ý¼ }¢ïæ |¢è ©GH}¢¢ ÜUè ãG¢…¼ ã¢ïx¢è

}¢ÎèÝï ÜïU „éË¼G¢Ý ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, „Ú±Úï Á¢Gèà¢¢Ý
ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï ÐéÚÝêÚ ãñ : …‹Ý¼è …‹Ý¼ }¢ïæ
©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU }¢¢ïãG¼¢… ã¢ïæx¢ï, §„ çH²ï çÜU ±¢ïã ãÚ …é}¢é¥G¢
ÜU¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜïU ÎèÎ¢Ú „ï }¢éà¢ÚüÈGU ã¢ïæx¢ï J ¥ËH¢ã
¼¥G¢H¢ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ : ²¢’Ýè “}¢éÛ¢ „ï }¢¢æx¢¢ï, …¢ï
™¢ã¢ï J” ±¢ïã …‹Ý¼è ©GH}¢¢ ÜUè ¼GÚÈGU }¢é¼±Á…ïã ã¢ïæx¢ï çÜU ¥ÐÝï
ÚÏÏ¢ï ÜUÚè}¢ „ï v²¢ }¢¢æx¢ï ? ±¢ïã ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï : ²ïã }¢¢æx¢¢ï, ±¢ïã
}¢¢æx¢¢ï, …ñ„ï ±¢ïã H¢ïx¢ Îé‹²¢ }¢ïæ ©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU }¢¢ïãG¼¢… ƒï
…‹Ý¼ }¢ïæ |¢è ©Ý ÜïU }¢¢ïãG¼¢… ã¢ïæx¢ï J

¥G¢H}¢ï Ï¢ÚÁ¢G¶G
„é±¢H : ¥G¢H}¢ï Ï¢ÚÁ¢G¶G çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñæ ?
…±¢Ï¢ :
¼…ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ §Ý ÜïU
¥¢x¢ï »ÜU ¥¢ÇG ãñ ©S¢ çÎÝ ¼ÜU çÁ¢S¢
}¢ï´ ©Æ¢» Á¢¢»æx¢ï J
Îé‹²¢ ± ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý »ÜU ¥¢ñÚ ¥G¢H}¢ ãñ çÁ¢S¢ï
Ï¢ÚÁ¢G¶G ÜUã¼ï ãñ´ J }¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢ñÚ çÜGU²¢}¢¼ S¢ï ÐãHï ¼}¢¢}¢ §‹S¢¢Ý
± çÁ¢‹Ý¢¼ ÜU¢ï ¥ÐÝï ¥ÐÝï }¢¼üÏ¢ï ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU §S¢ }¢ï´ ÚãÝ¢ ãñ J ²ïã
¥G¢H}¢ §S¢ Îé‹²¢ S¢ï Ï¢ãé¼ Ï¢ÇG¢ ãñ J Îé‹²¢ ÜïU S¢¢‰¢ Ï¢ÚÁ¢G¶G ÜU¢ï ±¢ïãè
çÝSÏ¢¼ ãñ Á¢¢ï }¢¢æ ÜïU ÐïÅ ÜïU S¢¢‰¢ Îé‹²¢ ÜU¢ï ãñ J Ï¢ÚÁ¢G¶G }¢ï´ çÜUS¢è ÜU¢ï
¥¢Ú¢}¢ ãñ ¼¢ï çÜUS¢è ÜU¢ï ¼vHèÈGU J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥G¢H}¢ï Ï¢Ú…G¶G, çãGS„¢ : 5, „. 275)
„é±¢H : }¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î çÁ¢S}¢ ± MãG }¢ï´ ¼¥GËHéÜGU Úã¼¢ ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : MãG ÜU¢ ¼¥GËHéÜGU }¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î |¢è Ï¢ÎÝï §‹S¢¢Ýè ÜïU S¢¢‰¢
Ï¢¢ÜGUè Úã¼¢ ãñ ¥x¢Ó¢ïü MãG Ï¢ÎÝ S¢ï Á¢éÎ¢ ã¢ï x¢§ü }¢x¢Ú Ï¢ÎÝ ÐÚ Á¢¢ï
x¢éÁ¢GÚïx¢è, MãG Á¢GMÚ §S¢ S¢ï ¥¢x¢¢ã ± }¢é¼¥çSS¢Ú ã¢ïx¢è J çÁ¢S¢ ¼GÚãG §S¢
Îé‹²¢ ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è }¢ï´ ã¢ï¼è ãñ Ï¢çËÜU §S¢ S¢ï |¢è Á¢G¢§Î J Îé‹²¢ }¢ï´ Æ‹Ç¢
Ð¢Ýè, S¢Îü ã±¢, Ý}¢ü ÈGUà¢ü, HÁ¢GèÁ¢G ¶¢Ý¢ ²ïã S¢Ï¢ Ï¢¢¼ï´ çÁ¢S}¢ ÐÚ ±¢çÚÎ
ã¢ï¼è ãñ´ }¢x¢Ú Ú¢ãG¼ ± HÁG…G¼ MãG ÜU¢ï Ðãéæ™¼è ãñ J »ï„ï ãè Ú‹… ±
}¢é„èÏ¢¼ |¢è ç…S}¢ ãè ÐÚ ±¢çÚÎ ã¢ï¼ï ãñæ }¢x¢Ú §„ ÜUè ÜéUËÈGU¼ ±
¥ç…GÄ²¼ MãG Ð¢¼è ãñ, MãG ÜïU çH²ï ¥ÐÝè Ú¢ãG¼ ± ¥H}¢ ÜïU ¥Hx¢
¶G¢S¢ ¥SÏ¢¢Ï¢ ãñ´ çÁ¢Ý S¢ï S¢éMÚ ²¢ x¢G}¢ ÐñÎ¢ ã¢ï¼¢ ãñ, ²êæ ãè ²ïã S¢Ï¢
ãG¢H¼ï´ Ï¢ÚÁ¢G¶G }¢ï´ ãñ´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥G¢H}¢ï Ï¢Ú…G¶G, çãGS„¢ : 5, „. 275)
„é±¢H : Ï¢ÚÁ¢G¶G }¢ï´ }¢çÄ²¼ ÐÚ v²¢ x¢éÁ¢GÚ¼è ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ï¢ÚÁ¢G¶G }¢ï´ }¢çÄ²¼ ÜïU S¢¢‰¢ Ó¢‹Î }¢é¥G¢}¢H¢¼ Ðïà¢ ¥¢¼ï ãñ´
Á¢¢ï ²ïã ãñ´ :
{1} Á¢Ï¢ }¢éÎïü ÜU¢ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ ÎzGÝ ÜUÚ¼ï ãñ´ ¼¢ï ©S¢ ±vG¼ ÜGUÏ¢í ©S¢ ÜU¢ï
ÎÏ¢¢¼è ãñ J ¥x¢Ú ±¢ïã }¢é„H}¢¢Ý ãñ ¼¢ï §S¢ ÜU¢ ÎÏ¢¢Ý¢ »ïS¢¢ ã¢ï¼¢ ãñ
Á¢ñS¢ï }¢¢æ Œ²¢Ú }¢ïæ ¥ÐÝï Ï¢ÓÓ¢ï ÜU¢ï ÎÏ¢¢¼è ãñ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÜU¢çÈGUÚ ãñ ¼¢ï
©S¢ ÜU¢ï §S¢ Á¢G¢ïÚ S¢ï ÎÏ¢¢¼è ãñ çÜU Î¢ïÝ¢ï´ Á¢¢çÝÏ¢ ÜUè ÐçSH²¢æ »ÜU ÎêS¢Úï
}¢ï´ Ðñ±S¼ ã¢ï Á¢¢¼è ãñ´ J
{2} Á¢Ï¢ ÎzGÝ ÜUÚÝï ±¢Hï ÎzGÝ ÜUÚ ÜïU ±¢ÐS¢ Á¢¢¼ï ãñæ ¼¢ï }¢éÎ¢ü ©Ý ÜïU
Á¢ê¼¢ï´ ÜUè ¥¢±¢…G S¢éÝ¼¢ ãñ, ©S¢ ±vG¼ ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ ãñÏ¢¼Ý¢ÜU S¢êÚ¼¢ï´ ±¢Hï
Î¢ï çÈGUçÚà¼ï }¢é‹ÜUÚ ± ÝÜUèÚ ¥ÐÝï Î¢æ¼¢ï´ S¢ï Á¢G}¢èÝ Ó¢èÚ¼ï ãé±ï ¥¢¼ï ãñ´,
¥¢ñÚ çÝã¢²¼ S¢wG¼è ÜïU S¢¢‰¢ ÜUÚwG¼ ¥¢±¢…G }¢ïæ ©S¢ S¢ï S¢é±¢H ÜUÚ¼ï ãñ´
çÜU ¼ïÚ¢ ÚÏ¢ ÜU¢ñÝ ãñ ? ¼ïÚ¢ ÎèÝ v²¢ ãñ ? ¥¢ñÚ §Ý ÜïU ²¢’Ýè ãGéÁG¢êÚ
ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ¼ê v²¢ ÜUã¼¢ ‰¢¢ ?
{3} }¢éÎ¢ü ¥x¢Ú }¢éÝ¢çÈGUÜGU ãñ ¼¢ï S¢Ï¢ S¢é±¢H¢ï´ ÜïU Á¢±¢Ï¢ }¢ï´ ÜUãïx¢¢, (ã¢»)
¥zGS¢¢ïS¢ ! }¢éÛ¢ï ¼¢ï ÜéUÀ }¢¢’Hê}¢ Ýãè´, }¢ñ´ H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï Á¢¢ï ÜUã¼ï S¢éÝ¼¢ ‰¢¢
±¢ïãè wG¢éÎ |¢è ÜUã¼¢ ‰¢¢ J
{4} }¢éÎ¢ü }¢é„H}¢¢Ý ãñ ¼¢ï Á¢±¢Ï¢ Îïx¢¢ çÜU }¢ïÚ¢ ÚÏ¢ ¥ËH¢ã ãñ,
}¢ïÚ¢ ÎèÝ §SH¢}¢ ãñ ¥¢ñÚ ±¢ïã ¼¢ï ÚS¢êHéËH¢ã ãñ´ J
{5} }¢é„H}¢¢Ý }¢çÄ²¼ ÜUè ÜGUÏ¢í ÜéUà¢¢Î¢ ÜUÚ Îè Á¢¢»x¢è ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU
çH²ï Á¢‹Ý¼ ÜUè ¼GÚÈGU »ÜU ÎÚ±¢Á¢G¢ ¶¢ïH çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢ çÁ¢S¢ S¢ï Á¢‹Ý¼
ÜUè wG¢éàÏ¢ê ¥¢¼è Úãïx¢è, Á¢Ï¢ çÜU ÜU¢çÈGUÚ ± }¢éÝ¢çÈGUÜGU ÜïU çH²ï ¥¢x¢ ÜU¢
çÏ¢À¢ïÝ¢ çÏ¢À¢ ÜUÚ ¥¢x¢ ÜU¢ çHÏ¢¢S¢ ÐãÝ¢ çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè
ÜGUÏ¢í }¢ï´ Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ç¶ÇGÜUè ¶¢ïH Îè Á¢¢»x¢è ¥¢ñÚ ©S¢ ÐÚ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÎïÝï
ÜïU çH²ï çÈGUçÚà¼ï }¢éÜGUÚüÚ ÜUÚ çÎ²ï Á¢¢»æx¢ï ÝèÁ¢G S¢¢æÐ ¥¢ñÚ çÏ¢ÓÀê ©S¢ï
¥GÁ¢G¢Ï¢ ÐãéæÓ¢¢¼ï Úãï´x¢ï J Á¢Ï¢ çÜU Ï¢¢’Á¢G }¢é„H}¢¢Ý¢ïæ ÜU¢ï ©Ý ÜïU x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU
}¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ¥GÁ¢G¢Ï¢ |¢è ã¢ïx¢¢, Ï¢¢’Á¢G ÜïU ÝÁGÎèÜU »ïS¢ï x¢éÝ¢ãx¢¢Ú }¢é„H}¢¢Ý¢ïæ
S¢ï Á¢é}¢é¥G¢ ÜUè Ú¢¼ ¥¢¼ï ãè ¥GÁ¢G¢Ï¢ï ÜGUÏ¢í ©Æ¢ çÎ²¢ Á¢¢¼¢ ãñ J
{6} }¢é„H}¢¢Ý ÜïU ¥¢’}¢¢Hï ãGS¢Ý¢ ¥ÓÀè S¢êÚ¼¢ï´ }¢ï´ ¥¢ ÜUÚ ÜGUÏ¢í }¢ï´ ©Ý
ÜU¢ çÎH Hx¢¢»æx¢ï ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ ± }¢éÝ¢çÈGUÜGU ÜïU Ï¢éÚï ¥¢’}¢¢H ÜéUœ¢ï, |¢ïçÇG²ï
²¢ çÜUS¢è ¥¢ñÚ Ï¢éÚè à¢vH }¢ï´ ¥¢ ÜUÚ ©S¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÐãéæÓ¢¢»æx¢ï J
{7} }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜUè MãGï´ wG±¢ã ÜGUÏ¢í ÐÚ ã¢ï´ ²¢ Ó¢¢ãï Á¢G}¢ Á¢G}¢ à¢ÚèÈGU
}¢ï´ ã¢ï´ ²¢ Á¢G}¢èÝ¢ï ¥¢S}¢¢Ý ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý ²¢ ¥¢S}¢¢Ý¢ï´ ÐÚ ²¢ ¥¢S}¢¢Ý
„ï Ï¢éH‹Î ²¢ …GïÚï ¥Gà¢ü çÜGU‹ÎèH¢ï´ }¢ï´ ²¢ ¥¢’H¢ §GçËHÄ²èÝ }¢ï´ ã¢ïæ, ©Ý
ÜïU çH²ï Ú¢ãï´ ÜéUà¢¢Î¢ ÜUÚ Îè Á¢¢¼è ãñæ, ²¢’Ýè Á¢ã¢æ Ó¢¢ã¼è ãñ´ ¥¢¼è
Á¢¢¼è ãñ´ ¥¢ÐS¢ }¢ï´ ç}¢H¼è ãñ´ ¥¢ñÚ »ÜU ÎêS¢Úï S¢ï ¥ÐÝï ¥GÁ¢GèÁ¢G¢ï´ ÜU¢
ãG¢H ÐêÀ¼è ãñ´ J Á¢¢ï ÜU¢ï§ü ÜGUÏ¢í ÐÚ ¥¢» ©S¢ï Îï¶¼è ãñ´ ÐïãÓ¢¢Ý¼è ãñ´ ¥¢ñÚ
©S¢ ÜUè Ï¢¢¼ S¢éÝ¼è ãñ´ J
{8} ÜU¢çÈGUÚ¢ï´ ÜUè ¶GÏ¢èS¢ MãïG´ }¢ÚÍ¢Å ±x¢GñÚ¢ }¢ïæ ÜGñUÎ Úã¼è ãñ´, ©‹ãï´ ÜUãè´
¥¢Ýï Á¢¢Ýï ÜU¢ §çwG¼²¢Ú Ýãè´ ã¢ï¼¢ }¢x¢Ú ±¢ïã |¢è wG±¢ã ÜUãè´ ã¢ï
ÜGUÏ¢í ²¢ }¢ÚÍ¢Å ÐÚ x¢éÁ¢GÚÝï ±¢H¢ïæ ÜU¢ï Îï¶¼è, ÐïãÓ¢¢Ý¼è ¥¢ñÚ ©Ý
ÜUè Ï¢¢¼ïæ S¢éÝ¼è ãñ´ J
{9} }¢éÎ¢ü S¢H¢}¢ ÜU¢ Á¢±¢Ï¢ Îï¼¢ ¥¢ñÚ ÜUH¢}¢ |¢è ÜUÚ¼¢ ãñ, §S¢ ÜïU
ÜUH¢}¢ ÜU¢ï ¥G¢}¢ §‹S¢¢Ý ± çÁ¢‹Ý¢¼ ÜïU çS¢±¢ ¼}¢¢}¢ ãGñ±¢Ý¢¼ ±x¢GñÚ¢ S¢éÝ¼ï
|¢è ãñ´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥G¢H}¢ï Ï¢Ú…G¶G, çãGS„¢ : 5, „. 276)
„é±¢H : ¥GÁ¢G¢Ï¢ ± S¢±¢Ï¢ çS¢ÈGüU çÁ¢S}¢ ÐÚ ã¢ï¼¢ ãñ ²¢ MãG ÐÚ |¢è ?
…±¢Ï¢ : (¥GÁ¢G¢Ï¢ ± S¢±¢Ï¢ MãG ¥¢ñÚ çÁ¢S}¢ Î¢ïÝ¢ḯ ÐÚ ã¢ï¼¢ ãñ) ãGÎèS¢ }¢ïæ
MãG ± ç…S}¢ Î¢ïÝ¢ïæ Üï }¢é¥GÁG…GÏ¢ ã¢ïÝï ÜUè ²ïã ç}¢S¢¢H §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢§ü
çÜU »ÜU Ï¢¢x¢G ãñ ©„ ÜïU ÈUH ¶¢Ýï ÜUè }¢é}¢¢Ý¥G¼ ãñ, »ÜU Hé‹…¢ ãñ çÜU
Ð¢©æ Ýãèæ Ú¶¼¢ ¥¢ñÚ ¥¢æ¶ï ãñ, ±¢ïã §„ Ï¢¢x¢G ÜïU Ï¢¢ãÚ ÐÇG¢ ãé±¢ ãñ ÈUH¢ïæ
ÜU¢ï Îï¶¼¢ ãñ }¢x¢Ú ©Ý ¼ÜU …¢ Ýãèæ „ÜU¼¢ §¼Ýï }¢ïæ »ÜU ¥‹{¢ ¥¢²¢ §„
Hé‹…ï Ýï ©„ S¢ï ÜUã¢ : ¼ê }¢éÛ¢ï ¥ÐÝè x¢ÎüÝ ÐÚ çÏ¢Æ¢ ÜUÚ Hï Ó¢H, }¢ñæ ¼éÛ¢ï
Ú¢S¼¢ Ï¢¼¢ªæx¢¢ §„ Ï¢¢x¢G ÜU¢ }¢ï±¢ ã}¢ ¼é}¢ Î¢ïÝ¢ïæ ¶¢»æx¢ï ²êæ ±¢ïã ¥‹{¢
§„ Hé‹…ï ÜU¢ï Hï x¢²¢ ¥¢ñÚ }¢ï±ï ¶¢» J Î¢ïÝ¢ïæ }¢ïæ ÜU¢ñÝ „…G¢ ÜU¢ }¢éS¼çãGÜGU
ãñ ? Î¢ïÝ¢ïæ ãè }¢éS¼çãGÜGU ãñ, ¥‹{¢ ©„ï Ý Hï …¢¼¢ ¼¢ï ±¢ïã Ý …¢ „ÜU¼¢
¥¢ñÚ Hé‹…¢ ©„ï Ý Ï¢¼¢¼¢ ¼¢ï ±¢ïã Ý Îï¶ „ÜU¼¢ J ±¢ïã Hé‹…¢ MãG ãñ çÜU
§ÎÚ¢ÜU Ú¶¼è ãñ ¥¢ñÚ ¥zG¥G¢Hï …±¢ÚïãG Ýãèæ ÜUÚ „ÜU¼è ¥¢ñÚ ±¢ïã ¥‹{¢
Ï¢ÎÝ ãñ çÜU ¥zG¥¢G H ÜUÚ „ÜU¼¢ ãñ §ÎÚ¢ÜU Ýãèæ Ú¶¼¢, Î¢ïÝ¢ïæ ÜïU §…ç¼}¢¢¥G
„ï }¢¢’ç„Ä²¼ ãé§ü Î¢ïÝ¢ïæ ãè }¢éS¼çãGÜGïU „…G¢ ãñæ J
„é±¢H : Á¢¢ï çÁ¢S}¢ ÜGUÏ¢í }¢ï´ x¢H S¢ÇG Á¢¢¼¢ ãñ ©S¢ï ÜñUS¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : ÚèÉG ÜUè ãaè }¢ï´ ÜéUÀ »ïS¢ï ¥Á¢Á¢G¢ ã¢ï¼ï ãñ´ çÜU Ý çÜUS¢è wG¢éÎüÏ¢èÝ
S¢ï ÝÁ¢GÚ ¥¢ S¢ÜU¼ï ãñ´, Ý ©‹ãï´ ¥¢x¢ Á¢H¢¼è ãñ ¥¢ñÚ Ý ãè ±¢ïã x¢H¼ï ãñ´,
±¢ïãè ¼éwG}¢ï çÁ¢S}¢ ¥¢ñÚ }¢¢ñçÚÎï ¥G…G¢Ï¢ ± S¢±¢Ï¢ ãñæ J §Ý ¥Á¢Á¢G¢ ÜU¢ï
“¥GÁÏ¢éÁGÁ¢GÝÏ¢” ÜUã¼ï ãñ´ J çÁ¢S}¢ ¥x¢Ó¢ïü S¢ÇG, x¢H Á¢¢» J ¥GÁ¢G¢Ï¢ï ÜGUÏ¢í
ÜU¢ §‹ÜU¢Ú ÜUÚÝï ±¢H¢ x¢é}¢Ú¢ã ãñ J
„é±¢H : ¥x¢Ú }¢éÎïü ÜU¢ï ÎzGÝ Ý çÜU²¢ Á¢¢» ¼¢ï çÈUÚ ©S¢ S¢ï S¢é±¢H¢¼
ÜUã¢æ ã¢ï´x¢ï ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú }¢éÎïü ÜU¢ï ÎzGÝ Ý çÜU²¢ Á¢¢» ¼¢ï Á¢ã¢æ ÐÇG¢ Úã x¢²¢ ²¢
ÈïU´ÜU çÎ²¢ x¢²¢ ©S¢ S¢ï ±ãè´ S¢é±¢H¢¼ ã¢ï´x¢ï ¥¢ñÚ ±ãè´ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ²¢ S¢±¢Ï¢
ã¢ïx¢¢, ãGœ¢¢ çÜU çÁ¢S¢ï à¢ïÚ ¶¢ x¢²¢ ¼¢ï à¢ïÚ ÜïU ÐïÅ }¢ï´ S¢é±¢H Á¢±¢Ï¢,
¥GÁ¢G¢Ï¢ ± S¢±¢Ï¢ S¢Ï¢ ±ãè´ ã¢ïx¢¢ J
„é±¢H : ±¢ïã ÜU¢ñÝ H¢ïx¢ ãñ´ çÁ¢Ý ÜïU çÁ¢S}¢ ÜGUÏ¢í }¢ï´ S¢H¢}¢¼ Úãï´x¢ï ?
…±¢Ï¢ : ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ , ¥¢ñçH²¢» çÜUÚ¢}¢
, ©GH}¢¢» ÎèÝ ± à¢éãÎ¢, Ï¢¢ ¥G}¢H ãGézGÈGU¢Á¢Gï ÜéUGÚ¥¢Ý
¥¢ñÚ ±¢ïã Á¢¢ï }¢‹S¢Ï¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÐÚ ÈGU¢§Á¢G ãñ´ ¥¢ñÚ ±¢ïã çÁ¢S¢ Ýï ÜU|¢è
¥ËH¢ã ÜUè Ý¢ ÈGUÚ}¢¢Ýè Ý ÜUè ¥¢ñÚ ±¢ïã Á¢¢ï ÜUS¢Ú¼ S¢ï ÎéMÎ
à¢ÚèÈGU ÐÉGG¼¢ Úãï, ©Ý ÜïU Ï¢ÎÝ ÜU¢ï ç}¢^è Ýãèæ ¶¢ S¢ÜU¼è J
„é±¢H : çÁ¢G‹Î¢ï´ ÜU¢ ¶GñÚ¢¼ ÜUÚÝ¢ }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ï ÈGU¢§Î¢ ÐãéæÓ¢¢¼¢ ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : Ý}¢¢…G, Ú¢ïÁ¢G¢, ãGÁ¢, Á¢GÜU¢¼, ç¼H¢±¼ï ÜéUGÚ¥¢Ý, S¢ÎÜGU¢, çÁ¢GRU,
çÁ¢G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ, ¶GñÚ¢¼ x¢GÚÁ¢G ãÚ çÜGUS}¢ ÜUè §GÏ¢¢Î¼ ¥¢ñÚ ãÚ ÝïÜU ¥G}¢H,
wG±¢ã ÈGUÁ¢Gü ã¢ï ²¢ ÝzGH, S¢Ï¢ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ï ÐãéæÓ¢¢²¢ Á¢¢
S¢ÜU¼¢ ãñ J ©Ý S¢Ï¢ ÜU¢ï S¢±¢Ï¢ ÐãéæÓ¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ÐãéæÓ¢¢Ýï ±¢Hï ÜïU S¢±¢Ï¢
}¢ï´ |¢è ÜU¢ï§ü ÜU}¢è Ý ã¢ïx¢è Ï¢çËÜU ¥ËH¢ã ÜUè ÚãG}¢¼ S¢ï ©}}¢èÎ
ãñ çÜU S¢Ï¢ ÜU¢ï ÐêÚ¢ ÐêÚ¢ ç}¢Hïx¢¢, ²ïã Ýãè´ çÜU ²ïã S¢±¢Ï¢ ‰¢¢ïÇG¢ ‰¢¢ïÇG¢ ÜUÚ
ÜïU S¢Ï¢ }¢ï´ ¼vGS¢è}¢ çÜU²¢ Á¢¢»x¢¢ Ï¢çËÜU ²ïã ©}}¢èÎ ãñ çÜU §S¢ ÐãéæÓ¢¢Ýï
±¢Hï ÜïU çH²ï ©Ý S¢Ï¢ ÜïU }¢Á¢}¢ê»G ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ç}¢Hï J }¢S¢HÝ ÜU¢ï§ü ÝïÜU
ÜU¢}¢ çÜU²¢, çÁ¢S¢ ÜïU S¢±¢Ï¢ }¢ï´ ÜU}¢ ¥Á¢G ÜU}¢ ÎS¢ ÝïçÜU²¢æ ç}¢Hè´, ¥Ï¢
§S¢ Ýï ÎS¢ }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ï §üS¢¢H ÜUÚ çÎ²¢ ¼¢ï ãÚ »ÜU ÜU¢ï ÎS¢ ÎS¢ ç}¢Hï´x¢è
¥¢ñÚ §üS¢¢H ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï »ÜU S¢¢ñ Î„ J
ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ãñ çÜU “Á¢¢ï à¢wGS¢ x²¢Úã Ï¢¢Ú à¢ÚèÈGU
(S¢êÚ» §wGH¢S¢) ÐÉGG ÜUÚ §S¢ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ï ÐãéæÓ¢¢»x¢¢ ¼¢ï }¢éÎ¢ïZ ÜUè
çx¢Ý¼è ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú §S¢ï S¢±¢Ï¢ ç}¢Hïx¢¢ J”

¥x¢Ú Ý¢ Ï¢¢çHx¢G Ýï ¥ÐÝè çÜUS¢è ÝïÜUè ÜU¢ S¢±¢Ï¢ }¢éÎïü ÜU¢ï
ÐãéæÓ¢¢²¢ ¼¢ï Á¢GMÚ ÐãéæÓ¢ïx¢¢ J
„é±¢H : §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ï ¼¢’Á¢Gè}¢Ý Ý…íG¢ï çÝ²¢Á¢G ÈGU¢ç¼ãG¢ |¢è ÜUã¼ï
ãñ´, §S¢ }¢ï´ S¢êÚ» ÈGU¢ç¼ãG¢ ÐÉGGè Á¢¢¼è ãñ J §S¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ ²ïã ãñ çÜU S¢êÚ»
ÈGU¢ç¼ãG¢ ¥¢ñÚ ¥¢²¼éH ÜéUS¢èü »ÜU »ÜU Ï¢¢Ú, çÈUÚ ¼èÝ ²¢ S¢¢¼ ²¢ x²¢Úã
Ï¢¢Ú S¢êÚ» §wGH¢S¢ ¥¢ñÚ ¥Ã±H ¥¢ç¶GÚ ¼èÝ ¼èÝ ²¢ Á¢G¢§Î Ï¢¢Ú ÎéMÎ
à¢ÚèÈGU ÐÉGïG J §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ã¢‰¢ ©Æ¢ ÜUÚ ¥GÁ¢Gü ÜUÚï çÜU ²¢ §H¢ãè ( ) !
}¢ïÚï §S¢ ÐÉGGÝï ÐÚ (¥x¢Ú ¶¢Ý¢, ÜUÐÇG¢ ±x¢GñÚ¢ |¢è ã¢ï ¼¢ï §Ý ÜU¢ Ý¢}¢ |¢è
à¢¢ç}¢H ÜUÚï ¥¢ñÚ ÜUãï çÜU }¢ïÚï §S¢ ÐÉGGÝï ¥¢ñÚ §Ý Ó¢è…G¢ï´ ÜïU ÎïÝï ÐÚ) Á¢¢ï
S¢±¢Ï¢ }¢éÛ¢ï ¥G¼G¢ ã¢ï, ©S¢ï }¢ïÚè ¼GÚÈGU S¢ï ÈéUGH¢æ ±çHÄ²éËH¢ã
}¢S¢HÝ S¢ÚÜU¢Úï Ï¢x¢GÎ¢Î ãGéÁG¢êÚï x¢G¢ñS¢ï Ð¢ÜU ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï´
Ý…íG ÐãéæÓ¢¢ ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU ¥¢Ï¢¢¥¢ï ¥Á¢Î¢Î ¥¢ñÚ }¢à¢¢§¶ïG §GÁ¢G¢}¢ ±
¥¢ñH¢Î ± }¢éÚèÎèÝ ¥¢ñÚ }¢éçãGÏÏ¢èÝ ¥¢ñÚ }¢ïÚï }¢¢æ Ï¢¢Ð ¥¢ñÚ ÈéUGH¢æ ÈéUGH¢æ
¥¢ñÚ S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢ S¢ï Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼ ¼ÜU çÁ¢¼Ýï }¢é„H}¢¢Ý
x¢éÁ¢GÚï ²¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ´ ²¢ çÜGU²¢}¢¼ ¼ÜU ã¢ï´x¢ï, S¢Ï¢ ÜU¢ï §S¢ ÜU¢ S¢±¢Ï¢
ÐãéæÓ¢¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥G¢H}¢ï Ï¢Ú…G¶G, çãGS„¢ : 5, „. 280)
¥GH¢}¢¢¼ï çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : ¥GH¢}¢¢¼ï çÜGU²¢}¢¼ S¢ï v²¢ }¢éÚ¢Î ãñ ¥¢ñÚ ±¢ïã v²¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : çÜGU²¢}¢¼ S¢ï ÐãHï Ó¢‹Î çÝà¢¢çÝ²¢æ Á¢G¢çãÚ ã¢ï´x¢è, ©‹ãï´
¥GH¢}¢¢¼ï çÜGU²¢}¢¼ ²¢ ¥¢S¢¢Úï çÜGU²¢}¢¼ ÜUã¼ï ãñ´ J ¥GH¢}¢¢¼ï çÜGU²¢}¢¼
ÜUè Î¢ï çÜGUS}¢ïæ ãñ´ :
{1} ±¢ïã çÝà¢¢çÝ²¢æ Á¢¢ï ãGéÁG¢êÚï ¥vGÎS¢ ÜUè ç±H¢Î¼
}¢éÏ¢¢ÚÜU¢ S¢ï Hï ÜUÚ ¥Ï¢ ¼ÜU ±¢ÜGïU¥G ã¢ï Ó¢éÜUè ãñ´ ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
§}¢¢}¢ }¢ãÎè ÜïU ÁG¢éãêÚ ¼ÜU ±éÜGUê¥G }¢ï´ ¥¢¼è Úãï´x¢è J ©‹ãï´
¥GH¢}¢¢¼ï S¢éx¢GÚ¢ ÜUã¼ï ãñ´ J
{2} ±¢ïã çÝà¢¢çÝ²¢æ Á¢¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢ãÎè
ÜïU ÁG¢éãêÚ ÜïU Ï¢¢’Î S¢êÚ ÈêæUÜUÝï ¼ÜU ±¢ÜGïU¥G ã¢ïæx¢è J ²ïã ¥GH¢}¢¢¼ ²ÜïU Ï¢¢’Î
Îèx¢Úï, Ðñ ÎÚ Ðñ §S¢ ¼GÚãG Á¢G¢çãÚ ã¢ï´x¢è Á¢ñS¢ï çS¢ËÜï }¢Ú±¢ÚèÎ S¢ï }¢¢ï¼è
çx¢Ú¼ï ãñ´ J §Ý ÜïU ¶Gy}¢ ã¢ï¼ï ãè çÜGU²¢}¢¼ Ï¢ÚÐ¢ ã¢ïx¢è J §‹ãï´ ¥GH¢}¢¢¼ï
ÜéUÏ¢í¢ |¢è ÜUã¼ï ãñ´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥GH¢}¢¢¼ï çÜGU²¢}¢¼, çãGS„¢ : 5, „. 282)
„é±¢H : ¥GH¢}¢¢¼ï S¢éx¢GÚ¢ v²¢ v²¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ¥GH¢}¢¢¼ï S¢éx¢GÚ¢ Ï¢ãé¼ S¢è ãñ´ J çÁ¢Ý }¢ï´ S¢ï Ó¢‹Î ²ïã ãñ´ :
{1} S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ ÜU¢ Îé‹²¢ S¢ï ÐÎ¢ü ÈGUÚ}¢¢Ý¢ J
{2} ¼}¢¢}¢ S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ ÜU¢ Îé‹²¢ S¢ï ÐÎ¢ü ÈGUÚ}¢¢Ý¢ J
{3} ¼èÝ ¶GS¢ÈGU ÜU¢ ±¢ÜGïU¥G ã¢ïÝ¢ ²¢’Ýè ¥¢Î}¢è Á¢G}¢èÝ }¢ḯ {æS¢ Á¢¢»æx¢ï J
»ÜU }¢à¢çÚÜGU }¢ï´ Îê„Ú¢ }¢x¢GçÚÏ¢ }¢ï´ ¥¢ñÚ ¼èS¢Ú¢ Á¢Á¢GèÚ» ¥GÚÏ¢ }¢ï´ J
{4} §GË}¢ ©Æ Á¢¢»x¢¢ ²¢’Ýè ©GH}¢¢ ©Æ¢ çH²ï Á¢¢»æx¢ï ¥¢ñÚ H¢ïx¢ Á¢¢çãH¢ï´
ÜU¢ï ¥ÐÝ¢ §}¢¢}¢ ± Ðïà¢±¢ Ï¢Ý¢»æx¢ï, ±¢ïã wG¢éÎ |¢è x¢é}¢Ú¢ã ã¢ï´x¢ï ¥¢ñÚ
ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï |¢è x¢é}¢Ú¢ã ÜUÚï´x¢ï J {5} çÁ¢GÝ¢, à¢Ú¢Ï¢ Ý¢ïà¢è ± Ï¢ÎÜU¢Úè ¥¢ñÚ
Ï¢ï ãG²¢§ü ÜUè çÁ¢G²¢Î¼è ã¢ïx¢è J {6} }¢Îü ÜU}¢ ã¢ï´x¢ï ¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼ïæ çÁ¢G²¢Î¢
ã¢ï´x¢è, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU »ÜU }¢Îü ÜUè S¢Ú ÐÚS¼è }¢ï´ ÐÓ¢¢S¢ ¥G¢ñÚ¼ïæ ã¢ï´x¢è J
{7} Ï¢ÇGï ÎÁÁ¢¢H ÜïU §GH¢±¢ ¼èS¢ ÎÁÁ¢¢H ¥¢ñÚ ã¢ï´x¢ï, ±¢ïã S¢Ï¢ ÝÏ¢éÃ±¼
ÜU¢ Û¢êÅ¢ Î¢’±¢ ÜUÚï´x¢ï J {8} }¢¢H ÜUè ÜUS¢Ú¼ ã¢ïx¢è, Á¢G}¢èÝ ¥ÐÝï ¶GÁ¢G¢Ýï
©x¢H Îïx¢è J {9} ÎèÝ ÐÚ ÜGU¢§}¢ ÚãÝ¢ »ïS¢¢ Îéà±¢Ú ã¢ïx¢¢ Á¢ñS¢ï }¢énè }¢ï´
¥æx¢¢Ú¢ HïÝ¢ J {10} ±vG¼ }¢ï´ Ï¢ÚÜU¼ Ý ã¢ïx¢è ²¢’Ýè Á¢ËÎè Á¢ËÎè
x¢éÁ¢GÚïx¢¢ J {11} Á¢GÜU¢¼ ÎïÝï ÜU¢ï H¢ïx¢ ¼¢±¢Ý S¢}¢Û¢ï´x¢ï J {12} §GË}¢ï ÎèÝ
ÐÉGGï´x¢ï }¢x¢Ú ÎèÝ ÜUè ¶G¢ç¼GÚ Ýãè´ Ï¢çËÜU Îé‹²¢ ÜU}¢¢Ýï ÜïU çH²ï J
{13} ¥G¢ñÚ¼ïæ }¢Î¢üÝè ±ÁG¥G §çwG¼²¢Ú ÜUÚï´x¢è ¥¢ñÚ }¢Îü Á¢GÝ¢Ýè ±ÁG¥G J
{14} x¢¢Ýï Ï¢¢Á¢ï ÜUè ÜUS¢Ú¼ ã¢ïx¢è J {15} }¢éH¢ÜGU¢¼ ÜïU ±vG¼ S¢H¢}¢ ÜïU
Ï¢Á¢¢» H¢ïx¢ x¢¢Hè x¢H¢ïÓ¢ S¢ï Ðïà¢ ¥¢»æx¢ï J {16} }¢çSÁ¢Î ÜïU ¥‹ÎÚ
à¢¢ïÚ¢ï xG¢éH ¥¢ñÚ Îé‹²¢ ÜUè Ï¢¢¼ï´ ã¢ï´x¢è J {17} H¢ïx¢ Ý}¢¢…G ÜUè à¢Ú¢§¼G ±
¥ÚÜU¢Ý ÜU¢ çHãG¢Á¢G çÜU²ï çÏ¢x¢GñÚ Ý}¢¢…Gï´ ÐÉGGï´x¢ï, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ÐÓ¢¢S¢ }¢ï´ S¢ï
»ÜU Ý}¢¢…G |¢è ÜGUÏ¢êH Ý ã¢ïx¢è J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥GH¢}¢¢¼ï çÜGU²¢}¢¼, çãGS„¢ : 5, „. 282)
„é±¢H : çÜGU²¢}¢¼ ÜUè ¥GH¢}¢¢¼ï ÜéUÏ¢í¢ v²¢ v²¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ¥GH¢}¢¢¼ï ÜéUÏ¢í¢ ²ïã ãñ´ : {1} ÎÁÁ¢¢H ÜU¢ Á¢G¢çãÚ ã¢ïÝ¢ J
{2} ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢ ÜU¢ ¥¢S}¢¢Ý S¢ï ÝéÁG¢êH ÈGUÚ}¢¢Ý¢ J
{3} ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢ãÎè ÜU¢ Á¢G¢çãÚ ã¢ïÝ¢ J
{4} ²¢Á¢êÁ¢ ± }¢¢Á¢êÁ¢ ÜU¢ çÝÜUHÝ¢ J {5} {é±ï´ ÜU¢ ÐñÎ¢ ã¢ïÝ¢ J
{6} ÜU¢ çÝÜUHÝ¢ J {7} S¢êÚÁ¢ ÜU¢ }¢x¢GçÚÏ¢ S¢ï çÝÜUHÝ¢ J
{8} ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢ ÜU¢ Îé‹²¢ S¢ï ÐÎ¢ü ÈGUÚ}¢¢Ý¢ ±x¢GñÚ¢ J
„é±¢H : ÎÁÁ¢¢H ÜU¢ñÝ ãñ ¥¢ñÚ ²ïã ÜUÏ¢ ¥¢ñÚ ÜñUS¢ï Á¢G¢çãÚ ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : ÎÁÁ¢¢H ÜGU¢ñ}¢ï ²ãêÎ ÜU¢ »ÜU }¢Îü ãñ, Á¢¢ï §S¢ ±vG¼ Ï¢ ãéGv}¢ï
§H¢ãè ÎçÚ²¢» ¼GçÏ¢íS¼¢Ý ÜïU Á¢Á¢G¢§Ú }¢ï´ ÜGñUÎ ãñ J ²ïã ¥¢Á¢G¢Î ã¢ï
ÜUÚ »ÜU Ðã¢ÇG ÐÚ ¥¢»x¢¢, ±ã¢æ Ï¢ñÆ ÜUÚ ¥¢±¢…G Hx¢¢»x¢¢, ÎêS¢Úè
¥¢±¢…G ÐÚ ±¢ïã H¢ïx¢ Á¢}¥G ã¢ï Á¢¢»æx¢ï çÁ¢‹ãï´ Ï¢Î Ï¢wG¼ ã¢ïÝ¢ ãñ, çÈUÚ ²ïã
»ÜU Ï¢ãé¼ Ï¢Çï HàÜUÚ ÜïU S¢¢‰¢ }¢éËÜïU wG¢éÎ¢ }¢ï´ ÈéUG¼êÚ ÐñÎ¢ ÜUÚÝï ÜïU
çH²ï à¢¢}¢ ± §GÚ¢ÜGU ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý S¢ï çÝÜUHïx¢¢ J ©S¢ ÜUè »ÜU ¥¢æ¶ ¥¢ñÚ
»ÜU ¥Ï¢íê çÏ¢ËÜéUH Ý ã¢ïx¢è, §S¢è ±Áã S¢ï §S¢ï }¢S¢èãG (ÜU¢Ý¢) |¢è
ÜUã¼ï ãñ´ J ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ²ãêÎ ÜUè ÈGU¢ñÁ¢ï´ ã¢ï´x¢è, ±¢ïã »ÜU Ï¢ÇGï x¢{ï ÐÚ
S¢é±¢Ú ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ©„ ÜUè Ðïà¢¢Ýè ÐÚ ²¢’Ýè ÜU¢çÈGUÚ çH¶¢
ã¢ïx¢¢, çÁ¢S¢ï ãÚ }¢é„H}¢¢Ý ÐÉGïGx¢¢ ¥HÏ¢œ¢¢ ÜU¢çÈGUÚ ÜU¢ï ÝÁ¢GÚ Ý ¥¢»x¢¢ J
©S¢ ÜU¢ çÈGUyÝ¢ Ï¢ãé¼ à¢ÎèÎ ã¢ïx¢¢, Ó¢¢HèS¢ çÎÝ Úãïx¢¢ çÁ¢Ý }¢ï´ S¢ï ÐãH¢
çÎÝ S¢¢H |¢Ú ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ã¢ïx¢¢, ÎêS¢Ú¢ »ÜU }¢ãèÝï |¢Ú ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ã¢ïx¢¢,
¼èS¢Ú¢ »ÜU ãzG¼ï ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ¥¢ñÚ Ï¢çÜGUÄ²¢ ¥G¢}¢ çÎÝ¢ï´ Á¢ñS¢ï ã¢ï´x¢ï J ±¢ïã
Ï¢ãé¼ ¼ïÁ¢Gè S¢ï »ÜU Á¢x¢ã S¢ï ÎêS¢Úè Á¢x¢ã ÐãéæÓ¢ïx¢¢ Á¢ñS¢ï Ï¢¢ÎH, çÁ¢S¢ï ã±¢
©ÇG¢¼è ã¢ï, ±¢ïã wG¢éÎ¢§ü ÜU¢ Î¢’±¢ ÜUÚïx¢¢ J ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ »ÜU Ï¢¢x¢G ¥¢ñÚ
»ÜU ¥¢x¢ ã¢ïx¢è çÁ¢Ý ÜU¢ Ý¢}¢ Á¢‹Ý¼ ± Î¢ïÁ¢G¶G Ú¶ïx¢¢, }¢x¢Ú ±¢ïã Á¢¢ï
Îï¶Ýï }¢ï´ Á¢‹Ý¼ }¢¢’Hê}¢ ã¢ïx¢è ãÜGUèÜGU¼Ý ±¢ïã ¥¢x¢ ã¢ïx¢è ¥¢ñÚ Á¢¢ï
Á¢ã‹Ý}¢ çÎ¶¢§ü Îïx¢è ±¢ïã }¢ÜGU¢}¢ï Ú¢ãG¼ ã¢ïx¢¢ J Á¢¢ï ©S¢ ÐÚ §ü}¢¢Ý Hï
¥¢»æx¢ï ©Ý ÜïU çH²ï Ï¢¢ÎH ÜU¢ï ãGév}¢ Îïx¢¢ ¼¢ï ±¢ïã Ï¢ÚS¢Ýï Hx¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ
Á¢G}¢èÝ ÜU¢ï ãGév}¢ Îïx¢¢ ¼¢ï ¶ï¼è ©x¢ ¥¢»x¢è, Á¢¢ï ©S¢ï Ý }¢¢Ýïæx¢ï ©Ý ÜïU
Ð¢S¢ S¢ï Ó¢H¢ Á¢¢»x¢¢ ¼¢ï ±¢ïã ÜGUãG¼ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ã¢ï Á¢¢»æx¢ï, ¥¢ñÚ ¼ãè
ÎS¼ Úã Á¢¢»æx¢ï J ±èÚ¢Ýï }¢ï´ Á¢¢»x¢¢ ¼¢ï ±ã¢æ ÜïU ÎÈGUèÝï à¢ãÎ ÜUè
}¢çw¶²¢ïæ ÜUè ¼GÚãG ©S¢ ÜïU ã}¢Ú¢ã ã¢ï Hï´x¢ï J
¥H x¢GÚÁ¢G ! §S¢ çÜGUS}¢ ÜïU Ï¢ãé¼ S¢ï à¢¢ï’Ï¢Îï çÎ¶¢»x¢¢ J
ãGÜGUèÜGU¼ }¢ï´ ²ïã S¢Ï¢ Á¢¢Îê ã¢ïx¢¢, §S¢ çH²ï ©S¢ ÜïU ±ã¢æ S¢ï Á¢¢¼ï ãè H¢ïx¢¢ï´
ÜïU Ð¢S¢ ÜéUÀ Ý Úãïx¢¢ J »ïS¢ï ±vG¼ }¢ïæ }¢é„H}¢¢Ý çÁ¢GRïU wG¢éÎ¢ ÜUÚï´x¢ï
çÁ¢S¢ S¢ï ©Ý ÜUè |¢êÜU ± Œ²¢S¢ ¶Gy}¢ ã¢ï Á¢¢»x¢è J Ó¢¢HèS¢ çÎÝ }¢ï´ ¼}¢¢}¢
Á¢G}¢èÝ ÜU¢ x¢à¼ ÜUÚïx¢¢ }¢x¢Ú }¢vÜU» }¢é¥GÁGÁ¢G}¢¢ ¥¢ñÚ }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢
}¢ï´ Á¢Ï¢ |¢è Î¢ç¶GH ã¢ïÝ¢ Ó¢¢ãïx¢¢ çÈGUçÚà¼ï ©S¢ ÜU¢ }¢éæã ÈïUÚ Îï´x¢ï J çÈUÚ
Á¢Ï¢ ±¢ïã S¢¢Úè Îé‹²¢ }¢ï´ Í¢ê}¢ çÈUÚ ÜUÚ }¢éËÜïU à¢¢}¢ ÐãéæÓ¢ïx¢¢ ¼¢ï ©S¢ ±vG¼
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢ ÝéÁG¢êH ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J
„é±¢H : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢ ÜUÏ¢ ¥¢ñÚ ÜUã¢æ ÝéÁG¢êH ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï ?
…±¢Ï¢ : Á¢Ï¢ ÎÁÁ¢¢H ÜU¢ çÈGU¼Ý¢ ¥ÐÝè §ç‹¼ã¢ ÜU¢ï ÐãéæÓ¢ Ó¢éÜïUx¢¢ ¥¢ñÚ
²ïã }¢HªGÝ ¼}¢¢}¢ Îé‹²¢ }¢ï´ çÈUÚ ÜUÚ }¢éËÜïU à¢¢}¢ }¢ï´ ÐãéæÓ¢ïx¢¢ Á¢ã¢æ ¼}¢¢}¢
¥ãHï ¥GÚÏ¢ çS¢}¢Å ÜUÚ Á¢}¥G ã¢ï Ó¢éÜïU ã¢ï´x¢ï, ²ïã ¶GÏ¢èS¢ ©Ý S¢Ï¢ ÜU¢
}¢éãG¢S¢Ú¢ ÜUÚ Hïx¢¢ J ©Ý }¢ï´ Ï¢¢§üS¢ ãÁ¢G¢Ú Á¢æx¢Á¢ê }¢Îü ¥¢ñÚ »ÜU H¢¶
¥G¢ñÚ¼ïæ ã¢ï´x¢è J §S¢è ãG¢H¼ }¢ï´ ÜGUË¥G¢ Ï¢‹Î }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ï ¥Ó¢¢ÝÜU x¢GñÏ¢
S¢ï ¥¢±¢Á¢G ¥¢»x¢è çÜU Í¢Ï¢Ú¢¥¢ï Ýãè´ ÈGUÚ²¢Î ÚS¢ ¥¢ ÐãéæÓ¢¢ J ©S¢ ±vG¼
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §üGS¢¢ ¥¢S}¢¢Ý S¢ï Î¢ï çÈGUçÚà¼¢ï´ ÜïU ÐÚ¢ï´ ÐÚ ã¢‰¢
Ú¶ï Á¢GÎü Úæx¢ ÜU¢ Á¢¢ïÇG¢ Á¢GñÏ¢ï ¼Ý çÜU²ï ãé±ï çÝã¢²¼ ÝêÚ¢Ýè S¢êÚ¼ }¢ï´
çÎ}¢àÜGU ÜUè Á¢¢}¢ï¥G }¢çSÁ¢Î ÜïU à¢ÜGUèü }¢Ý¢Úï ÐÚ ÎèÝï }¢éãG}}¢Îè
ÜïU ãG¢çÜU}¢ ¥¢ñÚ §}¢¢}¢ï ¥G¢çÎH ± }¢éÁ¢çgÎï ç}¢ËH¼
ã¢ï ÜUÚ ÝéÁG¢êH ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J ±¢ïã S¢éÏãG ÜU¢ ±vG¼ ã¢ïx¢¢, Ý}¢¢…Gï ÈGU…í ÜïU çH²ï
§ÜGU¢}¢¼ ã¢ï Ó¢éÜUè ã¢ïx¢è, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢ãÎè
¥¢Ð S¢ï §}¢¢}¢¼ ÜUè ÎÚwG±¢S¼ ÜUÚï´x¢ï J ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢ãÎè ÜUè Ðéà¼ ÐÚ
ã¢‰¢ Ú¶ ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï : ¥¢x¢ï Ï¢ÉG¢ï Ý}¢¢…G ÐÉG¢¥¢ï çÜU ¼vÏ¢èÚ ¼é}ã¢Úï
ãè çH²ï ãé§ü ãñ J ãGéÁG¢êÚ ¼¢Á¢Î¢Úï ¥GÚÏ¢¢ï ¥GÁ¢}¢, S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï ¥G¢H}¢
ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éÜUÚü}¢ ãñ : “¼é}ã¢Ú¢ ãG¢H ÜñUS¢¢ ã¢ïx¢¢
Á¢Ï¢ ¼é}¢ }¢ï´ §ÏÝï }¢Ú²}¢ ÝéÁG¢êH ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Ú¢ §}¢¢}¢
¼é}¢ ãè }¢ï´ S¢ï ã¢ïx¢¢ J”
²¢’Ýè ¼é}ã¢Úè ©S¢ ±vG¼ ÜUè wG¢éà¢è ¥¢ñÚ ÈGUºG Ï¢²¢Ý S¢ï Ï¢¢ãÚ ãñ
çÜU MãGéËH¢ã ÝÏ¢è ± ÚS¢êH ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ¼é}¢ ÐÚ ©¼Úï´, ¼é}¢
}¢ï´ Úãï´, ¼é}ã¢Úï }¢é§GüÝ¢ï ²¢±Ú Ï¢Ýï´ ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Úï §}¢¢}¢ ÜïU ÐèÀï Ý}¢¢…G ÐÉGGï´ J
„é±¢H : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢ãÎè ÜU¢ñÝ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢ãÎè Ï¢¢Úã §}¢¢}¢¢ï´
}¢ï´ S¢Ï¢ S¢ï ¥¢ç¶GÚè §}¢¢}¢ ¥¢ñÚ ¶GHèÈGU¼éËH¢ã ãñ´ J
¥¢Ð ÜU¢ §S}¢ï çx¢Ú¢}¢è “}¢éãG}}¢Î” ±¢çHÎ S¢¢çãGÏ¢ ÜU¢ Ý¢}¢ “¥GÏÎéËH¢ã”
¥¢ñÚ ±¢çHÎ¢ S¢¢çãGÏ¢¢ ÜU¢ Ý¢}¢ “¥¢ç}¢Ý¢” ã¢ïx¢¢ J ¥¢Ð
çÝSÏ¢¼Ý S¢çÄ²Î ãGS¢Ýè, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²Î¼éÝ¢ Ï¢èÏ¢è ÈGU¢ç¼G}¢¢ Á¢GãÚ¢
ÜUè ¥¢ñH¢Î S¢ï ã¢ï´x¢ï, ¥¢ñÚ }¢¢ÎÚè çÚà¼¢ï´ }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
¥GÏÏ¢¢S¢ S¢ï |¢è ¥¢Ð ÜU¢ ÜéUÀ ¼¥GËHéÜGU
ã¢ïx¢¢ J Ó¢¢HèS¢ S¢¢H ÜUè ©G}¢í }¢ï´ ¥¢Ð ÜU¢ ÁG¢éãêÚ ã¢ïx¢¢, ¥¢Ð
ÜUè ç¶GH¢ÈGU¼ „¢¼ ²¢ ¥¢Æ ²¢ Ý± S¢¢H ã¢ïx¢è J §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢Ð ÜU¢
ç±S¢¢H ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢ ¥¢Ð
ÜUè Ý}¢¢…Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ÐÉGG¢»æx¢ï J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï çÚ±¢²¢¼ }¢ï´ ãñ çÜU Á¢Ï¢ ¼}¢¢}¢
¥GH¢}¢¢¼ï S¢éx¢GÚ¢ ±¢ÜGïU¥G ã¢ï Ó¢éÜïU´x¢è ¼¢ï ©S¢ ±vG¼ ÝS¢¢Ú¢ (§GüS¢¢§²¢ï´) ÜU¢
x¢GHÏ¢¢ ã¢ïx¢¢, M}¢ ± à¢¢}¢ ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ }¢é}¢¢çHÜïU §SH¢}¢, ãGÚ}¢ñÝ
à¢ÚèÈGñUÝ ÜïU §GH¢±¢ S¢Ï¢ }¢é„H}¢¢Ý¢ïæ ÜïU ã¢‰¢ S¢ï çÝÜUH Á¢¢»æx¢ï J
¼}¢¢}¢ Á¢G}¢èÝ çÈGUyÝ¢ ± ÈGUS¢¢Î S¢ï |¢Ú Á¢¢»x¢è, ©S¢ ±vG¼ ¥ÏÎ¢H
Ï¢çËÜU ¼}¢¢}¢ ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã S¢Ï¢ Á¢x¢ã S¢ï çS¢}¢Å
ÜUÚ ãGÚ}¢ñÝ à¢ÚèÈñGUÝ ÜU¢ï çãÁ¢Ú¼ ÜUÚ Á¢¢»æx¢ï ¥¢ñÚ S¢¢Úè Á¢G}¢èÝ ÜéUçÈGíU S¼¢Ý
ã¢ï Á¢¢»x¢è J Ú}¢Á¢G¢Ý à¢ÚèÈGU ÜU¢ }¢ãèÝ¢ ã¢ïx¢¢ J ¥ÏÎ¢H ¼G±¢ÈGïU
ÜU¢’Ï¢¢ }¢ï´ }¢„MÈGU ã¢ï´x¢ï ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢ãÎè |¢è
çÁ¢Ý ÜUè ©G}¢í }¢éÏ¢¢ÚÜU ©S¢ ±vG¼ Ó¢¢HèS¢ S¢¢H ã¢ïx¢è, ±ã¢æ ã¢ï´x¢ï J
¥¢ñçH²¢» çÜUÚ¢}¢ ©‹ãï´ ÐïãÓ¢¢Ý ÜUÚ ÎÚwG±¢S¼ï Ï¢ñ¥G¼
ÜUÚïæx¢ï, ¥¢Ð §‹ÜU¢Ú ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J ÎzG¥G¼Ý x¢GñÏ¢ S¢ï »ÜU ¥¢±¢Á¢G ¥¢»x¢è
“ ” ²ïã ¥ËH¢ã ÜU¢
¶GHèÈGU¢ }¢ãÎè ãñ, §S¢ ÜUè Ï¢¢¼ S¢éÝ¢ï ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ ãGév}¢ }¢¢Ý¢ï J ¥Ï¢
¼}¢¢}¢ ¥¢ñçH²¢» çÜUÚ¢}¢ ¥¢ñÚ ¥ãHï §SH¢}¢ ¥¢Ð ÜïU
ÎS¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU ÐÚ Ï¢ñ¥G¼ ÜUÚï´x¢ï J ¥¢Ð ±ã¢æ S¢ï S¢Ï¢ ÜU¢ï
¥ÐÝï ã}¢Ú¢ã Hï ÜUÚ }¢éËÜïU à¢¢}¢ ¼à¢ÚèÈGU Hï Á¢¢»æx¢ï J
„é±¢H : ²¢Á¢êÁ¢ ± }¢¢Á¢êÁ¢ ÜU¢ñÝ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ²¢Á¢êÁ¢ }¢¢Á¢êÁ¢, ²¢çÈGUS¢ çÏ¢Ý ÝêãG ÜUè ¥¢ñH¢Î }¢ï´ S¢ï
ÈGUS¢¢Îè x¢éÚ¢ñã ãñ´, ©Ý ÜUè ¼¢’Î¢Î Ï¢ãé¼ çÁ¢G²¢Î¢ ãñ, ±¢ïã Á¢G}¢èÝ }¢ï´ ÈGUS¢¢Î
ÜUÚ¼ï ‰¢ï ²ïã ¥Ä²¢}¢ï ÚÏ¢è¥G }¢ï´ çÝÜUH¼ï ‰¢ï ¶ïç¼²¢æ ¥¢ñÚ S¢çÏÁ¢G²¢æ S¢Ï¢
ÜéUÀ ¶¢ Á¢¢¼ï ‰¢ï, ¥¢Îç}¢²¢ï´ Ï¢çËÜU ÎçÚ‹Î¢ï´, ±ãGà¢è Á¢¢Ý±Ú¢ï´ Ï¢çËÜU
S¢¢æÐ¢ï´, çÏ¢ÓÀê¥¢ïæ ¼ÜU ÜU¢ï ¶¢ Á¢¢¼ï ‰¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ çS¢ÜU‹ÎÚ ÁG¢éH
ÜGUÚÝñÝ Á¢¢ï }¢¢ïç}¢Ýï S¢¢HïãG ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜïU }¢vGÏ¢êH
Ï¢‹Îï ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ Îé‹²¢ ÐÚ ãGév}¢Ú¢Ý ‰¢ï, H¢ïx¢¢ï´ Ýï ©Ý S¢ï ²¢Á¢êÁ¢ ± }¢¢Á¢êÁ¢
ÜUè çà¢ÜU¢²¼ ÜUè, Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ¥¢Ð Ýï ©Ý ÜUè ÎÚwG±¢S¼ ÐÚ
Ï¢é‹²¢Î ¶éÎ±¢§ü J Á¢Ï¢ Ð¢Ýè ¼ÜU ÐãéæÓ¢ x¢§ü ¼¢ï çÐÍ¢H¢» ãé±ï ¼¢æÏ¢ï S¢ï
Ð‰ƒÚ Á¢}¢¢» x¢» ¥¢ñÚ H¢ïãï ÜïU ¼wG¼ï ªÐÚ ÝèÓ¢ï Ó¢éÝ ÜUÚ ©Ý ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý
HÜUÇGè ¥¢ñÚ ÜU¢ï§H¢ |¢Ú±¢ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ¥¢x¢ Îï Îè, §S¢è ¼GÚãG ²ïã Îè±¢Ú
Ðã¢ÇG ÜUè Ï¢éH‹Îè ¼ÜU ªæÓ¢è ÜUÚ Îè x¢§ü ¥¢ñÚ ªÐÚ S¢ï çÐÍ¢H¢ ãé±¢ ¼¢æÏ¢¢
Îè±¢Ú }¢ïæ çÐH¢ çÎ²¢ x¢²¢ ²ïã S¢Ï¢ ç}¢H ÜUÚ »ÜU §ç‹¼ã¢§ü S¢wG¼ çÁ¢S}¢
ã¢ï x¢²¢ J ©S¢ ÜUè Ó¢¢ïÇG¢§ü S¢¢Æ x¢Á¢G ãñ ¥¢ñÚ H}Ï¢¢§ü ÇïÉG S¢¢ï ÈGUÚS¢æx¢ J
à¢ãÝà¢¢ãï ¥Ï¢Ú¢Ú, à¢ÈGUè»G Ú¢ïÁ¢Gï à¢é}¢¢Ú, Î¢ï ¥G¢H}¢ ÜïU }¢¢çHÜU¢ï }¢éwG¼¢Ú,
çÏ¢ §çÁGÝ ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú x¢GñÏ¢¢ï´ ÐÚ ¶GÏ¢ÚÎ¢Ú, Á¢Ý¢Ï¢ï ¥ãG}¢Îï }¢éwG¼¢Ú
ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï ±¢H¢ ¼Ï¢¢Ú ãñ çÜU : ²¢Á¢êÁ¢ ± }¢¢Á¢êÁ¢
Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ §S¢ Îè±¢Ú ÜU¢ï ¼¢ïÇG¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ çÎÝ |¢Ú }¢ïãGÝ¼ ÜUÚ¼ï ãñ´, Á¢Ï¢
©S¢ ÜïU ¼¢ïÇGÝï Üï ÜGUÚèÏ¢ ã¢ï¼ï ãñ´ ¼¢ï ©Ý }¢ï´ S¢ï ÜU¢ï§ü ÜUã¼¢ ãñ çÜU ¥Ï¢
Ó¢H¢ï ! Ï¢¢ÜGUè ÜUH ¼¢ïÇGï´x¢ï J ÎêS¢Úï Ú¢ïÁ¢G Á¢Ï¢ ¥¢¼ï ãñ´ ¼¢ï ±¢ïã Îè±¢Ú
Ï¢ ãGév}¢ï §H¢ãè ÐãHï S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ }¢Á¢GÏ¢ê¼ ã¢ï Ó¢éÜUè ã¢ï¼è ãñ J
çÈUÚ Á¢Ï¢ ©Ý ÜïU wG¢éMÁ¢ ÜU¢ ±vG¼ ¥¢»x¢¢ ¼¢ï ©Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU ÜUãÝï
±¢H¢ ÜUãïx¢¢ ¥Ï¢ Ó¢H¢ï ! Ï¢¢ÜGUè Îè±¢Ú ÜUH ¼¢ïÇGï´x¢ï J
Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï , ( )“ ” ÜUãÝï ÜU¢ ÈGU¢§Î¢ ²ïã ã¢ïx¢¢ çÜU ©S¢
çÎÝ ÜUè }¢ïãGÝ¼ Ú¢»x¢¢æ Ýãè´ Á¢¢»x¢è ¥¢ñÚ ¥x¢Hï Ú¢ïÁ¢G ©‹ãï´ Îè±¢Ú
©¼Ýè ãè ÅêÅè ãé§ü ç}¢Hïx¢è çÁ¢¼Ýè x¢éÁ¢Gà¼¢ Ú¢ïÁ¢G ¼¢ïÇG x¢» ‰¢ï J ¥Ï¢
±¢ïã Ï¢¢ãÚ çÝÜUH ¥¢»æx¢ï J

„é±¢H : ²¢Á¢êÁ¢ }¢¢Á¢êÁ¢ ÜU¢ wG¢éMÁ¢ ÜUÏ¢ ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : ÜGUyHï ÎÁÁ¢¢H ÜïU Ï¢¢’Î Á¢Ï¢ H¢ïx¢ ¥}Ý¢ï ¥}¢¢Ý ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è
Ï¢S¢Ú ÜUÚ Úãï ã¢ï´x¢ï ¼¢ï ©S¢ ±vG¼ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢ ÜU¢ï
ãGév}¢ï §H¢ãè ã¢ïx¢¢ çÜU }¢é„H}¢¢Ý¢ïæ ÜU¢ï ÜU¢ïãï yG¢êÚ ÐÚ Hï Á¢¢»æ, §S¢ çH²ï çÜU
¥Ï¢ ÜéUÀ »ïS¢ï H¢ïx¢ Á¢G¢çãÚ çÜU²ï Á¢¢»æx¢ï çÁ¢Ý S¢ï HÇGÝï ÜUè çÜUS¢è ÜU¢ï
¼G¢ÜGU¼ Ýãè´ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï ¥¢Ð H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï Hï ÜUÚ ÜGUË¥G» yG¢êÚ ÐÚ
¼à¢ÚèÈGU Hï Á¢¢»æx¢ï, §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ²¢Á¢êÁ¢ }¢¢Á¢êÁ¢ Á¢G¢çãÚ ã¢ï´x¢ï, ©Ý ÜUè
¼¢’Î¢Î §¼Ýè çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ïx¢è çÜU ©Ý ÜUè ÐãHè Á¢}¢¢¥G¼ Á¢Ï¢ Ï¢ãGèÚ»
¼GÏ¢çÚ²¢ ÐÚ S¢ï (çÁ¢S¢ ÜU¢ yG¢êH ÎS¢ }¢èH ã¢ïx¢¢) x¢éÁ¢GÚïx¢è ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ S¢¢Ú¢
Ð¢Ýè Ðè ÜUÚ §S¢ ¼GÚãG S¢é¶¢ Îïx¢è çÜU Á¢Ï¢ ÎêS¢Úè Á¢}¢¢¥G¼ ±ã¢æ ¥¢»x¢è
¼¢ï ÜUãïx¢è çÜU ²ã¢æ ÜU|¢è Ð¢Ýè ‰¢¢ ãè Ýãè´ J x¢GÚÁ¢G ²ïã H¢ïx¢ ãÚ ¼GÚÈGU ÈñUH
ÜUÚ çÈGUy¢Ý¢ ± ÈGUS¢¢Î ¥¢ñÚ ÜGUyH¢ï x¢G¢Ú¼ Ï¢ÚÐ¢ ÜUÚï´x¢ï J çÈUÚ Á¢Ï¢ Îé‹²¢ }¢ï´
ÜGUyH¢ï x¢G¢Ú¼ ÜUÚ Ó¢éÜïU´x¢ï ¼¢ï ÜUãï´x¢ï çÜU Á¢G}¢èÝ ±¢H¢ï´ ÜU¢ï ¼¢ï ÜGUyH ÜUÚ
çH²¢, ¥¢¥¢ï ! ¥Ï¢ ¥¢S}¢¢Ý ±¢H¢ï´ ÜU¢ï |¢è ÜGUyH ÜUÚ Îï´ J ²ïã ÜUã ÜUÚ
¥ÐÝï ¼èÚ ¥¢S}¢¢Ý ÜUè ¼GÚÈGU ÈïGU´ÜïU´x¢ï J wG¢éÎ¢ ÜUè ÜéUGÎÚ¼ S¢ï ©Ý ÜïU
¼èÚ ªÐÚ S¢ï wG¢êÝ ¥¢HêÎ çx¢Úï´x¢ï J ²ïã S¢}¢Û¢ï´x¢ï çÜU ¥¢S}¢¢Ý ±¢Hï |¢è
ãH¢ÜU ã¢ï x¢» J
§{Ú ²ïã ¥ÐÝè ãGÚÜU¼¢ï´ }¢ï´ }¢àxG¢êH ã¢ï´x¢ï ¥¢ñÚ ±ã¢æ Ðã¢ÇG ÐÚ
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢ ¥ÐÝï S¢¢ç‰¢²¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ }¢ãGS¢êÚ ã¢ï´x¢ï J
}¢ãGS¢êÚèÝ }¢ï´ ÜGUãG¼ ÜU¢ ¥G¢H}¢ ²ïã ã¢ïx¢¢ çÜU ©Ý ÜïU ÝÁG¢ÎèÜU x¢¢» ÜïU
S¢Ú ÜUè ±¢ïã ±vG¥G¼ ã¢ïx¢è Á¢¢ï ¥¢Á¢ S¢¢ñ ¥àÚçÈGU²¢ï´ ÜUè Ýãè´ J ©S¢
±vG¼ S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢ ¥ÐÝï ãG±¢çÚ²¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ §S¢ }¢éS¢èÏ¢¼
S¢ï ÀéÅÜU¢Úï ÜUè Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï, §S¢ ÐÚ ¥ËH¢ã ²¢Á¢êÁ¢
}¢¢Á¢êÁ¢ ÜUè x¢ÎüÝ¢ïæ }¢ï´ »ÜU çÜGUS}¢ ÜïU ÜUèÇGï ÐñÎ¢ ÜUÚ Îïx¢¢ çÁ¢S¢ ÜïU S¢Ï¢Ï¢
»ÜU ãè Ú¢¼ }¢ï´ ±¢ïã S¢Ï¢ ãH¢ÜU ã¢ï Á¢¢»æx¢ï J
„é±¢H : ²¢Á¢êÁ¢ }¢¢Á¢êÁ¢ ÜïU ãH¢ÜU ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢’Î v²¢ ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : ©Ý ÜïU }¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î Á¢Ï¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢
¥¢ñÚ ©Ý ÜïU ¥SãG¢Ï¢ Ðã¢ÇG S¢ï ©¼Úïæx¢ï ¼¢ï Îï¶ïæx¢ï çÜU ¼}¢¢}¢ Á¢G}¢èÝ ©Ý ÜUè
H¢à¢¢ï´ ¥¢ñÚ Ï¢ÎÏ¢ê S¢ï |¢Úè ÐÇGè ãñ J ãGœ¢¢ çÜU »ÜU Ï¢¢çHà¼ Á¢G}¢èÝ |¢è
¶G¢Hè Ý ã¢ïx¢è, ¥¢Ð ¥ÐÝï ã}¢Ú¢çã²¢ïæ ÜïU S¢¢‰¢ çÈUÚ Îé¥G¢
ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J ¥ËH¢ã »ÜU S¢wG¼ ¥¢æ{è ¥¢ñÚ »ÜU ¶G¢S¢ çÜGUS}¢
ÜïU ÐÚ‹Îï |¢ïÁ¢ïx¢¢ J ±¢ïã ©Ý ÜUè H¢à¢¢ï´ ÜU¢ï Á¢ã¢æ ¥ËH¢ã Ó¢¢ãïx¢¢
ÈïU´ÜU ¥¢»æx¢ï ¥¢ñÚ ©Ý ÜïU ¼èÚ¢ï ¼ÚÜUà¢ ÜU¢ï }¢é„H}¢¢Ý S¢¢¼ Ï¢ÚS¢ ¼ÜU
Á¢H¢»æx¢ï, çÈUÚ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î Ï¢¢çÚà¢ ã¢ïx¢è çÁ¢S¢ S¢ï Á¢G}¢èÝ çÏ¢ËÜéUH
ã}¢±¢Ú ã¢ï Á¢¢»x¢è J ¥¢ñÚ Á¢G}¢èÝ ÜU¢ï ãGév}¢ ã¢ïx¢¢ çÜU ¥ÐÝè Ï¢ÚÜU¼ï´ ©x¢H
Îï ¼¢ï ²ïã ãG¢H¼ ã¢ïx¢è çÜU ¥Ý¢Ú §¼Ýï Ï¢ÇGï Ï¢ÇGï ÐñÎ¢ ã¢ï´x¢ï çÜU »ÜU ¥Ý¢Ú
S¢ï »ÜU Á¢}¢¢¥G¼ ÜU¢ ÐïÅ |¢Úïx¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU çÀËÜïU ÜïU S¢¢» }¢ï´ ÎS¢
¥¢Î}¢è Ï¢ñÆï´x¢ï ¥¢ñÚ Îê{ }¢ïæ Ï¢ÚÜU¼ ²ïã ã¢ïx¢è çÜU »ÜU ªæÅÝè ÜU¢ Îê{
Á¢}¢¢¥G¼ ÜU¢ï ÜU¢ÈGUè ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ »ÜU x¢¢» ÜU¢ Îê{ ÜGUÏ¢èHï |¢Ú ÜU¢ï ¥¢ñÚ
»ÜU Ï¢ÜUÚè ÜU¢ ¶G¢ÝÎ¢Ý |¢Ú ÜU¢ï çÜUÈGU¢²¼ ÜUÚïx¢¢ J
„é±¢H : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §üGS¢¢ ÜUÏ¢ ¼ÜU Îé‹²¢ }¢ï´ çÜGU²¢}¢
ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï ?
…±¢Ï¢ : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢ Ó¢¢HèS¢ S¢¢H ¼ÜU Á¢G}¢èÝ }¢ï´
§}¢¢}¢¼ï ÎèÝ ± ãGéÜêU}¢¼ï ¥GÎH ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J §S¢ }¢ïæ S¢¢¼ S¢¢H ÎÁÁ¢¢H ÜUè
ãH¢ÜU¼ ÜïU Ï¢¢’Î ÜïU ãñ´ J §Ý ãè }¢ïæ ¥¢Ð çÝÜU¢ãG ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï,
¥¢Ð ÜUè ¥¢ñH¢Î |¢è ã¢ïx¢è J ãGéÁG¢êÚ ¼¢Á¢Î¢Úï }¢ÎèÝ¢, Ú¢ãG¼ï
ÜGUËÏ¢¢ï S¢èÝ¢, S¢¢çãGÏ¢ï }¢é¥Gœ¢GÚ ÐS¢èÝ¢, Ï¢¢§GS¢ï ÝéÁG¢êHï S¢ÜUèÝ¢
ÜïU }¢Á¢G¢Úï ¥vGÎS¢ ÐÚ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï ÜUÚ S¢H¢}¢ ¥GÁ¢Gü
ÜUÚï´x¢ï J ÜGUÏ¢íï ¥‹±Ú S¢ï S¢H¢}¢ ÜU¢ Á¢±¢Ï¢ ¥¢»x¢¢ J çÈUÚ Ú¢ñãG¢ ÜïU Ú¢S¼ï S¢ï
ãGÁ¢ ²¢ ©G}¢Úã ¥Î¢ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢Ð ç±S¢¢H
ÈGUÚ}¢¢ Á¢¢»æx¢ï, }¢é„H}¢¢Ý ©Ý ÜUè ¼Á¢ãèÁ¢G ÜUÚï´x¢ï, ÝãH¢»æx¢ï, wG¢éàÏ¢ê
Hx¢¢»æx¢ï, ÜUÈGUÝ Îï´x¢ï, Ý}¢¢…G ÐÉGGï´x¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï Œ²¢Úï ¥¢ÜGU¢ ± }¢¢ñH¢,
ãGéÁG¢êÚ S¢çÄ²ÎéH ¥ç}Ï¢²¢ ÜïU ÐãHê» }¢éÏ¢¢ÚÜU }¢ï´,
x¢é}Ï¢Îï ¶GÁ¢GÚ¢ ÜïU S¢¢» }¢ï´ ¥¢Ð ÎzGÝ çÜU²ï Á¢¢»æx¢ï J
„é±¢H : {é±¢æ ÜUÏ¢ Á¢G¢çãÚ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ ¥S¢Ú v²¢ ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GüS¢¢ ÜUè ±ÈGU¢¼ ÜïU Ï¢¢’Î ÜGUÏ¢èH»
ÜGUãG¼G¢Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU à¢wGS¢ Á¢ãÁ¢¢ã Ý¢}¢ ÜïU ¥¢Ð ÜïU ¶GHèÈGU¢
ã¢ï´x¢ï, Á¢¢ï çÜU ²}¢Ý ÜïU ÚãÝï ±¢Hï ã¢ï´x¢ï, ©Ý ÜïU Ï¢¢’Î Ó¢‹Î Ï¢¢Îà¢¢ã ¥¢ñÚ
ã¢ï´x¢ï çÁ¢Ý ÜïU ¥GãÎ }¢ï´ çÈUÚ S¢ï ÜéUÈGí ¢ï Á¢ã¢H¼ ÜU¢ Î¢ñÚ Î¢ñÚ¢ ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J
§S¢è ¥S¢Ý¢ }¢ï´ »ÜU }¢ÜU¢Ý }¢x¢GçÚÏ¢ }¢ï´ ¥¢ñÚ »ÜU }¢à¢çÚÜGU }¢ïæ Á¢ã¢æ
}¢éç‹ÜUÚèÝï ¼vGÎèÚ Úã¼ï ã¢ï´x¢ï Á¢G}¢èÝ }¢ï´ {æS¢ Á¢¢»x¢¢ J §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î
¥¢S}¢¢Ý S¢ï {é±¢æ Ýé}¢êÎ¢Ú ã¢ïx¢¢ çÁ¢S¢ S¢ï ¥¢S}¢¢Ý S¢ï Á¢G}¢èÝ ¼ÜU ¥æ{ïÚ¢
ã¢ï Á¢¢»x¢¢, ²ïã ¥æ{ïÚ¢ Ó¢¢HèS¢ Ú¢ïÁ¢G ¼ÜU Úãïx¢¢, §S¢ S¢ï }¢é„H}¢¢Ý
ÁG¢éÜU¢}¢ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ã¢ï Á¢¢»æx¢ï Á¢Ï¢ çÜU ÜU¢çÈGUÚ¢ïæ ¥¢ñÚ }¢éÝ¢çÈGUÜGU¢ï´ ÐÚ Ï¢ï
ã¢ïà¢è ¼G¢Úè ã¢ï Á¢¢»x¢è, Ï¢¢’Á¢G »ÜU çÎÝ ÜïU Ï¢¢’Î, Ï¢¢’Á¢G Î¢ï çÎÝ ¥¢ñÚ
Ï¢¢’Á¢G ¼èÝ çÎÝ ÜïU Ï¢¢’Î ã¢ïà¢ }¢ï´ ¥¢»æx¢ï, çÈUÚ }¢x¢GçÚÏ¢ S¢ï ¥¢zG¼¢Ï¢
yG¢éHê¥G ã¢ïx¢¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥GH¢}¢¢¼ï çÜGU²¢}¢¼, çãGS„¢ : 5, „. 292)
„é±¢H : S¢êÚÁ¢ }¢x¢GçÚÏ¢ S¢ï ÜñUS¢ï yG¢éHê¥G ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ¥¢zG¼¢Ï¢ Ï¢¢Úx¢¢ãï §H¢ãè }¢ï´ S¢Á¢Î¢ ÜUÚ ÜïU §ÁGÝï
yG¢éHê¥G Ó¢¢ã¼¢ ãñ, Á¢Ï¢ §Á¢¢Á¢G¼ ç}¢H¼è ãñ ¼Ï¢ yG¢éHê¥G ã¢ï¼¢ ãñ J ÜéUGÏ¢ïü
çÜGU²¢}¢¼ }¢ï´ Á¢Ï¢ ¥¢zG¼¢Ï¢ ãGSÏ¢ï }¢¢’}¢êH yG¢éHê¥G ÜUè §Á¢¢Á¢G¼ Ó¢¢ãïx¢¢ ¼¢ï
§Á¢¢Á¢G¼ Ý ç}¢Hïx¢è ¥¢ñÚ ãGév}¢ ã¢ïx¢¢ çÜU ±¢ÐS¢ Á¢¢, ±¢ïã ±¢ÐS¢ ã¢ï
Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î }¢¢ãï çÁ¢GH çãGÁÁ¢¢ }¢ï´ ²¢ñ}¢ï ÝãÚ ÜïU Ï¢¢’Î Ú¢¼
§S¢ ÜGUÎÚ H}Ï¢è ã¢ï Á¢¢»x¢è çÜU Ï¢ÓÓ¢ï çÓ¢ËH¢ ©Æï´x¢ï J }¢éS¢¢çÈGUÚ ¼æx¢ çÎH
¥¢ñÚ }¢±ïà¢è Ó¢Ú¢x¢¢ã ÜïU çH²ï Ï¢ï ÜGUÚ¢Ú ã¢ï Á¢¢»æx¢ï J ²ã¢æ ¼ÜU çÜU H¢ïx¢ Ï¢ï
Ó¢ñÝè ÜUè ±Áã S¢ï Ý¢H¢ ± Á¢G¢Úè ÜUÚï´x¢ï ¥¢ñÚ ¼¢ñÏ¢¢ ¼¢ñÏ¢¢ ÐéÜU¢Úï´x¢ï, ¥¢ç¶GÚ
¼èÝ Ó¢¢Ú Ú¢¼ ÜUè ç}¢vGÎ¢Ú ÎÚ¢Á¢G ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢zG¼¢Ï¢ }¢x¢GçÚÏ¢ S¢ï
§…Gç¼GÚ¢Ï¢ ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ Ó¢¢æÎ x¢íãÝ ÜUè }¢¢çÝ‹Î ‰¢¢ïÇGè Ú¢ïà¢Ýè ÜïU S¢¢‰¢
çÝÜUHïx¢¢ ¥¢ñÚ çÝSÈGU ¥¢S}¢¢Ý ¼ÜU ¥¢ ÜUÚ H¢ñÅ Á¢¢»x¢¢ J ¥¢ñÚ Á¢¢çÝÏ¢ï
}¢x¢GçÚÏ¢ xG¢éMÏ¢ ã¢ïx¢¢ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î çÈUÚ }¢à¢çÚÜGU S¢ï yG¢éHê¥G ãé±¢ ÜUÚïx¢¢ J
§S¢ çÝà¢¢Ýè ÜïU Á¢G¢çãÚ ã¢ï¼ï ãè ¼¢ñÏ¢¢ ÜU¢ ÎÚ±¢Á¢G¢ Ï¢‹Î ã¢ï Á¢¢»x¢¢ ÜU¢çÈGUÚ
¥ÐÝï ÜéUÈGí S¢ï ²¢ x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ¥ÐÝï x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚÝ¢ |¢è Ó¢¢ãïx¢¢ ¼¢ï
¼¢ñÏ¢¢ ÜGUÏ¢êH Ý ã¢ïx¢è ¥¢ñÚ ©S¢ ±vG¼ çÜUS¢è ÜU¢ §SH¢}¢ H¢Ý¢ ÜGU¢çÏ¢Hï
ÜGUÏ¢êH Ý ã¢ïx¢¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥GH¢}¢¢¼ï çÜGU²¢}¢¼, çãGS„¢ : 5, „. 292)
„é±¢H : v²¢ ãñ ¥¢ñÚ ²ïã ÜUÏ¢ çÝÜUHïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : ¥GÁ¢èÏ¢ à¢vH ÜU¢ »ÜU Á¢¢Ý±Ú ã¢ïx¢¢ Á¢¢ï ÜU¢ïãï S¢ÈGU¢
S¢ï Ï¢Ú ¥¢}¢Î ã¢ï ÜUÚ ¼}¢¢}¢ à¢ãÚ¢ï´ }¢ï´ Ï¢ãé¼ Á¢ËÎ çÈUÚïx¢¢ ¥¢ñÚ »ïS¢è ¼ïÁ¢Gè
S¢ï Î¢ñÚ¢ ÜUÚïx¢¢ çÜU ÜU¢ï§ü |¢¢x¢Ýï ±¢H¢ §S¢ S¢ï Ý Ï¢Ó¢ S¢ÜïUx¢¢ J ÈGUS¢¢ãG¼ ÜïU
S¢¢‰¢ ÜUH¢}¢ ÜUÚïx¢¢ ¥¢ñÚ Ï¢ …GÏ¢¢Ýï ÈGU„èãG ÜUãïx¢¢ “ ”
²ïã }¢¢ïç}¢Ý ãñ ¥¢ñÚ ²ïã ÜU¢çÈGUÚ ãñ J ©S¢ ÜïU »ÜU ã¢‰¢ }¢ïæ ãGÁ¢GÚ¼ï
S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢êS¢¢ ÜU¢ ¥GS¢¢ ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
S¢éHñ}¢¢Ý ÜUè ¥æx¢êÆè ã¢ïx¢è J ¥GS¢ï S¢ï ãÚ }¢é„H}¢¢Ý ÜUè Ðïà¢¢Ýè
ÐÚ »ÜU ÝêÚ¢Ýè ¶G¼G Ï¢Ý¢»x¢¢, çÁ¢S¢ S¢ï çS¢²¢ã Ó¢ïãÚ¢ ÝêÚ¢Ýè ã¢ï Á¢¢»x¢¢
¥¢ñÚ ¥æx¢êÆè S¢ï ãÚ ÜU¢çÈGUÚ ÜUè Ðïà¢¢Ýè ÐÚ çS¢²¢ã }¢¢ïãÚ Hx¢¢»x¢¢, çÁ¢S¢
S¢ï ©S¢ ÜU¢ Ó¢ïãÚ¢ Ï¢ï Ú¢ïÝÜGU ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J ©S¢ ±vG¼ ¼}¢¢}¢ }¢é„H}¢¢Ý ±
ÜU¢çÈGUÚ »’H¢çÝ²¢ Á¢G¢çãÚ ã¢ï´x¢ï J ²ïã ¥GH¢}¢¼ ÜU|¢è |¢è Ý Ï¢ÎHïx¢è J Á¢¢ï
ÜU¢çÈGUÚ ãñ ãÚçx¢Á¢G §ü}¢¢Ý Ý H¢»x¢¢ ¥¢ñÚ Á¢¢ï }¢é„H}¢¢Ý ãñ ã}¢ïà¢¢ §ü}¢¢Ý
ÐÚ ÜGU¢§}¢ Úãïx¢¢ J ¥¢zG¼¢Ï¢ ÜïU }¢x¢GçÚÏ¢ S¢ï yG¢éHê¥G ã¢ïÝï ÜïU ÎêS¢Úï Ú¢ïÁ¢G H¢ïx¢
§S¢è ±¢çÜGU»G ÜU¢ Ó¢Ó¢¢ü ÜUÚÝï }¢ï´ }¢àxG¢êH ã¢ï´x¢ï çÜU ¥Ó¢¢ÝÜU ÜU¢ïãï S¢ÈGU¢
Á¢GË¢Á¢GHï S¢ï ÈUÅ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ²ïã Á¢¢Ý±Ú çÝÜUHïx¢¢ J ÐãHï ²}¢Ý }¢ï´
çÈUÚ ÝÁÎ }¢ïæ Á¢G¢çãÚ ã¢ï ÜUÚ x¢G¢§Ï¢ ã¢ï Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ¼èS¢Úè Ï¢¢Ú }¢vÜU»
}¢é¥GÁGÁ¢G}¢¢ }¢ï´ Á¢G¢çãÚ ã¢ïx¢¢ J
„é±¢H : §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î çÈUÚ v²¢ ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : Á¢Ï¢ çÜGU²¢}¢¼ ÜGU¢§}¢ ã¢ïÝï }¢ï´ çS¢ÈGüU Ó¢¢HèS¢ S¢¢H Úã Á¢¢»æx¢ï,
»ÜU wG¢éàÏ¢êÎ¢Ú Æ‹Çè ã±¢ Ó¢Hïx¢è Á¢¢ï H¢ïx¢¢ï´ ÜUè Ï¢x¢GH¢ï´ ÜïU ÝèÓ¢ï S¢ï
çÝÜUHïx¢è J çÁ¢S¢ ÜU¢ ¥S¢Ú ²ïã ã¢ïx¢¢ ÜUè }¢é„H}¢¢Ý ÜUè MãG ÜGUÏÁ¢G ã¢ï
Á¢¢»x¢è ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ÜU¢ï§ü ¥ãHï §ü}¢¢Ý ¥ãHï ¶GñÚ Ý ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ
ãè ÜU¢çÈGUÚ Úã Á¢¢»æx¢ï, ÜéUzGÈGU¢Úï ãGÏ¢à¢¢ ÜU¢ x¢GHÏ¢¢ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ©Ý ÜUè
S¢Ë¼GÝ¼ ã¢ïx¢è J ãGévÜU¢}¢ ÜU¢ ÁG¢éË}¢ ¥¢ñÚ çÚ¥G¢²¢ ÜUè »ÜU ÎêS¢Úï ÐÚ ÎS¼
ÎÚ¢Á¢Gè ÚzG¼¢ ÚzG¼¢ Ï¢ÉG Á¢¢»x¢è, Ï¢é¼ ÐÚS¼è ¥G¢}¢ ã¢ïx¢è ¥¢ñÚ ÜGUãG¼ ¥¢ñÚ
±Ï¢¢ ÜU¢ ÁG¢éãêÚ ã¢ïx¢¢ J ©S¢ ±vG¼ }¢éËÜïU à¢¢}¢ }¢ï´ ÜéUÀ ¥}Ý ã¢ïx¢¢, Îèx¢Ú
}¢é}¢¢çHÜU ÜïU H¢ïx¢ ¥ãH¢ï §G²¢H S¢}¢ï¼ }¢éËÜïU à¢¢}¢ ÜU¢ï Ú±¢Ý¢ ã¢ï´x¢ï J
§S¢è ¥S¢Ý¢ }¢ï´ »ÜU Ï¢ÇGè ¥¢x¢ Á¢éÝêÏ¢ S¢ï Ýé}¢êÎ¢Ú ã¢ïx¢è J ±¢ïã ©Ý ÜU¢
¼¥G¢ÜéUGÏ¢ ÜUÚïx¢è, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ±¢ïã à¢¢}¢ }¢ï´ ÐãéæÓ¢ Á¢¢»æx¢ï J çÈUÚ ±¢ïã
¥¢x¢ x¢G¢§Ï¢ ã¢ï Á¢¢»x¢è J ²ïã Ó¢¢HèS¢ S¢¢H ÜU¢ Á¢G}¢¢Ý¢ »ïS¢¢ x¢éÁ¢GÚïx¢¢ çÜU
§S¢ }¢ï´ çÜUS¢è ÜïU ¥¢ñH¢Î Ý ã¢ïx¢è J ²¢’Ýè Ó¢¢HèS¢ S¢¢H S¢ï ÜU}¢ ©G}¢í ÜU¢
ÜU¢ï§ü Ý ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ Îé‹²¢ }¢ï´ ÜU¢çÈGUÚ ãè ÜU¢çÈGUÚ ã¢ï´x¢ï J ¥ËH¢ã
ÜUãÝï ±¢H¢ ÜU¢ï§ü Ý ã¢ïx¢¢ çÜU ¥Ó¢¢ÝÜU Á¢é}¢é¥G¢ ÜïU Ú¢ïÁ¢G Á¢¢ï çÜU ²¢ñ}¢ï
¥G¢à¢êÚ¢ (²¢’Ýè ÎS¢ }¢éãGÚü}¢éH ãGÚ¢}¢) |¢è ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ H¢ïx¢ ¥ÐÝï ¥ÐÝï
ÜU¢}¢¢ï´ }¢ï´ }¢àxG¢êH ã¢ï´x¢ï çÜU S¢éÏãG ÜïU ±vG¼ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ãGÁ¢GÚ¼ï
S¢çÄ²ÎéÝ¢ §SÚ¢ÈGUèH ÜU¢ï S¢êÚ ÈêæUÜUÝï ÜU¢ ãGév}¢ Îïx¢¢ ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ¢ïæ
ÐÚ çÜGU²¢}¢¼ ÜGU¢§}¢ ã¢ïx¢è J
ãGàÚ¢ï ÝàÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : ãGàÚ¢ï ÝàÚ ± }¢¥G¢Î çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ãGàÚ, ÝàÚ, }¢¥G¢Î, ²¢ñ}¢ï Ï¢¥GS¢, ²¢ñ}¢ï Ýéà¢êÚ, S¢¢¥G¼, S¢Ï¢
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU Ý¢}¢ ãñæ J çÁ¢S¢ ¼GÚãG Îé‹²¢ }¢ï´ ãÚ Ó¢è…G §ÝçÈGUÚ¢Îè ¼GÚèÜGïU S¢ï
ÈGUÝ¢ ã¢ï¼è ¥¢ñÚ ç}¢Å¼è Úã¼è ãñ »ïS¢ï ãè Îé‹²¢ ÜUè |¢è »ÜU ©G}¢í ãñ Á¢¢ï
¥ËH¢ã ÜïU §GË}¢ }¢ï´ }¢éÜGUÚüÚ ãñ, §S¢ ÜïU ÐêÚ¢ ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢’Î »ÜU
çÎÝ »ïS¢¢ ¥¢»x¢¢ çÜU ¼}¢¢}¢ ÜU¢§Ý¢¼ ÈGUÝ¢ ã¢ï Á¢¢»x¢è §S¢è ÜU¢ï çÜGU²¢}¢¼
ÜUã¼ï ãñ´ J ©S¢ ±vG¼ ©S¢ »ÜU ¥ËH¢ã ÜïU çS¢±¢ ÎêS¢Ú¢ ÜU¢ï§ü Ý
ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ±¢ïã ¼¢ï ã}¢ïà¢¢ S¢ï ãñ ¥¢ñÚ ã}¢ïà¢¢ Úãïx¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ãGGàÚ¢ï ÝàÚ, çãGS„¢ : 5, „. 294)
„é±¢H : §S¢ ¥GÜGUèÎï ÐÚ §ü}¢¢Ý H¢Ý¢ çÜUS¢ ãGÎ ¼ÜU Á¢GMÚè ãñ ?
…±¢Ï¢ : ãGàÚ¢ï ÝàÚ ÐÚ §ü}¢¢Ý H¢Ý¢ §SH¢}¢ ÜïU Ï¢é‹²¢Îè ¥GÜGU¢§Î }¢ï´ S¢ï
»ÜU ¥ã}¢ ¥GÜGUèÎ¢ ãñ J §S¢ ÐÚ §ü}¢¢Ý H¢» çÏ¢x¢GñÚ ¥¢Î}¢è ãÚçx¢Á¢G
}¢é„H}¢¢Ý Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ J ²ïã ¥GÜGUèÎ¢ §S¢ ÜGUÎÚ Á¢GMÚè ãñ çÜU §S¢
¥GÜGUèÎï ÜïU çÏ¢x¢GñÚ §‹S¢¢Ý x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ÐêÚè ¼GÚãG Ý Ï¢Ó¢ S¢ÜU¼¢ ãñ Ý §GÏ¢¢Î¼
}¢ï´ }¢à¢vGÜGU¼ ©Æ¢ S¢ÜU¼¢ ãñ Ý Á¢¢Ý¢ï }¢¢H ÜéUGÚÏ¢¢Ý ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãñ J
Îé‹²¢±è S¢Á¢G¢ ÜU¢ ¶G¢ñÈGU ²¢ Ï¢ÎÝ¢}¢è ÜU¢ ÇÚ ©S¢è ±vG¼ ¼ÜU ¥¢Î}¢è ÜU¢ï
Á¢é}¢ü S¢ï Ï¢¢Á¢G Ú¶ S¢ÜU¼¢ ãñ Á¢Ï¢ ¼ÜU çÜU ©S¢ ÜïU Á¢G¢çãÚ ã¢ï Á¢¢Ýï ÜU¢
¶G¢ñÈGU ã¢ï ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ çÜUS¢è ÜU¢ï ²ïã ²ÜGUèÝ ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ çÜU }¢ïÚ¢ ²ïã Á¢é}¢ü
ÜU¢ï§ü Ýãè´ Á¢¢Ý S¢ÜU¼¢ ¼¢ï çÏ¢H¢ ¼ÜUËHéÈGU Ï¢ÇGï S¢ï Ï¢ÇGï Á¢é}¢ü ÜU¢ }¢é¼üçÜUÏ¢
ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J çS¢ÈGüU ²ïã ¥GÜGUèÎ¢ ¥¢Î}¢è ÜU¢ï §<¼ÜU¢Ï¢ï Á¢é}¢ü S¢ï Ú¢ïÜU¼¢ ãñ
çÜU ã}¢¢Úï ¼}¢¢}¢ ÝïÜU¢ï Ï¢Î ¥¢’}¢¢H ÜUè S¢Á¢G¢ ± Á¢Á¢G¢ ÜU¢ »ÜU çÎÝ
}¢éÜGUÚüÚ ãñ, §S¢è çÎÝ ÜU¢ Ý¢}¢ çÜGU²¢}¢¼ ãñ, ¥¢ñÚ §S¢ çÎÝ ÜU¢ }¢¢çHÜU
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ãñ, Îé‹²¢ ÜïU ¥ÜUS¢Ú Ï¢ÇGï Ï¢ÇGï ¥GvGH }¢‹Î §çwG¼H¢ÈGïU
}¢Á¢GãÏ¢ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ §S¢ Ï¢¢¼ ÐÚ }¢éœ¢çÈGUÜGU ãñ´ çÜU §S¢ çÁ¢G‹Îx¢è ÜïU Ï¢¢’Î
ÜU¢ï§ü ÎêS¢Úè çÁ¢G‹Îx¢è |¢è ¥¢Ýï ±¢Hè ãñ, §S¢è }¢¢ñ¼ ¼ÜU }¢é¥G¢}¢H¢ ¶Gy}¢
Ýãè´ ã¢ï Á¢¢¼¢ J ©S¢ ÎêS¢Úè çÁ¢G‹Îx¢è }¢ï´ ã}¢¢Úè S¢¥G¢Î¼ ± à¢ÜGU¢±¼ ÜU¢
}¢Î¢Ú ã}¢¢Úè §S¢ çÁ¢G‹Îx¢è ÜïU ¥¢’}¢¢H ± ¥zG¥G¢H ÐÚ ãñ J ²¢’Ýè Á¢ñS¢è
ÜUÚÝè ±ñS¢è |¢ÚÝè J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ãGGàÚ¢ï ÝàÚ, çãGS„¢ : 5, „. 295)
„é±¢H : ãGàÚ çS¢ÈGüU MãG ÜU¢ ã¢ïx¢¢ ²¢ MãG ± çÁ¢S}¢ Î¢ïÝ¢ï´ ÜU¢ ?
…±¢Ï¢ : ãGàÚ çS¢ÈüGU MãG ÜU¢ Ýãè´ Ï¢çËÜU MãG ± çÁ¢S}¢ Î¢ïÝ¢ï´ ÜU¢ ãñ, Á¢¢ï
²ïã ÜUãï çÜU çS¢ÈGüU MãGï´ ©Æï´x¢è, çÁ¢S}¢ çÁ¢G‹Î¢ Ý ã¢ï´x¢ï ±¢ïã çÜGU²¢}¢¼ ÜU¢
}¢éç‹ÜUÚ ãñ ¥¢ñÚ »ïS¢¢ ÜUãÝï ±¢H¢ ÜU¢çÈGUÚ ãñ J çÁ¢S}¢ ÜïU ¥ÁÁ¢G¢ ¥x¢Ó¢ïü
}¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î çÏ¢¶Ú x¢» ã¢ï´ ²¢ }¢éwG¼çHÈGU Á¢¢Ý±Ú ¶¢ x¢» ã¢ï´,
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ §Ý S¢Ï¢ ¥ÁÁ¢G¢ ÜU¢ï Á¢}¥G ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ ÐãHè S¢êÚ¼ ÐÚ
H¢ ÜUÚ ©‹ãï´ ©Ý ¥ÁÁ¢G¢» ¥çSHÄ²¢ ÐÚ ¼ÚÜUèÏ¢ Îïx¢¢ Á¢¢ï çÜU ¼éwG}¢ï
çÁ¢S}¢ ãñ´ ç…‹ãïæ “¥G…Ï¢éH …GÝÏ¢” ÜUã¼ï ãñæ ±¢ïã ÚèÉG ÜUè ãaè }¢ïæ ÜéUÀ
»ï„ï Ï¢¢ÚèÜU ¥Á…G¢ ãñæ …¢ï Ý çÜU„è wG¢éÎü Ï¢èÝ „ï Ý…GÚ ¥¢ „ÜU¼ï ãñæ Ý ©‹ãïæ
¥¢x¢ …H¢ „ÜU¼è ãñ ¥¢ñÚ Ý …G}¢èÝ x¢H¢ „ÜU¼è ãñ ±¢ïã }¢ãGÈGUêÁ¢G ãñ´, ¥¢ñÚ
ãÚ MãG ÜU¢ï ©S¢è çÁ¢S}¢ï S¢¢çÏ¢ÜGU }¢ï´ |¢ïÁ¢ïx¢¢ çÁ¢S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ±¢ïã
}¢é¼¥GçËHÜGU ‰¢è J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ãGGàÚ¢ï ÝàÚ, çãGS„¢ : 5, „. 295)
„é±¢H : ÜU¢§Ý¢¼ çÜUS¢ ¼GÚãG ÈGUÝ¢ ÜUè Á¢¢»x¢è ?
…±¢Ï¢ : Á¢Ï¢ çÜGU²¢}¢¼ ÜUè çÝà¢¢çÝ²¢æ ÐêÚè ã¢ï Hï´x¢è ¥¢ñÚ }¢é„H}¢¢Ý¢ïæ
ÜUè Ï¢x¢GH¢ï´ ÜïU ÝèÓ¢ï S¢ï ±¢ïã wG¢éàÏ¢êÎ¢Ú ã±¢ x¢éÁ¢GÚ Á¢¢»x¢è çÁ¢S¢ S¢ï ¼}¢¢}¢
}¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜUè ±ÈGU¢¼ ã¢ï Á¢¢»x¢è J ¼Ï¢ Îé‹²¢ }¢ïæ ÜU¢çÈGUÚ ãè ÜU¢çÈGUÚ ã¢ï´x¢ï
¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜUãÝï ±¢H¢ ÜU¢ï§ü Ý ã¢ïx¢¢, ¥¢ñÚ H¢ïx¢ ¥ÐÝï ¥ÐÝï ÜU¢}¢¢ï´
}¢ï´ }¢àxG¢êH ã¢ï´x¢ï çÜU ¥Ó¢¢ÝÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §SÚ¢ÈGUèH ÜU¢ï
S¢êÚ ÈêæUÜUÝï ÜU¢ ãGév}¢ ã¢ïx¢¢ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï ¥¢Ð S¢êÚ ÈêæUÜUÝ¢
à¢éM¥G ÜUÚï´x¢ï, à¢éM¥G à¢éM¥G }¢ï´ ©S¢ ÜUè ¥¢±¢Á¢G Ï¢ãé¼ Ï¢¢ÚèÜU ã¢ïx¢è çÈUÚ
ÚzG¼¢ ÚzG¼¢ Ï¢éH‹Î ã¢ï¼è Ó¢Hè Á¢¢»x¢è, H¢ïx¢ ÜU¢Ý Hx¢¢ ÜUÚ ©S¢ï S¢éÝï´x¢ï
¥¢ñÚ Ï¢ïã¢ïà¢ ã¢ï Á¢¢»æx¢ï J §S¢ Ï¢ïã¢ïà¢è ÜU¢ ¥S¢Ú ²ïã ã¢ïx¢¢ çÜU }¢H¢§ÜU¢
¥¢ñÚ Á¢G}¢èÝ ±¢H¢ï´ }¢ï´ S¢ï ©S¢ ±vG¼ Á¢¢ï H¢ïx¢ çÁ¢G‹Î¢ ã¢ï´x¢ï, ²¢’Ýè çÁ¢Ý ÐÚ
}¢¢ñ¼ Ý ¥¢§ü ã¢ïx¢è ±¢ïã |¢è §S¢ S¢ï }¢Ú Á¢¢»æx¢ï ¥¢ñÚ çÁ¢Ý ÐÚ }¢¢ñ¼ ±¢çÚÎ
ã¢ï Ó¢éÜUè çÈUÚ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ©‹ãï´ ãG²¢¼ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü ¥¢ñÚ ±¢ïã
¥ÐÝè ÜGUÏ¢í¢ïæ }¢ï´ çÁ¢G‹Î¢ ãñ´ Á¢ñS¢¢ çÜU ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ±
à¢éãÎ¢ ©Ý ãGÁ¢GÚ¢¼ ÐÚ §S¢ ÝzG¶Gï S¢ï Ï¢ïã¢ïà¢è ÜUè S¢è ÜñUçÈGUÄ²¼ ¼G¢Úè
ã¢ïx¢è J …G}¢èÝ ± ¥¢S}¢¢Ý }¢ïæ ãH™H ÐÇG …¢»x¢è, …G}¢èÝ ¥ÐÝï ¼}¢¢}¢
Ï¢¢ïÛ¢ ¥¢ñÚ ¶G…G¢Ýï Ï¢¢ãÚ çÝÜU¢H Îïx¢è, Ðã¢ÇG çãH çãH ÜUÚ Úï…G¢ Úï…G¢ ã¢ï
…¢»æx¢ï ¥¢ñÚ {éÝè ãé§ü M§ü ²¢ ªÝ ÜïU x¢¢Hï ÜUè ¼GÚãG ©ÇGÝï Hx¢ïæx¢ï J
¥¢S}¢¢Ý ÜïU ¼}¢¢}¢ ç„¼¢Úï ÅêÅ ÅêÅ ÜUÚ çx¢Ú ÐÇGïæx¢ï ¥¢ñÚ »ÜU Îê„Úï „ï ÅÜUÚ¢
ÜUÚ Úï…G¢ Úï…G¢ ã¢ï ÜUÚ ÈGUÝ¢ ã¢ï …¢»æx¢ï, §„è ¼GÚãG ãÚ ™è…G ÈGUÝ¢ ã¢ï …¢»x¢è
²ã¢æ ¼ÜU çÜU „êÚ ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §SÚ¢ÈGUèH ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢
}¢H¢§ÜU¢ |¢è ÈGUÝ¢ ã¢ï Á¢¢»æx¢ï, ©S¢ ±vG¼ ©S¢ ±¢çãGÎï ãGÜGUèÜGUè ÜïU
çS¢±¢ ÜU¢ï§ü Ý ã¢ïx¢¢ J ±¢ïã ÈGUÚ}¢¢»x¢¢, ¥¢Á¢ çÜUS¢ ÜUè Ï¢¢Îà¢¢ã¼ ãñ, ÜUã¢æ
ãñ́ Á¢ÏÏ¢¢ÚèÝ, ÜUã¢æ ãñ́ }¢é¼ÜUçÏÏ¢ÚèÝ ! }¢x¢Ú ãñ ÜU¢ñÝ Á¢¢ï Á¢±¢Ï¢ Îï J çÈUÚ wG¢éÎ
ãè ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ “ ” çS¢ÈGüU ¥ËH¢ã ±¢çãGÎï ÜGU¤ã¢Ú ÜUè
S¢Ë¼GÝ¼ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ãGGàÚ¢ï ÝàÚ, çãGS„¢ : 5, „. 294)
„é±¢H : S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï çÜUS¢ï Î¢ïÏ¢¢Ú¢ çÁ¢G‹Î¢ çÜU²¢ Á¢¢»x¢¢ ?
…±¢Ï¢ : ¥ËH¢ã Á¢Ï¢ Ó¢¢ãïx¢¢ S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
§SÚ¢ÈGUèH ÜU¢ï çÁ¢G‹Î¢ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ S¢êÚ ÜU¢ï ÐñÎ¢ ÜUÚ ÜïU
Î¢ïÏ¢¢Ú¢ ÈêæUÜUÝï ÜU¢ ãGév}¢ Îïx¢¢ J S¢êÚ ÈêæUÜU¼ï ãè ¼}¢¢}¢ ¥Ã±HèÝ ± ¥¢ç¶GÚèÝ,
}¢H¢§ÜU¢, §‹S¢¢ï çÁ¢‹Ý ± ãGñ±¢Ý¢¼ }¢¢ñÁ¢êÎ ã¢ï Á¢¢»æx¢ï, ¥Ã±H ãG¢ç}¢H¢Ýï
¥Gà¢ü çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ çÁ¢Ï¢í¢§üH çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢èÜU¢§üH
¥¢ñÚ çÈUÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GÁ¢GÚ¢§üH ©Æï´x¢ï J çÈUÚ ¥Á¢G S¢Úï Ý¢ñ
Á¢G}¢èÝ, ¥¢S}¢¢Ý, Ó¢¢æÎ, S¢êÚÁ¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ã¢ï´x¢ï, çÈUÚ »ÜU Ï¢¢çÚà¢ Ï¢ÚS¢ïx¢è
çÁ¢S¢ S¢ï S¢ÏÁ¢ïG ÜïU ç}¢SH Á¢G}¢èÝ ÜU¢ ãÚ Á¢Gè MãG çÁ¢S}¢ ÜïU S¢¢‰¢ çÁ¢G‹Î¢
ã¢ïx¢¢ J S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ãGéÁG¢êÚ S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢, à¢ãÝà¢¢ãï
}¢é¥GÁGÁ¢G}¢, ã}¢¢Úï Œ²¢Úï ÝÏ¢è ãGÁ¢GÚ¼ }¢éãG}}¢Î }¢éS¼GÈGU¢
¥ÐÝè ÜGUÏ¢íï ¥‹±Ú S¢ï ²êæ ¼à¢ÚèÈGU H¢»æx¢ï çÜU ¥¢Ð
ÜïU Î¢»æ ÎS¼ï ¥‹±Ú }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ çS¢gèÜGï ¥vÏ¢Ú
ÜU¢ ã¢‰¢ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢»æ ÎS¼ï ¥‹±Ú }¢ï´ S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÈGU¢MÜGïU ¥¢’Á¢G}¢
ÜU¢ ã¢‰¢ J çÈUÚ }¢vÜU» }¢é¥GÁGÁ¢G}¢¢ ± }¢ÎèÝ» ¼GçÄ²Ï¢¢ ÜïU
}¢ÜGU¢çÏ¢Ú }¢ḯ çÁ¢¼Ýï }¢é„H}¢¢Ý ÎzGÝ ãñæ S¢Ï¢ ÜU¢ï ¥ÐÝï ã}¢Ú¢ã Hï ÜUÚ }¢ñÎ¢Ýï
ãGàÚ }¢ï´ ¼à¢ÚèÈGU Hï Á¢¢»æx¢ï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ãGGàÚ¢ï ÝàÚ, çãGS„¢ : 5, „. 297)
„é±¢H : }¢ãGà¢Ú }¢ï´ H¢ïx¢¢ï´ ÜUè ãG¢H¼ v²¢ ã¢ïx¢è ?
…±¢Ï¢ : çÜGU²¢}¢¼ ÜïU Ú¢ïÁ¢G Á¢Ï¢ H¢ïx¢ ¥ÐÝè ¥ÐÝè ÜGUÏ¢í¢ï´ S¢ï Ýæx¢ï Ï¢ÎÝ,
Ýæx¢ï Ð¢©æ Ý¢ ¶GyÝ¢ à¢éÎ¢ ©Æï´x¢ï ¼¢ï }¢ãGà¢Ú ÜïU §S¢ ¥GÁ¢èÏ¢ }¢‹Á¢GÚ ÜU¢ï ãGñÚ¼
Á¢GÎ¢ ã¢ï ÜUÚ ãÚ ¼GÚÈGU çÝx¢¢ãï´ ©Æ¢ ©Æ¢ ÜUÚ Îï¶ï´x¢ï, }¢¢ïç}¢Ý¢ï´ ÜUè ÜGUÏ¢í¢ï´ ÐÚ
¥ËH¢ã ÜUè ÚãG}¢¼ S¢ï (ÜéUÀ) S¢é±¢çÚ²¢æ ãG¢çÁ¢GÚ ÜUè Á¢¢»æx¢è J ©Ý
}¢ï´ Ï¢¢’Á¢G ¼‹ã¢ S¢é±¢Ú ã¢ï´x¢ï ¥¢ñÚ çÜUS¢è S¢é±¢Úè ÐÚ Î¢ï, çÜUS¢è ÐÚ ¼èÝ,
çÜUS¢è ÐÚ Ó¢¢Ú, çÜUS¢è ÐÚ ÎS¢ ã¢ï´x¢ï J Á¢Ï¢ çÜU ÜU¢çÈGUÚ }¢éæã ÜïU Ï¢H Ó¢H¼¢
ãé±¢ }¢ñÎ¢Ýï ãGàÚ ÜU¢ï Á¢¢»x¢¢ J ²ïã }¢ñÎ¢Ýï ãGàÚ }¢éËÜïU à¢¢}¢ ÜUè Á¢G}¢èÝ ÐÚ
ÜGU¢§}¢ ã¢ïx¢¢ J Á¢G}¢èÝ »ïS¢è ã}¢±¢Ú ã¢ïx¢è çÜU §S¢ çÜUÝ¢Úï ÐÚ Ú¢§ü ÜU¢ Î¢Ý¢
çx¢Ú Á¢¢» ¼¢ï ÎêS¢Úï çÜUÝ¢Úï S¢ï çÎ¶¢§ü Îï J ²ïã Á¢G}¢èÝ Îé‹²¢ ÜUè ç}¢^è
±¢Hè Á¢G}¢èÝ Ý ã¢ïx¢è Ï¢çËÜU ¼¢æÏ¢ï ÜUè ã¢ïx¢è J §S¢ï ¥ËH¢ã
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ÜïU çH²ï ÐñÎ¢ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ J ©S¢ çÎÝ ¥¢zG¼¢Ï¢ »ÜU }¢èH
ÜïU ÈGU¢çS¢Hï ÐÚ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ }¢éæã §S¢ Á¢G}¢èÝ ÜUè ¼GÚÈGU ã¢ïx¢¢, ¼çÐà¢
¥¢ñÚ x¢}¢èü ÜU¢ v²¢ ÐêÀÝ¢, ¥ËH¢ã ÐÝ¢ã }¢ï´ Ú¶ï (¥¢}¢èÝ),
|¢ïÁ¢ï ¶¢ïH¼ï ã¢ï´x¢ï ¥¢ñÚ §S¢ ÜUS¢Ú¼ S¢ï ÐS¢èÝ¢ çÝÜUHïx¢¢ çÜU S¢œ¢Ú x¢Á¢G
Á¢G}¢èÝ }¢ï´ Á¢ÁGÏ¢ ã¢ï Á¢¢»x¢¢ çÈUÚ Á¢¢ï ÐS¢èÝ¢ Á¢G}¢èÝ Ý Ðè S¢ÜïUx¢è ±¢ïã
ªÐÚ Ó¢ÉGïx¢¢, çÜUS¢è ÜïU ÅwGÝ¢ï´ ¼ÜU ã¢ïx¢¢ çÜUS¢è ÜïU Í¢éÅÝ¢ï´ ¼ÜU, çÜUS¢è ÜUè
ÜU}¢Ú ÜU}¢Ú, çÜUS¢è ÜïU S¢èÝ¢, çÜUS¢è ÜïU x¢Hï ¼ÜU ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ ÜïU ¼¢ï }¢éæã
¼ÜU Ó¢ÉG ÜUÚ Hx¢¢}¢ ÜUè ¼GÚãG Á¢ÜUÇG Hïx¢¢ çÁ¢S¢ }¢ï´ ±¢ïã ÇéÏ¢çÜU²¢æ
¶¢»x¢¢, ©S¢ x¢}¢èü ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ Œ²¢S¢ ÜïU Ï¢¢§GS¢ Á¢GÏ¢¢Ýï´ S¢ê¶ ÜUÚ ÜU¢æÅ¢
ã¢ï Á¢¢»æx¢è J çÎH ©Ï¢H ÜUÚ x¢Hï ¼ÜU ¥¢ Á¢¢»æx¢ï ¥¢ñÚ ãÚ }¢éÏ¼H¢ ¥ÐÝï
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ç}¢vGÎ¢Ú ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ¼vHèÈGU }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ çÜU²¢ Á¢¢»x¢¢ J ¥¢ñÚ
§Ý }¢éS¢èÏ¢¼¢ïæ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ÜU¢ï§ü çÜUS¢è ÜU¢ ÐéÚS¢¢Ýï ãG¢H Ý ã¢ïx¢¢, çÈUÚ
çãGS¢¢Ï¢¢ï çÜU¼¢Ï¢ à¢éM¥GG ã¢ïx¢¢, S¢Ï¢ ÜïU ¥¢’}¢¢H Ý¢}¢ï S¢¢}¢Ýï Ú¶ çÎ²ï
Á¢¢»æx¢ï, ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï x¢±¢ã ÎÚÏ¢¢Ú }¢ï´
ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï´x¢ï ¥¢ñÚ ãÚ à¢wGS¢ ÜïU ¥¢’}¢¢H ÜU¢ çÝã¢²¼ §‹S¢¢ÈGU S¢ï ÆèÜU
ÆèÜU ÈñGUS¢H¢ S¢éÝ¢²¢ Á¢¢»x¢¢ J çÜUS¢è ÐÚ çÜUS¢è ¼GÚãG ÜUè çÁ¢G²¢Î¼è Ý
ã¢ïx¢è, §Ý ¼}¢¢}¢ }¢ãüGH¢ï´ ÜïU Ï¢¢’Î ¥Ï¢ ©S¢ï ã}¢ïà¢x¢è ÜïU Í¢Ú }¢ï´ Á¢¢Ý¢
ãñ J çÜUS¢è ÜU¢ï ¥¢Ú¢}¢ ÜU¢ Í¢Ú ç}¢Hïx¢¢ çÁ¢S¢ ÜUè ¥¢S¢¢§à¢ ÜUè ÜU¢ï§ü
§ç‹¼ã¢ Ýãè´, §S¢ ÜU¢ï Á¢‹Ý¼ ÜUã¼ï ãñ´, ²¢ ¼vHèÈGU ÜïU Í¢Ú Á¢¢Ý¢ ÐÇGïx¢¢
çÁ¢S¢ ÜUè ¼vHèÈGU ÜUè ÜU¢ï§ü ãGÎ Ýãè´ §S¢ï Á¢ã‹Ý}¢ ÜUã¼ï ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ãGGàÚ¢ï ÝàÚ, çãGS„¢ : 5, „. 297)
„é±¢H : ãGàÚ¢ï ÝàÚ, S¢±¢Ï¢¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ ±x¢GñÚ¢ ÜïU ÜéUÀ ¥¢ñÚ |¢è }¢¢’Ý¢
çH²ï Á¢¢ S¢ÜU¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : çÜGU²¢}¢¼ ± Ï¢¥GS¢ ± çãGS¢¢Ï¢¢ï ãGàÚ ± S¢±¢Ï¢¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ ±
Á¢‹Ý¼ ± Î¢ïÁ¢G¶G S¢Ï¢ ÜïU ±¢ïãè }¢¢’Ý¢ ãñ´ Á¢¢ï }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ }¢ï´ }¢àãêÚ ãñ´ J Á¢¢ï
à¢wGS¢ §Ý Ó¢è…G¢ïæ ÜU¢ï ¼¢ï ãGÜGU ÜUãï }¢x¢Ú §Ý ÜïU Ý» }¢¢’Ý¢ Í¢ÇGï }¢S¢HÝ
ÜUãï çÜU Á¢‹Ý¼ çS¢ÈüGU »ÜU ¥¢’H¢ ÎÚÁ¢ï ÜUè Ú¢ãG¼ ÜU¢ Ý¢}¢ ãñ ²¢ ²ïã ÜUãï
çÜU MãG¢Ýè ¥çÁ¢GÄ²¼ ÜïU ¥¢’H¢ ÎÚÁ¢ï ÐÚ }¢ãGS¢êS¢ ã¢ïÝï ÜU¢ Ý¢}¢ Î¢ïÁ¢G¶G
ãñ, ²¢ S¢±¢Ï¢ ÜïU }¢¢’Ý¢ ¥ÐÝè ÝïçÜU²¢ï´ ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ wG¢éà¢ ã¢ïÝ¢ ¥¢ñÚ
¥GÁ¢G¢Ï¢ Üï }¢¢’Ý¢ ¥ÐÝï Ï¢éÚï ¥¢’}¢¢H ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ x¢G}¢x¢èÝ ã¢ïÝ¢ Ï¢¼¢»
²¢ ÜUãï çÜU ãGàÚ ÈGUÜGU¼ MãG¢ï´ ÜU¢ ã¢ïx¢¢ J ±¢ïã ãGÜGUèÜGU¼Ý §Ý Ó¢è…G¢ï´ ÜU¢
}¢éç‹ÜUÚ ãñ ¥¢ñÚ »ïS¢¢ à¢wGS¢ ÜGUyG¥GÝ Î¢§Ú» §SH¢}¢ S¢ï ¶G¢çÚÁ¢ ãñ, ²êæãè
çÈGUçÚà¼¢ï´ ÜïU ±éÁ¢êÎ ÜU¢ §‹ÜU¢Ú ÜUÚÝ¢ ²¢ ²ïã ÜUãÝ¢ çÜU çÈGUçÚà¼¢ ÝïÜUè ÜUè
ÜéUGÃ±¼ ÜU¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ²¢ çÁ¢‹Ý¢ïæ ÜïU ±éÁ¢êÎ ÜU¢ §‹ÜU¢Ú ÜUÚÝ¢ ²¢ Ï¢Îè ÜUè
ÜéUGÃ±¼ ÜU¢ Ý¢}¢ çÁ¢‹Ý ²¢ à¢ñ¼G¢Ý Ú¶Ý¢ ÜéUÈíG ãñ J x¢GÚÁ¢G ãGàÚ¢ï ÝàÚ,
S¢±¢Ï¢¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢, Á¢‹Ý¼ ± Î¢ïÁ¢G¶G ±x¢GñÚã¢ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU Á¢¢ï ¥GÜGUèÎï
}¢é„H}¢¢Ý¢ï´ }¢ï´ }¢àãêÚ ãñ´ ¥¢ñÚ §Ý ÜïU Á¢¢ï }¢¢’Ý¢ ¥ãHï §SH¢}¢ }¢ï´ }¢éÚ¢Î
çH²ï Á¢¢¼ï ãñæ ²ïãè }¢¢’Ý¢ ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU ± ¥ãG¢ÎèS¢ï à¢ÚèÈGU¢ }¢ï´ S¢¢ÈGU
Ú¢ïà¢Ý ¥ËÈGU¢Á¢G }¢ï´ Ï¢²¢Ý çÜU²ï x¢» ãñ´ ¥¢ñÚ ²ïã ©}¢êÚ §S¢è ¼G¢ñÚ ÐÚ
¼±¢¼éÚ ÜïU S¢¢‰¢ }¢‹ÜGUêH ã¢ï¼ï ãé±ï ã}¢ ÜU¢ï ÐãéæÓ¢ï ãñæ, ¼¢ï Á¢¢ï à¢wGS¢ §Ý
HzGÁ¢G¢ï´ ÜU¢ ¼¢ï §ÜGUÚ¢Ú ÜUÚï HïçÜUÝ ²êæ ÜUãï çÜU §Ý ÜïU »ïS¢ï }¢¢’Ý¢ }¢éÚ¢Î ãñ´
Á¢¢ï §Ý ÜïU Á¢G¢çãÚ ¥ËÈGU¢Á¢G S¢ï S¢}¢Û¢ }¢ï´ Ýãè´ ¥¢¼ï »ïS¢¢ à¢wGS¢ ²ÜGUèÝÝ
Î¢§Ú» §SH¢}¢ S¢ï ¶G¢çÚÁ¢, Á¢GMçÚÄ²¢¼ï ÎèÝ ÜU¢ }¢éç‹ÜUÚ ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ ±
}¢é¼üÎ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ãGGàÚ¢ï ÝàÚ, çãGS„¢ : 5, „. 299)
çÎH Ï¢¢x¢G Ï¢¢x¢G ã¢ï …¢¼¢ ãñ

ãG…GÚ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê ãéÚñÚ¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ :
}¢ñæ Ýï ¥G…Gü ÜUè : ²¢ Ú„êHËH¢ã …Ï¢ }¢ñæ ¥¢Ð
ÜU¢ï Îï¶¼¢ ãêæ ¼¢ï }¢ïÚ¢ çÎH Ï¢¢x¢G Ï¢¢x¢G ã¢ï …¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥¢æ¶ïæ Æ‹Çè
ã¢ï¼è ãñæ J (¥¢ÜUG ¢ ) }¢éÛ¢ï ãÚ ™è…G ÜUè }¢¢’Hê}¢¢¼
¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ Îèç…²ï ! §Úà¢¢Î ãé±¢ : “ãÚ à¢ñ Ð¢Ýè „ï Ï¢Ýè ãñ J”
}¢ñæ Ýï ¥G…Gü ÜUè : ©„ ™è…G ÐÚ }¢éœ¢GH¥G ÈGUÚ}¢¢ Îèç…²ï, ç…„ï
¥ÐÝ¢ ÜUÚ }¢ñæ …‹Ý¼ ÜU¢ï Ð¢ „ÜêUæ J ÈGUÚ}¢¢²¢ : “¶¢Ý¢ ç¶H¢¥¢ï
¥¢ñÚ „H¢}¢ ÜU¢ï ÈñUH¢¥¢ï ¥¢ñÚ ç„H» ÚïãG}¢è ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ Ú¢¼ }¢ïæ
(ÝzGHè) Ý}¢¢…G ÐÉG¢ï …Ï¢ H¢ïx¢ „¢ï» ã¢ïæ, ¼é}¢ „H¢}¢¼è „ï Î¢ç¶GHï
…‹Ý¼ ã¢ï …¢¥¢ïx¢ï J”

¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU ±¢ÜïGU¥G¢¼
„é±¢H : ¥¢’}¢¢H Ý¢}¢ï S¢ï v²¢ }¢éÚ¢Î ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥ËH¢ã Ýï §‹S¢¢Ý ÜïU ¥¢’}¢¢H ÜUè çÝx¢ã Î¢à¼ ÜïU
çH²ï ÜéUÀ çÈGUçÚà¼ï }¢éÜGUÚüÚ ÈGUÚ}¢¢» ãñ´ çÁ¢Ý ÜU¢ï çÜUÚ¢}¢Ý ÜU¢ç¼Ï¢èÝ ÜUã¼ï
ãñ´, ±¢ïã ãÚ §‹S¢¢Ý ÜUè ÝïçÜU²¢æ ¥¢ñÚ Ï¢çÎ²¢æ çH¶¼ï Úã¼ï ãñ´, ãÚ ¥¢Î}¢è
ÜïU S¢¢‰¢ Î¢ï çÈGUçÚà¼ï ã¢ï¼ï ãñ´, »ÜU Î¢»æ »ÜU Ï¢¢»æ J Î¢çãÝè ¼GÚÈGU ÜU¢
çÈGUçÚà¼¢ ÝïçÜU²¢æ çH¶¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Ï¢¢§æü ¼GÚÈGU ÜU¢ Ï¢çÎ²¢æ J §S¢è S¢ãGèÈGïU ²¢
Ýç±à¼ï ÜU¢ï ¥¢’}¢¢H Ý¢}¢¢ ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ J §S¢ï ²êæ S¢}¢Û¢ Hïæ çÜU ã}¢¢Úï
¥ÓÀï Ï¢éÚï ¼}¢¢}¢ ÜU¢}¢¢ḯ ÜïU }¢éÜU}}¢H çÚÜU¢õÇü ÜU¢ Ý¢}¢ ¥¢’}¢¢H Ý¢}¢¢ ãñ J
çÜGU²¢}¢¼ Üï çÎÝ ãÚ à¢wGS¢ ÜU¢ Ý¢}¢» ¥¢’}¢¢H ©S¢ï çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢, ÝïÜU
H¢ïx¢¢ï´ ÜïU Î¢çãÝï ã¢‰¢ }¢ïæ ¥¢ñÚ Ï¢Î¢ïæ ÜïU Ï¢¢»æ ã¢‰¢ }¢ï´ ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ ÜU¢ S¢èÝ¢
¼¢ïÇG ÜUÚ ©S¢ ÜU¢ Ï¢¢²¢æ ã¢‰¢ ©S¢ ÜUè Ðéà¼ S¢ï çÝÜU¢H ÜUÚ ÐèÆ ÜïU ÐèÀï
çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢ J §S¢ }¢ï´ S¢¢Úè çÁ¢G‹Îx¢è ÜïU ¥¢’}¢¢H ÎÁ¢ü ã¢ï´x¢ï J ãÚ ¥¢Î}¢è
©S¢ ±vG¼ ²ÜGUèÝ ÜUÚïx¢¢ çÜU ©S¢ ÜU¢ ãÚ ¥ÓÀ¢ ¥¢ñÚ Ï¢éÚ¢ ¥G}¢H §S¢ }¢ï´
}¢¢ñÁ¢êÎ ãñ J ©S¢ }¢ï´ ¥ÐÝï x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÈGïUãçÚS¼ ÐÉG ÜUÚ }¢é…çÚ}¢ ¶G¢ñÈGU
¶¢»æx¢ï çÜU Îïç¶²ï ¥¢Á¢ ÜñUS¢è S¢Á¢G¢ ç}¢H¼è ãñ ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ ÜU¢ ¼¢ï ¶G¢ñÈGU
ÜïU }¢¢Úï Ï¢éÚ¢ ãG¢H ã¢ïx¢¢ J çÈUÚ }¢èÁ¢G¢Ý ÐÚ H¢ïx¢¢ïæ ÜïU ¥ÓÀï ¥¢ñÚ Ï¢éÚï
¥¢’}¢¢H ¼¢ïHï Á¢¢»æx¢ï J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU ÜéUÀ ¼zG„èHè ±¢ÜGïU¥G¢¼, çãGS„¢ : 5, „. 300)
„é±¢H : }¢èÁ¢G¢Ý v²¢ ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÐÚ ¥¢’}¢¢H ÜñUS¢ï ¼¢ïHï Á¢¢»æx¢ï ?
…±¢Ï¢ : }¢èÁ¢G¢Ý ¼Ú¢ÁG¢ê ÜU¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¥¢’}¢¢H ÜU¢ ±ÁGÝ ÜUÚÝï ÜïU
çH²ï çÜGU²¢}¢¼ }¢ï´ Á¢¢ï }¢èÁ¢G¢Ý ÝSÏ¢ ÜUè Á¢¢»x¢è ©S¢ ÜU¢ ÜéUÀ §Á}¢¢Hè
}¢zGãê}¢ Á¢¢ï à¢Úè¥G¼ Ýï Ï¢²¢Ý ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ, ±¢ïã ²ïã ãñ çÜU ±ÁGÝ »ïS¢è
}¢èÁ¢G¢Ý S¢ï çÜU²¢ Á¢¢»x¢¢ çÁ¢S¢ }¢ï´ çÜUzGÈGU¼ñÝ (²¢’Ýè Î¢ï ÐËHï) ¥¢ñÚ
çHS¢¢Ý (²¢’Ýè ÜU¢æÅ¢) ±x¢GñÚ¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ´ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ ãÚ ÐËH¢ §¼Ýè
±éS¥G¼ Ú¶ïx¢¢ Á¢ñS¢è }¢à¢çÚÜGU¢ï }¢x¢GçÚÏ¢ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý ±éS¥G¼ ãñ J ¥¢ñÚ Úã
x¢§ü ²ïã Ï¢¢¼ çÜU ±¢ïã }¢èÁ¢G¢Ý çÜUS¢ Ý¢ï§GÄ²¼ ÜUè ã¢ïx¢è ¥¢ñÚ ©S¢ S¢ï ±ÁGÝ
}¢¢’Hê}¢ ÜUÚÝï ÜU¢ v²¢ ¼GÚèÜGU¢ ã¢ïx¢¢ ²ïã ã}¢¢Úè ¥GvGH¢ï §ÎÚ¢ÜU S¢ï Ï¢¢ãÚ
ãñ, §S¢è çH²ï §Ý ÜïU Á¢¢ÝÝï ÜUè ã}¢ï´ ¼vHèÈGU Ýãèæ Îè x¢§ü Ï¢çËÜU ²ïã
¥GÜGUèÎ¢ ¼¢’Hè}¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ x¢²¢ çÜU }¢èÁ¢G¢Ý ãGÜGU ãñ J ¥¢ñÚ çÜGU²¢}¢¼ ÜïU
çÎÝ S¢Ï¢ H¢ïx¢¢ïæ ÜïU ¥¢’}¢¢H ÜU¢ ±ÁGÝ Îï¶¢ …¢»x¢¢ J çÁ¢Ý ÜïU ÝïÜU
¥¢’}¢¢H ±ÁGÝè ã¢ï´x¢ï ±¢ïã ÜU¢}²¢Ï¢ ãñ´ ¥¢ñÚ çÁ¢Ý ÜïU ¥¢’}¢¢H ÜU¢ ±ÁGÝ
ãËÜU¢ ã¢ïx¢¢ ±¢ïã ¶GS¢¢Úï }¢ï´ Úãïæx¢ï J
Ï¢¢’Á¢G ©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ ²ïã |¢è ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ ãÚ à¢wGS¢ ÜïU ¥G}¢H,
±ÁGÝ ÜïU }¢é±¢çÈGUÜGU çH¶ï Á¢¢¼ï ãñ´ J »ÜU ãè ÜU¢}¢ ãñ, ¥x¢Ú §wGH¢S¢ ±
}¢ãGÏÏ¢¼ S¢ï ¥¢ñÚ ãGév}¢ï à¢Ú§Gü ÜïU }¢é±¢çÈGUÜGU çÜU²¢ ¥¢ñÚ Ï¢Ú }¢ãGH çÜU²¢ ¼¢ï
§S¢ ÜU¢ ±ÁGÝ Ï¢ÉG x¢²¢, ¥¢ñÚ ¥x¢Ú çS¢ÈGüU çÎ¶¢±ï ÜUè ±Áã S¢ï çÜU²¢ ²¢
}¢é±¢çÈGUÜGï ãGév}¢ ¥¢ñÚ Ï¢Ú }¢ãGH Ý çÜU²¢ ¼¢ï ±ÁGÝ Í¢Å x¢²¢ J ¥x¢Ó¢ïü Îï¶Ýï
}¢ï´ çÜU¼Ý¢ ãè Ï¢ÇG¢ ¥G}¢H ã¢ï }¢x¢Ú ©S¢ }¢ï´ §ü}¢¢Ý ± §wGH¢S¢ ÜUè MãG Ý
ã¢ï ¼¢ï ±¢ïã ¥ËH¢ã ÜïU ²ã¢æ ÜéUÀ ±ÁGÝ Ýãèæ Ú¶¼¢ J ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ï´
±¢ïãè S¢ãGèÈGïU ²¢ Ýç±à¼ï ¼¢ïHï Á¢¢»æx¢ï çÁ¢Ý }¢ï´ ¥¢’}¢¢H ÜU¢ §ç‹ÎÚ¢Á¢
çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ãñ J ²ïã |¢è }¢é}¢çÜUÝ ãñ çÜU ±ã¢æ ¥¢’}¢¢Hï ãGS¢Ý¢ çÜUS¢è ÝêÚ¢Ýè
à¢vH¢ï çÁ¢S}¢ }¢ïæ ¼ÏÎèH ÜUÚ çÎ²ï Á¢¢»æ ¥¢ñÚ Ï¢éÚï ¥¢’}¢¢H çÜUS¢è Ï¢éÚè
à¢vH¢ï çÁ¢S}¢ }¢ï´ ¥¢ñÚ çÈUÚ ©Ý ¥ÁS¢¢}¢ ÜU¢ ±ÁGÝ çÜU²¢ Á¢¢»x¢¢ J
„é±¢H : çãGS¢¢Ï¢¢ï çÜU¼¢Ï¢ ÜUè Ý¢ï§GÄ²¼ v²¢ ã¢ïx¢è ?
…±¢Ï¢ : ¥¢’}¢¢H ÜïU çãGS¢¢Ï¢ ÜUè Ý¢ï§GÄ²¼ï´ }¢éwG¼çHÈGU ã¢ï´x¢è, çÜUS¢è S¢ï
¼¢ï §S¢ ¼GÚãG çãGS¢¢Ï¢ çH²¢ …¢»x¢¢ çÜU wG¢ézG²¼Ý ©„ „ï ÐêÀ¢ Á¢¢»x¢¢ çÜU
¼ê Ýï ²ïã çÜU²¢ ¥¢ñÚ ²ïã çÜU²¢ ? ±¢ïã ¥GÁ¢Gü ÜUÚïx¢¢ : ã¢æ »ï }¢ïÚï ÚÏ¢
²ã¢æ ¼ÜU çÜU ¼}¢¢}¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ §ÜGUÚ¢Ú ÜUÚ Hïx¢¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï çÎH }¢ï´
S¢}¢Û¢ïx¢¢ çÜU ¥Ï¢ ÜU}¢ Ï¢wG¼è ¥¢§ü }¢x¢Ú ±¢ïã ÜUÚè}¢ ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú ÜUÚ}¢
ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ çÜU ã}¢ Ýï Îé‹²¢ }¢ï´ |¢è ¼ïÚï »GïÏ¢ ÀéÐ¢» ¥¢ñÚ ¥Ï¢ ã}¢ ¼éÛ¢ï
Ï¢wGà¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ çÜUS¢è „ï „wG¼è ÜïU S¢¢‰¢ »ÜU »ÜU Ï¢¢¼ ÜUè Ï¢¢Á¢GÐéS¢ü
ã¢ïx¢è, ç…„ „ï ²êæ „é±¢H ãé±¢ ±¢ïã ãH¢ÜU ãé±¢ ¥¢ñÚ çÜUS¢è ÜU¢ï Ýï’}¢¼ïæ
²¢Î çÎH¢ çÎH¢ ÜUÚ ÐêÀ¢ Á¢¢»x¢¢ çÜU ¼ïÚ¢ v²¢ ¶G²¢H ‰¢¢ çÜU ã}¢ S¢ï
ç}¢HÝ¢ ãñ ? ±¢ïã ¥GÁ¢Gü ÜUÚïx¢¢ çÜU Ýãè´ J ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ ¼¢ï Á¢ñS¢ï ¼ê Ýï ã}¢ï´ ²¢Î
Ý çÜU²¢ çHã¢Á¢G¢ ã}¢ |¢è ¼éÛ¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ }¢ï´ À¢ïÇG¼ï ãñ´ J Ï¢¢’Á¢G ÜU¢çÈGUÚ »ïS¢ï
|¢è ã¢ï´x¢ï çÜU Á¢Ï¢ Ýï’}¢¼ï´ ²¢Î çÎH¢ ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ çÜU ¼ê Ýï v²¢ çÜU²¢ ?
¼¢ï ±¢ïã Ï¢¢ïHï´x¢ï çÜU ã}¢ }¢é„H}¢¢Ý ‰¢ï ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G, Ú¢ïÁ¢G¢, S¢ÎÜGU¢ ±
¶GñÚ¢¼ ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï ÝïÜU ÜU¢}¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï, §Úà¢¢Î ã¢ïx¢¢ ! ¼ê ÆãÚ Á¢¢ ! ¼éÛ¢ ÐÚ
x¢±¢ã Ðïà¢ çÜU²ï Á¢¢»æx¢ï, çÈUÚ ©S¢ ÜïU }¢éæã ÐÚ }¢éãÚ ÜUÚ Îè …¢»x¢è ¥¢ñÚ
¥¢’Á¢G¢ ÜU¢ï ãGév}¢ ã¢ïx¢¢ çÜU Ï¢¢ïH¢ï ! ©S¢ ±vG¼ ©S¢ ÜïU ã¢‰¢, Ð¢©æ, x¢¢ïà¼
Ð¢ïS¼ ãça²¢æ S¢Ï¢ ©S¢ ÜïU ç¶GH¢ÈGU x¢±¢ãè Îï´x¢ï çÜU ²ïã ¼¢ï »ïS¢¢ ‰¢¢ »ïS¢¢
‰¢¢ ±x¢GñÚ¢ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï ±¢ïã Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ Ç¢H çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢ J çÜUS¢è }¢é„H}¢¢Ý
ÐÚ ©S¢ ÜïU ¥¢’}¢¢H Ðïà¢ çÜU²ï Á¢¢»æx¢ï ¼¢çÜU ±¢ïã ¥ÐÝï ¥ÓÀï ¥¢ñÚ Ï¢éÚï
¥¢’}¢¢H ÜU¢ï ÐãÓ¢¢Ý Hï, çÈUÚ ¥ÓÀï ÜU¢}¢¢ï´ ÐÚ S¢±¢Ï¢ çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ
Ï¢éÚï UÜU¢}¢¢ïæ S¢ï ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ Á¢¢»x¢¢, ²¢’Ýè Ý Ï¢¢¼ Ï¢¢¼ ÐÚ çx¢çÚzG¼
ã¢ïx¢è Ý ²ïã ÜUã¢ Á¢¢»x¢¢ çÜU »ïS¢¢ v²êæ çÜU²¢ ? Ý ©GÁ¢Gí ÐêÀ¢ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ
Ý §S¢ ÐÚ ãGéÁÁ¢¼ ÜGU¢§}¢ ÜUè Á¢¢»x¢è J
§S¢ ©}}¢¼ }¢ï´ ±¢ïã à¢wGS¢ |¢è ã¢ïx¢¢ çÁ¢S¢ ÜïU çÝÝ¢‹±ï ÎzG¼Ú
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ã¢ï´x¢ï J ©S¢ S¢ï ÐêÀ¢ Á¢¢»x¢¢ çÜU ¼ïÚï Ð¢S¢ ÜU¢ï§ü ©GÁ¢Gí
(§‹ÜU¢Ú) ãñ ? ±¢ïã ¥GÁ¢Gü ÜUÚïx¢¢ çÜU Ýãè´, çÈUÚ »ÜU ÐÓ¢¢ü çÁ¢S¢ }¢ï´
ã¢ïx¢¢ çÝÜU¢H¢ Á¢¢»x¢¢
¥¢ñÚ ãGév}¢ ã¢ïx¢¢ çÜU Á¢¢ §S¢ï ¼éH±¢, çÈUÚ »ÜU ÐHÇGï ÐÚ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU S¢¢Úï
ÎzG¼Ú Ú¶ï Á¢¢»æx¢ï ¥¢ñÚ »ÜU }¢ï´ ±¢ïã ÐÓ¢¢ü J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ±¢ïã ÐÓ¢¢ü ©Ý
¼}¢¢}¢ ÎzG¼Ú¢ï´ „ï |¢¢Úè ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J
ã}¢¢Úï ãGéÁG¢êÚ ÝçÏ¢Ä²ï ÚãG}¢¼, ¥¢ÜGU¢» ©}}¢¼, }¢ãGÏ¢êÏ¢ï ÚÏÏ¢éH
§GÁGÁ¢G¼ ÜUè ©}}¢¼ S¢ï Ï¢ãé¼ „ï ¼¢ï çÏ¢H¢ çãGS¢¢Ï¢
Á¢‹Ý¼ }¢ḯ Î¢ç¶GH ÈGUÚ}¢¢» Á¢¢»æx¢ï, ¼ãÁÁ¢éÎ x¢éÁ¢G¢Ú |¢è çÏ¢H¢ çãGS¢¢Ï¢ Á¢‹Ý¼
}¢ïæ Á¢¢»æx¢ï J çÏ¢H Á¢é}H¢ ©S¢ ÜUÚè}¢ ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú ÜUè ÚãG}¢¼ ÜUè ÜU¢ï§ü §ç‹¼ã¢
Ýãèæ çÁ¢S¢ ÐÚ ÚãG}¢ ÈGUÚ}¢¢» ¼¢ï ‰¢¢ïÇGè Ó¢èÁ¢G |¢è Ï¢ãé¼ ÜUS¢èÚ ãñ J
²¢’Ýè ¥ËH¢ã ÜUè ÚãG}¢¼ ÜGUè}¢¼ ¼GHÏ¢ Ýãè´ ÜUÚ¼è Ï¢çËÜU

¥ËH¢ã ÜUè ÚãG}¢¼ ¼¢ï Ï¢ã¢Ý¢ ¼H¢à¢ ÜUÚ¼è ãñ J
„é±¢H : ¥ãHï }¢ãGà¢Ú ÜUè çÜU¼Ýè çÜGUS}¢ï´ ã¢ï´x¢è ?
…±¢Ï¢ : çÜGU²¢}¢¼ ÜïU ±éÜGUê¥G ÜïU Ï¢¢’Î ÜéUH ¥¢Îç}¢²¢ï´ ÜUè ¼èÝ çÜGUS}¢ï´
ÜUÚ Îè Á¢¢»æx¢è :
{1} Î¢ïÁ¢G¶Gè {2} ¥G¢}¢ Á¢‹Ý¼è ¥¢ñÚ {3} ¶GÃ±¢S¢ }¢éÜGUÚüÏ¢èÝ, Á¢¢ï çÜU
Á¢‹Ý¼ ÜïU çÝã¢²¼ ¥¢’H¢ ÎÚÁ¢¢¼ ÐÚ ÈGU¢§Á¢G ã¢ï´x¢ï J Î¢ïÁ¢G¶Gè çÁ¢‹ãï´
ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ Ýï “¥SãG¢Ï¢éçàà¢}¢¢H” ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ, Á¢¢ï }¢èS¢¢ÜGU ÜïU ±vG¼
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢ ÜïU Ï¢¢»æ ÐãHê S¢ï çÝÜU¢Hï x¢» ‰¢ï, ±¢ïã
¥Gà¢ü ÜUè Ï¢¢§æü Á¢¢çÝÏ¢ ¶ÇGï çÜU²ï Á¢¢»æx¢ï, ¥¢’}¢¢H Ý¢}¢¢ Ï¢¢»æ ã¢‰¢ }¢ï´
çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢, çÈGUçÚà¼ï Ï¢¢§æü ¼GÚÈGU S¢ï ©Ý ÜU¢ï ÐÜUÇGï´x¢ï J ©Ý ÜUè ÝéãGêS¢¼
¥¢ñÚ Ï¢ÎÏ¢wG¼è ÜU¢ v²¢ çÆÜU¢Ý¢, ¥¢ñÚ ¥G¢}¢ Á¢‹Ý¼è çÁ¢‹ãï´ ÜéUGÚ¥¢Ýï
}¢Á¢èÎ }¢ï´ “¥SãG¢Ï¢éH ²}¢èÝ” ÈGUÚ}¢¢²¢ x¢²¢ ãñ ¥¢ñÚ çÁ¢Ý ÜU¢ï }¢èS¢¢ÜGU
ÜïU ±vG¼ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢ ÜïU Î¢»æ ÐãHê S¢ï çÝÜU¢H¢
x¢²¢ ‰¢¢, ±¢ïã ¥Gà¢ïü ¥GÁ¢Gè}¢ ÜïU Î¢§æü ¼GÚÈGU ã¢ï´x¢ï J ©Ý ÜU¢ ¥¢’}¢¢H Ý¢}¢¢
Î¢çãÝï ã¢‰¢ }¢ïæ çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ çÈGUçÚà¼ï |¢è ©Ý ÜU¢ï Î¢çãÝè ¼GÚÈGU S¢ï
Hï´x¢ï J ©S¢ Ú¢ïÁ¢G ©Ý ÜUè wG¢êÏ¢è ± Ï¢ÚÜU¼ ÜU¢ v²¢ ÜUãÝ¢, çÝã¢²¼ à¢¢Ý¢ï
à¢¢ñÜU¼ ÜïU S¢¢‰¢ »ÜU ÎêS¢Úï ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ }¢S¢MÚ ± çÎHà¢¢Î ã¢ï´x¢ï J
à¢Ï¢ï }¢ï’Ú¢Á¢ ãGéÁG¢êÚ ÝçÏ¢Ä²ï Ð¢ÜU, S¢¢çãGÏ¢ï H¢ñH¢ÜU, S¢Ä²¢ãïG
¥zGH¢ÜU Ýï §Ý ãè Î¢ïÝ¢ï x¢éÚ¢ñã¢ï´ ÜUè çÝSÏ¢¼
}¢éH¢ãGÁ¢G¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ‰¢¢ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢ ¥ÐÝè
Î¢çãÝè ¼GÚÈGU Îï¶ ÜUÚ ãæS¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ Ï¢¢§æü ¼GÚÈGU Îï¶ ÜUÚ Ú¢ï¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ
¶GÃ±¢S¢ }¢éÜGUÚüÏ¢èÝ çÁ¢‹ãï´ ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ }¢ï´ “S¢¢çÏ¢ÜGUêÝ” ÈGUÚ}¢¢²¢
x¢²¢ ±¢ïã ãGÜGU ¼¥G¢H¢ ÜUè ÚãG}¢¼¢ï´ ¥¢ñÚ }¢Ú¢ç¼Ï¢ï ÜéUGÏ¢¢ïü ±Á¢¢ã¼ }¢ï´ S¢Ï¢
S¢ï ¥¢x¢ï ãñæ J
ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ±¢çÚÎ ãñ çÜU ¥ãHï }¢ãGà¢Ú ÜUè »ÜU S¢¢ï Ï¢èS¢
S¢ÈGïU´ ã¢ï´x¢è çÁ¢Ý }¢ï´ Ó¢¢HèS¢ ÐãHè ©}}¢¼¢ï´ ÜUè ¥¢ñÚ ¥SS¢è §S¢ ©}}¢¼ï
}¢ãGêü}¢¢ ÜUè J
çãGS¢¢Ï¢ çÜU¼¢Ï¢ S¢ï ÈGUÚ¢x¢G¼ ÜïU Ï¢¢’Î S¢Ï¢ ÜU¢ï ÐéH çS¢Ú¢¼G S¢ï
x¢éÁ¢GÚÝï ÜU¢ ãéGv}¢ ã¢ïx¢¢ J
„é±¢H : çS¢Ú¢¼G v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ²ïã »ÜU ÐéH ãñ …¢ï Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè Ðéà¼ ÐÚ ÝSÏ¢ çÜU²¢ Á¢¢»x¢¢,
Ï¢¢H S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ï¢¢ÚèÜU ¥¢ñÚ ¼Ë±¢Ú S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ¼ïÁ¢G ã¢ïx¢¢, ãÚ ÝïÜU ±
Ï¢Î, }¢¢ïç}¢Ý ± ÜU¢çÈGUÚ ÜU¢ §S¢ ÐÚ S¢ï x¢éÁ¢GÚ ã¢ïx¢¢, v²êæçÜU Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Á¢¢Ýï
ÜU¢ ²ïãè Ú¢S¼¢ ãñ, ÝïÜU H¢ïx¢ S¢H¢}¢¼ Úãï´x¢ï ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ¥ÐÝï ¥¢’}¢¢H ÜïU
}¢é±¢çÈGUÜGU ±ã¢æ S¢ï S¢ãGèãG S¢H¢}¢¼ x¢éÁ¢GÚ Á¢¢»æx¢ï J Á¢Ï¢ ©Ý ÜU¢ x¢éÁ¢GÚ
Î¢ïÁ¢G¶G ÐÚ ã¢ïx¢¢ ¼¢ï Î¢ïÁ¢G¶G S¢ï S¢Î¢ ©Æïx¢è çÜU »ï }¢¢ïç}¢Ý ! Á¢ËÎè x¢éÁ¢GÚ
Á¢¢ çÜU ¼ïÚï ÝêÚ Ýï }¢ïÚè HÐÅ S¢Îü ÜUÚ Îè J ÐéH çS¢Ú¢¼G ÜïU Î¢ïÝ¢ï´ Á¢¢çÝÏ¢
Ï¢ÇGï Ï¢ÇGï ¥¢æÜUÇGï HÅÜU¼ï ã¢ï´x¢ï, çÁ¢S¢ à¢wGS¢ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ãGév}¢ ã¢ïx¢¢ ©S¢ï
ÐÜUÇG Hï´x¢ï }¢x¢Ú Ï¢¢’Á¢G ¼¢ï Á¢GwG}¢è ã¢ï ÜUÚ ÝÁ¢¢¼ Ð¢ Á¢¢»æx¢ï ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G
ÜU¢ï ²ïã ¥¢æÜUÇGï Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ çx¢Ú¢ Îï´x¢ï J S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ã}¢¢Úï ÝçÏ¢Ä²ï ÜUÚè}¢
©S¢ ÐÚ S¢ï x¢éÁ¢GÚ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï, çÈUÚ Îèx¢Ú ¥ç}Ï¢²¢¥¢ï
}¢éS¢üHèÝ çÈUÚ ²ïã ©}}¢¼ çÈUÚ ¥¢ñÚ ©}}¢¼ï´ x¢éÁ¢GÚï´x¢è J
„é±¢H : ÐéH çS¢Ú¢¼G S¢ï }¢wGHêÜGU ÜU¢ x¢éÁ¢GÚ çÜUS¢ ¼GÚãG ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : }¢éwG¼çHÈGU ¥¢’}¢¢H ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ÐéH çS¢Ú¢¼G ÐÚ H¢ïx¢ |¢è
}¢éwG¼çHÈGU ¼GÚãG S¢ï x¢éÁ¢GÚï´x¢ï J Ï¢¢’Á¢G ¼¢ï »ïS¢ï ¼ïÁ¢Gè ÜïU S¢¢‰¢ x¢éÁ¢GÚï´x¢ï Á¢ñS¢ï
çÏ¢Á¢Hè ÜU¢ ÜU¢ñæÎ¢ çÜU ¥|¢è Ó¢}¢ÜU¢ ¥¢ñÚ ¥|¢è x¢G¢§Ï¢ ã¢ï x¢²¢ ¥¢ñÚ
Ï¢¢’Á¢G ¼ïÁ¢G ã±¢ ÜUè ¼GÚãG, ÜU¢ï§ü »ïS¢ï Á¢ñS¢ï ÐÚ‹Î¢ ©ÇG¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G Á¢ñS¢ï
Í¢¢ïÇG¢ Î¢ñÇG¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G »ïS¢ï Á¢ñS¢ï ¥¢Î}¢è Î¢ñÇG¼¢ ãñ J ²ã¢æ ¼ÜU çÜU
Ï¢¢’Á¢G S¢éÚèÝ ÐÚ çÍ¢S¢Å¼ï ãé±ï ¥¢ñÚ ÜU¢ï§ü Ó²êæÅè ÜUè Ó¢¢H Ó¢H¼ï ãé±ï, Ð¢Ú
x¢é…GÚ Á¢¢»æx¢ï J
„é±¢H : ãG¢ñÁ¢Gï ÜU¢ñS¢Ú v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ãGàÚ ÜïU çÎÝ §S¢ ÐÚïà¢¢Ýè ÜïU ¥G¢H}¢ }¢ï´ ¥ËH¢ã ÜUè
»ÜU Ï¢ÇGè ÚãG}¢¼ ãG¢ñÁ¢Gï ÜU¢ñS¢Ú ãñ Á¢¢ï ã}¢¢Úï Œ²¢Úï ÝÏ¢è ãGéÁG¢êÚ S¢Ú±Úï
¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢, à¢ãÝà¢¢ãï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢ ÜU¢ï
}¢ãGü}¢¼ ãé±¢ ãñ, §S¢ ãG¢ñÁ¢G ÜUè }¢éS¢¢ÈGU¼ »ÜU }¢ãèÝï ÜUè Ú¢ã ãñ, §S¢ }¢ï´
Á¢‹Ý¼ S¢ï Î¢ï ÐÚÝ¢Hï ãÚ ±vG¼ x¢é…GÚ¼ï ãñ´ »ÜU S¢¢ïÝï ÜU¢ ÎêS¢Ú¢ Ó¢¢æÎè ÜU¢,
§S¢ ÜïU çÜUÝ¢Ú¢ï´ ÐÚ }¢¢ï¼è ÜïU ÜéUGÏÏ¢ï ãñ´, §S¢ ÜUè ç}¢^è çÝã¢²¼ wG¢éàÏ¢êÎ¢Ú
}¢éàÜU ÜUè ãñ, §S¢ ÜU¢ Ð¢Ýè Îê{ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ S¢ÈGïUÎ, à¢ãÎ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ }¢èÆ¢
¥¢ñÚ }¢éàÜU S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ð¢ÜUèÁ¢G¢ ãñ J §S¢ ÐÚ Ï¢Ú¼Ý çS¢¼¢Ú¢ï´ ÜUè ¼¢’Î¢Î S¢ï
|¢è çÁ¢G²¢Î¢ ãñ́, Á¢¢ï §S¢ ÜU¢ Ð¢Ýè çÐ²ïx¢¢ ÜU|¢è Œ²¢S¢¢ Ý ã¢ïx¢¢ J ãGéÁG¢êÚ
S¢éË¼G¢Ýï }¢vÜU¢ ± }¢ÎèÝ¢, Ú¢ãG¼ï ÜGUËÏ¢¢ï S¢èÝ¢, S¢¢çãGÏ¢ï }¢é¥Gœ¢GÚ ÐS¢èÝ¢,
ÈGñUÁ¢G x¢‹Á¢èÝ¢, Ï¢¢§GS¢ï ÝéÁG¢êHï S¢ÜUèÝ¢ §S¢ S¢ï ¥ÐÝè
©}}¢¼ ÜU¢ï S¢ñÚ¢Ï¢ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J ¥ËH¢ã ã}¢ï´ |¢è ÝS¢èÏ¢ ÈGUÚ}¢¢»,
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU ÜéUÀ ¼zG„èHè ±¢ÜGïU¥G¢¼, çãGS„¢ : 5, „. 305 ± Ï¢ã¢Úï
à¢Úè¥G¼, }¢¥G¢Î ± ãGàÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, ãG¢ñ…ïG ÜU¢ñS¢Ú, çãGS„» ¥Ã±H, ç…. 5 „. 145)
„é±¢H : §Ý ¼}¢¢}¢ }¢ãGüH¢ï´ ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢Î}¢è ÜUã¢æ Á¢¢»æx¢ï ?
…±¢Ï¢ : }¢é„H}¢¢Ý Á¢‹Ý¼ }¢ï´ ¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ Î¢ïÁ¢G¶G }¢ï´ Á¢¢»æx¢ï J ¥ãHï
§ü}¢¢Ý ÜïU S¢±¢Ï¢ ¥¢ñÚ §‹¥G¢}¢¢¼ ÜïU çH²ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï »ÜU
Á¢x¢ã Ï¢Ý¢§ü ãñ çÁ¢S¢ }¢ï´ ¼}¢¢}¢ çÜGUS}¢ ÜUè çÁ¢S}¢¢Ýè ± MãG¢Ýè HÁGÁ¢G¼¢ï´
ÜïU ±¢ïã S¢¢}¢¢Ý }¢éãÄ²¢ ÈGUÚ}¢¢» ãñ´ Á¢¢ï Ï¢ÇGï Ï¢ÇGï Ï¢¢Îà¢¢ã¢ï´ ÜïU ¶G²¢H }¢ï´
|¢è Ýãè´ ¥¢ S¢ÜU¼ï, §S¢è ÜU¢ Ý¢}¢ Á¢‹Ý¼ ãñ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ãx¢¢Ú¢ï´ ÜïU ¥GÁ¢G¢Ï¢ ±
S¢Á¢G¢ ÜïU çH²ï |¢è »ÜU ÎÎüÝ¢ÜU Á¢x¢ã Ï¢Ý¢§ü ãñ çÁ¢S¢ ÜU¢ Ý¢}¢ Á¢ã‹Ý}¢
²¢ Î¢ïÁ¢G¶G ãñ J §S¢ }¢ï´ ¼}¢¢}¢ çÜGUS}¢ ÜïU ¼vHèÈGU ÎïÝï ±¢Hï ¥GÁ¢G¢Ï¢¢¼
}¢éãÄ²¢ çÜU²ï x¢» ãñ´, çÁ¢Ý ÜïU ¼S¢Ã±éÚ ãè S¢ï Ú¢ïæx¢Åï ¶ÇGï ã¢ï¼ï ãñæ ¥¢ñÚ
ãG±¢S¢ x¢é}¢ ã¢ï Á¢¢¼ï ãñ´ ¥HÏ¢œ¢¢ ±¢ïã S¢Ï¢ x¢éÝ¢ãx¢¢Ú çÁ¢Ý ÜU¢ ¶G¢ç¼}¢¢
§ü}¢¢Ý ÐÚ ãé±¢ ‰¢¢ ¥ÐÝï ¥ÐÝï ¥G}¢H ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ÝèÁ¢G ¥ç}Ï¢²¢¥¢ï
}¢H¢§ÜU¢ ¥¢ñÚ S¢¢çHãGèÝ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼
S¢ï Á¢ã‹Ý}¢ S¢ï çÝÜU¢Hï Á¢¢»æx¢ï, çS¢ÈGüU ÜU¢çÈGUÚ Ï¢¢ÜGUè Úã Á¢¢»æx¢ï, ©S¢ ±vG¼
Á¢ã‹Ý}¢ ÜU¢ }¢éæã Ï¢‹Î ÜUÚ çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢, Á¢‹Ýç¼²¢ï´ ÜïU Ó¢ïãÚï S¢ÈGïUÎ ± ¼Ú¢ï
¼¢Á¢G¢ ã¢ï´x¢ï, Á¢Ï¢ çÜU Î¢ïÁ¢Gç¶G²¢ï´ ÜïU çS¢²¢ã ± Ï¢ï Ú¢ïÝÜGU J Á¢‹Ý¼ ± Î¢ïÁ¢G¶G
ÜU¢ï Ï¢Ýï ãé±ï ãÁ¢¢Úã¢ S¢¢H ãé±ï ¥¢ñÚ ±¢ïã ¥Ï¢ |¢è }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ´ J
„é±¢H : ¥¢’Ú¢ÈGU çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : Á¢‹Ý¼ ¥¢ñÚ Î¢ïÁ¢G¶G ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý }¢ï´ »ÜU ÐÎïü ÜUè Îè±¢Ú ãñ J ²ïã
Îè±¢Ú Á¢‹Ý¼ ÜUè Ýï’}¢¼¢ï´ ÜU¢ï Î¢ïÁ¢G¶G ¼ÜU ¥¢ñÚ Î¢ïÁ¢G¶G ÜUè ¼vHèÈGU¢ï´ ÜU¢ï
Á¢‹Ý¼ ¼ÜU ÐãéæÓ¢Ýï S¢ï Ú¢ïÜUÝï ±¢Hè ã¢ïx¢è J §S¢è ÎÚç}¢²¢Ýè Îè±¢Ú ÜUè
Ï¢éH‹Îè ÐÚ Á¢¢ï }¢ÜGU¢}¢ ãñ ©S¢ ÜU¢ï ¥¢’Ú¢ÈGU ÜUã¼ï ãñ´ J
¥¢ñÚ ¥ÜUS¢Ú ÐãHï ¥¢ñÚ ÐèÀï ¥¢Ýï ±¢H¢ï´ S¢ï ²ïã
Ï¢¢¼ }¢‹ÜGUêH ãñ çÜU ¥ãHï ¥¢’Ú¢ÈGU ±¢ïã H¢ïx¢ ã¢ï´x¢ï çÁ¢Ý ÜUè ÝïçÜU²¢æ ¥¢ñÚ
Ï¢çÎ²¢æ Ï¢Ú¢Ï¢Ú ã¢ï´x¢è J Á¢Ï¢ ²ïã H¢ïx¢ ¥ãHï Á¢‹Ý¼ ÜUè ¼GÚÈGU Îï¶ï´x¢ï ¼¢ï
©‹ãï´ S¢H¢}¢ ÜUÚï´x¢ï, ²ïã S¢H¢}¢ ÜUÚÝ¢ ¥SH }¢ï´ Ï¢¼G¢ñÚï }¢éÏ¢¢ÚÜU Ï¢¢Î ã¢ïx¢¢
¥¢ñÚ Ó¢êæçÜU ¥|¢è wG¢éÎ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Î¢ç¶GH Ý ã¢ï S¢ÜïU çHã¢Á¢G¢ §S¢ ÜUè
¼G}¥G ± ¥¢ÚÁG¢ê ÜUÚï´x¢ï ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚï ÜU¢Ú ²ïã H¢ïx¢ |¢è Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Ó¢Hï
Á¢¢»æx¢ï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU ÜéUÀ ¼zG„èHè ±¢ÜGïU¥G¢¼, çãGS„¢ : 5, „. 306)
„é±¢H : çÜGU²¢}¢¼ ÜïU Ú¢ïÁ¢G S¢ÚÜU¢Ú ÜUè ©}}¢¼ ÜUè
à¢Ý¢wG¼ ÜñUS¢ï ã¢ïx¢è ?
…±¢Ï¢ : çÁ¢S¢ ±vG¼ }¢ñÎ¢Ýï }¢ãGà¢Ú S¢ï ÐéH çS¢Ú¢¼G ÐÚ Á¢¢»æx¢ï, ±ã¢æ
¥‹{ïÚ¢ ã¢ïx¢¢ ¼Ï¢ ©Ý ÜïU §ü}¢¢Ý ¥¢ñÚ ¥¢’}¢¢Hï S¢¢çHãG¢ ÜUè Ú¢ïà¢Ýè ©Ý
ÜU¢ S¢¢‰¢ Îïx¢è ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý ± ¼G¢¥G¼ ÜU¢ ÝêÚ ©S¢è ÜGUÎÚ çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ïx¢¢
çÁ¢¼Ý¢ ¥G}¢H çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý }¢Á¢GÏ¢ê¼ ã¢ïx¢¢ J ²ïãè ÝêÚ Á¢‹Ý¼
ÜUè ¼GÚÈGU ©Ý ÜUè ÚãÝé}¢¢§ü ÜUÚïx¢¢ ¥¢ñÚ §S¢ ©}}¢¼ ÜUè Ú¢ïà¢Ýè S¢ÚÜU¢Úï Î¢ï
¥G¢H}¢ ÜïU S¢ÎÜGïU S¢ï ÎêS¢Úè ©}}¢¼¢ï´ ÜUè Ú¢ïà¢çÝ²¢ï´ S¢ï
çÁ¢G²¢Î¢ S¢¢ÈGU ¥¢ñÚ ¼ïÁ¢G ã¢ïx¢è J Œ²¢Úï ¥¢ÜGU¢ wG¢éÎ
§Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ }¢ïÚè ©}}¢¼ §S¢ ãG¢H }¢ï´ Ï¢éH¢§ü
Á¢¢»x¢è çÜU ©Ý ÜïU }¢éæã ¥¢ñÚ ã¢‰¢ Ð¢©æ ¥¢S¢¢Úï ±éÁG¢ê S¢ï Ó¢}¢ÜU¼ï ã¢ï´x¢ï, ¼¢ï
çÁ¢S¢ S¢ï ã¢ï S¢ÜïU Ó¢}¢ÜU çÁ¢G²¢Î¢ ÜUÚï J
± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ç¶G Ú ¼ Üï U Üé U À ¼zG „ èHè ±¢ÜG ï U ¥G ¢ ¼, çãG S „¢ : 5, „. 306 )
„é±¢H : ÎéwG¢êHï Á¢‹Ý¼ ± Î¢ïÁ¢G¶G ÜïU Ï¢¢’Î v²¢ ã¢ïx¢¢ ?

…±¢Ï¢ : Á¢Ï¢ S¢Ï¢ Á¢‹Ý¼è Á¢‹Ý¼ }¢ïæ Î¢ç¶GH ã¢ï Hï´x¢ï ¥¢ñÚ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´
çS¢ÈGüU ±¢ïãè Úã …¢»æx¢ï çÁ¢Ý ÜU¢ï ã}¢ïà¢¢ ÜïU çH²ï §S¢ }¢ï´ ÚãÝ¢ ãñ ¼¢ï ©S¢
±vG¼ Á¢‹Ý¼ ± Î¢ïÁ¢G¶G ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý }¢¢ñ¼ ÜU¢ï }¢ḯÉï ÜUè ¼GÚãG H¢ ÜUÚ ¶ÇG¢
ÜUÚḯx¢ï J çÈUÚ »ÜU }¢éÝ¢Îè (»’H¢Ý ÜUÚÝï ±¢H¢) Á¢‹Ý¼ ±¢H¢ï´ ÜU¢ï ÐéÜU¢Úïx¢¢,
±¢ïã ÇÚ¼ï ãé±ï Û¢¢æÜïU´x¢ï çÜU ÜUãè´ »ïS¢¢ Ý ã¢ï çÜU ã}¢ï´ ²ã¢æ S¢ï çÝÜUHÝï ÜU¢
ãGév}¢ ã¢ï J çÈUÚ Á¢ã‹Ýç}¢²¢ï´ ÜU¢ï ÐéÜU¢Ú¢ Á¢¢»x¢¢ ±¢ïã wG¢éà¢ ã¢ï¼ï ãé±ï Û¢¢æÜïU´x¢ï
çÜU à¢¢²Î §S¢ }¢éS¢èÏ¢¼ S¢ï çÚã¢§ü ã¢ï Á¢¢», çÈUÚ ©Ý S¢Ï¢ S¢ï ÐêÀïx¢¢ çÜU
§S¢ï ÐãÓ¢¢Ý¼ï ã¢ï ? S¢Ï¢ ÜUãï´x¢ï çÜU ã¢æ ! ²ïã }¢¢ñ¼ ãñ, çÈUÚ ±¢ïã Á¢GÏãG ÜUÚ
Îè …¢»x¢è ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ : »ï ¥ãHï Á¢‹Ý¼ ! ã}¢ïà¢x¢è ãñ ¥Ï¢ }¢ÚÝ¢
Ýãè´ ¥¢ñÚ »ï ¥ãHï Ý¢Ú ! ã}¢ïà¢x¢è ãñ ¥Ï¢ }¢¢ñ¼ Ýãè´ J ©S¢ ±vG¼ ¥ãHï
Á¢‹Ý¼ ÜïU çH²ï wG¢éà¢è ÐÚ wG¢éà¢è ãñ, ¥¢ñÚ §S¢è ¼GÚãG Î¢ïÁ¢Gç¶G²¢ï´ ÜïU çH²ï x¢G}¢
Ï¢¢H¢» x¢G}¢ J
(¼Á¢ü}¢¢ : ã}¢ ¥ËH¢ã S¢ï
ÎèÝ¢ï Îé‹²¢ ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ḯ ¥Gz±G ¢ï ¥G¢çÈGUÄ²¼ ÜU¢ S¢é±¢H ÜUÚ¼ï ãñ́ J ¥¢}¢èÝ)
„é±¢H : ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ï´ ¥ËH¢ã ÜU¢ ÎèÎ¢Ú ÜñUS¢ï ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : ¥ËH¢ã ÜU¢ ÎèÎ¢Ú Á¢¢ï ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ï´ ãÚ S¢é‹Ýè }¢é„H}¢¢Ý
ÜU¢ï ã¢ïx¢¢ ±¢ïã çÏ¢H¢ ÜñUÈGU ã¢ïx¢¢, ²¢’Ýè ¥ËH¢ã ÜU¢ï Îï¶ï´x¢ï
HïçÜUÝ ²ïã Ýãè´ ÜUã S¢ÜU¼ï çÜU ÜñUS¢ï Îï¶ï´x¢ï J v²êæçÜU çÁ¢S¢ Ó¢èÁ¢G ÜU¢ï Îï¶¼ï
ãñæ ©S¢ S¢ï ÜéUÀ ÈGU¢çS¢H¢ }¢S¢¢ÈGU¼ ÜU¢ Á¢GMÚ ã¢ï¼¢ ãñ, ÝÁ¢GÎèÜU ²¢ ÎêÚ,
ÝèÁ¢G ±¢ïã à¢ñ Îï¶Ýï ±¢Hï S¢ï çÜUS¢è S¢}¼ }¢ï´ ã¢ï¼è ãñ ²¢’Ýè ªÐÚ ²¢ ÝèÓ¢ï,
Î¢»æ ²¢ Ï¢¢»æ, ¥¢x¢ï ²¢ ÐèÀï ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜU¢ ÎèÎ¢Ú §Ý S¢Ï¢
Ï¢¢¼¢ï´ S¢ï Ð¢ÜU ã¢ïx¢¢ çÈUÚ Úã¢ ²ïã çÜU v²êæ ÜUÚ ã¢ïx¢¢ ? ²ïãè ¼¢ï ÜUã¢ Á¢¢¼¢
ãñ çÜU “v²êæ ÜUÚ” ÜU¢ï ²ã¢æ ÎwGH Ýãè´, Á¢Ï¢ Îï¶ï´x¢ï ©S¢ ±vG¼
Ï¢¼¢ Îï´x¢ï ¥¢ñÚ ±vG¼ï ÎèÎ¢Ú çÝx¢¢ã ©„ ÜU¢ §ãG¢¼G¢ ÜUÚ Hï ç…„ï §ÎÚ¢ÜU |¢è
ÜUã¼ï ãñæ, ²ïã }¢éãG¢H ãñ ¥¢ñÚ Ý¢ }¢é}¢çÜUÝ ¥H ±éÜGUê¥G, §S¢ çH²ï çÜU
§ãG¢¼G¢ ©S¢è ™è…G ÜU¢ ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ çÁ¢S¢ ÜïU ãGéÎêÎ ¥¢ñÚ ç…ã¢¼ ã¢ïæ ¥¢ñÚ
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜïU çH²ï ãGÎ ± çÁ¢ã¼ }¢éãG¢H ãñ ¼¢ï ©„ ÜU¢ §ÎÚ¢ÜU ±
§ãG¢¼G¢ |¢è Ý¢ }¢é}¢çÜUÝ ãñ ¥¢ñÚ ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜU¢ ²ïãè }¢Á¢GãÏ¢ ãñ J
x¢GÚÁ¢G ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ï´ ¥ËH¢ã ÜU¢ ÎèÎ¢Ú ã¢ïÝ¢ ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï
ãGÎèS¢ ± §Á}¢¢»G S¢ãG¢Ï¢¢ ÜïU ÎH¢§Hï ÜUS¢èÚ¢ S¢ï S¢¢çÏ¢¼
ãñ, v²êæçÜU ¥x¢Ú ÎèÎ¢Úï §H¢ãè Ý¢ }¢é}¢çÜUÝ ã¢ï¼¢ ¼¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
}¢êS¢¢ ÎèÎ¢Ú ÜU¢ S¢é±¢H Ý ÜUÚ¼ï J §S¢ ÜïU §GH¢±¢ ¥ãG¢ÎèS¢ï
ÜUÚè}¢¢ S¢ï S¢¢çÏ¢¼ ãñ çÜU ÚÏÏ¢ï Á¢Gèà¢¢Ý Á¢‹Ý¼ ÜïU Ï¢¢x¢G¢ï´ }¢ï´ S¢ï »ÜU Ï¢¢x¢G }¢ï´
¼Á¢ËHè ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ J ©Ý Á¢‹Ýç¼²¢ï´ ÜïU çH²ï ÝêÚ ÜïU, }¢¢ï¼è ÜïU, ²¢ÜGUê¼ ÜïU,
Á¢GÏ¢ÚÁ¢Î ¥¢ñÚ S¢¢ïÝï Ó¢¢æÎè ÜïU ç}¢}Ï¢Ú çÏ¢À¢» Á¢¢»æx¢ï, wG¢éÎ¢ ÜU¢
ÎèÎ¢Ú »ïS¢¢ S¢¢ÈGU ã¢ïx¢¢ Á¢ñS¢ï S¢êÚÁ¢ ¥¢ñÚ Ó¢¢ñÎã±èæ Ú¢¼ ÜïU Ó¢¢æÎ ÜU¢ï ãÚ
»ÜU ¥ÐÝè ¥ÐÝè Á¢x¢ã S¢ï Îï¶¼¢ ãñ çÜU »ÜU ÜU¢ Îï¶Ý¢ ÎêS¢Úï ÜïU
Îï¶Ýï ÜïU çH²ï LÜU¢±Å Ýãè´ ã¢ï¼¢ J ¥ËH¢ã ÜïU ÝÁ¢GÎèÜU S¢Ï¢
S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ }¢é¥GÁGÁ¢GÁ¢G ±¢ïã ãñ Á¢¢ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜïU ±Áãï ÜUÚè}¢
ÜU¢ ãÚ S¢éÏãG¢ï à¢¢}¢ ÎèÎ¢Ú Ð¢»x¢¢ J S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ãGéÁG¢êÚï ¥vGÎS¢
ÜU¢ï ÎèÎ¢Úï §H¢ãè ã¢ïx¢¢ J ÎèÎ¢Úï §H¢ãè
»ïS¢è ¥GÁ¢Gè}¢ Ýï’}¢¼ ãñ çÜU §S¢ ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ÜU¢ï§ü Ýï’}¢¼ Ýãè´, çÁ¢S¢ï »ÜU
Ï¢¢Ú ÎèÎ¢Ú }¢é²SS¢Ú ã¢ïx¢¢ ±¢ïã ã}¢ïà¢¢ ã}¢ïà¢¢ ©S¢ ÜUè HÁGÁ¢G¼ }¢ï´
}¢éS¼x¢GÚÜGU Úãïx¢¢, ÜU|¢è Ý |¢êHïx¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU ÜéUÀ ¼zG„èHè ±¢ÜGïU¥G¢¼, çãGS„¢ : 5, „. 308-309)
à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : à¢ÈGU¢¥G¼ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñæ ¥¢ñÚ ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜU¢ à¢ÈGU¢¥G¼ ÜïU
Ï¢¢Úï }¢ï´ v²¢ ¥GÜGUèÎ¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : à¢ÈGU¢¥G¼ ÜïU }¢¢’Ý¢ ãñæ ÜU¢ï§ü à¢wGS¢ ¥ÐÝï Ï¢ÇGï ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï´
¥ÐÝï À¢ïÅï ÜïU çH²ï çS¢ÈGU¢çÚà¢ ÜUÚï J {}¢ÜUè ²¢ ÎÏ¢¢± S¢ï Ï¢¢¼ }¢Ý±¢Ýï
ÜU¢ï à¢ÈGU¢¥G¼ Ýãèæ ÜUã¼ï ¥¢ñÚ Ý ãè à¢ÈGU¢¥G¼ ÇÚ ÜUÚ ²¢ ÎÏ¢ ÜUÚ }¢¢Ýè
Á¢¢¼è ãñ J §¼Ýè Ï¢¢¼ ¼¢ï ¥G¢}¢ H¢ïx¢ |¢è …¢Ý¼ï ãñ çÜU ÎÏ¢ ÜUÚ Ï¢¢¼
}¢¢ÝÝ¢, ÜGUÏ¢êHï çS¢ÈGU¢çÚà¢ Ýãè´ Ï¢çËÜU Ï¢éÁ¢GçÎHè ± }¢Á¢Ï¢êÚè ¥¢ñÚ
Ý¢Ó¢¢Úè ãñ J
¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜU¢ ¥GÜGUèÎ¢
¶G¢S„¢Ýï wG¢éÎ¢ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ ãGÜGU ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÐÚ §Á}¢¢¥G ãñ J Ï¢
ÜUS¢Ú¼ ¥¢²¢¼ï ÜéUGÚ¥¢Ý §S¢ ÜUè x¢±¢ã ãñ´ ¥¢ñÚ §S¢ Ï¢¢Úï }¢ï´ Ï¢ãé¼ çÁ¢G²¢Î¢
¥ãG¢ÎèS¢ï ÜUÚè}¢¢ |¢è ±¢çÚÎ ãñ´ J ÜéU¼éÏ¢ï ÎèçÝ²¢ §S¢ S¢ï }¢¢H¢}¢¢H ãñ´ J §S¢
¥GÜGUèÎï ÜU¢ wG¢éH¢S¢¢ ²ïã ãñ çÜU ¥ËH¢ã ¶G¢çHÜGU¢ï }¢¢çHÜU ±
à¢ãÝà¢¢ãï ãGÜGUèÜGUè ãñ J ©S¢ ÜU¢ï çÜUS¢è S¢ï çÜUS¢è çÜGUS}¢ ÜU¢ Ý ¼¢ï H¢HÓ¢
ãñ ¥¢ñÚ Ý ãè ÇÚ, ±¢ïã ¼}¢¢}¢ ¥G¢H}¢ S¢ï x¢GÝè ãñ ¥¢ñÚ S¢Ï¢ ©S¢ ÜïU
}¢¢ïãG¼¢Á¢ ãñ´ J ©S¢è Ýï ¥ÐÝè ÜéUGÎÚ¼ï ÜU¢ç}¢H¢ ± çãGv}¢¼ï Ï¢¢çHx¢G¢ S¢ï
¥ÐÝï Ï¢‹Î¢ï´ }¢ï´ S¢ï ¥ÐÝï }¢ãGÏ¢êÏ¢¢ï´ ÜU¢ï ™éÝ çH²¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ¼}¢¢}¢
}¢ãGÏ¢êÏ¢¢ïæ ÜU¢ S¢ÚÎ¢Ú, }¢ÎÝè ¼¢Á¢Î¢Ú, à¢ÈGUè»G Ú¢ïÁ¢Gï à¢é}¢¢Ú, Á¢Ý¢Ï¢ï ¥ãG}¢Îï
}¢éwG¼¢Ú ÜU¢ï çÜU²¢ J ±¢ïã Ï¢ ÜU}¢¢Hï Ï¢ï çÝ²¢Á¢Gè
¥ÐÝï ÜUÚ}¢ S¢ï ¥ÐÝï }¢ãGÏ¢êÏ¢¢Ýï çÜUÚ¢}¢ ÜUè Ý¢Á¢G Ï¢ÚÎ¢Úè ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ J
©S¢ Ýï ¥ÐÝï }¢ãGÏ¢êÏ¢¢ïæ ÜUè ¥GÁ¢G}¢¼ ± Á¢H¢H¼ ¥¢ñÚ à¢¢Ýï }¢ãGÏ¢êçÏ¢Ä²¼
Îèx¢Ú Ï¢‹Î¢ï´ ÐÚ Á¢G¢çãÚ ÈGUÚ}¢¢Ýï, §Ý ÜUè à¢¢Ý¢ï à¢¢ñÜU¼ ± ±Á¢¢ã¼ çÎ¶¢Ýï
ÜïU çH²ï §Ý ÜU¢ï ¥ÐÝï Ï¢‹Î¢ï´ ÜU¢ à¢ÈGUè¥G Ï¢Ý¢²¢, ©S¢è Ýï ¥ÐÝï }¢ãGÏ¢êÏ¢,
Î¢Ý¢» xG¢é²êÏ¢, }¢éÝÁGÁ¢GãéÝ ¥GçÝH ©G²êÏ¢ ÜUè ©}}¢¼
ÜïU ¥¢ñçH²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜU¢ï ²ïã }¢¼üÏ¢¢ Ï¢wGà¢¢ çÜU ¥x¢Ú
±¢ïã ¥ËH¢ã ¼Ï¢¢ÚÜU ± ¼¥G¢H¢ ÐÚ çÜUS¢è Ï¢¢¼ ÜUè ÜGUS¢}¢ ¶¢ Hḯ ¼¢ï
ÚÏÏ¢ï ÜUÚè}¢ §Ý ÜUè ÜGUS¢}¢ ÜU¢ï S¢ÓÓ¢¢ ÜUÚ Îï J ©S¢è Ýï ã}¢¢Úï }¢¢çHÜU
± ¥¢ÜGU¢, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢éãG}}¢ÎéÚüS¢êHéËH¢ã
ÜU¢ï ¥ÐÝ¢ ¶GHèÈGU» ¥¢’Á¢G}¢ ¥¢ñÚ ãGÏ¢èÏ¢ï }¢éÜUÚü}¢ Ï¢Ý¢²¢ ¥¢ñÚ §Úà¢¢Î
ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU :
¼…ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : “¥¢ñÚ Ï¢ïà¢ÜU
ÜGUÚèÏ¢ ãñ çÜU ¼é}ã¢Ú¢ ÚÏ¢ ¼é}ãï´ §¼Ý¢ Îïx¢¢
çÜU ¼é}¢ Ú¢Á¢Gè ã¢ï Á¢¢¥¢ïx¢ï J”
¥¢ñ Ú §S¢ §Úà¢¢Îï §H¢ãè ÐÚ }¢ãG Ï ¢ê Ï ¢ï ÚÏÏ¢ï ¥vÏ¢Ú
Ýï ¥ÐÝï Ý¢Á¢G ©Æ¢Ýï ±¢Hï ÚÏÏ¢ï Ï¢ï çÝ²¢Á¢G ÜUè
Ï¢¢Úx¢¢ãï ÜUÚè}¢ }¢ï´ ¥GÁ¢Gü ÜUè, çÜU Á¢Ï¢ ¼¢ï }¢ñ´ ãÚçx¢Á¢G Ú¢Á¢Gè Ý ã¢ïªæx¢¢ ¥x¢Ú }¢ïÚ¢
»ÜU ©}}¢¼è |¢è Î¢ïÁ¢G¶G }¢ï´ Úã x¢²¢ J
!v²¢ à¢¢Ýï }¢ãGÏ¢êçÏ¢Ä²¼ ãñ ¥¢ñÚ ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU Ýï

çÜUS¢ »ãç¼}¢¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ ãGéÁG¢êÚ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢
§SÏ¢¢¼ ÈGUÚ}¢¢²¢ J ÚÏÏ¢ï ÜUÚè}¢ Ýï ¥ÐÝï ãGÏ¢èÏ¢ S¢ï
ÜñUS¢ï ¥GÁ¢Gè}¢ ±¢’Îï ÈGUÚ}¢¢» ãñ´, ¥¢ñÚ ¥ÐÝè à¢¢Ýï ÜUÚ}¢ S¢ï §‹ãï´ Ú¢Á¢Gè
Ú¶Ýï ÜU¢ çÁ¢G}}¢¢ |¢è çH²¢ ãñ ¥¢ñÚ ãGÏ¢èÏ¢ï Î¢±Ú, à¢¢ÈGïU»G }¢ãGà¢Ú
Ýï çÜUS¢ à¢¢Ýï Ý¢Á¢G S¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU Á¢Ï¢ ²ïã ÜUÚ}¢ ãñ
¼¢ï ã}¢ ¥ÐÝ¢ »ÜU ©}}¢¼è |¢è Î¢ïÁ¢G¶G }¢ï´ Ý À¢ïÇGï´x¢ï J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 269)

„é±¢H : ±¢ïã ÜU¢ñÝ H¢ïx¢ ãñ´ çÁ¢Ý ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ ÜGUÏ¢êH ã¢ïx¢è ?
…±¢Ï¢ : ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ Ýï à¢ÈGU¢¥G¼ ÜïU S¢éÏ¢ê¼ ÜU¢ï Î¢ï ©S¢êH¢ï´ }¢ï´ }¢é‹ãGçS¢Ú
Ú¶¢ ãñ J ¥Ã±H ÜGUÏH ¥Á¢G à¢ÈGU¢¥G¼ §ÁGÝï §H¢ãè , ²¢’Ýè çÜUS¢è
ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUÚÝï S¢ï ÐãHï §Á¢¢Á¢G¼ï §H¢ãè ãG¢çS¢H ã¢ïÝ¢ J Îé±é}¢ à¢ÈGUè¥G
ÜU¢ çÝã¢²¼ S¢¢çÎÜGU ± Ú¢S¼ Ï¢¢Á¢G ¥¢ñÚ ÐêÚè, }¢¢’ÜGUêH ¥¢ñÚ ÆèÜU Ï¢¢¼
ÜUãÝï ±¢H¢ ã¢ïÝ¢ J ¥ãG¢ÎèS¢ï ÜUÚè}¢¢ ¥¢ñÚ ÜéU¼éÏ¢ï ¥GÜGU¢§Î }¢ï´ }¢‹ÜGUêH ãñ
çÜU ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ± ¥¢ñçH²¢ ± ©GH}¢¢ ± à¢éãÎ¢ ±
ÈéUGÜGUÚ¢ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ }¢¢ñH¢ ÜUÚè}¢ ¥ÐÝï ÜUÚ}¢ S¢ï ÜGUÏ¢êH
ÈGUÚ}¢¢»x¢¢, Ï¢çËÜU ãGézGÈGU¢Á¢G, ãGéÁÁ¢¢Á¢ ¥¢ñÚ ãÚ ±¢ïã à¢wGS¢ çÁ¢S¢ ÜU¢ï ÜU¢ï§ü
}¢‹S¢Ï¢ï ÎèÝè §GÝ¢²¼ ãé±¢, ¥ÐÝï ¥ÐÝï }¢é¼¥GçËHÜGUèÝ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼
ÜUÚï´x¢ï, Ï¢çËÜU Ý¢ Ï¢¢çHx¢G Ï¢ÓÓ¢ï Á¢¢ï }¢Ú x¢» ãñ´ ¥ÐÝï }¢¢æ Ï¢¢Ð ÜUè
à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUÚï´x¢ï J ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ©GH}¢¢ ÜïU Ð¢S¢ ¥¢ ÜUÚ ÜéUÀ H¢ïx¢ ¥GÁ¢Gü
ÜUÚï´x¢ï çÜU ã}¢ Ýï ¥¢Ð ÜU¢ï ÈéUGH¢æ ±vG¼ ±éÁG¢ê ÜïU çH²ï Ð¢Ýè |¢Ú çÎ²¢ ‰¢¢,
ÜU¢ï§ü ÜUãïx¢¢ çÜU }¢ñ´ Ýï ¥¢Ð ÜU¢ï §çS¼‹Á¢¢ ÜïU çH²ï ÉïH¢ çÎ²¢ ‰¢¢, §S¢ ÐÚ
±¢ïã H¢ïx¢ ©Ý ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUÚï´x¢ï, Ï¢çËÜU ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ¼¢ï ²ã¢æ ¼ÜU ãñ
çÜU }¢¢ïç}¢Ý Á¢Ï¢ ¥¢¼à¢ï Î¢ïÁ¢G¶G S¢ï ¶GH¢S¢è Ð¢»æx¢ï ¼¢ï ¥ÐÝï ©Ý |¢¢§²¢ï´
ÜUè çÚã¢§ü Üï çH²ï Á¢¢ï Ý¢Úï Î¢ïÁ¢G¶G }¢ï´ ã¢ï´x¢ï, ¥ËH¢ã ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã
}¢ï´ à¢ÈGU¢¥G¼ ± S¢é±¢H }¢ï´ }¢éÏ¢¢Hx¢G¢ ÜUÚï´x¢ï ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã S¢ï
§Á¢¢Á¢G¼ Ð¢ ÜUÚ }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜUè ÜUS¢èÚ ¼¢’Î¢Î ÜU¢ï ÐïãÓ¢¢Ý ÐïãÓ¢¢Ý ÜUÚ
Î¢ïÁ¢G¶G S¢ï çÝÜU¢Hï´x¢ï J
± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 270 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, }¢¥G¢Î ±
ãGàÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 1, ç…. 1, „. 139)
„é±¢H : à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ ¼G¢çHÏ¢ ÜU¢ñÝ ÜU¢ñÝ ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : ¥ãG¢ÎèS¢ï ÜUÚè}¢¢ S¢ï S¢¢çÏ¢¼ ãñ çÜU ãÚ }¢¢ïç}¢Ý ¼GHÏ¢x¢¢Úï
à¢ÈGU¢¥G¼ ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ }¢¢ïç}¢ÝèÝï ¥Ã±HèÝ ± ¥¢ç¶GÚèÝ ÜïU çÎH }¢ï´
²ïã Ï¢¢¼ §Ëã¢}¢ ÜUè Á¢¢»x¢è çÜU ±¢ïã à¢ÈGU¢¥G¼ ¼GHÏ¢ ÜUÚï´ J à¢¢ÚïãGèÝï
ãGÎèS¢ Ýï §S¢ Ï¢¢¼ ÜUè ±Á¢G¢ãG¼ ÈGUÚ}¢¢§ü ãñ çÜU ¼G¢çHÏ¢ï à¢ÈGU¢¥G¼ ±¢ïãè
H¢ïx¢ ã¢ï´x¢ï Á¢¢ï Îé‹²¢ }¢ï´ ¥ÐÝè ãG¢Á¢¢¼ ÜïU çH²ï ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢
S¢ï ¼±SS¢éH çÜU²¢ ÜUÚ¼ï ãñ´, ©Ý ãè ÜïU çÎH }¢ï´ ²ïã Ï¢¢¼
ÜéUGÎÚ¼Ý ÐñÎ¢ ã¢ïx¢è çÜU Á¢Ï¢ Îé‹²¢ }¢ï´ ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢
ãG¢Á¢¼ Ï¢Ú¥¢Úè ÜU¢ ±S¢èH¢ ‰¢ï ¼¢ï ²ã¢æ |¢è ©Ý ãè ÜïU Á¢GÚè»G S¢ï ãG¢Á¢¼
Ú±¢§ü ã¢ïx¢è J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 271)
„é±¢H : Ï¢¢Úx¢¢ãï §H¢ãè }¢ḯ S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ÜU¢ñÝ à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUÚïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : ãGéÁG¢êÚ ÐéÚÝêÚ, à¢¢ÈGïU»G ²¢ñ}¢é‹Ýéà¢êÚ wG¢éÎ §Úà¢¢Î
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :

}¢ñ´ ãè S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUÚÝï ±¢H¢ ãêæ ¥¢ñÚ }¢ïÚè à¢ÈGU¢¥G¼
S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ÜGUÏ¢êH ã¢ïx¢è J
ãGéÁG¢êÚ Á¢Ï¢ ¼ÜU Ï¢¢Ï¢ï à¢ÈGU¢¥G¼ Ý ¶¢ïHï´x¢ï
çÜUS¢è ÜU¢ï }¢Á¢¢Hï à¢ÈGU¢¥G¼ Ý ã¢ïx¢è, Ï¢çËÜU ãGÜGUèÜGU¼Ý çÁ¢¼Ýï à¢ÈGU¢¥G¼
ÜUÚÝï ±¢Hï ãñ´ S¢Ï¢ ãGéÁG¢êÚ ÜïU ÎÚÏ¢¢Úï x¢¢ïãÚ Ï¢¢Ú }¢ï´
à¢ÈGU¢¥G¼ H¢»æx¢ï ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï´ }¢wGHêÜGU¢¼ }¢ï´
çS¢ÈGüU ãGéÁG¢êÚï ¥ÜUÚ}¢ à¢ÈGUè¥G ãñ´ J
„é±¢H : ãGéÁG¢êÚ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ ¥¢x¢G¢Á¢G ÜñUS¢ï
ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : çÜGU²¢}¢¼ ±¢Hï çÎÝ H¢ïx¢ çÜGU²¢}¢¼ ÜUè S¢çwG¼²¢ïæ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢
ã¢ï´x¢ï ™éÝ¢‹™ï, ¼}¢¢}¢ ¥ãHï }¢ïãGà¢Ú ÜïU }¢à±Úï „ï ²ïã Ï¢¢¼ ¼Gñ Ð¢»x¢è çÜU
ã}¢ „Ï¢ ÜU¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï ¥¢Î}¢ ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ïæ ãG¢ç…GÚ ã¢ïÝ¢ ™¢çã²ï
™éÝ¢‹™ï, çx¢Ú¼ï ÐÇG¼ï ©Ý ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ïæ ãG¢ç…GÚ ã¢ï ÜUÚ à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUè
ÎÚwG±¢S¼ ÜUÚïæx¢ï ±¢ïã ©‹ãïæ ãG…GÚ¼ï ÝêãG ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ïæ |¢ï…ïæx¢ï ÝêãG
ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï ¼é}¢ §Ï¢í¢ãè}¢ ¶GHèHéËH¢ã ÜïU Ð¢S¢ …¢¥¢ï,
±¢ïã ãG…GÚ¼ï }¢ê„¢ ÜïU Ð¢„ |¢ï…ïæx¢ï, }¢ê„¢ , §Gü„¢
ÜïU Ð¢„ |¢ï…ïæx¢ï ±¢ïã ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï ¼é}¢ ©Ý ÜïU Ð¢S¢ Á¢¢¥¢ï çÁ¢Ý ÜïU ã¢‰¢ ÐÚ
ÈGUyãG (¶¢ïHÝ¢) Ú¶è x¢§ü ãñ, Á¢¢ï ¥¢Á¢ Ï¢ï ¶G¢ñÈGU ¥¢ñÚ ±¢ïã ¼}¢¢}¢ ¥¢ñH¢Îï
¥¢Î}¢ ÜïU S¢ÚÎ¢Ú ãñ´, ±¢ïã ¶G¢¼}¢é‹ÝçÏ¢Ä²èÝ ãñ´, ±¢ïã ¥¢Á¢ ¼é}ã¢Úè
à¢ÈGU¢¥G¼ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï, ¼é}¢ }¢éãG}}¢ÎéÚüS¢êHéËH¢ã
ÜïU Ð¢S¢ Á¢¢¥¢ï J ²ïã H¢ïx¢ çÈUÚ¼ï çÈUÚ¢¼ï, Æ¢ïÜUÚï´ ¶¢¼ï, Îéã¢§ü Îï¼ï
Ï¢¢Úx¢¢ãï Ï¢ï Ü US¢ ÐÝ¢ã, à¢¢ÈG ï U »G Ú¢ï Á ¢G ï Á¢Á¢G ¢ }¢ãG Ï ¢ê Ï ¢ï çÜUçÏ¢í ² ¢
}¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï ÜUÚ ÐãHï ¥¢Ð
ÜïU Ï¢ãé¼ S¢ï ÈGUÁ¢G¢§H Ï¢²¢Ý ÜUÚï´x¢ï, çÈUÚ Á¢Ï¢ à¢ÈGU¢¥G¼ ÜïU çH²ï ¥GÁ¢Gü
ÜUÚï´x¢ï ¼¢ï ÚãG}¢¼ ±¢Hï ¥¢ÜGU¢ Á¢±¢Ï¢ }¢ï´ §Úà¢¢Î
ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï : “ ”
}¢ñ´ §S¢ ÜU¢}¢ ÜïU çH²ï ãêæ, }¢ñ´ §S¢ ÜU¢}¢ ÜïU çH²ï ãêæ, }¢ñ´ ãè ±¢ïã ãêæ çÁ¢S¢ï ¼é}¢
¼}¢¢}¢ Á¢x¢ã ÉêæÇ ¥¢», ²ïã ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ Ï¢¢Úx¢¢ãï ÚÏÏ¢éH §GÁGÁ¢G¼ }¢ï´
S¢Á¢Î¢ ÜUÚï´x¢ï, §Úà¢¢Î ã¢ïx¢¢ :
“»ï }¢éãG}}¢Î ! ¥ÐÝ¢ S¢Ú ©Æ¢¥¢ï ¥¢ñÚ
ÜUã¢ï, ¼é}ã¢Úè Ï¢¢¼ S¢éÝè Á¢¢»x¢è ¥¢ñÚ }¢¢æx¢¢ï, Á¢¢ï ÜéUÀ }¢¢æx¢¢ïx¢ï ç}¢Hïx¢¢,
¥¢ñÚ à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUÚ¢ï ¼é}ã¢Úè à¢ÈGU¢¥G¼ }¢vGÏ¢êH ãñ J”
¥ËH¢ã ¥ËH¢ã ! ²ïã ãñ ÜUÚ}¢ï §H¢ãè ÜUè Ý¢Á¢G
Ï¢ÚÎ¢Úè ¥¢ñÚ ãGéÁG¢êÚ ÜUè à¢¢Ýï }¢ãGÏ¢êÏ¢è çÜU ãGÏ¢èÏ¢ ÜU¢
S¢Ú S¢Á¢Î» çÝ²¢Á¢G }¢ï´ ãñ ¥¢ñÚ ¥|¢è ãGÈGïüU à¢ÈGU¢¥G¼ Á¢GÏ¢¢Ýï ¥vGÎS¢ ÐÚ
Ýãè´ ¥¢²¢ çÜU ÚãG}¢¼ï ãGÜGU Ýï S¢ÏÜGU¼ ÜUè ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ãGÏ¢èÏ¢
ÜUè çÎHÎ¢Úè ± çÚÁ¢G¢Á¢ê§ü ÈGUÚ}¢¢§ü : “»ï }¢éãG}}¢Î !
¥ÐÝ¢ S¢Ú ©Æ¢¥¢ï ¥¢ñÚ ÜUã¢ï, ¼é}ã¢Úè Ï¢¢¼ S¢éÝè
Á¢¢»x¢è ¥¢ñÚ }¢¢æx¢¢ï, Á¢¢ï ÜéUÀ }¢¢æx¢¢ïx¢ï çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ à¢ÈGU¢¥G¼ ÜUÚ¢ï
¼é}ã¢Úè à¢ÈGU¢¥G¼ }¢vGÏ¢êH ãñ J” çÈUÚ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ çS¢Hç„H¢
à¢éM¥G ã¢ïx¢¢ ãGœ¢¢ çÜU çÁ¢S¢ ÜïU çÎH }¢ï´ Ú¢§ü ÜïU Î¢Ýï S¢ï |¢è ÜU}¢ §ü}¢¢Ý
ã¢ïx¢¢ ©S¢ ÜïU çH²ï |¢è à¢ÈGU¢¥G¼ ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ ©S¢ï Á¢ã‹Ý}¢ S¢ï çÝÜU¢Hï´x¢ï J
çÈUÚ ¼}¢¢}¢ ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ¥ÐÝè ¥ÐÝè ©}}¢¼ ÜUè
à¢ÈGU¢¥G¼ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 272)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 100
„é±¢H : ãGéÁG¢êÚ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ çÜU¼Ýè ¼GÚãG ÜUè
ã¢ïx¢è ?
…±¢Ï¢ : ãGéÁG¢êÚ ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU§ü ¼GÚãG ÜUè ã¢ïx¢è
}¢S¢HÝ : {1} à¢ÈGU¢¥G¼ï ÜéUÏ¢í¢ J {2} Ï¢ãé¼¢ï´ ÜU¢ï çÏ¢H¢ çãGS¢¢Ï¢ Á¢‹Ý¼ }¢ï´
Î¢ç¶GH ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï, çÁ¢Ý }¢ï´ S¢ï Ó¢¢Ú ¥ÚÏ¢ ÝÃ±ï ÜUÚ¢ïÇG ÜUè ¼¢’Î¢Î
}¢¢’Hê}¢ ãñ, §S¢ S¢ï Ï¢ãé¼ Á¢G¢§Î ¥¢ñÚ |¢è ãñ´ Á¢¢ï ¥ËH¢ã ± ÚS¢êH
ÜïU §GË}¢ }¢ï´ ãñ´ J {3} Ï¢ãé¼ S¢ï ±¢ïã ã¢ï´x¢ï Á¢¢ï }¢éS¼çãGÜGïU
Á¢ã‹Ý}¢ ã¢ï Ó¢éÜïU ã¢ï´x¢ï ©Ý ÜU¢ï Á¢ã‹Ý}¢ S¢ï Ï¢Ó¢¢»æx¢ï J {4} Ï¢¢’Á¢G¢ï´ ÜUè
à¢ÈGU¢¥G¼ ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ Á¢ã‹Ý}¢ S¢ï çÝÜU¢Hï´x¢ï J {5} Ï¢¢’Á¢G¢ï´ ÜïU ÎÚÁ¢¢¼
Ï¢éH‹Î ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J {6} Ï¢¢’Á¢G ÜU¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÜU}¢ ÜUÚ±¢»æx¢ï J {7} çÁ¢Ý
ÜUè ÝïçÜU²¢æ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã Ï¢Ú¢Ï¢Ú ã¢ï´x¢ï ©‹ãï´ |¢è Î¢ç¶GHï Á¢‹Ý¼ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ¥GÜGU¢§Î }¢é¼¥GçËHÜGU» ÝÏ¢éÃ±¼, çãGS„¢ : 1, ç…. 1, „. 70 ± ã}¢¢Ú¢
§SH¢}¢, à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 273)
„é±¢H : à¢ÈGU¢¥G¼ï ÜéUÏ¢í¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ãGéÁG¢êÚï ¥vGÎS¢, ÝêÚï }¢é…S„}¢ ÜUè ±¢ïã
à¢ÈGU¢¥G¼ Á¢¢ï ¼}¢¢}¢ }¢wGHêÜGU }¢¢ïç}¢Ý, ÜU¢çÈGUÚ, ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢ÚÎ¢Ú, Ý¢ ÈGUÚ}¢¢Ý,
}¢é±¢çÈGUÜGU, }¢é¶G¢çHÈGU, Î¢ïS¼ ¥¢ñÚ Îéà}¢Ý S¢Ï¢ ÜïU çH²ï ã¢ïx¢è, ±¢ïã çãGS¢¢Ï¢
ÜU¢ §ç‹¼Á¢G¢Ú §ç‹¼ã¢§ü Á¢¢æ x¢éÁ¢G¢ ã¢ïx¢¢ çÁ¢S¢ ÜïU çH²ï H¢ïx¢ ¼}¢‹Ý¢»æ ÜUÚï´x¢ï
çÜU ÜU¢à¢ ã}¢ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ ÈïU´ÜU çÎ²ï Á¢¢¼ï ¥¢ñÚ §S¢ §ç‹¼Á¢G¢Ú S¢ï ÝÁ¢¢¼
Ð¢¼ï, ©S¢ Ï¢H¢ S¢ï ÜéUzGÈGU¢Ú ÜU¢ï |¢è ÀéÅÜU¢Ú¢ ãGéÁG¢êÚ
ÜUè Ï¢ Î¢ñH¼ ç}¢Hïx¢¢, çÁ¢S¢ ÐÚ ¼}¢¢}¢ ¥Ã±HèÝ ± ¥¢ç¶GÚèÝ }¢é±¢çÈGUÜGUèÝ
± }¢é¶G¢çHÈGUèÝ, }¢¢ïç}¢ÝèÝ ± ÜU¢çÈGUÚèÝ „Ï¢ ãGéÁG¢êÚ
ÜUè ãG}Î ÜUÚï´x¢ï, §S¢è ÜU¢ Ý¢}¢ “}¢ÜGU¢}¢ï }¢ãG}¢êÎ” ãñ ¥¢ñÚ ²ïã }¢¼üÏ¢»
à¢ÈGU¢¥G¼ï ÜéUÏ¢í¢ çS¢ÈGüU ãGéÁG¢êÚ ãè ÜU¢ ¶G¢S„¢ ãñ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 101
„é±¢H : ±¢ïã à¢wGS¢ ÜñUS¢¢ ãñ Á¢¢ï à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ §‹ÜU¢Ú ÜUÚï ?
…±¢Ï¢ : Ó¢êæçÜU Ï¢ï à¢é}¢¢Ú ¥¢²¢¼ ± ¥ãG¢ÎèS¢ ¥¢ñÚ §Á}¢¢»G ©}}¢¼ S¢ï
à¢ÈGU¢¥G¼ S¢¢çÏ¢¼ ãñ, çHã¢Á¢G¢ §S¢ ÜU¢ §‹ÜU¢Ú ±¢ïãè ÜUÚïx¢¢ Á¢¢ï x¢é}¢Ú¢ã ãñ J
²¢ ²ïã ÜUã ÎïÝ¢ çÜU ÜU¢ï§ü çÜUS¢è ÜU¢ ±ÜUèH ± çS¢ÈGU¢çÚà¢è Ýãè´,
ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ ÜUè S¢ÚèãG }¢é¶G¢HÈGU¼ ãñ, Ï¢çËÜU wG¢éÎ¢ ± ÚS¢êH
ÐÚ Ï¢¢ïã¼¢Ý Ï¢¢æ{Ý¢ ¥¢ñÚ Ý§ü à¢Úè¥G¼
Í¢ÇGÝ¢ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 274 }¢éH¼ÜGU¼GÝ)
¼vGHèÎ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : ¼vGHèÎ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ¼vGHèÎ ÜïU à¢Ú§Gü }¢¢’Ý¢ ãñ´ çÜUS¢è ÜïU ÜGU¢ñH ± ÈGïU’H ÜU¢ï ¥ÐÝï
çH²ï ãGéÁÁ¢¼ Ï¢Ý¢ ÜUÚ ÎHèHï à¢Ú§Gü ÐÚ ÝÁ¢GÚ çÜU²ï çÏ¢x¢GñÚ }¢¢Ý HïÝ¢, ²ïã
S¢}¢Û¢ ÜUÚ çÜU ±¢ïã ¥ãHï ¼ãGÜGUèÜGU S¢ï ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè Ï¢¢¼ à¢Ú¥GÝ
}¢é¼ãGçvGÜGUÜGU ¥¢ñÚ ÜGU¢çÏ¢Hï »’ç¼}¢¢Î ãñ J Á¢ñS¢¢ çÜU ã}¢ }¢S¢¢§Hï à¢Ú§GÄ²¢
}¢ï´ §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ¥Ï¢ê ãGÝèÈGU¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ Ý¢ï’}¢¢Ý çÏ¢Ý S¢¢çÏ¢¼
ÜU¢ ÜGU¢ñH ± ÈGïU’H ¥ÐÝï çH²ï ÎHèH S¢}¢Û¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ
ÎH¢§Hï à¢Ú§GÄ²¢ }¢ï´ wG¢éÎ ÝÁ¢GÚ Ýãè´ ÜUÚ¼ï, wG±¢ã ±¢ïã ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢
²¢ §Á}¢¢»G ©}}¢¼ ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ }¢S¥H¢ Ï¢²¢Ý ÈGUÚ}¢¢»æ ²¢ ¥ÐÝï çÜGU²¢S¢
S¢ï ãGév}¢ Îï´ J ¼vGHèÎ ÜUÚÝ¢ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼vGHèÎ ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï
}¢éÜGUçËHÎ ÜUã¼ï ãñ´ Á¢ñS¢ï ã}¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ¥Ï¢ê
ãGÝèÈGU¢ ÜïU }¢éÜGUçËHÎ ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼vGHèÎ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 203)
„é±¢H : ¼vGHèÎ çÜUÝ }¢S¢¢§H }¢ïæ ÜUè Á¢¢¼è ãñ ?
…±¢Ï¢ : à¢Ú§Gü }¢S¢¢§H ¼èÝ ¼GÚãG ÜïU ã¢ï¼ï ãñ´ :
{1} ¥GÜGU¢§Î, çÁ¢Ý ÜU¢ S¢}¢Û¢ HïÝ¢ ¥¢ñÚ ÜGUËÏ¢ }¢ïæ Ú¢çS¢¶G ± }¢ãGÈGUêÁ¢G
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 102
ÜUÚ HïÝ¢ Á¢GMÚè ãñ ¥¢ñÚ Ó¢êæçÜU ²ïã ©S¢êHï ÎèÝ ãñ´ §S¢ çH²ï §Ý }¢ï´ ÜU¢ï§ü
¼Ú}¢è}¢ ± ¼‹S¢è¶G, ÜU}¢è ± Ï¢ïà¢è |¢è Ýãè´ J
{2} ±¢ïã ¥ãGÜU¢}¢ Á¢¢ï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ S¢ï S¢Ú¢ãG¼Ý S¢¢çÏ¢¼ ãñ´, çÜUS¢è
}¢éÁ¼çãÎ ÜïU §…ç¼ã¢Î ²¢ çÜGU²¢S¢ ÜU¢ï ©Ý ÜïU S¢éÏ¢ê¼ }¢ï´ ÜU¢ï§ü ÎwGH Ýãè´
}¢S¢HÝ Ð‹Á¢ ±vG¼¢ Ý}¢¢Á¢G ¥¢ñÚ Ú¢ïÁ¢G» }¢¢ãï Ú}¢Á¢G¢Ý, ãGÁ¢, Á¢GÜU¢¼ ±x¢GñÚ¢
ÈGUÚ¢§Á¢G ¥¢ñÚ »ïS¢ï ãè Îèx¢Ú ¥ãGÜU¢}¢ J
{3} ±¢ïã ¥ãGÜU¢}¢ Á¢¢ï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ }¢ï´ §…ç¼ã¢Î S¢ï ãG¢çS¢H çÜU²ï
Á¢¢»æ, §Ý }¢ï´ S¢ï ©„êHï ¥GÜGU¢§Î }¢ïæ çÜUS¢è ÜUè ¼vGHèÎ Á¢¢§Á¢G Ýãè´, ²êæãè
Á¢¢ï ¥ãGÜU¢}¢ ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ S¢ï S¢Ú¢ãG¼Ý (±Á¢G¢ãG¼ S¢ï) S¢¢çÏ¢¼ ãñ´ §Ý }¢ï´
|¢è çÜUS¢è ÜUè ¼vGHèÎ Á¢¢§Á¢G Ýãè´ ²¢’Ýè ã}¢ Á¢¢ï §Ý }¢S¢¢§H ÜU¢ï }¢¢Ý¼ï
ãñ´ ¥¢ñÚ ¥G}¢H ÜUÚ¼ï ãñ´ ¼¢ï ±¢ïã §S¢ çH²ï Ýãèæ çÜU §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ Ýï
ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ Ï¢çËÜU §S¢ çH²ï }¢¢Ý¼ï ãñ´ çÜU ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ }¢ï´ §Ý ÜU¢
S¢Ú¢ãG¼Ý çÁ¢GRU ¥¢²¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼èS¢Úè çÜGUS}¢ ÜïU }¢S¢¢§H Á¢¢ï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï
ãGÎèS¢ ± §Á}¢¢»G ©}}¢¼ S¢ï §…ç¼ã¢Î ÜUÚ ÜïU çÝÜU¢Hï Á¢¢»æ ©Ý }¢ï´ x¢GñÚ
}¢éÁ¼çãÎ ÐÚ ¼vGHèÎ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ ¥¢ñÚ }¢éÁ¼çãÎ ÜïU çH²ï ¼vGHèÎ }¢‹¥G J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼vGHèÎ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 203)
„é±¢H : }¢éÁ¼çãÎ ÜU¢ñÝ ã¢ï¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢éÁ¼çãÎ ±¢ïã Ï¢¢çHx¢G ¥¢ñÚ S¢ãGèãGéH ¥GvGH }¢é„H}¢¢Ý ãñ çÁ¢S¢
}¢ï´ §S¢ ÜGUÎÚ §GË}¢è çH²¢ÜGU¼ ¥¢ñÚ ÜGU¢çÏ¢çHÄ²¼ ã¢ï çÜU ÜéUGÚ¥¢Ýè §à¢¢Ú¢¼
± çÜUÝ¢²¢¼ ÜU¢ï S¢}¢Û¢ S¢ÜïU ¥¢ñÚ ÜUH¢}¢ ÜïU }¢vGS¢Î ÜU¢ï ÐïãÓ¢¢Ý S¢ÜïU J
Ý¢çS¢¶G ± }¢‹S¢ê¶G ÜU¢ ÐêÚ¢ §GË}¢ Ú¶¼¢ ã¢ï, §GË}¢ï S¢ÈGüU ± ÝãG± ±
Ï¢H¢x¢G¼ ±x¢GñÚ¢ }¢ï´ ©S¢ ÜU¢ï ÐêÚè }¢ã¢Ú¼ ãG¢çS¢H ã¢ï, ¥ãGÜU¢}¢ ÜUè ¼}¢¢}¢
¥¢²¼¢ï´ ¥¢ñÚ ¥ãG¢ÎèS¢ ÐÚ ©S¢ ÜUè ÝÁ¢GÚ ã¢ï, ¼}¢¢}¢ }¢S¢¢§Hï Á¢éÁG§Ä²¢
ÜU¢ï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ S¢ï ¥¶GÁ¢G ÜUÚ ÜïU ãÚ ãÚ }¢S¥Hï ÜU¢ }¢¢¶GÁ¢G ¥¢ñÚ
©S¢ ÜUè ÎHèH ÜU¢ï ¥ÓÀè ¼GÚãG Á¢¢Ý¼¢ ã¢ï çÜU ²ïã }¢S¥H¢ ©S¢
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 103
¥¢²¼, ²¢ ÈéUGH¢æ ãGÎèS¢ S¢ï }¢¢wG¢êÁ¢G ãñ J §S¢ ÜïU §GH¢±¢ Á¢GÜUè ¥¢ñÚ
wG¢éà¢ ÈGUã}¢ |¢è ã¢ï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼vGHèÎ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 204)
„é±¢H : çÈGUÜGUã çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ÈGUÜGUèã ÜU¢ñÝ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢S¢¢§Hï Á¢éÁG§Ä²¢ ¥G}¢çHÄ²¢ ¥¢ñÚ ¥ãGÜU¢}¢ï à¢Ú§GÄ²¢ Á¢¢ï
ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ }¢ï´ Á¢¢ Ï¢ Á¢¢ ÈñUHï ãé±ï ‰¢ï, ¥§}}¢» }¢ééÁ¼çãÎèÝ
Ýï H¢ïx¢¢ï´ ÜUè ¥¢S¢¢Ýè ÜïU çH²ï çÁ¢S¢ }¢¢ñÜGU¥G S¢ï ¥¢ñÚ
çÁ¢S¢ ¼GÚãG }¢zGãê}¢ ã¢ï¼ï ‰¢ï, §Ý ÜU¢ï ©S¢è ©G‹¢±¢Ý S¢ï ¥¶GÁ¢G çÜU²¢ J §S¢è
¼GÚãG Á¢¢ï }¢S¢¢§H §Á}¢¢»G ©}}¢¼ ¥¢ñÚ çÜGU²¢S¢ S¢ï S¢¢çÏ¢¼ ãé±ï §Ý S¢Ï¢
ÜU¢ï Hï ÜUÚ ãÚ çÜGUS}¢ ÜïU }¢S¢¢§H ÜU¢ï Á¢éÎ¢ Á¢éÎ¢ Ï¢¢Ï¢¢ï´ ¥¢ñÚ ÈGUSH¢ï´ }¢ï´
Á¢}¥G ÜUÚ ÜïU ©S¢ }¢Á¢}¢ê»G ÜU¢ Ý¢}¢ çÈGUÜGUã Ú¶ çÎ²¢ ¼¢ï §Ý }¢S¢¢§H ÐÚ
¥G}¢H ÜUÚÝ¢ »GïÝ ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ ¥¢ñÚ §Á}¢¢»G ©}}¢¼ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝ¢
ãñ ¥¢ñÚ §S¢ §GË}¢ï çÈGUÜGUã }¢ï´ }¢ã¢Ú¼ Ú¶Ýï ±¢Hï ©GH}¢¢ ÜU¢ï ÈGUÜGUèã ²¢
ÈéUGÜGUã¢ ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼vGHèÎ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 204)
„é±¢H : }¢Á¢GãÏ¢ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ÎèÝ ÜïU ÈGUÚ¢ï§Gü }¢S¢¢§H ¥¢ñÚ ¥ãGÜU¢}¢ï Á¢éÁG§Ä²¢ }¢ï´ çÜUS¢è
§}¢¢}¢ï }¢éÁ¼çãÎ ÜU¢ ±¢ïã ¥¢§üÝ ²¢ ÎS¼êLH ¥G}¢H Á¢¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï
ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ ¥¢ñÚ §Á}¢¢»G ©}}¢¼ S¢ï ¥¶GÁ¢G çÜU²¢, ©S¢ï }¢Á¢GãÏ¢
ÜUã¼ï ãñ´ J §S¢ Ï¢¢¼ ÜU¢ï ²êæ S¢}¢Û¢ï´ çÜU ÎèÝ ¥SH ãñ ¥¢ñÚ }¢Á¢GãÏ¢ §S¢
ÜUè à¢¢¶G J ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU Îé‹²¢ ± ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ïæ ÝÁ¢¢¼ Ð¢Ýï
±¢H¢ }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ Ï¢ÇG¢ x¢éÚ¢ñã çÁ¢S¢ï S¢±¢Îï ¥¢’Á¢G}¢ ÈGUÚ}¢¢²¢, ±¢ïã
¥ãHï S¢é‹Ý¼ ± Á¢}¢¢¥G¼ ÜU¢ ãñ ¥¢ñÚ ²ïã Ý¢Á¢è (ÝÁ¢¢¼ Ð¢Ýï ±¢H¢)
x¢éÚ¢ñã ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ± Á¢}¢¢¥G¼ ¥¢Á¢ Ó¢¢Ú }¢Á¢G¢çãÏ¢ ãGÝÈGUè, }¢¢çHÜUè,
à¢¢ÈGïU§Gü, ãG}Ï¢Hè }¢ï´ Á¢}¥G ã¢ï x¢²¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¼vGHèÎ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 205 }¢éË¼ÜGU¼GÝ)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 104
çÏ¢Î¥G¼ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ± S¢x¢GèÚ¢
„é±¢H : çÏ¢Î¥G¼ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè çÜU¼Ýè ¥vGS¢¢}¢ ãñ´ ? ãÚ
»ÜU ÜUè ±Á¢G¢ãG¼ ÜUÚï´ J
…±¢Ï¢ : çÏ¢Î¥G¼ ©S¢ Ý§ü Ó¢èÁ¢G ÜU¢ï ÜUã¼ï ãñ´ Á¢¢ï ÚS¢êHéËH¢ã
ÜïU Îé‹²¢ S¢ï ÐÎ¢ü ÈGUÚ}¢¢Ýï ÜïU Ï¢¢’Î ÎèÝ }¢ï´ çÝÜUHè
ã¢ï, çÈUÚ §S¢ ÜUè Î¢ï çÜGUS}¢ïæ ãñ´, »ÜU çÏ¢Î¥G¼ï Á¢GH¢H¼, çÁ¢S¢ ÜU¢ï çÏ¢Î¥G¼ï
S¢çÄ²¥ã |¢è ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ÎêS¢Úè çÏ¢Î¥G¼ï }¢ãG}¢êÎ¢, çÁ¢S¢ ÜU¢ï çÏ¢Î¥G¼ï
ãG„Ý¢ |¢è ÜUã¼ï ãñ´ J
çÏ¢Î¥G¼ï S¢çÄ²¥ã ±¢ïã Ý¢ñ ÐñÎ¢ Ï¢¢¼ ãñ Á¢¢ï çÜU¼¢Ï¢éËH¢ã
¥¢ñÚ ãGÎèS¢ï ÝÏ¢±è ¥¢ñÚ §Á}¢¢»G ©}}¢¼ ÜïU }¢é¶G¢çHÈGU ã¢ï ²¢ ²êæ ÜUãÝ¢
Ó¢¢çã²ï çÜU Á¢¢ï Ý¢ñ ÐñÎ¢ Ï¢¢¼ çÜUS¢è »ïS¢è Ó¢èÁ¢G ÜïU ¼ãG¼ Î¢ç¶GH ã¢ï çÁ¢S¢
ÜUè Ï¢éÚ¢§ü à¢Ú¥G S¢ï S¢¢çÏ¢¼ ãñ ¼¢ï ±¢ïã Ï¢éÚè ¥¢ñÚ çÏ¢Î¥G¼ï S¢çÄ²¥ã ãñ
¥¢ñÚ ²ïã ÜU|¢è }¢ÜUMã ¥¢ñÚ ÜU|¢è ãGÚ¢}¢ ã¢ï¼è ãñ J ¥¢ñÚ ±¢ïã Ý¢ñ ÐñÎ¢ Ï¢¢¼
²¢ Ý§ü Ó¢èÁ¢G Á¢¢ï çÜU¼¢Ï¢éËH¢ã ¥¢ñÚ ãGÎèS¢ï ÚS¢êHéËH¢ã
¥¢ñÚ §Á}¢¢»G ©}}¢¼ ÜïU }¢é¶G¢çHÈGU Ý ã¢ï ±¢ïã çÏ¢Î¥G¼ï
}¢ãG}¢êÎ¢ ²¢ çÏ¢Î¥G¼ï ãG„Ý¢ ÜUãH¢¼è ãñ J §S¢ Ï¢¢¼ ÜU¢ï ²êæ S¢}¢Û¢ïæ çÜU Á¢¢ï
Ý§ü Ï¢¢¼ çÜUS¢è »ïS¢è Ó¢èÁ¢G ÜïU ¼ãG¼ Î¢ç¶GH ã¢ï çÁ¢S¢ ÜUè wG¢êÏ¢è à¢Ú¥G S¢ï
S¢¢çÏ¢¼ ãñ ¼¢ï ±¢ïã ¥ÓÀè Ï¢¢¼ ¥¢ñÚ çÏ¢Î¥G¼ï ãG„Ý¢ ãñ ¥¢ñÚ ²ïã çÏ¢Î¥G¼
ÜU|¢è }¢éS¼ãGÏ¢, Ï¢çËÜU S¢é‹Ý¼ ¥¢ñÚ ÜU|¢è ±¢çÁ¢Ï¢ ¼ÜU ã¢ï¼è ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, çÏ¢Î¥G¼ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ãï „x¢GèÚ¢ ± ÜUÏ¢èÚ¢, çãGS„¢ : 4, „. 197)
„é±¢H : S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ ²¢ ¼¢Ï¢ï§GüÝ ÜïU Ï¢¢’Î Á¢¢ï Ï¢¢¼
Ý§ü ÐñÎ¢ ã¢ï, v²¢ ±¢ïã |¢è çÏ¢Î¥G¼ï S¢çÄ²¥ã ãñ ?
…±¢Ï¢ : çÜUS¢è Ý¢ñ ÐñÎ¢ Ï¢¢¼ ÜU¢ çÏ¢Î¥G¼ï S¢çÄ²¥ã ²¢ ãG„Ý¢ ã¢ïÝ¢ çÜUS¢è
Á¢G}¢¢Ýï ÐÚ }¢¢ñÜUG êÈUG Ýãè´ ãñ Ï¢çËÜU ÜéUÚG ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ¥¢ñÚ §Á}¢¢»G ©}}¢¼ ÜUè
}¢é±¢çÈGUÜGU¼ ²¢ }¢é¶¢G HÈGU¼ ÐÚ ãñ J çHã¢Á¢G¢ çÁ¢S¢ ¥}¢í ÜUè ¥SH, à¢Úè¥G¼
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 105
S¢ï S¢¢çÏ¢¼ ã¢ï ²¢’Ýè çÜU¼¢Ï¢ ± S¢é‹Ý¼ ¥¢ñÚ §Á}¢¢¥G ÜïU }¢é¶G¢çHÈGU Ý ã¢ï
±¢ïã ãÚçx¢Á¢G çÏ¢Î¥G¼ï S¢çÄ²¥ã Ýãè´, wG±¢ã çÜUS¢è |¢è Á¢G}¢¢Ýï }¢ï´ ã¢ï,
wG¢éÎ S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢, ¼¢Ï¢ï§GüÝ ¥¢ñÚ ¼Ï»G ¼¢Ï¢ï§GüÝ ÜïU Á¢G}¢¢Ýï
}¢ï´ ²ïã Ï¢¢¼ Ú¢§Á¢ ‰¢è çÜU ¥ÐÝï Á¢G}¢¢Ýï ÜUè Ï¢¢’Á¢G Ý§ü ÐñÎ¢ ã¢ïÝï ±¢Hè
Ó¢èÁ¢G¢ï´ ÜU¢ï }¢‹¥G ÜUÚ¼ï ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G ÜU¢ï Á¢¢§Á¢G Ú¶¼ï J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ¥}¢èLH
}¢¢ïç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÈGU¢MÜGïU ¥¢’Á¢G}¢ ¼Ú¢±èãG ÜUè
Á¢}¢¢¥G¼ ÜUè çÝSÏ¢¼ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :
“ ” ²ïã v²¢ ãè ¥ÓÀè çÏ¢Î¥G¼ ãñ J
§S¢è ¼GÚãG ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý }¢éx¢GzGÈGUH

Ýï ¥ÐÝï S¢¢çãGÏ¢ Á¢G¢Îï ÜU¢ï Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ çÏ¢çS}¢ËH¢ã Ï¢
¥¢±¢Á¢G ÐÉG¼ï S¢éÝ ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ “ ”
»ï }¢ïÚï Ï¢ïÅï ! ²ïã Ý¢ñ ÐñÎ Ï¢¢¼ ãñ, Ý§ü Ï¢¢¼¢ḯ S¢ï Ï¢Ó¢ J ¼¢ï }¢¢’Hê}¢ ãé±¢ çÜU ©Ý
ÜïU ÝÁ¢GÎèÜU |¢è çÜUS¢è ÜU¢}¢ ÜU¢ ¥ÐÝï Á¢G}¢¢Ýï }¢ï´ ã¢ïÝï ²¢ Ý ã¢ïÝï ÐÚ }¢Î¢Ú Ý
‰¢¢ Ï¢çËÜU ÝzGS¢ï ÈGïU’H ÜU¢ï Îï¶¼ï ¥x¢Ú ©S¢ }¢ï´ ÜU¢ï§ü à¢Ú§Gü ¶GÚ¢Ï¢è Ý ã¢ï¼è
¼¢ï §Á¢¢Á¢G¼ Îï¼ï ±ÚÝ¢ }¢‹¥G ÈGUÚ}¢¢ Îï¼ï ¥¢ñÚ ©‹ãï´ Ï¢éÚ¢ ÜUã¼ï J
wG¢éÎ ÚS¢êHéËH¢ã Ýï ÝïÜU Ï¢¢¼ ÐñÎ¢ ÜUÚÝï
±¢Hï ÜU¢ï S¢é‹Ý¼ çÝÜU¢HÝï ±¢H¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ ¼¢ï çÜGU²¢}¢¼ ¼ÜU Ý§ü Ý§ü
Ï¢¢¼ïæ ÐñÎ¢ ÜUÚÝï ÜUè §Á¢¢Á¢G¼ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢§ü ¥¢ñÚ ²ïã çÜU Á¢¢ï Ý§ü (¥ÓÀè)
Ï¢¢¼ çÝÜU¢Hïx¢¢, S¢±¢Ï¢ Ð¢»x¢¢ ¥¢ñÚ çÜGU²¢}¢¼ ¼ÜU çÁ¢¼Ýï §S¢ ÐÚ
¥G}¢H ÜUÚï´x¢ï S¢Ï¢ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ ©S¢ï ç}¢Hïx¢¢,
Ó¢¢ãï ±¢ïã §GÏ¢¢Î¼ ã¢ï ²¢ ÜU¢ï§ü ¥ÎÏ¢ ÜUè Ï¢¢¼ ²¢ ÜéUÀ ¥¢ñÚ ã¢ï
}¢x¢Ú §S¢ S¢ï ÜU¢ï§ü ²ïã Ý S¢}¢Û¢ï çÜU çÜUS¢è |¢è Á¢G}¢¢Ýï ÜïU Á¢¢çãH Á¢¢ï Ï¢¢¼
Ó¢¢ãï´ ¥ÐÝè ¼GÚÈGU S¢ï çÝÜU¢H Hï´ ¥¢ñÚ ±¢ïã çÏ¢Î¥G¼ï ãGS¢Ý¢ ã¢ï Á¢¢» J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 106
²ïã }¢é¥G¢}¢H¢ ©GH}¢¢» ÎèÝ ¥¢ñÚ Ð¢Ï¢‹Îï à¢Ú¥G }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ïæ
ãñ çÜU ²ïã Á¢¢ï ¥}¢í §üÁ¢¢Î ÜUÚ Hï´ ¥¢ñÚ ©S¢ï Á¢¢§Á¢G ± }¢éS¼ãGÏ¢ ÜUãï´
±¢ïã Ï¢ïà¢ÜU Á¢¢§Á¢G ± }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ, §S¢ ÝïÜU Ï¢¢¼ ÜU¢ ÜUÚÝï ±¢H¢ S¢é‹Ýè
ãè ÜUãH¢»x¢¢ çÏ¢Î¥G¼è Ýãè´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, çÏ¢Î¥G¼ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ± „x¢GèÚ¢, çãGS„¢ : 4, „. 198)
„é±¢H : x¢éÝ¢ã çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ±¢ïã çÜU¼Ýè çÜGUS}¢ ÜïU ã¢ï¼ï ãñ´ ? §Ý
ÜUè ±Á¢G¢ãG¼ ÜUÚï´ J
…±¢Ï¢ : wG¢éÎ¢ ± ÚS¢êH ÜUè Ý¢ ÈGUÚ}¢¢Ýè
²¢’Ýè ¥ãGÜU¢}¢ï à¢Úè¥G¼ ÐÚ ¥G}¢H Ý ÜUÚÝ¢ x¢éÝ¢ã ¥¢ñÚ }¢¢’çS¢Ä²¼ ãñ J
x¢éÝ¢ã ÜUÚÝï ±¢H¢ x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ²¢ ¥G¢S¢è ÜUãH¢¼¢ ãñ J x¢éÝ¢ã ¥¢Î}¢è ÜU¢ï
wG¢éÎ¢ S¢ï ÎêÚ ÜUÚ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ï S¢±¢Ï¢ S¢ï }¢ãGM}¢ ¥¢ñÚ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÜU¢
}¢éS¼çãGÜUG Ï¢Ý¢¼¢ ãñ x¢éÝ¢ã ÜUè Î¢ï çÜGUS}¢ï´ ãñ´ : {1} S¢x¢GèÚ¢ ¥¢ñÚ {2} ÜUÏ¢èÚ¢ J
S¢x¢GèÚ¢ ±¢ïã x¢éÝ¢ã ãñ çÁ¢S¢ ÜïU ÜUÚÝï ÐÚ à¢Úè¥G¼ }¢ï´ ÜU¢ï§ü ±§GüÎ Ýãèæ ¥¢§ü,
²¢’Ýè §S¢ ÜUè ÜU¢ï§ü ¶G¢S¢ S¢Á¢G¢ Ï¢²¢Ý Ýãèæ ÜUè x¢§ü ãñ J ¥¢Î}¢è ÜU¢ï§ü
ÝïÜUè, §GÏ¢¢Î¼, S¢ÎÜGU¢, §¼G¢¥G¼ï ±¢çHÎñÝ ±x¢GñÚ¢ ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï §S¢ ÜUè
Ï¢ÚÜU¼ S¢ï S¢x¢GèÚ¢ x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J Á¢ñS¢¢ çÜU ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´
¥¢²¢ ãñ çÜU ç…„ Ýï ÜU¢ç}¢H ±éÁG¢ê çÜU²¢ çÈUÚ Ý}¢¢…G ÜïU çH²ï ¶ÇG¢ ãé±¢
¼¢ï ±¢ïã x¢éÝ¢ã¢ïæ „ï »ï„ï Ð¢ÜU ã¢ï …¢¼¢ ãñ …ñ„ï ¥¢… ãè ©„ ÜUè }¢¢æ Ýï ©„ï
…Ý¢ ã¢ï J
x¢GÚÁ¢G ²ïã x¢éÝ¢ã çÏ¢H¢ ¼¢ñÏ¢¢ |¢è }¢é¥G¢ÈGU ã¢ï Á¢¢¼ï ãñ´, }¢x¢Ú à¢¼Gü
²ïã ãñ çÜU §S¢ ÐÚ §S¢Ú¢Ú Ý ã¢ï (²¢’Ýè Á¢¢ÝÏ¢êÛ¢ ÜïU §S¢ï ÜUÚ¼¢ Ý Úãï)
çÜU x¢éÝ¢ãï S¢x¢GèÚ¢ §S¢Ú¢Ú S¢ï x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ Ï¢Ý Á¢¢¼ï ãñ´, ¥¢ñÚ çÈUÚ ¼¢ñÏ¢¢
çÜU²ï çÏ¢x¢GñÚ §S¢ ÜUè }¢é¥G¢ÈGUè Ýãè´ ã¢ï¼è J ¥¢ñÚ ÜUÏ¢èÚ¢ ±¢ïã x¢éÝ¢ã ãñ´ çÁ¢S¢
ÐÚ ±§üGÎ ¥¢§ü, ²¢’Ýè ±¢’Î» ¥GÁ¢G¢Ï¢ çÎ²¢ x¢²¢ J ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï
¥¢Î}¢è ¶G¢çHS¢ ¼¢ñÏ¢¢ ± §çS¼x¢GÈGU¢Ú çÜU²ï çÏ¢x¢GñÚ Ð¢ÜU Ýãè´ ã¢ï¼¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, çÏ¢Î¥G¼ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ± „x¢GèÚ¢, çãGS„¢ : 4, „. 199-200)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 107
„é±¢H : x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ÜU¢ñÝ S¢ï ãñ´ ¥¢ñÚ v²¢ x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ÜUÚÝï ±¢H¢
}¢é„H}¢¢Ý Úã¼¢ ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ }¢ï´ çÁ¢Ý ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ çÁ¢GRU ¥¢²¢ ãñ ©Ý
}¢ï´ S¢ï Üé À ²ïã ãñ´ : Ý¢ ãGÜGU ÜGUyH ÜUÚÝ¢, Ó¢¢ïÚè ÜUÚÝ¢, ²¼è}¢ ÜU¢ }¢¢Hï Ý¢
ãGÜGU ¶¢Ý¢, }¢¢æ Ï¢¢Ð ÜU¢ï §üÁ¢G¢ ÎïÝ¢, S¢êÎ ¶¢Ý¢, à¢Ú¢Ï¢ ÐèÝ¢, Û¢êÅè x¢±¢ãè
ÎïÝ¢, Ý}¢¢Á¢G Ý ÐÉGÝ¢, Ú}¢Á¢G¢Ý ÜU¢ Ú¢ïÁ¢G¢ Ý Ú¶Ý¢, Á¢GÜU¢¼ Ý ÎïÝ¢, Û¢êÅè
ÜGUS¢}¢ ¶¢Ý¢, Ý¢Ð ¼¢ïH }¢ï´ ÜU}¢è Ï¢ïà¢è ÜUÚÝ¢, }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ S¢ï Ý¢ ãGÜGU
HÇG¢§ü ÜUÚÝ¢, çÚà±¼ HïÝ¢ ²¢ ÎïÝ¢, Ó¢éx¢GHè ¶¢Ý¢, çÜUS¢è }¢é„H}¢¢Ý ÜUè
x¢GèÏ¢¼ ÜUÚÝ¢, ÜéUGÚ¥¢Ý à¢ÚèÈGU |¢êH Á¢¢Ý¢, ©GH}¢¢» ÎèÝ ÜUè Ï¢ï §GÁGÁ¢G¼è
ÜUÚÝ¢, wG¢éÎ¢ ÜUè }¢x¢GçÈGUÚ¼ S¢ï Ý¢ ©}}¢èÎ ã¢ïÝ¢, wG¢éÎ¢ ÜïU
¥GÁ¢G¢Ï¢ S¢ï Ï¢ï ¶G¢ñÈGU ã¢ïÝ¢, ÈéUGÁG¢êH ¶GÓ¢èü ÜUÚÝ¢, ¶ïH ¼}¢¢à¢ï }¢ï´ ¥ÐÝ¢
ÐñS¢¢ ¥¢ñÚ ±vG¼ Ï¢ÚÏ¢¢Î ÜUÚÝ¢, Î¢ÉGè }¢éæÇ¢Ý¢ ²¢ »ÜU }¢énè S¢ï ÜU}¢ Ú¶Ý¢,
wG¢éÎÜéUà¢è ÜUÚÝ¢ ±x¢GñÚ¢ J
x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ÜU¢ }¢é¼üçÜUÏ¢ }¢é„H}¢¢Ý ãñ ¥¢ñÚ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Á¢¢»x¢¢,
wG±¢ã ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ }¢ãGÁ¢G ¥ÐÝï ÈGUÁGH S¢ï ©S¢ ÜUè }¢x¢GçÈGUÚ¼
ÈGUÚ}¢¢ Îï ²¢ ãGéÁ¢G êÚï ¥‹±Ú, à¢¢ÈGïU»G }¢ãGà¢Ú ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼
ÜïU Ï¢¢’Î ©S¢ï Ï¢wGà¢ Îï ²¢ ¥ÐÝï çÜU²ï ÜUè ÜéUÀ S¢Á¢G¢ Ð¢ ÜUÚ Ï¢wGà¢¢ Á¢¢»,
Ï¢ãÚ ãG¢H ±¢ïã Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ÜU|¢è Á¢‹Ý¼ S¢ï Ý
çÝÜUHïx¢¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, çÏ¢Î¥G¼ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ± „x¢GèÚ¢, çãGS„¢ : 4, „. 200)
„é±¢H : x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ÜUè }¢é¥G¢ÈGUè ÜUè S¢êÚ¼ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : x¢éÝ¢ã ÜUè Î¢ï S¢êÚ¼ïæ ãñ´, »ÜU Ï¢‹Îï ÜU¢ ±¢ïã x¢éÝ¢ã Á¢¢ï ¶G¢çHS¢
©S¢ ÜïU ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú ÜïU }¢é¥G¢}¢Hï }¢ïæ ã¢ï }¢S¢HÝ (çÏ¢H¢
©GÁ¢Gíï à¢Ú§Gü) ÈGUÁ¢Gü Ý}¢¢Á¢G À¢ïÇGÝ¢, ²¢ }¢¢ãï Ú}¢Á¢G¢Ý ÜU¢ Ú¢ïÁ¢G¢ ¼ÜüU ÜUÚÝ¢
±x¢GñÚ¢ J §S¢ çÜGUS}¢ ÜïU x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï }¢é¥G¢ÈGUè ÜUè S¢êÚ¼ }¢ï´ §¼Ý¢ ãè ÜU¢ÈGUè ãñ
çÜU ¥¢Î}¢è S¢ÓÓ¢ï çÎH S¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚï J ²¢’Ýè Á¢¢ï x¢éÝ¢ã ÜUÚ Ó¢éÜU¢ ©S¢ ÐÚ
Ý¢çÎ}¢ ± à¢Úç}¢‹Î¢ ã¢ï, Ï¢¢Úx¢¢ãï §H¢ãè }¢ï´ çx¢ÇGçx¢ÇG¢ ÜUÚ ©S¢ ÜUè
}¢é¥G¢ÈGUè Ó¢¢ãï ¥¢ñÚ ¥¢ç²‹Î¢ ÜïU çH²ï ©S¢ x¢éÝ¢ã S¢ï Ï¢¢Á¢G ÚãÝï ÜU¢ ¥GÁG}¢
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 108
çÏ¢H Á¢ÁG}¢, ÜGUyG§Gü ÐéwG¼¢ §Ú¢Î¢ ÜUÚ Hï J }¢¢ñH¢ ¼¥G¢H¢ ÜUÚè}¢ ãñ, ©S¢ ÜUè
ÚãG}¢¼ Ï¢ãé¼ ±S¢è¥G ãñ, ©S¢ ÜUè ÚãG}¢¼ S¢ï ©}}¢èÎ ãñ çÜU ±¢ïã }¢é¥G¢ÈGU
ÈGUÚ}¢¢ Îï ¥¢ñÚ ÎÚ x¢éÁ¢GÚ ÈGUÚ}¢¢» J ã¢æ ! §S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ ÈGUÚ¢§Á¢G ¥¢ñÚ
±¢çÁ¢Ï¢¢¼ ÜUè ÜGUÁ¢G¢ H¢çÁ¢G}¢ ãñ J
ÎêS¢Úè çÜGUS}¢ ÜïU ±¢ïã x¢éÝ¢ã ãñ´ Á¢¢ï Ï¢‹Î¢ï´ ÜïU Ï¢¢ã}¢è (¥¢ÐS¢ ÜïU)
}¢é¥G¢}¢H¢¼ }¢ï´ ã¢ï´ çÜU ¥¢Î}¢è çÜUS¢è ÜïU ÎèÝ, ¥¢Ï¢M, Á¢¢Ý, }¢¢H,
çÁ¢S}¢ ²¢ çS¢ÈGüU ÜGUËÏ¢ ÜU¢ï ¥¢Á¢G¢Ú ± ¼vHèÈGU ÐãéæÓ¢¢», Á¢ñS¢ï çÜUS¢è ÜU¢ï
x¢¢Hè Îè, }¢¢Ú¢ ÐèÅ¢, Ï¢éÚ¢ ÜUã¢, x¢GèÏ¢¼ ÜUè ²¢ çÜUS¢è ÜU¢ }¢¢H Ó¢éÚ¢²¢,
ÀèÝ¢, HêÅ¢, ²¢ çÚà±¼, S¢êÎ, Á¢ê» ±x¢GñÚ¢ }¢ï´ çH²¢ J §Ý ¼}¢¢}¢ S¢êÚ¼¢ï´ }¢ï´
Á¢Ï¢ ¼ÜU Ï¢‹Î¢ }¢é¥¢G ÈGU Ý ÜUÚï ¥ËH¢ã |¢è }¢é¥¢G ÈGU Ýãè´ ÈGUÚ}¢¢¼¢ J
v²êæçÜU ²ïã }¢é¥G¢}¢H¢ ãGéÜGUêÜéUGH §GÏ¢¢Î (Ï¢‹Î¢ï´ ÜïU ãGéÜGUêÜGU) ÜU¢ ãñ, ¥x¢Ó¢ïü
¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ã}¢¢Ú¢, ã}¢¢Úï Á¢¢Ý¢ï }¢¢H ± ãGéÜGUêÜGU S¢Ï¢ ÜU¢ }¢¢çHÜU
ãñ, çÁ¢S¢ï Ó¢¢ãï ã}¢¢Úï ãGéÜGUêÜGU À¢ïÇG Îï }¢x¢Ú ©S¢ ÜUè ¥GÎ¢H¼ ÜU¢ ÜGU¢ÝêÝ ²ïãè
ãñ çÜU ©S¢ Ýï ã}¢¢Úï ãGéÜGUêÜGU ÜU¢ §çwG¼²¢Ú ã}¢¢Úï ã¢‰¢ }¢ïæ Ú¶¢ ãñ ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï
}¢é¥G¢ÈGU çÜU²ï çÏ¢x¢GñÚ }¢é¥G¢ÈGUè ç}¢HÝï ÜUè S¢êÚ¼ Ý Ú¶è J çHã¢Á¢G¢ §S¢
çÜGUS}¢ ÜïU x¢éÝ¢ã¢ïæ }¢ï´ çÁ¢Ý ÜU¢ ¼¥GËHéÜGU Ï¢‹Î¢ï´ S¢ï ãñ, ¼¢ñÏ¢¢ ÜGUÏ¢êH ã¢ïÝï ÜïU
çH²ï ©S¢ Ï¢‹Îï S¢ï }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ¢Ý¢ |¢è Á¢GMÚè ãñ çÜU Á¢Ï¢ ¼ÜU S¢¢çãGÏ¢ï ãGÜGU
}¢é¥G¢ÈGU Ý ÜUÚïx¢¢ }¢é¥G¢ÈGUè Ý ç}¢Hïx¢è J
„é±¢H : ¼¢ñÏ¢¢ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¼¢ñÏ¢¢ çÜUS¢ ¼GÚãG ÜUè Á¢¢¼è ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¼¢ñÏ¢¢ ÜUè ¥SH, LÁ¢ê»G §HËH¢ã ãñ J ²¢’Ýè wG¢éÎ¢ ÜUè
ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢ÚÎ¢Úè ± §¼G¢¥G¼ ÜUè ¼GÚÈGU ÐHÅÝ¢ J §S¢ ÜïU ¼èÝ LvÝ ãñ´ :
{1} x¢éÝ¢ã ÜU¢ »’ç¼Ú¢ÈGU {2} x¢éÝ¢ã ÐÚ ÝÎ¢}¢¼ {3} x¢éÝ¢ã S¢ï Ï¢¢Á¢G
ÚãÝï ÜU¢ ÜGUyG§Gü §Ú¢Î¢ J
¥¢ñÚ ¥x¢Ú x¢éÝ¢ã ÜGU¢çÏ¢Hï ¼H¢ÈGUè ã¢ï ¼¢ï ©S¢ ÜUè ¼H¢ÈGUè |¢è
H¢çÁ¢G}¢ ãñ }¢S¢HÝ Ï¢ï Ý}¢¢Á¢Gè ÜUè ¼¢ñÏ¢¢ ÜïU çH²ï çÐÀHè Ý}¢¢Á¢G¢ï´ ÜUè
ÜGUÁ¢G¢ ÐÉGÝ¢ |¢è Á¢GMÚè ãñ }¢¢ñH¢ ¼¥G¢H¢ ÜUÚè}¢ ãñ, ©S¢ ÜïU ÜUÚ}¢ ÜïU
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 109
ÎÚ±¢Á¢Gï ãÚ ±vG¼ Ï¢‹Î¢ï´ ÜïU çH²ï ¶éHï ãé±ï ãñ´ J çHã¢Á¢G¢ ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚÝï }¢ï´
çÁ¢S¢ ÜGUÎÚ }¢é}¢çÜUÝ ã¢ï Á¢ËÎè ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï J ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚÝï }¢ï´ ¥¢Á¢ ÜUH
(²¢’Ýè Å¢H }¢Å¢ïH) ÜUÚÝ¢ }¢é„H}¢¢Ý ÜUè à¢¢Ý Ýãè´ J v²¢ ¶GÏ¢Ú }¢¢ñ¼
©S¢ï }¢¢ïãH¼ Îï ²¢ Ý Îï, ÐH ÜUè ¶GÏ¢Ú Ýãè´, ÜUH çÜUS¢ Ýï Îï¶è ãñ ¥¢ñÚ
Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU Á¢Ï¢ ¥ÐÝï çH²ï Îé¥G¢» }¢x¢GçÈGUÚ¼ ²¢ ÜU¢ï§ü |¢è Îé¥G¢ ÜUÚï
¼¢ï S¢Ï¢ ¥ãHï §SH¢}¢ ÜU¢ï §S¢ }¢ï´ à¢ÚèÜU ÜUÚ Hï (²¢’Ýè ©Ý ÜïU çH²ï |¢è
Îé¥G¢ ÜUÚï) v²êæçÜU ¥x¢Ú ²ïã wG¢éÎ ÜGU¢çÏ¢Hï ¥G¼G¢ Ýãè´ ¼¢ï çÜUS¢è Ï¢‹Îï ÜïU
yG¢éÈGñUH }¢éÚ¢Î ÜU¢ï ÐãéæÓ¢ Á¢¢» J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ¥¢²¢ ãñ çÜU Á¢¢ï
ÜU¢ï§ü ¼}¢¢}¢ }¢¢ïç}¢Ý }¢Î¢ïZ ¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼¢ï´ ÜïU çH²ï Îé¥G¢» }¢x¢GçÈGUÚ¼ ÜUÚ¼¢ ãñ,
¥ËH¢ã ©„ ÜïU çH²ï ãÚ }¢¢ïç}¢Ý }¢Îü ± ¥G¢ñÚ¼ ÜïU §G±…G »ÜU
ÝïÜUè çH¶ Îï¼¢ ãñ J
¥¢ñÚ ¥¢ñçH²¢» çÜUÚ¢}¢ ± ©GH}¢¢» §GÁ¢G¢}¢ ÜUè
}¢…çHS¢¢ï´ }¢ï´ Îé¥G¢» }¢x¢GçÈGUÚ¼ ÜUÚÝ¢ Ï¢ãé¼ Ï¢ïã¼Ú ãñ, çÜU ²ïã ±¢ïã H¢ïx¢
ãñ´ çÁ¢Ý ÜïU Ð¢S¢ Ï¢ñÆÝï ±¢H¢ Ï¢Î Ï¢wG¼ ¥¢ñÚ }¢ãGM}¢ Ýãè´ Úã¼¢ J ²êæãè
¥¢ñçH²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU }¢Á¢G¢Ú¢¼ ÐÚ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï ÜUÚ ²¢ ©Ý
ÜïU ±S¢èHï S¢ï §çS¼x¢GÈGU¢Ú ÜUÚÝ¢ ÜGUÏ¢êçHÄ²¼ï Îé¥G¢ ÜU¢ Ï¢¢§GS¢ ãñ v²êæçÜU §Ý
ÜïU ÜéUGÏ¢¢ïü Á¢±¢Ú ÐÚ ÚãG}¢¼ï´ Ý¢çÁ¢GH ã¢ï¼è ãñ´ J ²ã¢æ Á¢¢ï Îé¥G¢»æ }¢¢æx¢è Á¢¢¼è
ãñ´ ¥ËH¢ã ÜGUÏ¢êH ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ J çÏ¢H wG¢éS¢êS¢ ãGéÁG¢êÚï ¥vGÎS¢, ÝêÚï
}¢éÜGUgS¢ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï´ ¼¢ï
ãG¢Á¢¼ Ï¢Ú ¥¢Úè ÜU¢ Á¢GÚè¥G» ¥¢’H¢ ± ¥ÈüGU¥G ãñ´ J çÁ¢S¢ ÐÚ ²ïã ¥¢²¼ï
ÜUÚè}¢¢ çÏ¢ËÜéUH ±¢Á¢GïãG ± Ú¢ïà¢Ý ÎHèH ãñ J
¼…ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Á¢Ï¢
±¢ïã ¥ÐÝè Á¢¢Ý¢ï´ ÐÚ ÁG¢éË}¢ ÜUÚï´ ¼¢ï »ï }¢ãGÏ¢êÏ¢ !
¼é}ã¢Úï ãGéÁG¢êÚ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï´ ¥¢ñÚ çÈUÚ ¥ËH¢ã S¢ï
}¢é¥G¢ÈGUè Ó¢¢ãï´ ¥¢ñÚ ÚS¢êH ©Ý ÜUè à¢ÈGU¢¥G¼
ÈGUÚ}¢¢» ¼¢ï Á¢GMÚ ¥ËH¢ã ÜU¢ï Ï¢ãé¼ ¼¢ñÏ¢¢
ÜGUÏ¢êH ÜUÚÝï ±¢H¢ }¢ïãÚÏ¢¢Ý Ð¢»æ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 110
ãG¢H¢æçÜU ¥ËH¢ã çÁ¢S¢ï Ó¢¢ãï, çÁ¢S¢ ¼GÚãG Ó¢¢ãï
}¢é¥G¢ÈGU ÈGUÚ}¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ J çÈUÚ |¢è ¥ÐÝï Ï¢‹Î¢ï´ ÜU¢ï ¥ÐÝï }¢ãGÏ¢êÏ¢
ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ïÝï ÜU¢ ãGév}¢ §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢
Úã¢ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, çÏ¢Î¥G¼ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ± „x¢GèÚ¢, çãGS„¢ : 4, „. 201)
Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, §S¢è ¥¢²¼ï ÜUÚè}¢¢ ÜUè ¼GÚÈGU §à¢¢Ú¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãé±ï }¢ïÚï
¥¢ÜGU¢» Ýï’}¢¼, }¢éÁ¢çgÎï ÎèÝ¢ï ç}¢ËH¼, ÐÚ±¢Ý» à¢}»G çÚS¢¢H¼, ¥G¢çà¢ÜGïU
}¢¢ãï ÝÏ¢éÃ±¼, ÐèÚï ¼GÚèÜGU¼, ¥G¢çH}¢ï à¢Úè¥G¼, S¢çÄ²Îè ± }¢é<à¢Îè ¥¢’H¢
ãGÁ¢GÚ¼ §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :
}¢é Á ¢çÚ}¢ Ï¢é H ¢» ¥¢» ãñ ´ ãñ x¢±¢ã
çÈUÚ ÚÎ ã¢ï ÜUÏ¢ ²ïã à¢¢Ý ÜUÚè}¢¢ï´ ÜïU ÎÚ ÜUè ãñ
}¢¢æx¢ï´x¢ï }¢¢æx¢ï Á¢¢»æx¢ï }¢éæã }¢¢æx¢è Ð¢»æx¢ï
S¢ÚÜU¢Ú }¢ï ´ Ý H¢ ãñ Ý ãG ¢ Á¢¼ ¥x¢Ú ÜUè ãñ
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥¢Î}¢
¥¢ñÚ S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ ÜUè S¢é‹Ý¼
„ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢ ÜUè ÜGUÏ¢íï ¥‹±Ú
ÐÚ ãG¢Á¢¼ ÜïU çH²ï Á¢¢Ý¢ S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU ¥G}¢H S¢ï |¢è
S¢¢çÏ¢¼ ãñ ¥¢ñÚ ãGév}¢ï }¢Á¢GÜêUÚ }¢ï´ |¢è Î¢ç¶GH ãñ J ¥¢ñÚ }¢vGÏ¢êH¢Ýï Ï¢¢Úx¢¢ã
ÜïU ±S¢èHï S¢ï Îé¥G¢ ÜUÚÝ¢ ²¢’Ýè Ï¢ ãGvGÜGïU ÈéUGH¢æ ²¢ çÏ¢ Á¢¢çã ÈéUGH¢æ
ÜUã ÜUÚ }¢¢æx¢Ý¢ Á¢¢§Á¢G, Ï¢çËÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢ ÜUè
S¢é‹Ý¼ ãñ çÜU ¥¢Ð Ýï ãGéÁG¢êÚ S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢, ÝêÚï }¢éÁ¢SS¢}¢,
à¢ãÝà¢¢ãï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢ ÜïU Á¢¢ã¢ï }¢¼üÏ¢¼ ÜïU yG¢éÈñGUH }¢ḯ
}¢x¢GçÈGUÚ¼ Ó¢¢ãè ¥¢ñÚ ãGÜUG ¼¥G¢H¢ Ýï ©Ý ÜUè }¢x¢GçÈGUÚ¼ ÈGUÚ}¢¢§ü J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 111
¼Gã¢Ú¼ ÜïU }¢S¢¢§H
„é±¢H : ¼Gã¢Ú¼ ÜU¢ v²¢ }¢y¢GHÏ¢ ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè çÜU¼Ýè çÜGUS}¢ïæ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ¼Gã¢Ú¼ ÜU¢ }¢y¢GHÏ¢ ²ïã ãñ çÜU Ý}¢¢Á¢Gè ÜU¢ Ï¢ÎÝ, §S¢ ÜïU ÜUÐÇGï
¥¢ñÚ ±¢ïã Á¢x¢ã çÁ¢S¢ ÐÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝè ãñ ÝÁ¢¢S¢¼ S¢ï Ð¢ÜU S¢¢ÈGU ã¢ï J
¼Gã¢Ú¼ ÜUè Î¢ï çÜGUS}¢ï´ ãñ´ : {1} ¼Gã¢Ú¼ï S¢éx¢GÚ¢ {2} ¼Gã¢Ú¼ï ÜéUÏ¢í¢ J
¼Gã¢Ú¼ï S¢éx¢GÚ¢ ±éÁG¢ê ãñ ¥¢ñÚ ¼Gã¢Ú¼ï ÜéUÏ¢í¢ xG¢éSH ãñ J
çÁ¢Ý Ó¢èÁ¢G¢ï´ S¢ï çS¢ÈGüU ±éÁG¢ê H¢çÁ¢G}¢ ¥¢¼¢ ãñ ©Ý ÜU¢ï ãGÎS¢ï ¥„x¢GÚ
ÜUã¼ï ãñ́ ¥¢ñÚ çÁ¢Ý S¢ï xG¢éSH ÈGUÁ¢Gü ã¢ï ©Ý ÜU¢ï ãGÎS¢ï ¥vÏ¢Ú ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…G ÜUè à¢¼ïGü ¥Ã±H, ¼Gã¢Ú¼ çãGS„¢ : 2, „. 72)
„é±¢H : ÝÁ¢¢S¢¼ ÜUè çÜU¼Ýè çÜGUS}¢ï´ ãñ´ ¥¢ñÚ §Ý ÜU¢ ãGév}¢ ¥¢ñÚ §Ý S¢ï
Ð¢ÜU ã¢ïÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÝÁ¢¢S¢¼ ÜUè Î¢ï çÜGUS}¢ï´ ãñ´ : {1} ãGéçv}¢Ä²¢ {2} ãGÜGUèçÜGUÄ²¢ J
ÝÁ¢¢S¢¼ï ãGéçv}¢Ä²¢ : ±¢ïã ãñ Á¢¢ï ÝÁ¢GÚ Ýãè´ ¥¢¼è, ²¢’Ýè çS¢ÈGüU à¢Úè¥G¼ ÜïU
ãGév}¢ S¢ï ©S¢ï Ý¢Ð¢ÜUè ÜUã¼ï ãñ́ Á¢ñS¢ï Ï¢ï ±éÁ¢G ê ã¢ïÝ¢, ²¢ xG¢éSH ÜUè ãG¢Á¢¼ ã¢ïÝ¢ J
Ð¢ÜU ã¢ïÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ : Á¢ã¢æ ±éÁG¢ê ÜUÚÝ¢ H¢çÁ¢G}¢è ã¢ï ±ã¢æ ±éÁG¢ê ÜUÚÝ¢,
¥¢ñÚ Á¢ã¢æ xG¢éSH ÜUè ãG¢Á¢¼ ã¢ï ±ã¢æ xG¢éSH ÜUÚÝ¢ J
ÝÁ¢¢S¢¼ï ãGÜGUèçÜGUÄ²¢ : ±¢ïã Ý¢Ð¢ÜU Ó¢èÁ¢G ãñ Á¢¢ï ÜUÐÇGï ²¢ Ï¢ÎÝ ±x¢GñÚ¢
ÐÚ Hx¢ Á¢¢» ¼¢ï Á¢G¢çãÚ ¼G¢ñÚ ÐÚ }¢¢’Hê}¢ ã¢ï Á¢¢¼è ãñ Á¢ñS¢ï Ð¢¶G¢Ý¢,
Ðïà¢¢Ï¢ ±x¢GñÚ¢ J çÈUÚ ÝÁ¢¢S¢¼ï ãGÜGUèçÜGUÄ²¢ ÜUè |¢è Î¢ï çÜGUS}¢ï´ ãñæ :
{1} x¢GHèÁ¢G¢ {2} ¶GÈGUèÈGU¢ J
ÝÁ¢¢S¢¼ï x¢GHèÁ¢G¢ ±¢ïã ãñ çÁ¢S¢ ÜU¢ ãGév}¢ S¢wG¼ ãñ ¥¢ñÚ ÝÁ¢¢S¢¼ï
¶GÈGUèÈGU¢ ±¢ïã ãñ çÁ¢S¢ ÜU¢ ãGév}¢ ãËÜU¢ ãñ J
Ð¢ÜU ã¢ïÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ :
{1} ÝÁ¢¢S¢¼ï x¢GHèÁ¢G¢ ÜU¢ ãéGv}¢ ²ïã ãñ çÜU ¥x¢Ú ÜUÐÇGï ²¢ Ï¢ÎÝ }¢ï´
»ÜU çÎÚã}¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Hx¢ Á¢¢» ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ Ð¢ÜU ÜUÚÝ¢ ÈGUÁ¢Gü ãñ J Ï¢ï
Ð¢ÜU çÜU²ï Ý}¢¢Á¢G ã¢ïx¢è ãè Ýãè´ J ¥¢ñÚ ¥x¢Ú çÎÚã}¢ ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ãñ ¼¢ï Ð¢ÜU
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 112
ÜUÚÝ¢ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ çÜU Ï¢ï Ð¢ÜU çÜU²ï Ý}¢¢Á¢G ÐÉGè ¼¢ï }¢ÜUMãï ¼ãGÚè}¢è ãé§ü
²¢’Ýè »ïS¢è Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ §¥G¢Î¢ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú çÎÚã}¢ S¢ï ÜU}¢ ãñ
¼¢ï Ð¢ÜU ÜUÚÝ¢ S¢é‹Ý¼ ãñ çÜU Ï¢ï Ð¢ÜU çÜU²ï Ý}¢¢Á¢G ÐÉGè ¼¢ï ã¢ï x¢§ü }¢x¢Ú
ç¶GH¢ÈGïU S¢é‹Ý¼ ãé§ü, §S¢ ÜU¢ H¢ñÅ¢Ý¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ J
{2} ÝÁ¢¢S¢¼ï ¶GÈUG èÈGU¢ ÜU¢ ãGév}¢ ²ïã ãñ çÜU ÜUÐÇGï ÜïU çãGSS¢ï ²¢ Ï¢ÎÝ ÜïU
çÁ¢S¢ ©GÁ±G }¢ḯ Hx¢è ãñ ¥x¢Ú ©S¢ ÜUè Ó¢¢ñ‰¢¢§ü S¢ï ÜU}¢ ãñ ¼¢ï }¢é¥¢G ÈGU ã¢ï Á¢¢»x¢è
¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÐêÚè Ó¢¢ñ‰¢¢§ü }¢ïæ ã¢ï ¼¢ï §S¢ ÜU¢ {¢ïÝ¢ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ J ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ï ¼¢ï §S¢ ÜU¢ Ð¢ÜU ÜUÚÝ¢ ÈGU…üG ãñ, Ï¢ï {¢ï» Ý}¢¢Á¢G ã¢ïx¢è ãè Ýãè´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…G ÜUè à¢¼ïGü ¥Ã±H, ¼Gã¢Ú¼ çãGS„¢ : 2, „. 73-74 }¢éË¼ÜGU¼GÝ)
„é±¢H : ¥x¢Ú çÜUS¢è Ð¼Hè Ó¢èÁ¢G }¢ï´ ÝÁ¢¢S¢¼ çx¢Ú Á¢¢» ¼¢ï v²¢
ãGév}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÝÁ¢¢S¢¼ ¥x¢Ú çÜUS¢è Ð¼Hè Ó¢èÁ¢G }¢S¢HÝ Ð¢Ýè ²¢ çS¢ÜU¢ü }¢ïæ
çx¢Úï ¼¢ï Ó¢¢ãï x¢GHèÁ¢G¢ ã¢ï ²¢ ¶GÈGUèÈGU¢, ±¢ïã Ó¢èÁ¢G ÜéUH Ý¢Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢»x¢è
¥x¢Ó¢ïü »ÜU ÜGU¼GÚ¢ ãè çx¢Úï J Á¢Ï¢ ¼ÜU ±¢ïã Ð¼Hè Ó¢èÁ¢G ãGgï ÜUS¢Ú¼ ÐÚ
²¢’Ýè Îã ÎÚ Îã Ý ã¢ï J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, Ý…¢„¼¢ïæ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ¥ãGÜU¢}¢, çãGS„¢ : 2, ç…. 1 „. 390)
„é±¢H : ÜU¢ñÝ ÜU¢ñÝ S¢è Ó¢èÁ¢Gï´ ÝÁ¢¢S¢¼ï x¢GHèÁ¢G¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : §‹S¢¢Ý ÜU¢ Ðïà¢¢Ï¢, Ð¢¶G¢Ý¢, Ï¢ã¼¢ wG¢êÝ, ÐèÐ, }¢éæã |¢Ú ÜGñU,
Îé¶¼è ¥¢æ¶ ÜU¢ Ð¢Ýè, ãGÚ¢}¢ Ó¢¢ïÐ¢²¢ïæ ÜU¢ Ðïà¢¢Ï¢, Ð¢¶G¢Ý¢, Í¢¢ïÇGï ÜUè
HèÎ ¥¢ñÚ ãÚ ãGH¢H …¢Ý±Ú ÜU¢ Ð¢¶G¢Ý¢, }¢ï´x¢Ýè, }¢éx¢Gèü ¥¢ñÚ Ï¢¼G ÜUè
Ï¢èÅ, ãÚ çÜGUS}¢ ÜUè à¢Ú¢Ï¢, S¢é±Ú ÜU¢ x¢¢ïà¼ ¥¢ñÚ ãaè ¥¢ñÚ Ï¢¢H, çÀÐÜUHè
²¢ çx¢Úçx¢Å ÜU¢ wG¢êÝ ¥¢ñÚ ÎçÚ‹Îï Ó¢¢ïÐ¢²¢ï´ ÜU¢ ‰¢êÜU, ²ïã S¢Ï¢ Ó¢èÁ¢Gï´
ÝÁ¢¢S¢¼ï x¢GHèÁ¢G¢ ãñæ J §S¢ ÜïU §GH¢±¢ Îê{ Ðè¼ï HÇGÜïU ²¢ HÇGÜUè ÜU¢
Ðïà¢¢Ï¢ ¥¢ñÚ ©Ý ÜUè }¢éæã |¢Ú ÜGñU (Á¢Ï¢ çÜU }¢ï’Îï S¢ï ã¢ï ÜUÚ ¥¢§ü ã¢ï) |¢è
ÝÁ¢¢S¢¼ï x¢GHèÁ¢G¢ ãñ J ¥¢ñÚ ²ïã Á¢¢ï ¥G±¢}¢ }¢ï´ }¢àãêÚ ãñ çÜU “Îê{ Ðè¼ï
Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜU¢ Ðïà¢¢Ï¢ Ð¢ÜU ãñ” }¢ãGÁ¢G x¢GH¼ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…G ÜUè à¢¼ïGü ¥Ã±H, ¼Gã¢Ú¼ çãGS„¢ : 2, „. 74)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 113
„é±¢H : ÝÁ¢¢S¢¼ï ¶GÈGUèÈGU¢ ÜU¢ñÝ ÜU¢ñÝ S¢è Ó¢èÁ¢Gïæ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ãGH¢H Á¢¢Ý±Ú¢ï´ ¥¢ñÚ Í¢¢ïÇGï ÜU¢ Ðïà¢¢Ï¢, ãGÚ¢}¢ ÐÚ‹Î¢ï´ ÜUè Ï¢èÅ
ÝÁ¢¢S¢¼ï ¶GÈUG èÈGU¢ ãñ ¥¢ñÚ ãGH¢H Á¢¢Ý±Ú¢ḯ ÜU¢ çÐœ¢¢ ÝÁ¢¢S¢¼ï ¶GÈUG èÈGU¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…G ÜUè à¢¼ïGü ¥Ã±H, ¼Gã¢Ú¼, çãGS„¢ : 2, „. 75 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼,
çÜU¼¢Ï¢éœ¢Gã¢Ú¼, Ý…¢„¼¢ïæ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ¥ãGÜU¢}¢, çãGS„¢ : 2, ç…. 1, „. 391)
„é±¢H : Ï¢ÎÝ ²¢ ÜUÐÇG¢ ÝçÁ¢S¢ ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï Ð¢ÜU ÜUÚÝï ÜU¢ v²¢
¼GÚèÜGU¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÝÁ¢¢S¢¼ï }¢Ú§Ä²¢ (ÝÁ¢GÚ ¥¢Ýï ±¢Hè ÝÁ¢¢S¢¼) S¢ï ¼Gã¢Ú¼ ÜïU
çH²ï §Á¢G¢H¢ à¢¼üG ãñ ¥x¢Ú »ÜU Ï¢¢Ú }¢ï´ Á¢G¢§H ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï »ÜU ãè }¢Ú¼Ï¢¢
{¢ïÝï }¢ï´ Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢»x¢è ¥¢ñÚ ¼èÝ Ï¢¢Ú S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ÜUè Á¢GMÚ¼ ã¢ï ¼¢ï
çÁ¢G²¢Î¢ {¢ï» ¥¢ñÚ ÝÁ¢¢S¢¼ï x¢GñÚ }¢Ú§Ä²¢ (Ý ÝÁ¢GÚ ¥¢Ýï ±¢Hè ÝÁ¢¢S¢¼)
¥x¢Ú çÁ¢S¢ ÐÚ Hx¢è ãñ ±¢ïã çÝÓ¢¢ïÇGÝï ÜïU ÜGU¢çÏ¢H ãñ ¼¢ï ¼èÝ Ï¢¢Ú {¢ï»
¥¢ñÚ ãÚ Ï¢¢Ú çÝÓ¢¢ïÇGï ¥¢ñÚ çÝÓ¢¢ïÇGÝï ÜUè ãGÎ ²ïã ãñ çÜU ¥x¢Ú çÈUÚ çÝÓ¢¢ïÇGï
¼¢ï ÜGU¼GÚ¢ Ý ÅÐÜïU ¥¢ñÚ §S¢ }¢ïæ wG¢éÎ ©S¢ ÜUè ÜéUGÃ±¼ ÜU¢ »’ç¼Ï¢¢Ú ãñ ¥¢ñÚ
¥x¢Ú ÎêS¢Ú¢ Á¢¢ï ©S¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ÜGU±è ã¢ï ©S¢ ÜïU çÝÓ¢¢ïÇÝG ï S¢ï ÜGU¼GÚ¢ ÅÐÜïUx¢¢
¼¢ï ÜGU±è ÜïU çH²ï Ý¢Ð¢ÜU ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU}¢Á¢G¢ïÚ ÜïU çH²ï Ð¢ÜU ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ
²ïã ãGév}¢ (¼èÝ ÎzG¥¢G {¢ïÝ¢ ¥¢ñÚ ãÚ Ï¢¢Ú çÝÓ¢¢ïÇÝG ¢) |¢è ©S¢ ±vG¼ ãñ Á¢Ï¢
±¢ïã à¢wGS¢ S¢¢çãGÏ¢ï ±S±S¢¢ ã¢ï (çÁ¢S¢ ÜU¢ï ±S±S¢ï ¥¢¼ï ãñ́) ±ÚÝ¢ (ÝÁ¢¢S¢¼
ÜïU Á¢G¢§H ã¢ïÝï ÜU¢) x¢GHÏ¢» Á¢GÝ (x¢G¢çHÏ¢ x¢é}¢¢Ý) ãG¢çS¢H ã¢ïÝï S¢ï Ð¢ÜU
ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J ÝèÁ¢G ²ïã ãéGv}¢ ©S¢ ±vG¼ ãñ Á¢Ï¢ ‰¢¢ïÇGï Ð¢Ýè }¢ï´ {¢ï²¢ ã¢ï ¥¢ñÚ
¥x¢Ú ãG¢ñÁ¢Gï ÜUÏ¢èÚ }¢ï´ {¢ï²¢ ²¢ Ï¢ãé¼ S¢¢ Ð¢Ýè ©S¢ ÐÚ Ï¢ã¢²¢ ²¢ Ï¢ã¼ï
Ð¢Ýè }¢ï´ {¢ï²¢ ¼¢ï çÝÓ¢¢ïÇGÝï ÜUè à¢¼üG Ýãè´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…G ÜUè à¢¼ïGü ¥Ã±H, ¼Gã¢Ú¼, çãGS„¢ : 2, „. 75)
±éÁG¢ê ÜïU }¢S¢¢§H
„é±¢H : Ï¢ï ±éÁG¢ê Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝ¢ ÜñUS¢¢ ãñ, v²¢ à¢ÜU S¢ï |¢è ±éÁG¢ê ÅêÅ
Á¢¢¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ï¢ï ±éÁG¢ê Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝ¢ ãGÚ¢}¢ ± S¢wG¼ x¢éÝ¢ã ãñ, Ï¢çËÜU Á¢¢ï Á¢¢Ý
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 114
Ï¢êÛ¢ ÜUÚ Ï¢ï ¼Gã¢Ú¼ Ý}¢¢Á¢G ¥Î¢ ÜUÚï, ©S¢ï ©GH}¢¢ ÜéUÈGí çH¶¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ v²êæ
Ý ã¢ï çÜU §S¢ Ï¢ï ±éÁG¢ê ²¢ Ï¢ï xG¢éSH Ý}¢¢Á¢G ¥Î¢ ÜUÚÝï ±¢Hï Ýï §GÏ¢¢Î¼ ÜUè
Ï¢ï ¥ÎÏ¢è ¥¢ñÚ ¼¢ñãèÝ ÜUè, ¥¢ñÚ ²ïã ÜéUÈGí ãñ J ãGéÁG¢êÚ S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢, ÝêÚï
}¢éÁ¢SS¢}¢, à¢ãÝà¢¢ãï }¢é¥GÁGÁ¢G}¢ ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éÜUÚü}¢
ãñ çÜU Á¢‹Ý¼ ÜUè ÜéU‹Á¢è Ý}¢¢Á¢G ãñ ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G ÜUè ÜéU‹Á¢è ¼Gã¢Ú¼ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ±éÁG¢ê ÜïU Ï¢çÜGUÄ²¢ }¢„¢§H, çãGS„¢ : 3, „. 123)
HïçÜUÝ Á¢¢ï Ï¢¢ ±éÁG¢ê ‰¢¢ ¥Ï¢ ©S¢ï à¢ÜU ãé±¢ çÜU ±éÁG¢ê ãñ ²¢ ÅêÅ x¢²¢ ¼¢ï ©S¢ï
±éÁG¢ê ÜUÚÝï ÜUè Á¢GMÚ¼ Ýãè´, ã¢æ ÜUÚ HïÝ¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ±S±„¢ ãñ
¼¢ï ©„ï ãÚçx¢Á¢G Ý }¢¢Ýï çÜU ²ïã à¢ñ¼G¢Ýï H§üGÝ ÜU¢ {¢ïÜU¢ ãñ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ±éÁG¢ê ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢é¼ÈGU<ÚÜGU }¢„¢§H, çãGS„¢ : 2, ç….1, „. 311)
„é±¢H : ¥¢’Á¢G¢» ±éÁG¢ê çÜU¼Ýè }¢Ú¼Ï¢¢ {¢ï» Á¢¢¼ï ãñæ ?
…±¢Ï¢ : ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ãñ Á¢¢ï »ÜU »ÜU Ï¢¢Ú ±éÁG¢ê ÜUÚï (²¢’Ýè ãÚ ©GÁG±
ÜU¢ï »ÜU »ÜU Ï¢¢Ú {¢ï») ¼¢ï ²ïã Á¢GMÚè Ï¢¢¼ ãñ (²¢’Ýè ÈGUÁ¢üG ãñ) ¥¢ñÚ Á¢¢ï Î¢ï
Î¢ï Ï¢¢Ú ÜUÚï ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ï ÎêÝ¢ (²¢’Ýè Îéx¢Ý¢) S¢±¢Ï¢ ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï ¼èÝ ¼èÝ
Ï¢¢Ú {¢ï» ¼¢ï ²ïã }¢ïÚ¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Hï ÝçÏ¢²¢ï´ ÜU¢ ±éÁG¢ê ãñ
(²¢’Ýè ©Ý ÜUè S¢é‹Ý¼ ãñ J)
± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ±éÁG¢ê ÜïU Ï¢çÜGUÄ²¢ }¢„¢§H, çãGS„¢ : 3, „. 123)

„é±¢H : ç}¢S±¢ÜU ÜUÚÝ¢ ÜñUS¢¢ ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ±éÁG¢ê }¢ï´ ç}¢S±¢ÜU ÜUÚÝ¢ S¢é‹Ý¼ ãñ J ã}¢¢Úï Œ²¢Úï ÝÏ¢è S¢ÚÜU¢Úï
}¢ÎèÝ¢, Ú¢ãG¼ï ÜGUËÏ¢¢ï S¢èÝ¢, S¢¢çãGÏ¢ï }¢é¥Gœ¢GÚ ÐS¢èÝ¢, Ï¢¢§GS¢ï ÝéÁG¢êHï S¢ÜUèÝ¢
ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï Ï¢¢ ÜGUÚèÝ¢ ãñ çÜU Á¢¢ï Ý}¢¢Á¢G ç}¢S±¢ÜU
ÜUÚ ÜïU ÐÉGè Á¢¢» ±¢ïã ©S¢ Ý}¢¢Á¢G S¢ï S¢œ¢Ú x¢éÝ¢ ¥zGÁ¢GH ãñ Á¢¢ï Ï¢ï
ç}¢S±¢ÜU ÜïU ÐÉGè x¢§ü J

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 115
ç}¢S±¢ÜU S¢ï }¢éæã ÜUè S¢ÈGU¢§ü ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜUè çÚÁ¢G¢
ãG¢çS¢H ã¢ï¼è ãñ J }¢à¢¢§¶Gï çÜUÚ¢}¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜU Á¢¢ï
à¢wGS¢ ç}¢S±¢ÜU ÜU¢ ¥G¢Îè ã¢ïx¢¢ }¢Ú¼ï ±vG¼ ©S¢ï ÜUçH}¢¢ ÐÉGÝ¢ ÝS¢èÏ¢
ã¢ïx¢¢ J ÐèHê ²¢ Ýè}¢ ±x¢GñÚ¢ ÜUè ÜUÇG±è HÜUÇGè S¢ï ç}¢S±¢ÜU ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï
¥¢ñÚ Î¢çãÝï ã¢‰¢ S¢ï ÜU}¢ S¢ï ÜU}¢ ¼èÝ }¢Ú¼Ï¢¢ Î¢»æ Ï¢¢»æ, ªÐÚ ÝèÓ¢ï ÜïU
Î¢æ¼¢ï´ }¢ï´ ç}¢S±¢ÜU ÜUÚï´ ¥¢ñÚ ãÚ }¢Ú¼Ï¢¢ ç}¢S±¢ÜU ÜU¢ï {¢ï»´ J ç}¢S±¢ÜU
Àéæx¢Hè (²¢’Ýè À¢ïÅè ©æx¢Hè) ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú }¢¢ïÅè ¥¢ñÚ çÁ¢G²¢Î¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢
»ÜU Ï¢¢çHà¼ H}Ï¢è ã¢ï J ÈGU¢çÚx¢G ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢’Î ç}¢S±¢ÜU {¢ï ÜUÚ ¶ÇGè
Ú¶ï´ çÜU Úïà¢¢ ªÐÚ ÜUè Á¢¢çÝÏ¢ ã¢ï J
„é±¢H : ¥x¢Ú ‰¢¢ïÇGè ‰¢¢ïÇGè ÜGñU ÜU§ü }¢Ú¼Ï¢¢ ãé§ü ¼¢ï v²¢ ãGév}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú ‰¢¢ïÇGè ‰¢¢ïÇGè ÜñGU Ó¢‹Î Ï¢¢Ú ¥¢§ü çÜU §S¢ ÜU¢ }¢Á¢}¢ê¥G¢ }¢éæã
|¢Ú ãñ ¼¢ï ¥x¢Ú »ÜU ãè }¢¼Hè S¢ï ãñ ¼¢ï ±éÁG¢ê ¼¢ïÇG Îïx¢è ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ±¢ïã
}¢¼Hè ¶Gy}¢ ã¢ï x¢§ü çÈUÚ Ý» çS¢Úï S¢ï ÎêS¢Úè }¢¼Hè à¢éM¥G ãé§ü ¥¢ñÚ ÜGñU
¥¢§ü çÜU ¥x¢Ú Î¢ïÝ¢ï´ }¢Ú¼Ï¢¢ ÜUè Á¢}¥G ÜUè Á¢¢»æ ¼¢ï }¢éæã |¢Ú ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï
§S¢ S¢ï ±éÁG¢ê Ýãè´ Á¢¢¼¢ çÈUÚ |¢è ¥x¢Ú »ÜU ãè çÝà¢S¼ }¢ï´ ãñ ¼¢ï Î¢ïÏ¢¢Ú¢
±éÁG¢ê ÜUÚ HïÝ¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ J
„é±¢H : ¥x¢Ú }¢éæã S¢ï wG¢êÝ çÝÜUHï ¼¢ï ±éÁG¢ê ÅêÅïx¢¢ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú ‰¢êÜU ÐÚ wG¢êÝ x¢G¢çHÏ¢ ãñ ¼¢ï ±éÁG¢ê ÅêÅ Á¢¢»x¢¢ ±ÚÝ¢ Ýãè´
§S¢ï §S¢ ¼GÚãG S¢}¢Û¢¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ çÜU ¥x¢Ú ‰¢êÜU ÜU¢ Úæx¢ S¢é¶Gü ã¢ï Á¢¢»
¼¢ï wG¢êÝ x¢G¢çHÏ¢ S¢}¢Û¢¢ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Á¢GÎü ã¢ï ¼¢ï wG¢êÝ x¢G¢çHÏ¢ Ýãè´ J
„é±¢H : ±¢ïã ÜU¢ñÝ S¢è Ýè´Î ãñ çÁ¢S¢ S¢ï ±éÁG¢ê Ýãè´ ÅêÅ¼¢ ?
…±¢Ï¢ : §S¢ ¼GÚãG S¢¢ïÝ¢ çÜU Î¢ïÝ¢ï´ S¢éÚèÝ wG¢êÏ¢ Á¢}¢ï ãé±ï ã¢ï´, ²¢ §S¢
¼GÚãG S¢¢ïÝ¢ çÜU çÁ¢S¢ }¢ï´ x¢GzGH¼ Ý ¥¢», §S¢ ¼GÚãG S¢¢ïÝï S¢ï ±éÁG¢ê Ýãè´
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 116
ÅêÅ¼¢ J }¢S¢HÝ ¶ÇïG ¶ÇGï S¢¢ïÝ¢ ²¢ LÜêU¥G ÜUè „êÚ¼ }¢ï´ ²¢ }¢Î¢ïZ ÜïU
S¢Á¢Î» }¢SÝêÝ¢ ÜUè à¢vH ÐÚ S¢¢ïÝ¢ J
„é±¢H : v²¢ ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜU¢ ±éÁG¢ê S¢¢ïÝï S¢ï ÅêÅ
Á¢¢¼¢ ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜU¢ S¢¢ïÝ¢ ±éÁG¢ê ÜU¢ï ¼¢ïÇGÝï
±¢H¢ Ýãè´ J v²êæçÜU §Ý ÜUè çS¢ÈGüU ¥¢æ¶ï´ S¢¢ï¼è ãñ´, çÎH Á¢¢x¢¼ï ãñ´ J ã¢æ !
Ýè´Î ÜïU §GH¢±¢ Îèx¢Ú ±éÁG¢ê ¼¢ïÇGÝï ±¢Hè Ó¢èÁ¢G¢ïæ S¢ï §Ý ÜU¢ ±éÁG¢ê Á¢¢¼¢ Úã¼¢
ãñ ¥¢ñÚ ²ïã §S¢ çH²ï Ýãè´ çÜU ±¢ïã Ó¢èÁ¢Gï´ ÝçÁ¢S¢ ãñ´ Ï¢çËÜU §S¢ çH²ï çÜU
§Ý ãGÁ¢GÚ¢¼ ÜUè à¢¢Ý Ï¢ÇGè ¥GÁ¢G}¢¼ ±¢Hè ãñ J
„é±¢H : Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ãæS¢è ¥¢ Á¢¢» ¼¢ï v²¢ ãGév}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : §¼Ýè ¥¢±¢Á¢G S¢ï ãæS¢è ¥¢§ü ã¢ï çÜU §S¢ ÜïU ¥¢S¢ Ð¢S¢ ±¢Hï
S¢éÝ S¢ÜïU´ (¥x¢Ó¢ïü à¢¢ïÚ ±x¢ñGÚ¢ ÜUè ±Áã S¢ï Ý S¢éÝï´) çÁ¢S¢ï ÜGUãÜGUã¢ ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ
ãæS¢Ýï ±¢H¢ Á¢¢x¢ Úã¢ ‰¢¢, ¼¢ï ¥x¢Ú LÜêU¥G ± S¢éÁ¢êÎ ±¢Hè Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ »ïS¢¢
ã¢ï ¼¢ï ±éÁG¢ê |¢è ÅêÅ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G |¢è ÈGU¢çS¢Î ã¢ï Á¢¢»x¢è J ¥¢ñÚ
¥x¢Ú Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ }¢ï´ ²¢ S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ }¢ï´ ÜGUãÜGUã¢ Hx¢¢²¢ ¼¢ï ±éÁG¢ê
Ýãè´ Á¢¢»x¢¢, ¥HÏ¢œ¢¢ ±¢ïã Ý}¢¢Á¢G ²¢ S¢Á¢Î¢ ÈGU¢çS¢Î ãñ, ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
§¼Ýè ¥¢±¢Á¢G S¢ï ãæS¢¢ çÜU wG¢éÎ §S¢ Ýï S¢éÝ¢, Ð¢S¢ ±¢H¢ï´ Ýï Ý S¢éÝ¢ ¼¢ï ±éÁG¢ê
Ýãè´ Á¢¢»x¢¢, ¥HÏ¢œ¢¢ Ý}¢¢Á¢G Á¢¢¼è Úãïx¢è J ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Î¢ñÚ¢Ýï Ý}¢¢Á¢G ²êæ
}¢éSÜéUÚ¢²¢ çÜU çS¢ÈüGU Î¢æ¼ çÝÜUHï ¥¢ñÚ ¥¢±¢Á¢G çÏ¢ËÜéUH Ýãè´ çÝÜUHè ¼¢ï
§S¢ S¢ï Ý Ý}¢¢Á¢G Á¢¢»x¢è ¥¢ñÚ Ý ãè ±éÁG¢ê ÅêÅïx¢¢ J
„é±¢H : ÈéU‹S¢è S¢ï ÜUÐÇïG ÐÚ {ÏÏ¢¢ ÐÇG Á¢¢» ¼¢ï Ð¢ÜU ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ¶G¢çÚà¢ ²¢ ÈéUçÇG²¢ï´ }¢ï´ çS¢ÈGüU çÓ¢ÐÜU ã¢ï, Ï¢ãÝï ±¢Hè ÚyG¢êÏ¢¼
wG¢êÝ ÐèÐ ±x¢GñÚ¢ Ý ã¢ï ¼¢ï ÜUÐÇG¢ §S¢ S¢ï Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú Àê ÜUÚ ¥x¢™ïü çÜU¼Ý¢ ãè
S¢Ý Á¢¢», Ð¢ÜU ãñ }¢x¢Ú {¢ï Ç¢HÝ¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 117
xG¢éSH ÜïU }¢„¢§H
„é±¢H : Á¢éÝéÏ¢ ¥¢ñÚ Á¢Ý¢Ï¢¼ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : çÁ¢S¢ à¢wGS¢ ÐÚ Ýã¢Ý¢ ÈGUÁ¢üG ã¢ï ©S¢ï Á¢éÝéÏ¢ ²¢ Á¢éÝéÏ¢è ÜUã¼ï
ãñ´ J ¥¢ñÚ çÁ¢Ý ¥SÏ¢¢Ï¢ ÜUè ±Áã S¢ï Ýã¢Ý¢ ÈGUÁ¢üG ã¢ï¼¢ ãñ ©‹ãï´ Á¢Ý¢Ï¢¼
ÜUã¼ï ãñ´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, xG¢éSH ÜïU Ï¢çÜGUÄ²¢ }¢„¢§H, çãGS„¢ : 3, „. 126)
„é±¢H : xG¢éSH çÜU¼Ýè ¼GÚãG ÜU¢ ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ ÐÚ xG¢éSH ÈGUÁ¢üG ã¢ï
©S¢ ÐÚ v²¢ v²¢ Ó¢èÁ¢Gï´ ãGÚ¢}¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : xG¢éSH ¼èÝ ¼GÚãG ÜU¢ ã¢ï¼¢ ãñ :
{1} ÈGUÁ¢üG {2} S¢é‹Ý¼ {3} }¢éS¼ãGÏ¢ J
çÁ¢S¢ ÐÚ xG¢éSH ÈGUÁ¢üG ã¢ï ©S¢ï }¢çSÁ¢Î }¢ï´ Á¢¢Ý¢, ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU
ÀêÝ¢ ²¢ Ï¢ï Àê» Îï¶ ÜUÚ Á¢GÏ¢¢Ýè ÐÉGÝ¢ ²¢ çÜUS¢è ¥¢²¼ ²¢ ¥¢²¼ ÜU¢
¼¢’±èÁ¢G çH¶Ý¢, ²¢ »ïS¢¢ ¼¢’±èÁ¢G ÀêÝ¢ çÁ¢S¢ }¢ï´ ¥¢²¼ çH¶è ã¢ï,
ãGÚ¢}¢ ãñ, ã¢æ ! ¥x¢Ú ÜéUGÚ¥¢Ýï ¥GÁ¢Gè}¢ Á¢éÁG¢Î¢Ý }¢ï´ ã¢ï ¼¢ï Á¢éÁ¢GÎ¢Ý ÐÚ
ã¢‰¢ Hx¢¢Ýï ²¢ M}¢¢H ±x¢GñÚ¢ çÜUS¢è ¥GH¢çãGÎ¢ Ð¢ÜU ÜUÐÇGï S¢ï ÐÜUÇGÝï
}¢ï´ ãGÚÁ¢ Ýãè´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, xG¢éSH ÜïU Ï¢çÜGUÄ²¢ }¢„¢§H, çãGS„¢ : 3, „. 126-128 }¢éË¼ÜGU¼GÝ)
„é±¢H : Á¢éÝéÏ¢ ¥x¢Ú xG¢éSH ÜUÚÝï }¢ḯ ÎïÚ Hx¢¢» ¼¢ï x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : çÁ¢S¢ ÐÚ xG¢éSH ÈGUÁ¢üG ã¢ï, ©S¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU Ýã¢Ýï }¢ï´ ãÚçx¢Á¢G
¼¢¶GèÚ Ý ÜUÚï J ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï´ ãñ çÜU çÁ¢S¢ Í¢Ú }¢ï´ ¼S±èÚ, ÜéUœ¢¢ ¥¢ñÚ
Á¢éÝéÏ¢è ã¢ï, ©S¢ }¢ï´ ÚãG}¢¼ ÜïU çÈGUçÚà¼ï Ýãè´ ¥¢¼ï J
¥¢ñÚ ¥x¢Ú Á¢éÝéÏ¢è Ýï §¼Ýè ÎïÚ ÜUÚ Îè çÜU Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ ¥¢ç¶GÚè
±vG¼ ¥¢ x¢²¢ ¼¢ï ¥Ï¢ ÈGU¢ñÚÝ Ýã¢Ý¢ ÈGUÁ¢üG ãñ, ¥Ï¢ ¼¢¶GèÚ ÜUÚïx¢¢ ¼¢ï
x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ã¢ïx¢¢ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, xG¢éSH ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 30, çãGS„¢ : 2, ç…. 1, „. 325)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 118
„é±¢H : ÜU¢ñÝ S¢ï xG¢éSH S¢é‹Ý¼ ¥¢ñÚ ÜU¢ñÝ S¢ï }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : xG¢éSHï S¢é‹Ý¼ Ð¢æÓ¢ ãñ´ : {1} xG¢éSHï Á¢é}¢é¥G¢ {2,3} xG¢éSHï §GüÎñÝ
{4} xG¢éSHï ãGÁ¢ {5} xG¢éSHï ©G}¢Úã J
xG¢éSHï }¢éS¼ãGÏ¢ Ï¢ãé¼ S¢ï ãñ´ çÁ¢Ý }¢ï´ S¢ï Ó¢‹Î ²ïã ãñ´ :
{1} Ý²¢ ÜUÐÇG¢ ÐãÝÝï ÜïU çH²ï {2} x¢éÝ¢ã S¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï
{3} S¢ÈGUÚ S¢ï ±¢ÐS¢ ¥¢Ýï ÜïU Ï¢¢’Î {4} à¢Ï¢ï Ï¢Ú¢¥¼ }¢ï´ {5} }¢Á¢¢çHS¢ï
¶GñÚ }¢ï´ çà¢ÜüU¼ ÜïU çH²ï {6} wG¢êÏ¢ ¼¢ÚèÜUè ²¢ S¢wG¼ ¥¢æ{è ÜïU ±vG¼
{7} }¢vÜU» }¢é¥GÁGÁ¢G}¢¢ ²¢ }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢ }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ïÝï ÜïU çH²ï
{8} S¢êÚÁ¢ ²¢ Ó¢¢æÎ x¢íãÝ ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÜïU çH²ï {9} ¥GÚÈGU¢ ÜUè Ú¢¼ }¢ï´
(²¢’Ýè ¥¢Æ±èæ çÁ¢GH çãGÁÁ¢¢ ÜU¢ çÎÝ x¢éÁ¢GÚ ÜUÚ Á¢¢ï Ú¢¼ ¥¢¼è ãñ ©S¢ï
¥GÚÈGU¢ ÜUè Ú¢¼ ÜUã¼ï ãñ´) {10} Ï¢ÎÝ ÐÚ ÝÁ¢¢S¢¼ Hx¢è ã¢ï ¥¢ñÚ ²ïã
}¢¢’Hê}¢ Ý ã¢ï çÜU çÜUS¢ Á¢x¢ã ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, xG¢éSH ÜïU Ï¢çÜGUÄ²¢ }¢„¢§H, çãGS„¢ : 3, „. 127)
„é±¢H : v²¢ Ï¢ï ±éÁG¢ê ¥¢Î}¢è ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU Àê S¢ÜU¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ï¢ï ±éÁG¢ê ÜU¢ï ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU ²¢ §S¢ ÜUè çÜUS¢è ¥¢²¼ ÜU¢ï ÀêÝ¢
ãGÚ¢}¢ ãñ J ã¢æ ! Ï¢ï Àê» Á¢GÏ¢¢Ýè Îï¶ ÜUÚ ÐÉGï ¼¢ï ÜU¢ï§ü ãGÚÁ¢ Ýãè´ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
çÜUS¢è Ï¢Ú¼Ý ²¢ çx¢H¢S¢ ÐÚ ¥¢²¼ ²¢ S¢êÚ¼ çH¶è ã¢ï ¼¢ï Ï¢ï ±éÁG¢ê ¥¢ñÚ
Á¢éÝéÏ¢è ÜU¢ï §Ý ÜU¢ ÀêÝ¢ ãGÚ¢}¢ ãñ J
„é±¢H : ¼¢ï v²¢ Ï¢ï ±éÁG¢ê ¥¢ñÚ Á¢éÝéÏ¢è ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ²¢ Îé¥G¢ |¢è Ýãè´ ÐÉG
S¢ÜU¼ï ?
…±¢Ï¢ : çÁ¢Ý ÐÚ ±éÁG¢ê ²¢ xG¢éSH ÈGUÁ¢üG ãñ ©‹ãï´ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ¥¢ñÚ Îé¥G¢»æ
ÐÉGÝï }¢ï´ ÜU¢ï§ü ãGÚÁ¢ Ýãè´ ¥HÏ¢œ¢¢ Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU ±éÁG¢ê ²¢ ÜéUËHè ÜUÚ
ÜïU ÐÉGï´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, xG¢éSH ÜïU Ï¢çÜGUÄ²¢ }¢„¢§H, çãGS„¢ : 3, „. 128)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 119
„é±¢H : }¢é„H}¢¢Ý }¢çÄ²¼ ÜU¢ï xG¢éSH ÎïÝ¢ ÈGUÁ¢üG ãñ ²¢ S¢é‹Ý¼ ?
…±¢Ï¢ : }¢é„H}¢¢Ý }¢çÄ²¼ ÜU¢ï xG¢éSH ÎïÝ¢ }¢é„H}¢¢Ý¢ḯ ÐÚ ÈGUÁ¢Gïü çÜUÈGU¢²¢
ãñ, ²¢’Ýè ¥x¢Ú »ÜU Ýï ÝãH¢ çÎ²¢ ¼¢ï S¢Ï¢ ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï (ÈGUÁ¢ü)G ¥Î¢ ã¢ï
x¢²¢, ¥¢ñÚ çÜUS¢è Ýï Ý ÝãH¢²¢ ¼¢ï ç…Ý ç…Ý ÜU¢ï §çœ¢GH¢¥G ç}¢Hè ƒè S¢Ï¢
x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ãé±ï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, xG¢éSH ÜïU Ï¢çÜGUÄ²¢ }¢„¢§H, çãGS„¢ : 3, „. 127)
Ý¢Ð¢ÜUè ÎêÚ ÜUÚÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢
„é±¢H : Ý¢Ð¢ÜU Ó¢èÁ¢G¢ï´ ÜU¢ï Ð¢ÜU ÜUÚÝï ÜïU çÜU¼Ýï ¼GÚèÜGïU ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : Ý¢Ð¢ÜU Ó¢èÁ¢G¢ï´ ÜU¢ï Ð¢ÜU ÜUÚÝï ÜïU }¢é‹ÎçÚÁ¢» Á¢GñH }¢éwG¼çHÈGU
¼GÚèÜGïU ãñæ :
{1} {¢ïÝï S¢ï : Ð¢Ýè ¥¢ñÚ ãÚ Ï¢ãÝï ±¢Hè Ó¢èÁ¢G, çÁ¢S¢ S¢ï ÝÁ¢¢S¢¼ ÎêÚ ã¢ï
Á¢¢» {¢ï ÜUÚ ÝçÁ¢S¢ Ó¢èÁ¢G ÜU¢ï Ð¢ÜU ÜUÚ S¢ÜU¼ï ãñ´ J
{2} Ð¢ïæÀÝï S¢ï : }¢S¢HÝ H¢ïãï ÜUè Ó¢èÁ¢G Á¢ñS¢ï Ó¢¢ÜGUê ±x¢GñÚ¢ çÁ¢S¢ ÐÚ Á¢æGx¢
Ý ã¢ï ¥¢ñÚ Ý ãè ÝvGà¢¢ï çÝx¢¢Ú ã¢ï´, ¥x¢Ú ÝçÁ¢S¢ ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ¥ÓÀè ¼GÚãG
Ð¢ïæÀ Ç¢HÝï S¢ï Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢»x¢è J ÝÁ¢¢S¢¼ wG±¢ã ÎHÎ¢Ú ã¢ï ²¢ Ð¼Hè J
§S¢è ¼GÚãG ãÚ çÜGUS}¢ ÜUè {¢¼ ÜUè Ó¢èÁ¢Gï´ Ð¢ïæÀÝï S¢ï Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢¼è ãñ´,
¥HÏ¢œ¢¢ ÝéÜGUêà¢ ±¢Hè ²¢ Á¢Gæx¢ ±¢Hè ¥à²¢ ã¢ï´ ¼¢ï ©‹ãï´ {¢ïÝ¢ Á¢GMÚè ãñ J
{3} ¶éÚÓ¢Ýï ²¢ Úx¢ÇGÝï S¢ï : }¢S¢HÝ }¢¢ïÁ¢Gï ²¢ Á¢ê¼ï }¢ï´ ÎHÎ¢Ú ÝÁ¢¢S¢¼
Hx¢è ¼¢ï ¶éÚÓ¢Ýï ¥¢ñÚ Úx¢ÇGÝï S¢ï Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢»æx¢è J
{4} wG¢éàÜU ã¢ï Á¢¢Ýï S¢ï : }¢S¢HÝ Ý¢Ð¢ÜU Á¢G}¢èÝ ã±¢ ²¢ ¥¢x¢ S¢ï
S¢ê¶ Á¢¢» ¥¢ñÚ ÝÁ¢¢S¢¼ ÜU¢ ¥S¢Ú ²¢’Ýè Úæx¢ ± Ï¢ê Á¢¢¼¢ Úãï ¼¢ï Ð¢ÜU
ã¢ï Á¢¢»x¢è, §S¢ ÐÚ Ý}¢¢Á¢G ¼¢ï ÐÉG S¢ÜU¼ï ãñ´ }¢x¢Ú §S¢ S¢ï ¼²}}¢é}¢
ÜUÚÝ¢ Á¢¢§Á¢G Ýãè´ ãñ J
{5} çÐÍ¢HÝï S¢ï : }¢S¢HÝ Ú¢æx¢, S¢èS¢¢ çÐÍ¢H¢Ýï S¢ï Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 120
{6} ¥¢x¢ }¢ï´ Á¢H¢Ýï S¢ï : }¢S¢HÝ Ý¢Ð¢ÜU ç}¢^è S¢ï Ï¢Ú¼Ý Ï¢Ý¢» ¼¢ï
Á¢Ï¢ ¼ÜU ÜUÓÓ¢ï ãñ́ Ý¢Ð¢ÜU ãñ́ ¥¢ñÚ ¥¢x¢ }¢ḯ ÐÜU¢ HïÝï S¢ï Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢»æx¢ï J
{7} ãñ¥¼ Ï¢ÎH Á¢¢Ýï S¢ï : }¢S¢HÝ à¢Ú¢Ï¢, çS¢ÜU¢ü ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ¥Ï¢
Ð¢ÜU ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý¢Ð¢ÜUè ÎêÚ ÜUÚÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢, çãGS„¢ : 3, „. 128)
„é±¢H : Á¢¢ï Ó¢èÁ¢G çÝÓ¢¢ïÇGÝï ÜïU ÜGU¢çÏ¢H Ý ã¢ï Á¢ñS¢ï Ó¢Å¢§ü, ÎÚè, x¢g¢
±x¢GñÚ¢ §S¢ ÜU¢ï çÜUS¢ ¼GÚãG Ð¢ÜU ÜUÚï´ ?
…±¢Ï¢ : Á¢¢ï Ó¢èÁ¢G çÝÓ¢¢ïÇGÝï ÜïU ÜGU¢çÏ¢H Ý ã¢ï Á¢ñS¢ï Ó¢Å¢§ü, ÎÚè, x¢g¢,
ÜGU¢HèÝ, ÜU}Ï¢H ±x¢GñÚ¢, §S¢ ÜU¢ï Ð¢ÜU ÜUÚÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ ²ïã ãñ çÜU §S¢ ÜU¢ï
{¢ï ÜUÚ À¢ïÇG Îï´, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU Ð¢Ýè ÅÐÜUÝ¢ Ï¢‹Î ã¢ï Á¢¢», ²êæãè Î¢ï
}¢Ú¼Ï¢¢ ¥¢ñÚ {¢ï»´, çÈUÚ Á¢Ï¢ ¼èS¢Úè }¢Ú¼Ï¢¢ Ð¢Ýè ÅÐÜUÝ¢ Ï¢‹Î ã¢ï x¢²¢
¼¢ï ±¢ïã Ó¢èÁ¢G Ð¢ÜU ã¢ï x¢§ü J §S¢è ¼GÚãG »ïS¢¢ Úïà}¢è ÜUÐÇG¢ Á¢¢ï ¥ÐÝè
Ý¢ÁG¢éÜUè ÜïU S¢Ï¢Ï¢ çÝÓ¢¢ïÇGÝï ÜïU ÜGU¢çÏ¢H Ýãè´ ©S¢ï |¢è ²êæãè Ð¢ÜU çÜU²¢
Á¢¢»x¢¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, xG¢éSH ÜïU Ï¢çÜGUÄ²¢ }¢„¢§H, çãGS„¢ : 3, „. 129)
„é±¢H : ¼¢æÏ¢ï, Ðè¼H ±x¢GñÚ¢ {¢¼êæ ¥¢ñÚ Ó¢èÝè ÜïU Ï¢Ú¼Ý¢ï´ ÜU¢ï Ð¢ÜU ÜUÚÝï
ÜU¢ v²¢ ¼GÚèÜGU¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¼¢æÏ¢ï, Ðè¼H ±x¢GñÚ¢ {¢¼êæ ¥¢ñÚ Ó¢èÝè ÜïU Ï¢Ú¼Ý¢ï´ ÜU¢ï Ð¢ÜU ÜUÚÝï
ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ ²ïã ãñ çÜU çÁ¢Ý Ó¢èÁ¢G¢ï´ }¢ï´ ÝÁ¢¢S¢¼ Á¢ÁGÏ¢ Ýãè´ ã¢ï¼è ©‹ãï´ ÈGUÜGU¼
¼èÝ }¢Ú¼Ï¢¢ {¢ï HïÝ¢ ÜU¢ÈGUè ãñ J §S¢ ÜUè |¢è Á¢GMÚ¼ Ýãèæ çÜU ©S¢ï §¼Ýè
ÎïÚ À¢ïÇG Îï´ çÜU Ð¢Ýè ÅÐÜUÝ¢ Ï¢‹Î ã¢ï Á¢¢», ã¢æ ! Ý¢Ð¢ÜU Ï¢Ú¼Ý ÜU¢ï ç}¢^è
S¢ï }¢¢æÛ¢ HïÝ¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ J
„é±¢H : ÜUÐÇGï ÜU¢ ÜU¢ï§ü çãGSS¢¢ Ý¢Ð¢ÜU ã¢ï x¢²¢ ¥¢ñÚ ²ïã ²¢Î Ýãè´ çÜU
ÜUã¢æ S¢ï Ý¢Ð¢ÜU ãñ ¼¢ï ©S¢ï ÜñUS¢ï Ð¢ÜU çÜU²¢ Á¢¢» ?
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 121
…±¢Ï¢ : §S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ Ï¢ïã¼Ú ²ïãè ãñ ÜUè ÐêÚ¢ {¢ï», }¢S¢HÝ }¢¢’Hê}¢ ãñ
çÜU ÜéU¼ïü ÜUè ¥¢S¼èÝ ÝçÁ¢S¢ ã¢ï x¢§ü }¢x¢Ú ²ïã }¢¢’Hê}¢ Ýãè´ çÜU ÜUã¢æ S¢ï,
¼¢ï ÐêÚè ¥¢S¼èÝ {¢ï HïÝ¢ Ó¢¢çã²ï, ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ¥‹Î¢Á¢Gï S¢ï S¢¢ïÓ¢ ÜUÚ §S¢
ÜU¢ ÜU¢ï§ü çãGSS¢¢ {¢ï çH²¢ Á¢Ï¢ |¢è ÜUÐÇG¢ Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J
„é±¢H : ¼ïH ²¢ Í¢è ±x¢GñÚ¢ Ý¢Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢»æ ¼¢ï ÜñUS¢ï Ð¢ÜU ÜUÚï´ ?
…±¢Ï¢ : Ï¢ãÝï ±¢Hè ¥G¢}¢ Ó¢èÁ¢Gï´ }¢S¢HÝ ¼ïH, Í¢è ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ï Ð¢ÜU ÜUÚÝï
ÜU¢ ²ïã ¼GÚèÜGU¢ ãñ çÜU §Ý }¢ï´ §¼Ý¢ ãè Ð¢Ýè Ç¢H ÜUÚ wG¢êÏ¢ çãH¢»æ, çÈUÚ
ªÐÚ S¢ï ¼ïH ²¢ Í¢è ©¼¢Ú Hï´ ¥¢ñÚ Ð¢Ýè ÈïU´ÜU Îï´, ²ïã ¥G}¢H ¼èÝ Ï¢¢Ú ÜUÚï´
±¢ïã Ó¢èÁ¢G Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢»x¢è J
§çS¼‹Á¢¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : §çS¼‹Á¢¢ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ Ðïà¢¢Ï¢ ± Ð¢¶G¢Ý¢ ÜïU Ï¢¢’Î
§çS¼‹Á¢¢ ÜU¢ v²¢ ¼GÚèÜGU¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ð¢¶G¢Ý¢, Ðïà¢¢Ï¢ ÜUÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î Ï¢ÎÝ ÐÚ Á¢¢ï Ý¢Ð¢ÜUè Hx¢è
Úã¼è ãñ ©S¢ï Ð¢Ýè ²¢ ÉïHï ±x¢GñÚ¢ S¢ï Ð¢ÜU ÜUÚÝï ÜU¢ï §çS¼‹Á¢¢ ÜUã¼ï ãñ´,
Ðïà¢¢Ï¢ ÜUÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î ç}¢^è ÜïU Ð¢ÜU ÉïHï S¢ï Ðïà¢¢Ï¢ ÜïU }¢ÜGU¢}¢ ÜU¢ï wG¢éàÜU
ÜUÚ Hï ¥¢ñÚ çÈUÚ Ð¢Ýè S¢ï {¢ï Ç¢Hï J ¥¢ñÚ Ð¢¶G¢Ýï ÜïU Ï¢¢’Î ç}¢^è ÜïU ¼èÝ
²¢ Ð¢æÓ¢ ÉïH¢ï´ S¢ï Ð¢¶G¢Ýï ÜïU }¢ÜGU¢}¢ ÜU¢ï S¢¢ÈGU ÜUÚï çÈUÚ ¥¢çãS¼¢
¥¢çãS¼¢ Ð¢Ýè Ç¢H ÜUÚ ©æx¢çH²¢ï´ ÜïU ÐïÅ S¢ï {¢ï Ç¢Hï, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU
çÓ¢ÜUÝ¢§ü Á¢¢¼è Úãï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §çS¼‹…ï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 85)
„é±¢H : v²¢ ÉïH¢ï´ S¢ï §çS¼‹Á¢¢ ÜUÚ HïÝï ÜïU Ï¢¢’Î Ð¢Ýè S¢ï ¼Gã¢Ú¼
ÜUÚÝ¢ Á¢GMÚè ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú Ð¢¶G¢Ý¢ ²¢ Ðïà¢¢Ï¢ ÜïU }¢ÜGU¢}¢ ÜïU ¥¢S¢ Ð¢S¢ ÜUè Á¢x¢ã
ÝÁ¢¢S¢¼ Ý Hx¢è ã¢ï ¼¢ï Ð¢Ýè S¢ï ¼Gã¢Ú¼ ÜUÚÝ¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ²¢’Ýè ¥ÓÀè
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 122
Ï¢¢¼ ãñ, ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÝÁ¢¢S¢¼ §{Ú ©{Ú Hx¢ x¢§ü ¥¢ñÚ »ÜU çÎÚã}¢ S¢ï ÜU}¢
²¢ Ï¢Ú¢Ï¢Ú Hx¢è ãñ ¼¢ï Ð¢Ýè S¢ï ¼Gã¢Ú¼ ÜUÚ HïÝ¢ S¢é‹Ý¼ ãñ, ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ±¢ïã
Á¢x¢ã çÎÚã}¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ S¢Ý Á¢¢» ¼¢ï {¢ïÝ¢ ÈGUÁ¢üG ãñ, }¢x¢Ú ÉïH¢ HïÝ¢
¥Ï¢ |¢è S¢é‹Ý¼ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §çS¼‹…ï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 85)
„é±¢H : §çS¼‹Á¢¢ çÜUÝ Ó¢èÁ¢G¢ï´ S¢ï Á¢¢§Á¢G ¥¢ñÚ çÜUÝ Ó¢èÁ¢G¢ï´ S¢ï }¢ÜUMã
ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÉïHï, ÜæUÜUÚ, Ð‰ƒÚ ¥¢ñÚ ÈUÅï ãé±ï ÜUÐÇGï S¢ï §çS¼‹Á¢¢ ÜUÚÝ¢
çÏ¢H¢ ÜUÚ¢ã¼ Á¢¢§Á¢G ãñ, Ï¢ à¢¼Gïü çÜU ²ïã S¢Ï¢ Ð¢ÜU ã¢ï´ J Á¢Ï¢ çÜU ãaè ¥¢ñÚ
¶¢Ýï, x¢¢ïÏ¢Ú, HèÎ, ÐvÜUè §æüÅ, ÆïÜUÚè, ÜU¢ï§H¢ ¥¢ñÚ Á¢¢Ý±Ú ÜïU Ó¢¢Úï S¢ï
§çS¼‹Á¢¢ ÜUÚÝ¢ }¢ÜUMã ãñ J ÜU¢x¢GÁ¢G S¢ï |¢è §çS¼‹Á¢¢ ÜUÚÝ¢ }¢‹¥G ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §çS¼‹…ï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 85)
„é±¢H : çÜUÝ }¢ÜGU¢}¢¢¼ }¢ï´ Ðïà¢¢Ï¢ Ð¢¶G¢Ý¢ }¢ÜUMã ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÜéæU±ï´ ²¢ ãG¢ñÁ¢G ²¢ Ó¢à}¢ï ÜïU çÜUÝ¢Úï, }¢çSÁ¢Î ¥¢ñÚ §üGÎx¢¢ã ÜïU
ÐãHê }¢ï´, ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý ²¢ Ú¢S¼ï }¢ï´, Ð¢Ýè }¢ï´ ¥x¢Ó¢ïü Ï¢ã¼¢ ã¢ï, ÈUHÎ¢Ú
ÎÚwG¼ ÜïU ÝèÓ¢ï ²¢ S¢¢²ï }¢ï´, Á¢ã¢æ H¢ïx¢ ©Æ¼ï Ï¢ñÆ¼ï ã¢ï´, ²¢ çÁ¢S¢ Á¢x¢ã
}¢±ïà¢è Ï¢æ{¼ï ã¢ï´ ²¢ ©S¢ ¶ï¼ }¢ï´ çÁ¢S¢ }¢ï´ Á¢GÚ¢¥G¼ }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ, ²¢ Ó¢êãï ÜïU
çÏ¢H, ²¢ çÜUS¢è ¥¢ñÚ S¢êÚ¢¶G }¢ï´ Ðïà¢¢Ï¢ Ð¢¶G¢Ý¢ }¢ÜUMã ãñ J ²êæãè çÁ¢S¢
Á¢x¢ã xG¢éSH ²¢ ±éÁG¢ê çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ã¢ï, ²¢ S¢wG¼ Á¢G}¢èÝ ÐÚ çÁ¢S¢ S¢ï Àè´Åï´
©ÇG ÜUÚ ¥¢»æ, }¢ÜUMã ¥¢ñÚ }¢‹¥G ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §çS¼‹…ï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 86)
„é±¢H : Ðïà¢¢Ï¢ Ð¢¶G¢Ý¢ ÜUÚ¼ï ±vG¼ v²¢ v²¢ Ï¢¢¼ï´ }¢ÜUMã ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ¶ÇGï ã¢ï ÜUÚ ²¢ HïÅ ÜUÚ ²¢ Ý´x¢ï ã¢ï ÜUÚ Ðïà¢¢Ï¢ ÜUÚÝ¢ }¢ÜUMã
ãñ J §S¢è ¼GÚãG Ýæx¢ï S¢Ú Ðïà¢¢Ï¢ Ð¢¶G¢Ý¢ ÜU¢ï Á¢¢Ý¢ ²¢ ÜUH¢}¢ ÜUÚÝ¢ |¢è
}¢ÜUMã ãñ J ²¢ çÜGUÏH¢ ÜUè ¼GÚÈGU }¢éæã ²¢ ÐèÆ ÜUÚÝ¢, ²êæãè Ó¢¢æÎ ¥¢ñÚ
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 123
S¢êÚÁ¢ ÜUè ¼GÚÈGU }¢éæã ²¢ ÐèÆ ÜUÚÝ¢ ²¢ ã±¢ ÜïU L¶G Ðïà¢¢Ï¢ ÜUÚÝ¢ }¢}Ýê¥G
ãñ, ²¢ »ïS¢è Á¢x¢ã §çS¼‹Á¢¢ ÜUÚÝ¢ çÜU H¢ïx¢¢ï´ ÜUè ÝÁ¢GÚï´ ¥¢¼ï Á¢¢¼ï §S¢ ÜUè
à¢}¢üx¢¢ã ÐÚ ÐÇGÝï ÜU¢ »ãGç¼}¢¢H ã¢ï, ²ïã }¢ÜUMã ãñ, §S¢è ¼GÚãG Î¢»æ
ã¢‰¢ S¢ï §çS¼‹Á¢¢ ÜUÚÝ¢ |¢è }¢ÜUMã ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §çS¼‹…ï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 86 }¢éË¼ÜGU¼GÝ )
„é±¢H : §çS¼‹Á¢¢ ÜUÚÝï ÜïU ¥¢Î¢Ï¢ v²¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : Á¢Ï¢ ¼ÜU Ï¢ñÆÝï ÜïU ÜGUÚèÏ¢ Ý ã¢ï ÜUÐÇG¢ Ï¢ÎÝ S¢ï Ý ãÅ¢» ¥¢ñÚ
Ý ãG¢Á¢¼ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ï¢ÎÝ ¶¢ïHï çÈUÚ Î¢ïÝ¢ï´ Ð¢©æ ÜéUà¢¢Î¢ ÜUÚ ÜïU Ï¢¢»æ Ð¢©æ
ÐÚ Á¢G¢ïÚ Îï ÜUÚ Ï¢ñÆï ¥¢ñÚ ¥ÐÝè à¢}¢üx¢¢ã ÜUè ¼GÚÈGU ÝÁ¢GÚ Ý ÜUÚï ¥¢ñÚ Ý
©S¢ ÝÁ¢¢S¢¼ ÜU¢ï Îï¶ï Á¢¢ï §S¢ ÜïU Ï¢ÎÝ S¢ï çÝÜUHè ãñ ¥¢ñÚ ÎïÚ ¼ÜU Ý Ï¢ñÆï
¥¢ñÚ Ðïà¢¢Ï¢ }¢ï´ Ý ‰¢êÜïU, Ý Ý¢ÜU S¢¢ÈGU ÜUÚï, Ý Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú §{Ú ©{Ú Îï¶ï, Ý
Ï¢ïÜU¢Ú Ï¢ÎÝ Àê», Ý ¥¢S}¢¢Ý ÜUè ¼GÚÈGU çÝx¢¢ã ÜUÚï Ï¢çËÜU à¢}¢ü ÜïU S¢¢‰¢
S¢Ú Û¢éÜU¢» Úãï, Á¢Ï¢ ÈGU¢çÚx¢G ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ÉïH¢ï´ S¢ï S¢¢ÈGU ÜUÚ ÜïU ¶ÇG¢ ã¢ï
Á¢¢» ¥¢ñÚ S¢è{ï ¶ÇGï ã¢ïÝï S¢ï ÐãHï Ï¢ÎÝ ÀéÐ¢ Hï, çÈUÚ çÜUS¢è ÎêS¢Úè
Á¢x¢ã Ï¢ñÆ ÜUÚ ¼Gã¢Ú¼ ÜUÚ Hï ±¢ïã §S¢ ¼GÚãG çÜU ÐãHï Ðïà¢¢Ï¢ ÜU¢ }¢ÜGU¢}¢
{¢ï» çÈUÚ Ð¢¶G¢Ýï ÜU¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §çS¼‹…ï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 87 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, §çS¼‹…ï ÜïU
}¢é¼¥GçËHÜGU }¢„¢§H, }¢S¥H¢. 9, çãGS„¢ : 2, ç…. 1 „. 409)
Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : çÜUS¢ Ð¢Ýè S¢ï ±éÁG¢ê ¥¢ñÚ xG¢éSH Á¢¢§Á¢G ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢è´ã (Ï¢¢çÚà¢), ÝÎè, Ý¢Hï, Ó¢à}¢ï, S¢}¢‹ÎÚ, ÎÚ²¢, ÝãÚ, ÜéæU±ï´,
Ï¢ÈGüU ¥¢ñÚ ¥¢ïHï ÜïU Ð¢Ýè S¢ï ±éÁG¢ê Á¢¢§Á¢G ãñ J ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ Ð¢Ýè S¢ï ±éÁG¢ê
Á¢¢§Á¢G ãñ ©S¢ S¢ï xG¢éSH |¢è Á¢¢§Á¢G ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 80 )
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 124
„é±¢H : Ï¢ÇG¢ ¼¢H¢Ï¢ ²¢ ãG¢ñÁ¢G çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ÎS¢ ã¢‰¢ H}Ï¢¢, ÎS¢ ã¢‰¢ Ó¢¢ñÇG¢ Á¢¢ï ãG¢ñÁ¢G ²¢ ¼¢H¢Ï¢ ã¢ï ©S¢ï
Ï¢ÇG¢ ãG¢ñÁ¢G ÜUã¼ï ãñ´ J ²êæãè Ï¢èS¢ ã¢‰¢ H}Ï¢¢ Ð¢æÓ¢ ã¢‰¢ Ó¢¢ñÇG¢ ãG¢ñÁ¢G |¢è
Ï¢ÇG¢ ãG¢ñÁ¢G ãñ, x¢GÚÁ¢G ²ïã çÜU çÁ¢S¢ ãG¢ñÁ¢G ÜUè Ðñ}¢¢§à¢ S¢¢ñ ã¢‰¢ (H}Ï¢¢§ü
Ó¢¢ñÇG¢§ü 25 x¢Á¢G ²¢ 225 çÈGUÅ) ã¢ï ¼¢ï ±¢ïã ãG¢ñÁ¢G ²¢ ¼¢H¢Ï¢ Ï¢ÇG¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 80)
„é±¢H : çÜUS¢ Ð¢Ýè S¢ï ±éÁG¢ê ²¢ xG¢éSH ÜUÚÝ¢ Á¢¢§Á¢G Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : çÜUS¢è ÎÚwG¼ ²¢ ÈUH S¢ï çÝÓ¢¢ïÇGï ãé±ï Ð¢Ýè S¢ï ±éÁG¢ê Á¢¢§Á¢G Ýãè´
Á¢ñS¢ï ÜïUHï ÜU¢ Ð¢Ýè, x¢‹Ýï ÜU¢ ÚS¢, ²êæãè ±¢ïã Ð¢Ýè çÁ¢S¢ ÜU¢ Úæx¢ ²¢ Ï¢ê ²¢
}¢Á¢G¢ çÜUS¢è Ð¢ÜU Ó¢èÁ¢G ÜïU ç}¢HÝï S¢ï Ï¢ÎH x¢²¢ ¥¢ñÚ ±¢ïã x¢¢ÉG¢ |¢è ã¢ï
x¢²¢, ²¢ Ð¢Ýè }¢ï´ ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G ç}¢H x¢§ü ¥¢ñÚ Ï¢¢ïH Ó¢¢H }¢ï´ ©S¢ï ¥Ï¢ Ð¢Ýè
Ý ÜUãï´, ²¢ ©S¢ }¢ï´ ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G Ç¢H ÜUÚ ÐÜU¢»æ çÁ¢S¢ S¢ï }¢ñH ÜU¢ÅÝ¢
}¢vGS¢êÎ Ý ã¢ï Á¢ñS¢ï à¢¢ïÚÏ¢¢, Ó¢¢², x¢éH¢Ï¢ ²¢ ¥GÚÜGU, ¼¢ï §S¢ S¢ï ±éÁG¢ê ±
xG¢éSH Á¢¢§Á¢G Ýãè´ J §S¢è ¼GÚãG ±¢ïã Ð¢Ýè çÁ¢S¢ }¢ḯ Á¢G¢’ÈGUÚ¢Ý ²¢ ÜU¢ï§ü ÐéçÇG²¢
ÜU¢ Úæx¢ ç}¢H x¢²¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ð¢Ýè S¢ï ÜUÐÇG¢ Úæx¢¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ ¼¢ï »ïS¢ï Ð¢Ýè
S¢ï |¢è ±éÁG¢ê Á¢¢§Á¢G Ýãèæ J §S¢è ¼GÚãG }¢¢» }¢éS¼¢’}¢H S¢ï |¢è ±éÁG¢ê ± xG¢éSH
Ýãè´ çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 80)
„é±¢H : }¢¢» }¢éS¼¢’}¢H çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ }¢ÜUMã Ð¢Ýè ÜU¢ v²¢
ãGév}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Á¢¢ï Ð¢Ýè ±éÁG¢ê ²¢ xG¢éSH ÜUÚÝï }¢ï´ Ï¢ÎÝ S¢ï çx¢Ú¢, ²¢ ±¢ïã Ð¢Ýè
çÁ¢S¢ }¢ï´ çÜUS¢è Ï¢ï ±éÁG¢ê à¢wGS¢ ÜU¢ ã¢‰¢ ²¢ ©æx¢Hè ²¢ Ð¢ïÚ¢ ²¢ Ï¢ÎÝ ÜU¢
ÜU¢ï§ü çãGSS¢¢ Á¢¢ï ±éÁG¢ê }¢ï´ {¢ï²¢ Á¢¢¼¢ ã¢ï Ï¢ ÜGUSÎ ²¢ çÏ¢H¢ ÜGUSÎ Îã ÎÚ
Îã S¢ï ÜU}¢ Ð¢Ýè }¢ï´ Ï¢ï {éH¢ ÐÇG Á¢¢» }¢¢» }¢éS¼¢’}¢H ÜUãH¢¼¢ ãñ J
²ïã Ð¢Ýè Ð¢ÜU ¼¢ï ãñ }¢x¢Ú §S¢ S¢ï ±éÁG¢ê ¥¢ñÚ xG¢éSH Á¢¢§Á¢G Ýãè´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 80 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý,
}¢S¥H¢. 21, çãGS„¢ : 2, ç…. 1 „. 333)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 125
„é±¢H : çÜUÝ Á¢¢Ý±Ú¢ï´ ÜU¢ Á¢êÆ¢ Ð¢Ýè Ý¢Ð¢ÜU ãñ ?
…±¢Ï¢ : S¢é±Ú, ÜéUœ¢¢, Ó¢è¼¢, à¢ïÚ, ã¢‰¢è, x¢èÎÇG ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï ÎçÚ‹Î¢ïæ ÜU¢
Á¢êÆ¢ Ð¢Ýè Ý¢Ð¢ÜU ãñ J §S¢è ¼GÚãG çÏ¢ËHè Ýï Ó¢êã¢ ¶¢²¢ ¥¢ñÚ ÈGU¢ñÚÝ Ï¢Ú¼Ý
}¢ï´ }¢éæã Ç¢H çÎ²¢, ¥x¢Ú ©S¢ }¢ï´ Ð¢Ýè ‰¢¢ ¼¢ï ²ïã Ð¢Ýè Ý¢Ð¢ÜU ã¢ï x¢²¢ J
§S¢è ¼GÚãG à¢Ú¢Ï¢è ¥¢Î}¢è Ýï à¢Ú¢Ï¢ Ðè ÜUÚ ÈGU¢ñÚÝ Ð¢Ýè çÐ²¢ ¼¢ï ²ïã Ð¢Ýè
|¢è ÝçÁ¢S¢ ã¢ï x¢²¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 81)
„é±¢H : çÜUÝ Á¢¢Ý±Ú¢ï´ ÜU¢ Á¢êÆ¢ Ð¢Ýè }¢ÜUMã ãñ ?
…±¢Ï¢ : ©ÇGÝï ±¢Hï çà¢ÜU¢Úè Á¢¢Ý±Ú Á¢ñS¢ï çà¢ÜUÚ¢, Ï¢¢Á¢G, Ó¢èH ±x¢GñÚ¢
ÜU¢ Á¢êÆ¢ Ð¢Ýè }¢ÜUMã ãñ J »ïS¢ï ãè Í¢Ú }¢ï´ ÚãÝï ±¢Hï Á¢¢Ý±Ú Á¢ñS¢ï S¢¢æÐ,
çÀÐÜUHè, Ó¢êã¢ ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ Á¢êÆ¢ Ð¢Ýè J §S¢è ¼GÚãG x¢GHèÁ¢G Ó¢èÁ¢Gï´ ¶¢Ýï
±¢Hè x¢¢» ²¢ x¢GHèÁ¢G Ó¢èÁ¢G¢ï´ ÐÚ }¢éæã }¢¢ÚÝï ±¢Hè }¢éx¢Gèü, Á¢¢ï ÀêÅè çÈUÚ¼è
ãñ §S¢ ÜU¢ Á¢êÆ¢ }¢ÜUMã ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 81)
„é±¢H : çÜUS¢ çÜUS¢ ÜU¢ Á¢êÆ¢ Ð¢Ýè Ð¢ÜU ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥¢Î}¢è ÜU¢ Á¢êÆ¢ ¥¢ñÚ ©Ý Á¢¢Ý±Ú¢ï´ ÜU¢ Á¢êÆ¢ Ð¢Ýè çÁ¢Ý ÜU¢
x¢¢ïà¼ ¶¢²¢ Á¢¢¼¢ ãñ, (Ó¢¢ñÐ¢» ã¢ï´ ²¢ ÐÚ‹Îï) Ð¢ÜU ãñ §S¢è ¼GÚãG Ð¢Ýè }¢ïæ
ÚãÝï ±¢Hï Á¢¢Ý±Ú¢ïæ ¥¢ñÚ Í¢¢ïÇGï ÜU¢ Á¢êÆ¢ |¢è Ð¢ÜU ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 81 )
„é±¢H : x¢{ï ¥¢ñÚ ¶GÓÓ¢Ú ÜU¢ Á¢êÆ¢ Ð¢Ýè Ð¢ÜU ãñ ²¢ Ý¢Ð¢ÜU ?
…±¢Ï¢ : x¢{ï ¥¢ñÚ ¶GÓÓ¢Ú ÜU¢ Á¢êÆ¢ Ð¢Ýè }¢àÜêUÜU ÜUãH¢¼¢ ãñ, ²¢’Ýè
§S¢ }¢ï´ à¢ÜU ãñ çÜU ²ïã Ð¢Ýè ±éÁG¢ê ²¢ xG¢éSH ÜïU ÜGU¢çÏ¢H ãñ ²¢ Ýãè´, çHã¢Á¢G¢
¥ÓÀ¢ Ð¢Ýè ã¢ï¼ï ãé±ï §S¢ S¢ï ±éÁG¢ê ± xG¢éSH Á¢¢§Á¢G Ýãèæ J ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
¥ÓÀ¢ Ð¢Ýè Ý ã¢ï ¼¢ï §S¢è S¢ï ±éÁG¢ê ÜUÚ Hï ¥¢ñÚ çÈUÚ ¼²}}¢é}¢ |¢è ÜUÚ Hï
±ÚÝ¢ Ý}¢¢Á¢G Ýãè´ ã¢ïx¢è J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 81)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 126
„é±¢H : çÜUS¢ çÜUS¢ ÜU¢ ÐS¢èÝ¢ ¥¢ñÚ Hé¥¢G Ï¢ Ð¢ÜU, Ý¢Ð¢ÜU ²¢ }¢ÜUMã ãñ ?
…±¢Ï¢ : çÁ¢S¢ ÜU¢ Á¢êÆ¢ Ý¢Ð¢ÜU ãñ ©S¢ ÜU¢ ÐS¢èÝ¢ ¥¢ñÚ Hé¥G¢Ï¢ (ƒêÜU)
|¢è Ý¢Ð¢ÜU ãñ J ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ ÜU¢ Á¢êÆ¢ Ð¢ÜU ãñ ©S¢ ÜU¢ ÐS¢èÝ¢ ¥¢ñÚ Hé¥G¢Ï¢
|¢è Ð¢ÜU ãñ ¥¢ñÚ ç…„ ÜU¢ …êÆ¢ }¢ÜUMã ãñ ©S¢ ÜU¢ ÐS¢èÝ¢ ¥¢ñÚ Hé¥G¢Ï¢
|¢è }¢ÜUMã ãñ ¥¢ñÚ Í¢¢ïÇïG ¥¢ñÚ ¶GÓÓ¢Ú ÜU¢ ÐS¢èÝ¢ ¥x¢Ú ÜUÐÇGï ÐÚ Hx¢
Á¢¢» ¼¢ï ÜUÐÇG¢ Ð¢ÜU ãñ Ó¢¢ãï çÜU¼Ý¢ ãè çÁ¢G²¢Î¢ Hx¢¢ ã¢ï J
„é±¢H : Ï¢ÇGï ãG¢ñÁ¢G ²¢ ¼¢H¢Ï¢ ÜU¢ Ð¢Ýè ÜUÏ¢ Ý¢Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ï¢ÇGï ãG¢ñÁ¢G ¥¢ñÚ ¼¢H¢Ï¢ ÜU¢ Ð¢Ýè, Ï¢ã¼ï Ð¢Ýè ÜïU ãGév}¢ }¢ïæ ãñ,
ÝÁ¢¢S¢¼ ÐÇGÝï S¢ï Ý¢Ð¢ÜU Ýãè´ ã¢ï¼¢ J ã¢æ ! ¥x¢Ú ÝÁ¢¢S¢¼ S¢ï Ð¢Ýè ÜU¢ Úæx¢
²¢ }¢Á¢G¢ ²¢ Ï¢ê Ï¢ÎH Á¢¢» ¼¢ï çÈUÚ ²ïã Ð¢Ýè |¢è Ý¢Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J
ÜéæU±ï´ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : v²¢ ÜéæU±¢æ |¢è Ý¢Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Á¢è ã¢æ ! ¥x¢Ú ÝÁ¢¢S¢¼ï x¢GHèÁ¢G¢ ²¢ ¶GÈGUèÈGU¢ ²¢ ÜU¢ï§ü Ý¢Ð¢ÜU
Ó¢èÁ¢G ÜéæU±ï´ }¢ï´ çx¢Úè ²¢ ¥¢Î}¢è ²¢ Ï¢ã¼ï ãé±ï wG¢êÝ ±¢H¢ ÜU¢ï§ü Á¢¢Ý±Ú ÜéæU±ï´
}¢ï´ çx¢Ú ÜUÚ }¢Ú Á¢¢» ¼¢ï ÜéæU±¢æ Ý¢Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéæU±ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 82)
„é±¢H : ¥x¢Ú ÜéæU±ï´ }¢ïæ ÜU¢ï§ü Á¢¢Ý±Ú çx¢Ú¢ ¥¢ñÚ çÁ¢G‹Î¢ çÝÜUH ¥¢²¢ ¼¢ï
ÜéæU±¢æ Ð¢ÜU Úãïx¢¢ ²¢ Ý¢Ð¢ÜU ã¢ï Á¢¢»x¢¢ ?
…±¢Ï¢ : S¢é±Ú ÜïU çS¢±¢ ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü ¥¢ñÚ Á¢¢Ý±Ú ÜéæU±ïæ }¢ï´ çx¢Ú¢ ¥¢ñÚ
çÁ¢G‹Î¢ çÝÜUH ¥¢²¢ ¼¢ï §S¢ ÜUè ÜU§ü S¢êÚ¼ï´ ãñæ ¥¢ñÚ ãÚ S¢êÚ¼ ÜU¢ Á¢éÎ¢ ãGév}¢
ãñ J }¢S¢HÝ ©S¢ ÜïU çÁ¢S}¢ ÐÚ ÝÁ¢¢S¢¼ Hx¢è ã¢ïÝ¢ ²ÜGUèÝè }¢¢’Hê}¢ Ý ã¢ï
¥¢ñÚ Ð¢Ýè }¢ï´ ©S¢ ÜU¢ }¢éæã |¢è Ý ÐÇG¢ ¼¢ï Ð¢Ýè Ð¢ÜU ãñ }¢x¢Ú »ãGç¼²¢¼GÝ
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 127
Ï¢èS¢ Ç¢ïH çÝÜU¢HÝ¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ²ÜGUèÝ ãñ çÜU ©S¢ ÜïU Ï¢ÎÝ ÐÚ
ÝÁ¢¢S¢¼ ‰¢è ¼¢ï ÜéæU±¢æ Ý¢Ð¢ÜU ã¢ï x¢²¢, ©S¢ ÜU¢ ÜéUH Ð¢Ýè çÝÜU¢H¢ Á¢¢»
¥¢ñÚ ¥x¢Ú ©S¢ ÜU¢ }¢éæã Ð¢Ýè }¢ï´ ÐÇG¢ ¼¢ï Á¢¢ï ãGév}¢ ©S¢ ÜïU Hé¥G¢Ï¢ ¥¢ñÚ
Á¢êÆï ÜU¢ ãñ ±¢ïãè ãGév}¢ Ð¢Ýè ÜU¢ ãñ J
„é±¢H : ÜéæU±¢æ Ð¢ÜU ÜUÚÝï ÜU¢ v²¢ ¼GÚèÜGU¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÜéæU±¢æ Ð¢ÜU ÜUÚÝï ÜïU }¢é‹ÎçÚÁ¢» Á¢ñGH ¼èÝ ¼GÚèÜGïU ãñ´ :
{1} ÜéæU±ḯ }¢ḯ ¥x¢Ú ¥¢Î}¢è, Ï¢ÜUÚè ²¢ ÜéUœ¢¢ ²¢ ÜU¢ï§ü Î}¢±è Á¢¢Ý±Ú (²¢’Ýè
çÁ¢S¢ }¢ḯ Ï¢ã¼¢ wG¢Ýê ) ã¢ï ©Ý ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ²¢ ©Ý S¢ï Ï¢ÇG¢ çx¢Ú ÜUÚ }¢Ú Á¢¢», ²¢
}¢éx¢Gèü, }¢éx¢G¢ü, çÏ¢ËHè, Ó¢êã¢, çÀÐÜUHè ²¢ ÜU¢ï§ü ¥¢ñÚ Á¢¢Ý±Ú çÁ¢S¢ }¢ḯ Ï¢ã¼¢
ãé±¢ wG¢êÝ ã¢ï, ÜéæU±ḯ }¢ḯ }¢Ú ÜUÚ ÈêUH Á¢¢», ²¢ ÈUÅ Á¢¢» ²¢ çÀÐÜUHè ²¢ Ó¢êãï
ÜUè Îé}¢ ÜUÅ ÜUÚ ÜéæU±ïæ }¢ï´ çx¢Úè ²¢ ÜéæU±ï´ }¢ïæ ÝÁ¢¢S¢¼ ²¢ ÜU¢ï§ü Ý¢Ð¢ÜU Ó¢èÁ¢G
çx¢Ú Á¢¢» ¼¢ï §Ý S¢êÚ¼¢ï´ }¢ï´ ÜéæU±ïæ ÜU¢ ÜéUH Ð¢Ýè çÝÜU¢H¢ Á¢¢» J
{2} Ó¢êã¢, ÀÀêæÎÚ, çÓ¢ÇG²¢ ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ï§ü Á¢¢Ý±Ú ÜéæU±ï´ }¢ï´ çx¢Ú ÜUÚ }¢Ú x¢²¢
¼¢ï Ï¢èS¢ Ç¢ïH Ð¢Ýè çÝÜU¢HÝ¢ Á¢GMÚè ãñ ¥¢ñÚ ¼èS¢ Ç¢ïH çÝÜU¢HÝ¢
Ï¢ïã¼Ú ãñ J
{3} ÜUÏ¢ê¼Ú, }¢éx¢Gèü, çÏ¢ËHè çx¢Ú ÜUÚ }¢Ú Á¢¢» ¼¢ï Ó¢¢HèS¢ S¢ï S¢¢Æ Ç¢ïH
¼ÜU çÝÜU¢HÝ¢ Ó¢¢çã²ï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéæU±ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 83)
„é±¢H : ¥x¢Ú Á¢ê¼¢ ²¢ x¢ḯÎ ÜéæU±ḯ }¢ḯ çx¢Ú Á¢¢» ¼¢ï §S¢ ÜU¢ v²¢ ãévG }¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú Á¢ê¼¢ ²¢ x¢ï´Î ÐÚ ÝÁ¢¢S¢¼ Hx¢è ã¢ïÝ¢ ²ÜGUèÝè ¼G¢ñÚ ÐÚ
}¢¢’Hê}¢ ã¢ï ¼¢ï ÜéæU±¢æ Ý¢Ð¢ÜU ã¢ï x¢²¢, ÜéUH Ð¢Ýè çÝÜU¢H¢ Á¢¢»x¢¢ J ¥¢ñÚ
¥x¢Ú ÜéUÀ Ð¼¢ Ý ã¢ï ¼¢ï Ï¢èS¢ Ç¢ïH Ð¢Ýè çÝÜU¢H çÎ²¢ Á¢¢», ÜéæU±¢æ Ð¢ÜU
ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J }¢ãGÁ¢G ÝçÁ¢S¢ ã¢ïÝï ÜU¢ ¶G²¢H }¢¢ï’¼Ï¢Ú Ýãèæ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 128
„é±¢H : Ð¢Ýè ÜU¢ Á¢¢Ý±Ú ÜéæU±ï´ }¢ï´ }¢Ú Á¢¢» ¼¢ï v²¢ ãéGv}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ð¢Ýè ÜU¢ Á¢¢Ý±Ú ²¢’Ýè ±¢ïã Á¢¢Ý±Ú Á¢¢ï Ð¢Ýè }¢ï´ ÐñÎ¢ ã¢ï¼¢ ãñ
¥x¢Ú ÜéæU±ï´ }¢ï´ }¢Ú Á¢¢» ²¢ }¢Ú¢ ãé±¢ çx¢Ú Á¢¢» ¼¢ï Ð¢Ýè Ý¢Ð¢ÜU Ý ã¢ïx¢¢ J
¥x¢Ó¢ïü ÈêUH¢ ÈUÅ¢ ã¢ï }¢x¢Ú ÈUÅ ÜUÚ ©S¢ ÜïU ¥Á¢Á¢G¢ Ð¢Ýè }¢ï´ ç}¢H x¢» ¼¢ï
©S¢ ÜU¢ ÐèÝ¢ ãGÚ¢}¢ ãñ J ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ ÜUè ÐñÎ¢§à¢ Ð¢Ýè ÜUè Ý ã¢ï }¢x¢Ú Ð¢Ýè
}¢ï´ Úã¼¢ ã¢ï Á¢ñS¢ï Ï¢¼G, §S¢ ÜïU }¢Ú Á¢¢Ýï S¢ï Ð¢Ýè ÝçÁ¢S¢ ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéæU±ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 84 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ÜéæU±ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý,
çãGS„¢ : 2, ç…. 1, „. 338)
„é±¢H : ÜéæU±¢æ ÜUÏ¢ Ð¢ÜU }¢¢Ý¢ Á¢¢»x¢¢ ?
…±¢Ï¢ : Ý¢Ð¢ÜU ÜéæU±ï´ }¢ï´ S¢ï çÁ¢¼Ý¢ Ð¢Ýè çÝÜU¢HÝï ÜU¢ ãGév}¢ ãñ Á¢Ï¢
çÝÜU¢H çH²¢ x¢²¢ ¼¢ï ÜéæU±¢æ Ð¢ÜU ã¢ï x¢²¢, ¥¢ñÚ ±¢ïã ÚSS¢è, Ç¢ïH çÁ¢S¢
S¢ï Ð¢Ýè çÝÜU¢H¢ ãñ ²¢ ÜéæU±ï´ ÜUè Îè±¢Úï´, S¢Ï¢ Ð¢ÜU ã¢ï x¢§æü, {¢ïÝï ÜUè
Á¢GMÚ¼ Ýãè´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéæU±ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 84)
„é±¢H : ¥x¢Ú ‰¢¢ïÇ¢G ‰¢¢ïÇ¢G Ð¢Ýè ÜéæU±ḯ S¢ï çÝÜU¢Hḯ ¼¢ï Ð¢ÜU ã¢ïx¢¢ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ÜéæU±ï´ S¢ï çÁ¢¼Ý¢ Ð¢Ýè çÝÜU¢HÝ¢ ãñ §S¢ }¢ï´ §çwG¼²¢Ú ãñ çÜU »ÜU
Î}¢ S¢ï §¼Ý¢ çÝÜU¢Hï´ ²¢ ‰¢¢ïÇG¢ ‰¢¢ïÇG¢ ÜUÚ ÜïU, Î¢ïÝ¢ïæ S¢êÚ¼¢ï´ }¢ï´ ÜéæU±¢æ Ð¢ÜU
ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ÜéæU±ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 84)
²ïã Á¢¢ï ãGév}¢ çÎ²¢ x¢²¢ ãñ çÜU §¼Ý¢ §¼Ý¢ Ð¢Ýè çÝÜU¢H¢ Á¢¢»
§S¢ ÜU¢ }¢y¢GHÏ¢ ²ïã ãñ çÜU ±¢ïã Ó¢èÁ¢G Á¢¢ï ©S¢ }¢ï´ çx¢Úè ãñ ©S¢ ÜU¢ï ÜéæU±ï´ }¢ï´
S¢ï çÝÜU¢H Hï´, çÈUÚ §¼Ý¢ Ð¢Ýè çÝÜU¢Hï´ ¥x¢Ú ±¢ïã ©S¢è }¢ï´ ÐÇGè Úãè ¼¢ï
çÜU¼Ý¢ ãè Ð¢Ýè çÝÜU¢Hïæ Ï¢ïÜU¢Ú ãñ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ÜéæU±ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 33, ç…. 1, „. 339)
„é±¢H : Ç¢ïH S¢ï çÜU¼Ý¢ Ï¢ÇG¢ Ç¢ïH }¢éÚ¢Î ãñ ?
…±¢Ï¢ : çÁ¢S¢ ÜéæU±ï´ ÜU¢ Ç¢ïH }¢é¥GÄ²Ý ã¢ï ¼¢ï ©S¢è ÜU¢ »’ç¼Ï¢¢Ú ãñ, §S¢
ÜïU À¢ïÅï Ï¢ÇïG ã¢ïÝï ÜU¢ ÜéUÀ »’ç¼Ï¢¢Ú Ýãè´ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ÜéæU±ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 35 çãGS„¢ : 2, ç…. 1, „. 339)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 129
„é±¢H : ÜéæU±ï´ S¢ï }¢Ú¢ ãé±¢ Á¢¢Ý±Ú çÝÜUH¢ ¥¢ñÚ }¢¢’Hê}¢ Ýãè´ çÜU ÜUÏ¢
çx¢Ú¢ ¼¢ï ¥Ï¢ v²¢ ãéGv}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú ±vG¼ }¢¢’Hê}¢ Ýãè´ ¼¢ï çÁ¢S¢ ±vG¼ Îï¶¢ x¢²¢ ©S¢è ±vG¼
S¢ï ÜéæU±¢æ ÝçÁ¢S¢ ÜGUÚ¢Ú Ð¢»x¢¢ §S¢ S¢ï ÐãHï Ýãè´ J ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU çx¢ÚÝï,
}¢ÚÝï ÜU¢ ±vG¼ }¢¢’Hê}¢ ãñ ¼¢ï ©S¢è ±vG¼ S¢ï Ð¢Ýè ÝçÁ¢S¢ ãñ, §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î
¥x¢Ú çÜUS¢è Ýï §S¢ S¢ï ±éÁG¢ê ²¢ xG¢éSH çÜU²¢ ¼¢ï Ý ±¢ïã ±éÁG¢ê ãé±¢ Ý xG¢éSH,
¥¢ñÚ §S¢ S¢ï çÁ¢¼Ýè Ý}¢¢Á¢Gï´ ÐÉGè´ ±¢ïã Ý}¢¢Á¢Gïæ |¢è Ý ãé§æü J
„é±¢H : çÁ¢S¢ ÜéæU±ï´ }¢ï´ Ð¢Ýè ÅêÅ¼¢ ãè Ýãè´ ±¢ïã çÜUS¢ ¼GÚãG Ð¢ÜU ã¢ïx¢¢ ?
…±¢Ï¢ : Á¢¢ï ÜéæU±¢æ »ïS¢¢ ã¢ï çÜU ©S¢ ÜU¢ Ð¢Ýè ÅêÅ¼¢ ãè Ýãè´, Ó¢¢ãï çÜU¼Ý¢
ãè çÝÜU¢Hï´, ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ ÜéUH Ð¢Ýè çÝÜU¢HÝ¢ |¢è Á¢GMÚè ã¢ï ¼¢ï »ïS¢è
S¢êÚ¼ }¢ï´ ãGév}¢ ²ïã ãñ çÜU ÐãHï ²ïã }¢¢’Hê}¢ ÜUÚ Hï´ çÜU §S¢ }¢ï´ çÜU¼Ý¢
Ð¢Ýè ãñ, ±¢ïã S¢Ï¢ çÝÜU¢H çH²¢ Á¢¢», çÝÜU¢H¼ï ±vG¼ çÁ¢¼Ý¢ çÁ¢G²¢Î¢
ã¢ï¼¢ x¢²¢ ©S¢ ÜU¢ ÜéUÀ çHãG¢Á¢G Ýãè´ J
¥±ÜGU¢¼ï Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : Ý}¢¢Á¢G ÜïU çH²ï “±vG¼” à¢¼üG ã¢ïÝï ÜU¢ v²¢ }¢¼GHÏ¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ý}¢¢Á¢G ÜïU çH²ï Á¢¢ï ¥±ÜGU¢¼ }¢éÜGUÚüÚ ãñ´ Ý}¢¢Á¢G ©Ý ãè }¢ãGÎêÎ
¥±ÜGU¢¼ }¢ï´ ¥Î¢ ÜUÚÝ¢ ÈGUÁ¢üG ãñ J ¥x¢Ú §S¢ S¢ï ÐãHï ÐÉG Hè ¼¢ï Ý}¢¢Á¢G
ã¢ïx¢è ãè Ýãè´ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ±vG¼ x¢éÁ¢G¢Ú ÜUÚ ÐÉGïx¢¢ ¼¢ï ÜGUÁ¢G¢ ÜUãH¢»x¢è ¥¢ñÚ
²ïã ÐÉGÝï ±¢H¢ x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ã¢ïx¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ±vG¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 3, „. 140)
„é±¢H : Ý}¢¢Á¢G çÜU¼Ýï ±vG¼ ÜUè ÈGUÁ¢üG ãñ ?
…±¢Ï¢ : ãÚ Ú¢¼ çÎÝ }¢ï´ ãÚ }¢é„H}¢¢Ý, ¥G¢çÜGUH, Ï¢¢çHx¢G }¢Îü ± ¥G¢ñÚ¼
ÐÚ Ð¢æÓ¢ ±vG¼ ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÈGUÁ¢üG ãñ :
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 130
{1} ÈGUÁ¢í {2} Á¢G¢ïãÚ {3}Ý¥GSÚ {4} }¢x¢GçÚÏ¢ ¥¢ñÚ {5} §Gà¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ±vG¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 3, „. 140)
„é±¢H : ÈGUÁ¢í ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ ±vG¼ ÜUÏ¢ S¢ï ÜUÏ¢ ¼ÜU Úã¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÈGUÁ¢í ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ ±vG¼ S¢éÏãïG S¢¢çÎÜGU S¢ï à¢éM¥G ã¢ï¼¢ ãñ,
¥¢ñÚ S¢êÚÁ¢ ÜUè ÐãHè çÜUÚÝ Ó¢}¢ÜUÝï (S¢êÚÁ¢ çÝÜUHÝï) ¼ÜU Úã¼¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ±vG¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 3, „. 140)
„é±¢H : S¢éÏãïG S¢¢çÎÜGU S¢ï v²¢ }¢éÚ¢Î ãñ ¥¢ñÚ ÈGUÁ¢í ÜU¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ±vG¼
v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : S¢éÏãïG S¢¢çÎÜGU »ÜU Ú¢ïà¢Ýè ãñ Á¢¢ï }¢à¢çÚÜGU ÜUè Á¢¢çÝÏ¢ ¥¢S}¢¢Ý
ÜïU çÜUÝ¢Úï }¢ï´ çÎ¶¢§ü Îï¼è ãñ ¥¢ñÚ ÚzG¼¢ ÚzG¼¢ Ï¢ÉG¼è Á¢¢¼è ãñ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU
¼}¢¢}¢ ¥¢S}¢¢Ý ÐÚ ÈñUH Á¢¢¼è ãñ J ¥¢ñÚ Á¢G}¢èÝ ÐÚ ©Á¢¢H¢ ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ
§S¢ï S¢éÏãïG S¢¢çÎÜGU ÜUã¼ï ãñæ ¥¢ñÚ ÈGUÁ¢í }¢ï´ ¼¢¶GèÚ ÜUÚÝ¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ, çÜU
Á¢Ï¢ wG¢êÏ¢ ©Á¢¢H¢ ã¢ï ²¢’Ýè Á¢G}¢èÝ Ú¢ïà¢Ý ã¢ï Á¢¢» J »ïS¢ï ±vG¼ }¢ï´ Ý}¢¢Á¢G
à¢éM¥G ÜUÚï çÜU S¢é‹Ý¼ ÜïU }¢é±¢çÈGUÜGU Ó¢¢HèS¢ ²¢ S¢¢Æ ¥¢²¢¼ ÐÉG S¢ÜïU J
çÈUÚ S¢H¢}¢ ÈïUÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î |¢è §¼Ý¢ ±vG¼ Ï¢¢ÜGUè Ï¢Ó¢ï çÜU ¥x¢Ú Ý}¢¢Á¢G
Î¢ïÏ¢¢Ú¢ ÐÉGÝè ÐÇGï ¼¢ï S¢é‹Ý¼ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ÐÉGè Á¢¢ S¢ÜïU J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ±vG¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 3, „. 140)
„é±¢H : Ý}¢¢Á¢Gï Á¢G¢ïãÚ ÜU¢ ±vG¼ v²¢ ãñ ? ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU }¢éS¼ãGÏ¢ ±vG¼ S¢ï
v²¢ }¢éÚ¢Î ãñ ?
…±¢Ï¢ : Á¢G¢ïãÚ ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ ±vG¼ S¢êÚÁ¢ ÉHÝï ÜïU Ï¢¢’Î S¢ï à¢éM¥G
ã¢ï¼¢ ãñ J §S¢ Ï¢¢¼ ÜU¢ï §S¢ ¼GÚãG S¢}¢Û¢ïæ çÜU Î¢ïÐãÚ ÜïU ±vG¼ Á¢êæ Á¢êæ S¢êÚÁ¢
Ï¢éH‹Î ã¢ï¼¢ Á¢¢¼¢ ãñ ¼¢ï ãÚ à¢ñ ÜU¢ S¢¢²¢ |¢è ÜU}¢ ã¢ï¼¢ Á¢¢¼¢ ãñ, çÈUÚ
»ÜU ±vG¼ »ïS¢¢ |¢è ¥¢¼¢ ãñ Á¢Ï¢ ²ïã S¢¢²¢ ÜU}¢ ã¢ïÝ¢ Ï¢‹Î ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ,
§S¢ï S¢¢²» ¥SHè ÜUã¼ï ãñ´ J ²ïã ÜéUÀ ÎïÚ ¼ÜU Ï¢¢ÜGUè Úã¼¢ ãñ J çÈUÚ Á¢Ï¢
²ïã S¢¢²¢ Ï¢ÉGÝ¢ à¢éM¥G ã¢ï¼¢ ãñ, ¼Ï¢ ±vG¼ï Á¢G¢ïãÚ à¢éM¥G ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J
çÈUÚ Á¢Ï¢ ãÚ à¢ñ ÜU¢ S¢¢²¢, §GH¢±¢ S¢¢²» ¥SHè ÜïU Îéx¢Ý¢ ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 131
Á¢G¢ïãÚ ÜU¢ ±vG¼ ¶Gy}¢ ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J S¢<Î²¢ï´ }¢ï´ Á¢G¢ïãÚ Á¢ËÎè ÐÉGÝ¢ ¥¢ñÚ
x¢}¢èü ÜïU çÎÝ¢ï´ }¢ï´ ¼¢¶GèÚ ÜUÚÝ¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ J ²¢’Ýè Á¢Ï¢ x¢}¢èü ÜUè çà¢g¼
ÜU}¢ ã¢ï Á¢¢», wG±¢ã ¼‹ã¢ ÐÉGï ²¢ Á¢}¢¢¥G¼ ÜïU S¢¢‰¢ J ã¢æ x¢<}¢²¢ḯ }¢ḯ Á¢G¢ïãÚ
ÜUè Á¢}¢¢¥G¼ ¥Ã±H ±vG¼ }¢ïæ ã¢ï¼è ã¢ï ¼¢ï }¢éS¼ãGÏ¢ ±vG¼ ÜïU çH²ï Á¢}¢¢¥G¼
ÜU¢ À¢ïÇÝG ¢ Á¢¢§Á¢G Ýãè´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ±vG¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 3, „. 141 ±
Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, Ý}¢¢…G ÜïU ±vG¼¢ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, ±vG¼ï …G¢ïãÚ, çãGS„¢ : 3, ç…. 1, „. 449)
„é±¢H : ¥GSÚ ÜU¢ ±vG¼ ÜUÏ¢ S¢ï ÜUÏ¢ ¼ÜU Úã¼¢ ãñ, ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢
}¢éS¼ãGÏ¢ ±vG¼ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : S¢¢²» ¥SHè ÜïU çS¢±¢ Á¢Ï¢ ãÚ Ó¢èÁ¢G ÜU¢ S¢¢²¢ Îéx¢Ý¢ ã¢ï Á¢¢»
¼¢ï ¥SÚ ÜU¢ ±vG¼ à¢éM¥G ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ xG¢éMÏ¢ï ¥¢zG¼¢Ï¢ ¼ÜU Úã¼¢ ãñ J
¥GSÚ ÜUè Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ã}¢ïà¢¢ ¼¢¶GèÚ ÜUÚÝ¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ, }¢x¢Ú §¼Ýè |¢è
¼¢¶GèÚ Ý ÜUÚï´ çÜU S¢êÚÁ¢ Ï¢ãé¼ ÝèÓ¢¢ ¥¢ñÚ Á¢GÎü ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ §S¢ ÐÚ Ï¢ï
¼ÜUËHéÈGU çÝx¢¢ã ÆãÚÝï Hx¢ï J ²ïã ±vG¼, Ý}¢¢Á¢G ¥Î¢ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï
}¢ÜUMã ãñ ²¢’Ýè §S¢ ±vG¼ }¢ï´ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝ¢ }¢ÜUMã ãñ J S¢êÚÁ¢ ÐÚ
²ïã Á¢GÎèü ©S¢ ±vG¼ ¥¢¼è ãñ Á¢Ï¢ xG¢éMÏ¢ }¢ï´ ¼ÜGUÚèÏ¢Ý Ï¢èS¢ ç}¢ÝÅ
Ï¢¢ÜGUè Úã¼ï ãñ´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ±vG¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 3, „. 142)
„é±¢H : }¢x¢GçÚÏ¢ ÜU¢ ±vG¼ ÜUÏ¢ S¢ï ÜUÏ¢ ¼ÜU ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ }¢éS¼ãGÏ¢
±vG¼ |¢è Ï¢¼¢»æ ?
…±¢Ï¢ : ±vG¼ï }¢x¢GçÚÏ¢, xG¢éMÏ¢ï ¥¢zG¼¢Ï¢ S¢ï Hï ÜUÚ xG¢éMÏ¢ï à¢ÈGUÜGU ¼ÜU
ãñ J §}¢¢}¢ï ¥¢’Á¢G}¢ ãG…GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê ãGÝèÈGU¢ ÜïU
ÝÁ¢GÎèÜU à¢ÈGUÜGU ©S¢ S¢ÈGïUÎè ÜU¢ Ý¢}¢ ãñ Á¢¢ï }¢x¢GçÚÏ¢ }¢ï´ S¢é¶Gèü ÇêÏ¢Ýï ÜïU
Ï¢¢’Î S¢éÏãGï S¢¢çÎÜGU ÜUè ¼GÚãG ÈñUHè Úã¼è ãñ J (Á¢Ï¢ çÜU Ï¢¢ÎH Ý ã¢ï´)
}¢x¢GçÚÏ¢ ã}¢ïà¢¢ ¥Ã±H ±vG¼ }¢ï´ ÐÉGÝ¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ ¥¢ñÚ çÏ¢H¢ ©GÁ¢Gí ÎïÚ S¢ï
ÐÉGÝ¢ }¢ÜUMã ãñ, ¥Ï¢í ±¢Hï çÎÝ ¼¢¶GèÚ ÜUÚÝ¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ±vG¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 3, „. 142)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 132
„é±¢H : Ý}¢¢Á¢Gï §Gà¢¢ ÜU¢ ±vG¼ ÜUÏ¢ ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ ±vG¼ï }¢éS¼ãGÏ¢
v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : à¢ÈGUÜGU ÜïU xG¢éMÏ¢ ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢’Î §Gà¢¢ ÜU¢ ±vG¼ à¢éM¥G ã¢ï Á¢¢¼¢
ãñ, ¥¢ñÚ S¢éÏãGï S¢¢çÎÜGU S¢ï ÐãHï ¼ÜU Úã¼¢ ãñ J §Gà¢¢ }¢ï´ ç¼ã¢§ü Ú¢¼ ¼ÜU ÎïÚ
ÜUÚÝ¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ (ç¼ã¢§ü Ú¢¼ S¢ï ²ïã }¢éÚ¢Î ãñ çÜU ¥x¢Ú çÏ¢HÈGUÁ¢üG Ú¢¼ Ý¢ñ
Í¢‹Åï ÜUè ã¢ï ¼¢ï §S¢ ÜïU §çÏ¼Î¢§ü ¼èÝ Í¢‹Åï ç¼ã¢§ü Ú¢¼ ÜUãH¢»´x¢ï J ²ïã ²¢Î
Úãï çÜU „êÚ… xG¢éMÏ¢ ã¢ï¼ï ãè Ú¢¼ à¢éM¥G ã¢ï …¢¼è ãñ) J ¥¢{è Ú¢¼ ¼ÜU ÎïÚ
ÜUÚÝ¢ }¢éÏ¢¢ãG ãñ ¥¢ñÚ §¼Ýè ÎïÚ ÜUÚÝ¢ çÜU Ú¢¼ ÉGH x¢§ü, }¢ÜUMã ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ±vG¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 3, „. 143)
„é±¢H : Ý}¢¢Á¢Gï ç±~¢ ÜU¢ ±vG¼ ÜU¢ñÝ S¢¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ý}¢¢Á¢Gï §Gà¢¢ ± ç±~¢ ÜU¢ ±vG¼ »ÜU ãè ãñ, }¢x¢Ú §Ý }¢ï´ ¼Ú¼èÏ¢
ÈGUÁ¢üG ãñ çÜU ¥x¢Ú §Gà¢¢ S¢ï ÐãHï ç±~¢ ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÐÉG Hè ¼¢ï ã¢ïx¢è ãè Ýãè´ J
¥¢ñÚ Á¢¢ï à¢wGS¢ Á¢¢x¢Ýï ÐÚ ²ïã »’ç¼}¢¢Î Ú¶¼¢ ãñ çÜU ¥x¢Ú §Gà¢¢ ÜïU ÈGUÁ¢üG
¥¢ñÚ S¢é‹Ý¼ïæ ÐÉG ÜUÚ S¢¢ï Á¢¢» ¼¢ï S¢ãGÚè ÜïU ±vG¼ ©Æ Á¢¢»x¢¢, ©S¢ ÜïU çH²ï
Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU ç±~¢ Ú¢¼ ÜïU ¥¢ç¶GÚè çãGSS¢ï }¢ï´ ÐÉG Hï ±x¢Ý¢ü S¢¢ïÝï S¢ï
ÐãHï ÐÉG Hï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ±vG¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 3, „. 143)
„é±¢H : ±¢ïã ÜU¢ñÝ S¢ï ¥±ÜGU¢¼ ãñæ çÁ¢Ý }¢ḯ ÜU¢ï§ü Ý}¢¢Á¢G Á¢¢§Á¢G ãè Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ±¢ïã ¼èÝ ±vG¼ ãñ´ :
{1} yG¢éHê»G ¥¢zG¼¢Ï¢ {2} xG¢éMÏ¢ï ¥¢zG¼¢Ï¢ {3} çÝSÈéUG‹Ýã¢Úï à¢Ú§Gü J
§Ý ¼èÝ¢ḯ ±vG¼¢ḯ }¢ḯ ÜU¢ï§ü Ý}¢¢Á¢G Á¢¢§Á¢G Ýãè´ J Ý ÈGUÁ¢üG Ý ±¢çÁ¢Ï¢ Ý ÝzGH Ý
¥Î¢ Ý ÜGUÁ¢G¢ Ý S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ¥¢ñÚ Ý ãè S¢Á¢Î» S¢¤± J ¥HÏ¢œ¢¢,
¥x¢Ú §S¢ Ú¢ïÁ¢G ¥GSÚ ÜUè Ý}¢¢Á¢G Ýãè´ ÐÉGè ‰¢è ¼¢ï ¥x¢Ó¢ïü ¥¢zG¼¢Ï¢ ÇêÏ¢¼¢
ã¢ï, ÐÉG Hï }¢x¢Ú §¼Ýè ¼¢¶GèÚ ÜUÚÝ¢ ãGÚ¢}¢ ãñ, ãGÎèS¢ }¢ḯ §S¢ ÜU¢ï }¢éÝ¢çÈGUÜGU
ÜUè Ý}¢¢…G ÈGUÚ}¢¢²¢ J (Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ¥±ÜGU¢¼ï }¢ÜUMã¢, çãGS„¢ : 3, ç…. 1, „. 454 ±

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 133
„é±¢H : ±¢ïã ÜU¢ñÝ S¢ï ¥±ÜGU¢¼ ãñ´ çÁ¢Ý }¢ï´ ÝzGH Ý}¢¢Á¢G Á¢¢§Á¢G Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : §Ý Ï¢¢Úã ±vG¼¢ï´ }¢ïæ Ý±¢çÈGUH ÐÉGÝ¢ }¢‹¥G ãñ :
{1} yG¢éHê»G ÈGUÁ¢í S¢ï yG¢éHê»G ¥¢zG¼¢Ï¢ ¼ÜU {2} Á¢Ï¢ ¥ÐÝï }¢…GãÏ¢ ÜUè
Á¢}¢¢¥G¼ ÜïU çH²ï §ÜGU¢}¢¼ ã¢ï §GH¢±¢ „é‹Ý¼ï ÈGU…í ÜïU {3} Ý}¢¢Á¢Gï ¥GSÚ ÜïU
Ï¢¢’Î S¢ï ¥¢zG¼¢Ï¢ Á¢GÎü ã¢ïÝï ¼ÜU {4} xG¢éMÏ¢ï ¥¢zG¼¢Ï¢ S¢ï }¢x¢GçÚÏ¢ ÜïU
ÈGUÁ¢üG ¼ÜU {5} Á¢Ï¢ §}¢¢}¢ ¥ÐÝè Á¢x¢ã S¢ï wG¢éy¢GÏ¢» Á¢é}¢é¥G¢ ÜïU çH²ï
¶ÇG¢ ã¢ï {6} »ïGÝ wG¢éy¢GÏ¢ï ÜïU ±vG¼ {7} Ý}¢¢Á¢Gï §GüÎñÝ S¢ï ÐãHï {8} Ý}¢¢Á¢Gï
§GüÎñÝ ÜïU Ï¢¢’Î Á¢Ï¢ çÜU §üGÎx¢¢ã ²¢ }¢çSÁ¢Î }¢ï´ ÐÉGï, Í¢Ú }¢ï´ ÐÉGÝ¢ }¢ÜUMã
Ýãè´ {9} ¥GÚÈGU¢¼ }¢ï´ Á¢G¢ïãÚ ± ¥GSÚ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý }¢ï´ ¥¢ñÚ Ï¢¢’Î }¢ï´ |¢è
ÝzGH ± „é‹Ý¼ }¢ÜUMã ãñ {10} }¢éÁGÎçHÈGU¢ }¢ï´ }¢x¢GçÚÏ¢ ± §Gà¢¢ ÜïU
ÎÚç}¢²¢Ý {11} Á¢Ï¢ çÜU ÈGUÁ¢üG ÜU¢ ±vG¼ ¼æx¢ ã¢ï ¼¢ï ãÚ Ý}¢¢Á¢G, ²ã¢æ ¼ÜU
çÜU S¢é‹Ý¼ï ÈGUÁ¢í ± Á¢G¢ïãÚ |¢è }¢ÜUMã ãñ {12} çÁ¢S¢ Ï¢¢¼ S¢ï çÎH Ï¢Åï
¥¢ñÚ ©S¢ï ÎzG¥G ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ã¢ï ¼¢ï ©S¢ï ÎzG¥G çÜU²ï çÏ¢x¢GñÚ ãÚ Ý}¢¢Á¢G
}¢ÜUMã ãñ, }¢S¢HÝ …G¢ïÚ ÜU¢ Ðïà¢¢Ï¢, Ð¢¶G¢Ý¢ Hx¢¼ï ±vG¼ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, Ý}¢¢…G ÜïU ±vG¼¢ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 3, ç…. 1, „. 455)
Á¢}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : Ð‹Á¢ ±vG¼¢ ÈGUÁ¢üG Ý}¢¢Á¢G¢ïæ }¢ï´ Á¢}¢¢¥G¼ S¢ï Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝï ÜïU Ï¢¢Úï
}¢ï´ v²¢ ãéGv}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ãÚ }¢é„H}¢¢Ý, ¥G¢çÜGUH, Ï¢¢çHx¢G }¢Îü ÐÚ çÁ¢S¢ï }¢çSÁ¢Î ¼ÜU
Á¢¢Ýï }¢ï´ }¢à¢vGÜGU¼ Ý ã¢ï Á¢}¢¢¥G¼ S¢ï Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝ¢ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ, çÏ¢H¢ ©GÁ¢Gíï
à¢Ú§Gü »ÜU Ï¢¢Ú |¢è À¢ïÇGÝï ±¢H¢ »ï„¢ ÈGU¢çS¢ÜGU ãñ, çÁ¢S¢ ÜUè x¢±¢ãè ÜGUÏ¢êH
Ýãè´ ÜUè Á¢¢»x¢è, ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ï S¢wG¼ S¢Á¢G¢ Îè Á¢¢»x¢è J ¥x¢Ú ÐÇG¢ïS¢è ã¢ï
¥¢ñÚ ±¢ïã Ý}¢¢Á¢G ÜUè ¼GÚÈGU Ý Ï¢éH¢» ¼¢ï ±¢ïã |¢è x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ã¢ïx¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 233)
„é±¢H : Á¢é}¢é¥G¢ ± §GüÎñÝ ¥¢ñÚ ¼Ú¢±èãG ± ç±~¢ }¢ï´ Á¢}¢¢¥G¼ ÜUÚÝ¢ ÜñUS¢¢ ãñ ?
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 134
…±¢Ï¢ : Á¢é}¢é¥G¢ ¥¢ñÚ §GüÎñÝ }¢ï´ Á¢}¢¢¥G¼ à¢¼Gü ãñ, Á¢Ï¢ çÜU ¼Ú¢±èãG }¢ï´
S¢é‹Ý¼ï çÜUÈGU¢²¢ ãñ, çÜU ¥x¢Ú }¢ãGËHï ÜïU S¢Ï¢ H¢ïx¢¢ï´ Ýï ¼ÜüU ÜUè ¼¢ï S¢Ï¢ Ýï
Ï¢éÚ¢ çÜU²¢, ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÜéUÀ H¢ïx¢¢ï´ Ýï ÜGU¢§}¢ ÜUÚ Hè ¼¢ï Ï¢¢çÜGU²¢ï´ ÜïU S¢Ú S¢ï
Á¢}¢¢¥G¼ S¢¢çÜGU¼G ã¢ï x¢§ü ¥¢ñÚ Ú}¢Á¢G¢Ý ÜïU ç±~¢ }¢ï´ Á¢}¢¢¥G¼ ÜGU¢§}¢ ÜUÚÝ¢
}¢éS¼ãGÏ¢ ãñ, ¥¢ñÚ S¢êÚÁ¢ x¢ãÝ }¢ï´ S¢é‹Ý¼ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 233)
„é±¢H : ¥G¢ñÚ¼¢ïæ ÐÚ Ý}¢¢Á¢G Ï¢¢ Á¢}¢¢¥G¼ ±¢ç…Ï¢ ãñ ²¢ Ýãèæ ?
…±¢Ï¢ : ¥G¢ñÚ¼¢ïæ ÜU¢ï çÜU„è Ý}¢¢…G }¢ïæ …}¢¢¥G¼ ÜUè ãG¢ç…GÚè …¢§…G Ýãèæ
wG±¢ã çÎÝ ÜUè Ý}¢¢…G ã¢ï ²¢ Ú¢¼ ÜUè …é}¢é¥G¢ ã¢ï ²¢ §GÎñÝ wG±¢ã ±¢ïã
…±¢Ý ã¢ïæ ²¢ Ï¢éçÉG²¢æ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 234)
„é±¢H : ±¢ïã v²¢ ±éÁ¢êã¢¼ ãñ´ çÁ¢Ý ÜUè ±Áã S¢ï Á¢}¢¢¥G¼ ÜUè ãG¢çÁ¢GÚè
}¢é¥G¢ÈGU ãñ ?
…±¢Ï¢ : S¢wG¼ Ï¢¢çÚà¢, ¥¢ñÚ à¢ÎèÎ ÜUèÓ¢ÇG ÜU¢ ãG¢§H ã¢ïÝ¢, S¢wG¼
S¢Îèü, S¢wG¼ ¼¢ÚèÜUè, ¥¢æ{è ÜU¢ ã¢ïÝ¢, }¢¢H ²¢ ¶¢Ýï ÜïU Á¢G¢»¥G ã¢ïÝï ÜU¢
¥‹Îïà¢¢, ÜGUÁ¢Gü wG±¢ã ÜU¢ ¶G¢ñÈGU Á¢Ï¢ çÜU ¥¢Î}¢è ¼æx¢ÎS¼ ã¢ï, Á¢G¢çH}¢ ÜU¢
¶G¢ñÈGU, Ð¢¶G¢Ý¢, Ðïà¢¢Ï¢ ¥¢ñÚ çÚ²¢ãG ÜUè à¢ÎèÎ ãG¢Á¢¼, Á¢Ï¢ ¶¢Ý¢ ãG¢çÁ¢GÚ
ã¢ï ¥¢ñÚ ÝzGS¢ ÜU¢ï ©S¢ ÜUè wG±¢çãà¢ |¢è ã¢ï, ÜGU¢çÈGUHï ÜïU Ó¢Hï Á¢¢Ýï ÜU¢
¥‹Îïà¢¢ ã¢ï, }¢ÚèÁ¢G ÜUè ¼è}¢¢ÚÎ¢Úè çÜU ©S¢ ÜU¢ï ¼vHèÈGU ã¢ïx¢è ¥¢ñÚ ±¢ïã
Í¢Ï¢Ú¢»x¢¢, ²ïã S¢Ï¢ ¼ÜïüU Á¢}¢¢¥G¼ ÜïU çH²ï ©GÁ¢Gí ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 234)
„é±¢H : ±¢ïã H¢ïx¢ ÜU¢ñÝ ãñ´ çÁ¢‹ãï´ Á¢}¢¢¥G¼ À¢ïÇGÝï ÜUè §Á¢¢Á¢G¼ ãñ ?
…±¢Ï¢ : »ïS¢¢ }¢ÚèÁ¢G çÁ¢S¢ï }¢çSÁ¢Î ¼ÜU Á¢¢Ýï }¢ï´ }¢à¢vGÜGU¼ ã¢ï, ²¢ çÁ¢S¢
ÜU¢ Ð¢©æ ÜUÅ x¢²¢ ã¢ï, ²¢ çÁ¢S¢ ÐÚ ÈGU¢çHÁ¢ çx¢Ú¢ ã¢ï, ²¢ §¼Ý¢ Ï¢êÉG¢ çÜU
}¢çSÁ¢Î ¼ÜU Á¢¢Ýï S¢ï ¥G¢çÁ¢Á¢G ã¢ï, ²¢ Ý¢Ï¢èÝ¢, ¥x¢Ó¢ïü ©S¢ ÜU¢ï ã¢‰¢ ÐÜUÇG
ÜUÚ }¢çSÁ¢Î ¼ÜU ÐãéæÓ¢¢Ýï ±¢H¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ã¢ï ¥¢ñÚ Ý¢ Ï¢¢çHx¢G ÜïU çÁ¢G}}¢ï
Á¢}¢¢¥G¼ ÜUè ãG¢çÁ¢GÚè H¢çÁ¢G}¢ Ýãè´ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 234)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 135
„é±¢H : Á¢}¢¢¥G¼ S¢ï Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝï }¢ï´ v²¢ v²¢ ÈGU¢§Îï ãñæ ?
…±¢Ï¢ : ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ãñ çÜU …}¢¢¥G¼ „ï Ý}¢¢…G ÐÉGÝ¢ ¼‹ã¢ Ý}¢¢…G
ÐÉGÝï „ï „œ¢¢§ü„ ÎÚ…ï Ï¢ÉG ÜUÚ ãñ J
§„è ¼GÚãG »ÜU ¥¢ñÚ ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ãñ çÜU Á¢¢ï ¥ËH¢ã
ÜïU çH²ï Ó¢¢HèS¢ çÎÝ Ï¢¢ Á¢}¢¢¥G¼ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGï ¥¢ñÚ ¼vÏ¢èÚï ªH¢ Ð¢»,
§S¢ ÜïU çH²ï Î¢ï ¥¢Á¢G¢çÎ²¢æ çH¶ Îè Á¢¢»æx¢è, »ÜU Î¢ïÁ¢G¶G S¢ï ¥¢ñÚ »ÜU
çÝÈGU¢ÜGU S¢ï J (²¢’Ýè ±¢ïã à¢wGS¢ }¢éÝ¢ÈGUÜGU¼ S¢ï }¢ãGÈGUêÁ¢G Úãïx¢¢)
§Ý ¥GÁ¢Gè}¢éàà¢¢Ý ÈGU¢§Î¢ï´ ÜïU §GH¢±¢ Á¢}¢¢¥G¼ }¢ï´ ¥¢ñÚ |¢è Ï¢ãé¼

S¢è wG¢êçÏ¢²¢æ ãñ´ }¢S¢HÝ }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ }¢ï´ §çœ¢ãG¢Î ± ²ÜU Á¢ã¼è, Ý¢ ±¢çÜGUÈGU¢ï´
ÜU¢ }¢S¢¢§Hï §GË}¢è S¢ï ±¢çÜGUÈGU ã¢ïÝ¢, ã}¢S¢¢²¢ï´ ¥¢ñÚ ¥ãHï }¢ãGËH¢ ÜUè
ãG¢H¼ S¢ï ¥¢x¢¢ã ã¢ïÝ¢, §GÏ¢¢Î¼ x¢éÁ¢G¢Ú¢ï´ ÜïU ÈGñUÁ¢G ± Ï¢ÚÜU¼ ¥¢ñÚ }¢éH¢ÜGU¢¼
S¢ï Ï¢ãÚ¢ ±Ú ã¢ïÝ¢, §Ý ÜïU yG¢éÈñGUH ¥ÐÝè Ý}¢¢Á¢G¢ïæ ÜU¢ ÜGUÏ¢êH ã¢ïÝ¢, ãG¢Á¢¼
}¢‹Î¢ï´ ¥¢ñÚ x¢GÚèÏ¢¢ïæ ÜU¢ ãG¢H }¢¢’Hê}¢ ã¢ïÝ¢, ÎêS¢Ú¢ïæ ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ §GÏ¢¢Î¼ ÜU¢
Á¢G¢ñÜGU¢ï à¢¢ñÜGU ¥¢ñÚ wG¢éÎ¢ ÜUè ¼GÚÈGU Úx¢GÏ¢¼ ÐñÎ¢ ã¢ïÝ¢, Îé‹²¢ ÜUè
¥¢HêÎçx¢²¢ï´ ¥¢ñÚ Ï¢¶ïÇG¢ïæ S¢ï §¼Ýè ÎïÚ ¼ÜU }¢ãGÈGUêÁ¢G ÚãÝ¢ ±x¢GñÚ¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 235)
„é±¢H : Á¢}¢¢¥G¼ }¢ï´ çÜUS¢ ¼GÚãG ¶ÇG¢ ã¢ïÝ¢ Ó¢¢çã²ï ?
…±¢Ï¢ : }¢évG¼Îè S¢è{è S¢ÈGU Ï¢Ý¢ ÜUÚ ç}¢H ÜUÚ (§S¢ ¼GÚãG ¶ÇGï ã¢ïæ çÜU
ÜU‹{ï S¢ï ÜU‹{¢ }¢S¢ ã¢ï) Î¢ï ¥¢Îç}¢²¢ï´ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý ÜéUà¢¢Îx¢è Ý Úã Á¢¢»
(çÜU à¢ñ¼G¢Ý Ï¢èÓ¢ }¢ï´ Í¢éS¢ Á¢¢¼¢ ãñ, S¢Ï¢ ÜïU ÜU‹{ï, x¢ÎüÝïæ ¥¢ñÚ Ð¢©æ »ÜU S¢è{ }¢ï´ ã¢ï´)
¥¢ñÚ ¥x¢Ú }¢évG¼Îè ¥ÜïUH¢ ã¢ï ¼¢ï §}¢¢}¢ ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ÎãÝè Á¢¢çÝÏ¢ §S¢
¼GÚãG ¶ÇG¢ ã¢ï çÜU §S¢ ÜïU Ð¢©æ ÜU¢ x¢^¢ §}¢¢}¢ ÜïU x¢^ï S¢ï ¥¢x¢ï Ý ã¢ï´, Ï¢¢§æü
¼GÚÈGU ²¢ ÐèÀï ¶ÇG¢ ã¢ïÝ¢ }¢ÜUMã ãñ ¥¢ñÚ S¢ÈGU¢ïæ ÜUè ¼Ú¼èÏ¢ ²ïã ãñ çÜU
ÐãHï }¢Î¢ïZ ÜUè S¢ÈGU ã¢ï, çÈUÚ Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜUè ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Ï¢ÓÓ¢¢ ¼‹ã¢ ã¢ï ¼¢ï
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 136
}¢Î¢ïZ ÜUè S¢ÈGU }¢ï´ Î¢ç¶GH ã¢ï Á¢¢» J §}¢¢}¢ ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU }¢évG¼çÎ²¢ï´ ÜïU
¥¢x¢ï ±S¼G }¢ï´ ¶ÇG¢ ã¢ï J ¥x¢Ú Î¢§üæ ²¢ Ï¢¢§üæ Á¢¢çÝÏ¢ ¶ÇG¢ ãé±¢ ¼¢ï
ç¶GH¢ÈGïU S¢é‹Ý¼ çÜU²¢ ¥¢ñÚ §}¢¢}¢ ÜïU »GïÝ ÐèÀï ±¢ïã à¢wGS¢ ¶ÇG¢ ã¢ï Á¢¢ï
Á¢}¢¢¥G¼ }¢ï´ S¢Ï¢ S¢ï ¥zGÁ¢GH ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 235)
„é±¢H : ÐãHè S¢ÈGU }¢ï´ Á¢x¢ã ã¢ï¼ï ãé±ï ÐèÀï ¶ÇG¢ ã¢ïÝ¢ ÜñUS¢¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÐãHè S¢ÈGU }¢ï´ Á¢x¢ã ã¢ï¼ï ãé±ï }¢évG¼Îè ÜU¢ çÐÀHè S¢ÈGU }¢ïæ
¶ÇG¢ ã¢ïÝ¢ ¼ÜïüU ±¢çÁ¢Ï¢, Ý¢…¢§…G ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã ãñ J
(ÈGU¼¢±¢ ÚÁ¢Gç±Ä²¢ Ï¢¢Ï¢éH Á¢}¢¢¥G¼, çÁ¢. 7, „. 223)
¥¢ñÚ ¥x¢Ú çÐÀHè S¢ÈGU |¢Ú x¢§ü ã¢ï ¥¢ñÚ ÐãHè S¢ÈGU }¢ï´ Á¢x¢ã
ã¢ï ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ï Ó¢èÚ ÜUÚ Á¢¢» ¥¢ñÚ ¶G¢Hè Á¢x¢ã }¢ï´ ¶ÇG¢ ã¢ï §S¢ ÜïU
çH²ï ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU Á¢¢ï S¢ÈGU }¢ï´ ÜéUà¢¢Îx¢è Îï¶ ÜUÚ §S¢ï
Ï¢‹Î ÜUÚ Îï ©S¢ ÜUè }¢x¢GçÈGUÚ¼ ã¢ï Á¢¢»x¢è J
}¢x¢Ú ²ïã ãGév}¢ ±ã¢æ ãñ Á¢ã¢æ çÈGUy¢Ý¢ ± ÈGUS¢¢Î ÜU¢ »ãGç¼}¢¢H Ý ã¢ï J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, …}¢¢¥G¼ Üï U}¢„¢§H, çãGS„¢ : 3, ç…. 1, „. 586)
„é±¢H : ÜU¢ñÝ S¢è »ïS¢è Ó¢èÁ¢Gï´ ãñæ çÜU ¥x¢Ú §}¢¢}¢ Ý ÜUÚï ¼¢ï }¢évG¼Îè |¢è
Ý ÜUÚï ?
…±¢Ï¢ : ±¢ïã Ð¢æÓ¢ Ó¢èÁ¢Gï´ ãñ´ çÜU §}¢¢}¢ À¢ïÇG Îï ¼¢ï }¢évG¼Îè |¢è Ý ÜUÚï
¥¢ñÚ §}¢¢}¢ ÜU¢ S¢¢‰¢ Îï :
{1} §GüÎñÝ ÜUè ¼vÏ¢èÚï´ {2} ÜGU¢’Î» ªH¢ {3} S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼
{4} S¢Á¢Î» S¢ãì± ¥¢ñÚ {5} ÜéUGÝê¼, Á¢Ï¢ çÜU LÜêU¥G ÈGU¢ñ¼ ã¢ïÝï ÜU¢
¥‹Îïà¢¢ ã¢ï ±ÚÝ¢ ÜéUGÝê¼ ÐÉG ÜUÚ LÜêU¥G ÜUÚï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú §}¢¢}¢ Ýï
ÜGU¢’Î» ªH¢ Ý çÜU²¢ ¥¢ñÚ ¥|¢è S¢è{¢ ¶ÇG¢ Ý ãé±¢ ã¢ï ¼¢ï }¢évG¼Îè
¥|¢è Ý ©Æï Ï¢çËÜU ©S¢ï Ï¢¼¢» ¼¢çÜU ±¢ïã ±¢ÐS¢ ¥¢», ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 137
S¢è{¢ ¶ÇG¢ ã¢ï x¢²¢ ¼¢ï Ý Ï¢¼¢» çÜU ¥Ï¢ §S¢ Ï¢¼¢Ýï ±¢Hï ÜUè
Ý}¢¢Á¢G Á¢¢¼è Úãïx¢è Ï¢çËÜU wG¢éÎ |¢è ¶ÇG¢ ã¢ï Á¢¢» J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 236)
„é±¢H : ±¢ïã v²¢ v²¢ Ó¢èÁ¢Gḯ ãñæ çÜU ¥x¢Ú §}¢¢}¢ ÜUÚï ¼¢ï }¢év¼G Îè Ý ÜUÚïæ ?
…±¢Ï¢ : ±¢ïã Ó¢¢Ú Ó¢èÁ¢Gï´ ãñ´ çÜU ¥x¢Ú §}¢¢}¢ ÜUÚï ¼¢ï }¢évG¼Îè ©S¢ ÜU¢
S¢¢‰¢ Ý Îï :
{1} Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ÜU¢ï§ü LvÝ Á¢G¢§Î ¥Î¢ ÜUÚï, ²¢’Ýè Î¢ï LÜêU¥G ²¢ Î¢ï S¢ï
Á¢G¢§Î S¢Á¢Îï ÜUÚÝ¢ {2} §üGÎñÝ ÜUè S¢¢ïHã ¼vÏ¢èÚ¢¼ S¢ï Á¢G¢§Î ÜUãï
{3} Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ }¢ï´ Ð¢æÓ¢ ¼vÏ¢èÚïæ ÜUãï {4} ÜGU¢’Î» ¥¶GèÚã ÜïU Ï¢¢’Î
Ð¢æÓ¢±è´ Úv¥G¼ ÜïU çH²ï |¢êH ÜUÚ ¶ÇG¢ ã¢ï Á¢¢» J çÈUÚ §S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ ¥x¢Ú
Ð¢æÓ¢±è´ ÜïU S¢Á¢Îï S¢ï ÐãHï H¢ñÅ ¥¢²¢ ¼¢ï }¢évG¼Îè ©S¢ ÜU¢ S¢¢‰¢ Îï ¥¢ñÚ
©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ S¢Á¢Î» S¢ãì± ÜUÚ ÜïU S¢H¢}¢ ÈïUÚï, ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Ð¢æÓ¢±è´
Úv¥G¼ ÜU¢ „…Î¢ ÜUÚ çH²¢ ¼¢ï }¢évG¼Îè ¼‹ã¢ S¢H¢}¢ ÈïUÚ Hï J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 51, çãGS„¢ : 3, ç…. 1, „. 593 ± ã}¢¢Ú¢
§SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 236)
„é±¢H : ±¢ïã v²¢ v²¢ Ó¢èÁ¢Gï´ ãñæ çÜU ¥x¢Ú §}¢¢}¢ ¼ÜüU ÜUÚ Îï ¼¢ï }¢évG¼Îè
Ï¢Á¢¢ H¢» ?
…±¢Ï¢ : ±¢ïã Ó¢èÁ¢Gï´ }¢é‹ÎçÚÁ¢» Á¢GñH ãñ´ :
{1} ¼vÏ¢èÚï ¼ãGÚè}¢¢ }¢ï´ ã¢‰¢ ©Æ¢Ý¢ {2} S¢Ý¢ ÐÉGÝ¢ Á¢Ï¢ çÜU §}¢¢}¢
ÈGU¢ç¼ãG¢ }¢ï´ ã¢ï ¥¢ñÚ ¥¢çãS¼¢ ÐÉG¼¢ ã¢ï {3} LÜêU¥G ¥¢ñÚ {4} S¢éÁ¢êÎ ÜïU
±vG¼ ÜUè ¼vÏ¢èÚï´ {5} LÜêU¥G ± S¢éÁ¢êÎ ÜUè ¼SÏ¢èãG¢¼ {6} ¼S}¢è¥G, ²¢’Ýè
ÜUãÝ¢ { 7} ¼à¢¤ãéÎ ÐÉGÝ¢ { 8} S¢H¢}¢ ÈïUÚÝ¢
{9} ¼vÏ¢èÚ¢¼ï ¼à¢ÚèÜGU J (Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 52,
çãGS„¢ : 3, ç…. 1, „. 594 ± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 236)
„é±¢H : ÈGUÁ¢üG Ý}¢¢Á¢G ¼‹ã¢ ¥Î¢ ÜUÚ¼ï ãé±ï ¥x¢Ú Á¢}¢¢¥G¼ ÜGU¢§}¢ ã¢ï
Á¢¢» ¼¢ï v²¢ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï ?
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 138
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú ¼‹ã¢ ÈGUÁ¢üG Ý}¢¢Á¢G ¥|¢è à¢éM¥G ãè ÜUè ‰¢è ²¢ ÈGUÁ¢í ²¢
}¢x¢GçÚÏ¢ ÜUè Ý}¢¢Á¢G »ÜU Úv¥G¼ ÐÉG Ó¢éÜU¢ ‰¢¢ çÜU §S¢è ¥SÝ¢ }¢ï´ Á¢}¢¢¥G¼
à¢éM¥G ã¢ï x¢§ü ¼¢ï ÈGU¢ñÚÝ ¥ÐÝè Ý}¢¢Á¢G ¼¢ïÇG ÜUÚ Á¢}¢¢¥G¼ }¢ï´ à¢¢ç}¢H ã¢ï
Á¢¢» ¥HÏ¢œ¢¢ ¥x¢Ú ÎêS¢Úè Úv¥G¼ ÜU¢ „…Î¢ ÜUÚ çH²¢ ¼¢ï ¥Ï¢ §Ý Î¢ï
Ý}¢¢Á¢G¢ï´ ²¢’Ýè ÈGUÁ¢í ± }¢x¢GçÚÏ¢ }¢ï´ ¼¢ïÇGÝï ÜUè §Á¢¢Á¢G¼ Ýãè´, Ý}¢¢Á¢G ÐêÚè
ÜUÚ Hï ¥¢ñÚ Ó¢¢Ú Úv¥G¼ ±¢Hè Ý}¢¢Á¢G }¢ïæ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ çÜU ÐãHè ±¢Hè ÜïU
S¢¢‰¢ »ÜU ¥¢ñÚ ç}¢H¢ ÜUÚ ÐÉGï ¥¢ñÚ çÈUÚ ¼¢ïÇG Îï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Î¢ï ÐÉG Hè ã¢ï´
¼¢ï ¼à¢¤ãéÎ ÐÉG ÜUÚ S¢H¢}¢ ÈïUÚ Îï çÜU ²ïã Î¢ïÝ¢ï´ Úv¥G¼ï´ ÝzGH ã¢ï Á¢¢»æ,
¥HÏ¢œ¢¢ ¥x¢Ú ¼èÝ ÐÉG Hè ãñ´ ¼¢ï ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ çÜU Ý ¼¢ïÇGï ±ÚÝ¢ x¢éÝ¢ãx¢¢Ú
ã¢ïx¢¢ Ï¢çËÜU ÐêÚè ÜUÚ ÜïU ÝzGH ÜUè çÝÄ²¼ S¢ï Á¢}¢¢¥G¼ }¢ï´ à¢¢ç}¢H ã¢ï
Á¢¢» ¼¢ï Á¢}¢¢¥G¼ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ Ð¢ Hïx¢¢ }¢x¢Ú ¥GSÚ }¢ï´ Á¢}¢¢¥G¼ }¢ï´ à¢¢ç}¢H
Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ çÜU ¥GSÚ ÜïU Ï¢¢’Î ÝzGH Á¢¢§Á¢G Ýãè´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 237)
„é±¢H : S¢é‹Ý¼ ± ÝzGH ÐÉG¼ï ±vG¼ ¥x¢Ú Á¢}¢¢¥G¼ à¢éM¥G ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï
v²¢ ãéGv}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÝzGH à¢éM¥G ÜUÚ çH²ï ‰¢ï ¼¢ï ÜGUyG¥G Ý ÜUÚï Ï¢çËÜU Î¢ï Úv¥G¼
ÐêÚè ÜUÚï, ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ¼èS¢Úè ÐÉG Úã¢ ‰¢¢ ¼¢ï Ó¢¢Ú ÐêÚè ÜUÚ Hï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
Á¢é}¢é¥G¢ ¥¢ñÚ Á¢G¢ïãÚ ÜUè S¢é‹Ý¼ï´ ÐÉG Úã¢ ‰¢¢ çÜU §S¢è Î¢ñÚ¢Ý }¢ï´ wG¢éy¢GÏ¢¢ ²¢
Á¢}¢¢¥G¼ à¢éM¥G ã¢ï x¢§ü ¼¢ï ¥Ï¢ ÜGUyG¥G Ý ÜUÚï Ï¢çËÜU Ó¢¢Ú ÐêÚè ÜUÚ Hï J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 237)
„é±¢H : ãG¢Á¢¼ ÜïU ±vG¼ Ý}¢¢Á¢G ¼¢ïÇGÝï ÜU¢ v²¢ ¼GÚèÜGU¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ý}¢¢Á¢G ¼¢ïÇGÝ¢ çÏ¢x¢GñÚ ©GÁ¢Gí ã¢ï ¼¢ï ãGÚ¢}¢ ãñ ¥¢ñÚ Á¢GMÚ¼Ý Ý}¢¢Á¢G
¼¢ïÇGÝï ÜïU çH²ï Ï¢ñÆÝï ÜUè ãG¢Á¢¼ Ýãè´, ¶ÇïG ¶ÇGï »ÜU ¼GÚÈGU S¢H¢}¢ ÈïUÚ
ÜUÚ ¼¢ïÇG Îï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 237)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 139
§}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : §}¢¢}¢¼ ÜïU v²¢ }¢¢’Ý¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : §}¢¢}¢¼ S¢ÚÎ¢Úè ÜU¢ï ÜUã¼ï ãñæ ¥¢ñÚ §}¢¢}¢ ÜGU¢ñ}¢ ÜïU S¢ÚÎ¢Ú
¥¢ñÚ Ðïà±¢ ÜU¢ï ÜUã¼ï ãñ´ J §}¢¢}¢¼ï Ý}¢¢Á¢G ÜïU }¢¢’Ý¢ ãñ´ : “}¢évG¼Îè ÜUè
Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ §}¢¢}¢ ÜUè Ý}¢¢Á¢G S¢ï Ó¢‹Î à¢¼G¢ïZ ÜïU S¢¢‰¢ ±¢Ï¢S¼¢ ã¢ïÝ¢ J”
Á¢ñS¢¢ çÜU ãGÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ }¢ï´ ¥¢²¢ ãñ çÜU §}¢¢}¢ Á¢G¢ç}¢Ý ã¢ï¼¢ ãñ,
²¢’Ýè Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ §}¢¢}¢ ÜïU S¢Ú ÐÚ Ï¢ÇGè çÁ¢G}}¢ïÎ¢Úè ã¢ï¼è ãñ J }¢évG¼çÎ²¢ï´
ÜUè Ý}¢¢Á¢G¢ï´ ÜU¢ S¢ãGèãG ± ÈGU¢çS¢Î ã¢ïÝ¢ S¢Ï¢ §S¢è ÜïU S¢Ú ãñ çHã¢Á¢G¢ çÜUS¢è
ÜU¢ï }¢¢ñH±è S¢êÚ¼ Îï¶ ÜUÚ §}¢¢}¢¼ ÜïU çH²ï ¥¢x¢ï Ï¢ÉG¢ ÎïÝ¢ Ý¢Î¢Ýè ¥¢ñÚ
¥ãGÜU¢}¢ï à¢Ú¥G S¢ï H¢ ÐÚ±¢ãè ãñ, à¢Úè¥G¼ï }¢é¼G¤ãÚ¢ Ýï §}¢¢}¢¼ ÜïU çH²ï
ÜéUÀ à¢¼ïGZ |¢è Ú¶è ãñ´ çÁ¢Ý ÜU¢ ãÚ §}¢¢}¢ }¢ï´ Ð¢²¢ Á¢¢Ý¢ Á¢GMÚè ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 227)
„é±¢H : à¢Ú¢§¼Gï §}¢¢}¢¼ v²¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : §}¢¢}¢ ÜïU çH²ï Àï à¢¼ïGZ ãñ´ :
{1} §SH¢}¢ {2} Ï¢éHêx¢G {3} ¥G¢çÜGUH ã¢ïÝ¢ {4} }¢Îü ã¢ïÝ¢ {5} §¼Ýè
çÜGUÚ¢¥¼ Á¢¢Ý¼¢ ã¢ï çÜU çÁ¢S¢ S¢ï Ý}¢¢Á¢G S¢ãGèãG ã¢ï Á¢¢» {6} ©GÁ¢Gí S¢ï
}¢ãGÈGUêÁ¢G ã¢ï ²¢’Ýè ©S¢ï ÜU¢ï§ü »ïS¢¢ }¢ÚÁ¢G Ý ã¢ï çÁ¢S¢ ÜUè ±Áã S¢ï ©S¢ï
}¢¢’ÁG¢êÚ ÜUã¢ Á¢¢» J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 228)
}¢¢’ÁG¢êÚ ÜUè ¼¢’ÚèÈGU : ÜGU¼GÚ¢ ¥¢Ýï, ÐèÀï S¢ï ÚèãG ¶G¢çÚÁ¢ ã¢ïÝï, Á¢GwG}¢
Ï¢ãÝï, Îé¶¼è ¥¢æ¶ S¢ï Ï¢ ±Áãï }¢Ú…G ¥¢æS¢ê Ï¢ãÝï, ÜU¢Ý, Ý¢ÈGU, Ý¢ÜU,
çÐS¼¢Ý S¢ï Ð¢Ýè çÝÜUHÝï, ÈU¢ïÇGï ²¢ Ý¢S¢êÚ S¢ï ÚyG¢êÏ¢¼ Ï¢ãÝï ¥¢ñÚ ÎS¼
¥¢Ýï S¢ï ±éÁG¢ê ÅêÅ Á¢¢¼¢ ãñ J ¥x¢Ú çÜUS¢è ÜU¢ï §S¢ ¼GÚãG ÜU¢ }¢ÚÁ¢G }¢éS¢ËS¢H
Á¢¢Úè Úãï çÜU à¢éM¥G S¢ï ¥¢ç¶GÚ ¼ÜU Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ ÐêÚ¢ »ÜU ±vG¼ x¢éÁ¢GÚ
x¢²¢ ¥¢ñÚ ±éÁG¢ê ÜïU S¢¢‰¢ Ý}¢¢Á¢Gï ÈGUÁ¢üG ¥Î¢ Ý ÜUÚ S¢ÜU¢ ±¢ïã à¢Ú¥GÝ
}¢¢’ÁG¢êÚ ãñ J (Ý}¢¢…G ÜïU ¥ãGÜU¢}¢, ±éÁG¢ê ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢, „. 43)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 140
„é±¢H : çÜUÝ H¢ïx¢¢ï´ ÜïU ÐèÀï Ý}¢¢Á¢G }¢ÜUMãï ¼‹Á¢Gèãè ãñ ?
…±¢Ï¢ : xG¢éH¢}¢, ÎãÜGU¢Ýè (çÜUS¢¢Ý ²¢ Îïã¢¼è), ¥‹{ï, ±HÎéçÁGÁ¢GÝ¢,
¥}¢íÎ (±¢ïã Ï¢¢çHx¢G çÁ¢S¢ ÜUè ¥|¢è Î¢ÉGè }¢êæÀ Ý ¥¢§ü ã¢ï), ÜU¢ïÉGè, ÈGU¢çHÁ¢
ÜUè Ï¢è}¢¢Úè ±¢Hï, Ï¢S¢ü ±¢Hï, çÁ¢S¢ S¢ï H¢ïx¢ ÜUÚ¢ã¼ ± ÝÈGUÚ¼ ÜUÚ¼ï ã¢ï´,
¥¢ñÚ S¢ÈGUèã (²¢’Ýè »ïS¢¢ Ï¢ï ±éÜGUêÈGU çÜU ¶GÚèÎ¢ï ÈGUÚ¢ïwG¼ }¢ï´ ¥ÜUS¢Ú {¢ïÜU¢
¶¢¼¢ ã¢ï) J §S¢ çÜGUS}¢ ÜïU H¢ïx¢¢ïæ ÜïU ÐèÀï Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝ¢ }¢ÜUMãï ¼‹Á¢Gèãè
¥¢ñÚ ç¶GH¢ÈGïU ¥¢ñH¢ ãñ ¥¢ñÚ ÐÉG Hï´ ¼¢ï ãGÚÁ¢ Ýãè´, Ï¢çËÜU ¥x¢Ú ãG¢çÁ¢GÚèÝ
}¢ï´ ²ïãè H¢ïx¢ S¢Ï¢ S¢ï Á¢G¢§Î }¢S¢¢§Hï Ý}¢¢Á¢G ± ¼Gã¢Ú¼ ÜU¢ §GË}¢ Ú¶¼ï ã¢ï´
¥¢ñÚ §S¢ Á¢}¢¢¥G¼ }¢ï´ ÜU¢ï§ü ¥¢ñÚ §Ý S¢ï Ï¢ïã¼Ú Ý ã¢ï ¼¢ï ²ïãè }¢éS¼çãGÜGïU
§}¢¢}¢¼ ãñ´ J §Ý ÜUè §}¢¢}¢¼ }¢ï´ ÜU¢ï§ü ÜUÚ¢ã¼ Ýãè´ J ¥¢ñÚ Ý¢Ï¢èÝ¢ ÜUè
§}¢¢}¢¼ }¢ï´ ¼¢ï Ï¢ãé¼ ãè ¶GÈGUèÈGU ÜUÚ¢ã¼ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 228 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, §}¢¢}¢¼ ÜU¢
ç…G²¢Î¢ ãGÜGUÎ¢Ú ÜU¢ñÝ ãñ, }¢S¥H¢. 44 çãGS„¢ : 3, ç…. 1, „. 569)
„é±¢H : çÜUÝ H¢ïx¢¢ï´ ÜïU ÐèÀï Ý}¢¢Á¢G }¢ÜUMãï ¼ãGÚè}¢è ãñ ?
…±¢Ï¢ : ±¢ïã Ï¢Î }¢Á¢GãÏ¢ çÁ¢„ ÜUè Ï¢Î }¢Á¢GãÏ¢è ãGgï ÜéUÈGí ¼ÜU Ý
ÐãéæÓ¢è ã¢ï ¥¢ñÚ ÈGU¢çS¢ÜGïU }¢¢ï’çHÝ Á¢¢ï »’H¢çÝ²¢ ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã ÜUÚ¼¢ ã¢ï
Á¢ñS¢ï à¢Ú¢Ï¢è, Á¢é±¢Úè, çÁ¢GÝ¢ÜU¢Ú, S¢êÎ¶G¢ïÚ, Ó¢éxG¢éH ¶G¢ïÚ, Î¢ÉGè }¢éæÇ¢Ýï
±¢H¢ ²¢ ¶Gà¶Gà¢è Ú¶Ýï ±¢H¢, ²¢ ÜU¼Ú±¢ ÜUÚ »ÜU }¢énè S¢ï ÜU}¢ ÜUÚÝï
±¢H¢ ²¢ Ý¢Ó¢ Úæx¢ Îï¶Ýï ±¢H¢ ²¢ }¢¢ñH¢» ÜU¢§Ý¢¼ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
}¢¢ñH¢ ¥GHè }¢éçàÜUH ÜéUà¢¢ ÜU¢ï à¢ñ¶ñGÝï ÜUÚè}¢ñÝ ²¢’Ýè
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ çS¢gèÜGïU ¥vÏ¢Ú ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÈGU¢MÜïGU ¥¢’Á¢G}¢
S¢ï ¥zGÁ¢GH Ï¢¼¢Ýï ±¢H¢ ²¢ çÜUS¢è S¢ãG¢Ï¢è }¢S¢HÝ ãGÁ¢GÚ¼ï
S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥}¢èÚï }¢é¥G¢ç±²¢ ± ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê }¢êS¢¢ ¥à¥GÚè
ÜU¢ï Ï¢éÚ¢ ÜUãÝï ±¢H¢, §Ý }¢ï´ S¢ï çÜUS¢è ÜU¢ï §}¢¢}¢ Ï¢Ý¢Ý¢
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 141
x¢éÝ¢ã ãñ J ¥¢ñÚ §Ý ÜïU ÐèÀï Ý}¢¢Á¢G }¢ÜUMãï ¼ãGÚè}¢è ±¢çÁ¢Ï¢éH §¥G¢Î¢ ãñ
²¢’Ýè çÁ¢¼Ýè ÐÉGè ã¢ï´ S¢Ï¢ ÜU¢ Î¢ïÏ¢¢Ú¢ ÐÉGÝ¢ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 228)
„é±¢H : çÜUÝ H¢ïx¢¢ï´ ÜïU ÐèÀï Ý}¢¢Á¢G çÏ¢ËÜéUH Ýãè´ ã¢ï¼è ?
…±¢Ï¢ : Á¢¢ï çÜGUÚ¢¥¼ »ïS¢è x¢GH¼G ÐÉG¼¢ ã¢ï çÁ¢S¢ S¢ï }¢¢’Ý¢ ÈGU¢çS¢Î ã¢ï´
²¢ ±éÁG¢ê ²¢ xG¢éSH S¢ãGèãG Ý ÜUÚ¼¢ ã¢ï, ²¢ Á¢GMçÚÄ²¢¼ï ÎèÝ }¢ï´ S¢ï çÜUS¢è
Ó¢èÁ¢G ÜU¢ }¢éç‹ÜUÚ ã¢ï ²¢’Ýè ±¢ïã Ï¢Î }¢Á¢GãÏ¢ çÁ¢S¢ ÜUè Ï¢Î }¢Á¢GãÏ¢è ÜéUÈGí
ÜUè ãGÎ ¼ÜU ÐãéæÓ¢ Ó¢éÜUè ã¢ï, ²¢ ±¢ïã à¢ÈGU¢¥G¼ ²¢ ÎèÎ¢Úï §H¢ãè ²¢
¥GÁ¢G¢Ï¢ï ÜGUÏ¢í ²¢ çÜUÚ¢}¢Ý ÜU¢ç¼Ï¢èÝ ÜU¢ §‹ÜU¢Ú ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï ©Ý ÜïU ÐèÀï
Ý}¢¢Á¢G Ï¢¢ç¼GHï }¢ãGÁ¢G ãñ v²êæçÜU Ý ©Ý ÜUè Ý}¢¢Á¢G, Ý}¢¢Á¢G ãñ Ý ©Ý ÜïU ÐèÀï
Ý}¢¢Á¢G ã¢ï¼è ãñ ãGœ¢¢ çÜU Á¢é}¢é¥G¢ ± §GüÎñÝ }¢ï´ |¢è ©Ý ÜUè §çvG¼Î¢ ÎéLS¼
Ýãè´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 229)
„é±¢H : §çvG¼Î¢ ÜUè à¢¼Gïüæ çÜU¼Ýè ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : §çvG¼Î¢ ²¢’Ýè çÜUS¢è §}¢¢}¢ ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÜïU S¢¢‰¢ ¥ÐÝè Ý}¢¢Á¢G
±¢Ï¢S¼¢ ÜUÚ ÎïÝ¢, §S¢ ÜUè ¼ïÚã à¢¼Gïüæ ãñ´, ¥¢ñÚ ±¢ïã ²ïã ãñ´ :
{1} }¢évG¼Îè ÜU¢ï §çvG¼Î¢ ÜUè çÝÄ²¼ ÜUÚÝ¢ {2} çÝÄ²¼ï §çvG¼Î¢ ÜU¢
¼vÏ¢èÚï ¼ãGÚè}¢¢ ÜïU S¢¢‰¢ ã¢ïÝ¢ ²¢ ¼ãGÚè}¢¢ ÐÚ }¢éÜGUg}¢ ã¢ïÝ¢, Ï¢à¢¼Gïü çÜU
§S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ çÝÄ²¼ ± ¼ãGÚè}¢¢ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý ÜU¢ï§ü ÈGïU’Hï ¥Á¢ÝÏ¢è (»ïS¢¢
¥G}¢H …¢ï }¢Ý¢çÈGU²ï Ý}¢¢…G ã¢ï }¢S¢HÝ ¶¢Ý¢, ÐèÝ¢, x¢ézG¼x¢ê ±x¢GñÚ¢) Ý Ð¢²¢
Á¢¢» {3} §}¢¢}¢ ± }¢évG¼Îè Î¢ïÝ¢ï´ ÜU¢ »ÜU }¢ÜU¢Ý (Á¢x¢ã) }¢ï´ ã¢ïÝ¢, wG±¢ã
}¢çSÁ¢Î ã¢ï ²¢ ÜU¢ï§ü ¥¢ñÚ }¢ÜGU¢}¢ {4} Î¢ïÝ¢ï´ ÜUè Ý}¢¢Á¢G »ÜU ã¢ï ²¢ §}¢¢}¢
ÜUè Ý}¢¢Á¢G }¢évG¼Îè ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ï }¢é¼Á¢Gç}}¢Ý ã¢ï {5} §}¢¢}¢ ÜUè Ý}¢¢Á¢G
ÜU¢ }¢évG¼Îè ÜïU }¢Á¢GãÏ¢ }¢ïæ S¢ãGèãG ã¢ïÝ¢ {6} §}¢¢}¢ ± }¢évG¼Îè Î¢ïÝ¢ï´ ÜU¢
§S¢ï S¢ãGèãG S¢}¢Û¢Ý¢ {7} ¥G¢ñÚ¼ ÜU¢ Ý}¢¢Á¢G }¢ḯ }¢Îü ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú Ý ã¢ïÝ¢ (§S¢
ÜUè S¢êÚ¼ḯ }¢wGS¢êS¢ ãñæ) {8} }¢évG¼Îè ÜU¢ §}¢¢}¢ S¢ï ¥¢x¢ï Ý ã¢ïÝ¢ {9} §}¢¢}¢
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 142
ÜïU §ç‹¼ÜGU¢H¢¼ ÜU¢ §GË}¢ ã¢ïÝ¢ ²¢’Ýè §}¢¢}¢ ÜïU »ÜU LvÝ S¢ï ÎêS¢Úï LvÝ
}¢ï´ Á¢¢Ýï ÜU¢ï Á¢¢ÝÝ¢, wG±¢ã Îï¶ ÜUÚ ²¢ çÜUS¢è ¥¢ñÚ ¼GÚãG {10} }¢évG¼Îè
ÜU¢ï §}¢¢}¢ ÜU¢ }¢éÜGUè}¢ ²¢ }¢éS¢¢çÈGUÚ ã¢ïÝ¢ }¢¢’Hê}¢ ã¢ïÝ¢, ¥x¢Ó¢ïü Ï¢¢’Îï
Ý}¢¢Á¢G ã¢ï {11} ¥ÚÜU¢Ýï Ý}¢¢Á¢G ÜUè ¥Î¢ }¢ï´ à¢ÚèÜU ã¢ïÝ¢ {12} ¥ÚÜU¢Ý
ÜUè Ï¢Á¢¢ ¥¢±Úè }¢ï´ }¢évG¼Îè ÜU¢ §}¢¢}¢ ÜUè }¢¢çÝ‹Î ²¢ ÜU}¢ ã¢ïÝ¢
{13} ¥¢ñÚ à¢Ú¢§¼G }¢ï´ }¢évG¼Îè ÜU¢ §}¢¢}¢ S¢ï Á¢G¢§Î Ý ã¢ïÝ¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 229)
„é±¢H : v²¢ ¼Ú¢±èãG }¢ïæ Ý¢ Ï¢¢çHx¢G Ï¢ÓÓ¢ï ÜU¢ï §}¢¢}¢ Ï¢Ý¢Ý¢ ÎéLS¼ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ï¢¢çHx¢G }¢Îü çÜUS¢è Ý}¢¢Á¢G }¢ḯ Ý¢ Ï¢¢çHx¢G HÇGÜïU ÜUè §çvG¼Î¢ Ýãè´
ÜUÚ S¢ÜU¼¢ J ¥x¢Ó¢ïü Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ± ¼Ú¢±èãG ± Ý±¢çÈGUH ãè ã¢ḯ, ²ïãè
S¢ãGèãG ãñ J ã¢æ ! Ý¢ Ï¢¢çHx¢G ÎêS¢Úï Ý¢ Ï¢¢çHx¢G¢ḯ ÜUè §}¢¢}¢¼ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãñ, Á¢Ï¢
çÜU S¢}¢Û¢Î¢Ú ã¢ï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 230)
„é±¢H : §}¢¢}¢¼ ÜU¢ çÁ¢G²¢Î¢ ãGÜGUÎ¢Ú ÜU¢ñÝ ãñ ?
…±¢Ï¢ : S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ }¢éS¼çãGÜGïU §}¢¢}¢¼ ±¢ïã S¢é‹Ýè à¢wGS¢ ãñ Á¢¢ï
Ý}¢¢Á¢G ± ¼Gã¢Ú¼ ÜïU ¥ãGÜU¢}¢ ÜU¢ï S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Á¢¢Ý¼¢ ã¢ï Ï¢à¢¼Gïü çÜU
©S¢ï §¼Ý¢ ÜéUGÚ¥¢Ý à¢ÚèÈGU ²¢Î ã¢ï çÜU Ï¢¼G¢ñÚï }¢SÝêÝ ÐÉGï ¥¢ñÚ S¢ãGèãG ÐÉG
S¢ÜïU ²¢’Ýè }¢¶G¢çÚÁ¢ ±x¢GñÚ¢ ÎéLS¼ ã¢ï´ ¥¢ñÚ ÈGU±¢çãGà¢ ²¢’Ýè Ï¢ï ãG²¢§²¢ï´
¥¢ñÚ »ïS¢ï ÜU¢}¢¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¼¢ ã¢ï, Á¢¢ï }¢éLÃ±¼ ÜïU ç¶GH¢ÈGU ãñ´ J
§S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ±¢ïã à¢wGS¢ Á¢¢ï çÜGUÚ¢¥¼ ÜU¢ çÁ¢G²¢Î¢ §GË}¢ Ú¶¼¢
ã¢ï, ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU }¢é±¢çÈGUÜGU ¥Î¢ |¢è ÜUÚ¼¢ ã¢ï J §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ±¢ïã çÜU Á¢¢ï
çÁ¢G²¢Î¢ ÐÚãïÁ¢Gx¢¢Ú ã¢ï ²¢’Ýè ãGÚ¢}¢ ¼¢ï ãGÚ¢}¢ à¢éÏã¢¼ S¢ï |¢è Ï¢Ó¢¼¢
ã¢ï J §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î çÁ¢G²¢Î¢ ©G}¢í ±¢H¢, §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ±¢ïã çÁ¢S¢ ÜïU
¥wGH¢ÜGU çÁ¢G²¢Î¢ ¥ÓÀï ã¢ï´, §„ ÜïU Ï¢¢’Î ¼ãÁ…éÎ x¢é…G¢Ú ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
™‹Î à¢wG„ §Ý ¼}¢¢}¢ Ï¢¢¼¢ïæ }¢ïæ Ï¢Ú¢Ï¢Ú ã¢ïæ ¼¢ï ©Ý }¢ï´ Á¢¢ï à¢Ú§Gü ¼ÚÁ¢èãG
Ú¶¼¢ ã¢ï ±¢ïã çÁ¢G²¢Î¢ ãGÜGUÎ¢Ú ãñ, ²¢ çÈUÚ ©Ý }¢ï´ S¢ï Á¢}¢¢¥G¼ çÁ¢S¢ ÜU¢ï
}¢é‹¼¶GÏ¢ ÜUÚ Hï J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 143
ã¢æ ! ¥x¢Ú çÜUS¢è Á¢x¢ã §}¢¢}¢ }¢wGS¢êS¢ ã¢ï ¼¢ï ±¢ïãè §}¢¢}¢¼ ÜU¢
ãGÜGUÎ¢Ú ãñ, ¥x¢Ó¢ïü ãG¢çÁ¢GÚèÝ }¢ï´ ÜU¢ï§ü §S¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ §GË}¢ ¥¢ñÚ ç…G²¢Î¢
¼Á¢±èÎ Á¢¢ÝÝï ±¢H¢ ã¢ï, ²¢’Ýè Á¢Ï¢ çÜU §}¢¢}¢ï }¢wGS¢êS¢ }¢ï´ à¢Ú¢§¼Gï
§}¢¢}¢¼ |¢è Ð¢§ü Á¢¢¼è ã¢ï´ ±ÚÝ¢ ±¢ïã §}¢¢}¢¼ ÜU¢ ¥ãH ãè Ýãè´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 230)
„é±¢H : çÁ¢S¢ S¢ï H¢ïx¢ Ý¢Ú¢Á¢G ã¢ïæ ©S¢ ÜUè §}¢¢}¢¼ ÜU¢ v²¢ ãéGv}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : çÁ¢S¢ à¢wGS¢ ÜUè §}¢¢}¢¼ S¢ï H¢ïx¢ çÜUS¢è à¢Ú§üG ±Áã S¢ï Ý¢Ú¢Á¢G
ã¢ï´ ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ §}¢¢}¢ Ï¢ÝÝ¢ }¢ÜUMãï ¼ãGÚè}¢è ãñ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Ý¢Ú¢Á¢Gè çÜUS¢è
à¢Ú§Gü ±Áã S¢ï Ý ã¢ï ¼¢ï ÜU¢ï§ü ÜUÚ¢ã¼ Ýãè´ Ï¢çËÜU ¥x¢Ú ±¢ïãè ¥ãGvGÜGU ã¢ï
¼¢ï ©S¢è ÜU¢ï §}¢¢}¢ ã¢ïÝ¢ Ó¢¢çã²ï J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 231)
„é±¢H : v²¢ }¢¢’ÁG¢êÚ |¢è §}¢¢}¢¼ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢¢’ÁG¢êÚ ¥ÐÝï Á¢ñS¢¢ïæ ÜUè ²¢ ¥ÐÝï S¢ï Á¢G¢§Î ©GÁ¢Gí ±¢Hï ÜUè
§}¢¢}¢¼ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãñ, ÜU}¢ ©GÁ¢Gí ±¢Hï ÜUè §}¢¢}¢¼ Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ¥¢ñÚ
¥x¢Ú §}¢¢}¢ ± }¢évG¼Îè Î¢ïÝ¢ïæ ÜU¢ï Î¢ï çÜGUS}¢ ÜïU ©GÁ¢Gí ã¢æï }¢S¢HÝ »ÜU ÜU¢ï
çÚ²¢ãG ÜU¢ }¢ÚÁ¢G ãñ ÎêS¢Úï ÜU¢ï ÝvS¢èÚ ÜU¢ ¼¢ï »ÜU, ÎêS¢Úï ÜUè §}¢¢}¢¼ Ýãè´
ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ¥¢ñÚ ©}}¢è (²¢’Ýè çÁ¢S¢ ÜU¢ï ÜU¢ï§ü ¥¢²¼ ²¢Î Ýãè´ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
¥¢²¼ïæ ¼¢ï ²¢Î ãñ´ }¢x¢Ú ãGéMÈGU S¢ãGèãG ¥Î¢ Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ çÁ¢S¢ ÜUè ±Áã S¢ï
}¢¢’Ý¢ ÈGU¢çS¢Î ã¢ï Á¢¢¼ï ãñ́ ¼¢ï ±¢ïã |¢è ©}}¢è ÜïU ç}¢SH ãñ) ©}}¢è ÜU¢ §}¢¢}¢ ã¢ï
S¢ÜU¼¢ ãñ, ÜGU¢Úè ÜU¢ Ýãè´, ¥¢ñÚ ÜGU¢Úè S¢ï }¢éÚ¢Î ±¢ïã à¢wGS¢ ãñ çÜU Ï¢ ÜGUÎÚï ÈGUÁ¢üG
ÜéUÚG ¥¢Ý S¢ãGèãG ÐÉG S¢ÜU¼¢ ã¢ï, Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï ¥x¢Ú ©}}¢è Ýï ©}}¢è ¥¢ñÚ ÜGU¢Úè ÜUè
§}¢¢}¢¼ ÜUè ¼¢ï çÜUS¢è ÜUè Ý}¢¢Á¢G Ý ãé§ü, ¥x¢Ó¢ïü ÜGU¢Úè ÎÚç}¢²¢Ýï Ý}¢¢…G }¢ḯ
à¢ÚèÜU ãé±¢ ã¢ï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 231)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 144
„é±¢H : }¢évG¼Îè çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè çÜU¼Ýè çÜGUS}¢ï´ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : §}¢¢}¢ ÜUè §çvG¼Î¢ }¢ïæ Ý}¢¢Á¢G ¥Î¢ ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï }¢évG¼Îè
ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè Ó¢¢Ú çÜGUS}¢ï´ ãñæ :
{1} }¢éÎçÚÜU : ²¢’Ýè ±¢ïã çÁ¢S¢ Ýï ¥Ã±H Úv¥G¼ S¢ï ¼à¢¤ãéÎ ¼ÜU
§}¢¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGè J
{2} H¢çãGÜGU : ²¢’Ýè ±¢ïã çÜU §}¢¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ ÐãHè Úv¥G¼ }¢ï´ à¢ÚèÜU
ãé±¢ }¢x¢Ú §çvG¼Î¢ ÜïU Ï¢¢’Î ©S¢ ÜUè ÜéUH Úv¥G¼ïæ ²¢ Ï¢¢’Á¢G ÈGU¢ñ¼ ã¢ï x¢§æü,
wG±¢ã ©GÁ¢Gí S¢ï ã¢ï ²¢ çÏ¢H¢ ©GÁ¢Gí J
{3} }¢SÏ¢êÜGU : ²¢’Ýè ±¢ïã çÜU §}¢¢}¢ ÜUè Ï¢¢’Á¢G Úv¥G¼ï´ ÐÉGÝï ÜïU Ï¢¢’Î
Á¢}¢¢¥G¼ }¢ï´ à¢¢ç}¢H ãé±¢ ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚ ¼ÜU à¢¢ç}¢H Úã¢ J
{4} H¢çãGÜGU }¢SÏ¢êÜGU : ²¢’Ýè ±¢ïã çÜU çÁ¢S¢ï à¢éM¥G ÜUè ÜéUÀ Úv¥G¼ïæ
§}¢¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ Ý ç}¢Hï´, çÈUÚ Á¢}¢¢¥G¼ }¢ï´ à¢¢ç}¢H ãé±¢, ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU
Ï¢¢’Î H¢çãGÜGU ã¢ï x¢²¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 231)
„é±¢H : H¢çãGÜGU ÜU¢ ãGév}¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : H¢çãGÜGU, }¢éÎçÚÜU ÜïU ãGév}¢ }¢ï´ ãñ çÜU Á¢Ï¢ ¥ÐÝè ÈGU¢ñ¼ à¢éÎ¢
Ý}¢¢Á¢G ÐÉGïx¢¢ ¼¢ï ©S¢ }¢ï´ Ý çÜGUÚ¢¥¼ ÜUÚïx¢¢ Ý S¢ãì± ã¢ïÝï ÜUè S¢êÚ¼ }¢ï´
S¢Á¢Î» S¢ãì± ÜUÚïx¢¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú }¢éS¢¢çÈGUÚ ‰¢¢ ¼¢ï Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ çÝÄ²¼ï
§ÜGU¢}¢¼ S¢ï §S¢ ÜU¢ ÈGUÁ¢üG }¢é¼x¢GÄ²Ú Ý ã¢ïx¢¢ çÜU Î¢ï S¢ï Ó¢¢Ú ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ
¥ÐÝè ÈGU¢ñ¼ à¢éÎ¢ ÜU¢ï ÐãHï ÐÉGïx¢¢ J ²ïã Ý ã¢ïx¢¢ çÜU §}¢¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ ÐÉGï,
çÈUÚ Á¢Ï¢ §}¢¢}¢ ÈGU¢çÚx¢G ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ¥ÐÝè ÐÉGï, }¢S¢HÝ §S¢ ÜU¢ï ãGÎS¢ ãé±¢
¥¢ñÚ ±éÁ¢G ê ÜUÚ ÜïU ¥¢²¢ ¼¢ï §}¢¢}¢ ÜU¢ï ÜGU¢’Î» ¥¶GèÚ¢ }¢ḯ Ð¢²¢ ¼¢ï ²ïã
ÜGU¢’Î¢ }¢ï´ à¢ÚèÜU Ý ã¢ïx¢¢, Ï¢çËÜU Á¢ã¢æ S¢ï Ï¢¢ÜGUè ãñ ±ã¢æ S¢ï ÐÉGÝ¢ à¢éM¥G
ÜUÚï §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ¥x¢Ú §}¢¢}¢ ÜU¢ï Ð¢ Hï ¼¢ï S¢¢‰¢ ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
»ïS¢¢ Ý çÜU²¢ Ï¢çËÜU §}¢¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ ã¢ï çH²¢ çÈUÚ §}¢¢}¢ ÜïU S¢H¢}¢
ÈïUÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î ÈGU¢ñ¼ à¢éÎ¢ ÐÉGè ¼¢ï Ý}¢¢Á¢G ã¢ï x¢§ü }¢x¢Ú x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ãé±¢ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, …}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 28, çãGS„¢ : 3, ç…. 1, „. 589)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 145
„é±¢H : }¢SÏ¢êÜGU ÜU¢ v²¢ ãGév}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢SÏ¢êÜGU ÐãHï §}¢¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ ã¢ï Hï çÈUÚ §}¢¢}¢ ÜïU S¢H¢}¢
ÈïUÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î ¥ÐÝè ÈGU¢ñ¼ à¢éÎ¢ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGï J ¥ÐÝè ÈGU¢ñ¼ à¢éÎ¢ Úv¥G¢¼
ÜUè ¥Î¢ }¢ï´ ²ïã }¢é‹ÈGUçÚÎ (¼‹ã¢) ÜïU ãGév}¢ }¢ï´ ãñ, çÜU Á¢¢ï Úv¥G¼ï´ Á¢¢¼è Úãè
‰¢è´ §Ý }¢ï´ çÜGUÚ¢¥¼ ÜUÚï J ¥¢ñÚ ¥x¢Ú çÜUS¢è ±Áã S¢ï ÐãHï S¢Ý¢ Ý ÐÉGè ‰¢è
¼¢ï ¥Ï¢ ÐÉGï J çÜGUÚ¢¥¼ S¢ï ÐãHï ¥¢ñÚ ÐÉGï J ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
ÈGU¢ñ¼ à¢éÎ¢ }¢ï´ S¢ãì± ã¢ï ¼¢ï S¢Á¢Î» S¢ãì± ÜUÚï, ¥¢ñÚ ¼à¢¤ãéÎ ÜïU ãGÜGU }¢ï´
²ïã Úv¥G¼, ÐãHè Úv¥G¼ ÜGUÚ¢Ú Ý Îè Á¢¢»x¢è Ï¢çËÜU ÎêS¢Úè, ¼èS¢Úè,
Ó¢¢ñ‰¢è Á¢¢ï à¢é}¢¢Ú }¢ïæ ¥¢», }¢S¢HÝ Ó¢¢Ú Úv¥G¼ ±¢Hè Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ §S¢ï »ÜU
Úv¥G¼ ç}¢Hè ¼¢ï ãGvGÜGïU çÜGUÚ¢¥¼ }¢ï´ ²ïã Á¢¢ï ¥Ï¢ ÐÉG¼¢ ãñ ±¢ïã ÐãHè ãñ
¥¢ñÚ ãGvGÜGïU ¼à¢¤ãéÎ }¢ï´ ÎêS¢Úè, çHã¢Á¢G¢ »ÜU Úv¥G¼ ÈGU¢ç¼ãG¢ ¥¢ñÚ S¢êÚ¼ ÜïU
S¢¢‰¢ ÐÉG ÜUÚ ÜGU¢’Î¢ ÜUÚï ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ±¢Hè }¢ï´ |¢è ÈGU¢ç¼ãG¢ ÜïU S¢¢‰¢
S¢êÚ¼ ç}¢H¢» ¥¢ñÚ ©S¢ }¢ï´ Ý Ï¢ñÆï, çÈUÚ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ±¢Hè }¢ï´ ÈGU¢ç¼ãG¢
ÐÉG ÜUÚ LÜêU¥G ÜUÚ Îï ¥¢ñÚ ¼à¢¤ãéÎ ±x¢GñÚ¢ ÐÉG ÜUÚ Ý}¢¢Á¢G ¶Gy}¢ ÜUÚ Îï J
¥¢ñÚ }¢SÏ¢êÜGU ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU §}¢¢}¢ ÜïU S¢H¢}¢ ÈïUÚ¼ï ãè ÈGU¢ñÚÝ ¶ÇG¢ Ý
ã¢ï, Ï¢çËÜU §}¢¢}¢ ÜïU ÎêS¢Úè ¼GÚÈGU S¢H¢}¢ ÈïUÚÝï ¼ÜU S¢Ï¢í ÜUÚï, ¼¢çÜU
}¢¢’Hê}¢ ã¢ï Á¢¢» çÜU §}¢¢}¢ ÜU¢ï S¢Á¢Î» S¢ãì± ¼¢ï Ýãè´ ÜUÚÝ¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 232)
„é±¢H : }¢SÏ¢êÜUG ¥x¢Ú §}¢¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ S¢H¢}¢ ÈïUÚ Îï ¼¢ï v²¢ ãGév}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢SÏ¢êÜGU Ýï ²ïã x¢é}¢¢Ý ÜUÚ ÜïU çÜU }¢éÛ¢ï |¢è §}¢¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢
S¢H¢}¢ ÈïUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï ÜGUSÎÝ S¢H¢}¢ ÈïUÚ çÎ²¢ ¼¢ï Ý}¢¢Á¢G ÈGU¢çS¢Î ã¢ï x¢§ü
¥¢ñÚ ¥x¢Ú |¢êH ÜUÚ S¢H¢}¢ ÈïUÚ¢ ¼¢ï ¥x¢Ú §}¢¢}¢ ÜïU Ï¢¢’Î ÈïUÚ¢ ¼¢ï
S¢Á¢Î» S¢ãì± H¢çÁ¢G}¢ ãñ, ¥ÐÝè Ý}¢¢Á¢G ÐêÚè ÜUÚ ÜïU S¢Á¢Î» S¢ãì± ÜUÚï
¥¢ñÚ ¥x¢Ú çÏ¢ËÜéUH S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ ÈïUÚ¢ ¼¢ï çÈUÚ S¢Á¢Î» S¢ãì± Ýãè´, ÈGU¢ñÚÝ
¶ÇG¢ ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ ¥ÐÝè Ý}¢¢Á¢G ÐêÚè ÜUÚ Hï J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 233)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 146
„é±¢H : }¢SÏ¢êÜGU ¶ÇG¢ ã¢ï x¢²¢, ¥Ï¢ §}¢¢}¢ Ýï S¢Á¢Î» S¢ãì± çÜU²¢ ¼¢ï
}¢SÏ¢êÜGU v²¢ ÜUÚï ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú §}¢¢}¢ Ýï S¢H¢}¢ ÈïUÚ¢ ¥¢ñÚ }¢SÏ¢êÜGU ¥ÐÝè Ý}¢¢Á¢G ÐêÚè
ÜUÚÝï ¶ÇG¢ ãé±¢, ¥Ï¢ §}¢¢}¢ Ýï S¢Á¢Î» S¢ãì± çÜU²¢ ¼¢ï Á¢Ï¢ ¼ÜU }¢SÏ¢êÜGU
Ýï §S¢ Úv¥G¼ ÜU¢ „…Î¢ Ý çÜU²¢ ã¢ï H¢ñÅ ¥¢» ¥¢ñÚ §}¢¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢
S¢Á¢Î» S¢ãì± ÜUÚï, ¥¢ñÚ çÈUÚ ¥ÐÝè ÐÉGï, ¥¢ñÚ ÐãHï Á¢¢ï ¥zG¥G¢H ÜUÚ
Ó¢éÜU¢ ‰¢¢ ©S¢ ÜU¢ à¢é}¢¢Ú Ý ã¢ïx¢¢ J ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Ý H¢ñÅ¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè ÐÉG Hè
¼¢ï ¥¢ç¶GÚ }¢ï´ S¢Á¢Î» S¢ãì± ÜUÚï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú §S¢ Úv¥G¼ ÜU¢ „…Î¢ ÜUÚ
Ó¢éÜU¢ ãñ ¼¢ï ¥Ï¢ Ý H¢ñÅï, v²êæçÜU ¥Ï¢ H¢ñÅïx¢¢ ¼¢ï Ý}¢¢Á¢G ÈGU¢çS¢Î ã¢ï
Á¢¢»x¢è J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 233)
}¢éçzGS¢Î¢¼ï Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : }¢éçzGS¢Î¢¼ï Ý}¢¢Á¢G S¢ï v²¢ }¢éÚ¢Î ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢éçzGS¢Î¢¼ï Ý}¢¢Á¢G ±¢ïã Ó¢èÁ¢Gï´ ãñæ çÜU ¥x¢Ú Î¢ñÚ¢Ýï Ý}¢¢Á¢G Ð¢§ü
Á¢¢»æ ¼¢ï §Ý ÜïU Ï¢¢§GS¢ Ý}¢¢Á¢G ÈGU¢çS¢Î ã¢ï Á¢¢¼è ãñ ²¢’Ýè ÅêÅ Á¢¢¼è ãñ ¥¢ñÚ
©S¢ï Î¢ïÏ¢¢Ú¢ S¢ãGèãG ¼G¢ñÚ ÐÚ ¥Î¢ ÜUÚÝ¢ çÁ¢G}}¢ï ÐÚ Ï¢¢ÜGUè Úã¼¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢éçzG„Î¢¼ï Ý}¢¢…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 238)
„é±¢H : ±¢ïã ÜU¢ñÝ S¢ï ¥vG±¢H ãñ´ çÁ¢‹ãï´ Ý}¢¢Á¢G ÜïU Î¢ñÚ¢Ý ÜUãÝï S¢ï
Ý}¢¢Á¢G ÈGU¢çS¢Î ã¢ï Á¢¢¼è ãñ ?
…±¢Ï¢ : »ï„ï ¥vG±¢H çÁ¢‹ãï´ Ý}¢¢Á¢G ÜïU Î¢ñÚ¢Ý ÜUãÝï S¢ï Ý}¢¢Á¢G ÈGU¢çS¢Î
ã¢ï Á¢¢¼è ãñ, }¢é‹ÎçÚ…» …ñGH ãñ :
{1} ÜUH¢}¢ ÜUÚÝ¢, Ó¢¢ãï Á¢¢ÝÏ¢êÛ¢ ÜUÚ ã¢ï ²¢ |¢êH S¢ï, S¢¢ï¼ï }¢ï´ ã¢ï ²¢
Ï¢ïÎ¢Úè }¢ï´, ¥ÐÝè wG¢éà¢è S¢ï ÜUH¢}¢ çÜU²¢ ã¢ï ²¢ çÜUS¢è }¢Á¢Ï¢êÚè ÜïU Ï¢¢§GS¢,
‰¢¢ïÇG¢ ã¢ï ²¢ Ï¢ãé¼ {2} çÜUS¢è ÜU¢ï S¢H¢}¢ ÜUÚÝ¢ {3} Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï S¢H¢}¢
ÜU¢ Á¢±¢Ï¢ ÎïÝ¢ {4} Àè´ÜU ÜU¢ Á¢±¢Ï¢ ÎïÝ¢ ²¢’Ýè çÜUS¢è ÜU¢ï Àè´ÜU ¥¢Ýï
ÐÚ ÜUãÝ¢ {5} wG¢éà¢è ÜUè ¶GÏ¢Ú S¢éÝ ÜUÚ Á¢±¢Ï¢ }¢ï´
ÜUãÝ¢ {6} ÜU¢ï§ü ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ¶GñÁ¢G Ó¢èÁ¢G Îï¶ ÜUÚ Ï¢ ÜGUSÎï Á¢±¢Ï¢
²¢ ÜUãÝ¢ J {7} Ï¢éÚè ¶GÏ¢Ú S¢éÝ ÜUÚ ÜUãÝ¢
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 147
{8} ¥ËÈGU¢Á¢Gï ÜéUGÚ¥¢Ý S¢ï çÜUS¢è ÜU¢ï Á¢±¢Ï¢ ÎïÝ¢ ²¢ }¢é¶G¢¼GÏ¢ ÜUÚÝ¢
{9} ¥ËH¢ã ÜU¢ Ý¢}¢ï Ð¢ÜU S¢éÝ ÜUÚ ÜUãÝ¢ {10} ÝçÏ¢Ä²ï
Ð¢ÜU ÜU¢ Ý¢}¢ï Ý¢}¢è §S}¢ï çx¢Ú¢}¢è S¢éÝ ÜUÚ ÎéMÎ
à¢ÚèÈGU ÐÉGÝ¢ {11} §}¢¢}¢ ÜUè çÜGUÚ¢¥¼ S¢éÝ ÜUÚ
ÜUãÝ¢ Á¢Ï¢ çÜU ¼èÝ¢ï´ S¢êÚ¼¢ï´ }¢ï´ Ï¢ ÜGUSÎï Á¢±¢Ï¢ ã¢ï {12} ¥Á¢G¢Ý ÜU¢
Á¢±¢Ï¢ ÎïÝ¢ {13} à¢ñ¼G¢Ý ÜU¢ Ý¢}¢ S¢éÝ ÜUÚ ©S¢ ÐÚ H¢’Ý¼ ÜUÚÝ¢
{14} Ó¢¢æÎ Îï¶ ÜUÚ ÐÉGÝ¢ {15} Ï¢é¶G¢Ú ±x¢GñÚ¢ ÜUè ±Áã S¢ï
ÜéUÀ ÜéUGÚ¥¢Ý ÐÉG ÜUÚ Î}¢ ÜUÚÝ¢ {16} ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ ÜUè ÜU¢ï§ü §GÏ¢¢Ú¼
Ï¢ çÝÄ²¼ï à¢ï’Ú ÐÉGÝ¢ {17} ÎÎü ²¢ }¢éS¢èÏ¢¼ ÜUè ±Áã S¢ï ¥¢ã, ªã, ©ÈGU
±x¢GñÚ¢ ¥ËÈGU¢Á¢G ÜUãÝ¢ {18} Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ÜéUGÚ¥¢Ý à¢ÚèÈGU S¢ï Îï¶ ÜUÚ
ÜéUGÚ¥¢Ý ÐÉGÝ¢ {19} çS¢ÈGüU ¼¢ñÚñ¼ ± §‹Á¢èH ÜU¢ï Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ÐÉGÝ¢
{20} Ý}¢¢Á¢Gè ÜU¢ ¥ÐÝï §}¢¢}¢ ÜïU çS¢±¢ çÜUS¢è ÎêS¢Úï ÜU¢ï HévG}¢¢ ÎïÝ¢
{21} ¥ÐÝï }¢évG¼Îè ÜïU çS¢±¢ §}¢¢}¢ ÜU¢ çÜUS¢è ÎêS¢Úï ÜU¢ HévG}¢¢ HïÝ¢
{22} Ý}¢¢…G }¢ïæ »ï„è ™è…G ÜUè Îé¥G¢ ÜUÚÝ¢ ç…„ ÜU¢ Ï¢‹Î¢ïæ „ï „é±¢H
çÜU²¢ …¢ „ÜU¼¢ ãñ {23} ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ ²¢ {24} ¥ÁGÜU¢Úï Ý}¢¢Á¢G
}¢S¢HÝ ¼S}¢è¥G ¥¢ñÚ ¼ãG}¢èÎ ÐÉGÝï }¢ï´ ²¢
¼à¢¤ãéÎ }¢ï´ »ïS¢è x¢GH¼è ÜUÚÝï S¢ï çÜU çÁ¢S¢ S¢ï }¢¢’Ý¢ çÏ¢x¢ÇG¼ï ãñ´ ±x¢GñÚ¢
±x¢GñÚ¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢éçzG„Î¢¼ï Ý}¢¢…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 238)
„é±¢H : ±¢ïã ¥zG¥G¢H ÜU¢ñÝ ÜU¢ñÝ S¢ï ãñ´ Á¢¢ï Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ï ÈGU¢çS¢Î ÜUÚ
Îï¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ±¢ïã ¥zG¥G¢H }¢é‹ÎçÚÁ¢» Á¢GñH ãñ´ Á¢¢ï Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ï ÈGU¢çS¢Î ÜUÚ
Îï¼ï ãñ´ :
{1} ¥G}¢Hï ÜUS¢èÚ ²¢’Ýè çÁ¢S¢ ÜU¢}¢ ÜïU ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï ÎêÚ S¢ï Îï¶ ÜUÚ
x¢é}¢¢Ýï x¢G¢çHÏ¢ ã¢ï çÜU ±¢ïã Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ Ýãè´ {2} Ý}¢¢Á¢G ÜïU Î¢ñÚ¢Ý ÜéU¼¢ü ²¢
Ð¢Á¢¢}¢¢ ÐãÝÝ¢ ²¢ ¼ãÏ¢‹Î Ï¢¢æ{Ý¢ {3} Ý¢Ð¢ÜU Á¢x¢ã ÐÚ çÜUS¢è ãG¢§H
à¢ñ ÜïU çÏ¢x¢GñÚ „…Î¢ ÜUÚÝ¢ {4} ã¢‰¢ ²¢ Í¢éÅÝï S¢Á¢Îï }¢ï´ Ý¢Ð¢ÜU Á¢x¢ã ÐÚ
Ú¶Ý¢ {5} çS¢~¢ ¶¢ïHï ãé±ï Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝ¢ ²¢ {6} Ï¢ ÜGUÎÚï }¢¢Ýï¥G
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 148
ÝÁ¢¢S¢¼ ÜïU S¢¢‰¢ ÐêÚ¢ LvÝ ¥Î¢ ÜUÚÝ¢ {7} §S¢ ãG¢H¼ }¢ï´ ¼èÝ ¼SÏ¢èãG
ÜU¢ ±vG¼ x¢éÁ¢GÚ Á¢¢Ý¢ {8} Ý}¢¢Á¢G ÜïU Î¢ñÚ¢Ý §}¢¢}¢ S¢ï ¥¢x¢ï Ï¢ÉG Á¢¢Ý¢
{9} Ý}¢¢Á¢G ÜïU ¥‹ÎÚ ¶¢Ý¢ ÐèÝ¢, wG±¢ã Á¢¢Ý Ï¢êÛ¢ ÜUÚ ã¢ï ²¢ |¢êH ÜUÚ,
‰¢¢ïÇG¢ ã¢ï ²¢ Ï¢ãé¼, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ¥x¢Ú ç¼H çÏ¢x¢GñÚ Ó¢Ï¢¢» çÝx¢H x¢²¢ ²¢
ÜU¢ï§ü ÜGU¼GÚ¢ §S¢ ÜïU }¢éæã }¢ï´ çx¢Ú¢ ¥¢ñÚ §S¢ Ýï çÝx¢H çH²¢ ¼¢ï Ý}¢¢Á¢G Á¢¢¼è
Úãè {10} S¢èÝï ÜU¢ï (çÏ¢H¢ ©GÁ¢Gí) çÜGUÏH¢ S¢ï ÈïUÚÝ¢ ²¢’Ýè §¼Ý¢ ÈïUÚÝ¢ çÜU
S¢èÝ¢, ¶G¢S¢ Á¢ïã¼ï ÜU¢’Ï¢¢ S¢ï Ðñ´¼¢HèS¢ ÎÚÁ¢ï ãÅ Á¢¢» {11} Î¢ï S¢ÈGU¢ï´
ÜUè ç}¢vGÎ¢Ú ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ²¢’Ýè ¼èÝ ÜGUÎ}¢ çÏ¢H¢ Á¢GMÚ¼ »ÜU Ï¢¢Ú Ó¢HÝ¢
²¢ ãÅÝ¢ {12} »ÜU Ý}¢¢Á¢G S¢ï ÎêS¢Úè ÜUè ¼GÚÈGU ¼vÏ¢èÚ ÜUã ÜUÚ }¢é‹¼çÜGUH
ã¢ïÝ¢, }¢S¢HÝ Á¢G¢ïãÚ ÐÉG Úã¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ ¥GSÚ ²¢ ÝzGH ÜUè çÝÄ²¼ S¢ï
ÜUã¢ ¼¢ï Á¢G¢ïãÚ ÜUè Ý}¢¢Á¢G Á¢¢¼è Úãè {13} ¼èÝ ÜUçH}¢¢¼ §S¢
¼GÚãG çH¶Ý¢ çÜU ãGéMÈGU Á¢G¢çãÚ ã¢ï´ {14} »ÜU LvÝ }¢ï´ ¼èÝ Ï¢¢Ú ¶éÁ¢¢Ý¢
²¢ {15} Ðñ ÎÚ Ðñ ¼èÝ Ï¢¢H ©¶G¢ÇGÝ¢ {16} ÎÎü ¥¢ñÚ }¢éS¢èÏ¢¼ }¢ï´
¥¢±¢Á¢G S¢ï Ú¢ïÝ¢ {17} Á¢éÝêÝ ²¢ Ï¢ïã¢ïà¢è ÜU¢ ¼G¢Úè ã¢ïÝ¢ {18} (Á¢¢x¢¼ï
}¢ïæ) LÜêU¥G ± S¢éÁ¢êÎ ±¢Hè Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ Ï¢¢çHx¢G ¥¢Î}¢è ÜGUãÜGUã¢ }¢¢Ú ÜUÚ
§S¢ ¼GÚãG ãæS¢¢ çÜU ¥¢S¢ Ð¢S¢ ±¢H¢ï´ Ýï S¢éÝ çH²¢ ¼¢ï §S¢ S¢êÚ¼ }¢ïæ ±éÁG¢ê
|¢è ÅêÅ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G |¢è ¥¢ñÚ ¥x¢Ú wG¢éÎ ¥ÐÝè ãæS¢è ÜUè
¥¢±¢Á¢G S¢éÝè, ¥¢S¢ Ð¢S¢ ±¢H¢ï´ Ýï Ý S¢éÝè ¼¢ï §S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ çS¢ÈGüU
Ý}¢¢Á¢G ÅêÅïx¢è, ±éÁG¢ê Ï¢¢ÜGUè Úãïx¢¢ {19} ¼vÏ¢èÚ¢¼ï §ç‹¼ÜGU¢H }¢ï´
ÜïU ¥çHÈGU ÜU¢ï ÎÚ¢Á¢G ÜUÚÝ¢ ²¢’Ýè ¥¢ËH¢ã ÜUãÝ¢ ²¢ ¥¢vÏ¢Ú
ÜUãÝ¢ ²¢ ¥vÏ¢¢Ú ÜUãÝ¢ J ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ¼vÏ¢èÚï ¼ãGÚè}¢¢ }¢ï´ »ïS¢ï ÜUã¢
¼¢ï Ý}¢¢Á¢G à¢éM¥G ãè Ý ãé§ü J ±x¢GñÚ¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢éçzG„Î¢¼ï Ý}¢¢…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 239 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼,
±éÁG¢ê ¼¢ïÇGÝï ±¢Hè ™è…G¢ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢, 41-43, çãGS„¢ : 2, ç…. 1, „. 308)
„é±¢H : }¢ÚèÁ¢G ÜUè Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï Ï¢ï §çwG¼²¢Ú “¥¢ã” çÝÜUH Á¢¢» ¼¢ï
Ý}¢¢Á¢G ÈGU¢çS¢Î ã¢ïx¢è ²¢ Ýãè´ ?
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 149
…±¢Ï¢ : }¢ÚèÁ¢G ÜUè Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï Ï¢ï §çwG¼²¢Ú “¥¢ã ªã” ±x¢GñÚ¢
çÝÜUHè ¼¢ï Ý}¢¢Á¢G ÈGU¢çS¢Î Ý ã¢ïx¢è J §S¢è ¼GÚãG Àè´ÜU, ¶¢æS¢è, Á¢}¢¢§ü,
ÇÜU¢Ú ±x¢GñÚ¢ }¢ï´ çÁ¢¼Ýï ãGéMÈGU }¢Á¢Ï¢êÚÝ çÝÜUH¼ï ãñ´ }¢é¥G¢ÈGU ãñ J ²êæãè
Á¢‹Ý¼ ± Î¢ïÁ¢G¶G ²¢ }¢ÎèÝï ÜU¢ï ²¢Î ÜUÚ¼ï ãé±ï ²ïã ¥ËÈGU¢Á¢G ÜUãï ¼¢ï Ý}¢¢Á¢G
ÈGU¢çS¢Î Ý ãé§ü J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢éçzG„Î¢¼ï Ý}¢¢…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 240)
„é±¢H : ¶æÜU¢ÚÝï S¢ï Ý}¢¢Á¢G çÜUS¢ ±vG¼ ÈGU¢çS¢Î ã¢ïx¢è ?
…±¢Ï¢ : ¶æÜU¢ÚÝï }¢ï´ Á¢Ï¢ Î¢ï ãGéMÈGU Á¢G¢çãÚ ã¢ï´ Á¢ñS¢ï “©¶G” ¼¢ï Ý}¢¢Á¢G
ÈGU¢çS¢Î ã¢ï Á¢¢»x¢è Á¢Ï¢ çÜU Ý ÜU¢ï§ü ©GÁ¢Gí ã¢ï Ý x¢GÚÁ¢Gï S¢ãGèãG, ¼¢ï ¥x¢Ú ©GÁ¢Gí
S¢ï ã¢ï }¢S¢HÝ ¼GÏ¢è¥G¼ ÜU¢ ¼ÜGU¢Á¢G¢ ãñ ²¢ çÜUS¢è S¢ãGèãG x¢GÚÁ¢G ÜïU çH²ï ã¢ï
}¢S¢HÝ ¥¢±¢Á¢G S¢¢ÈGU ÜUÚÝï ÜïU çH²ï ²¢ §}¢¢}¢ S¢ï x¢GH¼Gè ã¢ï x¢§ü ãñ, ²¢
§S¢ çH²ï ¶æÜU¢Ú¼¢ ãñ çÜU ÎêS¢Úï à¢wGS¢ ÜU¢ï §S¢ ÜU¢ Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ã¢ïÝ¢
}¢¢’Hê}¢ ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï Ý}¢¢Á¢G ÈGU¢çS¢Î Ý ã¢ïx¢è J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢éçzG„Î¢¼ï Ý}¢¢…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 240)
„é±¢H : v²¢ Hév}G ¢¢ ÎïÝ¢ ¼Ú¢±èãG ÜïU çS¢±¢ ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G¢´ï }¢ï´ |¢è ÎéLS¼ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Á¢è ã¢æ ! ¼Ú¢±èãG ¥¢ñÚ x¢GñÚ ¼Ú¢±èãG S¢Ï¢ Ý}¢¢Á¢G¢ï´ }¢ï´ ¥ÐÝï §}¢¢}¢
ÜU¢ï HévG}¢¢ ÎïÝ¢ ¥¢ñÚ §}¢¢}¢ ÜU¢ ¥ÐÝï }¢évG¼Îè S¢ï HévG}¢¢ HïÝ¢ ÎéLS¼ ãñ
}¢x¢Ú §}¢¢}¢ ÜïU LÜU¼ï ãè ÈGU¢ñÚÝ HévG}¢¢ ÎïÝ¢ }¢ÜUMã ãñ, ‰¢¢ïÇGè ÎïÚ ÆãÚÝ¢
Ó¢¢çã²ï v²êæçÜU ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ çÜU §}¢¢}¢ ¥ÐÝè x¢GH¼Gè wG¢éÎ ÎéLS¼ ÜUÚ Hï,
§S¢è ¼GÚãG §}¢¢}¢ ÜïU çH²ï }¢ÜUMã ãñ çÜ }¢év¼G çÎ²¢ḯ ÜU¢ï Hév}G ¢¢ ÎïÝï ÐÚ
}¢Á¢Ï¢êÚ ÜUÚï ²¢’Ýè Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú ÐÉGï ²¢ ¶G¢}¢¢ïà¢ ¶ÇG¢ Úãï, ²ïã Ý ™¢çã²ï
Ï¢çËÜU Ó¢¢çã²ï çÜU çÜUS¢è ÎêS¢Úè S¢êÚ¼ ÜUè ¼GÚÈGU }¢é‹¼çÜGUH ã¢ï Á¢¢» ²¢ ÜU¢ï§ü
ÎêS¢Úè ¥¢²¼ à¢éM¥G ÜUÚ Îï Ï¢à¢¼Gïü çÜU §S¢ ÜU¢ ²ïã ±SH (ç}¢H¢Ý¢) Ý}¢¢Á¢G
ÜU¢ï ÈGU¢çS¢Î Ý ÜUÚï J ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Ï¢ ÜGUÎÚï ãG¢Á¢¼ ÐÉG Ó¢éÜU¢ ã¢ï ¼¢ï LÜêU¥G
ÜUÚ Îï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢éçzG„Î¢¼ï Ý}¢¢…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 240)
„é±¢H : Ý}¢¢Á¢Gè ÜïU ¥¢x¢ï S¢ï x¢éÁ¢GÚÝï S¢ï Ý}¢¢Á¢G ÈGU¢çS¢Î ã¢ïx¢è ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : Ý}¢¢Á¢Gè Üï ¥¢x¢ï S¢ï çÜUS¢è ÜU¢ x¢éÁ¢GÚÝ¢ Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ï ÈGU¢çS¢Î Ýãè´
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 150
ÜUÚ¼¢ wG±¢ã x¢éÁ¢GÚÝï ±¢H¢ }¢Îü ã¢ï ²¢ ¥G¢ñÚ¼ ²¢ ÜéUœ¢¢, }¢x¢Ú Ý}¢¢Á¢Gè ÜïU
¥¢x¢ï S¢ï x¢éÁ¢GÚÝ¢ Ï¢ãé¼ S¢wG¼ x¢éÝ¢ã ãñ, Á¢ñS¢¢ çÜU S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢, S¢éË¼G¢Ýï
Ï¢¢ ÜGUÚèÝ¢, ÜGUÚ¢Úï ÜGUËÏ¢¢ï S¢èÝ¢, ÈñGUÁ¢G x¢‹Á¢èÝ¢, S¢¢çãGÏ¢ï }¢é¥Gœ¢GÚ ÐS¢èÝ¢,
Ï¢¢§GS¢ï ÝéÁ¢G êHï S¢ÜUèÝ¢ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü Á¢¢Ý¼¢
çÜU ¥ÐÝï |¢¢§ü ÜïU S¢¢}¢Ýï S¢ï Ý}¢¢Á¢G }¢ḯ ¥¢ÇGï ã¢ï ÜUÚ x¢éÁ¢GÚÝï }¢ï´ v²¢ ãñ ¼¢ï S¢¢ñ
Ï¢ÚS¢ ¶ÇG¢ ÚãÝ¢ §S¢ »ÜU ÜGUÎ}¢ Ó¢HÝï S¢ï Ï¢ïã¼Ú S¢}¢Û¢¼¢ J
»ÜU ¥¢ñÚ çÚ±¢²¼ }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÜU¢’Ï¢éH ¥ãGÏ¢¢Ú

ÜU¢ §Úà¢¢Î ãñ : Ý}¢¢Á¢Gè ÜïU S¢¢}¢Ýï S¢ï x¢éÁ¢GÚÝï ±¢H¢ ¥x¢Ú
Á¢¢Ý¼¢ çÜU §S¢ ÐÚ v²¢ x¢éÝ¢ã ãñ ¼¢ï Á¢G}¢èÝ }¢ï´ {æS¢ Á¢¢Ýï ÜU¢ï x¢éÁ¢GÚÝï S¢ï
Ï¢ïã¼Ú Á¢¢Ý¼¢ J
± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, }¢éçzG„Î¢¼ï Ý}¢¢…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢, 69-70, çãGS„¢ : 3, ç…. 1, „. 614)
„é±¢H : S¢é¼Úã çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : Ý}¢¢Á¢Gè ÜïU ¥¢x¢ï çÜUS¢è »ïS¢è Ó¢èÁ¢G ÜU¢ ã¢ïÝ¢ çÁ¢S¢ S¢ï ¥¢ÇG ã¢ï
Á¢¢», ©S¢ï S¢é¼Úã ÜUã¼ï ãñ´, Ý}¢¢Á¢Gè ÜïU ¥¢x¢ï S¢é¼Úã ã¢ï ¥¢ñÚ S¢é¼Úã ÜïU
¥¢x¢ï S¢ï x¢éÁ¢GÚ¢ Á¢¢» ¼¢ï ÜU¢ï§ü ãGÚÁ¢ Ýãè´ J S¢é¼Úã ÜUè ç}¢vGÎ¢Ú ²ïã ãñ çÜU
»ÜU ã¢‰¢ (ÎÚç}¢²¢Ýè ©æx¢Hè ÜïU ç„Úï „ï Hï ÜUÚ ÜU¢ïãÝè ¼ÜU) ªæÓ¢¢ ¥¢ñÚ
©æx¢Hè ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú }¢¢ïÅ¢ ã¢ï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú S¢¢}¢Ýï Îè±¢Ú ²¢ ÎÚwG¼ ±x¢GñÚ¢ ã¢ï
¼¢ï ±¢ïãè S¢é¼Úã ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢éçzG„Î¢¼ï Ý}¢¢…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 4, „. 241)
Ý}¢¢Á¢Gï }¢ÚèÁ¢G ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : Ï¢è}¢¢Ú ÜïU çH²ï çÜUS¢ ãG¢H¼ }¢ï´ Ï¢ñÆ ÜUÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝ¢ Á¢¢§Á¢G ãñ ?
…±¢Ï¢ : »ïS¢¢ Ï¢è}¢¢Ú ¥¢Î}¢è Á¢¢ï Ï¢è}¢¢Úè ÜUè ±Áã S¢ï ¶ÇGï ã¢ï ÜUÚ
Ý}¢¢Á¢G Ý ÐÉG S¢ÜU¼¢ ã¢ï, ²¢ ¶ÇïG ã¢ï ÜUÚ ÐÉGÝï S¢ï Á¢GÚÚ H¢çãGÜGU ã¢ïx¢¢ ²¢
}¢ÚÁ¢G Ï¢ÉG Á¢¢»x¢¢ ²¢ ÎïÚ }¢ï´ ¥ÓÀ¢ ã¢ïx¢¢ ²¢ Ó¢vÜUÚ ¥¢¼¢ ãñ ²¢ ¶ÇGï ã¢ï
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 151
ÜUÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝï S¢ï ÜGU¼GÚ¢ ¥¢»x¢¢ ²¢ Ï¢ãé¼ à¢ÎèÎ Ý¢ ÜGU¢çÏ¢Hï Ï¢ÚÎ¢à¼
ÎÎü ÐñÎ¢ ã¢ï Á¢¢»x¢¢ ¼¢ï §Ý S¢Ï¢ S¢êÚ¼¢ï´ }¢ï´ Ï¢ñÆ ÜUÚ LÜêU¥G ± S¢éÁ¢êÎ ÜïU
S¢¢‰¢ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGï J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, Ý}¢¢…ïG }¢Úè…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 1, çãGS„¢ : 3, ç…. 1, „. 720)
„é±¢H : »ïS¢¢ Ï¢è}¢¢Ú Á¢¢ï çÜUS¢è Ó¢èÁ¢G ÜU¢ S¢ã¢Ú¢ Hï ÜUÚ ¶ÇG¢ ã¢ï
S¢ÜU¼¢ ã¢ï, v²¢ ±¢ïã |¢è Ï¢ñÆ ÜUÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉG S¢ÜU¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú ¶ÇGï ã¢ïÝï S¢ï }¢ãGÁ¢G ÜéUÀ ¼vHèÈGU ã¢ï¼è ã¢ï ¼¢ï ²ïã ©GÁ¢Gíï à¢Ú§Gü
Ýãèæ, Ï¢çËÜU çÜGU²¢}¢ ©S¢ ±vG¼ S¢¢çÜGU¼G ã¢ïx¢¢ çÜU Á¢Ï¢ çÏ¢ËÜéUH ¶ÇG¢ Ý ã¢ï
S¢Üï çHã¢Á¢G¢ ¥x¢Ú ¥GS¢¢ ÜïU Á¢GÚè»G ²¢ ¶G¢çÎ}¢ ²¢ Îè±¢Ú S¢ï ÅïÜU Hx¢¢ ÜUÚ
¶ÇG¢ ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ ¼¢ï ÈGUÁ¢üG ãñ çÜU ¶ÇG¢ ã¢ï ÜUÚ ÐÉGï Ï¢çËÜU ¥x¢Ú ÜéUÀ ÎïÚ |¢è
¶ÇG¢ ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ, ¥x¢Ó¢ïü §¼Ý¢ ãè çÜU ¶ÇG¢ ã¢ï ÜUÚ ÜUã Hï ¼¢ï
ÈGUÁ¢üG ãñ çÜU ¶ÇG¢ ã¢ï ÜUÚ §¼Ý¢ ÜUã Hï çÈUÚ Ï¢ñÆ Á¢¢» J
¥¢Á¢ ÜUH ©G}¢ê}¢Ý ²ïã Ï¢¢¼ Îï¶è Á¢¢¼è ãñ çÜU Á¢ã¢æ Á¢GÚ¢ S¢¢
Ï¢é¶G¢Ú ¥¢²¢ ²¢ ¶GÈGUèÈGU S¢è ¼vHèÈGU ãé§ü ÈGU¢ñÚÝ Ï¢ñÆ ÜUÚ Ý}¢¢Á¢G à¢éM¥G
ÜUÚ Îè J »ïS¢ï H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï §Ý }¢S¢¢§H S¢ï S¢Ï¢ÜGU ãG¢çS¢H ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï,
¥¢ñÚ çÁ¢¼Ýè Ý}¢¢Á¢Gïæ Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ÜéUGÎÚ¼ï çÜGU²¢}¢ Ï¢ñÆ ÜUÚ ÐÉGè´, §Ý ÜU¢
§¥G¢Î¢ (Î¢ïÏ¢¢Ú¢ ÐÉGÝ¢) ÈGUÁ¢üG ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…ïG }¢Úè…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 330)
„é±¢H : Á¢¢ï à¢wGS¢ Ï¢ñÆ ÜUÚ |¢è Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝï ÜUè ¼G¢ÜGU¼ Ý Ú¶¼¢ ã¢ï
±¢ïã v²¢ ÜUÚï ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú }¢ÚèÁ¢G ¥ÐÝï ¥¢Ð ¼¢ï Ý Ï¢ñÆ S¢ÜU¼¢ ã¢ï }¢x¢Ú ÜU¢ï§ü ÎêS¢Ú¢
±ã¢æ ãñ çÜU çÏ¢Æ¢ Îïx¢¢ ¼¢ï Ï¢ñÆ ÜUÚ ÐÉGÝ¢ Á¢GMÚè ãñ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Ï¢ñÆ¢ Ýãèæ
Úã S¢ÜU¼¢ ¼¢ï ¼v²¢ ²¢ Îè±¢Ú ²¢ çÜUS¢è à¢wGS¢ ÐÚ ÅïÜU Hx¢¢ ÜUÚ ÐÉGï
¥¢ñÚ Ï¢ñÆ ÜUÚ ÐÉGÝï }¢ïæ çÁ¢S¢ ¼GÚãG ¥¢S¢¢Ýè ã¢ï ©S¢è ¼GÚãG Ï¢ñÆï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
²ïã |¢è Ý ã¢ï S¢ÜïU ¼¢ï ¥Ï¢ HñÅ ÜUÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGï J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 152
„é±¢H : }¢ÚèÁ¢G HñÅï HñÅï Ý}¢¢Á¢G çÜUS¢ ¼GÚãG ¥Î¢ ÜUÚï ?
…±¢Ï¢ : HñÅ ÜUÚ ÐÉGÝï ÜUè S¢êÚ¼ ²ïã ãñ çÜU wG±¢ã Î¢çãÝè ²¢ Ï¢¢§æü
ÜUÚ±Å ÐÚ HñÅ ÜUÚ çÜGUÏH¢ ÜU¢ï }¢éæã ÜUÚï wG±¢ã ç™¼ HñÅ ÜUÚ çÜGUÏHï ÜU¢ï
Ð¢©æ ÜUÚï }¢x¢Ú §S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ Ð¢©æ Ý ÈñUH¢» çÜU çÜGUÏH¢ ÜUè ¼GÚÈGU Ð¢©æ
ÈñUH¢Ý¢ }¢ÜUMã ãñ Ï¢çËÜU Í¢éÅÝï ¶ÇGï Ú¶ï ¥¢ñÚ S¢Ú ÜïU ÝèÓ¢ï ¼v²¢
±x¢GñÚ¢ Ú¶ ÜUÚ „Ú ÜU¢ï ªæÓ¢¢ ÜUÚ Hï ¼¢çÜU }¢éæã çÜGUÏHï ÜUè ¼GÚÈGU ã¢ï
Á¢¢», ¥¢ñÚ ²ïã S¢êÚ¼ ²¢’Ýè çÓ¢¼ HñÅ ÜUÚ ÐÉGÝ¢ ¥zGÁ¢GH ãñ J ¥¢ñÚ
LÜêU¥G ± S¢éÁ¢êÎ ÜïU çH²ï S¢Ú S¢ï §à¢¢Ú¢ ÜUÚï ¥¢ñÚ S¢Á¢Îï ÜU¢ §à¢¢Ú¢
LÜêU¥G S¢ï ÐS¼ ÜUÚï, S¢Á¢Îï ÜïU çH²ï ¼v²¢ ±x¢ñGÚ¢ ÜU¢ï§ü Ó¢èÁ¢G Ðïà¢¢Ýè ÜïU
ÜGUÚèÏ¢ ©Æ¢ ÜUÚ ©S¢ ÐÚ „…Î¢ ÜUÚÝ¢ }¢ÜUMãï ¼ãGÚè}¢è ãñ Ï¢çËÜU §S¢
S¢êÚ¼ }¢ï´ ¥x¢Ú S¢Á¢Îï ÜïU çH²ï LÜêU¥G ÜUè çÝSÏ¢¼ çÁ¢G²¢Î¢ S¢Ú Ý
Û¢éÜU¢²¢ ¼¢ï „…Î¢ ãé±¢ ãè Ýãè´ J
„é±¢H : ¥x¢Ú Ï¢è}¢¢Ú S¢Ú S¢ï |¢è §à¢¢Ú¢ Ý ÜUÚ S¢ÜïU ¼¢ï v²¢ ÜUÚï ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú S¢Ú S¢ï |¢è §à¢¢Ú¢ Ý ÜUÚ S¢ÜïU ¼¢ï Ý}¢¢Á¢G S¢¢çÜGU¼G ãñ J
¥¢æ¶ ²¢ |¢æ±¢ï´ ²¢ çÎH ÜïU §à¢¢Úï S¢ï ÐÉGÝï ÜUè Á¢GMÚ¼ Ýãè´, çÈUÚ ¥x¢Ú
§S¢è ãG¢H¼ }¢ï´ Àï Ý}¢¢Á¢G¢ï´ ÜU¢ ±vG¼ x¢éÁ¢GÚ x¢²¢ ¼¢ï §Ý Àï ÜUè ÜGUÁ¢G¢ |¢è
S¢¢çÜGU¼G ãñ, çÈGUÎ²¢ ÎïÝï ÜUè |¢è ãG¢Á¢¼ Ýãè´ J ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Àï Ý}¢¢Á¢G¢ï´ ÜU¢
±vG¼ x¢éÁ¢GÚÝï S¢ï ÐãHï çS¢¤GãG¼ }¢‹Î ã¢ï x¢²¢ ¼¢ï ¥Ï¢ §Ý Ý}¢¢Á¢G¢ïæ ÜUè
ÜGUÁ¢G¢ H¢çÁ¢G}¢ ãñ ¥x¢Ó¢ïü §¼Ýè ãè çS¢¤GãG¼ ã¢ï çÜU S¢Ú ÜïU §à¢¢Úï „ï
ÐÉG S¢ÜïU J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…ïG }¢Úè…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 332)
„é±¢H : §à¢¢Úï S¢ï Á¢¢ï Ý}¢¢Á¢Gïæ ÐÉGèæ ãñ´ ©Ý ÜU¢ §¥G¢Î¢ ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : §à¢¢Úï S¢ï Á¢¢ï Ý}¢¢Á¢Gï´ ÐÉGèæ ãñ´, çS¢¤GãG¼ ÜïU Ï¢¢’Î ©Ý ÜU¢ §¥G¢Î¢
Ýãè´, ²êæãè ¥x¢Ú Á¢GÏ¢¢Ý Ï¢‹Î ã¢ï x¢§ü ¥¢ñÚ x¢êæx¢ï ÜUè ¼GÚãG Ý}¢¢Á¢G ÐÉGè çÈUÚ
Á¢GÏ¢¢Ý ¶éH x¢§ü ¼¢ï ©Ý Ý}¢¢Á¢G¢ï´ ÜU¢ |¢è §¥G¢Î¢ Ýãè´ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 153
„é±¢H : Ï¢è}¢¢Úè }¢ï´ Á¢¢ï Ý}¢¢Á¢Gï´ ÈGU¢ñ¼ ãé§æü §Ý ÜUè ÜGUÁ¢G¢ çÜUS¢ ¼GÚãG ÜUÚï ?
…±¢Ï¢ : Ï¢è}¢¢Úè }¢ï´ Á¢¢ï Ý}¢¢Á¢Gï´ ÜGUÁ¢G¢ ã¢ï x¢§æü ¥Ï¢ ¥ÓÀ¢ ã¢ï ÜUÚ ©‹ãï´
ÐÉGÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ ¼¢ï ±ñS¢ï ãè ÐÉGï Á¢ñS¢ï ¼‹ÎéLS¼ ÐÉG¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú çS¢¤GãG¼
ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ ÜGUÁ¢G¢ ãé§üæ ¥¢ñÚ Ï¢è}¢¢Úè }¢ï´ ©‹ãï´ ÐÉGÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ ¼¢ï çÁ¢S¢
¼GÚãG ÐÉG S¢ÜU¼¢ ãñ ÐÉGï, ã¢ï Á¢¢»æx¢è J çS¢¤GãG¼ ÜUè S¢è ÐÉGÝ¢ §S¢ ±vG¼
±¢çÁ¢Ï¢ Ýãè´ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…ïG }¢Úè…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 332)
Ý}¢¢Á¢Gï }¢éS¢¢çÈGUÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : à¢Úè¥G¼ }¢ï´ }¢éS¢¢çÈGUÚ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : à¢Ú¥GÝ }¢éS¢¢çÈGUÚ ±¢ïã à¢wGS¢ ãñ Á¢¢ï ¼èÝ çÎÝ ÜUè Ú¢ã ¼ÜU Á¢¢Ýï
ÜïU §Ú¢Îï S¢ï Ï¢S¼è S¢ï Ï¢¢ãÚ ãé±¢, ¼èÝ çÎÝ S¢ï }¢éÚ¢Î ²ïã Ýãè´ çÜU S¢éÏãG S¢ï
à¢¢}¢ ¼ÜU Ó¢Hï, Ï¢çËÜU }¢éÚ¢Î çÎÝ ÜU¢ ¥ÜUS¢Ú çãGSS¢¢ ãñ, §S¢ çH²ï çÜU
¶¢Ýï ÐèÝï, Ý}¢¢Á¢G ¥¢ñÚ Îèx¢Ú Á¢GMçÚÄ²¢¼ ÜïU çH²ï ÆãÚÝ¢ ¼¢ï Á¢GMÚè ãñ
¥¢ñÚ Ó¢HÝï S¢ï }¢éÚ¢Î }¢¢ï’¼çÎH Ó¢¢H ãñ ²¢’Ýè Ý ¼ïÁ¢G ã¢ï Ý S¢éS¼ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…ïG }¢é„¢çÈGUÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 332)
„é±¢H : à¢Ú¥GÝ }¢S¢¢ÈGU¼ï S¢ÈGUÚ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : S¢çÄ²Îè ± }¢é<à¢Îè ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼, §}¢¢}¢ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ }¢¢ñH¢Ý¢
à¢¢ã ¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý ÜUè ¼ãGÜGUèÜGU ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU à¢Ú¥GÝ
S¢ÈGUÚ ÜUè ç}¢vGÎ¢Ú „¢ÉïG S¢œ¢¢±Ý }¢èH (²¢’Ýè ¼ÜGUÚèÏ¢Ý 92 çÜUH¢ï }¢èÅÚ)
ãñ Á¢¢ï ÜU¢ï§ü §¼Ýè ç}¢vGÎ¢Ú ÜU¢ ÈGU¢çS¢H¢ ¼ñG ÜUÚÝï ÜUè x¢GÚÁ¢G S¢ï ¥ÐÝï à¢ãÚ
²¢ x¢¢ªæ ÜUè ¥¢Ï¢¢Îè S¢ï Ï¢¢ãÚ çÝÜUH ¥¢²¢ ±¢ïã ¥Ï¢ à¢Ú¥GÝ }¢éS¢¢çÈGUÚ
ãñ J (ÈGU¼¢±¢ ÚÁ¢Gç±Ä²¢, Ï¢¢Ï¢ S¢H¢¼éH }¢é„¢çÈGUÚ, çÁ¢. 8, „. 270)
„é±¢H : Ï¢S¼è S¢ï Ï¢¢ãÚ ã¢ïÝï ÜU¢ v²¢ }¢¼GHÏ¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ï¢S¼è S¢ï Ï¢¢ãÚ ã¢ïÝï S¢ï }¢éÚ¢Î ²ïã ãñ çÜU Ï¢S¼è ÜUè ¥¢Ï¢¢Îè S¢ï
Ï¢¢ãÚ ã¢ï Á¢¢» ²¢’Ýè à¢ãÚ }¢ï´ ãñ ¼¢ï à¢ãÚ ÜUè ¥¢Ï¢¢Îè S¢ï ¥¢ñÚ x¢¢ªæ }¢ï´ ãñ
¼¢ï x¢¢ªæ ÜUè ¥¢Ï¢¢Îè S¢ï Ï¢¢ãÚ ã¢ï Á¢¢» J à¢ãÚ ±¢Hï ÜïU çH²ï ²ïã |¢è
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 154
Á¢GMÚè ãñ çÜU à¢ãÚ ÜïU ¥¢S¢ Ð¢S¢ Á¢¢ï ¥¢Ï¢¢Îè à¢ãÚ S¢ï }¢éœ¢çS¢H ãñ §S¢
S¢ï |¢è Ï¢¢ãÚ ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ ¥x¢Ú SÅïà¢Ý ¥¢Ï¢¢Îè S¢ï Ï¢¢ãÚ ã¢ï ¼¢ï SÅïà¢Ý ÐÚ
ÐãéæÓ¢Ýï S¢ï ÐãHï }¢éS¢¢çÈGUÚ ã¢ï Á¢¢»x¢¢ Á¢Ï¢ çÜU ¼èÝ çÎÝ ÜU¢ §Ú¢Î¢ }¢éœ¢ç„H
S¢ÈGUÚ ÜU¢ ã¢ï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…ïG }¢é„¢çÈGUÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 333)
„é±¢H : ±¢ïã v²¢ ¥ãGÜU¢}¢ ãñæ Á¢¢ï }¢éS¢¢çÈGUÚ ÜïU çH²ï Ï¢ÎH Á¢¢¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ ÜGUSÚ ã¢ï Á¢¢Ý¢, Ú¢ïÁ¢G¢ Ý Ú¶Ýï ÜU¢ }¢éÏ¢¢ãG ã¢ï Á¢¢Ý¢,
}¢¢ïÁ¢G¢ï´ ÜïU }¢SãG ÜUè }¢ég¼ ÜU¢ ¼èÝ çÎÝ ¼ÜU Ï¢ÉG Á¢¢Ý¢, Á¢é}¢é¥G¢, §GüÎñÝ ¥¢ñÚ
ÜéUGÚÏ¢¢Ýè ÜU¢ §S¢ ÜïU çÁ¢G}}¢ï H¢çÁ¢G}¢ Ý ÚãÝ¢ ±x¢GñÚ¢ J
„é±¢H : Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ÜGUSÚ ÜU¢ v²¢ }¢¼GHÏ¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÜGUSÚ ²¢’Ýè Ó¢¢Ú Úv¥G¼ ±¢Hï ÈGUÁ¢üG ÜU¢ï Î¢ï ÐÉGÝ¢, v²êæçÜU
}¢éS¢¢çÈGUÚ ÜïU ãGÜGU }¢ï´ ²ïã Î¢ï Úv¥G¼ïæ ãè ÐêÚè Ý}¢¢Á¢G ãñ ¥x¢Ú ÜGUSÎÝ Ó¢¢Ú
Úv¥G¼ ÐÉGïx¢¢ x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ã¢ïx¢¢, ¥¢ñÚ }¢éS¼çãGÜGïU ¥GÁ¢G¢Ï¢ ãñ çÜU ±¢çÁ¢Ï¢ ¼ÜüU
çÜU²¢, çHã¢Á¢G¢ ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚï ¥¢ñÚ S¢é‹Ý¼ ± ÝzGH }¢ï´ ÜGUSÚ Ýãè´, Ï¢çËÜU ÐêÚè
ÐÉGè Á¢¢»æx¢è, ¥HÏ¢œ¢¢ ¶G¢ñÈGU ¥¢ñÚ Ú±¢Ú±è (²¢’Ýè ¶G¢ñÈGU ¥¢ñÚ Í¢Ï¢Ú¢ãÅ)
ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ }¢é¥G¢ÈGU ãñæ ¥¢ñÚ ¥}Ý ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ ÐÉGè Á¢¢»æ J
„é±¢H : }¢éS¢¢çÈGUÚ ÜUÏ¢ ¼ÜU }¢éS¢¢çÈGUÚ Úã¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢éS¢¢çÈGUÚ ©S¢ ±vG¼ ¼ÜU }¢éS¢¢çÈGUÚ ãñ Á¢Ï¢ ¼ÜU ¥ÐÝè Ï¢S¼è }¢ï´
ÐãéæÓ¢ Ý Á¢¢» ²¢ ¥¢Ï¢¢Îè }¢ï´ ÐêÚï Ð‹ÎÚã çÎÝ ÆãÚÝï ÜUè çÝÄ²¼ Ý ÜUÚ Hï
¥¢ñÚ ²ïã ©S¢ ±vG¼ ãñ Á¢Ï¢ ¼èÝ çÎÝ ÜUè Ú¢ã Ó¢H Ó¢éÜU¢ ã¢ï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
¼èÝ }¢ç‹Á¢GH ÐãéæÓ¢Ýï S¢ï ÐãHï ¥ÐÝï ±¼GÝ ±¢ÐS¢è ÜU¢ §Ú¢Î¢ ÜUÚ çH²¢ ¼¢ï
¥Ï¢ }¢éS¢¢çÈGUÚ Ý Úã¢ ¥x¢Ó¢ïü Á¢æx¢H }¢ï´ ã¢ï J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, Ý}¢¢…ïG }¢é„¢çÈGUÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 21, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 744)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 155
„é±¢H : ±¼GÝ çÜU¼Ýè çÜGUS}¢ ÜïU ã¢ï¼ï ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ±¼GÝ Î¢ï çÜGUS}¢ ÜïU ã¢ï¼ï ãñæ :
{1} ±¼GÝï ¥SHè {2} ±¼GÝï §ÜGU¢}¢¼ J
±¼GÝï ¥SHè ±¢ïã Á¢x¢ã ãñ Á¢ã¢æ §S¢ ÜUè ÐñÎ¢§à¢ ãñ ²¢ §S¢ ÜïU
Í¢Ú ÜïU H¢ïx¢ ±ã¢æ Úã¼ï ãñ´ ²¢ ±ã¢æ S¢éÜêUÝ¼ §çwG¼²¢Ú ÜUÚ Hè ¥¢ñÚ ²ïã
§Ú¢Î¢ ãñ çÜU ²ã¢æ S¢ï Ý Á¢¢»x¢¢ J ¥¢ñÚ ±¼GÝï §ÜGU¢}¢¼ ±¢ïã Á¢x¢ã ãñ Á¢ã¢æ
}¢éS¢¢çÈGUÚ Ýï Ð‹ÎÚã çÎÝ ²¢ §S¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ÆãÚÝï ÜU¢ §Ú¢Î¢ çÜU²¢ ã¢ï J
„é±¢H : çÜUS¢è à¢wGS¢ ÜU¢ §Ú¢Î¢ ¥x¢Ú çÜUS¢è Á¢x¢ã Ð‹ÎÚã Ú¢ïÁ¢G S¢ï
ÜU}¢ ÚãÝï ÜU¢ ãñ, }¢x¢Ú ÜU¢}¢ ÐêÚ¢ Ý ã¢ï ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï çÈUÚ Ó¢¢Ú Àï çÎÝ
§ÜGU¢}¢¼ ÜUè çÝÄ²¼ ÜUÚ Hè ¼¢ï ¥Ï¢ ©S¢ ÐÚ ÜGUSÚ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : }¢éS¢¢çÈGUÚ Á¢Ï¢ çÜUS¢è ÜU¢}¢ ÜïU çH²ï ²¢ S¢¢ç‰¢²¢ï´ ÜïU §ç‹¼Á¢G¢Ú }¢ï´
Î¢ï Ó¢¢Ú çÎÝ ²¢ ¼ïÚã Ó¢¢ñÎã çÎÝ ÜUè çÝÄ²¼ S¢ï ÆãÚ¢ ²¢ ²ïã §Ú¢Î¢ ãñ çÜU
ÜU¢}¢ ã¢ï Á¢¢»x¢¢ ¼¢ï Ó¢H¢ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ §S¢è ¼GÚãG ¥¢Á¢ ÜUH ¥¢Á¢ ÜUH
ÜUÚ¼ï Ï¢ÚS¢¢ï´ x¢éÁ¢GÚ Á¢¢»æ Á¢Ï¢ |¢è }¢éS¢¢çÈGUÚ ãè ãñ, Ý}¢¢Á¢G ÜGUSÚ ÐÉGï Á¢Ï¢
¼ÜU çÜU §ÜUnï Ð‹ÎÚã çÎÝ ÜUè çÝÄ²¼ Ý ÜUÚï J
„é±¢H : ¥x¢Ú }¢éS¢¢çÈGUÚ Ýï Ó¢¢Ú Úv¥G¼ ±¢Hè Ý}¢¢Á¢G ÐêÚè ÐÉG Hè ¼¢ï
v²¢ ãGév}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú S¢ãì±Ý (|¢êH S¢ï) »ïS¢¢ ã¢ï x¢²¢ ¼¢ï ¥¢ç¶GÚ }¢ï´ S¢Á¢Î»
S¢ãì± ÜUÚ Hï, Î¢ï ÈGUÁ¢üG ã¢ï Á¢¢»æx¢ï ¥¢ñÚ Î¢ï ÝzGH, ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÜGUSÎÝ Ó¢¢Ú
ÐÉGè´ ¥¢ñÚ Î¢ï ÐÚ ÜGU¢’Î¢ çÜU²¢ ¼¢ï ÈGUÁ¢üG ¥Î¢ ã¢ï x¢», ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚè Î¢ï
Úv¥G¼ï´ ÝzGH ãé§æü }¢x¢Ú x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ãé±¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Î¢ï Úv¥G¼ ÐÚ ÜGU¢’Î¢ Ý
çÜU²¢ ¼¢ï ÈGUÁ¢üG ¥Î¢ Ý ãé±ï ¥¢ñÚ ±¢ïã Ý}¢¢Á¢G ÝzGH ã¢ï x¢§ü ÈGUÁ¢üG Î¢ïÏ¢¢Ú¢
ÐÉGï J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…ïG }¢é„¢çÈGUÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 334)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 156
„é±¢H : }¢éS¢¢çÈGUÚ }¢éÜGUè}¢ ÜUè §çvG¼Î¢ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ ±vG¼ ¶Gy}¢ ã¢ïÝï ÐÚ }¢éS¢¢çÈGUÚ }¢éÜGUè}¢ ÜUè §çvG¼Î¢
Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼¢, ±vG¼ }¢ïæ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãñ, ¥¢ñÚ §S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ }¢éS¢¢çÈGUÚ ÜïU
ÈGUÁ¢üG |¢è Ó¢¢Ú ã¢ï Á¢¢»æx¢ï J ²ïã ãGév}¢ çS¢ÈGüU Ó¢¢Ú Úv¥G¼ ±¢Hè Ý}¢¢Á¢G ÜU¢
ãñ, çHã¢Á¢G¢ çÁ¢Ý Ý}¢¢Á¢G¢ï´ }¢ï´ ÜGUSÚ Ýãè´ ©Ý }¢ï´ ±vG¼ ¥¢ñÚ Ï¢¢’Îï ±vG¼ Î¢ïÝ¢ï´
S¢êÚ¼¢ï´ }¢ï´ §çvG¼Î¢ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãñ J
„é±¢H : }¢éÜGUè}¢ }¢éS¢¢çÈGUÚ ÜUè §çvG¼Î¢ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ¥Î¢ ± ÜGUÁ¢G¢ Î¢ïÝ¢ï´ }¢ï´ }¢éÜGUè}¢ }¢éS¢¢çÈGUÚ ÜUè §çvG¼Î¢ ÜUÚ S¢ÜU¼¢
ãñ J ±¢ïã §S¢ ¼GÚãG çÜU Ó¢¢Ú Úv¥G¼ ±¢Hè Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ §}¢¢}¢ ÜïU S¢H¢}¢
ÈïUÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î ¥ÐÝè Î¢ï Úv¥G¼ï´ ÐÉG Hï ¥¢ñÚ §Ý Úv¥G¼G¢ï´ }¢ï´ çÜGUÚ¢¥¼
çÏ¢ËÜéUH Ý ÜUÚï Ï¢çËÜU Ï¢ ÜGUÎÚï ÈGU¢ç¼ãG¢ Ó¢éÐ ¶ÇG¢ Úãï, ¥HÏ¢œ¢¢ §S¢
S¢êÚ¼ }¢ï´ §}¢¢}¢ ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU Ý}¢¢Á¢G à¢éM¥G ÜUÚ¼ï ±vG¼ ¥ÐÝ¢ }¢éS¢¢çÈGUÚ
ã¢ïÝ¢ Á¢G¢çãÚ ÜUÚ Îï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú à¢éM¥G }¢ï´ Ý ÜUã¢ ¼¢ï Ï¢¢’Î }¢ï´ ÜUã Îï ¥¢ñÚ
à¢éM¥G }¢ï´ ÜUã çÎ²¢ ãñ Á¢Ï¢ |¢è Ï¢¢’Î }¢ïæ ÜUã Îï çÜU ¥ÐÝè Ý}¢¢Á¢Gï´ ÐêÚè
ÜUÚ H¢ï }¢ñ´ }¢éS¢¢çÈGUÚ ãêæ, ¼¢çÜU Á¢¢ï H¢ïx¢ ©S¢ ±vG¼ }¢¢ñÁ¢êÎ Ý ‰¢ï ©‹ãï´ |¢è
§}¢¢}¢ ÜU¢ }¢éS¢¢çÈGUÚ ã¢ïÝ¢ }¢¢’Hê}¢ ã¢ï Á¢¢» J
„é±¢H : }¢éS¢¢çÈGUÚ Ó¢H¼è ÚïH x¢¢ÇGè }¢ï´ Ý}¢¢Á¢G ÐÉG S¢ÜU¼¢ ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : Ó¢H¼è ÚïH x¢¢ÇGè ÐÚ ÈGUÁ¢üG ± ±¢çÁ¢Ï¢ ± S¢é‹Ý¼ï ÈGUÁ¢í Ýãè´ ã¢ï
S¢ÜU¼ï, ã¢æ ÝzGH ¥¢ñÚ ÎêS¢Úè Ý}¢¢Á¢Gï´ ã¢ï S¢ÜU¼è ãñ´, §S¢ çH²ï çÜU ÈGUÚ¢§Á¢G
±x¢GñÚ¢ }¢ï´ Á¢x¢ã ÜU¢ »ÜU ÚãÝ¢ ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢Gè ÜU¢ çÜGUÏH¢ L¶G ã¢ïÝ¢ à¢¼Gü ãñ,
¥¢ñÚ Ó¢H¼è ãé§ü ÚïH }¢ï´ ²ïã Î¢ïÝ¢ï´ Ï¢¢¼ï´ }¢zGÜGUêÎ ãñ´, çHã¢Á¢G¢ Á¢Ï¢ x¢¢ÇGè
SÅïà¢Ý ÐÚ ÆãÚ Á¢¢» ©S¢ ±vG¼ ²ïã Ý}¢¢Á¢Gï´ ÐÉGï, ±éÁG¢ê ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ »ãç¼}¢¢}¢
ÐãHï S¢ï Ú¶ï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Îï¶ï çÜU ±vG¼ Á¢¢¼¢ ãñ ¼¢ï çÁ¢S¢ ¼GÚãG |¢è
}¢é}¢çÜUÝ ã¢ï ÐÉG Hï, çÈUÚ Á¢Ï¢ }¢¢ñÜGU¥G ç}¢Hï §¥G¢Î¢ ÜUÚ Hï çÜU Á¢ã¢æ
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 157
(Ï¢‹Î¢ï´ ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï) ÜU¢ï§ü LvÝ ²¢ à¢¼Gü }¢zGÜGUêÎ ã¢ï, ©S¢ ÜU¢
²ïãè ãGév}¢ ãñ, ÚïH x¢¢ÇGè ÜU¢ï Á¢ã¢Á¢G ¥¢ñÚ çÜUà¼è ÜïU ãGév}¢ }¢ï´ ¼S¢Ã±éÚ
ÜUÚÝ¢ x¢GH¼Gè ãñ, v²êæçÜU çÜUà¼è ¥x¢Ú ÆãÚ¢§ü |¢è Á¢¢» Á¢Ï¢ |¢è Á¢G}¢èÝ ÐÚ
Ý ÆãÚïx¢è, Á¢Ï¢ çÜU ÚïH x¢¢ÇGè »ïS¢è Ýãè´ J ¥¢ñÚ çÜUà¼è ÐÚ |¢è ©S¢è ±vG¼
Ý}¢¢Á¢G Á¢¢§Á¢G ãñ Á¢Ï¢ ±¢ïã Ï¢èÓ¢ ÎçÚ²¢ }¢ï´ ã¢ï, ¥x¢Ú çÜUÝ¢Úï ÐÚ ã¢ï ¥¢ñÚ
¥¢Î}¢è wG¢éàÜUè ÐÚ ¥¢ S¢ÜU¼¢ ã¢ï ¼¢ï ©S¢ (çÜUà¼è) ÐÚ |¢è Ý}¢¢Á¢G Á¢¢§Á¢G
Ýãè´ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…ïG }¢é„¢çÈGUÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 335)
Ý}¢¢Á¢Gï Á¢é}¢é¥G¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : Á¢é}¢é¥G¢ ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÈGUÁ¢Gïü »GïÝ ãñ ²¢ ÈGUÁ¢Gïü çÜUÈGU¢²¢ ?
…±¢Ï¢ : Á¢é}¢é¥G¢ ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÈGUÁ¢Gïü »GïÝ ãñ, ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè ÈGU<Á¢GÄ²¼ Á¢G¢ïãÚ
S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ }¢é¥vÜUÎ ãñ J ²¢’Ýè Á¢G¢ïãÚ ÜUè Ý}¢¢Á¢G S¢ï §S¢ ÜUè ¼¢ÜUèÎ
çÁ¢G²¢Î¢ ãñ J ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ãñ çÜU : Á¢¢ï ¼èÝ Á¢é}¢é»G S¢éS¼è ÜUè ±Áã S¢ï
À¢ïÇGï ¥ËH¢ã ©S¢ ÜïU çÎH ÐÚ }¢¢ïãÚ ÜUÚ Îïx¢¢ J
»ÜU çÚ±¢²¼ }¢ï´ ãñ çÜU ±¢ïã }¢éÝ¢çÈGUÜGU ãñ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã

S¢ï ©S¢ï ÜU¢ï§ü ¼¥GËHéÜGU Ýãèæ J
Ó¢êæçÜU §S¢ ÜUè ÈGU<Á¢GÄ²¼ ÜU¢ S¢éÏ¢ê¼ ÎHèHï ÜGUy¢G§Gü S¢ï ãñ çHã¢Á¢G¢
§S¢ ÜU¢ï ÈGUÁ¢üG Ý }¢¢ÝÝï ±¢H¢ ÜU¢çÈGUÚ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…ïG }¢é„¢çÈGUÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 336 ± )
„é±¢H : Á¢é}¢é¥G¢ ¥Î¢ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï çÜU¼Ýè à¢¼GïZ ãñæ ?
…±¢Ï¢ : Á¢é}¢é¥G¢ ÐÉGÝï ÜïU çH²ï Àï à¢¼ïZG ãñ´, çÜU §Ý }¢ï´ S¢ï »ÜU à¢¼Gü |¢è
}¢zGÜGUêÎ ã¢ï (Ý Ð¢§ü Á¢¢») ¼¢ï Á¢é}¢é¥G¢ Ý ã¢ïx¢¢ {1} à¢ãÚ ²¢ à¢ãÚ ÜïU
ÜGU¢§}¢ }¢ÜGU¢}¢ Ï¢ÇGï x¢¢ªæ ²¢ ÜGUSÏ¢¢ ²¢’Ýè ±¢ïã Á¢x¢ã Á¢ã¢æ }¢é¼¥GgÎ ÜêUÓ¢ï
¥¢ñÚ Ï¢¢Á¢G¢Ú ã¢ï´ ¥¢ñÚ ±¢ïã çÁ¢GË¥G ²¢ ç…GË¥G ÜU¢ çãGS„¢ ã¢ï ¥¢ñÚ ±ã¢æ ÜU¢ï§ü
»ïS¢¢ ãG¢çÜU}¢ }¢éÜGUÚüÚ ã¢ï Á¢¢ï çÜU Á¢G¢çH}¢ S¢ï }¢ÁGHê}¢ ÜïU çH²ï §‹S¢¢ÈGU Hï
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 158
S¢ÜïU J §S¢è ¼GÚãG à¢ãÚ ÜïU ¥¢S¢ Ð¢S¢ ÜUè ±¢ïã Á¢x¢ã Á¢¢ï à¢ãÚ ÜUè
}¢SHãG¼¢ï´ ÜïU çH²ï Ï¢Ý¢§ü Á¢¢¼è ãñ, çÁ¢S¢ï çÈGUÝ¢» ç}¢SÚ ÜUã¼ï ãñ´ J Á¢ñS¢ï
ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý, ÈGU¢ñÁ¢ ÜïU ÚãÝï ÜUè Á¢x¢ã, ÜUÓ¢ãçÚ²¢æ, SÅïà¢Ý ±x¢GñÚ¢, ±ã¢æ
Á¢é}¢é¥G¢ Á¢¢§Á¢G ãñ ¥¢ñÚ À¢ïÅï x¢¢ªæ }¢ï´ Á¢é}¢é¥G¢ Á¢¢§Á¢G Ýãè´, ¼¢ï Á¢¢ï H¢ïx¢
à¢ãÚ ÜïU ÜGUÚèÏ¢ x¢¢ªæ }¢ï´ Úã¼ï´ ãñ´ ©‹ãï´ Ó¢¢çã²ï çÜU à¢ãÚ }¢ï´ ¥¢ ÜUÚ Á¢é}¢é¥G¢
ÐÉGï´ J {2} S¢éË¼G¢Ýï §SH¢}¢ ²¢ ©S¢ ÜU¢ Ý¢§Ï¢ çÁ¢S¢ï Á¢é}¢é¥G¢ ÜGU¢§}¢ ÜUÚÝï
ÜU¢ ãGév}¢ çÎ²¢, ¼¢ï Á¢ã¢æ §SH¢}¢è S¢Ë¼GÝ¼ Ý ã¢ï ±ã¢æ Á¢¢ï S¢Ï¢ S¢ï Ï¢ÇG¢
ÈGUÜGUèã S¢é‹Ýè S¢ãGèãGéH ¥GÜGUèÎ¢ ã¢ï, ¥ãGÜU¢}¢ï à¢Úè¥G¼ Á¢¢Úè ÜUÚÝï }¢ï´
S¢éË¼G¢Ýï §SH¢}¢ ÜïU ÜGU¢§}¢ }¢ÜGU¢}¢ ã¢ï¼¢ ãñ çHã¢Á¢G¢ ±¢ïãè Á¢é}¢é¥G¢ ÜGU¢§}¢
ÜUÚï J ¥¢ñÚ ²ïã |¢è Ý ã¢ï ¼¢ï ¥G¢}¢ H¢ïx¢ çÁ¢S¢ ÜU¢ï §}¢¢}¢ Ï¢Ý¢»æ, ±¢ïãè
Á¢é}¢é¥G¢ ÜGU¢§}¢ ÜUÚï J ã¢æ ! ¥G¢çH}¢ï ÎèÝ ÜïU ã¢ï¼ï ãé±ï ¥G±¢}¢ Ï¢¼G¢ñÚï wG¢éÎ
çÜUS¢è ÜU¢ï §}¢¢}¢ Ýãè´ Ï¢Ý¢ S¢ÜU¼ï, Ý ãè ²ïã ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ çÜU Î¢ï Ó¢¢Ú
à¢wGS¢ çÜUS¢è ÜU¢ï §}¢¢}¢ }¢éÜGUÚüÚ ÜUÚ Hï´ J »ïS¢¢ Á¢é}¢é¥G¢ ÜUãè´ S¢ï S¢¢çÏ¢¼
Ýãè´ J {3} ±vG¼ï Á¢G¢ïãÚ ã¢ïÝ¢ ²¢’Ýè ±vG¼ï Á¢G¢ïãÚ }¢ï´ Ý}¢¢Á¢G ÐêÚè ã¢ï Á¢¢»
¼¢ï ¥x¢Ú Ý}¢¢Á¢G ÜïU Î¢ñÚ¢Ý ¥x¢Ó¢ïü ¼à¢¤ãéÎ ÜïU Ï¢¢’Î S¢H¢}¢ ÈïUÚÝï S¢ï
ÐãHï ¥GSÚ ÜU¢ ±vG¼ ¥¢ x¢²¢ ¼¢ï Á¢é}¢é¥G¢ Ï¢¢ç¼GH ã¢ï x¢²¢ J çHã¢Á¢G¢ ¥Ï¢
Á¢G¢ïãÚ ÜUè ÜGUÁ¢G¢ ÐÉGï´ J {4} wG¢éy¢GÏ¢» Á¢é}¢é¥G¢ ÜU¢ ã¢ïÝ¢ ¥¢ñÚ §S¢ }¢ï´ à¢¼Gü ²ïã
ãñ çÜU ±vG¼ }¢ï´ ã¢ï ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G S¢ï ÐãHï ã¢ï ¥¢ñÚ »ïS¢è Á¢}¢¢¥G¼ ÜïU S¢¢}¢Ýï
ã¢ï Á¢¢ï Á¢é}¢é¥G¢ ÜïU çH²ï à¢¼Gü ãñ, ¥¢ñÚ §¼Ýè ¥¢±¢Á¢G S¢ï ã¢ï çÜU Ð¢S¢ ±¢Hï
S¢éÝ S¢ÜïU´ ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü ¥}¢í }¢¢Ýï¥G Ý ã¢ï ¥¢ñÚ wG¢éy¢GÏ¢¢ ± Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ¥x¢Ú
çÁ¢G²¢Î¢ ÈGU¢çS¢H¢ ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ±¢ïã wG¢éy¢GÏ¢¢ ÜU¢ÈGUè Ýãè´ J {5} Á¢}¢¢¥G¼,
²¢’Ýè ¶G¼GèÏ¢ ÜïU §GH¢±¢ ÜU}¢ S¢ï ÜU}¢ ¼èÝ }¢Îü ã¢ï´ J {6} ¥G¢}¢ §Á¢¢Á¢G¼
ã¢ïÝ¢, ²¢’Ýè }¢çSÁ¢Î ÜU¢ ÎÚ±¢Á¢G¢ ¶¢ïH çÎ²¢ Á¢¢» çÜU çÁ¢S¢ }¢é„H}¢¢Ý
ÜU¢ Á¢è Ó¢¢ãï ¥¢», çÜUS¢è ÜUè Ú¢ïÜU Å¢ïÜU Ý ã¢ï J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, Ý}¢¢…ïG …é}¢é¥G¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 336)
„é±¢H : wG¢éy¢GÏ¢¢ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñæ ?
…±¢Ï¢ : wG¢éy¢GÏ¢¢ çÁ¢GRïU §H¢ãè ÜU¢ Ý¢}¢ ãñ ¥x¢Ó¢ïü çS¢ÈGüU »ÜU Ï¢¢Ú
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 159
²¢ ²¢ ÜUã¢ ÈGUÁ¢üG ¥Î¢ ã¢ï x¢²¢ }¢x¢Ú §¼Ýï ãè ÐÚ
§çv¼ÈGU¢ ÜUÚÝ¢ }¢ÜUMã ãñ J ¥¢ñÚ Àè´ÜU ¥¢§ü ¥¢ñÚ §S¢ ÐÚ ÜUã¢ ²¢
¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ÜïU ¼G¢ñÚ ÐÚ ²¢ ÜUã¢ ¼¢ï ÈGUÁ¢üG ¥Î¢ Ý ãé±¢ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, …é}¢é¥G¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 21-22, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 767)
„é±¢H : wG¢éy¢GÏ¢¢ ÜUè S¢é‹Ý¼ïæ v²¢ ãñ´ Ï¢²¢Ý ÜUÚï´ ?
…±¢Ï¢ : wG¢éy¢GÏ¢¢ }¢ï´ ²ïã Ó¢èÁ¢Gï´ S¢é‹Ý¼ ãñ´ : {1} ¶G¼GèÏ¢ ÜU¢ Ð¢ÜU ã¢ïÝ¢
{2} ¶ÇG¢ ã¢ïÝ¢ {3} wG¢éy¢GÏ¢¢ S¢ï ÐãHï ¶G¼GèÏ¢ ÜU¢ Ï¢ñÆÝ¢ {4} ¶G¼GèÏ¢ ÜU¢
ç}¢}Ï¢Ú ÐÚ ã¢ïÝ¢ ¥¢ñÚ {5} „¢}¢ï§GüÝ ÜUè ¼GÚÈGU }¢éæã ¥¢ñÚ {6} çÜGUÏH¢ ÜU¢ï
ÐèÆ ÜUÚÝ¢ ¥¢ñÚ Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU ç}¢}Ï¢Ú }¢ïãGÚ¢Ï¢ ÜUè Ï¢¢§üæ …¢çÝÏ¢ ã¢ï
{7} ãG¢ç…GÚèÝ ÜU¢ }¢é¼±Á…ïã Ï¢ §}¢¢}¢ ã¢ïÝ¢ {8} wG¢éy¢GÏ¢¢ S¢ï ÐãHï
¥¢çãS¼¢ ÐÉGÝ¢ {9} §¼Ýè Ï¢éH‹Î ¥¢±¢Á¢G S¢ï wG¢éy¢GÏ¢¢ ÐÉGÝ¢ çÜU
H¢ïx¢ S¢éÝï´ {10} S¢ï à¢éM¥G ÜUÚÝ¢ {11} ¥ËH¢ã ÜUè
S¢Ý¢ ÜUÚÝ¢ {12} ¥ËH¢ã ÜUè ±ãGÎ¢çÝÄ²¼ ¥¢ñÚ ÚS¢êHéËH¢ã
ÜUè çÚS¢¢H¼ ÜUè à¢ã¢Î¼ Îï Ý ¢ { 13} ãG é Á G ¢ ê Ú
ÐÚ ÎéMÎ |¢ïÁ¢Ý¢ {14} ÜU}¢ „ï ÜU}¢ »ÜU ¥¢²¼ ÜUè
ç¼H¢±¼ ÜUÚÝ¢ {15} ÐãHï wG¢éy¢GÏ¢¢ }¢ï´ ±¢’Á¢G¢ï ÝS¢èãG¼ ã¢ïÝ¢ {16} Îê„Úï
}¢ïæ ã}Î¢ï S¢Ý¢ ± à¢ã¢Î¼ ± ÎéMÎ ÜU¢ §¥G¢Î¢ ÜUÚÝ¢ {17} ÎêS¢Úï }¢ï´
}¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜïU çH²ï Îé¥G¢ ÜUÚÝ¢ ¥¢ñÚ {18} Î¢ïÝ¢ï´ wG¢éy¢GÏ¢ï ãËÜïU ã¢ïÝ¢
{19} Î¢ïÝ¢ḯ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý Ï¢ ÜGUÎÚï ¼èÝ ¥¢²¼ ÐÉGÝï ÜïU Ï¢ñÆÝ¢ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, …é}¢é¥G¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 25, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 767)
S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ }¢SÝêÝ ¼GÚèÜGU¢
v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ }¢ï´ Ó¢¢ñÎã }¢ÜGU¢}¢¢¼ »ïS¢ï ãñæ çÁ¢Ý ÜUè ç¼H¢±¼
ÜUÚÝï ²¢ çÜUS¢è ç¼H¢±¼ ÜUÚÝï ±¢Hï S¢ï S¢éÝÝï S¢ï „…Î¢ ±¢çÁ¢Ï¢ ã¢ï Á¢¢¼¢
ãñ, ©S¢ï S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜUã¼ï ãñ´ J ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ }¢SÝêÝ ¼GÚèÜGU¢ ²ïã ãñ çÜU
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 160
¶ÇG¢ ã¢ï ÜUÚ ÜUã¼¢ ãé±¢ „…Îï }¢ïæ Á¢¢» ¥¢ñÚ ÜU}¢ S¢ï ÜU}¢ ¼èÝ
Ï¢¢Ú ÜUãï çÈUÚ ÜUã¼¢ ãé±¢ ¶ÇG¢ ã¢ï Á¢¢» J ¥x¢Ú
S¢Á¢Îï S¢ï ÐãHï ²¢ Ï¢¢’Î }¢ï´ ¶ÇG¢ Ý ãé±¢ ²¢ Ý ÜUã¢ ²¢
Ý ÐÉG¢ ¼¢ï §S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´ „…Î¢ ¼¢ï ã¢ï Á¢¢»x¢¢ }¢x¢Ú
¼vÏ¢èÚ Ý À¢ïÇGÝ¢ Ó¢¢çã²ï, v²êæçÜU §S¢ ¼GÚãG ÜUÚÝ¢ ã}¢¢Úï S¢HÈGU ÜïU
¼GÚèÜGïU ÜïU ç¶GH¢ÈGU ãñ J ¥¢ñÚ S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜïU çH²ï ÜUã¼ï
±vG¼ ã¢‰¢ ©Æ¢Ý¢ Ýãè´ ãñ, ¥¢ñÚ Ý ãè §S¢ }¢ï´ ¼à¢¤ãéÎ ãñ ¥¢ñÚ Ý S¢H¢}¢
¥¢ñÚ §S¢ ÜUè çÝÄ²¼ §S¢ ¼GÚãG ÜUÚï çÜU }¢ñ´ ¥ËH¢ã ÜïU çH²ï
S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 327-328)
„é±¢H : S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜUÏ¢ ¥¢ñÚ çÜUS¢ ÐÚ ±¢çÁ¢Ï¢ ã¢ï¼¢ ãñ, ¥¢ñÚ
§S¢ ÜUè à¢Ú¢§¼G v²¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : »ïS¢¢ ¥G¢çÜGUH ± Ï¢¢çHx¢G }¢é„H}¢¢Ý Á¢¢ï çÜU Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ ¥ãH
ã¢ï ²¢’Ýè ¥Î¢ ²¢ ÜGUÁ¢G¢ ÜU¢ ©S¢ï ãGév}¢ ã¢ï, ¼¢ï ¥¢²¼ï „…Î¢ ÐÉGÝï ²¢
S¢éÝÝï S¢ï ©S¢ ÐÚ S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ±¢çÁ¢Ï¢ ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J Ï¢à¢¼Gïü çÜU ²ïã
ÐÉGÝ¢ ²¢ S¢éÝÝ¢ §¼Ýè ¥¢±¢Á¢G S¢ï ã¢ï çÜU ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü ©GÁ¢Gí Ý ã¢ï ¼¢ï wG¢éÎ
S¢éÝ S¢ÜïU ¥¢ñÚ S¢éÝÝï ±¢Hï ÐÚ çÏ¢H¢ ÜGUSÎ S¢éÝÝï S¢ï |¢è ±¢çÁ¢Ï¢ ã¢ï Á¢¢¼¢
ãñ J S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜïU çH²ï ¼vÏ¢èÚï ¼ãGÚè}¢¢ ÜïU çS¢±¢ ±¢ïãè ¼}¢¢}¢
à¢Ú¢§¼G ãñ´ Á¢¢ï Ý}¢¢Á¢G ÜïU çH²ï ãñ´ J }¢S¢HÝ ¼Gã¢Ú¼, §çS¼vGÏ¢¢Hï çÜGUÏH¢,
çÝÄ²¼, çS¢~¢ï ¥G¢ñÚ¼ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ¥¢²¼ï „…Î¢ ÐÉGè ¼¢ï §S¢ ÜU¢
„…Î¢ Ý}¢¢Á¢G ãè }¢ï´ ÈGU¢ñÚÝ ±¢çÁ¢Ï¢ ãñ, ²ïã „…Î¢ Ý}¢¢Á¢G ÜïU Ï¢¢ãÚ Ýãè´
ã¢ï S¢ÜU¼¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Á¢¢Ý Ï¢êÛ¢ ÜïU Ý çÜU²¢ ¼¢ï x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ãé±¢, ¼¢ñÏ¢¢
H¢çÁ¢G}¢ ãñ J ã¢æ ! ¥x¢Ú ¥¢²¼ ÐÉGÝï ÜïU ÈGU¢ñÚÝ Ï¢¢’Î Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ „…Î¢
ÜUÚ çH²¢ ²¢’Ýè ¥¢²¼ï „…Î¢ ÐÉGÝï ÜïU Ï¢¢’Î ¼èÝ ¥¢²¼ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ý
ÐÉG¢ ¥¢ñÚ LÜêU¥G ÜUÚ ÜïU „…Î¢ ÜUÚ çH²¢ ¼¢ï ¥x¢Ó¢ïü S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜUè
çÝÄ²¼ Ý ã¢ï, ¥Î¢ ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 327-328)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 161
„é±¢H : ±¢ïã ÜU¢ñÝ S¢ï }¢ÜGU¢}¢¢¼ ãñ´ çÁ¢Ý ÜUè ç¼H¢±¼ ²¢ S¢}¢¢¥G¼ S¢ï
S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ±¢çÁ¢Ï¢ ã¢ï¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ã}¢ ãGÝçÈGU²¢ï´ ÜïU ÝÁ¢GÎèÜU ¼}¢¢}¢ ÜéUGÚ¥¢Ý à¢ÚèÈGU }¢ï´ S¢Á¢Îï ÜUè
Ó¢¢ñÎã ¥¢²¼ḯ ãñ́ J Ó¢¢Ú çÝSÈGïU ¥Ã±H }¢ḯ, ¥¢ñÚ ÎS¢ çÝSÈGïU ¥¢ç¶GÚ }¢ḯ J ¥¢ñÚ
±¢ïã Á¢¢ï S¢êÚ» ãGÁ¢ ÜUè ¥¢ç¶GÚ ¥¢²¼ çÁ¢S¢ }¢ï´ S¢Á¢Îï ÜU¢ çÁ¢GRU ãñ, ©S¢
ÜïU ÐÉGÝï ²¢ S¢éÝÝï S¢ï „…Î¢ ±¢çÁ¢Ï¢ Ýãèæ, v²êæçÜU ©S¢ }¢ï´ S¢Á¢Îï S¢ï Ý}¢¢Á¢G
ÜU¢ „…Î¢ }¢éÚ¢Î ãñ J ±¢ïã ™¢ñÎã }¢ÜGU¢}¢¢¼ ²ïã ãñæ :
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 327 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼,
S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 1, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 726)
„é±¢H : S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ }¢ï´ ¼¢¶GèÚ Á¢¢§Á¢G ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú ¥¢²¼ï „…Î¢ Ý}¢¢Á¢G ÜïU §GH¢±¢ ÐÉGè ¼¢ï ÈGU¢ñÚÝ „…Î¢
ÜUÚ HïÝ¢ ±¢çÁ¢Ï¢ Ýãè´, ã¢æ ! Ï¢ïã¼Ú ãñ çÜU ÈGU¢ñÚÝ ÜUÚ Hï ¥¢ñÚ ±éÁG¢ê ã¢ï ¼¢ï
¼¢¶GèÚ ÜUÚÝ¢ }¢ÜUMãï ¼‹Á¢Gèãè ãñ HïçÜUÝ ¥x¢Ú çÜUS¢è ±Áã S¢ï ©S¢ ±vG¼
„…Î¢ Ý ÜUÚ S¢ÜïU ¼¢ï ç¼H¢±¼ ÜUÚÝï ±¢Hï ¥¢ñÚ S¢éÝÝï ±¢Hï ÜU¢ï ²ïã ÜUã
HïÝ¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ :
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 28-29, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 733)
„é±¢H : S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ çÜUÝ Ó¢èÁ¢G¢ï´ S¢ï ÈGU¢çS¢Î ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Á¢¢ï Ó¢èÁ¢Gïæ Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ï ÈGU¢çS¢Î ÜUÚ¼è ãñ´ ©Ý S¢ï „…Î¢ |¢è
ÈGU¢çS¢Î ã¢ï Á¢¢»x¢¢ }¢S¢HÝ ÜGUãÜGUã¢ Hx¢¢Ý¢, ÜUH¢}¢ ±x¢GñÚ¢ ÜUÚÝ¢ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 21, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 731)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 162
„é±¢H : ¥¢²¼ï „…Î¢ Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú ç¼H¢±¼ ÜUè Á¢¢» ¼¢ï çÜU¼Ýï S¢Á¢Îï
±¢çÁ¢Ï¢ ã¢ï´x¢ï ?
…±¢Ï¢ : »ÜU }¢…çHS¢ }¢ï´ S¢Á¢Îï ÜUè »ÜU ¥¢²¼ ÜU¢ï Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú S¢éÝ¢ ²¢
ÐÉG¢ ¼¢ï »ÜU ãè „…Î¢ ±¢çÁ¢Ï¢ ã¢ïx¢¢ ¥x¢Ó¢ïü Ó¢‹Î H¢ïx¢¢ïæ S¢ï S¢éÝ¢ ã¢ï ¥¢ñÚ
¥x¢Ú ÐÉGÝï ±¢Hï ²¢ S¢éÝÝï ±¢Hï ÜUè }¢…çHS¢ Ï¢ÎH Á¢¢» ¼¢ï çÁ¢S¢ ÜUè
}¢…çHS¢ Ï¢ÎH Á¢¢» ©S¢ ÐÚ ©¼Ýï ãè S¢Á¢Îï ±¢çÁ¢Ï¢ ã¢ï´x¢ï çÁ¢¼Ýè Ï¢¢Ú
¥¢²¼ï „…Î¢ ÐÉGè Á¢¢» J ¥¢ñÚ »ÜU }¢…çHS¢ }¢ï´ S¢Á¢Îï ÜUè Ó¢‹Î ¥¢²¼ï´
ÐÉGè´ ²¢ S¢éÝè´ ¼¢ï §¼Ýï ãè S¢Á¢Îï ÜUÚï, »ÜU ÜU¢ÈGUè Ýãè´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 329)
„é±¢H : ç¼H¢±¼ }¢ï´ ¥¢²¼ï „…Î¢ ÜU¢ï À¢ïÇG ÎïÝ¢ ÜñUS¢¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÐêÚè S¢êÚ¼ ÐÉGÝ¢ ¥¢ñÚ S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ±¢Hè ¥¢²¼ ÜU¢ï
À¢ïÇG ÎïÝ¢ }¢ÜUMãï ¼ãGÚè}¢è ãñ J çS¢ÈüGU ¥¢²¼ï „…Î¢ ÐÉGÝï }¢ïæ ÜUÚ¢ã¼
Ýãè´ J ©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU çÜUS¢è }¢vGS¢Î ÜïU çH²ï »ÜU
}¢…çHS¢ }¢ï´ S¢Á¢Îï ÜUè S¢Ï¢ ¥¢²¼ï´ ÐÉG ÜUÚ „…Î¢ ÜUÚï ¥ËH¢ã
©S¢ ÜU¢ }¢vGS¢Î ÐêÚ¢ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ J wG±¢ã »ÜU »ÜU ¥¢²¼ ÐÉG ÜUÚ „…Î¢
ÜUÚ¼¢ Á¢¢» ²¢ S¢Ï¢ ÜU¢ï ÐÉG ÜUÚ ¥¢ç¶GÚ }¢ï´ Ó¢¢ñÎã S¢Á¢Îï ÜUÚ Hï J
„é±¢H : ¥x¢Ú ¥¢²¼ï „…Î¢ çãÁÁ¢ï ÜUÚ ÜïU ÐÉGè ¼¢ï „…Î¢ ±¢çÁ¢Ï¢
ã¢ïx¢¢ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ¥¢²¼ ÜïU çãÁÁ¢ï ÜUÚÝï ²¢ çãÁÁ¢ï S¢éÝÝï S¢ï S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼
±¢çÁ¢Ï¢ Ýãè´ ã¢ï¼¢ J ²êæãè Á¢æx¢H ²¢ Ðã¢ÇG ±x¢GñÚ¢ }¢ï´ ¥¢±¢Á¢G x¢êæÁ¢è ¥¢ñÚ
çÏ¢ËÜéUH ±ñS¢è ãè ¥¢±¢Á¢G ÜU¢Ý }¢ï´ ¥¢§ü Á¢ñS¢è çÜU ¥¢²¼ ÜUè ‰¢è ¼¢ï
„…Î¢ ±¢çÁ¢Ï¢ Ýãè´ ã¢ïx¢¢ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 163
„é±¢H : ç¼H¢±¼ ÜUÚÝï ±¢H¢ ¥¢²¼ï „…Î¢ ¥¢çãS¼¢ ÐÉGï ¼¢ï ÜñUS¢¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥x¢Ú S¢éÝÝï ±¢H¢ï´ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ²ïã }¢¢’Hê}¢ Ý ã¢ï çÜU „…Î¢
ÜUÚÝï ÐÚ ¥¢}¢¢Î¢ ãñ´ ²¢ Ýãèæ, ¥¢çãS¼¢ ÐÉGÝ¢ Á¢¢§Á¢G ãñ, Ï¢çËÜU ²ïãè
Ï¢ïã¼Ú ãñ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú „…Î¢ ©Ý ÐÚ Ï¢¢Ú Ý ã¢ï ¼¢ï ¥¢²¼ï „…Î¢ Ï¢éH‹Î
¥¢±¢Á¢G S¢ï ÐÉGÝ¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ J
„é±¢H : S¢Á¢Î» à¢éRU çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´, ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ ãGév}¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : S¢Á¢Î» à¢éRU }¢S¢HÝ ¥¢ñH¢Î ÐñÎ¢ ãé§ü ²¢ }¢¢H Ð¢²¢ ²¢ x¢é}¢
à¢éÎ¢ Ó¢èÁ¢G ç}¢H x¢§ü ²¢ }¢ÚèÁ¢G Ýï çà¢ÈGU¢ Ð¢§ü ²¢ }¢éS¢¢çÈGUÚ ±¢ÐS¢ ¥¢²¢,
x¢GÚÁ¢G çÜUS¢è Ýï’}¢¼ ÐÚ „…Î¢ ÜUÚÝ¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ ±¢ïãè
¼GÚèÜGU¢ ãñ Á¢¢ï S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ ãñ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 63, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 738)
Ú¢ï…Gè ÜU¢ »ÜU „Ï¢Ï¢

ÝçÏ¢Ä²ï ÜUÚè}¢ ÜUè ãG²¢¼ï …G¢çãÚè ÜïU
Î¢ñÚï ¥vGÎ„ }¢ïæ Î¢ï |¢¢§ü ƒï, ç…Ý }¢ïæ »ÜU ÜUSÏ¢ (ÜU¢}¢ ÜU¢…) ÜUÚ¼ï ¥¢ñÚ
Îê„Úï ¥¢Ð ÜUè ç¶GÎ}¢¼ï Ï¢¢ Ï¢ÚÜU¼ }¢ïæ (§GË}¢ï ÎèÝ
„è¶Ýï ÜïU çH²ï) ãG¢ç…GÚ ã¢ï¼ï J (»ÜU Ú¢ï…G) ÜU}¢¢Ýï ±¢Hï |¢¢§ü Ýï „ÚÜU¢Ú
„ï ¥ÐÝï |¢¢§ü ÜUè çà¢ÜU¢²¼ ÜUè (²¢’Ýè §„ Ýï
„¢Ú¢ Ï¢¢ïÛ¢ }¢éÛ¢ ÐÚ Ç¢H çÎ²¢ ãñ J §„ ÜU¢ï }¢ïÚï ÜU¢}¢ ÜU¢… }¢ïæ ã¢ƒ Ï¢Å¢Ý¢
™¢çã²ï) ¼¢ï }¢ÎèÝï ÜïU „éË¼G¢Ý, ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, „Ú±Úï …Gèà¢¢Ý
Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
“v²¢ ¥G…Ï¢ çÜU ¼éÛ¢ï §„ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ „ï çÚÁGÜGU ç}¢Hï”

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 164
}¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : }¢¢ñ¼ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ }¢¢ñ¼ ÜïU ±vG¼ v²¢ ÝÁ¢GÚ ¥¢¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ãÚ à¢wGS¢ ÜUè çÁ¢¼Ýè ©G}¢í }¢éÜGUÚüÚ ãñ, §„ S¢ï ÜéUÀ |¢è ÜU}¢ ²¢
çÁ¢G²¢Î¢ Ý ã¢ïx¢è J Á¢Ï¢ ±¢ïã ©G}¢í ÐêÚè ã¢ï Á¢¢¼è ãñ ¼¢ï }¢HÜéUH }¢¢ñ¼ (}¢¢ñ¼
ÜU¢ çÈGUçÚà¼¢) ²¢’Ýè ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GÁ¢GÚ¢§üH ÜGUÏÁ¢Gï MãG ÜïU
çH²ï ¼à¢ÚèÈGU H¢¼ï ãñ´, ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè MãG çÝÜU¢H Hï¼ï ãñ´, §S¢è ÜU¢ Ý¢}¢
}¢¢ñ¼ ãñ ¥¢ñÚ Á¢ã¢æ ¼ÜU ÝÁ¢GÚ ÜU¢}¢ ÜUÚ¼è ãñ }¢ÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï ¥ÐÝï Î¢»æ Ï¢¢»æ
çÈGUçÚà¼ï ãè çÈGUçÚà¼ï çÎ¶¢§ü Îï¼ï ãñ´ J }¢é„H}¢¢Ý ÜïU ¥¢S¢ Ð¢S¢ ÚãG}¢¼ ÜïU
çÈGUçÚà¼ï ÝÁ¢GÚ ¥¢¼ï ãñ´ Á¢Ï¢ çÜU ÜU¢çÈGUÚ ÜïU Î¢»æ Ï¢¢»æ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÜïU çÈGUçÚà¼ï
ã¢ï¼ï ãñ´ J }¢é„H}¢¢Ý ¥¢Î}¢è ÜUè MãG çÈGUçÚà¼ï §GÁGÁ¢G¼ ÜïU S¢¢‰¢ Hï Á¢¢¼ï ãñ´
¥¢ñÚ ÜU¢çÈGUÚ ÜUè MãG ÜU¢ï çÁ¢GËH¼ ¥¢ñÚ ãGÜGU¢Ú¼ (ÝÈGUÚ¼) S¢ï Hï Á¢¢¼ï ãñ´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢¢ñ¼ ± ÜGUÏ¢í ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 2, „. 63)
„é±¢H : Á¢¢æ ÜUÝè ÜUè ¥GH¢}¢¢¼ v²¢ ãñ´ ¥¢ñÚ ©S¢ ±vG¼ v²¢ ÜUÚÝ¢
Ó¢¢çã²ï ?
…±¢Ï¢ : Á¢¢æ ÜUÝè ÜUè ÜéUÀ ¥GH¢}¢¢¼ ²ïã ãñ´ : Ð¢©æ ÜU¢ S¢éS¼ ã¢ï Á¢¢Ý¢
çÜU ¶ÇG¢ Ý ã¢ï S¢ÜïU, Ý¢ÜU ÜU¢ ÅïÉG¢ ã¢ï Á¢¢Ý¢, Î¢ïÝ¢ï´ ÜUÝ ÐçÅ²¢ï´ ÜU¢ Ï¢ñÆ
Á¢¢Ý¢ }¢éæã ÜUè ¶¢H ÜU¢ S¢wG¼ ã¢ï Á¢¢Ý¢ ±x¢GñÚ¢ J
çÈUÚ Á¢Ï¢ }¢¢ñ¼ ÜU¢ ±vG¼ ÜGUÚèÏ¢ ¥¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ }¢ÁGÜêUÚ¢ ¥GH¢}¢¢¼
ÝÁ¢GÚ ¥¢Ý¢ à¢éM¥G ã¢ï Á¢¢»æ ¼¢ï S¢é‹Ý¼ ²ïã ãñ çÜU }¢çÄ²¼ ÜU¢ }¢éæã çÜGUÏH¢
ÜUè ¼GÚÈGU ÜUÚ Îïæ, ¥¢ñÚ ¥x¢Ú çÜGUÏH¢ ÜUè ¼GÚÈGU ÜUÚÝ¢ Îéà±¢Ú ã¢ï ²¢’Ýè ©S¢
ÜU¢ï ¼vHèÈGU ã¢ï¼è ã¢ï ¼¢ï çÁ¢S¢ ãG¢H¼ ÐÚ ãñ À¢ïÇG Îï´, ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ ¼ÜU MãG
x¢Hï ¼ÜU Ý ¥¢» ©S¢ï ¼ËÜGUèÝ ÜUÚï´ ²¢’Ýè ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ Ï¢éH‹Î ¥¢±¢Á¢G S¢ï
ÜUçH}¢» ¼GçÄ²Ï¢¢ ²¢ ÜUçH}¢» à¢ã¢Î¼ ÐÉGï´, }¢x¢Ú ©S¢ }¢ÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï
§S¢ ÜïU ÜUãÝï ÜU¢ ãGév}¢ Ý ÜUÚïæ J çÈUÚ Á¢Ï¢ ©S¢ Ýï ÜUçH}¢¢ ÐÉG çH²¢ ¼¢ï
¥Ï¢ ¼ËÜGUèÝ }¢¢ñÜGUêÈGU ÜUÚ Îï´, ã¢æ ! ¥x¢Ú ÜUçH}¢¢ ÐÉGÝï ÜïU Ï¢¢’Î ©S¢ Ýï
çÈUÚ ÜU¢ï§ü Ï¢¢¼ ÜUè ¼¢ï çÈUÚ ¼ËÜGUèÝ ÜUÚï´, ¼¢çÜU ©S¢ ÜU¢ ¥¢ç¶GÚè ÜUH¢}¢
“ ” ã¢ï J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 165
wG¢éàÏ¢ê ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ Ú¶ï´ }¢S¢HÝ H¢ïÏ¢¢Ý ²¢ ¥x¢ÚÏ¢çœ¢²¢æ S¢éHx¢¢
Îï´, S¢êÚ» ²¢S¢èÝ à¢ÚèÈG ÜUè ç¼H¢±¼ ÜUÚï´, }¢ÜU¢Ý }¢ï´ ÜU¢ï§ü ¼S±èÚ ²¢ ÜéUœ¢¢
±x¢GñÚ¢ ã¢ï ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ï ÈGU¢ñÚÝ çÝÜU¢H Îï´, v²êæçÜU Á¢ã¢æ ²ïã Ó¢èÁ¢Gïæ ã¢ï¼è ãñæ ±ã¢æ
ÚãG}¢¼ ÜïU çÈGUçÚà¼ï Ýãè´ ¥¢¼ï, §S¢ ±vG¼ ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ ÝïÜU ¥¢ñÚ ÐÚãïÁ¢Gx¢¢Ú
H¢ïx¢ Úãï´ ¼¢ï Ï¢ãé¼ Ï¢ïã¼Ú ãñ, ¼¢çÜU ÝÁG¥G ÜïU ±vG¼ ¥ÐÝï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU çH²ï
Îé¥G¢» ¶GñÚ ÜUÚ¼ï Úãï´, ÜU¢ï§ü Ï¢éÚ¢ ÜUçH}¢¢ Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï Ý çÝÜU¢Hï´, ÝÁG¥G }¢ï´
S¢wG¼è Îï¶ï´ ¼¢ï S¢êÚ» ²¢S¢èÝ ¥¢ñÚ S¢êÚ» Ú¢’Î ÜUè ç¼H¢±¼ ÜUÚï´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 345)
„é±¢H : Á¢Ï¢ Î}¢ çÝÜUH Á¢¢» ¼¢ï v²¢ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï ?
…±¢Ï¢ : Á¢Ï¢ MãG çÝÜUH Á¢¢» ¼¢ï »ÜU Ó¢¢ñÇGè Ð^è Á¢Ï¢ÇGï ÜïU ÝèÓ¢ï S¢ï
S¢Ú ÐÚ Hï Á¢¢ ÜUÚ çx¢Úã Hx¢¢ Îï´ ¼¢çÜU }¢éæã ¶éH¢ Ý Úãï J çÝã¢²¼ Ý}¢èü
¥¢ñÚ à¢zGÜGU¼ S¢ï }¢çÄ²¼ ÜUè ¥¢æ¶ï´ Ï¢‹Î ÜUÚ Îï´ J ©æx¢çH²¢æ ¥¢ñÚ ã¢‰¢ Ð¢©æ
S¢è{ï ÜUÚ Îï´ J ¥¢æ¶ï´ Ï¢‹Î ÜUÚ¼ï ±vG¼ ²ïã Îé¥G¢ ÐÉGï´ :
¥ËH¢ã ÜïU Ý¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ ¥¢ñÚ ÚS¢êHéËH¢ã ÜUè

ç}¢ËH¼ ÐÚ, »ï ¥ËH¢ã ¼ê §S¢ ÜïU ÜU¢}¢ ÜU¢ï §S¢ ÐÚ ¥¢S¢¢Ý ÜUÚ ¥¢ñÚ
§S¢ ÜïU }¢¢ Ï¢¢’Î ÜU¢ï §S¢ ÐÚ S¢ãH ÜUÚ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè }¢éH¢ÜGU¢¼ S¢ï ¼ê §S¢ï ÝïÜU
Ï¢wG¼ ÜUÚ ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè ¥¢ç¶GÚ¼ §S¢ ÜïU çH²ï Îé‹²¢ S¢ï Ï¢ïã¼Ú ÜUÚ J
çÈUÚ ©S¢ ÜïU ÐïÅ ÐÚ H¢ïã¢ ²¢ x¢èHè ç}¢^è ²¢ ÜU¢ï§ü ¥¢ñÚ |¢¢Úè
Ó¢èÁ¢G Ú¶ Îï´, ¼¢çÜU ÐïÅ ÈêUH Ý Á¢¢», }¢x¢Ú ±¢ïã çÁ¢G²¢Î¢ ±ÁGÝè Ý ã¢ï çÜU
Ï¢¢§GS¢ï ¼vHèÈGU ãñ J }¢çÄ²¼ ÜU¢ï Ó¢¢ÚÐ¢§ü ±x¢GñÚ¢ çÜUS¢è ªæÓ¢è Ó¢èÁ¢G ÐÚ Ú¶ï´
çÜU Á¢G}¢èÝ ÜUè S¢èH Ý ÐãéæÓ¢ï J ¥x¢Ú ©S¢ ÜïU çÁ¢G}}¢ï ÜGUÁ¢Gü ±x¢GñÚ¢ ã¢ï ¼¢ï
Á¢ËÎ ¥Á¢G Á¢ËÎ ¥Î¢ ÜUÚ Îï´ J ÐÇG¢ïçS¢²¢ï´ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU Î¢ïS¼ ¥ãGÏ¢¢Ï¢ ÜU¢ï
§çœ¢GH¢¥G Îï´, ¼¢çÜU Ý}¢¢çÁ¢G²¢ï´ ÜUè ÜUS¢Ú¼ ã¢ï ¥¢ñÚ xG¢éSH ± ÜUÈGUÝ ± ÎzGÝ
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 166
}¢ï´ Á¢ËÎè ÜUÚï´, v²êæçÜU ãGÎèS¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ §S¢ ÜUè Ï¢ãé¼ ¼¢ÜUèÎ ¥¢§ü ãñ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, }¢¢ñ¼ ¥¢Ýï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 5 ¼¢ 8-10-12-13, çãGS„¢ : 4, ç…. 1,
„. 808 ¼¢ 810 ± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 346)
„é±¢H : }¢çÄ²¼ ÜïU Ð¢S¢ ç¼H¢±¼ï ÜéUÚG ¥¢Ýï }¢…èÎ ±x¢ñÚG ¢ Á¢¢§Á¢G ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : }¢çÄ²¼ ÜïU Ð¢S¢ ç¼H¢±¼ï ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ ©S¢ ±vG¼ Á¢¢§Á¢G ãñ
Á¢Ï¢ çÜU ©S¢ ÜU¢ ¼}¢¢}¢ Ï¢ÎÝ ÜUÐÇGï S¢ï ÀéÐ¢ ãé±¢ ã¢ï, ¥¢ñÚ ¼SÏ¢èãG ¥¢ñÚ
ÎêS¢Úï ¥Á¢GÜU¢Ú }¢ï´ ¼¢ï ÜU¢ï§ü ãGÚÁ¢ Ýãè´ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, }¢¢ñ¼ ¥¢Ýï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 11, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 809)
„é±¢H : }¢çÄ²¼ ÜU¢ï xG¢éSH ÎïÝï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢çÄ²¼ ÜU¢ï xG¢éSH ÎïÝ¢ ²¢’Ýè ÝãH¢Ý¢ ÈGUÁ¢Gïü çÜUÈGU¢²¢ ãñ çÜU
¥x¢Ú Ï¢¢’Á¢G H¢ïx¢¢ï´ Ýï xG¢éSH Îï çÎ²¢ ¼¢ï S¢Ï¢ S¢ï S¢¢çÜGU¼G ã¢ï x¢²¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢
±éÁ¢êÎï §GË}¢ çÜUS¢è Ýï xG¢éSH Ý çÎ²¢ ¼¢ï S¢Ï¢ ÐÚ x¢éÝ¢ã ãé±¢ J §S¢ ÜU¢
¼GÚèÜGU¢ ²ïã ãñ çÜU çÁ¢S¢ ™¢Ú Ð¢§ü ²¢ ¼wG¼ ²¢ ¼wG¼ï ÐÚ ÝãH¢Ýï ÜU¢ §Ú¢Î¢
ã¢ï ©S¢ ÜU¢ï ¼èÝ ²¢ Ð¢æÓ¢ ²¢ S¢¢¼ Ï¢¢Ú wG¢éàÏ¢êÎ¢Ú {êÝè Îï´, ²¢’Ýè çÁ¢S¢
Ó¢èÁ¢G }¢ï´ ±¢ïã wG¢éàÏ¢ê S¢éHx¢¼è ã¢ï ©S¢ï §¼Ýè Ï¢¢Ú ©S¢ ÜïU çx¢Îü çÈUÚ¢»æ ¥¢ñÚ
çÈUÚ ©S¢ ÐÚ }¢çÄ²¼ ÜU¢ï çHÅ¢ Îï´, ¥¢ñÚ Ý¢ÈGU S¢ï Hï ÜUÚ Í¢éÅÝ¢ï´ S¢}¢ï¼
çãGSS¢» Ï¢ÎÝ çÜUS¢è ÜUÐÇGï S¢ï ÀéÐ¢ Îï´ J }¢éS¼ãGÏ¢ ²ïã ãñ çÜU çÁ¢S¢ Á¢x¢ã
xG¢éSH Îï´ ±ã¢æ ÐÎ¢ü ÜUÚ Hï´ çÜU ÝãH¢Ýï ±¢Hï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU }¢ÎÎx¢¢Ú ÜïU
çS¢±¢ ÜU¢ï§ü Ý Îï¶ï J ¥Ï¢ ÝãH¢Ýï ±¢H¢, Á¢¢ï Ï¢¢ ¼Gã¢Ú¼ ã¢ï ¥ÐÝï ã¢‰¢
ÐÚ ÜUÐÇG¢ HÐïÅ ÜUÚ ÐãHï }¢çÄ²¼ ÜU¢ï §çS¼‹Á¢¢ ÜUÚ¢» çÈUÚ Ý}¢¢Á¢G ÜU¢
S¢¢ ±éÁG¢ê ÜUÚ¢» J }¢x¢Ú }¢çÄ²¼ ÜïU ±éÁG¢ê }¢ï´ ÐãéæÓ¢¢ï´ ¼ÜU ã¢‰¢ {¢ïÝ¢, ÜéUËHè
ÜUÚÝ¢ ¥¢ñÚ Ý¢ÜU }¢ï´ Ð¢Ýè Ç¢HÝ¢ Ýãè´ ãñ, çHã¢Á¢G¢ ÐãHï }¢çÄ²¼ ÜU¢ }¢éæã
¥¢ñÚ çÈUÚ ÜU¢ïãçÝ²¢ï´ S¢}¢ï¼ Î¢ïÝ¢ï´ ã¢‰¢ {¢ï»´ çÈUÚ }¢çÄ²¼ ÜïU S¢Ú ÜU¢ }¢SãG
ÜUÚï´ çÈUÚ Ð¢©æ {¢ï»´ ¥¢ñÚ çÜUS¢è ÜUÐÇGï ²¢ M§ü ÜUè ÈéUÚñÚè ç|¢x¢¢ï ÜUÚ }¢çÄ²¼
ÜïU Î¢æ¼¢ïæ, }¢S¢êÉG¢ï´, ã¢ï´Å¢ï´ ¥¢ñÚ Ý‰¢Ý¢ï´ ÐÚ ÈïUÚ Îï´, çÈUÚ S¢Ú ¥¢ñÚ Î¢ÉGè ÜïU
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 167
Ï¢¢H ã¢ï ¼¢ï x¢éH ¶ïGM (»ÜU ÝèHï Úæx¢ ÜU¢ ÈUêH …¢ï Ï¢¼G¢ñÚï Î±¢ §çS¼’}¢¢H
ã¢ï¼¢ ãñ) ²¢ Ï¢ïS¢Ý ²¢ çÜUS¢è ¥¢ñÚ Ð¢ÜU Ó¢èÁ¢G }¢S¢HÝ §SH¢}¢è ÜU¢Ú¶G¢Ýï
ÜïU Ï¢Ýï ãé±ï S¢¢Ï¢éÝ S¢ï {¢ï»æ, ±ÚÝ¢ ¶G¢Hè Ð¢Ýè |¢è ÜU¢ÈGUè ãñ J çÈUÚ }¢çÄ²¼
ÜU¢ï Ï¢¢§æü ÜUÚ±Å ÐÚ çHÅ¢ ÜUÚ S¢Ú S¢ï Ð¢©æ ¼ÜU Ï¢ïÚè ÜïU Ðœ¢¢ï´ ÜU¢ Á¢¢ïà¢
çÎ²¢ ãé±¢ Ð¢Ýè §S¢ ¼GÚãG Ï¢ã¢»æ çÜU ¼wG¼ï ¼ÜU ÐãéæÓ¢ Á¢¢» çÈUÚ Î¢çãÝè
ÜUÚ±Å ÐÚ çHÅ¢ ÜUÚ §S¢è ¼GÚãG ÜUÚï´ ¥¢ñÚ Ï¢ïÚè ÜïU Ðœ¢ï …¢ïà¢ çÎ²¢ ãé±¢
Ð¢Ýè Ý ã¢ï ¼¢ï ¶G¢çH„ Ð¢Ýè Ýè}¢ x¢}¢ü ÜU¢ÈGUè ãñ çÈUÚ }¢çÄ²¼ ÜU¢ï ÅïÜU
Hx¢¢ ÜUÚ çÏ¢Æ¢»æ ¥¢ñÚ Ý}¢èü ÜïU S¢¢‰¢ ÐïÅ ÐÚ Ýè™ï ÜU¢ï ã¢‰¢ ÈïUÚïæ ¥x¢Ú ÜéUÀ
çÝÜUHï ¼¢ï {¢ï Ç¢Hï´, ±éÁG¢ê ± xG¢éSH ÜU¢ §¥G¢Î¢ Ý ÜUÚï´, çÈUÚ ¥¢ç¶GÚ }¢ï´ S¢Ú
S¢ï Ð¢©æ ¼ÜU ÜU¢ÈGUêÚ ÜU¢ Ð¢Ýè Ï¢ã¢»æ J çÈUÚ §S¢ ÜïU Ï¢ÎÝ ÜU¢ï çÜUS¢è Ð¢ÜU
ÜUÐÇGï S¢ï ¥¢çãS¼¢ Ð¢ñæÀ Hï´ J ²¢Î Úãï çÜU »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ S¢¢Úï Ï¢ÎÝ ÐÚ
Ð¢Ýè Ï¢ã¢Ý¢ ÈGUÁ¢üG ãñ ¥¢ñÚ ¼èÝ Ï¢¢Ú S¢é‹Ý¼ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, }¢çÄ²¼ ÜïU ÝãH¢Ýï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 1-2, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 810
± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 347)
}¢ÎèÝ¢ : }¢Á¢GèÎ }¢¢’Hê}¢¢¼ ÜïU çH²ï ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ }¢éãG}}¢Î §Ë²¢S¢ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè
ÚÁ¢G±è ÜU¢ ¼ãGÚèÚ ÜUÎ¢ü çÚ„¢H¢ “}¢ÎÝè ±ç„Ä²¼
Ý¢}¢¢” }¢éH¢ãG…G¢ ÈGUÚ}¢¢»æ J
„é±¢H : }¢çÄ²¼ ÜU¢ï xG¢éSH ÎïÝï ±¢H¢ à¢wGS¢ ÜñUS¢¢ ã¢ïÝ¢ Ó¢¢çã²ï ?
…±¢Ï¢ : S¢Ï¢ S¢ï Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU xG¢éSH ÎïÝï ±¢H¢ }¢çÄ²¼ ÜU¢ §ç‹¼ã¢§ü
ÜGUÚèÏ¢è çÚà¼ïÎ¢Ú ã¢ï J ±¢ïã Ý ã¢ï ²¢ ÝãH¢Ý¢ Ý Á¢¢Ý¼¢ ã¢ï ¼¢ï ÜU¢ï§ü ¥¢ñÚ
»ïS¢¢ à¢wGS¢ Á¢¢ï }¢éœ¢ÜGUè ¥¢ñÚ ¥}¢¢Ý¼ Î¢Ú ã¢ï, ÐêÚè ¼GÚãG xG¢éSH Îï, ¥¢ñÚ Á¢¢ï
¥ÓÀè Ï¢¢¼ Îï¶ï ¼¢ï ©S¢ï H¢ïx¢¢ï´ ÜïU S¢¢}¢Ýï Ï¢²¢Ý ÜUÚï, ¥¢ñÚ Ï¢éÚè Ï¢¢¼ Îï¶ï
¼¢ï ©S¢ï çÜUS¢è „ï Ý ÜUãï J ã¢æ ! ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü Ï¢Î }¢Á¢GãÏ¢ Ï¢Î ¥GÜGUèÎ¢ }¢Ú¢,
¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè ÜU¢ï§ü Ï¢éÚè Ï¢¢¼ Á¢G¢çãÚ ãé§ü ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ï Ï¢²¢Ý ÜUÚ ÎïÝ¢
Ó¢¢çã²ï, ¼¢çÜU H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï §GÏ¢í¼ ã¢ï J }¢Îü ÜU¢ï }¢Îü ÝãH¢», ¥G¢ñÚ¼ ÜU¢ï
¥G¢ñÚ¼ J ¥x¢Ú }¢çÄ²¼ À¢ïÅï Ï¢ÓÓ¢ï ÜUè ãñ ¼¢ï ©S¢ï ¥G¢ñÚ¼ |¢è ÝãH¢ S¢ÜU¼è
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 168
ãñ, ¥¢ñÚ §S¢è ¼GÚãG À¢ïÅè Ï¢Ó™è ÜU¢ï }¢Îü |¢è xG¢éSH Îï S¢ÜU¼¢ ãñ J À¢ïÅï S¢ï
²ïã }¢éÚ¢Î çÜU ãGgï à¢ã±¼ ÜU¢ï Ý ÐãéæÓ¢ï ã¢ï´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 348)
„é±¢H : }¢çÄ²¼ ÜïU xG¢éSH ÜïU çH²ï §çS¼’}¢¢H ã¢ïÝï ±¢Hï Ï¢Ú¼Ý, ÅÏ¢
²¢ Ï¢¢ËÅè ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ v²¢ ãGév}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢çÄ²¼ ÜïU xG¢éSH ÜïU çH²ï Ý» Ï¢Ú¼Ý ±x¢GñÚ¢ HïÝï ÜUè Á¢GMÚ¼
Ýãèæ Ï¢çËÜU Á¢¢ï ¥G¢}¢ §çS¼’}¢¢H }¢ï´ ãñ´ ©‹ãè´ S¢ï xG¢éSH çÎ²¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ
xG¢éSH ÜïU Ï¢¢’Î §Ý ÜU¢ï Ý¢Ð¢ÜU ²¢ ÝéãGêS¢¼ S¢}¢Û¢Ý¢ ãG}¢¢ÜGU¼ ãñ {¢ï ÜUÚ
¥ÐÝï §çS¼’}¢¢H }¢ï´ H¢»æ ©‹ãï´ ÈïU´ÜU ÎïÝ¢ §S¢Ú¢ÈGU ¥¢ñÚ ãGÚ¢}¢ ãñ J }¢çÄ²¼
ÜïU §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUè çÝÄ²¼ S¢ï çÜUS¢è Á¢GMÚ¼ }¢‹Î ÜU¢ï |¢è Îï „ÜU¼ï ãñæ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, }¢çÄ²¼ ÜïU ÝãH¢Ýï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 32, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 816)
„é±¢H : }¢çÄ²¼ ÜU¢ï ÜUÈGUÝ ÎïÝ¢ ÜñUS¢¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢çÄ²¼ ÜU¢ï ÜUÈGUÝ ÎïÝ¢ ÈGUÁ¢Gïü çÜUÈGU¢²¢ ãñ çÜU »ÜU ÜïU ÎïÝï S¢ï S¢Ï¢
ÐÚ S¢ï x¢éÝ¢ã ©Æ Á¢¢»x¢¢, ±ÚÝ¢ S¢Ï¢ x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ã¢ï´x¢ï J ÜUÈGUÝ ¥ÓÀ¢ ã¢ïÝ¢
Ó¢¢çã²ï, ²¢’Ýè }¢Îü §GüÎñÝ ¥¢ñÚ Á¢é}¢é¥G¢ ÜïU çH²ï Á¢ñS¢ï ÜUÐÇGï ÐãÝ¼¢ ‰¢¢
¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼ Á¢ñS¢ï ÜUÐÇGï ÐãÝ ÜUÚ }¢ñÜïU Á¢¢¼è ‰¢è ©S¢ ÜGUè}¢¼ ÜU¢ ã¢ïÝ¢
Ó¢¢çã²ï J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãGÎèS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ }¢ï´ ãñ çÜU }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ï ¥ÓÀ¢ ÜUÈGUÝ Î¢ï,
v²êæçÜU ±¢ïã Ï¢¢ã}¢ }¢éH¢ÜGU¢¼ ÜUÚ¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¥ÓÀï ÜUÈGUÝ ÐÚ ¼ÈGU¢wG¢éÚ ÜUÚ¼ï
ãñ´, (²¢’Ýè wG¢éà¢ ã¢ï¼ï ãñ´)
¥¢ñÚ Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU ÜUÈGUÝ S¢ÈïGUÎ ã¢ï J ÜéUS¢é}¢ ²¢ Á¢G¢’ÈGUÚ¢Ý
ÜU¢ Úæx¢¢ ãé±¢ ²¢ Úïà¢}¢ ÜU¢ ÜUÈGUÝ }¢Îü ÜU¢ï }¢}Ýê¥G ãñ ¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼ ÜïU çH²ï
Á¢¢§Á¢G ²¢’Ýè Á¢¢ï ÜUÐÇG¢ çÁ¢G‹Îx¢è }¢ï´ ÐãÝ S¢ÜU¼¢ ãñ ©S¢ ÜU¢ ÜUÈGUÝ |¢è
çÎ²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï çÁ¢G‹Îx¢è }¢ï´ Ý¢Á¢¢§Á¢G ©S¢ ÜU¢ ÜUÈGUÝ |¢è
Ý¢Á¢¢§Á¢G J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 349-350)
„é±¢H : }¢Îü ¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼ ÜïU çH²ï ÜUÈGUÝ }¢ï´ çÜU¼Ýï çÜU¼Ýï ÜUÐÇGï
S¢é‹Ý¼ ãñæ ?
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 169
…±¢Ï¢ : }¢Îü ÜïU çH²ï ¼èÝ ÜUÐÇGï S¢é‹Ý¼ ãñ´ : {1} çHÈGU¢ÈGU¢ ²¢’Ýè
Ó¢¢ÎÚ Á¢¢ï }¢çÄ²¼ ÜïU ÜGUÎ S¢ï §S¢ ÜGUÎÚ çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ï çÜU Î¢ïÝ¢ïæ ¼GÚÈGU Ï¢¢æ{
S¢ÜïU´ J {2} §Á¢G¢Ú ²¢’Ýè ¼ãÏ¢‹Î, Ó¢¢ïÅè S¢ï ÜGUÎ}¢ ¼ÜU ²¢’Ýè çHÈGU¢ÈGU¢ S¢ï
ÜGUÎÚï À¢ïÅ¢ ã¢ï J {3} ÜGU}¢èS¢ çÁ¢S¢ï ÜUÈGUÝè ÜUã¼ï ãñ´, x¢ÎüÝ S¢ï Í¢éÅÝ¢ï´ ÜïU
ÝèÓ¢ï ¼ÜU ¥¢ñÚ ²ïã ¥¢x¢ï ¥¢ñÚ ÐèÀï Î¢ïÝ¢ï´ ¼GÚÈGU Ï¢Ú¢Ï¢Ú ã¢ï §S¢ }¢ï´ Ó¢¢ÜU
¥¢ñÚ ¥¢S¼èÝïæ Ý ã¢ïæ J
¥G¢ñÚ¼ ÜïU çH²ï ÜUÈGUÝ }¢ḯ Ð¢æÓ¢ ÜUÐÇGï S¢é‹Ý¼ ãñ́ : ¼èÝ ¼¢ï ²ïãè ãñ´ J §S¢
ÜïU §GH¢±¢ {4} ¥¢ïÉGÝè §S¢ ÜUè ç}¢vGÎ¢Ú ¼èÝ ã¢‰¢ ²¢’Ýè ÇïÉG x¢Á¢G ãñ J
{5} S¢èÝ¢ Ï¢‹Î, S¢èÝï S¢ï Ý¢ÈGU ¼ÜU, ¥¢ñÚ Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU Ú¢Ý ¼ÜU ã¢ï J ã¢æ !
}¢Îü ¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼ ÜUè ÜUÈGUÝè }¢ï´ ÈGUÜGüU ãñ J }¢Îü ÜUè ÜUÈGUÝè ÜU‹{ï S¢ï Ó¢èÚï´ ¥¢ñÚ
¥G¢ñÚ¼ ÜUè S¢èÝï ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï ²¢’Ýè }¢Îü ÜUè ÜUÈGUÝè ÜU¢ x¢ÚèÏ¢¢Ý ÜU‹{ï ÜUè
¼GÚÈGU ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼ ÜUè ÜUÈGUÝè ÜU¢ S¢èÝï ÜUè ¼GÚÈGU J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 349)
„é±¢H : ¥x¢Ú çÜUS¢è ÜU¢ï S¢é‹Ý¼ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ÜUÈGUÝ }¢é²SS¢Ú Ý ã¢ï ¼¢ï
©S¢ ÜïU çH²ï çÜU¼Ý¢ ÜUÈGUÝ ÜU¢ÈGUè ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÜUÈGUÝï çÜUÈGU¢²¼, }¢Îü ÜïU çH²ï Î¢ï ÜUÐÇGï ãñ´ : çHÈGU¢ÈGU¢ ¥¢ñÚ
§Á¢G¢Ú ¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼ ÜïU çH²ï ¼èÝ : çHÈGU¢ÈGU¢, §Á¢G¢Ú, ¥¢ïÉGÝè ²¢ çHÈGU¢ÈGU¢,
ÜGU}¢èS¢, ¥¢ïÉGÝè ¥¢ñÚ ²ïã |¢è Ý ã¢ï S¢ÜïU ¼¢ï ÜUÈGUÝï Á¢GMÚ¼ Î¢ïÝ¢ï´ ÜïU çH²ï
²ïã çÜU Á¢¢ï }¢é²SS¢Ú ¥¢» ¥¢ñÚ ÜU}¢ ¥Á¢G ÜU}¢ §¼Ý¢ ¼¢ï ã¢ï çÜU çÁ¢S¢ S¢ï
S¢¢Ú¢ Ï¢ÎÝ ÉÜU Á¢¢» J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 349)
„é±¢H : ÜUÈGUÝ ÐãÝ¢Ýï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÜUÈGUÝ ÐãÝ¢Ýï ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ ²ïã ãñ çÜU }¢çÄ²¼ ÜU¢ï xG¢éSH ÎïÝï ÜïU
Ï¢¢’Î çÜUS¢è Ð¢ÜU ÜUÐÇGï S¢ï ¥¢çãS¼¢ S¢ï Ð¢ñæÀ Hï´ ¼¢çÜU ÜUÈGUÝ x¢èH¢ Ý
ã¢ï, çÈUÚ ÜUÈGUÝ ÜU¢ï »ÜU ²¢ ¼èÝ ²¢ Ð¢æ™ ²¢ „¢¼ Ï¢¢Ú {êÝè Îï Hï §S¢ „ï
ç…G²¢Î¢ Ýãèæ çÈUÚ ÜUÈGUÝ §„ ¼GÚãG çÏ¢À¢»æ çÜU S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï Ï¢ÇGè Ó¢¢ÎÚ,
çÈUÚ ¼ãÏ¢‹Î ¥¢ñÚ çÈUÚ ÜUÈGUÝè çÈUÚ }¢çÄ²¼ ÜU¢ï §S¢ ÜïU ªÐÚ çHÅ¢»æ,
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 170
¥¢ñÚ S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ÜUÈGUÝè ÐãÝ¢»æ ¥¢ñÚ Î¢ÉGè ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ Ï¢ÎÝ ÐÚ wG¢éàÏ¢ê
}¢Hï´ ¥¢ñÚ }¢±¢Á¢G»G S¢éÁ¢êÎ ²¢’Ýè }¢¢‰¢ï, Ý¢ÜU, ã¢‰¢, Í¢éÅÝï ÜGUÎ}¢ ÐÚ
ÜU¢ÈGUêÚ Hx¢¢»æ, çÈUÚ §Á¢G¢Ú ²¢’Ýè ¼ãÏ¢‹Î HÐïÅï´ ÐãHï Ï¢¢§æü Á¢¢çÝÏ¢ S¢ï
çÈUÚ Î¢çãÝè Á¢¢çÝÏ¢ S¢ï çÈUÚ çHÈGU¢ÈGU¢ HÐïÅï´ ÐãHï Ï¢¢§üæ çÈUÚ Î¢§üæ ¼GÚÈGU S¢ï
¼¢çÜU Î¢çãÝ¢ ªÐÚ Úãï ¥¢ñÚ çÈUÚ S¢Ú ¥¢ñÚ Ð¢©æ ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï Ï¢¢æ{ Îï´,
¼¢çÜU ©ÇGÝï ÜU¢ ¥‹Îïà¢¢ Ý Úãï ¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼ ÜU¢ï ÜUÈGUÝè ÐãÝ¢ ÜUÚ ©S¢ ÜïU
Ï¢¢H¢ïæ ÜïU Î¢ï çãGSS¢ï ÜUÚ ÜïU ÜUÈGUÝè ÜïU ªÐÚ S¢èÝï ÐÚ Ç¢H Îï´ çÈUÚ ¥¢ïÉGÝè
çÝSÈGU Ðéà¼ ÜïU ÝèÓ¢ï S¢ï çÏ¢À¢ ÜUÚ S¢Ú ÐÚ H¢ ÜUÚ }¢éæã ÐÚ ç}¢SHï çÝÜGU¢Ï¢
§S¢ ¼GÚãG Ç¢H Îï´ çÜU S¢èÝï ÐÚ |¢è Úãï ¥¢ñÚ §„ ÜUè H}Ï¢¢§ü çÝSÈGU Ðéà¼ „ï
„èÝï ¼ÜU ãñ ¥¢ñÚ ™¢ñÇG¢§ü »ÜU ÜU¢Ý ÜUè H¢ñ „ï Îê„Úï ÜU¢Ý ÜUè H¢ñ ¼ÜU çÈUÚ
Ï¢ ÎS¼êÚ §Á¢G¢Ú ¥¢ñÚ çHÈGU¢ÈGU¢ HÐïÅï´ çÈUÚ S¢Ï¢ ÜïU ªÐÚ S¢èÝ¢ Ï¢‹Î, S¢èÝï
ÜïU ªÐÚ S¢ï Ú¢Ý ¼ÜU H¢ ÜUÚ Ï¢¢æ{ï´ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ÜUÈGUÝ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 18, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 820)
„é±¢H : Á¢Ý¢Á¢Gï ÜU¢ï ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý Hï Á¢¢Ýï ÜU¢ }¢SÝêÝ ¼GÚèÜGU¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : S¢é‹Ý¼ ²ïã ãñ çÜU Ó¢¢Ú (à¢wGS¢) Á¢Ý¢Á¢G¢ ©Æ¢»æ ¥¢ñÚ ãÚ »ÜU
²ÜïU Ï¢¢’Î Îèx¢Úï Ó¢¢Ú¢ïæ Ð¢²¢ï´ ÜU¢ï ÜU‹{¢ Îï, ¥¢ñÚ ãÚ Ï¢¢Ú ÎS¢ ÎS¢ ÜGUÎ}¢
Ó¢Hï ¥¢ñÚ ÐêÚè S¢é‹Ý¼ ²ïã ãñ çÜU ÐãHï }¢çÄ²¼ ÜïU Î¢»æ ÜU‹{ï ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï
ÜU‹{¢ Îï ¥¢ñÚ ÎS¢ ÜGUÎ}¢ Ó¢Hï, çÈUÚ Î¢çãÝè Ð¢§æ¼è ÐÚ Ï¢¢»æ ÜU‹{ï ÜUè
¼GÚÈGU ¥¢ñÚ çÈUÚ Ï¢¢§æü Ð¢§æ¼è ãÚ }¢Ú¼Ï¢¢ ÎS¢ ÜGUÎ}¢ Ó¢Hï ¼¢ï ²ïã ÜéUH
Ó¢¢HèS¢ ÜGUÎ}¢ ãé±ï J ãGÎèS¢ }¢ï´ ãGéÁG¢êÚ ¥¢ÜGU¢» Î¢ï Á¢ã¢Ý, ÚãG}¢¼ï
¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, S¢Ú±Úï ÜU¢ñÝ¢ï }¢ÜU¢Ý ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï
¥G¢Hèà¢¢Ý ãñ ÜUè Á¢¢ï Ó¢¢HèS¢ ÜGUÎ}¢ Á¢Ý¢Á¢G¢ Hï ÜUÚ Ó¢Hï ©S¢ ÜïU Ó¢¢HèS¢
ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã ç}¢Å¢ çÎ²ï Á¢¢¼ï ãñ´ J

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 171
Ó¢HÝï }¢ḯ Ó¢¢ÚÐ¢§ü ÜU¢ çS¢Úã¢Ý¢ ¥¢x¢ï Ú¶ḯ J Ó¢HÝï ÜUè ÚzG¼¢Ú
}¢¢ï’¼çÎH Ú¶ḯ, §S¢ ¼GÚãG çÜU }¢çÄ²¼ ÜU¢ï Û¢ÅÜU¢ Ý Hx¢ï J ¥¢ñÚ ¥x¢Ú À¢ïÅ¢
à¢èÚ wG±¢Ú Ï¢ÓÓ¢¢ ã¢ï ²¢ §S¢ S¢ï ÜéUÀ Ï¢ÇG¢ ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ï ¥x¢Ú »ÜU à¢wGS¢
ã¢‰¢¢ḯ ÐÚ ©Æ¢ ÜUÚ Ó¢Hï ¼¢ï ãGÚÁ¢ Ýãè´ J ¥¢ñÚ ²ÜïU Ï¢¢’Î Îèx¢Úï H¢ïx¢ ã¢‰¢¢ḯ
ã¢‰¢ Hï¼ï Úãḯ, ±ÚÝ¢ À¢ïÅï ¶Å¢ïHï ²¢ Ó¢¢ÚÐ¢§ü ÐÚ Hï Á¢¢»æ J Á¢Ý¢Á¢Gï ÜïU S¢¢‰¢
Á¢¢Ýï ±¢H¢ḯ ÜïU çH²ï ¥zGÁ¢GH ²ïã ãñ çÜU Á¢Ý¢Á¢Gï ÜïU ÐèÀï Ó¢Hḯ, Î¢»æ Ï¢¢»æ Ý
Ó¢Hḯ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü ¥¢x¢ï Ó¢Hï ¼¢ï §¼Ýè ÎêÚ Úãï çÜU S¢¢‰¢ ±¢H¢ḯ }¢ḯ à¢é}¢¢Ú Ý
ã¢ï, ÝèÁ¢G S¢¢‰¢ Ó¢HÝï ±¢H¢ḯ ÜU¢ï S¢éÜêU¼ ÜUè ãG¢H¼ }¢ïæ ã¢ïÝ¢ Ó¢¢çã²ï, }¢¢ñ¼ ¥¢ñÚ
ÜGUÏ¢í ÜU¢ï Ðïà¢ï ÝÁ¢GÚ Ú¶ḯ, Ý Îé‹²¢ ÜUè Ï¢¢¼ḯ ÜUÚḯ ¥¢ñÚ Ý ãè ãæS¢ïæ Ï¢çËÜU
ç…RéUËH¢ã ÜUÚ¼ï Úãïæ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 350)
„é±¢H : Á¢¢ï à¢wGS¢ Á¢Ý¢Á¢ïG ÜïU S¢¢‰¢ ãñ ÎzGÝ S¢ï ÐãHï ±¢ÐS¢ ¥¢ S¢ÜU¼¢
ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : Á¢¢ï à¢wGS¢ Á¢Ý¢Á¢ïG ÜïU S¢¢‰¢ ã¢ï ©S¢ï çÏ¢x¢GñÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGï ±¢ÐS¢
Ý ã¢ïÝ¢ Ó¢¢çã²ï, çÈUÚ Ý}¢¢Á¢G ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢ñçH²¢» }¢çÄ²¼ S¢ï §Á¢¢Á¢G¼
Hï ÜUÚ ±¢ÐS¢ ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ÎzGÝ ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢ñçH²¢ S¢ï §Á¢¢Á¢G¼
ÜUè |¢è Á¢GMÚ¼ Ýãè´ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, …Ý¢…G¢ Hï ™HÝï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 15, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 825)
„é±¢H : Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ÈGUÁ¢üG ãñ ²¢ ±¢çÁ¢Ï¢, ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ÈGUÁ¢Gïü çÜUÈGU¢²¢ ãñ, çÜU »ÜU Ýï |¢è ÐÉG Hè ¼¢ï S¢Ï¢
Ï¢çÚÄ²éçÁGÁ¢G}}¢¢ ã¢ï x¢» ±ÚÝ¢ çÁ¢S¢ çÁ¢S¢ ÜU¢ï ¶GÏ¢Ú ÐãéæÓ¢è ¥¢ñÚ Ý ÐÉGè,
x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ãé±¢ J §S¢ ÜUè ÈGU<Á¢GÄ²¼ ÜU¢ Á¢¢ï §‹ÜU¢Ú ÜUÚï ±¢ïã ÜU¢çÈGUÚ ãñ
¥¢ñÚ Á¢}¢¢¥G¼ §S¢ ÜïU çH²ï à¢¼Gü Ýãè´ »ÜU à¢wGS¢ |¢è ÐÉG Hï ¼¢ï ÈGUÁ¢üG ¥Î¢
ã¢ï x¢²¢ ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ ²ïã ãñ çÜU }¢çÄ²¼ ÜïU S¢èÝï ÜïU S¢¢}¢Ýï }¢çÄ²¼
S¢ï ÜGUÚèÏ¢ §}¢¢}¢ ¶ÇG¢ ã¢ï ¥¢ñÚ Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU }¢évG¼Îè Ý}¢¢…Gï …Ý¢…G¢
}¢ïæ ¼èÝ S¢ÈGïUæ ÜUÚ Hï´ ¥¢ñÚ ÜéUH „¢¼ ãè à¢wG„ ã¢æï ¼¢ï »ÜU §}¢¢}¢ ã¢ï ¥¢ñÚ
¼èÝ ÐãHè „ÈGU }¢ïæ ¥¢ñÚ Î¢ï Îê„Úè }¢ïæ ¥¢ñÚ »ÜU ¼è„Úè }¢ïæ, ¥Ï¢ §}¢¢}¢
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 172
¥¢ñÚ }¢évG¼Îè §S¢ ¼GÚãG çÝÄ²¼ ÜUÚï´ çÜU çÝÄ²¼ ÜUè }¢ñ´ Ýï Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢
}¢¥G Ó¢¢Ú ¼vÏ¢èÚ¢ï´ ÜïU, ±¢çS¢¼Gï ¥ËH¢ã ÜïU, Îé¥G¢ ±¢çS¢¼ïG §S¢
}¢çÄ²¼ ÜïU, }¢éæã }¢ïÚ¢ ÜU¢’Ï¢¢ à¢ÚèÈGU ÜUè ¼GÚÈGU J
§}¢¢}¢ §}¢¢}¢¼ ÜUè ¥¢ñÚ }¢év¼G Îè §çvG¼Î¢ ÜUè çÝÄ²¼ ÜUÚï, çÈUÚ
ÜU¢Ý¢ḯ ¼ÜU ã¢‰¢ ©Æ¢ ÜUÚ ÜUã¼¢ ãé±¢ ã¢‰¢ ÝèÓ¢ï H¢» ¥¢ñÚ Ý¢ÈGU ÜïU
ÝèÓ¢ï ãGSÏ¢ï ÎS¼êÚ Ï¢¢æ{ Hï ¥¢ñÚ S¢Ý¢ ÐÉGï, §„ }¢ïæ ÜïU Ï¢¢’Î
ÐÉïæG çÈUÚ ÜUãï }¢x¢Ú ã¢‰¢ Ý ©Æ¢» ¥¢ñÚ
ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉGï, Ï¢ïã¼Ú ±¢ïã ÎéMÎ ãñ Á¢¢ï Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ ÐÉG¢ Á¢¢¼¢ ãñ J çÈUÚ
ÜUãï ¥¢ñÚ ã¢‰¢ Ý ©Æ¢», ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ¥¢ñÚ }¢çÄ²¼ ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢
}¢é„H}¢¢Ý }¢Î¢ïZ ¥¢ñÚ ¥G¢ñÚ¼¢ïæ ÜïU çH²ï Îé¥G¢ ÜUÚï, ²ïã ¼èÝ ¼vÏ¢èÚï´ ãé§æü,
Ó¢¢ñ‰¢è ¼vÏ¢èÚ ÜïU Ï¢¢’Î çÏ¢x¢GñÚ ÜU¢ï§ü Îé¥G¢ ÐÉGï ã¢‰¢ ¶¢ïH ÜUÚ S¢H¢}¢ ÈïUÚ
Îï, ¼vÏ¢èÚ ¥¢ñÚ S¢H¢}¢ ÜU¢ï §}¢¢}¢ Á¢ãÚ (ªæÓ¢è ¥¢±¢Á¢G) ÜïU S¢¢‰¢ ÜUãï
¥¢ñÚ }¢évG¼Îè ¥¢çãS¼¢, Ï¢¢ÜGUè ¼}¢¢}¢ Îé¥G¢»æ ¥¢çãS¼¢ ÐÉGè Á¢¢»æx¢è J
çÈUÚ S¢ÈGïU´ ¼¢ïÇG ÜUÚ }¢çÄ²¼ ÜïU çH²ï }¢x¢GçÈGUÚ¼ ÜUè Îé¥G¢ }¢¢æx¢Ýè Ó¢¢çã²ï J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 351 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, …Ý¢…G¢ Hï
™HÝï ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 5, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 835)
„é±¢H : Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ÜïU ¥ÚÜU¢Ý, ±¢çÁ¢Ï¢¢¼, S¢é‹Ý¼ï´ ¥¢ñÚ }¢éçzGS¢Î¢¼
v²¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ }¢ï´ Î¢ï LvÝ ãñ´ : {1} Ó¢¢Ú Ï¢¢Ú ÜUãÝ¢
{2} çÜGU²¢}¢ ÜUÚÝ¢ J ¥¢ñÚ ¼èÝ Ó¢èÁ¢Gï´ S¢é‹Ý¼ï }¢é¥vÜUÎ¢ ãñ´ : {1} ¥ËH¢ã
ÜUè ãG}Î¢ï S¢Ý¢ ÜUÚÝ¢ {2} Œ²¢Úï ¥¢ÜGU¢, }¢èÆï }¢èÆï }¢éS¼GÈGU¢
ÐÚ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉGÝ¢ {3} }¢çÄ²¼ ÜïU çH²ï Îé¥G¢ J
Ï¢¢’Á¢G ©GH}¢¢ §S¢ï ±¢çÁ¢Ï¢ |¢è ÜUã¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ çÁ¢Ý Ó¢èÁ¢G¢ï´ S¢ï ¼}¢¢}¢ Ý}¢¢Á¢Gï´
ÈGU¢çS¢Î ã¢ï¼è ãñ´, Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ |¢è §Ý S¢ï ÈGU¢çS¢Î ã¢ï Á¢¢¼è ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 352)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 173
„é±¢H : Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ÜUè à¢Ú¢§¼G v²¢ ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ }¢ï´ Î¢ï ¼GÚãG ÜUè à¢¼ïGZ ãñ´, »ÜU Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝï ±¢Hï
S¢ï }¢é¼¥GçËHÜGU ¥¢ñÚ ÎêS¢Úè }¢çÄ²¼ S¢ï }¢é¼¥GçËHÜGU J Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝï ±¢Hï
ÜïU çHãG¢Á¢G S¢ï ¼¢ï ±¢ïãè à¢¼Gïüæ ãñ´ Á¢¢ï }¢éyGHÜGU Ý}¢¢Á¢G ÜUè ãñ´ J ¥¢ñÚ }¢çÄ²¼ S¢ï
¼¥GËHéÜGU Ú¶Ýï ±¢Hè Ó¢‹Î à¢¼ïZG ãñ´ Á¢¢ï ²ïã ãñ´ :
{1} }¢çÄ²¼ ÜU¢ }¢é„H}¢¢Ý ã¢ïÝ¢ {2} }¢çÄ²¼ ÜïU Ï¢ÎÝ ¥¢ñÚ ÜUÈGUÝ ÜU¢
Ð¢ÜU ã¢ïÝ¢ {3} Á¢Ý¢Á¢Gï ÜU¢ ±ã¢æ }¢¢ñÁ¢êÎ ã¢ïÝ¢, çHã¢Á¢G¢ x¢G¢§Ï¢¢Ý¢ Ý}¢¢Á¢Gï
Á¢Ý¢Á¢G¢ Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼è ¥¢ñÚ ±¢ïã Á¢¢ï Ý…¢à¢è ÜUè Ý}¢¢Á¢G ãGéÁG¢êÚï ¥ÜUÚ}¢
Ýï ÐÉG¢§ü ±¢ïã ¥¢Ð ÜïU ¶GS¢¢§S¢
}¢ï´ S¢ï ãñ, ÎêS¢Ú¢ï´ ÜU¢ï Á¢¢§Á¢G Ýãè´ {4} Á¢Ý¢Á¢G¢ Á¢G}¢èÝ ÐÚ Ú¶¢ ã¢ïÝ¢ ²¢
ã¢‰¢ ÐÚ ã¢ï }¢x¢Ú ÜGUÚèÏ¢ ã¢ï {5} Á¢Ý¢Á¢G¢, Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝï ±¢Hï ÜïU ¥¢x¢ï
çÜGUÏH¢ M ã¢ïÝ¢ {6} }¢çÄ²¼ ÜU¢ ±¢ïã çãGSS¢» Ï¢ÎÝ çÁ¢S¢ ÜU¢ ÀéÐ¢Ý¢
ÈGUÁ¢üG ãñ ÀéÐ¢ ãé±¢ ã¢ïÝ¢ {7} }¢çÄ²¼ ÜU¢ §}¢¢}¢ ÜïU }¢ãG¢Á¢Gè (S¢¢}¢Ýï) ã¢ïÝ¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 352)
„é±¢H : ±¢ïã ÜU¢ñÝ H¢ïx¢ ãñ´ çÁ¢Ý ÜUè Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : {1} Ï¢¢x¢Gè, Á¢¢ï Ï¢x¢G¢±¼ }¢ï´ }¢¢Ú¢ Á¢¢» {2} »ïS¢¢ Ç¢ÜêU Á¢¢ï çÜU
Ç¢ÜU¢ Ç¢H¼ï ãé±ï }¢¢Ú¢ x¢²¢ {3} Á¢¢ï Ý¢ ãGÜGU Ð¢S¢Î¢Úè „ï HÇïG´ ¥¢ñÚ ±ãè´
}¢Ú Á¢¢»æ {4} çÁ¢S¢ Ýï ÜU§ü à¢wGS¢ x¢H¢ Í¢¢ï´Å ÜUÚ }¢¢Ú Ç¢Hï {5} Á¢¢ï à¢ãÚ
}¢ï´ Ú¢¼ ÜU¢ï ãç‰¢²¢Ú Hï ÜUÚ HêÅ }¢¢Ú ÜUÚï ¥¢ñÚ §S¢è ãG¢H¼ }¢ï´ }¢¢Ú¢ Á¢¢»
{6} çÁ¢S¢ Ýï ¥ÐÝè }¢¢æ ²¢ Ï¢¢Ð ÜU¢ï }¢¢Ú Ç¢H¢ {7} Á¢¢ï çÜUS¢è ÜU¢ }¢¢H
ÀèÝ Úã¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ §S¢è ãG¢H¼ }¢ï´ }¢¢Ú¢ x¢²¢ J §Ý ÜïU §GH¢±¢ ãÚ }¢é„H}¢¢Ý
ÜUè Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ÐÉGè Á¢¢»x¢è, ¥x¢Ó¢ïü ±¢ïã ÜñUS¢¢ ãè x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ¥¢ñÚ
}¢é¼üçÜUÏ¢ï ÜUÏ¢¢§Ú ã¢ï, ²ã¢æ ¼ÜU çÜU çÁ¢S¢ Ýï wG¢éÎ ÜéUà¢è ÜUè ãG¢H¢æçÜU ²ïã
Ï¢ãé¼ Ï¢ÇG¢ x¢éÝ¢ã ãñ }¢x¢Ú ©S¢ ÜUè |¢è Ý}¢¢Á¢G ÐÉGè Á¢¢»x¢è, ²êæãè Ï¢ï
Ý}¢¢Á¢Gè ÜUè |¢è Á¢Ý¢Á¢Gï ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝ¢ ã}¢ ÐÚ ÈGUÁ¢üG ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 352)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 174
„é±¢H : Á¢Ý¢Á¢Gï }¢ï´ ÜU¢ñÝ S¢è Îé¥G¢ ÐÉGè Á¢¢¼è ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢çÄ²¼ Ï¢¢çHx¢G ã¢ï ¼¢ï ²ïã Îé¥G¢ ÐÉGï´ :
¼…ü}¢¢ : §H¢ãè ! Ï¢wGà¢ Îï ã}¢¢Úï ãÚ çÁ¢G‹Î¢ ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ ÈGU¢ñ¼ à¢éÎ¢
ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ ãG¢çÁ¢GÚ ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ x¢G¢§Ï¢ ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ À¢ïÅï ÜU¢ï
¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ Ï¢ÇGï ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ }¢Îü ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úè ãÚ ¥G¢ñÚ¼ ÜU¢ï,
§H¢ãè ¼ê ã}¢ }¢ï´ S¢ï çÁ¢S¢ ÜU¢ï çÁ¢G‹Î¢ Ú¶ï ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ï §SH¢}¢ ÐÚ çÁ¢G‹Î¢
Ú¶ ¥¢ñÚ ã}¢ }¢ï´ S¢ï çÁ¢S¢ ÜU¢ï }¢¢ñ¼ Îï ¼¢ï ©„ ÜU¢ï §ü}¢¢Ý ÐÚ }¢¢ñ¼ Îï J
Ý¢ Ï¢¢çHx¢G HÇGÜïU ÜUè Îé¥G¢ :
¼…ü}¢¢ : §H¢ãè ! §S¢ (HÇGÜï) ÜU¢ï ã}¢¢Úï çH²ï ¥¢x¢ï ÐãéæÓ¢ ÜUÚ
S¢¢}¢¢Ý ÜUÚÝï ±¢H¢ Ï¢Ý¢ Îï ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ï ã}¢¢Úï çH²ï ¥Á¢í (ÜU¢ }¢êçÁ¢Ï¢)
¥¢ñÚ ±vG¼ ÐÚ ÜU¢}¢ ¥¢Ýï ±¢H¢ Ï¢Ý¢ Îï ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ï ã}¢¢Úè çS¢ÈGU¢çÚà¢
ÜUÚÝï ±¢H¢ Ï¢Ý¢ Îï ¥¢ñÚ ±¢ïã çÁ¢S¢ ÜUè çS¢ÈGU¢çÚà¢ }¢‹ÁG¢êÚ ã¢ï Á¢¢» J
Ý¢ Ï¢¢çHx¢G HÇGÜUè ÜUè Îé¥G¢ :
¼…ü}¢¢ : §H¢ãè ! §S¢ (HÇGÜUè) ÜU¢ï ã}¢¢Úï çH²ï ¥¢x¢ï ÐãéæÓ¢ ÜUÚ
S¢¢}¢¢Ý ÜUÚÝï ±¢Hè Ï¢Ý¢ Îï, ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ï ã}¢¢Úï çH²ï ¥Á¢í (ÜUè }¢êçÁ¢Ï¢)
¥¢ñÚ ±vG¼ ÐÚ ÜU¢}¢ ¥¢Ýï ±¢Hè Ï¢Ý¢ Îï ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ï ã}¢¢Úï çH²ï çS¢ÈGU¢çÚà¢
ÜUÚÝï ±¢Hè Ï¢Ý¢ Îï ¥¢ñÚ ±¢ïã çÁ¢S¢ ÜUè çS¢ÈGU¢çÚà¢ }¢‹ÁG¢êÚ ã¢ï Á¢¢» J
Á¢¢ï à¢wGS¢ ¥ÓÀè ¼GÚãG ²ïã Îé¥¢G »æ Ý ÐÉG S¢ÜïU ¼¢ï Á¢¢ï Îé¥¢G Ó¢¢ãï
ÐÉGï }¢x¢Ú ±¢ïã Îé¥¢G »ïS¢è ã¢ï çÁ¢S¢ }¢ḯ ©}¢êÚï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜU¢ çÁ¢GRU ã¢ï J Á¢ñS¢ï :
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 175
¼…ü}¢» ÜU‹Á¢éH §ü}¢¢Ý : »ï ÚÏ¢ ã}¢¢Úï ! ã}¢ï´ Îé‹²¢ }¢ï´ |¢H¢§ü Îï ¥¢ñÚ
ã}¢ï´ ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ï´ |¢H¢§ü Îï ¥¢ñÚ ã}¢ï´ ¥GÁ¢G¢Ï¢ï Î¢ïÁ¢G¶G S¢ï Ï¢Ó¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 353)
„é±¢H : ¥x¢Ú ÜU§ü Á¢Ý¢Á¢Gï ã¢ï´ ¼¢ï S¢Ï¢ ÜUè Ý}¢¢Á¢G »ÜU S¢¢‰¢ ÐÉG S¢ÜU¼ï
ãñ´ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ÜU§ü Á¢Ý¢Á¢Gï Á¢}¥G ã¢ï´ ¼¢ï »ÜU S¢¢‰¢ S¢Ï¢ ÜUè Ý}¢¢Á¢G ÐÉG S¢ÜU¼ï
ãñ´ J ±¢ïã §S¢ ¼GÚãG çÜU »ÜU Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ S¢Ï¢ ÜUè çÝÄ²¼ ÜUÚ Hï ¥¢ñÚ
¥zGÁ¢GH ²ïã ãñ çÜU S¢Ï¢ ÜUè ¥GH¢çãGÎ¢ ¥GH¢çãGÎ¢ ÐÉGï, ¥¢ñÚ §S¢ S¢êÚ¼ }¢ï´
ÐãHï ©S¢ ÜUè ÐÉGï Á¢¢ï §Ý }¢ï´ ¥zGÁ¢GH ã¢ï çÈUÚ ©S¢ ÜUè Á¢¢ï §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î
S¢Ï¢ }¢ï´ ¥zGÁ¢GH ã¢ï J ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ »ÜU S¢¢‰¢ ÐÉGï´ ¼¢ï §çwG¼²¢Ú
ãñ çÜU S¢Ï¢ ÜU¢ï ¥¢x¢ï ÐèÀï Ú¶ï´ ²¢’Ýè S¢Ï¢ ÜU¢ S¢èÝ¢ §}¢¢}¢ ÜïU }¢éÜGU¢çÏ¢H
ã¢ï ²¢ Ï¢Ú¢Ï¢Ú Ï¢Ú¢Ï¢Ú Ú¶ï´ ²¢’Ýè »ÜU ÜUè Ð¢§æ¼è ÎêS¢Úï ÜïU çS¢Úã¢Ýï J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, Ý}¢¢…Gï …Ý¢…G¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 27-28, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 839)
„é±¢H : }¢çÄ²¼ ÜUè ÜGUÏ¢í ÐÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉG S¢ÜU¼ï ãñ´ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : }¢çÄ²¼ ¥x¢Ú çÏ¢x¢GñÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGï ÎzGÝ ÜUÚ Îè x¢§ü ¥¢ñÚ ç}¢^è
|¢è Îï Îè x¢§ü, ¼¢ï ¥Ï¢ ©S¢è S¢êÚ¼ }¢ï´ ÜGUÏ¢í ÐÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGè Á¢¢ S¢ÜU¼è ãñ
Á¢Ï¢ ¼ÜU H¢à¢ ÜïU ÈUÅÝï ÜU¢ x¢é}¢¢Ý Ý ã¢ï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ç}¢^è Ý Îè x¢§ü ã¢ï
¼¢ï }¢çÄ²¼ ÜU¢ï ÜGUÏ¢í S¢ï çÝÜU¢H Hï´ ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉG ÜUÚ ÎzGÝ ÜUÚï´ ¥¢ñÚ
ÜGUÏ¢í ÐÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉGÝï }¢ï´ çÎÝ¢ï´ ÜUè ÜU¢ï§ü ¼¢’Î¢Î }¢éÜGUÚüÚ Ýãè´ Ï¢çËÜU ²ïã
}¢¢ñçS¢}¢ ¥¢ñÚ Á¢G}¢èÝ ¥¢ñÚ }¢çÄ²¼ ÜïU çÁ¢S}¢ ¥¢ñÚ }¢ÚÁ¢G ÜïU ãG¢H¢¼ ÐÚ
}¢¢ñÜGUêÈGU ãñ }¢S¢HÝ x¢<}¢²¢ï´ }¢ï´ çÁ¢S}¢ Á¢ËÎ ÈUÅïx¢¢ ¥¢ñÚ S¢<Î²¢ï´ }¢ï´ ÎïÚ
S¢ï, §S¢è ¼GÚãG ÈGUÏ¢¢ü çÁ¢S}¢ Á¢ËÎ ¥¢ñÚ H¢x¢GÚ ÎïÚ }¢ï´, ¼Ú Á¢G}¢èÝ }¢ï´
Á¢ËÎ ¥¢ñÚ wG¢éàÜU }¢ï´ ÎïÚ S¢ï J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, Ý}¢¢…Gï …Ý¢…G¢ ÜU¢ñÝ ÐÉG¢», }¢S¥H¢. 31, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 840)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 176
„é±¢H : }¢çSÁ¢Î }¢ï´ Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ÐÉGÝ¢ ÜñUS¢¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢çSÁ¢Î }¢ï´ Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ ÐÉGÝ¢ }¢éyGHÜGUÝ }¢ÜUMãï ¼ãGÚè}¢è ãñ
wG±¢ã }¢çÄ²¼ }¢çSÁ¢Î ÜïU ¥‹ÎÚ ã¢ï ²¢ Ï¢¢ãÚ S¢Ï¢ Ý}¢¢Á¢Gè ¥‹ÎÚ ã¢ï´ ²¢
Ï¢¢’Á¢G J v²êæçÜU ãGÎèS¢ï Ð¢ÜU }¢ï´ Ý}¢¢Á¢Gï Á¢Ý¢Á¢G¢ }¢çSÁ¢Î }¢ï´ ÐÉGÝï ÜUè
}¢é}¢¢Ý¥G¼ ¥¢§ü ãñ J
± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, Ý}¢¢…Gï …Ý¢…G¢ ÜU¢ñÝ ÐÉG¢», }¢S¥H¢. 33, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 840)
„é±¢H : }¢çÄ²¼ ÜU¢ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ çÜUS¢ ¼GÚãG Ú¶¢ Á¢¢» ?
…±¢Ï¢ : }¢çÄ²¼ ÜU¢ï çÜGUÏH¢ ÜUè Á¢¢çÝÏ¢ S¢ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ ©¼¢Úïæ J ¥¢ñÚ ÎãÝè
¼GÚÈGU ÜUè ÜUÚ±Å ÐÚ çHÅ¢»æ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ }¢éæã çÜGUÏH¢ ÜU¢ï ÜUÚï´ J ¥G¢ñÚ¼ ÜU¢
Á¢Ý¢Á¢G¢ ©¼¢ÚÝï ±¢Hï ©S¢ ÜïU }¢ãG¢çÚ}¢ ã¢ï´, ²ïã Ý ã¢ï´ ¼¢ï ÎêS¢Úï çÚà¼ï ±¢Hï
²ïã |¢è Ý ã¢ï´ ¼¢ï ÐÚãïÁ¢Gx¢¢Ú ¥Á¢ÝÏ¢è ©¼¢Úï J ¥x¢Ú ¥G¢ñÚ¼ ÜU¢ Á¢Ý¢Á¢G¢ ã¢ï
¼¢ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ ©¼¢ÚÝï S¢ï ¼wG¼¢ Hx¢¢Ýï ¼ÜU ÜGUÏ¢í ÜU¢ï ÜUÐÇGï ±x¢GñÚ¢ S¢ï ÀéÐ¢»
Ú¶ḯ, }¢çÄ²¼ ÜU¢ï ÜGUÏ¢í }¢ḯ Ú¶¼ï ±vG¼ ²ïã Îé¥¢G ÐÉGḯ :
¼…ü}¢¢ : ¥ËH¢ã ÜïU Ý¢}¢ ÜïU S¢¢‰¢ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã ÜUè }¢ÎÎ
ÜïU S¢¢‰¢ ¥¢ñÚ ÚS¢êHéËH¢ã ÜUè ç}¢ËH¼ ÐÚ J
çÈUÚ ÜGUÏ¢í }¢ï´ Ú¶Ýï ÜïU Ï¢¢’Î ÜUÈGUÝ ÜUè Ï¢ç‹Îà¢ ¶¢ïH Îï´ ¥¢ñÚ
HãGÎ ÜU¢ï ÜUÓÓ¢è §æüÅ¢ï´ S¢ï Ï¢‹Î ÜUÚï´ J ¥x¢Ú Á¢G}¢èÝ Ý}¢ü ã¢ï ¼¢ï ¼wG¼ï Hx¢¢Ý¢
|¢è Á¢¢§Á¢G ãñ J ¼wG¼¢ï´ ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý Û¢Úè Úã x¢§ü ã¢ï ¼¢ï ©S¢ï ç}¢^è ÜïU ÉïHï
±x¢GñÚ¢ S¢ï Ï¢‹Î ÜUÚ Îï´ ¥¢ñÚ S¢‹ÎêÜGU ã¢ï ¼¢ï §S¢ ÜU¢ |¢è ²ïãè ãGév}¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 355)
„é±¢H : ÜGUÏ¢í ÜU¢ï ç}¢^è ÎïÝï ÜU¢ v²¢ ¼GÚèÜGU¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : }¢éS¼ãGÏ¢ ²ïã ãñ çÜU çS¢Úã¢Ýï ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï Î¢ïÝ¢ï´ ã¢‰¢¢ï´ S¢ï ¼èÝ
Ï¢¢Ú ç}¢^è Ç¢Hï´ ÐãHè Ï¢¢Ú ²ïã ÜUãï´ :
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 177
(§„è „ï ã}¢ Ýï ¼é}¢ ÜU¢ï ÐñÎ¢ çÜU²¢) Îê S ¢Úè Ï¢¢Ú ÜUãï ´ :
(¥¢ñÚ §S¢è }¢ï´ ¼é}¢ ÜU¢ï H¢ïÅ¢»æx¢ï) ¥¢ñÚ ¼èS¢Úè Ï¢¢Ú ÜUãï´ :
(¥¢ñÚ §S¢è S¢ï ¼é}¢ ÜU¢ï Î¢ïÏ¢¢Ú¢ çÝÜU¢Hï´x¢ï) J
Ï¢¢ÜGUè ç}¢^è ã¢‰¢ ²¢ Ï¢ïË¢Ó¢ï ±x¢GñÚ¢ S¢ï ÜGUÏ¢í ÐÚ Ç¢Hï´ J çÁ¢¼Ýè
ç}¢^è ÜGUÏ¢í S¢ï çÝÜUHè §S¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Ç¢HÝ¢ }¢ÜUMã ãñ J ã¢‰¢ }¢ï´ Á¢¢ï
ç}¢^è Hx¢è ãñ ©S¢ï Û¢¢ÇG Îï ²¢ {¢ï Ç¢Hï´ J ¥¢ñÚ ÜGUÏ¢í Ó¢¢ñ¶êæÅè (Ó¢¢ñÜêUÚ) Ý
Ï¢Ý¢»æ Ï¢çËÜU §S¢ }¢ḯ ÉH¢Ý Ú¶ḯ Á¢ñS¢ï ªæÅ ÜU¢ ÜU¢ïã¢Ý HïçÜUÝ ªæÓ¢¢§ü }¢ḯ
»ÜU Ï¢¢çHà¼ ²¢ ÜéUÀ çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ï ¥¢ñÚ §S¢ ÐÚ Ð¢Ýè çÀÇGÜUÝï }¢ḯ |¢è ÜéUÀ
ãGÚÁ¢ Ýãè´ Ï¢çËÜU Ï¢ïã¼Ú ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 355)
„é±¢H : ÜGUÏ¢í ÐÚ çÜU¼Ýè ÎïÚ ¼ÜU ÆãÚÝ¢ Ó¢¢çã²ï ?
…±¢Ï¢ : ÎzGÝ ÜïU Ï¢¢’Î ÜGUÏ¢í ÜïU Ð¢S¢ §¼Ýè ÎïÚ ¼ÜU ÆãÚÝ¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ãñ
çÁ¢¼Ýè ÎïÚ }¢ï´ ªæÅ ÜU¢ï Á¢GÏãG ÜUÚ ÜïU x¢¢ïà¼ ¼vGS¢è}¢ ÜUÚ çÎ²¢ Á¢¢» çÜU ©Ý
ÜïU ÚãÝï S¢ï }¢çÄ²¼ ÜU¢ çÎH Hx¢¢ Úãïx¢¢ ¥¢ñÚ ÝÜUèÚñÝ ÜU¢ Á¢±¢Ï¢ ÎïÝï }¢ï´
±ãGà¢¼ Ý ã¢ïx¢è J §¼Ýè ÎïÚ ¼ÜU ç¼H¢±¼ï ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ ¥¢ñÚ }¢çÄ²¼ ÜïU
çH²ï §çS¼x¢GÈGU¢Ú ÜUÚï´ J ¥¢ñÚ ²ïã Îé¥G¢ ÜUÚï´ çÜU }¢é‹ÜUÚ ÝÜUèÚ ÜïU S¢é±¢H¢¼
ÜïU Á¢±¢Ï¢ ÎïÝï }¢ï´ S¢¢çÏ¢¼ ÜGUÎ}¢ Úãï ¥¢ñÚ }¢éS¼ãGÏ¢ ²ïã ãñ çÜU ÎzGÝ ÜïU
Ï¢¢’Î ÜGUÏ¢í ÐÚ S¢êÚ» Ï¢ÜGUÚã ÜU¢ ¥Ã±H ± ¥¢ç¶GÚ ÐÉGï´, çS¢Úã¢Ýï
S¢ï ¼ÜU ¥¢ñÚ Ð¢§æ¼è ÜUè ¼ÚÈGU S¢ï ¥¢ç¶GÚ ¼ÜU J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 356)
„é±¢H : ÜGUÏ¢í ÐÚ ÜéUGÚ¥¢Ý ÐÉGÝï ÜïU çH²ï ãG¢çÈGUÁ¢G ÜU¢ï }¢éÜGUÚüÚ ÜUÚÝ¢
ÜñUS¢¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ÜGUÏ¢í ÐÚ ÜéUGÚ¥¢Ý ÐÉGÝï ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ }¢çÄ²¼ ÜU¢ï
Ï¢wGà¢Ýï ÜïU çH²ï ãG¢çÈGUÁ¢G }¢éÜGUÚüÚ ÜUÚÝ¢ Á¢¢§Á¢G ãñ Á¢Ï¢ çÜU ÐÉGÝï ±¢Hï
çÏ¢H¢ ©Á¢Ú¼ ÐÉGï´ v²êæçÜU ©Á¢Ú¼ ÐÚ ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ ÐÉGÝ¢ ¥¢ñÚ ÐÉG±¢Ý¢
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 178
Á¢¢§Á¢G Ýãè´ J ã¢æ ! ¥x¢Ú çÏ¢H¢ ©Á¢Ú¼ ÐÉGÝï ±¢H¢ ç}¢H¼¢ ãè Ý ã¢ï ¥¢ñÚ
©Á¢Ú¼ ÐÚ ÐÉG±¢Ý¢ ã¢ï ¼¢ï ©S¢ï ÐãHï ¥ÐÝï ÜU¢}¢ ÜU¢Á¢ ÜïU çH²ï Ý¢ñÜUÚ
Ú¶ï çÈUÚ ²ïã ÜU¢}¢ Hï (²¢’Ýè §¼Ýï ±vG¼ ÜïU çH²ï ©…Ú¼ ÐÚ ÆãÚ¢» ¥¢ñÚ
¥Ï¢ §„ ±vG¼ }¢ïæ ÜéUGÚ¥¢Ý ±x¢GñÚ¢ ÐÉG±¢»)
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 356 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ÜGUÏ¢í ± ÎzGÝ
ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 33, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 848)
„é±¢H : à¢Á¢Úã ²¢ ¥GãÎ Ý¢}¢¢ ÜGUÏ¢í }¢ï´ Ú¶Ý¢ Á¢¢§Á¢G ãñ Ýãèæ ?
…±¢Ï¢ : à¢Á¢Úã ²¢ ¥GãÎ Ý¢}¢¢ ÜGUÏ¢í }¢ï´ Ú¶Ý¢ Á¢¢§Á¢G ãñ ¥¢ñÚ Ï¢ïã¼Ú
²ïã ãñ çÜU }¢çÄ²¼ ÜïU }¢éæã ÜïU S¢¢}¢Ýï çÜGUÏH¢ ÜUè Á¢¢çÝÏ¢ ¼G¢ÜGU ¶¢ïÎ ÜUÚ
©S¢ }¢ï´ Ú¶ï´ Ï¢çËÜU ÎéÚïü }¢éwG¼¢Ú }¢ïæ ÜUÈGUÝ ÐÚ ¥GãÎ Ý¢}¢¢ çH¶Ýï ÜU¢ï
…¢§…G ÜUã¢ ãñ ¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU §„ „ï }¢x¢GçÈGUÚ¼ ÜUè ©}}¢èÎ ãñ
¥¢ñÚ }¢çÄ²¼ ÜïU „èÝï ¥¢ñÚ Ðïà¢¢Ýè ÐÚ çH¶Ý¢ …¢§…G
ãñ J »ÜU à¢wG„ Ýï §„ ÜUè ±ç„Ä²¼ ÜUè ƒè, §ç‹¼ÜGU¢H ÜïU Ï¢¢’Î „èÝï
¥¢ñÚ Ðïà¢¢Ýè ÐÚ à¢ÚèÈGU çH¶ Îè x¢§ü çÈUÚ çÜU„è Ýï ©‹ãïæ
wG±¢Ï¢ }¢ïæ Îï¶¢, ãG¢H ÐêÀ¢ J ÜUã¢ : …Ï¢ }¢ñæ ÜGUÏ¢í }¢ïæ Ú¶¢ x¢²¢,
¥G…G¢Ï¢ ÜïU çÈGUçÚà¼ï ¥¢», çÈGUçÚà¼¢ïæ Ýï …Ï¢ Ðïà¢¢Ýè ÐÚ à¢ÚèÈGU
Îï¶è J ÜUã¢ : ¼ê ¥G…G¢Ï¢ „ï Ï¢™ x¢²¢ J ²êæ |¢è ã¢ï „ÜU¼¢ ãñ çÜU
Ðïà¢¢Ýè ÐÚ à¢ÚèÈGU çH¶ïæ ¥¢ñÚ „èÝï ÐÚ ÜUçH}¢» ¼GçÄ²Ï¢¢
}¢x¢Ú ÝãH¢Ýï ÜïU Ï¢¢’Î ÜUÈGUÝ
ÐãÝ¢Ýï „ï Ðïà¢¼Ú ÜUçH}¢ï ÜUè ©æx¢Hè „ï çH¶ïæ Ú¢ïà¢Ý¢§ü „ï Ý çH¶ïæ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ÜGUÏ¢í ± ÎzGÝ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 34, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 848)
„é±¢H : Á¢Ý¢Á¢ïG ²¢ ÜGUÏ¢í ÐÚ ÈêUH Ç¢HÝï ÜU¢ v²¢ ãGév}¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Á¢Ý¢Á¢ïG ÐÚ ÈêUH¢ḯ ÜUè Ó¢¢ÎÚ Ç¢HÝï }¢ḯ ãGÚÁ¢ Ýãè´, ²êæãè ÜGUÏ¢í ÐÚ
ÈêUH Ç¢HÝ¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ çÜU Á¢Ï¢ ¼ÜU ¼Ú Úãḯx¢ï, ¼SÏ¢èãG ÜUÚḯx¢ï ¥¢ñÚ }¢çÄ²¼ ÜU¢
çÎH Ï¢ãHïx¢¢ J §S¢è çH²ï ÜGUÏ¢í ÐÚ S¢ï ¼Ú Í¢¢S¢ Ýãè´ Ý¢ïÓ¢Ý¢ Ó¢¢çã²ï çÜU
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 179
©S¢ ÜUè ¼SÏ¢èãG S¢ï ÚãG}¢¼ ©¼Ú¼è ãñ, ¥¢ñÚ }¢çÄ²¼ ÜU¢ï ©‹S¢ ã¢ï¼¢ ãñ, Á¢Ï¢
çÜU Ý¢ïÓ¢Ýï }¢ï´ }¢çÄ²¼ ÜU¢ ãGÜGU Á¢G¢»¥G ÜUÚÝ¢ ãñ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 357 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ÎzGÝ ÜïU Ï¢¢’Î
¼ËÜGUèÝ, }¢S¥H¢. 43, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 851)
„é±¢H : ÜGUÏ¢í ÐÚ ¥Á¢G¢Ý ÎïÝï S¢ï }¢çÄ²¼ ÜU¢ï v²¢ ÈGU¢§Î¢ ÐãéæÓ¢¼¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : ¥ãG¢ÎèS¢ï ÜUÚè}¢¢ }¢ï´ ¥¢²¢ ãñ çÜU Á¢Ï¢ Ï¢‹Î¢ ÜGUÏ¢í }¢ï´ Ú¶¢ Á¢¢¼¢
ãñ ¥¢ñÚ }¢éÎïü S¢ï S¢é±¢H ã¢ï¼¢ ãñ çÜU ¼ïÚ¢ ÚÏ¢ ÜU¢ñÝ ãñ ? ¼¢ï à¢ñ¼G¢Ý ©S¢ ÐÚ
Á¢G¢çãÚ ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè ¼GÚÈGU §à¢¢Ú¢ ÜUÚ¼¢ ãñ çÜU }¢ñæ ¼ïÚ¢ ÚÏ¢ ãêæ J §S¢
çH²ï ãGév}¢ ¥¢²¢ çÜU }¢çÄ²¼ ÜïU çH²ï Á¢±¢Ï¢ }¢ï´ S¢¢çÏ¢¼ ÜGUÎ}¢ ÚãÝï ÜïU
çH²ï Îé¥G¢ ÜUÚïæ J wG¢éÎ ãGéÁG¢êÚï ¥vGÎS¢ }¢çÄ²¼ ÜU¢ï
ÎzGÝ ÜUÚ¼ï ±vG¼ Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï : “§H¢ãè ! §S¢ï à¢ñ¼G¢Ý S¢ï Ï¢Ó¢¢ J”
¥¢ñÚ S¢ãGèãG ãGÎèS¢¢ï´ S¢ï S¢¢çÏ¢¼ ãñ çÜU Á¢Ï¢ }¢é¥çÁGÁ¢GÝ ¥Á¢G¢Ý ÜUã¼¢ ãñ ¼¢ï
à¢ñ¼G¢Ý ÐèÆ ÈïUÚ ÜUÚ |¢¢x¢ Á¢¢¼¢ ãñ J çHã¢…G¢ ÜGUÏ¢í ÐÚ ¥Á¢G¢Ý ÎïÝï ÜU¢
ÐãH¢ ÈGU¢§Î¢ ¼¢ï Á¢G¢çãÚ ãñ çÜU }¢çÄ²¼ ÜU¢ï à¢ñ¼G¢Ýï ÚÁ¢è}¢ ÜïU
à¢Ú S¢ï ÐÝ¢ã ç}¢H Á¢¢¼è ãñ J ¥¢ñÚ çÈUÚ §S¢è ¥Á¢G¢Ý ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï
}¢çÄ²¼ ÜU¢ï S¢é±¢H¢¼ï ÝÜUèÚñÝ ÜïU Á¢±¢Ï¢¢¼ |¢è ²¢Î ¥¢ Á¢¢¼ï ãñ´, ²ïã
ÎêS¢Ú¢ ÈGU¢§Î¢ ãé±¢, çÈUÚ ¥Á¢G¢Ý çÁ¢GRïU §H¢ãè ãñ ¥¢ñÚ Á¢ã¢æ çÁ¢GRïU
§H¢ãè ã¢ï¼¢ ãñ ±ã¢æ ÚãG}¢¼ Ý¢çÁ¢GH ã¢ï¼è ãñ, ¥¢S}¢¢Ý ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï
¶¢ïH çÎ²ï Á¢¢¼ï ãñ´, ¥GÁ¢G¢Ï¢ï §H¢ãè ©Æ¢ çH²¢ Á¢¢¼¢ ãñ, ¥¢ñÚ ²ïã
¼¢ï Á¢G¢çãÚ ãñ çÜU çÁ¢GRïU §H¢ãè ±ãGà¢¼ ÜU¢ï ÎêÚ ÜUÚ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ çÎH
ÜU¢ï §y¢G}¢èÝ¢Ý Ï¢wGà¢¼¢ ãñ, ¼¢ï ÜGUÏ¢í ÐÚ ¥Á¢G¢Ý S¢ï }¢çÄ²¼ S¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ ©Æ
Á¢¢Ýï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè ±ãGà¢¼ ÎêÚ ã¢ï Á¢¢Ýï ÜUè ÜGU±è ©}}¢èÎ ãñ, §S¢ çH²ï
¥Á¢G¢Ý çÁ¢G‹Î¢ï´ ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï }¢çÄ²¼ ÜïU çH²ï »ÜU ¥GÁ¢èÏ¢ ÝzG¥G Ï¢wGà¢
¼¢ïãGÈGU¢ ãñ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 357)
„é±¢H : ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý }¢ï´ ÜU¢ñÝ ÜU¢ñÝ S¢è Ó¢èÁ¢Gïæ }¢}Ýê¥G ± Ý¢ Á¢¢§Á¢G ãñ´ ?
…±¢Ï¢ : ÜGUÏ¢í ÐÚ S¢¢ïÝ¢, Ó¢HÝ¢, Ð¢¶G¢Ý¢ Ðïà¢¢Ï¢ ÜUÚÝ¢ ãGÚ¢}¢ ãñ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 180
ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý }¢ï´ Á¢¢ï Ý²¢ Ú¢S¼¢ çÝÜU¢H¢ x¢²¢ ãñ §S¢ S¢ï x¢éÁ¢GÚÝ¢ Ý¢Á¢¢§Á¢G ãñ
¥¢ñÚ ¥ÐÝï çÜUS¢è çÚà¼ïÎ¢Ú ÜUè ÜGUÏ¢í ¼ÜU ÐãéæÓ¢Ýï ÜïU çH²ï ÎêS¢Ú¢ï´ ÜUè ÜGUÏ¢í¢ḯ
ÐÚ S¢ï x¢éÁ¢GÚÝ¢ }¢‹¥G ãñ J Ï¢ïã¼Ú ²ïã ãñ çÜU ÎêÚ ãè S¢ï ÈGU¢ç¼ãG¢ ÐÉG Îï J
ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý }¢ï´ Á¢êç¼²¢æ ÐãÝ ÜUÚ |¢è Ý Á¢¢» J §S¢è ¼GÚãG ±¢ïã ¼}¢¢}¢ Ï¢¢¼ï´
}¢}Ýê¥G ãñ´ Á¢¢ï Ï¢¢§GS¢ï x¢GzGH¼ ã¢ï´ Á¢ñS¢ï ¶¢Ý¢ ÐèÝ¢, ãæS¢Ý¢, Îé‹²¢ ÜU¢ ÜU¢ï§ü
ÜUH¢}¢ ÜUÚÝ¢ ±x¢GñÚ¢ J (ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 358 ±
Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ÜGUÏ¢í ± ÎzGÝ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, }¢S¥H¢. 31-32, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 847)
„é±¢H : ¼¢’çÁ¢GÄ²¼ çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ́, §S¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ ¥¢ñÚ ãGév}¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : çÜUS¢è }¢é„H}¢¢Ý ÜUè }¢¢ñ¼ ÐÚ ¥ÐÝï ©S¢ }¢é„H}¢¢Ý |¢¢§ü ÜU¢ï
Á¢¢ï }¢çÄ²¼ ÜïU ÜGUÚèÏ¢è çÚà¼ïÎ¢Ú¢ḯ }¢ḯ S¢ï ãñ, S¢Ï¢í ÜUè ¼ËÜGUèÝ ÜUÚÝ¢ ¼¢’çÁ¢GÄ²¼
ÜUãH¢¼¢ ãñ J ¼¢’çÁ¢GÄ²¼ }¢SÝêÝ ¥¢ñÚ ÜU¢Úï S¢±¢Ï¢ ãñ J §S¢ ÜU¢ ±vG¼ }¢¢ñ¼
S¢ï ¼èÝ çÎÝ ¼ÜU ãñ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü ©GÁ¢Gí ã¢ï ¼¢ï Ï¢¢’Î }¢ï´ |¢è ãGÚÁ¢ Ýãè´ J
¼¢’çÁ¢GÄ²¼ }¢ḯ ²ïã ÜUãÝ¢ Ó¢¢çã²ï çÜU ¥ËH¢ã }¢çÄ²¼ ÜUè }¢x¢GçÈGUÚ¼
ÈGUÚ}¢¢» ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ï ¥ÐÝè ÚãG}¢¼ }¢ï´ É¢æÜïU ¥¢ñÚ ¼é}¢ ÜU¢ï S¢Ï¢í ¥G¼G¢
ÈGUÚ}¢¢», ¥¢ñÚ §S¢ }¢éS¢èÏ¢¼ ÐÚ S¢±¢Ï¢ ¥G¼G¢ ÈUÚ}¢¢» J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 358)
„é±¢H : Ý¢ñãG¢ ÜUÚÝ¢ Á¢¢§Á¢G ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : Ý¢ñãG¢ ²¢’Ýè }¢çÄ²¼ ÜïU ¥¢ñS¢¢ÈGU }¢éÏ¢¢Hx¢Gï ÜïU S¢¢‰¢ Ï¢²¢Ý ÜUÚ
ÜïU ªæÓ¢è ¥¢±¢Á¢G S¢ï Ú¢ïÝ¢, §S¢ï “Ï¢ñÝ” ÜUã¼ï ãñ´, ¥¢ñÚ ²ïã ãGÚ¢}¢ ãñ J ²êæãè
x¢ÚèÏ¢¢Ý ÈU¢ÇGÝ¢, }¢éæã Ý¢ïÓ¢Ý¢, Ï¢¢H ¶¢ïHÝ¢, S¢Ú ÐÚ ¶G¢ÜU Ç¢HÝ¢,
S¢èÝ¢ ÜêUÅÝ¢, Ú¢Ý ÐÚ ã¢‰¢ }¢¢ÚÝ¢ ±x¢GñÚ¢, ²ïã S¢Ï¢ Á¢¢çãçHÄ²¼ ÜïU ÜU¢}¢
ãñ´ ¥¢ñÚ ãGÚ¢}¢ ãñ´ J §S¢è ¼GÚãG S¢¢ïx¢ }¢Ý¢Ýï ÜïU çH²ï çS¢²¢ã ÜUÐÇGï ÐãÝÝ¢
}¢Î¢ïZ ÜU¢ï Ý¢Á¢¢§Á¢G ãñ, ²êæãè çS¢²¢ã çÏ¢ËHï (badge Ï¢ñÁ¢ ±x¢GñÚ¢) Hx¢¢Ý¢
|¢è }¢‹¥G ãñ, çÜU §S¢ }¢ï´ ÝS¢¢Ú¢ (§GüS¢¢§²¢ï´) ÜUè }¢éà¢¢Ï¢ã¼ |¢è ãñ J ã¢æ !
çS¢ÈGüU Ú¢ïÝï }¢ï´ ¥x¢Ú ¥¢±¢Á¢G Ï¢éH‹Î Ý ã¢ï ¼¢ï §S¢ ÜUè }¢é}¢¢Ý¥G¼ Ýãè´ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 358 ± Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, S¢¢ïx¢ ¥¢ñÚ
Ý¢ñãG¢ ÜUÚÝ¢, }¢S¥H¢. 17-18-20, çãGS„¢ : 4, ç…. 1, „. 854)

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 181
çÁ¢G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ ¥¢ñÚ §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý
„é±¢H : çÁ¢G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ ÜU¢ ãGév}¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : çÁ¢G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ Á¢¢§Á¢G ± }¢éS¼ãGÏ¢ Ï¢çËÜU }¢SÝêÝ ãñ wG¢éÎ
¥¢ÜGU¢» Î¢ï Á¢ã¢Ý, ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, }¢vÜUè }¢ÎÝè S¢éË¼G¢Ý
à¢éãÎ¢» ©ãGéÎ ÜUè çÁ¢G²¢Ú¼ ÜU¢ï ¼à¢ÚèÈGU Hï Á¢¢¼ï
¥¢ñÚ ©Ý ÜïU çH²ï Îé¥G¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï J
¥¢ñÚ ²ïã |¢è §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU ¼é}¢ H¢ïx¢ ÜGUÏ¢í¢ï´ ÜUè çÁ¢G²¢Ú¼
ÜUÚ¢ï, ±¢ïã Îé‹²¢ }¢ï´ Ï¢ï Úx¢GÏ¢¼è ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ ãñ´ ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè ²¢Î
çÎH¢¼è ãñæ J
± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ç…G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ ¥¢ñÚ §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 359)
„é±¢H : çÁ¢G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ ÜU¢ }¢éS¼ãGÏ¢ ¼GÚèÜGU¢ v²¢ ãñ ?
…±¢Ï¢ : Á¢Ï¢ |¢è çÁ¢G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ ÜU¢ §Ú¢Î¢ ã¢ï ¼¢ï }¢éS¼ãGÏ¢ ²ïã ãñ çÜU
ÐãHï ¥ÐÝï }¢ÜU¢Ý }¢ï´ Î¢ï Úv¥G¼ Ý}¢¢Á¢G ÝzGH ÐÉGï, ãÚ Úv¥G¼ }¢ï´ ÈGU¢ç¼ãG¢
ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢²¼éH ÜéUS¢èü »ÜU Ï¢¢Ú ¥¢ñÚ ¼èÝ Ï¢¢Ú ÐÉGï ¥¢ñÚ
§S¢ Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ S¢±¢Ï¢ }¢çÄ²¼ ÜU¢ï ÐãéæÓ¢¢», ¥ËH¢ã }¢çÄ²¼ ÜUè
ÜGUÏ¢í }¢ï´ ÝêÚ ÐñÎ¢ ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï Ï¢ãé¼ Ï¢ÇG¢ S¢±¢Ï¢ ¥G¼G¢
ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ J ¥Ï¢ ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý ÜU¢ï Á¢¢», Ú¢S¼ï }¢ï´ ÈéUGÁG¢êH Ï¢¢¼¢ï´ }¢ïæ }¢àxG¢êH Ý
ã¢ï J Á¢Ï¢ ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý ÐãéæÓ¢ï Á¢ê¼ï ©¼¢Ú Hï ¥¢ñÚ Ð¢§æ¼è ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï Á¢¢ ÜUÚ
§S¢ ¼GÚãG ¶ÇG¢ ã¢ï çÜU çÜGUÏH¢ ÜU¢ï ÐèÆ ã¢ï ¥¢ñÚ }¢çÄ²¼ ÜïU Ó¢ïãÚï ÜUè ¼GÚÈGU
}¢éæã ã¢ï J }¢çÄ²¼ ÜïU çS¢Úã¢Ýï S¢ï Ý ¥¢» çÜU }¢çÄ²¼ ÜïU çH²ï Ï¢¢§GS¢ï
¼vHèÈGU ãñ ²¢’Ýè }¢çÄ²¼ ÜU¢ï x¢ÎüÝ ÈïUÚ ÜUÚ Îï¶Ý¢ ÐÇG¼¢ ãñ çÜU ÜU¢ñÝ
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 182
¥¢²¢ ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ²ïã ÜUãï :
¼…ü}¢¢ : S¢H¢}¢ ã¢ï ¼é}¢ ÐÚ »ï ¥ãHï ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý ! ¥ËH¢ã ã}¢¢Úè ¥¢ñÚ

¼é}ã¢Úè }¢x¢GçÈGUÚ¼ ÈGUÚ}¢¢», ¼é}¢ ã}¢ S¢ï ÐãHï x¢» ¥¢ñÚ ã}¢ ¼é}ã¢Úï Ï¢¢’Î ¥¢Ýï ±¢Hï ãñæ J
²¢ ²êæ ÜUãï :
¼…ü}¢¢ : S¢H¢}¢ ã¢ï ¼é}¢ ÐÚ »ï }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜUè ÜGU¢ñ}¢ ÜïU Í¢Ú ±¢H¢ï ! ¼é}¢ ã}¢ S¢ï
ÐãHï x¢» ¥¢ñÚ ã}¢ ¼é}ã¢Úï Ï¢¢’Î ¼é}¢ S¢ï ç}¢HÝï ±¢Hï ãñæ J
¥¢ñÚ S¢êÚ» ÈGU¢ç¼ãG¢ ± ¥¢²¼éH ÜéUS¢èü ¥¢ñÚ S¢êÚ» çÁ¢GË¢Á¢G¢H ±
¼ÜU¢S¢éÚ ÐÉGï J S¢êÚ» }¢éËÜU ¥¢ñÚ ÎêS¢Úè S¢êÚ¼ï´ |¢è ÐÉG S¢ÜU¼¢ ãñ ¥¢ñÚ §S¢
ÜU¢ S¢±¢Ï¢ }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ï ÐãéæÓ¢¢» J ¥x¢Ú Ï¢ñÆÝ¢ Ó¢¢ãï ¼¢ï §¼Ýï ÈGU¢çS¢Hï S¢ï Ï¢ñÆï
çÁ¢¼Ý¢ çÁ¢G‹Îx¢è }¢ï´ ÎêÚ ²¢ ÝÁ¢GÎèÜU Ï¢ñÆ¼¢ ‰¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ç…G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ ¥¢ñÚ §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, çãGS„¢ : 5, „. 359)
„é±¢H : çÁ¢G²¢Ú¼ ÜïU çH²ï ÜU¢ñÝ S¢¢ çÎÝ ¥¢ñÚ ±vG¼ Ï¢ïã¼Ú ãñ ?
…±¢Ï¢ : Ó¢¢Ú çÎÝ çÁ¢G²¢Ú¼ ÜïU çH²ï Ï¢ïã¼Ú ãñ´ : ÐèÚ, Á¢é}¢¢’Ú¢¼, Á¢é}¢é¥G¢
¥¢ñÚ ãzG¼¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Á¢é}¢é¥G¢ ÜïU çÎÝ Á¢¢Ý¢ ã¢ï ¼¢ï Ý}¢¢Á¢Gï Á¢é}¢é¥G¢ S¢ï
ÐãHï Á¢¢Ý¢ ¥zGÁ¢GH ãñ ¥¢ñÚ ãzG¼ï ÜïU çÎÝ yG¢éHê»G ¥¢zG¼¢Ï¢ ¼ÜU ¥¢ñÚ
Á¢é}¢¢’Ú¢¼ ÜU¢ï çÎÝ ÜïU ¥Ã±H ±vG¼ ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G ©GH}¢¢ Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU
¥¢ç¶GÚ ±vG¼ }¢ïæ ¥zGÁ¢GH ãñ J §S¢è ¼GÚãG }¢é¼Ï¢çÚüÜU Ú¢¼¢ï´ }¢ï´ |¢è çÁ¢G²¢Ú¼ï
ÜéUGÏ¢êÚ ¥zGÁ¢GH ãñ }¢S¢HÝ à¢Ï¢ï Ï¢Ú¢¥¼, à¢Ï¢ï ÜGUÎí ±x¢GñÚ¢ J ²êæãè §üGÎñÝ ÜïU
çÎÝ ¥¢ñÚ ¥Gà¢Ú» çÁ¢GH çãGÁÁ¢¢ }¢ï´ |¢è Ï¢ïã¼Ú ãñ J ¥¢ñÚ ¥¢ñçH²¢» çÜUÚ¢}¢
ÜïU }¢Á¢G¢Ú¢¼ ÐÚ S¢ÈGUÚ ÜUÚ ÜïU Á¢¢Ý¢ Á¢¢§Á¢G ãñ, ±¢ïã ¥ÐÝï
Á¢G¢§Ú ÜU¢ï ÝzG¥G ÐãéæÓ¢¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ çÁ¢G²¢Ú¼ ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï Ï¢ÇGè Ï¢ÚÜU¢¼
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 183
ãG¢çS¢H ã¢ï¼è ãñæ J ã¢æ ! ¥G¢ñÚ¼¢ï´ ÜU¢ï }¢Á¢G¢Ú¢¼ ÐÚ Ýãèæ Á¢¢Ý¢ Ó¢¢çã²ï, }¢Î¢ïZ
ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU §‹ãï´ }¢‹¥G ÜUÚï´ J
„é±¢H : ¼èÁ¢¢, Î„±¢æ, Ó¢¢Hè„±¢æ, à¢à¢}¢¢ãè, Ï¢ÚS¢è ±x¢GñÚ¢ ÜUÚÝ¢
Á¢¢§Á¢G ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : ã}¢ ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜïU ÝÁ¢GÎèÜU çÁ¢G‹Î¢ï´ ÜïU ãÚ ¥G}¢Hï ÝïÜU ¥¢ñÚ
ãÚ çÜGUS}¢ ÜUè §GÏ¢¢Î¼ wG±¢ã }¢¢Hè ã¢ï ²¢ Ï¢ÎÝè, ÈGUÁ¢üG ± ÝzGH ¥¢ñÚ ¶GñÚ
¶ñGÚ¢¼ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ï ÐãéæÓ¢¢²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ ¥¢ñÚ §„ }¢ïæ ÜéUÀ à¢ÜU
Ýãèæ çÜU ç…G‹Î¢ïæ ÜïU §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ „ï }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ï ÈGU¢§Î¢ Ðãéæ™¼¢ ãñ J ¥Ï¢ Úã¢
çÎÝ }¢éÜGUÚüÚ ÜUÚÝ¢ }¢S¢HÝ ¼èS¢Úï çÎÝ ²¢ ÎS¢±ï´ ²¢ Ó¢¢HèS¢±ï´ çÎÝ, ¼¢ï
²ïã ¼wGS¢èS¢¢¼ Ý à¢Ú§Gü ãñ´ Ý §‹ãï´ à¢Ú§üG S¢}¢Û¢¢ Á¢¢¼¢ ãñ ²¢’Ýè ²ïã ÜU¢ï§ü
|¢è Ýãè´ ÜUã¼¢ çÜU çS¢ÈGüU §S¢è çÎÝ }¢ï´ S¢±¢Ï¢ ÐãéæÓ¢ïx¢¢, ¥x¢Ú çÜUS¢è ÎêS¢Úï
çÎÝ çÜU²¢ Á¢¢» ¼¢ï Ýãè´ ÐãéæÓ¢ïx¢¢ J ²ïã }¢ãGÁ¢G Ú±¢Á¢è ¥¢ñÚ ©GÈGUèü Ï¢¢¼ ãñ
Á¢¢ï H¢ïx¢¢ï´ Ýï ¥ÐÝè S¢ãêH¼ ÜïU çH²ï Ï¢Ý¢ Ú¶è ãñ J çHã¢Á¢G¢ §ç‹¼ÜGU¢H ÜïU
Ï¢¢’Î ãè S¢ï ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ ÜUè ç¼H¢±¼ ¥¢ñÚ ¶ñGÚ ¶GñÚ¢¼ ÜU¢ çS¢HçS¢H¢
Á¢¢Úè çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ Ï¢çËÜU Ó¢¢çã²ï ¼¢ï ²ïã çÜU çÁ¢G‹Î¢ï´ ÜU¢ï |¢è §üS¢¢Hï
S¢±¢Ï¢ çÜU²¢ Á¢¢» J
¥H x¢GÚÁ¢G ²ïã ¼èÁ¢¢ ¥¢ñÚ Ó¢¢HèS¢±¢æ ±x¢GñÚ¢ S¢Ï¢ §S¢è §üS¢¢Hï
S¢±¢Ï¢ ÜUè S¢êÚ¼ïæ ãñ´ ¥¢ñÚ ÜGUy¢G§Gü Á¢¢§Á¢G ãñ´ }¢x¢Ú ²ïã Á¢GMÚè ãñ çÜU S¢Ï¢ ÜU¢}¢
¥ÓÀè çÝÄ²¼ S¢ï çÜU²ï Á¢¢»æ, Ýé}¢¢§à¢è Ý ã¢ï´ ±ÚÝ¢ Ý S¢±¢Ï¢ ãñ Ý §üS¢¢Hï
S¢±¢Ï¢, Ï¢çËÜU Ï¢¢’Á¢G S¢êÚ¼¢ï´ }¢ï´ ¼¢ï ©ËÅ¢ ±Ï¢¢H ã¢ï¼¢ ãñ }¢S¢HÝ Ï¢¢’Á¢G
H¢ïx¢ »ïS¢ï }¢¢ñÜGU¥G¢ïæ ÐÚ ©{¢Ú, ÜGUÁ¢Gü Ï¢çËÜU S¢êÎè LçÐ²ï S¢ï }¢ãGÁ¢G ¥ÐÝè
çÏ¢Ú¢ÎÚè }¢ï´ Ý¢ÜU ªæÓ¢è Ú¶Ýï ÜïU çH²ï ²ïã S¢Ï¢ ÜéUÀ ÜUÚ¼ï ãñ´, ²ïã
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 184
Ý¢Á¢¢§Á¢G ã¢ïÝï ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ x¢éÝ¢ã |¢è ãñ J ²êæãè çÚà¼ïÎ¢Ú¢ï´ ÜUè §S¢
}¢¢ñÜGU¥G ÐÚ Î¢’±¼ ÜUè Á¢¢¼è ãñ, ²ïã x¢GH¼G ãñ, ²ïã }¢¢ñÜGU¥G Î¢’±¼ ÜU¢
Ýãè´ Ï¢çËÜU }¢¢ïãG¼¢Á¢¢ï´, ÈGUÜGUèÚ¢ï´ ÜU¢ï ç¶H¢Ýï ÜU¢ ãñ, ¼¢çÜU }¢çÄ²¼ ÜU¢ï
S¢±¢Ï¢ ÐãéæÓ¢ï J Ï¢¢ ¥S¢Ú §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï´ ÜU¢ï ¥ÐÝè ¥ÐÝè ÜGU¢ñ}¢ ±
çÏ¢Ú¢ÎÚè }¢ï´ §S¢ ÜUè §SH¢ãG ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï J
„é±¢H : Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ ÜUè çÝ²¢Á¢G ÜU¢ ¶¢Ý¢ }¢¢HÎ¢Ú ¶¢
S¢ÜU¼ï ãñ´ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ ÜUè çÝ²¢Á¢G ÜU¢ ¶¢Ý¢ Ý çS¢ÈGüU ²ïã
çÜU Á¢¢§Á¢G ãñ Ï¢çËÜU Ï¢¢§GS¢ï Ï¢ÚÜU¼ |¢è ãñ J ÚÁ¢Ï¢ à¢ÚèÈGU ÜïU ÜêæUÇï, }¢éãGÚü}¢
ÜU¢ à¢ÚÏ¢¼ ²¢ ç¶Ó¢ÇG¢, }¢¢ãï ÚÏ¢è©GH ¥¢ç¶GÚ ÜUè x²¢Úã±è´ à¢ÚèÈGU çÁ¢S¢
}¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ x¢G¢ñS¢ï ¥¢’Á¢G}¢ à¢ñ¶G ¥GÏÎéH ÜGU¢çÎÚ Á¢èH¢Ýè
ÜUè ÈGU¢ç¼ãG¢ çÎH¢§ü Á¢¢¼è ãñ, ¥¢ñÚ ÚÁ¢Ï¢ ÜUè ÀÅè ¼¢Úè¶G
ãGéÁG¢êÚ wG±¢Á¢¢ x¢GÚèÏ¢ Ý±¢Á¢G ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢é§üGÝégèÝ çÓ¢à¼è ¥Á¢}¢ïÚè
ÜUè ÈGU¢ç¼ãG¢ çÎH¢§ü Á¢¢¼è ãñ, ²êæãè ãGéÁG¢êÚ x¢G¢ñS¢ï Ð¢ÜU
ÜU¢ ¼¢ïà¢¢ ²¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢ñ¶G ¥GÏÎéH ãGÜGU
ÜU¢ ¼¢ïà¢¢, ²ïã ±¢ïã Ó¢èÁ¢Gï´ ãñ´ Á¢¢ï S¢çÎ²¢ï´ S¢ï }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜïU
¥G±¢}¢ ± ¶G±¢S¢ ± ©GH}¢¢ ± ÈéUGÁ¢GH¢ }¢ï´ Á¢¢Úè ãñ´ ¥¢ñÚ §Ý }¢ï´ ¶G¢S¢
»ãç¼}¢¢}¢ çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©}¢Ú¢ |¢è §S¢ }¢ï´ Á¢G¢ñÜGU¢ï à¢¢ñÜGU S¢ï à¢ÚèÜU
ã¢ï¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¼G¥G¢}¢ï ¼Ï¢LüÜU S¢ï ÈGñUÁ¢G Ð¢¼ï ãñ´ J
„é±¢H : }¢éãGÚü}¢éH ãGÚ¢}¢ }¢ï´ à¢éãÎ¢» ÜUÚÏ¢H¢ ÜïU
çS¢±¢ çÜUS¢è ¥¢ñÚ ÜUè ÈGU¢ç¼ãG¢ ÎéLS¼ ãñ ²¢ Ýãè´ ?
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 185
…±¢Ï¢ : çÁ¢S¢ ¼GÚãG ÎêS¢Úï çÎÝ¢ï´ }¢ï´ S¢Ï¢ ÜUè ÈGU¢ç¼ãG¢ ã¢ï S¢ÜU¼è ãñ §Ý
çÎÝ¢ï´ }¢ï´ |¢è ã¢ï S¢ÜU¼è ãñ J ²ïã ¶G²¢H x¢GH¼G ãñ çÜU }¢éãGÚü}¢ }¢ï´ çS¢±¢»
à¢éãÎ¢» ÜUÚÏ¢H¢ ÜïU ÎêS¢Ú¢ḯ ÜUè ÈGU¢ç¼ãG¢ Ý çÎH¢§ü Á¢¢» J
„é±¢H : Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ ÜU¢ ©GS¢ü Á¢¢§Á¢G ãñ ²¢ Ýãè´ ?
…±¢Ï¢ : Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ ÜU¢ ©GS¢ü Á¢¢ï ãÚ S¢¢H §Ý ÜïU
ç±S¢¢H ÜïU çÎÝ ã¢ï¼¢ ãñ, ²¢’Ýè §S¢ ¼¢Úè¶G }¢ï´ H¢ïx¢ Á¢}¥G ã¢ï¼ï ãñ´,
ÜéUGÚ¥¢Ýï }¢Á¢èÎ ÐÉG¼ï ¥¢ñÚ ÎêS¢Úï ¥Á¢GÜU¢Ú, ¶GñÚ ¶GñÚ¢¼ ÜUÚ¼ï ãñ´, ²¢
}¢èH¢Î à¢ÚèÈGU ±x¢GñÚ¢ çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ãñ, ²ïã |¢è Á¢¢§Á¢G ãñ v²êæçÜU »ïS¢ï ÜU¢}¢
Á¢¢ï Ï¢¢§GS¢ï ¶GñÚ¢ï Ï¢ÚÜU¼ ãñ´ çÁ¢S¢ ¼GÚãG ¥¢ñÚ çÎÝ¢ï´ }¢ï´ Á¢¢§Á¢G ãñ´, §Ý çÎÝ¢ï´ }¢ïæ
|¢è Á¢¢§Á¢G ãñ´ J çÈUÚ ¥¢ñçH²¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU }¢Á¢G¢Ú¢¼ ÐÚ
ãG¢çÁ¢GÚè ãÚ }¢é„H}¢¢Ý ÜïU çH²ï S¢¥G¢Î¼ ¥¢ñÚ Ï¢¢§GS¢ï Ï¢ÚÜU¼ ãñ J Úãï »ïS¢ï
ÜU¢}¢ Á¢¢ï à¢Ú¥GÝ }¢}Ýê¥G ãñ´, ±¢ïã ¼¢ï ãÚ ãG¢H¼ }¢ï´ }¢Á¢G}¢ê}¢ ãñ´ ¥¢ñÚ
}¢Á¢G¢Ú¢¼ï ¼GçÄ²Ï¢¢ ÜïU Ð¢S¢ ¼¢ï ¥¢ñÚ çÁ¢G²¢Î¢ Ï¢éÚï J
§ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜïU 16 }¢ÎÝè ÈUêH
{1} ÈGU…Gü, ±¢ç…Ï¢, „é‹Ý¼, ÝzGH, Ý}¢¢…G, Ú¢ï…G¢, …GÜU¢¼, ãG…, Ï¢²¢Ý,
Î„ü, }¢ÎÝè ÜU¢çÈGUHï }¢ïæ „ÈGUÚ, }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼, ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼, ÎèÝè
çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ }¢é¼G¢H¥G¢, }¢ÎÝè ÜU¢}¢¢ïæ ÜïU çH²ï §ÝçÈGUÚ¢Îè ÜU¢ïçà¢à¢ ±x¢ñGÚ¢
ãÚ ÝïÜU ÜU¢}¢ ÜU¢ §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚ „ÜU¼ï ãñæ J
{2} }¢çÄ²¼ ÜU¢ ¼è…¢, Î„±¢æ, ™¢Hè„±¢æ, ¥¢ñÚ Ï¢Ú„è ÜUÚÝ¢ ¥ÓÀ¢ ãñ
çÜU ²ïã §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜïU ãè …GÚ¢»¥G ãñæ, à¢Úè¥G¼ }¢ïæ ¼è…ï ±x¢ñGÚ¢ ÜïU
¥Î}¢ï …±¢…G (²¢’Ýè Ý¢…¢§…G ã¢ïÝï) ÜUè ÎHèH Ý ã¢ïÝ¢ wG¢éÎ ÎHèHï
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 186
…±¢…G ãñ ¥¢ñÚ }¢çÄ²¼ ÜïU çH²ï ç…G‹Î¢ïæ ÜU¢ Îé¥G¢ ÜUÚÝ¢ ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ „ï
S¢¢çÏ¢¼ ãñ …¢ï çÜU §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUè ¥SH ãñ J ™éÝ¢‹™ï
¼…ü}¢» ÜU‹…GéH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ±¢ïã …¢ï
§Ý ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢» ¥G…Gü ÜUÚ¼ï ãñæ »ï ã}¢¢Úï
ÚÏ¢ ã}¢ïæ Ï¢wGà¢ Îï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï |¢¢§²¢ïæ ÜU¢ï …¢ï
ã}¢ „ï ÐãHï §ü}¢¢Ý H¢» J
{3} ¼è…ï ±x¢GñÚ¢ ÜU¢ ¶¢Ý¢ ç„ÈGüU ©„è „êÚ¼ }¢ïæ }¢çÄ²¼ ÜïU À¢ïÇGï ãé±ï }¢¢H
„ï ÜUÚ „ÜU¼ï ãñæ …Ï¢ çÜU „¢Úï ±éÚS¢¢ Ï¢¢çHx¢G ã¢ïæ ¥¢ñÚ „Ï¢ ÜïU „Ï¢ §…¢…G¼
|¢è Îï, ¥x¢Ú »ÜU |¢è ±¢çÚS¢ Ý¢ Ï¢¢çHx¢G ãñ ¼¢ï „wG¼ ãGÚ¢}¢ ãñ J ã¢æ,
Ï¢¢çHx¢G ¥ÐÝï çãGS„ï „ï ÜUÚ „ÜU¼¢ ãñ J
(}¢éHwG¶G„ ¥…G Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ÜUÈGUÝ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, ç…. 1, çãGS„¢ : 4, „. 822)
{4} ¥x¢Ú ¼èÁ¢ï ÜU¢ ¶¢Ý¢ ÐÜU¢²¢ Á¢¢» ¼¢ï çS¢ÈüGU ÈéUGÜGUÚ¢ ÜU¢ï ç¶H¢»æ
}¢¢HÎ¢Ú¢ï´ ÜU¢ï ²ïã ¶¢Ý¢ Ýãè´ ¶¢Ý¢ Ó¢¢çã²ï J
(}¢éHwG¶G„ ¥…G Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ¼¢’ç…GÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý, ç…. 1, çãGS„¢ : 4, „. 853)
{5} »ÜU çÎÝ ÜïU Ï¢Ó™ï ÜU¢ï |¢è §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚ „ÜU¼ï ãñæ, ©„ ÜU¢ ¼è…¢
±x¢GñÚ¢ |¢è ÜUÚÝï }¢ïæ ãGÚ… Ýãèæ J
{6} …¢ï ç…G‹Î¢ ãñæ ©Ý ÜU¢ï |¢è Ï¢çËÜU …¢ï }¢é„H}¢¢Ý ¥|¢è ÐñÎ¢ Ýãèæ ãé±ï
©Ý ÜU¢ï |¢è Ðïà¢x¢è (»Ç±¢‹„ }¢ïæ) §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ çÜU²¢ …¢ „ÜU¼¢ ãñ J
{7} }¢é„H}¢¢Ý ç…‹Ý¢¼ ÜU¢ï |¢è §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚ „ÜU¼ï ãñæ J
{8} x²¢Úã±èæ à¢ÚèÈGU, Ú…Ï¢è à¢ÚèÈGU (²¢’Ýè 22 Ú…Ï¢éH }¢éÚÁ…Ï¢ ÜU¢ï
„çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ …¢’ÈGUÚï „¢çÎÜGU Üï ÜUêæÇï ÜUÚÝ¢)U±x¢ñGÚ¢
…¢§…G ãñ, ÜæUêÇï ãè }¢ïæ ¶èÚ ç¶H¢Ý¢ …GMÚè Ýãèæ Îê„Úï Ï¢Ú¼Ý }¢ïæ |¢è
ç¶H¢ „ÜU¼ï ãñæ J §„ ÜU¢ï Í¢Ú „ï Ï¢¢ãÚ |¢è Hï …¢ „ÜU¼ï ãñæ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 187
{9} Ï¢éÁG¢éx¢¢ïZ ÜUè ÈGU¢ç¼ãG¢ ÜïU ¶¢Ýï ÜU¢ï ¼¢’…Gè}¢Ý “Ý…Gí¢ï çÝ²¢…G” ÜUã¼ï ãñæ
¥¢ñÚ ²ïã çÝ²¢…G ¼Ï¢LüÜU ãñ §„ï ¥}¢èÚ ± x¢ÚèÏ¢ „Ï¢ ¶¢ „ÜU¼ï ãñæ J
{10} §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜïU ¶¢Ýï }¢ïæ }¢ïã}¢¢Ý ÜUè çà¢ÜüU¼ à¢¼Gü Ýãèæ J Í¢Ú ÜïU
¥ÈGUÚ¢Î ¥x¢Ú wG¢éÎ ãè ¶¢Hïæ …Ï¢ |¢è ÜU¢ï§ü ãGÚ… Ýãèæ J
{11} ã¢ï „ÜïU ¼¢ï ãÚ Ú¢ï…G (ÝzG¥G ÐÚ Ýãèæ Ï¢çËÜU) ¥ÐÝè çÏ¢ÜUÚè ÜU¢
»ÜU ÈGUè„Î ¥¢ñÚ }¢éH¢…G}¢¼ ÜUÚÝï ±¢Hï ¼ÝwG±¢ã ÜU¢ }¢¢ã¢Ý¢ ÜU}¢
¥…G ÜU}¢ ¼èÝ ÈGUè„Î „ÚÜU¢Úï x¢G¢ñS¢ï Ð¢ÜU ÜUè çÝ²¢…G ÜïU
çH²ï çÝÜU¢H çH²¢ ÜUÚïæ J §„ ÚÜGU}¢ „ï ÎèÝè çÜU¼¢Ï¢ïæ ¼ÜGU„è}¢ ÜUÚïæ ²¢ çÜU„è
|¢è ÝïÜU ÜU¢}¢ }¢ïæ ¶G™ü ÜUÚïæ §„ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ïæ wG¢éÎ ãè Îï¶ïæx¢ïæ J
{12} }¢çS…Î ²¢ }¢Îí„¢ ÜU¢ çÜGU²¢}¢ „ÎÜGU» …¢çÚÄ²¢ ¥¢ñÚ §ü„¢Hï
S¢±¢Ï¢ ÜU¢ Ï¢ïã¼ÚèÝ …GÚè¥G¢ ãñ J
{13} Î¢S¼¢Ýï ¥G…èÏ¢, à¢ã…G¢Îï ÜU¢ „Ú, Î„ Ï¢èçÏ¢²¢ïæ ÜUè ÜUã¢Ýè ¥¢ñÚ
…Ý¢Ï¢ï „çÄ²Î¢ ÜUè ÜUã¢Ýè ±x¢GñÚ¢ „Ï¢ }¢Ý Í¢ÇG¼ çÜGUS„ï ãñæ §‹ãïæ ãÚçx¢…G Ý
ÐÉG¢ ÜUÚïæ §„è ¼GÚãG »ÜU Ðõ}ÈGUHïÅ Ï¢Ý¢}¢ “±ç„Ä²¼ Ý¢}¢¢” H¢ïx¢ ¼ÜGU„è}¢
ÜUÚ¼ï ãñæ ç…„ }¢ïæ çÜU„è “à¢ñ¶G ¥ãG}¢Î” ÜU¢ wG±¢Ï¢ Î…ü ãñ ²ïã |¢è
…¢’Hè ãñ §„ ÜïU Ýè™ï }¢wG„ê„ ¼¢’Î¢Î }¢ïæ ÀÐ±¢ ÜUÚ Ï¢¢æÅÝï ÜUè ÈGU…GèH¼
¥¢ñÚ Ý ¼ÜGU„è}¢ ÜUÚÝï ÜïU ÝévG„¢Ý¢¼ ±x¢ñGÚ¢ çH¶ï ãñæ §Ý ÜU¢ |¢è »’ç¼Ï¢¢Ú
Ý ÜUÚïæ J
{14} ç…¼Ý¢ïæ ÜU¢ï |¢è §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚïæ ¥ËH¢ã ÜUè ÚãG}¢¼ „ï
©}}¢èÎ ãñ çÜU „Ï¢ ÜU¢ï ÐêÚ¢ ç}¢Hïx¢¢, ²ïã Ýãèæ çÜU S¢±¢Ï¢ ¼ÜGU„è}¢ ã¢ï ÜUÚ
ÅéÜUÇGï ÅéÜUÇGï ç}¢Hï J (Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼ ç…G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ ç…. 1, çãGS„¢ : 4, „. 850
}¢éHwG¶G„Ý
{15} §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚÝï ±¢Hï ÜïU S¢±¢Ï¢ }¢ïæ ÜU¢ï§ü ÜU}¢è ±¢ÜGïU¥G Ýãèæ
ã¢ï¼è Ï¢çËÜU ²ïã ©}}¢èÎ ãñ çÜU §„ Ýï ç…¼Ý¢ïæ ÜU¢ï §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ çÜU²¢ ©Ý
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 188
„Ï¢ ÜïU }¢…}¢ê»G ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú §„ ÜU¢ï S¢±¢Ï¢ ç}¢Hï J }¢S¢HÝ ÜU¢ï§ü ÝïÜU ÜU¢}¢
çÜU²¢ ç…„ ÐÚ §„ ÜU¢ï Î„ ÝïçÜU²¢æ ç}¢Hèæ ¥Ï¢ §„ Ýï Î„ }¢éÎ¢ïZ ÜU¢ï §ü„¢Hï
S¢±¢Ï¢ çÜU²¢ ¼¢ï ãÚ »ÜU ÜU¢ï Î„ Î„ ÝïçÜU²¢æ Ðãéæ™ïx¢è …Ï¢ çÜU §ü„¢Hï
S¢±¢Ï¢ ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï »ÜU „¢ñ Î„ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú »ÜU ã…G¢Ú ÜU¢ï §ü„¢Hï
S¢±¢Ï¢ çÜU²¢ ¼¢ï §„ ÜU¢ï Î„ ã…G¢Ú Î„ J
(Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼, ç…G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ ç…. 1, çãGS„¢ : 4, „. 850, }¢éHwG¶GS¢ ¥Á¢G ÈGU¼¢±¢
ÚÁ¢Gç±Ä²¢ ç…. 9, „. 629 ÚÁ¢G¢ ÈGU¢©‹Çïà¢Ý)
{16} §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ç„ÈüGU }¢é„H}¢¢Ý ÜU¢ï ÜUÚ „ÜU¼ï ãñæ, ÜU¢çÈGUÚ ²¢ }¢é¼üÎ
ÜU¢ï §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚÝ¢ ²¢ §„ ÜU¢ï }¢ãGêü}¢ ÜUãÝ¢ ÜéUÈGí ãñ
(}¢ÎÝè Ð‹… „êÚã, „. 403)
|¢H¢§ü ÜUè }¢éãÚ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã }¢é¥G¢ÈGU

ãG … G Ú ¼ï „çÄ²Îé Ý ¢ ¥G Ï Îé Ë H¢ã çÏ¢Ý ¥G } ¢í çÏ¢Ý ¥G ¢ „
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ : …¢ï ²ïã Îé¥G¢ çÜU„è }¢…çH„ „ï ©Æ¼ï ±vG¼
¼èÝ }¢Ú¼Ï¢¢ ÐÉGï ¼¢ï ©„ ÜUè ¶G¼G¢»æ ç}¢Å¢ Îè …¢¼è ãñæ ¥¢ñÚ …¢ï }¢…çH„ï
¶GñÚ ± }¢…çH„ï ç…GRU }¢ïæ ÐÉGï ¼¢ï ©„ ÜïU çH²ï ¶GñÚ (²¢’Ýè |¢H¢§ü) ÐÚ
}¢éãÚ Hx¢¢ Îè …¢»x¢è J ±¢ïã Îé¥G¢ ²ïã ãñ :

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 189
§ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢
§ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ (²¢’Ýè S¢±¢Ï¢ Ðãéæ™¢Ý¢) ÜïU çH²ï çÎH }¢ïæ çÝÄ²¼
ÜUÚ HïÝ¢ ÜU¢ÈGUè ãñ, }¢S¢HÝ ¥¢Ð Ýï çÜU„è ÜU¢ï »ÜU LçÐ²¢ ¶GñÚ¢¼ çÎ²¢
²¢ »ÜU Ï¢¢Ú ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐÉG¢ ²¢ çÜU„è ÜU¢ï »ÜU „é‹Ý¼ Ï¢¼¢§ü ²¢ ÝïÜUè
ÜUè Î¢’±¼ Îè ²¢ „é‹Ý¼¢ïæ |¢Ú¢ Ï¢²¢Ý çÜU²¢, ¥H x¢GÚ…G ÜU¢ï§ü |¢è ÝïÜUè ÜUè J
¥¢Ð çÎH ãè çÎH }¢ïæ §„ ¼GÚãG çÝÄ²¼ ÜUÚ Hïæ }¢S¢HÝ ¥|¢è }¢ñæ Ýï …¢ï
„é‹Ý¼ Ï¢¼¢§ü §„ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ „ÚÜU¢Ú ÜU¢ï Ðãéæ™ï J
S¢±¢Ï¢ Ðãéæ™ …¢»x¢¢ J }¢…GèÎ ç…Ý ç…Ý ÜUè çÝÄ²¼ ÜUÚïæx¢ï
©Ý ÜU¢ï |¢è Ðãéæ™ïx¢¢, çÎH }¢ïæ çÝÄ²¼ ã¢ïÝï ÜïU „¢ƒ „¢ƒ …GÏ¢¢Ý „ï ÜUã
HïÝ¢ „é‹Ý¼ï „ãG¢Ï¢¢ ãñ …ñ„¢ çÜU ãGÎèS¢ï „¢’Î
}¢ïæ ¥¢²¢ çÜU ©‹ã¢ïæ Ýï ÜéUæ±¢æ w¢éÎ±¢ ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : “²ïã ©}}¢ï „¢’Î ÜïU
çH²ï ãñ J”
§ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ }¢éÚÃ±…¢ ¼GÚèÜGU¢
¥¢… ÜUH }¢é„H}¢¢Ý¢ïæ }¢ïæ wG¢é„ê„Ý ¶¢Ýï ÐÚ …¢ï ÈGU¢ç¼ãG¢ ÜU¢
¼GÚèÜGU¢ Ú¢§… ãñ, ±¢ïã |¢è Ï¢ãé¼ ¥ÓÀ¢ ãñ ç…Ý ¶¢Ý¢ïæ ÜU¢ §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢
ÜUÚÝ¢ ãñ ±¢ïã „¢Úï ²¢ „Ï¢ }¢ïæ „ï ƒ¢ïÇG¢ ƒ¢ïÇG¢ ¶¢Ý¢ Ýè…G »ÜU çx¢H¢„ }¢ïæ
Ð¢Ýè |¢Ú ÜUÚ „Ï¢ ÜU¢ï „¢}¢Ýï Ú¶ Hïæ J
¥Ï¢ ÐÉG ÜUÚ »ÜU Ï¢¢Ú

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 190
¼èÝ Ï¢¢Ú
»ÜU Ï¢¢Ú
»ÜU Ï¢¢Ú
»ÜU Ï¢¢Ú

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 191
»ÜU Ï¢¢Ú :
ÐÉGÝï ÜïU Ï¢¢’Î ²ïã Ð¢æ™ ¥¢²¢¼ ÐçÉG²ï :
¥Ï¢ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ÐçÉG²ï :

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 192
¥Ï¢ ã¢ƒ ©Æ¢ ÜUÚ ÈGU¢ç¼ãG¢ ÐÉG¢Ýï ±¢H¢ Ï¢éH‹Î ¥¢±¢…G „ï
“ ” ÜUãï, „Ï¢ H¢ïx¢ ¥¢çãS¼¢ „ï ÐÉïæ, ¥Ï¢ ÈGU¢ç¼ãG¢
ÐÉG¢Ýï ±¢H¢ §„ ¼GÚãG »’H¢Ý ÜUÚï : “}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢Ð
Ýï …¢ï ÜéUÀ ÐÉG¢ ãñ §„ ÜU¢ S¢±¢Ï¢ }¢éÛ¢ï Îï Îèç…²ï J” ¼}¢¢}¢ ãG¢ç…GÚèÝ ÜUã
Îïæ : ¥¢Ð ÜU¢ï çÎ²¢ J ¥Ï¢ ÈGU¢ç¼ãG¢ ÐÉG¢Ýï ±¢H¢ §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚ Îï J
§ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜïU ¥ËÈGU¢…G çH¶Ýï „ï ÜGUÏH §}¢¢}¢ï ¥ãHï „é‹Ý¼ ¥¢’H¢
ãG…GÚ¼ }¢¢ñH¢Ý¢ à¢¢ã §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î Ú…G¢ ¶G¢Ý ÈGU¢ç¼ãG¢
„ï ÜGUÏH …¢ï „êÚ¼ïæ ±x¢GñÚ¢ ÐÉG¼ï ƒï ±¢ïã ¼ãGÚèÚ ÜUÚ¼¢ ãêæ :
¥¢’H¢ ãG…GÚ¼ ÜU¢ ÈGU¢ç¼ãG¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢
»ÜU Ï¢¢Ú
»ÜU Ï¢¢Ú

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 193
¼èÝ Ï¢¢Ú
§ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜïU çH²ï Îé¥G¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢

²¢ ¥ËH¢ã !…¢ï ÜéUÀ ÐÉG¢ x¢²¢ (¥x¢Ú ¶¢Ý¢ ±x¢GñÚ¢
ãñ ¼¢ï §„ ¼GÚãG „ï |¢è ÜUãïæ) ¥¢ñÚ …¢ï ÜéUÀ ¶¢Ý¢ ±x¢GñÚ¢ Ðïà¢ çÜU²¢ x¢²¢ ãñ
Ï¢çËÜU ¥¢… ¼ÜU …¢ï ÜéUÀ ÅêÅ¢ ÈêUÅ¢ ¥G}¢H ã¢ï „ÜU¢ ãñ §„ ÜU¢ S¢±¢Ï¢
ã}¢¢Úï Ý¢çÜGU„ ¥G}¢H ÜïU H¢§ÜGU Ýãèæ Ï¢çËÜU ¥ÐÝï ÜUÚ}¢ ÜïU à¢¢²¢Ýï
à¢¢Ý }¢ãüG}¢¼ ÈGUÚ}¢¢ ¥¢ñÚ §„ï ã}¢¢Úè …¢çÝÏ¢ „ï ¥ÐÝï Œ²¢Úï }¢ãGÏ¢êÏ¢,
Î¢Ý¢» xG¢é²êÏ¢ ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ïæ Ý…Gí Ðãéæ™¢ J „ÚÜU¢Úï
}¢ÎèÝ¢ ÜïU ¼±S„é¼G „ï ¼}¢¢}¢ ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢
¼}¢¢}¢ „ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ ¼}¢¢}¢ ¥¢ñçH²¢»
§G…G¢}¢ ÜUè …Ý¢Ï¢ }¢ïæ Ý…íG Ðãéæ™¢ J „ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢
ÜïU ¼±S„é¼G „ï „çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢ „ÈGUè²éËH¢ã
„ï Hï ÜUÚ ¥Ï¢ ¼ÜU ç…¼Ýï §‹„¢Ý ± ç…‹Ý¢¼ }¢é„H}¢¢Ý ãé±ï
²¢ çÜGU²¢}¢¼ ¼ÜU ã¢ïæx¢ï „Ï¢ ÜU¢ï Ðãéæ™¢, §„ Î¢ñÚ¢Ý ç…Ý ç…Ý Ï¢éÁG¢xé ¢¢ïZ
ÜU¢ï wG¢é„ê„Ý §ü„¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜUÚÝ¢ ãñ ©Ý ÜU¢ Ý¢}¢ |¢è Hï¼ï …¢»æ, ¥ÐÝï
}¢¢æ Ï¢¢Ð ¥¢ñÚ Îèx¢Ú çÚà¼ïÎ¢Ú¢ïæ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ÐèÚ¢ï }¢é<à¢Î ÜU¢ï |¢è §ü„¢Hï
S¢±¢Ï¢ ÜUÚïæ J (ÈGU¢ñ¼ à¢éÎx¢¢Ý }¢ïæ „ï ç…Ý ç…Ý ÜU¢ Ý¢}¢ Hï¼ï ãñæ ©Ý ÜU¢ï wG¢éà¢è
ãG¢ç„H ã¢ï¼è ãñ)
¥Ï¢ ãGSÏ¢ï }¢¢’}¢êH Îé¥G¢ ¶Gy}¢ ÜUÚ Îïæ J (¥x¢Ú ƒ¢ïÇG¢ ƒ¢ïÇG¢
¶¢Ý¢ ¥¢ñÚ Ð¢Ýè çÝÜU¢H¢ ƒ¢ ¼¢ï ±¢ïã Îê„Úï ¶¢Ý¢ïæ ¥¢ñÚ Ð¢Ýè }¢ïæ Ç¢H Îïæ)
(Ý}¢¢…G ÜïU ¥ãGÜU¢}¢, „. 486-494)

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 194
§}¢¢}¢ ÜïU çH²ï 30 }¢ÎÝè ÈêUH
¥…G : Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è, ¥G¢çà¢ÜGïU ¥¢’H¢ ãG…GÚ¼, à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼,
¥}¢èÚï ¥ãHï „é‹Ý¼, ãG…GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î
§Ë²¢S¢ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè ÚÁ¢G±è ç…G²¢§ü
§}¢¢}¢¼ §SH¢}¢ ÜUè Ï¢ïã¼ÚèÝ ç¶GÎ}¢¼ ¥¢ñÚ çÚÁGÜGïU ãGH¢H ÜïU
ãGéS¢êH ÜU¢ ¥GÁ¢Gè}¢ Á¢GÚè¥G¢ ãñ J }¢x¢Ú H¢ ÐÚ±¢ãè ÜïU Ï¢¢§GS¢ }¢évG¼çÎ²¢ïæ ÜUè
Ý}¢¢Á¢G¢ï´ ÜU¢ Ï¢¢ïÛ¢ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ ÐãéæÓ¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ J çHã¢Á¢G¢
}¢é}¢çÜUÝ ã¢ï ¼¢ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU ¥G¢H}¢x¢èÚ }¢ÎÝè }¢ÜüUÁ¢G ÈGñUÁ¢G¢Ýï
}¢ÎèÝ¢ }¢ãGËH¢ S¢¢ñÎ¢x¢Ú¢Ý ÐéÚ¢Ýè S¢ÏÁ¢Gè }¢‹Çè ÜUÚ¢Ó¢è (²¢ Á¢ã¢æ }¢é²SS¢Ú
¥¢») }¢ï´ §}¢¢}¢¼ ÜU¢ïS¢ü Á¢GMÚ Á¢GMÚ …GMÚ ÜUèçÁ¢²ï J
{1} Ï¢ã¢Úï à¢Úè¥G¼ ÜïU §çÏ¼Î¢§ü Ó¢¢Ú çãGSS¢ï ÐÉG ÜUÚ S¢}¢Û¢ HèçÁ¢²ï
Á¢GMÚ¼Ý ©GH}¢¢» ¥ãHï S¢é‹Ý¼ S¢ï |¢è ÚãÝé}¢¢§ü ãG¢çS¢H ÜUÚ HèçÁ¢²ï J
{2} Ý}¢¢Á¢G }¢ï´ Á¢¢ï S¢êÚ¼ï´ ¥¢ñÚ ¥Á¢GÜU¢Ú ÐÉG¼ï ãñ´ ±¢ïã H¢çÁ¢G}¢Ý çÜUS¢è
S¢é‹Ýè ÜGU¢Úè ÜU¢ï S¢éÝ¢ Îï´ J
{3} ¥x¢Ú }¢¥G¢à¢è ÐÚïà¢¢Ýè Ý ã¢ï ¼¢ï çÏ¢H¢ ©Á¢Ú¼ §}¢¢}¢¼
¥¢Ð ÜïU çH²ï Î¢ïÝ¢ï´ Á¢ã¢Ý }¢ï´ Ï¢¢§GS¢ï S¢¥G¢Î¼ ãñ J
{4} çÏ¢H¢ S¢wG¼ }¢Á¢Ï¢êÚè ¼Ý wG±¢ã Ï¢ÉG¢Ýï ÜU¢ }¢é¼G¢HÏ¢¢ }¢éÝ¢çS¢Ï¢ Ýãè´
ÝèÁ¢G çÁ¢G²¢Î¢ }¢éà¢¢ãÚï ÜïU H¢HÓ¢ }¢ï´ ÎêS¢Úè }¢çSÁ¢Î }¢ï´ Ó¢H¢ Á¢¢Ý¢ »ÜU
§}¢¢}¢ ÜU¢ï çÜUS¢è ¼GÚãG Á¢GñÏ¢ Ýãè´ Îï¼¢ J
{5} }¢ïãÚÏ¢¢Ýè ÜUÚ ÜïU Ðïà¢x¢è ¼Ý wG±¢ã Ý Hï´ Ï¢çËÜU ÐãHè ¼¢Úè¶G S¢ï
ÜGUÏH |¢è ¼Ý wG±¢ã ÜGUÏ¢êH Ý ÜUÚï´ çÜU çÁ¢G‹Îx¢è ÜU¢ v²¢ |¢Ú¢ïS¢¢ !
{6} S¢é±¢H ÜUÚÝï, ÜGUÁ¢Gü }¢¢æx¢Ýï S¢ï Ï¢Ó¢ï´ ±ÚÝ¢ §S¢ ÜU¢ ÝévGS¢¢Ý wG¢éÎ ãè
Îï¶ Hï´x¢ï J
{7} ¥¢Á¢ ÜUH §}¢¢}¢ ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï ¶G¼GèÏ¢, ¥¢ñÚ }¢é¥çÁGÁ¢GÝ wG¢éÎ ÜU¢ï
Ý¢§Ï¢ §}¢¢}¢ ÜUãÝ¢ ÜUãH±¢Ý¢ ÐS¢‹Î ÜUÚÝï Hx¢ï ãñæ J §}¢¢}¢éH ¥ç}Ï¢²¢
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 195
ÜïU xG¢éH¢}¢ ÜU¢ï §}¢¢}¢, ¥¢ñÚ S¢ÚÜU¢Ú
ÜïU }¢é¥çÁGÁ¢GÝ S¢çÄ²ÎéÝ¢ çÏ¢H¢H ÜïU Îè±¢Ýï ÜU¢ï }¢é¥çÁGÁ¢GÝ
ÜUãH±¢Ýï }¢ï´ à¢}¢ü Ýãè´ ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï J
{8} çHÏ¢¢S¢ï ¼vG±¢ §çwG¼²¢Ú ÜUÚï´, Û¢êÅ, x¢GèÏ¢¼, Ó¢éx¢GHè, ±¢’Î¢ ç¶GH¢ÈGUè
±x¢GñÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ÐÚãïÁ¢G ÜUÚ¼ï Úãï´ J §S¢ S¢ï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU ¶GS¢¢Úï ÜïU S¢¢‰¢
S¢¢‰¢ Îé‹²¢ }¢ï´ |¢è ²ïã ÝévGS¢¢Ý ã¢ïx¢¢ çÜU H¢ïx¢ ¥¢Ð S¢ï Ï¢Î Á¢GÝ ã¢ï´x¢ï J
{9} çÁ¢G²¢Î¢ Ï¢¢ïHÝï, ÜGUãÜGUã¢ Hx¢¢Ýï ¥¢ñÚ }¢Á¢G¢ÜGU ÜUÚÝï S¢ï §GÁGÁ¢G¼ ¥¢ñÚ
Ú¢ï’Ï¢ }¢ï´ ÜU}¢è ¥¢¼è ãñ J }¢évG¼çÎ²¢ï´ S¢ï Ï¢ï ¼ÜUËHéÈGU |¢è Ý Ï¢Ýï´ J
{10} ãGéÏÏ¢ï Á¢¢ã S¢ï Ï¢Ó¢ï´, à¢¢ïãÚ¼ ± §GÁGÁ¢G¼ Ï¢Ý¢Ýï ÜUè wG±¢çãà¢ ¥¢Ð ÜïU
çH²ï Ï¢¢§GS¢ï ãH¢ÜU¼ S¢¢çÏ¢¼ ã¢ï S¢ÜU¼è ãñ J
{11} §}¢¢}¢ ÜU¢ ç}¢HÝS¢¢Ú ã¢ïÝ¢ Ï¢ï ãGÎ Á¢GMÚè ãñ J çHã¢Á¢G¢ Ý}¢¢Á¢G¢ï´ ÜïU
Ï¢¢’Î H¢ïx¢¢ï´ S¢ï }¢éH¢ÜGU¢¼ ÜUÚï´, çÈUÚ ‰¢¢ïÇGè ÎïÚ ÜïU çH²ï ±ãè´ ¼à¢ÚèÈGU Ú¶ï´
}¢x¢Ú Îé‹²¢ ÜUè Ï¢¢¼ï´ Ý ÜUÚï´, çS¢ÈGüU ÎèÝè x¢ézG¼x¢ê, ±¢ïã |¢è ¥¢çãS¼x¢è ÜïU
S¢¢‰¢ ã¢ï çÜU Ý}¢¢çÁ¢G²¢ï´ ±x¢GñÚ¢ ÜïU çH²ï ¼à¢±èà¢ ÜU¢ Ï¢¢§GS¢ Ý Ï¢Ýï J
{12} Á¢¢ï §}¢¢}¢ ç}¢HÝS¢¢Ú Ýãè´ ã¢ï¼¢, H¢ïx¢¢ï´ S¢ï ÎêÚ ÎêÚ Úã¼¢ ãñ, çS¢ÈGüU
¥ÐÝï Á¢ñS¢ï ²¢’Ýè Î¢ÉGè §G}¢¢}¢ï ±¢H¢ï´ ãè S¢ï }¢ïH Á¢¢ïH Ú¶¼¢ ãñ ¼¢ï ¥G¢}¢
H¢ïx¢ |¢è ©S¢ S¢ï ÎêÚ |¢¢x¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú §}¢¢}¢¼ ±x¢GñÚ¢ ÜïU }¢é¥G¢}¢Hï }¢ï´
¥¢ÇG¢ ±vG¼ ¥¢¼¢ ãñ ¼¢ï ¼¥G¢±éÝ ãG¢çS¢H Ýãè´ ã¢ï¼¢ ¥¢ñÚ çÈUÚ ...
{13} }¢é¥çÁGÁ¢GÝ S¢¢çãGÏ¢ ¥¢ñÚ wG¢ég¢}¢ï }¢çSÁ¢Î S¢ï Ï¢Ý¢ ÜUÚ Ú¶ï´ J §Ý ÐÚ
ãGév}¢ Ó¢H¢Ýï ÜïU Ï¢Á¢¢» S¢¥G¢Î¼ S¢}¢Û¢¼ï ãé±ï }¢çSÁ¢Î ÜUè S¢ÈGU¢§ü ¥ÐÝï
ã¢‰¢¢ï´ S¢ï ÜUÚ¼ï Úã¢ ÜUÚï´, ÎçÚ²¢æ wG¢éÎ çÏ¢À¢»æ, x¢ñGÚ Á¢GMÚè Ðæ¶ï ±x¢GñÚ¢ wG¢éÎ
ãè Ï¢‹Î ÜUÚ çÎ²¢ ÜUÚï´,
{14} ±éÁG¢ê¶G¢Ýï ÜUè S¢ÈGU¢§ü }¢ïæ |¢è wG¢ég¢}¢ ÜU¢ ã¢‰¢ Ï¢Å¢ çÎ²¢ ÜUÚï´,
}¢ãGÏÏ¢¼ |¢Úè ÈGUÁ¢G¢ ÜGU¢§}¢ ã¢ïx¢è ¥¢ñÚ §Ý ÜU¢ï }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´
}¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜïU çH²ï ¥¢}¢¢Î¢ ÜUÚÝ¢ ¥¢Ð ÜïU çH²ï ¥¢S¢¢Ý ã¢ïx¢¢ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 196
{15} }¢çSÁ¢Î §ç‹¼Á¢G¢ç}¢²¢ ÜïU S¢¢‰¢ ãÚçx¢Á¢G ©Ë¢Û¢¢± ÐñÎ¢ Ý ÜUÚï´, §Ý
ÜïU S¢¢‰¢ ãéGSÝï S¢éHêÜU S¢ï Ðïà¢ ¥¢»æ ¥¢ñÚ ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ ÜïU §‹ãïæ Î¢’±¼ï
§SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´ }¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜUÚ±¢»æ J
{16} çÜUS¢è |¢è S¢é‹Ýè §}¢¢}¢ ± §ç‹¼Á¢G¢ç}¢²¢ S¢ï ãÚçx¢Á¢G Ý çÏ¢x¢¢ÇGï´ J
§Ý ÐÚ ¼‹ÜGUèÎïæ ÜUÚ ÜïU §‹ãïæ ¥ÐÝ¢ }¢é¶G¢çHÈGU Ý Ï¢Ý¢»æ J ¥x¢Ú çÏ¢HÈGUÁ¢üG
¥¢Ð S¢ï ÜU|¢è ÜU¢ï¼¢ãè ã¢ï |¢è Á¢¢» ¼¢ï ÈGU¢ñÚÝ }¢é¥G¢ÈGUè }¢¢æx¢ Hï´ J ã¢æ,
çÁ¢S¢ ÜUè à¢Ú§üG x¢GH¼Gè ã¢ï ¼¢ï ãGéSÝï ¼ÎÏ¢èÚ ÜïU S¢¢‰¢ Ï¢Ú¢ãï Ú¢S¼ ©S¢ ÜUè
§SH¢ãG ÜUÚï´ J
{17} ¥¼GÚ¢ÈGU ÜUè }¢S¢¢çÁ¢Î ÜïU ¥§}}¢» ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ¥¢ñÚ §ç‹¼Á¢G¢ç}¢²¢
S¢ï }¢éÚ¢çS¢}¢ ©S¼é±¢Ú ÜUÚï´ ¥¢ñÚ §‹ãï´ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´
}¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜU¢ à¢ÚÈGU çÎH±¢»æ J
{18} Á¢é}¢é¥¢G ± §GüÎñÝ ÜUè à¢Ú¢§¼G }¢ḯ S¢ï ²ïã |¢è ãñ çÜU §‹ãḯ ÜGU¢§}¢ ÜUÚÝï
±¢H¢ ãG¢çÜU}¢ï §SH¢}¢ ²¢ ©S¢ ÜU¢ }¢¢ÁG¢êÝ (²¢’Ýè §Á¢¢Á¢G¼ ²¢zG¼¢) ã¢ï J ÈGUè
Á¢G}¢¢Ý¢ ©GH}¢¢» ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ãG¢çÜU}¢ï §SH¢}¢ ÜïU ÜGU¢§}¢ }¢ÜGU¢}¢ ãñ´ J
çHã¢Á¢G¢ ¥ÐÝï à¢ãÚ ÜïU S¢Ï¢ S¢ï Ï¢ÇGï „é‹Ýè ¥G¢çH}¢ (çÁ¢S¢ ÜUè ¼GÚÈGU H¢ïx¢
à¢Ú§Gü }¢S¢¢§H }¢ḯ LÁ¢ê¥G ÜUÚ¼ï ã¢ḯ) S¢ï §Á¢¢Á¢G¼ Hï HèçÁ¢²ï J ¥Ï¢ §Á¢¢Á¢G¼
²¢zG¼¢ ©S¢è }¢çSÁ¢Î ±x¢GñÚ¢ }¢ḯ Á¢é}¢é¥¢G ± §üÎG ñÝ ÜGU¢§}¢ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï ÎêS¢Úï ÜU¢ï
§Á¢¢Á¢G¼ Îï S¢ÜU¼¢ ãñ J ¥x¢Ú ÐêÚï à¢ãÚ }¢ï´ ÜU¢ï§ü |¢è »ïS¢¢ ¥G¢çH}¢ Ý ã¢ï ¼¢ï ¥G¢}¢
H¢ïx¢ çÁ¢S¢ ÜU¢ï Ó¢¢ãḯ ¥ÐÝï çH²ï Á¢é}¢é¥¢G ± §GüÎñÝ ÜU¢ §}¢¢}¢ Ï¢Ý¢ S¢ÜU¼ï ãñæ J
(wG¢éS¢êS¢Ý Ý§ü ¼¢’}¢èÚ ÜUÎ¢ü }¢çSÁ¢Î }¢ï´ §S¢ }¢S¥Hï ÜU¢ ¶G²¢H Ú¶¢ Á¢¢» J)
{19} Á¢é}¢é¥G¢ ± §üGÎñÝ }¢ï´ wG¢éy¢GÏ¢¢¼ï ÚÁ¢Gç±Ä²¢ ãè ÐÉGï´ çÜU ²ïã ¥ËH¢ã
ÜïU ±Hè ¥¢ñÚ ¥G¢çà¢ÜGïU ÚS¢êH ¥¢ñÚ }¢éÁ¢çgÎï
¥¢’Á¢G}¢ §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý ÜïU }¢éÚœ¢Ï¢ à¢éÎ¢ ãñ́ J
©Ý ÜïU ¥ËÈGU¢Á¢G }¢ï´ ÜU}¢è Ï¢ïà¢è Ý ÜUÚï´ çÜU ±Hè ÜUè Á¢GÏ¢¢Ý ± ÜGUH}¢ S¢ï
çÝÜUHï ãé±ï ¥ËÈGU¢Á¢G |¢è ¼Ï¢LüÜU ã¢ï¼ï ãñ´ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 197
{20} Á¢é}¢é¥G¢ ÜU¢ï ©G}¢ê}¢Ý Ý}¢¢çÁ¢G²¢ï´ ÜUè ¥ÜUS¢çÚÄ²¼ wG¢éy¢GÏ¢ï ÜïU ±vG¼
ÐãéæÓ¢¼è ãñ J »ïS¢ï }¢ï´ H¢ïx¢¢ï´ ÜUè ÝçzGS¢Ä²¢¼ ÜU¢ ¶G²¢H Ú¶Ý¢ Á¢GMÚè ãñ
}¢S¢HÝ }¢éÜGUÚüÚ¢ ±vG¼ ÐÚ Á¢}¢¢¥G¼ ÜGU¢§}¢ ã¢ïÝ¢, Ï¢²¢Ý }¢ï´ çÎH Ó¢SÐè
ÜU¢ S¢¢}¢¢Ý }¢éãÄ²¢ ÜUÚÝ¢ ±x¢GñÚ¢ J Ï¢²¢Ý ¥¢S¢¢Ý ¥¢ñÚ S¢¢Î¢ ¥ËÈGU¢Á¢G
ÐÚ }¢éà¼ç}¢H ã¢ï J ¥G±¢}¢ }¢ï´ ¥ÎÜGU }¢Á¢G¢}¢èÝ Ý ÀïÇGï´ Ï¢çËÜU §S¢ ©S¢êH
(²¢’Ýè H¢ïx¢¢ï´ ÜUè ¥GvGH¢ï´ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ÜUH¢}¢ ÜUÚ¢ï)
ÜU¢ï }¢gï ÝÁ¢GÚ Ú¶ï´ J H¢ïx¢ ¥¢ñçH²¢©ËH¢ã ÜUè çãGÜU¢²¢¼
± ÜUÚ¢}¢¢¼ ©G}¢ê}¢Ý çÎH Ó¢SÐè S¢ï S¢éÝ¼ï ãñæ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú §Ý ÜU¢ï S¢é‹Ý¼ï´
çS¢¶¢§ü Á¢¢»æ ¼¢ï »ÜU Î}¢ ÜGUÚèÏ¢ ¥¢ Á¢¢¼ï ãñ´, ÜGUÏ¢í¢ï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè ¼Ä²¢Úè
ÜU¢ Á¢GïãìÝ |¢è Îï´ J ãÚ Ï¢²¢Ý ÜU¢ §çwG¼¼¢}¢ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜUè
¼ÚçÏ¢Ä²¼ ÜïU }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´ ÜUè Ï¢ÚÜU¼¢ï´ ¥¢ñÚ §Ý }¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢
ÐÚ ã¢ï ¼¢ï }¢ÎèÝ¢ }¢ÎèÝ¢ J
{21} Ï¢²¢Ý, wG¢éy¢GÏ¢¢, Îé¥G¢ ¥¢ñÚ S¢H¢¼¢ï S¢H¢}¢ ±x¢GñÚ¢ ÜïU çH²ï ãGSÏ¢ï
Á¢GMÚ¼ SÐèÜUÚ }¢éæã ÜUè S¢è{ }¢ï´ ÐãHï ãè S¢ï Á¢}¢¢ Hï´ çÈUÚ ©S¢ ÜU¢ï ¥¢õÝ
(On) ÜUÚï´ ±ÚÝ¢ §S¢ ÜUè ¶ÇG ¶ÇG ÜU¢ §ç‹¼ã¢§ü Ý¢ ÐS¢‹ÎèÎ¢ à¢¢ïÚ
}¢çSÁ¢Î }¢ï´ x¢êæÁ¢ïx¢¢ J
{22} ©GH}¢¢» ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜïU }¢¢ Ï¢ñÝ çÁ¢Ý }¢S¢¢§H }¢ï´ §çwG¼H¢ÈGU
Ð¢²¢ Á¢¢¼¢ ãñ ©Ý ÜïU Ï¢²¢Ý S¢ï §…ç¼Ý¢Ï¢ ÈGUÚ}¢¢»æ J
{23} ¥x¢Ú ¥¢Ð Ï¢¢ S¢H¢çãGÄ²¼ ¥G¢çH}¢ï ÎèÝ ãñ´ ¼¢ï Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ÎS¢ïü ÜéUGÚ¥¢Ý
(¼…ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý à¢ÚèÈGU S¢ï) ¥¢ñÚ ÎS¢ïü ãGÎèS¢ ÎïÝï ÜU¢ à¢ÚÈGU
ãG¢çS¢H ÜUÚï´ J
{24} Ï¢²¢Ý ±x¢GñÚ¢ }¢ï´ ¥ÐÝï çH²ï ¥G¢çÁ¢Á¢G¢Ý¢ ¥ËÈGU¢Á¢G ÜUã¼ï ±vG¼
çÎH ÐÚ x¢G¢ñÚ ÜUÚ çH²¢ ÜUÚï´, ¥x¢Ú ÜGUËÏ¢ ¥G¢çÁ¢Á¢Gè S¢ï ¶G¢Hè ã¢ï ¼¢ï
§ç‹ÜUS¢¢Úè ÜïU ¥ËÈGU¢Á¢G S¢ï ¥¢Ð wG¢éÎ ÜU¢ï Û¢êÅ ¥¢ñÚ çÚ²¢ÜU¢Úè ÜïU x¢éÝ¢ã
S¢ï çÜUS¢ ¼GÚãG Ï¢Ó¢¢ S¢ÜïU´x¢ï J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 198
{25} ÎS¢ü ± Ï¢²¢Ý S¢ï ÜGUÏH ¼Ä²¢Úè ÜUè ¥G¢Î¼ Ï¢Ý¢»æ, Á¢GMÚ¼Ý
©GH}¢¢» ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜUè ÜéU¼éÏ¢ S¢ï ÈGU¢ïÅ¢ï ÜU¢çÐ²¢æ ÜUÚ±¢ ÜUÚ ¥ÐÝè
Ç¢§Úè }¢ï´ Ó¢SÐ¢æ ÜUÚ Hï´ J
{26} Îèx¢Ú ÜéU¼éÏ¢ï ÎèçÝ²¢ ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ ãGéSS¢¢}¢éH ãGÚ}¢ñÝ, §ãG²¢©H
©GHê}¢, ç}¢‹ã¢Á¢éH ¥G¢çÏ¢ÎèÝ ±x¢GñÚ¢ |¢è }¢é¼G¢H»G }¢ï´ Ú¶ï´ J
{27} Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ÈGñUÁ¢G¢Ýï S¢é‹Ý¼ ÜïU ÎS¢ü }¢ï´ çà¢ÜüU¼ ÈGUÚ}¢¢²¢ ÜUÚï´, ¥¢ñÚ
Á¢GMÚ¼Ý wG¢éÎ |¢è ÎS¢ü Îï çÎ²¢ ÜUÚï´ J
{28} ¥¢Ð ÜUè }¢çSÁ¢Î S¢ï ãzG¼¢±¢Ú ¥GH¢ÜGU¢§ü Î¢ñÚ¢ Ï¢Ú¢» ÝïÜUè ÜUè
Î¢’±¼ Á¢GMÚ ã¢ïÝ¢ Ó¢¢çã²ï J §S¢ }¢ï´ ¥¢Ð wG¢éÎ |¢è à¢ÚèÜU Úãï´ çÈUÚ Îï¶ï´
¥¢Ð ÜUè }¢çSÁ¢Î }¢ï´ S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜUè ÜñUS¢è Ï¢ã¢Ú ¥¢¼è ãñ,
{29} ãÚ }¢¢ã ÜU}¢ ¥Á¢G ÜU}¢ ¼èÝ çÎÝ }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜU¢ï
¥ÐÝ¢ }¢¢’}¢êH Ï¢Ý¢»æ, ¥¢Ð ÜUè Ï¢ïÅÚè Ó¢¢Á¢ü ã¢ï¼è Úãïx¢è J
{30} ãÚ }¢¢ã }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÜU¢ çÚS¢¢H¢ ÐéÚ ÜUÚ ÜïU çÁ¢G}}¢¢Î¢Ú
§SH¢}¢è |¢¢§ü ÜU¢ï Á¢}¥G ÜUÚ±¢¼ï Úãï´ J ¼vG±¢ ÐñÎ¢ ã¢ïx¢¢ J
§ÜGU¢}¢¼ ÜïU Ï¢¢’Î §}¢¢}¢ „¢çãGÏ¢ »’H¢Ý ÜUÚïæ
¥ÐÝè »çÇG²¢æ, x¢ÎüÝï´ ¥¢ñÚ ÜU‹{ï »ÜU S¢è{ }¢ï´ ÜUÚ Üï S¢ÈGU
S¢è{è ÜUÚ HèçÁ¢²ï J Î¢ï ¥¢Îç}¢²¢ï´ ÜïU Ï¢èÓ¢ }¢ï´ Á¢x¢ã À¢ïÇGÝ¢ x¢éÝ¢ã ãñ,
ÜU‹{ï S¢ï ÜU‹{¢ }¢S¢ ²¢’Ýè ÅÓ¢ (Touch) çÜU²¢ ãé±¢ Ú¶Ý¢ ±¢çÁ¢Ï¢,
S¢ÈGU S¢è{è Ú¶Ý¢ ±¢çÁ¢Ï¢ ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ ¼ÜU ¥x¢Hè S¢ÈGU ÜU¢ïÝï ¼ÜU ÐêÚè Ý
ã¢ï Á¢¢» …¢Ý Ï¢êÛ¢ ÜUÚ ÐèÀï Ý}¢¢Á¢G à¢éM¥G ÜUÚ ÎïÝ¢ ¼ÜïüU ±¢çÁ¢Ï¢,
Ý¢…¢§…G ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã ãñ J 15 S¢¢H S¢ï À¢ïÅï Ý¢ Ï¢¢çHx¢G Ï¢ÓÓ¢¢ïæ ÜU¢ï S¢ÈGU¢ï´
}¢ï´ ¶ÇG¢ Ý Úç¶²ï, §‹ãï´ ÜU¢ïÝï }¢ï´ |¢è Ý |¢ïç…²ï, À¢ïÅï Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜUè S¢ÈGU S¢Ï¢
S¢ï ¥¢ç¶GÚ }¢ï´ Ï¢Ý¢§²ï J (Ý}¢¢…G ÜïU ¥ãGÜU¢}¢, „. 267) (¼zG„èHè }¢¢’Hê}¢¢¼ ÜïU
çH²ï Îïç¶²ï : ÈGU¼¢±¢ Ú…Gç±Ä²¢, „. 219-225)
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 199
ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼

ã}¢ ¥ËH¢ã ÜïU ¥G¢çÁ¢Á¢G Ï¢‹Îï ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU
Œ²¢Úï ãGÏ¢èÏ¢ ÜïU ¥ÎÝ¢ xG¢éH¢}¢ ãñ´ J ²ÜGUèÝÝ
çÁ¢G‹Îx¢è Ï¢ï ãGÎ }¢éwG¼S¢Ú ãñ J ã}¢ H}ãG¢ Ï¢ H}ãG¢ }¢¢ñ¼ ÜïU ÜGUÚèÏ¢
ã¢ï¼ï Á¢¢ Úãï ãñ´ J ¥GÝÜGUÚèÏ¢ ã}¢ï´ ¥‹{ïÚè ÜGUÏ¢í }¢ï´ ©¼¢Ú çÎ²¢
Á¢¢»x¢¢ J ÝÁ¢¢¼ ¼}¢¢}¢ Á¢ã¢Ý¢ï´ ÜïU Ð¢HÝï ±¢Hï ¥ËH¢ãé
ÚÏÏ¢éH ¥¢H}¢èÝ ÜUè §¼G¢¥G¼ ¥¢ñÚ }¢¢ïç}¢ÝèÝ ÐÚ ÚãG}¢¢ï
ÜUÚ}¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï ±¢Hï ÚS¢êHï ÜUÚè}¢, ÚªÈéUGÚüãGè}¢
ÜUè S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜUè §çœ¢Ï¢¢¥G }¢ï´ ãñ J
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜU¢ »ÜU }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢...........à¢ãÚ
S¢ï ¥¢Ð ÜïU ¥GH¢ÜGïU ÜUè...........}¢çSÁ¢Î }¢ï´ ¥¢²¢ ãé±¢ ãñ J ã}¢
ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ ÜïU çH²ï ãG¢çÁ¢GÚ ãé±ï ãñ´ J ¥¢Ð S¢ï ¥GÁ¢Gü ãñ çÜU
¥¢Ð |¢è ã}¢¢Ú¢ S¢¢‰¢ ÎèçÁ¢²ï...........}¢çSÁ¢Î }¢ï´ ¥|¢è Ï¢²¢Ý
Á¢¢Úè ãñ J ¥¢Ð ¥|¢è ¼à¢ÚèÈGU Hï Ó¢çH²ï ¥¢ñÚ ™H ÜUÚ Ï¢²¢Ý }¢ïæ
çà¢ÜüU¼ ÈGUÚ}¢¢ Hèç…²ï J ã}¢ ¥¢Ð ÜU¢ï HïÝï ÜïU çH²ï ¥¢» ãñæ J
¥¢§²ï, ¼à¢ÚèÈGU Hï ™çH²ï......¥x¢Ú ¥|¢è Ýãè´ ¥¢ S¢ÜU¼ï ¼¢ï
Ý}¢¢Á¢Gï }¢x¢GçÚÏ¢ ±ãè´ ¥Î¢ ÈGUÚ}¢¢ HèçÁ¢²ï J Ý}¢¢Á¢G ÜïU Ï¢¢’Î
S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Ú¢ Ï¢²¢Ý ã¢ïx¢¢ J ¥¢Ð S¢ï ¥G¢çÁ¢Á¢G¢Ý¢
§çË¼Á¢¢ ãñ Ï¢²¢Ý Á¢GMÚ S¢éçÝ²ïx¢¢ J
¥ËH¢ã ¥¢Ð ÜU¢ï Î¢ïÝ¢ï´ Á¢ã¢Ý ÜUè |¢H¢§²¢æ
ÝS¢èÏ¢ ÈGUÚ}¢¢» J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 200
Îé¥G¢»æ
¼…ü}¢¢ : »ï }¢ïÚï ÚÏ¢ ! }¢éÛ¢ï Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ ÜGU¢§}¢ ÜUÚÝï ±¢H¢ Ú¶, ¥¢ñÚ ÜéUÀ }¢ïÚè
¥¢ñH¢Î ÜU¢ï »ï ã}¢¢Úï ÚÏ¢ ! ¥¢ñÚ }¢ïÚè Îé¥¢G S¢éÝ Hï J »ï ã}¢¢Úï ÚÏ¢ ! }¢éÛ¢ï Ï¢wGà¢ Îï
¥¢ñÚ }¢ïÚï }¢¢æ Ï¢¢Ð ÜU¢ï ¥¢ñÚ S¢Ï¢ }¢é„H}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ï çÁ¢S¢ çÎÝ çãGS¢¢Ï¢ ÜGU¢§}¢ ã¢ïx¢¢ J
¼…ü}¢¢ : »ï ã}¢¢Úï ÚÏ¢ ! ã}¢ï´ Îï ã}¢¢Úè Ï¢èçÏ¢²¢ï´ ¥¢ñÚ ã}¢¢Úè ¥¢ñH¢Î S¢ï
¥¢æ¶¢ï´ ÜUè Æ‹ÇÜU, ¥¢ñÚ ã}¢ï´ ÐÚãïÁ¢Gx¢¢Ú¢ï´ ÜU¢ Ðïà±¢ Ï¢Ý¢ J
(Ý}¢¢…G ÜïU ¥ãGÜU¢}¢, Ý}¢¢…Gï …Ý¢…G¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢, „. 383)

¼…ü}¢¢ : §H¢ãè ! Ï¢wGà¢ Îï ã}¢¢Úï ãÚ çÁ¢G‹Î¢ ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ
}¢é¼±zGÈUG ¢ ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ ãG¢çÁ¢GÚ ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ x¢G¢§Ï¢ ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ
À¢ïÅï ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ Ï¢ÇGï ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úï ãÚ }¢Îü ÜU¢ï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úè ãÚ ¥G¢ñÚ¼
ÜU¢ï, §H¢ãè ¼ê ã}¢ }¢ï´ S¢ï çÁ¢S¢ ÜU¢ï çÁ¢G‹Î¢ Ú¶ï ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ï §SH¢}¢ ÐÚ
çÁ¢G‹Î¢ Ú¶ ¥¢ñÚ ã}¢ }¢ï´ S¢ï çÁ¢S¢ ÜU¢ï }¢¢ñ¼ Îï ¼¢ï ©„ ÜU¢ï §ü}¢¢Ý ÐÚ }¢¢ñ¼ Îï J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 201
¼…ü}¢¢ : »ï ¥ËH¢ã ! ¼ê S¢H¢}¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼éÛ¢ ãè S¢ï S¢H¢}¢¼è ãñ ¼ê

Ï¢ÚÜU¼ ±¢H¢ ãñ »ï …H¢H ¥¢ñÚ Ï¢éÁG¢éx¢èü ±¢Hï J
(}¢ÎÝè Ð‹… „êÚã, ¶Gy}¢ï ÜGU¢çÎçÚÄ²ã, „. 261)

¼…ü}¢¢ : »ï }¢ïÚï ¥ËH¢ã ! ÝïÜU¢ï´ ÜïU S¢ÚÎ¢Ú
ÜïU S¢ÎÜGïU }¢ï´ ¼}¢¢}¢ }¢éçàÜUH¢¼ ãGH ÈGUÚ}¢¢ J
¼…ü}¢¢ : »ï ã}¢¢Úï ¥ËH¢ã ! ã}¢ï´ ¥ÐÝï çÁ¢GRU¢ï à¢éRU ¥¢ñÚ ¥ÓÀè ¼GÚãG
§GÏ¢¢Î¼ ÜUÚÝï ÜUè ¼¢ñÈGUèÜGU ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ J
(ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥ÓÀè ¥ÓÀè Îé¥G¢»æ, çãGS„¢ : 3, „. 162)

¼…ü}¢¢ : »ï ¥ËH¢ã ! }¢éÛ¢ï }¢ïÚ¢ Ý¢}¢» ¥¢’}¢¢H Î¢»æ ã¢‰¢ }¢ï´ ¥G¼G¢
ÈGUÚ}¢¢ ¥¢ñÚ }¢éÛ¢ S¢ï ¥¢S¢¢Ý çãGS¢¢Ï¢ Hï J
¼…ü}¢¢ : »ï }¢ïÚï ÚÏ¢ Ï¢wGà¢ Îï ¥¢ñÚ ÚãG}¢ ÈGUÚ}¢¢ ¥¢ñÚ ¼ê S¢Ï¢ S¢ï Ï¢Ú¼Ú
ÚãG}¢ ÜUÚÝï ±¢H¢ J
x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 202
x¢G}¢ wG±¢Úè ÜU¢ S¢±¢Ï¢

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : …¢ï à¢wG„
¥ÐÝï çÜU„è (}¢é„H}¢¢Ý) |¢¢§ü ÜUè }¢é„èÏ¢¼ }¢ïæ ¼¢’ç…GÄ²¼ ÜUÚ¼¢
(²¢’Ýè ¼„ËHè Îï¼¢) ãñ ¥ËH¢ã Ï¢Ú¢ï…Gï çÜGU²¢}¢¼ ©„ï
§ÁG…G¼ ÜU¢ çHÏ¢¢„ ÐãÝ¢»x¢¢ J
}¢çS…Î }¢ïæ ãæ„Ýï ÜUè „…G¢

ãG…GÚ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ý„ „ï çÚ±¢²¼ ãñ,
ãGéÁG¢êÚï Ð¢ÜU, „¢çãGÏ¢ï H¢ñH¢ÜU, „Ä²¢ãGï ¥zGH¢ÜU
ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï §GÏ¢í¼ çÝà¢¢Ý ãñ : ²¢Ýè
“}¢çS…Î }¢ïæ ãæ„Ý¢ ÜGUÏ¢í }¢ïæ ¥æ{ïÚ¢ (H¢¼¢) ãñ J”
…‹Ý¼ }¢ïæ |¢è ©GH}¢¢ ÜUè ãG¢…¼ ã¢ïx¢è

}¢ÎèÝï ÜïU „éË¼G¢Ý, ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý, „Ú±Úï …Gèà¢¢Ý
ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï ÐéÚÝêÚ ãñ : …‹Ý¼è …‹Ý¼ }¢ïæ
©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU }¢¢ïãG¼¢… ã¢ïæx¢ï, §„ çH²ï çÜU ±¢ïã ãÚ …é}¢é¥G¢
ÜU¢ï ¥ËH¢ã ÜïU ÎèÎ¢Ú „ï }¢éà¢ÚüÈGU ã¢ïæx¢ï J ¥ËH¢ã
ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ : ²¢’Ýè “}¢éÛ¢ „ï }¢¢æx¢¢ï, …¢ï
™¢ã¢ï J” …‹Ý¼è ©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ ÜUè ¼GÚÈGU }¢é¼±Á…ïã ã¢ïæx¢ï çÜU
¥ÐÝï ÚÏÏ¢ï ÜUÚè}¢ „ï v²¢ }¢¢æx¢ï ? ±¢ïã ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï : ²ïã
}¢¢æx¢¢ï, ±¢ïã }¢¢æx¢¢ï, …ñ„ï ±¢ïã H¢ïx¢ Îé‹²¢ }¢ïæ ©GH}¢¢» çÜUÚ¢}¢ ÜïU
}¢¢ïãG¼¢… ƒï …‹Ý¼ }¢ïæ |¢è ©Ý ÜïU }¢¢ïãG¼¢… ã¢ïæx¢ï J

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 203

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 204

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 205
²¢Î Î¢à¼
Î¢ñÚ¢Ýï }¢é¼G¢H¥G¢ …GMÚ¼Ý ¥‹ÇÚ H¢§Ý ÜUèç…²ï, §à¢¢Ú¢¼ çH¶ ÜUÚ
„ÈGUãG¢ Ý}Ï¢Ú Ý¢ïÅ ÈGUÚ}¢¢ Hèç…²ï J §GË}¢ }¢ïæ ¼ÚvGÜUG è ã¢ïx¢è J

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 206
²¢Î Î¢à¼
Î¢ñÚ¢Ýï }¢é¼G¢H¥G¢ …GMÚ¼Ý ¥‹ÇÚ H¢§Ý ÜUèç…²ï, §à¢¢Ú¢¼ çH¶ ÜUÚ
„ÈGUãG¢ Ý}Ï¢Ú Ý¢ïÅ ÈGUÚ}¢¢ Hèç…²ï J §GË}¢ }¢ïæ ¼ÚvGÜUG è ã¢ïx¢è J

}¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ (çã‹Î) ÜUè }¢éw G¼çHÈGU à¢¢¶ïG´
Web : www.dawateislami.net / E- mail : maktabadelhi@gmail.com

Guldasta e Aqaid o Amaal (In Hindi)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Guldasta e Aqaid o Amaal (In Hindi)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H A-1

çÜU¼¢Ï¢ ÐÉGÝï ÜUè Îé¥G¢

¼…ü}¢¢ : »ï ¥ËH¢ã 1 ! ã}¢ ÐÚ §GË}¢¢ï çãGv}¢¼ ÜïU ÎÚ±¢…Gï ¶¢ïH Îï

çÜGU²¢}¢¼ ÜïU Ú¢ï…G ãG„Ú¼

çÜU¼¢Ï¢ ÜïU ¶GÚèÎ¢Ú }¢é¼±Á…ïã ã¢ïæ

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢…çH„ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §çG Ë}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

“x¢éHÎS¼» ¥GÜUG ¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H” ÜU¢ çã‹Îè ÚS}¢éH ¶G¼G

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢…çH„ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §çG Ë}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

¥GÜGU¢§Î ± ¥¢’}¢¢H ÜïU Ï¢é‹²¢Îè }¢„¢§H ÐÚ 300 „ï …G¢§Î

x¢éHÎS¼» ¥GÜGU¢§Î¢ï ¥¢’}¢¢H 3

Ðïà¢ï HzG…G 8 §çS¼‹Á¢¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 121

¼¢ñãGèÎï Ï¢¢Úè ¼¥G¢H¢ 13 Ð¢Ýè ÜU¢ Ï¢²¢Ý 123

S¢çÄ²ÎéH ¥ç}Ï¢²¢ 16 ÜéæU±ïæ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 126

§ü}¢¢Ý ± ÜéUÈGí ÜU¢ Ï¢²¢Ý 27 ¥±ÜGU¢¼ï Ý}¢¢…G ÜU¢ Ï¢²¢Ý 129

wG¢éÎ¢ ÜïU ÚS¢êH ± ÝÏ¢è 34 Á¢}¢¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 133

ÜéUGÚ¥¢Ýï ÜUÚè}¢ 40 §}¢¢}¢¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 139

S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢ 44 }¢éçzGS¢Î¢¼ï Ý}¢¢…GG 146

wG¢éHÈGU¢» Ú¢çà¢ÎèÝ 47 Ý}¢¢…Gï }¢ÚèÁ¢G ÜU¢ Ï¢²¢Ý 150

¥ãHï Ï¢ñ¼ 49 Ý}¢¢…Gï }¢éS¢¢çÈGUÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 153

}¢¢ï’çÁ¢Á¢Gï ¥¢ñÚ ÜUÚ¢}¢¼ï´ 54 Ý}¢¢…Gï Á¢é}¢é¥G¢ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 157

¥¢ñçH²¢©ËH¢ã 55 S¢Á¢Î» ç¼H¢±¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 159

¼vGÎèÚï §H¢ãè ÜU¢ Ï¢²¢Ý 58 }¢çÄ²¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 164

¥G¢H}¢ï Ï¢ÚÁ¢G¶G 62 çÁ¢G²¢Ú¼ï ÜéUGÏ¢êÚ ¥¢ñÚ §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ 181

ãGàÚ¢ï ÝàÚ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 79 §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ 189

¥¢ç¶GÚ¼ ÜïU ±¢çÜGU¥G¢¼ 85 §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜU¢ }¢éÚÃ±Á¢¢ ¼GÚèÜGU¢ 189

à¢ÈGU¢¥G¼ ÜU¢ Ï¢²¢Ý 94 §üS¢¢Hï S¢±¢Ï¢ ÜïU çH²ï Îé¥G¢ ÜU¢

¼Gã¢Ú¼ ÜïU }¢S¢¢§H 111 Á¢}¢¢¥G¼ S¢ï ÜGUÏH »’H¢Ý 198

±éÁG¢ê ÜïU }¢S¢¢§H 113 ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ 199

xG¢éSH ÜïU }¢S¢¢§H 117 Îé¥G¢»æ 199

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢…çH„ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §çG Ë}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

“§GË}¢ï ÎèÝ ÜU¢ „è¶Ý¢ §GÏ¢¢Î¼ ãñ” ÜïU Ï¢èS¢ ãGéMÈGU

Î¢ï }¢ÎÝè ÈêUH :-

çÜU¼¢Ï¢ ÐÉG Ý ï ÜUè ¼Úx¢G è Ï¢ çÎH¢ªæ x ¢¢ {16} §S¢ ãG Î èS¢ï Ð¢ÜU

¥ÓÀè ¥ÓÀè çÝÄ²¼¢ï´ S¢ï }¢é¼¥GçËHÜGU ÚãÝé}¢¢§ü ÜïU

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢…çH„ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §çG Ë}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

¼ÏHèx¢Gï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè ¥G¢H}¢x¢èÚ x¢GñÚ çS¢²¢S¢è ¼ãGÚèÜU

¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥HãG¢Á¢ ¥H ãG¢çÈGUÁ¢G ¥H ÜGU¢Úè ¥àà¢¢ã §}¢¢}¢

Ú}¢Á¢G¢ÝéH }¢éÏ¢¢ÚÜU 1425 çã.

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢…çH„ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §çG Ë}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

ÝçÏ¢Ä²ï ¥ÜUÚ}¢, Ú„ê H ï }¢¢ï ã G ¼ à¢}¢, à¢¢ãï Ï¢Ýè ¥¢Î}¢

ãéGÁ…¼éH §SH¢}¢ „çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢éãG}}¢Î çÏ¢Ý }¢éãG}}¢Î

§GË}¢ ÜU¢ ãGé„êH Ï¢¢§GS¢ï §GÁG…G¼ ± ¥G…G}¢¼ ãñ ¥¢ñÚ §„ ÜUè

§GË}¢ ãG¢ç„H ÜUÚÝ¢ ãÚ }¢é„H}¢¢Ý ÐÚ ÈGU…Gü ãñ J ãGÜUè}¢éH ©}}¢¼

{ 7} ¥¢Ð ÜïU çÁ¢S}¢ï ¥‹±Ú ¥¢ñÚ ÐS¢èÝ»

ÜU¢ ãñ S¢¢²¢ ¼éÛ¢ ÐÚ Ï¢¢ïH Ï¢¢H¢ ãñ ¼ïÚ¢, çÁ¢GRU ãñ ªæÓ¢¢ ¼ïÚ¢

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ çÁ¢Ï¢íèH ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU }¢ñ´ Îé‹²¢ ÜïU

(ÜGUS¢èÎ¢ Ï¢éÎ¢ü (}¢é¼…ü}¢) „. 82)

„é±¢H : Á¢GMçÚÄ²¢¼ï ÎèÝ ÜU¢ v²¢ }¢¼GHÏ¢ ãñ ?

H¢ïx¢¢ïæ „ï „é±¢H Ý ÜUÚÝï ÜUè ÈGU…GèH¼

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢…çH„ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §çG Ë}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

„é±¢H : çÁ¢S¢ ¼Ú¼èÏ¢ ÐÚ ¥¢Á¢ ÜéUGÚ¥¢Ý }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ, v²¢ »ïS¢¢ ãè

„é±¢H : Á¢¢ï à¢wGS¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ çS¢gèÜGïU ¥vÏ¢Ú, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢

x¢GÚÁ¢G ²ïã çÜU ¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢ ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H Ï¢ï

± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢ , çãGS„¢ : 3, „. 113)

„é±¢H : Ð‹Á¢¼Ý Ð¢ÜU çÜUÝ ãGÁ¢GÚ¢¼ ÜU¢ï ÜUã¢ Á¢¢¼¢ ãñ ?

»ÜU ãGÎèS¢ }¢ï´ ãñ çÜU ãG…GÚ¼ï ÈGU¢ç¼G}¢¢ Ð¢ÜU Î¢}¢Ý

¥¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï ¥ÐÝï ¥ãHï Ï¢ñ¼ }¢ï´ S¢Ï¢

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢…çH„ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §çG Ë}¢Ä²¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

„é±¢H : ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï ãGS¢Ý ± ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ï

{2} çÁ¢S¢ Ýï §Ý Î¢ïÝ¢ïæ (ãGS¢Ý ± ãGéS¢ñÝ ) S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUè

{3} ãGS¢Ý ± ãGéS¢ñÝ Á¢‹Ý¼è Á¢±¢Ý¢ï´ ÜïU S¢ÚÎ¢Ú ãñ´ J

± ã}¢¢Ú¢ §SH¢}¢, ¥ãHï Ï¢ñ¼ï çÜUÚ¢}¢ , çãGS„¢ : 3, „. 115)

Ï¢ï ¥ÎÏ¢ x¢éS¼¢¶G çÈGUÜGïüU ÜU¢ï S¢éÝ¢ Îï »ï ãGS¢Ý