Page |1

శ్రీమద్వా ల్మీ కి రామాయణం

శ్రీమతే రామానుజాయ నమః శ్రీ సీతారామచంశ్రర
పరశ్రరహ్ీ ణే నమః
అస్ీ ద్గురుభ్యో నమః

శ్రీద్రామాయణ
మ పారాణణోపారద్ర:
ీ
శ్ర మ వైష్వ
ణ సాంాపమాణ:

ఆచార్య శ్రుతి:
శ్రీ మలేశ దయాపాారాం దీభక్త్త య ది గుణార్ ణవాం
ణతాంాద ాపవ ాం వాందే ర్ద్రయ జాయరర్ాం ముని౦
వా
రాయనుజ దయాపాారాం శ్రజాన వైరాగ్య భూష్ ౦
శ్రీయ్ మ వాంరట నాథార్య ాం వాందే వమాాంర దేశిరాం 1
లక్ష్మీ నాథ సయర్ాంభాం నాథ యాము ద్రధ్య యాం
అసీ మాచార్య పర్య ాంతాం వాందే గురు పర్ాంపరాాం 2
యోనిరయ ద్రచ్యయ ర పమాాంబుజ యుగ్ీ రురీ
వాయ మోహర సత శ్ర దిరరాణి రృణాణ మేనే
అసీ శ్రురో ర్భ గ్వతో౭సయ దయైర సాంధో:
రాయనుజసయ చర్ణౌ ర్ ాం ాపపదేయ 3
యత పిత యువరణ శ్ర యా విభూి: సత
సర్వ ాం ణదేవ నిణమే ద్రద వ యానాాం
ఆదయ సయ : కులపతే ర్వ కుళాభిరాద్రాం
ీ
శ్ర ద్ర మ శ్ర దాంాి యుగ్ళాం ాప యమి మూరానా
రత 4
భూరాం సర్ చ ద్రహమాహవ ణ భటనా ట థ
శ్రీ మభిసర్ త కులశేఖర్ యోగి వాహా్
క్త్త
భ ాంాి రేణు పర్క్త్ల ణతాంాద మిాా్
శ్రీద్రరర మ రాాంకు ముని ాప తో౭సీ నిరయ ాం 5
శ్రీ మలేల పూర్ ణ విష్ణాం
పితద్రహ సయ ౭పి పితద్రహాణ
ాపాచేరస౭౭దే ఫల ాపమాణ
 Page |2

శ్రీ మ భష్య క్త్ోరతద్ర దేశిక్త్ణ

శ్రీ మలేల పూర్ ణణ మో ద్రసతత్ 6
ీ
శ్ర మ విష్వ క్సే ధ్యయ ాం :
శుక్త్లాంబర్ధ్ర్ాం విష్ణాం శివర్ ణాం చతురుభ జమ్
ాపస ా వద ాం ధ్యయ యేత్ సర్వ విఘ్నా పాాంరయే 1
ణసయ దివ ర్ద వక్త్క్త్తమాయ ాః పారిష్మాయ : పర్ శ రాం
విఘ్ా ాం నిఘ్ా ాంి సరరాం విష్వ క్సే ాం రయా యే 2
శ్రీ మ హణాీవ ధ్యయ ాం :
జా
శ్ర న నా ాందద్రణాం దేవాం నిర్ీ ల సఫ టిక్త్౭౭రృిాం
ఆధ్యర్ాం సర్వ విమాయ నాాం హణాీవ ముపాసీ హే 1
అభాంగుర్ రలామా శ్రూలల లక్షరవ మీయుషే
తుాంగాణ ద్రహాసే రస్మీ తుర్ాంగాణ ముఖే ద్రాః 2
శ్రీ మ వాల్మీ ి ధ్యయ ాం :
కూజాంరాం రాద్ర రామేి ద్రధుర్ాం ద్రధురాక్షర్ాం
ఆరుహయ రవిత ాఖాం వాందే వాల్మీ ి కోిలాం 1
వాల్మీ క్స రుీ ని సాంహసయ రవిత వ చారి ాః
ాశు వ ్ రాద్ర రధ్య నాదాం కో యాి పరా౦గ్ిాం 2
ణాః పిబ్ సరరాం రాద్ర చరితద్రృర సగ్ర్ాం
అరృపతసాం త మునిాం వాందే ాపాచేరస ద్రరలీ ష్ాం 3
శ్రీ మ ఆాంజనేణ ాపార్ ననా :
గోష్ర దీరృర వారాశిాం ద్ర కీ రృర రాక్షసాం
రాయణ ద్రహా యలార్రా ాం వాందే౭నిలారీ జాం 1
అాంజనా ాంద ాం వీర్ాం జా కీ శోర నా ాం
రపీ ద్ర౭క్ష హనాతర్ాం వాందే లాంక్త్ భణాంరర్ాం 2
ఆమిషీ రృర యరాత ాండాం గోష్ర దీ రృర సగ్ర్ాం
రృణీ రృర ద ాీవ యాంజనేణాం య ద్రయ ౭హాం 3
ద్రనోజవాం యరుర తుయ లయ వగ్ాం
జితేాంాదిణాం బుదిద్ర న తాం వరిష్౦ట
వాతరీ జాం వా ర్ యూధ్ ముఖయ ాం
ీ
శ్ర మ రాద్ర దూరాం శిర్స యమి 4
ఉలాం ల ఘ్య సాంధో సే లిలాం సల్మలాం
ణ శోశ ర వహ్ా ాం జ క్త్రీ జాయాాః
ఆమాణ తేనైవ దమాహ లాంక్త్ాం
యమి రమ్ ాపాాంజలిరాాంజనేణాం 5
ఆాంజనేణ ద్రి పాటలా ాం
క్త్ చ నాాది రద్రనీణ విాగ్హాం
పారిజార రరు మూల వాస ాం
భవయామి పవయ ాంద ాం 6
ణార ణార ర్ఘునాధ్ కీర్ త ాం
రార రార రృర ద్రసతక్త్ాంజలిాం
బాష్ర వారి పరిపూర్ ణ లోచ ాం
యరుిాం ద్రర రాక్షస రత ాం 7
శ్రీ మ రాయణ ాపార్ ననా :
వద వదేయ పరే పాంస జాతే ద రాధ్యరీ జే
 Page |3

వదాః ాపాచేర సమాసీత్ సక్షాత్ రాయణణారీ నా

1
చరిరాం ర్ఘునాధ్సయ రకోటి ాపవిసతర్ాం
ఏకైర ద్రక్షర్ాం ాోర తాం ద్రహా పారర నా ాం 2
ాశు వ ్ రాయణ ాం భక్త్త య ణాః పాదాం పదమేవవా
స యాి ాబహీ స
శ్ర ల ాం ాబహీ ణా పూజయ తే సమా
3
వాల్మీ ి గిరి సాంభూత రాద్ర సగ్ర్ గామినీ
పనాి భువ ాం పణాయ రాయణ ద్రహా దీ.
4
శ్రశోలర సర్ సయ కీర్ ణాం సర్ ర రలోలల సాంకులాం
క్త్౦డ ాగాహ ద్రహా మీ ాం వాందే రాయణణార్ ణవాం
5
ణాః రరాణ౦జలి సాంపటై ర్హ ర్హ సే ద్రయ క్ పిబతయ దరాత్
వాల్మీ క్స ర్వ దనార్విాంద గ్ళిరాం రాయణణాఖయ ాం ద్రధు
6
జ ీ వాయ ధి జరా విపిత ద్రర్ణై ర్రయ ాంర సోపాదవాం
సాంసర్ాం స విహాణ గ్చఛ ి పయ నివ ణ శ్ర ణ : పదాం ా వ రాం
7
రుపగ్ర సయస సాంధి యోగ్ాం
సద్ర ద్రధుోప తర్ న వారయ బదాం న
ర్ఘువర్ చరిరాం ముని ాపణీరాం
ద శిర్స చ వధ్ాం నిాద్రణధ్వ ాం 8
ీ
శ్ర మ రాద్ర ాపార్ ననా:
శ్రీ మ రాఘ్వాం ద ర్ధ్యరీ జ ద్రాపమేణాం
సీతపిాం ర్ఘుకులా వ ణ ర్రా దీపాం
ఆజానుబాహుద్ర౭ర్విాంద దళాణతక్షాం
రాద్రాం నిాచర్ వినా రర్ాం యమి. 1
వైదేహీ సహ్రాం ుర్ ాుద్రరశ హైమే ద్రహా ద్రాండపే
ద్రధ్యయ పష్ర ర యసనే ద్రణిద్రయే వీరాసనే ుసర ల ాం
అాే వాచణి ాపభాంజ ుతే రరతవ మ్ మునిభయ ాః పర్ాం
వాయ ఖయ ాంరాం భర్తదిభి: పరివృరాం రాద్రాం భజే ాయ ద్రలాం 2
ఆపమాద్రపహరాత ర్ాం మాతర్ాం సర్వ సాంపమాాం
లోక్త్భిరాద్రాం శ్రీ మ రాద్రాం భూయో భూయో యద్రయ హాం
3
( ణధ్య ి త శ్రీ మ కోశోపరి ఆరాధ్ ాం రర్ తవయ ాం. )
జణ ద్రాంారాం.
జణరయ ి బలో రామో లక్షీ చ ద్రహా బలాః
రాజా జణి ుాీవో రాఘ్వ ణాభిపాలిరాః 1
మాసో౭హాం కోసశక్త్ ర సయ రాద్రసయ ౭శ్రిష్ ల ట రర్ీ ణా
హనుయ్ ాతు స్మనాయ నాాం నిహనాత యరుతరీ జాః 2
రావ సహాసాం మే యుదేన ాపిబలాం భవత్
శిలాభిుత పహర్రాః పాదపై చ సహా :
3
 Page |4

అర్ రయితవ పరాం ల౦క్త్ద్రభివాదయ చ మైదిల్మాం

సద్రృమానోన గ్మిష్యయ మి మిష్తాం సర్వ ర్క్షసాం
4
ధ్రాీ తీ సరయ సాంధ్ చ రామో మా ర్ధి ర్య ది
పౌరుషే చా౭ాపిదవ ాందవ శ రై ాం జహ్ రావణి౦
5
రపసే వ ధ్యయ ణ నిర్రాం రపసీవ వాగివ మాాం వర్ాం
నార్దాం పరి పాపచఛ వాల్మీ ిరుీ ని ప౦గ్వాం 6
( ణధ్య ి ీ ర్
త శ్ర మకోశోపరి ఆరాధ్ ాం ర తవయ ాం. )
======================================
శ్రీ మ యధ్వ సాంాపమాణ:

శ్రీ మ విష్వ క్సే ధ్యయ ాం :

శుక్త్లాంబర్ధ్ర్ాం విష్ణాం శివర్ ణాం చతురుభ జమ్
ాపస ా వద ాం ధ్యయ యేత్ సర్వ విఘ్నా పాాంరయే
ఆచార్య శ్రుతి:
లక్ష్మీ నారాణ ాం వాందే ర దభ ర త ాపవో హ్ ణ:
శ్రీద్రమా
మ ాంద తరాల౭౭ఖ్యయ గురు శ్రసతాం చ య ద్రయ ౭హాం 1
వాందే రాయణణో చైవ పరాణో భర్తే రథా
ఆమా వ౭౦తే చ ద్రధ్యయ చ విష్ణ: సర్వ ార ీణతే
2
సర్వ విఘ్ా ాప ద్ర ాం సర్వ సదిర ర ర్ాం పర్ాం
సర్వ జీవ ాపణేతర్ాం వాందే విజణద౦ హరిాం
3
సరావ భీష్ాట పదాం రాద్రాం సరావ ౭రిష్ ట నివార్రాం
జా కీ జాని ద్ర౭ని ాం వాందే ద్ర శ్రురరు వాందిరాం
4
అాభద్రాం భాంగ్ ర్హ్రాం అజడాం విద్రలాం సమా
ఆ ాంద తర్ ల ద్ర౭తులాం భజే తపారయా౭పహాం
5
భవి ణ దనుభవా దేడ మూకో౭పి వాీీ
జడ ద్రి ర్౭పి జాంతు శ్రరాయణతే ాపాశ్రజ న మౌళి:
సరల వచ చేతో దేవత భర్త స
ద్రద్ర వచస విధ్తత ాం సనిా ధిాం య సే చ 6
మిధ్యయ సధ్యనాంర ురానవ ాంర విధ్వ ాంస విచక్ష :
జణ తరాల౭ఖయ రర్ణి రాభ సవ తాం నో హృదాంబరే 7
చిక్త్ై: పదై చ గ్ాంభీరై: వాకైయ రాీ నై ర్౭ఖాండిై:
గురు భవాం వయ ాంజణనీత భి శ్రీ మ జణ తర్ ల వాక్
8
ీ
శ్ర మ వాల్మీ ి ధ్యయ ాం :
 Page |5

కూజాంరాం రాద్ర రామేి ద్రధుర్ాం ద్రధురాక్షర్ాం

ఆరుహయ రవిత ాఖాం వాందే వాల్మీ ి కోిలాం 1

వాల్మీ క్స రుీ ని సాంహసయ రవిత వ చారి ాః

ాశు వ ్ రాద్ర రధ్య నాదాం కో యాి పరా౦గ్ిాం 2
ణాః పిబ్ సరరాం రాద్ర చరితద్రృర సగ్ర్ాం
అరృపతసాం త మునిాం వాందే ాపాచేరస ద్రరలీ ష్ాం
3
ీ
శ్ర మ ఆాంజనేణ ాపార్ ననా :
గోష్ర దీరృర వారాశిాం ద్ర కీ రృర రాక్షసాం
రాయణ ద్రహా యలా ర్రా ాం వాందే౭నిలారీ జాం 1
అాంజనా ాంద ాం వీర్ాం జా కీ శోర నా ాం
రపీ ద్ర౭క్ష హనాతర్ాం వాందే లాంక్త్ భణాంరర్ాం 2
ఆమిషీ రృర యరాత ాండాం గోష్ర దీ రృర సగ్ర్ాం
రృణీ రృర ద ాీవ యాంజనేణాం య ద్రయ ౭హాం
3
ద్రనోజవాం యరుర తుయ లయ వగ్ాం
జితేాంాదిణాం బుదిద్ర న తాం వరిష్౦ ట
వాతరీ జాం వా ర్ యూధ్ ముఖయ ాం
శ్రీ మ రాద్ర దూరాం శిర్స యమి 4
ఉ ాం ల ల ఘ్య సాంధో సే లిలాం సల్మలాం
ణ శోశ ర వహ్ా ాం జ క్త్రీ జాయాాః
ఆమాణ తేనైవ దమాహ లాంక్త్ాం
యమి రమ్ ాపాాంజలి రాాంజనేణాం 5
ఆాంజనేణ ద్రి పాటలా ాం
క్త్ చ నాాది రద్రనీణ విాగ్హాం
పారిజార రరు మూల వాస ాం
భవయామి పవయ ాంద ాం 6
ణార ణార ర్ఘునాధ్ కీర్ త ాం
రార రార రృర ద్రసతక్త్౭౦జలిాం
బాష్ర వారి పరిపూర్ ణ లోచ ాం
యరుిాం ద్రర రాక్షస రత ాం 7
శ్రీ మ రాద్ర ాపార్ ననా :
వద వదేయ పరే పాంస జాతే ద రాధ్యరీ జే
వదాః ాపాచేర సమాసీత్ సక్షాత్ రాయణణారీ నా
1
ఆపమా ద్రపహరాత ర్ాం మాతర్ాం సర్వ సాంపమాాం
లోక్త్భి రాద్రాం శ్రీ మ రాద్రాం భూయో భూయో యద్రయ హాం
2
రుపగ్ర సయస సాంధి యోగ్ాం
సద్ర ద్రధుోప తర్ న వారయ బదాం న
ర్ఘువర్ చరిరాం ముని ాపణీరాం
ద శిర్స చ వధ్ాం నిాద్రణధ్వ ాం 3
వైదేహీ సహ్రాం ుర్ ాుద్రరశ హైమే ద్రహా ద్రాండపే
 Page |6

ద్రధ్యయ పష్ర ర యసనే ద్రణిద్రయే వీరాసనే ుసర ల ాం

అాే వాచణి ాపభాంజ ుతే రరతవ మ్ మునిభయ ాః పర్ాం
వాయ ఖయ ాంరాం భర్తదిభి: పరివృరాం రాద్రాం భజే ాయ ద్రలాం 4
వాందే వాందయ ాం విధిభవ ద్రహేాంామాది బృనారర్ క్సాంక్త్దై:
వయ ర తాం వాయ పతాం సవ గు గ్ తో దే ర: క్త్లర చ
ధూతవదయ ాం ుఖ చిి ద్రయై ర్ీ ాంగ్ళై యుర త ద్రాంగై:
సనాథయ ాం నో విదధ్ డధిరాం ాబహీ నారాణణాఖయ ౦ 5
భూష్య ర్రా ాం భువ వలణ సయ ఖిలా చ ర్య ర్రా ాం
ల్మలా ర్రా ాం జలధి ుహ్తు రే శ్ర రవత మౌళి ర్రా ాం
చిాంతర్రా ాం జగ్ి భజతాం సరే ోజ ుయ ర్రా ాం
కౌసలాయ యా లసతు ద్రద్ర హృ ీ ాండశ పార ర్రా ాం 6
ద్రహా వాయ రర్ణా౦భోధి ద్రాంథ య స ద్రాందర్ాం
రవణాంరాం రాద్ర కీరాత య హనుద్రాంర ముపాసీ హే
7
ముఖయ ాపాణాణ భీయణ మో ణసయ భుజాాంరర్౦
నానా వీర్ ువరాణనాాం నిరష్యాీ యిరాం బభౌ 8
సవ ౦ర శ్రసల ాంర యాయ ణ పూర్ ణ శ్రజాన ద్రహార్ ణసే
ఉతుతాంగ్ వార తర్ాంగాణ ద్రథవ ుగారభయే న ద్ర: 9
వాల్మీ క్స శ్రగర: పనీయా నోా ద్రహీధ్ర్ పమాా యా
ణ శ్రురగ్ న ముపజీవాంి రవణ శ్రసతర్ ణక్త్ ఇవ 10
ూి త రాతా రరే ర్మేయ మూల రాయణణార్ ణవ
విహర్ాంతో ద్రహీయాాంస: ాపీణాంతాం గుర్వో ద్రద్ర 11
హణాీవ హణాీవ హణాీవి యో వదేత్
రసయ నిసే ర్తే వాణీ జహుా రనాయ ాపవాహవత్ 12
( ణధ్య ి త శ్రీ మకోశోపరి ఆరాధ్ ాం రర్ తవయ ాం. )

======================================================
ీ
శ్ర మ సీ ర్ త సాంాపమాణ:

శ్రీ మ ద్రహా గ్ పి ధ్యయ ాం

శుక్త్లాంబర్ధ్ర్ాం విష్ణాం శివర్ ణాం చతురుభ జమ్
ాపస ా వద ాం ధ్యయ యేత్ సర్వ విఘ్నా పాాంరయే 1
అగ్జా పమాీ ర్క ాం గ్జా ద్రహరిా ాం
క్త్త
అనేర దాంరాం భ నాాం ఏర దాంర ముపాసీ హే
2
వాీామాయ : ుద్ర స: సరావ రాలనా ముపారమే
ణాం తవ రృర రృతయ : ుయ సత శ్ర ాం యమి గ్జా ాం 3
శ్రీ మ సర్సవ త ాపార్ ననా
దోరిభ రుయ క్త్త చతురిభ : సఫ టిర ద్రణి ద్రయీ ద్రక్ష యలాాం దధ్యనా
 Page |7

హసేత నైక్స పదీ ాం సర ద్ర౭పి చ శురాం పసతరాం చాపరే

భస కుాందేాంు ాంఖ సఫ టిర ద్రణి నిభ భసయనా సయనా
స మే వాే రవతేణాం నివసతు వదనే సర్వ మా ుాపసనాా

శ్రీ మ వాల్మీ ి ద్రాసక యా

కూజాంరాం రాద్ర రామేి ద్రధుర్ాం ద్రధురాక్షర్ాం
ఆరుహయ రవిత ాఖాం వాందే వాల్మీ ి కోిలాం 1
వాల్మీ క్స రుీ ని సాంహసయ రవిత వ చారి ాః
ాశు వ ్ రాద్ర రధ్య నాదాం కో యాి పరా౦గ్ిాం 2
ణాః పిబ్ సరరాం రాద్ర చరితద్రృర సగ్ర్ాం,
అరృపతసాం త మునిాం వాందే ాపాచేరస ద్రరలీ ష్ాం.
3
శ్రీ మ ఆాంజనేణ ద్రాసక యా
గోష్ర దీ రృర వారాశిాం ద్ర కీ రృర రాక్షసాం
రాయణ ద్రహా యలా ర్రా ాం వాందే౭నిలారీ జాం 1
అాంజనా ాంద ాం వీర్ాం జా కీ శోర నా ాం
రపీ ద్ర౭క్ష హనాతర్ాం వాందే లాంక్త్ భణాంరర్ాం 2
ఆమిషీ రృర యరాత ాండాం గోష్ర దీ రృర సగ్ర్ాం
రృణీ రృర ద ాీవ యాంజనేణాం య ద్రయ ౭హాం
3
ఉ ాం ల ల ఘ్య సాంధో సే లిలాం సల్మలాం
ణశోశ ర వహ్ా ాం జ క్త్రీ జాయాాః
ఆమాణ తేనైవ దమాహ లాంక్త్ాం
యమి రమ్ ాపాాంజలిరాాంజనేణాం 4
ఆాంజనేణ ద్రి పాటలా ాం
క్త్ చ నాాది రద్రనీణ విాగ్హాం
పారిజార రరుమూల వాస ాం
భవయామి పవయ ాంద ాం 5
ణార ణార ర్ఘునాధ్ కీర్ త ాం
రార రార రృర ద్రసతక్త్ాంజలిాం
బాష్ర వారి పరిపూర్ ణ లోచ ాం
యరుిాం ద్రర రాక్షస రత ాం 6
ద్రనోజవాం యరుర తుయ లయ వగ్ాం
జితేాంాదిణాం బుదిద్ర న తాం వరిష్౦ ట
వాతరీ జాం వా ర్ యూధ్ ముఖయ ాం
శ్రీ మ రాద్ర దూరాం శిర్స యమి 7
శ్రీ మ రాయణ ాపార్ ననా :
వాల్మీ ి సీ ృి ద్రాందరే ద్రథిర: సీత ర్య సాంభవ
ుాీవా౭ద్రర్ భూరుహో౭౦గ్ద స్సే మిాి చాంాదోదణ:
1
వాతోరర ా ద్రణి రివ భీష్ ుధ్: పౌలసతయ హాలా హల
శ్రీ మరాయణ ుగ్ న సాంధు ర్ద్రలో భూయా రే ాశేశ ణసే
2
రా
ణాః ర ణ ౦జలి సాంపటై ర్హ ర్హ సే ద్రయ క్ పిబతయ దరాత్
 Page |8

వాల్మీ క్స ర్వ దనార్విాంద గ్ళిరాం రాయణణాఖయ ాం ద్రధు

3
జ ీ వాయ ధి జరా విపిత ద్రర్ణైర్రయ ాంర సోపాదవాం
సాంసర్ాం స విహాణ గ్చఛ ి పయ నివ శ్రణణ: పదాం ా వ రాం
4
రుపగ్ర సయస సాంధి యోగ్ాం
సద్ర ద్రధుోప తర్ న వారయ బదాం న
ర్ఘువర్ చరిరాం మునిాపణీరాం
ద శిర్స చ వధ్ాం నిాద్రణధ్వ ాం 5
వాల్మీ ి గిరి సాంభూత రాద్ర సగ్ర్ గామినీ
పనాి భువ ాం పణాయ రాయణ ద్రహా దీ 6
శో
శ్ర ల ర సర్ సయ కీర్ ణాం సర్ ర రలోలల సాంకులాం
క్త్౦డ ాగాహ ద్రహా మీ ాం వాందే రాయణణార్ ణవాం
7
వద వదేయ పరే పాంస జాతే ద రాధ్యరీ జే,
వదాః ాపాచేర సమాసీత్ సక్షాత్ రాయణణారీ నా
8
ీ
శ్ర మ రాద్ర ధ్యయ ాం
వైదేహీ సహ్రాం ుర్ ాుద్రరశ హైమే ద్రహా ద్రాండపే
ద్రధ్యయ పష్ర ర యసనే ద్రణిద్రయే వీరాసనే ుసర ల ాం
రత
అాే వాచణి ాపభాంజ ుతే ర వ మ్ మునిభయ ాః పర్ాం
వాయ ఖయ ాంరాం భర్తదిభి: పరివృరాం రాద్రాం భజే ాయ ద్రలాం. 1
వామే భూమి ుత పర్ చ హనుయ్ పాచ తుే మిాత ుర:
ాతుఘ్నా భర్ర చ పార్శ వ దళయో రావ యావ ది కోణేష్ చ
ుాీవ చ విభీష్ చ యువరాట్ తరా ుతో జాద్రబ వా్
ద్రధ్యయ నీల సోజ కోద్రల రుచిాం రాద్రాం భజే ాయ ద్రలాం
2
యత రామో ద్రిర త రాద్రభాదో
ాభత రామో ద్రత్ సఖ రాఘ్వ :
సర్వ సవ ాం మే రాద్రచాంాదో దయాళు:
నా౭ య ాం దేవాం నైవ జానే జానే 3
సక్సతే ర్ దిాంు కుాంద ధ్వళే స్సధ్య ద్రహా ద్రాండపే
పర్య సతగ్రు ధూప దీప లలితే రర్పర ర్ దీోజవ య శ
ుాీవా౭౦గ్ద జాద్రబ వత్ పరివృరాం స్సమిాిణా సేవిరాం
ల్మలా యనుష్ విాగ్హాం ర్ఘువర్ాం రాద్రాం భజే ాయ ద్రలాం
4
మోుత రాయణ స లక్షీ ణాణ
దేవైయ చ రస్మయ జ క్త్రీ జాయై
మోుత రుాదేాంాద ణయ౭నిశభోయ
మోుత చాంామార్క ద్రరు శ్రదణే ర భయ : 5
( ణధ్య ి త శ్రీ మకోశోపరి ఆరాధ్ ాం రర్ తవయ ాం. )
1. బాల కండ:
శ్రపధమ స్రర ుః
 Page |9

రపాః సవ ధ్యయ ణ నిర్రాం రపసీవ వాగివ మాాం వర్మ్

నార్దాం పరిపాపచఛ వాల్మీ ి రుీ ని పాంగ్వమ్ 1
కో వ ౭సీ ్ సాద్రర రాం లోక్స గు వా్ ర చ వీర్య వా్
ధ్ర్ీ జ న చ రృరజ న చ సరయ వాకోయ దృఢావరాః? 2
చారిాతే చ కో యుర తాః సర్వ భూతేష్ కో హ్రాః
విమావ క ాః ర సే ద్రర్ ల చ ర లేచ ర ాపిణ దర్శ ాః? 3
ఆరీ వా్ కో జిర ాకోధో ద్రియ్ కోऽ ూణరాః
రసయ బిభయ ి దేవా చ జార ోష్ సయ సాంయుే ? 4
ఏర దిచాఛ ద్రయ హాం ాశోతుాం పర్ాం కౌతూహలాం హ్ మే
ద్రహరే ే రవ ాం సద్రోలऽస జాశ్ర న తు మేవాం విధ్ాం ర్మ్ 5

ాశుతవ చైర క్త్ిలోత రజ్ఞన వాల్మీ క్స రాా ర్దో వచాః

ాూణతమ్ ఇి చా౭౭ద్రక్త్ య త ాపహృణట వారయ మ్ అాబవీత్ 6
బహవో ుర్ లభ లేచ వ యే రవ యా కీరి తత గుణాాః
మునే వక్షాయ ద్రయ ౭హాం బుమానవ ై రుయ ర శ్ర తాః ాూణతాం ర్ాః 7
ఇక్షావ కు వాం ాపభవో రామో నాద్ర జనైాః ాశురాః
నిణత౭౭తీ ద్రహా వీోయ ుయ ియ్ ధ్ృియ వ ీ 8
బుదియ న నీా ియ్ వాీీ ీ శ్ర య్
మ ాతు నిబర్ హ ాః
విపలాాంసో ద్రహా బాహుాః రముబ ాీవో ద్రహా హనుాః 9
ద్రహో ర్సోక ద్రహేష్యవ సో గూఢ జాతు ర్రిాందద్రాః
ఆజాను బాహుాః ుశిరాాః ులలాటాః ువిారద్రాః 10
సద్రాః సద్ర విభక్త్త ౭శ్ర్ాఃర సా గ్ న వర్ ణాః ాపతపవా్
పీ వక్షా విాలా౭క్షో లక్ష్మీ వా్ శుభ లక్ష ాః 11
ధ్ర్ీ జాఃన సరయ సాంధ్ చ ాపజానాాం చ హ్తే ర్రాః
ణ సీవ శ్రజాన సాంప ా ాః శుచి ర్వ య ాః సయధియ్ 12

ాపజాపి సే ద్ర శ్రీయ్

మ ధ్యత రిప నిషూద ాః
ర్క్షిత జీవలోర సయ ధ్ర్ీ సయ పరిర్క్షిత 13

ర్క్షిత సవ సయ ధ్ర్ీ సయ సవ జ సయ ర్క్షిత

వద వమా్ ర రరతవ జ్ఞన ధ్నురేవ దే చ నిష్ఠర
ి ాః 14
స త ర్ రత జ్ఞ
సర్వ ాక్త్ ౭శ్ర ల ర వ న సీ ృియ్ ాపిభ వా్
సర్వ లోరాపిణాః సధుర్౭దీనాతీ విచక్ష ాః 15
సర్వ మా౭భిగ్రాః సదిభ ాః సముాద ఇవ సనునభిాః
ఆర్య ాః సర్వ సద్ర లేచ వ సదైర ాపిణ దర్శ ాః 16

స చ సర్వ గుణోపేరాః కౌసలాయ ౭౭ ర వర్ న ాః

సముాద ఇవ గామీభ రేయ ధైరేయ హ్ద్రవా నివ 17

విష్ణనా సదృశో వీరేయ సోద్రవత్ ాపిణదర్శ ాః

క్త్లా౭గిా సదృ ాః ాకోధ్య క్షద్రయా పృథివీ సద్రాః 18
ధ్ దే సద్ర శ్రసతయ ే సతేయ ధ్ర్ీ ఇవా౭పర్ాః
రమేవాం గు సాంప ా ాం రాద్రాం సరయ పరాారద్రమ్ 19
జేయ ష్ాం
ి ాశేష్ి గుణైర్ యురాం త ాపిణాం ద ర్థాః ురమ్
 P a g e | 10

ాపరృతనాాం హ్ై రుయ ర తాం ాపరృి ాపిణ క్త్ద్రయ యా 20

యౌవ రాజేయ సాంయోకుత మ్ ఐచఛ త్ ాపీతయ ద్రహీపిాః
రసయ ౭భిషేర సాంభరా్ దృష్యటవ భరాయ ౭థ కైరయీ 21
పూర్వ ాం దరత వరా దేవీ వర్మ్ ఏ ద్ర౭యాచర
వివాస ాం చ రాద్ర సయ భర్ర సయ ౭భిషేచ మ్ 22
స సరయ వచనా ామాజా ధ్ర్ీ పాశే సాంణరాః
వివాసయా యస ురాం రాద్రాం ద ర్థాః ాపిణమ్ 23

స జగాద్ర వ ాం వీర్ాః ాపిజానమ్ అనుపాలణ్

పితు ర్వ చ నిరే రాత్ కైక్సయాయ ాః ాపిణ క్త్ర్ణాత్ 24
రాం ావజ ాం త ాపియో ాభత లక్షీ ణోऽనుజగాద్ర హ
సేా హా దివ ణ సాంప ా ాః ుమిాత౭౭ ర వర్ న ాః 25

ాభరర్ాం దయితో ాభతు: స్సాభారద్ర౭ను దర్శ ణ్

రాద్ర సయ దయిత భరాయ నిరయ ాం ాపా సయహ్త
26
జ ర సయ కుశ జాత దేవ యయేవ నిరిీ త
సర్వ లక్ష సాంపనాా నారణామ్ ఉరతయ వధూాః
27
సీత౭పయ ను గ్త రాద్రాం శి ాం ోహ్ణీ ణథా
పౌరైర్ అనుగ్తో దూర్ాం పిాత ద ర్థే చ
28
ృఙ్గబే
ర ర్పరే ూరాం గ్ఙ్గర కూశ వయ సర్ యణర
గుహయసదయ ధ్రాీ తీ నిష్యమాధి పిాం ాపిణాం
29
గుహే సహ్తో రామో లక్షీ ణే చ సీరయా
తే వనే వ ాం గ్తవ దీ శ్రసీతశ్రరాత వ బహూదక్త్ాః
30
చిారకూట ద్ర౭నుాపాపయ భర్మావ జ సయ ాసనాత్
ర్ద్రయ మ్ ఆవసథాం రృతవ ర్ద్రయణా వనే ారణాః
31
దేవ గ్ ర్న వ సాంక్త్ా సత
శ్ర ార తే య వస్ ుఖమ్
చిారకూటాం గ్తే రామే పార శోక్త్౭౭తుర్ శ్రసతమా
32
రాజా ద ర్థాః సవ ర్ రాం జగాద్ర విలప్ ురమ్
ద్రృతే తు రసీ ్ భర్తో వసష్ి ాపముఖై శ్రరి రవ జాః
33
నియుజయ యనో రాజాయ ణ నైచఛ ామాజయ ాం ద్రహాబలాః
స జగాద్ర వ ాం వీో రాద్ర పాద ాపసదరాః
34
గ్తవ తు ుద్రహాతీ ాం రాద్రాం సరయ పరాారద్రాం
అయాచ ాతభ రర్ాం రాద్ర యర్య భవ పర్సక ృరాః 35
రవ మేవ రాజా ధ్ర్ీ జ న ఇి రాద్రాం వచోాబవీత్
రామో౭పి పర్మోమార్ ుే ముఖ ుే ద్రహాణా: 36
 P a g e | 11

చైచఛ ిర తు రాదేా ామాజయ ాం రామో ద్రహాబలాః

పాుక్స చా౭సయ రాజాయ ణ నాయ సాం దతత వ ప ాః ప ాః 37
నివర్ తయా యస రతో భర్రాం భర్త౭ాగ్జాః
స క్త్ద్రమ్ అ వాపైయ వ రాద్ర పామా వుపసర ృ ్ 38
నిార గామేऽరో ామాజయ ాం రాయ౭౭గ్ద్ర క్త్౦క్షయా
గ్తే తు భర్తే శ్రీయ్
మ సరయ సాంధో జితేక్త్నిణ
ర ాః 39
రాద్ర శ్రుత ప రా౭౭లక్షయ నాగ్ర్ సయ జ సయ చ
రాత౭౭గ్ద్ర మేక్త్౭ాగో ద క్త్ డ ్ ాపవివ హ 40
ాపవి య తు ద్రహా౭ర్ య ాం రామో రాజీవ లోచ ాః
విరాధ్ాం రాక్షసాం హతవ ర్భ్ాం ర దదర్శ హ 41
ుతక్షణాం చా౭పయ గ్సతయ ాం చ అగ్సతయ ాభరర్ాం రథా
అగ్సతయ వచనా చైచ వ జాగా హైక్త్ ాం ర రాస మ్ 42
డ
ఖ ాం ూ త
ర చ పర్ద్ర ాపీర శ్ర ణీ చాక్షణ సణకౌ
వసర శ్రసతసయ రాద్ర సయ వనే వ చరైాః సహ 43
ఋష్యోऽభయ గ్ద్ర ే రేవ వధ్యయా౭ుర్ ర్క్షసమ్
స తేష్యాం ాపి శుాావ రాక్షసనాాం రధ్య వనే 44
ాపిజానర సయ రామే వధ్ సే ాంణి ర్క్షసాం
ఋషీణాద్ర౭గిా రలార నాాం దాండక్త్౭౭ర్ య వాసనాాం 45
తే రక్త్ైవ వసత జ సల నివాసనీ
విర్పపిత ూర్ర ఖ రాక్షసీ క్త్ద్ర ర్పపిణీ 46
రరాః ూర్ర ఖ వాక్త్య త్ ఉుయ క్త్త్ సర్వ రాక్షస్
ఖర్ాం ాిశిర్సాం చైవ దూష్ ాం చైవ రాక్షసాం 47
నిజఘా ర్ణే రాద్ర శ్రసేతష్యాం చైవ పమా౭నుగా్
వనే రసీ నిా వసత జ సల నివాసనాాం 48
ర్క్షసాం నిహత నాయ స సే హాసణి చతుర్ ర
రతో శ్రజాని వధ్ాం ాశుతవ రావ ాః ాకోధ్ మూరిఛ రాః 49
సహాణాం వర్యా యస యరచాం నాద్ర రాక్షసాం
వార్య య ాః ుబహుశో యరచే స రావ ాః 50
విోధో బలవత క్షమో రావ తే తే
అనాదృరయ తు ర మావ రయ ాం రావ ాః క్త్ల చోదిరాః 51
జగాద్ర సహ యరచ: రసయ ఆా ద్ర పదాం రమా
తే యయావినా దూర్మ్ అపవాహయ ృపా౭౭రీ జౌ 52
జహార్ భరాయ ాం రాద్ర సయ గ్ృాధ్ాం హతవ జటాయుష్మ్
గ్ృాధ్ాం చ నిహరాం దృష్యటవ హృతాం ాశుతవ చ మైథిల్మమ్ 53
రాఘ్వాః శోర సాంరోత విలలాపా౭౭కుశక్త్నిణ ర ాః
రర శ్రసేతనై వ శోక్స గ్ృాధ్ాం దగానవ జటాయుష్మ్ 54
యర్ రయణో వనే సీతాం రాక్షసాం సాందదర్శ హ
రబ ాం న నాద్ర ర్పపే విరృరాం ఘ్నర్ దర్శ మ్ 55
రాం నిహరయ ద్రహా బాహు శ్రర్ రమాహ సవ ర్ రర చ సాః
స చా౭సయ రథయా యస బరాం ధ్ర్ీ చారిణీమ్ 56
ా ద్రణీాం ధ్ర్ీ నిపణామ్ అభిగ్చేఛ ి రాఘ్వ
సోऽభయ గ్చఛ ్ ద్రహాతేజాాః బరాం ాతు ూద ాః 57
బరాయ పూజిరాః సద్రయ ాగామో ద ర్థా౭౭రీ జాః
 P a g e | 12

పయర తరే హనుద్రత సాంగ్తో వా రే హ 58

హనుద్ర దవ చనా చైచ వ ుాీవ సయగ్రాః
ుాీవాణ చ రత్ సర్వ ాం ాంస ామామో ద్రహాబలాః 59
ఆదిర: రత్ ణథా వృరతాం సీతయా చ విశేష్రాః
ుాీవ ాచ ౭పి రరే ర్వ ాం ాశుతవ రాద్ర సయ వా ర్ాః 60
చక్త్ర్ సఖయ ాం రామే ాపీర లేచ వా౭గిా సక్షిరాం
రతో వా ర్ రాజే వైరా౭ను రథ ాం ాపి 61
రాయయా౭౭వదిరాం సర్వ ాం ాప యా శ్రురాఃఖితే చ
ాపిజానరాం చ రామే రమా వాలి వధ్ాం ాపి 62
వాలి చ బలాం రార రథయా యస వా ర్ాః
ుాీవాః ఙ్గక ర ాచ సీ నిా రయ ాం వీరేయ రాఘ్వ 63
రాఘ్వాః ాపరయ యా౭శ్రర్ లాం తు ునురభాః క్త్ణ ముశ్రరతద్రమ్
దర్శ యా యస ుాీవో ద్రహా పర్వ ర సనిా భాం 64
ఉత్ సీ యితవ ద్రహా బాహు: ాపేక్షయ చా౭శ్రస ల ద్రహాబలాః
పామా౭శ్రురషేి చిక్షేప సాంపూర్ ణాం ద యోజ మ్ 65
ప్
బిభద చ ప ాః సలా్ స త తక్స ద్రహేష్ణా
గిరిాం ర్స రలాం చైవ జ ణ్ ాపరయ ణాం రమా 66
రరాః ాపీర ద్రనా లేచ వ వి వ సత సే ద్రహా రపిాః
ిష్ఠక నానాం రాద్ర సహ్తో జగాద్ర చ గుహాాం రమా 67
రతోऽగ్ర్ య శ్రదరి
న వర్ాః ుాీవో హేద్ర పి్ళ ర ాః
తే నాదే ద్రహత నిర్ యగాద్ర హర వ ర్ాః 68
అనుయ య రమా తరాాం ుాీవ సయగ్రాః
నిజఘా చ రక్త్ై ాం రే ఏక్స రాఘ్వాః 69
రరాః ుాీవ వచనాత్ హతవ వాలి మ్ ఆహవ
ుాీవమేవ రామాజేయ రాఘ్వాః ాపరయ పాదణత్ 70
స చ సరావ ్ సయనీణ వా రా్ వా ర్ర్ ేభాః
ది ాః ాపసలపయా యస దిదృక్షు శ్రర్ య క్త్౭౭రీ జామ్ 71
రతో గ్ృాధ్ సయ వచనాత్ సాంపాతే శ్రర్ హనుయ్ బల్మ
ర యోజ విసీతర్ ణాం పపవ ల లవణా౭౭శ్రర్ ణవమ్ 72
రార లఙ్గక ాం సయసదయ పరాం రావ పాలితమ్
దదర్శ సీతాం ధ్యయ ణనీతమ్ అశోర వనిక్త్ాం గ్తమ్ 73
నివదయితవ ౭భిజాన ాం ాపవృితాం చ నివదయ చ
సయావ సయ చ వైదేహీాం ద్రర్ రయా యస తోర్ మ్ 74
పఞ్చ సేనాాగ్గా్ హతవ సపత ద్రక్త్ని త ుత్ అపి
ూర్ ద్ర౭క్షాం చ నిష్ఠర ష్య ాగ్హ ాం సముపాగ్ద్రత్
75
అక్త్సేణో
త నుీ ర శ్ర తయ౭౭తీ ాం జా
శ్ర న తవ పైతద్రహా దవ రాత్
ద్రర్ ేణ ానాక్షస్ వీో ణక్త్ని త సత్ ణదృచఛ యా 76
రతో దగానవ పరాం లఙ్గక మ్ ఋతే సీతాం చ మైథిల్మమ్
రాయణ ాపిణయ ఖయ తుాం ప రాయా్ ద్రహా రపిాః 77
సోऽభిగ్ద్రయ ద్రహాతీ ాం రృతవ రాద్రాం ాపదక్షి మ్
య వదణత్ అమేయాతీ దృష్యట సీతేి రరతవ రాః 78
రరాః ుాీవ సహ్తో గ్తవ తర్ాం ద్రహోదధ్యాః
సముాదాం క్షోభయా యస రైర్ ఆదిరయ సనిా భాః 79
 P a g e | 13

దర్శ యా యస చ ఆతీ ాం సముాదాః సరితాం పిాః

సముాద వచనా చైచ వ లాం సేతుమ్ అక్త్ర్ణత్ 80
తే గ్తవ పరాం లఙ్గక ాం హతవ రావ మ్ ఆహవ
రాద్ర సీే తద్ర౭ను ాపాపయ పరాాం ావీడా ముపాగ్ద్రత్ 81
తమ్ ఉవాచ రతో రాద్రాః పరుష్ాం జ సాంసది
అద్రృష్య యణా స సీత వివ జవ ల ాం సత 82
రతో౭గిా వచనాతే తాం శ్రజానతవ విగ్ర రలీ ష్యాం
బభౌ రాద్ర సే ాంాపహృష్ ట : పూజిర సే ర్వ దైవై : 83
రర్ీ ణా తే ద్రహత క్త్ైలోరయ ాం సచరా౭చర్ాం
స దేవరి ే గ్ ాం తుష్ాం ట రాఘ్వ సయ ద్రహారీ ాః 84
అభయ ష్ఠచయ చ లఙ్గక యాాం రాక్షసేక్త్ ాం ర విభీష్ మ్
రృర రృరయ శ్రసతమా రామో విజవ ర్ాః ాపముమోదహ 85
త
దేవతభోయ వర్౦ ాపాపయ సము ల పయ చ వా రా్
అయోధ్యయ ాం ాపసతో ల రాద్ర : పష్ర క్స ుహృ దవ ృరాః 86
భర్మావ జా౭౭ా ద్రాం గ్తవ రాద్ర సే రయ పరాారద్రాః
భర్ర సయ ౭శ్రనితరాం రామో హనూద్రాంరాం వయ సర్ యణత్ 87
ప రాఖయ యిక్త్ాం జలర ్ ుాీవ సే హ్ర చ సాః
పష్ర రాం రత్ సయరుహయ నిార గాద్రాం ణయౌ రమా 88
నిార గామే జటాాం హ్తవ ాభరృభిాః సహ్తోऽ ఘ్ాః
రాద్రాః సీతమ్ అనుాపాపయ రాజయ ాం ప ర్౭వాపతవా్ 89
ాపహృష్ము ట దితో లోరుతశ్రష్ాఃట పష్ాఃట ుధ్యరిీ రాః
నిరాద్రయో హ్ అోగ్ చ ురిభ క్ష భణ వరి యరాః 90
పార ద్రర్ ాం క్స చిత్ ాదక్షయ నిత పరుష్యాః రవ చిత్
నార్య ాచ ౭విధ్వా నిరయ ాం భవిష్య నిత పిావతాః 91
చా౭గిా జాం భణాం ిాంచి అపే ద్రజని య తజ వ
త ాః
వారజాం భణాం ిాం చినాా ౭పి జవ ర్ రృరాం రథా 92
చా౭పి క్షుదభ ణాం రార రసక ర్ భణాం రథా
నాగ్రాణి చ రాక్త్ష్యటణి ధ్ ధ్య య యుతని చ 93
నిరయ ాం ాపముదిత సే రేవ ణమా రృర యుే రథా
అ వ మేధ్ ై: ఇష్యటవ రథా బహు ువర్ ణకైాః 94
గ్వాాం కోటయ ౭యురాం దతత వ ాబహీ లోరాం ాపయాసయ ి
అసాంఖేయ ణాం ధ్ ాం దతవ ాబాహీ ణేభోయ ద్రహా ణాాః 95
రాజ వాంా్ ర గుణా్ శ్రసలపయిష్య ి రాఘ్వాః
చాతుర్వ ర్ ణయ ాం చ లోక్సऽసీ ్ సేవ సేవ ధ్రేీ నియోక్షయ ి 96
ద వర్ ే సహాసణి ద వర్ ే తని చ
రామో రాజయ మ్ ఉపాసతవ ాబహీ లోరాం గ్మిష్య ి 97
ఇదాం పవిారాం పాపఘ్ా ాం ప య ాం వదై చ సమిీ రమ్
ణాః పఠే ామాద్ర చరిరాం సర్వ పాపైాః ాపముచయ తే 98
ఏరత్ ఆఖయ మ్ ఆయుష్య ాం పఠ్ రాయణ ాం ర్ాః
స పార పౌారాః స గ్ ాః ాపేరయ సవ రే ర ద్రహీణతే 99
పఠ్ దివ జ్ఞ వాగ్ృష్భరవ మ్ ఈయాత్;
సయ త్ క్షాియో భూమి పిరవ మ్ ఈయాత్
వణిగ్ య ాః ప య ఫలరవ మ్ ఈయాత్;
 P a g e | 14

జ చ ూాదోऽపి ద్రహరతవ మ్ ఈయాత్ 100

ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే
స్ంక్షేపో నామ శ్రపధమస్స ర ుః
దిా తీయ స్ర ుః ;
నార్ద సయ తు రమావ రయ ాం ాశుతవ వారయ విార్దాః
పూజయా యస ధ్రాీ తీ సహశిణయ ద్రహా మునిాః 1
ణథావత్ పూజిర శ్రసేత దేవరి ే రాా ర్ద శ్రసతథా
ఆపృష్టతవ ట వ అభయ నుజానరాః స జగాద్ర విహాణసాం 2
స ముహూశ్రర్ తాం గ్తే రసీ ్ దేవ లోరాం ముని శ్రసతమా
జగాద్ర రద్రస తర్ాం జాహా వాయ సత శ్ర వ ౭విదూర్రాః 3
స తు తర్ాం సయసదయ రద్రసయా ద్రహామునిాః
శిష్య మ్ ఆహ శ్రసర ల ాం పారేశ వ దృష్యటవ తర్ లమ్ అరర్ రద్రమ్ 4
అర రద్రమ్ ఇదాం తర్ లాం భర్మావ జ నిాద్రణ
ర్
ర్ద్రణీణాం ాపసనాా ముబ స ీ నుష్య ద్రనో ణథా 5
య సయ తాం రల శ్రసతర దీణతాం వలక లాం ద్రద్ర
ఇదమ్ ఏవ అవగాహ్షేయ రద్రస తర్ లమ్ ఉరతద్రమ్ 6
ఏవమ్ ఉకోత భర్మావ జ్ఞ వాల్మీ క్స ద్రహారీ నా
ాపాణచఛ ర మునే శ్రసతసయ వలక లాం నిణతో గుోాః 7
స
స శిష్య హ త త్ ఆమాణ వలక లాం నిణతేక్త్ ణ ని ర ాః
విచచార్ హ ప య ాం శ్రసతత్ సర్వ తో విపలాం వ మ్ 8
రసయ భయ శే తు మిథు ాం చర్ మ్ త అ పాయి మ్
సత
దదర్శ భగ్వా్ శ్ర ార ాకౌఞ్చ యో ాచ రు నిసవ మ్ 9
రసీ తుత మిథునాత్ ఏరాం పయాంసాం పాప ని చ ణాః
జఘా వైర్ నిలయో నిష్యద శ్రసతసయ ప య రాః 10
రాం శోణిర పరత౭శ్ర్ాం ర వష్య ట ాం ద్రహీ రశ
భరాయ తు నిహరాం దృష్యటవ రురావ రరుణాాం గిర్మ్ 11
వియుక్త్త పినా తే దివ జే సహ చారిణా
తాద్ర ీరే ే ద్రతేత పాిణా సహ తే వై 12
రథా తు రాం దివ జాం దృష్యటవ నిష్యదే నిపాిరమ్
ఋషే శ్రర్ నరాీ రీ శ్రసతసయ క్త్రు య ాం సద్రపదయ ర 13
రరాః రరు వదితవ త్ అధ్ోీ ऽణమ్ ఇి దివ జాః
నిాద్రయ రుదతాం ాకౌఞ్చచ మ్ ఇదాం వచ మ్ అాబవీత్ 14
య నిష్యద ాపిష్యిాం రవ మ్ అగ్ద్రాః ా వ త సే యాః
ణత్ ాకౌఞ్చ మిథునాత్ ఏరమ్ అవధాః క్త్ద్ర మోహ్రమ్15
రస్మయ వాం ాబువర శిచ నా శ్ర త బభూవ హృది వీక్షరాః
శోక్త్౭౭శ్రరే తనా౭సయ కునేాః ిమ్ ఇదాం వాయ హృరాం ద్రయా 16
చి ణ త ్ స ద్రహా ాపాజ న చ క్త్ర్ ద్రియ్ ద్రిమ్
శిష్య ాం చైవా౭ాబవీ మావ రయ మ్ ఇదాం స ముని పాంగ్వాః 17
పాద బదోనऽక్షర్ సద్ర శ్రసతక్త్నీ త లణ సద్రనివ రాః
శోక్త్౭౭శ్రర్ తసయ ాపవృతోత మే శ్రశోలకో భవతు నా య థా 18
శిష్య ుత
శ్ర రసయ ాబువతో మునే రావ రయ మ్ అనురతద్రమ్
ాపిజాగాహ సాంహృష్ ట శ్రసతసయ తుణటऽభవ శ్రురు ర : 19
సోऽభిషేరాం రరాః రృతవ తరే ల రసీ ్ ణథా విధి
రమ్ ఏవ చి ణ త ్ అర్ లమ్ ఉపావర్ తర వై మునిాః 20
 P a g e | 15

భర్మావ జసతరాః శిణయ వినీరాః ాశురవా్ ముని :

రల ాం పూర్ ణమ్ ఆమాణ పృష్తో ి ऽనుజగాద్ర హ 21
స ాపవిాయ ౭౭ా ద్ర పదాం శిషేయ సహ ధ్ర్ీ విత్
ఉపవిష్ాఃట రథా ాచ ౭నాయ చ క్త్ర్ ధ్యయ మ్ ఆసర ల ాః 22
ఆజగాద్ర రతో ాబహాీ లోర రరాత సవ ణాం ాపభుాః
చతురుీ ఖ్య ద్రహాతేజా ాదష్టాం రాం ముని పాంగ్వమ్ 23
వాల్మీ ి: అథ రాం దృష్యటవ సహసోతలణ వాగ్య రాః
ాపాఞ్యలిాః ాపణతో భూతవ రస్సల పర్ద్ర విసీ రాః 24
పూజయా యస రాం దేవాం పాదయ అశ్రర్ ్య ఆస వ నై ర ాః
ష్య
ాప ద్రయ విధివచైచ ాం పృ ట వ అనాద్రణ ద్రవయ ణమ్ 25
అథోపవి య భగ్వా్ ఆసనే పర్యరిచ తే
వాల్మీ రయే ద్రహర్ ేయే సాందిదే ఆస ాం రరాః
ాబహీ ణా సద్రనుజానర సోే ౭పయ పావి త్ ఆసనే 26
ఉపవిషే ట రమా రసీ ్ సక్షాత్ లోర పితద్రహే
రశ్రదతే ర నైవ ద్ర స వాల్మీ ి శ్రరానయ మ్ ఆసర ల ాః 27
పాపారీ నా రృరాం ర ాం ష్ ట వైర్ ాగ్హ బు నాది న
ణ శ్రసతదృ ాం చారు ర్వాం ాకౌఞ్చ ాం హనాయ త్ అక్త్ర్ణాత్ 28
శోచ నేా వ ముహుాః ాకౌఞ్చచ మ్ ఉప శ్రశోలరమ్ ఇద్రాం ప ాః
జగావ౭శ్ర ర్ త రర ద్రనా భూతవ శోర పరాణ ాః 29
రమ్ ఉవాచ రతో ాబహాీ ాపహస్ ముని పాంగ్వమ్
శ్రశోలర ఏవ రవ యా బదోన నాార క్త్రాయ విచార్ణా 30
నా తేత
ద్ర చఛ ర దేవ తే ాబహీ ్ ాపవృ ణాం సర్సవ త
రాద్ర సయ చరిరాం రృరే ా ాం కురు రవ మ్ ఋష్ఠ సరతద్ర
31
ధ్రాీ రీ నో గు వతో లోక్స రాద్ర సయ ధద్రరాః
వృశ్రరతాం రథణ ధర్ సయ ణథా తే నార్మాత్ ాశురమ్ 32
ర్హసయ ాం చ ాపక్త్ ాం చ ణ దవ ృశ్రరతాం రసయ ధద్రరాః
రాద్ర సయ సహ స్సమిాతే రాక్షసనాాం చ సర్వ ాః 33
వైదేహాయ ాచ ౭పి ణ దవ ృశ్రరతాం ాపక్త్ ాం ణది వా ర్హాః
రచాచ పయ ౭విదిరాం సర్వ ాం విదిరాం తే భవిష్య ి 34
తే వాక్ అ ృత క్త్వయ క్త్చిద౭ార భవిష్య ి
కురు రాద్ర రథాాం పణాయ ాం శ్రశోలర బమానాం ద్రనో ర్యమ్ 35
యావత్ శ్రసలసయ నిత గిర్ణాః సరిర చ ద్రహీ రశ
తవ ామాయణ రథా లోక్సష్ ాపచరిష్య ి 36
యావ ామాద్ర సయ చ రథా రవ రక ృత ాపచరిష్య ి
తవత్ ఊర్ నవ మ్ అధ్ చ రవ ాం ద్రలోలక్సష్ నివరే య స 37
ఇి ఉక్త్త వ భగ్వా్ ాబహాీ రక్త్ైవా౭౭శ్ర ర్ త ధణర
రర సే శిణయ భగ్వా నుీ ని రివ సీ ణమ్ ఆణయౌ 38
రసయ శిష్యయ శ్రసతరాః సరేవ జగుాః శ్రశోలరమ్ ఇద్రాం ప ాః
ముహు రుీ హుాః ాపీణయణాాః ాపాహు చ భృ విసీ తాః 39
సయక్షరై చ తురిభ ర్య ాః పాదై శ్రర రతో ద్రహరి ేణా
సోऽనువాయ హర్ణా దూభ ణాః శోరాః శ్రశోలరరవ మ్ ఆగ్రాః 40
రసయ బుదిన రిణాం జాత వాల్మీ క్స రాభ విత౭౭రీ ాః
 P a g e | 16

రృరే ా ాం రాయణ ాం క్త్వయ మ్ ఈదృలేాః రర్వా య ౭హమ్ 41

ఉమార్ వృతత ౭శ్రర్ ల పదై ర్ీ నోర్మై :
రమా అసయ రాద్ర సయ చక్త్ర్ కీరి తయ్
సయ౭క్షరైాః శ్రశోలర ైర్య సవ నో;
ణ సక ర్ాం క్త్వయ మ్ ఉమార్ ధ రుీ నిాః 42
రుపగ్ర సయస సాంధి యోగ్ాం,
సద్ర ద్రధుర్ ఉప త౭శ్రర్ న వారయ బదాం న ,
ర్ఘువర్ చరిరాం ముని ాపణీరాం,
ద శిర్స చ వధ్ాం నిాద్రణధ్వ ాం. 43
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే
దిా తీయస్స ర ుః
తృతీయ స్ర ుః
ాశుతవ వుత సద్రాగ్ాం రదరా న ీ ౭౭తీ ధ్ర్ీ సాంహ్రమ్
వయ ర తమ్ అనేవ ష్తే భూయో ణ దవ ృశ్రరతాం రసయ ధద్రరాః 1
ఉపసర ృశోయ దరాం సద్రయ క్ ముని : శ్రసత ల వ రృతఞ్యలిాః
ాపాచీనా౭ాేష్ దరేభ ష్ ధ్రేీ ణా౭నేవ ష్తే గ్ిమ్ 2
రాద్ర లక్షీ సీతభీ రాజాన ద ర్ధ్య చ
స భరేయ స రాక్త్షే ట ణ ాతర పతాం రార రరతవ రాః 3
హసరాం భష్ఠరాం చైవ గ్ిరాయ ణచచ చేష్ఠర ట ాం
రత్ సర్వ ాం ధ్ర్ీ వీరేయ ణధ్య వరే ాం ాపప య ి 4
క్త్సీ త రృతయే చ రమా ణాతర పతాం చర్త వనే
సరయ సాంధ్య రామే రరే ర్వ ాం చ అ౭ వ వక్షిరాం 5
రరాః ప య ి ధ్రాీ ౭౭తీ రరే ర్వ ాం యోగ్యసర ల ాః
పరా ణరతక్త్ర త నిర్వ ృరతాం పాణావా౭౭ద్రలరాం ణధ్య 6
రరే ర్వ ాం రశ్రరతవ తో దృష్యటవ ధ్రేీ స ద్రహా ుయ ి :
అభిరాద్ర౭ సయ రాద్ర సయ చరిరాం రరుతముదయ రాః 7
క్త్య౭శ్రర్ న గు సాంయుర తాం ధ్రాీ ౭శ్రర్ న గు విసతర్ాం
సే ముాదమివ ర్తా ౭౭డయ ౦ సర్వ ృి ద్రనోహర్ాం 8
స ణమా రధిరాం పూర్వ ాం నార్దే ద్రహరి ేణా
ర్ఘు వాం సయ చరిరాం చక్త్ర్ భగ్వా్ ఋష్ఠ : 9
జ ీ రాద్ర సయ ుద్రహ దీవ ర్య ాం సరావ ౭ నుకూలతమ్
లోర సయ ాపిణతాం క్షానితాం స్సద్రయ తాం సరయ ీలతమ్ 10
నానాచిాతాః రథా ాచ ౭నాయ విావ మిార సయగ్మే
జా క్త్య చ వివాహాం చ ధ్నుష్ చ విభద మ్ 11
రాద్ర రాద్ర వివాదాం చ గుణా్ మా ర్థే శ్ర థా సత
రథా౭భిషేరాం రాద్ర సయ కైక్సయాయ ుష్ ట భవతమ్ 12
విఘారాం చా౭భిషేర సయ రాద్ర సయ చ వివాస మ్
రాజాఃన శోరాం విలాపాం చ పర్లోర సయ చా౭౭ా ణమ్ 13
ాపరృతనాాం విష్యదాం చ ాపరృతనాాం విసర్ య మ్
నిష్యమా౭ధిప సాంవాదాం ూతో పావర్ త ాం రథా 14
ఙ్గ
గ్ ర యా ాచ ౭భిసాంతర్ాం భర్మావ జ సయ దర్శ మ్
భర్మావ జా౭భయ నుజాననా చిచ ారకూట సయ దర్శ మ్ 15
వాుత రర్ీ నివ ాం చ భర్త౭౭గ్ద్ర ాం రథా
ాపసద ాం చ రాద్ర సయ పితు చ సలిల ాియామ్ 16
 P a g e | 17

పాుక్త్గ్ర్రాయ ౭భిషేరాం చ నిార గాద్ర నివాస మ్

ద క్త్
డ ౭ర్ య గ్ద్ర ాం విరాధ్ సయ వధ్ాం రధ్య 17
దర్శ ాం ర్భాంగ్ సయ ుతక్షేణ సయగ్ద్రమ్
అ ూయా సయావ య చ అాంగ్రాగ్ సయ చ అర్ర మ్ 18
అగ్సతయ దర్శ ాం చైవ జటాయోర్౭భి సాంగ్ద్రాం
పాంచవటాయ చ గ్ద్ర ాం ూర్ర ఖయ చ దర్శ ాం 19
ూర్ర ఖయ చ సాంవాదాం విర్పప రర్ ాం రథా
వధ్ాం ఖర్ ాిశిర్సో: ఉతల ాం రావ సయ చ 20
యరచ సయ వధ్ాం చైవ వైదేహాయ హర్ ాం రథా
రాఘ్వ సయ విలాపాం చ గ్ృాధ్ రాజ నిబర్ హ మ్ 21
రబ న దర్శ ాం చైవ పయర యా ాచ ౭పి దర్శ మ్
బరాయ దర్శ ాం చైవ హనూద్ర శ్రదర్ ర శ ాం రథా 22
విలాపాం చైవ పయర యాాం రాఘ్వ సయ ద్రహారీ ాః
ఋష్య మూర సయ గ్ద్ర ాం ుాీవ సయగ్ద్రమ్
ాపరయ యోతర ద ాం సఖయ ాం వాలి ుాీవ విాగ్హమ్ 23
వాలి ాపద్రథ ాం చైవ ుాీవ ాపిపాద మ్
తరా విలాప౦ సద్రణాం వర్ ే రాార నివాస మ్ 24
కోపాం రాఘ్వ సాంహ సయ బలానామ్ ఉపసాంాగ్హమ్
ది ాః ాపసలప ాం చైవ పృథివాయ చ నివద మ్ 25
అురల్మణర మా ాం చ ఋక్ష సయ బిల దర్శ మ్
ాపాయోపవ ాం చా౭పి సాంపాతే ాచ ౭పి దర్శ మ్ 26
పర్వ త౭౭ోహ ాం చా౭పి సగ్ర్ సయ చ ల్ ్ మ్
సముాద వచనా చైచ వ మైనార సయ చ దర్శ ాం 27
సాంహ్క్త్యా చ నిధ్ ాం లాంక్త్ ద్రలణ దర్శ ాం
రాాౌ లఙ్గక ాపవ ాం చ ఏర సయ ౭థ విచి త మ్ 28
దర్శ ాం రావ సయ ౭పి పష్ర ర సయ చ దర్శ ాం
ఆపా భూమి గ్ద్ర మ్ అవోధ్ సయ దర్శ మ్ 29
అశోర వనిక్త్ యా ాం సీతయా ాచ ౭పి దర్శ మ్
అభిజాన ాపమా ాం చ సీతయా ాచ ౭పి భష్ మ్ 30
రాక్షసీ రర్ య ాం చైవ ాిజటా సవ పా దర్శ మ్
ద్రణి ాపమా ాం సీతయా వృక్ష భ్ాం ర రథైవ చ 31
రాక్షసీ విాదవాం చైవ ిాంరరాణాాం నిబర్ హ మ్
ాగ్హ ాం వాయు ూనో చ లఙ్గక మాహా౭భిగ్ర్ య మ్ 32
ాపిపవ ల మ్ ఏవా౭థ ద్రధూనాాం హర్ ాం రథా
రాఘ్వా౭౭ావ స ాం చా౭పి ద్రణి నిరాయ ర ాం రథా 33
సాంగ్ద్రాం చ సముాద సయ ళ సేతో చ బ న మ్
ాపతర్ాం చ సముాద సయ రాాౌ లఙ్గక ౭వోధ్ మ్ 34
విభీష్ణే సాంసర్ రాం వధోపాణ నివద మ్
కుద్రభ రర్ ణ సయ నిధ్ ాం మేఘ్నాద నిబర్ హ మ్ 35
రావ సయ వినా ాం చ సీతవాపితమ్ అరేాః పరే
విభీష్ణా౭భిషేరాం చ పష్ర ర సయ చ దర్శ మ్ 36
అయోధ్యయ యా చ గ్ద్ర ాం భర్తే సయగ్ద్రమ్
రాయ౭భిషేక్త్౭భుయ దణాం సర్వ స్మ య విసర్ య మ్
సవ రాక్త్ష్ ట ర్ఞ్య ాం చైవ వైదేహాయ చ విసర్ య మ్ 37
 P a g e | 18

అనాగ్రాం చ ణత్ ిాంచి ామాద్రసయ వుధ్య రశ

రత్ చక్త్ోరతరే క్త్వయ వాల్మీ ి ర్భ గ్వా్ ఋష్ఠాః 38
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే తృతీయ
స్ర ుః
చతుర ధ స్ర ుః
ాపాపతరాజయ సయ రాద్ర సయ వాల్మీ ి ర్భ గ్వా్ ఋష్ఠాః
చక్త్ర్ చరిరాం రృరే ా ాం విచిార పదయ౭౭రీ వా్ 1
చతురివ ాం రే హాసణి శ్రశోలక్త్నా మురవా్ త ఋష్ఠాః
రథా సర్ ర త్ పాంచ ష్ట్ క్త్నాడని రధో శ్రరతర్మ్ 2
రృతవ తు ర ీ హాాపాజాఃన స భవిష్య ాం సహో శ్రరతర్మ్
చి యా త యస కో నేవ రత్ ాపయుఞ్చయయాత్ ఇి ాపభుాః 3
రసయ చి ణ త య సయ ద్రహరే ే రాభ విత౭౭రీ ాః
హీ
అగ్ృ ణ తాం రరాః పాదౌ ముని వషౌ కుీ లవౌ 4
కుీ లవౌ తు ధ్ర్ీ జౌన రాజ పాౌ ణ సవ నౌ
ాభరగ సవ ర్ సాంపనౌా దదరాశ ౭౭ా ద్ర వాసనౌ 5
ష్య
స తు మేధ్యవినౌ దృ ట వ వదేష్ పరిని ౌ ష్ఠ ి
వదోప బృహీ ణా౭శ్రరాలణ ౌ అాగాహణర ాపభు: 6
క్త్వయ ాం రాయణ ాం రృరే ా ాం సీతయా చ రిరాం ద్రహత్
పౌలసతయ వధ్మ్ ఇతేయ వ చక్త్ర్ చరిర ావరాః 7
పాఠేయ ేయే చ ద్రధుర్ాం ాపయణై క్త్సభి త ర్నివ రమ్
జాిభిాః సపతభి రుయ శ్రర తాం రక్త్నీ త లణ సద్రనివ రమ్ 8
ఙ్గ
ర్స్మాః ృ ర ర్ క్త్రు య గాద వీర్ భయా కైాః
గామాదిభి చ సాంయుర తాం క్త్వయ మ్ ఏరత్ అగాణతమ్ 9
ౌ తు గా ర్ న వ రరతవ జౌన శ్రసల మూర్చ ఛ నా శ్రసల కోవిదౌ
ాభరగ సవ ర్ సాంపనౌా గ్ రా న వ వివ ర్పపిణౌ 10
ర్పప లక్ష సాంపనౌా ద్రధుర్ సవ ర్ భష్ఠణౌ
బియబ దివో శ్రదృ న ౌ బిమౌబ రాద్ర దేహా శ్రరతథా పగ
ౌ రాజపాౌ క్త్రే తే ా య ధ్ర్ీ య మ్ ఆఖయ మ్ ఉరతద్రమ్ 11
వాచో విధ్యణాం రత్ సర్వ ాం రృతవ క్త్వయ మ్ అని శ్రనిౌ ర
ఋషీణాాం చ దివ జాతనాాం సధూనాాం చ సయగ్మే 12
ణథోప దే ాం రరతవ జౌన జగ్తు: ౌ సయహ్ౌ
ద్రహాతీ నౌ ద్రహాభగౌ సర్వ లక్ష లక్షిౌ 13
ౌ రమాచిత్ సమేతనామ్ ఋషీణాాం భవిత౭౭రీ నామ్
ఆసీనానాాం సమీపశ్రస్సల ఇదాం క్త్వయ మ్ అగాణతమ్ 14
ర ాచ్యఛ తవ ము ణాః సరేవ బాష్ర పరాయ కుశక్షణాాః
సధు సధివ ి త వూచ్యాః పర్ాం విసీ ణ యగ్తాః 15
తే ాపీర ద్ర సాః సరేవ ము యో ధ్ర్ీ వరే లాాః
ాప ాంుాః ాప సతవౌయ గాణయనౌ కుీ లవౌ 16
అహో ీర సయ యధుర్య ాం శ్రశోలక్త్నాాం చ విశేష్రాః
చిర్ నిర్వ ృరత ద్రపేయ రత్ ాపరయ క్షమ్ ఇవ దరిశ రమ్ 17
ష్
ాపవి య త వుభౌ ు ి భవమ్ సద్రయ గ్౭గాణతమ్
సహ్ౌ ద్రధుర్ాం ర్ర తాం సాంప ా ాం సవ ర్ సాంపమా 18
ఏవాం ాప సయ యనౌ ౌ రపాః శ్రాలయయ ర్ీ హారీ భిాః
సాంర్ర తరర్ ద్రరయ ర్ లాం ద్రధుర్ాం ౌ అగాణతమ్ 19
 P a g e | 19

ాపీరాః రశిచ ్ ముని శ్రసతభయ ాం సాంసర ల ాః రల ాం దదౌ

ాపసనోా వలక లాం రశిచ శ్రదదౌ ర తభయ ాం ద్రహాణాాః 20
ఆ చ ర్య మ్ ఇదమ్ ఆఖయ ాం మునినా సాంాపకీరి తరమ్
పర్ాం రవీనామ్ ఆధ్యర్ాం సయపతాం చ ణథా ారద్రమ్ 21
అభిీర మిదాం ీరాం సర్వ ీతేష్ కోవిదౌ
ఆయుష్య ాం పష్ఠ ట జ రాం సర్వ ాశుి ద్రనోహర్ాం 22
ాప సయ యనౌ సర్వ ార రమాచిత్ రార గాణకౌ
ర్థాయ ు రాజ యరే రష్ దదర్శ భర్త౭ాగ్జాః 23
సవ వ ీ చ ఆనీణ రతో ాభరగ స కుీ లవౌ
పూజయా యస పూజాగహ రాద్రాః ాతు నిబర్ హ ాః 24
ఆసీ ాః క్త్ఞ్చ నే దివయ స చ సాంహాసనే ాపభుాః
ఉోపవిష్టతాఃట సచివై ారాభ రృభి చ పర్ాంరపాః 25
ష్య
దృ ట వ తు ర్పప సాంపనౌా త వుభౌ వీణినౌ రరాః
ఉవాచ లక్షీ ాం రాద్రాః ాతుఘ్ా ాం భర్రాం రథా 26
ాూణతమ్ ఇదమ్ ఆఖయ మ్ అ యో శ్రరే రవ వర్చ సోాః
విచిాత౭శ్రర్ ల పదాం సద్రయ గా
శ్ర ర ణతో ర్ీ ధుర్ సవ ర్మ్ 27
ౌ చా౭పి ద్రధుర్ాం ర్ర తాం సవ చిశ్రతత ణర నిసే వ ాం
రాంాత లణవత్ అరయ ర్ నాం విాశుత౭శ్రర్ నమ్ అగాణతాం 28
హా
శ్ర లదణ రే ర్వ గాాతణి ద్రనా౦స హృదయాని చ
ాశోాత౭౭ా ణ ుఖాం ేణాం ర దబ భౌ జ సాంసది 29
ఇమౌ మునీ పారి లవ లక్షీ ణా౭నివ ౌ
కుీ లవౌ చైవ ద్రహా రపసవ నౌ
ద్రయ౭పి రద్ భూిరర్ాం ాపవక్షయ తే
ద్రహానుభవాం చరిరాం నిబోధ్ర 30
రరుత ౌ రాద్ర వచాః ాపచోదిౌ
అగాణతాం యర్ ర విధ్య సాంపమా
స చా౭పి రాద్రాః పరిష్దర ర ాః నై:
బుభూష్యా౭౭సర తద్రనా బభూవ 31
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే చతుర ధ
స్ర ుః
పంచమ స్ర ుః
సరావ పూర్వ మిణాం యేష్యమ్ ఆసీత్ రృతే ా వుాంధ్రా
ాపజాపిమ్ ఉపామాణ ృపాణాాం జణ ాలినామ్ 1
యేష్యాం స సగ్ో నాద్ర సగ్ో యే ఖనిరాః
ష్ష్ఠాఃట పార సహాసణి ణాం యా ాం త పర్య వార్ణ్ 2

ఇక్షావ కూణామ్ ఇదాం తేష్యాం రాజానాం వాంశే ద్రహారీ నామ్

ద్రహురర ా మ్ ఆఖయ ాం రాయణ మ్ ఇి ాశురమ్ 3

ర దిదాం వర్ తయిష్యయ మి సర్వ ాం నిఖిలయ౭౭దిరాః

ధ్ర్ీ క్త్య౭శ్రర్ ల సహ్రాం ాశోరవయ మ్ అ ూణయా 4
 P a g e | 20

కోసలో నాద్ర ముదిరాః సీఫ తో జ పదో ద్రహా్

నివిష్ాఃట సర్యూ తరే ాపభూర ధ్ ధ్య య వా్ 5

అయోధ్యయ నాద్ర గ్ర రాత౭౭సీ శ్రలోలర విాశుత

ద్రనునా య వక్త్నేర యా పర నిరిీ త సవ ణమ్ 6
ఆణత ద చ దేవ చ యోజనాని ద్రహా పర
శ్రీ మ ద్రత ాతణి విసీతరాణ ువిభర తద్రహా పథా 7
రాజ యరే ర ద్రహత ువిభక్స త శోభిత
ముక్త్త పష్యర ౭వకీరే ణ జల సక్స త నిరయ ాః 8
తాం తు రాజా ద ర్థో ద్రహారాక్త్ష్ ట వివర్ న ాః
పరమ్ ఆవాసయా యస దివి దేవపి ర్య థా 9
క్త్త
రవాట తోర్ వతాం ువిభ ౭శ్ర రా౭౭పణామ్ త
సర్వ ణక్త్నాత౭౭యుధ్ వతమ్ ఉపేతాం సర్వ శిలిర భిాః
10
ూర యగ్ధ్ సాంబాధ్యాం శ్రీద్రతమ్ మ అతుల ాపభమ్
ఉచాచ టాటల ధ్వ జవతాం రఘ్నా ర సాంకులామ్ 11
ఙ్
వధూ నాటర స త్ చ సాంయు ాం సర్వ రాః పరమ్ క్త్త
ఉమాయ నా౭౭ాద్ర వణో పేతాం ద్రహతాం సల మేఖలామ్ 12
ుర్ ర గ్మీభ ర్ పరిఘాాం ురారమ్ అనైయ శ్రరురరాసదమ్
వాజీ వార్ సాంపూరాణాం గోభి: ఉక్త్ష్టతాఃట ఖరై సత శ్ర థా 13
సద్ర త రాజ సఙ్ త్ చ బలి రర్ీ భిరా౭౭వృరమ్
నానా దే నివాస్మ చ వణిగిభ రుప శోభిరమ్ 14
ాపసదై ర్రా విరృైాః పర్వ ై రుప శోభితమ్
కూటాగారై చ సాంపూరాణమ్ ఇక్త్ రసేయ వా౭ద్రరావతమ్ 15
చిాత ద్ర౭శ్రష్యట పమాక్త్రాాం వర్ నార గ్ణైరుయ తమ్
సర్వ ర్రా సయకీరాణాం వియ గ్ృహ శోభితద్ర 16
గ్ృహ గాఢా ద్రవిచిఛ ామాాం సద్ర భూమౌ నివశితమ్
ాలి రణుడల సాంపూరాణమ్ ఇక్షు క్త్ డ ర్సో దక్త్మ్ 17
ునురభీభి ర్ీ ృదఙ్ తర చ వీణాభిాః ప వై శ్రసతథా
నాదితాం భృ ద్ర౭రయ ర్ లాం పృథివాయ ాం తమ్ అనురతయమ్ 18
వియ మ్ ఇవ సమాననాాం రపస౭ధిగ్రాం దివి
ు నివశిర వాీ ౭శ్రనాతాం ోరతద్ర సయవృతమ్ 19
యే చ బాణై ర్ా విధ్య నిత వివి ర తమ్ అపరా పర్మ్
బ ర వధ్య ాం చ విరరాం లఘు హసత విార్మాాః 20
సాంహ వాయ ాఘ్ వరాహాణాాం ద్రతత నాాం దతాం వనే
హనాతో నిశిైాః క్త్్ త ర్బ లాత్ బాహు బలై ర్౭పి 21
తదృానాాం సహక్త్స్మ శ్రసతమ్ అభిపూరాణాం ద్రహార్థైాః
పరమ్ ఆవాసయా యస రాజా ద ర్థ: రమా 22
రు
తద్ర౭గిా ద్రదిభ శ్ర ర వదిభ రా౭౭వృతాం;
దివ జ్ఞరతమై రేవ ద ష్డ్ ర పార్గైాః
సహాసదైాః సరయ ర్ై ర్ీ హారీ భిాః ;
ద్రహరి ే రలైర : ఋష్ఠభి చ క్సవలైాః 23
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే పంచమ
స్ర ుః
 P a g e | 21

షషఠ స్ర ుః
రసయ మ్ పరాయ ాం అయోధ్యయ యాాం వదవిత్ సర్వ సాంాగ్హాః
దీర్ ్ దరశ ద్రహాతేజాాః పౌర్ జా పద ాపిణాః 1
ఇక్షావ కూణామ్ అిర్థో ణజావ ధ్ర్ీ ర్తో వీ
ద్రహరి ే రలోర రాజరి ే క్త్సష్ త లోక్సష్ విాశురాః 2
బలవా నిా హత మిాతో మిారవా్ విజితేక్త్నిణ ర ాః
ధ్నై చ సాంాగ్హై ాచ ౭నైయ ాః ార వైా వణోపద్రాః 3
ణథా ద్రను ర్ీ హాతేజా లోర సయ పరిర్క్షిత
రథా ద ర్థో రాజా వస్ జగ్త్ అపాలణత్ 4
తే సతయ ౭భిసాంధ్య ాి వర్ రమ్ అనుిష్త ి
పాలిత స పర ాశేష్యి ఇక్త్నేరణేవా౭ద్రరావత 5
రసీ ్ పర్ వరే హృష్యట ధ్రాీ తీ నో బహు ాశుతాః
రా ుత
శ్ర ష్య
శ్ర ట ధ్నైాః స్మవ ాః స్మవ : అలుబానాః సరయ వాది ాః
6
నా౭లర సనిా చణాః రశిచ త్ ఆసీత్ రసీ ్ పోరతమే
కుటుమీబ యో హయ సమానోలऽగ్వా౭ వ ధ్ ధ్య య వా్ 7
క్త్మీ వా రదోయ వా ృ ాంసాః పరుష్ాః రవ చిత్
ాదష్టాం రయ మ్ అయోధ్యయ యాాం నా౭విమావ ా చ నాసతరాః
8
సరేవ రా చ నార్య చ ధ్ర్ీ ీలాాః ుసాంణతాః
ముదితాః ీల వృతత భయ ాం ద్రహర్ ేణ ఇవా౭ద్రలాాః 9
నా౭కు ల్మ డ నా౭ద్రకుటీ నా౭ాసీవ నా౭లర భోగ్వా్
నా౭ద్రృశ్ర ట నా౭నులిపాతఙ్గర నా౭ుగ్ న చ విదయ తే
ణ 10
నా౭ద్రృష్ ట భోజీ నా౭మాత నా౭పయ ్ద ర నిష్క ధ్ృక్
నా౭హసత భర్ణో వా౭పి దృ య తే నా౭పయ నారీ వా్ 11
నా౭నాహ్తగిా రాా ౭ణజావ క్షుాదో వా రసక ర్ాః
రశిచ త్ ఆసీదయోధ్యయ యాాం చ నిర్వ ృరత సాంరర్ాః 12
సవ రర్ీ నిర్త నిరయ ాం ాబాహీ ణా విజితేక్త్నియా ర ాః
మానా౭ధ్య ణ ీలా చ సాంణత చ పరిాగ్హే 13
నాసతకో నా౭ ృరకో రశిచ ద౭బహు ాశురాః
నా౭ూణకో చా౭ కోత నా౭విమావ ్ విదయ తే రమా 14
నా౭ష్డ౦గ్ విత్ అార ఆసీ నాా ౭ావతో నా౭సహాసదాః
దీ ాః క్షిశ్రపత చితోత వా వయ థితో వా౭పి ర చ 15
రశిచ ా ో వా నార వా నా౭శ్రీయ్ మ నా౭పయ ర్పపవా్
ాదష్టాం రయ మ్ అయోధ్యయ యాాం నా౭పి రాజ య భియ్ త 16
రే రే
వ ణ ష్వ ౭ాగ్య చతు లష్ దేవత౭ిథి పూజక్త్ాః
రృరజాన చ వమానాయ చ ూరా విారద్ర సాంయుతాః 17
దీరా్యుణ రాాః సరేవ ధ్ర్ీ ాం సరయ ాం చ సాంాశితాః
సాంహ్తాః పార పౌక్త్ై చ నిరయ ాం క్త్సీభి త ాః పోరతమే 18
క్షారాం ాబహీ ముఖాం చ ఆసీ దైవ ాయ ాః క్షారద్ర నుావతాః
ూామాాః సవ ధ్ర్ీ నిర్త క్త్సీత్ వరాణ్ ఉపచారి ాః 19
స తే నేక్షావ కు నాథే పర ుపరిర్క్షిత
ణథా పర్ శ్రసత ీ నునా య వక్త్నేర ధద్రత 20
యోధ్యనామ్ అగిా రలార నాాం పే లానామ్ అద్రరి ేణామ్
 P a g e | 22

సాంపూరాణ రృర విమాయ నాాం గుహా క్ససరిణామ్ ఇవ 21

క్త్మోబ జవిష్యే జాై రాబ హ్లకై చ హయోరతమైాః
వనాయుజ ర్ా దీజ చ పూరాణ హరి హయోపమైాః 22
వి య న పర్వ రజ ర్ీ తాఃత పూరాణ హైద్రవై ర్౭పి
ద్రమానివ ై: అిబలై: యరఙ్ాఃతర పర్వ తోపమైాః 23
ఐరావర కుల్మనై చ ద్రహా పదీ కులై శ్రసతథా
అఞ్యనా ద౭పి నిాష్యక న్త రావ ద్రనా ద౭పి చ దివ పైాః 24
భక్త్దై ర్ీ క్త్న్తర ర్ీ ృగై లేచ వ భాద ద్రాంాద ద్రృగై శ్రసతథా
భాద ద్రాంక్త్దై ర్భ ాద ద్రృగై ద్రృగ్ ద్రాంక్త్దై చ స పర
నిరయ ద్రతాఃత సమా పూరాణ నాగై ర్చల సనిా భాః 25
స యోజనే చ దేవ భూణాః సరయ నాయ ాపక్త్ తే
ణసయ ాం ద ర్ధో రాజా వస్ జగ్ద౭పాలణత్ 26
తాం పరాం స ద్రహా తేజా రాజా ద ర్ధో ద్రహా్
ాాస మిత౭మిాతో క్షాతణీవ చాంాదయాః 27
తాం సరయ నాయాం దృఢ తోర్ణా౭శ్రర్ రళామ్;
గ్ృహై రివ చిక్త్ై: ఉపశోభితాం శివామ్
పరమ్ అయోధ్యయ ాం ృ సహాస సాంకులాాం;
ాస వై ార సమో ద్రహీపిాః 28
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే షషఠ స్ర ుః
స్పమ త స్ర ుః
రసయ ౭యతయ గుణై రాస నిా క్షావ కో శ్రుత ద్రహారీ ాః
ద్రాంారజాన శేచ ాంగిరగాన చ నిరయ ాం ాపిణ హ్తే ర్తాః 1
అషౌట బభూవు రవ ర్ సయ రసయ ౭యతయ ణ సవ ాః
శుచణ ాచ ౭నుర్క్త్త చ రాజ రృతేయ ష్ నిరయ ాః 2
ధ్ృశ్రష్ఠర్ట జణనోత విజణాః సమానోల హయ ౭శ్రర్ ల సధ్రాః
అశోకో ద్రక్త్ త పాల చ ుద్రక్త్ త ాచ ౭శ్రష్మో ట ऽభవత్ 3
ఋివ జౌ దౌవ అభిద్రౌ రసయ : తమ్ ఋష్ఠ సరతమౌ
వసణి వాద్రదేవ చ ద్రక్త్ని త చ రథా౭పరే 4
విమాయ వినీత ాహీద్రాంరాః కు లా నిణతేక్త్ యా ని ర :
శ్రీద్ర
మ త చ ద్రహాతీ ాః ాక్త్సజా త న దృఢ విారయాః 5
కీరి తద్ర ాఃత ాపణిహ్త ణథా వచ క్త్రి ాః
తేజాః క్షయ ణ ాః ాపాపాతాః సీ ర పూరావ ౭భి భష్ఠ ాః
ాకోధ్యత్ క్త్యర్ ల౭ హేతోరావ ాూయు ర్ ృరాం వచాః 6
తేష్యమ్ అవిదిరాం ిాంచిత్ సేవ ష్ నా౭శ్రసత పరేష్ వా
ాిణయ ాం రృరాం వా౭పి చారేణా౭పి చికీరి ేరమ్ 7
కు లా వయ వహారేష్ స్సహృదేష్ పరక్షితాః
ాపాపత క్త్లాం తు తే ద ాం డ ధ్యర్యేయుాః ుతేష్వ ౭పి 8
క్త్త
కో సాంాగ్హణే యు బల సయ చ పరిాగ్హే
అహ్రాం చా౭పి పరుష్ాం విహ్ాంుయ ర్ అదూష్రమ్ 9
వీరా చ నిణతోతే హా రాజ ాక్త్సమ్ త అనుష్ఠత ి ాః
శుచీనాాం ర్క్షితర్ చ నిరయ ాం విష్ణ వాసనామ్ 10

ాబహీ క్షారమ్ అహ్ాంస :త తే కో ాం సద్రపూర్ణ్

ుతక్షణదణాడాః సాంాపేక్షయ పరుష్సయ బలాబలమ్ 11
 P a g e | 23

శుచీనామ్ ఏర బుదీనా న ాం సరేవ ష్యాం సాంాపజా తమ్

నా౭౭సీత్ పరే వా రాక్త్షే ట వా ద్రృష్య వాదీ ర్ాః రవ చిత్ 12
రశిచ ా ుష్ ట శ్రసతాత౭౭సీత్ పర్ మార్ ర్తో ర్ాః
ాపా ాం త సర్వ మ్ ఏవా౭౭సీత్ రాక్త్ష్ాం ట పర్ వర్ాం చ రత్ 13
ువాస ుే వష్య చ తే చ సరేవ ుీలి ాః
హ్త౭శ్రర్ లాం చ రేక్త్ ర సయ జాాగ్తో ణ చక్షుష్య 14
గుగ గు గ్ృహీత చ ాపఖయ త చ పరాారమే
విదేశేష్వ ౭పి విజానతాః సర్వ తో బుదిన ని చ యాత్ 15
సాంధి విాగ్హ రరవ గానాః ాపరృతయ సాంపమా౭నివ త:
ద్రాంార సాంవర్ణే క్త్త క్త్త ూే క్షాీ ుబుదిష్ న 16
నీి ాక్త్స త విశేష్జాన: సరరాం ాపిణ వాది ాః 17
ఈదృలే శ్ర్ర్ త అయైయ శ్రుత రాజా ద ర్థోऽ ఘ్ాః
ఉపపనోా గుణోపేై: అ వ ాస దవ ుాంధ్రామ్ 18
అవక్షయ ాచ రే ాపజా ధ్రేీ ర్ఞ్యణ్
ాపజానాాం పాల ాం కుర్వ ా ధ్రాీ ్ పరివర్ యణ్ 19
విాశుర క్త్ ష్ స త లోక్సష్ వమా య సే రయ సాంగ్ర్ాః
స రార పరుష్ వాయ ాఘ్ శ ాస పృధివీ మియాం 20
అధ్య గ్చఛ త్ విశిష్ాం ట వా తులయ ాం వా ాతుమ్ ఆరీ ాః
మిారవా్ ర సద్రాంరాః ాపతప హర రాంటరాః
స ాాస జగ్ామాజా దివాం దేవపి ర్య ధ్య 21
ై: ద్రక్త్నిభి త ర్ీ క్త్ తహ్ై రిా విష్టత:ట
వృతోऽనుర్కాఃత కు లైాః సద్రరాఃత ల
స పారి లవో దీపితద్ర౭వాప యుర త:
తేజ్ఞద్రయై శ్రోభి ర రివోదితోऽర్క ాః 22
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే స్పమ త
స్ర ుః
అ షమ ట స్ర ుః
రసయ తేవ వాం ాపభవ సయ ధ్ర్ీ జ న సయ ద్రహారీ ాః
ుత౭శ్రర్ లాం రపయ య సయ ఆసీత్ వాం రర్ాః ురాః 1
చి యా త సయ రస్మయ వాం బుది:న ఆసీ్ ద్రహారీ ాః
ుత౭శ్రర్ లాం హణ మేధ్య ిద్ర౭శ్రర్ లాం ణజాద్రయ ౭హమ్ 2
స నిశిచ తాం ద్రిాం రృతవ ణష్వ ట య మ్ ఇి బుదియ న ్
ద్రక్త్నిభిత ాః సహ ధ్రాీ తీ సరైవ రేవ రృత౭౭రీ భిాః 3
రతోऽాబవీత్ ఇదాం రాజా ుద్రక్త్ ాం త ద్రక్త్ని త సరతద్రమ్
ీాఘ్మ్ ఆ ణ మే సరావ ్ గుర్ప్ త్ స పోహ్త్ 4
రర ుే ద్రాంార శ్రసతవ రిరాం గ్తవ రవ రిర విారద్రాః
సయ ణ రే త్ సరావ ్ సద్రసత నేవ ద పార్గా్ 5
ుణ ాం జ న వాద్రదేవాం చ జాబాలి ద్రధ్ క్త్ య పాం
పోహ్రాం వశిష్ాం ి చ యే చా౭నేయ దివ జ సరతయ : 6
త్ పూజయితవ ధ్రాీ తీ రాజా ద ర్ధ్ శ్రసతధ్య
ఇదాం ధ్రాీ ౭శ్రర్ న సహ్రాం శ్ర క్ష ల ణ ాం వచ ద్రాబవీత్ 7
ద్రద్ర లాలపయ య సయ పాత౭శ్రర్ న నాా సత వై ుఖాం
రద౭హాం హణ మేధ్య ణక్త్య మీి ద్రి ర్ీ ద్ర 8
ష్
రద౭హాం ణ ట మిచాచ మి ాక్త్ త దృశ్ర ట రర్ీ ణా స షే
 P a g e | 24

రధ్ాం ాపాపాే య ద్ర౭హాం క్త్ద్రాం బుదిన ర్ార విచార్య తాం 9

రర సే ధివ ి రమావ రయ ాం ాబాహీ ణాాః ాపరయ పూజణ్
వసష్ి ాపముఖ సే రేవ పారి రవ సయ ముఖ చ్యయ రాం 10
ఊచ్య చ పర్ద్ర ాపీత సే రేవ ద ర్ధ్ాం వచాః
సాంభరా సే ాంాభిణనాతాం తే తుర్గ్ సయ విముచయ తాం 11
సర్వ ధ్య ాపాపే య సే పాత భిాపేతాం చ పారి నవ
ణసయ తే ధ్యరిీ కీ బుదిన రిణాం పాత౭శ్రర్ న యగ్త 12
రరాః ాపీతో౭భవ ామాజా ాశుతవ ర శ్రదివర జ భష్ఠరాం
అయతయ ాం ాచ ౭ాబవీ ామాజా హర్ ే పరాయ కుశక్ష ాః 13
నా త
సాంభరా సే ాంాభిణ ాం మే గుర్పణాాం వచనాత్ ఇహ
సద్రర్ ల అధిష్ఠర ి : చ అ వ సోే పాధ్యయ యో విముచయ తాం 14
సర్వాయ శోచ రతరే తరే ణజ న భూమి రివ ధణతాం
ాాంరణ చ అభివర్నా న త ాం ణధ్య రలర ాం ణధ్య విధి 15
రయ ాః ాపాపతాం అణాం ణజ న సే రేవ ణా౭పి ద్రహీక్షిత
నా౭పరాధో భవరక ణట ణదయ ౭సీ ్ ారతు సరతమే 16
ఛిాదాం హ్ ద్రృగ్ణాంతే౭ార విమావ ాంసో ాబహీ రాక్షస:
నిహర సయ చ ణజ న సయ సదయ : రరాత వి శిష్య ి
ర దయ ధ్య విధి పూర్వ ాం మే ారతు రేష్ సయపయ తే 17
రా
రధ్య విధ్య ాం ాిణతాం సద్ర న ాః రర్ణే ష్ఠవ హ 18
ర ధ్యి చాబృవ్ సర్వ ద్రాంాి ాః ాపరయ పూజణ్
పారి రవక్త్ ర సయ ర మావ రయ ాం ణధ్య౭౭శ్రజప త ని ద్రయ తే
న ాం 19
రధ్య దివ జాసేత ధ్ర్ీ జాన వర్ నణాంతో ృోరతద్రాం
అనుజానత శ్రసతర సే రేవ ప శ్రర్ యగుీ ర్య ధ్యగ్రాం 20
విసర్ యయితవ త్ విాపా్ సచివా నిద ద్రాబవీత్
ఋివ గిభ రుపదిణట౭ణాం ణధ్య వత్ ారతురాపయ తాం 21
ఇతుయ క్త్త వ ృప ార్పరల సే చివా్ సముపసత ల ్
విసర్ యయితవ సవ ాం వ ీ ాపవివ ద్రహా ుయ ి: 22
రర సే గ్తవ తాః పతా ర్ా రేాంాదో హృదణ ాపియాాః
ఉవాచ దీక్షాాం వి ర ణక్షేయ ౭హాం ుర క్త్ర్ణాత్ 23
తసాం తే అి క్త్నేత వచనే ువర్చ సాం
ముఖ పమాీ య శోభాంర పమాీ నీవ హ్యరయ యే 24
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే అషమ ట
స్ర ుః
నవమ స్ర ుః
ఏర ాచ్యఛ తవ ర్హాః ూతో రాజా మ్ ఇదమ్ అాబవీత్
ఋివ గిభ : ఉపదిణటऽణాం పరా వృతోత ద్రయా ాశురాః 1
స తుక యో భగ్వా్ పూర్వ ాం రథిరవా్ రథామ్
ఋషీణాాం సనిా ధౌ రాజ్ రవ పాత౭౭గ్ద్రాం ాపి 2
క్త్ య ప సయ తు పాతోऽశ్రసత విభ ర డ ఇి ాశురాః
ఋష్య ృ్ ర ఇి ఖయ ర శ్రసతసయ పాతో భవిష్య ి 3
దో
స వనే నిరయ సాంవృ న ముని ర్వ చర్ాః సమా
నా౭ య ాం జానాి విాపేక్త్నోర నిరయ ాం పిార౭ను వర్ తనాత్ 4
దైవ విధ్య ాం ాబహీ చర్య సయ భవిష్య ి ద్రహారీ ాః
లోక్సష్ ాపథిరాం రాజ్ విక్త్పై చ రథిరాం సమా 5
 P a g e | 25

ర స్మయ వాం వర్ తయ సయ క్త్లాః సద్ర౭భివర్ తర

అగిా ాం శుాూష్య సయ పిరర్ాం చ ణ సవ మ్ 6
ఏరసీ నేా వ క్త్శ తు ోద్రపాదాః ాపతపవా్
అఙ్గష్ ర ాపథిత రాజా భవిష్య ి ద్రహాబలాః 7
రసయ వయ ిారయత్ రాజ్ఞన భవిష్య ి ుమారుణా
అనావృష్ఠాఃట ుఘ్నరా వై సర్వ భూర భయావహా 8
అనావృష్యటయ ాం తు వృతత యాాం రాజా ుాఃఖ సద్రనివ రాః
ాబాహీ ణా్ ాశుర వృమానాం చ సయనీణ ాపవక్షయ ి 9
భవ ాఃత ాశుర ధ్రాీ ణో లోక్స చారిార వది ాః
సయది నుత నిణద్రాం ాపాణశిచ రతాం ణథా భవత్ 10
వక్షయ నిత తే ద్రహీపాలాం ాబాహీ ణా వద పార్గాాః
విభశ్ర ర డ ురాం రాజ్ సోవ పాయై: ఇహా౭౭ ణ 11
ఆనాణయ చ ద్రహీపాల ఋష్య ృ ాం ్ ర ుసరక ృరమ్
ాపణచఛ రనాయ ాం ానాతాం వై విధినా ుసయహ్రాః 12
తేష్యాం తు వచ ాం ాశుతవ రాజా చినాతాం ాపపరే య తే
క్స ఉపాయే వై రయ మ్ ఇహా౭౭నేతుాం స వీర్య వా్ 13
రతో రాజా వినిశిచ రయ సహ ద్రక్త్నిభి త రారీ వా్
పోహ్రమ్ అయతయ ాం చ ాపేష్యిష్య ి సరక ృత్ 14
జ్ఞ
తే తు రా న వచాః ాశుతవ వయ థిత౭వ త నాాః
గ్చేఛ ద్ర ఋషే రభ త అనునేష్య నిత రాం ృపమ్ 15
వక్షయ నిత చి యి త తవ తే రసోయ పాయాాం చ రత్ క్షయ్
ఆనేష్యయ మో వణాం విాపాం చ దోణ భవిష్య ి 16
ఏవమ్ అఙ్గరధిపే నైవ గ్ణిక్త్భి: ఋషేాః ురాః
ఆనీతోऽవర్ ేణత్ దేవాః ానాత చా౭స్మీ ాపదీణతే 17
ఋష్య ృ్ ర శ్రుత జాయత పాతాం శ్రసతవ విధ్యసయ ి
స తుక యర్ రథిరమ్ ఏతవత్ వాయ హృరాం ద్రయా 18
అథ హృణట ద ర్థాః ుద్రక్త్ ాం త ాపరయ భష్ర
ణథా ఋష్య ృ్ ర శ్రసతవ నీతో విసతరే రవ యోచయ తమ్ 19
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే నవమ
స్ర ుః
రశమ స్ర ు:
ుద్రక్త్ త శోచ దితో రాజాన ాోవా చేదాం వచ సత శ్ర మా
ణథా ఋష్య ృ్ ర శ్రసతవ నీరాః ృణు మే ద్రక్త్నిభి త ాః సహ 1
ోద్రపాదమ్ ఉవాచేదాం సహా౭యరయ ాః పోహ్రాః
ఉపాయో నిర్పాయోऽణమ్ అసీ భి ర్భిచినితరాః 2
ఋష్య ృఙ్గర వ చర్ శ్రసతపాః సవ ధ్యయ ణనే ర్రాః
అ భిజాఃన స నారణాాం విష్యాణాాం ుఖ సయ చ 3
ని
ఇక్త్ యార ర రత
త ల ర్భిద్రై ర్ా ర్ చి ాపయథిభిాః
పర్మ్ ఆనాణయిష్యయ ద్రాః క్షిాపాం చ అధ్య వసీణతమ్ 4
గ్ణిక్త్ శ్రసతార గ్చఛ నుత ర్పపవరయ ాః సవ లాంరృతాః
ాపలోభయ వివిధోపాయై రానేష్య నీత శ్ర హ సరక ృతాః 5
ాశుతవ రథేి రాజా చ ాపతుయ వాచ పోహ్రమ్
పోహ్తో ద్రక్త్ని త చ రథా చాకు చ తే రమా 6
వార్ముఖయ శ్రుత ర ాచ్యఛ తవ వ ాం ాపవివిశు ర్ీ హత్
 P a g e | 26

ఆా ద్ర సయ అవిదూరేऽసీ ్ ణరా ాం కుర్వ నిత దర్శ నే 7

ఋష్ఠ పార సయ ధర్ సయ నిరయ మ్ ఆా ద్ర వాస ాః
పితుాః స నిరయ సాంతుణట నా౭ి చాక్త్ద్ర చా౭౭ా యత్
8
తే జ ీ ాపభృి దృష్ ట పూర్వ ాం రపసవ నా
క్త్సీ త వా పయ నావ ణచాచ ౭ య త్ సరతవ ాం గ్ర్ రాక్త్ష్జ ట మ్ 9
రరాః రమాచిత్ రాం దే మ్ ఆజగాద్ర ణదృచఛ యా
విభ ర డ ుర శ్రసతార త ాచ ౭ప య త్ వరా౭శ్ర్నా ర ాః 10
నోత
త శిచ ార వష్యాః ాపద్రమా గాణ య ద్రధుర్ సవ రైాః
ఋష్ఠ పారమ్ ఉపాగ్ద్రయ సరావ వచ మ్ అాబువ్ 11
ర శ్రసతవ ాం ిాం వర్ తసే ాబహీ ్ శ్రజానతుమ్ ఇచాఛ ద్రహే వణమ్
ఏర సత శ్ర వ ాం విజనే ఘ్నరే వనే చర్స ాంస ాః 12
అదృష్ ట ర్పపా: త: తే క్త్ద్రయ ర్పపా వనే క్త్సణ త ాః
హారార శ్రరతసయ ద్రి శ్రరాయత ఆఖయ తుాం పిరర్ాం సవ రమ్ 13
పిత విభ కో డ ऽసీ రాం ర సయ ౭హాం ుర ఔర్సాః
ఋష్య ృ్ ర ఇి ఖయ రాం నాద్ర రర్ీ చ మే భువి 14
ఇహా౭౭ా ద్ర పదోऽసీ రాం సమీపే శుభ దర్శ నాాః
రరిషేయ వోऽార పూజాాం వై సరేవ ష్యాం విధి పూర్వ రమ్ 15
ఋష్ఠ పార వచాః ాశుతవ సరావ సాం ద్రిరాస వై
రత్ ఆా ద్రపదాం ాదష్టాం జగుీ ాః సరావ చ తే తాః 16
ఆగ్తనాాం తు రరాః పూజామ్ ఋష్ఠ పార చ క్త్ర్ హ
ఇదమ్ అర్ ్య మ్ ఇదాం పాదయ మ్ ఇదాం మూలాం ఫలాం చ ాః 17
ాపిగ్ృహయ చ తాం పూజాాం సరావ ఏవ సముతుే క్త్ాః
ఋషే రభ త చ ీాఘ్ాం తు గ్ద్రనాణ ద్రిాం దధుాః 18
అసీ రమ్ అపి ముఖయ ని ఫలానీయని వై దివ జాః
గ్ృహా ాపి భాదాం తే భక్షణసవ చ య చిర్మ్ 19
రర: త: రాం సయలి్య ర సరావ హర్ ే సద్రనివ తాః
మోదక్త్్ ాపదు శ్రసతస్మీ భక్షాయ ాం చ వివిధ్య్ బహూ్ 20
తని చా౭౭సవ దయ తేజసీవ ఫలానీి సీ ద్ర య తే
అనాసవ దిర పూరావ ణి వనే నిరయ నివాసనామ్ 21
ఆపృచఛ య చ రమా విాపాం ావర చరాయ ాం నివదయ చ
గ్చఛ నిత సీ అపదేాత్ త భీత శ్రసతసయ పితుాః క్త్సణ త ాః 22
గ్తు తు సరావ ు క్త్ య ప సయ ౭౭రీ జ్ఞ దివ జాః
అసవ స ల హృదణ ాచ ౭౭సీత్ ుాఃఖాం సీ పరివర్ తతే 23
రతోऽపరేుయ శ్రసతాం దే మ్ ఆజగాద్ర స వీర్య వా్
ద్రనోజాన ణార త దృష్యట వార్ముఖయ : సే వ లాంరృతాః 24
దృష్టతవ ట వ త సత శ్ర మా విాపమ్ ఆయా ాం త హృష్ ట య సాః
ఉపసృరయ రరాః సరావ : త: రమ్ ఊచ్య: ఇదాం వచాః 25
ఏహ్ ఆా ద్ర పదాం స్సద్రయ అసీ రమ్ ఇి చా౭ాబువ్
రాత౭పి ఏష్ విధిాః ీ శ్ర య్
మ విశేషే భవిష్య ి 26
ాశుతవ తు వచ ాం తసాం సరావ సాం హృదణాంగ్ద్రమ్
గ్ద్రనాణ ద్రిాం చాక్స రాం చ నినుయ శ్రసతమా క్త్సణ త ాః 27
రార చ ఆనీణయనే తు విాపే రసీ ్ ద్రహారీ ని
వవశ్రర్ ే సహస దేవో జగ్త్ ాపహాలదణాం శ్రసతమా 28
 P a g e | 27

వరే ే ఏవ ఆగ్రాం విాపాం విష్ణాం సవ ాం రాధిపాః

ాపతుయ దద్ర ర య మునిాం ాపహవ ాః శిర్స చ ద్రహీాం గ్రాః 29
అర్ ్య ాం చ ాపదదౌ రస్మీ నాయ ణరాః ుసయహ్రాః
వావ ాపసదాం విాపేక్త్నార్ య విాపాం ద్రనుయ రా౭౭వి త్ 30
అ ాఃత పర్ాం ాపవిాయ స్మీ రనాయ ాం దతత వ ణథా విధి
ానాతాం ానేత ద్ర స రాజా హర్ ేమ్ అవాప సాః
ఏవాం స య వసత్ రార సర్వ క్త్మైాః ుపూజిరాః 31
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే రశమ
స్ర ుః
ఏకరశ స్ర ుః :
భూణ యేవ హ్ రాజేాంాద ృణు మే వచ ాం హ్రాం
ణధ్య స దేవ ాపవర్ాః రథాయా మేష్ ద్రాబవీత్ 1
ఇక్షావ కూణాాం కుశ జాతో భవిష్య ి ుధ్యరిీ రాః
నాయా ద ర్ధో నాద్ర శ్రీయ మ ే రయ ాపిా వాః 2
అాంగ్ రాజే సఖయ ౦ చ రసయ రాజ్ఞన భవిష్య ి
రనాయ చా౭సయ ద్రహాభగా ాాంత నాద్ర భవిష్య ి 3
పార: తు అాంగ్రాజ సయ ోద్రపాద ఇి ాశురాః
రాం స రాజా ద ర్ధో గ్మిష్య ి ద్రహా ణాాః 4
అ పతోా ౭సీ ధ్రాీ రీ ్ ాాంత భరాత ద్రద్ర ారతుాం
ఆహరేర రవ యా౭౭శ్రజశ్రపత న సే ాంతనార్ నాం కులసయ చ 5
ాశుతవ రాగోన౭ధ్ రమావ రయ ాం ద్ర స స విచి య త చ
ాపమాసయ తే పారవాంరాం ాాంత భరాత ర్ యరీ వా్ 6
ాపిగ్ృహయ చ రాం విాపాం స రాజా విగ్ర జవ ర్ాః
ఆహరిష్య ి రాం ణజాం న ాపహృషే ట నా౭శ్ర రా త రీ నా 7
ష్
రాం చ రాజా ద ర్థో ణ ట క్త్ద్రాః రృతాంజలి :
ఋ య ృాంగ్ాం దివ జ ాశేష్ాం ి వర్యిష్య ి ధ్ర్ీ విత్ 8
ణజాన౭శ్రర్ నాం ాపసవా౭శ్రర్ నాం చ సవ రార౭శ్రర్ నాం చ రే వ ర్ాః
లభతే చ స రాం క్త్ద్రాం దివ జ ముఖయ త్ విాద్రర ి: 9
పాత ాచ ౭సయ భవిష్య ాంి చతవ ో౭మిర విారయాః
వాం ాపిష్యట రరా సే ర్వ లోక్సష్ విాశుతాః 10
ఏవాం స దేవ ాపవర్ాః పూర్వ ాం రధిరవా్ రధ్యాం
స తుక యో భగ్వా్ పరా దేవ యుే ాపభు: 11
స రవ ాం పరుష్ ార్పరల రాం ఆ ణ ుసరక ృరాం
సవ ణమేవ ద్రహారాజ గ్తవ స బలవాహ : 12
అనుయ య వసష్ాం ి చ ూర వారయ ాం ని ద్రయ చ
సాంర: పర్ సహా౭యరయ ాః ాపణయౌ ణార స దివ జాః 13
వనాని సరిర లేచ వ వయ ిారద్రయ నై శ నై:
అభిచాక్త్ద్ర ర౦ దే ాం ణార వై ముని ప వ ర ాః 14
ఆసదయ రాం దివ జ ాశేష్ాం ి ోద్రపాద సమీపగ్ాం
ఋష్ఠ పారాం దదరాశ ౭౭దౌ దీపయ య మివా౭ లాం 15
రతో రాజా ణధ్య నాయ ణాం పూజాాం చాక్స విశేష్రాః
సఖితవ శ్రరతసయ వై రాజాఃన పహృషే ట నా౭శ్ర రా త రీ నా 16
ోద్రపాదే చ ఆఖయ రద్రృష్ఠ పాతణ ధద్రతే
సఖయ ాం సాంబాంధ్రాం చైవ రమా రాం ాపరయ పూజణత్ 17
 P a g e | 28

ఏవాం ుసరక ృర శ్రసేత సహోష్ఠతవ ర్ర్ ేభాః

సపాతష్ ట దివస్ రాజా రాజా మిద ద్రాబవీత్ 18
ాాంత రవ ుత రాజ్ సహ భక్త్ త విాద్రర తే రా
ద్రదీణ గ్ర్ాం యాతు క్త్ర్య ాం హ్ ద్రహుదయ రాం 19
రధ్యి రాజా సాంాశురయ గ్ద్ర ాం రసయ ధద్రరాః
ఉవాచ వచ ాం విాపాం గ్చఛ రవ ాం సహ భర్య యా 20
ఋష్ఠ పారాః ాపి ాశురయ రధ్య తయ ౭౭హ ృపాం రమా
స ృపేణా౭భయ నుజానరాః ాపణయౌ సహ భర్య యా 21
ౌ అనోయ నాయ ాంజలిాం రృతవ సేా హా రే ాం ష్య శి ల చోర్స
ాందతు శ్రర్ ర ర్ధో ోద్రపాద చ వీర్య వా్ 22
రర ుే హృద య౭౭పృచఛ య ాపసతో ల ర్ఘు ాంద ాః
పౌరేభయ ాః ాపేష్యా యస దూతనైవ ీాఘ్ గామి ాః 23
ాిణతాం గ్ర్ాం సర్వ ాం క్షిాప మేవ సవ లాంరృరాం
ధూపిరాం సర తసాంాముష్ాం ట పతక్త్భి ర్లాంరృరాం 24
ష్య సేత
రరాః ాపహృ ట ాః పౌరా శ్ర ాశుతవ రాజా యగ్రాం
రధ్య ాపచరృ: చ రరే ర్వ ాం రాజాన ణ ాతేర ష్ఠరాం ణధ్య
25
రరాః సవ లాంరృరాం రాజా గ్ర్ాం ాపవివ హ
ాంఖ ుాంుభి నిో్షై: పర్సక ృరయ దివ జర్ ేభాం 26
రరాః ాపముదిత సే రేవ దృష్యటవ రాం నాగ్రా దివ జాం
ాపవ య య ాం సరక ృరయ రేాంాదేణేక్త్ ర రర్ీ ణా
27
అాంరాఃపర్ాం ాపవలేయ ాం పూజాాం రృతవ చ ాక్త్సర త ాః
రృర రృరయ ాం రమా౭౭తీ ాం మేనే రసోయ పవాహనాత్ 28
అాంరాఃపర్ క్త్సణ త సే రావ ాశ నాతాం దృష్యటవ రధ్య౭౭గ్తాం
సహ భక్త్రాత విాలాక్ష్మాం ాపీతయ ాందమ్ ఉపాగ్ద్ర్ 29
జా
పూజయ యనా చ తభి సే రా న చైవ విశేష్రాః
ఉవాస రార ుఖిత ిాంచితక లాం సహ దివ జా 30
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏకరశ
స్ర ుః
ద్వా రశ స్ర ుః
రరాః క్త్శ బహు ిథే రసీ ాంశిచ త్ ుద్రనోహరే
వసనేత సద్ర౭నుాపాపేత రాజ్ఞన ణష్టాం ద్రనోऽభవత్ 1
రరాః ాపసదయ శిర్స రాం విాపాం దేవ వరి ణ మ్
ణజానణ వర్యా యస సాంతనా౭శ్రర్ లాం కులసయ చ 2
రథేి చ స రాజా మ్ ఉవాచ చ ుసరక ృరాః
సాంభరాాః సాంాభిణనాతాం తే తుర్గ్ చ విముచయ తమ్ 3
రతో రాజా౭ాబవీద్ వారయ ాం ుద్రక్త్ ాం త ద్రక్త్ని త సరతద్రమ్
నా త
ుద్రక్త్ ౭౭వాహణ క్షిాపమ్ ఋివ జ్ఞ ాబహీ వాది ాః 4
ుణజాం న వాద్రదేవాం చ జాబాలిమ్ అథ క్త్ య పమ్
పోహ్రాం వసష్ాం ి చ యే చా౭నేయ దివ జ సరతయాః 5
సత
రరాః ుద్రక్త్ త శ్ర వ రిరాం గ్తవ రవ రిర విారద్రాః
సయ ణత్ స త్ విాపా్ సద్రసత్ వద పార్గా్ 6
త్ పూజయితవ ధ్ర్ీ తీ రాజా ద ర్థ శ్రసతమా
 P a g e | 29

ధ్రాీ ర్ ల సహ్రాం యుర తాం శ్ర క్ష ల ణ ాం వచ ద్రాబవీత్ 7

ద్రద్ర లాలపయ య సయ పాత౭శ్రర్ లాం నాసత వై ుఖమ్
రద౭శ్రర్ లాం హణ మేధ్య ణక్షాయ మీి ద్రి ర్ీ ద్ర 8
రద౭హాం ణష్టమ్ ఇచాఛ మి ాక్త్స త దృషే ట రర్ీ ణా
ఋష్ఠ పార ాపభవ క్త్య్ ాపాపాే య మి చా౭పయ హమ్ 9
రరాః సధివ ి రత్ వారయ ాం ాబాహీ ణాాః ాపరయ పూజణ్
వసష్ి ాపముఖాః సరేవ పారి లవ సయ ముఖచ్యచ య రమ్ 10
ఋష్య ృ్ ర పోగా చ ాపతూయ చ్య: ృపిాం రమా
సాంభరాాః సాంాభిణనాతాం తే తుర్గ్ చ విముచయ తమ్ 11
సర్వ థా ాపాపయ సే పాతాం చ తుోऽమిర విారయ్
ణసయ తే ధ్యరిీ కీ బుదిన రిణాం పాత౭శ్రర్ లమ్ ఆగ్త 12
రరాః ాపీతోऽభవ ామాజా ాశుతవ రత్ దివ జ భష్ఠరమ్
అయతయ ాంాచ ౭ాబవీ ామాజా హరే ే ణేదాం శుభ౭క్షర్మ్ 13
గుర్పణాాం వచనా చీఛ ాఘ్ాం సాంభరాాః సాంాభిణనుత మే
సద్రర్ ల అధిష్ఠర ి : చ అ వ ాః సోపాధ్యయ యో విముచయ తమ్
14
సర్యావ శోచ శ్రరతరే తరే ణజ న భూమి రివ ధణతమ్
ా ణ త ాచ భి వర్నా న త ాం ణథా రలర ాం ణథా విధి 15
రయ ాః రరుతమ్ అణాం ణజాఃన సరేవ ణా౭పి ద్రహీక్షిత
నా౭పరాధో భవత్ రణట ణదయ ౭సీ ్ ారతు సరతమే 16
నేత
ఛిాదాం హ్ ద్రృగ్ణ ऽార విమావ ాంసో ాబహీ రాక్షసాః
నిహర సయ ణజ న సయ సదయ ాః రరాత వి య ి 17
ర దయ థా విధి పూర్వ ాం మే ారతు రేష్ సయపయ తే
రథా విధ్య ాం ాిణతాం సద్రరాలాః రర్ణేష్ఠవ హ 18
రథేి చ రరాః సరేవ ద్రక్త్ని త ాః ాపరయ పూజణ్
పారి లవక్త్ ర సయ ర మావ రయ ాం ణథా౭౭శ్రజప త అకుర్వ ర
న మ్ 19
రతో దివ జా శ్రసేత ధ్ర్ీ జమ్ న అుతవ్ పారి లవర్ ేభమ్
అనుజానత శ్రసతరాః సరేవ ప శ్రర్ యగుీ ర్య థా౭౭గ్రమ్ 20
గ్తేష్వ ౭ధ్ దివ జాగ్ర్రేయ ష్ ద్రక్త్ని త సత్ రాధిపాః
విసర్ యయితవ సవ ాం వ ీ ాపవివ ద్రహా ుయ ిాః 21
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ద్వా రశ
స్ర ుః
శ్రతయోరశ స్ర ుః
ప ాః ాపాపేత వసనేత తు పూర్ ణాః సాంవరే ోऽభవత్
ాపసవా౭శ్రర్ నాం గ్తో ణష్టాం హణ మేధ్య వీర్య వా్ 1
అభివాదయ వసష్ాం ి చ నాయ ణరాః ాపిపూజయ చ
అాబవీత్ ాపాశిరాం వారయ ాం ాపసవా౭శ్రర్ లాం దివ జ్ఞరతద్రమ్ 2
ణజ్ఞన మే ాిణతాం విాప ణథోర తాం మునిపాంగ్వ
ణథా విఘ్ా ాః ాిణతే ణజాన౭శ్రఙ్గష్ ర విధణతమ్ 3
గ్
భవా్ సా నాః ుహృ్ ద్రహయ ాం గురు చ పర్మో భవా్
వోఢవోయ భవత చైవ భో ణజ న సయ చోదయ రాః 4
రథేి చ స రాజా మ్ అాబవీత్ దివ జ సరతద్రాః
రరిషేయ సర్వ మ్ ఏవై రత్ భవత ణత్ సద్రరి లరమ్ 5
రతోऽాబవీత్ దివ జా్ వృమాన్ ణజ న రర్ీ ు నిష్ఠత ి ్
 P a g e | 30

శ్రసలపతేయ నిష్ఠతి ాం లేచ వ వృమాన్ పర్ద్ర ధ్యరిీ క్త్్ 6

రరాీ నితక్త్్ శిలర క్త్రా్ వర్ నకీ్ ఖ క్త్్ అపి
గ్ క్త్్ శిలిర లేచ వ రథైవ ట ర్ తక్త్్ 7
రథా శుచీ్ ాక్త్స త విదాః పరుష్య్ ుబహు ాశుత్
ణజ న రర్ీ సమీహనాతాం భవనోత రాజ ాసనాత్ 8
ఇష్క్త్ ట బహు సహాస ీాఘ్మ్ ఆనీణతమ్ ఇి
ఔప క్త్రాయ ాః ాిణనాతాం చ రాజానాం బహు గుణానివ తాః 9
ాబాహీ ఆవసథా లేచ వ రర్ తవాయ ాః ర ాః శుభాః
భక్షాయ ౭ ా పానై ర్బ హుభిాః సముపేతాః ునిష్ఠత ి ాః 10
రథా పౌర్జ సయ ౭పి ర ర్ తవాయ సత
బహు వి రాాః
ఆవాస బహు భక్షాయ వై సర్వ క్త్మైరుపసత ల ాః 11
రథా జా పద సయ ౭పి జ సయ బహు శోభ మ్
మారవయ మ్ అ ా ాం విధివత్ సరక ృరయ తు ల్మలయా 12
సరేవ వరాణ ణథా పూజాాం ాపాపా వనిత ుసరక ృతాః
చా౭వజాన ాపయోరవాయ త క్త్ద్ర ాకోధ్ వాత్ అపి 13
జ
ణ న రర్ీ ు యేऽవయ ాగాాః పరుష్యాః శిలిర సత
శ్ర థా
తేష్యద్ర౭పి విశేషే పూజా క్త్రాయ ణథా ారద్రమ్ 14
తే చ ుయ : సాంభృత సే రేవ వుభి ోభ జనే చ
ణథా సర్వ ాం ువిహ్రాం ిాం చిత్ పరిహీణతే 15
రథా భవ ాఃత కుర్వ నుత ాపీి సా ే న చేరస
రరాః సరేవ సయగ్ద్రయ వసష్మ్ ి ఇదమ్ అాబువ్ 16
ణథోర తాం రత్ ువిహ్రాం ిాంచిత్ పరిహీణతే
ణథోర తాం రత్ రరిష్యయ మో ిాం చిత్ పరిహాసయ తే 17
రరాః ుద్రక్త్ మ్ త ఆహూణ వసణి వారయ మ్ అాబవీత్
నిద్రక్త్ ణత సవ ృపత్ పృథివాయ ాం యే చ ధ్యరిీ క్త్ాః 18
ాబాహీ ణా్ క్షాియా్ వైాయ ్ ూామాాం లేచ వ సహాస ాః
సయ ణసవ సరక ృరయ సర్వ దేశేష్ య వా్ 19
మిథిలాధి పిాం ూర్ాం జ రాం సరయ విారద్రమ్
నిష్ఠర ి ాం సర్వ ాక్త్సేష్
త రథా వదేష్ నిష్ఠర ి మ్ 20
రమ్ ఆ ణ ద్రహాభగ్ాం సవ ణమ్ ఏవ ుసరక ృరమ్
పూర్వ సాంబని న ాం శ్రజానతవ రరాః పూర్వ ాం ాబవీమి తే 21
రథా క్త్ీపిాం సా గ్ నాం సరరాం ాపిణ వాది మ్
సదవ ృరతాం దేవ సాంక్త్ ాం సవ ణమ్ ఏవా౭౭ ణసవ హ 22
రథా క్సరణ రాజా ాం వృదాం న పర్ద్ర ధ్యరిీ రమ్
వ శుర్ాం రాజసాంహ సయ సపారాం రమ్ ఇహా౭౭ ణ 23
అఙ్గ ర వ ర్ాం ద్రహాభగ్ాం ోద్రపాదాం ుసరక ృరమ్
వణసయ ాం రాజసాంహ సయ రమ్ ఆ ణ ణ సవ మ్ 24
ాపాచీనా్ సనున స్సవీరా్ స్సరాక్త్షేయా ి ాం చ పారి లవా్
మాక్షిణాతయ ్ రేక్త్నారాం చ సద్రసత్ ఆ ణసవ హ 25
సనిత సా గాన చ యే చా౭నేయ రాజా ాః పృథివీ రశ
త్ ఆ ణ ణథా క్షిాపాం సనుగా్ సహ బాశ్ర వా న ్ 26
వసష్ి వారయ ాం రచ్ ాుతవ ుద్రక్త్ :త రవ రిర: రమా
వాయ ది త్ పరుష్యాం శ్రసతార రాజానమ్ ఆ ణనే శుభ్ 27
 P a g e | 31

సవ ణమ్ ఏవ హ్ ధ్రాీ తీ ాపణయౌ ముని ాసనాత్

ుద్రక్త్ త శ్రసతవ రితో భూతవ సయ నేతుాం ద్రహీక్షిరాః 28
తే చ రరాీ నితక్త్ాః సరేవ వసష్యిణ చ ధద్రతే
సర్వ ాం నివదణనిత సీ ణజే న ణత్ ఉపరలిర రమ్ 29
రరాః ాపీతో దివ జ ాశేష్స ి త ్ సరావ ్ ప : అాబవీత్
అవజయా న మారవయ ాం రసయ చి శ్రల్మలల యా౭పి వా 30
అవజయా న రృరాం హనాయ త్ మాతర్ాం నా౭ార సాం ణాః
రరాః కైశిచ త్ అహో రాక్త్ై రుపయాత ద్రహీక్షిరాః 31
బహూని ర్తా నాయ ౭౭మాణ రాజ్ఞన ద ర్థ సయ హ
రతో వసష్ాఃి ుాపీతో రాజా మ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 32
ఉపయాత ర్వాయ ాఘ్ రాజా శ్రసతవ ాసనాత్
ద్రయా౭పి సరక ృతాః సరేవ ణథా౭శ్రర్ హాం రాజ సరతయాః 33
ణజీణ న ాం చ రృరాం రాజ్ పరుషైాః ుసయహ్ైాః
నిరాయ తు చ భవా్ ణష్టాం ణజ న ఆణర మ్ అనితక్త్త్ 34
సర్వ క్త్మై: ఉపహృై: ఉపేరాం వై సద్ర ర త ాః
ష్ ర్
ాద ట ద్ర హస రాజేాంాద ద్ర సేవ వినిరిీ రాం 35
రథా వసష్ి వచనాత్ ఋష్య ృ్ ర సయ చోభయోాః
శుభ దివస క్షాతే నిరాయ తో జగ్త పిాః 36
ష్
రతో వస ి ాపముఖాః సర్వ ఏవ దివ జ్ఞ యాః రత
ఋష్య ృశ్ర్ాం ర పర్సక ృరయ ణజ న రరాీ ర్భ్ రమా
ణజవా న ట గ్త సే రేవ ణధ్య ాక్త్సాం త ణధ్య విధి 37
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే
శ్రతయోరశ స్ర ుః
చతుర దశ స్ర ుః
అథ సాంవరే రే పూరే ణ రసీ ్ ాపాపేత తుర్్మే ర
సర్యావ శోచ శ్రరతరే తరే రాజ్ఞన ణజ్ఞనऽభయ వర్ తర 1
ఋష్య ృ్ాం ర పర్సక ృరయ రర్ీ చాకు: దివ జర్ ేభాః
అ వ మేధ్య ద్రహా ణజే న రాజ్ఞనऽసయ ుద్రహారీ ాః 2
రర్ీ కుర్వ నిత విధివత్ యాజక్త్ వద పార్గాాః
ణథా విధి ణథా నాయ ణాం పరిాక్త్ద్రనిత ాక్త్సర త ాః 3
ాపవర్ రయ ాం ాక్త్సర త ాః రృతవ రథా ఏవ ఉపసదాం దివ జాాః
చాకు చ విధివత్ సర్వ మ్ అధిరాం రర్ీ ాక్త్సర త ాః
4
అభిపూజయ రతో హృష్యటాః సరేవ చాకు: ణథా విధి
ాపారాఃసవ పూరావ ణి రరాీ ణి ముని పాంగ్వాాః 5
ఇాంాద చ విధివ శ్రదతో ర త రాజా చ అభిష్టతో౭ ఘ్ాః
యధ్య శ్ర ర ాం చ సవ ాం ాపావర్ తర ణథా ారద్రాం
ని 6
రృతణ సవ ాం చైవ రాజ్ఞన౭సయ ుద్రహారీ ాః
చాకు: తే ాక్త్సతో త దృష్యటవ రథా ాబాహీ పాంగ్వాాః 7
ఆహవ యాాం చాిరే రార ాక్త్దీ్ విబుధో య్ రత
ఋష్య ృాంగాదౌ ద్రాంక్త్ై: శిక్షా౭క్షర్ సద్రనివ ౌ
8
ీిభి: ద్రథురై: సా గ్:త న ద్రాంార ఆహావ నై: ణథా౭శ్రర్ హర:
 P a g e | 32

హోతగ దు: ఆవాహయ హవిరాభ గా్ దివౌరసాం 9

చ ఆహురమ్ అభూత్ రార శ్రసలి లి రాం వా౭పి ిాంచ
దృ య తే ాబహీ వ రే ర్వ ాం క్షేద్ర యుర తాం హ్ చాిరే 10
తేష్ అహుే ాానోత వా క్షుధితో వా దృ య తే
అవిమావ ్ ాబాహీ శ్రసతార అ ర అనుచర్ శ్రసతథా 11
ాబాహీ ణా భుఞ్యతే నిరయ ాం నాథవ త చ భుఞ్యతే
తపస భుశ్రఞ్యతే చా౭పి ా ద్రణా భుఞ్యతే రథా 12
వృమాన చ వాయ ధిత లేచ వ క్త్సయో త బాలా: రథైవ చ
అని ాం భుఞ్యయనానాాం రృపిత: ఉపలభయ తే 13
దీణతాం దీణతమ్ అ ా ాం వాసాంస వివిధ్యని చ
ఇి సాంచోదిత శ్రసతార రథా చాకు: అనేర ాః 14
అ ా కూటా చ బహవో దృ య నేత పర్వ తోపయాః
దివసే దివసే రార సదస న య విధివత్ రమా 15
నానా దేాద౭నుాపాపాత: పరుష్య క్త్సీ త గ్ణా శ్రసతమా
అ ా పానై ుే విహ్త: రసీ య జే న ద్రహారీ ాః 16
అ ా ాం హ్ విధివత్ సవ ు ాప ాంసనిత దివ జర్ ేభాః
అహో రృపాతాః సీ భాదాం తే ఇి శుాావ రాఘ్వాః 17
సవ లాంరృత చ పరుష్య ాబాహీ ణా్ పర్య వష్ణ్
ఉపాసతే చ త్ అనేయ ుద్రృష్ ట ద్రణి కు లా డ ాః 18
రరాీ ౭శ్ర తరే రమా విాపా హేతు వామా్ బహూ్ అపి
ాపాహు చ వాగిీ నో ధరాాః పర్సర ర్ జిీష్యా 19
దివసే దివసే రార సాంసతరే కు లా దివ జాాః
సర్వ రరాీ ణి చాకుసేత ణథా ాక్త్సాం త ాపచోదితాః
20
అష్డ్ ర విత్ అార ఆసీత్ అావతో అబహు ాశురాః
సదసయ : రసయ వై రాజ్ఞన అవాద కు లా దివ జాాః 21
ాపాపేత యూోాచఛ యే రసీ ్ ష్డ్బబ లావ ాః ఖదిరా శ్రసతథా
తవనోత బిలవ సహ్తాః పరి ణ చ రథా౭పరే 22
శ్రశే లష్యీ రర ద్రయో దిణట దేవమారు ద్రణ శ్రసతథా
మావ వవ రార విహ్ౌ బాహువయ సత పరిాగ్హౌ 23
క్త్రితాః సర్వ ఏవైతే ాక్త్స తజ్ తన ర్య జ శ్ర న కోవిదైాః
శోభ౭శ్రర్ లాం రసయ ణజ న సయ క్త్ఞ్చ నా౭లాంరృత భవ్ 24
ఏర విాం ి యూపా: తే ఏర విాం రయ ౭ర్రా ణాః
వాసోభి: ఏర విాం దిభ : ఏకైరాం సద్రలాంరృత: 25
వి య సత విధివ రే రేవ శిలిర భిాః ురృత దృఢాాః
అష్యట౭౭ా ణాః సర్వ ఏవ శ్ర క్ష ల ణ ర్పప సద్రనివ తాః 26
సేత ర్
ఆచాఛ దిత శ్ర వాసోభిాః పషైర శ్ర రశ్ర తన చ భూష్ఠతాఃన్
సపతర్ ేయో దీపితద్రనోత విరాజనేత ణథా దివి 27
ఇష్క్త్ ట చ ణథా నాయ ణాం క్త్రిత చ ాపయ రాః
చితోऽగిా ారాబ హీ ణై సత శ్ర ార కు లైాః శులబ రర్ీ ణి 28
స చితోయ రాజ సాంహ సయ సాంచిరాః కు లై శ్రరి రవ జాః
గ్రుడో రురీ పక్షో వై ాిగుణో అశ్రష్యట దారీ రాః 29
నియుక్త్త సత శ్ర ార ప వ సత
శ్ర రత
శ్ర త్ ఉదిర య దైవరమ్
ఉర్గాాః పక్షి లేచ వ ణథా ాక్త్సాం త ాపచోదితాః 30
 P a g e | 33

ామిాతే తు హణ శ్రసతార రథా జల చరా చ యే

ఋివ గిభ ాః సర్వ మ్ ఏవై ర నిా యుర తాం ాక్త్సర త శ్రసతమా 31
పూనాాం ాి రాం రార యూపేష్ నిణరాం రమా
అ వ ర్తోా రతద్రాం రసయ రాజ్ఞన ద ర్థ సయ చ 32
కౌసలాయ రాం హణాం రార పరిచర్య సద్ర ర త ాః
రృపాణై: వి ాస: ఏ ాం ాిభిాః పర్ద్రయా ముమా 33
పరాిణా రమా సర్ నాం ుసతే ల చ చేరస
అవసత్ ర్జనీమ్ ఏక్త్ాం కౌసలాయ ధ్ర్ీ క్త్ద్రయ యా 34
హోత అధ్వ రుయ : రథో శ్రమారత హయే సద్రయోజణ్
ద్రహ్ష్యయ పరివృతయ చ వావాతమ్ చ రథా౭పరాాం 35
పరాి శ్రసతసయ వపామ్ ఉదృ న రయ నిణతే క్త్నిణర ాః
ఋివ క్ పర్ద్ర సాంప ా ాః ా పయా యస ాక్త్సర త ాః 36
ధూద్ర గ్ ాం ుత
న వపాయా శ్ర జిాఘ్ి సీ రాధిపాః
ణథా క్త్లాం ణథా నాయ ణాం నిరుణద్ పాప యరీ ాః 37
హణ సయ యాని చా౭శ్రఙ్గరని తని సరావ ణి ాబాహీ ణాాః
అగౌా ాపాసయ నిత విధివత్ సద్రసతాః ణడ ఋివ జాః 38
శ్రపక్ష
ల ాఖు ణజాననామ్ అనేయ ష్యాం ాిణతే హవిాః
అ వ మేధ్ సయ ణజ న సయ వైరసో భగ్ ఇష్య తే 39
ారయ హోऽ వ మేధ్ాః సాంఖయ రాః రలర ూాతే ాబాహీ ణైాః
చతుణటద్రమ్ అహ శ్రసతసయ ాపథద్రాం పరిరలిర రమ్ 40
ఉర లయ ాం దివ తణాం సాంఖయ రమ్ అిరాారాం రథోరతర్మ్
క్త్రిత శ్రసతార బహవో విహ్తాః ాక్త్స త దర్శ నాత్ 41
జ్ఞయ ిణటద్ర ఆయుషీ చైవ అిరాాౌ చ వినిరిీ ౌ
అభిజిత్ వి వ జిత్ చ ఏవమ్ అోత రాయ మో ద్రహా ారతుాః 42
ాపాచీాం హోాతే దదౌ రాజా ది ాం సవ కుల వర్ న ాః
అధ్వ ర్య వ ాపతచీాం తు ాబహీ ణే దక్షిణాాం ది మ్ 43
ఉమారాతే తు రథోదీచీాం దక్షిణైష్య వినిరిీ త
అ వ మేధ్య ద్రహా ణజే న సవ ణముభ విహ్తే పరా 44
ారతుాం సయపయ తు రమా నాయ ణరాః పరుష్ ేభాః ర్
ఋివ గోభ య హ్ దదౌ రాజా ధ్రాాం తాం ారతు వర్ న ాః 45
ఋివ జ: శ్రుత అాబువ్ సరేవ రాజా ాం గ్ర రలీ ష్మ్
భవా్ ఏవ ద్రహీాం రృతే ా మ్ ఏకో ర్క్షితుమ్ అర్ హి 46
భూయయ క్త్ర్య మ్ అసీ రాం హ్ క్త్త ాః సీ పాలనే
ర్తాః సవ ధ్యయ ణ రర్ణే వణాం నిరయ ాం హ్ భూమిప 47
నిాష్క ణాం ిాంచిత్ ఏవ ఇహ ాపణచఛ తు భవా్ ఇి
ద్రణి ర్రా ాం ువర్ ణాం వా గావో ణమావ సముదయ రాం 48
ర ారర ణచఛ ర్ ాశేష్ ట ధ్ర్ణాయ ాపయోజ ాం
ఏవము వ క్త్త ర్పి: ాబాహీ ణై: వద పార్గై: 49
గ్వాాం ర సహాసణి ద తేభోయ దదౌ ృపాః
ర కోటి ువర్ ణ సయ ర్జర సయ చతు శ్రరుర మ్ 50
ఋివ జ చ రరాః సరేవ ాపదుాః సహ్త వు
ఋ య ృఙ్గరణ ము యే వసష్యిణ చ ధద్రతే 51
 P a g e | 34

రర శ్రసేత నాయ ణరాః రృతవ ాపవిభగ్ాం దివ జ్ఞరతయాః

ుాపీర ద్ర సాః సరేవ ాపతూయ చ్య: ముదిత భృ మ్ 52
రరాః ాపసర్ర క్సభయ ుత హ్ర్ య ాం ుసయహ్తాః
జామూబ దాం కోటి సాంఖయ ాం ాబాహీ ణేభోయ దదౌ రమా 53
దరిామాణ దివ జా యాధ్ హసత౭౭భర్ మురతద్రాం
రస్మీ చి మాయ చయనాణ మాదౌ రాఘ్వ ాంద ాః 54
రరాః ాపీతేష్ ృపి: దివ జేష్ దివ జ వరే లాః
ాపణాద్ర ద్రరో శ్రతేతష్య౦ హర్ ే పరాయ కుశక్ష : 55
రసయ ఆసణ౭ధ్ విధివత్ ాబాహీ ణై : సముదీరితాః
ఉమార్ సయ ృవీర్ సయ ధ్ర్ణాయ ాప ర సయ చ 56
రరాః ాపీరద్రనా రాజా ాపాపయ ణజమ్ న అనురతద్రమ్
పాపా౭పహాం సవ ర్ా ణ ాం ుసతర్ాం పారి లవర్ ేభాః 57
రతోऽాబవీత్ ఋ య ృ ాం ్ సత
ర రాజా ద ర్థ శ్ర మా
కుల సయ వర్ న ాం రవ ాం తు రరుతమ్ అర్ హస ుావర 58
రథేి చ స రాజా మ్ ఉవాచ దివ జ సరతద్రాః
భవిష్య నిత ుత రాజ్ చతవ ర్: తే కులోదవ హాాః 59
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే చతుర దశ
స్ర ుః
పంచరశ స్ర ుః
మేధ్యవీ తు రతో ధ్యయ తవ స ిాంచిత్ ఇదమ్ ఉరతద్రమ్
లబ న సాంజ:న రర: రాం తు వదజ్ఞన ృపమ్ అాబవీత్ 1
ష్ఠ
ఇ ాం ట తేऽహాం రరిష్యయ మి పాతయాాం పార క్త్ర్ణాత్
అథర్వ శిర్స ాోక:త ద్రక్త్న్ాఃత సమానాం విధ్య రాః 2
రరాః ాపాారద్రయ త మిశ్రష్ఠాం ట తాం పాతయాాం పార క్త్ర్ణాత్
జుహావ చా౭గౌా తేజసీవ ద్రక్త్ త దృషే ట రర్ీ ణా 3
రతో దేవాాః సగ్ రా న వ ాః సమాన చ పర్ద్రర్ ేణాః
భగ్ ాపిాగ్హా౭శ్రర్ లాం వై సద్రవత ణథా విధి 4
తాః సమేరయ ణథా నాయ ణాం రసీ ్ సదస దేవతాః
అాబువ శ్రనోలర రరాత ర్ాం ాబహాీ ాం వచ ాం ద్రహత్ 5
భగ్వ్ రవ ారర సదే రావణో నాద్ర రాక్షసాః
సరావ నోా బాధ్తే వీరాయ చాఛ సతుాం రాం కుా ద్రాః 6
రవ యా రస్మీ వో దరతాః ాపీతే భగ్వ్ పరా
య ణ త చ రాం నిరయ ాం సర్వ ాం రసయ క్షయద్రహే 7
ఉదేవ జణి లోక్త్్ ాత్ ఉాచిఛ త్ దేవ ష్ఠ ట ుర్ీ ిాః
ారాం ాిద రాజా ాం ాపధ్ర్ ేయితుమ్ ఇచఛ ి
8
ఋషీ్ ణక్షా్ సగ్ రా న వ ్ అురా్ ాబాహీ ణాాం సత శ్ర థా
అిారద్రి ుర్ో న ే వర్ మానే మోహ్రాః 9
నై ాం ూర్య ాః ాపరపి పారేశ వ వాి యరురాః
చలోరిీ యల్మ రాం దృష్యటవ సముాదోऽపి రద్రర తే 10
ర్ ద్రహ నోా భణాం రసీ త్ రాక్షసత్ ఘ్నర్ దర్శ నాత్
వధ్య౭శ్రర్ లాం రసయ భగ్వ్ ఉపాణాం రరుతమ్ అర్ హస 11
ర
ఏవమ్ ఉ తాః ురైాః సరైవ శిచ శ్ర యి త తవ రతోऽాబవీత్
హనాత౭ణాం విహ్ర శ్రసతసయ వధోపాయో ురారీ ాః 12
 P a g e | 35

తే గ్ ర్ న వ ణక్షాణాాం దేవ మా వ ర్క్షసమ్

అవధోయ ऽసీీ ి వాగ్ర్ ఉక్త్త రథే తుయ శ్రర తాం చ ర్ ద్రయా 13
నాకీర్ తణత్ అవజాననాత్ ర ాదక్షో యనుష్యాం శ్రసతమా
రసీ త్ స యనుష్య దవ ధోయ ద్రృతుయ రాా ౭నోయ ऽసయ విదయ తే 14
ఏర ాచ్యఛ తవ ాపిణాం వారయ ాం ాబహీ ణా సముమాహృరమ్
దేవా ద్రహర్ ేణాః సరేవ ాపహృష్యట శ్రసేతऽభవాం శ్రసతమా 15
ఏరసీ ్ా అ తరే విష్ణ: ఉపయాతో ద్రహా ుయ ిాః
ాంఖ చార గ్మా పాణి: పీత వాస జగ్రర ి: 16
ాబహీ ణా చ సయగ్ద్రయ రార రస్సల సయహ్రాః
రమ్ అాబువ్ ురాాః సరేవ సద్రభిషూ ట ణ స ా తాః 17
తవ ాం నియోక్షాయ ద్రహే విణణ లోక్త్నాాం హ్ర క్త్ద్రయ యా
రాజ్ఞన ద ర్థ సయ రవ మ్ అయోధ్యయ ౭ధిపతే రివ భో: 18
ధ్ర్ీ జ న సయ వమా య సయ ద్రహరి ే సద్ర తేజసాః
రసయ భరాయ ు ిసృష్ ాహీ శ్రీ మ కీరుతయ పయు చ 19
విణణ పారరవ మ్ ఆగ్చఛ రృతవ ౭౭తీ ాం చతురివ ధ్మ్
రార రవ ాం యనుణ భూతవ ాపవృదాం న లోర ర రట మ్ 20
అవధ్య ాం దైవై రివ శ్రణణ సద్రరే జహ్ రావ మ్
స హ్ దేవా్ సగ్ రా న వ ్ సమానాం చ ఋష్ఠ సరతయ్ 21
రాక్షసో రావణో మూోలి వీోయ తేే క్స బాధ్తే
ఋష్ణ చ రర శ్రసేత గ్ాంధ్రావ ౭పే ర్స శ్రసతధ్య 22
ాకీడాంతో ాంద వనే రౄరే ిల హ్ాంసత:
వధ్య౭శ్రర్ నాం వణ య౭౭యాత శ్రసతసయ వై మునిభి సే హ 23
సదన గ్ాంధ్ర్వ ణక్షా చ రర శ్రసతవ ాం ర్ ాం గ్త:
రవ ాం గ్ి: పర్య దేవ సరేవ ష్య ా : పర్ాంరప 24
వధ్యణ దేవ రౄణా౦ ృణా౦ లోక్స ద్ర : కురు
ఏవముర తశ్రుత దేవశో విష్ణ క్త్సద త ప౦గ్వ: 25
పితద్రహ పోగా౦ శ్రసత్ సర్వ లోర ద్రసక ృర:
అాబవీత్ ాిదా్ సరావ ్ సమేత్ ధ్ర్ీ సాంహ్త్ 26
భణాం రయ జర భాదాం వో హ్త౭శ్రర్ నాం యుధి రావ ాం
స పార పౌారాం స౭యరయ ాం సమిార శ్రజాని బాాంధ్వాం 27
హతవ ాకూర్ాం ురా౭౭తీ ాం దేవర ేణా౦ భయావహాం
ద వర్ ే సహాసణి ద వర్ ే తని చ 28
వతే య మి యనుషే లోక్స పాలణ్ పృధివీ మియాం
ఏవాం దతవ వర్ాం దేవో దేవానాాం విష్ణ రారీ వా్
యనుషే చి యా త యస జ ీ భూమిమ్ అధ్య౭౭రీ : 29
రర: పదీ పలాాక్ష: రృతవ ౭౭తీ ాం చతురివ ధ్ాం
పిరర్ాం ోచయా యస రమా ద ర్ధ్ాం ృపాం 30
రతో దేవా సే గ్ాంధ్రావ సే రుామా సే పే ోగ్ణా:
శ్రుతిభి శ్రరి రవయ ర్పపాభి శ్రుతుటవు ర్ీ ధుూద ాం 31
ర ముశ్రదర న ాం రావ ముాగ్ తేజసాం
ద
ాపవృ న దర్ర ాం ాిదశే వ ర్ దివ ష్మ్
విరావ ాం సధు రపసవ ర ర ట ాం
రపసవ నామ్ ఉదర్ న రాం భయావహమ్ 32
రమేవ హతవ స బలాం స బా వ న ాం
 P a g e | 36

విరావ ాం రావ ద్రాగ్య పౌరుష్ాం

సవ ోర ల యగ్చఛ గ్ర జవ ర్ శిచ ర్ాం
ురేాంాద గుపతాం గ్ర దోష్ రలీ ష్ాం 33
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే పంచ రశ
స్ర ుః
షోడశ స్ర ుః
రతో నారాణణో విష్ణ: నియుర తాః ుర్ సరతమైాః
జా ా ౭పి ురా్ ఏవాం శ్ర క్ష ల ణ ాం వచ మ్ అాబవీత్ 1
ఉపాణాః కో వధ్య రసయ రావ సయ ురా౭౭రీ ాః
ణమ్ అహాం రాం సయసలణ నిహనాయ మ్ ఋష్ఠ ర ర ట మ్ 2
ఏవమ్ ఉక్త్త ాః ురాాః సరేవ ాపతూయ చ్య రివ శ్రష్ణమ్ అవయ ణమ్
యనుషీాం రనుమ్ ఆసలణ రావ ాం జహ్ సాంయుే 3
సీత ర్
స హ్ తేపే రప శ్ర ావాం దీ ్ క్త్లమ్ అరిాందద్ర
యే తుణటऽభవత్ ాబహాీ లోరరృ శ్రలోలర పూర్వ జ: 4
సాంతుష్ాఃట ాపదదౌ రస్మీ రాక్షసణ వర్ాం ాపభుాః
నానా విధ్యభోయ భూతేభోయ భణాం నా౭ య ార యనుష్యత్ 5
అవజానతాః పరా తే వర్ మానే య వాాః
ఏవాం పితద్రహా శ్రరతసీ దవ ర్ాం ాపాపయ స దరిర రాః 6
సీ త స
ఉతే దణి లోక్త్ాం క్త్ ్ క్త్ ణ ాచ పయ పర ేి త ర్
రసీ త్ రసయ వధో దృణట యనుషేభయ ాః పర్ాంరప 7
ఇతేయ ర దవ చ ాం ాశుతవ ురాణాాం విష్ణరా౭౭రీ వా్
పిరర్ాం ోచయా యస రమా ద ర్థాం ృపమ్ 8
స చా౭పయ పాతో ృపి శ్రసతసీ ్ క్త్శ ద్రహాుయ ిాః
అణజత్ పాియామ్ ఇష్ఠాం ట పాతేపే : అరి ూద ాః 9
ష్
స రృతవ ని చ ణాం వి ణ : ఆద్రాంారయ చ పితద్రహాం
అాంరరాన ౦ గ్తో దేవై: పూజయ యనో ద్రహరి ేభి: 10
రతో వై ణజయ సయ పావక్త్త్ అతుల ాపభమ్
ాపాుర్పభ రాం ద్రహ దూభ రాం ద్రహా వీర్య ాం ద్రహా బలమ్ 11
రృష్ాం ణ ర్క్త్త ౭ద్రబ ర్ ధ్ర్ాం ర్క్త్త ౭౭సయ ాం ునురభి సవ మ్
సా గ్ న హర్య ృక్ష రనుజ ీ ాశు ాపవర్ మూర్ నజమ్ 12
శుభ లక్ష సాంప ా ాం దివాయ ౭౭భర్ భూష్ఠరమ్
లేల ృ్ ర సముతేే ధ్ాం దృపత ార్పరల విారద్రమ్ 13
దివారర్ సయ౭౭క్త్ర్ాం దీపాత౭ ల శిఖ్యపద్రమ్
రపత జామూబ ద ద్రయీాం రాజత౭శ్ర త పరిచఛ మామ్ 14
రా
దివయ పాణస సాంపూ ణ ాం పాాతాం పతా మ్ ఇవ ాపియామ్
ాపగ్ృహయ విపలాాం దోరాభ య ాం సవ ణాం యయాద్రయీమ్ ఇవ 15
సద్రవక్షాయ ాబవీ మావ రయ మ్ ఇదాం ద ర్థాం ృపమ్
ాపాజాపరయ ాం ర్ాం విదిన యమ్ ఇహా౭భయ గ్రాం ృప 16
రరాః పర్ాం రమా రాజా ాపతుయ వాచ రృతఞ్యలిాః
భగ్వ్ సవ గ్రాం తేऽశ్రుత ిమ్ అహాం రర్వాణి తే 17
అథో ప రిదాం వారయ ాం ాపాజాపతోయ ోऽాబవీత్
రాజ్ అర్చ ణత దేవా్ అదయ ాపాపతమ్ ఇదాం రవ యా 18
ఇదాం తు ృప ార్పరల పాణసాం దేవ నిరిీ రమ్
ాపజా రర్ాం గ్ృహా రవ ాం ధ్ య మ్ ఆోగ్య వర్ న మ్ 19
 P a g e | 37

భరాయ ణామ్ అనుర్పపాణామ్ అీా ర ఇి ాపణచఛ వై

తు రవ ాం లపే య సే పాత్ ణద౭శ్రర్ లాం ణజసే ృప
20
రథేి ృపిాః ాపీరాః శిర్స ాపిగ్ృహయ తమ్
పాాతాం దేవా౭ ా సాంపూరాణాం దేవ దతత ాం హ్ర్ ీ యీమ్ 21
అభివాదయ చ ర దూభ రమ్ అుభ రాం ాపిణ దర్శ మ్
ముమా పర్ద్రయా యుర త చ క్త్ర్ అభిాపదక్షి మ్ 22
రతో ద ర్థాః ాపాపయ పాణసాం దేవ నిరిీ రమ్
బభూవ పర్ద్ర ాపీరాః ాపాపయ విరతమ్ ఇవ అధ్ ాః 23
రర శ్రసతద౭ుభ ర ాపఖయ ాం భూరాం పర్ద్ర భసవ ర్మ్
సాంవర్ తయితవ రత్ రర్ీ రక్త్ై వా౭శ్ర ర్ త ధణర 24
ర్ త
హ ే ర్శిీ భి: ఉదోయ రాం రసయ ౭శ్ర ాః పర్మ్ ఆబభౌ
ార్ద సయ భిరాద్ర సయ చక్త్ ర సేయ వ భ: అాంశుభిాః 25
సోऽశ్ర ాఃత పర్ాం ాపవిలేయ వ కౌసలాయ మ్ ఇదమ్ అాబవీత్
పాణసాం ాపిగ్ృహీష్ ణ వ పాతణాం ివ దమ్ ఆరీ ాః 26
కౌసలాయ యై ర్పిాః పాణస౭శ్రర్ నాం దదౌ రమా
అరానత్ అర్ నాం దదౌ చా౭పి ుమిాతయై రా౭ధిపాః 27
కైక్సయైయ చ అవశిష్ ట అశ్రర్ నాం దదౌ పాత౭శ్రర్ ల క్త్ర్ణాత్
ాపదదౌ చ అవశిష్యట౭శ్రర్ నాం పాణససయ అద్రృతోపద్రమ్ 28
అనుచి య త ుమిాతయై ప : ఏవ ద్రహీపిాః
ఏవాం తసాం దదౌ రాజా భరాయ ణాాం పాణసాం పృథక్ 29
త: తు ఏరత్ పాణసాం ాపాపయ రేక్త్ ర సోయ రతయాః క్త్సణ త ాః
సయీ ాం మేనిరే సరావ ాః ాపహోది ే ర చేరసాః 30
ుత
రర త: ాపా య ర ు ద్ర క్త్ యో రత స త ;
ద్రహీపతే: ఉశ్రరతద్ర పాణసాం పృధ్క్
హుత నా౭౭దిరయ సయ తేజస
చిరే గ్రాభ ్ ాపిపేదిరే రమా 31
రరుత రాజా ాపసమీక్షయ త: క్త్సణ త ాః
ాపర్పఢ గ్రాభ : ాపి లబ న య స
బభూవ హృశ్రష్ ట క్త్సది త వ ణధ్య హరి:
ురేాంాద సదరి న ే గ్ణా౭భిపూజిర: 32
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే షోడశ
స్ర ుః
స్ప త రశ స్ర ుః
పారరవ ాం తు గ్తే విషౌణ రాజ న శ్రసతసయ ద్రహారీ ాః
ఉవాచ దేవతాః సరావ ాః సవ ణమూభ ర్భ గ్వా్ ఇదమ్ 1
సరయ సాంధ్ సయ వీర్ సయ సరేవ ష్యాం నో హ్ైష్ఠ ాః
విణణాః సహాయా్ బలి ాః సృజధ్వ ాం క్త్ద్ర ర్పపి ాః 2
యయావిద చ ూరాాం చ వాయు వగ్ సయ౦ జవ
ణజాన్ బుదిన సాంపనాా ్ విష్ణ తులయ పరాారయ్ 3
అసాంహారాయ ్ ఉపాణజాన్ దివయ సాంహ నా౭నివ త్
సరావ ౭క్త్స త గు సాంపనాా ్ అద్రృర ాపా నా్ ఇవ 4
అపే ర్ాః ు చ ముఖయ ు గ్ ర న వ ణాాం రనూష్ చ
 P a g e | 38

ణక్ష ప ా గ్ రనాయ ు ఋక్ష విమాయ ధ్రష్ చ 5

ి ా రణాాం చ గాాతేష్ వా రణాాం రనూష్ చ
సృజధ్వ ాం హరి ర్పపే పాత్ తులయ పరాారయ్ 6
పూర్వ మేవ ద్రయా సృణట జాద్రబ వా్ ఋక్ష ప వ ర ాః
ాజుద్రభ య సయ సహస ద్రద్ర వక్త్క్త్తత్ అజాణర 7
తే రథోక్త్త భగ్వత రత్ ాపిాశురయ ాస మ్
జ యా యు: ఏవాం తే పాత్ వా ర్ ర్పపి ాః 8
ఋష్ణ చ ద్రహాతీ ాః సదన విమాయ ధ్ర్ ఉర్గాాః
చార్ణా చ ుత్ వీరా్ ససృజు ర్వ చారి ాః 9
నా నో
వా రేాంాదాం ద్రహేక్త్ ర భమ్ ఇక్త్ ర వాలి మ్ ఆరీ జాం
ుాీవాం జ యా యస రప : రపతాం వర్ాః 10
బృహసర ి శ్రుత అజ ణత్ తర్ాం నాద్ర ద్రహా హరిాం
సర్వ వా ర్ ముఖయ నాాం బుదిద్ర న ాంరాం అనురతద్రాం 11
ధ్ ద సయ ుర శ్రీయ్ మ వా ో గ్ాంధ్యద ాః
వి వ రరాీ రవ జ ణత్ ళ౦ నాద్ర ద్రహా హరిాం 12
పావర సయ ురాః ీ శ్ర య్ మ నీలో౭గిా సదృ ాపభాః
తేజస ణ స వీరాయ త్ అరయ రిచయ ర వా రా్ 13
ర్పప ాదవి సాంపనౌా అశివ నౌ ర్పప సద్రీ ౌ
మై ర చ దివ విద లేచ వ జ యా యసతు సవ ణాం 14
వరుణో జ యా యస ుషే ౦ వా ర్ర్ ేభాం
ర్భాం జ యాయస పర్ య య శ్రుత ద్రహాబలాం 15
యరుర సయ ౭౭రీ జ శ్రీయ్ మ హనుద్ర నాా ద్ర వీర్య వా్
వాజ సాంహ నో పేతో వై తేణ సమో జవ 16
తే సృష్యట బహు సహాస ద ాీవ వధోదయ తాః
అాపమేణ బలా వీరా విాక్త్నాతాః క్త్ద్ర ర్పపి ాః 17
మేరు ద్రాందర్ సాంక్త్ా వపష్ీ నోత ద్రహాబలాాః
ఋక్ష వా ర్ గోపచాఛ ాః క్షిాపమ్ ఏవా౭భిజజిరే న 18
ణసయ దేవ సయ ణ ాదూపాం వణ ణ చ పరాారద్రాః
అజాణర సద్ర సేత శ్ర రసయ రసయ ురాః పృథక్ 19
గో లాఙ్గరల్మష్ చోరర నాా ాః క్సచిత్ సాంద్రర విారయాః
ఋక్ష్మష్ చ రథా జాత వా రాాః ి ా రష్ చ 20
దేవా ద్రహరి ే గ్ాంధ్రావ : తరాయయ ణక్షా ణ సవ ాః
నాగాాః ిముర రుష్య లేచ వ సదన విమాయ ధ్ోర్గాాః 21
బహవో జ యా యు: హృష్యట శ్రసతార సహాస ాః
వా రా్ ుద్రహా క్త్యా్ సరావ నైవ వ చారి ; 22
అపే ర్ాః ు చ ముఖయ ు రధ్య విమాయ ధ్రష్ చ
నాగ్ రనాయ ు చ రధ్య గ్ ర న వ ణాాం రనూష్ చ 23
క్త్ద్ర ర్పప బలో పేత ణధ్య క్త్ద్రాం విచారి :
సాంహ ార్పరల సదృా దరేర చ బశ చ 24
శిలా ాపహర్ణాాః సరేవ సరేవ పాదప యోధి ాః
ఖ దాంక్త్ష్ ట ఆయుధ్యాః సరేవ సరేవ సరావ ౭క్త్స త కోవిమాాః 25
విచాలయేయుాః లేశక్త్నార్ భదయేయుాః శ్రసరా ల ్ ాుయ్
క్షోభయేయు చ వే సముాదాం సరితాం పిమ్ 26
 P a g e | 39

మార్యేయుాః క్షిిాం పమాభ య మ్ ఆప లవయు ర్ీ హా౭శ్రర్ ణవమ్

భ శ్రసతలాం విశేయు చ గ్ృహీణయుర్౭పి తోణమా్ 27
గ్ృహీణయుర్౭పి యరఙ్గర్ ద్రశ్రతత ్ ాపావజతో వనే
ర్ రయనాాం చ నాదే పారయేయు రివ హాంగ్య్ 28
ఈదృానాాం ాపూతని హరణాాం క్త్ద్ర ర్పపిణామ్
రాం ర సహాసణి యూథపానాాం ద్రహారీ నామ్ 29
తే ాపధ్యనేష్ యూధ్యష్ హరణా౦ హరి యూధ్పా:
బభూవుర్ యూథప ాశేష్యి వీరాాం చ అజ ణ్ హర్ 30
అనేయ ఋక్షవరాః ాపసల్ అవరులాః సహాస ాః
అనేయ నానా విధ్య్ లేలా్ భజిరే క్త్ నాని చ 31
ూర్య పారాం చ ుాీవాం ార పారాం చ వాలి మ్
ాభరరా వుపరుల శ్రసేత సర్వ ఏవ హర వ రాాః
ళాం నీలాం హనూద్రాంరాం అనాయ ాం చ హరి యూధ్పా్ 32
తే తర్ యయ బల సాంపనాా సరేవ యుదన విార్మా:
విచర్నోత ౭శ్రర్ రణ్ దరార త్ సాంహ వాయ ాఘ్ ద్రహోర్గా్
33
తాం చ సరావ ్ ద్రహా బాహు: వాల్మ విపల విారద్రాః
జుగోప భుజ వీరేయ ఋక్ష గో పచఛ వా రా్ 34
ై రిణాం పృధివీ ూరై: స పర్వ ర వనా౭శ్రర్ ణవా:
కీరాణ వివిధ్ సాంసలనై: నానా వయ ాంజ లక్షణై : 35
నా
ై: మేఘ్ బృశ్ర ర ౭చల తులయ క్త్యై:
ద్రహా బలై: వా ర్ యూథ పాలైాః
బభూవ భూ: భీద్ర రర్ ర్పపైాః
సయవృత రాద్ర సహాణ హేతో: 36
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే స్ప త రశ
స్స ర ుః
అష్టటరశ స్స ర ుః : శ్రీ రామ జననం .
నిర్వ ృతేత తు ారౌ రసీ ్ హణ మేధ్య ద్రహారీ ాః
ాపిగ్ృహయ ురా భగా్ ాపిజగుీ ర్య థా౭౭గ్రమ్ 1
పత
సయ దీక్షా నిణద్రాః పతా గ్ సద్రనివ రాః
ాపవివ పరాం రాజా స భృరయ బల వాహ ాః 2
ణథా౭శ్రర్ హాం పూజిత శ్రసేత రాజాన వై పృథివీ వ రాాః
ముదితాః ాపణయు రే శ్ర రా్ ాప ద్రయ ముని పాంగ్వమ్ 3
శ్రీద్రతాం
మ గ్చఛ తాం తేష్యాం సవ పరాణి పరా శ్రరతరాః
బలాని రాజానాం శుాభణి ాపహృష్యటని చక్త్శిరే 4
గ్తేష్ పృథివీశేష్ రాజా ద ర్థాః రధ్య
ాపవివ పరాం శ్రీయ్ మ పర్సక ృరయ దివ జ్ఞరతయ్ 5
ా యా త ాపణయౌ సర్ నమ్ ఋష్య ృ్ాఃర ుపూజిరాః
అనీవ ణయనో రాజాన౭థ స౭నుయాాతే ధద్రత 6
ఏవాం విసృజయ త్ సరావ ్ రాజా సాంపూ ణ య సాః ర్
ఉవాస ుఖిరాః రార పాతోరర ితాం విచి ణ త ్ 7
రతో ణజే న సయపేత తు ఋతూనాాం ష్ట్ సద్రరయ యు:
రర చ మావ దశే యసే చైాతే నావమిక్స ిథౌ 8
క్షాతే ౭ దిి దైవతేయ సవ ఉచచ సాంసేష్ ల పాంచ ష్
 P a g e | 40

ాగ్హేష్ రర్క టే లేా వారర త వి౦ునా సహ 8

ాోదయ యనే జగ్నాా ధ్ాం సర్వ లోర ద్రసక ృరాం
కౌసలాయ అజ ణత్ రాద్రాం దివయ లక్ష సాంయురమ్ 10
విణణ: అర్ నాం ద్రహాభగ్ాం పారమ్ ఇక్షావ కు ర మ్
కౌసలాయ శుశుభ తే పాతే అమిర తేజస 11
ణథా వరే దేవానామ్ అదిి: వాజ పాణినా
భర్తో నాద్ర కైక్సయాయ ాం జజే న సరయ పరాారద్రాః 12
సక్షాత్ విణణ: చతు రాభ గ్ాః సరైవ ాః సముదితో గుణైాః
అథ లక్షీ ాతుఘ్నా ుమిాత అజ ణత్ ుౌ 13
వీగ సరావ ౭క్త్ త కు లౌ విణణ: అర్ న సద్రనివ ౌ
స
పషేయ జార శ్రుత భర్తో మీ లేా ాపస ా ధ: 14
సరేర జాౌ తు స్సమిాత కుళీరే అభుయ దిౌ ర్వౌ
రాజాఃన పాత ద్రహాతీ చ తవ ో జజిరే
న పృథక్ 15
గు వనోత ऽను ర్పపా చ రుచాయ ాోష్ప ి దో పయాః
జగు: రళ౦ చ గ్ాంధ్రావ ృతు ాచ ౭పే ో గ్ణా: 16
దేవ ు రభయో నేహు: పష్ర వృష్ఠ ట చ ఖ చ్యయ త
ను
ఉరే వ చ ద్రహా్ ఆసీత్ అయోధ్యయ యాాం జనాకులాః 17
ర్ధ్యయ చ జ సాంబాధ్య ట ర్ తర సాంకులా:
గాణనై చ విరావిణోయ వాదనై చ రథా పరిత : 18
ాపదేయా౦ చ దదౌ రాజా దూర యగ్ధ్ వాందినాాం
ాబాహీ ణేభోయ దదౌ విరతాం గో ధ్నాని సహాస : 19
అతరయ ఏక్త్దా౭హాం తు నాద్ర రర్ీ రథా అరోత్
జేయ ష్ాం
ి రాద్రాం ద్రహాతీ ాం భర్రాం కైరయీ ురమ్ 20
స్సమిాిాం లక్షీ మ్ ఇి ాతుఘ్ా మ్ అపర్ాం రథా
వసశ్రష్ాఃి పర్ద్ర ాపీతో నాయని రృరవాాం శ్రసతమా 21
ాబాహీ ణా్ భోజయా యస పౌరా్ జా పమా ౭పి
అదమా ామాబ హీ ణానా౦ చ రాౌా ఘ్ ద్రమిరాం బహు
తేష్యాం జ ీ ాియాదీని సర్వ రరాీ య ౭క్త్ర్ణత్ 22
తేష్యాం క్సతుర్ ఇవ జేయ ణి రామో ర్ిరర్ాః పితుాః
బభూవ భూయో భూతనాాం సవ ణమూభ : ఇవ సద్రీ రాః 23
సరేవ వదవిదాః ూరాాః సరేవ లోర హ్తే ర్తాః
సరేవ జాశ్ర న నోప సాంపనాా ాః సరేవ సముదిత గుణైాః 24
తేష్యమ్ అపి ద్రహాతేజా రాద్రాః సరయ పరాారద్రాః
ఇష్ ట సే ర్వ సయ లోర సయ ాాంర ఇవ నిర్ీ లాః 25
గ్జ సక ాంధ్య౭ వ పృషేి చ ర్ధ్ చరాయ ు సద్రీ రాః
ధ్నురేవ దే చ నిర్రాః పిరృ శుాూష్ణే ర్ర : 26
బాలాయ త్ ాపభృి ుసా గోన లక్షీ ణో లక్షిీ వర్ న ాః
రాద్ర సయ లోర రాద్ర సయ ాభతు: జేయ ష్ి సయ నిరయ ాః 27
సర్వ ాపిణ రర్ శ్రసతసయ రాద్రసయ ౭పి రర్రాః
లక్షీ ణో లక్షిీ సాంపనోా బహ్ాః ాపా ఇవా౭పర్ాః
28
చ తే వినా నిామాాం లభతే పరుణరతద్రాః
ద్రృష్మ్ ట అ ా మ్ ఉపానీరమ్ అాా ి హ్ రాం వినా29
ణమా హ్ హణమ్ ఆర్పఢో ద్రృగ్యాాం యాి రాఘ్వాః
 P a g e | 41

రదై ాం పృష్తో ి ऽభయ ి స ధ్నుాః పరిపాలణ్ 30

భర్ర సయ ౭పి ాతుఘ్నా లక్షీ అవర్జ్ఞ హ్ సాః
ాపాణైాః ాపిణరో నిరయ ాం రసయ చ ఆసీత్ రథా ాపిణాః 31
స చతురిభ : ద్రహాభగైాః పక్త్ై: ద ర్థాః ాపియైాః
బభూవ పర్ద్ర ాపీతో దేవై: ఇవ పితద్రహాః 32
తే ణమా శ్రజాన సాంపనాా ాః సరేవ సముదిత గుణైాః
ాహీద్ర ాఃత కీరి తద్ర త చ సర్వ జాన దీర్ ్ దరిశ ాః 33
తేష్య మేవాం పభవానాాం సరేవ ష్యాం దీపత తేజసాం
పిత ద ర్ధో హృశ్రణట ాబహీ లోక్త్ధిో ణధ్య 34
తే చా౭పి ద్రనుజ వాయ ాఘా వైదిక్త్౭ధ్య ణనే ర్త:
పిరృ శుాూష్ ర్త ధ్నురేవ దే చ నిష్ఠత ట : 35
అథ రాజా ద ర్థ శ్రసేతష్యాం మార్ ాియాాం ాపి
చిాంరయా యస ధ్రాీ తీ సోపాధ్యయ ణ: సబాాంధ్వ: 36
రసయ చిాంరణ య సయ ద్రాంాి ద్రధ్యయ ద్రహారీ :
అభయ ౭౭గ్చఛ ్ ద్రహా తేజ్ఞ విావ మిాతో ద్రహాముని: 37
స రాజ్ఞన దర్శ నా౭౭క్త్ాంక్ష్మ మావ రా౭ధ్య క్షా్ ఉవాచ హ
ీాఘ్ాం ఆఖయ ర యాం ాపాపతాం కౌశిరాం గాధి : ురాం 38
ర చఛ ృతవ వచ ాం రసయ రాజ వ ీ ాపుాువు:
సాంాభాంర ద్ర స: సరేవ తే వాక్సయ చోదిత: 39
తే గ్తవ రాజ భవ ాం విావ మిరాం ఋష్ఠాం రమా
ాపాపతాం ఆవదయా యు: ృపాయై ఇక్షావ రవ రమా 40
తేష్యాం రత్ వచ ాం ాశుతవ స పోథా: సయహ్ర:
ాపతుయ జగా య ద్ర సాంహృణట ాబహాీ ాం ఇవ వాసవ: 41
స దృష్యటవ జవ లిరాం దీపతయ రపసాం సాంశిర ావరాం
ాపహృష్ ట వదనో రాజా రతో౭శ్రర్ ్య ాం ఉపహార్ణత్ 42
స రాజ:న ాపిగ్ృహాయ ౭శ్రర్ ్య ాం ాక్త్స త దృషే ట రర్ీ ణా
కు లాం అవయ ణాం చైవ పర్య పృచఛ ్ రా౭ధిపమ్ 43
పరే కోశే జ పదే బా నవష్ ుహృతుే చ
కు లాం కౌశికో రాజాఃన పర్య పృచఛ త్ ుధ్యరిీ ర: 44
ఆపి తే స ా త సే రేవ సద్రాంత రిపవో జిత: ?
దైవాం చ యనుష్౦ చా౭పి రర్ీ తే సధ్వ నుష్ఠర ి ాం ? 45
వస ాంష్ ి చ సయగ్ద్రయ కు లాం ముని పాంగ్వాః
ఋషీాం చ త్ ణథా నాయ ణాం ద్రహాభగా్ ఉవాచ హ 46
తే సరేవ హృష్ ట ద్ర స శ్రసతసయ రాజ్ఞన నివ మ్
వివిశుాః పూజిత సత శ్ర ార నిషేు చ ణథా౭శ్రర్ హరాః 47
అథ హృష్ ట ద్రనా రాజా విావ మిారాం ద్రహామునిమ్
ఉవాచ పర్మోమాో హృష్ ట శ్రసతమ్ అభిపూజణ్ 48
ణథా౭ద్రృర సయ సాంాపాపిత: ణథా వర్ ేమ్ అనూదక్స
ణథా సదృ మారేష్ పార జనాీ ాపజసయ చ 49
ాప ష్ ట సయ ణథా లాభో ణథా హోే ద్రహోదయే
రథా ఏవ ఆగ్ద్ర ాం ద్రనేయ సవ గ్రాం తే ద్రహామునే 50
రాం చ తే పర్ద్రాం క్త్ద్రాం రోమి ిము హరి ేరాః
పాార భూతోऽస మే ాబహీ ్ దిష్యటయ ాపాోత ऽస కౌశిర 51
 P a g e | 42

అదయ మే సఫలాం జ ీ జీవిరాం చ ుజీవిరమ్

పూర్వ ాం రాజరి ే బే ర రపస దోయ ిర ాపభాః 52
ాబహీ రి ే రవ మ్ అనుాపాపతాః పూజ్ఞయ ऽస బహుధ్య ద్రయా 53
రత్ అుభ రమ్ ఇదాం ాబహీ ్ పవిారాం పర్ద్రాం ద్రద్ర
శుభ క్షేార గ్రాచ ౭ హాం రవ సాందర్శ నాత్ ాపభో 54
ాూహ్ ణత్ ాపారి లరాం తుభయ ాం క్త్ర్య మ్ ఆగ్ద్ర ాం ాపి
ఇచాఛ ాం అనుగ్ృహీతోऽహాం రవ ద౭శ్రర్ ల పరివృదయే న 55
క్త్ర్య సయ విద్రర్శ ాం చ గ్నుతమ్ అర్ హస కౌశిర
రరాత చ అహమ్ అశేషే దైవరాం హ్ భవా్ ద్రద్ర 56
ోత
ద్రద్ర చ అణమ్ అనుాపా ద్రహా ౭భుయ దయో దివ జ
రవ ఆగ్ద్ర జ: రృతోే ా ధ్ర్ీ చ అనురతమో ద్రద్ర 57
ఇి హృదణ ుఖాం ని ద్రయ వారయ ాం
ాశుి ుఖమ్ ఆరీ వత వినీరమ్ ఉర తమ్
ాపథిర గు ణా గుణై: విశిష్ాఃట
పర్ద్ర ఋష్ఠాః పర్ద్రాం జగాద్ర హర్ ేమ్ 58
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే అష్టటరశ
స్స ర ుః
ఏకోన వి౦శ స్స ర ుః
ర ాచ్యఛ తవ రాజ సాంహ సయ వారయ మ్ అుభ ర విసతర్మ్
హృష్ ట ోయ ద్రహాతేజా విావ మిాతోऽభయ భష్ర 1
సదృ ాం రాజ ార్పరల రవైరత్ భువి అ య రాః
ద్రహా వాం ాపూర సయ వసష్ి వయ పదేశి ాః 2
ణత్ తు మే హృత్ గ్రాం వారయ ాం రసయ క్త్ర్య సయ ని చ ణమ్
కురుష్వ రాజ ార్పరల భవ సరయ ాపిా వా: 3
షే ద
అహాం నిణద్రమ్ ఆి ి స యన ౭శ్ర లాం పరుష్ ేభ ర్ ర్
రసయ విఘ్ా రగ దౌవ తు రాక్షస్స క్త్ద్ర ర్పపిణౌ 4
ావతే మే బహు ీచ రే ణ సయపాతయ ాం రాక్షస విమౌ
యరచ చ ుబాహు చ వీర్య వనౌత ు శిక్షిౌ
ౌ యాంస రుధిగఘే వదిాం తమ్ అభయ వర్ ేతమ్ 5
అవధూతే రథా భూతే రసీ ్ నిణద్ర ని చ యే
రృర ా మో నిరుతే హ శ్రసతసీ త్ దేాత్ అపాారమే 6
చ మే ాకోధ్మ్ ఉారే ష్టాం బుది:న భవి పారి లవ
రథా భూత హ్ స చరాయ ాప శ్రసతార ముచయ తే 7
సవ పారాం రాజ ార్పరల రాద్రాం సరయ పరాారద్రమ్
క్త్ర పక్ష ధ్ర్ాం ూర్ాం జేయ ష్ాం ి మే మాతుమ్ అర్ హస 8
కోత హేయ ష్ ద్రయా గుోత దివయ సేవ తేజస
రాక్షస యే విరరాత ర్ శ్రసేతష్యమ్ అపి వినా నే 9
ాశేణ చ అస్మీ ాపమాసయ మి బహు ర్పపాం సాం ణాః
ారయాణామ్ అపి లోక్త్నాాం యే ఖయ ిాం గ్మిష్య ి 10
చ ౌ రాద్రమ్ ఆసదయ కౌత శ్రసలతుాం రథాంచ
చ ౌ రాఘ్వాత్ అనోయ హనుతమ్ ఉరే హతే పయ్ 11
వీోయ ిే కౌత హ్ ౌ పాపౌ క్త్ల పా వ ాం గ్ౌ
రాద్ర సయ రాజ ార్పరల పరాయ పౌత ద్రహారీ ాః 12
చ పార రృరాం సేా హాం ర మ్ అ హస పా లవరుత ర్ రి
 P a g e | 43

అహాం తే ాపిజానామి హౌ ౌ విదిన రాక్షస్స 13

అహాం వదిీ ద్రహాతీ ాం రాద్రాం సరయ పరాారద్రమ్
వసణిऽపి ద్రహా తేజా యే చ ఇమే రపస శ్రసత ల ాః 14
ణది తే ధ్ర్ీ లాభాం చ ణ చ పర్ద్రాం భువి
శ్రసర్
ల మ్ ఇచఛ స రాజేక్త్ ర రాద్రాం మే మాతుమ్ అర్ హస 15
ణది అభయ నుజానాం క్త్కురే థ దదతే రవ ద్రక్త్ని త ాః
వసష్ి ాపముఖాః సరేవ రతో రాద్రాం విసర్ యణ 16
అభిాపేరమ్ అసాంసర తమ్ ఆరీ జాం మాతుమ్ అర్ హస
ద రాారాం హ్ ణజ న సయ రాద్రాం రాజీవ లోచ మ్ 17
అతేయ ి క్త్లో ణజ న సయ ణథా అణాం ద్రద్ర రాఘ్వ
రథా కురుష్వ భాదాం తే య చ శోక్స ద్ర ాః రృథాాః 18
ఇతేయ వమ్ ఉక్త్త వ ధ్రాీ తీ ధ్రాీ ౭శ్రర్ ల సహ్రాం వచాః
విర్రాద్ర ద్రహాతేజా విావ మిాతో ద్రహామునిాః 19
స ర నిా ద్రయ రాజేాంాదో విావ మిార వచ శుశ భాం
శోరద్ర౭భయ గ్ద్ర శ్రతతావాం వయ షీదర భయా౭నివ రాః 20
ఇి హృదణ ద్రనో విమార్ ాం
ముని వచ ాం రత్ అతవ శుాశువా్
ర్పి: అగ్ద్రత్ భణాం ద్రహత్
వయ థిర ద్రనాాః ాపచచాల చ ఆసనాత్ 21
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే
ఏకోనవి౦శ స్స రర ుః
వింశ స్స ర ర ుః
రాచ్యఛ తవ రాజ ార్పరలో విావ మిార సయ భష్ఠరమ్
ముహూర్ తమ్ ఇవ నిాఃసే ాంశ్రజాఃన సాంజానవా్ ఇదమ్ అాబవీత్ 1
ఊ ణడ వోే మే రామో రాజీవ లోచ ాః
యుదన యోగ్య తమ్ అసయ పాయ మి సహ రాక్షస్మాః 2
ఇణమ్ అక్షౌహ్ణీ పూరాణ ణసయ ౭హాం పిర వ ర్ాః
అ యా సాంవృతో గ్తవ యోశ్రమాన౭హాం ై రిా ాచరైాః 3
ఇమే ూరా చ విాక్త్నాత భృతయ మేऽక్త్స త విార్మాాః
యోగాయ ర్క్షోగ్ణై ోయ శ్రునాం రాద్రాం నేతుమ్ అర్ హస 4
అహమ్ ఏవ ధ్ను ష్యర ణి శ్రోశ్రపా ర త సద్రర్ మూర్ నని
యావత్ ాపాణా్ ధ్రిష్యయ మి తవత్ యోతేే య నిాచరైాః 5
నిరివ ఘాా ావర చరాయ స భవిష్య ి ుర్క్షిత
అహాం రార ఆగ్మిష్యయ మి రాద్ర౦ నేతుమ్ అర్ హస 6
బాలో హ్ అరృర విదయ చ చ విత బలా బలమ్
చ అక్త్స త బల సాంయుకోత చ యుదన విార్దాః 7
చ అస్స ర్క్షసాం యోగ్య ాః కూట యుమాన హ్ తే ాధువమ్
విాపయుకోత హ్ రామే ముహూర్ తమ్ అపి ఉరే హే
జీవితుాం ముని ార్పరల రాద్రాం నేతుమ్ అర్ హస 8
ణది వా రాఘ్వాం ాబహీ ్ నేతుమ్ ఇచఛ స ుావర
చతుర్్ ర సయయుర తాం ద్రయా చ సహ్రాం ణ 9
ష్ష్ఠ ట ర్వ శ్రర్ ే సహాసణి జార సయ ద్రద్ర కౌశిర
ాకుాచేఛ ఉతర దిర చ అణాం రాద్రాం నేతుమ్ అర్ హస 10
రా
చతు ణ మ్ ఆరీ జానాాం హ్ ాపీిాః పర్మిక్త్ ద్రద్ర
 P a g e | 44

జేయ ష్ాం ి ధ్ర్ీ ాపధ్య ాం చ రాద్రాం నేతుమ్ అర్ హస 11

ిాం వీరాయ రాక్షస శ్రసేత చ రసయ పాత చ క్స చ తే
రథాం ాపయణాాః క్స చ ఏత్ ర్క్షనిత ముని పాంగ్వ 12
రథాం చ ాపి రర్ తవయ ాం తేష్యాం రామే ర్క్షసమ్
యద్రకై: వా బలై: ాబహీ ్ ద్రయా వా కూట యోధినామ్ 13
సర్వ ాం మే ాంస భగ్వ్ రథాం తేష్యాం ద్రయా ర్ణే
స
శ్ర ల రవయ ాం ుష్ ట భవానాాం వీోయ ిే క్త్త హ్ రాక్షసాః 14
రసయ ర దవ చ ాం ాశుతవ విావ మిాతోऽభయ భష్ర
పౌలసతయ వాం ాపభవో రావణో నాద్ర రాక్షసాః 15
స ాబహీ ణా దరత వర్: క్త్ైలోరయ ాం బాధ్తే భృ మ్
ద్రహా బలో ద్రహా వీోయ రాక్షస్మ: బహుభి: వృరాః 16
ాూణతే హ్ ద్రహా వీోయ రావణో రాక్షస౭ధిపాః
సక్షాత్ వైా వ ాభత పాతో విా వసో మునేాః 17
ణమా సవ ణాం ణజ న సయ విఘ్ా రరాత ద్రహాబలాః
తే సాంచోదిౌ ౌ తు రాక్షస్స ుద్రహా బలౌ 18
యరచ చ ుబాహు చ ణ న విఘ్ా ాం రరిష్య రాః జ
ఇతుయ శ్రకోత మునినా తే రాజ్ఞవాచ మునిాం రమా 19
హ్ కోతऽసీ సాంాగామే శ్రసలతుాం రసయ ురారీ ాః
స రవ ాం ాపసదాం ధ్ర్ీ జ న కురుష్వ ద్రద్ర పారక్స 20
ద్రద్ర చ ఏవా అలర భగ్య సయ దైవరాం హ్ భవా్ గురు:
దేవ మా వ గ్ రా న వ ణక్షాాః పరగ్ ప ా గాాః 21
క్త్త రావ ాం సోఢాం ిాం ప : య వా యుధి
స హ్ వీర్య వతాం వీర్య మ్ ఆదతేత యుధి రాక్షసాః 22
తే చా౭హాం కోతऽసీ సాంయోునాం రసయ వా బలైాః
సబలో వా ముని ాశేష్ి సహ్తో వా ద్రద్ర ఆరీ జాః 23
రథమ్ అపి అద్రర్ ాపఖయ ాం సాంాగాయణామ్ అకోవిదమ్
బాలాం మే ర ణాం ాబహీ ్ నైవ మాసయ మి పారరమ్ 24
అథ క్త్లోపమౌ యుదేన ుౌ ునోరప ు యో ర ాః
జ
ణ న విఘ్ా రగ ౌ తే నైవ మాసయ మి పారరమ్ 25
యరచ చ ుబాహు చ వీర్య వనౌత ు శిక్షిౌ
రయో: అ య రరే అహాం యోమానసయ ాం సుహృ శ్రదర ాః 26
ఇి ర్పి జలర నాత్ దివ జేాంాదాం ;
కుశిర ురాం ుద్రహా్ వివ ద్రనుయ :
ు హుర ఇవ ద్రఖే అగిా : ఆజయ సర త:
సద్రభవ జ శ్ర వ య లితో ద్రహరి ే వహ్ా : 27
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే వింశ
స్స రర ుః
ఏక వింశ స్స ర ర ుః
రత్ ృతవ వచ ాం రసయ సేా హ పరాయ కులాక్షర్మ్

సద్రనుయ ాః కౌశికో వారయ ాం ాపతుయ వాచ ద్రహీపిమ్ 1

పూర్వ మ్ అర్ లాం ాపిాశురయ ాపిజానాం హాతుమ్ ఇచఛ స
రాఘ్వాణామ్ అయుకోతऽణాం కులసయ సయ విపర్య ణాః 2
ణదిదాం తే క్షద్రాం రాజ్ గ్మిష్యయ మి ణథా ఆగ్రమ్
 P a g e | 45

మిథాయ ాపిజాఃన క్త్కురే థ ుఖీ భవ స బా వ న ాః 3

రసయ ోష్ పరర సయ విావ మిార సయ ధద్రరాః
చచాల వుధ్య రృతే ా వివ చ భణాం ురా్ 4
ారసత ర్పపాం తు విజానణ జగ్త్ సర్వ ాం ద్రహా్ ఋష్ఠాః
ృపిాం ుావతో ధో వసణి వారయ మ్ అాబవీత్ 5
ఇక్షావ కూణాాం కుశ జారాః సక్షాత్ ధ్ర్ీ ఇవా౭పర్ాః
ధ్ృియ్ ుావరాః ీ శ్ర య్
మ ధ్ర్ీ ాం హాతుమ్ అర్ హస 6
ాిష్ లోక్సష్ విఖయ తో ధ్రాీ తీ ఇి రాఘ్వ
సవ ధ్ర్ీ ాం ాపిపదయ సవ అధ్ర్ీ ాం వోఢమ్ అర్ హస 7
సాంాశురయ ఏవాం రరిష్యయ మి ఇి అకురావ సయ రాఘ్వ
ఇష్యటపూర్ త వధో భూయాత్ రసీ త్ రాద్రాం విసర్ యణ 8
రృత౭ క్త్సమ్ త అరృత౭క్త్సాం త వా ఏ ాం క్షయ నిత రాక్షసాః
పత
గు ాం కుశిర పాతే జవ లనే అద్రృరాం ణథా 9
ఏష్ విాగ్హవా్ ధ్ర్ీ ఏష్ వీర్య వతాం వర్ాః
ఏష్ బుమానయ ౭ధికో లోక్స రపస చ పరాణ మ్ 10
స ిత
ఏణऽక్త్ త ్ వివిధ్య్ వ క్త్ైలోక్సయ స చరా౭చరే
నై మ్ అ య ాః పయ్ విత చ వరే య శ్రనిత క్సచ 11
దేవా శ్రర్ ేణాః క్సచి్ అురా చ రాక్షసాః
గ్ ర్
న వ ణక్ష ాపవరాాః స ి ా ర్ ద్రహోర్గాాః 12
సరావ ౭క్త్సతణి భృా వ సయ పాతాః పర్ద్ర ధ్యరిీ క్త్ాః
కౌశిక్త్ణ పరా దతత ణమా రాజయ ాం ాపాసి 13
తేऽపి పాతాః భృా వ సయ ాపజాపి ుత ుతాః
ఏర ర్పపా ద్రహావీరాయ దీపితద్రనోత జయావహాాః 14
జయా చ ుాపభ చైవ దక్ష రనేయ ుద్రధ్య మే
తే ువాతే అక్త్స త క్త్సతణి రాం పర్ద్ర భసవ ర్మ్ 15
పఞ్చచ రాం ుత్ శభ జయా నాద్ర పరా్ పరా
వధ్యణ అుర్ స్మనాయ ్ అాపమేయా్ క్త్ద్ర ర్పపి ాః 16
ుాపభ జ ణత్ చ అపి పాత్ పఞ్చచ రాం ప ాః
సాంహారా్ నాద్ర ుర్రా న ే ్ ురాారయ్ బల్మణసాః 17
తని చ అక్త్సతణి విత ఏష్ ణథావత్ కుశిక్త్౭౭రీ జాః
అపూరావ ణాాం చ జ నే కోత భూణ చ ధ్ర్ీ విత్ 18
ఏవాం వీోయ ద్రహాతేజా విావ మిాతో ద్రహా రపాాః
రాద్ర గ్ద్రనే రాజ్ సాం ణాం రరుతమ్ అర్ హస 19
తేష్యాం నిాగ్హణే ర త: సవ ణ౦ చ కుశిక్త్౭౭రీ జ:
రవ పార హ్త౭శ్రరానణ తవ ాం ఉపేరయ అభియాచతే 20
ఇి ముని వచనాత్ ాపస ా చితోత ;
ర్ఘు వృష్భ శ్రుత ముమోద భసవ రాాంగ్:
గ్ద్ర ద్రభి రుోచ రాఘ్వ సయ ;
ాపదిర ణా: కుశిక్త్౭౭రీ జాణ బుమానయ 21
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏక వింశ
స్స రర ుః
ద్వా వింశ స్స రర ుః
 P a g e | 46

రథా వసషేి ాబువి రాజా ద ర్థాః సవ ణమ్

ాపహృష్ ట వదనో రాద్రమ్ ఆజుహావ స లక్షీ మ్ 1
రృర సవ సతయ ౭ణ ాం యాత పిాత ద ర్థే చ
పోధ్స వసషేి ద్ర్ళై ర : అభిద్రక్త్నిర త మ్ 2
స పారాం మూరి నా ఉపాాఘాణ రాజా ద ర్థాః ాపిణమ్
దదౌ కుశిర పాతణ ుాపీతే అశ్ర త రారీ నా 3
రతో వాయుాః ుఖ సర ోశ విర్జసోక వవౌ రమా
విావ మిార గ్రాం రాద్రాం దృష్యటవ రాజీవ లోచ మ్ 4
పష్ర వృష్ఠ:ట ద్రహతయ ౭౭సీత్ దేవ ునురభి నిసవ ాః
్ లి ునురభి నిోష్ ్ ాః ాపయాతే తు ద్రహారీ ని 5
విావ మిాతో ణయౌ అాే రతో రామో ద్రహాణాాః
క్త్ర పక్ష ధ్ో ధ్నీవ రాం చ స్సమిాి: అ వ గాత్ 6
రలాపినౌ ధ్నుష్యర ణీ శోభయానౌ దిశో ద
విావ మిారాం ద్రహాతీ ాం ాి ీరాే వివ ప ా గౌ 7
అనుజగ్ీ తు: అక్షుాదౌ పితద్రహమ్ ఇవ అశివ నౌ
రథా కుశిర పారాం తు ధ్నుష్యర ణీ సవ లాంరృౌ 8
బదన గోధ్యురలి ాతణౌ ఖడవ ర నౌత ద్రహా ుయ త
కుయగ చారు వపషౌ ాభరగ రాద్ర లక్షీ ణౌ 9
అనుయాౌ ాశియా దీపౌత శోభయేతమ్ అనిాందిౌ
స
శ్ర ల ణుాం దేవమ్ ఇవాచి య త ాం కుయగ ఇవ పావకీ 10
అధ్య ౭శ్రర్ న యోజ ాం గ్తవ సర్యావ దక్షిణే రటే
రామేి ద్రధురా వాణీాం విావ మిాతోऽభయ భష్ర 11
గ్ృహా వరే సలిలాం య భూత్ క్త్ల సయ పర్య ణాః
ద్రక్త్ ాత గాద్రాం గ్ృహా రవ ాం బలామ్ అిబలాాం రథా 12
ా మో జవ ో వా తే ర్పప సయ విపర్య ణాః
చ ుపతాం ాపద్రరతాం వా ధ్ర్ ేయిష్య నిత నైర్ృతాః 13
బాహోవ ాః సదృశో వీరేయ పృథివాయ మ్ అసత ర చ
ాిష్ లోక్సష్ వై రాద్ర భవత్ సదృ శ్రసతవ 14
స్సభేయ మాక్షిణేయ శ్రజాననే బుదిన ని చ యే
రత
ఉశ్ర రే ాపి వ ర తవయ సమో లోక్స రవా౭ ఘ్ 15
ఏరత్ విమాయ దవ యే లబే న భవిత నాసత తే సద్రాః
బలా చ అిబలా చైవ సర్వ శ్రజాన సయ యరగ 16
క్షుిర పాసే తే రాద్ర భవిష్య తే ో ద్ర రత
బలామ్ అిబలాాం చైవ పఠరాః పథి రాఘ్వ
విమాయ దవ ణమ్ అధయానే ణ ాచ ౭పయ తులాం భువి 17
పితద్రహ ుతే హ్ ఏతే విదేయ తేజాః సద్రనివ తే
 P a g e | 47

ాపమాతుాం రవ క్త్కురే థ సదృ శ్రసతవ ాం హ్ ధ్యరిీ ర 18

క్త్ద్రాం బహు గుణాాః సరేవ రవ యి ఏతే అార సాం ణాః
రపస సాంభృతే చ ఏతే బహు ర్పపే భవిష్య రాః 19
రతో రామో జలాం సర ృష్యటవ ాపహృష్ ట వద ాః శుచిాః
ాపిజాగాహ తే విదేయ ద్రహరే ే: భవితరీ ాః 20
విమాయ సముదితో రాద్రాః శుశుభ భూరి విారద్రాః
సహాస ర్శిీ : భగ్వా్ ర్దీవ దివారర్: 21
గురు క్త్రాయ ణి సరావ ణి నియుజయ కుశిక్త్౭౭రీ జే
ఊష్ శ్రసతాం ర్జనీాం రార సర్యావ ాం ు ుఖాం ారణాః
22
ద ర్ధ్ ూను సరతయభయ ాం ;
రృ ణనే అనుచితే సహ ఉష్ఠతభయ ాం
కుశిర ుర వచో లాలితభయ ాం ;
ుఖమివ స విబభౌ విభవర చ
23
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ద్వా
వింశ స్స ర ర ుః
శ్రతయో వింశ స్స రర ుః
ాపభతయాాం తు ర్వ రాయ ాం విావ మిాతో ద్రహామునిాః
అభయ భష్ర క్త్కుౌే థ యా ాం పర్ ణ సాంసతరే
1
కౌసలాయ ుాపజా రాద్ర పూరావ సాంధ్యయ ాపవర్ తతే
ఉితష్ి ర్ ార్పరల రర్ తవయ ాం దైవమ్ ఆహ్ా రమ్ 2
రసయ ఋషే: పర్ద్ర ఉమార్ాం వచాః ాశుతవ ృపారీ జౌ
సా తవ రృతోదకౌ వీగ జేపతుాః పర్ద్రాం జపమ్
3
రృతహ్ా కౌ ద్రహా వీగయ విావ మిారాం రో ధ్ మ్
అభివాదయ అభిసాంహృషౌట గ్ద్రనాణ ఉపరసతు ల ాః
4
ౌ ాపయాౌ ద్రహా వీగయ దివాయ ాం ాిపథగాాం దీమ్
దదృాతే రర శ్రసతార సర్యావ ాః సాంగ్మే శుభ
5
రార ఆా ద్ర పదాం ప య మ్ ఋషీణామ్ ఉాగ్ తేజసమ్
బహు వర్ ే సహాసణి రపయ తాం పర్ద్రాం రపాః
6
రాం దృష్యటవ పర్ద్ర ాపీౌ రాఘ్వౌ ప య మ్ ఆా ద్రమ్
ఊచతు శ్రసతాం ద్రహాతీ ాం విావ మిారమ్ ఇదాం వచాః
7
రసయ అణమ్ ఆా ద్రాః ప య ాః కో ను అసీ ్ వసతే పయ్
భగ్వ్ ాశోతుమ్ ఇచాఛ వాః పర్ాం కౌతూహలాం హ్ నౌ
8
రయో శ్రసత దవ చ ాం ాశుతవ ాపహసయ ముని పాంగ్వాః
అాబవీత్ ాూణతాం రాద్ర ణసయ ౭ణాం పూర్వ ఆా ద్రాః
9
ర ో ర ర మూరి తయ్ ఆసీత్ క్త్ద్ర ఇతుయ చయ తే బుధైాః
 P a g e | 48

రపసయ త ఇహ శ్రసలణుాం నిణమే సయహ్రమ్

మ్
10
రృర ఉమావ హాం తు దేవ ాం గ్చఛ ాం త స ద్రరు శ్రదర మ్
ధ్ర్ ేయా యస ురేీ ధ్య హుాంరృర చ ద్రహారీ నా
11
దగ్ న సయ రసయ గాదే చక్షుష్య ర్ఘు ర
వయ ీర్య త రరాత్ సవ త్ సర్వ గాాతణి ుర్ీ తేాః
12
రసయ గాారాం హరాం రార నిర్గ్ర నసయ ద్రహారీ నా
అ రర్ాః రృరాః క్త్ద్రాః ాకోధ్యత్ దేవ వ రే హ్
13
అ ్ ర ఇి విఖయ ర శ్రసతమా ాపభృి రాఘ్వ
స చ అశ్ర్ ర విష్ణాః శ్రీయ్ మ ణాత౭శ్ర్ాం
ర స ముమోచ హ 14
రసయ ౭ణమ్ ఆా ద్రాః ప య శ్రసత సేయ మే ము ణాః పరా
శిష్యయ ధ్ర్ీ పరా నిరయ ాం తేష్యాం పాపాం విదయ తే
15
ఇహా౭దయ ర్జనీాం రాద్ర వసేద్ర శుభ దర్శ
ప య యోాః సరితో: ద్రధ్యయ వ : రరిష్యయ ద్రహే వణమ్
16
అభిగ్చాఛ ద్రహే సరేవ శుచణ: ప య య౭౭ా ద్రాం
సా త చ రృర జపాయ చ హుర హవాయ ోరతద్ర
17
తేష్యాం సాంవదతాం రార రో దీరే ్ చక్షుష్య
విజానణ పర్ద్ర ాపీత ము యో హర్ ేమ్ ఆగ్ద్ర్
18
అర్ ్య ాం పాదయ ాం రథా౭౭ిథయ ాం నివదయ కుశిక్త్౭౭రీ జే
రాద్ర లక్షీ యోాః పాచ త్ అకుర్వ ్ అిథి ాియామ్
19
సతక ర్ాం సద్ర౭ను ాపాపయ రథాభి: అభిర్ఞ్యణ్
ణధ్య౭శ్రర్ హ ద్రజప్ సాంధ్యయ మ్ ఋష్ణ శ్రసేత సయహ్త: 20
రార వాసభి: ఆనీత మునిభి: ుావై: సహ
య వస్ ుుఖాం రార క్త్య౭౭ా ద్ర పదే రమా
21
రమాభి ర్భి రాయభి ర్భి రామౌ ృపారీ జౌ
ర్ద్రయా యస ధ్రాీ తీ కౌశికో ముని ప వ ర ాః 22
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే శ్రతయో
వింశ స్స రర ుః
చతుర్ వింశ స్స రర ుః
రరాః ాపభతే విద్రశ రృర ఆహ్ా రమ్ అరిాందమౌ
విావ మిారాం పర్సక ృరయ మాయ : తర్మ్ ఉపాగ్ౌ
1
తే చ సరేవ ద్రహాతీ నో ము ణాః సాంశిర ావతాః
ఉపసలపయ శుభాం నావాం విావ మిారమ్ అథా౭ాబువ్
2
ఆోహతు భవా్ నావాం రాజ పార పర్సక ృరాః
 P a g e | 49

అరిశ్రష్ాం
ట గ్చఛ పనాల ాం య భూత్ క్త్ల విపర్య ణాః
3
విావ మిార శ్రసతథే తుయ శ్రక్త్త వ త్ ఋషీ్ అభిపూజయ చ
రతర్ సహ్ర శ్రసతభయ ాం సరిరాం సగ్ర్ాం గ్యమ్ 4
రర: శుాావ వై బాం ర అి సాంర్ాంభ వరి నరాం
ద్రధ్య మ్ ఆగ్ద్రయ తోణ సయ సహ రాద్ర: రనీణస 5
అథ రాద్రాః సరి ీ ధ్యయ పాపచఛ ముని ప్వ ర మ్
వారిణో భిదయ య సయ ిమ్ అణాం తుములో ధ్వ నిాః 6
రాఘ్వ సయ వచాః ాశుతవ కౌతూహల సద్రనివ రమ్
రథయా యస ధ్రాీ తీ రసయ బ ర సయ ని చ ణమ్ 7
కైలాస పర్వ తే రాద్ర ద్ర స నిరిీ రాం సర్ాః
ాబహీ ణా ర్ ార్పరల తే ఇదాం య సాం సర్ాః 8
రసీ త్ ుాసవ సర్సాః స అయోధ్యయ మ్ ఉప గూహతే
సర్ాః ాపవృతత సర్యూాః పణాయ ాబహీ సర్ శుచ య త 9
రసయ ౭ణమ్ అతులాః బోర జాహా వీమ్ అభివర్ తతే
వారి సాంక్షోభజ్ఞ రాద్ర ాపణాద్రాం నిణరాః కురు 10
తభయ ాం తు ౌ వుభౌ రృతవ ాపణాద్రమ్ అి ధ్యరిీ కౌ
తర్ాం దక్షి మ్ ఆసదయ జగ్ీ తు: లఘు విారమౌ 11
స వ ాం ఘ్నర్ సాంక్త్ ాం దృష్యటవ ృపవరా౭౭రీ జాః
అవిాపహరమ్ ఐక్షావ రాః పాపచఛ ముని పాంగ్వమ్ 12
అహో వ మ్ ఇదాం ుర్ రాం ఝిలిక్త్ ల గ్ నాదిరమ్
భర్వైాః ావ పదైాః కీర్ ణాం కున్:త మారుణా ర్వైాః 13
నానా ాపక్త్రైాః కునై: వా య దిభ : భర్వ సవ నైాః
సాంహ వాయ ాఘ్ వరాహై చ వార్ణై ాచ ౭పి శోభిరమ్ 14
ధ్వ అ వ రర్ ణ రకుభ: బిలవ ినురర పాటలైాః
సాంకీర్ ణాం బదరభి చ ిాం ను ఏరత్ మారు ాం వ మ్ 15
రమ్ ఉవాచ ద్రహా తేజా విావ మిాతో ద్రహామునిాః
ాూణతాం వరే క్త్కురే థ ణసయ ఏరత్ మారు ాం వ మ్ 16
ఏౌ జ పదౌ సీఫ ౌ పూర్వ మ్ ఆసతాం ోరతద్ర
ద్రలమా చ రర్పష్య చ దేవ నిరాీ నిరిీ ౌ 17
పరా వృార వధ్య రాద్ర ద్రశ సద్ర౭భిపలరమ్
క్షుధ్య చైవ సహాసక్షాం ాబహీ హతయ సయ వి త్ 18
రమ్ ఇక్త్ ాం ర సా పణ్ దేవా ఋష్ణ చ రో ధ్నాాః
రలలేాః సా పయా యు: ద్రలాం చా౭సయ ాపమోచణ్ 19
ఇహ భూయయ ాం ద్రలాం దతత వ దతత వ రర్ప మ్ ఏవ చ
రర్జాం ద్రహేక్త్ ర సయ రతో హర్ ేాం ాపపేదిరే 20
నిర్ీ లో నిష్క ర్ప చ శుచి: ఇక్త్నోర ణమా భవత్
దదౌ దే సయ ుాపీతో వర్ాం ాపభు: అనురతద్రమ్ 21
ఇమౌ జ పదౌ సీఫ ౌ ఖయ ిాం లోక్స గ్మిష్య రాః
ద్రలమా చ రర్పా చ ద్రయ౭శ్ర్ ర ద్రల ధ్యరిణౌ 22
సధు సధివ ి రాం దేవాాః పారాస మ్ అాబువ్
దే సయ పూజాాం తాం దృష్యటవ రృతాం ాక్స ధద్రత 23
ఏౌ జ పదౌ సీఫ ౌ దీర్ ్ క్త్లమ్ అరిాందద్ర
ద్రలమా చ రర్పా చ ముదిౌ ధ్ ధ్య య రాః 24
 P a g e | 50

రసయ చి రవ ౭థ క్త్ల సయ ణక్ష్మ వై క్త్ద్ర ర్పపిణీ

బలాం నాగ్ సహాస సయ ధ్యర్ణనీత రమా హయ భూత్ 25
తటక్త్ నాద్ర భాదాం తే భరాయ ు ర సయ ధద్రరాః
యరచో రాక్షసాః పాతో ణసయ ాః ార పరాారద్రాః 26
వృరత బాహు ర్ీ హా వీోయ విపలా౭౭సయ రను: ద్రహా్
రాక్షసో భర్వా౭౭క్త్ో నిరయ ాం ాతసణతే ాపజాాః 27
ఇమౌ జ పదౌ నిరయ ాం వినా ణి రాఘ్వ
ద్రలమాాం చ రర్పా౦ చ తటక్త్ ుష్ ట చారిణీ 28
సేణాం పనాల మ్ ఆవృరయ వసి అశ్రర్ న యోజనే
అర ఏవ చ గ్ వ త య ాం తటక్త్యా వ ాం ణరాః 29
సవ బాహు బలమ్ ఆాశిరయ జహ్ ఇయాం ుష్ ట చారిణీమ్
ద్రనిా యోగాత్ ఇద్రాం దే ాం కురు నిష్క రట ాం ప ాః 30
కోత నుత
హ్ రశిచ త్ ఇద్రాం దే ాం శ్ర హ్ ఆగ్ మ్ ఈదృ మ్
ణక్షిణాయ ఘ్నర్యా రాద్ర ఉతే దిరమ్ అసహయ యా 31
ఏరత్ తే సర్వ మ్ ఆఖయ రాం ణథా ఏరత్ మారు ాం వ మ్
ణక్షాయ చ ఉతే దిరాం సర్వ మ్ అమాయ ౭పి నివర్ తతే 32
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే
చతుర్ా ంశ స్స రర ుః
పంచ వి౦శ స్స ర ర ుః
అథ రసయ అాపమేణ సయ మునే: వచ మ్ ఉరతద్రమ్
ాశుతవ పరుష్ ార్పరలాః ాపతుయ వాచ శుభాం గిర్మ్ 1
అలర వీరాయ ణమా ణక్షాాః ాూణనేత ముని పాంగ్వ
రథాం నాగ్ సహాస సయ ధ్యర్ణి అబలా బలమ్ 2
విావ మిాతోऽాబవీత్ వారయ ాం ృణు యే బలోరతరా
వర్ మా రృరాం వీర్య ాం ధ్యర్ణి అబలా బలమ్ 3
పూర్వ మ్ ఆసీ్ ద్రహా ణక్షాః ుక్సతు: నాద్ర వీర్య వా్
అ పరయ ాః శుభ౭౭చార్ాః స చ తేపే ద్రహత్ రపాః 4
పితద్రహ శ్రుత ుాపీర శ్రసతసయ ణక్ష పతే శ్రసతమా
రనాయ ర్రా ాం దదౌ రాద్ర తటక్త్ాం నాద్ర నాద్రరాః 5
దదౌ నాగ్ సహాస సయ బలాం చా౭సయ ాః పితద్రహాః
తు ఏవ పారాం ణక్షాణ దదౌ ాబహాీ ద్రహాణాాః 6
తాం తు జాతాం వివర్నీత న ాం ర్పప యౌవ ాలినీమ్
ఝర్ ఝ పాతణ ునారణ దదౌ భరాయ ాం ణ సవ నీమ్ 7
రసయ చిత్ తు అధ్ క్త్లసయ ణక్ష్మ పారాం అజాణర
యరచాం నాద్ర ుర్ర్ న ేాం ణాః ాపాత్ రాక్షసో అభవత్ 8
ునేర తు నిహతే రాద్ర స అగ్సతయ మ్ ఋష్ఠ సరతద్రమ్
తటక్త్ సహ పాతే ాపధ్ర్ ేయితుమ్ ఇచఛ ి 9
భక్షార్ నాం జార సాంర్ాంభ గ్ర్నీత య స అభయ ధ్యవర
ఆపరాంతాం తు తాం దృష్యటవ అగ్సోత య భగ్వా్ ఋష్ఠ : 10
రాక్షసరవ ాం భజసేవ ి యరచాం వాయ జహార్ సాః
అగ్సతయ ాః పర్ద్ర ాకుద:న తటక్త్మ్ అపి పతవా్ 11
పరుష్యదీ ద్రహా ణక్ష్మ విర్పపా విరృర ఆ నా
ఇదాం ర్పపమ్ విహాణ అధ్ మారు ాం ర్పపమ్ అుత తే 12
స్మష్య ాప రృతాం అద్రరాే తటక్త్ ాకోధ్ మూరిఛ త
 P a g e | 51

దే మ్ ఉతే దణి ఏ మ్ అగ్సతయ చరిరాం శుభమ్ 13

ఏనాాం రాఘ్వ ుర్వ ృతత ాం ణక్ష్మాం పర్ద్ర మారుణామ్
గో ాబాహీ హ్తరాలణ జహ్ ుష్ ట పరాారయమ్ 14
హ్ ఏనాాం ాప సాంసృష్యటాం రశిచ త్ ఉరే హతే పయ్
నిహనుతాం ాిష్ లోక్సష్ తవ మ్ ఋతే ర్ఘు ర 15
హ్ తే క్త్సీ త వధ్ రృతే ఘ్ృణా క్త్రాయ ోరతద్ర
చాతుర్వ ర్ ణయ హ్తరాలణ రర్ తవయ ాం రాజ ూనునా 16
ృ ాం ాం అ ృ ాంసాం వా ాపజా ర్క్ష క్త్ర్ణాత్
పారరాం వా సదోష్ాం వా రర్ తవయ ాం ర్క్షత సమా 17
రాజయ భర్ నియుక్త్తనామ్ ఏష్ ధ్ర్ీ ాః సనార ాః
అధ్రాీ య ాం జహ్ క్త్కురే థ ధ్ోీ హ్ అసయ ాం విదయ తే 18
ాూణతే హ్ పరా ాకో విోచ ుతాం ృప
పృథివీాం హనుతమ్ ఇచఛ నీతాం ద్ర రా ల మ్ అభయ ూదణత్ 19
విష్ణనా చ పరా రాద్ర భృగు పతా దృఢ ావత
ర లోరమ్ ఇచఛ నీత క్త్వయ యత నిషూదిత
అనిక్త్ ాం 20
ఏై: చ అనైయ చ బహుభీ రాజ పక్త్ైాః ద్రహారీ భిాః
అధ్ర్ీ సహ్త నాోయ హతాః పరుష్ సరతమైాః 21
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే పంచ
వి౦శ స్స ర ర ుః
షడ్వా ౦శ స్స రర ుః
మునేర్ వచ మ్ అకీబాం ల ాశుతవ ర్ వరా౭౭రీ జాః
ఞ్
రాఘ్వాః ాపా యలి ర్పభ తవ ాపతుయ వాచ దృఢ ావరాః 1
పితు ర్వ చ నిరే రాత్ పితు ర్వ చ గౌర్వాత్
వచ ాం కౌశిర సయ ఇి రర్ తవయ మ్ అవి ్క యా 2
అనుశిణట అసీ అయోధ్యయ యాాం గురు ద్రధ్యయ ద్రహారీ నా
పిాత ద ర్థే అహాం అవజేణ న ాం చ రత్ వచాః 3
సోऽహాం పితు ర్వ చాః ాశుతవ ాసనాత్ ాబహీ వాది ాః
రరిష్యయ మి సాందేహ: తటక్త్ వధ్మ్ ఉరతద్రమ్ 4
గో ాబాహీ హ్తరాలణ దే సయ అసయ ుఖణ చ
రవ చైవ అాపమేణ సయ వచ ాం రరుతమ్ ఉదయ రాః 5
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ధ్నుర్ీ ధ్యయ బమానవ ముష్ఠమ్ ట అరిాందద్రాః
జాయ బ మ్
ర అరోత్ తావాం ది ాః బే ర పూర్ణ్ 6
తే బే ర విారసత: తటక్త్ వ వాస ాః
తటక్త్ చ ు సాంాకుమాన తే బే ర మోహ్త 7
రాం బ మ్
ర అభినిధ్యయ ణ రాక్షసీ ాకోధ్ మూరిఛ త
ాశుతవ చ అభయ ాదవత్ వగాత్ ణరాః బోర వినిసే ృరాః 8
తాం దృష్యటవ రాఘ్వాః ాకుమానాం విరృతాం విరృర ఆ నామ్
ాపయణే అి వృమానాం చ లక్షీ ాం సోऽభయ భష్ర 9
ప య లక్షీ ణక్షిణాయ భర్వాం మారు ాం వపాః
భిదేయ ర్్ దర్శ నాత్ అసయ భీరుణాాం హృదయాని చ 10
ఏనాాం ప య ురాధ్రాేాం యయా బల సద్రనివ తమ్
వినివృతత ాం రోమి అదయ హృర రరాణ౭ాగ్ నాసక్త్మ్ 11
హ్ ఏనామ్ ఉరే హే హనుతాం క్త్సీ త సవ భవ ర్క్షితమ్
వీర్య ాం చ అసయ గ్ిాం చా౭పి హనిష్యయ మీి మే ద్రిాః 12
 P a g e | 52

ఏవాం ాబువాణే రామే తు తటక్త్ ాకోధ్ మూరిఛ త

ఉదయ ద్రయ బాహూ గ్ర్నీత య రాద్రమ్ ఏవ అభయ ధ్యవర 13
విావ మిార శ్రుత ాబహీ రి ే: హుాంక్త్రే అభిభర్ తే య తాం
సవ సత రాఘ్వయో: అుత జణాం చైవా౭భయ భష్ర 14
ఉుననావ నా ర్జ్ఞ ఘ్నర్ాం తటక్త్ రాఘ్వౌ ఉభౌ
ర్జ్ఞ మేఘే ద్రహత ముహూర్ తాం స వయ మోహణత్ 15
రతో యయా౦ సయసలణ శిలా వరే ే రాఘ్వౌ
అవాిర్త్ ుద్రహత రర: చ్యాకోధ్ రాఘ్వ: 16
శిలా వర్ ేాం ద్రహత్ రసయ ర్ వరే ే రాఘ్వ:
ాపిహతోయ ప ధ్యవాంతయ : రగ చిచేఛ ద పాిభి: 17
రర శిఛ ా భుజా౦ ాాాంతాం అభయ శే పరిగ్ర్ యతాం
స్సమిాి: అరోత్ ాకోధ్యత్ హృర రరాణ౭ాగ్ నాసక్త్ాం 18
క్త్ద్రర్పప ధ్రా సదయ : రృతవ ర్పపాణి అనేర ాః
అాంరరాన ాం గ్త ణక్ష్మ మొహణాంి సవ యణయా
అ ీ వర్ ేాం విము చ ాంత భర్వాం విచచార్ స 19
రర: ౌ అ ీ వరే హ కీర్య యణౌ సద్రాంరర:
దృష్యటవ గాధి ుర: శ్రీయ్మ ఇదాం వచ ద్ర౭ాబవీత్ 20
అలాం తే ఘ్ృ యా రాద్ర పాపా ఏష్య ుష్ ట చారిణీ
ణజ న విఘ్ా రర ణక్ష్మ పరా వర్ ని యణయా 21
వధ్య తాం తవత్ ఏవ ఏష్య పరా సాంధ్యయ ాపవర్ తతే
ర్క్షాాంస సాంధ్యయ క్త్శష్ ుర్రా ర ే ణి భవాంి వై 22
ఇి ఉశ్ర తశ్ర రమా ణక్ష్మమ్ అ ీ వృష్యటయ అభివర్ ేతాం
ర ుత
దర్శ ణ్ బ ర వధిరవ ాం తాం రుోధ్ స సణకై: 23
స రుమాన ర్ జాశ యయా బల సద్రనివ త
అభిుామావ క్త్కురే థాం లక్షీ ాం చ వినేుషీ
24
తమ్ ఆపరనీతాం వే విాక్త్నాతమ్ అ నీమ్ ఇవ
రే ఉర్స వివాయ ధ్ స పపార ద్రయర్ చ 25
తాం హతాం భీద్ర సాంక్త్ాాం దృష్యటవ ుర్ పి శ్రసతమా
సధు సధివ ి క్త్కురే థాం ురా చ సద్రపూజణ్ 26
ఉవాచ పర్ద్ర ాపీరాః సహాసక్షాః పర్ాందర్ాః
ురా చ సరేవ సాంహృష్యట విావ మిారమ్ అథా౭ాబువ్
27
మునే కౌశిక్స భాదాం తే సహ ఇక్త్నారాః సరేవ ద్రరు శ్రదణా
ర ాః
తోష్ఠతాః రర్ీ ణా అనే సేా హాం దర్శ ణ రాఘ్వ 28
ాపజాపతే: భృా వ సయ పాత్ సరయ పరాారయ్
రో బల భృత్ ాబహీ ్ రాఘ్వాణ నివదణ 29
పాార భూర చ తే ాబహీ ్ రవ అనుగ్ద్రనే ధ్ృరాః
రర్ తవయ ాం చ ద్రహత్ రర్ీ ురాణాాం రాజ ూనునా 30
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ురాాః సరేవ హృష్యట జగుీ : ణథా౭౭గ్రమ్
విావ మిారాం పర్సక ృరయ రరాః సాంధ్యయ ాపవర్ తతే 31
రతో ముని వర్ాః ాపీర: తటక్త్ వధ్ తోష్ఠరాః
మూరి నా రాద్రమ్ ఉపాాఘాణ ఇదాం వచ మ్ అాబవీత్
32
 P a g e | 53

ఇహ అదయ ర్జనీాం రాద్ర వసేద్ర శుభ దర్శ

వ ాః ాపభతే గ్మిష్యయ ద్ర: రత్ ఆా ద్ర పదాం ద్రద్ర 33
విావ మిార వచ: శ తవ హృణట ద ర్ధ్య౭౭రీ జాః
ఉవాస రాజనీాం రార తటక్త్యా వనే ుఖాం 34
ముర తాపాం వ ాం రత్ చ రసీ ్ ఏవ రత్ అహని
ర్ద్రణీణ౦ విబాభజ ణధ్య చైార ర్ధ్ాం వ ాం
35
నిహరయ తాం ణక్ష ుతాం స రాద్ర:
ాప య య : ుర్ సదన సాంయ :
ఉవాస రసీ ్ మునినా సహ ఏవ
ాపభర వళా౦ ాపిబోధ్య య : 36
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే షడ్వా ౦శ
స్స ర ుః
స్ప త వి౦శ స్స రర ుః
అథ తాం ర్జనీమ్ ఉష్య విావ మిాతో ద్రహాణాాః
ాపహసయ రాఘ్వాం వారయ మ్ ఉవాచ ద్రధురా౭క్షర్మ్ 1
పరితుణటऽసీ భాదాం తే రాజ పార ద్రహాణ ాః
ాపీతయ పర్ద్రయా యుకోత దమాద్రయ ౭క్త్సతణి సర్వ ాః 2
దేవా౭౭ుర్ గ్ణా్ వా౭పి సగ్ న ోవ ర్గా్ అపి
యై: అమిాత్ ాపసహాయ ౭౭జౌ వీ రృరయ జయిష్య స 3
స త
తని దివాయ ని భాదాం తే దమాద్రయ ౭క్త్ ణి సర్వ ాః
ద డ చారాం ద్రహ శ్రదివ ర య ాం రవ మాసయ మి రాఘ్వ 4
ధ్ర్ీ చారాం రతో వీర్ క్త్ల చారాం రథైవ చ
విష్ణ చారాం రథా అతుయ ాగ్మ్ ఐక్త్ ాం ర చారాం రథైవ చ 5
వాజమ్ అక్త్సాం త ర్ ాశేష్ి లేవాం ూల వర్ాం రథా
అక్త్సాంత ాబహీ శిర్ లేచ వ ఐషీరమ్ అపి రాఘ్వ
దమామి తే ద్రహా బాహో ాబాహీ మ్ అక్త్సమ్ త అనురతద్రమ్ 6
గ్దే దేవ చైవ క్త్కురే థ మోదకీ శిఖర ఉభ
ాపదీపేత ర్ ార్పరల ాపణచాఛ మి ృపా౭౭రీ జ 7
ధ్ర్ీ పా మ్ అహాం రాద్ర క్త్ల పా ాం రథైవ చ
పా మ్ వారు ాం అక్త్సాం త చ దమామి అహమ్ అనురతద్రమ్ 8

అ నీ దేవ ాపణచాఛ మి శుష్యక క్త్రే ర ర్ఘు ర

దమామి చ అక్త్సాం త పైనారమ్ అక్త్సాం
త నారాణ ాం రథా
9
ఆేా ణమ్ అక్త్స త దయిరాం శిఖర్ాం నాద్ర నాద్రరాః
వాణవయ ాం ాపథద్రాం నాద్ర దమామి రవ రాఘ్వ 10
అక్త్సాం
త హణ శిో నాద్ర ాకౌఞ్చ మ్ అక్త్సాం త రథైవ చ
ి తదవ ణాం చ క్త్కురే థ దమామి రవ చా౭ ఘ్ 11
రఙ్గక లాం ముసలాం ఘ్నర్ాం క్త్పాలమ్ అథ ర్క మ్
వధ్య౭శ్రర్ నాం రాక్షస యాని దమామి ఏతని సర్వ ాః 12
వైమాయ ధ్ర్ాం ద్రహా౭క్త్సాంత చ ర ాం నాద్ర నాద్రరాః
అస ర్రా ాం ద్రహా బాహో దమామి ృవరారీ జ 13
గా ర్న వ మ్ అక్త్సాంత దయిరాం య వాం నాద్ర నాద్రరాః
 P a g e | 54

ాపసవ ప ాప ద్రనే దదిీ స్సర్ాం చ రాఘ్వ 14

దర్ర ాం శోష్ ాం చైవ సాంతప విలాపనే
ద్రద ాం చైవ ుర్ర్ న ేాం ర ర్
ర ర దయిరాం రథా 15
పైాచమ్ అక్త్సాం త దయిరాం మోహ ాం నాద్ర నాద్రరాః
ాపతచఛ ర్ ార్పరల రాజ పార ద్రహాణ ాః 16
తద్రసాం ర్ ార్పరల స్సద్ర ాం చ ద్రహా బల
సాంవర్ తాం చైవ ుర్ర్ న ేాం మౌసలాం చ ృపారీ జ
17
సరయ మ్ అక్త్సాం త ద్రహా బాహో రథా యయాధ్ర్ాం పర్మ్
ఘ్నర్ాం తేజాః ాపభాం నాద్ర పర్ తేజ్ఞऽపరర్ ే మ్ 18
స్సయయ ౭క్త్సాం త శిశిర్ాం నాద్ర రవ ష్ట ర్౭క్త్సాం
త ుమాద్ర మ్
మారు ాం చ భగ్సయ ౭పి ీతేష్మ్ అథ య వమ్ 19
ఏత్ నాద్ర ద్రహా బాహో క్త్ద్ర ర్పపా్ ద్రహా బలా్
గ్ృహా పర్మోమారా్ క్షిాపమ్ ఏవ ృపారీ జ 20
స
శ్ర ర ుత
ల శ్ర ాపాుీ ఖ్య భూతవ శుచి రుీ ని వర్ శ్ర మా సత
దదౌ రాయణ ుాపీతో ద్రక్త్ త ాగాద్రమ్ అనురతద్రమ్ 21
సర్వ సాంాగ్హ ాం యేష్యాం దైవైర్౭పి ుర్ లభాం
త య ౭క్త్సతణి రమా విాో రాఘ్వాణ య వదణత్ 22
జపరుత మునే శ్రసతసయ విావ మిార సయ ధద్రరాః
ఉపరుల: ద్రహా౭శ్రరాహణి సరావ య ౭క్త్సతణి రాఘ్వమ్ 23
ఊచ్య చ ముదిత రాద్రాం సరేవ ాపా యలణ శ్ర మా ఞ్ సత
ఇమే సీ పర్మోమారాాః ిాంరరా శ్రసతవ రాఘ్వ 24
ాపిగ్ృహయ చ క్త్కురే థాః సయలభయ చ పాణినా
ద్ర స మే భవిష్య ధ్వ మ్ ఇి తని అభయ చోదణత్ 25
రరాః ాపీర ద్రనా రామో విావ మిారాం ద్రహా మునిమ్
అభివాదయ ద్రహాతేజా గ్ద్రనా ణ ఉపచారమే 26
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే స్ప త వి౦శ
స్స రర ుః
అష్టట వి౦శ స్స రర ుః
ాపిగ్ృహయ రతోऽక్త్సతణి ాపహృష్ ట వద ాః శుచిాః
గ్చఛ ్ ఏవ చ క్త్కుతోే థ విావ మిారమ్ అథా౭ాబవీత్ 1
గ్ృహీత౭క్త్సోతऽసీ భగ్వ్ ురాధ్ర్ ేాః ురైర్౭పి
అక్త్సతణాాం తు అహమ్ ఇచాఛ మి సాంహార్ాం ముని పాంగ్వ 2
ఏవాం ాబువి క్త్కుతేే థ విావ మిాతో ద్రహామునిాః
సాంహార్ాం వాయ జహారా౭థ ధ్ృియ్ ుావరాః శుచిాః 3
సరయ వ ాం త సరయ కీరి తాం ధ్ృష్ాం ట ర్భసమ్ ఏవ చ
ాపిహార్రర్ాం నాద్ర పరా ుీ ఖమ్ అవా ుీ ఖమ్ 4
లక్షాయ అలక్షాయ : విష్మౌ చైవ దృఢ నాభ ునాభకౌ
దాక్ష ర వక్త్కౌత చ ద ీర్ ే తోదగ 5
పదీ నాభ ద్రహానాభౌ ు రనాభ ునాభకౌ ను
జ్ఞయ ిష్ాం రృ ాం చైవ నైరా య విద్రలా వుభౌ 6
యౌగ్ ర్ న హరిాదౌ చ దైరయ ాపద్రథనౌ రథా
సరిచ సీ ల్మ ధ్ృిరాీ ల్మ వృిత య్ రుచిర్ సత శ్ర మా 7
 P a g e | 55

పిరృ స్సద్ర సాం చైవ విధూర ద్రరరా వుభౌ

రర్వీర్రర్ాం చైవ ధ్ ధ్యనౌయ చ రాఘ్వ 8
క్త్ద్ర ర్పపాం క్త్ద్ర రుచిాం మోహమ్ ఆవర్ ాం రథా
జృద్రభ రాం సర్వ నాభాం చ సనాత వర్ణౌ రథా 9
భృా వ ర యా్ రాద్ర భసవ రా్ క్త్ద్ర ర్పపి ాః
ాపతచఛ ద్రద్ర భాదాం తే పాార భూతోऽస రాఘ్వ 10
బాఢ మితేయ వ క్త్కురే థ : ాపహృషే ట అశ్ర రా త రీ నా
దివయ భసవ ర్ దేహా చ మూరి త ద్ర ాఃత ుఖ ాపమాాః 11
క్సచిత్ అాంగార్ సదృా: క్సచిత్ ధూమోపద్ర శ్రసతమా
చాంామా౭ర్క సదృా: క్సచిత్ ాపహవ అాంజలి పటా: రమా
12
రాద్రాం ాపాఞ్యలయో భూతవ ౭ాబువ్ ద్రధుర్ భష్ఠ ాః
ఇమే సీ ర్ ార్పరల ాధి ిాం రర్వాద్ర తే 13
య సాః క్త్ర్య క్త్శష్ సహాణయ ాం మే రరిష్య థ
గ్ద్రయ తమ్ ఇి త్ ఆహ ణథేష్ాం ట ర్ఘు ర ాః 14
అథ తే రాద్రమ్ ఆద్రక్త్ య త రృతవ చా౭పి ాపదక్షి మ్
ఏవమ్ అశ్రుత ఇి క్త్కురే థమ్ ఉక్త్త వ జగుీ ర్య థా౭౭గ్రమ్ 15
స చ త్ రాఘ్వో జా శ్ర న తవ విావ మిారాం ద్రహామునిమ్
గ్చఛ ్ ఏవ అథ ద్రధుర్ాం శ్ర క్ష ల ణ ాం వచ మ్ అాబవీత్ 16
ిాం ఏర్ మేఘ్ సాంక్త్ ాం పర్వ ర సయ అవిదూర్రాః
వృక్ష ష్ మ్ డ ఇతో భి పర్ాం కౌతూహలాం హ్ మే 17
దర్శ నీణాం ద్రృగ్ ఆకీర్ ణాం ద్రనోహర్మ్ అతవ చ
నానా ాపక్త్రైాః కునై: వలుర నాదై: అలాంరృరమ్ 18
నిసే ృత సీ ముని ాశేష్ి క్త్నాతరాత్ ోద్ర హర్ ేణాత్
అ యా తు అవగ్చాఛ మి దే సయ ుఖవరతయా 19
సర్వ ాం మే ాంస భగ్వ్ రసయ ఆా ద్రపదాం తు ఇదమ్
సాంాపాపాత: ణార తే పాపా: ాబహీ ఘాా : ుష్ ట చారి ాః 20
రవ ణజ న సయ విఘాా ణ ురాతీ నో ద్రహా మునే
భగ్వ్ రసయ కో దే : స ణార రవ యాజికీ న 21
ర్క్షిరవాయ ాియా ాబహీ ్ ద్రయా వధ్యయ : చ రాక్షస:
ఏర రే ర్వ ాం ముని ాశేష్ి ాశోతు మిచాఛ మి అహాం ాపభో 22
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే అరష్టట
వి౦శ స్స రర ుః
ఏకోన శ్రి ౦శ స్స ర ర ుః
అథ రసయ అాపమేణసయ రత్ వ ాం పరిపృచఛ రాః
విావ మిాతో ద్రహాతేజా వాయ ఖయ తుమ్ ఉపచారమే 1
ఇహ రాద్ర ద్రహా బాహో విష్ణ: దేవవర్ ాపభు:
వరాేణి ుబహూని ఇహ రథా యుగ్ ాతని చ 2
రప చ ర్ యోగా౭శ్రర్ నాం ఉవాస ుద్రహారపా:
ఏష్ పూర్వ ఆా మో రాద్ర వాద్ర సయ ద్రహారీ ాః 3
సమాన౭౭ా ద్ర ఇి ఖయ రాః సదోన హ్ అార ద్రహారపాాః
ఏరసీ ్ ఏవ క్త్శ తు రాజా వైోచనిర్ బలిాః 4
నిరి యరయ దైవర గ్ణా్ స ఇాంామా్ స ద్రరు ద శ్ర ణా
ర ్
క్త్ర్యా యస రత్ రాజయ ాం ాిష్ లోక్సష్ విాశురాః 5
 P a g e | 56

ణజాం న చక్త్ర్ ుద్రహా్ అురేక్త్నోర ద్రహా బల:

బశ శ్రుత ణజయ సయ దేవాాః స అగిా పోగ్యాః
సయగ్ద్రయ సవ ణాం చైవ విష్ణమ్ ఊచ్య: ఇహా౭౭ా మే 6
బలి: వైోచని: విణణ ణజతే ణజమ్ న ఉరతద్రమ్
అసయపేత ారౌ రసీ ్ సవ క్త్ర్య మ్ అభిపదయ తమ్ 7
యే చ ఏ మ్ అభివర్ తనేత యాచితర్ ఇర శ్రసతరాః
ణత్ చ ణార ణథావత్ చ సర్వ ాం తేభయ ాః ాపణచఛ ి
8
స రవ ాం ుర్ హ్తరాలణ యయా యోగ్మ్ ఉపాాశిరాః
వాద్ర రవ ాం గ్తో విణణ కురు రలాయ మ్ ఉరతద్రమ్ 9
ఏరసీ ్ అాంరరే రాద్ర క్త్ య ో అగిా సద్ర ాపభ:
అదితయ సహ్తో రాద్ర దీపయ య ఇవ ఓజస 10
దేవీ సహాయో భగ్వా్ దివయ ాం వర్ ే సహాసరాం
ావరాం సయపయ వర్దాం తుష్యటవ ద్రధుూద ాం 11
రోద్రణ౦ రోరాశిాం రోమూరి తాం రపారీ రాం
రపస తవ మ్ ురపేత పాయ మి పరుణరతద్రాం 12
రరే రవ పాయ మి జగ్త్ సర్వ మిద౦ ాపభో
రవ ాం అనాది: అనిరే ర య : తవ మ్ అహాం ర్ ాం గ్ర: 13
రమ్ ఉవాచ హరి: ాపీర: క్త్ య పాం ధూర రలీ ష్ాం
వర్ాం వర్ణ భాదాం తే వరా౭శ్రోహ౭స ద్రరాం ద్రద్ర 14
రత్ ృతవ వచ ాం రసయ ద్రరచో క్త్ య ో౭ాబవీత్
అదితయ దేవతనామ్ చ ద్రద్ర చ ఏవ అనుయాచర: 15
వర్ వర్ద ుాపీతో మాతు ద్ర౭శ్రర్ హస ుావర
పారరవ ాం గ్చఛ భగ్వ్ అదితయ ద్రద్ర చా౭ ఘ్ 16
ాభత భవ ణవీయా్ రవ ాం ార సయ అుర్ ూద
శోక్త్౭౭శ్రరాత నాాం తు దేవానాాం సహాణయ ాం రరుత ద్రర్ హస 17
అణాం సమాన౭౭ా మో నాద్ర ాపసమాత్ తే భవిష్య ి
సదేన రర్ీ ణి దేవ ఉితష్ి భగ్వ్ ఇరాః 18
అథ విష్ణర్ ద్రహాతేజా అదితయ ాం సద్రజాణర
వాద్ర ాం ర్పపమ్ ఆసలణ వైోచనిమ్ ఉపాగ్ద్రత్ 19
ాత్ పామా్ అథ భిక్షితవ ాపిగ్ృహయ చ య ద:
ఆారద్రయ లోక్త్్ లోక్త్౭౭తీ సర్వ భూర హ్తే ర్రాః 20
ద్రహేక్త్నారణ ప ాః ాపామాత్ నిణద్రయ బలిమ్ ఓజస
క్త్ైలోరయ ాం స ద్రహా తేజా చ ాక్స ార వ ాం ప ాః 21
తే ఏష్ పూర్వ మ్ ఆాక్త్ త ఆా ద్రాః ా ద్ర నా ాః
ద్రయా౭పి భక్త్త య రసయ ఏవ వాద్ర సయ ఉపభుజయ తే 22
ఏ మ్ ఆా ద్రమ్ ఆయానిత రాక్షస విఘ్ా క్త్రి ాః
అార తే పరుష్ వాయ ాఘ్ హ వా త య ుష్ ట చారి ాః 23
అదయ గ్చాఛ ద్రహే రాద్ర సమానా ద్రమ్ అనురతద్రమ్
రత్ ఆా ద్ర పదాం తర రవా౭పి రత్ ణథా ద్రద్ర 24
ఇి ఉక్త్త వ పర్ద్ర ాపీతో గ్ృహయ రాద్రాం సలక్షీ ాం
ాపవి ్ ఆా ద్ర పదాం వయ ోచర ద్రహా ముని :
ీవ గ్ర నీహార్: ప ర్వ ు సద్రనివ ర : 25
రాం దృష్యటవ ము ణాః సరేవ సమానా ద్ర నివాస ాః
 P a g e | 57

ఉరర తోయ రర రయ సహస విావ మిారమ్ అపూజణ్ 26

ణథా అశ్రర్ హాం చాిరే పూజాాం విావ మిాతణ ధద్రతే
రథైవ రాజ పాతభయ మ్ అకుర్వ ్ అిథి ాియామ్ 27
ముహూశ్రర్ తమ్ అథ విాానౌత రాజ పాౌ అరిాందమౌ
ాపాఞ్యల్మ ముని ార్పరలమ్ ఊచతూ ర్ఘు నౌ
ర 28
అదయ ఏవ దీక్షాాం ాపవి భాదాం తే ముని పాంగ్వ
సమానా మోऽణాం సదాఃన సయ త్ సరయ మ్ అుత వచ సత శ్ర వ 29
ఏవమ్ ఉకోత ద్రహాతేజా విావ మిాతో ద్రహామునిాః
ాపవివ రమా దీక్షాాం నిణతో నిణతేక్త్నిణ ర ాః 30
కుయగ అపి తాం రాాిమ్ ఉష్ఠతవ ుసయహ్ౌ
ాపభర క్త్శ చ ఉశ్రతలణ పూర్వ ాం సాంధ్యయ ాం ఉపాసయ చ
31
సర ృణటదకౌ శుచీ జపయ ౦ సయపయ నిణమే చ
హుర అగిా హోారమ్ ఆసీ ాం విావ మిారమ్ అవ త ర మ్ 32
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏకోన
శ్రి౦శ స్స రర ుః
శ్రి౦శ స్స రర ుః
అథ ౌ దే క్త్లజౌన రాజ పాౌ అరిాందమౌ
దేశే క్త్శ చ వారయ జ్ఞన అాూతాం కౌశిరాం వచాః 1
భగ్వ్ ాశోతుమ్ ఇచాఛ వో ణసీ ్ క్త్శ నిాచగ
సాంర్క్షణీయౌ ౌ ాబహీ ్ అివరే తర రత్ క్ష మ్ 2
ఏవాం ాబువాణౌ క్త్కుౌే థ రవ ర్యణౌ యుయురే యా
సరేవ తే ము ణాః ాపీతాః ాప ాంు: ృపారీ జౌ 3
అదయ ాపభృి ష్ాడాారాం ర్క్షరాం రాఘ్వౌ యువామ్
దీక్షాాం గ్తో హ్ ఏష్ మునిాః మౌనిరవ ాం చ గ్మిష్య ి 4
ౌ తు రదవ చ ాం ాశుతవ రాజ పాౌ ణ సవ నౌ
అనిాదౌ ష్ట్ అహో రాారాం రో వ మ్ అర్క్షతమ్ 5
ఉపాసాం చారతు: వీగ ద్రశ్రౌత పర్ద్ర ధ్నివ నౌ
ర్ర్క్షతుర్ మునివర్ాం విావ మిారమ్ అరిాందమౌ 6
అథ క్త్శ గ్తే రసీ ్ ష్షేి అహని సయగ్తే
స్సమిారమ్ అాబవీత్ రామో ణతోత భవ సయహ్రాః 7
రాద్ర సయ ఏవాం ాబువా సయ రవ రిర సయ యుయురే యా
ాపజజావ ల రతో వదిాః సోపాధ్యయ ణ పోహ్త 8
స దర్భ చద్రస సృక్త్క స సమిత్ కుుమోచచ యా
విావ మిాతే సహ్త వది శ్రర్ యజావ ల స ఋివ జా 9
త త్ చ ణథా నాయ ణాం ణజ్ఞన అస్స సాంాపవర్ తతే
ద్రక్త్ వ
ఆక్త్శే చ ద్రహా్ బాఃర ాపాుర్ ఆసీత్ భయా రాః 10
ఆవార్య గ్గ్ ాం మేఘ్న ణథా ాపావృష్ఠ నిర్ రరాః
రథా యయాాం వికురావ ణౌ రాక్షస్స అభయ ధ్యవతమ్ 11
యరచ చ ుబాహు చ రయో: అనుచరా సత శ్ర థా
ఆగ్ద్రయ భీద్ర సాంక్త్ా రుధిర్ ఓఘా్ అవాసృజ్ 12
తాం తే రుదిర్ ఔఘే వదిర్ జజాయవ ల ద్రాండిత
సహస అభిాుతో రాద్ర: త్ అప య త్ రతో దివి 13
ౌ ఆపరనౌత సహస దృష్యటవ రాజీవ లోచ ాః
 P a g e | 58

లక్షీ ాం తు అభి సాంాపేక్షయ రామో వచ మ్ అాబవీత్ 14

ప య లక్షీ ుర్వ ృతత ్ రాక్షస్ పిశిర అ నా్
య వా౭క్త్స త సయధూత్ అనిశ ణథా ఘ్నా్ 15
య వాం పర్మోమార్మ్ అక్త్సాం త పర్ద్ర భసవ ర్మ్
చిక్షేప పర్ద్ర ాకుదోన యరచ ఉర్స రాఘ్వాః 16
స తే పర్య౭క్త్సే త య వ సయహ్రాః
సాంపూర్ ణాం యోజ రాం క్షిపతాః సగ్ర్ సాంప లవ 17
విచేర ాం విఘూర్ ణ ాం త ీతేష్ బల పీడిరమ్
నిర్సతాం దృ య యరచాం రామో లక్షీ మ్ అాబవీత్ 18
ప య లక్షీ ీతేష్ాం య వాం ధ్ర్ీ సాంహ్రమ్
మోహయితవ ణి ఏ ాం చ ాపాణైర్ వియుజయ ర 19
ఇయ్ అపి వధిష్యయ మి నిర్ ్ృణా్ ుష్ ట చారి ాః
రాక్షస్ పాప రర్ీ సల్ ణజ న ఘాా ్ రుధిర్ అ నా్ 20
స౦గ్ృహయ అక్త్సమ్ త రతో రామో దివయ ాం ఆేా ణాం అుభ రాం
ుబాహు ఉర్స చిక్షేప స విదాఃన ాపాపరత్ భువి 21
శేష్య్ వాణవయ మ్ ఆమాణ నిజఘా ద్రహాణాాః
రాఘ్వాః పర్మోమాో మునీనాాం ముదమ్ ఆవహ్ 22
స హతవ రాక్షస్ సరావ ్ ణజ న ఘాా ్ ర్ఘు ర ాః
నో
ఋష్ఠభిాః పూజిర: రార ణథేక్త్ ర విజయే పరా 23
అథ ణజే న సయపేత తు విావ మిాతో ద్రహామునిాః
నిర్ ఈిక్త్ దిశో దృష్యటవ క్త్కురే థమ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 24
రృత౭శ్రోల అసీ ద్రహాబాహో రృరాం గురు వచ: రవ యా
సమాన౭౭ా ద్రమ్ ఇదాం సరయ ాం రృరాం రాద్ర ద్రహాణ ాః

స హ్ రాద్రాం ాప సయ ఏవాం తభయ ాం సాంధ్యయ ాం ఉపాగ్ద్రత్ 25

ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే శ్రి౦శ
స్స ర ుః
ఏక శ్రి౦శ స్స ర ుః
అథ తాం ర్జనీాం రార రృతగల రాద్ర లక్షీ ణౌ
ఊష్తు: ముదిౌ వీగ ాపహృషే ట అశ్ర రా త రీ నా 1
ాపభతయాాం తు ర్వ రాయ ాం రృర పౌరావ ౭శ్రహ్ణర ాియౌ
విావ మిారమ్ ఋషీాం చ అనాయ ్ సహ్ౌ అభిజగ్ీ తుాః
2
అభివాదయ ముని ాశేష్ాం త ఇవ పావరమ్
ి జవ ల మ్
ఊచతు: ద్రధుోమార్ాం వారయ ాం ద్రధుర్ భష్ఠణౌ 3
ఇమౌ సీ ముని ార్పరల ిాంరగ సముపసౌ ల
ఆజానపణ ణథేష్ాం ట వై ాస ాం రర్వావ ిమ్ 4
ఏవమ్ ఉక్త్త రర శ్రసతభయ ాం సర్వ ఏవ ద్రహర్ ేణాః
విావ మిారాం పర్సక ృరయ రాద్రాం వచ మ్ అాబువ్ 5
మైథిల సయ ర్ ాశేష్ి జ ర సయ భవిష్య ి
ణజాఃన పర్ద్ర ధ్రిీ ష్ి శ్రసతార యాసయ ద్రహే వణమ్ 6
రవ ాం చైవ ర్ ార్పరల సహ అసీ భి: గ్మిష్య స
అుభ రాం చ ధ్ను ర్రా ాం రార రవ ాం ాదష్టమ్ అర్ హస 7
రత్ హ్ పూర్వ ాం ర్ ాశేష్ి దరతాం సదస దైవైాః
 P a g e | 59

అాపమేణ బలాం ఘ్నర్ాం ద్రఖే పర్ద్ర భసవ ర్మ్ 8

అసయ దేవా గ్ రా న వ అురా చ రాక్షసాః
రరుతమ్ ఆోప ాం శ్రక్త్త రథాంచ యనుష్యాః 9
ధ్నుష్సయ రసయ వీర్య ాం హ్ జిజానసనోత ద్రహీక్షిరాః
శేకుర్ ఆోపయితుాం రాజ పాత ద్రహాబలాాః 10
రత్ ధ్ను: ర్ ార్పరల మైథిల సయ ద్రహారీ ాః
రార ాదక్షయ స క్త్కురే థ ణజాం న చ అుభ ర దర్శ మ్ 11
రత్ హ్ ణజ న ఫలాం తే మైథిశ ఉశ్రరతద్రాం ధ్నుాః
యాచిరాం ర్ ార్పరల ునాభాం సర్వ దైవైాః 12
ఆయాగ్భూరాం ృపతేాః రసయ వ ీ ని రాఘ్వ
అరిచ రాం వివిధై శ్రర్ రాంధై శ్రర్పరపై ాచ ౭గ్రు గ్ాంధిభి: 13
ఏవమ్ ఉక్త్త వ మునివర్ాః ాపసల మ్ అరోత్ రమా
స ఋష్ఠ సాంఘ్ాః సక్త్కురే థ ఆద్రక్త్ య త వ దేవతాః 14
సవ సత వోऽశ్రుత గ్మిష్యయ మి సదాఃన సమాన౭౭ా యత్ అహమ్
ఉరతరే జాహా వీ తరే హ్ద్రవ ాం త శిలోచచ ణమ్ 15
మా
ాపదక్షి ాం రరాః రృతవ స న ా ద్రమ్ అను ద్రమ్ రత
ఉరతరాాం ది మ్ ఉదిర య ాపసలతుమ్ ఉపచారమే
16
రాం ావజ ాం త మునివర్మ్ అ వ గాత్ అనుసరిణామ్
రటీ ర యారాం తు ాపయాణే ాబహీ వాదినామ్ 17
మా
ద్రృగ్ పక్షి గ్ణా లేచ వ స న ా ద్ర నివాస ాః
అనుజగుీ ర్ ద్రహాతీ ాం విావ మిారాం ద్రహా మునిమ్
నివర్ తయా యస రర: స పక్షి సాంఘా్ ద్రృగా ౭పి 18
తే గ్తవ దూర్మ్ అధ్యవ ాం లద్రబ యనే దివారరే
వాసాం చాకుర్ ముని గ్ణాాః శోణా కూశ సయహ్తాః 19
తే అశ్రసతాం గ్తే ది రరే సా తవ హుర హుత నాాః
విావ మిారాం పర్సక ృరయ నిషేుర్ అమిర ఓజసాః 20
రామోऽపి సహ స్సమిాి: మునీాం త్ అభిపూజయ చ
అాగ్తో నిష్సమా౭థ విావ మిార సయ ధద్రరాః 21
అథ రామో ద్రహాతేజా విావ మిారాం ద్రహా మునిమ్
పాపచఛ ముని ార్పరలాం కౌతూహల సద్రనివ రాః 22
భగ్వ్ ర: ను అణాం దే ాః సద్రృదన వ శోభిరాః
ాశోతుమ్ ఇచాఛ మి భాదాం తే వకుత మ్ అర్ హస రరతవ రాః 23
చోదితో రాద్ర వాక్సయ రథయా యస ుావరాః
రసయ దే సయ నిఖిలమ్ ఋష్ఠ ద్రధ్యయ ద్రహారపాాః 24
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏక శ్రి౦శ
స్స ర ుః
ద్వా శ్రి౦శ స్స ర ుః
ాబహీ యోనిర్ ద్రహా్ ఆసీత్ కుశో నాద్ర ద్రహారపాాః
అిష్ ల ట ావర ధ్ర్ీ జ:న సశ్రజ య ాపిపూజర: 1
స ద్రహాతీ కుల్మనాయాాం యుక్త్త యాాం ుద్రహా బలా్
వైదరాభ య ాం జ యా యస చతుర్ాః సదృా్ ుత్ 2
కుాద్రబ ాం కు నాభాం చ ఆధూ తర్జసాం వుమ్ ర్
 P a g e | 60

దీపిత యుక్త్త్ ద్రహో తే హా్ క్షార ధ్ర్ీ చికీర్ ేయా 3

త్ ఉవాచ కు ాః పాత్ ధ్రిీ ష్యి్ సరయ వాది ాః
ాిణతాం పాల ాం పాత ధ్ర్ీ ాం ాపాపే య థ పష్క లాం 4
కు సయ వచ ాం ాశుతవ చతవ ో లోర సద్రీ తాః
నివ ాం చాిరే సరేవ పరాణాాం ృవరా: రమా 5
కుాద్రబ శ్రుత ద్రహాతేజాాః కౌామీబ మ్ అరోత్ పరమ్
కు నాభ ుత శ్ర ధ్రాీ తీ పర్ాం చాక్స ద్రహోదణమ్ 6
ఆధూర్ తర్జసో రాద్ర ధ్రాీ ర్ య ాం ద్రహీపిాః
చాక్స పర్ వర్ాం రాజా వు చ ాక్స గిరిావజమ్ 7
ఏష్య వుద్రత రాద్ర వసో: రసయ ద్రహారీ ాః
ఏతే లేల వరాాః పఞ్చ ాపక్త్ నేత సద్ర ర త ాః 8
ుయగ్ధ దీ ర్యయ యగ్ధ్య్ విాశుత ణయౌ
పఞ్చచ నాాం లేల ముఖయ నాాం ద్రధ్యయ యలా ఇవ శోభతే 9
స ఏష్య హ్ యగ్ధ రాద్ర వసో: రసయ ద్రహారీ ాః
పూరావ ౭భి చరిత రాద్ర ుక్షేాత ససయ యలినీ 10
కు నాభ ుత శ్ర రాజరి ేాః రనాయ రమ్ అనురతద్రమ్
జ యా యస ధ్రాీ తీ ఘ్ృతచాయ ాం ర్ఘు ర 11
త: తు యౌవ ాలినోయ ర్పపవరయ ాః సవ లాంరృతాః
ఉమాయ భూమిమ్ ఆగ్ద్రయ ాపావృషీవ రాహమాాః 12
గాణనోత య ృరయ యనా చ వాదణ య త చ రాఘ్వ
ఆమోదాం పర్ద్రాం జగుీ : వర్ ఆభర్ భూష్ఠతాః 13
అథ త: చారు సరావ ౭శ్రఙ్గరయ ర్పపే అాపియ భువి
ఉమాయ భూమిమ్ ఆగ్ద్రయ తరా ఇవ ఘ్నా౭శ్ర తరే 14
తాః సర్వ గు సాంపనాా ర్పప యౌవ సాంయుతాః
దృష్యటవ సరావ రీ కో వాయు: ఇదాం వచ మ్ అాబవీత్ 15
అహాం వాః క్త్ద్రయే సరావ భరాయ ద్రద్ర భవిష్య థ
యనుష్: రయ జయ తాం భవో దీర్ ్మ్ ఆయు: అవాపే య థ 16
చలాం హ్ యౌవ ాం నిరయ ాం యనుషేష్ విశేష్ర:
అక్షణయ ాం యౌవ ాం ాపాపౌత అద్రర్య చ భవిష్య థాః 17
రసయ రత్ వచ ాం ాశుతవ వాయో: అశ్రిష్ ల ట రర్ీ ాః
అపహాసయ రతో వారయ ాం రనాయ రమ్ అథా౭ాబవీత్ 18
అ :త చర్స భూతనాాం సరేవ ష్యాం రవ ాం ుోరతద్ర
ాపభవజాన: చ తే సరావ ాః ిమ్ అసీ ్ అవద్ర య సే 19
కు నాభ ుతాః దేవాం సరావ ాః సద్రశ్రసత ుోరతద్ర
స
శ్ర ల నాత్ చాచ య వయితుాం దేవాం ర్క్షాద్ర: తు రో వణమ్ 20
య భూత్ స క్త్లో ురేీ ధ్ాః పిరర్ాం సరయ వాది మ్
అవద్ర య సవ సవ ధ్రేీ సవ ణాం వర్మ్ ఉపాసీ హే
21
పిత హ్ ాపభు: అసీ రాం దైవరాం పర్ద్రాం హ్ సాః
ణసయ నో మాసయ ి పిత స నో భరాత భవిష్య ి 22
తసాం రత్ వచ ాం ాశుతవ వాయుాః పర్ద్ర కోప ాః
ాపవి య సర్వ గాాతణి బభఞ్య భగ్వా్ ాపభుాః 23
తాః రనాయ వాయునా భగాా వివిశు: ృపతే: గ్ృహమ్
ాపాపర్ భువి సాంాభాంత: స లజ య సే ౭ాసే లోచనా: 24
 P a g e | 61

స చ త దయిత దీనా: రనాయ : పర్ద్ర శోభనా:

దృష్యటవ భగాా శ్రసతమా రాజా సాంాభ త ఇదమ్ అాబవీత్ 25
ిమ్ ఇదాం రథయ తాం పారయ ాః కో ధ్ర్ీ మ్ అవద్ర య తే
కుబాయ: క్స రృత సే రావ వష్నో ట త య నా౭భిభష్థ
ఏవాం రాజా విని వ య సయధిాం సాందధ్య రర: 26
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ద్వా శ్రి
౦శ స్స ర ుః
శ్రతయ స్త్ం త శ స్స ర ుః
రసయ రదవ చ ాం ాశుతవ కు నాభ సయ ధద్రరాః
శిోభి: చర్ణౌ సర ృష్యటవ రనాయ రమ్ అభష్ర 1
వాయుాః సరావ ౭౭రీ కో రాజ్ ాపధ్ర్ ేయితుమ్ ఇచఛ ి
అశుభాం యర్ రమ్ ఆసలణ ధ్ర్ీ ాం ాపరయ వక్షతే 2
పిరృద్రరయ ాః సీ భాదాం తే సవ చఛ నేర వణాం శ్ర తస ల ాః
పిరర్ాం నో వృణీష్వ రవ ాం ణది నో మాసయ తే రవ 3
తే పాప అనుబనేన వచ ాం ాపతచఛ త
ఏవాం ాబువ య త ాః సరావ ాః సీ వాయునా నిహత భృ మ్ 4
తసాం ర దవ చ ాం ాశుతవ రాజా పర్ద్ర ధ్యరిీ రాః
ాపతుయ వాచ ద్రహాతేజాాః రనాయ రమ్ అనురతద్రమ్ 5
త
క్షా ాం క్షయవతాం పారయ ాః ర ర్ తవయ ాం ుద్రహత్ రృరమ్
ఐరద్రరయ మ్ ఉపాగ్ద్రయ కులాం చ అవక్షిరాం ద్రద్ర 6
అలాంక్త్ో హ్ నారణాాం క్షయ తు పరుష్ సయ వా
ుష్క ర్ాం రత్ చ వాః క్షా ాం త ాిదశేష్ విశేష్రాః 7
యాదృీ: వాః క్షయ పారయ ాః సరావ సమ్ అవిశేష్రాః
క్షయ మా ాం క్షయ ణజాఃన క్షయ సరయ ాం చ పాిక్త్ాః 8
క్షయ ణ ాః క్షయ ధ్ర్ీ ాః క్షయయాాం వి ర ష్ఠ ి ాం జగ్త్
విసృజయ రనాయ ాః క్త్కురే థ రాజా ాిద విారద్రాః 9
ద్రక్త్ జ్ఞ
త న ద్రక్త్ యా
త యస ాపమా ాం సహ ద్రక్త్నిభి త ాః
దేశే క్త్శ చ రర్ తవయ ాం సదృశే ాపిపాద మ్ 10
ఏరసీ నేా వ క్త్శ తు చూళీ నాద్ర ద్రహా మునిాః
ఊర్ నవ రేతాః శుభచాో ాబాహీ ాం రప ఉపాగ్ద్రత్ 11
రపయ ాం త రమ్ ఋష్ఠాం రార గ్ ర న వ పరుయ పాసతే
సోద్రమా నాద్ర భాదాం తే ఊరిీ ళా ర యా రమా 12
స చ రాం ాప త భూతవ శుాూష్ పరాణణా
ఉవాస క్త్శ ధ్రిీ ష్యి రసయ స్ తుణట అభవత్ గురుాః 13
స చ తాం క్త్ల యోే ాోవాచ ర్ఘు ర
పరితుణటऽసీ భాదాం తే ిాం రోమి రవ ాపిణమ్ 14
పరితుష్ాం ట మునిాం శ్రజానతవ గ్ ర న వ ద్రధుర్ సవ రా
జా
ఉవాచ పర్ద్ర ాపీత వారయ న వారయ కోవిదమ్ 15
లక్షాీ య సముదితో ాబాహాీ య ాబహీ భూతో ద్రహారపాాః
ాబాహేీ రపస యుర తాం పారమ్ ఇచాఛ మి ధ్యరిీ రమ్ 16
అపి చ అసీ భాదాం తే భరాయ చ అసీ రసయ చిత్
ాబాహేీ ఉపగ్తయా: చ మాతుమ్ అర్ హస మే ురమ్ 17
రసయ ాః ాపసనోా ాబహీ రి ే: దదౌ పారమ్ అనురతద్రమ్
ాబహీ దరత ఇి ఖయ రాం య సాం చూళి ాః ురమ్ 18
 P a g e | 62

స రాజా ాబహీ దరత శ్రుత పరమ్ అధ్య వసత్ రమా

క్త్మిర లాయ ాం పర్యా లక్షాీ య దేవ రాజ్ఞ ణథా దివమ్ 19
స బుదిాం న రృరవా్ రాజా కు నాభాః ుధ్యరిీ రాః
ాబహీ దతత ణ క్త్కురే థ మాతుాం రనాయ రాం రమా 20
రమ్ ఆహూణ ద్రహాతేజా ాబహీ దరతాం ద్రహీపిాః
దదౌ రనాయ రాం రాజా ుాపీతే అశ్ర రా త రీ నా 21
ణథా ారద్రాం రరాః పాణిాం జాగాహ ర్ఘు ర
ాబహీ దతోత ద్రహీపాల శ్రసతసాం దేవపి: ణథా 22
సర ృష్ ట యాతే రరాః పాణౌ వికుబాయ విగ్ర జవ రాాః
యుక్త్త ాః పర్ద్రయా లక్షాీ య బభుాః రనాయ రాం రమా 23
స దృష్యటవ వాయునా ముక్త్త ాః కు నాభో ద్రహీపిాః
బభూవ పర్ద్ర ాపీతో హర్ ేాం శభ ప ాః ప ాః 24
రృతోమావ హాం తు రాజా ాం ాబహీ దరతాం ద్రహీపిాః
స మార్ాం ాపేష్యా యస సోపాధ్యయ ణ గ్ ాం రమా 25
సోద్రమా౭పి ుసాంహృష్యట పార సయ సదృీాం ాియామ్
ణథా నాయ ణాం చ గ్ ర న వ ుా ష్య: తాః ాపరయ ర
ర
సర ృష్యటవ సర ృష్యటవ చ త: రనాయ : కు నాభాం ాప సయ చ 26
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే శ్రతయ
స్త్ం త శ స్స ర ుః
చతు స్త్ం త శ స్స ర ుః
రృర ఉమావ హే గ్తే రసీ ్ ాబహీ దతేత చ రాఘ్వ
అపారాః పార లాభణ పౌాతమ్ ఇష్ఠమ్ ట అరలర ణత్ 1
ఇష్యటయ ాం తు వర్ తయనాయాాం కు నాభాం ద్రహీపిమ్
ఉవాచ పర్ద్ర ాపీరాః కుశో ాబహీ ుర శ్రసతమా 2
పార : తే సదృ ాః పార భవిష్య ి ుధ్యరిీ రాః
గాధిాం ాపాపే య స తే రవ ాం కీరి తాం లోక్స చ ా వ తమ్ 3
ఏవమ్ ఉక్త్త వ కుశో రాద్ర కు నాభాం ద్రహీపిమ్
జగాద్ర ఆక్త్ మ్ ఆవి య ాబహీ లోరాం సనార మ్ 4
రసయ చిత్ తు అథ క్త్ల సయ కు నాభ సయ ధద్రరాః
జజే న పర్ద్ర ధ్రిీ ణి గాధి: ఇి ఏవ నాద్రరాః 5
స పిత ద్రద్ర క్త్కురే థ గాధిాః పర్ద్ర ధ్యరిీ రాః
కు వాం ాపూతోऽసీ కౌశికో ర్ఘు ర 6
పూర్వ జా భగినీ చా౭పి ద్రద్ర రాఘ్వ ుావత
నాయా సరయ వత నాద్ర ఋచీక్స ాపిపాదిత 7
స రరా గ్త సవ ర్ రాం భరాత ర్మ్ అనువరి తనీ
కౌశికీ పర్మోమారా స ాపవృతత చ ద్రహా దీ 8
దివాయ ప య ఉదక్త్ ర్యయ హ్ద్రవ మ్ త ఉపాాశిత
ర్ తత
లోర సయ హ్ర క్త్య౭శ్ర లాం ాపవృ భగినీ ద్రద్ర 9
రతోऽహాం హ్ద్రవ తర రేశ వ వసమి నిణరాః ుఖమ్
భగినాయ ాః సేా హ సాంయుర తాః కౌశిక్త్య ర్ఘు ర 10
స తు సరయ వత పణాయ సతేయ ధ్రేీ ాపి త ష్ఠ ి
పిావత ద్రహా భగా కౌశికీ సరితాం వరా 11
అహాం హ్ నిణయత్ రాద్ర హ్తవ తాం సముపాగ్రాః
సమానా ద్రమ్ అనుాపాపయ సదోనऽసీ రవ తేజస 12
 P a g e | 63

ఏష్య రాద్ర ద్రద్ర ఉరర ితాః సవ సయ వాం సయ కీరి తత

దే సయ చ ద్రహా బాహో ణ్ యాం రవ ాం పరిపృచఛ స
13
గ్తో అశ్రర్ న రాారాః క్త్కురే థ రథాాః రథణతో ద్రద్ర
నిామామ్ అభయ హ్ భాదాం తే య భూత్ విఘ్నా అధ్వ ని ఇహ ాః 14
నిష్ర నార: రర్వాః సరేవ నిల్మనా ద్రృగ్ పక్షి ాః
నైశే రద్రస వాయ పాత ది చ ర్ఘు ర 15
నై: వియుజయ తే సాంధ్యయ భో నేక్త్ై: ఇవ ఆవృరమ్
క్షార తరా గ్హ ాం జ్ఞయ ిరిభ : అవభసతే 16
ఉితష్ి ి చ ీతాంశుాః ీ లోర రమో నుదాః
శ్రహాలదణ్ ాపాణినాాం లోక్స ద్రనాాంస ాపభయా విభో 17
నైాని సర్వ భూతని ాపచర్నిత రర సత శ్ర రాః
ణక్ష రాక్షస సాంఘా చ గామా చ పిశిర అ నాాః 18
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ద్రహాతేజా విర్రాద్ర ద్రహా మునిాః
సధు సధివ ి రాం సరేవ ము యో: హ్ అభయ పూజణ్ 19
కుశిక్త్నామ్ అణాం వాంశో ద్రహా్ ధ్ర్ీ పర్ శ్రసతమా
ాబహోీ పయ ద్రహాతీ : కు వాంాయ ోరతయ: 20
విశేషే భవా్ ఏవ విావ మిాతో ద్రహా ణా:
కౌశికీ సరితాం ాశేష్యి కులో దోయ రరర రవ 21
ఇి ై: ముని ార్పరలై: ాప సత: కుశిక్త్౭౭రీ జ:
నిామామ్ ఉపాగ్ద్రత్ ీ శ్ర య్
మ అసతాంగ్ర ఇవ అాంశుయ్ 22
రామోऽపి సహ స్సమిాిాః ిాంచిత్ ఆగ్ర విసీ ణాః
ాప సయ ముని ార్పరలాం నిామాాం సముప సేవతే 23
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే చతు
స్త్ం త శ స్స ర ుః
పంచ శ్రింశ స్స ర ుః
ఉపాసయ రాాి శేష్ాం తు శోణా కూశ ద్రహరి ేభిాః
నిాయాాం ుాపభతయాాం విావ మిాతోऽభయ భష్ర 1
ుాపభత నిా రాద్ర పూరావ సాంధ్యయ ాపవర్ తతే
ఉితష్ి ఉశ్రితష్ి భాదాం తే గ్ద్రనాణ అభిోచణ
2
రత్ ృతవ వచ ాం రసయ రృతవ పౌరావ హ్ణకీాం ాియామ్
గ్ద్ర ాం ోచయా యస వారయ ాం చ ఇదమ్ ఉవాచ హ 3
అణాం శో ాః శుభ జలో గాధ్ాః పలి ద్రణిర డ ాః
రరరే పథా ాబహీ ్ సాంరరిష్యయ ద్రహే వణమ్ 4
ఏవమ్ ఉర తశ్రుత రామే విావ మిాతో అాబవీత్ ఇదమ్
ఏష్ పనాల ద్రయా ఉశ్రదిణ ర ట యే యానిత ద్రహర్ ేణాః 5
ఏవాం ఉక్త్త వ ద్రహర్ ేయో విావ మిాతే ధద్రత
ప య ాంర: తే ాపయాత వై వనాని వివిధ్యని చ 6
తే గ్తవ దూర్మ్ అధ్యవ ాం గ్తే అశ్రర్ న దివసే రమా
జాహా వీాం సరితాం ాశేష్యిాం దదృశు: ముని సేవితమ్ 7
తాం దృష్యటవ ప య సలిలాాం హాంస సర్స సేవితమ్
బభూవు: ముదితాః సరేవ ము ణాః సహ రాఘ్వాాః 8
రసయ : తరే రర: చాకు: తే ఆవాస పరిాగ్హమ్
 P a g e | 64

రరాః సా తవ ణథా నాయ ణాం సాంరర్ర య పిరృ దేవతాః

9
హుతవ చైవ అగిా హోాతణి ాపా య చ అద్రృరవత్ హవిాః
వివిశు: జాహా వీ తరే శుచౌ ముదిర య సాః 10
విావ మిారాం ద్రహాతీ ాం పరివార్య సద్ర ర త ాః
సాంాపహృష్ ట ద్రనా రామో విావ మిారమ్ అథ అాబవీత్
11
భగ్వ్ ాశోతుమ్ ఇచాఛ మి గ్ఙ్గరాం ాి పథగాాం దీమ్
క్త్ైలోరయ ాం రథమ్ ఆారద్రయ గ్త ద దీ పిమ్ 12
చోదితో రాద్ర వాక్సయ విావ మిాతో ద్రహా మునిాః
వృ ాంది న జ ీ చ గ్ ర యా వకుత మ్ ఏవ ఉపచారమే
ఙ్గ 13
లేశక్త్నోర హ్ద్రవా్ నాద్ర ధ్యతూనామ్ ఆరో ద్రహా్
రసయ రనాయ దవ ణాం రాద్ర ర్పపే అాపిద్రాం భువి 14
యా మేరు ుహ్త రాద్ర రయో: యత ుద్రధ్య య
నాయా ద్రనోర్య నాద్ర పతా హ్ద్రవరాః ాపియా 15
రసయ ాం గ్్ ర ఇణమ్ అభవ్ జేయ ష్యి హ్ద్రవరాః ుత
ఉయ నాద్ర దివ తయా అభూత్ రనాయ రసయ ఏవ రాఘ్వ16
అథ జేయ ష్యిాం ురాాః సరేవ దేవత౭శ్రర్ ల చికీర్ ేయా
లేశక్త్ ాంర వర్యాయు: గ్ఙ్గరాం ాి పథగాాం దీమ్ 17
దదౌ ధ్రేీ హ్ద్రవా్ ర యాాం లోర పావనీమ్
సవ చఛ ర పథగాాం గ్ఙ్గరాం క్త్ైలోరయ హ్ర క్త్ద్రయ యా 18
ాపిగ్ృహయ రతో దేవా: ాిలోర హ్ర క్త్రి ాః
గ్ఙ్గరమ్ ఆమాణ తే అగ్చఛ ్ రృతరే ల అశ్ర రా త రీ నా 19
యా చ అనాయ లేల ుహ్త రనాయ ఆసీత్ ర్ఘు ర
ఉాగ్ాం స ావరమ్ ఆసలణ రప: తేపే రోధ్నా 20
ఉాే రపస యుక్త్త ాం దదౌ లేలవర్ాః ుతమ్
రుామాణ అాపిర్పపాణ ఉయాం లోర ద్రసక ృతమ్
21
ఏతే తే లేల రాజ సయ ుతే లోర ద్రసక ృతే
గ్ఙ్గర చ సరితాం ాశేష్యి ఉయ దేవీ చ రాఘ్వ 22
ఏరత్ తే సర్వ మ్ ఆఖయ రాం ణథా ాి పథగా దీ
ఖాం గ్త ాపథద్రాం తర గ్ిాం గ్ిద్రతాం వర్ 23
స ఏష్య ుర్ దీ ర్యయ లేశక్త్ ర సయ ుత రమా
ుర్ లోరాం సయర్పఢా విపాపా జల వాహ్నీ 24
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే పంచ
శ్రింశ స్స ర ుః
షట్ శ్రింశ స్స ర ుః
ఉర తవాక్సయ మునౌ రసీ ్ ఉభౌ రాఘ్వ లక్షీ ణౌ
ాపి య ర రథాాం వీగ ఊచతు: ముని పాంగ్వమ్ 1
ధ్ర్ీ యుర తమ్ ఇదాం ాబహీ ్ రథిరాం పర్ద్రాం రవ యా
ుహ్తుాః లేల రాజ సయ జేయ ష్యిణ వకుత మ్ అర్ హస 2
విసతర్ాం విసతర్జ్ఞన అస దివయ యనుష్ సాంభవమ్
ాత్ పథో హేతునా క్స శ్రపాలవయే శ్రలోలర పావనీ 3
రథాం గ్ఙ్గరాం ాి పథగా విాశుత సరిత్ ఉశ్రరతయ
 P a g e | 65

ాిష్ లోక్సష్ ధ్ర్ీ జ న రర్ీ భిాః కైాః సద్రనివ త 4

రథా ాబువి క్త్కుతేే థ విావ మిార: రో ధ్ ాః
నిఖిశ రథాాం సరావ మ్ ఋష్ఠ ద్రధ్యయ య వదణత్ 5
పరా రాద్ర రృర ఉమావ హాః నీల రణోి ద్రహా రపాాః
దృష్యటవ చ సర ృహయా దేవీాం మైథునా ణ ఉపచారమే 6
శిి ర స ి య దేవ సయ దివయ ాం వర్ ే రాం గ్రమ్
చా౭పి ర యో రాద్ర రసయ మ్ ఆసీత్ పర్ాంరప 7
రతో దేవాాః సముదివ గాా ాః పితద్రహ పోగ్యాః
ణత్ ఇహ ఉరర దయ తే భూరాం ర: రత్ ాపిసహ్ష్య తే 8
అభిగ్ద్రయ ురాాః సరేవ ాపణిపరయ ఇదమ్ అాబువ్
దేవదేవ ద్రహాదేవ లోరసయ ౭సయ హ్తే ర్ర 9
ురాణాాం ాపణిపాతే ాపసదాం రరుతమ్ అర్ హస
లోక్త్ ధ్యర్యిష్య నిత రవ తేజాః ుోరతద్ర 10
ాబాహేీ రపస యుకోత దేవాయ సహ రప చ ర్
క్త్ైలోరయ హ్ర క్త్య౭శ్రర్ లాం తేజ: తేజస ధ్యర్ణ
ర్క్ష సరావ ్ ఇయ నో శ్ర ల క్త్్ అలోరాం రరుతమ్ అర్ హస 11
దేవతనాాం వచాః ాశుతవ సర్వ లోర ద్రహే వ ర్ాః
బాఢమ్ ఇి అాబవీత్ సరావ ్ ప చ ఇదమ్ ఉవాచ హ 12
ధ్యర్యిష్యయ మి అహాం తేజ: తేజస ఏవ సహ ఉద్రయా
ాిదాాః పృథివీ చైవ నిరావ మ్ అధిగ్చఛ తు 13
ణత్ ఇదాం క్షుభిరాం శ్రసలనాత్ ద్రద్ర తేజ్ఞ హ్ అనురతద్రమ్
ధ్యర్యిష్య ి ర: రత్ మే ాబువనుత ుర్ సరతయాః 14
ఏవమ్ ఉక్త్త : రతో దేవాాః ాపతూయ చ్య: వృష్భ ధ్వ జమ్
ణత్ తేజాః క్షుభిరాం హ్ ఏరత్ రత్ ధ్రా ధ్యర్యిష్య ి
15
ఏవమ్ ఉర తాః ుర్పిాః ాపముమోచ ద్రహీ రశ
తేజస పృథివీ యే వాయ పాత స గిరి క్త్ నా 16
రతో దేవాాః ప : ఇదమ్ ఊచ్య చ అథ హుత మ్
ాపవి రవ ాం ద్రహాతేజ్ఞ గాదాం వాయు సద్రనివ రాః 17
రత్ అగిా నా ప : వాయ పతాం సాంజారాః శేవ ర పర్వ రాః
దివయ ాం ర్వ ాం చైవ పావర ఆదిరయ సనిా భమ్ 18
ణార జాతో ద్రహాతేజాాః క్త్రి తక్సయో అగిా సాంభవాః
అథో యాం చ శివాం చైవ దేవాాః సరి ే గ్ణా: రమా 19
ర్
పూజయా యు: అరయ లాం ుాపీర ద్ర స: రరాః
అథ లేల ుత రాద్ర ాిదా్ ఇదమ్ అాబవీత్ 20
సద్రనుయ : అ పత్ సరావ ్ ాకోధ్ సాంర్ర తలోచనా
ణసీ ్ నివారిత చైవ సాంగ్త పార క్త్ద్రయ యా 21
అపరయ ాం సేవ ష్ మారేష్ రసీ ్ ఉతర దయిష్య థ
అదయ ాపభృి యుష్యీ రమ్ అాపజాాః సనుత పరా ణాః 22
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ురా్ సరావ ్ ాప పృథివీమ్ అపి
అవనే ఏర ర్పపా రవ ాం బహు భరాయ భవిష్య స 23
చ పార రృతాం ాపీిాం ద్రత్ ాకోధ్ రలుషీ రృత
ాపాపే య స రవ ాం ుురేీ ధ్య ద్రద్ర పారమ్ అనిచఛ త 24
త్ సరావ ్ ావీళిత్ దృష్యటవ ురా్ ుర్ పి: రమా
 P a g e | 66

గ్ద్రనా ణ ఉపచాక్త్ద్ర ది ాం వరు పాలితమ్ 25

స గ్తవ రప ఆిష్త్ ి పారేశ వ రసయ ఉశ్రరతరే గిరేాః
హ్ద్రవత్ ాపభవ ృఙ్గ ర సహ దేవాయ సహ ద్రహే వ ర్ాః 26
ఏష్ తే విసతో రాద్ర లేల పత్రాయ నివదిరాః
గ్ఙ్గరయాాః ాపభవాం చైవ ృణు మే సహ లక్షీ : 27
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే షట్
శ్రింశ స్స ర ుః
స్ప త శ్రింశ స్స ర ుః
రపయ యనే రో దేవ దేవాాః సరి ేగ్ణాాః పరా
సేనాపిమ్ అభీపే ాఃత పితద్రహమ్ ఉపాగ్ద్ర్ 1
రతో అాబువ్ ురాాః సరేవ భగ్వ ాం త పితద్రహమ్
ాపణిపరయ ురా: సరేవ స ఇక్త్నారాః స అగిా పోగ్యాః 2
యే సేనాపి: దేవ దతోత భగ్వత పరా
స రపాః పర్మ్ ఆసలణ రపయ తే సీ సహ ఉద్రయా 3
ణత్ అార అ త ాం క్త్ర్య ాం లోక్త్నాాం హ్ర క్త్ద్రయ యా
ర్
సాంవిధ్రే వ విధ్య జ న రవ ాం హ్ ాః పర్య గ్ిాః 4
దేవతనాాం వచాః ాశుతవ సర్వ లోర పితద్రహాః
స వ త ణ్ ద్రధురై: వాకైయ : ాిదా్ ఇదమ్ అాబవీత్ 5
లేల పత్రాయ ణత్ ఉర తాం ర్ ాపజాసయ థ పిా ష్
రసయ వచ మ్ అిష్ ల ాం
ట సరయ మ్ ఏవ సాం ణాః 6
ఇణమ్ ఆక్త్ గా గ్ఙ్గర ణసయ ాం పారాం హుత౭ ాః
జ యిష్య ి దేవానాాం సేనాపిమ్ అరిాందద్రమ్ 7
జేయ ష్యి లేశక్త్ ర ుహ్త య యిష్య ి రాం ురమ్
ఉయయా: రత్ బహుద్రరాం భవిష్య ి సాం ణాః 8
రత్ ృతవ వచ ాం రసయ రృతరాల ర్ఘు ర
ాపణిపరయ ురాాః సరేవ పితద్రహమ్ అపూజణ్ 9
తే గ్తవ పర్వ రాం రాద్ర కైలాసాం ధ్యతు ద్రణిర డ మ్
అగిా ాం నియోజయా యుాః పాతర్ లాం సర్వ దేవతాః 10
దేవ క్త్ర్య మ్ ఇదాం దేవ సయధ్రే వ హుత
లేలపత్రాయ ాం ద్రహాతేజ్ఞ గ్ఙ్గరయాాం తేజ ఉరే ృజ 11
దేవతనాాం ాపిజానణ గ్ఙ్గరమ్ అభయ రయ పావరాః
గ్ర్భ ాం ధ్యర్ణ వై దేవి దేవతనామ్ ఇదాం ాపిణమ్ 12
రసయ ర దవ చ ాం ాశుతవ దివయ ాం ర్పపమ్ అధ్యర్ణత్
స రసయ ద్రహ్యాం దృష్యటవ సద్రనాతత్ అవకీర్య ర 13
సద్ర ర త : రమా దేవీమ్ అభయ ష్ఠఞ్చ ర పావరాః
సర్వ ాసోతాంస పూరాణని గ్ఙ్గరయా ర్ఘు ర 14
రమ్ ఉవాచ రతో గ్ఙ్గర సర్వ దేవ పోహ్రమ్
అ క్త్త ధ్యర్ణే దేవ రవ తేజాః సముదర న మ్
దహయ యనా అగిా నా తే సాంాపవయ థిర చేరనా 15
అథ అాబవీత్ ఇదాం గ్ఙ్గరాం సర్వ దేవ హుత౭ ాః
ఇహ హైద్రవతే పాదే గ్ోభ ऽణాం సనిా వ య తమ్ 16
ృతవ తు అగిా వచో గ్ఙ్గర రాం గ్ర్భ మ్ అి భసవ ర్మ్
ఉరే సర్ య ద్రహాతేజ: ాసోతోభోయ హ్ రమా౭ ఘ్ 17
ణత్ అసయ నిర్ రరాం రసీ త్ రపత జామూబ ద ాపభమ్
 P a g e | 67

క్త్ఞ్చ ాం ధ్ర్ణీాం ాపాపతాం హ్ర్ య మ్ అద్రలాం శుభమ్ 18

తాద్రాం క్త్శ్రరాేాణసాం చైవ ైక్షాణయ త్ ఏవ అభిజాణర
ద్రలాం రసయ భవత్ రార ారప సీసరమ్ ఏవ చ 19
రత్ ఏరత్ ధ్ర్ణీాం ాపాపయ నానా ధ్యతు: అవర్ నర
నిక్షిపత యాతే గ్రేభ తు తేజ్ఞభి: అభిర్౦జిరమ్ 20
సర్వ ాం పర్వ ర స ా శ్రదాం న స్సవర్ ణమ్ అభవత్ వ మ్
జార ర్పపమ్ ఇి ఖయ రాం రమా ాపభృి రాఘ్వ 21
ువర్ ణాం పరుష్ వాయ ాఘ్ హుత౭ సద్ర ాపభమ్
రృ వృక్ష లత గులీ ాం సర్వ ాం భవి క్త్ాంచ ాం 22
రాం కుయర్ాం రతో జారాం స ఇక్త్నారాః సహ ద్రరుదణా ర ాః
క్ష్మర్ సాంభవ అశ్రరాలణ రృితక్త్ాః సద్రయోజణ్ 23
తాః క్ష్మర్ాం జార యారసయ రృతవ సద్రణమ్ ఉరతద్రమ్
దుాః పాతో అణమ్ అసీ రాం సరావ సమ్ ఇి నిశిచ తాః 24
రర శ్రుత దేవతాః సరావ ాః క్త్రి తక్సణ ఇి ాబువ్
పార: క్త్ైలోరయ విఖయ తో భవిష్య ి సాం ణాః 25
తేష్యాం రత్ వచ ాం ాశుతవ సక ా ాం గ్ర్భ పరిాసవ
సా పణ్ పర్యా లక్షాీ య దీపయ య మ్ ఇవా౭ లమ్ 26
సక ర ఇరయ ౭ాబువ్ దేవాాః సక ా ాం గ్ర్భ పరిాసవాత్
క్త్రి తక్సణాం ద్రహాభగ్ాం క్త్కురే థ జవ లనోపద్రమ్ 27
ాపాుర్పభ రాం రరాః క్ష్మర్ాం రృితక్త్నామ్ అనురతద్రమ్
ష్ణాణాం ష్డా౭౭ నో భూతవ జాగాహ శ్రసత జాం పణాః 28
గ్ృహీతవ క్ష్మర్మ్ ఏర అహాా ుకుయర్ వప: రమా
అజణత్ సేవ వీరేయ దైరయ స్మ య గ్ణా్ విభుాః 29
ుర్ సేనా గ్ పిాం రర: రమ్ అద్రల ుయ ిమ్
అభయ ష్ఠఞ్చ ్ ుర్ గ్ణాాః సమేతయ ౭గిా పోగ్యాః 30
ఏష్ తే రాద్ర గ్ఙ్గరయా విసతో అభిహ్తో ద్రయా
కుయర్ సాంభవ: చ ఏవ ధ్ య ాః ప య శ్రసతథైవ చ 31
భర త చ ణ: క్త్రి తక్సయే క్త్కుస ల భువి య వ:
ఆయుష్యీ ్ పార పౌక్త్ై చ సక ాంద సలోరయ తాం ావజేత్ 32
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే స్ప త
శ్రింశ స్స ర ుః
అషట శ్రింశ స్స ర ుః
తాం రథాాం కౌశికో రామే నివదయ ద్రధురా౭క్షర్ాం
ప : ఏవ అపర్ాం వారయ ాం క్త్కురే థమ్ ఇదమ్ అాబవీత్
1
అయోధ్యయ ౭ధిపిాః ూర్ాః పూర్వ మ్ ఆసీత్ రా౭ధిపాః
సగ్ో నాద్ర ధ్రాీ తీ ాపజా క్త్ద్రాః స చ అాపజాః 2
వైదర్భ ుహ్త రాద్ర క్సశినీ నాద్ర నాద్రరాః
జేయ ష్యి సగ్ర్ పతా స ధ్రిీ ష్యి సరయ వాదినీ 3
అరిష్నే ట మి ుహ్త ర్పపే అాపియ భువి
దివ తయా సగ్ర్ సయ ఆసీత్ పతా ుద్రి సాంజిక్త్ న 4
తభయ ాం సహ రమా రాజా పతా భయ ాం రపతవా్ రపాః
హ్ద్రవ ాం త సయసదయ భృగు ాపాసవణే గిగ 5
అథ వర్ ే తే పూరే ణ రపస ఆరాధితో మునిాః
 P a g e | 68

సగ్రాణ వర్ాం ాపామాత్ భృగుాః సరయ వతాం వర్ాః 6

అపరయ లాభాః ుద్రహా్ భవిష్య ి రవా౭ ఘ్
కీరి తాం చ అాపియాం లోక్స ాపాపే య సే పరుష్ర్ ేభ 7
ఏక్త్ జ యిత తర పారాం వాం రర్ాం రవ
ష్ష్ఠ ట ; పార సహాసణి అపరా జ యిష్య ి 8
భష్య ాం ద్రహాతీ ాం రాజ పౌా య ాపసదయ రమ్
ఊచతుాః పర్ద్ర ాపీతే రృర అశ్రఞ్యలి పటే రమా 9
ఏరాః రసయ ాః ుతో ాబహీ ్ క్త్ బహూ్ జ యిష్య ి
ాశోతుమ్ ఇచాఛ వహే ాబహీ ్ సరయ మ్ అుత వచ: రవ 10
రయో: రత్ వచ ాం ాశుతవ భృగుాః పర్ద్ర ధ్యరిీ రాః
ఉవాచ పర్యాం వాణీాం సవ చఛ నోర అార విధణతమ్ 11
ఏకో వాం రో వ అశ్రుత బహవో వా ద్రహా బలాాః
కీరి తద్రనోత ద్రహోతే హాాః క్త్ వా రాం వర్మ్ ఇచఛ ి 12
మునే శ్రుత వచ ాం ాశుతవ క్సశినీ ర్ఘు ర
పారాం వాం రర్ాం రాద్ర జాగాహ ృప సనిా ధౌ 13
ష్ష్ఠ:ట పార సహాసణి ుపర్ ణ భగినీ రమా
ద్రహోతే హా్ కీరి తద్రతో జాగాహ ుద్రిాః ుత్ 14
ాపదక్షి మ్ ఋష్ఠాం రృతవ శిర్స అభిాప ద్రయ చ
జగాద్ర సవ పర్ాం రాజా సభరాయ ర్ఘు ర 15
అథ క్త్శ గ్తే రసీ ్ జేయ ష్యి పారాం వయ జాణర
అసద్రఞ్య ఇి ఖయ రాం క్సశినీ సగ్ర్ ఆరీ జమ్ 16
ుద్రి శ్రుత ర్వాయ ాఘ్ గ్ర్భ తుద్రబ ాం వయ జాణర
ష్ష్ఠాఃట పార సహాసణి తుద్రబ భమాత్ వినిసే ృతాః 17
ఘ్ృర పూరే ణష్ కుమేభ ష్ ధ్యారయ : త్ సద్రవర్ నణ్
క్త్శ ద్రహత సరేవ యౌవ ాం ాపిపేదిరే 18
అథ దీరే ్ క్త్శ ర్పప యౌవ ాలి ాః
ష్ష్ఠాఃట పార సహాసణి సగ్ర్ సయ అభవ్ రమా 19
స చ జేయ ణి ర్ ాశేష్ి సగ్ర్ సయ ఆరీ సాంభవాః
బాలా్ గ్ృహీతవ తు జశ సర్యావ ర్ఘు ర
ాపక్షిపయ ాపహస్ నిరయ ాం ద్రజర య : త్ సమీక్షయ వై 20
ఏవాం పాప సయచార్: సశ్రజ య ాపిబాధ్ర:
పౌరాణామ్ అహ్తే యుర తాః పాతో నిరావ సరాః పరాత్ 21
రసయ పార: అాంశుయ్ నాద్ర అసద్రఞ్య సయ వీర్య వా్
సద్రీ రాః సర్వ లోర సయ సర్వ సయ ౭పి ాపిణాం వదాః 22
రరాః క్త్శ ద్రహత ద్రిాః సద్రభి జాణర
సగ్ర్ సయ ర్ ాశేష్ి ణజేణమ్ ఇి నిశిచ త 23
స రృతవ ని చ ణాం రాజా స ఉపాధ్యయ ణ గ్ శ్రసతమా
ణజ న రర్ీ ణి వదజ్ఞన ణష్టాం సముపచారమే 24
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే అషట
శ్రింశ స్స ర ుః
ఏకోన చతాా ర్ంశ స్స ర ు:
విావ మిార వచాః ాశుతవ రథా అాంతే ర్ఘు ర
ఉవాచ పర్ద్ర ాపీతో మునిాం దీపతమ్ ఇవా౭ లమ్ 1
ాశోతుమ్ ఇచాఛ మి భాదాం తే విసతరే రథామ్ ఇయమ్
 P a g e | 69

పూర్వ జ్ఞ మే రథాం ాబహీ ్ ణజాం న వై సముపాహర్త్

విావ మిార శ్రుత క్త్కురే థమ్ ఉవాచ ాపహస్ ఇవ 2
ాూణతాం విసతో రాద్ర సగ్ర్ సయ ద్రహారీ ాః
ాంరర్ వ శుో నాద్ర హ్ద్రవా్ అచలోరతద్రాః 3
వి య న పర్వ రమ్ ఆసదయ నిరక్షేతే పర్సర ర్మ్
రయో: ద్రధ్యయ ాపవృతోత అభూత్ ణజాఃన స పరుణరతద్ర
4
స హ్ దేశో ర్ వాయ ాఘ్ ాప సోత ణజ న రర్ీ ణి
రసయ అ వ చరాయ ాం క్త్కురే థ దృఢ ధ్నావ ద్రహార్థాః 5
అాంశుయ్ అరోత్ తర సగ్ర్ సయ ద్రతే శ్రసర ల ాః
రసయ పర్వ ణి రాం ణజాం న ణజయ సయ వాసవాః 6
రాక్షసీాం రనుమ్ ఆ ల ణ ణజిణ
స న అ వ మ్ అపాహర్త్
ాహ్ణయణే తు క్త్కురే థ రసీ ్ అశేవ ద్రహారీ ాః 7
ఉపాధ్యయ ణ గ్ణాాః సరేవ ణజయ మ్ అథా ాబువ్
అణాం పర్వ ణి వే ణజిణ న అశోవ అపనీణతే 8
హరాత ర్ాం జహ్ క్త్కురే థ హణ చ ఏవ అపనీణతమ్
ణజ న చిఛ ాదాం భవి ఏరత్ సరేవ ష్యమ్ అశివాణ ాః 9
రత్ రథా ాిణతాం రాజ్ ణథా అచిఛ ాదాః రృతో భవత్
ఉపాధ్యయ ణ వచాః ాశుతవ రసీ ్ సదస పారి లవాః 10
ష్ష్ఠాంట పార సహాసణి వారయ మ్ ఏరత్ ఉవాచ హ
గ్ిాం పాత పాయ మి ర్క్షసాం పరుష్ర్ ేభాః 11
ద్రక్త్ త పూై: ద్రహాభగై: ఆసతో ల హ్ ద్రహా ారతుాః
రత్ గ్చఛ ర విచి వ ధ్వ ాం పారక్త్ భాదద్ర౭శ్రుత వాః 12
సముాద యలినీాం సరావ ాం పృథివీమ్ అనుగ్చఛ ర
ఏర ఏరాం యోజ ాం పాత విసతర్మ్ అభిగ్చఛ ర 13
యావత్ తుర్గ్ సాందర్శ : తవత్ ఖ ర మేదినీమ్
రమ్ ఏవ హణ హరాత ర్ాం యర్ రయణా ద్రద్ర ఆశ్రజయా న 14
దీక్షిరాః పౌార సహ్రాః సోపాధ్యయ ణ గ్ణో హ్ అహమ్
ఇహ శ్రసలసయ మి భాదాం వో యావత్ తుర్గ్ దర్శ మ్ 15
ఇతుయ శ్రక్త్త వ హృష్ ట ద్ర సో రాజ పాత ద్రహాబలాాః
జగుీ : ద్రహీ రలాం రాద్ర పితు: వచ ణక్త్నిత త ాః 16
యోజనాయామ్ అవిసతర్మ్ ఏకైకో ధ్ర్ణీ రలమ్
బిభిుాః పరుష్ వాయ ాఘ్ వాజ సర ర్శ సమై: ఖై : 17
ూలై: అ ని రలైర చ హలై ాచ ౭పి ుమారుణైాః
భిదయ యనా వుద్రత నాద ర్ఘు ర 18
నాగానాాం వధ్య యనానామ్ అురాణాాం చ రాఘ్వ
రాక్షసనాాం చ ుర్ర్ న ేాః సతత వ నాాం ని దోऽభవత్ 19
యోజనానాాం సహాసణి ష్ష్ఠాం ట తు ర్ఘు ర
బిభిు: ధ్ర్ణీాం వీరా ర్స రలమ్ అనురతద్రమ్ 20
ఏవాం పర్వ ర సాంబాధ్ాం జమూబ దీవ పాం ృపా౭౭రీ జాాః
ఖ నోత ృప ార్పరల సర్వ రాః పరిచారముాః 21
రతో దేవాాః స గ్ రా న వ ాః స అురాాః సహ ప ా గాాః
సాంాభ త ద్ర సాః సరేవ పితద్రహమ్ ఉపాగ్ద్ర్ 22
తే ాపసదయ ద్రహాతీ ాం విష్ ణ వదనా: రమా
 P a g e | 70

ఊచ్యాః పర్ద్ర సాంారసతాః పితద్రహమ్ ఇదాం వచాః 23

భగ్వ్ పృథివీ సరావ ఖ య తే సగ్ర్ ఆరీ జాః
బహవ చ ద్రహాతీ నో వధ్య నేత రల వాస : 24
అణాం ణజ న హో౭సీ రమ్ అనే శోవ అపనీణతే
ఇి తే సర్వ భూతని నిఘ్ా నిత సగ్ర్ ఆరీ జా: 25
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏకోన
చతాా ర్ంశ స్స ర ు:
చతాా ర్ంశ స్స ర ు:
దేవతనాాం వచాః ాశుతవ భగ్వా్ వై పితద్రహాః
ాపతుయ వాచ ుసాంారసత్ రృత త బల మోహ్త్ 1
ణసయ ఇణాం వుధ్య రృతే ా వాుదేవ సయ ధద్రరాః
క్త్పిలాం ర్పపమ్ ఆసలణ ధ్యర్ణి అని ాం ధ్రామ్ 2
రసయ కోపా౭గిా నా దగాన భవిష్య ాంి ృపారీ జా:
పృథివాయ ాచ ౭పి నిరేభ దో దృష్ ట ఏవ సనార ాః 3
సగ్ర్ సయ చ పాతణాాం వినాశో దీర్ ్ దరిశ నామ్
పితద్రహ వచాః ాశుతవ ారణ: ాిాం త్ అరిాందద్ర 4
దేవాాః పర్ద్ర సాంహృష్యటాః ప : జగుీ : ణథా౭౭గ్రమ్
సగ్ర్ సయ చ పాతణాాం ాపాుర్ ఆసీ్ ద్రహారీ నామ్ 5
పృథివాయ ాం భిదయ యనాయాాం నిరా్ర సద్ర నిసే వ ాః
రతో భితత వ ద్రహీాం సరేవ రృతవ చా౭పి ాపదక్షి మ్ 6
సహ్తాః సగ్రాాః సరేవ పిరర్ాం వారయ మ్ అాబువ్
పరిాక్త్నాత ద్రహీ సరావ సరతవ వ త చ ూదితాః 7
దేవ మా వ ర్క్షాాంస పిాచ ఉర్గ్ ి ా రాాః
చ పాయ ద్రహే అ వ ాం రమ్ అ వ హరాత ర్మ్ ఏవ చ 8
ిాం రరిష్యయ ద్ర భాదాం తే బుది:న అార విచార్య తమ్
తేష్యాం రత్ వచ ాం ాశుతవ పాతణాాం రాజ సరతద్రాః 9
సద్రనుయ : అాబవీత్ వారయ ాం సగ్ో ర్ఘు ర
భూణాః ఖ ర భాదాం వో నిరిభ దయ వుధ్య రలమ్ 10
అ వ హరాత ర్మ్ ఆసదయ రృతరాల చ నివర్ తథ
పితు: వచ మ్ ఆసలణ సగ్ర్ సయ ద్రహారీ ాః 11
ష్ష్ఠాఃట పార సహాసణి ర్స రలమ్ అభిాదవ్
ఖ య యనే రర: రసీ ్ దదృశుాః పర్వ తోపద్రమ్ 12
దిా గ్జాం విర్పపాక్షాం ధ్యర్ణ ాం త ద్రహీ రలమ్
స పర్వ ర వనాాం రృతే ా ాం పృథివీాం ర్ఘు ర 13
శిర్స ధ్యర్యా యస విర్పపాక్షో ద్రహా గ్జాః
ణమా పర్వ ణి క్త్కురే థ విా య౭శ్రర్ లాం ద్రహా గ్జాః 14
ఖేమాత్ చాలణతే ీర్ ేాం భూమి రద్రర శ్రసతధ్య భవత్
రాం తే ాపదక్షి ాం రృతవ దిా పాలాం ద్రహా గ్జమ్ 15
య ణనోత హ్ తే రాద్ర జగుీ : భితత వ ర్స రలమ్
రరాః పూరావ ాం ది ాం భితత వ దక్షిణాాం బిభిుాః ప ాః 16
దక్షి సయ మ్ అపి దిశి దదృశు: తే ద్రహా గ్జమ్
ద్రహాపదీ ాం ద్రహాతీ ాం ుద్రహా పర్వ తో పద్రమ్ 17
శిర్స ధ్యర్ణ ాం త తే విసీ ణాం జగుీ : ఉరతద్రమ్
రరాః ాపదక్షి ాం రృతవ సగ్ర్ సయ ద్రహారీ ాః 18
 P a g e | 71

ష్ష్ఠాఃట పార సహాసణి పశిచ యాం బిభిుర్ ది మ్

పశిచ యయామ్ అపి దిశి ద్రహా మ్ త అచలోపద్రమ్ 19
దిా గ్జాం స్సద్ర సాం దదృశు: తే ద్రహాబలాాః
రాం తే ాపదక్షి ాం రృతవ పృష్యటవ చా౭పి నిరాద్రణమ్ 20
ఖ ాఃత సముపాక్త్నాత ది ాం హైద్రవతాం రమా
ఉరతర్సయ ాం ర్ఘు ాశేష్ి దదృశు: హ్ద్ర పాణుడర్మ్ 21
భాదాం భాదే వపష్య ధ్యర్ణ ాం త ద్రహీమ్ ఇయమ్
సయలభయ రరాః సరేవ రృతవ చ ఏ ాం ాపదక్షి మ్ 22
ష్శ్రష్ఠాఃట పార సహాసణి బిభిుర్ వుధ్య రలమ్
రరాః ాపాక్ ఉశ్రరతరాాం గ్తవ సగ్రాాః ాపథితాం ది మ్ 23
ోష్యత్ అభయ ఖ ్ సరేవ పృథివీాం సగ్రా౭౭రీ జాాః
తే తు సరేవ ద్రహాతీ నో భీద్ర వగా ద్రహాబలా: 24
దదృశుాః రపిలాం రార వాుదేవాం సనార మ్
హణాం చ రసయ దేవ సయ చర్ మ్ త అవిదూర్రాః 25
ాపహర్ ే ద్రతులాం ాపాపాత: సరేవ తే ర్ఘు ాంద
తే రాం హణ హర్ాం జా శ్ర న తవ ాకోధ్ పరాయ కుశక్షణాాః 26
ఖనిార లాాంగ్ల ధ్రా నానా వృక్ష శిలా ధ్రా:
అభయ ధ్యవ త సాంాకుమాన: ిష్ి ిషేి ి చాాబువ్ 27
అసీ రాం రవ ాం హ్ తుర్గ్ాం ణ ణ జీ న ాం హృరవా్ అస
ురేీ ధ్: రవ ాం హ్ సాంాపాపాత్ విదిన ాః సగ్రా౭౭రీ జా్ 28
ాశుతవ రత్ వచ ాం తేష్యాం రపిలో ర్ఘు ర
ోషే ద్రహత ఆవిణట హుాంక్త్ర్మ్ అరోత్ రమా 29
రర: తే అాపమేయే రపిశ ద్రహారీ నా
భసీ రాీ రృతాః సరేవ క్త్కురే థ సగ్రా౭౭రీ జాాః 30
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే
చతాా ర్ంశ స్స ర ు:
ఏక చతాా ర్ంశ స్స ర ు:
పాత్ చిర్ గ్త్ శ్రజానతవ సగ్ో ర్ఘు ర 1
పాతర్మ్ అాబవీత్ రాజా దీపయ య ాం సవ తేజస
ూర్ చ రృర విదయ చ పూరైవ : తులోయ ऽస తేజస
పిరౄణాాం గ్ిమ్ అనివ చఛ యే చ అశోవ అపహారిరాః
2
అ గ త భ యని సతత వ ని వీర్య వనిత ద్రహానిత చ
తేష్యాం రవ ాం ాపిఘాత౭శ్రర్ లాం స అసాం గ్ృహీష్ ణ వ క్త్రుీ రమ్ 3
అభివాదయ అభివామాయ ్ రవ ాం హతవ విఘ్ా రరా్ అపి
సమాన౭శ్రర్ లాః స్ నివర్ తసవ ద్రద్ర ణజస న య పార్గ్ాః 4
కోత
ఏవమ్ ఉ అాంశుయ్ సద్రయ క్ సగ్రే ద్రహారీ నా
ధ్ను: ఆమాణ ఖడాం ర చ జగాద్ర లఘు విారద్రాః 5
స ఖరాం పిరృభి: యర్ రమ్ అ గ త భ ద్రాం ద్రహారీ భిాః
ష్
ాపాపదయ ర ర్ ాశే ి తే రా న ౭భిచోదిరాః జా 6
దైరయ మా వ ర్క్షోభిాః పిాచ పరగోర్గైాః
పూజయ య ాం ద్రహాతేజా దిాగ్జమ్ అప య ర 7
ష్య
స రాం ాపదక్షి ాం రృతవ పృ ట వ చైవ నిరాద్రణమ్
పిరౄ్ స పరిపాపచఛ వాజి హరాత ర్మ్ ఏవ చ 8
 P a g e | 72

దిాగ్జ శ్రుత రత్ ృతవ ాపీతయ ఆహ అాంశుద్రతో వచాః

అసద్రాంజ రృతర్ ల: రవ ాం సహ అ వ ాః ీాఘ్మ్ ఏష్య స 9
రసయ ర దవ చ ాం ాశుతవ సరావ ్ ఏవ దిాగ్జా్
ణథా ారద్రాం ణథా నాయ ణాం ాపష్టాం సముపచారమే 10
ై చ సరైవ : దిాపాలై: వారయ జ్:తన వారయ కోవిదైాః
పూజిరాః స హణ లేచ వ గ్నాత అస ఇరయ ౭భిచోదిరాః 11
తేష్యాం రత్ వచ ాం ాశుతవ జగాద్ర లఘు విారద్రాః
భసీ రాీ రృత ణార పిరర్ శ్రసతసయ సగ్రాాః 12
స ుాఃఖవ మ్ ఆప ా : తు అసద్రాంజ ుర శ్రసతమా
చ్యాకో పర్ద్ర ఆశ్రర్ త: తు వధ్యత్ తేష్యాం ుుాఃఖిరాః 13
ణజీణ న ాం చ హణాం రార చర్ మ్ త అవిదూర్రాః
దదర్శ పరుష్ వాయ ాఘ్న ుాఃఖ శోర సద్రనివ రాః 14
రుత
స తేష్యాం రాజ పాతణాాం ర క్త్మో జల ాియామ్
సలిలా౭శ్రర ల ద్రహాతేజా చ అప య త్ జలా౭౭ ణమ్ 15
విసర్య నిపణాాం దృష్ఠాం ట రతో అప య త్ ఖగా౭ధిపమ్
పిరౄణాాం యతులాం రాద్ర ుపర్ ణమ్ అనిలోపద్రమ్ 16
స చై మ్ అాబవీత్ వారయ ాం వై తేయో ద్రహాబలాః
య శుచాః పరుష్ వాయ ాఘ్ వధోऽణాం లోర సద్రీ రాః 17
రపిశ అాపమేయే దగాన హ్ ఇమే ద్రహా బలాాః
సలిలాం అశ్రర్ హస ాపాజ న మాతుమ్ ఏష్యాం హ్ లౌిరమ్ 18
గ్ఙ్గర హ్ద్రవతో జేయ ష్యి ుహ్త పరుష్ర్ ేభ
రసయ ాం కురు ద్రహాబాహో పిరౄణాాం తు జల ాియాాం
19
భసీ రాీ రృత్ ఏత్ పావయే లో శ్ర ల ర పావనీ
రయా శ్రి ల ా మ్ ఇదాం భసీ గ్్యా ర త
లోర క్త్ యా
ష్ష్ఠాంట పార సహాసణి సవ ర్ ర లోరాం యిష్య ి 20
నిర్ రచఛ చ అ వ ాం ద్రహాభగ్ సాంగ్ృహయ పరుష్ర్ ేభ
ణజాం న పైతద్రహాం వీర్ నిర్వ ర్ తయితుమ్ అశ్రర్ హస 21
ుపర్ ణ వచ ాం ాశుతవ సో అాంశుయ్ అి వీర్య వా్
రవ రిరాం హణమ్ ఆమాణ ప ర్ ఆయా్ ద్రహాణాాః 22
రతో రాజా మ్ ఆసదయ దీక్షిరాం ర్ఘు ర
య వదణత్ ణథా వృరతాం ుపర్ ణ వచ ాం రథా 23
రత్ ృతవ ఘ్నర్ సాంక్త్ ాం వారయ మ్ అాంశుద్రతో ృపాః
ణజాం న నిర్వ ర్ తయా యస ణథా రలర ాం ణథా విధి 24
సవ పర్ాం చ అగ్ద్రత్ శ్రీయ్ మ ఇష్ ట ణజ్ఞన ద్రహీపిాః
గ్ఙ్గరయా చ ఆగ్మే రాజా ని చ ణాం అధ్య గ్చఛ ర 25
అరృతవ ని చ ణాం రాజా క్త్శ ద్రహత ద్రహా్
ాిాం దవ ర్ ే సహాసణి రాజయ ాం రృతవ దివాం గ్రాః 26
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏక
చతాా ర్ంశ స్స ర ు:
దిా చతాా ర్ంశ స్స ర ు:
క్త్ల ధ్ర్ీ ాం గ్తే రాద్ర సగ్రే ాపరృత జనాాః
రాజా ాం ోచయా యు: అాంశుద్ర ాం త ుధ్యరిీ రమ్ 1
స రాజా ుద్రహా్ ఆసీత్ అాంశుయ్ ర్ఘు ర
 P a g e | 73

రసయ పాతో ద్రహా్ ఆసీత్ దిల్మప ఇి విాశురాః 2

రసీ ్ రాజయ ాం సయవ య దిల్మపే ర్ఘు ర
హ్ద్రవత్ శిఖరే ర్మేయ రప: తేపే ుమారు మ్ 3
మావ ాిాం చచ సహాసణి వరాేణి ుద్రహాణాాః
రో వ గ్తో రాజా సవ ర్ రాం శభ రో ధ్ ాః 4
దిల్మప శ్రుత ద్రహాతేజాాః ృతవ పైతద్రహాం వధ్మ్
ుాఃఖ్యప హరయా బుమానయ ని చ ణాం అధ్య గ్చఛ ర 5
రథాం గ్ఙ్గర అవరర్ ాం రథాం తేష్యాం జల ాియా
తర్యేణాం రథాం చ ఏత్ ఇి చినాత పోऽభవత్ 6
రసయ చి ణ త తో నిరయ ాం ధ్రేీ విదిత౭౭రీ ాః
పాతో భీర్థో నాద్ర జజే న పర్ద్ర ధ్యరిీ రాః 7
దిల్మప: తు ద్రహాతేజా ణజ్:తన బహుభి: ఇష్వా ట ్
ర్
ాిాం దవ ే సహాసణి రాజా రాజయ మ్ అక్త్ర్ణత్ 8
అగ్తవ ని చ ణాం రాజా తేష్యమ్ ఉదర్ న ాం ాపి
వాయ ధినా ర్ ార్పరల క్త్ల ధ్ర్ీ మ్ ఉపేయివా్ 9
ఇక్త్ ర లోరాం గ్తో రాజా సవ ౭౭శ్రరి యతే ఏవ రర్ీ ణా
రాజేయ భీర్థాం పారమ్ అభిష్ఠచయ ర్ర్ ేభాః 10
భీర్థ శ్రుత రాజరి ే: ధ్యరిీ కో ర్ఘు ర
అ పతోయ ద్రహాతేజాాః ాపజా క్త్ద్రాః స చ ాపజా: 11
ద్రాంాిష్ ఆధ్యణ రామాజయ ాం గ్ాంగ్ అవరర్ణే ర్ర:
స రో దీర్ ్మ్ ఆిష్త్ ి గోరరే ణ ర్ఘు ర 12
ఊర్ నవ బాహుాః పఞ్చ రపా యస ఆహాో జితేక్త్నిణ ర ాః
రసయ వర్ ే సహాసణి ఘ్నరే రపస ిష్ర ి ాః 13
అతతని ద్రహా బాహో రసయ రాజ్ఞన ద్రహారీ :
ుాపీతో భగ్వా్ ాబహాీ ాపజానాాం పి: ఈ వ ర్ాః 14
రరాః ుర్గ్ణైాః సర్ నమ్ ఉపాగ్ద్రయ పితద్రహాః
భీర్థాం ద్రహాతీ ాం రపయ య మ్ అథా౭ాబవీత్ 15
భీర్థ ద్రహాభగ్ ాపీర శ్రసేతऽహాం జనే వ ర్
రపస చ ురపేత వర్ాం వర్ణ ుావర 16
రమ్ ఉవాచ ద్రహాతేజాాః సర్వ లోర పితద్రహ:
భీర్థో ద్రహాభగ్ాః రృతఞ్యలి: అవసర ల ాః 17
ణది మే భగ్వ్ ాపీతో ణది అ రపసాః ఫలమ్ సత
సగ్ర్ సయ ఆరీ జాాః సరేవ ద్రరతాః సలిలమ్ ఆపా యుాః 18
గ్ఙ్గరయాాః సలిల శ్రినేా
ల భసీ ని ఏష్యాం ద్రహారీ నామ్
ర్
సవ రాం గ్చేఛ యు: అరయ ాం త సరేవ మే ాపపితద్రహాాః 19
దేయా చ సాంరి: దేవ అవసీదేత్ కులాం చ ాః
ఇక్షావ కూణాాం కుశ దేవ ఏష్ మే అశ్రుత వర్ాః పర్ాః 20
ఉర తవారయ ాం తు రాజా ాం సర్వ లోర పితద్రహాః
ాపతుయ వాచ శుభాం వాణీాం ద్రధురాాం ద్రధురా౭క్షరామ్ 21
ద్రనోర్థో ద్రహా్ ఏష్ భీర్థ ద్రహార్థ
ఏవాం భవతు భాదాం తే ఇక్షావ కు కుల వర్ న 22
ఇణాం హైద్రవత గ్ఙ్గర జేయ ష్యి హ్ద్రవరాః ుత
తాం వై ధ్యర్యితుాం కోత హర్: రార నియుజయ తమ్ 23
 P a g e | 74

గ్ఙ్గరయాాః పర ాం రాజ్ పృథివీ సహ్ష్య ి

తాం వై ధ్యర్యితుాం వీర్ అ య ాం పాయ మి ూలి ాః 24
రమ్ ఏవమ్ ఉక్త్త వ రాజా ాం గ్ఙ్గరాం చ ఆభష్య లోర రృత్
జగాద్ర ాిదివాం దేవాః సహ సరైవ : ద్రరు శ్రదణై ర ాః 25
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే దిా
చతాా ర్ంశ స్స ర ు:
శ్రి చతాా ర్ంశ స్స ర ు:
దేవ దేవ గ్తే రసీ ్ సో అశ్రురష్ి అాగ్ నిపీడితమ్
రృతవ వుద్రతాం రాద్ర సాంవరే ర్మ్ ఉపాసర 1
అథ సాంవరే రే పూరే ణ సర్వ లోర ద్రసక ృరాః
ఉయ పిాః పశు పత రాజా మ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 2
ాపీర: తేऽహాం ర్ాశేష్ి రరిష్యయ మి రవ ాపిణమ్
శిర్స ధ్యర్యిష్యయ మి లేల రాజ ుతమ్ అహమ్ 3
రతో హైద్రవత జేయ ష్యి సర్వ లోర ద్రసక ృత
రమా స అిద్రహత్ ర్పపాం రృతవ వగ్ాం చ ుసే హమ్
ఆక్త్ాత్ అపరత్ రాద్ర శివ శివ శిర్స ఉర 4
అచిాంరణ చచ స దేవీ గ్ాంగా పర్ద్ర ుర్ నరా
విామి అహాం హ్ పాతళాం ాశోరస గ్ృహయ ాంరర్ాం 5
రసయ : అవశప ాం జా శ్ర న తవ ాకుదన ుత
శ్ర భగ్వా్ హర్ాః
ిోభవయితుాం బుదిాం న చాక్స ాి ణ : రమా 6
స రసీ ్ పిత పణాయ పణేయ రుాద సయ మూర్ నని
హ్ద్రవత్ ాపిమే రాద్ర జటా ద్రాండల గ్హావ రే 7
స రదాంచి్ ద్రహీాం గ్ాంతుాం కోా త్ ణరా య౭౭శ్రసతల
నైవ స నిర్ రద్ర ాం శభ జటా ద్ర ల డ మోహ్త 8
రార ఏవ ఆబాంాభద్రత్ దేవీ సాంవరే ర్ గ్ణా్ బహూ్
తమ్ అప య ్ ప : రార రప: పర్ద్రయ౭౭శ్రసర ల : 9
అనే తోష్ఠర చ ఆసీత్ అరయ ర్ లాం ర్ఘు ర
విససర్ య రతో గ్ఙ్గరాం హో బినుర సర్ాః ాపి 10
రసయ ాం విసృజయ యనాయాాం సపత ాసోతాంస జజిరే న
శ్రహాలదినీ పావనీ చైవ ళినీ చ రధ్య అపరా 11
ిాస : ాపాచీాం ది ాం జగుీ : గ్ాంగా శివ జలా: శుభ:
ుచక్షు: చ ఏవ సీత చ సనుర: చ ఏవ ద్రహా దీ 12
ిాస: ఏత ది ాం జగుీ : ాపతచీాం తు శుభోదక్త్:
సపతమీ చ అ వ గాత్ తసాం భీర్థ ర్థాం రమా 13
భీర్థో౭పి రాజరి ే: దివయ ాం సయ ాంద మ్ ఆశ్రసర ల :
ాపాయాత్ అాే ద్రహా తేజా గ్ాంగా రమ్ చ అపి అనుావజత్ 14
గ్గ్నాత్ ాంరర్ శిర్: రతో ధ్ర్ణిమ్ ఆగ్త
వయ సర్ర ర జలాం రార తావ బ ర పర్సక ృరమ్ 15
ద్రరే య రచఛ ప సాంయ చ శిాంశు యర్ గ్ణై: రమా
పరిభ : పిై చ అనైయ : వయ ోచర వుాంధ్రా 16
రతో దేవరి ే గ్ రా న వ ణక్షాాః సదన గ్ణా: రథా
వయ లోరణ త తే రార గ్గ్నాత్ గామ్ గ్తాం రమా 17
వియనై: గ్ర్ ఆక్త్రై: హయై: గ్జ వరై: రథా
పారిపవ ల గ్త: చా౭పి దేవత: రార విష్ఠత ి ాః 18
 P a g e | 75

రత్ అుభ రరద్రాం లోక్స గ్ఙ్గర పర మ్ ఉరతద్రమ్

దిదృక్షవో దేవగ్ణాాః సమేయు: అమిర ఓజసాః 19
సాంపరదిభ ాః ుర్ గ్ణై: తేష్యాం చ ఆభర్ ఓజస
ర ఆదిరయ మ్ ఇవ ఆభి గ్గ్ ాం గ్ర తోణదమ్ 20
శిాంశుయర్ ఉర్గ్ గ్ణై: మీనై: అపి చ చఞ్చ లైాః
విుయ దిభ : ఇవ విక్షిప్త:త ఆక్త్ మ్ అభవత్ రమా 21
పాణురై డ ాః సలిల ఉతర డ్బాః కీర్య యణైాః సహాసధ్య
ార్ద అక్త్భ: ఇవ ఆకీర్ ణాం గ్గ్ ాం హాంస సాంప లవైాః 22
రవ చిత్ శ్రదృన ర రర్ాం యాి కుటిలాం రవ చిత్ ఆణరమ్
వి రాం రవ చిత్ ఉదూనరాం రవ చిత్ యాి నైాః నైాః 23
సలిశ నైవ సలిలాం రవ చిత్ అభయ హరాం ప ాః
ముహుర్ ఊర్ నవ పథాం గ్తవ పపార వుధ్య రలాం 24
ర చఛ ాంరర్ శిో ాభష్ాం ట ాభష్ాం
ట భూమి రశ ప ాః
వయ ోచర రమా తోణాం నిర్ీ లాం గ్ర రలీ ష్మ్ 25
రార దేవశ్రరి ే గ్ రా న వ వుధ్య రల వాస ాః
్
భవ అశ్ర ర పిరాం తోణాం పవిారమ్ ఇి పసర ృశుాః 26
ాపాత్ ాపపిత యే చ గ్గ్నాత్ వుధ్య రలమ్
రృతవ రాత౭భిషేరాం తే బభూవు: గ్ర రలీ ష్యాః 27
ధూర పాపాాః ప : తే తోయే అథ అనివ త
ప : ఆక్త్ మ్ ఆవి య సవ ్ లోక్త్్ ాపిపేదిరే 28
ముముదే ముదితో లోర: తే తోయే ుభసవ త
రృత౭భిషేకో గ్ఙ్గరయాాం బభూవ విగ్ర శ్రర లద్రాః 29
భీర్థోऽపి రాజరి ే: దివయ ాం సయ ర మ్ ఆసర ల ాః
ాపాయాత్ అాే ద్రహాతేజా: రాం గ్ఙ్గర పృష్తో ి అ వ గాత్
30
దేవాాః సరి ేగ్ణాాః సరేవ దైరయ మా వ రాక్షసాః
గ్ ర్న వ ణక్ష ాపవరాాః సి ా ర్ ద్రహోర్గాాః 31
సరార : చ అపే ర్సో రాద్ర భీర్థ ర్థా౭నుగాాః
గ్ఙ్గరమ్ అ వ గ్ద్ర్ ాపీతాః సరేవ జల చరా: చ యే 32
ణతో భీర్థో రాజా రతో గ్ఙ్గర ణ సవ నీ
జగాద్ర సరితాం ాశేష్యి సర్వ పాప వినాశినీ 33
రతో హ్ ణజయ సయ జహోా : అుభ ర రర్ీ :
గ్ాంగా సాంశ్రపాలవయా యస ణజ న వాటాం ద్రహారీ : 34
రసయ అవశప ాం జా శ్ర న తవ ాకుదోల జహుా : చ రాఘ్వ
అపిబత్ తు జలాం సర్వ ాం గ్ాంగాయా: పర్ద్ర అుభ రాం
35
రతో దేవా: సగ్ాంధ్రావ ఋష్ణ చ ువిసీ త:
పూజణాంి ద్రహాతీ ాం జహుా ాం పరుష్ సరతద్రాం 36
గ్ాంగాాం చా౭పి ణాంి సీ ుహ్రృ తేవ ద్రహారీ :
రర: తుశ్రణట ద్రహాతేజా ాశోశ ాతభయ ాం అసృజ తుర ాః 37
రసీ త్ జహుా ుత గ్ాంగా ాోచయ తే జాహా వీి చ
జగాద్ర చ ప ర్ శ్ర రాంగా భీర్థ ర్థా౭నుగా 38
సగ్ర్ాం చా౭పి సాంాపాపాత స సరిారర వరా రమా
ర్స రలమ్ ఉపాగ్చచ త్ సధ్య ౭శ్రర్ నాం రసయ రర్ీ : 39
 P a g e | 76

భీర్థో౭పి రాజరి ే: గ్ాంగామ్ ఆమాణ ణరా ర:

పితద్రహా్ భసీ రృత్ అప య త్ దీ చేర : 40
అథ రత్ భసీ నాాం రాశిాం గ్ాంగా సలిలమ్ ఉశ్రరతద్రాం
శ్రపాలవణత్ దూర పాపాీ : సవ శ్రర్ రాం ాపాపాత ర్ఘూరతద్ర 41
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే శ్రి
చతాా ర్ంశ స్స ర ు:
చతు శచ తాా ర్ంశ స్స ర ు:
స గ్తవ సగ్ర్ాం రాజా గ్్యా ర అనుగ్ర: రమా
ాపవివ రలాం భూమే: ణార తే భసీ సత్ రృతాః 1
భసీ ని ణథా ఆశ్రపలతే రాద్ర గ్ఙ్గరయాాః సలిశ వై
సర్వ లోర ాపభు: ాబహాీ రాజా మ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 2
తరిత ర్ ార్పరల దివాం యాత చ దేవవత్
ష్ష్ఠాఃట పార సహాసణి సగ్ర్ సయ ద్రహారీ ాః 3
సగ్ర్ సయ జలాం లోక్స యావత్ శ్రసలసయ ి పారి లవ
సగ్ర్ సయ ఆరీ జా: తవత్ సవ రే ర శ్రసలసయ నిత దేవవత్ 4
ఇణాం చ ుహ్త జేయ ష్యి రవ గ్ఙ్గర భవిష్య ి
రవ త్ రృతే చ నాయా వై లోక్స శ్రసలసయ ి విాశుత 5
గ్ఙ్గర ాిపథగా నాద్ర దివాయ భీర్థీ ఇి చ
ాి పథో భవణశ్రనిత ఇి రర క్త్సప త థగా సీ ృత 6
పితద్రహానాాం సరేవ ష్యాం రవ మ్ అార ద్రనుజాధిప
కురుష్వ సలిలాం రాజ్ ాపిజానమ్ అపవర్ యణ 7
పూర్వ క్స హ్ తే రాజ్ తే అిణ స రమా
ధ్రిీ ణాాం ాపవరేణా౭థ ఏష్ ాపాోత ద్రనోర్థాః
8
రథైవ అాంశుద్రత తర లోక్స అాపిద్ర తేజస
గ్ఙ్గరాం ాపార్ లణత నేతుాం ాపిజాన అపవరి యత 9
రి రి
రాజ ేణా గు వత ద్రహ ే సద్ర తేజస
ద్రత్ తులయ రపస చైవ క్షార ధ్ర్ీ శ్రసతే ల చ 10
దిల్మపే ద్రహాభగ్ రవ పిాత అి తేజస
ప ర్ా ఙ్గక త నేతుాం గ్ఙ్గరాం ాపార్ లణత౭ ఘ్ 11
స రవ యా సద్రిాక్త్నాత ాపిజాన పరుష్ర్ ేభ
ాపాోత ऽస పర్ద్రాం లోక్స ణ ాః పర్ద్ర సద్రీ రమ్ 12
ణత్ చ గ్ఙ్గర౭వరర్ ాం రవ యా రృరమ్ అరిాందద్ర
అనే చ భవా్ ాపాోత ధ్ర్ీ సయ ఆణర ాం ద్రహత్ 13
శ్రపాలవణసవ రవ మ్ ఆతీ ాం ోరతద్ర సమా ఉచితే
సలిశ పరుష్ వాయ ాఘ్ శుచిాః ప య ఫలో భవ 14
పితద్రహానాాం సరేవ ష్యాం కురుష్వ సలిల ాియామ్
సవ సత తే అశ్రుత గ్మిష్యయ మి సవ ాం లోరాం గ్ద్రయ తాం ృప 15
ఇి ఏవమ్ ఉక్త్త వ దేవ ాః సర్వ లోర పితద్రహాః
ణథా ఆగ్రాం రథా అగ్చఛ త్ దేవ లోరాం ద్రహాణాాః16
భీర్థో అపి రాజరి ేాః రృతవ సలిలమ్ ఉరతద్రమ్
ణథా ారద్రాం ణథా నాయ ణాం సగ్రాణాాం ద్రహాణాాః
17
రృతోదరాః శుచీ రాజా సవ రాజయ ాం ాపవివ హ
 P a g e | 77

సద్రృమాన౭శ్రోల ర్ ాశేష్ి సవ రాజయ ాం ాప ాస హ 18

ాపముమోద చ లోర శ్రసతాం ృపమ్ ఆసదయ రాఘ్వ
ష్ ట శోరాః సద్రృమాన౭శ్రోల బభూవ విగ్ర జవ ర్ాః 19
ఏష్ తే రాద్ర గ్ఙ్గరయా విసతో అభిహ్తో ద్రయా
సవ సత ాపాపా హ్ భాదాం తే సాంధ్యయ క్త్లో అివర్ తతే 20
ధ్ య ాం ణ సయ మ్ ఆయుష్య ాం పారయ మ్ సవ ర్ రయ ాం అతవ చ
ణ: ాావణి విాపేష్ క్షాియేష్ ఇరరేష్ చ 21
ాపీణనేత పిరర్: రసయ ాపీణనేత దైవతని చ
ఇదమ్ ఆఖయ మ్ అవయ ాగో గ్ఙ్గర అవరర్ ాం శుభాం 22
ణ శ ృణోి చ క్త్కుస ల సరావ ్ క్త్య్ అవాపా యాత్
సరేవ పాపా: ాప య శ్రనిత ఆయు: కీరి త చ వర్ నతే 23
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే చతు
శచ తాా ర్ంశ స్స ర ుః
పంచ చతాా ర్ంశ స్స ర ుః
విావ మిార వచాః ాశుతవ రాఘ్వాః సహ లక్షీ ాః
విసీ ణాం పర్ద్రాం గ్తవ విావ మిారమ్ అథా౭ాబవీత్ 1

అరయ ౭ుభ రమ్ ఇదాం ాబహీ ్ రథిరాం పర్ద్రాం రవ యా

గ్ఙ్గర అవరర్ ాం ప య ాం సగ్ర్ సయ చ పూర్ మ్ 2
రసయ స ర్వ ర సరావ సహ స్సమిాిణా రమా
జగాద్ర చి యాత సయ విావ మిార రథాాం శుభమ్ 3
రరాః ాపభతే విద్రశ విావ మిారాం ద్రహామునిమ్
ఉవాచ రాఘ్వో వారయ ాం రృర ఆహ్ా రమ్ అరిాందద్రాః 4
గ్త భగ్వత రాాిాః ాశోరవయ ాం పర్ద్రాం ాశురమ్
క్ష భూతేవ స రాాిాః సాంవృతేతణాం ద్రహారపాః 5
ఇయాం చి ణ త రాః సరావ ాం నిఖిశ రథాాం రవ
రరాద్ర సరితాం ాశేష్యిాం పణాయ ాం ాిపథగాాం దీమ్ 6
నౌ: ఏష్య హ్ ుఖ ఆశ్రసీతరాణ ఋషీణాాం ప య రర్ీ ణామ్
భగ్వ మ్ త ఇహ ాపాపతాం శ్రజానతవ రవ రిరమ్ ఆగ్త 7
రసయ రత్ వచ ాం ాశుతవ రాఘ్వ సయ ద్రహారీ ాః
సాంతర్ాం క్త్ర్యా యస సరి ే సాంఘ్ాః స రాఘ్వాః 8
ఉరతర్ాం తర్మ్ ఆసదయ సాంపూజయ శ్రరి ేగ్ ాం రమా
గ్ఙ్గర కూశ నివిష్యట: తే విాలాాం దదృశుాః పరమ్ 9
రతో మునివర్: తూశ్రర్ ణాం జగాద్ర సహ రాఘ్వాః
విాలాాం గ్రాం ర్యయ ాం దివాయ ాం సవ శ్రర్ ర ఉపయాం రమా 10
అథ రామో ద్రహా ాపాజ్ఞన విావ మిారాం ద్రహా మునిమ్
పాపచఛ ాపాఞ్యలి: భూతవ విాలామ్ ఉరతయాం పరమ్ 11
రరో రాజ వాంశోऽణాం విాలాయాాం ద్రహామునే
ాశోతుమ్ ఇచాఛ మి భాదాం తే పర్ాం కౌతూహలాం హ్ మే 12
రసయ రత్ వచ ాం ాశుతవ రాద్ర సయ ముని పాంగ్వాః
ఆఖయ తుాం రత్ సయరేభ విాల సయ పరార మ్ 13
ాూణతాం రాద్ర ార సయ రథాాం రథణరాః శుభమ్
అసీ ్ దేశే హ్ ణత్ వృరతాం ృణు రతేతవ రాఘ్వ 14
పూర్వ ాం రృర యుే రాద్ర దితేాః పాత ద్రహాబలాాః
 P a g e | 78

అదితే చ ద్రహాభగా వీర్య వ ాఃత ుధ్యరిీ క్త్ాః 15

రర: తేష్యాం ర్ ాశేష్ి బుది:న ఆసీ్ ద్రహారీ నామ్
అద్రరా నిర్ యరా లేచ వ రథాం సయ ద్ర నిరాద్రయాాః 16
తేష్యాం చి ణ త తాం రాద్ర బుది:న ఆసీ్ ద్రహారీ నాాం
క్ష్మర్ ఉద ద్రథ ాం రృతవ ర్సాం ాపాపాే య ద్ర రార వై 17
రతో నిశిచ రయ ద్రథ ాం యోక్త్ర తాం రృతవ చ వాుిమ్
ద్రనాల ాం ద్ర ర్ ర ాం రృతవ ద్రద్రనుల: అమిర ఓజసాః 18
అధ్ వర్ ే సహాసే యోక్త్ర తసర్ర శిరాాంశి చ
వద్రనోత అి విష్ాం రార దదాంశు శ్రర్ రగ్నై శిశ లా: 19
ఉరర పారమ్ అగిా సాంక్త్ ాం హాలాహల ద్రహా విష్ాం
తే దగ్ నాం జగ్రే ర్వ ాం స దేవా ుర్ యనుష్ాం 20
అధ్ దేవా ద్రహాదేవాం ాంరర్ాం ర్ణా౭శ్రరి న :
జగుీ : పశుపిాం రుాదాం ాతహ్ ాతహీి తుష్టవు: 21
ఏవమ్ ఉశ్రర తశ్రసతతో దేవై: దేవ దేవ వ ర్: ాపభు:
ాపాురా౭౭సీత్ రతో అక్త్ై ఏవ ాంఖ చార ధ్ో హరి: 22
ఉవాచ ఏ ాం సీ రాం రృతవ రుాదాం ూల భృరాం హరి:
దైవై: ద్రధ్య యనో తు ణత్ పూర్వ ాం సముపసర ల ాం 23
రత్ రవ దీణాం హ్ ుర్ ాశేష్ి ురాణామ్ అాగ్తో హ్ ణత్
అాగ్ పూజామ్ ఇయాం ద్రతవ గ్ృహా ఇదాం విష్ాం ాపభో
ఇి ఉశ్రక్త్త వ చ ుర్ ాశేష్:ి రార ఏవ అశ్ర శ్రర త నణర 24
దేవతనాాం భణాం దృష్యటవ ాశుతవ వారయ ాం తు ారి ి :
హాలాహల విష్ాం ఘ్నర్ాం స జాగాహ అద్రృతోపద్రాం 25
దేవా్ విసృజయ దేవశో జగాద్ర భగ్వా్ హర్:
రతో దేవా: అురా: సరేవ ద్రద్రాంథూ ర్ఘు ాంద 26
ాపవివ అధ్ పాతళాం ద్రాంథా : పర్వ తో౭ ఘ్
రతో దేవా: సగ్ రా న వ : తుశ్రష్టవు: ద్రధుూద ాం 27
రవ ాం గ్ి సే ర్వ భూతనాాం విశేషే దివౌరసాం
పాలణ అసీ ్ ద్రహా బాహో గిరిమ్ ఉశ్రదరు న తమ్ అర్ హస
28
ఇి ాశుతవ హృషీక్స : క్త్ద్రఠాం ర్పపమ్ ఆశ్రసర ల :
పర్వ రాం పృ ర ష్ ట : రృతవ శిశేయ రార ఓష్ధౌ హరి: 29
పర్వ ర అాే తు లోక్త్తీ హసేత ఆారద్రయ క్స వాః
దేవానాాం ద్రధ్య రాః శ్రసత ల వ ద్రద్రాంథ పరుణరతద్ర: 30
ర్
అధ్ వ ే సహాసే స దాండ: స రద్రాండలు:
పూర్వ ాం ధ్ వ రి త : నాద్ర అపే రా చ ువర్చ సాః 31
అపే నిర్ీ థనాత్ ఏవ ర్సత్ రసీ త్ వర్ క్త్సణ త ాః
ష్
ఉతేర తు: ద్రనుజ ాశే ి రసీ త్ అపే ర్సోऽభవ్ 32
ష్ష్ఠాఃట కోట్యయ అభవ్ తసమ్ అపే రాణాాం ువర్చ సమ్
అసాంఖేయ యా శ్రుత క్త్కురే థ యా: తసాం పరిచారిక్త్ాః 33
తాః సీ ాపిగ్ృహని ణ త సరేవ తే దేవ మా వాాః
అాపి ాగ్హణాత్ ఏవ త చ సరావ సధ్యర్ణాాః సీ ృతాః
34
వరు సయ రరాః రనాయ వారుణీ ర్ఘు ర
ఉరర పార ద్రహాభగా యర్ రయణా పరిాగ్హమ్ 35
 P a g e | 79

దితేాః పాత తాం రాద్ర జగ్ృహు: వరు ఆరీ జామ్

అదితే: తు ుత వీర్ జగ్ృహు: తమ్ అనినిత ర మ్ 36
అురా: తే దైతేయాాః ురా: తే అదితేాః ుతాః
హృష్యటాః ాపముదిత ాచ ౭౭స్ వారుణీ ాగ్హణాత్ ురాాః
37
ఉచైచ ా వా హణ ాశేణి ద్రణి ర్రా ాం చ కౌాంశ్రుతభమ్
ఉదిష్్ ి ర్ ాశేష్ి రథైవ అద్రృరమ్ ఉరతద్రమ్ 38
అథ రసయ రృతే రాద్ర ద్రహా్ ఆసీత్ కుల క్షణాః
అదితే: తు రరాః పాత దితేాః పాత్ అూదణ్ 39
ఏరతో అభయ గాద్ర్ సరేవ అురా రాక్షస్మ సే హ
యుదన యసీత్ ద్రహా ఘ్నర్ాం వీర్ క్త్ైలోరయ మోహ ాం 40
ణమా క్షణాం గ్రాం సర్వ ాం రమా విష్ణ: ద్రహాబలాః
అద్రృరాం స: అహర్త్ తూశ్రర్ ణాం యయామ్ ఆశ్రసలణ మోహ్నీాం 41
యే గ్త అభిముఖాం విష్ణమ్ అక్షణాం పరుణరతద్రాం
సాంపిష్యట: తే రమా యుదేన విష్ణనా ాపభ విష్ణనా 42
అదితే: ఆరీ జా వీరా దితే: పాత్ నిజిా రే
రసీ ్ ఘ్నరే ద్రహా యుదేన దైతేయా అదితయ యో: భృ మ్ 43
నిహరయ దిి పాత్ తు రాజయ ాం ాపాపయ పర్ాందర్ాః
ాస ముదితో లోక్త్్ సరి ే సాంఘా్ స చార్ణా్ 44

ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే పంచ

చతాా ర్ంశ స్స ర ుః
షట్చ తాా ర్ంశ స్స ర ుః
హతేష్ తేష్ పాతేష్ దిిాః పర్ద్ర ుాఃఖిత
యరచాం క్త్ య పాం రాద్ర భరాత ర్మ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 1
హర పాత౭సీ భగ్వ్ రవ పక్త్ై: ద్రహాబలైాః
ార హనాతర్మ్ ఇచాఛ మి పారాం దీర్ ్ రో౭శ్రరి యరమ్ 2
స అహాం రప చ రిష్యయ మి గ్ర్భ ాం మే మాతుమ్ అర్ హస
ఈదృ ాం ార హనాతర్ాం రవ మ్ అనుజానతుమ్ అర్ హస 3
రసయ : ర దవ చ ాం ాశుతవ యరచాః క్త్ య ప శ్రసతమా
ాపతుయ వాచ ద్రహాతేజా దిిాం పర్ద్ర ుాఃఖితమ్ 4
ఏవాం భవతు భాదాం తే శుచి ర్భ వ రో ధ్నే
జ యిష్య స పారాం రవ ాం ార హనాతర్మ్ ఆహవ 5
పూరే ణ వర్ ే సహాసే తు శుచి: ణది భవిష్య స
పారాం క్త్ైలోరయ భరాత ర్ాం ద్రరత: రవ ాం జ యిష్య స 6
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ద్రహాతేజాాః పాణినా స ద్రయర్ య తమ్
సయలభయ రరాః సవ సీత తుయ శ్రక్త్త వ స రపసే ణయౌ 7
గ్తే రసీ ్ ర్ ాశేష్ి దిిాః పర్ద్ర హరి ేత
కు పవ ల మ్ ఆసదయ రప: తేపే ుమారు మ్ 8
రప: రసయ ాం హ్ కుర్వ తయ ాం పరిచరాయ ాం చక్త్ర్ హ
సహాస౭క్షో ర్ ాశేష్ి పర్యా గు సాంపమా 9
అగిా ాం కుా్ క్త్ష్మ్ ి అపాః ఫలాం మూలాం రథైవ చ
య వదణత్ సహాసక్షో ణత్ చ అ య త్ అపి క్త్ాంక్షిరమ్ 10
గాార సాంవాహనై లేచ వ ా ద్ర అప ణనై శ్రసతథా
 P a g e | 80

ారాః సరేవ ష్ క్త్శష్ దిిాం పరిచచార్ హ 11

అథ వర్ ే సహాసే తు ద ఊనే ర్ఘు ర
దిిాః పర్ద్ర సాంాపీత సహాస౭క్షమ్ అథా౭ాబవీత్ 12
యాచితే ుర్ ాశేష్ి రవ పిాత ద్రహారీ నా
వో వర్ ే సహాస౭శ్రనేత దతోత ద్రద్ర ురాం ాపి 13
రప: చర్నాతయ వరాేణి ద వీర్య వతాం వర్
అవశిష్యటని భాదాం తే ాభరర్ాం ాదక్షయ సే రరాః 14
రమ్ అహాం రవ రక ృతే పార సయధ్యసేయ జయోతుే రమ్
క్త్ైలోరయ విజణాం పార సహ భోక్షయ స విజవ ర్ాః 15
ఏవమ్ ఉక్త్త వ దిిాః ారాం ాపాపేత ద్రధ్య ాం దివారరే
నిాదయా అపహృత దేవీ పాదౌ రృతవ అథ ీర్ ేరాః 16
దృష్యటవ తమ్ అశుచిాం ారాః పాదరాః రృర మూర్ నజామ్
శిర్ాః సశ్ర ల నే రృౌ పాదౌ జహాస చ ముమోద చ 17
రసయ ాః రర్ వివర్ాం వివ చ పర్ాందర్ాః
గ్ర్భ ాం చ సపతధ్య రాద్ర బిభద పర్మ్ ఆరీ వా్ 18
బిధ్య య : రతో గ్ోభ వాజే ర పర్వ ణా
రుోద ుసవ ర్ాం రాద్ర రతో దిి: అబుధ్య ర 19
య రుదో య రుద: చ ఇి గ్ర్భ ాం ాకో అభయ భష్ర
బిభద చ ద్రహా తేజా రుద మ్ త అపి వాసవాః 20
హ వో త య హ వత య ఇి ఏవాం దిి: అాబవీత్
నిష్ర పార రరాః ాకో యతు: వచ గౌర్వాత్ 21
ాపాఞ్యలి: వాజ సహ్తో దిిాం ాకో అభయ భష్ర
అశుచి: దేవి ుపాత౭స పాదయోాః రృర మూర్ నజా 22
రద౭శ్ర ర్ త మ్ అహాం లబానవ ార హనాతర్మ్ ఆహవ
అభి ాం ర సపతధ్య దేవి ర్ మే రవ ాం క్షనుతమ్ అర్ హస 27
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే
షట్చ తాా ర్ంశ స్స ర ుః
స్ప త చతాా ర్ంశ స్స ర ుః
సపతధ్య తు రృతే గ్రేభ దిిాః పర్ద్ర ుాఃఖిత
సహాసక్షాం ురాధ్ర్ ేాం వారయ ాం స అను యా అాబవీత్
1
ద్రద్ర అపరాధ్యత్ గ్ోభ అణాం సపతధ్య విఫల్మ రృరాః
అపరాధో అశ్రసత దేవ రవ అార బల ూద 2
ాపిణాం తు రశ్రరుతమ్ ఇచాఛ మి ద్రద్ర గ్ర్భ విపర్య యే
ద్రరుతాం సపతాం సపాతనాాం శ్రసల పాలా భవశ్రనుత ఇమే 3
వార సక నాన ఇమే సపత చర్నుత దివి పారక్త్ాః
యరుత ఇి విఖయ త దివయ ర్పపా ద్రద్ర ఆరీ జాాః 4
ాబహీ లోరాం చర్తు ఏర: ఇక్త్ ర లోరాం రథా అపర్ాః
దివయ వాయు: ఇి ఖయ ర: రృతయోऽపి ద్రహాణాాః 5
చతవ ర్: తు ుర్ ాశేష్ి దిశో వై రవ ాసనాత్
సాంచరిష్య నిత భాదాం తే దేవ భూత ద్రద్ర ఆరీ జాాః 6
రవ రక ృతే ఏవ నాయా చ యరుత ఇి విాశుతాః
రసయ : రదవ చ ాం ాశుతవ సహాసక్షాః పర్ాందర్ాః 7
ఉవాచ ాపాఞ్యలి: వారయ ాం దిిాం బల నిషూద ాః
 P a g e | 81

సర్వ మ్ ఏరత్ ణథోర తాం తే భవిష్య ి సాం ణాః 8

విచరిష్య నిత భాదాం తే దేవ భూత: రవా౭౭రీ జాాః
ఏవాం ౌ ని చ ణాం రృతవ యత పాౌ రో వనే 9
జగ్ీ తు: ాిదివాం రాద్ర రృత౭శ్రగల ఇి ాః ాశురమ్
ఏష్ దే ాః స క్త్కురే థ ద్రహేక్త్నారత్ అధుయ ష్ఠరాః పరా 10
దిిాం ణార రపాః సమానమ్ ఏవాం పరిచచార్ సాః
ఇక్షావ కో ుత శ్ర ర్ వాయ ాఘ్ పారాః పర్ద్ర ధ్యరిీ రాః 11
అలముబ సయామ్ ఉరర నోా విాల ఇి విాశురాః
తే చ ఆసీత్ ఇహ శ్రసలనే విాశ ఇి పర రృత 12
విాల సయ ుతో రాద్ర హేద్రచక్త్నోర ద్రహాబలాః
ుచక్త్ ర ఇి విఖయ తో హేద్రచక్త్నారత్ అ త ాః
ర్ 13
ుచక్త్ ర ర యో రాద్ర ధూాయ వ ఇి విాశురాః
ధూాయ వ ర ణ ాచ ౭పి సృాంజణాః సద్రపదయ ర 14
సృాంజణ సయ ురాః శ్రీయ్ మ సహదేవాః ాపతపవా్
కుా వ ాః సహదేవ సయ పారాః పర్ద్ర ధ్యరిీ రాః 15
కుా వ సయ ద్రహాతేజాాః సోద్రదరతాః ాపతపవా్
సోద్రదరత సయ పార శ్రుత క్త్కురే థ ఇి విాశురాః 16
రసయ పాతో ద్రహాతేజాాః సాంాపి ఏష్ పరమ్ ఇయమ్
ఆవసత్ అద్రర్ాపఖయ ాః ుద్రి: నాద్ర ుర్ యణాః 17
ఇక్షావ కో శ్రుత ాపసదే సరేవ వైాలిక్త్ ృపాాః
దీరా్౭౭యుణ ద్రహాతీ నో వీర్య వ ాఃత ుధ్యరిీ క్త్ాః 18
ఇహ అదయ ర్జనీాం రాద్ర ుఖాం వతే య ద్రహే వణమ్
వ ాః ాపభతే ర్ాశేష్ి జ రాం ాదష్టమ్ అర్ హస 19
ుద్రి శ్రుత ద్రహాతేజా విావ మిారమ్ ఉపాగ్రమ్
ాశుతవ ర్ వర్ ాశేష్ాఃి ాపతయ గ్చఛ ్ ద్రహాణాాః 20
పూజాాం చ పర్యాం రృతవ సోపాధ్యయ ణాః సబా వ న ాః
ాపాఞ్యలిాః కు లాం పృష్యటవ విావ మిారమ్ అథా ాబవీత్ 21
ధ్నోయ ౭సీ అనుగ్ృహీతోऽసీ ణసయ మే విష్ణాం మునే
సాంాపాోత దర్శ ాం చైవ నా౭శ్రసత ధ్ య రో ద్రయా 22
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే స్ప త
చతాా ర్ంశ స్స ర ుః
అషట చతాా ర్ంశ స్స ర ుః
పృష్యటవ తు కు లాం రార పర్సర ర్ సయగ్మే
రథా అశ్రనేత ుద్రి: వారయ ాం వాయ జహార్ ద్రహా మునిమ్ 1
ఇమౌ కుయగ భాదాం తే దేవ తులయ పరాారమౌ
గ్జ సాంహ గ్త వీగ ార్పరల వృష్భో పమౌ 2
పదీ పార విాలా౭క్షౌ ఖడర తూణీ ధ్నుర్ నగ
అశివ నావివ ర్పపే సముపసర ల యౌవనౌ 3
ణదృచఛ యా ఏవ గాాం ాపాపౌత దేవ లోక్త్త్ ఇవా౭ద్రగ
రథాం పమాభ య మ్ ఇహ ాపాపౌత ిద్ర౭శ్రర్ లాం రసయ వా మునే 4
భూష్ణశ్రనౌత ఇద్రాం దే ాం చక్త్ ర ూగయ ఇవా౭ద్రబ ర్మ్
పర్సర ర్సయ సదృశౌ ాపయ ఇశ్రఙ్గర ర చేష్ఠై
ట ాః 5
ిద్ర౭శ్రర్ లాం చ ర్ ాశేషౌి సాంాపాపౌత ుర్ రమే పథి
వర్ ఆయుధ్ ధ్గ వీగ ాశోతుమ్ ఇచాఛ మి రరతవ రాః 6
 P a g e | 82

రసయ రదవ చ ాం ాశుతవ ణథా వృరతాం య వదణత్

సమాన౭౭ా ద్ర నివాసాం చ రాక్షసనాాం వధ్ాం రథా 7
విావ మిార వచాః ాశుతవ రాజా పర్ద్ర హరి ేరాః
అిథీ పర్మౌ ాపాపౌత పాౌ ద ర్థ సయ ౌ 8
పూజయా యస విధివత్ సతక రా౭శ్రగహ ద్రహా బలౌ
రరాః పర్ద్ర సతక ర్ాం ుద్రతేాః ాపాపయ రాఘ్వౌ 9
ఉష్య రార నిామ్ ఏక్త్ాం జగ్ీ తు: మిథిలాాం రరాః
తాం దృష్యటవ ము ణాః సరేవ జ ర సయ పరాం శుభమ్ 10
సధు సధివ ి ాంసనోత మిథిలాాం సద్రపూజణ్
మిథిల ఉప వనే రార ఆా ద్రాం దృ య రాఘ్వాః
11
పరా ాం నిర్ య ాం ర్ద్రయ ాం పాపచఛ ముని పాంగ్వమ్
శ్రీద్రత్
మ ఆా ద్ర సాంక్త్ ాం ిాం ను ఇదాం ముని వరి యరమ్ 12
ాశోతుమ్ ఇచాఛ మి భగ్వ్ రసయ అణాం పూర్వ ఆా ద్రాః
రాచ్యఛ తవ రాఘ్వణోర తాం వారయ ాం వారయ విార్దాః 13
ాపతుయ వాచ ద్రహాతేజా వి వ మిాతో ద్రహా మునిాః
హ త తే రథయిష్యయ మి ృణు రతేతవ రాఘ్వ 14
ణసయ ఏరత్ ఆా ద్రపదాం పత
ాం కోపా్ ద్రహారీ నా
గౌరద్ర సయ ర్ ాశేష్ి పూర్వ మ్ ఆసీత్ ద్రహారీ ాః 15
ఆా మో దివయ సాంక్త్ ాః ురై: అపి ుపూజిరాః
స చ ఇహ రప ఆిష్త్ ి అహలాయ సహ్రాః పరా 16
వర్ ే పూగాని అనేక్త్ని రాజ పార ద్రహాణ ాః
రసయ అశ్ర ర్ త ాం విదితవ తు సహాసక్షాః చీ పిాః 17
ముని వష్ ధ్ో భూతవ అహలాయ మ్ ఇదాం అాబవీత్
ఋతు క్త్లాం ాపతక్షనేత అశ్రరి ల ాః ుసయహ్తే 18
సాంగ్ద్రాం తు అహమ్ ఇచాఛ మి రవ యా సహ ుద్రధ్య మే
ముని వష్ాం సహాస౭క్షాం విజానణ ర్ఘు ర 19
ద్రిాం చక్త్ర్ ురేీ ధ్య దేవరాజ కుతూహలాత్
అథా ాబవీత్ ర్ ాశేష్ి రృతరే ల అశ్ర రా త ౭౭రీ నా 20
రృత౭శ్రోలऽస ుర్ ాశేష్ి గ్చఛ ీాఘ్మ్ ఇరాః ాపభో
ఆతీ ాం యాం చ దేవ సర్వ మా ర్క్ష య ద 21
ఇక్త్ ర శ్రుత ాపహస్ వారయ మ్ అహలాయ మ్ ఇదమ్ అాబవీత్
ుాశోణి పరితుణటऽసీ గ్మిష్యయ మి ణథా౭౭గ్రమ్ 22
ఏవాం సాంగ్ద్రయ తు రయా ని చ ాక్త్ద్ర ఉటజాత్ రరాః
స సాంాభయత్ రవ ర్్ రాద్ర ాంితో గౌరద్రాం ాపి 23
గౌరద్రాం సాందదర్శ అథ ాపవి నిత ద్రహా మునిమ్
దేవ మా వ ుర్ర్ న ేాం రోబల సద్రనివ రమ్ 24
తర్ ల ఉదర పరిి ల ా ాం దీపయ య మ్ ఇవా౭ లమ్
గ్ృహీర సమిధ్ాం రార స కు ాం ముని ప్వ ర మ్ 25
ష్య సోత
దృ ట వ ుర్పి: ార విష్ ణ వదనోऽభవత్
అథ దృష్యటవ సహాస౭క్షాం ముని వష్ ధ్ర్ాం మునిాః 26
ుర్వ ృరతాం వృరత సాంపనోా ోష్యత్ వచ మ్ అాబవీత్
ద్రద్ర ర్పపాం సయసలణ రృరవా్ అస ుర్ీ తే 27
అరర్ తవయ మ్ ఇదాం రసీ త్ విఫల: రవ ాం భవిష్య ి
 P a g e | 83

గౌరమే ఏవమ్ ఉరసయ త స ోషే ద్రహారీ నా 28

పేరతు: వృష్ణౌ భూమౌ సహాసక్ష సయ రరణా య త్
రథా పాతవ స వై ారాం భరాయ మ్ అపి చ పతవా్ 29
ఇహ వర్ ే సహాసణి బహూని రవ ాం నివశిష్య స
వాయు భక్షా నిరా౭౭హారా రపయ నీత భసీ ాయినీ 30
అదృాయ సర్వ భూతనామ్ ఆా మేऽసీ ్ నివరే య స
ణమా తు ఏరత్ వ ాం ఘ్నర్ాం రామో ద ర్థా౭౭రీ జాః 31
ఆగ్మిష్య ి ుర్ర్ న ే: రమా పూత భవిష్య స
రసయ ఆిథేయ ుర్వ ృతేత లోభ మోహ వివరి యత 32
క్త్త
ద్రరే క్త్శే ముమా యు సవ ాం వప: ధ్యర్యిష్య స
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ద్రహాతేజా గౌరమో ుష్ ట చారిణీమ్ 33
ఇద్రమ్ ఆా ద్రమ్ ఉరే ృజయ సదన చార్ సేవితే
హ్ద్రవత్ శిఖరే ర్మేయ రప సేత శ్ర పే ద్రహారపాాః 34
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే అషట
చతాా ర్ంశ స్స ర ుః
ఏకోన పంచాశ స్స ర ుః
అఫల శ్రుత రరాః ాకో దేవా్ అగిా పోగ్య్
అాబవీత్ ారసత వద ాః సరి ే సాంఘా్ సచార్ణా్ 1
కుర్వ త రపసో విఘ్ా ాం గౌరద్ర సయ ద్రహారీ ాః
ాకోధ్మ్ ఉతర దయ హ్ ద్రయా ుర్ క్త్ర్య మ్ ఇదాం రృరమ్ 2
అఫలోऽసీ రృర: తే ాకోధ్యత్ స చ నిరారృత
ాప మోక్షే ద్రహత రో అసయ అపహృరాం ద్రయా 3
రసీ త్ ుర్వరాాః సరేవ సరి ేసాంఘాాః స చార్ణాాః
ుర్ సహయ రర్ాం సరేవ సఫలాం రరుతమ్ అర్ హథ 4
రారతో: వచాః ాశుతవ దేవాాః స అగిా పోగ్యాః
పిరృ దేవా్ ఉపేరయ ఆహుాః సహ సరైవ : ద్రరు శ్రదణై ర ాః 5
అణాం మేష్ాః స వృష్ ాః ాకో హ్ అవృష్ ాః రృరాః
మేష్ సయ వృష్ణౌ గ్ృహయ ాక్త్ణ ఆశు ాపణచఛ ర 6
అఫల శ్రుత రృతో మేష్ాః పరాాం తుష్ఠాం ట ాపమాసయ ి
భవతాం హర్ ేణా౭శ్రరాలణ యే చ మాసయ నిత య వాాః 7
అక్షణాం హ్ ఫలాం తేష్యాం యూణాం మాసయ థ పష్క లాం
అేా శ్రుత వచ ాం ాశుతవ పిరృ దేవాాః సయగ్తాః
ఉతర టయ మేష్ వృష్ణౌ సహాసక్షే య వ ణ్ 8
రమా ాపభృి క్త్కురే థ పిరృ దేవాాః సయగ్తాః
అఫలా్ భుఞ్యతే మేష్య్ ఫలై: తేష్యమ్ అయోజణ్ 9
ఇక్త్ ర శ్రుత మేష్ వృష్ : రమా ాపభృి రాఘ్వ
గౌరద్ర సయ ాపభవ రపస చ ద్రహారీ ాః 10
రత్ ఆగ్చఛ ద్రహాతేజ ఆా ద్రాం ప య రర్ీ ాః
తర్ణ ఏనాాం ద్రహాభగామ్ అహలాయ ాం దేవ ర్పపిణీమ్ 11
విావ మిార వచాః ాశుతవ రాఘ్వాః సహ లక్షీ ాః
విావ మిారాం పర్సక ృరయ ఆా ద్రాం ాపవివ హ
12
దదర్శ చ ద్రహాభగాాం రపస దోయ ిర ాపభమ్
లోకై: అపి సయగ్ద్రయ ురిా రక్షాయ ాం ురా౭ురైాః 13
 P a g e | 84

ాపణతా త్ నిరిీ తాం ధ్యాత దివాయ ాం యయా ద్రయీమ్ ఇవ

ధూమే అభి పరర అశ్ర్ాం ర పూర్ ణ చక్త్ ర ాపభమ్ ఇవ 14
స తుష్యర్ ఆవృతాం స అాభాం పూర్ ణ చక్త్ ర ాపభమ్ ఇవ
ద్రధ్యయ అద్రభ సో ురాధ్రాేాం దీపాతాం ూర్య ాపభమ్ ఇవ
స హ్ గౌరద్ర వాక్సయ ురిా రక్షాయ బభూవ హ 15
ారయాణామ్ అపి లోక్త్నాాం యావత్ రాద్ర సయ దర్శ మ్
ాపసయ అశ్ర త ముపాగ్ద్రయ తేష్యాం దర్శ మ్ ఆగ్త 16
రాఘ్వౌ తు రర శ్రసతసయ ాః పాదౌ జగ్ృహతు శ్రసతమా
సీ ర్నీత గౌరద్ర వచాః ాపిజాగాహ స చ ౌ 17
పాదయ మ్ అర్ ్య ాం రథా ఆిథయ ాం చక్త్ర్ ుసయహ్త
ాపిజాగాహ క్త్కుతోే థ విధి దృషే ట రర్ీ ణా 18
పష్ర వృష్ఠ:ట ద్రహత్ ఆసీత్ దేవ ునురభి నిసవ నైాః
గ్ ర్
న వ అపే ర్సాం చా౭పి ద్రహా్ ఆసీత్ సయగ్ద్రాః 19
సధు సధివ ి దేవా: తమ్ అహలాయ ాం సద్రపూజణ్
రోబల విశుదన అాంీాం గౌరద్ర సయ వా౭నుగామ్ 20
గౌరమోऽపి ద్రహాతేజా అహలాయ సహ్రాః ుఖీ
రాద్రాం సాంపూజయ విధివత్ రప శ్రసేతపే ద్రహారపాాః 21
రామోऽపి పర్యాం పూజాాం గౌరద్ర సయ ద్రహామునేాః
సక్త్ాత్ విధివత్ ాపాపయ జగాద్ర మిథిలాాం రరాః 22
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏకోన
పంచాశ స్స ర ుః
పంచాశ స్స ర ుః
రరాః ాపాక్ ఉశ్రరతరాాం గ్తవ రాద్రాః స్సమిాిణా సహ
విావ మిారాం పర్సక ృరయ ణజ న వాటమ్ ఉపాగ్ద్రత్
రాద్ర ుత
శ్ర ముని ార్పరలమ్ ఉవాచ సహ లక్షీ ాః 1
సధవ ణజ న సద్రృదిన శ్రరి హ జ ర సయ ద్రహారీ ాః
బహూని ఇహ సహాసణి నానా దే నివాసనామ్ 2
ాబాహీ ణానాాం ద్రహాభగ్ వమా౭ధ్య ణ ాలినామ్
ఋష్ఠ వాటా చ దృ య నేత రటీ ర సాంకులాాః 3
దేశో విధణతాం ాబహీ ్ ణార వతే య ద్రహే వణమ్
రాద్ర సయ వచ ాం ాశుతవ విావ మిాతో ద్రహా మునిాః 4
నివ మ్ అరోత్ దేశే వివిక్స తసలిలా౭౭యుతే
విావ మిారాం ముని ాశేష్ాం ి ృతవ స ృపి శ్రసతమా 5
త ర పర్సక ృరయ పోహ్రమ్ అనినిర
ాం ర మ్
జ
ాపతుయ శ్ర గాయ ద్ర సహస వి యే సద్రనివ ర: 6
ఋివ జ్ఞऽపి ద్రహాతీ శ్రుత అశ్రర్ ్య మ్ ఆమాణ సరవ ర్మ్
విావ మిాతణ ధ్రేీ దు: ద్రక్త్ త పర్సక ృరమ్ 7
ాపిగ్ృహయ తు తాం పూజాాం జ ర సయ ద్రహారీ ాః
పాపచఛ కు లాం రాజ్ఞన ణజ న సయ చ నిరాద్రణమ్ 8
స తాం ాచ ౭పి మునీ్ పృష్యటవ సోపాధ్యయ ణ పోధ్సాః
ణథా నాయ ణాం రరాః సరైవ ాః సయగ్చఛ త్ ాపహృష్వా ట ్
9
అథ రాజా ముని ాశేష్ాం ి రృతఞ్యలి: అభష్ర
 P a g e | 85

ఆసనే భగ్వా్ ఆసతాం సహ ఏభి: ముని సరతమైాః 10

జ ర సయ వచాః ాశుతవ నిష్సద ద్రహా మునిాః
పోధ్య ఋివ జ లేచ వ రాజా చ సహ ద్రక్త్నిభి త ాః 11
ఆసనేష్ ణథా నాయ ణమ్ ఉపవిష్యట్ సద్ర ర త ాః
దృష్యటవ స ృపి శ్రసతార విావ మిారమ్ అథా౭ాబవీత్ 12
అదయ ణజ న సద్రృది:న మే సఫలా దైవైాః రృత
అదయ ణజ న ఫలాం ాపాపతాం భగ్వ ద శ్ర ర్
ర శ నాత్ ద్రయా 13
ధ్నోయ అసీ అనుగ్ృహీతో అసీ ణసయ మే ముని పాంగ్వ
ణజ న ఉపసద ాం ాబహీ ్ ాపాోత అస మునిభిాః సహ 14
రే
మావ దా౭హాం తు ాబహీ ే దీక్షాాం ఆహు: ద్రనీష్ఠ ాః
రతో భగా౭శ్రరి లనో దేవా్ ాదష్టమ్ అర్ హస కౌశిర 15
ఇతుయ శ్రక్త్త వ ముని ార్పరలాం ాపహృష్ ట వద శ్రసతమా
ప : రాం పరిపాపచఛ ాపాఞ్యలిాః ాపణతో ృపాః
16
ఇమౌ కుయగ భాదాం తే దేవ తులయ పరాారమౌ
గ్జ సాంహ గ్త వీగ ార్పరల వృష్భ ఉపమౌ 17
పదీ పార విాలా౭క్షౌ ఖడర తూణీ ధ్నుర్ నగ
అశివ నా వివ ర్పపే సముపసర ల యౌవనౌ 18
ణదృచఛ యైవ గాాం ాపాపౌత దేవ లోక్త్త్ ఇవ అద్రగ
రథాం పమాభ య మ్ ఇహ ాపాపౌత ిద్ర౭శ్రర్ లాం రసయ వా మునే 19
వర్ ఆయుధ్ ధ్గ వీగ రసయ పాౌ ద్రహా మునే
భూష్ణశ్రనౌత ఇద్రాం దే ాం చక్త్ ర ూగయ ఇవ అద్రబ ర్మ్
20
పర్సర ర్సయ సదృశౌ ాపయ ఇశ్రఙ్గర ర చేష్ఠైట ాః
క్త్ర పక్షధ్గ వీగ ాశోతుమ్ ఇచాఛ మి రరతవ రాః 21
రసయ ర దవ చ ాం ాశుతవ జ ర సయ ద్రహారీ ాః
య వదణ్ ద్రహాతీ నౌ పాౌ ద ర్థ సయ ౌ 22
సమానా ద్ర నివాసాం చ రాక్షసనాాం వధ్ాం రథా
ర చాచ ౭౭గ్ద్ర మ్ అవయ ాగ్ాం విాలాయా చ దర్శ మ్ 23
అహలాయ దర్శ ాం చైవ గౌరమే సయగ్ద్రమ్
ద్రహా ధ్నుష్ఠ జిజానసాం రరుతమ్ ఆగ్ద్ర ాం రథా 24
ఏరత్ సర్వ ాం ద్రహాతేజా జ క్త్ణ ద్రహారీ నే
నివదయ విర్రాద్ర అథ విావ మిాతో ద్రహామునిాః 25
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే పంచాశ
స్స ర ుః
ఏక పంచాశ స్స ర ుః
రసయ ర దవ చ ాం ాశుతవ విావ మిార సయ ధద్రరాః
హృష్ ట ోయ ద్రహాతేజాాః త నోర ద్రహారపాాః 1
ష్
గౌరద్ర సయ ుతో జేయ :ి రపస దోయ ిర ాపభాః
రాద్ర సాందర్శ నాత్ ఏవ పర్ాం విసీ ణ యగ్రాః 2
స ౌ నిష్ణౌణ సాంాపేక్షయ ుఖ౭౭సీనౌ ృపా౭౭రీ జౌ
త నోర ముని ాశేష్ాం ి విావ మిారమ్ అథ అాబవీత్ 3
అపి తే ముని ార్పరల ద్రద్ర యత ణ సవ నీ
దరిశ త రాజ పాతణ రో దీర్ ్మ్ ఉపాగ్త 4
 P a g e | 86

అపి రామే ద్రహాతేజా ద్రద్ర యత ణ సవ నీ

వనైయ : ఉపాహర్త్ పూజాాం పూజా౭శ్రరే హ సర్వ దేహ్నామ్ 5
అపి రాయణ రథిరాం ణథా వృరతాం పరార మ్
ద్రద్ర యతు: ద్రహాతేజ్ఞ దేవ ుర్౭నుష్ఠర ి మ్ 6
అపి కౌశిర భాదాం తే గురుణా ద్రద్ర సాంగ్త
యత ద్రద్ర ముని ాశేష్ి రాద్ర సాందర్శ నాత్ ఇరాః 7
అపి మే గురుణా రాద్రాః పూజిరాః కుశిక్త్౭౭రీ జ
ఇహ ఆగ్తో ద్రహాతేజాాః పూజాాం ాపాపయ ద్రహారీ ాః 8
అపి ానేత ద్ర స గురు: మే కుశిక్త్౭౭రీ జ
ఇహ ఆగ్తే రామే పూజితే అభివాదిరాః 9
రత్ ృతవ వచ ాం రసయ విావ మిాతో ద్రహామునిాః
ాపతుయ వాచ త ర వారయ జ్ఞన వారయ కోవిదమ్
ాం 10
అిాక్త్ ాం మునిాశేష్ి ణత్ రర్ తవయ ాం రృరాం ద్రయా
త
సాంగ్త మునినా పతా భర్ రవ ఇవ రేణుక్త్ 11
రత్ ృతవ వచ ాం రసయ విావ మిార సయ భష్ఠరాం
త నోర ద్రహాతేజా రాద్రాం వచ మ్ అాబవీత్ 12
సవ గ్రాం తే ర్ాశేష్ి దిష్యటయ ాపాోత అస రాఘ్వ
విావ మిారాం పర్సక ృరయ ద్రహరి ేమ్ అపరాజిరమ్ 13
అచి య త రరాీ రపస ాబహీ రి ే: అతుల ాపభాః
విావ మిాతో ద్రహాతేజా వదయ ాం విే ఏ ాం పర్యాం గ్ిమ్ 14
అశ్రసత ధ్ య రో రాద్ర రవ తోత అనోయ భువి ర చ
గోపాత కుశిర పార: తే యే రపతాం ద్రహ శ్రరతపాః 15
ాూణతాం చ అభిమాసయ మి కౌశిర సయ ద్రహారీ ాః
ణథా బలాం ణథా వృరతాం రనేీ నిగ్దరాః ృణు 16
రాజా అభూత్ ఏష్ ధ్రాీ తీ దీర్ ్ క్త్లమ్ అరిాందద్రాః
ధ్ర్ీ జాఃన రృర విదయ చ ాపజానాాం చ హ్తే ర్రాః 17
ాపజాపి ుర: తు ఆసీత్ కుశో నాద్ర ద్రహీపిాః
కు సయ పాతో బలవా్ కు నాభాః ుధ్యరిీ రాః 18
కు నాభ ుర: తు ఆసీత్ గాధి: ఇి ఏవ విాశురాః
గాధ్యాః పాతో ద్రహాతేజా విావ మిాతో ద్రహామునిాః 19
వి వ మిాతో ద్రహాతేజాాః పాలయా యస మేదినీమ్
బహు వర్ ే సహాసణి రాజా రాజయ మ్ అక్త్ర్ణత్ 20
రమాచిత్ తు ద్రహాతేజా యోజయితవ వర్పథినీమ్
అక్షౌహ్ణీ పరివృరాః పరిచాక్త్ద్ర మేదినీమ్ 21
గ్రాణి చ రాక్త్ష్యటణి సరిర చ రథా గిర్
ఆా య్ ారద్రశో రాజా విచర్్ ఆజగాద్ర హ 22
వసష్ి సయ ఆా ద్ర పదాం నానా పష్ర ఫల ాుద్రమ్
నానా ద్రృగ్ గ్ణా కీర్ ణాం సదన చార్ సేవిరమ్ 23
దేవ మా వ గ్ రై న వ ాః ి ా రై: ఉపశోభిరమ్
ాపా త హరిణా కీర్ ణాం దివ జ సాంఘ్ నిషేవిరమ్ 24
ాబహీ రి ే గ్ సాంకీర్ ణాం దేవరి ే గ్ సేవిరమ్
రప: చర్ సాంసద్తన: అగిా రలైర : ద్రహారీ భిాః 25
సరరాం సాంకులాం శ్రీద్రత్ మ ాబహీ రలైర : ద్రహారీ భిాః
అబభ క్షైర్ వాయు భక్షై చ ీర్ ణ పర్ ణ అ నై: రథా
 P a g e | 87

ఫల మూల అ నై: మాన్:త జిర ోషై: జితే క్త్నియై ర ాః 26

ఋష్ఠభి: వాలఖిలైయ చ జప హోద్ర పరాణణైాః
అనైయ : వైఖ స్మ లేచ వ సద్రాంతత్ ఉపశోభిరాం 27
వసష్ి సయ ఆా ద్ర పదాం ాబహీ లోరమ్ ఇవా౭పర్మ్
దదర్శ జణతాం ాశేష్ి విావ మిాతో ద్రహాబలాః 28
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏక
పంచాశ స్స ర ుః
దిా పంచాశ స్స ర ుః
రాం దృష్యటవ పర్ద్ర ాపీతో విావ మిాతో ద్రహాబలాః
ాప తో వి యాత్ వీో వసష్ాం ి జపతాం వర్మ్ 1
సవ గ్రాం రవ చ ఇతుయ శ్రకోత వసషేి ద్రహారీ నా
ఆస ాం చ అసయ భగ్వా్ వసణి వాయ దిదే హ 2
ఉపవిష్యటణ చ రమా విావ మిాతణ ధద్రతే
ణథా నాయ ణాం ముని వర్ాః ఫల మూలమ్ ఉపాహర్త్ 3
ాపిగ్ృహయ చ తాం పూజాాం వసష్యిత్ రాజ సరతద్రాః
రో అగిా హోార శిషేయ ష్ కు లాం పర్య పృచఛ ర 4
విావ మిాతో ద్రహాతేజా వ సర ి గ్ణే రథా
సర్వ ార కు లాం చ ఆహ వసణి రాజ సరతద్రమ్ 5
ుఖ ఉపవిష్ాం ట రాజా ాం విావ మిారాం ద్రహారపాాః
పాపచఛ జపతాం ాశేణి వసణి ాబహీ ాః ురాః 6
రచిచ త్ తే కు లాం రాజ్ రచిచ త్ ధ్రేీ ర్ాంజణ్
ాపజాాః పాలణసే వీర్ రాజ వృ తేత ధ్యరిీ ర 7
రచిచ త్ తే ుభృత భృతయ ాః రచిచ త్ ిశ్రష్ని ి త ాసనే
రచిచ త్ తే విజితాః సరేవ రిపవో రిప ూద 8
రచిచ త్ బశ చ కోశే చ మిాతేష్ చ పర్ాంరప
కు లాం తే ర్ వాయ ాఘ్ పార పౌాతే రవా౭ ఘ్ 9
సర్వ ార కు లాం రాజా వసష్ాం ి ాపతుయ మాహర్త్
విావ మిాతో ద్రహాతేజా వసష్ాం ి వి యా౭నివ రాః 10
రృతవ ఉభౌ ుచిర్ాం క్త్లాం ధ్రిీ షౌి తాః రథాాః శుభాః
ముమా పర్ద్రయా యుకౌత ాపీయేతాం ౌ పర్సర ర్మ్ 11
రతో వసణి భగ్వా్ రథా౭శ్రనేత ర్ఘు ర
విావ మిారమ్ ఇదాం వారయ మ్ ఉవాచ ాపహస్ ఇవ 12
ఆిథయ ాం రరుతమ్ ఇచాఛ మి బలసయ అసయ ద్రహాబల
రవ చై వ అాపమేణ సయ ణథా౭శ్రర్ హాం సాంాపతచఛ మే 13
సాిక యాాం తు భవా్ ఏతాం ాపతచఛ తు ద్రయా రృతమ్
రాజ్ రవ మ్ అిథి ాశేష్ాఃి పూజనీణాః ాపణరా రాః 14
ఏవమ్ ఉకోత వసషేి విావ మిాతో ద్రహాద్రిాః
రృరమ్ ఇరయ ౭ాబవీత్ రాజా ాపిణ వాక్సయ మే రవ యా 15
ఫల మూశ భగ్వ్ విదయ తే ణత్ రవా౭౭ా మే
పాదేయ ఆచద్రనీయే భగ్వ శ్రదర్ ర శ నే చ 16
జ రే
సర్వ థా చ ద్రహా ాపా న పూజా అశ్ర హ ుపూజిరాః
గ్మిష్యయ మి ద్ర: తే అశ్రుత మైాతే ఈక్షసవ చక్షుష్య 17
ఏవాం ాబువ ాం త రాజా ాం వసష్ాఃి ప : ఏవ హ్
త ర ధ్రాీ తీ ప ాః ప : ఉమార్ ధాః
య ద్రక్త్ ణ 18
 P a g e | 88

బాఢమ్ ఇతేయ వ గాధ్యయో వసష్ాం ి ాపతుయ వాచ హ

ణథా ాపిణాం భగ్వర: రథా అశ్రుత ముని సరతద్ర 19
ఏవమ్ ఉకోత ద్రహాతేజా వసణి జపతాం వర్ాః
ఆజుహావ రరాః ాపీరాః రలాీ షీాం ధూర రలీ ష్ాః 20
ఏహ్ ఏహ్ బశ క్షిాపాం ృణు చా౭పి వచో ద్రద్ర
సబల సయ అసయ రాజరే ేాః రరుతాం వయ వసతోऽసీ య ౭హమ్
భోజనే ద్రహా౭శ్రరే హ సతక ర్ాం సాంవిధ్రే వ మే 21
ణసయ ణసయ ణథా క్త్ద్రాం ష్ ాడసేష్ అభిపూజిరమ్
రత్ సర్వ ాం క్త్ద్రధుక్ క్షిాపాం అభివర్ ే రృతే ద్రద్ర 22
ర్సే అనేా పానే శహయ చోషేయ సాంయురమ్
అనాా నాాం నిచణాం సర్వ ాం సృజసవ బశ రవ ర్ 23
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే దిా
పంచాశ స్స ర ుః
శ్రి పంచాశ స్స ర ుః
ఏవమ్ ఉక్త్త వసషేి బలా ాతు ూద
విదధ్య క్త్ద్రధుక్ క్త్య్ ణసయ ణసయ ణథా ఈపిే రమ్ 1
ఇక్షూ్ ద్రధూ్ రథా లాజా్ మైరేయా్ చ వర్ ఆసవా్
పానాని చ ద్రహా౭శ్రరాహణి భక్షాయ ాం చ ఉచాచ వచా్ రథా 2
ఉష్ ణ ఆఢయ సయ ఓద సయ అార రా ణాః పర్వ తోపయాః
ద్రృష్యట౭నాా ని చ ూపా చ దధి కులాయ : రథై వ చ 3
నానా సవ ు ర్సనాాం చ ష్యడబానాాం రథైవ చ
భజనాని ుపూరాణని గౌడాని చ సహాస ాః 4
సర్వ మ్ ఆసీత్ ు సాంతుష్ాం ట హృష్ ట పష్ ట జనా యురమ్
విావ మిార బలాం రాద్ర వసషేి అభిరరిర రమ్ 5
విావ మిాతోऽపి రాజరి ే: హృష్ ట పష్:ట రమా అభవత్
స అశ్ర ాఃత పర్ వో రాజా సాబాహీ పోహ్రాః 6
సఅయతోయ ద్రక్త్ని త సహ్రాః సభృరయ ాః పూజిర: రమా
యుర తాః పర్ద్ర హరే ే వసష్మ్ ి ఇదమ్ అాబవీత్ 7
పూజితోऽహాం రవ యా ాబహీ ్ పూజా౭శ్రరే హ ుసరక ృరాః
ాూణతమ్ అభిధ్యసయ మి వారయ ాం వారయ విార్ద
గ్వాాం ర సహాసే దీణతాం బలా ద్రద్ర 8
ర్రా ాం హ్ భగ్వ్ ఏరత్ ర్రా హార చ పారి లవాః
రసీ త్ మే బలాాం దేహ్ ద్రద్ర ఏష్య ధ్ర్ీ తో దివ జ 9
ఏవమ్ ఉర తశ్రుత భగ్వా్ వసణి ముని సరతద్రాః
విావ మిాతే ధ్రాీ తీ ాపతుయ వాచ ద్రహీపిమ్ 10
అహాం ర సహాసే అపి కోటి ై: గ్వామ్
రాజ్ మాసయ మి బలాాం రాశిభీ ర్జరసయ వా 11
పరితయ గ్మ్ అరాహ ఇణాం ద్రత్ సక్త్ాత్ అరిాందద్ర
ా వ త బలా ద్రహయ ాం కీరి త: ఆరీ వతో ణథా 12
అసయ ాం హవయ ాం చ రవయ ాం చ ాపా యాాత రథైవ చ
ఆణశ్రరతమ్ అగిా హోారాం చ బలి: హోద్ర: రథైవ చ 13
సవ హాక్త్ర్ వష్టాక గ విమాయ చ వివిధ్య: రథా
ఆణరతమ్ అార రాజరే ే సర్వ మ్ ఏర్ సాం ణాః 14
సర్వ సవ మ్ ఏరత్ సతేయ ద్రద్ర తుష్ఠ ట రర సమా
 P a g e | 89

క్త్ర్ణై: బహుభీ రాజ్ మాసేయ బలాాం రవ 15

వసషేి ఏవమ్ ఉర తుత విావ మిాతోऽాబవీత్ రరాః
సాంర్బర న ర్మ్ అరయ ర్ లాం వారయ ాం వారయ విార్దాః 16
హైర్ య రక్షాయ క్త్గైవయా్ ువర్ ణ అుక భూష్ఠత్
దమామి కుాంజరాణాాం తే సహాసణి చతుర్ ర 17
హైర్ణాయ నాాం ర్థానాాం చ శేవ ర అావ నాాం చతురుయ జామ్
దమామి తే తని అశ్రషౌట ిఙ్గక ణీర విభూష్ఠత్ 18
హయానాాం దే జాతనాాం కులజానాాం ద్రహౌజసమ్
సహాసమ్ ఏరాం ద చ దమామి రవ ుావర 19
నానా వర్ ణ విభక్త్తనాాం వణశ్రసలనాాం రథైవ చ
దమామి ఏక్త్ాం గ్వాాం కోటిాం బళా దీణతాం ద్రద్ర 20
యావత్ ఇచఛ స ర్రా ాం వా హ్ర్ య ాం వా దివ జ్ఞరతద్ర
తవత్ దమామి రత్ సర్వ ాం బళా దీణతాం ద్రద్ర 21
ఏవమ్ ఉర తశ్రుత భగ్వా్ విావ మిాతే ధద్రత
మాసయ మి ఇి బళాాం ాపాహ రాజ్ రథాంచ 22
ఏరత్ ఏవ హ్ మే ర్రా మ్ ఏరత్ ఏవ హ్ మే ధ్ మ్
ఏరత్ ఏవ హ్ సర్వ సవ మ్ ఏరత్ ఏవ హ్ జీవిరమ్ 23
దర్శ : చ పౌశ్రర్ ణ యస: చ ణజానలేచ వా౭శ్రపత దక్షిణాాః
ఏరత్ ఏవ హ్ మే రాజ్ వివిధ్య చ ాియా సత శ్ర థా 24
అతో మూలాాః ాియాాః సరావ ద్రద్ర రాజ్ సాం ణాః
బహూనాాం ిాం ాపలాపే మాసేయ క్త్ద్ర దోహ్నీమ్ 25
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే శ్రి
పంచాశ స్స ర ుః
చతు: పంచాశ స్స ర ుః
క్త్ద్ర ధ్యనుాం వసణిऽపి ణమా రయ జతే మునిాః
రమా అసయ బళాాం రాద్ర విావ మిాతో అ వ రర్ ేర 1
నీణయనా తు బళా రాద్ర రాజాన ద్రహారీ నా
ుాఃఖిత చి యా త యస రుదనీత శోర రరిశ త 2
పరిరయ క్త్త వసషేి ిమ్ అహాం ుద్రహారీ నా
యా అహాం రాజ భృై: దీనా ాహ్యేణాం భృ ుాఃఖిత 3
ిాం ద్రయా అపరృరాం రసయ ద్రహరే ే: భవిత౭౭రీ ాః
ణ్ యమ్ అనాగ్సాం భక్త్తమ్ ఇష్యటాం రయ జి ధ్యరిీ రాః 4
ఇి స చి యి త తవ తు ని వ సయ చ ప ాః ప ాః
జగాద్ర వే రమా వసష్ాం ి పర్ద్ర ఓజసాం
ర్ప
ని న ణ తాం రమా భృతయ ్ ర ాః ాతు ూద 5
జగాద్ర అనిల వే పాద మూలాం ద్రహారీ ాః
బలా స రుదనీత చ ాకో నీత చ ఇదమ్ అాబవీత్ 6
వసష్ి సయ అాగ్రాః స ల వ మేఘ్ ునురభి రావిణీ
శ్ర త
భగ్వ్ ిాం పరిరయ క్త్త రవ యా అహాం ాబహీ ాః ుర 7
ణసీ త్ రాజ భృత యాం హ్ ణనేత రవ రే క్త్ రాః
ఏవమ్ ఉర తుత శ్ర ాబహీ రి ే: ఇదాం వచ మ్ అాబవీత్ 8
శోర సాంరపత హృదయాాం సవ సర్మ్ ఇవ ుాఃఖితమ్
తవ ాం రయ జామి బళే నా౭పి మే అపరృరాం రవ యా 9
ఏష్ తవ ాం ణతే రాజా బలా్ ద్రతోత ద్రహాబలాః
 P a g e | 90

హ్ తులయ ాం బలాం ద్రహయ ాం రాజా తు అదయ విశేష్రాః 10

బల్మ రాజా క్షాిణ చ పృథివాయ ాః పి: ఏవ చ
ఇణమ్ అక్షౌహ్ణీ పూరాణ సవాజి ర్థ సాంకులా 11
హసత ధ్వ జ సయకీరాణ తే అస్స బలవరతర్ాః
ఏవమ్ ఉక్త్త వసషేి ాపతుయ వాచ వినీరవత్ 12
వచ ాం వచ జాన స ాబహీ రి ేమ్ అమిర ాపభమ్
బలాం క్షాిణ సయ ఆహు: ాబాహీ ణో బలవరతర్ాః 13
ాబహీ ్ ాబహీ బలాం దివయ ాం క్షాత శ్రతుత బలవరతర్మ్
అాపమేణ బలాం తుభయ ాం రవ యా బలవరతర్ాః 13
విావ మిాతో ద్రహా వీర్య : తేజ: రవ ురాసదమ్
నియు్వ య యాం ద్రహాతేజ: రవ త్ ాబహీ బల సాంభృతమ్ 14
రసయ దర్ర ాం బలాం ణరా ాం నా యామి ురారీ ాః
ఇతుయ ర శ్ర తుత
శ్ర రయా రాద్ర వసష్ాఃి ుద్రహాణాాః 15
సృజ సవ ఇి రమా ఉవాచ బలాం పర్బలాశ్రర్ ర ాం
రసయ ర దవ చ ాం ాశుతవ ుర్భి: స అసే ృజత్ రమా 16
రసయ హుయభ ర్వాత్ ఉరే ృష్యటాః పశ్రపవా ల ాః రశో ృప
నా ణనిత బలాం సర్వ ాం విావ మిార సయ ప య రాః 17
బలాం భగాా రతో దృష్యటవ ర్ధ్య అారద్రయ కౌశిర:
స రాజా పర్ద్ర ాకుదాఃన ాకోధ్ విసఫ రిర ఈక్ష ాః 19
పశ్రపవా
ల ్ నా యా యస క్త్్:త ఉచాచ వచై: అపి
విావ మిార అశ్రరి రత్ దృష్యటవ పహలవా్ ర : రమా 20
భూణ ఏవ అసృజత్ ఘ్నరా్ క్త్్ ణవ మిాశిత్
ై: ఆసీత్ సాంవృత భూమిాః కై: ణవ మిాశిైాః 21
ాపభవదిభ : ద్రహా వీరైయ : హేద్ర ిఞ్యలక సనిా భాః
దీర్ ్ అస పటిస ట ధ్రై: హేద్ర వర్ ణ అద్రబ ర్ ఆవృైాః

నిర్గ్ర నాం రత్ బలాం సర్వ ాం ాపదీప్త:త ఇవ పావకైాః 22

రతో అక్త్సతణి ద్రహాతేజా విావ మిాతో ముమోచ హ

ై: ై: ణవ క్త్మోభ జా: పపవా ల : చ ఆకుల్మ రృత : 23
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే చతు:
పంచాశ స్స ర ుః
పంచ పంచాశ స్స ర ుః
రర: త్ ఆకులా్ దృష్యటవ విావ మిార అక్త్స త మోహ్త్
వసష్:ి చోదయా యస క్త్ద్ర ధుక్ సృజ యోగ్రాః 1
రసయ హుయభ ర్వాత్ జాతాః క్త్మోబ జా ర్వి సనిా భాః
ఊధ్స: తు అథ సాంజాతాః పశ్రపవా ల ాః క్త్స త పా ణాః 2
యోని దేా చచ ణవ ాః రృ దేాత్ క్త్: రథా
ోద్ర కూపేష్ చ మే శ్ర లచాఛ హారతాః స ిరారక్త్ాః 3
ై: రత్ నిషూదిరాం స్మ య ాం వి వ మిార సయ రత్ క్షణాత్
స పమాి గ్జాం స అ వ ాం స ర్థాం ర్ఘు ర 4
ష్య షే
దృ ట వ నిషూదిరాం స్మ య ాం వస ి ద్రహారీ నా
విావ మిార ుతనాాం చ రాం నానా విధ్ ఆయుధ్మ్ 5
అభయ ధ్యవత్ ుసాంాకుదాం న వసష్ాం
ి జపతాం వర్మ్
 P a g e | 91

హుాంక్త్రే ఏవ త్ సరావ ్ నిర్ రమాహ ద్రహా్ ఋష్ఠాః 6

తే స అ వ ర్థ పామాత వసషేి ద్రహారీ నా
భసీీ రృత ముహూరే త విావ మిార ుత: రమా 7
దృష్యటవ వినాశిత్ పాత్ బలాం చ ుద్రహాణాాః
స ావీడ: చిశ్ర యా త ౭౭విణట విావ మిాతో అభవత్ రమా 8
సముాద ఇవ నిరేవ గో భగ్ా దాంక్త్ష్ ట ఇవోర్గ్ాః
ఉపర్ర తఇవా౭౭దిరయ ాః సదోయ నిాష్ర భతాం గ్రాః 9
హర పార బలో దీనో లూ పక్ష ఇవ దివ జాః
హర దోర హర ఉతే హో నిరేవ దాం సద్రపదయ ర 10
స పారమ్ ఏరాం రాజాయ ణ పాలయేి నియుజయ చ
పృథివీాం క్షార ధ్రేీ వ మ్ ఏవ అ వ పదయ ర
11
స గ్తవ హ్ద్రవ తర ర్శ వ ాం ి ా ోర్గ్ సేవిరమ్
ద్రహా దేవ ాపసమా౭శ్రర్ లాం రప శ్రసేతపే ద్రహారపాాః 12
క్స చిత్ అథ క్త్శ దేవశో వృష్భ ధ్వ జాః
దర్శ యా యస వర్దో విావ మిారాం ద్రహా బలాం 13
ిద్ర౭శ్రర్ లాం రపయ సే రాజ్ ాూహ్ ణత్ తే వివక్షిరమ్
వర్దో అసీ వో ణ: తే క్త్ఙ్గర య ాః సో అభిధణతమ్ 14
ఏవమ్ ఉర తశ్రుత దేవ విావ మిాతో ద్రహారపాాః
ాపణిపరయ ద్రహా దేవమ్ ఇదాం వచ మ్ అాబవీత్ 15
ణది తుణట ద్రహా దేవ ధ్నురేవ దో ద్రయ౭ ఘ్
సాంగో పాాంగ్ ఉపనిష్దాః స ర్హసయ ాః ాపదీణతమ్ 16
యాని దేవష్ చ అక్త్సతణి మా వష్ ద్రహరి ేష్
న వ ణక్ష ర్క్షుే ాపిభనుత ద్రయ౭ ఘ్
గ్ ర్ 17
రవ ాపసమాత్ భవతు దేవ దేవ ద్రద్ర ఈపిే రమ్
ఏవమ్ అసతవ ి దేవశో వారయ మ్ ఉక్త్త వ గ్ర శ్రసతర: 18
ాపాపయ చ అక్త్సతణి రాజరి ే: విావ మిాతో ద్రహాబలాః
దరేర ద్రహత యుకోత దర్ర పూోణ అభవత్ రమా 19
వివర్ నయనో వీరేయ సముాద ఇవ పర్వ ణి
హరమ్ ఏవ రమా మేనే వసష్మ్ ి ఋష్ఠ సరతద్రమ్ 20
రతో గ్తవ ఆా ద్ర పదాం ముమోచ అక్త్సతణి పారి లవాః
యై: రత్ రో వ ాం సర్వ ాం నిర్గ్ర నాం చ అక్త్స త తేజస 21
ఉదీర్య య మ్ అక్త్సాం త రత్ విావ మిార సయ ధద్రరాః
ష్య
దృ ట వ విాపాుత భీత ము ణాః రశో ది ాః 22
వసష్ి సయ చ యే శిష్యయ : రథైవ ద్రృగ్ పక్షి ాః
విాదవనిత భయాత్ భీత నానా దిగ్భ య ాః సహాస ాః 23
ష్
వస ి సయ ఆా ద్ర పదాం ూ య మ్ ఆసీత్ ద్రహారీ ాః
ముహూర్ తమ్ ఇవ నిాః బమ్ ర ఆసీత్ ఈరి సనిా భమ్ 24
వదతో వై వసష్ి సయ య భషేి ట ముహుర్ ముహుాః
నా యామి అదయ గాధ్యణాం నీహార్మ్ ఇవ భసక ర్ాః 25
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ద్రహాతేజా వసణి జపతాం వర్ాః
విావ మిారాం రమా వారయ ాం సోష్మ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 26
ఆా ద్రాం చిర్ సాంవృదాం న ణత్ వినాశిరవా్ అస
ురాచాో అస ణ్ మూఢ రసీ త్ రవ ాం భవిష్య స 27
 P a g e | 92

ఇి ఉక్త్త వ పర్ద్ర ాకుదోన ద మ్ డ ఉదయ ద్రయ సరవ ర్ాః

విధూద్ర ఇవ క్త్లాగిా : ణద్ర ద మ్ డ ఇవా౭పర్మ్ 28
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే పంచ
పంచాశ స్స ర ుః
షట్ప ంచాశ స్స ర ుః
ఏవమ్ ఉకోత వసషేి విావ మిాతో ద్రహాబలాః
ఆేా ణమ్ అక్త్సమ్ త ఉిప య య ిష్ి ిషేి ి చ అాబవీత్ 1
ాబహీ దాండాం సముిప య య క్త్ల దాండాం ఇవా౭పర్ాం
వసణి భగ్వా్ ాకోధ్యత్ ఇదాం వచ మ్ అాబవీత్ 2
క్షార బనోన శ్రసతో ల అసీ ఏష్ ణత్ బలాం రత్ విదర్శ ణ
నా యామి అదయ తే దర్ర ాం క్త్స త సయ రవ గాధిజ 3
రవ చ తే క్షాిణ బలాం రవ చ ాబహీ బలాం ద్రహత్
ప య ాబహీ బలాం దివయ ాం ద్రద్ర క్షాిణ పాాంస 4
రసయ అక్త్సాం త గాధి పార సయ ఘ్నర్మ్ ఆేా ణమ్ ఉరతద్రమ్
ాబహీ దణే డ రత్ ాశ్ర మ్ త అేా : వగ్ ఇవా౭ద్రభ స 5
వారు ాం చైవ గాదాం చ ఐక్త్ ాం ర పాశుపరాం రథా
ఐషీరాం చా౭పి చిక్షేప రుష్ఠతో గాధి ర ాః 6
య వాం మోహ ాం చైవ గా ర్ న వ ాం సవ ప ాం రథా
జృద్రభ ాం యద ాం చైవ సాంతప విలాపనే 7
శోష్ ాం మార్ ాం చైవ వాజమ్ అక్త్సాం త ుుర్ యణమ్
ాబహీ పా ాం క్త్లపా ాం వారు ాం పా మ్ ఏవ చ 8
పినాక్త్౭క్త్సాంత చ దయిరాం శుష్యక క్త్రే ర అ నీ రథా
దణాడక్త్సమ్త అథ పైాచాం ాకౌఞ్చ మ్ అక్త్సాం త రథైవ చ 9
ధ్ర్ీ చారాం క్త్లచారాం విష్ణచారాం రథైవ చ
వాణవయ ాం ద్రథ ాం చైవ అక్త్సాం త హణశిర్ సత శ్ర థా 10
ి తదవ ణాం చ చిక్షేప రఙ్గక లాం ముసలాం రథా
వైమాయ ధ్ర్ాం ద్రహాక్త్సాం త చ క్త్లాక్త్సమ్ త అథ మారు మ్ 11
ాిూలమ్ అక్త్సాం త ఘ్నర్ాం చ క్త్పాలమ్ అథ ర్క మ్
ఏతని అక్త్సతణి చిక్షేప సరావ ణి ర్ఘు ర 12
వసషేి జపతాం ాశేషేి రత్ అుభ రమ్ ఇవా౭భవత్
తని సరావ ణి దణే డ ాగ్సతే ాబహీ ాః ురాః 13
తేష్ ానేతష్ ాబహాీ క్త్సాం త క్షిపతవా్ గాధి ర ాః
రత్ అక్త్సమ్ త ఉదయ రాం దృష్యటవ దేవాాః స అగిా పోగ్యాః 14
దేవర్ ేణ చ సాంాభనాత గ్ రా న వ ాః స ద్రహో ర్గాాః
క్త్ైలోరయ మ్ ఆసీత్ సాంార ాం ాబహాీ క్త్సే త సముదీరితే
సత 15
రత్ అపి అక్త్సాం త ద్రహా ఘ్నర్ాం ాబాహీ ాం ాబాహేీ తేజస
వసణి ాగ్సతే సర్వ ాం ాబహీ దణే డ రాఘ్వ 16
ాబహాీ క్త్సాంత ాగ్సయ సయ వసష్ి సయ ద్రహారీ ాః
క్త్ైలోరయ మోహ ాం గాదాం ర్పపమ్ ఆసీత్ ుమారు మ్
17
ోద్ర కూపేష్ సరేవ ష్ వసష్ి సయ ద్రహారీ ాః
ద్రరచయ ఇవ నిషేర తు: అేా : ధూద్ర ఆకుల అరిచ ష్ాః 18
ాపాజవ లత్ ాబహీ ద డ చ వసష్ి సయ రర్ ఉదయ రాః
విధూద్ర ఇవ క్త్లాగిా : ణద్ర ద డ ఇవా౭పర్ాః 19
 P a g e | 93

రతో అశ్రుతవ్ ముని గ్ణా వసష్ాం ి జపతాం వర్మ్

అమోఘ్ాం తే బలాం ాబహీ ్ తేజ్ఞ ధ్యర్ణ తేజస 20
నిగ్ృహీర: రవ యా ాబహీ ్ విావ మిాతో ద్రహారపాాః
ాపసీద జపతాం ాశేష్ి లోక్త్ాః సనుత గ్ర వయ థాాః 21
ఏవమ్ ఉకోత ద్రహాతేజాాః ద్రాం చాక్స ద్రహారపాాః
విావ మిాతోऽపి నిరృతో విని శ వ సయ ఇదమ్ అాబవీత్ 22
ధిగ్ర్ బలాం క్షాిణ బలాం ాబహీ తేజ్ఞ బలాం బలమ్
ఏక్స ాబహీ దణే డ సరావ ౭క్త్సతణి హతని మే 23
రత్ ఏరత్ సద్రవక్షయ అహాం ాపస ా ఇక్త్నిణ ర య సాః
స
రో ద్రహత్ సయ ల సేయ ణత్ వై ాబహీ రవ క్త్ర్రమ్ 24
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే పంచ
పంచాశ స్స ర ుః
స్ప త పంచాశ స్స ర ుః
రరాః సాంరపత హృదణాః సీ ర్్ నిాగ్హమ్ ఆరీ ాః
విని శ వ సయ విని శ వ సయ రృర వైో ద్రహారీ నా 1
స దక్షిణాాం ది ాం గ్తవ ద్రహ్ష్యయ సహ రాఘ్వ
రతప పర్ద్రాం ఘ్నర్ాం విావ మిాతో ద్రహారపాాః 2
ఫల మూల అ నో మా :త చచార్ పర్ద్రాం రపాః
అథ అసయ జజిరే న పాతాః సరయ ధ్ర్ీ పరాణణాాః
హవిష్య శ్రనోర ద్రధుష్య శ్రనోర దృఢనేాతో ద్రహార్థాః 3
పూరే ణ వర్ ే సహాసే తు ాబహాీ లోర పితద్రహాః
అాబవీత్ ద్రధుర్ాం వారయ ాం విావ మిారాం రో ధ్ మ్ 4
జిత రాజరి ే లోక్త్: తే రపస కుశిక్త్౭౭రీ జ
అనే రపస తవ ాం హ్ రాజరి ే: ఇి విదీ హే 5
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ద్రహాతేజా జగాద్ర సహ దైవైాః
ాివిష్ప ట ాం ాబహీ లోరాం లోక్త్నాాం పర్మే వ ర్ాః 6
విావ మిాతోऽపి రత్ ృతవ ాహ్యా ిాంచిత్ అవాుీ ఖాః
ుాఃఖే ద్రహత ఆవిష్ాఃట స ద్రనుయ : ఇదమ్ అాబవీత్ 7
రప చ ుద్రహ శ్రరతశ్రపతాం రాజరి ే: ఇి యాం విుాః
దేవాాః సరి ేగ్ణాాః సరేవ అశ్రసత ద్రనేయ రపాః ఫలమ్ 8
ఇి నిశిచ రయ ద్ర స భూణ ఏవ ద్రహారపాాః
రప: చక్త్ర్ క్త్కురే థ పర్ద్రాం పర్ద్ర ఆరీ వా్ 9
ఏరసీ ్ ఏవ క్త్శ తు సరయ వాదీ జితేక్త్నిణ ర ాః
ాి ుక : ఇి విఖయ ర ఇక్షావ కు కుల ర ాః 10
ది
రసయ బు ాఃన సమురర నాా ణజేణమ్ ఇి రాఘ్వ
గ్చేఛ ణాం సవ రరే దేవానాాం పర్యాం గ్ిమ్ 11
స వసష్ాం ి సయహూణ రథయా యస చినితరమ్
అ రయ మ్ ఇి చ అపి ఉశ్రకోత వసషేి ద్రహారీ నా 12
ాపతయ ఖయ తో వసషేి స ణయౌ దక్షిణాాం ది మ్
రర: స రత్ రర్ీ సదయన ర్ నాం పాత్ రసయ గ్తో ృప: 13
వాసష్యి దీర్ ్ రపస: రో ణార హ్ తేపిరే
ాి ుక ాః ుద్రహాతేజాాః రాం పర్ద్ర భసవ ర్మ్ 14
వసష్ి పాత్ దదృశే రపయ యనా్ ణ సవ ాః
సోऽభిగ్ద్రయ ద్రహాతీ ాః సరావ ్ ఏవ గుోాః ుత్ 15
 P a g e | 94

అభివాదయ ఆనుపూరేవ య ాహ్యా ిాంచిత్ అవాుీ ఖాః

అాబవీత్ ుద్రహాతేజాాః సరావ ్ ఏవ రృతఞ్యలిాః 16
ర్ ాం వాః ాపపదేయ ऽహాం ర్ణాయ ్ ర్ణాగ్రాః
ాపతయ ఖయ తోऽసీ భాదాం వో వసషేి ద్రహారీ నా 17
ణష్ట క్త్మో ద్రహా ణజాం న రత్ అనుజానతుమ్ అర్ లథ
గురు పాత్ అహాం సరావ ్ ద్రసక ృరయ ాపసదయే 18
శిర్స ాప తో యాచే ాబాహీ ణా్ రపస శ్రసత ల ్
తే యాం భవ ాఃత సదయన ౭శ్రర్ లాం యాజణనుత సయహ్తాః
స రో ణథా హాం హ్ దేవ లోరమ్ అవాపా యామ్ 19
ాపతయ ఖయ తో వసషేి గ్ిమ్ అనాయ ాం రో ధ్నాాః
గురు పాత్ ఋతే సరావ ్ నా౭హాం పాయ మి క్త్ాంచ 20
ఇక్షావ కూణాాం హ్ సరేవ ష్యాం పోధ్యాః పర్య గ్ిాః
పోధ్స: తు విమావ ాంస: తర్ణాంి సమా ృపా్
రసీ త్ అ త ాం సరేవ భవనోత దైవరాం ద్రద్ర
ర్ 21
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే స్ప త
పంచాశ స్స ర ుః
అషట పంచాశ స్స ర ు:
రర: ాి ఙ్గక : వచ ాం ాశుతవ ాకోధ్ సద్రనివ రమ్
ఋష్ఠ పార రాం రాద్ర రాజా మ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 1
ాపతయ ఖయ తోऽస ురుబ దేన గురుణా సరయ వాదినా
రాం రథాం సద్రిారద్రయ ాఖ అశ్ర ర్ త మ్ ఉపేయివా్ 2
ఇక్షావ కూణాాం హ్ సరేవ ష్యాం పోధ్యాః పర్మో గురు:
చ అిారమితుాం రయ ాం వచ ాం సరయ వాది ాః 3
అ రయ మ్ ఇి చ ఉవాచ వసణి భగ్వా్ ఋష్ఠాః
రాం వణాం వై సయహరుతాం ారతుాం క్త్త ాః రథాం రవ 4
బాలి : రవ ాం ర్ ాశేష్ి గ్ద్రయ తాం సవ పర్ాం ప ాః
యాజనే భగ్వా్ ర త: క్త్ైలోరయ సయ అపి పారి లవ
అవయ ాం చ రత్ రశ్రరుతాం రసయ క్షాయ ద్రహే రథాం 5
తేష్యాం రత్ వచ ాం ాశుతవ ాకోధ్ పరాయ కుల అక్షర్మ్
స రాజా ప : ఏవ ఏత్ ఇదాం వచ మ్ అాబవీత్ 6
ాపతయ ఖయ తోऽసీ గురుణా గురు పక్త్ై: రథైవ చ
అనాయ ాం గ్ిాం గ్మిష్యయ మి సవ సత వోऽశ్రుత రోధ్నాాః 7
ఋష్ఠ పాత: తు రత్ ృతవ వారయ ాం ఘ్నర్ అభిసాంహ్రమ్
శేపాః పర్ద్ర సాంాకుమాన: చశ్రణాడ ళరవ ాం గ్మిష్య స 8
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ద్రహాతీ నో వివిశు: తే సవ మ్ ఆా ద్రమ్
అథ రాత్రాయ ాం వయ తతయాాం రాజా చణాడ ళతాం గ్రాః 9
నీల వక్త్స త ధ్ో నీలాః పరుణ ధ్వ సత మూర్ నజాః
చిరయ యలయ అనుశప చ ఆణస ఆభర్ణోऽభవత్ 10
రాం దృష్యటవ ద్రక్త్ని త ాః సరేవ రయ క్త్త వ చణాడ ళ ర్పపి మ్
ాపాాదవ్ సహ్త రాద్ర పౌరా యే అసయ అనుగామి ాః 11
ఏకో హ్ రాజా క్త్కురే థ జగాద్ర పర్ద్ర ఆరీ వా్
దహయ యనో దివా రాారాం విావ మిారాం రో ధ్ మ్ 12
విావ మిార: తు రాం దృష్యటవ రాజా ాం విఫల్మ రృరమ్
చణాడ ళ ర్పపి ాం రాద్ర మునిాః క్త్రు య మ్ ఆగ్రాః 13
 P a g e | 95

క్త్రుణాయ త్ స ద్రహాతేజా వారయ ాం పర్ద్ర ధ్యరిీ రాః

ఇదాం జగాద భాదాం తే రాజా ాం ఘ్నర్ దర్శ మ్ 14
ిమ్ ఆగ్ద్ర క్త్ర్య ాం తే రాజ పార ద్రహాబల
అయోధ్యయ అధిపతే వీర్ ాపాత్ చశ్రణాడ ళతాం గ్రాః 15
అథ రత్ వారయ మ్ ఆరర్ ణయ రాజా చణాడ ళతాం గ్రాః
అాబవీత్ ాపాఞ్యలి: వారయ ాం వారయ జ్ఞన వారయ కోవిదమ్ 16
ాపతయ ఖయ తోऽసీ గురుణా గురు పక్త్ై: రథా ఏవ చ
అ వాపయ ఏవ రాం క్త్ద్రాం ద్రయా ాపాోత విపర్య ణాః 17
స రో దివాం యాయామి ఇి మే స్సద్రయ దర్శ
ద్రయా చ ఇశ్రష్ాం ట ారతు రాం రచచ అవాపయ తే ఫలమ్ 18
అ ృరాం నోర తపూర్వ ాం మే చ వక్షేయ రమా చ
రృాచేఛ ష్ అపి గ్రాః స్సద్రయ క్షార ధ్రేీ తే పే
19
ణజ్:తన బహు విధై: ఇష్ాం ట ాపజా ధ్రేీ పాలితాః
గుర్వ చ ద్రహాతీ ాః ీల వృ తేత తోష్ఠతాః 20
ధ్రేీ ాపణరయ సయ ణజాం న చ ఆహరుతమ్ ఇచఛ రాః
పరితోష్ాం గ్చఛ నిత గుర్వో ముని పాంగ్వ 21
దైవమ్ ఏవ పర్ాం ద్రనేయ పౌరుష్ాం తు నిర్ర్ లరమ్
దైవ ఆారద్రయ తే సర్వ ాం దైవాం హ్ పర్య గ్ిాః 22
రసయ మే పర్యర్ తసయ ాపసదమ్ అభిక్త్్ర య ాః
రుత ర్
ర మ్ అ హస భాదాం తే దైవ ఉపహర రర్ీ ాః 23
అనాయ ాం గ్ిాం గ్మిష్యయ మి అ య ాః ర్ మ్ అసత మే
దైవాం పరుష్ క్త్రే నివర్ తయితుమ్ అర్ హస 24
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే అషట
పంచాశ స్స ర ు:
ఏకోన షష్టత ట మ స్స ర ు:
ర
ఉ త వారయ ాం తు రాజా ాం రృపయా కుశి క్త్రీ జాః
అాబవీత్ ద్రధుర్ాం వారయ ాం సక్షాత్ చశ్రణాడ ళ ర్పపి మ్ 1
ఇక్షావ కో సవ గ్రాం వరే జానామి తవ ాం ుధ్యరిీ రమ్
ర్ ాం తే భవిష్యయ మి య భషీ: ృప పాంగ్వ 2
అహమ్ ఆద్రక్త్ యే త సరావ ్ ద్రహర ే్ ప య రర్ీ ాః
ణజ న సహయ రరా్ రాజ్ రతో ణక్షయ స నిర్వ ృరాః 3
గురు ాప రృరాం ర్పపాం ణత్ ఇదాం రవ యి వర్ తతే
అనే సహ ర్పపే స రో గ్మిష్య స 4
హసత ాపాపతమ్ అహాం ద్రనేయ సవ ర్ రాం రవ రే వ ర్
ణ: రవ ాం కౌశిరమ్ ఆగ్ద్రయ ర్ య ాం ర్ ాం గ్రాః 5
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ద్రహా తేజాాః పాత్ పర్ద్ర ధ్యరిీ క్త్్
వాయ దిదే ద్రహాాపాజాన్ ణజ న సాంభర్ క్త్ర్ణాత్
సరావ ్ శిష్యయ ్ సయహూణ వారయ మ్ ఏరత్ ఉవాచ హ 6
సరావ ్ ఋష్ఠ వరా్ వాశిష్యట్ ఆ ణధ్వ ాం ద్రద్ర ఆశ్రజయా న
సశిష్యయ ్ ుహృద: చైవ స ఋివ జ: ుబహుాశుత్ 7
ణత్ అనోయ వచ ాం ాూయాత్ ద్రత్ వారయ బల చోదిరాః
రత్ సర్వ మ్ అఖిశ ఉశ్రర తాం ద్రద్ర ఆఖేయ ణమ్ అనాదృరమ్ 8
రసయ రత్ వచ ాం ాశుతవ దిశో జగుీ : రత్ ఆశ్రజయా న
 P a g e | 96

ఆజగుీ : అథ దేశేభయ ాః సరేవ భోయ ాబహీ వాది ాః 9

తే చ శిష్యయ ాః సయగ్ద్రయ మునిాం జవ లిర తేజసాం
ఊచ్య చ వచ ాం సరేవ సరేవ ష్యాం ాబహీ వాదినామ్ 10
ాశుతవ తే వచ ాం సరేవ సయయానిత దివ జారణాః
సర్వ దేశేష్ చ ఆగ్చఛ ్ వర్ యయితవ ద్రహోదణమ్ 11
వాసష్ాం ి రత్ రాం సర్వ ాం ాకోధ్ పరాయ కుల అక్షర్మ్
ణత్ ఆహ వచ ాం సర్వ ాం ృణు రవ ాం ముని పాంగ్వ 12
క్షాియో యాజకో ణసయ చణాడ ళ సయ విశేష్రాః
రథాం సదస భోక్త్త ో హవి: రసయ ుర్ర్ ేణాః 13
క్త్త
ాబాహీ ణా వా ద్రహాతీ నో భు వ చ డ ళ భోజ మ్ ణా
రథాం సవ ర్ రాం గ్మిష్య నిత విావ మిాతే పాలితాః 14
ఏరత్ వచ ాం నైష్ిర్య మ్ ఊచ్యాః సాంర్ర తలోచనాాః
వాసష్యి ముని ార్పరల సరేవ తే సద్రహోదయాాః 15
తేష్యాం రదవ చ ాం ాశుతవ సరేవ ష్యాం ముని పాంగ్వాః
ాకోధ్ సాంర్ర త ణ ాః సోష్మ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 16
యే దూష్ణశ్ర అు ాం నిత ష్ ట యాం రప ఉాగ్ాం సయ ర స ల మ్
భసీీ భూత ురాతీ నో భవిష్య నిత సాం ణాః 17
అదయ తే క్త్ల పాశే నీత వైవసవ ర క్షణమ్
సపత జాి తని ఏవ ద్రృరపాాః సనుత సర్వ ాః 18
వ యాంస నిణర ఆహారా ముష్ఠక్త్ ట నాద్ర నిర్ ్ృణాాః
విరృత చ విర్పపా చ లోక్త్్ అనుచర్శ్రనుత ఇయ్ 19
ద్రహోదణ చ ురుబ ది:న యమ్ అదూష్య ాం హ్ అదూష్ణత్
దూష్ఠర: సర్వ లోక్సష్ నిష్యదరవ ాం గ్మిష్య ి 20
ాపా అి పార నిర్తో నిర్౭నుాకో తాం గ్రాః
దీశ్రర్ ్ క్త్లాం ద్రద్ర ాకోధ్యత్ ుశ్రర్ రిాం వర్ తయిష్య ి 21
ఏతవత్ ఉక్త్త వ వచ ాం విావ మిాతో ద్రహారపాాః
విర్రాద్ర ద్రహాతేజా ఋష్ఠ ద్రధ్యయ ద్రహామునిాః 22
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏకోన
షష్టత ట మ స్స ర ుః
షష్టత ట మ స్స ర ు:
రోబల హత్ రృతవ వాసష్యి్ స ద్రహోదయా్
ఋష్ఠ ద్రధ్యయ ద్రహాతేజా విావ మిాతోऽభయ భష్ర 1
అణమ్ ఇక్షావ కు మాయాద: ాి ుక : ఇి విాశురాః
ధ్రిీ ష్ి చ వమా య చ యాం చైవ ర్ ాం గ్రాః 2
తే అనే రరే దేవ లోర జిీష్యా
ణథా అణాం సవ రరే దేవ లోరాం గ్మిష్య ి 3
రథా ాపవర్ తయ తాం ణజ్ఞన భవదిభ చ ద్రయా సహ
విావ మిార వచాః ాశుతవ సర్వ ఏవ ద్రహర్ ేణాః 4
ఊచ్యాః సమేరయ సహ్త ధ్ర్ీ జాన ధ్ర్ీ సాంహ్రమ్
అణాం కుశిర మాయాదో మునిాః పర్ద్ర కోప ాః 5
ణత్ ఆహ వచ ాం సద్రయ క్ ఏరత్ క్త్ర్య ాం సాం ణాః
అగిా రలోర హ్ భగ్వా్ ాపాం మాసయ ి ోష్ఠరాః 6
రసీ త్ ాపవర్ తయ తాం ణజాఃన స రో ణథా దివమ్
గ్చేఛ త్ ఇక్షావ కు మాయాదో విావ మిార సయ తేజస 7
 P a g e | 97

రరాః ాపవర్ తయ తాం ణజాఃన సరేవ సద్రధి ిష్తే ి

ఏవమ్ ఉక్త్త వ ద్రహర్ ేణ: చాకు: త: తాః ాియా: రమా 8
యాజర చ ద్రహాతేజా విావ మిాతోऽభవత్ ారౌ
ఋివ జ చ ఆనుపూరేవ య త త్ ద్రక్త్ త కోవిమాాః
ద్రక్త్ వ 9
చాకుాః సరావ ణి రరాీ ణి ణథా రలర ాం ణథా విధి
రరాః క్త్శ ద్రహత విావ మిాతో ద్రహారపాాః 10
చక్త్ర్ ఆవాహ ాం రార భగా౭శ్రర్ లాం సర్వ దేవతాః
అభయ గ్ద్ర్ రమా౭౭హూత భగా౭శ్రర్ లాం సర్వ దేవతాః 11
రరాః ాకోధ్ సయవిణట వి వ మిాతో ద్రహా మునిాః
ాువమ్ ఉదయ ద్రయ సాకోధ్: ాి ుక మ్ ఇదమ్ అాబవీత్
12
ప య మే రపసో వీర్య ాం సవ ౭౭శ్రరి యర సయ రే వ ర్
ఏష్ తవ ాం సవ రరే యామి సవ ర్ రమ్ ఓజస
ుాష్యర పాం సవ రరే దివాం గ్చఛ రా౭ధిప 13
రి సత
సవ ౭౭శ్ర యరాం ిాంచిత్ అపి అ ద్రయా హ్ రపసాః ఫలమ్
రాజ్ రవ ాం తేజస రసయ స రో దివాం ావజ 14
ఉర తవాక్సయ మునౌ రసీ ్ స రో రే వ ర్ాః
దివాం జగాద్ర క్త్కురే థ మునీనాాం ప య తాం రమా 15
దేవ లోర గ్రాం దృష్యటవ ాి ుక ాం పారాస ాః
సహ సరైవ ాః ుర్గ్ణై: ఇదాం వచ మ్ అాబవీత్ 16
ాి ఙ్గక గ్చఛ భూణ: రవ ాం అస సవ ర్ ర రృత౭౭లణాః
గురు ాపహతో మూఢ పర భూమిమ్ అవాిఛ రాాః 17
ఏవమ్ ఉకోత ద్రహేక్త్నేర ాి ుక : అపరత్ ప ాః
విాకో య : ాతహీి విావ మిారాం రో ధ్ మ్ 18
రత్ ృతవ వచ ాం రసయ ాకో య సయ కౌశిరాః
ోష్మ్ ఆహార్ణ శ్రతతావాం ిష్ి ిషేి ి చ అాబవీత్ 19
ఋష్ఠ ద్రధ్యయ స తేజసీవ ాపజాపి: ఇవా౭పర్ాః
సృజ్ దక్షి యర్స ర ల ్ సపతర ే్ అపరా్ ప ాః 20
క్షార యలామ్ అపరామ్ అసృజత్ ాకోధ్ మూరిఛ రాః
దక్షిణాాం ది మ్ ఆసలణ ముని ద్రధ్యయ ద్రహాణాాః 21
సృష్యటవ క్షార వాం ాం చ ాకోధ్య రలుషీ రృరాః
అ య మ్ ఇక్త్ ాంర రరిష్యయ మి లోకో వా సయ త్ అనిక్త్ ర ర ాః 22
దైవత్ అపి స ాకోధ్యత్ ాసష్టాం సముప చారమే 23
రరాః పర్ద్ర సాంాభనాతాః సరి ే సాంఘాాః ుర్ అురా:
విావ మిారాం ద్రహాతీ మ్ ఊచ్యాః స౭ను ణాం వచాః
24
అణాం రాజా ద్రహా భగ్ గురు ాప పరిక్షరాః
స రో దివాం యాతుాం అశ్రర్ హి ఏవ రో ధ్ 25
తేష్యాం రదవ చ ాం ాశుతవ దేవానాాం ముని పాంగ్వాః
అాబవీత్ ుద్రహత్ వారయ ాం కౌశిరాః సర్వ దేవతాః 26
స రర్సయ భాదాం వ: ాి ఙ్గక : అసయ భూపతేాః
ఆోహ ాం ాపిజానరాం అ ృరాం రరుతమ్ ఉరే హే
సోరऽశ్రుత స రర్సయ ాి ఙ్గక : అసయ ా వ రాః 27
క్షాతణి చ సరావ ణి యద్రక్త్ని ాధువా య ౭థ
 P a g e | 98

యావత్ లోక్త్ ధ్రిష్య నిత ిష్శ్రనిత

ి ఏతని సర్వ ాః 28
ద్రరక ృతని ురాాః సరేవ రత్ అనుజానతుమ్ అర్ హథ
ఏవమ్ ఉక్త్త ాః ురాాః సరేవ ాపతూయ చ్య: ముని పాంగ్వమ్ 29
ఏవాం భవతు భాదాం తే ిష్శ్రనిత ి ఏతని సర్వ ాః
గ్గ్నే తని అనేక్త్ని వైావ ర్ పథాత్ బహ్ాః 30
క్షాతణి ముని ాశేష్ి తేష్ జ్ఞయ ిశ్రష్ే జాజవ ల్
అవాఙ్ శిర్: ాి ుక చ ిష్తు ి అద్రర్ సనిా భాః 31
అనుయాసయ ాంి చ ఏతని జ్ఞయ తాంష్ఠ ృప సరతద్రాం
రృతర్ నాం కీరి తద్రాంరాం చ సవ ర్ ర లోర గ్రాం ణథా 32
ుత
విావ మిార శ్ర ధ్రాీ తీ సర్వ దేవై: అభి ట రాః ష్
ఋష్ఠభి చ ద్రహాతేజా బాఢమ్ ఇతయ ౭౭హ దేవతాః 33
రతో దేవా ద్రహాతీ నో ము ణ చ రో ధ్నాాః
జగుీ : ణథా ఆగ్రాం సరేవ ణజస న య అశ్రనేత ోరతద్ర 34
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే షష్టత ట మ
స్స ర ు:
ఏక షష్టత ట మ స్స ర ు:
విావ మిాతో ద్రహాతీ అథ ాపసత ల ్ ాపేక్షయ త్ ఋషీ్
అాబవీత్ ర్ ార్పరల సరావ ్ త్ వ వాస ాః 1
తోత
ద్రహా విఘ్ా ాః ాపవృ ऽణాం దక్షిణామ్ ఆ తో స ల ది మ్
ది మ్ అనాయ ాం ాపపతే య ద్ర: రార రపాే య ద్రహే రపాః 2
పశిచ యయాాం విాలాయాాం పష్క రేష్ ద్రహారీ ాః
ుఖాం రప: చరిష్యయ ద్రాః పర్ాం రత్ హ్ రో వ మ్ 3
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ద్రహా తేజాాః పష్క రేష్ ద్రహామునిాః
రప ఉాగ్ాం ురాధ్ర్ ేాం తేపే మూల ఫలా౭ ాః 4
ఏరసీ నేా వ క్త్శ తు అయోధ్యయ ౭ధిపి: ృపాః
అద్రబ రష్ ఇి ఖయ తో ణష్టాం సముప చారమే 5
రసయ వై ణజయ సయ పశుమ్ ఇక్త్నోర జహార్ హ
ాప శ్రషే ట తు పశౌ విాో రాజా మ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 6
పశు: అదయ హృతో రాజ్ ాప శ్రష్:ట రవ ుర్ా యాత్
అర్క్షితర్ాం రాజా ాం ఘ్ా నిత దోష్య రే వ ర్ 7
ాపాణశిచ రతాం ద్రహత్ ఏరత్ ర్ాం వా పరుష్ర్ ేభ
ఆ ణసవ పశుాం ీాఘ్ాం యావత్ రర్ీ ాపవర్ తతే 8
ఉపాధ్యయ ణ వచాః ాశుతవ స రాజా పరుష్ర్ ేభ
అనివ యేష్ ద్రహా బుదిాఃన పశుాం గోభిాః సహాస ాః 9
దేా్ జ పమాాం త్ త్ గ్రాణి వనాని చ
ఆా యణి చ పణాయ ని యర్ రయణో ద్రహీపిాః 10
స పార సహ్రాం తర సభర్య ాం ర్ఘు ర
భృగుతుాంే సయసీ మ్ ఋచీరాం సాందదర్శ హ 11
రమ్ ఉవాచ ద్రహాతేజాాః ాప ద్రయ అభిాపసదయ చ
ాబహీ రి ేాం రపస దీపతాం రాజరి ే: అమిర ాపభాః 12
ష్య
పృ ట వ సర్వ ార కు లమ్ ఋచీరాం రమ్ ఇదాం వచాః
గ్వాాం ర సహాసే విాకీణీషే ురాం ణది 13
పశో: అరే ల ద్రహాభగ్ రృర రృతోయ ऽసీ భర్ రవ
సరేవ పరిగ్త దేా ణజీణ న ాం లభ పశుమ్ 14
 P a g e | 99

మాతుమ్ అర్ హస మూశయ ురమ్ ఏరమ్ ఇతో ద్రద్ర

ఏవమ్ ఉకోత ద్రహాతేజా ఋచీర: తు అాబవీత్ వచాః 15
నాహాం జేయ ష్ాం ి ర్ ాశేష్ాం
ి విాకీణీయాాం రథాంచ
ఋచీర సయ వచాః ాశుతవ తేష్యాం యత ద్రహారీ నామ్ 16
ఉవాచ ర్ ార్పరలమ్ అద్రబ రష్ాం రపసవ నీ
అ విాక్సణాం ురాం జేయ ష్ాం ి భగ్వా్ ఆహ భర్ రవ: 17
ద్రద్ర అపి దయిరాం విదిన రనిష్ాం ి శు రాం ృప
రసీ త్ రనీణాంసాం పారాం మాసేయ రవ పారి నవ 18
ాపాయే హ్ ర్ ాశేష్ి జేయ ష్యిాః పిరృష్ వలభ ల ాః
యరౄణాాం చ రనీయాాంస: రసీ త్ ర్క్షే రనీణసాం 19
ఉర తవాక్సయ మునౌ రసీ ్ ముని పతా య ాం రథైవ చ
శు శేశ ఫ: సవ ణాం రాద్ర ద్రధ్య మో వారయ మ్ అాబవీత్ 20
పిత జేయ ష్మ్ ి అ విాక్సణాం యత చ ఆహ రనీణసాం
విాకీరాం ద్రధ్య ద్రాం ద్రనేయ రాజ్ పారాం ణసవ యమ్ 21
గ్వాాం ర సహాసే శు శేశ ఫాం రే వ ర్ాః
గ్ృహీతవ పర్ద్ర ాపీతో జగాద్ర ర్ఘు ర 22
అద్రబ రష్ శ్రుత రాజర ే ర్థమ్ ఆోపయ సరవ ర్ాః
శు శేశ ఫాం ద్రహాతేజా జగాద్ర ఆశు ద్రహాణాాః 23
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏక
షష్టత ట మ స్స ర ు:
దిా షష్టత ట మ స్స ర ు:
శు శేశ ఫాం ర్ాశేష్ి గ్ృహీతవ తు ద్రహాణాాః
వయ ాాద్రయ త్ పష్క రే రాజా ద్రధ్యయ హేా ర్ఘు ర 1
రసయ విా ద్రయ సయ శు శేశ ఫో ద్రహాణాాః
పష్క ర్ క్షేారమ్ ఆగ్ద్రయ విావ మిారాం దదర్శ హ 2
రపయ ాంరాం ఋష్ఠభి: సర్ నాం యతులాం పర్ద్ర ఆతుర్:
విష్ ణ వదనో దీ : రృశ్రష్యా ణ చ ా మే చ 3
పపార అఙ్గక మునే రాద్ర వారయ ాం చ ఇదమ్ ఉవాచ హ
మే అశ్రసత యత పిత శ్రజానరయో బా వా న ాః కురాః 4
ాతతుమ్ అర్ హస యాం స్సద్రయ ధ్రేీ ముని పాంగ్వ
ాతత రవ ాం హ్ ముని ాశేష్ి సరేవ ష్యాం రవ ాం హ్ భవ ాః 5
రాజా చ రృర క్త్ర్య : సయ త్ అహాం దీరా్యు: అవయ ణాః
సవ ర్ ర లోరమ్ ఉపాీా యాాం రప: రశ్రపాతవ హ్ అనురతద్రమ్ 6
రవ మే నాథో హ్ అనాథ సయ భవ భవయ చేరస
పిత ఇవ పారాం ధ్రాీ రీ ్ ాతతుమ్ అర్ హస ిలిబ ష్యత్
7
రసయ రదవ చ ాం ాశుతవ విావ మిాతో ద్రహారపాాః
స వ త యితవ బహు విధ్ాం పాత్ ఇదమ్ ఉవాచ హ 8
ణరక ృతే పిరర్ాః పాత్ జ ణనిత శుభ అశ్రరి ల ాః
పర్ లోర హ్త౭శ్రరాలణ రసయ క్త్లోऽణమ్ ఆగ్రాః 9
అణాం ముని ుతో బాలో ద్రరతాః ర్ మిచఛ ి
అసయ జీవిర యాతే ాపిణాం కురుర పారక్త్ాః 10
సరేవ ురృర రరాీ ాః సరేవ ధ్ర్ీ పరాణణాాః
పశు భూత రేక్త్ ర సయ రృపితమ్ అేా ాః ాపణచఛ ర 11
 P a g e | 100

నాథవా్ చ శు శేశ ఫొ ణజ న చ అవిఘ్ా తో భవత్

దేవత: రరిర త: చ ుయ : ద్రద్ర చా౭పి రృరాం వచాః 12
మునే: తు వచ ాం ాశుతవ ద్రధుష్య ర ఆదణాః ుతాః
స అభియ ాం ర్ ాశేష్ి సల్మలమ్ ఇదమ్ అాబువ్ 13
రథమ్ ఆరీ ుత్ హ్తవ ాతణసేऽ య ురాం విభో
అక్త్ర్య మ్ ఇవ పాయ ద్రాః వ యాంసమ్ ఇవ భోజనే 14
తేష్యాం రదవ చ ాం ాశుతవ పాతణాాం ముని పాంగ్వాః
ాకోధ్ సాంర్ర త ణనో వాయ హరుతమ్ ఉపచారమే 15
నిసే ధ్వ సమ్ ఇదాం ాోర తాం ధ్రాీ ద౭పి విగ్రి హరమ్
అిారద్రయ తు ద్రత్ వారయ ాం మారు ాం ోద్ర హర్ ే మ్ 16
వ యాంస భోజి ాః సరేవ వాసష్యి ఇవ జాిష్
పూర్ ణాం వర్ ే సహాసాం తు పృథివాయ మ్ అనువరే య థ 17
రృతవ ాప సయయుక్త్త్ పాత్ మునివర్ సత శ్ర మా
శు శేశ ఫమ్ ఉవాచ ఆశ్రర్ తాం రృతవ ర్క్షాాం నిరాద్రణమ్ 18
పవిార పాలే: బదోన ర్ర తయలయ అనుశప ాః
వైష్వ ణ ాం యూపమ్ ఆసదయ వాగిభ : అగిా మ్ ఉమాహర్ 19
ఇమే తు గాధ్య దేవ దివయ గాయేథా ముని పారర
అద్రబ రష్ సయ ణజే న అసీ ్ రరాః సదిమ్ న అవాపే య స 20
శు శేశ ఫో గ్ృహీతవ తే దేవ గాథే ుసయహ్రాః
రవ ర్యా రాజ సాంహాం రమ్ అద్రబ రష్మ్ ఉవాచ హ 21
రాజ సాంహ ద్రహా సరతవ ీాఘ్ాం గ్చాఛ వహే వణాం
నివర్ తణసవ రాజేక్త్ ర దీక్షాాం చ సముపావి 22
రత్ వారయ మ్ ఋష్ఠ పార సయ ాశుతవ హర్ ే సముతుే రాః
జగాద్ర ృపిాః ీాఘ్ాం ణజ న వాటమ్ అరక్త్నిర ర ాః 23
సదసయ అనుద్రతే రాజా పవిార రృర లక్ష మ్
పశుాం ర్ర తఅద్రబ ర్ాం రృతవ యూపే రాం సద్రబ ణ న త్ 24
స బదోన వాగిభ : అగ్ర్రాయ భి: అభితుష్యటవ వై ుగ
ఇక్త్ మ్ర ఇక్త్ ర అనుజాం చైవ ణథావత్ ముని పారరాః 25
రరాః ాపీరాః సహాసక్షో ర్హసయ ుత శ్ర ి రరిర రాః
దీర్ ్మ్ ఆయు: రమా ాపామాత్ శు శేశ ఫాణ రాఘ్వ 26
స చ రాజా ర్ ాశేష్ి ణజ న సయ చ సయపతవా్
ఫలాం బహు గు ాం రాద్ర సహాసక్ష ాపసదజమ్ 27
విావ మిాతోऽపి ధ్రాీ తీ భూణ: తేపే ద్రహారపాాః
పష్క రేష్ ర్ ాశేష్ి ద వర్ ే తని చ 28
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే దిా
షష్టత ట మ స్స ర ు:
శ్రి షష్టత ట మ స్స ర ు:
రే
పూ ణ వ ే ర్ సహాసే తు ావర సా రాం ద్రహామునిమ్
అభయ గ్చఛ ్ ురాాః సరేవ రపాః ఫల చికీర్ ేవాః 1
అాబవీత్ ుద్రహా తేజా ాబహాీ ు రుచిర్ాం వచాః
ఋష్ఠ: రవ మ్ అస భాదాం తే సవ రి యైాః రర్ీ భిాః శుభాః
రమ్ ఏవమ్ ఉక్త్త వ దేవ : ాిదివాం ప : అభయ గాత్ 2
విావ మిాతో ద్రహాతేజా భూణ: తేపే ద్రహ శ్రరతపాః
రరాః క్త్శ ద్రహత మే క్త్ పర్ద్ర అపే రాాః 3
 P a g e | 101

పష్క రేష్ ర్ ాశేష్ి సా తుాం సముప చారమే

తాం దదర్శ ద్రహాతేజా మే క్త్ాం కుశిక్త్౭౭రీ జాః 4
ర్పపేణా ాపియాం రార విుయ రాం జలదే ణథా
దృష్యటవ ర ర్ ర ర వ గో ముని: తమ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 5
అపే ర్ాః సవ గ్రాం తేऽశ్రుత వస చ ఇహ ద్రయ౭౭ా మే
అనుగ్ృహీష్ ణ వ భాదాం తే ద్రదనే ు మోహ్రమ్ 6
ఇతుయ శ్రక్త్త స వరాోహా రార వాసమ్ అథా రోత్
రసయ ాం వసనాతయ ాం వరాేణి పఞ్చ పఞ్చ చ రాఘ్వ 7
రపసో హ్ ద్రహా విఘ్నా విావ మిారమ్ ఉపాగ్రాః
విావ మిార ఆా మే స్సద్రయ ుఖే వయ ిచారముాః
అథ క్త్శ గ్తే రసీ ్ విావ మిాతో ద్రహామునిాః 8
సావీళ ఇవ సాంవృరత: చిశ్రనాత శోర పరాణ ాః
బుది:న మునేాః సమురర నాా స అద్రరాే ర్ఘు ర 9
సర్వ ాం ురాణాాం రర్ీ ఏరత్ రో అపహర్ ాం ద్రహత్
అహో రాాత అపదేశే గ్తాః సాంవరే రా ద 10
క్త్ద్ర మోహా౭భి భూరసయ విఘ్నా ऽణాం ాపతుయ పసర ల ాః
విని శ వ స్ మునివర్ాః పాచ తత పే ుాఃఖిరాః 11
భీతమ్ అపే ర్సాం దృష్యటవ వపనీతాం ాపాఞ్యలిాం శ్రసత ల మ్
మే క్త్ాం ద్రధురై: వాకైయ : విసృజయ కుశిక్త్౭౭రీ జాః 12
ఉరతర్ాం పర్వ రాం రాద్ర విావ మిాతో జగాద్ర హ
స రృతవ నైష్ఠకీ ి ాం బుదిాం
న జేతు క్త్మో ద్రహాణాాః 13
కౌశికీ తర్మ్ ఆసదయ రప సేత శ్ర పే ుమారు మ్
రసయ వర్ ే సహాసాం తు ఘ్నర్ాం రప ఉపాసరాః 14
ఉరతరే పర్వ తే రాద్ర దేవతనామ్ అభూత్ భణమ్
అద్రక్త్ ణ త ్ సయగ్ద్రయ సరేవ సరి ేగ్ణాాః ురాాః 15
ద్రహరి ే బాం ర లభతాం సధ్వ ణాం కుశిక్త్౭౭రీ జాః
దేవతనాాం వచాః ాశుతవ సర్వ లోర పితద్రహాః 16
అాబవీత్ ద్రధుర్ాం వారయ ాం విావ మిారాం రోధ్ మ్
ద్రహరే ే సవ గ్రాం వరే రపస ఉాే తోష్ఠరాః 17
ద్రహరతవ మ్ ఋష్ఠ ముఖయ రవ ాం దమామి రవ కౌశిర
ాబహీ ాః స వచాః ాశుతవ సర్వ లోక్స వ ర్ సయ హ 18
విష్ణోణ సాంతుణట విావ మిార: రో ధ్ :
ాపాఞ్యలిాః ాప తో భూతవ ాపతుయ వాచ పితద్రహమ్ 19
ాపతుయ వాచ రతో వాచాం విావ మిాతో ద్రహా ముని:
ద్రహరి ే బమ్ ర అతులాం సవ రి యైాః రర్ీ భిాః శుభాః 20
ణది మే భగ్వా్ ఆహ రతోऽహాం విజితేక్త్నిణ ర ాః
రమ్ ఉవాచ రతో ాబహాీ తవత్ రవ ాం జితేక్త్నిణ
ర ాః 21
ర్ప
ణరసవ ముని ా ర ల ఇతుయ శ్ర వ ాిదివాం గ్రాఃక్త్త
విాప శ్రసతే
ల ష్ దేవష్ విావ మిాతో ద్రహామునిాః 22
ఊర్ నవ బాహు: నిరాలమోబ వాయు భక్ష శ్రసతప చ ర్్
ఘ్రేీ పఞ్చ రపా భూతవ వరాేు ఆక్త్ సాంా ణాః 23
శిశిరే సలిల శ్రసలయీ రాాి అహని రో ధ్ ాః
ఏవాం వర్ ే సహాసాం హ్ రో ఘ్నర్మ్ ఉపాగ్ద్రత్ 24
రసీ ్ సాంరపయ యనే తు విావ మిాతే ద్రహామునౌ
 P a g e | 102

సాంాభద్రాః ుద్రహా్ ఆసీత్ ురాణాాం వాసవ సయ చ 25

ర్యభ మ్ అపే ర్సాం ారాః సహ సరైవ : ద్రరుదణై ర ాః
ఉవాచ అరీ హ్రాం వారయ మ్ అహ్రాం కౌశిర సయ చ 26
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే శ్రి
షష్టత ట మ స్స ర ు:
చతు రషేష్టత ట మ స్స ర ు:
ుర్ క్త్ర్య మ్ ఇదాం ర్మేభ రర్ తవయ ాం ుద్రహత్ రవ యా
లోభ ాం కౌశిరసయ ఇహ క్త్ద్ర మోహ సద్రనివ రమ్ 1
రథా ఉశ్రక్త్త స అపే రా రాద్ర సహాసక్షే ధద్రత
ావీళిత ాపాఞ్యలి: భూతవ ాపతుయ వాచ ురే వ ర్మ్ 2
అణాం ుర్ పతే ఘ్నో విావ మిాతో ద్రహామునిాః
ఘ్నర్ాం ఉరే ృజతే ాకోధ్మ్ ద్రయి దేవ సాం ణాః 3
రతో హ్ మే భణాం దేవ ాపసదాం రరుతమ్ అర్ హస
ఏవ ముర తశ్రసతయా రాద్ర ర్ాంభయా భీరయా రమా 4
తమ్ ఉవాచ సహాసక్షో వపయనాాం రృత౭శ్రఞ్యలిమ్
య భషీ ర్మేభ భాదాం తే కురుష్వ ద్రద్ర ాస మ్ 5
కోిలో హృదణ ాగాహీ యధ్వ రుచిర్ ాుమే
అహాం ర ర్ ర ర సహ్రాః శ్రసలసయ మి రవ పార్శ వ రాః 6
రవ ాం హ్ ర్పపాం బహు గు ాం రృతవ పర్ద్ర భసవ ర్మ్
రమ్ ఋష్ఠాం కౌశిరాం ర్మేభ భదణసవ రపసవ మ్ 7
స ాశుతవ వచ ాం రసయ రృతవ ర్పపమ్ అనురతద్రమ్
లోభయా యస లలిత విావ మిారాం శుచి సీ త 8
కోిల సయ చ శుాావ వలుర వాయ హర్రాః సవ మ్
సాంాపహృషే ట ద్ర స రర ఏనామ్ ఉదైక్షర 9
అథ రసయ చ బే ర ీతే అాపిమే చ
దర్శ నే చ ర్యభ యా మునిాః సాందేహమ్ ఆగ్రాః 10
సహాసక్ష సయ రత్ రర్ీ విజానణ ముని పాంగ్వాః
ర్యభ ాం ాకోధ్ సయవిష్ాఃట ాప కుశిక్త్౭౭రీ జాః 11
ణ్ యాం లోభణసే ర్మేభ క్త్ద్ర ాకోధ్ జయైష్ఠ మ్
ద వర్ ే సహాసణి లేల్మ శ్రసలసయ ౭స ుర్భ ే 12
ాబాహీ ాః ుద్రహాతేజా శ్రసతో బల సద్రనివ రాః
ఉదరి న ష్య ి ర్మేభ తవ ాం ద్రత్ ాకోధ్ రలుషీ రృతమ్ 13
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ద్రహాతేజా విావ మిాతో ద్రహా మునిాః
అ కుా వ్ ధ్యర్యితుాం కోపాం సాంతపమ్ ఆగ్రాః 14
రసయ ాపే ద్రహత ర్యభ లేల్మ రమా అభవత్
వచాః ాశుతవ చ ర ో ర ర ద్రహరే ేాః స చ నిర్ రరాః 15
కోపే స ద్రహాతేజా శ్రసతో౭ప హర్ణే రృతే
ఇక్త్నియై
ర : అజిై రాద్ర శభ ానితమ్ ఆరీ ాః
బభూవ అసయ ద్ర శిచ ాంత రో౭ప హర్ణే రృతే 16
ఏవ ాకోధ్ాం గ్మిష్యయ మి చ వక్షేయ రధ్ాంచ
అధ్వా ఉచచ వ సష్యయ మి సాంవరే ర్ త య ౭పి 17
అహాం హ్ శోష్యిష్యయ మి ఆతీ ాం విజితేక్త్నిణ ర :
తవత్ యావత్ హ్ మే ాపాపతాం ాబాహీ య ాం రపస ఆశ్రరి యరాం 18
అనుచచ వ స ా భుాంజా : ిషేణ ి ాం ాశ వ త సే య:
 P a g e | 103

హ్ మే రపయ య సయ క్షణాం యాసయ ాంి మూర్ తణ: 19

ఏవాం వర్ ే సహాససయ దీక్షాాం స ముని పాంగ్వ:
చక్త్ర్ అాపియాం లోక్స ాపిజానాం ర్ఘు ాంద 20
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే చతు
రషేష్టత ట మ స్స ర ు:
పంచ షష్టత ట మ స్స ర ు:
అథ హైద్రవతాం రాద్ర ది ాం రయ క్త్త వ ద్రహా మునిాః
పూరావ ాం ది మ్ అనుాపాపయ రపస్ తేపే ుమారు మ్ 1
మౌ ాం వర్ ే సహాససయ రృతవ ావరమ్ అనురతద్రమ్
చక్త్ర్ అాపిద్రాం రాద్ర రపాః పర్ద్ర ుష్క ర్మ్ 2
పూరే ణ వర్ ే సహాసే తు క్త్ష్ి భూరాం ద్రహా మునిమ్
వియా : బహుభి: ఆధూరాం ాకోధో అశ్ర ర్ త మ్ ఆవి త్ 3
స రృతవ ని చ ణాం రాద్ర రప ఆి త్ ష్ ి అవయ ణాం
రసయ వర్ ే సహాససయ ావతే పూరే ణ ద్రహా ావర: 4
భోకుత మ్ ఆర్భవా న ్ అ ా ాం రసీ ్ క్త్శ ర్ఘూరతద్ర
ఇాంాదో దివ జాి: భూతవ రాం సదన ద్ర ా మ్ అయాచర 5
రస్మీ దతవ రమా సదాం న సర్వ ాం విాపాణ నిశిచ ర:
నిశే ేష్ఠతే అనేా భగ్వా్ అభుశ్రక్త్త వ ఇవ ద్రహారపా: 6
ిాంచిత్ అవదత్ రదివ ాపాం మౌ ావరాం ఉపసర ల :
అధ్ వర్ ే సహాసాం వై ఉచఛ వ స్ ముని పాంగ్వ: 7
రసయ అనుచఛ వ స య సయ మూరి నా ధూమో వయ జాణర
క్త్ైలోరయ ాం యే సాంాభాంరమ్ ఆదీపిర మివా౭భవత్ 8
రతో దేవాాః సగ్ రా న వ ాః ప ా గా ుర్ రాక్షసాః
మోహ్త: తేజస రసయ రపస ద్ర ర ర్ ీ ణాః 9
ర ీ ల ఉపహతాః సరేవ పితద్రహమ్ అథా౭ాబువ్
బహుభిాః క్త్ర్ణై: దేవ విావ మిాతో ద్రహామునిాః 10
లోభిరాః ాకోధిర లేచ వ రపస చ అభివర్ నతే
హ్ అసయ వృజి ాం ిాంచిత్ దృ య తే ూక్షీ మ్ అపయ ౭థ 11
దీణతే ణది తు అసయ ద్ర స ణత్ అభీపిే రమ్
వినా ణి క్త్ైలోరయ ాం రపస సచరా౭చర్మ్ 12
వాయ కులా చ ది ాః సరావ చ ిాంచిత్ ాపక్త్ తే
సగ్రాాః క్షుభితాః సరేవ విీర్య నేత చ పర్వ తాః 13
ాపరద్రర తే చ పృథివీ వాయు: వాి భృా౭౭కులాః
ాబహీ ్ ాపిజానీమో నాసతకో జాణతే జ : 14
సమూీ ఢ మివ క్త్ైలోరయ ాం సాంాపక్షుభిర య సాం
భసక ో నిాష్ర భ లేచ వ ద్రహరే ే: రసయ తేజస 15
బుదిాం న కురుతే యావత్ నాశే దేవ ద్రహామునిాః
తవత్ ాపసదో భగ్వా్ అగిా ర్పో ద్రహాుయ ిాః 16
క్త్లా౭గిా నా ణథా పూర్వ ాం క్త్ైలోరయ ాం దహయ తేऽఖిలమ్
దేవ రాజయ మ్ చికీరే ేర దీణతమ్ అసయ ణ్ ద్రరమ్ 17
రరాః ుర్ గ్ణాాః సరేవ పితద్రహ పోగ్యాః
విావ మిారాం ద్రహాతీ ాం వారయ ాం ద్రధుర్మ్ అాబువ్
18
ాబహీ రే ే సవ గ్రాం తేऽశ్రుత రపస సీ ుతోష్ఠతాః
 P a g e | 104

ాబాహీ య ాం రపస ఉాే ాపాపతవా్ అస కౌశిర 19

దీర్ ్మ్ ఆయు చ తే ాబహీ ్ దమామి స ద్రరు శ్రదర ాః
సవ సత ాపాపా హ్ భాదాం తే గ్చఛ స్సద్రయ ణథా ుఖమ్ 20
పితద్రహ వచాః ాశుతవ సరేవ ష్యాం చ దివౌరసమ్
రృతవ ాపణాద్రాం ముదితో వాయ జహార్ ద్రహామునిాః 21
ాబాహీ య ాం ణది మే ాపాపతాం దీర్ ్మ్ ఆయు శ్రసతథై వ చ
ఓాంక్త్ోऽథ వష్టాక ో వమా చ వర్ణనుత యమ్ 22
క్షార వదవిమాాం ాశేణి ాబహీ వద విమామ్ అపి
ాబహీ పాతో వసణి యమ్ ఏవాం వదతు దేవతాః 23
ణది అణాం పర్ద్రాః క్త్ద్రాః రృతో యానుత ుర్ర్ ేభాః
రరాః ాపసదితో దేవై: వసణి జపతాం వర్ాః 24
సఖయ ాం చక్త్ర్ ాబహీ రి ే: ఏవమ్ అసతవ ి చా౭ాబవీత్
ాబహీ రి ే రవ ాం సాందేహాః సర్వ ాం సాంపరే య తే రవ 25
ఇతుయ శ్రక్త్త వ దేవత ాచ ౭పి సరావ జగుీ : ణథా౭౭గ్రమ్
విావ మిాతోऽపి ధ్రాీ తీ లబానవ ాబాహీ య మ్ ఉరతద్రమ్
26
పూజయా యస ాబహీ రి ేాం వసష్ాం ి జపతాం వర్మ్
రృర క్త్మో ద్రహీాం సరావ ాం చచార్ రపస స శ్ర ర
ల ాః 27
ఏవాం తు అనే ాబాహీ య ాం ాపాపతాం రాద్ర ద్రహారీ నా
ఏష్ రాద్ర ముని ాశేశ్రష్ి ఏష్ విాగ్హవా్ రపాః 28
ఏష్ ధ్ర్ీ ాః పో నిరయ ాం వీర్య సయ ఏష్ పరాణ మ్
ఏవముక్త్త వ ద్రహా తేజా విర్రాద్ర దివ జ్ఞరతద్ర: 29
త ర వచాః ాశుతవ రాద్ర లక్షీ సనిా ధౌ
జ రాః ాపాఞ్యలి: వారయ మ్ ఉవాచ కుశిక్త్౭౭రీ జమ్ 30
ధ్నోయ అసీ అనుగ్ృహీతోऽసీ ణసయ మే ముని పాంగ్వ
ణజాం న క్త్కురే థ సహ్రాః ాపాపతవా్ అస ధ్యరిీ ర 31
పావితోऽహాం రవ యా ాబహీ ్ దర్శ నే ద్రహామునే
విావ మిార ద్రహాభగ్ ాబహీ ర ేణాాం వర్ ఉరతద్ర 32
గుణా బహు విధ్యాః ాపాపాత: రవ సాందర్శ నాత్ ద్రయా
విసతరే చ తే ాబహీ ్ కీర్ తయ య ాం ద్రహ శ్రరతపాః 33
ాశురాం ద్రయా ద్రహా తేజ్ఞ రామే చ ద్రహారీ నా
సదస్మయ ాః ాపాపయ చ సదాః ాశుత: తే బహవో గుణాాః 34
అాపమేణాం రప: తుభయ మ్ అాపమేణాం చ తే బలమ్
అాపమేయా గుణాలేచ వ నిరయ ాం తే కుశిక్త్౭౭రీ జ 35
పితద్రహ సయ చ ణధ్య, ణధ్య చైవ హ్ ఉయపతే :
రృపిత: ఆ చ ర్య భూతనాాం రథానాాం నా౭శ్రసత మే విభో 36
రర్ీ క్త్లో ముని ాశేష్ి లద్రబ తే ర్వి ద్ర ల డ మ్
వ ాః ాపభతే ద్రహాతేజ్ఞ ాదష్టమ్ అర్ హస యాం ప ాః 37
సవ గ్రాం రపసాం ాశేష్ి యమ్ అనుజానతుమ్ అర్ హస
ఏవమ్ ఉక్త్త వ ముని ాశేష్ాం ి వైదేహో మిథిలా౭ధిపాః 38
ాపదక్షి ాం చక్త్ర్ ఆశు స ఉపాధ్యయ ణాః స బా వ న ాః
విససర్ య ఆశు జ రాం ాపీరాం ాపీర ద్ర శ్రసతమా 39
విావ మిాతోऽపి ధ్రాీ తీ సహ రాద్రాః స లక్షీ ాః
సవ ాం వాటమ్ అభిచాక్త్ద్ర పూజయ యనో ద్రహరి ేభిాః 40
 P a g e | 105

ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే పంచ

షష్టత ట మ స్స ర ు:
షట్ షష్టత ట మ స్స ర ు:
రరాః ాపభతే విద్రశ రృర రరాీ రాధిపాః
విావ మిారాం ద్రహాతీ మ్ ఆజుహావ స రాఘ్వమ్ 1
రమ్ అర్చ యితవ ధ్రాీ తీ ాక్త్స త దృషేేట రర్ీ ణా
రాఘ్వౌ చ ద్రహాతీ నౌ రమా వారయ మ్ ఉవాచ హ 2
భగ్వ్ సవ గ్రాం తేऽశ్రుత ిాం రోమి రవా౭ ఘ్
భవా్ ఆజానపణతు యమ్ ఆజానోయ భవత హ్ అహమ్ 3
ఏవమ్ ఉర తాః స ధ్రాీ తీ జ క్స ద్రహారీ నా
ాపతుయ వాచ ముని: వీర్ాం వారయ ాం వారయ విార్దాః 4
పాౌ ద ర్థ సయ ఇమౌ క్షాియౌ లోర విాశుౌ
ాదష్ట క్త్మౌ ధ్నుాః ాశేష్ాంి ణత్ ఏరత్ రత శ్ర వ యి ిష్ిి 5
ఏరత్ దర్శ ణ భాదాం తే రృర క్త్మౌ ృపా౭౭రీ జౌ
దర్శ నాత్ అసయ ధ్నుణ ణథా ఇశ్రష్ాం ట ాపియాసయ రాః 6
ర త ుత
ఏవమ్ ఉ శ్ర జ రాః ాపతుయ వాచ ద్రహా మునిమ్
ాూణతమ్ అసయ ధ్నుణ ణత్ అశ్రర్ లమ్ ఇహ ిష్ి ి 7
దేవరార ఇి ఖయ తో నిమేాః ష్శ్రణి ద్రహీపిాః
నాయ సోऽణాం రసయ భగ్వ్ హసేత దతోత ద్రహారీ నా 8
దక్ష ణజ న వధ్య పూర్వ ాం ధ్ను: ఆణద్రయ వీర్య వా్
రుాద శ్రుత ాిదా్ ోష్యత్ సల్మలమ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 9
ణసీ త్ భగా౭శ్రరి లనో భగా్ అరలర ణర మే ురాాః
వర్ అశ్రఙ్గరని ద్రహారాహణి ధ్నుష్య ారయామి వాః 10
రతో విద్ర సాః సరేవ దేవా వై ముని పాంగ్వ
ాపసదణనిత దేవ ాం తేష్యాం ాపీతోऽభవత్ భవాః
ాపీి యుర తాః స సరేవ ష్యాం దదౌ తేష్యాం ద్రహారీ నామ్ 11
రత్ ఏరత్ దేవ దేవ సయ ధ్నూ ర్రా ాం ద్రహారీ ాః
నాయ స భూరాం రమా య సతమ్ అసీ రాం పూర్వ క్స విభో 12
అథ మే రృష్రాః క్షేారాం లా్లా ర త్ ఉశ్రిత ల ద్రద్ర
క్షేారాం శోధ్ణత లబానవ నాయా సీత ఇి విాశుత 13
భూరలాత్ ఉిత ల స తు వయ వర్ నర ద్రద్ర ఆరీ జా
వీర్య శుశక ి మే రనాయ శ్రసలపిత ఇణమ్ అయోనిజా 14
భూరలాత్ ఉిత ల ాం తాం తు వర్ నయనాాం ద్రద్ర ఆరీ జామ్
వర్యా యు: ఆగ్ద్రయ రాజానో ముని పాంగ్వ 15
తేష్యాం వర్ణతాం రనాయ ాం సరేవ ష్యాం పృథివీ క్షితమ్
వీర్య శుశక ి భగ్వ్ దమామి ుతమ్ అహమ్ 16
రరాః సరేవ ృపరణాః సమేరయ ముని పాంగ్వ
మిథిలామ్ అభుయ పాగ్ద్రయ వీర్య ాం జిజానసవ సత శ్ర మా 17
తేష్యాం జిజానస యనానాాం లేవాం ధ్ను: ఉపాహృరమ్
శేకు: ాగ్హణే రసయ ధ్నుష్: తోలనేऽపి వా 18
తేష్యాం వీర్య వతాం వీర్య మ్ అలర ాం జా శ్ర న తవ ద్రహామునే
ాపతయ ఖయ త ృపరణ: ర నిా బోధ్య రోధ్ 19
రరాః పర్ద్ర కోపే రాజానో ముని పాంగ్వ
అరు ్ న మిథిలాాం సరేవ వీర్య సాందేహ యగ్తాః 20
 P a g e | 106

ఆతీ మ్ అవధూరాం తే విజానణ ముని పాంగ్వ

ోషే ద్రహత ఆవిష్యటాః పీడణ్ మిథిలాాం పరమ్ 21
రరాః సాంవరే రే పూరే ణ క్షణాం యాతని సర్వ ాః
సధ్నాని ముని ాశేశ్రష్ి రతోऽహాం భృ ుాఃఖిరాః 22
రతో దేవ గ్ణా్ సరావ ్ రపస ఆహాం ాపసదణమ్
దు చ పర్ద్ర ాపీత చ తుర్్ ర బలాం ురాాః 23
రతో భగాా ృపరయో హ య యనా దిశో ణయుాః
అవీరాయ వీర్య సాందిగాన స ఆయతయ ాః పాప రర్ీ ాః 24
రత్ ఏరత్ ముని ార్పరల ధ్నుాః పర్ద్ర భసవ ర్మ్
రాద్ర లక్షీ యో ాచ ౭పి దర్శ యిష్యయ మి ుావర 25
ణది అసయ ధ్నుణ రాద్రాః కురాయ త్ ఆోప ాం మునే
ుతమ్ అయోనిజాాం సీతాం దమాయ ాం మా ర్థే: అహమ్ 26
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే షట్
షష్టత ట మ స్స ర ు:
స్ప త షష్టత ట మ స్స ర ు:
జ ర సయ వచాః ాశుతవ విావ మిాతో ద్రహామునిాః
ధ్ను శ్రర్ రర్శ ణ రాయణ ఇి హోవాచ పారి లవమ్ 1
రరాః స రాజా జ రాః సచివా్ వాయ దిదే హ
ధ్ను: ఆనీణతాం దివయ ాం గ్ న యలయ విభూష్ఠరమ్ 2
జ క్స సయదిష్యిాః సచివాాః ాపావి ్ పరమ్
ర శ్రదను
న ాః పర్రాః రృతవ నిర్ యగుీ ాః పారి లవా౭౭శ్రజయా
న 3
ృణాాం తని పఞ్చచ త్ వాయ ణతనాాం ద్రహారీ నామ్
ద్రాంజూష్యమ్ అష్ ట చాక్త్ాం తాం సమూహు శ్రసేత రథాంచ 4
తమ్ ఆమాణ తు ద్రాంజూష్యమ్ ఆణసీాం ణార రత్ ధ్నుాః
ుోపద్రాం తే జ రమ్ ఊచ్య: ృపి ద్రక్త్ని త ాః 5
ఇదాం ధ్నుర్వ ర్ాం రాజ్ పూజిరాం సర్వ రాజభిాః
మిథిలా౭ధిప రాజేక్త్ ర దర్శ నీణాం ణత్ ఇచఛ స 6
తేష్యాం ృో వచాః ాశుతవ రృత౭శ్రఞ్యలి: అభష్ర
విావ మిారాం ద్రహాతీ ాం ౌ చ ఉభౌ రాద్ర లక్షీ ణౌ 7
ఇదాం ధ్నుర్వ ర్ాం ాబహీ ్ జ కై: అభిపూజిరమ్
రాజభి చ ద్రహా వీరైయ : అ రయ ాం పూరితుాం పరా 8
ఏరత్ ుర్ గ్ణాాః సరేవ అురా చ రాక్షసాః
గ్ ర్న వ ణక్ష ాపవరాాః స ి ా ర్ ద్రహోర్గాాః 9
రవ గ్ి: యనుష్యణాాం చ ధ్నుణऽసయ ాపపూర్ణే
ఆోపణే సయయోే వపనే తోలనేऽపి వా 10
ర దేరత్ ధ్నుష్యాం ాశేష్మ్ ి ఆనీరాం ముని పాంగ్వ
దర్శ ణ ఏర్ ద్రహాభగ్ అ యో రాజ పారయోాః 11
విావ మిార ుత శ్ర ధ్రాీ తీ ాశుతవ జ ర భష్ఠరమ్
వరే రాద్ర ధ్నుాః ప య ఇి రాఘ్వమ్ అాబవీత్ 12
ాబహీ శ్రరే ే: వచనాత్ రామో ణార ిష్ి ి ర శ్రదనున ాః
ష్య
ద్రాంజూష్యాం తమ్ అపావృరయ దృ ట వ ధ్ను: అథా౭ాబవీత్ 13
ఇదాం ధ్నుర్వ ర్ాం ాబహీ ్ సాంసర ృామి ఇహ పాణినా
ణరా వా్ చ భవిష్యయ మి తోలనే పూర్ణేऽపి వా
బాఢమ్ ఇతేయ వ రాం రాజా ముని చ సద్రభష్ర 14
 P a g e | 107

ల్మలయా స ధ్ను: ద్రధ్యయ జాగాహ వచనాత్ మునేాః

ప య తాం ృ సహాసణాాం బహూనాాం ర్ఘు ర ాః
ఆోపణర స ధ్రాీ తీ సల్మలమ్ ఇవ రదను న ాః 15
ఆోపయితవ మౌరవ ాం చ పూర్యా యస వీర్య వా్
రత్ బభఞ్య ధ్ను: ద్రధ్యయ ర్ ాశేణి ద్రహాణాాః 16

రసయ బోర ద్రహా్ ఆసీత్ నిరా్ర సద్ర నిసే వ ాః

భూమి రద్రర చ ుద్రహా్ పర్వ రసయ ఇవ దీర్య రాః 17
నిపేతు చ రాాః సరేవ తే బే ర మోహ్తాః
వశ్రర్ యయితవ ముని వర్ాం రాజా ాం ౌ చ రాఘ్వౌ 18
ాపి ఆ వ శ్రసోత జనే రసీ ్ రాజా విగ్ర సధ్వ సాః
ఉవాచ ాపాఞ్యలి: వారయ ాం వారయ జ్ఞన ముని పాంగ్వమ్ 19
భగ్వ్ దృష్ ట వీోయ మే రామో ద ర్థా౭౭రీ జాః
అరయ ుభ రమ్ అచి య త ాం చ అరరిక రమ్ ఇదాం ద్రయా
20
జ క్త్నాాం కుశ కీరి తమ్ ఆహరిష్య ి మే ుత
సీత భరాత ర్మ్ ఆసదయ రాద్రాం ద ర్థా౭౭రీ జమ్ 21
ద్రద్ర సతయ ాపిజాన చ వీర్య శుశక ి కౌశిర
సీత ాపాణై: బహుద్రత దేయా రాయణ మే ుత 22
భవతో అను ద్రతే ాబహీ ్ ీాఘ్ాం గ్చఛ నుత ద్రక్త్ని త ాః
ద్రద్ర కౌశిర భాదాం తే అయోధ్యయ ాం రవ రిత ర్థైాః 23
రాజా ాం ాపాశిై: వాకైయ : ఆ ణనుత పర్ాం ద్రద్ర
ాపమా ాం వీర్య శులాక యా: రథణనుత చ సర్వ ాః 24
ముని గుపౌత చ క్త్కుౌే థ రథణనుత ృపాణ వై
ాపీణయ ాం తు రాజా మ్ ఆ ణనుత ు ీాఘ్గాాః 25
కౌశిర చ రథేి ఆహ రాజా చ ఆభష్య ద్రక్త్ని త ాః 26
అయోధ్యయ ాం ాపేష్యా యస ధ్రాీ తీ రృర ాసనాత్
ణథా వృరతాం సయఖయ తుాం ఆనేతుాం చ ృపాం రమా
27
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే స్ప త
షష్టత ట మ స్స ర ు:
అషట షష్టత ట మ స్స ర ు:
జ క్స సయదిష్యట దూత: తే క్త్ శ్ర ల త వాహనాాః
ాి రాారమ్ ఉష్ఠత యరే ర తే అయోధ్యయ ాం ాపావి ్ పరమ్ 1
( రాజ్ఞన భవ మ్ ఆసదయ మావ ర్సల్ ఇదద్ర౭ాబువ్
ీాఘ్ాం నివదయ తాం రాజే న దూత నోా జ ర సయ చ
ఇతుయ శ్రక్త్త వ మావ ర్పాలా: తే రాఘ్వాణ య వదణ్ )
 P a g e | 108

తే రాజ వచనాత్ దూత రాజ వ ీ ాపవశితాః

దదృశు: దేవ సాంక్త్ ాం వృదాం న ద ర్థాం ృపమ్ 2
బదన అశ్రఞ్యలి పటాాః సరేవ దూత విగ్ర సధ్వ సాః
రాజా ాం ాపణత వారయ మ్ అాబువ్ ద్రధురా౭క్షర్మ్ 3
మైథిలో జ కో రాజా స అగ్ా హోార పర్సక ృరమ్
కు లాం చ అవయ ణాం చైవ సోపాధ్యయ ణ పోహ్రమ్ 4
ముహుర్ ముహుర్ ద్రధుర్యా సేా హ సాంయురయా త గిరా
జ ర: తవ ాం ద్రహారాజ పృచఛ తే సపర్సే ర్మ్ 5
పృష్యటవ కు లమ్ అవయ ాగ్ాం వైదేహో మిథిలా౭ధిపాః
కౌశిక్త్౭నుద్రతే వారయ ాం భవ మ్ త ఇదమ్ అాబవీత్ 6
పూర్వ ాం ాపిజాన విదిత వీర్య శులాక ద్రయ౭౭రీ జా
రాజా చ రృత౭ద్రరాే నిరవ రాయ విముఖీ రృతాః 7
సేణాం ద్రద్ర ుత రాజ్ విావ మిార పర్సే రైాః
ణదృచఛ యా ఆగ్ై; వీరై: నిరి యత రవ పారకైాః 8
ర చచ రాజ్ ధ్నుర్ దివయ ాం ద్రధ్యయ భగ్ా ాం ద్రహారీ నా
రామే హ్ ద్రహా రాజ ద్రహతయ ాం జ సాంసది 9
అస్మీ దేయా ద్రయా సీత వీర్య శులాక ద్రహారీ నే
ాపిజానాం రరుతమ్ ఇచాఛ మి రత్ అనుజానతుమ్ అర్ హస 10
సోపాధ్యయ యో ద్రహారాజ పోహ్ర పర్సక ృరాః
ీాఘ్మ్ ఆగ్చఛ భాదాం తే ాదష్టమ్ అర్ హస రాఘ్వౌ 11
ాపీిాం చ ద్రద్ర రాజేక్త్ ర నిర్వ ర్ తయితుమ్ అర్ హస
పారయో: ఉభయో: ఏవ ాపీిాం రవ మ్ అపి లపే య సే 12
ఏవాం విదేహా౭ధిపి: ద్రధుర్ాం వారయ ద్రాబవీత్
విావ మిార అభయ నుజానరాః త ర ద్రతే శ్రసర
ల ాః 13
(ఇతుయ క్త్త వ విర్త దూత రాజ గౌర్వ ాంిత:)
దూర వారయ ాం తు ర ాచ్యఛ తవ రాజా పర్ద్ర హరి ేరాః
వసష్ాం ి వాద్రదేవాం చ ద్రక్త్నిణో త అనాయ ాం చ సోऽాబవీత్
14
గుపతాః కుశిర పాతే కౌసలాయ ర వర్ న ాః
లక్షీ ణే సహ ాభాత విదేహేష్ వసి అస్స 15
దృష్ ట వీర్య శ్రుత క్త్కుతోే థ జ క్స ద్రహారీ నా
సాంాపమా ాం ుతయా౭శ్రుత రాఘ్వ రరుత మిచఛ ి 16
ణది వో ోచతే వృరతాం జ ర సయ ద్రహారీ ాః
పరాం గ్చాఛ ద్రహే ీాఘ్ాం య భూత్ క్త్ల సయ పర్య ణాః 17
ద్రక్త్నిణోత బాఢమ్ ఇతయ హుాః సహ సరైవ : ద్రహరి ేభిాః
ుాపీర చ అాబవీత్ రాజా శోవ యాాతేి స ద్రక్త్ని త ాః 18
ద్రక్త్ని త స శ్ర త ా రేక్త్ ర సయ రాాిాం పర్ద్ర సరక ృతాః
ఊష్ శ్రసేత ాపముదితాః సరేవ గుణైాః సరైవ ాః సద్రనివ తాః 19
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే అషట
షష్టత ట మ స్స ర ు:
ఏకోన స్పి త మ స్స ర ు:
రతో రాత్రాయ ాం వయ తతయాాం సోపాధ్యయ ణాః స బా వ న ాః
ష్ త
రాజా ద ర్థో హృ ాఃట ుద్రక్త్ మ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 1
అదయ సరేవ ధ్నాధ్య క్షా ధ్ మ్ ఆమాణ పష్క లమ్
 P a g e | 109

ావజశ్రనుత అాే ువిహ్త నానా ర్రా సద్రనివ తాః 2

చతుర్్ ర బలాం చా౭పి ీాఘ్ాం నిరాయ తు సర్వ ాః
ద్రద్ర ఆశ్రజాన సద్రక్త్లాం చ యా మ్ యుగ్ీ మ్ అనురతద్రమ్ 3
వసణి వాద్రదేవ చ జాబాలి: అథ క్త్ య పాః
యర్క ణేణ డ : ుదీరా్౭౭యు: ఋష్ఠాః క్త్తయ ణ శ్రసతథా 4
ఏతే దివ జాాః ాపయాశ్రనుత అాే సయ ర ాం యోజణసవ మే
ణథా క్త్ల అరయ యో సయ త్ దూత హ్ రవ ర్ణనిత యమ్ 5
వచనా శ్రతుత రేక్త్ ర సయ స సేనా చతుర్ఙ్గణీ ర
రాజా మ్ ఋష్ఠభిాః సర్ నాం ావజ ాం త పృష్తో
ి ऽ వ గాత్ 6
ర్
గ్తవ చతుర్౭హాం య రాం విదేహా్ అభుయ పేయివా్
రాజా తు జ రాః శ్రీయ్ మ ాశుతవ పూజామ్ అరలర ణత్ 7
రతో రాజా మ్ ఆసదయ వృదాం న ద ర్థాం ృపమ్
ర్
జ కో ముదితో రాజా హ ేాం చ పర్ద్రాం ణయౌ
ఉవాచ చ ర్ ాశేణి ర్ ాశేష్ాం ి ముమా౭నివ ర : 8
సవ గ్రాం తే ద్రహారాజ దిష్యటయ ాపాోత ऽస రాఘ్వ
పారయో: ఉభయోాః ాపీిాం లపే య సే వీర్య నిరి యతమ్ 9
దిష్యటయ ాపాోత ద్రహాతేజా వసణి భగ్వా్ ఋష్ఠాః
సహ సరైవ ; దివ జ ాశేష్టతి ; దేవై రివ రారతుాః 10
దిష్యటయ మే నిరి యత విఘాా దిష్యటయ మే పూజిరాం కులమ్
రాఘ్వైాః సహ సాంబనానత్ వీర్య ాశేష్టత:ి ద్రహారీ భిాః 11
వ ాః ాపభతే రేక్త్ ర రవ ాం సాంవశ్రర్ తయితుమ్ అర్ హస
ణజ న సయ అశ్రనేత ర్ ాశేష్ి వివాహమ్ ఋష్ఠ సద్రీ రమ్ 12
రసయ రదవ చ ాం ాశుతవ ఋష్ఠ ద్రధ్యయ రా౭ధిపాః
వారయ ాం వారయ విమాాం ాశేష్ాఃి ాపతుయ వాచ ద్రహీపిమ్ 13
ాపిాగ్హో మారృ వ ాః ాశురమ్ ఏరత్ ద్రయా పరా
ణథా వక్షయ స ధ్ర్ీ జ న రత్ రరిష్యయ ద్రహే వణమ్ 14
ధ్రిీ ష్ాం
ి చ ణ సయ ాం చ వచ ాం సరయ వాది ాః
ాశుతవ విదేహా౭ధిపిాః పర్ాం విసీ ణమ్ ఆగ్రాః 15
రరాః సరేవ ముని గ్ణాాః పర్సర ర్ సయగ్మే
హరే ే ద్రహత యుక్త్త : తాం నిామ్ అవస్ ుఖమ్ 16
రాజా చ రాఘ్వౌ పాౌ నిాద్రయ పరిహశ్రరి ేరాః
ఉవాస పర్ద్ర ాపీతో జ క్స ుపూజిరాః 17
జ కోऽపి ద్రహాతేజాాః ాియా ధ్రేీ రరతవ విత్
ణజ న సయ చ ుతభయ ాం చ రృతవ రాాిమ్ ఉవాస హ 18
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏకోన
స్పి త మ స్స ర ు:
స్పి త మ స్స ర ు:
రరాః ాపభతే జ రాః రృర రరాీ ద్రహరి ేభిాః
ఉవాచ వారయ ాం వారయ జాఃన త ాం
ర పోహ్రమ్ 1
ాభత ద్రద్ర ద్రహా తేజా ణవీయా్ అి ధ్యరిీ రాః
కు ధ్వ జ ఇి ఖయ రాః పరమ్ అధ్య వసత్ శుభమ్ 2
వారాయ ఫలర పర్య నాతాం పిబ్ ఇక్షుద్రతాం దీమ్
సాంక్త్ాయ ాం ప య సాంక్త్ాాం వియ మ్ ఇవ పష్ర రమ్ 3
 P a g e | 110

రమ్ అహాం ాదష్టమ్ ఇచాఛ మి ణజ న గోపాత స మే ద్రరాః

ాపీిాం సోऽపి ద్రహా తేజా ఇాంయాం భోక్త్త ద్రయా సహ 4
( ఏవాం ఉక్త్త వ తు వచ ాం త ాంద సయ సనిా ధౌ
ఆగ్త: క్సచిత్ అవయ ాగా జ ర: త్ సయది త్ )
ాసనాత్ తు రేక్త్ ర సయ ాపణయుాః ీాఘ్ వాజిభిాః
సయనేతుాం ర్ వాయ ాఘ్ాం విష్ణమ్ ఇక్త్నార౭౭శ్రజయా న ణథా 5
( సాంక్త్ాయ ాం తే సయగ్రయ దాుశు చ కు ధ్వ జాం
య వదణ్ ణథా వృరతాం జ ర సయ చ చినితరాం
ర దవ ృశ్రరతాం ృపి: ాశుతవ దూర ాశేష్టత:ి ద్రహా బలై: )
ఆజయా న తు రేక్త్ ర సయ ఆజగాద్ర కు ధ్వ జాః
స దదర్శ ద్రహాతీ ాం జ రాం ధ్ర్ీ వరే లమ్ 6
సోऽభివాదయ త ాం
ర రాజా ాం చా౭పి ధ్యరిీ రమ్
ర్
రాజా౭శ్ర హాం పర్ద్రాం దివయ మ్ ఆస ాం చ అధ్య ోహర 7
ఉపవిష్యట వుభౌ ౌ తు ాభరగ అమిర ఓజస్స
ాపేష్యా యస తు: వీగ ద్రక్త్ని త ాశేష్ాం ి ుమాద్ర మ్ 8
ని త
గ్చఛ ద్రక్త్ పతే ీాఘ్మ్ ఐక్షావ కుమ్ అమిర ాపభమ్
ఆరీ జాః సహ ుర్ర్ న ేమ్ ఆ ణసవ స ద్రక్త్ని త మ్ 9
ఔపక్త్ర్య ాం స గ్తవ తు ర్ఘూణాాం కుల వర్ న మ్
దదర్శ శిర్స చ ఏ మ్ అభివా దయ ఇదమ్ అాబవీత్ 10
అయోధ్యయ ౭ధిపతే వీర్ వైదేహో మిథిలా౭ధిపాః
స తవ ాం ాదష్టాం వయ వసరాః సోపాధ్యయ ణ పోహ్రమ్ 11
ద్రక్త్ని త ాశేష్ి వచాః ాశుతవ రాజా సరి ే గ్ సత శ్ర మా
స బనున: అగ్ద్రత్ రార జ కో ణార వర్ తతే 12
స రాజా ద్రక్త్ని త సహ్రాః సోపాధ్యయ ణాః స బా వ న ాః
ణ
వారయ ాం వారయ విమాాం ాశే ి వైదేహమ్ ఇదమ్ అాబవీత్ 13
విదిరాం తే ద్రహా రాజ ఇక్షావ కు కుల దైవరమ్
వక్త్త సరేవ ష్ రృతేయ ష్ వసణి భగ్వా్ ఋష్ఠాః 14
విావ మిార అభయ నుజానరాః సహ సరైవ : ద్రహరి ేభిాః
ఏష్ వక్షయ ి ధ్రాీ తీ వసణి మే ణథా ారద్రమ్ 15
ఏవ ముక్త్త వ ర్ ాశేషేి రాజానాం ద్రధ్యయ ద్రహారీ నాాం
తూషీాం ణ భూతే ద ర్థే వసణి భగ్వా్ ఋష్ఠాః
ఉవాచ వారయ ాం వారయ జ్ఞన వైదేహాం స పోధ్సాం 16
అవయ ర తాపభవో ాబహాీ ా వ తో నిరయ అవయ ణాః
రసీ ్ ద్రరచిాః సాంజజే న ద్రరచేాః క్త్ య పాః ురాః 17
వివసవ ్ క్త్ య పాత్ జశ్రజే న ద్రను: వైవసవ రాః సీ ృరాః
ద్రనుాః ాపజాపిాః పూర్వ మ్ ఇక్షావ కు శ్రుత ద్రనోాః ురాః 18
రమ్ ఇక్షావ కుమ్ అయోధ్యయ యాాం రాజా ాం విదిన పూర్వ రమ్
ఇక్షావ కో ుత శ్ర ురాః ీ శ్ర య్
మ కుక్షి: ఇతేయ వ విాశుర : 19
కుక్షే: అథ ఆరీ జ: శ్రీయ్ మ వికుక్షి: ఉదపదయ ర
వికుక్షే శ్రుత ద్రహా తేజా బా ాః పారాః ాపతపవా్ 20
బా సయ తు ద్రహా తేజా అ ర్ య ాః ాపతపవా్
అ ర్ణాయ త్ పృథు: జజే న ాి ుక శ్రుత పృథోాః ురాః 21
ాి ఙ్గక : అభవత్ పాతో ధునునయో ద్రహాణాాః
 P a g e | 111

ధునునయరాత్ ద్రహాతేజా యువనాశోవ ద్రహార్థాః 22

యువనా వ ురాః శ్రీయ్ మ యనానత పృథివీ పిాః
యనానతు శ్రుత ురాః శ్రీయ్ మ ుసాంధి: ఉదపదయ ర 23
ుసాంధ్య: అపి పాౌ దౌవ ాధువసాంధిాః ాపసే జిత్
ణ సీవ ాధువసాంధ్య శ్రుత భర్తో నాద్ర నాద్రరాః 24
భర్తత్ తు ద్రహాతేజా అసతో నాద్ర జారవా్
ణసయ ఏతే ాపి రాజా ఉపపదయ ాంర ారవ :
హైహణ తలజాంఘా చ ూరా చ శి బిాందవ : 25
తాం శ్రుత ాపి యుదయ న నైవ యుదేన రాజా ాపవాసర : 26
హ్రవాంరమ్ ఉపాగ్ద్రయ భృగు ాపాసవణే వసత్
అసతో అలర బలో రాజా ద్రాంాిభి సే హ్ర: రమా
దేవ చ అసయ భరేయ గ్రిభ ణౌయ బభూవతు: ఇి ాశురాం 27
ఏక్త్ గ్ర్భ వినాాణ సపైా య సగ్ర్ాం దదౌ 28
రర : లేల వర్ాం ర్ద్రయ ాం బభూవ అభిర్తో ముని :
భర్ రవ: చయ వనో నాద్ర హ్రవాంరమ్ ఉపాాశిర : 29
ర్
రార ఏక్త్ తు ద్రహా భగా భ రవాం దేవ వర్చ సాం
వవాందే పదీ పాతక్ష్మ క్త్ాంక్షాంత ురమ్ ఆరీ :
రాం ఋష్ఠాం స అభుయ పాగ్ద్రయ క్త్ళిాందీ చ అభయ వాదణత్ 30
స తమ్ అభయ వదత్ విాప: పాతేపే ాం పార జ ీ ని 31
రవ కుక్షౌ ద్రహా భే ుపార: ుద్రహాబల:
ద్రహా వీోయ ద్రహా తేజా అచిరాత్ సాంజనిష్య ి
గ్రే సహ్ర ాీశ య్ య శుచ: రద్రశక్షణే 32
చయ వ ాం తు ద్ర సక ృరయ రాజ పాత పిావత
పి శోక్త్౭తురా రసీ త్ పారాం దేవీ వయ జాణర 33
సపతా య తు గ్ర్: రస్మయ దతోత గ్ర్భ జిఘాాంయాసయా
సహ తే గ్రే ఏవ జారాః స సగ్ోऽభవత్ 34
సగ్ర్ సయ అసద్రఞ్య శ్రుత అసద్రఞ్చయత్ అథ అాంశుయ్
దిల్మో అాంశుద్రరాః పాతో దిల్మప సయ భీర్థాః 35
భీర్థాత్ రకురే థ చ రకురే థ సయ ర్ఘు ుే ర: 36
ర్ఘ్న శ్రుత పార: తేజసీవ ాపవృదాఃన పరుష్యదరాః
రలాీ ష్ పాదో హ్ అభవత్ రసీ త్ జార శ్రుత ్ లి ాః 37
ుదర్శ ాః ్ ర్
లి సయ అగిా వ ణాః ుదర్శ నాత్
ీాఘ్గ్: తు అగిా వర్ ణ సయ ీాఘ్గ్ సయ ద్రరుాః ురాః 38
ద్రోాః ాపశుాశుర: తు ఆసీత్ అద్రబ రష్ాః ాపశుాశుక్త్త్
అద్రబ రష్ సయ పాతోऽభూత్ హుష్ాః పృథి వీపిాః 39
హుష్ సయ ణయాి శ్రుత నాభగ్ శ్రుత ణయాిజాః
నాభగ్ సయ భభూవ అజ: అజాత్ ద ర్థోऽభవత్ 40
అసీ త్ ద ర్థాత్ జాౌ ాభరగ రాద్ర లక్షీ ణౌ
ఆది వాం విశుమాననాాం రాజానాం పర్ద్ర ధ్రిీ ణామ్
ఇక్షావ కు కుల జాతనాాం వీరాణాాం సరయ వాదినామ్ 41
రే
రాద్ర లక్షీ యో: అ ల రవ త్ ుతే వర్యే ృప
సదృాభయ ాం ర్ ాశేష్ి సదృశే మాతుమ్ అర్ హస 42
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే స్పి త మ
స్స ర ు:
 P a g e | 112

ఏక స్పి త మ స్స ర ు:
ఏవాం ాబువా ాం జ రాః ాపతుయ వాచ రృత౭శ్రఞ్యలిాః
ాశోతుమ్ అర్ హస భాదాం తే కులాం ాః పరికీరి తరాం
1
ాపమానే హ్ ముని ాశేష్ి కులాం నిర్౭వశేష్రాః
వరవయ త ాం కుల జాతే ర నిా బోధ్ ద్రహా మునే 2
రాజా అభూత్ ాిష్ లోక్సష్ విాశురాః సేవ రర్ీ ణా
నిమిాః పర్ద్ర ధ్రాీ తీ సర్వ సరతవ వతాం వర్ాః 3
రసయ పాతో మిథి: నాద్ర మిథిలా యే నిరిీ త
ాపథమో జ కో నాద్ర జ క్త్త్ అపి ఉమావుాః 4
ఉమావసో: తు ధ్రాీ తీ జాతో వై నివ ర ర్ న ాః
నివ ర ర్ ుత
న పార శ్ర ుక్సతు: నాద్ర నాద్రరాః 5
ుక్సతో: అపి ధ్రాీ తీ దేవరాతో ద్రహాబలాః
దేవరార సయ రాజరే ే: బృహాదథ ఇి ాశురాః 6
బృహాదథ సయ ూో అభూత్ ద్రహావీర్ాః ాపతపవా్
ద్రహావీర్ సయ ధ్ృియ్ ుధ్ృిాః సరయ విారద్రాః 7
ుధ్ృతే: అపి ధ్రాీ తీ ధ్ృష్ టక్సతుాః ుధ్యరిీ రాః
ధ్ృష్ టక్సతో ుత శ్ర రాజరే ే: హర్య వ ఇి విాశురాః 8
హర్య వ సయ ద్రరుాః పాతో ద్రోాః పారాః ాపతశ్ర ర న ాః
ాపత ర న సయ ధ్రాీ తీ రాజా కీరి తర్థాః ురాః 9
పారాః కీరి తర్థ సయ ౭పి దేవమీఢ ఇి సీ ృరాః
దేవమీఢ సయ విబుధో విబుధ్ సయ ద్రహీాధ్రాః 10
ద్రహీాధ్ర ుతో రాజా కీరి తరాతో ద్రహాబలాః
కీరి తరార సయ రాజరే ే: ద్రహాోయ వయ జాణర 11
ద్రహాోశ్రద్రణ శ్రుత ధ్రాీ తీ సవ ర్ ణోయ వయ జాణర
సవ ర్ ణోశ్రద్రణ శ్రుత రాజరే ే: ాహసవ ోయ వయ జాణర 12
రసయ పార దవ ణాం జజే న ధ్ర్ీ జ న సయ ద్రహారీ ాః
జేయ ణిऽహమ్ అనుజ్ఞ ాభత ద్రద్ర వీర్ాః కు ధ్వ జాః 13
యాం తు జేయ ష్ాం ి పిత రాజేయ సోऽభిష్ఠచయ రాధిపాః
కు ధ్వ జాం సయవ య భర్ాం ద్రయి వ ాం గ్రాః 14
వృదేన పిరరి సవ రాయ తే ధ్రేీ ధుర్మ్ ఆవహమ్
ాభరర్ాం దేవ సాంక్త్ ాం సేా హాత్ ప య ్ కు ధ్వ జమ్ 15
రసయ చిత్ తు అథ క్త్లసయ సాంక్త్ాయ త్ అగ్ద్రత్ పరాత్
ుధ్నావ వీర్య వా్ రాజా మిథిలామ్ అవోధ్రాః 16
స చ మే ాపేష్యా యస లేవాం ధ్ను: అనురతద్రమ్
సీత రనాయ చ పమాీ క్ష్మ ద్రహయ ాం వై దీణతమ్ ఇి
రసయ అాపమానాత్ ాబహీ రే ే యుదమ్ న ఆసీ్ ద్రయా సహ 17
స హతో అభిముఖ్య రాజా ుధ్నావ తు ద్రయా ర్ణే
నిహరయ రాం ముని ాశేష్ి ుధ్నావ ాం రాధిపమ్ 18
సాంక్త్శేయ ాభరర్ాం ూర్మ్ అభయ ష్ఠఞ్చ ాం కు ధ్వ జమ్
రనీయా్ ఏష్ మే ాభత అహాం జేయ ణి ద్రహా మునే 19
దమామి పర్ద్ర ాపీతో వధౌవ తే ముని పాంగ్వ
సీతాం రాయణ భాదాం తే ఊరిీ ళాాం లక్షీ ణాణ చ 20
వీర్య శులాక ాం ద్రద్ర ుతాం సీతాం ుర్ ుతోపయమ్
 P a g e | 113

దివ తయామ్ ఊరిీ ళాాం చైవ ాి: వమామి సాం ణాః 21

దమామి పర్ద్ర ాపీతో వధౌవ తే ర్ఘు ర 22
రాద్ర లక్షీ యో రాజ్ గోమా ాం క్త్ర్ణసవ హ
పిరృ క్త్ర్య ాం చ భాదాం తే రతో వైవాహ్రాం కురు 23
ద్రఘా హ్ అదయ ద్రహా బాహో రృతయే దివసే ాపభో
ఫలురనాయ మ్ ఉరతరే రాజ్ రసీ ్ వైవాహ్రాం కురు 24
రాద్ర లక్షీ యో: అశ్రరే ల మా ాం క్త్ర్య ాం ుఖ్యదణమ్ 25
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే ఏక
స్పి త మ స్స ర ు:
దిా స్పి త మ స్స ర ు:
రమ్ ఉరవ త ాం
త వైదేహాం విావ మిాతో ద్రహామునిాః
ఉవాచ వచ ాం వీర్ాం వసష్ి సహ్తో ృపమ్ 1
అచినాతయ ని అాపమేయాని కులాని ర్ పాంగ్వ
ఇక్షావ కూణాాం విదేహానాాం ఏష్యాం తులోయ ऽశ్రసత ర చ 2
సదృశో ధ్ర్ీ సాంబ ాఃన సదృశో ర్పప సాంపమా
రాద్ర లక్షీ యో రాజ్ సీత చ ఊరిీ ళయా సహ 3
వరవయత ాం చ ర్ ాశేష్ి ాూణతాం వచ ాం ద్రద్ర
ాభత ణవీయా్ ధ్ర్ీ జ న ఏష్ రాజా కు ధ్వ జాః 4
అసయ ధ్రాీ రీ నో రాజ్ ర్పపే అాపిద్రాం భువి
ుత దవ ణాం ర్ ాశేష్ి పరా య ౭శ్రర్ లాం వర్యాద్రహే 5
భర్ర సయ కుయర్ సయ ాతుఘ్ా సయ చ ధద్రరాః
వర్యేద్ర ుతే రాజ్ రయో: అరే ల ద్రహారీ నోాః 6
పాత ద ర్థ సయ ఇమే ర్పప యౌవ ాలి ాః
లోర పాలోపయాః సరేవ దేవ తులయ పరాారయాః 7
ఉభయో: అపి రాజేక్త్ ర సాంబనేన అనుబధ్య తమ్
ఇక్షావ కోాః కులమ్ అవయ ాగ్ాం భవరాః ప య రర్ీ ాః 8
విావ మిార వచాః ాశుతవ వసష్ి సయ ద్రతే రమా
జ రాః ాపాఞ్యలి: వారయ మ్ ఉవాచ ముని పాంగ్వౌ 9
కులాం ధ్ య మిదాం ద్రనేయ యేష్యాం ౌ ముని పాంగ్వౌ
సదృ ాం కుల సాంబ ాం న ణత్ ఆజానపణథాః సవ ణమ్
10
ఏవాం భవతు భాదాం వాః కు ధ్వ జ ుతే ఇమే
పౌా య భజేతాం సహ్ౌ ాతుఘ్ా భర్ౌ ఉభౌ 11
ఏర అహాా రాజ పాతణాాం చరసౄణాాం ద్రహా మునే
పాణీ్ గ్ృహను ణ త చతవ ో రాజ పాత ద్రహా బలాాః 12
ఉరతరే దివసే ాబహీ ్ ఫలురనీభయ ాం ద్రనీష్ఠ ాః
వైవాహ్రాం ాప ాంసనిత భగో ణార ాపజాపిాః 13
ఏవమ్ ఉక్త్త వ వచాః స్సద్రయ ాం ాపతుయ తలణ రృతఞ్యలిాః
ఉభౌ ముని వగ రాజా జ కో వారయ మ్ అాబవీత్ 14
పో ధ్ర్ీ ాః రృతో ద్రహయ ాం శిణయ ऽసీ భవతోాః సమా
ఇయని ఆస ముఖయ ని ఆసయ తాం ముని పాంగ్వౌ 15
ణథా ద ర్థ సయ ఇణాం రథా అయోధ్యయ పర ద్రద్ర
ాపభుతేవ అశ్రసత సాందేహో ణథా౭శ్రర్ హాం రరుతమ్ అర్ హథాః
16
 P a g e | 114

రథా ాబువి వైదేహే జ క్స ర్ఘు ర ాః

రాజా ద ర్థో హృష్ాఃట ాపతుయ వాచ ద్రహీపిమ్ 17
యువామ్ అసాంఖేయ ణ గుణౌ ాభరగ మిథిశ వ గ
ఋష్యో రాజ సాంఘా చ భవమాభ య మ్ అభిపూజితాః 18
సవ సత ాపాపా హ్ భాదాం తే గ్మిష్యయ ద్ర: సవ మ్ ఆలణమ్
ాాదన రరాీ ణి సరావ ణి విధ్యసయ ఇి చా౭ాబవీత్ 19
రమ్ ఆపృష్యటవ ర్పిాం రాజా ద ర్థ శ్రసతమా
మునీక్త్నౌర ౌ పర్సక ృరయ జగాద్ర ఆశు ద్రహా ణాాః 20
స గ్తవ నిలణాం రాజా ాాదాం న రృతవ విధ్య రాః
ాపభతే క్త్లయ మ్ ఉ ల ణ చాక్స గోమా మ్ ఉరతద్రమ్
త 21
గ్వాాం ర సహాసణి ాబాహీ ణేభోయ రాధిపాః
ఏర ఏరశో దదౌ రాజా పాత్ ఉశ్రదిర య ధ్ర్ీ రాః 22
ువర్ ణ ృఙ్గరాః సాంపనాా ాః స వతే ాః క్త్ాంసయ దోహనాాః
గ్వాాం ర సహాసణి చతవ రి పరుష్ర్ ేభాః 23
విరతమ్ అ య త్ చ ుబహు దివ జేభోయ ర్ఘు ర ాః
ది
దదౌ గోమా మ్ ఉ ర య పాతణాాం పార వరే లాః 24
స ుైాః రృర గోమానై: వృర శ్రుత ృపి శ్రసతమా
లోరపాలైర్ ఇవాభి వృరాః స్సద్రయ ాః ాపజాపిాః 25
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే దిా
స్పి త మ స్స ర ు:
శ్రి స్పి త మ స్స ర ు:

ణసీ ్ తు దివసే రాజా చాక్స గోమా మ్ ఉరతద్రమ్

రసీ ్ తు దివసే ూో యుధ్యజిత్ సముపేయివా్ 1
పారాః క్సరణ రాజ సయ సక్షాత్ భర్ర యతులాః
దృష్యటవ పృష్యటవ చ కు లాం రాజా మ్ ఇదమ్ అాబవీత్
2
క్సరయా౭ధిపత రాజా సేా హాత్ కు లమ్ అాబవీత్
యేష్యాం కు ల క్త్మోऽస తేష్యాం సాంాపి అనాద్రణమ్ 3
ష్
సవ ాసీణాం ద్రద్ర రాజేక్త్ ర ాద ట క్త్మో ద్రహీపిాః
రద౭శ్రర్ లమ్ ఉపయాతోऽహమ్ అయోధ్యయ ాం ర్ఘు ర 4
ాశుతవ తు అహమ్ అయోధ్యయ యాాం వివాహా౭శ్రర్ లాం రవ ఆరీ జా్
మిథిలామ్ ఉపయాత్ తు రవ యా సహ ద్రహీపతే 5
రవ ర్యా అభుయ ప యాతోऽహాం ాదష్ట క్త్ద్రాః సవ ు: ురమ్
అథ రాజా ద ర్థాః ాపిణ అిథిమ్ ఉపసర ల మ్ 6
ష్య ర్
దృ ట వ పర్ద్ర సతక రైాః పూజా౭శ్ర హాం సద్రపూజణత్
రర: తమ్ ఉష్ఠతో రాాిాం సహ పక్త్ై: ద్రహారీ భిాః 7
 P a g e | 115

ాపభతే ప : ఉశ్రతలణ రృతవ రరాీ ణి రర్ీ విత్

ఋషీ్ రమా పర్సక ృరయ ణజ న వాటమ్ ఉపాగ్ద్రత్ 8
యుక్స తముహూరే త విజయే సర్వ ఆభర్ భూష్ఠైాః
ాభరృభిాః సహ్తో రాద్రాః రృర కౌతుర ద్ర్ళ ర :
వసష్ాం ి పర్రాః రృతవ ద్రహర ే్ అపరా్ అపి 9
పితు: సమీప య౭౭ాశిరయ రస్సల భరృభి: ఆవృర:
వసణి భగ్వా్ ఏరయ వైదేహమ్ ఇదద్ర౭ాబవీత్ 10
రాజా ర్ ర్థో రాజ్ రృర కౌతుర ద్ర్ళై ర ాః
పక్త్ై: ర్వర్ ాశేష్ి మాతర్మ్ అభి క్త్్తే య 11
మారృ ాపిాగ్హీరృభయ ాం సరావ ౭శ్ర ల ాః ాపభవనిత హ్
రా
సవ ధ్ర్ీ ాం ాపి పదయ సవ రృతవ వైవాహయ మ్ ఉరతద్రమ్
12
ఇతుయ శ్రర తాః పర్మోమాో వసషేి ద్రహారీ నా
ాపతుయ వాచ ద్రహాతేజా వారయ ాం పర్ద్ర ధ్ర్ీ విత్ 13
స
రాః శ్ర ర జా
ల ాః ాపిహాో మే రసయ ఆశ్ర న సాంాపతక్షయ తే
సవ గ్ృహే కో విచాోऽశ్రసత ణథా రాజయ మ్ ఇదాం రవ 14
రృర కౌతుర సర్వ సవ వది మూలమ్ ఉపాగ్తాః
ద్రద్ర రనాయ ముని ాశేష్ి దీపాత వహేా : ఇవ అరిచ ష్ాః 15
సజ్ఞయऽహాం రవ త్ ాపతక్షోऽసీ వమాయ మ్ అసయ ాం ాపిష్ఠర ి ాః
అవిఘ్ా ాం కురుతాం రాజా ిద్ర౭శ్రర్ లాం హ్ విలద్రబ తే 16
రత్ వారయ ాం జ క్స ఉశ్రర తాం ాశుతవ ద ర్థ: రమా
ాపవ యా యస ుత్ సరావ ్ ఋష్ఠ గ్ణా్ అపి
రతో రాజా విదేహానాాం వసష్మ్ ి ఇద ద్రాబవీత్ 17
క్త్ర్ణసవ ఋషే సరావ ్ ఋష్ఠభి సే హ ధ్యరిీ ర
రాద్ర సయ లోర రాద్ర సయ ాియాాం వైవాహ్కీాం విభో 18
రథా ఇి ఉ శ్రక్త్త వ తు జ రాం వసణి భగ్వా్ ఋష్ఠ: 19
విావ మిారాం పర్సక ృరయ త ాందాం చ ధ్యరిీ రాం
ాపపా ద్రధ్యయ తు విధివత్ వదీాం రృతవ ద్రహా రపా: 20
అలాం చక్త్ర్ తాం వదిాం గ్ాంధ్ పషైర ాః సద్రాంరరాః
ువర్ ణ పాలిక్త్భి చ ఛిాద కుాంభ చ స అాంకురై: 21
అధ్ అాంకుర్ ఆఢ్యయ : రావై: చ ధూప పాక్త్ై: స ధూపకై:
ాంఖ పాక్త్ై: సృవై సే ృగిభ : పాక్త్ై : అరా్య భి పూరిై: 22
లాజ పూర త ణ చ పాాతభి: అక్షై: ఆభి సాంసక ృ ై:
దరైభ : సమై: సయసీతర్య విదివత్ ద్రాంార పూర్వ రాం 23
అగిా మ్ ఆమాణ వమాయ ాం తు విధి ద్రాంార పర్ సక ృరాం
జుహావ అగౌా ద్రహా తేజా వసణి భగ్వా్ ఋష్ఠ: 24
రర: సీతాం సయనీణ సర్వ ఆభర్ భూష్ఠతాం
సద్రక్షమ్ అేా సాంసలపయ రాఘ్వ అభిముఖే రమా
అాబవీత్ జ కో రాజా కౌసలాయ ర వర్ న మ్ 25
ఇణాం సీత ద్రద్ర ుత సహ ధ్ర్ీ చర రవ
ాపతచఛ చ ఏనాాం భాదాం తే పాణిాం గ్ృహీష్ ణ వ పాణినా 26
పిావత ద్రహా భగా ఛాణ ఏవ అనుగ్త సమా
ఇి ఉశ్రక్త్త వ ాపాక్షిపత్ రాజా ద్రాంార పూరాం జలాం రమా 27
సధు సధివ ి దేవానాాం ఋషీణాాం వదతాం రమా
 P a g e | 116

దేవ ుాంుభి నిోష్ ్ : పష్ర వర్ ే: ద్రహా్ అభూత్ 28

ఏవాం దతవ రమా సీతాం ద్రాంాతోదర పర్సక ృతాం
అాబవీత్ జ కో రాజా హరే ే అభిపరిపలర : 29
లక్షీ ఆగ్చఛ భాదాం తే ఊరిీ ళామ్ ఉదయ తాం ద్రయా
ాపతచఛ పాణిాం గ్ృహీష్ ణ వ య భూత్ క్త్లసయ పర్య ణాః 30
రమ్ ఏవమ్ ఉక్త్త వ జ కో భర్రాం చ అభయ భష్ర
గ్ృహా పాణిాం య వా డ య ాః పాణినా ర్ఘు ర 31
ాతుఘ్ా ాం చా౭పి ధ్రాీ తీ అాబవీత్ జ క్స వ ర్ాః
ాశురకీరాత య ద్రహా బాహో పాణిాం గ్ృహీష్ ణ వ పాణినా 32
త
సరేవ భవ ాః స్సయయ చ సరేవ ుచరిర ావతాః
పతా భిాః సనుత క్త్కుతే థ య భూత్ క్త్లసయ పర్య ణాః 33
జ ర సయ వచాః ాశుతవ పాణీ్ పాణిభి: అసర ృ ్
చతవ ర్: సేత శ్ర చరసౄణాాం వసష్ి సయ ద్రతే స శ్ర త
ల ాః
34
అగిా ాం ాపదక్షి ాం రృతవ వదిాం రాజా మ్ ఏవ చ 35
ఋషీ్ చైవ ద్రహాతీ ాః సహ భరాయ ర్ఘూరతయాః
ణథోక్స త రథా చాకు: వివాహాం విధి పూర్వ రమ్
క్త్కు్:త ల చ గ్ృహీతేష్ లలితేష్ చ పాణి ష్
పష్ర వృష్ఠ:ట ద్రహి ఆసీత్ అ రి త క్షాత్ ుభసవ రా 36
దివయ ునురభి నిో్షై: ీర వాదిార నిసవ నైాః
ృతు: చ అపే ర్ాః సాంఘా గ్ రా న వ చ జగుాః రలమ్ 37
వివాహే ర్ఘు ముఖయ నాాం రత్ అుభ రమ్ అదృ య ర 38
ఈదృశే వర్ తయనే తు తూర్య ఉశ్రు్ష్ ట నినాదితే
ాి: అగిా ాం తే పరిారద్రయ ఊహు: భరాయ ద్రహౌజసాః 39
అథోపక్త్రాయ ాం జగుీ శ్రసేత సమారా ర్ఘు నా
ర :
రాజా౭పయ నుణయౌ ప య ్ సరి ే సాంఘ్ాః సబా వ న ాః 40
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే శ్రి
స్పి త మ స్స ర ు:
చతు స్స పి త మ స్స ర ు :
అథ రాత్రాయ ాం వయ తతయాాం విావ మిాతో ద్రహామునిాః
ఆపృచఛ య ౌ చ రాజానౌ జగాద్ర ఉశ్రరతర్ పర్వ రమ్ 1
ఆీరిభ : పూర్యితవ చ కుయరాాం చ స రాఘ్వా్
విావ మిాతో గ్తే రాజా వైదేహాం మిథిలా౭ధిపమ్
ఆపృశ్రష్యటవ అథ జగాద్ర ఆశు రాజా ద ర్థాః పరమ్ 2
గ్చఛ ాంరాం రాం తు రాజా మ్ అ వ గ్చచ ్ రాధిప:
అథ రాజా విదేహానాాం దదౌ రనాయ ధ్ ాం బహు 3
గ్వాాం ర సహాసణి బహూని మిథిశ వ ర్ాః
రద్రబ ళానాాం చ ముఖయ నాాం క్షౌద్ర కోటయ ౭ద్రబ రాణి చ 4
హశ్రసత అ వ ర్థ పామారాం దివయ ర్పపాం సవ లాంరృరమ్
దదౌ రనాయ పిత తసాం మాసీ మాసమ్ అనురతద్రమ్ 5
హ్ర్ య సయ ువర్ ణ సయ ముక్త్తనాాం విాుద్రసయ చ
దదౌ పర్ద్ర సాంహృష్ాఃట రనాయ ధ్ మ్ అనురతద్రమ్ 6
దతత వ బహు ధ్ ాం రాజా సద్ర౭నుజానపయ పారి లవమ్
ాపవివ సవ నిలణాం మిథిలాాం మిథిశ వ ర్ాః 7
 P a g e | 117

రాజా౭పి అయోధ్యయ ౭ధిపిాః సహ పక్త్ై: ద్రహారీ భిాః

ఋషీ్ సరావ ్ పర్సక ృరయ జగాద్ర స బలా౭నుగ్ాః 8
గ్చఛ ాం త తు ర్ వాయ ాఘ్ాం సరి ే సాంఘ్ాం స రాఘ్వమ్
ఘ్నరాాః సీ పక్షిణో వాచో వాయ హర్నిత రర శ్రసతరాః 9
భౌయ: చైవ ద్రృగాాః సరేవ గ్చఛ నిత సీ ాపదక్షి మ్
త్ దృష్యటవ రాజ ార్పరలో వసష్ాం ి పర్య పృచఛ ర 10
అస్సయయ ాః పక్షిణో ఘ్నరా ద్రృగా ాచ ౭పి ాపదక్షిణాాః
ిమ్ ఇదాం హృదణ ఉరక మిర ద్రనో ద్రద్ర విషీది 11
రాజ్ఞన ద ర్థసయ రత్ ృతవ వారయ ాం ద్రహా్ ఋష్ఠాః
ఉవాచ ద్రధురాాం వాణీాం ాూణతమ్ అసయ ణత్ ఫలమ్ 12
ఉపసర ల ాం భణాం ఘ్నర్ాం దివయ ాం పక్షి ముఖత్ చ్యయ రమ్
ద్రృగాాః ాప ద్రణశ్రనిత ఏతే సాంతప: రయ జయ తమ్ అణమ్ 13
తేష్యాం సాంవదతాం రార వాయుాః ాపాుర్ బభూవ హ
రద్రర ణ్ మేదినీాం సరావ ాం పారణ్ చ దృయ్ శుభ్ 14
రద్రస సాంవృరాః ూర్య ాః సరేవ వుష్ర్ ది ాః
భసీ నా చ ఆవృరాం సర్వ ాం సాంమూఢమ్ ఇవ రత్ భణమ్ 15
వసష్ి ఋష్ణ: చ అనేయ రాజా చ స ుర శ్రసతమా
స సాంజాన ఇవ రార ఆస్ సర్వ మ్ అ య త్ విచేర మ్ 16
రసీ ్ రద్రస ఘ్నరే తు భసీ చఛ ా ఇవ స చమూాః
దదర్శ భీద్ర సాంక్త్ ాం జటా ద్ర ల డ ధ్యరి మ్ 17
భర్ రవాం జాద్రదగ్ా య ాం రాం రాజ రాజ విద్రర్ ర ాం
కైలాసమ్ ఇవ ుర్ర్ న ేాం క్త్లాగిా మ్ ఇవ ుసే హమ్ 18
జవ ల మ్ త ఇవ తేజ్ఞభి: ురిా రక్షయ ాం పృథగ్ యనైాః
సక నేన చ ఆసజయ పర్శుాం ధ్ను: విుయ శ్రదణో ర పద్రమ్ 19
ాపగ్ృహయ ర్ ముఖయ ాం చ ాిపర్ఘ్ా ాం ణథా హర్మ్
రాం దృష్యటవ భీద్ర సాంక్త్ ాం జవ ల మ్ త ఇవ పావరమ్ 20
వసష్ి ాపముఖ విాపా జప హోద్ర పరాణణాాః
సాంగ్త ము ణాః సరేవ సాంజజలుర : అథో మిథాః
రచిచ త్ పిరృ వధ్ అద్రర ే క్షారాం ఉతే దయిష్య ి 21
పూర్వ ాం క్షార వధ్ాం రృతవ గ్ర ద్రనుయ : గ్ర జవ ర్ాః
క్షారసయ ఉతే ద ాం భూయో ఖలు అసయ చికీరి ేరమ్ 22
ఏవమ్ ఉక్త్త వ అశ్రర్ ్య మ్ ఆమాణ భర్ రవాం భీద్ర దర్శ మ్
ఋష్యో రాద్ర రామేి ద్రధురాాం వాచమ్ అాబువ్ 23
ాపిగ్ృహయ తు తాం పూజామ్ ఋష్ఠ దతత ాం ాపతపవా్
రాద్రాం మా ర్థిాం రామో జాద్రదగోా య ऽభయ భష్ర 24
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే చతు
స్స పి త మ స్స ర ు:
పంచ స్పి త మ స్స ర ు:
రాద్ర మా ర్థే వీర్ వీర్య ాం తే ాూణతేऽుభ రమ్
ధ్నుణ భద ాం చైవ నిఖిశ ద్రయా ాశురమ్ 1
త
రత్ అుభ రమ్ అచి య ాం చ భద ాం ధ్నుష్: రయా
రత్ ృతవ ౭హమ్ అనుాపాోత ధ్నుర్ గ్ృహయ పర్ాం శుభమ్ 2
రత్ ఇదాం ఘ్నర్ సాంక్త్ ాం జాద్రదగ్ా య ాం ద్రహత్ ధ్నుాః
పూర్ణసవ రే ఏవ సవ బలాం దర్శ ణసవ చ 3
 P a g e | 118

రత్ అహాం తే బలాం దృష్యటవ ధ్నుణऽసయ ాపపూర్ణే

దవ వ ర యుదాం న ాపమాసయ మి వీర్య శ్రాలఘ్య మ్ ఇదాం రవ 4
రసయ రదవ చ ాం ాశుతవ రాజా ద ర్థ శ్రసతమా
విష్ ణ వదనో దీ ాః ాపాఞ్యలి: వారయ మ్ అాబవీత్ 5
క్షార ోష్యత్ ాపా :త రవ ాం ాబాహీ సయ ద్రహాణాాః
బాలానాాం ద్రద్ర పాతణామ్ అభణాం మాతుమ్ అర్ హస 6
భర్ రవాణాాం కుశ జారాః సవ ధ్యయ ణ ావర ాలినామ్
సహాసక్షే ాపిజానణ క్త్సాం త ాపక్షిపతవా్ అస 7
స రవ ాం ధ్ర్ీ పో భూతవ క్త్ య పాణ వుాంధ్రామ్
దతత వ వ మ్ ఉపాగ్ద్రయ ద్రహేక్త్ ర రృర క్సర ాః 8
ద్రద్ర సర్వ వినాాణ సాంాపాపత: రవ ాం ద్రహా మునే
చ ఏరసీ ్ హతే రామే సరేవ జీవాద్రహే వణమ్ 9
ాబువి ఏవాం ద ర్థే జాద్రదగ్ా య ాః ాపతపవా్
అనాదృైయ వ రత్ వారయ ాం రాద్రమ్ ఏవ అభయ భష్ర 10
ఇమే దేవ ధ్నుషీ ాశేషేి దివయ లోక్త్౭భి విాశుతే
దృఢే బలవత ముఖేయ ురృతే వి వ రర్ీ ణా 11
అిసృష్ాం ట ురై: ఏరాం ారయ ద్రబ క్త్ణ యుయురే వ
ాిపర్ఘ్ా ాం ర్ ాశేష్ి భగ్ా ాం క్త్కురే హ ణత్ రవ యా 12
ఇదాం దివ తణాం ుర్ర్ న ేాం విణణ: దశ్రరతాం ుోరతమైాః
రత్ ఇదాం వైష్వ ణ ాం రాద్ర ధ్ను: పర్ద్ర భసవ ర్ాం
సయ సర్ాం క్త్కురే థ గాదే ధ్నుష్య తు ఇదమ్ 13
రమా తు దేవతాః సరావ ాః పృచఛ నిత సీ పితద్రహమ్
శిి ర ి సయ విణణ చ బలా బల నిరక్షయా 14
అభిాపాణాం తు విజానణ దేవతనాాం పితద్రహాః
విోధ్ాం జ యా యస రయోాః సరయ వతాం వర్ాః 15
విోధ్య చ ద్రహత్ యుదమ్ న అభవత్ ోద్ర హర్ ే మ్
శిి ర ి సయ విణణ చ పర్సర ర్ జిీష్ఠణోాః 16
రమా తు జృమిభ రాం లేవాం ధ్ను: భీద్ర పరాారద్రమ్
హుాంక్త్రే ద్రహా దేవాః సత శ్ర మిభ తోऽథ ాిలోచ ాః 17
దేవై: రమా సయగ్ద్రయ సరి ే సాంయాః స చార్ణైాః
యాచిౌ ాప ద్రాం రార జగ్ీ తు: ౌ ుోరతమౌ 18
జృమిభ రాం రత్ ధ్ను: దృష్యటవ లేవాం విష్ణ పరాారమైాః
అధిరాం మేనిరే విష్ణాం దేవాాః సరి ే గ్ణా శ్రసతమా 19
ధ్నూ రుాద శ్రుత సాంాకుదోన విదేహేష్ ద్రహా ణాాః
దేవరార సయ రాజరే ే: దదౌ హసేత స సణరమ్ 20
ఇదాం చ వైశ్రష్వ ణ ాం రాద్ర ధ్నుాః పర్ పర్ాం జణమ్
ఋచీక్స భర్ రవ ాపామాత్ విశ్రష్ణాః స నాయ సమ్ ఉరతద్రమ్ 21
ఋచీర ుత శ్ర ద్రహాతేజాాః పార సయ అాపిరర్ీ ాః
పితు: ద్రద్ర దదౌ దివయ ాం జద్రదేా : ద్రహారీ ాః 22
య సత క్త్సే త పిరరి మే రో బల సద్రనివ తే
అరుయనో విదధ్య ద్రృతుయ ాం ాపారృతాం బుదిమ్ న ఆసర ల ాః 23
వధ్మ్ అాపిర్పపాం తు పితుాః ాశుతవ ుమారు మ్
క్షారమ్ ఉతే దణ్ ోష్యత్ జారాం జారమ్ అనేర ాః 24
పృథివీాం చ అఖిలాాం ాపాపయ క్త్ య పాణ ద్రహారీ నే
 P a g e | 119

ణజ న సయ అశ్రనేత రమా రాద్ర దక్షిణాాం ప య రర్ీ ణే 25

దతత వ ద్రహేక్త్ ర నిలణ: రో బల సద్రనివ రాః
( శ్రసతో
ల ౭సీ రసీ ్ రపయ ్ వై ుుఖాం ుర్ సేవితే
అదయ తు ఉరతద్ర వీరేయ రవ యా రాద్ర ద్రహా బల )
ాశురవా్ ధ్నుణ భదాం రతోऽహాం ాురమ్ ఆగ్రాః 26
రత్ ఇదాం వైష్వ ణ ాం రాద్ర పిరృ పైతద్రహాం ద్రహత్
క్షార ధ్ర్ీ ాం పర్సక ృరయ గ్ృహీష్ ణ వ ధ్నురురతద్రమ్ 27
యోజణసవ ధ్నుాః ాశేషేి ర్ాం పర్ పర్ాం జణమ్
ణది కోా ష్ఠ క్త్కురే థ దవ వ ర ాం మాసయ మి తే రరాః 28
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే పంచ
స్పి త మ స్స ర ు:
షట్ స్పి త మ స్స ర ు:
ాశుతవ రత్ జాద్రదగ్ా య సయ వారయ ాం మా ర్థి సత శ్ర మా
గౌర్వాత్ ణక్త్నిర త రథాః పితూ రాద్రమ్ అథా ాబవీత్ 1
ాశురవా్ అసీ ణత్ రర్ీ రృరవా్ అస భర్ రవ
అనురునానయ ద్రహే ాబహీ ్ పితు: ఆ ృ య మ్ ఆసర ల ాః 2
వీర్య హీ మ్ ఇవా౭ ర తాం క్షార ధ్రేీ భర్ రవ
అవజానాస మే తేజాః ప య మే అదయ పరాారద్రమ్ 3
ఇి ఉక్త్త వ రాఘ్వాః ాకుదోన భర్ రవ సయ వరా యుధ్మ్
ర్ాం చ ాపిసాంగ్ృహయ హసతత్ లఘు పరాారద్రాః 4
ఆోపయ స ధ్నూ రాద్రాః ర్ాం సజయ ాం చక్త్ర్ హ
జాద్రదగ్ా య ాం రతో రాద్రాం రాద్రాః ాకుదోనऽాబవీత్ వచాః 5
ాబాహీ ణో అస ఇి పూజ్ఞయ మే విావ మిార రృతే చ
రసీ త్ శ్రకోత తే రాద్ర మోకుత ాం ాపా హర్ాం ర్మ్ 6
ఇయాం వా రవ త్ గ్ిాం రాద్ర రోబల సయరి యత్
లోక్త్్ అాపియ్ వా౭పి హనిష్యయ మి ణత్ ఇచఛ స 7
హ్ అణాం వైష్వో ణ దివయ ాః ర్ాః పర్ పర్ాం జణాః
మోఘ్ాః పరి వీరేయ బల దర్ర వినా ాః 8
వరా౭౭యుధ్ ధ్ర్ాం రాద్ర ాదష్టాం సరి ే గ్ణాాః ురాాః
పితద్రహాం పర్సక ృరయ సమేత: రార సాంఘ్ ాః 9
గ్ ర్ న వ అపే ర్స లేచ వ సదన చార్ ి ా రాాః
ణక్ష రాక్షస నాగా చ రత్ ాదశ్రష్టాం ద్రహత్ అుభ రమ్ 10
జడీ రృతే రమా లోక్స రామే వర్ ధ్నుర్ నరే
నిరవ ోయ జాద్రదగోా య అస్స ర్మో రాద్రమ్ ఉదైక్షర 11
తేజ్ఞభి: హర వీర్య తవ త్ జాద్రదగోా య జడీ రృరాః
రాద్రాం రద్రల పాతక్షాం ద్ర ాం ర ద్ర మ్
ర ఉవాచ హ 12
క్త్ య పాణ ద్రయా దతత ణమా పూర్వ ాం వుాంధ్రా
విష్యే మే వసతవయ మ్ ఇి యాం క్త్ య ోऽాబవీత్ 13
సోऽహాం గురు వచాః కుర్వ ్ పృథివాయ ాం వసే నిామ్
రృత ాపిజాన క్త్కురే థ రృత వై క్త్ య పసయ హ్ 14
రత్ ఇయాం రవ ాం గ్ిాం వీర్ హనుతాం అశ్రర్ హస రాఘ్వ
ద్రనో జవాం గ్మిష్యయ మి ద్రహేక్త్ ాం ర పర్వ తో శ్రరతద్రమ్ 15
లోక్త్: తు అాపియ రాద్ర నిరి యత: రపస ద్రయా
జహ్ త్ ర్ ముఖేయ య భూత్ క్త్లసయ పర్య ణాః 16
 P a g e | 120

అక్షణయ ాం ద్రధు హనాతర్ాం జానామి తవ ాం ురే వ ర్మ్

ధ్నుణऽసయ పరాద్రరాశ త్ సవ సత తేऽశ్రుత పర్ాంరప 17
ఏతే ుర్ గ్ణాాః సరేవ నిరక్షనేత సయగ్తాః

తవ మ్ అాపిద్ర రరాీ మ్ అాపిదవ వ ర మ్ ఆహవ 18

చ ఇణాం ద్రద్ర క్త్కురే థ ావీడా భవితుమ్ అర్ హి
రవ యా క్త్ై లోరయ నాథే ణత్ అహాం విముఖీ రృరాః 19
ర్మ్ అాపిద్రాం రాద్ర మోకుత మ్ అర్ హస ుావర
ర పర్వ తో రత
ర్ మోక్షే గ్మిష్యయ మి ద్రహేక్త్ ాం శ్ర ద్రమ్ 20
రథా ాబువి రామే తు జాద్రదేా య ాపతపవా్
రామో మా ర్థిాః శ్రీయ్ మ చిక్షేప ర్మ్ ఉరతద్రమ్ 21
స హత్ దృ య రామే సవ ్ లోక్త్్ రపస౭౭శ్రరి యత్
జాద్రదగోా య జగాద్ర ఆశు ద్రహేాంాదాం పర్వ తోరతద్రాం 22
రతో విిమిరాాః సరావ దిా చ ఉప ది శ్రసతథా
ురాాః సరి ే గ్ణా రాద్రాం ాప ాంు: ఉమా౭౭యుధ్మ్ 23
రాద్రాం మా ర్థిాం రామో జాద్రదగ్ా య ాః ాప సయ చ
రరాః ాపదక్షిణీ రృరయ జగాద్ర ఆరీ గ్ిాం ాపభుాః 24
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో బాలకండే షట్
స్పి త మ స్స ర ు:
స్ప త స్పి త మ స్స ర ు:
గ్తే రామే ాపా త ఆతీ రామో మా ర్థి: ధ్నుాః
వరుణాణ అాపమేయాణ దదౌ హసేత స సణరమ్ 1
అభివాదయ రతో రామో వసష్ి ాపముఖ్ ఋషీ్
పిరర్ాం విహవ లాం దృష్యటవ ాోవాచ ర్ఘు ర ాః
2
జాద్రదగోా య గ్తో రాద్రాః ాపయాతు చతుర్ాంగిణీ
అయోధ్యయ అభిముఖీ సేనా రవ యా నాథే పాలిత 3
(సాంది సవ ద్రహా రాజ సేనాాం రవ త్ ాసనే శ్రసత ల ాం
ా ాం క్త్ాంక్షతే సేనా చారక్త్ళి: జలాం ణథా)
రాద్ర సయ వచ ాం ాశుతవ రాజా ద ర్థాః ురమ్
బాహుభయ ాం సాంపరిష్వ జయ మూరి నా చ ఆాఘాణ రాఘ్వమ్ 4
గ్తో రాద్ర ఇి ాశుతవ హృష్ాఃట ాపముదితో ృపాః
ప : జారాం రమా మేనే పారమ్ ఆతీ మ్ ఏవ చ
చోదయా యస తాం సేనాాం జగాద్ర ఆశు రరాః పరమ్ 5
పతక్త్ ధ్వ జినీాం ర్యయ ాం తూోయ శ్రు్ష్ ట నినాదితమ్
సర తరాజ పథాాం ర్యయ ాం ాపకీర్ ణ కుుమోరక రామ్ 6
రాజ ాపవ ుముఖైాః పౌరై: ద్ర్ళ ర వాదిభిాః
సాంపూరాణాం ాపావి త్ రాజా జనౌయాః సద్రలాంరృతమ్ 7
పౌరై: ాపతుయ దతో ర దూర్ాం దివ జ చ పర్ వాసభి:
పక్త్ై: అనుగ్ర: ాీశ య్ శ్రీద్రదిభ
మ చ ద్రహా ణా: 8
ాపవివ గ్ృహాం రాజా హ్ద్రవత్ సదృ ాం ప :
ాంద సవ జనో రాజా గ్ృహే క్త్మై: ుపూజిర: 9
కౌసలాయ చ ుమిాత చ కైక్సయీ చ ుద్రధ్య య
వధూ ాపిాగ్హే యుక్త్త యా ాచ ౭నాయ రాజ యోష్ఠరాః 10
 P a g e | 121

రరాః సీతాం ద్రహాభగామ్ ఊరిీ లాాం చ ణ సవ నీమ్

కు ధ్వ జ ుతే చ ఉభ జగ్ృహు: ృప పరా ణాః 11
ద్ర్ళ ర ఆలాపనై: హోమై: శోభితాః క్షౌద్ర వాససాః
దేవర ఆణరనాని ఆశు సరావ శ్రసతాః ాపరయ పూజణ్ 12
అభివాదయ అభివామాయ ్ చ సరావ రాజ ుత శ్రసతమా
(సవ సవ ాం గ్ృహమ్ అథ ఆసధ్య కుబేర్ భవనోపద్రాం
గోభి శ్రర్ ననై చ ధ్యనైయ చ రర్ర యితవ దివ జ్ఞరతయ్)
రేమిరే ముదితాః సరావ భర్ తృభిాః సహ్త ర్హాః 13
కుయరా: చ ద్రహాతీ నో వీరేయ అాపియ భువి 14
రృర మారాాః రృర అక్త్ స త చ స ధ్నాాః స ుహృ జ శ్ర నా య ాః
శుాూష్యణాాః పిరర్ాం వర్ తణనిత ర్ర్ ేభాః 15
(క్త్శ క్త్శ తు నీిజాన: తోష్ణాంతో గురుాం గుణైాః)
రసయ చిత్ అధ్ క్త్లసయ రాజా ద ర్థ ుే రాం
భర్రాం కైరయీ పారమ్ అాబవీత్ ర్ఘు ాంద : 16
అణాం క్సరణ రాజ సయ పాతో వసి పారర
తవ ాం నేతుమ్ ఆగ్తో వీర్ యుధ్యజిత్ యతుల సత శ్ర వ 17
ాపారి నర: తే ధ్ర్ీ జ న మిథిలాయామ్ అహాం రథా
ఋష్ఠ ద్రధ్యయ తు రసయ రవ ాం ాపీిాం రరుతమ్ ఇహా౭శ్రర్ హస 18
ాశుతవ ద ర్థసయ ఏరత్ భర్ర: కైరయీ ుర:
అభివాదయ గురుాం రాద్రాం పరిష్వ జయ చ లక్షీ ాం
గ్ద్రనాణ అభిచాక్త్ద్ర ాతుఘ్ా సహ్ర శ్రసతమా 19
ి
ఆపృచఛ య పిరర్ాం ూో రాద్రాం చ అశ్ర ల ట క్త్రి ాం ష్
యరౄ ాచ ౭పి ర్ ాశేష్ి రృఘ్ా సహ్తో ణయౌ 20
గ్తే తు భర్తే రామో లక్షీ చ ద్రహాబల:
పిరర్ాం దేవ సాంక్త్ ాం పూజయా యసతు సత శ్ర మా 21
పితు: ఆశ్రజానాం పర్సక ృరయ పౌర్ క్త్రాయ ణి సర్వ :
చక్త్ర్ రామో ధ్రాీ తీ ాపియాణి చ హ్తని చ 22
యరృభోయ యరృ క్త్రాయ ణి రృతవ పర్ద్ర ణాంాిర:
గుర్పణాాం గురు క్త్రాయ ణి క్త్శ క్త్శ౭ వ వైక్షర 23
ఏవాం ధ్ ర్థ ాపీతో ాబాహీ ణా నైగ్య శ్రసతమా
రాద్ర సయ ీల వృతేత సరేవ విష్ణ వాస : 24
తేష్యమ్ అి ణా లోక్స రాద్రాః సరయ పరాారద్రాః
సవ ణమూభ : ఇవ భూతనాాం బభూవ గు వ శ్రరతర్ాః 25
రాద్ర శ్రుత సీరయా సర్ నాం విజహార్ బహూ్ ఋతూ్
ద్ర సీవ రదర ర య సయ సత శ్ర సయ నిరయ ాం హృది సద్రరిర రాః
26
ాపియా తు సీత రాద్ర సయ మారాాః పిరృ రృత ఇి
గుణాత్ ర్పప గుణా చాచ ౭పి ాపీి: భూయో౭భయ వర్ నర 27
రసయ చ భరాత దివ గు ాం హృదయే పరివర్ తతే
అ త రా శ్ర య రమ్ అపి వయ ర తమ్ ఆఖయ ి హృదణాం హృమా 28
రసయ భూయో విశేషే మైథిల్మ జ క్త్ రీ జా
దేవతభిాః సయ ర్పపే సీత శ్రీ మ: ఇవ ర్పపిణీ 29
రయా స రాజరి ే ుతోऽభిరాద్రయా;
 P a g e | 122

సమేయివా్ ఉరతద్ర రాజ ర య యా

అతవ రాద్రాః శుశుభऽి క్త్ద్రయా ;
విభుాః ాశియా విష్ణ: ఇవ అద్రరే వ ర్ాః 30
ఇతాో ర్ష ే శ్రీమశ్రద్వమాయణే, ఆది కవ్యో , శ్రీమద్వా ల్మీ కీయే,
చతుర్ా ంశత్
స్హ్శ్ర్కయం, స్ంహితాయం, బాలకండే, స్ప త స్పి త మ
స్స ర ు:
చరిరాం ర్ఘునాధ్ సయ రకోటి ాపవిసతర్ాం,
ఏకైర ద్రక్షర్ాం ాోర తాం ద్రహా పారర నా ాం .
ణద౭క్షర్ పద ాభష్ాం ట యాత హీ ాంచ ణత్ భవత్
ర రే ర్వ ాం క్షద్రయ తాం దేవ నారాణ మోుతతే.
బాలకండ: స్మా :తప
శ్రీ సీతా రామచంశ్రద్వ౭రప ణ మస్తత
****************************************************