357671

1
ÇANKIRI SANCAĞI KURŞUNLU KAZASI

TEMETTUAT DEFTERİNİN LATİN HARFLERİNE
ÇEVRİLMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ
(Yüksek Lisans Tezi)
Ayşe Gül EROĞLU
Kütahya – 2014
2
T.C.
DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
Tarih Anabilim Dalı
Yüksek Lisans Tezi
ÇANKIRI SANCAĞI KURŞUNLU KAZASI TEMETTUAT

DEFTERİNİN LATİN HARFLERİNE ÇEVRİLMESİ VE
DEĞERLENDİRİLMESİ
Danışman:
Prof. Dr. Hasan Basri KARADENİZ
Hazırlayan:
Ayşe Gül EROĞLU
Kütahya - 2014
3
Kabul ve Onay
Ayşe Gül EROĞLU’nun hazırladığı “Çankırı Sancağı Kurşunlu Kazası

Temettuat Defterinin Latin Harflerine Çevrilmesi ve Değerlendirilmesi” başlıklı Yüksek
Lisans tez Çalışması, Jüri tarafından lisansüstü yönetmeliğin ilgili maddelerine göre
değerlendirilip kabul edilmiştir.
…../……./2014
Tez Jürisi İmza
Kabul Red
Prof. Dr. Hasan Basri KARADENİZ (Danışman)
Yrd. Doç. Dr. Arif KOLAY
Yrd. Doç. Dr. Süleyman POLAT
Doç. Dr. Soner AKKOÇ
Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü

4
Yemin Metni
Yüksek Lisans tezi olarak sunduğum “Çankırı Sancağı Kurşunlu Kazası

Temettuat Defterinin Latin Harflerine Çevrilmesi ve Değerlendirilmesi” adlı
çalışmamın, tarafımdan bilimsel ahlak ve geleneklere aykırı düşecek bir yardıma
başvurmaksızın yazıldığını ve yararlandığım kaynakların kaynakçada gösterilenlerden
oluşuğunu, bunlara atıf yapılarak yararlanılmış olduğunu belirtir ve bunu onurumla
doğrularım.
…../…./2014
Ayşe Gül EROĞLU

5
Özgeçmiş
02.03.1987 yılında İstanbul’da doğdu. İlköğretimini Yunus Emre İlköğretim

Okulunda bitirdi. Orta öğretimini Fatih Kız Lisesi’nde tamamladı. 2010 yılında Kütahya
Dumlupınar Üniversitesi’ni bitirerek yine aynı üniversitede Tarih Anabilim Dalı
Yeniçağ Tarihi’nde yüksek lisans eğitimine devam etmektedir.
v
ÖZET
ÇANKIRI SANCAĞI KURŞUNLU KAZASI TEMETTUAT DEFTERİNİN

LATIN HARFLERİNE ÇEVRİLMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ
EROĞLU, Ayşegül
Yüksek Lisans Tezi, Tarih Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Prof. Dr. Hasan Basri KARADENİZ
Şubat, 2014, 259 sayfa
Osmanlı Devleti’nin sosyal, ekonomik ve kültürel yapısının ortaya

çıkarılmasında Temettü’at defterlerinin önemi büyüktür. Temettuat Defterleri, kişilerin
servet, gelir ve vergi miktarlarının yanı sıra hane reislerinin fiziksel özelliklerini ve
mesleklerini gösteren ayrıntılı sayım kayıtlarıdır. Bu çalışmada XIX. yüzyıl ortalarında
Çankırı sancağının Kurşunlu Kazasının köyleri ele alınarak sosyo- ekonomik durumları
incelenmeye çalışılmıştır.
Temettü’at defterleri, günümüzde Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde

bulunmaktadır. Temettü’at defterlerinin tasnif çalışmaları 1988 yılında tamamlanarak
araştırmacıların hizmetine sunulmuştur.
Yüksek lisans tez çalışmasına konu olan defter, Çankırı sancağına tabi
Kurşunlu kazasındaki aşağıdaki köylerin transkripsiyonu ve değerlendirmesi
yapılmıştır.
BOA. ML. VRD. TMT. 00813 Kurşunlu kazası
Anahtar Kelimeler: Temettuat Defteri, Ekonomik ve Ticari Şartlar

vi
ABSTRACT
THE INCOME TAX BOOKS WITH NUMBER 00813 TRANSCRIPTION AND

EVALUATION
EROĞLU, Ayşegül
Master Thesis, Department of History Administration
Supervisor: Prof.Dr. Hasan Basri KARADENİZ
February, 2014, 259 pages
The dividend book were crucial elements which reveal the social ecenimic
cultural structure Ottomans.
They served as elaborate census records of individuals’ income, property and

amount of their taxes; besides the physical features and professions of the family
members.
In this thesis the socio-economic status of the villages in Kursunlu in the 19’th
century.
The books of the dividends are kept in National Ottoman archives. The book
mentioned in this thesis includes the transcripts and their evaluations of the villages
written below.
BOA. ML. VRD. TMT. 00813 Kurşunlu kazası.
Keywords: The Income Tax Books, Economical and Cammercial Conditions.

vii
İÇİNDEKİLER
Sayfa
ÖZET................................................................................................................................v
ABSTRACT ....................................................................................................................vi
İÇİNDEKİLER .............................................................................................................vii
TABLOLAR LİSTESİ...................................................................................................ix
KISALTMALAR LİSTESİ............................................................................................x
GİRİŞ ...............................................................................................................................1
BİRİNCİ BÖLÜM
OSMANLI DEVLETİ’NDE VERGİ DÜZENLEMELERİ
1.1. TANZİMAT DÖNEMİNDEKİ VERGİ DÜZENLEMELERİ VE
TEMETTUAT DEFTERLERİ ..........................................................................3
1.1.1. Tanzimat’a Kadar Yapılan Düzenlemeler .......................................................3
1.1.2. Tanzimat Sonrası Yapılan Düzenlemeler ........................................................4
1.2. TEMETTUAT VERGİSİ VE TEMETTUAT DEFTERLERİ ........................7
1.2.1. Temettuat Vergisi ............................................................................................7
1.2.2. Temettuat Defterleri.........................................................................................9
1.3. ÇANKIRI TARİHİ.............................................................................................12
İKİNCİ BÖLÜM
00813 NUMARALI TEMETTUAT DEFERİNİN LATİN HARFLERİNE
ÇEVRİLMESİ
2. 1. KARYE-İ KURŞUNLU ....................................................................................17
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
00813 NUMARALI ÇANKIRI SANCAĞI KURŞUNLU KAZASI KÖYLERİNİN
TEMETTUAT DEFTERİNE GÖRE SOSYO-EKONOMİK YAPISI
3.1. SOSYAL YAPI .................................................................................................212
3.1.1. Köylerin Nüfusu ..........................................................................................212
3.1.2. Aile veya Şahıs Adları ve Lakapları ............................................................214
3.2. EKONOMİK DURUM ....................................................................................223
viii
3.2.1. Köylerdeki Hanelerin Gelir Dağılımı ..........................................................223

3.2.2. Köylerde Mesleki Yapılanma ......................................................................225
3.3. VERGİ ...............................................................................................................225
3.3.1. Virgü-i Mahsusa ..........................................................................................225
3.3.2. Öşür Vergisi.................................................................................................227
3.4. ZİRAAT HAYATI VE HAYVANCILIK.......................................................228
3.4.1. Köylerdeki Zirai Toprağın Miktarı ve Gelirleri...........................................228
3.5. HAYVANCILIK...............................................................................................230
3.5.1. Beslenen Hayvan Çeşitleri...........................................................................233
3.5.2. Küçükbaş Hayvancılık.................................................................................234
3.5.3. Büyükbaş Hayvancılık.................................................................................235
3.5.4. Gelir Getiren Diğer Hayvanlar ....................................................................237
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME .............................................................................238

EKLER.........................................................................................................................240
KAYNAKÇA ...............................................................................................................245
DİZİN ...........................................................................................................................247
ix
TABLOLAR LİSTESİ
Sayfa
Tablo 3.1: Kurşunlu Kazasının 1844-1845 Yıllarındaki Tahmini Nüfusu...................214
Tablo 3.2: Kurşunlu Kazasında Yaşayan Vergi Nüfusu Şahısların İsimleri ve

Sayıları ........................................................................................................218
Tablo 3.3: Köylere Göre Gelir Dağılımı ......................................................................224
Tablo 3.4: Virgü-i Mahsusa .........................................................................................226
Tablo 3.5: Öşür Vergisi ................................................................................................228
Tablo 3.6: Köylerdeki Zirai Toprağın Miktarı ve Geliri..............................................230
Tablo 3.7: Hayvan Sayısı ve Gelirlerinin Dağılımı......................................................232
Tablo 3.8: Hane Başına Düşen Hayvancılık Gelirleri..................................................233
Tablo 3.9: Köylerde Bulunan Küçükbaş Hayvanlar ....................................................234
Tablo 3.10: Köylerde Bulunan Büyükbaş Hayvanlar ..................................................236
Tablo 3.11: Gelir Getiren Diğer Hayvanlar .................................................................237

x
KISALTMALAR LİSTESİ
a.g.e. : Adı Geçen Eser
a.g.m. : Adı Geçen Makale
B.O.A. : Başbakanlık Osmanlı Arşivi
Bkz. : Bakınız
C. : Cilt
DİY. A. : Diyanet İslam Ansiklopedisi
gös.yer : gösterilen yer
İ.A. : İslam Ansiklopedisi
MD. : Mühimme Defteri
NR. : Numara
S. : Sayı
s. : Sayfa
vb. : ve benzeri
xi
TEZ METNİ
1
GİRİŞ
Osmanlı Devleti’ne ilhakından sonra sancak olarak idare edilen Çankırı, II.
Mahmut döneminden itibaren Kastamonu’ya bağlı olarak idare edilmiştir. Çankırı
sancak olarak idare edildiği süreç içerisinde, birçok şehzadeye sancak beyi olma imkânı
tanımıştır. Şöyle ki, 1464 yılında II. Bayezid’in torunu Osman Çelebi Çankırı’da bir
süre sancak beyi olmuştur. Çankırı, Osmanlı yönetiminde Anadolu Eyaleti’ne bağlı bir
sancak merkezi olmasının yanı sıra askeri ve iktisadi yönden Sinop ve Trabzon yolu ile
Tebriz- Tokat- Bursa ipek yolu üzerinde olan Çankırı, doğu seferinde de menzil yeri
olarak belirlenmiştir.
Osmanlı devlet teşkilatı Tanzimat hareketinden büyük ölçüde etkilenmiştir.

Kurulan yeni kurumlar geleneksel Osmanlı devlet teşkilatında belirgin bir değişimi
ortaya koymuştur. Osmanlı maliye tarihi açısından Tanzimat, önceki dönemlerden farklı
özellikler taşıyan bir yenileşme, yeniden düzenleme dönemi olarak kabul edilmiştir.
Bununla birlikte, maliyede ıslahat Tanzimat’ın temeli olarak görülmüş, idari ıslahatın da
daha çok mali merkeziyetçiliği uygulamak için bir araç olduğu belirtilmiştir.
Temettü defterlerine ilk kayıt 1840 yılında yapılmıştır. Temettu vergisi

herkesin emlak, arazi, hayvan ile ticaret ve çeşitli sebeplerle elde ettiği kazanca göre
senelik olarak verdiği vergidir. Verginin tahsili tahrire dayanmaktadır. Böyle
yapılmasında güdülen amaç, vergi dağılımında adaleti sağlayabilmek, ödeme gücüne
göre vergilendirmek ve yapılan tahrire göre gerekli düzenlemeleri yapmaktır.
Temettuat defterleri, iktisat tarihi, sosyal araştırmalar için ciddi bir kaynaktır.
Bu defterler araştırmacılara, halkın sosyo-ekonomik, kültürel öğelere bakış açısını,
toplumsal düzen olarak bilgiler sunmaktadır.
Osmanlıca metnin günümüz Türkçesine çevrilemesinde metne sadık kalınmaya

çalışılmıştır. Ancak bazı durumlarda cümlenin gidişatını bozmamak için bazı
düzeltmeler yapılmıştır. Metin basit transkripsiyon ile okunmuştur. Örneğin, Ayın harfi
(`) ile, Elif harfi (‘) işareti ile gösterilmeye çalışılmıştır. Okunamayan yerlere ise (?)
işareti konulmuştur.
2
BİRİNCİ BÖLÜM
OSMANLI DEVLETİ’NDE VERGİ DÜZENLEMELERİ

3
1.1. TANZİMAT DÖNEMİNDEKİ VERGİ DÜZENLEMELERİ VE

TEMETTUAT DEFTERLERİ
1.1.1. Tanzimat’a Kadar Yapılan Düzenlemeler
Osmanlı ekonomisi için 15. yüzyıl, yeni bir dönemin başlangıcı olarak
karşımıza çıkmaktadır. Osmanlı ekonomisi 15. yüzyılın ikinci yarısından itibaren
olgunlaşma ve büyüme dönemine girmiştir. 1
16. yüzyıla gelindiğinde iç ve dış etkenlerin etkisiyle toplum yapısındaki düzen

ve intizama sahip olan kurumlar işlevlerini yitirmeye başlamıştır. Bununla beraber
toplumsal düzendeki çözülme de bu sürece dâhil olmuştur. 2
Osmanlı Devleti’nin savaşlarda aldığı zaferleri elde edemeyişiyle beraber

toplumda görülen çözülmeler ve bu ikisine bağlı olarak da gelirlerin azalması
neticesinde bozulma sürecine girildiği devletin ileri gelenleri tarafından fark edilmiştir.
Devlet düzeninde görülen bu çözülmelerin giderilmesi için devlet adamları ıslahatlar
yoluna gidilmesi fikriyle iyileştirme faaliyetlerinde bulunulmasının zorunluluğunu
anlayarak bu sorunların giderilmesi için bir dizi düzenlemeler gündeme getirmişlerdir.
Dönemin padişahları ve âlimleri tarafından Adaletnameler, layıhalar hazırlanmıştır. 3
17. yüzyılın sonlarında özellikle II. Viyana kuşatmasının da etkisiyle 18.

yüzyılı da etkileyecek şekilde birçok ıslahat hareketleri yapılmıştır. Fakat istenilen
başarı elde edilemediği gibi sıkıntılar da artarak devam etmiştir. Lale devrine kadar
klasik bir yapıda devam eden bu ıslahat hareketleri Lale Devri ile birlikte Avrupai bir
düzeye çıkmıştır. 4
Lale Devrine gelinceye kadar geçen dönemlerde yapılan ıslahatların hedefe

ulaşamamasındaki en önemli etken, dönemin şartları göz ardı edilmiş olması ve girişilen
bu hareketlerin yüzeysel kalmasıdır. Ancak III. Selim dönemine bakıldığı zaman bu
faaliyetlerin hız kazandığı görülecektir.5
Bu dönemde devletin bu kötü gidişatının önüne geçilmek istenmiştir. Bunun

için de köklü adımlar atılmaya başlanmıştır. Tanzimat dönemi boyunca yapılacak mali
1
Ahmet Tabakoğlu, (2002), Klasik Dönemde Osmanlı Ekonomisi, Türkler, C. 14. , Ankara: s. 653.
2
Tabakoğlu, a.g.m. , s. 654.
3
Coşkun Çakır, (2001), Tanzimat Döneminde Osmanlı Ekonomisi, İstanbul: s. 3-5.
4
Enver Ziya Karal, ( 2002), Büyük Osmanlı Tarihi, C.I, Ankara: s. 6-7.
5
Tabakoğlu, a.g.m. , s. 654.
4
reformların belirlenebilmesi için çeşitli meclisler ve komisyonlar kurulmuştur. Bu

meclis ve komisyonlar diğer bazı görevlerinin yanı sıra yapılması gereken reformları da
sürekli araştırmışlardır. 6
III. Selim döneminden başlayarak Avrupa ile birebir ilişkiler kurulmaya

başlanmıştır. Bu ilişkinin esas amacı kötü gidişatı Avrupai ıslahatlarla durdurup eski
gücüne tekrar kavuşturmaktır. Bu amaçla başlayan ıslahat hareketleri II. Mahmut
döneminde de devam etmiştir. 7
1.1.2. Tanzimat Sonrası Yapılan Düzenlemeler
Osmanlı maliye tarihi açısından Tanzimat, önceki dönemlerden farklı özellikler

taşıyan bir yenileşme, yeniden düzenleme dönemi olarak kabul edilmektedir. Bununla
birlikte, maliyede ıslahat Tanzimat’ın temeli olarak görülmüş, idari ıslahatın da daha
çok mali merkeziyetçiliği uygulamak için bir araç olduğu belirtilmiştir. Osmanlı devlet
teşkilatı Tanzimat hareketinden büyük ölçüde etkilenmiştir. Kurulan yeni kurumlar
8
geleneksel Osmanlı devlet teşkilatında belirgin bir değişimi ortaya koymuştur. Daha
Tanzimat’ın başlarında Meclis-i Muhasebe-i Maliye adıyla bir meclis kuruldu. Bu
meclisin görevleri arasında, Tanzimat’a dâhil bölgelerdeki vergilerin yeniden tespit
edilmesi, tahsilinin sağlanması, anlaşmazlıkların çözümlenmesiydi.9
Tanzimat Fermanı incelendiği zaman burada; vergilerdeki adaletsizliğin

giderilmesi, İltizam usulüne son verilmesi, gider bütçesinin yapılması konularında
beyanatlar görülmektedir. Fermanın ilanından bir ay sonra vilayetlere gönderilen
fermanlarda örfi vergilerin kaldırılıp herkesin; arazi, hayvan, mal ve tüm gelirleri
kaydedilerek gelirleri düzeyinde vergilerin ödeneceği bildirilmiştir. 10
Bu bilgiler ışığında Tanzimat Fermanı ile birlikte vergideki adaletsizliklerin

giderilmesi için tedbirler alındığı görülmektedir. Örfi vergilerin kaldırılıp herkesin
mesleğine, arazisinin dönümüne, hayvan sayısı ve maddi getirisine göre vergiler
alınacağı bildirilerek yeni verginin bilgisi verilmiştir. İlan edilen bu vergi “an cemaatin
6
Abdullatif Şener,(1990), Sona Doğru Osmanlı, İstanbul, :s. 70.
7
Karal, a.g.e., s. 94-97.
8
Şener, a.g.e., s. 69- 75.
9
Şener, a.g.e. , s. 70.
10
Çakır, a.g.e., s. 22-24.
5
“ ismiyle Osmanlı maliyesine giren bu vergi sistemi 1839’dan 1858’e değin devam
11
etmiştir. Bu sistemin bozulmasıyla da daha köklü bir sistem elzem gelmiştir. İlk
dönemlerde bu vergiler, ruz-ı hızır ile ruz-ı kasım olarak iki dönemde alınmışsa da daha
sonraki yıllarda vergi mükellefinin imkânlarının elverdiği ölçüde alınmıştır. 12
Vergi mükelleflerinden vergilerin tahsili görevini yürüten mültezimler İltizam

usulü ile devlet adında vergileri halktan toplarken, halkın güçlerinin üzerinde vergi talep
etmeye başlamışlardır. Oluşan bu olumsuz durum Tanzimat’tan bir yıl sonra İltizam
usulünün yürürlükten kaldırılmasıyla çözüme kavuşturulmuştur. İltizam usulünün
kaldırılmasıyla geniş yetkilere sahip olan Muhassıllık adı verilen bir sistem
oluşturulmuştur. 13
“Muhassıl” veya “Muhassıl-ı Emval” adı verilen memurlar görevli oldukları

yerlerin ekonomik ve nüfus gücüne dayalı olarak vergi almışlardı. Muhassılların
görevleri arasında; herkesin kazanç ve servetine göre vergi tahsil etmek ve Tanzimat’ı
tanıtmak vardı. Bunu gerçekleştirmek için, memuriyet yerlerine gittiklerinde, o naib ve
yörenin bazı ileri gelenlerini toplayarak fermanın tüm maddelerini tek tek okuyacak ve
anlaşılmasını sağlayacaktı. Gerekli açıklamalar yapılarak herkesin zihnine ferman
yerleştirilecekti. Böylece Tanzimat’ın daha önceki fermanlardan bir farkının olmadığı
anlaşılacaktı. Bununla yeni bir dönemin başladığını, en küçük yerleşim birimi olan
köylere kadar duyurmak ve yeni reformları halka benimsetmek amaçlanmıştır.14
Böylece eyalet yönetimi dışında merkeze bağlı ayrıcalıklı statüleriyle

muhassıllar, Tanzimat öncesi icra ve infaz konusunda padişahın mutlak vekili
durumunda bulunan valilerin geniş yetkilerini sınırlandırmış, bununla birlikte vergi
tahsili vali ve ayanın kontrolü dışına çıkarılmıştır. Ancak bu yeni vergi düzenlemeleri
15
Tanzimat’ın uygulandığı alan dışında yürürlüğe sokulmamıştır. Bununla beraber,
vergi tayininde işlemlerin yürütülmesi, mali ve idari işlerin görüşüldüğü ‘’Meclis-i
Muhassılın’’ ismiyle yeni bir meclis oluşturulmuştur. 16
11
Vedat Eldem, (1994), Osmanlı İmparatorluğu’nun İktisadi Şartları Hakkında Bir Tetkik, Ankara: s.
166-167.
12
Mübahat Kütükoğlu,(1999), Osmanlı İktisat Yapısı, Osmanlı Devleti Tarihi, C. II. , İstanbul: s.542.
13
Karal, a.g.e. , s. 177.
14
Şener, a.g.e. , s. 77-78.
15
Şener, a.g.e. , s. 73-77.
16
Karal, a.g.e. , s. 178.
6
Oluşturulan sistem ve meclisin çalışmalarının neticesi olarak ilk sayım 1840

17
(H. 1256) yılında yapılmıştır. Bu görevde bulunan muhassıllara, hem Tanzimat’ın
tanıtılması, hem de yeni kurumların oluşturulması, reformların gerçekleştirilmesi gibi
mühim görevler yüklenmişti. Böylece muhassılların başarısı Tanzimat’ın da başarısı
sayılacaktı. İtibarlı bir meslek olarak oluşturulmuş, merkezden belli bilgi ve beceri
sahibi olduğunu daha önce kanıtlamış kişiler arasından seçilmişlerdir. Buna rağmen,
muhassıllık görevinden istenilen sonuç elde edilememiştir.18
Görev başındaki memurların olası bir adaletsizliğine karşı ve vergi tahsilinin

19
adaletli yapılmadığı için vergi muhassıllarını teftiş eden bir heyet oluşturulmuştur.
Teftiş heyeti raporlarında yapılan mali ıslahatların başarısı, muhassılların başarısı ile
doğru orantılı olduğu bildirilmiştir. Buna rağmen yine başarısızlıkla neticelenmiştir. Bu
başarısızlığının nedenleri arasında, başta muhassılların liyakatsiz kişilerden olmaları,
talimatnamelere uymayarak keyfi hareket etmeleri gelmektedir. Öyle ki içlerinden halk
ayaklanmalarına neden olanlar bile çıkmıştır. 20
Bu başarısızlıklarından ötürü sonunda 1842 (H 1258) yılında muhassıllıklar

ilga edildi. Görevleri mülki idare amirlerine bırakılmıştır. Muhassıllık sonrası eyalet
valilerinin yetkileri genişletilmiştir. İlerleyen dönemlerde İltizam usulüne tekrar
dönülmüşse de yeniden kaldırılmış ve tutulan defterler adaletli ve dürüst
tutulmadığından pek önemsenmemiştir. 21
1845 (H. 1261) yılana gelinceye kadar hedeflenen başarıya ulaşılamamıştır.

Yeniden düzenlemeler yapılarak Müslim ve Gayrimüslim olan iki kişiden oluşan şehir
temsilcileriyle bu başarıya ulaşılmak istenmiştir. Merkeze gelen bu kişilerin önerileriyle
ve halk arasında vergi oranlarının yüksek bulunduğunu söylemeleri üzerine yeniden
ıslahat yapılmıştır. Bu sorunu çözmek için Tanzimat yöneticileri genel bir tahrir
çalışmasına başlamıştır. Eyaletlere konuyla alakalı talimatlar ve tahririn usulüne uygun
yapılması için tahrir numuneleri gönderilmiştir. Böylece Tanzimat’ın uygulandığı
17
Çakır, a.g.e. , s. 102.
18
Şener, a.g.e. , s. S. 79-80.
19
Çakır, a.g.e. , s. S. 102.
20
21
Çakır , a.g.e. , s, 104. Şener, a.g.e. , s. 80-81.
7
bölgelerde tahrir çalışmaları tamamlanarak Temettuat Defterleri oluşturulmuştur. Bu

defterlere talimatnamelere uygun olarak tahrir çalışmaları kaydedilmiştir. 22
1858 yılına kadar devam eden An Cemaatin vergisi zamanla düzeninin

bozulmasıyla kaldırılmıştır. 1858’de “ Tahrir Kaidesince Vergi Tarhı” uygulaması
kararlaştırılıp, yeni usulün uygulanması için “ Tahriri Emlak Nezareti “ kurularak
sayıma başlanmıştır. 23
Tüm vilayet, sancak ve kazalardaki ev, arsa, araziler tespit edilerek ölçümler
yapıldıktan sonra bedelleri belirlenmiştir. Bununla beraber ticaret, sana ile uğraşanların
kazançları tahmini yapılmıştır. Öngörülen vergi oranları ise şöyledir;
Arazi ve arsalar için, tahrir kıymetinin %0.4’ü
Mesken ve akarlar için, tahrir kıymetinin %0.4’ü
Yalnız akarlar senelik iradının %4’ü şeklinde belirlenmiştir. 24
1.2. TEMETTUAT VERGİSİ VE TEMETTUAT DEFTERLERİ
1.2.1. Temettuat Vergisi
Temettu, Arapça bir kelime olup kar etme, kazanma gibi anlamalara
gelmektedir. Bu kelimenin çoğulu da temettuat’tır. Maliye ve vergi terminolojisinde
ticaret, sanat ve meslek sahiplerinin senelik kazancı üzerinden devlete verdiği vergi
olarak tanımlanmaktadır. 25 Bir başka anlamıyla temettuat vergisi herkesin emlak, arazi,
hayvan ile ticaret ve çeşitli sebeplerle elde ettiği kazanca göre senelik olarak verdiği
vergidir. Vergi tahrire dayanmaktadır. Böyle yapılmasında güdülen amaç, vergi
dağılımında adaleti sağlayabilmek, ödeme gücüne göre vergilendirmek ve yapılan
tahrire göre gerekli düzenlemeleri yapmaktır. 26
Temettuat vergisi Tanzimat’tan önce ve Tanzimat’tan sonra olacak şekilde

ikiye ayrılabilir. Genel görüş olarak temettuat vergisinin Tanzimat’la birlikte ortaya
çıktığı kabul edilse de esasında Tanzimat’tan önce II. Mahmut zamanında 1826 yılında
22
23
Eldem, a.g.e. , s. 167.
24
Abdullatif Şener(1990), Tanzimat Dönemi Osmanlı Vergi Reformları, İstanbul: s. 114.
25
Filiz Giray, (2001), Maliye Tarihi, Bursa: s. 107.
26
Şener, a.g.e. , s. 116-119.
8
ortaya çıkmış olan “İhtisab Resmi” temettuat vergisinin temelini oluşturmaktadır. Bu

vergi çeşidi, esnaftan alınan aylık ve günlük vergilerle, pazar ve panayırlardan alınan
damga, tartı, ölçü vs.’den alınan vergilerdir. Tanzimat Fermanı’yla İhtisab Resmi’nin
kaldırılması düşünülmüş ve herkesin kazancına göre belli miktar vergi tayini
kararlaştırılmıştır. Bu amaçla Muhassıllık sistemi kurulmuştur. 27
Tanzimat’ın ilanıyla 1839’da çıkarılan bir yönetmelikle temettuat vergisi için

ilk tahrir çalışması yapılarak bundan sonra yirmi yıl süreyle An Cemaatin Vergisi içinde
alınmıştır. Bu görevi muhasıllar yürütmüşlerdir. En önemli görevleri nüfusu ve nüfusun
mali gücünü belirlemektir. Bunu yaparken ahalinin isim ve ününü, arazi ve hayvanları
ile tüccar ve esnafın yıllık gelir vs. bilgilerini defterlere kaydetmişlerdir. Ayrıca, hane
ve mülk sahiplerinin birbirlerine kıyasla değerlendirilmesi, hane reislerinin ek gelirleri,
arazinin sulu ya da kıraç oluşu, verimlilik oranı ve hâsılat vakitlerini de göz önünde
tutmaları istenmiştir. Pilot uygulama için Hüdavendigar ve Gelibolu sancakları uygun
bulunmuştur. Ancak çalışmalar 1839 Mart’ına yetişmediği için eski usul ile vergi
toplanmıştır. 28
Bu sırada Tanzimat ilan edilmiş ve 1840’da muhassıllar tekrar çalışmalarına

başlamış ancak istenilen sonuç yine alınamamıştır. Hazine gelirlerinde azalmanın da
görülmesiyle 1842 yılında bu kurum kaldırılarak müşirlik nizamı getirilerek yeniden
İltizam usulüne geçilmiştir. 29
1858 yılında vergi sistemi yeniden ıslah edilmeye çalışılmış ve An Cemaatin

Vergisi tamamen ortadan kaldırılarak emlak, arazi ve temettuat vergilerinin ayrı ayrı
toplanması için yeni bir yönetmelik hazırlanmıştır. Bu talimatnameler gereğince
temettuat vergisi adı altında emlak, arazi ve senelik kazancın belli bir oranında vergi
tahsil edilmiştir. 30
27
Giray, a.g.e., s. 110-111.
28
Şener, a.g.e. , s. 114-115.
29
Şener, a.g.e. , s. 118.
30
Giray, a.g.e., s. 110.
9
İlk bağımsız temettuat vergi nizamnamesi 1907 yılında çıkarılmıştır. Bu tarihe

kadar geçen dönemde Temettuat vergisinin ayrı bir kanun ve nizamnamesi olmamış,
vergi tahrir sonuçlarına göre bir komisyon kararıyla toplanmıştır. 31
İhtisab Resmi’nin 1907’de ortadan kaldırılmasıyla yerine temettuat vergisi

getirilmiştir. Bu nizamnameye göre, nüfusu iki binden fazla olan yerlerdeki ticaret ve
zanaat erbabı vergiye tabii tutulmuş, vergi mart ve eylül ayında alınmak üzere iki
32
takside bölünmüştür. 1914 ‘de Fransız Patente siteminden etkilenerek yeni bir
temettuat vergi sitemi oluşturulmuştur. Bu sistem 1926 yılına kadar devam etmiştir. Bu
sistem, ticaret ve sanatla uğraşan kişilerin mahallin önem derecesine göre
sınıflandırılmakta ve bunlar dışında kalan yerlerden temettuat vergisi alınmamştır.33
34
Ayrıca bu kanun ile vergiyi ayni ve nisbi olarak ikiye bölerek tahsil edilmiştir.
Temettuat vergisi Cumhuriyet döneminde 1926 tarihinde kaldırılarak yerine Kazanç
Vergisi getirilmiştir.
1.2.2. Temettuat Defterleri
Osmanlı Devleti’nin taşra ekonomisi hakkında bilgi ve araştırmalara kaynaklık

eden eserlerin başında defterler gelir. Buna imkân veren iki defter serisine sahibiz.
Bunlardan ilki, klasik dönem devlet teşkilatlanmasında mühim yere sahip olan Tahrir
defterleridir. Tımar sisteminin uygulanabilmesi için idari, sosyal, askeri ve ekonomik
düzenlemeleri yapmak amacıyla bölgelerin durumu bu defterlere kaydedilmiştir.35
İkincisi ise, Osmanlı Devleti’nin yenileşme döneminde düzenlenen defter

serisidir ki düzenleniş tarzı ve içeriğindeki bir kısım farklı yönlerle, klasik dönem tahrir
defterlerinden ayrılan temettuat defterleridir. Bu defterler, araştırmacılara, yazıldığı
döneme ve ait olduğu bölgeye dair sosyo-ekonomik ve demografik yapı hakkında
36
ayrıntılı bilgiler sunmaktadır.
31
Vedat Eldem, (1994), Harp ve Mütareke Yıllarında Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomisi, Ankara: s.
86-89.
32
Zeki Pakalın, (1971), Osmanlı Tarihi Deyimleri ve Terimler Sözlüğü, C. II. istanbul: s. 452-453.
33
Pakalın, a.g.e. s, 454-455.
34
Şener,(1990), Tanzimat ve Osmanlı Maliyesi, İstanbul: s. 85.
35
Giray, a.g.e. , s. 109.
36
Şener, a.g.e. , s. 114.
10
Tahrir defterleri ile temettuat defterleri arasında birçok fark bulunmaktadır.

Öncelikle tahrir defterleri bir köyün veya bir mezranın adını, köyün vergi
mükelleflerini, mükelleflerden tahsil edilmesi gereken toplam vergi miktarını, toplam
verginin hangi kalemden alınacağı varken, temettuat defterleri vergi mükellefinin adını,
şöhretini, mükellefin adını, unvanını, gelir kaynaklarını, kaynağın yıllık gelirini, ziraat
dışı gelir kaynaklarını ve bu kaynaklardan tarh edilecek vergiyi kaydedilmiştir. 37
Vergi yükümlüsü şahısların iktisadi imkânlarını belirlemek ve bu şahısların

ekonomik gücüne göre alınacak verginin düzenlenmesi amacıyla 1840 ve 1845
yıllarında sayım yapılmıştır. Bu sayımlar neticesinde ortaya çıkan Temettuat defterleri
Maliye Varidat Kalemi defterlerinden olup, defterler günümüzde Başbakanlık Osmanlı
Arşivi’nde muhafaza edilmektedir. 1988’e kadar Kamil Kepeci ve Maliyeden Müdevver
Defter tasnifi içinde yer almış, bu yıldan sonra ayrı bir sınıflandırmaya tabii
tutulmuştur. Dokuz ciltten oluşan temettuat defterleri katalogunda toplanarak 17,747
defteri ile araştırmacıların hizmetine sunulmuştur. 38
Deftere kayıtta vergiye tabi mal ve mülkleri olan hane reisleri esas alınmıştır.
Hane reisleri çoğunlukla erkek olmakla beraber yer yer babası ölmüş çocuklar ve dul
kadınlara da hane reisi olarak karşılaşılmaktadır. 39
Temettuat defterleri incelendiğinde aile reislerinin lakap ve sülale isimlerinin

olduğu görülür. Bu lakap ve unvanlara bakıldığında bölge ve yöre geçmişi hakkında
bazı bilgilere ve kültürel öğe bilgisine sahip olunur. Bu süreçte hangi ismin yaygın
olarak kullanıldığı, lakabı olan kişilerin statüleri ve gelmiş oldukları yöreler hakkında
bilgiler edinilmektedir. 40
Temettuat defterlerinde toprak, hayvan ve kira gelirleri ile meslek ve zanaat

gelirleri kaydedilmiştir. Ekilmeyen tarladan ulaşımda ve çift sürmekte kullanılan
hayvandan vergi alınmadığı gibi bizzat oturulan evden, içindeki eşyalar, tüccarın ve
esnafın mesleğini icra ettiği dükkân ve buradaki araç gereçlerden vergi alınmamıştır.41
37
Mübahat Kütükoğlu, (1995), Osmanlı Sosyal ve İktisadi Tarihi Kaynaklarından Temettü Defterleri ,
Belleten, C. IIX., S. 225, Ankara: s. 390-394.
38
Eyalet ve kazalara ait defterler için bkz. Başbakanlık Osmanlı Arşivi Rehberi (2010), Ankara, s. 266-
272.
39
Kütükoğlu, a.g.m., s. 392.
40
Kütükoğlu, a.g.m., s. 395.
41
Çakır, a.g.e., s. 108.
11
Gelirlerin tespitinde tarla, bahçe gibi ekili alanlar için bazı yerlerde 1844
yılında öşür vergisinin dokuz katı, bazı yerlerde de öşür vergisini de kapsayacak şekilde
öşürün on katı alınarak ürün geliri hesaplanmıştır.42
Temettuat sayımlarının yapılışı şu şekildeydi: sayımların nasıl yapılacağını

belirten örnek bir matbu nüsha taşraya gönderilir, her köyün imam ve muhtarları
eşliğinde ziraat müdür vekilleri nezaretinde yapılmaktaydı. Herkesin isim ve unvanı,
sahip oldukları tüm mal varlıkları, ne kadar emlak ve arazi olduğu ve ayrıca ne
kadarının ekili ne kadarının nadasa bırakıldığı bağ ve bostanı, hayvanatlarını, tüccar ve
esnafın bir senelik tahmini geliri incelenerek bir yıllık gelirleri ve bu gelirleri üzerinden
tahsili istenen vergi tespit edilmekteydi. Her köyün ayrı bir defteri olmaktaydı. Sayım
bitikten sonra görevli kişilerce mühürlenip kazalara gönderilecek, incelenilecek oradan
da sancağa gönderilecek buradan da defterdara teslim edilecektir. Bu defterler kaza kaza
takım halinde maliye hazinesine gönderilmekteydi.43
Bu şekilde hazırlanan Temettuat defterleri, iktisadi, tarihi, sosyal araştırmalar

için ciddi bir kaynaktır. Tahrir defterlerine göre içerik bakımından daha fazla bilgi
44
içermektedir. Bu defterlere bakılarak; bölgenin nüfusu, yörenin iktisadi ve ticari
durumu, arazi yapısı, zirai üretim, hayvan besiciliği, ailelerin gelir durumu,
vergilendirme, eğitim düzeyi, yerleşim düzeni gibi pek çok konuda bilgilere erişmeyi
mümkün kılmaktadır. Ayrıca bu bilgilerle bölgedeki kişilerin kullandıkları isimler,
unvanlar ve sülale lakapları bulunabilir, nüfus tahminleri yapılabilir. Sayımlar aynı anda
45
birçok bölgede yapıldığı için bölgeler arasında karşılaştırmalara imkân tanımaktadır.
Sonuç olarak, Temettuat defterleri sayesinde 19. yüzyıl Osmanlı toplumunun iktisadi ve
sosyal yaşantısını ayrıntılı bir şekilde inceleme imkânı bulunmaktadır.
42
Şener, a.g.e., s. 90.
43
Tevfik Güran, (2000), 19. Yüzyıl Temettü’at Defterleri, Ankara: s. 77-81.
44
Kütükoğlu, a.g.m. , s. 395.
45
Kütükoğlu, a.g.m. ,s. 395-396.
12
1.3. ÇANKIRI TARİHİ
Çankırı ili, Orta Anadolu’nun kuzeyinde Kızılırmak ve Batı Karadeniz

havzaları içerisinde 40o 30’ve 30’ arasındadır. Kastamonu, Zonguldak, Bolu, Ankara ve
Çorum illeri arasında çevrili bir vadide yer alır. 46
Hitit dönemindeki adı bilinmeyen Çankırı’nın, Paflagonya dönemindeki adı

Gangra’dır. Bu isim değişime uğramadan Romalılara kadar ulaşmıştır. Paflagon dilinde
“Dişi keçi” anlamına gelen adının, bu bölgede keçilerin otlamasına elverişli bitkilerin
olması sebebiyle, çobanlar tarafından verildiği düşünülmektedir. Roma İmparatoru
Septimius Severus’un adına basılan paralarda “ Paphlagonia’nın en eski kenti ve tanrılar
ocağı” olarak anlatılan Gangra ismi, çeşitli destanlarda, efsanelerde ve yazıtlarda
47
geçmektedir. Bu ad, Arap kaynaklarında “Hancere” şeklinde zikredilmiştir.48
Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde Çankırı isminin söylenişi Gangra, Kankırı veya
Kengari olmuştur. Bu isim halk arasında “Çangırı” olarak telaffuz edilmiştir. 1925 de il
milletvekillerinin meclise verdikleri dilekçe ile “g” harfi “k” harfine dönüştürülerek il,
Çankırı ismi ile anılmaya başlamıştır. 49
Çankırı ve çevresinde yapılan araştırmalarda ve kazılarda, yazılı tarih öncesi

dönemine dair bilgi elde edilemediğinden bu dönem karanlıktır. Çankırı’ya ilk egemen
olan devlet, Hititler olarak bilinmektedir. Hititleri sırasıyla, Paflagonlar, Persler,
Pontuslar, Galatlar, Romalılar ve Bizanslılar izlemiştir. M.Ö. 2000’li yıllardan itibaren
bilinen Çankırı tarihinde, 1074’ten itibaren Oğuz Türkleri Çankırı’ya hâkim olmuştur. 50
1071 Malazgirt Savaşı ile Çankırı’nın tarihinde yeni bir sayfa açılmıştır.
Çankırı; Ankara, Kırşehir, Çorum, Kastamonu ve Yozgat ile beraber ilk fetihlerde
51
yoğun bir Türk nüfusuna sahip olan illerden biri olmuştur. Anadolu’yu fethetmeye
başlayan Süleyman Şah, 1075’de İznik’i alıp Anadolu Selçuklu Devleti’nin temellerini
atarken diğer Türk beyleri de Anadolu’da çeşitli yerleri fethetmeye başladılar. Bu
beylerden olan Emir Karatekin, 1082 yılında Çankırı’yı aldıktan sonra Kastamonu ve
46
Bekir Gökmen,(2011), Çankırı İli Coğrafyası, Çankırı: s. 5-6.
47
İlhan Şahin,(1993) Çankırı, İslam Ansiklopedisi, C.8. s, İstanbul,216.
48
Şahin, a.g.m. s. 217-218.
49
Ahmet Kankal, (2011) , XVI. yüzyılda Çankırı, Çankırı: s. 9-10.
50
Ahmet Gökoğlu, (1952), Paphlagonia- Gayr-i Menkül Eski Eserleri ve Arkeolojisi, C.I, Kastamonu: s.
9-12.
51
Osman Turan, (1980), Selçuklular Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti, İstanbul: s. 355.
13
çevresini fethetmiş, 1085’de de Sinop’u alarak Anadolu Selçuklu Devleti’nin sınırlarını

genişletmiştir. 52
Danışmendname’de Emir Karatekin’in Danışmend Gaziye bağlı olduğu

bildirilmekle beraber Bizans kaynakları ve bazı kaynaklar Süleyman Şah’a bağlı
olduğunu işaret etmektedir. 53
Çankırı, I. Haçlı seferi sonuna kadar Türklerin elinde kaldı, bir dönem haçlılara
yardım eden Bizans tarafından zapt edilse de Emir Gazi Gümüştekin tarafından 1106’da
geri alınmıştır. Selçuklu- Danışmend çekişmesinden faydalanan Bizans, Çankırı’yı
1132’de işgal etmişse de Emir Gazi tarafından geri almıştır. II. Kılıçarslan’ın ölümü
üzerine ülke toprakları kardeşler arasında paylaştırılmış; Çankırı ve çevresi Muhyiddin
Mesud’ a verilmiştir. 54
1243 Kösedağ Savaşı’ndan sonra ülke Moğol hâkimiyetine girdi. Moğol

istilasından kaçan Türkmenler, uçlarda toplanarak Bizans’a gaza yapmaya başladılar.
Yoğun bir Türkmen akınına uğrayan uc beyliklerinin en önemlilerinden Çankırı, Sinop
ve Kastamonu’yu elinde tutan Hüsameddin Çoban ve Çobanoğulları hâkimiyeti
Candaroğullarına kadar sürmüştür. Çobanoğullarını yenerek ortadan kaldıran
Candaroğlu Süleyman Paşa’nın vefatından sonra yerine tahta 1339’da oğlu İbrahim
geçmiş, 1345’de amcaoğlu Adil Bey’e 1361’de de Adil Bey’in oğlu Celalleddin
Bayezid geçmiştir. Beyliği oğlu İskender’e bırakma niyetinde olduğunu öğrenen büyük
oğlu Süleyman Paşa, Osmanlılarla işbirliği yaparak, 1383’de Kastamonu’yu ele
geçirmiştir. 1391’de Yıldırım Bayezid’in Anadolu beliklerine karşı başlattığı harekâtta
Süleyman Şah mağlup olmuş ve Çankırı Osmanlıların eline geçmiştir. 55
1402’de Yıldırım Bayezid, Timur’a yenilince Sinop Beyi İsfendiyar Bey,

Timur’un yardımıyla şehri tekrar topraklarına katmıştır. Ancak bu sıralarda İsfendiyar
Bey’in oğlu Kasım Bey Osmanlılara sığınmış ve Çelebi Mehmet’in yardımlarına
karşılık Çankırı’yı vermiştir. II. Murad döneminde İsfendiyar Bey şehri Osmanlılardan
geri almıştır. Ancak kent kısa bir süre sonra tekrar Osmanlı hâkimiyetine girmiştir.
Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon seferi sırasında İsfendiyar beyliğine son vererek
52
Kankal, a.g.e., s. 6-8.
53
Adem Işık, (2010), Gangra Tarihi, Milli Mücadele İstiklal Yolu ve Çankırı, Çankırı: s. 26-27.
54
Osman Turan,( 1972), Selçuklular zamanında Türkiye Tarihi, İstanbul: s. 197.
55
Fuad köprülü,(1981) , Osmanlı İmparatorluğunun Kuruluşu, İstanbul: s. 83.
14
Çankırı’yı Osmanlı topraklarına kesin olarak katmıştır. 1464 yılında Çankırı, Osmanlı
yönetiminde Anadolu eyaletine bağlı sancak olmuştur. II. Bayezid’in torunu Osman
Çelebi Çankırı’da kısa bir süre sancak beyliği yapmıştır. 56
Çankırı, Osmanlı yönetiminde Anadolu eyaletine bağlı bir sancak merkezi

olmasının yanı sıra askeri ve iktisadi yönden Sinop ve Trabzon yolu ile Tebriz- Tokat-
Bursa ipek yolu üzerinde olan Çankırı, doğu seferinde de menzil yeri olarak
57
belirlenmiştir. XVI. yüzyılın ortalarında bozulmaya başlayan askeri ve iktisadi
yapıyla artan toplumsal olaylardan Çankırı’da etkilenmiştir. Osmanlı’nın XVI. yüzyılda
zahire sıkıntısı sebebiyle çeşitli şehirlere gönderdiği mübaşirler Çankırı’ya da gelmişler
ve rayiç fiyattan zahire alımı sırasında ortaya çıkan meseleler mahkemeye taşınmıştır. 58
Bu yıllarda zahire sıkıntısı ile uğraşan ülke buna ek olarak 1576 yılındaki Suhte İsyanı
yani medrese öğrencisi hareketleri de Çankırı civarında görülmüştür. Bu olaylar sonucu
halkla Ehl-i Örf’ün (yöneticiler) arası gerginleşmiştir. Sorunlar, Çankırı halkının
şikâyetlerine konu olmuştur.59
XVII. yüzyılın başlarından itibaren Anadolu’yu kasıp kavuran Celali İsyanları

olarak da adlandırılan Anadolu İsyanları, ehl-i örfün ara ara ortaya çıkan haksız kazanç
ve kötü idareleri ile artmıştır. 1603’de Çankırı halkının bu konuda başkente
gönderdikleri arzda belirtildiği gibi, kasaba ve köylerde büyük sıkıntılara
düşmüşlerdir.60
XVII. yüzyıldan itibaren ticaret yollarındaki değişimden en çok etkilenen

illerin başında Çankırı gelmektedir. Nitekim Çankırı’dan geçen İpek Yolunun önemini
yitirmesi Karadeniz ticaretinin çeşitli sebeplerle büyük oranda darbe yemesi Çankırı’nın
da öneminin kaybetmesine yol açmıştır. 61
56
İsmail Hakkı Uzunçarşılı,( 1983), Osmanlı Tarihi, C. II.,Ankara: s. 234-236.
57
Ali Gökmen (1995), Çankırı’nın22 Nolu Şer’iyye Siciline Göre XIX. Yüzyıl Başlarında (H.1218- 1223-
M.1803-1808)Çankırı Sancağı, Yüksek Lisans Tezi Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara:
s. 15. Kanuni Sultan Süleyman, IV.Murad ve doğu seferine çıkan Serdar-ı Ekremler Çankırı’dan
geçmişler, bazen de konaklamışlardır. Bununla birlikte İran seferinde Çankırı, Ankara, Kastamonu
kazaları konaklama menzilleri olarak gösterilirken, Çankırı sancağının Karacalar, Karacaviran, Koçhisar
ve Tosya kazaları menzilci olarak gösterilmektedir. Bahsi geçen bu menziller, bir takım vergilerden muaf
tutularak, mukabilinde hizmetle görevlendirilmiştir.
58
Kankal, a.g.e. , s. 9.
59
Mustafa Akdağ, (1963), Celali İsyanları, Ankara: s. 86.
60
Mustafa Akdağ, ( 1975), Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası, Ankara: s. 122-124.
61
15
Sırasıyla Kütahya ve Kastamonu vilayet merkezlerine bağlı olarak yönetilen

Çankırı, II. Mahmut zamanında Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasından sonra kurulan yeni
askeri teşkilat dolayısıyla Ankara’da bir müşirlik kurulması üzerine, Kastamonu,
Viranşehir ve Çorum’la beraber Ankara’ya bağlanmıştır. Tanzimat ile beraber
Osmanlı’nın idari açıdan eyalet ve lavalara(sancak) bölünmesiyle 1846’ya kadar
Çankırı, Kayseri ve Ankara ile beraber Bozok( Yozgat) eyaleti sınırları içinde yer
62
almıştır. 1846’dan sonraki vilayetler sistemi içinde Kastamonu’ya dâhil olmuştur.
Cumhuriyet’in ilk yıllarına kadar Kastamonu’ya bağlı olarak kalan Çankırı, Cumhuriyet
devrinde 1462 sayılı Vilayetler İdaresi Kanunu ile livalar kaldırılınca, Çankırı vilayet
olmuştur. 63
Tezimize konu olan Kurşunlu, XVI. yüzyılda Çankırı sancağına bağlı bir
nahiye görünümündedir. Nahiye bugünkü Kurşunlu ilçesinin tamamı ile kısmen Ilgaz,
Atkaracalar ve Bayramören ilçelerine bağlı köylerden oluşmaktadır. Yerleşimin
önceden tamamlandığı nahiyeye bağlı köy sayısı 1521 tarihli ilk tahrirde 65 iken son
tahrirde 68’e yükselmiştir.64 Ancak incelediğimiz dönemdeki köy sayısı 18’dir. Bunun
nedenleri henüz netleşmemiştir.
Bizanslılardan sonra Anadolu’ya gelen Türk boylarından “Comartlar” ve

“Yazır” Boyları buranın gelişmesinde etkili rol almışlardır. Kurşunlu’nun XVII.
Yüzyıla kadar fazla anılmayan bir yerleşim merkezi olduğunu Evliya Çelebi’nin
Seyehatname adlı eserinde görülmektedir. 65
Kurşunlu, 1944 yılında ilçe statüsünü kazanarak bugünkü idari taksim

içerisinde yerini almıştır. 66
62
Cevdet Yakupoğlu, (2010), Çankırı’da Oğuz Boyları ve Toplulukları (XII-XVI. Yüzyılları), Milli
Mücadele İstiklal Yolu ve Çankırı, Çankırı: s. 36.
63
Kankal, a.g.e., s. 10.
64
Kankal, a.g.e., s. 65.
65
Ahmet Elibol,(2010) XIX. Yüzyıl Başlarında Çankırı, Çankırı: s. 110.
66
Kankal,gös. Yer.
16
İKİNCİ BÖLÜM
00813 NUMARALI TEMETTUAT DEFERİNİN LATİN HARFLERİNE

ÇEVRİLMESİ
17
2. 1. KARYE-İ KURŞUNLU
KARYE-İ YILANLI
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Kollu Mehmed oğlu Mehmed Efendi’nin emlak ve arazi ve
temettu‘
Mezru‘ tarla dönüm 4
Hâsılat-ı senevî kuruş 120
Gayr-i mezru‘ tarla dönüm 3
Sağman inek re’s 2
Tiftik keçi re’s 2
Sağman ağnam re’s 10
Kıl keçi re’s 12
Kunnu kısrak 1
Öküz çift 1
Mecmu’un temettu‘ kuruş 269
Virgü-i mahsusa kuruş 259
Aşar ve rüsumu
Hınta keyl 2 kuruş 2
Şair keyl 16 kuruş 10
Cem’an Yekün kuruş 12
Adet-i ağnam 12
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Kadı oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
18

Kıl keçi re’s 5
Kunnu kısrak 1
Kunnu merkeb 2
Manda çift 1
Öküz çift 1
Mecmu’un temettu‘ kuruş 1140,5
Aşar ve rüsumu
Şair keyl 16,5 kuruş 10,5
Cem’an Yekün kuruş 40,5
Adet-i ağnam 40
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Çavuş oğlu Veli’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 8
Öküz çift 1
19
Virgü-i mahsusa kuruş 288,5

Aşar ve rüsumu
Şair keyl 10 kuruş 7,5
Adet-i ağnam 5,5
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Çakır Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağnam 45
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 52,5
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Kara Abdullah oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
20

Kunnu kısrak re’s 2
Öküz çift 1
Mecmu’un temettu‘ kuruş 117,0
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 55,5
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Çakır oğlu Ahmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 2
Öküz çift 1
21
Virgü-i muhasaha kuruş 114

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 7
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Kara Abdullah oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Sağnam ağnam re’s 51
Kunnu merkeb 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Cem’an yekün kuruş 29,5
Adet-i ağnam 60
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Çakır oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
22

Kunnu kısrak 2
Kunnu merkeb 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Cem’an yekün kuruş 73
Adet-i ağnam 12,5
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan Toplu Veli oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
23

Öküz çift 1
Mecmu’undan temettu‘ kuruş 960
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 37,5
Hane 10 numro
Karye-i mezburdan ? Hacı oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Kunnu merkeb 2
Öküz çift 1
Mecmu’unun temettu‘ kuruş 414,7
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 37,5
24
Kaza-ı mezburdan merbut Yılanlu karyesi ahalisinin geçen 60 senesine

mahsuben bir senede vergi-i mahsusaları icmailin yekûnu kuruş 358,4
Kezalik ahali-i islamın ber-mucebi talimat seniyye hane behane tanzim ve
takdim kılınan temettu’ yekûnu kuruş 7409,5
Hane 11 numro
Karye-i mezburdan Kollu Mehmed oğlu Ahmed’in kendi birşeyü olmayub ?
üzere kılınan olduğu kuruş 00
Virgü-i kuruş 195
Hane 12
Karye-i mezburdan Muradbey oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve hayvana
dair bir şeyi olmayub şunun bunun ianesiyle idare etmekte olduğu kuruş 00
Virgü-i kuruş 16
Hane 13
Karye-i mezburdan Mustafa oğlu Halil’in emlak ve arazi ve hayvana dair bir
şeyi olmayub firar etmiş olduğu bu ana kadar bir kuruş alınmadığı kuruş 00
Virgü-i kuruş 49
Hane
Karye-i mezburdan Mehmet oglu Mustafa mehmed’in ? olmuş ise de firar
etmiş olduğundan bir akçe alınmadığı kuruş 00
Virgü-i kuruş 81
Hane
Karye-i mezburdan murad ? oğlu mustafa’nın emlak ve arazi ve hayvana dair
bir şeyi olmayup şunun bunun ianesiyle idare olduğu kuruş 00
Virgü-i kuruş 16
25
KARYE-İ YOZGAD
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Abacı oğlu Ahmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağnam 20
Kunnu kısrak 2
Kunnu merkeb 1
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 890
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 64
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Yusuf oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Gayr-i mezru‘ tarla 4
26

Kıl keçi re’s 9
Kunnu merkeb 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 22
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Deli Polat oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağnam 20
Kıl keçi re’s 5
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
27

Adet-i ağnam 15
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Hacı oğlu Ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
Hâsılat- ı senevî kuruş 310
Sagman inek re’s 5
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 13,5
Hane 5 numro
Karye –i mezburdan Molla Hasan oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
28

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 2,5
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Molla Ahmed’in oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve
temettu‘
Kunnu merkeb 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Kazayı mezburdan marbud Yozgad karyesi ahalisinin geçen 60 senesine
mahsuben bir senede virgü-i-i mahsusaları icmailin yekûnu kuruş 232,7
Kezalik ahali islamın ber-mucebi talimat seniyye hane behane tanzim ve

takdim kılınan temettuatının yekünu kuruş 352,1
Hane 7
Karye-i mezburdan Uzun Hasan oğlu Hasan’ın hanesinin maada emlak ve arazi
ve hayvana dair bir şeyi olmayub firar etmiş olduğundan elli sekiz senesi ve bir akçe
alınmadığı kuruş 00
29
Virgü-i mahsusası kuruş 130
Hane 8
Karye-i mezburdan Halil oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve hayvana dair bir
şeyi olmayub şunun bunun ianesiyle idare etmekte olduğu kuruş 00
Hane 9
Karye-i mezburdan Dede Veli oğlu Veli’nin emlak ve arazi ve hayvana dair bir
şeyi olmayub saillik ile idare etmekte olduğu kuruş 00
Virgü-i mahsusaları kuruş 60
KARYE-İ MEKKİVİRAN
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Şaban oğlu Ahmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 430+170=600
Aşar ve rüsumu
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Şaban oğlu İbrahim ‘in emlak ve arazi ve temettu‘
30

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 27,5
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Kör Ahmet oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 166+134 zuhurat-ı temettu‘= 300
Aşar ve rüsumu
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Kara Halil oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
31

Aşar ve rüsumu
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Kör Ahmet oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Danacı oğlu Ahmed’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub zuhurat-ı
temettu‘ kuruş 100
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Çırdık oğlu Molla Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
32

Hâsılat- senevî kuruş 48
Kıl keçi re’s 5
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 7,5
Kazayı mezburdan merbut Mekkiviran karyesi ahalisinin geçen 60 senesi bir

senei mahsusuları olduğu yekünu kuruş 114,0
Kezalik ahali-i islamın bir mucebi talimat seniye hane be hane tanzim ve
takdim kılınan temettuatın yekünu kuruş 327,2
KARYE –İ İĞGİR-EĞDİR
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Aligül oğlu Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Mezru’ tarla dönüm 4
Hâsılat-senevî kuruş 170
Öküz çift 1
33

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 5
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Aligül oğlu Himmet emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 560+340 zuhurat-ı temettu‘ =900
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 22
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Kasım oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
34

Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 546+154 zuhurat-ı temettu‘=700
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 14
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Celil oğlu Mehmed’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi olmayub tahminen zuhurat-ı temettu‘ kuruş
500
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Celil oğlu Ahmed’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi olmayub tahminen zuhurat-ı temettu‘ kuruş
255
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Aligül oğlu İbrahim’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi olmayub tahminen zuhurat-ı temettu’ kuruş
350
35
Hane 7 numro
Karye –i mezburdan Bacağıkırık oğlu Ahmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Hacı Abdullah oğlu Ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan Hacı Hasan oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
36

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 28
Hane 10 numro
Karye-i mezburdan Ömerbey oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
37

Adet-i ağnam 15
Hane 11 numro
Karye-i mezburdan Koca Ömer oğlu Ali’inin emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 5
Hane 12 numro
Karye-i mezburdan Çelebi oğlu Abdullah’ın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi olmayub bu ana kadar bir kuruş alınmayub
şunun bunun ianesiyle idare etmekte olduğu kuruş 00
Hane 13 numro
Karye-i mezburdan Kara Mehmed oğlu Halil’in temettu‘
Hanesinin emlak ve arazi olmayub şunun bunun ianesiyle idare etmekte olduğu
kuruş 00
38
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Kılınç oğlu Osman’ın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi olmayub asakir-i muntazama-i şahaneden fevt
olub bu ana kadar bir akçe alınmadığı kuruş 00
Kazayı mezburdan İğdir – Eğdir karyesinin ahalisinin geçen 60 senesine
mahsuben bir senede virgü-i mahsusuları icmailin yekünü kuruş 1724
Kezalik ahali –i islamın ber-mucebi talimat seniye hane behane ve tanzim ve
takdim kılınan temettuatının yekûnu kuruş 6053,5
KARYE-İ TAŞKARACALAR
Hane 1 numro
Karye –i mezburdan Hatib oğlu Satılmış’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Kunnu kısrak 2
Kunnu merkeb 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
39
Adet-i ağnam 35
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Yürek oğlu Ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağnam 10
Kıl keçi re’s 3
Kunnu kısrak 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 7,5
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Yürek oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Mazru‘ tarla dönüm 2
40

Öküz çift 1
Vergi-i muhsusa kuruş 273
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 12
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Yürek oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Kunnu kısrak 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
41

Adet-i ağnam 30,5
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Yürek oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Bunun maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bir senede
tahminen temettu‘ kuruş 200
Aşar ve rüsumu
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Yeğen oğlu Ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
Mezru‘ tarla dönüm
Kunnu kısrak 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
42

Adet-i ağnam 7,5
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Yürek oğlu İsmail’in temettu‘
Gayri mezru’ tarla dönüm 2
Bütün maada emlak ve arazi olmayub bir senede tahminen zuhurat-ı temettu‘
kuruş 100
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Yeğen oğlu Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Hâsılat-ı senevî dönüm 110
Kunnu merkeb re’s 20
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 21
43
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan Yeğen oğlu Halil’in temettu‘
Bütün maada emlak ve arazi olmayub bir sene-i tahminen zuhurat-ı temettu‘
kuruş 300
Hane 10 numro
Karye-i mezburdan Yeğen oğlu Hüseyin’in temettu‘
Bütün maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bir sene-i
tahminen zuhurat-ı temettu‘ kuruş 277
Hane 11 numro
Karye-i mezburdan Hasan oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağnam 20
Kıl keçi re’s 5
Kunnu kısrak 2
Öküz çift 1
Asar ve rüsumu
44

Adet-i ağnam 20
Hane 12 numro
Karye-i mezburdan İhzan oğlu Kara Hüseyin’in temettu‘
Bütün maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub tahminen bir
sene-i zuhurat-ı temettuu‘ kuruş 450
Hane 13 numra
Karye-i mezburdan Kulaksız oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Hâsılat-ı senevîsi kuruş 72
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 396+ 54 zuhurat-ı temettu‘= 450
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 17,5
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Maruflu oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
45

Kıl keçi re’s 5
Kunnu kısrak 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 22,5
Hane 15 numro
Karye-i mezburdan Hamza oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağnam 10
Öküz çift 1
46
Mecmu’nun temettu‘ 358

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
Hane 16 numro
Karye-i mezburdan Akbaş oğlu İbrahim’in almak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temetu’ kuruş 178+ 22 zuhurat-ı temettu‘ = 200
Aşar ve rüsumu
Hane 17 numro
Karye-i mezburdan Habib oğlu Bekir’in emlak ve arazi ve temettu‘
47
Kunnu kısrak 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 12,5
Hane 18 numro
Karye-i mezburdan Sirkeci oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Gayr-i mezru‘tarla dönüm 4
Kunnu kısrak 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 42,5
48
Hane 19
Karye-i mezburdan Paşa oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 20 numro
Karye-i mezburdan Akbaş oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temetu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘146+ 154 zuhurat-ı temettu‘ = 300
Aşar ve rüsumu
Hane 21 numro
Karye-i mezburdan Memiş oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
49
Gayr-i mezru’ tarla dönüm 2

Sağman ağnam 20
Kunnu kısrak 2
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 610+ 90 zuhurat-ı temettu‘ = 700
Âşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 32.5
Hane 22 numro
Karye-i mezburdan Memiş oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kunnu kısrak 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
50

Hane 23 numro
Karye-i mezburdan Sarı Hasan oğlu Ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağnam 40
Kunnu kısrak 3
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ 1205+ 95 zuhurat-ı temettu‘ = 1300
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 50
Hane 24 numro
Karye-i mezburdan Selamet oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
51
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 25 numro
Karye-i mezburdan Salih oğlu Selim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 2,5
Hane 26 numro
Karye-i mezburdan Yürek oğlu Mehmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
Gayri mezru‘ tarla dönüm 2
Hâsılatı senevî kuruş 12
Öküz çift 1
52
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 087+088 zuhuratı temettu‘=175

Aşar ve rüsum
Şair keyl 10
Hane 27 numro
Karye-i mezburdan Hatib oğlu Hüseyin’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Tİftik keçi re’s 15
Kunnu kısrak 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hınta keyl 8 kuruş
Adet-i ağnam 13,5
Hane 28 numro
Karye-i mezburdan İkiz oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
53

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hınta keyl 3,5 kuruş 3,5
Hane 29 numro
Karye-i mezburdan Hatib oğlu Ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
Hâsılatı senevîsi kuruş 130
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Âdet-i ağnam 17,5
Hane 30 numro
Karye-i mezburdan Selamet oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
54

Kunnu kısrak 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 31 numro
Karye-i mezburdan Emin oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 32 numro
Karye-i mezburdan Uzun oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
55

Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 179+171 zuhuratı temettu‘= 350
Aşar ve rüsumu
Hane 33 numro
Karye-i mezburdan Kıyam oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Hâsılat-ı senevî kuruş150
Kıl keçi re’s 5
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 34 numro
Karye-i mezburdan Hacı Abdullah oğlu İbrahim’ın emlak ve arazi ve temettu‘
56

Sağman inek kuruş 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 35 numro
Karye-i mezburdan kanır oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 36 numro
Karye-i mezburdan İmam oğlu Mehmet’in temettu‘
An asıl Kastamonu sancağından olub hane kayıd olundu ise de emlak ve arazi
olmayub Yozgad karyesine nakil etmiş olduğundan bu ana kadar bir akçe alınmadığı
kuruş 00
57
Hane 37 numro
Karye-i mezburdan Hacı Abdullah oğlu Hüseyin’nin temettu‘
Hanesi ve emlak ve arazisi olmayub şunun bunun ianesiyle idare etmekte
olduğu kuruş 00
Hane 38
Karye-i mezburdan Hatib oğlu Süleyman’nın temettu‘
Merkum iki karındaşı olub ikisi dahi asakir-i muntazama-i şahanede olub
kimsesi olmadığı kuruş 00
Hane 39 numro
Karye-i mezburdan Hacı Abdullah oğlu Ahmet’in temettu‘
Asakir-i nizamiye-i şahane oğulları olub hanesi emlak olmadığından
Dersaadette olduğu kuruş 00
Hane 40 numro
Karye-i mezburdan Hatib oğlu Mustafa’nın temettu‘
Emlak ve arsa olmayub asakir-i muntazama-i şahanede olub bir akçe
Hane 41 numro
Karye-i mezburdan Kara Ahmet oğlu Mehmet’in temettu‘
Asakiri muntazama-i şahane de olub emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi
olmayub bir akçe alınmadığı kuruş 00
Kaza-i mezburdan marbud Taşkaracalar karyesi ahalisi geçen 60 senesine
mahsuben bir senede virgü-i mahsusaları icmailin yekünu kuruş 7,714
Kezalik-i ahali-i islamın ber-mucebi talimat seniyye hane behane tanzim ve
takdim kılınan temettu‘ yekünu kuruş 18.965
58
KÜRT KARYESİ
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Hatib oğlu Ömer emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 210+182 zuhurat temettu‘=400
Aşar ve rüsumu
Hınta hak 8 kuruş 8
Adet-i ağman 7,5
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Öküz Mehmed oğlu Mustafa Efendi’nin emlak ve arazi ve
temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 391+223 zuhuratı temettu‘ =614
59
Aşar ve rüsumu
hınta hak 8 kuruş 8
Cem’an yekün 15,5
Adet-i ağnam 10
Hane 3 numro
Karye –i mezburdan Temürcü oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Gayr-ı mezru‘ tarla dönüm 4
Sağman ağnam 20
Hâsılat–ı senevî kuruş 120
Tiftik keçi 15
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 17,5
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Temürcü oğlu Hasan emlak ve arazi ve temettu‘
60

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 22,5
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Kavkaz oğlu İbrahim emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağnam 15
Öküz çift 1
61

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 10
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Kadı oğlu Bekir’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Sağman ağnam 30
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 40
Hane 7 numro
Karye –i mezburdan Tomlaç oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
62

Kunnu kısrak 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Ramazan oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 7,5
63
Hane 9 numro
Karye –i mezburdan Deli Mustafa oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 10 numro
Karye-i mezburdan Kadeli oğlu Osman emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu’ kuruş 374+126 zuhurat-ı temettu‘ =500
Aşar ve rüsumu
Hane 11 numro
Karye –i mezburdan Kethuda oğlu Ahmet emlak ve arazi ve temettu‘
Hâsılat –ı senevî kuruş 200
64

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 12 numro
Karye-i mezburdan Kara Abalı oğlu İbrahim emlak ve arazi ve temettu‘
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 586+314 zuhurat-ı temettu‘ = 900
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 17,5
65
Hane 13 numro
Karye-i mezburdan Mızrak oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 10
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Hasan Paşa oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
66

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 40
Hane 15 numro
Karye-i mezburdan Abdal oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 16 numro
Karye-i mezburdan Haylaz oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
67

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 15
Hane 17 numro
Karye-i mezburdan Abdülkadir oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Vergi-i mahsusa kuruş 200
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
68
Hane 18 numro
Karye-i mezburdan Çaylak oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağman re’s 5
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 2,5
Hane 19 numro
Karye-i mezburdan Temürcü oğlu Hacı Osman emlak ve arazi ve temettu‘
Öküzçift1
Aşar ve rüsumu
69

Adet-i ağnam 10
Hane 20 numro
Karye-i mezburdan Temürcü oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 10
Hane 21 numro
Karye-i mezburdan Satılmış oğlunun emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman inek 6
70

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 10
Hane 22 numro
Karye-i mezburdan Laz oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Hâsılat-ı senevi kuruş 25
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 10
Hane 23 numro
Karye-i mezburdan Oruç oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
71

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
Hane 24 numro
Karye-i mezburdan Oruç oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
72

Adet-i ağnam 12,5
Hane 25 numro
Karye-i mezburdan Hasan Efendi oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 4,5
Hane 26 numro
Karye –i mezburdan İsmail oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
73

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 17,5
Hane 27 numro
Karye -i mezburdan Böcek oğlu İbrahim ‘in emlak ve arazi ve temettu ‘
Gayr- i mezru‘ tarla dönüm 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 7,5
74
Hane 28 numro
Karye –i mezburdan Kürd oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman kıl keçi re’s 10
Asiyab 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 35,5
Hane 29 numro
Karye-i mezburdan Kürt oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
75

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 7,5
Hane 30 numro
Karye –i mezburdan Hatib oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar rüsumu
Adet-i ağnam 12,5
76
Hane 31 numro
Karye –i mezburdan Koca Veli oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 5,5
Hane 32 numro
Karye –i mezburdan Haylaz oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi 10
Öküz çift 1
77

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 10
Hane 33 numro
Karye-i mezburdan Koca Mehmed oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 10
Hane 34 numro
Karye-i mezburdan Koca Veli oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
78

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 12,5
Hane 35 numro
Karye-i mezburdan Haylaz oğlu Ahmed’in temettu‘
Hane senesinin maada emlak ve arsa ve hayvana dair bir senesi olmayub
Virgü-i mahsusa 32
Hane 36 numro
Karye-i mezburdan Haylaz oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar rüsumu
79

Adet-i ağnam 10
Hane 37 numro
Karye-i mezburdan Haylaz oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
Hane 38 numro
Karye-i mezburdan Kemal oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağnam 25
80

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
Hane 39 numro
Karye- mezburdan Kavkoz oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 40 numro
Karye –i mezburdan İkiz oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
81

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 16
Hane 41 numro
Karye-i mezburdan Derviş oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temetttu‘ kuruş 330+70 zuhurat-ı temettu‘=400
Aşar ve rüsumu
82
Adet-i ağnam 10
Hane 42 numro
Karye-i mezburdan Cebeci oğlu Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağnam 10
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 10
Hane 43 numro
Karye-i mezburdan Hacı Ahmed oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
83
Hane 44 numro
Karye-i mezburdan Abdullah oğlu Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 45 numro
Karye-i mezburdan Hüseyin Usta oğlu Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
84

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 35
Hane 46 numro
Karye –i mezburdan Ramazan oğlu Ahmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 290+10=300
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 8,5
Hane 47 numro
Karye-i mezburdan Temürcü oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
85

Kıl keçi 5
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 5
Hane 48 numro
Karye-i mezburdan Ramazan oğlu Ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 8,5
86
Hane 49 numro
Karye-i mezburdan Kara Osman’ın oğlu Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 50 numro
Karye-i mezburdan Ecdad oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
87

Adet-i ağnam 15
Hane 51 numro
Karye-i mezburdan Toruk oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 52 numro
Karye-i mezburdan Toruk oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
88
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 17,5
Hane 53 numro
Karye-i mezburdan Şorbacı Ali oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 10
Hane 54 numro
Karye-i mezburdan Tomlaç oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
89

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 55 numro
Karye-i mezburdan Tomlaç oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
90
Hane 56 numro
Karye-i mezburdan Köse oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
Hane 57 numro
Karye-i mezburdan Tomlaç oğlu Hacı Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
91
Aşar ve rüsumu
Hane 58 numro
Karye-i mezburdan Tomlaç oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 358+82 zuharat-ı temettu‘=440
Aşar ve rüsumu
Hane 59 numro
Karye-i mezburdan Tomlaç oğlu Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
92

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 60 numro
Karye-i mezburdan Koca oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 410+90 zuharat-ı temettu‘=500
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 16,5
Hane 61 numro
Karye-i mezburdan Kemal oğlu Ahmed’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arsa ve hayvana bir şeyi olmayup bir senede
93
Hane 62 numro
Karye-i mezburdan Mercan oğlu Ali’nin temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvan arsa bir şeyi olmayup bir senede tahminen zuhurat-ı
Hane 63 numro
Karye-i mezburdan Hacı Salih’in temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvan arsa olmayup bir senede tahminen zuhurat-ı
temettuğu kuruş 65
Hane 64 numro
Karye-i mezburdan Köse oğlu Osman’ın temettu‘
Hane 65 numro
Karye-i mezburdan Haylaz oğlu Seyyid’in temettu‘
Hane 66 numro
Karye-i mezburdan Kürd oğlu Hasan’ın temettu‘
Hane 67 numro
Karye-i mezburdan Tomlaç oğlu Mustafa’nın temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvan ve arsa bir şeyi olmayup bir senede tahminen
zuhurat-ı temettu‘ kuruş 100
94
Hane 68
Karye-i mezburdan Cebci oğlu Mustafa’nın temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvan ve arsa bir şeyi olmayup bir senede tahminen
zuharat-ı temettu‘ kuruş 100
Hane 69 numro
Karye-i mezburdan Karagöz oğlu Ömer’in temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvan ve arsa bir şeyi olmayup firar edub bu ana kadar bir
akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 70 numro
Karye-i mezburdan Abdal oğlu İbrahim’in temettu‘
Hanesi ve emlak ve arazi ve hayvan ve arsa bir şeyi olmayup an asıl Aydın
tarafından olub yine vatanına nakil olunduğundan bu ana kadar bir akçe alınmadığı
kuruş 00
Hane 71 numro
Karye-i mezburdan Kalkancı oğlu Hasan’ın temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvan ve arsa yek olmayup askakir-i muntazama-i
şahanede olduğundan bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 72 numro
Karye-i mezburdan Ramazan oğlu Mehmed’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arsa olmayup Alil ve İhtiyar olub şunun bunun
ianesiyle idare etmekte olduğu kuruş 00
Hane 73 numro
Karye-i mezburdan Deli Yusuf oğlu Mehmed’in temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvan ve arsa bir şeyi olmayup Dersaatte Kurşunlu handa
iskân bir akçe alınmadığı kuruş 00
95
Hane 74 numro
Karye-i mezburdan Koca Veli oğlu Hasan’ın temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvan ve arsa bir şeyi olmayup Şam-ı Şerif’e iskân olub bu
ana kadar bir akçe alınmadığı kuruş
Hane 75 numro
Karye-i mezburdan Çöğürcü oğlu İsmail’in temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvan ve arsa bir şeyi olmayup bi emr-i hüda asakir-i
muntazama-i şahaneden göçebe olduğu bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 76 numro
Karye-i mezburdan Abdullah oğlu Hacı İsmail’in temettu‘
Hanesi var ise emlak ve arazi olmadığından Kangırı’da hane kayıd alınmış
olub bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 77 numro
Karye-i mezburdan Potur oğlu Mustafa’nın temettu‘
Bir emr-i hüda fevt olub evlad-ı zükuru olmayub emlak ve arazi olmadığından
bir akçe alınmadığı kuruş00
Hane 78 numro
Karye-i mezburdan Kel Osman oğlu Ömer’in temettu‘
Bi emri hüda fevt olmayup emlak ve arazi yersüz vaka olmayub bir akçe
Hane 79 numro
Karye-i mezburdan Kadir oğlu Mehmed’in temettu‘
Bi emri hüda fevt olub hanesinden maada emlak ve arazi olmayup bir akçe
96
Hane 80 numro
Karye-i mezburdan Ekiz oğlu Mehmed’in temettu‘
Bi emri fevt olub evlad-ı zükuru emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi
olmayup bir akçe alınmadığı kuruş 00
KARYE-İ ÇAMA
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Muhtar-ı evvel Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Gayr-i mazru‘ tarla dönüm 4
Sağman camus re’s 1
Camus çift 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Cem’an ekün kuruş 23
Adet-i ağnam 21
97
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Yahya oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 8
Öküz çift 1
Aşar ve rusümu
Adet-i ağnam kuruş 11,5
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Emir Ahmed oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
98

Öküz çift 1
Aşar ve rusümu
Adet-i ağnam 28,5
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Yahya oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 24 + 176 zuhurat-ı temettu‘= 200
Aşar ve rüsumu
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Terzi oğlu Satılmış’ın emlak ve arazi ve temettu‘
99
Camus çift 1
Mecmu’nun temettu‘ 475+27 zuhurat-ı temettu‘ = 502
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 12
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Mercan oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 1,5
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Öğsüz oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
100

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 16
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Murad oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Aşar ve rüsumu
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan Böcek oğlu Ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
101

Kıl keçi re’s 4
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 15
Hane 10 numro
Karye-i mezburdan İmamoğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
102

Adet-i ağnam 5
Hane 11 numro
Karye-i mezburdan Sıhhıye oğlu Ahmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 11,5
Hane 12 numro
Karye-i mezburdan Bodur oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
103

Aşar ve rüsumu
Hınta keyl 16 kuruş 18,5
Adet-i ağnam 12
Hane 13 numro
Karye-i mezburdan Yusuf oğlu Hacı Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Kunnu kısrak 1
Öküz çift 1
Mecmu’nun temetu‘ kuruş 700
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 25
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Himmet oğlu Vacib’in emlak ve arazi ve temettu‘
104
Bütün emlak ve arazi olmayub bir senede tahminen zuhurat-ı temettu‘ kuruş
200
Hane 15 numro
Karye-i mezburdan kara Mehmed oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 13
Hane 16 numro
Karye-i mezburdan Veli oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
105

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 7
Hane 17 numro
Karye-i mezburdan Kara Mehmed oğlu Mehmed’in temettu‘
Hanesinden maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub şunun
bunun ianesiyle idare etmekte olduğu kuruş 00
Hane 18 numro
Karye-i mezburdan Ali Bey oğlu Abdullah’ın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub fukara ve
perişan olduğundan bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 19 numro
Karye-i mezburdan Ali Bey oğlu Osman’ın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bir akçe
Hane 20 numro
Karye-i mezburdan Cinci oğlu Mustafa’nın temettu‘
Hındı tahrirde kazasında almuş ise de Ulak kazasına kayıd olmuş olduğundan
bir akçe alınmadığı Kuruş 00
106
Hane 21 numro
Karye-i mezburdan Hacı Osman oğlu Halil’in temettu‘
An asıl Zonguldak yurdundan olub hindi tahrirde hane kayıd olundu ise de
hanesiyle beraber kazasına gitmiş olub bir kuruş alınmadığı kuruş 00
Hane 23 numro
Karye-i mezburdan Kürdün oğlu Abdullah’ın temettu‘
Anasıl Ulak kazasından olub hind-i tahrirde hane kayıd olundu ise de hanesiyle
kazasına gitmiş olduğundan bir akçe alınmadığ kuruş 00
Hane 24 numro
Karye-i mezburdan İmam Osman Efendinin temettu‘
Yopalı kazasından olub hind-i tahrirde hane kayıd olundu ise de hanesiyle
kazasına gitmiş olub bir akçe alınmadığı kuruş 00
Kaza-i mezburda merbut Çama karyesi ahalisinin geçen altmış senesi bir sene-i
vergü-i mahsusaları icmailin yekünü kuruş 369,7
Kezalik ahali İslam’ın ber-mucebi talimat seniyye hane behane ve tanzim ve
takdim kılınan temettuatının yekünü kuruş 660,9
KARYE-İ KÖPRÜLÜ
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Hacı Osman oğlu Musalli’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Gayr- mezru‘ tarla dönüm 5
107
Asiyab 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hınta keyl 00
Şair keyl 00
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Ömer oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Asiyab 1
Aşar ve rüsumu
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan İmam oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
108

Öküz çift 1
Mecmu’nun temetttu‘ kuruş 102
Aşar ve rüsumu
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Bekir oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 1
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Arif oğlu Ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
109

Aşar ve rüsumu
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Kalem oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 11,5
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Hacı oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
110
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Hacı Battal oğlu Satılmış’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 5
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan Moralı oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
111

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 27
Hane 10 numro
Karye-i mezburdan Moralı oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 2
Kunnu merkeb 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
112
Hane 11 numro
Karye-i mezburdan Bayram oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 22,5
Hane 12 numro
Karye-i mezburdan Karaoğlan oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 3
113
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 23
Hane 13 numro
Karye-i mezburdan Serdar oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 6
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 5
114
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Hacı Battal oğlu Murad’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 6
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 10,5
Hane 15 numro
Karye-i mezburdan Mehmed oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
115

Aşar ve rüsumu
Hane 16 numro
Karye-i mezburdan Çektim oğlu Ali’nin temettu‘
Hanesinden maada emlak ve arazi hayvana dair bir şeyi olmayub şunun bunun
Kaza-ı mezbura merbut Köprülü karyesi ahalisinin geçen 60 senesi bir senede
virgü-i mahsusaları icmalin yekünü kuruş 2956,5
Kezalik ahali-i İslam’ın ber-mucebi talimatı seniyye hane behane ve tanzim ve
KARYE-İ KAPAKLI
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Kasım oğlu Abdullah’ın emlak ve arazi ve temettu‘
116
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu’ kuruş 630
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 24,5
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Müneccim oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 28,5
117
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Kasım oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 31,5
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Bozoğlunun oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 9
118

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 12
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Necmi oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 23
119
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Kasım Hacı oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 3
Kunnu kısrak 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 12,5
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Hacı Kasım oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
120

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 12,5
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Çelebi oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman inekre’s 8
Kıl keçi re’s 6
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
121

Adet-i ağnam 12
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan Eski oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 16,5
Hane 10 numra
Karye-i mezburdan Anacak oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
122

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 27,5
Hane 11 numra
Karye-i mezburdan Kethuda oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
123
Hane 12 numra
Karye-i mezburdan Kara Mehmed oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 13 numro
Karye-i mezburdan Kara Mehmed oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
124
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Kapaklı oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 21
Hane 15 numro
Karye-i mezburdan Kapaklı oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
125

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 12
Hane 16 numro
Karye-i mezburdan İlyas oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’ 12
Asiyab 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 13
Hane 17 numro
Karye-i mezburdan Eski oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
126

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 19
Hane 18 numro
Karye-i mezburdan Kara Böcük oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu’
Öküz çift 1
127
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 696+61,5 zuhurat-ı temettu‘=757,5

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 5
Hane 19 numro
Karye-i mezburdan Hacı oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Asiyab 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 21,5
128
Hane 20 numro
Karye-i mezburdan Ali Bey oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 3
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 405,5
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 10,5
Hane 21 numro
Karye-i mezburdan Derviş oğlu Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bu ana kadar bir akçe
alınmadığı şunun bunun ianesiyle idare etmekte olduğu kuruş 00
Hane 22 numro
Karye –i mezburdan Kul Hasan oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Hanesinden maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bu ana
kadar bir akçe alınmadığı kuruş 00
129
Hane 23 numro
Karye-i mezburdan Nacak oğlu Mehmed’in temettu‘
Asakir-i şahanede ? hane kayıd olundu ise de virgüleri bir asker olub bir akçe
Hane 24 numro
Karye-i mezburdan Yankodis oğlunun temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bu ana
Hane 25 numro
Karye-i mezburdan Kara Ali oğlu Mehmed’in temettu‘
Hane 26 numro
Karye-i mezburdan Çirtak oğlu Molla Mustafa’nın temettu‘
Kazay-ı mezburdan Viran kazasına hane kayıd olmuş olduğu kuruş 00
Hane 27 numro
Karye-i mezburdan Derviş oğlu Ahmed’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub iki oğlu
asakir-i mumtazama-i şahanede olub şunun bunun ianesiyle idare etmekte olduğu kuruş
Hane numro
Karye-i mezburdan Arif oğlu Mehmed’in temettu‘
Otuz seneden mütecaviz der-aliyye’de sakin olub emlak ve arazi olmadığından
bir akçe alınmadığı kuruş 00
Virgü-i mahsusa Kuruş 33
130
Kaza-ı mezburdan merbut Kapaklı karyesi ahalisinin geçen altmış senenin bir
senei virgü-i mahsusaları icmailin yekûnu kuruş 444,2
Kezalik ahali-i İslamın ber-mucebi seniyye tanzim ve takdim kılınan
temetuatın yekünü kuruş 11280,5
KARYE-İ ÇUKURCA
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Kibar oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 9
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 19,5
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Cinni oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
131

Kıl keçi re’s 4
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 14
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Cinni oğlu Ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
132

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 18,5
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Cinni oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettuğu kuruş 401,5
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 18,5
133
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Cinni oğlu Ahmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hınta keyl 16
Şair keyl 8
Adet-i ağnam 16,5
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Arif oğlu Osman’ın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bir seneden
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Çoban oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
134

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 8 numro
Hüseyin oğlu Molla Ahmet’in temettu‘
An asıl Ulak kazasından olub hind-i tahrirde hane kayıd olundu ise de yine
hane Polad kazasına nakil olub bir akçe alınmadığı kuruş 00
Kazayı mezburdan merbut Çukurca karyesi ahalisinin geçen altmış senesi bir
senede virgü-i mahsusaları icmailin yekûnu kuruş 128,8
Kezalik ahali-i islamın ber–mucebi talimat seniye hane behane ve tanzim ve
takdim kılınan temettuatının yekûnu kuruş 3574,5
KARYE-İ ÇARDAK
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Hatib Hacı Ali Efendi emlak ve arazi ve temettu‘
Sağman ağnam 40
Tiftik Keçi re’s 20
135

Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 825+ 076,5= 901,5 zuhurat-ı temettu‘
Aşar ve rüsumu
Hınta keyl 11 kuruş 15,5
Cem’an yekün 25,5
Adet-i ağnam 42
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Sarı Mehmet oğlu Ahmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
Hâsılat-ı senevîsi kuruş 145
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 664+ 040= 704 zuhurat-ı temettu‘
Aşar ve rüsumu
136

Adet-i ağnam 35
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Feyzi Efendi oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Hasılat-ı senevi kuruş 120
Camus çift 1
Mecmu’nun temettuğu kuruş 901
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Yamırcının Büyük oğlu ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
137

Kıl keçi re’s 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Osman oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Ayat oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
138

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 17,5
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Kel Mehmet oğlu Ahmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
Mezru tarla‘ dönüm 5
139

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 24,5
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Memiş oğlu Ahmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hınta hak 13,5 kuruş 13,5
Şair hak 16 kuruş 10
Adet-i ağnam 0,2
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan Memiş oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
140

Aşar ve rüsumu
Hane 10 numro
Karye-i mezburdan Kayıkçı oğlu Hüseyin’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 595+ 5= 600
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 13
141
Hane 11 numro
Karye-i mezburdan Gök Osman oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
Hane 12 numro
Karye-i mezburdan Veli Usta oğlu Abdullah’ın emlak ve arazi ve temettu‘
142
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 13 numro
Karye-i mezburdan Zülfikar oğlu Zülfikar’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 15
143
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Kara Ali oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 15 numro
Karye-i mezburdan Avaz oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
144
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 16 numro
Karye-i mezburdan Hacı Hasan oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 17 numro
Karye-i mezburdan Ecik oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
145

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 15
Hane 18 numro
Karye-i mezburdan Ahmet Çelebi oğlu Mehmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
146

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 17,5
Hane 19 numro
Karye-i mezburdan İsmail Usta oğlu Abdullah’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Gayr-i mezru tarla dönüm 3
Hâsılat-ı senevî 50
Asiyab 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
147
Hane 20 numro
Karye-i mezburdan Sancaktar oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 21 numro
Karye-i mezburdan Mehmet Bey oğlu Mehmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
148
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 22 numro
Karye-i mezburdan Emir Osman’ın oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 3
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 23 numro
Karye-i mezburdan Mehmet Bey oğlu Mehmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
149

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 16
Hane 24 numro
Karye-i mezburdan Saffet oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Aşar ve rüsumu
Hane 25 numro
Karye-i mezburdan Kara Ali oğlu Mehmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
150

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 26 numro
Karye-i mezburdan Portakal oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 27 numro
Karye-i mezburdan Dalkavuk oğlu Osman’nın emlak ve arazi ve temettu‘
151

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 28 numro
Karye-i mezburdan İmam oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Aşar ve rüsumu
Hane 29 numro
Karye-i mezburdan Dehan oğlu Mehmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
152

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 30 numro
Karye-i mezburdan Kara Mehmet oglu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
Camus çift 1
153
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 12,5
Hane 31 numro
Karye-i mezburdan Hidayet Oğlu Ahmed’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub mariz ve alil
olub Der-a’liyye de olmakla bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 32 numro
Karye-i mezburdan Avaz Oğlu Satılmış’ın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub fıtık illetine
düçar olmakta bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 33 numro
Karye-i mezburdan Saffet Oğlu Mustafa’nın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve havana dair bir seyi olmayub firar etmiş
olduğundan bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 34 numro
Karye-i mezburdan Süleyman Beyin oğlu Salim’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub şunun
Hane 35 numro
Karye-i mezburdan Serdar oğlu Mehmed’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub firar etmiş
olduğundan bir akçe alınmadığı Kuruş 00
154
Hane 35 numro
Karye-i mezburdan Mehmet oğlu Hasan’ın temettu‘
Ulak kazasından olub hind-i tahrir hane kaydı olmuş ise de hanesiyle beraber
kazasına nakil etmiş olub bir akçe alınmadığı kuruş 00
Virgü-i mahsusa kuruş 31 para 30
Hane 36 numro
Karye-i mezburdan Ecek oğlu Hasan’ın temettu‘
Hanesiyle Haymana kazasından firar etmiş olduğundan bu ana kadar bir akçe
Hane 37 numro
Karye-i mezburdan Halil’in oğlu Ali’nin temettu‘
Hane 38 numro
Karye-i mezburdan Ömer Yazıcı oğlu Ali’nin temettu‘
Hane 39 numro
Karye-i mezburdan ? oğlu Mustafa’nın temettu‘
Bi emri hind-i fevt kendisi olduğundan bir akçe alınmadığı kuruş 00
Kaza-ı mezbura merbut Çardak Karyesi ahalisinin geçen 60 senesine mahsuben
bir senede virgü-i muhasahaları icmailin yekünü kuruş 7035,2
takdim kılınan temettuatın yekünü kuruş 16362,5
155
KARYE-İ ÇAVUNDUR
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Molla Hasan oğlu Memiş’in emlak ve arazi ve temettu‘
Camus çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 14
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Satılmış oğlu Süleyman’nın emlak ve arazi ve temettu‘
156

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 25
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Molla Ali’nin oğlu Satılmış’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
157
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Küskü Ağanın oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Gayr-i mazru tarla dönüm 4
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 101,2+ 018,8= 1200 zuhurat-ı temettu‘
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Çopur oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
158

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Çeribaşı oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Çeribaşı oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
159

Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 100,7+ 193= 120,0 zuhurat-ı temettu‘
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 32,5
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Ağzıyukarı oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
160
Aşar ve rüsumu
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan ? oğlu Abdullah Efendi’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 10 numro
Karye-i mezburdan Koca’nın oğlu Mehmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 7
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
161

Adet-i ağnam 03,5
Hane 11 numro
Karye-i mezburdan Koca’nın oğlu Ahmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 8
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 0,4
Hane 12 numro
Karye-i mezburdan Sipahi oğlu Muslu’nun emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 6
162

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 13 numro
Karye-i mezburdan Hacı oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
163
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Ramazan oğlu Mehmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 15 numro
Karye-i mezburdan İbrahim oğlu Satılmış’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Kunnu kısrak 1
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
164

Adet-i ağnam 15
Hane 16 numro
Karye-i mezburdan Uzun Hasan oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 8
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 17 numro
Karye-i mezburdan Halid oğlu Mehmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
165

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 09
Hane 18 numro
Karye-i mezburdan Ömer Hacı oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
166
Adet-i ağnam 11,5
Hane 19 numro
Karye-i mezburdan Çapur oğlu Satılmış’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 15
Hane 20 numro
Karye-i mezburdan Kel Hasan oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
167

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 0,8
Hane 21 numro
Karye-i mezburdan Hacı Halilzade Kethüda oğlu İsrail’in emlak ve arazi ve
temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 22 numro
Karye-i mezburdan Saman yemci oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
168

Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 14
Hane 23 numro
Karye-i mezburdan Molla İmdad oğlu Ömer’in emlak ve arazi ve temettu‘
Hane 24 numro
Karye-i mezburdan Söylemez oğlu Ali’nin temettu‘
Hane 25 numro
Karye-i mezburdan Arif oğlu Arif’in temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub ama olub saillik ile idare
etmiş olduğu kuruş 00
169
Hane 26 numro
Karye-i mezburdan Ali oğlu Osman’ın temettu‘
Hane 27 numro
Karye-i mezburdan Duran oğlu Süleyman’ın temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub şunun bunun ianesiyle idare
etmekte olduğu kuruş 00
Hane 28 numro
Karye-i mezburdan Saman yemez oğlu Ahmed’in temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub şunun bunun ianesiyle idare
etmekte olduğu kuruş 00
Hane 29 numro
Karye-i mezburdan Çapur oğlu Ahmed’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub fakir
Hane 30 numro
Karye-i mezburdan Yahya Alemdar oğlu hüseyin’in temettu‘
Bi emri hüda fevt olub hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi
olmayub yine müsred bir kuruş alınmadığı kuruş 00
Hane 31 numro
Karye-i mezburdan Hacı Abdullah oğlu Halil’in temettu‘
Bi emr-i hüda fevt olub hanesinden maada emlak ve arazi hayvana dair bir şeyi
olmayub evlad-ı zükuru olmadığından beş seneden beri bir akçe alınmadığı kuruş 00
170
Hane 32 numro
Karye-i mezburdan Kubad oğlu Osman’ın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub sahibi faris
olduğundan beş senedir bir akçe alınmadığı kuruş 00
Kaza-ı mezburda merbut Çavundur karyesi ahalisinin geçen 60 senesine
mahsuben bir senede virgü-i mahsusaları icmailin yekunü kuruş 586,1
Kezalik ahali İslamın ber-mucebi talimat seniyye hane behane tanzim ve
takdim kılınan temettuatın yekünü kuruş 126,28
KARYE-İ SEKÜLÜ
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Derviş oğlu Musa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Kunnu kısrak 2
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 188+362= 550 zuhurat-ı temettu‘
Aşar ve rüsumu
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Külayat oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
171

Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 355+ 295 =650 zuhurat-ı temettu‘
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 17,5
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Sipahi oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 132+ 368 = zuhurat-ı temettu‘
Aşar ve rüsumu
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Köse Ali oğlu Satılmış’ın emlak ve arazi ve temettu‘
172

Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 1133+0367 =1500 zuhurat-ı temettu‘
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 55,5
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan ? oğlu Arif’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Aktaş oğlu Ahmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
173

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 03,5
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Aktaş oğlu Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 05
174
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Derviş oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 183+417 = 600 zuhurat-ı temettu‘
Aşar ve rüsumu
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan Saban oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Asiyab 1
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 244+ 256 = 500 zuhurat-ı temettu‘
Aşar ve rüsumu
175
Hane 10 numra
Karye-i mezrudan Mustafa usta oğlu Hüseyin’in temettu‘
Emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bir seneden tahminen
Hane 11 numro
Karye-i mezburdan Ak Hasan oğlu Bekir’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu‘ kuruş 180+470 = 350 zuhurat-ı temettu‘
Aşar ve rüsumu
Hane 12 numro
Karye-i mezburdan Yakub oğlu Osman’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
176

Adet-i ağnam 6
Hane 13 numro
Karye-i mezburdan İsa oğlu Ömer’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi hayvana dair bir şeyi olmayub bi senede
tahminenzuhurat-ı temettu‘ kuruş 200
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Gözüyakın oğlu Ahmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 15 numro
Karye-i mezburdan Kadı oğlu Mutafa’nın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bir senede
Virgü-i muhasahası kuruş 33
177
Hane 16 numro
Karye-i mezburdan Emeksiz oğlu Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 15
Hane 17 numro
Karye-i mezburdan Deli Ali oğlu Hasan’ın temettu‘
Hane 18 numro
Karye-i mezburdan Kara Mustafa oğlu Hüseyin’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bi şeyi olmayub fukara ve bir
başına olduğundan bir akçe alınmadığı kuruş 00
178
Hane 19 numro
Karye-i mezburdan Murad oğlu Ali’nin temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bu fukara ve
bir başına olduğu kuruş 00
Hane 20 numro
Karye-i mezburdan Hatib oğlu Ömer’in temettu‘
Hane 21 numro
Karye-i mezburdan Deli Ali oğlu Ali’nin temettu‘
Hane 22 numro
Karye-i mezburdan Tulumcu Ahmet’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bir kaçak
olduğu kuruş 00
Virgü-i mahsusa 50
Kaza-ı mezburdan merbut Sekülü karyesi ahalisinin geçen 60 senesine

mahsuben bir senede vergi-i mahsusaları icmailin yekünü kuruş 333,5
Kezalik ahali-i İslamın ber-mucebi talimat seniyye hane behane tanzim ve
takdim kılınan temettu’ yekünü kuruş 786,2
KARYE-İ TEMURCÜVİRAN
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Kaymak oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
179

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 50
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Koca oğlu Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
180

Adet-i ağnam 50
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Kara Ali oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 15
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Kara Ali oğlu Mehmet’in temettu‘
Virgü-i mahsusa 98
181
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Murad oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Deli Mehmet oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Fındık oğlu Bekir’in emlak ve arazi ve temettu‘
182

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Murad oğlu Halil’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan Murad oğlu Ahmed’in temettu‘
183
Hane 10 numro
Karye-i mezburdan Fındık oğlu Hasan’ın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bir sene de
Hane 11 numro
Karye-i mezburdan Kara Hasan oğlu Hasan’ın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bir sene de
Hane 13 numro
Karye-i mezburdan Nasif oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Yunus oğlu Yunus’un temettu‘
184
Hane 15 numro
Karye-i mezburdan Kara Hasan oğlu Osman’ın temettu‘
Hane 16 numro
Karye-i mezburdan Aktaş oğlu Osman’ın temettu‘
Hane 17 numro
Karye-i mezburdan Aktaş oğlu Ömer’in temettu‘
Hane 18 numro
Karye-i mezburdan Aktaş oğlu Hüseyin’in temettu‘
Hane 19 numro
Karye-i mezburdan Fındık oğlu Mustafa’nın temetu‘
Hane 20 numro
Karye-i mezburdan Müfliz oğlu Mehmet’in temettu‘
185
Hane 21 numro
Karye-i mezburdan Kert oğlu Mustafa’nın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub
hidmetkarlığa dahi iktidarı olmayub ana kadar bir akçe almadığı kuruş 00
Hane 22 numro
Karye-i mezburdan Nasuh oğlu Hasan’ın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub
hidmetkarlığa dahi iktidarı olmayub bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 23 numro
Karye-i mezburdan Sarı İsa oğlu Ömer’in temettu‘
Hane 24 numro
Karye-i mezburdan ? oğlu Mehmed’in temettu‘
Hane 25 numro
Karye-i mezburdan Nasuh Oğlu Musa’nın temettu‘
Kaza-ı mezburdan merbut Temürcüviran karyesi ahalisinin geçen 60 senesine
mahsuben bir senede vergi-i mahsusaları icmailin yekünü kuruş 3100
Kezalik ahali-i İslamın ber-mucebi talimat seniyye hane behane ve tanzim ve
takdim kılınan temettuatın yekünü kuruş 7850
186
KARYE-İ YABAN
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Pilav yemezzade Ahmed Bey’in emlak ve arazi ve temettu‘
Asiyab 3
Harab asiyab 1
Camus 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 30
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Hacı Celil oğlu Mehmet’in emlak ve arazi ve temettu‘
187

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 03,5
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Odabaşı oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettuğu kuruş 405
Aşar ve rüsumu
Hınta keyl 17 kuruş17
188

Adet-i ağnam 06
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Kör Ali oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 15
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan İsmail Bey oğlu İsmail’in emlak ve arazi ve temettu‘
189

Kıl keçi re’s 8
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 18
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Sulu Hacı oğlu Kapatan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 8
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
190

Adet-i ağnam 19
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Ratan? oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 05
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Abdullah oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
191

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 02,5
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan Kara Mehmet oğlu Mehmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 10 numro
Karye-i mezburdan Hacı Receb oğlu İsmail’in temettu‘
Bütün maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub bir senede
192
Hane 11 numro
Karye-i mezburdan Hacı Receb oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Kunnu merkeb 1
Öküz çift 1
Vergi-i mahsusa kuruş 392,5
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
Hane 12 numro
Karye-i mezburdan Mehmet Ali oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
193

Hane 13 numro
Karye-i mezburdan Mehmed Ali oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Mecmu’nun temettu kuruş 400
Aşar ve rüsumu
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Anacan’ın oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 7
Öküz çift 1
194
Aşar ve rüsumu
Hane 15 numro
Karye-i mezburdan Hacı Receb oğlu Damadı Hüseyin’in emlak ve arazi ve
temettu‘
Camus çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 12,5
Hane 16 numro
Karye-i mezburdan Uzun Paşa oğlu Osman’nın emlak ve arazi ve temettu‘
195

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 02,5
Hane 17 numro
Karye-i mezburdan Hamza oğlu Müslim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 20
196
Hane 18 numro
Karye-i mezburdan Kasım Oğlu Osman’ın temettu‘
Hane 19 numro
Karye-i mezburdan Çopur İsa oğlu Mehmed’in temettu‘
An aslın Isparta’dan olub hin-i tahrirde hane kayıd olundu ise de hanesiyle
kazasına gitmiş olub bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 20 numro
Karye-i mezburdan İmam oğlu Ali’nin temettu‘
An aslın Ulak kazasından olub hin-i tahrirde hane kayıd olundu ise de
hanesiyle kazasına gitmiş olub bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 21 numro
Karye-i mezburdan Kura’nın oğlu Mehmed’in temettu‘
An aslın Sinop’lu olub hane kayıd olundu ise de hanesiyle elli yedi senesi
gitmiş olub bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 22 numro
Karye-i mezburdan Kara kollu oğlu Osman’ın temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi olmayub firar etmiş olduğundan bir akçe
alınmadığı Kuruş 00
Hane 23 numro
Karye-i mezburdan mehmed oğlu Ali’nin temettu‘
Bi emri elli yedi senesi fevt olub emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi
olmayub bir akçe alınmadığı kuruş 00
197
Hane 24 numro
Karye-i mezburdan Çapudlu oğlu Süleyman’ın temettu‘
An aslın Kastamonu kazasından olub hin-i tahrirde hane kayıd olundu ise de
hanesiyle gitmiş olub elli yedi senesi bir akçe alınmadığı kuruş 00
Kaza-ı mezburda merbut Yaban karyesi ahalisinin geçen 60 senesine mahsuben
bir senede vergi i mahsusaları icmailin yekünü kuruş 572,2
Kezalik ahali-i islamın ber-mucebi talimat seniyye hane behane ve tanzim ve
KARYE-İ BOZKUŞ
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Osman oğlu Abdullah’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 2
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Sabri oğlu İsa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
198

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 06
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Deli Bekir oğlu Hacı Ali’nin emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
199

Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 27,5
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Osman oğlu Hüseyin’in emlak ve arazi ve temett‘
Hasılat-ı senevi kuruş 60
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 05
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Murad’ın oğlu Murad’ın emlak ve arazi ve temettu‘
200

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Küseyin Sipahi oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
201

Adet-i ağnam kuruş 16
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Deli Bekir oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Hacı Salih oğlu Mimta’nın emlak ve arazi ve temettu‘
202

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 05
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan İsyan oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
203
Hane 10 numro
Karye-i mezburdan Ağzı pofur oğlu Mehmed’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub çuyanın?
İktidarı olmayub bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 11 numro
Karye-i mezburdan İbrahim oğlu Osman’ın temettu‘
bunun ianesiyle idare etmekte olub bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 12 numro
Karye-i mezburdan Küseyin Sipahi oğlu Deli Mehmed’in temettu‘
Hanesinin maada emlak ve arsa ve hayvana dair bir şeyi olmayub şunun bunun
Hane 13 numro
Karye-i mezburdan Müslim oğlu Mehmed’in temettu‘
An asıl Ulak kazasından olub hind-i tahrirde hane kayıd olundu ise de
hanesiyle kazasına gitmiş olduğu kuruş 00
Hane 14 numro
Karye-i mezburdan Kasım oğlu Osman’ın temettu‘
An asıl ? kazasından olub hind-i tahrirde hane kayıd olundu ise de hanesiyle
kazasına gitmiş olu bir akçe alınmadığı kuruş 00
Kaza-ı mezburdan merbut Bozkuş karyesi ahalisinin geçen 60 senesine
mahsuben bir senede virgü-i mahsusaları icmailin yekünü kuruş 288,0
takdim kılınan temettuatının yekünü 5719,5
204
KARYE-İ SUSUZ
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Sipahi oğlu Resül’ün emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 22
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Nakib oğlu Osman’ın emlak ve arazi ve temettu‘
205

Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Kel Hasan oğlu Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
206

Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Hacı Süleyman oğlu İbrahim’in emlak ve arazi ve temettu‘
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Hane 5 numro
Karye-i mezburdan Hacı Süleyman oğlu Süleyman’ın emlak ve arazi ve
temettu‘
Öküz çift 1
207
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 27,5
Hane 6 numro
Karye-i mezburdan Hacı oğlu Mehmed’in temettu‘
Hanesinden maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub mücadava
ve alil olub şunun bunun ianesiyle idare etmekte olduğu kuruş 00
Hane 7 numro
Karye-i mezburdan Kör Hacı oğlu Mehmed’in temettu‘
Hanesinden maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub alil ve
mücadava olub şunun bunun ianesiyle idare etmekte olduğu
Hane 8 numro
Karye-i mezburdan Sayudar oğlu Mehmed’in temettu‘
Hanesinden maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub ve der-
a’liyye’de olduğu bir akçe alınmadığı kuruş 00
Hane 9 numro
Karye-i mezburdan Fazlu Hasan oğlu Mehmed’in temettu‘
Hanesinden maada emlak ve arazi ve hayvana dair bir şeyi olmayub firar etmiş
Kaza-ı mezburdan merbut Susuz karyesi ahalisinin geçen 60 senesine
mahsuben bir sene de vergi-i mahsusaları icmailin yekünü kuruş 1357,5
208
KARYE-İ ÇENELÜ
Hane 1 numro
Karye-i mezburdan Hacı oğlu Hasan’ın emlak ve arazi ve temettu‘
Kıl keçi re’s 5
Öküz çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 07,5
Hane 2 numro
Karye-i mezburdan Emir oğlu Ahmed’in emlak ve arazi ve temettu‘
209

Camus çift 1
Aşar ve rüsumu
Adet-i ağnam 22,5
Hane 3 numro
Karye-i mezburdan Çapur Mustafa’nın emlak ve arazi ve temettu‘
kunnu kısrak re’s 2
camus çift 1
Aşar ve rüsumu
210

Adet-i ağnam 20
Hane 4 numro
Karye-i mezburdan Muhtar oğlu Süleyman’ın temettu‘
Asakir-i muntazama-i şahanede olub hanesinin maada emlak ve arazi ve
hayvana dair bir şeyi olmayub bu ana kadar bir akçe alınmadığı kuruş 00
Kaza-ı mezburdan merbut Çenelü karyesi ahalisinin geçen 60 senesine
mahsuben bir senede vergi-i mahsusaları icmailin yekünü kuruş 1103,2
Kaza-ı mezbura merbut kaffe-i nevahi ve kura ahalisinin geçen altmış senesine
mahsuben bir senede vergiy-i mahsusaları olan mebaliğin yekünü kuruş 7076,9
Kaza-ı mezbura merbut kâffe-i nevahi ve kurra ahalisinin ber- mucebi talimat-ı
seniyye karye be-karye bi’l mukarreat tanzim ve takdim kılınan defterlerde muharrer
tahakkuakatın yekünü kuruş 160884
Kengiri muhassıllığına tabi Kurşunlu Kazası'na merbut kaffe-i nevahi ve kura
ahalisinin balada bi'l-mukarrerat tahrir ve terkim olunduğu üzere geçmiş altmış senesine
mahsuben bir senede vergiy-i mahsusaları yetmiş bin yedi yüz altmış dokuz guruş ve
ber-muceb-i talimat-ı seniyye tahrir olunan temettuatları bir yük altmış bin sekiz yüz
seksen dört guruşa reside ? olmuş olmakla iş bu defter-i meclisce temhir ve takvimine
ictisar kılındı. Ol babda ve her halde emr u irade hazret-i men-lehü'l-emrindir.
211
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
00813 NUMARALI ÇANKIRI SANCAĞI KURŞUNLU KAZASI KÖYLERİNİN

TEMETTUAT DEFTERİNE GÖRE SOSYO-EKONOMİK YAPISI
212
3.1. SOSYAL YAPI
3.1.1. Köylerin Nüfusu
Çankırı sancağının, 1521 tarihli Tahrir defterine göre merkez kazadan başka
sekiz kazası vardır. Bunlar; Milan, Koçhisar, Çerkeş, Tosya, Kurşunlu, Kargu, Kalecik
67
ve Karıpazarı kazalarıdır. Daha sonra bunlara Keskin nahiyesi de ilave edilmiştir.
XIX. Yüzyıla gelindiğinde Çankırı’nın merkez kaza ile birlikte 3 kazası (Çankırı,
Kalecik ve Çerkeş), 7 nahiye ve 714 köyü vardır. 68
Yer adları, bir milletin iskân tarihi bakımından önemli görülmekle beraber
yaşayan belgelerden biri olarak kabul görülmektedir. XII. yüzyıl başlarından XV. yüzyıl
sonlarına kadar geçen dört asırlık zaman diliminde Çankırı’da yavaş yavaş bir Türk
iskânı gerçekleşmiş, isimlerinin yüzde doksanından fazlası Türkçe olan iskân birimleri
ortaya çıkmıştır. Bu iskân birimlerinin bir kısmı direkt Oğuz boylarının isimlerini
taşımaktadır. Diğer bir kısmı yine Oğuz kökenli olmakla birlikte başka Türk
topluluklarının adlarıyla anılmaktadır. 69 Günümüze kadar gelmiş yer adları, bahsi geçen
süreç içerisinde Selçuklu veya Candaroğlu dönemi ileri gelen devlet adamları, boy
beyleri, tasavvuf erbabları, zaviye, tekke şeyhleri vs. kişilerin isimleriyle ortaya
çıkmıştır. Yine bir kısım iskân adları ise, Türkler tarafından verilmiş olup, bu isimler
Türklerin coğrafyayı bilmeleriyle alakalıdır. 70 Türkler Anadolu’da boy, aşiret, topluluk,
soy, kişi, kişiye ait özellikler, renk, bitki, hayvan, yön, çevre ile ilgili betimlemeler,
madenler, meslekler vs. isimleri iskân birimlerine vererek, yaşadıkları yerleri kendileri
71
açısından belgelemişlerdir. Bunların yanı sıra Türkler bu coğrafyaya geldiklerinde
eski yerleşim yerlerinin olduğu ve bu isimlerin değiştirilmediği hatta buna gerek
duyulmadığı görülmektedir. Bu türden yabancı isim taşıyan köylerin durumu bir hayli
ilginçtir; bu yerlerde Gayrimüslim nüfus neredeyse yok gibidir. 72
Yukarıda bahsedilen konuyu Kurşunlu kazasında örneklendirecek olursak;

Eğdir-İğdir, Çavundur gibi köy isimleri Oğuz boylarının isimleridir. Yine Köprülü,
67
Ahmet Kankal, a.g.e.,s. 22.
68
Cevdet Yakupoğlu,(2010), Çankırı’da Oğuz Boyları ve Toplulukları(XII-XVI. yüzyılları), Milli
Mücadele İstiklal yolu ve Çankırı, Çankırı: s. 32.
69
Yakupoğlu, a.g.e., s. 35-36.
70
Bahaeddin Ögel, (1971), Türk Kültürünün Gelişme Çağları, Ankara: s. 38-41.
71
Tuncer Gülensoy, ( 1995), Türkçe Yer Adları Sözlüğü, Ankara: s. 45-48.
72
Kankal, a.g.e. , s.42
213
73
Çukurca, Çardak, Taşkaracalar, Susuz, Sekülü vb köy isimleri, bulundukları bölgenin
coğrafi özelliklerinden dolayı bu isimleri almışlardır. Bu bölgede yer alan Yılanlı,
Bozkuş gibi köylerin isimleri yörede bulunan bu hayvanların buarada yaşamalarından
ötürü verilmiştir. Temürcü viran ismi ise, bölgedeki madenden ismini almıştır. Yozgat,
74
Kürd, Mekkiviran isimlerini taşıyan köyler, muhtemelen bu bölgelerden gelen kişiler
ve etnik kökenden olanlar bu isimleri kullanmışlardır.
Kurşunlu kazasıyla ilgili en eski bilgi XVI. yüzyıla ait Tahrir defterlerinde
mevcuttur. 1521 tarihli Tahrir defterinde 65 köyden oluşan Kurşunlu 1579’da birkaç
75
köy artışıyla 68’e yükselmiştir. XIX. Yüzyılda gelindiğinde Temettuat defterinden
elde edilen bilgiye göre kaza, 18 köye düşmüştür. Tahrir defterlerinde kayıtlı bulunan
ancak temettuat defterinde ve günümüzde yer almayan köyler mevcuttur. Bu köyler
zamanla terk mi edilmiştir, isimleri mi değişmiştir yoksa göç veya doğal afet mi
olmuştur? Bunu tespit etmek şimdilik mümkün değildir.76 Bu durum muhtemelen XVI.
yüzyılın ilk yarısında başlayan ve XVII. Yüzyılda da devam eden Anadolu’da büyük
sarsıntılar yaşatan Celali İsyanlarıyla alakalıdır.
1844-1845 tarihli temettuat defterlerinden elde edilen bilgilere göre, kazanın

tamamına yakını Müslümandır. Az da olsa Gayrimüslimlerin bulunduğu görülmektedir.
Bu Gayrimüslimlerin şehirlerden göç edenler mi yoksa ülke dışından gelenler mi olduğu
konusu henüz açık değildir. Bu sonuç bize Kurşunlu’da yaşayan insanların büyük
ölçüde birbirini tanıyan ve homojen bir toplum yapısına sahip olabileceklerini işaret
etmektedir. 77
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Temettuat defterinden derlenen nüfusa göre,

Kurşunlu kazasının köyleriyle beraber toplam tahmini nüfusu 2060 olarak
hesaplanmıştır. 78
73
Sekü: ormanlık, kayalık ya da dağ başındaki düzlük demektir.
74
Mekki: Mekkeli anlamındadır.
75
Kankal, a.g.e., s. 65-66.
76
77
Ahmet Kankal, (2010), XVI-XVII. Yüzyıllarda Çankırı’da Sosyal Hayat, Milli Mücadele İstiklal olu ve
Çankırı, Çankırı: s. 94-96.
78
Tahmini nüfus hesaplanırken Barkan tarafından öne sürülen her vergi hanesinin 5 kişiden oluştuğu
görüşünden yola çıkılarak hesaplanmıştır. Ömer Lütfi Barkan(1953), Tarihi Demografi Araştırmaları ve
Osmanlı Tarihi, Türkiyat Mecmuası, C. X, İstanbul: s. 12.
214
Tablo 3.1: Kurşunlu Kazasının 1844–1845 Yıllarındaki Tahmini Nüfusu
KÖY İSİMLERİ TAHMİNİ NÜFUS HANE SAYISI

YILANLI 75 15
YOZGAD 45 9
MEKKİVİRAN 35 7
EĞDİR-İĞDİR 70 14
TAŞKARACALAR 205 41
KÜRD 400 80
ÇAMA 120 23
KÖPRÜLÜ 80 16
KAPAKLI 140 28
ÇUKURCA 40 8
ÇARDAK 200 40
ÇAVUNDUR 160 32
SEKÜLÜ 110 22
TEMÜRCÜVİRAN 125 24
YABAN 120 24
BOZKUŞ 70 14
SUSUZ 45 9
ÇENELÜ 20 4
TOPLAM TAHMİNİ NÜFUS 2060
3.1.2. Aile veya Şahıs Adları ve Lakapları
Kişileri başkalarından ayıran en önemli özelliklerinden biri onun sahip olduğu

ismidir. Osmanlı toplumunda kişilerin sosyal mevkii ve statülerinin tayin, tespit ve
anlaşılmasında önemli yardımcılardan birisi hiç şüphesiz taşıdıkları unvan ve
lakaplardır. Bu, kişinin hangi aileye, mesleki statü, dini veya ilmi niteliği olan bir grup
veya sınıfa ait olup olmadığının bir işareti sayılmaktadır. Bu nedenle unvan ve lakaplar
Osmanlı toplumunda önemli bir yere sahiptir. Öyle ki, temettuat defterleri
düzenlenirken verginin esas olduğu hane reislerinin adı açıkça kaydedilmiştir. Ayrıca
aynı hanede bulunan diğer vergi yükümlülerinin isimlerinin de ayrıntılı bir şekilde
yazılmış olması neticesinde bu bölgede yaygın olarak kullanılan isimlerin neler
olduğunu tespit etmek mümkün olmuştur. Ayrıca bu bilgiler değerlendirildiğinde, farklı
yerleşim yerlerinden gelen aileler, Türkmen aşiret ve boylarının bölgedeki varlıkları
215
hakkında da önemli bilgileri bize sunmaktadır. 79 Bu bilgilerin yanında Kurşunlu kazası

temettuat defterinde hane reislerinin isimleri bölgenin sosyal, dini ve etnik yapısını da
ortaya koyması açısından önemli bir yere haizdir.
Kurşunlu kazası temettuat defterleri bu açıdan incelendiğinde, genellikle dini

özellik taşıyan isimlerin kullanıldığı görülmekle beraber; bunlardan en çok kullanılanı
Hz. Muhammed(‘’Mehmed’’ şekli) ile Hüseyin, Mustafa, Hasan, Ali, Osman, Halil,
İbrahim ve Ahmed, Süleyman, Ömer, Abdullah, İsmail, Yunus, Musa, İsa gibi
isimlerdir. Bu arada nadir de olsa pek kullanılmayan bazı isimlerin bölgede kullanıldığı
görülmektedir. Müslim, Mimta, Memiş, Vacib, Resul gibi isimler örnek olarak
verilebilir.
Bunların yanında, hane reislerini tarif için kullanılan lakapların çoğunluğu baba
isminden ileri gelmektedir. Babanın isminden sonra ‘’oğlu’’ kelimesi ile aile isimleri
oluşturulmuştur. Örneğin, Mehmedoğlu, Ahmedoğlu, Muradoğlu vs. Kullanılan unvan
ve lakaplar bize Kurşunlu hakkında tanıtıcı bilgiler sunmaktadır. Mesela; yöreye çeşitli
bölgelerden gelen ailelerin varlığı bu unvan ve lakaplardan anlaşılmaktadır. Kullanılan
Maruflu, Moralı, Laz lakapları yöreye belirtilen bölgelerden gelen ailelerin varlığına
işaret etmekte ve bu şahısların tanınması için yöre halkı tarafından bu lakapların
verildiği düşünülmektedir. Yine bu unvan ve lakaplardan bölgedeki çeşitli aşiret, boy ve
cemaatlerin varlığı da ortaya çıkmaktadır. Kapaklı, Aktaş gibi Türkmen lakapları
bunların bir göstergesidir.
Kurşunlu kazasındaki unvan ve lakaplar incelendiğinde en çok kullanılanı

Hacı, Kara, ,İmamoğlu, Deli, Kadıoğlu, Emir, Bey, Uzun, Molla, Köse, Sarı, Kel, Hoca,
Efendi, Çakır, Haylaz, Derviş, Kör, Çapur’un olduğu görülür. Örneğin; Hacı lakabı
hemen hemen tüm köylerde kullanılmaktadır. Bu lakap, dini bir emir olan hac görevinin
yerine getirilmesinde gösterilen hassasiyeti belirtmektedir. Kara, Uzun, Köse, Kel,
Bodur, Kulaksız, Bacağıkırık, Karagöz, Gök, Çakır ve Sarı gibi lakapların kişilerin
fiziksel özelliklerini belirtmek amacıyla kullanılmıştır.80
79
Yüksel Arslan,(2010), 19. Yüzyıl Nüfus Tahrir Çalışmaları: Çerkeş Örneği, Milli Mücadele İstiklal
yolu ve Çankırı, Çankırı: s.147.
80
BOA., ML., VRD. , TMT., nr. 00813. S. 11.
216
Bu lakaplardan olan İmamoğlu, Kadıoğlu gibi unvanların ise kişilerin bölgede

dini görev yapan ailelerden geldiklerini göstermektedir. Bazı köylerde Bey, Paşa
unvanının kullanıldığı göze çarpmaktadır. Bu unvan ise, kabile reisleri, askeri ve mülki
büyük memurlara, devlet adamlarına, Osmanlının son zamanlarında halk arasında az-
çok bir mevki sahibi olanlar için81 kullanılmaya başlanmıştır. Paşaoğlu, Ali Beyoğlu
gibi. Ayrıca saygınlık ifadesi olarak kullanılan zade kelimesini Kurşunlu kazasında da
görmek mümkündür. Hacı Halilzade Kethüda oğlu gibi. 82
Kullanılan lakap ve unvanlar bize bölgedeki zanaat ve meslekler hakkında da

bilgi vermektedir. Abacı, Danacı, Sirkeci, Temürcü, Şorbacı, Çoban, Çaylak, Cebci,
Kalkancı, Sıhhıye, Terzi, Saman yemci, Kayıkçı gibi.
İlmiye sınıfı ile ilgili olarak kullanılan unvan ve lakaplar da Kurşunlu

kazasında mevcuttur. İmamoğlu, Kadıoğlu, Molla, Abdaloğlu, Hatib, Dervişoğlu,
Kalemoğlu, Müneccim vs. lakap ve unvanlar kullanılmıştır.
İdareci ve askeri sınıfa mensup olanların yörede varlığını tespit etmek de

mümkündür. Cebeci, Kedhuda, Çelebi, Çavuşoğlu, Serdaroğlu gibi lakap ve unvanlar
bizlere bu bilgileri vermektedir.
Kişilerin fiziksel özellikleri, huy ve davranışları da lakaplara yansımıştır. Sarı,

Haylaz, Fındık, Bodur, Karagöz, Uzun, Kulaksız, Yürekoğlu, Akbaş, Çırdık, Cinci,
Çaylak, Böcek, Ecikoğlu, Avazoğlu, Dalkavukoğlu, Söylemezoğlu, Duranoğlu,
Ağzıyukarıoğlu, Küskü, Ağzıpofur gibi. Kurşunlu kazasında, çocuğa babası ölmüş
olsun ya da olmasın babasının ismini verme geleneğini görmek mümkündür.
Mehmedoğlu Mehmed gibi.83
Hane reisleri ve erkek çocukları taşıdıkları isimler açısından incelendiğinde de

bölgede kullanılan isimleri tespit etmek mümkündür. Bununla birlikte isimlerin
verilmesinde etkili olan faktörlerin ortaya çıkmasına imkân verecektir. Ayrıca, hane
81
Elibol, a.g.e., s. 115.
82
BOA., ML., VRD., TMT., nr. 00813, s. 18.
83
BOA. ,ML., VRD. TMT., nr. 00813, s. 34.
217
reisleri ile çocuklarına verdikleri isimler arasında belirgin farklılıkların olup olmadığı
veya aynı kültürü çocuklarında devam ettirip ettirmedikleri de ortaya çıkacaktır. 84
Aşağıdaki tabloda Kurşunlu kazasının köylerinde yaşayan vergi nüfusu

şahısların isimleri ve sayıları verilmiştir.
84
Arslan, a.g.e., s. 147-153.
218
Tablo 3.2: Kurşunlu Kazasında Yaşayan Vergi Nüfusu Şahısların İsimleri ve Sayıları
ÇAVUNDUR
TOPLAMI
TAŞKARAC
İSİMLER
TEMÜRCÜ
ÇUKURCA
KÖPRÜLÜ
KAPAKLI
ÇARDAK
YOZGAD
YILANLI
ÇENELÜ
BOZKUŞ
SEKÜLÜ
EĞDİR-
YABAN
MEKKİ
İSİMLER
VİRAN
VİRAN
SUSUZ
ÇAMA
İĞDİR
KÜRD
ALAR
OSMAN 1 1 1 2 7 3 1 2 1 4 2 2 2 3 3 1 36
VELİ 3 1 4
HASAN 1 1 1 1 9 1 2 3 3 1 23
AHMED 2 1 2 2 1 4 1 1 2 4 3 3 1 1 1 29
HÜSEYİN 2 6 6 1 3 1 2 2 1 2 1 27
HALİL 2 1 2 1 4 1 1 2 2 1 17
MUSTAFA 1 1 2 1 8 7 3 2 3 6 3 2 3 2 1 1 1 47
ALİ 1 2 3 6 2 3 1 6 2 2 2 2 1 33
MEHMED 2 2 1 4 14 4 4 10 1 6 3 3 6 3 4 67
İBRAHİM 2 1 1 4 6 1 3 1 1 1 3 2 1 1 28
ÖMER 1 1 4 4 1 1 1 1 1 2 2 19
HİMMED 1 1
ABDULLAH 1 2 1 2 1 1 8
SATILMIŞ 1 1 1 1 1 3 1 9
SELİM 1 1
SÜLEYMAN 3 3 1 1 1 3 2 1 1 16
İSMAİL 1 7 2 2 2 1 2 17
BEKİR 1 1 1 1 4
?? 1 1
SALİH 1 1
SAİD 1 1
VACİB 1 1
MUSALLİ 1 1
MURAT 1 1 1 3
YANKODİSOĞLU 1 1
SALİM 1 1
ZÜLFİKAR 1 1
MEMİŞ 1 1
MUSLU 1 1
İSRAİL 1 1 2
ARİF 1 1
MUSA 1 1
YUNUS 1 1
KAPATAN 1 1
MÜSLİM 1 1
İSA 1 1
MİMTA 1 1
RESÜL 1 1
HANE SAYISI 15 9 7 14 41 79 23 16 28 8 40 32 22 24 24 14 9 4 409
219
Yılanlı Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

? oğlu Çakıroğlu (2) Kolu Mehmedoğlu
Kadıoğlu Kara AbdullahOğlu Murat Beyoğlu
Çavuşoğlu Muratoğlu Mustafa İbrahimoğlu
Çakır Hasan Toplulu? Velioğlu Mehmedoğlu
Kara Abdullahoğlu ?Hacıoğlu
Yozgat Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Abacıoğlu Hacıoğlu Uzun Hasanoğlu
Yusufoğlu Molla Hasanoğlu Haliloğlu
Deli Polatoğlu Molla Ahmedoğlu Dede Velioğlu
Mekkiviran Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Şabanoğlu (2) Kara Haliloğlu
Çırdıkoğlu Danacıoğlu
Kör Ahmedoğlu(2)
Eğdir- İğdir Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Ali Güloğlu (3) Kılınçoğlu Koca Ömeroğlu
Ömer Beyoğlu Bacağıkırıkoğlu Çelebioğlu
Kasımoğlu Hacı Abdullahoğlu Kara Mehmedoğlu
Celiloğlu (2) Hacı Hasanoğlu
Taşkaracalar Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Hatiboğlu (5) Hamzaoğlu Hacı abdullahoğlu (2)
Yürekoğlu (6) Akbaşoğlu (2) Kara ahmedoğlu
Yeğenoğlu (4) Habiboğlu Marufluoğlu
Eminoğlu Sirkecioğlu Uzunoğlu
Hasanoğlu Paşaoğlu Kıyamoğlu
İkizoğlu Memişoğlu (2) Hacı abdullahoğlu
Selametoğlu Sarı Hasanoğlu Kanıroğlu
İhzanoğlu İhzanoğlu İmamoğlu
Kulaksızoğlu Salihoğlu
Kürd Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Hatiboğlu (2) Kürdoğlu (3) Tomlaçoğlu (6)
Öküz mehmedoğlu Koca velioğlu Köseoğlu (2)
Temürcüoğlu (5) Haylazoğlu (6) Kokuz?oğlu (2)
Kemaloğlu (2) Böcekoğlu Kadiroğlu

220
Kadıoğlu Koca mehmedoğlu Kocaoğlu

Tomlaç? Koca velioğlu İkizoğlu
Ramazanoğlu(4) İsmailoğlu Mercanoğlu
Deli mustafaoğlu Hasan efendioğlu Hacı salih
Kadelioğlu Lazoğlu Kara osmanoğlu
Kedhudaoğlu Deli yusufoğlu Poturoğlu
Kara abalıoğlu Toruk?oğlu (2) Abdullahoğlu
Mızrakoğlu İkizoğlu Koca velioğlu
Hasan paşaoğlu Dervişoğlu Cebcioğlu
Abdaloğlu (2) Cebecioğlu Karagözoğlu
Satılmışoğlu Hacı ahmedoğlu Çöğürcüoğlu
Abdulkadiroğlu Abdullahoğlu Kalkancıoğlu
Çaylakoğlu Hüseyin ustaoğlu Oruçoğlu (2)
Şorbacı alioğlu Kelosmanoğlu Ecdadoğlu
Çama Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Muhtar-ı evvel ali Böcekoğlu Kara mehmedoğlu
Yahyaoğlu (2) İmamoğlu Ali beyoğlu (2)
Emir ahmedoğlu Sıhhıye oğlu Muratoğlu
Velioğlu Boduroğlu Cincioğlu
Terzioğlu Yusufoğlu Hacı osmanoğlu
Mercanoğlu Himmet oğlu Kürdoğlu
Öğsüzoğlu Kara mehmedoğlu İmam osman
Köprülü Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Hacı osmanoğlu Hacıoğlu Kara oğlanoğlu
Ömeroğlu Hacı battaloğlu Serdaroğlu
İmamoğlu Moralıoğlu (2) Hacı battaloğlu
Bekiroğlu Kalemoğlu Mehmedoğlu
Arifoğlu Bayramoğlu Çektimoğlu
Kapaklı Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Kasımoğlu (2) Kethüda oğlu Ali beyoğlu
Müneccimoğlu Kara mehmedoğlu (2) Dervişoğlu (2)
Hacıoğlu Arifoğlu Kul hasanoğlu
Bozoğlunun oğlu Kapaklıoğlu (2) Nacakoğlu
Necmioğlu Anacakoğlu Yankodis oğlu
Hacı kasımoğlu (2) İlyasoğlu Kara ali oğlu
Anacakoğlu Eskioğlu (2) Çirtakoğlu
Çelebioğlu Kara böcük?oğlu
221
Çukurca Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Kibaroğlu Arifoğlu
Cinnioğlu (4) Çobanoğlu
Hüseyinoğlu
Çardak Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Hatib hacı Avazoğlu İmamoğlu
Sarı mehmedoğlu Hacı hasanoğlu Dehanoğlu
Feyzi efendioğlu Ecikoğlu Kara mehmedoğlu
Yamırcının büyükoğlu Ahmed çelebioğlu Hidayetoğlu
Osmanoğlu İsmail ustaoğlu Avazoğlu
?ayatoğlu Sancaktaroğlu Saffetoğlu
Kel mehmedoğlu Mehmed beyoğlu Süleyman beyinoğlu
Memişoğlu (2) Emir osmanoğlu Serdaroğlu
Kara alioğlu Mehmed beyoğlu Mehmedoğlu
Kayıkçıoğlu Saffetoğlu Ecekoğlu
Gök osmanoğlu Kara alioğlu Haliloğlu
Veli ustaoğlu Portakaloğlu Ömer yazıcıoğlu
Zülfikaroğlu Dalkavukoğlu ? oğlu
Çavundur Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Molla hasanoğlu Sipahioğlu Molla İmdad?oğlu
Satılmışoğlu Hacıoğlu Söylemezoğlu
Molla alioğlu Ramazanoğlu Arifoğlu
Küskü ağaoğlu İbrahimoğlu Alioğlu
Çopuroğlu Uzun hasanoğlu Duranoğlu
Çeribaşıoğlu (2) Halid oğlu Saman yemezoğlu
Saman yemcioğlu Ömer hacı oğlu Çapuroğlu
Ağzıyukarıoğlu Çapur oğlu Yahya Alemdaroğlu
? Oğlu Kel hasan oğlu Hacı Abdullahoğlu
Kocanınoğlu (2) Hacı Halilzade Kethüdoğlu Kubadoğlu
Sekülü Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Dervişoğlu Sabanoğlu Emeksizoğlu
Külayatoğlu Mustafa ustaoğlu Deli Alioğlu
Sipahioğlu Ak Hasanoğlu Kara Mustafaoğlu
Köse Alioğlu Yakuboğlu Muradoğlu
??oğlu İsaoğlu Hatiboğlu
Aktaşoğlu (2) Gözü yakınoğlu Deli Alioğlu
Dervişoğlu Kadıoğlu Tulumcu Ahmet
222
Temürcüviran Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Kaymakoğlu Muradoğlu (3) Aktaşoğlu (3)
Kocaoğlu ? oğlu Sarı İsaoğlu
Kara Alioğlu (2) Kara Hasanoğlu (2) Müflizoğlu
Fındıkoğlu (3) Nasifoğlu Kertoğlu
Deli Mehmetoğlu Yunusoğlu Nasuhoğlu (2)
Yaban Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Pilavyemezzade AhmedBey Kara Mehmetoğlu Hamzaoğlu
Hacı celiloğlu Hacı Receboğlu (3) Kasımoğlu
Odabaşıoğlu Uzun Paşaoğlu Çopur İsaoğlu
Kör Alioğlu Mehmet Alioğlu(2) İmamoğlu
İsmail Beyoğlu Abdullahoğlu Kuraoğlu
Sulu Hacıoğlu Anacanoğlu Karakolluoğlu
Ratan?oğlu Çapudluoğlu mehmedoğlu
Bozkuş Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Osmanoğlu (2) Küseyin Sipahioğlu (2) İbrahimoğlu
Sabrioğlu Ağzıpofuroğlu Muradoğlu
Deli Bekiroğlu (2) Hacı Salihoğlu Müslimoğlu
Kasımoğlu İsyanoğlu
Susuz Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Sipahioğlu Hacı Süleymanoğlu (2) Kör Hacıoğlu
Nakiboğlu Fazlu Hasanoğlu Sayudaroğlu
Kel Hasanoğlu Mustafa Hacıoğlu
Çenelü Köyü Aile Ve Sülale İsimleri

Hacıoğlu Çapur Mustafa Muhtaroğlu
Emiroğlu
Yukarıdaki tablo incelendiğinde, Taşkaracalar köyünde bulunan Yürekoğlu ve

Hatiboğlu sülalelerinin altı aileyle en çok nüfusa sahip olduğu görülmektedir. Kürd
köyünde bulunan Haylazoğlu ve Tomlaçoğlu sülalelerinin de altı aileyle nüfussal
dilimde en çok paya sahip olmuştur.
223
3.2. EKONOMİK DURUM
3.2.1. Köylerdeki Hanelerin Gelir Dağılımı
Gelir, herhangi bir kurumun ya da bir kişinin dönemsel olarak satın alma
gücünün; hizmet, mal ve para olarak değere dönüşmesidir. Değere dönüşen gelir
bilgilerini incelediğimizde elde ettiğimiz veriler doğrultusunda toplumun, sosyal
grupların ve bireylerin iktisadi seviyeleri hakkında genel bilgilere ulaşabiliriz.
Kurşunlu temettuat defteri içerisindeki köyleri incelediğimizde, kazanın genel

gelirleri hakkında bilgimiz oluşmaktadır. Bu bilgiler bize gelir kaynaklarının coğrafi
şartlarla paralellik gösteren ekonomik faaliyetler sonucu ortaya çıktığını göstermektedir.
İktisadi faaliyetlerin yanı sıra ticari hayat, meslek grupları, köy yaşantısı gibi sosyo-
ekonomik hayatın tümünü içeren genel bir fikre sahip olmak imkân dâhilindedir.
Defterden edindiğimiz bilgiler çerçevesinde her köyün gelirinin hane başına

düşen miktarını tahmini olarak tespit etmek mümkündür. İncelemekte olduğumuz
Kurşunlu kazasına bağlı olan köy kayıtlarımızdaki veriler ışığında toplam gelir
içersinden hane başına düşen gelir durumları aşağıdaki tablodaki gibidir (Tablo 3.3).
224
Tablo 3.3: Köylere Göre Gelir Dağılımı
YER HANE TOPLAM HANE BAŞINA DÜŞEN

İSİMLERİ SAYISI GELİR GELİR
YILANLI 15 7409,5 495
YOZGAT 9 3521 391
MEKKİ VİRAN 7 3272 467
EĞDİR-İĞDİR 14 6053,5 432
TAŞKARACALAR 41 18965 463
KÜRD 80 - -
ÇAMA 23 6609 287
KÖPRÜLÜ 16 7408 463
KAPAKLI 28 1280,5 46
ÇUKURCA 8 3574,5 447
ÇARDAK 40 16362,5 409
ÇAVUNDUR 32 12628 395
SEKÜLÜ 22 7862 357
TEMÜRCÜVİRAN 24 7850 327
YABAN 24 7981 333
BOZKUŞ 14 5719,5 409
SUSUZ 9 3205 356
ÇENELÜ 4 2075,5 519
TOPLAM 410 91256 7005
Temettuat defterlerindeki kayıtlardan Kurşunlu kazasının toplam geliri 91256

kuruştur. Bunun hane başına düşen toplam miktarı ise 7005 kuruştur. Tabloyu
incelediğimizde en yüksek geliri olan karyenin 16362,5 kuruş ile Çardak olduğu
görülür. Çardak karyesini takip eden köy ise, 12628 kuruş ile Çavundur gelmektedir. En
az gelire sahip olan 3205 kuruş ile Susuz köyüdür. Hane başına düşen gelirleri
incelediğimizde en yüksek gelire sahip olan köyün 519 kuruş ile Çenelü olduğu
anlaşılmaktadır. İkinci sırayı Yılanlı köyü 495 kuruş ile almaktadır. En az hane gelirine
sahip olan karye 46 kuruş ile Kapaklıdır. Bu tabloya göre köylerin gelir dağılımları ve
gelir düzeyleri birbirinden farklıdır.
225
3.2.2. Köylerde Mesleki Yapılanma
XIX. yüzyılda Osmanlı ekonomisi büyük oranda tarım ve hayvancılığa

dayanmaktadır. Buradan hareketle mesleki yapılanmanın da bu yönde şekillendiğini
söylemek mümkündür. Ancak, Kurşunlu kazası ve buna bağlı köylerin temettuat
defterinde hane reislerinin ve bu hanelerde yaşayan vergi mükellefi nüfusun meslekleri
açıkça kaydedilmemiştir. Bu sebeple mesleki yapılanma hakkında bir malumat elde
edilememiştir.
3.3. VERGİ
3.3.1. Virgü-i Mahsusa
Temettuat verileri aslında toplanan veya alınacak olan vergi kayıtlarıdır.

Vergilerden temettuat vergisinden başka vergi-i mahsusa ve öşür vergileri hakkında da
bilgilere kayıtlardan ulaşılmaktadır. İncelediğimiz defterde Gayr-i Müslim kimse
olmadığından cizye vergisi hakkında bilgiler bulunmamaktadır.
1839 Tanzimat’ın ilanından sonra idari alanda yapılan düzenlemelere ek olarak

mali alanda da düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemelerdeki amaç vergi tahsilindeki
adaletini sağlamaktır. Bu amaca yönelik olarak vergiler artık herkesin gücü nispetinde
yani gelirine oranla alınması düzeni getirilmiştir.85
Yapılan yeniliklerle daha basit ve sade bir hal alan vergiler, Virgü-i mahsusa
adı altında tahsil edilmiştir. Mükelleflerin emlak, arazi hayvanat gelirleri üzerinden
binde hesabıyla alınan bu verginin başlangıçta oranı binde otuz olarak düşünülmüşse de,
zamanla bu oranın yükseltildiği anlaşılmaktadır. Sonraki yıllarda yapılan tahrirler
sonucunda bu oranın oldukça üstünde vergi alındığı görülmüştür. Bunların yanı sıra
bölgeler arasında vergilerin tahsis edilmesinde adaletin tesis edilmediği
anlaşılmaktadır.86
Bu tür uygulamalar Kurşunlu kazasının köylerinde görülmektedir. Eğdir- İğdir

köyünün sakinleri toplam gelirlerinin 6053,5 kuruşunu, yani yaklaşık olarak % 33’ünü,
85
Eldem, a.g.e., 170.
86
Tabakoğlu, a.g.m. , s, 53.
226
Bozkuş köyünün sakinlerinin 5719,5 kuruş toplam gelirle yaklaşık % 45’lik bölümünü
devlete vergi olarak vermişlerdir.
Aşağıdaki tablodan anlaşıldığı üzere hane başına düşen verginin en fazla

olduğu köy 4 kuruş ile Mekkiviran’dır. En az vergi ise 0,3 kuruş ile Kapaklı köyüdür.
Burada görülen vergi miktarındaki değerlerin değişkenliği köylerin ekonomik yapıları
hakkında bilgi vermektedir. Böyle bir farklılığın ortaya çıkmasında Virgü-i
Mahsusa’nın her bireyin gücü nispetinde yapmış olduğu ekonomik faaliyete göre
alınmasından ileri gelmektedir.
Köyler arasında hane başına düşen Virgü-i mahsusa dağılımı aşağıdaki tabloda
gösterilmiştir (Tablo 3.4).
Tablo 3.4: Virgü-i Mahsusa
TOPLAM
VİRGÜ-İ GELİR HANE HANE BAŞINA
KÖY İSİMLERİ MAHSUSA KURUŞ KURUŞ SAYISI DÜŞEN VERGİ YÜZDE
YILANLI 3254,2 7409,5 15 2,27 44
YOZGAT 2270,5 3521 9 1,55 64
MEKKİ VİRAN 795 3272 7 4,11 24
EĞDİR-İĞDİR 2011 6053,5 14 3,01 33
TAŞKARACALAR 7032,5 18965 41 2,69 37
KÜRD 9106 - 80 - -
ÇAMA 3431 6609 23 1,92 52
KÖPRÜLÜ 2365,5 7408 16 3,13 32
KAPAKLI 4179 1280,5 28 0,30 37
ÇUKURCA 1125,5 3574,5 8 3,17 32
ÇARDAK 6636,5 16362,5 40 2,46 41
ÇAVUNDUR 5399,5 12628 32 2,33 43
SEKÜLÜ 3169,5 7862 22 2,48 40
TEMÜRCÜVİRAN 2726,5 7850 24 2,87 35
YABAN 5034 7981 24 1,58 63
BOZKUŞ 2565 5719,5 14 2,22 45
SUSUZ 1257 3205 9 2,54 39
ÇENELÜ 1048,5 2075,5 4 1,97 51
227
3.3.2. Öşür Vergisi
Temettuat kayıtları içinde bulunan bir diğer vergi çeşidi de öşürdür. Öşür,
kelime olarak onda bir anlamına gelmektedir. Öşür vergisi, zirai faaliyetler sonucunda
elde edilen ürün miktarı veya gelirleri üzerinden alınmaktadır. 87
Alınan öşür vergisi yapılan faaliyetlere göre isimlendirilip; resmi bostan, resmi
kovan, resmi bağ isimleri altında toplanırdı. Öşür miktarı zamana ve yapılan
düzenlemelere göre 1/10, 5/ 10 oranında vergilendirilmiştir. Böyle bir oranlama
yapılırken kanunnamelerin yanında iklim şartlarının elverişliliği, bölgenin sulak olup
olmadığı gibi etkenler de hesaplanarak vergi alınmıştır. İklim şartları elverişsiz, su
kaynakları açısından fakir olan bölgelerden öşür vergisi de farklı hesaplanmıştır.
Böylece az üretime sahip köylü vergisini zorlanmadan, gücü nispetinde ödemektedir.88
Defterlerde yer alan öşür bilgileri kile89 ve kuruş birimi olarak alınıp her
hanenin ayrı ayrı kaydı tutulmuştur. Genel olarak hane reisinin ismi üzerinde bulunan
hane ve numara üzerinden yukarıya doğru, “Aşar ve rüsumu bir senede vermiş olduğu”
ibaresiyle kaydedilmiştir. 90
Kurşunlu köylerinin defterlerinde buğday ve arpa ürünleri üzerinden alınan

öşür vergisi kayıtları vardır. Alınan öşür vergisi kile üzerindendir. Aşağıdaki tabloda
öşür vergisi gösterilmiştir. (Tablo 5.)
87
Ömer Lütfi Barkan,(1980) ‘’Öşür’’ Türkiye’de Toprak Meselesi, Toplu Eserler I, İstanbul, s. 800-801.
88
Barkan, a.g.e., s. 804.
89
1841 yılından itibaren Türkiye’de her yerde kile =35,27 litredir. Yani 20 okkalık eski buğday ağırlığına
eşittir. Eski buğday ağırlığı ise; İstanbul’da, buğdayda kile;20 okka, yani 25, 656 kg olarak hesaplanırdı.
Kile Arpa ticaretinde de 22,25 kg. üzerinden işlem görürdü. Resmi İstanbul kilesi yanında Anadolu’da bir
takım yerel kile ölçüleri de bulunuyordu. Walter Hınz,(1990), “İslam’da Ölçü Sistemleri”, Marmara
Üniversitesi Türklük Araştırmaları Dergisi, çev. Acar Sevim, S. 5, İstanbul, s. 51.
90
BAO, ML. VRD. TMT., nr. 00813, s. 4.
228
Tablo 3.5: Öşür Vergisi
BUĞDAY ARPA TOPLAM

KÖY İSİMLERİ KİLE KURUŞ KİLE KURUŞ KURUŞ
YILANLI 167 167 178,5 123,5 290.5
YOZGAT 112 112 216 140 252
MEKKİ VİRAN 54 54 76 49 103
EĞDİR-İĞDİR 127 127 152 99 226
TAŞKARACALAR 244,5 244,5 367 236,5 481
KÜRD 460,5 460,5 730 475,5 936
ÇAMA 165,5 168 292 181,5 349.5
KÖPRÜLÜ 176 176 304 180 356
KAPAKLI 255 258 397 231,5 489.5
ÇUKURCA 125,5 109,5 164 98 207.5
ÇARDAK 413,5 418 808 505 923
ÇAVUNDUR 313 313 616 385 698
SEKÜLÜ 102 102 128 80 182
TEMÜRCÜVİRAN 89,5 89,5 124 75 169.5
YABAN 285,5 285,5 391 245 530.5
BOZKUŞ 176,5 177,5 232 145 322.5
SUSUZ 63 63 80 50 113
ÇENELÜ 73 73 72 45 118
Yukarıdaki tablo incelendiğinde en fazla vergi veren köyün 923 kuruş ile
Çardak olduğu görülmektedir. Çardak köyünü 698 kuruş ile Çavundur köyü takip
etmektedir. En az vergi veren haneler ise 103 kuruş ile Mekkiviran köyündedir. En çok
buğday yetiştiren köyün 460,5 kile ile Kürd köyüdür buna karşılık en az buğday
yetiştiren köy ise 54 kile ile Mekkiviran’dır. Yine en çok arpa yetiştiren köy Kürd köyü
olmuştur. En az arpa yetiştiriciliği yapan köy Çenelü’dür.
3.4. ZİRAAT HAYATI VE HAYVANCILIK
3.4.1. Köylerdeki Zirai Toprağın Miktarı ve Gelirleri
Her bölgenin coğrafi özellikleri ve iklim şartlarına bağlı olarak tarımsal

uğraşları biçimlenmektedir. Çankırı bölgesi konumu itibariyle karasal iklim
özelliklerine sahiptir. Bunun sonucu olarak yörede bu iklimin kabul ettiği tarımsal
faaliyetler sürdürülür.
229
Osmanlı Devleti tarımdan elde edilen gelirlerden esas vergiyi aldığından

ziraatçılık önemli bir yere sahiptir. Bu sebeple temettuat defterlerine tarım gelirleri itina
ile kaydedilmiştir. Temettuat defterlerinin verdiği bilgi ışığında hangi köyde kaç dönüm
ekilip-biçilen tarla olduğunu ve bu toprakların sahiplerine yıllık olarak kuruş bazında ne
kazandırdığı detaylı olarak inceleme olanağı sunmaktadır. Defter kayıtlarında tarım
gelirleri oranında yıllık vergiler “Hâsılat-ı senevî” şeklinde kaydedilmiştir. Vergi
miktarı ve cinsi de yıllık vergi ibaresinin altında belirtilmiştir. 91
Ekili topraklar çoğunlukla belirtilmekle beraber kaydedilmeyenler de vardır.

Defter kayıtlarında ekili topraklar “Mezru tarla” olarak isimlendirilmiştir. Bunun
yanında ekilen tarlalarda ne kadar üretim yapıldığı belirtilmemiştir. Bölge ikliminin
karakteristik ürünleri olan tahıl ve buğday yetiştirilmektedir. Fakat ekilen ürünlerin
miktarları hakkında kayıt bulunmamaktadır. Bununla birlikte ekili alanların dönümleri
genel olarak yazılmıştır. Aşağıdaki tabloda Kurşunlu kazasının köylerinde ekili olan
arazilerin oranları verilmiştir. (Tablo 6.)
91
BOA., ML. VRD., TMT., nr. 00813, s. 6.
230
Tablo 3.6: Köylerdeki Zirai Toprağın Miktarı ve Geliri
MEZRU TARLA
KÖY İSİMLERİ DÖNÜM HÂSILAT (KURUŞ)
YILANLI 37 295
YOZGAT 21 2565
MEKKİ VİRAN 21 1030
EĞDİR-İĞDİR 28 2210
TAŞKARACALAR 171 5117
KÜRD 178 9475
ÇAMA 47 3495
KÖPRÜLÜ 58 3295
KAPAKLI 66 4810
ÇUKURCA 22 2064
ÇARDAK 124 9181
ÇAVUNDUR 91 6980
SEKÜLÜ 39 1820
TEMÜRCÜVİRAN 27 1555
YABAN 78 5305
BOZKUŞ 37 3505
SUSUZ 22 1130
ÇENELÜ 13 1180
Yukarıdaki tabloya göre Kürd köyü sakinleri 171 dönüm tarlaya sahip olup, bu
arazilerden senelik 947,5 kuruş hâsılat elde edilmektedir. İkinci olarak Taşkaracalar
köyünde oturanlar 171 dönüm tarlaya sahip olup, bu tarlalardan yıllık olarak 5117 kuruş
hâsılattır. En az dönüm toprağa sahip olan köy ise, 13 dönüm ile Çenelü’dür. Buradan
elde edilen hâsılat ise 118,0 kuruştur.
3.5. HAYVANCILIK
XIX. yüzyılda sanayi birçok ülkede olduğu gibi, Osmanlı devletinde de henüz
gelişmediğinden, halkın büyük bir çoğunluğu geçimlerini tarım ve ziraatın yanı sıra
hayvancılıkla da sağlamaktadır. Bununla birlikte tarımın yapılabilmesi için de hayvan
gücüne ihtiyaç duyulmaktadır. Defter kayıtlarında da görüldüğü üzere köy birimlerinin
gelir kaynakları arasında hayvancılık faaliyetleri büyük yer tutmaktadır. Bu sebeple
Tanzimat’ın ilanıyla birlikte daha adil bir vergi sistemi oluşturmak için yapılan mali
231
düzenlemelerde köy köy halkın sahip olduğu hayvan sayısı ve bunlardan alınan yıllık
olarak alınan vergiler defterlere kaydedilmiştir. 92
Bu kayıtlara göre; inek, öküz, koyun, keçi, gibi büyük ve küçükbaş hayvanlar
beslenmektedir. Bunların dışında zirai faaliyetleri devam ettirmek ve taşıma işlerini
yürütmek için at, eşek (merkep) de bulunmaktadır. 93
Temettuat kayıtlarında hayvanların özellikleri, adetleri ve onlardan elde edilen

gelirler bulunmaktadır. Böylece hane ve köylerde beslenen hayvan çeşitleri, yapılan iş
ve bu işten elde edilen gelirin kaydı ile vergi oranını tespit etmek imkân dâhilindedir.
Bunların yanı sıra bölgesel hayvan besiciliğini de tespit etmek mümkün olmaktadır.
Aşağıda verdiğimiz tabloda köylerin hayvan sayısı, büyük ve küçükbaş olarak

tasnif edildiği gibi, bu hayvanlardan yıllık olarak elde edilen hâsılatı da yekün olarak
gösterilmeye çalışıldı. ( Tablo 3.7.)
92
93
BOA, ML. , VRD. TMT. , nr. 00813, s. 10.
232
Tablo 3.7: Hayvan Sayısı ve Gelirlerinin Dağılımı
GENEL TOPLAM
BÜYÜKBAŞ GELİR KÜÇÜKBAŞ GELİR TOPLAM GELİR
KÖY İSİMLERİ (ADET) (KURUŞ) (ADET) (KURUŞ) (ADET) (KURUŞ)
YILANLI 51 612 622 3716 673 4328
YOZGAT 32 384 141 874 173 1258
MEKKİVİRAN 20 240 70 360 90 600
EĞDİR-İĞDİR 29 348 176 912 205 1260
TAŞKARACALAR 146 1752 783 4192 929 5944
KÜRD 322 3850 1231 7048 1553 10898
ÇAMA 32 449 301 2044 333 2493
KÖPRÜLÜ 66 792 287 1654 353 2446
KAPAKLI 124 1488 611 3302 735 4790
ÇUKURCA 19 204 164 930 183 1134
ÇARDAK 172 2389 558 3034 730 5423
ÇAVUNDUR 103 1368 455 2514 558 3882
SEKÜLÜ 57 684 124 776 181 1460
TEMÜRCÜVİRAN 29 348 230 1600 259 1948
YABAN 29 391 342 2248 371 2639
BOZKUŞ 111 651 240 1248 351 1899
SUSUZ 25 300 318 1676 343 1976
ÇENELÜ 24 340 100 530 124 870
Yukarıdaki tabloyu incelediğimizde büyükbaş hayvan adedinin en çok 322 adet

ile Kürd köyü olduğu görülmektedir. Buna bağlı olarak da büyükbaş hayvanlardan elde
edilen en fazla vergi 385,0 kuruş ile yine Kürd köyüne aittir. En az büyükbaş hayvana
sahip köy ise 20 ile Mekkiviran köyüdür. Dolayısıyla en az vergi veren köy
Mekkiviran’dır. Yine küçükbaş hayvan sayısı ve geliri incelendiğinde en çok sayıya ve
gelire sahip olan köy 123,1 adetle ve 704,8 kuruş ile Kürd köyü olmuştur.
Aşağıdaki tabloda köylerin hayvancılık gelirleri hakkında bilgiler yer

almaktadır ( Tablo 3.8.)
233
Tablo 3.8: Hane Başına Düşen Hayvancılık Gelirleri
TOPLAM HANE BAŞINA DÜŞEN

KÖY İSİMLERİ HANE SAYISI HAYVANCILIK HAYVANCILIK
GELİRLERİ GELİRLERİ(KURUŞ)
(KURUŞ)
YILANLI 15 4328 288,5
YOZGAT 9 1258 139,7
MEKKİVİRAN 7 600 85,7
EĞDİR-İĞDİR 14 1260 90
TAŞKARACALAR 41 5944 144,9
KÜRD 80 10898 136,2
ÇAMA 23 2493 108,3
KÖPRÜLÜ 16 2446 152,8
KAPAKLI 28 4790 171
ÇUKURCA 8 1134 141,7
ÇARDAK 40 5423 135,5
ÇAVUNDUR 32 3882 121,3
SEKÜLÜ 22 1460 66.3
TEMÜRCÜVİRAN 24 1948 81.1
YABAN 24 2639 109,9
BOZKUŞ 14 1899 135,6
SUSUZ 9 1976 219,5
ÇENELÜ 4 870 217,5
Tabloyu incelediğimizde en fazla hayvancılık gelirine sahip olan köyün Kürd

köyü olduğu anlaşılmaktadır. İkinci olarak, Taşkaracalar köyü, üçüncü olarak Çardak
köyü gelmektedir. En az hayvancılık gelirine sahip olan köy ise, 870 kuruş ile
Çenelü’dür. Bu köyde gelirin az olması hem hane sayısının az olması hemde gelir
getirecek hayvan çeşidinin az olmasındandır.
3.5.1. Beslenen Hayvan Çeşitleri
İncelediğimiz köylerde büyükbaş hayvan olarak, öküz, camus, inek

beslenirken; küçükbaş olarak ise koyun, keçi vb. beslenmektedir. Bunlara ek olarak
taşımacılıkta kullanılan kısrak ve merkep de beslenmiştir. Ayrıca bazı köylerde arı
kovanları da bulunmaktadır.
234
3.5.2. Küçükbaş Hayvancılık
Hane reislerinin sahip oldukları tüm mal varlıklarının tespit edildiği temetuat
defterlerinde etinden, sütünden dolayısıyla gelirinden yararlanılan küçükbaş hayvanlar
da ekonomik olarak önemli bir yere sahiptir. Köylerde bol miktarda küçükbaş hayvan
yetiştirilir. Bu bilgiler aşağıdaki tabloda sayısal olarak şöyle yer alır (Tablo 3.9.)
Tablo 3.9: Köylerde Bulunan Küçükbaş Hayvanlar
SAĞMAL
AGNAM TİFTİK KEÇİ KIL KEÇİ
TOPLAM TOPLAM
HÂSILAT
HÂSILAT
HÂSILAT
KÜÇÜKBAŞ KÜÇÜKBAŞ
ADET
ADET
ADET
HAYVAN HAYVAN
KÖY İSİMLERİ SAYISI HÂSILATI
YILANLI 302 1796 190 1660 130 260 622 3716
YOZGAD 85 510 42 336 14 28 141 874
MEKKİVİRAN 25 150 20 160 25 50 70 360
EĞDİR-İĞDİR 48 258 67 532 61 122 176 912
TAŞKARACALAR 317 1892 228 1824 238 476 783 4192
KÜRD 600 3610 456 3088 175 350 1231 7048
ÇAMA 125 780 152 1216 24 48 301 2044
KÖPRÜLÜ 168 1008 73 584 46 62 287 1654
KAPAKLI 248 1448 188 1504 175 350 611 3302
ÇUKURCA 78 468 48 384 38 78 164 930
ÇARDAK 169 1014 207 1656 182 364 558 3034
ÇAVUNDUR 158 948 162 1296 135 270 455 2514
SEKÜLÜ 42 252 60 480 22 44 124 776
TEMÜRCÜVİRAN 120 720 110 880 0 0 230 1600
YABAN 175 1050 144 1152 23 46 342 2248
BOZKUŞ 114 684 52 416 74 148 240 1248
SUSUZ 125 750 90 720 103 206 318 1676
ÇENELÜ 0 0 55 440 45 90 100 530
TOPLAM 2899 17338 2344 18328 1510 2992 6753 38658
% 42,929 44,84971 34,71 47,41 22,3604 7,739666 100 100
Yukarıdaki tabloya baktığımız zaman koyun, tiftik keçisi, kıl keçisi köylerde
beslenen küçükbaş hayvanlarda ilk sırada yer almaktadır. Bunun nedeni, bu hayvanların
gelir getirmesi, bölgenin iklim ve bitki örtüsüne uygun olmasıdır.
235
Tablo 7’ e bakıldığında en çok küçükbaş hayvancılık besiciliği yapan köyün

1231 adet ile Taşkaracalar köyü olduğu görülmektedir. Gelir olarak en yüksek paya
sahip olan köyün yine 7048 kuruş ile Taşkaracalar köyüdür. En az küçükbaş besiciliği
yapan köy ise 70 adet ile Mekkiviran’dır.
İncelenen 18 köyde toplam 6753 adet küçükbaş hayvanın, yıllık toplam

gelirinin 38658 kuruş olduğu hesaplanmıştır. Oranlara bakıldığında sağman koyunun %
43’lük dilimle köylerde bulunan küçükbaş hayvanlar içerisinde en çok bulunan hayvan
olduğu görülmektedir.
Sağman koyunların ortalama yıllık geliri 6 kuruştur.94 Tiftik keçilerden alınan

95
yıllık gelir, 8 kuruştur. Kıl keçisinin ortalama yıllık geliri ise 2 kuruş olarak
hesaplanmıştır.96
3.5.3. Büyükbaş Hayvancılık
Kurşunlu kazasına bağlı bu köylerde büyükbaş hayvancılık faaliyetleri iklim

ve bitki örtüsüne paralel olarak gelişmiştir. Çeşitlenen ve gelişen büyükbaş hayvancılık
faaliyetleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir (Tablo 3.10.)
94
BOA., ML., VRD., TMT., nr. 00813, s. 8.
95
BOA., ML., VRD., TMT., nr. 00813, s. 9.
96
BOA., ML., VRD., TMT., nr. 00813, s. 12.
236
Tablo 3.10: Köylerde Bulunan Büyükbaş Hayvanlar
SAĞMAN İNEK SAĞMAN CAMUS ÖKÜZ CAMUS MANDA TOPLAM TOPLAM

HAYVAN HAYVAN
KÖY İSİMLERİ ADET HÂSILAT ADET HÂSILAT ADET ADET ADET SAYISI HÂSILATI
YILANLI 51 612 - - 9 1 1 62 612
YOZGAT 32 384 - - 6 - - 38 384
MEKKİ VİRAN 20 240 - - 5 - - 25 240
EĞDİR-İĞDİR 29 348 - - 8 - - 37 348
TAŞKARACALAR 146 1752 - - 30 - - 176 1752
KÜRD 322 3850 - - 54 - - 376 3850
ÇAMA 27 324 5 125 11 2 - 45 449
KÖPRÜLÜ 66 792 - - 13 - - 79 792
KAPAKLI 124 1488 - - 20 - - 144 1488
ÇUKURCA 19 204 - - 6 - - 25 204
ÇARDAK 147 1764 25 625 24 2 - 198 2389
ÇAVUNDUR 91 1068 12 300 21 1 - 125 1368
SEKÜLÜ 57 684 - - 13 - - 70 684
TEMÜRCÜVİRAN 29 348 - - 8 - - 37 348
YABAN 26 316 3 75 15 3 - 47 391
BOZKUŞ 108 576 3 75 9 - - 120 651
SUSUZ 25 300 - - 5 - - 30 300
ÇENELÜ 20 240 4 100 1 2 - 27 340
TOPLAM 1339 15290 52 1300 258 11 1 1661 16590
% 81 92 3 8 16 0,06 0,06 100 100
Yukarıdaki tabloyu incelediğimizde en çok beslenen büyükbaş hayvanların

sağman inek ve sağman camus olduğu görülmektedir. Bu hayvanların çoğunlukla
sütünden, etinden ve gücünden yararlanılmaktadır. İnek ve camusun üreme yeteneğine
sahip olanları, doğrudan gelir getiren hayvanlar içerisinde yer alır. Tabloda adı geçen
köylerde genellikle sağılabilen hayvan besiciliği yapılmaktadır.
Büyükbaş hayvan besiciliğinin en fazla yapıldığı köy 322 adet ile Kürd köyü
iken en az yapıldığı köy 25 adet ile Mekkiviran’dır. Tablo incelendiğinde öküz, manda
ve camus gibi kısır hayvanlardan vergi alınmadığı görülecektir. Sağman ineğin ortalama
yıllık geliri 12 kuruştur. 97 Sağman camusun geliri de 25 kuruş 98 olarak hesaplanmıştır.
97
BOA., ML., VRD., TMT., nr. 00813, s. 8.
98
BOA.İ ML., VRD., TMT. Nr. 00813. s. 6.
237
3.5.4. Gelir Getiren Diğer Hayvanlar
Ziraatle uğraşan toplumlar da tarlaları sürmek için hayvan gücüne ihtiyaç

duymaktadır. Hayvanlarla sürülen tarlalardan elde edilen ürünler yine hayvanlar
üzerinde taşınıp pazarlara ulaştırılmaktadır. Köylerde beslenen hayvanların sayıları ve
gelirleri aşağıdaki tabloda verilmiştir (Tablo 3.11).
Tablo 3.11: Gelir Getiren Diğer Hayvanlar
KUNNU KISRAK KUNNU MERKEB TOPLAM

BİNEK TOPLAM BİNEK
HAYVAN HAYVAN
KÖY İSİMLERİ ADET HÂSILAT ADET HÂSILAT SAYISI HÂSILATI
YILANLI 8 200 8 80 16 280
YOZGAT 2 50 3 30 5 80
MEKKİVİRAN 0 0 0 0 0 0
EĞDİR-İĞDİR 0 0 0 0 0 0
TAŞKARACALAR 28 700 4 40 32 740
KÜRD 37 900 13 130 50 1030
ÇAMA 6 150 0 0 6 150
KÖPRÜLÜ 4 100 5 50 9 150
KAPAKLI 19 425 9 90 28 515
ÇUKURCA 2 50 3 30 5 80
ÇARDAK 31 775 24 240 55 1015
ÇAVUNDUR 22 550 6 60 28 610
SEKÜLÜ 2 50 0 0 2 50
TEMÜRCÜVİRAN 3 75 0 0 3 75
YABAN 11 275 3 30 14 305
BOZKUŞ 11 275 5 50 16 325
SUSUZ 0 0 6 60 6 60
ÇENELÜ 2 50 3 30 5 80
TOPLAM 188 4625 92 920 280 5545
% 67 83 33 17 100 100
Yukarıdaki tabloda hayvan gücünden en çok Çardak köyü’nde yararlanıldığı

görülmektedir. İkinci olarak Kürd köyü gelmektedir. En az hayvana sahip olan köyler
ise, Mekkiviran ve Eğdir-İğdir köyleridir. Taşımacılık için kullanılan hayvanlar,
köylerde çok az beslenmektedir.
238
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME
Osmanlı teşkilatı Tanzimat hareketinden önemli ölçüde etkilenmiştir.

Oluşturulan yeni kurumlar geleneksel Osmanlı devlet teşkilatında belirgin bir değişimi
ortaya çıkarmıştır. Batı etkisinde değişime uğrayan Osmanlı Devleti’nin maliyesi,
devlet gelir ve giderlerinin merkezileştirilmesi çabalarına sahne olmuştur. Ancak, Batı
mali düşüncesi ve uygulamaları Osmanlı devletinde pratik amaçlarla benimsendiğinden,
toplumsal ve kurumsal yapıdaki direnmelerle karşılaşması sebebiyle başarısızlığa
uğramıştır.
Osmanlı maliyesinde yapılan ıslahatlardan biri, bölgelerin sosyo-ekonomik ve

nüfus yapısı hakkında önemli bilgiler içeren temettuat defterlerinin ilgili görevliler
tarafından kayıt altına alınmasıdır. Bu defterlerin tutulmasında amaç, halkın ekonomik
gücü nispetinde vergi hesaplamak ve tahsis etmektir. Bununla beraber gelir dağılımının
adil bir şekilde yapılmasını sağlamaktır. Temettuat defterlerinde hane reislerinin adları
ve sahip oldukları; arazi, tarla, bağ, bahçe, hayvanatları da içeren tüm varlıkları tespit
edilerek bunlardan elde edilen gelirler itina ile kayda geçilmiştir.
Bu çalışmada, Çankırı Sancağına bağlı olan Kurşunlu Kazasına tabi on sekiz

köye ait olan temettuat defterinin Latin harflerine çevrilmesi ve değerlendirilmesi
yapılmıştır. Yapılan çalışma ile 19. yüzyılın ikinci çeyreğinin sonlarına ait köylerin
sosyo- ekonomik verilerine ulaşılmıştır. Köylerde yürütülen ziraat ve hayvancılık
faaliyetleri tespit edilerek gelirleri hakkında bilgiler elde edilmiştir.
İncelenen köylerin sakinlerinin, isimlerini, lakaplarını, sosyal konumlarını,

sahip oldukları arazi dönümlerini, hayvanlarının cinsini ve adedini ve bunlar için
ödedikleri vergileri ayrıntılı bir şekilde sunulmuştur.
Ayrıca, köylerin gelir kaynaklarına bakıldığında geçim kaynağının temelinde

tarım ve hayvancılık olduğu görülmüştür. Tarım uğraşı olarak bölgenin karakteristik
özelliği olan buğday ve arpa yetiştirilmiştir.
İklime bağlı değişen bitki örtüsüyle şekillenen hayvancılık faaliyetlerine uygun

olarak büyük ve küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır. Bunların yanı sıra üreme
özelliğine sahip olmayan ancak taşımacılık ve binicilikte kullanılan hayvanlarda yaygın
olarak beslenmiştir.
239
Defterin bitiminde defterde yer alan bilgilerin sahihliğine dair bir bilgi yer
almış ve bölgenin imamı, muhtarı ve ziraat müdürü tarafından ayrı ayrı mühürlenmiştir.
240
EKLER
241
Ekler 1. Temettuat Örneği

242
Ekler 2. Kurşunlu Haritası

243
Ekler 3. Kapaklı Köyü Camii

244
Ekler 4. Taşkaracalar Köyü Camii

245
KAYNAKÇA
AKDAĞ, Mustafa, (1963), Celali İsyanları, Ankara.
AKDAĞ, Mustafa, (1975), Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası, Ankara.
ARSLAN, Yüksel, (2010) “19. Yüzyıl Nüfus Tahrir Çalışmaları: Çerkeş Örneği’’, Milli
Mücadele İstiklal yolu ve Çankırı, Çankırı, s.119-203.
B.O.A. , ML, VRD, TMTD., Kurşunlu Kazası, Nr. 00813.
BARKAN, Ö. Lütfi, (1953), “Tarihi Demografi Araştırmaları ve Osmanlı Tarihi”,

Türkiyat Mecmuası, C. X., İstanbul, s.12.
BARKAN, Ö. Lütfi, (1980), “Öşür”, Türkiye’de Toprak Meselesi, Toplu Eserler I,

İstanbul, s. 800-801.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, (2010), Ankara.
ÇAKIR, Coskun,(2001),Tanzimat Dönemi Osmanlı Maliyesi, İstanbul.
ELDEM, Vedat, (1994), Harp ve Mütareke Yıllarında Osmanlı İmparatorluğu’nun

Ekonomisi, Ankara.
ELDEM, Vedat, (1994), Osmanlı İmparatorluğu’nun İktisadi Şartları Hakkında

Bir Tetkik, Ankara.
ELİBOL, Ahmet, (2010), XIX. Yüzyıl Başlarında Çankırı, Çankırı.
GİRAY, Filiz, (2001), Maliye Tarihi, Bursa.
GÖKMEN, Ali, (1995), “Çankırı’nın 22 Nolu Şer’iyye Siciline Göre XIX. Yüzyıl
Başlarında (H.1218- 1223- M.1803-1808) Çankırı Sancağı”, Yayınlanmış
Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
GÖKMEN, Bekir, (2011), Çankırı İli Coğrafyası, Çankırı.
GÖKOĞLU, Ahmet, (1952), Paphlagonia- Gayr-i Menkül Eski Eserleri ve

Arkeolojisi, C.I, Kastamonu.
GÜLENSOY, Tuncer, (1995), Türkçe Yer Adları Sözlüğü, Ankara, s. 45-48.
GÜRAN, Tevfik, (2000), 19. Yüzyıl Temettu’at Deferleri, Ankara.

246
IŞIK, Âdem, (2010), “Gangra Tarihi”, Milli Mücadele İstiklal yolu ve Çankırı,
Çankırı, s.25-31.
KANKAL, Ahmet, (2010), ‘’XVI-XVII. Yüzyıllarda Çankırı’da Sosyal Hayat’’, Milli

Mücadele İstiklal yolu ve Çankırı, Çankırı, s. 87-109.
KANKAL, Ahmet, (2011), XVI. Yüzyılda Çankırı, Çankırı.
KARAL, E. Ziya, ( 2002), Büyük Osmanlı Tarihi, C.I, Ankara, s. 6-7.
KÖPRÜLÜ, Fuad, (1981), Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluşu, İstanbul.
KÜTÜKOĞLU, Mübahat S., (1995), ‘’Osmanlı Sosyal ve İktisadi Tarihi

Kaynaklarından Temettü Defterleri’’, Belleten, C. IIX., S. 225, Ankara: s.
390-394.
KÜTÜKOĞLU, Mübahat S., (1999), “Osmanlı İktisat Yapısı”, Osmanlı Devleti

Tarihi, C. II. , İstanbul: s.542.
ÖĞEL, Bahaeddin, (1971), Türk Kültürünün Gelişme Çağları, Ankara.
PAKALIN, M., Zeki, (2004), Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. II, İstanbul.
ŞAHİN, İlhan, (1993), “Çankırı”, İslam Ansiklopedisi, C.8., İstanbul, s. 216.
ŞENER, Abdullatif, (1990), Sona Doğru Osmanlı, İstanbul.
ŞENER, Abdullatif, (1990), Tanzimat Dönemi Osmanlı Vergi Reformları, İstanbul.
ŞENER, Abdullatif, (1990), Tanzimat ve Osmanlı Maliyesi, İstanbul.
TABAKOĞLU, Ahmet, (2002), “Klasik Dönemde Osmanlı Ekonomisi”, Türkler, C.

14., Ankara: s. 653.
TURAN, Osman, (1972), Selçuklular Zamanında Türkiye Tarihi, İstanbul.
TURAN, Osman, (1980), Selçuklular Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti, İstanbul.
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, (1983), Osmanlı Tarihi, Ankara, C. II., s. 234-236.
YAKUPOĞLU, Cevdet, (2010), “Çankırı’da Oğuz Boyları ve Toplulukları (XII-XVI)

Yüzyılları)’’, Milli Mücadele İstiklal Yolu ve Çankırı, Çankırı, s. 31-69.
247
DİZİN
A Temettuat, 3, 4, v, vii, 1, 7, 8, 9, 10, 11,

213, 224, 225, 227, 229, 231, 238,
Aile, vii, 214, 219, 220, 221, 222
241
Asiyab, 74, 107, 125, 127, 146, 174,
186 V
C Virgü-i mahsusa, 17, 18, 19, 20, 21, 22,
23, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33,
Camus, 96, 99, 136, 152, 155, 186, 194,
34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43,
209
44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53,
Ç 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63,
64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73,
Çankırı, 3, 4, v, 1, 12, 13, 14, 15, 212, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83,
213, 215, 228, 238, 245, 246, 247 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93,
94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102,
H
103, 104, 105, 106, 107, 108, 109,
Hasılat, 136, 199 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116,
Hayvancılık, viii, ix, 233, 234, 235 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123,
124, 125, 126, 127, 128, 129, 130,
K
131, 132, 133, 134, 135, 136, 137,
Keçi, 134 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144,
145, 146, 147, 148, 149, 150, 151,
N 152, 153, 154, 155, 156, 157, 158,
Nüfus, 215, 245 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165,
166, 167, 168, 169, 170, 171, 172,
Ö 173, 174, 175, 176, 177, 178, 179,
Öşür, viii, ix, 227, 228, 245 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186,
187, 188, 189, 190, 191, 192, 193,
T 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200,
Tanzimat, vii, 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 15, 201, 202, 203, 204, 205, 206, 207,
238, 245, 246 208, 209, 210, 225, 226

357671

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

357671

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

ÇANKIRI SANCAĞI KURŞUNLU KAZASI

(Yüksek Lisans Tezi)

Ayşe Gül EROĞLU

Yüksek Lisans Tezi

ÇANKIRI SANCAĞI KURŞUNLU KAZASI TEMETTUAT

Ayşe Gül EROĞLU’nun hazırladığı “Çankırı Sancağı Kurşunlu Kazası

Tez Jürisi İmza

Prof. Dr. Hasan Basri KARADENİZ (Danışman)

Yrd. Doç. Dr. Arif KOLAY

Yrd. Doç. Dr. Süleyman POLAT

Doç. Dr. Soner AKKOÇ

Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü

Yüksek Lisans tezi olarak sunduğum “Çankırı Sancağı Kurşunlu Kazası

Ayşe Gül EROĞLU

02.03.1987 yılında İstanbul’da doğdu. İlköğretimini Yunus Emre İlköğretim

ÇANKIRI SANCAĞI KURŞUNLU KAZASI TEMETTUAT DEFTERİNİN

Osmanlı Devleti’nin sosyal, ekonomik ve kültürel yapısının ortaya

Temettü’at defterleri, günümüzde Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde

BOA. ML. VRD. TMT. 00813 Kurşunlu kazası

Anahtar Kelimeler: Temettuat Defteri, Ekonomik ve Ticari Şartlar

THE INCOME TAX BOOKS WITH NUMBER 00813 TRANSCRIPTION AND

They served as elaborate census records of individuals’ income, property and

BOA. ML. VRD. TMT. 00813 Kurşunlu kazası.

Keywords: The Income Tax Books, Economical and Cammercial Conditions.

3.2.1. Köylerdeki Hanelerin Gelir Dağılımı ..........................................................223

SONUÇ VE DEĞERLENDİRME .............................................................................238

Tablo 3.1: Kurşunlu Kazasının 1844-1845 Yıllarındaki Tahmini Nüfusu...................214

Tablo 3.2: Kurşunlu Kazasında Yaşayan Vergi Nüfusu Şahısların İsimleri ve

Tablo 3.3: Köylere Göre Gelir Dağılımı ......................................................................224

Tablo 3.4: Virgü-i Mahsusa .........................................................................................226

Tablo 3.5: Öşür Vergisi ................................................................................................228

Tablo 3.6: Köylerdeki Zirai Toprağın Miktarı ve Geliri..............................................230

Tablo 3.7: Hayvan Sayısı ve Gelirlerinin Dağılımı......................................................232

Tablo 3.8: Hane Başına Düşen Hayvancılık Gelirleri..................................................233

Tablo 3.9: Köylerde Bulunan Küçükbaş Hayvanlar ....................................................234

Tablo 3.10: Köylerde Bulunan Büyükbaş Hayvanlar ..................................................236

Tablo 3.11: Gelir Getiren Diğer Hayvanlar .................................................................237

a.g.e. : Adı Geçen Eser

a.g.m. : Adı Geçen Makale

B.O.A. : Başbakanlık Osmanlı Arşivi

DİY. A. : Diyanet İslam Ansiklopedisi

gös.yer : gösterilen yer

İ.A. : İslam Ansiklopedisi

MD. : Mühimme Defteri

Osmanlı devlet teşkilatı Tanzimat hareketinden büyük ölçüde etkilenmiştir.

Temettü defterlerine ilk kayıt 1840 yılında yapılmıştır. Temettu vergisi

Osmanlıca metnin günümüz Türkçesine çevrilemesinde metne sadık kalınmaya

OSMANLI DEVLETİ’NDE VERGİ DÜZENLEMELERİ

1.1. TANZİMAT DÖNEMİNDEKİ VERGİ DÜZENLEMELERİ VE

1.1.1. Tanzimat’a Kadar Yapılan Düzenlemeler

16. yüzyıla gelindiğinde iç ve dış etkenlerin etkisiyle toplum yapısındaki düzen

Osmanlı Devleti’nin savaşlarda aldığı zaferleri elde edemeyişiyle beraber

17. yüzyılın sonlarında özellikle II. Viyana kuşatmasının da etkisiyle 18.

Lale Devrine gelinceye kadar geçen dönemlerde yapılan ıslahatların hedefe

Bu dönemde devletin bu kötü gidişatının önüne geçilmek istenmiştir. Bunun

reformların belirlenebilmesi için çeşitli meclisler ve komisyonlar kurulmuştur. Bu

III. Selim döneminden başlayarak Avrupa ile birebir ilişkiler kurulmaya

1.1.2. Tanzimat Sonrası Yapılan Düzenlemeler

Osmanlı maliye tarihi açısından Tanzimat, önceki dönemlerden farklı özellikler

Tanzimat Fermanı incelendiği zaman burada; vergilerdeki adaletsizliğin

Bu bilgiler ışığında Tanzimat Fermanı ile birlikte vergideki adaletsizliklerin

Vergi mükelleflerinden vergilerin tahsili görevini yürüten mültezimler İltizam

“Muhassıl” veya “Muhassıl-ı Emval” adı verilen memurlar görevli oldukları