1

สรร ปยย่ อหลลักกฎหมาย ป. วว. แพย่ ง เลย่ม 2

คคาฟฟ้อง ( มาตรา 172)

ฟฟ้ องททที่ไมม่แสดงโดยแจฟ้งชชัดซซที่ งสภาพแหม่งขฟ้อหา และคคาขอบชังคชับ ทชัทงขฟ้ออฟ้างททที่อาศชัยเปป็ นหนชักแหม่งขฟ้อหา
เชม่นวม่านชัทน มาตรา 172 วรรคสอง เปป็ นฟฟ้ องททที่ไมม่ชอบดฟ้วยกฎหมาย หรรื อเปป็ นฟฟ้ องเคลรือบคลลุม ฟฟ้ องเคลรือบคลลุมใน
คดทแพม่งไมม่เปป็ นปชั ญหาเกทที่ยวกชับความสงบเรท ยบรฟ้อยของประชาชน (ฎ. 101/31) ศาลจะยกขซทนเองไมม่ไดฟ้ จคาเลยจะตฟ้อง
สสฟ้เปป็ นประเดป็นไวฟ้ในคคาใหฟ้การ ทชัทงจะตฟ้องใหฟ้การโดยแจฟ้งชชัดดฟ้วยวม่าเคลรือบคลลุมอยม่างไร มมิฉะนชัทนไมม่เปป็ นประเดป็นททที่
ศาลจะตฟ้องวมินมิจฉชัย (ฎ. 9594/44)
แตม่ถาฟ้ ฟฟ้ องของโจทกก์ถซงขนาดขาดสาระสคาคชัญแหม่งความรชับผมิดของจคาเลย ทคาใหฟ้ศาลไมม่อาจพมิพากษาใหฟ้
จคาเลยรชับผมิดตามฟฟ้ องไดฟ้ ถรือเปป็ นปชั ญหาเกทที่ยวดฟ้วยความสงบเรท ยบรฟ้อยของประชาชน ศาลยกขซท นวมินมิจฉชัยไดฟ้ เชม่น
โจทกก์ฟฟ้องใหฟ้จาค เลยททที่ 2 รชับผมิดในฐานะผสรฟ้ ชับประกชันภชัยคคทาจลุน แตม่มมิไดฟ้บรรยายฟฟ้ องวม่าใครเปป็ นผสเฟ้ อาประกชันภชัยรถคชัน
ททที่จาค เลยททที่ 2 เปป็ นผสรฟ้ ชับประกชันภชัย และมมิไดฟ้บรรยายฟฟ้ องวม่า ผสขฟ้ บชั รถนทท มทนมิตมิสชัมพชันธก์อยม่างไรกชับผสเฟ้ อาประกชันภชัย ซซที่งผส ฟ้
เอาประกชันภชัยตฟ้องรม่ วมรชับผมิดในผลแหม่งละเมมิดดฟ้วย (ฎ. 361/2539, 7064/47)
ขฟ้อสชังเกต แสดงวม่าในปชั ญหาวม่าฟฟ้ องโจทกก์เคลรือบคลลุมหรรื อไมม่ ไมม่เปป็ นปชั ญหาเกทที่ยวดฟ้วยความสงบ
เรท ยบรฟ้อยของประชาชน แตม่ถาฟ้ ฟฟ้ องของโจทกก์ถซงกชับขาดสาระสคาคชัญในความรชับผมิดของจคาเลย เปป็ นปชั ญหาเกทที่ยวดฟ้วย
ความสงบเรท ยบรฟ้อยของประชาชน ศาลฎทกายกขซท นวมินมิจฉชัยเองไดฟ้ ( แตม่ถาฟ้ เปป็ นฟฟ้ องเคลรือบคลลุมในคดทอาญา ถรือเปป็ น
ปชั ญหาเกทที่ยวดฟ้วยความสงบฯ ศาลยกขซทนเองไดฟ้)
คคาฟฟ้ องททที่ขดชั กชันถรือวม่าเปป็ นฟฟ้ องเคลรือบคลลุม เชม่น ฟฟ้ องขอใหฟ้เพมิกถอนพมินยชั กรรมอฟ้างวม่าผสตฟ้ ายมมิไดฟ้พมิมพก์นมิทว
มรือ แมฟ้จะเปป็ นลายนมิทวมรือของผสตฟ้ ายกป็พมิมพก์ในขณะถสกฉฟ้อฉล ขม่มขสม่ เมาสลุ รา หรรื อวมิกลจรมิ ต หรรื อพมิมพก์เมรืที่อตายแลฟ้ว (ฎ.
221/01,493/95)
กรณท มาตรา 172 วรรคสาม และมาตรา 18 นชัทน จะเหป็นระบบการดชังนทท ครือ ในชชัทนตรวจคคาฟฟ้ องหรรื อคคาคสม่
ความนชัทนศาลกระทคาไดฟ้เพทยง 3 ประการ ครือ สชัที่งครืนไป สชัที่งไมม่รชับ สชัที่งรชับ เทม่านชัทน เมรือสชัที่งไมม่รชับฟฟ้ องไวฟ้พมิจารณา
แลฟ้ว กป็จะพมิพากษายกฟฟ้ องไมม่ไดฟ้ และคคาวม่า “ใหฟ้ยกเสท ย” ตามมาตรา 172 กชับคคาวม่า “มทคาค สชัที่งไมม่รชับ” มาตรา 18
กฎหมายประสงคก์ใหฟ้มทผลเปป็ นอยม่างเดทยวกชัน ครือ “คคาสชัที่งไมม่รชับคคาคสม่ความ” ตามมาตรา 18 เพราะ “ ใหฟ้ยกเสท ย” ตาม
มาตรา 172 จะถรือวม่าเปป็ นการวมินมิจฉชัยชทท ขาดประเดป็นแหม่งคดท ตามมาตรา 131 ไมม่ไดฟ้ กลม่าวครือยชังไมม่ใชม่การพมิพากษา
คดท เมรืที่อมทการฟฟ้ องเปป็ นคดทใหมม่จซงไมม่เปป็ นฟฟ้ องซคทา
อยม่างไรกป็ตามในชชัทนตรวจคคาฟฟ้ องนทท ศาลมทอาค นาจพมิจารณาเนรืท อหาแหม่งคดทหรรื อประเดป็นแหม่งคดทแลฟ้ว
พมิพากษายกฟฟ้ องไดฟ้ ( ซซที่ งอยสนม่ อกเขตมาตรา 18) เชม่น ศาลตรวจคคาฟฟ้ องแลฟ้วเหป็นวม่าโจทกก์ไมม่มทอาค นาจฟฟ้ อง กป็พมิพากษา
ยกฟฟ้ อง ตามมาตรา 172 วรรคทฟ้ายไดฟ้ (ฎ.5630/48, 996/08 ป.)
แตม่ถาฟ้ เปป็ นกรณท เกทที่ยวกชับเรรืที่ องรส ปแบบของคคาคสม่ความ ตามมาตรา 18 เชม่น คคาฟฟ้ องอม่านไมม่ออก อม่านไมม่เขฟ้าใจ
หรรื อเขทยนฟลุม่ มเฟรื อย ไมม่ชาค ระหรรื อวางคม่าธรรมเนทยมศาลโดยไมม่ถสกตฟ้องครบถฟ้วนฯ เมรืที่อโจทกก์ไมม่ปฎมิบตชั มิตามคคาสชั ที่งศาล
ศาลกป็มทอาค นาจสชัที่งไมม่รชับฟฟ้ อง จซงไมม่เปป็ นการวมินมิจฉชัยประเดป็นแหม่งคดท และไมม่ใชม่เปป็ นการพมิพากษาคดท
การททที่ศาลชชัทนตฟ้นพมิเคราะหก์คาค ฟฟ้ องแลฟ้วนคาขฟ้อเทป็จจรมิ งในคคาฟฟ้ องมาวมินมิจฉชัยเกทที่ยวกชับคคาฟฟ้ องโจทกก์ และ
พมิพากษายกฟฟ้ องเปป็ นการวมินมิจฉชัยประเดป็นแหม่งคดท เปป็ นการวมินมิจฉชัยประเดป็นแหม่งคดท ตามมาตรา 131(2) ซซที่ งมทผล
เปป็ นการพมิพากษาคดท ถฟ้ามมิใชม่เรรืที่ องททที่ศาลชชัทนตฟ้นสชัที่งไมม่รชับหรรื อครืนคคาฟฟ้ องตามททที่บญชั ญชัตมิไวฟ้ในมาตรา 18 จซงไมม่มทเหตลุททที่
จะครืนคม่าธรรมเนทยมศาลแกม่โจทกก์ ตามมาตรา 151

คคาฟฟ้ องอลุทธรณก์และคคาฟฟ้ องฎทกา เปป็ นคคาฟฟ้ องอยม่างหนซที่ง จซงตฟ้องอยสใม่ นบชังคชับมาตรา 172 วรรคสอง โดย
ตฟ้องแสดงสภาพแหม่งขฟ้อหา และคคาขอบชังคชับ ใหฟ้ชดชั แจฟ้ง โดยตฟ้องแสดงเหตลุผลในการคชัดคฟ้านคคาพมิพากษาของศาล
ชชัทนตฟ้นหรรื อศาลอลุทธรณก์ และคคาขอทฟ้ายอลุทธรณก์ หรรื อฎทกา ใหฟ้ชดชั เจน แตม่ไมม่ตอฟ้ งระบลุคาค ฟฟ้ องเดมิม คคาใหฟ้การและคคา
พมิพากษาของศาลชชัทนตฟ้น เพราะมทอยสใม่ นสคานวนศาลแลฟ้ว (ฎ.887/42 ป.)
คคารฟ้องสอดตามมาตรา 51(1) ททที่เขฟ้ามาเปป็ นคสม่ความฝม่ ายททที่สาม ผสรฟ้ ฟ้องสอดมทฐานะเปป็ นโจทกก์ สม่ วนโจทกก์เดมิม
และจคาเลยเดมิมอยสใม่ นฐานะจคาเลยใหมม่ คคารฟ้องสอดจซงตฟ้องแสดงโดยแจฟ้งชชัดซซที่ งสภาพแหม่งขฟ้อหา และคคาขอบชังคชับ ทชัทง
ขฟ้ออฟ้างททที่อาศชัยเปป็ นหลชักแหม่งขฟ้อหานชัทน หากไมม่มท เปป็ นคคารฟ้องสอดททที่ไมม่ชอบ (ฎ. 1443/48)
 2

คคาใหฟ้ การ (มาตรา 177)

จคาเลยตฟ้องแสดงโดยชชัดแจฟ้งในคคาใหฟ้การวม่าจคาเลยยอมรชับ หรรื อปฎมิเสธขฟ้ออฟ้างของโจทกก์ททชังสมิท นหรรื อแตม่บาง
สม่ วน รวมทชัทงเหตลุแหม่งการนชัทน ( ถฟ้าไมม่มทเหตลุแหม่งการปฎมิเสธ กป็จะไมม่เกมิดประเดป็น)
จคาเลยใหฟ้การตม่อสสฟ้เรรืที่ องอายลุความ ตฟ้องใหฟ้การวม่าคดทโจทกก์ขาดอายลุความเมรืที่อใด นชับแตม่วนชั ใด ถซงวชันฟฟ้ องคดท
ขาดอายลุความไปแลฟ้ว (ฎ. 748/47 ) ถฟ้าไมม่บรรยาย
ในคดทมโนสาเรม่ ถฟ้าจคาเลยยรืนที่ คคาใหฟ้การเปป็ นหนชังสรื อ จคาเลยจะตม่อเรรืที่ องอายลุความ จคาเลยกป็ตอฟ้ งใหฟ้การชชัดแจฟ้ง
(ฎ. 678/50)
ตอนแรกจคาเลยใหฟ้การวม่าททที่ดมินพมิพาทเปป็ นของจคาเลย ตอนหลชังกลชับใหฟ้การวม่าจคาเลยแยม่งการครอบครอบ
แลฟ้ว หรรื อครอบครองปรปชั กษก์จนไดฟ้กรรมสมิ ทธมิธิ์ททที่ดมินพมิพาทแลฟ้ว (หมายถซงไมม่ใชม่ททที่ดมินของจคาเลยแตม่ตม่อมาไดฟ้แยฟ้งการ
ครอบครองแลฟ้ว) ดชังนททเปป็ นคคาใหฟ้การขชัดแยฟ้งกชัน คดทไมม่มทประเดป็นเรรืที่ องการแยม่งการครอบครอง หรรื อครอบครอง
ปรปชั กษก์ (ฎ. 5332/44 ล 5473/48 ป.)
คคาใหฟ้การตอนแรกปฎมิเสธวม่าไมม่ไดฟ้ทาค สชัญญา ตอนหลชังกลชับใหฟ้การรชับวม่าทคาสชัญญาเพราะถสกบชังคชับขสม่เขป็ญ
เปป็ นคคาใหฟ้การททที่ขดชั แยฟ้งกชัน ไมม่ชอบดฟ้วย ป.วมิ.พ.มาตรา 177 วรรคสอง ไมม่เปป็ นประเดป็นนคาสรื บตามขฟ้อตม่อสสฟ้ของจคาเลย
แตม่ถรือไดฟ้วม่าเปป็ นคคาใหฟ้การปฎมิเสธฟฟ้ องโจทกก์ คดทมทประเดป็นขฟ้อพมิพาทแลฟ้ว โจทกก์จซงมทหนฟ้าททที่นาค สรื บใหฟ้ไดฟ้ความตาม
ฟฟ้ องจซงจะชนะคดท (ฎ. 7714/47)

ฟฟ้องซฟ้ อน (มาตรา 173 วรรคสอง(1))

คดทททที่อยสใม่ นระหวม่างการพมิจารณา หฟ้ามมมิใหฟ้โจทกก์ยนรืที่ คคาฟฟ้ องเรรืที่ องเดทยวกชันนชัทน ตม่อศาลเดทยวกชันหรรื อศาลอรืที่น
คดทอยสรม่ ะหวม่างการพมิจารณา
คคาวม่า “คดทอยสใม่ นระหวม่างพมิจารณา” อาจจะอยสใม่ นระหวม่างพมิจารณาของศาลชชัทนตฟ้น ศาลอลุทธรณก์ หรรื อศาล
ฎทกากป็ไดฟ้ และคดทททที่อยสใม่ นระหวม่างพมิจารณานชัทนแมฟ้ไมม่ใชม่การพมิจารณาในเนรืท อหาในประเดป็นแหม่งคดท โจทกก์กจป็ ะนคา
เรรืที่ องเดทยวกชันมาฟฟ้ องใหมม่ไมม่ไดฟ้ เชม่น คดทอยสรม่ ะหวม่างพมิจารณาคคารฟ้องอลุทธรณก์คาค สชั ที่งไมม่รชับอลุทธรณก์ หรรื อกรณท ททที่ศาลมท
คคาสชัที่งอนลุญาตใหฟ้โจทกก์ถอนฟฟ้ องในคดทกม่อนแลฟ้วจคาเลยอลุทธรณก์ฎทกาคคาสชัที่งดชังกลม่าว กป็ถรือวม่าเปป็ นคดทททที่อยสใม่ นระหวม่าง
พมิจารณา โจทกก์กจป็ ะฟฟ้ องจคาเลยในเรรืที่ องเดทยวกชันอทกไมม่ไดฟ้ เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 7265/44,1429/36,3346/35) แมฟ้ตม่อมา
คดทกม่อนจะถซงททที่สลุดกป็หาทคาใหฟ้ฟฟ้องททที่ไมม่ชอบดฟ้วยกฎหมายมาแตม่ตนฟ้ กลายเปป็ นฟฟ้ องททที่ชอบดฟ้วยกฎหมายขซท นมาใหมม่ (
ฎ.3132/49, 1429/36)
ขฟ้อสชังเกต การพมิจารณาวม่าเปป็ นฟฟ้ องซฟ้อนหรรื อไมม่ คงพมิจารณาในขณะททที่ยนรืที่ ฟฟ้ องคดทหลชังเทม่านชัทนวม่า มทคดทเรรืที่ อง
เดทยวกชันอยสรม่ ะหวม่างพมิจารณาหรรื อไมม่ เชม่นในขณะททที่ยนรืที่ ฟฟ้ องคดทกม่อนยชังไมม่ถซงททที่สลุดจซงเปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน แมฟ้ตม่อมาคดทกม่อน
ถซงททที่สลุดกป็ไมม่ทาค ใหฟ้การฟฟ้ องคดทหลชังชอบดฟ้วยกฎหมายขซท นมาไดฟ้
คสม่ความยรืนที่ คคารฟ้องขอขยายระยะเวลาอลุทธรณก์ หรรื อฎทกา ศาลชชัทนตฟ้นยกคคารฟ้อง คสม่ความนชัทนอลุทธรณก์คาค สชัที่งดชัง
กลม่าว เมรืที่อศาลชชัทนตฟ้นรชับอลุทธรณก์ ถรือวม่าคดทอยสใม่ นระหวม่างพมิจารณาของศาลอลุทธรณก์ ฟฟ้ องใหมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ.
7603/48)
ฎ. 7603/48 คคารฟ้องขอพมิจารณาใหมม่ถรือเปป็ นคคาฟฟ้ อง ตามมาตรา 1(3) เมรืที่อปรากฎวม่าหลชังจากศาลอลุทธรณก์
พมิพากษายรืนตามคคาสชัที่งศาลชชัทนตฟ้น ททที่ใหฟ้ยกคคารฟ้องขอพมิจารณาใหมม่ของจคาเลย ฉบชับลงวชันททที่ 13 ธชันวาคม 2542 แลฟ้ว
จคาเลยยรืนที่ คคารฟ้องขอขยายระยะเวลายรืนที่ ฎทกา แตม่ศาลชชัทนตฟ้นมทคาค สชัที่งยกคคารฟ้อง จคาเลยอลุทธรณก์ คคาสชัที่ง และศาลชชัทนตฟ้นมทคาค
สชัที่งรชับอลุทธรณก์ ถรือวม่าคดทเกทที่ยวกชับคคารฟ้องขอพมิจารณาใหมม่ของจคาเลยฉบชับลงวชันททที่ 13 ธชันวาคม 2542 อยสใม่ นระหวม่าง
พมิจารณาของศาลอลุทธรณก์ การททที่จาค เลยยรืนที่ คคารฟ้องขอใหฟ้พมิจารณาใหมม่ฉบชับลงวชันททที่ 22 ตลุลาคม 2542 โดยอฟ้างเหตลุ
เดมิมอทกในระหวม่างนชัทน จซงเปป็ นการยรืนที่ คคาฟฟ้ องเรรืที่ องเดทยวกชัน คคารฟ้องขอพมิจารณาใหมม่ของจคาเลยฉบชับดชังกลม่าวจซงไมม่
ชอบดฟ้วยกฎหมายเพราะเปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน ตฟ้องหฟ้ามตามมาตรา 173(1)
คดทกม่อนโจทกก์ถอนฟฟ้ องแลฟ้ว ไมม่อลุทธรณก์ จซงไมม่มทคดทอยสใม่ นระหวม่างพมิจารณา ฟฟ้ องใหมม่ไดฟ้ ไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน
(ฎ. 2658/45, 5364/38)
หรรื อถฟ้ามทการอลุทธรณก์คาค สชังที่ ศาลชชัทนตฟ้น แตม่เปป็ นการอลุทธรณก์หลชังจากคดทถซงททที่สลุดแลฟ้ว ( พฟ้นระยะเวลา
อลุทธรณก์) ไมม่ถรือวม่าคดทนท นชั อยสใม่ นระหวม่างการพมิจารณาตม่อไป ฟฟ้ องโจทกก์คดทหลชังจซงไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 2597/41)
 3
คดทอยสใม่ นระหวม่างการไตม่สวนคคารฟ้องขอดคาเนมินคดทอยม่างคนอนาถา ถรือวม่าคดทอยสใม่ นระหวม่างการพมิจารณาเชม่น
กชัน โจทกก์นาค เรรืที่ องเดทยวกชันมาฟฟ้ องอทกเปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ.8995/42)
นอกจากนทท คคาวม่า คดทอยสรม่ ะหวม่างพมิจารณา ศาลฎทกาวมินมิจฉชัยวม่า หมายความถซง ภายในกคาหนดระยะเวลายรืนที่
อลุทธรณก์ หรรื อยรืนที่ ฎทกาดฟ้วย หากตม่อมามทการยรืนที่ อลุทธรณก์หรรื อฎทกา (ฎ. 2555/38) แตม่ถาฟ้ ตม่อมาไมม่มทการยรืนที่ อลุทธรณก์หรรื อ
ฎทกาในกคาหนดเวลาอลุทธรณก์หรรื อฎทกา ไมม่ถรือวม่าคดทนท ชันอยสใม่ นระหวม่างพมิจารณา (ฎ. 684/48)
ขฟ้อสชังเกต การพมิจารณาวม่าเปป็ นฟฟ้ องซฟ้อนหรรื อไมม่ ตฟ้องดสขณะยรืนที่ ฟฟ้ องเปป็ นสคาคชัญ แตม่ตามคคาวมินมิจฉชัยฎทกาสอง
เรรืที่ องนทท ดสเหมรือนวม่าในกรณท ททที่ยนรืที่ ฟฟ้ องในระหวม่างระยะเวลายรืนที่ อลุทธรณก์หรรื อฎทกานชัทน ตฟ้องพมิจารณาวม่าฝม่ ายใดไดฟ้ยนรืที่
อลุทธรณก์ หรรื อฎทกาในภายหลชังหรรื อไมม่ มาเปป็ นขฟ้อพมิจารณาประกอบดฟ้วย
ในคดทททที่มทการฟฟ้ องแยฟ้ง โจทกก์ไมม่มาศาล ศาลชชัทนตฟ้นจคาหนม่ายคดทเสท ยทชัทงหมด จคาเลยอลุทธรณก์เฉพาะคคาสชัที่ง
จคาหนม่ายคดทในสม่ วนฟฟ้ องแยฟ้ง ขฟ้อททที่จาค เลยอลุทธรณก์จซงไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิมของโจทกก์ จซงไมม่ถรือวม่าคดทตามฟฟ้ องเดมิมอยสใม่ น
ระหวม่างพมิจารณาของศาล โจทกก์จซงยรืนที่ ฟฟ้ องในเรรืที่ องเดทยวกชันนชัทนใหมม่ไดฟ้ ไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน สม่ วนจคาเลยฟฟ้ องเขฟ้ามาใน
คดทใหมม่อทกเปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 3291/37)
ขฟ้อสชังเกต คดทททที่มทการฟฟ้ องแยฟ้ง การพมิจารณาวม่าคดทอยสรม่ ะหวม่างการพมิจารณาหรรื อไมม่ ตฟ้องแยกพมิจารณาฟฟ้ อง
เดมิมและฟฟ้ องแยฟ้งออกจากกชัน เรรืที่ องนทท คดทกม่อนศาลสชัที่งจคาหนม่ายคดททท งชั ตามฟฟ้ องเดมิมและฟฟ้ องแยฟ้ง โจทกก์ไมม่อลุทธรณก์
จคาเลยอลุทธรณก์คาค สชัที่งเฉพาะททที่ใหฟ้จาค หนม่ายคดทตามฟฟ้ องแยฟ้ง ดชังนชัทนถรือวม่าเฉพาะคดทตามฟฟ้ องแยฟ้งเทม่านชัทนททที่อยสรม่ ะหวม่าง
การพมิจารณาของศาล สม่ วนคดทตามฟฟ้ องเดมิมไมม่อยสรม่ ะหวม่างการพมิจารณาของศาลอทกตม่อไป โจทกก์จซงฟฟ้ องเรรืที่ องเดทยวกชัน
นชัทนใหมม่ไดฟ้ ไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน ปรากฏวม่าในคดทหลชังนทท จาค เลยไดฟ้ฟฟ้องแยฟ้งเรรืที่ องเดทยวกชันกชับฟฟ้ องแยฟ้งคดทกม่อนเขฟ้ามาอทก
จซงตฟ้องถรือวม่าฟฟ้ องแยฟ้งในคดทหลชังนทท เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อนกชับคดทกม่อน
หฟ้ ามโจทกก์ ฟฟ้อง
ถฟ้าในคดทกม่อนจคาเลยฟฟ้ องโจทกก์ และในคดทนท โจทกก์ฟฟ้องจคาเลยในเรรืที่ องเดทยวกชัน ดชังนทท ไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน
เพราะตามมาตรา 173(1) บชัญญชัตมิหาฟ้ มเฉพาะโจทกก์ฟฟ้องเรรืที่ องเดทยวกชันเทม่านชัทน มมิไดฟ้หาฟ้ มจคาเลยฟฟ้ องในเรรืที่ องเดทยวกชัน
ดฟ้วย (ฎ. 2579/25, 288/2535,3847/35)
ฎ. 2206/48 คดทกม่อนมทเพทยงผสอฟ้ งททที่ 5 เทม่านชัทน ททที่เปป็ นคสม่ความกชับผสคฟ้ ดชั คฟ้าน โดยผสคฟ้ ดชั คฟ้านเปป็ นผสรฟ้ ฟ้องขอเปป็ นผส ฟ้
จชัดการมรดก สม่ วนผสรฟ้ ฟ้องททที่ 5 เปป็ นผสคฟ้ ดชั คฟ้านและเปป็ นผสจฟ้ ดชั การมรดกเชม่นกชัน ปรากฎวม่าคดทดงชั กลม่าวศาลชชัทนตฟ้นยก
คคารฟ้องและคคาคชัดคฟ้าน มทเพทยงผสคฟ้ ดชั คฟ้านซซที่ งเปป็ นผสรฟ้ ฟ้องในคดทกม่อน ไดฟ้อลุทธรณก์ คคาสชังที่ ศาลชชัทนตฟ้นในคดทกม่อนจซงถซงททที่สลุด
สคาหรชับผสรฟ้ ฟ้องททที่ 5 แลฟ้ว การททที่ผรส ฟ้ ฟ้องททที่ 5 ยรืนที่ คคารฟ้องขอรม่ วมกชับผสรฟ้ ฟ้องททที่ 1 ถซงททที่ 4 และททที่ 6 ในคดทนท จซงไมม่เปป็ นคคารฟ้อง
ซฟ้อน ตาม ป.วมิ.พ.มาตรา 173 วรรคสอง
คดทกม่อนผสคฟ้ ดชั คฟ้านยรืนที่ คคารฟ้องขอจชัดการมรดกของผสตฟ้ าย อฟ้างวม่าผสตฟ้ ายไมม่ไดฟ้ทาค พมินยชั กรรมไวฟ้ ศาลชชัทนตฟ้นยก
คคารฟ้องและคคาคชัดคฟ้านใหฟ้เหตลุผลวม่าผสตฟ้ ายไดฟ้ตท งชั ผสจฟ้ ดชั การมรดกไวฟ้ ไมม่มทเหตลุจะตชัทงผสจฟ้ ดชั การมรดกอทก คดทนท ผรส ฟ้ ฟ้องททที่ 5
ยรืนที่ คคารฟ้องขอรม่ วมกชับจคาเลยททที่ 1 ถซงททที่ 4 และททที่ 6 วม่า ผสตฟ้ ายทคาพมินยชั กรรมตชัทงผสจฟ้ ดชั การมรดกไวฟ้ 2 คน แตม่การจชัดการ
มรดกมทขอฟ้ ขชัดขฟ้องเพราะผสจฟ้ ดชั การมรดกคนหนซที่งถซงแกม่กรรมและอทกคนหนซที่งไมม่ประสงคก์จะจชัดการมรดก เหตลุททที่อาฟ้ งใน
คดทนท จซงเปป็ นคนละเหตลุกบชั คดทกม่อน อชันเปป็ นคนละประเดป็นกชัน ไมม่เปป็ นการรรืท อรฟ้องฟฟ้ องกชันอทกในประเดป็นททที่ไดฟ้วมินมิจฉชัย
โดยอาศชัยเหตลุอยม่างเดทยวกชัน จซงไมม่เปป็ นคคารฟ้องซคทาตาม ป.วมิ.พ.มาตรา 148 วรรคหนซที่ง ผสรฟ้ ฟ้องททที่ 1 ถซงททที่ 4 และ ททที่ 6
มมิไดฟ้เปป็ นคสม่ความกชับผสคฟ้ ดชั คฟ้านในคดทกม่อน จซงไมม่ใชม่คสม่ความรายเดทยวกชัน คคารฟ้องขอของผสรฟ้ ฟ้องททที่ 1 ถซงททที่ 4 และททที่ 6 ททที่
ยรืนที่ เขฟ้ามารม่ วมกชับผสรฟ้ ฟ้องททที่ 5 จซงไมม่เปป็ นคคารฟ้องซฟ้อน และคคารฟ้องซคทากชับคดทกม่อน
อยม่างไรกป็ดท บลุคคลททที่อยสใม่ นฐานะอยม่างเดทยวกชัน ตม่างเปป็ นโจทกก์ฟฟ้องคดทเรรืที่ องเดทยวกชันกป็เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อนไดฟ้ เชม่น
เจฟ้าของรวมดฟ้วยกชันตม่างคนตม่างฟฟ้ องเรท ยกทรชัพยก์ครืนจากบลุคคลภายนอก ( ฎ. 966/18) หรรื อ ผสจฟ้ ดชั การมรดกกชับทายาท
ตม่างฟฟ้ องขชับไลม่จาค เลย เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 2588/23,702/24)
คม่าขาดไรฟ้อลุปการะ เปป็ นสมิ ทธมิเฉพาะตชัวของทายาทแตม่ละคนของผสตฟ้ ายททที่จะไดฟ้รชับ เมรืที่อทายาทคนหนซที่งฟฟ้ อง
เรท ยกคม่าขาดไรฟ้อลุปการะจากผสทฟ้ าค ละเมมิด คดทอยสใม่ นระหวม่างพมิจารณา ทายาทคนอรืที่นกป็ฟฟ้องเรท ยกคม่าขาดไรฟ้อลุปการะเปป็ น
คดทใหมม่ไดฟ้อทก (ฎ. 6641/48)
ในคดทอาญาททที่พนชักงานอชัยการเปป็ นโจทกก์ โดยมทคาค ขอสม่ วนแพม่งใหฟ้จาค เลยครืนหรรื อใชฟ้เงมินแกม่ผเส ฟ้ สท ยหายตาม
ป.วมิ.อ.มาตรา 43 ถรือวม่าพนชักงานอชัยการฟฟ้ องคดทสม่วนแพม่งแทนผสเฟ้ สท ยหายดฟ้วย ผสเฟ้ สท ยหายจะนคาเอาคดทสม่วนแพม่งมาฟฟ้ อง
อทกไมม่ไดฟ้ เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน ทชัทงนททไมม่วม่าในคดทอาญาผสเฟ้ สท ยหายจะเขฟ้าเปป็ นโจทกก์รม่วมดฟ้วยหรรื อไมม่กตป็ าม (ฎ.3080/44)
 4
คดทกม่อนพนชักงานอชัยการยรืที่นคคารฟ้องขอจชัดตชัทงผสจฟ้ ดชั การมรดกแทนทายาท มทผคส ฟ้ ดชั คฟ้านจซงตฟ้องดคาเนมินคดทอยม่างมท
ขฟ้อพมิพาท และถรือวม่าพนชักงานอชัยการฟฟ้ องคดทแทนทายาท ดชังนทท ทายาทจะนคาเรรืที่ องเดทยวกชันมาฟฟ้ องผสคฟ้ ดชั คฟ้านเปป็ นจคาเลย
ในคดทนท อทกไมม่ไดฟ้ เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 6066/46)
คดทกม่อนพนชักงานอชัยการในฐานะเจฟ้าหนฟ้าททที่คลุมฟ้ ครองผสบฟ้ รมิ โภค เปป็ นโจทกก์ฟฟ้องคดทแทนโจทกก์คดทนท แลฟ้ว
โจทกก์คดทนท จะนคาเรรืที่ องเดทยวกชันนทท มาฟฟ้ องจคาเลยเปป็ นคดทใหมม่ไมม่ไดฟ้ แมฟ้โจทกก์คดทกม่อนจะขอแกฟ้ไขฟฟ้ องตชัดชรืที่อโจทกก์ออก
กป็ตาม
รฟ้องสอดเขฟ้าเปป็ นคสม่ความฝม่ ายททที่สามตาม มาตรา 57(1) อาจรฟ้องสอดเขฟ้ามาในฐานะโจทกก์ หรรื อฐานะจคาเลย
กป็ไดฟ้ ทชัทงนททแลฟ้วแตม่เนรืท อหาของคคารฟ้องสอด ถฟ้าเนรืท อหาคคารฟ้องสอดนชัทนมทสภาพเปป็ นคคาฟฟ้ อง ผสรฟ้ ฟ้องสอดยม่อมมทฐานะเปป็ น
โจทกก์ หากมทการรฟ้องสอดเขฟ้ามาอทกในขณะททที่คดทกม่อนอยสรม่ ะหวม่างพมิจารณา เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อนไดฟ้ (ฎ. 5716/39) และผสรฟ้ ฟ้อง
สอดดชังกลม่าวกป็ไมม่สามารถฟฟ้ องคสม่ความเดมิมในเรรืที่ องเดทยวกชันนชัทนไดฟ้อทก เพราะเปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 1935/40) หรรื อกรณท
กลชับกชันผสรฟ้ ฟ้องสอดตามมาตรา 57(1) จะรฟ้องสอดเขฟ้ามาในคดทในเรรืที่ องเดทยวกชับททที่ผรส ฟ้ ฟ้องสอดไดฟ้ฟฟ้องไวฟ้แลฟ้วไมม่ไดฟ้
คคารฟ้องสอดเปป็ นฟฟ้ องซฟ้อนไดฟ้ (ฎ. 8995/42, 3129/24)
แตม่ถาฟ้ รฟ้องสอดเขฟ้ามาในคดทตามมาตรา 57(3) ไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน เพราะเปป็ นการรฟ้องเขฟ้ามาตามหมายเรท ยก
ของศาล(ฎ.1337/19)
โจทกก์( ซซที่ งเปป็ นจคาเลยในคดทกม่อน) ไดฟ้ฟฟ้องแยฟ้งเรรืที่ องเดทยวกชันไวฟ้ แตม่ศาลไมม่รชับฟฟ้ องแยฟ้งอฟ้างวม่าไมม่เกทที่ยวกชับ
ฟฟ้ องเดมิม โจทกก์อลุทธรณก์ คดทอยสใม่ นระหวม่างพมิจารณาของศาลอลุทธรณก์ การททที่โจทกก์นาค คดทมาฟฟ้ องใหมม่ เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน
(ฎ. 5773/39) มทขอฟ้ สชังเกตวม่า ตามคคาพมิพากษาคดทนท ไดฟ้หลชักกฎหมายอทกวม่าแมฟ้คดทกม่อนศาลยชังไมม่รชับฟฟ้ องกป็เปป็ นฟฟ้ อง
ซฟ้อนไดฟ้ ( คดทอยสใม่ นระหวม่างพมิจารณานชับตชัทงแตม่มทการยรืนที่ คคาฟฟ้ องแลฟ้ว)
เคยยรืนที่ ขอเปป็ นผสจฟ้ ดชั การมรดกและศาลชชัทนตฟ้นตชัทงเปป็ นผสจฟ้ ดชั การมรดกแลฟ้ว ตม่อมามทผรส ฟ้ ฟ้องขอเปป็ นผสจฟ้ ดชั การ
มรดกอทก ผสรฟ้ ฟ้องคดทแรกไดฟ้มารฟ้องคชัดคฟ้านกชับขอใหฟ้ตท งชั ตนเปป็ นผสจฟ้ ดชั การมรดกอทก เปป็ นรฟ้องซคทา (ฎ.2214/49) แสดงวม่าถฟ้า
คดทแรกยชังอยสรม่ ะหวม่างพมิจารณา กป็จะเปป็ นรฟ้องซฟ้อนไดฟ้

หฟ้ ามฟฟ้องเรรรื่องเดดียวกลัน
เรรืที่ องเดทยวกชัน หมายถซง ขฟ้ออฟ้างททที่อาศชัยเปป็ นหลชักแหม่งขฟ้อหาเปป็ นอยม่างเดทยวกชัน ( ถฟ้าเปป็ นคดท
อาญาใหฟ้พมิจารณาวม่า เปป็ นการกระทคาอชันเดทยวกชัน หรรื อไมม่ )
ถฟ้าขฟ้ออฟ้างททที่อาศชัยเปป็ นหลชักแหม่งขฟ้อหาแตกตม่างกชัน แมฟ้คาค ขอจะเปป็ นอยม่างเดทยวกชัน กป็ถรือไมม่ไดฟ้วม่าเปป็ นการฟฟ้ อง
เรรืที่ องเดทยวกชัน ไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 1091-2/37, 5441/45)
ในคดทฟฟ้องขชับไลม่โจทกก์ขอใหฟ้ศาลออกหมายบชังคชับคดทแกม่บรมิ วาร ภายหลชังมาฟฟ้ องบรมิ วารคนดชังกลม่าวเปป็ นคดท
ตม่างหาก ดชังนทท การออกหมายบชังคชับคดทไมม่ใชม่เปป็ นการฟฟ้ องคดทตม่อศาล ฟฟ้ องคดทหลชังไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 819/33)
คม่าเสท ยหายหรรื อคคาขอใดททที่โจทกก์สามารถเรท ยกรฟ้องไดฟ้อยสแม่ ลฟ้วในคดทกม่อน ซซที่งอยสใม่ นระหวม่างพมิจารณา โจทกก์
จะมาฟฟ้ องเรท ยกรฟ้องเพมิที่มเตมิมเปป็ นคดทใหมม่ไมม่ไดฟ้ เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 471/41,4517/42)
แมฟ้ในคดทกม่อนโจทกก์จะไดฟ้กลม่าวสงวนสมิ ทธมิวม่าจะฟฟ้ องเรท ยกคม่าเสท ยหายเพมิที่มเตมิมไดฟ้กตป็ าม กป็ไมม่กม่อใหฟ้เกมิดสมิ ทธมิ
พมิเศษแตม่อยม่างใด (ฎ. 2427-8/20)
โจทกก์ฟฟ้องขอใหฟ้ขบชั ไลม่และเรท ยกคม่าเสท ยหายทชัทงสองคดท แมฟ้จะอาศชัยสชัญญาเชม่าคนละฉบชับมาเปป็ นมสลฟฟ้ อง ถฟ้า
ปรากฎวม่าสชัญญาเชม่าททที่โจทกก์นาค มาฟฟ้ องในคดทหลชังมทอยสแม่ ลฟ้วในขณะททที่โจทกก์ฟฟ้องคดทก ม่อน โจทกก์จซงสามารถอฟ้างเปป็ น
เหตลุในคดทกม่อนไดฟ้อยสแม่ ลฟ้ว ฟฟ้ องโจทกก์คดทหลชังจซงเปป็ นฟฟ้ องเรรืที่ องเดทยวกชัน เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 7265/44)
ขฟ้อสชังเกต หลชักททที่วม่าคม่าเสท ยหายททที่โจทกก์อาจเรท ยกรฟ้องในคดทกม่อนททที่อยสใม่ นระหวม่างพมิจารณาไดฟ้อยสแม่ ลฟ้ว มาฟฟ้ อง
ใหมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน ดชังนทท แมฟ้ความเสท ยหายดชังกลม่าวเพมิที่มปรากฏภายหลชังฟฟ้ องกป็ตาม โจทกก์กชป็ อบททที่จะขอแกฟ้ไขเพมิที่ม
เตมิมคม่าเสท ยหายในภายหลชังไดฟ้ ฟฟ้ องใหมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 1803/12) เรรืที่ องนทท มสลเหตลุเรท ยกคม่าเสท ยหายเกมิดขซทนกม่อน
ฟฟ้ องแลฟ้ว เพทยงแตม่ความเสท ยหายปรากฏขซท นในภายหลชังฟฟ้ องแลฟ้ว โจทกก์นาค มาฟฟ้ องใหมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน แตม่ถาฟ้ มสลเหตลุ
เรท ยกรฟ้องคม่าเสท ยหายเกมิดขซทนภายหลชังฟฟ้ องคดทเดมิมแลฟ้ว ดชังนทท ฟฟ้องใหมม่ไดฟ้ไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน เชม่นคดทกม่อนฟฟ้ องอฟ้างเหตลุวม่า
ผมิดสชัญญา ระหวม่างพมิจารณาสชัญญาหมดอายลุ จซงฟฟ้ องอทกไดฟ้โดยอฟ้างเหตลุสชัญญาระงชับ (ฎ. 316/11)
ถฟ้าคดทแรกโจทกก์ฟฟ้องขชับไลม่จาค เลย สม่ วนคดทหลชัง ฟฟ้ องเรท ยกใหฟ้จาค เลยรชับผมิดตามขฟ้อตกลงตม่างหากจากสชัญญา
เชม่า ไมม่เปป็ นเรรืที่ องเดทยวกชัน ไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 2578/35)
 5
การฟฟ้ องขอแบม่งทรชัพยก์มรดกจากทายาทคนเดทยวกชัน ไมม่วม่าจะเปป็ นทรชัพยก์มรดกอยม่างเดทยวกชันหรรื อตม่างชนมิด
กชัน ถรือวม่าเปป็ นทรชัพยก์มรดกรายเดทยวกชัน ตฟ้องฟฟ้ องใหฟ้เสรป็ จสมิ ท นไปในคราวเดทยวกชัน มมิฉะนชัทนถรือวม่าเปป็ นฟฟ้ องซฟ้อนไดฟ้ ซซที่ ง
ถรือวม่าเปป็ นการฟฟ้ องในเรรืที่ องเดทยวกชันกชับคดทฟฟ้องขอแบม่งมรดกคดทกม่อนททที่อยสใม่ นระหวม่างพมิจารณาของศาล (ฎ. 121/06)
แตม่ถาฟ้ เปป็ นคดทททที่ทายาทฟฟ้ องทายาทอรืที่นหรรื อผสจฟ้ ดชั การมรดก ซซที่ งนคาททที่ดมินไปโอนขายโดยไมม่ชอบโดยนคาททที่ดมิน
ไปโอนขายโดยไมม่ชอบโดยนคาททที่ดมินไปโอนขายคนละคราวกชัน จซงฟฟ้ องขอใหฟ้เพมิกถอน มสลเหตลุในการฟฟ้ องจซงเกมิด
ขซทนคนละคราวกชัน แมฟ้จะมทคาค ขอใหฟ้แบม่งมรดกแกม่ทายาทดฟ้วย กป็ไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 6344/40, 175/41)
ทายาทฟฟ้ องเรท ยกทรชัพยก์มรดกตม่างชนมิดกชันจากบลุคคลภายนอกคนเดทยวกชันหลายครชัท งไดฟ้เพราะเปป็ นการใชฟ้
สมิ ทธมิเอาครืนทรชัพยก์มรดกจากผสไฟ้ มม่มทสมิทธมิยดซ ไมม่ใชม่การฟฟ้ องแบม่งมรดก จซงไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 11/05)
ฟฟ้ องขอแบม่งสมิ นสมรสเปป็ นคดทหนซที่งแลฟ้ว ฟฟ้ องแบม่งสมิ นสมรสอทกไมม่ไดฟ้ เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 5210/40)

คดทกม่อนจคาเลยฟฟ้ องหยม่าโจทกก์ คดทหลชังจคาเลยเปป็ นโจทกก์ฟฟ้องจคาเลยขอแบม่งสมิ นสมรส จคาเลยฟฟ้ องแยฟ้งขอแบม่ง

สมิ นสมรสอรืที่นอทกไมม่ไดฟ้ ไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 3786/46)
ในคดทอาญาททที่พนชักงานอชัยการฟฟ้ อง และมทคาค ขอสม่ วนแพม่งใหฟ้จาค เลยครืนหรรื อใชฟ้เงมินแกม่ผเส ฟ้ สท ยหายตาม
ป.วมิ.อ.มาตรา 43 ถรือวม่าพนชักงานอชัยการฟฟ้ องคดทแทนผสเฟ้ สท ยหายดฟ้วย ถฟ้าคดทอาญาอยสใม่ นระหวม่างพมิจารณา ผสเฟ้ สท ยหายจะ
ฟฟ้ องใหฟ้จาค เลยครืนหรรื อใชฟ้ราคาเปป็ นคดทแพม่งอทกไมม่ไดฟ้ เปป็ นการฟฟ้ องเรรืที่ องเดทยวกชัน เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน ทชัทงนททไมม่วม่าในคดทอาญา
ผสเฟ้ สท ยหายจะเขฟ้าเปป็ นโจทกก์รม่วมดฟ้วย หรรื อไมม่กตป็ าม (ฎ. 1330/33, 1984/36)
ขฟ้อสชังเกต ในคดทอาญา พนชักงานอชัยการขอใหฟ้จาค เลยครืนเงมินททที่ยกชั ยอกแตม่ไมม่มทสมิทธมิเรท ยกดอกเบทท ยดฟ้วย ผสเฟ้ สท ย
หายจซงฟฟ้ องคดทแพม่งเรท ยกเงมินททที่ยกชั ยอกและดอกเบททยดฟ้วย ศาลฎทกาวมินมิจฉชัยวม่าเปป็ นฟฟ้ องซฟ้อนทชัทงตฟ้นเงมินและดอกเบททย แตม่
ตม่อมามทคาค พมิพากษาฎทกาททที่ 12414/47 ป. วมินมิจฉชัยวม่ากรณท เชม่นนทท เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อนเฉพาะตฟ้นเงมินเทม่านชัทน สม่ วนดอกเบททยไมม่
เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน
คคาขอททที่ใหฟ้ครืนหรรื อใชฟ้ราคาทรชัพยก์ในคดทอาญา ถรือเปป็ นคคาขอในสม่ วนแพม่งททที่มทมสลหนทท หนททละเมมิดเนรืที่องจาก
การกระทคาผมิดอาญานชัทนเอง ดชังนชัทน การททที่ผเส ฟ้ สท ยหายมาฟฟ้ องเปป็ นคดทแพม่งใหฟ้บงชั คชับใหฟ้จาค เลยครืนหรรื อใชฟ้ราคาทรชัพยก์แกม่ผส ฟ้
เสท ยหายอทก โดยอฟ้างเหตลุการณก์กระทคาผมิดในทางอาญา( มสลหนททละเมมิด ) จซงเปป็ นฟฟ้ องในเรรืที่ องเดทยวกชันอทก เปป็ นฟฟ้ อง
ซฟ้อน (ฎ. 7283/41, 72/38)
ในบางกรณท การฟฟ้ องรฟ้องจะอฟ้างอมิงสชัญญาฉบชับเดทยวกชัน แตม่เปป็ นหนทท คนละจคานวน โดยหนทท ททที่ฟฟ้องในคดทหลชัง
ยชังไมม่ถซงกคาหนดชคาระในเวลาททที่โจทกก์ฟฟ้องคดทแรก มสลเหตลุททที่ฟฟ้องจซงเกมิดคนละคราวกชัน มมิใชม่ฟฟ้องเรรืที่ องเดทยวกชัน ไมม่
เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน เชม่นคดทกม่อนฟฟ้ องเรท ยกราคาสมิ นคฟ้าตามสชัญญาซรืท อขายงวดททที่ 1 ถซง 8 สม่ วนคดทนท ฟฟ้องเรท ยกราคาสมิ นคฟ้า
งวดททที่ตอฟ้ งผม่อนชคาระงวดททที่ 9 ถซง 12 ฟฟ้ องคดทหลชังไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 5867/44)
เชป็คททที่ออกเพรืที่อชคาระหนทท ในมสลหนทท ใดมสลหนทท หนซที่ง เมรืที่อธนาคารตามเชป็คปฎมิเสธการจม่ายเงมิน มสลหนทท เดมิมยชังไมม่
ระงชับ( ป.พ.พ.มาตรา 321 วรรคสาม) ดชังนทท เจฟ้าหนทท จซงอาจฟฟ้ องเรท ยกใหฟ้ลสกหนทท รชับผมิดตามมสลหนทท เดมิมหรรื อมสลหนทท ตาม
เชป็คกป็ไดฟ้ และเมรืที่อเจฟ้าหนทท เลรือกฟฟ้ องมสลหนทท ใดแลฟ้วภายหลชังอาจฟฟ้ องใหฟ้ลสกหนทท รชับผมิดอทกมสลหนทท กไป็ ดฟ้ ถรือวม่าขฟ้ออฟ้างททที่
อาศชัยเปป็ นหลชักแหม่งขฟ้อหาแตกตม่างกชัน ไมม่เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 7738/47, 6366/47)
ในคดทททที่ถรือวม่าเปป็ นฟฟ้ องซฟ้อนตามมาตรา 173 วรรคสอง(1) แหม่ง ป.วมิ.พ.แลฟ้ว แมฟ้ตม่อมาโจทกก์จะถอนฟฟ้ อง
คดทเดมิมแลฟ้ว กป็ไมม่ทาค ใหฟ้คาค ฟฟ้ องซฟ้อนชอบดฟ้วยกฎหมายขซท นมา (ฎ. 1799/30, 1429/36) แมฟ้ในคดทเดมิมศาลจะจคาหนม่าย
คดทไปกม่อนททที่คดทหลชังจะพมิพากษาคดทกตป็ าม กป็ไมม่ทาค ใหฟ้ฟฟ้องคดทใหมม่ชอบดฟ้วยกฎหมายขซท นมา (ฎ. 972/32)
ฟฟ้ องซฟ้อนอาจเปป็ นฟฟ้ องตม่อศาลเดทยวกชันหรรื อตม่อศาลอรืที่นกป็ไดฟ้ ทชัทงนททตามบทบชัญญชัตมิ มาตรา 173 วรรคสอง (1)
(ฎ. 3160/36)

ทวงทิ้ ฟฟ้อง ( มาตรา 174-176)

ทมิทงฟฟ้ องตามมาตรา 174(1) เปป็ นการเพมิกเฉยไมม่รฟ้องขอตม่อพนชักงานเจฟ้าหนฟ้าททที่เพรืที่อใหฟ้สม่งหมายเรท ยกใหฟ้แกฟ้
คดทแกม่จาค เลย และไมม่แจฟ้งใหฟ้ศาลทราบเหตลุแหม่งการเพมิกเฉยนทท ภายใน 7 วชัน นชับแตม่วนชั ททที่ยนรืที่ ฟฟ้ อง
ทมิทงฟฟ้ องตามมาตรา 147(2) เปป็ นกรณท ททที่โจทกก์เพมิกเฉยไมม่ดาค เนมินคดทภายในเวลาททที่ศาลเหป็นสมควรกคาหนดไวฟ้
เพรืที่อการนชัทน โดยไดฟ้สม่งคคาสชัที่งใหฟ้แกม่โจทกก์ทราบโดยชอบแลฟ้ว
 6
คคาฟฟ้ องททที่ตอฟ้ งออกหมายเรท ยกใหฟ้จาค เลยแกฟ้คดท ไดฟ้แกม่คาค ฟฟ้ องในศาลชชัทนตฟ้น ตามททที่บญชั ญชัตมิไวฟ้ในมาตรา 173
วรรคแรก
ถฟ้าเปป็ นคคาฟฟ้ องอลุทธรณก์หรรื อฎทกา มทมทการออกหมายเรท ยกใหฟ้จาค เลยแกฟ้คดทดงชั เชม่นคคาฟฟ้ องในศาลชชัทนตฟ้น ดชังนทท
หากผสอฟ้ ลุทธรณก์ หรรื อผสฎฟ้ ทกาไมม่นาค สม่ งหมายและสคาเนาอลุทธรณก์หรรื อฎทกาในเวลาททที่ศาลชชัทนตฟ้นกคาหนด ถรือวม่าเปป็ นการทมิทง
ฟฟ้ องตามมาตรา 174( 2)
ขฟ้อสชังเกต ตามมาตรา 174 ใชฟ้คาค วม่าโจทกก์ทมิทงฟฟ้ อง ในชชัทนอลุทธรณก์ชท นชั ฎทกานชัทนคคาวม่าโจทกก์หมายถซงผสทฟ้ ทที่ยนรืที่
อลุทธรณก์หรรื อฎทกาซซที่ งแจจะเปป็ นจคาเลยกป็ไดฟ้ หากจคาเลยเปป็ นผสอฟ้ ลุทธรณก์หรรื อฎทกาและเพมิกเฉยไมม่ดาค เนมินคดทภายในเวลาททที่
ศาลกคาหนดกป็ถรือวม่าจคาเลยทมิทงฟฟ้ องอลุทธรณก์หรรื อฎทกาไดฟ้ (ฎ. 393/36)
คม่าธรรมเนทยมการสม่ งหมายมมิใชม่คม่าธรรมเนทยมศาล ผสไฟ้ ดฟ้รชับอนลุญาตใหฟ้อลุทธรณก์หรรื อฎทกาอยม่างคนอนาถา จซง
ไมม่ไดฟ้รชับการยกเวฟ้น เมรืที่อคสม่ความททที่ไดฟ้รชับอนลุญาตใหฟ้ดาค เนมินคดทอยม่างคนอนาถาไมม่วางเงมินคม่าธรรมเนทยมการสม่ งหมาย
ตามคคาสชัที่งศาล จซงเปป็ นการทมิทงฟฟ้ อง
การสม่ งคคาฟฟ้ องนชัทน ตามมาตรา 70 วรรคสอง บชัญญชัตมิวม่าใหฟ้โจทกก์เสท ยคม่าธรรมเนทยมในการสม่ ง สม่ วนการนคา
สม่ งนชัทนโจทกก์จะนคาสม่ งหรรื อไมม่กไป็ ดฟ้ เวฟ้นแตม่ศาลจะสชัที่งใหฟ้โจทกก์มทหนฟ้าททที่ในการนคาสม่ ง ดชังนทท ในการสม่ งสคาเนาคคาฟฟ้ อง
คคาฟฟ้ องอลุทธรณก์หรรื อคคาฟฟ้ องฎทกา ตฟ้องดสวม่าศาลชชัทนตฟ้นไดฟ้มทคาค สชัที่งใหฟ้นาค สม่ งดฟ้วยหรรื อไมม่ ถฟ้าศาลไมม่สม่งจะถรือวม่าทมิทงฟฟ้ อง
ไมม่ไดฟ้ (ฎ. 5456/39)
แตม่ถาฟ้ ศาลชชัทนตฟ้นสชัที่งใหฟ้จดชั การนคาสม่ งดฟ้วย โจทกก์ผอส ฟ้ ลุทธรณก์หรรื อฎทกากป็ตอฟ้ งคอยตมิดตามผลการสม่ งวม่า สม่ ง
สคาเนาคคาฟฟ้ องฯ ไดฟ้หรรื อไมม่ ถฟ้าสม่ งไมม่ไดฟ้ตอฟ้ งแถลงใหฟ้ทราบตามคคาสชัที่งศาล ถฟ้าไมม่แถลงกป็ถรือวม่าทมิทงฟฟ้ อง ตามมาตรา
174(2) (ฎ. 4713/41)
กรณท สม่งหมายขฟ้ามเขต แมฟ้ครชัทงแรกศาลจะสชัที่งใหฟ้โจทกก์นาค สม่ งสคาเนาอลุทธรณก์ แตม่ตม่อมาศาลไดฟ้มทหนชังสรื อใหฟ้
ศาลอรืที่นสม่ งหมายแทน ถรือวม่าเปป็ นการสม่ งหมายขฟ้ามเขตโดยศาลเอง เมรืที่อสม่ งหมายใหฟ้ไมม่ไดฟ้ ศาลสชั ที่งใหฟ้โจทกก์แถลงโดย
ไมม่ไดฟ้แจฟ้งคคาสชัที่งใหฟ้โจทกก์ทราบ การททที่โจทกก์มมิไดฟ้ยนรืที่ คคาแถลง ถรือไมม่ไดฟ้วม่าโจทกก์ทมิทงอลุทธรณก์ (ฎ. 5001/47, 2816/39)
ทมิทงฟฟ้ องตามมาตรา 147(2) เปป็ นกรณท ททที่โจทกก์เพมิกเฉยไมม่ดาค เนมินคดทภายในเวลาททที่ศาลกคาหนด ททที่จะถรือวม่า
โจทกก์เพมิกเฉยไมม่ดาค เนมินคดทภายในเวลาททที่ศาลกคาหนดนชัทน โจทกก์ตอฟ้ งทราบคคาสชังที่ ศาลโดยชอบแลฟ้ว ในแบบฟอรก์มคคา
คสม่ความหรรื อคคารฟ้องมทขอฟ้ ความวม่ารอฟชังคคาสชังที่ อยสม่ ถฟ้าไมม่รอใหฟ้ถรือวม่าทราบแลฟ้ว ใชฟ้ในกรณท ททที่ศาลมทคาค สชังที่ ในวชันททที่ยนรืที่ คคาคสม่
ความหรรื อคคารฟ้องนชัทนตม่อศาล (ฎ. 2449/35) ถฟ้าศาลมทคาค สชัที่งในวชันอรืที่นจะถรือวม่าโจทกก์ (รวมทชัทงผสอฟ้ ลุทธรณก์หรรื อฎทกา)
ทราบคคาสชัที่งศาลแลฟ้วไมม่ไดฟ้ ไมม่เปป็ นการทมิทงฟฟ้ อง (ฎ. 579/44) แตม่ถาฟ้ เจฟ้าหนฟ้าททที่ศาลนชัดใหฟ้คสม่ความมาฟชังคคาสชัที่งในวชันอรืที่น
แมฟ้ศาลจะมทคาค สชัที่งในวชันททที่ยนรืที่ คคาคสม่ความนชัทน กป็จะถรือวม่าคสม่ความทราบคคาสชัที่งศาลในวชันนชัทนแลฟ้วไมม่ไดฟ้ ตฟ้องถรือวม่าทราบคคา
สชัที่งในวชันททที่กาค หนดใหฟ้คสม่ความมาฟชังคคาสชัที่ง (ฎ. 828/46)
การททที่คสม่ความลงชรืที่อรชับทราบวม่าจะมาฟชังคคาสชัที่งศาลภายในเวลาททที่กาค หนด เปป็ นหนฟ้าททที่ของคสม่ความตฟ้องมารชับ
ทราบนชัทนเอง และถรือวม่าทราบคคาสชัที่งนชัทนแลฟ้ว (ฎ. 1668/48)
กรณท ททที่คสม่ความมอบฉชันทะใหฟ้เสมทยนทนายความไปดคาเนมินการอยม่างใดอยม่างหนซที่ ง ถฟ้าศาลมทคาค สชั ที่งททที่เกทที่ยวกชับ
เรรืที่ องททที่มอบฉชันทะ ถรือวม่าคสม่ความททที่มอบฉชันทะทราบคคาสชัที่งนชัทนดฟ้วยแลฟ้ว แตม่ถาฟ้ ศาลมทคาค สชัที่งในเรรืที่ องอรืที่นททที่ไมม่เกทที่ยวกชับเรรืที่ อง
ททที่มอบฉชันทะ แมฟ้หนชังสรื อมอบฉชันทะจะระบลุวม่าใหฟ้รชับบทราบคคาสชั ที่งศาลดฟ้วย กป็ไมม่ถรือวม่าคสม่ความทราบคคาสชัที่งศาลแลฟ้ว
การททที่คสม่ความไมม่ปฎมิบตชั มิตามจะถรือวม่าคสม่ความทมิทงฟฟ้ องไมม่ไดฟ้ (ฎ. 4820/47)
คสม่ความมอบฉชันทะใหฟ้เสมทยนทนายมายรืนที่ คคารฟ้องขอเลรืที่อนคดท กระบวนพมิจารณาททที่ถรือวม่าคสม่ความผสมฟ้ อบ
ฉชันทะทราบ ตฟ้องเปป็ นคคาสชัที่งศาลททที่เกทที่ยวกชับการขอเลรืที่อนคดทเทม่านชัทน ดชังนชัทนททที่ศาลมทคาค สชัที่งใหฟ้คสม่ความชคาระคม่าขซทนศาล
สม่ วนททที่ขาดใหฟ้ถสกตฟ้อง ไมม่เกทที่ยวกชับคคาสชัที่งขอเลรืที่อนคดท จะถรือวม่าคสม่ความผสมฟ้ อบฉชันทะทราบคคาสชัที่งศาลดชัทงกลม่าวดฟ้วยไดฟ้ไมม่
เมรืที่อคสม่ความไมม่นาค คม่าขซทนศาลมาเสท ยในกคาหนดจะถรือวม่าทมิทงฟฟ้ องหาไดฟ้ไมม่ (ฎ. 7513/40)
ถฟ้ามทการสม่ งสคาเนาอลุทธรณก์หรรื อฎทกาใหฟ้อทกฝม่ ายหนซที่งในชชัทนดคาเนมิ นคดทอยม่างคนอนาถาแลฟ้ว กป็ไมม่ตอฟ้ งสม่ งสคาเนา
อลุทธรณก์หรรื อฎทกาอทก ดชังนทท ถฟ้าศาลสชังที่ ใหฟ้สม่งอทกผสอฟ้ ลุทธรณก์หรรื อฎทกาไมม่สม่งจะถรือวม่าทมิทงฟฟ้ องอลุทธรณก์หรรื อฎทกาไมม่ไดฟ้ (ฎ.
1105/ 43, 1005/39)
การดคาเนมินคดทตามคคาสชัที่งศาลนชัทนจะตฟ้องเปป็ นกระบวนการพมิจารณาททที่บงชั คชับใหฟ้โจทกก์ตอฟ้ งกระทคาโดยเดป็ด
ขาด มมิฉะนชัทนกระบวนการพมิจารณาไมม่อาจดคาเนมินตม่อไปไดฟ้ ดชังนทท การททที่ศาลสชัที่งใหฟ้คสม่ความไปทคาแผนททที่พมิพาท ถฟ้าไมม่
ไปอทกฝม่ ายหนซที่งนคาชทท ไปฝม่ ายเดทยว ถซงวชันนชัดโจทกก์ไมม่ไปนคาชทกไป็ มม่เปป็ นอลุปสรรคตม่อการทคาแผนททที่พมิพาท จะถรือวม่าโจทกก์
 7
ทมิทงฟฟ้ องไมม่ไดฟ้ (ฎ. 3603/28) ขฟ้อสชังเกต ตามฎทกานทท คาค ฟฟ้ องของศาลไมม่เปป็ นการบชังคชับโดยเดป็ดขาด ดชังนชัทน แมฟ้โจทกก์ไมม่
ไปกป็จะถรือวม่าโจทกก์ทมิทงฟฟ้ องไมม่ไดฟ้
การททที่โจทกก์ไมม่มาในวชันนชัดชทท สองสถานหรรื อวชันสรื บพยาน ศาลตฟ้องดคาเนมินกระบวนพมิจารณาไปตามททที่
บชัญญชัตมิไวฟ้ในเรรืท องดชังกลม่าว ไมม่เปป็ นการทมิทงฟฟ้ อง เชม่นกรณท ททที่โจทกก์ถอนฟฟ้ องจคาเลยทชัทงสองโดยจคาเลยททที่ 1 ไมม่ยนรืที่ คคา
ใหฟ้การแลฟ้ว ในสม่ วนของจคาเลยททที่ 1 ศาลอนลุญาตใหฟ้ถอนฟฟ้ องไดฟ้ แตม่ในสม่ วนของจคาเลยททที่ 2 ไดฟ้ยนรืที่ คคาใหฟ้การไวฟ้
แลฟ้ว แตม่โจทกก์ไมม่นาค สม่ งหมายนชัดและสคาเนาคคารฟ้องใหฟ้จาค เลยททที่ 2 ตามคคาสชังที่ ศาล ศาลจะสชังที่ วม่าโจทกก์ทมิทงฟฟ้ องสคาหรชับ
จคาเลยททที่ 2 ไมม่ไดฟ้ เพราะโจทกก์ไมม่ไดฟ้นาค สม่ งหมายนชัดและสคาเนาคคารฟ้องใหฟ้จาค เลยททที่ 1 ตามคคาสชังที่ ศาลชชัทนตฟ้น ทคาใหฟ้
ศาลไมม่อาจสอบถามจคาเลยททที่ 2 ไดฟ้ ศาลชชัทนตฟ้นตฟ้องสชังที่ ยกคคารฟ้องขอถอนฟฟ้ องจคาเลยททที่ 2 ไมม่ใชม่ไปสชังที่ วม่าทมิทงฟฟ้ อง (ดสฎ
. 3443/45)
ทนายโจทกก์แถลงวม่าหากตกลงกชันไมม่ไดฟ้ จะนคาผสมฟ้ ทอาค นาจฝม่ ายโจทกก์มาศาล เพรืที่อแถลงใหฟ้ศาลทราบ ดชังนทท
เมรืที่อคดทตกลงกชันไมม่ไดฟ้ แมฟ้ผมส ฟ้ ทอาค นาจฝม่ ายโจทกก์ไมม่มาศาล ยชังถรือไมม่ไดฟ้วม่าโจทกก์เพมิกเฉยไมม่ดาค เนมินคดทภายในเวลาตามททที่
ศาลเหป็นสมควรกคาหนด (ฎ. 4961/48) เรรืที่ องนทท ศาลชชัทนตฟ้นจดรายงานกระบวนพมิจารณาคดทวม่า ... หากไมม่ไดฟ้ขอฟ้ ยลุตมิ
ทนายโจทกก์จะตมิดตม่อนชัดหมายผสมฟ้ ทอาค นาจตชัดสมิ นใจซซที่ งเปป็ นผสเฟ้ จรจาฝม่ ายโจทกก์มาศาลดฟ้วยตนเองเพรืที่อแถลงรายละเอทยด
ใหฟ้ศาลทราบ มมิฉะนชัทนถรือวม่าโจทกก์ทมิทงฟฟ้ อง ... นชัทน เมรืที่อถซงวชันนชัดสรื บพยานจคาเลย แมฟ้ผมส ฟ้ ทอาค นาจตชัดสมิ นใจฝม่ ายโจทกก์ไมม่
มาศาลกป็ตาม แตม่ทนายโจทกก์กไป็ ดฟ้แถลงใหฟ้ศาลทราบแลฟ้ววม่าผสมฟ้ ทอาค นาจฝม่ ายโจทกก์ไดฟ้พมิจารณาขฟ้อเสนอของฝม่ ายจคาเลย
แลฟ้ว ไมม่อาจตกลงกชันไดฟ้จซงไมม่มาศาล เมรืที่อคดทไมม่สามารถตกลงกชันไดฟ้ การททที่ผมส ฟ้ ทอาค นาจตชัดสมิ นใจฝม่ ายโจทกก์ไมม่มาศาล
เพรืที่อแถลงใหฟ้ศาลทราบดฟ้วยตนเองตามททที่ทนายโจทกก์แถลงไวฟ้ ยชังถรือไมม่ไดฟ้วม่าโจทกก์เพมิกเฉยไมม่ดาค เนมินคดทภายในเวลาททที่
ศาลเหป็นสมควรกคาหนดอชันจะถรือไดฟ้วม่าโจทกก์ทมิทงฟฟ้ อง
การเพมิกเฉยไมม่ดาค เนมินคดทภายในเวลาททที่ศาลกคาหนด หมายถซงการไมม่ดาค เนมินคดทในคดทนทชันๆเอง ดชังนชัทนการททที่
ศาลสชัที่งใหฟ้คสม่ความไปฟฟ้ องเปป็ นคดทหนซที่ง แตม่คสม่ความนชัทนเพมิกเฉย ถรือไมม่ไดฟ้วม่าเปป็ นการทมิทงฟฟ้ อง (ฎ. 1511/32)
แตม่การททที่โจทกก์จาค เลยตกลงกชันวม่าถฟ้ามทเหตลุการณก์ใดเกมิดขซท นแลฟ้วจะถอนฟฟ้ องนชัทน เปป็ นการดคาเนมินกระบวน
พมิจารณาในคดทนท นชั เอง ดชังนทท เมรืที่อเหตลุการณก์นท นชั เกมิดขซทนแลฟ้ว แตม่โจทกก์ไมม่ยอมถอนฟฟ้ อง เปป็ นการเพมิกเฉยไมม่ดาค เนมินคดท
ภายในเวลาททที่ศาลกคาหนด เปป็ นทมิทงฟฟ้ อง (ฎ. 407/44 เรรืที่ องเสาเขป็ม )
คคาขอพมิจารณาใหมม่ไมม่วาม่ โจทกก์หรรื อจคาเลยเปป็ นผสขฟ้ อถรือไดฟ้วม่าเปป็ นคคาฟฟ้ อง ตามมาตรา 1(3) เมรืที่อคสม่ความยรืนที่
คคาขอพมิจารณาใหมม่ ไมม่จดชั การนคาสม่ งสคาเนาคคาขอพมิจารณาใหมม่แกม่คสม่ความอทกฝม่ ายตามคคาสชัที่งศาล จซงถรือวม่าเปป็ นการทมิทง
ฟฟ้ อง (ฎ. 821/11 ป.) เปป็ นการเพมิกเฉย ตามมาตรา 174(2) ไมม่ใชม่มาตรา 174(1) เพราะการขอใหฟ้พมิจารณาใหมม่
ไมม่มทการออกหมายเรท ยกใหฟ้อทกฝม่ ายใหฟ้การ เพทยงแตม่อทกฝม่ ายหนซที่งมทสมิทธมิคดชั คฟ้านเทม่านชัทน แตม่ผขส ฟ้ อกป็ยงชั มทหนฟ้าททที่จดชั การนคา
สม่ งคคารฟ้องขอพมิจารณาใหมม่ตามคคาสชัที่งศาล เมรืที่อเพมิกเฉยจซงเปป็ นการทมิทงฟฟ้ องตาม 174(2)
ในกรณท ททที่โจทกก์มทคาค ขอใหฟ้จาค เลยรชับผมิดหลายขฟ้อหา ปรากฏวม่าบางขฟ้อหามทการชคาระคม่าขซท นศาลไมม่ครบถฟ้วน
บางขฟ้อหาโจทกก์กเป็ สท ยคม่าขซทนศาลถสกตฟ้องแลฟ้ว ศาลจซงไดฟ้เรท ยกใหฟ้โจทกก์เสท ยคม่าขซท นศาลในสม่ วนททที่ไมม่ถสกตฟ้อง ถฟ้าโจทกก์ไมม่
ปฎมิบตชั มิตามศาลจะสชัที่งจคาหนม่ายคดททท งชั หมดไมม่ไดฟ้ ตฟ้องสชัที่งจคาหนม่ายคดทเฉพาะสม่ วนททที่โจทกก์ไมม่ปฎมิบตชั มิเทม่านชัทน (ฎ.
2995/40)
หากศาลมมิไดฟ้กาค หนดเวลาใหฟ้คสม่ความดคาเนมินคดทททที่แนม่นอนไวฟ้โจทกก์กตป็ อฟ้ งดคาเนมิ นคดทภายในเวลาอชันสมควร
มมิฉะนชัทนถรือวม่าเปป็ นการทมิทงฟฟ้ องไดฟ้ (ฎ.1318/95)
กรณท ททที่โจทกก์ทมิทงฟฟ้ อง ศาลมทอาค นาจจคาหนม่ายคดทไดฟ้ตามมาตรา 132(1) แตม่ศาลจะจคาหนม่ายคดทหรรื อไมม่ เปป็ น
ดลุลพมินมิจของศาล (ฎ. 6986/41)
เมรืที่อศาลมทคาค สชัที่งวม่าโจทกก์ทมิทงฟฟ้ องและจคาหนม่ายคดทแลฟ้ว โจทกก์จะยรืนที่ คคารฟ้องขอเพมิกถอนคคาสชัที่งทมิทงฟฟ้ องและ
จคาหนม่ายคดทซที่ ซ งเปป็ นการพมิจารณาผมิดระเบทยบตามมาตรา 27 ไดฟ้ (ฎ. 1288/32 ป.)
การทมิทงฟฟ้ องอลุทธรณก์หรรื อฎทกา และใหฟ้จาค หนม่ายคดทเปป็ นอคานาจของศาลอลุทธรณก์หรรื อ ศาลฎทกา แลฟ้วแตม่กรณท
ศาลชชัทนตฟ้นไมม่มทอาค นาจสชังที่ เชม่นวม่านชัทนไดฟ้ (ฎ.6320/37)

ถอนฟฟ้อง (มาตรา 175, 176)

การถอนฟฟ้ องกม่อนจคาเลยยรืนที่ คคาใหฟ้การ (มาตรา 175 วรรคหนซที่ง)
 8
กรณท โจทกก์ถอนฟฟ้ องกม่อนจคาเลยยรืนที่ คคาใหฟ้การ กฎหมายใหฟ้ทาค เปป็ นคคาบอกกลม่าวเปป็ นหนชังสรื อ แตม่โจทกก์อาจ
เปป็ นคคารฟ้องขอถอนฟฟ้ องกป็ไดฟ้ การขอถอนฟฟ้ องกรณท นท ไมม่ทาค ใหฟ้จาค เลยเสท ยเปรท ยบ เพราะจคาเลยยชังไมม่ไดฟ้ยนรืที่ คคาใหฟ้การ
ศาลจซงตฟ้องอนลุญาตใหฟ้ถอนฟฟ้ องทลุกกรณท จะใชฟ้ดลุลพมินมิจไมม่อนลุญาตใหฟ้ถอนฟฟ้ องไมม่ไดฟ้ และศาลอนลุญาตโดยไมม่ตอฟ้ ง
ฟชังจคาเลยกม่อน (ฎ. 4769/40)
การถอนฟฟ้ องภายหลชังจะเลยยรืนที่ คคาใหฟ้การแลฟ้ว โจทกก์ตอฟ้ งทคาคคาขอเปป็ นคคารฟ้อง และถฟ้าศาลอนลุญาตใหฟ้ถอน
ฟฟ้ อง กฎหมายบชังคชับใหฟ้ศาลตฟ้องฟชังจคาเลยกม่อน ซซที่งมทขอฟ้ สชังเกตวม่ากรณท ททที่ศาลจะอนลุญาตใหฟ้โจทกก์ถอนฟฟ้ องเทม่านชัทนททที่
ศาลจะตฟ้องฟชังจคาเลยกม่อน ถฟ้าศาลไมม่อนลุญาตใหฟ้ถอนฟฟ้ อง กป็ไมม่อยสใม่ นเงรืที่อนไขดชังกลม่าว ศาลจซงไมม่อนลุญาตใหฟ้ถอน
ฟฟ้ องไดฟ้เลยโดยไมม่ตอฟ้ งฟชังจคาเลยกม่อน สม่ วนททที่ศาลอนลุญาตใหฟ้ถอนฟฟ้ องโดยไมม่ฟชังจคาเลยกม่อน ถรือวม่าเปป็ นการไมม่ชอบ
ตามมาตรา 175 วรรคสอง (ฎ. 777/03)
แมฟ้กฎหมายมมิไดฟ้บญชั ญชัตมิวม่าโจทกก์จะขอถอนคคาฟฟ้ องไดฟ้ถซงเมรืที่อใด กป็เปป็ นททที่เขฟ้าใจไดฟ้วม่าโจทกก์ตอฟ้ งขอถอน
ฟฟ้ องระหวม่างการพมิจารณาของศาลชชัทนตฟ้น กม่อนศาลชชัทนตฟ้นมทคาค พมิพากษา (ฎ. 7887/42) แตม่ศาลจะอนลุญาตหรรื อไมม่ กป็
ตฟ้องเปป็ นไปตามททที่บญชั ญชัตมิไวฟ้ในมาตรา 175 อยม่างไรกป็ตาม ถฟ้าศาลอลุทธรณก์หรรื อศาลฎทกาพมิพากษายกคคาพมิพากษาของ
ศาลชชัทนตฟ้น คดทกกป็ ลชับเขฟ้าสสม่ การพมิจารณาของศาลชชัทนตฟ้นอทกครชัทงหนซที่ง โจทกก์จซงขอถอนฟฟ้ องไดฟ้ โดยอยสใม่ นอคานาจของ
ศาลชชัทนตฟ้นททที่จะมทอาค นาจสชัที่งคคารฟ้องดชังกลม่าว (ฎ. 5623/48)
กรณท ททที่มทจาค เลยหลายคน โจทกก์ขอถอนฟฟ้ องทชัทงคดท กป็ตอฟ้ งพมิจารณาจคาเลยแตม่ละคนวม่ายรืนที่ คคาใหฟ้การตม่อสสฟ้คดท
แลฟ้วหรรื อไมม่ (ฎ. 3443/45)
การททที่นายความแถลงคชัดคฟ้านวม่า “คคารฟ้องขอถอนฟฟ้ องไมม่บอกเหตลุผลของการถอนฟฟ้ อง” ยม่อมถรือไดฟ้วม่าศาล
ฟชังจคาเลยกม่อนมทคาค สชัที่งแลฟ้ว (ฎ.1677/40)
กรณท มทจาค เลยหลายคนโจทกก์ถอนฟฟ้ องเฉพาะจคาเลยบางคน ดชังนทท ศาลสอบถามเฉพาะจคาเลยททที่ถอนฟฟ้ อง
เทม่านชัทน (ฎ. 679/06)
ขฟ้อสชังเกต คคารฟ้องขอถอนฎทกา ตฟ้องยรืนที่ ตม่อศาลฎทกา เพราะเปป็ นกระบวนพมิจารณาในชชัทนฎทกา แตม่ถาฟ้ เปป็ น
คคารฟ้องขอถอนฟฟ้ องเดมิม แมฟ้คดทดงชั กลม่าวจะมทการฎทกาและอยสใม่ นชชัทนฎทกา กป็ตอฟ้ งยรืนที่ ตม่อศาลชชัทนตฟ้น
ศาลจะอนลุญาตใหฟ้ถอนฟฟ้ องหรรื อไมม่ ( กรณท จาค เลยยรืนที่ คคาใหฟ้การแลฟ้ว) เปป็ นดลุลพมินมิจของศาล(ฎ.315/04 ป.)
แตม่ดลุลพมินมิจททที่ศาลจะอนลุญาตใหฟ้ถอนฟฟ้ องหรรื อไมม่ ศาลตฟ้องคคานซงถซงขฟ้อไดฟ้เปรท ยบเสท ยเปรท ยบของคดทในสม่ วนททที่เกทที่ยวกชับ
คคาฟฟ้ อง คคาใหฟ้การเทม่านชัทน ไมม่ตอฟ้ งคคานซงถซงฟฟ้ องแยฟ้ง (ฎ. 6443/37)
เมรืที่อไดฟ้ฟชังจคาเลยแลฟ้วแมฟ้จาค เลยจะคชัดคฟ้าน ศาลกป็อนลุญาตใหฟ้ถอนฟฟ้ องไดฟ้(ฎ.469/46)
โจทกก์ขอถอนฟฟ้ องโดยไมม่สลุจรมิ ต ซซที่งทคาใหฟ้จาค เลยเสท ยเปรท ยบ ศาลไมม่อนลุญาต เชม่น ถอนฟฟ้ องเพราะโจทกก์อาจ
แพฟ้คดท (ฎ. 7944/42) และการททที่โจทกก์ถอนฟฟ้ องเพรืที่อยรืนที่ ฟฟ้ องใหมม่ เนรืที่องจากฟฟ้ องบกพรม่ องและพฟ้นกคาหนดเวลาขอ
แกฟ้ไขฟฟ้ องแลฟ้ว ทคาใหฟ้จาค เลยเสท ยเปรท ยบในการตม่อสสฟ้ศาลไมม่อนลุญาต (ฎ. 6403/39)
โจทกก์ขอถอนฟฟ้ องเพราะฟฟ้ องททที่ดมินผมิดแปลง สมควรใหฟ้ถอนฟฟ้ องไดฟ้ เพราะโจทกก์ยอม่ มนคาคดทมาฟฟ้ องจคาเลย
เกทที่ยวกชับททที่ดมินแปลงททที่พมิพาทกชันอยม่างแทฟ้จรมิ งใหมม่ไดฟ้ คสม่ความทชัทงสองฝม่ ายกป็จะไดฟ้ไมม่ตอฟ้ งเสท ยคม่าธรรมเนทยมและคม่าใชฟ้
จม่ายอทก (ฎ. 3871/41)
โจทกก์ขอถอนฟฟ้ องเพราะฟฟ้ องผมิดศาล โจทกก์กอป็ าจนคาคดทไปฟฟ้ องททที่ศาลททที่อยสใม่ นเขตอคานาจไดฟ้ ดชังนทท แมฟ้จาค เลย
จะยรืนที่ คคาใหฟ้การตม่อสสฟ้คดทไวฟ้แลฟ้ว กป็ไมม่ทาค ใหฟ้จาค เลยเสท ยหายตม่อยม่างใด สมควรอนลุญาตใหฟ้ถอนฟฟ้ องไดฟ้ (ฎ. 903/47)

ผลของการถอนฟฟ้อง
คคาวม่าลบลฟ้างผลแหม่งการยรืที่นคคาฟฟ้ อง รวมทชัทงกระบวนพมิจารณาอรืที่นๆภายหลชังยรืนที่ คคาฟฟ้ องเทม่ากชับไมม่มทการยรืนที่
ฟฟ้ องมากม่อนเลย และกระบวนพมิจารณาอรืที่นๆภายหลชังจากยรืนที่ คคาฟฟ้ องกป็ถสกลบลฟ้างไปดฟ้วย เชม่นการยรืนที่ คคาใหฟ้การจองจคา
เลยกป็ถสกลบลฟ้างไปดฟ้วย ถรือวม่าจคาเลยไมม่ไดฟ้ยนรืที่ คคาใหฟ้การตม่อสสฟ้คดทโจทกก์ จคาเลยรม่ วมคนอรืที่นจซงไมม่อาจถรือเอาประโยชนก์
จากคคาใหฟ้การของจคาเลยททที่โจทกก์ขอถอนฟฟ้ องตามมาตรา 59 (ฎ. 1938/40)
การททที่โจทกก์ขอถอนฟฟ้ องโดยแถลงวม่าไมม่มทความประสงคก์จะดคาเนมินคดทตม่อไป มทความหมายวม่าไมม่ประสงคก์
จะดคาเนมินคดทแกม่จาค เลยในคดทนท นชั เทม่านชัทน โจทกก์จซงฟฟ้ องจคาเลยเปป็ นคดทใหมม่ไดฟ้ (ฎ.2319/43, 3998/40)
แตม่ถาฟ้ โจทกก์แถลงตม่อศาลอยม่างชชัดแจฟ้งวม่า จะไมม่ฟฟ้องจคาเลยในเรรืที่ องเดทยวกชันอทก ดชังนทท โจทกก์ฟฟ้องจคาเลยใหมม่อทก
ไมม่ไดฟ้ เชม่น แถลงวม่าจะไมม่ฟฟ้องจคาเลยเกทที่ยวกชับทรชัพยก์พมิพาทนชัทนอทก (ฎ. 2002/11)
 9
ขฟ้อสชังเกต คคาฟฟ้ องททที่ถอนแลฟ้วจะฟฟ้ องใหมม่ไดฟ้ตามมาตรา 176 ไดฟ้อทกนชัทน หมายถซงการถอนฟฟ้ องนชัทนไดฟ้
ถซงททที่สลุดแลฟ้ว หากมทการอลุทธรณก์หรรื อฎทกาคคาสชัที่งศาลททที่อนลุญาตใหฟ้ถอนฟฟ้ องตม่อไปอทก ระหวม่างนทท จะฟฟ้ องใหมม่ไมม่ไดฟ้ เปป็ น
ฟฟ้ องซฟ้อน (ฎ. 3522/29)

ฟฟ้องแยฟ้ ง ( มาตรา 177-179)

หลชักเกณฑก์ จคาเลยจะฟฟ้ องแยฟ้งเขฟ้ามาในคคาใหฟ้การกป็ไดฟ้ แตม่ถาฟ้ ฟฟ้ องแยฟ้งไมม่เกทที่ยวกชับคคาฟฟ้ องเดมิม ใหฟ้ศาลสชั ที่งใหฟ้
จคาเลยฟฟ้ องเปป็ นคดทตม่างหาก (มาตรา 177 วรรคสาม) โจทกก์มทหนฟ้าททที่ตอฟ้ งทคาคคาใหฟ้การแกฟ้ฟฟ้องแยฟ้งยรืนที่ ตม่อศาลภายใน 15
วชัน นชับแตม่วนชั ททที่ไดฟ้สม่งคคาใหฟ้การถซงโจทกก์(มาตรา 178 วรรคแรก) ฟฟ้ องแยฟ้งและคคาฟฟ้ องเดมิมตฟ้องเกทที่ยวขฟ้องกชันพอททที่จะ
รวมการพมิจารณาและชทท ขาดตชัดสมิ นเขฟ้าดฟ้วยกชันไดฟ้ (มาตรา 179 วรรคทฟ้าย)
จคาเลยจะฟฟ้ องแยฟ้งเขฟ้ามาในคคาใหฟ้การกป็ไดฟ้ ซซที่ งรวมทชัทงคคารฟ้องขอแกฟ้ไขคคาใหฟ้การดฟ้วย (ฎ. 629/24 ป.)
ผสมฟ้ ทสมิทธมิฟฟ้องแยฟ้งตฟ้องอยสใม่ นฐานะจคาเลย ซซที่ งตามมาตรา 177 วรรคสาม แสดงใหฟ้เหป็นวม่าผสมฟ้ ทสมิทธมิฟฟ้องแยฟ้ง
ตฟ้องตกอยสใม่ นฐานะจคาเลยในคดทนท ชัน ในกรณท รฟ้องสอดเขฟ้ามาในคดทในฐานะจคาเลยกป็มทสมิทธมิฟฟ้องแยฟ้งไดฟ้(ฎ. 163/07 ป.)
ขฟ้อสชังเกต การรฟ้องสอดเขฟ้ามาเปป็ นคสม่ความตามมาตรา 57 มทอยสดม่ วฟ้ ยกชัน 3 กรณท แตม่ละกรณท มทสมิทธมิแตกตม่าง
กชัน(มาตรา 58) กลม่าวครือ ถฟ้าเปป็ นรฟ้องสอดเขฟ้ามาเปป็ นคสม่ความฝม่ ายททที่สามในฐานะจคาเลยตามมาตรา 57(1) หรรื อถสกเรท ยก
เขฟ้ามาเปป็ นจคาเลยรม่ วมตามมาตรา 57(3) ผสรฟ้ ฟ้องสอดมทสมิทธมิเสมรือนถสกฟฟ้ องเปป็ นคดทเรรืที่ องใหมม่ ไมม่ตอฟ้ งอาศชัยสมิ ทธมิเดมิม จซง
มทสมิทธมิฟฟ้องแยฟ้งไดฟ้ แตม่ถาฟ้ เปป็ นจคาเลยรม่ วมตามมาตรา 57(2) จะใชฟ้สมิทธมิอยม่างอรืที่นนอกจากสมิ ทธมิททที่มทอยสแม่ กม่จาค เลยเดมิมไมม่ไดฟ้
ดชังนทท ถฟ้าจคาเลยเดมิมมมิไดฟ้ฟฟ้องแยฟ้ง ผสรฟ้ ฟ้องสอดกป็ไมม่มทสมิทธมิฟฟ้องแยฟ้งไดฟ้ (ฎ. 3665/38)
ในคดทไมม่มทขอฟ้ พมิพาท เมรืที่อมทผคส ฟ้ ดชั คฟ้านเขฟ้ามาตฟ้องดคาเนมินคดทไปอยม่างคดทมทขอฟ้ พมิพาทตามมาตรา 188(4) ผสรฟ้ ฟ้อง
จซงมทฐานะเปป็ นโจทกก์ สม่ วนผสคฟ้ ดชั คฟ้านมทฐานะเปป็ นจคาเลย ผสคฟ้ ดชั คฟ้านจซงฟฟ้ องแยฟ้งมาในคคาคชัดคฟ้านไดฟ้ เชม่น คดทรฟ้องขอแสดง
กรรมสมิ ทธมิธิ์ททที่ดมิน ผสคฟ้ ดชั คฟ้านฟฟ้ องแยฟ้งขอใหฟ้ขบชั ไลม่ผรส ฟ้ ฟ้องไดฟ้ (ฎ. 385/44)
ปชั ญหาฟฟ้ องแยฟ้งตกไปตามฟฟ้ องเดมิมหรรื อไมม่ นชัทนใหฟ้พมิจารณาวม่า ถฟ้าเปป็ นกรณท ททที่ศาลวมินมิจฉชัยวม่าโจทกก์ไมม่มท
อคานาจฟฟ้ อง ซซที่งจะทคาไหฟ้ไมม่มทฟฟ้องของโจทกก์และตชัวโจทกก์ททที่จาค เลยจะฟฟ้ องแยฟ้งอทกตม่อไป ฟฟ้ องแยฟ้งของคาเลยกป็ตกไป
ดฟ้วย เหตลุททที่โจทกก์ไมม่มทอาค นาจฟฟ้ องกป็เชม่น ฟฟ้ องโจทกก์เปป็ นฟฟ้ องซฟ้อน ฟฟ้ องซคทา หรรื อโจทกก์เปป็ นบมิดาททที่ไมม่ชอบดฟ้วย
กฎหมาย จซงไมม่มทอาค นาจฟฟ้ องแทนบลุตร (ฎ. 7265/44, 972/32, 736/03) สม่ วนกรณท อรืที่นๆททที่ไมม่ใชม่กรณท ททที่โจทกก์ไมม่มท
อคานาจฟฟ้ อง แตม่เปป็ นเพทยงการทมิทงฟฟ้ องหรรื อถอนฟฟ้ อง กป็มทผลเพทยงเฉพาะคดทโจทกก์ไมม่มทฟฟ้องเดมิมททที่จะดคาเนมินกระบวน
พมิจารณาอทกตม่อไปเทม่านชัทน ไมม่ทาค ใหฟ้ฟฟ้องแยฟ้งตกไปดฟ้วย เพราะยชังมทตวชั โจทกก์ซที่ ซ งเปป็ นจคาเลยตามฟฟ้ องแยฟ้งอยสม่ (ฎ.
6909/43 , 2686/48) และมทคาค พมิพากษาททที่ 3604/40 วมินมิจฉชัยเพมิที่มเตมิมวม่า เมรืที่อฟฟ้ องแยฟ้งของจคาเลยนชัทนเกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม
แลฟ้ว ศาลกป็ตอฟ้ งรชับฟฟ้ องแยฟ้งไวฟ้พมิจารณาและมทประเดป็นแหม่งคดทตามฟฟ้ องแยฟ้งททที่ศาลตฟ้องวมินมิจฉชัยใหฟ้คสม่ความแพฟ้หรรื อชนะ
ตามมาตรา 131(2) และมาตรา 133 บชัญญชัตมิไวฟ้ ศาลจะไมม่รชับวมินมิจฉชัยในฟฟ้ องแยฟ้งโดยอฟ้างวม่าฟฟ้ องเดมิมตกไปไมม่ไดฟ้
คดทททที่ฟฟ้องแยฟ้ง ถฟ้าโจทกก์ขาดนชัดพมิจารณาตามมาตรา 202 ศาลตฟ้องจคาหนม่ายคดทโจทกก์จากสารบบความ แตม่
ในสม่ วนฟฟ้ องแยฟ้งตฟ้องถรือวม่าจคาเลยในฐานะโจทกก์ตามฟฟ้ องแยฟ้งมาศาลแลฟ้ว และถรือวม่าโจทกก์ (ในฐานะจคาเลยตามฟฟ้ อง
แยฟ้ง) ขาดนชัดพมิจารณา ศาลตฟ้องสชัที่งใหฟ้ชท ขาดคดทไปฝม่ ายเดทยวตามมาตรา 204 และในกรณท เชม่นนทท ถรือวม่ายชังมทตวชั โจทกก์ททที่
ยชังคงเปป็ นจคาเลยของฟฟ้ องแยฟ้งอยสตม่ ม่อไปจซงมทคสม่ความครบถฟ้วนททที่จะดคาเนมินคดทในสม่ วนฟฟ้ องแยฟ้งตม่อไป
(ฎ.3172/36,4499/45)
ฟฟ้ องแยฟ้งตฟ้องพมิจารณาสมิ ทธมิตามกฎหมายสารบชัญญชัตมิประกอบดฟ้วย เชม่น จคาเลยจะฟฟ้ องแยฟ้งขอใหฟ้โจทกก์จด
ทะเบทยนสมิ ทธมิการเชม่าใหฟ้ไมม่ไดฟ้ ขชัดตม่อ ป.พ.พ.มาตรา 538 (ฎ. 3919/36) แตม่ถาฟ้ สชัญญาเชม่ามทขอฟ้ ตกลงใหฟ้ผใส ฟ้ หฟ้เชม่าไปจด
ทะเบทยนการเชม่า การฟฟ้ องรฟ้องบชังคชับคดทหมายถซงการฟฟ้ องผสใฟ้ หฟ้เชม่าไปจดทะเบทยนการเชม่าตามขฟ้อสชัญญาดฟ้วย ผสเฟ้ ชม่าจซง
ฟฟ้ องบชังคชับผสใฟ้ หฟ้เชม่าไปจดทะเบทยนการเชม่าไดฟ้ แตม่ตอฟ้ งฟฟ้ องภายใน 3 ปท (ฎ. 5542/42, 206/42 ป.) ดชังนททถาฟ้ จคาเลยฟฟ้ อง
แยฟ้งใหฟ้โจทกก์ไปจดทะเบทยนการเชม่าตามขฟ้อตกลงกชันไวฟ้ในสชัญญา ถรือวม่าเปป็ นขฟ้อสชัญญาททที่บงชั คชับกชันไดฟ้และเกทที่ยวกชับ
ฟฟ้ องเดมิม ศาลตฟ้องรชับไวฟ้พมิจารณา แตม่ถาฟ้ ไมม่มทขอฟ้ สชัญญาใหฟ้ไปจดทะเบทยนการเชม่าหรรื อขณะฟฟ้ องแยฟ้งใหฟ้จดทะเบทยน
การเชม่าเกมินกวม่า 3 ปท ไปแลฟ้ว กป็ถรือวม่าเปป็ นขฟ้อสชัญญาททที่บงชั คชับไมม่ไดฟ้ และฟฟ้ องแยฟ้งไมม่ไดฟ้ ตฟ้องพมิจารณาเปป็ นกรณท ไป
กรณท เปป็ นสชัญญาตม่างตอบแทนยมิงที่ กวม่าสชัญญาเชม่าธรรมดา จคาเลยฟฟ้ องแยฟ้งใหฟ้โจทกก์ไปจดทะเบทยนการเชม่าไดฟ้
(ฎ. 172/88, 796/95)
 10
ฟฟ้องแยฟ้ งตฟ้ องเกดีรื่ยวกลับฟฟ้องเดวม (มาตรา 177 วรรคสาม 179 วรรคทฟ้ าย)
จคาเลยใหฟ้การวม่าจคาเลยไมม่ตอฟ้ งรชับผมิดตามเอกสารททที่โจทกก์นาค มาฟฟ้ อง ดชังนทท หากฟชังไดฟ้ตามขฟ้อตม่อสสฟ้ จคาเลยยม่อม
ไดฟ้รชับผลตามคคาพมิพากษาอยสแม่ ลฟ้วโดยศาลตฟ้องพมิพากษายกฟฟ้ อง จซงไมม่มทเหตลุจาค เปป็ นตฟ้องฟฟ้ องแยฟ้งขอใหฟ้ครืนหรรื อทคาลาย
เอกสารดชักกลม่าวอทก ฟฟ้ องแยฟ้งเปป็ นเรรืที่ องอรืที่น ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ.5520/42, 843/43)
จคาเลยใหฟ้การวม่าไมม่ตอฟ้ งรชับผมิดตามสชัญญาททที่โจทกก์ฟฟ้องเพราะเปป็ นสชัญญาปลอม หากศาลใหฟ้จาค เลยชนะศาลกป็
ตฟ้องพมิพากษายกฟฟ้ องสถานเดทยว จคาเลยจซงไมม่มทสมิทธมิฟฟ้องแยฟ้งขอใหฟ้ศาลพมิพากษาวม่าเปป็ นสชัญญาปลอมอทก (ฎ. 5189/46)
ฟฟ้ องแยฟ้งตฟ้องเปป็ นการฟฟ้ องบชังคชับเอาแกม่โจทกก์ ฟฟ้ องแยฟ้งททที่บงชั คชับเอาแกม่จาค เลยดฟ้วยกชันเองเปป็ นฟฟ้ องแยฟ้งททที่ไมม่
เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 3028/43,3045/30)
ฟฟ้ องแยฟ้งททที่อาฟ้ งสมิ ทธมิของบลุคคลภายนอก ถรือวม่าไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 802/15, 1300/00, 1897-8/ 47)
นอกจากนททจาค เลยจะฟฟ้ องแยฟ้งกชับบลุคคลภายนอกกป็ไมม่ไดฟ้เชม่นเดทยวกชัน ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 5578/49)
คดทททที่มทจาค เลยหลายคน ฟฟ้ องแยฟ้งททที่โตฟ้แยฟ้งสมิ ทธมิของจคาเลยคนอรืที่น ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 3932/49) คดทนท
จคาเลยททที่ 2 กลม่าวอฟ้างวม่าโจทกก์โตฟ้แยฟ้งสมิ ทธมิจาค เลยททที่ 1 ไมม่ไดฟ้อาฟ้ งวม่าโตฟ้แยฟ้งสมิ ทธมิของจคาเลยททที่ 2 จคาเลยททที่ 2 จซงไมม่มท
อคานาจฟฟ้ องแยฟ้ง)
ฟฟ้ องแยฟ้งเพรืที่อหาพยานหลชักฐานไมม่ไดฟ้ ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 6/16)
จคาเลยใหฟ้การวม่าสชัญญาททที่โจทกก์นาค มาฟฟ้ องตกเปป็ นโมฆะ จะฟฟ้ องแยฟ้งขอใหฟ้โจทกก์ปฎมิบตชั มิตามสชัญญานชัท นไมม่ไดฟ้
เพราะขชัดกชับคคาใหฟ้การ ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 2648/41) แตม่จาค เลยฟฟ้ องแยฟ้งไดฟ้วม่าหนทท ตามสชัญญาททที่โจทกก์นาค มาฟฟ้ อง
ตกเปป็ นโมฆะ ขอใหฟ้ครืนเชป็คททที่จาค เลยชคาระหนทท เงมินกสใฟ้ หฟ้โจทกก์ เปป็ นฟฟ้ องแยฟ้งเกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 5263/45)
จคาเลยใหฟ้การปฎมิเสธวม่าไมม่มทสชัญญาตม่อกชันแลฟ้ว จะฟฟ้ องแยฟ้งตามสชัญญานชัทนอทกไมม่ไดฟ้ ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม
(ฎ.199/22,3920/48)
โจทกก์ฟฟ้องหยม่าและขอแบม่งสมิ นสมรส จคาเลยมทสมิทธมิฟฟ้องแยฟ้งขอแบม่งสมิ นสมรสอรืที่นนอกจากททที่โจทกก์ระบลุใน
คคาฟฟ้ องไดฟ้ ทชัทงนททเพรืที่อใหฟ้การแบม่งสมิ นสมรสเสรป็จไปพรฟ้อมกชับการสมิท นสลุ ดของการสมรส (ฎ.4650/45) แมฟ้สมินสมรสททที่
ฟฟ้ องแยฟ้งจะอยสนม่ อกเขตศาลเดมิมกป็ตาม (ฎ. 5149/49) เชม่นเดทยวกชับการฟฟ้ องขอแบม่งทรชัพยก์มรดรดก จคาเลยฟฟ้ องแยฟ้งขอ
ใหฟ้แบม่งทรชัพยก์มรดกนอกจากททที่โจทกก์ฟฟ้องไดฟ้ (ฎ. 1644/49)
โจทกก์ฟฟ้องขอใหฟ้จาค เลยชคาระเงมินกสฟ้ จคาเลยฟฟ้ องแยฟ้งวม่าโจทกก์ไมม่ยอมใหฟ้จาค เลยกสยฟ้ มรื เงมินเพมิ ที่มเตมิมตามททที่ตกลงกชัน
เปป็ นการผมิดสชัญญาทคาใหฟ้จาค เลยเสท ยหาย ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 4468/48, 7086/39)
ตม่างฝม่ ายตม่างอฟ้างททที่ดมินของอทกฝม่ ายหนซที่งตกอยสใม่ นภาระจคายอมของททที่ดมินของตน ถรือวม่าเปป็ นททที่ดมินคนละแปลง
ขฟ้อเทป็จจรมิ งททที่จะไดฟ้ภาระจคายอมกป็ตม่างกชัน ฟฟ้ องแยฟ้งจซงไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 1068/27) ดชังนชัทนการฟฟ้ องแยฟ้งเกทที่ยวกชับ
ททที่ดมินพมิพาทแปลงเดทยวกชันกชับฟฟ้ องเดมิม ถรือวม่าเกทที่ยวกชับคคาฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 5741/34) ฟฟ้ องแยฟ้งใหฟ้ขบชั ไลม่ออกจากททที่ดมิน
คนละแปลงกชับคคาฟฟ้ องเดมิมกป็ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 374/25)
สมิ ทธมิเรท ยกคม่าเสท ยหายททที่เกมิดจากการยซดหรรื ออายชัดชชัวที่ คราวกม่อนพมิพากษา เกมิดขซทนเมรืที่อศาลชชัทนตฟ้นพมิพากษาใหฟ้
โจทกก์แพฟ้คดท ทชัทงนททตามมาตรา 263(1) ดชังนทท กม่อนศาลชชัทนตฟ้นมทคาค พมิพากษา สมิ ทธมิเรท ยกรฟ้องของจคาเลยยชังไมม่เกมิด จคาเลย
จซงไมม่มทสมิทธมิฟฟ้องแยฟ้งเรท ยกคม่าเสท ยหายดชังกลม่าว (ฎ. 3319/42)
ฟฟ้ องแยฟ้งวม่าโจทกก์ผมิดสชัญญา แตม่เปป็ นสชัญญาคนละฉบชับกชับททที่โจทกก์ฟฟ้อง ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 4121/46)
โจทกก์ฟฟ้องเรท ยกเงมินกสฟ้ จคาเลยใหฟ้การวม่าไมม่เคยกสเฟ้ งมินและรชับเงมินจากโจทกก์ และวม่าไดฟ้ชาค ระหนทท เงมินกสคฟ้ รชัทงอรืที่นใหฟ้
โจทกก์โดยสคาคชัญผมิดวม่ายชังไมไดฟ้ชาค ระ จซงฟฟ้ องแยฟ้งเรท ยกเงมินททที่ชาค ระเกมินไป ดชังนทท ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 2686/45)
ฟฟ้ องวม่าจคาเลยกระทคาผมิดละเมมิด จคาเลยฟฟ้ องแยฟ้งวม่าโจทกก์ผมิดสชัญญา หรรื อกลชับกชันฟฟ้ องแยฟ้งวม่าจคาเลยผมิดสชัญญา
จคาเลยฟฟ้ องแยฟ้งวม่าโจทกก์ละเมมิด เปป็ นฟฟ้ องเรรืที่ องอรืที่น ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 738/37, 6408/44) แตม่ในบางกรณท ฟฟ้องเดมิม
เปป็ นเรรืที่ องละเมมิด จคาเลยฟฟ้ องแยฟ้งเรรืที่ องผมิดสชัญญากป็อาจเกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิมไดฟ้ เชม่น โจทกก์ฟฟ้องเรท ยกคม่าเสท ยหายเนรืที่องจาก
จคาเลยกม่อสรฟ้างอาคารวชัสดลุกม่อสรฟ้างตกใสม่ บาฟ้ นของโจทกก์เสท ยหาย จคาเลยใหฟ้การวม่ามทการทคาสชัญญาประนทประนอมยอม
ความกชันแลฟ้ว โดยโจทกก์ตกลงยอมออกไปอยสทม่ ทที่อรืที่นภายใน 1 ปท และจคาเลยไดฟ้มอบเงมินใหฟ้โจทกก์ไปจคานวนหนซที่งแตม่
โจทกก์ไมม่ไดฟ้ไปอยสทม่ ทที่อรืที่น จซงฟฟ้ องแยฟ้งเรท ยกเงมินครืนจากโจทกก์ เชม่นนทท ฟฟ้องแยฟ้งของจคาเลยเกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 465/41)
ฟฟ้ องเดมิมเปป็ นเรรืที่ องผมิดสชัญญา ฟฟ้ องแยฟ้งเปป็ นเรรืที่ องละเมมิด ถฟ้าเปป็ นผลสรื บเนรืที่องจากการผมิดสชัญญากป็เกทที่ยวกชับฟฟ้ อง
เดมิม เชม่นฟฟ้ องวม่า จคาเลยผมิดสชัญญาจะซรืท อจะขายททที่ดมิน จซงบอกเลมิกสชัญญาใหฟ้ครืนเงมินมชัดจคาและเรท ยกคม่าเสท ยหาย แตม่จาค เลย
ใหฟ้การวม่าโจทกก์ผมิดสชัญญา และฟฟ้ องแยฟ้งใหฟ้ใชฟ้เงมินททที่ทาค ใหฟ้ไรม่ ออฟ้ ยของจคาเลยไดฟ้รชับความเสท ยหาย เพราะสชัญญาจะซรื ท อ
 11
ขายททที่ดมินมทขอฟ้ ตกลงวม่าจคาเลยยอมใหฟ้โจทกป็เขฟ้าทคาประโยชนก์ในททที่ดมินนชับแตม่วนชั ทคาสชัญญา การฟฟ้ องแยฟ้งวม่าโจทกก์ไถหนฟ้า
ดมินของจคาเลยไปถมททที่ดมินของโจทกก์เปป็ นการทคาละเมมิดตม่อจคาเลย กป็เปป็ นผลสรื บเนรืที่องจากขฟ้อตกลงในสชัญญาจะซรืท อจะ
ขาย นชันที่ เอง(ฎ. 2822/39)
ฟฟ้ องเดมิมและฟฟ้ องแยฟ้งแมฟ้จะเปป็ นมสลละเมมิดดฟ้วยกชัน แตม่เปป็ นละเมมิดคนละครชัท ง ไมม่เปป็ นฟฟ้ องแยฟ้งททที่เกทที่ยวกชับฟฟ้ อง
เดมิม (ฎ. 2141/23, 5578/49)
ฟฟ้ องแยฟ้งวม่าการททที่โจทกก์นาค คดทมาฟฟ้ องจคาเลยทคาใหฟ้จาค เลยไดฟ้รชับความเสท ยหาย เปป็ นการฟฟ้ องในมสลละเมมิด เปป็ น
คนละเหตลุกบชั ฟฟ้ องเดมิม ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 8143/49,1473/42)
ฟฟ้ องขอใหฟ้รทรื อถอนอาคารททที่ปลสกสรฟ้างรลุ กลคทา จคาเลยใหฟ้การและฟฟ้ องแยฟ้งวม่าจคาเลยปลสกสรฟ้างอาคารสม่ วนททที่รลุก
ลคทาโดยสลุ จรมิ ต ขอใหฟ้โจทกก์จดทะเบทยนการโอนขายสม่ วนททที่บลุกรลุ กหรรื อจดทะเบทยนภาระจคายอม เปป็ นฟฟ้ องแยฟ้งททที่เกทที่ยว
กชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ. 5182/46) หรรื อโจทกก์ฟฟ้องขอใหฟ้รทรื อถอนสมิที่ งปกลสกสรฟ้าง จคาเลยฟฟ้ องแยฟ้งใหฟ้โจทกก์รรืทอถอนสมิที่ งปลสก
สรฟ้างททที่รลุกลคทาแนวเขตททที่ดมินไดฟ้เชม่นกชัน เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม เพราะเปป็ นการพมิพาทกชันเกทที่ยวกชับเรรืที่ องเขตแดนระหวม่างททที่ดมิน
ของโจทกก์จาค เลย (ฎ.778/23, 57/18) ความสคาคชัญอยสทม่ ทที่วม่าตฟ้องเปป็ นกรณท พมิพาทกชันในเรรืที่ องเขตแดนททที่ดมิน
โจทกก์ฟฟ้องขชับไลม่จาค เลยออกจากททที่พมิพาท จคาเลยฟฟ้ องแยฟ้งวม่าจคาเลยไดฟ้ครอบครองปรปชั กษก์จนไดฟ้กรรมสมิ ทธมิธิ์
แลฟ้ว ขอใหฟ้ศาลพมิพากษาวม่าททที่พมิพาทเปป็ นของจคาเลยไดฟ้ (ฎ. 1332/35)
ฟฟ้ องแยฟ้งแมฟ้จะเกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม ถฟ้าฟฟ้ องแยฟ้งนชัทนไมม่อาจบชังคชับใหฟ้เปป็ นไปตามคคาขอไดฟ้ ศาลสชัที่งยกฟฟ้ องแยฟ้ง
ในชชัทนตรวจฟฟ้ องไดฟ้โดยไมม่ตอฟ้ งวมินมิจฉชัยในชชัทนมทคาค พมิพากษา (ฎ. 5183/38)
โจทกก์ฟฟ้องขอใหฟ้กาค จชัดจคาเลยมมิใหฟ้รชับมรดก จคาเลยฟฟ้ องแยฟ้งใหฟ้กาค จชัดโจทกก์มมิใหฟ้รชับมรดกเปป็ นฟฟ้ องแยฟ้งททที่ไมม่
เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม (ฎ.7391/43) แตม่ฟฟ้องเดมิมโจทกก์ฟฟ้องขอใหฟ้กาค จชัดจคาเลยมมิใหฟ้รชับมรดกททที่ดมินพมิพาท จคาเลยฟฟ้ องแยฟ้งหฟ้าม
โจทกก์เกทที่ยวขฟ้องกชับททที่ดมินพมิพาทไดฟ้ (ฎ.6868/46)
กรณท ททที่โจทกก์จาค เลยตม่างมทความผสกพชันกชันในอชันททที่จะตฟ้องชคาระหนทท ใหฟ้แกม่กนชั และกชัน และอยสใม่ นหลชักเกณฑก์ททที่
จะหชักกลบลบหนทท กนชั ไดฟ้ ตาม ป.พ.พ. ยม่อมใหฟ้การตม่อสสฟ้ขอใหฟ้หกชั กลบลบหนทท ไดฟ้ (ฎ. 1190/20) โดยจคาเลยมทสมิทธมิขอ
หชักกลบลบหนทท มาในคคาใหฟ้การไดฟ้ไมม่ตอฟ้ งฟฟ้ องแยฟ้ง ยมิงที่ กวม่านชัทนหากปรากฏวม่าเมรืที่อหชักกลบลบหนทท แลฟ้วโจทกก์ยงชั เปป็ นลสก
หนททจาค เลยอยสม่ จคาเลยกป็มทสมิทธมิฟฟ้องแยฟ้งใหฟ้โจทกก์ชาค ระหนทท ในสม่ วนนชัทนไดฟ้อทก ถรือวม่าฟฟ้ องแยฟ้งของจคาเลยเกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม
ของโจทกก์ (ฎ. 609/21, 3688/47)
ฟฟ้ องแยฟ้งททที่มทเงรืที่อนไข มทลกชั ษณะพอสรลุ ปไดฟ้วม่าจคาเลยใหฟ้การตม่อสสฟ้วม่าจคาเลยมทขอฟ้ ตม่อสสฟ้วาม่ จะชนะคดทอยม่างไร
กม่อน หากจคาเลยชนะตามขฟ้อตม่อสสฟ้ฟฟ้องแยฟ้งกป็ตกไป กลม่าวครือศาลไมม่ตอฟ้ งพมิจารณาฟฟ้ องแยฟ้งอทก แตม่หากศาลไมม่ฟชังตาม
ททที่ใหฟ้การตม่อสสฟ้หรรื อจคาเลยแพฟ้คดทจซงจะขอใหฟ้ศาลพมิจารณาฟฟ้ องแยฟ้งตม่อไป กลม่าวอทกนชัยหนซที่งครือจะใหฟ้ศาลพมิจารณาฟฟ้ อง
แยฟ้งกป็ตม่อเมรืที่อแพฟ้ตามคคาใหฟ้การเสท ยกม่อน ดชังนชัทนฟฟ้ องแยฟ้งททที่มทเงรืที่อนไขจซงเปป็ นฟฟ้ องททที่ไมม่เกทที่ยวกชับฟฟ้ องเดมิม ไมม่ชอบททที่ศาล
จะรชับไวฟ้พมิจารณา (ฎ. 1656/47, 34/49, 4471/49)
ถฟ้าขฟ้อตม่อสสฟ้ตามคคาใหฟ้การของจคาเลยตกไป ฟฟ้ องแยฟ้งกป็ตกไปดฟ้วย ไมม่เปป็ นฟฟ้ องแยฟ้งททที่มทเงรืที่อนไข (ฎ.442/11)

แกฟ้ ไขคคาฟฟ้อง คคาใหฟ้ การ (มาตรา 179-181)

เฉพาะการแกฟ้ไขคคาฟฟ้ อง เปป็ นการแกฟ้ไขขฟ้อหาหรรื อขฟ้ออฟ้างททที่มทตม่อจคาเลย ซซที่งทคาไดฟ้ 2 กรณท ครือ
1) การเพมิที่มทลุนหรรื อลดทลุนทรชัพยก์หรรื อราคาทรชัพยก์สมินททที่พมิพาท ตามมาตรา 179 (1) และ
2) การสละขฟ้อหาในฟฟ้ องเดมิมเสท ยบางขฟ้อหรรื อเพมิที่มเตมิมฟฟ้ องเดมิมใหฟ้สมบสรณก์ ตามมาตรา 179(2)
การแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องจซงตฟ้องอยสภม่ ายใตฟ้หลชักเกณฑก์ทท งชั สองประการดชังกลม่าว ดชังนทท การแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องโดยเพมิที่ม
จคานวนโจทกก์ หรรื อจคานวนจคาเลยเพมิที่มเตมิมจากคคาฟฟ้ องเดมิม ไมม่ใชม่การแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องตามความหมายของมาตรา 179(1)
หรรื อ(2) โจทกก์จซงขอแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องในลชักษณะดชังกลม่าวไมม่ไดฟ้ (ฎ. 2082/43, 2095/43 ล 1117/27) การขอแกฟ้ไขฟฟ้ อง
ซซที่ งกระทคาไดฟ้เพทยง 2 ประการขฟ้างตฟ้นเทม่านชัทน ดชังนชัทนการแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องโดยการเพมิที่มตชัวจคาเลย เทม่ากชับเปป็ นการฟฟ้ อง
บลุคคลอรืที่นเปป็ นจคาเลยเพมิมที่ เขฟ้ามาในคดทอทกคนหนซที่ง จซงมมิใชม่เปป็ นเรรืที่ องขอแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องตามนชัยแหม่งบทกฎหมายดชังกลม่าว
จซงแกฟ้ไขไมม่ไดฟ้
หรรื อกรณท ททที่โจทกก์ฟฟ้องผมิดคน โจทกก์จะขอแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องเพรืที่อเปลทที่ยนตชัวจคาเลยไมม่เชม่นกชัน (ฎ. 1568/42,
3844/35) การขอเพมิที่มตชัวจคาเลยจะขอแกฟ้ฟฟ้องไมม่ไดฟ้แตม่สามารถกระทคาไดฟ้โดยขอใหฟ้ศาลหมายเรท ยกเขฟ้ามาเปป็ นจคาเลย
รม่ วมตามมาตรา 57(3) (ฎ. 2412/27,517/06)
 12
แตม่การแกฟ้ไขชรืที่อจคาเลยใหฟ้ถสกตฟ้องเนรืที่องจากระบลุชรืที่อจคาเลยผมิดไป ไมม่ใชฟ้การขอแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องเพรืที่อเปลทที่ยนตชัว
จคาเลยเนรืที่องจากฟฟ้ องผมิดตชัว ทชัทงถรือวม่าเปป็ นการแกฟ้ขอฟ้ ผมิดพลาดเลป็กนฟ้อย จซงขอแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องไดฟ้ ไมม่อยสใม่ นบชังคชับกคาหนด
เวลาตามมาตรา 180 (ฎ. 6304/40,7246/44)
เมรืที่อปรากฏวม่าขณะฟฟ้ องจคาเลยไดฟ้ถซงแกม่ความตายไปแลฟ้ว โจทกก์ยอม่ มไมม่มทอาค นาจฟฟ้ อง โจทกก์จะขอแกฟ้ไข
คคาฟฟ้ องใหฟ้ทายาทรชับผมิดแทน ไมม่ไดฟ้ เพราะเทม่ากชับฟฟ้ องผมิดตชัวนชัทนเอง (ฎ. 8128/44)
ตามมาตรา 179(1) เปป็ นการแกฟ้ไขโดยเพมิที่มหรรื อลดจคานวนทลุนทรชัพยก์ หรรื อราคาทรชัพยก์ททที่พมิพาทในฟฟ้ องเดมิม
เทม่านชัทน กลม่าวอทกนชัยหนซที่งกป็ครือตฟ้องมททลุนทรชัพยก์ในฟฟ้ องเดมิมอยสแม่ ลฟ้วจซงขอแกฟ้ไขโดยขอเพมิ ที่มทลุนหรรื อลดทลุนทรชัพยก์นท นชั
โจทกก์จะขอแกฟ้ไขโดยขอตชัทงทลุนทรชัพยก์เขฟ้าไปใหมม่ไมม่ไดฟ้ (ฎ. 2124/18,6055/46,966/12)
การแกฟ้ไขขฟ้อหาตามมาตรา 179(2 กป็เชม่นกชัน โจทกก์กทป็ าค ไดฟ้เพทยงสละขฟ้อหาในคคาฟฟ้ องเดมิมหรรื อเพมิ ที่มเตมิมฟฟ้ อง
เดมิมใหฟ้บรมิ บสรณก์เทม่านชัทน ดชังนชัทนโจทกก์จะขอแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมคคาฟฟ้ องโดยตชัทงขฟ้อหาขซทนใหมม่แทนขฟ้อหาเดมิม หรรื อตชัทงขฟ้อหาขซทน
ใหมม่เพมิที่มเตมิมจากขฟ้อหาเดมิมไมม่ไดฟ้ ตชัวอยม่าง การแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องเปป็ นการตชัทงขฟ้อหาใหมม่แทนขฟ้อหาเดมิม เชม่น คคาฟฟ้ องเดมิม
ตชัทงขฟ้อหาตามสชัญญาทรชัสตก์รทซทท แลฟ้วขอแกฟ้ไขโดยขอสละขฟ้อหาดชังกลม่าวเปป็ นการเรท ยกรฟ้องตามสชัญญาเลตเตอรก์ออฟ
เครดมิต (ฎ. 4604/31) สม่ วนตชัวอยม่างการแกฟ้ไขเพมิที่มคคาฟฟ้ องเปป็ นการตชัทงขฟ้อหาขซทนใหมม่เพมิที่มเตมิมจากขฟ้อหาเดมิม เชม่น ฟฟ้ อง
วม่าจคาเลยททที่ 1 ทคาสชัญญาจะขายททที่ใหฟ้โจทกก์ ใหฟ้จาค เลยทชัทงสองจดทะเบทยนโอน หากไมม่โอนใหฟ้จาค เลยททที่ 1 ใชฟ้เงมินพรฟ้อม
ดอกเบททย ขฟ้อหาในสม่ วนททที่เกทที่ยวกชับจคาเลยททที่ 2 ตามฟฟ้ องเดมิมไมม่มทขอฟ้ อฟ้างวม่าจคาเลยททที่ 2 ทคาสชัญญาฯ และไมม่มทคาค ขอ
บชังคชับใหฟ้ใชฟ้คม่าเสท ยหายดฟ้วย ดชังนทท การททที่โจทกก์ขอแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมฟฟ้ องวม่าจคาเลยทชัทงสองทคาสชัญญาฯ และใหฟ้จาค เลยทชัทงสอง
ใชฟ้คม่าเสท ยหายเปป็ นการตชัทงขฟ้อหาแกม่จาค เลยททที่ 2 ขซทนใหมม่ (ฎ. 1513/46) เพราะเปป็ นการเพมิที่มเตมิมขฟ้ออฟ้างททที่อาศชัยเปป็ นหลชัก
แหม่งขฟ้อหาและคคาขอบชังคชับโดยตชัทงขฟ้อหาแกม่จาค เลยททที่ 2 ขซทนใหมม่
สคาหรชับการแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมคคาฟฟ้ องโดยตชัทงขฟ้อหาใหมม่แทนขฟ้อหาเดมิม หรรื อตชัทงขฟ้อหาเพมิที่มเตมิมจากเดมิม ถฟ้ามท
คคาขอใหฟ้จาค เลยชคาระเงมินตามขฟ้อหาใหมม่ดวฟ้ ย ถรือวม่าเปป็ นการตชัทงทลุนทรชัพยก์ขท ซนใหมม่ดวฟ้ ย ฟฟ้ องแยฟ้งเชม่นนทท จซงตฟ้องหฟ้ามทชัทง
มาตรา 179(1)(2) (ฎ. 6055/46,966/12)
การแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องโดยการตชัทงขฟ้อหาเขฟ้ามาใหมม่แทนขฟ้อหาเดมิม และเปป็ นการตชัทงทลุนทรชัพยก์เขฟ้ามาใหมม่ เชม่นฟฟ้ อง
เดมิมตชัทงขฟ้อหาเปป็ นการเรท ยกคม่าสมิ นไหมทดแทนในมสลละเมมิดแลฟ้วขอแกฟ้ไขเปป็ นวม่าจคาเลยยชักยอกเชป็ค ขอใหฟ้ชาค ระเงมินตาม
เชป็ค (ฎ. 966/12)
การแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องโดยตชัทงขฟ้อหาเพมิที่มเตมิมเขฟ้ามาอทก และเปป็ นการตชัทงทลุนทรชัพยก์เขฟ้ามาใหมม่ เชม่นฟฟ้ องเดมิมขฟ้อหา
วม่าจคาเลยจชัดสรรหลุมฟ้ เพมิที่มทลุนใหฟ้บลุคคลโดยไมม่มทสมิทธมิ ขอแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องตชัทงขฟ้อหาเพมิที่มเตมิมวม่าการจชัดสรรหลุนฟ้ ของจคาเลย
ทคาใหฟ้โจทกก์เสท ยโอกาสไดฟ้รชับการจชัดสรรหลุนฟ้ เพมิที่มทลุนจซงขอเรท ยกคม่าเสท ยหาย (ฎ. 6055/46)
หรรื อฟฟ้ องเดมิมขฟ้อหาขชัดขวางโจทกก์เขฟ้าพชัฒนาททที่ดมินตามสชัญญาจะซรืท อขายและบชันทซกการใหฟ้ทาง โจทกก์ขอ
แกฟ้ไขคคาฟฟ้ องวม่าใหฟ้จาค เลยไปโอนททที่ดมินและชคาระคม่าปรชับ เปป็ นการเพมิที่มขฟ้อหาและคคาขอบชังคชับนอกเหนรือไปจากคคาฟฟ้ อง
เดมิม จซงมมิใชม่เปป็ นการเพมิที่มทลุนทรชัพยก์ททที่พมิพาทในฟฟ้ องเดมิม หรรื อเพมิที่มเตมิมฟฟ้ องเดมิมใหฟ้สมบสรณก์ตามมาตรา 179(1)(2) (ฎ.
9677/39)
การขอแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมฟฟ้ อง ตฟ้องเปป็ นการขอเพมิที่มเตมิมฟฟ้ องเดมิมททที่ไมม่บรมิ บสรณก์ใหฟ้เปป็ นฟฟ้ องททที่บรมิ บสรณก์เทม่านชัทน ดชังนทท
ถฟ้าตามฟฟ้ องเดมิมเปป็ นเรรืที่ องโจทกก์ไมม่มทอาค นาจฟฟ้ อง โจทกก์กจป็ ะขอแกฟ้ไขใหฟ้กลชับครืนเปป็ นฟฟ้ องททที่ชอบดฟ้วยกฎหมายไมม่ไดฟ้
(ฎ. 4181/33)
การขอแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมคคาฟฟ้ องจะตฟ้องเกทที่ยวขฟ้องกชับฟฟ้ องเดมิมพอททที่จะรวมการพมิจารณาและชทท ขาดตชัดสมิ นคดทเขฟ้า
ดฟ้วยกชันไดฟ้ (ฎ. 1846/31) สม่ วนการแกฟ้ไขคคาใหฟ้การไมม่มทกฎหมายบชัญญชัตมิวม่าจะตฟ้องเกทที่ยวขฟ้องกชับคคาใหฟ้การเดมิมเชม่น
เดทยวกชับการแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมคคาฟฟ้ อง ดชังนชัทนจคาเลยจซงอาจแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมคคาใหฟ้การโดยยกขฟ้อตม่อสสฟ้ขทซนใหมม่ไดฟ้ (ฎ.
2297/15, 194/24) แตม่อยม่างไรกป็ตามถฟ้าคคาใหฟ้การกชับคคารฟ้องขอแกฟ้คาค ใหฟ้การของจคาเลยขชัดแยฟ้งกชันเองศาลไมม่อนลุญาต
ใหฟ้แกม่ไขคคาใหฟ้การไดฟ้ เพราะเปป็ นการฝม่ าผรืนมาตรา 177 วรรคสอง เปป็ นการมมิไดฟ้ปฎมิเสธขฟ้ออฟ้างของโจทกก์โดยชชัด
แจฟ้ง (ฎ. 2236/45)
ศาลชชัทนตฟ้นพมิพากษายกฟฟ้ องโดยเหตลุคดทขาดอายลุความ โดยไมม่ไดฟ้วมินมิจฉชัยประเดป็นอรืที่น แตม่ศาลอลุทธรณก์
วมินมิจฉชัยวม่าคคาใหฟ้การจคาเลยไมม่ชอบเพราะไมม่ไดฟ้แสดง เหตลุแหม่งการขาดอายลุความจซงยฟ้อนสคานวนไปใหฟ้ศาลชชัทนตฟ้น
พมิจารณาประเดป็นขฟ้ออรืที่น ดชังนชัทน จคาเลยขอแกฟ้ไขคคาใหฟ้การเพรืที่อใหฟ้เกมิดประเดป็นเรรืที่ องอายลุความอทกไมม่ไดฟ้ เปป็ นการดคาเนมิน
กระบวนพมิจารณาซคทา (ฎ. 8920/47)
 13

กคาหนดเวลาแกฟ้ ไขเพวมรื่ เตวมคคาฟฟ้องคคาใหฟ้ การ ( มาตรา 180)

ระยะเวลาการขอแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมคคาฟฟ้ องหรรื อคคาใหฟ้การ ตามมาตรา 180 ตฟ้องยรืนที่ กม่อนวชันชททสองสถานหรรื อ
กม่อนวชันสรื บพยานไมม่นอฟ้ ยกวม่า 7 วชัน ถฟ้าไมม่มทการชทท สองสถานและไมม่มทการสรื บพยาน กป็ขอแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมไดฟ้กม่อนมทคาค
พมิพากษา (ฎ. 2337/32,3551/29)
ถฟ้าศาลสส งพมิพากษายกคคาพมิพากษาของศาลชชัทนตฟ้น ใหฟ้ศาลชชัทนตฟ้นทคาการพมิจารณาพมิพากษาใหมม่ เมรืที่อศาลชชัทน
ตฟ้นยชังไมม่ไดฟ้ทาค การชทท สองสถานหรรื อทคาการสรื บพยาน กป็ขอแกฟ้ไขไดฟ้ (ฎ.1488/29)
การชททสองสถานนชัทนประกอบไปดฟ้วยการกคาหนดประเดป็นและกคาหนดหนฟ้าททที่นาค สรื บ ดชังนทท แมฟ้คดทใดจะมทการ
นชัดชทท สองสถานไวฟ้ ถฟ้าไมม่มทการกคาหนดประเดป็นและกคาหนดหนฟ้าททที่นาค สรื บ เพทยงแตม่โจทกก์รชับนคาสรื บกม่อนกป็ไมม่ใชม่การชทท
สองสถาน คสม่ความจซงยชังขอแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องหรรื อคคาใหฟ้การไดฟ้กม่อนวชันสรื บพยานไมม่นอฟ้ ยกวม่า 7 วชัน (ฎ. 899/95, 760/09)
ขฟ้อยกเวฟ้นททที่คสม่ความไมม่จาค ตฟ้องยรืนที่ คคารฟ้องกม่อนวชันชททสองสถานหรรื อกม่อนวชันสรื บพยานไมม่นอฟ้ ยกวม่า 7 วชัน ใน
กรณท ททไมม่มทการชทท สองสถาน 1. มทเหตลุอนชั สมควรททที่ไมม่อาจยรืนที่ คคารฟ้องไดฟ้กม่อนนชัทน 2. การแกฟ้ไขเกทที่ยวกชับเรรืที่ องความสงบ
เรท ยบรฟ้อยของประชาชน 3. การแกฟ้ไขขฟ้อผมิดพลาดหรรื อขฟ้อผมิดหลงเลป็กนฟ้อย
ทชัทงสามกรณท โจทกก์อาจขอแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมในภายหลชังกคาหนดเวลาไดฟ้ เชม่นมทเหตลุททที่จะขอแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมเกมิดขซทน
ภายหลชัง หรรื อเพมิที่มทราบภายหลชัง กป็สามารถยรืนที่ ภายหลชังวชันดชังกลม่าวไดฟ้ เชม่นระหวม่างสรื บพยานผสคฟ้ ดชั คฟ้าน สคานชักงาน
ททที่ดมินสม่ งแผนททที่พมิพาทมาถซงศาลปรากฏวม่าเนรืท อททที่ดมินรลุ กลคทา 25 ตารางวา ไมม่ใชม่ 14 ตารางวา ตามททที่ผรส ฟ้ ฟ้องคคานวณ ซซที่ง
กม่อนหนฟ้านทท ผรส ฟ้ ฟ้องกป็ไมม่อาจทราบไดฟ้ สรลุ ปวม่าตฟ้องเปป็ นเรรืที่ องททที่เกมิดขซท นหลชังวชันชทท สองสถานหรรื อหลชังวชันสรื บพยาน
กรณท การขอแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องโดยอาศชัยเหตลุอนชั สมควรททที่ไมม่อาจยรืนที่ คคารฟ้องไดฟ้ตามเวลาททที่กาค หนดไวฟ้ในมาตรา
180 โจทกก์ตอฟ้ งระบลุเหตลุสมควรดชังกลม่าวไวฟ้ในคคารฟ้องขอดฟ้วย (ฎ. 7362/44)
ปชั ญหาเกทที่ยวกชับความสงบเรท ยบรฟ้อยของประชาชน เชม่น ขอแกฟ้ไขเพมิ ที่มเตมิมคคาใหฟ้การวม่าโจทกก์ไมม่มทอาค นาจ
ฟฟ้ อง (ฎ. 6303/34) แตม่จะขอแกฟ้วม่าโอนเชป็คคบคมิดกชันฉฟ้อฉล เปป็ นการใชฟ้สมิทธมิไมม่สลุจรมิ ต ไมม่เกทที่ยวกชับความสงบฯ หรรื อ
การขอแกฟ้คาค ใหฟ้การวม่าสชัญญาตามฟฟ้ องโจทกป็เปป็ นโมฆทยะ ขอบอกลฟ้าง ไมม่เกทที่ยวกชับความสงบฯ (ฎ. 5074/49)
การขอแกฟ้ไขคคาใหฟ้การภายหลชังวชันชทท สองสถานในประเดป็นททที่จาค เลยรชับและยลุตมิไปแลฟ้ว ไมม่ใชม่เรรืที่ องเกทที่ยวกชับ
ความสงบเรท ยบรฟ้อยของประชาชน (ฎ. 3680/48)
การขอแกฟ้ไขขฟ้อผมิดพลาดหรรื อผมิดหลงเลป็กนฟ้อย ไมม่อยสใม่ นบชังคชับตฟ้องยรืนที่ ในกคาหนดเวลาตามมาตรา 180 (ฎ.
408/38, 105/37) เชม่นการขอแกฟ้ไขตชัวเลขจคานวนเงมินในคคาฟฟ้ องบชังคชับทฟ้ายฟฟ้ อง ใหฟ้สอดคลฟ้องกชับขฟ้ออฟ้างอชันเปป็ นททที่
อาศชัยแหม่งขฟ้อหาซซที่ งไดฟ้บรรยายในคคาฟฟ้ องมาแตม่เดมิม โดยคคาขอทฟ้ายฟฟ้ องไดฟ้พมิมพก์ผมิดพลาดคลาดเคลรืที่อนไป หรรื อ ขอ
แกฟ้ไขฟฟ้ องเกทที่ยวกชับคคาแปลชรืที่อสมิ นคฟ้าจากภาษาอชังกฤษเปป็ นภาษาไทย เนรืที่องจากแปลผมิดพลาด เพรืที่อใหฟ้ตรงกชับความจรมิ ง
ไมม่ทาค ใหฟ้ผลทางกฎหมายเปลทที่ยนแปลงไป เปป็ นการแกฟ้ไขขฟ้อผมิดพลาดหรรื อผมิดหลงเลป็กนฟ้อย
การแกฟ้ไขชรืที่อจคาเลยใหฟ้ชดชั เจนถสกตฟ้องตามความจรมิ ง มมิใชม่กรณท ฟฟ้องจคาเลยผมิดตชัว ไมม่เปป็ นการเปลทที่ยนแปลงผล
คคาพมิพากษาหรรื อคคาบชังคชับคดทนอกเหนรือจากคคาพมิพากษา จซงไมม่อยสใม่ นบชังคชับมาตรา 180,181 แมฟ้จะอยสใม่ นชชัทนบชังคชับคดท
กป็ขอแกฟ้ไขไดฟ้ (ฎ. 2706/44, 3121/31)
กรณท อลุทธรณก์หรรื อฎทกา ตฟ้องขอแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมอลุทธรณก์ หรรื อฎทกา ภายในอายลุอลุทธรณก์ หรรื อฎทกาดฟ้วย
การอนลุญาตใหฟ้แกฟ้ไขนชัทน แมฟ้จะเปป็ นไปตามหลชักเกณฑก์ มาตรา 179, 180 กป็ไมม่ใชม่บทบชังคชับศาลตฟ้อง
อนลุญาตใหฟ้แกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมเสมอไป เชม่นถฟ้าศาลเหป็นวม่าผสรฟ้ ฟ้องสามารถสรื บหชักลฟ้างตามประเดป็นขฟ้อพมิพาทไดฟ้อยสแม่ ลฟ้ว จซง
ไมม่มทเหตลุควรอนลุญาตใหฟ้แกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมคคาฟฟ้ องหรรื อคคาใหฟ้การอทก (ฎ.6888/43)
เมรืที่อโจทกก์หรรื อจคาเลยยรืนที่ คคารฟ้องขอแกฟ้ไขเพมิที่มเตมิมฟฟ้ อง หรรื อคคาใหฟ้การแลฟ้ว ศาลชชัทนตฟ้นเพทยงแตม่สชัที่งใหฟ้สม่ง
สคาเนาใหฟ้อทกฝม่ าย โดยยชังมมิไดฟ้สชัที่งคคารฟ้อง แตม่ไดฟ้ดาค เนมินกระบวนพมิจารณาจนมทคาค พมิพากษา ถรือไมม่ไดฟ้วม่าศาลไดฟ้อนลุญาต
ใหฟ้แกม่ไขเพมิที่มเตมิมคคาฟฟ้ องหรรื อคคาใหฟ้การแลฟ้ว (ฎ. 1501/17) แมฟ้อทกฝม่ ายหนซที่งไดฟ้รชับสคาเนาแลฟ้วไมม่คดชั คฟ้านกป็ตาม (ฎ.
59/25)
แตม่ถาฟ้ เปป็ นกรณท ททที่ขอใหฟ้เรท ยกบลุคคลภายนอกเขฟ้ามาเปป็ นจคาเลยรม่ วมตามมาตรา 57(3) เมรืที่อพฟ้น 1 ปท นชับแตม่
ละเมมิด บลุคคลภายนอกยกอายลุความขชัทนตม่อสสฟ้ไดฟ้ (ฎ. 2185/17)

หลลักการพวจารณาคคารฟ้ องขอแกฟ้ ไขคคาฟฟ้องหรรอคคาใหฟ้ การ (มาตรา 181)

 14
เวฟ้นแตม่ในกรณท ททที่คาค รฟ้องนชัทนอาจทคาไดฟ้แตม่ผาม่ ยเดทยว
(1) หฟ้ามไมม่ใหฟ้มทคาค สชัที่งยอมรชับการแกฟ้ไขเวฟ้นแตม่จะไดฟ้สม่งสคาเนาคคารฟ้องใหฟ้แกม่คสม่ความอทกฝม่ ายหนซที่งทราบลม่วง
หนฟ้าอยม่างนฟ้อย 3 วชัน กม่อนกคาหนดนชัดพมิจารณาคคารฟ้องนชัทน
(2) หฟ้ามมมิใหฟ้ศาลพมิพากษาหรรื อมทคาค สชัที่งชททขาดในประเดป็นททที่คสม่ความไดฟ้แกฟ้ไขคคาฟฟ้ องหรรื อคคาใหฟ้การ เวฟ้นแตม่คสม่
ความอทกฝม่ ายหนซที่งจะไดฟ้มทโอกาสบรมิ บสรณก์ในอชันททที่จะตรวจ โตฟ้แยฟ้ง และหชักลฟ้างขฟ้อหาหรรื อขฟ้อตม่อสสฟ้ใหมม่ หรรื อขฟ้ออฟ้าง
หรรื อขฟ้อเถทยงใหมม่ททที่กลม่าวในคคารฟ้องขอแกฟ้ไขนชัทน
บทบชัญญชัตมินทแสดงวม่า ในกรณท ททที่เปป็ นคคารฟ้องททที่อาจทคาไดฟ้แตม่ฝม่ายเดทยว ศาลมทคาค สชังที่ อนลุญาตใหฟ้แกฟ้ไขไดฟ้โดยไมม่
ตฟ้องสม่ งสคาเนาใหฟ้อทกฝม่ ายตามมาตรา 181(1) และศาลมทคาค พมิพากษาในประเดป็นททที่ขอแกฟ้ไขไดฟ้โดยไมม่ตอฟ้ งใหฟ้อทกฝม่ าย
โตฟ้แยฟ้งกม่อนตามมาตรา 181(2)
คคารฟ้องททที่อาจทคาไดฟ้แตม่ฝม่ายเดทยวไดฟ้แกม่ กรณท ททที่จาค เลยขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การ หรรื อคคารฟ้องททที่ยนรืที่ ในขณะททที่จาค เลย
ยชังไมม่ไดฟ้ยนรืที่ คคาใหฟ้การ หรรื อคคารฟ้องททที่ยนรืที่ ในคดทไมม่มทขอฟ้ พมิพาท เหลม่านทท ไมม่อยสใม่ นบชังคชับททที่ศาลตฟ้องปฎมิบตชั มิตามมาตรา 181
กม่อน
สคาหรชับการแกฟ้ไขในรายละเอทยดหรรื อขฟ้อผมิดพลาดเลป็กนฟ้อย ไมม่อยสใม่ นบชังคชับตฟ้องปฎมิบตชั มิตามมาตรา 180,
181 กลม่าวครือไมม่จาค ตฟ้องยรืนที่ คคารฟ้องขอแกฟ้ไขกม่อนวชันชททสองสถาน หรรื อกม่อนวชันสรื บพยานไมม่นอฟ้ ยกวม่าเจป็ดวชัน และไมม่
ตฟ้องสม่ งสคาเนาคคารฟ้องใหฟ้แกม่คสม่ความอทกฝม่ ายหนซที่งและไมม่ตอฟ้ งฟชังอทกฝม่ ายหนซที่งกม่อน (ฎ. 105/37, 821/40)
คดทททที่อยสใม่ นระหวม่างการนชัดไตม่สวนขอฟฟ้ องคดทอยม่างคนอนาถา แมฟ้ศาลยชังไมม่ไดฟ้รชับฟฟ้ องกป็ขอแกฟ้ไขคคาฟฟ้ อง
ไดฟ้(ฎ. 2321/30) แตม่ถาฟ้ ศาลไมม่รชับฟฟ้ องไวฟ้พมิจารณาแลฟ้ว กป็จะขอแกฟ้ไขคคาฟฟ้ องไมม่ไดฟ้ (ฎ. 8098/43)

การพวจารณาคดดีโดยขาดนลัด( มาตรา 197-207)

ขาดนลัดยรรื่นคคาใหฟ้ การ (มาตรา 197,198,199)
เมรืที่อจคาเลยไดฟ้รชับหมายเรท ยกใหฟ้ยนรืที่ คคาใหฟ้การแลฟ้ว จคาเยมมิไดฟ้ยนรืที่ คคาใหฟ้การในระยะเวลาททที่กาค หนดไวฟ้ตาม
กฎหมาย หรรื อตามคคาสชัที่งศาล ใหฟ้ถรือวม่าจคาเลยขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การ (มาตรา 197)
กคาหนดเวลายรืนที่ คคาใหฟ้การมทบญชั ญชัตมิไวฟ้ตามมาตรา 177 วรรคหนซที่ง ใหฟ้จาค เลยมทหนฟ้าททที่ตอฟ้ งยรืนที่ คคาใหฟ้การ
ภายในกคาหนดเวลา 15 วชัน นชับแตม่วนชั ททที่ไดฟ้สม่งหมายเรท ยกและสคาเนาคคาฟฟ้ องใหฟ้จาค เลย
จคาเลยยรืนที่ คคาใหฟ้การในกคาหนดแลฟ้ว แมฟ้ทนายความไมม่มทอาค นาจเรท ยงคคาใหฟ้การ กป็มมิใชม่กรณท ททที่จาค เลยขาดนชัดยรืนที่
คคาใหฟ้การ (ฎ. 6311/49) เรรืที่ องนทท จาค เลยยรืนที่ คคาใหฟ้การแลฟฟ้ องแยฟ้ง และศาลมทคาค สชังที่ ใหฟ้รชับคคาใหฟ้การและฟฟ้ องแยฟ้งไวฟ้แลฟ้ว
จซงมมิใชม่จาค เลยขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การ แมฟ้ตอฟ้ มาจะปรากฏวม่าทนายจคาเลยไมม่มทอาค นาจเรท ยงคคาใหฟ้การและฟฟ้ องแยฟ้งกป็ตาม
เพราะถสกหฟ้ามการเปป็ นทนายความระหวม่างนชัทน การดคาเนมินกระบวนพมิจารณาของทนายจคาเลยในระหวม่างเวลาดชัง
กลม่าวจซงเปป็ นการผมิดระเบทยบตามมาตรา 27 วรรคหนซที่ง ศาลชชัทนตฟ้นจซงตฟ้องดคาเนมินกระบวนพมิจารณาใหมม่

คคาขอใหฟ้ ศาลมดีคคาพวพากษาใหฟ้ โจทกก์ ชนะคดดีโดยขาดนลัด( มาตรา 198)

ถฟ้าจคาเลยไมม่ยนรืที่ คคาใหฟ้การในกคาหนด ถรือวม่าจคาเลยขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การ เปป็ นการขาดนชัดโดยผลของกฎหมาย
ทชันทท โดยโจทกก์ไมม่มทหนฟ้าททที่ตอฟ้ งยรืนที่ คคาขอใหฟ้ศาลมทคาค สชัที่งวม่าจคาเลยขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การอทก แตม่โจทกก์ตอฟ้ งมทคาค ขอใหฟ้
ศาลมทคาค พมิพากษาหรรื อคคาสชัที่งชททขาดใหฟ้ตนเปป็ นฝม่ ายชนะคดทโดยขาดนชัด โดยตฟ้องยรืนที่ คคาขอตม่อศาลภายใน 15 วชัน นชับแตม่
ระยะเวลาททที่กาค หนดใหฟ้จาค เลยยรืนที่ คคาใหฟ้การสมิท นสลุ ดลง ถฟ้าโจทกก์ไมม่มทคาค ขอในกคาหนดเวลาดชังกลม่าว ใหฟ้ศาลจคาหนม่าย
คดทนท นชั เสท ยจากสารบบความ
จะเหป็นไดฟ้วม่าเมรืที่อจคาเลยขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การโจทกก์มทสมิทธมิขอใหฟ้ศาลมทคาค พมิพากษาใหฟ้ตนเปป็ นฝม่ ายชนะคดทโดย
ขาดนชัดไดฟ้เลยททเดทยว เปป็ นการลชัดขชัทนตอนไมม่ตอฟ้ งมทการสรื บพยานหลชักฐานไปฝม่ ายเดทยว แตม่กมป็ ทยกเวฟ้น
คคาใหฟ้การของจคาเลยตฟ้องทคาเปป็ นหนชังสรื อโดยใชฟ้แบบพมิมพก์ของศาล ดชังนชัทนการททที่ศาลบชันทซกคคาแถลงของ
จคาเลยไวฟ้ในรายงานกระบวนพมิจารณาวม่า จคาเลยรชับวม่าเปป็ นหนทท โจทกก์ตามฟฟ้ องและลงลายมรือชรืที่อไวฟ้ ถรือไมม่ไดฟ้วม่าเปป็ นคคา
ใหฟ้การจคาเลย เมรืที่อจคาเลยไมม่ยนรืที่ คคาใหฟ้การ โจทกก์จซงมทหนฟ้าททที่ตอฟ้ งมทคาค ขอใหฟ้ศาลมทคาค พมิพากษาใหฟ้โจทกก์ชนะคดทโดยขาด
นชัด เมรืที่อโจทกก์ไมม่มทคาค ขอดชังกลม่าวภายในกคาหนด ศาลตฟ้องสชัที่งจคาหนม่ายคดท (ฎ. 911/48)
ถฟ้าจคาเลยไมม่ยนรืที่ คคาใหฟ้การในกคาหนด เปป็ นหนฟ้าททที่ของโจทกก์จะตฟ้องมทคาค ขอตม่อศาลใหฟ้มทคาค พมิพากษาใหฟ้ตน
เปป็ นฝม่ ายชนะคดทโดยขาดนชัดตามมาตรา 198 วรรคหนซที่ง แมฟ้ศาลจะนชัดสรื บพยานโจทกก์ไวฟ้แลฟ้วกป็ตาม (ฎ. 672/26)
 15
ในคดทททที่จาค เลยฟฟ้ องแยฟ้งโจทกก์ โจทกก์กตป็ อฟ้ งยรืที่นคคาใหฟ้การดฟ้วย ถฟ้าโจทกก์ไมม่ยนรืที่ คคาใหฟ้การในกคาหนด จคาเลยกป็
ตฟ้องมทคาค ขอใหฟ้ศาลพมิพากษาใหฟ้ตนเปป็ นฝม่ ายชนะคดทตามฟฟ้ องแยฟ้งโดยขาดนชัดเชม่นกชัน (ฎ. 5462/36)
ในคดทรฟ้องขชัดทรชัพยก์ โจทกก์มทฐานะเปป็ นจคาเลยจซงตฟ้องยรืนที่ คคาใหฟ้การเชม่นกชัน ถฟ้าโจทกก์ไมม่ยนรืที่ คคาใหฟ้การใน
กคาหนด ผสรฟ้ ฟ้องซซที่ งมทฐานะเปป็ นโจทกก์กตป็ อฟ้ งมทคาค ขอใหฟ้ศาลมทคาค พมิพากษาใหฟ้ตนเปป็ นฝม่ ายชนะโดยขาดนชัดเชม่นกชัน แมฟ้
ศาลจะสชัที่งนชัดสรื บพยานผสรฟ้ ฟ้องไวฟ้แลฟ้วกป็ตามผสรฟ้ ฟ้องกป็ยงชั มทหนฟ้าททที่ดงชั กลม่าว (เททยบ ฎ. 310/23) ถฟ้าโจทกก์ทาค เปป็ นคคาแถลง
คชัดคฟ้านเขฟ้ามา แตม่ศาลชชัทนตฟ้นรชับเปป็ นคคาแถลงเทม่านชัทนมมิใชม่รชับเปป็ นคคาใหฟ้การของโจทกก์ เมรืที่อโจทกก์ไมม่ยนรืที่ คคาใหฟ้การ
ภายในกคาหนด โจทกก์ยอม่ มขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การ ผสรฟ้ ฟ้องตฟ้องมทคาค ขอภายใน 15 วชัน เพรืที่อขอใหฟ้ศาลพมิพากษาชทท ขาดใหฟ้ผส ฟ้
รฟ้องเปป็ นฝม่ ายชนะคดท เพราะโจทกก์ขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การแกฟ้คาค รฟ้องขอใหฟ้ปลม่อยทรชัพยก์ ถฟ้าไมม่ยนรืที่ ภายในกคาหนด ศาลชชัท น
ตฟ้นชอบททที่จะจคาหนม่ายคดทจากสารบบความ ตามมาตรา 198 วรรคสอง (ฎ. 4411/39, 310/23)
เมรืที่อจคาเลยขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การ แมฟ้จาค เลยยรืนที่ คคารฟ้องขออนลุญาตยรืที่นคคาใหฟ้การและศาลดคาเนมินการไตม่สวน
เปป็ นเรรืที่ องระหวม่างศาลกชับจคาเลย โจทกก์ยงชั มทหนฟ้าททที่ตอฟ้ งงยรืที่นคคาขอใหฟ้ศาลมทคาค พมิพากษาใหฟ้ตนเปป็ นฝม่ ายชนะคดทโดยขาด
นชัดอยสอม่ ทก (ฎ. 1820/30)
แมฟ้โจทกก์จะไดฟ้ขอใหฟ้ศาลมทคาค พมิพากษาใหฟ้ตนเปป็ นฝม่ ายชนะคดทมาครชัท งหนซที่งแลฟ้ว ตม่อมาศาลอนลุญาตใหฟ้จาค เลย
ยรืนที่ คคาใหฟ้การ แตม่จาค เลยกลชับไมม่ยนรืที่ คคาใหฟ้การอทก ดชังนทท โจทกก์ตอฟ้ งยรืนที่ คคาขอนชัทนใหมม่เพราะคคาขอเดมิมเปป็ นอชันเพมิกถอนไป
แลฟ้ว (ฎ. 2438/28) เพราะเมรืที่อศาลอนลุญาตใหฟ้จาค เลยยรืนที่ คคาใหฟ้การไดฟ้ ถรือวม่าคคาขอเดมิมททที่ขอใหฟ้ศาลมทคาค พมิพากษาใหฟ้ตน
เปป็ นฝม่ ายชนะคดทโดยขาดนชัดถสกเพมิกถอนไปแลฟ้ว ตม่อมาจคาเลยไมม่ยนรืที่ คคาใหฟ้การอทกโจทกก์จะตฟ้องมทคาค ขอใหมม่อทก หาก
ไมม่มทคาค ขอเขฟ้ามาใหมม่ศาลกป็ตอฟ้ งจคาหนม่ายคดท
คดทททที่มทจาค เลยหลายคน บางคนขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การ แตม่โจทกก์มมิไดฟ้มทคาค ขอใหฟ้ศาลมทคาค พมิพากษาใหฟ้ตนเปป็ น
ฝม่ ายชนะคดทโดยขาดนชัดสคาหรชับจคาเลยททที่ขาดนชัด ศาลจคาหนม่ายคดทโจทกก์สาค หรชับจคาเลยททที่ขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การเทม่านชัท น
ศาลจะสชัที่งจคาหนม่ายคดททท งชั คดทไมม่ไดฟ้ (ฎ. 6053/39)
กรณท ททที่โจทกก์ไมม่ไดฟ้มทคาค ขอใหฟ้ศาลมทคาค พมิพากษาใหฟ้ตนเปป็ นฝม่ ายชนะคดทโดยขาดนชัดภายในกคาหนดเวลา 15
วชัน นชับแตม่ระยะเวลาททที่กาค หนดใหฟ้ยนรืที่ คคาใหฟ้การสมิท นสลุ ดลง ใหฟ้ศาลมทคาค สชังที่ จคาหนม่ายคดทนท นชั จากสารบบความตามมาตรา
198 วรรคสอง (ฎ. 3002/25) ซซที่ งตามแนวคคาพมิพากษานทท ศาลมทดลุลพมินมิจจะสชังที่ ใหฟ้จาค หนม่ายคดทหรรื อไมม่กไป็ ดฟ้
การททที่โจทกก์มมิไดฟ้มทคาค ขอใหฟ้ศาลมทคาค พมิพากษาใหฟ้ตนเปป็ นฝม่ ายชนะคดทโดยขาดนชัดภายในกคาหนด แตม่ศาลกป็
มมิไดฟ้สชัที่งจคาหนม่ายคดทจนโจทกก์นาค พยานเขฟ้าสรื บไปบฟ้างแลฟ้ว แสดงวม่าโจทกก์ประสงคก์จะดคาเนมินคดทตม่อไป จซงไมม่มทเหตลุ
สมควรจคาหนม่ายคดท (ฎ. 1065/33, 5462/36)
คคาสชัที่งศาลททที่ใหฟ้จาค หนม่ายคดทตามมาตรานทท ไมม่ใชม่กรณท ททที่ตอฟ้ งครืนคม่าขซทนศาลใหฟ้แกม่โจทกก์ (ฎ. 1445/40)
คคาสชัที่งจคาหนม่ายคดทตามมาตรา 198 วรรคสอง ไมม่เปป็ นคคาสชัที่งระหวม่างพมิจารณา แมฟ้จะเปป็ นการจคาหนม่ายคดท
สคาหรชับจคาเลยบางคนกป็ตาม จซงอลุทธรณก์ไดฟ้ทนชั ทท (ฎ. 1365/30) และในทางปฎมิบตชั มิกถป็ รือตามแนวนทท แตม่ มทคาค พมิพากษา
ฎทกาททที่ 5508/ 45 วมินมิจฉชัยวม่าเปป็ นคคาสชัที่งระหวม่างพมิจารณา

คคาพวพากษาหรรอคคาสลัรื่ งชดีทิ้ขาดคดดีโดยขาดนลัด (มาตรา 198 ทวว)

เมรืที่อโจทกก์มทคาค ขอตามมาตรา 198 แลฟ้ว ใหฟ้ศาลมทคาค พมิพากษาหรรื อคคาสชัที่งชททขาดคดทโดยขาดนชัดไปตามมาตรา
198 ทวมิ ศาลจะมทคาค พมิพากษาใหฟ้โจทกก์เปป็ นฝม่ ายชนะคดทโดยจคาเลยขาดนชัดยรืนที่ คคาใหฟ้การไดฟ้กตป็ ม่อเมรืที่อคคาฟฟ้ องมทมสลและ
ไมม่ขดชั ตม่อกฎหมาย
คคาฟฟ้ องมทมสลนม่าจะตฟ้องพมิจารณาวม่าตามสภาพแหม่งขฟ้อหาททที่โจทกก์บรรยายฟฟ้ องมา กม่อใหฟ้เกมิดหนทท ททที่จาค เลยจะ
ตฟ้องรชับผมิดตม่อโจทกก์หรรื อไมม่ ซซที่ งอาจจะมทททที่มาจากมสลหนทท นมิตมิกรรม สชัญญา ละเมมิด จชัดการงานนอกสชัที่ง หรรื อลาภมมิควร
ไดฟ้ หรรื อมทหนฟ้าททที่ตามททที่กฎหมายบชัญญชัตมิ สม่ วนคคาฟฟ้ องของโจทกก์ตอฟ้ งไมม่ขดชั ตม่อกฎหมาย หมายถซงเฉพาะกฎหมายททที่
เกทที่ยวกชับความสงบเรท ยบรฟ้อยหรรื อศทลธรรมอชันดทของประชาชนเทม่านชัทน
นอกจากนททศาลกป็มทอาค นาจยกขฟ้อกคาหมายททที่เกทที่ยวดฟ้วยความสงบเรท ยบรฟ้อยของประชาชนขซท นอฟ้างไดฟ้โดยไมม่
ตฟ้องรอใหฟ้จาค เลยยกขฟ้อตม่อสสฟ้ เชม่น โจทกก์ไมม่มทอาค นาจฟฟ้ อง หรรื อฟฟ้ องโจทกก์เปป็ นฟฟ้ องซคทา ฟฟ้ องซฟ้อน ศาลกป็พมิพากษา
ยกฟฟ้ องไดฟ้เลย (ฎ. 5458/41)
แตม่อยม่างไรกป็ตามแมฟ้คาค ฟฟ้ องของโจทกก์มทมสล และไมม่ขดชั ตม่อกฎหมาย ศาลกป็อาจสรื บพยานเกทที่ยวกชับขฟ้ออฟ้างของ
โจทกก์หรรื อพยานหลชักฐานอรืที่นไปฝม่ ายเดทยวททที่เหป็นจคาเปป็ นกป็ไดฟ้ ( มาตรา 198 ทวมิ วรรคสอง) ตามบทบชัญญชัตมินท เปป็ นความ
 16
ยรืดหยลุนม่ ของกฎหมายททที่ใหฟ้อาค นาจศาลททที่จะสรื บพยานตามททที่เหป็นจคาเปป็ นกป็ไดฟ้ เชม่น มสลหนทท ททที่โจทกก์กลม่าวอฟ้างมามทความ
สชับสน หรรื อมทขอฟ้ สงสชัยวม่าขฟ้อเทป็จจรมิ งจะเปป็ นไปตามคคาฟฟ้ องของโจทกก์หรรื อไมม่ ศาลกป็อาจสชั ที่งใหฟ้โจทกก์นาค พยานมาสรื บ
ตามททที่เหป็นสมควรกป็ไดฟ้

กรณดีทดีรื่ศาลตฟ้ องสร บพยานหลลักฐานโจทกก์ ไปฝย่ ายเดดียว (มาตรา 198 ทวว วรรคสอง)

ภายหลชังโจทกก์มทคาค ขอใหฟ้ศาลพมิพากษาใหฟ้ตนเปป็ นฝม่ ายชนะคดทโดยขาดนชัดแลฟ้ว ศาลตฟ้องสรื บพยานของ
โจทกก์ไปฝม่ ายเดทยวในกรณท ดงชั ตม่อไปนทท
1. คดทเกทที่ยวกชับสมิ ทธมิแหม่งสภาพบลุคคล
2. คดทเกทที่ยวกชับสมิ ทธมิในครอบครชัว
3. คดทพมิพาทเกทที่ยวดฟ้วยกรรมสมิ ทธมิธิ์ในอสชังหารมิ มทรชัพยก์
คดทเกทที่ยวกชับสมิ ทธมิแหม่งสภาพบลุคคล หมายถซง คดทททที่โตฟ้แยฟ้งเกทที่ยวกชับสมิ ทธมิของบลุคคลดชังททที่บญชั ญชัตมิไวฟ้ใน ป.พ.พ.
บรรพ 1 ลชักษณะ 2 หมวด 1 สม่ วนททที่ 1 ถซงสม่ วนททที่ 4 เชม่น สมิ ทธมิของบลุคคลในการใชฟ้นามอชันชอบ ตามมาตรา 18
ดชังนชัทนคดทททที่โจทกก์ขอใหฟ้แสดงวม่าจคาเลยสชัที่งใหฟ้โจทกก์สซกจากสมณเพศ และออกคคาสชัที่งไมม่ใหฟ้อลุปชัชฌาอลุปสมบทใหฟ้
เปป็ นการกระทคาททที่ไมม่ชอบดฟ้วยกฎหมาย ไมม่ใชม่คดทททที่เกทที่ยวกชับสมิ ทธมิแหม่งสภาพบลุคคล (ฎ. 1172/96) แตม่คดทททที่พมิพาทกชันวม่า
โจทกก์เปป็ นคนสชัญชาตมิไทย หรรื อตม่างดฟ้าว ในคดทททที่โจทกก์ฟฟ้องวม่าโจทกก์มทสมิทธมิอยสใม่ นประเทศไทย เปป็ นคดทเกทที่ยวดฟ้วยสมิ ทธมิ
แหม่งสภาพบลุคคล (ฎ.1463/96)
คดทเกทที่ยวดฟ้วยสมิ ทธมิในครอบครชัว หมายถซง คดทททที่พมิพาทเกทที่ยวกชับสมิ ทธมิและหนฟ้าททที่ ตามททที่บญชั ญชัตมิไวฟ้ใน ป.พ.พ.
บรรพ 5 วม่าดฟ้วยครอบครชัว เชม่น คดทฟฟ้องหยม่า เรท ยกคาอลุปการะเลทท ยงดส คม่าทดแทน และคม่าเลททยงชทพ (ฎ. 2995/40) คดท
พมิพาทเกทที่ยวกชับสมิ นสมรส คดทเกทที่ยวกชับอคานาจปกครอง ฯ แตม่ถาฟ้ เปป็ นคดทททที่พมิพาทเกทที่ยวกชับเรรืที่ องผมิดสชัญญาหมชัท น ไมม่ยอม
ไปจดทะเบทยนสมรส ขอใหฟ้ครืนของหมชัทนและสมิ นสอด ไมม่ใชม่คดทเกทที่ยวดฟ้วยสมิ ทธมิในครอบครชัว (คร. 1330/35, ฎ.
755/45 ) เรรืที่ องนทท วมินมิจฉชัยตามมาตรา ป.วมิ.พ.มาตรา 224 ดฟ้วย และคดทฟฟ้องขอใหฟ้โอนมรดก ไมม่เปป็ นคดทเกทที่ยวดฟ้วย
สมิ ทธมิในครอบครชัว (ฎ. 1524/35)
หมายเหตลุ ถฟ้าเปป็ น พ.ร.บ.จชัดตชัทงศาลคดทเยาวชนและครอบครชัวฯ ถรือวม่ากรณท ดงชั กลม่าวขฟ้างตฟ้นทชัทงหมดเปป็ น
คดทครอบครชัวตามมาตรา 11(3)
คดทพมิพาทเกทที่ยวดฟ้วยสมิ ทธมิในอสชังหารมิ มทรชัพยก์ หมายถซงคดทพมิพาทโตฟ้เถทยงเกทที่ยวกชับสมิ ทธมิความเปป็ นเจฟ้าของใน
อสชังหารมิ มทรชัพยก์ ไมม่วม่าจะเปป็ นททที่ดมินมรือเปลม่า หรรื อททที่มทกรรมสมิ ทธมิธิ์กตป็ าม ซซที่งการฟฟ้ องอาจจะเปป็ นการฟฟ้ องบชังคชับเอาแกม่
ตชัวอสชังหารมิ มทรชัพยก์นท นชั โดยตรง เชม่น ฟฟ้ องขอใหฟ้สม่งมอบททที่ดมิน หรรื อฟฟ้ องขอใหฟ้ขบชั ไลม่จาค เลยออกจากอสชังหารมิ มทรชัพยก์
ฟฟ้ องขอแบม่งอสชังหารมิ มทรชัพยก์ หรรื อฟฟ้ องขอใหฟ้จดทะเบทยนโอนอสชังหารมิ มทรชัพยก์

คคาขอบลังคลับทดีรื่เปป็ นจคานวนเงวน ( มาตรา 198 ทวว วรรคสาม)

1. คคาขอบชังคชับใหฟ้จาค เลยชคาระหนทท เปป็ นจคานวนเงมินแนม่นอน ใหฟ้ศาลสชัที่งใหฟ้โจทกก์สม่งพยานเอกสารตามททที่ศาล
เหป็นวม่าจคาเปป็ น แทนการสรื บพยาน เชม่น โจทกก์ฟฟ้องใหฟ้ชาค ระเงมินตามสชัญญากสยฟ้ มรื เงมิน ชคาระเงมินตามเชป็ค ชคาระเงมินตาม
หนชังสรื อรชับสภาพหนทท หรรื อชคาระเงมินตามสชัญญาประนทประนอมยอมความ ศาลอาจสชัที่งใหฟ้โจทกก์สม่งพยานเอกสารททที่
เปป็ นสชัญญากสเฟ้ งมิน เชป็ค หนชังสรื อรชับสภาพหนทท สชัญญาประนทประนอมฯ ตม่อศาลแทนการสรื บพยานกป็ไดฟ้
2. คคาขอบชังคชับใหฟ้จาค เลยชคาระหนทท เปป็ นเงมินอชันไมม่อาจกคาหนดจคานวนเงมินไดฟ้โดยแนม่นอน ใหฟ้ศาลสรื บพยาน
หลชักฐานโจทกก์ไปฝม่ ายเดทยว และศาลอาจเรท ยกพยานหลชักฐานอรืที่นมาสรื บไดฟ้เองตามททที่เหป็นจคาเปป็ น กรณท ดงชั กลม่าวกป็เชม่น
ฟฟ้ องขอใหฟ้ชดใชฟ้คม่าสมิ นไหมทดแทนในมสลละเมมิด ศาลตฟ้องวมินมิจฉชัยตามสมควรแกม่พฤตมิการณก์ และความรฟ้ายแรงแหม่ง
ละเมมิด ซซที่ งอาจนฟ้อยกวม่าจคานวนททที่โจทกก์เรท ยกมากป็ไดฟ้
ในกรณท ททที่ศาลสชัที่งใหฟ้โจทกก์สม่งพยานเอกสารแทนการสรื บพยาน ถฟ้าพยานเอกสารไมม่เพทยงพอศาลอาจ
พมิพากษาใหฟ้เฉพาะสม่ วนททที่มทพยานเอกสารมาแสดง ไมม่จาค ตฟ้องพมิพากษาใหฟ้โจทกก์ชนะคดทเตป็มตามคคาขอทฟ้ายฟฟ้ องเสมอ
ไป (ฎ. 2625/46, 2891/48)
17