7 century births- 601-700

Ali ibn Ebu-Talib je četvrti pravedni halifa. Oba roditelja mu potiču iz plemena Hašim. Bio je amidžić
i zet Allahovog Poslanika. Od svih ashaba on mu je bio najbliži rođak. Njegova porodica je napajala
vodom hadžije u danima hadža (u vrijeme prije islama). Jedan je od desetorice poslanikovih ashaba
kojima je još za života obećan Džennet.

Fizički izgled[uredi | uredi izvor]

Bio je srednje visine, visokoga čela, tamnoput, lijepoga lica, krupnih očiju, koje je podvlačio surmom.
Imao je veliku bradu, koju nije knio, nego je ostavljao u njenoj svjetlini. Imao je krupne ruke i noge i
jedre i istaknute mišiće. Isticao se izvanrednom fizičkom snagom, tako da u cijelom svom životu nije
bio pobijeđen u okršaju. Hodao je brzo, naročito kada bi bio u bici.[1]

Ali ibn Ebi Talib prije islama[uredi | uredi izvor]

Bio je poznat među svojim narodom kao jedan od najčestitijih i najskromnijih ljudi. Govorili su za
njega da u sebi nije nosio nikakvo zlo ni mržnju. Također su ga poznavali i po tome što je bio veoma
pobožan i što nikada nije bio idolopoklonik prije primanja muslimanske vjere. U
historiji islama zapamćen je kao prvi dječak koji je primio islam, a rodio se u samoj Kabi.

Život u islamu[uredi | uredi izvor]

Bio je privržen Muhammedu s.a.v.s. sa kojim se pobratimio, i to dvaput. Nosio je
nadimak "Povjerljivi", koji je dobio kada je Poslanik vršio hidžru iz Mekke u Medinu. Kada su
neprijateljski nastrojeni mekanci namjerili da ubiju Muhammeda, Ali se sakrio u njegov krevet i
pretvarao se da je on, kako bi Poslanik mogao bezbijedno pobjeći iz Meke u Medinu. Tom prilikom
mu je Poslanik ostavio u amanet da vrati sve povjerene stvari njihovim pravim vlasnicima, što je i
učinio.[2]

U bici na Bedru, dobio je zadatak da izađe na dvoboj sa Velidom ibn Utbetom ibn Rebiom, pa je on
izašao i ubio ga jednim udarcem. Zatim je u jeku bitke pobio najljuće neprijatelje islama, sve poznate
i priznate borce. Ali je nosio zastavu crne boje, kojoj su dali naziv "Ikab". Tako je bilo i na bici na
Uhudu. Ali nije izostao ni iz jedne bitke, osim iz pohoda na Tebuk, jer ga jeMuhammed a.s. ostavio
kao namjesnika Medine.

U vrijeme Ebu Bekra r.a. bio je glavni savjetnik, a u vrijeme hilafeta Omera r.a. bio je savjetnik i
glavni kadija. Uživao je veliko povjerenje kod ljudi zbog svoga poznavanja vjerskih propisa, što se
vidi iz onoga što je Abdullah ibn Abbas rekao o njemu:"Ako bi nam Ali nešto potvrdio, ne bi tražili
potvrdu ni od koga drugoga". Čak je i Vođa Pravednih Omer r.a., kada bi naišao na kakav problem,
prepuštao bi Aliju da ga on riješi. Muhammed a.s. je za njega rekao u jednom hadisu, "Ja sam grad
znanja, a Ali je kapija na njemu."
Četvrti halifa[uredi | uredi izvor]
Nakon Osmanovog ubistva, Ali nije želio preuzeti hilafet. Nakon Halife
nagovaranja odlučio je popustiti, ali pod uslovom da mu svi u džamiji
prije Alija poslije
daju prisegu na vjernost. Prvi je dao prisegu Talha ibn Ubejdullah, a
nakon njega i ostali prisutni. Na taj način Ali r.a. postade 4. halifai Osman 656–661 Muavija
ujedno i posljednji "pravedni halifa".

Odmah po preuzimanju hilafeta, novi halifa je naišao na probleme. Smatrao je da treba smijeniti sve
namjesnike koje je postavioOsman r.a., što je izazvalo velike revolte u pokrajinama u kojima su
Osmanovi namjesnici vladali. Također, odbio je da odmah kazni Osmanove ubice, što je izazvalo
podijeljenost ummeta na dvije grupe. Skupinu koja je smatrala da je potrebno odmah kazniti
Osmanove ubice predvodio je Muavija ibn Ebu-Sufjan, koji je sa Osmanom imao rodbinsku vezu.
Ova podijeljenost je rezultirala brojnim sukobima i bitkama, među kojima su Bitka kod deve i Bitka na
Sifinu. Bilo je to vrijeme prepuno smutnji, spletki i nereda.

Vremenom se broj Alijevih pristalica smanjivao, a broj onih koji su smatrali da Muavija ibn Ebu-
Sufjan treba biti halifa rastao.

Preseljenje (smrt)[uredi | uredi izvor]

Četrdesetih godina po Hidžri sastala su se tri čovjeka iz reda Haridžija i, smatrajući da su muslimani
zalutali, te da se trebaju ubiti namjesnici: Ali, Muavija i Amr ibn el-'As. Dogovor je pao da se sva tri
ubistva odigraju 17. ramazana. Pokušaj ubistva Muavije je propao, iako ga je ubica ranio zatrovanom
sabljom po debelom mesu. Nakon dugotrajnog liječenja Muavija je ozdravio. Amr ibn el-'As se
razbolio, te nije izašao na sabah namaz, nego je poslao Haridžea ibn Huzejfea, kojega je Amrov
ubica ubio.

Abdurrahman ibn Muldžem je sačekao Alija r.a. ispred njegove kuće kada je ovaj krenuo klanjati
sabah namaz u džamiji i udario ga sabljom po čelu. Halifa nije odmah podlegao ranama, nego je
uspio poživjeti dovoljno dugo da naredi da se ne kažnjava niko osim njegovog ubice i to bez
mučenja. Naredio je sljedbenicima da nipošto ne traže osvetu. Umro je neprestano
ponavljajući šehadet.

Postoje različita predanja oko toga gdje je ukopan Ali. Jedni kažu da je dženazu klanjao njegov sin
Hasan, i da je ukopan u Rahbi kraj velike džamije u Kufi, drugi kažu da je ukopan kod kufljanskog
dvorca, treći da ga je Hasan prenio u Medinu i ukopao u Bekijju, blizu Fatime. Većina historičara se
slaže da je ukopan u Nedžefu. Poslije ukopa Alije, njegov ubica Abdurrahman ibn Muldžem ubijen je
i zakopan na nepoznatom mjestu.
Safija bint Hujej (Arapski ‫حيي بنت صفية‬, 610 - 670) je bila jedna od supruga poslanika Muhameda. Bila
je Jevrejka iz plemena Benu Nadir, zarobljena u vojnom pohodu Muslimana na to pleme, nakon što
je pleme Benu Nadir prekršilo ugovor o nenapadanju, za vrijeme "bitke na Jarku". Tada je imala 17
godina.[1]

Život[uredi | uredi izvor]

Safija je rođena u Medini, otac joj je bio Hujej ibn Ahtab, vođa jevrejskog plemena Benu Nadir. Njena
majka Bara bint Samuel je bila iz jevrejskog plemena Benu Kurejze. Kada je pleme Benu Nadir
protjerano iz Medine 625. godine, njena porodica je preselila u Hajber, oazu blizu Medine. Njen otac i
brat su otišli u Meku da bi se pridružili Mekanskim politeistima u napadu na Medinu. Obzirom da su
Jevreji iz plemena Benu Kurejze imali ugovor o nenapadanju sa Muslimanima, time je prekršen taj
ugovor, i nakon završene vojne kampanje Mekanaca na Muslimane, muslimani napadaju pleme
Kurejze. U tom napadu je ubijena većina muškaraca tog plemena, a među njima i otac i brat Safije
bint Hujej. 627 ili početkom 628 godine, Safija se udaje za Kinana ibn El-Rabi, računovođu plemena
Benu Nadir, tada je imala oko 17 godina. Prema jednoj priči, ona je jednog dana mužu ispričala san
koji je imala prethodne noći u kome je vidjela puni mjesec kako pada u njenoi krilo, iznenada, nakon
što je muž čuo njen san, jako je udario, jer je protumačio taj san kao njenu udaju za Muhameda.
Nakon toga je se rastala od Kinana.[2]

Brak sa Muhamedom[uredi | uredi izvor]

Prema Buhariji, nakon osvojenja Hajbera, Muhamed je predstavio i ponudio Islam Safiji, što ona
prihvata. Nakon toga je zaručio i oženio. Neki moderni učenjaci navode da je razlog Muhamedove
ženidbe Safijom bio taj, što je Safija bila jedini preživjeli član vladarske porodice iz plemena Benu
Nadir, i da bi time sačuvao tu porodicu i produžio joj opstanak. Međutim, za svoga života, Safija nije
rodila djecu Muhamedu. Uprkos njenome konvertovanju na Islam, ostale supruge poslanika
Muhameda su joj prebacivale radi njenog jevrejskog porijekla[3] Međutim, prenosi se da joj je
Muhamed često isticao to kao dobru osobinu, i navodi se da joj je jednom prilikom rekao: "Tvoj otac
je bio Harun (Aron), Tvoj ujak je bio Musa (Mojsije)".

Nakon smrti Muhameda[uredi | uredi izvor]

656 godine, nakon smrti poslanika Muhameda, došlo je do građanskog rata među muslimanima.
Safija je bila na strani Osmana ibn Afana, braneći ga na posljednjem Osmanovom sastanku
sa Alijom, Ajšom i Abdulahom ibn Zubejrom. Tokom opsade Osmanove rezidencije, nekoliko puta je
bezuspješno pokušala da mu pošalje konvoje sa hranom i vodom. Safija je umrla 670 ili 672 godine
za vrijeme vladavine Muavije i pokopana je u "Dženetul bakije", Mezarje u Medini.

Ma Zhou (馬周) (601–648), kurtoazno ime Binwang (賓王), bio je kineski kancelar za vrijeme
vladavine cara Taizonga iz dinastije Tang. Bio je porijeklom iz običnog naroda i karijeru započeo kao
nižerangirani službenik; njegove peticije pretpostavljenima su impresionirale generala Chang Hea
(常何), koji je Changa uzeo u službu, a potom preporučio caru.
Rukajja bint Muhammed, jedna od Poslanikovih kćerki sa njegovom prvom ženom Hatidžom. Prvo
je bila udata za Utbeta ibn Leheba, sina Ebu-Leheba, a zatim iOsmana ibn Afana. Njen sin je bio
Abdulah ibn Osman, koji je umro kada je imao 2 godine. Učestvovala je u Hidžri u Abesiniju.

Umrla je 2. godine po Hidžri (624. godine), u vrijeme Bitke na Bedru. Rukija je umrla prije nego što su
se muslimani vratili iz bitke, i ukopana je na Al-Baqi' groblju.Osman je tokom njene bolesti bio uz nju,
i nije učestvovao u bitki.
Sigebert II (601 - 613) bio je franački (merovinški) kralj Burgundije i Austrazije. Bio je izvanbračni sin
kralja Teuderika II, a prijestolje je preuzeo nakon očeve smrti 613. godine. U stvarnosti je vlast imala
njegova prabaka Brunhilda. Njegov uspon na prijestolje je izazvao nezadovoljstvo
majordoma Warnachara II i Radoa koji su se priključili njegovom rođaku i Brunhildinom smrtnom
neprijatelju Klotaru II od Neustrije. Sigebert i njegova prabaka su izdani i od vojske koja je prešla na
Klotarovu stranu, a potom zarobljeni. Klotar je dao račetvoriti Brunhildu, a potom pogubiti Sigeberta i
njegovog brata Korboa. To mu je omogućilo da ujedini franačku državu.

Carica Zhangsun (長孫皇后, osobno ime nepoznato, 601 – 28. jul 636[1]), formalno Carica
Wendeshunsheng (文德順聖皇后, doslovno "uljudna, kreposna, mirna i sveta carica") ili,
skraćeno Carica Wende (文德皇后), bila je carica kineskedinastije Tang, odnosno supruga cara
Taizonga i majka cara Gaozong. Bila je porijeklom Xianbei i dobro obrazovana.[2]

Adaloald (602 – 626) je bio langobardski kralj Italije od 616. do 626.[1] Bio je sin i nasljednik
kralja Agilulfa i kraljice Teodelinde, odnosno prvi langobardski vladar koji je kao katolik kršten odmah
nakon rođenja 602. Oca je naslijedio kao adolescent, a majka je neko vrijeme vladala kao regentica.
Adaloald je, međutim, sa vremenom, prema historijskim navodima, izgubio razum. Zbog toga se
protiv njega okrenulo plemstvo. Godine 626. ga je svrgnuo Arioald, langobardski plemić izTorina i
suprug njegove polusestre Gundeberge. Adaloald je protjeran u bizantsku Ravennu gdje je nedugo
potom umro.

Li Chunfeng (pojednostavljeni kineski: 李淳风; tradicionalni kineski: 李淳風; pinyin: Lǐ

Chúnfèng; Wade-Giles: Li Ch'un-feng) (602–670) bio je kineski
matematičar,astronom i historičar koji je služio dinastiji Tang. Otac mu je bio državni službenik
iz Baojija u provinciji Shaanxi. Godine 627. je imenovan za člana Carskog astronomskog biroa, a na
njegovo čelo je došao 648. Na tom se mjestu istakao reformom kalendara koja je postala poznata
kao Linde kalendar. Li Chunfeng je također napisao komentare na ranija matematička djela kao što
su Liu Huijevih Devet poglavlja matematičke vještine i opus Zu Genga. Pored toga je sudjelovao i u
izradi Knjige Suija i Knjige Zhoua, službenih historija dinastija Sui i Sjeverni Zhou. Pod uticajem oca
je bio taoist te je napisao knjige o astrologiji; a tradicionalno mu se pripisuje i Proročanstva karte
masaže, jedna od najpoznatijih zbirki proročanstva u historiji Kine.

Liu Rengui (劉仁軌) (602 – 2. mart 685[1]), kurtoazno ime Zhengze (正則), formalno Vojvoda
Wenxian od Lechenga (樂城文獻公), bio je kineski vojskovođa i velikodostojnik u službi dinastije
Tang. Služio je kao kancelar za vrijeme vladavine cara Gaozonga te regenstva njegove supruge Wu
Zetian nad sinovima Zhongzongomi carom Ruizongom. Stekao je slavu zbog ratničkih vještina, koje
je posebno dokazao prilikom osvajanja korejske države Baekje. Također se istakao političkim
vještinama kojima je održao dobre odnose kako sa svojim kolegama tako sa svojeglavom
caricomWu; dio suvremenika i kasnijih historičarima mu je, pak, zamjerao nedostatak iskrenosti.

Mu'avija ibn Ebu-Sufjan (umro 680./60. a.h.), jedan od sinova Ebu Sufjana,
vođe mekkanske opozicije Poslaniku Muhamedu, postao je šesti halifa i osnivač Emevijske dinastije,
nakon što je prisilio Hasana, sina Alijevog, na abdikaciju (da se odrekne hilafeta). Kada je postao
halifa, Mu'avija je primorao potomke ashaba da prihvate njegovog sina Jezida kao nasljednika
hilafeta, čineći tako ovu izbornu funkciju de facto nasljednom.

Halifa Omer, kada bi sretao Muaviju, običavao je reći: "ovo je arapski Cezar". Mu'avija je
bio Osmanov rođak, i svetio se za ubistvo (u to vrijeme bio je namjesnik u Siriji), što je praktično
predstavljalo početak preotimanja hilafeta od Alije, koji niti je mogao postići koncenzus s njim niti
preduzeti odlučnu akciju kako bi zadržao političku moć. Alijin je sin Hasan nakon Alijine smrti bez
borbe prepustio vlast Mu'aviji.

Teodor (engleski: Theodore; 602 – 19. septembar 690); poznat i kao Teodor iz Tarza ili Teodor od
Canterburyja[1]) bio je osmi po redu nadbiskup Canterburyja, najpoznatiji po reformi tadašnje crkve u
Engleskoj te uspostavljenju škole u Canterburyju.

Tedor je po nacionalnosti bio Grk iz grada Tarz u bizantskoj Kilikiji. Njegovo djetinjstvo i odrastanje je
obilježio velikibizanstko-perzijski rat, koji je opustošio Kilikiju i okolna područja. Teodor je u dobi od
11 ili 12 godina bio nakratko zarobljen od Perzijanaca. Usprkos toga je stekao solidno obrazovanje i,
između ostalog, dobro govorio sirijski jezik. U Tarzu je ostao sve do 637. godine i muslimanskog
osvajanja Sirije, kada je i njegov rodni grad pao pod vlast Rašidunskog Kalifata. Teodor je tada
prebjegao u Konstantinopol. Tamo je nastavio obrazovanje, postavši stručnjakom za raznorodne
oblasti kao što su astronomija, rimsko pravo i grčka retorika.

660-ih je Teodor živio u Rimu. Nakon što je u Engleskoj umro kenterberijski nadbiskup Wighard te je
ostalo ispražnjeno mjesto nadbiskupa Canterburyja. Papa Vitalijan je, na preporuku Teodorovog
prijatelja Adriana Teodora imenovao novim nadbiskupom, ali i Adrianu naložio da ga prati. Teodor i
Adrian su zajedno 27. maja 668. napustili Rim; krajem maja 669. je Teodor stupio na tlo Engleske, a
potom mu se pridružio i Adrian, postavši opat opatije sv. Augustina u Canterburyju.

Xuanzang (kineski: 玄奘; pinyin: Xuán Zàng|w=Hsüan-tsang}} Sanskrit: हहहहहहहहह) (cca. 602 –
664) bio je kineskibudistički redovnik, učenjak, putnik i prevodilac najpoznatiji po tome što je opisao
međusobne odnose Kine i Indije na početku Tang. Rođen je u kineskoj provinciji Henan, a još kao
dijete je čitao svete spise, kineske klasike i knjige drevnih mudraca.

Za vrijeme boravka u gradu Luoyang, Xuanzang je u dobi od trinaest godina postao budistički novak.
Za vrijeme kolapsadinastije Sui, otišao je u grad Chengdu u današnjoj provinciji Sičuan gdje je
konačno zaređen u dobi od dvadeset godina. Kasnije je počeo putovati Kinom u potrazi za svetim
budističkim knjigama. Na kraju ga je put doveo u Chang'an, prijestolnicu prosvijećenog cara cara
Taizonga. Tamo je Xuanzang odlučio posjetiti Indiju. Poticaj mu je dao posjet njegovog
prethodnika Faxiana, koji je, kao i on, bio zabrinut zbog mogućih loših prijevoda i pogrešnih
tumačenjabudističkih spisa koje su do tog vremena došli u Kinu.

Nakon toga je otišao na veliko putovanje u Indiju, koje je trajalo sedamnaest godina i koje je poslije
detaljno opisano u klasičnom tekstu Veliki Tang zapisi o Zapadnim oblastima, a koje je poslije
poslužilo kao podloga za popularni romanPutovanje na Zapad.

Zhiyan (智儼) (602–668) je bio drugi po redu patrijarh kineske budističke škole Huayan.

K'inich Janaab' Pakal, poznat i kao Pacal II ili Pacal Veliki, (23. mart 603 – 28. august 683)[1] je bio
vladar Palenquea,majanskog grada-države u Kasnom klasičnom
periodu pretkolumbovske mezoameričke kronologije. Tokom izuzetno duge vladavine od 68 godina
Pakal je bio zaslužan za izgradnju ili dograđivanje većine današnjih građevina, spomenika i natpisa u
Palenqueu.

K'nich Janaab Pakal je bio unuk Janaab' Pakala, odnosno sin kraljice Sak K'uk', a na prijestolje je
došao u dobi od 12 godina. Njega je naslijedio sin Chan Bahlum II, a njega još jedan Pakalov sin -
Kan Xul II. Nakon smrti je Pakal biodeificiran i govorilo se da komunicira sa svojim potomcima.

Pakal je najpoznatiji po grobnici koju je otkrio meksički arheolog Alberto Ruiz Lhuillier 1948. Ona je
konačno otvorena 1952. i u njoj je pronađen Pakalov skelet. On je postao predmetom kontroverze, s
obzirom da istrošenost zubiju sugerira osobu koja je umrla u 30-tim, a ne 70-godinama života; dio
historičara, pak, smatra da je Pakal jednostavno kao član povlaštene elite imao bolju, zdraviju i po
vlastite zube manje štetnu prehranu.

Pakalov sarkofag je ukrašen reljefom koji predstavlja jedan od najspektakularnijih primjera majanske
umjetnosti. Prizor koji prikazuje se tradicionalno tumači kao Pakalov ulazak u Xibalbu, majanski
podzemni svijet. Alternativno tumačenje je, pak, 1968. godine ponudio švicarski pisac Erich von
Däniken u svojoj knjizi Sjećanja na budućnost prema kojoj taj prizor
predstavlja astronauta usvemirskom brodu, a što je po njemu krunski dokaz veza drevnih Maja
sa vanzemaljskim posjetiocima; takvo tumačenje odbacuje većina stručnjaka za Maje.

Li Daozong (李道宗) (603?-656?[1]), kurtoazno ime Chengfan (承範), je bio kineski carski princ
iz dinastije Tang. Bio je rođak cara Taizonga i za vrijeme njegove vladavine komandirao vojskom u
pohodima protiv Istočnog Tujuea, Tuyuhuna, Goguryeoa i Xueyantuoa. Godine 653. je za vrijeme
vladavine Taizongovog sina cara Gaozonga Li Daozong uvrijedio Gaozongovog ujaka,
moćnog kancelara Zhangsun Wujija; Zhangsun je zbog toga dao prognati u Prefekturu Xiang (象州,
današnjiLaibin u Guangxi), pod optužbom za povezanost sa izdajnikom Fang Yi'aijem (房遺愛). Li
Daozong je umro na putu do mjesta progonstva.
Li Yuanji (李元吉) (603 – 2. jul 626[1]), formalno Princ La od Chaoa (巢剌王), češće poznat
kao Princ od Qija (齊王), nadimak Sanhu (三胡), bio je kineski carski princ iz dinastije Tang. Bio je
sin osnivača dinastije cara Gaozua (Li Yuan). KJada se stvorilo intenzivno suparništvo između
njegove starije braće - krunskog princa Li Jianchenga i Li Shimina - stao je na stranu Li Jianchenga i
zagovarao drastične mjere protiv Li Shimina, uključujući fizičku likvidaciju. Godine 626. je Li Shimin,
plašeći se da će ga Li Jiancheng i Li Yuanji stvarno ubiti, postavio zasjedu kraj Kapije
Xuanwu nedaleko od carske palače u kojoj su oba brata ubijena. Nakon toga je car Gaozu, plašeći
se daljneg krvoprolića, prepustio prijestolje Li Shiminu koji je zavladao kao car Taizong.

Um Kulsum bint Muhamed, je bila Poslanikova kći iz braka sa Hatidžom. Bila je udata za Ebu
Lehebovog sina Utejbe ibn Leheb, nakon njega bila je udata zaOsmana ibn Affana. Umrla je oko
630. godine, otprilike u vrijeme bitke na Bedru.

Yeon Gaesomun[2] (603–666) je bio korejski vojskovođa i državnik, poznat kao vrhovni komandant
vojske i de factovladar države Goguryeo, jednog od Tri kraljevstva Koreje. Yeon je bio najstariji sin
premijera Yeon Taejoa, a o njegovom životu se malo zna sve do 642. kada je kao komandant trupa u
Zapadnim provincijama došao u sukob sa kraljemYeongjuem. Čuvši da ga kralj namjerava ubiti,
Yeon je organizirao raskošnu gozbu za vodeće kraljeve pristaše, na kojoj ih je sve mučki pobio,
potom marširao na prijestolnicu, ubio kralja i na prijestolje postavio njegovog nećaka Bojanga, koji je
postao Yeonova marioneta. Taj državni udar je poslužio kao izgovor kineskom caru Taizongu da
645. pokrene veliki pohod protiv Goguryeoa, ali je Yeon Kinezima nanio katastrofalan poraz, jedini
koji su pretrpili pod inače uspješnim carem Taizongom. To je poniženje potaklo Taizongovog
nasljednika Gaozonga da 661. pokrene još jedan pohod, ali je i on završio neuspjehom. Ratovi protiv
Kine, iako uspješni, iscrpili su državu Goguryeo i dvije godine nakon Yeonove smrti je ona uništena
pod udarom Kine i njenog saveznika, korejske države Silla kojoj je uspjelo ujediniti Koreju. Yeon se u
tradicionalnim historijama - kako kineskim, tako i korejskim - opisivao kao krvoločni i beskrupulozni
tiranin, zaslužan za uništenje svoje države; međutim, u 19. vijeku su ga korejski nacionalisti zbog
uspješnog otpora Kinezima počeli slaviti kao patriota i velikog nacionalnog junaka, stvorivši
historijske kontroverze koje traju do današnjih dana.

Oswald (cca. 604 – 5. august 642[1]) je bio kralj Nortumbrije od 634. do smrti, a koji se danas slavi
kao kršćanskisvetac.

Oswald je bio sin bernicijskog kralja Aethelfritha i deirske princeze Ache. Otac mu je, nakon
uspješnih borbi sa Britima, stekao veliku teritoriju, a potom stvorio personalnu uniju Bernicije i Deire -
preteču buduće Nortumbrije. Vjeruje se da se to dogodilo 604. odnosno otprilike u vrijeme
Oswaldovog rođenja. Kada je Oswald imao oko 12 godina, otac mu je 616. poginuo u sukobu
sa Raedwaldom, kraljem Istočne Anglije. To je iskoristio Achin brat Edwin kako bi preuzeo prijestolje
obaju kraljevstava. Oswald je protjeran u sjeverno gelsko kraljevstvo Dalriada gdje se preobratio
na kršćanstvo.

632. ili 633. su protiv Edwina savez sklopili gwyneddski (britski) kršćanski kralj Cadwalon ap Cadfan i
paganski mercijskikralj Panda te ga porazili i ubili u bitci kdo Hatfield Chasea. Oswaldov
brat Eanfrith je preuzeo prijestolje Bernicije, ali je iste godine ubijen od Cadwalona. Sljedeće godine
se u Berniciju vratio Oswald sa malom vojskom da se suprotstavi Cadwallonu. Prema predaji, Sveti
Kolumba mu se pojavio u viziji i obećao pobjedu ako mu se vojska preobrati na kršćanstvo. Oswald
ga je poslušao, pred bitku podigao križ i pozvao vojnike da se mole; nakon što su to učinili, krenuli su
u bitku kod Heavenfilda u kojoj su ostvarili pobjedu, a Cadwallon je ubijen.

Nakon bitke je Oswald postao kraljem Bernicije i Deire, a, prema nekim špekulacijama, teritorija mu
se proširila naGoddodin na sjeveru i Lindsay na jugu. Oswald je postao bretwalda, odnosno
hegemon među svim anglosaksonskim vladarima, iako dio historičara smatra da ta hegemonija nije
bila posebno snažna na područjima južno do rijeke Humber. S druge strane, iako je bio u lošim
odnosima sa Mercijom, imao je dobre odnose sa Wessexom, te je oženio kćer kraljaCynegilsa i
potakao ga da i sam prihvati kršćanstvo. U vlastitom kraljevstvu je Oswald također poticao
pokrštavanje podanika, čemu mu je pomogao irski misionar Aidan od Lindisfarnea, koji je kasnije bio
biskup; Beda Uvaženi u svom tekstu tvrdi da je bio popularan vladar, koji je volio dijeliti svoje
bogatstvo sa siromašnim podanicima.

Godine 642. je, za vrijeme sukoba sa paganskom Mercijom i Powysom, poginuo u bitci kod
Maserfielda. Prema predaji je umro moleći se za duše vojnika, kada je vidio da gubi bitku. Pobjednici
su raskomadali njegovo truplo. Njegova smrt je Pendu od Mercije učinila najvećim vladarom, te
dovela do razdvajanja Bernicije i Deire koje će ujediniti tek njegov bratOswiu.
Colmán od Lindisfarnea (cca. 605 – 18. februar 675) poznat i kao Sveti Colmán bio
je biskup Lindisfarnea od 661. do 664.[1] Colman je bio jedan od irskih misionara koji
su pokrštavali Anglosaksonce u Britaniji. Za vrijeme njegovog stolovanja je eskalirao sukob između
irskih svećenika koji su inzistirali na keltskim obredima i računanju Uskrsa, te svećenika koji su
inzistirali na obredima i računanju Usrksa u skladu sa uputama pape. Colman je vodio "keltsku"
frakciju u kraljevini Nortumbrija. Godine 664. je kralj Oswiu sazvao sinod u Whitbyju kako bi riješio ta
pitanja; njime je u Nortumbriji ustanovljen rimski obred. Colman je zbog toga podnio ostavku i
napustio Nortumbriju. Došao je u Irsku i naselio otokInishbofin u Galway gdje je osnovao samostan.[2]

Dagobert I (603—19. januar 639) je bio kralj ujedinjenog franačkog kraljevstva (629—634). Pripadao
je dinastiji Merovinga. Bio je kralj Austrazije (623—634) i kralj Neustrije i Burgundije (629—634).
Dagobert je poslednji merovinški kralj koji je imao punu vlast nad kraljevstvom. Nakon njega dolaze
kraljevi koji su u istoriji poznati kao lenji kraljevi.

Dolazak na vlast[uredi - уреди | uredi izvor]

Bio je najstariji sin kralja Hlotara II. Hlotar II je vladao sam od 613, a Dagobert je postao kralj
Austrazije 623. kad je plemstvo Austrazije tražilo kralja koji će samo njima vladati. Kada mu je umro
otac 629, Dagobert I je nasledio i Neustriju i Burgundiju i time postao kralj svih Franaka. Njegov
polubrat Haribert se usprotivio i tražio Neustriju za sebe. Hariberta je podržavao jedan rođak, koga je
Dagobert ubio. Haribertu je ustupio Akvitaniju. Kada je Haribert umro 632, Dagobert je naručio
ubistvo njegovog sina. Na taj način, 632, Dagobert se dočepao i Burgundije i Akvitanije, pa je postao
najmoćniji merovinški kralj i najugledniji vladar Zapadne Evrope.
Vladavina[uredi - уреди | uredi izvor]
Tokom 632. pobunilo se plemstvo Austrazije pod vođstvom majordoma Austrazije, Pipina. Dagobert
je udovoljio zahtevima plemića postavljajući svog trogodišnjeg sina Zigeberta kao kralja Austrazije.
Tokom svoje vladavine izgradio je zamak u Mersburgu, koji je danas najstariji zamak u Nemačkoj.
Izgradio je i baziliku Sen Denisna mestu benediktinskog manastira u Parizu.

Diplomatski odnosi i ratovi[uredi - уреди | uredi izvor]

Potpisao je sporazum 631. sa vizantijskim carem Iraklijem. Sklopio je savez sa Lombardima 632.
godine.

Franački trgovci su ubijeni i opljačkani od strane Samovih Slovena. Zbog toga je Dagober predvodio
tri vojske 631. protiv slovenskog kralja Sama, ali njegove Austrazijske snage su poražene kod danas
nepoznatog Vogatisburga. Posle toga, kralj Samo je prodro sve do Tiringije i pljačkao je. Dagoberu je
zato posebno bio bitan sporazum sa Saksoncima 633, da bi mu branili granice od Slavena.

Vodio je rat protiv Baska 638. i protiv Bretonaca.

Dagobertova smrt[uredi - уреди | uredi izvor]

Dagobert je umro 639. i bio je prvi francuski kralj pokopan u kraljevskim grobnicama Sen Denisa.
Njegov drugi sin Hlodoveh II nasledio je ostatak kraljevstva još dok je bio veoma mlad. Sve do kraja
Merovinške dinastije nastavljao se isti niz kraljeva dečaka, koji nisu bili stvarni vladari, nego bi vladali
taman da bi dobili naslednika, a stvarnu vlast su vršile razne plemićke porodice i majordomi.

Car Gong od Suija (隋恭帝) (605[1] – 14. septembar 619[2][3]), osobno ime Yang You (楊侑), bio je
kratkotrajni kineskicar iz dinastije Sui. Tradicionalno se smatra njenim posljednjim vladarom, s
obzirom da je predao prijestolje caru Gaozuuiz sljedeće dinastije Tang, iako se njegov brat Yang
Tong nešto kasnije proglasio carem i prisizao krunu sve do 619. Li Yuan se 617. pobunio protiv
vladavine Yang Youovog djeda cara Yanga, krajem iste godine zauzeo prijestolnicuChang'an,
zarobio Yang Youa i proglasio ga carem; to su, međutim, priznale samo područja pod Lijevom
kontrolom; ostala su nastavila priznavati cara Yanga. Nakon što je godine 618. doznao da je car
Yang ubijen od generala Yuwen Huajija, Li je mladog cara natjerao da mu preda prijestolje. Car je
umro sljedeće godine, najvjerojatnije pod Gaozuovoj naredbi.

Hafsa bint Omer (arapski‫ )عمر بنت حفصة‬rođena je 606, a umrla 665. godine. Bila je kći Omera ibn
Hataba, drugog halife, i supruga Poslanika Muhammeda s. a. w. s, radi čega je imala nadimak
"majka pravovjernih".

Biografija[uredi | uredi izvor]

Prije braka s Muhammedom s. a. w. s. bila je u braku s Kunejsom ibn Huzejfom, koji je podlegao od
rana zadobijenih u bici na Uhudu. Hafsa je tada imala 18 godina. Prema hadisu, nakon što je
njegova kći Hafsa postala udovica, Omer ibn Hattab ponudio je ruku svoje kćeri Osmanu, koji je
rekao: "Razmislit ću". Nakon nekoliko dana rekao je Omeru: "Mislim da sad nije moguće da se
oženim". Nakon toga Omer je ponudio Hafsinu ruku Ebu-Bekru, koji je samo šutio i tako odbio.
Nakon što se naljutio na njih dvojicu (ne znajući zašto ga odbijaju), otišao se požaliti Poslaniku s. a.
w. s, koji mu je tada rekao "Tvoja kći će se udati za boljeg od Osmana, a Osman će se oženiti boljom
od Hafse". Tada je Omer ponudio ruku svoje kćeri Poslaniku Muhammedu s. a. w. s. i shvatio zašto
su je Osman i Ebu-Bekr odbili. Osman se poslije oženio kćerkom Poslanika s. a. w. s.[1]

Muhammed s. a. w. s. oženio se njom nakon bitke na Bedru; Hafsa je tada imala oko 20, a
Muhammed s. a. v. s. oko 56. Ovom ženidbom Muhammed s. a. w. s. pojačao je svoju vezu s
Omerom, koji mu je tada postao punac (tast).

Hafiza[uredi | uredi izvor]

Prenosi se da je Hafsa bila i hafiz Kur'ana (znala je Kur'an napamet). Kopija Kur'ana, koju je na
papir, u obliku knjige, zapisaoZejd ibn Sabit po instrukcijama halife Ebu-Bekra, data je Hafsi na
čuvanje.

Yang Tong (楊侗) (605–619), poznat u tradicionalnim historijama kao Princ od Yuea (越王) ili
po imenu ere kaoGospodar Huangtai (皇泰主), posthumno ime car Gong (恭皇帝), kurtoazno
ime Renjin (仁謹), bio je kratkotrajnikineski car iz dinastije Sui. Za vrijeme meteža koji je obuzeo
njegovo carstvo pred kraj njegove vladavine, njegov djed car Yang ga je imenovao komandantom
istočne prijestolnice Luoyang. Nakon što je 618. car ubijen od strane pobunjenog generala Yuwen
Huajija, velikodostojnici u Luoyangu su Yang Tonga proglasili novim carem. Međutim, vrlo brzo
je Wang Shichong, jedan od tih velikodostojnika, natjerao Yang Tonga da mu preda prijestolje, a
potom ga dao pogubiti. Time je prestala dinastija Sui.

Han Yuan (韓瑗) (606–659), kurtoazno ime Boyu (伯玉), formalno Vojvoda od
Yingchuana (潁川公), bio je kineski velikodostojnik u službi dinastije Tang, koji je služio
kao kancelar za vrijeme vladavine cara Gaozonga. U carevu nemilost je došao 655. kada je izrazio
neslaganje sa carevom odlukom da svoju prvu suprugu Caricu Wang zamijeni sa svojom
konkubinom Suprugom Wu (kasnije poznatom kao Wu Zetian). Zbog toga je poslan u progonstvo,
gdje je umro 659. godine, neposredno pred početak krvave čistke koju je tadašnja Carica Wu
sprovela nad svojim tadašnjim protivnicima.

Yuquan Shenxiu (玉泉神秀) (606?-706) (Wade-Giles: Shen-hsiu; japanski: Jinshū) bio je jedan od
najuticajnijih Chanbudističkih učitelja svog vremena, koji se nazivao patrijarhom[1] "Dharma kapije
Istočne planine" (kineski: tung-shan fa-men) — Učenje Istočne planine se danas češće naziva
"Sjevernom školom" Shenhuija (670-762). Shenxiu je biodharmički nasljednik Hongrena (弘忍) (601–
674) (Wade Giles: Shih Hung-jen; japanski: Gunin), te štovan od kineske carice Wu Zetian (vl. 690-
705), te poznat kao navodni autor Guan Xin Lun (Traktat o kontemplaciji uma , napisan u periodu
675-700[2]), tekst koji se svojevremeno pripisivao Bodhidharmi.[3]
Zhang Wenguan (張文瓘) (606 – 30. septembar 678[1]), kurtoazno ime Zhigui (稚圭), bio
je kineski velikodostojnik u službi dinastije Tang, koji je kao kancelar služiocara Gaozonga. Bio je
poznat po svojoj pravičnosti kada je predsjedao tadašnji vrhovnim sudom. Pred smrt je upozorio cara
da ne pokreće novi pohod protiv korejske države Silla na istoku dok Kini prijete Tufani sa zapada.
Car je poslušao njegov savjet i odustao od pohoda.

Hao Chujun (郝處俊) (607–681), formalno Vojvoda od Zengshana (甑山公), bio

je kineski vojskovođa i velikodostojnik u službi dinastije Tang, koji je služio kaokancelar za vrijeme
vladavine cara Gaozonga. Bio je poznat po čestitosti i spremnosti da savjetuje cara Gaozonga protiv
svake zamisli koju je smatrao štetnom. Kada je, pak, savjetovao cara da svoju moćnu suprugu caricu
Wu (kasnije poznatu kao Wu Zetian) ne postavi za regenta za vrijeme vlastite bolesti, navukao je na
sebe njeno trajno neprijateljstvo. Wu Zetian, nakon što je postala regentica svom sinu caru
Ruizongu i nakon što su i car Haozong i Hao umrli, dala je u znak odmazde poubijati cijeli Haov klan.

Sveti Ildefons (latinski: Ildefonsus ili Ildephonsus, španski: San Ildefonso, rođen oko 607, umro 23.
januara 667) bio jelatinski pisac i teolog, koji je tokom poslednje decenije svog žvota obavljao
dužnost biskupa u Toledu. Njegovo gotskoime glasilo je Hildefuns. Premda su njegovi spisi imali
manjeg odjeka van Hispanije, Ildefons je kanonizovan kao svetac i na Iberijskom poluostrvu njegov
se snažan uticaj osećao vekovima.[1] Španski i, u manjem stepenu, portugalski misionari proširili su
Ildefonsov kult po celom svetu.

Život[uredi - уреди | uredi izvor]

Ildefons je rođen u uglednoj vizigotskoj porodici u Toledu tokom Viterikove vladavine.[2] Građanski su
ratovi besnelivizigotskim kraljevstvom tokom većeg dela Ildefonsovog života. Njegov ujak Eugenije,
koji će kasnije postati biskup Toleda, počeo je odgajati pobožnog mladića. Svoju versku karijeru
Ildefons je započeo oko 632, kad ga je Eladije(toledski biskup od 615. do
633) zamonašio u agalijskom manastiru izvan grada, a oko 650. bio je imenovan i opatomtog
manastira. U toj ulozi Ildefons je prisustvovao na dva sinoda crkve na Iberijskom poluostrvu, tj.
na osmom i devetom saboru u Toledu. Kad je 657. umro njegov ujak, biskup Eugenije, Ildefons je
izabran za njegovog naslednika na dužnosti toledskog biskupa. Kralj Rekesvint primorao ga je da
prihvati taj položaj, kako se sam Ildefons kasnije žalio svom štićeniku i nasledniku, Kviriku od
Barselone.

Poznat po svojoj odanosti Devici Mariji, kako se vidi i iz njegovih spisa, Ildefons je navodno doživeo
jednu viziju 18. decembra 665. Dok je Ildefons sa svojoj pastvom pevao marijanske pesme, jako
svetlo zahvatilo je celu crkvu, zbog čega je većina vernika pobegla. Međutim, biskup je s
nekoliko đakona ostao u crkvi; videli su Mariju kako se spušta i seda na biskupski presto. Ona je
pohvalila Ildefonsa zbog njegove odanosti i predala mu specijalnu odeždu, koja je pripadala njenom
sinu, te naložila biskupu da je nosi samo tokom marijanskih svetkovina. Delom i zbog ove
vizije, papaje uzdigao Toledo na rang metropolitanskog sedišta s najvećom crkvenom vlašću na
području Iberijskog poluostrva.[3]
Smrt i zaveštanje[uredi - уреди | uredi izvor]
Ildefons je umro nakon deset godina na biskupskom tronu i pokopan je u svojoj (i gradskoj) bazilici,
toledskoj crkvi Leokadije. Na novom saboru u Toledu odlučeno je da će se 18. decembar slaviti kao
marijanski dan, kako bi se obeležila Ildefonsova vizija, premda neki izvori kažu da je taj dan dodat u
crkveni kalendar na desetom saboru (na kome je Ildefons učestvovao kao izvestilac), zajedno s
danom Blagovesti 25. marta. Čak i tokom muslimanske vlasti u Španiji, kad je ta bazilika bila
pretvorena u džamiju, prostor gde se navodno ukazala Marija poštovan je kao svet i bio je posvećen
Devici Mariji. Hodočasnici su dolazili u Toledo da vide kamen na koji je Marija stala tokom
Ildefonsove vizije. Tokom kasnijih ratova Ildefonsove mošti prenete su u španski grad Zamoru, gde
se i danas nalaze, u crkvi svetih Petra i Ildefonsa.

Ildefonsa je na položaju biskupa nasledio Kvirik, kome je Ildefons ranije posvetiospis O večnom
devičanstvu (De perpetua virginitate). Julijan, koji će dužnost toledskog biskupa obavljati od 680. do
690, uključio je i Ildefonsov životopis u svoje delo koje je napisao kao nastavak spisa O znamenitim
ljudima (De viris illustribus). Ciksila, takođe toledski biskup (774–783), napisao je jedno
Ildefonsovo žitije. U 13. veku, dominikanac Rodrigo de Cerrato uključio je Ildefonsa među ljude koje
je predstavio n svojim vinjetama.

Ildefons se smatra svecem zaštitnikom Toleda, Zamore i nekoliko manjih gradova. Njegov dan je 23.
januara, tj. datum njegove smrti. Misionari s Iberijskog poluostrva proneli su kult sv. Ildefonsa širom
sveta, uključujući i poluostrvo sv. Ildefonsa te opštine San Ildefonso, Bulacan i San Ildefonso, Ilocos
Sur na Filipinima, San Ildefonso Ixtahuacán u Gvatemali, San Ildefonso, San Vicente u El
Salvadoru i San Ildefonso Pueblo, New Mexico.

Teologija i dela[uredi - уреди | uredi izvor]

Neki smatraju da od Ildefonsa potiče uobičajena praksa u Španiji da se o Mariji govori kao o "Devici"
umesto kao o "Našoj Gospi" ili o "Gospi", kao, na primer, u Francuskoj i Italiji. Najvažnije Ildefonsovo
delo nosi naslov O večnom devičanstvu Marijinom protiv trojice nevernika (De perpetua virginitate
Mariae contra tres infideles), koje se naslanjalo na ranijeJeronimovo delo i koje je steklo središnje
mesto u španskoj marijanskoj teologiji.[5] Trojica jeretika odražavala su učenje Eligija, s čijom se
teologijom Ildefons nije slagao. Ildefons upotrebljava Isidorov "sinonimni metod" (Synonyma
Ciceronis) u teološke svrhe, tj. istu frazu ponavlja na nekoliko različitih, samo na prvi pogled istih
načina.[3] Autor tako na retorički snažan način iznosi svoje argumente, a leksikografi i danas
proučavaju sinonime koje je Ildefons koristio. On je verovatno i autorvizigotske mise za uznesenje, u
gde se objašnjava kako su blagodati dobijene od Isusa veće od čuda koje je izveo, kao što je
"nepomognuto uspeće na nebesa".[6] U teološkom smislu, Ildefons je nikejski simbol vere smatrao
"znanjem dovoljnim za spasenje" (sufficientem scientiam salutarem) i savezom (foedus) između
vernika i boga.[7] Kao Isidor Seviljski pre njega, i Ildefons je smatrao da se tim simbolom vere između
vernika i boga uspostavljaju "dva pakta": jedan čini odricanje od đavola, a drugi je izjava same
vere.[8] Ildefons je propovedo da se pričest treba često uzimati, što implicira da se prišest po
uobičajenoj praksi uzimala retko, te je insistirao na pripremi, što je možda mnoge obeshrabrivalo.[9]

Ildefonsovo delo O znamenitim ljudima (De viris illustribus) nastavak je Isidorovog dela istog naslova.
U knjizi nema biblijskihcitata,[10] ali zato među životopise poznatih pisaca uključuje i znamenite ljude
crkve i civilne uprave, pa i samog Isidora (premda Ildefons kao da ne zna za bolji Isidorov životopis
koji je napisao Braulio iz Saragose).[11] U Ildefonsovom delu naglašava se monaški život starijih
toledskih biskupa (koji se obrađuju u sedam životopisa). Moderni priređivači, pak, ističu njegovu brigu
za pastvu i naglasak na propovedanju (praedicatio).[12] Ildefonsove su biografije postale važan izvor
za poznavanje prilika u Toledu u 6. i 7. veku. Pripremio je i jednu antologiju Isidorovoh dela, u kojoj
nema Pisma Leudefredu(Epistula ad Leudefredum).[13]

U spisu O pojmu krštenja (De cognitione baptismi) Ildefons objašnjava biblijsko poreklo tajne
krštenja te opisuje španske običaje i molitve vezane za krštenje. Delo se zasniva
na Avgustinovoj obradi psalama, na moralnim poukama Grgura velikog i
na Isidorovim Etimologijama. U vezi s ovim Isidorovim delom, Ildefons se usudio izneti svoje
neslaganje s Isidorom u vezi s misama za pokojnike kojima nije priređen obred za pokoj
duše.[14] Julijan Toledski u svom eshatološkom Predskazanju budućeg veka (Prognosticon futuri
saeculi) sledi Ildefonsovo mišljenje da taj obred može imati efekta. Ildefons je sastavio i spis O
napretku duhovne pustinje (De progressu spiritualis deserti), u kojem obrađuje slične teme i krštenje
poredi s prelaskom Izraelićana preko Crvenog more, smatrajući ga početkom ličnog duhovnog
putovanja.

Sačuvano je nekoliko Ildefonsovih pisama Kviriku iz Barselone. Julijan Toledski u Pohvali

Ildefonsa (Elogium Ildefonsi) spominje i dva izgubljena Ildefonsova dela:Dramatska knjiga o vlastitoj
ludosti (Liber prosopopoeia imbecillitatis propriae) i Kratak spis o prirodi ličnosti Oca, Sina i Duha
svetoga. Prvi je traktat verovatno bioispovednički monolog i dijalog i možda je poslužio ka
uzor Valeriju od Bierza.[15] Drugi spis bavio se monotelitizmom, jeresi koja pojavila u to doba.[16]

Yang Gao (楊杲) (607–618), nadimak Jizi (季子), bio je kineski carski princ iz dinastije Sui, odnosno
najmlađi sin cara Yanga. Bio je zajedno sa ocem u Jiangduu, kada se pobunio general Yuwen Huaji.
Mladi je princ pred ocem sasječen mačevima prije nego što je i car nakon toga zadavljen.

Džuvejrija bint Haris (Arapski: ‫ جويرية بنت الحارث‬, rođena. 608) je bila supruga Muhameda s.a.v.s.,
poslanika Islama. Udala se za njega 628. Time je dobila titulu "Majka pravovjernih" Bila je kćerka
Harisa ibn Dirara, vođe plemena "Benu Mustalik".

Njeno pleme, "Benu mustalik" je bilo u neprijateljskim odnosima sa Muslimanima (stanovnicima

Medine), i spremalo se na veliki napad na Medinu, međutim muslimanska vojska na čelu sa
Poslanikom je preduhitrila napad. Opremljena je vojska za napad na Benu Mustalik, a prije početka
bitke Muslimani su ponudili primirje plemenu, što su oni odbili, da bi potom ispalili strijelu i ubili
jednog od muslimanskih boraca. Nakon toga je došlo do bitke u kojoj su Muslimani pobijedili sa
minimalnim gubicima. Među mnogim zarobljenicima je bila i Džuvejrija, čiji je muž, Mustafa ibn
Safvan, poginuo u bici. Džuvejrija je kao ratni plijen pripala Poslanikovomashabu Sabit ibn Kajsu. U
namjeri da se izbavi iz ropstva otplatom otišla je do Poslanika. Tada joj je Muhamed s.a.v.s. ponudio
brak a samim time i oslobađanje, što ona odmah prihvata. Nakon toga je oslobođeno i oko 100
porodica iz plemena Benu Mustalik.

Prenosi se da je Džuvejrija bila izuzetno lijepa. Navodi se također da ju je Aiša, Poslanikova supruga,
opisala "prelijepom kao vila", a navode se i njene riječi: "da joj je odmah na prvi pogled bilo jasno
zašto ju je Allahov poslanik odabrao za suprugu."

Nakon udaje za Muhameda s.a.v.s. bila je izuzetno pobožna i mnogo vremena je provodila u molitvi.
Nakon određenog vremena, njen otac i ostali saplemenici koji su bili oslobođeni, prihvatili su Islam.
Umrla je u 65. godini života i pokopana je kao i većina Poslanikovih žena u "Dženetul Beki", Mezarju
u Medini.
Donus (ponekad navođen i kao Donije) je bio papa od 2. studenog 676. do 11. travnja 678. godine.
O njegovom životu se zna vrlo malo. Bio je sin izvjesnog Rimljanina po imenu Mauricije. Njegov
kratki pontifikat je obilježila dogradnjaBazilike Svetog Petra, kao i otkrivanje, a potom razbijanje,
kolonije nestorijanaca u Rimu, koja se nalazila među sirijskimsvećenicima. Također je prekinuta
kraća šizma sa nadbiskupom Ravenne koji je prije toga htio postati autokefalan. Održavao je dobre
odnose sa bizantskim dvorom.

Lai Ji (來濟) (610–662) je bio kineski velikodostojnik u službi dinastije Tang, koji je služio
kao kancelar za vrijeme vladavine cara Gaozonga. Caru se zamjerio tako što se usprotivio
izmenovanju njegove druge supruge Wu (kasnije poznate kao Wu Zetian) za caricu, zbog čega je
prognan na krajnji zapad države. Godine 662. je poginuo braneći svoju prefekturu od
napada Zapadnih Tujuea. Njegov brat Lai Heng također je služio kao Gaozongov kancelar.

Pulakesin II (kannada: ಇಮ್ಮ ಡಿ ಪುಲಿಕೇಶಿ) je bio vladar južnoindijske dinastije Čalukja koji je vladao
od oko 610. do oko 642. i za čije je vladavine država Čalukja stekla nadzor nad najvećim dijelom
centralne Indije, odnosno Dekana. Tradicionalno se smatra najvećim vladarem Čalukja.

Njegovo pravo ime je bilo Ereya. Bio je sin kralja Kirtivamana I. Kada mu je otac umro 597. godine,
bio je malodoban, i prijestolje je preuzeo Kirtivamanov bratMangalesa. Kada je odrastao, Ereya je
došao u sukob sa stricem; prvo je izbjegao u teritoriju Bana, tamo sakupio vojsku i sa njom napao
strica i ubio ga u bitci. Potom je preuzeo prijestolje i ime Pulakesin.

Nakon stupanja na prijestolje je poduzeo niz pohoda na zapad, gdje je zauzeo područje
današnjeg Gudžarata; istok, gdje je zauzeo Kalingu i za guvernera imenovao svog brata Kubju
Vishnuvardanu, koji će osnovati dinastiju Istočnih Čalukja; te na jug, gdje je porazio Palave i njihovog
vladara Mahendravarmana I. Veliki je uspjeh imao i protiv sjevernoindijskog cara Harše, koga je
prisilio da prihvati Narmadu kao granicu dviju država. Međutim, pred kraj vladavine su se Palave
oporavile i nanijele mu poraze. Nakon smrti je država Čalukja značajno oslabljena unutrašnjim
sukobima.

Glavni izvor podataka o Pulakesinovoj vladavini je natpis u Aiholeu, koji je kralj dao postaviti 634.
Njegova vladavina je atestirana i u zapisima perzijskog kraljaHozroja II koji je primio njegovo
izaslanstvo, kao i putopisu znamenitog kineskog hodočasnika Xuanzanga.

Eudoksija Epifanija (latinski: Eudoxia Epiphania; 7. jul 611 - ?) je bila bizantska princeza, odnosno
jedina kćer cara Heraklija i njegove prve supruge Eudokije. Rođena je 7. jula 611. a krštena 15.
augusta; krunisana je 4. oktobra iste godine.

Kada je imala oko 15 godina, otac ju je odlučio iskoristiti u diplomatske svrhe, nastojeći steći
saveznike u ratu sa sasanidskom Perzijom koji je u to vrijeme išao katastrofalno loše po Bizant.
Sklopio je savez sa Zapadnim Gok Turcima i Hazarima. Kao jamstvo saveza je obećana kao
supruga turskom vladaru Ziebelu (najvjerojatnije Tong Yabghuu), ali je za vrijeme putovanja čula da
joj je muž umro, te se vratila natrag.

Sv. Lav II.je bio papa od prosinca 681. do 3. srpnja 683. godine.

Rodio se pod imenom Paulus na Siciliji. Historijski zapisi navode kako je bio izuzetno govorljiv
propovjednik i bio velikodušan prema sirotinji. Za papu je izabran nedugo nakon smrti svog
prethodnika Agatona u januaru 681. godine, ali je do njegovog posvećenja moralo proći godinu dana.
Razlog su bili pregovori papskih izaslanika sa bizantskim caremKonstantinom IV, a kojima se
nastojalo ukinuti obavezu papa da plate danak prilikom svog ustoličenja.

Lavov pontifikat je bio kratak, ali obilježen nastojanjem da se odluke Trećeg carigradskog
sabora primijene među zapadnim kršćanima. Iskoristivši Konstantinovu naklonost, Lav je pod papsku
vlast ponovno vratio odmetnutu ravensku nadbiskupiju. Njegova odluka da svog prethodnika -
papu Honorija I - anatemizira zbog sklonosti monotelitskoj herezi je kasnije izazvala kontroverze
vezane uz doktrinu o papinskoj nepogrešivosti.

Iraklije Novi Konstantin (rođ. 3. maja 612. - umro 24. ili 26. maja 641. godine) bio je vizantijski car
iz Iraklijeve dinastije i vladao je carstvom od 11. januara 641. do svoje smrti u maju iste godine.
Iraklije Novi Konstantin je zvanično carevao pod vladarskim imenom Konstantin tako da se u
modernoj literaturi često spominje i kaoKonstantin II, Konstantin III ili Iraklije Konstantin [1].

Iraklije Konstantin je rođen u Konstantinopolju 3. maja 612. kao jedini sin cara Iraklija i Fabije
Eudokije. Carica Fabija je bolovala od epilepsije i umrla je iste godine kada je svom suprugu rodila
sina. Posle godinu dana Iraklije se oženio rođenom sestričinom Martinom što je dočekano sa
neodobravanjem pa i otvorenim nezadovoljstvom unutar carske porodice, u visokim crkvenim
krugovima i među carigradskom svetinom.
Svestan nepopoluranosti svog braka sa Martinom, Iraklije je pokušao da javno prikaže kako se ne
odriče Fabijine dece, ćerke Eudokije i sina Iraklija Novog Konstantina koga je 613. proglasio za
savladara. Već 629. ili 630. godine Iraklije je oženio svog najstarijeg sina svojom sinovicom
Gregorijom. U ovom braku Gregorija mu je rodila dva sina Iraklija, koji je kasnije postao poznatiji
javnosti kao Konstans, i Teodosija.

Kada je Iraklije umro u februaru 641. za sobom je ostavio kao prestolonaslednike

dvadesetosmogodišnjeg Iraklija Novog Konstantina i petnaestogodišnjeg Iraklija II, poznatijeg
kao Irakliona, Martininog sina. Po carevom testamentu, koji je Martina predstavila carigradskom
senatu, Iraklijevi sinovi su trebali da vladaju kao savladari i da pri tom poštuju Martinu kao caricu i
majku. Učešće Iraklijeve udovice u vlasti je odbačeno, ali su sinovi preminulog cara prihvaćeni kao
carevi-savladari.

Iraklije Novi Konstantin je izgleda uživao veću podršku carigradske svetine, ali je već bio teško
bolestan, najverovatnije od tuberkuloze. Kako bi pridobio podršku vojske, Konstantin je podelio 50
000 vojnicima. Novac za odbranu Egipta, Konstantin je nabavio tako što je naložio da se iz Iraklijeve
grobnice ukloni sve dragocenosti skupa sa carskom krunom. I pored svega, muslimanski Arapi su
zauzeli veći deo provincije i carigradska vlada je izgubila jednu od najbogatijih istočnih provincija.

Pored gubitka Egipta, podele u carskoj porodici je produbilo i pitanje verske politike pošto je
Konstantin, sudeći po poznom izvoru, Mihailu Pselu iz 11. veka, bio pristalica pravoslavlja, a Martina
i njena deca u Carigradu nepopularnog monotelitskog učenja.

Iraklije Novi Konstantin je najposle umro 24. ili 26. maja 641. godine, ali je pre toga svoje sinove
Iraklija i Teodosija preporučio staranju senatora i visokih vojnih krugova. Iako se o njegovoj ličnosti i
kratkoj vladi praktično ne može mnogo toga reći, njegova popularnost je bila jedan od uzroka
svrgavanja Martine i njenih sinova u septembru 641. godine. Carski presto je tada pripao
mladom Irakliju-Konstansu II, Konstantinovom sinu.

Oswiu (cca. 612 – 15. februar 670), također poznat kao Oswy ili Oswig (staroengleski: Ōswīg) bio
je kralj Berncije. Njegov otac, kralj Aethelfrith, ubijen je 616. u borbi
protiv istočnoanglijskog kralja Rædwalda i Edwina od Deire. Nakon što je potonji preuzeo bernicijsko
prijestolje, Oswiu je prognan zajedno sa svojom braćom i pristašama.

U progonstvu je ostao sve do Edwinove smrti, nakon čega je zavladao njegov brat Oswald; on je,
međutim, ubijen 5. augusta 642. od Pende, kralja Mercije, u bitci kod Maserfielda. Nakon toga je
Oswiu došao na vlast kao Pendin vazala. Međutim, godine 655. je Penda napao Berniciju, ali ga je
Oswiu neočekivano porazio i ubio u bitci kod Winwaeda. Nakon te pobjede je Oswiu stekao
tzv. imperium nad svim britanskim vladarima, odnosno titulu a Bretwalde. Istovremeno je sebe
proglasio kraljem Mercije, postavivši Pendinog sina Peadu kao vazalnog vladara.
Oswiuova dominacija nad Britanijom je, međutim, trajala kratko. Mercijanci su se pobunili i postavili
Pendinog sinaWulfherea za kralja. Oswiu nije želio ponovno ratovati, pa je to priznao. Umjesto toga
se više posvetio unutrašnjim pitanjima, odnosno problemima crkve u Nortumbriji, odnosno podjelama
zbog kojih je sazvao na sabor u Whitbyju 664. godine, gdje je Oswiu u uskršnjem sporu odlučio
prihvatiti rimski metod računjanja datuma. Posljednje godine vladavine su obilježili sukobi sa
sinom Ealhfrithom. Oswiu je umro 670. a naslijedio ga je sin Ecgfrith.
Wonch'uk (613–696) je bio korejski budistički redovnik i učenjak koji je djelovao u Kini, i čije je djelo
imalo značajan uticaj na državu Silla. Bio je jedan od dva najvažnija učenika znamenitog kineskog
budističkog učenjaka Xuanzanga; njegova djela su bila izuzetno cijenjena u Kini i Koreji, a bio je
poštovan i od vladara kineske dinastije Tang.[1] Njegova budistička egzegeza je imala značajan uticaj
i na razvoj tibetanskog budizma.

Fujiwara no Kamatari (藤原 鎌足, 614 – 14. novembar 669) bio je japanski velikostojnik, političar i
državnik iz Asuka perioda, [1]poznat i kao osnivač znamenitog klana Fujiwara.

Rodio se kao pripadnik klana Nakatomi. Bio je sin Nakatomi no Mikekoa, a ime po rođenju mu je
bilo Nakatomi no Kamatari (中臣 鎌足). Prezime Fujiwara mu je pred smrt dao car Tenji.

Nakatomi no Kamatari je, poput ostalih članova klana, bio sljedbenik tradicionalne šintoističke vjere,
odnosno protivnik klana Soga koji je decenijama dominirao japanskim dvorom i nastojao u 6. vijeku
uvedeni budizam učiniti državnom religijom. Zbog toga se sprijateljio i postao saveznik princa Naka
no Oea koji se sa Sogama sukobio iz političkih razloga. Godine 645. mu je pomogao izvesti puč
poznat kao Isshi incident u kome su vodeći članovi Soga likvidirani.

Tada je carica Kogyoku abdicirala; na njegov prijedlog je novim carem postao Kotoku koji je
Nakatomi no Kamatarija imenovaonaidajinom (unutrašnjim ministrom). Tamo se Nakatomi no
Kamatari istakao u nizu tzv. Taika reformi, a pripisuje mu se i izrada japanskog zakonika.

Kada je princ Naka no Oe 661. postao car, Nakatomi no Kamatari je dobio novo ime i titulu glavnog
ministra. Njegov nećak Nakatomi no Omimaro je, pak, postao glavni svećenik Velikog svetišta u Iseu.

Njegov sin Fujiwara no Fubito je također bio važan carski velikodostojnik.

Hilda od Whitbyja ili Hilda od Whitbyja (c. 614–680) je

bila anglosaksonska princeza, kršćanska redovnica, poznata kao osnivačica i prva
opatica samostana u Whitbyju, a koja se danas slavi kao svetica.

Bila je kćer Hererica, nećaka kralja Edwina od Nortumbrije. Zajedno sa kraljem i mnogim njegovim
podanicima sepokrstila 627. Kada je imala 33 godine odazvala se na poziv sv. Aidana i postala
redovnicom. Godine 657. je postala prvom opaticom samostana u Whitbyju.

Beda Uvaženi, rođen osam godina prije njene smrti, opisuje je kao sposobnu upraviteljicu i oličenje
kršćanskih vrlina.
Li Yifu (李義府) (614–666) je bio kineski velikodostojnik iz doba dinastije Tang koji je
postao kancelar za vrijeme vladavine cara Gaozonga. Kada je car odlučio svoju drugu
suprugu Wu (kasnije poznatu kao Wu Zetian) učiniti caricom, Li Yifu je bio jedan od rijetkih dvorjana
koji se tome nije suprotstavio. Zbog toga je postao izuzetno uticajan i moćan. Tada je, međutim,
stekao reputaciju nepoštenja, a 663. je optužen za korupciju, smijenjen i prognan. Tri godine kasnije
je car izdao ukaz o pomilovanju prognanih velikodostojnika, ali je naveo da se on ne odnosi na one
osuđene na dugogodišnji egzil. Kada je to čuo, Li Yifu je umro od bijesa.

Xue Ren'gui (pojednostavljeni kineski: 薛仁贵; tradicionalni kineski: 薛仁貴; pinyin: Xuē
Rén'guì; Wade-Giles: Hsüeh Jengui) (614–683), formalno ime Xue Li (薛禮),kurtoatno ime Rengui,
bio je kineski vojskovođa iz doba rane dinastije Tang, koji je zbog svojih uspjeha stekao veliki ugled,
a kasnije i herojsku reputaciju u kineskoj popularnoj kulturi. Istakao se uspješnim pohodima protiv
ostataka Zapadnih Tujuea i protiv Goguryeoa, a jedini neuspjeh mu je predstavljao pohod
protiv Tufana 670.
Buyeo Yung (615–682) bio je princ države Baekje, jednog od Tri kraljevstva Koreje, odnosno sin i
prijestonasljednik kralja Uije, njenog posljednjeg vladara. Krunskim princem je imenovan 644.
godine. Prije nego što je stupio na prijestolje, godine660. su državu Baekje osvojile trupe
države Silla uz pomoć kineskih trupa dinastije Tang. Princ Buyeo Yung je zarobljen i odveden u
kinesku carsku prijestolnicu Luoyang. Tamo je ostao sve dok Bochim i Doksin nisu digli ustanak
protiv Kineza kako bi obnovili državu Baekje; nakon poraza ustanika je kineska vlada odlučila
iskoristiti princa kako bi njegovim autoritetom smirila svoje nove podanike. Buyeo Yung je imenovan
guvernerom "Kapetanije Ungjin" (Hangul:웅진도독부Hanja:熊津都督府), područja bivše države. Na tom
je mjestu kratko ostao, jer su Kineze odatle istjerale trupe države Silla. Buyeo Yung se vratio u
Luoyang i tamo ostao do smrti.

Li Jingxuan (李敬玄) (615–682), formalno Vojvoda Wenxian od Zhaoa (趙文憲公), bio

je kineski velikodostojnik u službi dinastije Tang, koji je služio kao kancelar za vrijeme vladavine cara
Gaozonga. Bio je poznat po svojim organizacijskim sposobnostima te se istekao uspješnim
vođenjem civilne uprave. Međutim, godine 678. je, usprkos javnog negodovanja, imenovan
komandantom vojske koja je vodila pohod protiv Tufana. Nakon što je poražen, bio je degradiran;
kasnije je rehabilitiran, ali se nikada nije vratio na svoju dužnost.

Grimoald I (616–656), poznat i kao Grimoald Stariji (francuski: Grimaud LeVieux), bio
je franački majordom Austrazije od 643. do 656. Bio je sin majordoma Pipina Landenskog i Itte.
Mjesto majordoma je trebao naslijediti nakon očeve smrti 640. ali je to pokušao osporiti Otto. U
međuvremenu je tiringijski vojvoda Radulf digao ustanak protiv austrazijskog kralja Sigeberta III.
Grimoald je sudjelovao u pohodu na ustanike; iako je on završio neuspjehom, Grimoald je tokom
borbi spasio kralju život i stekao njegovo trajno povjerenje. Grimoald je tako lako uklonio Otta i
postao neosporni majordom oko 643. Potom je kralja, koji tada nije imao djece, nagovorio da usvoji
njegovog sina Hildeberta i tako ga učini budućim kraljem. Taj plan je došao u opasnost, kada je
Sigebert dobio sina Dagoberta. Nakon Sigebertove smrti 656. je Grimoald taj problem riješio
naredivši Dagobertovo prisilno zaređenje, a Hildebert je proglašen kraljem. Grimoald je, međutim,
iste godine zarobljen i pogubljen odneustrijskog kralja Klodviga II.
Wonhyo (617–686) je bio korejski budistički učenjak koji se smatra jednom od najvećih
ličnosti korejskog budizma, odnosno najvažnijih ličnosti za razvoj koncepta Esenecija-funkcija (體用),
koji je značajno uticao na razvoj istočnoazijskog budizma.[1]

Li Tai (李泰; pinyin: Lǐ Tài) (618[1] – 15. decembar 652[2]), kurtoazno ime Huibao (惠褒),
nadimak Qingque (青雀), formalno Princ Gong od Pua (濮恭王), je biokineski carski princ
iz dinastije Tang.

Li Tai, čija je službena titula bila Princ od Weija, uživao je naklonost svog oca cara Taizonga zbog
književnog talenta i spremnosti za marljivo učenje. Stariji brat Li Chengqian je bio krunski princ. Li
Tai, koji se nadao kako će zauzeti taj položaj, potakao je Li Chengqiana da počne kovati zavjeru
protiv oca 643. Kada je ona razotkrivena, Li Chengqian je svrgnut sa mjesta krunskog princa, a car
Taizong pristao udijeliti to mjesto Li Taiju. Međutim, kada je Taizong otkrio da je Li Tai u stvari
potakao Li Chengqiana na zavjeru, te da kuje zavjeru protiv mlađeg brata Li Zhija, princa od Jina,
okrenuo se protiv Li Taija. Li Zhi je proglašen novim krunskim princem. Li Tai je prvo degradiran,
potom stavljen u kućni pritvor i, na kraju, prognan. Umro je u egzilu 652.

Abd Allah ibn Abbas (618/19 - 687; arapski: ‫ )عبد هللا ابن عباس‬je bio rođak poslanika Muhameda,
koga muslimani danas štuju kao stručnjaka za Tafsir (egzegezuKurana), kao i autoritet za
islamske sune.

Otac mu je bio Muhamedov amidža Abas ibn Abd al-Mutalib, a majka Umm al-Fadl Lubaba. Prema
predaji se rodio 3. godine prije Hidžre, a još kao dijete je dobio Muhamedovu naklonost, koji je
zamolio Boga da ga "nauči Knjigu". Ibn Abas je otada svoj život posvetio proučavanju Kurana.

Štuju ga i suniti i šijiti.

Li Chéngqián (李承乾) (619?[1] – 5. januar 645[2]), kurtoazno ime Gaoming (高明), formalno Princ
Min od Hengshana (恆山愍王), bio je krunski princ kineske dinastije Tang. Bio je najstariji sin cara
Taizonga i njegov prvi krunski princ, ali je na kraju tu titulu morao prepustiti Li Zhiju (budućem caru
Gaozongu).

Li Chengqian je krunskim princem postao 627. u dobi od osam godina, nakon što mu je otac postao
carem 626. Kao dječak je imao reputaciju pronicljivosti, ali je imao i boležljivu nogu. U kasnijim
godinama je, prema kineskim historijskim navodima, postao sklon raskalašenom životu te više volio
prakticirati Tujue običaje nego učiti kako vladati državom. Zbog toga je sve više gubio naklonost cara
Taizonga u korist svog mlađeg brata Li Taija, princa Weija. (Oboma je majka bila careva prva
supruga, carica Zhangsun.) Kada je godine 643. postao uvjeren da će ga otac smijeniti sa mjesta
krunskog princa u korust Li Taija, sa generalom Hou Junjijem je sklopio zavjeru sa ciljem da svrgne
cara Taizonga. Zavjera je bila otkrivena, te je Li Chengqian smijenjen s mjesta krunskog princa i
degradiran u običnog pučanina. Car je, međutim, otkrio i da je Li Tai aktivno podstrekavao Li
Chengqianovu zavjeru, nadajući se njenoj propasti i svom dolasku na vlast. Zbog toga je svog
sljedećeg sina Li Zhija (kome je majka također bila carica Zhangsun) proglasio carem. Li Chengqian
je prognan i stavljen u kućni pritvor, gdje je umro 644. godine. Posthumno je rehabilitiran i proglašen
carskim princem za vrijeme vladavine svog pranećaka cara Xuanzonga, i to nakon što je njegov
unuk Li Shizhi postao kancelar.

Li Ke (李恪) (? - 6. mart 653[1]), posthumno poznat kao Princ od Yulina (鬱林王), često poznat i
kao Princ od Wua (吳王), bio je kineski carski princ iz dinastije Tang. Bio je sin cara Taizonga i u
mladosti uživao ugled te se smatrao ozbiljnim kandidatom za krunskog princa, pogotovo nakon što
su taj status 643. izgubili stariji brat Li Chengqian i mlađi brat Li Tai. Međutim, to je mjesto na kraju
pripalo njegovom mlađem bratu Li Zhiju, kao sinu careve supruga Zhangshun, i na inzistiranje
carevog šurjaka Zhangsun Wujija. Godine 649. je nakon Taizonogove smrti Li Zhi preuzeo prijestolje
kao car Taizong. Usprkos toga, Zhangsun je preizrao Li Kea, te ga 653. optužio za zavjeru zajedno
sa službenikom Fang Yi'aijem (房遺愛). Car Gaozong je nakon toga naredio Li Keu da izvrši
samoubistvo.

Luo Binwang (pojednostavljeni kineski: 骆宾王; tradicionalni kineski: 駱賓王; pinyin: Luò
Bīnwáng; Wade-Giles: Lo Pinwang, cca. 640– 29. decembar 684[1]), kurtoazno
ime Guanguang (觀光/观光), bio je kineski pjesnik iz doba dinastije Tang. Zajedno sa Wang
Boom, Yang Jiongom (楊炯/杨炯) i Lu Zhaolinom (盧照鄰/卢照邻) se uvrštava u Četiri velikana ranog
Tanga, odnosno među najistaknutije pisce svog vremena.

Bio je nadaren pjesnik i radio u državnoj službi, sve dok nije došao u nemilost carice Wu Zetian.
Kada je 684. Li Jingye digao ustanak protiv Wu Zetian, Luo Binwang se pridružio ustanicima i
napisao proglas u kome je caricu optužio za incest. Nakon gušenja ustanka je pogubljen, ali je Wu
Zetian, impresionirana njegovim književnim talentom, naredila da se njegovi tekstovi sačuvaju.

Ardašir III. (perzijski: ‫ اردشير‬Ardaschīr; * oko 621; † 630) je bio Veliki kralj Perzije iz
dinastije Sasanida (628. – 630.)

Ardašir III. bio je sin Kavada II. te je nakon njegove smrti u rujnu 628. u dobi od sedam godina stupio
na prijestolje. Njegov najvažniji savjetnik bio je Meh-Adur Gusnasp koji je nastojao da uvede red u
zemlji oslabljenoj od rata s Bizantom u kojoj je još k tome i harala kuga. No vlast su zapravo imali
utjecajni lokalni knezovi te prije svega zapovjednici vojske tako da faktički i nije bilo središnje
kraljevske vlasti. Ardašira je godine 630. svrgnuo i ubio general Šahrabaz te zavladao umjesto njega.
Abdullah ibn Aamir (arapski:‫ ) عامر بن عبدهللا‬je bio arapski vojskovođa i velikodostojnik, koji je
pod rašidunskimkalifom Osman ibn Affanom služio kao guverner Basre od 647. do 656. Bio je poznat
po vojničkom umijeću, s kojim je ugušio nizpobuna u novoosvojenoj Perziji i doprinio da se
tamošnje perzijsko stanovništvo preobrati sazoroastrizma na islam te proširio vlast Kalifata na
dijelove Centralne Azije. Također se cijenio i zbog administrativnih vještina. Zbog rodbinskih veza sa
Osmanom se smatra ashabijem.
al-Mukhtār ibn Abī ‘Ubayd al-Thaqafī (622 - 687) bio je arapski muslimanski vođa poznat po tome
što je 687. godine, neposredno nakon smrti Huseina ibn Alija, pokrenuo neuspjeli ustanak
protiv omajadskog kalifa Jezida I. Uhvaćen je i ubijen nedaleko od Kufe u aprilu 687.

Al-Mukhtarov grob se nalazi u Sabornoj džamiji u Kufi.[1]

Xue Yuanchao (薛元超) (622–683), formalno ime Xue Zhen (薛振), kurtoazno ime Yuanchao,
formalno Baron od Fenyina (汾陰男), bio je kineski velikodostojnik u službi dinastije Tang koji je
kao kancelar služio cara Gaozonga. U carevu službu je ušao još u vrijeme dok je on bio krunski
princ. 663. je nakratko pao u nemilost i bio prognan, ali je vraćen na svoju dužnost, te je vodio istragu
temeljem koje je Li Xian izgubio mjesto krunskog princa, koje je pripalo Li Zheu.

Buyeo Pung, u Japanu poznat kao Fuyo Hōshō (扶余豊璋?) bio je jedan od sinova kralja Uije.,
posljednjeg vladara državeBaekje, jednog od Tri kraljevstva Koreje. Kada je država Baekje godine
660. poklekla pred zajedničkim napadom Kineza i države Silla, Buyeo Pung se nalazio u
državi Wa u Japanu, pokušavajući sklopiti savez. O tim navodima, međutim, postoje brojne
rasprave.[1]

Godine 662. se zajedno sa japanskom vojskom na čelu sa generalom Abe no Hirafuom vratio u
Baekje, pokušajući obnoviti državu. Priključio mu se general Boksin davši mu titulu kralj Pungjang
(풍장왕). Godine 663. snage Baekjea i Japanaa su u bitci kod Baekganga poražene od snaga Kine i
Sille. Princ se sklonio u državu Goguryeo. Kada je i država Goguryeo godine 668. kolabirala, zarobili
su Kinezi i doveli u južnu Kinu. Što se poslije sa njim dogodilo nije poznato.

Njegov mlađi brat Zenkō (善光 ili 禅広) je služio japanskog cara i dobio titulu Kudara no
Konikishi (百濟王; kralj Baekjea).

Marwan ibn al-Hakam (623–685) (arapski: ‫ )مروان بن الحكم‬je bio četvrti po redu omejadski kalif, koji je
nakratko vladao od 684. do 685. poslije abdikacije svog prethodnika Muavije II.

Njegov otac Al-Hakam ibn Abi al-'As bio je u rodu sa trećim kalifom Osman ibn Affanom. Za
vrijeme Muhameda su i otac i on iz Medine protjerani u Ta'if gdje su morali stalno ostati. Hadrath
Uthman se založio za njih, te je Muhamed pristao povući svoju naredbu. Prije toga je, međutim,
umro, te su Al-Hakam i mladi Marvan morali čekati dolazak Osmana na mjesto kalifa prije nego što je
prestalo njihovo progonstvo.

Marvan je sudjelovao u Prvoj fitni, odnosno u Bitci kamila 656. godine gdje je strijelom ubio
generala Talhu, smatrajući ga odgovornim za Osmanovu smrt. Marvan je nakon toga živio
u Medini odakle je protjeran nakon početka pobuneAbdulaha ibn Zubejra. Došao je u Damask gdje je
proglašen kalifom nakon abdikacije Muavije II.
Njegovu kratku vladavinu su, međutim, obilježili značajni uspjesi protiv Ibn Zubjera, čije je pristaše
uspio poraziti i u Egiptu i Siriji, odnosno teritoriju svesti na Hedžas. Nakon smrti ga je naslijedio
sin Abd al-Malik ibn Marvan, koji se smatra jednim od najuspješnijih omejadskih vladara.

Abd Allah al-Zubayr ili ibn Zubayr (arapski: ‫‘ عبد هللا بن الزبير‬Abdallāh ibn az-Zubayr; 624 - 692) bio
je arapski ashabi i samozvani islamski kalif u drugoj polovici 7. vijeka.

Otac mu je bio Zubayr ibn al-Awwam, a majka Asma bint Abi Bakr, kćer prvog kalifa Abu Bekra. Bio
je nećak Ajše, treće supruge proroka Muhameda.

Pripadao je plemenu Bani Asad. Kao mladić je sudjelovao u arapskim

pohodima protiv Bizanta i Sasanidske Perzije cesarstvu. Godine 647. je u Sjevernoj
Africi(današnji Tunis) kraj mjesta Safetulo porazio i ubio tamošnjeg bizantskog gospodara Gregora
Patricija.

Ibn al-Zubejr se pod vladavinom kalifa Muavije I. nije miješao u politku, ali zato nije htio priznati
njegovog nasljednika Jezida I. Tada je Huseinu ibn Aliju savjetovao da dođe u Kufu te se tako riješio
svog jedinog suparnika u Hidžazu.[1]

Poslije smrti Huseina ibn Alija u bitci kod Karbale 10. muharema 61 (10. oktobra 680) al-Zubejr se
vratio u Hidžaz, gdje se proglasio "pravednim kalifom" i počeo učvrščivati svoj položaj. S vremenom
je tako ojačao da je u Kufu poslao svog guvernera. Potom je uspostavio svoju vlast u Iraku,
južnoj Arabiji, velikom dijelu Sirije i dijelu Egipta. Al-Zubejru je u tome pomagalo duboko
nezadovoljstvo naroda omejadskom vlašću.

Jezid je pokušao eliminirati al-Zubejra napadom nad Hidžaz. Poslije krvave bitke kod al-Harre je
osvojio Medinu i počeo opsjedati Meku. Pohod je prekinula njegova iznnenadna smrt. U
Umajadskom Kalifatu je potom nastao metež i prersatao u sveopći građanski rat. Islamska država se
raspala na dvije polovice sa dvama različitim kalifima.

Građanska rata je završila tako da je Al-Zubejr izgubio Egipt i dijelove Sirije pod svojom vlašću.
Potom su u Iraku izbili ustanci haridžita te se njegova vlast svela na područje Hidžaza.

Ibn al-Zubajr je bio konačno poražen kada je Abd al-Malik ibn Marvan na njega poslao vojsku pod Al-
Hadžadž ibn Jusufom. Al-Hadžadž je godine 692. u bitci al-Zubajra ubio; odrezana mu je glava a
ostatak trupla pribijen na križ. Omejadi su potom uspostavili vlast nad cijelim islamskim svijetom.

al-Hasan ibn 'Alī ibn Abī Tālib ibn 'Abd al-Muttalib ibn Hāšim ibn 'Abd Manaf (arapski: ‫الحسن بن‬
‫( )علﻲ بن أبﻲ طالب‬1. mart 625 (15. Ramadhān 3. AH) – 669 (7. ili 28. Safar [1]50 AH) dob 47)[2] je
najstariji Poslanikov unuk i važna ličnost u historiji islama. Naslijedio je svog oca Aliju i postao peti
halifa. Većina ši'ija ga smatra drugim imamom. Emevijski namjesnikMuavija je napao Hasana, ali je
on prije odlučujuće borbe ponudio predaju hilafeta za određene naknade i penziju sa sebe i svog
brata Husejna. (Njegova ponuda se poklopila sa Muavijinom ponudom kojom mu je nudio trenutno
odricanje od hilafeta za vrijeme Muavijinog života, a ostali uvijeti bili su carte blanche. Nakon što je
primio Hasanovu ponudu, Muavija je svoju povukao).

Taberi prenosi da su neki od Hasanobih uvjeta bili zadržavanje pet miliona dirhema koji su bili u
trezoru u Kufi, dobijanje godišnjih prihoda iz perzijskog distrikta Darabdžid, i da se zaustavi praksa
ponižavanja hazretu Alije, koju je praktikovao Muavija. Drugi kažu da je Hasan tražio da mu se hilafet
vrati nakon Muavijine smrti.

Hasanova vladavina trajala je samo šest mjeseci. Umro je u Medini, osam godina nakon abdikacije.
Ši'ijski izvori tvrde da ga je otrovala njegova supruga po nagovoru Muavijinog sina Jezida. Međutim
ovakve tvrdnje su podložne sumnji jer su prema ši'ijskim izvorima sve imame pobili sunnijski vladari.

Hasan je bio poznat po svojim mnogobrojnim ženidbama, a bilo ih je više od 130. Brzina kojom se je
rastavljao od svojih supruga dala mu je nadimak El-Mutlik ili "razvodnik". Alija je upozoravo ljude da
ne udaju svoje kćeri za Hasana, ali to nikoga nije odvratilo. Svi su željeli vezu sa Poslanikovom
obitelji, pa su se mlade djevojke udavale da bi makar na kratko vrijeme bile dio Poslanikove
porodice.

Wu Zetian (pojednostavljeni kineski: 武则天; tradicionalni kineski: 武則天; pinyin: Wǔ Zétiān,

fonetski:ù tsɯ̯ʌ̌ tʰi̯ɛ́n; 17. februar 624[4][6] – 16. decembar 705[5]), osobno ime Wu Zhao (武曌), često
navođena kao Tian Hou (天后) za vrijeme dinastije Tang i Carica supruga Wu (武后) u kasnijim
vremenima, je bila jedina žena u historiji Kine koja je de iure preuzela carsku titulu. Na vlasti je de
facto još za vrijeme za vladavine njenog muža i sinova od 665. do 690. godine, što nije predstavljalo
presedan u kineskoj historiji. Međutim, presedan je stvorila kada je godine 690. osnovala vlastitu
carsku dinastiju pod imenom Zhou (周) (čime je na neko vrijeme prekinuta vlast dinastije Tang), te je
vladala de iure kaoSveta i božanska vladarska carica (聖神皇帝) od 690. do 705. Njen uspon na
vlast i vladavina su kasnije bili predmetom žestokih kritika od strane konfucijanskih historičara, ali su
je komunistički historičari od 1950-ih počeli hvaliti

Jezdegerd III., također Jazdgird (perzijski: ‫ يزدگرد‬Yazdgerd, od Boga stvoren), je bio

posljednji perzijski kralj iz dinastijeSasanida (632. - 651.).

Sasanidska Perzija u doba Jezdegerda III.[uredi - уреди | uredi

izvor]

Jezdegerd je bio unuk kralja Hozroja II., nakon čije je smrti godine 628. u Perziji zavladala anarhija.
Država je i izvana (zbog rata s Bizantom koji je izgubila) i iznutra zbog nemira i borbi bila iscrpljena i
oslabljena. Kada je Jezdegerd kao posljednji muški član dinastije Sasanida zavladao činilo se je da
je anarhiji kraj i da će novi kralj uspjeti stabilizirati državu.

Arapi osvajaju Perziju[uredi - уреди | uredi izvor]

Međutim, Arapi su nedugo zatim godine 634. napali i Bizant i Perziju. Izaslanstvo kalifa isprva je
zatražilo od Jezdegerda da se pokori što je on naravno odbio. Prvi arapski napad Perzijanci su odbili,
ali je u drugom godine 636. perzijski general Rostam u teškoj bitki na području
današnjega Iraka poginuo, a njegova vojska teško poražena nakon čega su Arapi s lakoćom
osvojili Mezopotamiju.

Jezdegerd je morao pobjeći iz glavnog grada Ktezifonta i povući se na istok u današnji Iran gdje je
organizirao otpor. Godine 642. Arapi su ponovo pobijedili njegovu brojčano nadmoćniju vojsku nakon
čega su perzijski velikaši izgubili povjerenje u Jezdegerda i pokušali se dogovoriti s osvajačima.
Jezdegerdu nije preostalo ništa drugo nego pobjeći još dalje na istok.

Bijeg i smrt[uredi - уреди | uredi izvor]

Jezdegerd je bježao sve dalje na istok do grada Merva u današnjem Turkmenistanu. Više je puta
zatražio pomoć protiv Arapa od Kine kojom je tada vladala dinastijaT’ang, ali bezuspješno. Godine
651. Jezdegerd je kod Merwa vjerojtno po nalogu tamošnjega namjesnika ubijen. Perzijsko-arapski
autori izvještavaju još stoljećima poslije da su potomci toga namjesnika zvani "Kraljoubojice" jer je u
perzijskim očima osoba velikoga kralja bila sveta i nepovrediva, a njegovo ubojstvo težak zločin.

Jezdegerdov sin Peroz pobjegao je Turcima a zatim na dvor kineske dinastije T’ang, ali nije se
mogao vratiti u domovinu te je umro u kineskom egzilu. Tako je izumrla perzijska dinastija Sasanida.
Jezdegerdova smrt i arapska osvajanja označavaju za Bliski istok kraj antike i početak srednjega
vijeka.

Al-Husejn ibn 'Alī ibn Abī Tālib ibn 'Abd al-Muttalib ibn Hāšim ibn 'Abd Manaf ili Husejn (* 627,
umro 10. oktobar 680/ 5.-61.), drugi sin hazreti Alije i Fatime i Poslanikov unuk. Priča o Husejnu
centralni je događaj u historiji duodecimalnih ši'ija. Muaviju je poslije njegove smrti naslijedio njegov
sin Jezid. Jezid je postao halifa u Damasku, ali mimo uobičajene procedure, jer je Muavija znatno
ranije prisilio neke poznate ashabe na prisegu Jezidu, koji je bio poznat po tome što je volio zabave.
Neslaganjao tome ko je najpogodnija ličnost za mjesto halife zbog duhovnih, političkih i vjerskih
razloga, a koja nisu bila samo ši'ijski argumenti, vodila su mnoge poznate ličnosti da odbiju prisegu
Jezidu. Među njima su bili Abdullah ibn Zubejr, sin poznatog ashaba, koji se kasnije proglasio halifom
i jedno vrijeme vladaoMekkom, i Husejn, Poslanikov unuk, koji je napustio Medinu i sklonio se u
Mekku.

U Mekki su da pristalice nagovorile da ode u Kufu, gdje su mu osigurali podršku. Husejn je poslao
svog nećaka Muslima ibn Akila da pripremi njegov dolazak. Međutim, uhvaćen je i ubijen od
emevijskog namjesnika. Husejn se poslije toga odlučio otići u Kufu s osamdeset članva svoje
porodice, i još šezdeset drugih, od kojih su polovina bili ashabi. Abdullah, sin halife Omera, odgovaro
ga je od ovog puta.
Jezid je tada naredio svom namjesniku Ubejdullahu ibn Zijadu da presretne Husejna, kome se u
međuvremenu pridružilo šest stotina ljudi. Međutim, vojska od četiri hiljade ljudi pod vođstvom Omera
ibn Sa'da (sina Sa'da ibn Vekkasa) okružila da je na Kerbeli, pokraj rijeke Eufrat u Iraku. Odsječen
osam dana od izvora vode, on je pregovarao sa Jezodovim trupama, sve dok nije počela borba, a u
početku su to, shodno arapskim običajima, bile borbe pojedinaca. Na kraju je i sam Husejn ušao u
borbu gdje je, skrhan žeđu, uskoro ubijen. Samo dvoje njegove djece preživjelo je masakr, koji je
nakon toka slijedio. Njegovo ubistvo nije imalo veliki uticaj na tadašnju političku situaciju, ali je
postalo simbol od velike važnosti za ši'ije, u početku za vijrme Bujida, a još više poslije
uspona Safavidske dinastije.

Husejn je za ši'ije imam, osoba koju oni smaraju posrednikom između Boga i čovjeka. Oni vjeruju da
je ova funkcija nasljedna, te da je od Alije prešla Husejnovim potomcima. Među ši'ijama i danas
postoji osjećaj krivice zbog događaja na Kerbeli. Centralni događaj vezan za ovu krivnju jeste
obmanjujući poziv Husejnu i izdaja od ranih ši'ija iz Kufe, koji mu nisu pristikli u pomoć.

Prvi Safavidi, koji su uspjeli osvojiti Perziju početkom šesnaestog vijeka, iskoristili su i
institucionalizirali ovu krivnju. Kao i drugi prije njih, Safavidi su koristili ši'izam kao oruđe za dobijanje
i održavanje političke moći, i kao mehanizam društvene kontrole. Husejnom smrt opisana je s mnogo
krvavih i sažaljivih detalja u drami zvanojta'zija koja se u ši'jskom svijetu izvodi nekoliko dana prije
obilježavanja događaja na Kerbeli.

Sunnije na ovaj događaj gledaju kao žalosno umorstvo Poslanikovog drugog najbližeg potomka. Iako
ga smatraju užasnom tragedijom, nije postalo lična i nacionalna trauma. Sunnije obilježavaju ovaj
dan (10. muharrem), ali ne zbog događaja na Kerbeli, već je on obilježavan kao praznik i u
Poslanikovo vrijeme.

Danas neke ši'ije, prilikom obilježavanja godišnjice Husejnove smrti, padaju u trans ili se ranjavaju
idući ulicama. Husejnovo turbe, još od safavidskog vremena, postalo je najvažnije svetište
duodecimalnih ši'ija.

Zhang Jianzhi (張柬之) (625[1]-706), kurtoazno ime Mengjiang (孟將), formalno Princ Wenzhen od
Hanyanga (漢陽文貞王),[2] bio je kineski službenik u dobadinastije Tang koji je služio kao kancelar
carici Wu Zetian i njenom sinu caru Zhongzongu. Bio je ključna ličnost dvorskog puča kojim je
svrgnuta Wu Zetian i car Zhongzong vraćen na vlast 705. Kasnije je bio prognan zbog lažnih optužbi
od strane Wu Sansija, nećaka Wu Zetian, te umro u izgnanstvu.

Eanflæd (19. april 626 – 11. decembar 704) bila je kraljica Bernicije, a
kasnije opatica uticajnog kršćanskog samostanaWhitby u Engleskoj. Bila je kće kralja Edwina od
Deire i Æthelburg, kćeri kralja Ethelberta od Kenta. Oko godine 642. Eanflæd se udala za
kralja Oswiua od Bernicije. Nakon Oswiuove smrti 670, povukla se u opatiju Whitby, osnovanu
odHilde od Whitbyja. Eanflæd je postala predstojnicom samostana 680. i tamo ostala do smrti.
Zahvaljujući njoj je samostan uživao snažnu podršku kraljevske porodice i imao značajnu ulogu u
učvršćenju rimskog kršćanstva u tadašnjoj Engleskoj. Kasnije je kanonizirana.
Sveta Gertruda od Nivellesa (francuski: Gertrude de Nivelles; 626 – 17. mart 659) bila je opatica
benediktinskog samostana u Nivellesu u današnjoj Belgiji.

Rodila se kao kćer franačkog majordoma Pipina Landenskog i njegove supruge Ide. Kada je imala
deset godina, roditelji su je doveli na banket na koji je pozvan tadašnji franački kralj Dagobert I. Tada
joj je rečeno da se uda za sina vojvode od Austrazije. Gertruda je rekla da će se udati jedino
za Isusa. Nakon očeve smrti, majka joj se zaredila i osnovala samostan u Nivellesu, gdje je Gertrudu
postavila za prvu opaticu. Istakla se aketskim načinom života, zbog čega joj je narušeno zdravlje, te
je umrla mlada. Prije smrti je svoju nećaku Wilfetrudis imenovala za nasljednicu.

Iraklona, (grč: Ηρακλωνας, rođ. 626. - umro posle 641. godine), poznat i kao Iraklije II, bio
je vizantijski car od 11. februara do septembra 641. godine.

Iraklona se rodio u 626. godine kao peti sin cara Iraklija i njegove druge supruge Martine. Car je
naime oženio svoju sestričinu Martinu 613. godine i sklapanje ovog braka je smatrano neprihvatljivim
i rodoskrvnim u širokim krugovima carske porodice, senata, vizantijske crkve, vojske i naročito kod
prestoničke svetine. Kada je carski par izgubio četvoro prvorođene dece, a kako su dva najstarija
preostala sina, Flavije i Konstantin rođeni sa posebnim potrebama, javnost je tu činjenicu uzela kao
potvrdu svojih osuda. Ipak, Iraklije je pored sina iz prvog braka, Iraklija Novog Konstantina,
određenog za savladara još 613, ostavio za sobom još dva sina sposobna da vladaju Iraklionu i
Davida.

Iraklije je preminuo u prestonici 11. februara 641. u trenutku kada je nekoliko krupnih pitanja spoljne i
unutrašnje politike zahtevalo odlučne odgovore carske vlade. Pitanje nasleđivanja prestola car je
pokušao da odredi testamentom koji je njegova udovica Martina predstavila carigradskom senatu. Po
Iraklijevoj poslednjoj volji, Iraklije Novi Konstantin i Iraklona, zvanično Konstantin (III) i Iraklije (II), su
trebali da vladaju kao savladari i da pri tom složno poštuju Martinu kao caricu i majku. Kako su
Iraklijevi sinovi bili punoletni po ondašnjim shvatanjima, Martina je kao žena diskvalifikovana za
položaj trećeg vršioca carske vlasti, tako da su senatori i drugi faktori spremno pozdravili stupanje na
presto Konstantina i Iraklija.

Do složne vladavine Iraklijevih sinova ipak nije došlo. Konstantin je praktično bio već na samrti pošto
je bolovao najverovatnije od tuberkuloze i pokušao je da podelom novca obezbedi podršku vojske za
svog sina Konstansa. Pored toga, carica Martina je podržavala monotelitsko učenje koje je u
Carigradu bilo nepopularno i oslonila se na patrijarha Pira. Konstantin je umro u maju 641. i u carstvu
su se pojavile glasine da su ga Martina i Pir otrovali.

Iraklona je sada proglašen za cara-samodršca (βασιλεος αυτοκρατορ) što je u pogledu titulisanja

vrhovnog vladara bio prvi slučaj u vizantijskoj istoriji. Vlada je proterala nekoliko vojskovođa odanih
pokojnom Konstantinu u trenutku kada je odbrana Egipta popustila pod
pritiskom muslimanskih Arapa. Iz Carigrada je u Egipatvraćen već svrgavani aleksandrijski
patrijarh Kir koji je ugovorio predaju ostatka carskih teritorija u Egiptu osvajačima. Posle ovoga
udarca, kojim je carstvo izgubilo najbogatiju provinciju istoka, vojskovođa Valentin Aršakuni je
pobunio maloazijsku vojsku i odveo je u Halkedon, grad na azijskoj obali Bosfora. Iraklona je morao
da poseti okupljene vojnike i da javno usvoji i proglasi za svog savladara malog Konstansa. Carica
Martina je ipak uspela da izvuče korist i za svoje sinove pošto je David proglašen za trćeg cara
vladarskog kolegijuma pod imenom Tiberije. Međutim, ovakav kompromis se pokazao samo
privremenim. Nova pobuna vojske, izvedena uz podršku senata, dovela je u septembru 641. do
svrgavanja Iraklione, Davida-Tiberija i njihove omrznute majke. Suprotno zvaničnom rimskom pravu,
Iraklioni je odsečen nos kako bi se ubuduće smatrao neadekvatnom osobom za presto. Martini je
odsečen jezik, a Davidu-Tiberiju jezik, dok je njegov mlađi brat Marin kastriran. Iraklona je majkom i
bratom poslat u izgnanstvo na ostrvo Rodos gde je, po rečima jermenskog hroničara Sava, ubrzo
pogubljen.

Munmu od Sille (ponekad navođen i kao Moonmu; ? - 681) je bio 30. po redu vladar države Silla,
odnosno prvi vladar ujedinjene Koreje, koji je vladao od 661. do 681.[1]) Bio je sin kralja Muyeola i
kraljice Munmyeong, mlađe sestre znamenitog generala Kim Yu-shina. Rodio se kao princ Beommin
(법민, 法敏), a u mladosti ga je otac zadužio da se bavipomorskim pitanjima; na tom je mjestu
ostvario izvrsne diplomatske kontakte sa carskom Kinom pod dinastijom Tang i ocu omogućio da
sklopi savez protiv suparničkih korejskih država Baekje i Goguryeo. Godine 660. je saveznička
vojska osvojila Baekje, čija je teritorija pripojena Silli. Sljedeće godine je princ Beommin naslijedio
oca i uzeo ime Munmu.

Godine 668. su kineske i Silla trupe osvojile Goguryeo, čime je završen period Tri Koreje i otpočeo
period Ujedinjene Sille. Munmu je, prepoznavši namjeru svog saveznika, kineskog
cara Gaozonga da anektira cijeli Korejski poluotok, uskoro protiv njega otpočeo rat koji je 676.
završen pobjedom Sille. Kralj Munmu je umro 681. i naslijedio ga je princ Sinmun.

Car Tenji (天智天皇 Tenji-tennō?, 626 – 7. januar 671), također poznat i kao car Tenchi, bio je 38. po
redu car Japana,[1]prema tradicionalnom popisu.[2]

Tenji je vladao od 661. do 671.[3]

Bio je sin cara Jomeija, ali je naslijedio majku, caricu Saimei. Prije dolaska na prijestolje bio je poznat
kao Princ Naka-no-Ōe (中大兄皇子 Naka-no-Ōe no Ōji?). Kao princ, Naka no Ōe je igrao ključnu
ulogu u događajima koji su doveli do padaklana Soga koji je prijašnjih decenija dominirao carskom
porodicom. Kada je 644. vidio kako klan Soga jača, te kako bi mogao čak i zamijeniti carsku
porodicu, zajedno sa Nakatomi no Kamatarijem je organizirao atentat na Soga no Iruku; ti i kasniji
događaji, poznati kao Isshi incident, doveli su do jačanja carske vlasti.
Na vlast je došao 661. Sljedeće godine je izdao Zakonik Omi, prvi zakonik u japanskoj historiji.
Njegova smrt je izazvala dinastijski sukob među četrnaestoro djece, koji je završen pobjedom princa
Otomoa, koji je nastavio vladati kao car Kobun.

Cui Zhiwen (崔知溫) (627–683), kurtoazno ime Liren (禮仁), je bio kineski velikodostojnik u
službi dinastije Tang, poznat po tome što je kao kancelar služio cara Gaozonga. Prije dolaska na
carski dvor se istakao kao uspješni provincijski guverner, koji je diplomatskim putem rješavao
probleme sa nomadskim plemenima.

Sveti Adomnán od Ione (627/8 – 704) je bio opat Ione od Ione do smrti, poznat kao hagiograf,
državnik i crkveni pravnik. Napisao je znamenitiu Vitu Svetog Kolumbe te promicao tzv. "Zakon o
nevinima" (lex innocentium), znamenitu kodifikaciju ratnog prava koja je po njemu dobila ime Cáin
Adomnáin ("Zakon Adomnána"). U Irskoj, posebno u Derryju iGrofoviji Donegal, štuje se i
po angliciziranim imenom Sveti Eunan (Saint Eunan).

Benedict Biscop (cca. 628 – 690), također poznat i kao Biscop Baducing bio
je anglosaksonski opat i osnivačPriorata Monkwearmouth-Jarrow, gdje je također osnovao
znamenitu biblioteku. Nakon smrti se slavio kao svetac.

Car Gaozong od Tanga (kineski: 唐高宗; pinyin: Táng Gāozōng) (21. jul 628[3] – 27. decembar
683[4]), osobno ime Li Zhi (李治), bio je treći car kineske dinastije Tang koji je vladao od 649. do 683
(stvarno tek do januara 665. kada je vlast de facto preuzela njegova druga supruga Carica
Wu (kasnije poznata Wu Zetian)). Car Gaozong je bio sin prethodnogcara Taizonga i njegove
supruge, carice Zhangsun.

Gaozong je naslijedio svog oca, koji se tradicionalno smatra jednim od najboljih vladara u historiji
Kine, te je u prvim godinama i decenijama vladavine uspješno nastavio njegovu eskpanzionističku
politiku, pri čemu su pod kinesku vlast došle države Baekje, Goguryeo u Koreji i Zapadni Tujue u
Centralnoj Aziji. Tradicionalni historičari ga usprkos tome smatraju slabim vladarom, prvenstveno
zbog nesklonosti bavljenju državnim poslovima koje je prepustio svojoj drugoj supruzi Wu Zetian,
pogotovo nakon što ga je niz moždanih udara učinio nesposobnim. 670-ih su mnoge od osvojenih
teritorija izgubljene u sukobu sa Tufanom, Sillom, Khitanom i Balhaeom, a osvojena područja Tujuea
bila pogađana učestalim pobunama. Nakon njegove smrti Wu Zetian vladala kao regentica, da bi
690. formalno prigrabila carsku vlast, osnovavši vlastitu kratkotrajnu dinastiju Zhou. Sam car
Gaozong je zajedno sa njom sahranjen u Qianling mauzoleju.

Princeza Wencheng (tibetanski: Mung-chang Kungco, kineski: 文成公主, pinyin: Wénchéng

Gōngzhǔ) (died 680[1]) bila je nećaka moćnog kineskog cara Taizonga iz dinastije Tang, poznata po
tome što se 641. u Tibetu udala zaSongtsän Gampoa, cara, odnosno trideset trećeg vladara dinastije
Tibet. Brak je bio dio mirovnog sporazuma; a uz nevjestu je Songtsän dobio i veliku količinu zlata. U
Tibetu je princeza Wencheng poznata kao Gyasa, ili 'kineska supruga'.[2] Po predaji je budistkinja te
se, zajedno sa Songtsänovom nepalskom suprugom Bhrikuti Devi navodi da je uvela budizam u
Tibet.[3]

Brak je sklopljen nakon kraćeg rata između dinastije Tang i Songtsänove države; iako su Kinezi u
njemu izvojevali pobjedu, car Taizong je pristao na Songtsänov zahtjev da mu se carska princeza
preda kao supruga. Brak je ispunio političku svrhu, jer su Kina i Tibet nakon njega decenijama bili u
miru.

Tibetanski izvori navode da je dolazak princeze Wencheng, ali i njeni nesporazumi sa Bhrikuti Devi,
bio razlogom za gradnju Hrama Jokang u današnjoj Lhasi.

Konon je bio papa od 21. listopada 686. do 22. rujna 687. godine.

Po nacionalnosti je bio Grk rodom sa Sicilije; otac mu je bio bizantski oficir porijeklom iz Trakije. Na
Siciliji se školovao, a u Rimu zaredio za svećenika. Navodi se kako je bio star, ali dostojanstvenog
držanja i "jednostavnog karaktera".

Njegov izbor za papu je došao nakon smrti prethodnika Ivana V, koja je umalo dovela Rim do
krvoprolića. Lokalno svećenstvo je za kandidata istaklo svećenika Petrosa, a lokalni bizantski
garnizon izvjesnog Teodorosa. Jednostavni Konon je izabran kao kompromisni kandidat, oko koga
su se mogle složiti obje zavađene frakcije. Konon je za to dobio i blagoslov ravenskog egzarha. Kao i
njegovi prethodnici, održavao je dobre veze sa bizantskim dvorom, i vodio koresponenciju s
carem Justinijanom II koji je neka crkvena imanja oslobodio plaćanja poreza.

Njegova smrt je, pak, ponovno izazvala kaos, s obzirom da su zavađene frakcije kao moguće
nasljednike proglasile dvojicu antipapa - Paskala i Teodora. Spor je riješen tek kada je legitimnim
papom proglašen Sergije I.

Konstans II Pogonat (grč: Κώνστας Β') bio je vizantijski car od 641. do 668. godine.

Konstans je rođen kao Iraklije, stariji sin Iraklija Novog Konstantina i Gregorije. Vladarsko
ime Konstantin dobio je kada ga je 641, pod pritiskom pobunjenih vojnika, stric Irakliona usinio i
proglasio za savladara. U vizantijskim izvorima, zbog svoje mladosti, ostao je upamćen pod
deminutivom Konstans. Kada je odrastao zbog svoje bujne brade dobio je
nadimak Pogonat (Bradati).

Tokom svoje samostalne vlade Konstans je morao da brani carstvo od napada muslimanskih Arapa.
Iako je vizantijska vojska bila uglavnom neuspešna, Konstans je, zahvaljujući građanskom ratu među
samim muslimanima, uspeo da sklopi povoljan mirovni sporazum 656. godine.

U verskoj politici car je, po uzoru na svog dedu Iraklija, pokušao da nametne monotelitizam kao
zvanično učenje crkve kako bi pomirio pravoslavne i monofizite. Rasprave o ovom pitanju car je
pokušao da zabrani ediktom iz 648, ali je kasnije podvrgao progonu najupornije pristaše
pravoslavlja Maksima Ispovednika i rimskog papu Martina I. Maksim Ispovednik je umro 662. u
progonstvu u kavkaskoj Laziki, a papa Martin na Krimu 665. godine.

Koristeći zatišje na istoku, Konstans je sa dvorom i velikom vojskom otišao na krajnji zapad carstva u
želji da odbrani carske posede u Italiji od Langobarda. Tom prilikom je 663. posetio Rim gde ga je
svečano dočekao papa Vitalijan. Time je Konstans bio prvi car koji je posetio Rim posle
propasti Zapadnog rimskog carstva. Car ipak nije mogao da stekne čvrsto uporište na Apeninskom
poluostrvu pa se povukao u Sirakuzu na Siciliji gde je 15. septembra 668. godine ubijen u dvorskoj
zaveri. Presto je zakratko preuzeo uzurpator Mizezije koga je ubrzo pogubio Konstansov
sin Konstantin IV.

Dí Rénjié (kineski: 狄仁傑; pinyin: Dí Rénjié) (630 – 15. august 700[1]), kurtoazno
ime Huaiying (懷英), formalno Vojvoda Wenhui od Lianga (梁文惠公), bio je kineski službenik iz
doba dinastije Tang koji je dva puta služio kao kancelar za vrijeme vladavine carice Wu Zetian.
Smatra se jednim od najvećih državnika svog vremena, te mu se pripisuje transformacija vlade Wu
Zetian od tiranske u jednu od najefikasnijih i najčestitijih u kineskoj historiji.

Ibrahim ibn Muhammad arapski: ‫ إبرهيم بن محمد‬je bio sin islamskog proroka Muhameda i njegove
supruge Marije Kibtije. Rođen je u posljednjem mjesecu 8. godine Hidžre, a ime je dobio
po Abrahamu (Ibrahimu), zajedničkom pretku Arapa i Jevreja. Bio je povjeren na brigu dojilji Umm
Sayf, ženi kovača Abu Sayfa. Umro je 27. januara 632. Muhamed je bio duboko pogođen smrću
svog malodobnog sina, ali je rekao da će imati dojilju u Raju. Istovremeno sa Ibrahimovom smrću je
došlo dopomrčine Sunca; Muhamed je svojim sljedbenicima rekao da ne dovode u vezu ta dva
događaja.

Princeza Nukata (額田王 Nukata no Ōkimi?, cca. 630-690) (također poznata i kao Princeza Nukada)
bila je japanska plemkinja i pjesnikinja iz Asuka perioda.

Bila je kćer princeze Kagami, a kasnije je postala omiljena supruga cara Temmua. Njemu je
rodila princezu Tochi (kasniju suprugu cara Kobuna). Postoje japanske legende prema kojima je
kasnije postala suprugom cara Tenjija, starijeg brata cara Temmua, ali za to ne postoje dokazi.

Poznata je kao jedna od najvećih pjesnikinja svog vremena, te je ukupno trinaest njenih pjesama
ušlo u zbirku Man'yōshū: #7-9, 16-18, 20, 112, 113, 151, 155, 488, and 1606. (#1606 is a repeat of
#488.) Dvije od tih pjesama su ušle i u kasnije zbirke Shinchokusen Wakashū i Shinshūi Wakashū.
Pjesma #9 je poznata kao jedna od najtežih pjesama Man'yōshūa za tumačenje. [1]

Sigebert III (cca. 630–656/660) je bio franački kralj Austrazije iz Merovinške dinastije, koji je vladao
od 634. do smrti.

Bio je najstariji sin franačkog kralja Dagoberta I koji je nakon očeve smrti dobio vlast nad
Austrazijom. S obzirom da je bio dijete, pravu vlast je na početku imao majordom Pipin Landenski.
Iako je imao deset godina, pokušao je na čelu austrazijske vojske 640. pokoriti susjednu Tiringiju;
međutim, u tom pohodu ga je porazio tirinški kralj vojvoda Radulph. Fredegarova kronika navodi da
je plakao na bojištu. Tradicionalno se smatra da je taj poraz - koji je jasno pokazao da djeca-kraljevi
ne mogu voditi vojsku - vlast nad franačkim zemljama stavio u ruke moćnih majordoma.

Pipina Landenskog je, pak, na mjestu majordoma naslijedio njegov sin Grimoald Stariji. On je
iskoristio činjenicu da mladi kralj nema svog sina, te ga nagovorio da posvoji njegovog
sina Hildeberta, učinivši ga tako prijestonasljednikom. Kada je Sigebert dobio svog biološkog
sina Dagoberta, Grimoald ga je dao protjerati sa dvora.

Iako je ostao upamćen kao neodlučan i slab vladar, odnosno prvi od roi fainéant - "lijenih kraljeva"
koji će obilježiti ostatak postojanja Merovinške dinastije, srednjovjekovne kronike su također navele
da je obilato financijski i na drugi način pomagao samostane i Crkvu. Zbog toga je proglašen
svecem, odnosno zaštitnikom grada Nancyja [1] U tamošnjoj katedrali se čuvaju njegovi posmrtni
ostaci, koji su bili oskrnavljeni za vrijeme Francuske revolucije.