Kertas 3 Bab 2 Tingkatan 5

Bab 2 : Nasionalisme di Malaysia sehingga Perang dunia Kedua

Tema/Tajuk : Kemunculan dan Perkembangan Nasionalisme di Asia Tenggara

Khusus :
Penjajahan British di Tanah Melayu telah membangkitkan semangat nasionalisme dalam kalangan
masyarakat tempatan.

Bincangkan peristiwa-peristiwa pemimpin tempatan menentang British di Tanah Melayu dan

kejayaan negara Malaysia dalam mengekalkan kemerdekaan negara sehingga kini.

Format Perincian Markah Penuh

Pengenalan1. Jelaskan maksud gerakan nasionalisme. 5 markah
2. Huraikan peristiwa kebangkitan pemimpin tempatan
menentang British berikut:
i) Penghulu Dol Said 30 markah
ii) Mat Salleh
iii) Tok Janggut
3. Jelaskan implikasi daripada penentangan pemimpin
15 markah
tempatan terhadap British.
4. Bagaimanakah kita memanfaatkan perjuangan
pemimpin tempatan pada abad ke-19 dalam usaha 15 markah
memupuk semangat nasionalisme dalam kalangan rakyat?
5. Buktikan kejayaan Malaysia dalam usaha memupuk
Isi dan
semangat nasionalisme dalam kalangan rakyat sejak tahun
10 markah
Huraian
1957.
6.
(i) Jelaskan cabaran yang dihadapi oleh negara kita dalam
usaha memupuk semangat nasionalisme dalam kalangan
10 markah
rakyat.
(ii) Cadangkan langkah-langkah yang drastik untuk
menangani cabaran di atas.
7. Nyatakan nilai-nilai murni yang boleh kita teladani
daripada gerakan penentangan pemimpin tempatan
10 markah
terhadap British.

8
● Pengetahuan yang diperoleh
Kesimpulan ● Iktibar kepada diri, bangsa dan negara 5 markah
● Harapan calon

1
1. Jelaskan maksud gerakan nasionalisme. (m/s 28-29)

F1 Usaha masyarakat tempatan menentang apa-apa sahaja bentuk 1

tekanan atau penjajahan terhadap mereka oleh kuasa
luar/penjajah
F2 1
Didorong oleh hasrat untuk membebaskan negara mereka
F3 daripada kuasa penjajah 1

Di Malaysia, penentangan terhadap British telah dilakukan oleh

F4 pemimpin dan rakyat tempatan sejak abad ke-19 1

F5 Gerakan nasionalisme secara menyeluruh telah bermula pada 1

awal abad ke-20

F6 Gerakan pemimpin tempatan berlaku pada awal kedatangan 1

British di Malaysia
(5m)
Merupakan reaksi spontan masyarakat tempatan untuk menjaga
kepentingan mereka daripada dicerobohi dan dikuasai oleh orang
luar

( Mana-mana 5 isi x
1m)

2 Huraikan peristiwa kebangkitan pemimpin tempatan

menentang British berikut: (m/s 31-42)

F1
i) Penghulu Dol Said 1

H1a Dipelopori oleh Penghulu Dol Said 1

F2 Menentang Naning dijadikan wilayah taklukan British 1

H2a Enggan menghantar satu per sepuluh hasil Sebagai ufti 1

F3 British menghantar tenteranya menakluk Naning pada tahun 1

1831
H3a 1
Dol Said dibantu oleh Yam Tuan Ali dari Rembau
H3b 1
Syed Syaban, Penghulu Remai, dan Rechat
H3c 1
Dato’ Kelana Sungai Ujong
H3d 1
Serta Penghulu Gemencheh.
H3e 1
Berjaya mengalahkan 150 orang tentera British pimpinan Kapten
F4 Wyllie 1

H4a Pada tahun 1832, 1200 orang tentera British menyerang kali 1
kedua
1
2
H4b Dol Said tidak mendapat bantuan
1
H4e Pasukan British berjaya mengalahkan tentera Dol Said
( 10 m )
Dol Said terpaksa menyerah diri dan dibawa ke Melaka

(mana-mana 10 isi x 1m)

1
F1
ii) Mat Salleh
1
H1a Nama sebenar ialah Mohammad Salleh bin Datu Balu
1
H1b Berketurunan suku Sulu Paitan
1
F2 Pemerintah daerah Tambunan dan Sungai Sugut
1
H2a SBUB melaksanakan sistem cukai kepala dan surat perahu
1
H2b SBUB tidak menghiraukan kedudukan Mat Salleh
1
F3 Mereka menduduki kawasan pengaruh Mat Salleh
1
F4 Pegawai SBUB bersikap kasar terhadap penduduk tempatan
1
H4a Mat Salleh ke Sandakan untuk berbincang dengan SBUB (1897)
1
H4b Tetapi tidak dilayan
1
H4c Gabenor Beaufort menyerang dan membakar kampung Mat
Salleh 1
F5
Mat Salleh terpaksa melarikan diri 1
H5a
Mat Salleh menyerang kubu SBUB di Pulau Gaya 1
H5b
SBUB menawarkan pelan damai kepada Mat Salleh 1

Menyerahkan Tambunan kepadanya 1

F1
SBUB mungkir janji menyebabkan Mat Salleh menyerang kubu 1
H1a SBUB (10m)

F2 SBUB menyerang balas kubu Mat Salleh

H2a Tewas dan meninggal dunia pada tahun 1900 1

(mana-mana 10 isi x
H2b 1m)
1
iii)
H2c Tok Janggut
1
F3 Penentangan berlaku di Pasir Puteh pada 1910 apabila sistem
penasihat British diperkenalkan
F4 1
3
 Penentangan dikenali sebagai kebangkitan Tok Janggut
H4a 1
British paksa penduduk tempatan menerima pakai sistem cukai
H4b yang diperkenalkan 1

H4c Pembesar tempatan kehilangan kuasa di kawasan mereka

1
F5 Engku Besar Jeram Tuan Ahmad dilarang memungut cukai
1
H5a Cukai tanah baharu yang diperkenalkan Inggeris menekan
kehidupan rakyat 1
F6
Layanan kasar daripada pegawai kerajaan terhadap penduduk 1
F7 tempatan
1
Tok Janggut membantah pelaksanaan cukai dan enggan bayar
F8 cukai tersebut
1
H8a Bantahan Tok Janggut tidak dilayan
1
H8b Arahkan Sarjan Che Wan menangkap beliau tetapi gagal
1
H8c Che Abdul Latif(pegawai daerah Pasir Puteh) cuba patahkan
kebangkitan Tok Janggut namun gagal 1

Pada tahun 1915, pembesar Engku Besar Jeram, Tuan Ahmad, 1

Penghulu Adam, Haji Said, Che Ishak dan rakyat tempatan
menyerang Pasir Puteh dan berjaya mendudukinya 1

Sebuah kerajaan sementara dibentuk 1

British membawa masuk pasukan tentera dan mendarat di 1

Tumpat
(10m)
Pada Mei 1915, memulakan serangan di Saring

Berjaya menumpaskan perjuangan Tok Janggut dan pengikutnya

Penggunaan senjata moden dan tersusun

Tok Janggut terbunuh dan mayatnya digantung terbalik di pasar

Amaran kepada penduduk yang cuba menentang British

(mana-mana 10 isi x 1m)

3. Jelaskan implikasi daripada penentangan pemimpin

tempatan terhadap British. (m/s 31-44)

F1 Pemimpin menjadi boneka 1

F2 Pemimpin hilang pengaruh 1

4
F3 Pemimpin hilang jawatan 1

F4 Pemimpin hilang gelaran 1

F5 Kawasan / wilayah pengaruh dikuasai oleh British 1

F6 Pemimpin diserang British 1

F7 Pemimpin yang menentang berundur/melarikan diri 1

F8 Pemimpin terbunuh, ditangkap, atau dipenjarakan 1

F9 Terpaksa menerima pentadbiran Barat 1

F10 Pentadbiran tradisional terhapus 1

F11 Pembesar dijauhi hukuman bunuh atau dibuang negeri 1

F12 Kehilangan punca rezeki/diberi pencen 1

F13 Anak buah dijadikan buruh paksa 1

F14 Ramai anak buah/pengikut terkorban 1

F15 Petempatan dimusnahkan 1

F16 Cukai yang dikenakan tinggi 1

F17 Perlu mendapat kebenaran pegawai British untuk membuka 1

tanah
F18 1
Undang-undang Barat dilaksanakan
F19 1
Pembentukan daerah
F20 1
Pentadbiran dikuasai oleh pegawai British
F21 1
Ekonomi dieksploitasi British
F22 1
Penguasaan oleh pedagang British
(mana-mana 15 isi x (15m)
1m)
4. Bagaimanakah kita memanfaatkan perjuangan pemimpin
tempatan pada abad ke-19 dalam usaha memupuk semangat
nasionalisme dalam kalangan rakyat?
1
F1 Bertanggungjawab menjaga maruah bangsa
1
F2 Dedahkan semangat “Malaysia Boleh”
1
F3 Sanggup berkorban untuk negara

5
F4 Semangat nasionalisme perlu dipupuk sejak peringkat sekolah 1
rendah lagi
F5 1
Kenali tokoh-tokoh pejuang kemerdekaan
F6 1
Sedari susah payah tokoh-tokoh kemerdekaan
F7 1
Bina keyakinan diri
F8 1
Ibu bapa memainkan peranan mengasuh anak-anak agar
menghormati kedaulatan negara
F9 1
Suntik semangat juang yang tinggi
F10 1
Pelihara kemakmuran negara
F11 1
Pelihara keselamatan negara
F12 1
Mementingkan semangat perpaduan dalam kalangan masyarakat
berbilang kaum 1
F13
Mengasuh anak-anak menghormati keutuhan negara
( 15m )
( Mana-mana jawapan yang munasabah )
(Mana-mana 15 isi x
1m )

6
5 Buktikan kejayaan Malaysia dalam usaha memupuk
semangat nasionalisme dalam kalangan rakyat sejak tahun
1957.
F1 1
Rakyat negara berusaha untuk menjaga nama baik negara
F2 1
Rakyat negara ini sentiasa menjaga imej negara di mata dunia
F3 1
Menggunakan produk tempatan
F4 1
Melancong di dalam negara
F5 1
Kejayaan-kejayaan atlet negara dalam persada sukan
F6 antarabangsa 1

F7 Terus berkhidmat di Malaysia walaupun ada tawaran lumayan

dari luar negara 1
F8
Berusaha untuk menjaga keselamatan negara 1
F9
Tidak mengamalkan sikap individualistik 1

F10 Pencapaian angkasawan pertama negara Datuk Sheikh

Muszaphar Shukor dalam misinya ke ISS 1

F11 Rakyat Malaysia bersatu padu menyokong sukan tempatan atas

dasar cinta akan negara 1

Kejayaan rakyat dalam mempertahankan kedaulatan dan (10m)

kemerdekaan negara
( mana-mana jawapan yang munasabah )
(Mana-mana 10 isi x
1m )

6. i) Jelaskan cabaran yang dihadapi oleh negara kita dalam

usaha memupuk semangat nasionalisme dalam kalangan
rakyat.
F1 1
Tekanan globalisasi
F2 1
Kepesatan teknologi
F3 1
Anasir-anasir subversif yang mampu memecahbelahkan dan
menjejaskan semangat patriotik dalam kalangan rakyat
F4 1
Ancaman kebanjiran pendatang asing
F5 1
Masalah sosial yang mampu menggugat kestabilan dan
F6 perpaduan negara 1

F7 Pihak-pihak yang berkepentingan sengaja menimbulkan isu-isu 1

sensitif

7
F8 Masyarakat zaman moden yang memburu kekayaan sehingga 1
meremehkan semangat cinta akan tanah air

F9 Kurangnya kesedaran diri dalam kalangan rakyat tentang sejarah 1

perjuangan tokoh-tokoh terdahulu

Sikap remaja masa ini yang meremehkan mata pelajaran Sejarah (5m)
yang dianggap mampu menanam semangat patriotik dalam
kalangan rakyat
(mana-mana jawapan yang munasabah )
F1 (Mana-mana 5 isi x 1
1m )
F2 1
ii) Cadangkan langkah-langkah yang drastik untuk
F3 menangani cabaran 1

F4 Memantapkan kesedaran patriotisme dalam kalangan rakyat 1

F5 Memantapkan perpaduan kaum 1

F6 Merancakkan sambutan bulan kemerdekaan setiap tahun 1

F7 Memupuk nilai-nilai murni dalam kalangan generasi muda 1

F8 Memberi kesedaran tentang tanggungjawab mengisi 1

kemerdekaan
F9 1
Mengambil iktibar daripada sejarah pembinaan bangsa dan
F10 negara 1

Menghindari budaya negatif (5m)

Mengamalkan gaya hidup sihat

Menghayati perjuangan tokoh-tokoh silam

Memelihara jati diri bangsa

(mana-mana jawapan yang munasabah )
(Mana-mana 5 isi x
1m )
7. Nyatakan nilai-nilai murni yang boleh kita teladani daripada
gerakan penentangan pemimpin tempatan terhadap British.

F1 Pemimpin perlu berkaliber dan berwibawa 1

F2 Sanggup berkorban untuk negara 1

F3 Perpaduan penting dalam perjuangan 1

F4 Ilmu tunjang kekuatan negara 1

F5 Tabah dalam perjuangan negara 1

8
F6 Membuat perancangan yang strategik 1

F7 Bijaksana menyelesaikan masalah 1

F8 Teknologi penting untuk menjamin kestabilan dan keselamatan 1

negara
F9 1
Mengukuhkan pertahanan negara
F10 1
Berani menentang musuh negara
F11 1
Memiliki perasaan cinta akan negara

(mana-mana jawapan yang munasabah ) (10m)

(Mana-mana 10 isi x
1m )
8. Rumusan

F1 Sistem pendidikan mampu membangkitkan semangat 1

nasionalisme dalam kalangan rakyat
F2 Kita mestilah melengkapkan diri dengan ilmu pengetahuan agar 1
tidak dijajah lagi
F3
Amalan bersatu padu dan bekerjasama antara pemerintah dengan 1
rakyat amatlah penting demi mengukuhkan pertahanan negara
F4 1
Akhbar, majalah dan novel telah menjadi alat penyebaran
kebangsaan seluruh masyarakat Tanah Melayu
F5 1
Penentangan penduduk tempatan merupakan tindak balas
penduduk untuk menjamin hak dan meruah mereka daripada
F6 dicerobohi oleh British
1
Semua kegiatan nasionalisme berfokus pada matlamat orang
F7 Melayu untuk membebaskan diri daripada tekanan penjajahan 1

Semangat ini perlu dimiliki generasi masa ini demi mengekalkan

kedaulatan negara (5m)
(mana-mana jawapan yang munasabah )
(Mana-mana 5 isi x
1m )