Professional Documents
Culture Documents
-::`- -±-
- .==:Ι``ί
Τ-
Το ΛΛεγαλύΈερο αύμα
Τέλη τηq δgΗαετίαξ τ®υ 67Θp Μια μικρή παρέα φίλων, φοι- Λες και υπάρχει μέσα μας εμφυτευμένη, ποιος ξέρει πώς και
τητές, ενάντια στη μόδα της έντονης πολιτικοποίησης της γιατί, η υπενθύμιση ότι δεν είμαστε καμωμένοι απλώς για τα
εποχής, έχουμε αρχίσει να Ψαχνόμαστε <<μεταφυσικά». «ανθρώπινα>>, ότι δεν είμαστε φτιαγμένοι απλώς για να ζούμε
Αιτία, ένα βιβλίο που έχει πέσει Cπα χέρια μας με τον τελείως τη γνωστή καθη μερινότητα.
παράδοξο τότε για μας τίτλο rο 7lρt'το Μάτ[. Συwραφέας και Αντίθετα, συχνά έχουμε την υποψία, τη διαίσθηση αν Θέλετε
πρωταγωνιστής του βιβλίου ένας Θιβετανός λdμα, ονόματι που για ορισμένους είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός πια, <<ότι
Λόμπσανγκ Ράμπα. πέρα από το λετπό στρώμα της απατηλής πραγματικότητας,
'ΕκΘαμβοι από τις υπερφυσικές του δυνάμεις, όπως παρου-
υπάρχει μια άλλη πραγματικότητα από την οποία, για κάποιο
σιάζοwαι Cπις σελίδες του βιβλίου, συζητάμε κάθε μέρα και άγνωcπο λόγο, κάτι μας χωρίζει. Το "Θαυμαcπό" είναι η δι-
ανταλλάσσουμε απόψεις μέσα από την αφέλεια και την έξα- είσδυση σε αυτή την άγνωστη πραγματικότητα» (Π. Ουσπέν-
Ψη της νεαρής μας ηλικίας, έχοντας όλοι cπο πίσω μέρος σκι).
6 ΑΒΆΤΟΝ
πώς και
Ωστόσο Θα ήταν αφέλεια να πιCπέψει κανείς πως μπορεί να
ςγιατcι -τορεί να είναι καλή ως αρχικό κίνητρο, αλλά εμπόδιο ως
α ζούμε =-τοσκοπός. Μια τέτοια εμπειρία περιγράφει μια σημαwική κάνει πράξη αυτές τις δυνατότητες μέσα σε <<πέντε βήματα»
Ξ.=σκάλα του διαλογισμού : ή σε «μερικές μέρες», όπως διατείνοwαι διάφοροι γκουρού
θέλετε, -Οιν χρόνια, συμμετείχα σε ένα retreαt και κατά τη διάρκεια και σχολές της «νέας εποχής>>. Αντίθετα χρειάζεται σκληρή,
-Ά---------_ _ _ -_ --------- =_-z-^.:7=-==s=
ΆΒΑΤΟΝ 7
ΕΝ 1ΟΡΔΑΝΗ
Ο ΦιλόσοΦος, ο Λακές
κα1 τα Λαμόγ1α
1θρδάνης Πουλκου'ρας
Ο Ξενοφάνης ο Κολοφώνιος (570-480 π.Χ.) ήταν ποιητής τόσο τον Πλάτωνα όσο και τον ΑριCποτέλη να αναγνωρίσουν
και ραψωδός, έμεινε όμως γνωστός ως ιδρυτής της Ελεατι- ότι ήταν ο πρώτος οπαδός του Ενός, που δεν έβλεπε σε αυτό
κής φιλοσοφικής σχολής. που ονομάζουμε 'Ολον παρά μόνο Ενότητα.
Αρχικά ξεκίνησε ασκώντας κριτική στον ανθρωπομορφισμό Συνεπώς, οι μικροί Θεοί δεν είναι παρά προσωποποιή1σεις
του 'Ομηρου και του Ησίοδου, και συνέχισε εξηγώwας πως φυσικών δυνάμεων. . .
οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τους Θεούς ως αποκυήματα
της φαντασίας τους γι' αυτό και τους επινοούν καθ' εικόνα Ο φιλόσοφος Ευήμερος της Μεσσήνας (340-26Ο π.Χ.) είχε
και ομοίωσή τους. Αν μάλιοτα τα άλογα και τα βόδια μπο- ως κύριο ή και μοναδικό προσόν ότι ήταν φίλος ενός εκ των
ρούσαν να ζωγραφίσουν, οι Θεοί τους Θα έμοιαζαν με άλογα διαδόχων του Μεγάλου Αλεξdνδρου, του Κάσσανδρου.
κCιι βόδια... Εδώ δεν πρέπει να ξεχνάμε πως αφενός ο Μ. Αλέξανδρος
Η αναζήτηση της γνώσης είναι ένα από τα ζητούμενα για τον είχε τοποΘετήσει τον εαυτό του μεταξύ των Ολύμπιων Θεών,
άνθρωπο, έλεγε, αφού <<δεν φανέρωσαν Cπους Θνητούς οι αφετέρου οι διάδοχοί του χρησιμοποιούσαν τίτλους και σύμ-
Θεοί απ' αρχής τα πάwα, μα το καλύτερο με τον καιρό ζητώ- βολα Θε.[κά για να προσδώσουν κύρος στις δυναστείες τους.
ντας βρίσκουν>>. . . Ο Ευήμερος λοιπόν με εντολή του Κάσσανδρου ταξίδεψε μέ-
Τέλος μίλησε για τον 'Ενα Θεό που διευθύνει τα πάντα, πα- χρι τον 1νδικό ωκεανό. Εκεί διηγήθηκε πως ανακάλυψε τρία
ραμένοντας μοναδικός, ακίνητος και γαλήνιος, οδηγώντας νησιά που κατοικούσε ο λαός των Παγχαίων.
14 ΑΒΑΤΟΝ
Στο μεγαλύτερο, που ονόμασε Πανάρα, υπήρχε ένα ιερό του πρώτος βασιλιάς των Ασσύριων που βασίλευσε κατά τη δι-
Δι'Cι και μια χρυσή στήλη εξιcπορούσε τα κατορθώματα του άρκεια του πολέμου ανάμεσα στους Τιτάνες και Cπους Γίγα-
Ουρανού, του Κρόνου και του Δία, που υποτίθεται πως ήταν ντες, και παρόμοια ακολουθούν ο 1σίδωρος της Σεβίλλης, ο
'Αγιος Ιερώνυμος και ο Ρetrυs Cοmestοr.
:ι πρώτοι βασιλείς των νησιών, που με εντολή του Δία είχαν
•τάσει εκεί από την Κρήτη. Ο τeλευΓταί+ος, σε, έΝα κ:εφά^α\ο τr\ς Ηίstοrία SchοΙaStίcα, συ-
Ετσι ο Ευήμερος κατέληξε στο συμπέρασμα πως οι Θεοί και μπυκνώνει την ιστορία των Εθνικών αντιπαραβάλλοντάς την
:. μύθοι που αναφέρονται σε αυτούς, απηχούν στην πραγ- με αυτήν των βιβλικών ηρώων. Οι μυθικοί Θεοί προέρχοwαι,
LCιτικότητα ιστορικά γεγονότα. Εν ολίγοις, υποστήριξε πως λέει, από άλλη γενιά, είναι όμως ισότιμοι με τα πρόσωπα της
3-` Θεοί δεν ήταν παρά απλοί άνθρωποι, οι οποίοι όμως υπήρ- Βίβλου. Ο Ζωροάστρης επινόησε την τέχνη της μαγeίας, η
'1σιδα δίδαξε Cπους Αιγύπιους τη γραφή, η Αθηνά τέχνες
Ξcιν μοναδικοί ηγέτες και εκπολιτιστές. Ο λαός, Θέλοντας να
τ3υς τιμήσει, τους ανέβασε όσο Ψηλότερα μπορούσε, στην και κυρίως την υφαντική, ενώ ο Προμηθέας, επειδή είχε κα-
<.ορυφή του Ολύμπου. τασκευάσει ανδρείκελα που κανείς δεν είχε ξαναδεί στην
.-ιtπόσο, το βέβαιο είναι ότι αυτά τα νησιά δεν υπήρξαν ποτέ, επο)ή του και επειδή δίδαξε για πρώτη φορά τους αγράμμα-
• ]ι ο Ευήμερος έκανε το επικίνδυνο ταξίδι στον 1νδικό ωκε- τους, πέρασε Cπο μύθο ως δημιουργός ανθρώπων.
=..ό όπως και ο Έλληνας δημοσιογράφος που περιέγραφε
=ο τηλέφωνο ως αυτότπης μάρτυς το βομβαρδισμό της Βα- τα σπουδαία λοιπόν πνεύματα που υπήρξαν κcιΘοδηγη-
• Ξ.dτης από το. .. ξενοδοχείο του στην Κύπρο. τές και πρόγονοι του πολιτισμού μας, δικαιούνται να απο-
λαμβάνουν τον ίδιο σεβασμό με τους βιβλικούς πατριάρχες
Το έρΥο του Ευήμερου με τίτλο /ερά Αναγραφή Θα μπορού- και επομένως δικαιούνται να είναι περήφανοι απόγονοι τους
== στην καλύτερη περίτπωση να μείνει στην ιστορία ως μια λαοί όπως η Γαλλία, αφού ο ιπποτισμός κατάγεται από τον
=.τοπική διήγηση επηρεασμένη ίσως από την Πλατωνική Απόλλωνα και τον Αλέξανδρο, σύμφωνα με τον άγιο της Κα-
ιτ..`Cιπίδα. 'Ομως η ιδέα αυτή της Θεοποίησης σπουδαίων Θολικής Εκκλησίας Ρεύμόνδο Λούλο.
=.Ξοώπων γέwησε μια φιλοσοφία που ονομάστηκε Ευημε- Κατά παρόμοιο τρόπο, οι Βουργουνδοί ισχυρίζονταν πως κα-
=Ι =Jός. τάγονται κατευθείαν από τον Ηρακλή, ενώ στο ίδιο μήκος
ί=-ι`-Lκά πολλοί, όχι μόνο εθνικοί, όπως ο Αιλιανός και ο Πλού- κύματος, ο Φίλιππος ο Καλός ίδρυσε το 1429 το Τάγμα του
--=`ιος. αλλά και χριCπιανοί Πατέρες, όπως ο Κλήμης ο Αλε- Χρυσόμαλλου Δέρατος ως απόγονος του Ιάσονα...
Ξ=. 5ρεύς, τον κατηγόρησαν ως αλαζόνα και άθεο. Οι ιδέες Και για το τέλος το καλύτερο.
-:.. ομως ήταν άκρως αρεστές στους πολιτικούς και τον πε- 'Οταν οι 1ησουίτες, φοβεροί και τρομεροί κυνηγοί των cιιρε-
= ,-,. οό τους. τικών, διοργάνωσαν το 1600 στην Αβινιόν την επίσημη υπο-
Ξ-=. ο Κρόνος και ο Ιανός μεταμορφώθηκαν από τους Ρω- δοχή της Μαρίας των Μεδίκων, απένειμαν, σε μια εξωφρε-
u=ιjς σε άρχοντες που κάποτε βασίλεψαν στο Λάτιο. Για να νική επίδειξη κολακείας, στο βασιλικό σύζυγο τον τίτλο του
] =-..ουθήσουν οι πρώτοι χριστιανοί Πατέρες εwάσσοντας τις <<Γαλάτη Ηρακλή», δικαιολογώντας την απόφασή τους με τα
Εε€= του Ευήμερου στο <<οπλοστάσιό>> τους κατά των Εθνικών. εξής ακλόνητα ισtορικά Cποιχεία:
= Τ..ημης, ο Λακτdντιος, ο Τερτυλλιανός, ο Αρνόβιος, ο «Ο ένδοξος οίκος της Ναβάρας κατάγεται από τον αρχαίο
α.=Lι{ιος Ματέρνος και ο 'Αγιος Αυγουστίνος είναι μερικοί Ηρακλή, γιο του 'Οσιρη, που αφού πολέμησε και νίκησε τους
Κ.) είχε u-`ιC ττου χρησιμοποίησαν το έργο του για να πλήξουν την Λομίνιους, τους τρεις γιούς του τυράννου της Ισπανίας Γε-
εκ των ΞιιΞι_.`.`ολCιτρία: οι αρχαίοι θεοί ήταν σοφοί ηγεμόνες, μεγάλοι ρύωνα (Γηρυόνη) και λύτρωσε το λαό τους από τη δουλεία,
J. Μτιι_ι:€€τες. φορείς πολιτισμού και επιστήμης, αλλά σε κάθε εγκατέστησε στην αρχή το γιο του, '1σπαλο, τον οποίο δια-
]νδρος τ=,.τττωση ήταν απλά και μόνο άνθρωποι που ανυψώθηκαν δέχονται από τότε οι ανιψιοί του στο Θρόνο της Ναβάρας>>.
J Θεών, Γ= τ-γη Cπον ουρανό χάρη στη λατρεία των συγχρόνων
αι σύμ- =Η_{ {]ι δεν υπήρξαν ποτέ αληθινοί θεοί. Και απορείτε ακόμη με ποιο Θράσος την εποχή της κρίσης,
; ΤΟυς. -= ==`γ`είρημα αυτό άρεσε και σε λίγο άρχισαν να «τοποΘε- κάποιοι σας δείχνουν νούμερα αναλύοντας τα οφέλη του
2Ψε μέ- =ιι.= {αι χρονικά τους αρχαίους θεούς. Ο Ευσέβιος, στην πλεονάσματος και της αναμενόμενης υγιούς ανάτπυξης;
με τρία Ξ™..τιCιστtκή /στορt'α του θέλει τον θεό Βάαλ να είναι ο Ανιστόρητα γατάκια! ΕΕ
ΑΒΆΤΟΝ 15
ΚΟ1ΝΩΝΙΚΗ Ψγχο7\ΟΓ1Α
ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΝΤΙΝΤΕΡΟ
Πώς οι Βαρόνοι της Αγοράς εκμεταλλεύονται
μια Υποσυνείδητη Ανάγκη μας
Αυτές τις μέρες της κρίοης, η στάση μας απέναντι στα Ψώνια όλα αυτά στο πλαίσιο αναζή-
και στην κcΓτανάλωση έχει σαφώς αλλόξει. Αφήνοντας για λίγο τησης μιας ταυτόητας.
κCπά μέρος τις πιο δύσκολες ιστορίες που βλέπουμε γύρω μας, Το ειρωνικό είναι ότι μερικούς
ακόμα κι εκείνοι που χτυπήθηκαν λιγότερο χρειάοτηκε να αλλό- αιώνες μετά, τα συμπεράσμα-
ξουν τις αγοραcπικές τους συνήθειες. τα του Ντιντερό χρησιμοποιή-
Και το να αλλάζεις συνήθειες είναι πάwα δύσκολο, πόσο δε Θηκαν από τους διαφημιστές
μάλλον όΓrαν η υπερκcrτανάλωση είχε εδώ και τρεις δεκQετίες για να ενισχύσουν τον υπερκα-
πλασαριστεί ως υπέρτατο αγαθό, ως σημάδι Stαtυs και εργα- ταναλωτισμό και όχι από τους
λείο ανdτπυξης. κcπαναλωτές για να ξεφύγουν
Ανάμεσα σε όσους έκαναν αυτές τις αλλαγές, βλέπει κανείς συ- από τα τρυκ του mαrΚetίng !
νήθως δυο διαφορετικές στάσεις ζωής. Κdποιοι, πιο αισιόδοξοι Σε μια εποwΊ ωστόσο που
ίσως ή πιο πραγματιστές, λένε πως δεν τους πειράζει να ζούνε δεν μπορούμε να κρύψουμε
με λιγότερα. Κάποιοι άλλοι όμως έγιναν Ψυχολογικά ράκη με το τα κενά μας αγοράζοντας δι-
τσεκούρωμα της αγοραcπικής τους δύναμης. αρκώς, αξίζει να κάνουμε ένα
Αυτή η τελευταία αντίδραση είναι η πλέον αναμενόμενη σε μια βήμα πίσω και να μελετήσουμε
εποχΊ όπου επικρcr[εί παγκόσμια το Καταναλώιω άρα yπάρχω. το φαινόμενο που περιέγραψε
Το εκπληκτικό είναι όμως πως δεν πρόκειται για κάτι καινούριο: ο Γάλλος φιλόσοφος, και που
το φαινόμενο επεσήμανε πρώτος ο σπουδαίος Γάλλος φιλόσο- εκμεταλλεύονται σήμερα οι
φος Ντενί Ντιwερό (1713-1784), το 1769, οημειώνοντας πως εταιρείες, μήπως και διασώ-
αρκεί μια ελάχιστη αφορμή για να παρασυρθεί ο καθένας μας σουμε τουλάχιστον την Ψυχική
σε ένα σπειροειδές αυτολύπησης και υπερκατανάλωσης, και μαςυγεία...
22 ΆΒΑΤΟΝ
Τ1 Ε1ΔΕ Ο ΝΤΙΝΤΕΡΟ
=-ι,r έκθεcή του με τίτλο «Οι Τύψεις μου για τον Αποχωρισμό Αναλογιστείτε, πόσες φορές δεν φοράμε ένα ρούχο ή βλέ-
Lcι από την Παλιά μου Ρόμπα>>, ο φιλόσοφος περιγράφει με πουμε ένα έπιπλο και λέμε <<δεν μου κάνει, δεν είναι `εγώ'».
:' =ι. ιιορ την εξής ιστορία. Είχε μια παλιά ρόμπα, που φορού- Παράλογη πρόταση αρχικά: πώς Θα μπορούσα εγώ, ένας άν-
Γ= ιο μικρό του διαμέρισμα. Μια μέρα, ένας φίλος του δώ- Θρωπος, να εξομοιωθώ με ένα αντικείμενο; Κι όμως: ακόμα
=ι .-= ένα πανέμορφο πορφυρό ρούχο για την ίδια δουλειά. Ο κι εκείνοι που ντύνονται απλά, χρησιμοποιούν τα ρούχα τους
`` .τερό το λάτρεψε, αλλά ένιωσε πως ήταν ειπός τόπου στο για να περάσουν ένα μήνυμα.
-=.._3 του διαμέρισμα οπότε άλλαξε την ξύλινη καρέκλα του Είναι γεγονός πως αποιπάμε ταυτότητα μέσα από τα απο-
i _ι δερμάτινη πολυθρόνα. κτήματά μας. 'Οταν το κάνουμε αυτό δεν αοχεύουμε απα-
iιι=οφευιπαάλλαξετογραφείοτουκαιτουςπίνακεςαους ραίτητα στην ποιότητα. Αυτό που Θέλουμε, είναι να παρου-
-_ιι-$ =ιjς, Έπειτα άρχισε να αλλάζει τα καθημερινά του ρού- σιάσουμε ένα ολοκληρωμένο σύνολο, μια συνεκτική ιδέα. Τα
ιr-_ ι ίστορία τελειώνει με το Ντιντερό χρεωμένο και Θολω- προ.tόντα που αγοράζουμε γίνονται τα συστατικά της ταυτό-
ΈιC r,tα δουλεύει για να διατηρεί το όμορφο δωμάτιό του. τητάς μας και ως τέτοια Θέλουμε να είναι ομοιογενή.
Ξιι_ <`Cιποτε ήταν κύριος των περιουσιακών του στοιχείων, Οι εταιρείες ωστόσο, οι οποίες εξαρτώνται από την επιθυμία
-_ι:.= τταν σκλάβος της ρόμπας του... μας να αγοράσουμε τα προΤόντα τους, συνανΓούν εδώ ένα
u Η . = η έκθεση δεν βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, όλοι εμπόδιο και ταυΓ[όχρονα μια ευκαιρία: όσο καλό και να είναι
== =„_= κCπά καιρούς βιώσει το ίδιο συναίσθημα: αγοράζου- αυτό που πουλάνε, αν δεν ταιριdζει με το σύνολο και την ει-
κ . =τ. 3ιιορφο και έπειτα όλα τα υπόλοιπα αποκτήματά μας κόνα της ζωής μας νιώθουμε την ανάγκη να το απορρίψουμε.
αι]ιιr:`,ται «λίγα>>. Οί κοινωνιολόγοι ονομάζουν την τάση αυτή Αν όμως πειστούμε κάπως να το αγοράσουμε, η ανάγκη μας
αΦα .r=,jνο Ντιντερό», και εwοούν την τάση μας να ταυτιζό- να προβάλλουμε μια ολοκληρωμένη, συνεισική εικόνα μάς
n-τ_ j τα αποκτήματd μας και να προσπαθούμε, κατανα- οδηγεί σε δυο επιλογές: ή το αφήνουμε οτην άκρη, ή προσιτα-
|νL\ιΑι|=1|.τ=|ς. να γίνουμε αρκετά καλοί... γι' αυά. Θούμε να ταιριάξουμε την υπόλοιπη ζωή μας με το νέο μας
- ι- = -..σω από το παράδοξο αυτό φαινόμενο έχει να κάνει απόκτημα, κCrrαναλώνοντας καθετί που μπορεί να μας προ-
κ - + =Γdρα μας να προσδιορίσουμε το παα εt'μαστε. σφέρει αυτή την Ψευδαίσθηση. Περιπό να πούμε, πως η συ-
wριτττική πλειοψηφία κάνει, ασυνείδητα, τη δεύτερη επιλογή.
ΤΟ ΚΟΛΠΟ
Οι εταιρείες λοιπόν, προσπαθούν να μας σπρώξουν να κάνου-
με αυτό το πρώτο βήμα. Ενδειιπικό μάλιστα της λογικής τους
είναι πως κάθε αγαθό που ξεφεύγει από τις αγοραστικές συ-
νήθειeς του κcπαναλωτή αποκαλείται «αγαθό αναχώρησης».
Ως τέτοιο, μπορεί να προωθηθεί με προσφορές ή και με μια
εξαιρετικά ακριβή διαφημιστική καμπάνια. Το βασικό είναι να
πειστεί ο κcrταναλωτής πως η αγορά του δεν είναι μια πολυ-
τέλεια, αλλά η Qπαραίτητη αντικcrτάσταση κάποιου παλιού και
φθαρμένου προ.[όντος. Τέλειωσε το σαπούνι σας; Αυτό το οι-
κολογικό σcιπούνι μυρίζει εξαιρετικά και είναι σε προσφορά.
Αν Θέλετε, έρχεται σετ με αφρόλουτρο. Η ίδια εταιρεία βγάζει
και κουρΓrίνες μπάνιου„. Ίσως πουθενά όμως να μην έγινε το
Φαινόμενο Ντιwερό πιο εμφανές απ' ό,τι στα smαrtρhοnes.
Η αρm έγινε με τα ίρhοne που προωθήθηκαν ως το επόμενο
βήμα στην αγορά του τηλεφώνου και του υπολογιστή ταυτό-
χρονα. Αν και ήταν πανάκριβα, η διαφημιcπική τους καμπάνια
ταέκανεναφαίνονταιαπαραίτητοεργαλείογιαόποιονχρήστη
Ντενί Ντιντερό, ΜιCheI νan Lοο. της τεχγολογίας δεν ήθελε να μείνει πίσω.
ΆΒΆΤΟΝ 23
i-
Η ίδια διαφημιcπική καμπάνια βέβαια υπονοούσε (κCιι εδώ Η Αρρ|e παρουσίασε στην καμπάνια της τους χρήcπες τοι
ήταν το πιο υπόγειο μήνυμά της) πως το άτομο που κυκλο- τηλεφώνου της ως δημιουργικούς, αντικομφορμιστές κα
φορεί με ένα τέτοιο τηλέφωνο έχει και συγκεκριμένα χαρcι- πρωτοπόρους.
'Ετσι, όσοι το αγόρασαν, ένιωσαν <<αυθόρμητα» την ανάγκ
κτηριστικά. Προφανώς διαθέτει και άλλα προ.[όντα της εται-
ρείας, όπως υπολογιστές και tαbΙet, ξέρει από μουσική -και να συμπληρώσουν την εικόνα τους με αξεσουάρ, ρούχα
όποιος ξέρει από μουσική χρησιμοποιεί καλά ακουστικά και ακόμα και επιλογές ζωής που να δικαίωναν την πρώτη αγορέ
επιπλέον ηχεία. . . Τους.
Το πιο εντυπωσιακό όμως με την καμπάνια της Αρρ|e ίσως Η ΑρρΙe λοιπόν μέσω του Φαινομένου Ντιντερό δεν κατόρ.
να ήταν αυτό που μελέτησε ο ακαδημα.[κός Grαnt Μccrακen Θωσε μόνο να ξεπουλήσει το τηλέφωνό της και μια σειρέ
πολλά χρόνια πριν εμφανιστεί το ίρhοne: ο μι;οτήριος', όπως προ.[όντων που πριν την εμφάνιση του συγκεκριμένου τηλε.
τον αποκάλεσε, τρόπος με τον οποίο τα αντικείμενα επενδύ- φώνου δεν Θα ενδιέφεραν τους καταναλωτές, αλλά και νc
ονται με νόημα. στρέψει ένα μεγάλο μέρος της αγοράς σε συγκεκριμένε(
Στην αναζήτησή τους για νόημα και συνεκτικότητα, οι κατα- επιλογές: σε μουσική, συμπεριφορά, ακόμα και τρόπο ζωή
ναλωτές είναι ευάλωτοι στην προπαγάνδα των εταιρειών που που να ταιριάζει με τις εικόνες που προέβαλλε σ[η διαφημι.
συνδέουν επιδέξια συγκεκριμένες αξίες με το προΤόν τους. στική της καμπάνια.
24 ΑΒΑΤΟΝ
.Αποκτάμε ταυτότητα μέσα από
-= αποκτήματό μας. 'Οταν το κάνου-
ΔγΝΟΣ ΤΟ ΔΙΛΗΜΜΑ
=.=ινόμενο Ντιντερό φαίνεται λοιπόν να έχει μια δεύτ ΔιΨούμε τόσο για ταυτότητα και κατευθυντήριες που δεν δι-
μ =ι_= ττιο επικίνδυνη διάσταση: μέσα από ένα επιτυχημένο πάζουμε, όπως φcιίνεται, να τις αγορdζουμε κι έπeιτα να τις
-L:π=ι+: . μια εταιρεία μπορεί να στρέψει μεγάλο μέρος του ήνουμε να μcις οδηγούν, όπως ο Ντιwερό άφησε την και-
-ύη.-ιΞιι. =μού προς ένα ολόκληρο νέο τρόπο ζωής. ύρια του ρόμπα να επιλέξει τον τρόπο ζωής του cπο εξής.
ιΓ_ι: m εταιρεία μόνη της να έχει περιορισμένη δύναμη εταιρείες βρίσκουν σε αυτό μας το κενό το τέλειο εργα-
λείο mαrΚetίng, και φυσικά τις επιλογές τους -που συνήθως
Lιιιι-= =. οι εταιρείες που δραcπηριοποιούνται στην ίδια αγο-
=ι= .-... τονίσουν τις δράσεις τους -όχι Ύια λόγους συνωμοσί- ς Θέλουν υπερκαταναλωτικούς, μηχανιστικούς και τυ-
π = ..... 3 επειδή απλά ακολουθούν το ρεύμα για εμπορικούς ούς σε όσα πραγματικά έχουν σημασία- δεν αργούν να
ιι-, = _c και επειδή επωφελούνται περισσότερο από συγκε- τ,ιjςεκμεταλλευτούνκαιάλλακλιμάκιατηςκοινωνίας.
ψ=ι .Ξc συμπεριφορές-τότε είναι εύκολο το νέο μας τηλέ- Ένα άτομο που αγωνιά επειδή Θέλει γg±s{ά_νεLε=ξω_τι`κέsLδL±
ΑΒΆΤΟΝ 25
- Lίndy ΜCΜυ||ίn γεννήθηκε στη Νότιο Αφρική όπου έκανε σπουδές στην Εκπαίδευση, την Ψυχολογία και την Εγκληματολογία στο υnίνersίty
=Γ- Sουth Αfrίca. ΠραΥματοποίησε μετατπυχιακές σπουδές αρχικά πάνω στο Δυτικό Εσωτερισμό, στο πανεπιστήμιο του Εχeter, και στη συνέχεια
_-: ΤΓansρersοnαι ΡsychοΙΟgy αnd conscίουsness Stυdίes, στο ΝΟrthαmρtοn υnίνersίty. Στην Ελλάδα, ίδρυσε το κέντρο γπερπροσωπικής
-.ιολογίας«Σύνθεσις»,ενώπαράλληλα,κάνειτοδιδακτορικότηςστηνελληνικήμυθολογίακαιτηνυπερπροσωπικήπροσέγγισηστηνπροσωπική
ΕΕΕΞΕίίΕΞΕ
Ξ ι ]1 η νΉ8βΉβ®®ωΉΒΒκή ψυ%®λ®νΞ'eΞ;
- . -`ερπροσωπική Ψυχολογία εμπεριέχει τις αρχές της κλασ- Ο άνθρωπος χρειάζεται μια πρακτική, είτε ειναι η προσευ-
=.. Γ€ Ψυχολογίας, εστιάζοwας παράλληλα στις πνευματικές χή είτε είναι η σιωπή. Οι πραιπικές αυτές περιλαμβάνονται
:_~ψι'ες του ατόμου. Η αναζήτηση της υπερπροσωπικής στην γπερπροσωπική Ψυχολογία, η οποία συνιστά μια πιο
Ξ ]~τασης στη Ψυχολογία Θεωρήθηκε ως το <<τέταρτο κύμα» ολιστική προσέγγιση του ανθρώπινου όντος. Δεν είναι λοι-
-c ιUχολογίας, τη δεκαετία του '60, στο οποίο συμμετείχαν πόν μια κλασσική προσέγγιση που δεν περιλαμβάνει τίποτα
: ι=,-aham Μaslow, ο Sυtίch, ο Stαnίslαν Grοf κ.α. Πρόκειται άλλο πέρα από μια αναδρομή Cπο παρελθόν. Διατηρεί μεν
Γ. ουσία για τη μελέτη της προσωπικής, πνευματικής και τα οικεία Θέματα της Ψυχολογίας, εμβαθύνει όμως πολύ
Ξ=Γt=<ειjτικής ανθρώπινης εμπειρίας, όπως και των αλλαγών περισσότερο και αντιμετωπίζει τα Θέματα της «πνευματικής
-π -=Όκύτπουν μέσα από αυτές τις εμπειρίες. κρίσης>> με το σωστό τρόπο, αντί να καταφεύγει σε άλλες
~ ==ιιjχία αναγκών του Μαs|οw είναι γνωστή: Πρώτα πρέ- μορφές Θεραπείας, όπως η φαρμακοθεραπεία.
τ=ι .C εχεις καλύψει τις ανάγκες του φαγητού, της στέγης,
-ι= =.απης, και μετά αρχίζεις να ανακαλύτπεις τον εαιπό ΉΉ®θ® βώΑ® ΈΉΘΒΗ'ξ©υw ΈΉΘΒβθΕδό®©Βς ώΉω$ © ®αμeθνΕ®#ώε;;
=μ =/,Γαπτύσσοντας την αυτοεκτίμηση και Τελικώς την αυ- Ο σαμανισμός είναι σπουδαίος καθώς περιλαμβάνει την τυ-
-: Τ,=. JdΤωση. μπανοκρουσία καθώς και την είσοδο σε παραλλαγμένες κα-
` ~_- ί.€` όμως και ένα στdδιο που ο Μαslοw δεν περιέλα- ταcπάσεις συνειδητότητας. 'Ερευνες έχουν υποδείξει πως
Ξκ =. 3την πυραμίδα του, η αυτο-μεταμόρφωση, ο πυρή- ο σαμάνος Θεραπευτής μπορεί να εισχωρήσει σε παραλ-
ι =C Ξι-.`..C2δή της υπερπροσωπικής ψυχολογίας, είχε μιλήσει λαγμένες καταστάσεις που αλλάζουν την αντίληψη υπό την
: _ι: .-. αιjτό μέσα από την έρευνά του, έχοντας ανακαλύ- έwοια μιας Θετικότερης και περισσότερο ισορροπημένης
.r= -_c οι άνθρωποι που καλύτπουν τις ανάγκες της τρΟ- θέασης της ζωής.
= -ι= τc στέΥης, της αγάπης, αρχίζουν σταδιακά να έχουν Είμαστε ανοιχτοί στο ότι ο άνθρωπος μπορεί να βιώσει κα-
= = .... `c είδος εμπειριών, τις λεγόμενες ρeακ eχρerίences, ταπάσεις «παραλλαγμένης>> συνειδητότητας, τις λεγόμενες
_ Γ=€ και ως εμπειρίες κορυφής. Αυτό το στάδιο αφορά α/fereC} sίαίes οf cοnsοί'οιίsr]eSs ή «nοn οrdίnαry stαtes οf
-ι, . τεοπροσωπική Ψυχολογία. cοnscίουsness>> (μη συνήθεις καταστάσεις συνειδητότητας) .
= : _mπας, ο κλάδος ονομάστηκε γπερ-προσωπικός δι- Στο πλαίσιο αυτό, το τύμπανο των σαμάνων, για παράδειγ-
Γ- -:=..`.`αμβόνει την Ψυχολογική διερεύνηση των υπερ-πΡΟ- μα, είναι ένα όχημα για να επιτύχουμε κάτι τέτοιο. Ο διαλο-
- _ - . _ . εμπειριών, δηλαδή εμπειρίες, διαδικασίες και γεγο- γισμός επίγνωσης, από την άλλη, κατά τη διάρκεια του οποί-
: - = . =Cι τCι οποία η «οικεία>> και περιορισμένη αίσθηση του ου δίνουμε απόλυτη προσοχή στο παρόν, μας επιτρέπει να
: .-:ι. Lεταμορφώνεται, ενώ ταυτόχρονα παρατηρείται μια συγκεντρωνόμαστε στη στιγμή. Οι περιθανάτιες εμπειρίες
-: Γ Ξ`. -σης με μια ευρύτερη και περισσότερο ουσιαστική μπορούν επίσης να επιφέρουν αλλαγές στη συνειδητότητα.
-:L=Α'_ι.Γ™c)Τητα. Συνηθίζω να λέω πως υπάρχει μέσα μας μια οταγόνα μέλι,
- ` . . ΞΞΞι _για_ που επιτρεπει να αξιολογή- μια σταγόνα καθαρό, αγνό μέλι, η οποία είναι το Θεtκό στοι-
μια
-ί . Ξ <3ι γ1 μας μέσα από χείο εwός, και μας επιτρέπει να βιώσουμε μια παραλλαγ-
`_=:f,=ίκεςηρακτ±κέ.ς`Ξτf_τ_φs=_=9=_σΞε!±αί:ί::9_μι±±siΞ}τ±ε99±α;- μένη κατάσταση συνειδητότητας. Αν, ωπόσο, υπάρχουν
-._τς<οραμ_q_ι_σ_μ_ό~ς_.5g±j]m!υ_τ=οgυ=γi±±:=gιωι}g±Ακόμακαι άγχη, αν υπάρχουν πράγματα από την παιδική μας ηλικία
` .~-= =-,' ΟρΘόδοξη προσέγγιση διαφαίνεται ο εν λόγω μυ- που μας «Θολώνουν», τότε δεν ξέρουμε καν πως υπάρχει
~ιΗ ι=.={ -ο Κυριάκος Μαρκίδης έχει γράψει γι' αυτό. κάτι τέτοιο μέσα μας.
ΆΒΑΤΟΝ 27
Εντούτοις, μέσα από μια Ψυχαναλυτική διαδικασία, <<ξεφορ- να, η κατανόηση της ζωής από τον Πυθαγόρα και τον Σωκρά-
τωνόμαστε» όλα τα περιπά κCιι τότε αυτό το «κάτι» μπορεί να τη. Η μυθολογία επίσης εμπεριέχει πολλά κομμάτια.
μας καθοδηγήσει. Και στο Χριστιανισμό βλέπουμε πως μέσα Το διδακτορικό μου αφορά στη Δήμητρα, την Περσεφόνη και
από την προσευχή και το σωστό τρόπο ζωής, μπορούμε να -εν μέρει-τα Ελευσίνια Μυστήρια. Μέσα από αυτά, προσπcι-
οδηγηθούμε προς τη Θέωση. Δεν πρέπει ωστόσο να εστιά- Θώ να δημιουργήσω έναν καθοδηγούμενο διαλογισμό: υπάρ-
ζουμε εξωτερικά - πρέπει να αλλάξουμε εσωτερικά προκει- χει η κάθοδος, η άνοδος και πάλι η κάθοδος. 'Οσο επισυμβαί-
μένου να αλλάξει το «έξω>>. νει αυτός ο κύκλος, τείνουμε να ενώνουμε τους δυο κόσμους
Αυτό που ενσωματώνει η υπερπροσωπική προσέγγιση, είναι καταλαβαίνοντας πως <<όλα είναι ένα>> - όπως βλέπουμε στον
οι ποικίλες μυστικιστικές παραδόσεις, όπως ο Βουδισμός, 1άμβλιχο και στον Πλωτίνο.
Χριστιανισμός, η Καμπάλα κ.α., όμως ως βιωματικά στοιχεία Επιπλέον, οτην Ελλάδα αφθονούν τα σημεία που φέρουν
που υπόκεινται σε αυστηρό επιστημονικό έλεγχο. σημάδια από το παρελθόν, όπως οι Δελφοί, τα οποία μας
συνδέουν με την ιδιαίτερη δόνησή τους με έναν άλλο, διαφο-
Π©Β©$ άΆλg$ Ήε%WΒθ€έQ #Ή®β©ύw W© β©η®ή®®Ή#W; ρετικό κόσμο αρκεί να κλείσουμε τα μάτια και να αφεθούμε
πάρχει επίσης η RegreSSίοn Τherαρy, η Θεραπεία Ανα- οτη σιωπή.
ρομής. γπάρχει η υπερπροσωπική αναπνοή, που προ- Τέλος, από την παράδοση του «να κάνουμε πράγματα όλοι
έρχεται από την ολοτροπική αναπνοή που επινόησε ο μαζί» ως τον τρόπο που γίνονταν οι διδασκαλίες, όλα αυτά
StαnίsΙαν Grοff: αναπνέεις γρήγορα σε συνδυασμό με μια συνιστούν το πνεύμα της Ελλάδας, αυτό που την σώζει τελι-
πολύ δυνατή μουσική, προκειμένου να εξωτερικεύσεις όσα κά. Είναι ο λόγος που χαίρομαι ότι φέτος γίνεται στην Ελλά-
υπάρχουν μέσα σου. δα το συνέδριο, επειδή η Ελλάδα χρειάζεται να «ανεβάσει>>
Μέσα από αυτές τις μεθόδους αναδύεται και μια άλλη δι- το επίπεδο συνειδητότητάς της, καθώς και να ανακαλέσει τη
αφορά σε σχέση με την κλασσική ψυχολογία: αναρρώνεις δικής της πλούσια κληρονομιά που άτπεται του πεδίου.
με ασφάλεια και ταχύτητα, μεγαλύτερη ταχύτητα από αυτήν
που σου παρέχει η κλασσική ψυχολογία, η οποία μπορεί να m'β ®® mπΕ鮧#jήμΕΡ®t$Ξβ g*®wάρ:ίjξ 6ξa;Wπ&ΞβΆήι$Β @F#υάί #Ξ=ίωνr~α;Ίj tCtΑψι.αw,ξ,:%Βιξέίm#
χΡειαστεί χρόνια. `.
Βέβαια, η ταχύτητα Θα εξαρτηθεί από το άτομο και, επιπλέον, Η ένωση εγκεφάλου και καρδιάς είναι πολύ βασική στην
κάποια πράγματα ενδέχεται να γίνουν «τρόπος ζωής». 'Ενα Υπερπροσωπική Ψυχολογία. 'Οταν συμβεί αυτό, τότε μπο-
άτομο, για παράδειγμα, που κάνει κάθε πρωί μισή ώρα δια- ρούμε να ζούμε ως άνθρωποι, να νιώθουμε ο ένας τον άλλο,
λογισμό, και βλέπει το Θυμό του κατά πρόσωπο και τον επε- να αναλαμβάνουμε ευθύνες και να χτίζουμε από κοινού.
ξεργάζεται, αναμένεται να δουλέψει τα «Θέματά>> του πιο γρή- Γι' αυτό κCιι το συνέδριο είναι σημαντικό: δίνει στον κόσμο
γορα από το άτομο που τείνει να κατηγορεί τον έξω κόσμο. στην Ελλάδα, που έχει περάσει πολλά, την ευκαιρία να δει
Με άλλα λόγια, αυτό που είναι σημαντικό είναι το ταξίδι προς τα από κοντά, και να έχει προσωπική εμπειρία, από κάτι που
«μέσα», και δεν αφορά μόνο στον κλάδο της Ψυχολογίας αλλά μπορεί πραγματικά να τον βοηθήσει.
'Οσοι συμμετάσχουν, Θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν ερω-
αγγίζει κcιι άλλα πεδία όπως αυτά της εκπαίδευσης, της οικολο-
γίας, της ιcrrρικής, των νευροεπιστημών, της Ψυχιcrτρικής κ.α. τήσεις σε 62 <<υπερπροσωπικούς» ειδήμονες απ' όλο τον κό-
Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί πως παρά τη <<χρήση» στοιχεί- σμο, και να διαλογιστούν πάνω στο νόημα του «υπερπροσω-
ων διαφορετικών παραδόσεων, η γπερπροσωΓική Ψυχολο- πικού>>, κάτι που δεν πρέπει με τίποτα να χάσουν. Το γεγονός
γία δεν σχετίζεται καθόλου με αυτό που αποκαλούμε «Νew ότι ο ευρωπατκός Σύλλογος ΕυFίοτΑS Θα συναντήσει το Δι-
Αge>>. Είναι καθαρά επιστημονική προσέγγιση και βασίζεται εθνή αλλά και Αμερικανικό Σύνδεσμο cπην Ελλάδα, είναι από
στην έρευνα. Οι περισσότεροι μελετητές του πεδίου διαθέ- μόνο του ιCπορικό γεγονός, καθώς και μέρος μιας συλλογι-
τουν διδαιπορικό! κής προσπάθειας προσφοράς επαγγελματικής εκπαίδευσης
Cπην Ελλάδα. Ξ
Η ©ΑΑηνΒΗξή ΈΗeΞβά®®®η ΉώQ %βFΈ©ΒΜ©ΉΉ©β©Βjπ®β ©Ήηw
WΉ©βmβ©®ωmΒΒ$ή ΨR#%©Α©Wβ'®;
Μπορούμε να εντοπίσουμε στην Αρχαία Ελλάδα χιλιάδες FΒ® mgβΒ®6ΞFώπg®g$ mΆmt®®Έ®®&$ί$$ νΒα αF® Σωwέέgή®.j άΈ;™§m
κομμάτια αυτού που σήμερα ονομάζουμε γπερπροσωπική ®α$αξφ©gΕ'Ήg πιgq; Η®-.Ε™®®gΑβ'α$εςa νιβνι#wmσΕFαm$ρ®nn`s®™Η,ί#ιr nψΈgm
28 ΑΒΑΤΟΝ
( ,`( ` \,.
πύs το
Ίύ\Ν\^,,l,j\r\/\
mεκτρομαγνnτικό
πεδίο τns καρδιάs
cπnρεάzει
ε ΤΟ DΝF)
Νικο'λαοςΜαΥαλιο'ς
30 ΑΒΆΤΟΝ
ΤΟ ΝeΡΟ ΘγΜΩΤf]Ι ΤfΙ Πf]ΝΤΡ!
Δεν υπάρχει πολιτισμός που να μη Θεωρεί ότι το νερό εί- Θρώπινα συναισθήματα! Μάλιστα η αγάπη αυξάνει τα ενερ-
ναι ύψιστο αγαθό. Αν και πρόκειται για μια ουσία που έχει γειακά επίπεδα του νερού και Cπαθεροποιείτη δομή του, ενώ
εκτενώς ερευνηθεί, εντούτοις δεν έχει πάψει να εκπλήσσει τα επιθετικά συναισθήματα μειώνουν την ενέργειά του και το
τους επιστήμονες με τις ιδιαιτερότητές της, όπως ότι είναι αποσταθεροποιούν.
το ισχυρότερο διαλυτικό στη γη, έχει την υψηλότερη επιφα- Εφόσον όμως, σύμφωνα με τον καθηγητή Μοριακής Βιολογί-
νειακή αντίcπαση απ' όλα τα υγρά και είναι η μόνη ουσία που ας Cαrlο νentυrα του πανεπιστημίου της Μπολόνια, το νερό
υπάρχει και στις τρεις καταστάσεις: αέρια, υγρή και στερεή. αποτελεί το 77Ο/ο του βάρους μας και το 98-99Ο/ο όλων των
Μάλιστα, η επιστήμη δεν έχει εξηγήσει γιατί ενώ όλες οι ου- σωματικών μορίων, ποιος Θα μπορούσε να είναι ο αντίκτυπος
σίες όταν η Θερμοκρασία τους πάει κάτω από τους μηδέν των συναισθημάτων στο σώμα μας;
βαθμούς συστέλλονται, το νερό, αντιθέτως, διαπέλλεται. Αξίζει να αναλογιστούμε εδώ, ότι οι κυπαρικές μεμβράνες,
Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, το νερό είναι ένας υγρός οι κυπαροσκελετικοί μικροσωληνίσκοι, το DΝΑ, είναι ενυδα-
κρύσταλλος με ένα εύπλαστο δικτυωτό πλέγμα και άπειρη τωμένα μόρια. Κατά την άποψή μου, το νερό είναι το πεδίο
χωρητικότητα ώcπe να αποθηκεύει τεράστιο όγκο πληρο- εκφράσεως των γονιδιακών, εκ γενετής και επίκτητων πλη-
φοριών. Επιπλέον, όπως κατέδειξε ο Δρ. Ρeter Αυgυstίn, η ροφοριών, αλλά και των περιβαλλοντικών επιδράσεων (βλ
δομική και ενεργειακή ουσία που δομεί και τροφοδοτεί με άρθρο <<Επιγενετική>>, ΑΒΑΤΟΝ 133). Ως εκ τούτου, αποτελεί
ενέργεια τη ζωή βρίσκεται στο νερό, γι' αυτό και την ονόμα- το συνδετικό κρίκο μεταξύ του ανθρώπου και του περιβάλ-
σε <<αρχέγονη ουσία>>, είναι δε μία μορφή μεμβράνης από την λοντος!
οποία είναι δημιουργημένα όλα τα κύπαρα.
ΤΟ ΠΘΡF)ΘΟΙΟ
Μe Π] f]ΓΙfΙΣΜeΝf] ΝcΡΩ
Είναι χαρακτηριστικό ότι, όπως απέδειξαν επιστημονικές
αναλύσεις, τα νερά των αγιασμάτων, παρουσιάζουν μοναδι-
κές ιδιότητες. Μελέτες που πραγματοποιήθηκαν Cπο Πανεπι-
στήμιο του Μιλάνου έδειξαν ότι μικρές ποσότητες αγιάσμα-
τος που προστέθηκαν σε νερό της βρύσης τροποποίησαν το
ΡΗ, την αγωγιμότητα και το οξειδοαναγωγικό δυναμικό του.
Μάλιστα οτο εργαστήριο του καθηγητή Κοροτκώφ, μελέτη-
σαν το αγιασμένο νερό της τελετής των Θεοφανείων. Γέμι-
Η κρυσταλλική δομή κοινού νερού.
σαν δύο φιάλες από το ίδιο νερό βρύσης, η μία από τις οποί-
` Σύμφωνα με τη Dαnα Τοmαsίnο του Ερευνητικού Κέντρου
ες τοποΘετήθηκε μέσα στην εκκλησία κατά τη διάρκεια της
του Ηeαr[Μαth, υπάρχουν πολλά στοιχεία που καταδεικνύουν τέλεσης του αγιασμού.
την ικανότητα του νερού να απομνημονεύει πληροφορίες Αμέσως μετά την τελετή, το νερό πάγωσε σε κρυογονικό
και να διατηρεί την ενεργειακή μνήμη για μεγάλες χρονικές Θάλαμο (-73οC) και φωτογραφήθηκε με το μικροσκόπιο. Οι
περιόδους. Η αποθήκευση γίνεται με τη μορφή φασματικών κρύσταλλοι από το κοινό νερό έμοιαζαν με χαοτική, διασκορ-
γραμμών, δομικών μορφών και ηλεκτρομαγνητικών δονήσε- πισμένη βούλα, ενώ το αγιασμένο νερό είχε μία συμμετρική
ων. Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα, για παράδειγμα, βασίζονται μορφή εξάγωνου αcπεριού.
Cπην ικανότητα του νερού να αποθηκεύει στο εσωτερικό του Η δομή του αγιασμού μάλιστα, σύμφωνα με τον καθηγητή
δομικό πλέγμα το ενεργειακό αποτύπωμα των φυσικών ου- Κοροτκώφ, είναι τόσο ισχυρή και σταθερή, ώστε 1Οml αγιά-
σιών. σματος επαρκούν για να ενεργοποιήσουν 60 λίτρα κοινού
Ο καθηγητής Κ. Κοροτκώφ έχει διεξάγει πολυάριθμα πειρd- νερού.
ματα σχετικά με τους παράγοντες που επηρεάζουν το νερό: Διαπιστώθηκε, επίσης, ότι τα βαιπήρια εμφανίζουν σημαντι-
μαγνητικά και ηλεκτρικά πεδία, διάφορα αντικείμενα κ.α. Οι κά αυξημένο ρυθμό ανάπτυξης, ενώ δύο είδη μυκήτων εμφα-
ερευνητές κατέληξαν σε ένα εντυπωσιακό συμπέρασμα: ο νίζουν αυξημένες τιμές της σποροπαραγωγής, όταν καλλιερ-
ισχυρότερος παράγοντας επιρροής του νερού είναι τα αν- γούνται μέσα σε αγιασμένο νερό.
32 ΑΒΑΤΟΝ
-: Ξοευνητικό Κέντρο ΗeαrtΜαth, εκτός από τα αγιασμενα είναι υπεύθυνες για τη δομή και τη συμπεριφορα του κυτ-
Τάρου.
Ι ενερ- .πΞ.=α. έχει ερευνήσει νερά που έχουν εκτεθεί στα ηλεκτρο-
Το DΝΑ που είναι υπεύθυνο για τη σύνθεση των πρωτετνών
υ, ενώ _,=...ητικd πεδία της ανθρώπινης καρδιάς. Εφαρμόζοντας
-:,Ξ .: διαφορετικές πειραματικές διαδικασίες, κρυσταλοποι- έχει αποκωδικοποιηθεί, αποτελεί όμως μόνο το 1,5Ο/ο των γο-
και ΤΟ
νιδίων. Τι γίνεται με το υπόλοιπο 98,5Ο/ο, το οποίο η επιστη-
ι=_ _€, δοκιμασία κολλοειδούς χρυσού και μίας πρωτοπορι-
F-.: Lεθόδου μετρήσεως των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων, μονική κοινότητα, μέχρι πρότινος, το Θεωρούσε «άχρηστο>>;
ιολογί-
Το 2013, ο Γιάwης Σταματογιαwόπουλος, καθηγητής γενε-
Ο νερό + = =Ξειχθηκε ότι υπάρχουν μετρήσιμες μεταβολές.
τικής της 1ατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Wαshίngtοn
J)ν Των Ξ=, Ξεχθούμε ότι τα ανθρώπινα συναισθήματα αποτελούν
-:`. =ι-jρότερο παράγον[α επιρροής του νερού, ποιος είναι και οι συνεργάτες του, ανακάλυψαν, μέσα στο ανθρώπινο
πυπος
γονιδίωμα (DΝΑ) , έναν δεύτερο γενετικό κώδικα.
ι-ι=, Ξ C τταράγοντας επιρροής των αγιασμένων υδάτων;
Σύμφωνα με τον ίδιο «για περισσότερα από 40 χρόνια υπο-
)ράνες,
Θέταμε ότι οι αλλαγές στο DΝΑ, οι οποίες επιδρούν στον γε-
ενυδα-
νετικό κώδικα, αφορούσαν μόνο στη σύνθεση πρωτετνών. Τα
) πεδίο
καινούργια ευρήματα δείχνουν ότι το DΝΑ μας, αποτελεί μια
ύν πλη-
απίcπευτα ισχυρή συσκευή αποθήκευσης πληροφοριών, την
)ων (βλ
οποία η φύση έχει εκμεταλλευθεί Cπο έπακρο και με απροσ-
ποτελεί
δόκητους τρόπους>>.
εριβάλ-
ΤαευρήματατηςομάδαςΣταματογιαwόπουλου,επιβεβαιώ-
νουν παλαιότερες μελέτες που δημοσιεύθηκαν το 1995 από
τον Ρώσο βιοφυσικό και μοριακό βιολόγο Ρjοtr Gαrjajeν κcιι
τουςσυνεργάτεςτου,οιοποίοιδιερεύνησαντηδονητικήσυ-
μπεριφορά του DΝΑ.
'Ενα επιτυχημένο πείραμα της ομάδας Gαrjαjeν ήταν ο ανα-
ιμονικές
=h=
-: : ι i Ξ . . αί ένα νουκλε.[κό οξύ το οποίο, ανάμεσα Cπα άλλα, προγραμματισμός των cιλληλουχιών κωδικονίων του DΝΑ, με
μοναδι- τη χρήση διαμορφωμένου φωτός λέιζερ. Μία από τις βασικές
Πανεπι- ._~L_=|Ξ :Ξ. τις γενετικές οδηγίες για την ανάτπυξη ενός ορ-
τους διαπιcπώσεις ήταν ότι <<τα ζωντανά χρωμοσώματα λει-
ιγιάσμα- : .-_ι:„. Το σύνολο των μορίων DΝΑ που υπάρχουν σε ένα
τουργούνακριβώςόπωςέναςολογραφικόςυπολογιστήςχρη-
:ησαν το .-=,==οτελούντογeνετικόυλικότου,τηνπρογονικήδη-
σιμοποιώwας ενδογενείς (DΝΑ) ακτινοβολίες τύπου λέιζερ».
ικό του . = Ξ --=ι=<Crταθήκη (μακροπρόθεσμη μνήμη).
-: = ιιi Ξu ένα αwίγραφο του DΝΑ (ενεργή μνήμη), τΟ Αυτές οι αιπινοβολίες των χρωμοσωμάτων (βιοφωτόνια)
μελέτη-
--: : : :-=jjοποίείται από το κύπαρο ως υπόδείγμα για τη μπορούνναεπηρεάσουντοπεριβάλλοναλλάκαιναεπηρεα-
ι>ν. Γέμι-
-+ τ: = τL\.` πρωτε.[νών. Οι πρωτε.ί.νες, με τη σeιρά τους, cπούν από αυτό (βλ. <<Επιγενετική»).
τις οποί-
κεια της
jογονικό
ίόπιο. ΟΙ
5ιασκορ-
μμετρική
ίαθηγητή
)mΙ αγιά-
ια κοινού
σημαντι-
ων εμφα-
r καλλιερ- ==:ι]=ι-_ι=:.=,ε™πώςέναεκπαιδευμένοάτομομπορείναδημιουργείκαρδιακήσυνεκτικότητα.Ηενεργοποίησηλαμβάνειχώραμετάτα90δΜ
τ_ηι=ι_-=.±_`:-οάτομοεφαρμόζειτηντεχνικήδημιουργίαςσυνεκτικότητας,ηκαρδιάτουανταποκρmαμέσωςκαιμεταβάλλειτορυθμότης.
ΆΒΆΤΟΝ 33
_---------------------------------
cΙΟΦ9ΤΟΝΙf) ε DΝΩ
Κάθε κύπαρο εκπέμπει πάνω από 100.ΟΟΟ φωτόνια ανά δευ- διαπέρασε με μια ακτίνα λέιζερ. Τα φωτόνια λέιζερ άρχισα
τερόλεπτο. Αυτά τα φωτόνια εκπέμπονται από όλα τα έμβιcι να στροβιλίζοwαι γύρω από το DΝΑ. Κατόπιν, κι ενώ απομc
όντα και ονομάζονται βιοφωτόνια. Ανακαλύφθηκαν το 1923 κρύνθηκε το DΝΑ, τα φωτόνια του λέιζερ συνέχιζαν να Cπρc
από το Ρώσο γιατρό και βιολόγο Α|eχαnder G. Gυrwίtsch και βιλίζοwαι σα να υπήρχε το DΝΑ. Το φαινόμενο αυτό ονομά
αποτελούν το μηχανισμό διεύθυνσης πίσω από όλες τις βιο- στηκε <<Ρhαntοm DΝΑ Εffect>>. Εφόσον όμως δεν υπήρχε τt
χημικές αντιδράσεις. DΝΑ, για ποιο λόγο τα φωτόνια παρέμειναν διατεταγμένα;
Εάν αναλογιcπούμε ότι το σώμα μας αποτελείται από 50 τρις
κύπαρα, ο αριθμός εκπομπών βιοφωτωνίων ανά δευτερόλε-
τπο είναι ασύλλητπος.
Ο καθηγητής FrίtΖ-Α|bert Ρορρ, Γερμανός βιοφυσικός, ξεκί-
νησε να μελετάει τα βιοφωτόνια τη δεκαετία του 1970 και
ανακάλυψε ότι ένας από τους κύριους πομπούς τους είναι
το DΝΑ. Μέσα από ολοκληρωμένες μελέτες, κατανόησε ότι
το DΝΑ είναι ένας αρμονικός ταλαντωτής, ένα ταλαντούμενο
σύστημα με τη δική του ιδιαίτερη συχνότητα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, <<στην πραγματικότητα, το DΝΑ δεν
είναι απλώς ένα σχέδιο για την κατασκευή του σώματος,
αλλά επίσης ένα μέσο αποθήκευσης οπτικών πληροφοριών,
καθώς και ένα όργανο για την επικοινωνία». Τέλος, το 1974
ο Δρ ν. Ρ. Καznαcheyeν εντόπισε ενδοκυπαρική επικοινωνία
διαμέσου των ακτινών των βιοφωτονίων, και συνέχισε την δι-
Ωκεσι;ός, Αndrew cυbα
ερεύνηση, εκτελώντας 12.000 περίπου πειράματα!
'Ενα άλλο ζήτημα που απασχόλησε τους ερευνητές είναι οι
ΣγΜΠcΡΘΣΜF) /
ικανότητες των διαφόρων Θεραπευτών. 'Ετσι, Θέλοwας να Με δεδομένο ότι το 98-99Ο/ο του αριθμού όλων των σωματι-
μελετήσει την ικανότητα των Θεραπευτών να επηρεάζουν κών μορίων αποτελούνται από νερό, ότι το νερό καταγράφει
τα βιολογικά συστήματα, ο βιολόγος Glen Reίn ζήτησε από πληροφορίες από το περιβάλλον, ότι τα ηλειπρομαγνητικά
κάποιους Θεραπευτές να κρατούν δοκιμαστικούς σωλήνες πεδία είναι ο ισχυρότερος παράγοwας επιρροής του νερού,
που εμπεριείχαν το DΝΑ κάποιου δότη, την ώρα που επιχει- ότι η καρδιά εκπέμπει αδιαλείπτως ηλεκτρομαγνητικά πεδία,
ρούσαν να δημιουργήσουν ένα Θεραπευτικό περιβάλλον. Το η ενεργειακή δομή των οποίων επηρεάζεται από τα συναι-
αποτέλεσμα ήταν πως πράγματι οι συγκεκριμένοι Θεραπευ- σθήματα, συμπεραίνουμε πως για οτιδήποτε συμβαίνει στο
τές επηρέαζαν το DΝΑ. σώμα μας, ο καθοριστικότερος παράγοντας επιρροής είναι
Σε ένα άλλο πείραμα που έγινε πο ΗeαrtΜαth, μελετήθηκε τα συναισθήματα.
η επιρροή του DΝΑ μέσω της προΘέσεως και χωρίς επαφή Οπότε, και εφόσον ισχύουν οι ανωτέρω συλλογισμοί, Θα
με δοκιμααικό σωλήνα. Το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό: τα ήθελα να Θέσω ένα ενδιαφέρον, προς διερεύνηση, ερώτημα
άτομα με υψηλή καρδιακή συνεκτικότητα ήταν σε Θέση να ποιοι είναι οι μηχανισμοί που πυροδοτούν και ποιοι οι παρά-
αλλάζουν τη διαμόρφωση του DΝΑ, απλά εκδηλώνοwας την ΥονΓΓες που επηρεάζουν τα συναισθήματα,. ΕΕ
πρόθεση να ειπυλιχθούν ή να περιτυλιχθούν οι έλικες του
DΝΑ. Αντίθετα, οι συμμετέχοντες στην ομάδα ελέγχου πα-
ρουσίασαν χαμηλά ποσοστά καρδιακής συνεκτικότητας και WhΟ ίό WhΟ
δεν ήταν σε Θέση να μεταβάλλουν το DΝΑ. Είναι σημαντικό Ο Νικόλαος ΜαΥαλιός εργάζεται ως Εκπcιιδευτής Προσω-
να σημειωθεί ότι τόσο η πρόθεση για την πρ( πικής Ανdτπυξης. Έχει σπουδάσeι Διοίκηση Επιχειρήσεων &
`L9~τ_ι±ρ~σ_gLnΕέ=Θ=ε`_τ_γ±τjημLπΩέήn.QnίαΔλλΗς,
όσο-κα`ιηL5ΊgΩΈhακήqτ~νε_ιπι{±Ξττ<τ_q:.g_τΈ_ο_ιέ_λ_ε~qg±±m+ια+γιίκLs~ς Ψυχολογία, και έχει εκπαιδευθεί CrΓον ΝLΡ, τη Νευροανdδρα
+±9ι9β.λnιέςΞγυgιg..αΓτοτελέσματcιτων_η_ε_ιρq_μ±έι_ω:ψ. ση, την 'γπνωση κ.α. Είναι δημιουργός των εκπαιδευτικών &
Τέλοςαξίζεινααναφέb-όυμε-ότι`το-1992,οΡώσοςερευνητής βιωματικών μαθημάτων «Το Μοιίοπάτ1 της' Καρδtάς» και «Ο
νιαdίmίr Ροροnίn τοποΘέτησε DΝΑ σε ένα σωλήνα και τον Δρόμος της Διανοίας».
34 ΆΒΑΤΟΝ
ΟΙ ΧΑΜΕΝΕΣ
γπΕΡΦγΣΙΚΕΣ mΑΣ
nγΝΑΜΕΙΣ
1 Μεξ-Ξ -` .--=`---- ` : :: ---Ξίξ.::--.Ξ: -` Ξ-``Ξ±: -...-- `` . .`-. : .. ` :-`..`
- Ξ: δίνατε για να μπορείτε να πετάτε; Να διαβάζετε Θα πρέπει να ξέρετε πως η λογοτεχνια δεν διαφέρει: έξι
- - ='{εψεις; Να γίνετε αόρατοι ή να Θεραπεύετε με ένα στα δέκα πιο ?μπορικά βιβλί.q ό λων των
Lά~άί-Γεfί-ίσήξύε τις μαγικές δ.υyάμε_ις τφν
πρωταγωνιcπων
Ι`-. Ι -. Jα:
τους.Μάλιστα,ταβιβλία-φαινόμεναπουόχιμόνοπουλάνε
= -.: ενδιαφέρον όμως σε αυτή την ερώτηση δεν είναι τι
αλλά δημιουργούν κcu ρεύμα, όπως ο Χάρυ Πότερ και Το
t =αντήσουμε, αλλά πως οι περισσότεροι έχουμε από
Μυστικό,_μ.ι±λΙ±_ξΞκ€9qρρ_.γκτ.ιη_γ.ικανότητάμgςνααλ-
uμ=ι:ι. ετοιμη μια απάντηση.
λάζουμε την πραγματικότητα μ9_.τη σκέψη μας `κ_αι μόνΊί..m-
™ _-.Cιρχει ένα πράγμα που μας συναρπάζει μέχρι τα
ΩCπόσο, δεν πρόκειται μόνο για σημείο των καιρών μας: ο
Ήτ=Ξαθα της Ψυχής μας, ένα πράγμα που ποΘούμε από
κινηματογράφος και τα βιβλία αποδεικνύονται συνεχιπες
=Ξ του καταλάβαμε τον κόσμο μέχρι τη στιγμή που Θα
μιας πανάρχαιας παράδοσης. Αναλογιστείτε τους μύθους
και τους Θρύλους των λαών: σε ολόκληρο τον κόσμο, δεν
==_::π:ίυgμεΞ:_:::ξ:ί:Ια:ξδσίgςωιςαα::ί:βςο:ίαέΞ5Ξ.;±:#υΞ
υπάρχει παράδοση ή μυθολογία που να μην περιέχει φι-
mιμ= . α αποκτήσουν οι άνθρωποι: αορατότητα, αθανασία,
_ _ _α._ _. _m~~m-`-Ι-Ι``-.T_ 1 _ - ________-1.._.
` . _ _._._.m_m„,™__.Τ -Γ-.
ά\\-
τι:-...ιώδδήiδτJ.-μ-έλλο-νfος, υπερφυσικη αντοχή και άλλα γούρες προικισμένες με υπερφυσικές δυνάμεις. Από τους
- .. ι.` τ . ιτ__m,ΙrΙΨιm-.ι.ι_τιτ,_,
=ς οΤ επι-Θυμίες δεν μας ξαφνιάζουν όταν τις συναντά- μέχρι τους υπερήλικες σοφούς όπως ο Λευκός Λύκος των
Ινδιάνων, οι περίσσότεροι ήρωες διαθέτουν ικανότητες
μΞ =Q παιδιά, αλλά ελάχιστες φορές αντιλαμβανόμαστε
που τους ξεχωρίζουν, που τους ε™τρέπουν να πραγμα-
Γ .ας έχουν συνοδεύσει και Cπην ενηλικίωσή μας, ούτε
τοποιούν κατορθώματα αδύνατα για τον κοινό άνθρωπο.
ιL-=. οΌύμε πόσο βαθιά ενσωματωμένες είναι Cπη συλλο-
.οι δυνάμεις Tαυτές, . ε(τε είναι αποτέλρσ~μq Ιης .Κλ~ηρ`9.yr9-
υιuτ ενήλικη καθημερινότητά μας.
εξαιτίας μιας έξυπνης και
ιμ Ξεmε ένα εύκολο παράδειγμα, ρίξτε μια ματιά cπη μιας τους .ειτε
ΆΒΆΤΟΝ 37
ΘΑγΜΑΤΑ & ΔγΝΑινιΕΙΣ
Πολύ πριν καταλάβουμε το νόημα και το βάθος μιας Θρησκεί- Αυτές οι προειδοποιήσεις ωcπόσο, δεν κcιτηγοριοποιο
ας, οι περισσότεροι εwυπωσιαζόμαστε από τις υπερφυσικές τις υπερφυσικές δυνάμεις ως κάτι εγγενώς αρνητικό, απ;
αφηγήσεις της. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι για πολλούς .μριά.ζουν να υπονοούν κάτι για την πραγματική φύσηΞ6Τ
κ_`' , --'Ι__'--Ι-ψ-
από εμάς, η εισαγωγή cπις πνευματικές παραδόσεις του κό-
σμου ξεκίνησε με την αφήγηση ενός υπερφυσικού κατορθώ- Ξίά;ΙΙαπ::ί::;μ::χ::Ιίςκανταα:::Τλόώ;Ο9μΞπ::ε::%Ξ;_ΞΤg
ματος, είτε επρόκειτο για τα Θαύματα του 1ησού, είτε για την άχλητωνμύθων,τησπίθατουυπερφ+υρικούμεΞΞ.μιΞ:Ξ:_
rρ~QΘανασία του Λάο Τσε.
ούτε εί-ύαι +ύ{aί=ο -δiΓοΤανατολικές Θρησκείες έγιναν γνω-
στές και στη συνέχεια δημοφιλείς στη Δύση, εξαιτίας των ΤΟ ΔΙΑΗmmΑ ΤΟγ ΚΨΝΙΚΟγ
αναφορών που έκαναν διάσημοι αναζητητές όπως η 'Ελενα Μήπως έτσι όμως αφήνουμε τις επιθυμίες ύας να μcις π
Μπλαβάτσκι και η Αλεξάνδρα Ντέιβιντ-Νηλ Cπις μαγικές δυ- ρασύρουν; Με προσεγγίσeις τύπου rο Μι;στικό να υποβιβι
νάμεις των γιόγκι, των Θιβετανών μοναχών και των σαμάνων. ζουν τις υπερφυσικές δυνάμεις σε κάτι που μπορεί να πετ
Πρόκειται άραγε για αφηγήσεις που σκοπό έχουν να καλύ- χει κανείς με «τρία απλά βήματα», ο πειρασμός να Θεωρήσ
Ψουν με σύμβολα πνευματικές αλήθειες, ντύνοντας τις πιο κανείς αυτές τις ιστορίες ως παραβολές, είναι μεΎάλος.
βαθιές τους διδασκαλίες με ιστορίες που μπορούν να γίνουν Δεν Θα ήταν καλύτερα να <<ωριμάσει» κανείς, να εξετάσ
κατανοητές σε πολλά επίπεδα; Ή μήπως πρόκειται για ερ- αυτές τις αφηγήσεις κριτικά, να αναζητήσει το συμβολισL
γαλεία «προσηλυτισμού>> καθώς, όπως έχουμε δει πολλές πίσω από το σύμβολο, να γυρίσει την πλάτη cπη γοη™
φορές, δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος από μια ιστορία για των υπερδυνάμεων και να επικεντρωθεί στην ουσία;
'Οπως με κάθε προσέγγιση που απορρίπτει ένα μέρος τα
±τ.q§±±σ_g.}s_τα πιCπεύω σου; 'Η μήπως (η πιο ιδεαλιστική
αντιμετώπιση) μέσα Cπις δι-δdσκαλίες αυτές βρίσκεται ένα διδασκαλιών επειδή δεν το κατανοεί, κάτι τέτοιο Θα ήτc
αυθενΓΓικό μονοπάτι για να υπερβούμε όσα έχουμε συνηθίσει εξαιρετικά κοντόφθαλμο και επιφανειακό.
να σκεφτόμαστε ως φυσικούς νόμους αλλά που κάποιοι απο- Μια υπερφυσική δύναμη, πέρα από τις πρακτικές της εφαί
καλούν «περιορισμούς της ύλης»; μογές τις οποίες φαντασιωνόμαπαν μικροί, μπορεί να μα
Η απάντηση, όπως πάντα, βρίσκεται μέσα σrις ίδιες τις ιστο- δώσει το ένα πράγμα που συχνά ευχόμαοτε να δούμε στι
ρίες. Ας δούμε τι σημαίνει αυτό. χειρότερες στιγμές μας: μια ατπή απόδειξη του υπερφυσ
Αρχικά, το πιο γοητευτικό μέρος των αφηγήσεων αυτών είναι κού, μια στιγμή που να διασχίζει τις διαστάσεις και να μα
ότι, σε αντίθεση με τους μυθολογικούς ήρωες, οι άγιοι, οι φι- διαβεβαιώνει πως οι προσπάθειές μας έχουν νόημα.
λόσοφοι, οι δάσκαλοι και οι πιστοί που απέκτησαν τις δυνά- Θα μcις έδειχνε πως, όπως συχνά διατείνονται οι πνευμc
μεις τους μέσα από την ενασχόλησή τους με μια παράδοση, τικές παραδόσεις, ο κόσμος δεν είναι αυτό που φαίνετα
δεν είναι γιοι Θεών αλλά άνθρωποι σαν εμάς, πράγμα που Θα αποδείκνυε πως οι σκέψεις μας δημιουργούν το περ
αναπόφευκτα γεwάει στο μυαλό μας την ίδια κρυφή σκέψη: βάλλον μας και πως τα όρια της ύλης είναι ευμετάβλητι
οι δυνάμεις τους, δεν Θα μπορούσαν να είναι και δικές μας; για το άτομο που μπορεί να δει την Αλήθεια πέρα από τη
Σίγουρα μια τέτοια σκέψη αποτελεί ένα πολύ ιδιοτελές κίνη- ψευδαίσθηση.
τρο για να ξεκινήσει κανείς να ασκείται σε μια συγκεκριμένη Πάνω απ' όλα, όμως, οι υπερφυσικές δυνάμεις που ξεδ
πνευματική παράδοση, και μάλιστα όλες σχεδόν οι παραδό- πλώνονται στις σπάνιες αφηγήσεις που συλλέξαμε και Θ(
σεις προειδοποιούν πως οι δυνάμεις που προκύπτουν από διαβdσετε Cπη συνέχεια, αποκαλύτπουν ένα μεγάλο μυστι
το διαλογισμό, την προσευχή και την άσκηση δεν είναι παρά κό για τη φύση της δύναμης αλλά και για τη δική μας σχέσι
παρενέργειες και αποσπάσεις που κανείς Θα είναι καλύτερα με αυτήν.
να αγνοήσει, παρά να εξασκήσει. Ας ξετυλίξουμε λοιπόν το νήμα των υπερφυσικών δυνάμεω
Επιπλέον, τόσο αο Χριστιανισμό όσο και Cπο Βουδισμό και και ας δούμε τι έχουν να μας προσφέρουν, σε ποια αποκά
τον 1νδουισμό, οι μαγικές δυνάμεις προέρχονται από αμφί- λυψη μπορούν να μας οδηγήσουν και αν, εντέλει, μπορού
βολες πηγές και συχνά λειτουργούν σαν Δούρειος Ίππος να ελπίζουμε πως κι εμείς, μια μέρα, Θα γίνουμε ήρωες τη
στη συνείδηση του πιαού. δικής μας ιστορίας...
38 ΆΒΑΤΟΝ
[ΟΙΟύν
απλά
iδύξ?
Ξiχέτ-
Ί
•χν-ητη
ςπα-
βιβά-
πετύ-
ρήσει
)ς.
Τάσει
λΙσμό
ητεία
)ς Των
] ήταν
εφαρ-
/α μας
ιε στις
ρφυσι-
να μας
νευμα-
ιίνεται.
J περι-
ίβλητcι
ιπό την
υ ξεδι-
και Θα
μυστι-
) σχέση
/άμεων
αποκά-
DρΟύμε
υες της
Ήρωες με υπερφυσικές δυνάμεις, από τον Ορφέα μέχρι το Χάρυ Πότερ. ΆΒΆΤΟΝ 39
Λατινοαμερικάνος Σαμάνος.
42 ΑΒΆΤΟΝ
_ΦώΞd-_
Ο Βούδας και ο1 μαθητές του.
Ο ΔΕγτΕΡΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ
-ονόημααυτώντωνδυνάμεωνμπορείνατοανακαλύψεικα- χτηκε εισβολή από το βασιλιά της Κοσάλα, ο ίδιος ο Βούδας
ΆΒΆΤΟΝ 43
Σίγουρα πρόκειται για λιγότερο ηχηρές δυνάμεις από τη ι
ταφορά σε απόσταση και την τττήση, όμως οι δυνάμεις αυτ{
πουκατέγραψεοΚαπίλαΘεωρούνταιεξίσουυπερφυσικέςι
τα οχτώ βασικά Σίντις. Ίσως η εξήγηση να βρίσκεται σε μ
σύγχρονη ιστορία, που κατέγραψε ένας σύγχρονος γιόγκι
οποίος Θέλησε να παραμείνει ανώνυμος.
Ένας Ινδός Cπρατιώτης, μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμι
άκουσε κάποτε για ένα γιόγκί που διέθετε μαγικές δυνάμει
και ξεκίνησε να τον βρει στη σπηλιά του. 'Οταν έφτασε εκt
όμως, αντίκρισε έναν άνδρα βρώμικο και αποcπεωμένο,
διαλογίζεται πάνω σε ένα ελεεινό ύφασμα. Αν και αναζητοι
Ο φιλόσοφος Καπίλα.
σε συμβουλές, το μόνο που ένιωσε ήταν οργή.
ΤΑ ΣΙΝΤΙΣ ΤΩΝ ΙΝΔογιΣΤΩΝ
Κατηγόρησετογιόγκιπωςκορόιδευετουςχωρικούςκαιπω
Λίγο μετά την καταγραφή των λόγων του Βούδα, εμφανίστη-
αν όντως ήταν σοφός δεν Θα ζούσε σε αυτή την άθλια κατό
καν στην πατρίδα του την 1νδία και οι πρώτες αναφορές στα
Cπαση, Ο γιόγκι γέλασε και εμφάνισε από το πουθενά ένt
Σ/'νπς`, τις υπερφυσικές δυνάμεις των ασκητών του Ινδουι-
πάκο χαρτονομίσματα. Ο στρατιώτης τα άρπαξε και άρχισι
σμού. Επρόκειτο για οχτώ μαγικές δυνάμεις που προέκυψαν
να τρέχει, με το γέλιο του άντρα να αντηχεί στ' αυτιά του
από τη διαίρεση της μαγικής δύναμης της τττήσης, και που
Με τα χρήματα αυτά ο Cπρατιώτης παντρεύτηκε και έκαν{
μπορούσε να ανατπύξει ο επιμελής ασκητής. Μέσα από αυ- παιδιά.
τές μπορούσε να γίνει κανείς πολύ μικρός ή πολύ μεγάλος,
Μερικά χρόνια μετά, με τη γυναίκα του παντρεμένη με κά
απίστευτα βαρύς ή απόλυτα αβαρής, να βρίσκεται όπου Θέ-
ποιον άλλον και ένα παιδί του νεκρό, ο Cπρατιώτης επέστρε.
λει, να κυριαρχεί Cπους πάwες, να επιτυγχάνει ό,τι ποΘεί και
Ψε στη Cmηλιά έχοντας καταλάβει το μάθημα του γιόγκι. Τοι
να τον υπακούνε όλοι.
έδωσε πίσω τα χαρτονομίσματα που έγιναν αμέσως ξερά
Μέσα από τη γιόγκα και το διαλογισμό, μπορούσε επίσης
φύλλα και σκόνη, κcιι κάθισε να διαλογιcπεί μαζί του. ..
κανείς να ανcιτπύξει και διάφορες δευτερεύουσες δυνάμεις,
όπως την ικανότητα να ξέρει το παρόν, το παρελθόν και το
μέλλον, την ικανότητα να αντέχει τα στοιχεία της φύσης, να
διαβάζει τις σκέψεις και να αντιστέκεται στη μαγεία.
Ο ίδιος ο Θεός Κρίσνα αναφέρεται στη δύναμη να κυριαρχεί
κανείς στις ανάγκες του σώματος, να βλέπει και να ακούει
μακριά, να μεταφέρεται σε απόααση, να μεταμορφώνεται,
να αποφασίζει το Θάνατό του, να παρατηρεί τους Θεούς και
να τελειοποιεί τους στόχους του. Ο μαθητής του Κρίσνα,
Αγκάρυα, λέγεται πως μπορούσε να τιΘασεύσει βουνά με τα
Σίντις του, ενώ ήταν εκείνος που Θεμελίωσε την παραδοσια-
κή ινδική ιατρική.
ΩστόσοεκείνοςπουεμβάθυνεCπαπιοεσωτερικάΣίντιςήταν
ο φιλόσοφος Καπίλα, που μεταξύ άλλων ίδρυσε και την Κα- Ο Πυθαγόρας και οι Ψαράδες, sαλνα+or F`οsa.
44 ΑΒΑΤΟΝ
Γη με- Μπορούσεναδιαβάζειοιωνούςστοπέταγματωνπουλιών,
1υτές <αι να μιλάει με τους αετούς, τίς αρκούδες και τα βόδια
ίές με ι είναι άραγε τυχαίο, πως πρόκειται για τρία ιερά ζώα του
ΆΒΆΤΟΝ 45
1σραηλινούς πρίγκιπες που τον κατηγόρησαν
πως επιχειρούσε να ξεχωρίσει ανάμεσά τους.
'Οταν δυο από αυτούς αρνήθηκαν να συνδιαλ-
λαχτούν μαζί του, άνοιξε η γη και τους κατάπιε,
ενώ όσοι τους υποστήριζαν πήραν φωτιά. 'Οταν
το επόμενο πρωί οι Ισραηλίτeς κατηγόρησαν τον
Μωυσή ότι σκότωσε τους συμπατριώτες του, μια
πανούκλα αφάνισε 14.7ΟΟ από αυτούς.
Σε αντίθεση με κάθε άλλο υπερφυσικά προικι-
σμένο ον, ο Μωυσής αλλά και κάθε πρόσωπο
που αναφέρεται στη Βίβλο, λαμβάνει τις δυνά-
μεις του απευθείας από τον Θεό και μπορεί να
τις χρησιμοποιήσει μόνο για να ασκήσει το Θέ-
λημά του.
Οι προφήτες, όπως ο Ηλίας και ο |ωάwης, απο-
κτούν το χάρισμά τους για να υπηρετήσουν το
Θε.ι.κό σχέδιο και αντίσrοιχα, στην Καινή Διαθή-
κη, οι Απόστολοι μπορούν να μιλήσουν όλες τις Ο Τζων Ντη Εκτελεί ένα Πείραμα Μττροστά στη Βασίλισσα Ελισάβετ, Ηenry GνmdοΗι.
46 ΑΒΑΤΟΝ
της τεχνολογίας, τις μαγικές δυνάμεις του παρελθόντος,
όπως η ικανότητcι να διαβάζει κανείς τις σκέψεις, να γίνεται
αόρατος και να πετάει.
Η απάντηση βρίσκεται στις παραπάνω ιστορίες.
Αν και προέρχοwαι από όλο τον κόσμο, οι υπερφυσικές αφη-
γήσεις έχουν κάτι έντονα κοινό: οι
χογται μόνο
: ως επακόλουθο
. __ έντονης άσκησης,
==--L ------- Γ βα9ιάς_
πίοτης__----Ι-~__r--,~Ι_r----r..-.._rr..--r-,.-Ι.,--_"_'_"-
και αφοσίωσης σε έναν
Οι Βουδιcπές μοναχοί και οι Χριστιανοί 'Αγιοι δεν Cποχεύουν
]εων έγιναν πλέον γνωcπές Cπην Ευρώπη, και με την επιπή- τον κόσμο πιο καθαρά και η δύναμή του να τον επηρεάσει
πολλαπλασιάζεται ως συνέπεια, αλλά το μέσο δεν
ιη ασφαλή πο Θρόνο της, η μαγεία ήρθε οτην επιφάνεια ως
ποτέ σκοπός.
ιιια ασχολία της ελίτ.
Αν ονειρεύεcπε λοιπόν υπερφυσικές δυνάμeις -και ξέρετε
Οι νέοι <<Θαυματοποιοί>> προέρχοwαν βέβαια από κάθε τάξη.
Από τον καλόγερο Ρασπούτιν, που Θεωρούταν Θεραπευτής Πως τις ονειρεύεcπε- δεν χρειάζεται να διασχίσετε βουνά
<αι προφήτης, μέχρι τους Θεοσοφιcπές που συνέρρεαν Cπη ούτε να αναζητήσετε μαγικά ελιξίρια και ραδιενεργές βά-
+εο.[δρυθείσα εταιρεία της Μπλαβάτσκυ, οι άνθρωποι στους σεις. Το ταξίδι σας ξεκινάει στο σαλόνι του σπιτιού σας... Ξ
σβητούσαν.
Ακόμα κCιι σήμερα, με το διαδίκτυο να φέρνει τα νέα από κάθε πΊ`Ύές
DοιοreS ΑShcrοft-ΝοwίcΚί, Η Μαγtκή Χρήση της Σκεψr)ς,
γωνιά του κόσμου μπροστά Cπα μάτια μας, το μυστήριο δεν
ΑΡΧέτυπο
εχει λυθεί. Ακούμε για Θεραπευτές που αντιμετωπίζουν ανία-
τεςασθένειες,γιόγκιπουτρέφονταιμεήλιο,γέροwεςπουλύ- ΜίrCeα Ειίαde, Σαμαιίtσμός, Χατζηνικολή
ψουνμάγια,ενώοχεδόνόλοισυναντήσαμεγυναίκεςπουμεμια jοhn Strοhmeίer & Ρeter WeStbrοοΚ, Πυθαγόρας', r} Ζωή κα( r7
Διδασκαλ{'α τοι/, Αρχέτυπο
ιcrτιά ξέρουν όλη σου τη ζωή και προβλέπουν το μέλλον σου.
Ασκούμενοι σε πολεμικές τέχνες και μέλη ξεχασμένων φυ- Εrίc Dοdds, Οί 'Ελλr}νες κα το Παράλογο, Καρδαμίτσα
•\ώνμάςξαφνιάζουνμετιςικανότητέςτουςκαιαναπόφευκτα Α|eχαndrα Dανίd Νeα|, Μαgt.ο αnd Μystert'es ιιn rι.beί, Βοοκ Τree
Συλλ:ΟΎικ6, Μυcπική Ιστορία: 23 Αφηγήσεις Χαμένης Γνώσης,
Ξυπνούν μέσα μας την παλιά λαχτάρα να ενσωματώσουμε κι
ΑΡΧέτυπο
εμείς το υπερφυσικό. 'Εχουμε ελπίδες;
Η απάντηση δεν βρίσκεται cπα πολλά βιβλία Νew Αge που
ιροτείνουν 1Ο βήματα, που κανείς δεν Θα κάνει, για να ανα- WhΟ έό WhΟ
Η Μαρία Πατέλη έχει σπουδάσει Θεολογία στην Οξφόρδη,
πύξει τηλεπάθεια, Θετική σκέψη και Θεραπευτικές ιδιότη-
όπου και συνεχίζeι τις σπουδές της πάνω στις Θρησκείες της
τες. Ούτε βρίσκεται crτην επιστήμη, που τελευταία προσανα-
Μέσης Ανατολής.
τολίζεται ολοένα και πιο έwονα στο να κάνει δυνατές, μέσω
ΆΒΑΤΟΝ 47
ΑΡΧΆΙΑ ΓΝΩΣΗ
52 ΑΒΑΤΟΝ
.€+ί ΕΞ
__ ώήh
χνικών, που τον βοήθησαν να φτάσει εντέλει στη φώτιση. Με χανικούς το 1950, και σε μικρή απόσταση είχε κατασκευαστε
•ί.i τα χρόνια απέκτησε μεγάλη φήμη και όλοι στην περιοχή του ένας οικισμός με πολυτελή καταλύματα, κήπους και πισίνt
μοναοτηριού Jίυyί, όπου είχε επιστρέψει εντωμεταξύ, τον σέ- (που οι ντόπιοι ονόμαζαν Υί Sυο), για τους ξένους πQυ διοι
βονταν για τη σοφία του και τις Θεραπευτικές του ικανότητες, κούσαν το εργοστάσιο και τις οικογένειές τους.
'Οταν οι Σοβιετικοί έφυγαν, τα πολυτελή σπίτια δόθηκαν α
σε σημείο η φήμη του να αποκτήσει Θρυλικές διαστάσεις.
Χαραιπηριcπικό είναι ένα περιcπατικό που λέγεται ότι συνέβη Κινέζους κυβερνητικούς αξιωματούχους. Εκεί λοιπόν, στο γ
το 1948. 'Ενας αδίστακτος ληστής και η συμμορία του κρύ- Sυο, ζήτησε δουλειά ο Χίαο Υαο, και προσελήφθηκε Cπην πι
FίΞ βονταν οτο δάσος και επιτίθονταν στους χωρικούς και αους
ταξιδιώτες.
ανεπιθύμητη Θέση: συντηρητής του καυπήρα. 'Επρεπε νt
ζει αο δωμάτιο του καυστήρα και να τον τροφοδοτεί με κάρ
Οι χωρικοί ζήτησαν τη βοήθεια του Χίαο γαο που πήγε μόνος βουνο τρεις φορές τη μέρα.
του Cπο δάσος να τους βρει. Κανείς δεν ξέρει τι έγινε εκεί αλλά Δούλευε μόνος, με πολύ χαμηλό μισθό, κοιμόταν σε έν
η συμμορία διαλύθηκε και πολλοί ληστές έγιναν μαθητές του... στρώμα στο πάτωμα και κανένας δεν ήξερε ποιος ήταν.
Οι υπόλοιποι τον ήξεραν απλά ως «κύριο Ταν», τον καλόκαρ
Η χίαngtαn. δο συντηρητή.
Η δική μου οικογένεια ζούσε στον απέναντι δρόμο, σε ένt
τριώροφο, τούβλινο σπίτι. Ο πατέρας μου ήταν υπεύθυ
νος παραγωγής στο εργοστάσιο και η μητέρα μου μαγεί
ρισσα. 'Ημουν ο μικρότ8ρος από τέσσερα παιδιά.
Το 1972, όταν ήμουν 8 χρονών, άρχισα να έχω έντονου
πόνους στο στήθος.
Η μητέρα μου με πήγε στο νοσοκομείο και ο γιατρός μο`
έγραψε φάρμακα, αλλά ο πόνος χειροτέρεψε.
Ο γιατρός αύξησε τη δόση και της είπε να με κρατήσει σπ
τι μέχρι να περάσει. Αν και ενθουσιάστηκα που Θα έχανα τt
σχολείο, σύντομα βαρέθηκα μόνος μου σπίτι και ξεγλίcπρη
σα με την πρώτη ευκαιρία.
Σύντομα έφτασα στο γί Sυο. Σκαρφάλωσα τον τοίχο η
πίσω αυλής, αγνοώντας τον αιχμηρό πόνο στο στήθος μοι
και βρέθηκα μέσα. Το μέρος ήταν τόσο όμορφο σε σύγκρι
ση με τους μουντούς δρόμους της πόλης. Τριγύρισα προσε
{: κτικά στους κήπους και στα δρομάκια, αποφεύγοντας του
ενήλικες.
54 ΑΒΑΤΟΝ
•.nΞ.'.±.`` _`Ξί_- __. #Ε
ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΔΑΣΚΑΛΟ
«Υπόσχομαι να μην το πω σε κανέναν». Μπήκα προσεκτικά.
Την Την επόμενη μέρα ξαναπήγα και την προσοχή μου τράβηξε
«Πώς σε λένε;»
\ων ένα κόκκινο τούβλινο κτίριο, που οι σωλήνες που έβγαιναν
«Jίhυί ρeng>'.
ίει- από μέσα το έκαναν να μοιάζει με ένΓομο.
«Εγώ είμαι ο κύριος Ταν. Πόσο χρονών είσαι;»
Το Η πόρτα ήταν μισάνοιχτη, έτσι έσκυψα και έβαλα το κεφά-
«ΟχΤώ».
πΙς λι μου στο άνοιγμα. 'Ενας άντρας με μπλε Cπολή στεκόταν
<<Είναι ώρα. Θέλεις να με δεις να τα.ί.ζω τη φωτιά;» 'Ενευσα
μπροστά σε έναν μεγάλο λέβητα και κοιτούσε τη φωτιά που
•δό- καταφατικά. Φόρεσε τα γάντιcι του και γέμισε το λέβητα
βρυχιόταν πίσω από ένα τζάμι. Σχεδόν αμέσως γύρισε κcιι
κάρβουνο. Έπειτα καθίσαμε και οι δυο να παρατηρούμε
υτεί μου χαμογέλασε.
τη φωτιά για λίγη ώρα.
ρες <<Θες να δεις τη φωτιά;» με ρώτησε.
Κάποια Cπιγμή με ρώτησε: «Γιατί δεν είσαι στο σχολείο;»
σαν Θα μπορούσα να είχα φύγει τρέχοντας, αλλά είχε φίλικό
<<Είμαι άρρωστος» του απάντησcι.
πρόσωπο και απαλή φωνή. Δεν έμοιαζε με συνηθίσμένο επί- 'Εσκυψεκαιμεκοίταξεπροσεκτικά.Απόκοντάέμοιαζεακόμη
μη- στάτη καυστήρα. Τα χέρια του ήταν καθαρά και η στολή του
πιο φιλικός. Είχε πυκνά φρύδια, μεγάλα αυτιά και μαύρα κο-
Cπεί δεν είχε μουτζούρες.
ντοκομμέναμαλλιά.Δενφαινότανπάνωαπό45χρονών.'Επει-
}ίνα «Σου αρέσει η φωτιά;>>
τασηκώθηκεκαίμουείπε:<<ΞαναέλαόποτεΘέλεις>>.Απότότε,
5ΙοΙ- Ένευσα.
«Μη φοβάσαι. 'Ελα να δεις». Βλέποντας να διcπάζω, είπε:
περνούσαόσοπερισσότεροχρόνομπορούσαμετονκ.Ταν.
Rgγ
_ΞL`Ξ&____-------Jk-aLFΞΆΞ----
#Ερ #Έ #ΈΕ .,„ Jbk
/
άλλος είναι να κρατήσεις μυστικά τα μαθήματά μας>>.
Ί
J
Συμφώνησα αμέσως και έφυγα ενθουσιασμένος, γεμάτος
όνειρα για το πώς Θα πολεμούσα και Θα νικούσα οποιονδή-
ποτε συναντούσα. 'Ημουν τόσο ενθουσιασμένος που ούτε
γψnλό
Νταν Ξ::"Θ,
που πρόσεξα πως το οτήθος μου δεν πονούσε πια... Εκείνο
•.i το βράδυ δυσκολεύτηκα να κοιμηθώ κCιι το επόμενο πρωί
ξύπνησα πέντε παρά πέντε. Ντύθηκα γρήγορα, διέσχισα Μέσο
τρέχοντας το δρόμο, πήδηξα το φράχτη και ήμουν ακριβώς
#. στηνώραμου.
Ο κύριος Ταν με περίμενε και με οδήγησε σε ένα άλσος
πίσω από το λεβητοοτάσιο. «Το πρώτο σου μάθημα είναι
η Στάση του Αλόγου» μου είπε και μου έδειξε τη στάση:
τα πόδια σε απόσταση ίση δυο φορές με την απόσταση
ανάμεσα στους δυο ώμους του, οι μηροί παράλληλοι στο
έδαφος και σε γωνία ενενήντα μοιρών στα γόνατα, η σπον-
δυλική στήλη κατακόρυφη. Το έκανε να φαίνετcu εύκολο.
«Τώρα εσύ» μου είπε. Πήρα τη στάση και αμέσως ένιωσα
την ένταση στα πόδια μου και σε λίγο τους μηρούς μου
να καίνε. <<'Εχει περάσει ένα λεπτό>> μου είπε. «Σήμερα, Θα
κρατήσεις αυτή τη στάση για δέκα λεπτά>>.
`'Αρχισα να ιδρώνω, τα πόδια μου πήραν να τρέμουν. <<Συ-
γκεντρώσου στο υπογάστριο, στο χαμηλό Νταν-Τιέν>> μου Το χαμηλότερο Νταν-Τιέν είναι, σύμφωνα με την αρχαία κινεζική τταρά-
είπε, δείχνοντας την περιοχή λίγο κάτω από τον αφαλό. Το δοση, ένα από τρία κέντρα ενέργειας στο ανθρώπινο σώμα, κατά μήκος
έκcινα και ο πόνος μειώθηκε λίγο. του άξονα της σπονδυλικής στήλης. Το ανώτερο Νταν-Τιέν είναι πίσω
«Πέντε λεπτά>>. Τα πόδια μου φλέγονταν. <<Οχτώ λεπτά».
από τα μάτια, το μεσαίο στην καρδιά και το χαμηλότερο στο υτrογάστριο.
Η πλάτη μου κύρτωσε και την κλώτσησε, λέγοντας <<μην στο ύψος του πέμπτου οσφυ.ι.κού σπονδύλου, γνωστό και ως Χάρα στις
κλέβεις>>. 'Ολο μου το σώμα έτρεμε. <<Εννιά λεπτά>>. Τα δό- πολεμικές τέχνες, το κέντρο δύναμης κα1 1σορροττίας.
ντια μου άρχισαν να χτυπάνε. «Τρία... δύο... ένα... Στοπ!>>
Αμέσως κατέρρευσα Cπο έδαφος. 'Ενιωθα τα πνευμόνια Πέρασα το υπόλοιπο πρωινό ασκούμενος με πάθος σε
μου ήταν έτοιμα να εκραγούν. Μου πήρε ώρα να συνέλθω. αυτές τις τρεις κινήσεις. Το επόμενο πρωί πήγα με ανά-
«Είσαι εντάξει;>> με ρώτησε. 'Ενευσα ναι. «Οι πολεμικές τέ-
μικτα συναισθήματα: ενθουσιασμένος για τη ΓροΘιά του
χνες είναι ένα μακρύ και δύσκολο ταξίδι», μου είπε, t<αν Τίγρη και τρομοκρατημένος για τη Στάση του Αλόγου. Να
Θέλεις, μπορείς να σταματήσεις αυτή τη cπιγμή>>.
μένω στη στάση αυτή ήταν ανυπόφορο και ο κ. Ταν αύξησε
<<'Οχι!>> διαμαρτυρήθηκα. <<Σήμερα ασκηθήκαμε στη Στάση
όντως τη διάρκειά της στα έντεκα λεπτά.
του Αλόγου για δέκα λετπά. Αύριο Θα αυξήσουμε τη διάρ- Τα επόμενα πρωινά, ο ενθουσιασμός μου άρχισε σταθερό
κεια. Σίγουρα Θέλεις να συνεχίσεις;>> να εξανεμίζεται.
.ψΦ # Φ7Φ `
56`#.ΑΤ®Ν
συνάντησε τον δάσκαλο του Qίgοng, Χίαο γαο, και μαθήτεψε κοντά
του. Στη συνέχεια σπούδασε αγγλική φιλολογία και εργάστηκε ως
και εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ. Σήμερα ζει στη Νέα Υόρκη, όπου δι-
να μας κcιι μου ζήτησε να τον ακολουθήσω Cπο δωμάτιο του μετάαπόλίγογλίαρησασεμιακατάστασηέκστασης...
'Οταν βγήκα από αυτήν, Ο ήλιος ήταν Ψηλά στον ουρανό, και
καυστήρα. γπήρχε ένα τσεκούρι ακουμπισμένο στον τοίχο
ο Σίφου Ταν Cπεκόταν μπροcπά μου. <<Jίhυί>>, μου είπε, <<βρί-
παρα_ και μου είπε να το πάρω. 'Επειτα έβγαλε το πουκάμισό του.
t<Σήκωσε το τσεκούρι με όλη σου τη δύναμη και χτύπα με σκεσαι στη Στάση του Αλόγου επί τέσσερις ώρες>>.
μήκος
Από εκείνη τη μέρα και μετά μπορούσα να Cπέκομαι στη Στά-
πίσω εδώ» είπε δείχνοντας το Cπήθος του. Νόμισα πως αστειευό-
ση του Αλόγου για πολύ ώρα χωρίς να κουράζομαι. Η ευχά-
'στρ1Ο' ταν. Δεν ήξερα τι να κάνω.
m στ1ς «Μην ανησυχείς, δεν Θα μου κάνεις κακό» με διαβεβαίωσε. ριστη αίσθηση τώρα απλωνόταν στο σώμα μου κάθε φορά
Σήκωσα το τσεκούρι και έσφιξα τη λαβή. «Χτύπα με δύναμη»
που ασκούμουν.
Δύο εβδομάδες αργότερα ο Σίφου Ταν με αποδέχτηκε και
μου είπε. Περίμενα να αλλάξει γνώμη αλλά δεν το έκανε. Στο
τυπικά ως μαθητή του... Ε
τέλος τον χτύπησα. Η λεπίδα τον βρήκε κατάστηθα. 'Ενιωσα
σαναείχαχτυπήσειένασκληρόαwικείμενο,όχισάρκα.Εκεί-
ΙΤΟυ νος στεκόταν ήρεμος cιλλά εγώ είχα τρομοκρατηθεί. Τράβη-
πΠψ
Το κείμενο, σε απόδοση δική μας, προέρχετcιι από το βιβλίο rhe
J.Να ξαγρήγορατοτσεκούριγιαναμηνκάνωπcρισσότερηζημιά,
ΜaSter Κey: Οίgong SecretS fοr νίtaΙίty, Lονe αnd Wίsdοm του
ξησε αλλά δεν υπήρχε αίμα. γπήρχε μόνο ένα λευκό σημάδι, που
F}οben Ρeng, που εκδόθηκε τον Φεβρουάριο του 2Ο14 από την
εξαφανίστηκεμετάαπόμερικάδευτερόλετπα,χωρίςνααφή-
SουndS Τrυe. Cορyrίght © 2013 Rοbert Ρeng. Ευχαριcπούμε τον
Θερά σει ίχνος από το χτύπημα.
<<Κάνε το ξανά>> είπε. 'Εκπληκτος σήκωσα το τσεκούρι και τον Rοbert Ρeng για την άδεια δημοσίευσής του.
Γρ
ΜΥΣΤ1ΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Η χαρένn
Παράδοσn
τWν Εhhάνwν
Θεραπευτύν
Λι'Υο έξω από τις μεΥάλες πόλεις της Ελλάδας κρύβεται που συνέδεε την αΥροτική Ελλάδα του 196Ο με την αρχαι'α
ένας άλλος κόσμος, ένας κόσμος μαγει'ας και δεισιδαιμο- Ελλάδα, μια γραμμή που στις πόλεις είχε πλέον διαρραγεί.
νι'ας, που έχει τις ρι'ζες του πολύ βαθύτερα απ' όσο φα- Πουθενά όμως δεν ήταν πιο εμφανής η άμεση αυτή σχέση
νταζόμαστε. Δεν πρόκειται ωστόσο Υια rtάποιο μυσΓικό της αρχαιότητας με τΟ σήμερα, απ' ότι οτο πρόσωπο των
μέρος που χρειάζεσαι χάρτη για να το βρεις: ο κόσμος λα.ι.κών Θεραπευτών.
αυτός βρι'σκεται στις διηΥήσεις και στις πεποιθήσεις κάθε Μια ξcχωριστή τάξη από μόνοι τους, οι Θεραπευτές αυ-
απομακρυσμένου χωριού. 'Η τουλάχιστον βρισκόταν μέ- τοι' ελάχιcπη σχέση ει'χcιν με τους Υιατρούς, που άλλωστε
χρι τα μέσα της δεκαετίας του `60, όπως ανακάλυψαν δυο σπάνιζαν cπα χωριά και δεν ει'χαν ακόμη κερδι'σει τότε την
Αμeρικανοι' πανεπιστημιακοι' Ψυχολόγοι, εξειδικευμένοι εμπιστοσύνη των ανθρώπων. Η δύναμη των Θεραπευτών
στην ανθρωπολοΥι'α και στην έρευνα των παροδόσεων ερχότον από κάπου αλλού, πέρα από τα ανθρώπινα μέτρα
των λαών, ο Rίchαrd και η Ενα Β|υm, που επισκέφτηκαν και cπαθμά.
την πατρι'δα μας και ερεύνησαν Υια μια σχεδόν δεκαετι'α Οι δυο ερευνητές καταδύθηκαν στις αφηγήσεις των αν-
(1957-1965) τα έθιμα, τις δοξοσι'ες και τις πεποιθήσεις Θρώπων της ελληνικής υπαι'Θρου και συνάwησαν μια
των ανθρώπων της ελληνικής υπαι'Θρου σχετικά με τη Θε- μυστική Θεραπευτική παράδοση που έμοιαζε να ερχόταν
ραπεία και την υγεία, απευθει'ας από την αρχαιότητα, για να σβήσει αθέατη Υια
Εντέλει, Υοητευμένοι από τις υπερφυσικές αφηΥήσεις τους ανθρώπους των πόλεων στο δεύτερο μισό του 20ού
των Ελλήνων χωρικών, κατέγραψαν την έρευνά τους αιώνα, αφήνοwας ίσως κάποια ελάχιcπα ι'χνη μέχρι τις μέ-
στο καταπληκτικό βιβλι'ο τους με τι'τλο Η Κακιά 'Ωρα -Οι ρες μας...
Λα.ι.κές Παρcιδόσεις της Κρι'σης και του Μυστηρίου στην 'Ενα μέρος της εντυπωσιακής αυτής έρευνας του ζεύΥους
ΑΥροτική Ελλάδα. Βιυm σας παρουσιάζουμε στη συνέχεια. Και ποιος ξέρει,
Τα στοιχει'α που παραθέτουν οτο βιβλι'ο τους οι δυο ερευ- αν οι συνθήκες σάς το επιτρέψουν και βρεθείτε σε κάποια
νητές είναι πραΥματικά εκπληιπικά, αυτό όμως που προ- απομακρυσμένο ελληνικό χωριό, να cπ-αθει'τε τυχεροι' και
καλεί τη μεΥαλύτερη εντύπωση είναι η ανακάλυψή τους να συναντήσετε κάποιο κρι'κο από τη Χαμένη Παράδοση
πως υπήρχε σχεδόν μια αδιάσπαcπη γραμμή παράδοσης των Ελλήνων Θεραπευτών!
ΆΒΑΤΟΝ
ΟΙ ΘΕΡΑΠΈ)γτΕΣ
Αρχικά, υπάρχει ένα σημαντικό ερώτημα: ποιος είναι πραγ- Ο επίδοξος Θεραπευτής λοιπόν, πρέπει να <<κλέψει» τα λόγια
ματικός Θεραπευτής και ποιος ξέρει απλώς μερικά γιατροσό- του ξεμετρήματος από τον παλιότερο Θεραπευτή, συνήθως
φια; Ο διαχωρισμός είναι σαφής: αληθινός Θεραπευτής είναι κρυφακούγοντας την κατάλληλη στιγμή. 'Οταν τα Θεραπευτι-
αυτός που κατέχει μια ξεχωριστή δύναμη. κd λόγια δεν είναι κλεμμένα, η μεταβίβασή τους από το ένα
Οι άνθρωποι που ασκούν αυτή τη δύναμη μιλούν σα να πρό- άτομο στο άλλο πιΘανό να σημαίνει ότι η δύναμη του ενός
κειται για μια ανεξάρτητη οντότητα, που έχει μάλιστα την ικα- φθίνει όσο η δύναμη του άλλου αυξάνεται.
νότητα να μεταφέρεται από το ένα άτομο cπο άλλο. Συνήθως, η δύναμη -αν δεν κλαπεί- ενεργοποιείται μόνο με
Πώς αποκτά κανείς αυτή τη δύναμη; Σύμφωνα με τις αφη- το Θάνατο του γηραιότερου Θεραπευτή. Η κλοπή, από την
γήσεις των χωρικών, οι Θεραπευτικές τεχνικές και δυνάμεις άλλη πλευρά, φαίνεται να έχει ως συνέπεια ότι τόσο ο νεό-
μεταδίδονται και αποκτώwαι από την οικογένεια, τους γνω- τερος όσο και ο γηραιότερος Θεραπευτής μπορούν να Θερα-
στούς ή τους γείτονες, σε καμία περίτπωση όμως δεν πρό- πεύουν με τα λόγια.
κειται για μια μεταβίβαση βιολογικά κληρονομούμενη: για
να περdσει η δύναμη της Θεραπείας από το ένα άτομο Cπο
άλλο, απαιτείται κάποια διαπροσωπική ανταλλαγή. Αυτή η δι- Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ
αδικασία ενισχύει την ιδέα ότι η δύναμη του Θεραπευτή είναι Πώς λειτουργούν τώρα τα λόγια αυτά; Για να λάβουμε απά-
κάτι εντελώς ανεξάρτητο από τον ίδιο. ντηση, πρέπει να καταλάβουμε πως σε αυτή την παράδοση,
η αρρώστια η ίδια αντιμετωπίζεται ως κάτι το υπερφυσικό:
είναι μια έκφραση του <<Κακού».
Το «Κακό>> στην ελληνική ύπαιθρο είναι αναγνωρίσιμο, μετα-
κινούμενο, μεταδόσιμο, αυθυπόστατο. Είναι ο κοινός εχθρός
που αντιμετωπίζει κανείς τόσο στη μαγγανεία όσο και στην
αρρώστια, γι' αυτό και η Θεραπεία και για τα δυο, είναι ίδια:
ο Θεραπευτής πρέπει να πάρει ο ίδιος το Κακό πάνω του και
να το πολεμήσει.
Σε περιπτώσεις μαγείας, οι αφηγήσεις περιγράφουν την
απάλειψη του Κακού ως εξής: «Όταν είσαι Θυμωμένος, μπαί-
νει μέσα σου ένας δαίμονας. Μόνο αν τύχει και περάσει ένα
αγνό πλάσμα, ένα παιδί ας πούμε, Θα σ' αφήσει το Κακό και
Θα επιτεθεί στον αμαγάριcπο>>.
Υπάρχουν επίσης περιστατικά όπου το παιδί του διαβόλου
παίρνει την αρρώστια από την οποία το ανθρώπινο παιδί έχει
Άγνωστός ορΘόδοξος ιερέας με τη σύζυγό του.
λυτρωθεί, ή που, παίρνοντας αντίμετρα ενάντια στη μαγεία.
Η διαδικασία της μεταβίβασης εμπεριέχει δυο πολύ ενδια- ένας χωρικός πέταξε μπακίρι στη Θάλασσα <<για να πάρει η
φέροντα χαρακτηριστικά. Το ένα είναι ότι κάποιες τεχνικές ή Θάλασσα το κακό».
δυνάμεις πρέπει να περάσουν με τεθλασμένη αλυσίδα, από Σε περιτπώσεις αρρώcπιας, δεν υπάρχει καμιά διαφορά: το
το ένα δηλαδή φύλο στο άλλο, μέσα από τις γενιές: πατέρας «Κακό>> περνά από τον πάσχοwα στον Θεραπευτή στη διάρ-
σε κόρη, κόρη cπο γιο, γιος στην κόρη, και πάει λέγοντας. κεια ειδικών τελετουργικών. Οι Θεραπεύτριες ειδικότερα.
Το άλλο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό είναι ο τρόπος με τον λένε συχνά πως παίρνουν πάνω τους τον πόνο των ασθενών:
οποίο μεταβιβάζεται η δύναμη: το λεγόμενο <<κλέψιμο>> των σκεφτείτε την ξεματιάcπρα που χασμουριέται ή που παθαίνει
λ!άΝΙjΝ. πονοκέφαλο (σ.σ. την εικόνα αυτή τη συναντάμε και σήμε-
Μια από τις βασικές τεχνικές του Θεραπευτή είναι το «ξεμέ- ρα...)
'Ενας πολύ έξυπνος αφηγητής, ερωτώμενος για την εμπειρία
τρημα>>, η χρήση δηλαδή Θεραπευτικών λόγων, που όταν ει-
πωθούν από το κατάλληλο άτομο λύνουν τόσο τις αρρώστιες του, παρατήρησε μονάχα: <<Λοιπόν... ξέρω ότι η Μαρία παίρ-
όσο και τα μάγια. νει πάνω της την αδιαθεσία όταν ξεματιάζει. Δεν ξέρω αν τηι
Το ΕWιά και το Εφτά είναι επίσης δυνατοί αριθμοί: γιατροβό-
παίρνουν και οι παπάδες όταν ξορκίζουν, ξέρω όμως ότι οι
τανο για ζωική ασθένεια βράζεται σε εwιά είδη ξύλων, και το
γιατροί δεν την παίρνουν. Δεν ξέρω γιατί αυτή η διαφορά>>.
«Πάτερημών»λέγεταιεwιάφορέςγιαναγιατρέψειτουςπο-
Στην πορεία της διαδικασίας αυτής, το φτάρνισμα και το χα-
νοκεφάλους που προκαλεί η βασκανία. Γητεμένοι επέστρε-
σμουρητό είναι σημάδια ότι φεύγει το Κακό. 'Οσο βαστά το
Ψαν σ' εφτά μέρες να καταcπρέψουν το γητευτή και εφτά
γιάτρεμα,άρρωστοςκαιΘεραπευτήςμπορείναχασμουριού-
αρρώστιες έπληξαν ένα γέρο.
νται ή να φταρνίζονται. ΠιΘανότατα, το <<Κακό>> περνάει από
Τέλος το Τρία είναι από τους ισχυρότερους μαγικούς αριθ-
το ένα άτομο Cπο άλλο ενώ το στόμα είναι ανοιχτό.. .
μούς. Στο ξεμάτιασμα και τελετουργικό της απαλλαγής από
τις γητειές, φτύνει κανείς τρεις φορές, τρία κομμάτια Ψωμί
ΟΝΟΜΑΤΑ α ΑΙ)ΙΘΜΟΙ κcιι τρία τυρί αφήνονται κάτω από πέτρινη αψίδα σε συγκε-
κριμέναγιατρικάτελετουργικά,άρρωcποιπερνούνκάτωαπό
Πέρα από αυτό το κοινό χαρακτηριστικό της χαμένης παράδο-
τον αψιδωτό Θάμνο τρεις φορές για να γιατρευτούν, διαβη-
σηςτωνΘεραπευτών,οιμέθοδοίτουςποικίλλουν,μπορείόμως
τικός Θεραπεύτηκε τρώγοντας, επί τρεις μέρες αρσενικές
κανείςναξεχωρίσειωςπολύσημαντικάτρίαεργαλεία:ταλόyια,
τα ονόμcπα καιτους αριθμούς. ρέγκες, αρρώστια που προκλήθηκε από την Κακίά την 'Ωρα
πέρασε μετά από τριήμερη Θεραπεία, γιατρικό που χρησι-
Η δύναμη των λόγων, παραδοσιακού εργαλείου μαγείας, εκδη-
λώνεται στα τελετουργικά ξόρκια του ξεμετρήμcrτος, που μπο- μοποίήθηκε σε συνδυασμό με ξεμέτρημα έπρεπε να ληφθεί
τρεις φορές κοκ.
ρούνναγιcrτρέψουντονάρρωποκαιναλύσουντιςμαγγανείες.
Όπως βλέπουμε, κcιι στις τρεις αυτές μεθόδους οι Θεραπευ-
Τοίδιοσυμβαίνεικαιμεταλόγιαμεταοποίαοιμάγοισυνάζουν
τές ανακατεύουν χριπιανικές, παγανιστικές και μαγικές πα-
ταξωτικάκαιτααναγκάζουν,ήταπείθουν,ναπάρουνπίσωτη
ραδόσεις δίχως να τις ξεχωρίζουν. Ο ιερέας γίνεται μάγος
ζημιάπουέχουνπροκαλέσει.Λόγιαχρησιμοποιείωcπόσοκαιο
και ο μάγος χρησιμοποιεί τη Βίβλο στο ξεμέτρημά του. Αρ-
ιερέας στ.ις λειτουργίες εκείνες που καθαγιάζουν αντικείμενα,
ώστε να τεθούν σε Θεραπευτική χρήση. χαία τελετουργικά μπλέκοwαι με παραδοσιακά έθιμα και με
σύγχρονες προσευχές.
Ογρατπόςλόγοςυκισμένεςσελίδεςεκκλησιαστικώνβιβλίων-
γίνεται συστ.cπικό των φυλαχτών που προστcrτεύουν από κάθε
λογής κcr[αοτροφή. Τα λόγια είναι, επίσης, τα ερείσμcπα των
προσευχών και παρακλ.ήσεων στις φερέγγυες ΧριCπιανικές δυ-
νάμειςτωνοποίωντηβοήθειαεκλιπαρούνοιχωρικοί.
Επιπρόσθgτη μαρτυρία γία τη δύναμη των λόγων βρίσκουμε
στη δραστικόητα των ονομάτων. Αναφέρεται ότι εκείνοι που
λύνουν μάγια και ξεβασκαίνουν είναι προσεχτικοί και δεν απο-
καλύτπουν τα ονόμcπα εκείνων που έχουν κάνει το Κακό, από
φόβο μην μπλέξουν.
Δενείναιαπλώςζήτημαπολιτικήςαλλάκαιμαγικόζήmμα,αφού
όπωςσυμβαίνειμεάλλεςεπικίνδυνεςλέξεις,όπωςείναιο«καρ-
κίνος>>,ο<<Θάνcrτος»,το<<χτικιό>>,ηεκφοράτουςκαιμόνομπορεί
ναφέρειστονομιλ.ητήτηνκCπαcπροφήπουαυτέςσυμβολίζουν.
Επίσης κανείς επικαλείται ονομαστικά το ΧριCπό, την Παναγία
και τους αγίους οτην προσευχί και cπο ξεμέτρημα.
Μια ακόμα συγκεκριμένη δύναμη ενυπάρχει επίσης στους
αριθμούς που χρησιμοποιούνται ευρέως Cπις μαγικο-Θερα-
πευτικές τελετουργίες και Cπο ξεμέτρημα.
ΑριΘμοίμεμαγικήσημασίαείναιτοτρία,τοεφτά,τοεwιά,το
δώδεκακαιτοσαράντα.ΤοΘεραπευτικότελετουργικόαπαιτεί
ο ασθενής να ξεπλυθεί σαράντα φορές με γιατρικό. Σαράντα
κύμcrτα περνούν τα Θεραπευτικά εργαλεία, που μένουν στη
συνέχειασαράνταημέρεςστηνεκκλησίαγιανααγιαcπούν.
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΝΗΜΑ
Ιστορίες με Θαυματουργές Θεραπείες είναι οικείες σε Η κακιά 'Ωρα αναδεικνύει πως πολλές μέθοδοι, πεποιθήσεις
όλους τους 'Ελληνες, ακόμα κι αν δεν τις έζησαν αλλά τις και αφηγήσεις προέρχονται, όχι πάντα αλλά συχνά, από την
άκουσαν απλά από ηλικιωμένους συγγενείς τους. Φαίνεται προχριοτιανική εποχή. Η μαγική δύναμη των ιερέων, για
ωστόσο πως από τη δεκαετία του `50 κιόλας, η παράδοση παράδειγμα, βρίσκεται σε άμεση σχέση με τους ιερείς της
των Θεραπευτών-μάγων της υπαίθρου είχε αρχίσει να χά- αρχαιότητας όπως ο Αμφιάραος και ο Μελάμπους. Οι Θε-
νει την αίγλη της. ραπευτικές μέθοδοι του Ασκληπιού, του Ερμότιμου και του
Παρόλο που οι χωρικοί στις αφηγήσεις τους πολύ σπάνια Απολλώνιου, βρίσκουν άμεση αντιστοιχία με τις μεθόδους
αναφέρονταν στους κλασικούς γιατρούς, περαιτέρω έρευ- των λα.[κών Θεραπευτών. Αν και η σύνδεση δεν είναι πάντα
να έδειξε πως οι περισσότεροι πρώτα επισκέπτονταν το ορατή με την πρώτη ματιά, παραμένει ωστόσο παρούσα Cπις
γιατρό και μόνο μετά, αν το σύμπτωμα δεν υποχωρούσε, λετπομέρειες και αποδεικνύει τη δύναμη του ίδιου του ελλη-
απευθύνονταν στους λα.[κούς Θεραπευτές που τόσο επαι- νικού τοπίου . Αρκεί κανείς να αναλογιστεί πως πολλές φορές
νούσαν στις ιστορίες τους. οι πληθυσμοί που έζησαν με αυτές τις παραδόσεις ήρθαν
Οι αφηγήσεις τους λοιπόν έπαιζαν το ρόλο μνημείου: ήταν Cπον ελληνικό χώρο τον 11ο και 14ο αιώνα μ.Χ. από πολύ
μια τελευταία, υποσυνείδητη προσπάθεια να διατηρήσουν μακριά, ωστόσο η παράδοση της αρχαιότητας ήταν τόσο ζω-
ζωντανή μια σημαντική τους παράδοση που όμως αναπό- ντανή που σύwομα την υιοθέτησαν και την ενcπερνίστηκαν.
φευκτα έφθινε, για να φτάσει σήμερα να ασκείται από ελά- Ως ένα τέτοιο λοιπόν μνημείο, η Χαμένη Παράδοση των Ελ-
χιστους. λήνων Θεραπευτών αξίζει σίγουρα να διατηρηθεί στη μνήμη
Γιατί να Θρηνήσει όμως κανείς μια χαμένη παρdδοση, αν και στην ιοτορία... n
αυτό που την αντικατέστησε είναι σαφώς αποτελεσματι-
κότερο; Η απάντηση ίσως βρίσκεται στη σχέση των μάγων Διαβάστε
Θεραπευτών με την αρχαία Ελλάδα. Ενα & Rίchard Βιυm, Η Κακιά 'Ωρα, Αρχέτυπο
ΣγΓΧΡΟΝΗ ΆΝΑΖΗΤΗΣΗ
Το Μυστιι{ό Μονοιτάτι
για μια Νέα Αρχή...
Νικήτας Κο'ραλης
Στον πυρήνα όλων των ττνευματικών παραδόσεων, Θρησκε[ι Στους ΆΘΛΓους του Β. Ουγκώ, ένας πρώην κατάδικος γί-
ών και μυστικών διδασκαλιών, υπάρχει πόντα μια ιστορι'α. νεται αποδέπης μιας σττάνιας πράξης Υεwαιοδωρι'ας και
Ο ήρωας, ο μελλοντιι{ός φωτισμένος ή ττνευματικός δάσκαι αλλάζει ζωή, γι'νεται η προσωποποίηση του καλού και ση-
λος, φεύΥει από το σπι'τι του, αφήνει την παλιά ζωή του, μαίνον πρόσωπο της κοινωνι'ας. 'Ενας ήρωας του Ντοστο-
όποια κι αν ήταν αυτή, και ξεκινάει ένα μακρύ και κοπιώδες γιέφσκι βλέπει ένα όνειρο πη φυλακή και το επόμενο πρωι'
ταξι'δι αναζήτησης, κατά τη διάρκεια του οποίου συναντά- ει'ναι έτοιμος να ομολογήσει τις πράξεις του. 'Ενας διανοού-
ει πολλά εμπόδια που εντέλει ξεπερνάει Υια να φτάσει κά-μενος γνωρίζεται με ένα γέρο ερΥάτη ορυχείων και η ζωή
πο1α στιγμή στην αφύττνιση, στη φώτιση, αΓΓην κατάιπηση του αλλάζει τελει'ως ρότα, στον υπέροχο Αλε'ξη Ζορμ77ά του
της ανώτερης γνώσης, πη Θέωση - οι λέξεις ποικι'λουν από Καζαντζάκη.
παράδοση σε παράδοση για να περιγράψουν όμως το ίδιο Κι εδώ εμφανίζεται ένα ιφι'σιμο ερώτημα: όλες αυτές οι αλ-
πράγμα: το τέλος μιας πορείας που σηματοδοτει' την αρχή λαγές πορει'ας στις ιστορίες που διαβάζουμε, συμβαι'νουν
μιας νέας ζωής. επειδή ο νους μας έχει την τάση (και ι'σως την ανάγκη) να
Το μοτι'βο αυτό ει'ναι διοχρονικό κοι διαπολιτισμικό. Το συ- φαντάζεται τα πιο απι'Θανα πράγματα προσπαθώwας έcπω
ναντάμε cπη ζωή του Βούδα, του Ηρακλή, του Θησέα, του έτσι να ξεφύΥει από τη σκληρή καθημερινότητα, ή πρόκειται
Ιησού, του Μωάμεθ, του Κριwαμούρτι, του Γκουρτζίεφ και πράΥματι για δυνατότητες που περιμένουν τον καθένα μας,
πολλών άλλων μεγάλων, αλλά επίσης το βλέπουμε και cπη κρυμμένες μέσα μcις;
δική μας απλή ζωή: καθώς ο πόνος, οι στεναχώριες και οι Η απάντηση, πιστεύω, βρίσκεται στις Θεμcλιακές ιστορι'ες
απογοητεύσεις σωρεύονται, έρχεται μια στιΥμή που ο καθέ- των ττνευματικών παραδόσεων. Μπορεί το αρχέΓυπο του
νας μας λαχταράει να τα αφήσει όλα πι'σω του, να ανοι'ξει ήρωα και των περιπετειών του να «πέρασε» στη λογοτεχνι'α,
μια πόρτα και να περάσει σε κάτι καινούριο. ωστόσο εάν μελετήσει κανείς με προσοχή τους μύθους και
Η ονάΥκη Υια μια νέα αρχή φcιίνεται να ει'ναι τόσο βαθιά τ]ς ισΓορίες των φωτεινών δασκάλων, Θα δει ότι ο cπόχος εδώ
ριζωμένη μέσα μας που καθορίζει σε μεΥάλο βαθμό και το δεν είναι μια νοητική ή συναισθηματική απόδραση οπό τη δύ-
περιεχόμενο των ιστοριών στη λογοτεχνία. σκολη και βαρετή καθημερινότητα, αλλά το ακριβώς α\m'Θετο.
όό ΑΒΑΤΟΝ
ΕΞΙ Ι«ΙΡΙΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
Μέσα από αυτές τις αρχετυπικές αφηγήσεις προκύπτουν κινούσε την πορεία της αναζήτησής του δεν ήταν βέβαιος
ορισμένες πολύ σημαντικές «πληροφορίες» για εμάς τους για τη συνέχεια. Αντίθετα, όπως αποδεικνύεται στις ιστορίες
ανθρώπους, και ακόμη συμβουλές για όσους νιώθουν την τους, η αφύπνιση ήταν ανάλογη του μεγέθους της αβεβαι-
επιθυμία για μια ουσιαστική αλλαγή. ότητας που ένιωθε ο καθένας τους και του άγνωστου που
1. Κάθe τέτοια ιστορία ε;ίναι κάτι που συμβαίνε;ι τώρα. Το τc+ είχαν να αντιμετωπίσουν.
ξίδι του Σιντάρτα που έγινε Βούδας, το ταξίδι του Θησέα, οι 5. Τα Gμπόδια ε{'να Jτραγματ[κά. Καμία τέτοια πορεία δεν εξε-
αναζητήσεις του Γκουρτζίεφ στην Ασία κοκ. δεν είναι απλώς λίσσεται ανεμπόδιστα. Είναι νόμος κοσμικός, κάθε ενέργεια
ένα ταξίδι που έγινε αιώνες πριν. Είναι εδώ τ.ώρα και αν προ- προκαλεί μια αντίσταση, και κανείς χρειάζεται να μάθει πώς
σέξεις, Θα δεις ότι έχει κάτι να σου πει για τη δική σου ζωή, να αντιμετωπίζει (να εργάζεται με) την αντίσταση, που άλλο-
για το πώς να κάνεις μια νέα αρχή που Θα σε οδηγήσει σε τε είναι εξωτερική, άλλοτε εσωτερική (με το <<δεν μπορώ» και
μια νέα ζωή . το «δεν Θέλω» να είναι τα πιο συνηθισμένα).
2. Η λαχτ-άρα για μια νέα αρχή είναι κοινή για όλα τα ανθρώ- 6. Ξεκι'να.J 'Ολες οι ιστορίες εντέλει μας λένε το ίδιο πράγμα:
7τινα όιπα. Πρόκειται για ένα πολύτιμο χαρακτηριαικό της είναι μέσα στις δυνατότητες ημών των απλών ανθρώπων να
ανθρώπινης φύσης που αξίζει να το πάρεις σοβαρά υπόψη κάνουμε μια νέα αρwΊ. Δεν είναι φcιwασιοπληξία αλλά μια
σου. Στην ουσία είναι το πρώτο σου βήμα για να βρεις τη δι- εγγενής ανθρώπινη ιδιότητα.
δασκαλία, το εσωτερικό μc νοπάτι που Θα σε οδηγήσει στην
πολυπόθητη αλλαγή. [ΣΤΟΡΙΕΣ ΑΦΥΠΝΙΣΙ+Σ
3. Η αμφιβολία είναι φίλος σου. Α;κούγεπσ\ ιςάπως τ`αρdδοξο , Δεν υπάρχει κανόνας, ούτε συνταγή για το εναρκτήριο <<λά-
αλλά το να αρχίσεις να αμφιβάλεις για τις μέχρι τώρα πεποι- κτισμα>> που μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα αρ)αί. Μπορεί
Θήσεις σου είναι η αρχή της... σωτηρίας σου! Το να αρχίσεις να είναι ένα βιβλίο, μια συζήτηση, ένα σημαντικό γεγονός ή
να δυσπιστείς για τον τρόπο που ζεις, Θα σου δώσει την ώθη- κάτι τυχαίο, μια μεγάλη χαρά ή μια μεγάλη λύπη, κάτι που
ση να μετακινηθείς από την παλιά σου ζωή. έχει σχέση με τα πνευματικά πράγματα ή φαινομενικά όχι,
4. 'Οσο μεγαλύτερη αβεβαιότητα τόσο το καλύτερο. ΚαΝείς όπως για παράδειγμα η περίτπωση του Γκαμπριέλ Γκαρσία
από τους μεγάλους ήρωες και σοφούς δασκάλους όταν ξε- Μάρκες, το πώς άρχισε να γράφει, όπως εξιστορεί ο ίδιος:
68 ΑΒΆΤΟΝ
«Μια νύχτα (στο πανεπιοτήμιο) ένας φίλος μου δάνεισε Υπάρχουν μεταcπροφές που πυροδοτεί ένα στιγμιαίο γε-
ς
ς ένα βιβλίο με μικρές ιπορίες του Κάφκα. Επέστρεψα Cπο γονός κcιι άλλες που επέρχονταί βαθμιαία.
Έ Στη δεύτερη κατηγορία ανήκει και η δική μου περίπτωση.
δωμάτιό μου και άρχισα να διαβάζω τη Μεταμόρφωο77. Η
Δούλευα κάποια χρόνια σε μια δημόσια υπηρεσία. Μέχρι
υ πρώτη φράση σχεδόν με έκανε να πεταχτώ από το κρεβάτι
τότε η μόνη σχέση μου με τα περιοδικά και τη συγγραφή
μου! Τόση ήταν η έκπληξη που ένιωσα διαβάζοντας, «καθώς
ε- ο Γκρέγκορ Σάμσα ξύπνησε εκείνο το πρωί από ανήσυχα ήταν αυτή του περιστασιακού αναγνώcπη. Η δουλειά μου
δεν μου άρεσε, ήταν Ί\αρετή για τα δικά μου γούστα. Για
Ια όνειρα, βρήκε τον εαυτό του να έχει μεταμορφωθεί σε ένα
να ξεφεύγουμε κάπως ιmό τη μονοτονία, κάποιοι συνάδελ-
bς γιγάwιο έντομο». 'Οταν διάβασα αυτή τη φράση, σκέφτηκα
.Ο- ότι δεν ήξερα κανέναν που να του επιτρεπόταν να γράφει φοι είχαμε δημιουργήσει μια παρέα όπου συζητούσαμε τις
ανησυχίες μας, τα διαβάσματά μας, για πολιτισμό, φιλο-
ίαι τέτοια πράγματα. Εάν το ήξερcι, Θα είχα αρχίσει κι εγώ να
σοφία κλπ.
γράφω πριν καιρό. 'Ετσι αμέσως ξεκίνησα να γράφω μικρές
Συζητώντας,άρχισεCπαδιακάναωριμάζειηιδέαναβάλουμε
ιcπορίες>>.
τις συζητήσεις και τις ανησυχίες μcις Cπο χαρτί, μετά σε ένα
Αρχικά, αυτό που συνέβη στον Μάρκες μπορεί να φαίνεται
περιοδικό, που φτιάξαμε με μεράκι μόνοι μας και το μοιράζα-
διαφορετίκό σε σχέση με μια πνευματική αφύπνιση, αλλά
ίσως να μην είναι και τόσο. Ο Μάρκες δέχτηκε ένα ισχυρό με μεταξύ μας και σε φίλους μας.
Το περιοδικό άρεσε, αλλά για μένα ήταν μια αποκάλυψη:
σοκ από την περιγραφή του Κάφκα. 'Ολα όσQ πίστευε εκμη-
αυτό ήταν που ήθελα πολύ να κάνω! Να συμμετέχω και να
δενίστηκαν σε μια Cπιγμή και μια νέα ζωή ανοίχτηκε μπροστά
συwονίζω ένα περιοδικό! Σύντομα ανέλαβα την ευθύνη όλου
του. Ανακάλυψε ένcι ταλέντο του που δεν γνώριζε μέχρι τότε
του περιοδικού και όταν μου δόθηκε η ευκαιρία παραιτήθηκα
και αμέσως μετά ιπορίες Θαυμαστές άρχισαν να ξεχύνοwαι
από την υπηρεσία μου και μετά από διάφορες περιπλανήσεις
σαν ποτάμι από μέσα του.
σε έντυπα, έφτασα στο ΑΒΑΤΟΝ και στο Αρχέτυπο.
Όπως φαίνετcιι, υπάρχει μια τεράστια γκάμα τρόπων που μια
Με τα χρόνια κατάλαβα ότι μια γνήσια νέα αρχή έχει τη δύ-
νέα αρχ| γίνεται. 'Ενας δάσκαλος του Ζεν, ύcπερα από ένα
παραλίγο Θανατηφόρο ατύχημα, δέχτηκε τη φώτίση. 'Ενας
ναμη να διορθώσει πολλά λάθη του παρελθόντος, όχι μόνο
Cπον επαγγελμcιτικό τομέα, αλλά συνολικά στη ζωή εκείνου
Εβραίος αιχμάλωτος των Ναζί, λίγο πριν οδηγηθεί στο Θά-
που την κάνει.
νατο, ξαφνικά κατακλύπηκε από μια απέραντη αγάπη για
Επίσης, μια νέα αρχή μάς λέει πάντα κάτι πολύτιμο για τις
τα πάντα, ακόμη και για τον άνθρωπο που τον οδηγούσε στο
δυνατότητές μας. Συχνά μάς φέρνει μπροστά στα μεγάλα
Θάνατο. 'Ενας ορειβάτης έχασε την ισορροπία του κι ενώ άρ-
ερωτήματατηςζωής,ανοίγειμιαπόρταπέρααπότιςπροκα-
χισε να κατρακυλάει με ορμή κάτω πην πλαγιά του βουνού
ταλήψεις μας και μας σπρώχγει να κάνουμε ένα βήμα μακριά
βέβαιος ότι Θα πεθάνει, ξαφνικά «ξύπνησε» και ένιωσε να
από καθετί για το οποίο είμαcπε βέβαιοι.
πλημμυρίζει από χαρά, ακόμη κcιι για το ότι έπεφτε, για να
Το να απομακρυνθούμε κάπως από τις βεβαιότητές μας είναι
σωθεί εντέλεί χτυπώντας σε ένα δέwρο. ..
το καλύτερο φάρμακο για τον Ψυχισμό μας και η μεγαλύτερη
Παρόμοιες ιαορίες υπάρχουν πολλές, ωστόσο Θα ήταν αβλε-
συνεισφορά μας για το καλό του κόσμου.
Ψία να μην αναφέρουμε την πιο χαρακτηριστική, αυτή του 'Ολες οι βιαιότητες, όλες οι συγκρούσεις και οι καβγάδες
Παύλου,πουCποδρόμογιατηΔαμασκόείχετηγνωστήεμπει-
έχουν τη ρίζα τους στη βεβαιότητα. <<Είμαι βέβαιος γι' αυτό
ρία που του άλλcιξε ολοσχερώς τη ζωή, και από διώκτης του
και δεν σηκώνω κουβέντα!>>, σημαίνει δεν κάνω καθόλου
Χριοτιανισμού έγινε ο μεγαλύτερος Απόστολός του.
χώρο για την άλλη άποψη. 'Οταν αφήνουμε κατά μέρος τις
Η ΔΙΙ{Η Μογ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ βεβαιότητές μας κάνουμε χώρο για τον άλλον, συνυπάρχου-
Ίσως πολλοί σκεφτούν πως τέτοιες ιστορίες είναι <<πολύ με- με. Μια άλλη ονομασία γι' αυτό είναι αγάπη... Ξ
ΆΒΆΤΟΝ 69
Φ
ΑγτοΓΝΩΣΙΑ
-,-----...---_-__--------
70 ΑΒΑΤΟΝ
'Ενα πράγμα που ποτέ δεν αμφισβητούμε, είναι ότι ο νους μας μάς ανήκει. ΩCπό-
σο, εάν καθίσουμε λίγο να ησυχάσουμε και Cπρέψουμε την προσοχή μας στον
εαυτό μας, με έκπληξη ανακαλύτπουμε πως δεν ελέγχουμε καθόλου το νου μcις:
οι σκέψεις εναλλάσσονται ανεξέλεγκτα, ενώ μένουμε πραγματικά με τη μεγάλη
απορία για το τι ακριβώς υπάρχει «μέσα» οτο κεφάλι μας.
Ασφαλώς υπάρχουν σκέψεις που είναι ξεκάθαρες και τις αναγνωρίζουμε ως δικές
μας: για παράδειγμα, <<Θέλω να φάω τώρα κάτι», ή <<αύριο πρωί έχω να περάσω
από το καθαριστήριο να πάρω κάτι ρούχα>>, ή κοιτώντας έξω <ηι όμορφος καιρός
σήμερcι» κοκ.
γπάρχουν όμως και ένα σωρό άλλες ιδέες που είναι Θολές. Για παράδειγμα, μπο-
ρείναξέρουμεότιπρέπεινααλλάξουμεδουλειά,αλλάδενέχουμειδέαπώςνακι-
νηθούμεγιανατοπετύχουμε.'Ημπορείνανιώθουμεενοχλημένοιμετοσύντροφό
μας μετά από ένα ασήμαντο περιστατικό που κατέληξε σε μια μικρή σύγκρουση
χΘες, αλλά δεν μπορούμε να εντοπίσουμε τι ακριβώς είναι αυτό που εξακολουθεί
να μας αεναχωρά και να μας κρατάει Θυμωμένους.
Επίσηςδενείναικαθόλουασυνήθιcποτοκομφούζιοορισμένεςφορέςπουνιώθου-
με να έχει ένα Θετικό χαρακτήρα, χωρίς ωστόσο αυτό να ξεκαθαρίζει τα πράγμα-
τα: για παράδειγμα, μπορεί το βλέμμα μας να διαcπαυρώθηκε με το βλέμμα ενός
άγνωστου αο δρόμο και έξαφνα κάτι μέσα μας να αγαλλίασε, ή μπορεί κάνοντας
το συνηθισμένο μας περίπατο να κοιτάξαμε τον ουρανό και να νιώσαμε χαρά κοκ.
Αλλά ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις είναι δύσκολο να βγάλουμε άκρη γιατί
νιώσαμε όπως νιώσαμε.
Καταλαβαίνουμε τότε ίσως, ότι ο νους μας είναι διαρκώς γεμάτος διάφορες σκέ-
Ψεις που εμφανίζονται άτακτα και όσο και να προσπαθήσουμε να τις παρακολου-
Θήσουμε, δεν μπορούμε να τις διακρίνουμε σε όλο τους το εύρος.
'Ετσι συχνά πιάνουμε τον εαυτό μας να λέει, ιδιαίτερα σε φάσεις της ζωής μας
που νιώθουμε τη σύγχυση σε έξαρση, ότι χρειάζεται Μ βάλουμε σε μια σειρά τις
σκέψεις μας», ή «να καθQρίσουμε το κεφάλι μας», αλλά πώς μπορεί πραγματικά
να γίνει αυτό παραμένeι ένα αναπάντητο ερώτημα. . .
γπάρχει βέβαια ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε το χάος του νου μας, που έχει
γίνειεξαιρετικάδημοφιλήςCποδυτικόκόσμοτατελευταίαχρόνια:οδιαλογισμός.
Εκατομμύρια πλέον άνθρωποι στην Ευρώπη και στην Αμερική ασκούνται στο δια-
λογισμό,eνώόλοκαιπερισσότερεςεπιστημονικέςέρευνεςτονίζουνταοφέλητου
διαλογισμού στην υγεία μας, στην καταπολέμηση του στρες κ.ά.
ΑΒΑΤΟΝ 71
Γ_-
\\ ΑΉΙΚΟΣΔΙΑΛΟΓΙΣΜQΣL>ι
αδdσκαλο[τουδιαλονισ+ύό-ύ-#υ'σ~τήνουννακαθόμαστεήσυ- Την καθορισμένη ώρα, Θα πρέπει να καθίσετε σε ένα γρα-
χα, σε μια συγκεκριμένη σωματική στάση, και να προσπαθή- φείο έχοντας μπροστά σας μια κόλλα χαρτί και Cπυλό και
σουμε, μέσα από ποικίλες ασκήσεις, να αδείάσοι;με το νου να κάνετε ορισμένες απλές ερωτήσεις στον εαυτό σας, που
μας, να «σπρώξουμε» δηλαδή όλες τις ενοχλητικές και άτα- είναι: τι είναι αυτό για το οποίο αιίησυχώ, αγχώνομα ή νfώθω
κτες σκέψεις μας στην περιφέρεια του νου μας, αφήνοντας εwΘοι;αασμε'νος αυτή τη στιγμή ;
τον κεντρικό χώρο άδειο από κάθε σκέψη και συναίσθημα, Θα πρέπει να γράψετε στο χαρτί σας αμέσως, )
πράγμα που φέρνει τη γαλήνη και την ηρεμία. ρη σκέψη, αυτό που σας έρχεται στο νου. Είναι t
Σύμφωνα με τη Βουδιπική φιλοσοφία (<<παιδί>> της οποίας σιολογικό να είστε κάπως αβέβαιοι για το νόημ(
είναι ο διαλογισμός), τόσο τα άγχη όσο και οι ενθουσιασμοί σθημάτων σας, συνεπώς το καλύτερο είναι να γ(
μας δεν έχουν να μcις πουν κάτι ιδιαίτερα πολύτιμο ή έστω που νιώθετε χωρίς να το πολυσκεφτείτε ή να το
ενδιαφέρον. (άλλωστε μόνο εσείς Θα το δείτε), cιρκούν δυο-
Ω_qιέ_ggLε~κήτg_ιι_όLιΩνττρλύ`_διαδεδομένοΒουδιcπικόδιΩλ`ο: σχετικά με κάθε συναίσθημα. Για παράδειγμα, Γ
--__ ------------- `-- -_ `
.)ί±g[±ιό. {gτ_ι_ς διάφορες εκφράJέις του), υπάρχει και ένα άλλο δι στην Κρήτη, Σαββατοκύριακο, Θάλασσα,
μονοπάτι που στοχεύει στη γαλήνη του νου, το οποίο δεν ένας άΎνωστος στο αεροδρόμιο...
είναι ιδιαίτερα γνωcπό αν και προέρχεται από τη δική μας Στη συνέχεια κάθε μια από αυτές τις λέξεις πρέτ
Δυτικήπαράδοση:e_9=Ψ±gLg.ο=φ_ικ.ΦSΑιgλg_γ_!qμ_όs=.__.,r, τατρέψετε από μια διφορούμενη ανησυχία, άγχ
Όπως ο διαλογισμός της Ανατολής, έτσι και ο διαλογισμός σιασμό σε κάτι απτό, κάτι που να μπορεί να γίνε
της Δύσης στοχεύει στο να κάνει τις σκέψεις, τα συναισθή- από εσάς, να το τακτοποιήσετε κCιι τελικά να μπt
ματα και τα άγχη μας να μας ενοχλούν λιγότερο. Ωστόσο, ελέγξετε. Για να γίνει αυτό, πρέπει να απευθύνοι
προσπαθεί να καθαρίσει το νου μας με έναν πολύ διαφορε- λέξη τις κατάλληλες ερωτήσεις.
ΤΙΚό ΤΡόπο. Πριν προχφΩήgρυμε στην πραιπική όμως, πρέτ
4t------__
Η βασική διαφορά έγκειται στο ότι ο Φιλοσοφικός Διαλογι- θαρίσουμεπωςοΦιλόσοφικόξΔιαλογισύ~ό`ξ--ύ~α-C
σμός δεν πρεσβεύει πως το περιεχόμενο του νου μας είναι λήνη όχι διώχνοwας τα Θέματα που μας απαόλ7
άνευ σημασίας ή άνευ νοήματος. Οι ανησυχίες μας μπορεί βοηθώντας μας να`τα κατανοήσουμε, καθαρί-ζ
να μας παιδεύουν, αλλά στην πραγματικότητα περιέχουν ση- Κά_π`οια-από την παράνοια και το Θόρυβό--μ`ε~iδν
y- - __-Γ ----- _
Ί2 ΑΒΑΤΟΝ
JJΙ
ΑΒΆΤΟΝ 73
r7ερίσιιλλοyή, ΑndreW cυbα.
Ν φτψ-
-------- _
ΤΞτδ|πώτξ ήδη είπαμε, μια
χρειάζεται να αφιε- Για παράδειγμα, μπορεί να έχετε γράψeι, <<Μαρία, ασθέ-
ρώσετε περίπου 20 λετπά για να ασκηθείτε. Καθίcπε κάπου νeια, δουλειά, προμηθευτές, Ιούλιος, Σαββατοκύριακ
άνετα με χαρτί και cπυλό, και κάντε στον eαυτό σας τις εξής
Θάλασσα, συναντήσεις, Ηράκλειο, ταξίδι Ρώμη».
τρeις ερωτήσεις:
2. Το πιΘανότερο είναι ότι έχετε γράψει δυο με τρεις λέ-
α) Τι μου δημιουργεί κάποια αναστάτωση αυτή τη πιγμή;
ξεις κάτω από καθεμία από τις τρεις ερωτήσεις, Αναστά-
β) Τι με αγχώνει αυτή τη πιγμή; τωο77, Άγχος, 'Εξαψη (ο νους δεν μπορεί να συγκρατήσει
γ) Τι με εξάτπει, με ενθουσιάζει ή μου προκαλεί περιέργειQ εξίσου καλά πολλά πράγματα).
αυτή τη σrιγμή;
3. Καταδυθείτε σε καθένα από τα τρία αρχικά ερωτήματα
ΠιΘανόνναμπορείτεναγράψετεμερικάπράγμcrτακάτωαπό
(Αναcπάτωση, 'Αγχος, Έξαψη) απευθύνοντας τις παρακά-
κάθε ερώτηση, αλλά κρατήστε την απάντηση επίτηδες ακα-
τω ερωτήσεις στις <<λέξeις» που γράψατε. Δεν χρειάζεται
τέργαστη, απλά μια-δυο λέξεις. Η λίcπα σας ίσως να είναι
να απαντήσετε όλες τις ερωτήσεις, καθώς αην ουσία εί-
ακαταλαβίσrικη για οποιονδήποτε άλλον, αλλά μην ξεχνάτε
ναι παρακινήσεις που μπορούν να προκαλέσουν και άλλες
ότι αφορά μόνο εσάς, εσeίς μόνο Θα τη δeίτε.
ερωτήσεις.
74 ΑΒΑΤΟΝ
• Αν ήσαcπαν αυτός που Θέλετε ιδανικά να είστε, πώς Θα
Ερωτάσεις νια τnν Αναστάτωσn
Λέγοwας αναc7τάτωοτ} εwοούμε όλα τα μικρά και μεγάλα αντιδρούσε το άτομο αυτό σε μια τέτοια κατάcπαση;
• Σας Θυμίζει η κατάcπαση αυτή κάποιο προηγούμενο πραγ-
Θιξίματα και τις προσβολές που μας δημιουργούν άνθρωποι
και καταστάσεις, όπως μια σκληρή λέξη, μια απαξίωτική μα- ματικό γεγονός; Σας έχει συμβεί κάτι παρόμοιο στο παρελ-
τιά, ένα συναίσθημα φθόνου, μια στάοη αδιαφορίας, μια αί- Θόν;
• Αν ναι, τι έγινε τότε; Τι ήταν αυΓ[ό που σας βοήθησε να το
σθηση εγκατάλειψης κοκ.
Συνήθως δεν επιτρέπουμε Cπον εαυτό μας να αναλύσει τις ξεπεράσετε;
προσβολές αυτές από μια κακώς εwοούμενη αίσθηση Cπωι-
κότητας και γεwαιότητας. Αυτό το πληρώνουμε όμως, επει- Ερωτάσεις για τnν Έξαψn
δή οι προσβολές που δεν έχουμε πραγματικό χωνέψει, δη- Ως ε'ξαψη εwοούμε ένα πλήθος Θετικών συναισθημάτων,
όπως ενδιαφέρον, ευχάριcπη νοσταλγία, συγκρατημένο εν-
μιουργούν μέσα μας πικρία, σύγχυση και επιθετικότητα. Τι
έχετε λοιπόν να κάνετε: Θουσιασμό, οπτική απόλαυση, ευχάριστη προσμονή κλπ. Τι
• Αφηγηθείτε ξανά στον εαυτό σας το περιστατικό με μεγά- έχετε να κάνετε:
• Περιγράψτε Cπον εαυτό σας την έξαψη που νιώθετε, σα να
ληλετπομέρεια,σανατολέγατεσεένcινεξαιρετικάευγενικό
και υπομονετικό φίλο σcις. μιλάτε σε έναν πολύ καλό σας φίλο.
• Τι σας φόβισε στο περιστατικό αυτό; • Γνωρίζετε ότι πρέπει να κάνετε αλλαγές στη ζωή σας με
• Ασφαλώς πληγωθήκατε. Με ποιο τρόπο νιώσcπε ότι πλη- κάποιους τρόπους. Τι Θα σήμαινε να αλλάξετε τη ζωή σας
υπό το φως της παρούσας έξαψης;
γωθήκατε;
• Ποιο καλό μέρος του εαυτού σας νιώθει ότι κινδυνεύει; • Ποια καλά στοιχεία περιέχονται εδώ;
• Πώς ένας καλός άνθρωπος κατέληξε να σας κόνει αυτό • Αυτό το συναρπαστικό που νιώθετε, περιέχει ένα Cποιχείο
που το συγκεκριμένο άτομο σας έκανε; Αν δεν χαρακτηρίζα- σχετικά με μια έλλειψη στη ζωή σας. Τι μπορεί να είναι αυτό
ΆΒΑΤΟΝ 75
ΣΠΆΓΕΙΡΙΑΣ ΤΕΧΝΗ
Ντέμης Κυριάκου
ΣτταΥειρίαs τέχνn
Συνεπώc; ε;ντρύφησε στrιν ε;κμάθηση της Αλχημείας, που αλλιώς αποκα-
λείιαι ΣιταΎειρία. Αυτή σου διδάσκε;ι πώς να ξεχωρίσεις το Ψε;ύτικο αττό
το αληθινό.
ΠΑΡΑΚΕΛΣΟΣ
ΑΠΟ Αγτο ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ του ΑΒΑτοΝ, εγκαινιάζου-
με μια καινούρια στήλη! Μια στήλη αφιερωμένη σε
εκείνες τις εσωτερικές διεργασίες που Cποχεύο`υν
στη μετακίνηση του κέντρου βάρους της ζωής μας
από το επίπεδο της πλάνης του <<εγώ» ή «εγωκεντρι-
σμού>> σε αυτό του Αυθεντικού Εαυτού, από το επί-
πεδο της καθημερινής προσωπικότητας σε αυτό του
Αληθινού Είμαι.
Η αρχή σε κάθε αλχημιστική εργασία ήταν: «Sοινe et
cοagυια, et habebίs mαgίsterίυm>>, δηλαδή: <<Διάλυε
και συνδύαζε και Θα έχεις τη γητειά>>.
Η αλχημιστική εργασία, όπως αρκετοί ίσως γνωρί-
Ί ζουν, δεν εξαντλείτο στη μεταποιχείωση του μόλυ-
βδου σε χρυσό ούτε στην παραγωγή σπαγειρικών
βαμμάτων για κάποια Θεραπεία. Αυτό ήταν το εξω-
τερικό ένδυμα μιας βαθύτατα εσωτερικής, αυτογνω-
στικής διαδικασίας προσεκτικά κωδικοποιημένης με
ορυκτά, αστρολ-ογικά και άλλα σύμβολα.
*'- Σπαγειρία είναι μια αρχαία, σύνθετη ελληνική λέξη,
που απαντάται σε αλχημιαικd κείμενα και δηλώνει
μια διπλή διαδικασία απαραίτητη για την εσωτερική
μεταμόρφωση. Αποτελείται από τα ρήματα «σπάω»
και <<αγείρω>>, δηλαδή κομματιάζω, χωρίζω και ενώ-
νω, συγκεντρώνω, Θεωρώντας ότι κάποιες δομές της
προσωπικότητας Θα πρέπει πρώτα να <<σπάσουν>>, να
αναδομηθούν και να μεταστοιχειωθούν, κάνοντας
έτσι χώρο στους σκοπούς και στα περιεχόμενα της
Ψυχής να <<αναδυθούν>> και να εκδηλωθούν.
Το αποτέλεσμα μιας τέτοιας διαδικασίας είναι ένα
καθ' όλα υγιές Ψυχολογικά άτομο, και όχι εγωκε-
ντρικό, το οποίο ταυτόχρονα είναι σε επαφή με τον
Πσράθι;ρο, Dίnο ναιιs. Εσώτερο Πνευματικό του Πυρήνα.
76 ΆΒΆΤΟΝ
Λέγεται ότι η λέξη πρωτοεμφανίζεται σε γρατπά του Παρά- να ξεχωρίσει το Ψεύτικο από το αληθινό, πράγμα όχι πάντα
κελσου και αφορά περισσότερο την ιαματική όψη της Αλχη- εύκολο. Τότε μόνο αρχίζουμε κι ανακαλύτπουμε τα διάφορα
μείας χωρίς από την άλλη να υπάρχουν σαφείς διαχωριστι- μας προσωπεία και μέλημα μας διακαές είναι να ανακαλύ-
κές γραμμές μεταξύ των δυο εwοιών. Ψουμε το Πρόσωπο πίσω απ' αυτά.
_
ΤΙ Ε1ΝΑΙ ΟΜΩΣ ΤΟ <<Ψεύτικο>> και τι το «αληθινό»; Δικαιολο ο ΕΣΩΤΕρικΟ ΑΛΧΗΜΙΣΤ1ΚΟ ΕΡΓΟ ήκgiέΔΔgΕη±-
γημένα Θα πει κανείς ότι και τα δυο είναι έwοιες σχετικές κι
:Δ\#1ρρ±]s!i±ρ)[gg!g=δεν μπορεί να είναι πάρεργο, χόμπι ή ελιτί-
αναπόφeυκτα στην προσπάθεια να τις νοηματοδοτήσει και ικη ενασχόληση από αργόσχολους. Αν αρχίσει κανείς με .,.
να τις καταλάβει, πόσο μάλλον να τις ξεχωρίσει, Θα συνειδη- τέτοια διάθεση, σύντομα, ευτυχώς, την εγκαταλείπει για-
Κάτι που είναι καλό ή αληθινό Υια κάποιον ή για κάποία``hε- λαβή της ματαιοδοξίας κάποιου έτσι που να ξεγελάει κά-
ποιους αδαείς, Cιλλά αυτό αργά ή γρήγορα δεν Θα βγάλει
ρίcπαση, είναι κακό ή ψεύτικο για κάποιον άλλο ή για κάποια
πουθενά,., \Απαιτείται σο κινήτρου -όχι σκυθρωπότη-
άλλη περίσταση ή χρονική περίοδο. Σταδιακά,
---- __-.-Γ.-=--
γίνεται φανε-
_--Τ---` ---- i=_--`
Στην καθημερινή μcις ζωή, η ενδοψυχική μας κατάσταση τις οδοδείκτες, σημάδια κcιι νύξεις για πληρέστερη κατανόηση
περισσότερες φορές χαρακτηρίζεται από μια αταξία. Αγόμα- της εσωτερικής αναζήτησης, των εμποδίων πάνω σε έναν τέ-
Cπε και φερόμαστε από τα προβλήματά μας, τα άλλοτε ζω- τοιο δρόμο και κατευθυντήριες γραμμές για το πώς πιΘανόν
ηρά κι άλλοτε καταθλιτπικά συναισθήματά μας, και λειτουρ- μπορεί να τα διαχειρίζεται.
Το Αλχημιστικό 'Εργο δεν στοχεύει στο να κάνει κάποιον να
γούμε λίγο ή πολύ σαν αυτόματες μηχανές που αντιδρούν σε
διάφορα ερεθίσματα του περιβάλλοwος. αισθανθεί κατ' ανάγκη πιο όμορφα, πιο ευχάριcπα ή να απο-
Η σκέψη μcις δεν παύει σχεδόν ποτέ να φτιάχνει σενάρια κι κτήσει <<Θετική σκέψη>> ή να Cπαματήσει να έχει προβλήματα
εσωτερικούς διαλόγους, να σπρώχνει τα συναισθήματα πο και δυσκολίες στη ζωή του. Στοχεύει σε μεγαλύτερη Διαύ-
Θετικό ή αρνητικό πόλο κι εκείνα με τη σειρά τους να γαλβα- γεια, σε μιαν άλλου τύπου Συνειδητότητα, Cπο να ξεχωρίζει
νίζουν το σώμα ανάλογα. το Ψεύτικο από το αληθινό, Cπο εν δυνάμει επίπεδο μέσα
Μέσα σε όλο αυτό το συρφετό ίσως υπάρχουν κάποιες νύ- του, στο σπόρο εκείνο που δεν έχει ακόμα γίνει δέντρο, στο
Ολόκληρο κι όχι στο μερικό προσωπείο του «εγώ>>. Ξ
ξεις εκ των ένδον που να δείχνουν προς την αναγκαιότητα
κάποιcις ουσιαστικής αλλαγής μακριά απ' όλα αυτά τα «τυ-
χαία» σκαμπανεβάσματα που βιώνουμε.
'Οταν οι νύξεις αυτές μετατραπούν σε ηχηρά μηνύματα, WhΟ ίό Whο
είτε από διάφορα χτυπήματα της ζωής (απώλειες, απογοη- ΟΛ/τε'μηςΚυρ/άKουείναιΨυχίcrτρος,δραμcποΘεραπειΓήςκαιομοι-
τεύσεις κλπ.), είτε από μία άγνωστη, ασυνείδητη εσωτερική οπαθητικός γιcr[ρός. Επίσης είναι σύμβουλος έκδοσης του ΑΒΑΤΌΝ.
πηγή, τότε ίσως αρχίσουμε κι εμείς, δειλά Cπην αρχή, το Αλ- Από τις εκδόσεις Αρχέτυπο κυκλοφορεί το βιβλίο του Μαρτυρι'α..
ΑποσπάσμcΓΓα Η με;ρολογίου ΕσωΓΓερικής ΕΡΎασίας.
χημιστίκό 'Εργο της μεταοτοιχείωσης. Τότε μόνο χρειάζεται
ΆΈ3ΆΤΟΝ 77
zΟγΜΕ Μ1Α zΩΗ σκυμμένοι στις συλλογικές κοινωνικές κcιι ΠΟύ είναι η αγάπη τότε; Τι μένει που να Θυμίζει αυτό τον
πολιτιCπικές εμμονές μας, με προεξέχουσα την εμμονή της ανθισμένο πορτοκαλεώνα που γέμιζε τα στήθη μας και τα
Ψευδαίσθησης της αγάπης. 'Ολοι μιλούμε για την αγάπη, μάτια μας στις πρώτες συναντήσεις;
πονούμε για την αγάπη, αναζητούμε την αγάπη, αλλά δεν Πού πάει η περίφημη αγάπη μας μετά από έναν χωρισμό,
συνειδητοποιούμε ότι κυνηγάμε ένα ουράνιο τόξο. μετά από μια αποτυχία, μετά από ένα διαζύγιο, μετά από
Αυτό που οι περισσότεροι ονομάζουμε αγάπη περιέχει τόση μια προδοσία. . . ;
προσκόλληση, τόσο εγωκεντρισμό και τόση αγκύλωση, που Πώς μεταστρέφεται το πιο ευγενικό ανθρώπινο συναίσθη-
Θα μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε καλύτερα με έναν... μα σε πόρτα της κόλασης; Πολύ απλά... αυτό που βαφτί-
συναισθηματικό γύψο! ζουμε αγάπη, δεν είναι παρά η προσκόλλησή μας σε μια
Νομίζουμε ότι <<αγαπάμε» όποιον μας είναι ευχάριστος και νοητή προέκταση του εγωκεντρισμού μας. «Εγώ>> και τα
όποιον εξυπηρετεί προσωρινά τις ανάγκες μας για ευχαρίστ.η- παιδιά μου, <<εγώ>> και ο σύντροφός μου, «εγώ» και η φίλη
ση, ασφάλεια, επιβεβαίωση κοκ. Μόλις αυτός ή αυτή «προδώ- μου-.
σει>> στιγμιαία την Ψευδαίσθησή μας, μόλις παραβεί τους απα- Τη στιγμή που τα παιδιά ή ο σύντροφος ή οι φίλοι Θελή-
ρέγκλιτους όρους και τις άκαμτττες προύποθέσεις που έχουμε σουν να κάνουν κάτι άλλο από αυτό που Θρέφει το δικό
Θέσει, τότε η «αγάπη» μας εξανεμίζεται και μετατρέπεται εν μας μικρό ή μεγάλο εγώ, τότε μετατρέπονται αμέσως σε
μια νυκτί σε οχετό μίσους, υπολογισμού και μνησικακίας.. . δυνάστες, προδότες, εχθρούς...
78 ΑΒΑΤΟΝ
zΟγΜΕ Γr Αγτο ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ της αγάπης. Από μικροί το Ψεις και ότι ο οποιοσδήποτε <<άλλος» απέναντί μας δεν είναι
Η δεύτερη οτπική, η πνευματική, Θέλει την αγάπη να μην εί- Τα ψηλά βουνά και τα λιβάδια είναι πολύ όμορφα
ναι συναίσθημα. Στη περίτπωση αυτή, η αγάπη Θεωρείται ότι αλλά είμαι αδιάφορος, εφόσον δεν έχω δει χαμηλές πεδιάδες.
αγάπης που πιCπεύουμε ότι νιώθουμε για κάποιους προνο- Ο μαχητής δίχως όπλο
καβαλάει το ουράνιο τόξο,
μιακούς αποδέιπες συνανθρώπους μας, είναι απλά μια αυ-
ακούει το αττεριόριcπο γέλιο τηc; υπερβcmκής χαράς.
ταπάτη! Διότι στην πρώτη μεν περίτπωση πρόκειται για κάτι
Το δηλ.ητηριώδες φίδι γίνgται νέκταρ.
πολύ φευγαλέο και στιγμιαίο, που βιώνεται πάντα σε ένα μοί-
ρασμα Ψυχών, κάτι σαν μια Ψυχική μετάγγιση, στα πλαίσια
Πίνονταc; τη φωτιά, φορώνrτας το νερό,
μας ζωντανής σχέσης με τον άλλον. Στην δεύτερη δε περί-
τπωση, πρόκειται για μια κατάσταση διαρκούς υπερπροσω- κραδαι'νοντας τον άνεμο,
πικής αγάπης που δεν βιώνεται σαν συναίσθημα, αλλά σαν αναπνέοντας Τη Υη,
ΑΒΆΤΟΝ 79
Μ παλί; Νέα Ζηλανδία; Παταγονία; Κροατία, Νότια Αφρική μήπως; 'Οχι φίλοι μου! Ελλάδα,
νομός Κιλκίς! Η μαγευτική αυτή μικρή λίμνη βρίσκεται λίγο έξω από το ιCπορικό χωριό Σκρα,
Cπο δρόμο προς Αρχάγγελο (υπάρχει πινακίδα που γράφει «Προς Καταρράιπες Σκρα>>). Εκεί,
ύcπερα από μια μικρή διαδρομή με τα πόδια σε ένα παραδεισένιο τοπίο, Θα αντικρίσετε τη
ΣμαραγδένιαΛίμνη,ένασοκφυσικήςομορφιάς,πουπήρετηνονομασίατηςόχιτυχαία,καθώς
οφείλει το γαλαζοπράσινο χρώμα των κρυπάλλινων νερών της σε απολιθωμένους μικροορ-
γανισμούς στον πυθμένα της. Καλές βουτιές!
82 ΆΒΑΤΟΝ